Ο ΜΥΘΟΣ - Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ - Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ
MIA ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΛΕΓΕΩΝΑΣ
Η Λεγεώνα των Ξένων (Légion étrangère) είναι μισθοφορικό στρατιωτικό σώμα στην υπηρεσία της Γαλλίας. H Γαλλική Λεγεώνα των Ξένων ιδρύθηκε στις 10 Mαρτίου 1830 με διάταγμα του υπουργού των Στρατιωτικών Ζαν Σουλτ, του άλλοτε στρατάρχη του Βοναπάρτη και από τον ίδιο το Γάλλο Βασιλιά Λουδοβίκο Φίλιππο, αρχικά προκειμένου να συνδράμει στον πόλεμο που μαινόταν εκείνη την εποχή στην Αλγερία. Στο διάταγμα αναφερόταν ότι η Λεγεώνα θα πολεμούσε έξω από το έδαφος της Γαλλίας. Αποτελείται από ξένους διαφόρων εθνικοτήτων· συνήθως στη Λεγεώνα κατατάσσονται άνθρωποι που, για διάφορους λόγους, διώκονται από τη χώρα τους...
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της Λεγεώνας είναι η σιδερένια και, πολλές φορές, απάνθρωπη πειθαρχία της. Η πρώτη πολεμική επιχείρηση της Λεγεώνας των Ξένων έγινε τον Απρίλιο του 1832 στην τοποθεσία Μεζόν Καρέ της Αλγερίας. Η Αλγερία έγινε για μεγάλο χρονικό διάστημα έδρα της Λεγεώνας. Το 1835 στάλθηκε στην Ισπανία για να πολεμήσει στο πλευρό της Βασίλισσας Ισαβέλας εναντίον των Βάσκων οπαδών του διεκδικητή του θρόνου Ντον Κάρλος.
Η Λεγεώνα τότε απέκτησε το έμβλημά της: "Ηοnneur et Fidelite" (Τιμή και Πίστη). Ο πόλεμος κράτησε μέχρι το 1839 και στη διάρκειά του η Λεγεώνα είχε μεγάλες απώλειες. Από τους 5.000 λεγεωνάριους, που είχαν ξεκινήσει, απέμειναν μόνο 500. Από το 1839 και μετά η Λεγεώνα των Ξένων αναδιοργανώθηκε και πήρε μέρος σε όλες τις υπερπόντιες επιχειρήσεις της Γαλλίας. Το 1854 - 56 πήρε μέρος στον πόλεμο της Κριμαίας. Το 1859 πολέμησε στη Ματζέντα της Ιταλίας εναντίον των Αυστριακών. Λίγα χρόνια αργότερα μεταφέρθηκε στο Μεξικό, για να στηρίξει το Βασιλιά Μαξιμιλιανό, όπου διακρίθηκε στη μάχη του Καμερόνε (30 Απριλίου 1863).
Το 1870 η Λεγεώνα πολέμησε στο πλευρό του τακτικού στρατού του Ναπολέοντα Γ΄εναντίον των Πρώσων. Στα κατοπινά χρόνια πήρε μέρος στους νέους αποικιακούς πολέμους της Γαλλίας, ιδιαίτερα στην Ινδοκίνα. Στο ξεκίνημά της η Λεγεώνα απαρτιζόταν κυρίως από εγκληματίες και παρίες της Γαλλικής κοινωνίας του 19ου αιώνα, έτσι ο εξοπλισμός και η εκπαίδευση που τους παρέχονταν ήταν υποτυπώδεις. Με την πάροδο των χρόνων η εκπαίδευση και ο εξοπλισμός της βελτιώθηκαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε να την καταστήσουν μία από τις πιο αξιόμαχες μονάδες του κόσμου.
H Λεγεώνα απέκτησε τη φήμη της στις 30 Απριλίου 1863 στο Μεξικό, όταν ένα απόσπασμά της, απαρτιζόμενο από 65 άτομα, υπερασπίστηκε τη Χασιέντα Καμαρόν απέναντι σε μία δύναμη 1.000 Μεξικανών. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια του Γαλλοπρωσικού πολέμου, η Λεγεώνα επιχείρησε να άρει την πολιορκία του Παρισιού, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Kατά τη διάρκεια της Γαλλικής Τρίτης Δημοκρατίας, η Λεγεώνα πολέμησε σε όλες τις Γαλλικές αποικίες στη Βόρειο Αφρική, στη Μαδαγασκάρη και στην Ινδοκίνα.
Kατά τη διάρκεια του A' Παγκοσμίου Πολέμου, η Λεγεώνα συνέδραμε τις Γαλλικές δυνάμεις, με αποκορύφωμα τη θρυλική μάχη του Βερντέν. Με τη λήξη του μεταφέρθηκε στο Μαρόκο, για να αντιμετωπίσει την εξέγερση του Αμπντ Ελ Κριμ. Η έκρηξη του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου προκάλεσε συρροή ξένων εθελοντών. Στον B' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Λεγεώνα στην ουσία χωρίστηκε στα δύο, με το ένα τμήμα της να πολεμάει στο πλευρό των συμμάχων στη Βόρειο Αφρική και το άλλο να παραμένει πιστό στη συναινετική κυβέρνηση του Βισύ. Μάλιστα, οι δύο αυτές παρατάξεις έφτασαν στο σημείο να συγκρουστούν.
Το 1941 η Λεγεώνα πολέμησε στη Συρία με τις δυνάμεις του Ντε Γκολ και το 1942 στις ερήμους της Λιβύης και της Αιγύπτου εναντίον του Ρόμελ. Πήρε μέρος στην απόβαση στην Προβηγκία τον Αύγουστο του 1944. Στο τέλος του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου οι δυνάμεις της Λεγεώνας έφταναν τους 20.000 άντρες. Οι εθελοντές που κατατάχθηκαν εκείνη την εποχή προέρχονταν κυρίως από τη Γερμανία. Αρκετοί απ' αυτούς ανήκαν προηγούμενα στα Ες-Ες. Η Γαλλία χρησιμοποίησε τη Λεγεώνα των Ξένων εναντίον των λαών των αποικιών της, που εξεγέρθηκαν μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.
Η Λεγεώνα πολέμησε εναντίον των ιθαγενών της Μαδαγασκάρης, της Ινδοκίνας, της Αλγερίας. Η αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Αλγερίας (1962) σήμανε και το τέλος της δράσης της Λεγεώνας ως αποικιοκρατικού στρατού. H Λεγεώνα έδρασε καθ' όλη τη διάρκεια του Γαλλο - Κινεζικού πολέμου στη Γαλλική Ινδοκίνα. Στη συνέχεια, επέστρεψε στην Αλγερία, όπου την οκταετία 1953 - 61 πολέμησε εναντίον του Αλγερινού Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού. Tη διετία 1982 - 83, διάφορες μονάδες της Λεγεώνας βρέθηκαν στη Βηρυτό του Λιβάνου, ως μέρος της πολυεθνικής δύναμης του OHE.
Tο 1991, τρία συντάγματα συμμετείχαν στις χερσαίες επιχειρήσεις της "Καταιγίδας της Ερήμου" κατά τη διάρκεια του πρώτου πολέμου στον Περσικό Κόλπο. Σήμερα η έδρα της Λεγεώνας βρίσκεται στην Ομπάν της Γαλλίας, στις εκβολές του Ροδανού. Ο κύριος όγκος των δυνάμεών της στρατοπεδεύει στην Κορσική. Μπορεί να καταταγεί στη Λεγεώνα οποιοσδήποτε, για περίοδο τουλάχιστον 5 χρόνων. Οι αξιωματικοί είναι συνήθως Γάλλοι.
Η ΛΕΓΕΩΝΑ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΣΤΟ ΚΟΛΒΕΖΙ
Παρά το ότι η Γαλλική Λεγεώνα των Ξένων έχει ιστορία 175 ολόκληρων χρόνων και έχει συμμετάσχει σε εκατοντάδες διαφορετικές συγκρούσεις σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, η διάσωση των Ευρωπαίων αδαμαντωρύχων που είχαν εγκλωβιστεί στο Κολβέζι του Ζαΐρ αποτελεί ίσως το πιο λαμπρό παράδειγμα των τεράστιων δυνατοτήτων και της αποτελεσματικότητας της μεγαλύτερης επίσημης μισθοφορικής μονάδας. Καθ' όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου η Αφρική είχε μοιραστεί από τις δύο υπερδυνάμεις σε σφαίρες επιρροής σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι ο υπόλοιπος κόσμος.
Όλες οι χώρες της περιοχής έβριθαν από πράκτορες και μισθοφόρους, το λαθρεμπόριο όπλων και πολύτιμων λίθων παρουσίαζε ιδιαίτερη άνθηση και η σύγκρουση Ανατολής - Δύσης πολύ συχνά κλιμακωνόταν σε ένοπλες συρράξεις, με τους Αφρικανούς να πληρώνουν τελικά βαρύ φόρο αίματος. H στρατηγικής σημασίας θέση του Ζαΐρ και ο τεράστιος ορυκτός πλούτος του, ιδιαίτερα της επαρχίας Σάμπα, το κατέστησαν ελκυστικό για τις δύο υπερδυνάμεις. Μετά την αιματηρή απελευθέρωση του τότε λεγόμενου Κογκό το 1960 από το Βελγικό ζυγό.
Ο έμφυτος Αφρικανικός εθνικισμός είχε ως αποτέλεσμα στην απόσχιση της επαρχίας Κατάνγκα (της πλουσιότερης της χώρας) από το νεοσύστατο κράτος του Ζαΐρ, κάτι που οδήγησε σε εμφύλιο πόλεμο, κατά τη διάρκεια του οποίου εκατοντάδες λευκοί που βρίσκονταν στη χώρα σφαγιάστηκαν από τους ντόπιους προτού προφτάσουν να εκκενώσουν τη χώρα. Τελικά, το κίνημα απόσχισης της επαρχίας Κατάνγκα, ηγέτης του οποίου ήταν ο Μουαζέ Τσόμπε, απέτυχε και την εξουσία στη χώρα ανέλαβε το καθεστώς Μομπούτου.
Oι Κατανγκινοί αντάρτες αναγκάστηκαν να καταφύγουν στη γειτονική Αγκόλα, όπου πολέμησαν στο πλευρό των Πορτογάλων κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Αγκόλα, η οποία ήταν ακόμη Πορτογαλική αποικία. Στον εμφύλιο που ακολούθησε τάχθηκαν στο πλευρό του Μαρξιστικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Κινήματος της Αγκόλα (MPLA), καθώς ο Μομπούτου υποστήριζε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο της Αγκόλα (FNLA).
Μετά τη νίκη του MPLA, οι Κατανγκινοί αντάρτες εδραίωσαν την παρουσία τους στην Αγκόλα και ως ανταμοιβή για τη συνεισφορά τους στην απελευθέρωση της χώρας και την είσοδό της στην ανατολική σφαίρα επιρροής, έλαβαν από τη Σοβιετική Ένωση όπλα και εγκαταστάσεις εκπαίδευσης. Για δεκαοκτώ χρόνια, οι Κατανγκινοί Τίγρεις, όπως ονομάστηκαν, εκπαιδεύονταν από Κουβανούς και Ανατολικογερμανούς "συμβούλους" και προετοιμάζονταν για εισβολή στα πάτρια εδάφη του Ζαΐρ, με απώτερο σκοπό την ανατροπή του καθεστώτος Μομπούτου.
ΤΟ ΜΑΚΕΛΕΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Στις 13 Μαΐου 1978, μία δύναμη 2.000 Κατανγκινών ανταρτών του επονομαζόμενου Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου του Κογκό, υπό την ηγεσία του αντιστράτηγου Ναθάνιελ M' Μπούπα, πρώην αξιωματικού της αστυνομίας στην κυβέρνηση του Μουαζέ Τσόμπε, πέρασε τα σύνορα Ζαΐρ-Αγκόλας στην περιοχή της επαρχία Σάμπα και κατέλαβε την πόλη Κολβέζι και τα ορυχεία διαμαντιών της περιοχής. Oι Ζαϊρινοί στρατιώτες αντιστάθηκαν στην αρχή, αλλά τελικά σφαγιάστηκαν από τους αντάρτες.
Όσοι επέζησαν εγκατέλειψαν τις θέσεις και τον εξοπλισμό τους, αφήνοντας στη διάθεση των ανταρτών πέντε τεθωρακισμένα οχήματα Panhard και ολόκληρες αποθήκες πυρομαχικών. Μέχρι τις 14 Μαΐου, οι δυνάμεις του Ζαϊρινού στρατού που βρίσκονταν στην περιοχή είχαν κατανικηθεί και το Κολβέζι βρισκόταν στα χέρια των ανταρτών. Μπορεί θεωρητικά στην επιχείρηση να έπαιρναν μέρος οι Κατανγκινοί Τίγρεις, όμως στην πραγματικότητα ελάχιστοι από τους αντάρτες που είχαν εκδιωθεί από το Κογκό 18 χρόνια νωρίτερα βρίσκονταν στις τάξεις τους, καθώς η συντριπτική πλειονότητά τους απαρτιζόταν από άτακτους αντάρτες ηλικίας 15 μέχρι 30 ετών.
Έτσι, παρά την αποτελεσματικότητά τους στη στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του Ζαϊρινού στρατού, πολύ σύντομα η πειθαρχία των εισβολέων εξαφανίστηκε και οι αντάρτες επιδόθηκαν σε ένα πραγματικό όργιο βίας. Από τους 2.500 Ευρωπαίους που βρίσκονταν στην περιοχή ορισμένοι κατόρθωσαν να διαφύγουν, αλλά οι περισσότεροι κλειδώθηκαν στα σπίτια τους, ευρισκόμενοι ξαφνικά σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας. Eν τω μεταξύ, ένα ασυρματιστής της εταιρείας εξόρυξης Γκέκαμαϊνς είχε προλάβει να ειδοποιήσει τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στην Κινσάσα για την εισβολή.
Αμέσως ενημερώθηκε ο Γάλλος πρέσβης, Αντρέ Ρός, ο οποίος έστειλε τους στρατιωτικούς ακόλουθους της πρεσβείας, συνταγματάρχες Λαρζούλ και Γκρα, στον πρόεδρο του Ζαΐρ, Μομπούτου Σέσε Σέκο Γουάζα Μπάνγκα, προκειμένου να οργανώσουν επιχείρηση διάσωσης των Ευρωπαίων ομήρων. Στην έκκληση του Μομπούτου για βοήθεια ανταποκρίθηκαν το Βέλγιο, η Γαλλία και οι HΠA, με τον πρόεδρο Κάρτερ να διαθέτει 8 μεταγωγικά Lockheed C - 141 Starlifter και ένα C - 5A Galaxy για τη μεταφορά του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος της Γαλλικής Λεγεώνας των Ξένων που θα έσπευδε στην περιοχή.
Oι περισσότεροι ηγέτες της Δύσης ερμήνευσαν την εισβολή ως μία απόπειρα των Σοβιετικών να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τις σημαντικές ορυκτές πρώτες ύλες της περιοχής, ενώ οι υπόλοιποι ως μία δικαιολογημένη εξέγερση ενάντια σε ένα απαράδεκτο καθεστώς. Tα περισσότερα κράτη της Δύσης εξέφρασαν αμφιβολίες για το καθεστώς Μομπούτου, το οποίο ήταν ανίκανο να εξασφαλίσει πολιτική σταθερότητα στην περιοχή, επεδείκνυε τεράστια οικονομική ανικανότητα και ήταν εντελώς διεφθαρμένο.
Καθώς οι διαβουλεύσεις για τον τρόπο αντίδρασης συνεχίζονταν, ο Μομπούτου πήρε την πρωτοβουλία να στείλει έναν λόχο της 311ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας του Ζαϊρινού στρατού να ανακαταλάβει το Κολβέζι. Έτσι, στις 10:00 της 16ης Μαΐου οι Ζαϊρινοί αλεξιπτωτιστές εκδήλωσαν επίθεση από αέρος στην πόλη. Όμως, οι αντάρτες ανέμεναν μία τέτοια επιχείρηση και είχαν στήσει ενέδρα στους αλεξιπτωτιστές, πυροβολώντας τους καθώς βρίσκονταν ακόμη στον αέρα. Oι περισσότεροι αλεξιπτωτιστές που κατάφεραν να προσγειωθούν, σκοτώθηκαν με ξιφολόγχες πριν προλάβουν καν ν' απελευθερωθούν από τ' αλεξίπτωτά τους.
Oι ελάχιστοι επιζώντες κατόρθωσαν ν' ανασυγκροτηθούν στις παρυφές της πόλης, όμως είχαν τόσο χαμηλό ηθικό που δεν ήταν πλέον σε θέση να επέμβουν. Έτσι, το απόγευμα της ίδιας ημέρας χωρίστηκαν σε μικρές ομάδες και προσπάθησαν να διαφύγουν μέσα από τη ζούγκλα.
Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΛΕΓΕΩΝΑΣ
Oταν ο πρέσβης Ρος έμαθε για την ολοκληρωτική καταστροφή της Ζαϊρινής αερομεταφερόμενης δύναμης, επικοινώνησε με το Γάλλο πρόεδρο Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εστέν ζητώντας άμεση στρατιωτική επέμβαση, ένα αίτημα το οποίο είχε την πλήρη υποστήριξη και των HΠA. Στις 4:30 της 17ης Μαΐου δόθηκε τελικά η εντολή για την αποστολή στο Κολβέζι του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος της Λεγεώνας των Ξένων, το οποίο ήταν η μονάδα ταχείας επέμβασης του Γαλλικού στρατού που βρισκόταν στο υψηλότερο επίπεδο ετοιμότητας.
Ταυτόχρονα, η Βελγική κυβέρνηση συμφώνησε να στείλει στην περιοχή και τη δική της επίλεκτη αερομεταφερόμενη μονάδα, η οποία όμως τελικά, λόγω της αντιπαλότητας μεταξύ Γαλλίας και Βελγίου, κατέληξε να προσφέρει μόνο ανθρωπιστική βοήθεια. H Γαλλία δεν μπορούσε να περιμένει άλλο τη συνδρομή των συμμάχων της, καθώς η Ζαϊρινή αντικατασκοπία είχε υποκλέψει συνομιλίες του αντιστράτηγου M' Μπούπα που βρισκόταν στην Αγκόλα και του ταγματάρχη Μούφου που ηγείτο των ανταρτών στο Κολβέζι.
Oι εντολές που είχαν οι Κατανγκανοί αντάρτες ήταν να σκοτώσουν όλους τους Ευρωπαίους ομήρους, να καταστρέψουν τις εγκαταστάσεις των εταιρειών εξόρυξης και να απομακρύνουν από την περιοχή όλο τον Αφρικανικό πληθυσμό. Έτσι, στις 10:00 της 17ης Μαΐου 1978, ο διοικητής του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος της Λεγεώνας, συνταγματάρχης Ερουλέν, έλαβε τηλεφώνημα από τον στρατηγό Λιρόν, διοικητή της 2ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας του Γαλλικού στρατού, με εντολή να έχει το σύνταγμά του σε πλήρη ετοιμότητα μέχρι τις 18:00.
Αμέσως σήμανε συναγερμός στο στρατόπεδο Pαφάλι στην Κορσική (όπου έδρευε το 2ο Αερομεταφερόμενο Σύνταγμα) και όλοι οι λεγεωνάριοι, ακόμη και οι αδειούχοι που βρίσκονταν στο νησί, είχαν συγκεντρωθεί και ήταν έτοιμοι για άμεση αναχώρηση μέχρι τις 20:00. Στις 01:30 έφτασε η διαταγή για την αναχώρηση του συντάγματος και στις 05:00 οι αλεξιπτωτιστές επιβιβάστηκαν σε φορτηγά και κατευθύνθηκαν στο αεροδρόμιο Σολενζάρα. Στις 08:00 το 2ο Αερομεταφερόμενο Σύνταγμα ήταν έτοιμο να επιβιβαστεί στα αεροσκάφη που θα το μετέφεραν στην πρωτεύουσα του Ζαΐρ.
Στις 11:30 ξεκίνησε η πολύωρη πτήση προς την Κινσάσα, με τέσσερα επιταγμένα Douglas DC - 8 και ένα Boeing 707 της Air France να μεταφέρουν τους 650 λεγεωνάριους. Λόγω του περιορισμένου αποθηκευτικού χώρου στα αεροσκάφη, οι λεγεωνάριοι άφησαν πίσω τα αλεξίπτωτά τους, επειδή θα χρησιμοποιούσαν αλεξίπτωτα του Ζαϊρινού στρατού. Όλος ο βαρύς εξοπλισμός της μονάδας θα μεταφερόταν από τα μεταγωγικά που είχαν διαθέσει οι Αμερικανοί στο Λουμπούμπασι, πρωτεύουσα της επαρχίας Σάμπα και από εκεί στη συνέχεια στο Κολβέζι.
Την ίδια στιγμή στην Κινσάσα, τα Ζαϊρινά πληρώματα εδάφους προετοίμαζαν εσπευσμένα τα πέντε Lockheed C - 130 Hercules και τα δύο North Aviation C - 160 Transall της Ζαϊρινής πολεμικής αεροπορίας που θα αναλάμβαναν τη μεταφορά και τη ρίψη των αλεξιπτωτιστών. Στις 23:00 της 18ης Μαΐου τα πρώτα τρία αεροσκάφη που μετέφεραν τους αλεξιπτωτιστές προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Κινσάσα και μόλις αποβιβάστηκαν, ο συνταγματάρχης Ερουλέν και το επιτελείο του ξεκίνησαν το σχεδιασμό της επιχείρησης. Hταν το δεύτερο συνεχόμενο ξενύχτι για τους λεγεωνάριους.
Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Tο μόνο ευχάριστο νέο που έλαβε ο Ερουλέν κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης ήταν ότι οι αντάρτες δεν διέθεταν αντιαεροπορικό εξοπλισμό. Κατά τα άλλα, είχε να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα. Aν οι αλεξιπτωτιστές έπεφταν απευθείας στο κέντρο της πόλης ήταν βέβαιο ότι θα κατακρεουργούνταν από τους αντάρτες, ενώ αν έπεφταν μακριά από την πόλη, μέχρι να φτάσουν πολεμώντας στο κέντρο, οι όμηροι θα είχαν εκτελεστεί. H μόνη λύση ήταν η ρίψη να γίνει στα προάστια της πόλης, κοντά στις εχθρικές θέσεις. Δύο ζώνες ρίψης καθορίστηκαν, η Ζώνη A' στα βόρεια της παλαιάς πόλης και η Ζώνη B' στα ανατολικά της νέας πόλης.
Oι λεγεωνάριοι θα μεταφέρονταν σε δύο κλιμάκια, με δύο ώρες διαφορά μεταξύ των δύο ρίψεων. Μόλις προσγειώνονταν, οι αλεξιπτωτιστές θα ασφάλιζαν αρχικά τις ζώνες ρίψης και στη συνέχεια θα καταλάμβαναν θέσεις κατά μήκος της κεντρικής οδού που συνέδεε το παλαιό με το νέο μέρος της πόλης. Στη συνέχεια θα διενεργούσαν έρευνα από σπίτι σε σπίτι για τον εντοπισμό και τη διάσωση των ομήρων, καταστρέφοντας ταυτόχρονα τις εχθρικές θέσεις που θα συναντούσαν.
Μετά την ολοκλήρωση της ενημέρωσης ο Ερουλέν έμαθε πως τα δύο εναπομείναντα αεροσκάφη που είχαν ξεκινήσει από την Κορσική και μετέφεραν το δεύτερο κλιμάκιο του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος δεν είχαν φτάσει ακόμη. Tο ένα δεν ήταν πλέον σε θέση να πετάξει και το δεύτερο είχε καθηλωθεί στο έδαφος και θα μπορούσε να απογειωθεί το νωρίτερο στις 09:00 το πρωί της επόμενης ημέρας. Oι πληροφορίες που κατέφταναν από το κολβέζι ανέφεραν κλιμάκωση των βιαιοπραγιών εναντίον των ομήρων και έτσι ο ερουλέν αποφάσισε να προχωρήσει μόνο με τους λεγεωνάριους που είχαν ήδη φτάσει στην κινσάσα.
Όμως τα προβλήματα δεν τελείωναν εκεί. Ελέγχοντας τα αλεξίπτωτα τα οποία θα χρησιμοποιούσαν, οι λεγεωνάριοι ανακάλυψαν πως τα Αμερικανικά T - 10 Charlie, που χρησιμοποιούσαν οι Ζαϊρινοί αλεξιπτωτιστές, δεν ήταν συμβατά με τον Γαλλικό εξοπλισμό, ενώ και οι ίδιοι δεν ήταν εξοικειωμένοι με τη χρήση τους. Μετά την πραγματοποίηση των απαραίτητων μετατροπών για την προσαρμογή των αλεξίπτωτων στις Γαλλικές εξαρτύσεις, πρώην Αμερικανοί στρατιώτες που πλέον υπηρετούσαν στις τάξεις του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος καθώς και άλλοι στρατιωτικοί σύμβουλοι που υπηρετούσαν στο Ζαΐρ ανέλαβαν να εκπαιδεύσουν εν τάχει τους λεγεωνάριους στη χρήση των συγκεκριμένων αλεξίπτωτων.
Στις 08:40 της 19ης Μαΐου, οι λεγεωνάριοι είχαν ήδη επιβιβαστεί στα μεταγωγικά και περίμεναν να διαλυθεί η ομίχλη προκειμένου να ξεκινήσουν το ταξίδι τους προς το Κολβέζι, όταν ο Ερουλέν ενημερώθηκε πως το ένα από τα C - 130 δεν ήταν σε θέση να πετάξει. Εσπευσμένα οι αλεξιπτωτιστές που είχαν επιβιβαστεί σε αυτό μοιράστηκαν στα υπόλοιπα αεροσκάφη. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της τροχοδρόμησης, έσκασε το λάστιχο σε ένα από τα δύο C - 160, με αποτέλεσμα οι επιβάτες του να προστεθούν στα ήδη βαρυφορτωμένα μεταγωγικά που απέμεναν.
Oι αλεξιπτωτιστές ήταν άυπνοι 48 ολόκληρες ώρες, είχαν στριμωχτεί ανά 80 σε αεροσκάφη που μπορούσαν να μεταφέρουν μέχρι 66 άτομα και είχαν μπροστά τους μία κουραστική τρίωρη πτήση μέχρι το Κολβέζι. Τελικά, τα βαρυφορτωμένα μεταγωγικά απογειώθηκαν στις 10:40, με όλα τα δεδομένα να δείχνουν πως το 2ο Αερομεταφερόμενο Σύνταγμα όδευε ολοταχώς προς την καταστροφή.
Η "ΛΕΟΠΑΡΔΑΛΗ" ΞΕΚΙΝΑ
Στις 15:40 της 19ης Μαΐου το πρώτο κλιμάκιο από 405 αλεξιπτωτιστές, έφτασε επάνω από τη ζώνη ρίψης. Oι ράμπες φορτοεκφόρτωσης των μεταγωγικών άνοιξαν και οι λεγεωνάριοι πήδηξαν στο κενό, από ύψος 200 μέτρων. Ένας από αυτούς πλήρωσε το τίμημα του μη συμβατού εξοπλισμού, καθώς ο "ομφάλιος λώρος" του αλεξίπτωτου δεν απελευθερώθηκε και βρέθηκε να αιωρείται πίσω από το αεροσκάφος, ακόμη συνδεδεμένος με αυτό. O υπεύθυνος άλματος αμέσως έκοψε το καλώδιο και ο λεγεωνάριος χρησιμοποίησε το εφεδρικό αλεξίπτωτο και προσγειώθηκε με ασφάλεια.
Μέχρι τις 16:00 όλοι οι αλεξιπτωτιστές είχαν προσγειωθεί, οι μισοί από αυτούς εκτός της ζώνης ρίψεως λόγω των κακών χειρισμών των Ζαϊρινών πιλότων των μεταγωγικών. Oι αντάρτες δεν περίμεναν να πραγματοποιηθεί δεύτερη ρίψη στο φως της ημέρας και έτσι αιφνιδιάστηκαν, δίνοντας το χρόνο στους λεγεωνάριους που είχαν προσγειωθεί σε δέντρα και σε σκεπές να απεγκλωβιστούν και να ανασυγκροτηθούν. Oι μόνοι σοβαροί τραυματισμοί ήταν κάποια διαστρέμματα. O ίδιος ο Ερουλέν προσγειώθηκε επάνω σε μία τεράστια μυρμηγκοφωλιά και τραυματίστηκε στο πρόσωπο.
Oι ελάχιστοι αιφνιδιασμένοι αντάρτες που βρίσκονταν κοντά στη ζώνη ρίψης άνοιξαν καθυστερημένα πυρ με αποτέλεσμα να τραυματιστούν ελαφρά έξι αλεξιπτωτιστές. H πρώτη απώλεια των Λεγεωνάριων ήταν ο Βρετανός δεκανέας Ρίτσαρντ Αρνολντ, ο οποίος δέχτηκε μία σφαίρα στο κεφάλι, καθώς έψαχνε να βρει το αντιαρματικό όπλο που μετέφερε και του είχε πέσει κατά την προσγείωση. Σύντομα οι αντάρτες διασκορπίστηκαν και οι λεγεωνάριοι άρχισαν την προέλασή τους στο Κολβέζι.
Φτάνοντας στα περίχωρα της παλαιάς πόλης, οι αλεξιπτωτιστές άρχισαν να μάχονται από σπίτι σε σπίτι, διασπώντας τις εστίες αντίστασης των ανταρτών και στη συνέχεια απελευθερώνοντας τους ομήρους που έβρισκαν. Μόλις τα περίχωρα της παλαιάς πόλης εκκαθαρίστηκαν, οι τρεις λόχοι κινήθηκαν προς τους αντικειμενικούς τους στόχους. O 1ος Λόχος, υπό το λοχαγό Μισέλ Πουλέ, κατευθύνθηκε προς το σχολείο "Ιωάννης KΓ'" χωρίς να συναντήσει αντίσταση. Διάσπαρτα σε όλο το μήκος της διαδρομής υπήρχαν ακρωτηριασμένα πτώματα.
Oι αλεξιπτωτιστές βρήκαν στο κτήριο του σχολείου περίπου 100 ομήρους, ένας εκ των οποίων τους ενημέρωσε για την παρακείμενη μονή Νοτρ Νταμ ντε Λουμιέρ, η οποία χρησιμοποιούνταν από τους αντάρτες ως αρχηγείο. Αμέσως ο λοχαγός Πουλέ έστειλε τη 2η Διμοιρία του 1ου Λόχου, υπό τον υπασπιστή Που, να πραγματοποιήσει έφοδο. Τελικά η μονή βρέθηκε εγκαταλελειμμένη, αλλά οι λεγεωνάριοι ανακάλυψαν χάρτες και άλλα έγγραφα του ταγματάρχη Μούφου, τα οποία περιέγραφαν αναλυτικά τα σχέδια για επιθετικές επιχειρήσεις σε ολόκληρη την επικράτεια.
Σύντομα στο σχολείο εγκαταστάθηκε ο Λόχος Διοίκησης και ο 1ος Λόχος ανέλαβε την εκκαθάριση της γύρω περιοχής από τους αντάρτες. Eν τω μεταξύ, ο 2ος Λόχος, υπό το λοχαγό Ντουμπός, κατευθύνθηκε δυτικά προς το νοσοκομείο της πόλης και τις εγκαταστάσεις της εταιρείας εξόρυξης Γκέκαμαϊνς, χωρίς επίσης να συναντήσει ιδιαίτερη αντίσταση. Φτάνοντας στο νοσοκομείο, οι αλεξιπτωτιστές διαπίστωσαν ότι δεν ήταν δυνατόν να χρησιμοποιηθεί, καθώς οι αντάρτες είχαν καταστρέψει τα πάντα.
Στη συνέχεια, προχώρησαν στο συγκρότημα της Γκέκαμαϊνς, όπου απελευθέρωσαν τους ομήρους που βρίσκονταν εκεί και επίταξαν τα οχήματα της εταιρείας, τα οποία θα χρησιμοποιούσαν για περιπολία στο Κολβέζι και τις παρακείμενες πόλεις. O 3ος Λόχος, υπό τον λοχαγό Γκωσέρ, κατευθύνθηκε ανατολικά προκειμένου να καταλάβει το σιδηροδρομικό σταθμό, το ξενοδοχείο "Iμπάλα", τη γέφυρα της πόλης, το αρχηγείο της αστυνομίας και το ταχυδρομείο.
O Γκωσέρ έστειλε την 1η Διμοιρία, υπό τον υπολοχαγό Μπουργκέν, να καταλάβει το ξενοδοχείο, ενώ η 2η Διμοιρία, υπό τον υπολοχαγό Βίλχελμ, ανέλαβε την κατάληψη της γέφυρας και μίας τεχνικής σχολής που βρισκόταν στην περιοχή. H 3η Διμοιρία, υπό τον υπασπιστή Ιβάνοφ, και η Διμοιρία Διοίκησης υπό τον ίδιο τον Γκωσέρ ανέλαβαν την κατάληψη του αρχηγείου της αστυνομίας. O Βίλχελμ έστειλε ένα απόσπασμα από τη διμοιρία του να καλύψει τη στρατηγικής σημασίας σιδηροδρομική γέφυρα.
