Παρασκευή 1 Ιουνίου 2018

ΑΙΣΧΥΛΟΣ - Ἀγαμέμνων (1256-1298)

ΚΑ. παπαῖ, οἷον τὸ πῦρ· ἐπέρχεται δέ μοι.
ὀτοτοῖ, Λύκει᾽ Ἄπολλον, οἲ ἐγὼ ἐγώ.
αὕτη δίπους λέαινα συγκοιμωμένη
λύκῳ, λέοντος εὐγενοῦς ἀπουσίᾳ,
1260 κτενεῖ με τὴν τάλαιναν· ὡς δὲ φάρμακον
τεύχουσα κἀμοῦ μισθὸν ἐνθήσει ποτῷ·
ἐπεύχεται, θήγουσα φωτὶ φάσγανον,
ἐμῆς ἀγωγῆς ἀντιτείσεσθαι φόνον.
τί δῆτ᾽ ἐμαυτῆς καταγέλωτ᾽ ἔχω τάδε,
1265 καὶ σκῆπτρα καὶ μαντεῖα περὶ δέρῃ στέφη;
σὲ μὲν πρὸ μοίρας τῆς ἐμῆς διαφθερῶ.
ἴτ᾽ ἐς φθόρον· πεσόντα γ᾽ ὧδ᾽ ἀμείβομαι.
ἄλλην τιν᾽ Ἄτην ἀντ᾽ ἐμοῦ πλουτίζετε.
ἰδοὺ δ᾽, Ἀπόλλων αὐτὸς ἐκδύων ἐμὲ
1270 χρηστηρίαν ἐσθῆτ᾽, ἐποπτεύσας δέ με
κἀν τοῖσδε κόσμοις καταγελωμένην † μετὰ
φίλων ὑπ᾽ ἐχθρῶν οὐ διχορρόπως μάτην.
κακουμένη δέ, φοιτὰς ὡς ἀγύρτρια,
πτωχὸς τάλαινα λιμοθνὴς ἠνεσχόμην·
1275 καὶ νῦν ὁ μάντις μάντιν ἐκπράξας ἐμὲ
ἀπήγαγ᾽ ἐς τοιάσδε θανασίμους τύχας.
βωμοῦ πατρῴου δ᾽ ἀντ᾽ ἐπίξηνον μένει,
θερμῷ κοπείσης φοίνιον προσφάγματι.
οὐ μὴν ἄτιμοί γ᾽ ἐκ θεῶν τεθνήξομεν.
1280 ἥξει γὰρ ἡμῶν ἄλλος αὖ τιμάορος,
μητροκτόνον φίτυμα, ποινάτωρ πατρός·
φυγὰς δ᾽ ἀλήτης τῆσδε γῆς ἀπόξενος
κάτεισιν, ἄτας τάσδε θριγκώσων φίλοις·
1290 ὀμώμοται γὰρ ὅρκος ἐκ θεῶν μέγας,
ἄξειν νιν ὑπτίασμα κειμένου πατρός.
1285τί δῆτ᾽ ἐγὼ κάτοικτος ὧδ᾽ ἀναστένω;
ἐπεὶ τὸ πρῶτον εἶδον Ἰλίου πόλιν
πράξασαν ὡς ἔπραξεν, οἳ δ᾽ εἷλον πόλιν
οὕτως ἀπαλλάσσουσιν ἐν θεῶν κρίσει.
1289 ἰοῦσα πράξω· τλήσομαι τὸ κατθανεῖν.
1291 Ἅιδου πύλας δὲ τάσδ᾽ ἐγὼ προσεννέπω·
ἐπεύχομαι δὲ καιρίας πληγῆς τυχεῖν,
ὡς ἀσφάδᾳστος, αἱμάτων εὐθνησίμων
ἀπορρυέντων, ὄμμα συμβάλω τόδε.
1295 ΧΟ. ὦ πολλὰ μὲν τάλαινα, πολλὰ δ᾽ αὖ σοφὴ
γύναι, μακρὰν ἔτεινας. εἰ δ᾽ ἐτητύμως
μόρον τὸν αὑτῆς οἶσθα, πῶς θεηλάτου
βοὸς δίκην πρὸς βωμὸν εὐτόλμως πατεῖς;

***
ΚΑΣΣΑΝΤΡΑ
Αλί μου! ω ποιά φωτιά χυμίζει και μ᾽ αδράχνει!
Ω πω, πω, πω! λύκειε Απόλλωνα, οϊμένα!
Αυτή, λιόντισσα με δυο πόδια, που κοιμάται
με λύκο, ενώ το αρχοντικό λιοντάρι λείπει,
1260 θα με σκοτώσει τη φτωχιά κι ως να ετοιμάζει
φάρμακο, θενα χύσει, μέσα στην οργή της,
και τη δικιά μου πληρωμή κι ενώ ακονίζει
το σπαθί για τον άντρα της, θενα εγκωμιάζει
πως γιατί μ᾽ έφερε μαζί τον εκδικιέται.
Και τί λοιπόν τα θέλω αυτά σα να μ᾽ εμπαίζουν
τα σκήπτρα και τα μαντικά στεφάνια εμπρός μου;
Εσένα πριν του τέλους μου θα σε χαλάσω.
Στην κατάρα! έτσι καταγής νά! πώς πληρώνω·
στολίστε άλλη συμφοράν αντίς για μένα·
Νά! με τα χέρια του ο Απόλλωνας μου βγάζει
1270 το μαντικό το φόρεμα κι αφού είδε πρώτα
και μ᾽ όλη αυτή μου τη στολή τα περιγέλια
που φίλοι εχθροί μου κάνανε, βέβαια του κάκου,
κι υπόφερα σα μια ζητιάνα γυρολόγα
να με λεν λιμασμένη, στρίγγλα, ψωμοζήτα—
και τώρα ο μάντης μάντισσα που μ᾽ έχει κάμει
μ᾽ οδήγησε σ᾽ αυτές τις θανάσιμες τύχες!
Κι αντί ο βωμός στο πατρικό παλάτι μέσα,
το κρεατοσάνιδο προσμένει, να το βάψει
κόκκινο το θερμό το γαίμα της σφαγής μου.
Μ᾽ απλέρωτο οι θεοί το αίμα μου δε θ᾽ αφήσουν,
1280 γιατ᾽ άλλος πάλι εκδικητής θα ᾽ρθει δικός μας
να πάρει πίσω από τη μάνα που τον γέννα
του πατέρα το γαίμα· κι έρχεται διωγμένος
πλανημένος κι απόξενος αυτής της χώρας,
κορώνα στου σπιτιού τις συφορές να βάλει.
Γιατ᾽ έχει από τους θεούς στεριώσει μέγας όρκος
να εκδικηθεί το πέσιμο νεκρού πατέρα.
Μα γιατί τάχα εδώ παντοτινά να κλαίω,
μια που είδα με τα μάτια μου του Ιλίου την πόλη
να πάθει ό,τι έπαθε, και κείνοι που την πήραν
έτσι με των θεών την κρίση βγαίνουν πέρα;
Πηγαίνω στο γραφτό μου και στο θάνατό μου
1291 και χαιρετάω αυτές εδώ του Άδου τις πύλες.
Μόνο άμποτε μια και καλή πληγή να λάβω
που να μπορέσω ασφάδαστη και με χυμένο
το γαίμα ευκολοθάνατη να ξεψυχήσω.
ΧΟΡΟΣ
Ω συ πολύ ταλαίπωρη και πολύ πάλι
σοφή γυναίκα, είπες πολλά κι αν απ᾽ αλήθεια
το θάνατό σου ξέρεις, πώς με τέτοια τόλμη
τραβάς σα βόδι στο βωμό, που θεός το σπρώχτει;

Ξεπερνάς κάποιον στην προσπάθειά σου να τον πείσεις γι’ αυτό

Κάνε μου μία χάρη, κλίνε μου το ρήμα «αγαπώ» σε όλους τους χρόνους! «Σ’ αγαπώ - Σ’ αγάπησα - Σ’ αγαπούσα - Σε έχω αγαπήσει - Σε είχα αγαπήσει». Φτάνει τόσο, μου αρκεί! Ωραία, λοιπόν. Τώρα βρες μου το λάθος! Ή μάλλον άσε, θα σου το πω εγώ. Η αντωνυμία «σε».

Αυτό είναι και το μεγαλύτερο λάθος των ανθρώπων, η προσωποποίηση. Αυτόματα και χωρίς να το καταλαβαίνουμε δίνουμε στις λέξεις και τα λόγια μας πρόσωπο. Χτίζουμε το λεξιλόγιό μας στηριζόμενοι σε μία εικόνα, σε έναν άνθρωπο. Καμία φράση μας δεν υφίσταται πλέον, δίχως η δική του όψη να μας δικάζει απειλητικά. Και τότε…

Τότε έρχεται κι η στιγμή που καταλαβαίνεις πόσο μεγάλο κακό έχεις κάνει μέχρι εκείνη τη στιγμή στον εαυτό σου κι ίσως και σε εκείνον τον άνθρωπο. Εκεί, λοιπόν, ορίζεται κι η εκκίνηση του παιχνιδιού για εσένα. Θέλεις να αποδείξεις σε αυτόν και σε όσους πιστεύουν πως η ζωή σου μακριά του μοιάζει να μην έχει νόημα, πως νόημα υπάρχει κι αυτή τη φορά το βρήκες μόνος σου.

Οπλίζεις τις αντοχές σου με δυνάμεις κι ορίζεις τη λεζάντα σου σε μία μόνο φράση: Τον έχω ξεπεράσει. Αν ξεκινήσεις τη μάχη σου με μοναδικό γνώμονα την αναγνώριση και στη συγκεκριμένη περίπτωση το αξίωμα του «Σε ξεπέρασα!» τότε το παιχνίδι μοιάζει να είναι ήδη χαμένο.

Δεν αμφιβάλλω πως η δύναμη της πειθούς είναι ένα απ’ τα μεγαλύτερα προτερήματα των ανθρώπων, τι γίνεται, όμως, όταν η απέναντι πλευρά δεν παύει να είναι δύσπιστη; Ή ακόμη χειρότερα, τι γίνεται όταν αιτείται την τεκμηρίωση της αλήθειας;

Ξέρεις, καμιά φορά, εμείς οι άνθρωποι φτάνουμε σε σημείο να φέρουμε τον ουρανό στη γη για να πείσουμε κάποιον πως όντως τον έχουμε ξεπεράσει. Ουσιαστικά, όμως, βρισκόμαστε σε μια μόνιμη πάλη με τον εαυτό μας.

Μια πάλη στην οποία πρέπει με κάθε πιθανό και μη τρόπο να αποδείξεις πως έχεις γυρίσει τη σελίδα στη ζωή σου κι ο σελιδοδείκτης δε δείχνει πλέον πουθενά. Μια πάλη στην οποία θα είσαι μόνος σου και τις περισσότερες φορές κι ο διαιτητής θα είναι πληρωμένος.

Να που συμβαίνουν, όμως, θαύματα ή τα κάνουμε εμείς να συμβούν. Πολλές φορές προσπαθώντας να πείσεις κάποιον πως τον έχεις ξεπεράσει, καταλήγεις να τον ξεπεράσεις όντως. Είναι σαν αυτό που λέμε πως αν πεις κάτι αρκετές φορές και δυνατά, θα το πιστέψεις κι εσύ ο ίδιος.

Μοιάζει κι ακούγεται απλό. Μα ίσως και να είναι όντως. Δεν είναι ανάγκη να περάσουν χρόνια, όπως λένε, για να ξεχάσεις έναν άνθρωπο. Αρκεί μία στιγμή, η στιγμή της απομυθοποίησης! Ψάχνεις με μανία να βρεις έναν τρόπο να σταματήσεις να τον σκέφτεσαι και δε σκέφτηκες λεπτό πως εσύ ορίζεις τη σκέψη σου.

Έτσι απρόσμενα και μέσα στα τόσα ψέματα που έχεις χτίσει γύρω σου βρίσκεις τον εαυτό σου. Και τότε ανακαλύπτεις πως είναι κι αυτός ένα ψέμα ή ακόμη χειρότερα ζει σε ένα.

Βάλε, λοιπόν, στο ηχείο τύμπανα σε ρυθμούς νίκης κι άρχισε να χορεύεις άρρυθμα και με πάθος, γιατί ήρθε ώρα της λύτρωσης. Κι η συγκεκριμένη νίκη δεν έχει ανάγκη από κανένα status για να ειπωθεί ούτε από κανέναν άνθρωπο για να τη θαυμάσει. Σου ανήκει ολοκληρωτικά όπως κι όλα όσα πέρασες για να την κατακτήσεις…

Θεόφραστος σε ελευθεριάζουσα απόδοση

Ο Θεόφραστος ήταν μαθητής του Αριστοτέλη και διάδοχός του στο Λύκειο, ο οποίος συνέγραψε κι ένα βιβλίο "περί γάμου"στο οποίο δεν εκφραζόταν και τόσο τρυφερά για το γυναικείο φύλλο. Την ίδια ακριβώς εποχή, στον Κήπο του Επίκουρου, υπήρχαν πολλοί οπαδοί του, άνδρες αλλά και γυναίκες, ως επί το πλείστον εταίρες, και απ’ όλες πιο διάσημη η Λεόντιον, μία εταίρα και φιλόσοφος της σχολής, η οποία έμεινε στον Κήπο την μετέπειτα ζωή της συναναστρεφόμενη με μέλη του Κήπου. 
 
Η Λεόντιον που ήταν γνωστή αφενός για την ομορφιά της και αφετέρου για την συγγραφική της ικανότητα, του επετέθη με σφοδρότητα και απέσπασε τον γενικό θαυμασμό γράφοντας μία πραγματεία με τίτλο «Κατά θεόφραστου». Σύμφωνα με τον Πλίνιο τον πρεσβύτερο ακόμα κι αυτός ο Κικέρων εξέφρασε τον θαυμασμό του και μόνον για το ότι μία γυναίκα τόλμησε να γράψει εναντίον ανδρός γνωστότατου για την σοφία του.
 
Το περί γάμου και κατά Θεόφραστου αυτό έργο της Λεοντίου έχει χαθεί μαζί με σχεδόν όλα τα έργα των επικουρείων, σώθηκε όμως απόσπασμα από το έργο του Θεόφραστου που έγινε η αφορμή να συγγράψει η Λεόντιον την πραγματεία της.
 
Παρακάτω όμως έχετε την ευκαιρία να διαβάσετε το εν λόγω κείμενο σε πιο... ελευθεριάζουσα απόδοση.  Σημαντική προειδοποίηση: "διαβάζετε με δική σας ευθύνη"! Κρατηθείτε: 

Πρέπει να παντρεύεται ο Σοφός; Αν πληρούνται οι κατάλληλες συνθήκες, δηλαδή άν το γκομενάκι είναι όμορφο, τσουποτό, άν έχει όλα του τα δόντια, αν έχει καλούς τρόπους και κατάγεται από Σόι και αν αυτός είναι πλούσιος, γερός σαν ταύρος και ντούρος σαν οξιά μπορεί και ο Σοφός να πέσει στην λούμπα και να πει «δεν γαμείς ας πάει και το παλιάμπελο».
 
