ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἡρακλεῖδαι (329-352)

ΧΟ. ἀεί ποθ᾽ ἥδε γαῖα τοῖς ἀμηχάνοις
330 σὺν τῶι δικαίωι βούλεται προσωφελεῖν.
τοιγὰρ πόνους δὴ μυρίους ὑπὲρ φίλων
ἤνεγκε καὶ νῦν τόνδ᾽ ἀγῶν᾽ ὁρῶ πέλας.
ΔΗ. σοί τ᾽ εὖ λέλεκται καὶ τὰ τῶνδ᾽ αὐχῶ, γέρον,
τοιαῦτ᾽ ἔσεσθαι· μνημονεύσεται χάρις.
335 κἀγὼ μὲν ἀστῶν σύλλογον ποιήσομαι,
τάξω δ᾽ ὅπως ἂν τὸν Μυκηναίων στρατὸν
πολλῆι δέχωμαι χειρί· πρῶτα μὲν σκοποὺς
πέμψω πρὸς αὐτόν, μὴ λάθηι με προσπεσών·
ταχὺς γὰρ Ἄργει πᾶς ἀνὴρ βοηδρόμος·
340 μάντεις τ᾽ ἀθροίσας θύσομαι. σὺ δ᾽ ἐς δόμους
σὺν παισὶ χώρει, Ζηνὸς ἐσχάραν λιπών.
εἰσὶν γὰρ οἵ σου, κἂν ἐγὼ θυραῖος ὦ,
μέριμναν ἕξουσ᾽. ἀλλ᾽ ἴθ᾽ ἐς δόμους, γέρον.
ΙΟ. οὐκ ἂν λίποιμι βωμόν, εὐξόμεσθα δὲ
345 ἱκέται μένοντες ἐνθάδ᾽ εὖ πρᾶξαι πόλιν.
ὅταν δ᾽ ἀγῶνος τοῦδ᾽ ἀπαλλαχθῆις καλῶς,
ἴμεν πρὸς οἴκους. θεοῖσι δ᾽ οὐ κακίοσιν
χρώμεσθα συμμάχοισιν Ἀργείων, ἄναξ·
τῶν μὲν γὰρ Ἥρα προστατεῖ, Διὸς δάμαρ,
350 ἡμῶν δ᾽ Ἀθάνα. φημὶ δ᾽ εἰς εὐπραξίαν
καὶ τοῦθ᾽ ὑπάρχειν, θεῶν ἀμεινόνων τυχεῖν·
νικωμένη γὰρ Παλλὰς οὐκ ἀνέξεται.

***
ΧΟΡ. Πάντα τους έρημους η χώρα μας ετούτη
330 ναν τους συντρέχει με το δίκιο επιθυμάει.
Υπόφερεν άμετρους πόνους για τους φίλους
και τώρα βλέπω νέον κίνδυνο σιμά μας.
ΔΗΜ. Καλά μίλησες, γέροντα· και θαρρώ πως τέτοια
θα γίνουν τα παιδιά: τη χάρη θα θυμούνται.
Τώρα εγώ σύναξη των πολιτών θα κάμω
και θα κοιτάξω να δεχτώ των Μυκηναίων
το στράτεμα με δύναμη πολλήν, και πρώτα
σκοπούς θα στείλω, μήπως ξαφνικά μας πέσουν·
γιατί ᾽ναι γρήγορος δρομέας ο κάθε Αργίτης·
340 τους μάντεις έπειτα θα μάσω να θυσιάσουν,
και αφήνοντας συ τον βωμό πήγαινε μέσα
με τα παιδιά κι είναι τους ποιοι, κι αν εγώ λείπω,
που θα φροντίσουνε για σένα. Λοιπόν, σύρε!
ΙΟΛ. Δεν παρατάμε τον βωμό και θα ευχηθούμε
ικέτες μένοντας η πόλη να ευτυχήσει·
κι όταν καλά απ᾽ τον κίνδυνον αυτόν γλιτώσει,
θα μπούμε στο παλάτι. Κι έχουμε βοηθούς μας
όχι κατώτερους θεούς απ᾽ τους Αργίτες·
του Δία η γυναίκα προστατεύει τους, η Ήρα,
350 κι εμάς πάλ᾽ η Αθηνά· και λέω πως για καλό μας
εμείς καλύτερους θεούς έχουμε τύχει·
γιατί δεν δέχεται να νικηθεί η Παλλάδα.

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της, Η ανατολίζουσα περίοδος και η αρχή της μνημειακής τέχνης στην Ελλάδα

2.5. Οι επιδράσεις από την Ανατολή και τα πρώτα λίθινα γλυπτά

Στην πλαστική τα ερεθίσματα που πήραν οι Έλληνες από την Ανατολή είναι πολύ εμφανέστερα από ό,τι στην αγγειογραφία. Η εξέλιξη αυτής της τέχνης συνδέεται αναμφίβολα με την ευημερία και τις κοινωνικές αλλαγές που έφεραν στην Ελλάδα, μέσα στον 7ο αιώνα π.Χ., το εμπόριο, ο αποικισμός και η νέα πολιτική οργάνωση σε πόλεις. Θέλοντας να προβάλουν τον πλούτο τους αλλά και να δοκιμάσουν τις τεχνικές δυνατότητές τους, οι Έλληνες δημιουργούν για πρώτη φορά γλυπτά μνημειακών διαστάσεων, έχοντας ως πρότυπα τα επιβλητικά έργα που έβλεπαν και θαύμαζαν στα ανάκτορα και τους ναούς της Συρίας, της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου. Από την άποψη αυτή η ανάπτυξη της μεγάλης πλαστικής συμβαδίζει με εκείνη της μνημειακής αρχιτεκτονικής.

 

Η μνημειακότητα όμως δεν είναι μόνο θέμα μεγέθους. Η εντύπωση που προκαλεί ένα γλυπτό στον θεατή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις αναλογίες του και από τη σχέση του με τον περιβάλλοντα χώρο. Τα χάλκινα αγαλμάτια και τα μικρά συμπλέγματα της όψιμης γεωμετρικής εποχής δεν είναι κατασκευασμένα με βάση αυστηρούς κανόνες αναλογιών και δεν έχουν μία κύρια όψη· μόνο όσα διακοσμούν μεγάλους χάλκινους τρίποδες υποτάσσονται αναγκαστικά στην οπτική γωνία που επιβάλλει η θέση τους. Ήδη όμως από τις αρχές του 7ου αιώνα τα γλυπτά, ανεξάρτητα από το μέγεθος και τη θέση τους, αποκτούν μια σαφώς προσδιορισμένη δομή, κάτι που προϋποθέτει τη χρήση ενός συστήματος αναλογιών. Συνέπεια του νέου τρόπου κατασκευής, ειδικά των ανθρώπινων μορφών, είναι μια έντονη σχηματοποίηση· έχει κανείς την εντύπωση ότι είναι δομημένες με βάση γεωμετρικά σχήματα. Για να κατανοήσουμε τη σημασία αυτής της αλλαγής αρκεί να συγκρίνουμε το αγαλμάτιο ενός πολεμιστή από την περιοχή της Καρδίτσας (του «Αχιλλέα»), έργο του τέλους του 8ου αιώνα π.Χ., με ένα λίγο μεγαλύτερο γυμνό χάλκινο άγαλμα από τη Βοιωτία, πιθανότατα από τη Θήβα, που χρονολογείται γύρω στο 680 π.Χ., είναι δηλαδή μόλις 20 με 30 χρόνια νεότερο. Τo κεφάλι της δεύτερης μορφής μοιάζει σαν ένα ανεστραμμένο ισοσκελές τρίγωνο πλαισιωμένο από κάθετους βοστρύχους μαλλιών (δύο από κάθε πλευρά), που πέφτουν στους ώμους, το σώμα σαν τραπέζιο και οι μηροί σαν κύλινδροι που στενεύουν προς τα κάτω, εκεί όπου διαμορφώνονται σαν μικρές σφαίρες τα γόνατα. Το χάλκινο αγαλμάτιο από τη Βοιωτία ήταν αφιερωμένο σε ένα ιερό του Απόλλωνα (πιθανόν στο ιερό του Απόλλωνα Ισμηνίου στη Θήβα), όπως δηλώνει η επιγραφή που είναι χαραγμένη στην μπροστινή επιφάνεια των μηρών: το έμμετρο κείμενο (δύο δακτυλικοί εξάμετροι στίχοι) λέει ότι το έργο το αφιέρωσε στον Απόλλωνα ο Μάντικλος από το δέκατο των κερδών του. Ο αναθέτης θέλησε να ευχαριστήσει τον τοξότη θεό κάνοντάς του ένα όμορφο δώρο και του ζητά να του ανταποδώσει τη χάρη. Η μορφή εικονίζει τον ίδιο τον θεό, αφού πρέπει να κρατούσε τόξο στο προτεταμένο αριστερό χέρι.

