Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015

Ο Φάρος

Μία υπέροχη ιστορία για τον κύκλο της ζωής ενός ανθρώπου που από παιδί γίνεται γονιός δημιούργησε ο σκηνοθέτης Po Chou Tsi, την οποία αφιέρωσε στους γονείς του και κατ'επέκταση σε όλους τους γονείς του κόσμου, με τίτλο «Ο Φάρος».

Στην ιστορία, με τις σκιτσαρισμένες εικόνες, βλέπουμε πώς ο γονιός είναι πάντα δίπλα στο παιδί του, σαν φάρος που μένει πάντα αναμμένος, ένα ασφαλές λιμάνι για να επιστρέφει το παιδί κάθε φορά που το έχει ανάγκη. Όλη η αλήθεια του να είσαι γονιός μετουσιώνεται σε ένα βίντεο λίγων λεπτών, το οποίο έχει κερδίσει 27 διεθνή βραβεία!

Απολαύστε το:

Ιάπωνες κατάφεραν να μεταδώσουν ηλεκτρική ενέργεια ασύρματα μέσω του αέρα

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μικροκύματα για να κάνουν, από ένα πομπό σε ένα δέκτη, μετάδοση ρεύματος αρκετού για να ζεστάνει μια κατσαρόλα
Ιάπωνες ερευνητές κατόρθωσαν να μεταφέρουν ηλεκτρική ενέργεια με ασύρματο τρόπο, μέσω του αέρα, καθιστώντας περιττά τα καλώδια.

Αν και η απόσταση ήταν μικρή (55 μέτρα) και η ισχύς του ρεύματος επίσης μικρή (1,8 κιλοβάτ), πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα, που ανοίγει μεγάλες δυνατότητες για το μέλλον, μεταξύ άλλων την αξιοποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας για την παραγωγή ηλεκτρισμού στο διάστημα και την ασύρματη μετάδοσή της στη Γη.
Οι επιστήμονες της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Εξερεύνησης του Διαστήματος (JAXA), σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, χρησιμοποίησαν μικροκύματα για να κάνουν, από ένα πομπό σε ένα δέκτη, μετάδοση ρεύματος αρκετού για να ζεστάνει μια κατσαρόλα.
«Είναι η πρώτη φορά που κάποιος κατάφερε να στείλει σχεδόν δύο κιλοβάτ ηλεκτρικής ενέργειας μέσω μικροκυμάτων σε ένα μικρό στόχο, χρησιμοποιώντας μια συσκευή ελέγχου μεγάλης κατευθυντικότητας», δήλωσε εκπρόσωπος της JAXA, η οποία εδώ και χρόνια εργάζεται για τη δημιουργία διαστημικών σταθμών παραγωγής ρεύματος.
Η διαστημική παραγωγή ηλεκτρισμού έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με την παραγωγή στη Γη, κυρίως ότι είναι πάντα διαθέσιμη, ανεξαρτήτως καιρού ή ώρας. Αν και οι δορυφόροι, καθώς και ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός χρησιμοποιούν την ηλιακή ενέργεια, την οποία μετατρέπουν σε ηλεκτρική για τις ανάγκες τους, η ασύρματη μετάδοση αυτού του ρεύματος στη Γη, ώστε να το χρησιμοποιούν ευρέως οι άνθρωποι, παραμένει επιστημονική φαντασία.
Όμως οι Ιάπωνες επιστήμονες επιμένουν πως είναι θέμα χρόνου κάτι τέτοιο να γίνει εφικτό. Η JAXA οραματίζεται ένα δίκτυο δορυφόρων με ηλιακούς συλλέκτες και αντένες, σε ύψος περίπου 36.000 χλιομέτρων από την επιφάνεια του πλανήτη μας, που θα συλλέγουν το φως του Ήλιου, θα το μετατρέπουν σε ρεύμα και τελικά θα το «διακτινίζουν» στο έδαφος.
Όμως, όπως είπε ο εκπρόσωπος της JAXA, μπορεί να περάσουν δεκαετίες, έως ότου υπάρξει πρακτική εφαρμογή της φιλόδοξης τεχνολογίας. Εκτίμησε ότι αυτό, στην καλύτερη περίπτωση, θα συμβεί στη δεκαετία του 2040.
Αν και η όλη ιδέα είχε ξεπηδήσει στους επιστημονικούς κύκλους των ΗΠΑ στη δεκαετία του ’60, ήταν η Ιαπωνία αυτή που πήρε ζεστά το ζήτημα, επειδή η νησιωτική χώρα εξαρτάται σε ανησυχητικό βαθμό από τις εισαγωγές πετρελαίου και άλλων πρώτων υλών, με συνέπεια να προσπαθεί εναγωνίως να αποκτήσει ενεργειακή αυτάρκεια - έστω και εξ ουρανού. Το σοβαρό πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011 έκανε την ανάγκη ακόμη πιο επείγουσα, καθώς έδειξε ότι η πυρηνική ενέργεια, στην οποία είχε «ποντάρει» η χώρα, δεν έχει αμελητέους κινδύνους. 

Οι Νεάντερταλ φορούσαν κοσμήματα


Οι επιστήμονες θεωρούν πιθανό ότι τα νύχια ήσαν συνδεδεμένα μεταξύ τους και αποτελούσαν μέρος ενός κολιέ ή βραχιολιού
Είναι πολύ πιθανό ότι τα «ξαδέρφια» μας, οι Νεάντερταλ, φορούσαν πρωτόγονα κοσμήματα, καθώς ερευνητές ανακάλυψαν στην περιοχή Κράπινα της σημερινής βόρειας Κροατίας οκτώ σχεδόν πλήρη γαμψά νύχια από τουλάχιστον τρεις αετούς, που είτε φέρουν πολλαπλές εγκοπές, είτε έχουν σαφή ίχνη από τρίψιμο και γυάλισμα.

Οι Αμερικανοί και Κροάτες ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή παλαιοανθρωπολογίας Ντέιβιντ Φράγιερ του Πανεπιστημίου του Κάνσας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "PLoS", σύμφωνα με το "Nature" και τη βρετανική «Ιντιπέντεντ», εκτιμούν ότι τα ευρήματά τους χρονολογούνται προ περίπου 130.000 ετών, δηλαδή σε μια εποχή πολύ πριν εμφανιστούν στην Ευρώπη οι πρόγονοι του σύγχρονου «έμφρονος» ανθρώπου (Homo sapiens), κάτι που έγινε πριν από περίπου 45.000 χρόνια.

Οι επιστήμονες θεωρούν πιθανό ότι τα νύχια ήσαν συνδεδεμένα μεταξύ τους και αποτελούσαν μέρος ενός κολιέ ή βραχιολιού. Μέχρι σήμερα, οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούσαν ότι οι Νεάντερταλ δεν διέθεταν συμβολική τέχνη ή ότι απλώς μιμήθηκαν τους ανθρώπους, όταν τους συνάντησαν.

Όμως τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι ίσως οι Νεάντερταλ τελικά είχαν από μόνοι τους την ικανότητα χρήσης συμβολικών και διακοσμητικών αντικειμένων στην καθημερινή ζωή τους. Αν αυτό όντως ισχύει, τότε οι Νεάντερταλ ουσιαστικά είχαν φτιάξει πρωτόγονα κοσμήματα τουλάχιστον 80.000 χρόνια πριν τους προγόνους μας.

Για «εντυπωσιακή και απρόσμενη ανακάλυψη», έκανε λόγο ο Φράγιερ. «Οι αετοί είναι πολύ δυνατά πουλιά. Χρειάζεται αρκετό θάρρος, αν όχι αποκοτιά, για να πιάσει κανείς ένα τέτοιο πουλί», που οι φτερούγες του έχουν άνοιγμα γύρω στα δύο μέτρα, πρόσθεσε

Η ανακάλυψη έρχεται να προστεθεί σε άλλες, που σταδιακά μεταβάλλουν το «προφίλ» των Νεάντερταλ, δείχνοντας ότι κάθε άλλο παρά ανίκανοι και απολίτιστοι ήσαν.

Το DNA μας αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από γονίδια άλλων ειδών

Αν νομίζετε ότι είστε άνθρωποι 100%, τουλάχιστον όσον αφορά το γενετικό υλικό μέσα στα κύτταρά σας, γελιέστε. Σε έναν βαθμό, είστε βακτήριο και μύκητας!
 
Ένα αξιοσημείωτο μέρος των ανθρωπίνων γονιδίων έχουν μη ανθρώπινη προέλευση και οι πρόγονοί μας τα «έκλεψαν» στο μακρινό εξελικτικό παρελθόν από άλλα είδη, κυρίως από μικροοργανισμούς, όπως βακτήρια, ιούς και μύκητες. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας βρετανικής επιστημονικής έρευνας, που δείχνει ότι η «κλοπή» γονιδίων (ή η «οριζόντια μεταφορά» επί το επιστημονικότερον) ήταν ρουτίνα κάποτε και όχι μεμονωμένη περίπτωση, όπως πίστευαν οι βιολόγοι μέχρι σήμερα.
 
Η πρακτική αυτή της «υφαρπαγής» γενετικού υλικού έχει αξιοποιηθεί από πολλά ζώα (ίσως και όλα), μεταξύ των οποίων και οι πρόγονοί μας, οι οποίοι απορρόφησαν στο DNA τους ξένα γονίδια από μικροοργανισμούς με τους οποίους «συγκατοικούσαν» στο ίδιο περιβάλλον κάποτε. Η διαπίστωση αυτή αμφισβητεί την συμβατική άποψη ότι η εξέλιξη των ζώων -και των ανθρώπων- βασίστηκε αποκλειστικά σε γονίδια που πέρασαν από γενιά σε γενιά και είχαν μόνο ανθρώπινη προέλευση.
 
Η οριζόντια μεταφορά γονιδίων (σε αντιδιαστολή με την «κάθετη» μεταφορά από τους γονείς στα παιδιά) ήταν ήδη γνωστό ότι έχει παίξει -και συνεχίζει να παίζει- καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των ίδιων των μικροοργανισμών, πράγμα που άλλωστε επιτρέπει στα μικρόβια να γίνονται ολοένα πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και σε άλλα φάρμακα. Όμως, η νέα μελέτη δείχνει ότι η διαδικασία αυτή παίζει σημαντικό ρόλο και στους μεγαλύτερους οργανισμούς, μη εξαιρουμένου του ανθρώπου.
 
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον βιολόγο Άλαστερ Κρισπ του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας "Genome Biology", μελέτησαν δειγματοληπτικά τα γονιδιώματα 12 ειδών μυγών, τεσσάρων ειδών σκουληκιών και δέκα ειδών πρωτευόντων (πιθήκων και ανθρώπων).
 
Η έρευνα έφερε στο φως 145 γονίδια στους ανθρώπους (έναντι 173 στα σκουλήκια, 109 στους πιθήκους και 40 στις μύγες), τα οποία είναι «ξένα», δηλαδή μη ανθρώπινης προέλευσης. Αυτά συνιστούν πάντως λιγότερο από το 1% του ανθρωπίνου γονιδιώματος που περιλαμβάνει γύρω στα 20.000 γονίδια.
 
Μερικά από αυτά τα γονίδια εμπλέκονται στον μεταβολισμό των λιπιδίων και των αμινοξέων, στις ανοσολογικές αντιδράσεις (π.χ. σε περίπτωση φλεγμονής), στην τροποποίηση των πρωτεϊνών, στις αντιοξειδωτικές δραστηριότητες του οργανισμού κ.α. Παραμένει, προς το παρόν, άγνωστο πώς ακριβώς και πότε κάθε ξένο γονίδιο «τρύπωσε» στο ανθρώπινο DNA.
 
Οι κυριότεροι «δωρητές» γονιδίων στους ανθρώπους, σύμφωνα με τα ευρήματα, έχουν υπάρξει τα βακτήρια και τα πρώτιστα, ενώ σε μικρότερο βαθμό οι ιοί και οι μύκητες. Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι και πάλι μπορεί να υποτιμάται η έκταση της οριζόντιας μεταφοράς γονιδίων μεταξύ των ζώων, καθώς δεν αποκλείουν αυτή να συμβαίνει συχνά όχι μόνο μεταξύ των μονοκύτταρων οργανισμών και από τους μικροοργανισμούς προς τα ζώα, αλλά και μεταξύ των ίδιων των πολύπλοκων πολυκύτταρων οργανισμών (όπως π.χ. ανάμεσα σε ένα παράσιτο και στον ξενιστή του ή από ένα φυτό σε ένα ζώο).
 
«Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται και συνεπώς ίσως θα έπρεπε να αναθεωρήσουμε το πώς σκεφτόμαστε την εξέλιξη», δήλωσε ο Άλαστερ Κρισπ. Άλλοι όμως επιστήμονες εμφανίστηκαν λιγότερο πεισμένοι και δήλωσαν πως είναι ακόμη πρόωρο μια τέτοια αναθεώρηση.

ΖΕΥΣ, ΕΡΩΣ, ΠΟΙΗΤΗΣ

Θα ήθελα για πολλοστή ίσως φορά, να υπενθυμίσω, ότι αν θέλουμε να ομιλούμε αυθεντικά και όχι κάλπικα για την Αρχαία Ελλάδα, οφείλουμε να παραμένουμε υποχρεωτικά μέσα στον αρχαιοελληνικό χειρισμό του λόγου. Οφείλουμε να χρησιμοποιούμε ανενδοιάστως, και ίσως επιμόνως, τους όρους που οι Έλληνες εχρησιμοποίησαν, αφήνοντας κατά μέρος όλο τον παρερμηνευτικό συρφετό, με τον οποίο οι τελευταίοι είκοσι περίπου αιώνες, μας έχουν ουσιαστικά σαμαρώσει. Οφείλουμε επίσης να επιμένουμε στην αυθεντική νοηματική τους υπόσταση, έστω και αν αυτό ίσως μας καθιστά λιγότερο κατανοητούς, διότι μας αρέσει δεν μας αρέσει, ο Ελληνικός Κόσμος των ιδεών είναι αδύνατον να χαμηλώσει σε βαρβαρικά επίπεδα ώστε να γίνει δεκτός κι εύπεπτος κι αν κάποιοι επιχειρήσουν να το κάνουν ερήμην του -αν και στο όνομά του, όπως συνέβη κατά τα έτη του ανοήτου, κατά την γνώμη μου πάντα, “οικουμενισμού” της ελληνιστικής εποχής- αυτό παύει πλέον να είναι Κόσμος, όπως παύει και να είναι Ελληνικός.

Η εδώ και είκοσι δύο αιώνες πολιτική, πολιτιστική, οικονομική και στρατιωτική κατοχή, του πλανήτη που μας φιλοξενεί, από μία ολοκληρωτική κοσμοαντίληψη, η οποία παρά τις διάφορες επί μέρους επωνυμίες, τών όχι και λίγων υποκαταστημάτων της, παραμένει τόσο ουσιαστικά πανομοιότυπα συμπαγεστάτη όσο και παντοδύναμη, μας έχει φέρει στο απόλυτο πολιτιστικό μηδέν, σε μία άξια λύπης εποχή που όλα πια έχουν αλωθεί, ακόμα και το πολυτιμώτερο όπλο του Έλληνος-Ανθρώπου, ο λόγος. Όλες οι λέξεις, όλες αυτές, οι για τους πανάρχαιους Έλληνες ονοματοθέτες, οντότητες πανίερες και επίσης δυναμικές, έχουν σήμερα μολυνθεί. Οι ανά τον πλανήτη κρατούντες μαγαρίζουν καθημερινά λέξεις όπως: δημοκρατία, ευνομία, φιλοσοφία, νόμος, πολιτισμός, πολιτική, ελευθερία, ψυχαγωγία, παρρησία και -το χειρότερο- οι μάζες των υπηκόων τους ενστερνίζονται με κάθε φυσικότητα τα διαστρεβλωμένα νοήματα που επιβάλλονται σε αυτές τις λέξεις, οι οποίες για τους Έλληνες εσήμαιναν τελείως διαφορετικά πράγματα. Για να μιλήσουμε όμως για Δημο-Κρατία, πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε τι εστί Δάμος, Δήμος, όπως και για να μιλήσουμε για Πολιτική πρέπει πρώτα από ο,τιδήποτε άλλο να γνωρίζουμε, τι εστί Πολίτης και τι εστί Πολιτεία. Και φυσικά, αν εγνωρίζαμε ότι ο Δάμος απετέλη για τους αληθείς -δηλαδή τους δωδεκαθεϊστές- Έλληνες, ιδέα θεόσταλτη, η οποία ελατρεύθη με ιδιαίτερα τεμένη και βωμούς στην Αθήνα, την Μίλητο, την Λαοδικεία και αλλού, όπως και αν εγνωρίζαμε ότι η Πολιτεία δεν είναι Κράτος, αλλά αντιθέτως, το απόλυτο αντίθετό του, τότε μία σειρά από πράγματα θα ισοπεδώνονταν εμπρός μας μονομιάς και διά παντός. Εμείς όμως, τα βαφτισμένα ανθρωπάρια του εικοστού αιώνος, σύμφωνως προς τον, διά της οικονομικής βίας παγκοσμίως, επιβληθέντα χριστιανικό τρόπο χρονολογήσεως, δεν θέλουμε να δούμε την καλολιβανισμένη μας φυλακή να καταρρέει. Παραμένουμε πεισματικά δυϊστές και ανόητοι, ρηχοί και ντοπαρισμένοι και απλώνοντας ένα αδυσώπητο διανοητικό φίλτρο, διαβάζουμε τα όποια αμυδρά στοιχεία του Αρχαίου Κόσμου μας πλησιάζουν, μέσα από τα θλιβερά παραπετάσματα της άθλιας εποχής μας: χριστιανικά, μαρξιστικά, εσωτεριστικά, υλιστικά, μαγικοδεισιδαιμονικά, ορθολογικά και πάει λέγοντας.

Η ζημιά του κοσμοκράτορος μονοθεϊσμού στα ανθρώπινα μυαλά είναι τεράστια, όσο κι ανεπανόρθωτη. Όποιος επιχειρεί να τιμήσει τις Αρχαίες Ελληνικές Ιδέες, με Γιώτα κεφαλαίο, αφού αυτές μαζί με μία σειρά Συμπαντικές Δυνάμεις, απετέλεσαν το Ελληνικό Δωδεκαθεϊστικό Πάνθεον και να μην εκχυδαϊσει τα νοήματά τους για να τα μασήσουν εύκολα οι βαφτισμένοι, οι σωφρονισμένοι και οι λιβανισμένοι, δυστυχώς κατά κανόνα ευρίσκει τον εαυτό του καταδικασμένο ν’ απευθύνεται δίχως πολλές ελπίδες σε αυτιά που κατά συντριπτική πλειοψηφία ακούν μεροληπτικά λανθασμένα, δυιστικά, δογματικά και κατά προέκταση, μισαλλόδοξα. Αρκετοί, κύριοι, αγνώστων κινήτρων, που δεν θέλουν να τιμήσουν τις Ελληνικές Ιδέες, αλλά απλά να … μιλήσουν γι’ αυτές, διαλέγουν τον εύκολο δρόμο: τις κατεβάζουν στο εξευτελιστικά χαμηλό επίπεδο των καιρών μας και η περιβόητη Επικοινωνία, ένα ακόμα κούφιο ιδεολόγημα του λεγομένου “Αιώνος της Πληροφορικής”, τού κατ’ εξοχήν μη-επικοινωνιακού αιώνος της πανανθρώπινης ιστορίας, διασώζεται. “Το Μέσον είναι το Μήνυμα…”. Δεν θέλουν να πάνε παραπέρα.

Όταν πριν από κάποιο καιρό, εξεκίνησα με το περιοδικό “Διιπετές” και στην συνέχεια συνέγραψα και εξέδοσα το μοναδικό, απ’ όσο τουλάχιστον γνωρίζω, νεοελληνικό βιβλίο, το οποίο υπερασπίζεται ανοικτά, την μνήμη, το έθος και τις κοσμοαντιλήψεις των προγόνων μου Ελλήνων, δεν το έκανα για να υπηρετήσω την ψευδοεπικοινωνιακή μούμια ή να προσθέσω κι εγώ το μικρό μου βάρος στο άλλοθι των κρατούντων, που κατ’ ευφημισμόν οι ίδιοι αποκαλούν, “κίνηση ιδεών”. Σε μία ακίνητη και ανίδεη κοινωνία όπως είναι αυτή που βιώνουμε στις μέρες μας, ακίνητη και ανίδεη λες και πρόκειται για το πραγματοποιημένο επί γής έσχατο του κρατούντος εδώ και αιώνες μονοθεϊστικού Ολοκληρωτισμού, δεν δικαιούμεθα να μιλάμε για “κίνηση” πόσο μάλλον για “κίνηση ιδεών”. Εμένα προσωπικά (έτσι ως…εξομολόγηση), μ’ενδιαφέρουν οι Ιδέες με γιώτα κεφαλαίο, όπως αυτές στέκουν μακάριες και μακριά από τις μολύνσεις του εξαθλιωμένου κόσμου μας, στην φωτεινή διάσταση που κατοικούν οι Θεοί, οι Έλληνες Θεοί, δηλαδή στον ολολαμπή Όλυμπο. Και ό,τι έπραξα μέχρι τώρα, και ό,τι πράξω μελλοντικά, έχει να κάνει μόνο και μόνο με την ελάχιστη εκδήλωση από μέρους μου, της απέραντης ευγνωμοσύνης προς τους Μάκαρες Θεούς, για το ότι από ένα σημείο και μετά, μού επέτρεψαν να κοιτάξω μέσα από Αρχαία Μάτια, να δω το Όλον και το Μη -Ον, το Αρχικό και το Έσχατο, έξω από τον πεπερασμένο εαυτό μου, έξω από τον ορισμένο με σύνορα τόπο μου κι έξω από τον μετρημένο με ωρολόγια και ωράρια χρόνο μου.

Φίλες και φίλοι. Όχι, (επίσης ως…εξομολόγηση) εκείνο που μ’ ενδιαφέρει προσωπικώς, δεν είναι η … “επαναφορά” των Ελλήνων Θεών, στην εξαχρειωμένη νεο-Ελλάδα. Πρώτον, διότι για κάτι που βρίσκεται πάντα εδώ και θα συνεχίσει να βρίσκεται, δεν στέκει νοηματικώς το ρήμα “επαναφέρω”. Και δεύτερον, όταν η πραγματική λατρεία των Ελλήνων Θεών, υπήρξε τόσο προσωπική, οικογενειακή κι εφέστεια, όσο και ανοικτή, πάνδημος, συλλογική, αδιάσπαστη από την καθημερινότητα των προγόνων μας, και πολιτική -με την έννοια ότι αφορούσε σφαιρικά την Πόλη- πιστεύω ότι είναι από την μία αρκούντως ικανοποιητική ή προσωπική λατρεία από όσους μπορούν και πραγματικά κοινωνούν στην Αρχαία Ελληνική Ψυχή και από την άλλη αρκούντως άτοπο και αστείο το πείραμα έστω και της παραμικρής επαφής των εξαχρειωμένων νεοελλήνων με τις ανοικτές λατρευτικές πρακτικές των προγόνων τους. Διότι πολύ πριν κάποιος πνευματικώς υπόδουλος άνθρωπος της εποχής μας, έρθει σε επαφή με την λαμπρή αρχαιοελληνική Δωδεκαθεϊστική Κοσμοθεώρηση, πρέπει πρώτα να υπάρξει ψυχικά αυτάρκης, αυτόφωτος, πλήρης παρρησίας, αξιοπρεπής, ελεύθερος, φιλομαθής ερωτικός με την αρχαιοελληνική έννοια και βαθιά πολιτικός, πράγμα που σημαίνει ότι το εκβαρβαρισμένο νεολληνικό ζυμάρι δεν μας δίνει και πολλές ελπίδες (για να μην φανούμε απαισιόδοξοι και ομολογήσουμε ότι ουσιαστικά δεν μας δίνει καμμία).

Φίλοι και φίλες. Κάθομαι εδώ και ομιλώ κι εσείς κάθεστε εκεί και με ακούτε και όλοι μας κάπου ξέρουμε καλά ότι μάλλον τα παραπάνω δεν μας αφορούν. Διότι είμαστε, ή θέλουμε να είμαστε, οι Άλλοι Άνθρωποι. Άνθρωποι που δικαιωματικά μπορούν να ισχυριστούν ότι ξαναπορεύονται προς το συμπαντικό πολιτιστικό αρχέτυπο Έλλην-Ανθρωπος και περισσότερο από όλα ξέρουν ν’ ακούν όπως και ξέρουν να στοχάζονται. Τα όσα ακολουθούν, θέλω να σας επισημάνω, δεν αποτελούν ούτε ρηχή παραβολή, ούτε θρησκευτικό δόγμα, ούτε μεταμοντέρνο παραλήρημα. Αντίθετα, είναι πολύ βαθύτερα πράγματα από όσο το πρώτο άκουσμά τους μάς προτρέπει να υποψιαστούμε. Γι αυτό θα σας πρότεινα να προσέξετε καλά τα όσα θ’ ακούσετε και να τα προχωρήσετε αργότερα, αύριο, μεθαύριο του χρόνου, παραπέρα. Ο καθένας μόνος του και με τον τρόπο του, αφού ξέρουμε πολύ καλά ότι ο κάθε άνθρωπος είναι ένας ολόκληρος, πολύπλοκος και ιδιαίτερος κόσμος και αυτό επειδή αυτοί που μας εγέννησαν ως είδος επί γης ήξεραν πολύ καλά να εκτιμούν την διαφορετικότητα, την ποικιλία, την πολλαπλότητα και την ιδιαιτερότητα. Ο καθένας μόνος του και με τον τρόπο του, αλλά να τα πάμε παραπέρα. Ας το υποσχεθούμε αυτό στους εαυτούς μας, ας το ορκισθούμε στον Έλληνα μέσα μας…

Εν αρχή λοιπόν, υπήρξε το δημιουργικό Αχανές. Ούτε ο Γιαχβέ, ούτε και κανένας συμπαντικός μαστροχαλαστής. Και δεν πρέπει να μας νοιάζει τι υπήρχε, διότι πρώτον ο καθένας μπορεί να ισχυρισθεί ό,τιδήποτε πάνω στο ζήτημα αυτό, και διότι δεύτερον εμείς ανήκουμε σ’ έναν πολύ μεταγενέστερο κόσμο. Έτσι λοιπόν μάλλον πρέπει να πάμε σε αρκετές σελίδες πάρα κάτω, που τα πράγματα γίνονται περισσότερο οικεία μας, άρα και περισσότερο κατανοητά. Είμαστε όντα που αντιλαμβανόμαστε και χρησιμοποιούμε στο έπακρο τις τρεις διαστάσεις και απλά υφιστάμεθα την τέταρτη, ενώ υποψιαζόμαστε την ύπαρξη και άλλων. Ας πάμε λοιπόν σε μιαν άλλη “αρχή” για να εκστομίσουμε το “εν αρχή” μας. Σε μίαν αρχή που αφορά τις διαστάσεις μας. Επειδή, μία ολοκληρωτική κάλυψη του βίου του Σύμπαντος, πέραν τού ότι προϋποθέτει γραμμικότητα, που θα μου επιτρέψετε, όσον αφορά εμένα τουλάχιστον, να την αποκαλέσω αστεία, απαιτεί επίσης και μία ολοκληρωτική κοσμοθεωρία. Την οποία ολοκληρωτική θεωρία βέβαια, όσο και αν κοπιάσουμε και ιδρώσουμε, δεν πρόκειται ν’ ανακαλύψουμε πουθενά μέσα στον Έλληνα Κόσμο, εφ’ όσον ο τελευταίος υπήρξε αποτέλεσμα των Ελλήνων Ανθρώπων, που με την σειρά τους εστοιχειώθησαν από Έλληνες Θεούς. Και όπως στην συνέχεια θα δούμε, οι τελευταίοι αποτελούν, σ’ επίπεδο συμπαντικό την απόλυτη άρνηση τής Ολοκληρώσεως.

Σε κάποια λοιπόν “νέα αρχή” και αφού ήδη το Αχανές είχε μεταμορφωθεί σε Χάος, ήτοι στο άπειρο κενό το εν τούτοις εμπεριέχον το Παν, υπήρξαν ο υψόροφος Ουρανός, ετυμολογούμενος από το “ούρος” όρος έως το όριο του Παντός και η χαογενής αλλά βιοδότειρα μητέρα του Γαία. Οι δύο τους, με την ατελείωτη γενετική δύναμη του πρώτου έφεραν στην ζωή τούς Τιτάνες και Τιτανίδες, μία σειρά από θεμελιακές συμπαντικές δυνάμεις: τον Ωκεανό, την ροή των πραγμάτων, δηλαδή την πηγή του παντός (1), τον Κοίο δηλαδή την ιδιαίτερη ποιότητα των όντων, τον Κρείο δηλαδή την επικράτεια, την Φοίβη δηλαδή την διαύγεια, την Θεία δηλαδή την όψη, τον Υπερίωνα δηλαδή το επουράνιο πυρ, τον πρόγονο των Ελλήνων Ανθρώπων Ιαπετό, δηλαδή τον λόγο, σύμφωνα με την ετυμολόγησή του από το “ιακή”, την Ρέα, την Θέμιδα δηλαδή τον νόμο, την Μνημοσύνη, την Τηθύν δηλαδή την κίνηση, (2) τους Κύκλωπες και τους Εκατόγχειρες δηλαδή τα αιθέρια πάθη και τέλος τον Κρόνο.

Με την γέννηση του τελευταίου, η ακατάπαυστη γενετήσια δύναμη του Ουρανού το οποίο ωστόσο ο Ησίοδος παρουσιάζει να απεχθάνεται ιδιαίτερα τα δημιουργήματά του, λήγει οριστικά όταν ο Χρόνος / Κρόνος με την βοήθεια της Γής τον ευνουχίζει, ελευθερώνει τ’ αδέλφια του και παράλληλα αυτοανακηρύσσεται μονοκράτορας τού παντός. Η περιφρόνηση του νεοφανούς εκθρονίζεται από την απόλυτη μονομέρεια. Το Παν εξακολουθεί να δικτατορεύεται με μόνη ελπίδα τα μέλλοντα να γεννηθούν από το σπέρμα του νέου δυνάστη. Και κάποτε όντως εγεννήθησαν και η γέννησή τους αυτή, εσηματοδότησε για την κρόνια δικτατορία την αρχή του τέλους της.

Όπως και στην λεγομένη “μονοθεϊστική” κοσμογονία, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία Πτώση. Μόνο που στην ελληνική θεογονία, αυτή η πτώση δεν είναι ανθρώπινη, μ’ ένα ατυχέστατο λοβοτομημένο ζεύγος ατρίχων πιθήκων που αφού έφαγαν ένα φρούτο μετατρεπόμενοι κατά το ήμισυ σε Θεούς και για τον λόγο αυτό ετιμωρήθησαν αμείλικτα από έναν ζηλόφθονο μοναδικό Θεό, δικτάτορα των ουρανών, αλλά είναι Πτώση θεϊκή. Εδώ, αυτή η ίδια η δικτατορική λογικού του Θεού αποτελεί Πτώση. Ο “παιδοβρώς” Θεός Κρόνος, πλάστης αλλά και συνάμα παμφάγος, ως αντίδραση στην σχετική τιτανική αταξία της βασιλείας τ’ Ουρανού, κυβερνά μοναχός και τρώγει ό,τι γεννά. Οι μοναδικές θεότητες που γεννιούνται επί της βασιλείας του και δεν τρώγονται απ’ αυτόν είναι ή αυτογέννητες, ή γεννημένες από το Έρεβος και την Νύκτα, θεότητες κατά κανόνα αποσυνθετικές: Άλγος, Γήρας, Μώμος, Απάτη, Έρις, Λήθη, Θάνατος, Λιμός, Μάχη, Πόνος, Δυσνομία, Φόνος, Φόβος, Ύπνος, Τισιφόνη, Μέγαιρα. Το Παν επιβαρύνεται μονομερώς, καθώς και σε κανένα από τα εγγόνια του ολύμπου, δηλαδή του ολολαμπούς, Ουρανού δεν δίνεται η ευκαιρία να αναπτυχθεί και να δράσει. Ο Κρόνος, μένει τυφλά αφοσιωμένος στην μονομανία του να καταπίνει τα παιδιά του και δεν βλέπει ότι είναι ανέφικτος ο συμπαντικός Ολοκληρωτισμός, ότι είναι αδύνατον να υπάρξει μόνο Ένας Θεός. Κι ένας Θεός που (εντός εισαγωγικών) “δεν βλέπει”, προσωποποιεί την Πτώση.

Και κάποτε η Ρέα εγέννησε τον Δία, τον έκρυψε και εξεγέλασε τον στυγνό Κρόνο δίνοντάς του μία πέτρα να καταπιεί. Και όταν ανδρώθηκε ο νέος Θεός Ζεύς, του οποίου το όνομα ετυμολογείται και από το “ζεύγνυμι”, εξηγέρθη κατά του πατρός του και ελύτρωσε διά παντός τόσο τον θεϊκό κόσμο, όσο και τον κόσμο των φθαρτών πραγμάτων από την τυραννία εκείνου. Ο έκπτωτος Κρόνος, υποχρεώνεται να ξεράσει ένα-ένα τα δημιουργήματά τα οποία είχε καταπιεί και έτσι γεννιέται η Τάξη των Αθανάτων Θεών, αυτών που έχουν ελευθερωθεί από τον Χρόνο. Ο νέος Θεός, ως Δίας / Ζευς, διασπών-απωθών αλλά ταυτόχρονα ισόποσα ζευγνύων-έλκων-συντήκων, αποκαθιστά την ισόνομη Ουρανία Τάξη κι εγκαθιδρύει την Αιώνια Αρμονία. “Εν κράτος, είς δαίμων εγένετο, μέγας αρχός απάντων, εν δε δέμας βασίλειον, εν ώ τάδε πάντα κυκλείται” γράφει ο Πρόκλος.

