ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΑΙΣΧΙΝΗΣ - Κατὰ Κτησιφῶντος (145-151)

[145] Δεύτερον δὲ καὶ πολὺ τούτου μεῖζον ἀδίκημα ἠδίκησεν ὅτι τὸ βουλευτήριον τὸ τῆς πόλεως καὶ τὴν δημοκρατίαν ἄρδην ἔλαθεν ὑφελόμενος, καὶ μετήνεγκεν εἰς Θήβας εἰς τὴν Καδμείαν, τὴν κοινωνίαν τῶν πράξεων τοῖς βοιωτάρχαις συνθέμενος· καὶ τηλικαύτην αὐτὸς αὑτῷ δυναστείαν κατεσκεύασεν ὥστ᾽ ἤδη παριὼν ἐπὶ τὸ βῆμα πρεσβεύσειν μὲν ἔφη ὅποι ἂν αὑτῷ δοκῇ,

[146] κἂν μὴ ὑμεῖς ἐκπέμπητε, εἰ δέ τις αὐτῷ τῶν στρατηγῶν ἀντείποι, καταδουλούμενος τοὺς ἄρχοντας καὶ συνεθίζων μηδὲν αὑτῷ ἀντιλέγειν, διαδικασίαν ἔφη γράψειν τῷ βήματι πρὸς τὸ στρατήγιον· πλείω γὰρ ὑμᾶς ἀγαθὰ ὑφ᾽ ἑαυτοῦ ἔφη ἀπὸ τοῦ βήματος πεπονθέναι ἢ ὑπὸ τῶν στρατηγῶν ἐκ τοῦ στρατηγίου. Μισθοφορῶν δ᾽ ἐν τῷ ξενικῷ κεναῖς χώραις, καὶ τὰ στρατιωτικὰ χρήματα κλέπτων, καὶ τοὺς μυρίους ξένους ἐκμισθώσας Ἀμφισσεῦσι, πολλὰ διαμαρτυρομένου καὶ σχετλιάζοντος ἐν ταῖς ἐκκλησίαις ἐμοῦ, προσέμειξε φέρων ἀναρπασθέντων τῶν ξένων τὸν κίνδυνον ἀπαρασκεύῳ τῇ πόλει.

[147] Τί γὰρ ἂν οἴεσθε Φίλιππον ἐν τοῖς τότε καιροῖς εὔξασθαι; οὐ χωρὶς μὲν πρὸς τὴν πολιτικὴν δύναμιν, χωρὶς δ᾽ ἐν Ἀμφίσσῃ πρὸς τοὺς ξένους διαγωνίσασθαι, ἀθύμους δὲ τοὺς Ἕλληνας λαβεῖν τηλικαύτης πληγῆς προγεγενημένης; καὶ τηλικούτων κακῶν αἴτιος γενόμενος Δημοσθένης οὐκ ἀγαπᾷ εἰ μὴ δίκην δέδωκεν, ἀλλ᾽ εἰ μὴ καὶ χρυσῷ στεφάνῳ στεφανωθήσεται, ἀγανακτεῖ· οὐδ᾽ ἱκανόν ἐστιν αὐτῷ ἐναντίον ὑμῶν κηρύττεσθαι, ἀλλ᾽ εἰ μὴ τῶν Ἑλλήνων ἐναντίον ἀναρρηθήσεται, τοῦτ᾽ ἀγανακτεῖ. Οὕτως ὡς ἔοικε πονηρὰ φύσις, μεγάλης ἐξουσίας ἐπιλαβομένη, δημοσίας ἀπεργάζεται συμφοράς.

 [148] Τρίτον δὲ καὶ τῶν προειρημένων μέγιστόν ἐστιν ὃ μέλλω λέγειν. Φιλίππου γὰρ οὐ καταφρονοῦντος τῶν Ἑλλήνων, οὐδ᾽ ἀγνοοῦντος, οὐ γὰρ ἦν ἀσύνετος, ὅτι περὶ τῶν ὑπαρχόντων ἀγαθῶν ἐν ἡμέρας μικρῷ μέρει διαγωνιεῖται, καὶ διὰ ταῦτα βουλομένου ποιήσασθαι εἰρήνην καὶ πρεσβείας ἀποστέλλειν μέλλοντος, καὶ τῶν ἀρχόντων τῶν ἐν Θήβαις φοβουμένων τὸν ἐπιόντα κίνδυνον, εἰκότως· οὐ γὰρ ῥήτωρ ἀστράτευτος καὶ λιπὼν τὴν τάξιν αὐτοὺς ἐνουθέτησεν, ἀλλ᾽ ὁ Φωκικὸς πόλεμος δεκέτης γεγονὼς ἀείμνηστον παιδείαν αὐτοὺς ἐπαίδευσε·

[149] τούτων ἐχόντων οὕτως αἰσθόμενος Δημοσθένης, καὶ τοὺς βοιωτάρχας ὑποπτεύσας μέλλειν εἰρήνην ἰδίᾳ ποιεῖσθαι, χρυσίον ἄνευ αὑτοῦ παρὰ Φιλίππου λαβόντας, ἀβίωτον ἡγησάμενος εἶναι εἴ τινος ἀπολειφθήσεται δωροδοκίας, ἀναπηδήσας ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ, οὐδενὸς ἀνθρώπων λέγοντος οὔθ᾽ ὡς δεῖ ποιεῖσθαι πρὸς Φίλιππον εἰρήνην οὔθ᾽ ὡς οὐ δεῖ, ἀλλ᾽ ὡς ᾤετο κήρυγμά τι τοῦτο τοῖς Βοιωτάρχαις προκηρύττων, ἀναφέρειν αὐτῷ τὰ μέρη τῶν λημμάτων, διώμνυτο τὴν Ἀθηνᾶν,

[150] ἣν ὡς ἔοικε Φειδίας ἐνεργολαβεῖν ἠργάσατο καὶ ἐνεπιορκεῖν Δημοσθένει, ἦ μήν, εἴ τις ἐρεῖ ὡς χρὴ πρὸς Φίλιππον εἰρήνην ποιήσασθαι, ἀπάξειν εἰς τὸ δεσμωτήριον ἐπιλαβόμενος τῶν τριχῶν, ἀπομιμούμενος τὴν Κλεοφῶντος πολιτείαν, ὃς ἐπὶ τοῦ πρὸς Λακεδαιμονίους πολέμου, ὡς λέγεται, τὴν πόλιν ἀπώλεσεν. Ὡς δ᾽ οὐ προσεῖχον αὐτῷ οἱ ἄρχοντες οἱ ἐν ταῖς Θήβαις, ἀλλὰ καὶ τοὺς στρατιώτας τοὺς ὑμετέρους πάλιν ἀνέστρεψαν ἐξεληλυθότας, ἵνα βουλεύσησθε περὶ τῆς εἰρήνης,

[151] ἐνταῦθ᾽ ἤδη παντάπασιν ἔκφρων ἐγένετο, καὶ παρελθὼν ἐπὶ τὸ βῆμα προδότας τῶν Ἑλλήνων τοὺς βοιωτάρχας ἀπεκάλει, καὶ γράψειν ἔφη ψήφισμα ὁ τοῖς πολεμίοις οὐδεπώποτ᾽ ἀντιβλέψας, πέμπειν ὑμᾶς πρέσβεις εἰς Θήβας αἰτήσοντας Θηβαίους δίοδον ἐπὶ Φίλιππον. Ὑπεραισχυνθέντες δὲ οἱ ἐν Θήβαις ἄρχοντες μὴ δόξωσιν ὡς ἀληθῶς εἶναι προδόται τῶν Ἑλλήνων, ἀπὸ μὲν τῆς εἰρήνης ἀπετράποντο, ἐπὶ δὲ τὴν παράταξιν ὥρμησαν.

