Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2015

Η Ρώμη και ο κόσμος της, Μια μέρα στον ιππόδρομο

Στάδιο Circus Maximus
 
Οι Ρωμαίοι αγαπούσαν το θέατρο αλλά είχαν πάθος για τις αρματοδρομίες· και το μεγαλύτερο από τα στάδια της Ρώμης χωρούσε κάπου 200.000 φανατικούς των αρματοδρομιών. Το στάδιο, σε σχήμα πετάλου, είχε τρία διαζώματα: το χαμηλότερο, που βρισκόταν πιο κοντά στον αγωνιστικό χώρο, είχε θέσεις από μάρμαρο και προοριζόταν για τις ανώτερες τάξεις· οι μικρομεσαίοι καταλάμβαναν το μεσαίο διάζωμα, όπου τα καθίσματα ήταν ξύλινα· στο πάνω διάζωμα, όπου συγκεντρώνονταν «πατείς με, πατώ σε» τα κατώτερα λαϊκά στρώματα, υπήρχε μόνο χώρος για ορθίους. Οι θέσεις ξεχωριστές, αλλά το πάθος κοινό για όλους.
 
Τις περισσότερες φορές οι αρματοδρόμοι διαγωνίζονταν με άρματα που τα έσερναν τέσσερα άλογα (τέθριππα). Κάθε αρματοδρομία περιελάμβανε 7 γύρους μέσα στον αγωνιστικό χώρο· ένας ολοκληρωμένος γύρος ήταν 568 μέτρα και έτσι η συνολική απόσταση που κάλυπταν οι αρματοδρόμοι (τουλάχιστον αυτοί που έμεναν στην κούρσα μέχρι το τέλος) ήταν 3.976 μέτρα. Έξι ή εφτά λεπτά αρκούσαν για να αναδείξουν τον νικητή της κούρσας, το άρμα του οποίου θα πρέπει να έτρεχε με μέση ωριαία ταχύτητα 40 χιλιομέτρων. Με δώδεκα ή και περισσότερες αρματοδρομίες τη μέρα, μπορούμε να φανταστούμε ότι το στάδιο, και μαζί του το ένα τέταρτο του συνολικού πληθυσμού της πρωτεύουσας, αναστέναζε ολημερίς.
 
Κάθε αρματοδρόμος ανήκε σε έναν από τους τέσσερις ιππικούς ομίλους, που ξεχώριζαν από τα χρώματα τους: Λευκοί, Πράσινοι, Γαλάζιοι και Κόκκινοι. Κάθε όμιλος είχε τους δικούς του οπαδούς ανάμεσα στο ρωμαϊκό πλήθος - από απλούς λάτρεις του αθλήματος μέχρι τους οργανωμένους «χούλιγκαν». Πίσω από τους τέσσερις ιππικούς ομίλους βρισκόταν ένα πυκνό δίκτυο παραγόντων με ποικίλα οικονομικά συμφέροντα, ενώ ένας εκτεταμένος μηχανισμός πρακτόρων φρόντιζε για τα στοιχήματα, που έδιναν και έπαιρναν πριν από κάθε κούρσα. Ο ρωμαϊκός ιππόδρομος λειτουργούσε έτσι και ως ένα απέραντο καζίνο με ανυπολόγιστο τζίρο. Τη διαπλοκή αθλητισμού και οικονομικών συμφερόντων συμπλήρωνε η πολιτική - αλλά αυτό θα το δούμε λίγο πιο κάτω.
 
Η ρωμαϊκή «Φόρμουλα 1»
 
Ένα στάδιο 200.000 θέσεων, ονόματι Circus Maximus (που σημαίνει στα λατινικά «Μέγιστος Κύκλος»), στην καρδιά της Ρώμης. Εδώ συρρέουν, σε περιόδους δημόσιων αργιών και γιορτών, μυριάδες Ρωμαίοι όλων των κοινωνικών τάξεων - προς μεγάλη τέρψη των λιανοπωλητών και μικροεμπόρων που διαφημίζουν την πραμάτεια τους στους γύρω χώρους και στις στοές κάτω από τις εξέδρες του σταδίου· και προς ακόμη μεγαλύτερη τέρψη των ταχυδακτυλουργών της απάτης και των πορτοφολάδων. Μέσα στο στάδιο χάνονται περιουσίες σε στοιχήματα· αλλά χάνονται και πορτοφόλια.
 
Πριν από το κανονικό πρόγραμμα των αρματοδρομιών οι θεατές έχουν την ευκαιρία να διασκεδάσουν με μια ποικιλία από ακροβατικές επιδείξεις και νούμερα τσίρκου (circus - τσίρκο): αναβάτες που ιππεύουν δύο άλογα εναλλάξ, ξαπλώνουν, γονατίζουν, ανακλαδίζονται και κυβιστούν πάνω στη ράχη τους ή πηδούν από τη ράχη του αλόγου πάνω σε κινούμενο άρμα. Ορισμένοι από το πλήθος συζητούν με πάθος τα φαβορί της κούρσας και μαθαίνουν τις τελευταίες πληροφορίες για τα καινούργια ισπανικά καθαρόαιμα των Γαλάζιων - και φυσικά στοιχηματίζουν διάφορα ποσά στη βάση τέτοιων πληροφοριών. Άλλοι προτιμούν να παρακολουθούν την πολύχρωμη παρέλαση φυσιογνωμιών, εμφανίσεων και ενδυμασιών στις εξέδρες και τους διαδρόμους. Γυναίκες και άνδρες μπορούν να κάθονται δίπλα δίπλα - και αυτό ακριβώς εκμεταλλεύεται ένας κομψευόμενος νεαρός, για τις κινήσεις του οποίου λεπτομέρειες θα δώσουμε αργότερα.
 
Και κάποια στιγμή οι σάλπιγγες αναγγέλλουν την προσέλευση του καίσαρα, ο οποίος μπαίνει στο στάδιο περιστοιχισμένος από τα μέλη της οικογένειάς του και πλήθος ακολούθων και κατευθύνεται στο αυτοκρατορικό θεωρείο, από όπου θα δοθεί το σύνθημα για την έναρξη της κούρσας. Όρθιος, φορώντας πορφυρή επίσημη τήβεννο, και αφού χαιρετήσει τη λαοθάλασσα, ο καίσαρ αφήνει ένα λευκό μαντίλι να πέσει από το ύψος του θεωρείου στην αρένα - το σύνθημα για την εκκίνηση της αρματοδρομίας.
 
Τέσσερα τέθριππα, ένα για κάθε ιππικό όμιλο, έχουν ήδη πάρει τη θέση τους με κλήρωση στην αφετηρία. Πάνω στο άρμα, ντυμένοι ο καθένας στα χρώματα του ομίλου του, οι αρματηλάτες με κράνος και μαστίγιο στο χέρι - ξεκινούν. Σύννεφα σκόνης, μυριόστομες προτροπές, ζητωκραυγές, ένταση και πάθος. Ευνοημένος από την καλή εκκίνηση που του έδωσε η κλήρωση, ο Γαλάζιος προηγείται κατά τους τρεις πρώτους γύρους. Τον ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής ο Πράσινος. Στον τέταρτο γύρω ένα (όχι ασυνήθιστο) ατύχημα: ο αριστερός τροχός του Λευκού αρματοδρόμου ξύνει την πέτρινη στήλη που βρίσκεται στην καμπή της διαδρομής και το άρμα του ανατρέπεται καθώς ακούγεται το μαζικό βογκητό του πλήθους. Τα άλογα συνεχίζουν να τρέχουν σέρνοντας πίσω τους τον ηνίοχο που έχει τα λουριά τυλιγμένα στο σώμα του· εκείνος με το ειδικό μαχαίρι που έχει πάνω του γι᾽ αυτό τον σκοπό κόβει τα λουριά, απελευθερώνεται και σπεύδει να απομακρυνθεί από τον διάδρομο κουτσαίνοντας. Θα μπορούσε να είχε σκοτωθεί, αλλά έχει απλώς τραυματιστεί στο πόδι και το χέρι· το σίγουρο είναι ότι εγκαταλείπει τον αγώνα - στον οποίο τελικά, μετά από συνεχείς και αγωνιώδεις εναλλαγές, προηγείται, τώρα στον έκτο γύρο, και πάλι ο Γαλάζιος. Τα τέσσερα ισπανικά του καθαρόαιμα φαίνονται πολύ πιο νευρώδη και στον τελευταίο γύρο κερδίζουν σαφές προβάδισμα από τον αντίπαλο. Οι οπαδοί του Γαλάζιου αρματοδρόμου ζητωκραυγάζουν στις εξέδρες· και πιο δυνατά από όλους πανηγυρίζουν όσοι πόνταραν στον τελικό νικητή.
 
Το όνομά του είναι Scorpus, ανήκει στους Γαλάζιους εδώ και τρία χρόνια και έχει αναδειχτεί μέχρι τώρα 422 φορές νικητής· με άλλα λόγια πρόκειται για «σταρ» της αρματοδρομίας και μέγα είδωλο των φανατικών του αθλήματος. Φυσικά είναι πάμπλουτος και διάσημος. Το όνομά του φιγουράρει σε τοίχους σπιτιών και δάπεδα πλατειών, και κυκλοφορούν αναρίθμητα πορτρέτα του. Είναι ο πρώτος στο είδος του, αλλά δεν είναι ο μόνος. Ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής του είναι ο Σκόπας, ελληνικής καταγωγής, που ανήκει στους Πράσινους. Στη γενική κατάταξη ο Σκόπας, που είναι εξίσου διάσημος, είναι δεύτερος με 397 νίκες. Η δουλειά που κάνουν αυτοί οι άνθρωποι είναι πραγματικά για λίγους, γιατί απαιτεί σκληρές προπονήσεις, άριστη φυσική κατάσταση και τη μέγιστη αυτοσυγκέντρωση στη διάρκεια της κούρσας. Κάθε φορά που ανεβαίνουν στο άρμα αποθεώνονται από τα πλήθη, αλλά και κάθε φορά που διαγωνίζονται έχουν μοιρασμένες πιθανότητες: μπορεί να γίνουν πιο πλούσιοι αλλά μπορεί και να χάσουν τη ζωή τους. Πολλοί από τους αρματοδρόμους πεθαίνουν εκατομμυριούχοι - αλλά νέοι. Στην κεντρική είσοδο του σταδίου, πάνω σε περίοπτη μαρμάρινη πλάκα, μνημονεύεται ο Fuscus, νεκρός στα 24 χρόνια του μετά από 57 νίκες· ο Crescens που έφυγε πλούσιος, αλλά στα 22 του· ο Aurelius Mollicius, που πρόλαβε να σηκώσει το τρόπαιο 125 φορές, πριν τραυματιστεί θανάσιμα στα 20 του. Οι πιο ανθεκτικοί, ικανοί ή απλώς τυχεροί αποσύρονται από τους αγωνιστικούς χώρους όταν οι φυσικές τους αντοχές μειώνονται. Αλλά οι αρματοδρόμοι λατρεύουν τον κίνδυνο, και ο κόσμος λατρεύει τους αρματοδρόμους. Κάθε καιρός έχει τη δική του «Φόρμουλα 1», το δικό του «Grand Prix», τους ήρωες και τα θύματά του.
 
Ένα στάδιο για όλες τις δουλειές

Αλλά ένα στάδιο, όπως ο Circus Maximus με τις 200.000 θέσεις του, χρησιμεύει και για άλλα πράγματα, που μπορεί να μην έχουν άμεση σχέση με τον αθλητισμό. Οι Ρωμαίοι, κυρίως αυτοί που ανήκουν στα κατώτερα λαϊκά στρώματα και δεν συμμετέχουν με οποιονδήποτε τρόπο στο σύστημα της πολιτικής ή οικονομικής εξουσίας, έχουν εδώ μια μοναδική ευκαιρία να νιώσουν περήφανοι πολίτες μιας μεγάλης αυτοκρατορικής δύναμης η οποία, αφού κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος του γνωστού κόσμου, φρόντισε να κοσμήσει την πρωτεύουσά της με κολοσσιαίες αρχιτεκτονικές κατασκευές και περίτεχνα μνημεία. Η παρουσία των πολιτικών ηγεμόνων, και κυρίως του αυτοκράτορα με όλη τη συνοδευτική πομπή του, στο θεωρείο και οι διάφορες τελετές που γίνονται πριν από την επίσημη έναρξη των αγώνων προβάλλουν μια μεγιστοποιημένη, πανηγυρική εικόνα πολιτικής ομόνοιας και συνοχής. Μέσα σ᾽ αυτή την ατμόσφαιρα εορτασμού και επίδειξης, οι ισχυροί του πρώτου διαζώματος με τα μαρμάρινα καθίσματα μοιάζει να βεβαιώνονται για τα προνόμιά τους· και ο απλός λαός που συνωθείται στις θέσεις ορθίων του πάνω διαζώματος μοιάζει να αντλεί, έστω για μερικές ώρες, κύρος καθώς βλέπει τον πλανητάρχη να τον χαιρετά όρθιος από το θεωρείο του. Αυτές οι 200.000 ψυχές που βρίσκονται εδώ ανανεώνουν κάθε φορά ένα συμβόλαιο ισχύος, που είναι εν μέρει πραγματικότητα και εν μέρει ψευδαίσθηση. Ηγεμόνες και υπήκοοι, εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι, υπήρξαν πάντα επιρρεπείς στην αυθυποβολή. Όποια και αν είναι η ατομική μοίρα του καθενός ξεχωριστά, το πλήθος των 200.000 Ρωμαίων αποκτά μέσα στο στάδιο μια συλλογική αίσθηση ισχύος· και το στάδιο γίνεται έτσι ένα από τα σύμβολα της ρωμαϊκής υπερδύναμης.
 
Πολλούς αιώνες αργότερα, τις μέρες του ιταλικού φασισμού, ο Μπενίτο Μουσολίνι θυμήθηκε την ιστορία του Circus Maximus και προσπάθησε να ξαναζωντανέψει τους συμβολισμούς του χώρου. Έβλεπε, προφανώς, τον εαυτό του ως θεματοφύλακα και αναβιωτή του ρωμαϊκού imperium («εξουσία, ισχύς»)· και οι Ιταλοί που τον πίστεψαν συγκεντρώνονταν στον χώρο όπου κάποτε υψωνόταν το τεράστιο αυτό οικοδόμημα για να τον επευφημήσουν. Την ιστορία συχνά τη γράφουν οι ψευδαισθήσεις· αλλά τις ψευδαισθήσεις τις συνειδητοποιούμε μόνο όταν γίνονται ιστορία.
 
