Ο Βούδας και ο Θεός

~Μια φορά κάποιος ρώτησε τον Βούδα:

- Υπάρχει Θεός;

Ναι, απάντησε ο Βούδας.

Την ιδία μέρα ένας άλλος άνθρωπος τον ρώτησε: - Υπάρχει Θεός;

Και ο Βούδας είπε:

- Όχι.

Στο τέλος της ημέρας ένας τρίτος άνθρωπος ρώτησε τον Βούδα για την ύπαρξη του Θεού και ο Βούδας δεν απάντησε, μόνο σήκωσε το δάχτυλο του, δείχνοντας τον ουρανό.

- Όλα αυτά τα παρακολουθούσε ο μαθητής του ο Ανάντη. Τη νύχτα ρώτησε τον Βούδα.

- Δεν μπορώ να κοιμηθώ. Σε παρακαλώ, πες μου, γιατί στην ιδία ερώτηση έδωσες τρεις διαφορετικές απαντήσεις;

- Ο Βούδας είπε:

- Γιατί ήταν τρεις διαφορετικοί άνθρωποι.

- Ο πρώτος πίστευε ότι δεν υπάρχει Θεός και ήθελε πάρα πολύ να δυναμώσει την πίστη του. Εγώ του είπα ότι υπάρχει Θεός, γιατί για να φτάσει στην Αλήθεια ο άνθρωπος πρέπει να απαλλαχτεί από αυτά στα οποία πιστεύει. 

- Ο άλλος πίστευε ότι Θεός υπάρχει. Σ' αυτόν είπα ότι δεν υπάρχει Θεός. Είμαι εδώ, πάνω στη γη για να καταστρέψω κάθε πίστη για να φτερουγίσει ο νους πάνω στην πίστη και μόνο τότε ο άνθρωπος θα γνωρίσει την Αλήθεια.

- Ο τρίτος δεν ήταν θρήσκος, ούτε άθεος, δεν υπήρχε ανάγκη να πω "Ναι" ή "Όχι", γι' αυτό σιώπησα, λέγοντας με αυτόν τον τρόπο "Κάνε όπως εγώ, δηλαδή βυθίσου στη σιωπή και τότε θα γνωρίσεις και θα καταλάβεις"...

Ο αρχέγονος χρόνος είναι δημιουργικός

Σε κάποιες Πνευματικές κοινωνίες ο Χρόνος είναι Ενέργεια του Σύμπαντος,
Ένα ποτάμι που πρέπει να διαβούμε πλέοντας.
Ενώ στις σκληρές μεταβιομηχανικές κοινωνίες ο χρόνος είναι απρόσωπος,
εξωτερικός, ξέχωρος από την πνευματικότητα.

Ο χρόνος εννοείται «η ακαθόριστη κίνηση της ύπαρξης και των γεγονότων στο παρελθόν, το παρόν, και το μέλλον, θεωρούμενη ως σύνολο».2 Γενικά Χρόνος χαρακτηρίζεται η ακριβής μέτρηση μιας διαδικασίας από το παρελθόν στο μέλλον. Κάθε φυσικό φαινόμενο π.χ. μια πτώση αντικειμένου στο έδαφος εξελίσσεται στην έννοια της ορισμένης χρονικής περιόδου. Ο χρόνος μετράται σε μονάδες όπως το δευτερόλεπτο και με ειδικά όργανα τα χρονόμετρα π.χ. ρολόι. Οι καθημερινές εμπειρίες αποδεικνύουν πως ο χρόνος «κυλάει» με τον ίδιο πάντα ρυθμό και μόνο προς μια κατεύθυνση – από το παρελθόν προς το μέλλον. Η κίνηση γενικότερα ούτε μπορεί να διακοπεί αλλά και ούτε να αντιστραφεί στην έννοια του χρόνου. Παρά ταύτα, όπως εξηγεί η ειδική θεωρία της σχετικότητας, αυτή η κίνηση μπορεί να επιβραδυνθεί με ασύλληπτα μεγάλες ταχύτητες.

Ένας άλλος στερεότυπος ορισμός για τον χρόνο είναι «ένα μη χωρικό γραμμικό συνεχές στο οποίο τα γεγονότα συμβαίνουν με εμφανώς μη αναστρέψιμη τάξη». Πρόκειται για μείζονα έννοια η οποία λειτουργεί τόσο ως θεμελιώδης οντότητα, όσο και ως σύστημα μέτρησης. Με τον χρόνο ασχολήθηκε τόσο η φιλοσοφία όσο και η επιστήμη, διαμορφώνοντας ενίοτε αντιφατικές απόψεις για το νόημά του. Επί της ουσίας οι διαφοροποιήσεις δεν αφορούν στις μονάδες μέτρησης του χρόνου αλλά στο αν ο χρόνος ως οντότητα είναι δυνατόν να μετρηθεί ή αποτελεί τμήμα του μετρητικού συστήματος.

Ο Χρόνος στη Φυσική: Επί του παρόντος ο χρόνος νοείται ως θεμελιώδης ποσότητα1 και όπως οι άλλες θεμελιώδεις ποσότητες -χώρος και μάζα- καθορίζεται μέσω της μέτρησης. Συνεπώς είναι μέγεθος. Επίσης επί του παρόντος, η στερεότυπη χρονική μονάδα, το συμβατικό δευτερόλεπτο, ορίζεται ως η διάρκεια 9 192 631 770 περιόδων της ακτινοβολίας που αντιστοιχεί στη μετάβαση μεταξύ των δύο ανωτέρων επιπέδων της κατάστασης ελαχίστης ενέργειας του ατόμου 133Cs.

Για την φυσική ο χρόνος είναι διάσταση που επιτρέπει σε δύο ταυτόσημα γεγονότα που συμβαίνουν στο ίδιο σημείο στον χώρο, να διακρίνονται μεταξύ τους. Το διάστημα ανάμεσα σε δύο τέτοια γεγονότα σχηματίζει τη βάση της μέτρησης του χρόνου. Για γενικούς σκοπούς η περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της παρέχει τις μονάδες μέτρησης της ημέρας ώρες και η τροχιά της γύρω από τον ήλιο (ουσιαστικά η φαινόμενη πορεία του ήλιου που παράγεται από τις ιδιαιτερότητες της γήινης τροχιάς) τις ημερολογιακές μονάδες. Όσον αφορά στη χρήση του χρόνου για επιστημονικούς σκοπούς, τα διαστήματα χρόνου καθορίζονται -όπως προαναφέρθηκε- με όρους συχνότητας μιας ιδιαίτερης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

Ήδη από την εποχή της δημοσίευσης της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας το 1905, θεωρήθηκε ότι ο Άλμπερτ Αϊνστάιν [2] εγκατέλειψε την έννοια του απόλυτου χρόνου. Σε αυτό το εννοιολογικό πλαίσιο ο απόλυτος χρόνος εννοείται ως ο χρόνος που κυλά ισοδύναμα και ανεξάρτητα από την κατάσταση κίνησης του παρατηρητή. Οι επιδράσεις της διαστολής του χρόνου και η κατάρρευση του απόλυτου ταυτόχρονου σημαίνουν ότι υπό αυτή την έννοια ο απόλυτος χρόνος δεν μπορεί να εφαρμοστεί στη μέτρηση ενός χρονικού διαστήματος.

Αν και οι φιλόσοφοι τείνουν να περιγράφουν το έργο του Αϊνστάιν ως έναρξη της επιστημονικής επανάστασης του 20ου αιώνα (!!)  πολλές από αυτές τις επαναστατικές ιδέες δεν είναι ακριβώς χμ ! πρωτότυπες. Το 1898, για παράδειγμα, ο Ζυλ Ανρί Πουανκαρέ (Jules Henri Poincaré) (1854–1912), ο Γάλλος μαθηματικός, έθεσε το ζήτημα του απόλυτου ταυτόχρονου σχολιάζοντας ότι δεν έχουμε κάποια άμεση γνώση για την εξίσωση δύο χρονικών διαστημάτων. Ο Πουανκαρέ φαίνεται πως κατανοούσε την ανάγκη του καθορισμού του τοπικού χρόνου για έναν δεδομένο παρατηρητή. Το 1904 παρατήρησε ότι τα ρολόγια που συγχρονίζονταν με φωτεινά σήματα μεταξύ παρατηρητών σε ενιαία σχετική κίνηση δεν δείχνουν την αληθινή ώρα, αλλά μάλλον αυτό που μπορεί να αποκαλέσει κανείς τοπική ώρα.

Αναφέρεται συχνά ότι η θεωρία της σχετικότητας αφαιρεί τον απόλυτο χρόνο από τη μηχανική. Αυτό αληθεύει για τις μετρήσεις του χρόνου που προαναφέρθηκαν, αλλά όχι τον ίδιο τον χρόνο ως οντότητα. Ο ορισμός του Νεύτωνα για τον απόλυτο χρόνο είναι ουσιαστικά φιλοσοφική έννοια και οι όποιες συζητήσεις έγιναν στην εποχή του είχαν φιλοσοφικό και όχι πειραματικό υπόβαθρο. Άλλωστε ίδιος ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι μπορεί κανείς να μετρήσει τον απόλυτο χρόνο. Τούτη η απόλυτη οντότητα έπρεπε να γίνει διακριτή από τα αισθητά, «φυσικά μέτρα» που εφαρμόζονται σε καθημερινές χρήσεις.

Στις απόψεις του Αϊνστάιν για το σύμπαν, οι περιγραφές ενός φυσικού φαινομένου πρέπει να είναι πλήρως σχετικιστικές ως προς τη φύση τους και απαιτούνται οι μετασχηματισμοί Λόρεντζ ανάμεσα στις συντεταγμένες των συστημάτων στην ενιαία σχετική κίνηση. Αντίθετα με το τι πιστεύεται γενικότερα, η νευτώνεια μηχανική δεν βασιζόταν στον απόλυτο χώρο και χρόνο και ήταν πλήρως σχετικιστική, αλλά με τη γαλιλαϊκή έννοια. Δηλαδή, απαιτούντο γαλιλαϊκοί μετασχηματισμοί ανάμεσα στις συντεταγμένες των συστημάτων στην ενιαία σχετική κίνηση.

Εξετάζοντας το ταυτόχρονο ο Αϊνστάιν χρησιμοποίησε ουσιαστικά ένα νοητικό πείραμα. Ως αποτέλεσμα του πειράματος, κατά την άποψή του, έπρεπε να εγκαταλειφθεί η έννοια του ταυτόχρονου. Το σύμπαν του είναι αιτιατό και σε ένα αιτιατό σύμπαν δεν υπάρχει το ταυτόχρονο, όπως και δεν υπάρχουν ταυτόχρονα γεγονότα. Τα γεγονότα έχουν καθορισμένη τάξη, βασισμένη στην αιτιατή σειρά τους,η οποία δεν είναι δυνατόν να αλλαχθεί. Χωρίς να το δηλώνει άμεσα,ο Αϊνστάιν εισήγαγε έναν τρίτο παράγοντα στη θεωρία της σχετικότητας, ότι δηλαδή καμία πληροφορία δεν μπορεί να μεταδοθεί ταχύτερα από την ταχύτητα του φωτός. Τόσο για τον Νεύτωνα όσο και για τον Αϊνστάιν ο απόλυτος χρόνος είναι στην πραγματικότητα η απόλυτη σειρά των γεγονότων, που καθορίζεται από την αιτιότητα, και όχι η μέτρηση του χρόνου, που είναι αντικείμενο συνήθους παρατήρησης. 2.

Ο χρόνος στην ανθρώπινη συνείδηση: Ο κύκλος μέρας και νύχτας ρυθμίζει στον άνθρωπο το βιολογικό του ρολόι που φαίνεται να είναι αρκετά ακριβές δεδομένου πως συχνά ξυπνάμε λίγα λεπτά πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι. Ωστόσο φαίνεται να υπάρχουν στιγμές που ο χρόνος περνά πιο αργά ή πιο γρήγορα. [3]

Περιμένοντας κάτι καρφώνοντας το βλέμμα στο ρολόι αισθανόμαστε ο χρόνος να κυλά αργά.
Όταν είμαστε σε ρομαντικό ραντεβού με πρόσωπο που μας ενδιαφέρει μας κάνει εντύπωση στο τέλος «πώς πέρασε η ώρα τόσο γρήγορα». [4]
Πηγαίνοντας στον υπολογιστή υπολογίζουμε πως θα ανακαλέσουμε την πληροφορία που χρειαζόμαστε με δουλειά 5-10 λεπτών ενώ φεύγοντας έχουν περάσει 20.
Ως παιδιά οι διακοπές μας τα καλοκαίρια ήταν μεγάλες ενώ στη μέση ηλικία ο χρόνος των διακοπών μας φαίνεται ελάχιστος.
Κάποιος που εκτελεί ελεύθερη πτώση τριών δευτερολέπτων σε δίχτυ νιώθει πως έπεφτε για διπλάσιο σχεδόν χρόνο 14. και η πτώση από μοτοσικλέτα περιγράφεται ως «κινηματογραφική» από τον αναβάτη σε περίπτωση ατυχήματος.

Εμπλεκόμενης της αμυγδαλής, του συγκινησιακού δηλαδή κέντρου του εγκεφάλου, σε κατάσταση φόβου εκκρίνονται ορμόνες, όπως η αδρεναλίνη, που κάνουν τη μνήμη να «χαράζει» ανεξίτηλα, με αποτέλεσμα ο χρόνος να φαίνεται να διαστέλλεται καθώς η μνήμη «γράφει», επί συνόλου, πιο πυκνά. Πιθανολογείται πως η αδρεναλίνη κάνει μόνιμη τη μνήμη που υπολογίζει το άμεσο μέλλον, μηχανισμό τον οποίο χρησιμοποιούμε για γέμισμα του χρόνου όταν κλείνουμε τα βλέφαρα ή σκύβουμε να αλλάξουμε σταθμό στο ραδιόφωνο ενώ οδηγούμε. Αποτέλεσμα είναι περισσότερες καταγεγραμένες μονάδες μνήμης σε κέντρα του εγκεφάλου που συνδέονται με τη συγκινησιακή μνήμη (ιππόκαμπος και αμυγδαλή), με σκοπό την ανάπτυξη στρατηγικής ή ενστικτώδους αντίδρασης καθώς και έγκαιρη πρόβλεψη παρόμοιας κατάστασης στο μέλλον, που δίνουν την αίσθηση διαστολής του χρόνου.

Στην παιδική ηλικία που τα πάντα είναι πρωτόγνωρα η μνήμη «γράφει» διαρκώς και έτσι τα καλοκαίρια μας φαίνονται πως διαρκούν περισσότερο.

Μια πιο περίεργη επίδραση στη μνήμη έχει η κορτιζόλη, ορμόνη του άγχους. [5] Το άγχος μας κάνει και ζούμε ταυτόχρονα και συνδυασμένα σε δύο τουλάχιστο καταστάσεις, εκεί που πραγματικά είμαστε και θέλουμε να ξεφύγουμε γρήγορα και εκεί που θα θέλαμε ή θα «έπρεπε» να βρισκόμαστε. Ο εγκέφαλος καταγράφει δύο καταστάσεις ταυτόχρονα στη μνήμη με αποτέλεσμα το πύκνωμα της εγγραφής και την αίσθηση διαστολής του χρόνου.

