Μια σχέση δεν καθορίζεται μόνο από το συναίσθημα, την φροντίδα, την έλξη ή το πάθος. Το ίδιο μας το σώμα γίνεται δείκτης της σχέσης αυτής και αντιδρά με τον δικό του τρόπο στην παρουσία του άλλου.
Ο τρόπος που χτυπάει η καρδιά μας όταν βλέπουμε τον σύντροφό μας να έρχεται, το πώς κοιμόμαστε δίπλα στον άνθρωπο αυτό, το σφίξιμο στο στομάχι όταν καθόμαστε κοντά του, οι ημικρανίες κάθε φορά που προσπαθήσεις να συζητήσεις μαζί του χωρίς να σε ακούει, είναι μηνύματα του σώματος μας ότι κάτι δεν πάει καλά, κάτι δεν «κολλάει», κάτι χρειάζεται να αλλάξει ή να φύγει από την ζωή μας.
Στις λάθος σχέσεις το σώμα μας είναι συνεχώς σε ετοιμότητα καθώς όλα τα μεταφράζει σε απειλή, νιώθει φόβο, είναι σε ένταση και σύγχυση, μόνιμα κουρασμένο και εξαντλημένο, δεν ηρεμεί ποτέ. Αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις να επιβιώσει.
Στις αληθινές σχέσεις όμως, το σώμα μας ηρεμεί, αναπνέει, γαληνεύει και μετατρέπεται σε χώρο εμπιστοσύνης και ασφάλειας.
Το σώμα μας δεν ψεύδεται ποτέ. Όταν μια γυναίκα βιώνει μια σχέση κακοποιητική, όπου δεν νιώθει μέσα της πραγματικά ασφαλής, όπου κυριαρχεί η συναισθηματική ασυνέπεια και ανισορροπία, η αμφιβολία ή η ψυχική αποστασιοποίηση, το νευρικό της σύστημα ζει σε κατάσταση «συναγερμού». Ο εγκέφαλος είναι σε σύγχυση με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ξεχωρίζει τον πραγματικό από τον συναισθηματικό κίνδυνο, έτσι, κάθε απουσία, ψυχρότητα ή σιωπή, ενεργοποιεί το ίδιο σύστημα άμυνας που θα ενεργοποιούσε ο φόβος ή η απειλή.
Συνέπεια αυτής της αντίδρασης είναι ένα σώμα που δεν ησυχάζει, δεν ηρεμεί και δεν καταλαβαίνει και τι ακριβώς συμβαίνει. Μια πληθώρα ψυχοσωματικών ενδείξεων κάνουν την εμφάνιση τους. Αϋπνία, ταχυπαλμίες, πονοκέφαλοι και ημικρανίες, το στομάχι δένεται κόμπος, αίσθημα άγχους και φόβου, απομόνωση, αίσθημα ενοχής ή ευθύνης για την συμπεριφορά του άλλου.
Όταν η σχέση είναι κακοποιητική όχι απαραίτητα σωματικά, αλλά και λεκτικά, νοητικά ή ψυχολογικά το σώμα μας παραμένει με μια μόνιμη κατάσταση στρες και υπερ- προσπάθειας.
Η γυναίκα μαθαίνει να «διαβάζει» τις διαθέσεις ψάχνοντας σημάδια ότι έρχεται καταιγίδα, ότι πάλι θα την κατηγορήσει ακόμα και για ασήμαντα πράγματα, πάλι θα βρει κάτι να την μειώσει και να την υποτιμήσει, πάλι θα ξεσπάσει πάνω της. Το βλέμμα του, ο τόνος της φωνής του, η στάση του σώματος του, όλα γίνονται προειδοποιήσεις. Κι έτσι, το σώμα της είναι πάντα σε άμυνα και μαθαίνει να ζει σε επιφυλακή, σαν να χρειάζεται διαρκώς να προστατευτεί από την ίδια την αγάπη.
Η ψυχοδυναμική θεωρία περιγράφει ότι όταν η αγάπη βιώνεται ως απρόβλεπτη, το άτομο εγκλωβίζεται σε έναν κύκλο προσκόλλησης και άγχους. Η γυναίκα που έχει πληγωθεί, που έχει στερηθεί την αγάπη, που βιώνει απόρριψη ή συναισθηματική αποσταθεροποίηση, μαθαίνει ότι η αγάπη είναι κάτι που πρέπει να «κερδίσει», να παλέψει με όλες τις τις δυνάμεις γι’ αυτό, να τεντώσει το σώμα και την ψυχή της για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του άλλου. Μαθαίνει ότι η στοργή, η αποδοχή και η φροντίδα έρχονται υπό όρους, ότι δεν υπάρχει σταθερότητα και αμοιβαιότητα μέσα στην εγγύτητα, ότι πρέπει να είναι αρκετά καλή, σχεδόν τέλεια σύντροφος, ερωμένη, σύζυγος, νοικοκυρά για να μην εγκαταλειφθεί.
