ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ - Σαμία (687-712)

ΠΑ. ἤν· χλαμὺς πάρεστιν αὕτη καὶ σπάθη· ταυτὶ λαβέ.
(ΜΟ.) δεῦρο δός. τῶν ἔνδον οὐθείς σ᾽ εἶδεν; (ΠΑ.) οὐθείς. (ΜΟ.) οὐδὲ εἷς
παντελῶς; (ΠΑ.) οὔ φημι. (ΜΟ.) τί λέγεις; ἀλλά σ᾽ ὁ Ζεὺς ἀπολέσαι.
690 (ΠΑ.) πρόαγ᾽ ὅποι μέλλεις· φλυαρεῖς. (ΔΗ.) εἶτα ποῦ ᾽στιν, εἰπέ μοι;
παῖ, τί τοῦτο; (ΠΑ.) πρόαγε θᾶττον. (ΔΗ.) ἡ στολὴ τί β[ούλετα]ι;
τί τὸ πάθος; μέλλεις ἀπαίρειν, εἰπέ μ[οι;
(ΠΑ.) ὡς ὁρᾷς ἤδη βαδίζει κἄστιν ἐν ὁδῷ. [νῦν δὲ δεῖ
κἀμὲ τοὺς ἔνδον προσειπεῖν· ἔρχο[μ᾽ ἤδη. [ΔΗ.] Μοσχίων,
695 ὅτι μὲν ὀργίζει, φιλῶ σε, κοὐχ[
εἰ λελύπησαι γὰρ ἀδίκως αἰτίαν σ[χὼν
ἀλλ᾽ ἐκεῖν᾽ ὅμως θεώρει· τίνι πικρὸ[ς σύ γ᾽ εἶ; πατρί;
εἰμὶ γὰρ πατήρ· ἐ[γώ ποτ᾽ ἀν]αλαβών σε παιδίον
ἐξέθρεψ᾽ εἴ σο[ι] χ[ρόνος τι]ς γέγονεν ἡδὺς τοῦ βίου,
700 τοῦτόν εἰμ᾽ ὁ δοὺς [ἐγώ σοι], δι᾽ ὃν ἀνασχέσθαι σ᾽ ἔδει
καὶ τὰ λυπήσαντα [παρ᾽ ἐ]μοῦ καὶ φέρειν τι τῶν ἐμῶν
ὡς ἂν ὑόν. οὐ δικαίως ᾐτιασάμην τί σε·
ἠγνόησ᾽, ἥμαρτον, ἐμάνην. ἀλλ᾽ ἐκεῖν᾽ ὅρ[α συ νῦν,
εἴς γε τοὺς ἄλλους ἁμαρτὼν σοῦ πρόνοιαν ἡλίκη[ν
705 ἔσχον, ‹ἐν› ἐμαυτῷ τ᾽ ἐτήρουν τοῦθ᾽ ὃ δή ποτ᾽ ἠγνόουν
οὐχὶ τοῖς ἐχθροῖς ἔθηκα φανερὸν ἐπιχαίρειν· σὺ δὲ
τὴν ἐμὴν ἁμαρτίαν νῦν ἐκφέρεις καὶ μάρτυρας
ἐπ᾽ ἐμὲ τῆς ἐμῆς ἀνοίας λαμβάνεις. οὐκ ἀξιῶ,
Μοσχίων. μὴ μνημονεύσῃς ἡμέραν μου τοῦ βίου
710 μίαν ἐν ᾗ διεσφάλην τι, τῶν δὲ πρόσθεν ἐπιλάθῃ.
πόλλ᾽ ἔχων λέγειν ἐάσω· καὶ γὰρ οὐ καλῶς ἔχει
πατρὶ μόλις πιθέσθ᾽, ἀκριβῶς ἴσθι, τὸ δ᾽ ἑτοίμως καλόν.

***

ΠΑΡ. Νά λοιπόν, η χλαμύδα και το σπαθί είναι δω. Πάρε τα.
ΜΟΣ. Δώσ᾽ τα μου εδώ. Από τους μέσα κανένας δε σε είδε;
ΠΑΡ. Κανένας. ΜΟΣ. Κανένας εντελώς; ΠΑΡ. Είπα κανένας.
ΜΟΣ. Τί λες; Που να σε κάψει ο Δίας.
690 ΠΑΡ. Ξεκίνα για κει που πας. Άσε τις φλυαρίες. ΔΗΜ. Και πού είναι,
δε μου λες; Μπα! τί είν᾽ αυτό; ΠΑΡ. Προχώρα γρήγορα. ΔΗΜΕ. Τί σημαίνει
αυτή η αμφίεση; Τί έπαθες; Φεύγεις για ταξίδι,
δε μου λες, Μοσχίων; ΠΑΡ. Όπως βλέπεις, ξεκίνησε κιόλας κι είναι
στον δρόμο. Πρέπει τώρα κι εγώ ν᾽ αποχαιρετήσω τους μέσα. Πηγαίνω.
695 ΔΗΜ. Μοσχίων, καταλαβαίνω, αγαπητό μου παιδί,
την οργή σου και τη στενοχώρια σου, που άδικα
κατηγορήθηκες. Αλλά για σκέψου αυτά. Σε ποιόν
συ είσαι εχθρικός; Στον πατέρα σου; Γιατί είμαι
πατέρας σου. Εγώ σε πήρα από παιδάκι και σε μεγάλωσα.
Αν έζησες ευτυχισμένες ημέρες, εγώ στις έδωσα.
700 Γι᾽ αυτές έπρεπε ν᾽ ανεχτείς και τα δυσάρεστα από μένα
και να με βοηθήσεις στις δυσκολίες μου σαν γιος.
Σε κατηγόρησα άδικα. Δεν ήξερα, έκανα λάθος,
παραφέρθηκα. Αλλά πρόσεξε τώρα συ αυτό: όταν
φέρθηκα άδικα στους άλλους, πόσο πολύ φρόντισα
για σένα και κρατούσα μέσα μου μυστικές τις τότε
705 υποψίες μου. Δεν τις φανέρωσα στους εχθρούς μας να χαρούν.
Αλλά τώρα συ φανερώνεις το λάθος μου και κάνεις μάρτυρες
εναντίον μου της τρέλας μου. Δεν μου αξίζει αυτό,
Μοσχίων. Μη θυμάσαι μία ημέρα της ζωής μου, που σ᾽ αυτή
έκανα κάποιο σφάλμα, και μη ξεχνάς τις περασμένες.
710 Αν κι έχω να σου πω πολλά, τ᾽ αφήνω. Γιατί, να ξέρεις καλά,
δεν είναι σωστό να υπακούσεις στον πατέρα σου με δυσκολία,
αλλά καλό είναι με προθυμία.

Ιστορία της αρχαίας Ελληνικής γλώσσας: Προς τα νέα ελληνικά

12.4.1 Δυο σύγχρονα παραδείγματα: Νορβηγοί, Δανοί - Κύπριοι

Για να γίνει κατανοητό αυτό το ζήτημα, ας δούμε κάποια σύγχρονα παραδείγματα. Οι Νορβηγοί και οι Δανοί μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους αλλά δεν αισθάνονται ότι μιλούν διαλέκτους της ίδιας γλώσσας - αισθάνονται ότι μιλούν διαφορετικές γλώσσες. Γιατί συμβαίνει αυτό; Απλά γιατί η γλωσσική τους συνείδηση καθορίζεται από το γεγονός ότι «ανήκουν» σε διαφορετικά κράτη που το καθένα έχει ή, καλύτερα, πρέπει να έχει τη δική τους γλώσσα.

Το αντίθετο παράδειγμα είναι η περίπτωση της Κύπρου. Η Κύπρος είναι ένα ανεξάρτητο κράτος. Αλλά, σε αντίθεση με τους Νορβηγούς και τους Δανούς, οι Κύπριοι θεωρούν ότι μιλούν μια διάλεκτο της ελληνικής γλώσσας και όχι μια ξεχωριστή γλώσσα, την κυπριακή. Η γλωσσική συνείδηση των Κυπρίων δεν καθορίζεται, όπως στην περίπτωση των Νορβηγών και των Δανών, από την ξεχωριστή κρατική τους υπόσταση αλλά από την αίσθηση ότι αποτελούν μέρος του ελληνικού έθνους. 

Αυτή η αίσθηση, σε αντίθεση με τους Νορβηγούς και τους Δανούς, που δεν «αισθάνονται» να ανήκουν σε ένα σκανδιναβικό έθνος, είναι που κάνει τους Κυπρίους να θεωρούν τη γλωσσική μορφή που χρησιμοποιούν διάλεκτο της ελληνικής και όχι ελληνογενή (ελληνικής καταγωγής) γλώσσα. Και γι' αυτό χρησιμοποιούν στη διοίκηση και στην εκπαίδευση την κοινή νέα ελληνική και όχι την κυπριακή διάλεκτο.

Αυτά τα παραδείγματα δείχνουν ότι η διάκριση γλώσσας και διαλέκτου καθορίζεται από τις περιπέτειες της ιστορίας και από τα αισθήματα για τη γλώσσα που δημιουργούν αυτές οι περιπέτειες.

Αν θέλετε να πετύχετε μεγάλα πράγματα, να είστε περήφανοι για τα μικρά

Κάποιες φορές αποδεικνύεται δύσκολο να κοιτάξουμε τη φωτεινή πλευρά της ζωής και παρασυρόμαστε εύκολα από το καθημερινό στρες. Τα παραγεμισμένα προγράμματά μας προφέρουν λίγο χρόνο για ενδοσκόπηση και εκτίμηση των καλών εκφάνσεων της ζωής, αφού είμαστε συνεχώς απασχολημένοι με το να διορθώνουμε όλα τα όχι και τόσο καλά πράγματα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αναγνώριση των μικρότερων θετικών πραγμάτων και ο πανηγυρισμός των μικρών νικών μας ανυψώνει σίγουρα το ηθικό. Αυτό με τη σειρά του ενισχύει τη πνευματική, συναισθηματική και σωματική μας υγεία.

Γιατί να νιώθετε υπερήφανοι για τις μικρές σας νίκες και πώς κάνει τη διαφορά στη ζωή σας

1. Φέρνουν ευτυχία

Αν και η επίτευξη του απόλυτου στόχου αποτελεί σίγουρα μια συναρπαστική εμπειρία, η αναγνώριση ακόμα και της μικρότερης προόδου που έχετε κάνει από το σημείο εκκίνησης, δημιουργεί ευτυχία. Κάθε μικρό βηματάκι που έχετε καταφέρει να κάνετε αξίζει να γιορταστεί περήφανα, αφού είναι αυτό που σας διαβεβαιώνει ότι κινήστε προς τα εμπρός. Ακόμα και το ένα κιλό που θα χάσετε στον αγώνα σας να αδυνατίσετε συνιστά μια σημαντικότατη νίκη. Εκτιμήστε τον εαυτό σας, γιατί οι προσπάθειές σας δεν πάνε χαμένες.

2. Μας βοηθούν να ξεπεράσουμε τα εμπόδια

Αν είστε έτοιμοι να κυνηγήσετε τους στόχους σας, πρέπει να ξέρετε ότι τα εμπόδια είναι στο πρόγραμμα. Όλοι οι σπουδαίοι άνθρωποι έχουν αποτύχει σε κάποιο σημείο της ζωής τους, αλλά αναδύθηκαν παρόλα αυτά θριαμβευτικά. Και αυτό συνέβη, επειδή κοίταξαν τη φωτεινή πλευρά του ταξιδιού και προχώρησαν. Η απόλαυση λοιπόν και των μικρότερων επιτευγμάτων και η αγνόηση των μικρών εμποδίων είναι το κλειδί.