Ο πρώτος γάμος του Διός με μία θυγατέρα του Ωκεανού, την φρονιμώτατη όλων των Θεών που Μήτις απεκλήθη από τον Έλληνα ονοματοδότη, δηλαδή ο γάμος του με την Σκέψη θα φέρει στον κόσμο την Θεία Σοφία, την Θεά Αθηνά. Ο δεύτερος γάμος του με την τιτανίδα Θέμιδα θα φέρει στον κόσμο τις Ώρες, δηλαδή τις Εποχές και την περιοδικότητά τους, την Ευνομία, την Δίκη και την Ειρήνη. Και όταν αργότερα μετά από βίαιες συγκρούσεις με μία ατελείωτη σειρά διαταρακτικές δυνάμεις, συγκρούσεις με τους Τιτάνες, με τους Γίγαντες, με τους Αλωάδες, με τον Τυφώνα, εγκαθίδρυσε την Ολύμπια Τάξη στο Σύμ-Παν, ως Έλλην Θεός που ασφυκτιούσε από την παρουσία γύρω του, των μπράβων / κολάκων του, ως νικητού παντοκράτορος, δηλαδή από την παρουσία του Κράτους και της Βίας, προεχώρησε στην εξασφάλιση μίας, στο διηνεκές ακυρώσεως, κάθε απόλυτης εξουσίας, συμπεριλαμβανομένης και της πιθανής δικής του. Προεχώρησε στην εξασφάλιση μίας αιώνιας αναιρέσεως κάθε Ολοκληρωτισμού. Σύμφωνα με μία σειρά διαφορετικές λόγω εντοπιότητος ελληνικές Θεογονίες, εγέννησε ή εξαπέλυσε στα Σύμ-Παντα όλα “τον κάλλιστο των θεών” δηλαδή τον Έρωτα τον έκτοτε κυρίαρχο σε γήϊνο επίπεδο όλων των σφαιρών της εκδηλωμένης ζωής. Κι εδώ αναφέρομαι, φίλοι και φίλες, όχι στον Έρωτα “Δημιουργό” υιό της Νύκτας (3) ούτε στον “Πρωτόγονο”, “Φάνη” υιό του Ηρακλέους/Αγηράου Χρόνου, (4) τον οποίο συναντάμε στις τρεις Θεογονίες των Ορφικών, αλλά στον Ολύμπιο Θεό Έρωτα, υιό της Αφροδίτης και του Διός (ή του Ερμού, ή του Άρεως, ή του Ηφαίστου σύμφωνα με τρεις άλλες εκδοχές που παραλλάζουν ανάλογα με τις ανά τόπους λατρείες του). Ο Πρόκλος στον “Τίμαιο” του Πλάτωνος θα σημειώσει : “(ο πατρικός νους) ενέσπειρε τον δεσμόν του διαπύρου Έρωτος και προσέθεσε και την Αιτίαν, για να παραμείνουν αιώνια ερωτευμένα όλα όσα ο πατέρας συνέθεσε νοερά με φως. Διότι εξ αιτίας αυτού του Έρωτος, τα πάντα αλληλοταίριασαν για να παραμείνουν αιώνια τα στοιχεία του κόσμου μέσα απ’ αυτόν”.

Την πλέον σημαντική όμως, κατά την γνώμη μου, αλλά όλως περιέργως και την πλέον άγνωστη θεογονία Έρωτος, παρουσιάζει ο φιλόσοφος και μύστης Φερεκίδης, ο οποίος -συμφώνως προς την αναφορά του Πρόκλου επίσης στον Τίμαιο του Πλάτωνος- φέρνει τον Μέγιστο Θεό να μεταμορφώνεται ο ίδιος σε Έρωτα όταν επρόκειτο να δημιουργήσει: “Ο Φερεκύδης έλεγεν εις Έρωτα μεταβλήσθαι τον Δία μέλλοντα δημιουργείν” Ζευς / Έρως Ποιητής, ο υπέρτατος Έλλην Θεός που ως πλάστης μεταμορφώνεται στον ωραιότατο! “Ο κάλλιστος εν αθανάτοισι Θεοίσι” που εξελίσσει, κινεί και διαφοροποιεί, παιχνιδιάρης και απρόβλεπτος, αντιεξουσιαστικός κι αρμονιστής. Ένας Θεός ολοκληρωτικά ασυμβίβαστος με την απολυτότητα του αστείου κόκκορα του ουρανού Yahveh που οι, παραπλανητικά λεγόμενοι, “μονοθεϊστές” λιβανίζουν ως τον Ένα και Μοναδικό Θεό τους. Ολοκληρωτικά ασυμβίβαστος με την απολυτότητα αυτού του σκεπτομορφικού, άρα ασήμαντου δαιμονίσκου, του οποίου ο αστείος ισχυρισμός ότι μόνο αυτός υπάρχει (…) έκανε τους υπόλοιπους Θεούς να πεθάνουν από τα γέλια, όπως πολύ χαριτωμένα αλλά και περιφρονητικά λέει ο Φρειδερίκος Νίτσε στο γνωστό του βιβλίο “Τάδε Έφη Ζαρατούστρα”. Γι αυτό άλλωστε και ο Έρως αν και Θεός που φτερουγίζει παντού κυκλώνοντας και τα τέσσερα τμήματα του Σύμ-Παντός- “πτερά πάντοθι πάλλει, τέτραχα τεμνομένην κυκλούμενος άντυγα κόσμου” γράφει ο Νόννος (4)- απουσιάζει παντελώς από την “μονοθεϊστική” λεγομένη παράδοση και όλες τις εκδοχές και αιρέσεις της. Και να επισημάνουμε επίσης, ότι και στα διάφορα άλλα προχριστιανικά Πάνθεα περιορίζεται απλώς σε προσωποποίηση της νεανικής ομορφιάς ή της σαρκικής έλξεως. Ούτε ο χρυσομάλλης Angus των Κελτών, ούτε ο παιδόμορφος τοξοβόλος Cupid των Ρωμαίων ή ο ετρουτσκορωμαϊκός Tutunis, ούτε ο υδρογέννητος Kama ή Kamadeva των Ινδουϊστών, ούτε ο σλαβονικός Svarog, ούτε ο βεδικός Bhana, έχουν την σημασία και το μέγεθος, την οριακή συμπαντική κάλυψη, του Έλληνος Έρωτος -του Έρωτος του Ολυμπίου Ελληνικού Πανθέου. Το υπογραμμίζω αυτό το “του Ολυμπίου” για μία φορά ακόμα, προς αποφυγή τυχόν παρερμηνειών.

Έχοντας αναφερθεί πιο πάνω στον Κρόνο, στον πρώτο “δικτάτορα” Θεό, θα ήθελα επίσης να επισημάνω εδώ και την ουσιαστική ταύτιση του ολοκληρωτικού “Ενός και Μόνο Θεού” του πασίγνωστου Υahveh, με το κρόνιο αρχέτυπο που στους αιώνες των αιώνων θα αντιμάχεται ανεπιτυχώς την Ολύμπια Θεϊκή Τάξη. Οι οπαδοί του σκεπτομορφικού αυτού σημιτικής κατασκευής δαίμονα, γραμμικοί και δυϊστές στην κοσμοθεώρησή τους, μία κοσμοθεώρηση που έχουν εδώ και κάποιους αιώνες δυστυχώς, μάλιστα στέψει κυρίαρχη επάνω στην ανθρωπότητα τούτου του πλανήτη, ουσιαστικά επιζητούν την ολοκληρωτική επιστροφή του Κόσμου στην βασιλεία του Κρόνου. Επιζητούν την ολοκλήρωση του κύκλου, το ξαναπάγωμα της Ίππας, της Ψυχής του Παντός: το τέλος της αιωνιότητος, το σταμάτημα της σπειροειδούς κινήσεως τού Χρόνου, τον θάνατο των Αθανάτων Θεών και την επανακατάποση όλου του εκδηλωμένου Θείου, δηλαδή της Φύσεως διά παντός. Δεν ισχυρίζομαι ότι ο Yahveh είναι ο Κρόνος. Τουναντίον μάλιστα, αφού ο πρώτος είναι ασήμαντος σκεπτομορφικός ήτοι κατασκευασμένος από ανθρώπινα μυαλά δαιμονοθεός, ενώ ο δεύτερος είναι υπαρκτή θεότητα και δύναμη κοσμική, έστω κι αν η ισχύς της είναι στον Ολύμπιο Κόσμο απολύτως “γειωμένη”. Απλώς οι οπαδοί του Yahveh επιχειρούν να τον ταυτίσουν αρχετυπικά με τον Κρόνο για δύο λόγους: πρώτον, για να αντλήσουν δανεική ισχύ από το Υπαρκτό και το Προαιώνιο και, δεύτερον, για να καταδείξουν και να διακηρύξουν την απέραντη έχθρα τους προς τους Έλληνες Θεούς.

Όσο όμως η Ολύμπια Τάξη του Συμ-Παντός Κόσμου θα παραμένει άτρωτη -και τέτοια παραμένει-, αυτό το κρόνιο / γιαχβικό ιδανικό θα μένει αιώνια καταδικασμένο να βλέπει την Αναγέννηση / Ανάσταση ν’ ακολουθεί κάθε Θάνατο. Ασταμάτητα στους αιώνες των αιώνων. Κάθε “τέλος” θα ακολουθείται ασταμάτητα από μία νέα “αρχή”. Στον διαρκή αλλά μετακινούμενο Κύκλο της Ζωής, που έταξε ο Ζεύς να κυβερνάει τα πάντα. Ως αρχή που αυτός είναι, ως μέση και ως τέλος. Ως ο μεγάλος πατέρας του Υπαρκτού και ως η μεγάλη μάνα του. Ο Ζευς, ο “τας αειζώου ψυχάς μεδέων”.
---------------
Σημειώσεις:
1) Όμηρος “Ιλιάς” Ξ 200, 244, 301, Πλάτων “Θεαίτητος” 152, Αριστοτέλης “Μεταφυσικά” Α3
2) “Πάντα έκγονα ροής τε και κινήσεως “Πλάτων” Θεαίτητος 152
3) “(τίκτει) Νυξ η μελανόπτερος ωόν, εξού περιτελλιμένοις ώραις έβλαστεν Έρως” Orphicorum Fragmenta 1
4) “Ούτος ο Ηρακλής (χρόνος) εγέννησεν υπερμέγεθες ωόν” Orphicorum Fragmenta 57
5) “Διονυσιακά” βιβλίο 33, 63-64

ΒΕΛΟΣ ΚΑΙ ΝΟΥΣ

Ἄλλως βέλος, ἄλλως νοῦς φέρεται. ὁ μέντοι νοῦς καὶ ὅταν εὐλαβῆται καὶ ὅταν περὶ τὴν σκέψιν στρέφηται, φέρεται κατ' εὐθὺ οὐδὲν ἧττον καὶ ἐπὶ τὸ προκείμενον.

Αλλιώς κινείται το βέλος, αλλιώς ο νους. Παρ' όλα αυτά ο νους, ακόμα κι όταν έχει τεταμένη την προσοχή ή όταν στρέφεται γύρω από την έρευνα, κινείται κατ' ευθείαν προς το στόχο όπως ένα βέλος.

ΜΑΡΚΟΣ ΑΥΡΗΛΙΟΣ Εις Εαυτόν, 8.60
Το έργο του Μάρκου Αυρηλίου Τὰ εἰς ἑαυτὸν γράφτηκε μετά το 172 μ.Χ. και ενώ ο συγγραφέας κατείχε ήδη το αυτοκρατορικό αξίωμα (161-180 μ.Χ.).
Είναι γραμμένο στην Ελληνική -τη γλώσσα των μορφωμένων Ρωμαίων-και παραδίδεται διαιρεμένο σε δώδεκα βιβλία. Εκτός από
το πρώτο βιβλίο, το οποίο, αν και γράφτηκε τελευταίο, προτάχθηκε εκ των υστέρων ως εισαγωγή και αναφέρεται στις οφειλές του Αυρηλίου σε συγγενείς και δασκάλους, τα υπόλοιπα έχουν τη μορφή σκόρπιων στοχασμών σε αφοριστικό ύφος, παραινέσεων εἰς ἑαυτόν χωρίς καμιά συστηματική κατάταξη.

Ως προς το περιεχόμενο το έργο εντάσσεται στην παράδοση της στωικής φιλοσοφίας με ιδιαίτερα έκδηλη την επίδραση του Επικτήτου (55-120 μ.Χ).

Ο Μάρκος Αυρήλιος στο αγωνιώδες ερώτημα της εποχής, πώς μπορεί κανείς να κατακτήσει την ευδαιμονία, απαντά ως γνήσιος στωικός: η απαλλαγή από τα πάθη και τα έντονα συναισθήματα (ηδονή, πόνος), η απάθεια έναντι του εξωτερικού κόσμου, η αδιαφορία για τα υλικά αγαθά συντείνουν στην κατάκτηση της εσωτερικής γαλήνης. Ένα αίσθημα που ενισχύεται από την πεποίθηση ότι η ζωή του ανθρώπου διέπεται εν τέλει από την ίδια αρμονία που διέπει τον κόσμο ως ολότητα, και η οποία οφείλεται στην ύπαρξη του Λόγου. Από το έργο του δεν απουσιάζουν οι έννοιες της παροδικότητας του χρόνου, του εφήμερου της ζωής, της πλήρους αβεβαιότητας, μόνο που δεν σχετίζονται με μια απαισιόδοξη θεώρηση του κόσμου. Αντίθετα, αποτελούν την παραδοχή από την οποία εκκινεί κανείς για να αναζητήσει μέσω της φιλοσοφίας την ευδαιμονία.

Ο σωστός τρόπος ανάγνωσης του παιδιού!

Η μεγαλόφωνη ανάγνωση στο πλαίσιο της οικογένειας από τους πρώτους μήνες της ζωής του παιδιού αποτελεί αποδεδειγμένα αποτελεσματική παρέμβαση για την προώθηση της γλωσσικής, γνωστικής και συναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού. Είναι γνωστή και διαδεδομένη η χρήση παραμυθιών που συνήθως η μαμά, η γιαγιά ή ο πατέρας διαβάζει ή διηγείται στα παιδιά του πριν κοιμηθούν.
 
Εκείνο που δεν ήταν γνωστό είναι η επίδραση που έχει η ανάγνωση-διήγηση στην ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη των παιδιών. Η ανάγνωση-διήγηση, η όποια πρέπει να γίνεται μέρος της καθημερινής ζωής, αποσκοπεί στην ενίσχυση του πρωταρχικού δεσμού μητέρας-παιδιού όπως αυτός φυσιολογικά εξελίσσεται μέσα στους πρώτους πέντε μήνες της ζωής. Ακόμη, η φυσική σωματική και βλεμματική επαφή της μητέρας προς το βρέφος αποτελεί το «κλειδί» για την ευόδωση της ψυχοσυναισθηματικής εξέλιξης του παιδιού. Ψυχοδυναμικά, θα μπορούσε να παραλληλιστεί με την αξία του θηλασμού. Ανάλογη διαδικασία μπορεί να επιτευχθεί με τον ενισχυμένο ρόλο του πατέρα ή των παππούδων εκατέρωθεν. Τα νεότερα βιβλιογραφικά δεδομένα αποδεικνύουν τις τρομακτικές δυνατότητες που έχει ο εγκέφαλος του βρέφους-νηπίου-παιδιού μέσω της «πλαστικότητας» του.
 
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι το πιο ανώριμο όργανο του σώματος κατά τη γέννηση. Μολονότι η ανάπτυξή του έχει ήδη ξεκινήσει προγεννητικά, ο εγκεφαλικός φλοιός αναπτύσσεται συνολικά μετά τη γέννηση, με ένα μαζικό ξέσπασμα συναπτικής δημιουργίας, μεταξύ 12 έως 24 μηνών, με την οποία επιτυγχάνονται και τα ορόσημα του μωρού, όπως η έγχρωμη όραση, ή ο ισχυρός συναισθηματικός δεσμός με τους γονείς του. Στην ηλικία των 2 ετών, ο εγκεφαλικός φλοιός ήδη διαθέτει χίλια τρισεκατομμύρια συνάψεις και ο αριθμός τους διατηρείται υψηλός καθ' όλη τη μέση παιδική ηλικία (4-8 ετών). Εν συνεχεία μέχρι και την εφηβεία, ο αριθμός των συνάψεων βαθμιαία μειώνεται στα επίπεδα των ενηλίκων.
 
Επομένως, είναι σκόπιμη η εφαρμογή αντίστοιχης μεθόδου «εκπαίδευσης» από την πρώτη βρεφική ηλικία, έστω κι αν στα βρέφη δεν εκδηλώνεται η άμεση ανταπόκριση που εκδηλώνεται στα νήπια. Ο χειρισμός αυτός αποτελεί εισαγωγή στην εκπαιδευτική διαδικασία του παιδιού που, ξεκινάει μεν θεωρητικά στο νηπιαγωγείο και φτάνει μέχρι και το Λύκειο, αλλά στην ουσία η εκπαίδευση κάθε παιδιού που οι γονείς τού παρέχουν από την ηλικία μηδέν έως και την ηλικία των 5 ετών μέσα στην οικογένεια αποτελεί το θεμέλιο λίθο της νοητικής και ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού τους. Είναι σημαντικό και αυτονόητο ότι δεν έχει τόση σημασία το περιεχόμενο που αναπτύσσεται στο βιβλίο όσο το εργαλείο «άνθρωπος» και ο τρόπος που το εισαγάγει. Μία συνθήκη είναι αναγκαία και ικανή: η φυσική παρουσία ανθρώπου ως εκπαιδευτή στη ζωή του βρέφους-παιδιού.
 
Περίπου 200 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών δεν καταφέρνουν να αναπτύξουν τις γνωστικές και κοινωνικές τους δεξιότητες. Ένας από τους λόγους είναι ότι δεν τυγχάνουν μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον εκπαίδευσης ικανής να χειριστεί τις τρομακτικές δυνατότητες που η πλαστικότητα του εγκεφάλου τους παρέχει. Αυτές οι δυνατότητες είναι εξατομικευμένες αλλά και γενετικά καθοριζόμενες, επομένως, και η εκπαίδευση που πρέπει το οικογενειακό-γονεικό περιβάλλον να παρέχει αρμόζει να είναι οργανωμένη και δομημένη με επιστημονικό κριτήριο.

Η χρόνια φοβία με τον κόσμο

social-phobia-ri-maΜερικά άτομα από μικρά έχουν μια φοβία με τον κόσμο. Ο φόβος αυτός τα αποδυναμώνει και κάθε φορά που έρχονται σε επαφή με τον κόσμο φεύγουν μακριά. Συνήθως, οποιαδήποτε προσπάθεια εκλογίκευσης της φοβίας αυτής πέφτει στο κενό.

Το πρόβλημά αυτό ονομάζεται κοινωνική φοβία και είναι μία αγχώδης διαταραχή που οδηγεί σε έντονο φόβο και ντροπή όταν το άτομο συναναστρέφεται με κόσμο ή νιώθει ότι πρόκειται να κριθεί από άλλους.

Η φοβία αυτή λόγω της χρόνιας φύσης της έχει «παραλύσει» ένα κομμάτι της προσωπικότητάς τούτων των ατόμων και της δυνατότητάς τους να λειτουργήσουν και να νιώσουν ελεύθερα στην καθημερινότητά τους.

Πιθανώς έμαθαν να φοβούνται στην παιδική τους ηλικία μέσω αναπαραγωγής και μιμητισμού φοβιών που είχαν οι γονείς, είτε μετά από ένα αρνητικό και πιεστικό για αυτά τα πρόσωπα γεγονός, στο οποίο ένιωσαν ευάλωτα και που εμπεριείχε ανθρώπους, οπότε συνδέθηκε μέσα τους ο φόβος με αυτούς τους ανθρώπους.

Τα παιδιά με φοβίες ανακουφίζονται όταν νιώθουν ότι οι γονείς τους σέβονται τον φόβο τους, ένα «καταλαβαίνω, θα περάσει, είμαι δίπλα σου» μπορεί να λειτουργήσει λυτρωτικά.

Είναι βασανιστική η επίγνωσή των ατόμων αυτών ότι ο φόβος τους είναι υπερβολικός, ωστόσο νιώθουν τόσο ευάλωτα απέναντί του. Η αποφυγή των κοινωνικών καταστάσεων για να περιφρουρήσουν την ασφάλειά τους αυξάνουν περισσότερο τον φόβο τους.

Παρενέργειες είναι η σταδιακή απώλεια της αυτοπεποίθησης, της διεκδικητικότητας όπως και η κοινωνική απομόνωση και η κατάθλιψη.

Οι φοβίες ανταποκρίνονται θετικά σε έναν κύκλο γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας, όπου τροποποιούνται οι αρνητικές σκέψεις που διατηρούν τον φόβο και γίνεται μια σταδιακή έκθεση σε καταστάσεις όπως μέρη με κόσμο, συμμετοχή σε παρέες, καταστάσεις όπου πρέπει να κινητοποιηθούν για να πάρουν το λόγο, να ανοιχτούν ακόμη και να διεκδικήσουν ότι τους ανήκει.

«Φυτεύθηκαν» ψεύτικες αναμνήσεις σε πειραματόζωα που κοιμούνταν

Γάλλοι επιστήμονες κατάφεραν για πρώτη φορά να δημιουργήσουν τεχνητές αναμνήσεις στην μνήμη ποντικιών, ενόσω αυτά κοιμούνταν.

Οι ερευνητές του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευροεπιστήμης Nature Neuroscience επεσήμαναν πως είναι η πρώτη φορά που επιτυγχάνεται χειραγώγηση της μνήμης στη διάρκεια του ύπνου.

Οι επιστήμονες, με τη βοήθεια ηλεκτροδίων, «εμφύτευσαν» την ευχάριστη ανάμνηση μιας τοποθεσίας στον εγκέφαλο των πειραματόζωων και, όταν αυτά ξύπνησαν, αναζητούσαν πλέον αυτό το μέρος, για να ξαναζήσουν την ευχάριστη «εμπειρία» (που αρχικά ποτέ δεν είχε υπάρξει).

Η νέα μνήμη -που το ζώο αναζητούσε να ″ξαναζήσει″- το ωθούσε να επισκεφθεί μια τοποθεσία όπου υποτίθεται ότι είχε απολαύσει κάτι στο παρελθόν.

Οι επιστήμονες υπογράμμισαν ότι δεν επρόκειτο για μια υποσυνείδητη και αυτόματη αντίδραση, αλλά για μια συνειδητή μνήμη (του τύπου «θέλω να πάω ξανά σε αυτό το ευχάριστο μέρος»), η οποία κατεύθυνε τη συμπεριφορά των πειραματόζωων την επόμενη ημέρα.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ευρήματά τους είναι δυνατό να αποτελέσουν την βάση για μια μη επεμβατική μέθοδο χειραγώγησης της μνήμης και στους ανθρώπους. Έως ότου όμως υπάρξουν όντως κλινικές εφαρμογές, θα χρειαστούν αρκετά χρόνια.

Γιατί τα παιδιά βλέπουν εφιάλτες;

Σε ποια ηλικία αρχίζουν συνήθως οι εφιάλτες στα παιδιά; Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας.

Οι εφιάλτες είναι τρομακτικά όνειρα που γενικά ξυπνούν το παιδί σας από τον ύπνο και τα οποία του φαίνονται πολύ αληθινά.

Ανάλογα με την ηλικία του, το παιδί συχνά είναι δύσκολο να ξεχωρίσει την πραγματικότητα από τον εφιάλτη, ακόμα και όταν ξυπνήσει. Οι εφιάλτες συχνά μπορούν να ταράξουν το παιδί και αυτό να φοβάται να ξανακοιμηθεί. Μπορεί να αποτελέσουν λόγο να αρνείται το παιδί να κοιμηθεί.

Οι εφιάλτες μπορούν να συμβούν χωρίς γνωστή αιτία, αν και ορισμένες φορές φαίνεται να προέρχονται από κάτι που είδε ή που άκουσε το παιδί και το τάραξε κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Οι ακριβείς αιτίες δεν είναι γνωστές. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι εφιάλτες μπορεί να ακολουθούν τραυματικές εμπειρίες ή να συνδέονται με την ψυχοπαθολογία. Ορισμένα φάρμακα που αλλάζουν τους νευροδιαβιβαστές μπορεί να συνδέονται με εφιάλτες.

Οι εφιάλτες μπορούν να συμβούν στα παιδιά, γενικά, μεταξύ 3 και 6 ετών αλλά και νωρίτερα. Υπολογίζεται ότι το 10 έως 50% των παιδιών αυτής της ηλικίας έχουν εφιάλτες που ενοχλούν τους γονείς λόγω της σοβαρότητάς τους.

Το αναπτυξιακό στάδιο ζωής συχνά αντικατοπρίζεται στο είδος του εφιάλτη. Για παράδειγμα, παιδιά μπορεί να βλέπουν εφιάλτες σχετικά με το ότι αποχωρίζονται τους γονείς τους. Λίγο μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να βλέπουν ότι χάνονται, όνειρα για τον θάνατο ή άλλους κινδύνους. Μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να βλέπουν εφιάλτες που σχετίζονται με ταινίες που είδαν.

Οι εφιάλτες, γενικά, συμβαίνουν στο δεύτερο ήμισυ της νύχτας και συνδέονται με πλήρη επίγνωση και ανάκληση αν το παιδί ξυπνήσει μετά το επεισόδιο.

Υπάρχουν αρκετά βήματα που μπορείτε να κάνετε ώστε να μειώσετε την πιθανότητα να βλέπει το παιδί σας εφιάλτες.

Εξασφαλίστε επαρκή ύπνο. Το παιδί σας κοιμάται επαρκώς και κρατά το πρόγραμμα ύπνου; Αν το κάνει, πιθανόν θα μειώσει τον αριθμό και την ένταση των εφιαλτών.

Να συζητάτε τους εφιάλτες την ημέρα. Προσπαθήστε να διαπιστώσετε αν υπάρχει ένα θέμα στους εφιάλτες- ιδιαίτερα αν εμφανίζονται συχνά. Αν ναι, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κάτι ενοχλεί το παιδί. Προσπαθήστε να βρείτε τι είναι. Εντοπίστε τους στρεσογόνους παράγοντες στη ζωή του παιδιού. Μιλήστε για αυτούς και δράστε μαζί με το παιδί σας για να τους μειώσετε.

Κρατήστε τις συνήθειες ύπνου διασκεδαστικές και ‘’ελαφριές’’. Στα 30-60 λεπτά πριν την ώρα του ύπνου, μην εκθέτετε το παιδί σας σε τρομαχτικές ταινίες, ιστορίες ή μουσική που μπορούν να το ανησυχήσουν.

Βρείτε τρόπους να ξεπεράσετε τους εφιάλτες. Ορισμένα παιδιά και ενήλικες έχουν αναπτύξει δημιουργικούς τρόπους να βοηθήσουν τα παιδιά να ξεφύγουν από τους εφιάλτες. Ορισμένοι δοκίμασαν να διαβάζουν ιστορίες για να ξεφεύγει κάποιος από τον φόβο του εφιάλτη. Άλλοι έχουν ζωγραφίσει εικόνες εφιαλτών και στη συνέχεια τις έσκισαν και τις πέταξαν ως συμβολική κίνηση. ‘Οποια δημιουργική λύση ‘’δουλεύει’’ για εσάς και το παιδί σας μπορεί να δοκιμαστεί.

Στους δύο χωρά κι ένας τρίτος

Η παρουσία του τρίτου εκφράζει μία πλευρά του εαυτού μου η οποία δεν είναι ζωντανή μέσα στην σχέση.

Στην ουσία το ερώτημα είναι: μπορεί ο άλλος να μου ανήκει; Όταν είμαι με τον άλλον ζευγάρι τίποτα δεν μπορεί να μου εξασφαλίσει την ιδιοκτησία πάνω του. Μπορεί κατά τα άλλα να υπάρχει εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του, όμως παρόλα αυτά υπάρχει ένα ρίσκο. Ο άλλος πάντα μου διαφεύγει γιατί πολύ απλά δεν μπορώ να βρίσκομαι στο κεφάλι του. Δεν μπορώ να έχω πρόσβαση στις μύχιες σκέψεις του, για αυτό η επιθυμία του άλλου είναι αινιγματική για μένα. Και προκειμένου να λύσω αυτό το μυστήριο χρειάζομαι διαβεβαιώσεις: «θα με αγαπάς και θα με θέλεις πάντα;», «θα κουραστείς ποτέ μαζί μου;». Και επειδή ποτέ δεν μπορώ να είμαι απόλυτα σίγουρος ρωτώ ξανά και ξανά. Στην ουσία η επιθυμία μου ο άλλος να είναι το αποκλειστικό μου κτήμα σημαίνει ότι αναγνωρίζω ότι είναι αδύνατον να μου ανήκει.

Αυτή η επιθυμία για την ερωτική αφοσίωση έχει τις ρίζες της στις πρωταρχικές σκηνές που βίωσα στην σχέση με τους γονείς μου. Αναζητώ στην ενήλικη αγάπη αυτή την αίσθηση ενότητας που είχα κάποτε με τη μαμά μου. Όμως, και αυτή η οικειότητα που ψάχνω δεν είναι παρά μία φαντασίωση.

Γιατί μπορεί στις απαρχές της ζωής μου η μαμά μου να ήταν τα πάντα για εμένα, όμως, εγώ δεν ήμουν αντίστοιχα τα πάντα για εκείνην. Μπορεί όλος μου ο κόσμος μου να περιστρεφόταν γύρω από αυτήν, όμως η μαμά μου μαζί με εμένα είχε και τόσο άλλα πράγματα να κάνει. Ήταν αδύνατο για εμένα να ικανοποιήσω όλες τις επιθυμίες της. Πάντα εκείνη θα είχε γενικά επαφές και με άλλους ανθρώπους και ακόμα πιο στενές ειδικά με τον μπαμπά. Τελικά ούτε και η μαμά μου ήταν ποτέ απόλυτα πιστή, ούτε καν τότε. Στην ουσία, η πρώτη ερωτική μου σχέση ήταν κάποτε με κάποιον «παντρεμένο». Από την αρχή της ζωής μου μεγάλωσα σε μία σχέση υπό την σκιά ενός τρίτου. Η «μονογαμία» στην σχέση με τη μαμά μου μπορεί να ήταν για μένα η επιθυμητή, όμως η «πολυγαμία», καθώς εισέβαλλε και ο μπαμπάς μου σε αυτήν, ήταν η πραγματική σχέση. Η προδοσία είναι για μένα ήδη υπαρκτή από τα γεννοφάσκια μου.

Παρόλο που η απιστία είναι η πρώτη γνώση, αναζητώ την μονογαμία ως το ιδανικό για την σχέση μου στην ενήλικη ζωή. Θέλω πάνω από όλα να ξεχωρίζω για τον άλλον. Γιατί για να επιλέξει να είναι μαζί μου αυτό σημαίνει ότι γύρισε την πλάτη σε άλλες αγκαλιές. Αυτή η προτίμηση του άλλου με κάνει μοναδικό. Και επειδή δεν θέλω καθόλου να πέσω από ένα τέτοιο ύψος, ζητώ από τον άλλον να με προφυλάξει από την μανία των συγκρίσεων. Πρόκειται για μία προσπάθεια που κινείται με γνώμονα την ασφάλεια που θα με ανακουφίσει από το αίσθημα της έλλειψης που πηγάζει από την αίσθηση ότι δεν είμαι τα πάντα για τον άλλον. Όμως, αυτή η ασφάλεια δεν μπορεί να είναι παρά μία υπόσχεση. Και αν τυχαίνει να είμαι απόλυτα πεπεισμένος για αυτήν, τότε η σχέση μου ερημώνεται από την επιθυμία. Γιατί στις παρυφές της επιθυμίας υπάρχει ένας τρίτος, είτε αυτός είναι ένα πρόσωπο πραγματικό, είτε πρόκειται για μία φαντασίωση. Πώς μπορώ αλλιώς να αισθάνομαι ότι είμαι τα πάντα για τον άλλον, όταν δεν υπάρχει ένας τρίτος στον ορίζοντα;

Ο τρίτος είναι πάντα το κάτι άλλο. Είναι το σημείο στήριξης στην ισορροπία μεταξύ των δύο. Για να υπάρχει επιθυμία δεν αρκεί μόνο η παρουσία του συντρόφου, πρέπει να υπάρχει ταυτόχρονα και ένας αντίζηλος. Ο αντίζηλος είναι αυτός που ρίχνει περισσότερο φως στον σύντροφό μου. Πώς θα μπορούσε να σταθεί το ίδιο το ζευγάρι αν δεν αντιστεκόταν στην εισβολή ενός τρίτου; Γιατί αν ο τρίτος, είτε είναι προσωποποιημένος είτε όχι, δεν υπάρχει ως σημείο αναφοράς δεν μπορώ να καταλάβω αν ξεχωρίζω τελικά για τον σύντροφό μου ή όχι. Μόνο η παρουσία του τρίτου μου υποδεικνύει ότι ο σύντροφός μου συνεχίζει να με επιλέγει. Με άλλα λόγια, αν δεν υπάρχει τρίτος, τότε δεν υπάρχει και επιλογή, δεν υφίστανται οι προτιμήσεις. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να ξέρω αν έχω την μερίδα του λέοντος στην καρδιά του συντρόφου μου.

