Σκέψεις πάνω στην έννοια της διάκρισης

Πώς κρίνουμε ορθά - αξιολογούμε - ένα κοινωνικό ή πολιτικό γεγονός, ένα λόγο ή μια ιστορική πράξη;

Αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο να το αναλύσει κάποιος και ακόμη πιο δύσκολο να το θέσει σε καθημερινή προσπάθεια, καθώς απαιτεί μια τέτοια ικανότητα διάκρισης σε συνδυασμό με σοφία που πάει αρκετά μακρύτερα από τα συνηθισμένα. Απαιτεί ένα τέτοιο βάθος κουλτούρας και ηθικής άνδρωσης ώστε να παραμένει κάτι εξαιρετικά σπάνιο.

Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ θα μπορούσε να είναι αντικείμενο μιας ολόκληρης επιστήμης. Προς το παρόν ο μέσος άνθρωπος δεν είναι σε αυτό το βαθμό ώριμος [ώριμος με την καντιανή προσέγγιση1] να εκφράζει θέληση για την αλήθεια (καθώς στην ουσία αυτό είναι η διάκριση) πόσο μάλλον να εργάζεται συστηματικά προς αυτήν.

Η αποκοπή της μοντέρνας κοινωνίας από την ηθική διάσταση της πράξης κονιορτοποιεί την κοινωνικότητα αλλά και την πολιτική. Την πολιτική ως ύψιστη κοινωνική και ιστορική προσφορά. Ο κυρίαρχος αμοραλισμός αλέθει τα πάντα και τα ισοπεδώνει. Η ζωή ρηχαίνει τόσο ώστε η καθημερινότητα να αποτελεί ένα πεδίο ανίας και κατάθλιψης, απ’ όπου το νόημα εκλείπει. Κι όταν εκλείπει το νόημα τότε εκλείπει και ο ορθή σκέψη. Και όταν εκλείψει η ορθή σκέψη, τότε κάθε παραλογισμός και κάθε αγριότητα μπορεί να αναδυθεί από τα σκοτάδια του ασυνειδήτου και να δικαιολογηθεί ως κάτι λογικό ή φυσιολογικό.

Λίγα λόγια μόνο για τη διάκριση ως προς μια πολιτική πράξη: Το σημερινό τοπίο σφύζει από πληροφορίες. Τόσες πολλές μάλιστα που περισσότερο αποτελεί θόρυβο παρά επικοινωνία. Οι λεγόμενοι διαμορφωτές γνώμης είναι συνήθως άτομα από το χώρο της πολιτικής και της δημοσιογραφίας που παίζουν έναν ρόλο έρευνας, σταχυολόγησης και μετάδοση της πληροφορίας ή της είδησης, σχολιασμένης ή μη. Στενόμυαλα ή όχι, καλής ή κακής πρόθεσης δεν έχει τόσο σημασία για τον πολίτη καθώς από αυτούς πληροφορείται. Αλλά τα ΜΜΕ δεν είναι ουδέτερα ούτε ακριβώς πλουραλιστικά. Είναι επιχειρήσεις που κατέχουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία μεγάλοι επιχειρηματίες και συνεπώς ελέγχονται από μία συγκεκριμένη οικονομική τάξη. Ας μη θέσουμε το ζήτημα της διαπλοκής τους με το χώρο της πολιτικής. Ας σταθούμε μόνο στο ό,τι οι δημοσιογράφοι είναι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ και κινδυνεύουν με απόλυση αν ξεφύγουν από τη «γραμμή» του ιδιοκτήτη του Μέσου. Και είναι απόλυτα αληθινή η φράση: «Όταν κάποιος πληρώνεται για να μη βλέπει ένα πρόβλημα, δεν το βλέπει2». Θα συμπλήρωνα μάλιστα αυτή τη φράση ως εξής: όταν κάποιος πληρώνεται να βλέπει κάτι ως πρόβλημα ενώ δεν είναι, το βλέπει.

Δεν είναι όμως ούτε οι πολιτικοί ανοικτοί προς την αλήθεια. Τα κόμματα δεν είναι το πεδίο της πολιτικής ανάπτυξης και σύνθεσης των οραμάτων για το μέλλον από τα οποία θα αναδυθεί το καλύτερο. Αποτελούν την ταφόπλακά τους. Είναι η προκρούστια κλίνη που ό,τι περισσεύει κόβεται και ό,τι υπολείπεται δια-τάσσεται για να έρθει στα μέτρα των υπολοίπων. Με λίγα λόγια σήμερα τα κόμματα εκτρέφουν γιες μεν και κυρίως μια γλοιώδη συνομοταξία «υβριστών» του πλουραλισμού, της ανοικτότητας και του καλύτερου. «Υβριστών» με την έννοια της βερμπαλιστικής επίκλησης αρχών που δεν ιχνηλατούνται ούτε καν σε επίπεδο έφεσης μέσα τους, πόσο μάλλον ως πραγματική αγωνία για την πραγμάτωσή τους.

Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ είναι η διεισδυτική ματιά του ανθρώπου που αγωνιά για το καλύτερο. Η μοντέρνα ή μεταμοντέρνα κοινωνία πρέπει να ανακαλύψει ένα νέο αξιακό περιεχόμενο με νέους όρους μιας νέας ηθικής (ατομικής, κοινωνικής, ή πολιτικής). Και επειδή τέτοιοι όροι προκαλούν μια, ας μου επιτραπεί ο όρος, «απέχθεια» σε κάποιους (καθώς είναι αλήθεια πως για αιώνες αναμασήθηκαν χωρίς βιωματικό αντίκρισμα) είναι καιρός να ξαναπροσεγγίσουμε στοχαστικά τέτοιες έννοιες και να προσδώσουμε πιο σύγχρονο και κυρίως αυθεντικό-βιωματικό περιεχόμενο, ώστε να αποτελέσουν άξονες ενός νέου σύγχρονου ή μελλοντικού πολιτισμού.

Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ είναι ο στοχαστικός μόχθος πάνω στα πράγματα. Η αποκάλυψη των προθέσεων ή των κινήτρων που τα συνθέτουν. Τα κίνητρα ή οι προθέσεις εκ των πραγμάτων εμπεριέχουν μια αφετηρία ηθική. [Με τον όρο «ηθική» δεν εννοείται η μικροαστική μικροκοινωνική ηθική αλλά εκείνη η ποιοτική και εξελικτική δυναμική μιας στάσης που νοηματοδοτεί τη ζωή μέσα από την προσφορά-φιλότητα, την ανιδιοτέλεια και των μεγάλων εκείνων παγκόσμιων φυσικών κοινών αξιών που βρίσκονται μέσα σε κάθε άνθρωπο. Είναι εκείνες οι αξίες πάνω στις οποίες ο καθένας προσπαθεί να δικαιολογηθεί όταν κατηγορηθεί για κάτι ή να παίξει θέατρο πως τις υπερασπίζεται και τις προάγει.] Η αποκάλυψη συνεπώς των κινήτρων είναι πολύ σημαντική και αυτομάτως προσανατολίζει σε σημαντικό βαθμό. Είναι μια δύσκολη υπόθεση, καθώς ο άνθρωπος είναι κυριολεκτικά ένας ηθοποιός που οι ρόλοι εναλλάσσονται με ταχύτητα και είναι εξαιρετικά δύσκολο να διακρίνεις πίσω από τις μάσκες. αλλά όχι αδύνατο. Απαιτείται ο στοχαστικός μόχθος.

Αγωνίζεται όμως και να είναι και όχι να φαίνεται ή να έχει. «Ο φαρισαίος που φωνασκεί στο ναό την προσευχή του» είναι ανώτερος ηθικά από εκείνον τον ανώνυμο της σχετικής παραβολής που αφανής από τους γύρω του, βιώνει βαθιά μέσα του τη μυστηριακότητα της πράξης του; Ποιος θα απαντούσε ναι; Αυτή την εσωτερική αίσθηση και αναγνώριση κάποιων παγκόσμιων αξιών αφορά η προηγούμενη αναφορά πάνω σε «φυσικές κοινές αξίες». Η αυθεντικότητα είναι μία τέτοια.

Ο «στοχαστικός μόχθος» είναι η συστημική προσέγγιση του εξεταζόμενου θέματος σε χώρο και χρόνο και η αναγωγή του μέσα στο αξιακό εκείνο πλαίσιο που το νοηματοδοτεί. Προϋποθέτει μια έντονη διάθεση για έρευνα-αναζήτηση για την αλήθεια- και γι’ αυτό πραγματικός στοχασμός είναι η διαρκής ερωτηματοθεσία και ο αναστοχασμός. Έχει σημασία να επιχειρούμε να προβλέψουμε το αποτέλεσμα που θα έχει στο μέλλον μια πράξη ή ένα γεγονός, πέρα από τα κίνητρά τους. Οι ενδεχόμενες βλάβες ή το πόσο αβλαβής θα είναι εντέλει, πόσο θα προάγει το καλύτερο δεν είναι πάντα προφανείς. Το προφανές ή το αυτονόητο είναι ο ασφαλέστερος δρόμος για το λάθος. Η άνεσή μας και ο φόβος είναι λίπασμα για το προφανές και τη μυωπικότητά μας απέναντι στο ορθό.

Η ΔΙΑΚΡΙΣΗ απαιτεί συνεπώς μια εκγυμνασμένη συνείδηση που διαρκώς αναζητά την αλήθεια. Μια τέτοια συνείδηση εκφράζει η περιέργεια και η διάθεση για έρευνα και γνώση, καθώς το έλλειμμα γνώσης πάνω σε ένα αξιολογούμενο γεγονός ή πράξη ή έστω απόφαση συνήθως καταλήγει σε σφάλμα ή ελλιπή κατανόηση.

Τέλος η ΔΙΑΚΡΙΣΗ είναι η ευθύνη μας απέναντι στο μέλλον. Ο άνθρωπος είναι αυτός που το διαμορφώνει με τις πράξεις του και επειδή κάθε πράξη έχει συνέπειες (ακόμα και η απραξία) η ευθύνη είναι ολοφάνερη. Δεν είναι μια ευθύνη που εντάσσεται σε ένα τιμωρητικό πλαίσιο μιας μεταφυσικής Δικαιικής Αρχής αλλά μια ευθύνη εσωτερική-υπαρξιακή, αυτοεπιλεγόμενη. Γιατί «πράγματι είμαστε καταδικασμένοι να είμαστε ελεύθεροι»3, έχουμε λόγο πάνω στα πράγματα, επι-λέγουμε. Είμαστε συνδιαμορφωτές και συνδημιουργοί του μέλλοντος. Κι αυτό δεν είναι κάτι ασήμαντο. Είναι ένα υπέρτατο θαύμα της ζωής και υπέρτατη νοηματοδότηση. Είμαστε υπεύθυνοι έναντι εκείνων που θα έρθουν, καθώς χαράζουμε τους δρόμους πάνω στους οποίους θα βαδίσουν. Και ως προς αυτούς θα σταθούμε αρωγοί ή βαρίδια, βλαβεροί ή αβλαβείς. Ως προς αυτούς θα διαβούμε αδιάφορα και ανούσια τις ζωές μας καταναλώνοντας το Χρόνο μας ως εάν να μην υπήρξαμε ποτέ.
_______________

1 «Ωριμότητα είναι η δυνατότητα κάποιου να σκεφτεί χωρίς τη βοήθεια της σκέψης κάποιου άλλου» Εμμ. Καντ.

2Αλ Γκορ (πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, ευαισθητοποιημένος στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής)

3Ζαν Πωλ Σαρτρ.

Πρώτη αγάπη και παντοτινή

Λένε ότι η πρώτη αγάπη δεν ξεχνιέται και έχουν δίκιο. Είτε μιλάμε για έναν έρωτα στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο, εκείνο το αγόρι γυρίζει συνεχώς στο μυαλό σου, ιδιαίτερα μετά από κάθε χωρισμό.

      

Νοσταλγείς όλες εκείνες τις στιγμές που δίνατε μυστικά φιλιά, τρυφερές αγκαλιές γεμάτες αγνά συναισθήματα, και έπειτα από μια τέτοια σχέση έχεις ωραιοποιήσει το κάθε τι και την αναπολείς με αγάπη.

Θυμάσαι τα τσιμπήματα στην καρδιά, τα κόκκινα μάγουλα, τις πεταλούδες στο στομάχι και τις άγρυπνες νύχτες; Τότε που περίμενες απλά να τον δεις, τότε που πρόσμενες μονάχα ένα βλέμμα ή έστω ένα μήνυμα. Όταν είσαι άσπιλος και καθαρός από συναισθήματα, βιώνεις την αγάπη με όλο το πάθος, την ένταση και δίνεις όλο το ψυχικό σου απόθεμα. Δεν έχεις άσχημες εμπειρίες, οπότε αφήνεσαι και δε φοβάσαι μήπως πληγωθείς.

Κατά τη διάρκεια της ζωής σου θα ερωτευτείς αρκετές φορές, όμως τίποτα δε συγκρίνεται με τον πρώτο έρωτα και, κυρίως, με το πρώτο φιλί. Αμηχανία, το μυαλό δε λειτουργεί –δε σχεδιάζει την επόμενη στιγμή-, μια αυθόρμητη κίνηση κάπως ατσούμπαλη, που όμως σηματοδοτεί την αρχή μιας όμορφης σχέσης, της σχέσης που θα χαραχτεί με ανεξίτηλα γράμματα στην ψυχή, στο σώμα, την καρδιά και τη μνήμη.

Εντελώς ξαφνικά χάνεις την υπόστασή σου, δεν αποτελείς μονάδα αλλά ζευγάρι με κάποιον. Ξεχνάς το «εγώ» και το μετατρέπεις σε «εμείς». Νοιάζεσαι μόνο για τον άλλον, κάνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου για να είναι καλά, τον προσέχεις, τον φροντίζεις, τον στηρίζεις και, κυρίως, τον συμπληρώνεις. Κάνεις ουσιαστικά μια άτυπη συμφωνία συνεργασίας, όπου και οι δύο προσφέρουν. Τι; Ό,τι μπορεί ο καθένας… Στην πραγματικότητα, όταν είσαι ερωτευμένος δεν ενδιαφέρεσαι να πάρεις παρά μόνο να δίνεις. Ζεις, αναπνέεις, ονειρεύεσαι, υπάρχεις για να είσαι μαζί του, να μοιράζεστε στιγμές (καλές ή κακές δεν έχει καμία σημασία). Και τότε είναι που συμβαίνει το πιο περίεργο πράγμα…

Το ρολόι κολλάει επίτηδες κάθε φορά που πρόκειται να συναντηθείτε και επιβραδύνει, ενώ όταν είστε μαζί ο χρόνος κυλάει τόσο γρήγορα, λες και τρέχει κατοστάρι. Κάθε στιγμή είναι πολύτιμη, γιατί ο έρωτας είναι μαγεία! Ποιηματάκια, καντάδες, στίχοι και απρόσμενες επισκέψεις συνθέτουν ένα απόλυτα ρομαντικό σκηνικό. Η ζωή σου μετατρέπεται σε έναν επίγειο παράδεισο, ο ύπνος γίνεται ασήμαντος, πασχίζεις να είστε συνέχεια μαζί και επιζητάς να τον αγγίζεις. Είναι απίστευτο πως και τα πιο βαρετά πράγματα, όταν είστε οι δυο σας, γίνονται συναρπαστικά.

Η ψυχή χωρίζεται από το σώμα και αφιερώνεται στο σύντροφό σου, στην υπηρεσία της αγάπης. Και πόσο αβάσταχτο είναι να πρέπει να φύγεις και να μείνει ο άλλος πίσω, έστω και για μερικές ώρες, μέχρι να ξανασυναντηθείς, πολύ χειρότερο όμως όταν μεσολαβούν αρκετά χιλιόμετρα. Είσαι μισός άνθρωπος ή μάλλον ούτε μισός, δεν είσαι τίποτα απολύτως και αποκτάς αξία όταν αυτός σε αντικρύσει. Οι λέξεις χάνουν το νόημά τους, μιλάνε οι κινήσεις, τα μάτια, η ίδια η αύρα. Αφιερώνεις χρόνο για να μάθεις τον άλλον, τι τον ενοχλεί και τι του αρέσει, προσπαθείς συνέχεια για το καλύτερο, όχι για σένα αλλά για εσάς. Δεν έχεις κανέναν στόχο να αλλάξεις τον άνθρωπο που αγάπησες, επειδή αυτός ήταν ο χαρακτήρας που σε γοήτευσε, απολαμβάνεις την κάθε στιγμή σαν να μην υπάρχει αύριο και, κυρίως, ζητάς συγγνώμη, ακόμη κι αν δε φταις, ξορκίζοντας τον εγωισμό.
Δυστυχώς, σε κάθε σχέση υπάρχουν προβλήματα, έτσι και σε αυτή την περίπτωση αναλώνεις χρόνο προσπαθώντας να γεφυρώσεις τις διαφορές, σεβόμενη την προσωπικότητα του συντρόφου σου. Όσο κι αν σε συνεπαίρνει αυτή η έντονη κατάσταση, κάποιες φορές τα εμπόδια δεν είναι εφικτό να προσπεραστούν και έρχεται το τέλος. Κρυφά ραντεβού και αθώα ψέματα συνθέτουν το παζλ. Έτσι εκούσια χωρίζεις τον εαυτό σου στη μέση και δίνεις τη μισή σου καρδιά σ’ αυτόν που πολέμησε για να την κατακτήσει, χωρίς να σκέφτεσαι αν θα την κομματιάσει, αν θα την προδώσει ή θα την προστατεύσει.

Δεν υπάρχουν κανόνες, λογική, ούτε τρίτοι, μαθαίνεις να παλεύεις, να συμμετέχεις, να εξισορροπείς και ενίοτε να νικάς, όχι για σένα αλλά για κείνον. Όλα κινούνται γύρω απ’ αυτόν, αυτός είναι το κέντρο του κόσμου ή, καλύτερα, ο κόσμος σου! Κι όταν έρθει το τέλος συνειδητοποιείς πως καμία άλλη δε θα είναι όπως η πρώτη σου σχέση, που αποτέλεσε συνώνυμο της αγάπης. Πονάς αβάσταχτα και, μάλιστα, νομίζεις πως έχουν ξεσκίσει το στήθος σου και αιμορραγείς όλο και περισσότερο. Σε βασανίζει η ίδια η ευτυχία, που μέχρι χθες σε ανέβαζε στα ουράνια, όλες οι γλυκές στιγμές έχουν γίνει ερινύες και σε καταδιώκουν, ενώ υπογράφεις συμβόλαιο με την ίδια τη ζωή ότι δε θα ξαναγαπήσεις… και πράγματι δε θα αγαπήσεις ποτέ κανέναν όπως το πρώτο σου αγόρι.
Μετά απ’ όλα αυτά αποκομίζεις εμπειρίες, συνεννόηση με το άλλο φύλο, μαθαίνεις να υποχωρείς και, εν τέλει, βλέπεις τον εαυτό σου από άλλο πρίσμα, αποφεύγοντας να επαναλάβεις λάθη του παρελθόντος.