***
[145] Δεύτερο και πολύ σοβαρότερο σφάλμα που έχει κάνει είναι ότι υφάρπαξε εντελώς, χωρίς να το αντιληφθείτε, την έδρα της Βουλής και τις δημοκρατικές διαδικασίες και τα μετέφερε στη Θήβα, στην Καδμεία, αφού συμφώνησε με τους Βοιωτάρχες για κοινή πολιτική. Έτσι, εξασφάλισε για τον εαυτό του τόσο μεγάλη δύναμη, ώστε ανέβηκε στο βήμα και δήλωσε ότι θα πήγαινε ως αντιπρόσωπος όπου ο ίδιος θα έκρινε, έστω κι αν εσείς δεν τον στέλνατε.

[146] Και κάθε φορά που κάποιος από τους στρατηγούς τού έφερνε αντίρρηση, τρομοκρατώντας τους άρχοντες και καθιερώνοντας την τακτική να μην του φέρουν καμιάν αντίρρηση, έλεγε ότι θα νικούσε δικαστική δίωξη εξ ονόματος των πολιτικών εναντίον των στρατιωτικών. Γιατί ισχυριζόταν ότι περισσότερα καλά σας έχει κάνει ο ίδιος από το βήμα παρά το στρατηγείο. Παίρνοντας μισθό για κενές θέσεις στον μισθοφορικό στρατό, κλέβοντας χρήματα του στρατού και εκμισθώνοντας τους δέκα χιλιάδες μισθοφόρους για τους Αμφισσείς, παρά τις δικές μου διαμαρτυρίες και τα παράπονα στις συνελεύσεις, κατέστησε αναπόφευκτα άμεσο τον κίνδυνο για την πόλη, που, καθώς της στέρησε τους μισθοφόρους, βρέθηκε στρατιωτικά απροετοίμαστη.

[147] Τι πιστεύετε ότι θα ευχόταν εκείνο τον καιρό ο Φίλιππος; Δεν θα ευχόταν να αντιμετωπίσει χωριστά τις δυνάμεις της πόλης και χωριστά τους μισθοφόρους στην Άμφισσα και να βρει τους Έλληνες αποθαρρημένους, εάν είχε προηγηθεί ένα τόσο μεγάλο χτύπημα; Αλλά ο Δημοσθένης, παρόλο που έγινε αίτιος τόσο μεγάλων κακών, δεν είναι ευχαριστημένος που δεν έχει τιμωρηθεί, αλλά αγανακτεί, εάν δεν τιμηθεί και με χρυσό στεφάνι. Ούτε και του είναι αρκετό, αν η ανακήρυξη γίνει ενώπιόν σας, αλλά εκείνο που τον κάνει να αγανακτεί είναι μήπως δεν ανακηρυχθεί μπροστά στους Έλληνες. Όπως φαίνεται, όταν ένας παλιοχαρακτήρας αποκτήσει μεγάλη εξουσία, προκαλεί συμφορές σε όλους τους πολίτες.

[148] Το τρίτο και πιο μεγάλο σφάλμα του Δημοσθένη από όσα έχουν προαναφερθεί είναι αυτό που σκοπεύω να αναφέρω στη συνέχεια. Καθώς ο Φίλιππος δεν περιφρονούσε τους Έλληνες ούτε και αγνοούσε —γιατί δεν ήταν άμυαλος— ότι μέσα σε μικρό διάστημα μιας ημέρας θα διακινδύνευε για τα αγαθά που είχε, γι᾽ αυτό ήθελε να κάνει ειρήνη και ετοιμαζόταν να στείλει πρέσβεις. Οι άρχοντες της Θήβας φοβούνταν τον επερχόμενο κίνδυνο· δικαιολογημένα. Γιατί αυτούς δεν τους συμβούλευε αστράτευτος και λιποτάκτης ρήτορας αλλά ο Φωκικός πόλεμος, που κράτησε δέκα χρόνια και τους έδωσε ένα μάθημα που δεν πρόκειται να το ξεχάσουν.

[149] Ενώ έτσι είχαν τα πράγματα, όταν ο Δημοσθένης αντιλήφθηκε τα πάντα και υποψιάστηκε ότι οι ηγέτες των Θηβαίων σκόπευαν να κάνουν χωριστή ειρήνη και είχαν πάρει χρήματα από τον Φίλιππο εν αγνοία του, θεωρώντας πως του ήταν αδύνατο να ζει, αν έχανε κάποια δωροδοκία, στη διάρκεια της Εκκλησίας του Δήμου, ενώ κανένας δεν έλεγε ούτε πως πρέπει ούτε ότι δεν πρέπει να κάνουμε ειρήνη με τον Φίλιππο, αυτός ανέβηκε στο βήμα. Και τότε, θέλοντας να προειδοποιήσει τους Βοιωτάρχες, όπως πίστευε, να δώσουν και σ᾽ αυτόν το μερίδιο από τα χρήματα, ορκιζόταν στην Αθηνά

[150] —σαν να είχε φτιάξει, όπως φαίνεται, το άγαλμά της ο Φειδίας για να χρηματίζεται και να επιορκεί στο όνομά της ο Δημοσθένης— πως, εάν θα υποστηρίξει κάποιος ότι έπρεπε να κάνουμε ειρήνη με τον Φίλιππο, θα τον άρπαζε από τα μαλλιά και θα τον έσερνε στη φυλακή. Κατά το παράδειγμα του Κλεοφώντα, που στον πόλεμο εναντίον των Λακεδαιμονίων κατέστρεψε, όπως λένε, την πόλη. Καθώς όμως οι ηγέτες της Θήβας όχι μόνο δεν του έδιναν σημασία αλλά και γύρισαν πίσω τους στρατιώτες σας που είχαν βγει προς ενίσχυσή τους, με τη δικαιολογία να σκεφτείτε για την ειρήνη,

[151] τότε πια ο Δημοσθένης έγινε έξω φρενών και, αφού ανέβηκε στο βήμα, αποκαλούσε τους Βοιωτάρχες προδότες των Ελλήνων· και, αυτός που δεν τόλμησε ποτέ να αντικρίσει στο πρόσωπο τους εχθρούς στη μάχη, είπε ότι θα προωθούσε ψήφισμα να στείλετε αντιπροσώπους στη Θήβα, για να ζητήσουν δικαίωμα διόδου του στρατού σας από τη Βοιωτία για την εκστρατεία εναντίον του Φιλίππου. Επειδή οι ηγέτες της Θήβας ένιωσαν μεγάλη ντροπή, μήπως φανούν ότι ήταν πράγματι προδότες των Ελλήνων, εγκατέλειψαν την ιδέα της ειρήνης και ρίχτηκαν στον πόλεμο.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Ἑλληνικά, γιατί μόνον ἐδῶ οἱ ἔννοιες προκύπτουν ὀργανικά ἀπό τη γλώσσα. Μόνο στην Ἑλλάδα δημιουργήθηκε ἡ θεωρητική σκέψη αὐτόνομα, μόνον ἐδῶ ὑπάρχει γηγενής ἐπιστημονική ὁρολογία.