Στο ρομαντικό ραντεβού απαγκιστρωνόμαστε σχεδόν εντελώς από την πραγματικότητα και το μυαλό μας ζει στην πιθανότητα μελλοντικών ονειρικών καταστάσεων. Αποτέλεσμα είναι η απώλεια εγγραφών της μνήμης για την παρούσα κατάσταση και έχουμε την αίσθηση της συστολής του πραγματικού χρόνου. Ο χρόνος φαίνεται να καταγράφεται στην ανθρώπινη συνείδηση σε μονάδες μνήμης 14.

Ο βιολογικός ή φυσικός χρόνος: Το άγχος συνδέεται άμεσα με την κορτιζόλη. Η κορτιζόλη παράγεται και κατά την έντονη άσκηση δρώντας όπως τα στεροειδή, επιταχύνοντας βιολογικές διαδικασίες. Αυξημένα επί μακρόν επίπεδα κορτιζόλης μικραίνουν τη ζωή καθώς υπό συνθήκες στρες οι μηχανισμοί προστασίας δεν προλαβαίνουν να δράσουν. Η συγγενής με την κορτιζόλη αδρεναλίνη δρα με παρόμοιο τρόπο στο βιολογικό ρολόι των κυττάρων και δίνει έκρηξη δύναμης σε καταστάσεις ανάγκης. Οι ορμόνες του εγκεφάλου που μας προκαλούν ευχαρίστηση φαίνεται να δρουν αντίθετα και να βοηθούν στη μακροζωία.

Η αλλαγή στο ρυθμό που έχει το «καρδιοχτύπι» που δίνει αθροιστικά τη βιολογική ηλικία ενός ποντικού ή ενός ανθρώπου, ενός αγχώδους ή ενός μη αγχώδους προσώπου, ενός καταπονημένου ή μη οργανισμού επεκτείνεται στη φύση πέραν των έμβιων όντων. Είναι σχετικά πρόσφατη η εισαγωγή της έννοιας του «φυσικού χρόνου», ως δείκτη εξέλιξης των φυσικών φαινομένων. 15.

Ο χρόνος στη Φιλοσοφία: Η φύση του χρόνου υπήρξε ένα από τα μείζονα προβλήματα της φιλοσοφίας από την αρχαιότητα ήδη. Είναι ορθό να βλέπουμε τον χρόνο να κυλά; Κι αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, κυλά από το μέλλον στο παρελθόν με την ανθρωπότητα κολλημένη σαν βάρκα στη μέση του ποταμού; Ή μήπως κυλά από το παρελθόν προς το μέλλον, παρασύροντας τη βάρκα με τη ροή του; Δύσκολα ερωτήματα ή πολύ αφηρημένα για να απαντηθούν και να μας ωθήσουν να απορρίψουμε τη ‘μεταφορική’ εικόνα του χρόνου ως ροή. Αν, ωστόσο επιθυμούμε να απορριψουμε την εικόνα της ροής, πώς μπορούμε να συλλάβουμε το πέρασμά του; Τι είναι αυτό που διακρίνει το παρελθόν από το παρόν ή το μέλλον ή μήπως δεν υφίσταται αντικειμενική διάκριση και ο χρόνος είναι μια ενιαία οντότητα που αποκαλείται παρόν; Τι είναι αυτό που δίνει στο χρόνο την κατεύθυνσή του; Τι είναι εκείνο που συνηγορεί υπέρ της ασυμμετρίας μεταξύ παρελθόντος και παρόντος; Υφίσταται η άχρονη ύπαρξη ή μήπως η ύπαρξη γίνεται αντιληπτή μόνο μέσα στα όρια του χρόνου;

Πολλά από αυτά τα προβλήματα τέθηκαν στα Φυσικά του Αριστοτέλη, με τη μορφή παράδοξων ή προβλημάτων που αφορούσαν στην ίδια την ύπαρξη του χρόνου. Το ένα πρόβλημα είναι ότι ο χρόνος δεν μπορεί να υπάρχει, γιατί δεν υπάρχει κανένα από τα επί μέρους τμήματά του (π.χ. η παρούσα στιγμή,ως μη έχουσα διάρκεια, δεν μπορεί να υπολογιστεί ως τμήμα του χρόνου). Αν πάλι αναρωτηθούμε πότε παύει να υπάρχει η παρούσα στιγμή, οποιαδήποτε πιθανή απάντηση εμπεριέχει αντίφαση: όχι στο παρόν, γιατί όσο υπάρχει υπάρχει.

Ούτε στο μέλλον, στην επόμενη στιγμή, γιατί στο συνεχές δεν υπάρχει επόμενη στιγμή. Αλλά δεν μπορούμε να αντιληφθούμε την παρούσα στιγμή ως διαρκώς υπάρχουσα, γιατί τότε, όσα συνέβησαν πριν από 10.000 χρόνια υπάρχουν ταυτόχρονα με όσα συμβαίνουν στο παρόν. Τα παράδοξα του Αριστοτέλη και του Ζήνωνα για τον χρόνο και τον χώρο, ώθησαν Ατομιστές όπως ο Επίκουρος και ο Διόδωρος Κρόνος να θεωρήσουν τη δομή του χρόνου κοκκιώδη, αλλά σε αυτή τους την άποψή συνάντησαν αντίσταση από τους Στωικούς, κυρίως τον Σέξτο Εμπειρικό. Η θεμελιώδης ιδεαλιστική λύση, που επιτρέπει σε διαφορετικές χρονικές στιγμές να συνυπάρχουν στο αντικείμενο της ενόρασης προτάθηκε από τον άγιο Αυγουστίνο της Ιππώνος (Εξομολογήσεις, ΧΙ 14) και είναι ορατή στη φιλοσοφία του Λάιμπνιτς, του Τζορτζ Μπέρκλεϊ, του Εμμάνουελ Καντ και του Ανρί Μπεργκσόν 3.

Από το 1895, τότε που ο Χέρμαν Γκίνκελ δημοσίευσε το διάσημο έργο του για τη δημιουργία και το χάος στον αρχέγονο και τον έσχατο χρόνο 4. έχουν γίνει πολλές αλλαγές στην ιστορία των θρησκειών και τα σχετικά πεδία της εθνολογίας, της ανθρωπολογίας και της ψυχολογίας. Ωστόσο, η σύλληψή του αρχέγονου και του έσχατου χρόνου ως των δύο πόλων της ίδιας ιστορίας, υποστηρίχθηκε από δύο σημαντικές μελέτες, όπως το Νόημα στην Ιστορία, του Καρλ Λέβιθ 5. και Ο μύθος της αιώνιας επιστροφής, του Μίρτσεα Ελιάντε.

Το αίνιγμα του χρόνου είναι εν μέρει το αίνιγμα της έναρξης, γιατί εκεί βρίσκεται η βάση του παρελθόντος. Η έναρξη είναι το παρελθόν. Ωστόσο, καθημερινά γίνεται μια νέα έναρξη μέσα στην περιοδική κίνηση της ημέρας. Βάσει τη σύλληψης του Γκίνγκελ το σύνολο όλων αυτών των επαναλαμβανόμενων ενάρξεων το αποκαλούμε χρόνο. Ζούμε στο χρόνο και καθημερινά βιώνουμε τη νέα έναρξη σε κάθε έργο που αναλαμβάνουμε να εκπληρώσουμε. Εκείνο που λείπει κατά την άποψή του είναι το γεγονός ότι η ανθρωπότητα δεν κατανοεί τη μαγεία της νέας έναρξης, δηλαδή την αέναη μετάβαση από το παρελθόν στο παρόν.

Τι είναι, λοιπόν, ο χρόνος; Αν δε με ρωτά κανείς, γνωρίζω. Αν, όμως,, θέλω να το εξηγήσω σε κάποιον που με ρωτά, δε γνωρίζω. Αλλά σε κάθε περίπτωση τολμώ να πω πως τούτο γνωρίζω Αν τίποτε δεν τελείωνε, δε θα υπήρχε παρελθόν. Αν τίποτε δεν πλησίαζε, δε θα υπήρχε μέλλον. Αν τίποτε δεν υπήρχε, δε θα υπήρχε και παρόν. Όμως, πώς είναι δυνατόν να υπάρχει το παρελθόν και το μέλλον, αφού τo παρελθόν πέρασε και το μέλλον δεν έχει έρθει ακόμη; Από την άλλη, αν το παρόν ήταν πάντα παρόν και δεν κυλούσε, το παρελθόν δε θα ήταν χρόνος αλλά αιωνιότητα Αλλά, αν ήταν το παρόν μόνο χρόνος, γιατί κυλά στο παρελθόν, πώς μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει; Υπάρχει, μόνον γιατί κάποια στιγμή θα πάψει να υπάρχει. To μόνο, λοιπόν, που μπορούμε να βεβαιώσουμε είναι ότι ο χρόνος οδηγεί στη μη-ύπαρξη. -Αυγουστίνος 6.

Εδώ χρειάζεται να θυμηθούμε τον περίφημο διαχωρισμό του Ανρί Μπεργκσόν ανάμεσα στον χωροχρόνο και τον καθαρό χρόνο 7. Ο χωροχρόνος είναι ο χρόνος των ρολογιών μας, μια υβριδική έννοια που προκύπτει από την εισβολή της ιδέας του χώρου στην επικράτεια της καθαρής συνείδησης. Πρόκειται για την εμπειρία του χρόνου, έτσι όπως την οργανώνει ο άνθρωπος στο χώρο, ως ακολουθία χρονικών μονάδων. Στην πραγματικότητα αυτές οι χρονικές μονάδες δεν υπάρχουν, γιατί ο χρόνος είναι μια μελωδία, ένα ποτάμι. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός ότι κυλά μέσα από τα χέρια μας σαν νερό, είναι αψηλάφητος, όπως το έθεσε ο άγιος Αυγουστίνος. Δεν υπάρχει σταθερό παρόν. Είτε είναι ήδη παρελθόν ή είναι ακόμη μέλλον. Όταν λέμε ότι είναι δέκα και μισή δεν είναι πια δέκα και μισή. Ένα ισχυρό ρεύμα μεταφέρει την ανθρωπότητα στο ποτάμι του χρόνου. Ο άνθρωπος είναι προσωρινός, φευγαλέος, καθώς δεν μπορεί να αδράξει σταθερά ένα σημείο και να αντισταθεί στο ρεύμα. Ο άνθρωπος των δέκα και μισή δεν είναι ίδιος με τον άνθρωπο των έντεκα. Στην πραγματικότητα είμαστε ο χρόνος.

Παρόλα αυτά έχουμε το παρελθόν μας και κάνουμε σχέδια για το μέλλον μας. Εδώ υπεισέρχεται η ιδέα του «ταυτόχρονου», όπως το έθεσε ο Καρλ Χάιμ. Τη στιγμή που βιώνουμε ένα ψήγμα του χρόνου, υπάρχει μια σχέση «ταυτόχρονου», σε σχέση με τις άλλες διαδοχικές χρονικές μονάδες. Οι νότες ενός μουσικού κομματιού δεν παίζονται μόνον ως διακεκριμένες νότες, αλλά και ως συγχορδίες, δηλαδή ταυτόχρονα.
Ναυτιλιακός χρόνος

Ως Αστρονομικός ή Ναυτιλιακός χρόνος χαρακτηρίζεται η έννοια του χρόνου σε αστρονομικούς υπολογισμούς ή ναυτικού ενδιαφέροντος που αφορά τη σχετική θέση της Ουράνιας σφαίρας προς τη Γήινη σφαίρα κατά τη στιγμή κάποιας παρατήρησης όπου και προσδιορίζεται αυτή από την γωνιακή απόσταση (δυτική ωρική γωνία) σημείου Γης και ουρανίου σώματος. Το Τρίγωνο θέσεως και η ωρική γωνία σχετίζονται με αυτόν τον χρόνο.

Φωτογραφίες: Κάνε κλικ επάνω τους

1. Οριζόντιο ηλιακό ρολόι στο Ταγκανροκ (1833)
3. 5. Ένας tesseract (τετραδιάστατος κύβος), ένας κύβος σε 3 διαστάσεις εκτεινόμενος σε μια τέταρτη, σαν περιγραφή του χρόνου.

Κυκλικός χρόνος: Η ιδέα του «ταυτόχρονου» συνδέθηκε από αμνημονεύτων εποχών με την εικόνα του κύκλου, καθώς η σχέση χώρου και χρόνου είναι ίδια με αυτήν που έχει η ευθεία σε σχέση με τον κύκλο. Το πρόβλημα του τετραγωνισμού του κύκλου δεν είναι ιδιοτροπία των μαθηματικών, αλλά ένα πρόβλημα ριζωμένο στην εσώτατη ύπαρξή μας. Ο κύκλος δεν είναι μια σειρά απειροστών ευθειών. Κάθε σημείο του είναι ταυτόχρονα το επόμενο σημείο. Μπορούμε να γράψουμε μια εφαπτομένη στον κύκλο, αλλά στην πραγματικότητα δεν πρόκειται να αγγίξει τον κύκλο, εκτός και αν δούμε το θέμα αυστηρώς μαθηματικά.

Κατά τον ίδιο τρόπο μπορούμε να περάσουμε από το χρόνο στο χώρο, μόνο αν τον δούμε ως ένα συνεχές, πάλι με τη μαθηματική έννοια. Ο αυθεντικός χώρος δεν είναι μια επιφάνεια που μπορεί να διαιρεθεί, κατά τον ίδιο τρόπο που δεν μπορεί να διαιρεθεί ο αυθεντικός χρόνος. Από φιλοσοφικής άποψης ο χώρος δεν βιώνεται ως συνεχές, αλλά ως ένας αριθμός νησίδων ανάμεσα στις οποίες υπάρχει μόνον κενό. Συνεπώς, τόσο ο χώρος όσο και ο χρόνος δεν είναι παρά μορφές της ζωής, που δημιουργεί επιλέγοντας καθοριστικά σημεία και διαστήματα στο χωροχρονικό συνεχές.

Ο χώρος στην πραγματικότητα που βιώνουμε δεν είναι ένα αφηρημένο μέγεθος, αλλά μια σειρά «τόπων», όπως ο χρόνος είναι μια σειρά φευγαλέων στιγμών. Συνήθως, από αυτές τις οτιγμές επιλέγουμε κάποιες ως σταθερά σημεία εναλλαγής του κυκλικού χρόνου. Αυτές τις στιγμές τις αποκαλούμε εορτασμούς και συνδέονται στενά μέσω του ημερολογίου με τις κυκλικές εναλλαγές του χρόνου. Ο θερισμός, η σπορά, η ανατολή ή η δύση ενός ουράνιου σώματος είναι τα πραγματικά δεδομένα, οι «πληροφορίες» από τις οποίες εξαρτάται η ζωή μας μέσα στο χρόνο.

Στο έργο του «Ο Άνθρωπος και το Ιερό» 8. ο Σαλουά λέγει πως «ο γιορτασμός δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά η εκ νέου ανακάλυψη και συγκεκριμενοποίηση του χάους» και από αυτή την άποψη κατέχει μια θεμελιακή σχέση με τη δημιουργία. Το πρωταρχικό χάος είναι άχρονο και απεριόριστο, άναρχο και αδιαμόρφωτο. Από τη στιγμή που μορφοποιείται, υφίσταται τους νόμους του χρόνου είτε στην ενοποιημένη είτε στη διαφοροποιημένη μορφή του. Η περιοδικότητα των φαινομένων είναι το μέγεθος που μορφοποιεί, που παρέχει το καλούπι για να εκδηλωθεί το άναρχο δυναμικό του χάους. Από αυτή την άποψη οι αρχέγονοι εορτασμοί συνδέονται με αστρονομικές κοσμικές περιόδους, οι οποίες αντιπροσωπεύουν δεδομένες αξίες στη ζωή. Κάποτε έρχεται η στιγμή της σποράς, του θερισμού, του ύπνου και της αφύπνισης, της δύσης και της ανατολής.

