ΑΙΣΩΠΟΣ - Μῦθοι (221.1-225.1)

221. ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΚΑΙ ΘΡΗΝΩΙΔΟΙ [221.1] πλούσιος δύο θυγατέρας ἔχων τῆς ἑτέρας ἀποθανούσης τὰς θρηνούσας ἐμισθώσατο. τῆς δὲ ἑτέρας παιδὸς λεγούσης πρὸς τὴν μητέρα· «ἄθλιαι ἡμεῖς, εἴ γε αὐταὶ μέν, ὧν ἐστι τὸ πάθος, θρηνεῖν οὐκ ἴσμεν, αἱ δὲ μηδὲν προσήκουσαι οὕτως σφόδρα κόπτονται καὶ κλαίουσιν», ἡ μήτηρ ἔφη· «μὴ θαύμαζε, τέκνον, εἰ οὕτως αὗται θρηνοῦσιν· ἐπὶ γὰρ ἀργυρίῳ τοῦτο ποιοῦσιν».
οὕτως ἔνιοι τῶν ἀνθρώπων διὰ φιλαργυρίαν οὐκ ὀκνοῦσι καὶ ἀλλοτρίας συμφορὰς ἐργολαβεῖν.

222. ΠΟΙΜΗΝ ΚΑΙ ΚΥΩΝ
[222.1] ποιμὴν ἔχων κύνα παμμεγέθη τούτῳ εἰώθει τὰ ἔμβρυα καὶ τὰ ἀποθνῄσκοντα τῶν προβάτων παραβάλλειν. καὶ δήποτε εἰσελθούσης τῆς ποίμνης ὁ ποιμὴν θεασάμενος τὸν κύνα προσιόντα τοῖς προβάτοις καὶ περισαίνοντα αὐτὰ εἶπεν· «ἀλλ᾽, ὦ οὗτος, ὃ θέλεις σὺ τούτοις, ἐπὶ τῇ σῇ κεφαλῇ γένοιτο».
ὁ λόγος εὔκαιρος πρὸς ἄνδρα κόλακα.

223. ΠΟΙΜΗΝ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑ
[223.1] ποιμὴν ἔν τινι παραθαλασσίῳ τόπῳ νέμων ὡς ἐθεάσατο τὴν θάλασσαν γαληνήν τε καὶ πραεῖαν, ἐπεθύμησε πλεῖν. διόπερ πωλήσας αὐτοῦ τὰ πρόβατα, φοίνικας ἀγοράσας καὶ ναῦν ἐμφορτισάμενος ἀνήχθη· χειμῶνος δὲ σφοδροῦ γενομένου καὶ τῆς νηὸς περιτραπείσης πάντα ἀπολέσας μόλις ἐπὶ τὴν γῆν διενήξατο. πάλιν δὲ γαλήνης γενομένης ὡς ἐθεάσατό τινα ἐπὶ τῆς γῆς ἐπαινοῦντα τῆς θαλάσσης τὴν ἠρεμίαν, ἔφη· «ἀλλ᾽, ὦ οὗτος, αὕτη γάρ σοι φοινίκων ἐπιθυμεῖ».
οὕτω πολλάκις τὰ παθήματα τοῖς φρονίμοις γίνεται μαθήματα.

224. ΠΟΙΜΗΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΑΤΑ
[224.1] ποιμὴν ἐλάσας τὰ πρόβατα εἴς τινα δρυμῶνα ὡς ἐθεάσατο δρῦν παμμεγέθη μεστὴν βαλάνων, ὑποστρώσας τὸ ἱμάτιον ἐπὶ ταύτην ἀνέβη καὶ τὸν καρπὸν ἀντέσειε. τὰ δὲ πρόβατα ἐσθίοντα τὰς βαλάνους ἔλαθε καὶ τὰ ἱμάτια συγκαταφαγόντα. ὁ δὲ ποιμὴν καταβὰς ὡς ἐθεάσατο τὸ γεγονός, εἶπεν· «ὦ κάκιστα ζῷα, ὑμεῖς τοῖς λοιποῖς ἔρια εἰς ἐσθῆτα παρέχετε, ἐμοῦ δὲ τοῦ τρέφοντος καὶ τὸ ἱμάτιον ἀφείλασθε».
οὕτω καὶ τῶν ἀνθρώπων πολλοὶ δι᾽ ἄγνοιαν τοὺς μηδὲν προσήκοντας εὐεργετοῦντες κατὰ τῶν οἰκείων φαῦλα ἐργάζονται.

225. ΠΟΙΜΗΝ ΚΑΙ ΛΥΚΙΔΕΙΣ
[225.1] ποιμὴν εὑρὼν λυκιδεῖς τούτους μετὰ πολλῆς ἐπιμελείας ἔτρεφεν οἰόμενος, ὅτι τελειωθέντες οὐ μόνον τὰ ἑαυτοῦ πρόβατα τηρήσουσιν, ἀλλὰ καὶ τὰ ἑτέρων ἁρπάζοντες αὐτῷ οἴσουσιν. οἱ δὲ ὡς τάχιστα ηὐξήθησαν, ἀδείας τυχόντες πρῶτον αὐτοῦ τὴν ποίμνην διέφθειραν. καὶ ὃς ἀναστενάξας εἶπεν· «ἀλλ᾽ ἔγωγε δίκαια πέπονθα. τί γὰρ τούτους νηπίους ὄντας ἔσῳζον, οὓς ἔδει καὶ ηὐξημένους ἀναιρεῖν;»
οὕτως οἱ τοὺς πονηροὺς περισῴζοντες λανθάνουσι καθ᾽ ἑαυτῶν πρῶτον αὐτοὺς ῥωννύντες.

***
221. Οι πλούσιοι και οι μοιρολογίστρες.
[221.1] Ήταν κάποτε ένας πλούσιος που είχε δύο θυγατέρες. Δυστυχώς η μία από αυτές πέθανε, και έτσι ο πατέρας μίσθωσε μοιρολογίστρες για να την κλάψουν. Η άλλη κόρη, που λέτε, παραπονέθηκε τότε στη μάνα της: «Αλήθεια, τώρα, δεν είμαστε ελεεινές; Δικό μας είναι το πένθος, και παρ᾽ όλα αυτά εμείς δεν είμαστε σε θέση να θρηνήσουμε. Δες όμως τούτες εδώ, πώς κλαίνε και χτυπιούνται με την ψυχή τους, δίχως να έχουν την παραμικρή σχέση με την πεθαμένη!». Εντούτοις η μάνα της αποκρίθηκε: «Μη σε παραξενεύει, κορίτσι μου, που σήκωσαν οι λεγάμενες τέτοιους θρήνους. Βλέπεις, τις πληρώνουμε για να το κάνουν».
Έτσι ενεργούν και μερικοί άνθρωποι: Τέτοια είναι η φιλοχρηματία τους, που δεν διστάζουν να βγάλουν κέρδος ακόμη και από τις συμφορές των άλλων.

222. Ο τσοπάνης και το σκυλί.
[222.1] Κάποιος βοσκός είχε ένα πελώριο τσοπανόσκυλο και συνήθιζε να το ταΐζει με τα έμβρυα που απόρριχναν οι προβατίνες και με τα ετοιμοθάνατα αρνιά. Μια φορά, λοιπόν, μόλις μπήκε το κοπάδι μέσα στο μαντρί, ο άνθρωπός μας είδε τον σκύλο του να τρέχει κοντά στα πρόβατα και να τους κάνει χαρές, κουνώντας την ουρά του. Νά τί του έκραξε τότε: «Βρε κερατά, ξέρω τί εύχεσαι μέσα σου για τούτα εδώ τα καημένα — στο κεφάλι σου να πέσει το κακό!».
Ο μύθος αυτός ταιριάζει για κανέναν κόλακα.

223. Ο βοσκός και η θάλασσα.
[223.1] Ήταν ένας τσοπάνης που έβοσκε το κοπάδι του σε παραθαλάσσιο μέρος. Κάποια μέρα, λοιπόν, παρατήρησε τί γαλήνια και ήσυχη που ήταν η θάλασσα, και τον έπιασε λαχτάρα να ταξιδέψει με καράβι. Μια και δυο, που λέτε, πούλησε τα πρόβατά του και αγόρασε ένα απόθεμα χουρμάδες· μετά φόρτωσε το εμπόρευμά του σε πλοίο και άνοιξε πανιά. Έλα όμως που πάνω στην ώρα ξέσπασε σφοδρή καταιγίδα και το καράβι του αναποδογύρισε, με αποτέλεσμα ο άνθρωπός μας να τα χάσει όλα. Μόλις που κατάφερε ο ίδιος να κολυμπήσει μέχρι την ακτή. Λίγο αργότερα, φυσικά, γαλήνεψε πάλι ο καιρός. Τότε ο τσοπάνης πρόσεξε κάποιον στην ακρογιαλιά, ο οποίος θαύμαζε την ηρεμία της θάλασσας. Τον προειδοποίησε λοιπόν: «Πρόσεχέ την, βρε κακομοίρη, έχει βάλει στο μάτι τους χουρμάδες σου!».
Έτσι και για τους μυαλωμένους ανθρώπους, τα παθήματα τους γίνονται μαθήματα.