Εξιδανικεύουμε, λοιπόν, την πρώτη σχέση επειδή νιώθουμε πρωτόγνωρα συναισθήματα, μπαίνουμε στη διαδικασία να επικοινωνήσουμε, να εκφραστούμε στο άτομο που μας ενδιαφέρει, παρακάμπτοντας αναστολές και κυρίως το φόβο της απόρριψης. Λόγω της νεαρής ηλικίας, όμως, οι ερωτικές απογοητεύσεις είναι πολλές, εφόσον εκλείπει η εμπειρία. Μέσα από εκεί, γίνονται τα πρώτα δειλά βήματα και αρχίζεις να δίνεις και να παίρνεις και, τελικά, να τον αποδέχεσαι, όπως αποδέχεσαι και τον ίδιο τον εαυτό σου.

Αν η πρώτη σχέση ήταν καλή, λειτουργεί ως πυξίδα για τις επόμενες, γιατί μας εφοδιάζει με στρατηγικές που θα φανούν χρήσιμες στο μέλλον. Ωστόσο, υπάρχουν και σχέσεις που έληξαν άσχημα, με αποτέλεσμα την επιφύλαξη και την καχυποψία. Πάντα κάτι αποκομίζουμε κι ας υπάρχουν ακόμη τα σημάδια στην καρδιά μας. Έτσι, κάθε σχέση αποτελεί ένα πολύπλοκο μικρό θαύμα!

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΟΙΔΙΠΟΔΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΦΙΓΓΑΣ

Η Σφίγγα είναι φανταστικό πλάσμα της ελληνικής μυθολογίας,στενά συνδεδεμένο με το μύθο των Λαβδακιδών και συγκεκριμένα με εκείνον του Οιδίποδα. Οι αναπαραστάσεις της χρησιμοποιούνταν σε ασφαλισμένους χώρους ως σύμβολα προστασίας στον αιγυπτιακό, ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό. Σύμφωνα με τον Ησίοδο ήταν κόρη της Χίμαιρας και του Όρθρου ή κατά άλλους του Τυφώνος και της Έχιδνας..
Η Έχιδνα είχε γεννήσει επίσης τον Κέρβερο τον Όρθρο (φύλακας των κοπαδιών του Γηρυόνη), το Λιοντάρι της Νεμέας, τη Λερναία Ύδρα και τη Φαία της Κρομμυώνας. Της αποδίδουν επίσης τη Χίμαιρα, το δράκοντα της Κολχίδας, το φύλακα του χρυσόμαλλου δέρατος, το δράκοντα που φυλούσε τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων και τον αετό του Προμηθέα.

Στις ελληνικές αναπαραστάσεις η Σφίγγα απεικονίζεται ως φτερωτό λιοντάρι με κεφάλι γυναίκας (εν αντιθέσει με τη Σφίγγα της Αιγύπτου, που δεν έχει φτερά) ή ως γυναίκα με πέλματα και στήθη λιονταριού , ουρά ερπετούκαι φτερά πτηνού. Το όνομά της προέρχεται από τη λέξη σφίγγω.
Τις Σειρήνες τις αναγνωρίζουμε από το σώμα πουλιού,το ανθρώπινο κεφάλι,τα πόδια και τα νύχια που είναι δυνατά και χοντρά και μπορούν να παρομοιαστούν σαν του λιονταριού.Αυτό μας δείχνει ίσως μια συγγένεια που μπορεί να υπάρχει μεταξύ Σειρηνός και Σφιγγός.

Η Ήρα και ο Άρης την έστειλαν από την πατρίδα της, την Αρχαία Θήβα. Εκεί στεκόταν και ρωτούσε τους περαστικούς «Ποιο ον το πρωί στέκεται στα τέσσερα, το μεσημέρι στα δύο και το βράδυ στα τρία;». Όποιον δεν μπορούσε να λύσει το γρίφο, η Σφίγγα τον έσφιγγε, μέχρι να πεθάνει. Ο Οιδίπους έλυσε τον γρίφο απαντώντας ότι το ον αυτό είναι ο άνθρωπος, αφού όταν είναι βρέφος περπατάει στα τέσσερα, μετά σηκώνεται στα δύο του πόδια και στα γηρατειά περπατάει όρθιος αλλά χρησιμοποιεί σαν τρίτο πόδι ένα μπαστούνι.

Μόλις λύθηκε το αίνιγμά της η Σφίγγα γκρεμίστηκε από τον βράχο που στεκόταν και σκοτώθηκε. Ωστόσο, ο ακριβής γρίφος που έδινε η Σφίγγα δεν είναι γνωστός από αρχαίες πηγές, αλλά από μεταγενέστερα κείμενα.

Τα Κοινά έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα Σφίγγα(μυθολογία),το Βικιλεξικό έχει λήμμα που έχει σχέση με το λήμμα: σφίγγα(μυθολογία).Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή για την Σφίγγα την οποία παρουσιάζει ο Παυσανίας. Σύμφωνα λοιπόν με τον Παυσανία η Σφίγγα ήταν νόθα κόρη του Λάιου. Ο Λάιος εμπιστεύθηκε μόνο σε αυτή τον χρησμό που πήρε από την Πυθία και της ανέφερε πως αφορούσε μόνο την Ιοκάστη και τους καρπούς της. Αυτό γιατί ο Λάιος είχε παιδιά και από παλλακίδες, αφού απέφευγε την συνεύρεση του με την Ιοκάστη. Όμως σε ένα από τα μεθύσια του κοιμήθηκε με τη γυναίκα του και γεννήθηκε ο Οιδίποδας.

 Έτσι, παρότι εγκατέλειψε τον Οιδίποδα στον Κιθαιρώνα, διατηρώντας τις επιφυλάξεις του, όταν κάποιος από τους γιους διεκδικούσε τον θρόνο τον έστελνε στην Σφίγγα. Αυτή με τον γρίφο της εξέταζε αν αυτοί ήταν γνήσια παιδιά του Λάιου. Επειδή τη γνώση του χρησμού την είχαν μόνο αυτοί που κατάγονταν από τη βασιλική γενιά, όσοι δεν μπορούσαν να απαντήσουν στον γρίφο της θανατώνονταν. Ο Οιδίποδας πριν συναντήσει τη Σφίγγα είχε μάθει για τον γρίφο στον ύπνο του. Έτσι μπόρεσε να τον λύσει.

Ο αστεροειδής 896 Σφίγξ (896 Sphinx), που ανακαλύφθηκε το 1918, πήρε το όνομά του από τη Σφίγγα της Αιγύπτου. Ο Οιδίποδας (αρχ: Οἰδίπους) ήταν το πιο τραγικό πρόσωπο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Ήταν γιος του βασιλιά της Θήβας Λάιου και της Ιοκάστης. Ο μύθος του είναι ο εξής : Πριν από την γέννηση του Οιδίποδα ο βασιλιάς της Θήβας Λάιος, αποφάσισε να μάθει το πεπρωμένο του σχετικά με την απόκτηση διαδόχου, επειδή η γυναίκα του, η Ιοκάστη ή Επικάστη, δεν είχε κυοφορήσει ποτέ, παρά τις πολύχρονες προσπάθειες.

Ο λοξίας Απόλλωνας του διεμήνυσε, μέσω της Πυθίας, πως θα αποκτούσε γιο και πως αυτός μάλιστα θα τον σκότωνε. Πρέπει να ειπωθεί πως ήταν από τους σπάνιους χρησμούς που ήταν τόσο ξεκάθαροι ως προς το περιεχόμενό τους. Επίσης πρέπει να επισημανθεί πως ο Λάιος είχε προκαλέσει την μήνι των Θεών για την σχέση που σύναψε με άλλον άντρα, τον γιο του Πέλοπα, βασιλιά της Ηλείας, τον Χρύσιππο Η αυτοκτονία του Χρυσίππου στη Θήβα, όπου τον είχε απαγάγει ο Λάιος, προκάλεσε το μένος του Πέλοπα, ο οποίος καταράστηκε τον βασιλιά της Θήβας να μην αποκτήσει γιο και αν κάνει να πεθάνει από το χέρι του.

Οι Θεοί συμφώνησαν, κατά άλλους η Ήρα,αφού η ενέργειά του αποτέλεσε ύβρη προς τους Νόμους. Ο Λάιος, έχοντας γνώση το χρησμοδότημα, μετά την γέννηση του πρωτότοκου, έδεσε τον Οιδίποδα από τα πόδια (εξ ου και το όνομα Οιδίπους (οίδημα(=πρήξιμο) + πους(=πόδι)) και τον έδωσε σ΄έναν δούλο, τον οποίο διέταξε να τον αφήσει έκθετο στον Κιθαιρώνα. Με αυτόν τον τρόπο εναπόθετε την τύχη του βρέφους στα χέρια των Θεών ή της Τύχης, όπως αναφωνεί στην τραγωδία «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλήο ίδιος ο ήρωας.

Ένας βοσκός όμως βρήκε το παιδί και το παρέδωσε στην γυναίκα του βασιλιά της Κορίνθου Πόλυβου, την Μερόπη ή Περίβοια. Αυτοί μην έχοντας παιδιά, τον δέχτηκαν σαν «θείο δώρο». Έτσι ο Οιδίποδας ζει και μεγαλώνει στα παλάτια της Κορίνθου, στην πόλη Τενέα, ως γνήσιος και νόμιμος κληρονόμος του θρόνου. Μια μέρα όμως κάποιος τον απεκάλεσε «νόθο».

 Θέλοντας να μάθει το αληθές του λόγου, επειδή επικράτησε «σιγή ιχθύος» στο παλάτι για το θέμα, αποφασίζει να πάει στην Πυθία. Εκεί η ιέρεια του Απόλλωνα, με ξεκάθαρο χρησμό τον διώχνει από τον ιερό χώρο της επειδή θα φανεί ομόκλινος του πατρός και πατροκτόνος, αιμομίκτης και σύζυγος της μητέρας του, καθώς και ότι αυτός και τα παιδιά του θα είναι αιτία πολλών κακών. Ήταν τέτοια η ένταση του γεγονότος, ώστε ο Οιδίποδας, ξεχνώντας τους λόγους προσέλευσής του στην Πυθία, αποφασίζει να μην γυρίσει στην θεωρούμενη κατ' αυτόν πατρίδα του, την Κόρινθο για να μην προκαλέσει δεινά στους πραγματικά θετούς του γονείς.

Κατά την περιπλάνησή του στον ελλαδικό χώρο,κατευθύνθηκε προς την Θήβα. Σ΄ένα σταυροδρόμι της, το τρίστρατο με το όνομα «Σχιστή οδός», συναντά μια άμαξα και ύστερα από μια έντονη λογομαχία σκοτώνει τον κάτοχο της άμαξας και τους συνοδούς - δούλους του, εκτός από έναν. Όπως αποδεικνύεται αργότερα, με μαρτυρία του δούλου που σώθηκε, ο Οιδίποδας σκότωσε τον πατέρα του Λάιο, ο οποίος κατευθυνόταν προς την Πυθία για να μάθει τι απέγινε το παιδί του. Ο Οιδίποδας πλησιάζοντας στην Θήβα συνάντησε τη Σφίγγα.

Η Σφίγγα σκότωνε κάθε διαβάτη που την συναντούσε, επειδή δεν απαντούσε στο γρίφο της. Ρωτώντας τον Οιδίποδα «Ποιο ον το πρωί στέκεται στα τέσσερα, το μεσημέρι στα δύο και το βράδυ στα τρία», έλαβε ως απάντηση «Ο Άνθρωπος είναι εκείνο τον ον, που το ξημέρωμα της ζωής του κινείται στα τέσσερα, το βράδυ της ζωής του στα τρία, με την βοήθεια του μπαστουνιού, ενώ στο μεσοδιάστημα (μεσημέρι) της ζωής κινείται με σιγουριά στα δυο». Μετά την λύση του γρίφου η Σφίγγα έπεσε στον γκρεμό και σκοτώθηκε (ή κατά άλλους ο Οιδίποδας της επιτέθηκε όταν ήταν ξαφνιασμένη από τη λύση του γρίφου και τη σκότωσε). Ο Οιδίποδας αναγορεύτηκε βασιλιάς της Θήβας, από τον προσωρινό βασιλιά της πόλης Κρέοντα, και σύζυγος της Ιοκάστης (αδελφή του Κρέοντα), χήρας του Λάιου και μητέρας του Οιδίποδα.

 Με την Ιοκάστη απέκτησε τέσσερα παιδιά, τους Πολυνείκη και Ετεοκλή και τις Αντιγόνη και Ισμήνη, που ήταν παράλληλα και αδέλφια του. Έτσι ολοκληρώθηκε το περιεχόμενο του χρησμού που έδωσε η Πυθία στον Λάιο πρώτα και στον Οιδίποδα αργότερα. Υπάρχει άλλη μαρτυρία, κατά την οποία η Ιοκάστη έμαθε πως παντρεύτηκε τον γιο της και αυτοκτόνησε. Ο Οιδίποδας ξαναπαντρεύτηκε και με την νέα σύζυγό του, την Ευρυγανεία, απέκτησε τα τέσσερα παιδιά.

 Εξαιτίας του λιμού που μάστιζε την Θήβα, για εφτά χρόνια (όσα και τα χρόνια εξουσίας του Οιδίποδα), χρησμός από τον μάντη Τειρεσία, υπέδειξε πως η αιτία του κακού είναι ο φονιάς του Λάιου. Στην τραγωδία «Οδίπους Τύραννος» εκτυλίσσεται η αποκάλυψη του φονιά, που είχε ως αποτέλεσμα την αυτοτύφλωση του Οιδίποδα και την αυτοκτονία της Ιοκάστης (κρεμάστηκε). Στην τραγωδία του Σοφοκλή, «Οιδίπους επί Κολωνώ», μαθαίνουμε πως ο Οιδίποδας, για άλλη μια φορά, περιπλανήθηκε στον ελλαδικό χώρο, με συνοδό την κόρη του Ισμήνη ή, κατά άλλους, την Αντιγόνη. Κατέληξε στην Αθήνα, όπου ο βασιλιάς της, ο Θησέας, τον δέχτηκε και μεσολάβησε για την συμφιλίωσή του με τους Θεούς και τον λυτρωτικό του θάνατο.

Στην τραγωδία «Επτά επί Θήβας», τουΑισχύλου, μαθαίνουμε για την τύχη του Πολυνείκη, του Ετεοκλή και του Κρέοντα. Ενώ, τέλος, στην τραγωδία «Αντιγόνη», την κορωνίδα των τραγωδιών, μαθαίνουμε για την τύχη της ομώνυμης ηρωίδας. Ο μύθος του Οιδίποδα εντάσσεται στα πλαίσια του «Θηβαίκού Κύκλου».

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΦΙΓΓΑΣ

 Λίγα μέτρα πιο πέρα από την Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας (Χέοπος) βρίσκεται η περίφημη Σφίγγα της Αιγύπτου που έχει κεφάλι γυναίκας, σώμα ταύρου, πόδια λονταριού και φτερά αετού. Ποια είναι όμως η σκοπιμότητα της υπάρξεώς της μέσα στο χώρο των πυραμίδων της Γκίζας, κάτω από τα πόδια της Μεγάλης Πυραμίδας και τι παριστάνει; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Σφίγγες γενικά είναι κατά την μυθολογία διάφορα τέρατα που τα μέλη του σώματός των αποτελούνται από διάφορα του ενός όντα.

Ήσαν άγρια τέρατα, σιωπηλά και αινιγματικά. Τέτοιες σγίγγες κατά την αρχαιότητα υπήρχαν σε διάφορα μέρη του τότε γνωστού κόσμου και είχαν περιβληθεί με διάφορες μυθολογικές ιστορίες. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστή η Σφίγγα της Βοιωτίας που είχε πρόσωπο και στήθος γυναίκας, σώμα λιονταριού, φτερά όρνιθας και ουρά φιδιού. Η μυθολογία λέει ότι γεννήθηκε από την Έχιδνα και τον Τυφώνα ή Όρθρον και καθόταν στο δρος Φικίον, όπου περίμενε του διερχόμενους από εκεί στους οποίους έθετε το γνωστό περίφημο αίνιγμα : «Τι εστίν ό, μίαν έχων φωνήν, τετράπουν και δίπουν και τρίπουν γίγνεται;» και εφόσον ως ήταν επόμενο οι διαβάτες που δεν έβρισκαν την λύση τους κατέτρωγε.

 Λέγεται ότι από εκεί κάποτε πέρασε και ο Οιδίποδας και συναντήθηκε με την Σφίγγα, η οποία έθεσε και σε αυτόν το ίδιο αίνιγμα. Ο Οιδίποδας έδωσε τη σωστή απάντηση: "O 'Ανθρωπος!".. και η Σφίγγα από το κακό της έπεσε στο γκρεμό και σκοτώθηκε. Όλες οι Σφίγγες χαρακτηρίζονται από τις ιδιότητες του κρυψίνους (αυτός που κρύβει την σκέψη του) και του αινιγματώδους. Συνεπώς η Σφίγγα των Πυραμίδων της Αιγύπτου πρέπει να εξετασθεί από την άποψη τι κρύβει αυτή η σκέψη της και τι αίνιγμα μας δίνει. Εάν δεν διαθέτει αυτές τις δύο ικανότητες τότε δεν θα έπρεπε να είναι Σφίγγα.

 Στο βιβλίο του Tom Valentine «Το μυστήριο της Μεγάλης Πυραμίδας» περιγράφει μεταξύ των άλλων και τα εξής: «Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η Σφίγγα κτίστηκε από τα μέλη μυστικής οργάνωσης και πως υπάρχει ένας απόκρυφος σύνδεσμος ανάμεσα στην αινιγματική Σφίγγα και στην Μεγάλη Πυραμίδα». Πρώτα απ' όλα είναι απολύτως βέβαιο ότι την Σφίγγα θα την έκτισαν άνθρωποι μεμυημένοι και μάλιστα από τον κύκλο των ιερατείων.

Το ότι απαγορευόταν στους εκάστοτε Φαραώ να μπαίνουν μέσα στην Μεγάλη Πυραμίδα είναι απολύτως βέβαιο και πλήρως δικαιολογημένο, όχι όμως από την άποψη της προσβολής του θρησκευτικού αισθήματος του λαού, αλλά για την προστασία της ίδιας της Ζωής του Φαραώ. Και αυτό γιατί το Αιγυπτιακό ιερατείο ήξερε πολύ καλά την ενεργειακή συμπεριφορά του εσωτερικού της Πυραμίδας, ήξεραν δηλαδή ότι μέσα στην αίθουσα του Βασιλιά γινότανε μια απώλεια μάζας - ενέργειας (Πράνα) από κάθε ζωντανό οργανισμό που θα έμπαινε μέσα, όπως ακριβώς έχει αποκαλύψει ο Πυθαγόρας για τα ενεργειακά πυραμιδικά φαινόμενα.

 Το ίδιο ακριβώς έγινε και στα χρόνια μας, όταν ο τότε αρχηγός κράτους της Σοβιετικής Ένωσης Κρούτσεφ επισκέφθηκε την Μεγάλη Πυραμίδα και δεν τόλμησε να μπει μέσα, ύστερα από επίμονες και απαιτητικές συστάσεις των μυστικών υπηρεσιών της χώρας του. Επίσης ο συγγραφέας του βιβλίου «Η αντλία του Φαραώ» Έντουαρντ Κάνκλ υποστηρίζει πως η Σφίγγα χρησίμευε σαν μια δευτερεύουσα αντλία, εφόσον βρίσκεται πλησιέστερα στο ποτάμι.