Σε τι άλλο μπορεί να χρησιμεύει αυτός ο Circus Maximus; Ο Κικέρων δήλωσε κάποτε: «Σε τρεις περιπτώσεις ο λαός εκφράζει τη βούληση του: στις πολιτικές συγκεντρώσεις, στις εκλογές, και στα στάδια.» Αλλά ο Κικέρων έχει στο μυαλό του την περίοδο της Δημοκρατίας, όταν υπήρχαν αρκετές πολιτικές ελευθερίες. Καθώς περνούν τα χρόνια και οι αυτοκράτορες συγκεντρώνουν όλο και μεγαλύτερες εξουσίες στα χέρια τους, τα στάδια, με πρώτο τον Circus Maximus, γίνονται ο πιο σημαντικός δημόσιος χώρος πολιτικής έκφρασης του λαού. Μυριάδες λαού βρίσκουν εδώ την ευκαιρία να απευθύνουν εν χορώ αιτήματα προς τον ηγέτη τους. Δεν είναι ίσως δύσκολο να απορρίψεις τα αιτήματα μιας αντιπροσωπείας που σε επισκέπτεται· είναι όμως πολύ δύσκολο να κωφεύσεις στο βροντώδες «απαιτούμε» 200.000 ανθρώπων, όταν βρίσκεσαι ανάμεσα τους. Πολλά τέτοια αιτήματα για φορολογικές ελαφρύνσεις ή απαλλαγές ή για κάθε είδους παροχές ακούστηκαν και ικανοποιήθηκαν επιτόπου - μέσα στο στάδιο. Πολλοί αυτοκράτορες χρησιμοποιούν αυτές τις ευκαιρίες για να κάνουν «λαϊκίστικη πολιτική υποσχέσεων» και να ενισχύσουν την πολιτική τους θέση· αλλά δεν είναι όλοι τους αρκετά προσεκτικοί. Ένας από αυτούς, πριν από τους αγώνες και ενθουσιασμένος από τις επευφημίες του πλήθους, γύρισε στον υπουργό οικονομικών και του είπε: «Δώσ᾽ τα όλα» · αλλά στη συνέχεια το μετάνιωσε και απέφευγε να πηγαίνει στο στάδιο για να έχει το κεφάλι του πιο ήσυχο. Αυτό ήταν το δεύτερο λάθος: γιατί έχασε την εκτίμηση του λαού ακριβώς επειδή δεν πήγαινε στο στάδιο. Το λάθος, όπως θα λέγαμε σήμερα, ήταν επικοινωνιακό.
 
Ορισμένοι, όμως, από τους ρωμαίους ηγέτες είναι χαρισματικοί από επικοινωνιακή άποψη και τα καταφέρνουν θαυμάσια από το θεωρείο (το «μπαλκόνι», ας πούμε) του σταδίου, πιάνοντας κουβέντα με το πλήθος είτε διαμέσου κηρύκων είτε γραπτώς: δηλαδή, ακούν τα συνθήματα του κόσμου και στη συνέχεια υπαγορεύουν την απάντησή τους σε κάποιον που την αναγράφει σε μεγάλα «πλακάτ», ώστε να μπορεί να διαβαστεί από μεγάλη απόσταση - και ούτω καθεξής. Σε άλλες περιπτώσεις ο ηγέτης επικοινωνεί με χειρονομίες, σαν ηθοποιός στη σκηνή. Φυσικά, οι Ρωμαίοι έχουν αδυναμία στους ηθοποιούς που διαθέτουν εκφραστική κίνηση. Έτσι, το ρωμαϊκό στάδιο, εκτός από αθλητικό κέντρο, είναι και καζίνο και ένα είδος ανοιχτής βουλής και χώρος πολιτικών διαδηλώσεων: σπορ, χρήμα, πολιτική. Τι λείπει από την εικόνα;
 
Προσοχή στους «χούλιγκαν»

Μετά τον τερματισμό της τελευταίας αρματοδρομίας της ημέρας, οι μυριάδες του Circus Maximus αρχίζουν να βγαίνουν από το στάδιο. Ο μεγαλύτερος όγκος των θεατών βιάζονται να γυρίσουν στα σπίτια τους και σκορπίζουν στους γύρω δρόμους. Κάποιοι άλλοι δεν φαίνεται να βιάζονται ιδιαίτερα και καθυστερούν, κατά ομάδες, έξω από το στάδιο παρατηρώντας τις επιγραφές (τα «γκράφιτι») στους εξωτερικούς τοίχους. Χαραγμένες επιγραφές παντού, παλιότερες και καινούργιες. Μερικές άσχετες: «Ο Κόιντος αγαπάει τη Σεπτιμίλλα» και «Ο Μίλων είναι ωραίο παιδί» - μάλλον παλιές και ξεθωριασμένες αγάπες που ήταν μια φορά κι έναν καιρό. Άλλες επιγραφές μνημονεύουν ξακουστές νίκες ξακουστών αρματοδρόμων· αλλού το όνομα του Γαλάζιου πρωταθλητή έχει σβηστεί από κάποιους που προτιμούν να διαφημίσουν τον δικό τους Πράσινο· και πιο ωραία απ᾽ όλες η ποιητικότατη επιγραφή που ανακεφαλαιώνει όλες τις υπόλοιπες:

Τοίχε κακόμοιρε, που κουβαλάς γραμμένη πάνω σου τόση βλακεία,
πώς είσαι ακόμα όρθιος και δεν γκρεμίστηκες; Ιδού η απορία!

Κάποιος, που δεν εκτιμά το μήνυμα της επιγραφής, επιμένει να προσθέσει κάτι δικό του: «Σκόπα, σε αγαπάμε.» Ο μεγάλος πρωταθλητής των Πράσινων δεν ήταν σε καλή μέρα σήμερα, αλλά το «fan club» είναι απτόητο. Στη διάρκεια της τελευταίας αρματοδρομίας οι Πράσινοι και Γαλάζιοι θεατές αντάλλαξαν συνθήματα -όχι ιδιαίτερα ευγενικά. Και καθώς έβγαιναν από το στάδιο, οι θερμόαιμοι των δύο παρατάξεων φιλοδώρησαν αλλήλους μερικές πέτρες- μέχρι που έπεσαν πάνω τους οι στρατιώτες και τους χώρισαν.
 
Το μόνο καλό είναι ότι άρχισε κιόλας να νυχτώνει. Η νύχτα στην αρχαία Ρώμη είναι πολύ σκοτεινή - ακόμη και για τους χούλιγκαν. Ο Circus Maximus είναι τώρα απέραντος, άδειος και σιωπηλός· και η ρωμαϊκή νύχτα έχει κιόλας χωνέψει νικητές και ηττημένους, κερδισμένους και χαμένους, πλούσιους και φτωχούς.
 
Σε απευθείας σύνδεση με τον Circus Maximus - και με τον ποιητή Οβίδιο.

Για να ᾽μαι, δεσποινίς, ειλικρινής, από άλογα δεν έχω εγώ χαμπάρι·
εύχομαι, όμως, να νικήσει τελικώς το άλογο που έχετε ποντάρει.
Βρίσκομαι εδώ για να ᾽μαστέ κοντά· θέλω μαζί σας λίγο να μιλήσω,
τον έρωτα που έχω στην καρδιά θα ήθελα να σας γνωστοποιήσω.
Εγώ αρκούμαι να κοιτώ εσάς· εσείς, βεβαίως, βλέπετε τα άτια:
καθένας βλέπει ό,τι προτιμά κι ό,τι γουστάρουν καθενός τα μάτια.
Ποιου αναβάτη είστε οπαδός; Μάλλον του Πράσινου, απ᾽ ό,τι είδα…
Νομίζω ότι είναι τυχερός που ᾽χει οπαδό μια τέτοια δεσποινίδα.
Αχ, να ᾽μουνα στη θέση του εγώ! Σα σίφουνας με τ᾽ άρμα θα κινούσα,
μ᾽ επιμονή και με ηρωισμό τ᾽ αλόγατα θα έριχνα στην κούρσα:
είτε με χαλινάρια χαλαρά είτε χτυπώντας το μαστίγιό μου,
με τον αριστερό μου τον τροχό θα έξυνα τη στήλη του διαδρόμου.
Και θα με βλέπατε με θαυμασμό… μόνο που εν τοιαύτη περιπτώσει
κίνδυνος θα υπήρχε σοβαρός η προσοχή μου εντελώς να χαλαρώσει.
Γιατί αποτραβιέστε, δεσποινίς; Είμαι ο διπλανός σας βάσει νόμου,
καθ᾽ όσον είναι σύστημα μεικτόν το σύστημα αυτού του ιπποδρόμου.
Φίλε, εσύ στα δεξιά, για προσοχή! Δε σου ανήκει όλη η κερκίδα·
πρόσεχε τον αγκώνα σου γιατί νομίζω ενοχλείς τη δεσποινίδα.
Κι εσύ, από την πίσω τη σειρά, μάζεψε τις αρίδες σου κομμάτι -
δεν έχεις το θεό σου δηλαδή, της κάρφωσες τα γόνατα στην πλάτη.
Αχ, δεσποινίς, κοιτάξτε λίγο εδώ! Το φόρεμα σας ακουμπάει χάμου!
Μαζέψτε το…, ή μάλλον όχι εσείς, καλύτερα τα χέρια τα δικά μου.
Τι ζέστη ανυπόφορη κι αυτή! Απ᾽ τον ιδρώτα έχω γίνει χάλια -
αν θέλετε αέρα, δεσποινίς, κουνάω ευχαρίστως τη βεντάλια.
Εκτός, βεβαίως, κι αν η κάψα αυτή δεν είναι κάτι που ᾽ρχεται απ᾽ έξω,
μα βγαίνει απ᾽ τη φλόγα της καρδιάς - κι αυτό δεν ξέρω αν θα το αντέξω.
Αλλά τι βλέπω… σκονιστήκατε… Παλιοαέρα, τι μας έχεις κάνει!
Κι εσύ, καταραμένη σκόνη, γρήγορα φύγε απ᾽ της κυρίας το φουστάνι!
Όμως η ώρα έφτασε, ιδού, έτοιμα για να κάψουνε το νήμα
τα τέθριππα είν᾽ όλα στη γραμμή! Να το μαντίλι, δόθηκε το σήμα!
Ιδού ο Πράσινός σας, δεσποινίς! Έλα, μεγάλε, πρέπει να νικήσεις!
Το θέλει η κυρία από δω - το θέλουνε και τ᾽ άλογά σου επίσης!
Πρόσεξε, ρε μεγάλε, τη στροφή· την πήρες ανοιχτά, πιο μέσα κάνε!
Κάνε πιο μέσα, λέμε, ρέεεε! Οι άλλοι από πίσω θα μας φάνε!
Πιο μέσα, έτσι μπράβο, δυνατά! Η κοπελιά σού ζήτησε μια χάρη·
πάρε ξανά την εσωτερική, τράβα τ᾽ αριστερό σου χαλινάρι!
 
ΤΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΟΝΟΜΑΧΟΥ
 
Πλούσιος, σακάτης ή νεκρός
 
Στη Ρώμη όλοι με λένε Πορσήνα, αλλά το πραγματικό μου όνομα είναι Νέκαρ. Είμαι Γερμανός, και γεννήθηκα σ᾽ ένα χωριό του Μέλανα Δρυμού, όπου μαζί με τη μάνα, τον πατέρα μου και οκτώ αδέρφια πέρασα σκληρά αλλά ήσυχα παιδικά χρόνια κάνοντας τον γεωργό και τον υλοτόμο - όπως άλλωστε όλοι οι κάτοικοι της περιοχής. Ήμουν είκοσι χρονών, όταν ο αυτοκράτορας Δομιτιανός ήρθε στα μέρη μας με τις λεγεώνες του. Ήρθε, έλεγαν τότε, για να υποτάξει τους πολεμάρχους της περιοχής που δεν έμεναν ήσυχοι και που είχαν κάνει παλιότερα ζημιές στον ρωμαϊκό στρατό. Μπορεί να είναι κι έτσι· αλλά εγώ πιστεύω ότι οι Ρωμαίοι θα έρχονταν μια μέρα έτσι κι αλλιώς, γιατί είχαν σχέδιο να κάνουν τα μέρη μας δικά τους. Πολέμησα μαζί με τα τρία μεγαλύτερα αδέρφια μου. Οι δυο σκοτώθηκαν, ο τρίτος δεν έμαθα ποτέ τι απέγινε, εγώ πιάστηκα αιχμάλωτος και μεταφέρθηκα στη Ρώμη. Εκεί ο ρωμαίος αξιωματικός, που ήταν και το αφεντικό μου, με οδήγησε σε έναν δουλέμπορο, που φαινόταν πολύ ευχαριστημένος που με έβλεπε, αφού ήμουν ψηλός, γεροδεμένος, με δυνατές πλάτες, και σίγουρα θα έπιανα πολύ καλή τιμή στην αγορά.
 
Δεν ήταν γραφτό μου να καταλήξω δούλος όπως οι περισσότεροι από τους συμπατριώτες μου που ήρθαν αιχμάλωτοι στην Ιταλία. Την πρώτη κιόλας μέρα που ο νέος ιδιοκτήτης μου με έβγαλε στο παζάρι για πούλημα, ένας μελαμψός και βλοσυρός τύπος με πρόσεξε, με εξέτασε με το βλέμμα του από την κορφή ως τα νύχια και άρχισε αμέσως να κάνει ερωτήσεις στον δουλέμπορο. Δεν καταλάβαινα γιατί δεν ήξερα ακόμη τη γλώσσα των Ρωμαίων. Ο πελάτης με πλησίασε, άνοιξε το στόμα μου, κοίταξε τα δόντια και ψηλάφησε με τα χέρια του το πάνω μέρος του κορμιού μου, κάνοντας συνεχώς μορφασμούς που μάλλον έδειχναν ικανοποίηση. Μετά, από ό,τι κατάλαβα, άρχισε να παζαρεύει την τιμή. Δεν καθυστέρησε πολύ. Το «εμπόρευμα» του άρεσε και πρέπει να έδωσε κάτι παραπάνω για να το αποκτήσει.
 
Με ανέβασαν πάνω σε μια άμαξα, πάντα αλυσοδεμένο. Το ταξίδι πρέπει να κράτησε πολλές ώρες, γιατί θυμάμαι ότι κοιμήθηκα, ξύπνησα και ξανακοιμήθηκα. Φτάσαμε κάποτε σ᾽ ένα κτήμα κοντά στη Νάπολη (όπως έμαθα αργότερα). Είχε μια τεράστια αυλή και γύρω τρία ή τέσσερα κτίρια χτισμένα έτσι που να σχηματίζουν κάτι σαν τετράγωνο που του έλειπε η μια πλευρά. Στον χώρο της αυλής άντρες με γυμνασμένα σώματα, άλλοι γυμνοί κι άλλοι φορώντας πανοπλίες και κρατώντας διάφορα όπλα, έκαναν ασκήσεις. Με κατέβασαν και με πήγαν μέσα σ᾽ ένα από τα κτίρια - σ᾽ ένα δωμάτιο, μάλλον μικρό, με εφτά κρεβάτια. Σε λίγο εμφανίστηκε πάλι εκείνος ο βλοσυρός τύπος που με είχε αγοράσει. Μαζί του είχε κάποιον που μου φαινόταν γνώριμος - γνώριμος γιατί, όπως σε λίγο κατάλαβα, ήταν ίδια ράτσα μ᾽ εμένα, Γερμανός. Μιλούσε πολύ διαφορετικά από ό,τι στα δικά μας μέρη, αλλά τον καταλάβαινα και με καταλάβαινε αρκετά καλά. Ρώτησε το όνομα μου. Του είπα το όνομα και ότι πεινούσα πολύ. Κάτι είπε στον μελαμψό τύπο κι εκείνος χαμογέλασε αινιγματικά. Τότε ο συμπατριώτης μου υποσχέθηκε ότι στο εξής θα έτρωγα σαν βασιλιάς· θα έτρωγα σαν βασιλιάς, αλλά θα γυμναζόμουν σκληρά από το πρωί ως το βράδυ. Βρισκόμουν, μου είπε, στην πιο φημισμένη Σχολή Μονομάχων της Ιταλίας. Από εκεί θα έβγαινα με τον καιρό μονομάχος και, ποιος ξέρει, μπορεί να γινόμουν πλούσιος. «Πλούσιος;» ρώτησα, χωρίς να καταλαβαίνω. «Πλούσιος,» μου είπε, «ή σακάτης, ή νεκρός. Από σένα εξαρτάται.»
 
