ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἡρακλεῖδαι (73-110)

ΧΟΡΟΣ
ἔα ἔα· τίς ἡ βοὴ βωμοῦ πέλας [στρ.]
ἕστηκε; ποίαν συμφορὰν δείξει τάχα;
75 ΙΟ. ἴδετε τὸν γέροντ᾽ ἀμαλὸν ἐπὶ πέδωι
χύμενον· ὦ τάλας
ΧΟ. πρὸς τοῦ ποτ᾽ ἐν γῆι πτῶμα δύστηνον πίτνεις;
‹ . . . ›
ΙΟ. ὅδ᾽ ὦ ξένοι με σοὺς ἀτιμάζων θεοὺς
ἕλκει βιαίως Ζηνὸς ἐκ προβωμίων.
80 ΧΟ. σὺ δ᾽ ἐκ τίνος γῆς, ὦ γέρον, τετράπτολιν
ξύνοικον ἦλθες λαόν; ἢ
πέραθεν ἁλίωι πλάται
κατέχετ᾽ ἐκλιπόντες Εὐβοῖδ᾽ ἀκτάν;
ΙΟ. οὐ νησιώτην, ὦ ξένοι, τρίβω βίον,
85 ἀλλ᾽ ἐκ Μυκηνῶν σὴν ἀφίγμεθα χθόνα.
ΧΟ. ὄνομα τί σε, γέρον, Μυκηναῖος ὠ-
νόμαζεν λεώς;
ΙΟ. τὸν Ἡράκλειον ἴστε που παραστάτην
Ἰόλαον· οὐ γὰρ σῶμ᾽ ἀκήρυκτον τόδε.
90 ΧΟ. οἶδ᾽ εἰσακούσας καὶ πρίν· ἀλλὰ τοῦ ποτε
ἐν χειρὶ σᾶι κομίζεις κόρους
νεοτρεφεῖς; φράσον.

ΙΟ. Ἡρακλέους οἵδ᾽ εἰσὶ παῖδες, ὦ ξένοι, [ἀντ.]
ἱκέται σέθεν τε καὶ πόλεως ἀφιγμένοι.
95 ΧΟ. τί χρέος; ἦ λόγων πόλεος, ἔνεπέ μοι,
μελόμενοι τυχεῖν;
ΙΟ. μήτ᾽ ἐκδοθῆναι μήτε πρὸς βίαν θεῶν
τῶν σῶν ἀποσπασθέντες εἰς Ἄργος μολεῖν.
ΚΟ. ἀλλ᾽ οὔτι τοῖς σοῖς δεσπόταις τάδ᾽ ἀρκέσει,
100 οἳ σοῦ κρατοῦντες ἐνθάδ᾽ εὑρίσκουσί σε.
ΧΟ. εἰκὸς θεῶν ἱκτῆρας αἰδεῖσθαι, ξένε,
καὶ μὴ βιαίωι χειρὶ δαι-
μόνων ἀπολιπεῖν σφ᾽ ἕδη·
πότνια γὰρ Δίκα τάδ᾽ οὐ πείσεται.
105 ΚΟ. ἔκπεμπέ νυν γῆς τούσδε τοὺς Εὐρυσθέως,
κοὐδὲν βιαίωι τῆιδε χρήσομαι χερί.
ΧΟ. ἄθεον ἱκεσίαν μεθεῖναι πόλει
ξένων προστροπάν.
ΚΟ. καλὸν δέ γ᾽ ἔξω πραγμάτων ἔχειν πόδα,
110 εὐβουλίας τυχόντα τῆς ἀμείνονος.
‹ . . . ›

***
ΧΟΡΟΣ
Ε, στον βωμό σιμά τί βουή
σηκώθηκε; τί συφορά σημαίνει;
ΙΟΛ. Γιά ιδέτε με έν᾽ αδύναμον γέρο στο χώμα
χυμένον· ω τον δύσμοιρο!
ΧΟΡ. Και ποιός στη γη σκληρά έτσι σ᾽ έχει σωριασμένον;
ΙΟΛ. Ω ξένοι, ετούτος ατιμάζοντας τους θεούς σας
με βία με τράβηξεν απ᾽ τον βωμό του Δία!
80 ΧΟΡ. Μα εσύ από ποιόνε τόπο, ω γέροντα, ήρθες
στον λαό τούτον, τον συνοικισμένον
από τέσσερες πολιτείες;
Ή πέραθ᾽ έφτασες με το καράβι,
αφήνοντας της Εύβοιας τ᾽ ακρογιάλια;
ΙΟΛ. Δεν είμαι, ω ξένοι, εγώ νησιώτης· έχω φτάσει
στη χώρα τη δική σας από τες Μυκήνες.
ΧΟΡ. Και με τί όνομα σε ονόμαζε
ο Μυκηναίος λαός, ω γέροντα;
ΙΟΛ. Θα ξέρετε τον Ιόλαο, τον παραστάτη
του Ηρακλή· είναι τ᾽ όνομ᾽ αυτό πολυακουσμένο.
90 ΧΟΡ. Το ξέρω κι από πριν· αλλά ποιανού ᾽ναι
τ᾽ ανήλικά τ᾽ αγόρια, που τα σφίγγεις
στην αγκαλιά σου; Πε μου το!
ΙΟΛ. Αχ! είναι του Ηρακλή τα τέκνα ετούτα, ω ξένοι,
που ᾽ρθαν ικέτες εδικοί σου και της πόλης.
ΧΟΡ. Τί δούλεψη ζητώντας; ή τί να μιλήσουν
στους άρχοντες; γιά πε μου.
ΙΟΛ. Να μην παραδοθούν μήτε με τη βία
ξεκολλημένοι απ᾽ τον βωμό στο Άργος να πάνε.
ΚΟΠ. Αυτό τους αφεντάδες σου δεν τους πειράζει,
100 που ορίζοντάς σε εδώ σε βρίσκουνε φευγάτο.
ΧΟΡ. Πρέπει να σέβεσαι των θέων, ω ξένε,
τους ικέτες· και με άνομο χέρι
να μην τους διώχνεις από τους ιερούς
βωμούς· η θεία Δίκη δεν στέργει το!
ΚΟΠ. Ε, λοιπόν διώχτε τους απ᾽ τη δική σας χώρα
και δεν θα μεταχειριστώ άνομο χέρι.
ΧΟΡ. Αυτό ᾽ναι αντίθετο παρακάλεσμα, να διώξει
η πολιτεία τους ξένους όπου της προσπέφτουν!
ΚΟΠ. Είναι καλό κανένας έξω απ᾽ τους κινδύνους
110 να μένει κάμνοντας την πιο ωφέλιμη σκέψη.

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της, Η ανατολίζουσα περίοδος και η αρχή της μνημειακής τέχνης στην Ελλάδα

2.2. Η καινοτομία στην αρχαία ελληνική τέχνη και τα τοπικά εργαστήρια

Αν υπάρχει ένα στοιχείο που ξεχωρίζει τους Έλληνες καλλιτέχνες από τους συναδέλφους τους της Εγγύς Ανατολής και της Αιγύπτου, αυτό είναι η έντονη διάθεσή τους να πειραματιστούν και να καινοτομήσουν. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της αρχαίας ελληνικής τέχνης είναι ότι κανένας από τους τύπους που χρησιμοποιεί δεν μένει σταθερός και αναλλοίωτος για περισσότερο από μία γενιά, καθώς οι νέοι καλλιτέχνες προσπαθούν συνεχώς να ξεπεράσουν τους δασκάλους τους. Ξέρουμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες καλλιεργούσαν συνειδητά από πολύ νωρίς το πνεύμα της έρευνας και της καινοτομίας σε όλες τους τις δραστηριότητες. Στο τέλος του 6ου αιώνα π.Χ. ο φιλόσοφος και ποιητής Ξενοφάνης γράφει (απόσπ. 18 Diels-Kranz):

 

«Δεν είναι αλήθεια ότι οι θεοί τα έδειξαν από την αρχή όλα στους ανθρώπους· αντίθετα, αυτοί με το πέρασμα του χρόνου ψάχνοντας βρίσκουν τι είναι καλύτερο.»

 

Εντελώς διαφορετική είναι η αντίληψη που συναντούμε σε άλλους πολιτισμούς. Στην Αίγυπτο, για παράδειγμα, η τέχνη χρησιμοποιεί εικονογραφικούς τύπους και συστήματα αναλογιών που επαναλαμβάνονται σχεδόν απαράλλαχτα για αιώνες.

 

Μια ιδιομορφία της αρχαίας Ελλάδας, που μπορεί να θεωρηθεί κατά κάποιον τρόπο συνέπεια της γεωγραφικής της διαμόρφωσης, είναι η ανάπτυξη ανεξάρτητων μικρών κρατών, των πόλεων. Για τους αρχαίους Έλληνες η πόλις δεν ήταν, όπως για εμάς σήμερα, ένα αστικό κέντρο, αλλά μια γεωγραφική ενότητα με φυσικά όρια (για παράδειγμα, μια πεδιάδα με τα γύρω βουνά ή ένα μικρό νησί), οι κάτοικοι της οποίας είχαν δημιουργήσει μιαν αυτόνομη και ανεξάρτητη κοινότητα. Ορισμένες μεγάλες και ισχυρές πόλεις είχαν δημιουργηθεί με συνοικισμό, δηλαδή με τη συνένωση μικρότερων πόλεων. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η Αθήνα, μια πόλις που η επικράτειά της περιελάμβανε ολόκληρη την Αττική, η οποία αρχικά χωριζόταν σε πολλές αυτόνομες κοινότητες. Η Αθήνα ήταν το κύριο αστικό κέντρο αυτού του κράτους και ονομαζόταν Άστυ. Κάθε πόλις είχε τους δικούς της θεσμούς, τα δικά της ήθη και έθιμα, τη δική της διάλεκτο και, σε αρκετές περιπτώσεις, τη δική της καλλιτεχνική παράδοση. Οι αρχαίες πόλεις μπορούσαν να μοιράζονται κάποια πολιτιστικά στοιχεία με τις γειτονικές τους, αν αποτελούσαν τμήμα μιας μεγαλύτερης γεωγραφικής ενότητας (όπως οι πόλεις της Κρήτης ή της Εύβοιας) ή αν οι κάτοικοί τους είχαν κοινή καταγωγή και γλώσσα. Έτσι οι αρχαίοι Έλληνες καλλιτέχνες μεγάλωναν και εκπαιδεύονταν σε ένα περιβάλλον με αυτόνομη πολιτική και πνευματική ζωή και καλλιεργούσαν συνειδητά τη δική τους καλλιτεχνική παράδοση. Αυτό επιβεβαιώνεται από τη διαπίστωση ότι έργα διαφορετικών κατηγοριών (πήλινα ειδώλια, χάλκινα αγαλμάτια, μεγάλα λίθινα γλυπτά) που προέρχονται από την ίδια γεωγραφική περιοχή έχουν συνήθως κοινά τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά. Μπορούμε, επομένως, να μιλούμε, τουλάχιστον ως τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ., για τοπικά εργαστήρια με αναγνωρίσιμη τεχνοτροπία.