 

 Ὅλες οἱ ἄλλες γλώσσες ἀντλοῦν ἀπό αὐτήν· εἴτε δανείζονται αὐτούσια τους ὅρους εἴτε τους μεταφράζουν και τους διευρύνουν. Αὐτό το κατόρθωμα τῶν Ἕλλήνων συνέβαλλε ὥστε οἱ ἄλλοι λαοί να ἀναπτυχθοῦν στον τομέα τῆς ὁρολογίας περισσότερο ἀπό ὅ, τι ἐπέτρεπε ἡ δική τους γλώσσα…

 

             Δεν μποροῦμε π.χ. να φανταστοῦμε πῶς θα ἦταν δυνατό να δημιουργηθοῦν ἐπιστήμη και φιλοσοφία στην Ἑλλάδα, ἄν δεν ὑπῆρχε στη γλώσσα το ὁριστικό ἄρθρο… Πῶς θά ἦταν δυνατό να ἐξεικευτεῖ το καθολικό, να ἀναπτυχθεῖ μια ἀφηρημένη ἔννοια ἀπό ἕνα ἐπίθετο ἤ ἕνα ρῆμα, ἄν δεν πρόσφερε το ὁριστικό ἄρθρο τη δυνατότητα να σχηματιστοῦν τέτοιες «ἀφαιρέσεις», ὅπως θα τις ὀνομάζαμε σήμερα; Ἡ ὁμηρική γλώσσα εἶναι περισσότερο ἄναπτυγμένη ἀπό τά κλασικά λατινικά ὅσον ἀφορᾶ στη χρήση τοῦ ὁριστικοῦ ἄρθρου. Ὁ Κικέρων καταβάλλει προσπάθεια, για να ἀποδώσει και τις πιο ἁπλές φιλοσοφικές ἔννοιες, γιατί δεν ἔχει στη διάθεσή του το ἄρθρο, και ἔτσι μόνο περιφραστικά μπορεῖ να σχηματίζει ἔννοιες, οἱ ὁποίες στα ἑλληνικά εἶναι σύντομες και φυσικές…

 

            Το ὁριστικό ἄρθρο, πού ἀποτελεῖ μιά ἀφετηρία για τη δημιουργία έπιστημονικῶν ὅρων, ἀναπτύχθηκε στα ἑλληνικά βαθμιαῖα ἀπό τη δεικτική ἀντωνυμία, ἡ ὁποία ἔγινε πρῶτα εἰδικό και ἔπειτα γενικό ἄρθρο…

 

            Και ὁ Ἡσίοδος δεν γνωρίζει ἀκόμη τη χρήση τοῦ ἄρθρου πού συνοδεύει τους ἐπιστημονικούς ὅρους…

 

            Ἡ τραγωδία το χρησιμοποιεῖ ἀπό την ἀρχή, ἰδιαίτερα πρίν ἀπό οὐσιαστικοποιημένα ἐπίθετα πού δηλώνουν κάποια ἀξιολόγηση. Ἀλλά ὁ Αἰσχύλος δεν το χρησιμοποιεῖ ἀκόμη με ἀφηρημένες ἔννοιες…

 

            Την ἐποχή τοῦ Αἰσχύλου ὁ Ἡράκλειτος μιλᾶ για «τή» λειτουργία τῆς σκέψης (ἀπ. 112, 113), για «τό» καθολικό (ἀπ. 2, 14), για «τόν» Λόγο (ἀπ. 50), παρόλο πού χρησιμοποιεῖ τό ἄρθρο σπανιότερα ἀπό ὅ, τι ὁ Πλάτων. Ἡ φιλοσοφική σκέψη του ἐξαρτᾶται ἀπό αὐτή τη χρήση τοῦ ἄρθρου, και ὁ σχηματισμός τοῦ ἄρθρου εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση για τις ἀφαιρέσεις του. Το ἄρθρο ἔχει την ἰδιότητα να οὐσιαστικοποιεῖ ἕνα ἐπίθετο ἤ ἕνα ρῆμα. Αὐτές οἱ «οὐσιαστικοποιήσεις» τῆς ἐπιστημονικῆς και φιλοσοφικῆς γλώσσας προσφέρουν στη σκέψη σταθερά «ἀντικείμενα»…

 

            Ὑπάρχουν προφανῶς τρεῖς διαφορετικοί τύποι οὐσιστικῶν: τά κύρια ὀνόματα, τά συγκεκριμένα και ἀφηρημένα οὐσιαστικά. Το κύριο ὄνομα χαρακτηρίζει κάτι μεμονωμένο· το συγκεκριμένο οὐσιαστικό ὅμως περικλείει την ἀρχή ἑνός συστήματος, ἀποτελεῖ την κυτταρική μορφή ἐπιστημονικῆς ἀναγωγῆς και ταξινόμησης…

 

            Ὄνομα και συγκεκριμένο οὐσιαστικό εἶναι μᾶλλον δύο παράλληλες μορφές τῆς γλώσσας πού χαρακτηρίζουν τά υλικά ἀντικείμενα τοῦ κόσμου, ὁ ὁποῖος περιβάλλει τον ἄνθρωπο. Ὡστόσο τά οὐσιαστικά δεν περιορίζονται μόνο στό ρόλο αὐτόν. Ἀφαιρέσεις ὅπως «ἡ σκέψη», «το καθολικό» οὔτε ὀνόματα εἶναι, γιατί δεν δηλώνουν κάτι τό ἀτομικό και προσωπικό, οὔτε περιλαμβάνουν, ὅπως τά συγκεκριμένε οὐσιαστικά, ἕνα πλῆθος ἀντικείμενα· γι’ αὐτόν τον λόγο ἄλλωστε και δεν μποροῦν να σχηματίσουν πληθυντικό ἀριθμό…Το ἀφηρημένο οὐσιαστικό ὅμως, δημιουργεῖται για πρώτη φορά στην ἐξελιγμένη σκέψη…Πολλές λέξεις, πού ἀργότερα θεωροῦνται ἀφηρημένα οὐσιαστικά, ἦταν ἀρχικά (μυθικά) ὀνόματα…

 

            Μια δεύτερη προδρομική μορφή ἀφηρημένης σκέψης εἶναι ἡ ἀναφορά στα ὄργανα τοῦ σώματος, κάθεφορά πού πρέπει να δηλωθεῖ ἡ λειτουργία τους…

 

            Αὐτές οἱ δύο προδρομικές μορφές τῶν ἀφηρημένων οὐσιαστικῶν, το μυθικό ὄνομα και το συγκεκριμένο οὐσιαστικό, πού χρησιμοποιεῖται μεταφορικά, ἀφοροῦν σε κάτι ἄυλο – ζωντανό, ἔμψυχο, πνευματικό, δυναμικό κ.τ.λ. – το ὁποῖο δεν μπορεῖ να το ἐκφράσει το κύριο ὄνομα ἤ το συγκεκριμένο οὐσιαστικό. Τόσο ἡ μεταφορά ὅσο και ἡ προσωποποίηση συλλαμβάνουν το ἄυλο στοιχεῖο ἀνθρωπομορφικά ἤ φυσιογνωμικά, δηλαδή ὡς ἀποτέλεσμα ἤ ἔκφραση ἑνός ὑλικοῦ ὄντος. Ἡ ὕπαρξη ὅμως ἐπιστήμης εἶναι δυνατή μόνο ὅταν ὑλικό και ἄυλο διαχωρίζονται ἀπόλυτα, ὅταν γίνεται διάκριση ἀνάμεσα σε κινοῦν και κινούμενο, ἀνάμεσα σε ὕλη και δύναμη, ἀνάμεσα σε αντικείμενο και ἰδιότητα. Αὐτές οἱ διακρίσεις δημιουργοῦνται για πρώτη φορά, ὅταν μπορεῖ να περιγράψει κάποιος το ἄυλο με ἀξιόπιστο και ἀπαρεξήγητο τρόπο. Ἡ κατάλληλη γλωσσική μορφή στήν περίπτωση αὐτή εἶναι ἡ οὐσιαστικοποίηση τῶν ρημάτων και τῶν ἐπιθέτων. Οἱ ἀφαιρέσεις τοῦ Ἡράκλειτου ἀποτελοῦν ἑπομένως ἀπαραίτητη προϋπόθεση για την ἀνάπτυξη τῆς φυσικῆς ἐπιστήμης, ἔστω κι ἄν ὁ ἴδιος δεν ἐνδιαφέρεται γι αὐτήν. ἀλλά θέλει να συλλάβει το νόημα τῆς ζωῆς στο σύνολό της, δηλαδή τόσο την ὑλική ὅσο και την ἄυλη πλευρά της.