Ο διχτάς, ο Σαμνίτης και τ᾽ άλλα παιδιά
 
Ο άνθρωπος που με είχε αγοράσει στη Ρώμη ήταν ο ιδιοκτήτης της Σχολής, παλιός μονομάχος και ο ίδιος. Η Σχολή του είχε κάπου εκατό εκπαιδευόμενους. Ήταν όλοι τους αιχμάλωτοι πολέμου, σαν εμένα, δούλοι ή βαρυποινίτες από φυλακές, και ορισμένοι μάλιστα θανατοποινίτες. Στο δωμάτιο, ή καλύτερα στο κελί, που μου έδωσαν υπήρχαν άνθρωποι όλων αυτών των κατηγοριών. Η Σχολή είχε πολύ προσωπικό: φρουρούς, εκπαιδευτές και δούλους που μαγείρευαν. Το πρόγραμμα ήταν βαρύ, άρχιζε με το χάραμα της μέρας και τέλειωνε με το σούρουπο, αλλά πολλές φορές συνεχιζόταν και με το φως των πυρσών. Ο ιδιοκτήτης λεγόταν Πολέμων και η καταγωγή του ήταν από τη Βιθυνία της Μικράς Ασίας. Ήταν σκληρός άνθρωπος αλλά για μένα έδειξε από την αρχή κάποια ιδιαίτερη συμπάθεια - ίσως γιατί είχε επενδύσει πολλά πάνω μου.
 
Όταν κάποιος ρωμαίος αξιωματούχος στη Ρώμη, και σπανιότερα σε άλλες επαρχιακές πόλεις, γιόρταζε κάτι (ας πούμε μια στρατιωτική νίκη) ή ήθελε να καλοπιάσει τον λαό, πρόσφερε με δικές του δαπάνες αγώνες μονομάχων. Φυσικά πλήρωνε τους ιδιοκτήτες των σχολών για να του δώσουν το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό για τους αγώνες· οι μονομάχοι του Πολέμωνα ήταν περιζήτητοι.
 
Ήμουν εκπαιδευόμενος για έναν ολόκληρο χρόνο. Οι μονομάχοι, ανάλογα με τη σωματική τους διάπλαση και τις ιδιαίτερες ικανότητές τους, χωρίζονται ήδη από το στάδιο της εκπαίδευσης σε διάφορες κατηγορίες: οι πιο σωματώδεις και δυσκίνητοι αγωνίζονται με πλήρη πανοπλία, ασπίδα και ξίφος· οι βαρύτερα οπλισμένοι ονομάζονται «Σαμνίτες», και αυτοί που έχουν κάπως ελαφρύτερη εξάρτυση είναι οι «Θρακιώτες»· ύστερα είναι οι λεγόμενοι «διχτάδες», δηλαδή αυτοί που είναι οπλισμένοι μόνο με μια τρίαινα και ένα δίχτυ, που το χρησιμοποιούν για να ακινητοποιήσουν τον αντίπαλο σαν θήραμα για να τον καρφώσουν στη συνέχεια με την τρίαινα. Οι πιο βαρείς και αργόστροφοι αγωνίζονται με βαριά ξίφη και φορούν περικεφαλαίες με σιδερένια προσωπίδα που όμως δεν έχει τρύπες για να βλέπουν· έτσι μονομαχούν στα τυφλά. Οι θεατές διασκεδάζουν εξαιρετικά με αυτό το είδος της τυφλής μονομαχίας· αλλά μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές δεν το διασκεδάζουν καθόλου.
 
Στην αρχή ο Πολέμων με προόριζε για Σαμνίτη· ύστερα άλλαξε γνώμη και με έκανε διχτά, επειδή παρ᾽ όλο τον όγκο μου ήμουν πολύ ευκίνητος. Οχτώ μήνες αλύπητης εκπαίδευσης στην ειδικότητα του διχτά. Ο αρχιεκπαιδευτής ήταν ενθουσιασμένος με τις επιδόσεις μου, έπινε κυριολεκτικά νερό στο όνομά μου και προέβλεπε ότι θα έκανα θραύση στις αρένες. Στο κελί μου είχα συγκάτοικο και έναν Ισπανό, που τον ήξεραν όλοι σαν «Μυταρά». Ο Μυταράς ήταν ψηλός και ζύγιζε όσο τρεις κανονικοί άνθρωποι μαζί. Αυτός έγινε Σαμνίτης· ήταν ο καλύτερος φίλος μου.
 
Θυμάμαι ότι όσο ήμουν στη Σχολή μάς έδιναν φαγητό τρεις φορές τη μέρα. Μιλάμε για πολύ και καλό φαΐ. Ποτέ άλλοτε δεν είχα φάει τόσο πολύ και τόσο καλά στη ζωή μου· το ίδιο έλεγαν και οι υπόλοιποι εκπαιδευόμενοι· και όλοι μαζί διασκεδάζαμε με τον Μυταρά τον Ισπανό, που έτρωγε πάντα διπλάσιες μερίδες και όταν δεν χόρταινε, πράγμα που συνέβαινε πολύ συχνά, καθάριζε και τα αποφάγια των άλλων.
 
Φαΐ και εκπαίδευση, εκπαίδευση και φαΐ. Έμαθα να χειρίζομαι με μεγάλη μαεστρία το δίχτυ και να ακινητοποιώ τον αντίπαλο με το αριστερό χέρι· με το δεξί κρατούσα την τρίαινα και χτυπούσα. Ο Πολέμων έτριβε τα χέρια του. Μου είχε, όπως είπα, κάποια συμπάθεια (που δεν έδειχνε συνήθως για κανέναν και για τίποτε), αλλά ποτέ δεν νοιάστηκε να με ρωτήσει για την προηγούμενη ζωή μου. Κι ήταν αυτός που μου έδωσε το ρωμαϊκό όνομα «Πορσήνας», επειδή, έλεγε, του θύμιζα κάποιον Πορσήνα. Δεν μου έδωσε ποτέ περισσότερες εξηγήσεις· άλλωστε ήταν τύπος που ελάχιστα μιλούσε.
 
Το τελευταίο βράδυ μου απόψε το περνάω

Πάνω στον χρόνο έμαθα ότι ήμουν έτοιμος για την πρώτη επίσημη εμφάνισή μου σε μονομαχία. Μέχρι τότε ήξερα μόνο από ψευτομονομαχίες για προπόνηση, αν και μια δυο φορές από εκνευρισμό λίγο έλειψε να «καθαρίσω» κάποιον συμμαθητή μου. Ένα πρωί ο αρχιεκπαιδευτής, παρουσία του Πολέμωνα, μας συγκέντρωσε στη μεγάλη αυλή της Σχολής και μας ανακοίνωσε ότι τριάντα από μας θα ταξίδευαν στη Ρώμη για τους αγώνες μονομαχίας που έδινε ο καίσαρας. Ήμουν φυσικά ένας από τους τριάντα. Μας είπαν ακόμη ότι θα μονομαχούσαμε σε ζεύγη· ο αντίπαλός μας μπορεί να ήταν από άλλη Σχολή, αλλά δεν αποκλειόταν η κλήρωση να μας έφερνε αντιμέτωπους με πρώην συμμαθητές μας. Αυτό το τελευταίο δεν μας άρεσε και πολύ· όταν το ακούσαμε κοιταχτήκαμε σιωπηλά στα μάτια με τον Μυταρά - γιατί ξέραμε ότι διχτάδες και Σαμνίτες ήταν συνδυασμός που πολύ ενθουσίαζε τους ρωμαίους θεατές. Μας έδωσαν κι άλλες οδηγίες για το τι έπρεπε να κάνουμε πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα - που θα γινόταν, μας είπαν, στο αμφιθέατρο του Φλαβίου στη Ρώμη, που είχε εγκαινιαστεί πέντε χρόνια νωρίτερα και χωρούσε κάπου 50.000 θεατές.
 
Ήταν η τέταρτη χρονιά της εξουσίας του αυτοκράτορα Δομιτιανού· κι ήταν η δεύτερη φορά, μετά από έναν ολόκληρο χρόνο, που πήγαινα στη Ρώμη, αυτή τη φορά όχι σαν αιχμάλωτος πολέμου αλλά σαν «αριστούχος απόφοιτος» της Σχολής Μονομάχων της Νάπολης. Σεπτέμβρης μήνας κι η πόλη γιόρταζε. Νόμιζα πως οι άμαξες θα μας μετέφεραν κατευθείαν στο αμφιθέατρο για τους αγώνες. Αλλά μας περίμενε μια έκπληξη - και μια εμπειρία από αυτές που δεν θα ξεχάσω μέχρι να πεθάνω.
 
Όσοι είχαν σχολές μονομάχων, σαν τον Πολέμωνα, είχαν καθιερώσει τη συνήθεια να παραθέτουν επίσημο δείπνο στους μονομάχους που επρόκειτο να αγωνιστούν στην αρένα την επόμενη μέρα. Το δείπνο μας, λοιπόν, γινόταν με την ευγενή χορηγία του δικού μας Πολέμωνα και ενός άλλου σχολάρχη, που οι μονομάχοι του θα έπαιρναν μέρος στους αγώνες. Το μενού ήταν πολύ πλούσιο· αλλά τι να το κάνεις; Ο ποιητής Οράτιος, αν δεν κάνω λάθος, λέει κάπου ότι και το βασιλικότερο γεύμα είναι άνοστο γι᾽ αυτόν που νιώθει ότι από πάνω του κρέμεται το σπαθί του Δαμοκλή. Από πάνω μας κρέμονταν τα σπαθιά των αυριανών αντιπάλων μας, και συνειδητοποιήσαμε ακριβώς εκείνες τις ώρες ότι για πολλούς από μας εκείνο θα ήταν το τελευταίο δείπνο.
 
Εκείνο το βράδυ κατάλαβα για πρώτη φορά ότι το προαίσθημα του θανάτου κάνει τους ανθρώπους να φέρονται με παράξενους τρόπους. Ορισμένοι από τους θανατοποινίτες, που ήξεραν ότι έτσι κι αλλιώς οι ώρες τους ήταν μετρημένες, έτρωγαν ασταμάτητα και με φοβερή βουλιμία ό,τι περνούσε μπροστά από τα μάτια τους και ό,τι μπορούσαν να φτάσουν με τα χέρια τους - μέχρι που έγερναν μισολιπόθυμοι από το φαγητό. Άλλοι έμεναν σιωπηλοί και κοίταζαν στο κενό, ακουμπώντας μετά βίας τα φαγητά. Ο Μυταράς ήταν ένας από αυτούς· γύριζε συχνά και με κοίταζε χωρίς να μιλάει· δεν φαινόταν να φοβάται αλλά ήταν πολύ απορροφημένος στις σκέψεις του και έμενε πολύ μακριά από τις συνηθισμένες γαστριμαργικές επιδόσεις του. Άλλοι πάλι έχαναν σε κάποια στιγμή την ψυχραιμία τους, ξεσπούσαν σε λυγμούς και ζητούσαν να κάνουν τη διαθήκη τους.
 
Πρέπει να διευκρινίσω ότι αυτό το δείπνο ήταν ελεύθεροι να το παρακολουθούν ως απλοί θεατές διάφοροι περίεργοι, από τους φανατικούς των μονομαχιών, που κυκλοφορούσαν ανάμεσα στους συνδαιτυμόνες φανερώνοντας μια αρρωστημένη ικανοποίηση από το θέαμα. Γι᾽ αυτούς η ιδέα του θανάτου ήταν ένα παιχνίδι που το έβλεπαν από απόσταση ασφαλείας. Προφανώς ηδονίζονταν με το παιχνίδι και διασκέδαζαν με τους ακούσιους παίκτες. Ίσως, είπα τότε στον εαυτό μου, πιο σκληρή κι από τον θάνατο να είναι η ανθρώπινη φύση.
 
Αλλά στο μεταξύ η ώρα είχε περάσει και έπρεπε να αποσυρθούμε για ύπνο. Θυμάμαι ότι εκείνη τη νύχτα δεν έκλεισα μάτι. Σκεφτόμουν, και έφερνα τόσο καθαρά στο μυαλό μου για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, τους δικούς μου, το χωριό μου στη Γερμανία, τα περήφανα δάση του Μέλανα Δρυμού, όπου μεγάλωσα και όπου ένιωσα τη χαρά της ελευθερίας. Τα έβλεπα καθαρά αλλά και πολύ μακριά, παράξενα μακριά. Στο χάραμα οι φύλακες μας ξύπνησαν φωνάζοντας δυνατά και μας παρότρυναν να ετοιμαστούμε.
 
Μονομαχία στο Κολοσσαίο
 
Έτσι αντίκρισα για πρώτη φορά το κολοσσιαίο αμφιθέατρο του Φλάβιου. Μας έβαλαν μέσα από μια ειδική είσοδο και μας συγκέντρωσαν σε μια αίθουσα κάτω από τις εξέδρες. Ακούγαμε τις κραυγές του κόσμου που περίμενε ανυπόμονα να αρχίσει το πρόγραμμα των μονομαχιών. Κάποια στιγμή μας είπαν ότι έγινε η κλήρωση των ζευγαριών που θα μονομαχούσαν - συνολικά είκοσι ζευγάρια. Εγώ έβγαινα πέμπτος στην αρένα και είχα να αντιμετωπίσω έναν Σαμνίτη - ευτυχώς όχι από τη δική μας ομάδα. Ο Μυταράς κληρώθηκε δεύτερος, κι αυτός με αντίπαλο από το άλλο στρατόπεδο. Η αγωνία μας είχε κορυφωθεί, όταν μας είπαν ότι πρέπει να βγούμε όλοι μαζί στην αρένα και να παρελάσουμε πριν από τον αγώνα. Είχαμε εντολή να σταματήσουμε μπροστά στο αυτοκρατορικό θεωρείο και να χαιρετήσουμε τον καίσαρα.
 
Προχωρήσαμε, και τα είκοσι κληρωμένα ζεύγη μαζί, σ᾽ έναν μακρύ διάδρομο· καθώς προχωρούσαμε, το φως της μέρας μέσα στον διάδρομο ζωήρευε και οι ιαχές του κόσμου ακούγονταν όλο και πιο βροντερές. Τέλος φτάσαμε μπροστά σε μια καγκελωτή σιδερένια πόρτα· την άνοιξαν και βγήκαμε στην αρένα. Αξέχαστη στιγμή, που μας έλυσε τα γόνατα και μας έκοψε την ανάσα. Ο ήλιος ήταν κιόλας ψηλά στον ουρανό, που μου φαινόταν θολός και πένθιμος· ξαφνικά ένιωσα ότι ολόκληρη η Ρώμη, συναγμένη μέσα στο τεράστιο εκείνο αμφιθέατρο, ήταν σκυμμένη πάνω από τα κεφάλια μας και ούρλιαζε μανιασμένη μέσα στ᾽ αφτιά μας. Το πλήθος ήταν όρθιο στις εξέδρες, παραληρούσε. Κάναμε τον γύρο του αμφιθεάτρου και σταματήσαμε μπροστά σε μια ειδική εξέδρα, όπου μπορούσα να ξεχωρίσω τους επισήμους, και πρώτον απ᾽ όλους τον αυτοκράτορα ντυμένο με πορφυρή τήβεννο. Σταθήκαμε, υψώσαμε, σύμφωνα με τις οδηγίες που είχαμε, το δεξί χέρι και φωνάξαμε όλοι μαζί: «Χαίρε Καίσαρα, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν!» Το πλήθος αλάλαξε άλλη μια φορά. Μας οδήγησαν πάλι, μέσα από την ίδια δίοδο, κάτω από τις εξέδρες· και πριν προλάβουμε να κοιταχτούμε μεταξύ μας, δυο οπλισμένοι άντρες κάλεσαν το πρώτο ζευγάρι μονομάχων και το οδήγησαν έξω στην αρένα.
 
