AeroMobil: Το νέο ιπτάμενο αυτοκίνητο

Το νέο AeroMobil από σλοβακική εταιρεία έρχεται να λύσει οριστικά αυτό το πρόβλημα, μιας και μπορεί να πετάξει 430 μίλια με μια δεξαμενή βενζίνης, και όταν τα φτερά του διπλώσουν προς τα κάτω, να χωρέσει σε ένα κανονικό χώρο στάθμευσης, ενώ παίρνει επίσης κανονικό καύσιμο που υπάρχει σε κάθε πρατήριο καυσίμων.

Το Aeromobil είναι ένα «ιπτάμενο αυτοκίνητο», που έχει την τέλεια χρήση των υφιστάμενων υποδομών που δημιουργήθηκαν για αυτοκίνητα και αεροπλάνα, και ανοίγει τις πόρτες του για πραγματικά ταξίδια λέει η εταιρεία.

Η τελευταία έκδοση που βλέπεται στις φωτογραφίες και το βίντεο, είναι η τρίτη γενιά του σκάφους.

Το AeroMobil είναι το τρίτο πρωτότυπο και είναι έτοιμο να το δει ο κόσμος στις 29η Οκτωβρίου στο Φεστιβάλ Πρωτοπόρων στην Αυστρία.

Τί σημαίνει μπούρκα; Γιατί την φορούσαν στην αρχαιότητα;

Ξέρουν οι γυναίκες της Τουρκίας, οι μουσουλμάνες γυναίκες γενικά, τι σημαίνει μπούρκα, αυτό το κάλυμμα του κεφαλιού που, παράνομο σε πολλές μουσουλμανικές χώρες επί πολλά χρόνια, γενικεύθηκε τελευταία;

Αν γνώριζαν ασφαλώς δεν θα τη φορούσαν!

Η λέξη μπούρκα έχει προέλευση...
την ομιλούμενη γλώσσα στην πάλαι ποτέ Ασσυρία και εξέφραζε την κουλτούρα της περιοχής του σημερινού Ιράκ. Η μπούρκα ήταν «δείγμα και έμβλημα» μιας κατηγορίας γυναικών.

Προς τιμήν της ευγονικής θεάς του Φυσικού Έρωτα μια φορά στη ζωή τους η κάθε κοπέλα-γυναίκα έπρεπε «να γίνει πόρνη» και πήγαινε γι αυτό τον σκοπό στο δασός όπου βρισκόταν ο βωμός της θεάς. Οι γυναίκες της αριστοκρατίας κάλυπταν το κεφάλι τους με ένα χρωματιστό πανί για να μη τις γνωρίσουν οι άντρες που τις περίμεναν.

Ο Κεμάλ Ατατούρκ, γνωστής του «ρόλου» της μπούρκα, την  απαγόρευσε το 1923 με την ακόλουθη  συνταγματικού βάρους εγκύκλιο δυο παραγράφων: «Όλες οι γυναίκες στην  Τουρκία έχουν το δικαίωμα να ντύνονται όπως εκείνες επιθυμούν. Εξαιρούνται οι πόρνες οι οποίες οφείλουν να φορούν μπούρκα».

Την επόμενη όλες οι γυναίκες που κάλυπταν το κεφάλι τους πέταξαν την μπούρκα.

Εβδομήντα χρόνια αργότερα η κυβέρνηση Ερντογάν την επανέφερε – στο πλαίσιο των... πολιτικών ελευθερίων.

Αυτογνωσία: Είσαι αισιόδοξο ή απαισιόδοξο άτομο;

 ΜΗΠΩΣ ΒΛΕΠΕΤΕ ΤΗ ΖΩΗ ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΑ;

Μήπως κάθε πρωί που ξυπνάτε φοράτε τους παραμορφωτικούς φακούς της απαισιοδοξίας και αντικρίζετε τη ζωή μέσα από αυτούς;

 

Μήπως αισθάνεστε ότι η ζωή σας δεν είναι όπως ακριβώς τη θέλετε;  Μήπως νιώθετε ότι «κάτι δεν πάει καλά», χωρίς όμως να μπορείτε να το προσδιορίσετε πιο συγκεκριμένα; Όσο παράξενο ή αντιφατικό κι αν ακούγεται κάτι τέτοιο, ωστόσο δε σημαίνει ότι είστε απαραιτήτως απαισιόδοξο άτομο.  Γίνεται λοιπόν ένα αισιόδοξο άτομο να αρχίσει να βλέπει τα πράγματα απαισιόδοξα; Παρόλο που ακούγεται οξύμωρο, ωστόσο είναι κάτι συνηθισμένο.  Γιατί συμβαίνει αυτό;

 

Το οικογενειακό παράδειγμα

Στην παιδική ηλικία οι γονείς περνάνε ηθελημένα ή αθέλητα, με τα λόγια ή τη στάση τους, διάφορα σημαντικά μηνύματα τα οποία καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο το παιδί και στη συνέχεια ο ενήλικας βλέπει τη ζωή.  Έτσι, όταν ένα κατά τα άλλα αισιόδοξο άτομο μεγαλώνει σε μια οικογένεια όπου οι γονείς το φρενάρουν διαρκώς, προβάλλουν πάντα την αρνητική πλευρά των πραγμάτων, φοβούνται το χειρότερο και δεν τονίζουν τα καλά και τα ωραία, δίνουν παραδείγματα προς αποφυγή ή σε κάθε σχέδιο του παιδιού τους διαβλέπουν τις πιθανές παγίδες και δυσκολίες, τότε αυτό το παιδί μαθαίνει να είναι «κουμπωμένο» απέναντι σε κάθε τι καινούργιο.  Με αυτό τον τρόπο όμως, το άτομο βιώνει μια εσωτερική αντίφαση, που εύκολα μπορεί να γίνει σύγκρουση: από τη μία μεριά η φύση του που το ωθεί να είναι νεωτεριστικό, αισιόδοξο, να του αρέσουν οι αλλαγές τα σχέδια και οι δοκιμές, και από την άλλη μεριά η ανατροφή του, που το εμποδίζει να χαρεί αυτή ακριβώς την ιδιότητά του.

 

Οι εμπειρίες

Υπάρχουν κάποιες εμπειρίες στη ζωή μερικών ανθρώπων οι οποίες είναι τόσο αρνητικές, ή έχουν τέτοια ένταση, που αφήνουν ανεξίτηλα σημάδια στον ψυχισμό του.  Όταν κάποιο άτομο αισθάνεται ότι έχει τσακίσει κάτω από το βάρος μιας τέτοιας εμπειρίας, όταν έχει αμφισβητήσει τον εαυτό του και τους γύρω του, συχνά βλέπει τα πράγματα μέσα από το πρίσμα της απαισιοδοξίας.

 

Οι επιλογές

 Άλλοτε πάλι, ένα άτομο που δεν είναι απαραίτητα απαισιόδοξο βρίσκεται να ατενίζει τη ζωή με απαισιόδοξο τρόπο.  Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι έχει κάνει τέτοιες επιλογές στο φιλικό του περιβάλλον, οι οποίες, με κάποιον τρόπο, αποτελούν εμπόδιο.  Έτσι, με λανθασμένες επιλογές το άτομο αυτό μπορεί εύκολα να βρεθεί ανάμεσα σε άτομα που είναι αδιάφορα, εγωπαθητικά και τα οποία δεν του δίνουν ουσιαστική προσοχή, ή δεν ξέρουν πώς να αφουγκραστούν τις βαθύτερες ανάγκες του.  Από την άλλη, ένα περιβάλλον το οποίο δεν ενθαρρύνει μπορεί να δώσει μια απαισιόδοξη νότα στη ζωή του ανθρώπου.

Ακόμα, όταν οι ερωτικές σχέσεις τελματώνουν, γίνονται ρουτίνα ή παραμένουν από συνήθεια ή επειδή είναι βολικές, δημιουργούν ένα αδιάφορο ή και αρνητικό κλίμα.  Ο άνθρωπος που έχει επιλέξει μια τέτοια σχέση και μένει εγκλωβισμένος σε αυτή, τείνει να βλέπει τα πράγματα απαισιόδοξα, σαν να μην υπάρχουν άλλες επιλογές ή σαν να είναι καταδικασμένος σε μια σχέση που δεν του προσφέρει πολλά.  Ξεκινώντας από αυτή την ελλιπή συναισθηματική βάση, ο άνθρωπος σε αυτή την περίπτωση έχει μια απαισιόδοξη στάση.

 

Προσανατολισμός στο παρελθόν

Σε άλλες περιπτώσεις η εμμονή στο παρελθόν μπορεί από μόνη της να γίνει τροχοπέδη στην εξέλιξη του ανθρώπου και να του αφαιρέσει την ικανότητα να στρέφεται θετικά στο μέλλον.  Όταν κανείς αναπολεί τα γεγονότα και τις καταστάσεις του παρελθόντος και τις συγκρίνει με το παρόν, τονίζοντας τον «παλιό καλό καιρό» και τις δυσκολίες του σήμερα, ουσιαστικά δεν επιτρέπει στον εαυτό του να περάσει στο επόμενο βήμα, το οποίο είναι να προσανατολιστεί στο μέλλον.

 

Μηρυκασμός

 Ενώ ο απολογισμός του τι έχει κάνει κανείς, ποια είναι τα λάθη του και πώς μπορεί να βελτιωθεί είναι μια θετική διεργασία που οδηγεί στην αυτογνωσία, όταν γίνεται με στείρο τρόπο και με την τάση να αναμασάει κανείς τα ίδια και τα ίδια χωρίς να πηγαίνει τη σκέψη του ένα βήμα παραπέρα, τότε η διαδικασία αυτή στρέφεται εναντίον του εαυτού του.  Το κλειδί για να αξιοποιήσει κανείς την αυτοκριτική του και να μην την καταντήσει μηρυκασμό του τι του έχει συμβεί είναι να σκεφτεί πώς να αποφύγει τα λάθη του παρελθόντος, πώς να δημιουργήσει θετικές συνθήκες στη ζωή του και πώς να βρει λύσεις στα ζητήματα που τον απασχολούν.  Όταν δεν υπάρχει αυτό το σκέλος στην αυτοκριτική, τότε το άτομο μπλέκεται στα δίχτυα της απαισιοδοξίας και της τελμάτωσης.

 

Ψυχική κούραση

 Τέλος, όταν κανείς αισθάνεται ψυχική κούραση ή έχει στρεσαριστεί ιδιαίτερα, τείνει να βλέπει τη σκοτεινή και απαισιόδοξη πλευρά της ζωής, γιατί δεν έχει θετικά αποθέματα.

 

Ελπίδα για κάτι καλύτερο

Όταν κανείς όμως αρχίζει να βλέπει τα πράγματα με αρνητικό ή απαισιόδοξο τρόπο, στην πραγματικότητα στερεί από τον εαυτό του την ελπίδα ότι θα υπάρξουν και καλύτερες ημέρες.  Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι με μαγικό τρόπο όλα διορθώνονται, αλλά ότι όταν κανείς αποφασίσει να κάνει κάποιες αλλαγές στη ζωή του μπορεί να το πετύχει.  Θέτοντας μικρούς αλλά εφικτούς στόχους, πιστεύοντας ότι μπορεί κανείς να βελτιώσει τα πράγματα, ενεργώντας με σκοπό και στρατηγική, μπορεί κανείς να βγει από το τέλμα της απαισιοδοξίας και να ζήσει τη ζωή του με θετικό τρόπο.

Θερμίδες: Προσοχή στην ποιότητα ή την ποσότητα;

Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι θερμίδες είναι το μόνο που δημιουργεί λίπος. Με αυτό, λοιπόν, το σκεπτικό, όλοι θεωρούν ότι, για να χάσουν Βάρος, πρέπει να καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες. Φυσικά, υπάρχει δόση αλήθειας σε αυτό, αφού η περίσσια πρόσληψη θερμίδων σε σύγκριση με αυτές που καταναλώνουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, είτε για να υποστηρίξουμε τις Βιολογικές μας λειτουργίες είτε για να εξασφαλίσουμε ενέργεια στον οργανισμό μας για τις καθημερινές μας δραστηριότητες, μετατρέπεται στη μόνη μορφή ενέργειας που ο οργανισμός μας μπορεί να αποθηκεύσει, δηλαδή σε λίπος.

Μια από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις στον τομέα της σύγχρονης διαιτολογικής Βιοχημείας είναι ότι όλες οι θερμίδες δεν είναι ίδιες για το ανθρώπινο σώμα. Αν το ποσοστό του λίπους είναι πολύ υψηλό, ο λόγος δεν είναι μόνο ότι καταναλώνουμε πολλές θερμίδες από υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες, αλλά και ότι ένα μεγάλο μέρος από τις θερμίδες που καταναλώνουμε προέρχεται από θερμίδες λιπαρών.Έχουμε, δηλαδή, πολύ σωματικό λίπος ακριβώς γιατί τρώμε πολύ λίπος.

Πριν από μερικά χρόνια, οι επιστήμονες πίστευαν ότι όλες οι θερμίδες είναι ίδιες, ανεξάρτητα από το αν προέρχονταν από το κοτόπουλο, το μοσχάρι, τα θαλασσινά, τα μακαρόνια ή τις πατάτες. Η πεποίθηση αυτή αποδείχθηκε λανθασμένη, μια και το σώμα δε μετατρέπει εύκολα την ενέργεια από υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες σε αποθηκευμένο λίπος. Συγκεκριμένα, όταν καταναλώνουμε υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες, ένα ποσοστό περίπου το 25% των θερμίδων καταναλώνεται για τη διαδικασία πέψης, μεταφοράς και απορρόφησης. Το σώμα, δηλαδή, προτιμάει να χρησιμοποιεί τις θερμίδες από υδατάνθρακες για να παρέχει ενέργεια στον εγκέφαλο και τα μυϊκά κύτταρα, ενώ αξιοποιεί τις θερμίδες από πρωτεΐνες για τη διατήρηση ή και την αύξηση του κυτταρικού ιστού του σώματός μας. Όσον αφορά τις θερμίδες που προέρχονται από λίπος, το σώμα προτιμάει να τις αποθηκεύει σε σωματικό λίπος και γιατί η χημική δομή είναι περίπου ίδια και γιατί συνιστούν τη μόνη πηγή ενέργειας που αποθηκεύεται, αλλά και γιατί κατά τη διαδικασία πέψης, απορρόφησης και αποθήκευσης καταναλώνεται μόνο το 2% των θερμίδων. Κάτω από κανονικές συνθήκες διατροφής, ακόμα και αν τρώμε κάποιες φορές παραπάνω ποσότητες από υδατάνθρακες και πρωτεΐνες, οι θερμίδες από λίπος είναι αυτές που μετατρέπονται εύκολα σε λίπος. Με Βάση τα παραπάνω δεδομένα, όταν παίρνουμε εκατό θερμίδες από υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες, οι εβδομήντα πέντε φτάνουν ως θρεπτική και θερμιδική αξία στους ιστούς μας, ενώ οι άλλες είκοσι πέντε καταναλώνονται.

Όταν, όμως, παίρνουμε εκατό θερμίδες από λιπαρά, οι ενενήντα οχτώ φτάνουν στα κύτταρά μας ως θερμιδική και θρεπτική ουσία.Όπως, λοιπόν, γίνεται κατανοητό, οι θερμίδες από λίπος αξιοποιούνται εντελώς διαφορετικά από ό,τι οι θερμίδες από υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα να παρέχουν περίσσια ενέργεια, την οποία δεν τη χρειαζόμαστε και την αποθηκεύουμε υπό μορφή σωματικού λίπους στις λιποαποθήκες μας.

Όταν, λοιπόν, ακολουθούμε μια δίαιτα που στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στη μείωση των θερμίδων, χωρίς την ελάττωση των προσλαμβανόμενων λιπαρών, είναι απόλυτα βέβαιο ότι θα αποτύχουμε στο στόχο μας να χάσουμε λίπος. Και αυτό συμβαίνει γιατί, όπως έχουμε εξηγήσει, χίλιες θερμίδες με υψηλή αναλογία λιπαρών, μετά τις διαδικασίεςτης πέψης και της απορρόφησής τους, καταλήγουν να είναι περισσότερες από χίλιες θερμίδες χαμηλής ποσοστιαίας αναλογίας σε λιπαρά.