Έτσι, κάθε φορά που ο σύντροφος γίνεται συναισθηματικά απόμακρος και ψυχικά μη διαθέσιμος, κάθε φορά που γίνεται λεκτικά απότομος και απόλυτος και δεν επιδιώκει την σωματική επαφή, πυροδοτεί μέσα της το τραύμα της απόρριψης. Το παρελθοντικό τραύμα με το τώρα γίνονται ένα και το παιδί που στερήθηκε την αγάπη ή εγκαταλείφθηκε στο τότε, στο τώρα ξυπνά και πάλι και προσπαθεί απελπισμένα να αποδείξει την αξία του. Και είναι αυτός ο εσωτερικός πόλεμος, ανάμεσα στην ανάγκη μας για σύνδεση και αγάπη και στον φόβο της απόρριψης και της απώλειας που εξαντλεί το νευρικό μας σύστημα και προκαλεί άγχος, αϋπνία, ταχυκαρδίες κτλ.
Στις ακατάλληλες ή «λάθος» σχέσεις, η γυναίκα χάνει τη σύνδεση με το σώμα της, γιατί μαθαίνει να αγνοεί τα μηνύματα του σώματός της. Μαθαίνει να τα σιωπά.
Όταν η διαίσθησή της της λέει ότι «κάτι δεν πάει καλά», εκείνη το καταπνίγει με τη λογική για να το αντέχει ή την ελπίδα ότι εκείνος θα αλλάξει. Όταν νιώθει άβολα, προσπαθεί να το υπεραναλίσει μέσα της, και χάνεται σε ατέρμονες σκέψεις χωρίς αποτέλεσμα. Όταν νιώθει φόβο, το βαφτίζει ευαισθησία ή ανασφάλεια. Με τον καιρό, η αποσύνδεση αυτή γίνεται τρόπος ζωής, γίνεται συνήθεια.
Όμως, το σώμα θυμάται. Δεν ξεχνά ποτέ. Θυμάται κάθε στιγμή που συγκράτησε τα δάκρυα του. Θυμάται κάθε λέξη που έπνιξε. Θυμάται κάθε αγκαλιά που απελπισμένα είχε ανάγκη και δεν πήρε ποτέ. Θυμάται τις ταχυκαρδίες στο άκουσμα του ονόματος του. Θυμάται το σφίξιμο στο στομάχι σε κάθε κατηγορία για κάθε ασήμαντη αφορμή. Θυμάται το πρήξιμο στην κοιλιά σε κάθε αρνητικό και υποτιμητικό σχόλιο για το σώμα ή τα παραπανίσια κιλά. Το σώμα μας δεν ξεχνά. Κουβαλά το βάρος του ανείπωτου. Το βάρος της απώλειας.
Αντίθετα, όταν μια γυναίκα βιώνει μια σχέση αληθινής συναισθηματικής ασφάλειας, το σώμα της αρχίζει σιγά σιγά να γαληνεύει. Δεν χρειάζεται να αποδείξει την αξία της, δεν προσπαθεί να είναι τέλεια για να την δουν, γιατί η αγάπη δεν απειλεί να εξαφανιστεί κάθε φορά που υπάρχει μια διαφωνία.
Η γυναικεία ψυχή μέσα σε ένα περιβάλλον ασφάλειας, ηρεμίας, σταθερότητας και αμοιβαιότητας «αναπνέει». Το σώμα της χαλαρώνει, η καρδιά της λειτουργεί φυσικά, ο ύπνος γίνεται βαθύτερος και πιο ξεκούραστος. Η γυναίκα δεν ζει πια μέσα στην ανασφάλεια, την αβεβαιότητα και τον φόβο, βιώνει μέσα της την εμπειρία του «είμαι αρκετή», «αξίζω να αγαπηθώ γι’ αυτό που είμαι». Έτσι η σχέση γίνεται θεραπεία. Και πρώτη φορά η ίδια αναγνωρίζει την ίδια της ύπαρξη. Τότε ο έρωτας, σταματά να είναι αγώνας επιβίωσης και γίνεται χώρος συνάντησης, εμπιστοσύνης και ελευθερίας.
Και τότε το σώμα της αλλάζει. Θεραπεύεται. Αναπνέει ξανά. Το βλέμμα της φωτίζεται, γεμίζει αυτοπεποίθηση, το χαμόγελό της είναι αληθινό, ήσυχο αλλά βαθύ. Το φως της πηγάζει επειδή η ίδια θεραπεύτηκε μέσα από την εμπειρία του να αγαπιέται χωρίς όρους και όχι επειδή κάποιος άλλος «σωτήρας» την έσωσε. Ο εγκέφαλός της, το σώμα της και η ψυχή της αρχίζουν να λειτουργούν ξανά σε αρμονία. Η γυναικεία υπόσταση μεταμορφώνεται, και επιτρέπει στην ροή, στη ζεστασιά, τη δημιουργικότητα να την αφυπνίσουν. Βιώνει μέσα της μια βιολογική, ψυχολογική και υπαρξιακή αναγέννηση.
Κλείνοντας, το ζητούμενο, δεν είναι να βρούμε την τέλεια και ιδανική σχέση, αλλά τη συνειδητή και αυτή που μας επιτρέπει να είμαστε ο αληθινός εαυτός μας. Μια σχέση όπου και οι δύο επιλέγουν να παραμένουν παρόντες, ευάλωτοι, ειλικρινείς. Χωρίς θόρυβο. Με παρουσία και γαλήνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου