ΑΙΣΩΠΟΣ - Μῦθοι (294.1-297.1)

294. ΛΥΚΟΣ ΚΑΙ ΚΥΩΝ [294.1] λύκος ἐν κλοιῷ δεδεμένον ὁρῶν μέγιστον κύνα ἤρετο· «δήσας τίς ‹σ᾽› ἐξέθρεψε τ‹οι›οῦτον;» ὁ δὲ ἔφη· «κυνηγός». «ἀλλὰ τοῦτο μὴ πάθοι λύκος. ἐμοὶ φίλος γὰρ λιμὸς ἢ κλοιοῦ βάρος».
οὐ δεῖ ἐν ταῖς συμφοραῖς οὐδὲ γαστρίζεσθαι.

295. ΟΝΟΣ ΚΑΙ ΚΥΩΝ
[295.1] ὄνος καὶ κύων ἐν ταὐτῷ ὡδοιπόρουν. εὑρόντες δὲ ἐπὶ γῆς ἐσφραγισμένον γραμμάτιον ὁ ὄνος λαβὼν καὶ ἀναρρήξας τὴν σφραγῖδα καὶ ἀναπτύξας διεξῄει εἰς ἐπήκοον τοῦ κυνός. περὶ βοσκημάτων δὲ ἐτύγχανε τὰ γράμματα, χόρτου τε, φημί, καὶ κριθῆς καὶ ἀχύρου. ἀηδῶς οὖν ὁ κύων τοῦ ὄνου ταῦτα διεξιόντος διέκειτο· ἔνθεν δὴ καὶ ἔφησε τῷ ὄνῳ· «ὑπόβαθι, φίλτατε, μικρόν, μή τι καὶ περὶ κρεῶν καὶ ὀστέων εὕρῃς διαλαμβάνων». ὁ δὲ ὄνος ἅπαν τὸ γραμμάτιον διεξελθὼν καὶ μηδὲν εὑρηκὼς ὧν ὁ κύων ἐζήτει, ἀντέφησεν αὖθις ὁ κύων· «βάλε κατὰ γῆς ὡς ἀδόκιμον πάντη, φίλε, τυγχάνον».

296. ΤΟΙΧΟΣ ΚΑΙ ΠΑΛΟΣ
[296.1] τοῖχος σπαραττόμενος ὑπὸ πάλου βιαίως ἐφώνει· «τί με σπαράττεις μηδὲν ἠδικηκότα;» καὶ ὅς· «οὐκ ἐγώ», φησίν, «αἴτιος τούτου, ἀλλ᾽ ὁ ὄπισθεν σφοδρῶς με τύπτων».

297. ΧΕΙΜΩΝ ΚΑΙ ΕΑΡ
[297.1] χειμὼν ἔσκωψε εἰς τὸ ἔαρ καὶ αὐτὸ ὠνείδισεν, ὅτι εὐθὺς φανέντος ἡσυχίαν ἄγει ἔτι οὐδείς· ἀλλ᾽ ὁ μέν τις ἐπὶ λειμῶνας καὶ ἄλση γίνεται, ὅτῳ ἄρα φίλον δρέπεσθαι ἀνθέων καὶ κρίνων ἢ καὶ ῥόδον τι περιαγαγεῖν τε τοῖς ἑαυτοῦ ὄμμασιν καὶ παραθέσθαι [ἢ] παρὰ τὴν κόμην· ὁ δὲ ἐπιβὰς νεὼς καὶ διαβαίνων πέλαγος, ἢν τύχῃ, παρ᾽ ἄλλους ἤδη ἀνθρώπους ἔρχεται· καὶ ὅτι ἅπαντες ἀνέμων ἢ πολλοῦ ἐξ ὄμβρων ὕδατος ἔχουσι φροντίδα οὐκέτι. «ἐγὼ ‹δέ›», ἔφη, «ἄρχοντι καὶ αὐτοδεσπότῃ ἔοικα, καὶ οὐδὲ εἰς οὐρανόν, ἀλλὰ κάτω που καὶ εἰς τὴν γῆν ἐπιτάττω βλέπειν καὶ δεδιέναι καὶ τρέμειν καὶ ἀγαπητῶς διημερεύειν ἔστιν ὅτε οἴκοι ἠνάγκασα». «τοιγαροῦν», ἔφη τὸ ἔαρ «σοῦ μὲν καὶ ἀπαλλαγεῖεν ἄνθρωποι ἀσμένως· ἐμοῦ δὲ αὐτοῖς καλὸν καὶ αὐτὸ εἶναι δοκεῖ τοὔνομα καὶ νὴ μὰ Δία γε ὀνομάτων κάλλιστον· ὥστε καὶ ἀπόντος μέμνηνται καὶ φανέντος ἐπαγάλλονται».

***
294. Ο λύκος και το σκυλί.
[294.1] Μια φορά ο λύκος αντίκρισε έναν πελώριο σκύλο, που ήταν δεμένος με κολάρο στον λαιμό. Τον ρώτησε λοιπόν: «Καλά, ποιός σε έδεσε, βρε κακομοίρη; Μήπως εκείνος που σε ταΐζει για να γίνεις έτσι καλοθρεμμένος;». «Ναι», αποκρίθηκε το σκυλί, «ένας κυνηγός». «Μωρέ τέτοιο κακό λύκος να μην το πάθει. Για μένα κάλλιο η πείνα παρά το σφίξιμο του κολάρου».
Δίδαγμα: Μέσα στη συμφορά τί ωφελεί αν έχεις να φας του σκασμού;

295. Το γαϊδούρι και ο σκύλος.
[295.1] Μια φορά ο γάιδαρος και ο σκύλος προχωρούσαν μαζί στον ίδιο δρόμο, όταν ξαφνικά βρήκαν στο έδαφος μπροστά τους ένα γράμμα διπλωμένο και σφραγισμένο. Μια και δυο, ο γάιδαρος το σήκωσε πάνω και έσπασε το βουλοκέρι. Μετά ξεδίπλωσε το χαρτί και βάλθηκε να διαβάζει τα γραμμένα δυνατά, για να τα ακούσει και ο σκύλος. Λοιπόν, το περιεχόμενο του γράμματος είχε να κάνει με βοσκή — με σανό δηλαδή, και κριθάρι και άχυρο και άλλες τέτοιες ζωοτροφές. Ο γάιδαρος, που λέτε, τα διάβαζε όλα αυτά αναλυτικά, ώσπου ο σκύλος δυσανασχέτησε πια. Γι᾽ αυτό σε κάποια στιγμή διέκοψε τον αναγνώστη, λέγοντας: «Εντάξει, βρε μεγάλε, άσε τα αυτά και προχώρα λίγο παρακάτω, μην τυχόν βρεις τίποτε για κρέατα και κοκαλάκια, γιά πρόσεχε». Ο γάιδαρος τότε διέτρεξε και το υπόλοιπο κείμενο έως το τέλος, δεν βρήκε όμως να λέγεται τίποτε από όσα προσδοκούσε ο σύντροφός του. Έτσι ο σκύλος αποφάνθηκε τελικά: «Πέτα το χάμω, αδερφέ. Είναι τελείως αναξιόπιστο».

296. Ο τοίχος και το παλούκι.
[296.1] Ήταν μια φορά ένας τοίχος που τον κοπανούσαν βίαια με ένα παλούκι, ανοίγοντάς του τρύπες. Έβαλε λοιπόν τις φωνές στο παλούκι: «Ρε, γιατί με διαλύεις έτσι; Τί κακό σού έκανα εγώ;». Εκείνο όμως απάντησε: «Δεν φταίω εγώ, ρε φίλε, γι᾽ αυτό. Εκείνος που με βαράει με τέτοια δύναμη από πίσω — αυτουνού είναι το φταίξιμο».

297. Ο χειμώνας και η άνοιξη.
[297.1] Μια φορά ο χειμώνας βάλθηκε να περιγελάει την άνοιξη. Προπάντων δε την κορόιδευε για ένα πράγμα: που μόλις αυτή ξεμυτίσει, δεν μπορεί πλέον κανένας να βρει ησυχία. Άλλος παίρνει τα δάση και τα λιβάδια για να μαζεύει τα λουλούδια που του αρέσουν, κρινάκια και τέτοια, ή για να χαζέψει κανένα τριαντάφυλλο, στριφογυρνώντας το μπρος στα μάτια του, και να το καρφιτσώσει στα μαλλιά του. Άλλος πάλι μπαρκάρει στο καράβι και διασχίζει ολόκληρο πέλαγος, άμα λάχει, ταξιδεύοντας στα μέρη άλλων λαών. Πάντως, κανένας δεν σκοτίζεται πια για ανέμους και μπόρες με πολλά νερά. «Δες τώρα εμένα από την άλλη», συνέχισε ο χειμώνας. «Εγώ είμαι σαν άρχοντας — τί λέω; Σαν απόλυτος δικτάτορας. Ούτε να σηκώσουν κεφάλι προς τον ουρανό δεν τους αφήνω. Κάτω τους επιβάλλω να κοιτάνε, προς το έδαφος, και να φοβούνται και να τρέμουν. Καμιά φορά, μάλιστα, τους εξαναγκάζω να περνούν όλη τη μέρα κλεισμένοι μέσα στο σπίτι, και να είναι και ευχαριστημένοι από πάνω». «Ε βέβαια», παρατήρησε τότε η άνοιξη, «γι᾽ αυτό ακριβώς οι άνθρωποι κάνουν σαν τρελοί για να σε ξεφορτωθούν. Ενώ εμένα και μόνο το όνομά μου τους γεμίζει ευχαρίστηση· μά τον θεό, το λογαριάζουν σαν την πιο όμορφη λέξη του κόσμου. Έτσι, και όταν δεν είμαι παρούσα με αναπολούν, και μόλις εμφανιστώ αναγαλλιάζουν».

Το θυμωμένο εσωτερικό παιδί

Αν ως παιδί δεν χόρτασες συναισθήματα, τείνεις να κάνεις εξαρτητικές σχέσεις προκειμένου να καλύψεις αυτό το κενό.

Προσκολλάσαι προσδοκώντας σε εκείνη την ένωση που δεν βίωσες.

Οι φίλοι σου, η ερωτική σου σχέση γίνονται ένα μέσο ώστε να ζήσεις αυτό που έχεις ανάγκη.

Χωρίς να το θέλεις, χωρίς να το γνωρίζεις, χωρίς να το κάνεις συνειδητά, προσεγγίζεις τους άλλους βλέποντας τους ως υποκατάστατα όσων δεν είχες.

Προσδοκάς σε κάτι από εκείνους, όπου είναι αδύνατο να ανταποκριθούν, γιατί ελπίζεις σε κάτι που κανείς δεν μπορεί να στο δώσει.

Πιστεύεις ότι δίνεις τα πάντα, θυμώνεις και παραπονιέσαι. Αδειάζεις συναισθηματικά γιατί ελπίζεις σε μιαν ανταπόκριση που βασίζεται στην προσδοκία σου, γι’ αυτό και ματαιώνεσαι.

Κάθε που προσπαθείς να αυτονομείσαι νιώθεις ένοχος. Ακόμα κι όταν απομακρύνεσαι, η σκέψη σου είναι στραμμένη σε αυτό που νομίζεις πως άφησες. Θα επιβιώσει χωρίς εσένα, θα επιβιώσεις χωρίς εκείνο;

Όταν ο άλλος, η άλλη απομακρύνεται νιώθεις θυμό. Δεν είναι εκεί κοντά σου σε μια αδιαίρετη ένωση να απολαύσεις εκείνα που έχεις ανάγκη από παιδί. Δυσκολεύεσαι να δεις τον άλλον άνθρωπο όπως είναι, βλέπεις την ανάγκη σου σε εκείνον, για αυτό παραπονιέσαι και μένεις ανικανοποίητος.