 

Με πόσο γρήγορα βήματα προχώρησε η εξέλιξη της πλαστικής κατά τη διάρκεια του 7ου αιώνα το βλέπουμε αν συγκρίνουμε τον Απόλλωνα του Μαντίκλου με ένα 30 ή 40 χρόνια νεότερό του χάλκινο αγαλμάτιο από τους Δελφούς, που εικονίζει, έναν όρθιο γυμνό νέο, ο οποίος (όπως και ο Απόλλων του Μαντίκλου) φοράει μόνο ένα φαρδύ περίζωμα γύρω από τη μέση του. Η διαφορά στις αναλογίες του σώματος ανάμεσα στα δύο έργα οφείλεται ασφαλώς ως έναν βαθμό στη διαφορετική εργαστηριακή παράδοση: ο Απόλλων του Μαντίκλου πρέπει να είναι έργο Βοιωτού καλλιτέχνη, ενώ ο «νέος των Δελφών» έχει αποδοθεί με πειστικά επιχειρήματα σε κρητικό εργαστήριο. Σημαντικό είναι όμως να προσέξουμε πόσο πιο οργανικά δεμένα είναι μεταξύ τους τα μέλη του σώματος του νεότερου έργου: ο λαιμός αποτελεί οργανική συνέχεια του κεφαλιού και δεν είναι ένα ξεχωριστό κυλινδρικό στοιχείο που το ενώνει με τους ώμους· η μετάβαση από τον κορμό στους γλουτούς και τα σκέλη ακολουθεί μια συνεχή μαλακή καμπύλη και δεν δηλώνεται με μιαν απλή οριζόντια τομή. Οι διαφορές αυτές δείχνουν ποια κατεύθυνση ακολούθησε η τέχνη από το πρώτο τέταρτο ως τα μέσα του 7ου αιώνα: οι καλλιτέχνες άρχισαν να εγκαταλείπουν τα καθαρά γεωμετρικά σχήματα και να χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο καμπύλες γραμμές και πλαστικούς όγκους για να αποδώσουν το ανθρώπινο σώμα. Έτσι, τα νεότερα έργα φαίνονται λιγότερο σχηματοποιημένα και πιο "φυσιοκρατικά".

 

Στο πρώτο μισό του 7ου αιώνα π.Χ. εμφανίζονται και τα πρώτα λίθινα γλυπτά, κατασκευασμένα από μαλακό ασβεστόλιθο. Το παλαιότερο ίσως παράδειγμα είναι το κάτω μέρος μιας φυσικού μεγέθους καθιστής γυναικείας μορφής από τη Γόρτυνα της Κρήτης. Οι λείες, επίπεδες επιφάνειες του ενδύματος καλύπτονται από καμπυλόγραμμα διακοσμητικά μοτίβα, στα οποία διακρίνεται ακόμη έντονο κόκκινο χρώμα. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι τα αρχαία γλυπτά, σε αντίθεση με τα σύγχρονα, ήταν πάντα χρωματισμένα, συχνά με ζωηρά χρώματα. Είδαμε ότι η Κρήτη είναι ένα κομβικό σημείο του ελληνικού κόσμου που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διάδοση του ανατολίζοντος ρυθμού στην τέχνη.

 

Το πιο γνωστό ολόγλυφο έργο της πρώιμης κρητικής πλαστικής είναι ένα μικρό σχετικά άγαλμα ντυμένης γυναίκας, που ακουμπάει το δεξί χέρι στο στήθος, σε μια στάση που ίσως δηλώνει προσευχή. Το άγαλμα, που σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου, είναι γνωστό με το όνομα «κυρία της Auxerre», γιατί παλαιότερα βρισκόταν στο μουσείο της μικρής αυτής γαλλικής πόλης. Η «κυρία της Auxerre» μπορεί να χρονολογηθεί λίγο μετά τα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ., καθώς βρίσκεται τεχνοτροπικά στην ίδια εξελικτική φάση με το επίσης κρητικής προέλευσης χάλκινο αγαλμάτιο από τους Δελφούς. Χαρακτηριστική για την εποχή είναι η ενδυμασία: αποτελείται από έναν κυλινδρικό μάλλινο μακρύ χιτώνα ζωσμένο στη μέση με φαρδιά ζώνη, και έναν επενδύτη που καλύπτει τους ώμους και το πίσω μέρος των βραχιόνων, και στερεώνεται επάνω από τα στήθη με δύο πόρπες, τις οποίες καλύπτουν τα μαλλιά. Ο χιτώνας έχει πλούσιο εγχάρακτο διάκοσμο από γραμμικά κοσμήματα και ήταν βέβαια χρωματισμένος. Λίγο μεταγενέστερα από την «κυρία της Auxerre» είναι τα γλυπτά του ναού του Απόλλωνα στον Πρινιά.

 

Μπορεί η Κρήτη να διεκδικεί τα πρωτεία στη λιθογλυπτική στα χρόνια του ανατολίζοντος ρυθμού, όμως η τέχνη αυτή φαίνεται ότι εξαπλώθηκε γρήγορα, καθώς πρώιμα λίθινα γλυπτά προέρχονται και από άλλες περιοχές της Ελλάδας. Στην ίδια περίοδο με την «κυρία της Auxerre», δηλαδή γύρω στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ., ανήκει μια αποσπασματικά σωζόμενη ανάγλυφη πλάκα από ασβεστόλιθο που βρέθηκε στην ακρόπολη των Μυκηνών. Η παρουσία στο επάνω μέρος της πλάκας μιας φαρδιάς προστατευτικής λωρίδας δείχνει ότι ήταν τμήμα του ανάγλυφου διακόσμου ενός κτίσματος. Είναι, ωστόσο, δύσκολο να προσδιορίσουμε με ακρίβεια τι είδους κτίσμα ήταν αυτό και σε ποιο σημείο του ήταν τοποθετημένη η ανάγλυφη πλάκα. Από την παράσταση διατηρείται το επάνω μέρος μιας ντυμένης γυναικείας μορφής, που εικονίζεται κατενώπιον. Η ομοιότητα του κεφαλιού με κεφάλια από πλαστικούς πρωτοκορινθιακούς αρυβάλλους βεβαιώνει τη χρονολόγηση της ανάγλυφης πλάκας και οδηγεί επιπλέον στη σκέψη ότι πρέπει να είναι έργο Κορίνθιου γλύπτη.

Νίτσε: Αγαπούμε τη ζωή, επειδή είμαστε συνηθισμένοι όχι στη ζωή αλλά στην αγάπη

Για την ανάγνωση και τη γραφή

Απ' όλα όσα έχουν γραφτεί αγαπώ μόνο αυτό που γράφει κανείς με το αίμα του. Γράφε με αίμα: και θα νιώσεις ότι το αίμα είναι πνεύμα.

Δεν είναι εύκολο να καταλάβεις το ξένο αίμα: απεχθάνομαι τους τε­μπέληδες που διαβάζουν.

Όποιος γνωρίζει τον αναγνώστη, αυτός δεν κάνει πια τίποτε για τον αναγνώστη. Άλλος ένας αιώνας αναγνώστες — και θα βρομίσει και το ίδιο το πνεύμα.

Το ότι καθένας έχει το δικαίωμα να μάθει να διαβάζει, αυτό είναι κάτι που στην πορεία χαλάει όχι μόνο το γράφειν αλλά και το σκέπτεσθαι.

Κάποτε το πνεύμα ήταν θεός, μετά έγινε άνθρωπος και τώρα γίνεται πια πλέμπα.

Όποιος γράφει με αίμα και αποφθέγματα, αυτός δεν θέλει να τον δια­βάζουν, αλλά να τον μαθαίνουν από στήθους.

Στο βουνό ο πιο σύντομος δρόμος είναι από κορυφή σε κορυφή: αλλά γι' αυτό το πράγμα πρέπει να έχεις μακριά πόδια. Τα αποφθέγματα πρέπει να είναι κορυφές: κι αυτοί, για τους οποίους λέγονται αυτά, πρέπει να είναι μεγάλοι και ψηλόκορμοι.

Ο λεπτός και καθαρός αέρας, ο κοντινός κίνδυνος και το πνεύμα το γεμάτο από χαρούμενη κακία: αυτά πάνε καλά μαζί.

Θέλω να έχω γύρω μου στοιχειά, γιατί είμαι θαρραλέος. Το θάρρος, που διώχνει τα φαντάσματα, δημιουργεί για τον εαυτό του στοιχειά — το θάρρος θέλει να γελά.

Δεν αισθάνομαι πια τα πράγματα όπως εσείς: το σύννεφο αυτό, που βλέπω κάτω μου, αυτή η μαυρίλα και το βάρος, για τα οποία γελώ — αυτό ακριβώς είναι το σύννεφο που θα φέρει καταιγίδα σε σας.

Βλέπετε προς τα πάνω, όταν ποθείτε την ανύψωση. Κι εγώ βλέπω προς τα κάτω, γιατί είμαι ανυψωμένος.

Ποιος από σας μπορεί να γελά και συγχρόνως να είναι ανυψωμένος;

Εκείνος που ανεβαίνει στα πιο ψηλά βουνά, γελά με όλες τις τραγω­δίες, είτε είναι πραγματικές είτε παίζονται.

Θαρραλέους, ανέμελους, είρωνες, βίαιους — έτσι μας θέλει η σοφία: είναι μια γυναίκα και αγαπά πάντα μόνο τον πολεμιστή́.

Μου λέτε: "είναι δύσκολο να σηκώσει κανείς τη ζωή". Προς τι όμως τότε έχετε το πρωί την περηφάνια σας και το βράδυ την υποταγή σας;

Είναι δύσκολο να σηκώσει κανείς τη ζωή: μα μην είστε πια τόσο τρυφεροί!

Είμαστε όλοι όμορφοι κουβαλητές γάιδαροι και γαϊδούρες.

Τι κοινό έχουμε με τον κάλυκα του τριαντάφυλλου, που τρέμει επειδή έπεσε πάνω του μια σταγόνα δροσιάς;

Είναι αλήθεια: αγαπούμε τη ζωή, επειδή είμαστε συνηθισμένοι όχι στη ζωή αλλά στην αγάπη.

Πάντα υπάρχει λίγη παραφροσύνη στην αγάπη. Αλλά και πάντα υπάρχει λίγο λογικό στην παραφροσύνη.

Και εμένα επίσης, που έχω καλή διάθεση απέναντι στη ζωή, μου φαί­νεται ότι οι πεταλούδες και οι σαπουνόφουσκες και τα ανθρώπινα όντα που μοιάζουν μ' αυτές γνωρίζουν περισσότερο απ' τους άλλους την ευτυχία.

Να βλέπεις να πετούν αυτές οι ανάλαφρες ψυχούλες, τρελές, τρυφερές και ευκίνητες — αυτό προκαλεί στον Ζαρατούστρα δάκρυα και τραγούδια.

Θα πίστευα μόνο σ' έναν θεό που θα ήξερε να χορεύει.

Κι όταν είδα τον διάβολο μου, τον βρήκα σοβαρό, εμβριθή́, βαθύ́, επίσημο: ήταν το πνεύμα του βάρους — μέσω αυτού πέφτουν όλα τα πρά­γματα.

Δεν σκοτώνει κανείς με την οργή αλλά με το γέλιο. Εμπρός, ας σκο­τώσουμε το πνεύμα του βάρους!

Έμαθα να περπατώ: από τότε αφήνω τον εαυτό μου να τρέχει. Έμα­θα να πετώ: από τότε δεν περιμένω να με σπρώξουν για να αλλάξω θέση.

Τώρα είμαι ελαφρός, τώρα πετώ, τώρα βλέπω τον εαυτό μου κάτω μου, τώρα μέσω εμού χορεύει ένας θεός.

Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα.

Φρίντιχ Νίτσε, Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα

Ο Διδάσκαλος και το μονοπώλιο της Γνώσης

Ο Σύγχρονος άνθρωπος βαδίζει στην καθημερινή του ζωή, έχοντας ως εφόδια τα δυνατά σημεία του χαρακτήρα του, αλλά και ως τρωτά σημεία τις προσωπικές του αδυναμίες. Και ο κάθε άνθρωπος αποτελεί ένα απειροελάχιστο αλλά αναπόσπαστο κομμάτι της μεγαλύτερης ομάδας ανθρώπων που αποτελούν τον κόσμο που κατοικούμε. Στην Ελλάδα που τόσο ανάγκη έχει την αποκόλληση των ανθρώπων της από το Συνειδησιακό Τέλμα, έτσι ώστε να προχωρήσουμε επιτέλους σε μία νέα εποχή διαμοιρασμού αξιόπιστων πληροφοριών και γνώσης που θα μας αφυπνίσει έστω και λίγο, ένα κοινό και απείρως δυσκατάβλητο σφάλμα του χαρακτήρα μας πληγώνει ανεπανόρθωτα το Συλλογικό μας ασυνείδητο και μετατρέπει την κοινωνία μας σε ένα όχλο Διδάσκαλων.

«Ο έξυπνος θέλει να μαθαίνει, αλλά ο ανόητος θέλει να μαθαίνει τους άλλους.» – 'Αντον Τσέχωφ

Ο Εγωκεντρισμός δεν μας αφήνει να προχωρήσουμε παρακάτω, μας απαγορεύει να διαπιστώσουμε πως ίσως και ο διπλανός μας κάνει τα κατάλληλα βήματα προς την σωστή κατεύθυνση, έστω και αν εμείς τα κάναμε πριν από αυτόν. Παραβλέπουμε το γεγονός πως αν βαδίσουμε μαζί, δυναμώνουμε την ορμή της κατεύθυνσης και δημιουργούμε εναρμονισμένοι μία νέα πραγματικότητα που αν μας βρει ενωμένους θα είναι αδιαπέραστη από τα Συνειδησιακά σφάλματα του παρελθόντος. Όμως όχι.. Αν κάποιος έχει μάθει κάτι πριν από σένα οικειοποιείται την γνώση, την κάνει κτήμα του και αποκτά μονάχα αυτός το δικαίωμα να την διαμοιράζει. Γιατί ο άνθρωπος, και ειδικότερα ο άνθρωπος της Ελλάδας λατρεύει να διδάσκει. Λατρεύει να είναι Διδάσκαλος όλων των άλλων.

Ο Διδάσκαλος: Η Γνώση είναι δύναμη

Όταν δραστηριοποιείσαι σε ένα τομέα όπου άλλοι έχουν υπάρξει πριν από εσένα, και άλλοι θα υπάρξουν μετά από εσένα, οφείλεις να σέβεσαι τους προηγούμενους που έστρωσαν τον δρόμο για να εμφανιστείς, αλλά και να κινητοποιείς τους επόμενους για να βάλουν τα δυνατά τους έτσι ώστε το λιθαράκι που θα τοποθετήσουν να είναι ισχυρότερο από αυτό που έβαλες εσύ. Μονάχα έτσι κινείται ο κόσμος, μονάχα έτσι η πληροφορία διαμοιράζεται σωστά. Όταν ειδικότερα ο χώρος δράσης σου αφορά την συγγραφή – ή ακόμα και την αναπαραγωγή άρθρων που καταπιάνονται με το υπερβατικό, δηλαδή με πληροφορίες που προτρέπουν τον αναγνώστη να αποτινάξει κάθε είδους δόγμα από πάνω του, έτσι ώστε με το μυαλό του όσο γίνεται απελευθερωμένο από φραγμούς να ξεκινήσει το μονοπάτι προς την προσωπική και συνάμα «παράξενη» αναζήτησή του, τότε οφείλεις κυρίως εσύ να είσαι απαλλαγμένος από τον εγωισμό και τον Δογματισμό.

Όταν κάποιοι φράζουν τον δρόμο του άλλου επειδή προσπαθεί να κάνει το ίδιο με εκείνους , τότε αυτόματα δημιουργούν το δικό τους δόγμα και απαιτούν από τους άλλους να το ακολουθήσουν. Γιατί θεωρούν πως μόνο το δικό τους κανάλι πληροφόρησης είναι αξιόπιστο για την σωστή εκμάθηση του κόσμου.

Ο Διδάσκαλος και το μονοπώλιο της Γνώσης

Για να κάνουμε την θεωρία του Διδάσκαλου πιο κατανοητή, ας πάρουμε ως παράδειγμα δύο Συγγραφείς που έχουν γράψει ο κάθε ένας από ένα βιβλίο πάνω στο ίδιο θεματικό αντικείμενο, με ίδιες παραπομπές και αναφορές σε γεγονότα που έχουν να κάνουν με το αντικείμενο αυτό, αλλά διαφορετική οπτική γωνία για τον κάθε συγγραφέα. Ποιό είναι το καταλληλότερο βιβλίο για τον αναγνώστη; Το πιθανότερο είναι πως η κάθε πλευρά θα υποστηρίξει πως το δικό της ανάγνωσμα είναι το καταλληλότερο. Και είναι πολύ πιθανό να ξεκινήσει ένας ατέρμονος πόλεμος λασπολογίας ανάμεσα στους δύο, με κατηγορίες πως ο ένας αντέγραψε τον άλλο.

Χωρίς όμως κανείς να έχει διαπράξει το «έγκλημα» της αντιγραφής, αφού τα γεγονότα ή οι εξιστορήσεις που παραθέτουν και οι δύο είναι εδραιωμένες ιστορίες που τοποθετούνται ως πληροφορίες και από τις δύο πλευρές. Γιατί να μην υποστηρίξουν λοιπόν την πιο σωστή άποψη, αυτή δηλαδή που λέει πως σωστά είναι και τα δύο βιβλία, ανάλογα με την ελεύθερη διανόηση του αναγνώστη; Έτσι άραγε δεν αυθυποβάλλουμε το κοινό στην ιδέα πως μία πληροφορία είναι σωστή, και η άλλη, έστω και αν είναι ίδια είναι λάθος, και όποιος την διαβάζει είναι αδαής; Μήπως αυτή δεν είναι η υπέρτατη εδραίωση του Δογματισμού; Πως μπορεί η γνώση για τον υπερβατισμό να περνάει μέσα από δογματικά επιλεκτικά κανάλια που λειτουργούν με βάση άλλα κριτήρια, όπως ίσως το συμφέρον;

Η Γνώση επιλέγεται από εκείνον που θέλει να την κατανοήσει. Ανεξάρτητα από την πηγή της, αν η πληροφορία αναγνωρίζεται ως σωστή, τότε μπορούμε ελεύθερα και χωρίς δισταγμό να την διαμοιράζουμε, αλλά και να την εμπλουτίζουμε με την δική μας. Έτσι, θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο σωστών πληροφοριών από πολλαπλά κανάλια ενημέρωσης, που χωρίς ίχνος αθέμιτου ανταγωνισμού θα εξυπηρετούν τους σκοπούς για τους οποίους δημιουργήθηκαν. Να βοηθούν αυτόν που αναζητά, να πάει λίγο παρακάτω. Χωρίς να αποζητά την αποκλειστικότητα της πληροφορίας, ειδικότερα αν εκείνη υπήρχε πριν από αυτόν. Είμαστε όλοι ίσοι στην αναζήτηση αυτή, είμαστε όλοι βουτηγμένοι στην απύθμενη θάλασσα της Γνώσης που μας προσέφεραν άλλοι ίσως και χιλιάδες χρόνια πριν, και εξακολουθούν να μας προσφέρουν ακόμη και σήμερα. Κανείς δεν μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του ως τον Κάτοχο της Γνώσης, τον Διδάσκαλο της απαίδευτης μάζας. Γιατί αν υποβαθμίσεις το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι, αυτόματα και υποσυνείδητα μειώνεις και την θέλησή σου να του μεταβιβάσεις (και όχι να τον διδάξεις) την πληροφορία που θα τον βοηθήσει να βαδίσει μόνος του το υπερβατικό μονοπάτι. Γιατί φαίνεται πως γεμίσαμε Διδάσκαλους, και στερέψαμε από ανθρώπους που κατανοούν πως δεν γνωρίζουν και δεν θα γνωρίσουν ποτέ τα πάντα. Σε αυτό τον βαλτωμένο τόπο, χρειαζόμαστε ανθρώπους που γνωρίζουν μόνο το εξής: Πως όσο ζουν, θα συνεχίσουν να μαθαίνουν, και θα αγαπάνε να αναζητούν.