 

Οι αρχαίοι τεχνίτες ταξίδευαν συχνά (ή και μετανάστευαν ακόμη), ανάλογα με τις συνθήκες εργασίας που έβρισκαν και τις παραγγελίες που έπαιρναν. Έτσι οι τεχνικές και οι τεχνοτροπίες διαδίδονταν και αλληλεπιδρούσαν. Ξέρουμε επίσης ότι συχνά δημιουργούνταν ανάμεσα στους επαγγελματίες έντονος ανταγωνισμός, που είχε θετικά αποτελέσματα, γιατί βοηθούσε στη βελτίωση των έργων τους, όπως τονίζει ο ποιητής Ησίοδος περιγράφοντας την επίδραση της καλής Έριδας (της προσωποποίησης του ανταγωνισμού), σε αντίθεση με εκείνη της κακής (της φιλονικίας) στους ανθρώπους (Ησίοδος, Έργα και ημέραι 11-26):

 

«Της Έριδας γένος δεν υπάρχει ένα μονάχα, μα πάνω στη γη είναι δύο. Τη μια όποιος την ένιωσε την επαινεί, μα η άλλη αξιόμεμπτη είναι. Κι αντίθετες έχουν μεταξύ τους καρδιές. Η μια προάγει τον κακό τον πόλεμο και τη φιλονικία, η άθλια. Θνητός κανένας δεν την αγαπά, μα εξ ανάγκης, με των αθανάτων θεών τη θέληση, την επαχθή την Έριδα οι άνθρωποι τιμούν. Όμως την άλλη η ζοφερή η Νύχτα τη γέννησε πρώτη, κι ο γιος του Κρόνου, που έχει το θρόνο του ψηλά και στον αιθέρα κατοικεί, στης γης τα θεμέλια την τοποθέτησε, πολύ καλύτερη για τους ανθρώπους. Αυτή και τον ανίκανο τον ξεσηκώνει για δουλειά: ζηλεύει ο άεργος σαν βλέπει τον άλλο που ᾽ναι πλούσιος, που δείχνει τη σπουδή του στο όργωμα και στο φύτεμα και διαφεντεύει καλά το σπιτικό του. Ο γείτονας το γείτονα ζηλεύει που πασχίζει να πλουτίσει. Κι είναι αγαθή η Έριδα αυτή για τους θνητούς. Ο κεραμοποιός τα βάζει με τον κεραμοποιό κι ο μαραγκός με το μαραγκό, ζηλεύει ο μεροκαματιάρης το μεροκαματιάρη κι ο ένας τραγουδιστής τον άλλο.»

 

Επιπλέον τα έργα τέχνης ταξίδευαν πολλές φορές μακριά είτε ως εμπορεύματα είτε ως δώρα. Δεν υπάρχει, επομένως, αμφιβολία ότι οι αρχαίοι τεχνίτες όχι μόνο προσπαθούσαν να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλον σε αξιοσύνη, αλλά γνώριζαν επίσης καλά τη δουλειά των συναδέλφων τους από άλλες περιοχές και έβρισκαν τρόπους να ανταλλάξουν μαζί τους γνώσεις και εμπειρίες. Σημαντικά για την ανάπτυξη της τέχνης ήταν ακόμη τα μεγάλα πανελλήνια ιερά, όπου συνέρρεαν άνθρωποι από όλη την Ελλάδα για να γιορτάσουν μαζί και να τιμήσουν τους θεούς. Στους χώρους αυτούς μπορούσε να δει κανείς και να θαυμάσει έργα των πιο άξιων καλλιτεχνών από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Η ιστορία της ελληνικής τέχνης στην πρώιμη φάση της είναι, επομένως, στην πραγματικότητα η μελέτη των χαρακτηριστικών των διάφορων τοπικών εργαστηρίων και η παρακολούθηση της εξέλιξης και των αλληλεπιδράσεών τους.

Να τις μετράς, να τις τιμάς και να τις σέβεσαι τις λέξεις

Ποιες μωρέ, οι λέξεις;
Οι λέξεις υπάρχουν για να γίνονται θάλασσες, πότε αγριεμένες και πότε γαλήνιες.
Οι λέξεις υπάρχουν για να γίνονται ουρανοί, που πότε φιλιώνουν μαζί μας και πότε μας φοβερίζουν.
Υπάρχουν για να γίνονται δάση, δάση που πότε είναι φιλόξενα κι άλλωστε αφιλόξενα.

Οι λέξεις όπλα είναι, που πότε μας απειλούνε και πότε μας σώζουν.
Πότε είναι φλόγες και πότε είναι στάχτες οι λέξεις.
Πότε γιατρεύουν και πότε πληγώνουν.
Πότε προσθέτουν και πότε αφαιρούν.
Πότε τις παίρνει ο άνεμος και πότε γίνονται αιώνιες.

Οι λέξεις έχουν το χρώμα της στιγμής που ειπώθηκαν. Έχουν τον ήχο των συναισθημάτων που τις αποκάλυψαν. Έχουν την γεύση της ψυχής που της είπε. Έχουν την ορμή και την δύναμη του χεριού που τις έγραψε.

Να τις μετράς τις λέξεις σου φίλε, να τις αποκαλύπτεις με θάρρος, να τις τιμάς και να τις σέβεσαι. Κυρίως να τις σέβεσαι!

Υπάρχουν σ’ αυτόν τον κόσμο σπουδαιότερα πράγματα από αυτά που μας έχουν μάθει να προσκυνούμε για σπουδαία

Υπάρχουν σ’ αυτόν τον κόσμο σπουδαιότερα πράγματα από αυτά που μας έχουν μάθει να προσκυνούμε για σπουδαία.

Μακριά. Κλείσε την αυλόπορτα και φύγε αθόρυβα με βήμα ήρεμο και σταθερό και αν κατά τύχη είναι ανοιχτό το παράθυρο και σε δουν, στείλ’ τους το τελευταίο σου φιλί, δεν υπάρχει μεγαλύτερη ομορφιά από τον δρόμο. Εκεί είναι ο βαθύς πόνος και η λίγη ευτυχία. Εκεί το γκρίζο του ατσαλιού. Εκεί αυτό που ψάχνεις.

Κανείς δεν σε ρωτάει πού γεμίζεις, πού βρίσκεις το κουράγιο και συνεχίζεις. Περιμένουν να σε δουν άδειο, να διαπραγματευτούν την ανάγκη σου, να εμπορευτούν την αγάπη τους. Φύγε, όχι να το βάλεις στα πόδια, όχι “φυγή”, αυτό είναι παγίδα, κύλα ήσυχα σαν το λάδι. Με την ανάσα σου και μόνο. Ξέρεις. Γίνε συνωμότης του εαυτού σου. Οργάνωσε απόδραση καθαρή. Οριστική, τελεσίδικη, μη αναστρέψιμη. Κόψε. Κάψε. Πέταξε ό,τι κέρδισες με κάλπικο νόμισμα. Ό,τι εμποδίζει. Ζήτησε διαζύγιο από τη σπατάλη. Από το παρελθόν. Σαν να μην υπήρξε.

Το τι θα πουν μη σε απασχολεί, ό,τι ακούγεται από τους απ’ έξω είναι ανάξιο λόγου, να είσαι πέρα και πάνω απ’ αυτά, το ξέρεις, το έπαθες, το έμαθες, έχει δύσκολη ορθογραφία το κομμωτήριο και τα τατουάζ τα δικά σου να τα χτυπήσεις στα λόγια σου.

Δεν είναι αργά. Είσαι πολύ χλωρός, πολύ ζωντανός για να πεθάνεις αβασάνιστα, ό,τι ονοματεπώνυμο και να καρφώνουν στους δρόμους, αυτό που θα μένει για πάντα είναι.

Πάρε την οδό της πατούσας σου, στηρίξου στον ώμο της, στρίψε αριστερά στη σκόνη της, φόρεσε την τρύπια κάλτσα, περπάτησε τους μαγεμένους δρόμους, χόρεψε τη μουσική τους. Εκεί χτίσε το σπίτι το διώροφο, με τα πάνω του και τα κάτω του, κάνε τον σκύλο φίλο, το γάβγισμά του συντροφιά. Κρέμασε την ταμπέλα “προσοχή σκύλος”.

Ξεκίνα, έλα.

Samuel Ullman: Τα νιάτα δεν είναι περίοδος ζωής, είναι η κατάσταση του νου

Τα νιάτα δεν είναι περίοδος ζωής, είναι η κατάσταση του νου.

Δεν είναι κόκκινα μάγουλα, κόκκινα χείλη και ευλύγιστα γόνατα.

Είναι η διάθεση της θέλησης, ιδιότητα της φαντασίας, η δύναμη των αισθημάτων.

Είναι η φρεσκάδα της βαθιάς πηγής της ζωής.

Είναι η νίκη ενάντια στην ατολμία, είναι και της επιθυμίας για περιπέτεια ενάντια στο πόθο για μια ήσυχη ζωή.

Αυτός ο πόθος υπάρχει συχνά σε έναν σαραντάρη.

Κανένας δεν γερνάει μόνο και μόνο επειδή ζει μερικά χρόνια.

Οι άνθρωποι γερνούν όταν λιποτακτούν από τα ιδανικά τους.

Και τα ωραία ακόμη πρόσωπα, όταν δεν προσέξουν να μείνουν όσο γίνεται ηθικά αμόλυντα, στιγματίζονται συχνά από την αυθάδεια ή την αηδία.

Τα χρόνια μπορεί να ρυτιδώνουν το δέρμα, αλλά όταν εγκαταλείψεις τον ενθουσιασμό, τότε ρυτιδώνεται το πνεύμα.

Η ανησυχία, η αμφιβολία, η έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό σου, ο φόβος και η απελπισία, αυτά τα μυσαρά μακρά χρόνια που γέρνουν το κεφάλι και κάνουν σκόνη το πνεύμα που γέρασε.

Και αν είναι κανείς εβδομήντα ή δεκάξι χρόνων, πάντα στην καρδιά του μπορεί να υπάρχει η αγάπη για το θαύμα, ο θαυμασμός για τα άστρα και τα πράγματα και για τις σκέψεις.

Η θέληση να αντιμετωπίσει κανείς τα γεγονότα, η αδιάκοπη παιδιάστικη όρεξη για κείνο που πρόκειται να ΄ρθει.