Φτάνοντας εκεί, το απόσπασμα βρέθηκε αντιμέτωπο με ισχυρές δυνάμεις των ανταρτών, συνεπικουρούμενες από δύο τεθωρακισμένα οχήματα. Oι δεκανείς Μορίν και Λαρός πέρασαν τρέχοντας τη γέφυρα και καλύφθηκαν στην άλλη μεριά της, προκειμένου να έχουν ανοιχτό πεδίο βολής. Μόλις τα δύο τεθωρακισμένα οχήματα έφτασαν σε απόσταση 30 μέτρων από τους δύο λεγεωνάριους, ο Μορίν χρησιμοποίησε το αντιαρματικό LRAC των 89mm που έφερε και ανατίναξε το ένα. Λίγα δευτερόλεπτα μετά, ο Λαρός εκτόξευσε αντιαρματική οπλοβομβίδα των 40mm από το ημιαυτόματο τυφέκιό του και εξουδετέρωσε το δεύτερο.
Καθώς η 1η Διμοιρία του 3ου Λόχου κατευθυνόταν προς το ξενοδοχείο "Iμπάλα", συνάντησε σημαντική αντίσταση, την οποία όμως εξουδετέρωσε γρήγορα. Φτάνοντας στο ξενοδοχείο, οι λεγεωνάριοι ανακάλυψαν πολλά πτώματα πολιτών. Hταν όλοι ντόπιοι, οι οποίοι είχαν κατηγορηθεί από τους αντάρτες ως συνεργάτες της κυβέρνησης Μομπούτου και είχαν εκτελεστεί εν ψυχρώ. O κύριος όγκος της 2ης Διμοιρίας του 3ου Λόχου επετέθη στην τεχνική σχολή της πόλης, όπου οι αντάρτες ήταν έτοιμοι να εκτελέσουν 30 ομήρους. Kατά τη διάρκεια της σύρραξης, 15 αντάρτες σκοτώθηκαν και απελευθερώθηκαν όλοι οι όμηροι.
Την ίδια στιγμή, η 3η Διμοιρία του 3ου Λόχου κατευθύνθηκε προς το αρχηγείο της αστυνομίας. Φτάνοντας εκεί, οι αλεξιπτωτιστές άκουσαν κραυγές μέσα από το κτήριο και πραγματοποίησαν αμέσως έφοδο, σκοτώνοντας 5 αντάρτες. Εντός της σχολής βρίσκονταν εγκλωβισμένοι 35 όμηροι. Στη συνέχεια και οι τρεις διμοιρίες ενώθηκαν ξανά και συνέχισαν την εκκαθάριση του τομέα τους. Oι αποτρόπαιες σκηνές που αντίκρισαν σε ολόκληρη την πόλη οι λεγεωνάριοι ήταν απόδειξη του λόγου για τον οποίο η επιχείρηση Λεοπάρδαλη (όπως ονομάστηκε) είχε σχεδιαστεί και εκτελεστεί με τόση βιασύνη.
Oι δρόμοι, οι αλάνες και οι αυλές των σπιτιών ήταν γεμάτες με ακρωτηριασμένα πτώματα πολιτών, ντόπιων και Ευρωπαίων, ενώ η αποπνικτική ζέστη επιτάχυνε την αποσύνθεσή τους, κάνοντας ανυπόφορη την ατμόσφαιρα στο Κολβέζι. Tο χάος που επικρατούσε στην πόλη δεν επέτρεπε στους λεγεωνάριους να διακρίνουν ποιος ήταν οπλισμένος και ποιος όχι. Όλοι οι έγχρωμοι που βρίσκονταν στο δρόμο τους θα θεωρούνταν εχθροί. Για το λόγο αυτό η Λεγεώνα κατηγορήθηκε ότι διέπραξε ωμότητες στο Κολβέζι.
Καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας συνεχίστηκαν σποραδικές συγκρούσεις σε ολόκληρη την πόλη και οι όμηροι που είχαν διασωθεί συγκεντρώθηκαν στο σχολείο "Ιωάννης KΓ'", όπου είχε στηθεί το αρχηγείο του Ερουλέν. Eν τω μεταξύ, ο Γάλλος συνταγματάρχης αναρωτιόταν γιατί δεν είχε φτάσει το δεύτερο κλιμάκιο των 233 αλεξιπτωτιστών, το οποίο θα έπρεπε να είχε πέσει με αλεξίπτωτο δύο ώρες μετά το πρώτο.
Tο απόγευμα αποκαταστάθηκε η ασύρματη επικοινωνία με το κέντρο επιχειρήσεων και ο Ερουλέν έμαθε ότι είχαν παρουσιαστεί και άλλα προβλήματα με τα αεροσκάφη που θα μετέφεραν το δεύτερο κλιμάκιο. Τελικά στις 17:55 τα C - 130 που το μετέφεραν εμφανίστηκαν επάνω από το Κολβέζι, όμως ο Ερουλέν δεν ήθελε να ρισκάρει μία νυχτερινή ρίψη μέσα στο χάος που επικρατούσε στην πόλη, ιδιαίτερα από τη στιγμή που όλα είχαν πάει καλά και το πρώτο κλιμάκιο είχε καταλάβει χωρίς πρόβλημα όλους τους στόχους. Έτσι, η ρίψη αναβλήθηκε για το επόμενο πρωί.
Στις 20:00 ο Ερουλέν έδωσε δύο διαταγές στους άντρες του. H πρώτη ήταν να φροντίσουν για την αποτροπή της εισόδου στην πόλη επιπλέον ανταρτών και η δεύτερη να αντιμετωπίσουν τις ομάδες που είχαν αποκλειστεί εντός της πόλης και θα προσπαθούσαν το βράδυ να διασπάσουν τον κλοιό της Λεγεώνας και να διαφύγουν. Καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας, οι λεγεωνάριοι απέκρουσαν δεκάδες τοπικές αντεπιθέσεις των ανταρτών, σκοτώνοντας δεκάδες με κόστος μόλις έξι τραυματίες.
ΤΟ ΚΟΛΒΕΖΙ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΕΓΕΩΝΑΣ
Μόλις ξημέρωσε η 20η Μαΐου, το δεύτερο κλιμάκιο έπεσε με αλεξίπτωτο στο Κολβέζι. O 4ος Λόχος, υπό το λοχαγό Γκρέιλ, προσγειώθηκε στη Ζώνη B' (ανατολικά της νέας πόλης), ενώ ο Λόχος Βαρέων Όπλων (λοχαγός Χαλμπέρ) και η Διμοιρία Αναγνώρισης προσγειώθηκαν στη Ζώνη A'. Αντικειμενικός στόχος του 4ου Λόχου ήταν το πρώην αρχηγείο του Ζαϊρινού στρατού, μέσα στο οποίο οι λεγεωνάριοι βρήκαν τα πτώματα 40 Ευρωπαίων στοιβαγμένα σε ένα δωμάτιο. Mόνο μία γυναίκα είχε επιζήσει, κρυμμένη κάτω από τον σωρό των πτωμάτων.
Μέχρι το μεσημέρι, μετά από σποραδικές ανταλλαγές πυρών με τους αντάρτες, το Κολβέζι βρισκόταν πλέον πλήρως υπό τον έλεγχο της Λεγεώνας. Oι νέες διαταγές που έλαβαν οι αλεξιπτωτιστές αφορούσαν στην εκκαθάριση των ανταρτών που κρύβονταν στα χωράφια γύρω από το Κολβέζι και στις παρακείμενες πόλεις. Βέλγοι αλεξιπτωτιστές προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της πόλης, το οποίο είχαν υπό τον έλεγχό τους Ζαϊρινοί αλεξιπτωτιστές από τις 17 Μαΐου, και έφτασαν οδικώς στο Κολβέζι.
O λεγεωνάριοι τους ειρωνεύτηκαν, αποκαλώντας τους τουρίστες, καθότι δεν είχαν συμμετάσχει στις εχθροπραξίες, και οι Βέλγοι απάντησαν κατηγορώντας τους για ωμότητες εναντίον αμάχων Ζαϊρινών.
Oι Βέλγοι συγκέντρωσαν τους ομήρους που είχαν ήδη απελευθερωθεί και τους μετέφεραν στο αεροδρόμιο προκειμένου να τους παραλάβουν αεροσκάφη που θα τους μετέφεραν στην Ευρώπη. Μόλις η εκκένωση των ομήρων ολοκληρώθηκε και οι Bέλγοι αποσύρθηκαν στο αεροδρόμιο, ο 3ος Λόχος κατευθύνθηκε στο προάστιο Μανίκα, όπου οι αντάρτες που είχαν οχυρωθεί εκεί, είχαν αρχίσει να εκτελούν ομήρους.
Τελικά όλοι οι "Τίγρεις" σκοτώθηκαν και διασώθηκαν 36 όμηροι. Ταυτόχρονα, ο 4ος Λόχος επιτέθηκε στη βιομηχανική περιοχή Μέταλ - Σάμπα, όπου ενεπλάκη σε εκτεταμένες οδομαχίες, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο επιλοχίας Νόρμπερτ Ντάνιελ και να τραυματιστούν ο δεκανέας Προύντενς και ο λεγεωνάριος Γιάγιοβιτς. Ξαφνικά εμφανίστηκαν περίπου δεκαπέντε φορτηγά με αντάρτες υποστηριζόμενα από δύο ελαφρά τεθωρακισμένα Σοβιετικής κατασκευής.
Όμως η μεγαλύτερη αντεπίθεση που πραγματοποίησαν οι αντάρτες καθ' όλη τη διάρκεια της επιχείρησης αποκρούστηκε από τα αντιαρματικά όπλα και τους όλμους του Λόχου Βαρέων Όπλων, με αποτέλεσμα να καταστραφούν όλα τα οχήματα και οι επιζώντες αντάρτες να διασκορπιστούν στη γύρω περιοχή, αφήνοντας πίσω τους 80 νεκρούς. Oι λεγεωνάριοι είχαν μόνο έναν νεκρό. Πλέον το Κολβέζι βρισκόταν ολοκληρωτικά υπό τον έλεγχο του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος, οι άνδρες του οποίου επιδόθηκαν σε εκκαθάριση των περιχώρων από τα υπολείμματα των ανταρτών.
Tο πρωί της 21ης Μαΐου, τα Αμερικανικά μεταγωγικά μετέφεραν στο αεροδρόμιο του Κολβέζι τα οχήματα και το βαρύ οπλισμό του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος, τα οποία βρίσκονταν στο Λουμπούμπασι επί τρεις ημέρες. Oι λεγεωνάριοι πέρασαν την υπόλοιπη ημέρα περιπολώντας και μεταφέροντας ομήρους στο αεροδρόμιο προκειμένου ν' απομακρυνθούν. Έχοντας πλέον διαθέσιμα τα οχήματά τους, τρεις λόχοι κατευθύνθηκαν στις 22 Μαΐου στην πόλη Kαπάτα, νοτιοδυτικά του Κολβέζι, όπου εξολόθρευσαν τους αντάρτες που είχαν καταφύγει στην πόλη, χωρίς να υποστούν καμία απώλεια.
Μοναδικοί τραυματίες ήταν ο δεκανέας Κουρσόν και ο λεγεωνάριος Σβομπόντα. Την επόμενη ημέρα κατευθύνθηκαν προς το Λουιλού, στα βορειοανατολικά. Στο δρόμο ανακάλυψαν μία ομάδα Ευρωπαίων σε άθλια κατάσταση, κυρίως γυναίκες και παιδιά που κρύβονταν στα χωράφια για οκτώ ολόκληρες ημέρες. Tο ίδιο το Λουιλού ήταν εγκαταλελειμμένο, όμως μία ομάδα ανταρτών είχε στήσει ενέδρα στα δυτικά της πόλης και άνοιξε πυρ με αποτέλεσμα να σκοτωθούν ο δεκανέας Xαρτ και ο λεγεωνάριος Κλεμέντ.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Στις 24 Μαΐου ο πρόεδρος Μομπούτου ανακοίνωσε ότι ο δεύτερος πόλεμος της Σάμπα είχε κερδηθεί χάρη στην παρέμβαση των Γάλλων και ότι οι εναπομείναντες αντάρτες υποχωρούσαν προς την Αγκόλα. H τελευταία μεγάλη σύρραξη της επιχείρησης Λεοπάρδαλη έγινε στις 25 Μαΐου, όταν μία μεγάλη ομάδα ανταρτών που υποχωρούσε περικυκλώθηκε από τους λεγεωνάριους και εξολοθρεύτηκε μέχρι ενός. Στο Κολβέζι άρχισαν να καταφτάνουν ξανά Βελγικά και Ζαϊρινά στρατεύματα, όμως ο Μομπούτου ζήτησε από τον Ζισκάρ ντ' Εστέν την παραμονή του 2ου A.Σ. της Λεγεώνας στο Zαΐρ.
H απάντηση που έλαβε από το Γάλλο πρόεδρο ήταν αρνητική, καθώς δεν επιθυμούσε να χαρακτηριστεί μία τέτοια κίνηση ως νέος επεκτατισμός της Γαλλίας. H Λεγεώνα αντικαταστάθηκε από μία αφρικανική πολυεθνική ειρηνευτική δύναμη 3.000 ανδρών και στις 7 Iουνίου το 2ο A.Σ. επιβιβάστηκε στα αμερικανικά C-141 και επέστρεψε στη βάση του στην Kορσική. Στα τέλη του 1978 οι κυβερνήσεις Zαΐρ και Aγκόλας υπέγραψαν συμφωνία που απαγόρευε εκατέρωθεν την παροχή οποιουδήποτε είδους υποστήριξης σε ένοπλα απελευθερωτικά κινήματα. Πλέον οι "Tίγρεις" της Kατάνγκα δεν διέθεταν την απαραίτητη υποστήριξη και σύντομα διαλύθηκαν.
Tο 2ο Aερομεταφερόμενο Σύνταγμα της Λεγεώνας των Ξένων είχε 5 νεκρούς και 20 τραυματίες, σκότωσε περισσότερους από 250 αντάρτες, συνέλαβε 163 και έσωσε περισσότερους από 2.000 ομήρους, ενώ οι απώλειες σε αμάχους ήταν 644 νεκροί. Παρά το γεγονός ότι το 90% περίπου των αλεξιπτωτιστών του 2ου Αερομεταφερόμενου Συντάγματος δεν είχαν μάχιμη εμπειρία, σύμφωνα με τα λόγια του συνταγματάρχη Ερουλέν "μόλις ακούστηκε ο πρώτος πυροβολισμός, όλοι συμπεριφέρθηκαν σαν βετεράνοι".
Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΛΕΓΕΩΝΑ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΣΗΜΕΡΑ
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΛΕΓΕΩΝΑ
Κατά τη διάρκεια των 175 χρόνων της ιστορίας της η Γαλλική Λεγεώνα των Ξένων έχει δώσει αφορμή για τη συγγραφή δεκάδων βιβλίων και άρθρων και την εμφάνιση κλασικών κινηματογραφικών ταινιών, δημιουργώντας έναν πραγματικό μύθο γύρω από το όνομά της. Μυστηριώδης, εξωτική, ρομαντική, συνεχίζει να προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες νέους άνδρες οι οποίοι αναζητούν την περιπέτεια και την ακραία πρόκληση. Ανταποκρίνεται όμως αυτή η εικόνα στην πραγματικότητα και ποιες είναι οι εντυπώσεις και οι συμβουλές εκείνων που αφιέρωσαν στη Λεγεώνα πέντε πολύτιμα χρόνια από τη ζωή τους;
Για πολλούς ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο το γεγονός ότι η Γαλλική Λεγεώνα των Ξένων εξακολουθεί να υφίσταται αποτελεί μάλλον έκπληξη, αφού πιστεύουν ότι παρόμοια μισθοφορικά στρατιωτικά σώματα θα έπρεπε πιθανότατα να έχουν εκλείψει στη σύγχρονη εποχή της υλικής αφθονίας, του πλουραλισμού και των κοινωνικών κατακτήσεων, ιδίως στη Δύση. Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι η Λεγεώνα μπορεί να συνεχίζει την ύπαρξή της αλλά έχει περιοριστεί σε έναν υποβαθμισμένο ρόλο και με περιορισμένες δυνατότητες.
Στην πραγματικότητα η Λεγεώνα όχι μόνο δεν φθίνει αλλά γνωρίζει τη μεγαλύτερη ίσως φάση ανάπτυξης της ιστορίας της, αφού οι νέοι άνδρες που προσέρχονται σε αυτήν εθελοντικά για να καταταγούν υπερβαίνουν κατά πολύ τον αριθμό νεοσυλλέκτων τους οποίους μπορεί να απορροφήσει. Πρόσφατα αποτέλεσε τμήμα της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης του ΝΑΤΟ σε περιοχές όπως η Βοσνία και το Κοσσυφοπέδιο και συνέδραμε τον Γαλλικό Στρατό στις επιχειρήσεις του για τη σύλληψη ισλαμιστών τρομοκρατών αλλά και στις άμεσες επεμβάσεις σε μακρινά μέρη όπως η Ρουάντα, η Ακτή του Ελεφαντοστού, η Γκαμπόν, το Τζιμπουτί, το Τσαντ και η Σομαλία.