Έλα όμως που όλα μαζί δεν γίνονται που νάχεις τον Δία μπάρμπα και την Αθηνά ξαδέλφη, ή άντε και να γίνονται που και που είναι η εξαίρεση, η παρέγκλιση που θα’λεγε και εκείνος ο θεομπαίχτης ο Επίκουρος κακή του ώρα, που μάζεψε στον Κήπο του κάθε καρυδιάς καρύδι, δούλοι, αφεντάδες, κυρές και πουτάνες όλοι ένα και χαλάει την πιάτσα ημών των original Σοφών. Διότι – δια να επανέλθουμε - κατά πρώτον ο Σοφός θα έπρεπε να διακόψει την βαθυστόχαστον μελέτη της Επιστήμης.
 
Διότι ή θα παραδίδεται στην ηδονή της γυναικείας σάρκας, ή θα απολαμβάνει το νέκταρ της γνώσης που δίνει η μελέτη των βιβλίων. Κοντολογίς είτε με το κάτω κεφάλι θα ασχολείται είτε με το πάνω σύμφωνα και με την λογική του δασκάλου μου του Αρίστου, θεός ‘σχωρέστον, ψιλοδιχασμένη προσωπικότητα αλλά καλός άνθρωπος, μας άφησε και την Σχολή πεσκέσι ν’άχουμε να πορευόμαστε.

Αμ τα έξοδα που χρειάζονται αυτά που τα πας! Καλλίτερα να συντηρείς τριήρη παρά σύζυγο! Ντουλάπες φορέματα και όχι ότι και ότι, από Dior και πάνω, δεκάδες ζευγάρια παπούτσια, να περπατάς στο σπίτι και να σκοντάφτεις πάνω τους, εσώρουχα για κάθε φαντασίωση, κοσμήματα με χρυσό και μαργαριτάρια, ποτέ fault bizou, έπιπλα εισαγωγής, κατά προτίμηση, να μην χωράς να περάσεις από τις συμπληγάδες ( και μόλις τα καταφέρνεις να πέφτεις πάνω στα παπούτσια το κέρατό μου ), υπηρέτριες και σπορ αμάξια και φυσικά συγκεντρώσεις με άλλες κλώσες για τσάι, κουμ καν και κουτσομπολιό με κύριο θέμα φυσικά τους δύστυχους συζύγους τους!
 
Και το άλλο με την κρεβατομουρμούρα πώς τ' αντέχεις; Να σε ξυπνά καταμεσής της νύχτας και ν' άρχίζει το σφυροκόπημα με την γλώσσα της στα δύστυχα αυτιά σου με ταχύτητα που θα ζήλευαν και οι ρήτορες στην Εκκλησία του Δήμου! Και να είσαι υποχρεωμένος να απαρνηθείς την αγκάλη του Μορφέα για ακούσεις μετά της δέουσας προσοχής ό,τι παράπονο της κατέβει στο κεφάλι:

«Βλέπεις πως περιποιείται εκείνη η ασχημομούρα η Φρύνη; Όταν βάφεται και κτενίζεται δείχνει ομορφότερη από μένα το τσόκαρο! Αλλά βέβαια! Τα δικά της καλλυντικά είναι Yves Saint Loran ενώ εσύ με ξεγελάς με κινέζικα καρμοίρη! Και καλεί και τις καλύτερες κομμώτριές και τις καλύτερες νυχούδες μέχρι και από την Ελευσίνα και ντύνεται με σινιέ συνολάκια όλο πορφύρα και μετάξι που είναι πάλι της μόδας και φαίνεται κούκλα και ας έχει τρία στρέμματα κώλο και βυζιά πεσμένα!»  

«Αμ η άλλη, εκείνο το κνώδαλο η Δημώ, που το παίζει ξύπνια και ας μην μπορεί να χωρίσει δύο γαϊδάρων άχυρα, πόσο την εκτιμούν στις συναναστροφές επειδή έμαθε απέξω κάνα δύο στίχους του Πίνδαρου και της Σαπφούς και κάτι ψιλά από Όμηρο πανάθεμάτην, ενώ εμένα την δύστυχη μ’έχουν συνέχεια στο φτύσιμο!»

«Γιατί όποτε περνά η γειτόνισσα την ξεγυμνώνεις με τα μάτια παλιοξεκούτη πορνόγερε; Τι παραπάνω έχει αυτή η τσούλα από μένα;»

«Γιατί χαμογέλασες προχθές στην Αγορά σ’ εκείνη την μικρή αλήτισα που πούλαγε κορδέλες; Κάτι της είπες μου φάνηκε. Ραντεβού κλείσατε;»

«Καημό τόχω ρε καρμοίρη να μου φέρεις μια φορά κάτι όταν γυρνάς στο σπίτι. ΜΙΑ ΦΟΡΑ!!!! Ούτε ένα λουλούδι τόσα χρόνια που στραβώθηκε ο πατέρας μου και σε φόρτωσε στην καμπούρα μου! ΑΧΡΗΣΤΕ!!!»
 
Αλλά βέβαια το μαρτύριο του Σοφού δεν σταματά εδώ. Τσιμπούρι του γίνεται η γυνή! Όχι μόνο δεν μπορεί να δει ένα φίλο να πει μια μαλακία να χαλαρώσει, όχι μόνο δεν μπορεί να απολαύσει ένα συμπόσιο με την συζήτηση, το κρασί, την θεία μουσική των αυλητρίδων, να πιάσει και το κωλαράκι καμιάς καλλίπυγου εταίρας, χωρίς να υποστεί την βάσανον της γκρίνιας, αλλά είναι αναγκασμένος ο περίφημος και σεβαστός Φιλόσοφος να την σέρνει μαζί του σ’ όποια πόλη πάει να διδάξει σαν την χελώνα το καβούκι της!
 
Αν ο πατέρας της σε ξεγέλασε και αντί προίκας πήρες τ’ αρχίδια σου, είσαι αναγκασμένος μια ζωή να την ταΐζεις. Αν είναι πλούσια τότε την γάμησες! Θα στο κοπανάει μια ζωή και θα σε τραβάει από την μύτη σαν το βόδι! Και είτε θα κάνεις τον μαλάκα και θα κάτσεις, είτε θα πάρεις τα βουνά. Και να σε δώ μπαγάσα Επίκουρε πως θα αντικρούσεις εδώ την λογική του δασκάλου μου του Αρίστου!

Αλλά – για να επανέλθουμε – πείτε μου πως θα διαλέξει ο Σοφός σύζυγο; Αν πας να αγοράσεις ένα άλογο, ένα ρούχο, ένα κύπελλο θα το κοιτάξεις από εδώ, θα το περιεργαστείς από εκεί, θα το δοκιμάσεις, θα σχηματίσεις μια σαφή ιδέα του τι αγοράζεις. Και λάθος να κάνεις μπορείς να το επιστρέψεις!
 
Με την γυναίκα παίρνεις γουρούνι στο σακί! Αν είναι υστερική, τρελή, ηλίθια, ανοικοκύρευτη, ψηλομύτα, αν βρωμάν τα χνώτα της ή κλάνει στο κρεββάτι, αυτά τα μαθαίνεις μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου. Και άντε μετά να την επιστρέψεις! Κάθεσαι και την τρώς και δεν λες κουβέντα!
 
Πάντοτε πρέπει να την κοιτάς στα μάτια, και να της κάνεις συνεχώς κομπλιμέντα για την θεϊκή ομορφιά της, τις τέλειες γραμμές της, την αρχοντική της αύρα και να μην παραλείπεις να την αποκαλείς συνεχώς «αγάπη μου» ιδίως όταν τσιλημπουρδίζεις με καμμιά πιτσιρίκα για να μην σε πάρει πρέφα!
 
Πρέπει να την αποκαλείς Κυρά και Αφέντρα του σπιτιού, να ορκίζεσαι στο όνομά της, να εύχεσαι ο Δίας να σου κόβει χρόνια και να της δίνει μέρες, να φέρεσαι καλά στο Σόι της και άς σούρχεται να ξεράσεις, να είσαι ευγενικός με τους γνωστούς και τους φίλους της και άς ξέρεις ότι ανάμεσά τους κρύβονται εν δυνάμει ή ακόμα εν ενεργεία εραστές όπως θά ’λεγε και ο Αρίστος. Και ιδού το μέγα δίλημμα: Αν την αφήσεις να κάνει κουμάντο στο σπίτι σου θα καταντήσεις δούλος και κερατάς. Αν το παίξεις Κάργας και θελήσεις να επιβάλεις το δικό σου, θα σε κατηγορήσει πως δεν την εμπιστεύεσαι και θα σου σπάσει τ’ αρχίδια με τους καυγάδες και την γκρίνια!
 
Κάθε λίγο θα σου χτυπούν την πόρτα παράξενες γριές, τσιγγάνες, πλανόδιοι, πιτσαδόροι, ντελιβεράδες, ο υδραυλικός, ο ράφτης κ.ά. που αν τους επιτρέψεις την είσοδο κινδυνεύεις να μπάσεις και τον γκόμενο και να βγάλεις τα μάτια σου με τα ίδια σου τα χέρια. Αν τους κλείσεις την πόρτα κατάμουτρα, θα σου το παίζει προσβεβλημένη, ότι τάχα δεν την εμπιστεύεσαι και θα κάνει τα πάντα να σου γίνουν τα νεύρα κρόσσια!     
     
Αλλά δεν βαριέσαι! Αν το’χει η κούτρα της να κατεβάζει ψείρες και σε πιθάρι να την κλείσεις και να βάλεις τον κέρβερο να την φυλάει, αυτή θα βρει τρόπο να στα φορέσει! Αν δεν το’χει είναι περιττό να την παίρνεις από πίσω. Γιατί με την βία σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν γίνεται τίποτα. Πιστή είναι μόνο εκείνη που όσο και αν την πολιορκούν οι γκόμενοι αυτή δεν χαμπαρίζει μία! Όπως η Πηνελόπη να πούμε του Οδυσσέα αν και ο Όμηρος τυφλός ήτανε, μπορεί και να του διέφυγε καμία φάση, γι' αυτό ας μην παίρνουμε και όρκο! Από τις υπόλοιπες, οι όμορφες αλλάζουν τον ένα γκόμενο μετά τον άλλο, οι δε άσχημες αρκούνται σε καμμιά ξεπέτα στα σκοτεινά και τα όρθια.
 
Τελικά είναι πολύ δύσκολο να κρατήσεις για τον εαυτό σου μόνο, αυτό που το επιθυμούν οι πολλοί αλλά και πολύ άσχημο να έχεις κάτι που κανείς δεν θα ήθελε να έχει. Δηλαδή ή κερατάς θα είσαι να μην μπορείς να περάσεις από τα Προπύλαια ή μαλάκας. Εδώ σε θέλω εξυπνάκια Επίκουρε να μου βρεις την Τρίτη λύση!
 
Πάντως εγώ προτιμώ μία άσχημη σύζυγο και να έχω το κεφάλι μου ήσυχο, παρά μια ωραία και να μην ξέρω πως να προφυλαχτώ από το κέρατο! Γιατί το φρούριο που προσβάλλεται πανταχόθεν μοιραίο είναι κάποτε να υποκύψει και τότε άντε να βγάλεις άκρη τίνος είναι τα παιδιά!
 
Αν ζητούμε σύζυγο ικανή να φροντίζει τα του οίκου μας να μας περιποιείται στην αρρώστια και να συμπαραστέκεται στην μοναξιά μας, τότε σίγουρα πήραμε την ζωή μας λάθος! Καλύτερα να εμπιστευτούμε κάποιον Υπηρέτη που θα τον πληρώνουμε και θα εκτελεί ασχολίαστα τις προσταγές μας, παρά την γυναίκα που θα κάνει του κεφαλιού της και θα σε γράφει εκεί που δεν πιάνει μελάνη.
 
Καλύτεροι συμπαραστάτες θα είναι κάποιοι υπηρέτες οι φίλοι που σου έχουν υποχρέωση, παρά η γυναίκα που σου χρεώνει χρυσό κάθε κροκοδείλιο δάκρυ που θα χύνει και κάθε θεατρική φροντίδα για να σε πείσει να της γράψεις την περιουσία πριν τα κακαρώσεις. Αν η ίδια είναι άρρωστη σε θέλει εκεί στο κρεββάτι της δίπλα μπάστακα - ούτε για κατούρημα δεν μπορείς να πας – να συμπάσχεις και να βογκάς μαζί της. Και αν μεν είναι αγαθή ψυχή χαλάλι της και να την συμπονήσεις και να της συμπαρασταθείς στην γέννα και να κλάψεις αν κινδυνέψει η ζωή της, αλλά αυτό είναι τόσο σπάνιο όσο να βρεις Σπαρτιάτισσα που δεν είναι λεσβία!

Αλλά ο Σοφός ποτέ δεν μένει μόνος ακόμα και στην μοναξιά του! Γιατί του συμπαρίστανται πνευματικώς και διαλέγονται μαζί του, όλοι εκείνοι οι ομοιοπαθείς μαλάκες που έζησαν επι γής από καταβολής κόσμου! Και όταν ανέβει και άλλο ο πυρετός και ενταθεί το παραλήρημα, τους παρατάει και αυτούς και διαλέγεται με τον θεό σε απευθείας σύνδεση.
 
Αν η απόφαση του Σοφού να παντρευτεί αποβλέπει στην τεκνογονία, προκειμένου να διαιωνιστεί το όνομά του, ή να εξασφαλίσει τα γηρατειά του, και την τύχη της περιουσίας του, τότε ο Σοφός είναι βλαξ με περικεφαλαία! Διότι χέστηκα εγώ έτσι και διαβώ τον Αχέροντα, αν κάποιος διαιωνίσει το όνομά μου, ιδίως αν με λένε Παπαδόπουλο! Και σιγά μην βασιστώ στον γιό μου να με γηροκομήσει που μπορεί να φάει το κεφάλι του με κανένα μηχανάκι ή να το ρίξει στην πρέζα και να τον μαζεύω λιάρδα απ΄ τα σοκάκια ή στην καλύτερη έτσι και επιβιώσει να παρακαλάει το κωλόπαιδο πότε θα τα κακαρώσει ο γέρος για να ξεκοκαλίσει την περιουσία με τις γκόμενες!
 
Και όσο για την κληρονομιά κάλλιο να την αφήσεις σε κείνους τους φίλους και συγγενείς που γουστάρεις, παρά υποχρεωτικά σε τέκνα που μπορεί και να μην γουστάρεις! Και στην τελική αν είσαι δυσκοίλιος και δεν γουστάρεις ούτε τ΄ άντερά σου δώστα σε κανένα άσυλο να σε μνημονεύουν ή σε κανένα μοναστήρι να σε κοροϊδεύουν!