 

            Ἡ λειτουργία τοῦ ὁριστικοῦ ἄρθρου στις οὐσιαστικοποιήσεις εἶναι τριπλή: (α) ὁρίζει το μη συγκεκριμένο· (β) το καθιστᾶ καθολικό, και (γ) ἐπαναπροσδιορίζει και ἐξειδικεύει το καθολικό, ὥστε να μποροῦμε να ἐκφέρουμε κρίσεις σχετικά με αὐτό…

 

            Ἡ ἀνάγκη σχηματισμοῦ τοῦ ἄρθρου προκύπτει ὅταν σ’ ἕνα συγκεκριμένο οὐσιαστικό ἡ γενική σημασία του ὑπερισχύει σε τέτοιο βαθμό, ὥστε για να δηλωθεῖ το μεμονωμένο, το συγκεκριμένο ἀντικείμενο, ἀπαιτεῖται ἡ προσθήκη ἑνός προσδιορισμοῦ πού ἐξατομικεύει…

 

            Ἑπομένως ἡ ἔννοια παρουσιάζει τά χαρακτηριστικά πού ἀνήκουν στους τρεῖς τύπους τοῦ οὐσιαστικοῦ: το ὄνομα, το συγκεκριμένο και το ἀφηρημένο οὐσιαστικό. Ἡ λογική σκέψη εἶναι προϊόν διασταύρωσης και τῶν τριῶν τύπων, γι’ αὐτό και εἶναι δύσκολο να συλλάβουμε την ἰδιότυπη φύση της.

            Τά ἀφηρημένα οὐσιαστικά πού δημιουργήθηκαν ἀπό οὐσιαστικοποίηση ἐπιθέτων και ρημάτων ἐκφράζουν αὐτόν τόν μετασχηματισμό μιᾶς κρίσης σε ἀντικείμενο μιᾶς κρίσης με την ἴδια σαφήνεια ὅπως και τά γνήσια οὐσιαστικά…

 

            Πραγματικά, τά ὅρια ἀνάμεσα στο οὐσιαστικό και το ἐπίθετο εῖναι ρευστα. 

      

            Ἡ ἀφετηρία οὐσιαστικοποίησης τοῦ ρήματος βρίσκεται στους λεγόμενους ὀνοματικούς τύπους τοῦ ρήματος, το ἀπαρέμφατο και τη μετοχή, πού ἀποτελοῦν συγχρόνως και τις μοναδικές δυνατότητες οὐσιαστικοποίησης τοῦ ρήματος…Το πρῶτο βῆμα στο σχηματισμό μιᾶς ἀφηρημένης ἔννοιας εἶναι ἡ χρήση τοῦ ἀπαρεμφάτου στη θέση κατηγορουμένου, γιά να δηλωθεῖ το «καθολικό». Το ἑπόμενο βῆμα εἶναι ἡ προσθήκη τοῦ ὁριστικοῦ ἄρθρου στο ἀπαρέμφατο, το ὁποῖο με τη σειρά του μετασχηματίζεται σε ἄντικείμενο μιᾶς κρίσης πού ἔχει ὡς κατηγορούμενο μιά ἀκόμη πιο γενική ἔννοια…

 

            Ἡ ἐνεργητική μετοχή ἀποτελεῖ ἕνα περιεκτικό τύπο πού χαρακτηρίζει ἕνα ὄργανο και τη λειτουργία του…Η παθητική μετοχή ἐκφράζει το ἀποτέλεσμα μιᾶς δράσης καί εἶναι ἰδιαίτερα σημαντική για το σχηματισμό ἀφηρημένων οὐσιαστικῶν, ἰδίως στήν περιοχή τῆς νόησης, ὅπου το ἀποτέλεσμά της, δηλαδή ἡ συγκεκριμένη σκέψη, δεν ὑπάρχει χωριστά ἀπό τη δράση, ἑπομένως ἔξω ἀπό τη νοητική διαδικασία…

 

            Τά οὐσιαστικά πού παράγονται ἀπό ρήματα μποροῦν να δηλώνουν συγχρόνως το ὄργανο, τη λειτουργία του και το ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς λειτουργίας…

 

            Ἡ πολυσήμαντη ζωτικότητα τοῦ ρήματος ἐγκαταλείπεται για χάρη τῆς ἐννοιολογικῆς σαφήνειας, και ἔτσι ὁλοκληρώνεται μι α ἐξέλιξη πού ἄρχισε ἤδη στην πρωτόγονη γλώσσα. Σε μια μακρόχρονη και σύνθετη ἐξελικτική πορεία διασταυρώνονται μεταξύ τους ὀνοματικοί και ρηματικοί γλωσσικοί τύποι, καθώς ἐπίσης και οἱ τρεῖς βασικές μορφές τοῦ οὐσιαστικοῦ - το ὄνομα, το συγκεριμένο και το ἀφηρημένο ουσιαστικό. Χάρη σ’ αὐτές τις διασταυρώσεις δημιουργεῖται το λογικό στοιχεῖο, ἡ ἔννοια…

 

            Ἡ ἴδια τέλος δασταύρωση παρατηρεῖται και στην ἀφηρημένη σύλληψη τοῦ πνεύματος, την ὁποία προετοίμασαν οἱ λυρικοί ποιητές και ὁλοκλήρωσε ὁ Ἡράκλειτος….

 

            Ἡ λογική ἐπίσης δεν εἰσέρχεται στη γλώσσα ὡς ξένο στοιχεῖο· ἡ ἀρχική της θέση εἶναι στην ἴδια τη γλώσσα. Ὡστόσο ἡ γλώσσα ἀνέπτυξε βαθμιαῖα ὅλα ἐκεῖνα τά μέσα με τά ὁποῖα ἐκφράζει τη λογική σκέψη…

 

Ἀπό τη στιγμή ὅμως πού καβάλλεται ἡ προσπάθεια να γίνει κατανοητό το αὐτονόητο, το πνεῦμα ἀποκτᾶ την ἀκπληκτική ἱκανότητα να ἀνακαλύπτει τον ἑαυτό του. Ἡ ἀνακάλυψη τοῦ πνεύματος δεν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ ἀνακάλυψη τοῦ πνεύματος ἀπό τον ἴδιο τον ἑαυτό του…

 

            Το γεγονός αὐτό κάνει δυνατή την παρμενίδεια ταύτιση ἀνάμεσα σ’ αὐτό πού ὑπάρχει και στη σκέψη…

 

            Οἱ Ἕλληνες δεν προχώρησαν πέρα ἀπό τη μέτρηση ἀποστάσεων, βαρῶν και τοῦ χρόνου, Σε ἕνα μόνο σημεῖο προσπάθησαν να προχωρήσουν βαθύτερα. Οἱ Πυθαγόρειοι ἐξίσωσαν το ὕψος τῶν ἤχων με το μῆκος τῶν χορδῶν…

 

            Ἦταν εὔκολο για τους Ἕλληνες να συλλάβουν τις ἰδιότητες ὡς μορφές στο χῶρο, γιατί πίστευαν ὅτι οἱ μορφές αὐτές ἀναπαριστοῦν τήν ἀντικειμενική πραγματικότητα. Βασικά, ἐδῶ συναντοῦμε την ἀρχή τῆς σύγχρονης ἐπιστήμης, ἡ ὁποία ἀνάγει τά δεδομένα τῶν αἰσθήσεων σε μορφές μαθηματικά κατανοητές, ἐνῶ ἡ μη ἐπιστημονική μεταφυσική τοῦ Ἡράκλειτου π.χ. προσπαθεῖ να κατανοήσει τις ἀντιθέσεις πού προστατεύουν οἱ αἰσθήσεις ὡς ἀναπόσπαστο τμῆμα τῆς πραγματικότητας…

 