Τον θάνατο έμαθα πρώτα να τον ακούω και να τον αφουγκράζομαι, πριν μάθω να τον βλέπω με τα μάτια μου. Προφανώς η πρώτη αναμέτρηση είχε αρχίσει. Μπορούσα να το καταλάβω από τις εναλλαγές των κραυγών του πλήθους: μικρά διαστήματα βουβαμάρας, όπου άκουγες τον μεταλλικό ήχο των όπλων, ύστερα βροντερές επευφημίες ή το μυριόστομο βογκητό των θεατών, ύστερα πάλι εκείνη η ψυχρή κλαγγή όπλων. Δεν θυμάμαι να πω πόσο κράτησε, αλλά κάποια στιγμή άκουγα όλο το αμφιθέατρο να φωνάζει ρυθμικά κάτι που δεν μπορούσα να ξεχωρίσω· και μετά από λίγο οι δυο οπλισμένοι άντρες γύρισαν και οδήγησαν το δεύτερο ζευγάρι στην αρένα. Ήταν η σειρά του Ισπανού του Μυταρά - που τον είδα για πρώτη φορά εκείνη τη μέρα να προσεύχεται. Τον χτύπησα στην πλάτη καθώς σηκωνόταν. Νόμιζα πως δεν θα τον ξαναδώ. Ευτυχώς έκανα λάθος.
 
Έζησα βουβός μια μικρή αιωνιότητα, ακούγοντας τη μανία του πλήθους σαν μέσα σ᾽ ένα κακό όνειρο, μέχρι που σήμανε η ώρα της πέμπτης μονομαχίας. Βγήκαμε στην αρένα και κατευθυνθήκαμε στο κέντρο. Εκείνη την ώρα δεν άκουγα σχεδόν τίποτε πέρα από ένα πνιγμένο βουητό, που δεν ήξερα αν ήταν από τον έξω κόσμο ή μέσα από το κεφάλι μου. Δεν σκεφτόμουν, μόνο παρακολουθούσα τις κινήσεις του αντιπάλου μου. Σταθήκαμε ο ένας αντίκρυ στον άλλον. Απέφυγα να τον κοιτάξω στα μάτια· έβλεπα μόνο το τεράστιο σώμα του και άρχισα να σκέφτομαι με το ένστικτό μου ότι έπρεπε να τον παγιδεύσω. Ο Σαμνίτης ήταν δυσκίνητος και δεν είχε πολύ καλή φυσική κατάσταση, γιατί μετά τις πρώτες άστοχες επιθετικές του κινήσεις άρχισε να ανασαίνει βαριά και σήκωνε με όλο και μεγαλύτερη δυσκολία το βαρύ ξίφος. Βαθμιαία συνειδητοποίησα ότι το κοινό ενθουσιαζόταν κάθε φορά που με τη σβελτάδα μου απέφευγα τα χτυπήματά του· και όταν τελικά κατάφερα, μετά από αρκετή ώρα, να του ρίξω το δίχτυ σκεπάζοντας το κεφάλι και τη δεξιά ωμοπλάτη του, ήξερα ότι η εξέδρα ήταν με το μέρος μου. Ήταν ήδη κατάκοπος, παραπάτησε και σωριάστηκε στην άμμο. Δίστασα για λίγο, αλλά όταν είδα ότι σηκωνόταν πάλι, με το ξίφος ακόμη στο χέρι, έπεσα πάνω του και έσπρωξα με δύναμη την τρίαινα ακριβώς κάτω από τον θώρακά του, στο διάφραγμα.
 
Δεν θα ντραπώ να ομολογήσω ότι τη στιγμή εκείνη με πλημμύρισε μια άγρια χαρά, όπως όταν σκότωσα τον πρώτο μου κάπρο στα βουνά της πατρίδας μου. Ο Σαμνίτης φαινόταν «τελειωμένος»· το αίμα ανάβλυζε από το βαθύ τραύμα, και τα μάτια του φαίνονταν να βασιλεύουν. Καθώς το πρώτο συναίσθημα της χαράς άρχισε να υποχωρεί και το πλήθος συνέχιζε να με επευφημεί, έβλεπα το αίμα του να αναβλύζει και να βάφει την άμμο· ήταν ακίνητος, όταν δυο άτομα τον έπιασαν από τα πόδια και τα χέρια και τον έσυραν γρήγορα έξω από τον στίβο, ενώ δυο τρεις άλλοι ανακάτευαν την άμμο για να σκεπάσουν τη λίμνη του αίματος στο σημείο όπου είχε πέσει ο αντίπαλός μου. Επέστρεψα στον χώρο κάτω από τις εξέδρες, όπου με βαθιά ανακούφιση ξαναβρήκα τον Μυταρά. Είχε το δεξί χέρι δεμένο με πανιά που τα είχε ποτίσει το αίμα· αλλά είχε νικήσει τον αντίπαλό του. Σφίξαμε αμίλητοι τα χέρια μας. Το ίδιο βράδυ έμαθα από τον Πολέμωνα ότι η νίκη μου μου είχε αποφέρει ένα σεβαστό ποσό - και ότι όλο το αμφιθέατρο ρωτούσε να μάθει ποιος είναι αυτός ο ξανθός διχτάς. Η μοίρα με είχε υποδεχτεί χαμογελαστή στην επίσημη πρώτη μου· χαιρόμουν γι᾽ αυτό, αλλά δεν ήξερα πόσο θα κρατούσε η εύνοιά της - ή οι δικές μου δυνάμεις και ικανότητες.
 
Στη μνήμη του Ισπανού του «Μυταρά»

Κράτησαν· και το χαμόγελο της μοίρας και οι δυνάμεις μου. Έγινα μεγάλο όνομα, απόκτησα θαυμαστές και θαυμάστριες, συγκέντρωσα ένα σημαντικό ποσό, μονομαχώντας για εφτά χρόνια και νικώντας συνολικά πάνω από εκατό αντιπάλους. Δεν τους αποτελείωνα όλους. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι θεατές ζητούσαν χάρη για λογαριασμό του νικημένου, και ο επίσημος από το θεωρείο έστρεφε τον αντίχειρα προς τα πάνω δίνοντας τη συγκατάθεσή του. Άλλοτε, όταν ο αντίπαλος έδινε την εντύπωση δειλίας ή γενικά δεν ικανοποιούσε τους θεατές με την επίδοση του στην αρένα, το πλήθος ζητούσε επίμονα και επιτακτικά τη χαριστική βολή - και τότε ο επίσημος αντίχειρας στρεφόταν προς τα κάτω. Είδαν πολλά τα μάτια μου αυτά τα εφτά χρόνια: ρωμαλέους μονομάχους που πανικοβάλλονταν όταν ερχόταν η σειρά τους και αρνιούνταν να βγουν στην αρένα, παρακαλώντας και κλαίγοντας σα μικρά παιδιά - οπότε οι οπλισμένοι υπάλληλοι του αμφιθεάτρου τους ανάγκαζαν να αγωνιστούν σπρώχνοντάς τους με πυρακτωμένα σίδερα στην αρένα. Είδα τραυματισμένους ανθρώπους να πέφτουν πάνω στην άμμο και να καμώνονται τους σκοτωμένους για να γλιτώσουν τη ζωή τους - οπότε οι πανταχού παρόντες άνθρωποι του αμφιθεάτρου χτυπούσαν τους κροτάφους τους με σφυριά για να διαπιστώσουν αν πράγματι είναι «τελειωμένοι». Είδα μονομάχους να παρακαλούν τον αντίπαλο να τους χαρίσει τη ζωή - κάτι που μερικές φορές το πετύχαιναν, αν και οι ίδιοι δεν είχαν χαρίσει στο παρελθόν τη ζωή των αντιπάλων τους.
 
Μετά από εφτά χρόνια και 108 νίκες κέρδισα, εκτός από χρήματα, το δικαίωμα του «ξύλινου σπαθιού» - που σημαίνει ότι μπορούσα πλέον να κρεμάσω το δίχτυ και την τρίαινα μου και να αποσυρθώ από την αρένα. Με τα χρήματα που είχα κερδίσει μπορούσα άνετα να αγοράσω την ελευθερία μου και να περάσω στην τάξη των «απελεύθερων». Αγόρασα ένα σπίτι - όσο πιο μακριά γινόταν από το φλαβιανό αμφιθέατρο. Παρ᾽ όλα αυτά, συχνά όταν γίνονταν αγώνες, το μανιασμένο βουητό των 50.000 θεατών έφτανε καθαρό και γνώριμο στ᾽ αφτιά μου. Δεν πήγα ποτέ στους αγώνες ως θεατής - εκείνη την άγρια χαρά της πρώτης νίκης μου πάνω στον Σαμνίτη τη θυμόμουν με ένα παράξενο, ανάμεικτο συναίσθημα απόστασης, ευγνωμοσύνης και αποστροφής. Κάποτε ήμουν ένας ορεσίβιος νεαρός Γερμανός, ευχαριστημένος με τη μοίρα του και τον τόπο του· ύστερα έγινα ένας διάσημος διχτάς που σκεφτόταν με το ένστικτο της επιβίωσης, ζούσε παρέα με τον κίνδυνο και του έφτανε που ξυπνούσε το πρωί «ζωντανός»· μετά έγινα ένας ευκατάστατος απελεύθερος που προσπαθούσε να συμβιβαστεί με το ματωμένο παρελθόν του. Τρεις εποχές, τρεις διαφορετικοί εαυτοί. Δεν επέστρεψα ποτέ στον Μέλανα Δρυμό - αλλά συνέχισα να τον ονειρεύομαι, όπως ονειρεύομαι ακόμη το σπίτι μου, τη μάνα, τον πατέρα μου και τα αδέλφια μου.
 
Τα τελευταία χρόνια πλήρωσα έναν δάσκαλο· έμαθα να γράφω και να διαβάζω, ανακάλυψα ότι μου άρεζε το θέατρο, πηγαίνω πού και πού στις αρματοδρομίες και συχνά διαβάζω ιστορία και ποίηση. Γνώρισα την τυφλή αδικία της μοίρας όταν αιχμάλωτος κατέληξα στην εξέδρα του δουλεμπόρου· είδα με τα μάτια μου, τα αφτιά μου, τις αισθήσεις και την ψυχή μου την ακατέργαστη, σκοτεινή πλευρά των ανθρώπων· τώρα θέλω να ανακαλύψω και να εκμεταλλευτώ αυτό που μας χωρίζει από τα θηρία - κυρίως τα ανθρώπινα. Ακούω κάποτε συζητήσεις ανάμεσα σ᾽ αυτούς που υποστηρίζουν τον θεσμό της μονομαχίας και σ᾽ εκείνους που ζητούν την κατάργησή του στο όνομα των θεών και του ανθρωπισμού. Ομολογώ ότι ελπίζω πιο πολύ στον δεύτερο παρά στους πρώτους, ίσως γιατί είδα τους περισσότερους από τους συμμαθητές μου να τους σέρνουν κομματιασμένους έξω από την αρένα - αυτούς που λίγες στιγμές πριν προσεύχονταν δακρυσμένοι. Ελπίζω στο μέλλον οι συζητήσεις αυτές να πιάσουν τόπο· ελπίζω αυτοί που θέλουν τις μονομαχίες να νιώσουν κάποτε -έστω και για μια ελάχιστη στιγμή- αυτό που νιώθει ο μονομάχος την ώρα που χαιρετάει σαν μελλοθάνατος το αυτοκρατορικό θεωρείο… να νιώσουν ότι ο άνθρωπος που τυλίγει στο δίχτυ του σαν θήραμα έναν άλλον άνθρωπο για να τον πετσοκόψει δεν θα μπορέσει ποτέ πια στη ζωή του να γελάσει χωρίς μελαγχολία.
 
Είπα να κάτσω και να καταγράψω μνήμες από αυτή τη ζωή που μου έλαχε. Δεν είμαι λογοτέχνης, και αυτά που γράφω μπορεί να μην τα δεχτεί ποτέ κανένας εκδότης. Τα γράφω όμως γιατί έτσι νιώθω πως οι αναμνήσεις μού επιτρέπουν να λογοδοτήσω στον εαυτό μου γι᾽ αυτό που είμαι σήμερα· τα γράφω γιατί ίσως δεν μπορώ να κάνω αλλιώς· τα γράφω και στη μνήμη του Μυταρά, που κάποτε με αγκάλιασε με τα τεράστια χέρια του πριν βγει στην αρένα, μου είπε: «Θα τα ξαναπούμε μετά τους αγώνες» και δεν μπόρεσε ποτέ να τηρήσει την υπόσχεσή του.

Εγώ και ο άλλος μου εαυτός στο facebook, στα social media.

magoz-illustration-facebook-affecting-relationshipsΤι είμαι εγώ στην πραγματικότητα, εσύ και όλοι μας οι φίλοι. Ανοίγοντας λογαριασμό σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας ξανά, δημιουργούμε μία εικόνα. Όλα για το φαίνεσθαι και το «μου αρέσει» ή «like», όπως θέλει τα λέει ο καθένας. Οι ειδοποιήσεις κόκκινα σημάδια, ότι κάποιος μας σκέφτηκε. Πόσο ανάγκη έχουμε να νιώθουμε ξεχωριστοί, είδωλα ανάμεσα στα μέλη της μικρής μας κοινότητας.
 
Αυταπάτες οι κοινοποιήσεις μας, για να προσελκύσουμε και να σαγηνεύσουμε τους φίλους μας. Κυνηγοί της αγάπης τους, μπροστά και πίσω από τον φακό. Θα πρέπει να σταθούμε καλύτερα την επόμενη φορά στην κάμερα, να ανεβάσουμε κάποιο πιο ψαγμένο φιλοσοφικό απόφθεγμα. Γιατί έτσι επιδεικνύουμε το πόσο ενδιαφέροντες είμαστε, πόσο βάθος έχουμε. Το χρονολόγιο λειτουργεί ως λευκός καμβάς, εμείς οι ζωγράφοι.
 