3. Μας κάνουν να σκεφτούμε ξεκάθαρα

Συχνά εστιάζουμε στη μεγάλη εικόνα ή στον τελικό στόχο και λαχταράμε να φτάσουμε εκεί, ακόμα και αν είμαστε μόνο στην αρχή. Ωστόσο, αποτυγχάνουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι τα μεγάλα επιτεύγματα αποτελούνται από το άθροισμα των μικρών. Σε αυτό το σημείο, είναι λοιπόν καλύτερο να σταματήσουμε και να ανατρέξουμε στην πρόοδο που έχουμε κάνει μέχρι τώρα. Αυτό δεν θα τονώσει απλά το πνεύμα σας, αλλά επίσης θα σας χαρίσει μια πιο ξεκάθαρη σκέψη ως προς το που βρίσκεστε και πώς να κινηθείτε. Ο διαλογισμός και η άσκηση μπορούν να βοηθήσουν πολύ στη διαδικασία της αξιολόγησης και εκτίμησης.

4. Καταπολεμά το αίσθημα ανεπάρκειας

Η γενιά μας είναι απόλυτα εθισμένη στα κοινωνικά δίκτυα, όπου τα επιτεύγματά μας, είτε είναι προσωπικά, είτε επαγγελματικά, κρίνονται συνεχώς. Αν βλέπετε διαρκώς τους φίλους και τις γνωριμίες σας να εκθειάζουν και να ενθουσιάζονται συνεχώς με το ταξίδι και τους στόχους τους, μπορεί να νιώσετε εύκολα ανεπαρκείς. Αν όμως κάνετε μια ανασκόπηση των μικρότερων νικών σας, θα καταπολεμήσετε εξίσου εύκολα αυτό το αίσθημα. Σας διασφαλίζει ότι αν και αργά, κατευθύνεστε με σταθερά και αποφασιστικά βήματα προς το δικό σας στόχο.

5. Μας βοηθά να ξεκολλήσουμε

Ένας συγγραφέας, ο Joyce Meyer λέει: «Μπορεί να μη βρίσκεστε ακόμα εκεί που επιθυμείτε να είστε, αλλά δόξα το Θεό, δεν είστε εκεί που ήσασταν πριν». Και μόνο η αίσθηση της στασιμότητας μπορεί να μας αποθαρρύνει πλήρως και να μας οδηγήσει στην παραίτηση. Η ανακάλυψη όμως όλων των μέχρι τώρα επιτευγμάτων σας, θα σας κάνει να δείτε ότι κινείστε και ότι δεν έχετε λιμνάσει σε ένα σημείο. Και αυτό είναι αρκετό για να σας ωθήσει προς τα εμπρός.

Το να είστε υπερήφανοι για τις μικρές σας νίκες επιδρά περισσότερο απ’ όσο νομίζετε. Δεν σας βοηθά μόνο να επιτύχετε τους στόχους σας, αλλά μέσω αυτών, χτίζετε μια θετικότερη στάση απέναντι στη ζωή και σας ενσταλάζει την ευγνωμοσύνη. Και όταν αυτά τα δύο λειτουργούν μαζί, μας κάνουν να νιώθουμε πλήρεις.

Ένα κόσμο με ωραίους ανθρώπους

Θα ήταν μαγικό το να ζούσαμε ανάμεσα σε ένα κόσμο που δεν θα επικρατούσε κακία, φθόνος, ζήλια, υποκρισία, προδοσία, συμφέρον… Σε ένα κόσμο που θα υπερτερούσαν μόνο τα καλά η αλληλοβοήθεια, η καλοσύνη, η ευγένεια, η ποιότητα, ο σεβασμός, η αληθινή αγάπη... Σε ένα κόσμο ανάμεσα σε ωραίους ανθρώπους...

Κι όμως, να μην παραμυθιαζόμαστε.. όλα αυτά έχουν χαθεί..

Λείπει τόσο πολύ το γεγονός να νιώσεις πως αυτοί που σε περιτριγυρίζουν όταν σου χαμογελάνε είναι αληθινοί, όταν σου λένε μια γλυκιά κουβέντα την εννοούν στα αλήθεια, είναι γνήσιοι , χωρίς καν να είσαι επιφυλακτικός και καχύποπτος... Πλέον ζούμε σε ένα κόσμο που όταν προσφερθεί κάποιος να σε βοηθήσει το θεωρείς παράξενο και διερωτάσαι αν όντως αυτό συμβαίνει στα αλήθεια, αν όντως θέλει να το κάνει πραγματικά από ευγένεια ψυχής χωρίς να έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του κάποιο συμφέρον ή αντάλλαγμα... Δυστυχώς ζούμε σε ένα κόσμο με ανθρώπους που το μόνο που ξέρουν να κάνουν καλά είναι να ασχολούνται με τις ζωές των άλλων, να κατακρίνουν, να διαδίδουν όλων των ειδών ψέματα για να δυσφημήσουν τον δικό σου χαρακτήρα και που μόνο η κατινιά και το κουτσομπολιό είναι μέρος της ζωής τους..

Έχω κουραστεί να ζω σε αυτό τον κόσμο! Σε ένα κόσμο που δεν φημίζεται πια για τους καλούς του ανθρώπους... Έχω κουραστεί να απογοητεύομαι!

Μου λείπει ένας κόσμος με όμορφους ανθρώπους, όμορφους ΑΛΛΑ στην ψυχή. Έντιμους, να ξέρεις πως ποτέ δεν θα σε προδώσουν, ανθρώπους που είναι αυτό που φαίνονται στα αλήθεια, ότι κι αν σου δείχνουν να είναι αληθινό, να μην σου δίνουν το δικαίωμα να αμφιβάλλεις... Κι όμως η ανθρωπιά πλέον είναι είδος προς εξαφάνιση...

Είναι μεγάλη η απογοήτευση που σε πλημμυρίζει και ένα μεγάλο παράπονο... Γιατί να υπάρχoυν τέτοιοι άνθρωποι, γιατί να έχουν αυτή την συμπεριφορά γιατί να είναι έτσι; Τι απέγιναν οι ‘’ωραίοι’’ άνθρωποι; Οι ντόμπροι, που δεν κρύβονται πίσω απ το δάκτυλο τους, που μισούνε τα ψέματα..που σέβονται... ΟΙ ΑΛΗΘΙΝΟΙ..

Όσες φορές κι αν αναρωτηθείς όσες φορές κι αν ευελπιστείς για το αντίθετο δυστυχώς δεν υπάρχει καμία απάντηση, τίποτα δεν θα αλλάξει, γιατί ο κόσμος πλέον δεν επενδύει στην ψύχη του αλλά στο να είναι αρεστός εξωτερικά, άδικα αναζητάς ένα κόσμο με ωραίους ανθρώπους εσωτερικά... Αυτός ο κόσμος δεν υπάρχει πια... Γι' αυτό να μην βάζεις το χέρι σου στη φωτιά για κανένα, να μην δένεσαι εύκολα, να μην ανοίγεσαι , τίποτα δεν είναι ότι φαίνεται... να προφυλάγεις τον εαυτό σου για να μην πληγώνεσαι..

Γιατί η ομορφιά είναι κάτι που πηγάζει από βαθιά μέσα στον κάθε άνθρωπο, εκεί βρίσκεται η πραγματική ομορφιά στην ψυχή του που δεν γερνάει ποτέ και τίποτα δεν μπορεί να κατορθώσει να την νικήσει, ούτε το εντυπωσιακό πρόσωπο ,ούτε τα ωραία μάτια, ούτε το καλλίγραμμο σώμα, ούτε το ακριβό αυτοκίνητο... ΤΙΠΟΤΑ... τι απέγινε όμως;..

Η θλίψη ήρθε για να σου πει ότι πρέπει να πάψεις να ανέχεσαι

Όταν κάποιος είναι θλιμμένος δεν ελπίζει, δεν χαίρεται, απογοητεύεται εύκολα και κάποιες φορές αποθαρρύνεται να προσπαθήσει να αναζητήσει το φως και την ελπίδα.

Όσο περισσότερο πιέζει τον εαυτό του να βγει από την θλίψη του, νιώθει ενοχές που δεν μπορεί να το καταφέρει, θυμώνει με τον εαυτό του και αυτός ο θυμός ανακυκλώνει τη θλίψη.

Όταν κάποιος νιώθει έτσι, το μυαλό και η καρδιά του κολλά σε ένα σημείο και δεν μπορεί να προχωρήσει εύκολα, να βρει ένα καινούργιο ρυθμό. Αυτό που φοβάσαι ανακυκλώνεται συνεχώς, οτιδήποτε σε κάνει να νιώθεις ενοχές ή ντροπή γυρίζει γύρω από το μυαλό σου και σε καθιστά ευάλωτο. Πιστεύεις ότι θα μπορούσες να είχες κάνει περισσότερα για να αποτραπεί ένα γεγονός στη ζωή σου, θλίβεσαι γιατί θεωρείς ένοχο τον εαυτό σου για αυτό.

Αυτές οι σκέψεις σε ρίχνουν ξανά και ξανά και σε κάνουν να νιώθεις άχρηστος και ένοχος, μέχρι που νιώθεις πως δεν αξίζεις για κανένα και για τίποτε. Αισθάνεσαι πως δεν είσαι αρκετά καλός για αυτό το πρόσωπο, για αυτό το συναίσθημα, για αυτή τη δουλειά, μέχρι που νιώθεις τόσο κουρασμένος που με δυσκολία αναπνέεις. Πιστεύεις πως δεν αξίζεις να σε αγαπούν, για αυτό και δεν ζητάς εύκολα και βοήθεια από τους άλλους.

Από τη μια σκέφτεσαι ότι δεν αντέχεις άλλο και από την άλλη επικρίνεις τον εαυτό σου για τις σκέψεις σου.

Όσο όμως αποδέχεσαι την θλίψη σου, όχι σαν ένα μελανό σημείο στη ζωή σου, αλλά σαν μια κατάσταση που σου συμβαίνει, χωρίς να την επικρίνεις ή να απορρίπτεις τον εαυτό σου, αλλά και χωρίς να την επικαλείσαι με αδιέξοδο τρόπο, τόσο και εκείνη μπορεί να γίνει ένας φίλος και όχι ένας εχθρός σου.

Αν την αγκαλιάσεις σαν ένα φίλο που ήρθε να σε βρει για να σου χαρίσει το μήνυμά της, για να σε προστατέψει από κάτι σοβαρότερο, θα ακούσεις το μήνυμά της. Αν την αντιμετωπίσεις με σεβασμό, θα την αισθανθείς διαφορετικά, δεν θα προσπαθήσεις να την αλλάξεις, να την ελέγξεις, να της επιβληθείς.

Η θλίψη έρχεται για να σου πει ότι κάτι πρέπει να αλλάξεις στη ζωή σου. Κάτι στην αλήθεια σου δεν έχει φανερωθεί ακόμα. Κάποια πλευρά του εαυτού σου παραμένει στο σκοτάδι και σε καλεί να τη φωτίσεις, να την αναδείξεις, να την υποστηρίξεις, ν’ αντικρίσεις τη θέα της και να μαγευτείς από αυτήν.

Πάμπλο Πικάσο: Να επαναστατήσουμε ενάντια στην κοινή λογική

Μία κορυφαία μορφή της σύγχρονης τέχνης, ο Πάμπλο Πικάσο άλλαξε με τα έργα του την πορεία της ζωγραφικής.

Δεν ήταν από τους καλλιτέχνες που έγραφε πολλά λόγια, τα περισσότερα συναισθήματα του «μιλούσαν» μέσα από τα έργα του, ωστόσο άφησε πίσω του ελάχιστα κείμενα στα οποία σκιαγραφείται ακόμα καλύτερα η προσωπικότητα του.

Αποσπάσματα από το βιβλίο Σκέψεις για την τέχνη

«Η δικτατορία της κοινής λογικής: Θα πρέπει να υπάρχει μία απόλυτη δικτατορία, μία δικτατορία ζωγράφων, μία δικτατορία ενός και μόνο ζωγράφου, για να εξολοθρεύσει όλους όσους μας πρόδωσαν, όλους τους απατεώνες, όλα τα τρικ και όλες τις μανιέρες, να εξολοθρεύσει τους ψευτομάγους, τον ιστορικισμό κι ένα σωρό άλλα ακόμη.