            Ὁ Πλάτων ἐνδιαφέρεται κυρίως για τη «δράση», ἐνῶ ὁ Ἡράκλειτος για την ψυχή, ἡ ὁποία στην πραγματικότητα οὔτε δρᾶ οὔτε κνεῖται, ἀλλά «ζεῖ» και «μεταβάλλεται» χάρη στις ἀντιθέσεις. Ὁ Δημόκριτος, ἀντίθετα, τονίζει με ἔμφαση την κίνηση ὄχι μόνο στον τομέα τῆς ψυχολογίας, ἀλλά και στην παρατήρηση τῆς φύσης, γιατί ἡ ἐπιστημονική σκέψη θεωρεῖ κίνηση ὅ, τι συλλαμβάνεται και ἐκφράζεται με ρῆμα…

 

            Ὁ Ἀριστοτέλης διαχωρίζει για πρώτη φορά με σαφήνεια το πνευματικό ἀπό το σωματικό στοιχεῖο θεωρώντας το πρῶτο αἰτία και το δεύτερο ἀποδέκτη τῆς κίνησης…

 

            Ἡ γλώσσα συλλαμβάνει τις δραστηριότητες ἀνάλογα με τις ἐντυπώσεις πού προκαλοῦν στις αἰσθήσεις. Ἡ ἑλληνική γλώσσαα ἀντιλαμβάνεται μια πράξη εἴτε ὡς κατάσταση – πού ἐκφράζεται με το ἐστωτικό θέμα – εἴτε ὡς συμβάν - ὁπότε χρησιμοποιεῖται ὁ ἀόριστος – εἴτε ὡς ἀποτέλεσμα - ὁπότε χρησιμοποιεῖται ὁ παρακείμενος…

 

            Οἱ Ἕλληνες δεν ἀναγνώρισαν την ἀποσία τῆς λογικῆς στην κίνηση. Μόνο ὁ Ζήνων πλησίασε, ἀλλά ἡ ἀπουσία τῆς λογικῆς τον ὁδήγησε στο συμπέρασμα ὅτι δεν μπορεῖ να ὑπάρχει κίνηση. Οἱ Ἕλληνες δεν γνωρίζουν την πραγματική ἔννοια τῆς κίνησης. Δε εἶναι ἑπομένως περίεργο το γεγονός ὅτι δεν διατύπωσαν κανόνες για την κίνηση, ἐκτός ἴσως ἀπό τη διαπίστωση τῶν ἁπλῶν περιόδων.

 

            Ἀπό τους τομεῖς τῆς σύγχρονης φυσικῆς μόνο ἡ μηχανική και ἡ ὀπτική ἀπέκτησαν ἐπιστημονική σημασία στη Ἑλλάδα. Ἴσως θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και την ἀκουστική πού καλλιέργησαν οἱ Πυθαγόρειοι. Αὐτές οἱ περιοχές ἔρευνας ἀσχολοῦνται με τις σταθερές, τις στατικές θέσεις…

 

Ἡ γλώσσα εἶναι ἡ ἔκφραση τῆς δομῆς τοῦ ἀνθρωπίνου πνεύματος πού ἐξελίσσεται παράλληλα με τη ἐξέλιξη τοῦ λόγου και κορυφώνεται στη φιλοσοφία…

Όταν είσαι ήρεμος τίποτα δε σε αγγίζει

Τις θυμάσαι εκείνες τις μέρες. Τις δύσκολες, τις στενάχωρες, που σου έφερναν τεράστια εσωτερική αναστάτωση. Τις θυμάσαι έντονα. Ακόμη και τώρα, όταν το μυαλό σου τις ανακαλεί, σου φέρνουν ταχυκαρδίες, σφίξιμο και μια γεύση πίκρας.

Όλοι λίγο-πολύ έχουμε περάσει ή περνάμε δύσκολα. Σημασία όμως δεν έχει τι περνάμε, αλλά πώς το διαχειριζόμαστε. Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε την κακοκεφιά και τη σύγχυση σε κάτι όμορφο. Και τι πιο όμορφο απ’ το να κάνεις δώρο στον εαυτό σου την ηρεμία σου; Μεγάλη υπόθεση να είσαι ήρεμος. Τίποτα δεν μπορεί να σ’ αγγίξει και τίποτα δεν μπορεί να σε αναστατώσει. Είσαι σε μια κατάσταση πλήρους ζεν. Το μυαλό σου επικεντρώνεται μόνο στα όμορφα, αφήνοντας στην άκρη ό,τι μπορεί να του προκαλέσει σύγχυση και δυσάρεστες σκέψεις. Σαν μια διαδικασία άμυνας απέναντί τους.

Σίγουρα δεν είναι εύκολο να γίνει, αλλά όταν συμβεί θα είσαι άλλος άνθρωπος. Γιατί να μην προσπαθήσεις; Γιατί να αφήσεις να σε επηρεάζουν όλα αυτά; Άγχος, πίεση κι υποχρεώσεις είναι σε ημερήσια διάταξη. Ποιος είναι άλλωστε ο καθένας, που έχει έτσι αυθαίρετα το δικαίωμα, να σε ταράζει; Υπάρχουν πολλοί, που το κάνουν στην καθημερινότητά σου. Απ’ το αφεντικό που ξύπνησε μες τα νεύρα και ξεσπάει πάνω σου, το φίλο που σε κατακρίνει για τις επιλογές σου, το άτομο που είσαι ερωτευμένος και σε αγνοεί ή ακόμη κι απ’ τους ίδιους σου τους γονείς.

Γκρίνιες, μουρμούρες, αναρίθμητα κατηγορώ που σου προσφέρουν απλόχερα κι εσύ απλώς σφίγγεις τις γροθιές σου, για να μην εκτοξευτούν στα μούτρα κανενός. Λάθος τακτική. Αδιαφόρησε. Εσύ είσαι εκείνος, που είσαι υπεύθυνος για τη ζωή σου. Κανένας άλλος. Κι όσο πιο σύντομα το ενστερνιστείς, τόσο πιο ήρεμα θα αισθανθείς. Σκληρή τακτική. Θέλει δουλειά. Αλλά τίποτα δεν έρχεται εύκολα, πόσο μάλλον η ηρεμία. Η αδιαφορία σε κάνει να έχεις τόσο γαλήνη στην ψυχή, που αυτό μετά σε βοηθά να έχεις σ’ όλα μια πιο ψύχραιμη αντιμετώπιση. Άλλωστε το αξίζεις. Είσαι σε κανένα πρόγραμμα τιμωρίας και πρέπει να αυτομαστιγώνεσαι συνεχώς κι αδιαλείπτως; Έτσι καταντάει μαζοχισμός. Όλοι αξίζουν μια ήρεμη ζωή, μακριά από συνεχείς διαλόγους στο μυαλό και δεύτερες φωνές, να σε κατακρίνουν. Βούλωσέ τους το στόμα. Κι ακόμη όταν πάνε να ξαναπούν κάτι, κλείσε τα αυτιά σου. Γύρνα το κεφάλι σου αλλού κι ασχολήσου με κάτι όμορφο. Διότι τα όμορφα κι ήρεμα πράγματα μας κάνουν όμορφους κι ήρεμους τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά. Μας κάνουν να αναλωνόμαστε στα ουσιαστικά και μόνο. Δεν ασχολούμαστε με μικρότητες. Επικεντρωνόμαστε έτσι μόνο στα καλά στοιχεία των άλλων, στην ποιότητα της σχέσης μας μαζί τους και δεν εστιάζουμε στα αρνητικά τους. Βλέπουμε έτσι τη ζωή αισιόδοξα κι αντιμετωπίζουμε τα πάντα με χαμόγελο.

Κι όταν κάποιος χαμογελά λάμπει και κάνει και τους άλλους να χαμογελούν. Είναι μεταδοτικό. Να είστε ήρεμοι λοιπόν. Να φροντίζετε τον εαυτό σας σαν το πολυτιμότερο δώρο. Να του λέτε λόγια γλυκά, να τον παινεύετε και σε καμία περίπτωση να μην τον τιμωρείτε. Μπορεί η ζωή να είναι ομαδικό άθλημα, αλλά στο τέλος μόνος σου είσαι πάντα παρέα με τον εαυτό σου. Τι λέτε, δεν του αξίζει να είναι τουλάχιστον ήρεμος κι ευτυχισμένος;

Αυτοσαρκάζομαι, θα πει με ξέρω, με σέβομαι και με αγαπώ

Πόσο ανάγκη έχουμε όλοι μας από το καλό χιούμορ, το γέλιο και την καλή διάθεση.