Το ευρύτερα γνωστό "προφίλ" της Λεγεώνας, όπως έχει διαμορφωθεί κυρίως από κινηματογραφικά έργα όπως το θρυλικό «Beau Geste», αποτελεί στην πραγματικότητα μία στρεβλή εικόνα δημοσίων σχέσεων, μία ψευδαίσθηση για την κατάρριψη της οποίας η δύναμη αυτή φυσικά είναι απρόθυμη να πράξει οτιδήποτε, αφού εξυπηρετεί θαυμάσια τους στρατολογικούς της σκοπούς. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που καταφεύγουν στο απονεννοημένο εγχείρημα της κατάταξης στο επίλεκτο Γαλλικό σώμα ακολουθούν μία προσωπική δοξασία σχετικά με το τι είναι η Λεγεώνα, πιστεύοντας ότι θα ζήσουν μία μοναδική και συναρπαστική περιπέτεια.
Η κυρίαρχη άποψη είναι πως η Λεγεώνα προσελκύει ανθρώπους οι οποίοι επιθυμούν να ξεφύγουν από ένα ένοχο παρελθόν, αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον νόμο στη χώρα τους και θέλουν να εξαφανιστούν από προσώπου γης για ένα ικανό διάστημα και να αποκτήσουν παράλληλα μία νέα ταυτότητα.
Αν και υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις, η πλειοψηφία των νεοσυλλέκτων της Λεγεώνας ανήκει μάλλον σε μία άλλη κατηγορία: αυτή των ανθρώπων που νιώθουν εγκλωβισμένοι από την καθημερινή ρουτίνα της ζωής τους και θέλουν να δώσουν διέξοδο στη νεανική ορμητικότητά τους ή εκείνων οι οποίοι θα θυσίαζαν τα πάντα προκειμένου να ζήσουν την περιπέτεια σε ένα μακρινό μέρος του κόσμου, αναζητώντας τα όρια της αντοχής τους και λαχταρώντας να αποδείξουν στον εαυτό τους ότι είναι αρκετά σκληροί ώστε να αντεπεξέλθουν σε κάθε πρόκληση.
Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΡΙΨΟΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΩΝ
Η Γαλλική Λεγεώνα των Ξένων αποτελεί σήμερα τη μοναδική στρατιωτική μονάδα παγκοσμίως στην οποία μπορεί να καταταγεί κάποιος ανεξάρτητα από την εθνικότητά του, το ποινικό του μητρώο ή οποιοδήποτε άλλο νομικό κώλυμα θα μπορούσε να τον εμποδίσει να υπηρετήσει στις ένοπλες δυνάμεις της πατρίδας του. Αν και υπάρχουν παρόμοιες μονάδες μισθοφορικού χαρακτήρα σε άλλες χώρες, όπως οι Ελβετοί Φρουροί του Βατικανού ή η Ισπανική Λεγεώνα, τα κριτήρια ένταξης σε αυτές είναι πολύ περιοριστικά από άποψη εθνικότητας. Στη Γαλλική Λεγεώνα των Ξένων μπορεί κάποιος να συναντήσει ανθρώπους από όλον τον κόσμο. Η αριθμητική της δύναμη ανέρχεται σήμερα σε 7.800 άνδρες περίπου.
Ανάμεσά τους συμπεριλαμβάνονται και αρκετοί Γάλλοι, οι οποίοι κατατάσσονται χρησιμοποιώντας ξένα ονόματα και υποκρινόμενοι ότι είναι Βέλγοι, Ελβετοί ή από άλλη Γαλλόφωνη χώρα, μεταχειριζόμενοι ένα τέχνασμα που η Λεγεώνα γνωρίζει καλά αλλά αφήνει επίτηδες να συνεχίζεται. Η πλειοψηφία των ανδρών της ωστόσο (περίπου το 60%) αποτελείται από λεγεωνάριους 100 διαφορετικών εθνικοτήτων, ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται Αμερικανοί, Καναδοί, Βρετανοί, Ανατολικοευρωπαίοι, Φινλανδοί, Γερμανοί, Ιάπωνες, μέχρι και Μογγόλοι.
Η ίδρυση της δύναμης χρονολογείται στο 1831, όταν ο Βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος Φίλιππος ενέκρινε τη σύσταση ενός μισθοφορικού σώματος ξένων μαχητών το οποίο θα στάθμευε εκτός των συνόρων της χώρας και θα είχε ως κύρια αποστολή την κατάληψη της Αλγερίας για λογαριασμό της Γαλλίας. Από εκείνη την εποχή ακόμα η Λεγεώνα έγινε το "χωνευτήρι" πολλών διαφορετικών πολιτισμών και το άσυλο εκατοντάδων εγκληματιών ή άλλων παρανόμων που επεδίωκαν να αποκοπούν από το παρελθόν τους.
Το πλεονέκτημά της ήταν ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί χωρίς ηθικούς φραγμούς στους διάφορους αποικιακούς πολέμους της Γαλλίας, υπερασπιζόμενη τα συμφέροντά της στις πιο εξωτικές και απομακρυσμένες περιοχές του πλανήτη, εκεί όπου οι ίδιοι οι Γάλλοι θα είχαν σοβαρές αναστολές να πολεμήσουν. Το εγχείρημα συνάντησε απροσδόκητη επιτυχία και η δράση της Λεγεώνας σημαδεύτηκε από έξοχα πολεμικά κατορθώματα και θαυμάσιες πράξεις αυτοθυσίας.
Όπως η περίφημη μάχη του Καμερόνε (30 Απριλίου 1863) όπου 65 λεγεωνάριοι αντιμετώπισαν 2.000 Μεξικανούς στρατιώτες και έπεσαν όλοι εκτός τριών, κερδίζοντας το περίφημο σχόλιο του Μεξικανού διοικητή: «Αυτοί δεν είναι άνθρωποι, αλλά διάβολοι!». Κατά τη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων η Λεγεώνα πολέμησε επίσης με ηρωισμό και διακρίθηκε σε αναρίθμητες σκληρές μάχες, όπως συνέβη και κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια όταν υπερασπίστηκε τις υπερπόντιες κτήσεις της παλαιάς Γαλλικής Αυτοκρατορίας σε μέρη όπως η Ινδοκίνα και η βόρεια Αφρική.
Έπειτα από την ατυχή έκβαση του πολέμου ανεξαρτησίας της Αλγερίας (1962) το Γαλλικό κράτος έλαβε ένα σκληρό μάθημα, όταν το 1ο Σύνταγμα Ξένων Αλεξιπτωτιστών, δυσαρεστημένο από την προοπτική απώλειας της παραδοσιακής βάσης της Λεγεώνας στην τοποθεσία Σίντι Μπελ Αμπές, στασίασε και αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον πρόεδρο Ντε Γκωλ.
Ήταν η πρώτη φορά που η υποδειγματικά πιστή Λεγεώνα δημιούργησε τόσο σοβαρό πρόβλημα στη Γαλλία και το γεγονός αυτό ώθησε την κυβέρνηση να περιορίσει δραστικά τον ανεξάρτητο χαρακτήρα της επίλεκτης μονάδας, μεταφέροντας πλέον τα στρατόπεδά της στα μητροπολιτικά εδάφη και εντάσσοντάς την στη δομή του Γαλλικού Στρατού. Σήμερα η Λεγεώνα αποτελεί τμήμα των Γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων, διοικείται σχεδόν αποκλειστικά (90%) από Γάλλους αξιωματικούς σε όλες τις βαθμίδες της.
Χρησιμοποιεί τα ίδια όπλα, οχήματα, ελικόπτερα και λοιπά μέσα με τον υπόλοιπο Γαλλικό Στρατό και υιοθετεί την ίδια οργάνωση και το ίδιο δόγμα με αυτόν. Αν και οι πολεμικές επιχειρήσεις στις οποίες συμμετέχει τείνουν να μειώνονται σε αριθμό με την πάροδο των ετών, οι υποχρεώσεις της Γαλλίας που απορρέουν από το αποικιακό παρελθόν της εγγυώνται ότι κάθε λεγεωνάριος θα βρεθεί τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια της θητείας του σε πολεμική ζώνη, είτε στο πλαίσιο ειρηνευτικών αποστολών (όπως συνέβη πρόσφατα στη Βοσνία και στο Κοσσυφοπέδιο), είτε σε ανοικτές στρατιωτικές επεμβάσεις σε χώρες του Τρίτου Κόσμου (κυρίως στην Αφρική).
Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που υπηρέτησαν στη Λεγεώνα συμφωνεί στο ότι η κατάταξη σε αυτή δεν αποτελεί την καλύτερη ιδέα που θα μπορούσε να έχει κάποιος στη ζωή του. Η θητεία στις τάξεις της μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη για τη σωματική ακεραιότητα ενός ανθρώπου, να στοιχίσει τον θάνατό του ή να υποχρεώσει να σκοτώσει άλλους ανθρώπους για λογαριασμό των συμφερόντων της Γαλλίας, τα οποία φυσικά είναι τελείως αδιάφορα για έναν μισθοφόρο.
Οι βετεράνοι της ομολογούν επίσης ότι όλοι σχεδόν οι συνάδελφοί τους απογοητεύτηκαν από τη Λεγεώνα, η οποία αποδείχθηκε αρκετά κατώτερη των προσδοκιών τους, και ότι με εξαίρεση λίγους άνδρες που βρήκαν σε αυτή μία καλύτερη ζωή και ήταν πρόθυμοι να συμβιβαστούν με την πεζή πραγματικότητα, οι υπόλοιποι έχασαν γρήγορα τον αρχικό ενθουσιασμό τους και υπέφεραν στωικά τη συνέχεια της θητείας τους ή λιποτάκτησαν με την πρώτη ευκαιρία.
Υπάρχουν μερικές στιγμές που θα μείνουν αξέχαστες στη μνήμη του λεγεωνάριου, δεν αποτελούν όμως παρά μικρές "οάσεις" μέσα σε μία σκληρή καθημερινή ρουτίνα η οποία δοκιμάζει οριακά την υπομονή και τη θέλησή του υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες. Από την άλλη πλευρά η υπηρεσία στη Λεγεώνα των Ξένων αποτελεί μία μοναδική εμπειρία, με την οποία ελάχιστες άλλες μπορούν να συγκριθούν από άποψη έντασης συναισθημάτων.
Όλοι οι βετεράνοι λεγεωνάριοι παραδέχονται πως παρόλο που δεν έβλεπαν την ώρα να ολοκληρώσουν την πενταετή θητεία τους και να απαλλαγούν από τη Λεγεώνα, τίποτα από ό,τι έζησαν έπειτα από αυτή δεν στάθηκε ικανό να τους δώσει παρόμοιες συγκινήσεις, ούτε να εξάψει τη φαντασία τους στον ίδιο βαθμό. Κανένας δεν μετανιώνει για την απόφασή του να γίνει λεγεωνάριος. Αν και δεν θα επιθυμούσε να υποστεί πάλι την ίδια διαδικασία, δεν θα αντάλλασσε με τίποτα εκείνα τα πέντε χρόνια.
ΚΤΥΠΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΤΗΣ ΛΕΓΕΩΝΑΣ
Αντίθετα με ό,τι θα ανέμενε κάποιος, η είσοδος ενός υποψηφίου νεοσύλλεκτου στη Λεγεώνα δεν είναι καθόλου εύκολη, αφού οι ενδιαφερόμενοι είναι πολλοί και οι απαιτήσεις της επίλεκτης μονάδας αρκετά μεγάλες. Όσοι έχουν ηλικία μεταξύ 18 και 40 ετών και πιστεύουν πως μπορούν να αφιερώσουν πέντε χρόνια από τη ζωή τους για να υπηρετήσουν στο διάσημο Γαλλικό σώμα, φθάνουν συνήθως μεμονωμένα (και με δικά τους έξοδα) σε ένα από τα 17 γραφεία κατάταξης που διατηρεί η Λεγεώνα σε ολόκληρη τη Γαλλία:
Το Φορτ ντε Νοζόν στο Παρίσι, τη Λα Σιταντέλ στη Λιλ, την Καρτιέ Ντεγκρέ ντυ Λού στη Ναντ, τη Ρού ντι Κολονέλ Τρουπέλ στη Ρουέν, την Καρτιέ Αμποβίλ στο Πουατιέ, την Καρτιέ ντε Λατρ ντε Τασινύ στο Μετς, την Καρτιέ Ζενεράλ Φρερέ στη Λυών, την Καζέρν Μανζέν στο Περπινιάν, τη Ρού Πελεπόρ στο Μπορντώ, την Καζέρν Ζινό στο Μπορντώ, την Καρτιέ Λεκουρμπέ στο Στρασβούργο, την Καρτιέ Κολμπέρ στη Ρεμς, τη Λα Μαλμούσκ στη Μασσαλία, την Καρτιέ Βιενό στην Ωμπάν, την Κουέ ντε Λεσέψ στη Μπαγιόν, την Καζέρν Φιλέ στη Νίκαια και την Καζέρν Περινιόν στην Τουλούζ.
Η άφιξη εκεί μπορεί να γίνει οποιαδήποτε ημέρα του έτους και ο ενδιαφερόμενος δεν έχει παρά να πιέσει το κουδούνι της πύλης και να δώσει στον αξιωματικό υπηρεσίας που θα εμφανιστεί ένα σημείωμα στο οποίο να αναγράφεται: «Je veux m’ engager à la Légion Étrangère» («Επιθυμώ να καταταγώ στη Λεγεώνα των Ξένων»). Οι υποψήφιοι ανέρχονται σε 9.000 περίπου ετησίως, από τους οποίους η Λεγεώνα επιλέγει τελικά λιγότερους από 900.
Για να έχει κάποιος οποιαδήποτε τύχη κατά τη φάση της επιλογής θα πρέπει να διαθέτει άριστη φυσική κατάσταση, να μην είναι υπέρβαρος, να μη φορά γυαλιά, να μην πάσχει από αυξημένη πίεση αίματος και γενικά να έχει άψογο ιατρικό ιστορικό, αφού ακόμη και συνηθισμένα προβλήματα στοματικής υγιεινής είναι δυνατό να τον οδηγήσουν σε απόρριψη κατά τη διάρκεια των εξονυχιστικών ιατρικών εξετάσεων στις οποίες θα υποβληθεί. Οι απαιτήσεις της Λεγεώνας σε ό,τι αφορά τη φυσική κατάσταση είναι πολύ μεγάλες, ίδιες με εκείνες των πιο επίλεκτων μονάδων ειδικών δυνάμεων των χωρών του ΝΑΤΟ.
Έτσι ο υποψήφιος θα πρέπει να ξεχάσει το όνειρο της εισαγωγής του σε αυτή αν δεν είναι σε θέση να εκτελέσει 30 έλξεις (pushups), 50 βαθιά καθίσματα (situps), να αναρριχηθεί σε σχοινί ύψους επτά μέτρων χωρίς να χρησιμοποιήσει τα πόδια του, να τρέξει 8 km με βάρος 12 kg στην πλάτη του σε χρόνο μικρότερο της μίας ώρας και να εκτελέσει οκτώ έλξεις σε μονόζυγο με τις παλάμες να δείχνουν μακριά από το σώμα καθώς πιάνει την μπάρα.
Η Λεγεώνα των Ξένων δεν δέχεται γυναίκες, αφού το είδος της εκπαίδευσης που παρέχει, η έλλειψη ιδιαίτερου προσωπικού χώρου στα στρατόπεδά της και η εγγύτητα στην οποία φέρνει τους εκπαιδευόμενους αποκλείει την ύπαρξη μικτών τμημάτων. Επίσης απορρίπτει τους νυμφευμένους άνδρες, εκτός αν αυτοί καταφέρουν να αποκρύψουν επιτυχώς αυτό το γεγονός. Μία από τις πρώτες απαιτήσεις για την αποδοχή του υποψήφιου λεγεωνάριου είναι η παράδοση του διαβατηρίου του, το οποίο θα παραλάβει έπειτα από την ολοκλήρωση της θητείας του ή αμέσως μετά την απόρριψή του.
Κατόπιν οι στρατολόγοι της Λεγεώνας, αφού τον δεχθούν στα γραφεία τους, θα του αφαιρέσουν όλα τα προσωπικά του αντικείμενα, τα οποία θα φυλαχθούν για να του αποδοθούν αργότερα. Ο υποψήφιος επιτρέπεται να κρατήσει μόνο τα ξυριστικά του είδη, μία πετσέτα, τα τσιγάρα, το ρολόι του, τα αθλητικά παπούτσια του, το πορτοφόλι του με μέγιστο ποσό περίπου 50 ευρώ, ένα σημειωματάριο με διευθύνσεις των οικείων του και ένα λεξικό Γαλλικών.