224. Ο βοσκός και τα πρόβατα.
[224.1] Μια φορά ένας βοσκός σαλάγησε τα πρόβατά του μέσα στον δρυμό. Εκεί πήρε το μάτι του μια πανύψηλη βελανιδιά, γεμάτη βελανίδια. Μια και δυο, λοιπόν, έστρωσε το πανωφόρι του από κάτω της, σκαρφάλωσε στο δέντρο και βάλθηκε να τινάζει και να ρίχνει χάμω τους καρπούς. Τα πρόβατα, που λέτε, πέσαν με τα μούτρα στο φαΐ· έλα όμως που μαζί με τα βελανίδια ροκάνισαν δίχως να το καταλάβουν και το πανωφόρι του αφέντη τους από κάτω. Ύστερα από λίγο, ο τσοπάνης κατέβηκε πάλι στο έδαφος και είδε τί είχε συμβεί. Έβαλε τότε τις φωνές: «Βρε αχαΐρευτα πλάσματα, εσείς χαρίζετε το μαλλί σας από εδώ και από εκεί για να φτιάχνει ο κόσμος τα ρούχα του. Εμένα, που σας θρέφω, βρήκατε απεναντίας να μου στερήσετε το πανωφόρι μου;».
Έτσι συμβαίνει και με πολλούς ανθρώπους: Από καθαρή άγνοια κάνουν καλό σε άσχετο κόσμο, ενώ ταυτόχρονα προξενούν ζημιές στους ίδιους τους δικούς τους.

225. Ο βοσκός και τα λυκόπουλα.
[225.1] Ήταν κάποτε ένας βοσκός που βρήκε κάτι μικρά λυκόπουλα. Τα περιμάζεψε, που λέτε, και βάλθηκε να τα ανατρέφει με περισσή φροντίδα. Θαρρούσε, βλέπετε, ότι άμα φτάσουν σε πλήρη ανάπτυξη όχι μόνο θα φυλάνε τα δικά του πρόβατα, αλλά θα αρπάζουν και τα αρνιά των άλλων για να του τα φέρνουν. Μόλις όμως τα κουτάβια τούτα μεγάλωσαν, ξέρετε τί έκαναν; Καθώς είχαν απόλυτη ελευθερία κινήσεων, κατασπάραξαν πρώτα-πρώτα το κοπάδι του σωτήρα τους. Τότε ο βοσκός ξέσπασε σε αναστεναγμούς και αυτοκατηγορούνταν: «Μωρέ καλά να πάθω. Τί μου ήρθε και τα γλίτωσα τότε που ήσαν μικρούτσικα; Αν υποθέσουμε ότι τα είχα βρει μεγάλα, δεν θα ήμουν αναγκασμένος να τα ξεπαστρέψω;».
Έτσι είναι: Όποιος γλιτώνει από τον χαμό έναν αχρείο, ασυναίσθητα του δίνει δύναμη που εκείνος θα τη στρέψει πρώτα-πρώτα ενάντια στον ίδιο τον σωτήρα του.

Συγχώρησε τους Γονείς σου – Θεράπευσε τις Πληγές σου

Η συγχώρεση των γονέων μας, μπορεί να φαίνεται ασήμαντη, στην πραγματικότητα όμως, είναι ένα από τα ομορφότερα δώρα που μπορούμε να κάνουμε στους εαυτούς μας για να αισθανόμαστε καλύτερα και να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας.

Ακόμα και το μικρότερο ψήγμα δυσαρέσκειας που μπορεί να νιώθουμε απέναντί τους, διαιωνίζει τον φαύλο κύκλο του συναισθηματικού πόνου και της ταλαιπωρίας μας και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους ανθρώπους, την ευημερία μας, να απομακρύνει από κοντά μας την αγάπη, την αφθονία και την ευτυχία που τόσο πολύ αξίζουμε.

Ίσως να μην έχετε παρατηρήσετε ποτέ την τεράστια ποσότητα ενέργειας που ξοδεύεται διατηρώντας ανοιχτή μέσα σας την συναισθηματική πληγή, την μνησικακία, το θυμό, την δυσαρέσκεια ή οποιαδήποτε μορφή εχθρότητας για τους γονείς σας. Ενέργεια χαμένη, και που ποτέ δεν σας επιστρέφεται.

Δεκαετίες θυμού και δυσαρέσκειας μπορούν πραγματικά να αφαιρέσουν χρόνια από τη ζωή σας.

Ο Κύκλος της ταλαιπωρίας.

Όταν αρνούμαστε να θεραπεύσουμε τις παιδικές μας πληγές και να συγχωρήσουμε τους γονείς μας, δεν ωριμάζουμε συναισθηματικά. Παραμένουμε κολλημένοι σε εκείνα τα πρώιμα χρόνια, ανακυκλώνοντας τον ίδιο κύκλο των δεινών στην πιο ενήλικη εκδοχή τους.

Αν για παράδειγμα δεν έχετε συγχωρήσει τον πατέρα σας που απουσίαζε από τα γενέθλια των 10 χρόνων σας ή δεν θεραπεύσετε τα συναισθήματα εγκατάλειψης που βιώνετε, κάθε φορά που κάποιος ξεχνά να σας τηλεφωνήσει, ενεργοποιείται αυτόματα η αρχική συναισθηματική σας πληγή και πέφτετε σε μια ασυνείδητη αντίδραση. Γίνεστε ο δεκάχρονος πληγωμένος εαυτός σας που αισθάνεται τον ίδιο πόνο όπως τότε και αντιδράτε με τον ίδιο τρόπο όπως τότε. Επειδή η συναισθηματική σας αντίδραση είναι αυτόματη και εκπορεύεται από την ανοιχτή πληγή σας, αδυνατείτε να ελέγξετε ή ελέγχετε ελάχιστα τα συναισθήματα ή τη συμπεριφορά σας. Αυτή η δυναμική ή το χρόνιο και σωρευτικό αποτέλεσμα των συναισθηματικών σας αντιδράσεων μπορεί να καταστρέψει την ποιότητα των σχέσεών σας.

Σύμφωνα με τον νόμο της έλξης, προσελκύουμε ασυνείδητα εκείνους τους ανθρώπους που πυροδοτούν τις συναισθηματικές πληγές μας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πχ. ένα άτομο με θέματα εγκατάλειψης προσελκύει συντρόφους που μπορεί να φοβούνται την δέσμευση. Όχι σαν τιμωρία ή σαν κάρμα, αλλά γιατί οι ανώτεροι εαυτοί μας θα χρησιμοποιήσουν κάθε ευκαιρία για να φέρουν την πληγή μας στο προσκήνιο προκειμένου να την θεραπεύσουμε.

Ο κατήγορος διαιωνίζει τον πόνο. Κατηγορώντας τους γονείς σας, διατηρείτε το τραύμα σας ζωντανό και τους παραχωρείτε δίχως να το αντιλαμβάνεστε εξουσία στη ζωή σας συμβάλλοντας στην αποδυνάμωση του εαυτού σας. Όπως ένας ιός, η δυναμική του κατηγορώ, μπορεί να εξαπλωθεί σε κάθε πτυχή της ζωής σας. Σας εμποδίζει να γίνετε κάτι περισσότερο από τον κατηγορούμενο γονέα σας, να ωριμάσετε και να εξελιχθείτε.

Το γνωρίζετε πως η συγχώρεση είναι το κλειδί για την συναισθηματική ελευθερία σας. Εύκολα θα μιλήσετε για αυτή, αλλά δύσκολα θα αποφασίσετε να συγχωρήσετε. Η συγχώρεση είναι δύσκολη, γιατί η πικρία, ο πόνος, ο θυμός και διάφορα συναφή συναισθήματα είναι οι αμυντικοί φρουροί, που σας προστατεύουν από βλάβες μελλοντικές.

Η πράξη της αληθινής συγχώρεσης, απαιτεί να απελευθερώσετε τους αμυντικούς μηχανισμούς σας και να υπερβείτε τον συναισθηματικό κίνδυνο που σας καθηλώνει. Για να συγχωρήσετε τους γονείς σας, χρειάζεται να νιώσετε εμπιστοσύνη πως δεν θα σας ξαναβλάψουν. Η σκληρή αλήθεια όμως είναι, ότι δεν μπορείτε ποτέ να είστε βέβαιοι. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να ελέγξετε ή να προβλέψετε την συμπεριφορά ενός άλλου ατόμου. Η ανάληψη ευθύνης, προηγείται της συγχώρεσης. Παραχωρείτε στους άλλους την δύναμη να σας βλάψουν όταν τους κατηγορείτε ή δεν αναλαμβάνετε την ευθύνη αυτών που σας συμβαίνουν.

Ο μόνος τρόπος για να γίνετε άνοσοι απέναντι στην συναισθηματική βλάβη είναι, να αναλάβετε την πλήρη ευθύνη για τα συναισθήματα που βιώνετε προκειμένου να ανακαλύψετε και θεραπεύσετε την πυρηνική αιτία των τραυματικών βιωμάτων της παιδικής σας ηλικίας.

Συχνά συγχέουμε μια συναισθηματική πληγή με το γεγονός ή την εμπειρία που την προκάλεσε. Η πραγματική πληγή όμως, δεν αφορά την κατάσταση, την περίσταση ή την εμπειρία που βιώσαμε. Η συναισθηματική πληγή αφορά, την περιοριστική πεποίθηση που υιοθετήσαμε ως απάντηση στην εμπειρία που βιώσαμε και στις περισσότερες περιπτώσεις σχετίζεται με το βίωμα της αναξιότητας. Στην πραγματικότητα η αναξιότητα είναι η πυρηνική πληγή κάθε άλλης συναισθηματικής πληγής.

Όλα τα παιδιά έχουν συναισθηματικές ανάγκες που πρέπει να πληρούνται για να νιώθουν πως αξίζουν. Αυτές οι ανάγκες περιλαμβάνουν έγκριση, αποδοχή, εκτίμηση, κατανόηση, επιβεβαίωση, σεβασμό κ.λπ. Παρόλο που διεκδικούν την εκπλήρωση των συναισθηματικών τους αναγκών, η συναισθηματική ανάγκη που συνδέεται περισσότερο με την αξία τους, γίνετε και η πρωτογενής συναισθηματική ανάγκη τους.