Όλοι μας θέλουμε στις παρέες μας ανθρώπους να μας φτιάχνουν το κέφι, ανθρώπους με χιούμορ που γελούν ακόμα και με τον εαυτό τους!

Είναι αυτοί που δε διστάζουν να δείξουν ένα κομμάτι τους όχι και τόσο όμορφο κι όμως αυτό ακριβώς να τους κάνει στα μάτια μας ακόμα ομορφότερους.

Δεν ντρέπονται να βγάλουν προς τα έξω μια άσχημη πλευρά τους χωρίς να προκαλούν τη λύπηση. Τους θαυμάζεις αυτούς τους ανθρώπους και δεν τους βαριέσαι ποτέ. Γελάς με την καρδιά σου χωρίς να τους στεναχωρείς γι’ αυτό. Τους αγαπάς περισσότερο και απορείς για την άνεσή τους. Όσοι αυτοσαρκάζονται μεταξύ σοβαρού και αστείο σου ανοίγονται περισσότερο, δε φοβούνται να “τσαλακωθούν” και έτσι δείχνουν πόσο ευφυείς και ιδιαίτεροι είναι.

Γι’ αυτό ας αυτοσαρκαστούμε! Θα μας κάνει καλό! Θα μου πεις ότι το χιούμορ είναι έμφυτο αλλά μια προσπάθεια θα μας πείσει. Και αυτό γιατί ” γελώντας με τα χάλια μας” θα αισθανθούμε καλύτερα και θα τα αντιμετωπίσουμε και καλύτερα! Το κέφι μας και τη διάθεσή μας πρώτοι εμείς θα τη φτιάξουμε. Θα γίνουμε η καλύτερη παρέα για τον εαυτό μας και οι άλλοι δε θα μας βαρεθούν ποτέ.

Βέβαια ” παίζοντας” με τα ελαττώματά μας δε σημαίνει ότι υποβιβάζουμε τον εαυτό μας. Σημαίνει ότι τον γνωρίζουμε περισσότερο και του κάνουμε κριτική πριν το κάνουν οι άλλοι και μας πονέσουν.

Ο αυτοσαρκασμός λοιπόν είναι τρόπος ζωής και σκέψης. Δοκίμασέ το! Δύσκολο μεν δείγμα ευφυΐας δε!

Ζωή έξω από το παρόν δεν υπάρχει

Όλοι είμαστε αφυπνισμένα όντα. Η διαφορά μας είναι ότι εμείς είμαστε εντελώς απορροφημένοι από τον κόσμο του νου και γι’ αυτό έχουμε αποσυνδεθεί από την αλήθεια, η οποία είναι πάντα παρούσα μέσα μας.

Ολόκληρη η ανθρωπότητα είναι απορροφημένη μέσα στον κόσμο του νου. Οι άνθρωποι σκέφτονται συνέχεια. Ο μεγαλύτερος εθισμός μας είναι οι σκέψεις. Για κάποιον λόγο, δεν μπορούμε να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε. Ακόμα και όταν κάνουμε διαλογισμό για τριάντα χρόνια, οι σκέψεις δεν σταματούν να έρχονται. Και έρχονται απρόσκλητες, χωρίς λόγο. Αυτός ο μηχανισμός μάς κρατάει φυλακισμένους στον κόσμο του νου.

Ο κόσμος του νου είναι το παρελθόν έτσι όπως το θυμόμαστε (όχι έτσι όπως εξελίχθηκε πραγματικά) και το μέλλον έτσι όπως το φανταζόμαστε (όχι έτσι όπως θα εξελιχθεί πραγματικά). Αυτή είναι η κατάσταση που βιώνει η ανθρωπότητα: ένας κόσμος πλάνης και διαχωρισμού, ενώ μέσα μας υπάρχει πάντα η επιθυμία για απελευθέρωση, αφύπνιση και ένωση με το όλο. Αυτή η επιθυμία έρχεται από την ψυχή και υπάρχει βαθιά μέσα μας, αλλά εμείς είμαστε φυλακισμένοι στον κόσμο του νου.

Η αληθινή μας φύση είναι η καθαρή συνειδητότητα, χωρίς μορφή και χωρίς περιεχόμενο. Δεν μπορούμε καν να το συλλάβουμε αυτό με τις σκέψεις. Το μεγάλο θαύμα είναι ότι εμείς, ως καθαρή συνειδητότητα, με κάποιο τρόπο πήραμε τη μορφή του σώματος που έχουμε τώρα. Αν μπορούσαμε να είμαστε παρόντες με τις εμπειρίες του σώματός μας και τις αισθήσεις του (την όραση, την ακοή, την όσφρηση, τη γεύση και την αφή) θα βιώναμε τον επίγειο παράδεισο. Αυτή είναι η αφυπνισμένη κατάσταση: να γνωρίζεις πού είσαι και ποιος είσαι.

Τι μας συνέβη όμως; Από την αρχή κιόλας της εμφάνισης του ανθρώπου, αρχίσαμε να απορροφιόμαστε σιγά σιγά όλο και περισσότερο από τον νου, αποσυνδεθήκαμε από την αλήθεια που είναι πάντα παρούσα μέσα μας και ζούμε πλέον σε ένα πολύ περιορισμένο πεδίο της συνειδητότητας.

Η αφύπνιση λοιπόν είναι το να βγούμε από αυτό το περιορισμένο πεδίο της συνειδητότητας. Να βγούμε από το παρελθόν και το μέλλον, την πλάνη και το διαχωρισμό, την “ιστορία μας”, και να έρθουμε στην αλήθεια της ζωής όπως υπάρχει στο παρόν. Η ουσία είναι ότι δεν υπάρχει ζωή έξω από το παρόν. Δεν γίνεται να ζεις έξω από το παρόν. Μόνο στο παρόν μπορείς να αναπνέεις ή να τρως. Είναι αδύνατο να ζεις έξω από το παρόν. Κι όμως αυτό κάνουμε όλοι μας. Χανόμαστε μέσα στις σκέψεις για το παρελθόν και το μέλλον, την “ιστορία μας”, και νομίζουμε ότι η αλήθεια για τη ζωή είναι αυτό που λένε οι σκέψεις.

Υπερμεγέθεις Μαύρες Τρύπες: Υπερηχητικά ρεύματα αερίου οδηγούν στη δημιουργία τους, σύμφωνα με νέα μελέτη

Διεθνής ομάδα ερευνητών έχει χρησιμοποιήσει με επιτυχία προσομοίωση υπερ-υπολογιστή για να αναδημιουργήσουν το σχηματισμό μας μαύρης τρύπας τεράστιας μάζας από υπερηχητικά ρεύματα αερίου που απέμεινε από τη Μεγάλη Έκρηξη. Η μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, δείχνει ότι αυτή η μαύρη τρύπα θα μπορούσε να είναι η πηγή της γέννησης και ανάπτυξης των μεγαλύτερων και παλαιότερων υπερ-μαζικών μελανών οπών που καταγράφηκαν στο σύμπαν μας.