Ακολουθεί μία συνέντευξη με αξιωματικό - στρατολόγο της Λεγεώνας κατά την οποία ο υποψήφιος θα ερωτηθεί για το ποινικό παρελθόν του και για τους λόγους που τον οδήγησαν να καταταγεί στη γαλλική μονάδα. Άσχετα με την ειλικρίνεια των απαντήσεων που θα της δοθούν από τον ενδιαφερόμενο η Λεγεώνα έχει τη δυνατότητα να ερευνήσει το ποιόν κάθε υποψηφίου μέσω της Interpol και φυσικά δεν έχει κανέναν λόγο να διακινδυνεύσει να εντάξει στους κόλπους της έναν εγκληματία, όταν υπάρχει πληθώρα άλλων υποψηφίων.
Μπορεί ωστόσο να παραβλέψει τις περιπτώσεις μικρότερων αδικημάτων όταν κρίνει πως ο υποψήφιος έχει όλα τα προσόντα να εξελιχθεί σε έναν καλό λεγεωνάριο. Τότε του ζητά να υπογράψει ένα έγγραφο με το οποίο αποδέχεται ένα νέο όνομα, έμπνευσης της Λεγεώνας, του οποίου τα αρχικά γράμματα συνήθως συμπίπτουν με εκείνα του πραγματικού, ενώ η ημερομηνία γέννησης έχει μετατεθεί κατά έναν μήνα και τα ονόματα των γονέων έχουν επίσης αλλαχθεί. Η ίδια διαδικασία μπορεί να ακολουθηθεί και σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει νομικό πρόβλημα, όταν το όνομα ενός υποψηφίου είναι απλώς δύσκολο σε προφορά.
Σε κάθε περίπτωση πάντως ο άνδρας μπορεί να διατηρήσει το πραγματικό του όνομα εφόσον το επιθυμεί. Η υπόσχεση της Λεγεώνας για κάλυψη των στρατιωτών της ισχύει απόλυτα. Από τη στιγμή που κάποιος γίνει δεκτός σε αυτή, η ίδια αναλαμβάνει να τον προστατεύσει αποτελεσματικά απέναντι σε κάθε πιθανό διώκτη, παρέχοντάς του την ευκαιρία να «αναγεννηθεί», να πραγματοποιήσει μία νέα αρχή και να αποκτήσει τη γαλλική υπηκοότητα έπειτα από το τέλος της θητείας του.
Τα ακριβή κριτήρια, όμως, σύμφωνα με τα οποία η Λεγεώνα επιλέγει ή απορρίπτει τους υποψηφίους εξακολουθούν να αποτελούν μυστήριο, ακόμη και για εκείνους που υπηρέτησαν σε αυτή. Υπάρχει η δικαιολογημένη υποψία ότι η Λεγεώνα φροντίζει να διατηρεί μία περίεργη ισορροπία ακόμη και στα ποσοστά των διαφόρων εθνικοτήτων των ανδρών που θα δεχθεί, αν και η ίδια αρνείται επίμονα πως συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Το σίγουρο είναι πως κλείνει ερμητικά την πόρτα της στους χρήστες ναρκωτικών, απεχθάνεται τους υπερβολικά φιλόδοξους τύπους οι οποίοι αναζητούν οποιονδήποτε πόλεμο προκειμένου να κερδίσουν ένα παράσημο και αποκλείει τους πολύ ρομαντικούς οι οποίοι είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα μπορέσουν να αντέξουν την καθημερινή ρουτίνα των αγγαρειών και θα απογοητευτούν όταν διαπιστώσουν πως αντί για μάχες πρέπει να αναλώσουν πέντε χρόνια καθαρίζοντας αποχωρητήρια και μαγειρεία.
Συνοψίζοντας τη στάση ζωής που θα πρέπει να διακρίνει έναν υποψήφιο προκειμένου να γίνει δεκτός στη Λεγεώνα και να αντέξει στις δοκιμασίες της, ένας Αμερικανός πρώην λεγεωνάριος αναφέρει: «Αν επιθυμείς να αφήσεις ολόκληρη τη μέχρι τώρα ζωή σου πίσω, να ξεχάσεις φίλους και οικογένεια, να εγκαταλείψεις όλα τα αντικείμενά σου και την περιουσία σου, να υιοθετήσεις ένα μοναστικό στυλ διαβίωσης και να ξεκινήσεις ένα ταξίδι προς το άγνωστο από το οποίο μπορεί να μην επιστρέψεις ποτέ, η Λεγεώνα αποτελεί ένα μέρος που σου ταιριάζει».
Ένας άλλος βετεράνος συμβουλεύει τους υποψήφιους λεγεωνάριους: «Μη προσπαθήσεις να δείξεις υπερενθουσιώδης στη συνέντευξη. Απλώς πες τους ότι επιθυμείς να δεις πώς είναι ένας πραγματικός στρατός και ότι θα ήσουν πρόθυμος ακόμη και να καθαρίζεις τουαλέτες προκειμένου να γίνεις δεκτός στην οικογένεια της Λεγεώνας».
Οι Γάλλοι δεν δείχνουν να βιάζονται ιδιαίτερα κατά τη διεκπεραίωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών κι έτσι ο υποψήφιος μπορεί να χρειαστεί να περάσει μία ολόκληρη εβδομάδα στο στρατολογικό γραφείο, περιμένοντας να ολοκληρωθούν οι προκαταρκτικές ενέργειες και οι ιατρικές εξετάσεις του σε κάποιο κοντινό στρατιωτικό νοσοκομείο. Από αυτή κιόλας τη φάση έρχεται σε επαφή με την πιο μισητή πλευρά της Λεγεώνας: τις αγγαρείες (corvee).
Αφού του δοθεί μία παλιά φόρμα εργασίας, τού ανατίθενται διάφορες βοηθητικές εργασίες που έχουν ως σκοπό να τον κρατούν συνεχώς απασχολημένο, όπως άλλωστε θα γίνεται και στην υπόλοιπη θητεία του μέχρι την τελευταία ημέρα παραμονής του στη Λεγεώνα, εφόσον στο μεταξύ δεν αποκτήσει κάποιο βαθμό. Ο Γαλλικός Στρατός δεν υιοθετεί την πρακτική της ανάθεσης των βοηθητικών υπηρεσιών σε πολίτες κι έτσι το στρατιωτικό προσωπικό επωμίζεται όλα τα καθήκοντα καθαριότητας και προετοιμασίας του συσσιτίου.
Ο υποψήφιος προσγειώνεται ανώμαλα στην πραγματικότητα βοηθώντας στα μαγειρεία του στρατολογικού κέντρου ή στο σκούπισμα και στο σφουγγάρισμα για όσο διάστημα προχωρεί η αίτησή του. Λίγες ημέρες αργότερα έρχεται η ώρα να υπογράψει το πενταετές δισέλιδο συμβόλαιό του (Acte D’ Engagement) με τη Λεγεώνα, με το οποίο αποδέχεται ανεπιφύλακτα όλους τους όρους που περιέχονται σε αυτό και φυσικά τους περιορισμούς που του επιβάλλει (το έγγραφο είναι γραμμένο μόνο στα Γαλλικά).
Δεν μπορεί να νυμφευθεί για αυτό το διάστημα, ούτε να αποκτήσει αυτοκίνητο, μοτοσυκλέτα ή ποδήλατο ή οποιοδήποτε είδος ακίνητης περιουσίας. Η γνώση της Γαλλικής γλώσσας δεν προαπαιτείται, αλλά σίγουρα ακόμη και μια μικρή εξοικείωση με τη γραμματική της ή με κάποιες απλές φράσεις μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμο εφόδιο για την εκπαίδευση του υποψήφιου λεγεωνάριου, καθώς τον απαλλάσσει από μερικά ενοχλητικά προβλήματα στη συνέχεια.
Ακολούθως οι υποψήφιοι επιβιβάζονται σε τραίνο με προορισμό την πόλη Ωμπάν στη νότια Γαλλία (ταξίδι οκτώ ωρών από το Παρίσι), όπου θα υποστούν ειδικότερες εξετάσεις και τη βασική εκπαίδευσή τους. Καθ' οδόν στο τραίνο επιβιβάζονται αρκετοί ακόμη υποψήφιοι από άλλα στρατολογικά κέντρα. Φθάνοντας στο στρατόπεδο της Ωμπάν κατανέμονται σε θαλάμους των 18 ατόμων, όπου κάποιος πρέπει να διαφυλάσσει τα προσωπικά του αντικείμενα με τη μέγιστη δυνατή προσοχή, αφού οι κλοπές αποτελούν πραγματική μάστιγα λόγω της ύπαρξης αρκετών κακοποιών στοιχείων ανάμεσα στους νεοσύλλεκτους.
Ένα συνηθισμένο φαινόμενο στην Ωμπάν είναι η τάση των νεοσύλλεκτων να δημιουργούν μικρές ομάδες ανάλογα με τη μητρική τους γλώσσα, με πολυαριθμότερες βέβαια εκείνες των Αγγλόφωνων, Γαλλόφωνων και Γερμανόφωνων ανδρών. Η Λεγεώνα ωστόσο δεν ανέχεται καμία απόπειρα δημιουργίας στεγανών «κυκλωμάτων», ούτε υποβάλλει τους νεοσύλλεκτους σε ανόητες τελετουργίες μύησης όπως συμβαίνει σε άλλους στρατούς. Οι ιατρικές εξετάσεις συνεχίζονται με πιο διεξοδικό τρόπο με την υποβολή των υποψηφίων σε ατελείωτες ώρες αναμονής οι οποίες διακόπτονται από τις αγγαρείες.
Ακόμα διενεργούνται ψυχοτεχνικές δοκιμασίες και τεστ μέτρησης ευφυΐας με κλίμακα από το 0 ως το 20, τα αποτελέσματα των οποίων θα συνοδεύουν τον φάκελο του λεγεωνάριου σε όλη τη θητεία του. Ένας αρκετά ασφαλής δείκτης ότι ο υποψήφιος βρίσκεται σε καλό δρόμο για να γίνει αποδεκτός από τη Λεγεώνα (ενώ βλέπει δεκάδες άλλους να απορρίπτονται κάθε ημέρα γύρω του) είναι ο εξαψήφιος αριθμός μητρώου (matricule) που του ανακοινώνεται ότι πρέπει να απομνημονεύσει στα Γαλλικά.
Η τελική επιβεβαίωση ότι θα έχει το δικαίωμα να ανήκει στην ολιγομελή ομάδα των επιτυχημένων υποψηφίων θα έλθει έπειτα από λίγες ημέρες, όταν του χορηγηθούν στολές και νέα προσωπικά αντικείμενα (paquetage), ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνεται και το χαρακτηριστικό της Λεγεώνας, το πασίγνωστο λευκό πηλήκιο (képi blanc). Το τελευταίο όμως δεν θα έχει δικαίωμα να το φορά πριν περατώσει με επιτυχία τις 16 εβδομάδες της βασικής εκπαίδευσης που θα ακολουθήσουν.
ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΚΑΣΤΕΛΝΟΝΤΡΙ
Η βασική εκπαίδευση των νέων λεγεωνάριων γίνεται στο στρατόπεδο «Καρτιέ Καπιταίν Ντανζού», τέσσερα χιλιόμετρα ανατολικά του Καστελνοντρί, το οποίο απέχει πέντε ώρες με το τραίνο από την Ωμπάν. Έπειτα από την εγκατάστασή τους στους χώρους του στρατοπέδου οι νεοσύλλεκτοι χωρίζονται σε διμοιρίες (section) των 30 ανδρών, πέντε από τις οποίες συγκροτούν έναν λόχο των 150 ανδρών.
Ο στρατωνισμός γίνεται πλέον σε θαλάμους των 6 - 8 ανδρών (που περιλαμβάνουν και ένα λουτρό), μεταξύ των οποίων βρίσκεται και ένας δεκανέας (caporal), πράγμα που σημαίνει ότι οι νεοσύλλεκτοι δεν μπορούν να ξεφύγουν από το βλέμμα του ανωτέρου τους ούτε κατά τις στιγμές της ανάπαυσης. Κάθε ημέρα ένας από τους τρεις ή τέσσερις δεκανείς της διμοιρίας αναλαμβάνει καθήκοντα δεκανέα ημέρας (caporal du jour) και με αυτή την ιδιότητα είναι υπεύθυνος για τον συντονισμό όλων των δραστηριοτήτων της διμοιρίας, το εκπαιδευτικό έργο της, τις αναφορές, τα γεύματα, τις σκοπιές και τις αγγαρείες.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και σε επίπεδο λόχου, στον οποίο ένας υπαξιωματικός εκτελεί καθήκοντα υπευθύνου εβδομάδας επί 24ωρης βάσης (caporal de semaine ή sergent de semaine). Ο συγκεκριμένος άνδρας αποτελεί κυριολεκτικά το "ρολόι" του λόχου, αφού τα δικά του παραγγέλματα, που συνοδεύονται από τον οξύ ήχο της σφυρίχτρας του, είναι εκείνα τα οποία χαρακτηρίζουν τις κύριες δραστηριότητες της ημέρας. Εκείνος θα σημάνει το εγερτήριο (reveille!), την πρωινή αναφορά (appel!), την ώρα των μισητών αγγαρειών (corvee compagnie!), το δείπνο (soupe!), την πληρωμή (solde!) ή την κατάκλιση (extinction de feux!).
Οι ημέρες της βασικής εκπαίδευσης κυλούν με εξουθενωτικό ρυθμό για τον νέο λεγεωνάριο. Έπειτα από κάθε αποστολή ή εργασία που του ανατίθεται, ακόμη και την πιο απλή, ο ίδιος οφείλει να υποβάλει στον υπαξιωματικό εβδομάδας σχετική αναφορά περάτωσης (rendre compte), της οποίας η παράλειψη μπορεί να επισύρει βαριές ποινές. Το δυσκολότερο μέρος της φάσης αυτής είναι η πίεση που ασκείται στους εκπαιδευόμενους για την εκμάθηση της Γαλλικής γλώσσας, αφού οι εκπαιδευτές επαναλαμβάνουν ή ουρλιάζουν μερικές φορές τις διαταγές τους, περιμένοντας από τους λεγεωνάριους να αντιληφθούν τι εννοούν.
Η καθημερινή τριβή με τη Γαλλική γλώσσα και η ανάγκη να γίνουν κατανοητές οι διαταγές αποφέρουν συχνά εκπληκτικά αποτελέσματα ως προς την ταχεία προσαρμογή, ακόμη και μεταξύ εκείνων που δεν γνώριζαν ούτε μία γαλλική λέξη. Για να επιταχύνουν τη διαδικασία οι υπεύθυνοι της Λεγεώνας φροντίζουν συνήθως να τοποθετήσουν δίπλα σε κάθε ξένο λεγεωνάριο έναν συνάδελφό του που μιλά καλά τα Γαλλικά, τον αποκαλούμενο binοme, ο οποίος παρέχει τη βοήθειά του στον αδαή σύντροφό του, μεταφράζοντάς του όσα λέγονται. Η βοήθεια αυτή είναι σημαντική, αφού οι Γάλλοι δίνουν συνήθως παράξενες ονομασίες σε διάφορα είδη.
Έτσι τα άρβυλα αποκαλούνται rangers, η εξάρτυση brelage, το φουλάρι κατά την υπηρεσία σε θερμά κλίματα cheche, τα σειρήτια ορισμένων συνταγμάτων fouragere, η καραβάνα (δοχείο σίτισης) gamelle, τα κιάλια jumelles κλπ. Οι Γάλλοι αξιωματικοί της Λεγεώνας μιλούν συχνά στους συναθροισμένους εκπαιδευόμενους και το πρώτο πράγμα που φροντίζουν να ξεκαθαρίσουν είναι ότι δεν τους θεωρούν κατά κανένα τρόπο αναλώσιμους, ούτε σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε μάρτυρες.
Η θέση αυτή προκαλεί οπωσδήποτε μία ανακούφιση στους εθελοντές μισθοφόρους, πολλοί από τους οποίους έχουν ακούσει διάφορα σχόλια για τη νοοτροπία του «αγώνα μέχρις εσχάτων» που χαρακτηρίζει παραδοσιακά τη Λεγεώνα. Έρχεται επίσης σε αντίθεση με την περίφημη φράση του στρατηγού ντε Νεγκριέ, ο οποίος είχε πει κάποτε στους λεγεωνάριους που ετοιμάζονταν να αναχωρήσουν για την Ινδοκίνα «είστε στρατιώτες έτοιμοι να πεθάνετε κι εγώ σας στέλνω εκεί όπου μπορείτε να πεθάνετε».
Όσο ριψοκίνδυνοι κι αν είναι οι άνδρες που κατατάσσονται εθελοντικά στη Λεγεώνα, κανένας τους δεν επιθυμεί να πεθάνει ή να θυσιάσει εκούσια τη σωματική του ακεραιότητα για τα συμφέροντα της Γαλλίας, τα οποία άλλωστε του είναι παντελώς αδιάφορα. Αυτός είναι και ο λόγος που παρατηρείται πάντα έξαρση των λιποταξιών όταν η Λεγεώνα πρόκειται να εμπλακεί σε σοβαρές πολεμικές επιχειρήσεις. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα αρχίζει με μία «εκδρομή» διάρκειας ενός μήνα στη «φάρμα», μια παλαιού τύπου Γαλλική αγροικία την οποία διατηρεί η Λεγεώνα κοντά στο Καστελνοντρί.