Τα παιδιά, μέσω διαφόρων πεποιθήσεων ερμηνεύουν γιατί ο ένας ή και οι δύο γονείς αποτυγχάνουν να παράσχουν αυτή τη συναισθηματική ανάγκη. Έτσι λοιπόν, όταν ένα παιδί δεν λάβει την αποδοχή, πιστεύει ότι δεν αξίζει την αποδοχή ή ότι πρέπει να πληροί προϋποθέσεις υπό όρους που να αποδεικνύουν στους γονείς πως αξίζει την αποδοχή. Η υπερευαισθησία του για την ικανοποίηση αυτής της ανάγκης, ερμηνεύει αυτόματα την αποδοχή σαν απόδειξη της αξίας του και κάθε κριτική που υφίσταται σαν απόδειξη αναξιότητας. Για αυτό και η κριτική προκαλεί τόσο έντονο συναισθηματικό πόνο και κατά την διάρκεια της ενηλικίωσης.

Όπως κάθε ανθρώπινο ον, έτσι και εσείς, γεννηθήκατε αντάξιοι της ζωής, κάτω από όλες τις περιστάσεις και χωρίς όρους. Δεν χρειάζεται απολύτως τίποτα να κάνετε για να αποδείξετε, να βελτιώσετε ή να διαψεύσετε την αξία σας. Επομένως, ο συναισθηματικός πόνος που κουβαλάτε και που σχετίζεται με πεποιθήσεις αναξιότητας, βασίζεται σε ένα ψευδαισθητικό σύστημα πεποιθήσεων που σας προειδοποιεί πως χρειάζεται να δουλέψετε με τα συναισθήματά σας…

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις μας, όπως η αναξιότητα, η αδυναμία και η θυματοποίηση, μπορεί να μας προκαλέσουν χρόνια και σοβαρά προβλήματα με ανυπολόγιστες συνέπειες. Ο σκοπός του συναισθηματικού μας πόνου είναι, να μας βοηθήσει να ξυπνήσουμε από τις επιβλαβείς ψευδαισθήσεις μας για να τις απελευθερώσουμε, με τον ίδιο τρόπο που ο φυσικός πόνος μας προειδοποιεί πως χρειάζεται να επισκεφτούμε τον παθολόγο μας. Όταν δεν γνωρίζουμε ότι ο συναισθηματικός μας πόνος πηγάζει από μια εσφαλμένη πεποίθηση, τον ερμηνεύουμε με λανθασμένο τρόπο.

Εγκλωβισμένοι συνειδητά ή ασυνείδητα στην πεποίθηση ότι η αξία μας εξαρτάται από την γονική ανταπόκριση και αναγνώριση των συναισθηματικών μας αναγκών, εξακολουθούμε και σαν ενήλικες να περιμένουμε από τους γονείς να μας δώσουν αυτό που χρειαζόμαστε για να νιώσουμε αξία.

Δυστυχώς όμως, αυτό δεν λειτουργεί ποτέ και ανατροφοδοτεί περισσότερο τον πόνο μας. Γιατί οι γονείς δεν ανταποκρίνονται στις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους. Ακόμη και οι πιο καλοπροαίρετοι γονείς, συχνά αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι συναισθηματικές πληγές που κουβαλάμε, δεν έχουν καμία σχέση με τη γονική αγάπη. Συχνά, τα συναισθηματικά τραύματα της παιδικής μας ηλικίας, είναι παραπροϊόντα της γονικής μέριμνας, των προσωπικών τραυμάτων του κάθε γονέα ή των οικογενειακών προβλημάτων όπως τα οικονομικά, ο εθισμός ενός μέλους, μια ψυχική ασθένεια, η χρόνια κατάθλιψη, ένα διαζύγιο κλπ. Αν και η γονική κριτική, η σύγκριση με τα αδέλφια ή άλλα παιδιά είναι οι πιο συνηθισμένες αιτίες της αίσθησης αναξιότητας, η ίδια δυναμική μπορεί να προκληθεί και από έναν γονέα υπερπροστατευτικό ή παρεμβατικό.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι συναισθηματικές πληγές ενός παιδιού βαθαίνουν με την πάροδο του χρόνου. Καθώς το παιδί ωριμάζει, ωριμάζει αντίστοιχα και η πληγή, η οποία εκδηλώνεται στην ζωή του ενηλίκου μέσα από προβληματικές σχέσεις, οικονομικές ανησυχίες, προκλήσεις καριέρας και θέματα υγείας, ενώ παράλληλα καθιστά δύσκολη την επιδίωξη των ονείρων και των επιθυμιών του.

Πολλά ενήλικα παιδιά, για να προστατεύσουν τους εαυτούς τους από τη γονική κριτική και τη χειραγώγηση, κλείνουν τις καρδιές μπλοκάρουν το συναίσθημα και υψώνουν τοίχους. Παρά την αμυντική στάση τους όμως, δεν προστατεύονται από τον συναισθηματικό πόνο. Οι ασπίδες τους διατηρούν τον πόνο φιμωμένο βαθιά μέσα τους εμποδίζοντας την επούλωσή του.

Ως ενήλικας, πληρώνετε τεράστιο κόστος αν εξακολουθείτε να χρειάζεστε γονική έγκριση, αποδοχή, επικύρωση ή άδεια για να αισθάνεστε ότι αξίζετε.

Κάθε φορά που καταπιέζετε την αυθεντική σας έκφραση με αντάλλαγμα την έγκριση ή την αποδοχή τους, τους παραδίνεται ακούσια τη δύναμή σας. Στην πραγματικότητα, όταν παραμένετε το ανίσχυρο παιδί που είναι ευάλωτο στον τραυματισμό, χειραγωγίσιμο και ενοχικό, πως περιμένετε να αλλάξουν.

Παρόλο που η απόδοση της ευθύνης στους γονείς, είναι η απάντηση στην αδυναμία σας, ο γονέας που κατηγορείτε έχει ισχύ πάνω σας και η μη ανάληψη της δικής σας ευθύνης διαιωνίζει την αδυναμία σας. Ως εκ τούτου, δεν θα μπορέσετε να θεραπεύσετε τις συναισθηματικές σας πληγές ή να τους συγχωρήσετε εφ’ όσον τους κατηγορείτε για την αδυναμία και την αναξιότητά σας. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ανάληψη της ευθύνης αποτελεί την αφετηρία που θα σας οδηγήσει στην θεραπεία σας και στην επίλυση των προβλημάτων σας.

Ανάληψη ευθύνης σημαίνει πως η αξία σας είναι αδιαπραγμάτευτη, πως ανακτάτε την αυτονομία, την δύναμη, την εξουσία σας, πως απελευθερώνεστε από την προσδοκία πως οι γονείς σας είναι σε θέση να καλύψουν τις συναισθηματικές ανάγκες σας, συμπεριλαμβανομένης και της ανάγκης σας για συγνώμη, αναγνώριση ή τιμωρία.

Δώστε στον εαυτό σας αυτό που χρειάζεστε από τους γονείς σας.

Καθώς αναλαμβάνετε την ευθύνη της ζωή και των επιλογών σας, παύετε να ζητάτε γονική άδεια και συναισθηματική υποστήριξη. Στην πραγματικότητα, δεν χρειάζεται καν οι γονείς σας να πιστεύουν σε εσάς ή στα όνειρά σας.

Οι λόγοι για τους οποίους δεν ανταποκρίνονταν στις ανάγκες σας κατά την παιδική ηλικία παραμένουν οι ίδιοι έως σήμερα. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε λοιπόν είναι, να απαγκιστρωθείτε από τις προσδοκίες σας. Όταν αναγνωρίζετε την αξία σας χωρίς όρους και προϋποθέσεις και η ισχύς σας γίνετε εγγενής, οι γονείς σας δεν μπορούν πλέον να σας βλάψουν συναισθηματικά και ως αποτέλεσμα καθίσταται δυνατή και η συγχώρεσή τους…

Η συγχώρεση, διαλύει την δυσλειτουργική δυναμική ανάμεσά σας και παραχωρεί τη θέση της σε μια νέα σχέση που βασίζεται στην αναγνώριση της αξίας δίχως όρους, στην αυτοδυναμία και στην βαθύτερη εσωτερική σύνδεση με όρια σαφή και αδιαπραγμάτευτα. Η εγκαθίδρυση των ορίων, σας μετουσιώνει από ένα ανίσχυρο παιδί σε έναν ενδυναμωμένο ενήλικα. Η προσωπική σας δύναμη γίνετε τόσο ισχυρή όσο τα όριά σας .

Τα όρια είναι το κλειδί. Ως ενήλικο-παιδί, εναπόκειται σε εσάς να ορίσετε σαφή όρια με τους γονείς σας.

Μπορεί να αισθάνεστε άβολα αρχικά, αλλά, με την πάροδο του χρόνου, θα ενισχύσουν τη σχέση σας και θα σας οδηγήσουν σε μια βαθύτερη σύνδεση. Ίσως θα πρέπει να τους διδάξετε τους τρόπους για το πώς επιθυμείτε να σας μεταχειρίζονται, να σας μιλούν και να σας συμπεριφέρονται για να αντανακλάται ο σεβασμό τους στο πρόσωπό σας. Είναι επίσης μια καλή ιδέα να τους ζητήσετε να καθιερώσουν και εκείνοι τα δικά τους όρια και εσείς από την μεριά σας, να κάνετε ό, τι καλύτερο μπορείτε για να τους τιμάτε.