Έπειτα, και η μεγάλη χαρά για το παιχνίδι ζωής.

Είστε τόσο νέοι, όση είναι η πίστη σας στη ζωή.

Τόσο γέροι, όση είναι η αμφιβολία σας.

Τόσο νέοι, όση είναι εμπιστοσύνη στον εαυτό σας.

Τόσο γέροι, όση είναι η απελπισία σας.

Μέσα στο κέντρο της καρδιάς σας βρίσκεται ένας σταθμός ασυρμάτου.

Όσα χρόνια αυτός παίρνει μηνύματα ομορφιάς, ελπίδας, χαράς, μεγαλείου, θάρρους και δύναμης από τη γη, από τους ανθρώπους και από το θεό, τότε είστε πάντα νέος.

Όταν τα μηνύματα αυτά πάψουν να έρχονται, και το κέντρο της καρδιά σας έχει σκεπαστεί με τα χρόνια της απαισιοδοξίας και τον πάγο της αδιαφορίας και του κυνισμού, τότε πραγματικά μεγαλώσατε και γεράσατε.

Samuel Ullman, Νιότη

Μαγεία: Τα Κοσμικά Μυστήρια στην Καθημερινότητα

Η Μαγεία ίσως να μην είναι αυτό που νομίζουν οι περισσότεροι. Για την ακρίβεια, μάλλον είναι πολλά περισσότερα, ή τα πάντα. Η ίδια η ζωή είναι ολόκληρη Μαγεία. Και δεν μιλάμε μόνο για την θαυματουργή φύση της ζωής, αλλά και για την αυτούσια την διαδικασία της δημιουργίας ζωής ως μορφή μαγείας.

Ζούμε σε ένα μαγικό κόσμο σήμερα όμως; Φυσικά, αφού δίχως την Μαγεία δεν θα υπήρχε τίποτα. Η Αληθινή Μαγεία αφορά την κίνηση και την δυναμική της ανθρώπινης ψυχής, κάτι που οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, Έλληνες και άλλοι σημαντικοί πολιτισμοί γνώριζαν πολύ καλά.

«Κάθε Τεχνολογία επαρκώς αναπτυγμένη, είναι πανομοιότυπη με την Μαγεία» – Arthur C. Clarke

Για τους Αρχαίους Αιγύπτιους η Μαγεία δεν ήταν μόνο μία σειρά από ανθρώπινες πρακτικές ή τελετουργικά, αλλά η ζωτική ενέργεια που διαπερνά και ενεργοποιεί τον κόσμο. Ήταν μία εσωτερική ενέργεια που οι άνθρωποι μπορούσαν να προσεγγίσουν, να ενεργοποιήσουν και πιθανότατα να κατευθύνουν. Οι Αιγύπτιοι κατανοούσαν την μορφή της μαγείας ως την μορφή ενός Θεού ονόματι Heka, που αντιπροσώπευε την πρωτόγονη Κοσμική ενέργεια που υπερέβαινε κάθε επίπεδο ύπαρξης. Ήταν μία ενέργεια που «ζωντάνευε» τα σώματα των Θεών και των Ανθρώπων, καθώς και των φυτών αλλά και κάθε άψυχου πράγματος που βρίσκεται στον κόσμο μας. Έτσι το κάθε τι ήταν ποτισμένο με αυτή την Μαγεία, που ήταν μία πνευματική ζωτική δύναμη. Μέσα από τον θεό Heka όλα τα πράγματα της υλικής σφαίρας ύπαρξης μπορούσαν να αλληλοεπιδράσουν με τον Πνευματικό κόσμο. Ο Heka – η Αυτούσια Μαγεία δηλαδή – αντιπροσώπευε και την ενεργοποίηση της ψυχής του ατόμου. Οι Αιγύπτιοι πίστευαν πως μία από τις λειτουργίες της Μαγείας ήταν να ενεργοποιεί την ψυχή μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Όπως αναφέρει ο Jeremy Naydler:

«Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι κατανοούσαν πως για να φωτιστεί ο άνθρωπος θα πρέπει να αναλογιστεί την κοσμική φύση του. Θα πρέπει να κατανοήσει πως κάτι βαθύτερο είναι κρυμμένο μέσα στην Ανθρώπινη φύση, κάτι μη Γήινο, μία Κοσμική Μαγική Αρχή…»

Η Κοσμική αρχή στην ανθρώπινη φύση είναι η Μαγεία, ή εκείνη η ζωογόνα ενέργεια του Κόσμου μέσα μας. Και εκείνη την περίοδο δεν υπήρχε το κατάλληλο λεξιλόγιο που διαθέτουμε σήμερα για να παρατηρήσουμε και να περιγράψουμε τον Κόσμο. Στο αρχαίο παρελθόν που κατανοούσε σχετικά πρώιμα την σύνδεση μεταξύ της ανθρωπότητας και του Κόσμου, η Γλώσσα διέφερε ως μέσο έκφρασης, εισάγοντας διαφορετικούς όρους κάθε φορά. Οι Αιγύπτιοι για παράδειγμα χρησιμοποιούσαν για να εκφραστούν την οπτική γλώσσα των Ιερογλυφικών. Σε αυτή την γλώσσα ο κόσμος του Ανθρώπου ήταν άρρηκτα συνδεδεμένος με τον Κόσμο των Θεών και τον κάτω κόσμο. Από την γλώσσα τους που μεταφράστηκε στην δική μας γνωρίζουμε πως περιγράφεται η Κοσμική Μαγεία, όμως για εκείνους ήταν μία διαφορετική μορφή Μαγείας, άσχετη με το είδος της Μαγείας που κατανοούμε σήμερα.

Αν παρατηρήσουμε πλέον την παραδοξότητα του Κβαντικού κόσμου, την Αρχή της Αβεβαιότητας και την Κβαντική Διεμπλοκή, μπορούμε να δούμε την ίδια μορφή Μαγείας που ενέπνευσε τους Αιγύπτιους. Όπως σημείωσε ο Συγγραφέας Λογοτεχνίας του Φανταστικού Arthur C. Clarke, κάθε μορφή εξελιγμένης τεχνολογίας είναι για τον Παρατηρητή, πανομοιότυπη με την Μαγεία, που είναι η μυστηριώδης κόλλα που ανακατεύει, συνδέει και ενεργοποιεί, μετατρέποντάς μας από το τίποτα στα πάντα. Η Ιερή Δημιουργία είναι ο αντικατοπτρισμός της Μαγικής Κβαντικής κατάρρευσης στην ύπαρξη.

Η Μαγεία στην Φιλοσοφία και τον Πολιτισμό

Την Γνώση αυτή της Ιερής Μαγείας και των Κοσμικών Μυστηρίων την κατείχαν καλά όλοι οι γνωστοί ανυπέρβλητοι Φιλόσοφοι. Ο Πλάτωνας, ο Πυθαγόρα, ο Εμπεδοκλής, ο Δημόκριτος, ο Πλωτίνος, και άλλοι Ερευνητές της Σοφίας ταξίδεψαν εκτενώς για να γνωρίσουν και να κατανοήσουν αυτή την Γνώση. Κατά την επιστροφή τους δίδαξαν και διέδωσαν την Γνώση αυτή μέσα από δημόσιους λόγους, ούτως ώστε να διαμοιραστεί στο ευρύ κοινό, αλλά και μέσα από τις Σχολές τους για εκείνους που ήθελαν να μυηθούν στην Βαθύτερη γνώση του Κόσμου. Η Μαγεία και η Φιλοσοφία αντιμετωπίζονταν ως πτυχές της ίδιας μετάδοσης Γνώσης. Επρόκειτο για την Τέχνη των Υλικών και Άυλων όντων. Η Γνώση των αγνών και των δευτερευόντων μορφών.

 «Ο Τρόπος με τον οποίο θα εξελιχθεί το Σύμπαν εξαρτάται από εσένα» – Henryk Skolimowski

Τα μεγάλα Φιλοσοφικά αλλά και Θρησκευτικά Ιδρύματα έγραψαν κείμενα σχετικά με την Χρήση της Ιερής Μαγείας. Ο Βιβλικός Βασιλιάς Σολομώντας είχε ανακηρυχτεί ως ένας επιδέξιος άνθρωπος στις τέχνες της Μαγείας και λέγεται πως ο ίδιος ο Θεός του μετέδωσε την Γνώση της «Αληθινής Επιστήμης των Πραγμάτων». Η Μαγεία συνδέεται με τον Κόσμο και την Δημιουργία σε διάφορους πολιτισμούς, αλλά και ιθαγενείς φυλές που αποκαλούνται πρωτόγονες. Η Σαμανική επαφή με τον πνευματικό κόσμο φαίνεται πως ήταν μία παγκόσμια αρχή κατά την πρώιμη ανάπτυξη των ανθρώπινων κοινωνιών. Για εκατονταετίες ήταν γνωστό πως οι τελετουργικές πράξεις, η Γλώσσα και η Πρόθεση (Πνευματική συγκέντρωση) σχημάτιζαν μία μαγική επιρροή στις ζωογόνες δυνάμεις του Σύμπαντος. Η Μαγεία είναι η τέχνη της συμμετοχής στις Δυνάμεις που μας περιτριγυρίζουν και βρίσκονται μέσα μας. Ο Ανθρωπολόγος Bronislaw Malinowski αναφέρει πως κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από το πόσο πρωτόγονος είναι, χρησιμοποιεί καθημερινά την Μαγεία και την Επιστήμη.

 

Οι Μαγικές πρακτικές αλλά και αρκετές θρησκευτικές τελετές μοιάζουν στον τρόπο που ενσωματώνουν την χρήση των Συμβόλων, των λέξεων ή των εικόνων για να επιφέρουν μετατροπές στην Συνειδητότητα. Παρομοίως, η Μαγεία και η Θρησκεία συχνά εξυπηρετούν την ίδια λειτουργία σε μία κοινωνία. Η Διαφορά είναι πως η Μαγεία σχετίζεται περισσότερο με την προσωπική σύνδεση του ατόμου με τις άυλες δυνάμεις και την δύναμη της ατομικής Γνώσης. Αντίθετα, η Θρησκεία λειτουργεία για να συνδέσει την κοινότητα σε μία θεϊκή ύπαρξη μέσω κάποιου συγκεκριμένου Δόγματος.