Όλοι πρέπει να παραδεχτούμε ότι, προκειμένου να απολαύσουμε για βραδινό το αγαπημένο μας φαγητό, το οποίο έχει μεγάλη θερμιδική αξία, δε διστάζουμε να μη φάμε όλη την ημέρα στερώντας από τον οργανισμό μας τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Φυσικά, η επιλογή αυτή είναι απόλυτα λανθασμένη. Οι λόγοι είναι πολλοί και σοβαροί. Κατ’ αρχάς, όταν κατά τη διάρκεια της ημέρας δεν τρώμε τις κατάλληλες τροφές, οι οποίες, φυσικά, περιέχουν και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπαρά], τότε, εκτός από αυτά, στερούμαστε Βιταμίνες και μέταλλα, η έλλειψη των οποίων επιβαρύνει τη λειτουργία του οργανισμού μας. Επιπλέον, όταν δεν προσλαμβάνουμε τις απαραίτητες θερμίδες ανά γεύμα, προκαλείται πτώση στο ρυθμό του μεταβολισμού μας λόγω της στέρησης θρεπτικών συστατικών, στην οποία ο οργανισμός μας αντιδρά με μείωση των απαιτήσεών του για ενέργεια. Παράλληλα, οι λιπαρές θερμίδες που προ - σλαμβάνουμε τις βραδινές ώρες καταλήγουν να αποθηκεύονται στον υποδόριο ιστό μας (λιποαποθήκες).

Η λύση στο πρόβλημα είναι ο ισορροπημένος τρόπος διατροφής και όχι οι υποθερμιδικές δίαιτες, οι οποίες βασίζονται στη συνεχή μείωση των θερμίδων, με συνέπεια ο οργανισμός να μένει χωρίς τις κατάλληλες προσλήψεις προϊόντων θρέψης (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπαρά), αλλά και χωρίς την απαραίτητη ποσότητα Βιταμινών και μετάλλων για την καλή Βιολογική δραστηριότητα. Το αποτέλεσμα είναι η σταδιακή μείωση του Βασικού μεταβολισμού, αλλά και ένα συνεχές αίσθημα κούρασης, ατονίας, εκνευρισμού και πτώσης της απόδοσης, γεγονός που λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας για τη συνέχιση της δίαιτας.

Ψάχνω δουλειά σε τσίρκο...

Στη ζωή μου πάντα περιτριγυριζόμουν από ανθρώπους που μου 'λεγαν πώς πρέπει να ζω. Τι να κάνω και τι να μην κάνω.
Έπαψα πλέον να συζητάω μαζί τους. Τους λέω μόνο "μάλιστα, είναι μια καλή ιδέα", και μετά κάνω το δικό μου...
Το σύμπαν είναι δημιούργημα της τύχης. Ηθικά αδιάφορο και εξαιρετικά βίαιο.
Και δυστυχώς διαπίστωσα πως ο έρωτας δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό γιατρικό ενάντια στην ωμότητα της ζωής...
Η ζωή είναι ένα τραίνο που σε οδηγεί στον τάφο. Αλλά εσύ έχεις δικαίωμα να διαλέξεις το βαγόνι που θα ταξιδέψεις. Θα μπεις σ' αυτό με τους καταθλιπτικούς ή στο άλλο με τους γλεντζέδες?
Η ζωή μοιάζει με το καζίνο. Κάποιες φορές κερδίζεις, αλλά στην τελική βγαίνεις πάντα χαμένος. Τουλάχιστον κοίτα να το διασκεδάσεις...
Το ξέρω, ζούμε μόνο μια φορά, αλλά φτάνει και περισσεύει αν περνάμε καλά.
Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω όσους ασχολούνται με την υστεροφημία τους.
"Τι θα 'θελες να λεν για σένα μετά από 500 χρόνια?", με ρωτάνε.
Πως "κρατιέται μια χαρά για την ηλικία του!", τους απαντάω.
Περνάω ενοχική φάση.
Νιώθω πως φταίω κι ας μην έχω κάνει τίποτα κακό! Μάλλον έχει δίκιο ο παπάς της ενορίας μου που λέει πως όλοι είμαστε ένοχοι ενώπιον του Θεού.
"Πιστεύεις στο Θεό?", με ρώτησε τις προάλλες.
"Όχι, πάτερ μου, αλλά κι αυτό με κάνει να αισθάνομαι πιο ένοχος!"...
Τον τελευταίο καιρό σκέφτομαι να γίνω εγκληματίας.
Νομίζω πως είναι καλή δουλειά. Πληρώνει καλά, τα ωράρια μου ταιριάζουν, θα είμαι ανεξάρτητος και θα γνωρίσω κι ενδιαφέροντες τύπους.
Καμιά ανθρώπινη ή θεία δικαιοσύνη δεν πρόκειται να με σταματήσει. Θα διαπράττω τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα και είμαι σίγουρος πως ούτε οι μπάτσοι θα με πιάσουν ούτε ο ουρανός θα πέσει να με πλακώσει.
Κοιτάζομαι στον καθρέφτη.
Μπα! Αδύνατον να σταδιοδρομήσω ως εγκληματίας.
Μάλλον θα πρέπει να ψάξω για δουλειά σε κανένα τσίρκο ως "ο ψηλότερος νάνος του κόσμου"!

Το κλειδί στις σχέσεις είναι η προσοχή !

Για όσο καιρό το «εγώ» θα κυριαρχεί στη ζωή μας, οι περισσότερες από τις σκέψεις μας, τις επιθυμίες μας και τις πράξεις μας θα πηγάζουν και θα αναδύονται στην επιφάνεια μέσα από την επιθυμία ή τις φοβίες μας. Έτσι, στις διάφορες σχέσεις που συνειδητά ή ασυνείδητα δημιουργούμε στη ζωή μας, είτε επιθυμούμε κάτι από το άλλο άτομο ή φοβόμαστε κάτι σ’ αυτό.

Αυτό που πιθανόν να επιθυμούμε απ’ τον άλλον μπορεί να είναι ευχαρίστηση ή υλικά οφέλη, αναγνώριση, επαίνους ή φροντίδα, ή απλώς μια ενίσχυση της αίσθησης του εαυτού μας μέσα απ’ τη σύγκριση μαζί του, που θα πιστοποιήσει ότι είμαστε, έχουμε ή γνωρίζουμε περισσότερα από αυτόν. Ακριβώς τα αντίθετα από όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως, είναι αυτά που φοβόμαστε στις σχέσεις μας. Ο μεγαλύτερος δε φόβος μας είναι ίσως ότι το άλλο άτομο με κάποιο τρόπο θα καταφέρει να μας μειώσει την αίσθηση της αξίας που έχουμε για τον εαυτό μας. Αυτός είναι και ο λόγος που στις αλληλεπιδράσεις μας με τα μικρά παιδιά νιώθουμε μεγάλη ασφάλεια.

Όλα όμως τα παραπάνω για να συμβούν προϋποθέτουν ένα ισχυρό εγώ που θα έχει ως αποτέλεσμα την απουσία του αληθινού εαυτού μας από την οποιαδήποτε σχέση προκύπτει στη διαδρομή μας. Όταν λοιπόν η παρούσα στιγμή γίνεται το σημείο εστίασης της προσοχής μας (αντί ένα μέσο που οδηγεί σε κάποιο στόχο) τότε υπερβαίνουμε την εγωκεντρική αυτοπεριστροφή μας και τον ασυνείδητο καταναγκασμό να εκμεταλλευόμαστε τους συνανθρώπους με τους οποίους συσχετιζόμαστε, με σκοπό την αυτοϊκανοποίηση και την αυτοενίσχυσή μας σε βάρος των άλλων. Όταν δίνουμε την πλήρη μας προσοχή και αφοσίωση σ’ οποιονδήποτε βρίσκεται σε αλληλεπίδραση μαζί μας εκείνη τη στιγμή, τότε εξορίζουμε το παρελθόν και το μέλλον από αυτή τη σχέση , εκτός από τις στιγμές εκείνες που αφορούν συγκεκριμένη συζήτηση πάνω σε πρακτικά θέματα. Όταν είμαστε παρόντες σε οποιαδήποτε σχέση, τότε παραιτούμαστε από την εννοιολογική ταυτότητα που έχουμε χτίσει για τον απέναντί μας, (την ερμηνεία που έχουμε μέσα στο κεφάλι μας για το ποιος είναι ο απέναντι και τι μας έχει κάνει στο παρελθόν) και είμαστε πλέον ικανοί να αλληλεπιδράσουμε, χωρίς τους εγωικούς μηχανισμούς της επιθυμίας ή του φόβου. Το κλειδί λοιπόν στις επιτυχημένες σχέσεις είναι η προσοχή!

Όλοι μας νομίζω έχουμε θαυμάσει (έστω κι αν δεν είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε μέχρι τώρα) μια αληθινή σχέση όπου τα μέρη που την απαρτίζουν κατάφεραν να υπερβούν τις επιθυμίες, τις φοβίες και τα εγωικά τους σύνδρομα. Στο χέρι μας και μόνον είναι να βιώσουμε αντίστοιχες καταστάσεις στη ζωή μας, δίνοντας περισσότερη προσοχή στον σύντροφό μας και περιορίζοντας τα θέλω μας και τους φόβους μας. Η αληθινή αγάπη έτσι κι αλλιώς ούτε θέλει, ούτε φοβάται τίποτα.

Ο καθαγιασμός τής δουλείας στον Χριστιανισμό, μέσα από τις «ιερές» γραφές και τα πατερικά κείμενα