Αλλά η “κοινή λογική” έχει τελικά πάντα το πάνω χέρι. Πρέπει λοιπόν πριν απ’ όλα να κάνουμε μια επανάσταση εναντίον της! Ο γνήσιος δικτάτωρ ηττάται πάντα από τη δικτατορία της κοινής λογικής, μπορεί όμως και όχι!». «Όλα τα ντοκουμέντα κάθε εποχής είναι πλαστά! Όλα αναπαριστούν την ζωή “με τα μάτια του καλλιτέχνη”. Όλες οι εικόνες που έχουμε για τη φύση τις χρωστάμε στους ζωγράφους. Τη βλέπουμε μέσα από τα δικά τους μάτια. Αυτό και μόνο θα έπρεπε να μας κάνει δύσπιστους.

Την “αντικειμενική πραγματικότητα” θα’ πρεπε να τη διπλώναμε προσεκτικά σαν σεντόνι και να την κλείναμε σε μία ντουλάπα, μια για πάντα…».

«Μισώ αυτό το παιχνίδι της αισθητικής με τα μάτια και τις σκέψεις, το παιχνίδι αυτών των ειδημόνων, αυτών των μανδαρίνων, οι οποίοι “εγκρίνουν” την ομορφιά. Τι εστί γενικώς ομορφιά;

Στην πραγματικότητα η ομορφιά δεν υπάρχει καθόλου». «Δεν “εγκρίνω” ποτέ τίποτα κατά τον ίδιο τρόπο που δεν συμπαθώ ποτέ τίποτα. Αγαπώ ή μισώ. Όταν αγαπώ μια γυναίκα, η κατάστασή μου αυτή τινάζει στον αέρα τα πάντα, ακόμη και την ίδια μου τη ζωγραφική.

«Όλος ο κόσμος, μου ασκεί κριτική, επειδή έχω το θάρρος να ζω τη ζωή μου δημόσια, ίσως με περισσότερη ανατρεπτική διάθεση από ό, τι οι άλλοι, σίγουρα όμως και με περισσότερη ειλικρίνεια και αλήθεια».

«Αν είχαμε κουλτούρα, δεν θα είχαμε τόσο έντονη την αίσθηση ότι μας λείπει (ή απλώς θα τη θεωρούσαμε δεδομένη). Αντί γι’ αυτό, βαυκαλιζόμαστε με την ιδέα της κουλτούρας, αλλά αν γνωρίζαμε την αληθινή αξία αυτής της λέξης, θα διαθέταμε και αρκετή κουλτούρα ώστε να μην της δίνουμε και τόσο πολλή σημασία. Εξίσου γελοίο θεωρώ και όταν θέλουμε να επιβάλουμε την “κουλτούρα μας” σε άλλους, όπως όταν παινεύουμε στο μουσαφίρη τις τηγανιτές πατάτες μας ή όταν τις προσφέρουμε πιεστικά στους γείτονές μας, χωρίς να μας νοιάζει αν τους αρέσουν ή αν θα τους βαρυστομαχιάσουν».

Το παιδί σε θέλει ΕΚΕΙ. Θέλει να θέλεις να είσαι γονιός

Μη φανταστείς ότι θα έχεις τις ώρες της ησυχίας σου όπως πριν.
Μη φανταστείς ότι δε θα καταπατηθούν τα δικαιώματά σου.
Μη φανταστείς ότι δε θα πενταπλασιαστούν οι υποχρεώσεις σου.
Μη φανταστείς, επίσης, ότι θα πίνεις τον πρωινό σου καφέ σουλατσάροντας στο ίντερνετ με τις ώρες.
Μη φανταστείς ότι θα βλέπεις στην τηλεόραση τα σίριαλ που έβλεπες ή ότι θα ακούς τη μουσική που άκουγες.
Μη φανταστείς ότι η κομμώτρια ή η γυμνάστρια ή η μανικιουρίστα σου θα σε βλέπουν το ίδιο συχνά.

Πολύ περισσότερο μη φανταστείς ότι μπορείς να λείπεις ατέλειωτες ώρες από το σπίτι.

Μη φανταστείς ότι μπορείς να προσπερνάς προβλήματα ή συζητήσεις που σε θέλουν εκεί.
Μη φανταστείς, με λίγα λόγια, ότι δε θα αλλάξει ο – προ παιδιών – ρυθμός της ζωής σου.

Γιατί αν κάτι τέτοιο είναι που φαντάζεσαι θα πέσεις από τα σύννεφα όταν μια ωραία πρωία αποφασίσεις να το παίξεις μαμά ή μπαμπάς και συνειδητοποιήσεις ότι τίποτα δεν έγινε όπως το υπολόγιζες.

Το παιδί σου, για παράδειγμα, μπορεί να έχει να πατήσει κάνα μήνα στο σχολείο.

Μπορεί να μην ανοίγει βιβλίο από την αρχή του χρόνου.
Μπορεί να άρχισε το κάπνισμα ή το ποτό ή τίποτα χειρότερο και να μην πήρες μυρωδιά.
Μπορεί να έμπλεξε σε παρέες με ξυρισμένα κρανία.
Μπορεί να κάνει bullying σε συμμαθητές του.

Να μιλάει με παιδεραστές στο φέισμπουκ.

Μπορεί να έχει βυθιστεί σε κατάθλιψη.

Να γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις παρατηρήσεις σου.

Ή μπορεί πολύ απλά να μη θέλει να σε βλέπει στα μάτια του.

Μην ξαφνιάζεσαι. Τα πράγματα, ξέρεις, δε συμβαίνουν μαγικά γύρω μας. Τα παιδιά δε μεγαλώνουν μόνα τους για να γίνουν ξαφνικά λαμπροί επιστήμονες όπως ονειρεύεσαι. Τίμιοι πολίτες όπως εύχεσαι. Ή απλά ευτυχισμένοι άνθρωποι, όπως είναι η βαθύτερη επιθυμία σου.

Θέλει κόπο όλο αυτό. Θέλει χρόνο. Θέλει να θέλεις να είσαι γονιός. Όχι κατ’ όνομα. Ουσιαστικά γονιός.

Πρέπει να χύσεις ιδρώτα, μεταφορικά και κυριολεκτικά, μέρα με τη μέρα για χρόνια ολόκληρα προκειμένου να δεις το σημαντικότερο έργο της ζωής σου (κακά τα ψέματα αλλά όταν έχεις παιδιά αυτό είναι) να αποκτά έστω ρίζες που θα το στηρίζουν στα δύσκολα και θα το “σηκώνουν” στα στραβοπατήματα.

Να είσαι εκεί, λοιπόν. Στα ατέλειωτα πρώτα άυπνα βράδια. Στα κουραστικά απογεύματα που διαβάζεις ιστορία ή ελέγχεις ορθογραφία και ασκήσεις αριθμητικής. Στα “άχαρα” παιδικά πάρτι. Στις “βαρετές” συνελεύσεις του Συλλόγου Γονέων. Στις βόλτες στις παιδικές χαρές. Να παίζεις μαζί τους. Να συζητάς ακόμα κι όταν νομίζεις ότι δεν είναι σε ηλικία να καταλάβουν. Και αργότερα να είσαι εκεί. Να τα πηγαίνεις στις δραστηριότητές τους. Να ξαγρυπνάς για να τα γυρίζεις σπίτι από τις βραδινές εξόδους τους. Να βάζεις κανόνες. Και να ελέγχεις ότι τηρούνται. Και πάλι να συζητάς. Και να ακούς.
Κολλητός φίλος τους όταν πρέπει αλλά γονιός τους κάθε φορά.

Μάντης, ξέρεις, δεν οφείλει να είναι κανείς – πόσο μάλλον τα παιδιά – για να προβλέπουν τις αντιρρήσεις που τυχόν θα εξέφραζες αν ήσουν εκεί. Μην θυμώνεις αλλά θα σπάσεις τα μούτρα σου όταν, μετά τόσα χρόνια “απουσίας” σου, κάπου κοντά στα δεκάξι ή δεκαεπτά τους, σκεφτείς ότι ήρθε η ώρα να μαζέψεις τα ασυμμάζευτα.

– Καλά, τώρα το θυμήθηκες;

Και μην μπεις καν στον κόπο να τα στραβοκοιτάξεις, να τα επιπλήξεις ή ακόμα χειρότερα να τα απειλήσεις με τιμωρίες και τσαμπουκάδες. Ο σεβασμός χτίζεται. Η αγάπη κερδίζεται.

Έχασες και δεν ήταν παιχνίδι.
Είπαμε: γονιός εκ των υστέρων δε γίνεσαι.

Δεν υποκρίνομαι. Είμαι δυστυχισμένος

Ευτυχία είναι η λειτουργία της συνειδητότητάς σου όταν είσαι ξυπνητός. Δυστυχία είναι η λειτουργία της συνειδητότητάς σου όταν είσαι κοιμισμένος. Ασυνειδησία είναι ο καθρέφτης σου, φορτωμένος με πολλή σκόνη και με βαλίτσες και με το παρελθόν. Ευτυχία είναι όταν το βάρος έχει φύγει και ο καθρέφτης έχει βρεθεί και πάλι. Ο καθρέφτης σου μπορεί και πάλι να αντανακλάσει τα δέντρα και τον ήλιο και την άμμο και τη θάλασσα και τα αστέρια. Όταν έχεις γίνει και πάλι αθώος, όταν έχεις και πάλι τα μάτια ενός παιδιού, μέσα σ’ εκείνη την καθαρότητα. είσαι ευτυχισμένος.

Διάβαζα μερικές όμορφες αράδες του Μάικλ Άνταμ:

«Μπορεί η ίδια η προσπάθεια να οδηγεί στη δυστυχία. Μπορεί όλο το σκοτάδι της επιθυμίας μου να έχει κρατήσει το παράξενο πουλί μακριά απ’ τον ώμο μου. Έχω προσπαθήσει τόσο πολύ και τόσο έντονα να βρω την ευτυχία. Έχω ψάξει τόσο μακριά. Πάντοτε φανταζόμουν ότι η ευτυχία είναι ένα νησί μέσα σε ένα ποτάμι. Μπορεί να είναι το ίδιο το ποτάμι. Έχω σκεφτεί ότι η ευτυχία είναι το όνομα ενός πανδοχείου στο τέλος του δρόμου. Μπορεί να είναι ο ίδιος ο δρόμος. Έχω πιστέψει ότι η ευτυχία ήταν πάντοτε αύριο και αύριο και αύριο. Μπορεί να είναι εδώ. Μπορεί να είναι τώρα. Έχω κοιτάξει οπουδήποτε αλλού.»

«Έτσι, εδώ και τώρα.»

«Εδώ και τώρα όμως είναι σκέτη δυστυχία. Τότε μπορεί να μην υπάρχει ευτυχία. Η ευτυχία μπορεί να είναι ένα όνειρό, δημιουργημένο από ένα δυστυχισμένο νου.»

Ασφαλώς δεν είναι έτσι όπως τη φαντάζομαι εγώ μέσα στη δυστυχία μου.

«Εδώ και τώρα δεν υπάρχει ευτυχία. Άρα, η ευτυχία δεν υπάρχει. Συνεπώς δεν χρειάζεται να χάνω τον εαυτό μου μέσα σε κάτι που δεν υπάρχει. Τότε μπορώ να ξεχάσω την ευτυχία. Μπορώ να πάψω να στενοχωριέμαι και αντί να ανησυχώ για κάτι που δεν γνωρίζω, μπορώ να βιώσω αυτό που ζω με όλο μου το είναι. Η ευτυχία είναι ένα μάταιο όνειρο.»

«Τώρα είναι πρωί. Μπορώ να ξυπνήσω και να ζήσω με τη δυστυχία, με αυτό που είναι πραγματικό κάτω από το φως τού ήλιου, αυτή τη στιγμή. Και τώρα μπορώ να δω πόσο πολλή από τη δυστυχία μου ήρθε από την προσπάθειά μου να είμαι ευτυχισμένος. Μπορώ ακόμη να δω ότι η ίδια η προσπάθεια είναι δυστυχία. Η ευτυχία δεν προσπαθεί.»

«Τουλάχιστον εδώ και τώρα υπάρχω. Τουλάχιστον είμαι αυτό που είμαι. Δεν υποκρίνομαι. Είμαι δυστυχισμένος. Και λοιπόν; Απ’ αυτό όμως τρέχω να ξεφύγω; Είναι όντως δυστυχία αυτό;»

Σκέψου το, διαλογίσου πάνω σ’ αυτό.