Αρχικά, το έτος δεν ήταν όπως το γνωρίζουμε σήμερα, αλλά σχετιζόταν άμεσα με την εναλλαγή των εποχών και την εναλλαγή σημαντικών περιόδων. Σύμφωνα με την Τζέιν Έλεν Χάρισον ο ελληνικός ενιαυτός είναι το έτος της συγκομιδής, οι «Ώρες» φέρνουν άνθη και καρπούς. Την ίδια στιγμή είναι δαίμονες, δηλαδή Θεοί που ανανεώνουν διαρκώς τη ζωή. Έτσι, το έτος είναι έτος της ψυχής και ο χρόνος είναι χρόνος της ζωής. Βέβαια, αυτό που πρέπει να διακρίνουμε εδώ είναι το γεγονός ότι η σχέση μας με τον εξωτερικό κόσμο μας παρέχει μια σταθερή βάση, πάνω στην οποία επεξεργαζόμαστε ένα ημερολόγιο, τις dies fasti και nefasti, τις εορταστικές και αποφράδες ημέρες του ρωμαϊκού ημερολογίου για παράδειγμα.

Μαθαίνουμε, δηλαδή να βάζουμε τις σωστές διαχωριστικές γραμμές, προκειμένου να επιβεβαιώσουμε το χρόνο. [6] Στην αρχαία Ρώμη το ημερολόγιο -δηλαδή οι μέρες τη σποράς, του θερισμού, του γάμου κ.λπ.- διακηρύσσονταν με επίσημο τρόπο από τον rex sacrorum, Βασιλέα των Ιερουργιών και διάδοχο του βασιλιά κατά τις Νόνες, στο πρώτο τέταρτο της σελήνης. Οι Αζτέκοι με τη σειρά τους ονόμαζαν την περίοδο των πενήντα δύο χρόνων, «δεμάτι του χρόνου». Στο τέλος αυτής της περιόδου όλες οι φωτιές έσβηναν για να ανάψουν εκ νέου, υποδεικνύοντας τη φωτιά ως μέσο μέτρησης των χρονικών διαστημάτων. Αν δεν προκηρυσσόταν το νέο ημερολόγιο τα πάντα σταματούσαν, περνώντας στη λήθη της Ωραίας Κοιμωμένης του Κάστρου.

Ποιος είναι αυτός που προκηρύσσει το νέο ημερολόγιο; Ο άνθρωπος, ως αντιπρόσωπος και αγγελιαφόρος της αρχέγονης οντότητας που προκήρυξε τον αρχέγονο χρόνο. Η ανθρώπινη προκήρυξη δεν είναι παρά μίμηση και επανάληψη της αρχικής προκήρυξης, της αρχέγονης οντότητας, της ίδιας της Αρχής που βρίσκεται πίσω από τη Δημιουργία. Σύμφωνα με τα λόγια του Βάλτερ βαν ντερ Βόγκελβαϊντ: Εκείνος που δεν είχε ποτέ αρχή, Εκείνος που μπορεί να φτιάξει μια νέα αρχή, Εκείνος σίγουρα μπορεί να φέρει και το τέλος ή την αιωνιότητα.

Μυθικός χρόνος: Σημαντική παράμετρος στην αντίληψη του χρόνου είναι η συνείδηση του μύθου ως «αληθινής ιστορίας» και όχι ως παραμυθιού, όπως τον αντιλαμβάνεται ένας μεγάλο τμήμα της ανθρωπότητας. Και τούτο γιατί η έννοια μύθος και η έννοια χρόνος είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες, καθώς ο μύθος παράγει το χρόνο, του δίνει περιεχόμενο και μορφή. Ανάμεσα στα αποκτήματα του πρωτόγονου ανθρώπου, έτσι όπως τα αξιολογούν οι σύγχρονοι ανθρωπολόγοι, εκτός από τα όπλα, τα σκεύη και τα εργαλεία αναφέρονται επίσης οι χοροί, τα τραγούδια, οι ιστορίες, οι τελετουργίες και τα ονόματα. Όλα αυτά είναι μορφές έκφρασης του μύθου που περνά από γενεά σε γενεά. Ο μύθος και η πραγματικότητα είναι άρρηκτα συνυφασμένες έννοιες με κυριολεκτική έκφραση μέσα στη ζωή. Υπό αυτή την έννοια ο μύθος είναι ζωή και η ζωή μύθος 9.

Πέρα από αυτό ο μύθος ανάγει τη συνείδηση στην αδιαφοροποίητη αρχή του κόσμου, στον αρχέγονο χρόνο. Η αρχή του κόσμου, της ανθρωπότητας, η αρχή της ζωής και του θανάτου, του ζωικού και του φυτικού βασιλείου, η αρχή του κυνηγιού και της καλλιέργειας, η αρχή της φωτιάς, της λατρείας, των μυητικών τυπικών και των θεραπευτικών δυνάμεων είναι γεγονότα απομακρυσμένα στο χρόνο. Εκεί έχει τα θεμέλιά της η σημερινή ζωή και από εκεί αντλούν την καταγωγή τους οι σύγχρονες κοινωνικές δομές. Οι θείες ή υπερφυσικές οντότητες που δραστηριοποιούνται στο μύθο, τα κατορθώματά τους, οι μοναδικές τους περιπέτειες, όλος αυτός ο θαυμαστός κόσμος είναι μια υπερβατική πραγματικότητα που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Πρόκειται για μια sine qua non συνθήκη στην παρούσα πραγματικότητα.

Ο μύθος είναι ιερή ιστορία. Και τούτο όχι μόνο για το περιεχόμενό της αλλά για τις συγκεκριμένες ιεροφάνειες που θέτει σε κίνηση. Η αφήγηση των μύθων της δημιουργίας ενσωματώνεται στις παγκόσμιες λατρείες, γιατί οι μύθοι είναι από μόνοι τους λατρεία και συνεισφέρουν στο σκοπό για τον οποίο έχουν εγκαθιδρυθεί οι λατρείες σε όλον τον κόσμο. Η υπενθύμιση της δημιουργίας βοηθά τη ζωή του ανθρώπινου γένους, δηλαδή της κοινότητας ή της φυλής. Η υπενθύμιση των μυητικών τελετουργιών βοηθά στην επιβεβαίωση της διάρκειας και της αποτελεσματικότητας της ανθρωπότητας.

Αυτά που ο ο Κ. Τ. Πρέους (K. T. Preuss), ο Μπρόνισλαβ Μαλινόβσκι (Bronislaw Malinowski) και πολλοί άλλοι ακαδημαϊκοί διατύπωσαν με πολυάριθμα και χαρακτηριστικά παραδείγματα, αναφέρονται ουσιαστικά στο γεγονός ότι ο μύθος δεν είναι απλά η αφήγηση μιας ιστορίας, αλλά η βίωση της πραγματικότητας -όχι μια διανοητική αντίδραση σ’ ένα αίνιγμα, αλλά μια εξέχουσα πράξη πίστης- μια αναφορά της αρχέγονης πραγματικότητας που ζει στην παρούσα ζωή10. Άλλωστε, η ύπαρξη του κόσμου είτε τη μελετά κανείς μακροκοσμικά ή μικροκοσμικά δεν είναι συμπαγής και αδρανής. Ανανεώνεται διαρκώς μέσω της αναφοράς στο μύθο. Ο μύθος και η ιερή δράση που συνδέεται μαζί του εγγυάται στην πραγματικότητα την επιβίωση του κόσμου.

Σύμφωνα με τον Πρέους, «ο πρωτόγονος άνθρωπος όχι μόνον επαναλαμβάνει, αλλά ανασυνθέτει μέσω του μύθου την αρχική πράξη της Δημιουργίας» 11. Ο αρχέγονος χρόνος είναι δημιουργικός. Δημιουργεί αυτό που συμβαίνει σήμερα, μέσω της επανάληψης του μύθου. Διατηρεί μια εικόνα του κόσμου κατά πολύ διαφορετική από τις συνηθισμένες μας συλλήψεις. Στην πραγματικότητα τίποτα δεν είναι καθορισμένο, τίποτε δεν μπορεί να υπάρξει, εκτός και αν ανανεώνεται διαρκώς, αφού ενεργοποιείται από τον μύθο. Αλλά κάτι τέτοιο σημαίνει ότι ο μύθος είναι αιτιολογικός, όχι γιατί εξηγεί κάτι, αλλά γιατί παρέχει εγγύηση για την ύπαρξη του γεγονότος. Τούτο βρίσκει την εφαρμογή του όχι μόνο στις ιδιαίτερες όψεις της ζωής, αλλά στο σύνολο της δημιουργίας. Με άλλα λόγια βρίσκει την εφαρμογή του στη δημιουργική δύναμη που βρίσκεται πίσω από την εκδήλωση κάθε γεγονότος.

Στη σύγχρονη εποχή μόνον υπολείμματα αυτής της μυθικής άποψης για τον κόσμο επιβιώνουν. Αυτό δε σημαίνει ότι η μυθική άποψη είναι νεκρή. Προσπαθεί να επιβιώσει στις θρησκείες, που ζουν ακριβώς εξαιτίας της μυθικής τους άποψης για την δημιουργία και της αιτιολογικής τους σχέσης με το σωτηριολογικό μύθο. Στην εβραϊκή, στη χριστιανική, στο Βουδισμό, τον Ινδουϊσμό, τον Ισλαμισμό, τον Μανδαϊσμό, σε όλες σχεδόν τις αποκαλούμενες μεγάλες ή μικρές θρησκείες του κόσμου υπάρχει ο μύθος της δημιουργίας αλλά και της λύτρωσης, που είναι στην πραγματικότητα μια δεύτερη δημιουργία. Υπάρχουν επίσης τα μυστήρια, καθιερωμένα από τα κεντρικά πρόσωπα κάθε θρησκείας. Σε κάθε, λοιπόν, ενεργοποίηση των μυστηρίων, οποιαδήποτε και αν είναι η εξωτερική μορφή τους, αυτό που αναβιώνει είναι το ρεύμα της ανανέωσης της δημιουργίας που κουβαλούν «εν δυνάμει» μέσα τους οι θρησκείες.

Σήμερα η θρησκεία είναι ο κατεξοχήν αντιπρόσωπος της μυθοποιητικής σκέψης, γιατί στα δρώμενά της απεικονίζονται οι σημαντικότερες μορφές της πραγμάτωσης του μύθου. Από αυτή την άποψη, λοιπόν, η συμμετοχή στα δρώμενα μετατρέπει το βιωμένο χρόνο σε μυθικό χρόνο, τον χρόνο της έναρξης της Δημιουργίας, της μέσης και του τέλους που υποδεικνύεται από την «πρόνοια» ή τους ίδιους τους εαυτούς μας ως συμμέτοχους στη δημιουργία. Ένα έξοχο παράδειγμα αυτής της αλληλοσύνδεσης της αρχής της μέσης και του τέλους βρίσκεται στους πρώτους στίχους της Θείας Κωμωδίας του Δάντη. Στο μέσο της ζωής του ο ποιητής βρίσκεται στο σκοτάδι. Ένα τέρας απειλεί να τον οδηγήσει στον τόπο όπου «ο ήλιος είναι σιωπηλός». Σε αυτό το σημείο μια νέα αρχή πρέπει να γίνει, ένας νέος μύθος να προφερθεί. Κι έτσι γίνεται! Η αρχαιότητα τον παίρνει από το χέρι και τότε όλα τα πλούτη της κόλασης, του καθαρτήριου και του παράδεισου διαχύνονται μέσα στη ζωή του ως νέο περιεχόμενο. Εξαγνισμένος, μεταμορφωμένος τραβά το δρόμο του.

Ετσι συνεχίζει να υπάρχει η δημιουργία και να τρέφεται ο δημιουργός της. Μην ξεχνάμε ότι, Χρόνος = Κρόνος. Γι αυτό λέμε πως οι θρησκείες είναι οι καταστροφείς του ανθρώπινου Πνεύματος, επειδή το ανακυκλώνουν μέσα στην δημιουργία του Χρόνου για να ταίζουν τον Κρόνο. Όταν εξαλειφθούν οι θρησκείες υπάρχει ελπίδα ελευθερίας για τον άνθρωπο, μέχρι τότε … !

Όπως το εξέφρασε ο Κ. Γκ. Γιουνγκ, «Θα ήταν λάθος να πιστέψουμε ότι ο ποιητής εργάζεται με υλικά που παίρνει από δεύτερο χέρι. Πηγή της δημιουργικότητάς του είναι η αρχέγονη εμπειρία, για αυτό χρειάζεται μυθολογικό υλικό για να της δώσει μορφή. Ο Γκαίτε ψαχουλεύει στον Κάτω Κόσμο της ελληνικής αρχαιότητας. Ο Βάγκνερ αντλεί από όλο το σώμα της σκανδιναβικής μυθολογίας, ενώ ο Νίτσε επιστρέφει στην ιερατική λειτουργία και αναδημιουργεί το θρυλικό προφήτη των προϊστορικών εποχών».

Από αυτή την άποψη οι αυθεντικοί ποιητές είναι εκείνοι που βιώνουν το μυθικό χρόνο. Όλοι οι υπόλοιποι συνηθίζουντον ομογενοποιημένο χρόνο του ρολογιού, αυτόν που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Πετάξτε τα ρολόγια σας για να μην ζείτε σκλαβωμένοι σε αόρατα δεσμά. [11][12] Ο Χρόνος όπως σου τον προσφέρουν έτοιμο … απλά δεν υπάρχει. [7]

Ο Έσχατος Χρόνος: Με τον έσχατο χρόνο, ή εσχατολογία όπως έχουμε συνηθίσει να την ακούμε, εννοούμε την άποψη του ανθρώπου για γεγονότα που συμβαίνουν στα όρια του δημιουργημένου κόσμου, για το τι υπήρχε πριν τη δημιουργία του και για το τι θα υπάρξει μετά το τέλος του. Περιλαμβάνει τη δόξα και το μεγαλείο της πρώτης ημέρας, καθώς και τον τρόμο της τελευταίας ημέρας. Όμως, ο αποκαλούμενος πρωτόγονος άνθρωπος δε γνωρίζει τίποτα για την εσχατολογία. Γνωρίζει μόνο τον αρχέγονο χρόνο, που κατά την άποψή του κυριαρχεί σε όλη τη ζωή. Ένα χρόνο που ανανεώνεται διαρκώς μέσα από τα συμβάντα του παρόντος, που εγγυούνται τη ζωή του. Η πραγματικότητα αποκτάται μόνον μέσω της επανάληψης και της συμμετοχής στα τελετουργικά δρώμενα 12. Όσο τελεί τις τελετουργίες σωστά, κάθε μέρα ξαναδημιουργεί τον κόσμο ή μάλλον τον αναδημιουργεί για εκείνον ο δημιουργικός λόγος του μύθου. Τούτη η διαδικασία της καθημερινής ανανέωσης της ζωής είναι παρούσα ακόμη και σήμερα στους απόγονους των Μάγια και των γηγενών (αβορίγινων) της αυστραλιανής ηπείρου.