Πόσο σαθρό το οικοδόμημα που εμείς οι ίδιοι χτίσαμε. Είναι πραγματικά τραγική ειρωνεία, αλλά και ένδειξη μιας εποχής που το ψηφιακό αποτύπωμα μετράει περισσότερο από το ίδιο μας το στίγμα σε πραγματικές περιστάσεις. Εταιρίες πριν καν προσλάβουν, «συμβουλεύονται» και ρίχνουν  μια ματιά σε μας, στο προφίλ μας λες και γνωρίζουν ποιοι είμαστε εμείς και αποφασίζουν. Το δικαίωμα, ποιος το δίνει αναρωτιέμαι όταν βγάζουμε εμείς οι ίδιοι τα άπλυτα μας δημόσια. Γιατί μην γελιέστε μπορεί το προφίλ να είναι μία πτυχή του εαυτού μας, ωστόσο δεν είμαστε εμείς. Το προφίλ είναι απλώς μια στιγμή μας, τόσο χαρακτηριστική του ποίοι είμαστε όσο είναι η αγαπημένη μας τσίχλα. Μασάς και πετάς.
 
angel boligan mexico facebook-LΤο πρόβλημα βέβαια δεν είναι ούτε το facebook, ούτε οι δυνατότητες αυτού. Το πρόβλημα στην πραγματικότητα είμαστε εμείς οι ίδιοι. Παρασυρμένοι από την μαζική συμπεριφορά, υιοθετούμε πρότυπα ξένα σε εμάς, μη συνεπή και ενδεικτικά του χαρακτήρα μας μόνο και μόνο για να γίνουμε αρεστοί. Η επιβεβαίωση που προσδοκούμε μέσα από τα social media, μαρτυρά την αδυναμία μας να αποδεχτούμε το εγώ μας. Έχουμε καταντήσει πολλοί από εμάς να θεωρούμε ως πιο σημαντική την άποψη που έχουν οι άλλοι για εμάς, απ’ ότι εμείς οι ίδιοι για εμάς. Και όλα αυτά γιατί στη ψηφιακή μας κοινωνία, ο μιμητισμός είναι το Α και το Ω στο υποσυνείδητο.
 
Γκρίζες ζώνες τα προφίλ, δεν χρειάζεται να τα χαρακτηρίσουμε άδικα μαύρα όλα ή άσπρα. Σημασία έχει να λειτουργούμε με πλήρη συνείδηση, χωρίς να λογαριάζουμε του τι θα συμβεί μετά. Έχει άραγε τόση σημασία να ανεβεί ο αριθμός των «like», μετά από μία δημοσίευση μας; Στο κάτω κάτω της γραφής, ποιος ενδιαφέρεται αν ο χρήστης «Χ» αισθάνεται «ευλογημένος» ή ότι «τον αγαπούν», πίνοντας καφέ στο Μικρολίμανο; Σοβαρά τώρα ποιος αισθάνεται έτσι; Για ποιο λόγο μια ολόκληρη γενιά χρηστών έχει μπει σε όλη αυτή τη διαδικασία να ενημερώνει για κάθε της κίνηση; Που πήγε το μυστήριο; Η ανάγκη για ιδιωτικότητα και για απόλαυση της ζωής σε πραγματικούς όρους και όχι σε ψηφιακούς;
 
Μέρα την ημέρα, αφήνουμε όλο και περισσότερα σημάδια της καθημερινότητας μας, εγκαταλείποντας ένα κομμάτι της ελευθερίας μας. Δίνουμε με τη δική μας, ελεύθερη βούληση την άδεια σε μηχανές αναζήτησης, σε εταιρίες μάρκετινγκ και διαφήμισης να στοιχειοθετούν ένα προφίλ για εμάς που το χρησιμοποιούν μετέπειτα ως εργαλείο για να μας παγιδεύσουν σε ένα φαύλο κύκλο κατανάλωσης νέων προϊόντων. Μας δημιουργούν ανάγκες, κατασκευασμένες για εμάς από εμάς, στο βωμό του κέρδους. Γινόμαστε ένα στατιστικό νούμερο, εργαλείο για να εξάγουν οι μεγάλες πολυεθνικές συμπεράσματα για το πως να χειραγωγούν τα πλήθη, πως να δίνουν σε μας ό,τι νομίζουμε ότι χρειαζόμαστε. Ενώ στην πραγματικότητα αυτά που τους παραχωρούμε είναι πολλά περισσότερα.
 
Πόσο δύσπεπτα όλα αυτά, αν αναλογιστεί κανείς πόσο ελαφρά τη καρδία χρησιμοποιούμε το facebook. Σκεφτείτε το.

Πώς είναι ο σφικτός και ο χαλαρός κόλπος της γυναίκας

Πολλές γυναίκες παραπονιούνται ότι ο κόλπος τους είναι είτε πολύ «σφικτός» είτε πολύ «χαλαρός», και πολύ άνδρες προβληματίζονται σχετικά με τη φυσιολογία του κόλπου.
 
Υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με αυτό το ζήτημα. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι 1) ο γυναικείος παρθένος κόλπος είναι πολύ σφικτός 2) το χάσιμο της παρθενιάς τον κάνει μόνιμα χαλαρό.3) το συχνό σεξ τον χαλαρώνει ακόμα περισσότερο και 4) η γέννα τον χαλαρώνει ακόμα πιο πολύ και πιθανότατα και μόνιμα. Η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική.

Φαντάσου μια πετσέτα χεριών χωμένη μέσα σε μια κάλτσα ζουλιγμένη από δυο χέρια.  Η κάλτσα είναι ο κόλπος. Η πετσέτα είναι ο διπλωμένος μυικός ιστός του κολπικού τείχους. Και τα χέρια είναι οι μυες που περικλείουν το κόλπο.

Όταν είναι όλα φυσιολογικά- πέρα από τη στιγμή της σεξουαλικής επαφής και του τοκετού- ο κολπικός μυικός ιστός είναι σφυκτός. Το άγχος μπορεί να κάνει το κόλπο ακόμα πιο σφυκτό ( για αυτό μερικά κορίτσια δυσκολεύονται να βάλουν ταμπόν μερικές φορές)

Καθώς μια γυναίκα ερεθίζεται σεξουαλικά ο κόλπος χαλαρώνει. Βιολογικά αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό καθώς έτσι βοηθάτε η αναπαραγωγή του είδους.  Ο σφικτος κόλπος εμποδίζει τη σεξουαλική πράξη ενώ ο χαλαρός αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης.
 
Αν ο κόλπος έχει πολύ σφικτή αίσθηση κατά τη διάρκεια του σεξ, η γυναίκα
1) δεν ενδιαφέρεται τόσο
2) δεν έχει ερεθιστεί αρκετά ώστε  να μπορέσει να λιπανθεί ο κόλπος .
Αν ένας άντρας ο οποίος προσπαθεί να κάνει σεξ μια γυναίκα προτού αυτή είναι αρκετά ερεθισμένη , τότε η δεν ξέρει τι κάνει ή απλά είναι άγαρμπος στις ερωτικές του κινήσεις.

Τα προκαρτακτικά είναι πολύ σημαντικά καθώς βοηθάνε τόσο τη γυναίκα να χαλαρώσει και να απολαύσει το σεξ αλλά και το ζευγάρι να περάσει καλύτερα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι τα προκαταρκτικά πρέπει να διαρκούν μέχρι και μισή ώρα. Τα λιπαντικά που κυκλοφορούν στο εμπόριο μπορούν να βοηθήσουν στη διέγερση. Αν το πρόβλημα όμως είναι έντονο, σίγουρα χρειάζεται η γνώμη ενός εξειδικευμένου Σεξοθεραπευτή
 

Οποιαδήποτε προβλήματα λύσετε μέσα σας, τα λύνετε αυτά τα προβλήματα σε άλλους

Οποιαδήποτε προβλήματα λύσετε μέσα σας, τα λύνετε αυτά τα προβλήματα σε άλλους.

Όταν λύσετε τα προβλήματα μέσα σας, θα διαλυθούν αυτόματα παρόμοια προβλήματα σε άλλους.

Όταν διαλυθούν τα προβλήματά σας, αυτά τα προβλήματα θα διαλυθούν σε άλλους, επειδή δεν υπάρχουν "άλλοι".

Όλοι οι άλλοι είστε εσείς.

  Αν δεν κατανοήσουμε αυτή την ιδέα, θα έχουμε συνεχή προβλήματα στην προσωπικότητά μας, στις οικογένειές μας, σε ομάδες και σε έθνη, επειδή κανείς δεν θα αφήνει τα πράγματα στα οποία είναι προσκολλημένος.

Ο λόγος που ο κόσμος είναι σε μια τέτοια άθλια κατάσταση, δεν είναι επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν Δασκάλους

Ο λόγος που ο κόσμος είναι σε μια τέτοια άθλια κατάσταση, δεν είναι επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν Δασκάλους. Ο λόγος είναι ότι υπάρχει έλλειψη πραγματικών, αληθινών σπουδαστών και μαθητών. Οι Δάσκαλοι είναι διαθέσιμοι όταν κάποιος θέλει να τους βρει.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι, λόγω της έλλειψης πειθαρχίας και ωριμότητας, οι άνθρωποι ελκύονται από δασκάλους που είναι πιασμένοι στα δίχτυα των θυμαπατών, των ψευδαισθήσεων και της ματαιοδοξίας τους παρά από Δασκάλους που επιθυμούν να γκρεμίσουν τις θυμαπάτες, τις ψευδαισθήσεις και τις ματαιοδοξίες των ανθρώπων.

Inner Peace (εσωτερική ειρήνη)

Όταν οι δοκιμασίες και οι προκλήσεις της ζωής έρχονται στο δρόμο μας και μας κατακλύζουν, ευχόμαστε και προσευχόμαστε να αποκατασταθεί η ειρήνη στη ζωή μας.

Αναζητούμε να καταλήξουμε σε συμφωνίες για μια διαρκή ειρήνη μεταξύ όλων των ανθρώπων και όλων των εθνών. Επιθυμούμε την ειρήνη για εμάς και για όλο τον κόσμο.

Μπορούμε να βοηθήσουμε στην συν-δημιουργία ενός ενεργειακού πεδίου ειρήνης καθώς επιλέγουμε την ειρήνη μέσα από την καρδιά μας. Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ενώνονται μέσα από Διαδίκτυο σε απευθείας σύνδεση για να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους για την παγκόσμια ειρήνη.

Η δημιουργία και η επέκταση της ειρήνης είναι εσωτερική εργασία

Υπάρχουν πολλές λύσεις, ή διαδρομές στην επίτευξη αυτών των τύπων ειρήνης, που αναμφισβήτητα είναι πιο πολύτιμοι από τον χρυσό όλου του κόσμου και το μεγαλύτερο παλάτι που κατασκευάστηκε ποτέ. Μπορείτε να συνοψίσετε αυτές τις λύσεις σε δύο μόνο λέξεις, εσωτερική ειρήνη, ή εσωτερική γαλήνη. Η εσωτερική ειρήνη / γαλήνη υπάρχει, όχι για να την ανακαλύψουμε αλλά μάλλον για να την δημιουργήσουμε.

Υπάρχουν, όπως γνωρίζουμε, αμέτρητες μέθοδοι που οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει μέσα στις χιλιετίες για να δημιουργήσουν την εσωτερική ειρήνη τους. Στο Ινστιτούτο HeartMath, έχουν βρει μια πολύ αποτελεσματική μέθοδο η οποία βασίζεται στην επιστημονική έρευνα και περιλαμβάνει την πρόσβαση σε αυτό που έχουν ονομάσει «κατάσταση ευκολίας», εμείς θα την ονομάζαμε «κατάσταση γαλήνης».

Η κατάσταση ευκολίας, όπως εξηγεί ο ιδρυτής του HeartMath D. Childre στο εγχειρίδιο The State of Ease, είναι η κατάσταση ισορροπίας, ευθυγράμμισης και συνεργασίας ανάμεσα στην καρδιά, το νου και τα συναισθήματα. Αυτή η κατάσταση ισορροπίας έχει πάρει το όνομα coherence, που σημαίνει συνάφεια, συνοχή, συνέπεια (δύσκολα όμως η μετάφραση αποδίδει την ολότητα της έννοιας coherence γι’ αυτό βάλτε και την φαντασία σας να συμπληρώσει το κενό).

Αυτή η συνοχή «προωθεί μια πιο διαισθητική σύνδεση (σχέση) με το υψηλότερο δυναμικό μας ώστε να έχουμε πιο αποτελεσματικούς συλλογισμούς (reasoning) και να μπορούμε να διακρίνουμε πιο ξεκάθαρα το ωφέλιμο από το ανώφελο (discernment) στις αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους».

Όπου υπάρχει συνεκτική ευθυγράμμιση ανάμεσα στην καρδιά, το νου και τα συναισθήματα, «επιλέγουμε ευκολότερα τις λιγότερο στρεσογόνες αντιλήψεις και συμπεριφορές ώστε να δημιουργούμε «ροή» στην καθημερινότητά μας».

Με ποιο τρόπο μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στην κατάσταση της ειρήνης και της γαλήνης;

To Ινστιτούτο HeartMath έχει αναπτύξει ένα εργαλείο που το ονόμασαν «Inner-Ease Technique» και απεδείχθη πολύ αποτελεσματικό στους ανθρώπους που το χρησιμοποίησαν. Παρακάτω δίνονται 4 συντομευμένα βήματα και οφέλη.

Inner-Ease™ Technique (abbreviated version)

1.
Όταν είστε αγχωμένοι και πιεσμένοι (stress), αναγνωρίστε αυτό που νιώθετε.

2.
Κάντε ένα μικρό διάλειμμα για να μπορέσετε να αναπνεύσετε έχοντας την εστίασή σας στην καρδιά (Heart-Focused Breathing).

3.
Φανταστείτε ότι με κάθε ανάσα τραβάτε προς τα μέσα σας μιαν αίσθηση γαλήνης.

4.
Όταν η στρεσογόνος αίσθηση καταλαγιάσει, πείτε με βεβαιότητα βγαλμένη μέσα από την καρδιά σας ότι επιθυμείτε να γειώσετε και να διατηρήσετε την κατάσταση της γαλήνης που δημιουργήσατε, καθ’ όλη την διάρκεια των σχεδίων, των προκλήσεων και των καθημερινών ασχολιών σας.

“Δεν μπορούμε ποτέ να πετύχουμε την ειρήνη στον έξω κόσμο, αν δεν κάνουμε πρώτα ειρήνη με τους εαυτούς μας” –Dalai Lama

Οφέλη από την εσωτερική ειρήνη
1. Δημιουργείτε ροή μέσα στη μέρα σας με την απόκτηση ισορροπίας και συνεργασίας ανάμεσα στην καρδιά, το νου και τα συναισθήματα.
2. Συντονίζετε την ψυχική και συναισθηματική φύση σας με πιο λογικό και αποτελεσματικό τρόπο για την αντιμετώπιση των καταστάσεων της ζωή σας.
3. Βοηθά στην πρόληψη και την εξάλειψη του πολύ προσωπικού άγχους και προωθεί την ταχύτερη ανάρρωση από αγχωτικά περιστατικά.
4. Πολύ χρήσιμη και αποτελεσματική, αν χρησιμοποιηθεί ως "προετοιμασία" πριν από την εμπλοκή σας σε δυνητικά στρεσογόνες καταστάσεις.
5. Δημιουργεί πολύ ευκολότερη πλοήγηση μέσα από τις προκλήσεις και τις αντιστάσεις κατά την έναρξη τους.
6. Επιτρέπει την χρήση της νοημοσύνης της καρδιάς σε όλες τις αλληλεπιδράσεις σας με τον εξωτερικό κόσμο.

Βρείτε εσωτερική ειρήνη μέσα σας με οποιαδήποτε μέθοδο κι αν επιλέξετε - ό,τι λειτουργεί καλύτερα για εσάς. Πιστεύουμε ότι η ειρήνη και η γαλήνη που βιώνουμε εντός μας είναι η μεγαλύτερη ελπίδα για ειρήνη εκτός μας.

Γιατί δεν πρέπει να βασίζεις την ευτυχία σου στους άλλους!

