Αρχέτυπα και συλλογικό ασυνείδητο !

Jung Ο Jung ορίζει το Συλλογικό ασυνείδητο ως εξής : Η περιοχή της ψυχής που είναι άπειρα αρχαιότερη από την προσωπική ζωή του ατόμου. «Φαίνεται …ότι περιέχει ορισμένα σχέδια, τα «αρχέτυπα», που είναι κοινά για όλη την ανθρωπότητα». (Carl Jung, Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας)

Πρόκειται λοιπόν για μία ψυχική περιοχή της ασυνείδητης πλευράς μας που είναι κοινή σε όλους τους ανθρώπους και περιέχει μνήμες αρχαίων εμπειριών του ανθρώπινου είδους, οι οποίες συχνά αναδύονται στα όνειρα ή φανερώνονται μέσω συμβόλων ή μέσω των μύθων των διαφόρων εθνών.

«Το Συλλογικό ασυνείδητο είναι σαν μια βάση δεδομένων που χρειάστηκε αιώνες για να συγκροτηθεί, αλλά συνοδεύει πλέον κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Εκεί έχουν αποκρυσταλλωθεί πρότυπα ψυχονοητικής συμπεριφοράς και βρίσκονται τα θεμέλια πολλών εκδηλώσεων του ανθρώπου, όπως οι μύθοι, οι αριθμοί, οι συμβολισμοί, οι αρχές της τέχνης και της επιστήμης»

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟΥ

-Είναι πανάρχαιο

«Τούτη η ιλιγγιωδώς πανάρχαιη ψυχή αποτελεί το θεμέλιο του πνεύματός μας» (Carl Jung, Ο άνθρωπος και τα σύμβολά του)
Το Συλλογικό ασυνείδητο περιλαμβάνει την πνευματική κληρονομιά της εξέλιξης της ανθρωπότητας η οποία γεννιέται μέσα στο κάθε άτομο.
Η μυθολογία ως μία δεξαμενή βαθιών, κρυμμένων και θαυμαστών αληθειών, βασίζει, κατά τον Jung, τις ιστορίες της στα αρχέτυπα.

-Προσπαθεί να αποκαταστήσει την ψυχική ισορροπία :

Το Συλλογικό ασυνείδητο προσπαθεί με τις αποκαλύψεις του να αποκαταστήσει την υγεία στην ανθρώπινη ψυχή. Αυτές κατά κάποιο τρόπο μας γλιτώνουν από την ψυχική αδράνεια και μας δείχνουν ότι υπάρχει κάτι μέσα μας, ασυμβίβαστο, μη αφομοιωμένο και συγκρουόμενο.
Το συνειδητό και το ασυνείδητο συνυπάρχουν μέσα στο ίδιο το άτομο, σέβονται το ένα την ύπαρξη του άλλου και εναρμονίζονται. Ο άνθρωπος ολοκληρώνεται και εξελίσσεται μόνο όταν το συνειδητό και το ασυνείδητο μάθουν να συνυπάρχουν αρμονικά και να συμπληρώνει το ένα το άλλο.

-Τα περιεχόμενά του είναι τα αρχέτυπα :

Τα συμβολικά περιεχόμενα του Συλλογικού ασυνειδήτου ονομάζονται αρχέτυπα. Το Συλλογικό ασυνείδητο περιέχει τις συλλογικές πεποιθήσεις, τους μύθους, τα παγκόσμια ασυνείδητα στοιχεία κοινά στο ανθρώπινο είδος και κατάλοιπα του ζωώδους παρελθόντος μας. Επίσης τα ένστικτα που χαρακτηρίζουν την ανθρώπινη φύση βρίσκονται και αυτά εκεί..

Τα «αρχέτυπα», οι παγκόσμιες δηλαδή νοητικές «προδιαθέσεις» ή σχήματα, δεν προέρχονται από την ατομική και προσωπική εμπειρία του καθενός μας στην καθημερινή ζωή. Όπως και οι μορφές του Πλάτωνα (είδη), τα αρχέτυπα δεν έχουν την προέλευση τους στον κόσμο των αισθήσεων, αλλά υπάρχουν από μόνα τους μέσα στην ίδια τη φύση. Ο Jung πίστευε πως τ? αρχέτυπα αναδύονται αυθόρμητα στο νου, ειδικά σε καταστάσεις κρίσεων. Μια κρίση ανοίγει την πύλη προς το Συλλογικό ασυνείδητο και επιτρέπει σε ένα αρχέτυπο να αποκαλύψει μια βαθιά αλήθεια κρυμμένη από τη συνείδηση.

Τι είναι τα αρχέτυπα;

Ο όρος αρχέτυπο σημαίνει αρχικός τύπος, ό,τι δηλαδή θα χρησιμεύσει ως υπόδειγμα, πρότυπο, μοντέλο.Τα αρχέτυπα είναι αρχέγονες εικόνες του συλλογικού. «Μας καθοδηγούν σε ορισμένες βασικές συμπεριφορές όντας αντιπρόσωποι, ως προς τα πιο χαρακτηριστικά τους στοιχεία, εικόνων, ιδεών, εμπειριών και συναισθημάτων. Στα αρχέτυπα μελετητές διαφόρων σχολών βρίσκουν τα θεμέλια πολλών εκδηλώσεων του ανθρώπου, όπως των μύθων, της λογοτεχνίας, της τέχνης, των συμβολισμών και όλων των βασικών συλλήψεων της επιστήμης». (www.tovima.gr)

«Η ύπαρξη των αρχετύπων έχει γίνει ήδη δεκτή, άμεσα ή έμμεσα, σε πολλές επιστήμες: στην Εθνολογία ως συλλογικές αναπαραστάσεις, στη Βιολογία ως πρότυπα συμπεριφοράς και μορφογενετικά πρότυπα, στην Ιστορία ως μοντέλα επανάληψης των βασικών γεγονότων, στη Συγκριτική Μυθολογία και Εθιμογραφία ως θέματα με παρόμοια χαρακτηριστικά, στην Κυβερνητική ως κατασκευή βασικών δυναμικών σχημάτων για την εξομοίωση διαδικασιών».

Για τον Jung τα αρχέτυπα είναι ανεξάρτητες οντότητες, που δομούν το συλλογικό ασυνείδητο. Αυτές οι οντότητες είναι άφθαρτες στην ουσία τους και «συνιστούν τον ακλόνητο άξονα γύρω από τον οποίο η ανθρώπινη ψυχή περιστρέφεται πραγματοποιώντας τις αναρίθμητες παραλλαγές της».

Τα αρχέτυπα προϋπάρχουν και ενυπάρχουν μέσα στην ψυχή, είτε συλλογική είτε ατομική. Το αρχέτυπο μπορεί να εκδηλωθεί όχι μόνο σε στατική μορφή σαν εικόνα, αλλά και με μία δυναμική διαδικασία για να διαφοροποιήσει κάποια λειτουργία της συνείδησης. Στην πραγματικότητα όλες οι τυπικές ανθρώπινες εκδηλώσεις της ζωής, βιοψυχολογικές ή πνευματικές στηρίζονται σε μία αρχετυπική βάση.

 Τα συναντάμε μέσα σε σύμβολα, μέσα σε συμβολικές εικόνες που βλέπουμε στα όνειρα, μέσα σε φαντασιώσεις και οράματα αλλά και μέσα σε συμπτώματα-συμπλέγματα. Τα συναντάμε επίσης στην αρχαία μυθολογία, στις λαϊκές παραδόσεις και στα τελετουργικά των πρωτόγονων λαών. «Για τον Jung λοιπόν τα αρχέτυπα αντιπροσωπεύουν ένα αχανές απόθεμα προγονικής γνώσης για τις βαθιές σχέσεις μεταξύ θεού, ανθρώπου και σύμπαντος. Τα αρχέτυπα ήταν πάντα και είναι ζωντανές ψυχικές δυνάμεις που απαιτούν να εκληφθούν σοβαρά, διότι από πάντα ήταν φορείς προστασίας και σωτηρίας και η παράβασή τους έχει σαν συνέπεια τους «κινδύνους της ψυχής».

Η πορεία των αρχετύπων στην ιστορία της σκέψης

Την έννοια του αρχετύπου εισήγαγε τόσο ο Ηράκλειτος, που αντιμετώπιζε την ψυχή ως την αρχετυπική πρώτη αρχή, όσο και ο Πυθαγόρας, που θεωρούσε τον αριθμό αρχετυπικό στοιχείο του κόσμου. Η έννοια αυτή δομήθηκε από τον Πλάτωνα στη θεωρία των μορφών, όπου υποστηρίζει ότι η ουσία ενός πράγματος ή μιας έννοιας είναι η υποκείμενη μορφή ή ιδέα του και ότι αληθινή γνώση αποκτάται όταν η ψυχή φτάσει στην ανάμνηση των αρχέτυπων ιδεών.

Ο όρος αρχέτυπο συναντάται στα Ερμητικά κείμενα, στον Φίλωνα, στον Ειρηναίο, στον Διονύσιο Αρεοπαγίτη και στον Αυγουστίνο. Συγκεκριμένα, στο Corpus Hermeticum ο Θεός ονομάζεται «το αρχέτυπον φως», ενώ υπάρχει και η έκφραση «είδες εν τω νω το αρχέτυπον είδος». Στον Φίλωνα τον συναντάμε σε σχέση με την εικόνα του Θεού, που υπάρχει μέσα στον άνθρωπο, και σε εκφράσεις όπως «αρχέτυπος σφραγίς» και «αρχέτυπον παράδειγμα». Ο Ειρηναίος λέει: «Ο δημιουργός του Κόσμου δεν έπλασε αυτά τα πράγματα κατευθείαν από τον εαυτό του, αλλά τα αντέγραψε από αρχέτυπα έξω από τον εαυτό του». Στον Διονύσιο Αρεοπαγίτη υπάρχουν εκφράσεις όπως «άυλα αρχέτυπα» και «αρχέτυπος λίθος». Ο Πλωτίνος αναφέρει την έκφραση «πολύ αρχετυπώτερον και αληθέστερον», ενώ ο Διονύσιος Αλικαρνασσεύς λέει: «αρχέτυπον της αληθείας».

Τέλος, ο Αυγουστίνος λέει τα εξής: «Οι πρωταρχικές ιδέες είναι καθορισμένες μορφές, σταθερές και αμετάβλητες αιτίες πραγμάτων, καθαυτές άμορφες, αιώνιες και ομοιότροπες, οι οποίες εμπεριέχονται στη θεία κατανόηση. Μολονότι οι ίδιες δεν χάνονται, όλα όσα μπορούν να δημιουργηθούν και να χαθούν διαμορφώνονται σύμφωνα με το πρότυπό τους. Η ψυχή δεν μπορεί να τις διακρίνει, εκτός και αν είναι η ορθολογική ψυχή».

Από καθαρά φιλοσοφική άποψη, το αρχέτυπο μπορεί να θεωρηθεί πλατωνικό είδος ή αριστοτελική κατηγορία εμπειριών, ενώ από επιστημονική άποψη εμπειρική περιγραφή ενός γεγονότος, το οποίο χαρακτηρίζει τις δομικές μορφές που βρίσκονται στη βάση του συνειδητού, όπως ακριβώς το κρυσταλλικό πλέγμα βρίσκεται στη βάση της διαδικασίας κρυστάλλωσης.

Στο ενδιαφέρον της σύγχρονης εποχής τα αρχέτυπα τα έφερε ο Jung, με τη θεωρία των αρχετύπων που διατύπωσε, και στο επιστημονικό ενδιαφέρον ήρθαν με την υπόθεση των αρχετύπων των Jung – Pauli, την οποία συνέχισε κυρίως η Von Franz.

Φαγώσιμα έντομα: είναι τελικά το… φαγητό του μέλλοντος;

Είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, τραγανιστά και δεν είναι λίγοι αυτοί που τα περιγράφουν σαν… hot μελλοντική τροφή.

 

Κάποτε βλέπαμε “Fear Factor” και κάναμε όλοι την ίδια, γνώριμη γκριμάτσα αηδίας στο κομμάτι της εκπομπής όπου οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε να φάνε έντομα, από κατσαρίδες και ακρίδες, μέχρι σκαθάρια και μυρμήγκια. Σήμερα, δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν εξοικειωθεί με την ιδέα και ενδεχομένως να έχουν δοκιμάσει σε κάποιο από τα ταξίδια τους στο εξωτερικό, ενώ σε πολλά μέρη της Αφρικής και της Ασίας αποτελούν κάτι το συνηθισμένο, που μπορεί να αποτελέσει γεύμα είτε πεινασμένων και φτωχών ανθρώπων ή εστιατορίων.
 

Στο Μαλάουι, τα τηγανητά φτερωτά μυρμήγκια ξετρελαίνουν τα παιδιά και στο Λάος της νοτιοανατολικής Ασίας πετούν τις ακρίδες ο ένας στο στόμα του άλλου, όπως πετάμε εδώ τα φιστίκια. Οι ακρίδες είναι δημοφιλείς και στην Ιαπωνία, όπου τις καταναλώνουν με σάκε σαν ορεκτικό, ενώ στην Καμπότζη τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο, αφού σερβίρουν ψητές… ταραντούλες. Σύμφωνα με μαρτυρίες, τα πόδια είναι σχετικά γευστικά και μοιάζουν με το τραγανιστό μέρος της φτερούγας κοτόπουλου, το πρόβλημα, όμως, είναι στο «στομάχι» της, από το οποίο βγαίνει κάτι ρευστό και κρεμώδες, με τους ντόπιους, μάλιστα να δείχνουν την προτίμησή τους σε αυτό το κομμάτι της αράχνης. Ακόμη, στο Μεξικό οι τηγανητές κάμπιες αποτελούν μια τραγανιστή λιχουδιά για τους ντόπιους και στην Αυστραλία δεν είναι λίγοι αυτοί που προτιμούν τα έντομα για την πρωτεΐνη τους.

Και η αλήθεια είναι ότι έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και είναι πιο θρεπτικά από άλλες μορφές πρωτεΐνης στις οποίες είμαστε συνηθισμένοι, όπως τα ψάρια. Συν τοις άλλοις, πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι η εντομοφαγία δεν κάνει καλό μόνο στην υγεία, αλλά και στον πλανήτη, αφού οι φάρμες εκτροφής εντόμων εκπέμπουν πολύ λιγότερα αέρια που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, ενώ τα έντομα χρειάζονται λιγότερο νερό, γη και τροφή.
«Οι άνθρωποι δεν πρόκειται να δοκιμάσουν έντομα αν δεν είναι γευστικά» δηλώνει ο Seb Holmes, sous chef στο Begging Bowl, ταϊλανδέζικο εστιατόριο στο Νότιο Λονδίνο, ο οποίος, μάλιστα, σκέφτηκε και το concept του street food, εμπνευσμένου από την ταϊλανδέζικη κουζίνα και σχεδιάζει 21 συνταγές με βάση τα έντομα.
Στη Βρετανία, η εταιρία Grub του Shami Radia και του Neil Whippey είναι η μοναδική που προμηθεύει φαγώσιμα έντομα στη χώρα, με τις παραγγελίες τους συνεχώς να αυξάνονται και τον κόσμο να επισκέπτεται το site τους http://www.eatgrub.co.uk/ συχνά και να θέλει, πλέον, να μαγειρεύει έντομα στο… σπίτι.

Από τον Ιανουάριο αυξάνουν τις πωλήσεις τους 100% κάθε μήνα, ενώ το καλύτερο είναι, όπως αναφέρουν οι ίδιοι, ότι πολλές παραγγελίες επαναλαμβάνονται, που σημαίνει ότι ο κόσμος μένει ικανοποιημένος.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τον Radia, δεν θα περάσει πολύς καιρός μέχρι τα έντομα να μπουν για τα καλά στην κουζίνα μας και ο κόσμος να… εκτρέφει ακρίδες στο σπίτι του.

Αρχαίοι Έλληνες αστρονόμοι - Το μεγάλο εξελικτικό βήμα

Το μεγάλο εξελικτικό βήμα στην ελληνική αστρονομία πραγματοποίησε ο Θαλής (643 –548 π.Χ.), ο Έλληνας σοφός από την Μίλητο της Ιωνίας.

Δεν γνωρίζουμε από που άντλησε ο Θαλής τις γνώσεις του περί του σύμπαντος. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι ο Θαλής απέκτησε αστρονομικές γνώσεις κατά την διάρκεια των ταξιδιών του στην Αίγυπτο και τη Βαβυλώνα.

Το 585 π.Χ. τα βασίλεια των Λυδών και των Μήδων πολεμούσαν σκληρά μεταξύ των. Στις 28 Μαΐου 585 π.Χ. τα αντίπαλα στρατεύματα είχαν πάρει θέσεις στις όχθες του Άλυδος ποταμού.

Η μάχη άρχισε σφοδρή και συνεχίστηκε για λίγη ώρα, όταν ξαφνικά ο ήλιος άρχισε να χάνεται και το σκοτάδι να πέφτει στη γη. Οι αντίπαλοι στρατοί, φοβισμένοι, σταμάτησαν να πολεμούν, και όταν τελικώς ο ήλιος ξαναφάνηκε στον ουρανό οι αντίπαλοι βασιλείς ειρήνευσαν, θεωρώντας την έκλειψη θεϊκό σημείο.

Ο Θαλής, όπως μας πληροφορούν πολλοί αρχαίοι συγγραφείς, είχε προβλέψει την έκλειψη. Για να μπορέσει όμως να προβλέψει ένα τέτοιο γεγονός δεν αρκούσε η γνώσις της περιοδικότητας του φαινομένου, το οποίο θεωρητικώς επαναλαμβάνεται κάθε 18 έτη και 11 ημέρες (223 σεληνιακούς μήνες).

Έπρεπε επίσης να έχει σαφή γνώση των ηλιακών και σεληνιακών κύκλων, των σεληνιακών κατά πλάτος παρεκκλίσεων στην εκλειπτική και της έννοιας καθ’ αυτής του γεωγραφικού πλάτους.

Ο Θαλής, εκ του αποτελέσματος, φαίνεται ότι είχε όλες αυτές τις γνώσεις, εφόσον πέραν από παρατηρητής του ουρανού ήταν και μέγας μαθηματικός, ο οποίος κατόρθωσε να υπολογίσει το ύψος των αιγυπτιακών πυραμίδων, κάτι που οι «σοφοί» της Αιγύπτου δεν είχαν κατορθώσει 2.000 χρόνια πριν από αυτόν. Ο Θαλής μάλιστα δεν διέθετε απλώς την γνώση για την πρόβλεψη των εκλείψεων. Είχε κατανοήσει και την γενεσιουργό αιτία τους. Υποστηρίζεται επίσης ότι πίστευε στην σφαιρικότητα της Γης, εφόσον εάν η Γη ήταν επίπεδος δεν θα μπορούσαν να βρουν εφαρμογή οι θεωρίες του.

Στον Θαλή αποδίδεται επίσης η ανακάλυψη ότι η Σελήνη είναι ετερόφωτος. Ο Θαλής όμως, ως γνήσιος επιστήμων, κατόρθωσε μέσω της επιστήμης να προσεγγίσει την απόλυτο έννοια του θείου, χαρακτηρίζοντας τον Θεό αρχαιότατο και αγέννητο («πρεβύτατον των όντων Θεός αγέννητον γαρ»), μη έχοντα αρχή και τέλος («το μήτε αρχήν έχον, μήτε τελευτήν»).

Μαθητής του Θαλή υπήρξε ο Αναξίμανδρος ο Μιλήσιος (311-546 π.Χ.), ο οποίος τροποποίησε τις διδαχές του διδασκάλου του, όσον αφορά την σφαιρικότητα της Γης. Αυτός όμως επεχείρησε να μετρήσει πρώτος τις αποστάσεις των πλανητών από τη Γη, αλλά και το μέγεθός τους. Επίσης πρώτος αυτός χαρτογράφησε τον ουρανό και υπολόγισε την πορεία του Ηλίου επί της εκλειπτικής.

Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και οΠυθαγόρας ο Σάμιος, ο οποίος μαζί με τους μαθητές του, τους «Πυθαγορείους», προκάλεσε πραγματική επανάσταση στην παγκόσμια επιστήμη. Οι Πυθαγόρειοι δέχονταν την σφαιρικότητα της Γης και των λοιπών ουρανίων σωμάτων, τα οποία κινούνταν γύρω από το «πυρ». Η διδασκαλία τους δεν διέφερε και πολύ από τις απόψεις του Θαλή. Οι περισσότεροι σύγχρονοι ερευνητές όμως δέχονται τον Πυθαγόρα και τους μαθητές του ως πρωτοπόρους των συγκεκριμένων γνώσεων.

Αυτός όμως που τεκμηριωμένα κατέληξε σε γνωστά σήμερα συμπεράσματα και ως εκ ’τούτου μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ο πρωτοπόρος της παγκοσμίου αστρονομίας είναι ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (310-250 π.Χ.), ο περίφημος μαθηματικός και αστρονόμος της αρχαίας Ελλάδος. Ο Αρίσταρχος εξέλιξε την θεωρία περί της σφαιρικότητας της Γης και των πλανητών, του Θαλή και των πυθαγορείων και κατέληξε να αναπτύξει την θεωρία του ηλιοκεντρικού ηλιακού συστήματος, δυο περίπου χιλιετίες πριν απόν τον Κοπέρνικο.

Ο Αρίσταρχος θεώρησε ως κέντρο του σύμπαντος τον Ήλιο, γύρω από τον οποίο περιστρέφονται όλοι οι πλανήτες με την εξής σειρά : Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Ζεύς και Κρόνος.

Δυστυχώς το σύγγραμμα του δεν σώθηκε. Υπάρχουν όμως δεκάδες έμμεσες μαρτυρίες άλλων επιστημόνων της εποχής που επιβεβαιώνουν τα όσα ο Αρίσταρχος ανακάλυψε. Τόσο ο Αρχιμήδης, όσο και οΠλούταρχος, αλλά και Λατίνοι ιστορικοί, επιβεβαιώνουν ότι πράγματι ο Αρίσταρχος, συγκέντρωσε, ταξινόμησε και επαναδιατύπωσε με ορθολογιστικό τρόπο τις προηγούμενές του γνώσεις και δοξασίες. Πέραν των μελετών του περί του ηλιοκεντρικού συστήματος, ο Αρίσταρχος υπολόγισε τις αποστάσεις Γης –Σελήνης και Ηλίου – Γης, καθώς επίσης και τον όγκο της Σελήνης και του Ηλίου.

Ένας από τους λόγους που το έργο του δεν έγινε όσο γνωστό θα έπρεπε ήταν και το γεγονός ότι ο Αρίσταρχος διώχθηκε για τις ιδέες του, οι οποίες «ετάρασσαν την ηρεμία των Ολυμπίων».

Ο Αρίσταρχος καταδικάστηκε σε θάνατο στην Αθήνα. Ευτυχώς όμως κατόρθωσε να ξεφύγει και κατέφυγε στην Αλεξάνδρεια. Άξιοι συνεχιστές του έργου του ήταν ο Αρχιμήδης και ο Ερατοσθένης, μα πάνω από όλους ο Ίππαρχος ο Ρόδιος. Ο Ίππαρχος πρώτος κατέγραψε με επιστημονικό τρόπο το φαινόμενο της μεταπτώσεως των ισημεριών και συνέγραψε κατάλογο των απλανών αστέρων, ο οποίος περιελάμβανε περισσότερους από 1.000 αστέρες, χωρισμένους σε έξι ομάδες, αναλόγως της λαμπρότητάς τους.

Ο Ίππαρχος διέκρινε για πρώτη φορά το αστρικό από το ηλιακό έτος, απέδειξε την ανισότητα των εποχών και των ωρών του έτους, υπολόγισε την μέση παράλλαξη της Σελήνης και την αντίστοιχη παράλλαξη του Ήλιου, μέτρησε την περίμετρο της Γης, υπολόγισε τη διάμετρο της Σελήνης κ.α. Δίκαια κατατάσσετε ανάμεσα στους μεγαλύτερους αστρονόμους όλων των εποχών.

 

Δείτε το εντυπωσιακό ιστιοπλοϊκό - νοσοκομείο

Όσοι υποφέρουν από ναυτία μπορεί να μην εκτιμήσουν ιδιαίτερα το εν λόγω σχέδιο. Σε όσους αρέσει η θάλασσα όμως, τα πράγματα θα είναι εντελώς διαφορετικά.

 

Δεν πρόκειται για ένα συνηθισμένο κτίριο και μην πάει ο νους σας σε ξενοδοχείο. Τα εντυπωσιακά σχέδια που είδαν το φως της δημοσιότητας αφορούν ένα νοσοκομείο! Κι όμως, ένας εκατομμυριούχος αρχιτέκτονας-επιχειρηματίας σχεδίασε αυτό που αποκαλεί «το πιο ευχάριστο νοσοκομείο του κόσμου». Ο Vasily Klyukin τόνισε ότι όσοι το επισκεφθούν θα νιώθουν «λες και κάνουν κρουαζιέρα και όχι εξετάσεις». 

 

Ναι, δημιούργησε τις μακέτες και τα σχέδια –μέσω υπολογιστή- για ένα νοσοκομείο το οποίο όχι μόνο θα έχει το σχήμα ιστιοπλοϊκού, αλλά θα βρίσκεται πάνω σε μια πλατφόρμα στο νερό. Το «White Sails Hospital & Spa» θα χτιστεί στην Οικονομική Πόλη Τυνησίας (TEC) -ένα εντυπωσιακό εμπορικό κέντρο που θα δημιουργηθεί σε μια έκταση 55 τετραγωνικών μιλίων στο βόρειο μέρος των ακτών της Τυνησίας- και το ιατρικό προσωπικό που θα εργαστεί σε αυτό θα φορά θαλάσσιες-ναυτικές στολές. 

 

Ο Ρώσος επιχειρηματίας Vasily Klyukin –καθότι είναι και συνιδρυτής της τράπεζας Sovcombank εξήγησε ότι «άρχισα να επεξεργάζομαι το σχέδιο από τη στιγμή που μετακόμισα στο Μονακό, πριν δύο χρόνια. Περίμενα με ανυπομονησία αυτή τη στιγμή και τελικά έφτασε. Θα δω να κατασκευάζεται το πρώτο μου κτίριο». Το εμπορικό κέντρο TEC –η παρουσίαση του οποίου έγινε στις 10 Σεπτεμβρίου- θα δημιουργηθεί χάρη σε 50 δωρητές και με τη συμμετοχή 30 χωρών, καθώς θα βρίσκεται σε ένα στρατηγικό κομμάτι της Μεσογείου. 

 

Ένα από τα πρώτα κτίρια που θα κατασκευαστεί σε αυτό θα είναι το νοσοκομείο-ιστιοπλοϊκό, με την επενδυτική στήριξη μιας εταιρείας από τη Σαουδική Αραβία. «Η βασική ιδέα είναι να δημιουργηθεί μια κλινική στην οποία οι ασθενείς θα μπορούν να αισθάνονται ήρεμοι και να μη φοβόνται να την επισκεφθούν, όπως συμβαίνει με τα κλασσικά νοσοκομεία. Το νοσοκομείο θα φροντίζει για την καλή διάθεση και την ψυχολογία τους. Οι συνοδοί των ασθενών ή οι επισκέπτες θα νιώθουν περισσότερο σαν καλεσμένοι κατά τη διάρκεια μιας κρουαζιέρας. Ακόμη και οι στολές του ιατρικού προσωπικού είναι σχεδιασμένες για να ταιριάζουν με το ναυτικό-θαλάσσιο ύφος», τονίζει ο Klyukin, που εξηγεί ότι «κι εγώ όταν είναι να βρεθώ σε ένα νοσοκομείο δε νιώθω χαρούμενος. Γι’ αυτό αποφάσισα να φτιάξω αυτό μέσα στο οποίο ο κόσμος δε θα νιώθει φόβο». Το αν θα πρόκειται για το πιο... ευχάριστο νοσοκομείο δεν το γνωρίζουμε, αλλά σίγουρα θα είναι το πιο πρωτότυπο.

 

Δείτε τις εντυπωσιακές φωτογραφίες του νοσοκομείου:

 

 

Οίνου γνώση: η «επιστήμη» του κρασιού

Παρακολουθήσαμε από κοντά τη διαδικασία και σας μεταφέρουμε όσα μάθαμε για την επίπονη προσπάθεια που φέρνει ένα μπουκάλι καλό κρασί στο τραπέζι μας

 

Αν βρέξει έντονα κατά την εποχή του τρύγου οι ρώγες των σταφυλιών ξεπλένονται και χάνουν συστατικά που είναι χρήσιμα για τη ζύμωση.

 

Είναι ωραία να έχεις φίλο οινοποιό που κάποια στιγμή, προς το τέλος της χρονιάς, θα σου χτυπήσει την πόρτα και θα σου αφήσει μερικά μπουκάλια από το καινούργιο κρασί του. Δεν είναι όμως και τόσο ευχάριστο αν κάθε τόσο ακολουθείς τον ίδιο αυτόν άνθρωπο ως τον αμπελώνα και βλέπεις πόσος κόπος χρειάζεται για να φθάσει να ανοιχθεί ένα μπουκάλι με καλό κρασί. Πρέπει να το ζήσεις από κοντά και τότε θα εντυπωσιαστείς από το πόση αβεβαιότητα είναι συνυφασμένη με τη ζωή του οινοπαραγωγού κάθε ημέρα του χρόνου. Πήγαινα Αύγουστο και Σεπτέμβριο κάποιες ημέρες στον τρύγο, μαθαίνοντας ταυτόχρονα και για τα πρώτα βήματα στη διαδικασία της οινοποίησης, και κόλλησα από τη δική τους αγωνία. Θα βρέξει; Εχει πολλή ζέστη; Σάπισαν πολλά σταφύλια; Εζησα από κοντά το ότι οι άνθρωποι γύρω από την παραγωγή του κρασιού είναι εβδομάδες και εβδομάδες στην πρίζα όλο το εικοσιτετράωρο.

Οπως όμως μου είπε ένας οινοποιός, ο οποίος μοχθεί εκεί στα Μεσόγεια για την παραγωγή βιολογικού κρασιού, ο κ. Βασίλης Παναγιώτου: «Δεν είμαι μόνο τώρα στην πρίζα αλλά από τότε που φυτεύω το κλήμα. Και όχι μόνον όταν θα φθάσει να κοπεί το πρώτο σταφύλι». Τα πρώτα λοιπόν σταφύλια και οι τελευταίες βροχές του Σεπτεμβρίου απλώς υπογράμμισαν τα λόγια του. Διότι το νερό, όσο καλό και αν είναι σε άλλες εποχές, την ώρα του τρύγου γίνεται εφιάλτης για τον οινοποιό. Οταν είναι έντονη η βροχή, ξεπλένεται η ρώγα του σταφυλιού και χάνονται χρήσιμοι ζυμομύκητες. Οταν η βροχή συνοδεύεται από νότιο άνεμο, φουντώνουν οι ασθένειες. Επίσης περνάει νερό στο εσωτερικό της ρώγας, ενώ μεγαλώνει και η πιθανότητα για σάπισμα προτού φθάσουμε στην έκθλιψη των χυμών του σταφυλιού.

Στο εσωτερικό της ρώγας

Οπως μου διηγήθηκε ο καθηγητής  Ανόργανης Χημείας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Κ. Μεθενίτης, ο οποίος έχει μεγαλώσει στην περιοχή, κάποτε έβαζαν ένα μικρό παιδί να δοκιμάζει τα σταφύλια αν έγιναν. Και εκείνη τη φορά που αυτό δεν έκανε τον παραμικρό μορφασμό και τα έβρισκε γλυκά ξεκινούσαν τον τρύγο. Σήμερα βέβαια οι παραγωγοί καταφεύγουν στη βοήθεια της Χημείας για να προσδιοριστεί η αρχή του τρύγου. Κόβουν μερικές εκατοντάδες ρώγες από διάφορα σημεία και στη συνέχεια ο οινολόγος από αυτές θα βρει τη σχέση των σακχάρων προς τα οξέα και πόσο είναι το κλάσμα (τρυγικού οξέος / τρυγικό + μηλικό). Βέβαια και η εμπειρία των προηγούμενων τρύγων μετράει πολύ. Γι' αυτό και μπορεί να ακούσεις τους παραγωγούς να σου λένε μερικές φορές «Εχω πίσω μου 25 τρύγους», όπως λένε περίπου και οι μαραθωνοδρόμοι για τα δικά τους τρεξίματα.

Πολύ σχηματικά μπορούμε να έχουμε στο μυαλό μας ότι η ρώγα χωρίζεται σε τέσσερις ομόκεντρες περιοχές με διαφορετική περιεκτικότητα σε σάκχαρα. Στην κεντρική ζώνη έχουμε τη μεγαλύτερη συγκέντρωση οξέων, γύρω από τα γίγαρτα, δηλαδή τα κουκούτσια. Τα οποία σε μερικές περιοχές της Ελλάδας πολύ εύστοχα τα λένε και «κόκαλα», γιατί αυτό ταιριάζει σοφά με την απαιτούμενη προσοχή ώστε να μη τα σπάζουν, αφού περιέχουν και κάποια έλαια, από αρκετούς οινοποιούς ανεπιθύμητα μέσα στο γλεύκος. Επιθυμητά όμως είναι τα σάκχαρα. Γιατί αυτά θα δώσουν το οινόπνευμα. Αλλά το στύψιμο της ρώγας δεν γίνεται με τη μία. Σε μια πρώτη πίεση δίνει τον πιο γλυκό της χυμό, που λέγεται πρόρρωγος, ακολουθεί και δεύτερο πιο... σκληρό στύψιμο, αλλά παρ' όλα αυτά η απόδοση δεν υπερβαίνει το 75%-80%. Και στον δρόμο ως το μπουκάλι θα χαθεί κι άλλο.

 

Κατάδυση στο γλεύκος

 

Εχει αλλάξει αρκετά το παλιό στερεότυπο, τρύγος - πατητήρι - μούστος - βαρέλι. Δεν πρέπει να αδειάζουν πλέον τα σταφύλια σαν να είναι χαλίκια στην καρότσα του φορτηγού για να τα πάνε στο πατητήρι, να τα αφήνουν για ώρες να σχηματίζουν λόφους μέσα στη ζέστη, να πατούν τα σταφύλια με τα πόδια. Τέλος, δεν μιλάμε για μούστο αλλά για γλεύκος. Και σε αυτό το γευστικό υγρό έχουμε 65%-80% νερό και 17%-20% σάκχαρα. Τα σάκχαρα είναι γλυκόζη και φρουκτόζη σε ίσες σχεδόν ποσότητες, με ελαφρά υπεροχή της φρουκτόζης. Πώς βρέθηκαν εκεί; Να είναι καλά η φωτοσύνθεση. Η ποσότητα των σακχάρων στο γλεύκος είναι αντιστρόφως ανάλογη με την ποσότητα των οξέων (τρυγικό - μηλικό - κιτρικό) που περιέχει. Και αυτό το καταλαβαίνουμε και από τις διαφορές ανάμεσα στα λευκά (που είναι λιγότερο γλυκά και τα θεωρούμε πιο «ξηρά») και στα ερυθρά κρασιά.