Το μόνο άτομο που θα σε κάνει ευτυχισμένο είναι το είδωλό σου στον καθρέφτη

Οι μέρες κυλούν, τα χρόνια περνούν και σου αφήνουν ένα αίσθημα απογοήτευσης. Αναζητάς διαρκώς κάτι διαφορετικό το οποίο θα αλλάξει την ζωή σου. Συνήθως το αναζητάς μέσα από την σύναψη σχέσεων ή την δημιουργία μιας φιλίας. Εξακολουθεί όμως το αίσθημα αυτό να υπάρχει και να επισκιάζει την καθημερινότητά σου. Τι σου συμβαίνει άραγε; Γιατί η ζωή σου δεν αλλάζει και δεν παίρνει την καλύτερη δυνατή τροπή;

Η απάντηση είναι απλή. Το μοναδικό άτομο που θα καταφέρει θα αλλάξει την ζωή σου είσαι εσύ ο ίδιος. Κανείς άλλος δεν μπορεί να το κάνει αυτό. Μην περιμένεις από τους άλλους να στο προσφέρουν διότι το μόνο που θα καταφέρεις είναι να πλανάσαι πλάνην οικτρά και να βουλιάζεις στην απογοήτευση. Αυτό μπορείς να το πετύχεις με τις οποίες αποφάσεις θα πάρεις από εδώ και στο εξής καθώς επίσης εάν αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι. Αποφάσεις που θα συμβαδίζουν με τις αξίες και τις επιθυμίες σου. Αποφάσεις που δεν θα πάρεις εν βρασμό ψυχής ή για να ικανοποιήσεις τους άλλους.

Επιπρόσθετα, πρέπει να μετριάσεις τις προσδοκίες που έχεις από τους άλλους. Αν εσύ προσφέρεις πολλά , περιμένεις να λάβεις το ίδιο κάτι το οποίο δεν συμβαίνει εν τέλει δεν φταίει το άτομο που δεν αποδείχτηκε αντάξιο των προσδοκιών σου αλλά εσύ ο ίδιος. Εσύ που δίνεις άξια σε ανθρώπους χωρίς να είσαι βέβαιος. Διότι για να δοθείς εξολοκλήρου πρέπει να είσαι βέβαιος για το άτομο που έχεις απέναντί σου. Διαφορετικά ανοίγεις τον ασκό του Αιόλου με συνέπειες καταστροφικές για την ψυχολογία σου.

Διεκδίκησε, εκφράσου, πάλεψε και άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεσαι πράγματα και καταστάσεις . Να θυμάσαι το μόνο άτομο που θα σε κάνει ευτυχισμένο είναι το είδωλό σου στον καθρέφτη! Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι μια εσωτερική κριτική και παράλληλα μια συζήτηση εφ όλης της ύλης μαζί του. Μόνο τότε θα δεις τα όνειρά σου να παίρνουν σάρκα και οστά και την ζωή σου να αλλάζει προς το καλύτερο.

Η διαφορά ανάμεσα στην αληθινή διαίσθηση, το ένστικτο και στις συνηθισμένες σκέψεις

Η διαίσθηση, η «έκτη αίσθηση» που έχουμε όλοι μέσα μας είναι κάτι διαφορετικό από μια συνηθισμένη διαδικασία σκέψης του μυαλού. Μερικοί την αποκαλούν ένστικτο. Άλλοι την περιγράφουν ως αίσθημα της καρδιάς ή και με άλλες ονομασίες που σχετίζονται με σωματικές αισθήσεις.

Εδώ και λίγο καιρό προσπαθώ να καταλάβω την διαφορά ανάμεσα σε αυτού του είδους διαίσθησης και στην συνηθισμένη διανοητική επεξεργασία σκέψεων. Και να τι έχω μάθει.

Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να το πω: είναι διαίσθηση όταν δεν υπάρχει κάποιος λόγος που να εξηγεί ένα συγκεκριμένο συναίσθημα. Όταν δεν υπάρχει κάποια σκέψη, κάποια αίσθηση ή κάποιο ερέθισμα για ένα συγκεκριμένο συναίσθημα θα έλεγα ότι είναι αληθινή διαίσθηση.

Οι πιο ορθολογικοί θα έλεγαν ότι είναι απλώς το υποσυνείδητο που αντιλαμβάνεται αυτά που δεν αντιλαμβάνεται συνειδητό, αλλά νομίζω ότι είναι κάτι διαφορετικό. Η διαίσθηση προέρχεται από διαδικασίες που είτε δεν έχουν εξηγηθεί ακόμα ή που σκοπίμως αγνοούνται από την σύγχρονη επιστήμη.

Και όταν νιώθετε κάτι μέσα σας ή στην καρδιά σας δεν μπορώ παρά να σκεφτώ  πως ακριβώς λειτουργούν τα ενεργειακά κέντρα του σώματος, αλλά ξέρουμε οπωσδήποτε πως κάτι υπάρχει εκεί όταν νιώθουμε αυτό το τσίμπημα στην καρδιά ή το ένστικτο. Είναι κάτι πολύ αληθινό, ανεξήγητο από την βιολογία.

Επίσης η διαίσθηση φαίνεται να εμφανίζεται στο μυαλό σας πολύ γρήγορα και διεξοδικά σαν να είναι μια ξένη σκέψη που ξαφνικά εμφανίστηκε στο μυαλό σας.

Μερικοί άνθρωποι υποπτεύονται πως τα ανθρώπινα όντα μπορούν πραγματικά να διαβάσουν τις σκέψεις των άλλων και να τις ακούσουν σαν να είναι δικές τους. Δεν ξέρω σίγουρα αν αυτό είναι δυνατό ή όχι. Θα έλεγα πως γίνεται πιθανώς με τους πιο διαισθητικούς ανθρώπους (επειδή μερικοί άνθρωποι βιώνουν την διαίσθηση και τα ψυχικά φαινόμενα τόσο έντονα, που η ιατρική κοινότητα αρνείται να αποδεχτεί αυτό που αντιλαμβάνονται ως αληθινό).

Κάποιοι άλλοι υποπτεύονται πως κάποιου είδους τεχνολογίας MK ULTRA μπορεί πραγματικά να εμφυτεύσει σκέψεις στο μυαλό των ανθρώπων, κάνοντας τους να πιστεύουν ότι είναι σχιζοφρενείς ή ότι έχουν κάποιου είδους ισχυρής διαίσθησης. Αυτή είναι μια τρομακτική σκέψη και πιθανώς δεν συμβαίνει αλλά είναι κάτι που πρέπει να εξετάσουμε.

Πολλοί άνθρωποι με συμπτώματα τύπων σχιζοφρένειας είναι ακραίοι λέγοντας ότι η κυβέρνηση (της Αμερικής) στην πραγματικότητα εμφυτεύει σκέψεις στο μυαλό τους. Ενώ πολλοί από αυτούς μπορεί να πάσχουν από παραισθήσεις, θα μπορούσε αυτό να ισχύει;

Συμπερασματικά, αυτά τα διαισθητικά συναισθήματα, το ένστικτο έχουν μια ξεχωριστή ιδιότητα: είναι ξαφνικά, ισχυρά, συγκεκριμένα και συχνά χωρίς κάποια εξήγηση ή κάποιο συναίσθημα που τα προκάλεσε.

Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι επιλέγουν να αγνοούν την πραγματικότητα, να διαμορφώνουν απόψεις για ανθρώπους πολύ γρήγορα ή να παίρνουν αποφάσεις βασισμένοι όχι στην αληθινή διαίσθηση, αλλά στο πως θέλουν να αισθάνονται διαβεβαιώνοντας τον εαυτό τους πως είναι η διαίσθηση τους και δεν κάνει λάθος.

Ενώ φαίνεται αδύνατο να διακρίνουμε την αληθινή διαίσθηση από τον τρόπο με τον οποίο θέλει να δει τα πράγματα κάποιος, μπορεί να γίνει: όσο ένα άτομο δεν είναι υπερβολικά άκαμπτο για αυτά που πιστεύει πως είναι και αυτά που πιστεύει πως δεν είναι διαίσθηση.

Πώς τα ψέματα επηρεάζουν τις σχέσεις και την ψυχική μας υγεία

Σύμφωνα με μια μελέτη, ένας στους έξι ανθρώπους στην Αμερική είναι εθισμένος σε κάποιο ψυχιατρικό φάρμακο- κυρίως τα αντικαταθλιπτικά. Κάτι που είναι θλιβερό. Αλλά έχετε σκεφτεί την πιθανότητα πως η δυστυχία μας προέρχεται από το γεγονός πως κατηγοριοποιούμε τα συναισθήματα μας και δεν λέμε αυτά που θέλουμε να πούμε;

Και αυτό συμβαίνει επειδή λέμε ψέματα. Ναι, όλοι λέμε ψέματα. Δεν είναι κάτι για το οποίο θα πρέπει να είμαστε περήφανοι αλλά τα ψέματα είναι μέρος της φύσης μας. Λέμε ψέματα στους άλλους και στον εαυτό μας κάθε μέρα.

Νομίζουμε πως όσο νιώθουμε ενοχές και λυπούμαστε μετά, για παράδειγμα επειδή δεν τηλεφωνούμε τόσο συχνά στους γονείς μας, δεν πειράζει. Αλλά πειράζει; Το να νιώθουμε ενοχές δικαιολογεί την συμπεριφορά μας και μας κάνει αξιοπρεπείς ανθρώπους; Ή σημαίνει ότι είμαστε ψεύτες και υποκριτές;

Τα ψέματα μας εμποδίζουν από το να ζήσουμε πλήρως την ζωή μας και να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα μας επειδή δεν είμαστε ο πραγματικός μας εαυτός. Φοράμε μάσκες. Προσποιούμαστε ότι είμαστε κάποιοι που δεν είμαστε.