Ένα από τα πάμπολλα κίβδηλα επιχειρήματα που επικαλούνται οι Ιουδαιοχριστιανοί, έτσι ώστε να αναδείξουν τον Χριστιανισμό σε «θρησκεία τής αγάπης», είναι ότι η Εκκλησία φύσει και θέσει τάχθηκε απέναντι στο φαινόμενο τής δουλείας. Το πάνε μάλιστα κι ένα βήμα παραπέρα και δεν είναι λίγοι αυτοί που ισχυρίζονται πως χάρις στον Χριστιανισμό και στην Εκκλησία εξαλείφθηκε η δουλεία.
Πολύ καλό για να είναι αληθινό όμως...
Ακόμη κι αν είχε όλη την καλή διάθεση η Εκκλησία, θα έπρεπε να έχει κάνει προηγουμένως την υπέρβαση και να έρθει σε ευθεία σύγκρουση, όχι μόνο με τούς «πατέρες», με πρώτον και καλύτερον τον απόστολο Παύλο, αλλά κι αυτή καθ' αυτή την Αγία Γραφή.
Στην πραγματικότητα, η δουλεία, σε γενικές γραμμές, όχι μόνο δεν αποδοκιμάζεται στα «ιερά» κείμενα, αλλά τουναντίον είναι αποδεκτή ως κάτι φυσιολογικό, ενώ κατά περίπτωσιν παρουσιάζεται λίγο πολύ κι ως...ευλογία και θέλημα Θεού. Οι δούλοι καλούνται να αποδεκτούν αδιαμαρτύρητα την κατάστασή τους, γιατί αυτό που είναι να λάβουν απ' τον Θεό, θα το λάβουν, είτε σκλαβωμένοι είτε ελεύθεροι. Οι δούλοι θα πρέπει να υποτάσσονται στον κύριό τους, όπως ακριβώς και στον Θεό.
Στην Παλαιά Διαθήκη, ο ίδιος ο «Πανάγαθος» παρουσιάζεται να δίνει οδηγίες...ομαλής δουλείας εντάσσοντάς την σε ένα, ας το πούμε, νομοθετικό πλαίσιο. Στην Καινή Διαθήκη, ακόμη και ο Ιησούς κάνει διάκριση μεταξύ δούλου και κυρίου, ενώ, όπως προαναφέρθηκε, αυτός που δίνει πραγματική παράσταση, είναι ο ιδρυτής τού Χριστιανισμού, ο Παύλος.
Από τον χορό τής εξύψωσης τής δουλείας, φυσικά δεν θα μπορούσαν να λείπουν και τα καθάρματα τής βρόμικης χριστιανικής ιστορίας, οι επονομαζόμενοι «πατέρες», όπως π.χ. ο Μέγας Βασίλειος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Όπως μάλιστα, πολύ «όμορφα», το έθεσε κι ένας άλλος «σοφός» τής Εκκλησίας και «διδάσκαλος τού Γένους», ο Νικόδημος ο Αγιορείτης, «η δουλεία δεν βλάπτει την πίστην», ή όπως ακόμη πιο «σωστά», το έθεσε ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Καθόλου δεν βλάπτει η δουλεία, αλλ’ ωφελεί μάλιστα»...
ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ
Γένεσις (9: 25-27):
«καὶ εἶπεν· ἐπικατάρατος Χαναάν· παῖς οἰκέτης ἔσται τοῖς ἀδελφοῖς αὐτοῦ. καὶ εἶπεν· εὐλογητὸς Κύριος ὁ Θεὸς τοῦ Σήμ, καὶ ἔσται Χαναὰν παῖς οἰκέτης αὐτοῦ πλατύναι ὁ Θεὸς τῷ Ἰάφεθ, καὶ κατοικησάτω ἐν τοῖς οἴκοις τοῦ Σὴμ καὶ γενηθήτω Χαναὰν παῖς αὐτοῦ».
[Μετάφραση: «Και είπε: Επικατάρατος ο Χαναάν· θα είναι δούλος των δούλων στους αδελφούς του. Και είπε: Ευλογητός ο Κύριος ο Θεός τού Σημ· και ο Χαναάν θα είναι σ' αυτόν δούλος· ο Θεός θα πλατύνει τον Ιάφεθ, και θα κατοικήσει στις σκηνές τού Σημ, και ο Χαναάν θα είναι σ' αυτόν δούλος».]
Έξοδος (21: 1-11):
«Και ταῦτα τὰ δικαιώματα, ἃ παραθήσῃ ἐνώπιον αὐτῶν. ἐὰν κτήσῃ παῖδα Ἑβραῖον, ἓξ ἔτη δουλεύσει σοι· τῷ δὲ ἑβδόμῳ ἔτει ἀπελεύσεται ἐλεύθερος δωρεάν. ἐὰν αὐτὸς μόνος εἰσέλθῃ, καὶ μόνος ἐξελεύσεται· ἐὰν δὲ γυνὴ συνεισέλθῃ μετ᾿ αὐτοῦ, ἐξελεύσεται καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ. καὶ ἐὰν δὲ ὁ κύριος δῷ αὐτῷ γυναῖκα, καὶ τέκῃ αὐτῷ υἱοὺς ἢ θυγατέρας, ἡ γυνὴ καὶ τὰ παιδία ἔσται τῷ κυρίῳ αὐτοῦ, αὐτὸς δὲ μόνος ἐξελεύσεται. ἐὰν δὲ ἀποκριθεὶς εἴπῃ ὁ παῖς, ἠγάπησα τὸν κύριόν μου καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ παιδία, οὐκ ἀποτρέχω ἐλεύθερος· προσάξει αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πρὸς τὸ κριτήριον τοῦ Θεοῦ καὶ τότε προσάξει αὐτὸν ἐπὶ τὴν θύραν ἐπὶ τὸν σταθμόν, καὶ τρυπήσει ὁ κύριος αὐτοῦ τὸ οὖς τῷ ὀπητίῳ, καὶ δουλεύσει αὐτῷ εἰς τὸν αἰῶνα. ἐὰν δέ τις ἀποδῶται τὴν ἑαυτοῦ θυγατέρα οἰκέτιν, οὐκ ἀπελεύσεται, ὥσπερ ἀποτρέχουσιν αἱ δοῦλαι. ἐὰν μὴ εὐαρεστήσῃ τῷ κυρίῳ αὐτῆς ἣν αὐτῷ καθωμολογήσατο, ἀπολυτρώσει αὐτήν· ἔθνει δὲ ἀλλοτρίῳ οὐ κύριός ἐστι πωλεῖν αὐτήν, ὅτι ἠθέτησεν ἐν αὐτῇ. ἐὰν δὲ τῷ υἱῷ καθομολογήσηται αὐτήν, κατὰ τὸ δικαίωμα τῶν θυγατέρων ποιήσει αὐτῇ. ἐὰν δὲ ἄλλην λάβῃ ἑαυτῷ, τὰ δέοντα καὶ τὸν ἱματισμὸν καὶ τὴν ὁμιλίαν αὐτῆς οὐκ ἀποστερήσει. ἐὰν δὲ τὰ τρία ταῦτα μὴ ποιήσῃ αὐτῇ, ἐξελεύσεται δωρεὰν ἄνευ ἀργυρίου».
[Μετάφραση: «Και οι κρίσεις, που θα εκθέσεις μπροστά τους, είναι αυτές: Αν αγοράσεις έναν δούλο, Εβραίο, έξι χρόνια θα δουλέψει· και στον έβδομο θα αφήνεται ελεύθερος, δωρεάν. Αν ήρθε μόνος, μόνος και θα αφήνεται· αν είχε γυναίκα, τότε και η γυναίκα του θα αφήνεται μαζί του. Αν το αφεντικό του τού έδωσε γυναίκα και γέννησε σ' αυτόν γιους ή θυγατέρες, η γυναίκα και τα παιδιά της θα είναι του αφεντικού της, αυτός όμως θα αφήνεται μόνος. Αλλά, αν ο δούλος πει φανερά: Αγαπώ το αφεντικό μου, τη γυναίκα μου, και τα παιδιά μου, δεν θα αφεθώ ελεύθερος· τότε, το αφεντικό του θα τον φέρει στους κριτές· και θα τον φέρει στη θύρα ή στον παραστάτη τής θύρας, και το αφεντικό του θα τρυπήσει το αυτί του με ένα τρυπητήρι· και θα τον δουλεύει παντοτινά. Και αν κάποιος πουλήσει τη θυγατέρα του για δούλη, δεν θα αφεθεί όπως αφήνονται οι δούλοι. Αν δεν αρέσει στο αφεντικό της, που την αρραβωνιάστηκε για τον εαυτό του, τότε θα την απολυτρώσει· δεν έχει εξουσία να την πουλήσει σε ξένο έθνος, επειδή της φέρθηκε άπιστα. Αν, όμως, την αρραβώνιασε με τον γιο του, θα κάνει σ' αυτή σύμφωνα με το δικαίωμα των θυγατέρων. Αν πάρει για τον εαυτό του μια άλλη, δεν θα της στερήσει την τροφή, τα ενδύματά της, και το χρέος του γάμου σ' αυτή. Αν, όμως, δεν της κάνει τα τρία αυτά, τότε θα φύγει δωρεάν, χωρίς χρήματα».]
Έξοδος (21: 20-21 και 26-27):
«ἐὰν δέ τις πατάξῃ τὸν παῖδα αὐτοῦ ἢ τὴν παιδίσκην αὐτοῦ ἐν ράβδῳ καὶ ἀποθάνῃ ὑπὸ τὰς χεῖρας αὐτοῦ, δίκῃ ἐκδικηθήσεται. ἐὰν δὲ διαβιώσῃ ἡμέραν μίαν ἢ δύο, οὐκ ἐκδικηθήσεται· τὸ γὰρ ἀργύριον αὐτοῦ ἐστιν. [...] ἐὰν δέ τις πατάξῃ τὸν ὀφθαλμὸν τοῦ οἰκέτου αὐτοῦ ἢ τὸν ὀφθαλμὸν τῆς θεραπαίνης αὐτοῦ, καὶ ἐκτυφλώσῃ, ἐλευθέρους ἐξαποστελεῖ αὐτοὺς ἀντὶ τοῦ ὀφθαλμοῦ αὐτῶν. ἐὰν δὲ τὸν ὀδόντα τοῦ οἰκέτου ἢ τὸν ὀδόντα τῆς θεραπαίνης αὐτοῦ ἐκκόψῃ, ἐλευθέρους ἐξαποστελεῖ αὐτοὺς ἀντὶ τοῦ ὀδόντος αὐτῶν».
[Μετάφραση: «Και αν κάποιος χτυπήσει τον δούλο του ή τη δούλη του με ράβδο, και πεθάνει κάτω από τα χέρια του, οπωσδήποτε θα τιμωρηθεί. Αν, όμως, ζήσει μία ημέρα ή δύο δεν θα τιμωρηθεί· επειδή, είναι δικό του χρήμα. Αν κάποιος χτυπήσει το μάτι τού δούλου του ή το μάτι τής δούλης του, και τον τυφλώσει, θα τον αφήσει ελεύθερο, εξαιτίας του ματιού του. Και αν βγάλει το δόντι τού δούλου του ή το δόντι τής δούλης του, θα τον αφήσει ελεύθερο εξαιτίας του δοντιού του».]
Λευιτικόν (25: 42-55):
«διότι οἰκέται μού εἰσιν οὗτοι, οὓς ἐξήγαγον ἐκ γῆς Αἰγύπτου· οὐ πραθήσεται ἐν πράσει οἰκέτου. οὐ κατατενεῖς αὐτὸν ἐν τῷ μόχθῳ, καὶ φοβηθήσῃ Κύριον τὸν Θεόν σου. καὶ παῖς καὶ παιδίσκη, ὅσοι ἂν γένωνταί σοι ἀπὸ τῶν ἐθνῶν, ὅσοι κύκλῳ σού εἰσιν, ἀπ᾿ αὐτῶν κτήσεσθε δοῦλον καὶ δούλην· καὶ ἀπὸ τῶν υἱῶν τῶν παροίκων τῶν ὄντων ἐν ὑμῖν, ἀπὸ τούτων κτήσεσθε καὶ ἀπὸ τῶν συγγενῶν αὐτῶν, ὅσοι ἂν γένωνται ἐν γῇ ὑμῶν, ἔστωσαν ὑμῖν εἰς κατάσχεσιν. καὶ καταμεριεῖτε αὐτοὺς τοῖς τέκνοις ὑμῶν μεθ᾿ ὑμᾶς, καὶ ἔσονται ὑμῖν κατόχιμοι εἰς τὸν αἰῶνα· τῶν δὲ ἀδελφῶν ὑμῶν τῶν υἱῶν Ἰσραήλ, ἕκαστος τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ οὐ κατατενεῖ αὐτὸν ἐν τοῖς μόχθοις. Ἐὰν δὲ εὕρῃ ἡ χεὶρ τοῦ προσηλύτου ἢ τοῦ παροίκου τοῦ παρὰ σοί, καὶ ἀπορηθεὶς ὁ ἀδελφός σου πραθῇ τῷ προσηλύτῳ ᾒ τῷ παροίκῳ τῷ παρὰ σοὶ ἢ ἐκ γενετῆς προσηλύτῳ, μετὰ τὸ πραθῆναι αὐτῷ, λύτρωσις ἔσται αὐτοῦ· εἷς τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ λυτρώσεται αὐτόν. ἀδελφὸς πατρὸς αὐτοῦ ἢ υἱὸς ἀδελφοῦ πατρὸς λυτρώσεται αὐτὸν ἢ ἀπὸ τῶν οἰκείων τῶν σαρκῶν αὐτοῦ, ἐκ τῆς φυλῆς αὐτοῦ, λυτροῦται αὐτόν· ἐὰν δὲ εὐπορηθεὶς ταῖς χερσὶ λυτρῶται ἑαυτόν, καὶ συλλογιεῖται πρὸς τὸν κεκτημένον αὐτὸν ἀπὸ τοῦ ἔτους, οὗ ἀπέδοτο ἑαυτὸν αὐτῷ ἕως τοῦ ἐνιαυτοῦ τῆς ἀφέσεως, καὶ ἔσται τὸ ἀργύριον τῆς πράσεως αὐτοῦ ὡς μισθίου· ἔτος ἐξ ἔτους ἔσται μετ᾿ αὐτοῦ. ἐὰν δέ τινι πλεῖον τῶν ἐτῶν ᾖ, πρὸς ταῦτα ἀποδώσει τὰ λύτρα αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ἀργυρίου τῆς πράσεως αὐτοῦ· ἐὰν δὲ ὀλίγον καταλειφθῇ ἀπὸ τῶν ἐτῶν εἰς τὸν ἐνιαυτὸν τῆς ἀφέσεως, καὶ συλλογιεῖται αὐτῷ κατὰ τὰ ἔτη αὐτοῦ, καὶ ἀποδώσει τὰ λύτρα αὐτοῦ. ὡς μισθωτὸς ἐνιαυτὸν ἐξ ἐνιαυτοῦ ἔσται μετ᾿ αὐτοῦ· οὐ κατατενεῖς αὐτὸν ἐν τῷ μόχθῳ ἐνώπιόν σου. ἐὰν δὲ μὴ λυτρῶται κατὰ ταῦτα, ἐξελεύσεται ἐν τῷ ἔτει τῆς ἀφέσεως αὐτὸς καὶ τὰ παιδία αὐτοῦ μετ᾿ αὐτοῦ· ὅτι ἐμοὶ οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ οἰκέται εἰσί, παῖδές μου οὗτοί εἰσιν, οὓς ἐξήγαγον ἐκ γῆς Αἰγύπτου· ἐγὼ Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν».
[Μετάφραση: «Επειδή, δούλοι μου είναι αυτοί, που έβγαλα από τη γη τής Αιγύπτου· δεν θα πουλιούνται, καθώς πουλιέται ο δούλος. Δεν θα δεσπόζεις επάνω του με αυστηρότητα· αλλά θα φοβηθείς τον Θεό σου. Και ο δούλος σου και η δούλη σου, όσους κι αν έχεις, από τα έθνη που είναι γύρω σας, απ' αυτά θα αγοράζεις δούλον και δούλη. Κι ακόμα, από τους γιους των ξένων, που παροικούν μεταξύ σας, απ' αυτούς θα αγοράζετε, και από τις συγγένειές τους, που βρίσκονται μεταξύ σας, όσοι γεννήθηκαν στη γη σας· και θα είναι σε σας για ιδιοκτησία. Και θα τους έχετε κληρονομιά για τα παιδιά σας, ύστερα από σας, για να τους κληρονομήσουν ως ιδιοκτησία· δούλοι σας θα είναι παντοτινά· όμως, επάνω στους αδελφούς σας, τους γιους Ισραήλ, δεν θα εξουσιάζετε, ο ένας επάνω στον άλλον, με αυστηρότητα. Και όταν ο ξένος, κι εκείνος που παροικεί μαζί σου, πλουτίσει, και ο αδελφός σου, που είναι μαζί του, φτωχύνει, και πουληθεί σε ξένον, που παροικεί μαζί σου ή στη γενεά τής συγγένειας του ξένου· αφού πουληθεί, θα εξαγοραστεί ξανά· ένας από τα αδέλφια του θα τον εξαγοράσει· ή ο θείος του ή ο γιος τού θείου του, θα τον εξαγοράσει ή ένας εξ αίματος συγγενής του από τη συγγένειά του θα τον εξαγοράσει· ή, αν ο ίδιος ευπόρησε, θα εξαγοράσει ο ίδιος τον εαυτό του. Και θα λογαριάσει με τον αγοραστή του, από τον χρόνο που πουλήθηκε σ' αυτόν, μέχρι τον χρόνο τής άφεσης· και η τιμή τής πώλησής του θα είναι σύμφωνα με τον αριθμό των χρόνων· ανάλογα με τον χρόνο ενός μισθωτού θα του λογαριαστεί. Αν μένουν πολλά χρόνια, ανάλογα μ' αυτά θα αποδώσει την τιμή τής εξαγοράς του από το ασήμι με το οποίο αγοράστηκε. Και αν υπολείπονται λίγα χρόνια, μέχρι το χρόνο τής άφεσης, θα κάνει λογαριασμό μαζί του, και σύμφωνα με τα χρόνια του θα αποδώσει την τιμή τής εξαγοράς του. Ως ετήσιος μισθωτός θα είναι μαζί του· δεν θα δεσπόζει επάνω του με αυστηρότητα μπροστά σου. Και αν δεν εξαγοραστεί κατά τα χρόνια αυτά, τότε θα απελευθερωθεί στον χρόνο τής άφεσης, αυτός και τα παιδιά του μαζί του. Επειδή, οι γιοι τού Ισραήλ είναι δούλοι σε μένα· δούλοι μου είναι, τους οποίους έβγαλα από τη γη τής Αιγύπτου. Εγώ είμαι ο Κύριος ο Θεός σας».]

ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ
Κατά Ματθαίον (10: 24):
«Οὐκ ἔστιν μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν κύριον αὐτοῦ».
[Μετάφραση: «Δεν υπάρχει μαθητής ανώτερος από τον δάσκαλο ούτε δούλος ανώτερος από τον κύριό του».]
(Απαραίτητη διευκρίνιση: Τα λόγια αυτά αποδίδονται στον ίδιον τον Ιησού).
Προς Τιμόθεον Α' (6: 1-2):
«Ὅσοι εἰσὶν ὑπὸ ζυγὸν δοῦλοι, τοὺς ἰδίους δεσπότας πάσης τιμῆς ἀξίους ἡγείσθωσαν, ἵνα μὴ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ διδασκαλία βλασφημῆται. οἱ δὲ πιστοὺς ἔχοντες δεσπότας μὴ καταφρονείτωσαν, ὅτι ἀδελφοί εἰσιν, ἀλλὰ μᾶλλον δουλευέτωσαν, ὅτι πιστοί εἰσι καὶ ἀγαπητοὶ οἱ τῆς εὐεργεσίας ἀντιλαμβανόμενοι».
[Μετάφραση: «Όσοι είναι κάτω από ζυγό δουλείας, ας θεωρούν τούς κυρίους τους άξιους κάθε τιμής, για να μη δυσφημείται το όνομα του Θεού και η διδασκαλία. Εκείνοι δε που έχουν κυρίους πιστούς, ας μη τους καταφρονούν, επειδή είναι αδελφοί· αλλά, ας δουλεύουν προθυμότερα, επειδή, αυτοί που απολαμβάνουν την ευεργεσία, είναι πιστοί και αγαπητοί».]
Προς Τίτον (2: 9-10):
«Δούλους ἰδίοις δεσπόταις ὑποτάσσεσθαι, ἐν πᾶσιν εὐαρέστους εἶναι, μὴ ἀντιλέγοντας, μὴ νοσφιζομένους, ἀλλὰ πίστιν πᾶσαν ἐνδεικνυμένους ἀγαθήν, ἵνα τὴν διδασκαλίαν τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Θεοῦ κοσμῶσιν ἐν πᾶσιν».
[Μετάφραση: «Τους δούλους να τους νουθετείς να υποτάσσονται στους δικούς τους κυρίους, να τους ευαρεστούν σε όλα, να μη αντιμιλούν· να μη οικειοποιούνται τα ξένα πράγματα, αλλά να δείχνουν κάθε αγαθή πίστη· για να στολίζουν σε όλα τη διδασκαλία τού σωτήρα μας Θεού».]
Προς Κολοσσαείς (3: 22):
«Οἱ δοῦλοι ὑπακούετε κατὰ πάντα τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις, μὴ ἐν ὀφθαλμοδουλίαις, ὡς ἀνθρωπάρεσκοι, ἀλλ' ἐν ἁπλότητι καρδίας, φοβούμενοι τὸν Θεόν».
[Μετάφραση: «Οι δούλοι, υπακούτε σε όλα στους κατά σάρκα κυρίους σας, όχι με οφθαλμοδουλεία, ως ανθρωπάρεσκοι, αλλά με απλότητα καρδιάς, έχοντας φόβο προς τον Θεό».]
Προς Εφεσίους (6: 5-8):
«Οἱ δοῦλοι ὑπακούετε τοῖς κυρίοις κατὰ σάρκα μετὰ φόβου καὶ τρόμου ἐν ἁπλότητι τῆς καρδίας ὑμῶν ὡς τῷ Χριστῷ, μὴ κατ' ὀφθαλμοδουλίαν ὡς ἀνθρωπάρεσκοι, ἀλλ' ὡς δοῦλοι τοῦ Χριστοῦ, ποιοῦντες τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἐκ ψυχῆς, μετ' εὐνοίας δουλεύοντες ὡς τῷ Κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις, εἰδότες ὅτι ὃ ἐάν τι ἕκαστος ποιήσῃ ἀγαθόν, τοῦτο κομιεῖται παρὰ τοῦ Κυρίου, εἴτε δοῦλος εἴτε ἐλεύθερος.».
[Μετάφραση: «Οι δούλοι, υπακούτε στους κατά σάρκα κυρίους σας με φόβο και τρόμο, με απλότητα της καρδιάς σας, σαν στον Χριστό· όχι με οφθαλμοδουλεία, ως ανθρωπάρεσκοι, αλλ' ως δούλοι Χριστού· εκπληρώνοντας το θέλημα του Θεού από ψυχής, δουλεύοντας με καλή διάθεση σαν να το κάνετε στον Κύριο, και όχι σε ανθρώπους· ξέροντας ότι κάθε ένας ό,τι καλό κάνει, αυτό θα πάρει από τον Κύριο, είτε δούλος είτε ελεύθερος».]
Προς Κορινθίους Α' (7: 21):
«δοῦλος ἐκλήθης; μή σοι μελέτω· ἀλλ' εἰ καὶ δύνασαι ἐλεύθερος γενέσθαι, μᾶλλον χρῆσαι».
[Μετάφραση: «Κλήθηκες δούλος; Μη σε μέλει· αλλά ακόμα κι αν μπορείς να γίνεις ελεύθερος, μεταχειρίσου το καλύτερα (προτίμησε τη δουλεία)».]
Πέτρου Α' (2: 18-19):
«οἱ οἰκέται ὑποτασσόμενοι ἐν παντὶ φόβῳ τοῖς δεσπόταις, οὐ μόνον τοῖς ἀγαθοῖς καὶ ἐπιεικέσιν, ἀλλὰ καὶ τοῖς σκολιοῖς· τοῦτο γὰρ χάρις, εἰ διὰ συνείδησιν Θεοῦ ὑποφέρει τις λύπας, πάσχων ἀδίκως».
[Μετάφραση: «Οι δούλοι, υποτάσσεστε με κάθε φόβο στους κυρίους σας, όχι μονάχα στους αγαθούς και επιεικείς, αλλά και στους διεστραμμένους· επειδή, αυτό είναι χάρη, το να υποφέρει κάποιος λύπες εξαιτίας τής συνείδησης στον Θεό, πάσχοντας άδικα».]

ΕΞΩΒΙΒΛΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Διδαχή τών Δώδεκα Αποστόλων (4: 11):
«Ὑμεῖς δὲ οἱ δοῦλοι ὑποταγήσεσθε τοῖς κυρίοις ὑμῶν ὡς τύπῳ θεοῦ ἐν αἰσχύνῃ καὶ φόβῳ».
[Μετάφραση: «Εσείς οι δούλοι να υποτάσσεστε στους κυρίους σας, με ντροπή και φόβο, όπως και στον Θεό».]
Μέγας Βασίλειος (Βιβλιοθήκη Ελλήνων Πατέρων, τ. 53, σελ. 207-208):
«Όσοι δούλοι ευρίσκονται υπό ζυγόν και προσφεύγουν στις αδελφότητες των εκκλησιών, αφού τους νουθετήσουν οι αδελφότητες να γίνουν υπάκουοι και αφού τους βελτιώσουν, να τους παραδίδουν στους δεσπότες τους... Ο ζυγός της δουλείας κατά τρόπον αρεστόν κατορθούμενος από τον Κύριο, κάνει αυτόν που τον υπομένει, άξιο της βασιλείας των ουρανών».
Μέγας Βασίλειος (Λόγος Β´ περί νηστείας):
«Οι δούλοι (να δέχονται την νηστεία), (όπως) την ανάπαυση από τους συνεχείς καμάτους της υπηρεσίας».
Ιωάννης ο Χρυσόστομος (Εις την Α΄ Κορινθίους oμιλία, κεφ. 19, σελ. 535):
«Όπως ακριβώς δεν ωφελεί καθόλου η περιτομή ούτε βλάπτει η έλλειψις περιτομής, έτσι ούτε βλάπτει η δουλεία ούτε ωφελεί η ελευθερία... Και δια να καταδείξη τούτο με μεγαλυτέραν σαφήνειαν λέγει (σ.σ.: αναφέρεται στον Παύλο, ερμηνεύοντας την «Προς Κορινθίους Α'») "αλλά και αν ημπορείς να γίνεις ελεύθερος, χρησιμοποίησε περισσότερον την δουλείαν"· δηλαδή να είσαι περισσότερο δούλος. Και διατί τέλος πάντων αυτόν που δύναται να ελευθερωθεί τον συμβουλεύει να παραμείνη δούλος. Διότι θέλει να δείξη ότι καθόλου δεν βλάπτει η δουλεία, αλλ’ ωφελεί μάλιστα... Και γνωρίζω μεν ότι μερικοί ισχυρίζονται ότι το είπε (ο Παύλος) περί ελευθερίας, υποστηρίζοντες ότι σημαίνει, εάν ημπορείς να ελευθερωθής, ελευθερώσου... Δεν λέγει λοιπόν τούτο, αλλ’ εκείνο που είπα προηγουμένως, θέλων να δείξη ότι δεν κερδίζει τίποτε περισσότερον αυτός που γίνεται ελεύθερος και επομένως, λέγει, και αν ακόμη εξαρτάται από σένα να ελευθερωθής, μάλλον μένε ως δούλος».
Σύνοδος Γάγγρας στην Παφλαγονία (Κανόνας 3):
«Ει τις δούλον, προφάσει θεοσεβείας, διδάσκοι καταφρονείν δεσπότου και αναχωρείν της υπηρεσίας και μη μετ’ ευνοίας και πάσης τιμής τώ εαυτού δεσπότη εξυπηρετείσθαι, ανάθεμα έστω».
[Μετάφραση: «Εάν κάποιος, με το πρόσχημα τής ευσέβειας, προτρέψει έναν δούλο να εγκαταλείψει την υπηρεσία του και να δραπετεύσει από τον αυθέντη του, αντί να τον υπηρετεί με καλή θέληση και κάθε τιμή, να αναθεματίζεται».]
Νικόδημος ο Αγιορείτης (Γάμος και Παρθενία):
«Αν ήσουν, λέγει (σ.σ.: αναφέρεται στον Παύλο, ερμηνεύοντας την «Προς Κορινθίους Α'»), χριστιανός, δούλος και επίστευσας, μη φρόντιζε περί τούτου μηδέ ταράττου πως είσαι δούλος και εξαγορασμένος σκλάβος τινός, διά τι η δουλεία τόσον δεν σε βλάπτει εις την πίστην και εις την ψυχήν, ώστε οπού, και αν ημπορής να ελευθερωθής από την δουλείαν, μεταχειρίσου ακόμη περισσότερον την δουλείαν, ήτοι δούλευε και δος τον εαυτόν σου εις την δούλευσιν του αυθέντου σου».
Κοσμάς ο Αιτωλός (Διδαχή Ε'):
«Τριακόσιους χρόνους μετά την Ανάστασιν του Χριστού μας, έστειλεν ο Θεός τον άγιον Κωνσταντίνον και εστερέωσε βασίλειον χριστιανικόν∙ και το είχαν χριστιανοί το βασίλειον 1150 χρόνους. Ύστερα το εσήκωσεν ο Θεός το βασίλειον από τους Χριστιανούς και ήφερε τον Τούρκο μέσα από την Ανατολήν και του το έδωκε δια εδικόν μας καλόν… Και τι; Άξιος ήτον ο Τούρκος να έχη βασίλειον; Αλλά ο Θεός του το έδωκε δια το καλόν μας. Και διατί δεν ήφερεν ο Θεός άλλον βασιλέα, οπού ήτον τόσα ρηγάτα (=βασίλεια) εδώ κοντά να τους το δώση, μόνον ήφερε τον Τούρκον μέσαθε από την Κοκκινην Μηλιά και του το εχάρισε; Διατί ήξευρεν ο Θεός πως τα άλλα ρηγάτα μας βλάπτουν εις την Πίστιν, και ο Τούρκος δεν μας βλάπτει, άσπρα (=χρήματα) δώσ’ του και καβαλλίκευσέ τον από το κεφάλι. Και δια να μην κολασθούμεν το έδωκε του Τούρκου και τον έχει ο Θεός τον Τούρκον ωσάν σκύλλον να μας φυλάη».
Και το ανεπανάληπτο, από τον ίδιο «άγιο» (Διδαχή Γ'):
«Η τέλεια αγάπη είναι να πουλήσεις όλα σου τα πράγματα και να τα δώσεις ελεημοσύνη, κι εσύ να πουληθείς σκλάβος. Και όσα παίρνεις, να τα δίνεις όλα ελεημοσύνη».
Με βάση τα παραπάνω, είναι να απορεί κάποιος, γιατί η Εκκλησία ήταν ο καλύτερος συνέταιρος τής εκάστοτε θεοκρατικής ρωμαϊκής και μετέπειτα βυζαντινής εξουσίας, καθώς αργότερα και τής οθωμανικής, αλλά και κατ' επέκτασιν κάθε χριστιανικής δουλοκτητικής κοινωνίας;
 

Να γίνουμε το παράδειγμα

"Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν" έλεγαν οι αρχαίοι Λακεδαιμόνιοι. Πόση σχέση άραγε έχει ο σημερινός νεοέλληνας με τους αρχαίους προγόνους του; Ο χαρακτήρας είναι ένα πεδίο που πρέπει να κάνει την διαφορά μεταξύ των νεοελλήνων και ημών, που αγωνιζόμαστε για έναν άλλο ελληνικό πολιτισμό. Με τη νεοελληνική κοινωνία έχουμε πολιτισμική διαφορά. Αν δεν έχουμε... ή οι ιδέες μας είναι λάθος ή εμείς.

Ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα των νεοελλήνων (με την χειρότερη έννοια του όρου) είναι η ματαιοδοξία, η προσπάθεια αυτοπροβολής και η μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Η αλαζονεία προσπαθεί να καλύψει μία κενή πνευματική και ψυχική οντότητα, φανερώνοντας ανασφάλεια.

 Μία παλιά παροιμία βγαλμένη από την λαϊκή σοφία, λέει "ο άδειος ντενεκές κάνει τον μεγαλύτερο θόρυβο". Πόσο δίκιο είχαν αυτές οι παλιές γενιές ανθρώπων που αν και δεν πήγαν ποτέ σχολείο, διέθεταν όμως παιδεία. Η παιδεία, δεν αποκτάται μέσα από το σημερινό σχολείο και το πανεπιστήμιο.

 Αντιθέτως σήμερα είναι χαρακτηριστικό το φαινόμενο μιας ολόκληρης γενιάς με άνεση απόκτησης πτυχίων και τραγική έλλειψη παιδείας. Η έλλειψη παιδείας λοιπόν έχει γεμίσει το κοινωνικό τοπίο με τέτοιους "ντενεκέδες" που μάλιστα έχουν και μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Πνευματικά όμως βρίσκονται στο μηδέν. Τους καταλαβαίνει κανείς και από την γλωσσική έκφραση, που είναι καθρέπτης της ψυχής.

Αυτό που καταφέρνει ένα μηδενικό που προσπαθεί πάντα να μειώσει όλους τους άλλους και να αυτοκολακεύεται, είναι... να γίνει "νούμερο". Και χωρίς να έχει συναίσθηση του επιπέδου του, αισθάνεται πράγματι ανωτερότητα ως νούμερο. Αν ανάγουμε αυτή την κατάσταση από ατομικό σε ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο, έχουμε γύρω μας μία οικτρή νεοελληνική πραγματικότητα. Ένα ολόκληρο έθνος νεοβαρβάρων, διακατέχεται από μία γελοία νεοελληνική "μαγκιά" χωρίς να έχει καμία συναίσθηση της ουσιαστικής του κενότητας και ψάχνοντας πάντα να μειώσει όλους τους άλλους για να καλύψει την δική του κατάντια και τις δικές του ευθύνες. Οι άνθρωποι που έχουν το γνώθι σ’ αυτόν ή που τουλάχιστον προσπαθούν να έχουν αυτογνωσία, διακατέχονται και από μετριοφροσύνη. Δεν έχουν καμία ανάγκη αυτοπροβολής. Μα όσοι έχουν αισθήματα κατωτερότητας μέσα τους, όσοι δεν είναι συμφιλιωμένοι με τον εαυτό τους, διακατέχονται από το σύνδρομο ανεπάρκειας και συνεχούς ανάγκης αλαζονικής συμπεριφοράς.

Ζούμε σε μια εποχή έντονης καυχησιάρικης προβολής. Είναι ένα νεοελληνικό χαρακτηριστικό που βρίσκεται εντελώς απέναντι από τις ιδέες μας και τη φυσιογνωμία μας. Εάν θέλουμε να αλλάξουμε την πραγματικότητα, το πρώτο βήμα είναι η αυτοκριτική και η αυτογνωσία. Η μετριοφροσύνη. Και ας μας απαντούν πολλές φορές με αστεία αναίδεια ότι "η μετριοφροσύνη είναι για τους μέτριους". Οφείλουμε να προσπαθούμε να είμαστε εμείς οι ίδιοι το παράδειγμα του ανθρώπου που επιθυμούμε για την κοινωνία του αύριο. Αν δεν αλλάξουμε πρώτα εμείς, δεν είναι δυνατόν να αλλάξουμε την κοινωνία και να διαπλάσουμε νέους συντρόφους. Αντιθέτως αν δεν προσπαθούμε να αλλάξουμε την νοοτροπία μας ακολουθώντας τον δύσκολο δρόμο της Αρετής, τότε θα παραμείνουμε ένα ακόμη προϊόν του κοινωνικού σκουπιδότοπου. Και τα σκουπίδια προσελκύουν μόνο μύγες και σκουλήκια. Ο πόλεμος ξεκινά πρώτα από τον ίδιο μας τον εαυτό για να διαπλάθουμε παράλληλα ένα κίνημα διαφορετικών ανθρώπων που θα διαμορφώσουν με τη σειρά τους και μια νέα πραγματικότητα.

Μάθε πως να διαλέγεις τους ανθρώπους

Μάθε να ενεργοποιείς και να ερμηνεύεις σωστά τις πληροφορίες. Όλοι μας συσσωρεύουμε «σοφία», δηλαδή εμπειρίες και γνώσεις που υπάρχουν μέσα στην αποθήκη του εγκεφάλου και που αποτελούν τη φαιά ουσία αυτού που ονομάζουμε διαίσθηση. Δεν έχουν, βέβαια, όλοι οι άνθρωποι εξίσου εύκολη πρόσβαση σε αυτήν. Όμως, με λίγη εξάσκηση η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί.

Η Αν Τζερς, πνευματίστρια και συγγραφέας του βιβλίου Instant Intuition τονίζει: «Όλοι έχουμε φυσικά ένστικτα, αλλά παρασυρόμενοι από τον ξέφρενο ρυθμό της ζωής μας, δεν τα βλέπουμε». Η ίδια λοιπόν προτείνει ορισμένα απλά βήματα που θα μας βοηθήσουν να ενεργοποιήσουμε την διαίσθησή μας, αξιοποιώντας τις πληροφορίες, όσον αφορά το ποιούς ανθρώπους γνωρίζουμε ή συναναστρεφόμαστε.

1. Διαλέξτε πέντε ανθρώπους στη ζωή σας. Επιλέξτε (1) κάποιον που λατρεύετε, (2) ένα πρόσωπο με το οποίο περνάτε καλά, (3) κάποιον βαρετό, (4) ένα άτομο που σας έχει συγχύσει, (5) ένα πρόσωπο που έχει φέρει την ευτυχία ή κάτι καλό στη ζωή σας.

2. Πάρτε το πρώτο πρόσωπο – κάποιον που αγαπάτε πολύ. Φέρτε τον σαν εικόνα στο μυαλό σας. Θα δείτε πως υπάρχουν τόσα πολλά θετικά συναισθήματα που σας γεννά αυτό το άτομο.

3. Τώρα δώστε έμφαση σε αυτόν που σας διασκεδάζει. Χαμογελάστε, αφού σας έρχονται στο νου κάποια σκηνικά που έχετε ζήσει μαζί. Σημειώστε τα συναισθήματα που νιώθετε.

4. Φέρτε στο νου σας ένα άτομο που σας προκαλεί ανία. Ίσως αυτός ο άντρας ή η γυναίκα είναι ένας συνάδελφος ή ένα φλερτ. Σημειώστε πώς αισθάνεστε, πώς στέκεστε ή κάθεστε όταν είστε κοντά τους.

5. Σκεφτείτε ένα άτομο που σας έχει αναστατώσει. Ένα φίλο που σας φέρθηκε άδικα, μία σχέση που έληξε άδοξα. Σημειώστε πως νοιώθετε σήμερα και πως νοιώθατε όταν ήσασταν κοντά τους.