 

Και τα μαύρα δίνουν λευκό

 

Με απόλυτη ησυχία και ηρεμία, σε ένα αμπέλι ευθυγραμμισμένο, καθαρό από βλαβερά φυτοφάρμακα, έδαφος περιποιημένο και ομοιόμορφο, βλέπω τους εργάτες να δουλεύουν με ηρεμία κάτω από έναν επίμονο ήλιο. Διαλέγουν τα τσαμπιά που θα κόψουν - όχι με ψαλίδι γιατί υπάρχει κίνδυνος επάνω στη δουλειά να κοπούν μαζί και δάχτυλα, αλλά με κοφτερό, γυριστό μαχαιράκι - και προσεκτικά τα τοποθετούν σε κιβώτια. Είναι πλαστικά, πολύ καθαρά, και μέσα σε λίγα λεπτά οδηγούνται στα μηχανήματα για να υποστούν την πρώτη σύνθλιψη. Διαφορετική όμως μεταχείριση θα τους επιφυλαχθεί ανάλογα με το τι κρασί θέλουμε. Διότι υπάρχουν δύο διαδικασίες οινοποίησης. Και το πρώτο που μαθαίνει όποιος λίγο έχει παρακολουθήσει τη διαδικασία είναι πως το απλό στύψιμο ακόμη και των μαύρων σταφυλιών δίνει λευκό γλεύκος, ενώ και από κόκκινα σταφύλια μπορούμε να φτιάξουμε λευκό κρασί! Το γιατί όμως καταλήγουν να έχουν φθάνοντας στο μπουκάλι τόσο διαφορετικό χρώμα έχει να κάνει με την επεξεργασία αμέσως μετά τη σύνθλιψη και της τελευταίας ρώγας. Αλλιώς πορευόμαστε για να φτιάξουμε λευκό κρασί και αλλιώς για το κόκκινο. Λευκή και ερυθρά οινοποίηση είναι τα επίσημα ονόματα για τις δύο αυτές διαφορετικές διαδικασίες.

Οταν μπεις σε ένα οινοποιείο, το πρώτο μηχάνημα που σε υποδέχεται είναι ο αποβοστρυχωτής που ξεχωρίζει τις ρώγες. Από εκεί με αντλία διοχετεύονται στο πιεστήριο. Αν αυτό είναι κλειστού τύπου, δεν βλέπεις άλλο από έναν κύλινδρο να περιστρέφεται. Μέσα όμως βρίσκεται ένα ελαστικό μπαλόνι που ρυθμίζεται τόσο ώστε να διογκώνεται όσο πρέπει και να πιέζει τις ρώγες. Παίρνουν τον πρώτο (καλό) χυμό, τον πρόρρωγο, και μετά συνεχίζουν για άλλον έναν γύρο, ώστε να φθάσουν εκείνο το 75%-80% απόδοσης. Το γλεύκος καταλήγει σε μιαν ανοιχτή δεξαμενή στο κάτω μέρος. Εκεί ρίχνει ο οινοποιός και το γνωστό και απαραίτητο Μπισουλφίτ (κυρίως υπεύθυνο για την ύπαρξη των θειωδών που θα αναφέρει αργότερα η ετικέτα στο μπουκάλι). Πάλι με αντλία μεταφέρεται το γλεύκος στη δεξαμενή για τη ζύμωση. Εδώ πρέπει να αρχίσουν τη δράση τους οι ζυμομύκητες που υπήρχαν στο εξωτερικό μέρος της ρώγας, μεταφερμένοι από τον αέρα, τα έντομα, θρεμμένοι από τις καιρικές συνθήκες και το ίδιο το σταφύλι. Εδώ είναι που η βροχή μπορεί να παίξει το παιχνίδι της. Αν ήταν πολύ δυνατή, θα έχει ξεπλύνει τους μύκητες και πώς να αρχίσει η ζύμωση χωρίς αυτούς; «Εγώ δεν παίρνω έτοιμες ζύμες από το εμπόριο» μου λέει ο συνομιλητής μου. «Θα περιμένω μερικές ημέρες να ξαναδημιουργηθούν εδώ άλλοι. Δεν θέλω να βάλω μύκητες που ίσως και να δημιουργήθηκαν, δεν ξέρω, στη Χιλή ή χιλιάδες χιλιόμετρα αλλού».

 

Ζήτημα... φλούδας

 

Κατά τη λευκή οινοποίηση αποφεύγεται η παρατεταμένη παραμονή του γλεύκους μαζί με τα στυμμένα σταφύλια και τους βοστρύχους. Διότι η εκχύλισή τους δίνει τα φαινολικά συστατικά (μεταξύ των οποίων και χρωστικές), που συναντά κανείς σε οποιασδήποτε κατηγορίας κόκκινο κρασί.

Βέβαια στην πραγματικότητα οι λευκοί οίνοι περιέχουν και αυτοί φαινολικά συστατικά, μεταξύ αυτών και αρκετές χρωστικές κίτρινου ή ανοιχτού κίτρινου χρώματος. Αλλά τόσο το είδος όσο και το ποσοστό των φαινολικών συστατικών μεταξύ λευκών και ερυθρών οίνων είναι πολύ διαφορετικά. Αυτό οφείλεται σε ποικιλιακούς παράγοντες (λευκές - ερυθρές ποικιλίες), αλλά και στο γεγονός ότι, όπως ήδη αναφέραμε, η παραγωγική διαδικασία της λευκής οινοποίησης δεν απαιτεί παραμονή του χυμού για κάποιο χρονικό διάστημα μαζί με τους φλοιούς, όπως στην περίπτωση της ερυθράς οινοποίησης. Το στάδιο αυτό στη λευκή οινοποίηση εκλείπει, με εξαίρεση κάποιες περιπτώσεις αρωματικών ποικιλιών.

Στην ερυθρά οινοποίηση, όταν περάσει ο σταφυλοπολτός στις δεξαμενές ζύμωσης αρχίζει να ζυμώνεται σε ελεγχόμενη θερμοκρασία 26-30 βαθμών Κελσίου. Εδώ δεν διώχνουμε τις φλούδες και ό,τι άλλο, όπως είναι για παράδειγμα τα κουκούτσια, που μπορεί να δώσουν τανίνες και χρώμα. Με την έναρξη της ζύμωσης όλα αυτά ανεβαίνουν στο επάνω μέρος της δεξαμενής σπρωγμένα από το παραγόμενο διοξείδιο του άνθρακα. Σχηματίζουν το λεγόμενο «καπέλο» που ο οινοποιός θέλει πάντα να το διαλύσει για να «αναπνεύσει» η όλη διαδικασία. Με τη βοήθεια αντλίας το γλεύκος αντλείται από το κάτω μέρος της δεξαμενής και οδηγείται ξανά στην κορυφή. Εκεί αφήνεται να πέσει και να διαβρέξει τα υπολείμματα από τα σταφύλια.

 

Διαδοχικές ζυμώσεις

Η εκχύλιση για ένα κρασί που θα καταναλωθεί νέο διαρκεί δύο-τρεις ημέρες περίπου. Αλλά για ένα κρασί παλαίωσης η εκχύλιση μπορεί να διαρκέσει 8-15 ημέρες περίπου. Το γλεύκος σε ζύμωση διαχωρίζεται με τη βοήθεια της βαρύτητας για να μεταφερθεί σε μιαν άλλη δεξαμενή όπου θα ολοκληρωθεί η αλκοολική ζύμωση. Γίνεται δηλαδή η απολάσπωση, η οποία θα απαλλάξει το εν δημιουργία κρασί από ανεπιθύμητα πλέον συστατικά που το θολώνουν. Εκεί πιθανόν θα ακολουθήσει η μηλογαλακτική ζύμωση, αν το επιθυμεί ο οινοποιός, η οποία είναι η μετατροπή του μηλικού οξέος από τα γαλακτικά βακτήρια σε γαλακτικό οξύ και βοηθάει στη μείωση της οξύτητας. Αυτό είναι «κρασί χωρίς πίεση» (τα σταφύλια σε μερικές περιπτώσεις, απαλλαγμένα από τον πρώτο χυμό, οδηγούνται στο πιεστήριο για να δώσουν μιαν άλλη ποσότητα κρασιού που ονομάζεται «κρασί πίεσης»).

Αφού τελειώσει η αλκοολική ζύμωση και μπει το κρασί στα βαρέλια, ο παραγωγός πάει για ύπνο; Οχι βέβαια. Και η εξήγηση είναι πειστική αλλά και ποιητική μαζί: «Είναι τότε ο αμπελώνας μετά τον τρύγο σαν τη μάνα που μόλις έχει γεννήσει. Είναι εξαντλημένη και χρειάζεται μεγάλη περιποίηση. Μακάρι τότε να βρέξει, αλλά και αν δεν κάνει ο ουρανός αυτό το χατίρι, θα το κάνει με δικό του πότισμα, έστω και σταγόνα-σταγόνα, ο ιδιοκτήτης του αμπελώνα. Και μετά λίπασμα, κλάδεμα, φροντίδα για να δυναμώσει».

Η «χαμένη» ρετσίνα

Και η ρετσίνα Μεσογείων πού χάθηκε; ρωτώ τον κ. Παναγιώτου. «Δεν χάθηκε» είναι η απάντησή του. «Γίνονται ακόμη προσπάθειες για πολύ καλό προϊόν, αλλά βλέπεις, με την καινούργια γαστρονομία, οι Ελληνες δεν την προτιμούν». Δηλαδή, αν κατάλαβα καλά, τώρα τα τάπας και τα λάδια τρούφας βραχυκύκλωσαν τη ρετσίνα! Ενα κρασί στο οποίο η προσθήκη από την αρχή της ζύμωσης ρητίνης παρμένης από το χάραγμα των πεύκων μας, εκτός από προστασία, έδινε και ωραία φυσικά αρώματα. Χάρη στο ρετσίνι των πιο χαρακτηριστικών δέντρων της Αττικής. Και υπάρχει μάλιστα μια εταιρεία στο Ανω Διακοπτό (Τετράμυθος) που σήμερα φτιάχνει βιολογική ρετσίνα και την παλαιώνει σε πήλινους αμφορείς (!). Δεν θα είναι κρίμα να φύγει από το ελληνικό τραπέζι ένα κρασί που μας συνδέει με την αρχαία Ελλάδα;

Είναι γνωστό πάντως ότι με τα σημερινά μέσα μπορείς ακόμη και σταφύλια μουχλιασμένα να τα στύψεις και με την προσθήκη κατάλληλων χημικών ουσιών, πολύ θειάφι και ενεργό άνθρακα να φτιάξεις κρασί υποφερτό. Αλλωστε για το χύμα κρασί οι περιορισμοί είναι πολύ λίγοι. Επίσης από τα όσα αναφέρθηκαν ως εδώ ο αναγνώστης ίσως θα κατάλαβε ότι το κρασί του ερασιτέχνη στο βαρελάκι, και όταν καταφέρει να αποφύγει την καταστροφή, δεν μπορεί να έχει προδιαγραφές ισοδύναμες με αυτές που έχει το προϊόν του ευσυνείδητου οινοποιού. Αλλά και εκείνος, όταν θελήσει το κρασί του να παίξει μπάλα σε υψηλό επίπεδο, πριν από την έκθλιψη θα πρέπει να φθάσει να βγάλει ακόμη και τις τυχόν λίγο λιωμένες ή καφετιές ρώγες! Διότι, τώρα που τα ελληνικά κρασιά κινούνται φιλόδοξα και έξω από τα σύνορα, ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Χωρίς υπερβολή, οι οινοποιοί της Ελλάδας θα έχουν σε λίγες εβδομάδες για άλλη μία χρονιά το δικό τους Champions League, για να μην πω ότι έρχεται ο καιρός και για Μουντιάλ, με δυσανάλογα μεγάλες δυσκολίες, και τους ευχόμαστε να περάσουν στους... ομίλους.

Μικρό οινολεξικό

Γλεύκος: Η πιο επιστημονική ονομασία για τον μούστο.

Εκθλιψη: Το στύψιμο των σταφυλιών που πλέον τώρα γίνεται σε στάδια, αρχίζοντας από τη σχετικά πιο απαλή πίεση.

Εκχείλιση: Είναι η μεταφορά μιας ουσίας από μια φάση στην οποία βρίσκεται με τη μορφή διαλύματος ή αιωρήματος σε μιαν άλλη υγρή φάση.

Οξείδωση: Γενικά όταν το στοιχείο μιας χημικής ένωσης χάνει ηλεκτρόνια λέμε ότι οξειδώνεται. Στην οινοποίηση επικεντρωνόμαστε στη δράση του οξυγόνου, οπότε όταν μια ουσία παίρνει οξυγόνο λέμε ότι οξειδώνεται. Η οξείδωση καταστρέφει το άρωμα του κρασιού, του δίνει ξινή γεύση, αλλάζει το χρώμα και των λευκών και των ερυθρών.

Αναγωγή: Οταν το στοιχείο μιας ένωσης δέχεται ηλεκτρόνια (= ελάττωση αριθμού οξείδωσης) λέμε ότι ανάγεται. Αναγωγικές πορείες στο κρασί οδηγούν στην παραγωγή υδροθείου που δεν διαφεύγει και γίνεται αιτία να εμφανιστούν στη συνέχεια ουσίες με δυσάρεστη οσμή, οι μερκαπτάνες.

Μεταμπισουλφίτ: Είναι ουσία που προστίθεται στην αρχή της ζύμωσης για να αποφεύγονται η οξείδωση του κρασιού και η ανάπτυξη ανεπιθύμητων μικροοργανισμών. Προτιμούν να το προσθέτουν με τη μορφή του μεταδιθειώδους καλίου, λίγο προτού αρχίσει η ζύμωση. Παράγεται διοξείδιο του θείου που δρα ως αντιοξειδωτικό αλλά και σκοτώνει ανεπιθύμητους μικροοργανισμούς. Δεν βοηθά να ξεκινήσει η αλκοολική ζύμωση, το αντίθετο μάλιστα.

Τρυγικό οξύ: Υπάρχει στα συστατικά του σταφυλιού και από εκεί, θεωρητικά, το παίρνουν σαν ίζημα στα άδεια βαρέλια και με τη μορφή του όξινου ταρταρικού καλίου, ανακατεμένο με όξινο ανθρακικό νάτριο, μας δίνει το γνωστό μπέικινγκ πάουντερ.

Γίγαρτα: Τα κουκούτσια του σταφυλιού.

Βόστρυχος: Τα μικρά κοτσάνια των σταφυλιών.

Καπέλο: Στην οινοποίηση των ερυθρών κρασιών, που απαιτεί αρκετών ημερών παραμονή στο γλεύκος και της φλούδας του σταφυλιού, δημιουργείται ένα πυκνό στρώμα στο επάνω μέρος της δεξαμενής και αυτό ονομάζεται καπέλο.

Ξίδι: Είναι η λέξη που απαγορεύεται να πεις όπου παράγεται ή αποθηκεύεται κρασί. Αυτό δεν είναι χημεία αλλά νοοτροπία (που πρέπει πάντως να γίνεται σεβαστή).

Εμβόλιο ή εκκινητής: Καλείται η προσθήκη καλλιεργημένης ζύμης με συγκεκριμένα και επιλεγμένα συνήθως ζυμωτικά χαρακτηριστικά, που στόχο έχει μια ομαλή και υγιή ζύμωση, με κατά το δυνατόν προβλέψιμα αποτελέσματα.

Ωρίμαση: Είναι η διαδικασία που λαμβάνει χώρα στο βαρέλι ή στη δεξαμενή προτού εμφιαλωθεί το κρασί.

Παλαίωση: Είναι η διαδικασία εξέλιξης του κρασιού μέσα στη φιάλη.

Λευκό: Με τον όρο λευκός οίνος εννοούμε το κρασί που προέρχεται από λευκές ποικιλίες ή γκρίζες ποικιλίες (vins gris), των οποίων όμως οι ερυθρές χρωστικές δεν περνούν στο γλεύκος που πρόκειται να ζυμωθεί και κατά συνέπεια ούτε και στον παραγόμενο οίνο.

Βιολογικό κρασί: Οταν λέμε βιολογικό κρασί, εννοούμε κρασί από σταφύλια βιολογικής καλλιέργειας. Αυτό ήδη είναι βέβαια ένα σημαντικό βήμα. Προς το παρόν για το βιολογικό κρασί όμως επιτρέπονται οι ίδιες προσθήκες και επεξεργασίες με το συμβατικό, οπότε και αυτό μπορεί να έχει θειώδη συστατικά.

Γύψος: Ο Αθήναιος, γράφοντας περίπου το 200 μ.Χ., κατηγορεί τους λευκαδίτες οινοποιούς ότι έριχναν γύψο στο κρασί για να φτιάξουν διαυγές κόκκινο κρασί, προξενώντας όμως πονοκέφαλο σε όποιον το έπινε. Ο γύψος συνεχίζει να προκαλεί πονοκέφαλο και σήμερα.