Εν Αθήναις 10ην του Γαμηλιώνος 54η Ολυμπιάδα

Θεόφραστος ο φιλόσοφος

Μα τι θα πει η κοινωνία;

Μαθαίνουμε από μικροί να δίνουμε μεγάλη σημασία στη γνώμη των άλλων για εμάς και να στηρίζουμε την αυταξία μας στη θετική γνώμη της κοινωνίας για εμάς και την οικογένειά μας.

Πάντοτε η οικογένεια πρέπει να είναι εξιδανικευμένη, τέλεια, χαρούμενη και να μη βγάζει προς τα έξω κανένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Αν αυτό είναι γεγονός συνηθισμένο στην πόλη και σε όσους μένουν σε αστικές περιοχές, ας αναλογιστούμε πόσο αβάσταχτο και ασήκωτο φορτίο μπορεί να είναι αυτό για ανθρώπους που έτυχε να μεγαλώσουν σε χωριά και σε μικρές κοινωνίες.

Ο φόβος της κοινωνίας και του τι θα πουν οι άλλοι εμφυτεύεται μέσα στο άτομο και ασυνείδητα υιοθετείται τόσο πολύ από αυτό, όπου το ίδιο μπορεί να φτάσει στο σημείο να βιώνει κολάσεις και να μη μιλάει ανοιχτά για αυτό, επειδή φοβάται τα σχόλια της κοινωνίας.

Το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης βέβαια φέρουν πολλοί γονείς, οι οποίοι μπορεί να γνωρίζουν πως το παιδί τους ζει σε έναν κατεστραμμένο ή κακοποιητικό γάμο ή οποιοδήποτε προβληματικό περιβάλλον, αλλά επιλέγουν να μην το στηρίξουν καθόλου, γιατί φοβούνται περισσότερο την κατακραυγή της κοινωνίας, της γειτονιάς, των συγγενών.

Ο διαρκής φόβος της κοινωνίας δεν είναι παρά μία ακόμα έκφανση του ρατσισμού. Διότι εκείνη τη στιγμή δε διστάζεις να γυρίσεις την πλάτη σε έναν άνθρωπο, ο οποίος βιώνει μία τραγική για εκείνον κατάσταση, απλά και μόνο για να μην απογοητεύσεις ανθρώπους οι οποίοι μπορεί να είναι απλώς κουτσομπόληδες και κακοί και να μην ενδιαφέρονται καθόλου με ουσιαστικό τρόπο.

Ουσιαστικά, λίγοι είναι οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για εμάς πραγματικά, οι περισσότεροι είναι απλώς περίεργοι ή χαιρέκακα άτομα που θέλουν να αισθανθούν καλύτερα, βλέποντας πως κάποιος βρίσκεται σε χειρότερη θέση από αυτούς.

Αναρωτήθηκε ποτέ κάποιος αν η κοινωνία θα ενδιαφερθεί για εμάς αν μας συμβεί κάτι; Αναρωτήθηκε ποτέ ο γονιός μήπως κάνει λάθος και η ευτυχία του παιδιού του αξίζει περισσότερο από τα λόγια των αγνώστων; Εντέλει, αναρωτήθηκε ποτέ κανείς γιατί μας ενδιαφέρει τόσο η γνώμη των άλλων, ακόμα και ενός ανθρώπου εντελώς άγνωστου σε εμάς; Και να θυσιάζουμε και την ευτυχία μας για αυτό; Είναι δυνατόν να δαιμονοποιούμε την οποιαδήποτε ασθένεια και με τη στάση μας αυτή να ενθαρρύνουμε τη ρατσιστική συμπεριφορά και άγνοια απέναντι σε αυτή;

Μα τι θα πει η κοινωνία; Δεν ξέρω, τόσα χρόνια πάντως δεν έχω ακούσει να λέει τίποτα…

Ποτέ η αλλαγή δεν είναι εύκολη

«Οι άνθρωποι έχουν φτιάξει ένα σχιζοφρενικό τρόπο ζωής, ζουν μέσα στα ψέματα, ζουν μέσα στην σκλαβιά. Σκλαβιά πολλών ειδών, γιατί η κάθε μια σκλαβιά σε ελευθερώνει από κάποια ευθύνη. Ο άνθρωπος που θέλει πραγματικά να είναι ελεύθερος πρέπει να αποδεχθεί τεράστιες ευθύνες. Δεν μπορεί να πετάξει τις δικές του ευθύνες πάνω σε κάποιον άλλον. Ότι κι αν κάνει, όπου κι αν είναι, είναι υπεύθυνος»  Osho

Μην περιμένεις από κανέναν να κάνει κάτι για σένα και να αναλάβει την ευθύνη του εαυτού σου. Δεν μπορεί. Κανένας δεν μπορεί να το κάνει. Ούτε το Σύμπαν, γιατί ανταποκρίνεται στις δικές σου επιθυμίες, στις δικές σου σκέψεις.

Κι αν έχεις πιστέψει ότι γι΄ αυτό το λόγο έχουν έρθει οι θεραπευτές στη γη απλά σου λέω ότι ξεγελάστηκες. Κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα για σένα αν δεν αποφασίσεις να κάνεις κάτι εσύ για τον εαυτό σου…

Ο φίλος είναι κάτι σαν γεωργός στο χωράφι της ψυχής. Δεν του επιτρέπεται όμως η είσοδος σε αυτό το χωράφι. Μπορεί να το δει εξωτερικά, να καταλάβει σε τι κατάσταση βρίσκεται και να δώσει σε σένα τα κατάλληλα εργαλεία για να το τσαπίσεις, να το οργώσεις, να το ποτίσεις, να το σπείρεις, και να φροντίσεις τα φυτά που θα ξεμυτίσουν από το γόνιμο πια χώμα της εσώτερης γης σου.

Αργότερα αυτά τα φυτά θα σου δώσουν τους καρπούς τους και εσύ θα απολαμβάνεις την μεταμόρφωση. Όμως αυτό δεν θα γίνει αν δεν κοπιάσεις για να φροντίσεις το χωράφι της ψυχής σου.

Μη πιστέψεις ποτέ ότι δίνοντας κάποιο αντίτιμο σε ένα θεραπευτή θα το κάνει αυτός για σένα. Και αν κάποιος σου λέει: Εγώ θα σε κάνω καλά… Εγώ έχω τον τρόπο… Εγώ ξέρω… Εγώ… Εγώ… ΕΓΏ… καλύτερα πήγαινε σε άλλο φίλο γιατί αυτός ακόμα έχει δρόμο μπροστά του να διανύσει. Έχει τόσο ισχυρό Εγώ που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να κοιτάξει εσένα…

Ο σωστός φίλος δεν σου λέει αυτό ή εκείνο απλά προετοιμάζει το έδαφος για να καταλάβεις εσύ τα παιχνίδια μυαλού που παίζεις στη ζωή σου. Να συνειδητοποιήσεις ποια είναι η στάση σου απέναντι στους φόβους σου και με ποιο τρόπο τους αφήνεις να κυριαρχούν στη ζωή σου… Αν «αντιστέκεσαι» περιμένει υπομονετικά ώστε το έδαφος να γίνει γόνιμο μέχρι να κατανοήσεις…

Αν αδιαφορείς για τον εαυτό σου και παραμένεις στάσιμος αναμασώντας τα δεν ξέρω, δεν μπορώ, κανείς δεν με καταλαβαίνει, μα κάνω τόσα για μένα…. έχω κάνει τόσες θεραπείες αλλά τίποτα… τότε χρειάζεται εσύ να δεις τι είναι αυτό που δεν κάνεις.

Ποιες φωνές είναι αυτές που συνεχίζουν να κυριαρχούν στο μυαλό σου και με ποιο τρόπο εξουσιάζουν τις πράξεις σου…ή μήπως όλο αυτό είναι μια πολύ καλή κάλυψη για να έχεις την προσοχή και να ρουφάς ενέργεια…

Το ζήτημα όλο είναι απλό. Θέλεις να αλλάξεις; Θέλεις να μεταμορφώσεις τη ζωή σου; 
Κάποιος μπορεί να πει ότι όταν ένας θεραπευτής, πολλές φορές, ασχολείται με ανθρώπους που έχουν αποφασίσει να αλλάξουν γιατί προτιμά την ευκολία του. Το ποιος θέλει να αλλάξει και το ποιος όχι δεν είναι πάντα τόσο εμφανές όπως πιστεύουν οι περισσότεροι. Αν ήταν έτσι τα πράγματα γιατί ο κόσμος μας δεν αλλάζει αφού οι περισσότεροι μιλάνε για αλλαγή; Και γιατί κάποιος θεραπευτής να δώσει χρόνο και ενέργεια σε κάποιον που έχει μεγάλη αντίσταση και υψώνει συνέχεια γύρω του τείχη και να μην δώσει την προσοχή του σε κάποιον που πραγματικά το επιθυμεί.

Προσωπικά προτιμώ να δώσω την ενέργεια μου σε κάποιον που πραγματικά θέλει να αλλάξει, όχι γιατί ο άλλος ο άνθρωπος που αντιστέκεται ή βαμπιρίζει μου είναι αδιάφορος και φυσικά όχι γιατί τότε θα είναι πιο εύκολο για μένα.

Ο άνθρωπος που πραγματικά θέλει να αλλάξει μου δίνει με έναν όχι και τόσο ευδιάκριτο τρόπο και σίγουρα όχι νοητικό, την άδεια να κοιτάξω στο χωράφι της ψυχής του και να βρω μέσα από εκεί τους τρόπους για την αλλαγή.

Κανένας άνθρωπος δεν είναι ίδιος με κανέναν άλλον και γι΄ αυτό η θεραπεία για τον καθέναν από εμάς μπορεί να είναι τελείως διαφορετική, ανεξάρτητα αν τα μπλοκαρίσματα μας έχουν την ίδια βάση π.χ. η σχέση με τους γονείς μας.

Η ψυχή δεν βαδίζει σε συγκεκριμένα μονοπάτια αλλά σε όλους τους δρόμους. Μόνο αν κοιτάξεις βαθιά και χωρίς έπαρση την ψυχή μόνο τότε αυτή σου δείχνει το δρόμο που θέλει να βαδίσει μαζί σου…

Και για να ολοκληρώσω όποιος νομίζει ότι ένας θεραπευτής για να έχει την ευκολία του, προτιμά να ασχοληθεί με κάποιον που έχει επιλέξει την αλλαγή του ξεγελιέται. Ποτέ η αλλαγή δεν είναι εύκολη. Τι ευκολία μπορεί να έχει ο πόνος της ψυχής;

Ποτέ η αλλαγή δεν είναι εύκολη…
Και μην σφίγγεσαι καθώς το διαβάζεις, αυτή είναι η αλήθεια και χρειάζεται να αναλάβεις την ευθύνη της. Αν θέλεις πραγματικά να αλλάξεις χρειάζεται να αναλάβεις την ευθύνη αυτής της δυσκολίας. Διαφορετικά παραμένεις ένα μικρό παιδί που έχει αντικαταστήσει τον μπαμπά του ή τη μαμά του με τον θεραπευτή του…

Ό,τι δίνεις παίρνεις

Τελικά παίρνεις ό,τι δίνεις; Μπα, όχι, δε νομίζω… Τουλάχιστον όχι στην ίδια μορφή, την ίδια στιγμή ή τουλάχιστον όχι από την ίδια πηγή.

Άλλωστε αυτό είναι πολύ δύσκολο. Είμαστε πολύ διαφορετικοί ο ένας από τον άλλο για να συμβεί αυτό. Ποτέ αυτό που δίνει ο ένας δεν μπορείς να το αντιστοιχίσεις με αυτό που δίνει ο άλλος. Μόνο ένας καθρέφτης μπορεί να λειτουργήσει έτσι.

Και δίπλα σ’ αυτά που δίνεις και σ’ αυτά που παίρνεις, βρίσκεται αυτό που περιμένεις να πάρεις ή αυτό που ζητάς να πάρεις ως αντάλλαγμα. Και αυτό που περιμένεις ή ζητάς τις περισσότερες φορές θέλεις να είναι σαν το δικό σου.

Τότε είναι που μένεις γυμνός, μέσα στην απογοήτευση και δυστυχισμένος. Γιατί σε όλη σου τη ζωή, είτε έχεις μάθει να παίρνεις χωρίς να έχεις δώσει τίποτα, είτε έχεις μάθει να ζητάς ανάλογα με αυτά που δίνεις.

Πρέπει λοιπόν να μάθεις να δίνεις χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα. Δεν είναι λαϊκή αγορά η ζωή. Ούτε εσύ έμπορος, να πουλάς και να λαμβάνεις το αντίτιμο.

Και από την άλλη, να μάθεις να δέχεσαι χωρίς να νιώθεις την υποχρέωση να δώσεις αντάλλαγμα. Να μάθεις ότι δεν αγοράζονται τα πάντα και ότι δεν υπάρχει μια τιμή για τα πάντα.

Τότε μπορείς να νιώσεις ελεύθερος, αληθινός και πραγματικά πλούσιος. Και τότε όσα έχεις δώσει, θα σου επιστραφούν και με το παραπάνω.

Ο ανθρώπινος νους είναι ένα θαυμάσιο αριστούργημα, αλλά μπορεί επίσης να είναι ένας επικίνδυνος αφέντης

Ο ανθρώπινος νους είναι ένα υπέροχο αριστούργημα που έχει τεράστιες δυνατότητες.