6. Τέλος, φέρτε στη μνήμη σας κάποιον ο οποίος σας βοήθησε. Τώρα ενεργοποιήστε και τη δική σας ψυχική κεραία, κρατώντας στη μνήμη σας τα σήματα που σας δίνει κάθε άνθρωπος. Αφού έχετε ξεκαθαρίσει τα συναισθήματά σας, και έχετε ξεχωρίσεις τις πληροφορίες, φροντίστε να περνάτε το χρόνο σας με ανθρώπους που κάνουν τη ζωή σας ομορφότερη.

Όλη αυτή η διαδικασία με τη σειρά της προκαλεί θετική στάση απέναντι στα πράγματα, η οποία συνεχώς εξελίσσεται. Έπειτα από λίγο καιρό εξάσκησης μαθαίνετε να χρησιμοποιείτε τις πληροφορίες και την ενέργεια τους οπότε πλέον θα γνωρίζετε ποιον να πλησιάσετε και ποιον να αποφύγετε, γιατί όλοι οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι, χώρια που δεν είναι καν άνθρωποι.

Τοις κείνων κρίμασι πειθόμενοι

Η ιστορία της αρχαίας Ελλάδας αποτελείται από δύο κεφάλαια. Στο πρώτο βρίσκονται ο Όμηρος, ο Παρθενώνας, ο Φειδίας, ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Δημόκριτος, ο Ευκλείδης, ο Αισχύλος, ο Αρχιμήδης, ο Ηράκλειτος, ο Απελλής, ο Αριστοφάνης, κι αναρίθμητοι άλλοι, που έβαλαν τις βάσεις του Δυτικού πολιτισμού και της επιστήμης, συχνά με τρόπο αξεπέραστο.

Στο άλλο βρίσκονται, ο καταστροφικός Πελοποννησιακός Πόλεμος, ο επαγγελματίας προδότης Αλκιβιάδης, η καταστροφή της Μήλου από την Αθηναϊκή Συμμαχία (το ΝΑΤΟ της εποχής), ο ζηλόφθονος αγράμματος Αθηναίος που ζητάει από τον Αριστείδη να (υπο)γράψει τον εξοστρακισμό του επειδή βαρέθηκε να ακούει να τον αποκαλούν “δίκαιο”, ο καυγάς του Θεμιστοκλή και του Ευρυβιάδη απέναντι στο περσικό στόλο στη Σαλαμίνα, η συκοφαντία ότι ο Φειδίας έκλεψε μέρος του χρυσού από το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς, η καταδίκη σε θάνατο των οκτώ Αθηναίων επικεφαλής του στόλου ύστερα από τη νίκη τους επί του σπαρτιατικού στις Αργινούσες για πολιτικές σκοπιμότητες, ο διωγμός, η εξορία, και η θανάτωση δεκάδων “ανδρών επιφανών”,κλπ., κλπ, κλπ.

Για όσο διάστημα θα εστιάζουμε στο πρώτο κεφάλαιο για να νοιώθουμε “περήφανοι απόγονοι”, και όχι στο δεύτερο για να ντρεπόμαστε και για να προσπαθούμε να βελτιωθούμε, δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ και τίποτα σε αυτή τη χώρα.H μακροχρόνια επαναληπτικότητα αυτής της αθλιότητας δείχνει ότι όντως δεν θα αλλάξει ποτέ και τίποτα, διότι αν άλλαζε θα παύαμε να ήμασταν Έλληνες: ένας απίστευτος λαός, ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο.

Οι άγιοι και οι σατανάδες

Ο Σοπενχάουερ είχε πει ότι οι θρησκείες είναι σαν τις κωλοφωτιές, έχουν ανάγκη το σκοτάδι για να λάμψουν. Πραγματικά, για όποιον έχει μάτια να δει και την τιμιότητα να πιστέψει στα μάτια του, σε όλες τις εποχές οι θρησκείες επέβαλλαν την αμάθεια και το σκοταδισμό.

Στο όνομα του Θεού δικαιολόγησαν την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, νομιμοποίησαν τη δουλεία, επικρότησαν την αμορφωσιά των λαών και δίδαξαν την υποταγή και την εγκαρτέρηση. Ο πνευματικός σκοταδισμός και η ιδεολογική τρομοκρατία ήταν το μεταφυσικό μορμολύκειο στις οδούς της κυριαρχίας τους, καθώς στο «φύλλο πορείας» τους ήταν γραμμένο ότι το κοινωνικό καθεστώς καθιερώθηκε από το θεό και δεν μπορεί να αλλάξει με τη θέληση των ανθρώπων.
Αυτό είναι το έδαφος πάνω στο οποίο λιπαίνονταν οι διώξεις των διανοουμένων που αναζητούσαν νέους δρόμους στην επιστήμη. Γι’ αυτό θεώρησαν ότι η ελεύθερη επιστημονική έρευνα έθετε σε κίνδυνο τον ιδεολογικό τους μανδύα και γι’ αυτό έδωσαν τις «μάχες» τους ενάντια σε φωτεινά και ανήσυχα πνεύματα της ανθρωπότητας.
Ο μαρξισμός όταν εξετάζει το ζήτημα της θρησκείας δεν ξεχνά το βασικό: τις ταξικές (και συνεπώς εξαιρετικά κοσμικές) αναγκαιότητες που μετέτρεψαν τη θρησκεία σε πλευρά των καθορισμένων κοινωνικών σχέσεων, αλλά και σε «εργαλείο» αναπαραγωγής αυτών των σχέσεων.

Χριστιανισμός και Βυζάντιο. Ο χριστιανισμός έδωσε τα διαπιστευτήριά του μόλις άρχισε να αποκτά εξουσία, με αποτέλεσμα την πυρπόληση της Σεραπείου βιβλιοθήκης από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Α’ με επίσκοπο Αλεξανδρείας τον Θεόφιλο. Τον ακολούθησε, το 529, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός, ο οποίος έκλεισε την Ακαδημία Πλάτωνος στην Αθήνα. Στις μαύρες του σελίδες καταγράφεται και ο τραγικός θάνατος της Υπατίας.
Στο Βυζάντιο, ο χριστιανισμός κυνήγησε λυσσαλέα όποια επιστημονική φωνή διατύπωνε κάτι που ξέφευγε από τα θεόπνευστα κείμενα της Εκκλησίας. Ο Μιχαήλ Ψελλός, λόγιος και φιλόσοφος, κατέστη γρήγορα ύποπτος στους εκκλησιαστικούς κύκλους, και ο πατριάρχης Ξιφιλίνος τον κατηγόρησε ότι ήθελε να ανατρέψει τον χριστιανισμό και να εισαγάγει τις δοξασίες του Πλάτωνα και του στωικού Χρυσίππου. Ο Μ.Ψελλός υποχρεώθηκε σε δημόσια ομολογία. Ο Ιωάννης ο Ιταλός, καθηγητής Φιλοσοφίας στη θέση του Ψελλού, κατηγορήθηκε ότι δίδασκε αίρεση, ότι θεωρούσε την ύλη άναρχη και αδημιούργητη και ότι δεχόταν ως υπαρκτές τις πλατωνικές ιδέες. Παρ’ όλο που δήλωσε μετάνοια, αρχικά περιορίστηκε σε μονή και κατόπιν καταδιώχθηκε γιατί θεωρήθηκε ότι η διδασκαλία του παρακινούσε στην επαναφορά της παλαιάς θρησκείας.
Ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων προσπάθησε ν’ αναστήσει τον παλαιό ελληνικό βίο. Το αποτέλεσμα ήταν το έργο του «Νόμων Συγγραφή» να μη σώζεται ολόκληρο γιατί κάηκε έπειτα από απόφαση του Σχολάριου μόλις αυτός έγινε πατριάρχης.

Χριστιανισμός και Δύση. Η διαμάχη της Καθολικής Εκκλησίας με τους εκπροσώπους της επιστήμης κατά τον Μεσαίωνα είναι γνωστή, κομβικό δε σημείο υπήρξε η θέση του Ήλιου και της Γης στο σύμπαν. Πώς είναι δυνατόν βιβλικά χωρία όπως: «και γαρ εστερέωσε την οικουμένην ήτις ου σαλευθήσεται» (Ψαλμοί 93:1), «και ανατέλλει ο ήλιος και δύει ο ήλιος και τις τον τόπον αυτού έλκει» (Εκκλησιαστής, 1:5), «εποίησε σελήνην εις καιρούς, ο ήλιος έγνω την δύσιν αυτού» (Ψαλμός 104: 19), που είναι ο λόγος του Θεού, να μη λένε την αλήθεια; Αξιωματικά, η θεωρούμενη θεόπνευστη Παλαιά Διαθήκη είναι η θεωρητική βάση πάνω στην οποία θα υποδουλώνονται η έρευνα και η ελεύθερη σκέψη.
Η αποδεκτή θεωρία από την Καθολική Εκκλησία ήταν αυτή του Κλαύδιου Πτολεμαίου που έλεγε ότι η Γη ήταν ακίνητη, βρισκόταν στο κέντρο του σύμπαντος, ενώ ο Ηλιος και τα άλλα ουράνια σώματα περιστρέφονταν γύρω της.
Ο Κοπέρνικος απέδειξε ότι η Γη κινείται γύρω από τον άξονά της και μαζί με τους άλλους πλανήτες κινείται και γύρω από τον Ηλιο. Ο ίδιος, όμως, φοβόταν τις διώξεις της Εκκλησίας και μόνο πριν πεθάνει αποφάσισε να δώσει για εκτύπωση το έργο του «Για την κίνηση των ουρανίων σωμάτων». Η Καθολική Εκκλησία κατέταξε το έργο του στον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων και καταδίωξε με λύσσα όσους συμμερίζονταν τη διδασκαλία του.
Λίγα χρόνια αργότερα ο Ιταλός φιλόσοφος Τζορντάνο Μπρούνο βεβαίωνε ότι το σύμπαν είναι άπειρο και βρίσκεται σε διαρκή κίνηση. Η διδασκαλία του, όμως, έβαζε σε αμφισβήτηση τη μοναδικότητα της ενανθρώπισης του υιού του Θεού. Η Εκκλησία καταδίωξε τον Μπρούνο, που έπεσε στα χέρια της Ιεράς Εξέτασης, έμεινε εφτά χρόνια στη φυλακή, αρνήθηκε να απαρνηθεί τις απόψεις του και κάηκε στη Ρώμη το 1600.
Η Εκκλησία καταδίωξε επίσης και τον Γαλιλαίο, ο οποίος  άρχισε να εξετάζει τον Ουρανό με τηλεσκόπιο. Αρχικά στις 16 Φεβρουαρίου 1616 με την απειλή ποινής από την Ιερά Εξέταση τον ανάγκασαν να ανακαλέσει, του απαγόρεψαν να μιλάει και να γράφει για την περιστροφή της Γης, τον περιόρισαν στο σπίτι του ελέγχοντας όλες τις κινήσεις του και απομονώνοντάς τον.
Η θεωρία του Γαλιλαίου -και των υπόλοιπων επιστημόνων- κλόνιζε την ιδεολογική θωράκιση του χριστιανισμού, γιατί πώς συνδυάζεται η θεωρία της κίνησης της Γης με το χριστιανικό δόγμα της ανάληψης του Χριστού στον ουρανό; Η Γραφή έλεγε ότι Ουρανός και Γη είχαν δημιουργηθεί για χάρη του ανθρώπου. Πώς μπορούσε να ισχύει αυτό αν η Γη δεν ήταν παρά ακόμα ένας πλανήτης που περιστρεφόταν γύρω από τον ήλιο;
Ο Αγγλος φιλόσοφος Ρότζερ Μπέικον δίδασκε ότι βάση της αληθινής επιστήμης πρέπει να είναι το πείραμα και τα μαθηματικά. Το 1277 ο πάπας Νικόλαος Ε’ τον καταδίκασε για τις καινοτομίες του και τον φυλάκισε 14 χρόνια. Ο Μπέικον βγήκε από τη φυλακή πολύ μεγάλος και πέθανε πολύ γρήγορα ενώ βρισκόταν σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Το 12 αι. έζησε ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους του μεσαίωνα, ο Αβερρόης. Ο μουσουλμανικός κλήρος κατηγόρησε τον Αβερρόη για αθεΐα και γιατί πρόβαλλε την ελληνική φιλοσοφία σε βάρος της μωαμεθανικής ορθοδοξίας. Ο Αβερρόης εξορίστηκε από την Κόρδοβα και τα έργα του κάηκαν. Ο πάπας, στη συνέχεια, αφόρισε τον Αβερρόη (το 1240 και το 1513) και η Καθολική Εκκλησία καταδίωξε σκληρά τους οπαδούς του.
Ο Βέλγος Α. Βεσάλ (16ος αι.) θεμελίωσε την επιστήμη της ανατομίας. Με βάση την ανατομία των πτωμάτων έγραψε το μεγάλο έργο «Για την κατασκευή του ανθρώπινου σώματος». Η ισπανική ιερά εξέταση τον καταδίκασε σε θάνατο από τον οποίο σώθηκε την τελευταία στιγμή.
Ο Ρ. Ντεκάρτ μελέτησε κυρίως τα μαθηματικά και τη φυσική αλλά επεκτάθηκε, επίσης, σε ζητήματα φυσιολογίας και ψυχολογίας. Το 1633, μετά την καταδίκη του Γαλιλαίου, ματαιώνει την έκδοση του έργου του «Ο κόσμος». Το 1641 απαγορεύεται η διδασκαλία των έργων του στα κολέγια των Ιησουιτών.

Χριστιανισμός και Ελλάδα. Η Εκκλησία της Ελλάδας παρουσίασε τα ίδια στοιχεία του συντηρητισμού, της μισαλλοδοξίας και του σκοταδισμού. Οι θετικές επιστήμες, τα μαθηματικά, η φυσική, η χημεία, ήταν απαγορευμένα για τους ρασοφόρους ως πηγή αθεΐας.
Το έτος 1819 το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέδωσε «πατριαρχική εγκύκλιο» για την ανάσχεση της διάδοσης των φυσικομαθηματικών επιστημών με τίτλο «Περί της σημερινής κατάστασης των κοινών του γένους μας ελληνομουσείων (=σχολείων)» και κάλεσε πατριαρχική σύνοδο με στόχο «την καθαίρεσιν των φιλοσοφικών (=φυσικομαθηματικών) μαθημάτων». Από τη σύνοδο που συνήλθε τον Μάρτιο του 1821, μόλις λίγες ημέρες πριν από την έκρηξη της Επανάστασης, εξεδόθη κείμενο κατά των Μαθηματικών, της Φυσικής και των επιστημών γενικότερα.
Το πόσο προσπάθησε να «φρενάρει» η Εκκλησία τη διάδοση των Επιστημών και των Γραμμάτων του Γένους το μαρτυρά και η «Χριστιανική Απολογία» του διευθυντή της Πατριαρχικής Σχολής της Κωνσταντινουπόλεως Αθ. Πάριου, γραμμένη στα 1800: «Μακράν η διαλεκτική σχέση. Μακράν η πολύσχημος Γεωμετρία. Μακράν η κενέμφατος Αλγεβρα. Μακράν κάθε ανθρώπινη επιστήμη και μάθησις. Εις τα εξ αποκαλύψεως δεν ζητείται απόδειξις, αλλά πίστις».
Έτσι κυνηγήθηκαν, αφορίστηκαν δάσκαλοι και επιστήμονες που ήταν φορείς της επιστήμης και της λογικής σκέψης. Η μοίρα των πρωτοπόρων του ελληνικού διαφωτισμού δείχνει την αντιμετώπιση που είχαν από την «εθναρχούσα Εκκλησία».
Ο Μεθόδιος Ανθρακίτης (1650/60-1736) καταδικάστηκε το 1721 για τις φιλοσοφικές απόψεις του από το Πατριαρχείο και υποχρεώθηκε το έτος 1725 σε δημόσια καύση των χειρογράφων του.
Ο Ευγένιος Βούλγαρης (1716-1806) εισήγαγε στην Ελλάδα τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών, της νεότερης φιλοσοφίας και της λατινικής γλώσσας. Οι ιερείς επιχείρησαν να τον λιθοβολήσουν στα Ιωάννινα και τον κυνήγησαν ως άθεο.
Ο Χριστόδουλος Παμπλέκης, λόγιος και δάσκαλος, αφορίστηκε το 1793 μετά το θάνατό του από τον πατριάρχη Νεόφυτο τον Ζ’.
Στις 23 Οκτωβρίου του 1839 ο Θεόφιλος Καΐρης αφορίζεται από την Εκκλησία. Τον οδηγούν σε μοναστήρι στη Σκιάθο όπου υπόκειται σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια.
Ο Κωνσταντίνος Κούμας μπορεί να μην αφορίστηκε, αλλά κυνηγήθηκε ανελέητα.
Βέβαια, ούτε οι Ευρωπαίοι διαφωτιστές γλίτωσαν από τη μανία του ελληνικού εκκλησιαστικού μηχανισμού! Για παράδειγμα, το έτος 1776 «καταδικάστηκε» και «αναθεματίστηκε» πανηγυρικά από τον πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, Σοφρώνιο Β’, ο Βολταίρος και το ίδιο επαναλήφθηκε το έτος 1793 από τον πατριάρχη Νεόφυτο Ζ’, δεκαπέντε χρόνια μετά το θάνατο του μεγάλου διανοητή.