Η επιθυμία του να είμαστε ευτυχισμένοι είναι συνήθως η περισσότερο κοινή φιλοδοξία της κοινωνίας μας σήμερα. Αλλά για πολλούς ανθρώπους, ιδιαίτερα τις γυναίκες, την ικανότητά τους να αισθάνονται ευτυχισμένες την έχουν τοποθετήσει σε άλλους ανθρώπους - στην παρουσία τους, την έγκριση τους ή την ευτυχία τους. Οι ειδικοί το αποκαλούν με τον όρο «εξωτερική πηγή ελέγχου".

Το να είναι όμως κάποιος ευτυχισμένος προέρχεται από το συναίσθημα εκείνο της βαθιάς εσωτερικής γαλήνης και της ικανοποίησης που νιώθει ο καθένας με τον εαυτό του. Αυτή η αίσθηση της προσωπικής ικανοποίησης, στην ιδανική περίπτωση, επιτυγχάνεται μέσω μιας σταθερά διαδεδομένης πεποίθησης ότι ο καθένας αποτελεί ένα αξιοπρεπές άτομο που ενεργεί σύμφωνα με τις προσωπικές του ηθικές αξίες"

Το να έχει κάποιος μια "Εσωτερική πηγή ελέγχου" - και να στηρίζετε αποκλειστικά στον εαυτό του για την επίτευξη της ευτυχία του - είναι πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη. Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο όσον αφορά αυτό το ζήτημα γιατί τους δίνονται πάρα πολλά μηνύματα, από πολύ νεαρή ηλικία, για να δίνουν έμφαση και προσοχή σε εξωγενείς παράγοντες - που αφορούν την εξωτερική εμφάνιση. Έτσι, αφού είναι καλά εκπαιδευμένες να επικεντρωθούν σε όλους αυτούς τους εξωτερικούς παράγοντες, δεν είναι εύκολο να αντέξουν αυτά τα μηνύματα και να πουν,« Ω, βέβαια, είναι η ψυχή και η προσωπικότητα μου που πραγματικά έχει σημασία». "

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση που δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση Ευρωπαϊκών Σπουδών, όσοι περισσότεροι επικεντρώνονται εσωτερικά τείνουν να γίνονται καλύτεροι ηγέτες - εξαιτίας της μεγαλύτερης εμπιστοσύνης που έχουν στον εαυτό τους.

Όμως, η έκθεση διαπίστωσε επίσης ότι η ευτυχία βιώνονταν σε μεγαλύτερο βαθμό από ανθρώπους των οποίων η θέση του ελέγχου ήταν ένας συνδυασμός των εσωτερικών και εξωτερικών πηγών- με την προϋπόθεση ότι ο κυρίαρχος στόχος ήταν η πρώτη. Ζούμε σε έναν κοινωνικό κόσμο ούτως ή άλλος, έτσι δεν μπορούμε να μην μας επηρεάζουν οι άλλοι άνθρωποι. Αντίθετα το πρόβλημα υφίσταται όταν εξωτερικές πηγές ελέγχουν την ευτυχία μας.

Αυτή η τάση του να δένεται η ευτυχία και η ευεξία με εκείνη των άλλων, θα μπορούσε επίσης να συνδεθεί με τους παραδοσιακούς ρόλους και την φροντίδα των γυναικών που έδειχναν σε όλη την ροή της ιστορίας των ανθρώπων. Όπως το παλιό ρητό: "Μια μητέρα είναι τόσο ευτυχής όσο το πιο δυστυχισμένο παιδί της."

Είμαστε ειδικευμένοι στην εγγενή φροντίδα για τους άλλους, και αυτό μοιάζει λίγο σαν αλληλεξάρτηση. Η ικανότητά μας για βαθιά ενσυναίσθηση μπορεί να γίνει παθολογική και δεν μπορούμε να είμαστε ευτυχείς αν τα παιδιά, η μητέρα, σύζυγος ή συνάδελφοι μας είναι σε άσχημη συναισθηματική κατάσταση. Είναι η παλιά ιστορία του: «Η δύναμή σας γίνεται, η αδυναμία σας».

Εάν λοιπόν βρείτε τον εαυτό σας να αναλώνεται από τα συναισθήματα και τις εμπειρίες των άλλων, ο ψυχολόγος Δρ Τζόαν Λούκινς λέει: Το να βρει κάποιος την ευτυχία μέσα του είναι ένα από τις πιο σπουδαίες δεξιότητες που μπορείτε να αποκτείσετε και που μπορεί να αλλάξει τη ζωή όσο και αν είναι δύσκολη.

O Λούκινς προσφέρει αυτή τη συμβουλή:. "Επικεντρωθείτε λιγότερο στα συναισθήματα των άλλων άλλα συνειδητοποιείστε τα δικά σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα σταματήσετε να νοιάζεστε για τους άλλους, αλλά θα βρεθεί η ισορροπία μεταξύ φροντίδας και της επένδυσης στη δική σας συναισθηματική υγεία.

"Όταν είμαστε ισχυροί και ανθεκτικοί, είμαστε καλύτερα εξοπλισμένοι για να υποστηρίξουμε τους άλλους."

Το Πετράδι της Σοφής Γυναίκας

Μια σοφή γυναίκα που ταξίδευε στα ορεινά, βρήκε σε ένα ποτάμι ένα πολύτιμο πετράδι και το πήρε.
Την επόμενη μέρα συνάντησε έναν ταξιδιώτη ο οποίος ήταν πολύ πεινασμένος και η σοφή γυναίκα άνοιξε την τσάντα της για να μοιραστεί μαζί του το φαγητό της.
Ο πεινασμένος ταξιδιώτης είδε το πολύτιμο πετράδι μέσα στην τσάντα της σοφής γυναίκας, το θαύμασε και της ζήτησε να του το δώσει.
Η σοφή γυναίκα του το έδωσε χωρίς δισταγμό.
Ο ταξιδιώτης έφυγε, χαρούμενος για την καλή του τύχη.
Ήξερε ότι το πετράδι άξιζε τόσα πολλά, που θα του έδιναν ασφάλεια για το υπόλοιπο της ζωής του.

Αλλά λίγες μέρες αργότερα επέστρεψε, αναζητώντας τη σοφή γυναίκα.
Όταν τη βρήκε, της έδωσε το πετράδι και της είπε, «Σκέφτηκα πολύ.
Γνωρίζω την τεράστια αξία αυτού του πετραδιού, αλλά σου το επιστρέφω με την ελπίδα να μου δώσεις κάτι ακόμα πιο πολύτιμο.
Αν μπορείς, δώσε μου εκείνο που έχεις μέσα σου και που σε έκανε να μου δώσεις το πετράδι».

Βρέθηκε ο κοντινότερος στη Γη βραχώδης εξωπλανήτης!

Οι «κυνηγοί» των εξωπλανητών ανακοίνωσαν ότι έκαναν μία από τις σημαντικότερες έως σήμερα ανακαλύψεις τους: βρήκαν έναν βραχώδη καυτό πλανήτη με ατμόσφαιρα, ο οποίος φαίνεται να μοιάζει πολύ με την Αφροδίτη και βρίσκεται σε απόσταση «μόνο» 39 ετών φωτός από τη Γη (περίπου 370 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα).
 
Επιπλέον, πρόκειται για τον κοντινότερο εξωπλανήτη που έχει ποτέ ανακαλυφθεί στο μέγεθος περίπου της Γης, καθώς έχει διάμετρο 14.800 χιλιομέτρων, έναντι 12.700 χιλιομέτρων της Γης και 12.100 χλμ. της Αφροδίτης.
   
Ο έως τώρα πιο «γήινος» εξωπλανήτης, ο Κλερ-452b, που ανακαλύφθηκε φέτος τον Ιούλιο, απέχει 1.400 έτη φωτός απο τη Γη. Από την άλη, ο εξωπλανήτης HD 219134b, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και απέχει μόλις 21 έτη φωτός, δηλαδή είναι ακόμη πιο κοντινός, είναι πολύ μεγαλύτερος (4,5 φορές) από τη Γη.
 
Όμως ο πλανήτης GJ 1132b είναι αφενός σχεδόν ίδιου μεγέθους με τον δικό μας πλανήτη (έχει μόνο 1,2 φορές μεγαλύτερη διάμετρο και 60% μεγαλύτερη μάζα) και αφετέρου είναι αρκετά κοντά, ώστε τα υπό κατασκευή μεγάλα τηλεσκόπια επόμενης γενιάς, όπως το διαστημικό «Τζέημς Γουέμπ» ή το επίγειο Γιγάντιο Μαγγελανικό Τηλεσκόπιο, να μπορέσουν να μελετήσουν την ατμόσφαιρά του με μεγαλύτερη λεπτομέρεια σε λίγα χρόνια. Όμως ασφαλώς δεν είναι τόσο κοντά, ώστε να μπορεί να τον επισκεφθεί κάποιο διαστημόπλοιο.
 
Επειδή ο εξωπλανήτης κινείται πολύ κοντά στο άστρο του, τον Γκλίζε 1132, έναν ερυθρό νάνο πολύ πιο κρύο και μικρότερο από τον Ήλιο μας (το ένα πέμπτο σε μέγεθος), έχει υψηλή θερμοκρασία της τάξης των 135 έως 304 βαθμών Κελσίου. Συνεπώς δεν αναμένεται να έχει υγρό νερό, άρα δεν θεωρείται κατοικήσιμος. Έχει πάντως αισθητά μικρότερη θερμοκρασία από κάθε άλλον επιβεβαιωμένο βραχώδη εξωπλανήτη μέχρι σήμερα.
 
         
Οι ερευνητές από διάφορες χώρες, με επικεφαλής τον αστρονόμο του Πανεπιστημίου ΜΙΤ Ζάκορι Μπέρτα-Τόμσον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", πραγματοποίησαν την ανακάλυψή τους με τη συστοιχία ρομποτικών τηλεσκοπίων MΕarth-South στη Χιλή.
     
«Ο απώτερος στόχος μας είναι να βρούμε μια δίδυμη Γη, αλλά στην πορεία βρήκαμε μια δίδυμη Αφροδίτη», δήλωσε ο αστρονόμος Ντέηβιντ Σαρμπονό του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν. Μάλιστα, δίπλα στον GJ 1132b υπάρχουν και άλλοι «αδελφοί» εξωπλανήτες, οι οποίοι πρόκειται να μελετηθούν στο μέλλον.

Oι 116 φωτογραφίες που επέλεξε η NASA... για να εξηγήσει τον κόσμο μας στους εξωγήινους

Εάν οποιαδήποτε μορφή ζωής με νοημοσύνη στο γαλαξία διακόψει την πορεία του διαστημόπλοιου Voyager και μπορέσει ν' αποκωδικοποιήσει τις οδηγίες που περιέχει το μήνυμα που μεταφέρει, οι 116 εικόνες που ακολουθούν είναι το μόνο πράγμα που θα μάθει για το ανθρώπινο είδος και τη Γη, σ' ένα μέλλον μακρινό που μπορεί να είμαστε χαμένοι από καιρό.  
 
To 1977, τα μη επανδρωμένα ανιχνευτικά διαστημόπλοια Voyager 1 και Voyager 2, εκτοξεύτηκαν στο διάσημα με στόχο να εξερευνήσουν τα απώτερα όρια του ηλιακού μας συστήματος και κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας έκαναν τη δουλειά τους πολύ καλά. Εξοπλισμένα με ένα σύστημα μνήμης 8 – track, όργανα και υπολογιστές χιλιάδες φορές πιο ανίσχυρους από τους επεξεργαστές των κινητών τηλεφώνων που βρίσκονται στην τσέπη σας, τα Voyager 1 & 2 έστειλαν έναν τεράστιο όγκο δεδομένων, εικόνων και πληροφοριών για κάθε έναν από τους απομακρυσμένους γιγάντιους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος (Δία, Κρόνο, Ουρανό, Ποσειδώνα)αλλά και τους δορυφόρους τους. Η ερευνητική ομάδα της NASA που είναι αρμόδια για το συγκεκριμένο project γνώριζε εξ' αρχής πως μόλις τα δύο διαστημόπλοια ολοκλήρωναν την προκαθορισμένη πλανητικής τους περιοδεία, θα παρέμεναν σε τροχιά προς το διαστρικό κενό και χάρη στην ταχύτητα που θα αποκτούσαν από το βαρυτικό πεδίο του Δία, θα ξέφευγαν από την ηλιόσφαιρα, την προστατευτική φούσκα που δημιουργεί ο ήλιος, βγαίνοντας από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος. Από τη στιγμή που τα δύο διαστημόπλοια θα μπορούσαν πλέον να περιπλανηθούν στα αχαρτογράφητα νερά του γαλαξία μας, οι επιστήμονες της NΑSA αποφάσισαν ότι έπρεπε να μεταφέρουν ένα μήνυμα φτιαγμένο από τους ίδιους, στην απίθανη περίπτωση που θα έρχονταν σε επαφή με κάποια εξωγήινη μορφή ζωής.    
 
Για να συνθέσουν το περιεχόμενο του μηνύματος επιστράτευσαν το διάσημο αστροφυσικό και εκλαϊκευτή της επιστήμης, Καρλ Σαγκάν. Ο Σαγκάν μαζί με μία επιτροπή ειδικών επέλεξαν ένα φωνογράφο δίσκων βινυλίου LP και μετά από έξι εβδομάδες δημιούργησαν έναν «Χρυσό Δίσκο». O δίσκος περιέχει μία συλλογή από ήχους και εικόνες που πιθανότατα θα διαρκέσει περισσότερο από οποιαδήποτε αντικείμενο που έχει κατασκευαστεί από ανθρώπους. Ο «χρυσός δίσκος» περιέχει 116 κωδικοποιημένες φωτογραφίες σε αναλογική μορφή που απεικονίζουν στιγμιότυπα γύρω από την επιστημονική γνώση, την ανατομία, τα μεγάλα ανθρώπινα επιτεύγματα και το περιβάλλον της Γης.
 
Οι εικόνες αυτές παρουσιάζονται ως έγχρωμες στο βίντεο, αλλά στο δίσκο έχουν εγγραφεί όλες (εκτός από 20) ασπρόμαυρες. Πέρα από τις εικόνες ο «χρυσός δίσκος» περιέχει επίσης ομιλούντες χαιρετισμούς σε περισσότερες από 50 γλώσσες και διαλέκτους, μία συλλογή από γήινους ήχους και 90 λεπτά επιλεγμένης μουσικής από όλο τον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί πως από αυτά τα 90 λεπτά απουσιάζουν οι Beatles, οι οποίοι ήθελαν πολύ να στείλουν στο διάστημα το τραγούδι «Here Comes the Sun», αλλά δεν κατάφεραν ποτέ να εξασφαλίσουν την άδεια της δισκογραφικής τους εταιρείας. Η επιτροπή άφησε χώρο στο δίσκο και για ένα μήνυμα από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών.
 