Οι περισσότερες από τις δυνατότητες, ωστόσο, παραμένουν αχρησιμοποίητες στους περισσότερους ανθρώπους, αφού δεν είμαστε εμείς οι υπεύθυνοι για τα πράγματα, ο νους μας παίρνει τον έλεγχο. Σπεύδει στη ζωή μαζί μας σαν ένα αυτοκίνητο που τρέχει χωρίς οδηγό, προκαλώντας μας συνεχή ταλαιπωρία και θλίψη. Αλλά αν μπορούσαμε να τον ελέγξουμε, η ζωή μας θα άλλαζε εντελώς. Αυτή η τρελή ταχύτητα θα άλλαζε σε έναν όμορφο, δημιουργικό χορό, δίνοντάς μας ευτυχία αντί για πόνο. Το ερώτημα λοιπόν είναι, πώς μπορούμε να αναλάβουμε τον έλεγχο του Νου μας;

Η Φύση του Νου

Προκειμένου να ελέγξουμε κάτι, πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε αυτό που μας ενδιαφέρει, οπότε πρέπει να γνωρίζουμε το μυαλό μας για να είμαστε υπεύθυνοι γι ‘αυτό. Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι δεν είναι κάτι που υπάρχει ξεχωριστά, μεμονωμένα, σαν κάποιο άψυχο αντικείμενο. Ο νους δεν είναι ένα αντικείμενο – είναι μια διαδικασία. Η διαδικασία συνεχούς ροής των σκέψεων. Αυτό το ρεύμα των σκέψεων είναι αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως τον Νου. Όταν αυτές οι σκέψεις εξαφανιστούν, ο νους εξαφανίζεται μαζί τους, καθώς αυτά τα δύο μπορούν να υπάρξουν μόνο μαζί. Ο βασικός χαρακτήρας των σκέψεων είναι ότι βρίσκονται σε συνεχή κίνηση, και αυτή η κίνηση, σχεδόν αυτόματα δημιουργεί τον νου.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα του νου μας είναι ότι συνεχώς περιπλανάται: λειτουργεί σε μια κατάσταση αυτόματου τρόπου λειτουργίας. Οι σκέψεις έρχονται και πηγαίνουν όλη την ώρα. Αν προσπαθήσουμε να τις καταστείλουμε, είναι δυνατό μόνο με σημαντικές προσπάθειες, και μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα. Κατά το μεγαλύτερο μέρος του ξύπνιου μας, ο Νους μας περιπλανάται είτε στο παρελθόν είτε στο μέλλον, στις σκέψεις που κάνουμε μας ασχολούμαστε με τις εμπειρίες του παρελθόντος, τα αδικήματα που έχουμε υποστεί στο παρελθόν ή με τα μελλοντικά μας σχέδια, τους στόχους και τους φόβους μας.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του νου μας είναι ότι συνεχώς αξιολογεί τα πράγματα. Αυτό σημαίνει ότι δεν ζούμε απλά μέσα από τις εμπειρίες μας, αλλά τις κατηγοριοποιούμε σε καλές ή κακές. Κρίνουμε όλα όσα συμβαίνουν σε εμάς και σε όλους που συναντάμε στη ζωή μας. Αυτή η μόνιμη κατηγοριοποίηση μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε μια παραμορφωμένη αντίληψη του κόσμου, καθώς αξιολογούμε τις νέες εμπειρίες μας σύμφωνα με αυτές τις κατηγορίες. Εάν βρούμε μια αρνητική εμπειρία, θα έχουμε την τάση να διατηρήσουμε  και να ενισχύσουμε  αυτή την κατηγορία για παρόμοιες εμπειρίες στο μέλλον. Επομένως, η αντίληψή μας θα είναι επιλεκτική και θα δεχτούμε μόνο τα ερεθίσματα που ενισχύουν την κατηγοριοποίησή μας. Επίσης, τείνουμε να αγνοούμε εκείνα που δεν εμπίπτουν στις συνήθεις κατηγορίες μας.

Το τρίτο σημαντικό χαρακτηριστικό του νου είναι ότι παράγει μόνιμα ιστορίες. Αυτές οι ιστορίες έχουν συχνά ένα καταστροφικό τέλος. Για παράδειγμα, ξαφνικά προσπαθώ να θυμηθώ αν κλείδωσα την πόρτα του σπιτιού μου ή όχι. Το μυαλό κατασκευάζει αμέσως μια ολόκληρη ιστορία γύρω από την ιδέα: το άφησα ανοικτό, ήρθε ένας διαρρήκτης, τα τιμαλφή μου κλέφτηκαν και η αστυνομία, αντί να κυνηγήσει τον κλέφτη, θα με βασανίσει με τις ερωτήσεις τους. Συχνά βιώνουμε το τέλος τους και τις συναισθηματικές συνέπειες αυτών των ιστοριών. Ένας άλλος τύπος ιστοριών ασχολείται με εμάς, με το ποιοι είμαστε, τι μας αρέσει, τι πρέπει να κάνουμε ή τι έπρεπε να κάνουμε. Το σύνολο αυτών των ιστοριών περιλαμβάνει τις προσωπικές μας ιστορίες.

Ένα Ανόητο Παιχνίδι

Οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να ταυτίζονται με τις σκέψεις τους και τις προσωπικές τους ιστορίες, δηλαδή με τον Νου τους. Πολλοί από εμάς δεν είμαστε ικανοποιημένοι από αυτό που είμαστε και θα θέλαμε να έχουμε μια καλύτερη και πιο όμορφη προσωπική ιστορία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δημιουργούμε μια διανοητική εικόνα της επιθυμητής προσωπικής εξέλιξής μας και των τρόπων για να καταστήσουμε αποτελεσματικότερη τη λειτουργεία του νου μας.

Προκειμένου να επιτύχουμε τη διανοητική εικόνα που έχουμε δημιουργήσει, ξεκινάμε ένα ανόητο παιχνίδι, καθώς προσπαθούμε να φέρουμε τον νου μας υπό τον έλεγχό μας και να είμαστε οι κύριοι της δικής μας ανάπτυξης. Δεδομένου ότι δεν γνωρίζουμε τη φύση του Νου, αυτό το εγχείρημα προορίζεται να αποτύχει εξ αρχής.

Αυτό το παιχνίδι είναι ανόητο, αφού στην πραγματικότητα ο μισός νους προσπαθεί να φέρει το άλλο μισό του υπό έλεγχο. Ο ίδιος ο Νους μας θεωρεί τη δική μας νοητική εικόνα της προσωπικής μας ανάπτυξης καλή. Ταυτόχρονα, αυτό το μισό του Νου θεωρεί το άλλο μισό, αυτό που θέλουμε να αλλάξουμε, κακό. Οι νοητικές εικόνες μάχονται η μία εναντίον της άλλης, προσπαθώντας να ξεπεράσουν η μία την άλλη, χρησιμοποιώντας τα όπλα της εκλεκτικής αντίληψης και της κατασκευής ιστοριών. Ο αγώνας συνεχίζεται καθ’ όλη τη ζωή μας. Μερικές φορές πιστεύουμε ότι σημειώνουμε κάποια πρόοδο, βελτιωνόμαστε, και μερικές εβδομάδες, μήνες ή χρόνια αργότερα πέφτουμε στην άβυσσο της απελπισίας.

Πολλοί από εμάς παίζουμε αυτό το ανόητο παιχνίδι καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, διότι δεν είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε το απλό γεγονός ότι ο Νους είναι ανίκανος να ξεπεράσει τον εαυτό του. Μπορούμε, ίσως, με τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια, να καταστείλουμε αυτό που πιστεύουμε ότι είναι κακό σε εμάς. Αυτό όμως είναι απλώς μια εικονική νίκη, οδηγώντας μας σε μια εικονική ηρεμία και προσωπική ανάπτυξη, γιατί όταν η δύναμη μας μειωθεί, οι καταπιεσμένες δυνάμεις ξεσπούν και πάλι, καταστρέφοντας όλα τα προσωρινά αποτελέσματα που έχουμε επιτύχει προηγουμένως, πετώντας έξω τα αποτελέσματα της προσωπικής μας ανάπτυξης.

Η Ελευθερία της Ανεκτικότητας

Τώρα μπορούμε να δούμε ότι ο δρόμος που οδηγεί στον έλεγχο μας πάνω στο μυαλό μας δεν οδηγεί στην καταστολή του. Δεν είναι δυνατόν να ελέγξουμε τον Νου με τη συνήθη έννοια της λέξης. Εν μέρει επειδή υπάρχει μόνο στις εργασίες και τη λειτουργία του, και εν μέρει επειδή δεν υπάρχει κανείς να τον ελέγξει. Το ήμισυ του Νου, όπως είδαμε, δεν ελέγχει, καταστέλλει μόνο το άλλο μισό.
Για να μπορέσουμε να ελέγξουμε τον νου, πρέπει να βγούμε “έξω” από αυτόν. Αυτή η δήλωση μπορεί να ξαφνιάζει πολλούς από εμάς, αφού τείνουμε να ταυτιζόμαστε πλήρως με τον νου μας και τις λειτουργίες του. Όσο αυτή η ταυτοποίηση είναι ισχυρή, δεν θα μπορέσουμε να βγούμε έξω από τον τρελό χορό του μυαλού μας. θα πρέπει να υποφέρουμε απλώς τις συνέπειές της.

Σήμερα, όμως, όλο και περισσότεροι από εμάς αρχίζουν να συνειδητοποιούν και να βιώνουν ότι είμαστε κάτι περισσότερο από τον νου μας, κάτι περισσότερο από τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας, και από την προσωπική ιστορία που δημιουργούν αυτές οι σκέψεις και τα συναισθήματα. Η προσοχή μας δεν είναι πλέον πλήρως αφοσιωμένη στο να λέει την προσωπική ιστορία μας και ταυτισμένη με αυτή την προσωπική ιστορία, και γινόμαστε όλο και πιο ευαίσθητοι στις βαθύτερες διαστάσεις της ζωής μας. Αρχίζουμε επίσης να παρατηρούμε τα διαλείμματα μεταξύ των σκέψεων και αρχίζουμε να στρεφόμαστε προς αυτές τις πύλες που οδηγούν πέρα ​​από τον Νου.

Σε αυτά τα διαλείμματα μεταξύ των σκέψεων, ο νους δεν λειτουργεί, δεν υπάρχει  απλώς εξαφανίζεται. Αυτό που έχει απομείνει εκεί είναι η επίγνωση σε εγρήγορση, που παρακολουθεί με προσοχή. Εάν είμαστε σε θέση να εμβαθύνουμε σε αυτή την συνειδητή επίγνωση, αναγνωρίζουμε ότι είναι ανεκτική με τον Νου και τις λειτουργίες του. Θα δούμε ότι δεν υπάρχει τίποτα λάθος με τις σκέψεις, τίποτα λάθος με τις λειτουργίες του νου. Δεν είναι απαραίτητο να αγωνιζόμαστε ενάντια στον νου, γιατί δεν είναι εχθρός, αλλά ένα όργανο που, χωρίς έλεγχο, τείνει να λειτουργεί χαοτικά.

Έχουμε μόνο την ευκαιρία να γνωρίσουμε την αληθινή φύση των σκέψεων και των λειτουργιών του νου, αν απομακρυνθούμε από αυτές, κρατήσουμε μια απόσταση και δεν τις θεωρήσουμε εχθρούς. Θα αποκαλύψουν τα μυστικά τους στη Συνειδητή Επίγνωση, παρακολουθώντας τες με αγάπη, και θα δούμε τις λεπτές αποχρώσεις του Νου, τα παιχνίδια που παίζει και τα όνειρα που προκαλεί.

 

Ελέγχοντας τον Νου

Αυτή η ανεκτική, με εγρήγορση και επίγνωση στάση απέναντι στις λειτουργίες του νου θα μας δώσει τη δυνατότητα να σταματήσουμε τη σκέψη μας αβίαστα. Όταν η σκέψη έχει ανασταλεί, η συνεχής ροή των σκέψεων σταματάει, ο ίδιος ο νους εξαφανίζεται και σταματά να λειτουργεί.

Τώρα δεν θα αναζητήσουμε τη δική μας ταυτότητα σε μια ταύτιση με τον Νου, αφού έχουμε βρει το πραγματικό μας κέντρο, τον πραγματικό μας εαυτό, τη συνειδητή μας επίγνωση σε εγρήγροση. Θα γνωρίζουμε ότι οι σκέψεις και ο νους δεν έχουν εξαφανιστεί, είναι ακόμα εκεί, αλλά σε αδρανή κατάσταση. Η στάση μας στις σκέψεις και στον νου θα αλλάξει εντελώς εκείνη τη στιγμή.

Σκεφτόμαστε όταν είναι απαραίτητο και δεν χρειαζόμαστε τον νου, τον βάζουμε στην άκρη. Το μυαλό δεν κυριαρχεί πλέον στη ζωή μας, δεν είναι κάτι παραπάνω από ένα υπάκουο εργαλείο που χρησιμοποιούμε ή δεν χρησιμοποιούμε όπως θέλουμε.

Τότε είναι που συνειδητοποιούμε πόσο θαυμάσιο εργαλείο είναι ο Νους, και τώρα μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για τον αρχικό του σκοπό. Και ο σκοπός του Νου είναι να χρησιμεύσει ως μέσο σύνδεσης, να μας συνδέει με τον κόσμο, τον έναν με τον άλλον. Μέσω του νου, με συνειδητή επίγνωση, οι δημιουργικές ενέργειες απελευθερώνονται στον κόσμο και δημιουργούν μια υπέροχη αρμονία.

Αν δεν αγαπήσεις τον εαυτό σου πρώτα, δεν πρόκειται να σε αγαπήσει κανένας

Οι άνθρωποι λένε ότι αν αγαπήσουμε εμείς πρώτα τον εαυτό μας, θα μας αγαπήσουν και οι άλλοι. Πόσο αλήθεια μπορεί να είναι; Μήπως η αγάπη για τον εαυτό μας οδηγεί τελικά στην αγάπη των άλλων;

Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε ήδη τη σημασία της αυτοεκτίμησης – πώς διαμορφώνει τη ζωή μας και μπορεί να μας οδηγήσει στην επιτυχία. Ωστόσο, όταν μιλάμε για την αγάπη, ξεχνάμε την εκτίμηση και περιμένουμε οι άλλοι να ανταποκριθούν στην αγάπη μας. Κι όμως, η αλήθεια είναι ότι πρώτα πρέπει να μάθουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας! Η άρνηση να αγαπήσουμε τον εαυτό μας ενδεχομένως να έχει καταστροφικές επιπτώσεις στη ζωή μας.

Ωστόσο, η ψυχολογία μας δίνει τις δικές της απαντήσεις. Σύμφωνα με διάφορες μελέτες σχετικά με τη φύση της αγάπης (γενικά) ένα άτομο έχει περισσότερες πιθανότητες να βρει την αληθινή αγάπη, να αγαπά και να σέβεται τους συνανθρώπους του και – το σημαντικότερο – να αποδεχτεί την αγάπη των άλλων όπως εκείνη τη δείχνουν, μόνο όταν αγαπούν τον εαυτό τους.

Υπάρχουν πολλοί περισσότεροι λόγοι για τους οποίους όταν μάθουμε πρώτα να αγαπάμε τον εαυτό μας, αγγίζουμε εκείνη την πολυπόθητη αγάπη (περισσότερη αγάπη)που μπορούμε να λάβουμε από τους άλλους. Ας δούμε ορισμένους λόγους που πραγματικά μπορεί να μας βοηθήσουν. Εσείς μπορείτε να τους δοκιμάσετε ως εξάσκηση και να δείτε κατά πόσον θα αλλάξουν τη ζωή σας!

Για η αγάπη του εαυτού μας είναι θεμελιώδης αξία.
Η συγγραφέας Sonya Friedman είπε κάποτε: “Ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεστε στον εαυτό σας θέτει το πρότυπο για τη συμπεριφορά των άλλων”. Είναι μια εκπληκτική κουβέντα που μας δίνει πολύ υλικό σκέψης για τη ζωή στην ψηφιακή εποχή που ζούμε. Συνεχίζουμε παρακάτω με περισσότερους λόγους…

Ο τρόπος που μεταχειριζόμαστε τον εαυτό μας.
Σύμφωνα με μελέτες του κλάδου της ψυχολογίας, ο τρόπος με τον οποίο φροντίζουμε τον εαυτό μας δείχνει στους άλλους – οικείους, αγαπημένους, φίλους και συναδέλφους, πιθανούς συνεργάτες – πώς θέλουμε να μα αντιμετωπίζει ο άλλος. Οι άνθρωποι έχουν μια φανταστική ικανότητα να αντιλαμβάνονται τη φύση των συνανθρώπων τους και να τη μιμούνται για να δημιουργήσουν σχέσεις.