Αλλά ξεχνάμε ότι με το να ζούμε λέγοντας ψέματα κρύβουμε τον πραγματικό μας εαυτό. Τον χάνουμε. Απομονωνόμαστε από αυτούς που αγαπάμε. Τα ψέματα καταστρέφουν τις σχέσεις επειδή δεν μπορούν να χτίσουν σταθερά θεμέλια καθώς δημιουργούν μια εκδοχή του εαυτού μας που δεν υπάρχει. Έτσι, ποτέ δεν θα αγαπηθούμε για αυτό που είμαστε, αλλά γι αυτό που παρουσιάζουμε.

Ας το σταματήσουμε αυτό!

Ξέρω πως είναι δύσκολο αλλά μόλις δείτε πόσο απελευθερωτικό και θαυμάσιο είναι τότε θα είστε πραγματικά ειλικρινείς με τον εαυτό σας- θα μπορείτε να ανακαλύψετε βαθύτερες συνδέσεις και θα καταλάβετε τι είναι η οικειότητα.

Μόνο έτσι μπορούμε να είμαστε ο πραγματικός εαυτός μας. Έτσι, εμπνέουμε και άλλους ανθρώπους γύρω μας να κάνουν το ίδιο.

Μόνο η αλήθεια μας απελευθερώνει.

Κανείς δε θέλει να του καταστρέψεις το ασφαλές του ΨΕΜΑ

Αυτό που θέλουμε είναι να εξαργυρώνουμε καθημερινά τη ζωή μας και να μαζεύουμε γύρω μας πράγματα άχρηστα, που νομίζουμε ότι διευκολύνουν και στολίζουν το βίο μας! Αυτό νομίζουμε ΕΥΤΥΧΙΑ! Έτσι είμαστε ικανοποιημένοι! Γι’ αυτό το τελευταίο μεγάλο ψέμα μας έγινε τόσο δημοφιλές ανάμεσα στους ανθρώπους! Ήταν ακριβώς ό,τι χρειαζόμασταν για να συνεχίσουν τη ΔΡΑΣΗ τους!!!

Μέσα τους βαθιά γνωρίζουν ότι είναι ένα ΨΕΜΑ, αλλά δεν τολμούν να το παραδεχτούν! Είναι το τελευταίο μεγάλο ΨΕΜΑ!!!

Είναι υποχρεωμένοι να το υποστηρίξουν, να το υπηρετήσουν και να το συντηρήσουν! Είναι η τελευταία τους μεγάλη, οδυνηρή, ψεύτικη ελπίδα… Μετά από αυτό ακολουθεί το ΧΑΟΣ!!! Κανείς, όπως καταλαβαίνεις, δεν προτιμά τον όλεθρο και το χαμό! Είχανε ΣΤΕΡΗΘΕΙ τόσα πολλά όλους αυτούς τους αιώνες και τώρα επιθυμούν διακαώς να ΖΗΣΟΥΝ πάση θυσία!!! Αυτός ο άγριος ΠΟΘΟΣ που έχουν για ζωή είναι η καλύτερη εγγύηση για το ΜΕΛΛΟΝ!!! Είναι η αστείρευτος καύσιμος ύλη που κινεί το όχημα μας!!! Γι’ αυτό σήμερα δεν επιτρέπεται να υπάρχουν ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ και ΑΜΦΙΒΟΛΙΕΣ. Κανείς δεν τολμά να αναρωτηθεί και να αμφιβάλει για το παραμικρό!!! Οι απαντήσεις που δώσαμε είναι οριστικές και αμετάκλητες!!! Ποιος τολμά με ερωτήσεις και αμφιβολίες να ελευθερώσει το μαύρο σκοτάδι της καταστροφής που θα παρασύρει τα πάντα στη σιωπή;

Όλοι περιφρουρούν βάναυσα τον εαυτό τους και κάθε μέρα εξασκούνται για να κάνουν το τελευταίο μας μεγάλο ΨΕΜΑ βίωμα και δεύτερη φύση!!!

Ακριβώς γι’αυτό και εμείς δε φοβηθήκαμε να σου αποκαλύψουμε όλα αυτά που αποκαλύψαμε!!! Κανείς δε θέλει να του καταστρέψεις το ασφαλές του ΨΕΜΑ!!!

Η ακοή τους δεν έχει συνηθίσει τέτοιες συχνότητες!

Δεν καταλαβαίνει αυτή τη γλώσσα, είναι έξω από τη ζωή του και τις επιδιώξεις του!!! Έχει συνηθίσει τη ΦΡΙΚΗ που ζει καθημερινά, του έχει γίνει ΟΙΚΕΙΑ… έχει πείσει τον ΕΑΥΤΟ του ότι αυτή η φρίκη είναι τελικά μια ευτυχία, ότι είναι σωτήρια! Αυτά κάνει ο άγριος πόθος για συνέχεια της ζωής και για επιτυχία. Όλα τ’ άλλα που εμείς ξέρουμε είναι περιττά…

Πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας κατορθώσαμε να κάνουμε τη δουλειά να μοιάζει με φυσική κατάσταση!!! Αυτή είναι η ΝΙΚΗ μας και η προσφορά μας στους ανθρώπους.

Γι’ αυτό, αν ποτέ τολμήσεις και γράψεις ένα βιβλίο χρησιμοποιώντας το υλικό που έχεις συλλέξει στις κασέτες σου… να είσαι σίγουρος ότι θα είναι ένα βιβλίο ΑΧΡΗΣΤΟ και ΑΧΡΕΙΑΣΤΟ!!! Κανείς δεν πρόκειται να του δώσει σημασία! Κανείς δεν πρόκειται να το διαβάσει! Ποιος θα θελήσει να βγάλει τα μάτια του με τα ίδια του τα χέρια; Θα το χαρακτηρίσουν καταθλιπτικό και ΑΧΡΗΣΤΟ!!! Δε θα σου επιτρέψουν να ξεριζώσεις το μέγα ΨΕΜΑ μας, γιατί αυτοί όλοι, ύστερα, πού θα βρουν σωσίβιο να πιαστούν; Κατάλαβες; Δε φοβόμαστε καθόλου. Γιατί όλα αυτά που σου αποκαλύψαμε είναι τόσο απίστευτα, τόσο άχρηστα, τόσο αχρείαστα για τους καθημερινούς ανθρώπους!

Όμως εμείς δεν θ’ ανταλλάξουμε την αρετή μας για τον πλούτο τους

Με τις προσδοκίες που έχουμε αποβλέπουμε σε πολύ μεγάλα πράγματα, κι ύστερα, όταν αποτυγχάνουμε, κατηγορούμε τις θεότητες και τη μοίρα και όχι τη δική μας μωρία.

Δεν είναι, όμως, άτυχος αυτός που θέλει να τοξεύσει με το άροτρό του και να κυνηγήσει τον λαγό καβάλα στο βόδι του, ούτε κάποια κακόβουλη θεότητα αντιτίθεται σε κείνον που δεν μπορεί να πιάσει ελάφια και κάπρους με ψαράδικα καλάθια ή δίχτυα, αλλά από αφέλεια και ανοησία προσπαθούν το αδύνατο. Κι αυτό που φταίει κυρίως είναι η φιλαυτία, που κάνει τους ανθρώπους να λαχταρούν την πρωτιά και τη νίκη στα πάντα και να εμπλέκονται στα πάντα με απληστία. Οι άνθρωποι, δηλαδή, δεν απαιτούν μόνο να είναι ταυτόχρονα και πλούσιοι και μορφωμένοι και ισχυροί και καλοί στα συμπόσια και ευπρόσδεκτοι και φίλοι βασιλέων και άρχοντες πόλεων, αλλά, αν δεν έχουν και σκυλιά και άλογα και ορτύκια και κοκόρια που μπορούν να πάρουν βραβεία, στεναχωριούνται.

Ο Διονύσιος ο πρεσβύτερος δεν ήταν ικανοποιημένος που ήταν ο μεγαλύτερος ανάμεσα στους τότε τυράννους, αλλά, επειδή δεν μπορούσε να ψάλει καλύτερα από τον ποιητή Φιλόξενο ή να ξεπεράσει τον Πλάτωνα στη διαλεκτική, οργισμένος και χολωμένος, έριξε τον Φιλόξενο στα λατομεία και, στέλνοντας τον Πλάτωνα στην Αίγινα, τον πούλησε για δούλο.

Ο Αλέξανδρος είχε διαφορετικό χαρακτήρα, και, όταν ο Κρίσων, ο δρομέας, έτρεξε σε αγώνα μαζί του και του φάνηκε πως επιβράδυνε τον ρυθμό του σκόπιμα, αγανάκτησε πολύ.

Σωστά ο Ομηρικός Αχιλλέας είχε πει αρχικά, “κανένας από τους χαλκοχίτωνες Αχαιούς δεν είναι σαν εμένα”, προσθέτοντας: “στον πόλεμο· στους λόγους, όμως, άλλοι είναι καλύτεροι μου”.

Όταν, εξ άλλου, ο Πέρσης Μεγάβυζος ανέβηκε στο εργαστήριο του Απελλή και προσπάθησε ν’ ανοίξει κουβέντα μαζί του περί τέχνης, ο Απελλής τον αποστόμωσε λέγοντας:

“Όσο δεν μιλούσες, φαινόσουν να είσαι κάποιος λόγω του χρυσαφιού και της πορφύρας σου· τώρα όμως ακόμα κι αυτά τα παιδιά που τρίβουν την ώχρα σε περιγελούν για τις ανοησίες σου”

Γι’ αυτό δεν είναι όλα για όλους, αλλά πρέπει κάποιος, υπακούοντας στην Πυθική επιγραφή, να γνωρίσει τον εαυτό του, και μετά να δοθεί σε κείνο το ένα πράγμα για το οποίο η φύση τον έκανε κατάλληλο, και να μη βιάζει τη φύση σέρνοντας τον εαυτό του να μιμείται πότε το ένα είδος ζωής και πότε το άλλο.