Όμως, εδώ λείπει το τέλος της ιστορίας. Ο χρόνος παραμένει ακίνητος, όπως στο παραμύθι της Ωραίας Κοιμωμένης. Όπως η έναρξη υπονοεί μια αρχέγονη αρχή, έτσι και κάθε τέλος προϋποθέτει μια ολοκλήρωση μια «τελική κρίση». Οπωσδήποτε μέσα σε ένα εκδηλωμένο και συνεπώς δυαδικό σύμπαν ο αρχέγονος χρόνος βρίσκει το ταίρι του στον έσχατο χρόνο, αλλά μόνον όταν η ανθρωπότητα προχωρήσει αρκετά στην οδυνηρή συνειδησιακή της αφύπνιση, επιλέγοντας για τον εαυτό της είτε τον υπέρτατο τρόμο ή την αιώνια ευδαιμονία.

Η πιο ριζοσπαστική εικόνα του τέλους είναι πιθανώς εκείνη του Ράγκναροκ, της σκανδιναβικής μυθολογίας, της στιγμής κατά την οποία οι Θεοί πεθαίνουν μαζί με τους ανθρώπους. Αλλά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλοι οι λαοί που δημιούργησαν έναν κόσμο για την ύπαρξή τους, οι Ινδοί, οι Πέρσες, οι Έλληνες, οι Άραβες, οι Εβραίοι, οι Μάγια και πολλοί άλλοι, όρισαν επίσης και το τέλος του. Η ιδέα του τέλους του χρόνου είναι πιθανώς προσπάθεια αναίρεσης της αιώνιας στάσης, μια προσπάθεια για να σπάσει ο κύκλος και να αρχίσει ξανά.

«Στην Σχετικότητα και την Κβαντοφυσική, οι θεωρίες πεδίου και αιθέρα δεν λαμβάνουν υπ΄ όψιν τους τις θαυμαστές ιδιότητες της, άμεσα συγγενείς με τους στροβίλους των πεδίων και του αιθέρα. Περί οξύνειας και διανοίας των λαμπρών επιστημόνων σας μεταφέρω τούτο μόνο. Οι γαλαξίες – λένε οι αστροφυσικοί – περιστρέφονται ως συμπαγείς δίσκοι, σαν περιστρεφόμενα ταψιά. «Το μετρήσαμε» είναι το επιχείρημα τους. Ξέρετε πόσοι εξωγήινοι πέθαναν γελώντας όταν το άκουσαν; Σχεδόν όλοι τους, γι αυτό και δεν τους εντοπίσαμε ακόμα και ούτε πρόκειται!» Mythaon Pontix

«Ότι δεν υπάρχει ο χρόνος που ρέει προς μια κατεύθυνση και κυριολεκτικά χρόνος σε συμπαντική κλίμακα ΔΕΝ υφίσταται» Richard Feynman

***
Παραπομπές-Σημειώσεις

1: Δηλαδή ποσότητες που δεν μπορούν να μετρηθούν μέσω άλλων ποσοτήτων,καθώς δεν υπάρχει κάτι πιο θεμελιώδες επί του παρόντος.
2: «time», The Oxford Dictionary of Philosophy, Simon Blackburn, Oxford University Press, 1996.
3: «time», A Dictionary of Physics, (Ed. John Daintith), Oxford University Press, 2000.
4: Βλ. Schopfung und Chaos in Urseit und Endzeit, Gottingen, 1895
5: Lowith Carl, Meaning in History, Chicago 1949.
6: Αγ, Αυγουστίνου, Εξομολογήσεις, XI, 14.
7: Βλ. Henri Bergson, Time and Free Will: An Essay on the Immediate Data of Consciousness, (μτφρ F.L. Pogson), London: George Allen and Unwin (1910).
8: Βλ. Caillois Roger, L’ Homme et le Sacre, Paris, 1939: 34-38
9: Pettazzoni, Mitti e legende, τομ. Ι, (Turin 1948): v
10: Malinowski, Myth in Primitive Psychology, (London, 1926): 21,43,124
11: Preuss, K.T., Der religiose Gehalt der Mythen, (Tubingen, 1933): 7.
12: Βλ. Eliade M., The Myth of the Eternal Return, (London, 1954):10,15,34.
13: Chess Stetson, Matthew P. Fiesta, David M. Eagleman (2007). «Does Time Really Slow Down during a Frightening Event?»
14: David Eagleman (2008) Discovery Channel . David Eagleman on the Discovery Channel (Αγγλικά) >0λ:0δ – 4λ:45δ< Gregory Brown vimeo
15: P. A. Varotsos, Is time continuous?, 2006

Καθημερινή Πολυλογία

Η καθημερινή πολυλογία μας έχει συνηθίσει στην επιπολαιότητα. Μιλάμε περισσότερο για συναισθηματικούς λόγους και με κάποια προσδοκία και όχι για να εξασφαλίσουμε τη λύση, τη γνώση, τη συνέπεια και τη συνεννόηση.

Δεν διαθέτουμε τον απαραίτητο χρόνο για να στοχαζόμαστε και να καταγράφουμε τις σκέψεις μας, δεν ανατρέχουμε στις πηγές και στα βιβλία,

προσπερνάμε όσα δεν θυμόμαστε ή δεν μας βολεύουν, μετά το πέρας της επίσημης εκπαίδευσης σταματάμε να διαβάζουμε βιβλία, δεν συζητάμε με μορφωμένους ανθρώπους ή εποικοδομητικά με τους φίλους μας, αρκούμαστε στις εντυπώσεις και σκεφτόμαστε πως θα περάσουμε το μήνυμα που μας εξυπηρετεί.
 

Η αναζήτηση της αλήθειας και της βεβαιότητας, η γραπτή έκφραση και επεξεργασία των απόψεών μας και το διάβασμα βιβλίων είναι από μόνα τους πολύ ωφέλιμα. 

 

Διότι εξ’ ορισμού η πνευματική καλλιέργεια, η αναζήτηση της αλήθειας και η επιδίωξη της γνώσης είναι η αναζήτηση της πραγματικότητας και των πραγματικών σχέσεών μας με τον κόσμο γύρω μας, και η ρύθμιση της ζωής μας σύμφωνα με την αλήθεια και όχι με το ψέμα και το λάθος. 

Αυτή είναι η αληθινή νοσταλγία, η μοναδική

«Θα μ’ άρεσε να ‘χα ταξιδέψει σε όλα τα καράβια που φόρτωσα, σε όλα τα καράβια μ’ όλους εκείνους τους επιβάτες που βοήθησα να αποβιβαστούν, κουβαλώντας βαλίτσες γεμάτες πολύχρωμες ετικέτες ξενοδοχείων, τελωνείων, σιδηροδρομικών γραμμών…

…Εγώ δεν είμαι από δω. Δεν είμαι απ’ αυτή τη γη όπου γεννήθηκα… κανένας δεν είναι από πουθενά. Μερικοί προσπαθούν να συντηρήσουν τις αυταπάτες και δημιουργούν νοσταλγίες, ιδιοκτησίες, ύμνους και σημαίες. Ανήκουμε όλοι στους τόπους που δεν γνωρίσαμε. Αν υπάρχει νοσταλγία είναι για τα πράγματα που ποτέ δεν είδαμε …Αυτή είναι η αληθινή νοσταλγία, η μοναδική.
 

Και μαθαίνεις ακόμα πως κάποια στιγμή ο δρόμος στράβωσε, και πως …κανένας δε θα ‘πρεπε να παλεύει μες στη βροχή για να κλείσει τις βαλβίδες στο φρέαρ επτά … ν’ ανατινάζει με δυναμίτη, να κοιμάται στο υγρό έδαφος, να του βγαίνει η ψυχή την ώρα που ο εργοδηγός τρώει ζαμπόν και βούτυρο από δυο κονσέρβες που εμείς τις μεταφέραμε μέχρις εκεί. 

 

Και το αφεντικό, ακόμα πιο μακριά μας, να κοιμάται σε κρεβάτι δίχως να μας ξέρει, δίχως να αναγνωρίζει πως από μας πηγάζει όλη του ευημερία και η εξουσία, δίχως να μαντεύει πως εμείς είμαστε τα μυρμήγκια που σπρώχνουν με τους ώμους τους την άνοδο των μετοχών του στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.

 

Γι’ αυτό δεν θέλω να ανέβω σ’ αυτά τα άσπρα, τ’ αστραφτερά καράβια, γιατί θα ‘πρεπε να πληρώσω τα όνειρά μου δουλεύοντας έντεκα ώρες τη μέρα καμαρότος, γυαλίζοντας στις σκάλες τις στιλπνές μπρούτζινες κουπαστές, ιδρώνοντας στις κουζίνες μες στους ατμούς.

 

Γι’ αυτό τα καράβια είναι μακριά, κι εγώ τα βλέπω να έρχονται και να φεύγουν απ’ όλα τα λιμάνια, απ’ όλα τα όνειρα, απ΄ όλες τις νοσταλγίες».

 

Paco Ignacio Taibo «Η σκιά της σκιάς»

Το σκιάχτρο του χωραφιού

Ο Μπαρμπαστάθης έσπειρε εις το χωράφι του δια να φυτρώσουν στάχυα, να μεγαλώσουν, να μεταστώσουν, να κιτρινίσουν. Και έπειτα να τα θερίση και τα αλωνίση ο Μπαρμπαστάθης, να βάλη το σιτάρι εις τα σακκιά, να το πάγη εις τον μύλο, να του τ’ αλέση ο μυλωνάς˙ να το πάγη αλεσμένο αλεύρι εις το σπίτι του με το γάιδαρό του, να το ζυμώσει η κυρά Στάθαινα, να κάμη πήτες και ψωμιά και να φάγουν τα παιδάκια του.

Αλλά τα πουλιά δεν ηξεύρουν διατί το έσπειρε το σιτάρι ο Μπαρμπαστάθης. Νομίζουν ότι το έσπειρε δι’ αυτά. Και πετούν λοιπόν μέσα εις το χωράφι και τρώγουν όσον ημπορούν.

 

Ο Μπαρμπαστάθης όμως δεν είναι διόλου ευχαριστημένος. Και δια να μην του τρώγουν τα πουλιά το σιτάρι του, έβαλε μέσα εις το χωράφι του ένα φύλακα.

 

Από μακράν με αυτό το φόρεμα και το καπέλο ομοιάζει με κύριο… αλλά πολύ κακονδυμένο κύριο.

 

Αλλά τι νομίζετε; Εφοβήθησαν τα πουλιά;

Τα πονηρά εκατάλαβαν, ότι ο φύλακας εκείνος είναι ψεύτικος και πετούν άφοβα εις το χωράφι. Ένα μάλιστα υπήγε κι’ έκαμε την φωλέα του μέσα εις την τσέπη του κυρίου. Ανέβη και εις το κλαδάκι που βγαίνει από το καπέλο του και κοιτάζει τα μικρά του.

 

Ο Μπαρμπαστάθης, όταν ήλθε εις το χωράφι του, τα είδε και εχαμογέλασε. Αλλά δεν υπήγε να κρημνίση την φωλέα του και να σκοτώση τα μικρά, ούτε παραμόνευε την μητέρα των με το τουφέκι, να την σκοτώση.

 

Ο Μπαρμπαστάθης είναι καλός άνθρωπος και τα λυπάται τα πουλιά. Γι’ αυτό και ο Θεός θα του δώση πολύ στάρι. Όσο και αν φάγουν τα πουλιά, θα μείνη και πάλι πολύ να πάγη εις το σπίτι του, να ζυμώσει πήτες και ψωμί η κυρά Στάθαινα και να φάγουν τα παιδιά του.

 

Γεώργιος Βιζυηνός

Υπάρχουν τέσσερα είδη ανθρώπων.

Υπάρχουν αυτοί που δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν (αυτούς τους αγνοείς),

 

αυτοί που ξέρουν ότι δεν ξέρουν (αυτούς τους διδάσκεις),

 

αυτοί που δεν ξέρουν ότι ξέρουν (αυτούς τους ξυπνάς)

 

κι αυτοί που ξέρουν ότι ξέρουν (αυτοί είναι οι Δάσκαλοι και τους ακολουθείς).

Μαθαίνεις

Μετά από λίγο μαθαίνεις
την ανεπαίσθητη διαφορά
ανάμεσα στο να κρατάς το χέρι
και να αλυσοδένεις μια ψυχή.

Και μαθαίνεις πως Αγάπη δε σημαίνει στηρίζομαι
Και συντροφικότητα δε σημαίνει ασφάλεια
Και αρχίζεις να μαθαίνεις
πως τα φιλιά δεν είναι συμβόλαια
Και τα δώρα δεν είναι υποσχέσεις

Και αρχίζεις να δέχεσαι τις ήττες σου
με το κεφάλι ψηλά και τα μάτια ορθάνοιχτα
Με τη χάρη μιας γυναίκας
και όχι με τη θλίψη ενός παιδιού.

Και μαθαίνεις να φτιάχνεις
όλους τους δρόμους σου στο Σήμερα,
γιατί το έδαφος του Αύριο
είναι πολύ ανασφαλές για σχέδια
και τα όνειρα πάντα βρίσκουν τον τρόπο
να γκρεμίζονται στη μέση της διαδρομής.

Μετά από λίγο καιρό μαθαίνεις.
Πως ακόμα κι η ζέστη του ήλιου
μπορεί να σου κάνει κακό.

Έτσι φτιάχνεις τον κήπο σου εσύ
Αντί να περιμένεις κάποιον,
να σου φέρει λουλούδια.

Και μαθαίνεις ότι, αλήθεια, μπορείς να αντέξεις

Και ότι, αλήθεια, έχεις δύναμη
Και ότι, αλήθεια, αξίζεις

Και μαθαίνεις … μαθαίνεις
με κάθε αντίο μαθαίνεις

***
Χόρχε Λούις Μπόρχες

Η μέθη βλάπτει σοβαρά τον άνθρωπο

Ύστερ' απ' αυτά, συνέχισε ο Αριστόδημος, ο Σωκράτης ξάπλωσε στο ανάκλιντρο και δείπνησε, όπως και οι άλλοι,  κι έκαναν σπονδές στους θεούς έψαλλαν τον ύμνο στο θεό και τέλεσαν και όσα άλλα συνηθίζονται και κατόπιν το 'ριξαν στο πιοτό. Λοιπόν, είπε, ο Παυσανίας άνοιξε μία τέτοια συζήτηση: ''Εντάξει, φίλοι, αλλά με ποιό τρόπο θα πιούμε, έτσι που να το χαρεί όσο γίνετε η ψυχή μας;

 

Εγώ λοιπόν σας δηλώνω ότι πραγματικά νιώθω πολύ άσχημα από τη χθεσινή κρασοκατάνυξη και μου χρειάζεται κάποια ανάπαυλα - υποθέτω και οι περισσότεροι από σας, μια και ήσασταν εδώ και χτες. Λοιπόν, σκεφτείτε με ποιό τρόπο θα πιούμε έτσι, που να μη μας πέσει βαρύ".

Κι ο Αριστοφάνης είπε: "Σ' αυτό ναι, έχεις δίκιο, Παυσανία, να εξασφαλίσουμε με κάθε τρόπο να μη μας πειράξει το πιοτό, γιατί κι εγώ είμαι απ' αυτούς που χτες γίναμε στουπί."