«Κι όταν σταματάω να προσπαθώ να είμαι ευτυχισμένος, όταν δεν ψάχνω άλλο πια, όταν δεν στενοχωριέμαι ούτε για να πάω κάπου ούτε για να αποκτήσω οτιδήποτε, τότε φαίνεται πως έχω ήδη φτάσει σε έναν παράξενο τόπο: Είμαι στο εδώ και τώρα. Όταν βλέπω ότι δεν μπορώ να κάνω τίποτα, ότι όλες μου οι πράξεις είναι το ίδιο όνειρο, τη στιγμή που το βλέπω αυτό, ο νους μου που ονειρεύεται και περιπλανιέται, είναι για μια στιγμή ακίνητος και παρών.»

Φυσικά. Αν δεν αναζητάς, αν δεν ψάχνεις, αν δεν επιθυμείς, αν δεν ονειρεύεσαι, για μια στιγμή ο νους πέφτει μέσα στη σιωπή. Είναι ακίνητος. Δεν υπάρχει τίποτα για να προσπαθήσεις, δεν υπάρχει τίποτα για να προσδοκείς και τίποτα για να σου ανατρέψει τα σχέδια.

Για μια στιγμή, ο νους σταματάει το συνεχές του τρέξιμο. Μέσα σ’ εκείνη τη στιγμή τής ακινησίας, βρίσκεσαι σε ένα παράξενο τόπο, βρίσκεσαι σε έναν άγνωστο χώρο, που ποτέ πριν δεν τον γνώρισες. Έχει ανοίξει μια καινούρια πόρτα και για μια στιγμή, ο νους είναι ακίνητος και παρών.

«Για μια στιγμή, εδώ και τώρα, εμφανίζεται ο πραγματικός κόσμος και βλέπω: Εδώ και τώρα υπήρχαν πάντοτε όλα όσα έψαχνα και προσπαθούσα να τα βρω οπουδήποτε αλλού. Επιπλέον: Κυνηγούσα σκιές. Η πραγματικότητα είναι εδώ. μέσα σ’ αυτόν τον ηλιόφωτο τόπο, μέσα σ’ αυτό το κάλεσμα του πουλιού — τώρα. Το ότι αναζητούσα την πραγματικότητα, ήταν αυτό που με απομάκρυνε από αυτήν. Η επιθυμία με κούφανε. Το πουλί πάντοτε εδώ τραγουδούσε.»

«Αν είμαι ακίνητος και δεν στενοχωριέμαι για να βρω την ευτυχία, τότε η ευτυχία φαίνεται πως είναι ικανή να βρει εμένα. Είναι, αν είμαι αληθινά ακίνητος, ακίνητος σαν το θάνατο, αν είμαι εντελώς νεκρός — εδώ και τώρα.»

Η ευτυχία ξαφνικά πηδάει πάνω σου. Όταν η επιθυμία εξαφανίζεται, εμφανίζεται η ευτυχία. Όταν δεν υπάρχει πια προσπάθεια, για πρώτη φορά βλέπεις ποιος είσαι.

Φαντάσου να είσαι καταδικασμένος να κρύβεις την αλήθεια σου

Για να ορίσει την νευρωσική συμπεριφορά ο Φρόιντ χρησιμοποιούσε μια εικόνα που περιγράφει πολύ ωραία αυτό που θέλω να πω.

Φαντάσου να είσαι καταδικασμένος να κρύβεις την αληθινή σου κλίση σε κάτι. Πες ότι, επειδή σε “συμφέρει”, πρέπει να ζεις κολακεύοντας με δουλικότητα έναν φωνακλά προϊστάμενο.

Φαντάσου ότι, επειδή αυτό αποφάσισαν οι γονείς σου, είσαι αναγκασμένος να σπουδάσεις σε μια σχολή που δεν σου αρέσει. Μπες στη θέση κάποιου που δεν έχει άλλη εναλλακτική παρά να περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του δίπλα σ’ έναν άνθρωπο, με τον οποίο δεν έχει τίποτα κοινό…

Ας πούμε τώρα ότι για να μπορέσεις να πας παρακάτω και να μην αναγκαστείς να δείξεις ό,τι πραγματικά αισθάνεσαι, αποφασίζεις να κρύψεις τα πραγματικά σου αισθήματα σε ένα ξύλινο βαρέλι και να σφραγίσεις το καπάκι. Καθώς δεν έχεις την πολυτέλεια, σ’ αυτήν τη φανταστική ιστορία, ν’ αφήσεις να υποψιαστεί κανείς ότι έχεις κρύψει κάτι στο βαρέλι, αποφασίζεις να το βυθίσεις βαθιά στο νερό.

Όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, θα πρέπει να έχεις συνεχώς κατά νου να κρατάς το βαρέλι κρυμμένο, γιατί αν δεν πατάς γερά πάνω του σπρώχνοντάς το στον πάτο, θα βγει στην επιφάνεια και θα το δουν όλοι.

Μπορεί να μη σου φαίνεται πολύ δύσκολο να το κρατάς εκεί, σε σύγκριση με το όφελος που έχεις ή τη ζημιά που αποφεύγεις, για σκέψου όμως… Ούτε ν’ απομακρυνθείς απ’ αυτό το σημείο μπορείς, ούτε να ξεχαστείς, ούτε να ξεκουραστείς, ούτε να κάνεις κάτι άλλο. Το μόνο που μπορείς, είναι να ζεις υποταγμένος σ’ αυτήν την καταδίκη που – κατά κάποιον τρόπο -, διάλεξες μοναχός σου.

Αυτό συμβαίνει με τα προσωπεία. Την ενέργεια που ξοδεύουμε για να κρύψουμε την αλήθεια δεν μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε για να ζήσουμε τη ζωή μας – πόσο μάλλον για να ζήσουμε ευτυχείς. Αυτή η φθορά προκαλεί τη χρόνια ενόχληση του ανικανοποίητου και οδηγεί πάντα σε μια συμπεριφορά τοξική και αυτοκαταστροφική, που πολλές φορές παίρνει τη μορφή ασθένειας (σωματικής ή ψυχικής), η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με μια βίαιη έκρηξη, ακατανόητη για όλους.

Είναι πολύ δύσκολο – σχεδόν αδύνατον – να παραμείνουμε υγιείς όταν ζούμε “ανειλικρινώς”, κι αν αυτό ισχύει για το πνευματικό επίπεδο, ισχύει ακόμη περισσότερο για το ψυχικό. Η ψυχή μας ανοίγει, μας αποδέχεται και βρίσκει γιατρειά όταν κάνει πέρα, μια προς μια τις τεχνητές πόζες και τους ψεύτικους ρόλους.

Δαμόκλειος σπάθη

Στις Συρακούσες βασίλευε ο πονηρός Διονύσιος, βασιλιάς ισχυρός που όλοι φοβούνταν,, όλοι κολάκευαν αλλά και μισούσαν, φθονούσαν και κατηγορούσαν.

Ο Διονύσιος είχε έναν υπήκοο και αυλικό του, τον ζηλόφθονο Δαμοκλή.

Ο Δαμοκλής έβγαζε συνεχώς μπροστά στον Διονύσιο ατέλειωτους λόγους περί της ευτυχίας των βασιλέων. Και τι δε θα ‘δινε για να φτάσει κι αυτός σε κάποια μελλοντική ζωή του σε θέση παρόμοια μ’ αυτήν που κατείχε ο βασιλιάς του εκείνη τη στιγμή…

Κουρασμένος πια ο Διονύσιος, αποφάσισε να συμμορφώσει τον αυλικό του. Διοργάνωσε ένα μεγάλο συμπόσιο και διέταξε τον Δαμοκλή να πάρει τη θέση του στο θρόνο.

Ντυμένος με βασιλικά ρούχα σαν αληθινός μονάρχης, ο Δαμοκλής ένιωσε περήφανος με τέτοια τιμή.

Δεν μπορούσε να πιστέψει στην τύχη του! Το όνειρό του είχε εκπληρωθεί, έστω γι’ αυτές τις λίγες στιγμές.

Και γιατί να χαρεί μόνο λίγες στιγμές; σκέφτηκε.

Ο βασιλιάς του είχε παραχωρήσει τη θέση του κι είχε διατάξει να τον υπακούν σ’ ό,τι έλεγε, σαν να ήταν αυτός ο ίδιος βασιλιάς. Δεν ήταν δύσκολο να μιλήσει στον αρχηγό της φρουράς και να του ζητήσει να εξαφανίσει τον προηγούμενο βασιλιά… οριστικά.

Αυτά συλλογιζόταν, όταν οι υπηρέτες του τον ειδοποίησαν ότι το φαγητό είχε σερβιριστεί.

Σχεδιάζοντας να μιλήσει με τον αρχηγό της φρουράς στη διάρκεια του δείπνου, ο Δαμοκλής κάθισε στο θρόνο του, μπροστά στο τραπέζι που ήταν γεμάτο με εξωτικές λιχουδιές.

Ποιος ξέρει γιατί, στην καλύτερη στιγμή του δείπνου, ο Δαμοκλής σήκωσε το βλέμμα πάνω από το κεφάλι του.

Και τότε το είδε!

Ένα κοφτερό και μυτερό σπαθί κρεμόταν ακριβώς πάνω από το κεφάλι του. Το συγκρατούσε μονάχα ένα λεπτό κι αδύναμο νήμα που έμοιαζε πως θα κοβόταν από στιγμή σε στιγμή. Πολύ αργά, σχεδόν χωρίς ανάσα, ο Δαμοκλής σηκώθηκε από το βασιλικό κάθισμα και πήγε προς το κέντρο της σάλας. Έκπληκτος διαπίστωσε ότι το σπαθί μετακινιόταν μαζί του, και η μύτη του σημάδευε διαρκώς την κορυφή του κεφαλιού του.

Ο Δαμοκλής πανικοβλήθηκε κι αποφάσισε να μείνει εντελώς ακίνητος. Φοβόταν ότι και η παραμικρή κίνηση του κεφαλιού του θα μπορούσε να κόψει τη λεπτότατη κλωστή που συγκρατούσε το σπαθί.

Ο νέος βασιλιάς έβαλε τα κλάματα κι άρχισε να φωνάζει δυνατά τον Διονύσιο. Τον ικέτευε να τον βοηθήσει.

«Τι συμβαίνει;» τον ρώτησε ο Διονύσιος.

«Κοίταξε» είπε ο Δαμοκλής, δείχνοντας ψηλά και κουνώντας το δάχτυλό του πολύ απαλά.

«Το σπαθί;… Αααα, πάντα εκεί βρίσκεται. Νόμιζα ότι το είχα συνηθίσει, αλλά ευχαριστήθηκα τόσο πολύ αυτές τις ώρες, που σκέφτομαι να σε αφήσω στο πόστο μου για πάντα… Ήθελες τόσο πολύ να γίνεις βασιλιάς.»

«Α, όχι, Μεγαλειότατε. Ήταν μια απλή φαντασίωση. Σε παρακαλώ, άσε με να βγάλω την κορόνα και να φύγω από εδώ… Σε παρακαλώ…»

Ο βασιλιάς δέχτηκε την παραίτηση του Δαμοκλή, όμως, με τον όρο πως στο εξής δεν θα τον ενοχλούσε με τα σχόλιά του και με το τι θα ήθελε να γίνει στις επόμενες ζωές του.

Ο σοφός δεν επιδιώκει τίποτα: ούτε να είναι καλός, ούτε δυνατός, ούτε υπάκουος, ούτε επαναστάτης, ούτε αντιφατικός, ούτε συνεπής… Θέλει μόνο να είναι αυτός που είναι. Κι είναι αυτή η μοναδική του επιθυμία – τόσο φυσική, τόσο δροσερή-, που μας γοητεύει.

Η ανατολίτικη ιδέα του σοφού που μοιάζει με γελαστό παιδί και μας καλεί να σκεφτούμε τον πολυπόθητο συνδυασμό αθωότητας και απόλυτης ελευθερίας.