Οι δρομείς, φυσικά, δεν στεναχωριούνται επειδή δεν παίρνουν στεφάνια παλαιστών αλλά αγάλλονται και χαίρονται με τα δικά τους.

“Η Σπάρτη σου ’λαχε· αυτή να τιμήσεις!”. (ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ)

Έτσι και ο Σόλων:

Όμως εμείς δεν θ’ ανταλλάξουμε την αρετή μας
για τον πλούτο τους· η αρετή είναι κτήμα σταθερό
ενώ τα χρήματα έχει πότε ο ένας και πότε ο άλλος.

Εκείνοι, δηλαδή, που έχουν σπουδαία γνώμη για όσα κατέχουν οι ίδιοι δεν θα ενοχληθούν απ’ όσα έχουν οι διπλανοί τους. Όπως έχουν όμως τώρα τα πράγματα, δεν περιμένουμε από το κλήμα να κάνει σύκα ούτε από την ελιά να κάνει σταφύλια, αλλά, όταν πρόκειται για τους εαυτούς μας, αν δεν έχουμε ταυτόχρονα τα προτερήματα και των πλούσιων και των μορφωμένων, και των στρατιωτικών και των φιλοσόφων, και των κολάκων κι αυτών που λένε ελεύθερα τη γνώμη τους, και των φειδωλών και των σπάταλων, κακολογούμε τον εαυτό μας, είμαστε δυσαρεστημένοι και τον περιφρονούμε γιατί, νομίζουμε, ζει στερημένα και ταπεινά.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, ΗΘΙΚΑ

WILLIAM SHAKESPEARE: Τέτοιο για μένα της αγάπης σου το κλέος

Όταν σμικρύνομαι στα μάτια όλου του κόσμου,
μόνος τον εαυτό μου απόβλητο θρηνώ,
τη μοίρα μέμφομαι και λοιδορώ το φως μου
κι αναστατώνω με φωνές τον ουρανό,

και με φαντάζομαι να ‘μουν αλλιώς πλασμένος,
να ‘χω την τέχνη του ενός, το νού του άλλου,
ωραίος, φέρελπις, με φίλους προικισμένους,
και υποφέρω το μαρτύριο του Ταντάλου∙
κι εκεί που μόλις αυτομίσητος πηγαίνω,

σε συλλογίζομαι και γίνομαι μαζί σου
κορυδαλλός που από τη μαύρη γη τον αίνο
ξυπνά και ψέλνει προς το φως του παραδείσου.
Τέτοιο για μένα της αγάπης σου το κλέος
που δεν τ’ αλλάζω ούτε με σκήπτρο βασιλέως.

William Shakespeare, Σονέτο 29

ΜΙΑ ΑΠΑΝΘΡΩΠΗ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ

Μια ανθρωπότητα απάνθρωπη για τα παιδιά που μεγαλώνει. Μια απανθρωπιά που έχει τη λογική των διεφθαρμένων που την κατευθύνουν και των υποτακτικών που τους ανέχονται.

Αυτός ο απαισιότατος κόσμος έχει πάθει μανία να σκοτώσει με κάθε τρόπο την παιδική αθωότητα. Είναι ένας κόσμος γερασμένος, παραιτημένος, σακατεμένος που μισεί τη χαρά της ζωής. Γεννάει ψυχές που έρχονται γεμάτες ενθουσιασμό να ονειρευτούν το θαύμα της ζωής και προσπαθεί με κάθε τρόπο να τις βρομίσει, να τις αποθαρρύνει, να τις "αδειάσει" από όλη την ομορφιά του αυθόρμητου της ύπαρξης.

Ένας κόσμος που 150 εκατομμύρια παιδιά δουλεύουν σε συνθήκες βασανισμού, σε ορυχεία, φάμπρικες, χωράφια, με ξύλο, με πείνα, με απειλές, για να παράγουν μπιχλιμπίδια για τα προνομιούχα παιδιά. Κι αυτά τα προνομιούχα, με τη σειρά τους να γίνονται σκλαβάκια σε ηλίθια αντικείμενα. Ένα τερατώδες μείγμα ανωμαλίας και εκμετάλλευσης, σε εκείνα τα πλάσματα που θα είναι οι ρυθμιστές του αύριο.

Πως μπορεί μια κοινωνία να απαιτήσει ελευθερία, δικαιοσύνη, ισονομία, καλλιέργεια, όταν μαθαίνει τα παιδιά της να είναι υποχείρια κάθε παράνοιας, κάθε ανωμαλίας που διαχέεται παντού σαν φυσική κατάσταση των πραγμάτων; Από που θα βγουν οι "σωστοί" άνθρωποι, από ένα λάθος κόσμο;

Παιδιά σκλάβοι σε παράνομη εργασία, παιδιά σάκοι ηδονής στο εμπόριο παιδικής σάρκας, παιδιά που βιώνουν εμφυλίους, πολέμους, αρρώστια και θάνατο από μόλις ανοίξουν τα ματάκια τους, παιδιά που ζουν στο πολιτισμένο κόσμο φυλακισμένα σε χρυσά κλουβιά, δεμένα σε έξυπνες οθόνες με ηλίθια εκπαίδευση. Παιδιά που δεν έχουν ένα κομμάτι ψωμί να φάνε, απέναντι στα παχύσαρκα των ταχυφαγείων.

Η κοινή γνώμη μένει πάντα σοκαρισμένη από ιστορίες παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης ή πορνείας, την ώρα που διαφημίσεις, ή ταινίες, ή το χαζοκούτι, δείχνουν συνεχώς μικρομέγαλα με μια πονηριά στο μάτι να πλασάρουν το τάδε προϊόν ή να ξεφτιλίζονται σε προγράμματα που έχουν φτιάξει ανώμαλοι. Κοριτσάκια βαμμένα σαν καραγκιόζηδες από μανούλες που τα πλασάρουν στις πασαρέλες και στα καλλιστεία για να εκτονώσουν τη δική τους απωθημένη ανεκπλήρωτη καύλα...

Τα μικρά και αμάθητα χεράκια, εκπαιδεύονται να μαζεύουν με ξύλο και τρομοκρατία τους κόκκους της σοκολάτας που θα φάνε τα άλλα παιδάκια που κάποια στιγμή θα τους απαγορεύουν να την τρώνε πια γιατί έχουν γίνει χοντρά και άρρωστα. Τα μικρά χεράκια που συναρμολογούν τα εξαρτήματα για τα έξυπνα κινητά που θα κάνουν δώρο οι ανεγκέφαλοι γονείς στα άλλα παιδάκια για να μένουν καρφωμένα στις οθόνες μιας εικονικής πραγματικότητας που κλειδώνει σιγά σιγά τη ζωή τους στο τίποτα.

Τα μικρά κορμιά που στήνονται στα σκλαβοπάζαρα της ντροπής για να τα εκμεταλλεύονται καθώς πρέπει νοικοκυραίοι που ζουν ανάμεσά μας και μπορεί να είναι ο δάσκαλος που διδάσκει στο σχολείο, ο παππάς που ευλογεί, ο τραπεζίτης που ελέγχει τα λεφτά μας, ο γείτονας της διπλανής πόρτας, ο αξιοζήλευτος επιχειρηματίας, ή κάποιο σκατο-ίνδαλμα της τέχνης....

Τα παιδιά που ζουν σε συνθήκες σωματικής ή ψυχολογικής βίας σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, θύματα πολέμου ή ειρήνης, πολίτες του ανεπτυγμένου ή υποανάπτυκτου κόσμου, και που όλα κατευθύνονται στο ίδιο..... η εκπαίδευση της σκλαβιάς και της υποταγής σε κάτι. Η εκπαίδευση του ασήμαντου σε σημαντικό, της ανωμαλίας σε ομαλότητα, της παράνοιας σε κανονικότητα.

Τα παιδιά πρέπει να πιστεύουν σε ανόητα παραμύθια...
Να υποτάσσονται στους κανόνες της κοινωνίας..
Να φτιάχνουν ινδάλματα ψεύτικων ανθρώπων...
Να επιλέγουν τελικά ένα ηλίθιο κινητό το βράδυ δίπλα στο κρεββάτι τους αντί ένα όμορφο μονόκερο...

Δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει τους γονείς γιατί κι αυτοί ένα κομμάτι της παραφουσκωμένης μπαμπούσκας είναι... ένα αντίγραφο μέσα σε αντίγραφα που το μικρότερο κομμάτι θα είναι ίδιο με το μεγαλύτερο. Ένα κομμάτι σε ένα κόσμο κομματιασμένο και αδιάφορο, που ξυπνάει επιλεκτικά σε κάποιο μεμονωμένο γεγονός φρίκης και κλείνει τα μάτια στη γενικευμένη φρίκη, γιατί δεν θέλει να αισθάνεται ένοχος, δεν θέλει να ξέρει...

Ονειρεύομαι ένα κόσμο γεμάτο από κοινωνικά αγράμματους που θα θελήσουν να μάθουν από την αρχή. Τον άνθρωπο που έχει κατανοήσει την αδυναμία του, την άγνοια του και επιθυμεί να μάθει, και στη συνέχεια να διδάξει και να διδαχτεί από παιδιά ελεύθερα. Να εφεύρει καινούργια παραμύθια, να φτιάξει νέα παιχνίδια, να γράψει τα βιβλία από την αρχή...

Δεν χρειάζονται άλλα σκουπίδια τα παιδιά σας, σ΄ αυτή τη τεράστια χωματερή. Αέρα χρειάζονται... όνειρα, ένα πέταγμα πάνω από τη σαπίλα... Αέρα!

ΔΕΣ: Ποια είναι η ηθική του Θεού;

Κοντά στον Ήλιο σήμερα το Solar Orbiter

Το ηλιακό παρατηρητήριο Solar Orbiter του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) κάνει σήμερα το πρώτο σχετικά κοντινό πέρασμά του από το μητρικό άστρο του ηλιακού συστήματός μας, κινούμενο σε απόσταση περίπου 77 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο.