Βέβαια άλλες φορές ο τρίτος υπάρχει στην φαντασία και άλλες φορές εμφανίζεται στην πραγματικότητα με σάρκα και οστά. Όπως λέει και ο Αλέξανδρος Δουμάς, «τα δεσμά του γάμου είναι τόσο βαριά που για να τα σηκώσουν χρειάζονται δύο, μερικές φορές και τρεις». Η παρουσία του τρίτου εκφράζει μία πλευρά του εαυτού μου η οποία δεν είναι ζωντανή μέσα στην σχέση. Γιατί καθώς κάθε σχέση είναι διαφορετική είμαι και εγώ διαφορετικός μέσα σε αυτήν την άλλη σχέση. Το θέμα είναι αν γίνεται το πέρασμα από την φαντασία στην πράξη. Τι είδους πίστη τελικά αναζητώ από τον σύντροφό μου και κατά πόσο η φαντασίωση πρέπει να είναι πιστή; Γιατί αν δεν αναγνωρίζω στον άλλον ότι μπορεί να έχει επιθυμίες που δεν με συμπεριλαμβάνουν, τότε οι προσδοκίες που χτίζω είναι σαν τα παλάτια στην άμμο. Πάντα υπάρχει ένα κάλεσμα προς κάπου αλλού στην φαντασίωση, εκτός και αν είμαι ερωτευμένος. Αν είμαι ερωτευμένος τότε είμαι πιστός, όμως αυτή η γνώση αφορά τον εαυτό μου και μόνο γιατί για τον άλλον και πάλι δεν μπορώ να είμαι σίγουρος. Στην πραγματικότητα δεν μπορώ να αποσπάσω την πίστη που αναζητώ από την φαντασίωση, καθώς η φαντασίωση δεν είναι πιστή εξορισμού.

Αυτό είναι κάτι που μπορώ και το βλέπω στον εαυτό μου. Το να επιλέγω να είμαι πιστός δεν σημαίνει ότι επιλέγω να μην νιώθω την επιθυμία για κανέναν άλλον, να μην έχω μάτια παρά μόνο για τον ερωτικό μου σύντροφο. Όπως αναφέρει και ο Robert de Flers,«πίστη είναι η τέχνη να διαπράττεις απιστία με την σκέψη». Και αυτή η πραγματικότητα είναι ίσως κάτι που μπορώ να αποδεχθώ για τον εαυτό μου, αλλά πιθανόν να τρέμω στην σκέψη ότι το ίδιο πιστεύει και εκείνος για τον εαυτό του. Πολύ σοφά ο Μάρσελ Προυστ είπε ότι «θεωρούμε αθώα την δική μας επιθυμία, αλλά φρικιαστική την επιθυμία του άλλου». Άραγε γιατί κάτι που κάνω εγώ ο ίδιος είναι τόσο απειλητικό όταν το συναντώ στην αντίπερα όχθη; Στην πραγματικότητα η παραδοχή του τρίτου ουσιαστικά είναι μία αναγνώριση της ερωτικής ετερότητας του συντρόφου μου, μία παραδοχή ότι η σεξουαλικότητά του δεν μου ανήκει. Και όσο πιο πολύ εθελοτυφλώ απέναντι σε αυτήν την πραγματικότητα, τόσο η ελευθερία του συντρόφου μου γίνεται για μένα απελπισία. Πονάει η επιθυμία.

Ο Αρνητικός Διάλογος με τον Εαυτό μας

Ο σημαντικότερος τρόπος με τον οποίο ένας άνθρωπος πληγώνει τον εαυτό του, είναι ο υποκειμενικός. Ασκεί βία στον εαυτό του μέσα από έναν αρνητικό διάλογο. Το κυριότερο σύμπτωμα του αρνητικού αυτού διαλόγου είναι το αίσθημα ότι δεν αξίζει, το αδιέξοδο και η αυτολύπηση. Με την αυτολύπηση αρνείται τη δύναμή του να δημιουργήσει κάτι περισσότερο στη ζωή του και έμμεσα θεωρεί τους άλλους υπεύθυνους γι΄αυτό, κι έτσι αποδέχεται την αδυναμία του.

Για παράδειγμα, όταν λυπάται τον εαυτό του, μπορεί να λέει: <<Κανείς δεν με παραδέχεται, κανείς δεν καταλαβαίνει πόσο σκληρά εργάζομαι και πόσες θυσίες κάνω>>. Με το να παραδέχεται ότι είναι <<καημένος>>, αρνείται την εσωτερική του δύναμη για να γίνει ευτυχισμένος και να καλυτερέψει τη ζωή του. Με τον τρόπο αυτό, η λύπη για τον εαυτό του είναι ένα είδος εσωτερικής εκδίκησης. Όπως η εξωτερική βία εμποδίζει κάποιον να είναι ευτυχισμένος, όταν λυπόμαστε τον εαυτό μας εμποδίζουμε την ικανότητά μας να γίνουμε ευτυχισμένοι.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πληγώνουμε τον εαυτό μας, όταν τον λυπόμαστε. Μερικά παραδείγματα: <<Τι άτυχη που είμαι, αν τουλάχιστον ο σύντροφός μου δεν ήταν τόσο μικροπρεπής και άστοργος, θα μπορούσα να είμαι ευτυχισμένη>> – <<Τι άτυχος που είμαι, που δεν έκανα αυτήν την επένδυση>> – <<Τι άτυχη που είμαι, κανείς δεν με αγαπάει, είμαι ολομόναχη κανένας δεν νοιάζεται για μένα>> – <<Τι άτυχος που είμαι, κάνω τόσα πολλά για τα παιδιά μου κι αυτά δεν μου αναγνωρίζουν τίποτα>> – <<Τι άτυχη που είμαι, έχω τόσο ταλέντο αλλά δεν μου δίνεται καμιά ευκαιρία>> – <<Τι άτυχος που είμαι, δουλεύω σκληρότερα από τους άλλους κι όμως κερδίζω λιγότερα>> – <<Τι άτυχη που είμαι, του έδωσα τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου και τώρα είμαι ολομόναχη>>.

Σε καθένα από τα παραπάνω παραδείγματα υποχρεώνουμε τον εαυτό μας να βιώνει τη δυστυχία επειδή αρνούμαστε τη δυνατότητά μας να νιώσουμε καλά με τον εαυτό μας και με τη ζωή μας. Η δυνατότητά μας ν΄ αγαπήσουμε και να νιώσουμε ευγνωμοσύνη περιορίζεται. Επιπλέον, όταν λυπόμαστε τον εαυτό μας, έμμεσα στέλνουμε στους άλλους μηνύματα ενοχής και μομφής.

Όταν οι γυναίκες μάθουν να μοιράζονται τον πόνο τους χωρίς μνησικακία ή αυτολύπηση, παίρνοντας έτσι τη συμπάθεια που χρειάζονται, σιγά σιγά μπορούν ν΄απαλλαγούν από την τάση που έχουν να λυπούνται τον εαυτό τους. Όσο οι άντρες μαθαίνουν να μοιράζονται τον πόνο τους, και ν΄ακούνε και να καταλαβαίνουν τον ξένο πόνο, σιγά σιγά απελευθερώνονται από την τάση τους να είναι βίαιοι. Όταν ένα άτομο πάρει την κατανόηση, την αγάπη και τη στήριξη που χρειάζεται, είναι απίστευτο πόσο γρήγορα μπορεί ν΄αρχίσει να εγκαταλείπει αυτά τα βαθιά υποσυνείδητα πρότυπα.

Όσο καλύτερα μάθουμε να καταλαβαίνουμε τις διαφορετικές μας αντιδράσεις και ανάγκες σε κατάσταση άγχους, τόσο περισσότερο μπορούμε να ελπίζουμε για τις σχέσεις μας και τον κόσμο. Αν μάθουμε να φροντίζουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας όταν έχουμε άγχος, εγκαταλείπουμε την παρόρμησή μας να κάνουμε τους άλλους να νιώθουν υπεύθυνοι για μας. Τότε απολαμβάνουμε την υπέροχη εμπειρία να είμαστε υπεύθυνοι για τον εαυτό μας και να στηρίζουμε αυτούς που αγαπάμε, ιδίως όταν έχουν άγχος.

Τέλος, όταν ο άντρας έχει άγχος, χρειάζεται χρόνο και χώρο για να βρει αντικειμενικές λύσεις – η γυναίκα χρειάζεται χρόνο και προσοχή για να βρει τις υποκειμενικές της λύσεις. Όταν δεν μπορούν να δώσουν στον εαυτό τους τη στήριξη που χρειάζονται, κινδυνεύουν να τους κυριεύσει η σκοτεινή πλευρά τους. Όταν μπορούμε ν΄αναγνωρίζουμε τα συμπτώματα του άγχους μας, θα είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για να ξαναβρούμε την ισορροπία μας.

Φροντίστε τα λόγια σας να έχουν καλοσύνη και αγάπη

Είναι εύκολο να αποκτήσει κάποιος τη συνήθεια να μιλάει πίσω από την πλάτη των άλλων, να απευθύνεται σαρκαστικά στους άλλους, να κάνει αρνητικά και κακόπιστα σχόλια για τη ζωή και τους ανθρώπους, να υπονοεί προσβλητικά πράγματα για κάποιον τρίτο, να κουτσομπολεύει και να εκφράζεται με διάφορους άλλους αρνητικούς τρόπους. Δυστυχώς, αυτή η συνήθεια, όσο αθώα και άκακη κι αν μοιάζει, έχει κάποιες σοβαρές συνέπειες.

Αν βάλουμε για μια στιγμή στην άκρη το γεγονός ότι το να μιλάς άσχημα είναι αγενές, ας σκεφτούμε τις επιπρόσθετες συνέπειες. Καταρχάς, μιλώντας αρνητικά ή με έντονο ύφος σε κάποιον, μπορεί αυτός να το εκλάβει ότι προσπαθούμε να τον μειώσουμε ή να τον πληγώσουμε. Σε κανέναν – και ειδικά στα μέλη της οικογένειάς σας – δεν αρέσει να του επιτίθενται, και όλοι νιώθουν άσχημα όταν τους συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η ίδια η πράξη της λεκτικής επίθεσης ενθαρρύνει αντιδράσεις αντεπίθεσης και αντιποίνων. Και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως αντιμάχεται το κλίμα αγάπης μέσα στο σπίτι σας.

Αν η επίθεση δε γίνεται κατά πρόσωπο αλλά πίσω από την πλάτη του άλλου, αποτελεί επίσης δείγμα έλλειψης σεβασμού. Και βέβαια δε δίνει στον άλλον την ευκαιρία να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Πέρα όμως από όλα αυτά, παρατηρήστε πώς νιώθετε εσείς όταν μιλάτε με αρνητικό ή έντονο τόνο. Αν το προσέξετε, θα δείτε πως νιώθετε άσχημα. Μαζί με τις αρνητικές εκφράσεις έρχεται και μια αίσθηση έντασης και ανησυχίας, ένα είδος άσχημης διάθεσης μέσα στην ψυχή σας. Όταν μιλάτε αρνητικά, εστιάζετε την προσοχή σας σε όλα αυτά που είναι λάθος στον κόσμο και στους άλλους ανθρώπους. Σας κάνει να ξεχνάτε όλα εκείνα για τα οποία πρέπει να είστε ευγνώμονες – και εφιστά την προσοχή σας σε ό,τι δεν είναι τέλειο. Με λίγα λόγια, κανένας δεν κερδίζει, και πολύ περισσότερο εσείς!

Αν πιάσετε τον εαυτό σας να λέει κάτι κακό, δείτε αν μπορείτε μετά να έχετε μια όμορφη και ειρηνική μέρα. Η δική μου πρόβλεψη είναι πως τις περισσότερες φορές δε θα τα καταφέρετε.
Κανένας δεν είναι τέλειος, και σίγουρα όλοι παραπατάμε λίγο πού και πού. Οι περισσότεροι από μας έχουμε μεγάλες δυνατότητες βελτίωσης. Αν αρκετοί από εμάς βάλουμε στην καρδιά μας το μήνυμα, να μιλάμε με αγάπη και καλοσύνη, τότε όλοι μας θα ζούμε σ΄έναν κόσμο με περισσότερη αγάπη και υπομονή.

Η τέχνη του να αντιμετωπίζετε το θυμό σας

Ο θυμός είναι αναπόφευκτος, εάν δυο άνθρωποι ζουν μαζί, αναμφισβήτητα θα διαφωνήσουν για μικρά ή εμφανιζόμενα ως μικρά πράγματα, καθώς και για μεγαλύτερα ή πιο σημαντικά θέματα. Όμως, ο θυμός καθαυτόν δεν αποτελεί το πραγματικό πρόβλημα. Το πώς τα ζευγάρια τον χειρίζονται και διαχειρίζονται είναι αυτό που ξεχωρίζει μια υγιή σχέση από μια σχέση που βρίσκεται σε κίνδυνο.

Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το θυμό τους με διαφορετικούς τρόπους. Μερικοί τον αρνούνται. Εκ πρώτης όψεως, κάτι τέτοιο είναι ευκολότερο και λιγότερο επώδυνο από το να τον παραδεχτείς και να τον χειριστείς, με όλες τις σωματικές επιπτώσεις. Όταν φτάνουν στην καρδιά μιας διαφωνίας, <<κομματιάζονται>> μόλις ο σύντροφός τους γίνεται αμυντικός ή, ακόμα χειρότερα, αντεπιτίθεται.
Το πρόβλημα είναι ότι ο θυμός που δεν εκφράζεται, δεν εμφανίζεται. Η χρόνια άρνηση κατατρώει την αυτοπεποίθηση και προκαλεί ημικρανίες, έλκος στομάχου, ενώ παράλληλα γίνεται το «έδαφος» κάτω από το οποίο θα φιλοξενηθούν πολλές ασθένειες που προέρχονται από το στρες. Επιπλέον, μια τέτοια τακτική, του «θαψίματος», δηλαδή του θυμού, υπονομεύει την ενέργεια, σωματική και συναισθηματική, ίσως μάλιστα να αποτελεί και τη σημαντικότερη αιτία των καρδιακών παθήσεων.

Θυμός που δεν αντιμετωπίζεται σωστά υποβόσκει κάτω από την επιφάνεια και εκρύγνηται σαν ηφαίστειο οργής (συχνά προς το λάθος πρόσωπο) με αιτία μια φαινομενικά αθώα γνώμη ή πράξη. Η γυναίκα που είναι θυμωμένη με τον προϊστάμενο ή την πεθερά της, αλλά δεν τολμάει να το εκφράσει, μπορεί να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή στα παιδιά ή στο σύντροφό της.
Υπάρχει, ωστόσο, και μια ακόμα «κατηγορία»: ενώ πολλοί σύζυγοι αρνούνται το θυμό τους, άλλοι τον «τρέφουν». Αυτοί που τρέφουν τη μνησικακία τους, δεν εμπιστεύονται κανέναν και είναι θυμωμένοι με όλο τον κόσμο. Είναι πολύ δύσκολο, να τους κάνεις ν΄αλλάξουν γνώμη…

Άλλοι, εκτονώνουν το θυμό τους συχνά, βγάζοντάς τον ανεξέλεγκτα από το στήθος τους και θεωρώντας πως κάτι τέτοιο είναι υγιές. Δυστυχώς, όμως, τέτοιοι εκρηκτικοί εξάψαλμοι σπρώχνουν τους συντρόφους ακόμα πιο μακριά κι αυτό με τη σειρά, τους προσφέρει περισσότερους λόγους να συνεχίσουν να κάνουν το ίδιο, προκαλώντας στην ουσία ξανά και ξανά έναν επώδυνο, φαύλο κύκλο.
Όμως, ο πιο ολέθριος τρόπος για να χειριστείς το θυμό μέσα στο γάμο είναι να μην τον χειριστείς καθόλου! Αυτό συμβαίνει όταν ο θυμός διαιωνίζεται και εγκλωβίζει τους συντρόφους μέσα σ΄ένα φαύλο κύκλο ενοχής και εχθρότητας. <<Κολλημένοι>> σε επαναλαμβανόμενες διαμάχες και ισχυρισμούς που δεν οδηγούν πουθενά, κάποιοι <<σκάβουν>> μέσα τους σε μια μάταιη προσπάθεια ν΄αναδείξουν και να αποδείξουν πως αυτοί είναι οι σωστοί, ενώ οι σύντροφοί τους, λάθος. Έτσι κάθε συζήτηση μετατρέπεται σε αναμέτρηση και η παραμικρή πρόκληση ανάβει τα αίματα.Δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο δε, αυτοί οι <<πολέμιοι>> να τραβούν κι ένα τρίτο πρόσωπο στο πεδίο της μάχης, συνήθως ένα παιδί, ώστε να υποστηρίξει τη θέση και τους ισχυρισμούς τους.

Ένα σημαντικό βήμα είναι το κάθε πρόσωπο ν΄αντιληφθεί το ρόλο που παίζει στο να προκαλεί και να συντηρεί το θυμό. Το άλλο είναι να μάθει να αναγνωρίζει τα σημάδια αυτού του συναισθήματος αμέσως. Το να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τα «σήματα» του θυμού στο κορμί μας αποτελεί ακόμα ένα αξιόλογο βήμα. Οι κράμπες στο στομάχι, οι ταχυπαλμίες, το σφίξιμο των μυών στους κροτάφους, στο λαιμό ή στην πλάτη, πολύ συχνά δεν λαμβάνονται υπόψη. Συνειδητοποιώντας τη σημασία των συμπτωμάτων αυτών, οι σύζυγοι μπορούν να μάθουν να διαφωνούν εποικοδομητικά, να συνδιαλέγονται και…. όταν χρειάζεται να συμβιβάζονται.

Αποκλίνουσα Σκέψη

 Το παρακάτω κείμενο αφορά μια ερώτηση που τέθηκε σε μια εξέταση Φυσικής στο πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
Περιγράψτε πως μπορούμε να μετρήσουμε το ύψος ενός ουρανοξύστη χρησιμοποιώντας ένα βαρόμετρο

Ένας φοιτητής απάντησε :

“Δένετε ένα μακρύ σπάγκο στο λαιμό του βαρόμετρου, και κατεβάζετε το βαρόμετρο από την ταράτσα του ουρανοξύστη στο έδαφος. Το μήκος του νήματος συν το μήκος του βαρομέτρου θα είναι ίσο με το ύψος του κτιρίου.”
Αυτή η πρωτότυπη απάντηση, έκανε έξω φρενών τον εξεταστή έτσι ώστε ο φοιτητής κόπηκε αμέσως. Ο φοιτητής προσέφυγε στις αρχές του πανεπιστημίου διαμαρτυρόμενος ότι η απάντησή του ήταν αναμφίβολα σωστή, και το πανεπιστήμιο όρισε έναν ανεξάρτητο εξεταστή να διερευνήσει την υπόθεση. Ο διαιτητής αυτός έκρινε ότι η απάντηση ήταν πράγματι σωστή, αλλά δεν έδειχνε καμιά αξιοσημείωτη γνώση της φυσικής.

Για να διαλευκανθεί τελείως το θέμα αποφασίστηκε να καλέσουν το σπουδαστή και να του αφήσουν έξι λεπτά μέσα στα οποία αυτός έπρεπε να δώσει μια προφορική απάντηση που να δείχνει μια εξοικείωση με τη φυσική σκέψη.
Για πέντε λεπτά αυτός παρέμεινε σιωπηλός, βυθισμένος σε σκέψεις. Ο εξεταστής του θύμισε ότι ο χρόνος τελείωνε, και ο σπουδαστής απάντησε ότι ήδη είχε στο μυαλό του αρκετές συναφείς απαντήσεις αλλά δεν μπορούσε να αποφασίσει ποια να χρησιμοποιήσει. Στην προτροπή να βιαστεί, ο σπουδαστής απάντησε ως εξής:

” Κατ’ αρχήν μπορείς να ανεβάσεις το βαρόμετρο στην κορυφή του ουρανοξύστη, να το αφήσεις να πέσει στο δρόμο και να μετρήσεις το χρόνο που κάνει να φτάσει στο έδαφος. Το ύψος του κτιρίου μπορεί τότε να βρεθεί από τον τύπο H=gt2/2. Αλλά αλίμονο στο βαρόμετρο.”

“Εναλλακτικά, μια ηλιόλουστη μέρα, μπορείς να βγάλεις το βαρόμετρο έξω, να μετρήσείς το μήκος του, και μετά να το στήσεις όρθιο στο έδαφος και να μετρήσεις το μήκος της σκιάς του. Να μετρήσεις ύστερα το μήκος της σκιάς του ουρανοξύστη, και τέλος με απλή αριθμητική αναλογία να βρεις το πραγματικό ύψος του ουρανοξύστη.”

“Αλλά αν θέλεις να κάνεις μια πραγματικά επιστημονική δουλειά, θα μπορούσες να δέσεις ένα μικρού μήκους νήμα στο βαρόμετρο και να το βάλεις σε ταλάντωση σαν εκκρεμές, πρώτα στο έδαφος και μετά στην ταράτσα του ουρανοξύστη. Το ύψος θα μπορούσε στη συνέχεια να βρεθεί μετρώντας και συγκρίνοντας τις δυο περιόδους οι οποίες είναι αντιστρόφως ανάλογες των τετραγωνικών ριζών των επιταχύνσεων της βαρύτητας g, στο έδαφος και στο ύψος του ουρανοξύστη. Η επιτάχυνση της βαρύτητας εξαρτάται με τη σειρά της από το ύψος από την επιφάνεια της γης και συνεπώς γνωρίζοντας την επιτάχυνση της βαρύτητας στην ταράτσα βρίσκουμε το ύψος.”

“Ή αν ο ουρανοξύστης διαθέτει μια εξωτερική σκάλα κινδύνου θα μπορούσες να ανεβείς τη σκάλα και να χρησιμοποιείς το βαρόμετρο ως μονάδα μέτρησης για να μετρήσεις το ύψος κάθε σκαλοπατιού. Πολλαπλασιάζεις τα σκαλιά με το ύψος του βαρόμετρου και έχεις το ύψος του κτιρίου.

” Αν απλώς βαριόσουν, και ήθελες να χρησιμοποιήσεις το βαρόμετρο με ορθόδοξο τρόπο, μπορούσες να μετρήσεις την ατμοσφαιρική πίεση στην ταράτσα και στο έδαφος και να μετατρέψεις την διαφορά των milibars σε αντίστοιχη διαφορά σε μέτρα.”

“Αλλά επειδή ως φοιτητές συνεχώς παροτρυνόμαστε να ασκούμε την ανεξαρτησία του μυαλού και να εφαρμόζουμε επιστημονικές μεθόδους, αναμφίβολα ο καλύτερος τρόπος θα ήταν, να χτυπήσουμε την πόρτα του θυρωρού και να του πούμε: ‘ Αν θα σου άρεσε να έχεις ένα ωραίο καινούριο βαρόμετρο, θα σου χαρίσω αυτό αν μου πεις το ύψος του ουρανοξύστη’.
Ο σπουδαστής αυτός ήταν ο NIELS BOHR ο μόνος Δανός που κέρδισε το βραβείο Nobel της Φυσικής, o οποίος περιέγραψε τη δομή του ατόμου και έθεσε τη βάση της κβαντομηχανικής.

Ο τρόπος που σκέφτηκε ο φοιτητής, στη θεωρία της νοημοσύνης καλείται «Αποκλίνουσα Σκέψη».
Τις περισσότερες φορές (και οι περισσότεροι άνθρωποι) όταν αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα ψάχνουμε μια λύση που μας παγιδεύει στην αρχική του διατύπωση.
Για παράδειγμα στην ερώτηση: «Πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την οικονομική κρίση στην Ελλάδα;» Οι απαντήσεις μπορούν να είναι πολύ περισσότερες απ’ όσες φανταζόμαστε, αρκεί πρώτα να κατανοήσουμε τη φύση της ερώτησης (τη φύση της κρίσης). Όπως το βαρόμετρο σε παγιδεύει στη λύση μέσω της μέτρησης της πίεσης, έτσι και η «οικονομική κρίση» σε παγιδεύει στη λύση μέσω της οικονομίας.

Ένα άλλο παράδειγμα αυτοπεριορισμού της σκέψης είναι το ερώτημα που έχει να κάνει με τη χρήση ενός συνδετήρα.
Είναι απλό: «Με πόσους τρόπους μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα συνδετήρα;»
Σε αυτό το ερώτημα οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν πέντε έως είκοσι τρόπους. Κάποιοι όμως (ειδικά τα παιδιά) μπορούν να βρουν έως και χίλιους πεντακόσιους τρόπους, μπορεί και περισσότερους. Για παράδειγμα η απάντηση μπορεί να ξεκινήσει ως εξής: «Ο συνδετήρας είναι φτιαγμένος από φελιζόλ και έχει ύψος 800 μέτρα….»

Αν ξανακοιτάξετε το πρόβλημα θα δείτε ότι πουθενά δεν αναφέρεται ότι ο συνδετήρας είναι ο οικείος σε όλους συνδετήρας γραφείου. Ούτε το μέγεθος του αναφέρεται ούτε το υλικό κατασκευής (ένας χρυσός συνδετήρας φοριέται και ως κόσμημα, ένας συνδετήρας από καθαρό ουράνιο ως όπλο μαζικής καταστροφής). Όταν, μάλιστα, έγινε μια σχετική έρευνα σε σχολεία βγήκαν τα εξής πορίσματα:
Τα παιδιά ηλικίας 5-8 μπορούσαν να δώσουν απεριόριστες απαντήσεις. Τα ίδια παιδιά, μετά από λίγα χρόνια εκπαίδευσης, έδιναν πολύ λιγότερες από τις μισές. Και ως ενήλικες είχαν τις συνηθισμένες 5-10 λύσεις.
Αυτό δεν μας προκαλεί εντύπωση, αφού -όπως είχε πει κάποιος συγγραφέας του οποίου το όνομα δε θυμάμαι: «Εκπαίδευση είναι ο τρόπος να δημιουργείς έναν ηλίθιο ενήλικα από ένα πανέξυπνο παιδί».

Συμπέρασμα:
Όλα τα προβλήματα μπορούν να λυθούν με πολύ περισσότερους τρόπους από αυτούς που θεωρούμε ως τους μόνους δυνατούς, αρκεί να επανεξετάσουμε το ερώτημα και να σκεφτούμε κάπως πιο… ελεύθερα.

Αν δεν μπορείς να είσαι ο εαυτός σου τι νόημα έχει να είσαι οποιοσδήποτε άλλος;

Οι περισσότεροι από μας θα συμφωνούσαν, είναι όμως δυσκολότερο από όσο ακούγεται. Υπάρχουν τόσες μάσκες που απαιτούν οι άλλοι να φορέσουμε για να καλύψουμε το αληθινό μας πρόσωπο, ώστε ορισμένοι άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν πάντα τον εαυτό τους όταν τον βλέπουν γυμνό στον καθρέφτη. Και παρά πολλοί, δεν βρίσκουν ποτέ τον εαυτό τους για να τον αγαπήσουν.

Συνδεόμαστε με τον κόσμο μέσα από χιλιάδες κρυφά νήματα που δεν τα διακρίνουμε. Υπάρχουν τα νήματα των προσδοκιών των άλλων κι εκείνα που κατασκευάζουμε εμείς από ματαιοδοξία ή φόβο. Ο κόσμος είναι ικανός να σε περιβάλει πολύ γρήγορα με ένα μύθο που μπορεί να σε καλύψει σαν δίχτυ κι αν δεν έχεις αρκετή ευκινησία για να απελευθερωθείς, μπορείς να περάσεις ολόκληρη τη ζωή σου εκεί μέσα.

Ένας συνάδελφος μου περιέγραψε κάποτε κάποιον κοινό γνωστό μας, σαν έναν πολύ υπερήφανο άνθρωπο που είχε χάσει την εκτίμηση στον εαυτό του και εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Ακόμη και σήμερα χαμογελάω όταν σκάφτομαι ποσό καλά εξήγησε ο συνάδελφος το πρόβλημα που δημιουργείται όταν προσπαθείς να είσαι κάτι διαφορετικό από τον εαυτό σου. Δυστυχώς, παρά πολλοί κάνουν το λάθος να πιστεύουν πως η έπαρση θα τους δώσει την εκτίμηση που αναζητούν, όταν αυτό που τους χρειάζεται πραγματικά είναι η ταπεινοφροσύνη.

Ορισμένοι νομίζουν ότι το να αποδέχεσαι τον εαυτό σου σημαίνει να είσαι υπερόπτης, για μένα όμως, αυτό φανερώνει ανασφάλεια. Όταν είσαι πραγματικά υπερήφανος, δεν χρειάζεται να παίρνεις προσποιητό ύφος. Αποδέχεσαι απλώς τον εαυτό σου όπως είναι και απαιτείς από τους άλλους να κάνουν το ίδιο.

Ξέρω πως κάποιοι πιστεύουν ότι η ματαιοδοξία πρόσφερε πολύ περισσότερα στον πολιτισμό απ' όσα θα προσφέρει ποτέ η ειλικρίνεια, άλλα μου φαίνεται πως είναι καλύτερο να συμπονάς τον εαυτό σου και να συμφιλιωθείς μ' αυτό που είσαι, αντί να περάσεις τη ζωή σου προσπαθώντας να ευχαριστείς το πλήθος. Όταν στρέφεσαι προς τους άλλους για να σε επιδοκιμάσουν, αντί να επιδοκιμάζεις εσύ τον εαυτό σου, τους αναγορεύεις κριτές της άξιας σου και τους παρέχεις εξουσία πάνω σου, κάτι που δεν θα μπορούσαν να ατυχούν αν δεν τους το εμπιστευόσουν εσύ.

Αν, λοιπόν, πρέπει να αναζητήσεις επιδοκιμασία, διάλεξε τους κατάλληλους ανθρώπους, κι αν δεν σου αρέσει αυτό που ακούς, πάρε μια δεύτερη, ακόμα και τρίτη γνώμη. Όταν κάποιος σε θέλει διαφορετικό απ' ότι είσαι ή αρνείται να σου επιτρέψει να είσαι ο εαυτός σου, προσπάθησε να καταλάβεις πως αυτό είναι, πραγματικά, δικό του πρόβλημα και δεν υπάρχει λόγος να το κάνεις και δικό σου.

Όταν υποκρίνεσαι πως είσαι κάποιος άλλος, η αποξένωση από τον εαυτό σου κρατάει και τους άλλους μακριά. Και με τον καιρό, η αποξένωση γίνεται τρόπος ζωής.

Η φαντασία και η φαντασίωση

Πραγματικότητα & Πραγματική Πραγματικότητα

Το να γνωρίζεις τι σου συμβαίνει από το να νομίζεις ότι γνωρίζεις τι σου συμβαίνει,
σε ποια δηλαδή πραγματικότητα ζεις, έχει μια ορατή διαφορά για την αποστασιοποιημένη
παρατήρηση, αυτού ο οποίος -Βλέπει- τα φαινόμενα.

Για να γίνεις ο παρατηρητής του εαυτού σου απαιτείται η Αρετή της Ταπεινοφροσύνης
μου είπε σήμερα ένας φίλος. Μου είπε για τη φαντασία και τη φαντασίωση..

Αυτή τη σπουδή την ετοίμαζα καιρό, ο τίτλος ήταν έτοιμος.
Σήμερα όμως όλα συνδέθηκαν..

Μπορεί να περάσει μια ολόκληρη ζωή βιωμένη μέσα σε ένα όνειρο.
Ένα μη συνειδητοποιημένο όνειρο, μέσα στο όνειρο, που είναι όλο το σκηνικό της ζωής
όπως το αντιλαμβάνονται κάποιοι συμμετέχοντες σε αυτό το έργο της γαίας διάστασης.

Καθένας ζει την ''πραγματικότητα'' ατομικά, απόλυτα μοναδικά σε σχέση με κάθε άλλο
άτομο. Όμως μέσα στις ομάδες, στις υπο-ομάδες, υπάρχουν κι εκείνοι οι αποστασιοποιημένοι
παρατηρητές που αρνούνται να ανήκουν κάπου, όπως συμβαίνει συνήθως λόγω της οντολογικής ανασφάλειας σε σχέση με τα υπαρξιακά αναπάντητα ζητήματα - που εντελώς αναπάντητα ή ''απολύτως απαντημένα'' είναι μόνο από εκείνους που προαναφέρθηκαν παραπάνω, τους μη έχοντες την Αρετή της Ταπεινοφροσύνης...

Και αναλύοντας την ίδια αυτή στιγμή, αμέσως αναδυκνείονται, το ''Εγώ'',
ο εγωισμός, η περιχαρακωμένη από το Όλον άσοφη και σκοτισμένη ατομικότητα
και το ''Είναι'' - εκείνο το Κλάσμα Φωτός μέσα σε κάθε ανθρώπινο σύμπαν,
το οποίο υπάρχει Ζωντανό, επειδή έχει τη δύναμη να αντιμετωπίζει
τις περιστάσεις αργά ή γρήγορα όπως είναι, χωρίς να τις χρωματίζει ή να τις βαφτίζει κατά
την αρέσκειά του ώστε να φαντάζουν λιγότερο επώδυνες.

Η ''φαντασία'' και η ''φαντασίωση'', είναι δύο παράλληλες πραγματικότητες.

Η φαντασίωση ως η υποτειθέμενη βιωμένη πραγματική πραγματικότητα,
είναι αυτή η εμπειρική κατάσταση ζωής η οποία βιώνεται από το χαρακτήρα
που θα μπορούσε να αποκαλεστεί ως: ο Φυγόπονος.

Η φαντασία ως φυσική παρουσία εντός της πραγματικής πραγματικότητητας,
συνοδεύει το χαρακτήρα που θα μπορούσε να αποκαλεστεί ως: ο Ήρωας.

Ο Φυγόπονος και ο Ήρωας.
Η πραγματικότητα και η Πραγματική Πραγματικότητα.
Η φαντασίωση και η Φαντασία.
Ο Δρόμος της Κακίας και ο Δρόμος της Αρετής.

Οι δύο δρόμοι..

Ο δρόμος του Θαρραλέου και ο δρόμος του Δειλού.

Ο δρόμος του δυναμικού ρεαλιστή, ο οποίος υλοποιεί ως και την επίλεκτη βιωματική
του πραγματικότητα, τα ίδια του τα όνειρα.

Ο δρόμος του φαντασμένου - φαντασιωμένου θρασσύδειλου,
ο οποίος αδυνατεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα
- κι επειδή δεν έχει την υλοποιό δύναμη της Σοφίας να την αλλάξει.

Της κρεμάει άλλωτε ''κορδέλες'' κι άλλωτε ''κουδούνια'' ..