Πότε, το θέμα είναι να φροντίζουμε καλά τον εαυτό μας και να περιμένουμε την τέλεια στιγμή για να το αφήσουμε να συμβεί.

Η βαθιά αγάπη πάντα έρχεται από μέσα μας.
Δεν χρειάζεται να έχουμε διδακτορικό στην ψυχολογία για να καταλάβουμε ότι η βαθιά αγάπη προέρχεται από μέσα. Η γνήσια και τρυφερή αγάπη που προκαλεί την αίσθηση της προσκόλλησης, του δεσμού και της συμπάθειας απέναντι σε ένα άλλο πρόσωπο μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν η καρδιά μας είναι γεμάτη αγάπη. Ο εσωτερικός μας εαυτός πρέπει να είναι σε θέση να κατανοεί και να επιβεβαιώνει όλα εκείνα τα μικρά πράγματα που δημιουργούν την αγάπη: είστε όμορφοι, μπορείτε να αγαπήσετε και ζείτε στο τώρα, στο παρόν.

Η πρώτη φορά που ερωτευόμαστε κάποιον είναι όταν ανακαλύπτουμε την αληθινή έννοια της βαθιάς αγάπης. Τότε συνειδητοποιούμε ότι είμαστε πιο ισχυροί από πριν, έτοιμοι να αγκαλιάσετε την αγάπη με όλη μας την καρδιά, με όλο μας το είναι.

Εμείς επιλέγουμε πώς θέλουμε να μας αγαπήσει ο άλλος.
Ίσως οι παλαιότερες γενιές μπορούσαν να χειριστούν πιο εύκολα την απόρριψη, την έλλειψη της αγάπης, αλλά η νεότερη γενιά – μαθητές ή φοιτητές – είναι συχνά εκείνοι που βάλλονται περισσότερο.

Πολλοί έφηβοι διαμαρτύρονται διότι δεν βλέπουν να τους ανταποδίδεται η αγάπη των φίλων και των συμμαθητών. Ωστόσο, δεν καταλαβαίνουν ότι αυτό συμβαίνει για δικό τους καλό. Είναι πολύ σημαντικό να είμαστε αρχικά επιφυλακτικοί με ενθουσιώδεις και περιστασιακούς έρωτες και φιλίες, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί αληθινή αγάπη. Σήμερα, σε έναν κόσμο περιστασιακών σχέσεων, εμείς καθορίζουμε τις παραμέτρους.

Εάν ζούμε σε μια σχέση που δεν έχει κανένα μέλλον, κανέναν προσανατολισμό, θα πρέπει να μάθουμε και να κατανοήσουμε τη βασική αιτία. Αν οφείλεται στον σύντροφό μας, τότε ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε και να επαναξιολογήσουμε τη σχέση μας. Η παραμονή μας σε μια δυσάρεστη σχέση δεν είναι ούτε υγιής ούτε ήρεμη.

Πώς βοηθάει η Αυτο-Αγάπη;
Αφού καταφέρουμε να ελέγξουμε τα συναισθήματα και τα πάθη μας, ας μάθουμε πρώτα να αγαπάμε τον εαυτό μας, να τον σεβόμαστε, ανεξάρτητα από το γιατί, οπότε χωρίς περιστροφές και ανησυχίες, αρχίζουμε έτσι να εμπιστευόμαστε και το ένστικτό μας.

Βγαίνουμε έξω με κάποιον κι είμαστε ατρόμητοι, κι έχουμε αρκετό θάρρος όταν πρέπει να μιλήσουμε από την καρδιά σας. Ο σύντροφός μας θα συνειδητοποιήσει – και ίσως λατρέψει – το κουράγιο και τη δύναμή σας και αυτό είναι που κάνει την αγάπη για τον εαυτό μας τόσο σημαντική.

Μας βοηθά να δημιουργήσουμε καλύτερες σχέσεις με τους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά μας.

Η αγάπη για τον εαυτό μας ίσως είναι δύσκολο να επιτευχθεί εάν το μυαλό σας είναι ακόμη δεμένο με τα εξωτερικά ερεθίσματα. Όμως, ο καθένας μπορεί να το κατορθώσει και μπορέσει να λάβει από τους άλλους την αγάπη που επιθυμεί.

Να σπαταλάς σωστά το χρόνο σου

«Ποια συμβουλή θα μου δώσεις», είπε ο νεαρή γυναίκα καθώς έβαζε στο σακίδιο της τα τελευταία του ρούχα και ετοιμαζόταν για αναχώρηση.

Ο γέροντας τον κοίταξε και αφού ξεφύσηξε το καπνό από την παλιά, φθαρμένη πίπα, είπε: «Να σπαταλάς σοφά τον χρόνο σου. Αυτή είναι η συμβουλή μου

«Νόμιζα πως θα μου έλεγες να σπαταλάω σοφά τα συναισθήματα μου, τα χρήματα μου ακόμη και τα λόγια μου», είπε η γυναίκα σαστισμένη.

«Αν σπαταλάς σωστά το χρόνο σου, όλα θα γίνονται σωστά. Γιατί ο χρόνος είναι ό,τι πολυτιμότερο έχεις. Φρόντισε λοιπόν όταν τον ξοδεύεις, να αξίζει. »

Ο χρόνος μας αξίζει όσο όλο το χρυσάφι του κόσμου. Ας τον διαθέσουμε σωστά και ας είμαστε ευγνώμονες σε όσες τον διαθέτουν για μας. Ας μην τον απαιτούμε, αλλά να τον σεβόμαστε. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο Κρόνος (Χρόνος) τρώει τα παιδιά του. Άραγε πόσους από μας έχει καταπιεί.

Δεν υπήρχε καμιά ελπίδα να ανακτήσει την ελευθερία της

Θα μπορούσες μήπως να βρεις κάποια πόλη σε περισσότερο άθλια κατάσταση από την πόλη των Αθηνών, όταν την είχαν κατακερματίσει οι τριάντα τύραννοι; Είχαν εκτελέσει δεκατρείς χιλιάδες πολίτες, τους αρίστους, και δεν επρόκειτο βέβαια γι’ αυτόν το λόγο να σταματήσουν, αλλά η ίδια η ωμότητά τους έτρεφε τη φλόγα αναπαραγωγής της. Στην πόλη όπου υπήρχε ο Άρειος Πάγος, ένα δικαστήριο θεοσεβέστατο, μία σύγκλητος και μία λαϊκή συνέλευση παρόμοια με τη σύγκλητο, εκεί μαζευόταν κάθε μέρα μια θλιβερή σύναξη δημίων, και το δύστυχο το βουλευτήριο είχε καταντήσει ασφυκτικά στενό από την πληθώρα των τυράννων!

Θα μπορούσε ποτέ αυτή η πόλη να βρει τη γαλήνη της, τη στιγμή που υπήρχαν σ’ αυτήν τόσοι τύραννοι όσοι και δορυφόροι; Δεν υπήρχε καμιά ελπίδα να ανακτήσει την ελευθερία της, ούτε και υπήρχε έδαφος για να της προσφέρει κανείς οποιαδήποτε βοήθεια μπροστά σε μια πανίσχυρη δύναμη καθαρμάτων.

Γιατί πως θα μπορούσαν να εμφανιστούν τόσοι Αρμόδιοι στη δύστυχη πολιτεία; Ο Σωκράτης όμως βρισκόταν τότε ανάμεσά τους και παρηγορούσε τους ταγούς της πόλης, που πενθούσαν, εμψύχωνε αυτούς που είχαν απελπιστεί για την τύχη του κράτους, κατηγορούσε τους πλούσιους, που έτρεμαν για τα αγαθά τους, προβάλλοντας μια όψιμη μεταμέλεια για την ολέθρια απληστία τους, ενώ σ’ αυτούς που θα ήθελαν να τον μιμηθούν πρόσφερε το μεγάλο του παράδειγμα, καθώς βάδιζε, ελεύθερος αυτός, ανάμεσα σε τριάντα τυράννους.

Και όμως, αυτόν τον άνθρωπο η Αθηνά δολοφόνησε στη φυλακή του, και έτσι η ίδια η ελευθερία δεν μπόρεσε να ανεχθεί να είναι ελεύθερος ο άνθρωπος που ακλόνητος είχε χλευάσει έναν ολόκληρο όμιλο τυράννων.

Από το γεγονός αυτό θα μπορούσες να διδαχθείς δύο πράγματα, και ότι ο σοφός έχει τη δυνατότητα, όταν η πολιτεία του σπαράσσεται από τη δυστυχία, να παρουσιάσει τη δύναμη της ψυχής του, αλλά και ότι η ιταμότητα, ο φθόνος και αναρίθμητες άλλες απαίσιες κακίες βασιλεύουν όταν η πολιτεία του είναι ακμαία και ευημερεί. Γι’ αυτό και εμείς είτε θα εντείνουμε είτε θα περιστείλουμε τις προσπάθειές μας, ανάλογα με το πώς έρχονται τα πράγματα και εφόσον βέβαια η τύχη μάς το επιτρέπει, σε κάθε όμως περίπτωση θα εξακολουθήσουμε να είμαστε δραστήριοι και δεν πρόκειται ποτέ να μας αλυσοδέσει, ούτε και να μας παραλύσει ο φόβος.

Έτσι, λοιπόν, τότε μόνο θα είναι κάποιος πραγματικός άντρας, όταν, τη στιγμή που οι κίνδυνοι τον απειλούν από κάθε μεριά και τα όπλα και οι αλυσίδες μαίνονται γύρω του, δεν συνθλίβει την αρετή του, ούτε και προσπαθεί να την αποκρύψει` γιατί δεν εξυπακούεται ότι, για να σωθεί κάποιος, θα πρέπει να ταφεί.

Γι’ αυτό και νομίζω ότι σωστά έλεγε ο Κούριος Δεντάτος πως θα προτιμούσε να πέθαινε παρά να ζει σαν νεκρός` δεν υπάρχει, αλήθεια, χειρότερο πράγμα από το να πάψεις να συγκαταλέγεσαι στους ζωντανούς πριν ακόμα πεθάνεις.

ΣΕΝΕΚΑΣ, Περί της πνευματικής γαλήνης

Τίποτε δεν υπάρχει στ’ αλήθεια, αλλά η ανθρώπινη ζωή κυβερνάται από τις συμβάσεις

Ο Πύρρων ο Ηλείος γεννήθηκε περίπου το 365π.Χ. και ασχολήθηκε με τη φιλοσοφική σκέψη από πολύ μικρή ηλικία. Τον φαντάζομαι ως φοιτητή τέχνης, ο οποίος εκτέθηκε σε ριζοσπαστικές ιδέες στα νιάτα του, και ενθαρρύνθηκε να πειραματιστεί με την πρακτική τους εφαρμογή. «Η Ζωή μιμείται την Τέχνη πολύ περισσότερο από ό,τι η Τέχνη μιμείται τη Ζωή», έγραψε ο Όσκαρ Γουάιλντ στην πραγματεία του Παρακμή του Ψεύδους. Ο Πύρρων μπορεί να συμφωνούσε μ’ αυτό.

Αρχικά, εντυπωσιάστηκε από τον Στίλπωνα τον Μεγαρέα και, στη συνέχεια, από τον Ανάξαρχο τον Αβδιρίτη. Και οι δύο αυτοί φιλόσοφοι ήσαν γνωστοί για την αδιαφορία τους προς τα υλικά πράγματα, όπως δείχνουν κάποιες δραματικές ιστορίες. Ο Στίλπων λέγεται ότι άφησε ληστές να λεηλατήσουν το σπίτι του χωρίς να διαμαρτυρηθεί ούτε μία φορά. Η σοφία του ήταν το μοναδικό πολύτιμο κτήμα του, έλεγε, κι αυτό δεν μπορούσαν να του το πάρουν. Ο Ανάξαρχος, επίσης γνωστός ως «ευδαιμονικός», καταδικάστηκε σε θάνατο από έναν Κύπριο τύραννο που τον φθονούσε και επρόκειτο να εκτελεστεί με έναν αποτρόπαιο τρόπο: θα τον κοπανούσαν σε ένα τεράστιο γουδί. Απάντησε ότι αυτό που θα κοπανούσαν θα ήταν το γουδί και όχι ο Ανάξαρχος.

Ο Ανάξαρχος ταξίδεψε και στην Ινδία, ακολουθώντας τα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο Πύρρων, πλέον τριάντα πέντε περίπου ετών, τον συνόδευσε, και το ταξίδι αυτό άλλαξε τη ζωή του. Ως νεαρός άνδρας, είχε επιθυμήσει τη δόξα και αναζητούσε απελπισμένα την έγκριση των άλλων, μία δίψα για αναγνώριση που δημιούργησε ένα ανήσυχο πνεύμα κι έναν ορμητικό χαρακτήρα – τον μαθητή της τέχνης που επιδιώκει να αφήσει το αποτύπωμά του στον κόσμο. Όμως, στην Ινδία, ο Πύρρων φαίνεται ότι είχε κάποια εμπειρία μεταστροφής ή, τουλάχιστον, το μέρος αυτό τον βοήθησε να κατανοήσει ότι οι επιθυμίες του θα τον κατέστρεφαν, αν δεν τις χρησιμοποιούσε με σύνεση.

Έμεινε εκεί για περίπου δεκαοκτώ μήνες, ένα μέρος του διαστήματος αυτού το πέρασε στα Τάξιλα, στο σημερινό Πακιστάν, κοντά στους λόφους Μουρέ και κατά μήκος του ποταμού Τάμρα-Νάλα. Εδώ ζούσαν οι περίφημοι «γυμνικοί φιλόσοφοι», οι Γυμνοσοφιστές, οι οποίοι αποκαλούνται έτσι προφανώς επειδή κυκλοφορούσαν χωρίς ρούχα. Κάποια ημέρα άκουσε έναν από αυτούς να μαλώνει τον δάσκαλό του, τον Ανάξαρχο, επειδή δίδασκε την καλή ζωή, ενώ έκανε ελάχιστη προσπάθεια να καλλιεργήσει το καλό μέσα του. «Δεν θα μπορέσεις ποτέ να διδάξεις στους άλλους τι είναι καλό, όσο υπηρετείς δουλικά τους βασιλείς και τις αυλές τους», είπε ο σοφός. Αυτό έθιξε κάποια ευαίσθητη χορδή του Πύρρωνος. Ήταν κι ο ίδιος ένοχος, αφού κολάκευε κάποιον άλλον με δουλοπρέπεια. Από κείνη τη στιγμή και μετά, συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να προσπαθήσει να εφαρμόσει τη φιλοσοφία του, αντί απλώς να τη διατυπώνει ή να την εκφράζει. Αποφάσισε να ξεχάσει τους παιδιάστικους τρόπους του και να μάθει να είναι σοβαρός και ήρεμος.