Αλκοτέστ

Χρώμα ή σώμα για το ταίριασμα κρασιού και φαγητού;

Συνδυάζοντας κρασί με φαγητό δεν θα μας καθοδηγεί σε αυτό το χρώμα αλλά το σώμα του κρασιού. Είναι αυτό που βαραίνει στο στόμα και έχει άμεση αντιστοιχία με το οινόπνευμα που περιέχεται. Ακόμη και ένα ερυθρό όπως το Beaujolais (το οποίο κατά μία άποψη είναι σωστό να ανοιχθεί τον Μάιο και όχι αμέσως μόλις έρχεται) μπορεί να πηγαίνει με μια σαλάτα και κάπως τραβηγμένα με ελαφρά μαγειρεμένο ψάρι.

Κόκκινο με το ψάρι, ναι ή όχι;

Και αυτό δεν σημαίνει ότι θα φθάσουμε να πίνουμε ένα βαρύ κόκκινο κρασί με το ψάρι, διότι στο στόμα η... σύγκρουση του ιωδίου με τις τανίνες του κρασιού δίνει γεύση μεταλλική.

 

Για πόσα χρόνια παλιώνουν τα λευκά;

Τα λευκά δεν παλιώνουν και δεν τα αφήνουμε να παλιώνουν έτσι όπως γίνεται με τα ερυθρά, διότι δεν είναι πλούσια σε τανίνες. Και οι τανίνες έχουν το χάρισμα να δρουν σαν συντηρητικά.

 

Γιατί στη γευσιγνωσία στροβιλίζουν το περιεχόμενο;

Ο λόγος που οι γευσιγνώστες δίνουν στροφές στο ποτήρι και κατ' επέκταση και στο κρασί δεν είναι από αμηχανία ή για πλάκα. Διακρίνουν από τα ρυάκια που σχηματίζονται, αν είναι εμφανή, μια σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ και σάκχαρα.

 

Υπάρχει κίνδυνος από κάτι μικρούς λευκούς κρυστάλλους στον πυθμένα;

Μερικές φορές στον πυθμένα του ποτηριού ανακαλύπτουμε μικρούς κρυστάλλους σαν της ζάχαρης. Δεν μας έχουν ρίξει κάτι. Είναι τρυγικό οξύ που υπήρχε σε περίσσεια στο σταφύλι. Αυτό μένει και στα βαρέλια σαν ίζημα και όταν το πάρουν μπορούν να μας το πουλήσουν σαν σκόνη για το φούσκωμα των γλυκών.

 

Σοφία ή ανοησία  να ανοίξεις από πριν το μπουκάλι;

Αυτός που ξέρει κάτι παραπάνω θα κάνει αυτή την κίνηση μόνο για ένα κρασί που έχει μείνει κάποια χρόνια στην παλαίωση και χρειάζεται λίγο αέρα για να ξεδιπλώσει τα αρώματά του. Τότε φροντίζει να ανοίξει το μπουκάλι με το κρασί κάποια ώρα πριν, 30-45 λεπτά προτού καταναλωθεί. Αλλά μάλλον και τότε δεν τα έχει σκεφθεί όλα. Διότι απλώς αν το ανοίξει και μείνει το κρασί στο μπουκάλι αερίζεται μόνο εκείνη η ελάχιστη επιφάνεια στον λαιμό. Πρέπει να περάσει σε μια καράφα με πλατύ πυθμένα (decanter) για να πάρει λίγο περισσότερο αέρα. Υπάρχει όμως και μια πρόταση αερισμού που φαίνεται τρελή αλλά έχει δοκιμαστεί: να βάλεις το κόκκινο κρασί στο μπλέντερ και να το χτυπήσεις λίγο. Το βοηθάς, δεν το καταστρέφεις.

 

Μπορούμε να καταλάβουμε τι μας έχουν ρίξει στο κρασί;

Αν προστεθεί αιθανόλη με προέλευση από το αιθυλένιο του πετρελαίου, επειδή ο άνθρακας των ενώσεων του πετρελαίου περιέχει σε διαφορετική αναλογία το πάντοτε παρόν ραδιενεργό του ισότοπο, τον άνθρακα-14, μπορεί να ανιχνευθεί από αυτό. Επίσης το ισότοπο του υδρογόνου δευτέριο επιτρέπει να ανιχνευθεί η αιθανόλη που προέρχεται από την κοινή ζάχαρη, γιατί πρέπει να ξέρουμε ότι απαγορεύεται να ενισχύσουμε ένα κρασί με μειωμένη περιεκτικότητα σε αλκοόλ με ζάχαρη, δηλαδή προϊόν διαφορετικό από τη ζύμωση σταφυλιών ή σταφίδας.

 

Παίρνουμε το κρασί από το ράφι;

Αν γίνεται, όχι. Διότι μπορεί κάποιος αγοραστής να πληρώσει ακριβά ένα μπουκάλι στο μαγαζί και να διαπράξει κλασικό λάθος. Ζητούμε να μας φέρουν από την αποθήκη, αν έχουν, αλλιώς δεν το παίρνουμε. Οι φωτοχημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν με την έκθεση των μπουκαλιών στον ήλιο ή στις αναμμένες λάμπες είναι ασύλληπτες αλλά πραγματικές.

Η χημεία της αλκοολικής ζύμωσης

Τι λέμε αλκοολική ζύμωση;

Ενα βιοχημικό φαινόμενο όπου τα σάκχαρα με τη βοήθεια ενζύμων μετατρέπονται σε οινόπνευμα.

Αυτό είναι όλο;

Οχι ακριβώς. Παράγεται διοξείδιο του άνθρακα που αυξάνει τον όγκο της όλης μάζας κατά 20%, μαζί και θερμότητα (25,4 Kcal/μόριο γλυκόζης).

Μόνο αυτά έχουμε σε όλες εκείνες τις δεξαμενές;

Οχι, τα προηγούμενα ήταν μόνο μια περίληψη. Συμμετέχουν ένζυμα, συνένζυμα από τους ζυμομύκητες που βρίσκονταν στον φλοιό των σταφυλιών, ανόργανα ιόντα, σχηματίζονται γλυκερίνη, οξέα, αλδεΰδες, εστέρες. Και από χημική άποψη μπορεί να χωριστεί σε 44 στάδια: γλυκόζη και φρουκτόζη σε τριόζες, φεύγει το υδρογόνο τους και έχουμε ένα οξύ που λέγεται πυροσταφυλικό, αυτό μετατρέπεται σε ακεταλδεΰδη και τέλος με αναγωγή της τελευταίας παίρνουμε αιθυλική αλκοόλη, δηλαδή το οινόπνευμα του κρασιού μας.

Εκτός από όλη αυτή τη χημεία;

Αυξάνεται η θερμοκρασία και ζεσταίνονται τα δοχεία που μέσα τους, όπως λένε, «βράζει» ο μούστος και... θορυβεί, βγαίνει διοξείδιο του άνθρακα και αν δεν υπάρχει αερισμός σωστός μπορεί και να μην προλάβεις να δοκιμάσεις αυτό που φτιάχνεται, αλλάζει η γεύση και το ειδικό βάρος, αφού όπως ξέρουμε το οινόπνευμα είναι πιο ελαφρύ και από το νερό.

Οταν αρχίσει η αλκοολική ζύμωση, μετά πάει τρένο μέχρι τέλους;

Ναι, τρένο όμως ελληνικό. Που σημαίνει πως μπορεί να σταματήσει οποιαδήποτε στιγμή. Αν ανέβει η θερμοκρασία για τα λευκά αρκετά επάνω από τους 20 βαθμούς και για τα ερυθρά επάνω από τους 30, οι ζυμομύκητες αρχίζουν να μην αισθάνονται καλά, ώσπου μπορεί να εκτροχιαστεί η όλη διαδικασία. Και να χρειάζονται μύκητες αγορασμένοι από το εμπόριο, άλλοι βάζουν από την αρχή θρεπτικά άλατα και αμμωνιακά άζωτα (οι αζωτούχες ουσίες του γλεύκους έχουν συμμετοχή στο πόσο γρήγορα θα γίνει η αλκοολική ζύμωση) αλλά μπορεί να ξεμείνουν στο τέλος και να χαλάσουν τη γεύση. Και γενικά ώσπου να πέσουν τα σάκχαρα κάτω από μια τιμή, 4 γραμμ./λίτρο, που σημαίνει ότι τελειώνουν και τελειώνει και η διαδικασία και μπαίνει το τρένο στον σταθμό, υπάρχει μια ένταση, τουλάχιστον.

Πώς τα καταφέρνουν με τη θερμοκρασία;

Εχουν πλέον έλεγχο από το στύψιμο ακόμη και ώσπου να τελειώσει η ζύμωση. Η θερμοκρασία, ύστερα από μελέτες, θεωρείται ο πλέον σημαντικός ρυθμιστικός παράγοντας σχηματισμού και των εστέρων που δίνουν σημαντικά γευστικά χαρακτηριστικά. Για τον λόγο αυτόν η θερμοκρασία ζύμωσης όσον αφορά τους οίνους ποιότητας δεν πρέπει να ξεπερνά κατά κανόνα τους 20-22 βαθμούς Κελσίου, διότι σε υψηλότερες θερμοκρασίες η παραγωγή εστέρων δεν κρίνεται επαρκής.

Γιατί ζεσταίνονται αφού καταναλώνεται ενέργεια;

Διότι με τη μετατροπή των σακχάρων σε αλκοόλη και διοξείδιο του άνθρακα προκύπτουν 40 χιλιοθερμίδες αλλά και δύο μόρια ΑΤΡ (αδενοσινοτριφοσφωρικό οξύ), που η ενέργειά τους (2 Χ 7,3 = 14,6 Kcal) χρησιμοποιείται από τη ζύμη, οπότε 40 - 14,6 = 25,4 Kcal που πέφτουν... στο καζάνι.

Σεξ: Λάθη που πραγματικά ρίχνουν την αυτοπεποίθησή σου!

Οι μικρές σεξουαλικές απορρίψεις είναι πολύ συχνές μέσα στα πλαίσια μιας μακροχρόνιας σχέσης, καθώς δυο άνθρωποι είναι πολύ δύσκολο να έχουν επιθυμία για σεξουαλική επαφή ακριβώς την ίδια στιγμή. Για παράδειγμα, μετά από ένα ρομαντικό δείπνο ο ένας από τους δυο μπορεί να έχει πιει λίγο παραπάνω και να κοιμηθεί πολύ γρήγορα. Επίσης, ακόμα και στις διακοπές μπορεί ο ένας από τους δυο να δηλώσει πολύ κουρασμένος για να προχωρήσει στη σεξουαλική πράξη. Το πρόβλημα υπάρχει όταν ο ένας συστηματικά αποφεύγει το σεξ και την οικειότητα και στις σπάνιες περιπτώσεις που συναινεί στη σεξουαλική δραστηριότητα είναι προφανές ότι το κάνει απρόθυμα. Η συνάθροιση των μικρών απορρίψεων είναι πολύ πιθανό να έχουν μεγάλη επίπτωση στην αυτοεκτίμηση του συντρόφου που τις δέχεται.

Κάθε είδους απόρριψη πληγώνει το άτομο που τη δέχεται γιατί ο εγκέφαλός του αντιδρά με τον ίδιο τρόπο που αντιδρά στο φυσικό πόνο. Στην περίπτωση όμως που η απόρριψη λαμβάνει χώρα στα πλαίσια μιας ερωτικής σχέσης όπου υποτίθεται ότι οι δυο σύντροφοι γνωρίζονται καλά μεταξύ τους, επικοινωνούν με ειλικρίνεια και σεβασμό, ενώ παράλληλα δίνουν και παίρνουν αγάπη, τότε το πλήγμα στην αυτοεκτίμηση αυτού που τη δέχεται, στο αίσθημα της ατομικής του αξίας και στην συναισθηματική του ευεξία, μπορεί να είναι καταστροφικό.

Δυστυχώς, οι σεξουαλικές απορρίψεις στα πλαίσια των μακροχρόνιων σχέσεων είναι πάρα πολύ συχνές. Στην αρχή τα άτομα τις αντιμετωπίζουν εκφράζοντας δυσαρέσκεια ή καταλήγοντας σε παθητικό-επιθετικές συμπεριφορές, με την ελπίδα ότι ο σύντροφος τους θα λάβει το μήνυμα. Ακόμα κι αν η προσέγγιση γίνει άμεσα, ο σύντροφος που έχει μειωμένη όρεξη για σεξουαλική δραστηριότητα θα αναζητήσει δικαιολογίες ή θα προβεί σε αδύναμες προσπάθειες χωρίς μεγάλη διάρκεια.

Μετά από λίγο καιρό τα περισσότερα άτομα δεν ξαναφέρνουν το θέμα στην επιφάνεια. Η απόρριψη είναι αρκετά επώδυνη ως τέτοια και ενδεχομένως δε θέλουν να υποβάλουν τον εαυτό τους σε ακόμα μεγαλύτερη δοκιμασία. Έτσι λοιπόν, το μοτίβο της αποφυγής εγκαθίσταται πλέον μόνιμα στη σχέση. Παράλληλα, η αυτοεκτίμηση συνεχίζει να φθίνει, τα επίπεδα της ικανοποίησης από τη σχέση είναι ολοένα και χαμηλότερα και η γενική αίσθηση ευτυχίας και συναισθηματικής ευεξίας βαθμιαία μειώνεται.

Οι ειδικοί προτείνουν παρακάτω κάποια βήματα που θα βοηθήσουν όποιο άτομο δέχεται σεξουαλική απόρριψη στα πλαίσια της ερωτικής σχέσης να βελτιώσει τόσο την κατάσταση όσο και την αυτοεκτίμηση του:

• Ανοίξτε μια συζήτηση με το αγαπημένο σας πρόσωπο. Είναι σημαντικό να μη σας διακόψει και να έχετε την αμέριστη προσοχή του.

• Αποκαλύψτε του πως αισθάνεστε χωρίς κριτική διάθεση. Είναι πολύ πιθανό να μπει σε αμυντική θέση, για αυτό είναι καλό να μιλάτε ξεκάθαρα από τη δική σας σκοπιά για το πώς αισθάνεστε, χωρίς να αποδίδετε ευθύνες και να κρίνετε συμπεριφορές.

• Επιτρέψτε του να απαντήσει χωρίς να διακόψετε. Είναι πολύ πιθανό ο/η σύντροφος σας να μη γνωρίζει το πώς νιώθετε. Εάν αρχίσει τις δικαιολογίες που περιλαμβάνουν το στρες στη δουλειά ή την ανατροφή των παιδιών, μπορείτε να δηλώσετε ότι γνωρίζετε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, όμως πρέπει κι εκείνος/εκεινη να γνωρίζει πόσο άσχημα αισθάνεστε εξαιτίας αυτών.

• Επιβεβαιώστε την ανάγκη σας για αλλαγή της κατάστασης. Ξεκαθαρίστε τη θέση σας, δηλώστε ότι η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί ως έχει. Αυτό δίνει τόσο σε εσάς και στο αγαπημένο σας πρόσωπο την αίσθηση ότι αξίζετε μια καλύτερη συμπεριφορά. Με τον τρόπο αυτό, διώχνετε την αμφιβολία και την ανασφάλεια και τονώνεται την αυτοεκτίμηση και το αυτοσυναίσθημά σας

• Επιμείνετε σε ένα πλάνο αλλαγής. Ζητείστε σε μια πρώτη φάση ένα μικρό βήμα που μπορείτε και οι δύο άμεσα να κάνετε, σαν ένδειξη της πρόθεσης σας να δεσμευτείτε στην προσπάθεια για την αλλαγή. Ορίστε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή κάθε μήνα για να συζητάτε την πορεία της κοινής σας προσπάθειας. 

Υπάρχουν βέβαια κάποια άτομα που υποστηρίζουν ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για την κατάσταση ακόμα κι αν ακούσουν την αρνητική επίπτωση που έχει στην αυτοεκτίμηση και τη συναισθηματική υγεία του συντρόφου τους. Στη περίπτωση αυτή, το άτομο που βιώνει την απόρριψη είναι σημαντικό να εξετάσει εάν αυτή είναι μια κατάσταση αποδεκτή για το ίδιο ή εάν θα πρέπει να πάρει εναλλακτικές αποφάσεις. Σε κάθε περίπτωση μπορεί να κάνει τα απαραίτητα βήματα ώστε να προλάβει επιπλέον τραυματισμό της αυτοεκτίμησης και της συναισθηματικής του ευεξίας και να ξεκινήσει τη διαδικασία αναδόμησης και περιφρούρησης της ατομικής του αξίας.