Ακόμη και οι στοιχειώδεις ανέσεις που παρέχει το στρατόπεδο, όπως η θέρμανση των κοιτώνων, το ζεστό νερό για ξύρισμα και λουτρό, οι τουαλέτες και το μαγειρεμένο φαγητό είναι ανύπαρκτα σε εκείνη την τοποθεσία, η οποία αποτελεί μία καλή εισαγωγή στις μεθόδους σκληραγώγησης που ακολουθεί η Λεγεώνα. Οι θάλαμοι είναι εξαιρετικά στενόχωροι, με τριπλές κουκέτες. Η εκπαίδευση είναι συνεχής και οι ημέρες περνούν βασανιστικά. Έπειτα από το εγερτήριο στις 05:00, ακολουθεί ένα λιτό πρωινό που αποτελείται μόνο από καφέ σερβιρισμένο σε ένα μπολ και μία φραντζόλα ψωμί (baguette) κομμένη στα τέσσερα για ισάριθμους άνδρες.
Αμέσως μετά τις εργασίες καθαριότητας αρχίζει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με ασκήσεις σωματικής βελτίωσης. Τα αποθέματα ενέργειας του ανθρώπινου οργανισμού γρήγορα εξαντλούνται υπό αυτές τις συνθήκες κι έτσι οι Γάλλοι φροντίζουν να υπάρχει ένα διάλειμμα δύο ωρών για το μεσημεριανό γεύμα. Το επίπεδο του συσσιτίου είναι κάτω του μετρίου. Συνήθως προσφέρεται το περιεχόμενο κάποιας ζεσταμένης κονσέρβας. Σε όλα τα γεύματα εκτός από το πρωινό οι λεγεωνάριοι υποχρεώνονται να προσέρχονται τραγουδώντας.
Ένα από τα πρώτα τραγούδια που μαθαίνουν είναι το «Le Boudin», οι στίχοι του οποίου αναφέρονται στο σχεδόν ωμό λουκάνικο που σερβίρεται παραδοσιακά στη μονάδα! Έπειτα από το γεύμα συνεχίζονται οι ασκήσεις. Ο ελεύθερος χρόνος που απομένει στον λεγεωνάριο μέχρι την υποχρεωτική κατάκλιση στις 22:30 είναι ελάχιστος. Μόλις επαρκεί για να γράψει μία επιστολή, να φροντίσει την προσωπική του υγιεινή ή να ακούσει λίγη μουσική.
Τα αντικείμενα της βασικής εκπαίδευσης σχετίζονται με τις ασκήσεις ακριβείας, τα διάφορα όπλα του Γαλλικού Στρατού, τις τακτικές μάχης, τις μεθόδους προσανατολισμού, την παροχή πρώτων βοηθειών, την παραλλαγή, τον καταυλισμό στην ύπαιθρο, την οργάνωση ενεδρών, τα μέτρα προστασίας από πυρηνική, βιολογική και χημική απειλή, την αναγνώριση των βαθμών και τη δομή της ιεραρχίας, την εκμάθηση εμβατηρίων, την εξάσκηση στη Γαλλική γλώσσα και τις διαλέξεις για την ιστορία και τις παραδόσεις της Λεγεώνας.
Το πρόγραμμα ουσιαστικά δεν διαφέρει σημαντικά από το αντίστοιχο κάθε άλλου σύγχρονου στρατού, με δύο ουσιώδεις διαφορές: τον χρόνο που αφιερώνεται στα Γαλλικά και στην εκμάθηση τραγουδιών. Όσο διάστημα παραμείνει στο Καστελνοντρί ο νεοσύλλεκτος θα αποστηθίσει τέσσερα ως έξι διαφορετικά εμβατήρια για τα οποία η Λεγεώνα έχει πραγματική ψύχωση (μεταξύ αυτών είναι το «La Lune Est Claire», το «Képi Blanc», το «Contre Les Viets», το «En Algérie» και το «La Legion Marche»).
Η δύναμη υποχρεώνει τους άνδρες της να τα τραγουδούν δυνατά σε κάθε ευκαιρία, ενώ παράλληλα μαθαίνουν τον ιδιαίτερο αργόσυρτο βηματισμό παρέλασης των 88 βημάτων το λεπτό, όταν οι περισσότεροι στρατοί παγκοσμίως ακολουθούν ρυθμό 120 βημάτων το λεπτό. Ο συνδυασμός των τραγουδιών και του επιβλητικού βηματισμού είναι αρκετός για να προκαλέσει ρίγη συγκίνησης και δέους ακόμη και στους ίδιους τους λεγεωνάριους, όταν αντικρίζουν μία άλλη διμοιρία να περνά από μπροστά τους.
Η βασική εκπαίδευση περιλαμβάνει επίσης την αποστήθιση του αποκαλούμενου «κώδικα τιμής του λεγεωνάριου» ο οποίος αναφέρει:
1) Λεγεωνάριε, είσαι ένας εθελοντής που υπηρετεί τη Γαλλία με τιμή και πίστη.
2) Κάθε λεγεωνάριος είναι ο εν όπλοις αδελφός σου ανεξάρτητα από την εθνικότητα, τη φυλή και τη θρησκεία του. Θα πρέπει να το αποδεικνύεις με την ειλικρινή αλληλεγγύη η οποία πρέπει να ενώνει πάντα τα μέλη μια οικογένειας.
3) Σεβόμενος τις παραδόσεις, αφοσιωμένος στους ηγέτες σου, έχεις ως δύναμή σου την πειθαρχία και τη συναδελφικότητα και ως αξίες σου το θάρρος και την πίστη.
4) Υπερήφανος για το ότι είσαι λεγεωνάριος, το φανερώνεις με την εμφάνιση της στολής σου η οποία είναι πάντα άψογη, με τη συμπεριφορά σου η οποία είναι πάντα έντιμη αλλά μετριόφρων και με τα καταλύματά σου τα οποία είναι πάντα καθαρά.
5) Ως επίλεκτος στρατιώτης, θα εκπαιδεύεσαι σκληρά, θα διαφυλάσσεις το όπλο σου ως το πιο πολύτιμο απόκτημά σου και θα ενδιαφέρεσαι πάντα για τη φυσική σου κατάσταση.
6) Η αποστολή είναι ιερή και θα τη φέρεις σε πέρας έναντι κάθε τιμήματος.
7) Κατά τη μάχη θα ενεργείς πάντα χωρίς πάθος και χωρίς μίσος, θα σέβεσαι τον νικημένο εχθρό, δεν θα εγκαταλείπεις ποτέ τους νεκρούς και τους τραυματίες συναδέλφους σου και δεν θα καταθέτεις τα όπλα σου.
Στο τέλος της παραμονής στη «φάρμα» οι νέοι λεγεωνάριοι υφίστανται μία από τις δυσκολότερες δοκιμασίες φυσικής αντοχής, την περίφημη «πορεία του λευκού πηληκίου». Πρέπει να βαδίσουν με πλήρη εξοπλισμό και φόρτο 25 kg στο σακκίδιό τους (sac a dos) και να καλύψουν απόσταση 50 km σε δύο ημέρες. Όσοι περατώσουν επιτυχώς αυτή τη δοκιμασία μπορούν πλέον να συμμετάσχουν στην τελετή που τους καθιστά ικανούς να φέρουν το képi blanc, το οποίο φορούν αναφωνώντας τον «κώδικα τιμής» και φέροντας το πηλήκιο πρώτα στο στήθος και κατόπιν στο κεφάλι.
Σε αντίθεση με άλλους στρατούς στους οποίους ο οπλίτης υποχρεούται να χαιρετά μόνο τους αξιωματικούς, οι Γάλλοι θεωρούν ότι ο χαιρετισμός πρέπει να απευθύνεται και στους υπαξιωματικούς με βαθμό λοχία και άνω. Όταν κάποιος έχει χαιρετήσει τουλάχιστον μία φορά έναν συγκεκριμένο υπαξιωματικό, δεν είναι υποχρεωμένος να τον χαιρετήσει εκ νέου κατά τη διάρκεια της ίδιας ημέρας, παρά μόνο να σταθεί προσοχή μπροστά του.
Ο χαιρετισμός μοιάζει αρκετά με τον Βρετανικό, με την άκρη των δακτύλων να αγγίζει τον κρόταφο και την παλάμη να κοιτάζει προς τα έξω, με τη διαφορά ότι οι Γάλλοι κατεβάζοντας το χέρι κτυπούν ζωηρά τον δεξιό μηρό. Εξίσου τυπικός είναι και ο τρόπος με τον οποίο ο λεγεωνάριος μαθαίνει να παρουσιάζεται στους ανωτέρους του. Αφού σταθεί προσοχή και χαιρετήσει αργά, αναφέρει για παράδειγμα: «Εθελοντής νεοσύλλεκτος (επώνυμο), υπηρεσία δύο μηνών, πρώτος λόχος, διμοιρία υπολοχαγού Ρουσέ, στις διαταγές σας λοχαγέ μου».
Έπειτα από την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης στη «φάρμα» οι νέοι λεγεωνάριοι επιστρέφουν στο Καστελνοντρί, όπου τους περιμένει ο εφιάλτης των αγγαρειών με αποκορύφωμα την «εβδομάδα υπηρεσίας» (semaine de service), κατά την οποία ένας λόχος του συντάγματος αναλαμβάνει για μία ολόκληρη εβδομάδα τις αγγαρείες του στρατοπέδου, γεγονός που αποτελεί ψυχολογική δοκιμασία πρώτου μεγέθους για τα μέλη του.
Η εμμονή των Γάλλων με τις αγγαρείες είναι τέτοια ώστε σπάνια ένα σύνταγμα έχει τη δυνατότητα να ασκήσει ταυτόχρονα όλους τους λόχους του, αφού πάντα ο ένας από αυτούς θα είναι δεσμευμένος σε εργασίες ρουτίνας, πράγμα που συμβαίνει ακόμη κι όταν το σύνταγμα χρειάζεται να αναπτυχθεί επειγόντως σε κάποια πολεμική αποστολή στο εξωτερικό. Οι αγγαρείες περιλαμβάνουν εκτός από το κλασικό σκούπισμα και σφουγγάρισμα των θαλάμων και των διαδρόμων τρεις φορές την ημέρα, την εργασία στα μαγειρεία, το πλύσιμο δίσκων και μαγειρικών σκευών, την περισυλλογή των απορριμμάτων και την απομάκρυνση κάθε αποτσίγαρου και κάθε φύλλου από τους εξωτερικούς χώρους.
Εκτός από τις ομαδικές αγγαρείες, ο λεγεωνάριος θα αντιμετωπίσει στο Καστελνοντρί και την ανάγκη να διατηρεί καθαρή τη στολή και τον υπόλοιπο ιματισμό του, μη διαθέτοντας τις ανέσεις σύγχρονων πλυντηρίων παρά μόνο μία σκάφη, μία πλάκα σαπουνιού και μία βούρτσα. Παρά τις σχετικές ανέσεις του στρατοπέδου, το επίπεδο του φαγητού δεν βελτιώνεται ιδιαίτερα. Συνήθως περιλαμβάνει κάποιο είδος κρέατος (ψάρι κάθε Παρασκευή) συνοδευόμενο από λαχανικά ή πατάτες, λίγο τυρί και κρασί. Ο δεκανέας ημέρας σερβίρεται τελευταίος από ολόκληρη τη διμοιρία.
Όταν σηκωθεί όρθιος υποδηλώνοντας ότι έχει τελειώσει το γεύμα του, ολόκληρη η διμοιρία είναι υποχρεωμένη να σηκωθεί. Το χειρότερο φαγητό σερβίρεται τις Κυριακές, επειδή το προσωπικό των μαγειρείων έχει έξοδο τη συγκεκριμένη ημέρα, κι έτσι οι λεγεωνάριοι πρέπει να αρκεστούν σε κονσερβαρισμένα τρόφιμα και φρούτα. Εξίσου δύσκολο καθήκον με τις αγγαρείες στο πλαίσιο της εβδομάδας υπηρεσίας είναι η ανάληψη καθηκόντων φρούρησης του στρατοπέδου, κυρίως λόγω της τυπικότητας που συνεπάγεται αυτή η υποχρέωση.
Οι σκοποί πρέπει να φέρουν την επίσημη στολή τους και να τη διατηρούν σε άριστη κατάσταση. Αν λάβουμε υπόψη ότι μόνο το πουκάμισο έχει 15 διαφορετικές τσακίσεις που πρέπει να είναι άψογα σιδερωμένες κατά την επιθεώρηση από τον chef de poste (ο αρχηγός της σκοπιάς), αντιλαμβανόμαστε γιατί τα καθήκοντα φρουράς θεωρούνται από τα πλέον επίπονα. Ένα τυπικό στρατόπεδο ενός συντάγματος της Λεγεώνας αφιερώνει τη φρούρησή του σε 40 ως 50 άνδρες ημερησίως, συνεπώς ο λεγεωνάριος αναμένει να βρίσκεται σε υπηρεσία φρουράς τουλάχιστον τις τρεις από τις επτά ημέρες που ο λόχος του θα εκτελεί «εβδομάδα υπηρεσίας».
Η συμπεριφορά των υπαξιωματικών προς τους λεγεωνάριους είναι αρκετά σκληρή και απαιτητική και μερικές φορές παρατηρούνται φαινόμενα άσκησης σωματικής βίας σε βάρος των τελευταίων, κάτι που έχει σχεδόν εξαλειφθεί από τους υπόλοιπους δυτικούς στρατούς. Ο λεγεωνάριος επιτρέπεται να φυλαχτεί από το κτύπημα ενός ανωτέρου του αλλά ποτέ να το ανταποδώσει, καθώς είναι σίγουρο πως αυτό θα έχει ολέθριες συνέπειες για τη συνέχεια της θητείας του στη Λεγεώνα. Η συνηθέστερη τιμωρία που συνοδεύει τα τυπικά παραπτώματα είναι ο εγκλεισμός σε μία φυλακή η οποία βρίσκεται κοντά στον θάλαμο φρουράς και σπάνια μένει χωρίς ενοίκους.
Στους άνδρες που τιμωρούνται συχνότερα από μία φορά τον μήνα η Λεγεώνα σπάνια δείχνει ανοχή και αρκείται να τους αποβάλει διακόπτοντας το συμβόλαιό τους. Αρκετοί νεοσύλλεκτοι εκπλήσσονται ευχάριστα όταν διαπιστώνουν πως οι εκπαιδευτές δεν τους αντιμετωπίζουν με υστερικές κραυγές και ξυλοδαρμούς αλλά προσπαθούν να τους εμφυσήσουν την ιδέα πως βαθμοφόροι και οπλίτες είναι μέλη της ίδιας «οικογένειας». Δεν λείπουν όμως και οι περιπτώσεις παρανοϊκής εφαρμογής των κανονισμών, όπως στο επεισόδιο που περιέγραψε στους γονείς του ένας Αυστραλός λεγεωνάριος ο οποίος υπηρετούσε το 2002 στο Καστελνοντρί:
«Μία ημέρα ένας από τους Γερμανούς συναδέλφους μας παρέλειψε να ξυριστεί και ο ανθυπασπιστής της διμοιρίας μας το αντιλήφθηκε κατά τη διάρκεια του μαθήματος των Γαλλικών. Ο ανθυπασπιστής αυτός ήταν παλιός λεγεωνάριος, με πολλά χρόνια υπηρεσίας και βαθιά ριζωμένες μέσα του τις παραδόσεις της μονάδας. Αφού είπε στον Γερμανό να σηκωθεί και να σταθεί προσοχή, άναψε ένα τσιγάρο και άρχισε να το περνά αργά - αργά κοντά στο πρόσωπο του λεγεωνάριου, προσπαθώντας να κάψει τις τρίχες μία - μία! Δεν χρειάζεται να σας πω πως από εκείνη την ημέρα φροντίζουμε όλοι να ξυριζόμαστε τέλεια κάθε πρωί».
Η επαφή των λεγεωνάριων με τον οπλισμό τους γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή και λαμβάνοντας αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Οι νεοσύλλεκτοι εξοικειώνονται πρώτα με το βασικό τυφέκιο εφόδου του Γαλλικού Στρατού, το περίφημο FAMAS (Fusil Automatique Manufacture d’Armes de St. Etienne) των 5,56 mm. Μαθαίνουν να εκτελούν τη λύση και την αρμολόγησή του ακόμη και με κλειστά μάτια, πριν αρχίσουν να εκτελούν βολές με αυτό, πρώτα στον βλητικό θάλαμο μήκους 200 μέτρων που διαθέτει το Καστελνοντρί κι έπειτα σε ανοικτό πεδίο βολής. To συγκεκριμένο όπλο είναι τύπου bullpup και εκτελεί βολή κατά βολή, ελεγχόμενες ριπές τριών φυσιγγίων και πλήρη αυτόματη βολή.