Το σκάφος, γνωστό και ως SolO, το οποίο κατασκευάστηκε από την ευρωπαϊκή αεροδιαστημική βιομηχανία Airbus, εκτοξεύθηκε φέτος τον Φεβρουάριο και, μαζί με το αντίστοιχο Parker Solar Probe της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) που προηγήθηκε, θα μελετήσουν για πρώτη φορά από τόσο κοντά και με τόση λεπτομέρεια τον Ήλιο και τη δυναμική συμπεριφορά του.

Την πρώτη κοντινή διέλευση (περιήλιο) του Solar Orbiter, το οποίο προς το παρόν κινείται ανάμεσα στις τροχιές του Ερμή και της Αφροδίτης, θα ακολουθήσουν άλλες ακόμη πιο κοντινές τα επόμενα χρόνια, ώσπου το σκάφος να πλησιάσει σε απόσταση έως 43 εκατομμυρίων χιλιομέτρων (η Γη βρίσκεται σε απόσταση 149 εκατ. χλμ. από το άστρο μας).

Μέχρι τώρα, τον Ήλιο έχουν πλησιάσει περισσότερο -πλην του σύγχρονου Parker Solar Probe που στις 7 Ιουνίου πέρασε σε απόσταση μόλις 19 εκατ. χλμ.- τα παλαιότερα σκάφη Mariner 10, Helios 1 & 2 και Messenger, τα οποία, όμως, δεν είχαν τις ίδιες τεχνολογικές δυνατότητες παρατήρησης.

Σε αυτήν τη φάση, οι μηχανικοί και ελεγκτές του Solar Probe «τσεκάρουν» την ομαλή λειτουργία των συστημάτων και των δέκα επιστημονικών οργάνων του. Η κανονική λειτουργία του θα αρχίσει σε περίπου ένα έτος, αλλά ήδη λειτουργεί το μαγνητόμετρό το, το οποίο καταγράφει τα μαγνητικά πεδία του ηλιακού «ανέμου», του ρεύματος φορτισμένων ενεργειακά σωματιδίων που ο Ήλιος εκτοξεύει στο διάστημα.

Φέτος τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με το BBC, το Solar Orbiter θα περάσει σε απόσταση μόνο 500.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Αφροδίτης, καθώς θα κάνει «μανούβρα» για να προσεγγίσει στη συνέχεια περισσότερο τον Ήλιο.

Θουκυδίδης: η πολιτική διαστροφή των λέξεων

Θουκυδίδης: 460; - 396; π.Χ.

Η λέξη και το νόημα

§1

Τι είναι η λέξη; Ο Πλάτων στον Κρατύλο 430a κ.εξ. λέει πως η λέξη προορίζεται να ονομάζει σωστά το αντικείμενό της και υπ’ αυτή την έννοια είναι, κατά ένα ορισμένο τρόπο, το όνομα ως το «μίμημα του πράγματος», το όνομα, που μέσα του δηλώνεται η ουσία του πράγματος (393d). Έτσι, η λέξη δεν είναι απλώς τα γράμματα και οι συλλαβές ενός ονόματος, αλλά εκείνος ο λόγος ή το ρήμα (Wort) κατά τον Χάιντεγκερ, που τελεί σε εσωτερική αντ-απόκριση προς το ενύπαρκτο νόημα ενός κατονομαζόμενου όντος. Η διαστροφή, συνεπώς, των νοημάτων και των λέξεων συνιστά ένα φαινόμενο, που εμφανίζεται συνήθως στο πεδίο της πολιτικής σκοπιμότητας, χωρίς να αποκλείονται και άλλα πεδία μιας πανούργας στάσης ζωής του ανθρώπου. Ειδικότερα πρόκειται για εκείνα τα πεδία, όπου οργανικοί διανοούμενοι ή πανομοιότυποι ιδεολογικοί προπαγανδιστές ‒με μια φράση: οι άνευ κρίσεως ακόλουθοι των συντεχνιακών και κομματικών οργανισμών‒ αυτο-εκμηδενίζονται σε υπηρετικά όργανα αυτών των μηχανισμών, προκειμένου να αποκτήσουν κάποια αξιωματική αποδοχή, ελλείψει πραγματικών ικανοτήτων για παραγωγή αυτόνομου δημιουργικού έργου. Η εν λόγω αυτο-εκμηδένιση, στην πράξη, είναι η μηδενικότητα, την οποία οι ίδιοι αναζητούν ως ιδιάζουσα στην ουσία τους. Ένα παρόμοιο δείγμα ιστορικής σημασίας είναι όσα συναρπαστικά μας αφηγείται ο Θουκυδίδης.

§2

Όταν στην αρχαία Ελλάδα μαινόταν ο Πελοποννησιακός πόλεμος -ο πιο φονικός και μοιραίος εμφύλιος πόλεμος των Ελλήνων-, έγραφε ο Θουκυδίδης στο Γ΄ βιβλίο του 82-83, για τη διαστροφή και τη διαστρέβλωση που υπέστη η σημασία της λέξης ως τέτοιας:

«Και νόμισαν πως είχαν δικαίωμα ν’ αλλάξουν και τη συνηθισμένη αντιστοιχία των λέξεων προς τα πράγματα για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους. Έτσι η αστόχαστη τόλμη πέρασε για ανδρεία, που κινείται από φιλία στους συντρόφους, ο δισταγμός, από μέριμνα για το μέλλον, δειλία που εμφανίζεται ως ευπρέπεια, η γνωστική μετριοπάθεια ως πρόσχημα ανανδρίας και η ικανότητα να βλέπει κανείς με σύνεση όλες τις πλευρές μιας κατάστασης, ανικανότητα δράσης σε όλα· τη βίαιη και οξεία αντίδραση την πρόσθεσαν στα προτερήματα του ανδρός, και την αποχή από επιβουλές εύλογη πρόφαση για αποφυγή κινδύνου. Οι περισσότεροι προτιμούσαν να είναι αχρείοι και να ονομάζονται επιτήδειοι, παρά να είναι χρηστοί και να τους λένε ευήθεις… Ο λόγος για όλα τούτα είναι η δίψα για εξουσία, την οποία γεννά η φιλαρχία, η πλεονεξία και το φατριαστικό πνεύμα».

Ως βλέπουμε, οι λέξεις χρησιμοποιούνται κατά το ήθος των ανθρώπων που διαχειρίζονται τα δημόσια πράγματα με τέτοια ιδιοτέλεια, αλαζονεία, ανημποριά, με τόσο ακόρεστη δίψα για εξουσία, για βίαιη επιβολή του Κακού, ώστε να χρειάζεται να αναστρέφουν την ορθότητα των λέξεων. Το νόημα της λέξης, της πρότασης, της παραγράφου, της ενότητας, του λόγου εν γένει, είναι ανύπαρκτο. Αυτό που υπάρχει είναι οι ανεστραμμένες ‒και όχι λιγότερο διεστραμμένες‒ βλέψεις ενός ανεξέλικτου, ακαλλιέργητου, βάναυσου Εγώ. Η τιθάσευσή του προϋποθέτει μια αληθινή, σωστή, διαλεκτική συλλογιστική, που μπορεί να οδηγήσει το Εγώ να αναζητήσει την αλήθεια του μέσα στην αναζήτηση της ουσίας των πραγμάτων· στην αναζήτηση της αλήθειας τους.

§3

Τα νοήματα δεν τα φέρνουν οι άνθρωποι μέσα τους, αλλά τα ανακαλύπτουν στα ίδια τα πράγματα. Γι’ αυτό και το ως άνω παράδειγμα της μεταλλαγής των λέξεων, γενικότερα της στρεψοδικίας δεν συνιστά ένα μεμονωμένο φαινόμενο διαστροφής, αλλά συνάπτεται με την πολιτική και κοινωνική κατάσταση της τότε Αθήνας, με τον περίκοσμο των ανθρώπων. Επομένως εξετάζεται πρωτίστως ως πολιτικό φαινόμενο γλωσσικής διαστροφής. Ως τέτοιο, όπου οι λέξεις έχουν χάσει το αληθινό τους νόημα και έχουν υποστεί αδιανόητη για τον ανθρώπινο νου φθορά. Για την ουσία των ανθρώπων, ως στοιχειωδώς σκεπτόμενων όντων, πρόκειται για καθολική παραφθορά του πνεύματος και συνακόλουθα για αποσυντεθειμένα πλήρως ανθρώπινα όντα. Πιο ειδικά, πότε συμβαίνει αυτό το φαινόμενο της φθοράς των λέξεων, της καταστροφής του λόγου, της διαστροφής της γλώσσας; Όταν μια κοινωνία βρίσκεται σε ολική αποσύνθεση και η πολιτική έχει μετατραπεί σε διαφθορείο συνειδήσεων. Τότε απλώνεται η αχλύς της ασυνειδησίας από τους σφετεριστές της πολιτικής εξουσίας και υποστασιοποιούνται βίαιες ιδεολογικές «ανακαλύψεις» για να συσκοτίζουν την αληθινή πραγματικότητα και με κυνικές υποσχέσεις να παγιδεύουν τους ανθρώπους μέσα σε λαβύρινθους απατηλής ευφορίας. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται ολόκληρα τάγματα εφόδου από οπαδούς και στελέχη κομμάτων, παρα-κομμάτων, συντεχνιών και μηχανισμών, συλλογικοτήτων και παρόμοιων ομάδων, τα οποία, με τον μανδύα μάλιστα του «προοδευτικού», του «αριστερού», είναι ταγμένα να μεταποιούν τον λαό σε όχλο και να τον ψυχ-αγωγούν με ήχους, εικόνες, θεάματα μαζικής κουλτούρας, δηλ. μαζικής αποβλάκωσης. Ό,τι συμβαίνει ακριβώς και στη γαλάζια μας χώρα, με πρωταγωνιστές εκάστοτε τα ωφελιμιστικά όντα της καθεστωτικής «αριστεράς»: κάθε πνευματικά παράλυτος, αγράμματος, πολιτικός μαφιόζος, διεφθαρμένος ως την τελευταία ρανίδα του αίματός του έχει βρει τη δική του προσαρμογή κάτω από την άνομη εξουσία της εν λόγω πλουτοκρατικο-φεουδαρχικής «αριστεράς». Είναι όλοι εκείνοι που νιώθουν για φυσιολογικούς, «πνευματικούς» τους χώρους τα υπόγεια καπηλειά και τα σκοτεινά πολιτικά καφενεία 