Βρισκόμαστε σε μία εποχή όπου οι πραγματικότητες ορατά πια διαχωρίζονται,
στο κλείσιμο μίας σκοτισμένης εποχής, όπου πολύ λίγοι βρίσκουν Αληθινά
το Φως - μέσα τους, ώστε να δύνανται να ερμηνεύσουν και να αποκωδικοποιήσουν
ορθά τα φαινόμενα..

Ο δρόμος έχει αγκάθια

Να είσαι προετοιμασμένος. Ο δρόμος έχει αγκάθια. Αυτά που επέτρεψες να μεγαλώσουν στον κήπο σου. Ο δίπλα θα κοιτάξει να σε φρενάρει. Αυτό του ζήτησες όταν του επέτρεψες να σε κρίνει. Το μυαλό σου θα βλέπει αδιέξοδα. Έτσι στο εκπαίδευσαν να κάνει. Να είσαι προετοιμασμένος. Το σπόρο των προσδοκιών σου, μην τον ξεφυτεύεις συνέχεια για να δεις αν φύτρωσε.

 Και να σε πατάνε, και να χωθείς βαθιά μέσα στο χώμα, και να σκοτεινιάσει γύρω σου, μην ξεχνάς ότι μόλις φυτρώσεις, θα κατευθυνθείς προς τα ουράνια. Να είσαι προετοιμασμένος.

Οι γύρω ζουν με το σύνηθες, με το γνωστό, με το τετριμμένο. Θέλουν την επαναληψημότητα, την ασφάλεια, τη σιγουριά. Και αντιδρούν σε κάθε τι νέο. Πρώτα το χλευάζουν, μετά το πολεμούν και στο τέλος το κάνουν τμήμα της ζωής τους.

Ο Ιησούς της Ναζαρέτ: Η προσωπικότητα!

Μελέτη του Εργαστηρίου Ψυχολογίας της Leuven του Βελγίου (Psychological Laboratory of Leuven [Belgium]): «Jesus of Nazareth: his personality». Αυτή η μελέτη δημοσιεύτηκε στα Ολλανδικά με τίτλο: Jezus de Messias. Was het christendom een vergissing ? Antwerpen, EPO, and as: Toen God sliep schreef de mens de Bijbel. De bijbel belicht door een psycholoog. Antwerpen, Facet.

Μετάφραση εξ Αγγλικών, προσαρμογή, ανάλυση, σχόλια, κριτική: Δρ George Pitsios

Σύντομος πρόλογος του μεταφραστή
Ιδού άλλη μια έκθεση, θεωρία, σενάριο, σκηνογραφία περί Ιησού του Ναζωραίου. Είναι πρωτότυπη αν και διάφορα στοιχεία της βρίσκονται και σε άλλες είτε για τον ίδιο λόγο είτε για άλλους λόγους που επισημαίνουν οι ερευνητές που τις έγραψαν (Rombert Ambelain, Γιάννης Κορδάτος, Ελβετική Σχολή της Βασιλείας, κλπ.).

Πάντως παραμένει πρωτότυπη και πολύ ενδιαφέρουσα και εξηγεί πολλά πράγματα. Αλλά και πολλά επί μέρους σημεία της να κρατήσομε αξίζει τον κόπο (νηπιακή ηλικία, θαύματα, Αποκάλυψις, περί αποκαλυπτικής φιλολογίας, κλπ.).

Ακόμα εμφαίνει τι υπέρμετρο ρόλο έπαιξε στον Χριστιανικό μύθο* και ανάπτυξη του το Βιβλίο του Ενώχ που κυκλοφόρησε σε τρεις ή τέσσερις παραλλαγές (Αιθιοπικός, Ιουδαϊκός, Ασσυριακός, κλπ.) από το 100 π. Χ.. Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς γιατί στον Χριστιανισμό απαγόρευσαν προχριστιανικά και μεταχριστιανικά βιβλία όπως: Τα Βιβλία του Ενώχ με τον Υιόν του Ανθρώπου και τις ιδιότητές του, Διαθήκη του Σολομώντος (Σολομωνική) με την ίδια δαιμονολογία όπως και η Καινή, διάφορα Απόκρυφα Ευαγγέλια (Ιακώβου, Θωμά, κλπ.) που θα χάλαγαν έτι περισσότερο την σούπα, και πολλά άλλα αυτών των τύπων, όχι μόνο στον Κανόνα της Βίβλου αλλά και στο αναγνωστικό κοινό. Τουλάχιστον η μισή Καινή Διαθήκη ευρίσκεται μέσα σε προχριστιανικά βιβλία και Εβραϊκές παραδόσεις, ήδη 100 χρόνια προ Χριστού. Μετά ταύτα η υπόλοιπη θα ήταν ένα άνευ λόγου υπάρξεως παραμυθάκι.

Η παρούσα εργασία δεν άπτεται όλων των ερωτημάτων που έχει δημιουργήσει η Βίβλος και ο Χριστιανισμός με τις αμέτρητες αιρέσεις, προσαρμογές, επαναπροσδιορισμούς, βία, νοθεία, υποκλοπές, στοιχεία άλλων θρησκειών, γνωστικιστικά και ζωροαστρικά στοιχεία που περιέχει, την ανόητη και αλλοπρόσαλλη θεολογία του, κλπ. Ο σκοπός της ήταν η προσωπικότητα του ιδρυτού και όχι αυτά. Παραμένει πρωτότυπη και πειστική διότι βασίζεται στην επιστημονική ψυχοπαθολογική έρευνα και στις ασθένειες με τα συμπτώματα που αυτή καταγράφει και εξετάζει.

Περίληψη
Αυτή η ψυχοπαθολογική μελέτη των Ευαγγελίων κατέληξε σε μια επαναστατική άποψη επί της προσωπικότητας τού Ιησού και της ζωής του, των πηγών της πνευματικότητας και των ιδεών του. Η υπόθεση της παραφρενίας (=ψυχική διαταραχή παραληρηματική ψύχωση που ο πάσχων χαρακτηρίζεται επίμονα από φαντασιώσεις, μανία καταδιώξεως και από έμμονες ιδέες χωρίς λογική βάση!) ήταν ικανή να εξηγήσει έναν αριθμό συμβάντων τα οποία αλλιώς παρέμεναν ανεξήγητα. Μήπως ο Ιησούς επέζησε της σταυρώσεως; Είναι η Αποκάλυψις το πρώτο Χριστιανικό έγγραφο, πρωιμότερο και από τις Επιστολές του Παύλου; Ήταν η Ανάστασις μύθος; Αυτές οι ερωτήσεις βρίσκουν μια απάντηση σ’ αυτή την μελέτη.

Εισαγωγή
Για περίπου 2000 χρόνια το μύθευμα του Ιησού λέγεται στις γενεές των ανθρώπων με τους όρους και τις λέξεις εκείνες που είναι γραμμένες μέσα στα Ευαγγέλια. Από την αρχή όμως, το μύθευμα και ειδικά η προσωπικότητα του Ιησού ήταν θέμα συζητήσεως, πρώτα από φιλοσόφους και θεολόγους μετά από απολογητές και αργότερα από έναν μεγάλο αριθμό επιστημόνων. Παρά ταύτα η προσωπικότητα του Ιησού παρέμενε σχεδόν πλήρως ένα μυστήριο.

Γύρω στα 1910 τρεις σπουδαίοι ψυχίατροι: Ο Ch. Binet-Sangle, ο G.L.De Loosten (G. Lomer) και ο W. Hirsch συνεπέραναν κατόπιν εξονυχιστικής εξετάσεως των κειμένων, ότι ο Ιησούς ήταν διανοητικώς άρρωστος και υπέφερε από παράνοια. Αυτούς επέκρινε ο A. Schweitzer ο οποίος ισχυρίστηκε ότι από ιστορικής απόψεως τα περισσότερα κείμενα ήταν ή εν αμφιβόλω ή στα σίγουρα μη ιστορικά, π.χ., πολλά χωρία από το Ευαγγέλιο του Ιωάννου, από δε ιατρικής απόψεως τα προβαλλόμενα ως συμπτώματα παρανοίας ή άλλης διανοητικής ασθενείας κατανοήθηκαν εσφαλμένως.

Τρεις αντιρρήσεις εφαίνοντο ουσιώδεις:
Πρώτη: Δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα για την ιστορική αλήθεια των κειμένων.
 Δευτέρα: Αυτό που σε μας φαίνεται πιθανό σύμπτωμα ήταν δυνατόν να είναι φυσιολογικό γνώρισμα, και πολιτισμικό χαρακτηριστικό σε ‘κείνον τον πολιτισμό.
Τρίτη: Δεν υπάρχουν επαρκή σίγουρα στοιχεία για να βασίσομε επ’ αυτών μια ασφαλή κρίση.

Από τον καιρό εκείνον η αντιπαράθεση φαινόταν τελειωμένη. Μόνο ο W. Lange-Eichbaum στο βιβλίο του: Genie, Irrsin und Ruhm (München, 1956) θυμήθηκε ότι κάτι τέτοια προβλήματα υπήρχαν κάποτε. Αλλιώς πια κανένας δεν φαίνονταν που να τον ενδιαφέρουν αυτά τα ερωτήματα.

Η μέθοδος
Η μελέτη μας εκπορεύεται από τον ακόλουθο συλλογισμό. Εάν οι αυτόπτες μάρτυρες περιγράφουν σε ένα κείμενο επακριβώς (και συμφώνως προς την σύγχρονη ψυχοπαθολογία) έναν αριθμό στοιχείων (συμπτωμάτων) και εάν αυτά τα συμπτώματα έχουν αλληλουχία και ημπορούν να ταυτιστούν με ένα γνωστό σύνδρομο, καθ’ ον χρόνο αυτοί οι μάρτυρες αγνοούν τελείως την ψυχοπαθολογία και επί πλέον προτίθενται να αποδείξουν μια πολύ διαφορετική ερμηνεία των συμβάντων (έστω λανθασμένη ερμηνεία), δεν μπορεί να υπάρχει καμία αμφιβολία για την αυθεντικότητα των περιγραφομένων συμβάντων.

Η απόφαση συνεπώς για την ιστορικότητα των συμβάντων δεν θα εξαρτάται πλέον από απλά φιλολογικά κριτήρια, αλλά και από τα ψυχοπαθολογικά. Ο Schweitzer εσφαλμένως υποθέτει ότι τα φιλολογικά κριτήρια είναι τα μόνα που μπορούν να αποφασίσουν για την ιστορικότητα. Στην πραγματικότητα, ο ψυχοπαθολογικός έλεγχος είναι πιο αποδοτικός και ασφαλής. Έτσι η πρώτη αντίρρηση του Schweitzer εξαλείφεται.

Η δευτέρα αντίρρηση του Schweitzer, ότι τα συμπτώματα μπορούν να κατανοηθούν εσφαλμένως ως πολιτισμικά συμπτώματα, είναι τουλάχιστον επιπόλαια. Είναι σαφές ότι η αληθινή παθολογική φύση των παρατηρουμένων συμπτωμάτων είναι ανεξάρτητη πολιτισμού, παρ’ όλον ότι μπορεί να χρωματιστούν από το πολιτισμικό υπόβαθρο. Απροσάρμοστη και παράξενη συμπεριφορά καθώς παρατηρείται από εξωτερικούς παρατηρητές, επί τη βάσει αυτού του γεγονότος αντιτίθεται στο ίδιο το πολιτισμικό υπόβαθρο των παρατηρητών, αλλά εάν αυτό το υπόβαθρο είναι ταυτόσημο με το υπόβαθρο του υποκειμένου τότε πλέον δεν υπάρχει καμία πολιτισμική παρέμβαση. Διά τούτο είναι σημαντικό το να μελετηθεί η αντίδραση του ιδίου πολιτισμικού περιβάλλοντος του υποκειμένου. Όμως ο παθολογικός χαρακτήρας της παρατηρουμένης συμπεριφοράς είναι στις πιο πολλές περιπτώσεις ένα χαρακτηριστικό πέραν πολιτισμού.

Η παράλογη αυτιστική συμπεριφορά, π. χ., ποτέ δεν θεωρείται φυσιολογική σε κανένα πολιτισμό. Το περιεχόμενο μιας αυταπάτης μπορεί να είναι αποκλειστικά ο καθρέπτης του πολιτισμικού υποβάθρου του υποκειμένου, αλλά το παραφούσκωμα του Εγώ δεν περιορίζεται απ’ αυτόν τον πολιτισμό. Ακόμα και όταν ένας αριθμός χαρακτηριστικών της συμπεριφοράς του υποκειμένου φαντάζουν κατά μάλλον ή ήττον φυσιολογικά, δύνανται να μετατραπούν σε συμπτώματα εάν συμπληρώνουν με λογική αλληλουχία την εικόνα και δομή ενός γνωστού συνδρόμου. Έτσι η δευτέρα αντίρρηση του Schweitzer αποδεικνύεται να μην έχει σχέση με το ζήτημα. Εάν αντιτείνει ότι από τα Ευαγγέλια δεν μπορούμε να ανακαλύψομε αρκετά συμπτώματα για να βασίσομε σ’ αυτά μια ισχύουσα διάγνωση, --για τον Ιησού πιθανώς η παραίσθηση κατά την βάπτιση στον Ιορδάνη και η αυτογνωσία του σύμφωνα με τον ίδιο τον Schweitzer (Die psychiatrische Beurteilung Jesu. Tübingen, 1913, σελίδα 44) μπορεί να συζητηθεί διεξοδικώς, αλλά δεν επαρκούν,-- ξεχνά ακριβώς ότι μια κατάσταση παραισθήσεως και μια παθολογική αυταπάτη του Εγώ είναι αποφασιστικά και επαρκή συμπτώματα, και ότι βεβαίως, εάν μπορούν να προσδιορισθούν ως ένα γνωστό σύνδρομο, επί πλέον συνοδεύονται και από έναν αριθμό συστηματικών και τυπικών χαρακτηριστικών συμπεριφοράς.

Οι περισσότερες αντιρρήσεις εναντίον της ψυχοπαθολογικής αναλύσεως της Βίβλου είναι αντιρρήσεις εκ των προτέρων. Π. χ. αντιπροτείνεται ότι τα συμπτώματα δεν μπορούν να αναγνωριστούν μετά από 2000 χρόνια και πλέον, ότι αυτό αποτελεί άτοπη επαγωγή, κλπ. Αλλά τέτοια συμπεράσματα εντέλει και οφείλουν μόνον συνετώς να διατυπώνονται εκ των υστέρων κατόπιν πρέπουσας εξετάσεως κάθε περιπτώσεως. Μερικές περιπτώσεις ενδέχεται να είναι πιο ευνοϊκές από άλλες. Ως γενικό συμπέρασμα αυτές οι αντιρρήσεις είναι με βεβαιότητα αναληθείς. Ένα καλό παράδειγμα είναι το παραμύθι του παιδιού κατεχομένου από πνεύμα άλαλο στο Ευαγγέλιο του Μάρκου, 9: 14-29.

Ο Υιός ο έχων πνεύμα άλαλον
Στο Ευαγγέλιο του Μάρκου (9: 14-29) περιγράφεται ένα παιδάκι που το κατείχε ο διάβολος. Τα χαρακτηριστικά που υπάρχουν στο κείμενο, είναι όλα λογικώς συνδεδεμένα με το σύνδρομο της επιληψίας και ιδιαιτέρως με αυτήν του βρεφικού τύπου: μόλυνση των αυτιών κατά την γέννηση με φλεγμονώδεις περιπλοκές, που δημιουργούσε θρομβοφλεβίτιδα στον εγκέφαλο με συνέπειες επιληπτικών κρίσεων με κώφωση και αλαλία. Στο κείμενο του Μάρκου όλα τα συμπτώματα είναι επακριβώς περιγραφόμενα: Το παιδάκι είναι άλαλο, πέφτει στο νερό και στη φωτιά (απώλεια συνειδήσεως), αφήνει κραυγή και σπαράζει, βγάζει αφρούς από το στόμα, γίνεται σαν πεθαμένο και μετά από ολίγον χρόνο «θεραπεύεται».

Πριν 2000 χρόνια κανένας δεν εγνώριζε την πραγματική φύση της επιληψίας και τα τυπικά της γνωρίσματα στα μικρά παιδιά. (Ο Ιπποκράτης περιέγραψε την επιληψία ως αρρώστια, αλλά μπορούμε να θεωρήσομε ότι αυτό κατά μέγα μέρος ήταν άγνωστο στην Ιουδαία.) Εάν ένα αυτόπτης μάρτυς περιγράφει με τόση ακρίβεια τα φαινόμενα μιας επιληπτικής κρίσεως ενός παιδιού με όλες τις συμπαρομαρτούσες περιστάσεις, αυτό το γεγονός έχει πρώτο βάρος σε σχέση με όλα τα φιλολογικά επιχειρήματα και αποδεικνύει αυθεντικότητα και ιστορικότητα. Εάν επί πλέον ο μάρτυρας αναφέρει όλα αυτά τα γνωρίσματα για να αποδείξει την εσφαλμένη άποψή του διά τα γεγονότα, καθίστασαι σαφές ότι η μαρτυρία του είναι πέραν κάθε υποψίας. Εάν κάτι εξαρτάται από τον πολιτισμικό περίγυρο, είναι η εσφαλμένη ερμηνεία, στην προκειμένη περίπτωση, ότι ο διάβολος προξενεί τις επιληπτικές κρίσεις.

Απ’ αυτό το παράδειγμα μια μέθοδος μπορεί να παραχθεί, η οποία δεν είναι πλέον υποκείμενη στις αντιρρήσεις του Schweitzer: Η αναζήτηση εντός των κειμένων συγκεκριμένων συμπτωμάτων πρέπει να προηγείται από κάθε άλλη θεώρηση. Εάν ένα πολύ γνωστό σύνδρομο μπορεί να πιστοποιηθεί, και εάν όλα τα άλλα στοιχεία είναι σε λογική συνάφεια με το σύνδρομο, και τελικώς το γεγονός ότι ο μάρτυρας δεν γνωρίζει την επιστημονική σημασία των στοιχείων που αναφέρει, αυτό θα θεωρείται ως καθοριστικό. Εκ τούτων αυτός ο ψυχοπαθολογικός έλεγχος των παλαιών κειμένων δύναται να αποφασίσει για τις ερωτήσεις περί της ιστορικότητας των συμβάντων σχεδόν με βεβαιότητα. Εάν αυτή η μέθοδος εφαρμοστεί στα Ευαγγέλια, είναι δυνατόν να ξεκαθαρίσει τις ερωτήσεις για την προσωπικότητα του Ιησού. Εάν αυτά τα κείμενα ομοφώνως αναφέρουν ορισμένα συμπτώματα και εάν αυτά τα συμπτώματα είναι δομημένα με τέτοιο ειρμό που να αποδίδουν ένα πολύ γνωστό σύνδρομο, και παρά τις αντίθετες προθέσεις των συγγραφέων, δεν μπορεί πλέον να αρνηθεί κανείς ότι το παρατηρηθέν σύνδρομο είναι ελεύθερο και ανεξάρτητο από τον πολιτισμικό περίγυρο, και όλες οι συγγραφικές και φιλολογικές κριτικές οφείλουν να υποκύψουν σ’ αυτό το γεγονός.

[Μερικές μέθοδοι δικαστικής πραγματογνωμοσύνης μπορούν ακολούθως να εφαρμοστούν, όπως τα κριτήρια του U. Undeutsch (Court-room evaluation of eyewitness testimony. Internat. Rev. Applied Psychology, 33/1, 1984, σελίδες51-67) διά να αποφασίσουν περί της αληθείας μιας μαρτυρίας συμφώνως προς εσωτερικά κριτήρια.]

Ως μία συνέπεια αυτής της μεθοδολογικής λύσεως μερικά προηγούμενα φιλολογικά συμπεράσματα πρέπει να επανεξετασθούν. Μπορεί να δειχθεί ότι ένας αριθμός υποθέσεων περί Ιησού σκοπό είχαν να λύσουν τα ακατανόητα κείμενα εκ των Ευαγγελίων και της Αποκαλύψεως. Εάν κανείς διαβάσει π. χ. (P. Benoit & M.E. Boismard, Synopse des quatre evangiles, II, Paris, 1972) ότι στην ιστοριούλα του επιληπτικού παιδιού αναφέρονται δύο διάβολοι: ο ένας της αλαλίας και ο άλλος της επιληψίας, και εκ τούτου υποψιάζεται κανείς ότι δύο διαφορετικές αφηγήσεις ενώθηκαν σε μία, καθίσταται σαφές ότι αυτή η ερμηνεία είναι αποτέλεσμα της αγνοίας του συνδρόμου της βρεφικής επιληψίας.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η συνήθης ερμηνεία του δαιμονιζομένου των Γεργεσηνών (ή Γερασηνών ή Γαδαρηνών, αναλόγως την έκδοση της Καινής, Μάρκος 5: 1-20), ο οποίος ονόμαζε τον εαυτόν του Λεγεώνα διαβόλων και ηθέλησε να φύγουν και να εισέλθουν σ’ ένα κοπάδι χοίρων. Πολλοί φιλόλογοι διαβλέπουν αυτή την ιστοριούλα σαν μία συρραφή δύο ή τριών άλλων, αναμεμιγμένων με λαογραφικά στοιχεία (βλέπε: Van Iersel, etc.). Η ψυχοπαθολογική εξέταση αυτού του κειμένου αποκαλύπτει μια εντελώς διαφορετική εικόνα: Ο δαιμονιζόμενος των Γεργεσηνών δεικνύει όλα τα συμπτώματα σχιζοφρενείας με κατατονική παρόξυνση. Η αφήγηση είναι πολύ πραγματιστική, και περιλαμβάνει την αυταπάτη ότι διακατέχεται από μια λεγεώνα διαβόλων. Το κείμενο του Μάρκου είναι μάλλον επακριβές. Ο άνθρωπος υποφέρει από μια μεγαλειώδη αυταπάτη: Είχε αναστάτωση κυρίως την νύχτα, γυμνός και φωνασκών, κατοικούσε ανάμεσα στα μνήματα και έκοβε το σώμα του με λίθους. Κανείς δεν μπορούσε να τον καταβάλει, έσπαζε όλες τις αλυσίδες. Δεν είναι καθόλου παράξενο ότι ένας τέτοιος σεληνιακός καταδιώκει με κραυγές ένα κοπάδι χοίρων, που μπορούν να παρευρίσκονται συμπτωματικά στα βραχώδη μέρη. Όλα αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την διάγνωση της σχιζοφρενείας. Ούτω δεν μπορεί να υπάρξει αμφιβολία για την ιστορικότητα των συμβάντων. Υπάρχει μόνο μια αφήγηση, κανένα λαογραφικό στοιχείο, τίποτα πέραν μιάς μάλλον επακριβούς αναφοράς μιας πραγματικής συναντήσεως του Ιησού με τον σχιζοφρενή ασθενή, γραμμένη με σκοπό να δείξει το ότι ο Ιησούς διέθετε δύναμη υπεράνω των διαβόλων. Ο μάρτυς προτίθετο να αποδείξει μια πολύ διαφορετική θέση από ότι στην πραγματικότητα κατάφερε. Πράγματι, στα δύο παραδείγματά μας, του επιληπτικού παιδιού και του σχιζοφρενή των Γεργεσηνών, ο Μάρκος έχει αποδείξει ότι ο Ιησούς δεν είχε καμία δύναμη επί των διαβόλων διότι απλούστατα δεν υπήρχαν διάβολοι, αλλά νόμισε ότι υπήρχαν και ότι ο Ιησούς είχε τέτοιες ειδικές δυνάμεις.

Απ’ αυτά τα δύο παραδείγματα γίνεται σαφές πως η ψυχοπαθολογική εξέταση αυτών των κειμένων είναι ικανή να τα εξηγήσει και να δείξει ευθέως την ιστορική αλήθεια.

Περί των φωνών που άκουγε ο Ιησούς
Στην Βίβλο πολυάριθμα κείμενα αναφέρουν το άκουσμα φωνών, ιδιαιτέρως δε της φωνής του Θεού. Τρέχουσες εξηγήσεις (Kittel, Theologisches Woerterbuch des Neuen Testaments, s. v. "Phone") αναπαράγουν αυτά τα κείμενα ως μεταφορές: ακούγοντας την φωνή του Θεού είναι απλώς μια έκφραση για μια κλήση υπό του Θεού. Παρά ταύτα στην ψυχοπαθολογία «το να ακούς μια φωνή» είναι μια τρέχουσα έκφραση για μια ακουστική (κατά την αίσθηση) ψευδαίσθηση. Συχνά ταυτίζουν την φωνή που ακούστηκε με την φωνή του Θεού. Ούτως το ερώτημα είναι, αν οι φωνές που ακούστηκαν από τον Ιησού (βάπτιση, έρημος, Θαβώρ) ήταν ψευδαισθήσεις, όπως ακόμα και ο ίδιος ο Schweitzer προτείνει.

Οι αφηγήσεις της βαπτίσεως του Ιησού δεικνύουν μια εξέλιξη των κειμένων: καθώς ο Μάρκος λέγει ότι ο Ιησούς είδε τους ουρανούς σχιζομένους, ο Ματθαίος λέγει ότι ανεώχθησαν οι ουρανοί και ο Ιησούς είδε το Πνεύμα του Θεού σαν περιστέρι… ο Λουκάς υπερτονίζει την φυσική εμφάνιση ενός περιστεριού και εξαλείφει κάθε υπόνοια οράματος, ο δε Ιωάννης προσθέτει την μαρτυρία του Ιωάννου του Βαπτιστού, ο οποίος (Βαπτιστής) μάλιστα είδε ένα πνεύμα… Η εξελικτική πορεία των κειμένων εμφανίζεται να σκοπεύει στην αλλαγή ενός υποκειμενικού οράματος σε ένα αντικειμενικό συμβάν. Φυσικά ο Μάρκος παρέχει πάντοτε την πιο γνήσια εκδοχή: Ο Ιησούς είδε του ουρανούς να σχίζονται, είδε ένα πουλί, άκουσε μια φωνή. Αυτά αποτελούν την ένδειξη, εάν κανείς θεωρήσει την πλήρη αφήγηση της βαπτίσεως του Ιησού και της παραμονής του στην έρημο. Η ψυχοπαθολογική εξιχνίαση ανακαλύπτει στον Μάρκο, Λουκά και Ματθαίο, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι ο Λουκάς διασκεύασε ιδιαιτέρως το αρχικό κείμενο, έναν αριθμό πολύ γνωστών συμπτωμάτων μιας παραισθητικής καταστάσεως: ακούγοντας τις φωνές του Θεού και του διαβόλου, βλέποντας άγρια θηρία (παραίσθηση τύπου zoopsie), έχοντας την εντύπωση ότι πετάει, (vestibular παραίσθηση, παραίσθηση ιλίγγου), έχοντας οράσεις ολοκλήρου του κόσμου, υποφέροντας από ανορεξία (νηστεύοντας). Υπ’ αυτό το φως η όραση κατά την βάπτιση επίσης αποτελεί βεβαίως άλλη μια κατάδειξη της παραισθητικής καταστάσεως: μια καλά επικεντρωμένη (ουρανία) όραση, βλέποντας ένα φως (ανεωχθέντες οι ουρανοί), ένα πτηνό, το άκουσμα μιας φωνής, η οποία μετέδιδε ένα μεγαλομανές γεννητικό μήνυμα (είσαι ο αγαπητός μου υιός), μια φωνή που ομιλεί στο δεύτερο πρόσωπο όπως οι παραισθητικές φωνές συχνά κάνουν.

Ολόκληρη η εικόνα βρίσκεται σε απόλυτο ειρμό με την θεώρηση των ψυχοπαθολογικών συμπτωμάτων: Στο κείμενο βρίσκει κανείς μια σωστή περιγραφή μιας παραισθητικής ψευδαισθητικής καταστάσεως. Επί πλέον το Ευαγγέλιο αναφέρει και άλλες περιστάσεις, οι οποίες συνδέονται με αυτή την παθολογία:

1ο) Η προβληματική καταγωγή του Ιησού: ήταν παιδί αγνώστου πατρός. Συμφώνως προς την Ιουδαϊκή παράδοση η Μαρία ήταν μία εκδιδομένη γυναίκα και ο πατέρας του Ιησού ήταν ο Πάνθηρας, ένας Ρωμαίος στρατιώτης. Συμφώνως προς την Χριστιανική παράδοση, δεν υπήρχε ανθρώπινος πατέρας, ο Ιησούς συνελήφθη απ’ ευθείας ως ο Υιός του Θεού. Συμφώνως προς ολιγότερον μυστικιστικές διατυπώσεις αυτός ήταν απλώς ο υιός του Ιωσήφ, του ανδρός της Μαρίας. Εξετάζοντας τις μαρτυρίες τίποτα απ’ αυτά δεν είναι πολύ πιθανό.

Η πρώτη εκδοχή δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ και είναι τόσο πεζή, ώστε με πολλή δυσκολία θα μας δημιουργούσε προβλήματα. Πόσα κορίτσια στην Ιερουσαλήμ είχαν σεξουαλικές επαφές με Ρωμαίους στρατιώτες; Αλλά πως αυτό θα μπορούσε να είχε αποκρυφτεί από τον Ιωσήφ; Η δευτέρα εκδοχή είναι καθαρά μυθική, με σκοπό να αποκρύψει την αλήθεια και την φαντάστηκαν για να δείξουν στην πρωτόγονη εκκλησία ότι ο Ιησούς γεννήθηκε ως ο μελλοντικός Μεσσίας. Η Τρίτη εκδοχή είναι επίσης απίθανη: οι μαρτυρίες που αφορούν τα γεγονότα κατά την σύλληψη είναι πολύ επακριβείς. Διατί τότε να φαντασθούνε έναν άγγελο, τους δισταγμούς του Ιωσήφ, την επίσκεψη και την παραμονή στην Ελισάβετ (αποκρύπτοντας στην κανονική γειτονιά ότι η Μαρία ήταν έγκυος). Το γεγονός είναι ότι η Μαρία συμφώνως προς το Πρωτευαγγέλιον του Ιακώβου αρνήθηκε απολύτως ότι είχε γεννητική επαφή με κάποιον. Το κατακράτησε ως μυστικό. Ακόμα και από τον Ιησού. Δι’ όλα αυτά ο Ιησούς ήταν παιδί που γεννήθηκε από κάποιον αμφίβολο πατέρα. Σύμφωνα με την κανονική ψυχολογία ο πατριός του ουδέποτε τον εδέχθη ως πραγματικό γιο του. Ο Ιησούς παρέμεινε με ένα επώδυνο πρόβλημα: Ποιος είναι ο πατέρας μου; Πως μπορώ να τον βρω. Πως μπορώ να επικοινωνήσω μαζί του; Η μάνα του τού είπε ότι ο Θεός απ’ ευθείας τον γέννησε.

Στο ψάξιμο για να βρει την ταυτότητά του είχε μόνο τις υποδείξεις της μάνας του για να ψάξει μέσα στην Βίβλο. Το πρόβλημα είναι ένα γεννητικό τοιούτο και πολύ γνωστό γι’ αυτό το σύνδρομο: η γεννητική αυταπάτη είναι κοινή. Πολλοί άρρωστοι είναι πεπεισμένοι ότι οι πατέρες των δεν είναι οι φυσικοί των πατέρες. Νομίζουν ή προσποιούνται ότι είναι γιοί ή κόρες βασιλέων, πριγκίπων ή άλλων φημισμένων προσώπων.

2ο) Ο πρόδρομος της κρίσεως αναφέρεται στο Ευαγγέλιο. Ο δωδεκαετής Ιησούς παραμένει στον Ναό και απευθύνει ερωτήσεις προς τους γραμματείς (φυσικά περί του Υιού του Θεού), υποδεικνύοντας την ήδη ισχυρή εμμονή του σ’ αυτό το πρόβλημα. Η απάντηση προς την μητέρα του, ψυχρή σαν πάγος, επισημαίνει: πως είναι δυνατόν να αγνοείς ότι θα έπρεπε να ευρίσκομαι στον οίκον του Πατρός μου; Αυτή η απάντηση αποκαλύπτει πολύ καθαρά την επανάσταση ενός ευφυούς αγοριού και την θεμελιώδη αβεβαιότητά του. Ήταν δυνατόν να είναι πραγματικά και απ’ ευθείας ο Υιός του Θεού; Κατ’ αυτή την στιγμή χρειάζεται καθαρές εξηγήσεις, παρ’ όλον ότι ακόμα υπάρχει αμφιβολία, και η αυταπάτη αυξάνεται.

3ο) Η συγκίνηση κατά την βάπτιση. Είναι κοινό στοιχείο το ότι η έξαρση μιας κρίσεως συμβαίνει εν μέσω συναισθηματικής ταραχής. Όλοι οι μάρτυρες αναφέρουν μια συζήτηση περί της Βαπτίσεως ανάμεσα στον Ιωάννη Βαπτιστή και τον Ιησού. Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο των Εβραίων, μέσα στο οποίο ένα απόσπασμα αναφέρει μιαν άλλη εκδοχή της συζητήσεως: Ο Ιησούς αρνήθηκε να βαπτιστεί, ενώ οι οικογένεια του τον παρακινούσε, ώστε τελικά να υποχωρήσει. Αυτή η τελευταία εκδοχή είναι η πιο πιθανή: Για ποιον λόγο να ήθελε ο Ιησούς να βαπτιστεί; Δεν αισθανόταν ότι είχε ποτέ αμαρτήσει. Πως θα μπορούσε ο Υιός του Θεού να είναι αμαρτωλός; Ο Ιησούς ήταν εκνευρισμένος όταν προσήλθε στο βάπτισμα, σύμφωνα και με τις δύο εκδοχές.

4ο) Η τελική ταυτοποίηση με τον Υιόν του Ανθρώπου (Ενώχ και Δανιήλ) και τον Υπηρέτη του Γιαχβέχ (Ησαΐας).