Πλούταρχος: Κι επειδή η φύση μας έχει πολύ φθόνο και κακεντρέχεια και δεν χαίρεται τόσο με τα δικά μας αγαθά όσο στεναχωριέται για τα ξένα

ΠΕΡΙ ΕΥΘΥΜΙΑΣ

Όμως τώρα, ενώ αποστρέφουμε τα μάτια μας, όταν τα πληγώνει εκτυφλωτικό φως, και τ’ ανακουφίζουμε με τα χρώματα των λουλουδιών και του χορταριού, ταλαιπωρούμε τον νου στρέφοντάς τον προς οδυνηρά πράγματα και τον αναγκάζουμε να μένει σε σκέψεις δυσάρεστων πραγμάτων, εξαναγκάζοντάς τον σχεδόν δια της βίας να στρέφεται μακριά από τα καλύτερα.

Γιατί εξετάζεις με τόσο κοφτερό μάτι τα προβλήματά σου, καλέ μου άνθρωπε, και τα κρατάς συνέχεια ζωντανά και τα διατηρείς πρόσφατα στο νου σου, και δεν οδηγείς τις σκέψεις σου στα καλά που έχεις;

Όμως, όπως οι βεντούζες ρουφούν τους πιο φαρμακερούς χυμούς από τη σάρκα, έτσι κι εσύ συγκεντρώνεις ενάντια στον εαυτό σου τις χειρότερες καταστάσεις σου, αποδεικνύοντας ότι δεν είσαι καθόλου καλύτερος από τον Χίο ο οποίος πουλούσε άφθονο παλαιό κρασί στους άλλους, αλλά για το δικό του γεύμα προσπαθούσε δοκιμάζοντας να βρει κρασί ξινισμένο· όταν, λοιπόν, ένας δούλος του ρωτήθηκε από άλλον δούλο τι έκανε ο κύριος του όταν τον άφησε, αποκρίθηκε: “Έψαχνε για το κακό, ενώ ήταν μπροστά του τα καλά”. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι προσπερνούν τα άριστα και γλυκόπιοτα που έχουν και τρέχουν στα δυσάρεστα και στα βλαβερά.

Ο Αρίστιππος, ωστόσο, δεν ήταν ένας από αυτούς, αλλά είχε τη σοφία να υψώνεται, σαν σε ζυγαριά, προς τις καλύτερες καταστάσεις και ν’ ανακουφίζεται.

Έτσι, όταν έχασε ένα ωραίο κτήμα, ρώτησε κάποιον από κείνους που παρίσταναν πως λυπούνταν και αγανακτούσαν μαζί του: “Εσύ έχεις μόνο ένα μικρό χωραφάκι, ενώ εμένα μου μένουν τρεις αγροί, έτσι δεν είναι;” Ο άλλος συμφώνησε, οπότε ο Αρίστιππος του είπε: “Μήπως λοιπόν πρέπει περισσότερο να λυπάμαι εγώ για σένα;” Είναι, δηλαδή, παρανοϊκό να στεναχωριέται κάποιος γι’ αυτό που χάθηκε και να μη χαίρεται γι’ αυτό που σώθηκε, αλλά όπως τα μικρά παιδιά που, αν κάποιος τους πάρει ένα από τα πολλά τους παιχνίδια, πετάνε κι όλα τα υπόλοιπα και κλαίνε και φωνάζουν, με τον ίδιο τρόπο κι εμείς, όταν μας ενοχλήσει η τύχη σ’ ένα ζήτημα, αχρηστεύουμε κι όλα τ’ άλλα, με οδυρμούς και στεναχώριες.

Κάποιος θα μπορούσε να πει: “Τι, όμως, έχουμε στ’ αλήθεια και τι δεν έχουμε;”

Ο ένας έχει φήμη, ο άλλος σπίτι, ο άλλος σύζυγο, ο άλλος καλό φίλο. Ο Αντίπατρος από την Ταρσό, όταν ήταν ετοιμοθάνατος, αναλογιζόμενος τα καλά που του είχαν τύχει, δεν παρέλειψε ακόμα και το ωραίο ταξίδι που είχε κάνει από την Κιλικία στην Αθήνα· έτσι, δεν πρέπει να παραβλέπουμε ακόμα και τα κοινά πράγματα, αλλά να τα μετράμε και να είμαστε ευγνώμονες που είμαστε ζωντανοί και υγιείς και βλέπουμε τον ήλιο· που δεν γίνεται πόλεμος ή εξέγερση, αλλά και που η γη προσφέρεται για καλλιέργεια και η θάλασσα για ελεύθερα ταξίδια σε κείνον ο οποίος θέλει· που μπορούμε να μιλάμε ή να δρούμε, να σωπαίνουμε ή να ξεκουραζόμαστε. Θα νιώσουμε περισσότερη ψυχική γαλήνη γι’ αυτά που έχουμε, αν φανταστούμε πως δεν τα έχουμε· αν θυμίζουμε στους εαυτούς μας πόσο ποθητή είναι η υγεία για τους αρρώστους, η ειρήνη γι’ αυτούς που πολεμούν και η απόκτηση φήμης και φίλων σε τόσο σπουδαία πόλη για τον ξένο· και πόσο οδυνηρό είναι να τα στερηθείς, ενώ κάποτε τα είχες.

Τότε, δηλαδή, δεν θα μας συμβαίνει να θεωρούμε το καθένα απ’ αυτά σημαντικό και πολύτιμο μόνο όταν έχει χαθεί αλλά χωρίς αξία όταν το κατέχουμε με σιγουριά (το να μην υπάρχει κάτι δεν προσθέτει αξία σε τίποτα), ούτε πρέπει ν’ αποκτούμε αυτά τα πράγματα σαν να ήταν πολύτιμα και να ζούμε με τον φόβο και τρέμοντας μήπως και τα στερηθούμε, ενόσω, όμως, τα έχουμε, να τα παραβλέπουμε και να τα περιφρονούμε σαν να μην είχαν αξία· πάνω απ’ όλα πρέπει να φροντίσουμε να τα χρησιμοποιούμε για την απόλαυση και την ευχαρίστησή μας, ώστε ν’ αντέξουμε την απώλεια τους, αν τύχει, με μεγαλύτερη ηρεμία.

Όμως οι περισσότεροι άνθρωποι, όπως είπε ο Αρκεσίλαος, θεωρούν σωστό να εξετάζουν τα ποιήματα, τις ζωγραφιές και τα αγάλματα άλλων με το νου και με την όραση, σκύβοντας από πάνω τους με προσοχή και μελετώντας κάθε λεπτομέρεια, ενώ παραμελούν την ίδια τη ζωή τους, που έχει πολλά καθόλου δυσάρεστα πράγματα να εξετάσουν, κοιτώντας πάντοτε τα εξωτερικά πράγματα και θαυμάζοντας την ξένη φήμη και την τύχη, όπως κάνουν οι μοιχοί για τις γυναίκες των άλλων, τη στιγμή που περιφρονούν τους εαυτούς τους και όσα έχουν.

Ωστόσο συμβάλλει ιδιαίτερα στην ψυχική γαλήνη να εξετάζει κάποιος, αν είναι δυνατόν, τον εαυτό του και όσα τον αφορούν, αλλά, αν τούτο δεν είναι δυνατόν, να παρατηρεί ανθρώπους που βρίσκονται σε χειρότερη μοίρα και όχι, όπως κάνουν οι περισσότεροι, να συγκρίνει τον εαυτό του με κείνους που υπερέχουν· όπως, για παράδειγμα, οι φυλακισμένοι θεωρούν τυχερούς εκείνους που ελευθερώθηκαν· οι τελευταίοι πάλι, όσους έχουν γεννηθεί ελεύθεροι, κι αυτοί τους πολίτες, ενώ οι πολίτες με τη σειρά τους τους πλούσιους· οι πλούσιοι τους σατράπες, οι σατράπες τους βασιλείς, και οι βασιλείς τους θεούς, και μόνο που δεν θέλουν κιόλας να βροντούν και ν’ αστράφτουν. Έτσι, με το να μην έχουν ποτέ πράγματα που είναι πάνω από αυτούς, δεν είναι ποτέ ευγνώμονες για ό,τι αρμόζει στη θέση τους.

Τι άλλο είναι το παραπάνω αν όχι συλλογή δικαιολογιών της αχαριστίας απέναντι στην τύχη προκειμένου να καταδικάζουμε και να τιμωρούμε τον εαυτό μας; Τουλάχιστον, όμως, εκείνος που ο νους του κάνει λυτρωτικές σκέψεις, καθώς ο ήλιος βλέπει μυριάδες ανθρώπων,

όσους δρέπουμε της πλατιάς γης τον καρπό
(ΣΙΜΩΝΙΔΗΣ),

αν τύχει να είναι λιγότερο ένδοξος ή πλούσιος από κάποιους άλλους, δεν κάθεται να θρηνεί καταπτοημένος, αλλά ξέροντας πως ζει μυριάδες φορές καλύτερα και ευπρεπέστερα από μυριάδες άλλους, θα συνεχίσει τον δρόμο του υμνώντας τον δικό του φύλακα δαίμονα και τη ζωή του.

Όποτε λοιπόν θαυμάσεις κάποιον που μεταφέρεται πάνω στο φορείο του ως ανώτερό σου, χαμήλωσε τα μάτια σου και κοίταξε κείνους που κουβαλούν το φορείο· όποτε λογαριάζεις ευτυχισμένο, όπως έκανε εκείνος ο άνδρας από τον Ελλήσποντο, τον περίφημο Ξέρξη που περνούσε τη γέφυρά του, κοίτα επίσης και εκείνους που έσκαβαν κάτω από το μαστίγιο για να τρυπήσουν τον Άθωνα και κείνους που τους έκοψαν τ’ αυτιά και τις μύτες, επειδή η γέφυρα έσπασε από τη θαλασσοταραχή. Πρόσεξε ακόμα τι σκέφτονται αυτοί, που καλοτυχίζουν τη δική σου ζωή και τις περιστάσεις.

Γι’ αυτό λοιπόν κι εμείς, όποτε ακούμε κάποιον να μας λέει πως οι ασχολίες μας είναι ασήμαντες και πολύ θλιβερές, επειδή δεν είμαστε ύπατοι ή επίτροποι, μπορούμε ν’ απαντάμε: “Οι ασχολίες μας είναι λαμπρές και η ζωή μας ζηλευτή· δεν είμαστε ζητιάνοι ούτε αχθοφόροι ούτε κόλακες”.

Επειδή, όμως, εξαιτίας της μωρίας μας έχουμε συνηθίσει να ζούμε με την προσοχή στραμμένη σε όλους τους άλλους παρά στον εαυτό μας, κι επειδή η φύση μας έχει πολύ φθόνο και κακεντρέχεια και δεν χαίρεται τόσο με τα δικά μας αγαθά όσο στεναχωριέται για τα ξένα, μην κοιτάς μόνο τη λάμψη και τη διασημότητα εκείνων που φθονείς και θαυμάζει, αλλά, σαν ν’ ανοίγεις και να τραβάς το φανταχτερό παραπέτασμα της φήμης και της εξωτερικής τους εμφάνισης, μπες μέσα τους και θα δεις πολλά δυσάρεστα και πολλά που τους προκαλούν απέχθεια εκεί.

Έτσι, όταν ο περίφημος Πιττακός, που η φήμη για την ανδρεία, τη σοφία και τη δικαιοσύνη του ήταν μεγάλη, φιλοξενούσε κάποιους φίλους, η γυναίκα του μπήκε μέσα έξαλλη κι αναποδογύρισε το τραπέζι· οι καλεσμένοι γύρισαν αλλού το βλέμμα τους, αλλά ο Πιττακός είπε: “Όλοι μας έχουμε κάποιο βάσανο. Αυτός που έχει το δικό μου είναι ευτυχής”.

Αυτόν στην αγορά τον έχουν για ευτυχισμένο,
μόλις όμως ανοίξει την πόρτα του σπιτιού, είναι τρισάθλιος
όλα η γυναίκα του τα κανονίζει, διατάζει και συνεχώς
μαλώνει.