 

Λοιπόν, ακούγοντας το διάλογο τους ο Ερυξίμαχος, ο γιος του Ακούμενου, είπε: "Τι ωραία που τα λέτε, αλήθεια! Και θέλω ν' ακούσω ακόμα έναν από σας, τον Αγάθωνα: πως νιώθεις, θα το παλέψεις γερά το πιοτό;"

 

"Κάθε άλλο, αποκρίθηκε, κι ο ίδιος δε νιώθω δυνατός".

Κι ο άλλος είπε: "Θα 'ναι δώρο απ' τον ουρανό, καταπώς φαίνεται, για μένα και τον Αριστόδημο και τον Φαίδρο και τούτους εδώ, αν εσείς, τα πιο γερά ποτήρια, κάνετε πίσω, γιατί εμείς πάντοτε είμαστε ελαφρών βαρών. Βέβαια τον Σωκράτη δεν τον βάζω στο λογαριασμό, γιατί και το ένα και το άλλο είναι του χεριού του, κι έτσι θα βρει τη βολή του είτε το ένα είτε το άλλο κάνουμε. 

 

Λοιπόν, επειδή βλέπω ότι κανένας απ' τους παρόντες δεν έχει διάθεση να πιει πολύ κρασί, ίσως δε θα γινόμουν τόσο ανιαρός, λέγοντας τι πραγματικά είναι το μεθύσι. Γιατί πιστεύω ότι με την ιατρική τούτο τουλάχιστο ξεκαθάρισα, ότι η μέθη βλάπτει σοβαρά τον άνθρωπο, έτσι ούτε ο ίδιος μου θα είχα τη διάθεση να πιω πάνω απ΄ το μέτρο ούτε θα το συμβούλευα σε άλλον, ένα περισσότερο την ώρα που από την προηγούμενη κιόλας νιώθει βαρύ το κεφάλι του".

«Συμπόσιον» Πλάτων

Φύση και Φυσικότητα

Το «κατά φύσιν ζην», η ζωή η εναρμονισμένη με τη φύση, υπήρξε η θεμελιώδης αρχή του ελληνικού πολιτισμού, που τον οδήγησε στο απόγειο της δόξας του. Ενός πολιτισμού που ελάτρεψε ως πρώτους του θεούς, τη Γη και το αναπαραγωγικό της πνεύμα, τον γνωστό και παρεξηγημένον Έρωτα.

 

Η ικανότητά του να αναγεννιέται από τις στάχτες του, τον καθιστά άτρωτον σε κάθε απόπειρα δολιοφθοράς, με αποτέλεσμα, παρά τη γενικευμένη σήμερα αμνησία, να εμφανίζεται προκλητικός μπροστά μας.

Ήδη, σε πολλές χώρες του κόσμου, πλην της χώρας μας που αντιστέκεται πεισματικά, έχουν εμφανιστεί ομάδες νοσταλγών του αρχαίου τρόπου ύπαρξης, γνωστές μας ως ομάδες «φυσιολατρών», ή «γυμνιστών», που θα τις συναντήσουμε στο διαδίκτυο με ονόματα όπως naturalism, naturalismus, nudism, nudist, nudista κλπ..

Nature, είναι η φύση. Ενώ η λατρεία της η αρχαιότερη, πολύ πριν τις θρησκείες, γνωστή μας ως παγανισμός. Παγά, είναι η πηγή, η εστία των Νυμφών και δωρητών στην ανθρωπότητα, της Πηγαίας γνώσης.. Πιστεύω ότι ο –ισμός, δεν αποτελεί την κατάλληλη κατάληξη προς ερμηνεία του αρχαιότερου και ωραιότερου αυτού τρόπου ζωής, καθώς πηγάζοντας αυθόρμητα, αδυνατεί να ενταχθεί σε μια συγκεκριμένη ιδεολογία.

Έτσι, αντί των όρων «φυσιολατρεία», «γυμνισμός» ή «φυσικισμός», προτιμώ τον όρο Φυσικότητα. Διότι η φυσικότητα, χαρακτηρίζει όλους τους ανθρώπους από τη στιγμή της γέννησής τους, καθ’ όλη τη διάρκεια της αγνής ακόμη ύπαρξης, μέχρι τη στιγμή της μόλυνσής τους με κοινωνικές προκαταλήψεις.

 

Όλοι οι άνθρωποι, αναγνωρίζουν μέσα τους την ανάγκη της επιστροφής στη φύση, αλλά αδυνατούν εξ’ αιτίας της υπερφόρτωσης με δευτερεύουσες ανάγκες, ή απλώς έχασαν το δρόμο, εξ’ αιτίας του πλέγματος των ιδεοληψιών.

 

Φύσις, είναι η Θάλασσα της Πρώτης γης μας, που έχει την ικανότητα να μας αναγεννά. Αρκεί, επιστρέφοντας σ’ αυτήν να έχουμε προηγουμένως απαλλαγεί από κάθε τι το περιττό, που εξ’ αιτίας της πολυπλοκότητάς του θα μας τραβήξει στον πυθμένα.

Ναι η ζωή είναι παιχνίδι...

Αν η ζωή είναι παιχνίδι πρέπει να ξέρεις τους κανόνες και πώς να το παίζεις. 

1. Σου δόθηκε ένα σώμα. Μπορείς να το αγαπάς ή να το απεχθάνεσαι, αλλά θα είναι δικό σου για όλη τη διάρκεια αυτής της ζωής και μαζί θα παίξετε το παιχνίδι.

2. Θα μάθεις μαθήματα. Έχεις εγγραφεί σε μία άτυπη σχολή πλήρους απασχόλησης, που αποκαλείται «Ζωή». Κάθε μέρα θα έχεις την ευκαιρία να μαθαίνεις μαθήματα σε αυτή τη σχολή. Μπορεί να σου αρέσουν τα μαθήματα, ή να νομίζεις πως είναι ηλίθια ή δίχως ορθότητα.

 

3. Δεν υπάρχουν σφάλματα, μονάχα μαθήματα. Το μεγάλωμα, η ανάπτυξη, είναι μια διεργασία δοκιμής και σφάλματος: πειραματισμού. Τα «αποτυχημένα» πειράματα αποτελούν και αυτά τόσο ακέραιο μέρος της διεργασίας, όσο κι αυτά τα οποία «επιτυγχάνουν».

4. Το κάθε μάθημα θα επαναλαμβάνεται μέχρι να το μάθεις. Ένα μάθημα θα σου παρουσιάζεται κάτω από διάφορες μορφές, μέχρι να το μάθεις. Όταν θα το έχεις μάθει, θα μπορέσεις να περάσεις στο επόμενο μάθημα.

 

5. Η εκμάθηση μαθημάτων δεν τελειώνει ποτέ. Δεν υπάρχει μέρος της «Ζωής» που να μην περιέχει μάθημα. Εάν είσαι εν ζωή, υπάρχουν μαθήματα να μάθεις.

 

6. Το «αλλού» δεν είναι καλύτερο από το «εδώ». Όταν το «αλλού» σου καταστεί «εδώ», αποκτάς εκ νέου ένα άλλο «αλλού», που με τη σειρά του θα σου φανεί καλύτερο από το «εδώ».

 

7. Οι άλλοι είναι ουσιαστικά καθρέφτες του εαυτού σου. Μπορεί να σου αρέσει ή να απεχθάνεσαι κάτι στον άλλο, μονάχα εάν αυτό το πράγμα αντανακλά κάτι που σου αρέσει ή που απεχθάνεσαι μέσα σου.

 

8. Το τι θα κάνεις στη «ζωή» σου εξαρτάται από σένα. Έχεις όλα τα εργαλεία, όλα τα μέσα που σου χρειάζονται. Το τι θα τα κάνεις εξαρτάται από σένα. Σου ανήκει η επιλογή.

 

9. Οι απαντήσεις είναι μέσα σου. Οι απαντήσεις στα ερωτήματα της «Ζωής» είναι μέσα σου. Το μόνο που σου χρειάζεται είναι να κοιτάς, ν΄ ακούς και να έχεις εμπιστοσύνη.

10. Στο βαθμό που ανοίγεσαι προς αυτή την εμπιστοσύνη, θα θυμάσαι όλο και περισσότερο όλα τούτα εδώ.

Μην φοβάστε την Αλήθεια

Κάμποσοι χρησιμοποιούν την αλήθεια εγωιστικά και υπερφίαλα, σαν τρόπο εκδίκησης, για να αποδείξουν ότι έχουν δίκιο, για να νοιώσουν ανώτεροι, για να κάνουν του άλλους να νοιώσουν κατώτεροι. Όμως αν συμβαίνει αυτό τότε η αλήθεια τους δεν είναι ολόκληρη, άρα δεν είναι αλήθεια. Και η πραγματική αλήθεια έχει άλλο προορισμό.

 

Θα επαναλάβω το περίφημο παράδειγμα του GPS, ξέρετε, της συσκευής που χρησιμοποιείται, κυρίως στα μέσα μεταφοράς, για να μας δείξει το δρόμο. Το GPS λοιπόν, όπως όλοι μας, αναζητά την αλήθεια για να την χρησιμοποιήσει σαν εργαλείο.

 

Η αλήθεια του GPS αποτελείται από δύο μέρη, α) το μέρος που βρισκόμαστε, που το διαβάζει από δορυφόρους και β) το μέρος που θέλουμε να πάμε, πληροφορία που εισάγουμε εμείς. Με αυτές τις δύο αλήθειες το GPS μας δίνει πιθανές λύσεις για το πως θα πάμε εκεί που θέλουμε, αν φυσικά το έχουμε ενημερώσει σωστά.

Δεν θα μας βάλει ποτέ τις φωνές, εκτός από κάτι καινούρια που μιμούνται την ανθρώπινη προσωπικότητα,  απλά θα μας πει πως θα πάμε εκεί που θέλουμε και ακόμα αν πάρουμε λάθος δρόμο απλά θα μας διορθώσει.

 

Η αλήθεια λοιπόν είναι το εργαλείο για να διορθώσουμε αυτά που δεν πάνε καλά ακόμα. Δεν έχει κανένα άλλο σκοπό και λόγο ύπαρξης. Και για αυτό χρειάζεται να μάθουμε να την βλέπουμε κατάματα και να την χρησιμοποιούμε συνεχώς.

 

Τώρα, ο συνηθισμένος τρόπος χρήσης, σαν όπλο ή σαν τρόπος αποφυγής της πραγματικότητας, έχει μόνο παρενέργειες και ο κύριος λόγος για αυτό είναι διότι εκλαμβάνει σαν αλήθεια κάτι που στην πραγματικότητα δεν είναι.

 

Αν, για παράδειγμα, εντοπίσεις ένα σφάλμα σε κάποιον και τον προειδοποιήσεις για αυτό ώστε να βρει τι πρέπει να κάνει για να το διορθώσει, τότε είναι αλήθεια, αν τον κάνεις να νοιώσει άσχημα για αυτό, τότε δεν είναι αλήθεια.

 

Αν χρησιμοποιήσει τη γνώση που έχεις για να νοιώσεις ανωτερότητα απέναντι σε κάποιους άλλους τότε χρησιμοποιείς κομμάτι της γνώσης αυτής και όχι ολόκληρη και αυτό δεν είναι αλήθεια.

 

Την μισή αλήθεια, δηλαδή την πλαστή ή την φτηνή απομίμηση, χρησιμοποιούν κυρίως τα μέσα ενημέρωσης, οι περισσότεροι πολιτικοί, τα δικαστήρια, οι διαφημιστές, οι χρηματιστές και όλοι όσοι θέλουν είτε να κερδίσουν είτε εσύ να χάσεις.

 

Οπότε εκτός από το να μάθουμε να χρησιμοποιούμε την αλήθεια σαν εργαλείο καλό είναι να μάθουμε να εντοπίζουμε ολόκληρη την αλήθεια εκεί που μας έχουν πει τη μισή, συνήθως ωραιοποιημένη, για να μας ξεγελάσουν.

 

Και φυσικά η αλήθεια σημαίνει σεβασμός στον εαυτό μας πρώτα και μετά στους άλλους, σημαίνει ότι γνωρίζουμε εμείς την πραγματικότητα πρώτοι, διότι κάποιος ο οποίος ξεγελάει τους άλλους πρέπει πρώτα να ξεγελάσει τον εαυτό του για να είναι πιο πειστικός και κατά συνέπεια σημαίνει ότι έχοντας τη σωστή πληροφορία έχουμε την δυνατότητα να κάνουμε τις σωστές κινήσεις.

 

Μία από τις κύριες λειτουργίες της αυτοβελτίωσης είναι, πριν από κάθε προγραμματισμό και επίτευξη στόχων, το καθάρισμα του νου από άχρηστα προγράμματα και λειτουργίες. Και μία από τις άχρηστες λειτουργίες είναι ο εθισμός στη χρήση της μισής αλήθειας πασπαλισμένης με όμορφα κομμάτια από ψέματα, η οποία εκτός από το ότι μας κάνει αναξιόπιστους αποτελεί και φρένο στη δική μας πρόοδο και επιτυχία, διότι μας δίνει ψεύτικες πληροφορίες.

 

Μη φοβάστε λοιπόν την αλήθεια, είναι αυτή που μας συνδέει με τον κόσμο.

Το κλειδί κάτω απ' το γεράνι

Το κλειδί που κρύβεται κάτω από το γεράνι δεν είναι σαν όλα τα κλειδιά.

 

Ανοίγει την πόρτα σ έναν άλλο κόσμο κατοικημένον από ευτυχισμένους δραπέτες, που μακριά από την παγίδα του πολιτισμού, ζουν αρμονικά με τη φύση και τον εαυτό τους.
 

Σ' αυτόν τον κόσμο κυβερνά ο έρωτας, νεράιδες και μικροί θεοί ξεφαντώνουν μαζί με τους θνητούς, κι όλες οι περιπέτειες τελειώνουν καλά με μαγικούς τρόπους.

3 πράγματα για την τιμωρία!

1. Τα μυστικά της τιμωρίας είναι δύο: Αυτοέλεγχος και ενοχές

Σύμφωνα με μακρόχρονη έρευνα που πραγματοποίησε ομάδα ψυχολόγων του Πανεπιστημίου της Αϊόβα στις Η. Π. Α, υπάρχουν δύο «μηχανισμοί» που συμβάλλουν στο να γίνουν τα παιδιά ευσυνείδητοι και ευγενικοί ενήλικοι: ο αυτοέλεγχος και οι ενοχές.

Η επικεφαλής της έρευνας Grazyna Κochanska, η οποία ασχολείται με την ανάλυση της παιδικής συμπεριφοράς επί δύο δεκαετίες, υποστηρίζει ότι τα παιδιά αρχίζουν να νιώθουν ένοχες, πώς έκαναν δηλαδή κάτι λάθος, αν κάνουν κάποια σκανταλιά, ήδη από την ηλικία των δύο ετών.

Για να υπάρχει βέβαια αυτή η θετική επίδραση του «τρικ των τύψεων» θα πρέπει οι γονείς να προκαλούν «ενοχές» στα μικρά παιδιά με την έννοια της συνέπειας και όχι της ενοχοποίησης.

Όπως σημειώνει η ψυχολόγος, «τα παιδιά δεν θέλουν να στενοχωρούν τους γονείς τους γιατί τους αγαπούν πολύ.