Πώς επηρεάζει την ψυχολογία μας η έλλειψη σεξ;

Η έλλειψη σεξ ή σεξουαλική αποχή δεν αποτελεί από μόνη της πρόβλημα. Πολλοί άνθρωποι έχουν καταφέρει να μετατρέψουν τον έρωτα που έχουν διάχυτο στο σώμα και την ψυχή τους σε διάφορες δραστηριότητες: Η πιο γνωστή και απλή μετατροπή είναι των ανθρώπων που ασχολούνται έντονα με τη γυμναστική. Η έντονη σωματική άσκηση κάποιες φορές εξαντλεί το ερωτικό ενδιαφέρον. Κάποιοι άλλοι άνθρωποι το μετατρέπουν σε ενδιαφέρον για το πνεύμα, για το Θεό, για την επιστήμη και διαβάζουν, γίνονται μοναχοί, ερευνητές κ.α. (Χωρίς αυτό να σημαίνει και πάλι πως χάνεται τελείως η ερωτική διάθεση)

 

Η παρουσία σεξουαλικής δραστηριότητας προκαλεί πολύ ευεργετικά αποτελέσματα για τον ανθρώπινο οργανισμό ψυχικά και σωματικά. Η φυσική και ανεμπόδιστη ροή της σεξουαλικότητας μας βοηθά να εκφράσουμε με πράξη αυτό που βγαίνει από μέσα μας με σκοπό την εκτόνωση. Αυτά τα ευεργετικά αποτελέσματα όμως δεν μετατρέπονται στο αντίθετό τους αν κάποιος δεν κάνει σεξ. Σαν να λέμε "το μήλο είναι ωφέλιμη τροφή". Το να μην τρώει κανείς μήλα δεν σημαίνει ότι θα υποφέρει από την έλλειψή τους αφού μπορεί να βρει από άλλες τροφές τις ουσίες τους. Αυτή είναι η παρεξήγηση που προέκυψε από την ψυχαναγκαστική σεξουαλικότητα, δηλαδή την τάση να επαναλαμβάνει κάποιος τη σεξουαλική συμπεριφορά χωρίς να ξέρει αν βγαίνει από μέσα του ή αν το κάνει επειδή "είναι καλό". Πρόκειται για μια σεξουαλικότητα ξένη προς το ανθρώπινο σώμα. Πίσω από το "κάνει καλό" σ'αυτή την περίπτωση μάλλον κρύβεται ο φόβος για το "κακό" ή/και μια υπερδιέγερση που έχει άλλες αιτίες.

 

Το σεξ είναι πάντα μια ανάγκη που "δεν πειράζει" αν δεν ικανοποιηθεί άμεσα. Αν υπάρχει διάθεση για σεξ και αυτό δεν μπορεί να γίνει πράξη τότε τα σενάρια είναι:

 

α)δεν είναι κατάλληλη η στιγμή, οπότε κάνουμε υπομονή μέχρι να μας δωθεί η ευκαιρία.

 

β)δεν υπάρχει σύντροφος, το οποίο ενεργοποιεί τις δεξιότητες του κάθε ατόμου προκειμένου να βρει σύντροφο και γ)οι σοβαρές αναστολές, πράγμα που σημαίνει πως πρέπει να γίνει μια θεραπευτική παρέμβαση η οποία να στοχεύει στον εντοπισμό του άγχους ή του φόβου που προκαλεί αυτές τις αναστολές.

 

Η μόνη περίπτωση κλινικά αναφερόμενη η οποία συναινεί στο ότι το να μην εκτονωθεί η σεξουαλικότητα είναι "κακό" είναι όταν δημιουργείται διέγερση, υποστηρίζεται ξεκάθαρα αλλά δεν ολοκληρώνεται. Αυτή είναι μια ματαιωτική συμπεριφορά που, δεδομένων των περιθωρίων απορρόφησης και ανοχής, αν διαιωνίζεται προκαλεί προβλήματα στον άνθρωπο που την υφίσταται.

Η άμμος θα χτίζει παλάτια

Η άμμος, το θεωρητικά άφθονο αυτό υλικό που φέρνει στο μυαλό μαγευτικές παραλίες, κινδυνεύει με εξαφάνιση και αρκετοί γεωλόγοι την αποκαλούν ήδη τον επόμενο «χρυσό».
Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, και κυρίως την παρέμβαση του ανθρώπου, η άμμος στερεύει και όσο πιο δυσεύρετη γίνεται, τόσο πιο πολύτιμη και ακριβή είναι. Η άμμος, το ευτελές αυτό υλικό που φέρνει στο μυαλό μαγευτικές παραλίες, κινδυνεύει με εξαφάνιση και αρκετοί γεωλόγοι την αποκαλούν ήδη τον επόμενο «χρυσό».
Τα μικροσκοπικά αυτά σωματίδια που έχουν λειάνει τα κύματα και ο αέρας είναι η πρώτη ύλη για την κατασκευή γυαλιού, πλαστικού, κόλλας, χρωμάτων και μικροεπεξεργαστών. Πρωτίστως, όμως, είναι απαραίτητα στις κατασκευές από μπετόν.
Ο ΟΗΕ υπολογίζει ότι η ετήσια ανάγκη σε άμμο και αμμοχάλικο σε όλο τον πλανήτη φτάνει τα 40 δισ. τόνους, περισσότερα από κάθε άλλη περίοδο στην Ιστορία. Μόνο η Κίνα, όπου η ανοικοδόμηση γίνεται με εντυπωσιακούς ρυθμούς, κατανάλωσε τα τελευταία τρία χρόνια περισσότερη άμμο απ’ ό,τι οι ΗΠΑ στη διάρκεια όλου του 20ού αιώνα.
Εάν ο ανθρώπινος παράγοντας δεν εμπόδιζε τη δημιουργία νέων κόκκων άμμου, το πρόβλημα θα ήταν μηδαμινό, καθώς η άμμος σχηματίζεται διαρκώς: κάθε δευτερόλεπτο δημιουργούνται ένα δισεκατομμύριο νέοι κόκκοι από τη διάβρωση βράχων και βουνών. Ωστόσο η παροχέτευση ποταμών, η κατασκευή καναλιών από μπετόν, τα φράγματα και η αλόγιστη δόμηση στις παραλίες δεν επιτρέπουν στη φύση να πραγματοποιήσει τον κύκλο της, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα.
Ενα ζήτημα που έχει ανακύψει είναι η φυσική προστασία που παρέχει η άμμος από τους τυφώνες και τις τροπικές καταιγίδες, καθώς τα μικροσκοπικά σωματίδια επιβραδύνουν την ταχύτητα του αέρα. Οι παραλίες, όμως, χάνουν την άμμο τους, αφού δεν υπάρχει εναπόθεση υλικών. Θεωρητικά κάθε χρόνο θα έπρεπε να εναποτίθεται στον βυθό των ωκεανών άμμος που θα γέμιζε 500 εκατομμύρια φορτηγά, όμως το ένα τρίτο από αυτά μένει κάπου στη διαδρομή.
Ο Ροδανός στη Γαλλία και ο Εβρος της Ισπανίας μεταφέρουν σήμερα 20 φορές λιγότερα ιζήματα στη θάλασσα απ’ ό,τι τη δεκαετία του 1950, ενώ στο Δέλτα του Νείλου δεν φτάνει σχεδόν τίποτα. Από την Τουρκία, το Μπαλί και την Ισπανία μέχρι τη Φλόριντα των ΗΠΑ, οι παραλίες συρρικνώνονται και το μέγεθός τους μειώνεται κάθε χρόνο ανά δεκάδες μέτρα.
Εχοντας αναγνωρίσει το πιεστικό πρόβλημα, οι αμερικανικές κυβερνήσεις έχουν διαθέσει 3,7 δισ. δολάρια από το 1970 έως το 2013 για την τεχνητή «τόνωση» 469 παραλιών. Οταν ο τυφώνας Σάντι σάρωσε τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ το 2013, η κυβέρνηση διέθεσε 5,4 δισ. δολάρια για τη μεγαλύτερη ανακατασκευή ακτογραμμής που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ.
Η άμμος αντλείται από τον βυθό του ωκεανού με πλοία, ωστόσο η σύστασή της δεν είναι ιδανική, καθώς δεν έχει υποστεί το «ραφινάρισμα» του ανέμου και των κυμάτων. Οι τεχνητές παραλίες «εξαφανίζονται» έως και δέκα φορές ταχύτερα από τις φυσικές και δεν καταλήγουν, όπως πρέπει, στον βυθό της θάλασσας, αλλά οι κόκκοι τους εγκλωβίζονται σε υφάλους και κοράλλια καταστρέφοντας ολόκληρα οικοσυστήματα. Η άμμος, δε, των ερήμων θεωρείται σχεδόν άχρηστη.
Ορισμένοι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η άμμος μαζί με το νερό θα αποτελέσουν αιτίες πολέμου στο άμεσο μέλλον. Κάποιοι έχουν ήδη αντιληφθεί τη μεγάλη αξία του… παρακατιανού υλικού: στην Ινδία υπάρχουν ολόκληρα κυκλώματα παράνομης συλλογής και εμπορίας άμμου, που εξαφανίζουν μικρές παραλίες σχεδόν εν μια νυκτί.

Αίσθηση του δικαίου από κούνια

Συχνά λέμε ότι τα παιδιά είναι σκληρά και συμπεριφέρονται εγωιστικά θεωρώντας ότι αυτό είναι φυσιολογικό. Η ίδια η επιστήμη άλλωστε πρεσβεύει ότι πριν από την ηλικία των δυο ετών δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν την έννοια του αλτρουισμού ενώ αναπτύσσουν το αίσθημα του δικαίου μετά τα έξι ή τα επτά έτη.
Μια νέα μελέτη ανατρέπει όμως τα δεδομένα ανακαλύπτοντας αλτρουιστικές και «δίκαιες» τάσεις σε παιδιά μόλις 15 μηνών. Τα μωρά που συμμετείχαν σε αυτήν έδειξαν ότι μπορούν να ξεχωρίζουν το δίκαιο από το άδικο.
Εκείνα μάλιστα που εμφανίστηκαν να έχουν μεγαλύτερη συναίσθηση αυτής της διαφοράς φάνηκαν επίσης να έχουν ανεπτυγμένες αλτρουιστικές τάσεις, εφόσον ήταν πιο πρόθυμα να μοιραστούν το αγαπημένο τους παιχνίδι.
Στο πρώτο πείραμα της μελέτης, η οποία διενεργήθηκε από ψυχολόγους του Πανεπιστημίου της Γουόσινγκτον και δημοσιεύθηκε στη διαδικτυακή επιθεώρηση «PloS One», τα μωρά κλήθηκαν να ξεχωρίσουν ανάμεσα στη δίκαιη και στην άνιση κατανομή της τροφής.
Για τον λόγο αυτό παρακολούθησαν δυο σύντομα βίντεο. Το πρώτο έδειχνε αρχικά έναν ηθοποιό να μοιράζει ένα μπολ με κρακεράκια σε δυο άτομα σε ίσα μερίδια. Στη συνέχεια η σκηνή επαναλαμβανόταν με τα κρακεράκια να μοιράζονται αυτή τη φορά άνισα. Στο δεύτερο βίντεο γινόταν ακριβώς το ίδιο με μια κανάτα γάλα.
Οι ειδικοί μέτρησαν την αντίδραση των μωρών σε αυτές τις σκηνές βασιζόμενοι στη λεγόμενη «παραβίαση των προσδοκιών» _ στο ότι δηλαδή τα παιδιά αφιερώνουν μεγαλύτερη προσοχή σε κάτι όταν τους προκαλεί έκπληξη. Η προσοχή πολλών μικρών φάνηκε να αυξάνεται _ περισσότερο ή λιγότερο στο καθένα _ όταν η μοιρασιά ήταν άδικη, κάτι το οποίο υποδηλώνει ότι περίμεναν η κατανομή να είναι δίκαιη και στις δυο περιπτώσεις.
Στο επόμενο στάδιο οι ψυχολόγοι έλεγξαν τον αλτρουισμό. Έδωσαν στα παιδιά δυο κομμάτια Lego – ένα απλό τουβλάκι και ένα με πιο σύνθετο και εντυπωσιακό σχήμα. Το παιχνίδι που διάλεξε το κάθε παιδί για να παίξει θεωρήθηκε το αγαπημένο του. Στη συνέχεια ένας ερευνητής με τον οποίο τα μωρά δεν είχαν έλθει ως τότε σε επαφή μπήκε στο δωμάτιο και άρχισε να τους ζητάει να του δώσουν ένα από τα δυο παιχνίδια.
Το ένα τρίτο των μωρών πρόσφερε το αγαπημένο του παιχνίδι ενώ ένα άλλο τρίτο έδωσε εκείνο που δεν είχε διαλέξει. Τα υπόλοιπα δεν έδωσαν κανένα παιχνίδι, γεγονός το οποίο μπορεί να υποδηλώνει ότι δεν ήθελαν να μοιραστούν τίποτε αλλά και απλώς ότι βρέθηκαν σε αμηχανία.
Το εντυπωσιακό εύρημα σε αυτό το πείραμα ήταν ότι το 92% των μωρών που μοιράστηκαν το αγαπημένο τους παιχνίδι _ μια αυθεντική πράξη αλτρουισμού _ είχε επίσης παρακολουθήσει με μεγαλύτερη προσοχή τα βίντεο με την άδικη μοιρασιά. Αντίστροφα, το 86% των μη αλτρουιστών που έδωσαν το άλλο παιχνίδι είχε παρακολουθήσει με μεγαλύτερη προσοχή το βίντεο με την ίση μοιρασιά.
«Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η αίσθηση των κανόνων του δικαίου και ο αλτρουισμός αποκτώνται πολύ πιο γρήγορα από ό,τι νομίζαμε» δήλωσε η Τζέσικα Σόμερβιλ, επικεφαλής της μελέτης προσθέτοντας ότι ιδιαίτερα το δεύτερο πείραμα, με το «μοίρασμα» του παιχνιδιού έδειξε ότι ο βαθμός αλτρουισμού διαφέρει από άτομο σε άτομο ήδη από πολύ μικρή ηλικία.
Σύμφωνα με την ειδικό η απόκτηση αυτών των ιδιοτήτων προέρχεται από το περιβάλλον, από μη λεκτικές συμπεριφορές που τα παιδιά βλέπουν στον περίγυρό τους.
«Το πιθανότερο» εξήγησε «είναι ότι τα μωρά παίρνουν ιδέες για το δίκαιο και το άδικο παρατηρώντας πώς οι άλλοι άνθρωποι συμπεριφέρονται ο ένας στον άλλον».

Γιατί τα φύλλα αλλάζουν χρώμα το Φθινόπωρο;

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του Φθινοπώρου είναι οι χρωματισμοί των φύλλων στα δέντρα, τα οποία χάνουν το ζωηρό πράσινο που έχουν την Άνοιξη και αποκτούν κίτρινες, καφέ, αλλά και κόκκινες αποχρώσεις. Πώς όμως δημιουργούνται αυτοί οι χρωματισμοί;
Όπως εξηγεί η Τζάνετ Ροκ, βοτανολόγος στο Εθνικό Πάρκο Great Smoky Mountains στο Τενεσί, το μυστικό βρίσκεται στην ουσία που αποτελεί το «αίμα» των φυτών, τη λεγόμενη χλωροφύλλη, αλλά και άλλες ουσίες που αλληλεπιδρούν μ’αυτή. Ωστόσο η διαδικασία διαφοροποιείται για κάθε δέντρο, προκαλώντας στα φύλλα διαφορετικούς χρωματισμούς.
Όταν τα φύλλα είναι υγιή, το χρώμα τους είναι έντονο πράσινο, το οποίο οφείλεται στη χλωροφύλλη, ωστόσο, όταν αυτή υποχωρεί, αλλάζουν και οι χρωματισμοί τους.

Κίτρινο και Πορτοκαλί. Τα καροτενοειδή είναι ένα είδος της χρωστικής ουσίας που ζουν στους χλωροπλάστες των φύλλων του δέντρου, καθώς και σε άλλα φυτά, όπως οι μπανάνες, τα καρότα, το καλαμπόκι και ο νάρκισσος.
Ουσιαστικά το φωτεινό κίτρινο – πορτοκαλί χρώμα είναι πάντα παρόν στο φύλλο , αλλά γίνεται ορατό μόνο όταν η πράσινη χλωροφύλλη αρχίζει να «πεθαίνει» και να γίνεται άχρωμη.
Οι μεγαλύτερες σε διάρκεια και πιο κρύες νύχτες ενεργοποιούν τη διαδικασία αυτή , «σβήνοντας» το πράσινο και εκθέτοντας το πιο διακριτικό κίτρινο και πορτοκαλί χρώματα που κρύβεται από κάτω.

Κόκκινο. Τα κόκκινα φύλλα αντλούν λάμψη τους από τις χρωστικές ουσίες που ονομάζονται ανθοκυανίνες , οι οποίες συνήθως σχηματίζονται μόνο μετά την έναρξη του φθινοπώρου , από σάκχαρα μέσα στα κύτταρα του φυτού .
Αυτές είναι οι ίδιες κόκκινες χρωστικές ουσίες , που χρωματίζουν τα κεράσια, τα σταφύλια, τα μήλα, ενώ στα φύλλα εμφανίζονται ως κόκκινο, ροζ , μοβ ή ακόμα και σκούρο μπλε.
Ενώ οι ζεστές, ηλιόλουστες ημέρες αυξάνουν την παραγωγή ζάκχαρων, οι κρύες νύχτες του φθινοπώρου κλειδώνουν τη φλέβα του φύλλου , εμποδίζοντας το κόκκινο χρώμα να εξαπλωθεί σε ολόκληρο το φύλλο. Γι ‘αυτό οι φλέβες είναι έντονα ορατές ή διαφορετικού χρώματος στα κόκκινα φύλλα .

Καφέ. Ένα χρώμα που έρχεται έντονα στο προσκήνιο το φθινόπωρο είναι το καφέ. Αφού τα κύτταρα των νεκρωμένων φύλλων σπάσουν, ξεκινάει η φυσική διαδικασία της αποσύνθεσης με την παραγωγή πικρών χημικών ενώσεων, γνωστών ως τανίνες .
Τα φύλλα της Βελανιδιάς είναι πλούσια σε τανίνη , όπως είναι και τα φύλλα τσαγιού αλλά και τα φύλλα των σταφυλιών. Το κρύο, η υγρασία, υγρό και η συννεφιά επιταχύνουν τη διαδικασία αποσύνθεσης των φύλλων των δέντρων προκαλώντας το καφέ φύλλωμα.