Η άποψη αυτή σε συσχετισμό με όλο υδραυλικό σύστημα που περιγράφει για να βρει τον τρόπο ανύψωσης των μεγάλων ογκολίθων για την κατασκευή της Πυραμίδας είναι αρκετά εύλογη, όμως θα πρέπει εάν αληθεύει να είναι όχι η βασική αιτία της ύπαρξης της Σφίγγας αλλά να είναι μια επικουρική πιθανότητα. Όλα λοιπόν αυτά τα συμπεράσματα και οι θεωρείες καθώς και άλλες απόψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, όχι μόνο δεν μας φωτίζουν το αίνιγμα, αλλά μας περιπλέκουν ακόμα περισσότερο την πραγματική αλήθεια.

Ας δούμε λοιπόν μια άλλη οπτική του θέματος Ξεκινάω την σκέψη μου με τις παραδοχές ότι η Σφίγγα κρύβει ένα μυστικό και μας δίνει και ένα αίνιγμα για να βρούμε την λύση του και ότι η Σφίγγα της Γκίζας την έφτιαξαν άνθρωποι από το περιορισμένο περιβάλλον των ιερατείων που ήταν μυημένοι στα απόκρυφα μυστικά των.

 Όταν λέω την Σφίγγα την έφτιαξαν, εννοώ βέβαια την ιδέα της κατασκευής συνέλαβαν και έθεσαν σε εφαρμογή επί εδάφους και όχι ότι οι ίδιοι δούλεψαν σαν εργάτες για την κατασκευή της, πράγμα που και αυτό ακόμα δεν αποκλείεται για λόγους ασφάλειας του μυστικού. Αφού λοιπόν η ιδέα, η σκέψη βγήκε από τα μεμυημένα μέλη των ιερατείων θα πρέπει να χρησιμοποίησαν την γνωστή μόνο σ΄αυτά απόκρυφη γλώσσα τους.

Ο απόκρυφος ιερατικός κώδικας που χρησιμοποιούσαν τα διάφορα μαντεία και ειδικότερα το Μαντείο των Δελφών, ήταν ο κώδικας της αριθμολεξίας και όχι της αριθμοσοφίας. Έτσι εφαρμόζοντας τον ιερατικό κώδικα του Μαντείου των Δελφών στη λέξη «Η Σφίγξ» βρίσκουμε το μυστικό που περικλείει μέσα της η Σφίγγα. Συγκεκριμένα βρίσκουμε ότι η αριθμητική αξία της φράσεως «Η Σφίγξ» είναι ο κωδικός αριθμός 781 που αντιστοιχεί στην αριθμητική αξία της φράσεως «ΣΥΝ ΠΑΝ». Άρα Η ΣΦΙΓΞ = ΣΥΝ ΠΑΝ = 781 , όπου το τόνισμα των φράσεων δηλώνει την λέξη «αριθμητική αξία».

Άρα το απόκρυφο μυστικό που περικλείει μέσα της η Σφίγγα είναι το «ΣΥΝ ΠΑΝ» το οποίο προέρχεται από το σημερινό ΣΥΜΠΑΝ, διότι ως γνωστό στα αρχαία χρόνια δεν υπήρχε η λέξη σύμπαν υπό ενιαία μορφή, πράγμα που έγινε αργότερα με μετατροπή του γράμματος (ν) προ του γράμματος (π) σε (μ) όπως ακριβώς γίνεται με τη λέξη συν-παίκτης - συμπαίκτης. Επίσης η απόδειξη αυτή ότι η Μεγάλη Πυραμίδα της Αιγύπτου παριστάνει το ΣΥΜΠΑΝ με όλους τους νόμους της δημιουργίας μας το έχει απόδειξη περίτρανα ο Πυθαγόρας.

Από αυτό σε συνδυασμό με το αποκαλυφθέν μυστικό της Σφίγγας βγαίνει το συμπέρασμα ότι η Σφίγγα έχει άμεση σχέση με την Μεγάλη Πυραμίδα και αποτελεί την προμετώπη της. Εκτός από το μυστικό που έχει μέσα της η Σφίγγα μας ζητάει να βρούμε τη λύση και ενός αινίγματος. Το αίνιγμα αυτό βγαίνει από τη μορφή της, δηλαδή : «Που άνθρωπος τε και Ταύρος και Ιέραξ και Λέων συνεισί;". Στη σημερινή μετάφραση μπορούμε να πούμε το παραπάνω αίνιγμα ως εξής : «Πού συνυπάρχουν και ο άνθρωπος και ο Ταύρος και ο Λέων και ο Αετός;».

Προφανώς βέβαια συνηπάρχουν στην εικόνα της Αιγυπτιακής Σφίγγας που παριστάνει το Σύμπαν. Άρα συν ηπάρχουν στο Σύμπαν ή αλλιώς το Σύμπαν αποτελείται από αυτά τα 4 στοιχεία. Όμως αυτά τα 4 στοιχεία οι αρχαίοι Έλληνες τα εξομοίωναν αντίστοιχα με τα τέσσερα στοιχεία της μορφής της φύσης, δηλαδή ΝΕΡΟ (ΥΓΡΑ), ΓΗ (ΣΤΕΡΑ), ΑΕΡΑΣ (ΑΕΡΙΑ) ΚΑΙ ΦΩΤΙΑ (ΕΝΕΡΓΕΙΑ).

Επίσης τα ίδια σύμβολα συνυπάρχουν και στα σημεία του ορίζοντα, δηλαδή αντίστοιχα στον Βορρά ο Άνθρωπος (Νερό), στην ανατολή ο Ταύρος (Γη), στη Δύση ο Αετός (Αέρας) και στο Νότο ο Λέων (Φωτιά). Με άλλα λόγια η λύση του αινίγματος της Σφίγγας της Αιγύπτου είναι ότι το Σύμπαν αποτελείται από τέσσερεις μορφές στοιχείων, υγράς μορφής, στερεάς μορφής, αερίου μορφής και ανεργειακής μορφής. Έτσι συνάγουμε ότι η λύση του αινίγματος προαπαιτεί πρώτα την έυρεση του μυστικού της που είναι το «ΣΥΜ ΠΑΝ» και ύστερα βρίσκεται η λύση του αινίγματος που είναι το «ΣΥΝ ΠΑΝΤΙ».

 Σχετικά με τις παραπάνω τέσσερις μορφές των στοιχείων της φύσεως όπως παρουσιάζονται στην Σφίγγα και αναφέρονται από τους αρχαίους Έλληνες σοφούς με τους συμβολισμούς Άνθρωπος/Νερό, Ταύρος/Γη, Αετός/Αέρας, και Λέων/Φωτιά παρατηρούμε ότι οι συμβολισμοί αυτοί υπεισήλθαν και στην Χριστιανική θρησκεία. Στις ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες απεικονίζονται οι τέσσερις ευαγγελιστές Ματθαίος, Μάρκος, Λουκάς και Ιωάννης καθένας τους με ένα από τα παραπάνω τέσσερα σύμβολα-στοιχεία. Μάλιστα δε η απεικόνιση των ευαγγελιστών γίνεται στην επιφάνεια των τεσσάρων κολονών που συγκρατούν τον θόλο της εκκλησίας.

Δηλαδή συμπεραίνουμε ότι υπάρχει μια πλήρης ταύτιση στην αποκάλυψη των ιδίων αληθειών.

Αλλά και στο βιβλίο της Αποκάλυψης του Ευαγγελιστή Ιωάννη διαβάζουμε την ίδια ακριβώς μυστικιστική και υπερβατική αλήθεια : « .... και εν μέσω του θρόνου και κύκλω του θρόνου τέσσερα ζώα γέμοντα οφθαλμών έμπροσθεν και όπισθεν, και το ζώον το πρώτον όμοιον λέοντι, και το δεύτερον ζώον όμοιον μόσχω και το τρίτον ζώον έχων το πρόσωπον ως ανθρώπου και το τέταρτον ζώον όμοιον αετώ πετομένω".

Παραιτήσου από το κατάλοιπο της ταυτότητας που άλλοι σου όρισαν

Ο αληθινά σοφός δεν δραπετεύει από την κοινωνία, απλώς προσπαθεί να παραιτηθεί από το κατάλοιπο της ταυτότητας που άλλοι του όρισαν

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, άντρες και γυναίκες ζούμε κατά κάποιον τρόπο φυλακισμένοι μέσα στις ταυτότητες μας, στις κουλτούρες μας, στους περιορισμούς, στους φόβους και στις ενοχές μας. Οι φυλακές που κλείνουν τις άκαμπτες προσωπικότητες μας δεν αποκαλούνται «φυλακές». Τις έχουμε βαφτίσει με πιο ωραία και απατηλά ονόματα: τις λένε ναούς, θρησκεία, πολιτικά κόμματα, ιδεολογία, κουλτούρα, πολιτισμός, φήμη, εξουσία και τιμές.

Πάντως, μην τρομάζεις άδικα. Ποτέ δεν μπήκες φυλακή. Γεννήθηκες μέσα, και σε διέταξαν να μείνεις εκεί-όπως κι εμένα-, προτού αποκτήσεις συνείδηση (και ίσως κανείς απ’ τους δυο μας να μην την απόκτησε ακόμα).
Σε περιόρισαν (με περιόρισαν) για να σπουδάσεις, να δουλέψεις, να ερωτευτείς και να παντρευτείς μέσα στη φυλακή.
Σε προπόνησαν και σε υπνώτισαν (όπως κι εμένα) για να μην μπορείς να δεις τα κάγκελα.
Σ’ έσπρωξαν (και με έσπρωξαν) να πιστέψεις ότι μόνο εκεί θα είσαι προστατευμένος.
Σου είπαν (και τους πιστέψαμε) ότι, τελικά, αυτό θα ήταν το καλύτερο που μπορούσες να ελπίζεις.
Τη μέρα που θα καταλάβεις που βρίσκεσαι και θα προσπαθήσεις να το φωνάξεις δυνατά, οι άλλοι, οι συγκρατούμενοι σου στη φυλακή, θα σου πουν ότι είναι ψέματα κι ότι η αληθινή φυλακή είναι έξω από αυτούς τους τοίχους. Θα θρηνούν και θα καταριούνται όλους εκείνους που προσπάθησαν να σου δείξουν την αλήθεια. Και θα σου πουν ότι ελευθερία δεν υπάρχει, κι ότι έξω είναι η κόλαση.
Θα σου δείχνουν ότι μέσα μπορείς να έχεις αληθινά ό,τι επιθυμείς (εκτός απ’ την ελευθερία σου, φυσικά). Θα προσπαθήσουν να σε δελεάσουν με βραβεία κι επευφημίες για να μείνεις, θα σου προσφέρουν χρήματα, σεξ, πολυτέλειες και «σπέσιαλ»συνθήκες, γιατί (θα σου λένε πως) είσαι και εσύ «σπέσιαλ».
Και για να σ’ εμποδίσουν να φύγεις, θα σε απειλούν με τιμωρίες και βασανιστήρια που θα υποστείς αν δεν δεχτείς την προσφορά τους.
Κι αν παρ’ όλα αυτά φύγεις, θέλω να ξέρεις ότι…θα βγουν να σε ψάξουν. Γιατί,έξω από τη φυλακή αποτελείς απειλή.
Θα τρέξουν να σε φέρουν πίσω, εσένα ή το πτώμα σου, για ν’ αποδείξουν έτσι σε όλους ότι η ζωή είναι αδύνατη εκεί έξω.
Μην απελπίζεσαι όμως, και μην τρομάζεις…
Απ’ τη στιγμή που θα είσαι ελεύθερος, κανένας πια δεν θα μπορεί να σε φυλακίσει αν δεν το θέλεις κι εσύ.

“Παραιτήσου από το κατάλοιπο της ταυτότητας που άλλοι σου όρισαν, πάρε τα ηνία και ζήσε στο παρόν έντονα, με αφοσίωση και αληθινά”

Τα φτερά είναι για να πετάς

«Παιδί μου, δε γεννιόμαστε όλοι με φτερά. Μπορεί να μην είσαι υποχρεωμένος να πετάξεις, νομίζω όμως πως είναι κρίμα να πείνεις μόνο στο περπάτημα αφού έχεις τα φτερά.»
«Μα, δεν ξέρω να πετάω» απάντησε ο γιος.
«Σωστά...» είπε ο πατέρας. Και περπατώντας, τον πήγε ώς το χείλος του γκρεμού, στο βουνό.
«Βλέπεις, γιε μου; Το κενό. Όταν θελήσεις να πετάξεις, θα έρ­θεις εδώ, θα πάρεις βαθιά ανάσα, θα πηδήξεις στην άβυσσο και απλώνοντας τα φτερά σου θα πετάξεις.»
Ο γιος αμφέβαλλε.
«Κι αν πέσω;»
«Ακόμα κι αν πέσεις, δε θα σκοτωθείς. Οι λίγες γρατζουνιές τα σε κάνουν πιο δυνατό στην επόμενη προσπάθεια» αποκρίθηκε ο πατέρας.
Το παιδί γύρισε στο χωριό να δει τους φίλους του, τις παρέες του, όλους εκείνους που είχε συντρόφους στην πορεία της ζωής του.
Οι πιο στενόμυαλοι του είπαν:
«Είσαι τρελός; Για ποιο λόγο; Ο πατέρας σου είναι μισότρελος... Για ποιο λόγο να πετάξεις; Τι σου χρειάζεται; Γιατί δεν αφήνεις τις ανοησίες; Τι νόημα έχει να πετάξεις;»
Οι καλύτεροι φίλοι του τον συμβούλεψαν:
«Κι αν είναι αλήθεια; Μα σίγουρα δεν είναι επικίνδυνο; Γιατί δεν αρχίζεις σιγά-σιγά; Δοκίμασε να πηδήξεις από μια σκάλα ή από την κορυφή ενός δέντρου. Αλλά, από τον γκρεμό, βρε παιδί μου;...»
Ο νεαρός άκουσε τις συμβουλές όσων τον αγαπούσαν. Ανέ­βηκε στην κορυφή του δέντρου και, με όλο του το θάρρος, πήδηξε. Άνοιξε τα φτερά του, τα κούνησε στον αέρα με όλη του τη δύναμη αλλά, δυστυχώς, έπεσε στο έδαφος.
Μ' ένα καρούμπαλο στο κεφάλι συνάντησε τον πατέρα του.
«Μου είπες ψέματα! Δεν μπορώ να πετάξω. Το δοκίμασα και κοίτα πώς χτύπησα! Δεν είμαι σαν κι εσένα. Τα φτερά μου είναι μόνο για στολίδι.»
«Παιδί μου» είπε ο πατέρας, «για να πετάξεις, πρέπει να έχεις τον απαραίτητο ελεύθερο χώρο στον αέρα, ώστε τα φτερά σου να ξεδιπλωθούν. Είναι σαν να πέφτεις με αλεξίπτωτο: χρειάζεσαι κάποιο ελάχιστο ύψος για να πηδήξεις.»
Για να πετάξεις πρέπει ν' αρχίσεις να ριψοκινδυνεύεις.
Αν δε θέλεις να το κάνεις, καλύτερα να συμβιβαστείς και να μείνεις για πάντα στο περπάτημα.

Βγες από τον εαυτό σου και άφησέ τον εκεί

Τι κρίμα για σένα, αν πιστεύεις ότι υπάρχει μόνο ό,τι μπορεί να μετρηθεί στατιστικά. Πραγματικά σε λυπάμαι αν διευθύνει τη ζωή σου μόνο αυτό που μπορεί να μετρηθεί, γιατί εμένα με κεντρίζει το απροσμέτρητο. Με κεντρίζουν τα όνειρα, όχι μόνο αυτό που είναι μπροστά μου. Δε δίνω δεκάρα γι’ αυτό που βρίσκεται μπροστά μου. Αυτό το βλέπω. Αν θες να περάσεις τη ζωή σου μετρώντας το, είναι δικαίωμά σου, εμένα όμως με ενδιαφέρει αυτό που βρίσκεται πιο έξω. Υπάρχουν τόσα που δε βλέπουμε, δεν πιάνουμε, δε νιώθουμε, δεν καταλαβαίνουμε.

Υποθέτουμε πως η πραγματικότητα είναι αυτό το ακουτί που μας βάλανε μέσα, κι όμως σας βεβαιώνω πως δεν είναι έτσι. Ανοίξτε την πόρτα κάποτε και κοιτάξτε τι υπάρχει έξω. Το όνειρο του σήμερα θα είναι η πραγματικότητα του αύριο. Κι όμως έχουμε ξεχάσει να ονειρευόμαστε».

Κατ’ αρχήν πιστεύω ότι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου που αγαπάει είναι ότι αγαπάει τον εαυτό του. Δε μιλάω για το χάιδεμα του εγώ μας. Μιλάω για τον άνθρωπο που συνειδητοποιεί, ότι δεν μπορείς να δώσεις παρά αυτό που έχεις και γι’ αυτό καλά θα κάνεις να προσπαθήσεις όσο μπορείς ν’ αποχτήσεις κάτι. Θέλεις να είσαι ο πιο μορφωμένος, ο πιο λαμπερός, ο πιο ενδιαφέρων, ο πιο πολυτάλαντος, ο πιο δημιουργικός άνθρωπος του κόσμου, γιατί έτσι θα μπορέσεις να τα δώσεις όλα αυτά. Ο μοναδικός λόγος που έχεις κάτι είναι για να το δίνεις.

Θεωρούμε το «εγώ» μας σαν κάτι ουσιαστικό, τον εαυτό που κατασκευάσαμε. Θα σας πω όμως μια αλήθεια, δεν τον κατασκευάσατε εσείς αυτό τον εαυτό. Άλλοι τον έφτιαξαν. Οι άλλοι σας είπαν ποιος πρέπει να είστε και ποιος όχι, πώς πρέπει να κινείστε, να μυρίζετε και να κάνετε τα περισσότερα πράγματα που κάνετε. Βγες από τον εαυτό σου και άφησέ τον εκεί.  Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπουν μέσα σου τα νέα μηνύματα.

Ο εαυτός κατασκευάζει τεράστια τείχη γύρω του για «αυτο»προστασία. Αυτά τα τείχη τα ονομάζει πραγματικότητα. Ο,τιδήποτε δεν ταιριάζει μ’ αυτό που ο περιτειχισμένος εαυτός θεωρεί πραγματικό, δεν αφήνεται να περάσει από το τείχος∙ έτσι, όταν πια φτάνει μέσα η νέα αντίληψη, έχει γίνει αυτό που ήθελε από την αρχή. Έτσι οι περισσότεροι από μας περνάμε τη ζωή μας βλέποντας μόνον ό,τι θέλουμε να δούμε, ακούγοντας μόνον ό,τι θέλουμε να ακούσουμε, μυρίζοντας ό,τι θέλουμε να μυρίσουμε, ενώ όλα τα υπόλοιπα παραμένουν απολύτως αόρατα. Όλα τα πράγματα βρίσκονται εδώ. Για να δούμε, το μόνο που χρειάζεται είναι να τα αφήσουμε να μπουν, να τα αγγίξουμε, να τα γευτούμε, να τα δαγκώσουμε, να τα αγκαλιάσουμε (το πιο ευχάριστο), να τα ζήσουμε όπως είναι –όχι όπως είμαστε εμείς.