Ακριβώς γι΄ αυτό, όταν κάνουν κάποιο λάθος καλό είναι οι γονείς να τους δείχνουν πως η πράξη αυτή τους στενοχωρεί είτε με σιωπηρή στάση- που εκφράζει λύπη- είτε με τη φράση «αυτό που έκανες με στενοχώρησε πολύ». Θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό γιατί ακόμη κι αν δεν συμμορφωθούν εκείνη τη στιγμή σίγουρα θα το σκεφτούν αργότερο

2. Η τιμωρία δε μπορεί να αλλάξει κανένα παιδί

Σύμφωνα με την ψυχολόγο Grazyna Κochanska, η τιμωρία από μόνη της ποτέ δεν μετέτρεψε έναν κακό χαρακτήρα σε καλό και ποτέ δεν δίδαξε μια καλή συμπεριφορά καθώς στερείται μορφωτικής αξίας. Αυτό σημαίνει πως η τιμωρία δεν δείχνει στο παιδί τι και πώς να το κάνει αλλά αντίθετα του λέει τι δεν πρέπει να κάνει.

3. Η τιμωρία για να έχει αποτέλεσμα χρειάζεται συνέπεια

Σύμφωνα με το Βρετανικό Ινστιτούτο Υγείας , η αποτελεσματικότητα της τιμωρίας κυρίως εξαρτάται από το πλαίσιο μέσα στο οποίο εκδηλώνεται. Όταν μια τιμωρία εφαρμόζεται με συνέπεια, χρονική εγγύτητα και σταθερότητα κάθε φορά που συμβαίνει το ίδιο παράπτωμα, όταν ισχύει η ίδια για όλα τα μέλη της οικογένειας, όταν δεν είναι εξοντωτική, όταν υπάρχει ένα στοργικό οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο το παιδί μπορεί να βασιστεί και να επιστρέψει μετά το τέλος της τιμωρίας κι όταν εξηγήσουμε στο παιδί τους λόγους για τους οποίους δεν μας άρεσε η συμπεριφορά την οποία τιμωρούμε τότε η τιμωρία μπορεί να είναι αποτελεσματική.

 

 

Σίβυλλα Ηροφίλη: " 'Ηρθα να προφητέψω τη νόηση του Δία.."

Στην αρχαιότητα με τη λέξη Σίβυλλα χαρακτηριζόταν η γυναίκα με μαντική ικανότητα που προφήτευε αυθόρμητα χωρίς να ερωτηθεί , όταν περιερχόταν σε έκσταση, μελλοντικά συμβάντα συνήθως δυσάρεστα ή φοβερά ...

Η κάθε Σίβυλλα πιστευόταν ότι είχε το προφητικό χάρισμα από τη γέννησή της. Τη θεωρούσαν μια ύπαρξη ανάμεσα στον θεό και στο άνθρωπο. Στην ελληνική μυθολογία η Ηροφίλη ήταν μία από τις Σίβυλλες.

Γεννήθηκε στην πόλη Μάρπησσο της Τρωάδας και ήταν θυγατέρα μιας ανώνυμης Νύμφης των δασών (κατ' άλλους της Ιδαίας, όνομα που άλλωστε σημαίνει απλώς «η καταγόμενη από την Ίδη) και ενός απλού βοσκού της Ίδης, του Θεοδώρου.

Η Ηροφίλη έδωσε για πρώτη φορά χρησμούς που προ έλεγαν ότι η Τροία θα καταστρεφόταν εξαιτίας μιας γυναίκας που θα είχε γεννηθεί στη Σπάρτη.

Ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει [10, 12,1]:

«Η Ηροφίλη όμως ήταν νεότερη απ΄ αυτή, (την παλιά Σίβυλλα) αν και φαίνεται παλιότερη από τον Τρωϊκό πόλεμο, και προφήτεψε για την Ελένη, τον όλεθρο Ασίας και Ευρώπης που θα ανατραφεί στη Σπάρτη, και πως γι΄αυτήν θα πέσει το Ίλιο από τους Έλληνες»

Οι Δήλιοι θυμούνται και έναν ύμνο της γυναίκας αυτής για τον Απόλλωνα. Στο ποίημά της ονομάζει τον εαυτό της όχι μόνο Ηροφίλη, αλλά και Άρτεμη και λέει πως είναι σύζυγος νόμιμη τουΑπόλλωνα, άλλοτε όμως αδελφή του και άλλοτε κόρη του.

Έκαμε το ποίημα αυτό ευρισκόμενη σε μανία και κατεχόμενη από τον θεό. Σε άλλους στίχους των χρησμών της είπε πως η μητέρα της είναι μια από τις αθάνατες νύμφες της Ίδης και ο πατέρας της άνθρωπος.

Οι στίχοι είναι οι εξής:

«Είμαι γεννημένη μισή θνητή μισή θεϊκή από αθάνατη νύμφη και από πατέρα σιτοφάγο. Από την μητέρα μου κατάγομαι από την Ίδη, η πατρική μου γη είναι η κόκκινη Μαρπησσος, ιερή της Μεγάλης Μητρός, και ο Αϊδωνεύς ποταμός».  

Ο Κλήμης Αλεξανδρείας γράφει πως η πρώτη Σίβυλλα ήταν και αυτή από την Μικρά Ασία:

«Η Σίβυλλα είναι παλιότερη από τον Ορφέα. Λέγονται πολλά γι΄ αυτήν και τους πασίγνωστους χρησμούς της και την επωνυμία της. Ήταν Φρύγια, αποκλήθηκε Άρτεμη, και φτάνοντας στουςΔελφούς έψαλε:

΄΄ Ώ Δελφοί, αφιερωμένοι στον τοξότη Απόλλωνα, εγώ ήρθα να προφητέψω τη νόηση του Δία που κρατά την Αιγίδα, γιατί έχω πικραθεί από τον αδελφό μου τον Απόλλωνα΄΄

   Είναι και άλλη μια, από την Ερυθραία [της Μικράς Ασίας] που την λέγανε Ηροφίλη.Αυτές τις αναφέρει ο Ηρακλείδης ο Ποντικός στο ΄΄Περί χρηστηρίων΄΄»

 Η Ηροφίλη ήλθε στους Δελφούς και στάθηκε στην ίδια πέτρα που είχε σταθεί πριν η Σίβυλλα της Λιβύης.



Επανήλθε στην Τρωάδα και έγινε ιέρεια του Σμινθέως Απόλλωνος.
Θεωρείτο σεμνή και αρκετές φορές της δινόταν ο τίτλος της συζύγου, της αδελφής, αλλά και της θυγατρός του Απόλλωνος.

Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στην Σάμο, πήγε όμως και στην Κλάρο της περιοχής τηςΚολοφώνας στην Δήλο και στους Δελφούς.
Σε αυτά τα μέρη χρησμοδοτούσε ανεβαίνοντας πάνω σε μία πέτρα που μετέφερε πάντα μαζί της.

Το λεξικό της Σούδας λέει πως η Σίβυλλα δεν ήταν άλλη από τη γνωστή μάντισσα από την Τροία, την Κασσάνδρα, του Πρίαμου την κόρη.

Ο Παυσανίας αναφέρει πως και άλλες περιοχές διεκδικούσαν την καταγωγή της Σίβυλλας, αλλά πιστεύει πως η ομολογία της ίδιας είναι καθοριστική.

Ο χρησμός αυτός ήταν καταγραμμένος:

«Οι Ερυθραίοι – γιατί αυτοί φιλονικούν περισσότερο από όλους τους Έλληνες για την Ηροφίλη λένε ότι είναι κόρη του ντόπιου βοσκού Θεόδωρου και μιας νύμφης. Η νύμφη είχε το επώνυμο «Ιδαία» όχι για άλλο, παρά ότι τα δασωμένα μέρη τα λέγανε τότε οι άνθρωποι ΄Ιδες. Το στίχο που αναφέρεται στη Μάρπησσο και τον ποταμό Αϊδωνέα οι Ερυθραίοι τον αφαιρούν από τους χρησμούς»

Κάθε φορά που επισκεπτόταν τους Δελφούς έψαλλε πάνω σε έναν βράχο.

Το μοιραίο την βρήκε στην Τρωάδα. Στα χρόνια του περιηγητή Παυσανία έδειχναν τον «τάφο» της (Παυσανίας, Ι' 12, 2). Μετά τον θάνατό της ετάφη στην Τρωάδα στο άλσος του Απόλλωνος.
Μέσα στο άλσος του Σμινθέα με το εξής ελεγείο πάνω στη στήλη:

"Είμαι εγώ, η άσφαλτη προφήτισσα του Φοίβου Σίβυλλα κρυμμένη κάτω από τον πέτρινο αυτόν τάφο παρθένος με φωνή πριν, τώρα όμως για πάντα άφωνη που εξαιτίας μιας μοίρας στιβαρής βρήκα τα δεσμά τούτα.

Αλλά είμαι θαμμένη κοντά στις νύμφες και τον Ερμή τούτον διατηρώντας στον κάτω κόσμο ένα μέρος του άλλοτε ηγεμονικού αξιώματός μου." Κοντά στον τάφο της ήταν στημένος ο λίθινος Ερμής.

Το Σύνδρομο "Ιαχωβάς"

...Το απόλυτο σύνδρομο...

...Το σύνδρομο του Θεού της Π.Διαθήκης που εχει "μολύνει" το διανοητικό και πνευματικό "λογισμικό" σε ανατολή και δύση...

Το Σύνδρομο του "Αλάθητου" και απόλυτου Δημιουργού. Το Σύνδρομο της Απόλυτης Αλήθειας. Το Σύνδρομο του Απόλυτα, εγκληματικού Εγωισμού. Το σύνδρομο βιασμού του μυαλού και των ψυχών. Το απόλυτα ψυχασθενικό σύνδρομο, που αιματοκύλισε και βασανίζει ακόμα, ολόκερη την ανθρωπότητα.

Όταν ο Θεός σου, σύμφωνα με τις "Ιερές" γραφές του , είναι Θεός κακίας, μοχθηρίας, θεός ζηλόφθον και για ανόητους λόγους μονίμως οργισμένος, εξαπολύοντας μύριες κατάρες και αναθέματα στα υποτίθεται αγαπημένα του "τέκνα" , τι λαός και τι πιστός μέλλει να διαμορφωθεί;

Όταν ο Θεός σου, για τις προσωπικές του καθαρά ευθύνες, καταράστηκε με απόλυτη σκληρότητα, το κατ εικόνα και ομοίωση - υποτίθεται- δημιούργημα του, πως μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς εναν τέτοιο Θεο ; Όταν ο Θεός σου, σε υπνωτίζει , ζητώντας απο εσένα να θυσιαστείς η και να σκοτώσεις ακόμα για Εκείνον, ενω σου υπόσχεται μονάχα μετα θανάτια "δώρα" και ευλογία, κάνοντας σε να νιώθεις "μίασμα" και ανίερος και μόνο που υπάρχεις, πως πρέπει να τον χαρακτηρίσεις ;

Όταν ενας Θεός σαν και αυτόν, απο την εποχή των "διαβολικών" "Νεφελίμ" ακόμη, χρησιμοποιεί μεθόδους οπως εξαπάτησης, γενοκτονίας, διχόνοιας των "απίστων" και "εχθρών" του , φυλακίσεις, τιμωρίες, κατάρες, αναθέματα και στο αποκορύφωμα της "δόξας του", θυσιάζει την ιδια του την ενσάρκωση και το ιδιο του το υλικό σπλάχνο, τάχα για τις "ανομίες" και υπερ της "Σωτηρίας" ημών -δίχως ποτέ εμείς να ερωτηθούμε- τι γνώμη μπορεί να εχει κανείς για Εκείνον ;

Όταν η Εκκλησία του, λειτούργησε με γνώμονα την κοπτοραπτική "Ιερών" και "Αγίων" κειμένων και τους εδωσε "Θεική" εκπόρευση, οταν αγιοποίησε τέρατα και μισανθρώπους , οταν η διδασκαλία του, δημιούργησε ηθικολόγους και υμνητές του φόβου προς την ζωή, ενω στον αντίποδα, αγκάλιασε τον μαμωνά και την ύλη, πως πρέπει να χαρακτηριστεί αυτή η εκκλησία ;

Όταν στην πράξη, χρησιμοποιείται το "Όποιος δεν είναι μαζι μου, είναι εναντίων μου" , βαφτίζοντας οτιδήποτε αρχαίο και προ της εμφανίσεως του ως "Σατανικό", "Πονηρό" και ολες τις προ εμφανίσεως του εποχές, εποχές "Πονηρίας και ψεύδους" τι Θεός είναι αυτός, που ζητάει την πίστη σου; Όταν η εκκλησία του, που υποτίθεται οτι εις το ονομα του δοξολογεί και λειτουργεί, χαράσσει το πνευματικό σημείο του Σταυρού σε κάθε νήπιο , υποχρεωτικά, τάχα για την προστασία των νηπίων εναντίων των "δαιμόνων", τι εκκλησία είναι αυτή ; Τι εκκλησία είναι αυτή, που "μάχεται" εναντίων της ιδιας της ζωής, ενω οι ιδιοι οι Ιερείς της, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, είναι ανθρωποι γεμάτοι κόμπλεξ, φοβίες και άρνηση της ζωής ;

Δεν υπήρξε, ούτε θα υπάρξει ποτέ σκληρότερος, αυστηρότερος, τυραννικότερος και χυδαιότερος Θεός, απο τον Θεο της Παλαιάς και της Καινής διαθήκης η του Κορανίου. Όλα οσα εκείνος είναι, είτε οι πιστοί του, είτε ο ιδιος, τα προσέδωσε σε εναν τάχα αιώνιο εχθρό του ανθρώπου που και πάλι ο ιδιος δημιούργησε και που πάλι ο ιδιος "επιτρέπει" να δρα, να βασανίζει και να δοκιμάζει τους ανθρώπους εις το Ονομα του...Να δοξάσεις εναν τύραννο που σε σιχαίνεται , απλά και μόνο που υπάρχεις ; Να δοξάσεις εναν τύραννο, που επιδιώκει με σφοδρότητα την θανάτωση και την υποταγή σου , ενω ο ιδιος σε καταράστηκε να σέρνεσαι και να ματώνεις ; Είτε υπάρχει, είτε δεν υπάρχει, αυτός ο Θεός, αξίζει αλήθεια την Πίστη και την τυφλή σου υποταγή ; Αντιλαμβάνεσαι τι προσφέρεις, αν οχι την ιδια σου την διάνοια και ουσία ; Τι την χρειάζεται σε τελική ανάλυση, αν είναι οντως θεός κι οχι κάποιο έκτρωμα της φαντασίας Ιουδαίων Μάγιστρων ;

Το Πρότυπο του Θεού που εχει κυριαρχήσει τα τελευταία 2.000 χρόνια , είναι το πρότυπο ενός σαδιστή και εγκληματικού Θεού, που το μόνο που επιδιώκει , είναι την ανευ όρων υποταγή των πιστών , κι οταν αυτό δεν γινόταν , διέτασσε είτε ο "ίδιος" είτε οι πιστοί του, εκτελέσεις, σφαγές, ακρωτηριασμούς, βανδαλισμούς και εξευτελισμούς σε κάθε "αντίθετο" και ενάντιο στο "μεγαλείο" του.

"Ιδού σας στέλνω σαν πρόβατα εν μέσω Λύκων"

Και οσα "πρόβατα" κατορθώσουν να αγγίξουν την απόλυτη υποταγή και αγαθότητα που εκείνος ευαγγελίζεται, αφήνονται στις ορέξεις και τις ορμές "λύκων", που ο ιδιος ελέγχει και χρησιμοποιεί, προκειμένου να δοκιμάσει και να "εξετάσει" την πίστη και τις αντοχές των προβάτων αυτών.