Τι κρύβεται πίσω από κάθε δάκρυ που χύνουμε

Το κλάμα είναι αναπόσπαστο τμήμα της ανθρώπινης φύσης, είτε μας αρέσει, είτε δεν μας αρέσει. Οι γυναίκες ομολογουμένως είναι σαφώς πολύ «καλύτερες» στα δάκρυα συγκριτικά με τους άνδρες και σύμφωνα με επιστημονικούς υπολογισμούς για κάθε πενήντα φορές που κλαίνε οι γυναίκες οι άνδρες κλαίνε μόλις 10. Ομως, έχει τεράστιο ενδιαφέρον να δούμε πώς λειτουργεί το σύστημα και για ποιο λόγο κλαίμε όταν είμαστε λυπημένοι, αλλά και όταν είμαστε χαρούμενοι.

Όταν παράγεται ένα δάκρυ από τον δακρυϊκό αδένα, ο οποίος βρίσκεται ανάμεσα στο βλέφαρο και στον οφθαλμό, ανοιγοκλείνουμε τα μάτια, με αποτέλεσμα το δάκρυ να καλύπτει σαν διαφάνεια το μπροστινό τμήμα του οφθαλμού και τελικά να «αποστραγγίζεται» μέσω του ρινοδακρυϊκού πόρου, είτε διαμέσω της μύτης. Όταν όμως τρέχουν πολλά δάκρυα τίποτα δεν μπορεί να τα συγκρατήσει.

Σύνδεση με ψυχικό κόσμο. Πώς, όμως, συνδέονται τα δάκρυα με τον ψυχικό μας κόσμο; Ας πούμε ότι έχετε χωρίσει και τα μάτια σας γεμίζουν δάκρυα κάθε φορά που κοιτάτε τις παλιές φωτογραφίες από ευτυχισμένες στιγμές με τον καλό σας. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ένα κέντρο του εγκεφάλου που επεξεργάζεται όλα τα συναισθήματα (το μεταιχμιακό σύστημα) και ειδικότερα ο υποθάλαμος.
Το σύστημα αυτό είναι συνδεδεμένο με το αυτόνομο νευρικό σύστημα, πάνω στο οποίο δεν ασκούμε κανέναν έλεγχο. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα, με τη βοήθεια ενός νευροδιαβιβαστή της ακετυλοχολίνης, ελέγχει το δακρυϊκό σύστημα. Αυτό το μικρό μόριο της ακετυλοχολίνης είναι που διεγείρει την παραγωγή δακρύων. Ετσι, λοιπόν, η συναισθηματική ταραχή πυροδοτεί το νευρικό σύστημα το οποίο με τη σειρά του διατάσσει το σύστημα παραγωγής δακρύων να δραστηριοποιηθεί.
Ετσι, λοιπόν, κάθεστε στον καναπέ με τις παλιές φωτογραφίες και πλαντάζετε στο κλάμα. Για ποιο λόγο, όμως, συμβαίνει αυτό; Μήπως άραγε πρόκειται για μία αρχέγονη κραυγή, ένα είδος μη λεκτικής επικοινωνίας, για βοήθεια και στήριξη από τους γύρω σας τη στιγμή που έχετε ανάγκη; Kάποιοι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι νιώθουμε καλύτερα αφού κλάψουμε ακριβώς λόγω της αντίδρασης του περιβάλλοντός μας και λόγω της ενίσχυσης της σχέσης και του συνδέσμου με όλους όσοι έχουν κοινές εμπειρίες.

Το κλάμα μπορεί να διαχωριστεί σε δύο κατηγορίες. Στη μία κατηγορία ανήκει το κλάμα όταν θέλουμε να βρισκόμαστε κάπου π.χ. στο σπίτι μας, ενώ στη δεύτερη το κλάμα που ρίχνουμε όταν σκεφτόμαστε το παρελθόν και το μέλλον. Μία μελέτη, εξάλλου, υπέδειξε ότι το κλάμα είναι ένας τρόπος να δείξουμε πόσο ευάλωτοι είμαστε ή την υποταγή μας σε κάποιον εν δυνάμει επιτιθέμενο.
Το πιο ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι το κλάμα δεν κάνει απλά τα μάγουλά μας υγρά αλλά προκαλεί ένα σύνολο φυσιολογικών συνεπειών, αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό, προκαλείται εφίδρωση, επιβράδυνση της αναπνοής και συχνά νιώθουμε σαν να έχουμε έναν κόμπο στον λαιμό μας. Όλα αυτά συμβαίνουν εξαιτίας του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που ενεργοποιείται εξαιτίας του γεγονότος που μας προκάλεσε τα δάκρυα.

Τα μωρά κλαίνε όχι μόνο για να εκφράσουν τη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται αλλά και ως έναν τρόπο επικοινωνίας με τους ενηλίκους. Άλλωστε τα μέσα επικοινωνίας που διαθέτουν είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Τα μωρά έχουν τρεις διαφορετικές κατηγορίες κλάματος: το βασικό κλάμα, το κλάμα του θυμού και το κλάμα του πόνου.

Στην πραγματικότητα τα δάκρυα δείχνουν όχι μόνο τις βαθιές συναισθηματικές συνδέσεις με τον κόσμο μας, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον αλλά μας επιτρέπουν να δείξουμε ορατά αυτές τις συνδέσεις και τελικά, σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα δάκρυα μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα.

Αν ένας άγγελος εμφανιζόταν σε εμένα

Ο άνθρωπος που ψεύδεται αυτοδικαιούμενος, λέγοντας ότι «κανένας δεν θα το κάνει», θα πρέπει να έχει ανήσυχη τη συνείδησή του, διότι το ψεύδος υπονοεί ότι υφίσταται μια ευρύτερη αξία την οποία αρνείται.
Η προσπάθεια απόκρυψής της αποκαλύπτει την αγωνία του. Αυτή την αγωνία αποκάλεσε ο Κίρκεγκωρ «αγωνία του Αβραάμ».
Είναι γνωστό το ιστορικό: Ένας άγγελος του Θεού, διέταξε τον Αβραάμ να θυσιάσει το γιο του· η υπακοή ήταν υποχρεωτική, αν πραγματικά ήταν άγγελος αυτός που είχε εμφανιστεί και του είχε πει: «Αβραάμ, θυσίασε το γιο σου».
Αλλά οποιοσδήποτε θα βρισκόταν σε μια τέτοια κατάσταση θα αναρωτιόταν, πρώτον, αν ήταν εκείνος πράγματι ένας άγγελος και δεύτερον, αν το ίδιο το άτομο είναι ο Αβραάμ.
Ποιες είναι οι αποδείξεις;
Κάποια γυναίκα που πάσχει από παραισθήσεις λέει ότι την τηλεφωνούν και τις δίνουν εντολές. Ο γιατρός ρωτάει: «Ποιος είναι αυτός που σου μιλάει;»
Εκείνη απαντάει: «Λέει ότι είναι ο Θεός».
Τι θα αποδείκνυε, στην πραγματικότητα, σε αυτή τη γυναίκα ότι ήταν ο Θεός;
Αν ένας άγγελος εμφανιζόταν σε εμένα, τι θα με έπειθε ότι είναι άγγελος;
Ή, αν ακούω φωνές, ποιος μπορεί να αποδείξει ότι προέρχονται από τον ουρανό και όχι από την κόλαση, ή από το δικό μου υποσυνείδητο ή από κάποια παθολογική κατάσταση;
Ποιος μπορεί να αποδείξει ότι οι φωνές πράγματι απευθύνονται σε εμένα;

Ζαν Πολ Σαρτρ, Ο Υπαρξισμός είναι Ανθρωπισμός

Τι κάνετε τον εγκέφαλο σας;

Ο εγκέφαλος που αποτελείται από δισεκατομμύρια λειτουργικά μόρια, έχει αποθηκευμένη αρκετή ικανότητα ώστε να δέχεται δέκα νέα γεγονότα το δευτερόλεπτο.
Σύμφωνα με συντηρητικούς υπολογισμούς, ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να αποθηκεύσει ποσότητα πληροφοριών ίση προς ένα εκατομμύριο λέξεις.
Χρησιμοποιούμε ένα ελάχιστο τμήμα αυτής της αποθήκης.
Ο εγκέφαλος είναι ένα ισχυρό όργανο που το κουβαλάμε μαζί μας όπου κι αν πηγαίνουμε και που μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε με τρόπους που ποτέ ως τώρα δεν είχαμε φανταστεί.
Εάν φτιάχναμε έναν υπολογιστή με τις δυνατότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου, θα χρειαζόμαστε μόνον για τον σκληρό δίσκο, μια περιοχή όσο η μισή Ευρώπη.
Για να το βάλουμε μπροστά, θα χρειαζόμαστε την ενέργεια που απελευθερώνουν οι καταρράκτες του Νιαγάρα σε δύο εικοσιτετράωρα.
Εμείς αυτό το έχουμε σε 1.300 gr. Και το βάζουμε μπροστά με μια φέτα ψωμί.
Δουλεύει αυτόματα, υπεραυτόματα, ή ημιαυτόματα.
Άλλος το χρησιμοποιεί για να ψήσει καφέ και άλλος για να πάει στο φεγγάρι
Εσείς τι έχετε σκεφτεί και τι κάνετε τον εγκέφαλο σας;

Ψυχοτρονική ο άλλος πόλεμος

Ψυχοτρονική: το 1984 του Όργουελ είναι εδώ.

«Θα σας στύψουμε μέχρι να αδειάσετε και μετά θα σας ξαναγεμίσουμε με τους εαυτούς μας»

«You create the world of the dream. We bring the subject into that dream and fill it with their subconscious»

Το άνω ρηθέν το οποίο διατυπώθηκε στη σύγχρονη χολυγουντιανή παραγωγή, Inception, ταυτίζεται σχεδόν εξολοκλήρου με εκείνη του Τζόρτζ Όργουελ, όταν έγραφε το βιβλίο 1984.

Και όμως, τα άνω ρηθέντα δεν εμπίπτουν πια, όπως αποδεικνύεται, στη σφαίρα της λογοτεχνίας και της έβδομης τέχνης, αλλά περιγράφουν πλέον μια ζοφερή πτυχή της τεχνολογικής εξέλιξης, όσον αφορά στον παρεμβατισμό μέσα στην ίδια την ανθρώπινη συνειδησιακή υπόσταση. Στοιχεία, τα οποία, απετέλεσαν αντικείμενο έρευνας για αρκετές δεκαετίες, επιστήμες οι οποίες μετεξελίχθηκαν στα εργαστήρια των ΗΠΑ και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, συνενώθηκαν προκειμένου να δημιουργήσουν την αιχμή του δόρατος της μοντέρνας εναλλακτικής πλευράς του information warfare, δηλαδή της “Ψυχοτρονικής”.

Ένας πρόχειρος ορισμός που μπορούμε να δώσουμε στην Ψυχοτρονική είναι αυτός του συνόλου των διεργασιών, που χρησιμοποιούν state of the art τεχνολογικά επιτεύγματα, προκειμένου να παρέμβουν αμέσως ή εμμέσως στις συνειδησιακές και υποσυνειδησιακές λειτουργίες, που ορίζονται επιστημονικά ως «ψυχή».

Παρόλο που ο ορισμός παραπέμπει σε εξειδικευμένα συστήματα, τα οποία έχουν όντως την ικανότητα να προκαλέσουν κάτι τέτοιο, εντούτοις αποτελούν μόνο μια συνιστώσα της ψυχοτρονικής. Σε ανάλογη έρευνα είχαμε αναλύσει την επιρροή των λεγόμενων Βιοχημικών Όπλων, που χρησιμοποιήθηκαν στις κρίσεις ομηρίας της Ντουμπρόβκα και του Μπεσλάν, τα οποία αποτελούν το “ψυχοτροπικό” σκέλος της “Ψυχοτρονικής”.

Με άλλα λόγια, έγινε λόγος για τις χημικές ουσίες εκείνες (βαρβιτουρικά, οπιοειδή, αντικαταθλιπτικά, χημικούς παράγοντες εν γένει), οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν μια αναστρέψιμη, τις περισσότερες φορές τουλάχιστον, συμπεριφορική μεταβολή.

Παρά το γεγονός πως τα βιοχημικά όπλα, ως κομμάτι της Ψυχοτροπικής, υπηρετούν τον σκοπό της ίδιας της προσβολής της συνείδησης, η “Ψυχοτρονική” εν γένει αποτελεί ένα ευρύ σύνολο, το οποίο περιλαμβάνει την Βιοχημεία, την Συμπεριφορική Ψυχολογία, τη Κβαντική Ψυχολογία, την Ψυχολογία του Βάθους (όπως διαμορφώθηκε και εν τέλει ορίστηκε από την αλληλογραφία του Wolfgang Pauli με τον Jung) και φυσικά την Φυσική (Θεωρητική Φυσική και Εφαρμοσμένη).

Το παραπάνω κράμα δεν θα μπορούσε να μην θεωρηθεί ως η κορωνίδα των προσπαθειών της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, που για δεκαετίες συνεργάζονταν διακλαδικά, με τους μεγαλύτερους φορείς να “βλέπουν” έναν αιώνα θεωρητικής ενοποίησης και ένα μέσο συνάμα επεξήγησης και πρόβλεψης της ανθρώπινης συμπεριφοράς, σε ένα κοινό πλαίσιο επιστημών. Εντούτοις, οι οπλικές εφαρμογές των προσπαθειών αυτών, όπως θα δειχθεί αναλυτικά, επιβεβαιώνουν τον Oppenheimer όταν έλεγε πως:

«Κατά κάποιον κακόγουστο τρόπο, τον οποίο καμία χυδαιότητα, καμία χαριτολογία ή και υπερβολή μπορούν να διαγράψουν, οι Φυσικοί έχουν γνωρίσει αυτό που λέμε «αμαρτία»

Τεχνολογία και «Πληροφοριακός Πόλεμος»

Την πρώτη Ιουλίου 2009 ο αντισυνταγματάρχης ε.α Timothy L. Thomas, των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, δημοσίευσε ένα άρθρο στο περιοδικό Parameters σχετικά με την πραγματική φύση του πληροφοριακού πολέμου. O Thomas είναι αναλυτής στο γραφείο Στρατιωτικών Σπουδών Εξωτερικού (Foreign Military Studies), ενώ όσο ήταν εν ενεργεία αξιωματικός υπηρέτησε στην 82η αερομεταφερόμενη μεραρχία και ως Δ/ντης τμήματος στο Ινστιτούτο των Ρωσικών σπουδών του αμερικανικού στρατού στο Γκάρμις της Γερμανίας, συνέβαλε μέσω εκτενών αναλύσεων στην κατανόηση της λειτουργίας του πολιτικό-στρατιωτικού σκέλους της Ρωσίας.

Ο Thomas μέσα από τη μελέτη του με τίτλο “The mind has no firewall” (Το μυαλό δεν διαθέτει τείχος προστασίας), θέτει επί τάπητος αυτό που για χρόνια, μόνο μυστικό δεν ήταν, παρά το γεγονός πως υπήρξε και είναι ακόμα ένα θέμα, το οποίο εμπίπτει στη συνομωσιολογία. Πρόκειται για τα Ψυχοτρονικά όπλα, τα οποία, όπως περιγράφει ο ίδιος, περιλαμβάνουν συσκευές, οι οποίες είναι σχεδιασμένες να περνούν υποσυνείδητα μηνύματα ή να μεταβάλλουν τις ικανότητες του σώματος, που έχουν να κάνουν με την επεξεργασία δεδομένων και την συμπεριφορά, ούτως ώστε να θέσουν εκτός δραστηριότητας το υποκείμενο.

Τι άραγε να εννοεί ο Thomas, όταν λέει πως συγκεκριμένα εξωτερικά ερεθίσματα, μπορούν να προκαλέσουν ανισορροπίες μέχρι και σε αυτό που αποκαλούν επιστήμονες και μη, “ψυχή”;

Ως γνωστόν τα μηνύματα, τα οποία μεταφέρονται από τον εγκέφαλο στο σώμα και από το σώμα στον εγκέφαλο, είναι στη φύση τους ηλεκτρικά. Η ένταση με την οποία μεταφέρεται η λεγόμενη νευρική ώση, δηλαδή η ένταση των μηνυμάτων αυτών καθαυτών καθορίζει τις αντιδράσεις ως προς τα εξωτερικά ή τα σωματικά ερεθίσματα. Η νευρική διέγερση και η επακόλουθη μεταφορά της νευρικής ώσης, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της λειτουργίας τόσο του Κεντρικού, όσο και του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος.

Για να δειχθεί πόσο σημαντική είναι η νευρική ώση και τα ηλεκτρικά ερεθίσματα εν γένει, μπορεί να σκεφτεί κάποιος γιατί όταν ακουμπάμε ένα ηλεκτροφόρο καλώδιο και παθαίνουμε ηλεκτροπληξία, τα χέρια μας αντί να απομακρυνθούν από το καλώδιο, μένουν πάνω σε αυτό. Τούτο συμβαίνει, διότι οι μύες μέσω των μαζικών κυμάτων ηλεκτρικής ενέργειας που δέχονται από το καλώδιο, “κλειδώνουν” περισσότερο στην εντολή “μείνε” παρά “άφησε”.