Υπάρχουμε εμείς, ο εαυτός μας και πάνω σ’ αυτό τον εαυτό συσσωρεύουμε χιλιάδες και χιλιάδες πράγματα που μπορεί να μην είναι ο εαυτός μας, μα που να ανήκουν μάλλον στην οικογένειά μας, την κουλτούρα μας, τους φίλους και ούτω καθεξής. Τα παίρνουμε μαζί μας και τότε αυτά γίνονται εμείς και είμαστε ικανοί να πεθάνουμε για να υπερασπίσουμε αυτό το «εμείς» και καταφεύγουμε στην απάθεια για να αποφύγουμε τις προκλήσεις του νέου εαυτού.

Δημιουργούμε επίσης μοντέλα τελειότητας. Περνάμε τη ζωή μας προσπαθώντας να κάνουμε τον έξω κόσμο να ταιριάσει μ’ αυτό που νομίζουμε εμείς σαν τέλειο.

Είμαστε ήδη τέλειοι. Ο κόσμος είναι ήδη τέλειος. Προσπαθούμε να επέμβουμε σ’ αυτή την τελειότητα κι από κει πηγάζουν όλα τα προβλήματά μας. Τι θαυμάσιο που θα ήταν, αν μπορούσαμε να δεχτούμε το γεγονός ότι είμαστε ο τέλειος εαυτός μας. Μόνο εσύ μπορείς να ξέρεις ποιος είναι ο τέλειος εαυτός σου. Είσαι όμως ο τέλειος εαυτός σου και είναι ο μοναδικός τέλειος εαυτός σου που θα περάσει έτσι στην ιστορία του κόσμου! Ίσως οι άλλοι να προσπαθήσουν να τον κάνουν ατελή.

Η Ψυχολογία της εθελοτυφλίας

Κάποτε, ένα αντρόγυνο αποφάσισε να πάει ένα μεγάλο ταξίδι με το αυτοκίνητο μαζί με το παιδί τους.. Στην πορεία, όμως, οι γονείς ένιωσαν τύψεις που θα ταλαιπωρούσαν τη μικρή τους κόρη και έτσι της επέτρεψαν να φάει όσα γλειφιτζούρια ήθελε για να μείνει απασχολημένη! Κάποια στιγμή, όμως, παρατήρησαν ότι το κοριτσάκι κατανάλωνε ασύστολα τα γλειφιτζούρια και της είπαν:
“Όχι αλλά, τώρα.. Φτάνει!”

Και ξέρετε τι έκανε το κορίτσι τότε; Έβαλε το χέρι μπροστά από το πρόσωπο, κλείνοντας τα μάτια της, και συνέχισε να τρώει το γλειφιτζούρι της! Ακριβώς! Θεώρησε ότι αφού δεν τους έβλεπε αυτή, δεν την έβλεπαν και εκείνοι! Και αυτό είναι ένα αντιπροσωπευτικότατο παράδειγμα που εξηγεί την εθελοτυφλία. Τι συμβαίνει, όμως, στην περίπτωση που δεν μιλάμε για ένα κορίτσι μικρής ηλικίας αλλά για ένα ενήλικο άτομο; Και τι εξυπηρετεί για το ίδιο; Για αρχή, ας δούμε πριν απ’ αυτό… Τον “συναισθηματικό πομπό” που ταξίδεψε το σήμα και κατέληξε να προκαλέσει την εθελοτυφλία.


Αυτός δεν ήταν άλλος από το πρωταρχικό συναίσθημα των γονιών που ήταν η ενοχή της ταλαιπωρίας του παιδιού τους. Αυτή η ενοχή – που ήταν σε αβέβαιη βάση – οδήγησε σε μια υπεραναπληρωματική κίνηση γαλαντομίας η οποία, με τη σειρά της, όταν αφαιρέθηκε, οδήγησε στην άρνηση αυτής της αφαίρεσης! Με λίγα λόγια, η εθελοτυφλία είναι μια πράξη διατήρησης μιας πραγματικότητας που έχει αλλάξει. Μιας πραγματικότητας, όμως, η οποία έχει ουτοπικές καταβολές και χαρίζεται σε κάποιον ο οποίος διακατέχεται από την πεποίθηση ότι τη δικαιούται.

Τι εξυπηρετεί, λοιπόν, κάποιον να διατηρεί κάτι το οποίο πρωτογενώς γνωρίζει ότι δεν υφίσταται; Μα φυσικά, τον φέρνει πιο κοντά στην ανταμοιβή που παίρνει ένα παιδί όταν γίνεται αποδεκτό από τους γονείς του… Εν ολίγοις, τον βοηθάει να νιώθει αποδεκτός! Η εθελοτυφλία, λοιπόν, ξεκινά στη βάση ότι κάποιος δικαιούται να ανταμειφθεί αλλά από που ξεκινάει το αίσθημα αυτό; Της αυτοαποδιδούμενης δικαιοσύνης;

Μα φυσικά, απ’ το δοκησίσοφο σύστημα ανταμοιβής συναισθημάτων που γαλουχεί την ανάπτυξη μας! Αυτό γεννά την προσδοκία στον άνθρωπο ασχέτως πλαισίου. Μας μαθαίνει πως αν είμαστε “καλά παιδιά” (πειθήνια και πειθαρχημένα) θα έρθει η αναγνώριση και η διάκριση η οποία θα μας καταστήσει αγαπητούς! Όμως, σε πολλές περιπτώσεις, αυτή η αναγνώριση δεν έρχεται και έτσι απομένει μετέωρη η προσδοκία…

Η προσδοκία, τότε, μετατρέπεται σε ένα “άστεγο” συναίσθημα που αναζητά σπίτι σε οποιαδήποτε υπόσχεση πραγματικότητας την οποία για να εκποιήσει δημιουργεί την εθελοτυφλία! Μια σκαλωσιά, δηλαδή, για να προστατευτεί μέχρις ότου να μετουσιωθεί από προσδοκία σε γεγονός.

Η εθελοτυφλία, λοιπόν, είναι ένα κατάλοιπο της παιδικής μας ηλικίας. Το κατακάθι της γλάστρας με το στεγνό χώμα που δεν ποτίστηκε αρκετά ώστε να ανθίσει και να θαυμαστεί ο ανθός του. Μπορεί αυτό να είναι λυπηρό καθώς σε αυτή την περίπτωση γνωρίσαμε μόνο το σπόρο ο οποίος το κυοφόρησε, η αλήθεια, όμως, είναι ότι ένα άνθος δεν χάνει την αισθητική του απλά και μόνο αν δεν ταιριάζει στην αισθητική του χώρου…

Η διαφορά του οραματιστή με τον προδότη

Οραματιστής είναι εκείνος που μέσα στο σκοτάδι μπορεί να βλέπει το Φως και να χαράζει δρόμους… Είναι αγωνιστής, αλλά όχι αδιάλλακτος. Φοβάται, αλλά τολμά… Βλέπει μακροπρόθεσμα και όχι κοντόφθαλμα τις ευκαιρίες. Πληγώνεται, αλλά δεν απογοητεύεται… Και όταν είναι προ αποφάσεων, τις παίρνει όχι για τον Εαυτό του, αλλά για ένα σύνολο και λαμβάνει υπόψη του όχι τις δικές του αντοχές, αλλά εκείνων που τον ακολουθούν. Δεν είναι ήρωας, είναι ηρωικός όμως… Υποχωρεί αλλά δεν προδίδει… Παραδίνεται στον πόνο και έτσι δεν πονάει… Δεν οδηγεί σε πόλεμο τους τραυματισμένους, μα δεν τους εγκαταλείπει κιόλας. Είναι τόσο ευαίσθητος ώστε να μπορεί να σηκώσει το ανάθεμα των φοβισμένων και να το συγχωρήσει…

Προδότης τώρα είναι εκείνος που στηρίζει τα ιδανικά του με αδιαλλαξία. Γι’ αυτόν η νίκη δεν είναι για ένα σύνολο, αλλά για τον εαυτό του. Μπορεί εύκολα να θυσιάσει αυτούς που τον ακολουθούν, για να προωθήσει τα σχέδια του και δεν έχει καμία ευαισθησία στον πόνο, γιατί είναι σκληρός και ασυναίσθητος τόσο, ώστε να παγώσει την Ψυχή του και να νομίζει ότι δεν πονάει. Θέλει να δικαιωθεί, σπάνια έως καθόλου δικαιώνει. Φαίνεται ήρωας, αλλά δεν είναι ηρωικός, γιατί δεν μπορεί να συμπεριλάβει τίποτα, μόνο ακυρώνει ό,τι δεν προωθεί τα προσωπικά του πλάνα και έτσι γίνεται τιμωρός για όσους φοβούνται.

Η διαφορά του οραματιστή με τον προδότη, παρ’ όλο που και οι δύο φαίνονται ιδεαλιστές, είναι ότι ο ένας έχει ιδανικά για τον Εαυτό του και ένα σύνολο, ενώ ο άλλος μόνο για τον εαυτό του… Ο ένας πολεμάει για τον Άνθρωπο, ο άλλος πολεμάει για να μην νιώσει αποτυχημένος, έτσι εύκολα μπορεί να προδώσει τα ιδανικά του χωρίς να το συνειδητοποιήσει. Ο οραματιστής δομεί τον κόσμο του με Αγάπη και Ειρήνη, ο προδότης διαλύει τον κόσμο του με τον πόλεμο. Ο ένας δεν απογοητεύεται από τις αποτυχίες, τα μάτια του είναι εστιασμένα στον πνευματικό του Στόχο, ο άλλος προκειμένου να μην αποτύχει, στοχεύει σε όσους θεωρεί ότι θα τον κάνουν να χάσει…

Λεπτές οι διαχωριστικές γραμμές, μπερδεύονται εύκολα…

Κάπως έτσι απέτυχαν τα ιδεαλιστικά κινήματα, να φέρουν μακροπρόθεσμα ειρήνη και ευημερία στον κόσμο τους…

Ας τα έχουμε κατά νου …Ίσως μας χρειαστούν τούτους τους δύσκολους καιρούς, για να μην βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα, παρατηρώντας μόνο αυτό που φαίνεται…

Να σέβεστε όσους παραδέχονται πως δεν ξέρουν και ψάχνουν αδιάκοπα να μάθουν

Γνωρίζω ανθρώπους που γεννήθηκαν με την αλήθεια στην κούνια τους,
που δεν ξεγελάστηκαν ποτέ τους, που δεν τους χρειάστηκε να προχωρήσουν ούτε ένα βήμα σ’ ολόκληρη τη ζωή τους, επειδή από τότε που ήσαν ακόμα στις φασκιές είχαν κιόλας φτάσει.

Ξέρουν ποιο είναι το καλό, πάντοτε το ήξεραν.

Για τους άλλους έχουν την αυστηρότητα και την περιφρόνηση που τους δίνει η θριαμβευτική τους σιγουριά πως έχουν δίκιο.

Δεν τους μοιάζω.

Εμένα η αλήθεια δε μου αποκαλύφθηκε, δεν την βρήκα ούτε απ’ τον πατέρα μου, ούτε απ’ την κοινωνική τάξη της οικογένειάς μου.

Ό,τι έχω μάθει μου κόστισε ακριβά, ό,τι ξέρω το ‘χω αποκτήσει με δικές μου δαπάνες. Δεν έχω ούτε και μιαν έστω βεβαιότητα που να μην την σχημάτισα μέσω της αμφιβολίας, του άγχους, του ιδρώτα, της οδυνηρής εμπειρίας.

Έτσι, νιώθω σεβασμό γι αυτούς που δεν ξέρουν, γι’ αυτούς που ψάχνουν, που ψηλαφούν, που σκοντάφτουν.

Για εκείνους που η αλήθεια τους είναι εύκολη, αυθόρμητη, αισθάνομαι βέβαια έναν κάποιο θαυμασμό, αλλά ομολογώ, πολύ λίγο ενδιαφέρον.

Η μεγάλη αναμονή

Σε όλη της τη ζωή περίμενε, βρισκόταν σε μια μόνιμη κατάσταση αναμονής. Αναμονή για μια κίνηση που θα άλλαζε το βήμα της, για μια λέξη που θα έφτανε σαν μελωδία στα αυτιά της, για ένα μεγάλο γεγονός που θα την έκανε να αλλάξει τη ζωή της.
Σιγά το πρωτότυπο!
Όλοι μας, πάντα, κάτι περιμένουμε. Όλοι μας πάντα, προσμένουμε να έρθει το όνειρο, η επιθυμία, αυτό που κρύβουμε μέσα στην ψυχή μας, αυτό που σκεφτόμαστε όταν είμαστε μόνοι. Αυτό που το ξέρει μόνο αυτή η δύναμη εκεί πάνω που λένε ότι είναι πανταχού παρούσα και μας βλέπει και μας ακούει και μας «διαβάζει».
Μόλις είχε επιστρέψει με ένα νέο που σίγουρα δεν ήταν μέσα σε αυτά που περίμενε, αλλά θα έκανε εκείνη τη μεγάλη αλλαγή …..
Είπε να χαλαρώσει απόψε ….

Κάθισε λοιπόν αναπαυτικά στον καναπέ της και σκέφτηκε για να περάσει το βράδυ της να αρχίσει να αναπολεί τις μεγάλες αναμονές της ζωής της. Έβαλε ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, ακούμπησε και το μπουκάλι μπροστά της (θα ήταν μεγάλο αυτό το βράδυ), έβαλε την αγαπημένη της μουσική να τη συντροφεύει και αφέθηκε στις θύμησες χρόνων και χρόνων.
Επικεντρώθηκε σε αυτές τις μεγάλες αναμονές εκείνων των… κοσμοϊστορικών για τη ζωή της γεγονότων που αν πραγματοποιούνταν θα της άλλαζαν τη ζωή. Σκεφτόμενη και μόνο αυτή τη φράση, έβαλε τα γέλια μόνη της, τόσο δυνατά που σίγουρα αν συνέχιζε λίγο ακόμα οι ένοικοι του διπλανού διαμερίσματος θα της χτυπούσαν ενοχλημένοι τον τοίχο, όπως κάνουν κάθε φορά που νιώθουν ότι πλήττεται ηχητικά η απόλυτα τακτοποιημένη και βουβή ζωή τους. Δεν μιλούσε σε κανέναν στην πολυκατοικία. Όλοι κλεισμένοι στον κόσμο τους, στα τσιμεντένια κλουβιά τους με ένα ύφος πάντα ίδιο στη χαρά και τη λύπη, άγευστο και άοσμο, κέρινο. Κι όμως κι αυτοί οι κέρινοι κάτι περιμένουν… και εκείνοι είναι θύματα των μεγάλων αναμονών!
Γύρισε τη σκέψη της γρήγορα στα δικά της. «Ο καθένας ας ασχοληθεί με τον εαυτό του», είπε κοφτά και έπιασε πάλι τα μονοπάτια του χρόνου. Και σκέφτηκε «ας τις δω όλες και τις μικρές και τις μεγάλες»!
Ποιες ήταν αυτές οι επιθυμίες που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν; Πόσες και πόσες ώρες αναμονής τους δεν έζησε; Άλλοτε ξαπλωμένη να κοιτά το ταβάνι, άλλοτε καθισμένη να χάνεται στις εικόνες της τηλεόρασης, κι άλλοτε όρθια να περπατά πάνω κάτω, απλά για να περνούν οι ώρες, οι στιγμές, να περνά ο ρημαδοχρόνος μέχρι να της φέρει αυτό που θέλει και εκείνο να μην έρχεται ποτέ ……
Από παιδάκι ακόμα έμαθε να περιμένει και να απογοητεύεται, όταν τα μεγάλα «θέλω» της περιορίζονταν σε εκείνη τη μεγάλη κούκλα που επιθυμούσε διακαώς να αποκτήσει και παρακαλούσε μέρα νύχτα για μήνες … τον Άη Βασίλη να της τη φέρει κι εκείνος αποφάσιζε ότι μια μικρότερη ήταν μια χαρά για εκείνη. Ή μήπως να αναλογιστεί εκείνα τα καλοκαιρινά απογεύματα που το μόνο που ήθελε ήταν να βουτήξει σε ένα τεράστιο σοκολατένιο παγωτό και να βγει με καφέ μουστάκια που θα τα έγλυφε με μανία, ενώ στο τέλος έτρωγε πάντα αυτό που οι μεγάλοι θεωρούσαν πιο υγιεινό, μια μπάλα βανίλιας. Μικρές αθώες επιθυμίες, μικρά αθώα «περίμενε» που έπεφταν και έσπαγαν σαν φτηνά γυάλινα βάζα. Και εκείνη μεγάλωνε περιμένοντας και περιμένοντας.
Και αργότερα στο σχολείο, σαν παιδί, σαν έφηβη, να περιμένει για την αναγνώριση των δασκάλων της, που πήγαινε πάντα σε αυτόν που ήξερε να διαφημίζει τον εαυτό του στην τάξη, αυτόν με τα λιγότερα προσόντα, με τον λιγότερο κόπο από εκείνη. Τι κι αν είχε πάντα το καλύτερο γραπτό; Στην τάξη χανόταν, εξαφανιζόταν, θαρρείς αόρατη και μάταια προσπαθούσε να φανεί, να αναδειχθεί . «Καλό παιδί, μα να προσπαθεί περισσότερο ….» Μα πόσο πια;
Ή εκείνο το κομμάτι του έρωτα, αυτού που εμφανίζεται εκείνα τα χρόνια, που φουντώνει τη μια μέρα και ξεφουντώνει την επόμενη. Εκείνη έμενε πάντα να φουντώνει μόνη της ή μάλλον μια φορά φούντωσε και έκανε χρόνια να ξεφουντώσει και εκείνες οι μεγάλες αναμονές την τρέλαιναν καθώς για χρόνια περίμενε, εκείνο το χαμόγελο, εκείνη τη λέξη, εκείνο το βλέμμα που θα της άλλαζε τη ζωή και το «ζούσε» μόνο σαν θεατής μέσα από τα χαμόγελα, τις λέξεις, τα βλέμματα που προορίζονταν πάντα για άλλη. Μέχρι που τέλειωσε το λύκειο και έμεινε με εκείνη την απορία «Άραγε τόσα χρόνια, ξέρει τουλάχιστον το όνομα μου;»
Και μια από τις μεγαλύτερες, εκείνη της μεγάλης δοκιμασίας των εξετάσεων, που εκεί, ναι θα κρίνονταν σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής η ζωή της. Να περιμένει τα αποτελέσματα μέρες και νύχτες και να παρακαλά να έχει επιτύχει την αγαπημένη σχολή της και να πέφτει για άλλη μια φορά στα σπασμένα για λίγα μόνο μόρια. Και να συμβιβάζεται όπως πάντα, χωρίς να προσπαθεί να ανατρέψει, γιατί μέχρι τώρα αυτό είχε μάθει... να χάνει!
Και λίγους μήνες μετά, μια άλλη αναμονή σε ένα νοσοκομείο, έξω από το χειρουργείο που περίμενε ένα βράδυ ολόκληρο με την ελπίδα ότι θα έβγαιναν καλά... οι γονείς της... σ΄ εκείνο το τροχαίο… αλλά τότε ήταν που μαζί με την ελπίδα έπεσε κι εκείνη στην κυριολεξία στα πατώματα λιπόθυμη για να συνέλθει δυο μέρες μετά έχοντας χάσει και την μοναδική σε τέτοιες περιπτώσεις ευκαιρία να τους αποχαιρετήσει ….
Και μετά μόνη της να περιμένει τα βράδια και τις μέρες, με ήλιο, με φεγγάρι, με συννεφιές. Να περιμένει να την πάρουν τηλέφωνο για δουλειά , να περιμένει ώρες σε σαλονάκια εταιρειών για να αφήσει ένα βιογραφικό, για μια συνέντευξη, να περιμένει στο τηλέφωνο να της απαντήσουν για την χιλιοστή αγγελία που είδε, ακούγοντας αυτή την ηλίθια μουσική της αναμονής που βάζουν και που επαναλαμβάνεται μέχρι να σου έρθει να πετάξεις το ακουστικό μακριά. Μόνη της, να παλεύει να σταθεί, απλά να σταθεί, όχι να προχωρήσει …. να σταθεί!
Μετά πάλι οι αναμονές στον έρωτα, τηλέφωνα που αργούσαν πάντα, ραντεβού που αναβάλλονταν, σχέσεις που χάνονταν για να πάρει την απόφαση να μην ξανασχοληθεί.
Και έφτασε σε αυτή την τελευταία μεγάλη αναμονή… κράτησε δυο τρεις μήνες .. και η απάντηση ήρθε μόλις εκείνο το απόγευμα ….. «Λυπόμαστε πολύ ….. ένα εξάμηνο το πολύ … δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι …. » Απάντηση που πήρε από παντού …
Έβαλε το τελευταίο ποτήρι κρασί … άπλωσε τα πόδια της στον καναπέ, χαμογέλασε.
Η τελευταία μου αναμονή ….. σε αυτόν που πια ξέρω, είμαι σίγουρη ότι θα ’ρθει, δεν θα με γελάσει όπως όλα … θα είναι συνεπής στο ραντεβού του.
Αυτός …… θα έρθει!