Η Μαγεία στην αυθεντική μορφή της είναι η πρακτική επέκταση της Φιλοσοφίας. Μέσα από την παρατήρηση και τον πειραματισμό ερευνά και αλληλοεπιδρά με τις κρυφές δυνάμεις της Φύσης. Μέσα από τις μαγικές πρακτικές μπορεί κάποιος να κατανοήσει όλες τις σχέσεις και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ του Μακρόκοσμου και του Μικρόκοσμου – Όπως αναφέρει και το ρητό του Ερμητισμού «Όπως Πάνω, έτσι και Κάτω». Υπό αυτή την έννοια, η Μαγεία μπορεί να θεωρηθεί ως η συγχώνευση της Επιστήμης και της Φιλοσοφίας. Η Μαγεία ήταν η συγχώνευση του Φυσικού κόσμου με το Ανθρώπινο πνεύμα. Η Έρευνα των μυστικών της Φύσεως, των Κοσμικών Μυστηρίων, έχει υπάρξει η πνευματική εξερεύνηση του Ανθρώπου πολύ πριν ξεκινήσει να εξερευνά την Επιστήμη.

Το Κίνημα της Αναγέννησης, και ειδικότερα οι μετέχοντες που αναζητούσαν τα μυστήρια της Μαγείας, βίωναν τον κόσμο και το Σύμπαν ως μία αναπτυσσόμενη Διάνοια, και όχι μόνο ως μία διανοητική ιδέα. Για εκείνους η ίδια η Τέχνη ήταν μία μορφή και έκφραση της Μαγείας. Ένας τρόπος μετάδοσης των μυστικών μοτίβων και των ενεργειών του Μακρόκοσμου, αποτυπωμένα στον κόσμο της Ύλης. Ο Διάσημος Γερμανός Αποκρυφιστής Κορνήλιος Αγρίππας (1486 – 1535) αναφερόταν στην Μαγεία ως (Η Τελειότερη και Θεϊκή Επιστήμη). Ο Φιλόσοφος της Πρώιμης Αναγεννησιακής εποχής Marsilio Ficino έγραψε πως «Ολόκληρη η δύναμη της Μαγείας εμπεριέχεται στην Αγάπη. Η Μαγική Εργασία είναι η έλξη ενός πράγματος από ένα άλλο, λόγω μίας συγκεκριμένης φυσικής Συμπάθειας». Η Μαγεία έτσι ήταν ο τρόπος για να ευθυγραμμιστεί η Ανθρωπότητα με την Ζωντανή Διάνοια του Κόσμου, και για να μπορέσει να δεχθεί τις ενέργειες που την ενισχύουν. Με άλλα λόγια ήταν μία μορφή Κοσμικής Σύνδεσης και λήψης ενεργειακών Πληροφοριών.

Η Δυσφήμιση της Μαγείας

Στον 20Ο Αιώνα η Έννοια της μαγείας δυσφημίστηκε μέσα από την σύνδεσή της με τις μαύρες τέχνες και την εξάπλωση του Σατανισμού και του αποκαλούμενου «Αριστερού Μονοπατιού». Ο Σημαντικότερος από τους εκφραστές αυτού του Μονοπατιού ήταν ο Άγγλος Aleister Crowley, που όμως παρά τις αγαπημένες του εκφράσεις αντικοινωνικότητας και σπασίματος των Ταμπού, ήταν ένας άνδρας με βαθιά διορατικότητα στις πρακτικές της Μαγείας. Όταν επικοινωνούσε σε βαθύτερο επίπεδο ανέφερε πως η μαγεία είναι «Η Επιστήμη και η Τέχνη που επιφέρει την αλλαγή κατά βούληση». Ο Crowley χρησιμοποιούσε μία μορφή Πνευματικής/Μυστικιστικής Αρχής με σκοπό να εκπαιδεύσει το μυαλό ούτως ώστε να επιτυγχάνει μεγαλύτερη προσήλωση κατά την επικοινωνία και αλληλεπίδραση με τις ανόργανες δυνάμεις του Κόσμου.

Ακόμη και σήμερα διάφορες μορφές Μαγικών πρακτικών έχουν συγχωνευτεί με Ψυχολογικές αρχές και χρησιμοποιούνται για να προωθήσουν τεχνικές προσωπικής εξέλιξης. Για παράδειγμα, οι τεχνικές απεικόνισης που χρησιμοποιούταν παλιότερα σε μαγικές πρακτικές, πλέον έχουν πάρει την θέση τους σε τομείς Κλινικής Ψυχολογίας αλλά και αθλητικής προπόνησης. Πρακτικές ευεξίας, όπως η Γιόγκα, το Tai Chi κ.α, βασίζονται σε μία σειρά στάσεων του σώματος, τεχνικών αναπνοής και διαλογισμού που συνδέονται με την ενεργητική δύναμη του Κοσμικού Matrix (Δικτύου) που μας περιβάλλει και στο οποίο ενσωματωνόμαστε. Σε άλλες εποχές αυτές οι πρακτικές θα θεωρούνταν μυστικιστικές και Μαγικές. Τώρα όμως είναι ένα μέρος του κόσμου στον οποίο ζούμε, ενσωματωμένο στην καθημερινότητά μας, έστω και αν δεν το γνωρίζουμε συνειδητά.

Η Τέχνη μπορεί να θεωρηθεί ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της Μαγείας, σε οποιαδήποτε μορφή (Ζωγραφική, Συγγραφή, Μουσική, Γλυπτική ή άλλη μορφή) και αν εκφράζεται. Επίσης η λέξη τεχνολογία, που προέρχεται από την λέξη «Τέχνη», σημαίνει «η επιστήμη της Τέχνης». Όμως είτε μιλάμε για την Μαγεία, είτε για την Τεχνολογία, την Τέχνη ή την Επιστήμη, κατά βάθος όλα αναφέρονται στο ίδιο πράγμα – Το ερευνητικό μονοπάτι προς την Γνώση και την κατανόηση. Και αυτή η περιπέτεια προς την Γνώση περιλαμβάνει και συχνά ενσωματώνει όλα τα πιθανά μονοπάτια, που αποτελούν μέρη του ίδιου σώματος, απλώς ενδεδυμένα με διαφορετικές φορεσιές, ανάλογα με το περιεχόμενο, τον χρόνο και τον Πολιτισμό.

Από την παιδική ηλικία είμαστε εκπαιδευμένοι να ζούμε με προβλήματα

Δεν μπορεί ο νους ποτέ να λύνει προβλήματα, το μόνο που μπορεί είναι να δημιουργεί περισσότερα προβλήματα.

Από την παιδική ηλικία είμαστε εκπαιδευμένοι να ζούμε με προβλήματα κι έτσι, όντας μέσα στα προβλήματα , δεν μπορούμε ποτέ να λύσουμε τελείως ένα πρόβλημα.

Μόνο ένας ελεύθερος εγκέφαλος, που δεν είναι διαμορφωμένος να ζει με προβλήματα, μπορεί να λύσει προβλήματα. Είναι από τα μόνιμα εμπόδιά μας το να έχουμε προβλήματα όλη την ώρα. Οπότε ο εγκέφαλός μας δεν είναι ποτέ ήσυχος, δεν είναι ελεύθερος να παρατηρεί.

Για να βρεις, λοιπόν, έναν τρόπο ζωής όπου θα μπορείς να αντιμετωπίζεις προβλήματα, να τα λύνεις και να μην παγιδεύεσαι μέσα σ αυτά, χρειάζεται πολύ μεγάλη παρατηρητικότητα, προσοχή και επίγνωση για να φροντίζεις να μην εξαπατάς τον εαυτό σου ούτε ένα δευτερόλεπτο.

Κατ’ αρχάς, λοιπόν, πρέπει να υπάρχει τάξη. Και μπαίνει τάξη μόνο όταν δεν υπάρχουν προβλήματα, όταν υπάρχει ελευθερία – όχι ελευθερία να κάνεις ότι σ’ αρέσει, γιατί αυτή δεν είναι ελευθερία. Το να διαλέγεις ανάμεσα στον έναν και στον άλλον ή ανάμεσα σε τούτο το βιβλίο και σ’ εκείνο, αυτό είναι μια άλλη μορφή σύγχυσης. Όπου υπάρχει επιλογή δεν υπάρχει ελευθερία. Όταν έχεις καθαρό μυαλό, τότε δεν υπάρχει επιλογή, αλλά άμεση αντίληψη και σωστή δράση.

THOMAS HOBBBES: Οι μέλισσες μπορούν, οι άνθρωποι όχι

Η συναίνεση (ή αλλιώς ομόνοια) μπορεί να επέλθει μεταξύ πολλών υπό το φάσμα ενός εισβολέα ή με την ελπίδα μιας κατάκτησης ή ενός πλιάτσικου· και διαρκεί όσο διαρκούν αυτές οι συνθήκες. Εντούτοις, όταν τόσο πολλοί διαγκωνίζονται, όπως είναι φυσικό, για τιμή και άλλα πλεονεκτήματα έναντι των υπολοίπων εξαιτίας της διαφορετικότητας των απόψεων και των παθών τους, είναι αδύνατο να διαρκέσει όχι μόνο η συναίνεση αλληλοϋποστήριξης ενάντια σε έναν κοινό εχθρό αλλά και η μεταξύ τους ειρήνη, αν δεν τους διακατέχει κάποιος κοινός φόβος.

Τα παραπάνω διαψεύδονται από την εμπειρία ορισμένων έμβιων όντων τα οποία, αν και άλογα, ζουν με απόλυτη τάξη και σε μια καλά οργανωμένη πολιτεία προς όφελος όλων. Τα όντα αυτά είναι εντελώς απαλλαγμένα από εξεγέρσεις και διαμάχες, σε βαθμό που δεν μπορούμε να φανταστούμε κάτι καλύτερο εάν επιθυμούμε ειρήνη, άμυνα και κοινό όφελος. Ένα παράδειγμα είναι η μέλισσα, αυτό το μικρό πλάσμα που θεωρείται animalia politica. Γιατί λοιπόν οι άνθρωποι, οι οποίοι μπορούν να προβλέψουν το όφελος της ομόνοιας, δεν τη συντηρούν μεταξύ τους δίχως καταναγκασμό, ακριβώς όπως και οι μέλισσες;

Η απάντηση σε αυτό είναι ότι, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα πλάσματα, μόνο μεταξύ ανθρώπων υπάρχει το θέμα της προτεραιότητας και ο αγώνας για την κατάκτηση της δόξας και της αναγνώρισης. Από αυτά πηγάζουν ο φθόνος και το μίσος του ενός ανθρώπου προς τον άλλο, που προκαλούν τις εξεγέρσεις και τους πολέμους.

Κατά δεύτερον, τα υπόλοιπα πλάσματα έχουν ως στόχο να υπάρχουν ειρήνη και τροφή για όλους. Οι άνθρωποι αποβλέπουν στην κυριαρχία, την υπεροχή και τον προσωπικό πλουτισμό, στοιχεία που είναι ευδιάκριτα σε κάθε άνθρωπο και προκαλούν ανταγωνισμό.