Βάσανα έχει πολλά – εγώ κανένα.
(ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ)

Πολλά τέτοια συνοδεύουν τον πλούτο, τη δόξα και τη βασιλεία, άγνωστα στους πολλούς, γιατί η ματαιοδοξία τα κρύβει·

Μακάριε γιε του Ατρέα, ευλογημένε, καλότυχε·
(ΟΜΗΡΟΣ)

τέτοιοι μακαρισμοί είναι για τα εξωτερικά πράγματα μόνο, για τα όπλα και τα άλογα και τη στρατιά του που απλωνόταν παντού· όμως η φωνή των παθών του υψώνεται ενάντια στην κενή αυτή δόξα σαν διαμαρτυρία βγαλμένη από μέσα του:

Ο γιος του Κρόνου, ο Δίας, μ’ ενέπλεξε σε κακό βαρύ
(ΟΜΗΡΟΣ)

και
Σε ζηλεύω, γέροντα·
ζηλεύω καθέναν που τη ζωή του πέρασε
ακίνδυνα, άγνωστος και άσημος
(ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ)

Με τέτοιες σκέψεις, επίσης, μπορούμε να μειώσουμε την ένταση της μεμψιμοιρίας μας ενάντια στην τύχη, η οποία (μεμψιμοιρία), μέσα από τον θαυμασμό για τα αγαθά των διπλανών μας, υποτιμά και καταστρέφει τα δικά μας.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, ΗΘΙΚΑ

Η 5η θεμελιώδης δύναμη της Φύσης - Έρχεται ανατροπή στους νόμους της Φυσικής

Πολύ κοντά σε αποτελέσματα που δεν αποκλείεται να ανατρέψουν τους νόμους της φυσικής φαίνεται ότι βρίσκονται οι επιστήμονες, που δεν αποκλείουν να έχουν εντοπίσει μια πέμπτη δύναμη της φύσης.

Κι αυτό επειδή κατά τη διάρκεια ενός νέου πειράματος, φαίνεται ότι παρατήρησαν μικροσκοπικά υποατομικά σωματίδια που συμπεριφέρονται με ασυνήθιστο τρόπο.

Μέσω του πειράματος, εστάλησαν μιόνια, που είναι στοιχειώδη σωματίδια παρόμοια με το ηλεκτρόνιο, μέσω ενός ηλεκτρομαγνήτη 15 τόνων. Στόχος ήταν να μετρήσουν πώς «ταλαντεύονται» με την πάροδο του χρόνου.

Στο πείραμα, που ονομάστηκε «Muon g-2», αφού τα σωματίδια ταξίδευαν κατά μήκος της μαγνητικής διαδρομής, μήκους 15 μέτρων και 24 εκατοστών και ταλαντεύτηκαν διαφορετικά από το πρότυπο μοντέλο που χρησιμοποιείται εδώ και 50 χρόνια.

Καθώς τα μιόνια κυκλοφορούν στον μαγνήτη του Muon g-2, αλληλοεπιδρούν επίσης και με έναν κβαντικό «αφρό» υποατομικών σωματιδίων. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές επηρεάζουν την τιμή του g-factor, κάνοντας την ταλάντωση να επιταχύνεται ή να επιβραδύνεται. Το Πρότυπο Μοντέλο προβλέπει τη διαδικασία με μεγάλη ακρίβεια.

Ωστόσο, αν ο κβαντικός «αφρός» περιλαμβάνει επιπλέον δυνάμεις που δεν λαμβάνονται υπόψιν από το Πρότυπο Μοντέλο, θα μπορούσε να επηρεάσει περαιτέρω τον g-factor. Κάτι τέτοιο συνέβη στο πείραμα.

Το πρότυπο μοντέλο υποδηλώνει ότι τα πάντα στο σύμπαν κατασκευάζονται από τα θεμελιώδη σωματίδια που διέπονται από τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις: τη βαρυτική, την ηλεκτρομαγνητική, την ισχυρή και την ασθενή.

Με βάση τα τελευταία ευρήματα του Fermilab, το μιόνιο θα μπορούσε να αλληλοεπιδρά και με μη ανακαλυφθέντα σωματίδια ή δυνάμεις, που δεν περιλαμβάνονται στο πρότυπο μοντέλο όπως το γνωρίζουμε. Καθώς τα μιόνια σχηματίζονται φυσικά, όταν οι ακτίνες πέφτουν στην ατμόσφαιρα της Γης, τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο θεωρούμε ότι λειτουργεί το σύμπαν.

«Ισχυρές αποδείξεις για την ύπαρξη μη ανακαλυφθέντος σωματιδίου ή νέας δύναμης»

Σύμφωνα με το Συμβούλιο Εγκαταστάσεων Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ηνωμένου Βασιλείου (STFC) το αποτέλεσμα «παρέχει ισχυρές αποδείξεις για την ύπαρξη ενός μη-ανακαλυφθέντος υποατομικού σωματιδίου ή μιας νέας δύναμης».

Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι υπάρχει μία πιθανότητα στις 40.000 το αποτέλεσμα να οφείλεται σε στατιστικό σφάλμα. Ο εξέχων Άγγλος φυσικών σωματιδίων καθηγητής Μπράιαν Κοξ χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «σημαντικό και συναρπαστικό». «Πλησιάζει η ανακάλυψη της νέας φυσικής, πέρα από το πρότυπο μοντέλο» έγραψε στο twitter.

Όπως υποστήριξε, εάν τα αποτελέσματα επαληθευτούν, θα πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανακάλυψη στη φυσική των σωματιδίων για πολλά χρόνια, ανάλογη με το Σωματίδιο Χιγκς.

Το πείραμα Muon g-2 αναζητά ίχνη νέων σωματιδίων και δυνάμεων, εξετάζοντας με ακρίβεια την αλληλεπίδραση του μιονίου σε περιβάλλον μαγνητικού πεδίου. Το μιόνιο, όταν τοποθετείται σε μαγνητικό πεδίο, λειτουργεί ως μια μικροσκοπική μαγνητική πυξίδια και ως γυροσκόπιο, που περιστρέφεται σε μια συγκεκριμένη συχνότητα όπως προβλέπει το πρότυπο μοντέλο.

Ωστόσο, στο πείραμα η περιστροφή εντοπίστηκε γρηγορότερη από την προβλεπόμενη, υποδηλώνοντας ότι η τρέχουσα κατανόηση της φυσικής είναι ατελής.

Το πρωτοποριακό πείραμα πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Εργαστήριο Φέρι στο Ιλλινόις, που διαθέτει την τεχνολογία για τη δημιουργία μιονίων σε επιταχυντές σωματιδίων. Το μιόνιο είναι περίπου 200 φορές μεγαλύτερο από το ηλεκτρόνιο και σχηματίζεται με φυσικό τρόπο.

Ο Μίτσιο Κάκου, καθηγητής θεωρητικής φυσικής, υποστηρίζει ότι η ανακάλυψη ότι τα μιόνια ταλαντεύονται με έναν απροσδόκητο τρόπο θα μπορούσε να είναι η ένδειξη που χρειάζεται στην αναζήτηση μιας καθολικής θεωρίας των πάντων, την οποία ο ίδιος αποκαλεί ως «Εξίσωση του Θεού». Είναι αυτό το σημάδι της τελικής θεωρίας; Πολλοί το ελπίζουν.

Ο Αίνστάιν είχε πει ότι αν δει κάποιος την ουρά ενός λιονταριού, ίσως υπάρχει κι ένα λιοντάρι που συνδέεται με αυτό. Κάθε μικρή απόκλιση από το πρότυπο μοντέλο θα ήταν μια ουρά που θα μπορούσε να οδηγήσει στην αληθινή θεωρία, υποστηρίζουν οι επιστήμονες.

Το πρότυπο μοντέλο

Σύμφωνα με το τρέχον πρότυπο μοντέλο, στη φύση υπάρχουν τέσσερις θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις/δυνάμεις: η βαρυτική, η ηλεκτρομαγνητική, η ισχυρή και η ασθενής αλληλεπίδραση.

Τα πειράματα που διεξήχθησαν εδώ και δεκαετίες επιβεβαιώνουν ξανά και ξανά τις περιγραφές του μοντέλου για τα σωματίδια και τις δυνάμεις που απαρτίζουν το σύμπαν.

Ο Κάκου δήλωσε στην MailOnline ότι το πρότυπο μοντέλο δεν είναι τέλειο, καθώς φαίνεται ότι αγνοεί τη βαρύτητα, η οποία είναι η πιο αδύναμη, αλλά με άπειρη εμβέλεια. Η ηλεκτρομαγνητική δύναμη επίσης έχει άπειρη εμβέλεια αλλά είναι πολύ πιο ισχυρή από τη βαρύτητα.

Οι αδύναμες και οι ισχυρές δυνάμεις είναι αποτελεσματικές σε πολύ μικρό εύρος και κυριαρχούν μόνον στο επίπεδο των υποατομικών σωματιδίων. Το πρότυπο μοντέλο περιλαμβάνει όλες τις δυνάμεις και εξηγεί πώς αυτές δρουν σε όλα τα σωματίδια της ύλης. Ωστόσο, η πλέον οικεία δύναμη στην καθημερινότητά μας, η βαρύτητα, δεν αποτελεί μέρος του Πρότυπου Μοντέλου.

Η προσαρμογή της στο πλαίσιο έχει αποδειχθεί δύσκολη πρόκληση. Γι’ αυτό και οι ερευνητές προσπαθούν να σπάσουν το Πρότυπο Μοντέλο και να βρουν μικρές αποκλίσεις που δεν ταιριάζουν σε αυτό.

Στον δρόμο για μια «Θεωρία των Πάντων»

Ο Κάκου, θεωρώντας ότι το Πρότυπο Μοντέλο είναι ατελές -κάνει λόγο για «μία άσχημη θεωρία που μόνο μια μάνα μπορεί να αγαπήσει»- σημειώνει ότι ακόμη και οι δημιουργοί του παραδέχονται ότι δεν μπορεί να είναι η Τελική Θεωρία.

Οι ταλαντώσεις, νέες δυνάμεις και οι αλλαγές στον τρόπο αλληλεπίδρασης των σωματιδίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να μας δώσουν μια ιδέα για την πραγματική θεμελιώδη θεωρία, υποστηρίζει.

Η διατύπωση μιας καθολικής θεωρίας των πάντων, υποστηρίζει, θα ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμα στην ιστορία των 2.000 ετών της επιστήμης με τεράστιες επιπτώσεις. Κι αυτό επειδή θα οδηγούσε στην απάντηση σειρά ερωτήσεων που διατυπώνουν οι επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένων του τι προηγήθηκε πριν το Μπινγκ Μπανγκ (Μεγάλη Έκρηξη), τι βρίσκεται στην άλλη πλευρά μιας μαύρης τρύπας, αλλά και εάν το ταξίδι στον χρόνο είναι δυνατό.

Επιστήμονες αναπτύσσουν τον μικρο-ιστό του εγκεφάλου με ένα τρισδιάστατο τσιπ

Επιστήμονες ανέπτυξαν μικρές ποσότητες εγκεφαλικού ιστού, μέσω ενός τρισδιάστατου τυπωμένου τσιπ.

Για αυτήν την έρευνα, επιστήμονες από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT) και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ινδίας στο Madras χρησιμοποίησαν τρισδιάστατη εκτύπωση για να δημιουργήσουν μια προσαρμόσιμη και επαναχρησιμοποιήσιμη πλατφόρμα.

Αυτή η δομή έχει οπές, όπου τα οργανοειδή μπορούν να αναπτυχθούν, και μικρορευστά κανάλια , τα οποία χρησιμεύουν για την παροχή των θρεπτικών συστατικών και της θερμότητας που απαιτούνται για την προώθηση της ανάπτυξης του εγκεφαλικού ιστού.

Για την εκτύπωση, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν έναν βιοσυμβατό τύπο ρητίνης, που χρησιμοποιείται για οδοντιατρικές χειρουργικές επεμβάσεις, για να εκτυπώσουν ένα τσιπ, το οποίο επεξεργάστηκε με υπεριώδες φως και αποστειρώθηκε.

Στη συνέχεια τοποθέτησαν ζωντανά κελιά στις εσοχές της μικροσκοπικής πλατφόρμας, η οποία σφραγίστηκε με γυάλινο πάνελ.