Τα αρχεία είναι τοποθετημένα στο εξωτερικό περίβλημα των Voyager 1 και Voyager 2 και προστατεύονται από ένα περίβλημα αλουμινίου. Στην επιφάνειά του έχουν χαραχθεί σύμβολα που εξηγούν πώς μπορούν να αποκωδικοποιηθούν οι χρυσοί δίσκοι σε περίπτωση που έρθουν σε επαφή με κάποια εξωγήινη μορφή ζωής. Αυτή τη στιγμή, τα διαστημόπλοια Voyager 1 και 2 βρίσκονται ακόμη σε επαφή με τη Γη και σύμφωνα με τους υπολογισμούς της NASΑ δεν πρόκειται να χάσουν ισχύ τουλάχιστον μέχρι τη δεκαετία του 2020. Πριν από δύο περίπου χρόνια ανακοινώθηκε ότι το Voyager 1 είναι το πρώτο αντικείμενο κατασκευασμένο από τον άνθρωπο που βγήκε από το ηλιακό μας σύστημα. Ο ανιχνευτής του συνέλεξε υψηλής πυκνότητας πλάσμα, χαρακτηριστικό υλικού που βρίσκεται στο χώρο πέρα από την ηλιόσφαιρα. Το Voyager 2 αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα εξωτερικά στρώματα της ηλιόσφαιρα, με κατεύθυνση νότια προς την τροχιά της Γης, ενώ το Voyager 1 περιπλανιέται προς το Βορρά, σε απόσταση περίπου 19 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον «γαλάζιο πλανήτη».  
 
Το Vox.com συγκέντρωσε όλες τις εικόνες σe ένα βίντεο:

Online εφαρμογή της Microsoft μαντεύει τι αισθάνεστε... από μια φωτογραφία

O αλγόριθμος του 'Emotion API' θα μπορούσε να λύσει μυστήρια εκατοντάδων ετών που σχετίζονται με το ανθρώπινο πρόσωπο, σημειώνει το TheNextWeb Το Project Oxford, το σάιτ όπου η Microsoft επιδεικνύει τα online εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης της, τα οποία βασίζονται σε μια σειρά από εξελιγμένους αλγόριθμους, εμπλουτίστηκε με μία πολύ εντυπωσιακή εφαρμογή που όχι μόνο ανιχνεύει το πρόσωπο σε μια φωτογραφία αλλά μπορεί να αναγνωρίσει με αρκετή ακρίβεια, από τις εκφράσεις του, και το τι αισθάνεται.  
 
Μετά την μεγάλη απήχηση αλλά και την αμφισβητούμενη ακρίβεια των εργαλείων της εταιρείας που μάντευαν την ηλικία και την ομοιότητα προσώπων, από φωτογραφίες που ανέβαζε ο χρήστης, το 'Emotion API', ο αλγόριθμος αναγνώρισης συναισθημάτων διαβάζει και αποκωδικοποιεί τις εκφράσεις ενός προσώπου, αποτυπώνοντας με ποσοστά το κατά πόσο ένας χρήστης νιώθει φόβο, θυμό χαρά, αποστροφή, αηδία ή έκπληξη. "Η ακρίβεια της τεχνολογίας αναγνώρισης συναισθημάτων δεν είναι εγγυημένη, αφού βρίσκεται ακόμα σε πειραματικό στάδιο", υπενθυμίζει η Microsoft Φυσικά, το εν λειτουργία demo που δημοσίευσε η Microsoft στο Project Oxford, επιτρέπει στον καθένα να ανεβάσει ή να σύρει απευθείας στο ειδικό πεδίο, μια φωτογραφία του και να δώσει την ευκαιρία στο 'Emotion API', να μαντέψει το τι νιώθει το πρόσωπο -ή τα πρόσωπα- που απεικονίζεται σε αυτή. Αρκεί το αρχείο της φωτογραφίας να είναι τύπου JPEG, PNG, GIF ή BMP, να έχει μέγεθος μεγαλύτερο από 36x36 pixels και να είναι λιγότερα από 4 MB.
 
   Ολόκληρη η σουίτα εντυπωσιακών εργαλείων του Project Oxford, βρίσκεται σε αυτό τον σύνδεσμο. 

Tο ρολόι της Bentley Bentayga που κοστίζει όσο... το αυτοκίνητο!

Η Bentayga, το πρώτο SUV της Bentley, εκτός από το ότι είναι το ακριβότερο και ταχύτερο πολυτελές SUV παραγωγής, διαθέτει και κάποια εξτρά τα οποία κοστίζουν όσο μία ακόμα... Bentayga! Το ρολόι - κόσμημα Mulliner Tourbillon της Breitling που βρίσκεται ψηλά στο κέντρο του ταμπλό της Bentley Bentayga στοιχίζει περί τις 160.000 δολ, την στιγμή που το αυτοκίνητο (χωρίς αυτό το ρολόι) κοστίζει από 229,100 δολ.

 Το συγκεκριμένο ρολόι φτιάχτηκε ειδικά για τη Bentayga και σύμφωνα με τον κατασκευαστή έχει «τον πιο πολύπλοκο μηχανισμό ρολογιού». Κάθε 15 λεπτά ολόκληρο το ρολόι περιστρέφεται τρεις φορές, είναι κατασκευασμένο από ατόφιο χρυσάφι και σε ροζ ή λευκό χρυσό, ενώ οι δείκτες της ώρας στην πλάκα είναι διακοσμημένες με οκτώ διαμάντια!

Έρχονται τα ρομπότ… bartenders!

Το κορυφαίο κρουαζιερόπλοιο Quantum of the Seas διαθέτει πλέον ρομποτικούς μπάρμαν για να ικανοποιούν τις απαιτήσεις των σχεδόν 5.000 επιβατών του. Ρομποτικοί μπάρμαν έχουν εμφανιστεί ήδη πολλοί – και κάποιοι είναι ανθρωπόμορφοι. To διάσημο πανεπιστήμιο MIT συμπράττει προς τον δρόμο της τεχνολογίας και παρουσιάζει ρομποτικούς μπάρμαν που σερβίρουν με την ίδια ικανότητα -κι ακόμα καλυτερη- τους πελάτες! Ουσιαστικά εάν κάθεσαι σε μια μπάρα ενός μαγαζιού και πίνεις ελάχιστα σε ενδιαφέρει εάν αυτός που ετοιμάζει τα ποτά είναι άνθρωπος ή μηχανή.

Μάλιστα, είναι προτιμότερο να είναι μηχανή, μιας και θα τηρεί επακριβώς τις αναλογίες ενός cocktail, με αποτέλεσμα να το απολαμβάνεις στην ίδια ποιότητα. Επιπλέον το ρομπότ μπάρμαν δεν θα κλέβει τον ιδιοκτήτη ούτε θα κερνάει ανεξέλεγκτα κολλητούς του, προσόντα που αποτελούν καλό κίνητρο για έναν επενδυτή. Όποια κι αν είναι η άποψή μας, σιγά σιγά θα πρέπει να αρχίσουμε να συνηθίζουμε σε έναν κόσμο που ελάχιστη σχέση θα έχει με αυτόν όπου ζούμε σήμερα, με αυτοκινούμενα αυτοκίνητα, 3D πιάτα και ρομπότ για όλες τις δουλειές…

Πεντάχρονος με αυτισμό μιλά 7 γλώσσες!

Το ενδιαφέρον των επιστημόνων και των ειδικών συγκεντρώνει ένα 5χρονο παιδί στις Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο μιλάει ήδη επτά γλώσσες-μεταξύ αυτών και τα Ελληνικά. Ο πεντάχρονος Ραμσί, που πάσχει από μια μορφή αυτισμού, έμαθε την πρώτη γλώσσα σε ηλικία μόλις 17 μηνών, καθώς σύμφωνα με τη μητέρα του, δεν του άρεσαν τα παιχνίδια αλλά τα βιβλία και άρχισε να διαβάζει από 12 μηνών. Εκτός από τα Ελληνικά μπορεί, μεταξύ άλλων, να πει επίσης λέξεις στα Αγγλικά, τα Ισπανικά και ορισμένα Ιαπωνικά. “Όταν ήταν 18 μηνών ήξερε όλους τους πίνακες πολλαπλασιασμού στα Αγγλικά και τα Ισπανικά και είχε μάθει τον περιοδικό πίνακα για όλους τους ατομικούς αριθμούς. Εγώ του έμαθα κάποιες από τις γλώσσες, αλλά δεν έχω καμία ιδέα για το πώς έμαθε Χίντι, Αραβικά ή τα Εβραϊκά από τότε που ήταν τριών ετών. Μπορεί μέσω του υπολογιστή που είναι συχνά σε λειτουργία”, δήλωσε η μητέρα του.

“Τον έβαλα σε ένα σχολείο, αλλά ήταν ένας εφιάλτης. Ήταν το μόνο παιδί που μπορούσε να διαβάσει στην τάξη. Άρχισε να διορθώνει το δάσκαλο στα μαθηματικά και την ορθογραφία και εκείνος άρχισε να τον αποξενώνει από τους άλλους μαθητές. Βάζει μαθηματικά ερωτήματα στα μικρά παιδιά που παίζει και μερικές φορές είναι δύσκολο γι’ αυτόν να κάνει φίλους. Ανησυχώ ότι θα μπορούσε να καταλήξει μόνος του», λέει επίσης η μητέρα του Ραμσί.

Σιδηροδρομικοί σταθμοί χάρμα οφθαλμών!

Σιδηροδρομικοί σταθμοί με εντυπωσιακή αρχιτεκτονική κάνουν τους επιβάτες να εύχονται να χάσουν το τρένο ξανά και ξανά… Μοντέρνος σχεδιασμός, έντονα χρώματα, εξωτικοί κήποι αλλά και ιστορικοί χώροι κάνουν την αναμονή ακόμα πιο ενδιαφέρουσα, αφού λίγο πριν το τρένο σφυρίξει οι επιβάτες μπορούν να απολαύσουν μια μίνι περιήγηση στις πλατφόρμες, θαυμάζοντας την ομορφιά των σταθμών. Από τον Κεντρικό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Νέας Υόρκης μέχρι τον τροπικό σταθμό Atocha στη Μαδρίτη θα δείτε στη συνέχεια σταθμού τρένων που διατηρούν ανέπαφη την ιστορικότητά τους με μια μοντέρνα πινειά στον σχεδιασμό…
1. Kanazawa Station, Ιαπωνία

2. Antwerpen-Centraal, Βρυξέλλες

3. Atocha Station, Μαδρίτη

4. Chhatrapati Shivaji Terminus, Μουμπάι, Ινδία

5. Berlin Hauptbahnhof, Βερολίνο

6. Union Station, Ουάσινγκτον

7. St. Pancras International, Λονδίνο

8. Chicago Union Station, Σικάγο

9. Toledo Station, Νάπολη

10. Aθήνα, Σύνταγμα

Οδηγός για μια δωρεάν βόλτα στο ηλιακό σύστημα

Είναι δυνατόν να κάνουμε μια βόλτα με λίγα καύσιμα μέσα στο ηλιακό σύστημα, ακολουθώντας το Διαπλανητικό Δίκτυο Μεταφοράς(ITN);
 
Το Διαπλανητικό Δίκτυο Μεταφοράς(ITN) είναι ένας τρόπος να ταξιδέψουμε στο ηλιακό σύστημα με τη βοήθεια του φαινομένου της βαρυτικής σφεντόνας, που χρειάζεται πολύ λίγη ενέργεια για να ακολουθήσουμε μια ορισμένη τροχιά. Το ITN κάνει ιδιαίτερη χρήση των σημείων Lagrange ως τοποθεσίες στις οποίες μπορούν τα σώματα εκεί να ακολουθήσουν ειδικές τροχιές με λίγη ή και καθόλου ενέργεια. Τα σημεία αυτά έχουν την περίεργη ιδιότητα να επιτρέπουν στα αντικείμενα να βρίσκονται σε τροχιά γύρω τους, σαν να έλκονται από ένα άλλο σώμα, που φυσικά δεν υπάρχει σε αυτά τα σημεία.
 
Το ITN βασίζεται λοιπόν στην βαρύτητα για γίνουν οι κατάλληλοι ελιγμοί σε χαμηλή τροχιά γύρω και μεταξύ των σημείων Lagrange. Χρησιμοποιώντας το ITN, είναι θεωρητικά δυνατό να περιοδεύσει κάποιος το ηλιακό σύστημα με μία εξαιρετικά μικρή ποσότητα καυσίμων, εφόσον έχει αρκετή υπομονή και δεν τον πειράζει που θα ακολουθεί συχνά πλάγιους δρόμους για να φτάσει στον προορισμό σας.
 
Φανταστείτε όλο το ηλιακό σύστημα σαν ένα ελαστικό φύλλο που είναι στρεβλωμένο (καμπυλωμένο) από πηγάδια βαρύτητας, τότε οι πλανήτες είναι στην πραγματικότητα μικρές μόνο κοιλότητες με διαφορετικά βάθη βεβαίως, που ωθούνται στις πλευρές του κυρίαρχου βαρυτικού φρέατος του ήλιου.
 
gravity well
Αυτό που είναι σημαντικό σε αυτή την ιστορία είναι ότι τα άκρα των μικρών κοιλοτήτων είναι σχεδόν επίπεδα σε σχέση με τις άλλες απότομες πλαγιές, που δημιουργήθηκαν από τον Ήλιο και τους άλλους μεγάλους πλανήτες. Χρειάζεται πολύ λιγότερη ενέργεια για να μετακινηθείτε σε αυτά τις επίπεδες άκρες, από ό,τι να σκαρφαλώσετε πάνω στις απότομες πλαγιές του βαρυτικού πηγαδιού.
 
Η επίπεδη άκρη που υπάρχει γύρω από το πηγάδι της βαρύτητας της Γης, βρίσκεται στο σημείο που ονομάζεται σημείο Lagrange 1 (ή L1), στην ευθεία μεταξύ του Ήλιου και της Γης – ενώ το σημείο Lagrange 2 (ή L2) βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά της Γης, μακριά από τον ήλιο .
Είναι λοιπόν δυνατόν ένα διαστημόπλοιο να στρέφεται γύρω από ένα σημείο Lagrange και να μεταφερθεί γύρω από τον Ήλιο με πολύ λίγη ενέργεια.
 
Σε ορισμένα σημεία στο διάστημα που ονομάζονται σημεία Lagrange, η βαρύτητα των δύο αντικειμένων (Ήλιου και Γης) ακυρώνεται, επιτρέποντας έτσι σε αντικείμενα – όπως τα τηλεσκόπια – να παραμείνουν ‘σταθμευμένα’ εκεί πάνω με λίγη προσπάθεια.
 
Επίσης, τα σημεία Lagrange αντιπροσωπεύουν μια σύνδεση που επιτρέπει μεταφορά με χαμηλή ενέργεια μεταξύ διαφόρων πλανητικών τροχιών. Και επειδή η κοιλότητα του χωροχρόνου του ηλιακού συστήματος μοιάζει με ένα γιγάντιο πάρκο σκέιτμπορντ, είναι δυνατό κάποιος να κατεβεί από το σημείο L1 και να ακολουθήσει μια πορεία κάτω προς την Αφροδίτη – ή μπορεί να ακολουθήσει την επίπεδη άκρη του βαρυτικού πηγαδιού της Γης, για περίπου 3 εκατομμύρια χιλιόμετρα προς το σημείο L2, και μετά να ακολουθήσει μια μακρά πορεία προς το σημείο L1 Lagrange του Άρη. Εδώ μπορεί να αναπαυθεί πριν πάει στο σημείο L2 του Άρη και από εκεί στο Δία με τον ίδιο τρόπο.
 
Η μαθηματική ανάλυση της βαρυτικής αλληλεπίδρασης μεταξύ τριών ή τεσσάρων σωμάτων (δηλαδή, το διαστημόπλοιο του ταξιδιώτη, τη Γη και τον Ήλιο – και στη συνέχεια προσθέστε και τον Άρη) – είναι πολύ σύνθετη και έχει κάποιες ομοιότητες με τη θεωρία του χάους. Όμως, μια τέτοια ανάλυση μπορεί να προσδιορίσει τις διασυνδεδεμένες πορείες σε όλο το ηλιακό σύστημα, στις οποίες οι υποστηρικτές του ITN αναφέρονται ως «σωλήνες».
 
