Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2013

Eπιστολή σε δεκάχρονο παιδί

Καλοί και κακοί λόγοι για να πιστεύεις

 
«Αγαπημένη μου Juliet
Τώρα που έγινες μόλις δέκα ετών, θέλω να σου γράψω για κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία για μένα. Αναρωτήθηκες ποτέ πώς γίνεται να γνωρίζουμε αυτά που γνωρίζουμε; Πώς ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι τα αστέρια, τα οποία μοιάζουν με μικροσκοπικές τρυπίτσες στον ουρανό, είναι στην πραγματικότητα τεράστιες μπάλες φωτιάς σαν τον Ήλιο, αλλά πάρα πολύ μακριά από τη Γη; Και πώς γνωρίζουμε ότι η Γη είναι μία μικρότερη μπάλα που περιστρέφεται γύρω από ένα από αυτά τα αστέρια, τον Ήλιο;»
»Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα είναι η απόδειξη!
»Απόδειξη δεν είναι πάντοτε μόνο μία απλή παρατήρηση, όμως η παρατήρηση βρίσκεται πάντα πίσω από την απόδειξη.
»Οι επιστήμονες -ειδικοί στο να ανακαλύπτουν τι είναι αληθινό σχετικά με τον κόσμο- λειτουργούν συχνά σαν ανακριτές. Κάνουν μια εικασία (που ονομάζεται υπόθεση) για κάτι που θα μπορούσε να ισχύει. Μπορούν τότε να πουν στους εαυτούς τους: αν αυτό ήταν πραγματικά αληθινό, θα έπρεπε να δούμε εκείνο και το άλλο.
»Αυτό ονομάζεται πρόβλεψη.
 
»Ο τρόπος με τον οποίο οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τις αποδείξεις για να μάθουν τον κόσμο είναι πολύ πιο έξυπνος και πιο περίπλοκος από ό,τι μπορώ να περιγράψω σε ένα μικρό γράμμα. Τώρα όμως θέλω να προχωρήσω πέρα από την απόδειξη, η οποία είναι ένας καλός λόγος για να πιστεύεις σε κάτι, και να σε προειδοποιήσω για τρεις κακούς λόγους για να πιστεύεις σε οτιδήποτε. Ονομάζονται «παράδοση», «εξουσία» και «αποκάλυψη».
»Οι άνθρωποι πιστεύουν κάποια πράγματα επειδή απλώς κάποιοι άλλοι άνθρωποι πίστευαν στα ίδια πράγματα για αιώνες. Αυτό είναι η παράδοση.

»Όμως τα παιδιά έχουν, σε ολόκληρο τον κόσμο, διαφορετικές θρησκείες.

»Η ιστορία του κάθε παιδιού δεν έχει καμία σχέση με αποδείξεις και όλα πιστεύουν ό,τι και οι γονείς τους και οι παππούδες, οι οποίοι με τη σειρά τους δεν βασίζονταν ούτε εκείνοι σε αποδείξεις.
»Περιττό βέβαια να πω ότι από τη στιγμή που όλοι πιστεύουν σε διαφορετικά πράγματα, δεν θα μπορούσαν να έχουν όλοι δίκιο.

»Στην πραγματικότητα η κάθε διαφορετική πίστη οφείλεται ολοκληρωτικά στις διαφορετικές παραδόσεις τους.

»Στην αρχή είχαν φτιαχτεί με τον ίδιο τρόπο που φτιάχνεται κάθε ιστορία, σαν αυτή της Χιονάτης. Όμως, με την πάροδο των αιώνων, μετατράπηκε σε παράδοση και οι άνθρωποι άρχισαν να την παίρνουν στα σοβαρά, απλώς και μόνον επειδή η ιστορία μεταβιβάστηκε σε τόσο πολλές γενιές.

»Εάν κατασκευάσεις μία ιστορία που δεν είναι αληθινή, τότε, με το να τη μεταφέρεις διαμέσου των αιώνων δεν θα γίνει πιο αληθινή!
»Η εξουσία ως λόγος για να πιστεύεις κάτι, σημαίνει ότι το πιστεύεις επειδή σου το είπε κάποιος που είναι σημαντικός. Στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ο Πάπας είναι το πιο σημαντικό πρόσωπο, και οι άνθρωποι πιστεύουν ότι έχει δίκιο απλά και μόνο επειδή είναι ο Πάπας και έχει εξουσία, όπως και οι Αγιατολάχ στην Μουσουλμανική θρησκεία.
»Πολλοί νέοι Μουσουλμάνοι είναι έτοιμοι να διαπράξουν φόνους, ακριβώς επειδή τους το ζητούν οι Αγιατολάχ.
»Τώρα, κάποια από τα πράγματα που είπε ο Πάπας κατά τη διάρκεια της ζωής του ήταν πιθανώς αληθινά και κάποια άλλα δεν ήταν. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστέψεις, οτιδήποτε κι αν πει, μόνο και μόνο επειδή ήταν ο Πάπας, όπως δεν υπάρχει λόγος να πιστεύεις, οτιδήποτε κι αν πουν, πολλοί άλλοι άνθρωποι που έχουν εξουσία.
»Δεν έχω δει με τα ίδια μου τα μάτια την απόδειξη ότι το φως ταξιδεύει με ταχύτητα 300.000 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Αντίθετα πιστεύω στα βιβλία που μου λένε την ταχύτητα του φωτός… οι άνθρωποι που έγραψαν τα βιβλία αυτά έχουν δει τις αποδείξεις και ο καθένας μας έχει τη δυνατότητα να τις ελέγξει προσεχτικά οποιαδήποτε στιγμή κι αν το θέλει.

»Όμως όταν οι θρησκευόμενοι άνθρωποι έχουν απλώς μια αίσθηση μέσα τους ότι κάτι πρέπει να είναι σωστό, ακόμα κι αν δεν υπάρχει απόδειξη ότι είναι σωστό, ονομάζουν την αίσθησή τους αποκάλυψη.
»Αυτή η εσωτερική αίσθηση δεν είναι από μόνη της σοβαρός λόγος για να πιστέψεις… χρειάζεσαι αποδείξεις…. Ωστόσο, διαφορετικοί άνθρωποι έχουν αντίθετες διαισθήσεις, οπότε πώς αποφασίζουμε τίνος η διαίσθηση είναι η σωστή;
»Υπάρχουν άνθρωποι με δυνατή εσωτερική αίσθηση ότι ένας διάσημος αστέρας του κινηματογράφου τους αγαπά, ενώ στην πραγματικότητα ο ηθοποιός δεν τους έχει συναντήσει ποτέ. Οι άνθρωποι αυτοί είναι πνευματικά άρρωστοι. Οι εσωτερικές αισθήσεις πρέπει να στηρίζονται σε αποδείξεις, αλλιώς δεν μπορεί κανείς να τις εμπιστευτεί. Οι διαισθήσεις έχουν αξία ακόμη και στην επιστήμη, αλλά μόνο για να σου δίνουν ιδέες, τις οποίες αργότερα ελέγχεις, αναζητώντας αποδείξεις.
»Καμιά από αυτές τις θρησκευτικές δοξασίες δεν υποστηρίζεται από σοβαρές αποδείξεις. Ωστόσο, εκατομμύρια άνθρωποι τις πιστεύουν. Αυτό ίσως συμβαίνει διότι τους είπαν να τις πιστέψουν όταν ήταν σε νεαρή ηλικία, δηλαδή σε μία ηλικία που θα μπορούσαν να πιστέψουν οτιδήποτε.
»Πιστεύουν σε διαφορετικά πράγματα ακριβώς για τον ίδιο λόγο που εσύ μιλάς αγγλικά και η Ann Kathrin γερμανικά. Και οι δύο γλώσσες είναι σωστές, η καθεμιά για τη δική της χώρα. Όμως, δεν μπορεί να ισχύει ότι διαφορετικές θρησκείες έχουν δίκαιο η καθεμιά για τη χώρα τους δεδομένου ότι διαφορετικές θρησκείες ισχυρίζονται ότι είναι αληθινά, κάποια πράγματα που είναι αντίθετα μεταξύ τους. Δεν γίνεται η Μαρία να είναι ζωντανή στην κοινότητα των καθολικών της Νότιας Ιρλανδίας και νεκρή στους Προτεστάντες της Βόρειας Ιρλανδίας.

»Τι μπορούμε να κάνουμε για όλα αυτά; Δεν είναι εύκολο για σένα να κάνεις κάτι, επειδή είσαι μόνο δέκα ετών. Όμως, θα μπορούσες να δοκιμάσεις το εξής: Την επόμενη φορά που κάποιος θα σου πει κάτι που ακούγεται σημαντικό σκέψου: Είναι αυτό κάτι που ο κόσμος το γνωρίζει επειδή υπάρχουν αποδείξεις; Ή είναι κάτι που οι άνθρωποι το πιστεύουν μόνον εξαιτίας της παράδοσης, της εξουσίας ή της αποκάλυψης; Και, την επόμενη φορά που κάποιος θα σου πει ότι κάτι είναι αληθινό, ρώτησε τον: Τι αποδείξεις έχουμε γι αυτό; Και αν δεν μπορούν να σου δώσουν μία καλή απάντηση, ελπίζω να σκεφτείς πολύ προσεχτικά, πριν πιστέψεις λέξη από όσα σου πουν.