Η ανάγκη σου δεν θα ικανοποιηθεί από τον άνθρωπό σου γιατί είναι πολύ προσωπική και η ικανοποίησή της αφορά μοναχά σε εσένα.

Θυμώνεις λέγοντας ότι δεν σου προσφέρει ο φίλος ή ο/η σύντροφος σου, η πραγματικότητα είναι όμως ότι η προσφορά τους δεν μπορεί να αναπληρώσει αυτό που δεν βίωσες.

Νομίζεις ότι το σήμερα δεν είναι ικανοποιητικό, στην πραγματικότητα όμως το παράπονό σου, χωρίς να το γνωρίζεις βέβαια, αφορά στο χθες, αφορά στο παιδί μέσα σου που παρέμεινε χωρίς συναισθηματική ικανοποίηση. Αυτό το παιδί θρηνεί και εκείνο που θα το λυτρώσει είναι να αποδεχτεί τον πόνο του, τη μοναχικότητά του.

Αυτό που θα το βοηθήσει στο μεγάλωμά του είναι να μη βλέπεις στους άλλους τις ανάγκες σου αλλά να συνειδητοποιήσεις ότι μπορείς να υπάρξεις με κάποιες ανάγκες άλυτες και ανικανοποίητες. Ότι μπορεί να σου λείπει κάτι μέσα σου που δεν θα αναπληρωθεί ποτέ αλλά η αξία σου παραμένει ακέραια και εσύ μοναδικός και αναντικατάστατος.

Όταν συνειδητοποιείς τι ανήκει στο χθες και τι στο σήμερα, βλέπεις με καθαρή ματιά τους ανθρώπους σου. Εκτιμάς αυτό που μπορούν να σου προσφέρουν γιατί βλέπεις σε αυτούς αυτό που είναι.

Νιώθεις ελεύθερος και δεν εξαρτάσαι από προσδοκίες. Δεν προσδοκάς από τον εαυτό σου κάτι άλλο αλλά σου αρέσει ο εαυτός σου όπως είναι.

Ποτέ δεν είναι αργά για να γίνεις καλύτερος

Κάνε κάτι. Μην μένεις αμέτοχος. Οι σκέψεις σου πρέπει να συμβαδίζουν με τις πράξεις σου. Χιλιάδες πράγματα συμβαίνουν γύρω μας, άσχημα, όμορφα και εμείς απλά τα κοιτάμε.

Επιτέλους άνθρωπε, κάνε τις σκέψεις σου πράξη! Δεν έχει σημασία αν κάνεις λάθος. Θα μάθεις μέσα απ’ αυτό. Κάνε αυτό που κρατά ζωντανό το χαμόγελο σου!

Αφιέρωσε χρόνο στον εαυτό σου και μάζεψε τα κομμάτια σου. Υποσχέσου πως δεν θα είσαι ποτέ ξανά αδιάφορος. Υποσχέσου πως θα αγαπάς τον εαυτό σου και θα τον φροντίζεις.

Σήκω άνθρωπε και πάρε τη ζωή στα χέρια σου, σε χρειάζεται. Ναι, η ζωή, ο κόσμος, σε χρειάζεται περισσότερο από ποτέ σήμερα. Άνοιξε μια στιγμή την τηλεόραση, βάλε ειδήσεις, δες όσα συμβαίνουν. Και μετά, υποσχέσου πως θα αγαπάς τη ζωή σου και θα την φροντίζεις. Και κυρίως, πως θα βοηθήσεις τον κόσμο αυτό να γίνει καλύτερος.

Πρόσεξε! Μην αρχίσεις τις δικαιολογίες. Ίσως εσύ μόνος να μην μπορείς να αποτρέψεις την καταστροφή, όμως αν εσύ επηρεάσεις άλλους να δράσουν κι αυτοί;

Τι σου στοιχίζει άλλωστε, να νοιάζεσαι τον κόσμο και τον εαυτό σου; Μόνο έτσι μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι. Εμείς που παραπονιόμαστε ότι υπάρχουν πόλεμοι και καταστροφές, εμείς οι ίδιοι μένουμε πάντα αμέτοχοι.

Κι αν δεν μπορείς έμπρακτα να βοηθήσεις, τότε προσπάθησε τουλάχιστον να μοιραστείς με άλλους τις ιδέες σου και τα ιδανικά σου.

Μην το βάζεις κάτω ρε άνθρωπε. Μόνο εσύ μπορείς ν’ αλλάξεις τον κόσμο και να τον κάνεις όπως τον ονειρεύεσαι. Μην ακούς που λένε ότι είναι πια αργά. Ποτέ δεν είναι αργά να γίνουμε καλύτεροι. Ποτέ δεν είναι αργά να αγαπήσουμε. Άκου με, ποτέ δεν είναι αργά να αλλάξουμε τον κόσμο μας…

Γιατί παραμελήθηκε η μοναξιά από την Ψυχολογία και την Ψυχιατρική;

H μοναξιά κατέχει κεντρική θέση στην ανθρώπινη ψυχοπαθολογία (Γαλανάκη, 2014α, 2014β). Ένας ορισμός που άσκησε μεγάλη επίδραση στην κλινική σκέψη και εμπειρία για τη μοναξιά, o ορισμός που πρόσφερε η ψυχίατρος Frieda Fromm-Reichmann, συνδέει αιτιωδώς την ψυχοπαθολογία με τη μοναξιά: «H αληθινή μοναξιά είναι μη δημιουργική, αν όχι αποδιοργανωτική, και εμφανίζεται στα πλαίσια ψυχωτικών καταστάσεων, ή οδηγεί τελικά σε αυτές. Κάνει τους ανθρώπους που υποφέρουν από αυτήν συναισθηματικά παράλυτους και αβοήθητους» (Fromm-Reichmann, 1959/1990, σ. 309). «Η μοναξιά φαίνεται να είναι μια τόσο επώδυνη, τρομακτική εμπειρία, που οι άνθρωποι κάνουν πρακτικά ό,τι μπορούν για να την αποφύγουν» (σσ. 305-306). Και «η αληθινή μοναξιά παίζει ουσιαστικό ρόλο στη γένεση της ψυχικής διαταραχής» (σ. 330). Επομένως, ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η μοναξιά παραμελήθηκε από τις επιστήμες της Ψυχολογίας και της Ψυχιατρικής ήταν ακριβώς αυτός ο εξαιρετικά επώδυνος χαρακτήρας της.

Μόλις τα τελευταία 50 χρόνια περίπου, ψυχίατροι και ψυχολόγοι άρχισαν να γράφουν τις πρώτες μελέτες περί μοναξιάς και μόλις τα τελευταία 30 χρόνια περίπου, άρχισε αυτή να ερευνάται συστηματικά, στο δυτικό κόσμο. Ενώ πρόκειται για ένα τόσο συχνό, καθημερινό και πανανθρώπινο βίωμα, οι ειδικοί ψυχικής υγείας έδειξαν λίγο ενδιαφέρον για αυτήν. Η Fromm-Reichmann (1959/1990, σ. 305) παρατηρούσε ότι η μοναξιά «δεν αναφέρεται καν στα περισσότερα ψυχιατρικά εγχειρίδια». Θα προσθέταμε ότι δεν περιλαμβάνεται στους καταλόγους των βασικών ανθρώπινων συναισθημάτων (αν και δεν είναι μόνο συναίσθημα), όποια θεωρητική προσέγγιση και αν υιοθετείται, και δεν περιέχεται στα ευρετήρια των όρων ακόμη και σε βιβλία που έχουν, μεταξύ άλλων, πραγματευτεί και το θέμα της μοναξιάς. Ο ψυχίατρος P. Herbert Leiderman (1969/1980, σ. 377), επιχειρώντας μια ψυχαναλυτική ερμηνεία της μοναξιάς, σημειώνει ότι πολύ λίγα πράγματα έχουν αλλάξει: «Θα περίμενε κανείς δικαιολογημένα η μοναξιά να αναφέρεται συχνά στην ψυχιατρική βιβλιογραφία. Ωστόσο, η επισκόπηση αυτής της βιβλιογραφίας φέρνει στο φως λίγες εργασίες για το θέμα αυτό».

Υποστηρίζουμε ότι οι ψυχίατροι και οι ψυχολόγοι προτιμούσαν να ασχολούνται με περισσότερο σπάνια ανθρώπινα βιώματα. Η μοναξιά φαινόταν πολύ συνήθης και τετριμμένη εμπειρία για να γίνει αντικείμενο έρευνας. Εκτός από συνήθης, η μοναξιά, χιλιοειπωμένο και χιλιοτραγουδισμένο βίωμα, θεωρήθηκε μια συνθήκη και ένα θέμα κατάλληλο, ίσως ιδανικό, για τους φιλοσόφους, τους θεολόγους, τους καλλιτέχνες και τους «ρομαντικούς», αλλά όχι για την Ψυχολογία, που αγωνιζόταν να αποδείξει ότι είναι «πραγματική» επιστήμη. Αντίθετα, το άγχος και η κατάθλιψη, εμπειρίες σχετικές με τη μοναξιά, έγιναν αντικείμενα έρευνας. Μπορεί το άγχος και η κατάθλιψη να εμφανίζονται λιγότερο συχνά από τη μοναξιά στις ανθρώπινες κοινωνίες, έφερναν όμως, με τον κλινικό χαρακτήρα τους, την Ψυχολογία και την Ψυχιατρική πιο κοντά στην παραδοσιακή ιατρική επιστήμη. Το καρτεσιανό πνεύμα, με την έμφαση στον ορθό λόγο, όχι μόνο έριξε – και ρίχνει ακόμη – βαριά τη σκιά του πάνω στις ανθρώπινες έγνοιες, αλλά και είναι (συν)υπεύθυνο για το μεγάλο πόνο που προέρχεται από αυτές. Αν στις σύγχρονες κοινωνίες η μοναξιά είναι σε έξαρση, αυτό δεν συμβαίνει και γιατί ο άνθρωπος έχασε το πρόσωπό του και η φύση την προσωποποίησή της;

Η παραμέληση όμως πηγάζει και από την ίδια τη μοναξιά. Η τρομακτική φύση της κάνει τον άνθρωπο να ενεργοποιεί όλο το αμυντικό ρεπερτόριό του και τελικά να μην μπορεί να θυμάται τον εαυτό του σε μια κατάσταση εκτροπής και διαταραχής, στην οποία ένιωθε ότι «δεν ήταν ο εαυτός του». H μοναξιά είναι «μια εμπειρία τόσο φοβερή ώστε κυριολεκτικά εμποδίζει την καθαρή ανάκληση» (Sullivan, 1953, σ. 261). Είναι πράγματι δύσκολο ο άνθρωπος να θυμηθεί καθαρά, ακόμη και κατά την ψυχοθεραπευτική διαδικασία, τι ένιωθε και τι έκανε όταν βίωνε πολλή μοναξιά. Έχουμε την τάση να υποτιμούμε τις εμπειρίες μοναξιάς του παρελθόντος και το ρόλο που αυτή έχει παίξει στη ζωή μας. Πολλές φορές η μοναξιά έρχεται απροσδόκητα, μας βρίσκει απροετοίμαστους, μας χτυπά σαν κεραυνός. Η έκπληξη, το σοκ και η σύγχυση κυριαρχούν. Συναφώς, η μοναξιά, από τη φύση της, στις πιο ακραίες περιπτώσεις, φαίνεται να είναι μια εμπειρία άμετρη, αφανέρωτη, αμετάδοτη.