Εμφάνιση vs Διατροφή

Η φυσιογνωμία της ελκυστικότητας υπό όρους κοινωνικής μόδας

Στην καθημερινότητά μας ερχόμαστε σε επαφή με ένα μεγάλο αριθμό εικόνων, φωτογραφιών και μηνυμάτων που απεικονίζουν, παρουσιάζουν και διαφημίζουν το «τέλειο». Αψεγάδιαστα πρόσωπα και σώματα μάς κατακλύζουν, κάνοντας μας να αναρωτιόμαστε για τη δική μας εμφάνιση, για τη δική μας εικόνα. Πώς φαινόμαστε στους άλλους; Τι γνώμη έχουν οι άλλοι για εμάς; Αρέσω σε αυτόν; Πώς θα χάσω περισσότερα κιλά; Είδες την τάδε ηθοποιό πόσο όμορφη είναι; Τα πάντα περιστρέφονται γύρω από την εικόνα και η σύγκριση στην οποία προβαίνουμε είναι αναπόφευκτη και μοιραία.

Η ομορφιά και η ελκυστικότητα δεν αποτελούν πλέον απλές έννοιες, αλλά οριοθετούν το ποια φυσιογνωμία θεωρείται “ in style” και το ποια “out of style” και τη φορτίζουν είτε με θετική είτε με αρνητική συναισθηματική χροιά στο πλαίσιο της σύγχρονης βιομηχανικής μόδας. Έτσι το ποιος είναι όμορφος και ελκυστικός καθορίζεται κυρίως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα οποία δημιουργούν και μια ευρύτερη τάση μόδας, τη κοινωνική μόδα.

Στην αρχαία Ελλάδα ο Πλάτωνας συνέδεσε την ελκυστική φυσιογνωμία με τον ηθικό και τον καλό άνθρωπο. Υπήρχε η αντίληψη ότι η εξωτερική εμφάνιση καθρέφτιζε τον εσωτερικό άνθρωπο και η ομορφιά μετατρεπόταν σε παράγοντα απομόνωσης ή ενσωμάτωσης στις ομάδες και στο κοινωνικό σύνολο. Σήμερα αυτή η άποψη παραμένει και τα μαρτύρια, στα οποία υποβάλλουμε τον εαυτό μας υπό το αίτημα της ελκυστικότητας, είναι εμφανή. Ακραία διατροφικά μέτρα και εξαντλητικές δίαιτες μας οδηγούν σε περιστατικά ψυχογενούς βουλιμίας και ανορεξίας, καθώς και σε αποδυνάμωση του εαυτού τόσο ψυχικά όσο και σωματικά.

Στη σύγχρονη κοινωνία όλοι αναζητούμε κάτι. Ψάχνουμε την επιβεβαίωση από ένα νεύμα, από ένα βλέμμα θαυμασμού, από ένα κομπλιμέντο, από οτιδήποτε μπορεί να μας ανεβάσει ψυχολογικά και να μας κάνει να αισθανθούμε ότι αξίζουμε. Έτσι διαλέγουμε την πιο εύκολη λύση, βρίσκοντας ποικίλους τρόπους να χωρέσουμε στο κουστούμι ενός σύγχρονου προτύπου ομορφιάς, το οποίο δεν ταιριάζει με την εικόνα και πιο συγκεκριμένα το σώμα και τα κιλά του μέσου ανθρώπου.

Αλλά αυτό αφορά ουτοπικές εικόνες ασύμβατες με την κοινωνική πραγματικότητα. Με αυτό τον τρόπο η έλλειψη συναισθηματικής ικανοποίησης και επιβεβαίωσης του εαυτού, η θλίψη, ο θυμός, η δυσαρέσκεια που βιώνουμε λόγω αυτής της ασυμβατότητας οδηγούν σε σωματοποίηση ψυχολογικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη, ανάγοντας τις διατροφικές δυσλειτουργίες ως ένα από τα κυριότερα ενδεικτικά σημάδια τέτοιων καταστάσεων.

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες πολύ περισσότερο από τους άντρες ενδιαφέρονται για το φαγητό, το βάρος του σώματός τους και τη φυσική παρουσία, ενώ έχουν μικρότερη αυτοπεποίθηση σε θέματα στυλ και μόδας. Εστιάζουν περισσότερο στην ιδέα ενός ιδεατού προτύπου εμφάνισης που έχουν δει σε κάποιο περιοδικό ή σε κάποιο κανάλι της τηλεόρασης, καθώς ένας σωματότυπος με αναλογίες μοντέλου δεν εξασφαλίζει μόνο την επιτυχία στο άλλο φύλο και την επιβεβαίωση του εαυτού, αλλά είναι δείγμα και καλής ανατροφής ή υψηλής κοινωνικής τάξης.

Με καθρέφτη την κινηματογραφική πραγματικότητα ενός χολιγουντιανού έργου, όπου οι πρωταγωνίστριες αναδεικνύουν τη δυναμική τους προσωπικότητα μέσω της ψιλόλιγνης εμφάνισής τους με αέρινα φορέματα και εξεζητημένα ρούχα, ο ανορεξικός σωματότυπος που επίμονα και συνεχόμενα επιδιώκει να αποκτήσει κάθε γυναίκα θεωρείται δείγμα της θηλυκότητάς της, του σεξαπίλ της, της γοητείας της και του κοινωνικού επιπέδου της.

Αντίθετα, στο ανδρικό φύλο τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τους ενδιαφέρει κυρίως η ανάπτυξη του μυϊκού ιστού στο σώμα, αφού θεωρείται δείγμα μεγαλύτερης δύναμης, ανδροπρέπειας και αρρενοπώτητας. Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι αυτή η ανάγκη που υπάρχει για αυξημένη μυϊκή μάζα στους άνδρες σχετίζεται με ψυχολογικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη, το χαμηλό εισόδημα, το χαμηλό επίπεδο αυτοπεποίθησης και ενδεχομένως να αποτελεί μια τελευταία προσπάθεια εξισορρόπησης αντιφατικών συναισθημάτων για τον εαυτό.

Γενικότερα, η ενασχόληση με το σώμα μας μπορεί να είναι αποτέλεσμα της αρνητικής εικόνας που διατηρούμε για αυτό. Υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι η εμφάνιση κρύβει τυχόν μειονεκτήματα και ελαττώματα που αφορούν είτε το σώμα είτε την προσωπικότητα. Όταν δείχνουμε το σώμα μας φοβόμαστε ότι δείχνουμε και την ψυχή μας και εκθέτουμε τον εαυτό μας ανεπανόρθωτα. Έχουμε την ανασφάλεια ότι οι άλλοι θα δουν αυτό που θέλουμε να κρύψουμε.

Η δυσαρέσκεια για την εικόνα του εαυτού και του σώματος είναι το πρώτο βήμα που τοποθετείται γύρω στην εφηβεία, κυρίως σε ό,τι αφορά τις γυναίκες. Από τη μία πλευρά λοιπόν όλα αρχίζουν από τη φράση «πώς είμαι έτσι;», που συνοδεύει συνήθως τη παρατήρηση φωτογραφιών όμορφων και σκελετωμένων νεαρών κοριτσιών, που φιγουράρουν σίγουρα και γεμάτα αυτοπεποίθηση στα νεανικά περιοδικά, από την άλλη πλευρά όλα καταλήγουν στην ανορεξική ενήλικη κοπέλα που έκπληκτη ανακαλύπτει ότι δεν είναι ευχαριστημένη με την εικόνα της.

Ποιος θεωρείται «ελκυστικός» λοιπόν σήμερα; Η αγάπη για τον εαυτό είναι κάτι που επιτυγχάνεται αν προσπεράσουμε για λίγο την επιφανειακή σημασία του όρου «ελκυστικότητα» και προχωρήσουμε σε εναλλακτικές ερμηνείες της έννοιας αυτής που είναι πιο ουσιαστικές και πιο υγιείς. Η ομορφιά δεν περιορίζεται στις τυποποιημένες εικόνες που μας προσφέρονται καθημερινά μέσω των περιοδικών μόδας, της τηλεόρασης και του κινηματογράφου ούτε στα φυσικά χαρακτηριστικά κάποιου ανθρώπου, στο ωραίο χαμόγελο, το αδύνατο σώμα, τα πράσινα μάτια, το γυμνασμένα πόδια. Έχει να κάνει με κάτι άλλο βαθύτερο. Για αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να αλλάξουν οι σύγχρονες στερεοτυπικές εικόνες που υπάρχουν για το ποιος είναι ελκυστικός και ποιος όχι.

Έτσι η απόρριψη διατροφικών επιλογών που προτείνουν διάσημες δίαιτες, η συσχέτιση του ανθρώπου με τη συμπεριφορά του και όχι με την εξωτερική του εμφάνιση, καθώς και η αναζήτηση συναισθηματικής επιβεβαίωσης στον άνθρωπο και όχι σε αυτό που φαίνεται, είναι καταλυτική στη δημιουργία ενός υγιούς και ψυχολογικά ισορροπημένου εαυτού.

Η χειραγώγηση του συναισθήματος

Πριν από μερικούς μήνες, τον Ιούνιο, προκλήθηκε αναστάτωση στο Διαδίκτυο και στις στήλες εφημερίδων που ασχολούνται με τέτοια θέματα, όταν δημοσιεύθηκε επιστημονική μελέτη που βασιζόταν στη χειραγώγηση των πληροφοριών που λάμβαναν από φίλους τους σχεδόν 700.000 χρήστες του facebook. Η μελέτη διεξήχθη το 2012 και είναι ίσως η μεγαλύτερη τέτοια ψυχολογική έρευνα που έγινε ποτέ, από άποψη δείγματος.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν οι χρήστες λάμβαναν περισσότερα θετικά μηνύματα απ’ ό,τι η ομάδα ελέγχου, η δική τους επικοινωνία ήταν πιο θετική• όταν τα μηνύματα που λάμβαναν περιείχαν περισσότερες κακές ειδήσεις και αρνητικά συναισθήματα απ’ ό,τι ήταν φυσιολογικό, εκφράζονταν κι αυτοί αναλόγως. Αυτό, μπορούμε να πούμε, είναι γνωστό σε όλους – η χαρά και η θλίψη μεταδίδονται. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι η μελέτη βασίστηκε στη χειραγώγηση των πληροφοριών που λάμβαναν άνθρωποι που δεν είχαν ενημερωθεί ότι ήταν πειραματόζωα, ότι οι πληροφορίες που έπαιρναν στο news feed τους ήταν φιλτραρισμένες.

Την περασμένη Πέμπτη το facebook ανακοίνωσε ότι η μελέτη -η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της ακαδημίας επιστημών των ΗΠΑ (Proceedings of the National Academy of Sciences, 17 Ιουνίου, Vol.111, No. 24)- έπρεπε «να είχε γίνει με άλλο τρόπο» και ότι η εταιρεία θα υιοθετούσε νέους κανόνες για τη διεξαγωγή τέτοιων μελετών. Στην έρευνα, επελέγησαν 689.003 άτομα με μοναδικό κριτήριο ότι επικοινωνούσαν στα αγγλικά.

Αυτοί μοιράστηκαν σε ομάδες οι οποίες, για μία εβδομάδα του Ιανουαρίου του 2012, λάμβαναν θετικά ή αρνητικά μηνύματα, και σε ομάδες ελέγχου οι οποίες έπαιρναν μηνύματα που δεν φιλτράρονταν. Το αποτέλεσμα έδειξε ότι όσοι έπαιρναν περισσότερα θετικά μηνύματα εκφράζονταν οι ίδιοι με πιο θετικό τρόπο απ’ ό,τι όσοι συμμετείχαν στην ομάδα ελέγχου. Το αντίστοιχο συνέβαινε με όσους λάμβαναν περισσότερα αρνητική μηνύματα – εκφράζονταν με πιο αρνητικό τρόπο από την ομάδα ελέγχου.

Είναι σαφές ότι η χειραγώγηση των πληροφοριών που λάμβαναν άνθρωποι –εν αγνοία τους– είναι απαράδεκτη, ίσως και επικίνδυνη. Αλλά η μελέτη αυτή είναι πολύτιμη για πολλούς λόγους. Ενώ δεν μας εκπλήσσει το αποτέλεσμα του πειράματος, είναι εντυπωσιακό το τόσο μεγάλο δείγμα – κάτι που τα νέα μέσα επιτρέπουν πλέον, για καλό και για κακό. Επίσης, είναι πολύ χρήσιμη η επιβεβαίωση της μεταδοτικότητας των συναισθημάτων, της επιρροής που έχει πάνω μας η χειραγώγηση των πληροφοριών που λαμβάνουμε.

Πέρα από το να αποδεικνύει τη δύναμη που έχουν τα κοινωνικά δίκτυα στη διαμόρφωση των αντιλήψεων μιας τεράστιας μάζας ανθρώπων (το facebook μόνο έχει πάνω από 1,3 δισ. χρήστες), το πείραμα αντανακλά την επιρροή που έχει η πληροφόρηση πάνω στον πληθυσμό γενικώς – είτε μέσα από κοινωνικά δίκτυα, είτε μέσω των «παραδοσιακών» μέσων ενημέρωσης. Η ενημέρωσή μας μπορεί να είναι σωστή και ισορροπημένη, ή στρεβλή, ή σκέτη προπαγάνδα, χωρίς να είμαστε πάντα σε θέση να διακρίνουμε το σωστό από το επικίνδυνο. Όλοι έχουμε απόψεις, που βασίζονται στην πληροφόρηση που έχουμε. Καλό είναι να γνωρίζουμε πόσο εύκολα αυτά που πιστεύουμε μπορούν να χειραγωγούνται.

Βασικό στοιχείο της επικοινωνίας είναι να μπορεί κανείς να ελέγχει την πηγή της πληροφόρησης. Διαβάζουμε την εφημερίδα ή παρακολουθούμε το ηλεκτρονικό μέσο που εμπιστευόμαστε ότι μας ενημερώνει αντικειμενικά – ή που ταιριάζει με τις προκαταλήψεις μας, εάν δεν θέλουμε να μαθαίνουμε όσα πιστεύουν άλλοι. Ψηφίζουμε, αναπτύσσουμε νέες φιλίες και χαλάμε παλιές, αποκτάμε σοφία και εμπειρίες βάσει όσων βρίσκουμε στην παράδοση αλλά και μέσα από τις αντιλήψεις που διαμορφώνουμε στην πορεία της ζωής.

Όσον αφορά τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μπορούμε πάντα να έχουμε τις υποψίες μας ότι υπάρχει κάποια χειραγώγηση από τους ιδιοκτήτες τους και από διάφορα συμφέροντα. Εκεί μας προστατεύει μόνο η ύπαρξη κι άλλων μέσων, τα οποία μπορούν να παρουσιάζουν αλλιώς τα πράγματα, επιτρέποντάς μας να διυλίσουμε την αξιοπιστία του κάθε μέσου. Αυτό που δεν περιμένουμε είναι να αλλοιώνονται τα μηνύματα που λαμβάνουμε από φίλους μας.

Μετά τις αποκαλύψεις του Εντουαρντ Σνόουντεν, όλοι γνωρίζουμε ότι όσα λέμε, όσα γράφουμε, και όσα κάνουμε (σε βίντεο) γίνονται «κτήμα» μυστικών υπηρεσιών και άλλων σκοτεινών δυνάμεων. Αυτό που πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν, όμως, είναι ότι όχι μόνο οι απόψεις μας αλλά και τα συναισθήματά μας μπορεί να επηρεάζονται από άλλους σε βαθμό που δεν γνωρίζαμε. Αυτός ο κίνδυνος υπήρχε πριν από το facebook και θα υπάρχει πάντα.