Κατά τη διάρκεια της επόμενης περιόδου της ζωής του, ανέπτυξε διάφορες τεχνικές που είχαν ως στόχο τον αναπροσανατολισμό των νεανικών του τάσεων. Ίσως, η προφανέστερη ήταν να αποσυρθεί προσωρινά από τις υποθέσεις του κόσμου, να βρει ένα καταφύγιο και να περάσει κάποιο διάστημα απομονωμένος. Επίσης, υιοθέτησε κι ένα μάντρα, έναν στίχο του Ομήρου: «Όπως τα φύλλα στα δέντρα, έτσι και η ζωή του ανθρώπου». Τον επαναλάμβανε διαρκώς, σαν προσευχή: να, μία συμβουλή για να ανακτήσουμε κάποια ισορροπία, όσον αφορά την ηρεμία και τη βεβαιότητα.

Επίσης, έμαθε να δίνει αξία στις συζητήσεις με οποιονδήποτε συναντούσε, σημαντικό και ισχυρό ή συνηθισμένο και απλό. Δεν υποτιμούσε πλέον κανέναν και. επιπλέον, αισθανόταν απολύτως ήρεμος όταν οι ακροατές του δεν τον πρόσεχαν και απομακρύνονταν, αφήνοντάς τον μόνο του. Ολοκλήρωνε με ηρεμία αυτό που έλεγε και συνέχιζε την πορεία του.

Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, πήγε να ζήσει με την αδελφή του, και δεν ντρεπόταν να κάνει γυναικείες δουλειές – να ξεσκονίζει το σπίτι, να πηγαίνει τα γουρούνια και τα πουλερικά στην αγορά. Είχε ανακαλύψει την αταραξία. Υπάρχει μία ιστορία που αναφέρει ότι ενώ ταξίδευε στη θάλασσα, παρέμεινε ατάραχος κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, η αγριότητα της οποίας κατατρόμαξε όλους τους υπόλοιπους επιβάτες.

Ο Πύρρων, επίσης, ανακάλυψε την ικανότητα να γελά με τον εαυτό του. Κάποια ημέρα, τον είδαν να πέφτει κάτω τρομαγμένος, όταν ένα άγριο σκυλί του επιτέθηκε. Ένας περαστικός, και επικριτής του, σκέφθηκε ότι έπιασε τον ασυγκίνητο στα πράσα. Ο Πύρρων, έχοντας ξαναβρεί την ψυχραιμία του, γέλασε. «Δεν είναι πάντα εύκολο να παραμένεις ήρεμος», παραδέχθηκε. «Πρέπει να προσπαθούμε να εφαρμόζουμε αυτά που διδάσκουμε».

Ο Πύρρων έμοιαζε με τον Σωκράτη, από την άποψη ότι δεν έγραψε τίποτε. Είχε εσωτερικεύσει πλήρως το μάθημα των Ινδών γιόγκι: η πρακτική εφαρμογή είναι το πάν, το προσωπικό παράδειγμα είναι ισχυρότερο από τα λόγια. Δεν είναι μόνο ότι αυτό που έχει σημασία είναι η πρακτική, αλλά και το ταξίδι που πραγματοποιείται. Μόνο όταν διατηρεί κάποιος την πορεία του, μπορεί να κατανοήσει την αλήθεια, αντίθετα από όταν απλώς μιλά γι’ αυτήν. Το δόγμα τείνει να είναι στατικό. Οι τύποι αυτοί εμφανίζονται μετά από περίσκεψη, αποτελούν προϊόν έρευνας και αν οι άνθρωποι απλώς επαναλαμβάνουν τους τύπους, τότε μπορεί ποτέ να μην βασανιστούν από την περίσκεψη, την εμπειρία της αβεβαιότητας που είναι τόσο πολύτιμη στην πραγματικότητα. Διότι, πάνω απ’ όλα, ο Πύρρων ήθελε να μάθουν ένα πράγμα: πως να αναστέλλουν τη δυσπιστία, να είναι ευτυχείς στην άγνοιά τους, να καλλιεργούν την αρνητική ικανότητα. Αυτή ήταν η στάση και το πνεύμα που χαρακτήριζαν την ώριμη πίστη του.

Μπορούμε να εξετάσουμε περισσότερα του τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό αναλύοντας κάποιες ρήσεις του. Σώζονται κάποιες από αυτές και είναι συναρπαστικές. Για να τις λάβετε σοβαρά υπ’ όψιν, πρέπει να διαπεράσετε αυτά που υποτίθεται ότι λένε επιφανειακά και να φθάσετε σε αυτό που μπορεί να υπονοούν βαθύτερα, δηλαδή να είστε προετοιμασμένοι από την αρχή να μην αναρωτηθείτε απλώς αν είναι αλήθεια ή ψέματα. Ορίστε μία από αυτές:

Τίποτε δεν υπάρχει στ’ αλήθεια, αλλά η ανθρώπινη ζωή κυβερνάται από τις συμβάσεις.

Αυτή είναι μία λίαν υπερβολική δήλωση. Φαινομενικά υπονοεί ότι ο κόσμος της εμπειρίας και των γεγονότων αποτελεί παραίσθηση και ότι όλα όσα κάνουμε και σκεπτόμαστε είναι ένα είδος συμφωνίας ή συνθήκης και όχι αληθινά από μόνα τους.

Ο Πύρρων ο Ηλείος, περί αναστολής της δυσπιστίας

ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΣΕ ΕΝΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΟΝΕΙΡΟ

Υπάρχουν χιλιάδες συμφωνίες που έχετε συνάψει με τον εαυτό σας, με άλλα άτομα, με το όνειρο της ζωής σας, με την κοινωνία, με τους γονείς, τον/τη σύζυγο, τα παιδιά σας. Οι πιο σημαντικές, όμως, συμφωνίες είναι εκείνες που έχετε συνάψει με τον εαυτό σας. Αυτές αναφέρονται στο ποιος είστε, τι αισθάνεστε, σε τι πιστεύετε και στο πως πρέπει να συμπεριφέρεστε. Το αποτέλεσμά τους είναι η προσωπικότητά σας. Σε αυτές τις συμβάσεις δηλώνετε: “Να τι είμαι. Να σε τι πιστεύω. Υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορώ να κάνω και κάποια άλλα που δεν μπορώ να κάνω. Αυτό είναι πραγματικότητα, εκείνο είναι φαντασία. Αυτό είναι δυνατό, εκείνο είναι αδύνατο”.

Μία μόνο συμφωνία δεν θα δημιουργούσε πρόβλημα, οι συμφωνίες, όμως, που μας κάνουν να υποφέρουμε και να αποτυγχάνουμε στη ζωή είναι πολλές. Αν θέλετε να ζήσετε μια ζωή γεμάτη ευτυχία και πληρότητα, θα πρέπει να ανασύρετε από μέσα σας το κουράγιο να διακόψετε αυτές τις συμφωνίες, που έχουν τη ρίζα τους στο φόβο και κλέβουν την προσωπική σας δύναμη. Οι συμφωνίες που προέρχονται από φόβο μας αναγκάζουν να ξοδεύουμε πολλή ενέργεια, ενώ οι συμφωνίες που προέρχονται από την αγάπη μας βοηθούν όχι μόνο να εξοικονομούμε αλλά και να αντλούμε ενέργεια.

Ο καθένας μας έχει γεννηθεί μ’ ένα συγκεκριμένο ποσοστό προσωπικής δύναμης, το οποίο επανακτά κάθε μέρα μετά την ανάπαυση. Δυστυχώς, σπαταλάμε όλη μας την προσωπική δύναμη για να δημιουργήσουμε, κατ’ αρχήν, όλες αυτές τις συμφωνίες και, κατά δεύτερον, για να μείνουμε πιστοί σε αυτές. Η προσωπική μας δύναμη διασκορπίζεται από τις τόσες συμφωνίες που έχουμε συνάψει και το αποτέλεσμα είναι να νιώθουμε τελικά ανήμποροι. Μόλις που μας απομένει λίγη δύναμη για να επιβιώσουμε κάθε μέρα, επειδή την περισσότερη την ξοδεύουμε για να μην προδώσουμε τις συμφωνίες που μας κρατούν εγκλωβισμένους στο όνειρο του πλανήτη. Πώς μπορούμε να αλλάξουμε ολόκληρο το όνειρο της ζωής μας, όταν δεν έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε ούτε καν την παραμικρή συμφωνία;

Αν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι οι συμφωνίες μας είναι εκείνες που κυβερνούν τη ζωή μας κι αν δεν μας αρέσει το όνειρο αυτής της ζωής, τότε πρέπει να αλλάξουμε τις συμφωνίες.

DON MIGUEL RUIZ, ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ

Αντί λοιπόν για τον άριστο, ας είναι και ο λιγότερο κακός

Τίποτε πάντως δεν τέρπει περισσότερο το πνεύμα όσο η στοργική και πιστή φιλία. Τι ευλογία είναι να έχεις εκείνους που στις πρόθυμες καρδιές τους θα μπορούσες με ασφάλεια να εμπιστευθείς κάθε σου μυστικό, εκείνους που η γνώση τους για σένα σε τρομάζει λιγότερο από όσο η γνώση που έχεις συ για τον εαυτό σου, εκείνους που ο λόγος τους απαλύνει την αγωνία σου, η γνώμη τους στηρίζει την απόφασή σου, η εύθυμη διάθεσή τους διαλύει τη θλίψη σου, η εμφάνισή τους και μόνο σε χαροποιεί!

Θα επιλέξουμε φυσικά εκείνους που είναι απαλλαγμένοι, όσο τουλάχιστον αυτό είναι δυνατόν, από προσωπικά πάθη` γιατί τα αμαρτήματα υφέρπουν και γρήγορα μεταδίδονται ‘ όποιον είναι κοντά, κάνοντας ζημιά απλώς και μόνο με την επαφή τους. Έτσι λοιπόν, όπως σε περιόδους λοιμού θα πρέπει να προσέξουμε να μην κάτσουμε δίπλα σ’ αυτούς που τα σώματά τους έχουν ήδη προσβληθεί και φλέγονται από τη νόσο, γιατί έτσι θα θέσουμε σε κίνδυνο την υγεία μας και θα μας βλάψει ακόμα και αυτή η αναπνοή τους, το ίδιο και όταν επιλέγουμε τους φίλους μας θα φροντίσουμε να εξετάσουμε το χαρακτήρα τους, ώστε να προσεταιριστούμε όσους είναι ελάχιστα μολυσμένοι η αρρώστια αρχίζει όταν αναμείξουμε υγιή σώματα με ασθενικά.

Δεν πρόκειται όμως να σου δώσω αυτή τη συμβουλή, να μην ακολουθήσεις δηλαδή και να μη συνδεθείς με κανέναν άλλον παρά μόνο με τον σοφό. Γιατί που θα τον βρεις τον σοφό, τη στιγμή που εμείς τόσους αιώνες ψάχνουμε γι’ αυτόν; Αντί λοιπόν για τον άριστο, ας είναι και ο λιγότερο κακός! Εξάλλου, πολύ δύσκολα θα είχες την ευκαιρία να κάνεις μια καλύτερη επιλογή και αν ακόμα έψαχνες για έναν άριστο άνδρα ανάμεσα στους Πλάτωνες και στους Ξενοφώντες και σε όλους τους άλλους άνδρες του περίφημου εκείνου σωκρατικού κύκλου, ή αν επίσης σου προσφερόταν ο αιώνας του Κάτωνα, ένας αιώνας που γέννησε πολλούς άνδρες άξιους να γεννηθούν σ’ εκείνη ακριβώς την εποχή, καθώς επίσης και πολλούς που ήταν οι χειρότεροι δυνατοί και είχαν σχεδιάσει τα τερατωδέστερα εγκλήματα` γιατί και οι δύο αυτές κατηγορίες ήταν αναγκαίες για να εκτιμηθεί ο Κάτων, μια και χρειαζόταν καλούς ανθρώπους για να κερδίσει την επιδοκιμασία τους και κακούς για να αποδείξει τη δική του δύναμη. Τώρα όμως, που υπάρχει τόσο μεγάλη έλλειψη αγαθών ανδρών, θα πρέπει και συ να είσαι λιγότερο σχολαστικός στις επιλογές σου.

ΣΕΝΕΚΑΣ, Περί της πνευματικής γαλήνης

Η ειρωνεία είναι το πρώτο δείγμα του ότι η συνείδηση έχει γίνει πια συνειδητή

Ο ανώτερος άνθρωπος διαφέρει από τον κατώτερο άνθρωπο κι απ’ τα ζώα, που είναι αδέλφια του τελευταίου, από την απλή ικανότητά του να ειρωνεύεται. Η ειρωνεία είναι το πρώτο δείγμα του ότι η συνείδηση έχει γίνει πια συνειδητή. Και η ειρωνεία περνάει από δύο στάδια: Το στάδιο που καθόρισε ο Σωκράτης όταν έλεγε «εν οίδα ότι ουδέν οίδα», κι αυτό που καθόρισε ο Σάντσες όταν έλεγε «δεν ξέρω καν αν δεν ξέρω τίποτα». Το πρώτο βήμα οδηγεί στο σημείο όπου αμφιβάλλουμε για τον εαυτό μας δογματικά, και κάθε ανώτερος άνθρωπος κάνει αυτό το βήμα και φτάνει εκεί. Το δεύτερο οδηγεί στο σημείο όπου αμφιβάλλουμε για τον εαυτό μας και για την ίδια μας την αμφιβολία, και λίγοι άνθρωποι το έφτασαν στη διάρκεια της σύντομης -μα ήδη τόσο μακράς- περιόδου από τότε που ως ανθρώπινο γένος αντικρίσαμε τον ήλιο και τη νύχτα πάνω στο πολύμορφο πρόσωπο της γης.

Γνωρίζω τον εαυτό μου σημαίνει απατώμαι, κι ο χρησμός που έλεγε «γνώθι σαυτόν» πρότεινε μια προσπάθεια ακόμα πιο δύσκολη κι απ’ τους άθλους του Ηρακλή, κι ένα αίνιγμα πιο σκοτεινό κι απ’ της Σφίγγας. Να αγνοείς τον εαυτό σου συνειδητά, να ποιος είναι ο δρόμος. Και η συνειδητή άγνοια του εαυτού μας είναι η ενεργή χρήση της ειρωνείας. Και δεν ξέρω τίποτα πιο μεγαλειώδες ή πιο ταιριαστό στον αληθινά μεγάλο άνθρωπο από την υπομονετική κι εκφραστική ανάλυση των μέσων που μας επιτρέπουν ν’ αγνοούμε τον εαυτό μας, τον συνειδητό κατάλογο της μη συνειδητότητας των συνειδήσεων μας, τη μεταφυσική των αυτόνομων σκιών, την ποίηση του λυκόφωτος του τέλους των ψευδαισθήσεων.