Αυτό συμβαίνει γιατί αρκετές φορές συνοδεύεται από αβοηθησία, έλλειψη ελπίδας για τη δημιουργία σχέσεων, ματαιότητα, ή ακόμη από ένα βαθύ αίσθημα προσωπικής ανυπαρξίας. Η μοναξιά είναι συχνά σιωπηλή, γιατί το να παραδεχτεί κανείς δημοσίως ότι τη νιώθει, είναι κοινωνικό στίγμα (Booth, 1997), κατά τον ίδιο τρόπο που είναι κατακριτέο και το να μη νιώθει μοναξιά, ενώ θα έπρεπε, για παράδειγμα, αν είναι ανύπανδρος (Wood, 1986).

Θα μπορούσε να αντιτάξει κανείς στα παραπάνω ότι οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι εξ’ ορισμού είναι εκείνοι που με θάρρος θα στέκονταν απέναντι στον τρομακτικά επώδυνο χαρακτήρα της μοναξιάς. Γιατί δεν το έκαναν και ακόμη πολλοί δεν το κάνουν; Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι δεν αξιοποιούν όλοι οι ειδικοί ψυχικής υγείας την ευκαιρία να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους, μέσω μιας διαδικασίας ψυχοθεραπείας (είτε αυτή είναι ψυχανάλυση, είτε άλλης μορφής). Αν ο ειδικός δεν έχει επεξεργαστεί το προσωπικό του ιστορικό μοναξιάς, πώς θα είναι σε θέση να ερευνήσει τη μοναξιά με αμείωτη περιέργεια και επιμονή παρά τις δυσκολίες και πώς θα καταφέρει να βοηθήσει, διατηρώντας το σθένος και την πίστη στον εαυτό του, αυτόν που υποφέρει από πολλή μοναξιά; Επομένως, η έλλειψη στοιχειώδους αυτογνωσίας εκ μέρους πολλών ερευνητών αλλά και κλινικών στο χώρο της ψυχικής υγείας είναι και αυτή υπεύθυνη για την παραμέληση της μοναξιάς.

Μύθοι, θρύλοι, θρησκείες και επιστημονικές θεωρίες ακόμη και από το πεδίο της ψυχανάλυσης (όπως αυτές του Sigmund Freud και της Margaret Mahler), κάνουν λόγο για μια αρχική παραδεισένια ενότητα. Σε αυτήν, υποστηρίζουν, μετά την απώλειά της, επιθυμεί διακαώς να επιστρέψει ο άνθρωπος, ή ποθεί να την κατακτήσει σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Είναι ο νόστος, η ουτοπία, η αέναη εκτόπιση και η αέναη επιστροφή. Είναι ίσως η επανένωση με τη Μεγάλη Μητέρα, τη Μητέρα Γη, τη Μήτρα των Πάντων. Τα δύο φύλα επιθυμούν να ξαναγίνουν ένα, όπως ήταν κάποτε, κατά το Συμπόσιο του Πλάτωνα. O άνθρωπος αναζητά την ολότητα, την πληρότητα, την τελειότητα. Ποτέ, λοιπόν, δεν μπορεί (και δεν πρέπει) να συμφιλιωθεί με τη μοναξιά, που εξ ορισμού είναι έλλειψη, α-τέλεια. Αυτή είναι η συλλογική άρνηση της μοναξιάς (Erlich, 1998). Αρνούμαστε να αναγνωρίσουμε ότι η μοναξιά είναι πρωτογενές στοιχείο της ανθρώπινης φύσης. Οι ευφημισμοί είναι προτιμότεροι: «άγχος», «κατάθλιψη», «σχιζοειδής διαταραχή προσωπικότητας» (Hobson, 1974). Οι ειδικοί τρέμουν να φωνάξουν τη μοναξιά με τo όνομά της.

H μοναξιά είναι μια συχνή πανανθρώπινη εμπειρία, που δεν είναι ταυτόσημη με την ψυχική διαταραχή. Η άποψη της Fromm-Reichmann (1959/1990) για την «αληθινή» μοναξιά, έγινε αντικείμενο κριτικής (Mendelson, 1990). Δεν υπάρχει μόνον μία, αληθινή μοναξιά, αυτή που σχετίζεται με την ψυχοπαθολογία. Αληθινές είναι και άλλες μορφές της, αυτές που εμφανίζονται στην καθημερινή ζωή. O ψυχίατρος Henry D. von Witzleben (1958) διέκρινε ανάμεσα στην πρωτογενή και στη δευτερογενή μοναξιά και θεώρησε ότι η πρώτη είναι η υπαρξιακή μοναξιά, χαρακτηριστική του σχιζοφρενούς, που βιώνει την απώλεια του ίδιου του εγώ, ενώ η δεύτερη είναι η μοναξιά του καταθλιπτικού, που βιώνει την απώλεια του αντικειμένου (η τελευταία εμφανίζεται και στον σχιζοφρενή). Η ψυχίατρος-ψυχαναλύτρια Melanie Klein (1963/1975, σ. 300) υποστήριξε ότι η μοναξιά είναι «το αποτέλεσμα ενός πανταχού παρόντα πόθου για μια ακατόρθωτη τέλεια εσωτερική κατάσταση». Όλοι οι άνθρωποι βιώνουν την εμπειρία αυτή ως απόρροια της ατελούς απαρτίωσης, επομένως η μοναξιά δεν μπορεί να εξαλειφθεί πλήρως παρά μόνο να μειωθεί.

«Η μοναξιά είναι μια εξαιρετικά δυσάρεστη και κινητήρια εμπειρία, που συνδέεται με την ανεπαρκή εκπλήρωση της ανάγκης για ανθρώπινη οικειότητα, για διαπροσωπική οικειότητα», είναι ένας άλλος διαδεδομένος ορισμός που πρόσφερε ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Harry Stack Sullivan (1953, σ. 290). Στα πλαίσια της γνωστικής προσέγγισης, οι ψυχολόγοι Daniel Perlman και Anne Peplau (1981, σ. 31) όρισαν τη μοναξιά ως τη «δυσάρεστη εμπειρία που προκύπτει όταν το δίκτυο των κοινωνικών σχέσεων του ατόμου είναι ανεπαρκές κατά κάποιο σημαντικό τρόπο, είτε ποσοτικά είτε ποιοτικά». Υπό μια εξελικτική οπτική, η μοναξιά είναι ένας μηχανισμός αναζήτησης της εγγύτητας, αναγκαίος για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους (Bowlby, 1973). Λειτουργεί ως σήμα ότι υπάρχει έλλειμμα στις διαπροσωπικές ή/και στις κοινωνικές σχέσεις και γίνεται αισθητή ως κοινωνικός πόνος, που κινητοποιεί τον άνθρωπο να διαμορφώσει σχέσεις (Cacioppo & Patrick, 2006). Επομένως, η μοναξιά μπορεί να θεωρηθεί ως ένδειξη ψυχοπαθολογίας και ως μια φυσιολογική εμπειρία, ως περιέχουσα τόσο καταστροφικά όσο και ευεργετικά στοιχεία. Εν συντομία, είναι μια παράδοξη εμπειρία (για μια εκτενή ανάλυση του παραδόξου της μοναξιάς βλ. Γαλανάκη, 2014α).

«Να σώσουμε τη μοναξιά από την ψυχοπαθολογία», έγραφε ένας γνωστός κοινωνιολόγος, o William Sadler (Sadler & Johnson, 1980, σ. 56), αναλύοντας την εμπειρία αυτή. Θεμιτός στόχος, αφού η μοναξιά είναι ουσιώδες βίωμα της ανθρώπινης φύσης. Αλλά, όταν προσπαθούμε να την απογυμνώσουμε από την οδύνη που την περιβάλλει ή βρίσκεται στον πυρήνα της, ουσιαστικά την αποφεύγουμε ή την αρνούμαστε – ανώφελη άμυνα – όπως, άλλωστε, την αποφεύγουμε ή την αρνούμαστε όταν τη θεωρούμε μόνο παθολογική.

Οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι ήταν οι τελευταίοι επιστήμονες που ασχολήθηκαν με τη μοναξιά.
Πώς γίνεται αυτό; Γιατί ήμασταν σιωπηλοί, άφωνοι για τόσες δεκαετίες; Αφού ακριβώς το δικό μας επάγγελμα απαιτεί να είμαστε διαθέσιμοι, να πλησιάζουμε, να ακούμε, να αγγίζουμε τον συνάνθρωπο, να μεταγράφουμε τη μοναξιά του. Γιατί ακόμη και σήμερα ταλαντευόμαστε ανάμεσα στην πλήρη αγνόησή της και στη συγγραφή βιβλίων με τίτλους όπως «Νικήστε τη μοναξιά»; Γιατί αποθεώνουμε την προσωπική αυτάρκεια, την ατομική ενδυνάμωση και την αυτο-προαγωγή μας, ενώ την ίδια στιγμή διαδίδουμε συνθήματα όπως «Δεν είσαι μόνος»; Γιατί η μοναξιά παρέμενε ανήκουστη; Μήπως τελικά η πλήρης αποσιώπηση της μοναξιάς και ο θρίαμβος επ’ αυτής είναι το ίδιο πράγμα: άρνησή της; Τι σημαίνει να μιλάμε για αυτήν, να γράφουμε για αυτήν; Με αυτούς τους τρόπους την αρθρώνουμε πραγματικά ή την αποφεύγουμε; Ή μήπως συμβαίνει άλλοτε το ένα κι άλλοτε το άλλο; Με τον λόγο την εκλογικεύουμε, την αρνούμαστε, την απωθούμε εν γένει. Κι όμως, η ψυχοθεραπεία, που στηρίζεται στον λόγο, είναι ένας τρόπος περιορισμού της, το ίδιο και όλες οι μορφές τέχνης που βασίζονται στον λόγο ή σε άλλα σύμβολα.

Δύναται, λοιπόν, ο άνθρωπος να μοιραστεί τη μοναξιά του; Είναι επίτευγμα να μπορούμε να αφηγούμαστε τη μοναξιά μας στους συνανθρώπους μας. Της αποδίδουμε νόημα και, την ίδια στιγμή, τα λόγια μας αντηχούν στα αυτιά των άλλων, στην ίδια τη μοναξιά των άλλων. Η μοναξιά μάς ενώνει. Με τις άπειρες δυνατότητες και πιθανότητες που προσφέρει η γλώσσα, η κοινή λαλιά, συν- και ανα-κατασκευάζουμε την οδύνη των ανθρώπινων σχέσεων.

Γιατί η αρχή είναι το δυσκολότερο κομμάτι κάθε ταξιδιού

Βρίσκοντας το κουράγιο για να ξεκινήσετε αποτελεί πάντα το δυσκολότερο έργο, όταν προσπαθείτε να βγείτε από τη ζώνη ασφάλειάς σας. Η εκκίνηση είναι πολύ πιο δύσκολη από τη βελτίωση. Το άγχος και μόνο μας παραλύει. Η σκέψη ότι μπορεί να ξεκινήσατε πολύ αργά και ότι μπορεί ποτέ να μην καταφέρετε να προλάβετε όσα θέλετε, μπορεί να βάλει φρένο στα κίνητρα και στον ενθουσιασμό σας.