ΠΩΣ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ

Το να ακούς είναι μια πράξη αγάπης. Είναι η άμπωτη και η ροή της ανταλλαγής ενέργειας με τους φίλους σας, τους συνεργάτες, το σύμπαν, τα πάντα. Όταν χαλαρώνετε το μυαλό σας αρκετά, ώστε να βρίσκετε σε μια κατάσταση της συνείδησης που ακούει, που επεξεργάζετε τα δεδομένα και δημιουργεί νέες συνδέσεις στο μυαλό σας, αυτή είναι η διαδικασία που αποκαλούμε ανάληψη. Αφήνει το φως στο σώμα σας με τη μορφή των πληροφοριών. Αλληλεπιδρά με το DNA σας.
Μαθαίνω τι σημαίνει να ακούω πραγματικά. Να ακούσουμε τόσο πολύ ώστε να γίνουμε ένας ανοιχτός υποδοχέας της αλήθειας. Να αφήσουμε την ίδια την Πηγή να ρέει μέσα μας περισσότερο από ποτέ άλλοτε. Συμβαίνει μέσω των ενεργειών μας, των διαδικασιών της σκέψης μας και των συνδέσεων που δημιουργούμε.

Είμαστε όλοι μαθητές της πηγής, του σύμπαντος, ανεξάρτητα από την ονομασία που δίνουμε - ακριβώς όπως και αυτή είναι μαθητής μας. Εκφράζει την ενέργειά της, όπως εμείς για να κατανοήσει την ανθρώπινη εμπειρία. Μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο, κανείς δεν είναι ο δάσκαλος.
Το να ακούς αλλάζει την απάντηση.

Όταν σκεφτόμαστε τι να πούμε σε κάποιον, δεν ακούμε. Εμείς οι ίδιοι απουσιάζουμε από το χώρο της πλήρους παροντικότητας. Αυτό είναι κάτι που εξασκούμε γιατί θέλω πάντα να λέω το σωστό, αλλά δεν ξέρω ποιο είναι. Δεν το γνωρίζω - γιατί σκέφτομαι όταν θα έπρεπε να ακούω και να αισθάνομαι.

Τα συναισθήματα μάς φέρνουν στην αλήθεια, στον πυρήνα του κάτι. Το να σκεφτόμαστε μας κρατά μόνο στις άκρες.

Και η επεξεργασία των σκέψεων και της πυροδότησης των ψυχικών νευρώνων είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της πραγματικότητας - καθώς και της καρδιάς και της ευφυίας. Είναι μια βαθιά, ισχυρή γνώση που μας καθοδηγεί μέσω της διαίσθησης. Είναι κάτι τόσο βαθύ ώστε είναι εύκολο να ''χαθούμε'' όταν δεν ακούμε.

Και πώς μπορεί να γίνει αυτό;
Η κοινωνία μας έχει σχεδιαστεί για να μας αποσπά την προσοχή συνεχώς.
Χρειάζεται η βούληση να επιβραδύνουμε και να ακούσουμε την εσωτερική φωνή μας - η οποία μερικές φορές είναι ένα άλλο ον που μιλάει μέσα από τη δική μας φωνή για να μας καθοδηγήσει. Αυτό συμβαίνει όλη την ώρα σε όλους μας, εμείς απλά δεν το συνειδητοποιούμε πάντα.

Όταν ακούμε προσεκτικά - μπορούμε να ακούσουμε ότι όλα είναι Ένα. Αυτή η φωνή που έρχεται σε μας είναι η φωνή της Πηγής, που εκφράζεται μέσα από μια άλλη συνείδηση.

Αυτό θα ήταν πολύ πιο απλό, αν το σύστημά μας είχε δημιουργηθεί για να υποστηρίζει αυτές τις ιδέες. Είναι δύσκολο για πολλούς να ηρεμήσουν το μυαλό τους, να διαλογίζονται και να λαμβάνουν τα υψηλά επίπεδα των πληροφοριών. Χρειάζεται συγκέντρωση και αντίληψη του τι πραγματικά σημαίνει αυτό.

Ακούστε τις σκέψεις που έρχονται στο μυαλό σας και αναρωτηθείτε "Είναι πραγματικά δικές μου;" Αυτό συμβαίνει, πάρα πολύ, με τα συναισθήματα. Μερικές φορές λαμβάνουμε τα βάρη των άλλων υποσυνείδητα.

Όταν μια πραγματικά μεγαλόφωνη ή κυρίαρχη σκέψη έρχεται στο μυαλό μας, θα πρέπει να δίνουμε προσοχή σε αυτήν. Σκεφτόμαστε συνεχώς και όταν κάτι εξωτερικεύετε, αυτό συμβαίνει για κάποιο λόγο και η δουλειά μας είναι να καταλάβουμε ακριβώς το γιατί.
Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνουμε και γιατί συμβαίνει τη συγκεκριμένη αυτή στιγμή;

Έχετε τα μάτια ανοιχτά και δείτε τις συνδέσεις που γίνονται.

Μπορούμε εύκολα να αποκρυπτογραφήσουμε όλες αυτές τις πληροφορίες, αλλά τότε συνειδητά επιλέγουμε να μην βιώσουμε τη μαγεία της πραγματικότητας.

Διότι υπάρχει μια άπειρη ροή σοφίας που ρέει μέσα μας, και όταν την λαμβάνουμε μέσα στον εγκέφαλο, την επεξεργαζόμαστε μέσω του λογικού εγώ.

Όταν την επεξεργαζόμαστε μέσα από την καρδιά, υπάρχει μόνο διαύγεια, κατανόηση και πάθος.

Κράτα με Σφικτά

Η αγάπη απαιτεί επιβεβαίωση, επιβεβαίωση με ένα χάδι ή με ένα πιάσιμο χεριού, οτιδήποτε θα μας ησυχάσει ότι ο σημαντικός για μας άλλος, νοιάζεται και ανταποκρίνεται. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι καυγάδες είναι διαμαρτυρίες, διαμαρτυρόμαστε όταν φοβόμαστε ότι θα απομακρυνθούμε από τον σύντροφό μας. Το ερώτημα “είσαι εκεί για μένα;” βρίσκεται πίσω από κάθε τέτοια ψυχική δυσφορία.

Επίσης παρακολούθησα τους γονείς μου να καταστρέφουν την αγάπη τους και τον γάμο τους.
Από τότε, είχα σαν αποστολή μου να κατανοήσω τι σημαίνει αυτό που το ονομάζουμε έρωτα και αγάπη. Η μητέρα μου τον περιέγραφε σαν « τα πέντε αστεία λεπτά». Άλλοι τον περιγράφουν σαν ένα μυστήριο μείγμα συναισθήματος και σεξ. ΄Η σαν ένα συνδυασμό ξελογιάσματος και συντροφικότητας. Λοιπόν, είναι κάτι πολύ περισσότερο από όλα αυτά.
Οι προσωπικές μου αντιλήψεις διαμορφώθηκαν, ερευνώντας και συμβουλεύοντας τα τελευταία τριάντα πέντε χρόνια περισσότερα από χίλια ζευγάρια, αυτές οι αντιλήψεις τώρα έχουν συγχωνευτεί με ένα όλο και περισσότερο αυξανόμενο σώμα επιστημονικών μελετών, σε σημείο που μπορώ να πω με αυτοπεποίθηση, ότι μπορούμε να ορίσουμε και να περιγράψουμε τι σημαίνει έρωτας και αγάπη. Είναι ένα συναίσθημα που πηγάζει από την διαίσθηση χωρίς απαραίτητα να είναι προφανές. Είναι μια συνεχής αναζήτηση ενός βασικά ασφαλούς δεσμού με κάποιον άλλο. Μέσω αυτού του δεσμού, οι ερωτευμένοι σύντροφοι εξαρτιούνται ο ένας από τον άλλο συναισθηματικά, για φροντίδα, ανακούφιση και προστασία.

Είμαστε προγραμματισμένοι να έχουμε ανάγκη την συναισθηματική επαφή και την ανταπόκριση από το έτερο μας ήμισυ. Είναι μια ανταπόκριση επιβίωσης, η κατευθυντήρια γραμμή ασφάλειας, που αποζητά ένα παιδάκι από την μητέρα του. Αυτή η επισήμανση είναι και ο πυρήνας της θεωρίας του δεσμού ή προσκόλλησης (attachment theory) του Bowlby*. Μια μεγάλη σειρά στοιχείων δείχνουν ότι η ανάγκη μας για ασφαλή δεσμό (secure attachment) δεν εξαφανίζεται ποτέ. Αντιθέτως, εξελίσσεται σε μια ενήλικη ανάγκη για ένα ασφαλή συναισθηματικό δεσμό με ένα σύντροφο. Όπως μία μητέρα κοιτάζει στοργικά το μωρό της, έτσι ακριβώς δύο ερωτευμένοι, κοιτάζουν και ψάχνουν επίμονα ο ένας την ματιά του άλλου.
Αν και η κοινωνία μας χαρακτηρίζει την εξάρτηση ως αρνητική συμπεριφορά, ως μία αδυναμία, δεν είναι έτσι. Το να νιώθεις συνδεδεμένος με κάποιον, παρέχει την μέγιστη αίσθηση προστασίας και ασφάλειας. Σημαίνει ότι περιμένεις από τον σύντροφο σου να ανταποκριθεί όταν το ζητήσεις, να σε κάνει να νιώθεις ότι είσαι σημαντική/ος για εκείνον, ότι σε λατρεύει, και ότι θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις συναισθηματικές σου ανάγκες.
Η πιο βασική αρχή της θεωρίας του συναισθηματικού δεσμού, υπογραμμίζει ότι η απομόνωση – όχι ακριβώς η φυσική απομόνωση, αλλά η συναισθηματική απομόνωση – είναι τραυματική για τους ανθρώπους. Ο εγκέφαλος την κωδικοποιεί σαν κίνδυνο. Η Gloria Steinem είπε κάποτε ότι η γυναίκα χρειάζεται ένα άντρα, όσο ένα ψάρι χρειάζεται ένα ποδήλατο. Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση.
Το δράμα της αγάπης που είδα σαν παιδί να διαδραματίζεται κάθε βράδυ στη παμπ, έχει να κάνει με την ανθρώπινη “πείνα” για ασφαλή συναισθηματικό δεσμό, μια επιτακτική ανάγκη για επιβίωση που αντιμετωπίζουμε από την γέννηση μέχρι τον θάνατο. Μόλις αισθανθούμε συνδεδεμένοι με ασφάλεια με τον σύντροφο μας, μπορούμε να ανεχτούμε πιθανές απογοητεύσεις – που αναπόφευκτα – μπορούν να προκληθούν κατά την διάρκεια της καθημερινής μας ζωής.

Σπασμένες Συνδέσεις
Ξεκινάμε έντονα συνδεδεμένοι και ανταποκρινόμενοι στους συντρόφους μας. Μα το επίπεδο της φροντίδας μας τείνει να μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Τότε βιώνουμε στιγμές αποσύνδεσης (απομάκρυνσης), στιγμές στις οποίες δεν εκφράζουμε τις ανάγκες μας ξεκάθαρα. Εκείνος είναι στεναχωρημένος, και θέλει πραγματικά να ακουμπήσει την στεναχώρια του, αλλά εκείνη τον αφήνει μόνο, νομίζοντας ότι επιδιώκει τη μοναξιά. Αυτές οι στιγμές είναι πραγματικά αναπόφευκτες σε μια σχέση. Εάν πρόκειται να χορέψουμε με κάποιον, κάποιες φορές θα πατήσουμε ο ένας το πόδι του άλλου.
Όταν χάνεται η αίσθηση της εγγύτητας με ένα αγαπημένο άτομο, διακινδυνεύουμε την αίσθηση της ασφάλειάς μας. Αυτόματα νοιώθουμε πανικό. Αυτός ο πανικός πυροδοτεί ένα σήμα συναγερμού στην “αμυγδαλή”, το κέντρο φόβου του εγκεφάλου, όπου επεξεργάζονται όλες οι απειλές. Όταν ο εγκέφαλος λάβει αυτό το σήμα, τότε δεν σκεφτόμαστε πια, αλλά πράττουμε. Η απειλή μπορεί να προέλθει είτε από ένα εξωτερικό, είτε από ένα εσωτερικό ερέθισμα. Αυτό που μετρά, είναι το πώς αντιλαμβανόμαστε την κατάσταση, και όχι την πραγματικότητα. Αν αισθανθούμε εγκαταλελειμμένοι σε μια στιγμή ανάγκης, είμαστε προγραμματισμένοι να μπούμε σε κατάσταση πανικού.
Αυτό που κάνουμε αμέσως μετά από εκείνες τις στιγμές κινδύνου και αποσύνδεσης, είναι αυτό που έχει τεράστιο αντίκτυπο στο τύπο της σχέσης που έχουμε. Μπορούμε να γυρίσουμε πίσω και να επανασυνδεθούμε; Αν όχι, θα αρχίσουμε να εμπλεκόμαστε σε καυγάδες οι οποίοι ακολουθούν ένα ξεκάθαρο πρότυπο. Αυτούς τους διαλόγους, τους ονομάζω “δαιμονικούς διαλόγους”. Αν κερδίσουν έδαφος και ορμή, αρχίζουν να κυριαρχούν και να προκαλούν μια φοβερή αίσθηση συναισθηματικής μοναξιάς. Τότε η σχέση μας παρέχει όλο και λιγότερη ασφάλεια, και αρχίζει να γίνεται προβληματική. Αρχίζουμε να αμφιβάλλουμε ότι ο σύντροφος μας είναι εκεί για μας, ότι μας εκτιμά. Ή ότι είμαστε η προτεραιότητά του.
Παρατηρείστε ένα ζευγάρι με το πρωτότοκο παιδί τους. Να έχεις ένα μωρό είναι μια αγχώδης εμπειρία, η οποία προκαλεί συν τοις άλλοις και έλλειψη ύπνου. Αλλά είναι επίσης και η στιγμή όπου οι φόβοι και οι ανάγκες για συναισθηματικό δεσμό μεταξύ των ανθρώπων είναι ιδιαίτερα ισχυροί. Ο άντρας συνήθως σκέφτεται: “Ξέρω ότι είναι λάθος μου, και γνωρίζω ότι είμαι αξιολύπητος , αλλά νοιώθω ότι έχω χάσει την γυναίκα μου και το παιδί μου”. Και η γυναίκα του θα μπορούσε να σκεφτεί: “ Όταν γεννήθηκε το μωρό, ένοιωσα τόσο εύθραυστη. Φρόντιζα αυτό το μικρό παιδάκι, και ακριβώς τότε που χρειαζόμουν περισσότερη συμπαράσταση και φροντίδα ο σύντροφός μου έλειπε συνέχεια στην δουλειά”. Οι προθέσεις τους είναι καλές – εκείνη φροντίζει το μωρό, εκείνος δουλεύει σκληρά για να συντηρήσει την νέα του οικογένεια – αλλά παραλείπουν να δώσουν ο ένας στον άλλο αυτό που πραγματικά χρειάζονται.
Ή πάρτε για παράδειγμα ένα άνδρα που είναι μέτριος στην δουλεία του, ενώ η γυναίκα του ανεβαίνει όλο και περισσότερο στην καριέρα της. Αυτή περνά πολλές ώρες σε συναρπαστικά σχέδια, ενώ εκείνος στερείται την στοργή, την αφοσίωση και το σεξ. Περιμένοντας την ξαπλωμένος στο κρεβάτι κάθε βράδυ, νοιώθει σαν κορόιδο που την έχει τόση ανάγκη, και τόσο θυμωμένος που δεν μπορεί να δει πόσο τον επηρεάζει η απουσία της.
Αλλά χειριζόμαστε αυτές τις διαμάχες σαν βαθιά ριζωμένες ανάγκες να μείνουμε συνδεδεμένοι με τον/την σύντροφό μας. Βλέπουμε μόνο τα επιφανειακά συναισθήματα, την οργή της αδιαφορίας, και συνήθως επιρρίπτουμε την ευθύνη στον άλλο. “Είναι τόσο θυμωμένος”, “νοιώθω ότι μου επιτίθεται”, ή “είναι τόσο ψυχρή. Δεν νομίζω να την νοιάζει καθόλου!” Το κάθε άτομο αποσύρεται στην γωνιά του, κάνοντας το ακόμα δυσκολότερο και για τους δύο να εκφράσουν τις θεμελιώδης ανάγκες τους, απομακρύνοντας την δυνατότητα να αποκτήσουν επιβεβαίωση ο ένας από τον άλλο.
Οι γυναίκες συνήθως είναι πιο ευαίσθητες στα πρώτα σημάδια της απομάκρυνσης, και η αντίδραση τους είναι αυτό που ονομάζω, ο χορός της αποσύνδεσης. Σχεδόν τελετουργικά επιδιώκουν μια ανταπόκριση από τους συντρόφους τους σε μια μάταιη προσπάθεια να πάρουν μια καθησυχαστική απάντηση. Μα το κάνουν με τέτοιο τρόπο, που σχεδόν είναι σίγουρο ότι η βασική τους ανάγκη δεν θα ικανοποιηθεί – και τότε κατηγορούν τον σύντροφο τους ότι αυτός απέτυχε.
Οι άντρες, από την άλλη μεριά, έχουν μάθει να καταπνίγουν συναισθηματικές αντιδράσεις και ανάγκες, οι οποίες τους προδιαθέτουν να αποσύρονται από την σύγκρουση. Μα η οργή της και η απόσυρση του, δείχνουν ακριβώς αυτό που κρύβεται κάτω από την επιφάνεια – μια κρυμμένη ευαισθησία και μια ανάγκη για συναισθηματικό δεσμό, που τώρα αναμειγνύεται με λύπη, ντροπή, και πάνω από όλα, φόβο. Αυτό που τα περισσότερα ζευγάρια δεν βλέπουν, είναι ότι οι περισσότεροι καυγάδες είναι τελικά μια δήλωση διαμαρτυρίας γιατί απειλείται η συναισθηματική τους απομάκρυνση. Η ουσία όμως είναι μία, αυτό που θέλουν πραγματικά να ξέρουν οι σύντροφοι είναι : “Είσαι εδώ για εμένα; Με χρειάζεσαι; Βασίζεσαι πάνω μου;”