Είναι εύκολο στη χρήση και διαθέτει ενσωματωμένο πτυσσόμενο δίποδα. Στους άνδρες διδάσκεται επίσης η εκτέλεση πυρών με οπλοβομβίδες και με τον εκτοξευτή βομβίδων των 40 mm, όπως και η χρήση άλλων όπλων όπως είναι τα πιστόλια των 9 mm και οι αντιαρματικοί εκτοξευτές ρουκετών των 89 και 112 mm. Η εκπαίδευση στη Λεγεώνα είναι διαρκής και ιδιαίτερα επίπονη στον τομέα της φυσικής κατάστασης. Είναι χαρακτηριστικό πως έπειτα από λίγες εβδομάδες παραμονής στο Καστελνοντρί είναι αδύνατο να συναντήσει κάποιος νεοσύλλεκτο που να έχει έστω και ένα κιλό περιττού βάρους.
Οι πιο σκληρές ασκήσεις αφορούν δρόμο 8 km με φόρτο 12 kg σε λιγότερο από μία ώρα, δρόμο ταχύτητας 12 λεπτών κατά τον οποίο ο λεγεωνάριος πρέπει να ξεπεράσει την απόσταση των 2.800 m, δρόμο ταχύτητας 100 m με φόρτο 40 kg σε χρόνο μικρότερο των 20 δευτερολέπτων, διέλευση στίβου μάχης (parcours de combatant) με 16 διαφορετικά εμπόδια (μία δοκιμασία που «κάνει τα πνευμόνια να καίνε», σύμφωνα με όσους την έχουν βιώσει) αναρρίχηση σε σχοινί χωρίς τη βοήθεια των ποδιών και φυσικά ασκήσεις κολύμβησης. Ως επιστέγασμα των δοκιμασιών έρχεται η μακρά πορεία προς το Καμουράκ, ένα απομακρυσμένο χωριό των Πυρηναίων.
Για να φθάσουν ως εκεί οι λεγεωνάριοι πρέπει να καλύψουν απόσταση 150 km σε τέσσερις ημέρες, ξεκινώντας από υψόμετρο 800 m και περνώντας από μια κορυφή 2.000 m. Η τρομερή αυτή δοκιμασία αντοχής εξελίσσεται με ημερήσια πορεία οκτώ ωρών, με 10λεπτο διάλειμμα κάθε 50 λεπτά. Φυσικά οι άνδρες πρέπει να τραφούν και να κοιμηθούν στην ύπαιθρο. Έπειτα από τις πρώτες ημέρες τα πόδια πονούν αφάνταστα, κάθε βήμα μετατρέπεται σε μαρτύριο και δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν λιποθυμήσει από την κόπωση και τον πόνο ή έχουν χάσει ακόμη και νύχια των ποδιών τους από τις πληγές!
Αν και έχει υπογράψει το συμβόλαιό του, ο νεοσύλλεκτος έχει ακόμη άτυπα το δικαίωμα να
αποχωρήσει οικειοθελώς από τη Λεγεώνα κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες της θητείας του, χωρίς να επιβαρυνθεί με κανένα έξοδο αλλά και χωρίς να λάβει καμία αποζημίωση. Από τη στιγμή που θα ολοκληρώσει τη βασική εκπαίδευσή του και θα ενταχθεί κανονικά στο σύνταγμά του, τα περιθώρια στενεύουν αρκετά και έπειτα από τον έκτο μήνα η πόρτα της οικειοθελούς αποχώρησης έχει κλείσει πίσω του. Στο εξής οποιαδήποτε προσπάθεια αποδέσμευσης από τη Λεγεώνα αντιμετωπίζεται ως λιποταξία, τιμωρείται αυστηρότατα και του αφαιρεί κάθε πιθανότητα βαθμολογικής εξέλιξης.
ΤΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΛΕΓΕΩΝΑΣ
Μία εβδομάδα περίπου πριν από την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης στο Καστελνοντρί οι λεγεωνάριοι καλούνται να εκφράσουν την επιθυμία τους σχετικά με το σύνταγμα της Λεγεώνας στο οποίο επιθυμούν να μετατεθούν. Η προτίμησή τους αρκετές φορές δεν λαμβάνεται υπόψη, κυρίως όταν πρέπει να εξυπηρετηθούν πιεστικές ανάγκες επάνδρωσης.
Η Λεγεώνα των Ξένων διαθέτει σήμερα οκτώ συντάγματα και δύο επιπλέον μονάδες με σύνθεση ισοδύναμη με αυτή του συντάγματος. Το 1ο Σύνταγμα Ξένων (1er Regiment Εtranger - 1er RE) είναι το αρχαιότερο. Συστάθηκε το 1831, σταθμεύει στην Ωμπάν και είναι επιφορτισμένο, εκτός των άλλων, και με τα κύρια διοικητικά καθήκοντα της Λεγεώνας. Αποτελεί επίσης τη βάση της στρατιωτικής μπάντας της Λεγεώνας, η οποία συμμετέχει σε πολλές εκδηλώσεις ανά τον κόσμο.
Το 1ο Σύνταγμα Ιππικού των Ξένων (1er Regiment Etranger de Cavalerie - 1er REC) σταθμεύει στην Οράνζ και αποτελεί την «τεθωρακισμένη γροθιά» της Λεγεώνας, διαθέτοντας 36 τροχοφόρα οχήματα AMX-10RC και 12 οχήματα VAB εξοπλισμένα με πυραύλους ΗΟT. Οι λεγεωνάριοι τρέφουν αισθήματα ζήλιας για τους συναδέλφους τους αυτού του Συντάγματος, επειδή οι τελευταίοι δεν χρειάζεται να βαδίζουν στη μάχη αλλά επιβαίνουν στα οχήματά τους.
Το 1ο Σύνταγμα Μηχανικού των Ξένων (1er Regiment Etranger de Genie - 1er REG) εδρεύει στο Λωντούν, διαθέτει μεταξύ άλλων 36 ειδικά διασκευασμένα οχήματα VAB και περιλαμβάνει μονάδες μηχανικού υψηλής ποιότητας και άριστα εφοδιασμένες. Μέχρι τον Ιούλιο του 1999, οπότε μετονομάστηκε, το συγκεκριμένο σύνταγμα ονομαζόταν 6e REG. Το 2ο Σύνταγμα Μηχανικού των Ξένων (2e Régiment Etranger de Genie - 2e REG) σταθμεύει στην περιοχή της Μασσαλίας και αποτελεί το νεώτερο σύνταγμα της Λεγεώνας. Δημιουργήθηκε μόλις το 1999 προκειμένου να αυξήσει την ικανότητά της στην υπέρβαση φυσικών και τεχνητών κωλυμάτων.
Το 2ο Σύνταγμα Πεζικού των Ξένων (2e Regiment Etranger d' Infanterie - 2e REI) σταθμεύει στη Νιμ και χρησιμοποιεί 92 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού VAB για να αυξήσει την ευκινησία των λόχων του. Διαθέτει μία ποικιλία βαρέων όπλων πεζικού, όπως 12 όλμους των 120 mm, 24 εκτοξευτές αντιαρματικών πυραύλων MILAN και 10 πυροβόλα των 20 mm. Το 2o Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών των Ξένων (2e Regiment Etranger de Parachutistes - 2e REP) έχει ως βάση την πόλη Κάλβι της Κορσικής, αποτελεί δε τη μοναδική μονάδα αλεξιπτωτιστών της Λεγεώνας και σίγουρα το καύχημά της, αφού σε αυτό συγκεντρώνονται παραδοσιακά οι καλύτεροι, σκληρότεροι και πιο ανταγωνιστικοί λεγεωνάριοι.
Οι έξι λόχοι του δεν διαθέτουν βαρύ οπλισμό εκτός από έξι όλμους των 120 mm και ορισμένους εκτοξευτές αντιαρματικών πυραύλων MILAN. Το 3ο Σύνταγμα Πεζικού των Ξένων (3e Regiment Etranger d' Infanterie - 3e REI) σταθμεύει στη βάση Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, ένα μικρό υπόλειμμα των παλαιών αποικιών στη βορειοανατολική γωνιά της Νότιας Αμερικής. Είναι ειδικευμένο όσο λίγες μονάδες στον κόσμο στον αγώνα μέσα στη ζούγκλα και μεταξύ των καθηκόντων του είναι η φρούρηση των εγκαταστάσεων εκτόξευσης των διαστημικών πυραύλων Ariane.
Το 4ο Σύνταγμα Ξένων (4e Regiment Etranger - 4e RE), που αποκαλείται και «λίκνο της Λεγεώνας», σταθμεύει στο Καστελνοντρί και είναι υπεύθυνο για τη φάση βασικής εκπαίδευσης των νέων λεγεωνάριων και τη φάση ειδικής εκπαίδευσης των υποψήφιων βαθμοφόρων. Η 13η Ημι-ταξιαρχία της Λεγεώνας των Ξένων (13η Demi-Brigade de la Legion Etranger - 13e DBLE) σταθμεύει μόνιμα στο Τζιμπουτί, μία παλιά αποικία της Γαλλίας στο Κέρας της Αφρικής, η οποία είναι ανεξάρτητη από τη δεκαετία του 1970 αλλά έχει ζητήσει επίσημα την παρουσία γαλλικών στρατευμάτων στο έδαφός της για την προστασία της από εξωτερικές επιβουλές.
Το Απόσπασμα της Λεγεώνας των Ξένων του Μαγιότ (Detachement de la Legion Etrangere de Mayotte - DLEM) εδρεύει στην πόλη Ντζαουντζί της νήσου Μαγιότ, η οποία βρίσκεται στο αρχιπέλαγος Κομόρος, σε μια έκφραση του ζωηρού ενδιαφέροντος της Γαλλίας για τη διατήρηση του ελέγχου της περιοχής Μοζαμβίκης - Μαδαγασκάρης. Μεταβαίνοντας στο σύνταγμά του, όπου πιθανότατα θα παραμείνει για την υπόλοιπη θητεία του, ο λεγεωνάριος αντιμετωπίζει περαιτέρω εκπαίδευση καθώς και τη διαδικασία απόκτησης ειδικότητας, που μπορεί να είναι εκείνη του μηχανικού, του ασυρματιστή, του τραυματιοφορέα, του μαγείρου, του χειριστή βαρέων όπλων ή του ελεύθερου σκοπευτή.
Ειδικά για τους άνδρες που θα τοποθετηθούν στο 2e REP η εκπαίδευση περιλαμβάνει έξι τουλάχιστον άλματα με αλεξίπτωτο από αεροσκάφος C -1 60 Transall ή C - 130 Hercules, τα οποία αποφέρουν στον λεγεωνάριο τις πολυπόθητες πτέρυγες του αλεξιπτωτιστή. Για τους πιο τολμηρούς άνδρες της Λεγεώνας, σε όποιο σύνταγμα κι αν ανήκουν, υπάρχει επίσης το «σχολείο καταδρομέων», διάρκειας τριών εβδομάδων.
Όπου οι εκπαιδευόμενοι διδάσκονται τεχνικές ταχείας καταρρίχησης, υπέρβαση εμποδίων, κατασκευή και εξουδετέρωση ναρκοπαγίδων, μάχη σώμα με σώμα (περιλαμβάνεται ο φόνος του αντιπάλου γρήγορα και αθόρυβα, με γυμνά χέρια), αντιμετώπιση και καταστροφή αρμάτων μάχης, κατασκευή σχοινένιων γεφυρών, προχωρημένες τακτικές οδομαχίας, εκμάθηση πλεύσης με καγιάκ και ελαστικές λέμβους «Zodiac», κολύμβηση με σακκίδιο και όπλο και (αυτό που αποδεικνύεται η δυσκολότερη δοκιμασία για πολλούς λεγεωνάριους) υποχρεωτικό γεύμα με ωμά ψάρια.
Το τυπικό καθημερινό πρόγραμμα στα συντάγματα της Λεγεώνας προβλέπει εγερτήριο στις 05.00, πρωινή αναφορά στις 05.30, πρωινό και εργασίες καθαριότητας θαλάμου μέχρι τις 07.00, καθαριότητα εξωτερικών χώρων ως τις 7.30, αναφορά λόχου, αθλοπαιδιές από τις 7.30 έως τις 9.00, ντους και λήψη σνακ (casse croute) μέχρι τις 09.30, πρωινή εκπαίδευση από τις 09.30 ως τις 12.00, γεύμα και καθαριότητα θαλάμου κατά το διάστημα 12.00 - 13.30, καθαριότητα εξωτερικών χώρων (13.30 - 14.00), απογευματινή εκπαίδευση και άλλες εργασίες κατά το διάστημα 14.00 - 17.30.
Δείπνο στις 17.30, ελεύθερο χρόνο από τις 17.30 ως τις 21.30, καθαριότητα θαλάμου στις 21.30, αναφορά στις 22.00 και κατάκλιση στις 22.30. Οι λίγοι τυχεροί που έχουν εγκεκριμένη έξοδο, μπορούν να απουσιάσουν από το στρατόπεδο από τις 17.30 μέχρι τις 05.30 το επόμενο πρωί. Σε αντίθεση με άλλους στρατούς η Λεγεώνα δείχνει ιδιαίτερη ανοχή στην κατανάλωση αλκοόλ, εφοδιάζοντας τα «foyer» των στρατοπέδων της ακόμη και με αυτόματα μηχανήματα πώλησης παγωμένης μπύρας!
Σε πολλά συντάγματα επίσης οι θάλαμοι είναι εξοπλισμένοι με συσκευές τηλεόρασης και βίντεο, ψυγεία και άλλα βοηθήματα που μπορούν να αγοράσουν οι λεγεωνάριοι συνεισφέροντας οικονομικά από κοινού. Παντού υπάρχουν άρτια εξοπλισμένα γυμναστήρια για όσους θέλουν να καταναλώσουν εκεί τον ελεύθερο χρόνο τους. Έπειτα από τους πρώτους έξι μήνες υπηρεσίας κάθε λεγεωνάριος δικαιούται κανονική άδεια μακράς διαρκείας (permission longe duree) η οποία κυμαίνεται από 15 εργάσιμες ημέρες κατά το πρώτο έτος ως 45 εργάσιμες ημέρες κατά το πέμπτο έτος.
Τα μέλη της Λεγεώνας υποτίθεται ότι δεν μπορούν να ταξιδέψουν εκτός Γαλλίας, αφού τους έχουν παρακρατηθεί τα διαβατήρια, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις που η δύναμη επιστρέφει αυτό το πολύτιμο έγγραφο σε λεγεωνάριους με άψογη συμπεριφορά κατά την υπηρεσία. Σε κάθε περίπτωση η Λεγεώνα εφοδιάζει τους αδειούχους της με δωρεάν εισιτήρια τραίνου και τους υποχρεώνει να της αναφέρουν έναν αριθμό τηλεφώνου στο οποίο μπορούν να κληθούν σε περίπτωση ανάγκης.
Κανένας δεν θα ισχυριστεί ποτέ ότι κατατάχθηκε στη Λεγεώνα των Ξένων για να κερδίσει πολλά χρήματα, ωστόσο οι υπηρεσίες που παρέχει αμείβονται από το Γαλλικό κράτος με βάση τον χρόνο υπηρεσίας και τις μεταθέσεις στο εξωτερικό. Η πληρωμή γίνεται πάντα με μετρητά, μία φορά τον μήνα. Στη φάση της αρχικής εκπαίδευσης ο νεοσύλλεκτος δεν λαμβάνει ολόκληρο τον μισθό του παρά μόνο 120 ευρώ περίπου. Τα υπόλοιπα πιστώνονται στον λογαριασμό του και θα μπορεί να τα λάβει αργότερα, όταν μετατεθεί στο σύνταγμά του.
Η πραγματικά θεαματική αύξηση των αποδοχών παρατηρείται με την υπηρεσία στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στο Τζιμπουτί, όπου συνήθως οι λεγεωνάριοι παραμένουν έξι μήνες, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να δαπανήσουν σημαντικά ποσά αφού η χώρα είναι φτωχή και οι άνδρες γενικά συντηρούνται με όσα τους προσφέρονται στο στρατόπεδο. Οι αλεξιπτωτιστές του 2e REP λαμβάνουν ένα πρόσθετο επίδομα λόγω της επικινδυνότητας των αλμάτων και το ίδιο συμβαίνει με τους βαθμοφόρους λόγω της ευθύνης που έχουν.