Θα ψάξετε να βρείτε τα πράγματα εκείνα που χρειάζεται να μάθετε πρώτα πριν ξεκινήσετε• το θέμα είναι ότι θα υπάρξουν τόσα πολλά που θα βρείτε σκάβοντας. Πάντα θα υπάρχει κάτι νέο να μάθετε και πριν το καταλάβετε, θα έχετε ενθουσιαστεί με κάτι που δεν γνωρίζετε καν πώς να το κάνετε. Οι αρχάριοι πάντα υποτιμούν τον εαυτό τους. Μόλις, όμως, αποφασίσετε να αντιμετωπίσετε ένα πρόβλημα, θα συνειδητοποιήσετε πόσο ικανοί είστε τελικά: πολύ περισσότερο απ’ όσο είχατε ποτέ φανταστεί.

Ο φόβος έχει ένα πολύ περίεργο timing. Από τη στιγμή που συλλαμβάνετε το πλάνο σας, μέχρι τη στιγμή που αρχίζετε να το πραγματοποιείτε, ο φόβος θα είναι παρών. Θα σταματήσει να υπάρχει τη στιγμή που θα κάνετε το πρώτο βήμα και ύστερα θα συνειδητοποιήσετε πόσο άχρηστο συναίσθημα είναι τελικά.

Θα μάθετε πολλά περισσότερα, πράττοντας, παρά εξετάζοντας πώς μπορεί να γίνει. Θα μάθετε περισσότερα και θα βελτιώνεστε περισσότερο ζωγραφίζοντας όντως, ανακαλύπτοντας στην πορεία τα ελαττώματά σας και χρησιμοποιώντας την εμπειρία για να προοδεύετε, παρά διαβάζοντας ένα βιβλίο οδηγιών για τη ζωγραφική.

Βέβαια, ο φόβος αποδεικνύεται χρήσιμος όσον αφορά στην αποφυγή θηρευτών, επικίνδυνων περιοχών και δηλητηριωδών τροφών. Είναι αυτός που μας κάνει να επιβιώνουμε. Είναι απαραίτητος σε τέτοιες περιπτώσεις, αλλά όταν κάνετε κάτι που αγαπάτε όπως το να γράφετε ένα κεφάλαιο από το βιβλίο που ετοιμάζετε ή να φτιάχνετε ένα πρόχειρο σκετς από τον νέο σας πίνακα, χρειάζεται να κλείσετε τα αυτιά στα ζωικά σας ένστικτα και να υπενθυμίσετε στον εαυτό σας ότι είναι απλά ένα στυλό και ένα κομμάτι χαρτί, όχι ένα ύποπτο φυτό που μπορεί να σας σκοτώσει, δηλητηριάζοντάς σας.

Υπάρχει ηθικό, σωστό, δίκαιο, αληθινό, άξιο;

Ίσως να ‘τανε σπλαχνικότερος ο κόσμος αν πρώτα δεχόμασταν το ζώο που κατοικεί στα σωθικά μας, και μετά, χωρίς μεγάλες αγιαστούρες, πηγαίναμε να βρούμε μέσα μας λίγο από εκείνο που μοιάζει θεϊκό. Δεν με ενδιαφέρουν οι «καλοί» άνθρωποι, γιατί αυτοί δεν προσπαθούν, αλλά οι «κακοί» που προσπαθούν να είναι καλοί.

Κάνοντας μία τακτοποίηση στην περισυλλογή μέχρι εδώ, ξεδιαλύνω τρία κρίσιμα φιλοσοφικά ερωτήματα:

Το Οντολογικό. Τί είναι ο άνθρωπος; Είναι κάτι παραπάνω από πίθηκος με σιαγμένο το κοκαλάκι του λαιμού; Ώστε να παράγει έναρθρη κραυγή, να συνενογιέται και να εξελίσσεται με φόρα, αυτό που λέει «πρόοδο»; Υπάρχει αιτία; Υπάρχει σκοπός;

Το Γνωσιοθεωρητικό. Υπάρχει αλήθεια; Και αν υπάρχει μπορούμε ποτέ να την βρούμε; Είναι μία Αλήθεια ή πολλές τοπικές πραγματικότητες που όση αξία έχουν, έχει να κάνει με την τοπολογική, γεωμετρική, πρόσκαιρη «ισχύ» τους, δηλαδή την λειτουργικότητά τους;

Το Αξιακό. Υπάρχει ηθικό, σωστό, δίκαιο, αληθινό, άξιο; Ή έτσι βαφτίζουμε τις ψυχικές προδιαθέσεις, τα κοινωνικά άλλοθι και ότι βολεύει την χωροταξία της οργανωμένης ομάδας ώστε να μην αλληλοσκοτώνεται περισσότερο απ’ ότι χρειάζεται;

Εγώ, τώρα, δίνω τούτες τις απαντήσεις:
Δεν πιστεύω ότι ο άνθρωπος είναι κάτι ανώτερο. Το «έγκλημα» των άλλων ειδών είναι ότι τον άφησαν, το πιο φονικό είδος από όσα πέρασαν, να κερδίσει τον εξελικτικό πόλεμο – για τώρα, τουλάχιστον (τα τελευταία κανά δύο δισεκατομμύρια χρόνια) – οπότε εύλογα αρμενίζει στον ναρκισσισμό και στην αυτοσπουδαιότητα, για όσο καιρό κουμαντάρει ακόμα ετούτο τον πλανήτη.

Αν υπάρχει Αλήθεια, εγώ δεν θα μπορέσω να την βρω ποτέ. Όλα τα άλλα έχουν να κάνουν με την οίηση των μορφωμένων, την ανάγκη και το «δικαίωμα» που νομίζουν ότι τους δόθηκε, να μάθουν και να ξέρουν.

Η μόνη αξία που νιώθω, και είναι από την ψυχή και όχι από το νου, είναι η χαρά, η γλύκα του ωραίου χαμόγελου, το φως του καλοσυνάτου ματιού. Και η χειρότερη απαξία είναι η δυστυχία και ο πόνος.

Είναι αδύνατο να τακτοποιήσει τα κομμάτια (του εαυτού του και της ζωής του), όποιος δεν έχει μια εικόνα του συνόλου στο κεφάλι του

Ντροπαλός, αυθάδης· αγνός, ακόλαστος· πολυλογάς, λιγόλογος· σκληρός, λεπτός· έξυπνος, αποβλακωμένος· βαρύθυμος, εύθυμος· ψεύτης, αληθινός· γνώστης, αμαθής και απλόχερος και τσιγκούνης και άσωτος: όλα αυτά τα βλέπω διαδοχικά μέσα μου, ανάλογα κατά που στρίβω· και όποιος πολύ προσεκτικά μελετάει τον εαυτό του βρίσκει μέσα του, ακόμα και σε αυτή την ίδια του την κρίση, παρόμοιο ανεμοδούρι και τέτοια παραφωνία. Τίποτα δεν έχω να πω για τον εαυτό μου ολοκληρωτικά, απλά και σταθερά, χωρίς μπέρδεμα και χωρίς ανακάτεμα. Αν και είμαι πάντα της γνώμης να λέω καλό για το καλό και ευνοϊκά μάλλον να ερμηνεύω τα πράγματα που έτσι μπορούν να ερμηνευθούν, ωστόσο το περίεργο της κατάστασης μάς κάνει συχνά να σπρωχνόμαστε από το ίδιο το κακό σε καλή πράξη – αν η καλή πράξη δεν κρινόταν από τη διάθεσή μας και μόνο. Οπότε ένα τολμηρό κατόρθωμα δεν πρέπει να οδηγεί στο συμπέρασμα πως ένας άντρας είναι παλικάρι· όποιος θα ήταν παλικάρι, πάντα θα ήταν έτσι και σε όλες τις περιπτώσεις. Αν η ανδρεία ήταν συνήθης αρετή και όχι σκίρτημα, θα καθιστούσε έναν άνθρωπο εξίσου αποφασιστικό σε όλα τα ενδεχόμενα, είτε ήταν μόνος του είτε με συντροφιά, το ίδιο αν βρισκόταν σε περιχαρακωμένο στρατόπεδο ή στο πεδίο της μάχης· γιατί, ό,τι κι αν λέγετε δεν υπάρχει άλλη παλικαριά στα καλντερίμια [της πόλης] και άλλη στη μάχη. Με την ίδια τόλμη θα ανεχόταν μια αρρώστια στο κρεβάτι του, όπως μια πληγή στη μάχη και δεν θα φοβόταν το θάνατο, ούτε στο σπίτι του ούτε στην επίθεση.

Οι πράξεις μας δεν είναι παρά ψηφίδες ετερόκλητες –
την ηδονή περιφρονούν, στον πόνο λιποψυχούν· για την δόξα αδιαφορούν, η δυσμένεια τους καταβάλλει (ΚΙΚΕΡΩΝ),

και θέλουμε να αποκτήσουμε τιμή με ψεύτικα πιστοποιητικά. Η αρετή δεν θέλει να την ακολουθούμε παρά μόνο για αυτή την ίδια· και αν καμιά φορά δανειζόμαστε το προσωπείο της για άλλο σκοπό, μας το αποσπά αμέσως από τα μούτρα.

Να γιατί, για να κρίνουμε έναν άνθρωπο, πρέπει να ακολουθήσουμε για καιρό και με προσοχή τα ίχνη του· αν σε αυτά η σταθερότητα δεν στέκεται στα ίδια της τα θεμέλια,
έχοντας έναν τρόπο ζωής που εξέτασε και προετοίμασε (ΚΙΚΕΡΩΝ),

αν η ποικιλία των περιστάσεων τον κάνει να αλλάζει βηματισμό (“μονοπάτι”, εννοώ, γιατί το βήμα μπορεί να ταχύνει ή να βραδύνει), αφήστε τον να τρέχει· αυτός ο άνθρωπος πάει κατά πως φυσάει ο άνεμος.

Δεν μας εκπλήσσει, λέει ένας αρχαίος, που το τυχαίο έχει τόση ισχύ πάνω μας, αφού ζούμε κατά τύχη. Όποιος δεν κατηύθυνε τη ζωή του ως σύνολο προς έναν ορισμένο στόχο, είναι αδύνατο να βάλει τις μεμονωμένες πράξεις του στη σειρά. Είναι αδύνατο να τακτοποιήσει τα κομμάτια, όποιος δεν έχει μια εικόνα του συνόλου στο κεφάλι του. Ποιος ο λόγος να προμηθευτεί χρώματα, όποιος δεν ξέρει τι πρέπει να ζωγραφίσει; Κανείς δεν φτιάχνει ορισμένο σχέδιο της ζωής του· και σε αυτό το ζήτημα αποφασίζουμε κομματιαστά. Ο τοξότης πρέπει κατ’ αρχάς να ξέρει που στοχεύει και ύστερα να ταιριάξει το χέρι, το τόξο, τη χορδή, το βέλος και τις κινήσεις. Τα σχέδια μας εκτρέπονται, γιατί δεν έχουν κατεύθυνση και στόχο. Κανένας άνεμος δεν βολεύει όποιον δε έχει λιμάνι προορισμού.

Δεν συμφωνώ με την κρίση που βγήκε υπέρ του Σοφοκλή, που τον αποδείκνυε επαρκή για το χειρισμό των υποθέσεων του σπιτικού του και απέρριπτε την κατηγορία του γιου του περί του αντιθέτου, αφού προηγουμένως οι κριτές είχαν δει μια τραγωδία του. (ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ)

Ούτε βρίσκω πως όσα στοχάστηκαν οι Πάριοι, σταλμένοι για να διορθώσουν τους Μιλήσιους, είναι αρκετά για το συμπέρασμα που έβγαλαν.