Μέχρι τώρα, χρησιμοποιούνταν πλάκες καλλιέργειας με πολλές οπές για να παρατηρηθεί η ανάπτυξη των οργανοειδών, οι οποίες τοποθετούνταν σε γυάλινο πυθμένα κάτω από το μικροσκόπιο. Ωστόσο, αυτές οι πλάκες είναι ακριβές και δεν είναι συμβατές με όλα τα μικροσκόπια, εκτός από το ότι δεν επιτρέπουν την κυκλοφορία θρεπτικών ουσιών στον ιστό.

Ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Ikram Khan υπογράμμισε το χαμηλό κόστος της χρήσης τρισδιάστατης εκτύπωσης και επεσήμανε ότι αυτή η μέθοδος προσφέρει και άλλα πλεονεκτήματα, όπως ο εύκολος καθαρισμός του τσιπ με αποσταγμένο νερό και το γεγονός ότι είναι επαναχρησιμοποιήσιμο.

Οι ερευνητές δοκίμασαν το πείραμά τους με οργανοειδή που προέρχονται από ανθρώπινα κύτταρα και παρατήρησαν την ανάπτυξή τους μέσω μικροσκοπίου, με το οποίο παρακολούθησαν την ανάπτυξή τους για επτά ημέρες.

Αυτός ο ιστός κατέληξε να δημιουργήσει μια κοιλότητα ή κοιλία που περιβάλλεται από μια αυτοοργανωμένη δομή παρόμοια με τον αναπτυσσόμενο νεοφλοιό του εγκεφάλου.

Άγιοι καταστροφείς: Ο Άγιος Ευψύχιος

 Άγιοι της χριστιανοσύνης που φέρονται ως καταστροφείς του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού ή των αντιπάλων τους ή και δολοφόνοι!

Ένας από τους γνωστούς ισχυρισμούς των χριστιανών απολογητών είναι ότι: "Οι χριστιανοί δεν έκαναν καταστροφές, ο ελληνικός πολιτισμός κατέπεσε από μόνος του και αν έγιναν κάποιες ελάχιστες καταστροφές από κάποιους φανατικούς· αυτό έγινε λόγω των διωγμών που υπέστησαν από τους εθνικούς". Θα δούμε αν ευσταθεί αυτός ο πολύ συχνός ισχυρισμός τους, με βάση τα δικά τους κείμενα που είναι τα συναξάρια των αγίων, από τα οποία θα δούμε αποσπάσματα καταστροφών, όπως και από την ιστορία, τι αναφέρει για όσους από αυτούς τους αγίους, έχουμε ιστορικά στοιχεία.

Τα Συναξάρια είναι οι βιογραφίες των αγίων του Χριστιανισμού, άσχετα αν περιλαμβάνουν πλήθος μυθικών και υπερφυσικών στοιχείων, ή πολλές από αυτές είναι δημιουργήματα μεταγενέστερης ανάγκης για ύπαρξη πληθώρας μαρτύρων.

Τα σχετικά με καταστροφές αποσπάσματα που ακολουθούν, είναι κυρίως από την συλλογή του Άγιου Νικόδημου του Αγιορείτη. Ακολουθεί ο "σύνδεσμος 1" στο πρωτότυπο. Ο δεύτερος "σύνδεσμος 2", είναι ένα διαδομένο συναξάρι στο Διαδίκτυο, που έχει μεταφρασμένα τα κείμενα, και ίσως πληροφορίες και από άλλα συναξάρια, αλλά όπως θα διαπιστώσετε και αρκετά αλλοιωμένα. Όταν ο δεύτερος σύνδεσμος είναι σε παρένθεση, υπάρχει αλλοίωση που συνήθως σημειώνεται δίπλα του σε παρένθεση. Για τα ιστορικά πρόσωπα χρησιμοποιήθηκαν άλλες πηγές.

Ο Άγιος Ευψύχιος (εορτάζει για την Εκκλησία στις 9 Απριλίου).

“Eπειδή δε άναψεν από θεϊκόν ζήλον, επήρε πολλούς Xριστιανούς, και πηγαίνωντας με αυτούς, εκρήμνισεν από τα θεμέλια τον ελληνικόν ναόν, όστις επωνομάζετο της Tύχης, εις τον οποίον είχε προσπάθειαν και αγάπην ο επάρατος Iουλιανός, προσφέρων εις αυτόν καθ’ εκάστην ημέραν θυσίας".
σύνδεσμος 1
(σύνδεσμος 2) -πήγε και γκρέμισε το είδωλο)

Η αλήθεια είναι ότι τα συναξάρια είναι σε απίστευτο βαθμό μυθολογήματα και εφόσον δεν μπορούμε να δεχτούμε ως αληθή τα εξόφθαλμα θαύματα που περιέχουν, άλλο τόσο και τις ιστορίες τους. Αυτά όμως μαζί και με τις πράξεις των ιστορικών αγίων, αλλά και ότι έχουμε δει ήδη για το πως επικράτησε ο Χριστιανισμός, δείχνουν την ιδεολογία των χριστιανών διαχρονικά στο πως έβλεπαν τις άλλες θρησκείες και το μίσος τους για τις θεωρήσεις των άλλων που δεν άντεχαν, κυρίως των αρχαίων Ελλήνων που τους θεωρούσαν "μιαρούς", και "διεφθαρμένους". Αντικατοπτρίζουν τελικά το ποιοι κατέστρεφαν τα αρχαία ιερά, επίσης αντικατοπτρίζει τον πραγματικό λόγο που έγιναν οι σχετικά λίγοι διωγμοί των χριστιανών: Έγιναν εξαιτίας της επιθετικής τους δράσης κατά της αρχαίας θρησκείας, αφού εκείνη την εποχή και μέχρι να επικρατήσουν, υπήρχε πραγματική ανεξιθρησκεία.

Βλέπετε, για τους χριστιανούς τότε δεν εθεωρείτο κακό να καταστρέψεις τον ναό μιας άλλης θρησκείας ή τα αγάλματα της, υπήρχαν άλλωστε και οι κανόνες του Δευτερονομίου που δεν φαίνεται κανείς στον Χριστιανισμό να τους θεωρεί ως άκυρους, το αντίθετο. Υπάρχουν επίσης και οι εντολές του ίδιου του Ιησού, που είπε: ότι όποιος δεν είναι μαζί του είναι εναντίον του, ότι θα φέρει διχόνοια και ότι όποιος είναι έξω από την διδασκαλία του, πρέπει να αποβληθεί και να ριφθεί στην φωτιά. Έτσι δεν μας κάνουν εντύπωση τα κατορθώματα και οι καταστροφές αγίων χριστιανών, αφού συμφωνούν και με την θεωρία του. Μια θεωρία που η σύγχρονη Εκκλησία θέλει να ξεχάσει ή να συμβολοποιήσει.

Η μελέτη αυτή μπήκε για να ξεκαθαρίσουμε άλλη μια φορά, ότι ο Χριστιανισμός στην ουσία του και συχνά με την πράξη του, δεν έχει καμιά σχέση με την αγάπη και την ειρήνη που δήθεν θέλει να μας πει, ειδικά στον τρόπο που εξαπλώθηκε. Ήταν φονταμενταλιστικός, δηλαδή επικροτούσε και εφάρμοσε την βία στους άλλους όπως κάνουν τώρα οι μουσουλμάνοι, το προβάλει αυτό σαν επίτευγμα στα κείμενα αλλά και σε εικόνες του. Έτσι εξαπλώθηκε και δυστυχώς δεν υπάρχει καμιά διασφάλιση ότι δεν μπορεί να ξαναγίνει κάποια στιγμή το ίδιο.

ΔΕΣ: Άγιοι καταστροφείς

Λίγος Χέγκελ και λίγος Κάντ κάνει καλό

Το 1821 (ημερομηνία που, εκτός από την Ελληνική επανάσταση, σηματοδοτεί και την συντηρητική στροφή του φιλοσόφου) έγραφε ο Χέγκελ στην Φιλοσοφία του Δικαίου ότι «όταν το βιοτικό επίπεδο μιας μεγάλης μάζας ανθρώπων πέφτει κάτω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο επιβίωσης--επίπεδο που ελέγχεται αυτομάτως ως αναγκαίο για κάθε μέλος της κοινωνίας--με συνεπάγωγη απώλεια της αίσθησης του τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, απώλεια της αίσθησης της εντιμότητας και του αυτοσεβασμού που επιβάλει στον άνθρωπο να επιμένει να αυτοσυντηρείται μέσω της εργασίας και του μόχθου του, το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός όχλου πενήτων. Ταυτοχρόνως φέρνει μαζί του, στο άλλο άκρο της κοινωνικής κλίμακας, συνθήκες που ευνοούν τα μέγιστα την συσσώρευση δυσανάλογου πλούτου στα χέρια των ολίγων» (1821, παρ. 244).

Και λίγος Κάντ δεν κάνει κακό:

«μην επιτρέπεις για τον εαυτό σου αυτό που δεν θα επιτρέψεις για το σύνολο» μας λέει η υποθετική προσταγή.

Μην επιτρέπεις στον εαυτό σου να μην αποπληρώσει το χρέος του ενώ ζητάς από άλλους να το πράξουν.

ΛΟΓΓΟΣ: Τὰ κατὰ Δάφνιν καὶ Χλόην (4.1.1-4.4.5)

[4.1.1] Ἥκων δέ τις ἐκ τῆς Μιτυλήνης ὁμόδουλος τοῦ Λάμωνος ἤγγειλεν ὅτι ὀλίγον πρὸ τοῦ τρυγητοῦ ὁ δεσπότης ἀφίξεται μαθησόμενος μή τι τοὺς ἀγροὺς ὁ τῶν Μηθυμναίων ἐπίπλους ἐλυμήνατο. [4.1.2] Ἤδη οὖν τοῦ θέρους ἀπιόντος καὶ τοῦ μετοπώρου προσιόντος παρεσκεύαζεν αὐτῷ τὴν καταγωγὴν ὁ Λάμων εἰς πᾶσαν θέας ἡδονήν. [4.1.3] Πηγὰς ἐξεκάθαιρεν, ὡς τὸ ὕδωρ καθαρὸν ἔχοιεν· τὴν κόπρον ἐξεφόρει τῆς αὐλῆς, ὡς ἀπόζουσα μὴ διοχλοίη· τὸν παράδεισον ἐθεράπευεν, ὡς ὀφθείη καλός.