Κατά τρίτον, τα πλάσματα αυτά δεν διαθέτουν νου και δεν έχουν εκπαιδευτεί αρκετά στο να διακρίνουν ή να νομίζουν ότι διακρίνουν τυχόν ελαττώματα στη δομή της πολιτείας τους, άρα είναι ικανοποιημένα με την υπάρχουσα δομή. Μεταξύ των ανθρώπων, αντίθετα, υπάρχουν πάντοτε εκείνοι που θεωρούν τον εαυτό τους σοφότερο από τους άλλους και αγωνίζονται να αλλάξουν οτιδήποτε θεωρούν στραβό, ενώ κάποιοι άλλοι επιχειρούν να ανατρέψουν διάφορα πράγματα, πρακτική που αποτελεί αιτία πολέμου.

Κατά τέταρτον, τα ζώα δεν μιλούν· συνεπώς είναι ανίκανα να δημιουργήσουν φατρίες, κάτι που δεν ισχύει για τους ανθρώπους.

Πέμπτον, τα ζώα δεν έχουν καμία αντίληψη του καλού και του κακού. Έχουν μόνο αντίληψη της ευχαρίστησης και του πόνου, κι έτσι δεν επικρίνουν το ένα το άλλο αλλά ούτε και τον αρχηγό τους, αρκεί να έχουν όλα όσα χρειάζονται. Οι άνθρωποι, από την άλλη, γίνονται κριτές του καλού και του κακού, και όσο περισσότερα έχουν σε σχέση με όσα χρειάζονται, τόσο λιγότερο σωπαίνουν.

Τέλος, η φυσική ομόνοια, όπως αυτή που επικρατεί μεταξύ των ζώων, είναι έργο του Θεού που συντελείται με τρόπο φυσικό. Ενώ η ομόνοια μεταξύ των ανθρώπων είναι επίπλαστη, καθώς επιτυγχάνεται μέσω συμφωνιών. Δεν πρέπει λοιπόν να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι αυτά τα άλογα πλάσματα κυβερνώνται μαζικά κατά τρόπο πολύ πιο σταθερό από τους ανθρώπους, οι οποίοι επιδιώκουν το ίδιο μέσω τεχνητών θεσμών.

THOMAS HOBBBES, Περί της φύσης του ανθρώπου

ΠΙΝΔΑΡΟΣ: Αν κάποιος ελπίζει πως οι πράξεις του μένουν κρυφές από τον θεό σφάλλει

Ολυμπιόνικος Ι, Στίχος 35
Αρχαίο κείμενο: «έστι δ’ ανδρί φάμεν εοικός αμφί δαιμόνων καλά μείων γάρ αιτία»
Απόδοση: «Είναι σωστό να μιλάει καλά για τους θεούς ο άνθρωπος. Γιατί έτσι και το σφάλμα είναι μικρότερο»
Σχόλιο: Ο άνθρωπος θα σφάλλει, όπως και να έχει, μας γράφει ο Πίνδαρος. Όταν όμως μιλάει καλά, ‘ευλογεί’ δηλαδή, το Θείον τότε τα σφάλματά του είναι μικρότερα. Η ευλογία και δοξολογία προς το Θείον από πλευράς του ανθρώπου θεωρείται ‘σωτήριος’ από κάθε άποψη. Πιθανώς υπονοείται και το γεγονός ότι ο άνθρωπος που έχει τοποθετήσει στο κέντρο της ζωής του και έχει η ζωή του διαρκή αναφορά στο Θείον θα σφάλλει λιγότερο, έστω και ως αποτέλεσμα του ‘φόβου της τιμωρίας’.

Ολυμπιόνικος Ι, Στίχος 64
Αρχαίο κείμενο: «ει δε θεόν ανήρ τις έλπεταί τι λαθέμεν έρδων, αμαρτάνει»
Απόδοση: «αν κάποιος ελπίζει πως οι πράξεις του μένουν κρυφές από τον θεό σφάλλει»
Σχόλιο: Είναι φανερή η πεποίθηση ότι ο Θεός γνωρίζει τα πάντα για τον Άνθρωπο. Τόσο τις φανερές πράξεις του, όσο και τις κρυφές από τους υπόλοιπους ανθρώπους πράξεις του, αλλά και τις πιο κρυφές σκέψεις και διαθέσεις του –όπως σαφώς αναφέρει και ο Πίνδαρος σε έτερο απόσπασμα που έχουμε ήδη αναλύσει. Ο Θεός είναι Παντεπόπτης και Παντογνώστης. Είναι δε το απόσπασμα αυτό και μια προειδοποίηση σε όλους όσους νομίζουν ότι θα ξεφύγουν από τις επιπτώσεις των πράξεών τους.

Αγάπα ένα άτομο χωρίς να το κατέχεις και χωρίς να κατέχεσαι.

Αγάπα ένα άτομο αλλά μην το κατέχεις και μη κατέχεσαι. Επέμενε για ελευθερία και μη χάνεις την αγάπη! Δεν υπάρχει ανάγκη. Δεν υπάρχει φυσική έχθρα ανάμεσα στην ελευθερία και την αγάπη. Πρόκειται απλώς για μια καλλιεργημένη εχθρότητα. Φυσικά, επί αιώνες έχει γίνει έτσι, οπότε το έχεις συνηθίσει, έχει γίνει κατεστημένο.

Μόνο λίγη σκέψη χρειάζεσαι. Στοχασμός είναι η διαδικασία απελευθέρωσης του νου.

Οτιδήποτε έχει δημιουργήσει η κοινωνία, πρέπει να καταστραφεί. Όταν είσαι απελευθερωμένος, θα μπορέσεις να δεις την ομορφιά της αγάπης και της ελευθερίας μαζί. Είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Αν πραγματικά αγαπάς το άτομο, θα του δώσεις απόλυτη ελευθερία. Αυτό είναι ένα δώρο αγάπης. Και όταν υπάρχει ελευθερία, τότε η αγάπη ανταποκρίνεται απεριόριστα. Όταν δίνεις ελευθερία σε κάποιον, του έχεις δώσει το μεγαλύτερο δώρο και τότε η αγάπη έρχεται σε σένα τρέχοντας.

Η αγάπη είναι μια βασική ανάγκη, όσο βασική είναι η ελευθερία, οπότε και οι δύο χρειάζεται να ικανοποιηθούν. Και ένας άνθρωπος γεμάτος από αγάπη και ελευθερία είναι ένα από τα πιο όμορφα φαινόμενα στον κόσμο. Και όταν συναντιόνται δύο πρόσωπα τέτοιας ομορφιάς, τότε η σχέση τους δεν είναι καθόλου σχέση. Είναι σύνδεσμος. Είναι μια συνεχής ροή, σαν του ποταμού. Συνεχώς κατευθύνεται προς μεγαλύτερα ύψη. Το αποκορύφωμα της αγάπης και της ελευθερίας είναι η εμπειρία.

Μέσα σου θα βρεις και τα δύο: απεριόριστη αγάπη, απόλυτη αγάπη και απόλυτη ελευθερία.

Όταν ένα ώριμο άτομο είναι μόνο του, νιώθει πληρότητα. Όταν ένα ώριμο άτομο είναι αγάπη, δίνει χωρίς κανένα κίνητρο, απλώς δίνει. Και όταν ένα ώριμο άτομο δίνει αγάπη, αισθάνεται ευγνωμοσύνη που έχεις δεχθεί την αγάπη. Δεν προσδοκεί να είσαι ευγνώμων γι' αυτό, όχι, καθόλου, ούτε και χρειάζεται τις ευχαριστίες σου. Σε ευχαριστεί που δέχθηκες την αγάπη του. Και όταν δύο ώριμα άτομα είναι ερωτευμένα, συμβαίνει ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της ζωής, ένα από τα πιο όμορφα φαινόμενα: Είναι μαζί κι όμως απίστευτα μόνοι.

Είναι τόσο πολύ μαζί, που είναι σχεδόν σαν ένα. Η ενότητά τους όμως δεν καταστρέφει την ατομικότητά τους, στην πραγματικότητα, την εντείνει: Γίνονται περισσότερο άτομα. Δύο ερωτευμένα ώριμα άτομα βοηθούν το ένα το άλλο να γίνουν περισσότερο ελεύθερα. Δεν υπεισέρχεται καμία πολιτική ούτε διπλωματία, καμία προσπάθεια για κυριαρχία. Πώς μπορείς να δυναστεύεις το άτομο που αγαπάς;

Σκέψου το μονάχα. Η κυριαρχία είναι ένα είδος μίσους, θυμού, εχθρότητας. Πώς μπορείς να δυναστέψεις το άτομο που αγαπάς; Θα ήθελες να δεις το άτομο τελείως ελεύθερο, ανεξάρτητο, οπότε θα του δώσεις περισσότερη ατομικότητα. Γι' αυτό το αποκαλώ το μεγαλύτερο παράδοξο: Είναι τόσο πολύ μαζί, ώστε να γίνονται σχεδόν ένα, όμως, μέσα σ' αυτή την ενότητα, παραμένουν ακόμη άτομα. Οι προσωπικότητές τους δεν εξαλείφονται, εξυψώνονται περισσότερο. Ο σύντροφός τους, τους έχει εμπλουτίσει σε ό,τι αφορά την ελευθερία τους.

Όταν ερωτεύονται οι ανώριμοι άνθρωποι, καταστρέφουν την ελευθερία του άλλου, υποδουλώνουν, φυλακίζουν. Όταν ερωτεύονται τα ώριμα άτομα, βοηθούν ο ένας τον άλλο να είναι ελεύθεροι, βοηθούν ο ένας τον άλλο να καταστρέψουν κάθε είδους υποδούλωση. Και όταν η αγάπη ρέει με ελευθερία, υπάρχει ομορφιά. Όταν όμως ρέει με εξάρτηση, υπάρχει ασχήμια.

Να θυμάσαι, η ελευθερία έχει μεγαλύτερη αξία από την αγάπη. Οπότε, αν η αγάπη καταστρέφει την ελευθερία, τότε δεν αξίζει. Η αγάπη μπορεί και να παραληφθεί. Η ελευθερία πρέπει να διασωθεί. Η ελευθερία έχει μεγαλύτερη αξία. Και χωρίς ελευθερία δεν μπορείς ποτέ να είσαι χαρούμενος. Αυτό είναι αδύνατον! Η ελευθερία είναι επιθυμία κάθε άντρα και κάθε γυναίκας. Απόλυτη ελευθερία! Πέρα για πέρα ελευθερία! Έτσι, οτιδήποτε καταστρέφει την ελευθερία, ο άλλος αρχίζει να το μισεί. Βρίσκομαι εδώ για να σας δώσω ελευθερία. Δεν θέλω να σας επιβάλλω τίποτε, δεν θέλω να σας ακρωτηριάσω με κανέναν τρόπο. Θέλω απλώς να είστε ο εαυτός σας.