Επισκεπτόμενοι το νησί, παρατήρησαν τα πιο καλοκαλλιεργημένα χωράφια και τα πιο νοικοκυρεμένα αγροτόσπιτα· και αφού κατέγραψαν τα ονόματα των κατόχων αυτών των πραγμάτων, όταν συνάθροισαν τους πολίτες της πόλης, ονόμασαν εκείνα εκεί τα αφεντικά νέους κυβερνήτες και άρχοντες, κρίνοντας ότι, προσεκτικοί στις ιδιωτικές τους υποθέσεις, θα ήταν προσεκτικοί και στις δημόσιες. (ΗΡΟΔΟΤΟΣ)

Είμαστε ολόκληροι καμωμένοι από κομμάτια και κομματάκια, ραμμένα μαζί τόσο διαφορετικά και τόσο κακόσχημα, έτσι που κάθε κομμάτι, κάθε στιγμή, παίζει το δικό του παιχνίδι. Και βρίσκεται τόση διαφορά ανάμεσα σε εμάς και στους εαυτούς μας, όση ανάμεσα σε εμάς και στους άλλους.

Άφησέ με να σε πείσω πως είναι σπουδαία υπόθεση να είσαι πάντα ο ίδιος άνθρωπος. (ΣΕΝΕΚΑΣ)

Δεν είναι αρκετό για μυαλό κατακαθισμένο να μας κρίνει απλώς και μόνο από τις εξωτερικές πράξεις· πρέπει να βυθομετρήσουμε ως τα κατάβαθα και να δούμε μέσα από ποια ελατήρια δίνεται κίνηση στα πράγματα. Δεδομένου όμως ότι πρόκειται για ριψοκίνδυνη και δεινή επιχείρηση, θα ήθελα λιγότεροι άνθρωποι να ανακατεύονταν με αυτή.

ΜΙΣΕΛ ΝΤΕ ΜΟΝΤΑΙΝΙ, ΔΟΚΙΜΙΑ

Η κατανάλωση του αλκοόλ και κατάληψη των πνευμάτων

Παρόλο που παράγεται και προωθείται μαζικά, είναι νόμιμο και απορροφάται από πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν εξετάζουν ποτέ ούτε κατανοούν τις πνευματικές συνέπειες της κατανάλωσης αλκοόλ.

Ας ξεκινήσουμε ρίχνοντας μια ματιά στην ετυμολογία της ονομασίας του αλκοόλ. Ετυμολογία σημαίνει η ρίζα της λέξης από την οποία προέρχεται.

Η λέξη "αλκοόλ" προέρχεται από την αραβική "al-kuhl", η οποία σημαίνει "πνεύμα που τρώει το σώμα" (body eatingspirit) και δίνει ρίζες στο αγγλικό όρο "ghoul" (λάμια-βρικόλακας). Στη λαϊκή παράδοση της Μέσης Ανατολής, ένα "γκουλ" είναι ένας κακός δαίμονας που τρώει ανθρώπινα σώματα, είτε ως κλεμμένα πτώματα είτε ως παιδιά.

Οι λέξεις "alembic" (αποσταλακτήριο) και "alcohol", και οι δύο μεταφορές για aqua vitae ή "ύδωρ της ζωής" και "spirit", συχνά αναφέρονται σε απεσταγμένο υγρό που προέρχεται από μαγικές εξερευνήσεις στη μεσανατολική αλχημεία.

Κατά τα γραφόμενα του συγγραφέα και ενθουσιώδους της υγείας, Jason Christoff :

«Στην αλχημεία, το αλκοόλ χρησιμοποιείται για να εξάγει την ουσία της ψυχής μιας οντότητας. Ως εκ τούτου, η χρήση του στην εκχύλιση αιθέριων ελαίων και την αποστείρωση ιατρικών οργάνων. Με την κατανάλωση αλκοόλ στο σώμα, εξάγει ουσιαστικά την ουσία της ψυχής, επιτρέποντας στο σώμα να είναι πιο ευαίσθητο σε γειτονικές οντότητες οι περισσότερες από τις οποίες έχουν χαμηλές συχνότητες. Γιατί νομίζετε πως ορισμένα αλκοολούχα ποτά στην αγγλική αποκαλούνται "SPIRITS" (πνεύματα);

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι που καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ συχνά δεν θυμούνται τι συνέβη. Αυτό συμβαίνει όταν η ψυχή φεύγει επειδή οι συνθήκες διαβίωσης είναι πολύ μολυσμένες και πολύ τραυματικές για να τις ανεχθεί. Η ψυχή εκτοξεύεται από το σώμα, παραμένοντας συνδεδεμένη με μια χορδή πάνω από αυτό, και μια σκοτεινή οντότητα βρίσκει την ευκαιρία και καταλαμβάνει το σώμα για μια «χαρούμενη βόλτα», συχνά σε ηδονιστικές και παράλογες εξάρσεις που εξυπηρετούν την ίδια. Τα σώματα μας είναι οχήματα για πνεύματα. Αν κάποιο φύγει, ένα άλλο μπορεί να πάρει το όχημα για μια βόλτα. Ουσιαστικά όταν κάποιος σκοτεινιάζει μετά από κατανάλωση αλκοόλ ή ρυπαίνεται με πολλούς άλλους τρόπους, το σώμα του συχνά καταλαμβάνεται από μια άλλη οντότητα ».

Γνώρισα αυτό το φαινόμενο εδώ και χρόνια όταν μου δόθηκε ένα πνευματικό όραμα. Σε αυτό το όραμα, μεταφέρθηκα ως παρατηρητής πάνω από ένα δημοφιλές μπαρ και νυχτερινό κέντρο διασκέδασης. Πάνω από τον τόπο υπήρχε μια ποικιλία από ghoul οντότητες. Μέσα στο μπαρ ήταν άνθρωποι όπου έπιναν αλκοόλ, μιλούσαν, χόρευαν, και ούτω καθεξής. Παρακολουθούσα καθώς ορισμένοι άνθρωποι έγιναν πολύ μεθυσμένοι. Είδα τις ψυχές τους, ενώ συνδέονταν με ένα νήμα, να βγαίνουν από το σώμα. Κατάλαβα ότι η ψυχή έφευγε από το σώμα λόγω της μεγάλης ενόχλησης να βρεθεί σε ένα σώμα ιδιαίτερα αλκοολούχο. Όταν η ψυχή εξήλθε από το σώμα, άλλες μη-καλοκάγαθες οντότητες μπήκαν ή κλείδωναν στα κενά κελύφη τους. Μόλις οι οντότητες κατέλαβαν το σώμα, το χρησιμοποίησαν για να παίξουν όλων των ειδών τις σκοτεινές πράξεις, όπως βία, σεξουαλικές συναντήσεις χαμηλού επιπέδου, καταστροφικές συμπεριφορές, βιασμούς και άλλα.

Χρόνια αργότερα, διάβαζα ένα βιβλίο που ονομάζεται Mans Eternal Quest, από τον Paramahansa Yogananda, όπου αυτός ο πνευματικός δάσκαλος εξήγησε σαφώς το ίδιο ακριβώς πράγμα που είχα δει στο όραμα.

Άρχισα να κοιτάζω πίσω στη ζωή μου και να θυμάμαι καταστάσεις όπου έβλεπα σκοτεινά πνεύματα να κρέμονται γύρω από ανθρώπους που είχαν γίνει πολύ μεθυσμένοι. Επιτρέψτε μου να εξηγήσω τι εννοώ όταν λέω ότι είδα αυτές τις οντότητες...

Είχα τις ικανότητες της διόρασης (την ικανότητα να αντιλαμβάνομαι πράγματα πέρα ​​από το φυσικό εύρος των αισθήσεων ...) που μπορεί να περιλαμβάνει: εξωαισθητική αντίληψη (ESP), έκτη αίσθηση, ψυχικές δυνάμεις, τηλεπάθεια, διακουστική (clairaudience: η ικανότητα να αντιλαμβάνομαι ήχους ή λόγια από εξωτερικές πηγές στον κόσμο των πνευμάτων) και την εμπειρία του να είμαι πνευματικά διαισθητικός και εμπαθητικός (empath) από την παιδική μου ηλικία. Έχω την ικανότητα να βλέπω ενέργειες και πνευματικές εκδηλώσεις που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν βλέπουν.

Καθώς κοίταξα πίσω στη ζωή μου, μπορούσα να θυμηθώ πολλά περιστατικά αντιμετώπισης μη-καλοπροαίρετων πνευμάτων με την παρουσία μεθυσμένων ατόμων. Έχω επίσης εμπειρίες να κοιτάζω τα μάτια μερικών ανθρώπων που σίγουρα "κατέλαβαν" σκοτεινές ενέργειες που δεν ήταν δικές τους.

Θυμάμαι επίσης ένα μάθημα ψυχολογίας που πήρα κάποτε. Σε ένα μέρος αυτού του μαθήματος, μελετήσαμε τη διαφήμιση και τις επιπτώσεις στον άνθρωπο. Είδαμε τη διαφήμιση για το αλκοόλ. Ένας ειδήμων δάσκαλος αυτού του θέματος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι οι περισσότερες διαφημίσεις αλκοόλ είναι ενσωματωμένες με κρυμμένα μηνύματα και εικόνες - όχι συνήθως αντιληπτά στη κοινή θέα, αλλά που λαμβάνονται μέσα από το υποσυνείδητο. Γνωρίζοντας πόσο ισχυρό είναι το υποσυνείδητο στις αποφάσεις μας, τα συναισθήματα, τις αντιδράσεις, τις πεποιθήσεις κλπ., Οι επιτήδειες ομάδες πωλήσεων οινοπνεύματος (καθώς του καπνού και άλλων προϊόντων) χρησιμοποίησαν αυτή την απίστευτη τεχνική για να μας εξαπατήσουν να αγοράσουμε τα προϊόντα τους και να ενταχθούμε στην κοινωνική λατρεία ψυχικής απάθειας και πολιτιστικής υπακοής. Πολλά από αυτά τα κρυμμένα μηνύματα και εικόνες ήταν εξαιρετικά σεξουαλικά - εργάζονταν για να επηρεάσουν μερικές από τις βασικότερες προτροπές και την πρωταρχική φύση των ανθρώπων. Αφήστε αυτό το παράδειγμα να σας φέρει σε ένα μέρος περιέργειας και αμφισβήτησης. Γιατί οι ομάδες μάρκετινγκ αισθάνθηκαν την ανάγκη να μας εξαπατήσουν και να μας εξαναγκάσουν μέσω υποσυνείδητων μηνυμάτων για να αγοράσουμε προϊόντα που είναι επιβλαβή για το ανθρώπινο σώμα και για την ψυχή μας;

Πόσες φορές εσύ ή κάποιος που γνωρίζεις, όταν είναι αρκετά μεθυσμένος από το αλκοόλ, συμπεριφέρθηκε με τρόπο ασυνήθιστο για αυτόν; Ίσως να βιώσατε την αλλαγή της φωνής, της βίας, της σεξουαλικής αταξίας, της κατάποσης βλαβερών ουσιών, της καταστροφής στην ιδιοκτησία, της συγκρουσιακής συμπεριφοράς και άλλων αρνητικών εκφράσεων. Εξετάστε αυτές τις εμπειρίες και αναρωτηθείτε - είναι αυτή η εκδήλωση του φωτός, της αγάπης και της θετικότητας; Αυτά τα περιστατικά αντιπροσωπεύουν ένα μονοπάτι της συνείδησης και της υγείας;

Είναι γνωστό από πολλούς ότι η κατάποση αλκοόλ καταστέλλει το νευρικό σύστημα, σκοτώνει τα εγκεφαλικά κύτταρα, είναι τοξικό για το ήπαρ, εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα και έχει και πολλά άλλα επιβλαβή αποτελέσματα. Διδασκόμαστε ότι η μακροχρόνια χρήση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητη αύξηση του σωματικού βάρους, ασθένειες του ήπατος, μείωση της νοημοσύνης και αρνητικές επιδράσεις στις ορμόνες. Η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε γενετικές ανωμαλίες, διανοητική καθυστέρηση και παραμορφώσεις στο αναπτυσσόμενο έμβρυο. Παρόλα αυτά, είναι μαζικά προωθούμενο και υποστηριζόμενο από την κυρίαρχη κουλτούρα μας. Έχετε θεωρήσει ποτέ ότι το αλκοόλ είναι ένα επιδέξιο εργαλείο των υποστηρικτών της Μήτρας (Matrix: παγκόσμιο πρόγραμμα ελέγχου και καταπίεσης μυαλού) για να κρατήσει τους ανθρώπους σε μια πορεία αποδυνάμωσης και ασθένειας;

Καθώς προσπαθούμε να θεραπεύσουμε, να ξυπνήσουμε και να μεταμορφώσουμε τον κόσμο μας - προσεύχομαι να κατανοήσουμε το βρώμικο κόλπο που παίζεται στην ανθρωπότητα σε σχέση με το αλκοόλ. Οι μη-καλοπροαίρετες δυνάμεις ήθελαν να μας κρατήσουν καταπιεσμένους, αδύναμους και κοιμισμένους.