Επιδιόρθωση Δεσμών
Για χρόνια οι ψυχολόγοι, θεωρούσαν αυτούς τους “δαιμονικούς διάλογους” σαν έναν αγώνα δύναμης. Αποπειράθηκαν να επιλύσουν τους καυγάδες των ζευγαριών, με το να τους διδάξουν δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Μα αυτό είναι λες και προσφέρεις σε κάποιο χαρτομάντιλο για να θεραπεύσεις μια πνευμονία. Αγνοεί το πρόβλημα του συναισθηματικού δεσμού που κρύβεται κάτω από την συμπεριφορά. Παρά να βλέπουν το πρόβλημα, σαν σύγκρουση ή ανάγκη για έλεγχο, είναι αυτό που ονομάζει η θεωρία του συναισθηματικού δεσμού συναισθηματική απόσταση. (Σύμφωνα με την θεωρία του συναισθηματικού δεσμού δημιουργείται "συναισθηματική απόσταση" μεταξύ των συντρόφων και αυτό είναι το πρόβλημα και δεν πρόκειται ούτε για σύγκρουση ούτε για ανάγκη για έλεγχο.)
Και αυτό που είναι πιο εκνευριστικό για τους ανθρώπους είναι όταν δεν ξέρουν πώς να γεφυρώσουν αυτή την συναισθηματική απόσταση. Στο γραφείο μου, καμιά φορά οι άντρες μου λένε: “ Κάνω ένα σωρό πράγματα να της δείξω ότι την νοιάζομαι. Κόβω το γρασίδι, φέρνω ένα καλό μισθό, λύνω προβλήματα, και είμαι πιστός. Γιατί στο τέλος, αυτά που κάνω δεν μετράνε, και το μόνο που μετράει για την γυναίκα μου είναι να μιλάμε για τα συναισθήματα μας και να αγκαλιαζόμαστε;” Τους απαντώ: “Γιατί έτσι είναι το υλικό με το οποίο είμαστε φτιαγμένοι. Χρειαζόμαστε κάποιον να μας δίνει πραγματική σημασία, να μας κρατάει σφικτά. Έχετε ξεχάσει πως και εσείς το έχετε ανάγκη αυτό;”
Όταν καυγαδίζουμε με τους συντρόφους μας, τείνουμε να ακολουθούμε το μπαλάκι καθώς πηγαίνει πάνω από το δίχτυ, και παρατηρούμε και το τελευταίο κάρφωμα της μπαλιάς – και όχι το πόσο θέλουμε να είμαστε στο παιχνίδι. Έχουμε την τάση να ξεφύγουμε από τους δαιμονικούς διάλογους, μα το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να αναγνωρίζουμε το ίδιο το παιχνίδι. Μόλις αντιληφθούμε ότι μπαίνουμε ξανά στην διαδικασία καυγά, μπορούμε να συμφωνήσουμε να κάνουμε μια παύση.
Οι απογοητεύσεις συνοδεύουν τις σχέσεις. Μα πρέπει πάντα να διαλέγουμε πως θα τις χειριστούμε. Θα αντιδράσουμε αμυντικά, από φόβο, ή με κατανόηση; Ας υποθέσουμε ότι ο σύντροφος σου λέει: “Δεν έχω διάθεση για έρωτα απόψε”. Μπορείς να πάρεις μια βαθιά ανάσα, να σκεφτείς πόσο σε αγαπά και να πεις:
“ Κρίμα, περίμενα με ανυπομονησία αυτή τη στιγμή”. Ή θα πεις ένα σαρκαστικό: “Μάλιστα! Έτσι κι αλλιώς τον τελευταίο καιρό δεν κάνουμε πια έρωτα, έτσι δεν είναι;”.
Φυσικά, μπορεί να μην νιώθεις ότι έχεις επιλογή αν πατήθηκε το κουμπάκι του πανικού σου, και τα συναισθήματα σου βράζουν. Άλλα μόνο που θα συνειδητοποιήσεις ότι πατήθηκε, μπορεί να σε βοηθήσει να ηρεμήσεις. Μπορείς να πεις στον εαυτό σου: “Τι συμβαίνει εδώ; Φωνάζω. Αλλά από μέσα μου νοιώθω πολύ μικρός”. Τότε θα μπορέσεις να πεις στον σύντροφό σου: “Φοβήθηκα πολύ, νοιώθω πληγωμένος”.
Αν κάνεις αυτό το βήμα και ανταποκριθείς με πίστη για επανασύνδεση, θα πρέπει να ελπίζεις πως και ο σύντροφος σου θα κάνει το ίδιο, αντί να πει κάτι σαν:
“Καλά, είσαι πεισματάρης και δύσκολος”. Αυτό είναι το δύσκολο κομμάτι των σχέσεων: “ Για να αλλάξεις τον χορό, θα πρέπει και τα δύο άτομα να αλλάξουν τα βήματα τους”.
Το να αποδεχθείς, την ανάγκη να είσαι συναισθηματικά συνδεδεμένος με τον σύντροφό σου είναι ένα μεγάλο και αναγκαίο βήμα, αντί να νιώθεις ντροπή για αυτήν την ανάγκη σου. Αυτό απευθύνεται το ίδιο σε ελεύθερους και σε δεσμευμένους. Ένα ανύπαντρο άτομο μπορεί να πει: “Είμαι μελαγχολικός γιατί είμαι μοναχικός, και ξέρω ότι δεν θα έπρεπε να ήμουν μοναχικός, θα έπρεπε να ήμουν ανεξάρτητος”. Καλά, φυσικά και θα είσαι μελαγχολικός αν νιώθεις μόνος σου, και μετά γυρίζεις και κατηγορείς τον εαυτό σου για αυτό! Όταν νιώθεις ντροπή, τείνεις να κρύβεσαι από τον κόσμο, ξεκινώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο που σχεδόν εγγυάται ότι δεν πρόκειται να αποκτήσεις το κοινωνικό σύνδεσμο που χρειάζεσαι.

Το άγγιγμα που επουλώνει
Οι άνδρες συχνά μου λένε: “Ακόμα και αν ξέρω ότι με χρειάζεται ή ότι φοβάται, δεν ξέρω τι να κάνω!” Πιθανόν να καταλήξει να φτιάξει ένα τσάι στην γυναίκα του, πράγμα που είναι πολύ ευγενικό, αλλά δεν είναι αυτό που πραγματικά χρειάζεται . Αν είχε βάλει το χέρι του στον ώμο της και την τραβούσε στην αγκαλιά του, θα ήταν πιο επιτυχής.
Οι άνδρες συχνά λένε ότι δεν ξέρουν τι να κάνουν. Εντούτοις ξέρουν πώς να καλμάρουν τα παιδιά τους, βάζοντας τα για ύπνο το βράδυ και ψιθυρίζοντας τους απαλά. Η διαφορά βρίσκεται στο ότι βλέπουν την ευαισθησία των παιδιών τους, αλλά όταν βλέπουν τις συζύγους τους, βλέπουν μόνο ένα άτομο που τους κρίνει. Όμως και εκείνη είναι ευάλωτη.
Η αφή είναι ο πιο βασικός τρόπος να συνδεθούμε με ένα άλλο άτομο. Παίρνοντας το χέρι της συντρόφου σου όταν είναι εκνευρισμένη, ή αγγίζοντας τον ώμο της στην μέση μιας λογομαχίας, μπορεί αυτόματα να απαλειφθεί η αγωνία και ο θυμός.
Τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος της ψυχοθεραπείας, έχει εντελώς απορροφηθεί με την διατήρηση των ορίων. Εγώ θα έλεγα ότι το πρόβλημα μας είναι ακριβώς το αντίθετο – είμαστε όλοι αποξενωμένοι ο ένας από τον άλλο.
Αν παρακολουθήσεις δυο ερωτευμένους ανθρώπους, αγγίζουν ο ένας τον άλλο κάθε λεπτό. Αν πάλι παρακολουθήσεις δύο ανθρώπους που προσπαθούν να αναθερμάνουν την σχέση τους, μετά από ένα δαιμονικό διάλογο, θα διαπιστώσεις, ότι αγγίζουν ο ένας τον άλλο περισσότερο. Στην κυριολεξία εκτείνονται ο ένας προς τον άλλο, είναι ένα χειροπιαστό σημάδι της επιθυμίας για επανασύνδεση.

Ασφαλές και σκανδαλιάρικο Σεξ
Ένας πολύ μεγάλος μύθος για τον έρωτα, είναι ότι έχει ημερομηνία λήξης, και ότι το πάθος είναι σαν τον πυρετό ο οποίος πρέπει να καταλαγιάσει. Αυτό είναι πολύ ανόητο. Δεν βλέπω κανένα ανθρώπινο, ή επιστημονικά αποδεδειγμένο λόγο, που να εξηγεί γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να έχουν μια μακροχρόνια και ευτυχισμένη ερωτική σχέση.
Τα άτομα που διατηρούν εξωσυζυγικές σχέσεις, δεν το κάνουν γιατί η ερωτική τους ζωή είναι βαρετή. Κανένα άτομο δεν ήρθε στο γραφείο μου να μου πει ότι δημιούργησε εξωσυζυγική σχέση γιατί βαριόταν στο κρεβάτι με τον σύντροφο του. Δημιουργούν εξωσυζυγικές σχέσεις γιατί αισθάνονται μοναξιά, λόγο του ότι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν συναισθηματικά με τον σύντροφο τους. Τότε κάποιος άλλος τους χαμογελά και τους κάνει να νοιώθουν σημαντικοί και πολύτιμοι, και ξαφνικά, βρίσκονται μέσα σε μία παράξενη κατάσταση οπού είναι αφοσιωμένοι σε ένα άτομο αλλά ανταποκρίνονται σε άλλο.
Το πάθος είναι όπως όλα τα άλλα συναισθήματα: Φουντώνει και υποχωρεί. Μα το σεξ, θα είναι πάντα βαρετό, αν είναι μονοδιάστατο, ξεκομμένο από κάθε συναισθηματική σύνδεση. Απ’ την άλλη, αν είσαι ερωτευμένος, το σεξ έχει εκατό διαστάσεις, και είναι τόσο παιχνίδι όσο και πάθος.
Αυτό το είδος ασφαλούς σεξ, το ονομάζουμε “συγχρονισμένο σεξ”, όπου η συναισθηματική ειλικρίνεια και η ανταπόκριση, η τρυφερή αφή και η ερωτική εξερεύνηση ενώνονται. Όταν οι σύντροφοι έχουν μια ασφαλή συναισθηματική σύνδεση, η σεξουαλική σχέση μπορεί να διατηρήσει την αρχική φλόγα και δημιουργικότητά της. Οι εραστές, την μία στιγμή, μπορούν να είναι τρυφεροί και παιχνιδιάρικοι, ενώ την άλλη, να είναι φλογεροί και ερωτικοί. Οι σύντροφοι με ασφαλή δεσμό, μπορούν πιο εύκολα να εκφράσουν τις ανάγκες και τις προτιμήσεις τους, και είναι πιο πρόθυμοι να πειραματιστούν σεξουαλικά με τους συντρόφους τους.
Σε μια ασφαλή σχέση, ο ενθουσιασμός δεν προέρχεται από την προσπάθεια να αναστηθούν οι πρωτόγνωρες στιγμές του ξελογιασμένου, αρχικού πάθους, αλλά προέρχεται από το ρίσκο που παίρνει κανείς με το να παραμένει ανοικτός στη στιγμή, στην εδώ-και-τώρα εμπειρία της σεξουαλικής και συναισθηματικής σύνδεσης. Αυτή η ειλικρίνεια στην σχέση, δημιουργεί την αίσθηση ότι η ερωτική πράξη με τον σύντροφο σου θα είναι πάντα μια νέα περιπέτεια.

Ανθεκτική Αγάπη
Όταν επανασυνδεθείτε με τον σύντροφο σας, και καλύψετε τις ανάγκες της σχέσης σας, θα πρέπει να συνεχίσετε να δουλεύετε σκληρά στο να μπορείτε να ανταποκρινόσαστε συναισθηματικά μεταξύ σας. Αυτό μπορεί να γίνει με το να βοηθάτε ο ένας τον άλλο να αναγνωρίσει τα προβλήματα του συναισθηματικού τους δεσμού που τείνουν να εμφανίζονται στους επαναλαμβανόμενους διαπληκτισμούς.
Αν, παραδείγματος χάριν, γίνεσαι έξω φρενών επειδή το κορίτσι σου ορειβατεί, μίλησε της και εξήγησε της ότι ο θυμός σου προέρχεται από φόβο μην πάθει κάτι κακό και την χάσεις. Σκέψου τι μέτρα μπορεί να λάβει για να είναι πιο προστατευμένη. Ή αν νιώθεις εγκαταλειμμένη, όταν σε φορτώσουν με τις υπευθυνότητες των παιδιών, σκέψου πως μπορείς εσύ και ο άντρας σου να γίνετε καλύτεροι γονείς μαζί, ούτως ώστε να μην αναγκάζεσαι να τον αποκαλείς χαμένο κορμί, την στιγμή που νιώθεις απογοήτευση.
Θα πρέπει επίσης να γιορτάζετε τις καλές στιγμές μαζί, τόσο τις μεγάλες όσο και τις μικρές. Συχνά και σκόπιμα, να κρατιέστε από το χέρι, να αγκαλιάζεστε, και να φιλιέστε όταν ξυπνάτε το πρωί, όταν φεύγετε από το σπίτι, όταν επιστρέφετε, και όταν πάτε για ύπνο το βράδυ. Αναγνωρίστε ξεχωριστές μέρες, επετείους και γενέθλια με ένα προσωπικό και μοναδικό τρόπο. Αυτά τα τελετουργικά, κρατούν την σχέση ασφαλή, σε αυτόν τον αναστατωμένο και χαώδη κόσμο που ζούμε.
Οι ιστορίες διαμορφώνουν τις ζωές μας, και στη πορεία, οι ιστορίες που λέμε για τις ζωές μας, διαμορφώνουν εμάς. Δημιουργήστε μια μελλοντική ιστορία αγάπης για σας και τον σύντροφο σας, που να υποδεικνύει πώς θα μοιάζει η ζωή σας μαζί στα επόμενα πέντε ή δέκα χρόνια. Θα σας εμπνεύσει να κρατήσετε τον δεσμό σας δυνατό.

Ανοικτές Αγκαλιές
Επειδή ο συναισθηματικός δεσμός είναι μια παγκόσμια ανάγκη, ο δεσμός της αγάπης μπορεί επίσης να βοηθήσει τους γονείς να καταλάβουν και τις συγκρούσεις με τα παιδιά τους. Ήμουν πρόσφατα σε έναν καφέ με τον γιο μου, που βρίσκεται στην εφηβεία, του οποίου φώναζα πιο δυνατά από την βοή της μηχανής του καφέ, καθώς αυτός κατσούφιαζε και ξεφυσούσε. Ξαφνικά μου είπε, “Μαμά, κάνουμε εκείνο το πράγμα, όπου αισθάνομαι ότι με επικρίνεις, ενώ εσύ νιώθεις πως δεν με νοιάζει να ακούσω αυτά που έχεις να μου πεις”. Και οι δύο αρχίσαμε να γελάμε και θυμός μου διαλύθηκε.
Τώρα που ξέρουμε τι ονομάζουμε αγάπη, ξέρουμε πώς να την διατηρήσουμε. Από εμάς εξαρτάται κατά πόσο θα χρησιμοποιήσουμε αυτή την γνώση για να την καλλιεργήσουμε με τους συντρόφους μας και τις οικογένειες μας. Και έπειτα, με την ενσυναίσθηση και το θάρρος που μας μαθαίνει, μπορούμε να ψάξουμε τρόπους να το μεταφέρουμε έξω στον κόσμο και να κάνουμε την διαφορά.

-----------------
*Attachement: προσκόλληση ή συναισθηματικός δεσμός
Ο συναισθηματικός δεσμός που αναπτύσσεται μεταξύ του βρέφους και του ατόμου που το φροντίζει.

Θεωρία Προσκόλλησης:
Έννοια που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών και χρονικών περιόδων ανάπτυξης. Αναφέρεται στη δημιουργία και ταυτόχρονα την επένδυση σε σημαντικές ανθρώπινες σχέσεις διαφορετικής ποιότητας (θετικές, αρνητικές αμφιθυμικές, ευτυχισμένες σχέσεις που προκαλούν άγχος ή θλίψη, σχέσεις βασισμένες στην αγάπη ή και στον φόβο κ.λ.π.) Η προσκόλληση αφορά συνήθως δεσμούς όπου το ένα άτομο εξαρτάται από το άλλο για την ικανοποίηση των συναισθηματικών αναγκών του.

Να γιατί η σωτηρία του Σύμπαντου είναι και δική μας σωτηρία

Ένα μικρό απόσπασμα του Νίκου Καζαντζάκη από την "Ασκητική" του.

"Μια κρίσιμη βίαιη στιγμή είναι η ιστορική εποχή μας ετούτη, ένας κόσμος γκρεμίζεται, ένας άλλος δεν έχει ακόμα γεννηθεί. Η εποχή μας δεν είναι στιγμή ισορρόπησης, οπόταν η ευγένεια, ο συμβιβασμός, η ειρήνη, η αγάπη θα΄τανε γόνιμες αρετές.

Ζούμε τη φοβερή έφοδο, δρασκελίζουμε τους οχτρούς, δρασκελίζουμε τους φίλους που παραπομένουν, κιντυνεύουμε μέσα στο χάος, πνιγόμαστε. Δε χωρούμε πια στις παλιές αρετές κι ελπίδες, στις παλιές θεωρίες και πράξεις.