Ο αγαπημένος σου μπαμπάς».
Δημοσιεύθηκε στο βιβλίο του J. Brockman και K. Matson «How Things Are»

Ο Γανυμήδης και τα περί της ομοφυλοφιλίας των Ελλήνων

 
Η ρωμιο-χριστιανοσύνη, στα πλαίσια της άθλιας προπαγάνδας της κατά των Ελλήνων, ποτέ δεν έπαψε να διαβάλλει τους αρχαίους Έλληνες ως δήθεν μια πολιτεία ομοφυλοφίλων ανδρών, όταν αυτή η ίδια γνωρίζει πολύ καλά ότι στις τάξεις του ανωτέρου κλήρου της και των καλόγερών της, το θέμα αυτό βρίσκεται διαχρονικά και συνεχώς σε έξαρση και μάλιστα σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της.
Η ομοφυλοφιλία και διαχρονικά και διατοπικά υπήρχε και θα υπάρχει σ’ όλες τις κοινωνίες ως εξαίρεση, σε αντίθεση με τους ιερατικούς και καλογερικούς κύκλους, όπου τυχαίνει να είναι κανόνας.
Ουδέποτε υπήρξε κοινωνία ανθρώπων στον κόσμο αυτόν, στην οποία η ομοφυλοφιλία να ήταν κυρίαρχο χαρακτηριστικό. Μόνο σε αρρωστημένα χριστιανικά μυαλά μπόρεσε να καρφωθεί και να καλλιεργηθεί μια τέτοια ελεεινή ιδέα, εις βάρος των αρχαίων Ελλήνων. Κι αυτό διότι ο κύριος στόχος της θρησκείας αυτής ήταν και είναι η διαβολή και η καταστροφή του Ελληνικού πολιτισμού.
Στα πλαίσια λοιπόν της διαβολής αυτής, διαστρεβλώθηκε και ο μύθος του Γανυμήδη, ώστε να στιγματιστεί ο Ζεύς ως παιδεραστής ομοφυλοφιλικής πάστας.
Ας δούμε όμως ποια είναι η αλήθεια, την οποία θα αντιγράψω από την ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ (κρατάω την γλώσσα), η οποία εκδόθηκε το 1929, τότε που ακόμα δεν είχε αμολήσει το καλογερο-παπαδαριό σε τόσο ξεδιάντροπο βαθμό την βρωμερή του γλώσσα κατά των αρχαίων. Τότε που ακόμα οι ερευνητές και οι επιστήμονες σέβονταν την αλήθεια και την ιστορία σε μεγαλύτερο βαθμό από τους σημερινούς.

ΓΑΝΥΜΗΔΗΣ
«Νεανίας  θαυμασίου κάλλους, υιός του Τρωός και της Καλλιρρόης, θυγατρός του Σκαμάνδρου και αδελφός του Ίλου, του Ασσαράκου και της Κλεοπάτρας (κατ’ άλλον μύθον, υιός του Λαομέδοντος ή του Ίλου ή του Ασσαράκου). Ανηρπάγη υπό των θεών και μετεφέρθη εις τον Όλυμπον δια να ανατρέφηται μετά των αθανάτων, θέλγων τους οφθαλμούς των και ευραίνων τας καρδίας των δια του κάλλους του, και να χύνει ως οινοχόος του Διός την αμβροσίαν εις  τα κύπελλά των».
Αυτά αναφέρει ο Καψάλης Γερ. Δ. (Πρόεδρος Εκπαιδευτικού Συμβουλίου), ο οποίος χαρακτηρίζει την παράδοση αυτή ομηρική. Αυτός είναι ο αρχικός πυρήνας του μύθου. Και συνεχίζει, αφού αναφέρει ότι κατά τινα μύθον, ο Γανυμήδης ηρπάγη εκ Κρήτης κατελθόντος εις αυτήν του Διός, είτε ως ανήρ είτε λαβών την μορφή αετού: «η ομηρική όμως παράδοσις μετερρυθμίστη αυθαιρέτως βραδύτερον υπό την επίδρασιν των διαδοθέντων εις την Ελλάδαν εκ της Ασίας και Κρήτης ελαττωμάτων και ο Γανυμήδης έγινεν ο ευνοούμενος του Διός και ο ιδεώδης τύπος του Έλληνος εφήβου εν τη ακμή της Θελκτικής καλλονής του».
Ο Καψάλης δεν ανέφερε μάλλον αυθαίρετα το «εκ της Ασίας», διότι κλείνοντας το θέμα αναφέρει ότι ο Γανυμήδης «… υπενθυμίζει τον Ίνδραν της Ινδικής μυθολογίας υπό την μορφήν ενόπλου ανδρός αρπάσαντος τον νεανίαν Medha-Yithi και τον Ίνδραν μεταμορφωθέντα εις ιέρακα δια να υποκλέψει το «soma», θείον ποτόν, ευραίνον τας καρδίας των αθανάτων, ότε ο Γανυμήδης είναι αυτό το ποτόν καταστάν, συν τω χρόνω δια του ελληνικού ανθρωπομορφισμού ο οινοχόος του ποτού».
Φαίνεται όμως ότι και η ετυμολογία του ονόματος συνάδει με τα του μύθου. Στο άνωθεν ετυμολογικό λεξικό αναφέρεται η ετυμολογία του ονόματος Γανυμήδης από τα γάνυ-μαι = χαίρομαι για κάτι, αγάλλομαι, λαμπρύνομαι, φαιδρύνομαι και μέδω  (ε>η)= κυβερνώ, βασιλεύω. Ότι δηλαδή προς αγαλλίαση των Θεών (κυβερνούν, βασιλεύουν, ο αρχικός μύθος λέει ότι τον ανήρπασσαν οι θεοί) μετεφέρθη στον Όλυμπο. Ακόμη κι αν το μέδω αναφέρεται στον Δία, ως βασιλεύοντα επί θεών και ανθρώπων, το γάνυμαι ουδεμία βλέψη ερωτικής φύσεως υπονοεί.
Από τα παραπάνω λοιπόν φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι  αναφορές των χριστιανών στα περί ομοφυλοφιλικής παιδεραστίας του Διός δεν έχουν καμμιά μυθολογική υπόσταση και επομένως εντάσσονται στις χυδαίες διαβολές τους κατά των Ελλήνων και των θεολογικών τους θεωρήσεων.
Δεν είναι όμως οι χριστιανοί οι μόνοι που απεργάζονται την συγκεκριμένη αυτή «τέχνη». Από  σελίδα ομοφυλοφιλικών ενδιαφερόντων, διαβάζουμε:
«Γκέι θεοί και θεϊκά τεκνά. … Δίας και Γανυμήδης
«Ο Γανυμήδης ήταν ένα βοσκόπουλο από την Τρωάδα, τόσο όμορφο που ο Δίας έχασε τα μυαλά του. Τον ερωτεύτηκε παράφορα και, αντίθετα με τις διάφορες θνητές ερωμένες του (Ιώ, Δανάη, Λήδα) τις οποίες άφηνε στη Γη, τον Γανυμήδη τον μετέφερε στον Όλυμπο για να σερβίρει τους θεούς αμβροσία. Μεταμορφώθηκε σε αετό και τον απήγαγε[1]. Εννοείται ότι η Ήρα έβγαλε φλύκταινες: «Από τότε που μας κουβάλησες αυτό το μικρό από τη Φρυγία, εμένα δεν με προσέχεις καθόλου κτλ.»[2]. Και θεά και κατίνα. Από την άλλη ο Γανυμήδης εντελώς βλαχαδερό με IQ ραδικιού, ονειρευόταν κατσίκια και τυριά κι έφερνε τον Πατέρα των Θεών σε απόγνωση: «Ὡς ἀφελὴς ὁ παῖς ἐστι καὶ ἁπλοϊκὸς…»[3]. Αυτά παθαίνει κανείς όταν ψωνίζει τεκνά από στάνη, κύριε Δία».
[1] Όμηρος Ιλιάδα Ε’. .265, Πλάτων Φαίδρος 255, Παυσανίας V.24.5; V.26.2-3
[2] Λουκιανός Θεών Διάλογοι, Διός και Ήρας
[3] Λουκιανός Θεών Διάλογοι Διός και Γανυμήδους
Οι παραπομπές:
[1]. Τι λέει όμως στον 265 στίχο Ιλιάδα Ε’, ο Όμηρος: «τῆς γάρ τοι γενεῆς ἧς Τρωί̈ περ εὐρύοπα Ζεὺς δῶχ᾿ υἷος ποινὴν Γανυμήδεος». Δηλαδή «τι απ᾿ τη γενιά κρατούν (αναφέρεται σε άλογα) που εχάρισεν ο Δίας ο μακροβίγλης στο βασιλιά τον Τρώα γι᾿ ανταμοιβή του γιου του Γανυμήδη».
Όσο για τα [2] και [3], τι να πούμε τώρα για τον Λουκιανό, ο οποίος δεν άφησε τίποτε όρθιο πάνω στον Όλυμπο που να μην το γκρεμίσει με το μοναδικό σατυρικό του ταλέντο.
Κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν υπήρχαν περιπτώσεις  ομοφυλοφιλίας στην αρχαία Ελλάδα. Όπως το ίδιο δεν μπορεί να ισχυριστεί και για καμμιά άλλη κοινωνία, αφού πρόκειται για πανανθρώπινο φαινόμενο και διαχρονικά και διατοπικά. Και μπορεί οι Έλληνες να απέδιδαν στους  θεούς τους όλες τις ανθρώπινες «αδυναμίες», αλλά φαίνεται ότι το συγκεκριμένο θέμα προτίμησαν να το παρακάμψουν, περιορίζοντας τις «αδυναμίες» τους στις διατάξεις του μέτρου. Τα ζητήματα μιας κοινωνίας δεν αφορούν μόνον στα συμβαίνοντα αλλά αφορούν κυρίως στα προτεινόμενα και στα περιοριστέα.
Βλέπετε λοιπόν κύριοι του 10%, ότι στο θέμα αυτό συνάδετε μ’ αυτούς οι οποίοι σας έχουν επιτεθεί χίλιες δυο φορές. Μ’ αυτούς που διαθέτουν ως ναυαρχίδα τους το αρσενικό κατιναριό που λέγεται ΟΟΔΕ. Μπορεί στο θέμα αυτό να συνάδετε για άλλους λόγους και μάλιστα για τους εντελώς αντίθετους, αλλά σας συμφέρει να ρίχνεται τόσο αφειδώς νερό στον μύλο τους; Για προσέξτε πώς σχεδόν σας υπερθεματίζουν στο συγκεκριμένο θέμα:
Gay ημών πρόγονοι όπου, μεταξύ των άλλων γράφουν ότι: «…Το φαινόμενο (της ομοφυλοφιλίας στην αρχαία Ελλάδα) είχε βαθιές θρησκευτικές ρίζες…».  Η αλήθεια είναι ότι στην συναυλία σας αυτή αδυνατώ να ξεχωρίσω μεταξύ των «Γκέι θεοί και θεϊκά τεκνά» και «Gay ημών πρόγονοι», ποιοι τραγουδάνε την πρώτη φωνή και ποιοι την δεύτερη. Το μόνο που μπορώ να διαπιστώσω είναι ότι πέφτει πολύ φάλτσο κι από τις δυο μεριές.
Δεν νομίζω να είναι τυχαίο που στο σχολείο όπου εργάζομαι επί τριακονταετία, οι μαθητές που έρχονται από το γυμνάσιο, το μόνο που γνωρίζουν για τους αρχαίους Έλληνες είναι ότι ήσαν όλοι τους ομοφυλόφιλοι. Φαίνεται ότι οι εκεί καθηγητές τους φρόντισαν με επιμέλεια να τους διδάξουν το άθλιο και ελεεινό αυτό ψεύδος. Δεν ήσαν όμως και λίγες οι περιπτώσεις που έτυχε να δω περί αυτού και σε τηλεοπτικούς σταθμούς ανάλογης φύσεως αθλιότητες.
Κοντολογίς, όσο είναι απάνθρωπη κακοήθεια να διώκεται η ομοφυλοφιλία, άλλο τόσο κακόηθες είναι να αποδίδεται σε κάποιον  πολιτισμό η καθιέρωσε της ομοφυλοφιλίας και μάλιστα αποδίδοντάς την στον πατέρα των θεών της (στον οποίο επέδιδαν στα ίσια ότι δεν είχε αφήσει θηλυκό για θηλυκό αγάμητο). Το ξαναλέω, άλλο πράγμα είναι η ύπαρξη ομοφυλοφιλίας μέσα σε μια κοινωνία και άλλο πράγμα η καθιέρωσή της από την κοινωνία αυτή. Είναι γνωστές οι αυστηρές ποινές που επιβάλλονταν σε ομοφυλόφιλους παιδεραστές, τουλάχιστον στην αρχαία Αθήνα, φυσικά βάση φυσικά βάση των σχετικών νόμων, οι οποίοι νόμοι αποδεικνύουν περίτρανα ότι υφίστατο το εν λόγω ζήτημα
Η ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα - Ο μύθος και οι υπερβολές