Είναι επίσης κοινό στοιχείο αυτού του συνδρόμου ότι η αυταπάτη εξελίσσεται συμφώνως προς μίαν λογική διαδικασία: από τον Υιόν του Θεού στον Υιόν του Ανθρώπου, στον Υπηρέτη του Γιαχβέχ και στον Βασιλέα του Ισραήλ (Μεσσία). Η ολοκλήρωση όλων αυτών των στοιχείων είναι αποτέλεσμα χαλαρότητος, όμως και παρά ταύτα είναι μια σχεδόν λογική διαδικασία σκέψεως. Για έναν κανονικό νου η έννοια του Υιού του Θεού είναι ξεχωρισμένη από αυτήν του Υιού του Ανθρώπου και του Υπηρέτου (δούλου) του Γιαχβέχ, ή του βασιλέως των Ιουδαίων. Για τον ακανόνιστο νου το βασικό στοιχείο ή η αυταπάτη τού να έχεις γεννηθεί από τον ίδιο τον Θεό και επομένως να είσαι ο Υιός του Θεού, συνεπάγεται ότι αυτό πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί κάπως και κάποτε. Ο Υιός του Ανθρώπου είναι επίσης ένας υιός και λαμβάνει δύναμη και φανταστικές ιδιότητες από τον Θεό απ’ ευθείας, και επομένως μπορεί να είναι μόνο Υιός Θεού, αυτός ο οποίος λαμβάνει τέτοια δύναμη. Το χαλαρό συμπέρασμα είναι προφανές: Ο Ιησούς είναι προσέτι ο Υιός του Ανθρώπου (αν και ο Ενώχ επίσης πριν απ’ αυτόν εξαγγέλλει τον εαυτόν του ως Υιόν του Ανθρώπου). Τέτοιο χαλαρό και ούτε λίγο ούτε πολύ παράλογο σκεπτικό τροφοδοτεί την εξέλιξη της συστημικής αυταπάτης. Ουδείς μπορεί να αρνηθεί ότι, είναι αδύνατον να δώσει μια παραδεκτή εξήγηση για όλα αυτά τα υπερβολικά χαρακτηριστικά στοιχεία έξω από τον παθολογικό τομέα, διότι όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία που αναφέρθησαν είναι πολύ κοινά σε παραισθητικές κρίσεις. Θα ήταν πολύ αφελές να αποδώσει το καθένα απ’ αυτά σε μια ειδική υπερφυσική επέμβαση του Θεού. Η σύγχρονη θεολογία (π. χ. E. Schillebeeckx) αποδίδει αυτές τις ιστοριούλες στην φαντασίωση της πρωτόγονης Εκκλησίας, η οποία θέλησε να δοξάσει τον Ιησού. Αλλά τότε, γιατί η Εκκλησία να εφεύρει έναν μεγάλο αριθμό παραμυθιών, τα οποία δεν προξενούν τίποτα άλλο παρά δυσκολίες; Π. χ. γιατί έπρεπε ο Υιός του Θεού να βαπτιστεί; Γιατί να πειραχθεί από τον διάβολο, και ειδικά με τόσο υπερβολικά δελεαστικούς πειρασμούς; Γιατί έπρεπε να νηστέψει μια περίοδο 40 ημερών; Γιατί να βλέπει άγρια θηρία; Είναι εντελώς αδιανόητο η πρωτόγονη εκκλησία να εφηύρε τέτοιες παράξενες ιστοριούλες για την δοξολογία του Ιησού. Αντιθέτως, η πρωτόγονη εκκλησία προσπάθησε να ερμηνεύσει και να διασκευάσει την πρωτόγονη μυθολογία διά να καταδείξει την θεϊκή προέλευση αυτών των συμβάντων· αλλά ήταν και επαρκώς αδαής έτσι ώστε να μην μπορέσει να καμουφλάρει το παθολογικό υπόβαθρο των συμβάντων που αυτή διέδιδε.

Η παθολογική ερμηνεία της Βαπτίσεως του Ιησού επιβεβαιώνεται και από την παρουσία μιας άλλης εσφαλμένως κατανοηθείσας ιστοριούλας: της Μεταμορφώσεως στο όρος Θαβώρ. Οι Θεολόγοι ερωτούν διατί το Ευαγγέλιο αναφέρει μια αποθέωση του Ιησού πριν από την Ανάστασή του.

Αυτό εμφανίζεται ως παράλογο. Αλλ’ όμως, εάν κάποιος παραδέχεται την ψυχοπαθολογική ερμηνεία της αφηγήσεως της Βαπτίσεως, δεν υπάρχει κανένα μυστήριο με την μεταμόρφωσή του. Τότε καθίσταται σαφές ότι ο Ιησούς είχε άλλη μια παραισθητική κρίση. Στην μαρτυρία του Μάρκου (9: 2-10) υπάρχει μια αντίφαση: καθώς ισχυρίζεται ότι ο Ηλίας και ο Μωυσής εμφανίστηκαν, μόνον ο Ιησούς περιγράφεται και τελικά (στίχος 8) λέγεται ότι οι απόστολοι δεν είδαν πλέον τίποτα εκτός του Ιησού. Φυσικά οι αποκοιμηθέντες απόστολοι ξύπνησαν όταν άκουσαν τον Ιησού να ομιλεί με τις φωνές που άκουγε· ήταν ωχρός και σε εκστατική κατάσταση. Οι απόστολοι δεν ήξεραν τι να του πούνε. Η αφήγηση τελειώνει σαν ένα υπνωτικό διάλειμμα: ψάχνουν μπας και ακούσουν ή δούνε κάτι, δεν είδα τίποτα παρά τον Ιησού μόνο του.

Αυτή η ερμηνεία διαβεβαιώνεται και από τρίτη κρίση, η οποία μεταφέρεται μόνο από τον Ιωάννη (12: 28). Ο Ιησούς καθήμενος επάνω σε μια γαϊδούρα έκανε την βασιλική είσοδο του στην Ιερουσαλήμ. Άκουσε την φωνή του Πατρός του λέγουσα: «και εδόξασα και πάλι θα δοξάσω το Όνομά μου.» Υπάρχουν δύο μόνο δυνατές ερμηνείες για αυτά τα κείμενα: είτε είναι αληθινές ιστορικές αναφορές για παθολογικά συμπτώματα και με μια ερμηνεία που οφείλεται στην Πίστη της πρωτόγονης Εκκλησίας, είτε αυτά τα κείμενα είναι μυθικές ιστοριούλες, που εφευρέθηκαν από την πρωτόγονη Εκκλησία χωρίς καμία ιστορική βάση. Η δευτέρα ερμηνεία έχει καταστεί κοινή στις βιβλικές μελέτες ως αποτέλεσμα του δόγματος τού Bultmann, το οποίο επιμένει στον μυθολογικό χαρακτήρα του Ευαγγελίου και στην αναγκαιότητα της απομυθοποιήσεως για να ανακαλύψομε το αληθινό μήνυμά του. Αυτή η δευτέρα ερμηνεία ούτε καν λαμβάνει υπ’ όψη το θεμελιώδες πρόβλημα: ποιος ήταν ο Ιησούς πραγματικά, όχι μυθολογικά. Η πρώτη ερμηνεία μένει ως η μόνη η οποία είναι ικανή να ανακαλύψει την αληθινή προσωπικότητα του ιστορικού Ιησού, διότι απορρέει από μια μέθοδο επιστημονικού ελέγχου του κειμένου.

Κεφάλαιο 1: Το Ευαγγέλιο της Νηπιακής Ηλικίας
Είναι σημαντικό να δει κανείς την ουσιώδη διαφορά ανάμεσα στο Ευαγγέλιο της Νηπιακής Ηλικίας και στα επεισόδια από την Βάπτιση μέχρι το Θαβώρ. Οι περισσότεροι βιβλικοί σπουδαστές βλέπουν το Ευαγγέλιο της Νηπιακής Ηλικίας ως ένα μυθικό τμήμα μέσα στην Καινή Διαθήκη και αναφέρουν πολυάριθμους λόγους. Πρώτον υπάρχουν τα χρονολογικά αντιφατικά δεδομένα. Σύμφωνα με τον Ματθαίο ο Ιησούς θα πρέπει να γεννήθηκε μεταξύ του 6 και του 4 π. Χ., κατά την διάρκεια της βασιλείας του Ηρώδου του Μεγάλου, ο οποίος απέθανε το 4 π. Χ. Η απογραφή η οποία σύμφωνα με τον Λουκά, υποχρέωσε τους γονείς να ταξιδέψουν μέχρι την Βηθλεέμ, εκτελέσθηκε από τον Κυρήνιο, ο οποίος συμφώνως προς τις ακριβείς δηλώσεις του Ιωσήπου Φλαβίου, του Ιουδαίου Ιστορικού, έγινε επίτροπος της Συρίας το έτος 7 μ. Χ., δηλαδή 11-12 χρόνια αργότερα. Επί πλέον η απαρχή της δημοσίας δράσεως του Ιησού, όταν ήταν περίπου 30 χρονών, τοποθετείται μέσα στον Λουκά (3: 1) στο 15ο έτος της βασιλείας του Τιβερίου (1η Οκτωβρίου του 27 – 30η Σεπτεμβρίου του 28). Σύμφωνα με αυτή την δήλωση ο Ιησούς έπρεπε να έχει γεννηθεί στο 4-3 π. Χ. Οι ιστορικοί ποτέ δεν επίλυσαν αυτές τις δυσκολίες.

Δεύτερο: η απόκλιση μεταξύ Ματθαίου και Λουκά είναι χτυπητή. Για τον Λουκά ένας άγγελος εμφανίζεται στην Μαρία και ένας στον Ζαχαρία με την Ελισάβετ. Για τον Ματθαίο κάθε συμβάν έχει προβλεφθεί στην Παλαιά Διαθήκη. Για τον Λουκά οι παραπομπές στην Παλαιά Διαθήκη αντικαθίστανται με περιστασιακές προφητείες από την Άννα (Φανουήλ) και τον Συμεών (τον Πρεσβύτη). Για τον Ματθαίο ένα άστρο εμφανίζεται, μάγοι έρχονται, υπάρχει η φυγή στην Αίγυπτο και η σφαγή των αθώων Νηπίων από τον Ηρώδη τον Μέγα. Για τον Λουκά υπάρχουν μόνο ποιμένες, άγγελοι και μουσική, η περιτομή στον Ναό και η απλή επιστροφή στην Ναζαρέτ. Δεν αναφέρει την Αίγυπτο και τα αθώα Νήπια. Στο Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου μπορούμε να βρούμε μια άλλη σειρά από αποκλίνοντα στοιχεία. Ο Ηρώδης σκοτώνει τον Ζαχαρία, καθ’ όν χρόνο ψάχνουν να βρουν τον Ιωάννη. Δεν υπάρχουν το άστρο, οι μάγοι, οι προφητείες, μόνο οι άγγελοι και το μήνυμά τους προς την Μαρία και την Ελισάβετ.

Τρίτο: τα μόνα στοιχεία, τα οποία όλοι οι μάρτυρες έχουν από κοινού είναι: 1ο η εξαιρετέα κυοφορία της Μαρίας, 2ο οι δισταγμοί του Ιωσήφ, 3ο η γέννηση τους Ιησού, 4ο η εξαιρετέα σφαίρα των τεράτων και σημείων. Κάθε μάρτυρας περιβάλει αυτά τα ιστορικά συμβάντα με μία δική του σκηνογραφία αξιοθαύμαστων στοιχείων.

Τέταρτο: ό,τι κι’ αν ήταν ο μάρτυρας, οι δεδομένες λεπτομέρειες είναι τυπικώς θηλυπρεπείς παρά την ανδροπρεπή επεξεργασία. Τυπικώς θηλυπρεπείς είναι: η προσοχή στο τι θα πει ο κόσμος, για δώρα, για επισκέψεις, για τις συναισθηματικές αντιδράσεις του μνηστήρα, η ανηψιά (ή εξαδέλφη). Τυπικώς ανδροπρεπείς είναι π. χ., η επεξεργασία του Ματθαίου: η αφήγηση κάθε συμβάντος κλείνει αυστηρά με μια παραπομπή από την Βίβλο. Τυπική είναι και επεξεργασία του Λουκά: παραλείπει έναν αριθμό αξιοθαύμαστων στοιχείων (το άστρο, τον Ηρώδη, την επίσκεψη των Μάγων, την εμφάνιση του αγγέλου στον Ιωσήφ). Τα αντικαθιστά με τις περιστασιακές προφητείες της Άννας και του Συμεών. Τυπικό και στους δύο είναι η σφαίρα των τεράτων και σημείων (σημείων στον ουρανό έναντι της ουράνιας μουσικής, άγγελοι), ένα αξιόλογο ιστορικό περιεχόμενο (μια ρωμαϊκή απογραφή έναντι του Ηρώδου και της φυγής στην Αίγυπτο) και ο δοξασμένος ρόλος για την μητέρα που γέννησε τον μέλλοντα βασιλέα του Ισραήλ.

Τώρα τρεις θέσεις είναι δυνατές:

1η) να ισχυριστούμε ότι αυτά τα στοιχεία είναι αληθή, ακόμα κι’ αν είναι αντιφατικά.

2η) να ισχυριστούμε ότι όλα αυτά τα στοιχεία είναι καθαρώς μυθικά χωρίς καμία αναδρομή στην πραγματικότητα. Σ’ αυτή την περίπτωση όλο το Ευαγγέλιο της Νηπιακής Ηλικίας είναι εξ ολοκλήρου μια ψευδολογική κατασκευή.

3η) Να υποβάλομε εν πρώτοις τα διάφορα κείμενα σε μια ψυχοπαθολογική εξέταση και να κατοχυρώσομε τα γεγονότα εκείνα για τα οποία υπάρχει κοινή πηγή για όλες τις αφηγήσεις και ιδιαιτέρως μια θηλυπρεπής πηγή, και μετά να εξετάσομε το ότι η πλειονότης των στοιχείων οφείλονται σε χαλαρή κατασκευή φαντασιών (μυθική), π. χ. οι προφητείες δεν είναι καν υπαινιγμοί. Είναι κοινή γνώμη μεταξύ των εξηγητών ότι αυτή η μυθική σκηνογραφία μπορεί να χρονολογηθεί μετά την Ανάσταση του Χριστού, όταν στην πρωτόγονη εκκλησία ηγέρθησαν ερωτήματα για την καταγωγή του. Όπως επρόκειτο όλα τα σημεία έπρεπε να υπάρχουν για να φανεί ότι ο Ιησούς ήταν ο μελλοντικός Μεσσίας. Καθώς υπήρχε μια Ελληνιστική εκκλησία και μια Ιουδαϊκή εκκλησία, έτσι υπήρχε και μία Ιουδαϊκή εκδοχή (του Ματθαίου) και μία Ελληνιστική εκδοχή (του Λουκά). Για τους Ιουδαίους ο Ιησούς έπρεπε να είχε προβλεφθεί από τους προφήτες, για τον Ελληνιστικό κόσμο η αξιοπιστία έπρεπε να εξασφαλιστεί από μια πιο κοινή πηγή γεγονότων. Ακόμα και σ’ αυτό το μυθικό πλαίσιο μερικά θεμελιώδη δεδομένα μπορεί να συντρέξουν, τα οποία είναι βασισμένα σε πραγματικά γεγονότα. Ενώ οι δηλώσεις για την απογραφή του Κυρηνίου, για τον Ηρώδη, για την καταγωγή του από τον Δαυίδ, για το ταξίδι στην Βηθλεέμ (σύμφωνα με το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου ο Ιωσήφ και η Μαρία κατοικούσαν στην Ιερουσαλήμ) πρέπει να είναι ψευδείς, δεν είναι αδύνατον το ότι ο Ιησούς γεννήθηκε κατά την περίοδο που ο Ηρώδης Αρχέλαος διαδέχτηκε τον πατέρα του το 4 π. Χ. Αυτή ήταν περίοδος επαναστατικών αναταραχών στην Ιερουσαλήμ. Είναι άραγε πέραν πάσας σκέψεως το ότι η σφαγή των αθώων Νηπίων φτάνει πίσω σ’ αυτή την περίοδο, και ότι ο Ιωσήφ και η Μαρία, καθώς και πιθανώς πολύ κόσμος, δραπέτευσαν από την Ιερουσαλήμ στα πιο ασφαλή περίχωρα της Βηθλεέμ; Σ’ αυτό το πλαίσιο και συμφώνως προς την πιο πιθανή χρονολόγηση ο Ιησούς γεννήθηκε κατά την διάρκεια της δραπετεύσεως από την Ιερουσαλήμ. Ότι και αργότερα υπήρχαν σκληρότητες Ρωμαίων στρατιωτών στην Βηθλεέμ είναι επίσης πιθανό.

Σύμφωνα με την Ιουδαϊκή παράδοση, η Μαρία ήταν μια εκδιδομένη γυναίκα και ο πατέρας του Ιησού ήταν ο Πάνθηρας, ένας Ρωμαίος στρατιώτης. Υπάρχουν όμως μερικές άλυτες ερωτήσεις: πως από την αρχή υπάρχει η υπόθεση ότι ο Ιησούς θα γινόταν ο βασιλεύς του Ισραήλ; Αυτή είναι εντελώς εξωπραγματική αν ο Ιησούς ήταν γιος ενός Ρωμαίου στρατιώτη. Τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν αν κάποιος υποθέσει ότι στην πραγματικότητα ο πατέρας του ήταν πρίγκιπας, ονόματι Ηρώδης Αρχέλαος, όνομα που επικαλείται την λέξη Αρχάγγελος, ο οποίος διαδέχθηκε το 4 π. Χ. τον Ηρώδη τον Μέγα και ο ποίος ήταν γνωστός για την αχαλιναγώγητη σεξουαλική συμπεριφορά του. Είναι αδύνατο να σκεφτεί κανείς ότι ένας πρίγκιπας έταξε σε μια κοπέλα, ότι ο γιος της θα μπορούσε να γίνει βασιλιάς; Δεν θα μάθομε ποτέ.(Έτσι όμως είναι δυνατόν να εξηγηθεί ότι τόσο ο ‘’πατέρας’’ του Ιωάννη Ζαχαρίας χρηματίστηκε να μην μιλήσει (μουγκάθηκε) όσο και πως ο Ιωσήφ ‘’πείστηκε’’ έναντι αδρής αμοιβής να παραλάβει το παιδίον και να φύγει για την Αίγυπτο, καθώς και η πρόωρη εξαφάνισή του από την ζωή του Ιησού και από τα Ευαγγέλια). 

Όπως οφείλετο, έπρεπε να αποδειχθεί σε πολλούς ακολούθους της πρωτόγονης εκκλησίας, που απέκτησαν την περιέργεια για την προέλευση του Ιησού, ότι πράγματι ο Ιησούς γεννήθηκε ως ο Μεσσίας και οι ταπεινές συνθήκες της γεννήσεώς του έπρεπε να αποζημιωθούν με το παραπάνω: αχαλίνωτη παρθένος να γεννήσει εκτός γάμου ένα νόθο παιδί μέσα σε πολύ κακές συνθήκες (φυγή στην Βηθλεέμ) έπρεπε να αλλάξουν σε μια απ’ ευθείας θεϊκή επέμβαση, μια παρθενική σύλληψη, μια γέννηση ενός μελλοντικού βασιλιά με την παρουσία βασιλικών μάγων, ποιμένων, αγγέλων, ουρανίων σημείων και προφητειών.

Περί του μυθικού χαρακτήρα του Ευαγγελίου της Νηπιακής Ηλικίας υπάρχει κοινό ανακοινωθέν από τους εξηγητές: μια φανταστική σκηνογραφία φτιάχτηκε λεπτομερώς για να καμουφλάρει τις ποταπές συνθήκες της γεννήσεως. Είναι αδύνατον να καταλάβει πραγματικά κανείς τις φανταστικές αυτές ιστοριούλες, εάν δεν τις ανάγει στην ιστορική τους προέλευση: μια γυναίκα, η μητέρα του Ιησού, η οποία έπρεπε να παίξει τον δοξασμένο ρόλο της μητέρας του Μεσσία.

Η Πεντηκοστή
Η Μαρία βρίσκεται και σ’ ένα άλλο περιστατικό: στην Πεντηκοστή. Και αυτή η ιστορία επίσης είναι γεμάτη με πρωτότυπες κοινοτοπίες. Υπήρξε δυνατός άνεμος, γλώσσες εμφανίστηκαν και οι απόστολοι ομίλησαν πολλές γλώσσες. Στο κείμενο λέγεται ότι ο κόσμος νόμισε πως ήταν γλώσσα μεθυσμένων. Αλλά ό Λουκάς προσθέτει ότι όλοι κατάλαβαν την δική τους γλώσσα, πράγμα που μάλλον είναι αντιφατικό (προς την γλώσσα μεθυσμένων). Αυτή η αντίφαση μαζί με τον κοινότυπο χαρακτήρα διαφόρων χαρακτηριστικών (ο άνεμος είναι λαοφιλής αντιπροσώπευση του Πνεύματος, οι γλώσσες του φωτός και της φωτιάς): πρέπει να γνωρίζει κανείς ότι οι σκεπές των σπιτιών σχεδόν ποτέ δεν ήταν εντελώς κλειστές, ούτως ώστε οι ακτίνες του ηλίου διήρχοντο, και το φαινόμενο οξυμένου και ανάκατου λόγου (διά τούτο ξένη γλώσσα) ρίχνει αμφιβολία πάνω στην αυθεντικότητα του συμβάντος. Φαντάζει σαν επίδειξη, η οποία σκοπό είχε να αποζημιώσει υπέρ το δέον την υποκειμενική αβεβαιότητα των αποστόλων. Φυσικά ήταν αγχωμένοι: θα πίστευε άραγε ο κόσμος ότι ο Ιησούς είχε επανέλθει στη ζωή; θα μπορούσε αυτό το πλάνο να στεφθεί με επιτυχία;

Η ιστοριούλα της Ανάληψης είναι ακόμα χειρότερη. Οι ευαγγελιστές που την αναφέρουν (ούτε καν όλοι την αναφέρουν) μεταφέρουν το όλο συμβάν με μια μόνο πρόταση και δεν είναι ομόφωνοι για την ακριβή τοποθεσία. Ο Λουκάς αναφέρει δυο διαφορετικές τοποθεσίες: Την Βηθανία και την Ιερουσαλήμ. Κανείς τους δεν περιγράφει καθαρά την τοποθεσία, το συμβάν, και τις περιστάσεις. Είναι άραγε πιστευτό το ότι ένας μάρτυρας ενός τέτοιου αξιοθαύμαστου και ενδόξου γεγονότος δεν θα έλεγε τίποτα περισσότερο από το «εξαφανίστηκε»; Ακούγεται σαν ένα απλό «γεια χαρά». Γιατί να μην προσκαλέσουν έναν μεγάλο αριθμό αυτόπτων μαρτύρων; Ακόμα και τον ανώτατο Αρχιερέα;

Ας ανακεφαλαιώσομε τα επιχειρήματα:

1ο) Οι Ευαγγελιστές είναι μάρτυρες που προσπαθούν να υπερασπίσουν την θέση ότι ο Ιησούς ξαναγύρισε στους ουρανούς.

2ο) Σύμφωνα με τα κριτήρια αξιολογήσεως μαρτυριών από δικαστήριο (U. Undeutsch, Courtroom evaluation of eyewitness testimony. Intern. Rev. Applied Psychology, 33/1 1984, p. 51-67), αυτές είναι καθαρά ψεύδη όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο εξαφανίστηκε ο Ιησούς.

3ο) Το μόνο ιστορικό γεγονός είναι το ότι περί Ιησού δεν αναφέρεται τίποτα πλέον: εξαφανίστηκε οριστικώς ως ένα επιβιώνον άτομο.

Αλλά αν αυτή η μαρτυρία είναι ψευδής, η ερώτηση που εγείρεται είναι: εάν ο Ιησούς επέζησε, προς τα πού εξαφανίστηκε; Επειδή η Ανάληψη έγινε πριν από την Πεντηκοστή, αυτό το τελευταίο συμβάν πρέπει να ερμηνευτεί εν όψει του προηγουμένου: εάν η Ανάληψη είναι μυθική, τότε και η Πεντηκοστή είναι το ίδιο.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι άγγελοι εμφανίζονται σε όλες τις δύσκολες στιγμές: την σύλληψη, την γέννηση του Ιησού, την ανάσταση, την ανάληψη. Το Άγιο Πνεύμα εξηγεί την σύλληψη του Ιησού και της Εκκλησίας. Η δόμικη ανάλυση αποκαλύπτει μια συστηματική τάση: έναν θεματικό τρόπο σκέπτεσθαι: όταν υπάρχει δύσκολη κατάσταση ένας μύθος με αγγέλους ή το Άγιο Πνεύμα καμουφλάρει την αλήθεια. Έτσι υπάρχει ένα σταθερό μυθολογικό έργο, και γιατί να μην πούμε μυθομανές, όχι απλώς κατά την πραγματική παθολογική έννοια, αλλά σε ακόμα πιο μεγάλη.

Οι εξηγητές χρησιμοποιούν τον όρο μεταπασχαλινή αποθέωση, υποδεικνύοντας με αυτή την ορολογία ότι αυτές οι μυθικές αφηγήσεις εφευρέθηκαν από την Εκκλησία και πρέπει να αρχειοθετηθούν ως στερούμενες ιστορικής βάσεως, ως καθαρά συγγραφικά προϊόντα, με μόνο σκοπό να προωθούν την πίστη στον Ιησού. Αυτή η θεωρία δεν ημπορεί να καθορίσει ποια είναι τα αληθινά ιστορικά γεγονότα που καμουφλάρονται πίσω απ’ αυτήν την μυθολογία.

Έτσι πρέπει να δημιουργηθεί η διάκριση μεταξύ δύο απόψεων περί Ευαγγελίου: η πρώτη είναι η μυθολογική: ένας μύθος φτιάχνεται, μια φανταστική σκηνογραφία, για να δείξει την θεϊκή φύση του Ιησού, ενώ η δεύτερη άποψη είναι η διαφάνεια της παθολογικής τάσεως, η οποία δεν μπορεί να καμουφλαριστεί ένεκα αγνοίας (Βάπτιση, Θαβώρ, κλπ.). Η πρώτη έχει επαρκώς αναγνωριστεί από τους εξηγητές, ενώ η τελευταία έχει αγνοηθεί.

Κεφάλαιο 2: Ενώχ, ο Υιός του Ανθρώπου
Ο Ιησούς αποκαλεί τον εαυτόν του Υιόν του Ανθρώπου. Συμφώνως προς τις φωνές που ακούει: ήταν επίσης ο Υιός του Θεού. Για να καταλάβει κανείς αυτήν την μπερδεμένη ψυχολογική κατάσταση, πρέπει να είναι οικείος με το πολιτιστικό υπόβαθρο, καθώς κα με το ψυχοπαθολογικό. Το Βιβλίο του Ενώχ που γράφτηκε από έναν Φαρισαίο περί τα 150-100 π. Χ. απετέλεσε μια θεμελιακή συμβολή στην μεσσιανική αντίληψη του Ιησού και των μαθητών του. Το Βιβλίο του Ενώχ (F. Martin, Le livre d 'Henoch, traduit de l'Ethiopien. Paris, 1975) περιέχει πολλά μέρη, τα οποία σε πρώτη ματιά φαίνονται αρκετά ασύνδετα. Το κεντρικό και πιο σπουδαίο απ’ όλα είναι εκεί που ο Ενώχ λέγει τα οράματά του για τον Υιόν του Ανθρώπου, που πρόκειται να έλθει για να καταστρέψει όλους τους κακούς ανθρώπους.

Ο Ενώχ ισχυρίζεται ότι παρέλαβε την αποκάλυψη όλων των μυστηρίων Γης και Ουρανού, ότι επισκέφτηκε το σύμπαν, συνοδευόταν από αγγέλους, και το πλέον σημαντικό, ότι αυτό ο ίδιος ήταν ο Υιός του Ανθρώπου. Διά ταύτα δεν είναι καθόλου αμφίβολο το ότι το Βιβλίο του Ενώχ περιέχει τα οράματα ενός παρανοϊκού σχιζοφρενή με όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά σχιζοφρενείας όπως ο Karl Jaspers τα περιγράφει, (K.J. Jaspers, Algemeine Psychopathologie, Berlin, 1848/5th ed.). Είναι αυτές οι ίδιες οράσεις που βρίσκονται στη βάση των εννοιών περί Ιησού και μαθητών του.

Όχι μόνο ο Ενώχ αναφέρεται σαφώς στην Καινή Διαθήκη (Επιστολή Ιούδα), αλλά και ένας αριθμός εκφράσεων έχουν απλώς δανεισθεί απ’ αυτόν. Και όχι μόνο οι εκφράσεις, αλλά και ολόκληρη η ουσιώδης σύλληψη περί ερχομού του Υιού του Ανθρώπου με τον οποίον ο Ιησούς ταυτίζει τον εαυτόν του, παρ’ όλον ότι ο αυθεντικός Υιός του Ανθρώπου είναι ο Ενώχ.

Εν τούτοις, η φωνή δεν είπε στον Ιησού: είσαι ο Υιός του Ανθρώπου, αλλά: είσαι ο Υιός του Θεού. Ο θεματικός Υιός του Θεού είναι ουσιώδης στην αφήγηση της συλλήψεως, γεννήσεως, των επεισοδίων του Ναού (του δωδεκαετούς Ιησού και των εμπόρων), κατά τις οράσεις της βαπτίσεως και του Θαβώρ. Ενώ μερικοί βασιλείς μερικές φορές αποκαλούντο Υιοί Θεού, ποτέ δεν προσποιούντο ότι ήταν οι φυσικοί υιοί Θεού, όπως έκανε ο Ιησούς. Το θέμα του Υιού του Θεού είναι ξεκάθαρα το θεμελιακό ζήτημα: οι φωνές επιβεβαίωναν τον τίτλο. Το συγκεκριμένο περιεχόμενο μιας τέτοιας καταστάσεως είναι το πρόβλημα, που απασχολεί τον Ιησού στην έρημο: θα μπορούσε να γίνει Ρωμαίος Αυτοκράτωρ; Μπορούσε να μετατρέπει πέτρες σε άρτον; Μπορούσε να περιφέρεται στον αέρα; Ο Ιησούς φυσικά έπρεπε να συμβουλευτεί την Βίβλο γι’ αυτή την κατάσταση. Εκεί βρήκε τον Βασιλέα, τον Μεσσία και τον Υιόν του Ανθρώπου (Δανιήλ). Κάποτε προβλέφθηκε ότι ο Υιός του Ανθρώπου θα ερχόταν, έτσι λοιπόν αν αυτός ο ίδιος ήταν ο Υιός του Θεού, τότε ήταν και ο προβλεπόμενος Υιός του Ανθρώπου. Και αυτός ο Υιός του Ανθρώπου είχα καθαρά περιγραφεί από τον Ενώχ. Αφ’ ης στιγμής πείσθηκε, έγινε σ’ αυτόν ξεκάθαρο ότι τώρα επρόκειτο να έλθει η βασιλεία του, αφού σύντομα αυτός θα ερχόταν εν μέσω των νεφελών του Ουρανού. Και τότε ανήγγειλε την Βασιλείαν του Θεού, δηλαδή εμμέσως την δικήν του. Διατηρεί αυτό ως μυστικό, διότι ήταν αδύνατον να δηλώσει στον απλό λαό ότι σύντομα θα γινόταν ο Κύριος ολοκλήρου του κόσμου και για πάντα. Μετά από λίγο καιρό δημιουργήθηκε ένα πρόβλημα σ’ αυτόν, με ποιον τρόπο θα εισήρχετο στην δόξα του. Στο όρος Θαβώρ άκουσε τις φωνές που τον έπεισαν, ότι ήταν ο Υπηρέτης του Γιαχβέχ, που όφειλε να υποφέρει και να αποθάνει προτού εισέλθει εις την δόξαν του. Με τον Μωυσή και τον Ηλία ο Ιησούς ομίλησε για τον θάνατόν του στην Ιερουσαλήμ, καθ’ ότι αυτός ήταν ο τρόπος.

Ο Ιησούς είναι πεπεισμένος ότι όλα τα κείμενα της Βίβλου δεικνύουν σ’ αυτόν διότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού. Στην Ιερουσαλήμ πρέπει να κάνει μια είσοδο επί όνου όπως ο Ζαχαρίας είχε προβλέψει. Μπροστά στους δικαστές του ο Ιησούς σιωπούσε, έπρεπε να είναι ο αμνός του Ησαΐα, εκτός όταν ρωτήθηκε ποιος ήταν: απήντησε καταφατικά ότι ήταν ο Υιός του Θεού, ο Υιός του Ανθρώπου, ο Βασιλεύς των Ιουδαίων, ο Μεσσίας. Καθένας διαβλέπει καθαρά την χαλαρή λογική εξέλιξη μιας γεννητικής αυταπάτης (του ότι ήταν ο Υιός του Θεού), συνοδευομένης με μια παραισθητική κατάσταση.

Δεν μπορεί να ξεφύγει της προσοχής ότι η αβεβαιότητα περί του πατέρα του στον Ιησού ήταν το θεμελιώδες πρόβλημα, που προκαλούσε το γεννητικό περιεχόμενο αυτής της αυταπάτης: τελικά ότι ήταν ο Υιός του Θεού. Το γεννητικό περιεχόμενο μιας αυταπάτης είναι πολύ τυπικό, όπως έχει ειπωθεί, ως σύμπτωμα παραφρενείας, όταν συνοδεύεται από μερικές σπάνιες ψευδαισθήσεις. Επίσης τυπική είναι και η ορθολογική επεξεργασία ενός συστήματος και του απολύτου χαρακτήρα των φωνών: Δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτές και για ό,τι αυτές λένε σ’ αυτόν.

Τα καθαρώς παθολογικά στοιχεία είναι η προοδευτική διόγκωση του Εγώ, η ειδική επεξεργασία της αυταπάτης, το ερμηνευτικό παραλήρημα (όλα τα κείμενα δεικνύουν σ’ αυτόν) και η ψευδαισθητική κατάσταση. Έτσι, σε αντίθεση προς τον Schweitzer έχει αποδειχθεί ότι παρ’ όλον ότι το περιεχόμενο της αυταπάτης οφείλεται σε πολιτισμικό υπόβαθρο τα ιδιαίτερα παθολογικά στοιχεία δεν υπόκεινται σε πολιτισμικούς περιορισμούς.