Ένας Θεός-πρότυπο, που γαλουχεί και διαμορφώνει ανθρώπους οργισμένους, φοβισμένους, εχθρούς του Έρωτα, της Ελευθερίας και της Γνώσης .

Ενας Θεός που εχει "κατσικωθεί" πάνω στην Ιερή Λέξη και έννοια της Αγάπης , εχοντας εγκλωβίσει και "ρουφήξει" τον συναισθηματισμό των ανθρώπων.

Ένας Θεός, ανίκανος να αναλάβει την πλήρη ευθύνη των πράξεων του. Ενας θεος απόλυτα εγωκεντρικός, που εαν υπήρχε ανάμεσα μας δίχως την "Θεική του λάμψη", σίγουρα θα τον κλείναμε στο πλησιέστερο ψυχιατρείο, αλλά στον αντίποδα, ο "ιδιος" και οι πιστοί του, μετέτρεψαν τον πλανήτη σε εναν απέραντο τρελοκομείο

Ενας Θεός και ενα εκλεκτό "Ιερατείο" που στο ονομα του, ασκούν την χειρότερη και πιο σιχαμένη μορφή μαγείας και βαμπιρισμού που εχει φανερωθεί ποτέ στο πρόσωπο της Γης.

Ενας Θεός, εχθρός της Γυναίκας, ενάντιος στην εξέλιξη και κάθε μορφής προόδου. Ένα σιχαμένο βαμπίρ που μονάχα με προσυλητισμό, πόλεμο και ακραία συναισθηματική προπαγάνδα, είναι ικανό να συνεχίσει το Έργο του...

Θεός που εχει ανάγκη "Ιερών" γραφών και κειμένων , εντολών, τάχα "Θείων κανόνων" , προσυλητισμού, απαγορεύσεων, τρομοκρατίας περι κολάσεων και ακραίας καταπίεσης, είναι Θεός τύραννος, κι οπως κάθε τύραννος, πρέπει να ισοπεδωθεί, οπως και κάθε Άνθρωπος, η Σύστημα που τον "μιμείται" η τον υπερασπίζεται και τον δοξάζει, λες και εχει ανάγκη "υπεράσπισης" ενας Θεός...

2 χιλιάδες χρόνια, οι άνθρωποι "χορεύουν" στον χορό της αποκάλυψης και των "Θεικών" υποσχέσεων, αναμένοντας μια ψευδεπίγραφη δευτέρα παρουσία, ελεύσεις αντιχρίστων και άλλα φαιδρά, που μόνο σκοπό ύπαρξης εχουν να πραγματώνουν την προπαγάνδα, ενός αποτυχημένου και μισάνθρωπου Θεού, που επέλεξε η δημιουργήθηκε, απο εναν εξίσου αποτυχημένο λαό σκλάβων και λεπρών.

Να υπηρετήσεις αυτόν ;

Σκέψου το καλά....

...Αν ακόμα δεν είσαι συνδεδεμένος, στο "Ιερό" του, Μάτριξ...

...Έχεις καιρό να απεγκλωβιστείς απο το "Φως" , που μόνο ψεύδος, βλακεία και υποταγή Ευαγγελίζεται...

Αγάπη είναι ο Νόμος.

Αγάπη υπο την Θέληση
κόσμον τόνδε, τὸν αὐτὸν ἁπάντων, οὔτε τις θεῶν οὔτε  ανθρώπων ἐποίησεν,  αλλ᾽ ἦν εὶ καὶ ἔστιν καὶ ἔσται πῦρ αείζωον ἁπτόμενον μέτρα καὶ  αποσβεννύμενον μέτρα.

Αυτόν εδώ τον κόσμο, τον ίδιο για όλους, ούτε κανείς θεός ούτε άνθρωπος τον έπλασε, αλλ' ήταν από πάντα και είναι και θα είναι αιώνια ζωντανή φωτιά, που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο.

ὁ θεὸς ἡμέρη εὐφρόνη, χειμὼν θέρος, πόλεμος εἰρήνη, κόρος λιμός (ταναντία ἅπαντα· οὗτος ὁ νοῦς),  αλλοιοῦται δὲ ὅκωσπερ (πῦρ), ὁπόταν συμμιγῇ θυώμασιν, ὀνομάζεται καθ᾽ ἡδονὴν ἑκάστου.

Ο θεός είναι μέρα, νύχτα, χειμώνας, καλοκαίρι, πόλεμος, ειρήνη, κορεσμός και πείνα. Αυτός μεταβάλλεται με τον τρόπο της φωτιάς: όποτε αναμιχθεί με θυμιάματα, ονομάζεται ανάλογα με τη μυρωδια του καθενός.

ξυνόν ἐστι πᾶσι τὸ φρονέειν.

Η φρόνηση είναι κοινή σ' όλους.

ανθρώποισι πᾶσι μέτεστι γινώσκειν ἑωυτοὺς καὶ σωφρονεῖν.

Σ' όλους τους ανθρώπους έχει δοθεί η αυτογνωσία και η σωφροσύνη.

Μὲν οὖν φησιν εἶναι τὸ πᾶν διαιρετὸν αδιαίρετον, γενητὸν  αγένητον, θνητὸν αθάνατον, λόγον αἰῶνα, πατέρα υἱὸν, θεὸν δίκαιον· “οὐκ ἐμοῦ,  αλλὰ τοῦ λόγου ακούσαντας ὁμολογεῖν σοφὸν ἐστίν ἕν πάντα εἶναι” ὁ Ἡράκλειτος φήσι.

Ο Ηράκλειτος λοιπόν λέει ότι το παν είναι διαιρετό και αδιαίρετο, γεννητό και αγέννητο, θνητό και αθάνατο, λόγος και αιών, πατέρας και γιος, θεός και δικαιοσύνη. Αφού ακούσετε όχι εμένα αλλά το λόγο, είναι σοφό να ομολογήσετε πως τα πάντα είναι ένα.

ὁδὸς ἄνω κάτω μία καὶ ὡυτή.

Ο δρόμος που ανεβαίνει κι ο δρόμος που κατεβαίνει είναι ένας κι ο ίδιος δρόμος.


αθάνατοι θνητοί, θνητοὶ  αθάνατοι. ζῶντες τὸν ἐκείνων θάνατον, τὸν δὲ ἐκείνων βίον τεθνεῶτες.

Οι αθάνατοι είναι θνητοί και οι θνητοί αθάνατοι· αυτοί ζουν από το θάνατο εκείνων κι εκείνοι πεθαίνουν από τη ζωή αυτών.

Καὶ  αγαθὸν καὶ κακὸν (ἕν ἐστιν). Οἱ γοῦν ἰατροὶ, φησὶν Ἡράκλειτος, τέμνοντες, καίοντες, πάντῃ βασανίζοντες κακῶς τοὺς  αρρωστοῦντας, ἐπαιτέονται μηδὲν ἄξιοι μισθὸν λαμβάνειν παρὰ τῶν  αρρωστοῦντων, ταὐτὰ ἐργαζόμενοι τὰ  αγαθὰ καὶ τοὺς

νόσους.

Το καλό και το κακό είναι ένα και το αυτό. Γιατί οι γιατροί, λέει ο Ηράκλειτος, που κόβουν και καίνε και με κάθε τρόπο βασανίζουν τους αρρώστους, τους ζητούν, ενώ δεν το αξίζουν, κι αμοιβή, ενώ η θεραπεία έχει τις ίδιες επιπτώσεις που έχουν κι οι αρρώστιες.

Γράφει γοῦν “ἔστι γὰρ εἱμαρμένα πάντως...”.

Υπάρχει σ' όλα επέμβαση της ειμαρμένης (;)...

Ηράκλειτος
Kαλές Γιορτές...

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ

Την άποψη που θα υποστηρίξω εδώ την δηλώνω ευθύς εξ αρχής: Η χριστιανική θρησκεία είναι χρεωμένη με ασυγκρίτως μεγαλύτερο ποσοστό ειδωλολατρείας απ’ ότι η ελληνική. Λέω ελληνική κι όχι κάποια άλλη διότι οι απατεώνες αυτοί που λέγονται πατέρες της χριστιανικής εκκλησίας, με το ακόρεστο μίσος τους κατά του οτιδήποτε Ελληνικού και κατά των Ελλήνων, δεν έπαψαν να χαρακτηρίζουν ψευδώς τους Έλληνες ως ειδωλολάτρες, την στιγμή που, όπως θα διαπιστώσουμε στη συνέχεια, αυτοί οι ίδιοι και το ποίμνιό τους ήταν λουσμένοι πατόκορφα μέσα στην ειδωλολατρεία τους.