Διαστάσεις επιδημίας έχει πάρει η παραπληροφόρηση σχετικά με το ότι ήταν αποδεκτή (και περίπου θεσμοθετημένη) η ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα. Ιδιαίτερη σπουδή μάλιστα, επιδεικνύουν και διάφοροι εγχώριοι εκκλησιαστικοί κύκλοι, με προφανή κίνητρα και σκοπό.

Σε όλες τις εποχές και σε όλες τις κοινωνίες υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν άτομα με αποκλίνουσες σεξουαλικές συμπεριφορές, παρά φύσει, θα λέγαμε. Όμως, ειδικά για την αρχαία Ελλάδα, δεν αποτελούσαν τον κανόνα, αλλά την εξαίρεση. Είναι τελείως ανυπόστατες οι περί του αντιθέτου αιτιάσεις.

Ο K. J. Dover στο βιβλίο του «Η ομοφυλοφιλία στην Αρχαία Ελλάδα», υπό το πρίσμα ενός δήθεν «προοδευτισμού», που έχει την δυνατότητα, απαλλαγμένος από διάφορα ταμπού να δει «αντικειμενικά» το θέμα, προσπαθεί να μας πείσει ότι στην αρχαία Ελλάδα δεν ίσχυαν οι δικές μας απόψεις για την ομοφυλοφιλία και περίπου μας καλεί όλους, να αποκτήσουμε την ίδια με τους αρχαίους Έλληνες «ελεύθερη» άποψη για το θέμα αυτό.
Οι Έλληνες γνώριζαν ότι οι σεξουαλικές προτιμήσεις των ανθρώπων διαφέρουν, η γλώσσα τους όμως δεν έχει ουσιαστικά που να αντιστοιχούν προς τα αγγλικά ουσιαστικά «ομοφυλόφιλος» και «ετεροφυλόφιλος», αφού πίστευαν ότι:
1. Στην πραγματικότητα όλοι αντιδρούν, σε διαφορετικές στιγμές, σε ομοφυλοφιλικά και σε ετεροφυλοφιλικά ερεθίσματα.
2. Στην πραγματικότητα, κανένας άνδρας δεν έρχεται τόσο σε ενεργητική, όσο και σε παθητική σεξουαλική επαφή στο ίδιο στάδιο της ζωής του.

Από το πρώτο αυτό επιχείρημα, λοιπόν, διαπιστώνουμε ότι κάτι δεν πάει καλά. Θα προξενούσε μεγάλη κατάπληξη το γεγονός να προσπαθεί ο Dover να γράψει ένα τόσο σημαντικό βιβλίο, χωρίς να έχει στην διάθεσή του κάποιο λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης. Το επιχείρημά του, θα είχε σπουδαία αξία, εάν ήταν αληθινό, όμως δεν είναι. Οι Έλληνες έχουν δημιουργήσει την τέλεια γλώσσα. Ένα όργανο μεγίστης ακριβείας και εάν δεν ξεχώριζαν στην γλώσσα τους, αυτές τις δύο σεξουαλικές επιλογές, οπωσδήποτε θα είχαν σοβαρό λόγο. Είναι, όμως, έτσι, ή, μήπως κάτι άλλο συνέβαινε, που μας οδηγεί θέλοντας και μη, ακολουθώντας την ίδια ακριβώς συλλογιστική με τον κ. καθηγητή για την σημασιολογική δύναμη των λέξεων, στα αντίθετα συμπεράσματα;

Το θέμα αυτό είναι πάρα πολύ σπουδαίο και πρέπει να σταθούμε, διότι έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Έχει απόλυτο δίκιο ο κ. καθηγητής να ξεκινά με την γλώσσα, για κάποιο όμως λόγο, αγνοεί το σημαντικότερο στοιχείο. Στην εποχή μας με τις λέξεις «ομοφυλόφιλος» και «ετεροφυλόφιλος», κάνουμε μια απλή διαπίστωση του φαινομένου, χωρίς να το αξιολογούμε είτε θετικά, είτε αρνητικά.

Αντιθέτως, στην αρχαία Ελλάδα η γλώσσα είχε πολύ μεγάλη ακρίβεια. Ο Επίκτητος έλεγε το εξής καταπληκτικό, για την μεγάλη σημασία των λέξεων: «Αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις». Στην ελληνική γλώσσα δεν υπάρχει τίποτε τυχαίο. Στο συγκεκριμένο λοιπόν σημείο η γλώσσα λαμβάνει θέση και μάλιστα ιδιαιτέρως αρνητική.