Κεφάλαιο 3: Παραφρένεια ως ερμηνευτική υπόθεση
Εάν αποδεχθούμε την παραφρένεια ως υπόθεση, τότε αυτή η υποθετική λύση μπορεί να χρησιμοποιηθεί διά την ερμηνεία ενός αριθμού κειμένων, τα οποία εκ πρώτης απόψεως μπορούν να φανούν παράξενα, αλλ’ όχι καθαρώς συμπτωματικά. Δύναται επίσης να χρησιμοποιηθεί για να βρει την ακριβή έννοια των κειμένων, που δεν έχουν γίνει κατανοητά μέχρι και σήμερον. Εάν καταδεικνύεται ότι τα περισσότερα αυτών των κειμένων ευρίσκονται σε λογική αλληλουχία με αυτήν την υπόθεση, ενώ αλλιώς παραμένουν προβληματικά, τότε καθένας μπορεί με ασφάλεια να υιοθετήσει αυτή την υπόθεση.

Ο παραφρενικός ασθενής έχει μερικά σημειωμένα χαρακτηριστικά, εκτός από τις σπάνιες παραισθήσεις και την κατάσταση αυταπάτης, π. χ.:

Επιδεικνύει ισχυρή εχθρότητα εναντίον εκείνων που τον αντιβαίνουν.

Επίσης ευρίσκει κανείς μια γνωστή λύσσα, καθώς η οικογένεια του τον αντιβαίνει.

Μερικές φορές επιδεικνύει αυτιστική συμπεριφορά, αυτιστική υπό την έννοια ότι ο κανών για κριτική και δράση δεν είναι στην πραγματικότητα, παρά μόνο η δική του υποκειμενική θέληση.

Υπόκειται σε ένα ερμηνευτικό παραλήρημα, ερμηνεύει έναν αριθμό συμβάντων και ρήσεων σαν να δεικνύουν σ’ αυτόν και στην αυταπάτη του.

Συχνάκις αποκρύπτει την πεποίθησή του, διατηρεί την αυταπάτη του μυστική και προσπαθεί να εξαγοράσει χρόνο σκοπίμως.

Όλα αυτά τα τυπικά χαρακτηριστικά μπορούν να βρεθούν εντός του Ευαγγελίου.

Α) Ο Ιησούς απειλεί την Βηθσαϊδά, Καπερναούμ, Ιερουσαλήμ, διότι δεν πίστεψαν σ’ αυτόν. Όταν ο Υιός του Ανθρώπου έλθει με τις ουράνιες δυνάμεις του, όλοι αυτοί θα φονευθούν, που δεν πίστεψαν, ακόμα και οι βασιλείς και οι ισχυροί άνθρωποι. Όλα θα καταστραφούν. Ο Ιησούς καθυβρίζει τους Φαρισαίους, επειδή του ασκούν κριτική.

Β) Ο Ιησούς είναι ιδιαιτέρως οργισμένος με την οικογένεια του, η οποία προσπαθούσε να παρεμποδίσει την επιβεβαίωσή και τις ιδιότητες του. Πολλά λόγια του Ιησού κατευθύνονται εναντίον της οικογενείας. Κανένας δεν βρίσκει μια φιλική λέξη ειδικά για την μητέρα του. «και περιβλεψάμενος κύκλω τους περί αυτόν καθημένους λέγει· ίδε η μήτηρ μου και οι αδελφοί μου· ος γαρ αν ποιήση το θέλημα του Θεού, ούτος αδελφός μου και αδελφή μου και μήτηρ εστί.» (Μάρκος 3: 34-35). Οι μαθητές του Ιησού πρέπει να μισούν τους πατέρες και τις μητέρες των (Λουκάς 14: 26), επειδή οι αληθινοί εχθροί του ανθρώπου είναι οι οικογένειά του (Ματθαίος 10: 35). (Βλέπε και: Μάρκος 11: 30, 13: 11, Ματθαίος 10: 35, 13: 11.).

Γ) Το επεισόδιο της συκιάς (Μάρκος 16: 20-25, Ματθαίος 21: 18-22) είναι ιδιαιτέρως αποκαλυπτικό. Είναι πλήρως παράλογο να ζητάς φρούτα εκτός εποχής. Η επιθετικότητα κατά των εμπόρων στον Ναό (Μάρκος 11: 15-17, Ματθαίος 21: 12-13, Λουκάς 19: 45-46), όπου ο Ιησούς εναντιωνόταν στην διακόμιση κάθε πράγματος είναι επίσης ένα πολύ παράξενο συμβάν. Οι έμποροι είχαν μια λειτουργικότητα στα θρησκευτικά δρώμενα του καιρού εκείνου. Τα ζώα που προμήθευαν, ήταν απαραίτητα για τις θυσίες. Επί πλέον, η μεταφορά οπουδήποτε αντικειμένου φαίνεται να είναι μια πολύ ουδέτερη ενέργεια. Έτσι είναι παράλογο να περιμένεις κανείς μια καθολική απουσία εμπόρων και των δραστηριοτήτων τους από τον Ναό, όπου εκεί έπρεπε να τελούνται οι θυσίες.

Δ) Ο Ιησούς προσπαθεί να πραγματοποιήσει μερικές ρήσεις της Παλαιάς Διαθήκης, τις οποίες αποκαλεί προφητείες και νομίζει ότι δεικνύουν προς αυτόν, όπως είναι η προφητεία του Ζαχαρία: «Ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται καθήμενος επί όνου…». Γι’ αυτό και διενεργεί την είσοδό του στην Ιερουσαλήμ, καθήμενος επί όνου. Προσπαθεί επίσης να πραγματοποιήσει τον Υπηρέτη της Προφητείας, προφητείας Ησαΐα, κεφ. 53. Νομίζει τον εαυτόν του ως τον Υιόν του Ανθρώπου, που προβλέφθηκε από τον Δανιήλ και τον Ενώχ. Αυτό το ερμηνευτικό παραλήρημα κατευθύνει τις δραστηριότητες του Ιησού και την ολική συμπεριφορά του: Κηρύττει τον ερχομό της βασιλείας του Θεού (εμμέσως της δικής του). Επιθυμεί σφοδρώς να εισέλθει εις την Δόξαν του και να επέλθει με δύναμη και εξουσία.

Ε) Δεν έχει κατανοηθεί πολύ καλά από τους εξηγητές, γιατί ο Ιησούς διατηρεί μυστική την ταυτότητά του και επιβάλει αυτό το μυστικό στους αποστόλους του. Για τον λαό παραμένει προφήτης, που αναγγέλλει την έλευση της βασιλείας του Θεού. Για τους μαθητές είναι ό ερχόμενος Υιός του Ανθρώπου, ο Υιός του Θεού. Επισήμως αποκαλύπτει αυτό το μυστικό μόνο μπροστά στον Αρχιερέα, όταν ρωτήθηκε άνευ περιτροπών περί αυτού.

Αυτή η συμπεριφορά είναι τυπική. Καθώς ο Ιησούς δεν μπορεί να πραγματοποιήσει αμέσως την αυταπάτη του, χρονοτριβεί σκοπίμως: Ο Υιός του Θεού θα έλθει σύντομα, αλλά όχι τώρα. Στη Κανά χρονοτριβεί: η ώρα του δεν είχε έλθει ακόμα. Κατά την τρικυμία κοιμάται μέσα στο πλοιάριο, πιθανώς καθώς περιμένει να κοπάσει η τρικυμία. Το συμπέρασμα αυτής της σύντομης ανασκόπησης είναι ότι ο καθένας μπορεί να βρει πολλά τυπικά χαρακτηριστικά της παραφρενικής φρενιτικής ασθενείας εντός του Ευαγγελίου. Μπορεί να δειχθεί ότι η παραφρένεια είναι μια καλή ερμηνευτική υπόθεση, καθώς αυτή δύναται να ρίξει φως σε πολυάριθμα κείμενα.

Κεφάλαιο 4: Η ψυχοπαθολογική κριτική
Η ιστορική κριτική επί των κειμένων έχει βασιστεί μέχρι και σήμερα σχεδόν αποκλειστικώς σε φιλολογικά κριτήρια. Φαίνεται ότι κανένας δεν σκέφτηκε τις περιπτώσεις στις οποίες η ψυχοπαθολογία θα μπορούσε να βοηθήσει. Όπως βλέπομε από τα προηγηθέντα παραδείγματα, η ψυχοπαθολογία είναι μια επιστήμη, την οποία μπορούμε να επικαλεστούμε με επιτυχία εάν παράξενη και ακατανόητη συμπεριφορά περιγράφεται στα κείμενα. Εν τούτοις, η ερώτηση που πρέπει να τεθεί είναι: πόσο βέβαια είναι τα αποτελέσματα μιας τέτοιας διερευνήσεως;

Καθώς προελέχθη, εάν όλα τα συμπτώματα ευρίσκονται σε λογική σύνδεση και συμφωνία με ένα πολύ γνωστό σύνδρομο, δεν μπορεί πλέον να υπάρξει αμφιβολία για την ιστορική αλήθεια των περιγραφομένων συμβάντων διότι ήταν αδύνατο κατά την Εβραϊκή αρχαιότητα να περιγράφουν επακριβώς και ορθώς κάτι που είκοσι αιώνες αργότερα κατέστη γνωστό ότι ήταν διανοητική αρρώστια, χωρίς τω όντι να το έχουν παρατηρήσει. Το γεγονός που μπορεί να δειχθεί είναι ότι στο Ευαγγέλιο ευρίσκεται μια εικόνα του Ιησού, η οποία είναι εντελώς σύμφωνη με το σύνδρομο της παραφρενείας, ενώ είναι πολύ βέβαιο ότι δεν ήταν αυτή η πρόθεση των συγγραφέων του Ευαγγελίου. Δεν σημειώνεται τίποτα το ιδιαίτερα θεϊκό ή έστω ανώτερο. Η παραφρένεια πρέπει να κατανοηθεί ως διανοητική αρρώστια και μερικές φορές ταξινομείται στην κατηγορία της παράνοιας εν αντιθέσει με την σχιζοφρένεια. Εν αντιθέσει προς τον σχιζοφρενή ο παραφρενής παραμένει προσαρμοσμένος στο περιβάλλον του, έχει συνειρμική σκέψη και καλώς οργανωμένη συμπεριφορά. Γενικώς οι παραισθήσεις είναι σπάνιες, αλλά εγκαινιάζουν μια κατάσταση αυταπάτης, συχνά με ένα μεγαλοπρεπές γεννητικό (κληρονομικό) θέμα. Ο παραφρενής είναι πολύ ευαίσθητος προς την εναντιότητα κατά των ιδεών του: συχνάκις καταλαμβάνεται από πικρία και μίσος. Αυτή ακριβώς είναι η εικόνα του Ιησού που το Ευαγγέλιο έχει ζωγραφίσει. Εάν τα θαύματα είναι το μόνο επιχείρημα διά την υποτεθιμένη θεϊκότητα του Ιησού, ο καθένας πρέπει να λάβει εις τα υπ’ όψη ότι ένας μεγάλος αριθμός αυτών είναι σίγουρα ψευτο-θαύματα (βλέπε το «επιληπτικό παιδί», Μάρκος 9, ή του δαιμονιζομένου των Γεργεσηνών ή Γερασηνών ή Γαδαρηνών, Μάρκος 5).Τα άλλα είναι πολύ ύποπτα, ακόμα και αν κανείς δεν θεωρήσει το γεγονός ότι ούτε ο Ιησούς ούτε η μαθητές ήταν ικανοί να δούνε την διαφορά ανάμεσα στο τέλος μια κρίσεως και στο τέλος μιας αρρώστιας. Όσον αφορά τους εξορκισμούς είναι σαφές ότι ο Ιησούς, όπως το Ευαγγέλιο καταμαρτυρεί, δεν δύναται να σταματήσει τον διάβολο να ξαναγυρίσει (Ματθαίος 12. 43-45, κλπ.)

Ακόμα πρέπει να μελετηθούν οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο Ιησούς αρνείται να διαπράξει θαύμα. Στην Ναζαρέτ π. χ., για την Συρο-Φοινίκισσα γυναίκα, όταν οι Φαρισαίοι τον παρακαλάνε. Ο καθένας οφείλει να καταλάβει την δύσκολη θέση κάποιου που πρέπει να κάνει θαύματα και να θεραπεύει ασθενείς σε ένα χωριό που όλοι ξέρουν όλους. Εάν υπάρξουν αληθινές αναρρώσεις όλοι θα το μάθουν. Οι ψευτο-αναρρώσεις πάλι έχουν ελαχίστη πιθανότητα να μην αποκαλυφθούν. Έτσι ο Ιησούς αρνείται. Ο καθένας επίσης θα απορούσε γιατί οι Φαρισαίοι έπρεπε να τον παρακαλέσουν για κάποιο σημείο, εάν ήταν αληθές το ότι τόσα πολλά θαύματα είχαν ήδη συμβεί. Ο καθείς μπορεί να υποθέσει ότι μερικά θαύματα ήταν απλώς δηλώσεις του Ιησού ότι κάποιος είχε θεραπευτεί. Από τους δέκα λεπρούς μόνο ένα γύρισε πίσω. Φυσικά, οι άλλοι εννέα δεν πιστοποιήθηκαν από τους ιερείς ως θεραπευμένοι. Επομένως τα θαύματα του Ιησού δεν μπορούν με σοβαρό τρόπο να θεωρηθούν ως απόδειξη θεϊκότητας. Δεν είναι πράγματι περίεργο να υποθέσομε ότι ο Υιός του Θεού ενώ εμφανίζεται στη Γη, θα χρειαζόταν θαύματα αμφισβητησίμου ποιότητος για να αποδείξει την ταυτότητα του; Ολόκληρη η μυθολογία των θαυμάτων υποστηρίζει την υπόθεση της παραφρενείας και αποδεικνύει το πνεύμα μαγείας αυτών των ασθενών.

Κεφάλαιο 5: Περί της Αναστάσεως του Ιησού
Εάν κανείς προσπαθήσει να συμπεράνει λογικώς, την υπόθεση ότι ο Ιησούς ήταν παραφρενής πρέπει να αποκλείσει την ανάσταση όπως αυτή παραδοσιακώς κατανοείται. Εν τω μεταξύ τέσσερις μάρτυρες μας μεταδίδουν την ανάσταση και μάλιστα πολύ ζωηρά. Ούτως, ο καθείς έχει δυο επιλογές: να αρνηθεί κάθε ιστορική αξία απ’ αυτές τις ιστοριούλες και να τις θεωρήσει μυθικές όπως ακριβώς το Ευαγγέλιο της Νηπιακής Ηλικίας ή να εξακριβώσει τι ακριβώς συνέβη. Αυτό δεν είναι δυνατό διά της μεθόδου της ψυχοπαθολογικής κριτικής: Δεν υπάρχουν συμπτώματα που να αναφέρονται στο κείμενο. Όσο και αν είναι παράξενο, όλα τα στοιχεία φαίνονται κανονικά. Άλλες μέθοδοι πρόκειται να εφαρμοστούν όπως τα κριτήρια του Undeutsch (βλέπε ανωτέρω).

Σύμφωνα με τον Undeutsch το σαφέστερο σημείο ψευδότητος μιας μαρτυρίας είναι η παρουσία κοινοτοπιών. Ένας αληθής μάρτυρας αναφέρει ιδιαίτερες λεπτομέρειες, οι οποίες τράβηξαν την προσοχή του. Αναφέρει τις συγκινήσεις του και ακόμα τις σφαλερές αντιδράσεις του. Αυτά τα κριτήρια μπορούν πολύ να βοηθήσουν στην εξέταση των μαρτύρων μας. Ο Μάρκος λέγει ότι οι Απόστολοι δεν πίστεψαν την αφήγηση της Μαγδαληνής, που τους ανακοίνωσε ότι βρήκε το τάφο αδειανό. Ο Ιωάννης μας λέγει ότι αυτός πήγε πρώτος στον τάφο, επειδή έτρεχε ταχύτερα, αλλά ο Πέτρος μπήκε μέσα πρώτος. Υπάρχουν ζωντανές λεπτομέρειες. Ένα άγγελος εμφανίζεται, υπάρχουν αστραπές και βροντές, ή ξαφνικά δύο άνδρες είναι παρόντες… Δες: ΤΟ ΚΟΥΙΖ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ!

Το συμπέρασμα λοιπόν είναι: Ο Ματθαίος και ο Λουκάς αλλοιώνουν επί το ψευδότερο την αληθινή ιστορία. Ο Μάρκος, ο Ιωάννη και ο Λουκάς εν μέρει, λένε αληθινά συμβάντα. Συνεπώς ό τάφος ήταν κενός προς μεγάλη έκπληξη των μαθητών. Είναι επίσης αληθές το ότι ο Ιησούς μετά ταύτα συνάντησε τους αποστόλους του στην Ιερουσαλήμ και στην Γαλιλαία. Ο Ιησούς επέζησε της σταυρώσεως. Εάν η υπόθεση της παραφρενείας είναι αποδεκτή, αυτό είναι το μόνο δυνατό συμπέρασμα, δεδομένου του μέρους αληθείας των μαρτυριών.

Υπ’ αυτή την άποψη μερικές λεπτομέρειες του Ευαγγελίου καθίστανται πολύ σημαντικές: 1ο) Η στάση του Πιλάτου, που δεν ήταν φίλος των Ιουδαίων και του άρεσε να τους γελοιοποιεί. 2ο) Οι επαφές μεταξύ Πιλάτου και Ιωσήφ του απ΄ Αριμαθαίας. 3ο) Ο καλός εκατόνταρχος που διαφύλαξε τον Ιησού. 4ο) Το πολύ βιαστικό τέλος της σταυρώσεως και την απόδοση του σώματος του Ιησού στην μητέρα του και στον Ιωσήφ τον απ’ Αριμαθαίας. 5ο) Ο καινούργιος τάφος και η παρουσία ενός νεαρού υπηρέτη.

Μπορούμε να υποθέσομε ότι ο Πιλάτος διέταξε να διαφυλαχθεί ο Ιησούς, έτσι ώστε να μην αποθάνει και να μπορεί να επανέλθει στην ζωή. Ο Ιωσήφ ο απ’ Αριμαθαίας θα άφηνε κάποιον υπηρέτη στον τάφο για να περιποιηθεί τον Ιησού. Μετά από τρεις ημέρες ο Ιησούς είχε επαρκώς θεραπευτεί για να εμφανιστεί και να επισκεφτεί μερικές μέρες αργότερα τους μαθητές του στην Ιερουσαλήμ κατά την νύχτα. Αλλά θα έπρεπε να διαφύγει σε ασφαλέστερες περιοχές όπως η Γαλιλαία, και από εκεί να εξαφανιστεί οριστικώς. Ένας καινούργιος λογικός συλλογισμός φαίνεται να συνεπάγεται ότι ο Ιησούς εξαφανίστηκε στην έρημο ή στην Έφεσο π. χ., λαμβάνοντας άλλο όνομα όπως Ιωάννης. Εάν οι απόστολοι ήθελαν πραγματικώς να αναγγείλουν την ανάστασή του, θα έπρεπε να ομολογήσουν που ο Ιησούς βρισκόταν. Ο απλούστερος τρόπος να απαλλαγούν απ’ αυτό το πρόβλημα ήταν η ιστοριούλα της Αναλήψεως. Αλλά αυτή η ιστοριούλα σύμφωνα με τα κριτήρια του Undeutsch είναι ψευδής. Συνεπώς παραμένει το πρόβλημα: εάν ο Ιησούς ζούσε κάπου είναι δυνατόν να μην άφηνε κάποια ίχνη; Καθόλου δεν είναι. Εάν αυτός ήταν παραφρενής, είναι πάρα πολύ απίθανο το ότι θα παρέμεινε εντελώς ήσυχος. Εάν λοιπόν θέλομε να ξαναανακαλύψομε τον Ιησού, πρέπει να ψάξομε για ίχνη παραφρενείας.

Και να το λοιπόν το αξιοπαρατήρητο αποτέλεσμα. Υπάρχει ένα μυστήριο δοκίμιο, το οποίο είναι μια καθαρή έκφραση παραφρενείας: Η Αποκάλυψις του Ιωάννου. Αυτό το μυστήριο βιβλιαράκι μπορεί να αποκαλύψει την αλήθεια για τον Ιησού.

Κεφάλαιο 6: Περί της χρονολογήσεως της Αποκαλύψεως
Η πλειονότης των εξηγητών χρονολογεί την Αποκάλυψιν του Ιωάννου ως κείμενο που γράφτηκε γύρω στο 90 μ. Χ. και ακόμα πολύ αργότερα. Τα επιχειρήματα προς τούτο είναι τα εξής: Στο κείμενο αναφέρονται επτά ή οκτώ βασιλείς της Ρώμης (αυτοκράτορες), υπάρχει υπαινιγμός για την μεγάλη πυρκαγιά στη Ρώμη, πιθανώς του 64 μ. Χ. υπό τον Νέρωνα (vaticinium ex eventu) και ο αριθμός του θηρίου είναι 666, ίσως ο αριθμός του Νέρωνος (ΚΣΑΡ ΝΡΩΝ με Εβραϊκά γράμματα). Μετρώντας και κάνοντας αρχή με τον Αύγουστο, χωρίς να συμπεριλάβομε τους Γάλβα (68-69), Όθωνα (69) και Βιτέλλιο (69) φτάνει κανείς στον Δομιτιανό (81-96). Αυτά τα επιχειρήματα δεν ρίχνουν καθόλου φως σ’ αυτό το μυστήριο κείμενο. Επί πλέον ευρίσκονται σε αντίφαση με αυτό το βιβλίο. Λέγεται ότι πέντε βασιλείς έπεσαν και ότι ο έβδομος δεν είναι ακόμα εκεί, αλλά δεν θα περάσει πολύ χρόνος για να έλθει. Έπεται λοιπόν ότι η Αποκάλυψις πρέπει να χρονολογηθεί κατά την διάρκεια της βασιλείας του έκτου βασιλέως και ότι το κρυπτογράφημα 666 αποκαλύπτει το όνομα του. Σύμφωνα με την προηγουμένη γνώμη ο Νέρων πρέπει να είναι ο έκτος βασιλεύς, αλλά αυτό είναι αδύνατον διότι στον κατάλογο των αυτοκρατόρων αυτός είναι πέμπτος. Σύμφωνα με το βιβλίο αυτό η καταστροφή της Ρώμης πρέπει να συμβεί κατά την βασιλεία του εβδόμου, ο οποίος δεν μπορεί να είναι ο Νέρων. Η λύση ότι ο Δομιτιανός είναι ο έβδομος, ή ο όγδοος δεν ικανοποιεί καθόλου, γιατί εβασίλευσε όχι ακριβώς βραχεία περίοδο. Πρέπει επίσης αυθαιρέτως να υπερπηδήσομε τους Γάλβα, Όθωνα και Βιτέλλιο. Ο λόγος για αυτό το ερμηνευτικό χάος είναι το γεγονός ότι έναν μεγάλος αριθμός λεπτομερειών δεν έχουν κατανοηθεί ακόμα καλώς, π. χ. ο όγδοος βασιλεύς που ήταν ένας εκ των επτά.

Η μέθοδος που εφαρμόζεται εδώ, επικεντρώνεται σ’ αυτές τις λεπτομέρειες, συμπεριλαμβάνοντας τις τυπικές ειδικές διανοητικές διαδικασίες, την ανάκατη κατασκευή, το συμβολικό, ερμητικό και ιδιοσυγκρασιακό ύφος, την μόλυνση των νοητικών εννοιών και αναπαραστάσεων. Παρ’ όλα αυτά τα ιδιαίτερα γνωρίσματα, μερικές λεπτομέρειες μπορεί να είναι ακριβείς υπαινιγμοί, ήτοι μεταφορές που πρέπει να εξακριβωθούν. Αυτή η εξακρίβωση οφείλει να προέρχεται από την ακριβή αναπαράσταση του πολιτισμικού υποβάθρου κατά τον καιρό που η Αποκάλυψις συνελήφθη ως κείμενο. Στην προηγουμένη διατύπωση αυτή η ακριβής αναπαράσταση ελλείπει. Είχε ξεχαστεί ότι το όνομα Καίσαρ δεν ήταν τίτλος αξιώματος αλλά κανονικό όνομα. Είχε ακόμα ξεχαστεί ότι ο κατάλογος των αυτοκρατόρων που έχομε τώρα δεν συμπίπτει με την διαδοχή των Καισάρων, και ότι η περιγραφή της πυρκαγιάς της Ρώμης (που την δανείστηκε από τον Ιεζεκιήλ) είναι εντελώς διαφορετική από την περιγραφή της πραγματικής πυρκαγιάς (Τάκιτος: ένα απερίγραπτο χάος εις την πόλιν) και μια έκφραση όπως: «ο όγδοος βασιλεύς ο οποίος ήτο εις εκ των επτά» παρέμεινε πλήρως ακατανόητη.

Οκτάβιος, ο όγδοος δηλαδή, ήταν το αρχικό όνομα του Οκταβιανού Καίσαρος Αυγούστου, που είχε υιοθετηθεί από τον Ιούλιο Καίσαρα. Ο Ιούλιος Καίσαρ φονεύθηκε διότι υπέπεσε στην υποψία ότι ήθελε να γίνει βασιλεύς. Υπήρχε και ο θρύλος των επτά βασιλέων της Ρώμης. Ο θρύλος αυτών των επτά βασιλέων εμφανίστηκε κατά την απαρχή της Ρώμης εδώ όμως προβάλλεται στο τέλος. Η Ρώμη θα εξαφανιστεί κατά την διάρκεια της βασιλείας του εβδόμου (που δεν θα βασιλεύσει για πολύ χρόνο). Καθώς ο έβδομος δεν έχει ακόμα αφιχθεί, η Αποκάλυψις πρέπει να χρονολογηθεί εντός της βασιλείας του έκτου αφού οι πέντε έχουν ήδη παρέλθει. Καθώς λοιπόν ο Οκτάβιος είναι ο όγδοος, οι επτά είναι Καίσαρες. Πρώτος είναι ο Ιούλιος Καίσαρ (πρώτος βασιλεύς κατά την Αποκάλυψιν). Ο δεύτερος είναι επίσης όγδοος: ο Οκτάβιος Αύγουστος, δηλαδή. Τρίτος είναι ο Τιβέριος, και τέταρτος ο, συχνάκις ξεχασμένος, Γερμανικός, που απέθανε δηλητηριασμένος και που κατείχε το imperium maius. Πέμπτος είναι ο Γάιος Καλιγούλας, έκτος ο Κλαύδιος και έβδομος ο Νέρων. Η Αποκάλυψις λοιπόν δύναται να χρονολογηθεί κατά τα έτη 45-47και όχι το 90 και αργότερα.

Υπάρχει ένας δράκων και δύο θηρία. Το πρώτο θηρίο έχει επτά κεφαλές και κέρατα δέκα, το δεύτερο έχει μόνο δύο κέρατα. Φυσικά το πρώτο θηρίο που συμβολίζεται από τις επτά κεφαλές των επτά βασιλέων της Ρώμης, μία εκ των οποίων είναι θανάσιμα τραυματισμένη (Ιούλιος Καίσαρ). Τα δέκα κέρατα είναι οι κυβερνήτες των δέκα επαρχιών της Ρωμαϊκή Αυτοκρατορίας (ο δράκων).

Ο δράκων έδωσε εξουσία στο θηρίο (την αυτοκρατορική εξουσία). Το θηρίο βασιλεύει για 42 μήνες. Αυτή είναι η ακριβής περίοδος της βασιλείας του Καλιγούλα ο οποίος εβασίλευσε από την 1η Ιουλίου του 37 έως την 21η Ιανουαρίου του 41 και που ηθέλησε να λατρεύεται ως θεός (Ζεύς Επιφανής Νέος Γάιος), ακόμα και στον Ναό της Ιερουσαλήμ. Το δεύτερο θηρίο έχει μόνο δυο κέρατα, αποφασίζει και διατάσσει την λατρεία του αυτοκράτορος και τους φόρους. Διοικεί υπό την εποπτίαν του πρώτου θηρίου, του αυτοκράτορος δηλαδή. Αυτό είναι καθαρά η σύγκλητος της Ρώμης με τους δύο υπάτους επικεφαλείς. Αλλά το θηρίο είναι και άνθρωπος και αυτός ο άνθρωπος έχει τον αριθμό 666. Γραμμένος με Ελληνικούς χαρακτήρες 666 = ΧΞF (χι, ξι και δίγαμμα). Το δίγαμμα εννοεί το 6, το ξι το 60 και το χι το 600. Για το δίγαμμα η εννοιολογική απόδοση είναι καθαρή: πέντε βασιλείς έπεσαν, ο έκτος Καίσαρ ευρίσκεται εκεί. Έτσι το Δίγαμμα εννοεί τον έκτο βασιλέα. Ξι είναι η συντομογραφία του «Καίσαρ», της Ελληνικής προφοράς του Caesar. Περί του Χι πρέπει να ενθυμηθούμε ότι οι αυτοκράτορες ήταν Ρωμαίοι αυτοκράτορες: 600 = DC στα Λατινικά και αυτός είναι ο Divus Claudius, καθώς divus (θεϊκός ή αποθεωμένος) ήταν η μόδα να προσφωνείται ο αυτοκράτωρ. Divus ήταν τίτλος, ο οποίος ήταν αντικείμενο κοροϊδίας για τους Ιουδαίους ακόμα και για τους Ρωμαίους (βλέπε: L. Seneca, Divi Claudii Apocolocyntosis). Αυτός εδώ ο Κλαύδιος ήταν άσχημος σαν θηρίο όπως και η ίδια ή μάνα του έλεγε (Σουετώνιος). Καθένας βλέπει ένα μίγμα υπαινιγμών: τον θάνατο του Καίσαρος, την βασιλεία του Γαΐου, και την βασιλεία του Κλαυδίου. Το θηρίο έρχεται από την θάλασσα, πιθανώς διότι η ναυμαχία στο Άκτιο ήταν η απαρχή της δυνάμεως του θηρίου (Αυγούστου). Αντιθέτως το δεύτερο θηρίο πρέπει να έλθει από την ξηρά.

Ο όρος θηρίο πιθανώς να προέρχεται από την φυσική εμφάνιση του Κλαυδίου. Ο Σενέκας λέγει ότι οι θεοί δημιούργησαν το σώμα του όταν ήταν οργισμένοι (Σενέκας, και Αποκάλυψις 11). Συμπληρώθηκε και από τα γνωρίσματα του θηρίου στον Ιεζεκιήλ (με πρόσωπο λέοντος, κλπ.). Τοποθετείται κατά την διαμάχη των Ιουδαίων και των Ρωμαίων (φορολογία και λατρεία), την συμβολική βραχεία περίοδο της βασιλείας του Γαΐου, το συμβολικό κρυπτογράφημα του Κλαυδίου. Τοιουτοτρόπως καθένας μπορεί να συμπεράνει αναγωγικά την διαδικασία της συνθέσεως: το κείμενο είναι ένα συνονθύλευμα ιστορικών πληροφοριών, χαλαρά ενοποιημένων διά συμβολικών σχημάτων. Ως εκ τούτων η Αποκάλυψις μπορεί να χρονολογηθεί εντός του έτους 45, διότι αυτή η χρονολόγηση έρχεται σε συμφωνία με τις άλλες ιστορικές πηγές. Το έτος 49 ο Κλαύδιος εκδίωξε τους Ιουδαίους από τη Ρώμη, επειδή δημιουργούσαν ταραχές υπό την παρότρυνση ενός συγκεκριμένου Χρηστού (Σουετώνιος). Εάν η Αποκάλυψις ήταν γνωστή στη Ρώμη το 47, γίνεται απολύτως κατανοητό, ότι οι Ιουδαίοι ήταν τότε σε επαναστατική διάθεση, όχι μόνο ένεκα των φόρων και της λατρείας του αυτοκράτορος Γαΐου, αλλά και διότι παρεκινούντο να βάλουν φωτιά στη Ρώμη και να αρνούνται να πληρώνουν φόρους. Ήταν μια εκστρατεία πολιτικής ανυπακοής και τρομοκρατίας, που κατεστάλη δριμύτατα από τον Κλαύδιο. Ούτως ο Σουετώνιος γράφει ορθώς όταν αποκαλεί τον υποκινητή Χρηστό.

Συμφώνως προς τον Σουετώνιο ένας συγκλητικός είπε στον Νέρωνα ότι ευχόταν η Ρώμη να καταστραφεί κατά την διάρκεια της βασιλείας του. Ο Νέρων απήντησε ότι και αυτός ευχόταν το ίδιο, διότι αντιπαθούσε τις μικρές οδούς της αρχαίας Ρώμης και ήθελε να την ξαναχτίσει. Έτσι υποψιάζεται κανείς ότι κατ’ αυτόν τον καιρό η προφητεία ήταν γνωστή. Μετά όμως ο Νέρων δεν εδίστασε να συλλάβει τους Χριστιανούς ως ενόχους διά την πυρκαγιά της Ρώμης, τους άφηνε να καίγονται και για την προσβολή προς τον αυτοκράτορα υποχρεώνονταν να παλεύουν ενδεδυμένοι με δέρματα αγρίων ζώων, επειδή φυσικά η Αποκάλυψις αποκαλούσε τους αυτοκράτορες θηρία. Ο καθένας πρέπει να το καταλάβει αυτό. Διά την υπόθεση ότι η Αποκάλυψις γράφτηκε πριν το 47 το ισχυρότερο επιχείρημα είναι η αρμονία όλων των ιστορικών πηγών και το γεγονός ότι αποδίδουν νόημα.