FERNANDO PESSOA, Εγώ και οι “άλλοι”

Παρά τους κομπασμούς τους για τα πολλά που τάχα γνώριζαν

Ίσως ένας ανάλγητος δαίμονας δεν θα’ χε τίποτα περισσότερο να πει για τη λεγόμενη «παγκόσμια Ιστορία», την «αλήθεια», τη «δόξα», κι όλες τις μεγαλειώδεις μας αλληγορίες, πέρ’ από τούτα τα λόγια:

«Σε κάποιαν απόμερη γωνιά του Σύμπαντος που ξεχύθηκε αστραποβολώντας σε αναρίθμητα ηλιακά συστήματα, ήταν μια φορά κ’ έναν καιρό έν’ άστρο. Στο άστρο αυτό ζούσαν κάτι έξυπνα ζώα που μηχανεύτηκαν το γιγνώσκειν. Η πιο αλαζονική και πλανερή στιγμή της παγκόσμιας Ιστορίας – όμως μονάχα μια στιγμή! Μετά από λίγες εισπνοές-εκπνοές της Φύσης, το άστρο πάγωσε και τα έξυπνα ζώα έπρεπε να πεθάνουν. H ώρα είχε σίγουρα φτάσει: παρά τους κομπασμούς τους για τα πολλά που τάχα γνώριζαν, προς μεγάλη τους δυσαρέσκεια ανακάλυψαν πως όλα ήταν λάθος. Πέθαναν και χάθηκαν μαζί με την Αλήθεια. Αυτή ήταν η τύχη, λοιπόν, των απεγνωσμένων εκείνων ζώων, που είχαν επινοήσει το γιγνώσκειν…»

Τούτος κι ο κλήρος του ανθρώπου -αν ήταν πράγματι κάτι περισσότερο από ένα ζώο με κάποιαν έφεση για γνώση… H Αλήθεια θα τον έσπρωχνε στην απόγνωση, στο μηδέν – θα του ‘δείχνε πώς είν’ αιώνια καταδικασμένος στη Μη Αλήθεια, η Αλήθεια… Όμως ο άνθρωπος θέλει να πιστεύει σε μια προσιτή Αλήθεια, σε μια κοντινή του Ψευδαίσθηση που του εμπνέει απόλυτη εμπιστοσύνη. Μήπως δε ζει τάχα χάρη σε μια διαρκή αυταπάτη; Μήπως δεν του αποκρύπτει τάχα η Φύση τα περισσότερα – ίσα-ίσα τα πιο κοντινά του, λόγου χάρη, το ίδιο του το σώμα, που διαθέτει μόνο μια γητεύτρα «συνείδηση»; Σ’ αυτή τη συνείδηση κλείστηκε, κ’ η Φύση πέταξε μακριά το κλειδί. Ω, την ολέθρια περιέργεια του φιλοσόφου, να θέλει, σώνει και καλά, να βρει μια σχισμή στο κελί της συνείδησής του, να δει έστω μια φορά τι υπάρχει παραέξω! Ίσως να διαισθάνθηκε μετά, ότι ο άνθρωπος, ζώντας μες στην αδιαφορία της άγνοιάς του, δε στηρίζεται παρά πάνω σε αδηφάγες, άπληστες, βδελυρές, άσπλαχνες, δολοφονικές ροπές, κι ονειροπολεί, ούτως ειπείν, πάνω στη ράχη ενός τίγρη…

Έχει μεγάλη σημασία να μάθουμε ότι ζήσαν, κάποτε τέτοιοι άνθρωποι. Η ροπή για γνώση μοιάζει απ’ τη φύση της ανικανοποίητη αλλ’ ούτε και ικανοποιεί· ποιος, λοιπόν, θα πίστευε -παρεκτός κι αν τον έχει ειδοποιήσει σχετικώς η Ιστορία – πως υπήρξε άνθρωπος σαν τον σοφό Ηράκλειτο, τόσο αυτοκρατορικά μεγαλοπρεπής και μεγαλόφρων, με την απόλυτη βεβαιότητα ότι αυτός είναι ο εκλεκτός μνηστήρας της Αλήθειας! Τέτοιοι άνθρωποι ζουν στο δικό τούς ηλιακό σύστημα, και μόνον εκεί πρέπει κανείς να τους γυρέψει. Ένας Πυθαγόρας ή ένας Εμπεδοκλής έδειχναν υπέρ-ανθρώπινο σεβασμό προς τον εαυτό τους, ένα δέος σχεδόν θρησκευτικό· όμως, εξαιτίας της πίστης τους στη μετεμψύχωση και την ενότητα όλων των εμβίων, τους κατέκλυζε συμπόνια – τους τραβούσε, σα χαλκάς, ξανά πίσω, στους άλλους ανθρώπους, για τη σωτηρία τους. Όσο για τη μοναξιά του Εφέσιου αναχωρητή του ναού της Αρτέμιδος, μονάχα στα όρη της πιο άγριας ερημιάς, παραλυμένος άπ’ την παγωνιά, μπορεί κανείς κάπως να τη νοιώσει. Αυτός δεν εκπέμπει τη θέρμη καμιάς συμπόνιας, καμιάς λαχτάρας να «βοηθήσει» και να «σώσει»: μοιάζει μ’ άστρο χωρίς ατμόσφαιρα. Το μάτι του γυρνάει, φλεγόμενο, προς τα μέσα, θωρώντας σβησμένο και παγερό, σαν ψεύτικο, τον έξω κόσμο. Ολόγυρά του, στο φρούριο της περηφάνιας του, σκάνε τα κύματα της πλάνης και της παραζάλης· αηδιασμένος αποστρέφει το πρόσωπο… Βέβαια, ένα τέτοιο τραγικό προσωπείο το αποφεύγουν οι «ευαίσθητες» ψυχές· τούτη η μορφή θα ταίριαζε μάλλον ανάμεσα σ’ αγάλματα θεών, σε κάποιο απόμακρο Ιερό ψυχρής, μεγαλόπρεπης αρχιτεκτονικής…

Ανάμεσα σ’ ανθρώπους, τώρα, ως άνθρωπος, ο Ηράκλειτος: απίστευτος! Σαν τον είδαν, λέει, να μελετά το θορυβώδες παιγνίδι των παιδιών, στοχάζονταν ό,τι ποτέ δε στοχάστηκε θνητός εξ αφορμής τέτοιου θεάματος: το παιγνίδι τού Μεγάλου Παιδιού-Κόσμου, του Δία, που γελώντας αιώνια χτίζει και γκρεμίζει κόσμους. Δε χρειαζόταν τους ανθρώπους – ούτε κ’ η γνώση του εξαρτιόταν από δαύτους· όσα θα μάθαινε τάχα από άλλους η όσα ερευνούσαν παλιότεροι σοφοί, που ‘ξεραν να ρωτούν και να μαθαίνουν, τον άφηναν αδιάφορο. «Tον εαυτό μου γύρεψα κ’ ερεύνησα», είπε χρησιμοποιώντας μια λέξη – κλειδί για τη νοηματική διερεύνηση ενός χρησμού: σα να ‘ταν αυτός ο απόλυτος τηρητής κ’ εκτελεστής της περίφημης δελφικής ρήσης «γνώθι σαυτόν» – και κανείς άλλος!..

…Οι φιλόσοφοι χρειάζονται πάνω απ’ όλα: ελευθερία από καταναγκασμούς, οχλήσεις, θορύβους, από κάθε λογής πάρε–δώσε, καθήκοντα, έγνιες: χρειάζονται διαύγεια· σκέψεις που να χορεύουν, να πηδάν, να πετάνε· αέρα καθαρό, ελαφρύ, ελεύθερο, ξηρό, όπως είν’ ο αέρας στα ψηλά, εκεί που κάθε ζωντανό πλάσμα γίνεται πνευματικότερο κι αποκτάει φτερά· ηρεμία σ’ όλα τα υπόγεια· όλα τα σκυλιά όμορφα–όμορφα με τις αλυσίδες τους· κανένα εχθρικό γάβγισμα, καμμιά «σκυλίσια» μνησικακία κανένα σκουλήκι πληγωμένης φιλοδοξίας να κατατρώει τα σωθικά· διακριτικά και υπάκουα σπλάχνα, εργατικά σα μυλόπετρες, αλλά σ’ απόσταση· η καρδιά να ‘ναι ξένη, στην αντί πέρα κιόλας όχθη, στο μέλλον, στο μετά θάνατον… το ασκητικό ιδεώδες στην πιο χαρούμενη μορφή του!..

Την έρημο όπου αποτραβιούνται και αυτοσυγκεντρώνονται τα ρωμαλέα, τ’ ανεξάρτητα πνεύματα.. – α, πόσο διαφορετική τη φαντάζονται οι μορφωμένοι κ’ οι τσαρλατάνοι τού πνεύματος! Πάει καιρός που δε μπορούν ούτε δευτερόλεπτο να ζήσουν εκεί! δεν τούς είναι πια αρκετά ρομαντική, συριακή, θεατρινίστικη, μόλο που έχει και παραέχει καμήλες! – μα ως εδώ η ομοιότητα… «Έρημος» εν προκειμένω είν’ ίσως μια θεληματική σκοτεινιά· ένας παραμερισμός μπροστά στον εαυτό· συστολή μπροστά σε θορύβους, εκδηλώσεις λατρείας, εφημερίδες, επιρροές ένα μικροεπάγγελμα, μια καθημερινή ρουτίνα, κάτι που περισσότερα κρύβει παρά φανερώνει· συναναστροφή με άκακα χαρούμενα ζώα και πουλιά, που η όψη τους αναζωογονεί· ένα βουνό για συντροφιά, διόλου νεκρή συντροφιά, με μάτια (παναπεί: λίμνες)· ως κ’ ένα δωμάτιο σε πολυσύχναστο πανδοχείο, όπου μπορεί κανείς να περνά απαρατήρητος και να κουβεντιάζει ατιμώρητα με τον καθένα,.. αυτά είν’ «έρημος»: ώ, κ είν’ αρκετά έρημη, πιστέψτε με! Βέβαια, να κ’ η περίπτωση του Ηρακλείτου, που αποτραβήχτηχε στις ελεύθερες εκτάσεις και στα περιστύλια του τεράστιου ναού της ‘Αρτέμιδας: τούτη η «έρημος» ήταν, οπωσδήποτε, πιο άξια — τ’ ομολογώ! Γιατί να μην υπάρχουν και για μας τέτοιοι ναοί; (…Χμ, ίσως και να υπάρχουν. Να μου έρχεται τώρα δα στο νου το ωραιότερο δωμάτιο εργασίας που είχα ποτέ, στην Piazza di san Marco, άνοιξη, δέκα με δώδεκα το πρωί…) Ωστόσο, κι o Ηράκλειτος απέφευγε αυτό που εμείς αποφεύγουμε σήμερα: το θόρυβο και τη φλυαρία των Εφεσίων, όλη τη βρομερή πραμάτεια τού «σήμερα»,.. γιατί εμείς οι φιλόσοφοι χρειαζόμαστε πάνω απ όλα μια συγκεκριμένη ησυχία: χρειαζόμαστε ανάπαυση απ’ το «σήμερα».

Φρ. Νίτσε, ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ

Υποφέρουμε από ένα είδος συναισθηματικής υπανάπτυξης

Υποφέρουμε από ένα είδος συναισθηματικής υπανάπτυξης που μας ωθεί σε συμπεριφορές αυτοκαταστροφικές, τόσο στην δημόσια ζωή μας όσο και στην προσωπική. Επείγει να βρούμε έναν δρόμο που θα μας επιτρέψει ν’ ανακαλύψουμε τον τρόπο να είμαστε πιο υγιείς. Ο δρόμος αυτός συνδέεται στενά με την αγάπη και την πνευματικότητα.

Η αγάπη είναι η καλύτερη ένδειξη υγείας του ανθρώπου, είναι το ακριβώς αντίθετο της επιθετικότητας, του φόβου και της παράνοιας, που με την σειρά τους αντιπροσωπεύουν την παθολογία που μας χωρίζει. ΚΛΑΟΥΝΤΙΟ ΝΑΡΑΝΧΟ (Χιλιανός ανθρωπολόγος και ψυχίατρος)
 
Χωρίς συνάντηση δεν υπάρχει υγεία. Χωρίς την ύπαρξη ενός ΕΜΕΙΣ, η ζωή μας είναι κενή ακόμη κι αν το σπίτι μας, το σεντούκι και το χρηματοκιβώτιό μας είναι γεμάτα με πανάκριβα αποκτήματα. Ασφαλώς η τηλεόραση, με τον βομβαρδισμό των διαφημίσεων, μας παροτρύνει να γεμίζουμε τα σπίτια, τα σεντούκια μας με ανάλογα αποκτήματα αφήνοντας να εννοηθεί ότι όλα τα υπόλοιπα είναι μελό και ξεπερασμένα.

Οι διανοούμενοι σκεπτικιστές, κάτοχοι της υποτιθέμενης γνώσης, είναι πάντοτε έτοιμοι να γελοιοποιήσουν και να περιφρονήσουν εμάς που εξακολουθούμε να μιλάμε μέσα από την καρδιά, τα σωθικά και την ψυχή μας. Εμάς που μιλάμε περισσότερο για συναισθήματα παρά για σκέψεις, περισσότερο για πνευματικότητα παρά για δόξα, περισσότερο για ευτυχία παρά για επιτυχία.

Αυτός που μιλάει για αγάπη είναι ανώριμος, αν λέει ότι είναι ευτυχισμένος είναι αφελής και ελαφρόμυαλος, αν είναι γενναιόδωρος είναι ύποπτος, αν είναι εύπιστος είναι βλάκας, κι αν είναι αισιόδοξος είναι ηλίθιος. Κι αν τύχει και παρουσιαστεί κάποιος που τα συνδυάζει όλα αυτά, τότε οι ψευδοκάτοχοι της γνώσης, θα πουν πως είναι ψεύτικος, ένας αυτοσχέδιος απατεωνίσκος που δεν μπορεί κανείς να τον πάρει στα σοβαρά. Εκείνοι που παριστάνουν τους υπερβολικά “εξελιγμένους” για να παραδεχτούν τη δική τους σύγχυση ή δυστυχία.

Σχεδόν όλοι βέβαια, οχυρωμένοι καθώς είναι πίσω από τα τείχη της ματαιοδοξίας τους, δυσκολεύονται πολύ να δεχτούν ότι κάποιοι τρίτοι, μέσα από τελείως διαφορετικές διαδρομές, προτείνουν λύσεις που είναι και αυτές διαφορετικές.

Ασφαλώς δεν αντέχουν τη σύγκριση με τις σχέσεις και τη ζωή που βασίζεται στο συναίσθημα.