Τα όρια καθορίζονται με πρόθεση, αλλά χτίζονται με σταθερότητα, ακεραιότητα και προσοχή. Μην περιμένετε από τους γονείς σας να αναγνωρίζουν εύκολα πότε θίγουν τα όριά σας. Όταν οι άνθρωποι συνηθίζουν να συμπεριφέρονται με συγκεκριμένους τρόπους, χρειάζεται χρόνος για να αναπροσαρμόσουν την συμπεριφορά τους. Αυτό σημαίνει ότι είναι δική σας ευθύνη να προστατεύσετε τα όριά σας και να επικοινωνείτε στους γονείς σας όταν αισθάνεστε πως τα ξεπερνούν. Είναι αναγκαίο να έχουν την απαραίτητη πληροφόρηση για να την αλλάξουν και να μάθουν να σέβονται τα όριά σας.

Ανεξάρτητα από το πώς αισθάνεστε, οι πληγές και τα τραύματα της παιδική σας ηλικίας, φέρουν μαζί τους πολλά κρυμμένα δώρα.

Δίχως τις συναισθηματικές προκλήσεις, οι καλύτερες ιδιότητές σας όπως η ανεξαρτησία, η αυτονομία, η σοφία, η συμπόνια, η αγάπη, δεν θα μπορούσαν ποτέ να αποκαλυφθούν. Γι’ αυτό λοιπόν, επουλώστε το συντομότερο δυνατόν τις πληγές σας και απολαύστε τα οφέλη τους. Η συγχώρεση ποτέ δεν αφορά τους άλλους. Η συγχώρεση είναι το πιο υπέροχο δώρο που μπορείτε να κάνετε στον εαυτό σας.

Η Τέχνη της Διαφωνίας

Πολλοί άνθρωποι φοβούνται να διαφωνήσουν, να έλθουν σε αντιπαράθεση με τους συντρόφους τους. Όμως, η διαφωνία είναι ένα αναγκαίο μέρος στις προσωπικές σχέσεις. Είναι χρήσιμο να συζητάτε με τον/την σύντροφο σας τα σημεία, στα οποία διαφωνείτε και να του εκφράσετε τα συναισθήματα σας, για την διαφωνία σας αυτή.

 

Οι διαφωνίες μεταξύ δύο ερωτευμένων, δεν είναι κάτι το προβληματικό. Όταν και οι δυο σας είσαστε δυνατά και παθιασμένα άτομα, θα διαφωνήσετε κάποια στιγμή. Εάν αρχίσετε να διαφωνείτε για πράγματα, τα οποία είναι όντως πολύ σημαντικά και για τους δυο σας, τότε η αντιπαράθεση σας θα «φουντώσει» αρκετά.

 

H διαφιλονικία μπορεί να ξεκινήσει σαν μία απλή διαφωνία και να εξελιχθεί σε μία άγρια αντιπαράθεση. Όλες αυτές οι αντιπαραθέσεις μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμες στην ανάπτυξη της σχέσης σας.

 

Τα πλεονεκτήματα της διαφωνίας

Οι διαφωνίες και αντιπαραθέσεις μας είναι συχνά αναγκαίες για να γνωρίσουμε πραγματικά ο ένας τον άλλον. Μας βοηθούν να διαχωρισθούμε συναισθηματικά με ένα καλό τρόπο από τους συντρόφους μας, καθώς ερχόμαστε σε αντιπαράθεση με το πώς φαίνονται σε μας εκείνη τη στιγμή. Ο συναισθηματικός διαχωρισμός μεταξύ των συντρόφων είναι σημαντικός, επειδή μας επιτρέπει να ενεργήσουμε σαν ξεχωριστά άτομα.

 

Οι διαφωνίες είναι επίσης συχνά αναγκαίες, για να θέσουμε όρια σε μία σχέση. Απλά, δεν είναι πάντοτε δυνατό ή επιθυμητό, να επιβάλει κανείς τον δικό του τρόπο στη σχέση. Μία διαφιλονικία θέτει συναισθηματική ενέργεια πίσω από την επιθυμία του συντρόφου σας να συμπεριφέρεται διαφορετικά. Θα σε βοηθήσει να δεις τι είναι σημαντικό για τον σύντροφο σου και τότε να μπορείς να αποφασίσεις εάν θέλεις να συμμορφωθείς ή όχι με τις επιθυμίες του.

 

Από την άλλη μεριά, εάν αισθάνεστε ότι ο σύντροφος σας δεν σας παίρνει στα σοβαρά, μπορεί να είναι αναγκαίο να αυξήσετε την συναισθηματική φόρτιση σ’ αυτά που λέτε, για να τον κάνετε να σας ακούσει. Σε μία σχέση, και οι δύο σύντροφοι έχουν ανάγκη να ακούγεται εξίσου ο λόγος τους, για να μπορεί να διατηρηθεί η σχέση. Έτσι, λοιπόν, η διαφωνία μπορεί να βοηθήσει να αποκατασταθεί η ανισορροπία ισχύος στη σχέση και να θέσει τα πράγματα σε ομαλή κατάσταση.

 

Τέλος, η διαφωνία μπορεί να καθαρίσει τον αέρα όταν διάφορα «πράγματα» συσσωρεύονται. Είναι, επίσης, ένας καλός τρόπος για να επικοινωνήσετε την ένταση των συναισθημάτων σας και να τα αφήσετε να βγουν προς τα έξω. Δεν είναι καθόλου καλό για μία σχέση να κρατούνται αυτά τα πράγματα μέσα μας. Τελικά, οι διαφωνίες θα σας βοηθήσουν να έλθετε πιο κοντά στον σύντροφο σας. Θα μπορέσετε να μάθετε τον σύντροφο σας για το πρόσωπο που πραγματικά είναι και να μην συνεχίζετε να ζείτε με την φανταστική εικόνα για το ποιος νομίζατε ότι είναι. Αυτή μπορεί να μην είναι μια εύκολη διαδικασία και ίσως περιλαμβάνει απογοήτευση και συναισθηματική αναστάτωση, όμως μπορεί να δημιουργήσετε μία ειλικρινή και βαθιά σχέση με τον αγαπημένο σας.

 

Η διαφωνία μπορεί επίσης να θεωρηθεί σαν ένα βήμα στην ανάπτυξη μιας σχέσης. Όλα όσα αφορούν το άλλο πρόσωπο φαίνονται τέλεια όταν ερωτευόμαστε. Εντούτοις, δεν γνωρίζουμε πραγματικά τον άλλον σ’ αυτό το σημείο και ερωτευόμαστε εν μέρει, λόγω της πεπλανημένης εικόνας μας για το πώς το θέλουμε να είναι. Μετά τον μήνα του μέλιτος, στην αρχή της σχέσης, ακολουθεί μία μακρά και δύσκολη περίοδος, κατά την οποία μαθαίνουμε πραγματικά ο ένας τον άλλον. Οι διαφωνίες σ’ αυτή τη φάση είναι συχνές και κατά τη γνώμη μου, αναπόφευκτες. Δώστε μία περίοδο χάριτος πέντε χρόνων περίπου, για να καταλαγιάσουν τα πράγματα. Μακροχρόνιες σχέσεις δεν δημιουργούνται μέσα σε μία νύχτα. Εντούτοις, οι διαφωνίες μπορεί να είναι πάντοτε ένα στοιχείο στη σχέση σας και ένα καλό εργαλείο να κρατάτε τα πράγματα ανοιχτά και με ειλικρίνεια μεταξύ σας.

 

Στη συνέχεια, ακολουθούν μερικούς βασικούς κανόνες, που θα σας βοηθήσουν ώστε οι διαφωνίες σας να είναι εποικοδομητικές:

 

1. Ποτέ, μα ποτέ, μην χρησιμοποιείτε σωματική βία στον σύντροφο σας Δεν έχει σημασία αν είστε άνδρας ή γυναίκα ή σωματικά ασθενέστερος από τον σύντροφο σας. Η χρήση σωματικής βίας στον σύντροφο σας δεν είναι αποδεκτή σε καμία περίπτωση. Μπορεί να έχετε όλων των ειδών έντονα συναισθήματα, όμως είσαστε ένας ενήλικος που είναι απόλυτα υπεύθυνος για τον χειρισμό των συναισθημάτων του. Εάν αισθάνεστε ότι χάνετε τον έλεγχο του εαυτού σας, απλά απομακρυνθείτε για λίγο από το χώρο της αντιπαράθεσης και δώστε λίγο χρόνο στον εαυτό σας να ηρεμήσει.

 

2. Επίσης, μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι απειλητικοί και χωρίς να χειροδικούν. Προσέξτε, λοιπόν, τις κινήσεις σας και μην απειλείτε το σύντροφο σας με σωματική βία. Επίσης, μη του ρίχνετε αντικείμενα. Η αγάπη δεν αναπτύσσεται μέσα στο φόβο. Μην επιτίθεσθε λεκτικά στον σύντροφο σας Μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι πολύ επιθετικοί και να προσβάλουν με λέξεις και φράσεις. Όμως, οι προσωπικές προσβολές με βρισιές, δεν είναι ούτε αποδεκτές, αλλά ούτε και βοηθούν στην αντιπαράθεση. Να θυμάστε πάντοτε ότι ο σύντροφος σας είναι (ή ήταν) το πρόσωπο για το οποίο νοιαζόσαστε. Αυτός ή αυτή δεν είναι ο εχθρός σας. Εάν δεν τον είχατε αγαπήσει κάποια στιγμή, δεν θα είσασταν σε μία αντιπαράθεση τώρα.

 

3. Παρόλο που είσαστε σε σύγκρουση κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας με τον σύντροφο σας, είσαστε μία ομάδα. Με το να συγκρατηθείτε και να μην προσβάλετε τον σύντροφο σας, προστατεύετε τα συμφέροντα και των δυο σας. Αυτό είναι πιο χρήσιμο από το να προσπαθήσετε να βγείτε νικητής. Ακόμη, φαντασθείτε πόσο θα σας βαραίνει να ζητήσετε συγνώμη αργότερα.