«Είναι μια σημαντική πρόοδος. Η προέλευση των τεράστιων μελανών οπών είναι ένα μακροχρόνιο μυστήριο και τώρα έχουμε μια λύση για αυτό», δηλώνει ο Naoki Yoshida, συγγραφέας και Κύριος Ερευνητής του Ινστιτούτου Kavli για τη Φυσική και τα Μαθηματικά του Σύμπαντος (Kavli IPMU). Οι πρόσφατες ανακαλύψεις αυτών των τεράστιας μάζας μελανών οπών, τις τοποθετούν 13 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας, στοιχείο που ανταποκρίνεται στην περίοδο που το σύμπαν είχε μόνο το 5% της σημερινής του ηλικίας. Αυτές οι ανακαλύψεις θέτουν μια σειρά από προκλήσεις για τη θεωρία της διαμόρφωσης και εξέλιξης της μαύρης τρύπας, αφού οι φυσικοί μηχανισμοί που σχηματίζουν μαύρες τρύπες και οδηγούν την ανάπτυξή τους δεν έχουν κατανοηθεί ικανοποιητικά.

Θεωρητικές μελέτες έχουν προτείνει ότι αυτές οι μαύρες τρύπες διαμορφώθηκαν από απομεινάρια των άστρων πρώτης γενιάς, ή από μια άμεση βαρυτική κατάρρευση ενός αρχέγονου μεγάλης μάζας νέφους αερίου. Ωστόσο, οι θεωρίες αυτές είτε παρουσιάζουν δυσκολίες στη διαμόρφωση υπερ-μαζικών μελανών οπών αρκετά γρήγορα, ή απαιτούν πολύ ειδικές συνθήκες.

Προβλεπόμενες κατανομές πυκνότητας σκοτεινής ύλης (υπόβαθρο και πρώτη επάνω εικόνα) και αερίου (κάτω τρεις εικόνες), των συστατικών όταν διαμορφώνεται ένα υπερ-μαζικό άστρο.

 

Ο Yoshida και ο συνάδελφός του Shingo Hirano, αυτή τη περίοδο στο Πανεπιστήμιο του Texas στο Austin, προσδιόρισαν μια πολλά υποσχόμενη φυσική διεργασία μέσω της οποίας θα μπορούσε να διαμορφωθεί αρκετά γρήγορα μια μαύρη τρύπα μεγάλης μάζας. Το κλειδί ήταν η ενσωμάτωση του φαινομένου των υπερηχητικών κινήσεων του αερίου με αναφορά στη σκοτεινή ύλη. Οι προσομοιώσεις της ομάδας σε υπερ-υπολογιστή έδειξαν ότι, όταν το σύμπαν ήταν ηλικίας 100 εκατομμυρίων ετών, είχε διαμορφωθεί μια μεγάλης μάζας συσσώρευση σκοτεινής ύλης. Τα υπερηχητικά ρεύματα αερίου που δημιουργήθηκαν από τη Μεγάλη Έκρηξη συνελήφθησαν από τη σκοτεινή ύλη για να διαμορφώσουν ένα πυκνό και στροβιλιζόμενο αέριο νέφος. Μέσα σε αυτό άρχισε να διαμορφώνεται ένα πρωτοάστρο και επειδή το αέριο που το περιέβαλε παρείχε περισσότερο από αρκετό υλικό για την τροφοδοσία του, το άστρο μπόρεσε να αναπτυχθεί και να γίνει εξαιρετικά μεγάλο σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα χωρίς να απελευθερώσει πολλή ακτινοβολία.

«Μόλις έφθασε σε μάζα 34000 φορές τη μάζα του Ήλιου μας, το άστρο κατέρρευσε από την ίδια του τη βαρύτητα, αφήνοντας μια τεράστιας μάζας μαύρη τρύπα. Αυτές οι τεράστιας μάζας μαύρες τρύπες που γεννήθηκαν στο πρώιμο σύμπαν συνέχισαν να αναπτύσσονται και να συγχωνεύονται για να γίνουν μια υπερ-μαζική μαύρη τρύπα», αναφέρει ο Yoshida. Για να συμπληρώσει ο Hirano: «Το μέγεθος της πυκνότητας των υπερ-μαζικών μελανών οπών προκύπτει να είναι κατά προσέγγιση ένα ανά όγκο κύβου πλευράς τριών δισεκατομμυρίων ετών φωτός – αξιοσημείωτα κοντά στο παρατηρούμενο μέγεθος της πυκνότητας των υπερ-μαζικών μελανών οπών».

Το εύρημα από αυτή τη μελέτη θα είναι σημαντικό για τη μελλοντική έρευνα στην περιοχή της ανάπτυξης των μελανών οπών. Ειδικά με τον αυξανόμενο αριθμό παρατηρήσεων μελανών οπών στο μακρινό σύμπαν που αναμένεται, όταν εκτοξευθεί την ερχόμενη χρονιά το Διαστημικό Τηλεσκόπιο της NASA, James Webb.

H Λαβωμένη ψυχή της Δημοκρατίας

Ποτέ άλλοτε ένα πολίτευμα δεν πολεμήθηκε, δεν αγαπήθηκε, δεν νοθεύτηκε, δεν δυσαρέστησε και δεν κατακρεουργήθηκε σε τέτοιο μεγάλο βαθμό, με τόση «αξιοθαύμαστη» ένταση και με τέτοια διαρκή και αδιάκοπη συχνότητα όσο η Δημοκρατία. Πριν από μερικούς αιώνες γεννήθηκε και αναβλήθηκε με ζοφερή και ρηξικέλευθη διάθεση μία σπουδαία αξία από τον βράχο της Ακρόπολης, η οποία έμελε να ανοίξει τα φτερά της και να θέσει πλώρη για να μεταλαμπαδεύσει αυτό το πολίτευμα στα κράτη του Δυτικού κόσμου. Σε πολλούς το πρωτόγνωρο αυτό για τα δεδομένα της εποχής πολίτευμα φάνηκε ως ασυγκρίτως γοητευτικό καθώς θα αποτελούσε την απαρχή για έναν κόσμο που θα «κουβαλούσε» σπουδαίες αλλαγές στην ανθρωπότητα, καθώς και ότι μόνο τούτη η αξία, διότι περί αξίας και ιδανικού πρόκειται, θα μπορούσε να διαξιφιστεί με τον σκοταδισμό και την ματαιότητα του αναχρονισμού.

 

Κι’ όμως η αβυσσάλεα τέρψη για την πρόκληση φθορών και πληγών στο πολίτευμα της Δημοκρατίας εξακολουθεί να παραμένει ζωντανή και ηχηρή, καθώς «οι αποδομητές» τρέφονται από τις λαβωματιές που δέχεται σε καθημερινή βάση. Ένα πολίτευμα που βοήθησε στην άνθηση της ελευθερίας (πνευματικής και ψυχικής), στην καταπολέμηση της ανομίας, στην ισηγορία, στην προάσπιση και στην περιχαράκωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της ολότητας και χάρη σε αυτό η ανθρωπότητα και η οικουμένη κατάφερε να γευτεί στο «διψασμένο και ταλαίπωρο χείλος της» τις ύψιστες και τις εξαίρετες αξίες που επήλθαν με τούτο το πολίτευμα, οι οποίες μέχρι πρότινος φάνταζαν όνειρο απατηλό. Σήμερα, λοιπόν, λαοπλάνοι, δημαγωγοί, ξεδιάντροποι και κατάπτυστοι λαϊκιστές πλάθουν ινδάλματα απατηλά με κούφιο μέλλον επισκιάζοντας και παραχαράσσοντας τους σπάνιους καρπούς που είναι γέννημα της Δημοκρατίας. Στο βωμό των «ζηλευτών» προνομίων, της αισχροκέρδειας, της πάλης για την καρέκλα και των εύκολων και ακούραστων προσπαθειών και διαδρομών πλήττονται  βάναυσα τα ιδανικά της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας, αξίες που επιβίωσαν στο πέρασμα των χρόνων και άνοιξαν λαμπρές και μοναδικές διαδρομές για να υποδεχθούμε τον πολιτισμό και το πέρασμα στην εποχή των πεφωτισμένων αρχών.