§4

Επανατίθεται λοιπόν τώρα το ερώτημα: τι είναι η λέξη; Μήπως είναι η σκιά που σκιάζει το φως; Μήπως είναι η πιο πάνω εκτεθείσα διαστροφή του λόγου και της σκέψης; Η λέξη είναι το υπαρκτικό μας Είναι. Και τούτο στις κοινωνικές και ιστορικές του υποδηλώσεις. Ακριβώς μέσα στον κύκλο αυτών των υποδηλώσεων η λέξη είναι το νόημά της. Σε συνάφεια με τούτο το Είναι της ο Χάιντεγκερ τη διακρίνει ρητά από τη φωνή. Η τελευταία, ως έναρθρη εκφορά ή ενότητα, γίνεται λέξη, εάν σημαίνει κάτι. Η λέξη, κατ’ αυτό το πνεύμα, είναι το νόημα του κόσμου και του εαυτού μας -τα όρια του κόσμου μου είναι τα όρια της γλώσσας μου, έλεγε ο Βιτγκενστάιν· είναι το δεικτικό σημαίνειν. Με βάση το τελευταίο τούτο, η φανέρωση του κόσμου εκδηλώνεται στις και με τις λέξεις. Επομένως, ανάλογα με το δεικτικό τους σημαίνειν, ο κόσμος είναι εκείνος ο σαθρός κόσμος που μας θύμισε πιο πάνω ο Θουκυδίδης και συνεχίζουν να μας θυμίζουν εφάμιλλα παραδείγματα του σύγχρονου κόσμου ή ο κόσμος του ποιείν, έτσι όπως το κατανοεί ο Χάιντεγκερ: η ιστορική δημιουργία του ανθρώπου ως εκκάλυψη [=αποκάλυψη], μέσα στα έργα του, του νοήματος του Dasein του.

ΠΛΑΤΩΝ: Ἵππίας μείζων (289a-289d)

[289a] ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Εἶεν· μανθάνω, ὦ Ἱππία, ὡς ἄρα χρὴ ἀντιλέγειν πρὸς τὸν ταῦτα ἐρωτῶντα τάδε· Ὦ ἄνθρωπε, ἀγνοεῖς ὅτι τὸ τοῦ Ἡρακλείτου εὖ ἔχει, ὡς ἄρα «Πιθήκων ὁ κάλλιστος αἰσχρὸς ἀνθρώπων γένει συμβάλλειν,» καὶ χυτρῶν ἡ καλλίστη αἰσχρὰ παρθένων γένει συμβάλλειν, ὥς φησιν Ἱππίας ὁ σοφός. οὐχ οὕτως, ὦ Ἱππία;
ΙΠΠΙΑΣ. Πάνυ μὲν οὖν, ὦ Σώκρατες, ὀρθῶς ἀπεκρίνω.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἄκουε δή. μετὰ τοῦτο γὰρ εὖ οἶδ᾽ ὅτι φήσει· «Τί δέ, ὦ Σώκρατες; τὸ τῶν παρθένων γένος θεῶν γένει ἄν τις [289b] συμβάλλῃ, οὐ ταὐτὸν πείσεται ὅπερ τὸ τῶν χυτρῶν τῷ τῶν παρθένων συμβαλλόμενον; οὐχ ἡ καλλίστη παρθένος αἰσχρὰ φανεῖται; ἢ οὐ καὶ Ἡράκλειτος αὐτὸ τοῦτο λέγει, ὃν σὺ ἐπάγῃ, ὅτι “Ἀνθρώπων ὁ σοφώτατος πρὸς θεὸν πίθηκος φανεῖται καὶ σοφίᾳ καὶ κάλλει καὶ τοῖς ἄλλοις πᾶσιν;”» ὁμολογήσωμεν, Ἱππία, τὴν καλλίστην παρθένον πρὸς θεῶν γένος αἰσχρὰν εἶναι;
ΙΠΠΙΑΣ. Τίς γὰρ ἂν ἀντείποι τούτῳ γε, ὦ Σώκρατες;
[289c] ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἂν τοίνυν ταῦτα ὁμολογήσωμεν, γελάσεταί τε καὶ ἐρεῖ· «Ὦ Σώκρατες, μέμνησαι οὖν ὅτι ἠρωτήθης;» Ἔγωγε, φήσω, ὅτι αὐτὸ τὸ καλὸν ὅτι ποτέ ἐστιν. «Ἔπειτα,» φήσει, «ἐρωτηθεὶς τὸ καλὸν ἀποκρίνῃ ὃ τυγχάνει ὄν, ὡς αὐτὸς φῄς, οὐδὲν μᾶλλον καλὸν ἢ αἰσχρόν;» Ἔοικε, φήσω· ἢ τί μοι συμβουλεύεις, ὦ φίλε, φάναι;
ΙΠΠΙΑΣ. Τοῦτο ἔγωγε· καὶ γὰρ δὴ πρός γε θεοὺς ὅτι οὐ καλὸν τὸ ἀνθρώπειον γένος, ἀληθῆ ἐρεῖ.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. «Εἰ δέ σε ἠρόμην,» φήσει, «ἐξ ἀρχῆς τί ἐστι [289d] καλόν τε καὶ αἰσχρόν, εἴ μοι ἅπερ νῦν ἀπεκρίνω, ἆρ᾽ οὐκ ἂν ὀρθῶς ἀπεκέκρισο; ἔτι δὲ καὶ δοκεῖ σοι αὐτὸ τὸ καλόν, ᾧ καὶ τἆλλα πάντα κοσμεῖται καὶ καλὰ φαίνεται, ἐπειδὰν προσγένηται ἐκεῖνο τὸ εἶδος, τοῦτ᾽ εἶναι παρθένος ἢ ἵππος ἢ λύρα;»

***
[289a] ΣΩ. Ας είναι! Καταλαβαίνω, Ιππία, πως σ᾽ αυτόν που μας τα ρωτάει αυτά εμείς πρέπει με αυτόν τον τρόπο να αντιμιλήσουμε: Άνθρωπέ μου, δεν ξέρεις πως ο λόγος του Ηρακλείτου είναι σωστός, ότι δηλαδή ο πιο όμορφος από τους πιθήκους είναι άσκημος, όταν τον βάλεις δίπλα στους ανθρώπους, και ότι η πιο όμορφη από τις χύτρες είναι άσκημη, όταν τη βάλεις δίπλα στις κοπέλες, όπως λέει ο Ιππίας ο σοφός; Έτσι δεν είναι, Ιππία;
ΙΠ. Έτσι είναι, Σωκράτη· πολύ σωστά του αποκρίθηκες.
ΣΩ. Άκουε τώρα· ύστερα από αυτό, το ξέρω καλά ότι θα πει: Τί λες τώρα, Σωκράτη; Τις κοπέλες, αν τις βάλει κανείς [289b] δίπλα στους θεούς, δεν θα πάθουν το ίδιο που παθαίνουν οι χύτρες, όταν τις βάζουν δίπλα στις κοπέλες; Και η πιο όμορφη κοπέλα δεν θα φανεί άσκημη; Ή μήπως δεν λέει το ίδιο και ο Ηράκλειτος, που εσύ τον φέρνεις για μάρτυρα, ότι ο άνθρωπος ο πιο σοφός μπροστά στο θεό θα φανεί πίθηκος και στη σοφία και στην ομορφιά και σε όλα τα άλλα; Να παραδεχτούμε, Ιππία, ότι η πιο όμορφη κοπέλα μπροστά στους θεούς είναι άσκημη;
ΙΠ. Και ποιός θα μπορούσε να αντικρούσει τη γνώμη αυτή, Σωκράτη;
[289c] ΣΩ. Αν λοιπόν τα παραδεχτούμε αυτά, θα γελάσει και θα πει: Σωκράτη, θυμάσαι τί ήταν αυτό που σε ρώτησα; Και βέβαια, θα του πω: τί πράγμα τάχα είναι το όμορφο καθαυτό; Και τότε θα πει: Εγώ σε ρώτησα για το όμορφο, και συ στην απόκρισή σου μου μιλείς για κείνο που καταντάει να είναι, όπως ο ίδιος λες, τόσο όμορφο όσο και άσκημο. Ή όχι; Έτσι φαίνεται, θα πω. Ή τί άλλο με συμβουλεύεις, καλέ μου, να πω;
ΙΠ. Αυτό βέβαια. Όταν σου πει ότι μπροστά στους θεούς οι άνθρωποι δεν είναι όμορφοι, δεν θα λέει ψέματα.
ΣΩ. Αν σε ρωτούσα, θα πει, από την αρχή, ποιό πράγμα είναι [289d] όμορφο μαζί και άσκημο, και συ μου αποκρινόσουν λέγοντας αυτά που είπες τώρα, θα είχες αποκριθεί σωστά. Το όμορφο όμως καθαυτό, που με αυτό στολίζονται και τα άλλα όλα και φαίνονται όμορφα, όταν προστεθεί το στοιχείο εκείνο, νομίζεις και τώρα πως είναι μια κοπέλα ή μια φοράδα ή μια λύρα;