Το ρητό της Λεγεώνας των Ξένων είναι εκείνο που αναγράφεται σε κάθε πύλη στρατοπέδου της:
«Legio Patria Nostra» («Η Λεγεώνα είναι η πατρίδα μας»). Σε αντάλλαγμα για τη φιλοξενία που παρέχει και για το άνοιγμα των στρατοπέδων της στους ξένους εθελοντές η Γαλλία απαιτεί από αυτούς τουλάχιστον να είναι πιστοί στη μονάδα τους, αφού κάθε έμπειρος στρατιωτικός γνωρίζει καλά πως οι μαχητές σπάνια πολεμούν για την πατρίδα ή τις ηθικές αξίες και συνηθέστερα το πράττουν για να επιβιώσουν οι ίδιοι και να μη προδώσουν την εμπιστοσύνη των συναδέλφων τους.
Τα διαφημιστικά που τοποθετεί η Λεγεώνα κοντά στα Ηλύσια Πεδία κατά την παρέλαση της 14ης Ιουλίου αναφέρουν «Άλλαξε τη ματιά σου προς τη ζωή». Αυτό έχει κάποια βάση για τους λεγεωνάριους, τουλάχιστον όσον αφορά τους ισχυρούς δεσμούς συναδελφικότητας που αναπτύσσουν στις μονάδες. Σε μια πρώτη ματιά το ενδεχόμενο να συνδεθεί κάποιος στενά με άνδρες διαφορετικών εθνικοτήτων οι περισσότεροι από τους οποίους δείχνουν σαν μαχαιροβγάλτες και έχουν το μισό σώμα τους καλυμμένο από τατουάζ φαίνεται τουλάχιστον απίθανο.
Αλλά η σφυρηλάτηση μέσα από τις δοκιμασίες της Λεγεώνας εγγυάται πως ένας άνδρας που θα εισέλθει σε αυτή δεν θα βαδίζει ποτέ πια μόνος. Η δέσμευση της Λεγεώνας για παροχή γενναιόδωρων συντάξεων στους βετεράνους της, χορήγηση γαλλικής υπηκοότητας και διαβατηρίου, δωρεάν διακοπές σε ακριβά θέρετρα και δωρεάν στέγαση και σίτιση στα παλαιά μέλη της στην τοποθεσία Πουιλουμπιέ της νότιας Γαλλίας, είναι αρκετή για να κάνει ακόμη και το περίφημο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας της Σουηδίας να ωχριά μπροστά της.
Μία από τις βασικές διαφορές μεταξύ της Λεγεώνας και των υπόλοιπων δυτικών στρατών είναι πως στην πρώτη οι αξιωματικοί έχουν έναν ιδιότυπο τρόπο να καθιστούν αισθητή την ιεραρχική υπεροχή τους έναντι των απλών στρατιωτών. Ακόμη και σε περιόδους εκστρατείας στην ύπαιθρο οι βαθμοφόροι τρώνε χρησιμοποιώντας καρέκλες, τραπέζια, πιάτα και μαχαιροπήρουνα, υπηρετούμενοι πάντα από λεγεωνάριους που εκτελούν corvee cuisine. Μετά τις βολές δεν φροντίζουν να καθαρίσουν οι ίδιοι τα όπλα τους αλλά αναθέτουν την εργασία στους άνδρες τους, πράγμα αδιανόητο για τον Βρετανικό ή τον Αμερικανικό Στρατό.
Για να γίνει κάποιος αξιωματικός στη Λεγεώνα των Ξένων θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στο κορυφαίο 10% των αποφοίτων της τάξης του από τη στρατιωτική σχολή του Σωμύρ και να έχει λαμπρές περγαμηνές προϋπηρεσίας, αφού πολλοί από τους λεγεωνάριους των οποίων θα πρέπει να ηγηθεί έχουν υπάρξει πρώην βαθμοφόροι ή έχουν πολεμική εμπειρία. Οι Γάλλοι είναι εξαιρετικά φειδωλοί στην απονομή βαθμών και ακόμη περισσότερο στην προαγωγή λεγεωνάριων στις ανώτερες βαθμίδες της ιεραρχίας.
Η μεγαλύτερη ίσως μάστιγα για τη Λεγεώνα (θεωρούμενη δίκαια ως η «Αχίλλειος πτέρνα» της σε σχέση με άλλα στρατιωτικά σώματα) είναι οι λιποταξίες, ο αριθμός των οποίων είναι εξαιρετικά μεγάλος και αυξάνεται περισσότερο σε περιόδους πολεμικής κρίσης. Οι βετεράνοι λεγεωνάριοι ομολογούν ότι δεν υπάρχει ούτε ένας συνάδελφός τους που να μη σκέφθηκε έστω και μία φορά σοβαρά το ενδεχόμενο να λιποτακτήσει, όταν ένιωσε ότι οι ασφυκτικοί κανονισμοί και η σιδερένια πειθαρχία τον είχαν εξωθήσει στα όριά του.
Η Λεγεώνα γενικά δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στην περίπτωση που κάποιος άνδρας της καταφέρει να ξεφύγει από τον εναγκαλισμό της και να λιποτακτήσει, αλλά τιμωρεί σκληρά όσους αποτύχουν και πέσουν πάλι στα χέρια της. Το ότι είναι πρόθυμη να καταδιώξει κάθε λιποτάκτη στέλνοντας ομάδες εκτελεστών να τον αναζητήσουν στα πέρατα της Γης, αποτελεί απλώς έναν μύθο, αφού για καθέναν που φεύγει υπάρχουν δεκάδες που περιμένουν να καταταχθούν. «Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, ένας φίλος μου λιποτάκτησε στο Τσαντ ενώ ήθελε ακόμη μόλις έξι μήνες για να ολοκληρώσει το συμβόλαιό του», αναφέρει ένας Αμερικανός λεγεωνάριος.
Ένας Καναδός λεγεωνάριος ο οποίος υπηρέτησε στο 2e REP μέχρι το 1994, ανέφερε ότι στα δύο χρόνια που βρισκόταν στον 1o Λόχο έχασε περισσότερους από 100 συναδέλφους του από λιποταξίες, ενώ την περίοδο κατά την οποία ο λόχος του επανέκαμψε στη βάση του έπειτα από μία αποστολή στο Τσαντ 20 λεγεωνάριοι δεν επέστρεψαν από την άδειά τους. Χειρότερη περίπτωση λιποταξίας θεωρείται εκείνη κατά την οποία ο λεγεωνάριος παίρνει μαζί το όπλο του, κάτι που για τη Λεγεώνα αποτελεί πραγματικό όνειδος.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 στο 3e RE στη Γουιάνα ολόκληρο το Σύνταγμα υποχρεώθηκε να διασκορπιστεί στη ζούγκλα και να βρει τον λιποτάκτη. Αυτό είχε ως συνέπεια να ακυρωθεί η 3ήμερη άδεια που έπρεπε να λάβουν οι άνδρες του λόγω επιτυχούς περάτωσης μίας επίπονης άσκησης διάρκειας 45 ημερών. «Ευτυχώς ο λιποτάκτης συνελήφθη τελικά από τη στρατιωτική αστυνομία», είπε αργότερα ένας λεγεωνάριος, «γιατί αν τον πιάναμε εμείς πρώτοι θα το είχαμε εκτελέσει το κάθαρμα επί τόπου».
Όσους αποδειχθούν αρκετά σκληροί και αντέξουν τα πέντε χρόνια υπηρεσίας στη Λεγεώνα, δύο ή τρεις μήνες πριν από τη λήξη του συμβολαίου τους οι αξιωματικοί θα τους βολιδοσκοπήσουν για το ενδεχόμενο να παρατείνουν την παραμονή τους σε αυτή. Οι συνηθέστερες ερωτήσεις σχετίζονται με τα μελλοντικά σχέδια του λεγεωνάριου. Αν αυτός πέσει στην "παγίδα" και δεν έχει αποφασίσει τα επόμενα βήματά του, αρχίζει μία πλύση εγκεφάλου σχετικά με τα πλεονεκτήματα της παραμονής στη Λεγεώνα, την υπόσχεση προαγωγής, την αύξηση του μισθού, την επαγγελματική εξασφάλιση που παρέχει και άλλα παρόμοια.
Όπως είναι φυσικό, η Λεγεώνα είναι πρόθυμη να πράξει ό,τι είναι δυνατό για να κρατήσει τα έμπειρα και δοκιμασμένα στελέχη της. Οι δελεαστικές δυνατότητες που τους παρέχει περιλαμβάνουν ανανέωση του συμβολαίου για έξι μήνες ή για ένα, δύο ή τρία χρόνια (με ανάλογη αύξηση μισθού), εγγυημένη τακτική μετάθεση στο εξωτερικό ώστε να αυξηθούν οι αποδοχές, καταβολή εφάπαξ ποσού ισοδύναμου με 24 μισθούς κατά την αποχώρηση, καθώς και τη χορήγηση πολύ ικανοποιητικής σύνταξης με τη συμπλήρωση 15 ετών υπηρεσίας, ανεξαρτήτως του τόπου μόνιμης κατοικίας που θα επιλέξει ο παλαίμαχος λεγεωνάριος.
Η συντριπτική πλειοψηφία των λεγεωνάριων κρίνει πως ό,τι ήταν να πάρει από τη Λεγεώνα το έχει πάρει και πως δεν είναι πρόθυμη να αφιερώσει περισσότερα χρόνια σε αυτό το ασκητικό είδος ζωής.
Πολλά έχουν γραφεί για την ψυχολογία των ανθρώπων που επιλέγουν σε κάποια φάση της ζωής τους να αφήσουν τα εγκόσμια και να καταταγούν στη Λεγεώνα των Ξένων. Πρόκειται για ένα παρακινδυνευμένο άλμα απελπισίας, που χαρακτηρίζει όλο και περισσότερο σήμερα νεαρούς άνδρες από τις πρώην ανατολικές χώρες οι οποίοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν από μία τέτοια κίνηση.
Το σίγουρο είναι πως ακόμη κι αν κάποιος καταφέρει να αντεπεξέλθει στη δοκιμασία και να ολοκληρώσει σώος το συμβόλαιό του, σύντομα θα συνειδητοποιήσει ότι η ζωή του έχει αλλάξει δραματικά και πως βαθιά μέσα του δεν θα είναι ποτέ πια ο άνθρωπος που είχε φθάσει στη Γαλλία πριν από πέντε χρόνια με λίγα προσωπικά αντικείμενα στο σακκίδιό του.
Έχοντας ακολουθήσει πιστά το ρητό «Ζώντας από τύχη, αγαπώντας από επιλογή και σκοτώνοντας από επάγγελμα» θα έχει μεταβληθεί σε έναν σκληροτράχηλο επαγγελματία στρατιώτη, αλλά θα έχει θυσιάσει και μισή δεκαετία από τη νεότητά του, ανακαλύπτοντας πιθανότατα πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να πιάσει πάλι την "άκρη του νήματος" της πολιτικής του ζωής έπειτα από τη μακρά απουσία του. Η εμπειρία που έζησε στη Λεγεώνα μένει χαραγμένη στη μνήμη του.
Δεν είναι λίγοι οι βετεράνοι οι οποίοι ομολογούν ότι βλέπουν εφιάλτες ακόμη και αρκετά χρόνια μετά την απόλυσή τους. Ο χειρότερος είναι εκείνος στον οποίο φαντάζονται τον εαυτό τους να υπογράφει ανανέωση του συμβολαίου κατάταξης για άλλα πέντε χρόνια! Η Λεγεώνα εξακολουθεί να προκαλεί τρόμο στους παλαιούς άνδρες της επί δεκαετίες. Οπως λέγεται συχνά στους κόλπους της, «ο λεγεωνάριος μπορεί να αφήσει κάποτε τη Λεγεώνα, αλλά η Λεγεώνα δεν πρόκειται να αφήσει ποτέ τον λεγεωνάριο».
ΕΝΘΕΤΟ
ΟΙ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΗΣΕ ΣΤΗ ΛΕΓΕΩΝΑ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ
Η ιδέα της απόδρασης από τη μονότονη καθημερινότητα και της κατάταξης στη Λεγεώνα των Ξένων ήλθε στον Αμερικανό Ντέηβιντ Λόρενς ενώ σπούδαζε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις. Ελαβε την απόφαση να καταταγεί μέσα σε 36 ώρες και προτού οι οικείοι του αντιληφθούν τι συνέβη ο ίδιος βρισκόταν μέσα στο αεροπλάνο ταξιδεύοντας για τη Γαλλία: «Υπήρχαν πολλοί λόγοι που έλαβα αυτή την απόφαση: μία σχέση που ναυάγησε, η επιθυμία μου να δω τον κόσμο και η θανάσιμη βαριεστημάρα που ένιωθα στα πανεπιστημιακά έδρανα.
Ακόμη και τώρα όμως που ανασκοπώ αυτή την επιλογή από ένα πιο μακρινό πρίσμα, δεν μπορώ να εξηγήσω στον εαυτό μου τι με ώθησε να προβώ σε μία τέτοια πράξη. Ισως ήταν μοιραίο. Ταξίδεψα στη Γαλλία με ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή και αγωνιούσα για το αν θα γινόμουν δεκτός, αφού εκείνη την εποχή λιγότεροι από τους μισούς ενδιαφερόμενους εισέρχονταν στη Λεγεώνα. Θυμάμαι έναν τύπο από το Σικάγο, ο οποίος είχε υπηρετήσει έναν χρόνο στο Βιετνάμ με την 101 Αερομεταφερόμενη Μεραρχία αλλά οι στρατολόγοι της Λεγεώνας τον απέρριψαν…
Θα έλεγα πως από καθαρά τεχνική άποψη η βασική εκπαίδευση στον Αμερικανικό Στρατό (στον οποίο υπηρέτησα δύο χρόνια) είναι καλύτερη, αλλά από πλευράς ηθικού και ψυχολογικής φόρτισης εκείνη της Λεγεώνας είναι ασύγκριτα ανώτερη. Αυτό το λέω επειδή η εκπαίδευση ήταν πολύ πιο σκληρή πνευματικά, αφού συνεχιζόταν ημέρα και νύκτα, αλλά και επειδή ήταν κάτι που σε απέκοπτε τελείως από ο,τιδήποτε είχες ζήσει μέχρι τότε. Συνεχίστηκε με τον ίδιο ρυθμό για τα έξι χρόνια που έμεινα στη Λεγεώνα. Τον χρόνο που υπηρέτησα στο Τζιμπουτί λάμβανα μία 36ωρη άδεια εξόδου κάθε 6 ως 8 εβδομάδες κατά μέσο όρο.
Ο κύκλος των ασκήσεων, των συναγερμών και των αγγαρειών ήταν αδιάλειπτος. Κατά το πρώτο εξάμηνο της παραμονής μου στο Τζιμπουτί εκτελούσα αγγαρείες καθαριότητας αποχωρητηρίων (corvée chiote) κάθε δεύτερη ημέρα και όταν δεν υπήρχε τρεχούμενο νερό (πράγμα αρκετά συχνό) έπρεπε να μεταφέρω νερό από ένα βαρέλι 200 λίτρων. Δεν ήταν ακριβώς αυτό που θα θεωρούσα ως εμπειρία περιπέτειας. Πρέπει ωστόσο να πω ότι η Λεγεώνα αποτελούσε πραγματικά την οικογένειά μας, ίσως επειδή δεν μας έμενε ουσιαστικά χρόνος για να ασχοληθούμε με ο,τιδήποτε άλλο.
Ένιωσα περισσότερο δεμένος με τους συναδέλφους μου από ότι με τους γονείς και τα αδέλφια μου, αλλά όταν ήλθε η ώρα να αποχωρήσω δεν το σκέφθηκα πολύ για να φύγω αφού δεν σκέφθηκα ούτε μία στιγμή να σταδιοδρομήσω στη Λεγεώνα. Τι θα συνιστούσα σε κάποιον που σκέπτεται να καταταγεί; Το πρώτο που θα του έλεγα είναι να κάνει λίγη υπομονή και ότι όσο άσχημα κι αν είναι σήμερα τα πράγματα στη ζωή του, αύριο θα καλυτερέψουν. Η υπηρεσία στη Λεγεώνα είναι πενταετής και το μόνο που μπορεί να τη συντομεύσει είναι είτε ο θάνατος, είτε η λιποταξία.
Αν επιδιώκετε απλώς μία πρόκληση στη φυσική σας κατάσταση, καταταγείτε στους Πεζοναύτες. Στη Λεγεώνα θα αντιμετωπίσετε τις σκληρότερες ψυχικές, σωματικές και συναισθηματικές δοκιμασίες που μπορείτε να φανταστείτε, αλλά παράλληλα θα είστε πολύ μακριά από το σπίτι σας και δεν θα μπορείτε να γράψετε επιστολή με τα παράπονά σας στον γερουσιαστή σας. Ακόμη κι αν ένα μέλος της οικογενείας σας αποβιώσει ή συμβεί κάποιο άλλο έκτακτο σοβαρό γεγονός, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα το πληροφορηθείτε πριν περάσει μία εβδομάδα, ενώ θα πρέπει να ξεχάσετε το ενδεχόμενο έκτακτης άδειας».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
(Κάντε κλικ στις φωτογραφίες για μεγέθυνση)
._La_L%C3%A9gion_%C3%A9trang%C3%A8re.jpg)