Έρμαν Έσσε: Κάποιοι λιγοστοί άνθρωποι είναι σαν τα αστέρια

Κάποτε, της είπε:

Είσαι σαν και εμένα, είσαι αλλιώτικη από όλους τους ανθρώπους.
Είσαι η Καμάλα, τίποτα άλλο, και υπάρχει μέσα σου γαλήνη, ένα καταφύγιο όπου μπορείς να αποσυρθείς κάθε στιγμή και νοιώσεις ζεστασιά, το ίδιο και εγώ.
Λίγοι άνθρωποι έχουν αυτή την ικανότητα, και όμως θα μπορούσαν να την αποκτήσουν όλοι.
Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι έξυπνοι, είπε η Καμάλα.
Όχι, είπε ο Σιντάρτα δεν είναι αυτό.

Ο Καμασβάμι είναι το ίδιο έξυπνος με μένα, αλλά δεν μπορεί να βρει καταφύγιο στον εαυτό του.
Άλλοι μπορούν και ας είναι στο μυαλό μικρά παιδιά.

Οι περισσότεροι άνθρωποι Καμάλα είναι σαν το φύλλο που πέφτει, που ο αέρας το παίρνει, το στροβιλίζει για λίγο και ύστερα μετεωρίζεται και σωριάζεται στο χώμα.

Άλλοι όμως λιγοστοί είναι σαν τα αστέρια που ακολουθούν μια σταθερή τροχιά και δεν τα φτάνει ο άνεμος γιατί η τροχιά και ο νόμος που ακολουθούν βρίσκεται μέσα τους.

Έρμαν Έσσε, Σιντάρτα

Αόρατος Κόσμος Ενέργειας

Εικονική Πραγματικότητα Σημαίνει Πραγματικότητα.

 

Ο ορισμός της εικονικής πραγματικότητας προέρχεται φυσικά από τους ορισμούς τόσο της «εικονικής» όσο και της «πραγματικότητας». Ο ορισμός του «εικονικού» είναι κοντά και η πραγματικότητα είναι αυτό που βιώνουμε ως ανθρώπινα όντα. Ετσι, ο όρος «εικονική πραγματικότητα» ουσιαστικά σημαίνει «σχεδόν πραγματικότητα». Αυτό θα μπορούσε, φυσικά, να σημαίνει οτιδήποτε, αλλά συνήθως αναφέρεται σε έναν συγκεκριμένο τύπο προσομοίωσης της πραγματικότητας. Γνωρίζουμε τον κόσμο μέσω των αισθήσεων και των συστημάτων αντίληψης. Δηλ. με πετσοκομμένο σύστημα επεξεργασίας των αληθινών δεδομένων. Στο σχολείο μάθαμε ότι έχουμε πέντε αισθήσεις: γεύση, αφή, μυρωδιά, θέαμα και ακοή. Αυτά όμως είναι μόνο τα πιο προφανή μας αισθητήρια όργανα. Η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι έχουν πολύ περισσότερες αισθήσεις απ’ αυτές, όπως για παράδειγμα αίσθηση ισορροπίας, θερμοκρασίας, βάρους, χρόνου, χώρου κ. α. Αυτές οι άλλες αισθητηριακές αντιλήψεις του περιβάλλοντος, καθώς και κάποια ειδική επεξεργασία αισθητηριακών πληροφοριών από τον εγκέφαλο, μας διασφαλίζουν ότι έχουμε μια πλούσια ροή πληροφοριών από το περιβάλλον προς τον Νου μας.

 

Όλα όσα γνωρίζουμε για την πραγματικότητά μας προέρχονται από τις αισθήσεις μας. Με άλλα λόγια, ολόκληρη η εμπειρία της πραγματικότητας είναι απλώς ένας συνδυασμός αισθητηριακών πληροφοριών και των εγκεφάλων μας που δημιουργούν νόημα γι’ αυτές τις λειψές πληροφορίες. Είναι λογικό λοιπόν, ότι εάν μπορείς να τροφοδοτήσεις όλες τις αισθήσεις σου με αναλυτικές πληροφορίες, η αντίληψή σου για την πραγματικότητα θα άλλαζε επίσης, ως απάντηση σ’ αυτές τις νέες πληροφορίες. Θα σου παρουσιαζόταν μια εκδοχή της πραγματικότητας που είναι πραγματικά εκεί, αλλά από την πλευρά σου δεν την θεωρείς πραγματική γιατί έχεις αποκοπεί από τις αληθινές σου αισθήσεις όπως και από τον Νου σου. Οταν μιλάω για σύνδεση με την Δύναμη, αυτό ακριβώς είναι. Η σύνδεση με τις αισθήσεις σου και με τον ΝΟΥ σου.

 

Ετσι, συνοπτικά, η εικονική πραγματικότητα συνεπάγεται την παρουσίαση των αισθήσεών μας σε ένα περιβάλλον που δημιουργείται από υπολογιστή και μπορούμε να το εξερευνήσουμε με ενδιαφέροντα τρόπο.

 

Εικονική θεωρείται η πραγματικότητα που δεν σχετίζεται με την «πραγματικότητα» του μαζάνθρωπου και των ιερατείων του, ένας κόσμος φαινομενικός, πλασματικός. Θεωρείς πως θα σε άφηνε η «Mystery Babylon» να αντιλαμβάνεσαι την αληθινή πραγματικότητα; Οχι δα. Αυτό είναι για την Ελίτ κι ουχί για την πλέμπα. Ο αγελαίος μαζάνθρωπος πρέπει να πιστεύει ότι του λέει το εξουσιαστικό αφήγημα κι απαγορεύεται να χρησιμοποιεί τον δικό του Νου για να αντιλαμβάνεται την αληθινή πραγματικότητα. Πρέπει να σέρνεται σαν ερπετό στις αμαρτίες του που του φόρτωσε ένας βδελυρός θεός και το ιερατείο του. να λατρεύει και να υπακούει, ταπεινός και δουλικός σε συστήματα παρά φύση κι εναντίον του Δυναμικού του. Ετσι πετάει στα θρησκευτικό-πολιτικά σκουπίδια την υγεία του, τα παιδιά του, την ζωή του, την Δύναμη του. Μάλιστα χαίρεται και καμαρώνει γι’ αυτή του την εξαθλίωση και τον εκφυλισμό και το γιορτάζει με σαματά και κωδωνοκρουσίες. Προσπαθεί δε να πείσει κάθε άνθρωπο που δεν κοιμάται όρθιος, πόσο δίκιο έχει για τις αρλούμπες περί ψυχής και πνεύματος, κόλασης και παραδείσου, κάρμα και ντάρμα, τσάρκα και πράνα, θεού και διαβόλου… Μάλιστα είναι σχεδόν αδύνατον να γνωρίζει τι σημαίνει η λέξη «πίστη» που χρησιμοποιεί σαν καραμέλα.

 

Δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που να γνωρίζουν συνειδητά ότι υπάρχει ένας Αόρατος Κόσμος Ενέργειας, που περιβάλλει τον καθένα μας και τον οποίον δεν μπορούμε να τον αγγίξουμε, χειροπιαστά ή να τον δούμε με τα ίδια μας τα μάτια. Ενας κόσμος που ξεφεύγει από την όρασή μας, αλλά όχι από την φαντασία μας, και παίζει τεράστιο και καθοριστικό ρόλο σε οτιδήποτε κάνουμε. Είναι πάντα μαζί μας. Αν συντονιστείς με αυτόν τον Αόρατο Κόσμο Ενέργειας μονάχα τότε θα ξεδιπλώσεις τον αληθινό σου εαυτό. Αντί να σέρνεσαι στον βούρκο της αμαρτίας του πνεύματος, όπως σε διατάζει ο ποιμένας σου.

 

Πιστεύεις λοιπόν, διάφορες ανοησίες που σου πουλάει το ιερατείο σου, αλλά η πίστη σου δεν έχει κανένα αντίκρισμα στην πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι εκείνο που είσαι, που αισθάνεσαι, εκείνο που κάνεις, εκείνο που σκέφτεσαι αν οι σκέψεις είναι δικές σου. Κάθε μορφή πίστης, είτε σε οποιονδήποτε θεό, είτε η εμπιστοσύνη στις αρχές, στον επιστημονισμό και στα νεκρά ιεραρχικά και ιδεολογικά συστήματα είναι απλώς η εκδήλωση του φόβου σου, μια φυγή από την ανόητη, μονότονη και σκληρή ζωή σου. Επιπλέον, η πίστη και η εμπιστοσύνη σε οποιοδήποτε ρεύμα, αναπόφευκτα χωρίζει τους ανθρώπους, πιστούς και άπιστους, σε εμβολιασμένους κι ανεμβολίαστους, ιουδαίους, μουσουλμάνους, ινδουιστές, βουδιστές, χριστιανούς, κομουνιστές, σοσιαλιστές, καπιταλιστές, νεοφιλελεύθερους, φασίστες και αντιφασίστες, ρατσιστές και αντιρατσιστές, ελεύθερους και σκλάβους …και λοιπά καλούδια της «Mystery Babylon» για να ‘χεις να πορεύεσαι στο μαντρί της δημιουργίας τους. Αν κοιτάξεις με την Παρατήρηση του Ολοφάνερου, (με την αληθινή όραση) σε ποιο μαντρί ανήκεις, που προσφέρεις σαν 8μάλακας την πίστη σου, τότε θα καταλάβεις από που πρέπει να δραπετεύσεις. Αλλά βολεύτηκες και με αρλουμπολογίες θέλεις να μας πείσεις για την δουλεία σου.