 

Εκφράστε τα δικά σας συναισθήματα

4. Όταν θέλετε να εκφράσετε στο σύντροφο σας ποια πράγματα σας ενοχλούν, πάντοτε πείτε: «Αισθάνομαι…», «Θέλω… από σένα» κλπ. Όταν δηλώνετε το θέμα σας από την δική σας σκοπιά, ξεκαθαρίζετε τι αισθάνεστε εσείς. Όταν όμως πείτε: «Με κάνεις και αισθάνομαι… κάνοντας…», «Είσαι αυτό και αυτό και εκείνο», αυτό είναι μία διαφορετική διαδικασία, που μπορεί να οδηγήσει σε στάση άμυνας και κλείσιμο στα «χαρακώματα».

 

5. Να είστε ειλικρινείς. Μια διαφωνία είναι να δηλώσετε τι είναι κάτι, όπως το βλέπετε εσείς. Θα πρέπει να είσαστε πρόθυμοι να ανοιχθείτε στον σύντροφο σας για το τι αισθάνεστε και ποιες είναι οι σκέψεις σας. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα της διαφωνίας, είναι ότι στο θερμό κλίμα της στιγμής μπορεί να είσαστε ειλικρινείς για πράγματα, τα οποία, υπό κανονικές συνθήκες, δεν θα θέλατε να πείτε στον σύντροφο σας. Επιπλέον, οι διαφωνίες μπορούν να βοηθήσουν να δημιουργήσετε μία πιο στενή και ειλικρινή σχέση. Δεν υπάρχει ανάγκη να προσπαθήσετε να κρύψετε ή να προστατέψετε τον σύντροφο σας από το πώς ειλικρινά αισθάνεσθε. Έτσι, λοιπόν, κατά κάποιον τρόπο, μια «πρωτόγονη», «κτηνώδης» ειλικρίνεια, χρειάζεται πολλές φορές, αλλ’ όμως χωρίς προσωπικές προσβολές, επιθέσεις ή ρίχνοντας το φταίξιμο στον σύντροφο σας.

 

Με λίγα λόγια, να είστε ειλικρινείς, αλλά να μην καταδικάζετε τον σύντροφο σας.

6. Να είστε ευθείς. Αυτό το σημείο ακολουθεί το προηγούμενο, δηλαδή της ειλικρίνειας. Εάν λέτε τα πράγματα με το όνομα τους, χωρίς μισόλογα και ασάφειες, η όλη διαφωνία θα τελειώσει γρηγορότερα. Περιορισθείτε στο τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή μεταξύ των δυο σας και πείτε ξεκάθαρα τι σκέπτεστε και τι αισθάνεστε. Αυτό θα χρειαστεί κάποια πρακτική εξάσκηση, καθώς τα έντονα συναισθήματα δεν βοηθούν κάποιον να αρθρώσει το λόγο του όπως πρέπει. Όταν μιλάτε ευθέως, χωρίς περιστροφές, σημαίνει ότι η συζήτηση είναι συντομότερη και ο καθένας έχει τον χρόνο να εκφραστεί.

 

7. Κάνετε ένα «Time Out» Οι διαφωνίες μπορεί να δημιουργούν έντονα συναισθήματα και εκλύουν πολλή ενέργεια. Κάνετε μία ανάπαυλα και απομακρυνθείτε για λίγο από το χώρο της αντιπαράθεσης, ώστε να χαλαρώσετε. Είναι καλό να κάνετε μερικά διαλείμματα και να επανέρχεστε όταν η ατμόσφαιρα θα έχει ηρεμήσει από συναισθηματική άποψη. Για μερικά άτομα είναι πραγματικά δύσκολο να χειριστούν αυτές τις διακοπές. Εάν πράγματι αγχώνεστε όταν ο σύντροφος σας θέλει να έχει ένα «time out», τότε ίσως θα πρέπει να μάθετε να χειρίζεστε το δικό σας στρες σ’ αυτές τις στιγμές.

 

Στην πραγματικότητα, η διαδικασία δεν σταματάει κατά τα διαλείμματα, διότι ο καθένας σύντροφος σκέφτεται και επεξεργάζεται το τι έχει συμβεί. Είναι καλό να μένει κανείς για λίγο μόνος. Το άλλο άτομο είναι ακόμη εκεί γύρω και δεν έχει ετοιμάσει τις βαλίτσες του!

 

Ως εδώ βλέπουμε πως οι διαφωνίες είναι ένα αναγκαίο μέρος στις προσωπικές σχέσεις. Συνεχίζουμε με μερικούς βασικούς κανόνες που θα βοηθήσουν ώστε οι διαφωνίες να είναι εποικοδομητικές.

 

Να είστε πρόθυμοι να συγχωρείτε

Κάποια στιγμή, η διαφωνία θα σταματήσει. Αυτό, συνήθως, συμβαίνει όταν το θέμα έχει λυθεί ή όταν έχει συμβεί κάποια αλλαγή στον έναν από τους συντρόφους ή και στους δυο. Όταν αισθάνεσαι καλά με την εξέλιξη, προσπάθησε να αφήσεις τα πράγματα να «κυλήσουν». Ίσως και να έχουν ειπωθεί αρκετά για την ώρα. Σ’ αυτό το σημείο, κοιτάμε αν είσαι πρόθυμος να συγχωρήσεις τον σύντροφο σου ή να τον αποδεχτείς γι’ αυτό που είναι, ακόμα κι αν αυτό δεν είναι το ιδανικό, που θα θέλατε να είναι.

 

Εάν αυτό είναι κάπως δύσκολο, υπάρχει κάτι άλλο που θα ήθελες να πεις; Από την άλλη πλευρά, μήπως έχεις την τάση να προσπαθείς να είσαι ο νικητής ή να έχεις τον τελευταίο λόγο; Δεν μπορεί και οι δύο να έχετε τον τελευταίο λόγο κάθε φορά. Εντούτοις, όταν συγχωρέσει ο ένας τον άλλον και αφήσετε τα πράγματα να ηρεμήσουν, τότε και οι δύο, σαν ομάδα, θα είστε οι νικητές.

 

Πώς γνωρίζετε ότι οι διαφωνίες σας είναι μάλλον θετικές, παρά καταστροφικές;

Πιστεύω πως κατά την διάρκεια μιας εποικοδομητικής διαφωνίας κάτι καινούργιο συμβαίνει. Εσύ ή ο σύντροφος σου μπορεί να εκφραστείτε διαφορετικά η να αντιδράσετε διαφορετικά. Χρήσιμη είναι η διαφωνία όταν μαθαίνεις κάτι καινούργιο για τον εαυτό σου ή για τον σύντροφο σου, ακόμα κι αν το πρόβλημα δεν έχει λυθεί.

 

Να έχετε πάντοτε στο μυαλό σας ότι μερικά προβλήματα δεν μπορούν να λυθούν και ότι πάντα ίσως να υπάρχουν εντάσεις για τις διαφωνίες μεταξύ σας. Είναι πραγματικά χρήσιμο να διαλογίζεστε τις διαφωνίες, αφού θα έχουν τελειώσει. Σκεφθείτε τί έχετε μάθει για τον σύντροφο σας και για τη σχέση σας μέσα από τη διαδικασία της διαφωνίας.

Τι συμβαίνει όταν επαναλαμβάνετε τις ίδιες διαφωνίες;

Αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα έχουν «κολλήσει». Διαφωνίες με μεγάλη ένταση έχουν τις ρίζες τους σε παλιές σχέσεις. Μπορεί να ξαναπαίζετε και οι δύο καταστάσεις από παλιές σχέσεις ή από την παιδική ηλικία. Όσο περισσότερο μαθαίνετε για τον εαυτό σας και τη σχέση σας, τόσο το καλύτερο. Προσπαθήστε να μελετήσετε τις σκέψεις σας πριν να αποδώσετε την ευθύνη στο σύντροφο σας. Για παράδειγμα, «Αισθάνομαι φόβο, ίσως λόγω των παλαιών μου σχέσεων κι έτσι εκνευρίζομαι όταν θέλει να βγει έξω με τις φίλες της, πράγμα που μισώ να το παραδεχθώ και αντ’ αυτού εκνευρίζομαι και διαμαρτύρομαι για την ενέργεια της να βγει με τις φίλες της».

 

Αυτό είναι πιο χρήσιμο από το να σκεφτείς: «Με εκνευρίζει επειδή της αρέσει να βγαίνει έξω με τις φίλες της».

 

Εάν βρίσκετε δύσκολο αυτόν τον τρόπο σκέψης και ενέργειας, τότε συνιστάται η συμβουλή ενός επαγγελματία, ειδικό τις σχέσεις ζευγαριών.

 

Μαθαίνοντας για τον εαυτό σου, είναι ένα σημαντικό στοιχείο στο να είσαι ένας καλός και αγαπημένος σύντροφος.

Ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζει ο άνθρωπος από την τέχνη;

Ποιος άνθρωπος δεν έχει θαυμάσει έναν πίνακα ζωγραφικής; Ποιο από εμάς δεν έχει αισθανθεί συγκίνηση στο άκουσμα ενός υπέροχου κομματιού μουσικής; Ποιος δεν έχει ταξιδέψει με ένα λογοτεχνικό βιβλίο;

Η Τέχνη έχει διαπιστωθεί πως προστατεύει την ψυχική υγεία του ανθρώπου, εξυψώνει την πνευματικότητά του και αποτελεί παράλληλα και κομμάτι του πολιτιστικής κληρονομιάς ενός πολιτισμού. Ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης τη χαρακτήρισαν σαν μίμηση και αναπαράσταση της πραγματικότητας, ενώ σύμφωνα με τον Πλάτωνα η τέχνη είναι «μίμησις μιμήσεως», επειδή η πραγματικότητα είναι και αυτή αντίγραφο της ιδανικής Πολιτείας. Ο Φρόυντ είχε εκφράσει την τέχνη ως έναν εξευγενισμό στη λίμπιντο, ενώ ο Χάιντεγκερ πως η τέχνη αποκαλύπτει το είναι. Είναι βέβαιο πως σκοπός της τέχνης είναι να προκαλεί έντονη διέγερση στο νου και το συναίσθημα, επιθυμεί να προκαλεί αισθητική και ακουστική απόλαυση τόσο στο δημιουργό όσο και στον αποδέκτη.

Ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζει ο άνθρωπος από την τέχνη;

Ο άνθρωπος εκφράζεται

Μέσα από την τέχνη έχει εκφραστεί κάθε ανθρώπινο συναίσθημα, κάθε αίσθημα αγάπης, μίσους, ζήλειας, πάθους, θυμού έχει αποτελέσει ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης για καλλιτεχνικά δημιουργήματα. Αν δεν υπήρχε η τέχνη, ας αναλογιστούμε πόσο πιο άγριοι θα ήταν οι άνθρωποι και πόσο πιο βλαπτικά θα εκφράζονταν τα συναισθήματά του. Η τέχνη έρχεται και απαλύνει τον ψυχικό πόνο, μέσω της δημιουργίας καλλιτεχνικών δημιουργημάτων στα οποία ο άνθρωπος ξεσπάει και βρίσκει λύτρωση από τον ψυχικό πόνο ακόμα και την εσωτερική χαρά.

Η θρησκευτική λατρεία έχει εκφραστεί ανεπανάληπτα μέσα από διάφορα έργα τέχνης, το ερωτικό συναίσθημα έχει κυριαρχήσει στην ποίηση και τη λογοτεχνία χαρίζοντας στην ανθρωπότητα ιστορίες αγάπης που μέσα στην ανθρωπότητα έμειναν διαχρονικές, σπουδαία ιστορικά γεγονότα έχουν δοξαστεί και αποτυπωθεί σε πίνακες ζωγραφικής. Γεγονότα της απλής καθημερινής ζωής αποδίδονται μοναδικά σε καλλιτεχνικά δημιουργήματα, κάνοντας αστείρευτες πηγές έμπνευσης και τις πιο απλές στιγμές στη ζωή μας.

Αποτελεί τον πνευματικό θησαυρό ενός πολιτισμού

Η τέχνη έρχεται σε άμεση συνάρτηση με την κατανόηση του πνευματικού, κοινωνικού, ιστορικού και γεωγραφικού πλαισίου στο οποίο έζησε και δημιούργησε κάποιος. Μελετώντας κάποιος την ιστορία της τέχνης, αποκρυπτογραφεί παράλληλα τα ιστορικά δεδομένα της εποχής εκείνης και αποκομίζει διάφορες πληροφορίες για τις διαφορετικές αντιλήψεις διάφορων ιστορικών περιόδων.

Εξάπτει τη φαντασία των ανθρώπων

Μέσω της τέχνης, ο άνθρωπος δίνει στον εαυτό του την ελευθερία να εκφραστεί ελεύθερα αποφεύγοντας την προσκόλληση στη σκληρή και άνυδρη πραγματικότητα. Μέσα από την προσφυγή στις τέχνες, η φαντασία και η διαφορετική οπτική για την πραγματικότητα βρίσκει χώρο να εκφραστεί και να δημιουργήσει άφοβα και απρόσκοπτα.

Η προσφυγή στην τέχνη σίγουρα απελευθερώνει τον άνθρωπο από τον ψυχικό πόνο, ομορφαίνει τη ζωή τόσο αισθητικά όσο και πολιτιστικά, γιατρεύει από προσωπικά αδιέξοδα και έντονο ψυχικό πόνο. Ας τη βάλουμε περισσότερο στη ζωή μας λοιπόν.

Οι υπέροχοι άνθρωποι με την ποιότητα της ψυχής & τις ήρεμες συνειδήσεις

“Το πιο ‘μαλακό’ μαξιλάρι για να κοιμηθεί κανείς, είναι μια καθαρή συνείδηση”

Συνείδηση… Δύσκολη λέξη… Δυσεύρετη… ειδικά στις μέρες μας…

Είναι απογοητευτικό ότι εν έτει 2018, παρά την εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης, τις ηλεκτρονικές προόδους, τις διαστημικές κατακτήσεις, ο κώδικας ηθικής παραμένει διαβρωμένος από υποκριτικές συμπεριφορές.

Από ανθρώπους που όχι μόνο δε συγκινούνται από τον πόνο ή τη δυστυχία του άλλου, δε συμμετέχουν στο πάθος ή τη χαρά του, αλλά “συμβάλουν” στην εξόντωσή του…

Η συνείδηση, όμως, είναι χίλια σπαθιά, όπως έλεγε ο Σαίξπηρ. Όποιος βλάπτει το συνάνθρωπό του, είτε από κακία, είτε για να επιτεύξει κάποιο στόχο του, αργά ή γρήγορα θα “κριθεί” από το μαρτύριο της ψυχής… Όσο και να προσπαθήσει να ξεφύγει, οι ερινύες θα παραμονεύουν, προκαλώντας τον να αναθεωρήσει τις πράξεις του…

Κανένας δε θα καταφέρει να έχει καλή πορεία κι εξέλιξη στη ζωή του χωρίς καθαρή, ήσυχη συνείδηση…

Αν ανατρέξουμε στον πλατωνικό διάλογο στο μύθο του Πρωταγόρα, είχε γίνει κατανοητό ότι η έμφυτη ικανότητα του ανθρώπου να αντιλαμβάνεται τη δικαιοσύνη και να αισθάνεται ντροπή για την άδικη συμπεριφορά του, στηρίζει πόλεις και πολιτικά συστήματα. Ενώ το πάγωμα της συνείδησης μπορεί να αποβεί καταστρεπτικό, όχι μόνο σε συλλογικό επίπεδο αλλά κυρίως σε ατομικό.

Άραγε, πόσοι είναι εκείνοι που νιώθουν υπερήφανοι για τις πράξεις τους; Πόσοι κοιτάζονται στον καθρέφτη και δεν ντρέπονται για τον εαυτό τους; Πόσοι κοιμούνται ήρεμοι το βράδυ δίχως να τους κυνηγούν οι τύψεις και οι ενοχές;

Όσο “αναίσθητος” και αν είναι ένας άνθρωπος, θα έρθει η μέρα όπου θα βιώσει την κρίση συνείδησης… Κανείς δεν μπορεί να αποφύγει το αμάρτημά του γιατί πολύ απλά, αποτυπώνεται στο πρόσωπό του… Η συνείδηση δε φιμώνεται και για τον καθένα μας είναι εκεί ένα “πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ”..

“Το βράδυ έχω βρει έναν ωραίο τρόπο για να κοιμάμαι – τους συγχωρώ όλους έναν έναν”

Γιατί ο ήρεμος ύπνος, δεν είναι ένα αγοραζόμενο αγαθό που εξασφαλίζεται με χάπια, αλλά προκύπτει με την ανωτερότητα και ποιότητα της ψυχής…

Κλείστε τον κύκλο. Αυτό που πέρασε δεν θα ξαναγυρίσει ποτέ

Πάντα πρέπει να ξέρουμε πότε κάποιο στάδιο φτάνει στο τέλος του. Αν επιμείνουμε να παραμείνουμε εκεί περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται, θα χάσουμε τη χαρά και το νόημα των άλλων σταδίων, τα οποία πρέπει να ζήσουμε.

Να κλείνουμε κύκλους, πόρτες, να γυρίζουμε σελίδα, να ολοκληρώνουμε κεφάλαια – δεν έχει σημασία πώς το λέμε, αυτό που έχει σημασία είναι να αφήνουμε στο παρελθόν τις στιγμές της ζωής μας που πέρασαν.

Μπορείτε να περάσετε πολύ καιρό απορώντας γιατί συνέβη αυτό. Μπορείτε να πείτε στον εαυτό σας ότι δεν θα κάνετε ούτε ένα βήμα πριν κατανοήσετε τις αιτίες που έκαναν ξαφνικά σκόνη κάποια πράγματα που ήταν τόσο σημαντικά και σταθερά στη ζωή σας.

Αυτή η στάση όμως θα αποδειχτεί πολύ ψυχοφθόρα για όλους: Οι γονείς σας, ο άντρας ή η γυναίκα σας, οι φίλοι σας, τα παιδιά σας, η αδερφή σας, όλοι θα ολοκληρώνουν κεφάλαια, θα γυρίζουν σελίδα, θα προχωρούν και όλοι θα στεναχωριούνται επειδή εσείς βρίσκεστε σε τέλμα.

Κανείς δεν μπορεί να βρίσκεται ταυτόχρονα στο παρόν κ στο παρελθόν, ούτε καν όταν προσπαθούμε να κατανοήσουμε αυτά που μας συμβαίνουν. Αυτά που πέρασαν, δεν θα ξαναγυρίσουν: Δεν μπορούμε να μείνουμε για πάντα παιδιά, όψιμοι έφηβοι, γιοι που νιώθουν ενοχές ή μνησικακία για τους γονείς τους, εραστές που ζουν μέρα και νύχτα ένα δεσμό με κάποιον που έχει πια φύγει και δεν έχει την παραμικρή πρόθεση να επιστρέψει.

Οι καταστάσεις περνούν και το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τις αφήσουμε πράγματι να φύγουν.

Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό (όσο επίπονο κι αν είναι) να καταστρέφουμε αναμνηστικά, να μετακομίζουμε, να δίνουμε πράγματα σε ορφανοτροφεία, να πουλάμε ή να χαρίζουμε τα βιβλία που έχουμε. Τα πάντα στον ορατό κόσμο είναι εκδήλωση του αοράτου, όσων συμβαίνουν στην καρδιά μας – και καταστρέφοντας ορισμένες αναμνήσεις, σημαίνει και ότι δημιουργούμε χώρο για να πάρουν τη θέση τους άλλες.

Αποδεσμευτείτε από τα πράγματα. Αφήστε τα να φύγουν. Απαγκιστρωθείτε. Κανείς δεν παίζει με σημαδεμένη τράπουλα στη ζωή, έτσι λοιπόν μερικές φορές κερδίζουμε και μερικές χάνουμε. Μην ελπίζετε να σας δώσουν κάτι πίσω, να αναγνωρίσουν τις προσπάθειες σας, να ανακαλύψουν τη μεγαλοφυϊα σας, να κατανοήσουν την αγάπη σας.

Σταματήστε να ανοίγετε την τηλεόραση των συναισθημάτων σας και να βλέπετε συνέχεια την ίδια εκπομπή που σας δείχνει πόσο έχετε υποφέρει από μια απώλεια: Αυτό απλώς σας δηλητηριάζει, τίποτα άλλο.

Δεν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από το να μην αποδεχόμαστε ερωτικούς χωρισμούς, υποσχέσεις για δουλειά που δεν έχουν συγκεκριμένη ημερομηνία εκκίνησης, αποφάσεις που αναβάλλονται συνεχώς στο όνομα της “ιδανικής στιγμής”.

Πριν αρχίσει ένα νέο κεφάλαιο, πρέπει να ολοκληρωθεί το παλιό: Πείτε στον εαυτό σας ότι αυτό που πέρασε δεν θα ξαναγυρίσει ποτέ.

Θυμηθείτε ότι κάποτε μπορούσατε να ζήσετε χωρίς αυτό το πράγμα ή αυτόν τον άνθρωπο – τίποτα δεν είναι αναντικατάστατο, η συνήθεια δεν είναι ανάγκη. Μπορεί να μοιάζει προφανές, μπορεί να είναι ακόμα κ δύσκολο, άλλα είναι πολύ σημαντικό.

Κλείνοντας κύκλους. Όχι από υπεροψία, από αδυναμία ή από αλαζονεία, απλώς επειδή κάτι δεν είναι πια μέρος της ζωής σας.

Κλείστε την πόρτα, αλλάξτε δίσκο, καθαρίστε το σπίτι σας, τινάξτε τη σκόνη.

Σταματήστε να είστε αυτός που ήσασταν και μεταμορφωθείτε σ’ αυτόν που είστε.

Ριζικές αλλαγές στην οφθαλμολογία: «Παρελθόν» γυαλιά και φακοί

Καναδοί επιστήμονες αναμένεται να βάλουν τέλος στα γυαλιά και τους φακούς επαφής καθώς ανακαλύψαν έναν βιονικό φακό που βρίσκεται ήδη στο στάδιο των κλινικών δοκιμών και σύμφωνα με τους ειδικούς, έρχεται να αλλάξει τα μέχρι σήμερα δεδομένα και να ανοίξει νέες σελίδες στην οφθαλμολογία.

Εάν όλα πάνε ομαλά, ο βιονικός φακός (Bionic Lens), θα είναι στα χέρια των οφθαλμοχειρουργών και στην συνέχεια στα μάτια των ασθενών μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.

«Οι δυνατότητες που θα προσφέρει ο βιονικός φακός είναι πραγματικά τεράστιες αφού η χρήση του θα μπορούσε να δώσει υπεράνθρωπες ικανότητες» αναφέρει ο χειρουργός οφθαλμίατρος, Καθηγητής Οφθαλμολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Βασίλειος Κοζομπόλης.

Σημειώνει ότι πρόκειται για έναν «δυναμικό φακό που θα αντικαθιστά τον φυσικό φακό μέσα στο μάτι, κατά την διάρκεια της κλασικής επέμβασης καταρράκτη, που είναι μια από τις πιο συχνές και επιτυχημένες χειρουργικές διαδικασίες στην οφθαλμολογία. Αφού τοποθετηθεί εκεί, ο φακός αποκαθιστά την καθαρή όραση σε όλες τις αποστάσεις χωρίς προβλήματα οπτικής ποιότητας. Μπορεί να εστιάζει σε διαφορετικές αποστάσεις και περιοχές έχοντας δυνατότητες τις οποίες δεν διαθέτει ο φυσιολογικός κρυσταλλοειδής φακός ακόμη και του νεαρού ατόμου».

Προσθέτει ότι «θα μπορούσε να βελτιώσει την όραση πέραν του άριστου που θεωρείται το 20/20», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «θα είναι ορατός ο δείκτης ενός ρολογιού στα 30 μέτρα. Θα μπορεί κανείς να βλέπει καθαρά, με λεπτομέρειες και τα πλέον κοντινά αντικείμενα. Θα είναι διακριτή σχεδόν η κυτταρική λεπτομέρεια εάν π.χ. εστιάσει στην άκρη του δακτύλου του!».

Σύμφωνα με τον κ. Κοζομπόλη, αυτό που είναι ακόμα πιο συναρπαστικό είναι ότι ο φακός θα διαθέτει τη δυνατότητα αναβαθμίσεων και τροποποιήσεων. Για παράδειγμα, εγκαθιστώντας συστήματα προβολής, θα δίνουν στον χρήστη τη δυνατότητα προβολής της οθόνης του τηλεφώνου ή την ενσωμάτωση τεχνολογιών NASA για καλύτερη εστίαση και ανάλυσης της εικόνας.

«Έχουμε αναπτύξει τον Bionic Lens για να λειτουργήσει ομαλά και εντός του ψηφιακού κόσμου. Η ταπεινή μου αντίληψη είναι ότι τα ανθρώπινα όντα θα αποτελέσουν το κέντρο της δραστηριότητας της τεχνητής νοημοσύνης. Η τεχνητή νοημοσύνη θα ενσωματωθεί στον άνθρωπο και θα αυξήσουμε τις ανθρώπινες δυνατότητες πέρα από τα προβλεπόμενα και νωρίτερα απ' ότι πιστεύουμε», ανέφερε ο Δρ. Garth Webb, που είναι από τους βασικούς συντελεστές της εξέλιξης του Bionic Lens.

Σε ότι αφορά το ηθικό σκέλος αυτών των προηγμένων τεχνολογιών και της ενσωμάτωσης στον άνθρωπο φαίνεται ότι θα δημιουργήσει νέο επίπεδο ανισοτήτων, αφού στην πραγματικότητα θα παρέχει «άδικο» πλεονέκτημα σε όσους διαθέτουν τον Bionic Lens, καθώς θα πρέπει να έχουν διαθέσει 3.200 δολάρια, που υπολογίζεται το κόστος του βιονικού φακού σε πρώτη φάση τουλάχιστον, σημειώνει ο κ. Κοζομπόλης.

Επίσης, διευκρινίζει ότι «ο Bionic Lens δεν θα είναι πανάκεια για όλους τους τύπους των οφθαλμικών παθήσεων. Δεν θα μπορεί να αντιμετωπίσει διαταραχές στην αντίληψη χρωμάτων, θολώσεις κερατοειδούς, εκτεταμένη εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, σοβαρές γενετικές νόσους του αμφιβληστροειδούς ή κατεστραμμένα οπτικά νεύρα».

Μπορεί, ωστόσο, προσθέτει ο ίδιος, «να θεωρηθεί ως μια εξαιρετικά αναβαθμισμένη έκδοση του βιολογικού μας φακού, ο οποίος αναπόφευκτα φθείρεται με την ηλικία».

Τιτάνας της Παταγονίας: Ο μεγαλύτερος δεινόσαυρος που είχε μήκος 37 μέτρων

Ο «Παταγοτιτάν» (Τιτάνας της Παταγονίας), είναι ο μεγαλύτερος δεινόσαυρος και πιθανότατα το μεγαλύτερο σε μήκος ζώο που περπάτησε ποτέ πάνω στη Γη.

Τα πρώτα απολιθώματά του είχαν ανακαλυφθεί το 2012 τυχαία από ένα βοσκό σε ένα ράντσο στη νότια Αργεντινή και στη συνέχεια οι ανασκαφές από παλαιοντολόγους έφεραν περισσότερα στο φως, ενώ μία εντυπωσιακή ανακατασκευή του σκελετού του επιδεικνύεται από το 2016 στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη.

Αλλά μόλις τώρα η ενδελεχής επιστημονική μελέτη των απολιθωμάτων του κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέγεθος του δεν συγκρινόταν με κανενός άλλου δεινοσαύρου. Οι επιστήμονες για πρώτη φορά του έδωσαν και ένα επίσημο επιστημονικό όνομα Patagotitan mayorum (ο δεύτερος προσδιορισμός δόθηκε προς τιμή της οικογένειας Mayo, στο κτήμα της οποίας βρέθηκαν τα απολιθώματα). Έως τώρα μεγαλύτερος δεινόσαυρος θεωρείτο ο Αργεντινόσαυρος, ο οποίος επίσης είχε βρεθεί στην Αργεντινή.

Ο τρομερός Τυρανόσαυρος (T.rex) μπροστά του θα ωχριούσε, αν και εκείνος ήταν ένας επιθετικός θηρευτής, ενώ ο θηριώδης Παταγοτιτάν ήταν ένα άκακο φυτοφάγο πλάσμα, που ανήκε σε μια υποκατηγορία των σαυροπόδων, συγκεκριμένα στην οικογένεια των τιτανοσαύρων, η οποία περιλαμβάνει τον Αργεντινόσαυρο και άλλους γιγάντιους νοτιοαμερικανικούς δεινόσαυρους.
Έχουν βρεθεί στην ίδια περιοχή έως τώρα έξι απολιθώματα Παταγοτιτάνων ηλικίας περίπου 100 εκατομμυρίων ετών, αλλά παραμένει άγνωστη η αιτία του θανάτου τους.