Ο άνεμος του ολέθρου φυσάει. Αυτή είναι σήμερα η πνοή του Θεού μας. Ας πάμε μαζί του! Ο άνεμος του ολέθρου είναι το πρώτο χορευτικό συνέπαρμα της δημιουργικής περιστροφής. Φυσάει πάνω από τις κεφαλές κι από τις πολιτείες, γκρεμίζει τις ιδέες και τα σπίτια, περνάει από τις ερημιές, φωνάζει: "Ετοιμαστείτε! Πόλεμος! Πόλεμος!".

Όλοι είμαστε ένα, όλοι είμαστε μια κιντυνεύουσα ουσία. Μια ψυχή στην άκρα του κόσμου που ξεπέφτει, συντραβάει στον ξεπεσμό της και την ψυχή μας. Ένα μυαλό στην άκρα του κόσμου που βυθίζεται στην ηλιθιότητα, γιομώνει τα μελίγγια μας σκοτάδι.

Γιατί ένας στα πέρατα τ΄ ουρανού και της γης αγωνίζεται. Ο Ένας. Κι άν χαθεί, εμείς έχουμε την ευθύνη. ΄Αν χαθεί, εμείς χανόμαστε.

Να γιατί η σωτηρία του Σύμπαντου είναι και δική μας σωτηρία κι η αλληλεγγύη με τους ανθρώπους, δεν είναι πια τρυφερόκαρδη πολυτέλεια παρά βαθιά αυτοσυντήρηση κι ανάγκη. Ανάγκη, όπως σ΄ ένα στρατό που μάχεται, η σωτηρία του παραστάτη σου".

Οι ''λοξοί'' χρησμοί της Πυθίας

Οι Δελφοί ήταν ιερός χώρος, πολύ πριν φτάσει ο Απόλλων και εγκατασταθεί εκεί η Πυθία.

Η Πυθία, πρωταγωνίστρια ενός λαμπρού θιάσου αγαλμάτων(του μαντείου), δεν ήταν ούτε ωραία, ούτε νέα, ούτε μορφωμένη, ούτε καν καλοντυμένη. Δεν αποκλείεται να κυκλοφορούσε ξυπόλητη.

Έχω την υποψία ότι, αν κάποιος απληροφόρητος επισκεπτόταν τους Δελφούς, εύκολα θα περνούσε την Πυθία για καθαρίστρια του ναού. Δεν ξέρουμε αν συνομιλούσε με το κοινό της ή αν της διαβίβαζαν τις ερωτήσεις του οι ιερείς.
Η κοσμοσυρροή ήταν τόση, που το μαντείο κατά καιρούς χρησιμοποιούσε δύο Πυθίες. Νομίζαμε ότι μια δάφνη, το αγαπημένο δέντρο του Απόλλωνα, βρισκόταν μέσα στο άδυτο. Πώς όμως μεγάλωνε χωρίς φως; Να την είχαν σε μια γλάστρα και να την έβγαζαν πότε -πότε στον ήλιο;

Ήμασταν σχεδόν βέβαιοι, έτσι τουλάχιστον μαθαίνω, ότι η Πυθία καθόταν σ' ένα τρίποδα κι ότι οι αναθυμιάσεις που έβγαιναν από μια σχισμή του εδάφους τής προκαλούσαν έντονη ψυχική ταραχή.

Ο Πλούταρχος φαίνεται πεπεισμένος ότι έβγαιναν κάποτε αναθυμιάσεις μέσα από το άδυτο, αλλά δεν ισχυρίζεται ότι εξακολουθεί να συμβαίνει αυτό στη δική του εποχή. Θεωρεί απλά ότι το πνεύμα της γης ευνοεί τις μαντικές ικανότητες.

Αυτοί που έγραψαν τα πιο πολλά για τις αναθυμιάσεις, που τις χαρακτηρίζουν μάλιστα “πονηρές”, είναι οι πατέρες της Εκκλησίας. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει ότι περνούν μέσα από τα γεννητικά όργανα της ιέρειας κι ότι την κάνουν να παραληρεί.

Η γεωλογική μελέτη έδειξε ότι δεν υπήρξαν ποτέ ατμοί, ούτε κανένα χάσμα, κι ότι κακώς πιστεύαμε ότι το νερό μιας πηγής περνούσε κάτω από το άδυτο. Καμία από τις παραστάσεις της Πυθίας που σώζονται δεν τη δείχνει με τα μάτια αναστραμμένα κι αφρούς στο στόμα. Δεν μοιάζει ταραγμένη.

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια Πυθία λιγότερο θεαματική από αυτήν που φανταζόμασταν, μια πρωταγωνίστρια χαμηλών τόνων”.

Ένα είναι βέβαιο, φίλοι μου! Η Πυθία κι ο ρόλος της στο μαντείο έχει μακρά και αινιγματική πορεία μέσα στο λαβύρινθο των αιώνων και κάνει τους συγγραφείς να στρέφουν το βλέμμα στο μύθο της και το συμβολισμό του.

“Η Πυθία έκαιγε φύλλα δάφνης και κριθαρένιο αλεύρι. Δεν αποκλείεται ο χώρος να μύριζε λιβάνι: στους λογαριασμούς του ιερού αναφέρονται επανειλημμένα αγορές λιβανιού. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η Πυθία, πριν κατέβει στο άδυτο, έπινε νερό από την Κασταλία πηγή και μασούσε φύλλα δάφνης. Ήταν ίσως ένα είδος μετάληψης. Εξάγνιζε το στόμα και το νου της. Φαίνεται ότι μέσα στο ταψάκι υπήρχαν κότσια ή κουκιά, που τη βοηθούσαν να βρει την σωστή απάντηση όταν η ερώτηση ήταν απλή.

Οι ερωτήσεις ήταν συνήθως απλές: τις υπέβαλαν ιδιώτες που ήθελαν να μάθουν αν έπρεπε να καλλιεργήσουν τη γη, να πάρουν το πλοίο, να εκπατριστούν, να παντρευτούν, να δανείσουν χρήματα.

Το ερωτηματικό “ει” που εισάγει αυτές τις προτάσεις(“ει γεωργείν”, “ει συμφέρει πλειν”, “εί αποδημείν”) αποτελεί, κατά τον Πλούταρχο, μια από τις πιθανές εξηγήσεις του έψιλον.

Όταν επρόκειτο για σπουδαία ζητήματα, η Πυθία έβαζε τα δυνατά της: απαντούσε έμμετρα και αινιγματικά.

Οι χρησμοί της ήταν εξαιρετικά δημοφιλείς στην αρχαιότητα, κυκλοφορούσαν ευρύτατα, αποτελούσαν αντικείμενα αποτιμήσεων.

Η ιέρεια απαντούσε και δεν απαντούσε στις ερωτήσεις. Οι λύσεις που έδινε είχαν τη μορφή προβλημάτων.

Δεν είναι εύκολα πιστευτό ότι αυτοί οι χρησμοί ήταν έργο μιας αγράμματης γυναίκας. Δίπλα της, μέσα στο άδυτο, υπήρχε ένα χρυσό άγαλμα του Απόλλωνα. Η Πυθία ήταν η φωνή του αγάλματος. Η άγνοιά της εγγυόταν, κατά κάποιον τρόπο, τη θεία προέλευση των λόγων της. Ήταν τόσο γνωστή η έφεση του Απόλλωνα στα λογοπαίγνια, στους γρίφους, ώστε έφερε επίσημα την επωνυμία Λοξίας, που θυμίζει παρατσούκλι.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Κροίσος, ο βασιλιάς της Λυδίας. Ρώτησε την Πυθία του μαντείου των Δελφών, τι θα συμβεί αν περάσει τον ποταμό Άλυ, που ήταν τότε το σύνορο μεταξύ του Μηδικού και Λυδικού βασιλείου, για να εκστρατεύσει ενάντια στον βασιλιά των Περσών Κύρο και πήρε τον χρησμό ότι «αυτό θα φέρει την καταστροφή μιας μεγάλης αυτοκρατορίας».

Έτσι ο Κροίσος θεώρησε ότι ο χρησμός αφορούσε την καταστροφή της Περσίας και όχι τη δική του. Το αποτέλεσμα της εκστρατείας του ήταν να υποστεί πανωλεθρία και να καταστραφεί πράγματι μια μεγάλη αυτοκρατορία της εποχής εκείνης, η δική του.

Δεν είναι περίεργο ότι οι γνωματεύσεις του απαιτούσαν σκέψη για να γίνουν κατανοητές: ο θεός της μαντικής ήταν επίσης θεός της φιλοσοφίας. Σ' αυτή του την ιδιότητα στηρίζει ο Πλούταρχος την άποψη ότι το Ε μπορεί να παραπέμπει στο υποθετικό “ει” των φιλοσόφων: “Εάν λοιπόν δεχθούμε, αγαπητέ μου Αλκιβιάδη,...”

Ένα τρίτο πρόσωπο ήταν παρόν στο άδυτο, ένας προφήτης, που δεν έπαιζε, υποτίθεται, σπουδαίο ρόλο. Κατέγραφε τους χρησμούς, ίσως και να τους χτένιζε λιγάκι.

Η Πυθία και ο ρόλος της, φίλοι μου, όπως και το Ε προβληματίζει βαθιά, που μας δίνει απλά, μα γλαφυρά, την εικόνα που σχημάτισε από τα στοιχεία που διασώθηκαν και αφορούν στη λειτουργία του τέμπλου του Απόλλωνα.

Είστε τελειομανής; Πώς θα το διαχειριστείτε σωστά

Η τελειομανία μπορεί εύκολα να σας κοστίσει την ψυχική σας ηρεμία, τη χαρά της ζωής αλλά και την αυτοπεποίθησή σας. Πρόκειται για μια διαδικασία που συντελείται σταδιακά και συνήθως αντιλαμβάνεται κανείς ότι έγινε τελειομανής αφότου συντελεστεί αυτό και όχι στην πορεία.

Η τελειοθηρία αυξάνει τα επίπεδα του στρες και της δυσαρέσκειας σε καθημερινή βάση. Το παράδοξο είναι ότι ενώ κανείς προσπαθεί να φτάσει στο τέλειο για να ανακουφιστεί από το στρες και να νιώσει καλύτερα, στην πραγματικότητα βάζει τον πήχη κάθε φορά ψηλότερα, με αποτέλεσμα να μη νιώθει ποτέ καλά.

Τα χαρακτηριστικά της τελειοθηρίας
Μήπως οι υψηλές προσδοκίες καταστρέφουν την εσωτερική σας γαλήνη;

Αν αναρωτιέστε μήπως είστε τελειομανής, το πιθανότερο είναι ότι είστε, τουλάχιστον σε ένα βαθμό! Οι τελειομανείς μοιάζουν με τα άτομα που κυνηγούν τις υψηλές επιδόσεις, αν και οι δύο κατηγορίες παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές, οι οποίες συμβάλλουν στο στρες της τελειοθηρίας.

Απόλυτη Σκέψη
Οι τελειομανείς, όπως και οι άνθρωποι με υψηλές επιδόσεις, θέτουν υψηλούς στόχους και εργάζονται σκληρά για την επίτευξή τους. Ωστόσο, τα άτομα με υψηλές επιδόσεις ικανοποιούνται όταν κατακτήσουν το στόχο τους ή έστω φτάσουν κοντά σε αυτόν, ενώ οι τελειομανείς δε δέχονται τίποτε άλλο από την τελειότητα.

Επικριτική Ματιά
Οι τελειομανείς είναι πολύ επικριτικοί με τον εαυτό τους. Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις νιώθουν υπερηφάνεια για τα επιτεύγματά τους και υποστηρίζουν τους άλλους, ενώ οι τελειομανείς είναι μονίμως δυσαρεστημένοι με τον εαυτό τους και εντοπίζουν τις ατέλειες στη δική τους δουλειά και σε αυτή των άλλων. Η εμμονή τους με την ατέλεια είναι τέτοια, που δεν τους επιτρέπει να αντιληφθούν τίποτε άλλο, με αποτέλεσμα να είναι επικριτικοί και σκληροί με τον εαυτό τους και τους γύρω τους.

Κίνητρο και Φόβος
Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις τείνουν προς τους στόχους τους με την επιθυμία και το κίνητρο να τους πραγματοποιήσουν και ευχαριστιούνται με την όποια πρόοδο σε αυτή την κατεύθυνση. Οι τελειομανείς, από την άλλη, αισθάνονται φόβο και άγχος σχετικά με τους στόχους τους και ο φόβος μήπως και δεν τους πραγματοποιήσουν τους ωθεί σε δράση. Οι τελειομανείς θεωρούν αποτυχία αν δεν φτάσουν στην τέλεια πραγματοποίηση του στόχου τους.

Μη ρεαλιστικοί Στόχοι
Οι στόχοι των τελειοθήρων δεν είναι πάντα ρεαλιστικοί και πραγματοποιήσιμοι. Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις θέτουν υψηλούς στόχους και αισθάνονται ενθουσιασμό ή ένα κύμα αδρεναλίνης όταν φτάσουν και λίγο πιο ψηλά, οι τελειομανείς θέτουν μη ρεαλιστικούς στόχους, οπότε ούτε πετυχαίνουν ούτε είναι ευχαριστημένοι.

Επικέντρωση στο Αποτέλεσμα
Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις ευχαριστιούνται το κυνήγι του στόχου όσο και την πραγμάτωσή του, ενώ αντίθετα οι τελειομανείς δε μπορούν να βρουν ευχαρίστηση σε τίποτε άλλο παρά στην επίτευξη του στόχου τους. Είναι τόσο απορροφημένοι από τον ίδιο τον στόχο τους και το φόβο της αποτυχίας, που δεν απολαμβάνουν τη διαδικασία της προσωπικής πορείας και ανάπτυξης.

Κατάθλιψη από Ανεκπλήρωτους Στόχους
Οι τελειοθήρες είναι λιγότερο χαρούμενοι και ήρεμοι από τα άτομα που έχουν υψηλές επιδόσεις. Οι τελευταίοι επανέρχονται σύντομα μετά από μια αποτυχία, ενώ οι τελειοθήρες αυτομαστιγώνονται για τις αποτυχίες τους. Αυτό βέβαια οδηγεί…

…στον Φόβο της Αποτυχίας
ο οποίος είναι πολύ έντονος στους τελειομανείς. Και αφού οτιδήποτε άλλο εκτός από την απόλυτη επιτυχία θεωρείται αποτυχία, αυτό οδηγεί στη…

…Χρονοτριβή και Αναβολή:
Αν και μοιάζει παράδοξο, ωστόσο οι τελειομανείς χρονοτριβούν και αναβάλλουν αυτά που έχουν να κάνουν, γιατί αν δεν τα κάνουν τέλεια θεωρούν ότι έχουν αποτύχει, ενώ το να μην τα κάνουν καθόλου και να τα αναβάλουν είναι γι’ αυτούς παροδικά καλύτερο. Έτσι όμως διατηρείται το αίσθημα της αποτυχίας, με αποτέλεσμα να παγιδεύονται σε έναν φαύλο κύκλο.

Αμυνα
Επειδή το να μην είναι τέλειοι δημιουργεί στους τελειομανείς στναχώρια και φόβο, τείνουν να μη δέχονται την εποικοδομητική κριτική και να είναι αμυντικοί απέναντι σε κάθε σχόλιο, ενώ τα άτομα με υψηλές επιδόσεις αξιοποιούν την κάθε κριτική ως πληροφορία για βελτίωση.

Χαμηλή Αυτοεκτίμηση
Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις έχουν αντίστοιχα υψηλό αυτοεκτίμηση, σε αντίθεση με τους τελειομανείς. Αυτοί τείνουν να είναι επικριτικοί με τον εαυτό τους, να εστιάζουν σε λάθη και παραλείψεις και να μη πιστεύουν τελικά στις δυνάμεις τους και τον ίδιο τους τον εαυτό. Συχνά απομονώνονται και απομακρύνουν τους ανθρώπους από γύρω τους.

Πώς αλλάζει;
Ανάλυση Κόστους
Μελετήστε τα χαρακτηριστικά της τελειοθηρίας σας. Παρόλο που μπορεί να θεωρείτε ότι σας βοηθούν, το πιθανότερο είναι ότι αποτελούν τροχοπέδη.

Αυτογνωσία
Κατανοήστε τη συμπεριφορά σας και τις πηγές της. Κρατήστε ημερολόγιο με τις σκέψεις τελειομανίας και προσπαθήστε να βρείτε αντίλογο.

Αλλάξτε την εσωτερική σας φωνή
Απαντήστε στην εσωτερική σας φωνή, που σας λέει ότι δεν τα καταφέρατε, ότι δεν τα κάνατε όλα τέλεια και ότι αποτύχατε, με επιχειρήματα και ρεαλιστικό απολογισμό. Οι αρνητικές σκέψεις καταστρέφουν την αυτοεκτίμηση και διαιωνίζουν επιζήμιες συμπεριφορές.

Θετικό βλέμμα
Τελειομανία σημαίνει ότι κανείς βλέπει μόνο τα στραβά και τα ανάποδα και δεν αναγνωρίζει τα θετικά -στον εαυτό του ή τους άλλους-. Μαλακώστε την τάση σας να βλέπετε όλα τα λάθη και τα αρνητικά και παρατηρήστε παράλληλα και τα θετικά.

H Πρώτη Ελληνική Βεντάλια

Η ιστορία της πρώτης ελληνικής βεντάλιας που αποτελούσε σύμβολο γυναικείας κομψότητας. Μπορεί οι βεντάλιες σήμερα να μη χρησιμοποιούνται με την ίδια συχνότητα, ωστόσο η ιστορία της κρατεί εδώ και πολλά χρόνια με το μικρό πτυχωτό αξεσουάρ να αποτελεί σύμβολο της γυναικείας κομψότητας, αλλά και χρησιμότητας.

Από την αρχαιότητα, οι βεντάλιες είχαν μια διπλή λειτουργία, ένα σύμβολο θέσης και μια χρήσιμη διακόσμηση. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξής τους, οι βεντάλιες φτιάχνονταν από ποικίλα υλικά και εξελίχθηκαν στην πορεία σαν διακοσμητικά έργα τέχνης. Κατασκευάζονταν από πλατιά φύλλα φοίνικα, λωτού και στρουθοκαμήλου και άλλων πτηνών, ενώ αργότερα από χαρτί ή χοντρό ύφασμα.

Οι απλούστερες βεντάλιες ήταν φύλλα ή επίπεδα αντικείμενα, που κυμάτιζαν για να παράγουν δροσιά. Οι Έλληνες, οι Ετρούσκοι, και οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν αυτά τα άκαμπτα ή διπλωμένα φορητά μέσα  για την ψύξη, για την κυκλοφορία αέρα, ως εθιμοτυπική συσκευή, και ως sartorial εξάρτημα σε όλο τον κόσμο από τους αρχαίους χρόνους.

Εικάζεται ότι οι πρώτοι που συνέλαβαν την ιδέα της βεντάλιας σαν μέσον για τη δημιουργία δροσερού αέρα, τις ζεστές και υγρές μέρες του καλοκαιριού, ήταν οι Ινδοί, οι Κινέζοι και οι Αιγύπτιοι. Για την αισθητική της εικόνα χρησιμοποίησαν φτερά παγωνιού, πάπυρο, λεπτά υφάσματα και αρωματικά ξύλα.