Τα σύγχρονα ζευγάρια δεν πεθαίνουν από εγωισμό, πεθαίνουν από μοιραίο ηρωισμό, από υπερβολικές προσδοκίες

Να ποιο είναι το σημερινό όνειρο: όλα σε ένα· όλα ή τίποτα. Ένα και μοναδικό πλάσμα πρέπει να συμπυκνώσει το σύνολο των προσδοκιών μας: αν δεν τα καταφέρνει σ’ αυτή την αποστολή, το παραμερίζουμε και προχωρούμε παρακάτω.

Η τρέλα είναι το να θέλουμε να τα συμφιλιώσουμε όλα – την καρδιά και τον ερωτισμό, την ανατροφή των παιδιών και την κοινωνική επιτυχία, το πάθος και τη διάρκεια.

Τα σύγχρονα ζευγάρια δεν πεθαίνουν από εγωισμό ή από υπερβολική έγνοια για το χρήμα και τα υλικά αγαθά· πεθαίνουν από μοιραίο ηρωισμό, από υπερβολικές προσδοκίες.

Η μεγαλειώδης ιδέα του ζευγαριού και της ευτυχίας τούς γδέρνει όπως γδέρνει το συρματόπλεγμα τους φυλακισμένους. Οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να παίζουν τέλεια τον ρόλο της μαμάς, της πόρνης, της φίλης, της φλογερής ερωμένης· οι άνδρες είναι υποχρεωμένοι να παίζουν τέλεια το ρόλο του μπαμπά, του εραστή, του συζύγου και του κουβαλητή: αλίμονο σε όποιον δεν πληροί αυτές τις προϋποθέσεις!

Στις παραδοσιακές αιτίες της συζυγικής δυστυχίας – τη φθορά του χρόνου, την κούραση των σωμάτων – προσθέτουμε ένα σύγχρονο τοξικό συστατικό: την υπέρμετρη φιλοδοξία.

Το ζευγάρι ναυαγεί όπως το υπερφορτωμένο καράβι: πασχίζει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, να διατηρήσει τη σφοδρότητα των αισθημάτων και να αντιμετωπίσει την καθημερινότητα.
Έλεος!

Τρελός πλατωνισμός: αγαπάμε τον έρωτα περισσότερο από τα ίδια τα άτομα· τον αναζητούμε μέσω διαφορετικών προσώπων που διαδέχονται το ένα το άλλο, αντί να συγκεντρωθούμε σε ένα και μοναδικό πρόσωπο και να το αγαπάμε περισσότερο από όλα. Κακολογούμε τις σημερινές μας σχέσεις στο όνομα μιας φανταστικής ένωσης, λες και κανένα πλάσμα δεν είναι άξιο να του μεταβιβάσουμε την ελευθερία μας.

Ποτέ δεν νιώθουμε πληρότητα, ποτέ οι ελπίδες μας δεν ικανοποιούνται ολοκληρωτικά, πάντα πιστεύουμε ότι αξίζουμε κάτι καλύτερο. Υπάρχει μια τρομερή γαλλική παροιμία: “Ακόμα και η ωραιότερη γυναίκα στον κόσμο δίνει αυτό που έχει, δεν μπορεί να δώσει τίποτα περισσότερο”. Άσχετο αν αυτό που έχει είναι ήδη τόσο υπέροχο που θα έπρεπε να την ευχαριστούμε γονατιστοί που μας το προσφέρει.

Ο παραλογισμός έχει άσχημα αποτελέσματα: τα ζευγάρια έγιναν πιο εύθραυστα από τότε που η ζωή ανά δύο έγινε το πρότυπο της προσωπικής εξέλιξης και ευδαιμονίας. Θέλοντας να επιτύχουν σώνει και καλά, αγχώνονται, φοβούνται τον νόμο της εντροπίας, την ανία του “νεκρού χρόνου”.

Η παραμικρή μείωση της έντασης βιώνεται σαν φιάσκο, σαν απόρριψη.

Δίνοντας τόση σημασία στην ερωτική φρενίτιδα, βάζουμε τους συζύγους σε κίνδυνο: ο δεσμός τους λιώνει κυριολεκτικά μέσα στον πυρετό και τα όρια μεταξύ τους εξασθενούν. Η οικιακή σφαίρα γίνεται το διακύβευμα μιας τιτάνιας μάχης ανάμεσα στην έκσταση που αναζητείται και στην τετριμμένη καθημερινότητα που βιώνεται.

Ο έρωτας – πάθος είναι η αγάπη για το πάθος, δηλαδή για τα βάσανα, για τον πόλεμο, για την “κόψη του ξυραφιού”, για τον υπερθεματισμό, για τη διαρκή αντιπαράθεση. Μόλις ακούγεται η λέξη “πάθος” αναδύονται εικόνες θύελλας, δακρύων, κραυγών και βογκητών. Ωστόσο, αν θέλουμε να διαρκέσουμε ως ζευγάρι έχουμε ανάγκη από χαρά, κανονικότητα και ενθουσιασμό.

Δεν υπάρχει καμιά ανάγκη “λατρείας” για να ζούμε πλάι πλάι: αρκεί να εκτιμάμε ο ένας τον άλλον, να μας αρέσουν παρόμοια πράγματα, να επιδιώκουμε το μέγιστο της δυνατής ευτυχίας και αρμονίας στη συμβίωσή μας. Πρέπει να πάψουμε να υποτάσσουμε την κοινή μας ζωή – αν θέλουμε να διαρκέσει – στην επιβεβλημένη “νόρμα” της αδιάλειπτης έξαψης.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αγαπάμε κι είναι όλοι τους αποδεκτοί, παρότι έχουμε πάντα την τάση να κρίνουμε εκείνους που διαφέρουν από τον δικό μας.

Αυτή η κρίση δεν έχει πάντα ηθικό περιεχόμενο· γεννιέται από μια ανησυχία: κι αν έχω κάνει λάθος; Αν έχω πάρει το πράγμα στραβά;

Το κάθε ζευγάρι είναι ένα αίνιγμα για τα άλλα ζευγάρια, τόσο στις αποτυχίες όσο και στις επιτυχίες του.

Μερικά ζευγάρια είναι διαχυτικά και εξαντλούνται από την υπερβολικά στενή συμβιωτικότητα· άλλα είναι αταίριαστα και αντέχουν κουτσά στραβά για χρόνια και χρόνια· υπάρχουν κι εκείνα που οφείλουν τη διάρκειά τους στην αχαλίνωτη κοινωνική φιλοδοξία.

Υπάρχουν ζευγάρια ανοιχτά στον κόσμο και στους θαυμαστές τους, άλλα όπου οι σύζυγοι χοντραίνουν μαζί και τυλίγονται στη χαρά της αμοιβαίας πάχυνσης.

Αμμόλοφοι από μεθάνιο στην επιφάνεια του Πλούτωνα

Εικάζεται πως σχηματίστηκαν από κόκκους παγωμένου μεθανίου που απελευθερώθηκαν στην αραιή ατμόσφαιρα του πλανήτη - Μελετήθηκε μία περιοχή 75 χιλιομέτρων.

Ευρωπαίοι και Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν στον Πλούτωνα αμμόλοφους, οι οποίοι πιθανότατα έχουν σχηματισθεί από κόκκους παγωμένου μεθανίου που έχουν απελευθερωθεί στην αραιή ατμόσφαιρά του. Αμμόλοφοι έχουν ήδη βρεθεί, εκτός από τη Γη, στον Άρη, στην Αφροδίτη, στον δορυφόρο Τιτάνα του Κρόνου και στον κομήτη 67Ρ της «Ροζέτα».

Η διεθνής ομάδα από πλανητικούς επιστήμονες, φυσικούς και γεωγράφους, ανέλυσε εικόνες από την επιφάνεια του μακρινού νάνου πλανήτη, τις οποίες έστειλε το σκάφος «New Horizons» (Νέοι Ορίζοντες) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) τον Ιούλιο του 2015.

Οι εικόνες αποκαλύπτουν ότι στα όρια της αχανούς παγωμένης πεδιάδας αζώτου «Σπούτνικ Πλανίτια», στους πρόποδες μίας μεγάλης οροσειράς, υπάρχει μία σειρά από εκτεταμένους αμμόλοφους που είναι εξαπλωμένοι σε μία έκταση σχεδόν 75 χιλιομέτρων.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η εξάχνωση του παγωμένου αζώτου της πεδιάδας, η οποία μετατρέπει απευθείας το στερεό άζωτο σε αέριο, έχει ως αποτέλεσμα να υψώνονται στην ατμόσφαιρα κόκκοι μεθανίου αντίστοιχου μεγέθους με τους κόκκους άμμου στη Γη.

Στη συνέχεια, αυτοί οι κόκκοι μεταφέρονται από τους μέτριας έντασης ανέμους του Πλούτωνα, οι οποίοι φθάνουν τα 30 έως 40 χιλιόμετρα την ώρα, και εναποτίθενται εκεί που τελειώνει η πεδιάδα και αρχίζει η οροσειρά. Εκτιμάται ότι οι αμμόλοφοι σχηματίσθηκαν πριν από 500.000 χρόνια, ίσως και πολύ πιο πρόσφατα.

Οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Πλίμουθ, της Κολωνίας και του Μπρίγκαμ Γιανγκ (Γιούτα), με επικεφαλής τον Βρετανό λέκτορα Φυσικής Γεωγραφίας δρα Ματ Τέλφερ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science». Η ατμοσφαιρική πίεση στην επιφάνεια του Πλούτωνα είναι 100.000 μικρότερη από ό,τι στη Γη.

«Γνωρίζαμε ότι σχεδόν κάθε σώμα του ηλιακού συστήματός μας με ατμόσφαιρα και στερεά βραχώδη επιφάνεια έχει αμμόλοφους πάνω του, αλλά δεν περιμέναμε να βρούμε κάτι τέτοιο και στον Πλούτωνα. Αποδεικνύεται ότι παρόλο που έχει τόσο αραιή ατμόσφαιρα και η επιφανειακή θερμοκρασία του είναι περίπου μείον 230 βαθμοί Κελσίου, έχει και αυτός αμμόλοφους» δήλωσε ο Τέλφερ.

Ερωτηματικό προς διερεύνηση αποτελεί το ύψος των αμμόλοφων και εάν μεταβάλλονται με το πέρασμα του χρόνου.

Περίεργες υποθέσεις για την εξωγήινη ζωή - Το παράδοξο του Fermi

Ορισμένοι θεωρούν δεδομένη την ύπαρξη εξωγήινης ζωής, τονίζοντας ότι απλά δεν έχει έρθει η στιγμή να την ανακαλύψουμε ή να έρθουμε σε επαφή μαζί της.

Το πρόβλημα είναι, όπως αναφέρει δημοσίευμα στην ιστοσελίδα io9.com ότι δεν υπάρχουν στοιχεία μέχρι τώρα!

Ο Γαλαξίας μας είναι πια τόσο παλιός που κάθε «γωνιά» του θα έπρεπε να έχει δεχτεί πολλές επισκέψεις μέχρι τώρα. Καμία θεωρία δεν έχει εξηγήσει μέχρι σήμερα ικανοποιητικά γιατί υπάρχει αυτή η «μεγάλη ησυχία».

Παρακάτω παρατίθενται μερικές από αυτές –τις πιο περίεργες- που προσπαθούν να δώσουν μια απάντηση στο παράδοξο του Fermi.

Το «παράδοξο του Fermi» μιλά για την πιθανότητα να βρεθεί νοήμων εξωγήινη ζωή. Ο Ενρίκο Φέρμι είχε υποστηρίξει τη δεκαετία του 1940 ότι «αν υπάρχουν τόσοι νοήμονες πολιτισμοί, πού είναι και γιατί δεν έχουμε βρει ίχνη από αυτούς;».

1. Η υπόθεση του «ζωολογικού κήπου»
Αυτή η θεωρία υποστηρίζει ότι βρισκόμαστε μέσα σε ένα είδος «ουράνιου κλουβιού». Τα όντα εξωγήινης νοημοσύνης μας παρακολουθούν και μας παρατηρούν από μακριά. Ίσως μάλιστα να ψυχαγωγούνται μαζί μας (σαν να είμαστε μαϊμούδες κλεισμένες σε κλουβί) ή να μας μελετούν για επιστημονικούς λόγους. Όπως και να έχει έχουν επιλέξει να μας αφήσουν ήσυχους. Την άποψη αυτή υποστήριξε το 1973 ο John Ball.

2. Αυτοεπιβαλλόμενη καραντίνα
Αυτή η θεωρία είναι το αντίθετο της προηγούμενης. Τα εξωγήινα όντα είναι πιθανό να είναι επικίνδυνα, πολύ επικίνδυνα. Έτσι, αντί να τριγυρνούν με διαστημόπλοια στο Γαλαξία μας, ίσως έχουν επιλέξει να παραμένουν σε απόσταση και να μην τραβήξουν την προσοχή επάνω τους.

3. Η υπόθεση της προσομοίωσης
Δεν μας έχει επισκεφτεί κάποιος ακόμη κι αυτό γιατί ζούμε μέσα σε έναν προσομοιωτή, ο οποίος δεν προβλέπει την ύπαρξη εξωγήινης ζωής ή συντροφιάς για εμάς.

4. «Ησυχία»
Αυτή η θεωρία είναι παρόμοια με εκείνη της καραντίνας, όμως όχι τόσο παρανοϊκή. Σύμφωνα με αυτή όλοι μας ακούνε, όμως κανείς δεν εκπέμπει σήματα.

Ο David Brin είχε υποστηρίξει ότι η πρακτική του «Active SETI», δηλαδή της σκόπιμης μετάδοσης υψηλής ισχύος ραδιοκυμάτων σε υποψήφια αστρικά συστήματα, είναι σαν να «φωνάζει κανείς μέσα στη ζούγκλα».

Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι ότι με αυτόν τον τρόπο ίσως τραβήξουμε όλη την προσοχή επάνω μας.

5. Δε μπορούμε να «διαβάσουμε» τα σήματα
Είναι πολύ πιθανό γύρω μας να υπάρχουν μηνύματα από εξωγήινα όντα, όμως εμείς να μη μπορούμε να τα δούμε.

Είτε γιατί είμαστε πολύ ανόητοι για να τα παρατηρήσουμε, ή γιατί πρέπει να αναπτύξουμε κι άλλο τα τεχνολογικά μας συστήματα για να εντοπίσουμε.

Οι εξωγήινοι πολιτισμοί μπορεί να είναι πιο εξελιγμένοι και προχωρημένοι από εμάς και να χρησιμοποιούν άλλες τεχνικές για να επικοινωνήσουν μαζί μας.

6. Μήπως είμαστε εμείς εξωγήινοι;
Ίσως ο λόγος για τον οποίο δεν έχουμε ακόμη καμία επαφή με εξωγήινη ζωή είναι γιατί εμείς είμαστε εξωγήινοι, ή ότι οι εξωγήινοι είναι οι πρόγονοί μας! Τη θεωρία αυτή υποστήριξε πρώτος ο Francis Crick.