O Παταγοτιτάν είχε περίπου διπλάσιο βάρος από γνωστότερους γίγαντες όπως ο Βραχιόσαυρος και ο Απατόσαυρος. Εκτιμάται ότι είχε βάρος περίπου 69 τόνων, μήκος 37 μέτρων (όσο 14 ασιατικοί ελέφαντες ο ένας πίσω από τον άλλο ή δύο μεγάλες νταλίκες ή ένα επταόροφο κτίριο) και ύψος σώματος γύρω στα έξι μέτρα, ενώ ο μακρύς λαιμός του μπορεί να έφθανε και τα 15 μέτρα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αργεντινό παλαιοντολόγο Ντιέγκο Πολ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας "Proceedings of the Royal Society B" της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το "New Scientist".

«Ο T.rex θα έμοιαζε σαν νάνος δίπλα σε αυτόν τον γίγαντα. Είναι σαν να συγκρίνεις ένα ελέφαντα με ένα λιοντάρι» δήλωσε ο Πολ.

Η γαλάζια φάλαινα -το μεγαλύτερο ζώο σήμερα- δεν ξεπερνά τα 30 μέτρα σε μήκος. Όμως ζυγίζοντας έως 200 τόνους, κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ βάρους μεταξύ των ζώων που έχουν ζήσει στη Γη.

Η Γη είχε νερό ακόμα και πριν από τη σύγκρουση που έφτιαξε το φεγγάρι

Η Γη μπορεί να είχε νερό πολύ πριν από όσο νομίζαμε. Ο πλανήτης μπορεί να είχε λίμνες και ωκεανούς ακόμη και πριν από το γιγαντιαίο κτύπημα που δημιούργησε το φεγγάρι και το νερό θα μπορούσε να επιβιώσει μετά από αυτή τη κολοσσιαία σύγκρουση.

 

Οι ωκεανοί της Γης ίσως έχουν αντέξει τη συντριβή που έκανε το φεγγάρι

Παλαιότερα θεωρήθηκε ότι τα περισσότερα ή και όλα τα νερά των ωκεανών της Γης μεταφέρθηκαν στον πλανήτη με κομήτες και αστεροειδείς μετά τη δημιουργία του φεγγαριού. Αλλά ο Richard Greenwood στο Βρετανικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Milton Keynes και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι μπορεί το νερό να ήταν ήδη εδώ.

 

Ο Greenwood και οι συνεργάτες του συνέκριναν τη σύνθεση οξυγόνου των βράχων του φεγγαριού μας που έφεραν πίσω στη Γη οι αστροναύτες του Απόλλωνα, με εκείνη των ηφαιστειακών πετρωμάτων από τον ωκεάνιο πυθμένα.

 

Η παρουσία υγρού νερού μεταβάλλει τις ποσότητες διαφόρων ισοτόπων οξυγόνου στους βράχους. Έτσι, εάν το μεγαλύτερο μέρος του νερού στη Γη είχε φθάσει μετά τη γιγαντιαία πρόσκρουση, τα πετρώματα θα πρέπει να έχουν σαφώς διαφορετικές συνθέσεις οξυγόνου. Οι βράχοι από το φεγγάρι θα πρέπει να δείχνουν ελάχιστα σημάδια αλλαγής από το νερό.

 

Αλλά ο Greenwood και η ομάδα του ανίχνευσαν  μια μικρή μόνο διαφορά μεταξύ των σεληνιακών και των χερσαίων γήινων βράχων.

 

Πρώιμο νερό

Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι πρέπει να υπήρχε υγρό νερό στη Γη πριν από τη σύγκρουση που σχημάτισε φεγγάρι με ένα σώμα του μεγέθους του Άρη, το οποίο πιστεύεται ότι συνέβη περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια μετά το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το μεγαλύτερο μέρος του νερού που έχουμε τώρα μπορεί να ήταν ήδη εδώ, και στη συνέχεια μεταξύ 5 και 30 τοις εκατό από αυτό μεταφέρθηκε αργότερα από αστεροειδείς και κομήτες.

 

Άλλες εργασίες έδειξαν ότι πολλοί απομακρυσμένοι κόσμοι σε άλλα συστήματα αστεριών υπέστησαν παρόμοιες συγκρούσεις νωρίς στην εξέλιξή τους, γεγονότα που πιστεύαμε ότι σήμαιναν ότι δεν θα μπορούσαν να έχουν υγρό νερό, εκτός κι αν παραδόθηκαν αργότερα.

 

Το γεγονός ότι το υγρό νερό μπορεί να επιζήσει των καταστροφικών επιπτώσεων από σώματα μεγέθους ενός πλανήτη σημαίνει ότι πρέπει να είναι άφθονο στους κόσμους σε άλλα συστήματα αστέρων , λέει ο Greenwood. Η ζωή όπως γνωρίζουμε απαιτεί νερό, οπότε αυτό θα μπορούσε να κάνει τους εξωπλανήτες πιο φιλόξενους.

 

«Οι εξωπλανήτες με νερό στις επιφάνειές τους μπορεί να είναι πολύ πιο συνηθισμένοι από ό, τι πιστεύαμε προηγουμένως. Και όπου υπάρχει νερό, θα μπορούσε επίσης να υπάρξει ζωή «, λέει ο Greenwood.

Δημόκριτος: Η ευδιαθεσία

Ο Δημόκριτος από την πλούσια κατά τον πέμπτο αιώνα θρακική πόλη των Αβδήρων είναι γνωστός κυρίως για τη συμβολή του στην ανάπτυξη και συστηματοποίηση της ατομικής θεωρίας που είχε συλλάβει ο Λεύκιππος. Θεμελιώδης αρχή της θεωρίας αυτής είναι ότι η ύλη αποτελείται από αδιαίρετα σωματίδια, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους από το κενό και διαφέρουν ως προς το σχήμα, τη διάταξη και την κατάστασή τους -διαφορές που εξηγούν την ποικιλία στη φύση. Όσα αποσπάσματα ωστόσο μας έχουν σωθεί από τον Δημόκριτο προέρχονται στη συντριπτική τους πλειονότητα από τα ηθικά του έργα και εκφράζουν απόψεις παρόμοιες με αυτές του Επίκουρου. Το ηθικό ιδεώδες του Δημόκριτου συνίσταται στην προστασία των ατόμων της ψυχής από βίαιες ψυχικές αναστατώσεις. Στο παρατιθέμενο απόσπασμα από το έργο Περὶ εὐθυμίης (= Σχετικά με την ευδιαθεσία, την ψυχική γαλήνη) ο Δημόκριτος διατυπώνει την άποψη ότι η ευδιαθεσία επιτυγχάνεται με την αποφυγή των ακραίων καταστάσεων της στέρησης και του κορεσμού, και τη «συμμετρία» του βίου, δηλ. τη μετρημένη ζωή. Ενδεικτική της σχέσης των ηθικών απόψεων του Δημοκρίτου με τη φυσική του είναι η χρήση πολλών αφηρημένων όρων στην αρχή του αποσπάσματος.

 

Γιατί την ψυχική γαλήνη τη φέρνει στους ανθρώπους η συγκρατημένη διασκέδαση και η σύμμετρη ζωή. Η στέρηση και η υπεραφθονία τείνουν να μετατρέπονται στο αντίθετό τους και να προκαλούν στην ψυχή μεγάλες κινήσεις· και οι ψυχές που κινούνται σε μεγάλη έκταση δεν είναι ούτε ευσταθείς ούτε γαλήνιες. Πρέπει λοιπόν να έχει κανείς το νου του σε πράγματα που ανταποκρίνονται στις δυνάμεις του και να είναι ευχαριστημένος με αυτά που έχει. Να μη δίνει μεγάλη σημασία στα όσα ζηλεύουν ή θαυμάζουν οι πολλοί και να μην τα σκέφτεται συνεχώς. Να κοιτάζει πώς ζουν οι ταλαίπωροι και να συναισθάνεται πόσο υποφέρουν. Με αυτό τον τρόπο, τα πράγματα που είναι κοντά του και τα έχει στη διάθεσή του μπορεί κάλλιστα να του φανούν μεγάλα και αξιοζήλευτα· η ψυχή του δεν θα υποφέρει πια επιθυμώντας περισσότερα. Γιατί όποιος θαυμάζει τους ανθρώπους που έχουν πλούτη και μακαρίζονται από τους άλλους, όποιος εντρυφεί συνεχώς στις αναμνήσεις του, αναγκάζεται να σκαρφίζεται πάντοτε κάτι καινούριο και να σπρώχνεται από την επιθυμία του σε πράξεις ανεπανόρθωτες και παράνομες. Γι᾽ αυτό ακριβώς δεν πρέπει κανείς να ψάχνει για πράγματα που είναι μακριά του, παρά να ικανοποιείται με τα όσα είναι κοντά του, συγκρίνοντας τη ζωή του με τη ζωή εκείνων που βρίσκονται σε χειρότερη θέση. Έχοντας στο νου του πόσα υποφέρουν εκείνοι, πρέπει να μακαρίζει τον εαυτό του για το πόσο καλύτερα ζει ο ίδιος. Γιατί αν το βάλεις αυτό καλά στο νου σου, θα ζεις πιο γαλήνια και θα αποτρέψεις όχι λίγα κακά στη ζωή σου -το φθόνο, τη ζήλια και την κακεντρέχεια.

 

Δημόκριτος, 57. – Απόσπασμα 191 Diels-Kranz