ITNaΗ πάνω εικόνα δείχνει ένα σωλήνα του ITN να πλησιάζει το σημείο Lagrange L2 της Γης. Σε αυτό το σημείο ένας κοσμικός ταξιδιώτης μπορεί είτε να γυρίσει πίσω προς την κατεύθυνση της Αφροδίτης (κόκκινη γραμμή), ή να διαμείνει σε τροχιά γύρω από L2 και κολλήσει μαζί με τη Γη, ή να συνεχίσει μέσα στον σωλήνα (μπλε γραμμή), οπότε ίσως να εισέλθει σε άλλο σωλήνα ITN στο δρόμο του για τον Άρη.
 
ITNb
Η πιο πάνω εικόνα εμφανίζει μια απεικόνιση σε στυλ μετρό του δικτύου ITN
 
Τέτοιες αρχές του ITN έχουν ήδη υιοθετήσει μια σειρά από διαστημικές αποστολές για να εξοικονομήσουν πολλά καύσιμα άρα και όγκο. Ο Edward Belbruno πρότεινε μια μεταφορά στη Σελήνη με πολύ λίγα καύσιμα για να στείλει το ιαπωνικό διαστημικό σκάφος Hiten σε μια σεληνιακή τροχιά το 1991, με το 10% των καυσίμων μόνο που θα απαιτούσε ένα παραδοσιακό σκάφος. Ο ελιγμός του ήταν επιτυχής, αν και ο χρόνος ταξιδιού προς τη Σελήνη ήταν πέντε μήνες αντί για την παραδοσιακή διάρκεια τρεις ημέρες. Η αποστολή Genesis της NASA, η αποστολή SMART-1 της ESA, το Ηλιακό Παρατηρητήριο (Solar and Heliospheric Observatory) επίσης της ESA, έχουν χρησιμοποιήσει τη μέθοδο ITN για να μπουν σε τροχιές χαμηλής ενέργειας.
 
Έτσι οι εξαθλιωμένοι φτωχοί ταξιδιώτες, ίσως μπορέσουν να κάνουν μια μεγάλη περιοδεία στο πλανητικό μας σύστημα, χρησιμοποιώντας το ITN – αλλά πρέπει να βεβαιωθούν ότι έχουν μαζί τους αρκετές τροφοδοσίες, γιατί θα κάνουν ένα πολύ πολύ μεγάλο ταξίδι. 

To πιο μακρινό αντικείμενο του Ηλιακού Συστήματος

oortΤρεις φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τον Πλούτωνα, οι αστρονόμοι ανακάλυψαν το πιο απομακρυσμένο σώμα που έχει βρεθεί ως σήμερα στο Ηλιακό Σύστημα -ένα παγωμένο αντικείμενο που βρίσκεται σήμερα 103 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τη Γη.
Το νέο μέλος της ηλιακής οικογένειας, με την ονομασία V774104, είναι έχει διάμετρο 500 με 1.000 χιλιόμετρα, είναι δηλαδή πολύ μικρότερο από τη Σελήνη και πιθανώς μικρότερο και από τον μικροσκοπικό πλανήτη-νάνο Πλούτωνα.
Έρχεται να καταρρίψει το ρεκόρ της Έριδας, ενός άλλου πλανήτη-νάνου που ανακαλύφθηκε σε απόσταση 97 αστρονομικών μονάδων (AU), δηλαδή 97 φορές την απόσταση Γης-Ήλιου.
«Κράτησα το ρεκόρ για δέκα χρόνια. Πρέπει τώρα να το παραδώσω και είμαι θλιμμένος» δήλωσε αστειευόμενος στο περιοδικό Science ο Μάικλ Μπράουν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια, ο οποίος ανακάλυψε την Έριδα το 2005.
Παρά το μικρό μέγεθος και την πραγματικά αστρονομική απόστασή του V774104, η ομάδα του Δρ Σκοτ Σέπερντ, αστρονόμου στο Ίδρυμα Επιστήμης Carnegie στην Ουάσινγκτον, κατάφερε να το εντοπίσει με το τηλεσκόπιο Subaru στη Χαβάη.
Μέχρι όμως να ολοκληρωθούν περαιτέρω παρατηρήσεις, κανείς δεν γνωρίζει ποια ακριβώς είναι η τροχιά του αντικειμένου. Ένα ενδεχόμενο είναι να ακολουθεί ελλειπτική τροχιά και να πλησιάζει τον Ήλιο σε απόσταση μικρότερη από 50 AU.
Σε αυτή την περίπτωση πιθανότατα θα έπρεπε να καταταχθεί ως αντικείμενο της Ζώνης του Κάιπερ, έναν δακτύλιο από παγωμένα σώματα στον οποία ανήκουν ο Πλούτωνας και η Έριδα.
Μακράν πιο ενδιαφέρουσα είναι η πιθανότητα το V774104 να μην πλησιάζει ποτέ τον Ήλιο. Αυτό, λέει ο Δρ Σέπερντ που το ανακάλυψε, θα το κατέτασσε ως σώμα του εσώτερου «Νέφους του Όορτ», ένα υποθετικό, σφαιρικό σύννεφο από κομήτες και άλλα παγωμένα αντικείμενα που περιβάλλει τη Ζώνη του Κάιπερ και εκτείνεται σε αποστάσεις χιλιάδων AU από τον Ήλιο.
Το ενδεχόμενο αυτό θεωρείται πιο ενδιαφέρον από τους αστρονόμους επειδή οι τροχιές των σωμάτων του Νέφους του Όορτ παραμένουν αδιατάρακτες εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια, αντίθετα με τα σώματα της Ζώνης του Κάιπερ που ενίοτε διαταράσσονται από τη βαρυτική επίδραση του Ποσειδώνα.
Μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί μόνο δύο άλλα σώματα στο εσώτερο νέφος του Όορτ. Το ένα είναι η Σέδνα, η οποία δεν πλησιάζει τον Ήλιο σε απόσταση μικρότερη από 76 AU, το δεύτερο είναι γνωστό ως 2012 VP13 και ανακαλύφθηκε από την ομάδα του Δρ Σέπερντ στα 80 AU.
Ο Σέπερντ και οι συνεργάτες του θα προσπαθήσουν την επόμενη εβδομάδα να εντοπίσουν το V774104 με διαφορετικό τηλεσκόπιο στη Χιλή, και θα ξαναπροσπαθήσουν σε περίπου ένα χρόνο.
Αυτό θα επιτρέψει τον ακριβή υπολογισμό της τροχιάς για να διαπιστωθεί αν όντως πρόκειται για σώμα του Νέφους του Όορτ.

Χρησιμοποιούν τον Σοφοκλή για να θεραπεύσουν τους Αμερικανούς στρατιώτες

Ο Σοφοκλής δείχνει ότι υπάρχει μια εναλλακτική λύση που έγκειται στη δύναμη της ιστορίας: μια διαχρονική τεχνολογία τόσο ισχυρή όσο και οποιοδήποτε όπλο

Έργα σαν τον Αίαντα, και άλλες ιστορίες πολέμου, από την αρχαία Ελλάδα, έχουν τη δύναμη να βοηθήσουν εκείνους των οποίων οι ζωές έχουν καταστραφεί από τον πόλεμο.
Όπως και οι περισσότεροι άνδρες πολίτες της γενιάς του, ο Σοφοκλής ήταν βαθύτατα εξοικειωμένος με τον πόλεμο και τη στρατιωτική ζωή, καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι βετεράνοι που επιστρέφουν από το μέτωπο.
Εκτός από τη συγγραφή τραγωδιών, όπως η Αντιγόνη, ο Σοφοκλής υπηρέτησε ως στρατηγός στον αθηναϊκό στρατό κατά τη διάρκεια του πολέμου, στο πλευρό του Θουκυδίδη, γράφει ο Bryan Doerries στον Observer.

Ένα από τα λιγότερο γνωστά έργα του, ο Αίας, εξερευνά τον ψυχολογικό αντίκτυπο του πολέμου σε πολλούς από εκείνους που έλαβαν μέρος. Ο Αίας που είναι γνωστός ως ο πιο σκληρός πολεμιστής στον ελληνικό στρατό, χάνει το δρόμο του κατά τη διάρκεια του 9ετούς Τρωικού Πολέμου, μετά τον θάνατο του στενού του φίλου, Αχιλλέα.

Προδωμένος, προσπαθεί να δολοφονήσει τους διοικητές του, αποτυγχάνει, και-τελικά-αυτοκτονεί. Η τραγωδία απεικονίζει τα γεγονότα που οδήγησαν στην αυτοκτονία του Αίαντα, μεταξύ των οποίων, η ξέφρενη προσπάθεια της συζύγου του και των στρατευμάτων να παρέμβουν, πριν να είναι πολύ αργά.

Η τραγωδία δείχνει επίσης τις καταστροφικές επιπτώσεις που είχε ο θάνατός του στην οικογένεια και τους φίλους του, που επί σκηνής αντικατοπτρίζονται από τις θλιβερές κραυγές της συζύγου του, όταν ανακαλύπτει το σώμα του.

Μετά από μια παράσταση του Αίαντα σε μία βάση του Σώματος Πεζοναυτών στην Καλιφόρνια, ένα μυώδης λοχίας στάθηκε μπροστά σε περισσότερα από εκατό μέλη της μονάδας του και διστακτικά άρχισε να λέει την ιστορία του. «Δεν είχα καμία πρόθεση να μιλήσω σήμερα,» είπε. «Αλλά έχασα κάθε μέλος της ομάδας μου στο Αφγανιστάν. Και τους έχασα όλους, αφού γυρίσαμε και επέλεξαν να αυτοκτονήσουν». Οποιαδήποτε άλλη μέρα, ο ίδιος δεν θα μπορούσε να μοιραστεί τα συναισθήματά του μπροστά στους υφισταμένους και τους υπόλοιπους συναδέλφους του. Αλλά μόλις είχε ακούσει τους ηθοποιούς να ζωντανεύουν τις αρχαίες λέξεις του Σοφοκλή.

Για έξι χρόνια, μια θεατρική ομάδα από την Αμερική, ταξιδεύει σε στρατιωτικές βάσεις σε όλο τον κόσμο για να παρουσιάσει αναγνώσεις των τραγωδιών του Σοφοκλή στους στρατιώτες, τους βετεράνους και τις οικογένειές τους ως καταλύτης για διάλογο σχετικά με τα ορατά και τα αόρατα τραύματα, μεταξύ των οποίων και ειλικρινείς συζητήσεις για την αυτοκτονία.

Η ομάδα κατάφερε να δημιουργήσει ένα κοινό λεξιλόγιο για να συζητούν οι εμπλεκόμενοι ανοιχτά τον πόλεμο και τις συνέπειές του. Στόχος ήταν να δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον για τους στρατιώτες και τους αγαπημένους τους, ώστε να αρχίσουν να συμβιβάζονται με τις πολεμικές εμπειρίες τους υπό την παρουσία των συναδέλφων, των φίλων και των συγγενών τους.

Οι Έλληνες γνώριζαν ότι δεν ήταν ασφαλές να ξεσπάσουν σε κλάματα κατά τη διάρκεια της μάχης, αλλά ήξεραν επίσης ότι τα συναισθήματα που συνδέονται με τον πόλεμο δεν μπορούσαν να κρύβονται για πολύ. Έπρεπε να τα απελευθερώσουν όταν θα βρίσκονταν υπό την προστασία μιας συμπονετικής παρέας.

Στην αρχαία Αθήνα, όταν η στρατιωτική θητεία ήταν υποχρεωτική για όλους τους πολίτες, το να συγκεντρωθεί μια τέτοια κοινότητα ήταν λιγότερο προκλητικό από ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα, όπου λιγότερο από το ήμισυ του 1% του πληθυσμού των ΗΠΑ έχει υπηρετήσει στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.

Ο κεντρικός ήρωας Αίαντας, εκφράζει τον κίνδυνο της απομόνωσης. Το έργο βάζει το κοινό μέσα στο μυαλό ενός πολεμιστή που έχει τάσεις αυτοκτονίας, και καθιστά την αυτο-απομόνωση λογική διαδικασία της σκέψης του.

Κατά τη διάρκεια της σκηνής στην οποία ο μεγάλος πολεμιστής παίρνει τη δική του ζωή, βυθίζοντας στο σώμα του το σπαθί του Έκτορα (το όπλο του εχθρού του), ο Σοφοκλής καθαρίζει το χώρο, αφήνοντας τον Αίαντα μόνο του ώστε να αναμετρηθεί με τον εαυτό του, λίγα μόλις μέτρα από τους Αθηναίους στρατηγούς που κάθονται σε θρόνους κοντά στο μπροστινό μέρος του αρχαίου αμφιθεάτρου.

Το PTSD ( Μετατραυματικό σύνδρομο) χρονολογείται από την εποχή προ Χριστού. Μετά από μία άλλη πρόσφατη παράσταση του Αίαντα, ένας στρατιώτης σηκώθηκε και είπε, «Ήξερα ότι ο Αίας σκεφτόταν να αυτοκτονήσει όταν εξαπάτησε την οικογένεια και τα στρατεύματά του και αποχώρησε από την σκηνή του κραδαίνοντας ένα όπλο.
Αλλά δεν νομίζω να ήξερε ότι επρόκειτο να δώσει τέλος στη ζωή του μέχρι που έμεινε μόνος στους αμμόλοφους με τους θεούς του». Η λέξη κλειδί είναι «μόνος». Ως κοινωνία, παρά τις καλύτερες προθέσεις μας, έχουμε αφήσει πάρα πολλούς βετεράνους μόνους σε αμμόλοφους, γράφει ο συντάκτης του Observer.

Ο Σοφοκλής δείχνει ότι υπάρχει μια εναλλακτική λύση που έγκειται στη δύναμη της ιστορίας: μια διαχρονική τεχνολογία τόσο ισχυρή όσο και οποιοδήποτε όπλο. Όπως είπε και ένας Αμερικανός στρατηγός σε μια κατάμεστη αίθουσα από ανώτερους αξιωματικούς και υπαλλήλους του Υπουργείου Άμυνας κατά τη διάρκεια μιας παράστασης στην Ουάσιγκτον, όπου είχε παιχτεί το αρχαίο έργο «Συμπαρασταθείτε στον ταλαιπωρημένο και πλήξτε τον άνετο»

Έργα σαν τον Αίαντα, και άλλες ιστορίες πολέμου, από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα, έχουν τη δύναμη να βοηθήσουν εκείνους των οποίων οι ζωές έχουν καταστραφεί από τον πόλεμο. Αλλά υπάρχουν και πολλές άλλες προσεγγίσεις για τη διευκόλυνση της αφήγησης, οι οποίες λειτουργούν εξίσου καλά.

Η δημιουργία ασφαλών χώρων, όπως έκανε και ο Σοφοκλής, όπου οι βετεράνοι μπορούν να μοιραστούν τις ιστορίες τους, με ανθρώπους που έχουν ζήσει παρόμοιες εμπειρίες μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για να μπορέσουμε να υποδεχθούμε τους πολεμιστές μας πίσω, καταλήγει το εκτενές άρθρο του Observer.