Αξίζει να σημειώσουμε ακόμη πως η Αιδώς ήταν πολύ σημαντική Θεότητα και, όποιος την προκαλούσε δοκίμαζε σκληρότατη τιμωρία από την Νέμεση, που μονίμως την συνόδευε. Η Αιδώς ετυμολογικώς συνδέεται με το Αίσχος, άρα η συγκεκριμένη πράξη έφερνε καταισχύνη στον ενεργούντα.

Πράγματι λοιπόν, δεν συναντούμε τις λέξεις ομοφυλόφιλος ή ετεροφυλόφιλος στα αρχαία μας κείμενα, όχι όμως για τον λόγο που υποστηρίζει ο Dover. Στην αρχαία μας γλώσσα οι ομοφυλόφιλοι αναφέρονται, με μια λέξη πολύ σκληρή, την λέξη ΚΙΝΑΙΔΟΣ δηλ. ο «κινών την αιδώ».

Η σημασία αυτής της λέξεως, ήταν καθαρώς υβριστική και σαφέστατα πολύ καταδικαστική για όσους είχαν κάνει αυτή την επιλογή. Στην σημερινή νεοελληνική μας γλώσσα, θα μπορούσαμε δόκιμα να μεταφέρουμε την έννοια αυτής της λέξεως, μεταφράζοντας την, ως «Ο καταραμένος». Ο ομοφυλόφιλος, δηλαδή, στην αρχαία ελληνική γλώσσα, ήταν ο «καταραμένος» της σημερινής.
Για του λόγου το αληθές, αναφέρονται οι παραπομπές του πλέον έγκυρου λεξικού της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, των Liddel-Scott, όπου στον τόμο II στην σελίδα 719 αναφέρουν τα εξής λήμματα:

  • Κιναιδεία: Η παρά φύσιν ασέλγεια, Αισχίνης 18,29, Δημήτριος Φαληρεύς 97.
  • Κιναιδεύομαι: Είμαι κίναιδος.
  • Κίναιδος: Ο καταπύγων, ο καθόλου αισχρός, κακοήθης άνθρωπος.

Ο ορισμός μάλιστα για τον παθητικό ομοφυλόφιλο είναι «Καταπύγων» και για τον ενεργητικό «Αρσενοκοίτης».

Πώς αντιμετώπιζε η ελληνική κοινωνία την ομοφυλοφιλία; Ας ξεκινήσουμε με έναν άγνωστο μύθο του Αισώπου.

Ο Δίας και η Ντροπή

Ο Δίας πλάθοντας τους ανθρώπους, έβαλε μέσα τους διάφορες ψυχικές αρετές και μόνο την ντροπή λησμόνησε να βάλει. Γι' αυτό μην έχοντας άλλο δρόμο να την τοποθετήσει, την πρόσταξε να μπει από τον πισινό των ανθρώπων. Εκείνη αρχικά αρνήθηκε και διαμαρτυρήθηκε για την προσβολή. Επειδή, όμως, ο Δίας τη ζόρισε πολύ, είπε: "Ας είναι, θα μπω, με τον όρο ότι από εκεί δε θα μπεί ο έρωτας. Γιατί, αν τύχει και μπεί, εγώ θα βγώ αμέσως"!

Η ομοφυλοφιλία στην Αθήνα
Οι «Νόμοι» του Σόλωνα (βιβλίο 5, κεφάλαιο 5, άρθρο 332), είναι αρκετά σαφείς για τις συνέπειες που έχει κάποιος Αθηναίος αν συνάψει σχέση με άντρα:

Αν τις Αθηναίος εταιρήση, με έξεστω αυτω των εννέα αρχόντων γενέσθαι, μηδέ ιερωσύνην ιερώσασθαι, μηδέ συνδικήσαι τω δήμω, μηδέ αρχήν αρχέτω μηδεμιάν, μήτε ενδημον, μήτε υπερόριον, μήτε κληρωτήν, μήτε χειροτονητήν, μηδέ επικυρήκειαν αποστελλέσθω, μηδέ γνώμην λεγέτω, μηδέ εις τα δημοτελή ιερά εισίτω, μηδέ εν ταις κοιναίς σταφονοφορίες σταφανούσθω, μηδέ εντός των της αγοράς περιρραντηριων πορευέσθω.
Εάν δε ταύτα τις ποιή,καταγνωσθέντως αυτού εταιρείν, θανάτω ζημιούσθω.

Δηλαδή, αν κάποιος Αθηναίος συνάψει (ομοφυλοφιλική) σχέση με κάποιον άλλο:

  • Δεν του επιτρέπεται να γίνει μέλος των 9 αρχόντων.
  • Δεν του επιτρέπεται να εκλεγεί ιερέας.
  • Δεν του επιτρέπεται να είναι συνήγορος του λαού.
  • Δεν του επιτρέπεται να ασκήσει κάποια εξουσία, εντός η εκτός της χώρας, κληρωτή ή χειροτονητή.
  • Δεν του επιτρέπεται να σταλεί ως κήρυκας πολέμου.
  • Δεν του επιτρέπεται να εκθέσει τη γνώμη του.
  • Δεν του επιτρέπεται να μπει στους δημόσιους ναούς.
  • Δεν του επιτρέπεται να στεφανωθεί στις δημόσιες στεφανοφορίες.
  • Δεν του επιτρέπεται να παίρνει μέρος στους περιπάτους που γίνονται στην αγορά.
  • Όποιος λοιπόν (πολίτης) έχει καταδικαστεί ως ερωτικός σύντροφος, αλλά ενεργήσει αντίθετα με τις διατάξεις του νόμου, να τιμωρείται με θάνατο.

Ο Αισχίνης αναφέρει επίσης με σαφήνεια το νομοθετικό (απαγορευτικό) πλαίσιο για την ομοφυλοφιλία.

Aισχίνου, Nόμος Aττικού Δικαίου - Kατά Tιμάρχου 12.

Oι διδάσκαλοι να μην ανοίγουν τα σχολεία πρίν ανατείλει ο ήλιος και να τα κλείνουν πριν από την δύση του. Nα μην επιτρέπεται σε όσους έχουν μεγαλύτερη ηλικία από τα παιδιά να εισέρχονται στα σχολεία, όταν υπάρχουν μέσα παιδιά, εκτός αν πρόκειται για τον υιό, τον αδελφό 'ή τον γαμπρό του διδασκάλου. Eάν κάποιος παραβεί αυτή την απαγόρευση και εισέλθει στο σχολείο, θα τιμωρείται με την ποινή του θανάτου. Eπίσης οι επί κεφαλής της παλαίστρας να μην επιτρέπουν, επ' ουδενί λόγο, σε κανέναν ενήλικο να κάθεται μαζί με τα παιδιά στις Eορτές του Eρμή. Eάν κάτι τέτοιο συμβεί ο επί κεφαλής της παλαίστρας είναι ένοχος παραβάσεως του νόμου περί διαφθοράς των ελευθέρων παίδων.

Και συνεχίζει ο Αισχίνης:

Aισχίνου, Nόμος Σόλωνος - Kατά Tιμάρχου 16.

Eάν κάποιος ωθήσει σε ασέλγεια ελεύθερο παίδα, να καταγγέλεται ενώπιον των θεσμοθετών από εκείνον που έχει την κηδεμονίαν του παιδός, αφού προηγουμένως αναγράψει στην μήνυση την ποινή που θεωρεί άξια για τον δράστη. Aν δε ο μηνυθείς καταδικασθεί, να παραδωθεί στους ένδεκα και να θανατωθεί αυθημερόν.

Η ομοφυλοφιλία στην Σπάρτη
Ξενοφώντος Λακεδαιμονίων, Πολιτεία II, 13

Ο Λυκούργος, όμως, αντιθέτως προς όλα ταύτα πιστεύων, επεδοκίμαζε μόνον εάν σημαίνων άνθρωπος, θαυμάσας την ψυχικήν αρετήν του παιδιού, προσεπάθει να κάμη αυτόν φίλον με δεσμούς αναμεταξύ των αμέμπτους και να τον συναναστρέφεται, διότι τούτο ενόμιζε μέσον καλλίστης ανατροφής. Εάν, όμως, επαρουσιάζετο κανείς επιθυμών το παιδικόν σώμα, επειδή ο Λυκούργος θεωρούσε τούτο πολύ αναίσχυντον, νομοθέτησε εις την Σπάρτην να απέχουν οι ερασταί από τα αγαπώμενα παιδιά, όπως αποφεύγουν εις αφροδισίους (ερωτικές) σχέσεις οι γονείς από τα τέκνα των και οι αδελφοί από τους αδελφούς των.

Ξενοφώντος Συμπόσιον VIII, 55

Οι Λακεδαιμόνιοι, αντιθέτως, που πιστεύουν ότι το μόνο αν επιθυμήση κανείς το σώμα νέου, αυτός δεν είναι δυνατόν πια να επιτύχη τίποτε το ωραίο και το αγαθό, καθιστούν τους ερωμένους τόσον τελείους αγαθούς, ώστε και αν ακόμη ταχθούν στην μάχη μεταξύ ξένων και όχι στην ίδια πόλη με τον εραστή, εξ΄ίσου από αιδώ δεν εγκαταλείπουν τους συμπολεμιστές των. Γιατί πιστεύουν ως θεά όχι την Αναίδεια, αλλά την Αιδώ.

Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι, Λυκούργος XVII, 4

Οι ερασταί δε των παίδων μετείχον της φήμης αυτών και εις τας δύο περιπτώσεις (δηλαδή της φήμης και επί καλώ και επί κακώ). Και διηγούνται σχετικώς ότι, όταν κάποτε εις παις εξεφώνησε κατά την διάρκεια της μάχης μια απρεπή κραυγή, οι άρχοντες τιμώρησαν δια τούτο τον εραστήν του παιδός. Ενώ δε ο έρως επεδοκιμάζετο κατ’αυτόν τον τρόπο υπό των Σπαρτιατών, ώστε και αι αγαθαί και ευγενείς γυναίκες να τρέφουν έρωτα προς τας παρθένους, δεν υπήρχεν όμως αντιζηλία εις τας ερωτικάς των σχέσεις, αλλά μάλλον εύρισκον αφορμήν να συνάψουν μεταξύ των στενή φιλία εκείνοι, οι οποίοι είχαν αγαπήσει τους ίδιους παίδας, και κατέβαλλον από κοινού συνεχείς φροντίδες, δια να εξεύρουν τον καλλίτερον τρόπον, με τον οποίον θα ήταν δυνατόν να γίνει άριστος ο υπ’αυτών αγαπώμενος νέος.

Εδώ να αποσαφηνίσουμε ότι ο Πλούταρχος διευκρινίζει ότι:

Ο ψυχικός δεσμός μεταξύ των νέων δεν είχε καμμία σχέση με τις σωματικές επαφές και ότι εστερείτο τα πολιτικά του δικαιώματα δυνάμει νόμου όποιος προσπαθούσε να ασελγήσει εις βάρος άλλου.

«Εράν των την ψυχήν σπουδαίων παίδων εφείτο ο δε εγκληθείς ως επ’αισχύνη πλησιάζων άτιμος διά βίου ην» (Λακεδ.Επιτηδ. 7, 237c).

Ανάλογη μαρτυρία καταθέτει και ο Μάξιμος ο Τύριος στο έργο του «Διαλέξεις»:

Θαυμάζει κάποιος άνδρας Σπαρτιάτης έναν έφηβο Λάκωνα, αλλά τον θαυμάζει μόνον όπως θαυμάζουμε ένα πολύ όμορφο άγαλμα και ένα πολλοί άλλοι, ένας πολλούς. Διότι η σωματική απόλαυσις που προέρχεται από την ΥΒΡΙ δεν επιτρέπεται μεταξύ τους.

Τέλος, αναφορικά με την Σπάρτη, ας δούμε και την μαρτυρία του Αιλιανού στο έργο του «Ποικίλη Ιστορία» III, 12, όπου λέει χαρακτηριστικά:

Ο Σπαρτιατικός έρωτας δεν είχε σχέση με αισχρότητες εάν ποτέ κάποιος έφηβος επεχείρησε να ασελγήσει εις βάρος άλλου, δεν συνέφερε σε κανέναν από τους δύο να καταντροπιάσουν την Σπάρτη. Σε τέτοια περίπτωση, ή εξωρίσθηκαν ή και κάτι χειρότερο, έχασαν την ζωή τους.

Το «Συμπόσιον» του Πλάτωνα
Ο Πλάτων, και πιο συγκεκριμένα, το έργο του «Συμπόσιο», αποτελεί ουσιαστικά το μέγα επιχείρημα όσων υποστηρίζουν ότι οι Έλληνες ήσαν στην πλειοψηφία τους ομοφυλόφιλοι ή και παιδεραστές.
Ο λόγος που επελέγη η αναφορά στον Πλάτωνα να γίνει στο τελευταίο μέρος της ομιλίας και όχι στην αρχή -μια που όπως αναφέρθηκε, από τον Πλάτωνα ουσιαστικά ξεκινά η πηγή των όλων κατηγοριών και χαρακτηρισμών- είναι πολύ συγκεκριμένος. Αν κάποιος, έχοντας πλήρη άγνοια της νομοθεσίας της αρχαίας Αθήνας αλλά και της Σπάρτης, αν κάποιος δίχως να μελετήσει προσεκτικά την εν γένει κοινωνική συμπεριφορά των αρχαίων Ελλήνων, διαβάσει το «Συμπόσιο» και δίχως να έχει υπόψη του τα άλλα έργα του Πλάτωνος -ιδίως τους «Νόμους» και την «Πολιτεία»- τότε είναι πιθανόν να του δημιουργηθεί η εντύπωση ότι πράγματι οι Έλληνες θεωρούσαν την ομοφυλοφιλία και την παιδεραστία ως μέγα αγαθό. Και έχοντας πάντα κατά νου ότι οι περισσότερες εκδόσεις που κυκλοφορούν δεν είναι παρά μεταφράσεις όχι από το αυθεντικό κείμενο αλλά από την απόδοση των αρχικών γραπτών στην αγγλική κυρίως γλώσσα, με αποτέλεσμα να υφίσταται ήδη μια σημαντική παραποίηση λόγω τεράστιας διαφοράς εννοιολογικής, ετυμολογικής και ερμηνευτικής δυναμικότητος μεταξύ της αρχαιοελληνικής γλώσσας και της αγγλικής.
Έτσι λοιπόν, για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε ορθώς τα γραπτά του Πλάτωνα και τις θέσεις του για το συγκεκριμένο ζήτημα -ιδίως τα έργα του «Συμπόσιο» και «Φαίδρος»- θα πρέπει να γνωρίζουμε τόσο την νομοθεσία όσο και την κοινωνία στην οποία έζησε και έδρασε ο Πλάτων. Και βέβαια δίχως να αγνοήσουμε τους «Νόμους» του, που αποτελούν -όσο και αν ενοχλεί αυτού κάποιους- το σημαντικότερο έργο του Πλάτωνος.
Με αυτά υπ' όψιν θα ξεκινήσουμε την πορεία μας προς την ορθή ερμηνεία και κατανόηση του ζητήματος περί ομοφυλοφιλίας στην Αρχαία Ελλάδα, με την παράθεση της νομοθεσίας.

Ο Πλάτων στους «Νόμους», καταδικάζει απερίφραστα ως αφύσικο τον σαρκικό έρωτα μεταξύ αρρένων:
Πλάτωνος Νόμοι 636.

Εννοητέον ότι τη θηλεία και τη των αρρένων φύσει εις κοινωνίαν ιούση της γεννήσεως ή περί ταύτα ηδονή κατά φύσιν αποδεδόσθαι δοκεί, αρρένων δε προς άρρενας ή θηλέων προς θηλείας παρά φύσιν.

Δηλαδή:

Είναι λοιπόν κατανοητό ότι η φύσις ωθεί τα θηλυκά να είναι σε επαφή με τα αρσενικά από την γέννησή τους, και η ηδονή σε αυτά είναι φανερό ότι έχει δοθεί σύμφωνα με την φύσιν, ενώ (η επαφή) των αρσενικών με τα αρσενικά και θηλυκών με τα θηλυκά ενάντια στην φύσιν (παρά φύσιν).

Περί Πλατωνικού Έρωτος
Όπως διατυπώθηκε, το έργο του μεγάλου φιλοσόφου «Συμπόσιον» αποτελεί την ρίζα όλου του κακού. Πολλοί θα υποστηρίξουν ότι δεν χωρά καμία αμφιβολία πως το «Συμπόσιον» αποτελεί ύμνο προς την ομοφυλοφιλία αλλά και στην παιδεραστία. Ακόμα και ο Συκουτρής, παρ' όλο τον μέγα σεβασμό που δείχνει προς την Ελληνική Φιλοσοφία, καταλήγει στο να δέχεται ως δεδομένη την νομιμοποίηση αλλά και εφαρμογή της παιδεραστίας στην αρχαία Ελλάδα.
Ήταν λοιπόν αναγκαίο να γίνει αναφορά τόσο στην νομοθεσία όσο και στην εν γένει κοινωνική συμπεριφορά και άποψη για την ομοφυλοφιλία, για να είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε σωστά το έργο του Πλάτωνα. Έχοντας λοιπόν υπ' όψη όσα έχουν ειπωθεί και έχοντας πάντα κατά νου τους «Νόμους» του Πλάτωνα, μπορούμε πλέον με βεβαιότητα να υποστηρίξουμε την θέση ότι ο καταλογισμός στους Έλληνες για εξάσκηση της πράξεως της παιδεραστίας αλλά και της απροκάλυπτης ομοφυλοφιλίας, είναι πέρα ως πέρα εσφαλμένος, στερείται οποιαδήποτε νομικής αλλά και λογικής βάσεως και θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι τέτοιες κατηγορίες πηγάζουν εκ του πονηρού.
Πριν συνεχίσουμε, να πούμε και λίγα λόγια για το συμπόσιο. Γράφτηκε, μάλλον, το έτος 385 πριν την απαρχή της χριστιανικής χρονολογήσεως, όταν οι Σπαρτιάτες κατέλυσαν τα τείχη της Μαντινείας, της πόλεως εκείνης η οποία υπό την επιρροή του Άργους ή των Αθηνών, πρωτοστατούσε πάντοτε στην αντιλακωνική πολιτική στην Αρκαδία.