Λες να ζουν ανάμεσά μας;

Είναι ένα από τα παλιότερα και πλέον αγαπημένα χόμπι των σεναριολόγων, συνωμοσιολόγων και κίτρινων εντύπων. Ναι, από τον Elvis Presley μέχρι τον James Dean έχουμε ακούσει ουκ ολίγες φορές το επιστημονικής φαντασίας σενάριο “δεν έχουν πεθάνει, απλά σκηνοθέτησαν τον θάνατό τους και ζουν ανάμεσά μας”. Βέβαια μην ρωτάς το λόγο που κάποιος διάσημος και με πάρα πολλά λεφτά θα προτιμούσε να το παίζει νεκρός.

Τέλος πάντων, η ουσία είναι ότι μετά την “live” εμφάνιση του Tupac στο Coachella (χάρη στην τεχνολογία, μην τρελαθούμε), πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν πως και ο γνωστός ράπερ ανήκει σε αυτή την κατηγορία των νεκρών, αλλά ζωντανών. Τουλάχιστον αυτό υποστήριξε το παλιό αφεντικό της Death Row Records, ο Suge Knight, λέγοντας ότι ο γνωστός ράπερ είναι ζωντανός, αφού “κανείς δεν τον είδε νεκρό”! Και η λίστα αυτών των celebrities είναι τεράστια…

Elvis Presley: Αγαπημένο “παιδί” αυτής της κατηγορίας. Κάποιοι λένε ότι ζει, κάποιοι άλλοι ότι έχει επανέλθει στη ζωή. Το σίγουρο για τους φανατικούς οπαδούς του είναι ότι δεν έχει πεθάνει.

Andy Kaufman: Από τις λίγες φορές που το τρελό σενάριο έχει βάση. Βλέπεις μετά τον θάνατό του το 1984, ο χαρακτήρας που ο Kaufman είχε δημιουργήσει, ο Tony Clifton, άρχισε να κάνει τις εμφανίσεις του. Τελικά αποδείχθηκε πως πίσω από το κόλπο βρισκόταν ο συνεργάτης του γνωστού κωμικού Bob Zmuda.

Jim Morrison: Μια φήμη που έβγαλαν οι κολλητοί του, λέγοντάς μάλιστα και στο Rolling Stone, καθώς υποστήριξαν πως ο Jim και μετά τον “θάνατό” του συνέχισε να γράφει στίχους και να ξοδεύει τα χρήματά του.

Michael Jackson: Λίγο καιρό μετά τον θάνατό του ένα video ανέβηκε στο internet που έδειχνε κάποιον να χορεύει όπως ο βασιλιάς της pop. Από τότε ορισμένοι πιστεύουν ότι ο Jackson δεν έχει πεθάνει.

Kurt Cobain: Και μόνο το γεγονός ότι ποτέ καμιά φωτογραφία του δεν διέρρευσε με τον leader των Nirvana νεκρό (πέρα από μία που όμως δεν φαίνεται το πρόσωπό του) έχει κάνει πολλούς να πιστεύουν πως είναι ανάμεσά μας ακόμα.

Adolf Hitler: Ένα μεγάλο μυστήριο, που μάλλον δεν θα μάθουμε και ποτέ την απάντησή του; Αυτοκτόνησε ή όχι; Κι αν ναι, το πτώμα του που είναι; Το μόνο σίγουρο είναι πως αποκλείεται να ζει μέχρι σήμερα, καθώς θα ήταν 123 χρονών. Είπαμε τρελός ήταν, όχι ο Χαϊλάντερ!

Wilhelm Reich: Σεξουαλική ικανοποίηση και ικανότητα για εργασία

Το κέιμενο αυτό είναι ένα απόσπασμα από το – ανέκδοτο στα ελληνικά – βιβλίο του Wilhelm Reich με τίτλο Die Funktion des orgasmus (1927) το οποίο κυκλοφορεί στα αγγλικά με τον τίτλο Genitality, in the theory and therapy of neurosis. Το απόσπασμα που μεταφράζεται – πρόχειρα – εδώ, αναφέρεται στη συσχέτιση σεξουαλικής ικανοποίησης και ικανότητας για εργασία. Αν και αποτελεί ένα από τα πρώιμα κείμενα του Ράιχ, ήδη παρατηρείται μια απόσταση από την ψυχανάλυση (στα πλαίσια της οποίας βρίσκεται αυτή η εργασία) και τίθεται υπό συζήτηση η υπάρχουσα κοινωνική κατάσταση.

Εδώ θα εξετάσουμε τη δυνατότητα για εργασία, ανεξάρτητα από το είδος αυτής. Οι λειτουργίες του ψυχικού μηχανισμού καθορίζονται από την αλληλεπίδραση μεταξύ διαφόρων αναγκών και εντάσεων, από τη μια πλευρά, και κοινωνικών επιδράσεων-επιρροών από την άλλη. Το ακριβές περιεχόμενο και η μορφή της δραστηριότητας μέσω της οποίας οι βιολογικές ανάγκες πιέζουν για ικανοποίηση καθορίζονται τόσο από τις άμεσες όσο και από τις ευρύτερες κοινωνικές συνθήκες.

Συνεπώς, αν θέλουμε να κατανοήσουμε πως λειτουργεί ο ψυχικός μηχανισμός, πρέπει να διαχωρίσουμε εκείνες τις ανάγκες που στηρίζονται σε φυσιολογικές και βιολογικά σημαντικές διαδικασίες από τις αλλοτριωμένες, εκείνες τις ποσοτικές και ποιοτικές μεταβολές των βασικών ανθρωπίνων αναγκών, που επιβάλλονται από την κοινωνική ζωή.

Η “ευχαρίστηση στην εργασία” και η “ικανότητα για εργασία” είναι απλές συσχετίσεις των κυρίαρχων οικονομικών δυναμικών. “Ευχαρίστηση σε ποιά εργασία;” “Ικανοποίηση για εργασία σε ποιο κλάδο των κοινωνικών αναγκών;” Αυτά είναι ερωτήματα καθαρά κοινωνικής φύσης. Η κοινωνική κατάσταση – κυρίως η οικογενειακή κατάσταση στην οποία το άτομο αναπτύσσεται – καθορίζει το ιδιαίτερο περιεχόμενο που θα δεσμέυσει τις υπάρχουσες ορμές.

Για παράδειγμα, το αν μια ισχυρή καταστροφική ορμή θα βρει ικανοποίηση στις δραστηριότητες ενός χασάπη, ενός στρατιώτη ή ενός χειρούργου δεν αποφασίζεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ίδιας της ορμής αλλά από οικονομικές, κοινωνικές και οικογενειακές περιστάσεις στις οποίες αυτή η ορμή αναπτύσσεται. Η δομή της αγοράς εργασίας είναι η πιο αποφασιστική.

Αυτή καθορίζει το αν μια κλίση μπορεί να πραγματωθεί ή όχι. Ούτε πρέπει να ξεχνιέται ότι ένα μέλος της καταπιεζόμενης τάξης πρέπει να υπακούσει αυτές τις οικονομικές αναγκαιότητες αντί για τις ατομικές του κλίσεις. Μόνο μεταξύ της ανώτερης αστικής τάξης και σε ορισμένους κύκλους μικροαστών διανοούμενων δίνεται ένα ορισμένο ποσοστό ελευθερίας κινήσεων στις ατομικές κλίσεις.

Συνεπώς, ανεξάρτητα του αν το ερώτημα της ικανότητας για εργασία αναφέρεται σε εργασία σε ένα εργοστάσιο, ένα γραφείο ή ένα πολιτικό κόμμα, ο θεμελιώδης κανόνας που καθορίζει τη ψυχική δομή “ικανότητα για εργασία” (που δεν πρέπει να συγχέεται με την “ευχαρίστηση στην εργασία”) παραμένει ίδιος εκεί όπου επικρατούν όμοιες κοινωνικές συνθήκες. Μόνο η ευχαρίστηση στην εργασία θα διαφέρει, αναλόγος του αν η οικονομική αναγκαιότητα εναρμονίζεται ή όχι με τις ατομικές κλίσεις.

Δοσμένης της σημερινής κατάσταση της καπιταλιστικής οικονομίας και της επικρατούσας ανεργίας, το ζήτημα της ικανότητας για εργασία είναι μεγάλης σημασίας για τους εργάτες και τους υπαλλήλους: ο ψυχικός τους μηχανισμός πρέπει να τους παρέχει την εργασιακή ενέργεια που απαιτεί η οικονομική κατάσταση, διαφορετικά θα βυθιστούν στην αθλιότητα. Αυτό το θέμα είναι πολύ μακριά από κάθε ζήτημα κλίσεων· αυτό δύσκολα λαμβάνεται υπόψιν. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εδώ η υγιείς ρύθμιση της σεξουαλικής ενέργειας είναι κρίσιμη.

Χάρην σαφήνειας, πρέπει να κάνουμε διαχωρισμό μεταξύ σεξουαλικής ενέργειας η οποία μπορεί να εξιδανικευτεί και εκείνης η οποία όχι. Αυτός ο διαχωρισμός είναι αρκετά χαλαρός, λαμβανομένου υπόψιν ότι η συνοριακή γραμμή ποικίλει με τα άτομα και ακόμη και στο ίδιο άτομο σε διαφορετικές στιγμές. Η ποσότητα του υπολοίπου που δεν μπορεί να εξιδανικευτεί και πιέζει για άμεση ικανοποίηση ποικίλει και εξαρτάται από τη φύση της υπάρχουσας ψυχικής σύγκρουσης του ατόμου, την οικονομική κατάσταση, τη κοινωνική θέση και πολλούς πρόσθετους παράγοντες για να περιληφθούν σε μια γενίκευση. Η ηλικία επίσης παίζει κάποιο ρόλο.

Αν και οι ποσότητες της σεξουαλικής ενέργειας που δεν μπορεί να εξιδανικευτεί είναι απροσδιόριστες για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, μπορεί να υποστηριχτεί ότι, ποιοτικός η ενέργεια είναι κυρίως γενετήσια ενέργεια. Αυτό φαίνεται από την αντίστροφη σχέση μεταξύ της σεξουαλικής δραστηριότητας και την κοινωνική παραγωγικότητα του ατόμου.

1. Η χαμηλή κοινωνική παραγωγικότητα αυξάνει την σεξουαλική διέγερση. Οι δηλώσεις ανέργων εργατών που έχουν καταδικαστεί σε μεγάλες περιόδους αδράνειας, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Κατά τη περίοδο που είναι άνεργοι υποφέρουν πολύ πιο έντονα από σεξουαλική διέγερση απ’ ότι όταν εργάζονται. Όταν ένα άτομο είναι δεσμευμένο σε έντονη κοινωνική δραστηριότητα, η ενέργεια αποσύρεται από σεξουαλικές ιδέες και φαντασιώσεις.

Οι περισσότεροι σεξολόγοι έχουν βγάλει το λανθασμένο συμπέρασμα ότι η εντατική εργασία επιτρέπει σε κάποιον να εγκαταλείψει εξ’ ολοκλήρου την σεξουαλική δραστηριότητα. Ωστόσο, αυτό είναι αλήθεια μόνο σε ορισμένο βαθμό και μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα, το οποίο ποικίλει από άτομο σε άτομο. Στην πραγματικότητα στην Κλινική Εργασιακών Διαταραχών, το ακριβώς αντίθετο αποδείχτηκε.

2. Η σεξουαλική ικανοποίηση αυξάνει την ικανότητα για εργασία. Αυτή η σχέση μεταξύ ικανοποίησης της μη-εξιδανικευμένης σεξουαλικής ενέργειας και της παραγωγικής εξιδανίκευσης δεν είναι γενικά γνωστή αλλά σίγουρα είναι το πιο σπουδαίο ζήτημα. Επίσης, δεν είναι εύκολα κατανοητό με τη πρώτη ματιά. Μια παρατήρηση η οποία μπορεί να γίνει και να ξαναγίνει είναι ότι κάποιος νιώθει περισσότερη ή λιγότερη απροθυμία να εργαστεί μετά από μη ικανοποιητική συνουσία, ενώ η χαρά στην εργασία ξαφνικά αυξάνει έπειτα από μια ικανοποιητική σεξουαλική εμπειρία.

Το πρώτο φαινόμενο είναι εύκολα κατανοητό, βάση όσων προείπαμε: επειδή η σεξουαλικότητα είναι ανικανοποίητη, το ενδιαφέρον παραμένει αγγιστρωμένο κύρια σε σεξουαλικές ιδέες και παρεμποδίζει την εργασία. Το δεύτερο φαινόμενο μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι, μετά την ικανοποίηση, οι σεξουαλικές ιδέες χάνουν προσωρινά την ενέργεια κάθεξης, έτσι η εργασία δεν διαταράσεται από σεξουαλική ένταση.

Αλλά από που προέρχεται η αύξηση της ικανότητας για εργασία; Εδώ πρέπει να εξετάσουμε τι έχει γίνει η σεξουαλική ενέργεια μετά την επίτευξη της ικανοποίησης. Καταρχήν μετατρέπεται από την κατάσταση της έντασης σε αυτή της χαλάρωσης. Τώρα τί της συμβαίνει; Μια τυπική παρατήρηση μας δίνει την απάντηση. Από απλή φαινομενική οπτική, μετά από μια ικανοποιητική σεξουαλική εμπειρία, μια αυξανόμενη αίσθηση αυτοπεποίθησης μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και μια πιο πλήρης αίσθηση δύναμης μπορεί να παρατηρηθεί.

Αντιθέτως, μετά από μια μη ικανοποιητική σεξουαλική εμπειρία, οι άνθρωποι παραμένουν πιεσμένοι από στενοχώρια, ανησυχία και μειωμένη αυτοπεποίθηση. Αυτό επιτρέπει το συμπέρασμα ότι, όταν οι σεξουαλικές ιδέες έχουν ικανοποιηθεί, η ελέυθερη, μη εξιδανικευμένη σεξουαλική ενέργεια μετατρέπεται σε ναρκισιστική libido, δηλαδή, σε μια ποιοτικά διαφορετική κατάσταση. Η αυξημένη αίσθηση δύναμης και αυτοπεποίθησης προέρχεται από αυτό και είναι η αιτία της αυξημένης παραγωγικότητας.

Η σεξουαλική ικανοποίηση λοιπόν, συνεπάγεται ξαλάφρωμα του σεξουαλικού μηχανισμού και ταυτόχρονα ενδυνάμωση του συστήματος εξιδανίκευσης.

Σε κάθε εξιδανίκευση μπορούν να διακριθούν τρία ενστικτικά επίπεδα:

α) Μόνιμη απόκλιση της καταστροφικής επιθετικότητας από αποδοκιμασία καταστροφής (κοινοτική συνείδηση, γενικό ενδιαφέρον σε κοινωνικά σημαντικά επιτεύγματα, κοινωνική συνείδηση και δράση).
β) Μόνιμη απόκλιση προγενετήσιων ορμών από αυτοερωτικούς σκοπούς (ορισμένοι τύποι κοινωνικής δράσης, πολιτιστικά ενδιαφέροντα, επιστήμη, τέχνη, οικονομικά συμφέροντα, φιλοδοξίες κλπ)
γ) Μη εξιδανικευμένα γενετήσιο ενδιαφέρον που συντηρείται μόνιμα, τρυφερές σχέσεις και περιοδικές εναλλαγές με παρορμήσεις οργαστικής εξάρτησης.

Η ακόλουθη αποδέσμευση στον οργασμό, προσκολείται στις υπάρχουσες εξιδανικευμένες τάσεις.

Αν και ίσως η ψυχαναλυτική θέση ότι η αχρησιμοποίητη σεξουαλική ενέργεια μετατρέπεται σε εργασιακή ενέργεια είναι σωστή, περιλαμβάνει μια άκαμπτη και μηχανιστική οπτική της ενεργειακής μετατροπής, αν αυτό σημαίνει μια μείωση της ποσότητας της σεξουαλικής ενέργειας και μια ταυτόχρονη αύξηση της ικανότητας για εργασία. Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Αυτή η άποψη θα οδηγήσει στο παράλογο συμπέρασμα ότι όσο περισσότερη είναι η εργασία που πρέπει να γίνει, τόσο μεγαλύτερος πρέπει να είναι ο σεξουαλικός περιορισμός.