Οι πιο πρόωρες γνωστές βεντάλιες καλούνται «βεντάλιες οθόνης» ή «σταθερές βεντάλιες φύλλων». Αυτές χρησιμοποιούνταν με το χέρι για να δροσίσουν το σώμα, για να παραγάγουν ένα αεράκι, και για να διώχνουν τα έντομα. Τέτοιες πρόσφατες βεντάλιες ήταν συνήθως από φύλλα φοινίκων.

Εικάζεται ότι οι πρώτοι που συνέλαβαν την ιδέα της βεντάλιας σαν μέσον για τη δημιουργία δροσερού αέρα, τις ζεστές και υγρές μέρες του καλοκαιριού, ήταν οι Ινδοί, οι Κινέζοι και οι Αιγύπτιοι. Για την αισθητική της εικόνα χρησιμοποίησαν φτερά παγωνιού, πάπυρο, λεπτά υφάσματα και αρωματικά ξύλα.

Στην Ελλάδα εμφανίστηκε περίπου τον 5ο αιώνα π.κ.ε. και δεν ήταν αποδεκτή. Ο Ευριπίδης, μάλιστα, την είχε χαρακτηρίσει ως βαρβαρική συνήθεια. Ωστόσο η βεντάλια έγινε σύμβολο του Έρωτα, του μικρού θεού, γιου της Αφροδίτης. Σιγά σιγά άρχισε να κατασκευάζεται με φροντίδα και επιμέλεια, γιατί άρχισε να είναι ένα αρεστό αξεσουάρ.

Στην Ελλάδα, οι πρώτες βεντάλιες ήταν από τεντωμένο λινό ύφασμα ενώ στη Ρώμη, βρέθηκαν επιχρυσωμένες και χρωματισμένες ξύλινες βεντάλιες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι Ταναγραίες κόρες, ευγενείς κυρίες, πρότυπα ιδανικής ομορφιάς και μόδας της εποχής τους που κρατούν βεντάλιες. Οι κυρίες της Ρώμης σε όλη την αυτοκρατορία χρησιμοποίησαν τις κυκλικές βεντάλιες. Οι κινεζικές πηγές συνδέουν την βεντάλια με τους μυθικούς και ιστορικούς χαρακτήρες.

Οι αρχαίες Αθηναίες κρατούσαν βεντάλιες από φτερά παγωνιού που τα έφερναν έμποροι από την Φοινίκη και τα μακρινά λιμάνια, ενώ οι Ρωμαίες πατρικίες τις είχαν σε μεγάλη εκτίμηση. Οι τεχνίτες, στο μεταξύ, τις δούλευαν τεντώνοντας το δέρμα των ζώων ή πουλιών επάνω στα υπέροχα πλαίσια από σπάνια ξύλα και μέταλλα.

Ωστόσο η παραδοσιακή αρχαιοελληνική βεντάλια ονομαζόταν Ριπίς, επειδή χάριζε ριπές τεχνητού αέρα Η ριπίδα ήταν μονόκομματη (δε δίπλωνε) και είχε χερούλι. Το σχήμα της ήταν στρογγυλό ή έμοιαζε με φύλλο φοίνικα και το χρώμα της λευκό, γαλάζιο, πράσινο ή χρυσό.  Η αρχαιοελληνική βεντάλια ονομαζόταν «ρυπίδιο», το υποκοριστικό της λέξης ριπίς (εν ριπή οφθαλμού), επειδή χάριζε ριπές τεχνητού αέρα, είναι το πιο γνωστό μικρό πτυχωτό αξεσουάρ της γυναικείας κομψότητας, αλλά και χρησιμότητας.

Η πιο απλή και ταυτόχρονα κομψή έκδοση της ριπίδας θεωρείται ότι είναι αυτή που κρατούν στα χέρια τους οι περίφημες Ταναγραίες κόρες, τα θαυμάσια μικρά πήλινα αγάλματα που κατασκευάζονταν το 500-300 π.κ.ε. στην Τανάγρα της Βοιωτίας για να πουληθούν ως γούρια ή αναθήματα. (εικ. 1-2-12-13-14 «Γαλάζια κόρη» με βεντάλια και μαντήλι στα μαλλιά. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι, περ. 330-300 π.κ.ε)

Οι Ταναγραίες κόρες φιλοτεχνήθηκαν σύμφωνα με το πρότυπο της ιδανικής γυναικείας ομορφιάς, κομψότητας και αριστοκρατικότητας της εποχής. Ως εκ τούτου από τα πολύτιμα και καλαίσθητα αξεσουάρ τους δε θα μπορούσε να λείπει η ριπίδα, η οποία ήταν φτιαγμένη από λεπτό φύλλο ξύλου.

Οι Ταναγραίες κόρες παρουσιάζουν ως επί το πλείστον ευγενείς κυρίες, πρότυπα ιδανικής ομορφιάς και μόδας της εποχής τους. Η ενδυμασία είναι πολυτελής και περίτεχνα διπλωμένη, ενώ τονίζουν τις ωραίες γραμμές του σώματος. Η κεφαλή και κόμη έχει όλα τα αριστοκρατικά χαρακτηριστικά, ακόμη και όταν είναι καλυμμένη με μαντήλι. Συνοδεύονται δε και με καλαίσθητα και πολύτιμα αξεσουάρ, όπως σκουλαρίκια, βεντάλιες, καπέλα και άλλα. Σπάνια συναντούμε και θεότητες, όπως την Αφροδίτη.

Είναι άξιο θαυμασμού, πως ένα απλό αγροτικό χωριό σαν την Τανάγρα έκανε τόσο θαυμάσια έργα για την εποχή τους, ενώ η καλή κοινωνία που απεικονίζουν βρισκόταν μάλλον στην Αθήνα και την Αλεξάνδρεια.

Τα εξαιρετικά αυτά αγαλματίδια που τόσοι σημαντικοί Ευρωπαίοι ύμνησαν για την ομορφιά τους, δε βρίσκονται στην Ελλάδα, αλλά «φιλοξενούνται» (ως προιόντα κλοπής βεβαίως βεβαίως) στα μουσεία του Λούβρου, του Βερολίνου, της Αγίας Πετρούπολης, της Αλεξάνδρειας, καθώς και στο Βρετανικό Μουσείο.

Η βεντάλια έχει μακρά και ενδιαφέρουσα ιστορία: Στην αρχή οι Ασσύριοι και οι Αιγύπτιοι χρησιμοποίησαν τους σκλάβους και τους υπαλλήλους για να χειριστούν την βεντάλια. Στις αιγυπτιακές απεικονίσεις, οι βεντάλιες ήταν του άκαμπτου τύπου. Στον τάφο του Tουταγχαμών (14ος αι. π.κ.ε.) βρέθηκαν χρυσές βεντάλιες με μακριές λαβές και φτερά στρουθοκαμήλων. 

Μεταξύ των Αζτεκων οι βεντάλιες χρησιμοποιήθηκαν για να απεικονίσουν τους εμπόρους στις απεικονίσεις των εμπορίων. Η χρήση των διάφορων τύπων φτερών είχε μια θρησκευτική υποδήλωση. Οι άνθρωποι Paracas της Νότιας Αμερικής (σύγχρονο Περού) έχουν αφήσει τα πολυάριθμα παραδείγματα από βεντάλιες φτερών μεταξύ των μουμιών τους.

Στην Ινδία, ο όρος Hindi για μια βεντάλια είναι «pankha» (ένα παράγωγο «ενός φτερού» ή «του φτερού ενός πουλιού»). Εχουν βρεθεί εικόνες που δείχνουν ότι οι Έλληνες, οι Ετρούσκοι, και οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν τις βεντάλιες ως ψύξη και ως εθιμοτυπικές συσκευές.

Στην Κίνα, η διπλωμένη βεντάλια ήταν σ τη μόδα κατά τη διάρκεια της δυναστείας Ming μεταξύ των ετών των 1368 και των 1644, και Hangzhou ήταν κέντρο του διπλώματος της παραγωγής βεντάλιας.

Mai Ogi (ή κινέζικα βεντάλια που χορεύει) έχει δέκα ραβδιά και ένα παχύ χαρτί που τοποθετούσαν όλο το οικογενειακού δέντρο. Οι κινεζικοί ζωγράφοι επεξεργάστηκαν πολλά σχέδια διακοσμήσεων βεντάλιας . Ελεφαντόδοντο, κόκκαλο, μαργαριτάρι, σανταλόξυλο ή το κοχύλι, ήταν χαραγμένα και καλυμμένα με το χαρτί ή το ύφασμα.

Στην Κίνα, οι βεντάλιες οθόνης χρησιμοποιήθηκαν σε όλη την κοινωνία. Οι πιό πρόσφατες γνωστές κινεζικές βεντάλιες είναι ένα ζευγάρι από μπαμπού βεντάλιες από το 2ο π.κ.ε. αιώνα. Ο κινεζικός χαρακτήρας για την βεντάλια  προέρχεται ετυμολογικά από μια εικόνα των φτερών κάτω από μια στέγη και σημαίνει «να ταράξει τον αέρα». Οι βεντάλιες ήταν μέρος της κοινωνικής θέσης για το Κινεζικό λαό. Μια ιδιαίτερη θέση και ένα γένος θα χορηγούσαν έναν συγκεκριμένο τύπο βεντάλιας σε ένα άτομο.

Η διπλωμένη βεντάλια εφευρέθηκε στην Ιαπωνία τον 8ο αιώνα και εμφανίστηκε στην Κίνα τον 9ο αιώνα. Από την Κίνα η μόδα πέρασε στην Ινδία και μετά στην Περσία, όπου τις κατασκεύαζαν από λευκές τρίχες της ουράς των αλόγων και των βοδιών για να διώχνουν τις μύγες.

Το Akomeogi (ή ιαπωνική διπλωμένη βεντάλια Hiôgi) δημιουργήθηκε τον 6ο αιώνα. Αυτές ήταν βεντάλιες που κατείχαν οι αριστοκράτες της περιόδου Heian, όταν ντύνονταν τυπικά. Κατασκευάζονταν με τη σύνδεση των λεπτών λωρίδων του hinoki (ή του ιαπωνικού κυπαρισσιού) μαζί με νήμα. Ο αριθμός λωρίδων του ξύλου διέφερε, σύμφωνα με την τάξη του προσώπου.

Χρησιμοποιούνται σήμερα από τους Shinto, δηλαδή τους ιερείς, κοσμούν το επίσημο κοστούμι του ιαπωνικού δικαστηρίου (χρησιμοποιούνται και από τον αυτοκράτορα και την αυτοκράτειρα κατά τη διάρκεια του γάμου) και είναι λαμπρά χρωματισμένες με τους μακριούς θυσάνους. Η κινέζικη βεντάλια παρουσιάζεται στον 7ο αιώνα και η βεντάλια χειρός ήταν μια σειρά από φτερά που τοποθετούνταν στο τέλος μιας λαβής.

Τα τυπωμένα φύλλα στις βεντάλιες και οι χρωματισμένες βεντάλιες γίνονταν σε ένα είδος χαρτιού. Το χαρτί ήταν αρχικά χέρι – που έγινε και πάνω του επιδείχθηκε το χαρακτηριστικό υδατόσημα.

Το δίπλωμα της βεντάλιας (ιαπωνικό «sensu», κινέζικα: «shān zi») συνεχίζει να είναι σημαντικό ως πολιτιστικό σύμβολο και είναι δημοφιλές αναμνηστικό τουριστικό δώρο στην ανατολική Ασία. 

Στην Ευρώπη, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, η βεντάλια ήταν απούσα. Η πιο πρόσφατη βεντάλια της χριστιανικής Ευρώπης ήταν flabellum (ή εθιμοτυπική βεντάλια), η οποία χρονολογείται στον 6ο αιώνα. Αυτές χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των υπηρεσιών για να οδηγήσουν τα έντομα μακριά από το ψωμί και το κρασί. Η χρήση τους τελείωσε στη δυτική Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, αλλά συνεχίστηκε στις ανατολικές ορθόδοξες και αιθιοπικές εκκλησίες.

Κατά το Μεσαίωνα οι βεντάλιες είχαν σχήμα σημαίας αποτελούμενο από τεμάχιο υφάσματος ή μεμβράνης, ορθογωνίου σχήματος με διάφορες παραστάσεις. Με το πέρασμα των χρόνων η βεντάλια έγινε το αγαπημένο κόσμημα και στολίδι στα χέρια των γυναικών, κι ένας δροσερός σύντροφος. Επίσης η βεντάλια εξέφραζε διάφορα γυναικεία συναισθήματα και επιθυμίες, ανάλογα με τον τρόπο που καθεμιά την κρατούσε.

Στο 16ο αιώνα η διπλωμένη βεντάλια, που εισήχθη από την Κίνα, έγινε δημοφιλής στην Ευρώπη. Αυτές οι βεντάλιες απεικονίζονται ιδιαίτερα στα πορτρέτα των ευγενών γυναικών της εποχής. Η βασίλισσα Elizabeth της Αγγλίας χρησιμοποιούσε και τους δύο τύπους βεντάλιας, εκείνης που ήταν διακοσμημένης με το pom poms, κι εκείνης με την παλαιότερη άκαμπτη βεντάλια, διακοσμημένη συνήθως με φτερά και κοσμήματα. Αυτές οι άκαμπτες βεντάλιες κρέμονταν συχνά από τις φούστες των κυριών. Στη Γαλλία έπειτα από δυο αιώνες η κομψότητα μιας γυναίκας θεωρούνταν πλήρης, όταν εκείνη κρατούσε στο χέρι της μια ανοιχτή βεντάλια.

Στις αρχές του 16ου αιώνα εμφανίστηκαν οι πτυσσόμενες βεντάλιες με απλή διακόσμηση. Στον 17ο αιώνα οι διπλωμένες βεντάλιες κέρδισαν την κυριαρχία στην Ευρώπη. Οι βεντάλιες άρχισαν να επιδεικνύουν τα καλά χρωματισμένα φύλλα, συχνά με ένα θρησκευτικό ή κλασσικό θέμα. Η αντίστροφη πλευρά αυτής της βεντάλιας άρχισε επίσης να επιδεικνύει τα επιμελημένα σχέδια λουλουδιών.

Τα ραβδιά είναι συχνά από ελεφαντόδοντο ή ταρταρούγα, που ενθέτονταν μερικές φορές με τη χρυσή ή ασημένια εργασία πικαρισμάτων. Η διακόσμηση της βεντάλιας εισήχθη στην Γαλλία από την Αικατερίνη των Μεδίκων, η οποία βοήθησε στη διάδοσή της. Στις αρχές του 17ου αιώνα η βεντάλια είχε καθιερωθεί πλέον ως σύμβολο κομψότητας.

Στο 18ο αιώνα, οι βεντάλιες έφθασαν σε έναν υψηλό βαθμό καλλιτεχνίας και κατασκευάζονταν σε όλη την Ευρώπη από ειδικευμένους βιοτέχνες. Οι διπλωμένες βεντάλιες από δαντέλλα, μετάξι, ή περγαμηνή ήταν διακοσμημένες και χρωματισμένες από τους καλλιτέχνες. Θαυμαστές βεντάλιες εισήχθησαν εκείνη την περίοδο από την Κίνα και από τις επιχειρήσεις της ανατολικής Ινδίας.

Τον 18ο αιώνα οι μαρκησίες την χρησιμοποιούσαν με μαγευτική χάρη. Κατασκευασμένες από ξύλο και χρυσό, από λάκα ή ελεφαντοστού, ζωγραφισμένες από μεγάλους καλλιτέχνες, διακοσμημένες με σκηνές από τη μυθολογία ή την ιστορία… και κάποιες από αυτές πάνω τους είχαν γραμμένα ποιήματα και τραγούδια.

Εισαγωγές στην Ευρώπη γίνονταν από την Κίνα και την Ιαπωνία. Οι βεντάλιες αυτές ήταν πανέμορφες, κατασκευασμένες ολόκληρες από ελεφαντοστού με μια διπλή κορδέλα που συγκρατούσε τα πιο λεπτά κομμάτια από μπαμπού, φτερά και άλλα υλικά. Λίγο αργότερα εμφανίστηκαν βεντάλιες με καθρέπτες και έγιναν μόδα σε όλη την Ευρώπη.

Σε διάφορες εποχές διακοσμήθηκαν με τα πορτρέτα του Λουδοδίκου του ΙΔ’, του Δελφίνου και του Μιραμπώ, απεικόνισαν την διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ την εποχή της τρομοκρατίας, πάνω στις λαμπερές επιφάνειες τους, έγραφαν «Κάτω Οι Τύραννοι» και «Ελευθερία ή Θάνατος»! Στην Αγγλία στα τέλη του 18ου αιώνα, η βεντάλια σημείωσε την μεγαλύτερη επιτυχία, αλλά ήταν ήδη γνωστή από την εποχή του Ερρίκου του Η’.

Στην χριστιανική εκκλησία η βεντάλια είχε, κατά τον Άγιο Ιερώνυμο, την αλληγορική σημασία της Αγωγής και της Αγνότητας. Λέγεται ότι, κατά τον 11ο αιώνα, υπήρξε η λειτουργική βεντάλια, που είχε σχήμα στρογγυλό με λατινικές επιγραφές. Η βεντάλια εξάλλου, έγινε μέσον για την έκφραση ηθικών καταστάσεων και μυστικών συνεννοήσεων, έγινες ένας τρόπος κρυφής επικοινωνίας.

Σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιαπωνία, όπου οι γυναίκες δεν είχαν ακόμα καμία ελευθερία, η βεντάλια έπαιξε σημαντικό επικοινωνιακό ρόλο. Ιδίως το Ισπανικό λεξιλόγιο για τις βεντάλιες περιλαμβάνει πάρα πολλές έννοιες, αναλόγως με το πώς θα κρατά ή θα χρησιμοποιεί η γυναίκα την βεντάλια.

Στην Βραζιλία και το Περού, οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν βεντάλιες με επτά φύλλα, που αντιστοιχούσαν στις επτά ημέρες της εβδομάδας και αποτελούσαν την ρύθμιση του ραντεβού τους.

Στο 19ο αιώνα στη δύση, στα δικαστήρια της Αγγλίας, της Ισπανίας και αλλού οι βεντάλιες χρησιμοποιήθηκαν λίγο πολύ σε έναν μυστικό, ο κώδικας των μηνυμάτων. Αυτές οι γλώσσες της βεντάλιας ήταν ένας τρόπος να αντιμετωπιστεί ο περιορισμός της κοινωνικής εθιμοτυπίας.

Στα τέλη του 19ου αιώνα η Βαρώνη ντε Σταφ περιέλαβε το γυναικείο αυτό εξάρτημα στους κανόνες της καλής συμπεριφοράς, όπως για παράδειγμα, η οικοδέσποινα έπρεπε το καλοκαίρι να τοποθετεί όμορφες βεντάλιες πάνω στο τραπέζι για να τις χρησιμοποιούν οι φίλες της. Η πένθιμη βεντάλια έπρεπε να είναι από μαύρο μεταξωτό ύφασμα, χωρίς κανένα σχέδιο.

Στην εποχή μας, έχει  πλέον  μόνον πρακτική αποστολή, να προσφέρει δροσιά στις ζεστές μέρες του καλοκαιριού και μερικές φορές, διακοσμητικό ρόλο.