Τι ήσαν όμως τα συμπόσια;
Όπως μας πληροφορεί ο Συκουτρής, « ..τα συμπόσια εις τας αρχαίας πόλεις είχαν αναπτυχθεί εις ωργανωμένον και χαρακτηριστικόν κοινωνικόν θεσμόν με κανονισμούς και εθιμοτυπίαν καθωρισμένην,.. ήσαν τα κέντρα ανταλλαγής ιδεών και πνευματικών ζυμώσεων..».
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα απόσπασμα από τους «Νόμους», όπου ο Πλάτων δίδει μεγάλη παιδαγωγική σημασία στα συμπόσια και για αυτό (Νόμοι, 640, κεξ: «..προβαίνει εις διαγραφήν κανονισμών, οι οποίοι θα πρέπει να ρυθμίζουν τας συγκεντρώσεως αυτάς, ώστε ν' αποδώσουν ό,τι θα ημπορούσαν δια την καλλιέργειαν του νου και της ψυχής των μετεχόντων..».

Έχοντας υπ' όψη όλα τα παραπάνω, είναι να απορεί κανείς πώς είναι δυνατόν να ερμηνεύσει κανείς τον όρο «έρωτα» -όπως αναφέρεται στο «Συμπόσιο»- ως όρο καθαρά σεξουαλικό ή και σεξουαλικό; Σε συγκεντρώσεις που κύριο στόχο έχουν την πνευματική ανύψωση του ανθρώπου, είναι ποτέ δυνατόν να εφαρμόζονται πρακτικές και να υιοθετούνται κοινωνικές συμπεριφορές που ήταν κατακριτέες από όλους; Ιδίως δε, όταν ο Πλάτων ο ίδιος ρητά, τις καταδικάζει σε άλλο έργο του;

Γεννάται λοιπόν το εύλογο ερώτημα, πώς είναι δυνατόν να γίνονται τέτοια λάθη και τέτοιες παρερμηνείες από ερμηνευτές, θαυμαστές μάλιστα των Ελλήνων, όπως στην περίπτωση του Συκουτρή; Η εξήγηση που μπορεί να δώσει κανείς είναι πως ακόμα και χαρισματικά πνεύματα όπως ο Συκουτρής, είχαν εγκλωβιστεί στα όρια που είχαν θέσει οι παραλλαγμένες έννοιες κοινών -με την αρχαιότητα- λέξεων. Βεβαίως ο Συκουτρής προσπαθεί με περίσσεια αγάπη είναι αλήθεια, να δικαιολογήσει αυτό το ανύπαρκτο ατόπημα των Ελλήνων. Όμως, όταν άνθρωποι σαν τον Συκουτρή παρερμηνεύουν την λέξη «έρωτα», την λέξη «εραστής», την λέξη «ερωμένος», τότε τι να περιμένουμε από τους ξένους μελετητές και τους κατ' εξοχήν ανθέλληνες;
Και η έκπληξή μας, μαζί με την απογοήτευση, μεγαλώνει, όταν στην εισαγωγή του ο Συκουτρής αναφέρει: « ..Η μακρά αυτή ανάλυσις, μας εξηγεί διατί ένας αρχαίος έφηβος εζητούσεν έξω από την οικογένειάν του - με την συγκατάθεσιν πάντοτε σχεδόν των γονέων του - το πρόσωπο το οποίον θα τον εισήγεν εις την ζωή, από τον οποίον περίμενε βελτίων γενέσθαι. Ο δεσμός μεταξύ των δύο, ήτο φιλίας δεσμός, μιας φιλίας η οποία επρόκειτο.. να διατηρηθή εφ' όρου ζωής».

Ας σταθούμε λοιπόν σε αυτήν την αποκαλυπτική αναφορά. Ο έφηβος παίρνει την συγκατάθεση των γονέων του για να ακολουθήσει τον δάσκαλόν του - τον «εραστήν» του - που ο μεταξύ τους δεσμός ήταν δεσμός φιλίας, με διάρκεια όλη του την ζωή.
Μάλιστα.. Αν υπήρχε έστω μια περίπτωση να συνέβαινε κάποια σεξουαλική επαφή μεταξύ δασκάλου και μαθητού -μεταξύ δηλαδή εραστή και ερωμένου- τότε πώς θα ήταν δυνατόν οι γονείς να έδιναν την συγκατάθεσή τους, όταν θα βρίσκονταν κατηγορούμενοι ως προαγωγοί, ως υπεύθυνοι ύβρεως και συγκεκριμένα ο πατέρας θα χαρακτηρίζονταν «άτιμος» γιατί θα έχανε η οικογένειά του, την τιμή της; Δίνοντας σεξουαλική διάσταση στην σχέση δασκάλου - μαθητή (εραστή - ερωμένου) πέφτουμε σε τρομακτικές αντιφάσεις. Αντιφάσεις που γίνονται - αν είναι δυνατόν - ακόμα πιο έντονες όταν έχουμε να κάνουμε με μια κοινωνία που όλα έπρεπε να ήσαν κρυστάλλινα και ξεκάθαρα.

Τότε ποια εξήγηση μπορούμε να δώσουμε στην επιμονή του Πλάτωνα σε αυτήν την σχέση που την συναντάμε μόνο σε μια συγκεκριμένη περίοδο;
Για να καταλάβουμε τον λόγο που στο «Συμπόσιο» εξιδανικεύεται η μαθητεία δίπλα σε έναν δάσκαλο και όχι η απλή φοίτηση σε κάποιο σχολείο, θα πρέπει να μεταφερθούμε νοερά στην εποχή του Σωκράτη και του Πλάτωνα, και να ανατρέξουμε στις περιγραφές εκείνες της κοινωνίας από τους τότε συγγραφείς. Ο Αριστοφάνης σε όλα του τα έργα, κάνει λόγο για ηθική κατάπτωση και για παρακμή. Ο Σωκράτης και ο Πλάτων επαινούν και υμνούν την Σπαρτιατική κοινωνία. Η δε περιγραφή της τέλειας κοινωνίας, τόσο από τον Πλάτωνα όσο και από τον Αριστοτέλη, συγκλίνει πάρα πολύ προς τον Σπαρτιατικό τύπο διακυβέρνησης.

Γιατί όμως όλοι οι φιλόσοφοι και γενικά οι σοφοί εκείνης της εποχής κάνουν λόγο για παρακμή;
Η Αθηναϊκή κοινωνία μετά από τις λαμπρές νίκες της είχε γίνει αλαζονική, μαλθακή, τα ήθη είχαν ξεπέσει γιατί οι Αθηναίοι φαντάζονταν τους εαυτούς τους ημίθεους και μάλιστα εμφανίζονται διάφορες τάσεις που αμφισβητούσαν και τα θεία.
Ο Πλάτων λοιπόν, βλέπει σαν την μόνη λύση, την σωστή διαπαιδαγώγηση των νέων, το μπόλιασμά τους με αξίες που είτε χάνονταν είτε είχαν χαθεί, έτσι ώστε όταν οι νέοι αυτοί γίνουν ενεργοί πολίτες να είχαν εκείνα τα πνευματικά αλλά και ψυχικά εφόδια να αντιστρέψουν την ολέθρια πορεία της κοινωνίας. Αυτό όμως δεν μπορούσε να επιτευχθεί μέσω του καθιερωμένου σχολείου όπου είχαν διεισδύσει σοφιστές (την δε απέχθειά του προς αυτούς την εκφράζει ο Πλάτων στο έργο «Φαίδρος»).

Έπρεπε ο σοφός, ο σωστός δάσκαλος να πάρει κοντά του τον μαθητή και να του δείξει -με την δική του ζωή- τον ιδανικό τρόπο ζωής, σύμφωνα με ηθικές αξίες. Έτσι προχωρούσε ένα βήμα παραπέρα η σχέση δασκάλου -μαθητή και γίνονταν σχέση εραστή- ερωμένου. Αλλά όχι με την σεξουαλική έννοια. Με τον όρο εραστή, δεν εννοείται ο εραστής του σώματος, και μάλιστα του ανδρικού -πράγμα, όπως είδαμε, ιδιαίτερο απεχθές- αλλά του εραστή της Αληθείας, της Ορθής συμπεριφοράς, αυτής με που συμφωνεί με τις αιώνιες ηθικές αξίες. Πλάι σε αυτόν, ο μαθητής θα γίνει και αυτός με την σειρά του ερωμένος της Αλήθειας.

«Εραστής» και «Ερώμενος»
Οι λέξεις αυτές δεν χρησιμοποιούνται με την σημερινή τους έννοια (δηλ. την σεξουαλική) αλλά με μία άλλη έννοια προφανώς παιδαγωγική. Του εφήβου τα αισθήματα προς τον «εραστήν»-δάσκαλον δεν είναι βέβαια έρως -όπως εννοείται σήμερα- αυτός εξάλλου φυσικώς, ηθικώς αλλά και νομικώς αποκλειόταν. Ο έρως αυτός ήταν αισθήματα βαθύτατης φιλίας και σεβασμού. Στα μάτια του εφήβου, ο δάσκαλος-εραστής φάνταζε ως η ενσάρκωσης του ιδανικού, ως το ιδεώδες πρόσωπο, προς το οποίο απέβλεπε, κατά το οποίον θα διέπλαττε την προσωπικότητά του. Αυτό φαίνεται καθαρά, αφού, αν και χρησιμοποιείται η λέξη «εραστής», παραλλήλως, όπως είδαμε θεωρείται αδιανόητη η σαρκική έλξις.

Επίλογος
Συμπερασματικά, αυτό που βγαίνει είναι ότι οι αρχαίες κοινωνίες δεν έβλεπαν με καλό μάτι την ομοφυλοφιλία, την ανεχόντουσαν στα πλαίσια ενός μικρού φυσιολογικού ποσοστού απόκλισης από το φυσιολογικό. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν την πρόβαλαν ως αγαθό και ιδανικό. Ασφαλώς και δεν τους έκαιγαν στην πυρά, αλλά απαιτούσαν να το δηλώσουν, έτσι ώστε να μην έχουν κανένα δικαίωμα σε δημόσια αξιώματα. Εάν το έπρατταν δεν τους ενοχλούσε κανείς. Εάν, όμως το έκρυβαν, τότε ο πέλεκυς του Νόμου έπεφτε πάνω τους βαρύς.

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟΝ ΑΡΑΒΙΚΟ ΚΟΣΜΟ;

Από ιστορικής πλευράς, οι αραβικοί λαοί ποτέ δεν γνώρισαν την δημοκρατία όπως αυτή αναπτύχθηκε στην Δύση, με αφετηρία της την ελληνική φιλοσοφική παράδοση. Κατά συνέπεια, το ερώτημα είναι τί μπορεί να προκύψει αν καταρρεύσουν τα αυταρχικά αραβικά καθεστώτα
Μέσα λοιπόν σε αυτό το πολιτικό περιβάλλον, προβάλλει ένα τεράστιο ερωτηματικό. Αν αύριο όλα τα αυταρχικά αραβικά καθεστώτα καταρρεύσουν, τί θα προκύψει;
Η απάντηση στο ερώτημα είναι πολύπλοκη, άρα διόλου εύκολη. Επιτρέπει, όμως, να γίνουν κάποιες υποθέσεις εργασίας.

«Ιστορικά, οι Άραβες ποτέ δεν γνώρισαν την δημοκρατία όπως αυτή αναπτύχθηκε στην Δύση και είναι πολύ αμφίβολο αν μπορούν σήμερα να ενσωματώσουν τις αρχές της. Ίσως μετά από 100 χρόνια, η κατάσταση να είναι διαφορετική. Για την ώρα, όμως, ο σκεπτικισμός πρέπει να επικρατεί». Αυτά μάς είπε ο καθηγητής Στέφαν Βοϊγκτ, που διδάσκει οικονομία στο γερμανικό πανεπιστήμιο Κασελ και ασχολείται ταυτοχρόνως και με την αραβική πολιτική κουλτούρα –σε σχέση, πάντα, με τις δυνατότητές της να αποδεχθεί τους θεσμούς μιας ελεύθερης κοινωνίας. Και από την άποψη αυτή ο Γερμανός καθηγητής σαφώς δικαιώνεται από τα γεγονότα και τις εξελίξεις των τελευταίων 60 ετών στον αραβικό κόσμο. Υπενθυμίζουμε έτσι μία σειρά γεγονότων:

Το 1952, στην Αίγυπτο, η ανατροπή του βασιλιά Φαρούκ οδήγησε στο καθεστώς του συνταγματάρχη Γκαμάλ Νάσερ, προέκταση του οποίου ήταν η εξουσία του Χόσνι Μουμπάρακ, πρώην αξιωματικού της αιγυπτιακής αεροπορίας την νασερική περίοδο. Η δολοφονία του βασιλιά Φαϋσάλ στο Ιράκ το 1958 κατέληξε στο δολοφονικό καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν, που η ανατροπή του από τις ΗΠΑ είναι πολύ αμφίβολο αν ποτέ θα καταλήξει σε δυτικού τύπου κοινοβουλευτική δημοκρατία. Στην Λιβύη, το 1969, η ανατροπή του βασιλιά Ιντρίς από τον συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι δημιούργησε την κανταφική αυταρχική εξουσία η οποία ασκήθηκε 41 χρόνια υπό την ψευδεπίγραφη ετικέττα του σοσιαλισμού. Μια ετικέττα, εξάλλου, που στην Ελλάδα είχε υιοθετήσει και το ΠΑΣΟΚ –το οποίο είχε και σοβαρές οικονομικές εξαρτήσεις από την Λιβύη.
Όμως, πέρα από τις αραβικές χώρες, υπενθυμίζουμε ότι η ανατροπή του Σάχη της Περσίας το 1979 έφερε στην εξουσία τον αγιατολλάχ Χομεϊνί, ο οποίος εξόντωσε όλους τους πραγματικά δημοκράτες πολιτικούς της χώρας, όπως ο Σαπούρ Μπαχτιάρ. Ακόμα, στην Συρία, το κόμμα Μπάαθ βρίσκεται 50 χρόνια στην εξουσία και από το 1970 είναι στην ουσία ένα αυταρχικό κληρονομικό καθεστώς. Έτσι, τον Χαφέζ ελ-Ασσάντ που κατέλαβε την εξουσία το 1970 και απεβίωσε το 2000, αντικατέστησε ο γυιός του Μπασάρ ελ-Ασσάντ, ο οποίος και ενδυνάμωσε την αστυνομική φύση του καθεστώτος.
Πιο πρόσφατα, στον Λίβανο, την εξουσία κατέλαβε η ισλαμική οργάνωση Χεζμπολλάχ, που χρηματοδοτείται και στηρίζεται από το Ιράν και εν μέρει την Συρία, και η οποία κάθε άλλο παρά δημοκρατικές αρχές έχει. Τέλος, στην Παλαιστίνη, η Χαμάς, μία βίαιη ισλαμική οργάνωση που δημιουργήθηκε από τους Αιγύπτιους «Αδελφούς Μουσουλμάνους», είναι ορκισμένος εχθρός της Δύσης και στόχο έχει την εγκατάσταση στην Παλαιστίνη μιας ισλαμικής δημοκρατίας, με ταυτόχρονη εξαφάνιση του κράτους του Ισραήλ. Αντιδημοκρατικά είναι επίσης τα καθεστώτα στην Αλγερία, στο Μαρόκο εν μέρει, στην Σαουδική Αραβία, στην Ιορδανία, στην Υεμένη και στα Αραβικά Εμιράτα, όπου πρίγκηπες και σεΐχηδες βρίσκονται στην εξουσία και αναπαράγονται σε αυτήν με βάση άγραφα κληρονομικά δικαιώματα.
Μέσα λοιπόν σε αυτό το πολιτικό περιβάλλον, προβάλλει ένα τεράστιο ερωτηματικό. Αν αύριο όλα τα αυταρχικά αραβικά καθεστώτα καταρρεύσουν, τί θα προκύψει; Η απάντηση στο ερώτημα είναι πολύπλοκη, άρα διόλου εύκολη. Επιτρέπει, όμως, να γίνουν κάποιες υποθέσεις εργασίας.
Μία από αυτές είναι το σενάριο οι σημερινές αραβικές εξουσίες να γίνουν λίγο πιο ανεκτικές και δημοκρατικές, για να μην κατακρημνισθούν. Το σενάριο αυτό γίνεται ορατό στην Αίγυπτο και μάλλον θα ισχύσει στην Τυνησία. Έως πότε, όμως, οι παραπάνω εξουσίες θα αντέξουν στις αντιπολιτευτικές πιέσεις και ειδικότερα σε αυτές των Ισλαμιστών; Ένα άλλο σενάριο είναι αυτό της διαδοχής στην εξουσία των σημερινών καθεστώτων από μετριοπαθείς ισλαμιστές κατά το τουρκικό πρότυπο. Μια άλλη εκδοχή είναι η άνοδος ενός ιρανικού τύπου ισλαμισμού σε κάποιες αραβικές χώρες και μία τελευταία προοπτική –με λίγες πιθανότητες επιτυχίας– είναι ο δυτικού τύπου δρόμος προς την κοινοβουλευτική δημοκρατία.
Πάντως, τα γεγονότα σε Συρία, Αίγυπτο, Λιβύη και εν μέρει στην Τυνησία και την Αλγερία δείχνουν ότι στον αραβικό κόσμο κερδίζει έδαφος το πολιτικοποιημένο θρησκευτικό στοιχείο, το οποίο είναι ακραίο, πλούσιο και γνωρίζει την τέχνη της καλλιέργειας μίσους. Υπό αυτές τις συνθήκες, δύο μονοθεϊστικές θρησκείες, ο Χριστιανισμός και ο Ιουδαϊσμός, στην διάρκεια του 21ου αιώνα θα κληθούν σε σκληρή αντιπαράθεση με την τρίτη παγκόσμια μονοθεϊστική θρησκεία, τον Ισλαμισμό και τις διάφορες εκδοχές του.
Όπως προβλέπουν έγκυροι αναλυτές, η γεωπολιτική των θρησκειών θα είναι μία από τις μεγατάσεις του αιώνα μας και, από την άποψη αυτή, οι εξεγέρσεις και οι συγκρούσεις στον αραβικό κόσμο αποτελούν, κατά την εκτίμησή μας, την αρχή μιας μακράς διαδικασίας. Όσο για τις εκτιμήσεις ότι ο αραβικός κόσμος θα μπορέσει να επιλέξει δυτικά δημοκρατικά πρότυπα, πολύ φοβούμεθα ότι αποτελούν ευσεβείς πόθους. Ίσως δε στην παρούσα φάση των εξελίξεων να είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα κάποιοι αναλυτές που υποστηρίζουν ότι, ατύπως, έχει ήδη ξεκινήσει ο τέταρτος παγκόσμιος πόλεμος –αν θεωρήσουμε ότι ο τρίτος ήταν αυτός της εποχής του Ψυχρού Πολέμου.