Πόσοι από εμάς έχουμε δει οικογένειες να διαλύονται και ζωές να χάνονται λόγω του αλκοόλ και του αλκοολισμού;

Πιστεύετε ότι μας κάνει πιο έξυπνα ή υγιέστερα ή γενικότερα καλύτερα άτομα;

 Ήρθε η ώρα να αλλάξετε τα πράγματα.

Ας αντικαταστήσουμε την αχαλίνωτη κατάχρηση αλκοόλ με περισσότερες πρακτικές και δραστηριότητες βελτίωσης της υγείας και να μάθουμε πώς να ζούμε αφυπνισμένες και ενδυναμωμένες ζωές!

Πριν κλείσω αυτό το γράψιμο, θέλω να μοιραστώ λίγο περισσότερο με την ιστορία της λέξης αλκοόλ. Υπήρξαν μερικοί άνθρωποι που εξετάζουν την ετυμολογία και ανακαλύπτουν αυτήν την εξήγηση:

«Αλκοόλ (ουσ.) - 1540 (αρχές 15ου αιώνα ως alcofol), «λεπτή σκόνη που παράγεται με εξάχνωση», από τη Μεσαιωνική Λατινική αλκοόλη «κονιοποιημένο μετάλλευμα από αντιμόνιο», από την αραβική al-kuhul "kohl" «λεπτή μεταλλική σκόνη με την οποία σκουραίνουν τα βλέφαρα», από το "kahala" «να λεκιάσει, να ζωγραφίσει».

Ο Παράκελσος (1493-1541) χρησιμοποίησε τη λέξη για να αναφέρει μια λεπτή σκόνη αλλά και ένα πτητικό υγρό. Μέχρι τη δεκαετία του 1670 χρησιμοποιήθηκε στα αγγλικά για "οποιαδήποτε εξουθενωμένη ουσία, το καθαρό πνεύμα οτιδήποτε", συμπεριλαμβανομένων των υγρών. Η έννοια του "συστατικού που προκαλεί μέθη σε έντονο ποτό" καταγράφεται για πρώτη φορά το 1753, συντομογραφία αλκοόλης οίνου, η οποία επεκτάθηκε σε "τοξικό στοιχείο σε ζυμωμένα ποτά". Στη βιολογική χημεία η λέξη επεκτάθηκε το 1850 στην τάξη των ενώσεων του ίδιου τύπου όπως αυτό.

Μετά από περαιτέρω έρευνα, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι στην αρχαία Αίγυπτο, τα μάτια τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών ήταν επενδεδυμένα επάνω και κάτω με μια παχιά μαύρη σκόνη γνωστή ως kohl, kajal ή mesdemet. Το περιγραφέν μάτι έμοιαζε με το αμυγδαλωτό μάτι του θεού γερακιού Horus που παρατηρήθηκε στο γλυφικό Μάτι του Ώρος. Πιστεύεται ότι αυτό το σχήμα επικαλείται την προστασία του Θεού και αποφεύγει τα κακά πνεύματα.

Ωστόσο, αν σκάψετε βαθύτερα, όπως ένας πραγματικός επιστήμονας, ερευνητής ή αναζητητής της αλήθειας, θα ανακαλύψετε αυτά τα ενδιαφέροντα γεγονότα:

Η Dr. Rachel Hajar, μια σύγχρονη συντάκτρια, συγγραφέας και ιατρικός σύμβουλος, ενώ ερευνούσε ένα άρθρο σχετικά με το αλκοόλ για το online ιατρικό περιοδικό της, βρήκε πρόσθετα νοήματα στα αρχαία αραβικά κείμενα.

Αλ Κολ (Al Kol): Τζίνι (Genie-Djin) δαίμονας ή πνεύμα που παίρνει ποικίλα σχήματα ή ένα υπερφυσικό πλάσμα στην αραβική μυθολογία.

Αλ (Al): Κάθε φάρμακο ή ουσία που αφαιρεί το μυαλό ή το καλύπτει.

Η λέξη αλκοόλ συνδέεται επίσης με το σταθερό αστέρι στην αστρονομία γνωστό ως Algol - επίσης γνωστό ως "το κεφάλι του δαίμονα".

Η τρέχουσα αραβική ονομασία για το αλκοόλ (αιθανόλη) είναι الغول al-ġawl – με σωστή έννοια "πνεύμα" ή "δαίμονας".

Δεν είναι τυχαίο ότι η λέξη οινόπνευμα στην ελληνική γλώσσα είναι σύνθετη που περιέχει τη λέξη πνεύμα, ενώ συχνά στην αγγλική αναφέρεται ως spirit (πνεύμα). Υπάρχει ένα βαθύ ιστορικό πίσω από αυτή τη μεθυστική ουσία. Υπάρχουν στρώματα πληροφοριών σε ολόκληρο τον πολιτισμό μας, μερικές φορές πρέπει να κοιτάξουμε κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων για να βρούμε την πληρότητα της αλήθειας. Σας ενθαρρύνω να εξετάσετε βαθιά τις πληροφορίες που μοιράζονται εδώ, να εξετάσετε τις επιπτώσεις του αλκοόλ στη ζωή σας, στη ζωή των ανθρώπων που γνωρίζετε και στην κοινωνία γενικότερα. Δημιουργήστε συνειδητές, ενημερωμένες και βελτιωτικές για την υγεία αποφάσεις. Όσο περισσότεροι άνθρωποι αφυπνίζονται στην αλήθεια και αναζητούν υγεία και απελευθέρωση από τις ατζέντες ελέγχου του νου, τόσο πιο πιθανό είναι να κάνουμε θετικές αλλαγές και να συν-δημιουργήσουμε έναν κόσμο που αισθανόμαστε καλά για να ζούμε.

Πίστη, βίωμα και εμπειρία

Οι περισσότεροι πιστοί θεωρούν τη θρησκευτικότητά τους βίωμα. Ακούγεται πολλές φορές από τα χείλη τους η φράση «Δεν μπορείς να καταλάβεις γιατί δεν το έχεις ζήσει ή αν δεν πιστέψεις δεν μπορείς να ξέρεις» και οι φράσεις αυτές είναι πέρα για πέρα ειλικρινείς. Ειλικρινείς, αλλά και απολύτως προσωπικές, όπως άλλωστε κανείς από όλους εκείνους που θετικά ισχυρίζονται, δεν το αρνείται.

Πώς νιώθει όμως κάποιος κάτι το οποίο δεν περιγράφεται με λόγια;

Πρώτα απ’ όλα οφείλει να είναι σίγουρος για αυτό το οποίο πιστεύει.

Πώς σιγουρεύεται;

Η σιγουριά έρχεται με τον καιρό. Αν προϋπάρχει η ανάλογη έφεση, πολύ εύκολα. Προσχωρεί στο δόγμα οικειοθελώς. Αν όχι, με συνεχή διδασκαλία, κατήχηση από νηπιακή ηλικία. καθώς οι πιστοί γονείς (καλοπροαίρετα για κάθε θρησκεία) δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη. Στην διαδικασία της πειθούς κατατίθενται τα θαύματα ως αδιάσειστα επιχειρήματα και ακολουθεί αν δεν πείσουν κι αυτά, ο τρόμος της τιμωρίας.

Το παιδί δεν θέλει και πολύ...

Κατόπιν αυτών ο νους του πεπεισμένου πλέον ανθρώπου υποβάλλεται, τροφοδοτείται από ευεργετικές ιδέες οι οποίες εδρεύουν κυρίως στη σιγουριά της αλήθειας της πίστης του. Επιθυμώ και αισθάνομαι.

Αυτή η υπερβατική αίσθηση ευφορίας που συντελείται στον νου, η ταύτιση αν προτιμάτε με το υπερφυσικό, προκαλείται μέσα από μια ισχυρή προσωπική θέληση με την αρωγή μιας απαράμιλλης σιγουριάς περί του ''υπαρκτού θείου''. Οι πράξεις του υποκειμένου από μόνες τους δεν έχουν τη δύναμη να προκαλέσουν τίποτα αν δεν συνοδεύονται από την πεποίθηση πως Κάποιος τις παρακολουθεί, τις αξιολογεί τις εγκρίνει και τις ανταμείβει. Το εάν πράγματι υπάρχει αυτός ο Κάποιος και το αν ενδιαφέρεται (εάν υπάρχει) δεν έχει επί της οσίας καμία απολύτως σημασία διότι όλη η διαδικασία συντελείται στον νου και μόνον εκεί. Η ευδαίμονη κατάσταση εκεί γεννάται κι εκεί ευεργετεί. Το θείο ασφαλώς και δεν οφείλει να είναι υπαρκτό, αρκεί η πίστη των πιστών σε αυτό. (πολλοί θα διαφωνήσουν, αναμενόμενο διότι εάν δεν διαφωνούσαν δεν θα πίστευαν...)

Η αίσθηση που βιώνεται από τον πιστό, είναι πραγματική; Ασφαλώς και είναι, αφού βιώνεται. Το ερέθισμα όμως που προκάλεσε την αίσθηση αυτή μπορεί κάλλιστα να είναι απατηλό, προσωπικό, αποτέλεσμα καθαρό μιας υποβολής, ακόμα και μιας εμπειρίας η οποία μπορεί από υπερβολική πίστη να θεωρηθεί θαύμα. (Ως θαύμα –να θυμίσω- θεωρείται από τους πιστούς εκείνο που συμβαίνει στη φύση και δεν μπορεί η επιστήμη να εξηγήσει. Χονδρικά θα πρέπει να επισημάνουμε πως στις απαρχές του κόσμου συνέβαιναν περισσότερα θαύματα π.χ. βροντές αστραπές, ηλιακές εκλείψεις κ.ά.)

Μπορούμε άραγε να βασιστούμε στις αισθήσεις μας;

Αυτό είναι ένα ερώτημα το οποίο απαντάται εύκολα: Ασφαλώς και όχι.

Κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να φέρει αντίρρηση στο ότι οι αισθήσεις μας είναι απατηλές. Ως πρώτο επιχείρημα αναφέρεται το ξύλο που μπαίνει στο νερό και φαίνεται σπασμένο και τελευταίο το ότι το ίδιο πράγμα-γεγονός ποτέ δεν ερμηνεύεται απολύτως όμοια από δεύτερο (καλοπροαίρετο) άτομο, πόσο μάλλον από τρίτο, τέταρτο και πάει λέγοντας... Ακόμα και κάποια φωτογραφία η οποία έχει αντικειμενική ‘αξία’ και σταθερή ‘ποιότητα’ θα ερμηνευθεί διαφορετικά από τον καθένα. Θα δοθούν επ’ αυτής επεξηγήσεις εστιαζόμενες σε διαφορετικά σημεία ενδιαφέροντος.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Οι απαντήσεις είναι προφανείς στους πολλούς, όχι όμως σε όλους. 

Από τη γέννησή του ο καθένας από εμάς κληρονομεί ένα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης. Ο τρόπος αυτός αργότερα καλλιεργείται, 'προγραμματίζεται' -αν θέλετε-, από τις προσωπικές μοναδικές επιρροές του. Γονείς, φίλοι, υπόλοιπος κοινωνικός περίγυρος και προπάντων δάσκαλοι. Το νεαρό άτομο μαθαίνει το τι είναι σωστό και τι λάθος από τους ανθρώπους (κατά κανόνα) που εμπιστεύεται. Κάποιες ορμέμφυτες ροπές επιτείνονται, άλλες αλλάζουν διαδρομές προς οπουδήποτε -αδιάφορο επί του παρόντος-. Ο καθένας από εμάς είναι αποτέλεσμα των εμπειριών του (των ερμηνευμένων ασφαλώς κατά το δοκούν) οι οποίες είναι κατά κύριο λόγο, σύννομες των ιδεών του.

Έπειτα από αυτά καταλαβαίνουμε πως δυο όμοιοι άνθρωποι δεν υπάρχουν, όμως υπάρχουν ομάδες ανθρώπων οι οποίες βασίζονται σε όμοια σκεπτικά, ομάδες, που έχουν όμοιες τάσεις, Αυτές αλληλοεπηρεάζονται-αλληλεπιδρούν με αποτέλεσμα οι ιδέες του ενός, αυξάνουν τις τάσεις του δεύτερου και του δεύτερου εν συνεχεία τις ήδη αυξημένες του πρώτου, έτσι δημιουργείται ένα κίνημα θα λέγαμε (ειλικρινές παρ’ όλα αυτά στο σύνολό του) αλλά που αλήθεια του, θα παραμένει υποκειμενική ως η αλήθεια της συγκεκριμένης ομάδας. Ως η αλήθεια που επιθυμεί διακαώς να δει και αυτό διότι ειλικρινώς πιστεύει ως τη μόνη αδιάψευστη. Τη μόνη πραγματική, η οποία και είναι αδιαμάχητη. Π.χ. Έχει κάποιος ένα ραντεβού και την ίδια ημέρα βρέχει. Το ραντεβού αναβάλλεται. Ο πιστός θεωρεί πως με τη βροχή ο θεός τον προφύλαξε από κάτι κακό που θα μπορούσε ενδεχομένως να του συμβεί. Αυτή η σιγουριά όσο αστεία κι αν μοιάζει σε όλους τους υπόλοιπους, παραμένει ακλόνητη σε εκείνον που θαρρεί πως μια ανώτερη δύναμη τον προστατεύει, τον τιμωρεί ή τον ανταμείβει. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος ασφαλώς και βιώνει όλα εκείνα που ο νους του επιτάσσει…

Η αλήθεια λοιπόν του ανθρώπου αυτού, ή της ομάδας των ανθρώπων αυτών δεν έχει όπως εύκολα μπορεί κάποιος να αντιληφθεί, καμία σχέση με την καθολική αλήθεια ή την πραγματικότητα όπως θα φαινόταν αυτή σε κάποιον τρίτο παρατηρητή έξω από τον δικό μας πλανήτη. (πιο αμερόληπτο διαμεσολαβητή δεν μπορώ να βρω)

Το βίωμα της πίστης του ενός (ή της ομάδας των πολλών) αδυνατεί να υποχρεώσει μετερχόμενο ως επιχείρημα, τις γνώμες των υπολοίπων διότι βασίζεται -όπως είπαμε- σε απολύτως προσωπικές, εμπειρίες οι οποίες αποτελούν απόδειξη μόνο σε εκείνους που κατά μόνας τις βίωσαν λόγω επιθυμιών, προσωπικών ιδεοληψιών, καταβολών, φυσικών ροπών αλλά κυρίως επιρροών.

Μπορούμε σε σύνολο ανθρώπων, να δεχθούμε ως αληθές μονάχα εκείνο το οποίο επιστημονικά τεκμηριώνεται και επαληθεύεται. Ο λόγος απλός: Ο νους ακόμα και του πιο έξυπνου ανθρώπου θα δει και θα ερμηνεύσει εκείνα τα οποία το υποσυνείδητο, η ροπή, η θέληση και η πίστη σε οτιδήποτε θα υποδείξει, άρα εσαεί θα παραμένει η επιστημονική απόδειξη η μόνη υπερκομματική κατακλείδα.

Πως δημιουργήθηκε αυτό το υποσυνείδητο; Το είπαμε. Τόσο από τις επιρροές, (διδασκαλίες-κατηχήσεις) όσο και από τις φυσικές ροπές του ενός εκάστου (εφέσεις) εξ’ ημών. Ένθεν κακείθεν καθώς το κάθε φαινόμενο θα ερμηνεύεται διαχρονικά από τους πάντες κατά το δοκούν.

Η επιστημονική τεκμηρίωση καταφτάνει ως ο μόνος δικαστής. Ποιος άλλος άραγε θα μπορούσε να είναι; Η γνώμη του (ατόμου ή της ομάδας) η προερχόμενη από προσωπικές εμπειρίες ή ακόμα χειρότερα πίστεις; Πόσες άραγε διαφορετικές υπάρχουν, όλες οι μόνες ορθές σύμφωνα με τη γνώμη των θιασωτών τους.

Όσοι λοιπόν θέλουν αποδέχονται την επιστήμη ως κριτή, οι υπόλοιποι (δικαίωμά τους) πιστεύουν εκείνα που για τους δικούς τους λόγους επιθυμούν να πιστεύουν και τους ξεκουράζουν.

Γιατί λύνονται μόνα τους τα κορδόνια των παπουτσιών;

Την επόμενη φορά που τα κορδόνια των παπουτσιών σας θα λυθούν ξανά από μόνα τους, παρηγορηθείτε με τη σκέψη ότι έχετε να αντιμετωπίσετε ανώτερες δυνάμεις της φύσης. Αυτό είναι το «μήνυμα» μιας νέας μελέτης Αμερικανών επιστημόνων, οι οποίοι πιστεύουν ότι έλυσαν το μυστήριο του γιατί τα κορδόνια, ακόμη και αν τα δέσεις καλά, θα βρουν τρόπο να λυθούν.

Σύμφωνα με την μελέτη -την πρώτη του είδους της- επί το έργον βρίσκονται δύο δυνάμεις, που συνωμοτούν για να σας εκνευρίσουν ή να σας κάνουν να παραπατήσετε. Από τη μία, είναι η δύναμη του ποδιού που πιέζει το έδαφος και σταδιακά χαλαρώνει τον κόμπο και, από την άλλη, μια δεύτερη δύναμη που προκαλείται από την κίνηση του ποδιού μπρος-πίσω και η οποία δρα στις άκρες των κορδονιών. Από κοινού, οι δύο δυνάμεις, σαν ένα αόρατο χέρι, μπορούν να λύσουν τους κόμπους ακόμη και μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα.

Οι ερευνητές της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, με επικεφαλής τον Κρίστοφερ Ντέϊλι-Ντάϊαμοντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Proceedings of the Royal Society A» της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας, χρησιμοποίησαν μια κάμερα αργής κίνησης για να μελετήσουν μια σειρά από πειράματα με κόμπους κορδονιών. Ένας ερευνητής φορούσε αθλητικά παπούτσια και έτρεχε πάνω σε ένα διάδρομο γυμναστικής, ενώ οι άλλοι κινηματογραφούσαν σε «σλόου μόσιον» το λύσιμο των κορδονιών.

Διαπιστώθηκε ότι όταν κανείς περπατά γρήγορα ή τρέχει, το πόδι του χτυπά το έδαφος με δύναμη επταπλάσια της βαρύτητας. Αντιδρώντας σε αυτή τη δύναμη, ο κόμπος των κορδονιών αρχικά τεντώνεται και μετά χαλαρώνει. Αφού ο κόμπος έχει χαλαρώσει, το πόδι που πηγαίνει πέρα-δώθε καθώς κινείται, ασκεί μια δεύτερη δύναμη αδράνειας στις ελεύθερες άκρες των κορδονιών, πράγμα που οδηγεί στο γρήγορο ξεδέσιμό τους ακόμη και με δύο δρασκελιές.

Τα πειράματα έδειξαν ότι μερικά κορδόνια είναι δυσκολότερο από άλλα να λυθούν, αλλά όλα στο τέλος μπορεί να ξεδεθούν από τις ίδιες φυσικές δυνάμεις. Εννοείται ότι όσο πιο σφιχτά δέσει κανείς τα κορδόνια του, τόσο πιο δύσκολα αυτά θα λυθούν. Αλλά μπορούν τελικά να λυθούν.
 

Οι διαστημικοί σταθμοί γύρω από τη Γη και τη Σελήνη ετοιμάζονται για τα επόμενα χρόνια

Οι παρακάτω αποστολές έχουν σχεδιαστεί από κράτη και ιδιωτικές εταιρείες τόσο γύρω από τη Γη όσο και από τη Σελήνη.

 

– Deep Space Gateway (ΗΠΑ): Αν και μικρότερος από τον ISS, θα βρίσκεται πολύ μακρύτερα, καθώς θα τεθεί σε τροχιά όχι γύρω από τη Γη αλλά από τη Σελήνη. Όπως λέει και το όνομά του («Πύλη Βαθέος Διαστήματος»), θα είναι το εφαλτήριο όχι μόνο για τις επανδρωμένες αποστολές στο φεγγάρι, αλλά πολύ μακρύτερα, στον ‘Αρη και ακόμη παραπέρα. Θα δημιουργηθεί από την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και με άλλες χώρες (μάλλον όμως όχι και με τις 15 που σήμερα συνεργάζονται στον ISS). Το πρώτο τμήμα του σχεδιάζεται να εκτοξευθεί το 2022 και -μετά από τις κατάλληλες προσθήκες- όλος ο σταθμός σχεδιάζεται να είναι έτοιμος έως το 2025. Δεν θα είναι μόνιμα επανδρωμένος όπως ο ISS, αλλά θα δέχεται αστροναύτες μια φορά το χρόνο.

– Κινεζικός Διαστημικός Σταθμός: Μετά την καταστροφή του «Ουράνιου Παλατιού-1», οι Κινέζοι σχεδιάζουν ένα μεγαλύτερο επανδρωμένο διαστημικό σταθμό βάρους 80 έως 100 τόννων, δηλαδή περίπου το ένα πέμπτο του ISS και ανάλογο με τον «μακαρίτη» ρωσικό MIR. Η εκτόξευση του κεντρικού θαλάμου Τιανχέ-1 («Αρμονία των Ουρανών») προγραμματίζεται για το 2019. Σταδιακά θα προστεθούν και άλλες επιμέρους μονάδες και θάλαμοι (modules), με στόχο ο σταθμός να λειτουργήσει κανονικά από το 2022. Θα είναι ο τρίτος κινεζικός σταθμός μετά τους Τιανγκόνγκ-1 και 2 (ο πρώτος καταστράφηκε, ενώ ο δεύτερος είχε εκτοξευθεί το 2016 και ακόμη βρίσκεται σε τροχιά). 