Είναι εύκολο να φτάσουμε σε διατυπώσεις όπως αυτή αν η θέση “ο πολιτισμός και η κουλτούρα αναπτύσονται εις βάρος της ικανοποίησης των ορμών” παρθεί αποσπασματικά και μηχανιστικά. Η αδυναμία διαχωρισμού μεταξύ γενετήσιας και προγενετήσιας σεξουαλικότητας οδηγεί σε τέτοιες μηχανιστικές αντιλήψεις της εξιδανίκευσης (“όσο λιγότερη σεξουαλική δραστηριότητα, τόσο μεγαλύτερη η απόδοση στην εργασία”) και είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της καταναγκαστικής σεξουαλικής ηθικής που εξακολουθεί να εξουσιάζει την επιστήμη της σεξουαλικότητας.

Η σχέση της σεξουαλικής ικανοποίησης προς την παραγωγικότητα της εργασίας είναι διαλεκτική και έτσι πρέπει να διατυπωθεί διαλεκτικά. Σε ένα ορισμένο ποσοστό, το οποίο θα ποικίλει από άτομο σε άτομο, ο περιορισμός της σεξουαλικής δραστηριότητας θα υποδαυλίσει εργασιακή παραγωγικότητα. Συνεχιζόμενη, όμως, πέρα από ένα ορισμένο σημείο, η διαδικασία αντιστρέφεται. Το ενδιαφέρον δεν μπορεί πια να μετατραπεί και η σεξουαλική ενέργεια που ούτε μετατρέπεται ούτε ικανοποιείται αλλά μόνο καταπιέζεται, διαταράσσει την ικανότητα για εργασία. Η ελέυθερη, περιοδικά ικανοποιούμενη γενετησιότητα είναι το προαπαιτούμενο για μια χωρίς προβλήματα μετατροπή του ενδιαφέροντος. Έτσι, είναι σημαντικό να σημειώσουμε τα ακόλουθα γεγονότα:

α) Η μη γενετήσια ενέργεια είναι σε μεγάλη ποσότητα επιρρεπής στην εξιδανίκευση· η γενετήσια ενέργεια είναι μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό. Αλλά και η δεκτικότητα της μη γενετήσιας ενέργειας στην εξιδανίκευση καθορίζεται από την κατάσταση της γενετήσιας ενέργειας.

β) Όταν λιγότερη ενέργεια βρίσκεται σε κάθεξη σε επιδιώξης μη γενετήσιων ορμών, η ικανότητα εξιδανίκευσης αυξάνει· όταν υπάρχει περισσότερη ενέργεια κάθεξης, αυτή η ικανότητα μειώνεται.

γ) Υπό συνθήκες υψηλής έντασης, η γενετήσια ενέργεια επιδεικνύει μια διαφορετική σχέση προς την εξιδανίκευση (προκαλεί αναστάτωση) απ’ ότι αυτή της ενέργειας υπό συνθήκες χαλαρότητας και ικανοποίησης.

3. Μακροπρόθεσμα, η ανικανοποίητη σεξουαλικότητα διαταράσει την ικανότητα για εργασία. Ας σκεφτούμε την κατάσταση ενός ανθρώπου που ζει σε εγκράτεια και στον οποίο σημαντικές ποσότητες σεξουαλικής ενέργειας διοχετεύεται σε κοινωνική παραγωγικότητα. Αυτό σημαίνει ότι ενέργειες κάθεξης συνδέονται με μη σεξουαλικές δραστηριότητες ενώ το υπόλοιπο της libido που δεν μπορεί να εξειδανικευτεί μένει αχρησιμοποίητο.

Αυτή η μη αποφορτισμένη libido είναι σε μια κατάσταση έντασης, γεγονός που παραμένει ασήμαντο για όσο καιρό η ένταση δεν ξεπερνά ορισμένα όρια. Ωστόσο, δύο αξιοσημείωτα φαινόμενα αποδεικνύουν ότι η σεξουαλική ένταση αυξάνει σταθερά παρά την εντατική εργασία: πρώτον, υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία και ισχυροποίηση των συνειδητών και ασύνειδων σεξουαλικών φαντασιώσεων· δεύτερον, υπάρχει μια ένταση της εργασιακής δραστηριότητας η οποία πηγάζει από μια εσωτερική πίεση παρά από εξωτερική ανάγκη.

Η κοινωνική εκπλήρωση συνήθως πέρνει τρομερή ποιότητα· το άτομο που εξετάζουμε είναι ανίκανο να επιτρέψει στον εαυτό του οποιαδήποτε ξεκούραση. Η ανάλυση δείχνει αμέσως ότι αυτοί οι άνθρωποι εμποδίζουν την ξεκούραση γιατί την φοβούνται· η ξεκούραση ίσως οδηγήσει σε σεξουαλικές φαντασιώσεις.

Αυτή η διαδικασία της από αντίδραση κατάπνιξης της αισθησιακής επιθυμίας είναι βαθμιαία αυξανόμενη. Γι’ αυτό το λόγο, η “τρομερή επιθυμία για εργασία” διαρκώς δυναμώνει, μέχρι που κάποια μέρα η υποκατάσταση κάνει απότομα νερά. Η διαδικασία αυτή είναι επίσης βαθμιαία αυξανόμενη. Η σεξουαλική λίμναση, η οποία έχει γίνει τελικά τόσο μεγάλη που δεν μπορεί πια να τοποθετηθεί στην εργασία, σχίζει μια τρύπα στην υποκατάσταση και η σεξουαλική ενέργεια αρχίζει να ξεχυλίζει, μεγαλώνοντας προοδευτικά το σχίσιμο.

Αλλά αυτή η αναταραχή δεν προκύπτει χωρίς να ανανεώνει τις προσπάθειες για υποκατάσταση. Η όλη διαδικασία ίσως πάρει βδομάδες, μήνες, ίσως και χρόνια, αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι αναπόφευκτο: νευρωτική εργασιακή διαταραχή.

Μια σεξουαλική ζωή στην οποία η ικανοποίηση των προγενετήσιων τάσεων παίζουν μεγαλύτερο ρόλο από την γενετήσια υπεροχή, είναι επομένος αντιοικονομική και μη ικανοποιητική και θα οδηγήσει στο ίδιο αποτέλεσμα. Σε τέτοιες περιπτώσεις υπάρχει μια αναχαίτηση της γενετήσιας αγάπης και της γενετήσιας λειτουργίας (σεξουαλική δυσλειτουργία στους άντρες και μειωμένη ή ανύπαρκτη ικανότητα γενετήσιας εμπειρίας στις γυναίκες), η οποία ενδυναμώνει τις μη γενετήσιες τάσεις.

Αυτή η ενδυνάμωση, ειδωμένη απλά με όρους οικονομίας της σεξουαλικής ενέργειας, είναι βλαβερή· οι προγενετήσιες ορμές δημιουργούν περισότερη σεξουαλική διέγερση από αυτή που μπορεί να ανακουφιστεί μέσω της ικανοποίησης αυτών των ορμών μόνο. Για παράδειγμα, ο στοματικός ερωτισμός εξουσιάζει τη σεξουαλική ζωή πολλών γυναικών και το φιλί είναι πολύ πιο σημαντικό σε αυτές απ’ ότι η σεξουαλική επαφή. Μολονότι αυτή η στοματική-ερωτική σεξουαλική δραστηριότητα θα κινητοποιήσει όλη την ελεύθερη libido, ταυτόχρονα κολπική αναισθησία θα απαγορεύσει την ικανοποίηση.

Αυτό είναι αλήθεια για όλων των ειδών τις σεξουαλικές δραστηριότητες που δεν τελειώνουν με αποκορύφωση στην σεξουαλική πράξη. Το να υποστηρίζεις ότι ο καθένας επιτυγχάνει σεξουαλική ικανοποίηση με τον δικό του τρόπο είναι σωστό μόνο εξετάζοντας την διέγερση στα προκαταρκτικά ερωτικά παιχνίδια. Εδώ η ατομικότητα έχει τον πρώτο λόγο. Αλλά η τελική ικανοποίηση είναι από τη φύση, δηλαδή, φυσιολογικά, δεσμευμένη στον γενετήσιο μηχανισμό· μόνο ο γενετήσιος μηχανισμός μπορεί να προσφέρει οργαστική ικανοποίηση.

Με όρους της μακροπρόθεσμης ικανότητας για εργασία, η ανεπαρκής σεξουαλική ικανοποίηση συχνά οδηγεί σε σεξουαλική καταπίεση και νευρωτική αρρώστια πιο γρήγορα απ’ ότι η ολοκληρωτική αποχή όταν είναι παρόν ένα ισχυρό κίνητρο. Οι σεξουαλικές φαντασιώσεις είναι πιο συνειδητές, πιο άφθονες και πιο ενοχλητικές, επειδή η από αντίδραση υποκατάσταση είναι λιγότερο επιτυχής. Αλλά κάποιες φορές ένα άτομο απελευθερώνει τον εαυτό του από την οδυνηρή σεξουαλική διέγερση με μια καταναγκαστική πράξη, θέτοντας σε κίνηση τον ίδιο μηχανισμό που λειτουργεί στο άτομο που έχει ζήσει σε εγκράτεια για εξωτερικούς λόγους.

Η υποκατάσταση δια μέσω κοινωνικών επιτευγμάτων γίνεται τότε πιο επιτυχής.

Η ικανότητα για εργασία δεν διαταράσεται μόνο από την άμεση σύγκρουση-καταπίεση των σεξουαλικών φαντασιώσεων· η ενέργεια αποσύρεται επίσης από το σύστημα εξιδανίκευσης με τον ακόλουθο τρόπο: Όπως είπαμε προηγούμενα, η ενέργεια που παρέχεται σε κοινωνικά επιτεύγματα προέρχεται κύρια από προγενετήσιες και επιθετικές ορμές που έχουν εκτραπεί απ’ τους σκοπούς τους. Αν δεν επιτρέπεται στην μη εξειδανικευμένη libido περιοδική ικανοποίηση, πρώτα θα περιοριστεί και στη συνέχεια θα ξεχυθεί σαν χείμαρος στις προγενετήσιες και επιθετικές ορμές, ενισχύοντάς τες χωρίς να προσελκύει τα επιτεύγματα.

Αντιθέτως, η σεξουαλική ενέργεια που ήδη δεσμεύεται σε κοινωνικά επιτεύγματα εύκολα απελευθερώνει τον εαυτό της από τη διαδικασία εξιδανίκευσης όταν οι αρχικοί σκοποί αναζωογονούνται από την εισροή μη εξιδανικευμένης libido στα συστήματά τους· ως αποτέλεσμα, η διαδικασία εξιδανίκευσης και οι αντίστοιχες νηπιακές (προγενετήσιες) επιδιώξεις αρχίζουν τότε να συναγωνίζονται μεταξύ τους.

Επιπλέον, καθώς οι νηπιακές απαιτήσεις γίνονται πιο έντονες σε αναλογία με τον βαθμό έλλειψης της πραγματικής σεξουαλικής ικανοποίησης και καθώς, ακόμη περισσότερο, οι εξειδανικεύσεις είναι κοινωνικά επιβαλόμενες δραστηριότητες της libido, είναι φανερό ότι ολόκληρο το περήφανο οικοδόμημα των εξειδανικεύσεων μπορεί πολύ εύκολα να καταρρεύσει, όπως μπορούμε να δούμε σε τόσες πολλές ξαφνικές οξείες εργασιακές διαταραχές.

Σαν συμπέρασμα, πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι διαφορετικά κοινωνικά επιτεύγματα έχουν διαφορετικό ψυχικό ή, ανάλογα με την περίπτωση, ναρκισιστικό σθένος. Είναι ξεκάθαρο ότι, σαν εξειδανικεύσεις, επιστημονικά και καλλιτεχικά επιτεύγματα έχουν μεγαλύτερη ναρκισιστική-ικανοποιητική αξία. Δεν έχει ποτέ αναληφθεί μια συστηματική έρευνα για να διακρίνει το αν ένας ανθρακωρύχος χρησιμοποιεί περισσότερη ή λιγότερη ψυχική ενέργεια απ’ ότι ένας επιστήμονας.

Αλλά ο ναρκισιστικός-ικανοποιητικός παράγοντας της εργασίας των ανθρακωρύχων – υποθέτοντας ίδια κατανάλωση ενέργειας – είναι αναμφίβολα πολύ πιο κάτω απ’ αυτή των επιστημόνων. Αυτό δεν μπορεί να είναι αδιάφορο ζήτημα από την άποψη της σεξουαλικής οικονομίας. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για “εργασία ανθρακωρύχων” γενικά· το ζήτημα των εργασιακών επιτευγμάτων δεν μπορεί ποτέ να ανακοπεί από τις υπάρχουσες κοινωνικές συνθήκες.

«Χειμερία νάρκη» το νέο σχέδιο της NASA

Μια μέθοδο που έχουμε δει σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας εξετάζει η NASA για να τη χρησιμοποιήσει σε μια επανδρωμένη πτήση στον Άρη.

Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία χρηματοδοτεί μια μελέτη για την επίδραση της λεγόμενης «θεραπευτικής νάρκωσης» στον ανθρώπινο οργανισμό. Η θεραπευτική νάρκωση είναι ένας τύπος βαθέος ύπνου και θεωρείται μια μορφή χειμερίας νάρκης. Η NASA θέλει να μάθει αν η μέθοδος είναι πρακτικά εφαρμόσιμη και ασφαλής για ένα εγχείρημα όπως αυτό μιας μακρινής επανδρωμένης αποστολής.

Το ταξίδι και τα προβλήματα

Το ταξίδι μέχρι τον Άρη με τα υπάρχοντα τεχνολογικά μέσα διαρκεί περίπου έξι μήνες. Το πλήρωμα μιας επανδρωμένης αποστολής θα πρέπει λοιπόν να ζήσει μέσα σε ένα σκάφος ταξιδεύοντας για τουλάχιστον δώδεκα μήνες γεγονός που κρύβει πολλών ειδών παγίδες και κινδύνους τόσο για την υγεία των αστροναυτών όσο και την ομαλή διαβίωση τους και την εξέλιξη της αποστολής.
Μια επιλογή που έχει προταθεί εδώ και δεκαετίες από ειδικούς και μη είναι να τεθούν οι αστροναύτες σε κάποιο είδος χειμερίας νάρκης. Αυτό λύνει κάποια ζητήματα αλλά ανοίγει άλλα όπως για παράδειγμα, τα μυϊκά και άλλα προβλήματα που θα προκύψουν από την πολύμηνη αδράνεια του οργανισμού. Για αυτό η NASA αποφάσισε να διαπιστώσει αν η ύπνωση των αστροναυτών μπορεί έστω και θεωρητικά να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση σε μια μακρινή επανδρωμένη αποστολή.

Η μέθοδος

Η μέθοδος της θεραπευτικής νάρκωσης είχε αρχίσει να ακούγεται για πρώτη φορά στην επιστημονική κοινότητα στην δεκαετία του 1980 αλλά τελικά το 2003 εφαρμόστηκε για πρώτη φορά για να μπαίνουν σε καταστολή άτομα που έχουν υποστεί σοβαρά τραυματισμούς. Μέχρι σήμερα όμως η θεραπευτική νάρκωση δεν έχει χρησιμοποιηθεί για διάστημα μεγαλύτερο των επτά ημερών.
Για αυτό η NASA χρηματοδοτεί μια νέα έρευνα για να διαπιστωθεί αν αυτή η μέθοδος μπορεί να λειτουργήσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ειδικοί που έμαθαν για αυτή την έρευνα προτείνουν την ανάπτυξη ενός υποστηρικτικού μηχανισμού που θα παρεμβαίνει κατά τη διάρκεια που οι αστροναύτες θα είναι ναρκωμένοι ώστε να συντηρεί το σώμα τους.

Θα μπορούσε όπως λένε αυτός ο μηχανισμός να στέλνει ηλεκτρικά ερεθίσματα στο μυϊκό σύστημα του ναρκωμένου αστροναύτη ώστε αυτό να ενεργοποιείται και να μην ατροφήσει.
Σε περίπτωση πάντως υπάρξει τεχνική δυνατότητα να ταξιδέψουν αστροναύτες στον Άρη… ναρκωμένοι αυτό θα έχει ευεργετικές επιπτώσεις στο κόστος αλλά και σε άλλα επίπεδα της αποστολής αφού για παράδειγμα, θα απαιτηθεί πολύ μικρότερο σκάφος από ότι υπό κανονικές συνθήκες.