7 Οκτωβρίου 1571: Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου

ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΝΑΥΜΑΧΙΕΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ

 
Από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες όλων εποχών, τόσο για τον αριθμό των σκαφών που ενεπλάκησαν, όσο και για την τακτική που εφαρμόστηκε. Έλαβε χώρα στις 7 Οκτωβρίου 1571 στην ευρύτερη περιοχή της Ναυπάκτου (τότε Λέπαντο), με αντιπάλους τα χριστιανικά κράτη της Δύσης και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έληξε την ίδια μέρα, με θριαμβευτική επικράτηση των Δυτικών.
 
Η κυριαρχία των Οθωμανών στη Μεσόγειο μετά και την κατάκτηση της Κύπρου (1571) τροφοδότησε τις επεκτατικές τους διαθέσεις προς δυσμάς. Τα χριστιανικά κράτη αφυπνίστηκαν, παραμέρισαν για λίγο τις διαφορές τους και με πρωτοβουλία του Πάπα Πίου Ε' συγκρότησαν στις 25 Μαΐου 1571 τον «Ιερό Αντιτουρκικό Συνασπισμό (Sacra Liga Antiturca). Τον αποτελούσαν η Ισπανία, η Βενετία, η Γένουα, το Παπικό Κράτος, η Σαβοΐα, η Μάλτα και άλλες μικρότερες πόλεις της ιταλικής χερσονήσου. Αποφασίστηκε η συγκρότηση στόλου και η αποστολή του στην ανατολική Μεσόγειο.
 
H ναυτική δύναμη, με επικεφαλής τον νεαρό ισπανό πρίγκηπα Δον Χουάν της Αυστρίας, συγκεντρώθηκε στη Μεσίνα της Σικελίας και με τις ευλογίες του Πάπα απέπλευσε στις 16 Σεπτεμβρίου 1571. Δέκα μέρες αργότερα, ο στόλος έφθασαν στην Κεφαλλονιά, όπου πραγματοποίησε τις τελευταίες του προετοιμασίες, ενόψει της αναμέτρησής του με τον Οθωμανικό, που ναυλοχούσε στη Ναύπακτο.
 
Ο συμμαχικός στόλος αριθμούσε 210 γαλέρες, 30 φρεγάτες, 24 μεταφορικά πλοία και άλλα μικρότερα πλοία συνοδείας. Τα πληρώματα των πλοίων έφθαναν τους 38.000 άνδρες, από τους οποίους οι 15.000 ήταν Έλληνες από τα νησιά του Ιονίου και την Κρήτη. Πλούσιοι Έλληνες είχαν εξοπλίσει πλοία και βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή της επιχείρησης, όπως ο κερκυραίος Στυλιανός Χαλικιόπουλος, ο ζακυνθινός Μαρίνος Σιγούρος και ο κρητικός Μανούσος Θεοτοκόπουλος (αδελφός του ζωγράφου Δομίνικου Θεοτοκόπουλου).
 
Ο Οθωμανικός στόλος με επικεφαλής τον Μουεζίν Ζαντέ Αλή Πασά είχε 210 γαλέρες και 50 άλλα πλοία συνοδείας. Τα πληρώματα έφθαναν τους 47.000 άνδρες, από τους οποίους 15.000 ήταν Έλληνες βίαια στρατολογημένοι. Υπολειπόταν σε δύναμη πυρός και ηθικό, καθώς τα πληρώματα μάχονταν για πολύ καιρό και ήταν εξουθενωμένα. Η τουρκική αρμάδα ήταν αποκλειστικά κωπήλατη, ενώ ο συμμαχικός στόλος διέθετε και ιστιοφόρα πλοία, που ήταν το νέο στοιχείο της ναυτικής μάχης.
 
Η αποφασιστική αναμέτρηση δόθηκε στις εκβολές του Αχελώου ποταμού, κοντά στα νησάκια Εχινάδες, στις 7 Οκτωβρίου 1571, αλλά έμεινε στην ιστορία ως Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Από το πρωί έως αργά το απόγευμα η σύγκρουση διεξαγόταν με τρομερή ένταση. Ο αγώνας σε ορισμένες φάσεις μεταφέρθηκε από κατάστρωμα σε κατάστρωμα και γινόταν σώμα με σώμα.
 
Ο χριστιανικός στόλος με αρτιότερο οπλισμό και καλύτερη τακτική νίκησε κατά κράτος τον αντίπαλό του, που ήταν σχεδόν αήττητος μέχρι τότε. Με τα λόγια του συγγραφέα του «Δον Κιχώτη» Μιγκέλ ντε Θερβάντες, που πήρε μέρος στη ναυμαχία κι έχασε το αριστερό του χέρι: «Ήταν η πιο μεγαλόπρεπη στιγμή που γνώρισαν οι περασμένοι ή τούτοι οι σημερινοί καιροί, ή που θα δούνε οι μελλούμενοι».
 
Η Οθωμανική πλευρά κατόρθωσε να διασώσει μόλις 50 πλοία, ενώ οι απώλειες σε έμψυχο δυναμικό ανήλθαν σε 20.000 νεκρούς, ανάμεσά τους ο Μουεζίν Ζαντέ Αλή Πασάς, ο αιγύπτιος αρχηγός Μεχμέτ Σιρόκο και 160 μπέηδες. Οι σύμμαχοι έχασαν 8.000 άνδρες, μεταξύ αυτών και ο βενετός ναύαρχος Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγκο, και μόλις 20 γαλέρες. Βαρύς ήταν και ο φόρος που πλήρωσε το ελληνικό στοιχείο. Οι ιστορικοί υπολογίζουν ότι το 30-40% των νεκρών πρέπει να ήταν Έλληνες, αν υπολογίσουμε τη σύνθεση των πληρωμάτων και των δύο πλευρών. Πάντως, αρκετοί Έλληνες που είχαν στρατολογηθεί δια της βίας από τους Οθωμανούς, απέκτησαν την ελευθερία τους.
 
Η νίκη των συμμάχων χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό στη Δύση. Μεγάλοι ζωγράφοι της εποχής, όπως ο Τιντορέτο, ο Τιτσιάνο και ο Βερονέζε, απαθανάτισαν με έργα τους σκηνές της ναυμαχίας, ενώ ο Ελ Γκρέκο φιλοτέχνησε το πορτρέτο του μεγάλου νικητή, Δον Χουάν της Αυστρίας.
 
Η συντριβή των Οθωμανών μπορεί να ανέκοψε την επεκτατική πολιτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προς την Ευρώπη, δεν έφερε όμως τα επιθυμητά αποτελέσματα για τα χριστιανικά κράτη της Δύσης. Ο διακαής τους πόθος για την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης δεν πραγματοποιήθηκε, εξαιτίας των μεταξύ τους ανταγωνισμών, που επέτρεψε στον σουλτάνο να διατηρήσει την κυριαρχία του στη Μεσόγειο για πολύ καιρό ακόμη.
 
Για τους υπόδουλους Έλληνες η νίκη των συμμάχων ήταν μια χαραμάδα ελπίδας για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού. Επαναστάτησαν πολλές περιοχές (Μάνη, Πάτρα, Αίγιο, Γαλαξίδι, Πάργα, Ηγουμενίτσα, Βόνιτσα, Άνδρος, Πάρος, Νάξος), αλλά χωρίς αποτέλεσμα.