[4.2.1] Ἦν δὲ ὁ παράδεισος πάγκαλόν τι χρῆμα καὶ κατὰ τοὺς βασιλικούς. Ἐκτέτατο μὲν εἰς σταδίου μῆκος, ἐπέκειτο δὲ ἐν χώρῳ μετεώρῳ, τὸ εὖρος ἔχων πλέθρων τεττάρων. [4.2.2] Εἴκασεν ἄν τις αὐτὸν πεδίῳ μακρῷ. Εἶχε δὲ πάντα δένδρα, μηλέας, μυρρίνας, ὄχνας καὶ ῥοιὰς καὶ συκῆν καὶ ἐλαίας· ἑτέρωθι ἄμπελον ὑψηλήν, καὶ ἐπέκειτο ταῖς μηλέαις καὶ ταῖς ὄχναις περκάζουσα, καθάπερ περὶ τοῦ καρποῦ αὐταῖς προσερίζουσα. [4.2.3] Τοσαῦτα ἥμερα. Ἦσαν δὲ καὶ κυπάριττοι καὶ δάφναι καὶ πλάτανοι καὶ πίτυς. Ταύταις πάσαις ἀντὶ τῆς ἀμπέλου κιττὸς ἐπέκειτο· καὶ ὁ κόρυμβος αὐτοῦ μέγας ὢν καὶ μελαινόμενος βότρυν ἐμιμεῖτο. [4.2.4] Ἔνδον ἦν τὰ καρποφόρα φυτά, καθάπερ φρουρούμενα· ἔξωθεν περιειστήκει τὰ ἄκαρπα, καθάπερ θριγγὸς χειροποίητος· καὶ ταῦτα μέντοι λεπτῆς αἱμασιᾶς περιέθει περίβολος. [4.2.5] Τέτμητο καὶ διακέκριτο πάντα καὶ στέλεχος στελέχους ἀφειστήκει, ἐν μετεώρῳ δὲ οἱ κλάδοι συνέπιπτον ἀλλήλοις καὶ ἐπήλλαττον τὰς κόμας· ἐδόκει μέντοι καὶ ἡ τούτων φύσις εἶναι τέχνη. [4.2.6] Ἦσαν καὶ ἀνθῶν πρασιαί, ὧν τὰ μὲν ἔφερεν ἡ γῆ, τὰ δὲ ἐποίει τέχνη· ῥοδωνιαὶ καὶ ὑάκινθοι καὶ κρίνα χειρὸς ἔργα· ἰωνιὰς καὶ ναρκίσσους καὶ ἀναγαλλίδας ἔφερεν ἡ γῆ. Σκιά τε ἦν θέρους καὶ ἦρος ἄνθη καὶ μετοπώρου ὀπώρα καὶ κατὰ πᾶσαν ὥραν τρυφή.
[4.3.1] Ἐντεῦθεν εὔοπτον μὲν ἦν τὸ πεδίον καὶ ἦν ὁρᾶν τοὺς νέμοντας, εὔοπτος δ᾽ ἡ θάλασσα καὶ ἑωρῶντο οἱ παραπλέοντες· ὥστε καὶ ταῦτα μέρος ἐγίνετο τῆς ἐν τῷ παραδείσῳ τρυφῆς. Ἵνα τοῦ παραδείσου τὸ μεσαίτατον ἐπὶ μῆκος καὶ εὖρος ἦν, νεὼς Διονύσου καὶ βωμὸς ἦν· περιεῖχε τὸν μὲν βωμὸν κιττός, τὸν νεὼν δὲ κλήματα. [4.3.2] Εἶχε δὲ καὶ ἔνδοθεν ὁ νεὼς Διονυσιακὰς γραφάς· Σεμέλην τίκτουσαν, Ἀριάδνην καθεύδουσαν, Λυκοῦργον δεδεμένον, Πενθέα διαιρούμενον· ἐπῆσαν καὶ Ἰνδοὶ νικώμενοι καὶ Τυρρηνοὶ μεταμορφούμενοι· πανταχοῦ Σάτυροι ‹πατοῦντες›, πανταχοῦ Βάκχαι χορεύουσαι· οὐδὲ ὁ Πὰν ἠμέλητο· ἐκαθέζετο δὲ καὶ αὐτὸς συρίζων ἐπὶ πέτρας, ὅμοιος ἐνδιδόντι κοινὸν μέλος καὶ τοῖς πατοῦσι καὶ ταῖς χορευούσαις.
[4.4.1] Τοιοῦτον ὄντα τὸν παράδεισον ὁ Λάμων ἐθεράπευε, τὰ ξηρὰ ἀποτέμνων, τὰ κλήματα ἀναλαμβάνων· τὸν Διόνυσον ἐστεφάνωσε· τοῖς ἄνθεσιν ὕδωρ ἐπωχέτευσε. Πηγή τις ἦν, ‹ἣν› εὗρεν ἐς τὰ ἄνθη Δάφνις· ἐσχόλαζε μὲν τοῖς ἄνθεσιν ἡ πηγή, Δάφνιδος δὲ ὅμως ἐκαλεῖτο πηγή. [4.4.2] Παρεκελεύετο δὲ καὶ τῷ Δάφνιδι ὁ Λάμων πιαίνειν τὰς αἶγας ὡς δυνατὸν μάλιστα, πάντως που κἀκείνας λέγων ὄψεσθαι τὸν δεσπότην ἀφικόμενον διὰ μακροῦ. [4.4.3] Ὁ δὲ ἐθάρρει μὲν ὡς ἐπαινεθησόμενος ἐπ᾽ αὐταῖς· διπλασίονάς τε γὰρ ὧν ἔλαβεν ἐποίησε καὶ λύκος οὐδὲ μίαν ἥρπασε, καὶ ἦσαν πιότεραι τῶν ὀΐων· βουλόμενος δὲ προθυμότερον αὐτὸν γενέσθαι πρὸς τὸν γάμον πᾶσαν θεραπείαν καὶ προθυμίαν προσέφερεν, ἐξάγων τε αὐτὰς πάνυ ἕωθεν καὶ ἀπάγων τὸ δειλινόν. [4.4.4] Δὶς ἡγεῖτο ἐπὶ ποτόν· ἀνεζήτει τὰ εὐνομώτατα τῶν χωρίων· ἐμέλησεν αὐτῷ καὶ σκαφίδων καινῶν καὶ γαυλῶν πολλῶν καὶ ταρσῶν μειζόνων· τοσαύτη δὲ ἦν κηδεμονία, ὥστε καὶ τὰ κέρατα ἤλειφε καὶ τὰς τρίχας ἐθεράπευε. [4.4.5] Πανὸς ἄν τις ἱερὰν ἀγέλην ἔδοξεν ὁρᾶν. Ἐκοινώνει δὲ παντὸς εἰς αὐτὰς καμάτου καὶ ἡ Χλόη, καὶ τῆς ποίμνης παραμελοῦσα τὸ πλέον ἐκείναις ἐσχόλαζεν, ὥστε ἐνόμιζεν ὁ Δάφνις δι᾽ ἐκείνην αὐτὰς φαίνεσθαι καλάς.

***

[4.1.1] Ήρθε από τη Μυτιλήνη ένας, που δούλευε στον ίδιο αφέντη με το Λάμωνα, να αναγγείλει ότι ο κύριός τους θα ᾽ρχόταν λίγο πριν τον τρύγο για να εξακριβώσει αν τυχόν η επιδρομή των Μηθυμνιωτών είχε προκαλέσει ζημιές στα υποστατικά του. [4.1.2] Καθώς τέλειωνε λοιπόν το καλοκαίρι και σίμωνε το φθινόπωρο ο Λάμων έκανε προετοιμασίες για τη διαμονή του αφεντικού του, φροντίζοντας να ᾽χουν όλα καλή εμφάνιση: [4.1.3] καθάριζε τις πηγές για να ᾽ναι κρύσταλλο το νερό, έβγαζε την κοπριά από την αυλή για να μην ενοχλεί η μυρωδιά της, περιποιόταν τον κήπο για να φαντάζει όμορφος.
[4.2.1] Πανέμορφο πράμα ήταν αυτός ο κήπος, σαν εκείνους των βασιλιάδων. Είχε μάκρος εκατόν ογδόντα μέτρα, πλάτος εκατόν είκοσι, και βρισκόταν σε ψηλή τοποθεσία: [4.2.2] μπορούσε να παρομοιαστεί με μακρόστενο κάμπο. Υπήρχαν εκεί δέντρα κάθε λογής — μηλιές, μυρτιές, αχλαδιές, ροδιές, συκιές, ελιές· πού και πού μια κληματαριά σκαρφάλωνε στις μηλιές και στις αχλαδιές, σα να ᾽θελε να συναγωνιστεί τον καρπό τους με τα δικά της τα βαθύχρωμα τσαμπιά. [4.2.3] Τέτοια ήταν τα ήμερα. Υπήρχαν ακόμα και κυπαρίσσια, δάφνες, πλατάνια και κουκουναριές· σ᾽ όλα τούτα σκαρφάλωνε, αντί για κληματαριά, κισσός που με τα μεγάλα μαυριδερά τσαμπιά του μιμόταν το σταφύλι. [4.2.4] Από μέσα βρίσκονταν τα καρποφόρα δέντρα, κι απ᾽ έξω έστεκαν τ᾽ άκαρπα σα φράχτης χειροποίητος, θαρρείς και τα φρουρούσαν· γύρω κι από τούτα ήταν μάντρα από ελαφρή ξερολιθιά. [4.2.6] Όλα ήταν χωρισμένα και ταξινομημένα μ᾽ επιμέλεια, οι κορμοί είχαν απόσταση αναμεταξύ τους. Στον αέρα πάλι άγγιζαν τα κλαριά κι έμπλεκαν οι φυλλωσιές τους — αλλά και τούτο, το φυσικό τους, έμοιαζε έργο τέχνης. Είχε και πρασιές με λουλούδια, άλλα άγρια κι άλλα ήμερα: τριανταφυλλιές, ζουμπούλια και κρίνα ήταν φυτεμένα με το χέρι, ενώ μενεξέδες, νάρκισσοι και γαλιτσίδες φύτρωναν από μόνα τους. Το καλοκαίρι ο κήπος ήταν σκιερός, την άνοιξη ανθισμένος, το φθινόπωρο καρπερός και σ᾽ όλες τις εποχές απολαυστικός.
[4.3.1] Από κει φαινόταν καλά ο κάμπος και μπορούσες να βλέπεις τους βοσκούς. Καλά ξεχώριζε κι η θάλασσα, με τα καράβια που περνούσαν στ᾽ ανοιχτά· ήταν και τούτο μια από τις απολαύσεις του κήπου. Στη μέση του ακριβώς, κι από το μάκρος κι από το πλάτος, βρίσκονταν ναός και βωμός του Διονύσου. Το βωμό τον τριγύριζε κισσός, το ναό αμπέλια. [4.3.2] Από μέσα είχε ο ναός ζωγραφιές σχετικές με τον Διόνυσο: τη Σεμέλη να γεννάει, την Αριάδνη να κοιμάται, τον Λυκούργο δεμένο, τον Πενθέα να κατασπαράζεται· έδειχνε ακόμα την ήττα των Ινδών και τη μεταμόρφωση των Τυρρηνών· παντού Σάτυροι στα πατητήρια, παντού Βάκχες να χορεύουν. Ούτε κι ο Παν είχε ξεχαστεί: καθόταν κι εκείνος σ᾽ ένα βράχο παίζοντας φλογέρα, λες κι έδινε τον ίδιο ρυθμό στους πατητές και στις χορεύτριες.
[4.4.1] Τέτοιος ήταν ο κήπος που περιποιόταν ο Λάμων. Κλάδευε τα ξερά, ανέβαζε τα κληματόκλαδα, στεφάνωνε τον Διόνυσο, πότιζε τα λουλούδια από μια πηγή που είχε βρει για δαύτα ο Δάφνης (και που, αν και τη μεταχειρίζονταν μόνο για το πότισμά τους, την έλεγαν πηγή του Δάφνη). [4.4.2] Ο Λάμων παρακινούσε τον Δάφνη να παχύνει τις γίδες όσο μπορεί, λέγοντας ότι σίγουρα θα τις έβλεπε το αφεντικό ύστερα από τόσον καιρό που είχε να ᾽ρθει. [4.4.3] Ο Δάφνης ήταν βέβαιος ότι ο αφέντης θα τον παίνευε για τις γίδες, μιας και τις είχε διπλασιάσει από τότε που τις είχε παραλάβει, λύκος δεν του ᾽χε αρπάξει ούτε μία και ήταν πιο παχιές κι από τις προβατίνες· θέλοντας ωστόσο να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση του αφέντη στο γάμο του έβαλε τα δυνατά του να τις περιποιηθεί. Τις οδηγούσε στη βοσκή από πολύ νωρίς το πρωί, τις έφερνε πίσω το δειλινό, [4.4.4] τις πότιζε δυο φορές τη μέρα, αποζητούσε τα πιο πλούσια βοσκοτόπια. Κοίταξε να βρει καινούριες γαβάθες, πολλές καρδάρες και μεγαλύτερα τυροβόλια. Σε τέτοιο βαθμό φρόντιζε τις γίδες, ώστε τους άλειβε τα κέρατα με λάδι και τους χτένιζε το τρίχωμα. [4.4.5] Θαρρούσες πως έβλεπες ιερό κοπάδι αφιερωμένο στον Πάνα. Σ᾽ όλες τούτες τις δουλειές τον βοηθούσε η Χλόη, παραμελώντας τα πρόβατά της για ν᾽ ασχοληθεί με τις γίδες, τόσο που να πιστέψει ο Δάφνης ότι σ᾽ εκείνη χρωστούσαν τ᾽ ωραίο τους παρουσιαστικό.