Ολόκληρη την αλήθεια θα μας την πει, έξω από τα δόντια, τώρα αμέσως ένας τίμιος χριστιανός. Ο Νικόλας Τωμαδάκης καθηγητής της Βυζαντινής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τόμος Α΄, τεύχος Α΄, Β΄ έκδοση, 1956. Βλέπετε ότι μέχρι την δεκαετία του πενήντα υπήρχαν ακόμα θεολόγοι επιστήμονες οι οποίοι δεν ήταν υποχείρια του Ιουδαιοχριστιανικού δόγματος, όπως άπαντες οι σημερινοί τυγχάνουν.
Γράφει λοιπόν ο θεολόγος αυτός: «Ο χριστιανισμός υπήρξε πολέμιος κατά κύριο λόγο του Ελληνισμού, ως ζωής και ως σκέψεως… Η μεγαλυτέρα διαβολή την οποία ενήργησε κατά του κλασσικού κόσμου είναι η εμφάνισις αυτού ως ειδωλολατρικού. Λατρεία των ειδώλων , δι ήν κατηγορούν τα συναξάρια τους μη χριστιανούς συχνότατα, δεν εγνώρισαν οι Έλληνες. Εν τούτοις το όνομα Έλλην ταχύτατα συνέπεσε με την έννοια του ειδωλολάτρης, μη χριστιανός…».
Σ’ αυτούς που αγνοούν το τι εστί Ελληνικό θρήσκευμα προτείνουμε, με το συμπάθιο, να αναλογισθούν το ποσοστό της Ελληνικότητάς τους. Οι Ευρωπαίοι πάντως το γνωρίζουν.
Ο Ν. Τωμαδάκης είναι κατηγορηματικός για τον απλούστατο λόγο: διότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο, καμμιά ιστορική μαρτυρία που να αναφέρει ή να δείχνει ειδωλολατρεία στο Ελληνικό κόσμο. Δεν προβαίνει σε καμμιά απόπειρα να στηρίξει την άποψή του αυτή επειδή η έλλειψη τέτοιων στοιχείων είναι δεδομένη.
Παρακαλούμε λοιπόν θερμώς τον οποιονδήποτε γνωρίζει, να μας πληροφορήσει πότε, πού και πώς οι Έλληνες προσκυνούσαν είδωλα;
Κάθε φορά, μέχρι στιγμής, που θέτουμε το ερώτημα αυτό αντί απαντήσεως (πώς να την βρει κανείς άλλωστε όταν δεν υπάρχει) εισπράττουμε τον χαρακτηρισμό των προγονόπληκτων, ακόμα κι από μη χριστιανούς! Ας είναι κι έτσι. Ας θεωρείται καθυστέρηση το δικαίωμα να υπερασπίζεται κανείς, στη χώρα της Ελλάδος, τους Έλληνες προγόνους του από την χριστιανική διαβολή και συκοφαντία!
Μάλιστα κύριοι, είμαστε προγονόπληκτοι αφού έτσι σας αρέσει. Μας διακρίνει όμως μια τεράστια διαφορά. Εμείς είμαστε προγονόπληκτοι των πατεράδων και παππούδων μας, του Ομήρου, τουΠινδάρου, του Θαλή, του Επίκουρου, του Αριστοτέλη και όλων των άλλων Ελλήνων προγόνων μας, αυτών των υπερήφανων ανθρώπων που η παιδεία τους, τους απαγόρευε να προσκυνούν και ανθρώπους και θεούς και παρ’ όλα αυτά εσείς τους αποκαλείται, χωρίς να ντρέπεστε ειδωλολάτρες.
Όμως δεν είμαστε προγονόπληκτοι των πατεράδων και των παππούδων των Ιουδαίων. Μήπως είναι ψέμα ότι σ’ όλες τις χριστιανικές λειτουργίες συνεχώς και αδιαλείπτως ψέλνεται το «των αγίων πατέρων ημών Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ».
Μήπως οι παπάδες σας δεν σας προτείνουν συνεχώς να μιμείσθε τους προγόνους των Εβραίων! Όταν ας πούμε παντρεύεστε δεν σας παρουσιάζουν ως πρότυπο τον Αβραάμ και την Σάρα, την οποία ο Αβραάμ την παρουσίαζε ως αδελφή του και την πάσαρε στους Φαραώ και βασιλιάδες των γειτονικών λαών, όπως με κάθε λεπτομέρεια αναφέρει η Βίβλος;  Μήπως οι πατεράδες αυτοί δεν προσκυνούσαν χρυσά βόδια!
Γνωρίζεται κύριοι, προγονόπληκτοι των πατέρων των Εβραίων, ότι οι άπαντες σχεδόν οι  πρόγονοι και οι απόγονοι του Ισραήλ και του Ιούδα ήταν φανατικοί ειδωλολάτρες, όπως, χαρτί και καλαμάρι, τους περιγράφει το ιερό βιβλίο τους η Βίβλος; Ιδού τα πειστήρια από τα βιβλία της Βίβλου: ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Γ΄ ,  ιβ΄ 28, ιδ΄ 22, ιε΄ 3-12, ιστ΄ 2-25 και 30, ιη΄ 18, κ΄ 25, κβ΄ 44 και 53.
ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Δ΄ , α΄ 3, γ΄ 2, η΄ 18, ι΄ 29 και 31, ια΄ 18, ιβ΄ 10 και 21, ιγ΄ 2, 6 και 11, ιδ΄ 4 και 24, ιε΄ 4,9,16,18,24,28 και 35, ιστ΄ 3,4 και 10-20, ιζ΄ 2 και 9-36, ιη΄ 4, κα΄ 2-21, κγ΄ 4-20 και 32-37, κδ΄ 9 και 19.
Τι γράφεται στα χωρία αυτά; Να τι λέει το πρώτο από τα προαναφερόμενα: (ιβ΄ 28) «και εβουλεύσατο ο βασιλεύς (Ιεροβοάμ) και επορεύθη και εποίησε δύο δαμάλεις χρυσάς και είπε προς τον λαόν, ικανούσθω υμίν αναβαίνειν εις Ιερουσαλήμ, ιδού θεοί σου Ισραήλ, οι αναγαγόντες σε εκ της Αιγύπτου».  Όλα τα προαναφερθέντα χωρία περιγράφουν όπως το προηγούμενο ανάλογα και χειρότερα καμώματα.
Καταλαβαίνετε  καλοί μου χριστιανοί ποιούς προγόνους σας φόρεσαν καπέλο; Αυτούς τους κακόμοιρους ειδωλολάτρες, όπως ήταν και ο αδελφός του περίφημου Μωυσή, ο Ααρών.
Από αυτά τα σπουδαία μυαλά ξεπρόβαλε ο ανώμαλος μονοθεϊσμός τους. Η απάνθρωπη και βδελυρή απαίτηση του Γιαχβέ, που είναι και δικός σας θεός: «ουκ έσσονται θεοί έτεροι πλην εμού».
Το θράσος των πατέρων της εκκλησίας όμως δεν έχει ούτε φραγμούς ούτε όρια. Μας προτείνουν οι αθεόφοβοι εντελώς απροκάλυπτα να παρατήσουμε το όνομα ΄Έλληνες και να αποδεχθούμε το όνομα Ρωμιοί!
Είναι και καθηγητές πανεπιστημίου. Πληρώνονται από το ελληνικό δημόσιο για να κάνουν αυτές τις ανάγωγες προτάσεις. Κι όταν εμείς ισχυριζόμαστε ότι η χώρα μας βρίσκεται υπό θρησκευτική κατοχή, μας θεωρούν υπερβολικούς και ανεδαφικούς.
Πράγματι μπορεί κανείς να προτιμάει να κατάγεται από τους Ρωμαίους, αυτούς που υποδούλωσαν κάποτε τους προγόνους μας. Όπως κάποιες φυλές της Ασίας οι οποίες υπερηφανεύονται ότι κατάγονται από τους Μακεδόνες του Μεγάλου Αλέξανδρου.
Μ΄ άλλα λόγια επειδή οι κατακτητές μας οι Ρωμαίοι αλλαξοπίστησαν και στη συνέχεια εξανάγκασαν τους κατακτημένους προγόνους μας να αλλαξοπιστήσουν, πρέπει τώρα κι εμείς να συνεχίσουμε «το ίδιο βιολί»!
Ας επανέλθουμε στο θέμα μας. Οι Έλληνες κατασκεύαζαν αγάλματα όχι για να τα προσκυνούν αλλά για να καλλιεργούν την αίσθηση του ωραίου διά μέσου τη τιμής την οποία απέδιδαν στους θεούς τους αλλά και σε εξέχουσες προσωπικότητες. Τι πάει να πει άγαλμα στην ελληνική γλώσσα; Να τι μας λένε τα λεξικά: πάν εφ’ ω τις αγάλλεται, τιμή, ευφροσύνη, δόξα. Αγάλλω θα πει χαίρομαι, τέρπομαι, ευφραίνομαι, κοσμώ. Που βρίσκεται την ειδωλολατρία στ’ αγάλματα ψευταράδες πατέρες της χριστιανικής εκκλησίας;
Τι ήσαν τα Παναθήναια; Με το πρόσχημα της αλλαγής του πέπλου του αγάλματος της θεάς Αθηνάς στον Παρθενώνα , οι Αθηναίοι τελούσαν αγώνες πάσης φύσεως: αθλητικούς ψυχαγωγικούς, πνευματικούς και επιστημονικούς για νέους και ηλικιωμένους. Ποιά σχέση έχουν όλ’ αυτά με την ειδωλολατρία μισέλληνες πατέρες;
Όταν ο Έλληνας ποιητής αρχίζει το ποίημά του με την προσφώνηση: φίλε Δία, τον πατέρα των θεών και των ανθρώπων,  πώς να προσκυνήσει αυτόν τον φίλο του και πόσο μάλλον τα παιδιά του φίλου του;
Ωστόσο άπαντες οι Νεοέλληνες γνωρίζουν «άριστα» ότι οι πρόγονοί τους ήσαν ειδωλολάτρες! Κι αυτό χάριν της λωτοφαγίας. Οι πατέρες της εκκλησίας επιτελούν , εκ του ασφαλούς, το «θεάρεστο» αυτό έργο της κατασυκοφάντησης του Αρχαίου Κόσμου, αφού γνωρίζουν ότι απευθύνονται σ’ ανθρώπους που αγνοούν συστηματικά την ιστορία των προγόνων τους.
Ας δούμε όμως την συμπεριφορά των πατέρων αυτών και του ποιμνίου τους σχετικά με την ειδωλολατρεία. Η προσκύνηση των εικόνων και των ιερωμένων είναι βασική υποχρέωση του κάθε χριστιανού. Εικονίσματα, οστά, ρούχα και  μουμιοποιημένα μέλη αγίων (πτωματολατρεία), λάδια, νερά, φυλαχτά κι ένα σωρό άλλα αντικείμενα. Δεκάδες περιτομές του Χριστούσπαρμένες σε αντίστοιχα μοναστήρια.
Μέχρι και την ανάσα του Χριστού έφερε κάποιος αθεόφοβος Πάπας στη Ρώμη από τα Ιεροσόλυμα, χίλια χρόνια μετά τον θάνατό του!!! Τι να πει δε κανείς για τα ατέλειωτα τίμια ξύλα από τον σταυρό του Χριστού, τα συγχωροχάρτια, τα τάματα και τα προσκυνήματα. Βιβλία πολλά έχουν γραφεί για όλ’αυτά.
Αυτοί οι ειδωλοπροσκυνητές αποκαλούν τους απροσκύνητους Έλληνες ειδωλολάτρες!
Η ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΕΙΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Θα δώσουμε, για το θέμα αυτό, τον λόγο στον κορυφαίο βυζαντινολόγο HANS – GEORG BECK (γέν. 1910, δεν δηλώνει ποτέ αρνητική στάση απέναντι στους Βυζαντινούς), ο οποίος στο βιβλίο του Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΧΙΛΙΕΤΙΑ (για οτιδήποτε αναφέρει παραθέτει πάντοτε τις ιστορικές πηγές), εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και στο κεφάλαιο Η πίστη των Βυζαντινών μας λέει, μεταξύ άλλων και τα εξής:
Μιλώντας εδώ για την πίστη των Βυζαντινών, εννοούμε την ευρύτερη εκδοχή της λέξης, δηλαδή λίγο πολύ ανορθολογικές πεποιθήσεις και δοξασίες, που ωστόσο καθορίζουν την καθημερινή συμπεριφορά, είτε μπορούν να ερμηνευθούν ορθολογικά είτε όχι…
Στην πίστη ανήκει η δεισιδαιμονία – ένα νόθο αλλά πολυαγαπημένο παιδί της – (εμείς θα λέγαμε εντελώς αβασάνιστα ότι η δεισιδαιμονία είναι η γνήσια μητέρα της πίστης) καθώς και η αίρεση, όχι μόνο στο βαθμό που πλαισιώνει άθελά της την πίστη, αλλά επίσης στο βαθμό που αποκαλύπτεται ως πρόκληση της πίστης… «δει γαρ και αιρέσεις εν υμίν είναι» (Προς Κορινθίους Α΄, ΙΙ, 19)… «Μην πιστεύετε αδελφοί, ότι η δημιουργία αιρέσεων οφείλεται σε μερικές ταπεινές ψυχές. Αιρέσεις ίδρυσαν μόνο μεγάλοι άνδρες», Αυγουστίνος…
Σημαντικότερο είναι το ερώτημα για την επιβίωση της ειδωλολατρείας… Μπορούμε πάντως να δεχτούμε a priori ότι στην ύπαιθρο και προπαντός στις μεθοριακές περιοχές, π.χ. στα σύνορα των αφρικανικών επαρχιών με την έρημο ή στον κάτω ρου του Δούναβη ή στον Καύκασο και στην νότια Ρωσία, η ειδωλολατρεία διατηρήθηκε για πολύ περισσότερο καιρό απ’ όσο στις μεγάλες πόλεις. Αλλά ακόμα και στην Θράκη, δηλαδή λίγο πιο έξω από την πρωτεύουσα, φαίνεται ότι υπήρχαν αρκετοί ειδωλολάτρες γύρω στο 400.
Μεγαλύτερη είναι η έκπληξή μας, όταν ακούμε από το στόμα του Ιωάννη της Εφέσου ότι το 542 ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός του ανάθεσε να προσηλυτίσει τους ειδωλολάτρες της Μικράς Ασίας και ότι, με μερικά διαλείμματα αφιέρωσε 30 χρόνια σ’ αυτή την αποστολή…
Ένα άλλο ερώτημα αφορά την ειδωλολατρία στον πολιτικό και πνευματικό κόσμο. Οπωσδήποτε, τον 5ο αιώνα ακόμα και μερικοί έπαρχοι της Κωνσταντινούπολης έχουν την φήμη του ειδωλολάτρη. Και ο Τριβωνιανός, ο μεγάλος νομομαθής του Ιουστινιανού, θεωρείται ειδωλολάτρης. Στο δεύτερο μισό του 5ου αιώνα, μάλιστα, η ειδωλολατρία συνέπηξε πολιτικό μέτωπο για να προκαλέσει την πτώση του αυτοκράτορα Ζήνωνα. Ο πολιτικός ηγέτης του κινήματος ήταν ο magister militum per Orientem Ίλλος, που ήταν ορθόδοξος, αλλά η πνευματική κεφαλή ήταν ο ειδωλολάτρης Παμπρέπιος. Η αποτυχία της εξέγερσης είχε ως συνέπεια τον απηνή διωγμό των ειδωλολατρών, και ανάμεσα στα θύματα υπήρχαν όχι λίγοι φιλόσοφοι.
Τέλος ο Μαλαλάς, καθώς και ο Προκόπιος, αναφέρουν σκληρούς διωγμούς των «Ελλήνων» από τον Ιουστινιανό. Συγκλητικοί, γραμματικοί, σοφιστές και σχολαστικοί συλλαμβάνονται και βασανίζονται. Αυτό έγινε γύρω στο 546. Ακόμα και το 562/63 φυλακίζονται ειδωλολάτρες ιερείς από την Αθήνα, την Αντιόχεια και την Παλμύρα. Όπως φαίνεται, το βυζάντιο δεν είχε εκχριστιανισθεί εντελώς τον 6ο αιώνα.
Στους επόμενους αιώνες η κατηγορία για ειδωλολατρία επανεμφανίζεται ολοένα και στρέφεται προπαντός εναντίον λογίων. Ο Κωνσταντίνος Σάθας αφιέρωσε δεκάδες σελίδες στην προσπάθεια ν’ αποδείξει την ύπαρξη ενός υπόγειου ειδωλολατρικού ρεύματος που διατρέχει όλους τους αιώνες της βυζαντινής ιστορίας….
… Προς τα τέλει του 14ου και τις αρχές του 15ου αιώνα, η ειδωλολατρεία, στο πρόσωπο του Γεώργιου Γεμιστού Πλήθωνα, σηκώνει το κεφάλη της, απροκάλυπτα και χωρίς το επίχρισμα του πνευματικού παιχνιδιού, και ετοιμάζεται να εξαπολύσει μεγάλη επίθεση εναντίον της συμβατικής βυζαντινής κοσμοθεωρίας. Πρέπει να συμπληρώσουμε, μάλιστα, ότι ο Πλήθων δεν είναι ο μόνος γνωστός εκφραστής της από εκείνη την περίοδο…
Ίσως είναι δικαιολογημένη εδώ η παρατήρηση ότι το χριστιανικό κήρυγμα δεν κατόρθωσε παρά μόνον μερικώς να απομυθοποιήσει τον ειδωλολατρικό κόσμο…
Για να μιλήσουμε πιο αφηρημένα: Ο χριστιανισμός άφησε ζωντανές τις μυθικές υποστάσεις και τις εξόρισε σ’ ένα χώρο τον οποίο δεν μπορούσε παρά να αναγνωρίσει ως κόσμο των δαιμόνων, στον γνώριμο χριστιανικό χώρο των εκπεσόντων αγγέλων, των αντιπάλων του Δημιουργού, με τη μόνη διαφορά ότι οι αρχαίοι θεοί ήταν λιγότερο ανώνυμοι απ’ όσο οι άγγελοι. οι άνθρωποι τους γνώριζαν από καιρό και εξακολουθούσαν να τους υπολογίζουν. Μια εξήγηση γι’ αυτή την έλλειψη συνέπειας από την πλευρά των εκχριστιανιστών είναι ότι και οι ίδιοι οι προσηλυτιστές ήταν άνθρωποι της ύστερης αρχαιότητας, που δυσκολεύονταν να εξοβελίσουν τους θεούς από τον ορατό κόσμο…
Έτσι οικοδομείται ένας δαιμονικός αντίκοσμος, που γίνεται ανταγωνιστής του Θεού στον αγώνα για την ανθρώπινη ψυχή. Οι δαίμονες υπάρχουν παντού: ως έκπτωτοι θεοί επιχωριάζουν κατά προτίμηση σε ερείπια αρχαίων ναών ή στη γύρω περιοχή, σε πηγάδια και ξερολιθιές. Τρυπώνουν σε οποιαδήποτε μορφή, σε σκυλιά, φίδια, γουρούνια και πουλιά. Αλλά εμφανίζονται και ως άγγελοι και άνθρωποι, με ιδιαίτερη ευχαρίστηση μάλιστα ως μαύροι Αιθίοπες και – εννοείται με λάγνες προθέσεις – ως γυναίκες. Δεν απειλούν μόνον την σωτηρία της ψυχής, αλλά και την ζωή και την υγεία του ανθρώπου. είναι πανταχού παρόντες και ευθύνονται για τα πάντα…
Οι ίδιοι οι ορθόδοξοι ασκητές έλεγαν κάθε τόσο, χωρίς να λεπτολογούν, ότι αυτός ο κόσμος είναι πράγματι του διαβόλου!
Στην συνέχεια ο συγγραφέας καταθέτει όλες τις ιστορικές μαρτυρίες για τον βίο των βυζαντινών, οι οποίες καταδεικνύουν ότι λαός και κλήρος ήταν βαθιά διαποτισμένος από πάσης φύσεως δεισιδαιμονίες, ότι τελούσε όλες τις γιορτές και τα αρχαία έθιμα, για παπάδες, λόγιους και αυτοκράτορες που κατέφευγαν σε μάντεις, τελούσαν θυσίες και μαγικές τελετές. Αναφέρει απίστευτα γεγονότα όπως αυτό που συνέβη από τους κατοίκους της Περγάμου το 717, οι οποίοι για να καταστούν άτρωτοι απέναντι στους Άραβες που την πολιορκούσαν, έβρασαν ένα ανθρώπινο έμβρυο και βούτηξαν τα χέρια τους στο ζουμί.
Παρακάτω περιγράφει το πάθος των βυζαντινών για την αστρολογία, στην οποία είχαν επίδοση και μητροπολίτες όπως ο Θεσσαλονίκης Λέων ο Μαθηματικός.
Απ’ όλ’ αυτά εξάγεται αβίαστα ένα συμπέρασμα, μεταξύ των άλλων: ότι η βυζαντινή εξουσία και το παπαδαριό είχαν βασικό σκοπό να εξοντώσουν τους Έλληνες κι όχι τόσο την ειδωλολατρία, μέσα στην οποία ήταν βουτηγμένοι πατόκορφα. Κι αφού δεν διέθεταν καμμιά κατηγορία εναντίον τους αναγκάστηκαν να χαλκεύσουν την ανύπαρκτη κατ’ αυτών κατηγορία της ειδωλολατρείας, την οποία ειδωλολατρία φόρτωσαν με αρνητικό ειδικό βάρος της τάξεως των πολλών τόνων.
Αυτόν τον δεισιδαιμονικό και καθυστερημένο όχλο μαζί με τους, ανθέλληνες και φονιάδες των Ελλήνων, ταγούς του παπαδαριό και αυτοκράτορες, αποκαλούν μέχρι σήμερα, κάποιοι νεογενίτσαροι, το ένδοξόν μας Βυζάντιο, ως συνεχιστή του ελληνικού πολιτισμού!

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΔΙΧΩΣ ΛΟΓΙΑ