Το γεγονός ότι ο Κλαύδιος περιγράφεται ομοφώνως ως θηρίο από τον Σενέκα και από την Αποκάλυψιν, τέρας κατά τον Σουετώνιο, οφείλεται ακόμα και στο γεγονός ότι υπέφερε από ισχυρό τρόμο της κεφαλής και των χεριών, είχε και μία κνήμη ελαττωματική και τραχεία φωνή (Σενέκας, και Αποκάλυψις κεφάλαιο 5). Ο Σενέκας είναι πολύ σαφής. Γράφει ότι ο Ηρακλής είχε δει πολλά τέρατα, αλλά όχι όλα! Η φωνή του ήταν φωνή θαλασσίου τέρατος. Ο Σενέκας κατηγορεί τον Κλαύδιο ότι καταδίκαζε πολύ κόσμο και καταλαβαίνει κανείς τους υπαινιγμούς του στην Αποκάλυψιν μέχρι τον αποκεφαλισμό πολλών Ιουδαιο-Χριστιανών που διετάχθη από τον Κλαύδιο (Αποκάλυψις 20: 4, 6: 9, 18: 6, 13: 9, κεφάλαιο 15, 16: 6, 17: 6, 18: 24, 19: 2, 20: 4). Εκείνοι όμως που υπακούουν στους νόμους της Ρώμης εκφοβίζονται ότι θα καταδικαστούν από τον Ιησού και θα βασανίζονται από την πυρά (Αποκάλυψις 14: 10) και από κακά έλκη (Αποκάλυψις 16: 2). Οι Άγιοι πρέπει να υπομένουν και να αρνούνται να πληρώνουν φόρους (να λαμβάνουν δηλαδή το σημείο του ονόματος του αυτοκράτορος) (βλέπε Αποκάλυψις 13: 17 «και ίνα μη τις δύνηται αγοράσαι ή πωλήσαι ει μη ο έχων το χάραγμα, το όνομα του θηρίου ή τον αριθμόν του ονόματος αυτού --που ήταν γραμμένο επί των νομισμάτων--.» και 14: 12 «΄Ωδε η υπομονή των αγίων εστίν, οι τηρούντες τας εντολάς του Θεού και την πίστιν Ιησού.»). Δεν μπορεί να υπάρχει αμφιβολία ότι η Αποκάλυψις υποκίνησε τους Χριστιανούς σε πολιτική ανυπακοή, ακόμα και όταν αυτοί καταδικάζονταν σε θάνατο. Ο Χριστός είναι ο υποκινητής των ταραχών στη Ρώμη, καθώς ο Σουετώνιος έγραψε, και ο Κλαύδιος ήταν ριζικός στην καταστολή. Με την θανατική ποινή και την εκδίωξη (του έτους 49) προσπάθησε να καταβάλει τις ταραχές, οι οποίες προήρχοντο από το μίσος του Ιησού κατά του αυτοκράτορος ο οποίος τον εμπόδιζε για να επέλθει με δόξα και να κυβερνήσει ολόκληρο τον κόσμο (Β΄ Πρός Θεσσαλονικείς 2: 1-12). Οι Ιουδαίοι, και ειδικά οι Χριστιανοί τοιούτοι, δεν είχαν την αίσθηση του χιούμορ που χαρακτηρίζει το Ρωμαϊκό πνεύμα σε ότι αφορά την θεοποίηση των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων. Εάν κανείς διαβάσει Σενέκα, βλέπει ότι οι Ρωμαίοι ήταν γεμάτοι από χλεύη γι’ αυτές τις θεοποιήσεις. Ο Κλαύδιος γελοιοποιήθηκε καθώς ήθελε να γίνει θεός, και τελικά καταδικάζεται να γίνει δούλος, και ο βασικός λόγος είναι ότι: tam facile homines occidebat quam canis adsidit (εσκότωνε ανθρώπους τόσο εύκολα όσο ένας σκύλος κατουράει) (Σενέκας, και Αποκάλυψις 10: 10). Ο πραγματικός φονιάς των Ιουδαίων ήταν ο Κλαύδιος. Αυτός ήταν το θηρίο.

Είναι αξιοπαρατήρητο το ότι ο Παύλος στην Πρός Ρωμαίους Επιστολή (κεφάλαιο 13) προσπαθεί να επιτύχει υπακοή προς τις αρχές και πληρωμή φόρων (13: 6). Αυτή η επιστολή πρέπει να γράφτηκε μέσα στο έτος 56, δηλαδή μετά τον θάνατο του Κλαυδίου το 54. Καθώς ο Σενέκας υποδεικνύει, ο νεαρός Νέρων ενέπνευσε κάποια ελπίδα στη Ρώμη, ακόμα και για τους Ιουδαίους που ξαναγύρισαν εκεί. Εντωμεταξύ ο Παύλος βρισκόταν στην Ρώμη ως ένας φυλακισμένος. Πιθανώς να ήλθε και ο Πέτρος στη Ρώμη και ήταν εκεί κατά την διάρκεια της πυρκαγιάς. Εάν οι Ιουδαιο-Χριστιανοί έβαλαν την φωτιά στη Ρώμη, αυτό έπρεπε να προετοιμαστεί από τον Παύλο και τον Πέτρο με μεγάλη μυστικότητα. Ο Παύλος στην Β’ Πρός Θεσσαλονικείς Επιστολή του, 2: 1-12, υπαινίσσεται την θέση της Αποκαλύψεως ότι ο Ιησούς δεν μπορεί να επανέλθει διότι εμποδίζεται από τον αντίχριστο (που σημαίνει, τον αντί του Χριστού): δηλαδή, την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Αλλά το τέλος θα έλθει σύντομα, ακόμα εν όσω ο Παύλος ήταν εν ζωή (Β’ Πρός Θεσσαλονικείς 1: 4-13). Άλλαξαν λοιπόν στρατηγική: να πληρώνουν φόρους, να τιμάνε τον Καίσαρα, αλλά δεν άλλαξαν την βασική τους στάση και την εχθρότητα εναντίον της Ρώμης, η οποία έπρεπε να καταστραφεί. Η αντίφαση ανάμεσα στην Αποκάλυψιν (να μην πληρώνουν φόρους, αλλά να προτιμούν να θανατωθούν) και στο δόγμα των Παύλου και Πέτρου μπορεί να κατανοηθεί ως μία εξέλιξη, κάτω από την υπόθεση ότι ο κύριος συγγραφεύς της πρώτης θέσεως ήταν τώρα νεκρός, και πλήρως παραμερισμένος (από τους οπαδούς του). Εάν η υπόθεση είναι δεκτή ότι ο Νέρων και μερικοί συγκλητικοί εγνώριζαν ότι η καταστροφή της Ρώμης είχε προβλεφθεί, καθώς ο Σουετώνιος προτείνει, τότε φυσικά κατά την διάρκεια της δεκαετούς βασιλείας του Νέρωνος θα κυκλοφορούσε κάποια φήμη. Εντωμεταξύ οι Χριστιανοί εδιώκοντο παντού. Η Α΄ Επιστολή του Πέτρου (3: 13-17, 4: 11-19, 5: 9) αναφέρει αυτές τις δυσκολίες μεταξύ των ετών 60 και 64. Ο Πέτρος επίσης προσπαθεί να επιτύχει υπακοή προς τον αυτοκράτορα (Α΄ Πέτρου 4: 13-17). Εύκολα ξεχωρίζομε δύο περιόδους μετά το 45, το προϋποτιθέμενο έτος της κυκλοφορίας της Αποκαλύψεως: η πρώτη είναι η περίοδος των ταραχών στη Ρώμη και αλλού μέχρι έτος 49, που τελειώνει με την εκδίωξη των Ιουδαίων. Η δευτέρα περίοδος (49-64) κατά την οποία ο Πέτρος και ο Παύλος κηρύττουν υποταγή στο Νόμο, καθώς προειδοποιούν ότι το τέλος έρχεται εντός ολίγου. Εντωμεταξύ οι Χριστιανοί έχουν δυσκολίες και κατακρίνονται, και έτσι πρέπει να συμπεριφέρονται με σύνεση, και να μην προκαλούν αντιδράσεις: δηλαδή να δεχθούν το δόγμα των Πέτρου και Παύλου παρά το ότι αυτό έρχεται σε αντίφαση με το δόγμα της Αποκαλύψεως. Αυτός είναι μια κανονική εξέλιξη, όταν υπάρχει αρκετή καταπίεση: προς τα έξω η συμπεριφορά ομαλοποιείται αλλά η εσωτερική λύσσα παραμένει.

Η ερώτηση που μπορεί να εγερθεί είναι: Εάν υποθέσομε ότι η υπόλοιπη ζωή του Ιησού τελείωσε το 54, αυτή η φανατική εκδικητικότητα κατά του αυτοκράτορος, που τον εμπόδιζε να έλθει με δόξα, τελείωσε επίσης. Ήταν πολύ δυνατό τότε ο Πέτρος και Παύλος να ανάλαβαν την αρχηγία, και επειδή δεν θα παρήρχετο πολύ καιρός προτού ο Ιησούς επιστρέψει («Τούτο δε γίνωσκε, ότι εν εσχάταις ημέραις ενστήσονται καιροί χαλεποί·» γράφει ο Παύλος στον Τιμόθεον, Β΄ Πρός Τιμόθεον 3: 1), δεν θα χρησίμευε σε τίποτα να θυσιαστούν και άλλες ζωές για τους φόρους και για να αντιστέκονται ανοιχτά στον νέο Αυτοκράτορα. Έτσι προτίμησαν την μυστική υπονόμευση. Η Ρώμη έπρεπε να καταστραφεί, επειδή εμπόδιζε την επάνοδο του Ιησού.

Οι πρώτοι Χριστιανοί ήταν αληθινοί αναρχικοί. Αυτό έχει τελείως ξεχαστεί. Η περίοδος των δέκα ετών πριν την πυρκαγιά είναι περίοδος επιφυλακτικότητος. Αλλά ακόμα και μετά την πυρκαγιά η εναντιότητα ολοκλήρου της Ιουδαϊκής κοινότητας ήταν στο απόγειό της. Το 66 άρχισε η μεγάλη επανάσταση στην Ιερουσαλήμ, και στην Αλεξάνδρεια σκοτώθηκαν χιλιάδες. Από το 67 μέχρι το 135 και άλλες επαναστάσεις έλαβαν χώρα. Δεδομένης της αντιθέσεως μεταξύ του δόγματος των Πέτρου και Παύλου και του δόγματος της Αποκαλύψεως θα ήταν εξαιρετικά απίθανο το ότι η Αποκάλυψις ήλθε αργότερα μετά από τις Επιστολές του Παύλου και Πέτρου. Το έτος 90 οι φόροι ήταν πλέον περισσότερο από 50 χρόνια πεπαλαιωμένοι, η λατρεία του αυτοκράτορος ήταν μια παλιά παράδοση. Η αγανάκτηση δεν θα μπορούσε να είναι τόσο φρέσκια όσο όταν ο Γάιος έφτιαξε το άγαλμά του για τον Ναό της Ιερουσαλήμ και που τότε οι εμπορικοί φόροι ήταν νέοι. Η πραγματική ακολουθία είναι: αγανάκτηση, ταραχές, επανάσταση, καταστολή, εξωτερική υποταγή, εσωτερική λύσσα, μυστική υπονόμευση, επανάσταση.

Διά ταύτα η Αποκάλυψις είναι το πρώτο κείμενο του Χριστιανισμού: το παλαιότερο. Υπό το φως αυτών των προβλημάτων κάποιος μπορεί να ρωτήσει εάν π. χ. ένα λόγιον του Χριστού «απόδοτε ουν τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεω» δεν προσετέθη τελευταίως ως ένα μέρος της στρατηγικής της Εκκλησίας για να επιτύχει ώστε οι Χριστιανοί να πληρώνουν φόρους.

Η συνέπεια της αλλαγής απόψεως είναι σημαντική. Η Αποκάλυψις είναι η γέφυρα ανάμεσα στην πραγματική δημόσια ζωή του Ιησού και των Επιστολών του Παύλου, και του Ευαγγελίου αργότερα ως κείμενα.

Ότι το παρατεθέν λόγιον είναι πιθανή ύστερη προσθήκη υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι, στον Λουκά 22: 2, κατά την δίκη του Ιησού μπροστά στον Πιλάτο η κατηγορία κατά του Ιησού είναι, ότι κηρύττει επανάσταση εναντίον του Καίσαρος, ότι απαγορεύει να πληρώνουν φόρους και ότι προσποιείται πως είναι ο Μεσσίας, ο Βασιλεύς. Αυτά επιβεβαιώνονται και από την Αποκάλυψιν, η οποία υποκινεί επανάσταση εναντίον της Ρώμης και του Καίσαρος για να καεί η Ρώμη και απαγορεύει την πληρωμή φόρων (να λάβουν δηλαδή το χάραγμα του θηρίου). Ο Λουκάς αναφέρει απλώς τις κατηγορίες χωρίς να έχει συνειδητοποιήσει ότι η Αποκάλυψις περιέχει ακριβώς την βεβαίωσή τους. Όταν δημοσιεύονται τα Ευαγγέλια ο Ιησούς παρουσιάζεται να πληρώνει φόρους και νομιμόφρων υπήκοος του Καίσαρος, και αυτό είναι σε συμφωνία με την επίσημη στρατηγική της τότε Εκκλησίας. Συνεπώς πρέπει να παραδεχθούμε ότι ο ιστορικός Ιησούς πράγματι κήρυττε επανάσταση εναντίον της Ρώμης και απαγόρευε την πληρωμή φόρων, αν όχι δημοσίως σίγουρα στους μαθητές του. Στο Ευαγγέλιο αναφέρονται συζητήσεις επάνω σ’ αυτό το θέμα (Μάρκος 12: 13-17).

Η Αποκάλυψις βεβαίως είναι το πιο πρωτόγονο δοκίμιο. Είναι άραγε και παραφρενικό δοκίμιο; Η γενική γνώμη των εξηγητών για την Αποκάλυψιν είναι ότι πρόκειται για μια φιλολογική εργασία του είδους της αποκαλυπτικής φιλολογίας (Ιεζεκιήλ, Δανιήλ, Ενώχ, κλπ.), που περιέχει προφητείες για το τέλος των καιρών, προβλέπει καταστροφές, με οράματα, αγγέλους και αποκρυπτικές, συμβολικές εκφράσεις, που δεν είναι πάντοτε καλώς κατανοητές σήμερα. (M .J. Lagrange, Le judaïsme avant Jesus-Christ, Paris, 1931 et id. , Le messianisme chez les juifs, Paris, 1909; E. Schillebeeckx, Jezus het verhaal van een levende, Brugge, 1975). Αλλά η ψυχοπαθολογική εξέταση των κειμένων παράγει διαφορετικά αποτελέσματα. Οι Ιεζεκιήλ, Δανιήλ και Ενώχ ήταν διανοητικώς άρρωστοι, σχιζοφρενείς και παραφρενείς, καταδεικνύοντας όλα τα τυπικά συμπτώματα αυτών των ασθενειών: ελάμβαναν αποκαλύψεις, έβλεπαν οράματα, ήταν οι εκλεγμένοι, προέβλεπαν καταστροφές (Βλέπε: K. Jaspers, l. c.). Η Αποκάλυψις δεν αποτελεί εξαίρεση. Χαρακτηριστικό της Αποκαλύψεως είναι η μεγαλομανιακή σφαίρα, η ανατριχιαστική επιθετικότης και ο ναρκισσισμός. Συμπτωματικά χαρακτηριστικά είναι οι δυνατές φωνές, οι κραυγές, τα συμβολικά, τα ιδιοσυγκρασιακά, οι δασκαλίστικες εκφράσεις, το φαινόμενο zoopsy (δηλαδή το να βλέπεις τέρατα και θηρία), η παραισθησιακή κατάσταση, οι καταστροφικές προβλέψεις, η τυπική συστηματική παρουσίαση λεπτομερειών (οι Ενώχ, Ιεζεκιήλ, και Δανιήλ εξομοιώθηκαν). Η ανωμαλία των διανοητικών διαδικασιών ημπορεί ευκόλως αν αποδειχθεί: ένας αριθμός εκφράσεων εμπνέεται από ένα μεγάλο παραφούσκωμα του Εγώ: δόξα και εξουσία σ’ αυτόν, παντοδυναμία, όλοι θα ιδούν την δύναμή του, θα καταστρέψει την Γη και όλους τους λαούς, αυτός είναι ο Υιός του Ανθρώπου. Ο ναρκισσισμός είναι υπέρογκος: όλοι θα τον θαυμάσουν, όλοι θα εξαγγέλλουν την δόξα του διότι αυτός και μόνος έχει την εξουσία και την σοφία (5: 12), αυτός και μόνος αξίζει να του αποδίδεται δόξα, μόνο το Αρνίον αξίζει για να ανοίξει το βιβλίο των επτά σφραγίδων, αυτός είναι ό βασιλεύς των βασιλέων, ο Κύριος των Κυρίων.

Όλα τα συμβάντα είναι κοσμικά: Πτώσεις αστέρων, άγγελοι καταλαμβάνουν τις τέσσερις γωνίες της γης, αστραπές και βροντές και σεισμοί συνοδεύουν τα γενόμενα. Όλες οι φωνές είναι δυνατές κραυγές, μερικές είναι σαν φωνή βροντής. Όλες οι τιμωρίες είναι φρικτές: ποτάμια αίματος αφθονούν, η Ρώμη θα καταστραφεί μέσα σε μια ώρα ή μια ημέρα (18: 8-9), όλοι οι βασιλείς, όλοι οι στρατιώτες, όλα τα άλογα θα κατασπαραχθούν από τα πτηνά. Το θηρίο θα καεί ζωντανό (γι’ αυτόν τον λόγο ο Νέρων έκαιγε τους Χριστιανούς ζωντανούς), όλοι οι άλλοι θα φονευθούν από τον ίδιο τον Χριστό (19: 17-21), όλα τα ζωντανά της θαλάσσης θα αποθάνουν (16: 3), κλπ, κλπ. Όλες αυτές οι καταστροφές είναι το αποτέλεσμα της οργής του Θεού. Η Ρώμη περιγράφεται σαν την Μεγάλη Πόρνη και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ταυτοποιείται με τον ίδιο τον Σατανά.

Όλος αυτός ο θυμός, όλες αυτές οι καταστροφές οφείλονται στο γεγονός ότι όλοι οι άλλοι υποτίθενται πως είναι οι εχθροί του Ιησού (αν και η πλειοψηφία ολόκληρης της ανθρωπότητος δεν εγνώριζε ποιος ήταν ο Ιησούς) και διά τούτο όλοι είναι ένοχοι και πρέπει να καταστραφούν. Μόνο αυτοί πού είναι οι εκλεγμένοι θα βασιλεύσουν με τον Ιησού για 1000 χρόνια. (Βλέπε επίσης την πρόβλεψη του Παύλου στην Α΄ Πρός Θεσσαλονικείς 4: 13-19 και Β΄ Πρός Θεσσαλονικείς, 2: 1-12.). Η άμετρη και αλόγιστη επιθετικότης είναι μια συνέπεια του υπερβολικού παραφουσκώματος του Εγώ. Ο παθολογικός χαρακτήρας αυτών των διανοητικών διαδικασιών είναι, όπως έχει λεχθεί, καλώς γνωστός.

Η υπόθεση ότι η προέλευση αυτού του βιβλίου είναι μαγαλομανιακή παραφρενική είναι η μόνη εύλογη, εάν κανείς θεωρήσει το αρχικό μέρος του περιεχομένου εν αντιθέσει με το αφομοιωμένο μέρος (δανεισθέν από τον Ιεζεκιήλ και άλλους). Σημειώστε καλά ότι είναι πιθανόν, όπως το κείμενο υποδεικνύει, το κείμενο να γράφτηκε από έναν μαθητή, που ευθύνεται για έναν αριθμό λεπτομερειών και μορφικών στοιχείων (ήταν σίγουρα Ιουδαίος, διότι το συγγραφικό ύφος είναι τυπικό: μεγάλος ο αριθμός των συνδέσμων, πολύ μικρότερος ο αριθμός των γραμματικών μορίων). Μπορούμε να χαρακτηρίσομε την Αποκάλυψιν σαν τον Ύμνον της οργής, του θυμού και του μίσους, ακριβώς το αντίθετο του κατοπινού δόγματος του Ιησού εντός του Ευαγγελίου.

Εάν η υπόθεσή μας είναι ακριβής, η Αποκάλυψις αντανακλά καλλίτερα την αληθινή νοοτροπία του Ιησού παρά τα Ευαγγέλια, τα οποία εγράφησαν αργότερα. Αλλά ακόμα και στα Ευαγγέλια παραμένουν ίχνη: οι φοβέρες κατά της Χοραζίν, Βηθσαϊδά, Καπερναούμ, Ιερουσαλήμ αντανακλούν την ίδια νοοτροπία. Αντανακλούν την ίδια λύσσα του Ιησού εναντίον όλων όσων δεν πιστεύουν σ’ αυτόν. Και αυτό ακριβώς είναι το ουσιώδες στοιχείο: αυτό περιέχει την απόδειξη ότι ο Ιησούς ήταν παραφρενής, που ισχυριζόταν ότι είναι ο Υιός του Θεού.

Ο απάνθρωπος χαρακτήρας της Αποκαλύψεως, η θηριώδης κτηνωδία της, η αλόγιστη λύσσα αποτελούν μια επαρκή απόδειξη της προελεύσεώς της: ένας παθολογικός νους! Τίποτα απολύτως στην Αποκάλυψιν δεν είναι αγάπη ή έλεος, όλα είναι αυτοδοξολογία, εκδικητικότητα, οργή, εξουσία, σκληρότητα. Η Αποκάλυψις έρχεται σε ισχυρή αντίφαση με το δόγμα του Παύλου και Πέτρου και ακόμα με μερικά λόγια του Ιησού στο Ευαγγέλιο. Στο Ευαγγέλιο ο Ιησούς έχει εξανθρωπιστεί διά να γίνει περισσότερο δεκτός στον κύκλο των πιστών.

Όπως οι μελέτες του Bultmann έχουν αποδείξει, η πρωτόγονη εκκλησία τροποποίησε και διαμόρφωσε έναν αριθμό εκ των Κυριακών Λογίων. Ένα καθαρό παράδειγμα είναι το λόγιον διά τα παιδία και την βασιλείαν του Θεού. Στο Ευαγγέλιο του Θωμά (R.H. Grant & D.N. Freedman, Het Thomasevangelie, Antwerpen, 1960) μερικά Λόγια έχουν διατηρηθεί και επεξηγούν τις περικοπές του Ευαγγελίου: Το να είσαι σαν παιδάκι είναι να είσαι ασεξουαλικός (άνευ φύλλου χωρίς σεξ) και ελεύθερος από την σεξουαλική ντροπή (λόγιον 21-22). (Βλέπε και λόγια 37 και 114: για αρσενικό και θηλυκό.). Στα κανονικά Ευαγγέλια γράφεται ακόμη ότι στους ουρανούς δεν υπάρχει γάμος και η παρθενία εκθειάζεται όπως ακριβώς και στην Αποκάλυψιν. Το θέμα είναι σταθερό: παρθενία και αναστολή από την σεξουαλική δραστηριότητα.

Ποιος έγραψε την Αποκάλυψη: Ποιός ήταν ο Ιωάννης;
Μια επακριβής εξέταση του συγγραφικού ύφους της Αποκαλύψεως αποκαλύπτει: 1ο) όπως προαναφέρθηκε, ένα τυπικό Ιουδαϊκό, όχι Ελληνικό, ύφος καθώς μια υπερβολική χρήση των συνδέσμων (και, κλπ.) και σπανία χρήση των μορίων φανερώνει, 2ο) ένα μη-Ιωαννικό ύφος εάν συγκριθεί με το Ευαγγέλιο του Ιωάννου και τις Επιστολές του Ιωάννου. (Βλέπε, H. H. Somers, Analyse statistique du style, Paris, 1962). Καθώς το περιεχόμενο αντανακλά αυθεντικά Ιουδαϊκά αισθήματα κατά των προσφορών και του κύκλου του Αυτοκράτορος, ο συγγραφεύς χωρίς αμφιβολία ήταν ένας Ιουδαίος που αισθάνεται όπως όλοι οι Ιουδαίοι κατά τους χρόνους του Γαΐου και του Κλαυδίου. Λαμβάνοντας υπ’ όψη ότι το βιβλίο αντανακλά και μια παραφρενική συμπτωματολογία σε προχωρημένη μορφή της αρρώστιας, ο συγγραφεύς θα πρέπει να ήταν πάνω από τριάντα και πιο πιθανώς πάνω από σαράντα κατά την βασιλείαν του Γαΐου. Αυτός ο Γάιος ήταν σύγχρονος του Ιησού.

Είναι τυπικώς σύνηθες το ότι ένας άγγελος στάλθηκε για να ανακοινώσει το μήνυμα στον δούλο του Θεού που ονομάζεται Ιωάννης (Αποκάλυψις 1: 1). Αλλά στον στίχο 1: 9 αυτός ο Ιωάννης έχει ένα όραμα και ακούει μια φωνή και μετά βλέπει τον Υιόν του Ανθρώπου, όπως ακριβώς τον είδαν ο Δανιήλ και ο Ιεζεκιήλ. Εντός του οράματος υπάρχει απ’ ευθείας επικοινωνία. Σύμφωνα με τα δικά μας κριτήρια ο άγγελος βρίσκεται εκεί μόνο και μόνο για να αποκρύψει την αλήθεια. Ο Ιησούς ομιλεί και διατάσσει να γράψει προς τις εκκλησίες σε έναν τυπικώς εξουσιαστικό στόμφο: «Ομιλούσε με εξουσία», με το ίδιο ύφος του «Εγώ» των Ευαγγελίων και με τις ίδιες εκφράσεις: «Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω…» και αναπτύσσοντας τα ίδια θέματα: «Ο πιστεύων εις εμέ» και «έρχομαι». Τα άλλα οράματα αποδίδονται στον Ιωάννην, αλλά στο τέλος ο άγγελος ξανάρχεται, και ενώ ο άγγελος ομιλεί ο Ιησούς ομιλεί ξανά: «Εγώ ο Ιησούς απέσταλκα τον άγγελον μου». Υπάρχει διαρκής όσμωση του αγγέλου και του Ιησού. Αυτές οι ασυνέπειες μαζί με την σταθερή παρατήρηση ότι ο άγγελος παρευρίσκεται μόνο και μόνο για να αποκρύψει την αλήθεια, οδηγεί στην υπόθεση, ότι ακριβώς, ένας γραμματεύς εσημείωσε τα οράματα του Ιησού και τους έδωσε μια γραπτή μορφή. Αυτός ο γραμματεύς μπορούσε να ήταν ο Ιωάννης, αλλά αυτό δεν είναι βέβαιο. Αυτά τα ονόματα πολλές φορές είναι ψευδώνυμα, όπως ακριβώς και στο Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου. Δοθέντων αυτών των στοιχείων μπορούμε να διατυπώσομε την υπόθεση ότι ο εμπνέων συγγραφεύς της Αποκαλύψεως ήταν ο ίδιος ο επιζών Ιησούς σε μια προχωρημένη μορφή της αρρώστιας του. Με αυτή την υπόθεση κατά νουν η Αποκάλυψις, που προηγουμένως ήταν ένα ελάχιστα κατανοηθέν δοκίμιο, τώρα καθίσταται ένα εντελώς καθαρό μανιφέστο του πρώιμου Χριστιανισμού.

Εάν κάποιος έχει πολυάριθμα κομμάτια ενός αγνώστου γρίφου, διαβλέπει πότε όλα αυτά τα κομμάτια αποδίδουν νόημα και τι σημαίνει η όλη εικόνα: Είναι βέβαιος ότι η λύση είναι σωστή. Στην περίπτωση της Αποκαλύψεως επίσης, όλα τα κομμάτια ταιριάζουν μαζί. Όπως βλέπομε το πρώτο μέρος της ζωής του Ιησού ως το αρχικό στάδιο της αρρώστιας (οι πρώτες κρίσεις) μετά το δεύτερο μέρος (η Αποκάλυψις) ως προχωρημένο στάδιο, ευρίσκομε μια πλήρως ανεπτυγμένη παραισθητική κατάσταση, μια συστηματικώς εξελισσομένη αυταπάτη και ένα ναρκισσιστικό Εγώ. Θα ήταν υπερβολικά αξιοθαύμαστο αν κάποιο άλλο πρόσωπο πέραν του Ιησού θα μπορούσε να έχει καταστρώσει μια τόσο καλά συνεκτική εικόνα μιας παραφρενικής αρρώστιας με την ίδια θεμελιακή αυταπάτη, το ίδιο ύφος του εκφράζεσθαι και την τελεία συνέχιση του Εγώ. Το δοκίμιο είναι πολύ σαφές: Είναι η Αποκάλυψις του Ιησού, γραμμένη από τον Ιωάννη. Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο ο Ιησούς ήταν στους Ουρανούς και διά τούτο ένας άγγελος έπρεπε να μεταβεί για να ανακοινώσει το μήνυμα, αλλά αυτός ο άγγελος σύντομα πάει το παραβάν ένεκα της απ’ ευθείας οράσεως του Ιησού. Αυτή η ασυνέπεια σημαίνει ότι ό άγγελος βρίσκεται εκεί για να αποκρύψει την πραγματική κατάσταση και για να δώσει συγγραφική μορφή στο κείμενο. Είναι πολύ εκπληκτικό ότι το εκφραστικό ύφος του Ιησού στα Ευαγγέλια αντιστοιχεί με το εκφραστικό ύφος του Ιησού στην Αποκάλυψιν. Όπως προαναφέρθηκε το ύφος της επιβεβαιώσεως χαρακτηριζόταν ως κάποιος που ομιλούσε με εξουσία, Εγώ σου λέγω. Το ίδιο ύφος του Εγώ μπορεί να βρεθεί και στην Αποκάλυψιν: Εγώ θα σου δώσω… Εγώ γνωρίζω… Εγώ θα έλθω… Εγώ ομολογώ… (απανταχού). Υπάρχουν και άλλες τυπικές εκφράσεις, οι οποίες είναι κοινές: «Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω» (Ματθαίος 13: 9, 13: 43, Μάρκος 4: 11), «Έρχομαι ως κλέπτης» (Ματθαίος 24: 42-44, Μάρκος 13: 33), «Πας ουν όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς. » (Ματθαίος 10: 32, Μάρκος 8: 38, Λουκάς 9: 26), «και υμείς όμοιοι ανθρώποις προσδεχομένοις τον κύριον εαυτών, πότε αναλύσει εκ των γάμων, ίνα ελθόντος και κρούσαντος ευθέως ανοίξωσιν αυτώ. » (Λουκάς 12: 36, 22: 29-30, Ιωάννης 14: 23). Εντελώς ίδια είναι και η εγωκεντρική άποψη: Στο Ευαγγέλιο «Έλεγεν ουν ο Ιησούς προς τους πεπιστευκότας αυτώ Ιουδαίους· εάν υμείς μείνητε εν τω λόγω τω εμω, αληθώς μαθηταί μου εστε,» (Ιωάννης 8: 31, 12: 44), στην Αποκάλυψιν «οίδά σου τα έργα· -ιδού δέδωκα ενώπιόν σου θύραν ανεωγμένην, ην ουδείς δύναται κλείσαι αυτήν·- ότι μικράν έχεις δύναμιν, και ετήρησάς μου τον λόγον και ουκ ηρνήσω το όνομά μου.» (Αποκάλυψις 3: 8, 2: 3, 2: 13). Το ίδιο δόγμα όσον αφορά πάθη και θάνατο για την πίστη του Ιησού: «ος γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν· ος δ’ αν απολέση την εαυτού ψυχήν ένεκεν εμού και του ευαγγελίου ούτος σώσει αυτήν.» (Μάρκος 8: 35), στην Αποκάλυψιν «μηδέν φοβού α μέλλεις παθείν. ιδού δη μέλλει βαλείν ο διάβολος εξ υμών εις φυλακήν ίνα πειρασθήτε, και έξετε θλίψιν ημέρας δέκα. γίνου πιστός άχρι θανάτου, και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής.» (Αποκάλυψις 2: 10, 6: 11, 13: 9). Ο χαρακτήρας και οι ομοιότητες είναι αρκετά πειστικές: όλα αυτά τα ιδιοσυγκρασιακά γνωρίσματα υπογραμμίζουν το εγωκεντρικό εξουσιαστικό ύφος, επιμένοντας σε μια πίστη μέχρι θανάτου. Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι ένας ανεξάρτητος συγγραφεύς θα είχε τόσο καλά αποκρυσταλλώσει τις ιδιοσυγκρασίες του Ιησού στο Ευαγγέλιο και τις χρησιμοποίησε με τόσο φυσικό τρόπο.

Η έκφραση «ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω» δεν είναι τόσο συχνή στο Ευαγγέλιο (Ματθαίος 13: 9, 13: 43, Μάρκος 4: 12), αλλά στην Αποκάλυψιν αυτή η έκφραση χρησιμοποιήθηκε σχεδόν συστηματικά. Δεν μπορούμε να υποθέσομε ότι αυτή η έκφραση ήταν τόσο κτυπητή, ώστε ένας ανεξάρτητος συγγραφεύς θα την είχε απομιμηθεί τόσο συστηματικά. Ένας ικανός αριθμός Επιστολών των Αποστόλων είναι γνωστός, δεν υπάρχει όμως καμία που να είναι σαν τις επτά Επιστολές προς τις επτά εκκλησίες, καμία απ’ αυτές δεν είναι τόσο ασυνήθιστα γεμάτη με υπαινιγμούς προς το Ευαγγέλιο και την Παλαιά Διαθήκη, καμία εξ αυτών δεν είναι τόσο υπερβολικά χαρακτηρισμένη από ένα ύφος ενός παραφουσκωμένου Εγώ. Η υποψία λοιπόν είναι ότι όσο το Ευαγγέλιο άλλο τόσο και η Αποκάλυψις ανήκουν σε μία και μοναδική έμπνευση.