Φυσικά είναι εξαιρετικά επιφανειακή η προσέγγιση του ορισμού της ανθρώπινης ψυχής, αν κάποιος αρκεστεί στα ηλεκτρικά ερεθίσματα και στη νευρική ώση. Η αλήθεια κρύβεται πίσω από τις αλληλεπιδράσεις των ηλεκτρικών ερεθισμάτων, οι οποίες τοποθετούν το άτομο μέσα σε ένα συγκεκριμένο χωροχρονικό πλαίσιο, δίνοντάς του σημείο εκκίνησης και συνθέτοντας αυτό που ονομάζουμε συνείδηση. Τα Ψυχοτρονικά όπλα, λοιπόν, κατά τον Thomas, έχουν αυτόν ακριβώς το σκοπό, την διαταραχή της ηλεκτρικής ενέργειας, είτε μέσω ακουσμάτων είτε μέσω οπτικών ερεθισμάτων είτε μέσω καταστροφής των υποδοχέων εκείνων, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τη μεταβίβαση της νευρικής ώσης.

Η χρήση έντονου φωτός (στροβοσκοπικό) είναι γνωστό πως προκαλεί επιληπτικές κρίσεις, ενώ ο Thomas αναφέρεται και σε πειράματα που έγιναν στο τηλεοπτικό κοινό στην Ιαπωνία, όταν παιδάκια τα οποία έβλεπαν κινούμενα σχέδια στην τηλεόραση, υποβάλλονταν σε εκπομπές παλλόμενου φωτός εν αγνοία τους, με αποτέλεσμα ορισμένα από αυτά είτε να βιώνουν επιληπτικά φαινόμενα, είτε-στην καλύτερη περίπτωση- να εκδηλώνουν συμπτώματα vertigo και ναυτίας.

Όπως αντιλαμβάνεται κανείς καθίσταται σαφής η έλλειψη οποιουδήποτε ηθικά βασιζόμενου κινήτρου, έστω και αν η χρήση των οπτικοακουστικών ερεθισμάτων έχει χρησιμοποιηθεί για ιατρικούς λόγους, όπως η απεξάρτηση από το τσιγάρο, το αλκοόλ και τα ναρκωτικά.

Ο Thomas, όντας εν ενεργεία κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου, αντιλαμβάνεται οποιαδήποτε πρόοδο στον συγκεκριμένο τομέα, σαν κομμάτι μέσα στο πλαίσιο του ανταγωνισμού οπλικών συστημάτων με τη Ρωσία. Είναι αλήθεια πως μελέτες Ρώσων επιστημόνων πάνω στον τομέα, έχουν οδηγήσει τους Ρώσους σε διαγγέλματα τύπου: “Η ανθρωπότητα βρίσκεται στο χείλος ενός Ψυχοτρονικού πολέμου”, δηλώνοντας καταυτόν τον τρόπο, πως και οι ίδιοι δραστηριοποιούνται στο R&D του χώρου, αν και με διαφορετικό τρόπο.

Το πλήθος των ορισμών που έχουν κατά καιρούς δημοσιοποιηθεί από φορείς των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων (1996 μέχρι και σήμερα) αναφέρονται στο information warfare, ως κάτι παραπάνω από τη χρήση των επικοινωνιακών μέσων, προκειμένου ο ένας αντίπαλος να υπερτερήσει έναντι του άλλου στη συλλογή πληροφοριών, και αυτό είναι κάτι το οποίο οι σύγχρονοι αναλυτές ηθελημένα και μη, παραβλέπουν. Και όμως οι ορισμοί είναι σαφέστατοι (DoD Directive S-3600.1 09/12/1006, US Army Field Manual 101-5-1, 30/09/1997, κτλ.):

«Αυτή η συστημική προσέγγιση πάνω στην μελέτη του πληροφοριακού πολέμου, δίνει έμφαση στη χρήση των δεδομένων, τα οποία αποτελούν την πληροφορία, προκειμένου να διαπεράσουν τις φυσικές άμυνες του αντιπάλου (εννοεί ψυχοσωματικές), οι οποίες προστατεύουν με τη σειρά τους δεδομένα (πληροφορίες), ούτως ώστε να επιτευχθεί επιχειρησιακό ή στρατηγικό πλεονέκτημα» Όσον αφορά στη χρήση των μέσων, αναφέρονται μεταξύ άλλων, ηλεκτρομαγνητικοί παλμοί, μικροκύματα, ακουστικά ενεργειακά κύματα, δίνες (εδώ μάλλον εννοούν οπτικές δίνες προκειμένου να προκαλέσουν σύγχυση στα οπτικά κέντρα) κτλ.

Συνολικά, τα δημοσιεύματα που αφορούν το εν λόγω πεδίο δεν ξεπερνούν τα 30, πράγμα το οποίο ενδεχομένως να σημαίνει πως υπάρχει ελεγχόμενη διαρροή πληροφοριών, λόγω της έλλειψης ηθικά επιστημονικού υπόβαθρου. Τον Μάιο του 1999 το συνέδριο των νευροεπιστημόνων, το οποίο έλαβε χώρα στο Τόκυο υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, εξέδωσε ανακοινωθέν, στο οποίο αναγράφονται τα εξής:

«Σήμερα διαθέτουμε τόσο το πνευματικό, όσο και το οικονομικό υπόβαθρο, προκειμένου να κατανοήσουμε τη λειτουργία του ίδιου του εγκεφάλου και να κατασκευάσουμε συσκευές προκειμένου να αγγίξουμε τον νου, ούτως ώστε να μπορούμε να ελέγξουμε ή ακόμα και να σβήσουμε την ίδια τη συνείδηση. Θα θέλαμε να εκφράσουμε κάθε ελπίδα πως οι δυνατότητες αυτές και μια τέτοιου είδους γνώση υπηρετούν την ειρήνη και το κοινό καλό”.

Και ενώ η ρητορική περί “κοινού καλού” καλά κρατούσε, τα πειράματα συνεχίζονταν με παλμούς μικροκυμάτων να φτάνουν την ιδιοσυχνότητα των νευρώνων ή ακόμα και να ξεκινούν ταλαντώσεις πέραν της ιδιοσυχνότητάς τους, προκειμένου να επηρεάσουν περιοχές όπως το έσω αυτί, το οποίο επικοινωνεί με τα κέντρα ισορροπίας. Το 2000, σε έκθεσή της, η αμερικανική αεροπορία δηλώνει: «Ενώ πρωτίστως θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην αποδόμηση της ανθρώπινης απόδοσης μέσα από θερμική φόρτωση και Ηλεκτομαγνητικά πεδία, εντούτοις η δουλειά που ακολουθεί έγκειται στην ίδια τη διανοητική λειτουργία, μέσω της χρήσης εξωτερικών εφαρμοσμένων πεδίων».

Τον Ιανουάριο του 1999, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ύστερα από πίεση της ρωσικής Δούμας, πέρασε ψήφισμα, το οποίο καλούσε σε μια διεθνή συνθήκη (ανάλογη της BWC και CWC), που θα απαγόρευε κάθε προσπάθεια Έρευνας, Ανάπτυξης και Εφαρμογής οπλικής τεχνολογίας, η οποία σχετίζεται με την χειραγώγηση των ανθρώπινων όντων. Οι Ρώσοι Β. Λοπατιν και Βλαντιμίρ Τσιγκάνκοβ ηγούντο της προσπάθειας αυτής, έχοντας πρώτα εκδώσει το 1999 βιβλίο με τις έρευνές τους πάνω στον Ψυχοτρονικό Πόλεμο και την ασφάλεια της Ρωσίας. Η εφημερίδα Segodnya σχολιάζει την έρευνα που δημοσιεύει το 2000 ο Λοπάτιν με τίτλο:

«Πληροφοριακή και Ψυχολογική ασφάλεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας”: “ Τα μέσα τα οποία μπορούν να ασκήσουν πληροφοριακή-ψυχολογική επιρροή είναι σε θέση όχι απλά να βλάψουν την ανθρώπινη υγεία, αλλά επιπρόσθετα να στερήσουν την ελεύθερη βούληση σε επίπεδο υποσυνειδήτου, καθώς επίσης και τον πολιτικό, πολιτισμικό ή πάσης φύσεως αυτοπροσδιορισμό, παίζοντας έτσι καταλυτικό ρόλο στη χειραγώγηση της κοινωνικής συνείδησης».

Η απόφαση της ρωσικής Δούμας στις 25 Σεπτεμβρίου του 2000 ήταν απόρροια όχι μόνον της δημοσίευσης της δουλειάς κάποιων Ρώσων ή Αμερικανών επιστημόνων, αλλά της επίσημης αποδοχής των λεγόμενων “ δεύτερης γενιάς μέσων καταστολής του πλήθους ” από την κυβέρνηση Κλίντον και από το ίδιο το ΝΑΤΟ κατ’επέκτασην, στα πλαίσια της ανάπτυξης των λεγόμενων “non-lethal technologies”. Η απόφαση διατυπώθηκε ως εξής:

“Τα επιτεύγματα της σύγχρονης επιστήμης επιτρέπουν την επινόηση καλομετρημένων μεθόδων ώστε να επηρεαστεί μυστικά και μακρόθεν η ίδια η ψυχή και η φυσιολογία ενός ατόμου ή ομάδας ατόμων”. Η απόφαση επικυρώθηκε, όντας τοποθετημένη στο πλαίσιο του άρθρου 6 του ρωσικού συντάγματος (Russian Federation law on weapons), στις 26 Ιουλίου 2001.

“Απαγορεύεται η κυκλοφορία ή η χρήση οπλισμού ή άλλων αντικειμένων τα αποτελέσματα της λειτουργίας των οποίων σχετίζονται καθ’ οιονδήποτε τρόπο με εκπομπές ηλεκτρομαγνητικών, υπερηχητικών ή μεσοηχητικών παλμών καθώς επίσης και θερμικής ακτινοβολίας”

Το διάταγμα της Δούμας φέρει την υπογραφή του ίδιου του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, νυν πρωθυπουργού Βλαντιμίρ Πούτιν.

Το να απαγορεύει μια χώρα τη χρήση οπλικών συστημάτων μέσα σε εδάφη της, διαφέρει από την ανάπτυξη παρόμοιων συστημάτων προστασίας, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιηθούν για αμυντικούς λόγους, αλλά όπως ειπώθηκε πιο πάνω, “The mind has no firewall”. Ο συγκεκριμένος όρος δεν χρησιμοποιήθηκε τυχαία από τον Thomas, κάθε άλλο. Αναφέρεται στη διαφορετική προσέγγιση, όπως είπαμε πιο πάνω, των Ρώσων επιστημόνων στην ανάπτυξη τεχνολογίας προκειμένου να προστατευθούν οι πολίτες της Ρωσίας από μια ενδεχόμενη επίθεση βιοφυσικού χαρακτήρα. Βασισμένοι σε αυτό ακριβώς το δόγμα και έχοντας κάνει συνείδηση την ανάγκη της εναλλακτικής προσέγγισης, οι Ρώσοι επιμένουν πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν πρέπει να θεωρείται ως ένα κλειστό σύστημα, αλλά ως ένα ανοιχτό, το οποίο αλληλεπιδρά ανταλλάσσοντας δεδομένα με το περιβάλλον.

Συγκεκριμένα και κατά τον Βίκτωρ Σόλντσεφ, του τεχνικού ινστιτούτου Baumann της Μόσχας, το σύστημα αλληλεπίδρασης μπορεί να αφορά έναν υπολογιστή με τον ανθρώπινο χειριστή του. Σύμφωνα με το “αντιδόγμα” του Σόλντσεφ, ο στόχος θα μπορούσε να είναι ο ίδιος ο υπολογιστής, ο οποίος θα τροποποιηθεί από τον εχθρό ώστε να εκπέμπει τα οπτικοακουστικά, υπερηχητικά ή εν γένει τα ερεθίσματα εκείνα, τα οποία θα επηρεάσουν τη βούληση και τη λειτουργία του χειριστή.

Κάποιοι ισχυρίζονται πως αυτός ο τρόπος δράσης είναι εντελώς διαφορετικός από αυτόν που πραγματεύεται ο ορισμός του information warfare, αλλά αντικειμενικά το μόνο που αλλάζει είναι το μέσο ή μάλλον το διάμεσο επιρροής, το οποίο είναι…ακόμα ένα μηχάνημα.

Μέσα στα πλαίσια του άνωθεν αντιδόγματος, οι Ρώσοι ειδικοί, όχι μόνον ο Σόλντσεφ, κάνουν ανοιχτά λόγο για λογισμικά, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν το σύνολο των δραστηριοτήτων της ανθρώπινης ψυχής, όπως π.χ. ο ρωσικός ιός 666 ή αλλιώς η 25η σάρωση (25th frame). Η λειτουργία του ιού βασίζεται στην τροποποίηση του υπολογιστή ενός χειριστή, η οθόνη του οποίου ανά 25 σαρώσεις (frames), στέλνει υποσυνείδητα μηνύματα, τα οποία προκαλούν καρδιακές αρρυθμίες ή προκαλούν ιδεοψυχαναγκασμό με το να “φυτεύουν” στην κυριολεξία ιδέες στο μυαλό του χειριστή.

Και πάλι μας έρχονται σκηνές από την ταινία Inception, όταν ένας εκ των πρωταγωνιστών πραγματευόταν το πιο ανθεκτικό στοιχείο της φύσης, που δεν είναι ούτε βακτήριο ούτε κάποιο είδος πρωτόζωου που προσβάλλει τον οργανισμό, αλλά μια και μόνο ιδέα (οριζόμενη βέβαια όχι ως οργανισμός, αλλά ως μια ηλεκτρο-ενεργειακή συνέχεια δεδομένων), η οποία μπορεί να ταλανίζει το μυαλό ενός ατόμου δια παντός.

> Τέλος, στην ρωσική αντίπερα όχθη, γίνεται λόγος για επιπρόσθετα πειράματα, τα οποία σύμφωνα με τον Ταγματάρχη του ρωσικού στρατού Ι. Τσέρνισεφ περιλαμβάνουν:

> Ψυχοτρονικές γεννήτριες, οι οποίες παράγουν ισχυρούς ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς, ικανούς να σταλθούν μέσα από γραμμές τηλεφώνων, τηλεοράσεις, ραδιοφωνικά δίκτυα, αγωγούς, ακόμα και λάμπες.

> Μια αυτόνομη γεννήτρια, η οποία λειτουργεί στα 10-150 Hertz και η οποία στις συχνότητες μεταξύ 10-20 Hertz δημιουργεί ηχητικές ταλαντώσεις, που μπορούν να προκαλέσουν το θάνατο σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς.

> Μια γεννήτρια νευρικού συστήματος, η οποία έχει σχεδιαστεί για να παραλύει το νευρικό σύστημα εντόμων και όχι μόνο, πράγμα που σημαίνει πως μπορεί στο μέλλον να προκαλέσει τα ίδια συμπτώματα σε ανθρώπους.

> Υπερηχητικές εκπομπές, οι οποίες χρησιμοποιούνται στη χειρουργική για σχεδόν αναίμακτες εγχειρήσεις, αλλά σύμφωνα με τα λεγόμενα του Τσέρνισεβ μπορούν να προκαλέσουν και το θάνατο

> Άηχες κασέτες, οι οποίες εκτός από την Ιαπωνία, έχουν χρησιμοποιηθεί και από τους Ρώσους με στόχο το ευρύ κοινό, προκειμένου να περάσουν μηνύματα απεξάρτησης στο ασυνείδητο.

> Και φυσικά τα ψυχοτροπικά, τα οποία έχουν ήδη αναλυθεί από τον γράφοντα με αφορμή την επέμβαση των ρωσικών ειδικών δυνάμεων στις κρίσεις ομηρίας του Μπεσλάν και της Ντουμπρόβκα. Πρόκειται για ουσίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται ευρέως για καταστολή ψυχοπαθολογικών συμπτωμάτων, αλλά και για οπιοειδή καθώς επίσης και ειδικούς χημικούς συντελεστές, οι οποίοι δρουν επιλεκτικά στο νευρικό σύστημα και προκαλούν κρίσεις πανικού.

Στα πλαίσια της περαιτέρω έρευνας πάνω στον τομέα, η εκτίμηση του Τσέρνισεβ είναι πως θα πρέπει να δοθεί βάρος σε πεδία όπως το ESP research (εκ των προτέρων εκτίμηση της φύσεως κάποιου υλικού χωρίς να υπάρξει καν επαφή με αυτό, διάβασμα της σκέψης του υποκειμένου), Clairvoyance research (έρευνα πάνω στην ενόραση και την ικανότητα των υποκειμένων να παρατηρούν αντικείμενα τα οποία βρίσκονται πέραν του οπτικού φάσματος), τηλεπάθεια, τηλεκίνηση κτλ.

Χαρακτηριστικό δε της προχωρημένης έρευνας αποτελεί η ανακοίνωση της ρωσικής τηλεόρασης, πως οι ένοπλες δυνάμεις της έχουν ξεκινήσει anti-ESP εκπαίδευση, προκειμένου να διαφυλάξουν τα μηχανήματα και τις υποστάσεις του ανθρώπινου δυναμικού που απαρτίζουν το στράτευμα, ο Thomas, όμως απαντάει και πάλι, “The mind has no firewall”

Τα απόνερα της «απαγορευμένης γνώσης»: Ο Pauli, ο Jung και το παράδοξο του Αϊνστάιν

Ο Αϊνστάιν υπήρξε μεγάλος πολέμιος της κβαντομηχανικής και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό ώστε να διατυπώσει το εξής παράδοξο. Ένα ποντίκι παρατηρεί τη σελήνη, δηλαδή όντας παρατηρητής, το ποντίκι μπορεί να συνθέσει ολόκληρο το σύμπαν; Παρά το γεγονός πως τα λόγια αυτά διατυπώθηκαν στο ντελίριο του μεγάλου επιστήμονα, εντούτοις σχετίζονται με το χώρο, το χρόνο, τη συνείδηση και τον παρεμβατισμό στην ίδια τη συνείδηση. Πράγματι αν οι δομές του σύμπαντος είχαν καθαρά και μόνο δομική αξία, τότε όντως ακόμα και ένα ποντίκι μπορεί να τις συνθέσει.