Φιλοσοφία και Ιδεολογία: Πλάτων -Χέγκελ-Χάιντεγκερ

Τι είναι ιδεολογία;

§1

Είναι η φιλοσοφία ιδεολογία; Ή μήπως η ιδεολογία ιδιάζει στη φιλοσοφία; Για ν’ απαντήσει κανείς σε αυτά τα ερωτήματα πρέπει πρώτα να ρωτήσει: τι είναι και τι δεν είναι φιλοσοφία; Προς την ίδια κατεύθυνση: τι είναι ιδεολογία;

Ι. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, η φιλοσοφία συνάπτεται με την ιδέα του αγαθού, ως το αμετάβλητο, το ανυπόθετα, απαράλλακτα αμετάβλητο και αναλλοίωτο (Πολιτεία 473 κ.εξ.). Ενδημεί στον υπερουράνιο τόπο (Φαίδρος), όπου βασιλεύει απόλυτη αρμονία και δεν βλασταίνουν πια άσκοπες πολυπραγμοσύνες, δόλιες υστεροβουλίες, βάρβαροι ανταγωνισμοί, υβριστικές ψευδολογίες, πονηρές εξαπατήσεις ή ακατανόητες αυταπάτες. Η αληθινή φιλοσοφία, όπως απαράμιλλα μας λέει ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος, συνυφαίνεται με τον διαλεκτικό λόγο και ως εκ τούτου με τα μεγάλα και ωραία έργα. Και κάθε ωραίο έργο θα είναι, για τον άνθρωπο και δη για τον νέο,

«σαν αύρα από έναν τόπο καλό που θα φέρνει υγεία, και χωρίς καν να το καταλάβουν, από παιδιά κιόλας, θα οδηγούνται για να συνάπτουν φιλία και να συναναστρέφονται τον ωραίο λόγο. Ο ωραίος λόγος, η ωραία αρμονία, ο ωραίος ρυθμός μαρτυρούν την αγαθότητα του χαρακτήρα, όχι εκείνη που κατ’ ευφημισμό τη λέμε αγαθότητα, ενώ στην πράξη είναι βλακεία, αλλά εκείνο τον λογισμό που έχει λεπτό και ευγενικό ήθος… Δεν συμφέρει στους δυνάστες να φωλιάζουν στις ψυχές των νέων υψηλά φρονήματα ούτε να δημιουργούνται ανάμεσά τους ισχυρές φιλίες και δεσμοί» (Πολιτεία, ό.π.).

ΙΙ. Σύμφωνα με το Χέγκελ, η φιλοσοφία δεν σχετίζεται με ατέρμονες διηγήσεις, με ανεξήγητες ιδιοτυπίες, με διχαστικές λογικές, αλλά με τον ένα, τον ενοποιητικό, καθολικό Λόγο. Η φιλοσοφία αναδεικνύεται ως αναγκαία εκεί και τότε, όπου και όταν βασιλεύει ο διχασμός (Werke 2, 20). Ο διχασμός βασιλεύει εκεί όπου τον πρώτο λόγο για τη ζωή έχει η ιδεολογία, όπως θα δούμε πιο κάτω, όταν θα μιλήσουμε για την ιδεολογία:

«Η ανάγκη για φιλοσοφία ανακύπτει, όταν από τη ζωή των ανθρώπων εξαφανίζεται η δύναμη της ενοποίησης, οι δε αντιθέσεις έχουν χάσει τη ζωντανή τους σχέση και αλληλεπίδραση και αποκτούν αυτονομία» (ό.π., 22).

Στην ιστορία της φιλοσοφίας, αποφαίνεται με περισσή διαύγεια λόγου πως η φιλοσοφία είναι μόνο μία και μπορεί να είναι μόνο μία, διότι ο Λόγος είναι μόνο ένας. Εννοεί πως ο Λόγος δεν είναι διχαστικός, ιδεολογικός, εξοντωτικός, αλλά ενοποιητικός, έτσι ώστε οι διάφορες μορφές εκδίπλωσής του να είναι μορφές ή τρόποι της αυτογνωσίας του και όχι ακύρωσης της αλήθειας του:

«δεν μπορεί ανάμεσα στο Λόγο και την αυτογνωσία του να υψωθεί ένας τοίχος, με τη βοήθεια του οποίου η αυτογνωσία του θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί ουσιαστικά από την εμφάνισή της…Ο Λόγος, όταν εξετάζεται απόλυτα και γίνεται αντικείμενο του ίδιου του εαυτού του μέσα στην πράξη αυτογνωσίας του … γίνεται φιλοσοφία».

ΙΙΙ. Ο Χάιντεγκερ επίσης συνοψίζει ως εξής την ουσία της φιλοσοφίας:

1. Φιλοσοφία είναι ο ακατάπαυστος αγώνας του ερωτάν για την ουσία και το Είναι των όντων.
2. Ετούτο το ερωτάν εντός εαυτού, αυτό καθεαυτό, είναι ιστορικό, τουτέστιν η απαίτηση, η έριδα [=ο αγώνας], η πρόκληση και η τιμή ενός λαού για χάρη της αυστηρότητας και της διαύγασης του πεπρωμένου του.
3. Η φιλοσοφία δεν είναι: επιστήμη, κατασκευή κοσμοθεωρίας, θεμελίωση γνώσης  (Χάιντεγκερ, περί πολιτικής, περί αλήθειας, περί τεχνικής, εισαγωγή, σ. 149). Βλ. και Beiträge zur Philosophie (GA 65), σσ. 36 κ.εξ.

Η φιλοσοφία συνάπτεται με την ουσία των όντων εντός της ιστορίας του Είναι. Τούτο νοείται περαιτέρω ότι συνδέεται με την ιστορία και το πεπρωμένο του λαού, πράγμα που σημαίνει δυο τινά:

1. Η ίδια η φιλοσοφία δεν λειτουργεί ως κομματική ή πολιτική ιδεολογία του ενός ή του άλλου υποκειμένου ή οποιασδήποτε κοινωνικο-πολιτικής ομάδας·
2. Η ίδια προσλαμβάνει τον χαρακτήρα του πνευματικού αγώνα, της ερμηνευτικής αναμέτρησης, που διαυγάζει την πραγματικότητα, το αυθεντικό Είναι των ανθρώπων, αυτού τούτου του λαού, και τον αποτρέπει από το να άγεται ως όχλος από τον κάθε επίδοξο εξουσιαστή.

§2

Ι. Η έννοια ή ο όρος ιδεολογία ανάγει την ετυμολογική της/του προέλευση από: την Ιδέα συν τον Λόγο [=θεωρία-διδασκαλία] και υποδηλώνει πρωταρχικά τη διδασκαλία, τη θεωρία, την «επιστήμη» των ιδεών. Αυτή η «επιστήμη», θεωρία ή διδασκαλία, ως ενιαίο σύστημα, διεκδικεί μια αληθινή αποτύπωση, εικόνα, της πραγματικότητας. Η θεωρία ωστόσο του Φρ. Μπέικον (1561-1626) περί ειδώλων, ως κριτική της ψευδούς, της εξαπατημένης από κοινωνικές κι άλλες προκαταλήψεις συνείδησης, καθώς και η διατύπωση, υπό τον όρο ιδεολογία, μιας ανάπτυξης ιδεών από τον Ντεστού Ντε Τρασύ (1754-1836), για να αντικρούσει την κυρίαρχη τότε θεολογική μεταφυσική της πίστης και της αυθεντίας, προετοίμασαν το έδαφος για τη σύγχρονη χρήση της ιδεολογίας.

ΙΙ. Στη νεωτερική εποχή, έως και σήμερα, η ιδεολογία αποτελεί ό,τι το πιο αρνητικό. Παραποιεί την πραγματικότητα και εμποτίζει το κοινωνικό και πολιτικό σώμα με ιδιοτέλεια, με φανατισμό, με δογματισμό, με εχθρική διάθεση για την ετερότητα. Η παραποίηση έγκειται στο ότι παρουσιάζει τα επί μέρους συμφέροντα της μιας ή της άλλης κοινωνικής ομάδας ως καθολικά, ως συμφέροντα όλης της κοινωνίας και προβάλλει την ορισμένη κοσμοθεωρία ή κοσμο-αντίληψη ως συμπαντική αλήθεια. Έτσι διχάζει τον λογισμό και τη συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου. Το ένα ημισφαίριο του νου του τελευταίου τρέφεται με ιδεολογικές αυταπάτες, παραληρεί σε βαθμό ψυχασθένειας και συνάμα απονεκρώνει το άλλο ημισφαίριο: όλος ο εσωτερικός κόσμος του εν λόγω ιδεολογιστή τότε μετατρέπεται σε βάρβαρο εργαλείο, που θέλει να εξοντώσει όποιον και ό,τι δεν ομιλεί τη δική του γλώσσα της αγριότητας και του βανδαλισμού. Ο Μαρξ, ειδικά στο έργο του Γερμανική Ιδεολογία, στρέφεται ενάντια στην ιδεολογία. Ωστόσο, ο ιστορικός μαρξισμός καταδείχθηκε ως η πιο ωφελιμιστική ιδεολογία, που παρήγαγε και παράγει πολιτικούς απατεώνες, ψευδείς συνειδήσεις, αντι-επιστημονικές υποκειμενικότητες, αρρωστημένα Εγώ και ό,τι ανήκει στον ανεστραμμένο κόσμο της λογικής [: αναλυτικά περί του όλου στο βιβλίο του γράφοντος, που κυκλοφορεί σε λίγες ημέρες με τίτλο: Μάρτιν Χάιντεγκερ-Ερμηνευτική του Πολιτικού: δημοκρατία, σοσιαλισμός, κομμουνισμός].

ΠΛΑΤΩΝ: Ἵππίας μείζων (282b-283c)