 

– Ρωσικό Διαστημικό Ξενοδοχείο στον ISS: Το 2017 η Ρωσική Διαστημική Υπηρεσία Roscosmos και η ρωσική διαστημική εταιρεία RSC Energia ανακοίνωσαν ότι σχεδιάζουν να προσθέσουν ένα πεντάστερο ξενοδοχείο στον ISS βάρους 20 τόννων και μήκους 15,5 μέτρων. Θα είναι μια αυτόνομη μονάδα που θα προσδεθεί στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, διαθέτοντας μεγάλα παράθυρα για εντυπωσιακή θέα, γυμναστήριο, ασύρματη πρόσβαση στο διαδίκτυο κ.α. Θα παρέχει επίσης -υπό την εποπτεία ρώσων κοσμοναυτών- διαστημικούς περιπάτους στους πελάτες, οι οποίοι θα πρέπει να πληρώνουν γύρω στα 60 εκατομμύρια δολάρια. Η εκτόξευση του πρώτου θαλάμου του ξενοδοχείου προγραμματίζεται για το 2021, εφόσον όντως το σχέδιο προχωρήσει, κάτι που δεν είναι απολύτως βέβαιο ακόμη. Θα είναι η επιστροφή της Ρωσίας στο διαστημικό τουρισμό, καθώς μεταξύ 2001-2009 επτά ιδιώτες είχαν κάνει με ρωσικούς πυραύλους «Σογιούζ» οκτώ τουριστικά ταξίδια στον ISS, πληρώνοντας ο καθένας 20 έως 40 εκατομμύρια δολάρια.

 

– Ιδιωτικός διαστημικός σταθμός Aurora Station (ΗΠΑ): Η αμερικανική εταιρεία Orion Span σχεδιάζει να κατασκευάσει και να θέσει σε τροχιά γύρω από τη Γη ένα ιδιωτικό σταθμό-ξενοδοχείο έως το τέλος του 2021, σε απόσταση περίπου 360 χιλιομέτρων, λίγο χαμηλότερα από τον ISS που βρίσκεται στα 400 χιλιόμετρα. Η διαμονή για ένα βράδυ θα κοστίζει 792.000 δολάρια και για 12 μέρες 9,5 εκατομμύρια δολάρια. Η Orion κατασκευάζει το διαστημικό ξενοδοχείο ήδη στο Χιούστον του Τέξας, χρησιμοποιώντας και μηχανικούς που είχαν συμμετάσχει στην κατασκευή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ο σταθμός-ξενοδοχείο Aurora (Αυγή) θα έχει διαστάσεις 13,3 επί 4,3 μέτρων και διαθέσιμο χώρο για τους επιβάτες 160 κυβικών μέτρων (έναντι 916 κυβικών μέτρων του ISS). Θα μπορεί να φιλοξενήσει τέσσερις πελάτες-τουρίστες και δύο μέλη πληρώματος, πιθανότατα πρώην αστροναύτες. Αν τα πράγματα πάνε καλά, το ξενοδοχείο θα μπορεί να μεγαλώνει με την προσθήκη νέων χώρων.

 

– Ιδιωτικός διαστημικός σταθμός Axiom (ΗΠΑ): Η αμερικανική εταιρεία Axiom Space σχεδιάζει και αυτή να θέσει σε τροχιά γύρω από τη Γη ένα εμπορικό διαστημικό σταθμό. Τα πρώτα τμήματα του σταθμού προγραμματίζεται να εκτοξευθούν το 2020 και αρχικά θα είναι προσδεμένα στον ISS. Όταν ο τελευταίος κλείσει (το 2024 ή 2028), ο Axiom θα αυτονομηθεί και θα κατέβει σε χαμηλότερη τροχιά. Θα λειτουργεί τόσο ως ξενοδοχείο για διαστημικούς τουρίστες, όσο και ως βάση για την παραγωγή μέσω τρισδιάστατης εκτύπωσης διαφόρων αντικειμένων όπως μικρών δορυφόρων. Μερικά προϊόντα της θα επιστρέφουν στη Γη και θα είναι περιζήτητα, π.χ. οπτικές ίνες που δεν θα έχουν καθόλου ελαττώματα, επειδή θα έχουν κατασκευασθεί σε συνθήκες χαμηλής βαρύτητας.

 

– Ιδιωτικός διαστημικός σταθμός Β330 (ΗΠΑ): Η επίσης αμερικανική Bigelow Αerospace του επιχειρηματία Ρόμπερτ Μπιγκέλοου ετοιμάζει ένα πρωτότυπο αυτόνομο σταθμό που θα διαφέρει από κάθε άλλο, επειδή θα είναι φουσκωτός. Τα τοιχώματά του θα έχουν πάχος περίπου 35 εκατοστών και θα παρέχουν αυξημένη προστασία έναντι της διαστημικής ακτινοβολίας και των δυνητικά επικίνδυνων θραυσμάτων σε σχέση με τον ISS. Θα έχει επίσης περισσότερους διαθέσιμους χώρους, καθώς ο σταθμός θα αποτελείται από δύο ενωμένες φουσκωτές μονάδες, η κάθε μία μήκους 17 και πλάτους επτά μέτρων. Στην πορεία ο σταθμός μπορεί να επεκταθεί με την προσθήκη και άλλων φουσκωτών θαλάμων, η κατασκευή των οποίων ήδη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Η εταιρεία έχει συνάψει συμφωνία με την αμερικανική United Launch Alliance για να εκτοξευθεί ο σταθμός μάλλον το 2022 ή 2023 και να τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη.

 

– Virgin Galactic (ΗΠΑ): Η εταιρεία του Ρίτσαρντ Μπράνσον δεν σχεδιάζει μόνιμο διαστημικό σταθμό, αλλά ετοιμάζει πιο σύντομες και χαμηλές τουριστικές πτήσεις στο διάστημα (με κόστος περίπου 250.000 ανά άτομο). Προ ημερών δοκίμασε με επιτυχία στις ΗΠΑ το νέο πυραυλοκίνητο διαστημοπλάνο της VSS Unity, τέσσερα περίπου χρόνια μετά την μοιραία πτήση του προκατόχου του, του VSS Enterprise, που είχε συντριβεί σκοτώνοντας τους δύο πιλότους του και αναγκαστικά καθυστερώντας τα σχέδια της εταιρείας.

Στωικισμός και θρησκεία

Ο Στωικισμός αποτελεί μία σημαντική φιλοσοφική σχολή των Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών χρόνων (300 π.Χ. – περίπου 250 μ.Χ.), η οποία ιδρύθηκε στην Αθήνα από τον Ζήνωνα τον Κιτιέα με κέντρο την «Ποικίλη Στοά» από όπου και πήρε το όνομά της η Σχολή. Κατά τους Στωικούς, η ανθρώπινη φύση είναι τμήμα της παγκόσμιας φύσης, η οποία καθοδηγείται και κυβερνάται από τον συμπαντικό νόμο της Λογικής. Ο άνθρωπος, ως έλλογο ον, συγγενεύει όχι μόνο με τα άλογα ζώα αλλά και με τους Θεούς και πέραν του ενστίκτου διαθέτει και ηθική αίσθηση. Κύριο ζητούμενο του βίου είναι συνεπώς το να ζει κάποιος σύμφωνα με την φύση του, η οποία για τον άνθρωπο, μέσω της λογικότητάς του (στα λατινικά ratio), ωθεί προς την Αρετή, άρα το «κατά Φύσιν ζην» σημαίνει «κατ’ Αρετήν ζην». Η Αρετή είναι το μόνο αγαθό και μόνο από αυτήν εξαρτάται η ευημερία. Όλα τα υπόλοιπα πράγματα, ευχάριστα ή δυσάρεστα, στερούνται αξίας, είναι «αδιάφορα». 

 

Σύμφωνα με τον στωικισμό, καθήκον του ανθρώπου είναι να θέσει τον εαυτό του σε αρμονία με το Σύμπαν, το οποίο, ως λογικό και αγαθό, τού μεταφέρει τις ιδιότητές του. Με το να βλάπτει κανείς τους άλλους για το υποτιθέμενο ατομικό του συμφέρον, υπονομεύει κατ’ ουσίαν την ίδια του την φύση. Ο στωικός δεν αρνείται τον κόσμο των θνητών πραγμάτων, ούτε όμως και εξαρτάται από αυτόν, απλώς ζει ατάραχα μέσα του ενώ, σε αντίθεση προς την απόσυρση των επικουρείων, συμμετέχει σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής ζωής (λ.χ. πολιτική, οικογένεια, κ.λ.π.).

 

Κατά τους στωικούς, οι άνθρωποι συνδέονται μεταξύ τους μέσω της κοινής λογικής φύσης τους, η αγάπη και προσφορά για την πατρίδα είναι το πρώτο βήμα της αγάπης και της προσφοράς για την μεγάλη πατρίδα όλων μας, την «κοσμόπολι» της ανθρωπότητας και του Σύμπαντος (που κυβερνάται από αιώνιους και αμετάβλητους φυσικούς νόμους), ένας τεράστιος αριθμός πραγμάτων που οι άνθρωποι αποδέχονται από ένστικτο, μπορεί να αποδειχθεί και με την Λογική, ο συμμερισμός των άλογων συναισθημάτων δεν είναι επιθυμητός, το δίκαιο είναι θέμα όχι άποψης αλλά φύσης, ο βίος καθορίζεται από την Ειμαρμένη και, φυσικά, η Μαντική ευσταθεί. Οι Θεοί εφορεύουν στην τάξη του Κόσμου και αποτελούν πληθύνσεις μίας αρχικής πολυώνυμης θείας οντότητας, «ζώου λογικού, τελείου και νοερού», που εισδύει παντού και παίρνει τα χαρακτηριστικά του κάθε στοιχείου με το οποίο έρχεται σε επαφή. Νόμος όλων των πραγμάτων είναι η Ειμαρμένη, μία ταυτόχρονα φυσική και θεϊκή οργανωτική δύναμη του Κόσμου, που αποτελεί τον Λόγο και την νομοτέλεια του Παντός, δύναμη που διατηρεί και διατηρείται κυβερνώντας και περιλαμβάνοντας τα ενάντια.

 

Σε αντίθεση προς τους επικούρειους, οι στωικοί δέχονται σε επίπεδο Θρησκείας την προσευχή και την λατρευτική πράξη, μόνο όμως όταν το περιεχόμενό τους βρίσκεται σε συμφωνία με την Μοίρα (Σενέκας, «Naturales Quaestiones», 2. 37 και 5. 25). Η προσευχή δεν μπορεί να αλλάξει τα γεγονότα, μπορεί ωστόσο να φέρει στον άνθρωπο την ορθή πνευματική κατάσταση σε σχέση με αυτά (Μάρκος Αυρήλιος, 9. 40), ενώ ως καλύτερη μορφή λατρείας των Θεών ορίζεται η κατανόηση και μίμηση της αγαθότητάς τους (Σενέκας, «Επιστ.» 95. 47 – 50).

 

Όπως και στον Επικουρισμό, η πιθανότητα προσωπικής αθανασίας (με εξαίρεση την θέση του Ποσειδωνίου, της Μέσης Στοάς) απορρίπτεται.