Τι αλλάζει και δεν μπορεί να γίνει αυτή η σύνθεση; Η ροή των γεγονότων, δηλαδή η ροή της ίδιας της ενέργειας και η ίδια η ύλη, η οποία περνάει από φάσεις μειωμένης σε φάσεις μέγιστης, αν και πεπερασμένης, αναρχίας. Το παράδοξο του Αϊνστάιν μας θυμίζει τον κανόνα του Hess ή αλλιώς αξίωμα της αρχικής και τελικής κατάστασης, που διέπει τις χημικές αντιδράσεις. Δηλαδή ο υπολογισμός της ενθαλπίας, της εσωτερικής ενέργειας ενός συστήματος, δεν εξαρτάται από τα ενδιάμεσα στάδια, αλλά από την ίδια την αρχική και την τελική κατάσταση του συστήματος.

Μέσα σε αυτή τη συστημική προσέγγιση εμπίπτουν και οι όλες μελέτες για το συνειδητό και το ασυνείδητο καθώς επίσης και η οποιαδήποτε προσπάθεια εξήγησης του modus operandi ενός οπλικού συστήματος ή ακόμα και ενός ονείρου.

Ο Wolfgang Pauli στην αλληλογραφία του με τον Jung, ο οποίος ήταν ψυχοθεραπευτής του, αφού πέρασε τα πρώτα στάδια της ψυχανάλυσης, προσπάθησε να προσεγγίσει τις εικόνες που προβάλλει το ασυνείδητο μέσα από τα όνειρα, βασιζόμενος σε κανόνες της Φυσικής. Ήταν τέτοια η εμμονή του, που μέχρι και ο Jung του έγραψε πως κοίταζε μέσα στο ίδιο το χάος. Και όμως η επιστημονική έρευνα του Pauli στον τομέα του συλλογικού ασυνειδήτου του χάρισε το βραβείο Nobel, όταν ανακάλυψε τον τέταρτο κβαντικό αριθμό ή άλλως spin.

Η Κβαντομηχανική στην εποχή του Pauli δεχόταν τρεις κβαντικούς αριθμούς, τον κύριο (n), που έδειχνε το μέγεθος του ηλεκτρονιακού νέφους, του αζιμουθιακού (l), που έδειχνε το σχήμα του και του μαγνητικού (m), που αντιστοιχούσε το μαγνητικό πεδίο. Ο Pauli επινόησε την στροφορμή (s) ενός ηλεκτρονίου, μετά από κάποιο όνειρο, στο οποίο το ασυνείδητό του έστειλε μήνυμα πως στη φύση ο αριθμός 4 είναι δομικός.

Η σχέση μεταξύ συνειδητού και ασυνειδήτου μπορεί να καταστεί τόσο περίπλοκη και ασύμμετρη, ώστε πολλές φορές κάποιος να χαθεί μέσα στο χάος της έρευνας, αλλά ακόμα και σε αυτή το εξαιρετικά περίπλοκο σύνολο προσπαθειών, υπάρχουν διαβαθμίσεις ως προς το τι μπορεί να πάει στραβά.

Για παράδειγμα, ο Jung μέσα από τη θεωρία του για το συλλογικό ασυνείδητο, υποστήριζε την θεωρία των αρχετύπων. Για τον Jung υπήρχαν 3 θεμελιώδη αρχέτυπα: ο animus (για τις γυναίκες), η anima (για τους άντρες), το εγώ καθώς επίσης και η αντανάκλαση της σκιώδους πλευράς του εγώ, δηλαδή της σκιάς. Αυτά τα αρχέτυπα τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες αποτελούν τη θεμελιώδη θεώρηση αφενός της γνώσης για το αντίθετο φύλο, την ιδιοσυγκρασία και τις σκοτεινές πτυχές του εγώ, αφετέρου την αλληλεπίδραση τόσο μεταξύ των αρχετύπων όσο και των ανθρώπινων υποστάσεων κατ’επέκτασην.

Στην περίπτωση του Pauli, το αρχέτυπο της anima υπαγόταν στην άμεση επιρροή της εικόνας του πατέρα του, όπως είχε διαμορφωθεί στο συνειδητό του κομμάτι, γι’αυτό και οι τάσεις φυγής του από τις σχέσεις αφενός ή η εμπλοκή του σε σχέσεις με γυναίκες αμφιβόλου ηθικής προελεύσεως (dark anima). Η σχεδόν χαοτική φύση της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων σε υποατομικό επίπεδο, κατέστη εφαλτήριο για τον Pauli, προκειμένου να σκιαγραφήσει τα μοτίβα εκείνα, τα οποία δομούσαν την ανθρώπινη ψυχή σε επίπεδο ασυνειδήτου.

Την προσπάθεια σμίξης μεταξύ της κβαντομηχανικής επιστήμης και της ψυχοθεραπείας την τοποθέτησε στα πλαίσια του λεγόμενου synchronicity, στο οποίο εμπίπτουν φαινόμενα όπως η κίνηση άνευ δύναμης σε υποατομικό επίπεδο.

Μεταγενέστερος του Pauli και δίδοντας μιαν άλλη επαναστατική προέκταση της λεγόμενη ψυχολογίας του βάθους, υπήρξε ο Robert Anton Wilson, συγγραφέας του πασίγνωστου cult μυθιστορήματος illuminatus. Ο Wilson χρησιμοποίησε το υπόβαθρό του, αυτό της συμπεριφορικής ψυχολογίας, ούτως ώστε να ιδρύσει μια νέα σχολή ψυχολογίας, την Κβαντική. Στο βιβλίο του Quantum Psychology, πνέει μένεα εναντίον της σχολής της Κοπεγχάγης, η οποία ναι μεν θεμελίωσε την κβαντική θεωρία, αλλά υιοθέτησε άκρως συντηρητικά κριτήρια επαλήθευσης και αποδοχής συμπληρωματικών θεωριών, που μέχρι και σήμερα αποτελούν τροχοπέδη για τους θεωρητικούς.

Ο Wilson βασιζόμενος στη νέα εποχή της πληροφόρησης πραγματεύεται πως ο ανθρώπινος νους και οι δραστηριότητες εκείνες, οι οποίες συνθέτουν την ψυχή, ξεκινούν από υποατομικό επίπεδο προκειμένου να συνθέσουν μια υπερδομή, η οποία υπόκειται στους συμπαντικούς νόμους της εξελιξιμότητας και της προσαρμοστικότητας. Λόγω αυτών των δεδομένων, ο Wilson υποστηρίζει αυτό που έχει κάνει δόγμα η ρωσική επιστημονική κοινότητα, δηλαδή πως πρέπει να καταλάβουμε το software του εγκεφάλου, διότι ο εγκέφαλος δεν λαμβάνει πρωτογενή δεδομένα, αλλά ανασυνθέτει τα ερεθίσματα τα οποία λαμβάνει.

Η μαζική ροή των δεδομένων στον ανθρώπινο εγκέφαλο έχει πρωτοφανείς παρενέργειες και οδηγεί σε συμπτώματα μαζικής παράκρουσης, ψυχαναγκασμού και πάσης φύσεως καταθλιπτικού τύπου διαταραχές. Έρευνες, οι οποίες διεξήχθησαν πάνω στον τομέα της υπερφόρτισης του εγκεφάλου, κάνοντας χρήση μαγνητικού τομογράφου έδειξαν πως η μαζική ροή της πληροφόρησης, έχει το λεγόμενο threshold effect στη λειτουργία του νου, δηλαδή το ίδιο φαινόμενο που παρατηρείται σε μικροσκοπικό επίπεδο στα ένζυμα όταν υπάρχει υπερσυγκέντρωση υποστρώματος και προκαλεί την αναστολή του.

Στο μετρό των Αθηνών διαβάζουμε σε μια διαφήμιση: “Οι πληροφορίες που ανταλλάσσονται σε μια ώρα στο διαδίκτυο αντιστοιχούν (ή ακόμα και υπερτερούν) σε αυτές που ένας άνθρωπος του 18ου αιώνα θα λάμβανε σε όλη του τη ζωή”. Προσπαθώντας λοιπόν να ερμηνεύσουμε την ανταπόκριση του εγκεφάλου σε όλον αυτό τον πληροφοριακό βομβαρδισμό και βασιζόμενοι στα λεγόμενα του Wilson, συνάγουμε πως είναι εξαιρετικά πιθανό τα βιομόρια, που απαρτίζουν τον εγκέφαλο να κβαντίζονται με αποτέλεσμα να κβαντίζεται η υπερδομή της ανθρώπινης συνείδησης.

Αν το πάρει κάποιος “χονδρικά” τούτο συμβαίνει πρωτίστως από έλλειψη αποθηκευτικού χώρου. Για να διογκωθεί ο χώρος, πρέπει να ανοιχθούν τα “αμπάρια” του ασυνειδήτου, αλλά πριν φορτωθεί οτιδήποτε, προηγείται το “ξεσαβούρωμα”, κατά τη ναυτική ορολογία. Η Ψυχή τότε βιώνει μια διεργασία κάθαρσης, εφόσον καλείται να ενσωματώσει αρχέτυπα και να καθαρίσει σε επίπεδο συνειδητού τα παραπροιόντα του υποσυνειδησιακού μεταβολισμού.

Βρισκόμενο το άτομο σε αυτή τη διεργασία και με την πίεση να έχει λάβει εξωπραγματικές διαστάσεις, υιοθετεί προσωπικότητες με τον ίδιο τρόπο, που το ηλεκτρόνιο κβαντίζεται προκειμένου να βρεθεί σε δύο διαφορετικούς τόπους, την ίδια χρονική στιγμή! Το σοκ, όπως καταλαβαίνει κανείς, είναι τεράστιο όταν το άτομο διαπιστώνει πως η γάτα του Scroedinger δεν είναι ούτε πεθαμένη, ούτε ζωντανή, αλλά και ΤΑ ΔΥΟ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ!

Το Stall της συνειδητότητας και το τίμημα της εξελικτικής παλινδρόμησης: Η Ψυχοτρονική αποτελεί έναν τομέα, οι εφαρμογές του οποίου μπορούν, επίσημα πλέον, να απαντηθούν στο οπλοστάσιο μιας χώρας (ΗΠΑ, Ρωσία). Η έρευνα και ανάπτυξη πάνω στις νευροεπιστήμες έχει συμβάλλει στην ανάπτυξη οπλικών συστημάτων, τα οποία μπορούν να πλήξουν τη συνείδηση και να μετατρέψουν τους ανθρώπους σε άβουλα όντα.

Συχνά ακούμε την έκφραση: «Είναι επιλογή μου»  αλλά υπό τις υπάρχουσες συνθήκες, η έννοια της επιλογής και της ελεύθερης βούλησης αμφισβητείται ευρέως. Τούτο συμβαίνει όχι μόνο γιατί κάποιες χώρες έχουν στο οπλοστάσιό τους τέτοιου είδους μέσα και τα χρησιμοποιούν. Η συγκεκριμένη έρευνα δεν αποσκοπεί σε ένα πόρισμα, το οποίο δεν θα διαφέρει από τα ήδη υπάρχοντα συνομοσιολογικού και αυθαίρετου χαρακτήρα.

Μέσα από την παρουσίαση στοιχείων, που μπορούν να πλήξουν την ανθρώπινη ψυχή, διαχωρίσαμε μεταξύ των στρατιωτικών πειραμάτων και μιας καθημερινότητας, η οποία γίνεται ολοένα και πιο απαιτητική σε όλους τους τομείς. Είναι αλήθεια πως η κατάθλιψη αποτελεί την κυριότερη αιτία θανάτου στον κόσμο. Είναι επίσης αλήθεια πως τα ποσοστά ψυχαναγκασμού έχουν αυξηθεί με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου στον Δυτικό κόσμο, αλλά αυτό ενδεχομένως να μην οφείλεται (μόνο) σε εφαρμογές κάποιου state of the art υπερόπλου, το οποίο θέλει να μας μετατρέψει σε άβουλες μαριονέτες κάποιων διεθνικών κέντρων λήψης αποφάσεων.

Ο όγκος των δεδομένων, που καλείται να αφομοιώσει το λογισμικό του εγκεφάλου ανέρχεται περίπου στα 34 Gb ημερησίως. Δηλαδή αν υπολογίσουμε μέσες άκρες πως μια ταινία που κατεβάσουμε από το ίντερνετ έχει όγκο 1 Gb, τότε καλούμαστε να αφομοιώσουμε το περιεχόμενο 34 ταινιών κάθε μέρα (!!!).

Το ασυνείδητο και το συνειδητό αποτελούν μια συνέχεια, μια ενιαία γραμμή στο μεταίχμιο δύο κόσμων, του γήινου και του συμπαντικού. Μέχρι τώρα, εκείνο που κάναμε ήταν να ακολουθούμε τα πρότυπα κατά Φρόυντ και Γιούνγκ, προκειμένου να «δικαιολογηθούμε», για κάποιες τάσεις, που ελλοχεύουν στο ασυνείδητο. Η εξέλιξη, όμως, μιλάει, εκ των πραγμάτων, από μόνη της, πιέζοντας για το επόμενο στάδιο, που δεν είναι άλλο από την ενοποίηση του συμπαντικού και γήινου κόσμου μέσα στα πλαίσια της λεγόμενης Μοναδικότητας.

Ως μοναδικότητα ορίζεται ο ορίζοντας γεγονότων πέρα από τον οποίο καμία πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει για την περαιτέρω εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Πρακτικά όμως τι σημαίνει αυτό και ποιές οι προεκτάσεις του στο δικό μας τον κόσμο; Μέσα από την προσέγγιση της μονάδικοτητας, υποβαλλόμαστε τόσο κοινωνικά όσο και ατομικά σε συνεχόμενες και διαρκείς πιέσεις. Τούτο, έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της δραστηριότητας του κυτταρικού κύκλου και την επερχόμενη μεταφορά αυτής της πίεσης από το περιβάλλον στα γονίδια.

Μη γελιόμαστε, ο οργανισμός δε θέλει να πεθάνει, έτσι κάνει τα πάντα για να αντέξει τα νέα μέτρα και σταθμά, που του επιβάλλουν οι εξωγενείς παράγοντες. Συνεπώς μεταλλάσσεται και αναβαθμίζεται. Με αυτή την αναβάθμιση το ασυνείδητο και το συνειδητό, αλλάζουν ριζικά και το ασυνείδητο έρχεται να λειτουργήσει σαν μια εφεδρική δύναμη στήριξης του μετώπου του συνειδητού.

Κρίνοντας από τα παραπάνω, οι γενιές που δημιουργούνται εφεξής, απαρτιζόμενες από εκείνα τα άτομα, που κατάφεραν να αντεπεξέλθουν στους νόμους της φυσικής επιλογής, έρχονται να δράσουν συνδυασμένα, χρησιμοποιώντας τόσο το συνειδητό όσο και το ασυνείδητο μέρος του εγκεφάλου τους. Είναι μπορούμε να πούμε μια συμβολική έκβαση των πραγμάτων, τα οποία επιτάσσουν να βγουν όλα στο φως. Έτσι, οι φόβοι και τα απωθημένα, που ελλοχεύουν στο ασυνείδητο έρχονται να απαρτίσουν μια κβαντικά ολοκληρωμένη συνειδησιακή υπόσταση, ικανή να επικοινωνήσει με το ίδιο το σύμπαν.

Πληρώνουμε άραγε τις συνέπειες των εφαρμογών μιας πρώιμης και απαγορευμένης γνώσης; Θα δικαιωθούν όλοι από τον κοινωνικό αυτό Δαρβινισμό; Προφανώς όχι, αλλά ακόμα και αν δομήσουμε στο μέλλον μια κοινωνία υπερανθρώπων, θα έχουμε ήδη δομήσει μια κοινωνία δούλων – άβουλων ανθρωποειδών πρώτα, τα οποία είτε θα εξαφανιστούν είτε θα ζουν υποδεέστερα στις υπηρεσίες των εξελιγμένων κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσην πλασμάτων τους.

Και αυτό δεν είναι θεωρία συνομωσίας ούτε σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι τα απόνερα της οπισθοδρόμησης και της ανθρώπινης μισαλλοδοξίας, που ακόμα και το πόσιμο νερό μπορεί να το χρησιμοποιήσει σαν όπλο προκειμένου να καταστρέψει το περιβάλλον και τους γύρω του.

Αλέξανδρος Μπούφεσης: συγγραφέας του ιστορικού μυθιστορήματος «Οι Θεοί του Πολέμου, το χρονικό δύο ηρώων και μιας εισβολής» εκδόσεις Λιβάνη στην Ελλάδα και στην Αμερική από τον οίκο Nimble Books LLC

«Η ευφυία του Διαβόλου αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μέσα στην πλειάδα των “ανταρσιών”
που ήδη ξεπροβάλλουν από το Ηνωμένο Ανθρώπινο Σύμπαν, όλες εκτός από ΜΙΑ τον εξυπηρετούν.

Σε οποιαδήποτε “ανταρσία” – πρέπει να το τονίσουμε αυτό – ο Διάβολος βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά.
Συνειδητοποιούμε τη διάσταση της δύναμής του όταν καταλάβουμε ότι σε θέματα “κυριαρχίας”
βρισκόμαστε τουλάχιστον δύο παρτίδες πίσω»
Μωρίς Νταντέκ