[282b] ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Καλῶς γε σύ, ὦ Ἱππία, ὀνομάζων τε καὶ διανοούμενος, ὡς ἐμοὶ δοκεῖς. συμμαρτυρῆσαι δέ σοι ἔχω ὅτι ἀληθῆ λέγεις, καὶ τῷ ὄντι ὑμῶν ἐπιδέδωκεν ἡ τέχνη πρὸς τὸ καὶ τὰ δημόσια πράττειν δύνασθαι μετὰ τῶν ἰδίων. Γοργίας τε γὰρ οὗτος ὁ Λεοντῖνος σοφιστὴς δεῦρο ἀφίκετο δημοσίᾳ οἴκοθεν πρεσβεύων, ὡς ἱκανώτατος ὢν Λεοντίνων τὰ κοινὰ πράττειν, καὶ ἔν τε τῷ δήμῳ ἔδοξεν ἄριστα εἰπεῖν, καὶ ἰδίᾳ ἐπιδείξεις ποιούμενος καὶ συνὼν τοῖς νέοις χρήματα πολλὰ ἠργάσατο [282c] καὶ ἔλαβεν ἐκ τῆσδε τῆς πόλεως· εἰ δὲ βούλει, ὁ ἡμέτερος ἑταῖρος Πρόδικος οὗτος πολλάκις μὲν καὶ ἄλλοτε δημοσίᾳ ἀφίκετο, ἀτὰρ τὰ τελευταῖα ἔναγχος ἀφικόμενος δημοσίᾳ ἐκ Κέω λέγων τ᾽ ἐν τῇ βουλῇ πάνυ ηὐδοκίμησεν καὶ ἰδίᾳ ἐπιδείξεις ποιούμενος καὶ τοῖς νέοις συνὼν χρήματα ἔλαβεν θαυμαστὰ ὅσα. τῶν δὲ παλαιῶν ἐκείνων οὐδεὶς πώποτε ἠξίωσεν ἀργύριον μισθὸν πράξασθαι οὐδ᾽ ἐπιδείξεις [282d] ποιήσασθαι ἐν παντοδαποῖς ἀνθρώποις τῆς ἑαυτοῦ σοφίας· οὕτως ἦσαν εὐήθεις καὶ ἐλελήθει αὐτοὺς ἀργύριον ὡς πολλοῦ ἄξιον εἴη. τούτων δ᾽ ἑκάτερος πλέον ἀργύριον ἀπὸ σοφίας εἴργασται ἢ ἄλλος δημιουργὸς ἀφ᾽ ἧστινος τέχνης· καὶ ἔτι πρότερος τούτων Πρωταγόρας.
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδὲν γάρ, ὦ Σώκρατες, οἶσθα τῶν καλῶν περὶ τοῦτο. εἰ γὰρ εἰδείης ὅσον ἀργύριον εἴργασμαι ἐγώ, θαυμάσαις ἄν· καὶ τὰ μὲν ἄλλα ἐῶ, ἀφικόμενος δέ ποτε εἰς Σικελίαν, [282e] Πρωταγόρου αὐτόθι ἐπιδημοῦντος καὶ εὐδοκιμοῦντος καὶ πρεσβυτέρου ὄντος πολὺ νεώτερος ὢν ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ πάνυ πλέον ἢ πεντήκοντα καὶ ἑκατὸν μνᾶς ἠργασάμην, καὶ ἐξ ἑνός γε χωρίου πάνυ σμικροῦ, Ἰνυκοῦ, πλέον ἢ εἴκοσι μνᾶς· καὶ τοῦτο ἐλθὼν οἴκαδε φέρων τῷ πατρὶ ἔδωκα, ὥστε ἐκεῖνον καὶ τοὺς ἄλλους πολίτας θαυμάζειν τε καὶ ἐκπεπλῆχθαι. καὶ σχεδόν τι οἶμαι ἐμὲ πλείω χρήματα εἰργάσθαι ἢ ἄλλους σύνδυο οὕστινας βούλει τῶν σοφιστῶν.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Καλόν γε, ὦ Ἱππία, λέγεις καὶ μέγα τεκμήριον [283a] σοφίας τῆς τε σεαυτοῦ καὶ τῶν νῦν ἀνθρώπων πρὸς τοὺς ἀρχαίους ὅσον διαφέρουσι. τῶν γὰρ προτέρων [περὶ Ἀναξαγόρου λέγεται] πολλὴ ἀμαθία κατὰ τὸν σὸν λόγον. τοὐναντίον γὰρ Ἀναξαγόρᾳ φασὶ συμβῆναι ἢ ὑμῖν· καταλειφθέντων γὰρ αὐτῷ πολλῶν χρημάτων καταμελῆσαι καὶ ἀπολέσαι πάντα —οὕτως αὐτὸν ἀνόητα σοφίζεσθαι— λέγουσι δὲ καὶ περὶ ἄλλων τῶν παλαιῶν ἕτερα τοιαῦτα. τοῦτο μὲν οὖν μοι δοκεῖς καλὸν τεκμήριον ἀποφαίνειν περὶ σοφίας τῶν [283b] νῦν πρὸς τοὺς προτέρους, καὶ πολλοῖς συνδοκεῖ ὅτι τὸν σοφὸν αὐτὸν αὑτῷ μάλιστα δεῖ σοφὸν εἶναι· τούτου δ᾽ ὅρος ἐστὶν ἄρα, ὃς ἂν πλεῖστον ἀργύριον ἐργάσηται. καὶ ταῦτα μὲν ἱκανῶς ἐχέτω· τόδε δέ μοι εἰπέ, σὺ αὐτὸς πόθεν πλεῖστον ἀργύριον ἠργάσω τῶν πόλεων εἰς ἃς ἀφικνῇ; ἢ δῆλον ὅτι ἐκ Λακεδαίμονος, οἷπερ καὶ πλειστάκις ἀφῖξαι;
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐ μὰ τὸν Δία, ὦ Σώκρατες.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Πῶς φῄς; ἀλλ᾽ ἐλάχιστον;
[283c] ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδὲν μὲν οὖν τὸ παράπαν πώποτε.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Τέρας λέγεις καὶ θαυμαστόν, ὦ Ἱππία. καί μοι εἰπέ· πότερον ἡ σοφία ἡ σὴ οὐχ οἵα τοὺς συνόντας αὐτῇ καὶ μανθάνοντας εἰς ἀρετὴν βελτίους ποιεῖν;
ΙΠΠΙΑΣ. Καὶ πολύ γε, ὦ Σώκρατες.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἀλλὰ τοὺς μὲν Ἰνυκίνων ὑεῖς οἷός τε ἦσθα ἀμείνους ποιῆσαι, τοὺς δὲ Σπαρτιατῶν ἠδυνάτεις;
ΙΠΠΙΑΣ. Πολλοῦ γε δέω.

***
[282b] ΣΩ. Καλά κάνεις, Ιππία, που τα συλλογιέσαι και τα λογαριάζεις έτσι· αυτή τη γνώμη έχω. Μπορώ ακόμα και να σου έρθω μάρτυρας πως λες αλήθεια και πως η τέχνη σας πραγματικά έχει προκόψει τόσο, ώστε να μπορεί, δίπλα στα ιδιωτικά, να καταγίνεται και με τα δημόσια πράγματα. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Γοργία, τον Λεοντίνο σοφιστή: Ήρθε εδώ πρεσβευτής από τον τόπο του για δημόσια ζητήματα, γιατί πίστευαν πως είναι ο πιο ικανός από τους Λεοντίνους να καταγίνεται με τα πολιτικά, και όχι μόνο μιλώντας μπροστά στον αθηναϊκό δήμο έδωσε την εντύπωση πως μίλησε θαυμάσια, αλλά και ως ιδιώτης έκανε ομιλίες στο κοινό και πλησιάζοντας τους νέους έβγαλε χρήματα πολλά [282c] από αυτήν εδώ την πόλη. Ή, αν προτιμάς, ο φίλος μας ο Πρόδικος που ξέρουμε ήρθε και άλλοτε πολλές φορές με δημόσια αποστολή, και τώρα τελευταία, φτάνοντας από την Τζια με δημόσια αποστολή, όχι μόνο μίλησε στη βουλή με πολλή επιτυχία, αλλά και ως ιδιώτης έκανε ομιλίες στο κοινό και πλησιάζοντας τους νέους κέρδισε χρήματα όσα δεν φαντάζεσαι. Από εκείνους όμως τους παλιούς κανένας ποτέ δεν ενόμισε πως έπρεπε να πάρει χρήματα για τον κόπο του ούτε να κάνει ομιλίες [282d] στο κοινό, για να δείξει τη σοφία του μπροστά σε κάθε λογής ανθρώπους· τόση αφέλεια είχαν και τόσο δεν είχαν καταλάβει πως τα χρήματα έχουν αξία μεγάλη. Αντίθετα, από τούτους που είπαμε τόσο ο ένας όσο και ο άλλος έβγαλαν από τη σοφία τους περισσότερα χρήματα από ό,τι άλλος τεχνίτης από οποιαδήποτε τέχνη· και ακόμα πιο πριν από αυτούς ο Πρωταγόρας.
ΙΠ. Ε λοιπόν, Σωκράτη, ιδέα δεν έχεις πόσες όμορφες δουλειές γίνονται γύρω από τα πράγματα αυτά! Γιατί αν ήξερες πόσα χρήματα έχω βγάλει εγώ, θα έμενες με ανοιχτό το στόμα. Για να αφήσω τα άλλα, κάποτε που πήγα στη Σικελία, [282e] τον καιρό που ο Πρωταγόρας βρισκόταν εκεί και είχε μεγάλες επιτυχίες και ήταν και μεγαλύτερος στα χρόνια, εγώ, πολύ νεότερός του, σε πολύ λίγον καιρό έβγαλα πάνω από εκατόν πενήντα μνες, και από μια πολύ μικρή πολιτεία, την Ινυκό, πάνω από είκοσι μνες. Φορτωμένος χρήματα γύρισα στην πατρίδα μου και τα έδωσα στον πατέρα μου, έτσι που τα έχασαν και απορούσαν όχι μόνο εκείνος, αλλά και οι πατριώτες μου οι άλλοι. Και πάω να πιστέψω πως εγώ έχω βγάλει περισσότερα χρήματα παρά δύο μαζί σοφιστές άλλοι, όποιους και να πεις.
ΣΩ. Όμορφη και δυνατή είναι, Ιππία, η απόδειξη που φέρνεις [283a] τόσο της δικής σου σοφίας όσο και των τωρινών ανθρώπων μπροστά στους αρχαίους, πόσο ξεχωρίζουν· γιατί από τα λόγια σου βγαίνει πως των πιο παλιών η κουταμάρα ήταν μεγάλη. Λένε πως ο Αναξαγόρας έπαθε το αντίθετο από σας: ενώ είχε κληρονομήσει περιουσία μεγάλη, την παραμέλησε ολωσδιόλου και την έχασε ολόκληρη· τόσο χωρίς νου ήταν η σοφία του. Και για τους παλιούς τούς άλλους λένε παρόμοια. Με όσα λοιπόν τώρα λες φαίνεται πως προβάλλεις μιαν όμορφη απόδειξη για τη σοφία των [283b] τωρινών μπροστά τους παλιούς, και πολλοί συμφωνούν μαζί σου ότι ο σοφός πρέπει πρώτα απ᾽ όλα να είναι σοφός για τον εαυτό του. Και σοφός, όπως φαίνεται, θα πει αυτός που βγάζει όσο μπορεί περισσότερα χρήματα. Ας τα αφήσουμε όμως αυτά. Πες μου τώρα, συ ο ίδιος από τις πολιτείες που πηγαίνεις πούθε έβγαλες τα περισσότερα χρήματα; Το δίχως άλλο από τη Λακεδαίμονα, που έχεις πάει και τις πιο πολλές φορές. Ή όχι;
ΙΠ. Όχι, μά τον Δία, Σωκράτη.
ΣΩ. Τί λες; Τα λιγότερα απ᾽ όλα;
[283c] ΙΠ. Ούτε το παραμικρό ποτέ!
ΣΩ. Αυτό που λες είναι απίστευτο και παράξενο, Ιππία. Γιά πες μου όμως, η σοφία η δική σου δεν είναι τέτοια που να κάνει καλύτερους στην αρετή όσους καταπιάνονται μαζί της και τη μαθαίνουν;
ΙΠ. Και πολύ μάλιστα, Σωκράτη.
ΣΩ. Πιστεύεις λοιπόν πως τους γιους των Ινυκίνων ήσουν ικανός να τους κάνεις καλύτερους, ενώ των Σπαρτιατών δεν μπορούσες;
ΙΠ. Κάθε άλλο!