Η έτσι καλουμένη φιλολογικού ή συγγραφικού είδους υπόθεση δεν ισχύει: Η Αποκάλυψις δεν είναι ένα βιβλίο που διαδίδει μια άποψη περί τας τέλη των καιρών, με προφητείες και καταστροφές, κλπ. Είναι μια προσωπική έκθεση της φανταστικής ζωής ενός παραφρενή.

Σχιζοφρενείς όπως ο Ιεζεκιήλ και ο Ενώχ, αμφότεροι συγγραφείς αποκαλυπτικών γραπτών, έχουν την αποκάλυψη ότι εξελέγησαν από τον Θεό. Καταλαβαίνουν ξαφνικά όλα τα μυστήρια του κόσμου, ταξιδεύουν από το ένα άκρο του κόσμου στο άλλο, ευρίσκονται πάντοτε στο κέντρο μιας κολοσσιαίας επαναστάσεως ή συμβάντων, προμηνύουν καταστροφές. Οι αυταπάτες των παραφρενών γενικώς εξελίσσονται πιο συστηματικά, αλλά συχνά μοιράζονται τις ίδιες κοσμικές διαστάσεις. Σπανίως γίνεται αντιληπτό από τους φιλολόγους ότι το ούτως αποκαλούμενο συγγραφικό αποκαλυπτικό ύφος είναι περισσότερο μια συμπτωματική διαδικασία, τυπική της διανοητικής ασθενείας. Καθώς οι περισσότερες αυτών των αυταπατών είναι θρησκευτικές και γεννητικές, καθίσταται σαφές ότι το περιεχόμενό τους ήταν έτοιμο για να πιστευτεί ως ο λόγος του Θεού. Μυστήριες, μεγαλοπρεπείς, μελλοντικές, αυτές οι αποκαλύψεις φαίνεται να περιέχουν υψηλή θεϊκή αλήθεια και ούτω μετετράπησαν σε ιερά βιβλία. Στην πραγματικότητα ήταν οι αφηγήσεις των σχιζοφρενικών και παραφρενικών αυταπατών διανοητικώς ασθενών.

Κεφάλαιο 7: Ανακατασκευή
Είναι ερεθιστικό να δοκιμάσομε μια ανακατασκευή της ζωής του Ιησού μετά απ’ όσα έχουν ευρεθεί διά μέσου της ψυχοπαθολογικής μεθόδου. Μερικά στοιχεία φυσικά παραμένουν υποθετικά, αλλά είναι οι καλλίτερες υποθέσεις που εναπομένουν μετά από μια ενδελεχή διερεύνηση.

Ο Ηρώδης, ο Μέγας, βασίλευε στην Ιερουσαλήμ. Ο Ζαχαρίας ήταν ένας ιερεύς, νυμφευμένος με την Ελισάβετ. Οι Ιερείς μπαινόβγαιναν εύκολα στο παλάτι του Ηρώδη. Ο Ζαχαρίας και η Ελισάβετ ήταν πολύ γνωστοί στον βασιλικό περίγυρο. Δεν είχαν παιδιά. Ο Ηρώδης Αρχέλαος, ένας νεαρός γιος του Ηρώδη, στάλθηκε στη Ρώμη για να σπουδάσει ανώτερες σπουδές. Όταν γύρισε πίσω ο Ηρώδης υπέδειξε αυτόν ως διάδοχό του λίγο πριν πεθάνει. Εντωμεταξύ ο νεαρός Αρχέλαος έμαθε να διασκεδάζει και είχε πολύ δραστήρια σεξουαλική ζωή στην Ιερουσαλήμ. Η Μαρία ήταν ένα νεαρό κορίτσι, που κατοικούσε στην Ιερουσαλήμ και ήταν αρραβωνιασμένη με τον Ιωσήφ. Μια ημέρα βρέθηκε να είναι έγκυος, όπως το ίδιο και η συγγενής της (ανηψιά; εξαδέλφη;) Ελισάβετ. Η τελευταία έπρεπε να ομολογήσει στον Ζαχαρία ότι το παιδί δεν ήταν δικό του. Στην γειτονιά και την οικογένεια δεν μπορούσαν φυσικά να παραδεχθούν κανένα σκάνδαλο. Για να κάνουν την γέννηση του παιδιού νόμιμη όφειλαν να κατασκευάσουν ένα σενάριο. Ο Ζαχαρίας θα είχε ένα όραμα ενός αγγέλου και να μείνει άφωνος. Θα επανακτούσε την φωνή του όταν το παιδί γεννιόταν. Παρά ταύτα δεν έδωσε στο παιδί το δικό του όνομα, για να μην τον αντικαταστήσει ως ιερέα. Η Μαρία εντωμεταξύ γνώριζε ότι ήταν έγκυος και επίσης όφειλε να καταστήσει πιστευτό το γεγονός ότι δεν εγνώριζε τίνος ήταν το παιδί (Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου 13. 3). Αφού το παραμύθι της Ελισάβετ λειτούργησε τόσο καλά, θα εφεύρισκε μια παρόμοια ιστοριούλα και να την πει στον αρραβωνιαστικό της, ο οποίος δεν πείστηκε πραγματικά μεν, αλλά τελικά την αποδέχτηκε μαζί με το παιδί της. Ο Ηρώδης ο Μέγας απέθανε και τον διαδέχτηκε ο Αρχέλαος. Η Ιερουσαλήμ ήταν κάθε λίγο και λιγάκι ένα πεδίο μάχης. Ήταν ακριβώς η στιγμή που η εγκυμοσύνη της Μαρίας είχε φτάσει προς το τέλος της. Πολύς λαός ζητούσε ασφαλέστερο περιβάλλον στην περιοχή της Ιερουσαλήμ. Η Μαρία και ο Ιωσήφ ήταν επίσης φυγάδες και μετέβησαν στην Βηθλεέμ. Εκεί σε έναν στάβλο γεννήθηκε ο Ιησούς. Όπως ο Ιωάννης, έτσι ακριβώς και ο Ιησούς δεν έλαβε το όνομα του νομίμου πατρός του. Καθώς οι ταραχές συνεχίζονταν, ο Ιωσήφ και η Μαρία απεφάσισαν να κατοικήσουν στην Ναζαρέτ, μια ήσυχη πολίχνη. Ο Ιησούς μεγάλωσε στην Ναζαρέτ. Εγνώριζε ότι δεν ήταν ο γιος του Ιωσήφ και η μητέρα του τού αφηγήθηκε το παραμύθι του αγγέλου και του Αγίου Πνεύματος. Όπως όλα τα μικρά παιδιά έτσι και αυτός αγωνιούσε να καταλάβει ποιος ήταν ο ίδιος και ποιος ήταν ο πατέρας του. Καθώς του είχαν πει ότι το Πνεύμα του Θεού, και ότι προφητεύτηκε γι’ αυτόν, ότι ήταν ο μόνος πατέρας του η περιέργειά του μεγάλωσε και η Βίβλος, που διαβαζόταν στις συναγωγές, κατάντησε το κέντρο των ερωτημάτων της διανοήσεώς του. Και μετά έφτασε η ημέρα που ο Ιωσήφ και η Μαρία απεφάσισαν να ταξιδέψουν στην Ιερουσαλήμ. Ο Ιησούς ήταν δώδεκα χρονών. Ο Ναός ήταν ο οίκος του πατρός του. Θα τον έβλεπε τώρα. Ο Ναός του έκανε τεραστία εντύπωση. Εκεί συνάντησε τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους: θα μπορούσε να τους ρωτήσει διάφορες ερωτήσεις. Όλες οι ερωτήσεις επικεντρώνονταν φυσικά στο θέμα του Υιού του Θεού και σε συναφείς εκφράσεις. Ο Ιωσήφ και η Μαρία δεν του έδιναν ιδιαίτερη προσοχή. Πως θα μπορούσε να εξηγηθεί ότι είχαν περάσει σχεδόν δύο ημέρες προτού αρχίσουν να τον αναζητούν; Ο ίδιος ήταν αναίσθητος για τις ενδεχόμενες ταλαιπωρίες που προξένησε στους γονείς του, ενώ παρέμενε στην Ιερουσαλήμ. Πως ζούσε αυτές τις τρεις μέρες; Θα χρειαζόταν φαΐ και ύπνο… Μετά από τρεις μέρες ο Ιωσήφ και η Μαρία τον βρήκαν στον Ναό. Η απάντηση στην μητέρα του ήταν ψυχρή σαν τον πάγο. «Δεν γνωρίζατε ότι έπρεπε να είμαι στον οίκον του Πατρός μου». Με αυτή την απάντηση απορρίπτει την μητέρα του και ιδιαίτερα τον πατριό του. «Δεν κατάλαβαν τι τους είπε» μας λέγει αφελέστατα το Ευαγγέλιο. Ο Ιησούς φυσικά έψαχνε για την ταυτότητά του. Εγνώριζε ότι ο Ιωσήφ δεν ήταν ο πατέρας του. Από ‘δω και ‘μπρός αυτό το πρόβλημα της ταυτότητάς του γίνεται το θεμελιακό ζήτημα μιας αυξανομένης αυταπάτης.

Ο Ιησούς έγινε έφηβος με ένα απέραντο ενδιαφέρον για την Βίβλο, ιδιαιτέρως δε διά τα προφητικά βιβλία. Ερευνούσε για επιβεβαίωση και αποσαφήνιση. Όλο και περισσότερο πειθόταν ότι ο Υιός του Θεού ήταν ο ερχόμενος Μεσσίας, ο ερχόμενος Υιός του Ανθρώπου και ότι αυτός θα μπορούσε να είναι ο ίδιος. Μερικές φορές ομίλησε στην οικογένειά του για τις ιδέες του. Αυτοί αγχώθηκαν. Τον ίδιο καιρό ο Ιωάννης ο Βαπτιστής άρχισε την επιβεβαίωσή του. Όπως κάποιος που ήταν πολύ ιδιότροπος ήταν φανερά αμαρτωλός, η οικογένεια τού Ιησού τον ήθελε να πάει να βαπτιστεί από τον Ιωάννη για άφεση αμαρτιών, έτσι ώστε ο διάβολος να έφευγε από μέσα του.

Ο Ιησούς δεν ήθελε να βαπτιστεί. Δεν συνειδητοποιούσε ότι είχε διαπράξει αμαρτίες και η αυξανομένη πεποίθηση ότι αυτός ήταν ό Υιός του Θεού δεν μπορούσε να θεωρηθεί απ’ αυτόν ως αμαρτία. Μετά από μια συζήτηση με τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, ο οποίος εγνώριζε το πρόβλημα, και μέσα σε μια συναισθηματική σκοτοδίνη ο Ιησούς δέχθηκε το Βάπτισμα. Την στιγμή που γυμνός εξήλθε από τον Ιορδάνη, είχε ένα όραμα, ένα πραγματικό παραισθητικό όραμα: Είδε ένα φως στον ουρανό, είδε ένα πουλί και άκουσε μια φωνή. Η φωνή τον επιβεβαίωνε: «Είσαι ο Υιός μου ο αγαπητός». Δεν ήταν αμαρτωλός, ήταν ο αγαπητός Υιός του Θεού. Ο ίδιος είδε το Πνεύμα του Θεού να έρχεται επάνω του. Μέσα σ’ αυτή την κρίση οι συγγενείς του τον μετέφεραν στην έρημο και τον περιποιόντουσαν για έναν με δύο μήνες. Η μια κρίση ερχόταν μετά την άλλη: άκουσε την φωνή του διαβόλου, είδε άγρια θηρία, δεν ανεγνώριζε τους συγγενείς του: τους έβλεπε σαν αγγέλους, είχε την εντύπωση πως επρόκειτο να πετάξει και να δει ολόκληρο τον κόσμο, ενώ κατ’ αυτό τον χρόνο ο διάβολος τον προκαλούσε.

Πεπεισμένος ότι ήταν ο Υιός του Θεού, ήθελε να μετατρέπει πέτρες σε άρτον, ήθελε να είναι ο κύριος όλου του κόσμου, ο αυτοκράτωρ της Ρώμης, ήθελε να πετά στον αέρα, ήθελε να πληροφορήσει όλο τον λαό του Ισραήλ. Έπρεπε να παίξει τον ρόλο του και αυτό δεν ήταν απλό. Το πρόβλημα ήταν: πως; Καθώς ταυτοποιούσε τον εαυτόν του με τον ερχόμενο Υιόν του Ανθρώπου, όπως τον είχε περιγράψει ο Ενώχ, έπρεπε να χρονοτριβήσει και να περιμένει μέχρι που οι καιροί να ήταν ώριμοι. Εντωμεταξύ θα μπορούσε να αναγγέλλει τα καλά νέα: η βασιλεία του Θεού είχε φτάσει, διότι σκεπτόταν: Εγώ είμαι ο Υιός του Ανθρώπου και ευρίσκομαι εδώ και τώρα. Δεν μετέδιδε αυτό το μέρος του μηνύματος στον κόσμο. Αυτό το κρατεί μέσα του ως μυστικό σε μια διάθεση ντροπής και προφύλαξης. Μετά αφού ηρέμησε και ήταν βέβαιος, ήλθε στην Γαλιλαία και άρχισε να κηρύττει. Η οικογένειά του τρομοκρατήθηκε. Ήθελαν να τον έχουν στο σπίτι και προειδοποίησαν τον κόσμο περί αυτού. Οι ιερείς τον θεώρησαν ως διανοητικώς άρρωστο άτομο και έλεγαν ότι δαιμόνιον έχει. Αλλά ο Ιησούς, ζώντας με μερικούς ψαράδες που εύρισκαν την τροφή τους στην Λίμνη της Γενησαρέτ, απαρνήθηκε την οικογένειά του και είχε κάποια επιτυχία ως προφήτης. Βρήκε μερικούς μαθητές που τον ακολούθησαν. Έπρεπε να κάνει θαύματα και να εκδιώκει τα δαιμόνια. Φυσικά κάθε θαυμαστό συμβάν αρκούσε για να θεωρηθεί ως θαύμα, ακόμα και τα ψευτο-θαύματα όπως η παρέλευση μια κρίσεως (ενός επιληπτικού παιδιού). Ο καθένας μπορεί να υποψιαστεί ότι μερικά ήταν απλώς θεατρινιλίκι από τον Ιησού και της παρέας του. Ταυτοχρόνως είχε και οικονομικές δυσχέρειες: δεν μπορούσε να συντηρεί (να ταΐζει) τους μαθητές του. Έπρεπε να παραμένει γύρω από τη Λίμνη της Γενησαρέτ, και χρειαζόταν προσκλήσεις. Μερικές φορές οι μαθητές πείνασαν και βρήκαν στα χωράφια ή στα περιβόλια ό,τι χρειαζόντουσαν (η συκιά). Οικονομική βοήθεια έφτανε από γυναίκες. Εκήρυττε την απάρνηση όλων των κεκτημένων αγαθών για να επιτύχει επαρκή εφόδια για τον ίδιο και τους μαθητές του. Αλλά αυτός ποθούσε ανυπόμονα να εισέλθει εις την δόξαν του. Μα η ερώτηση ήταν πώς. Προσευχόταν μοναχός στα βουνά, και τελικά βρήκε την λύση: ο Υπηρέτης (δούλος) της Προφητείας του Ησαΐα όφειλε να υποστεί πάθη και να αποθάνει προτού εισήρχετο εις την δόξαν του. Σαφώς αυτός ήταν ο τρόπος. Αυτή η ιδέα επιβεβαιώθηκε από τις φωνές στο όρος Θαβώρ, όπου μια νέα παραισθητική κρίση του συνέβη. Μίλησε με τον Ηλία και τον Μωυσή, και η φωνή του Πατέρα του επιβεβαίωσε: έπρεπε να πάει στην Ιερουσαλήμ για να πάθει και να πεθάνει. Θα προκαλούσε αυτόν το σκοπό με το να εισέλθει στην Ιερουσαλήμ σαν βασιλεύς, ακριβώς όπως ο Ζαχαρίας προέβλεψε, καθήμενος επί όνου. Ήξερε ότι θα συλληφθεί και προετοίμασε τον εαυτόν του και τους μαθητές του για αυτό το συμβάν.

Το ξαναζωντάνεμα του Λαζάρου έπρεπε να πιστοποιήσει την δύναμή του. Εκ νέου είχε παραισθητική κρίση. Ενώ εισερχόταν στην Ιερουσαλήμ, άκουσε την φωνή του Πατέρα του, ενώ αυτός κραύγαζε ότι τώρα κατέφθασε η μεγάλη στιγμή, και η φωνή του Πατέρα του το επιβεβαίωσε. Διά τον αρχιερέα και τον Πιλάτο ηθέλησε να επαληθεύσει της πρόβλεψη του Ησαΐα: υπήρξε άφωνος σαν αρνάκι. Έτσι δεν έλεγε τίποτα, εκτός όταν ευθέως η κρίσιμη ερώτηση ετέθη: είσαι ο Υιός του Θεού, και τότε αυτός προσθέτει: Εγώ είμαι ο Υιός του Ανθρώπου, ερχόμενος επί των νεφελών του ουρανού. Επίσης μπροστά στον Πιλάτο βεβαιώνει ότι αυτός ήταν ο Βασιλεύς των Ιουδαίων, ένας ουράνιος βασιλεύς.

Ο Πιλάτος πείστηκε ότι ο Ιησούς δεν ήταν επικίνδυνος. Ίσως να άκουσε από την σύζυγό του ακόμη από τον Ιωσήφ τον απ’ Αριμαθαίας, τους συμβούλους του Ιησού και τον δικηγόρο του κατά παράκληση της μάνας, και από άλλους περισσότερες λεπτομέρειες. Ήταν ακόμη έτοιμος να περιπαίξει τους Ιουδαίους. Επί του σταυρού άφησε να γραφτεί: Ο Βασιλεύς των Ιουδαίων. Αλλά έκανε και κάτι περισσότερο, διέταξε τον εκατόνταρχο να διασώσει τον Ιησού και να σταματήσει την σταύρωση ενωρίς. Διέταξε να δώσει αμέσως το σώμα στην μάνα του και στον Ιωσήφ τον απ’ Αριμαθαίας. Ήθελε τον Ιησού να μπορεί να επανακτήσει τις δυνάμεις του, όπως είχε προείπει.

Ο Ιησούς αποκαθηλώθηκε από το σταυρό και αμέσως μεταφέρθηκε σ’ έναν ολοκαίνουργιο τάφο, όπου θα μπορούσε να λάβει την φροντίδα που τόσο πολύ χρειαζόταν. Ένας υπηρέτης του Ιωσήφ έμεινε εκεί και ο τάφος κλείστηκε. Μετά από τρεις ημέρες ο Ιησούς θεραπεύτηκε αρκετά ώστε να μπορεί να περπατά. Η Μαρία η Μαγδαληνή και άλλες γυναίκες ήταν οι πρώτοι που βρήκαν το τάφο αδειανό. Έτρεξαν στους Αποστόλους, αλλά δεν μπορούσαν να την πιστέψουν. Τότε ο Πέτρος και ο Ιωάννης έτρεξαν στον τάφο. Δύο μαθητές ήλθαν με τα νέα ότι τον ανεγνώρισαν. Και τελικά ο ίδιος ο Ιησούς ενεφανίσθη κατά την διάρκεια της νυκτός. Ήταν ισχνός και ωχρός και είχε την όψη φαντάσματος, αλλά έφαγε ψαράκια και μίλησε σ’ αυτούς. Τους ανακοίνωσε ότι θα γύριζε πίσω στην Γαλιλαία και ότι θα τους συναντούσε στην λίμνη της Τιβεριάδος. Έπρεπε να κρύβει τον εαυτόν του, λόγω του κινδύνου ότι θα αναγνωριζόταν από τους Ιουδαίους. Δεν θα έμενε στην Ιερουσαλήμ. Πήγε πίσω στην Γαλιλαία και βρήκε στα παράλια της Λίμνης τους μαθητές. Δι’ αυτούς ήταν πλέον αληθές το ότι θα ανασταινόταν μετά από τρεις ημέρες. Στην Γαλιλαία δεν θα μπορούσε να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η αναχώρησή του έπρεπε να σχεδιαστεί καλά. Μιλούσε σ’ αυτούς και εξαφανίστηκε, πρώτα στην έρημο, και μετά σε μια ξένη χώρα.

Οι απόστολοι γύρισαν στην Ιερουσαλήμ. Αυτή ήταν η πολύ εξαιρετική ευκαιρία να κατατροπώσουν τους Φαρισαίους. Με την Μαρία, την μητέρα του Ιησού, σχεδίασαν πώς να δράσουν. Ήταν οι μάρτυρες του θανάτου και της αναστάσεως τού Ιησού: επομένως ήταν ο Υιός του Ανθρώπου, που θα ξαναρχόταν με εξουσία και δύναμη. Αλλά εάν έλεγαν ότι αναστήθηκε, έπρεπε να πούνε και που ήταν. Θα ήταν στον ουρανό, ώστε κανένας δεν θα μπορούσε να ψάξει γι’ αυτόν ή να υποψιαστεί μήπως ήταν στην έρημο. Βρήκαν την Ανάληψη σαν καλή λύση. Ήταν ενθουσιασμένοι αλλά και εξ ίσου αγχωμένοι. Άραγε ο κόσμος θα τα πίστευε αυτά;

Έπρεπε να εφεύρουν μια σκηνογραφία που να μεταφέρουν στον κόσμο. Ήθελαν να δείξουν: το Άγιο Πνεύμα, τον άνεμο και τις γλώσσες της φωτιάς και ομιλία πολλών γλωσσών. Και όπως ομίλησαν στον κόσμο, μερικοί είπαν ότι ήταν μεθυσμένοι, άλλοι άκουσαν προσεκτικά και ο Πέτρος πήγε στον Ναό να κηρύξει και χρειαζόταν και την φήμη του θαυματουργού…. Για να επιζήσουν ανάγκαζαν όλους να δίνουν όλα τα χρήματά τους σ’ αυτούς. Όσοι δεν το έκαναν εφονεύοντο (Ανανίας και Σαπφείρα).

Ο Ιησούς παρέμεινε ένα με δυο χρόνια στην έρημο, όπου εκεί η μητέρα του Μαρία και ο Ιωάννης, οι οποίοι αργότερα πήγαν στην Έφεσο, έμειναν μαζί του. Σε μια μεγάλη πόλη θα μπορούσε να ζήσει χωρίς να μάθουν ποιος ήταν. Παρά ταύτα η πίστη στον Υιόν του Ανθρώπου ήταν πάντα παρούσα και αυτός παρέμεινε σε μια παραισθησιακή κατάσταση. Θα έπρεπε να φαντάζεται πως θα επανέλθει στην εξουσία. Εκ νέου η Βίβλος του παρέχει την λύση: Εκεί ήταν ο προφήτης Ιεζεκιήλ που είχε την αποκαλυπτική όραση του μέλλοντος. Ακριβώς όπως όλοι οι Ιουδαίοι του καιρού εκείνου έτσι και ο Ιησούς ήταν οργισμένος με τους Ρωμαίους, και νόμισε ότι ήταν η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία που τον εμπόδιζε στο να μπορέσει να επανέλθει και να διοικήσει όλο τον κόσμο. Ο Αυτοκράτωρ ήταν ευθέως συντρέχων του Ιησού, διότι και αυτός ήθελε να λατρεύεται σαν θεότητα. Έτσι το θηρίο έπρεπε να φονευθεί και η Ρώμη να εκμηδενιστεί. Αυτό ήταν το περιεχόμενο της Αποκαλύψεως. Μετά την καταστροφή της Ρώμης η βασιλεία του Ιησού θα ερχόταν. Όλοι οι εχθροί και όλοι οι λαοί θα εφονεύοντο με σκληρότητα. Μόνοι οι μαθητές του Ιησού θα βασίλευαν με αυτόν για 1000 χρόνια. Το έτος 47 η Αποκάλυψις έγινε γνωστή στη Ρώμη. Το 49 ο Κλαύδιος εκδίωξε τους Ιουδαίους διότι προκαλούσαν ταραχές, αρνιόντουσαν να πληρώνουν φόρους και υπέθαλπαν επανάσταση. Κατά το 54 ο Ιησούς απέθανε. Ο Πέτρος με τον Παύλος πίστευαν ότι ο Ιησούς θα ερχόταν πίσω σύντομα, αλλά διαμόρφωσαν την στρατηγική της εκκλησίας: με διπλωματικό τρόπο παρότρυναν τους Χριστιανούς να πληρώνουν φόρους. Άφησαν αυτό το ένθετο και στο Ευαγγέλιο. Μυστικώς προετοίμασαν την μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης. Η Ρωμαϊκή εξουσία εγνώριζε την ανατρεπτική δράση. Ο Πέτρος και Παύλος καταδικάστηκαν εις θάνατον. Η μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης προξένησε την ανοιχτή διαμάχη και τον θεαματικό διωγμό των Χριστιανών. Ήθελαν τον αυτοκράτορα να καεί ζωντανός και τώρα είναι αυτοί που καίγονται ζωντανοί.

Συζήτηση
Κάποιος μπορεί να ρωτήσει αυτή τη στιγμή της συζητήσεως: ποία η πραγματική αξία της υποθετικής ανακατασκευής; Στην πραγματικότητα ένας έχει την επιλογή ανάμεσα σε δύο διαφορετικές εικόνες του Ιησού: είτε ενός μυθικού Ιησού ως ένας μυστήριος Υιός του Ανθρώπου, ο οποίος δεν ξαναγύρισε μέχρι τώρα, είτε ενός ανθρωπίνου Ιησού, με κανένα μυστήριο απολύτως.

Η ανακατασκευή παρέχει μια δεκτή εξήγηση, που βασίζεται σε ό,τι είναι επιστημονικώς γνωστό γύρω από τέτοιες ψυχοπαθολογικές περιπτώσεις. Η εναλλακτική επιλογή είναι αφέλεια, άγνοια ή φανατισμός. Εν τούτοις η επιλογή δεν είναι προφανής για τον καθένα. Φυσικά υπάρχει μια συστηματική άγνοια διά την ψυχοπαθολογική θεώρηση αυτών των ερωτημάτων. Μερικοί βιβλικοί μελετητές τείνουν στο να αρνούνται την σπουδαιότητα αυτών των ερωτήσεων ή να ισχυρίζονται την αδυναμία των, αλλά αδιαφορούν να θεωρήσουν τις συνέπειες τέτοιας δηλώσεως αδυναμίας. Μερικές φορές παρουσιάζουν λύσεις, οι οποίες σε πρώτη άποψη έχουν κάποια πιστευτότητα, αλλά παραμένουν χωρίς αυστηρές αποδείξεις. Μια ανακατασκευή δεν ημπορεί να αποδειχθεί σε όλες τις λεπτομέρειές της, αλλά ενόσω δεν προτείνονται άλλα καλλίτερα επιχειρήματα, δύναται να αντέξει επιφανειακές αντιρρήσεις ή γενική κριτική. Σ’ έναν γρίφο ουδείς ερωτά για την απόδειξη ότι η σωστή λύση βρέθηκε. Αυτό είναι προφανές αφ’ εαυτού του.

----------------
*Το χριστολογικό πρόβλημα (το πρόβλημα ή μη ύπαρξης του Ιησού) εμφανίστηκε στα τέλη του 17ου Αιώνα όταν η Αγία γραφή σταμάτησε να είναι σε αποκλειστικότητα στα χέρια των θεολόγων - ιερέων (ανάγνωση, μετάφραση, ερμηνεία) δηλαδή, αναγωγικά, μεταφορικά, αλληγορικά, με υποθετικά συμπεράσματα και παρερμηνείες σύμφωνα με το δόγμα, την αίρεση και τους ιδιοτελείς σκοπούς τους και άρχισαν να την επεξεργάζονται με απόλυτα επιστημονικά κριτήρια, φιλόλογοι, φιλόσοφοι, ιστορικοί, κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι, αρχαιολόγοι και λοιποί ερευνητές, οι οποίοι κατέληξαν στα εξής τρία (3) συμπεράσματα:
1) Περίπτωση Α΄: Ύπαρξη κάποιου ασήμαντου προσώπου που αγνόησε η ιστορία αλλά σιγά-σιγά από τους οπαδούς του ηρωϊκοποιήθηκε, αγιοποιήθηκε και τελικά θεοποιήθηκε με αρκετή μυθολογία, του επισυνάψανε θαύματα τα οποία ήταν γνωστά και από άλλους ψευδοθεούς, (παρθενογένεση, ανάσταση, ανάληψη κλπ). Αυτήν την περίπτωση μελετάμε παραπάνω! Δες: Πως γεννιούνται, ζουν και πεθαίνουν οι θεοί και οι θεές (Εμμανουήλ Γιαροσλάβσκι) http://erevoktonos.blogspot.gr/2014/01/blog-post_3182.html
2) Περίπτωση Β΄: Ενοποίηση διαφόρων θρύλων ή και προσώπων της περιοχής  και της  εποχής με κάποια επαναστατική ή «θαυματοποιητική» δραστηριότητα σε ένα φανταστικό πρόσωπο (Ιησούς)!
3) Περίπτωση Γ΄: Εντελώς μυθολογικό (πλαστό) πρόσωπο κατασκευασμένο από παραθρησκευτική αιρετική ομάδα για προώθηση των σκοπών της.
Στις περιπτώσεις Β΄και Γ΄το ανωτέρω ψυχολογικό προφίλ δείχνει το ψυχισμό των κατασκευαστών των!

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
 
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΔΙΔΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΙΗΣΟΥ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΚΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΩΝ

#
ΜΑΤΘ.
ΜΑΡΚ.
ΛΟΥΚ.
ΙΩΑΝ.
 
1
Ένας λεπρός
8: 1-4
1: 40-45
5: 12-16
ΟΧΙ
2
Το θαύμα εν Κανά
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
2: 1-12
3
Ο δούλος του εκατοντάρχου
8: 5-13
ΟΧΙ
7: 1-10
ΟΧΙ
4
Ο υιός του Βασιλικού
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
4: 43-54
5
Η πενθερά του Πέτρου
8: 14-17
1: 29-39
4: 38-44
ΟΧΙ
6
Οι δύο δαιμονιζόμενοι των Γεργεσηνών
8: 28-34
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
7
Ο ένας δαιμονιζόμενος των Γεργεσηνών ή Γερασηνών ή Γαδαρηνών (αναλόγως την έκδοση που κρατάτε)
ΟΧΙ
5: 1-20
8: 26-39
ΟΧΙ
8
Ο παραλυτικός
9: 2-8
2: 1-12
5: 18-25
ΟΧΙ
9
Ο παράλυτος στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
5: 1-18
10
Η αιμορροούσα
9: 20-22
9: 21-43
8: 43-48
ΟΧΙ
11
Οι δύο τυφλοί
9: 27-31
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
12
Ο εκ γενετής τυφλός
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
9: 1-41
13
Ο κωφός δαιμονιζόμενος
9: 32-34
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
14
Ο δαιμονιζόμενος της Καπερναούμ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
4: 31-37
ΟΧΙ
15
Ο άνθρωπος με το ξηρό χέρι
12: 9-14
3: 1-6
6: 6-11
ΟΧΙ
16
Ένας κωφός δαιμονιζόμενος
ΟΧΙ
ΟΧΙ
11: 14-16
ΟΧΙ
17
Η κόρη της Χαναναίας
15: 21-28
7: 24-30
ΟΧΙ
ΟΧΙ
18
Ο σεληνιαζόμενος νέος
17: 14-21
9: 14-29
9: 37-42
ΟΧΙ
19
Οι δύο τυφλοί της Ιεριχούς
20: 29-34
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
20
Ο ένας τυφλός της Ιεριχούς
ΟΧΙ
ΟΧΙ
18: 35-43
ΟΧΙ
21
Ο τυφλός Βαρ Τιμαίος της Ιεριχούς
ΟΧΙ
10: 46-52
ΟΧΙ
ΟΧΙ
22
Ο κωφός Μογίλαλος
ΟΧΙ
7: 31-37
ΟΧΙ
ΟΧΙ
23
Ο δαιμονιζόμενος της Συναγωγής
ΟΧΙ
1: 21-28
4: 31-37
ΟΧΙ
24
Ο τυφλός Της Βηθσαϊδά (με δύο προσπάθειες)
ΟΧΙ
8: 22-26
ΟΧΙ
ΟΧΙ
25
Η ανάσταση του υιού της χήρας της Ναΐν
ΟΧΙ
ΟΧΙ
11: 1-44
ΟΧΙ
26
Η κυφή
ΟΧΙ
ΟΧΙ
13: 10-17
ΟΧΙ
27
Ο υδρωπικός
ΟΧΙ
ΟΧΙ
14: 1-6
ΟΧΙ
28
Οι δέκα λεπροί
ΟΧΙ
ΟΧΙ
17: 11-19
ΟΧΙ
29
Η γαλήνευση της τρικυμίας
8: 23-27
4: 35-41
8: 22-25
ΟΧΙ
30
Ο Ιησούς βαδίζει επί των υδάτων
14: 22-33
6: 45-56
ΟΧΙ
6: 15-21
31
Ο χορτασμός 5.000 ανθρώπων
14: 13-21
6: 30-44
9: 10-17
6: 1-14
32
Ο χορτασμός 4.000 ανθρώπων
15: 32-39
8: 1-10
ΟΧΙ
ΟΧΙ
33
Το νόμισμα σε στόμα ιχθύος
17: 24-27
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
34
Θαυμαστή αλιεία
ΟΧΙ
ΟΧΙ
5: 1-11
ΟΧΙ
35
Άλλη μια θαυμαστή αλιεία
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
21: 1-12
36
Η άκαρπη συκιά
21: 18-22
5: 12-14
ΟΧΙ
ΟΧΙ
37
Η ανάσταση της θυγατρός τού Ιαείρου
9: 18-26
5: 21-43
8: 40-56
ΟΧΙ
38
Αποκαλύψεις στην Σαμαρείτιδα
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
4: 1-38
39
Η ανάσταση του Λαζάρου
ΟΧΙ
ΟΧΙ
ΟΧΙ
11: 1-47
40
Το αυτί του δούλου (Μάλχου) του Αρχιερέως
ΟΧΙ
ΟΧΙ
22: 47-53
ΟΧΙ