 

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, δεν πρέπει να περιθωριοποιούμε και την ευθύνη που φέρουμε κι εμείς οι ίδιοι για την κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει, αλλά και το πώς εμείς οι ίδιοι δηλητηριάζουμε και θέτουμε σε υποθήκη την αξία του απαράμιλλου αυτού πολιτεύματος. Η αδράνεια, η απογοητευτικά «εκκωφαντική» παθητικότητα, η μετατόπιση ευθυνών σε αυτούς που στέκουν δίπλα μας, αλλά και η νοοτροπία του «ωχαδερφισμού» αποτελούν τους εχθρούς και τους πολέμιους της δημοκρατίας που την μάχονται λυσσαλέα και με ορμητικό πάθος. Η μη ανάληψη ευθυνών, η απόρριψη, η ηττοπάθεια και αποστροφή για την άρδην ανατροπή της υπαρχούσης κατάστασης επιτείνουν τούτο το πρόβλημα που είναι μείζονος σημασίας και είναι ακριβώς σημαντικό διότι προέρχεται από τον πολίτη για την ευημερία και την πρόοδο του πολίτη. Η δίνη της ευτελούς εποχής μας και το μαύρο πέπλο των απεχθών αξιών μας οδήγησε με απόλυτη επιτυχία στην λήθη για την πάλη των ιδανικών μας.

 

Παρόλο που η διαμορφωθείσα ως τώρα κατάσταση πληγώνει, προβληματίζει και θέτει εύλογα ερωτήματα για το κοντινό μέλλον, αυτοί που μάχονται με διακαή και ανεξάντλητο πόθο την Δημοκρατία ξεχνούν μια θεμελιώδη και απαράβατη αρχή η οποία συνόδευσε το πολίτευμα αυτό απ’ την στιγμή που γεννήθηκε: ότι δηλαδή η δημοκρατία είναι σπόρος και θαμμένη από τους πολέμιούς της εκκολάπτεται και καθίσταται πιο ενδυναμωμένη ούτως ώστε εμείς να είμαστε σε θέση να απολαύσουμε τους σπάνιους καρπούς της. Το όλο ζήτημα έγκειται, εν ολίγοις στο γεγονός ότι όπως η δημοκρατία δύναται να οραματιστεί έναν κόσμο με πρωτόγνωρο και σπουδαίο ποιόν, έτσι και εμείς είμαστε ηθικά υποχρεωμένοι να παλέψουμε και να θηρεύσουμε τούτη την ποιότητα που σήμερα ασθενεί.

Τα παιδιά είναι «συμπτώματα» των γονιών τους

Έχεις σκεφτεί πως τα παιδιά είναι τα συμπτώματα των γονιών τους; Ίσως να σου ακούγεται κάπως περίεργο, διαβάζοντάς το, αλλά αν του δώσεις μια ευκαιρία θα διαπιστώσεις πως είναι μία αλήθεια, εύστοχα βαλμένη σε λέξεις.

 

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το σύμπτωμα είναι η ένδειξη, εξωτερική, εσωτερική και μή μιας ασθένειας. Κάθε φορά που επικοινωνείς με το γιατρό σου, μία από τις πρώτες ερωτήσεις του είναι ‘τι συμπτώματα έχεις’ κι εσύ απαντάς δίνοντας με λεπτομέρεια όλες εκείνες τις ενδείξεις που έχεις, για να κάνει η διάγνωσή του ο επιστήμονας και να σου δώσει τη θεραπεία που χρειάζεσαι.

 

Μη βιαστείς βέβαια να παραλληλίσεις τον εαυτό σου με την ασθένεια και το παιδί σου με την ένδειξη αυτής της ασθένειας. Σκέψου πιο ελεύθερα… Αυτός που είσαι,το σύνολο των επιλογών και των συμπεριφορών σου ως γονιού έχουν άμεση επίδραση στις επιλογές και τη συμπεριφορά του παιδιού σου. Οι πράξεις σου ενεργούν σαν παράδειγμα για το παιδί σου, που θα σε μιμηθεί, μιας και είσαι ο σημαντικός άλλος στη ζωή του. Είσαι εκείνος που θα τον βοηθήσει να διαμορφώσει την προσωπικότητά του. Πίσω,λοιπόν, από κάθε συμπεριφορά του παιδιού σου βρίσκεσαι εσύ, η δική σου συμπεριφορά αναπαραγόμενη κι αν είσαι τυχερός, ίσως και εμπλουτισμένη ή αναβαθμισμένη καθώς το παιδί σου είναι και πιο εξελιγμένο μοντέλο. Οι συμπεριφορές που τόσο χαριτωμένα αναπαράγει η τρίχρονη κόρη σου προσπαθώντας να ισορροπήσει πάνω στις γόβες σου ή μαλώνοντας την κούκλα της δεν έφαγε όλο της το φαγητό, ή η αστεία βρισιά που ξεστόμισε ο γιος σου στον οδηγό του διπλανού αυτοκινήτου, που σας έκλεισε το δρόμο, δεν είναι τίποτε άλλο από το καθρέφτισμα των δικών σου συμπεριφορών.

 

Το γεγονός ότι τα παιδιά λειτουργούν ως καθρέφτης των γονιών τους, είναι μια απλή και μεγάλη αλήθεια, ίσως δύσκολη να την παραδεχτείς όταν προτιμάς να μην αναλαμβάνεις την ευθύνη, ωστόσο παραμένει μια από τις βασικότερες αλήθειες, όσον αφορά τη σχέση γονιών με τα παιδιά τους. Η οποιαδήποτε διαφορετική – επίτρεψέ μου τον όρο διαφορετική… τον προτιμώ από το ΄κακή’ ή το ‘προβληματική΄’- συμπεριφορά ενός παιδιού είναι το σύμπτωμα του προβλήματος που αντιμετωπίζει ο γονιός στη δική του συμπεριφορά. Ένα παιδί που κατακρίνει είναι το σύμπτωμα ενός γονιού που πάσχει από την αρρώστια της κριτικής. Το παιδί π ου διαρκώς καβγαδίζει, είναι γιατί ζει μέσα στην έχθρα. Αν το παιδί σου είναι ντροπαλό, έχει βιώσει την ειρωνεία σου. Κι αν νιώθει ένοχο, τότε σίγουρα έχει ζήσει σ’ένα περιβάλλον που το κάνει να ντρέπεται.

 

Ανάλογη, λοιπόν, με την ‘ασθένεια’ που ταλανίζει το γονιό, είναι και το σύμπτωμα που εκδηλώνεται μέσω του παιδιού. Πολλές φορές ακούω γονείς να παραπονιούνται για τα ζωηρά παιδιά τους, που δεν τους ακούνε ή δε συνεργάζονται. Κι είναι πραγματικά προβληματισμένοι, πολλές φορές ακόμα κι απογοητευμένοι κι επιλέγουν για ‘θεραπεία’ του προβλήματος την τιμωρία ή τις φωνές. Μα για να θεραπευτεί η ασθένεια, χρειάζεται να χτυπηθεί το πρόβλημα στη ρίζα του. Κι η ρίζα είναι ο γονιός…

 

Πιο πρακτικά, ένα παιδί που ουρλιάζει, μιμείται το γονιό του που φωνάζει. Το παιδί που δε συνεργάζεται, απλά αντιγράφει το γονιό του που σε πολλές περιπτώσεις δε συνεργάστηκε με το παιδί παρά επέβαλε την άποψή του , την επιλογή του από θέση ισχύος. Ένα αγόρι που δε σέβεται τα κορίτσια, που τα θεωρεί κατώτερα και τα υποτιμά, είναι γιατί έχει ένα πατέρα που δε σέβεται τη γυναίκα του, την κόρη του, τη μητέρα του και πάει λέγοντας.

 

Από την άλλη, η συμπεριφορά ενός παιδιού είναι επίσης το σύμπτωμα της καλής υγείας του γονιού. Τι θέλω να πω; Ένα παιδί που μαθαίνει να έχει αυτοεκτίμηση και δρα με αυτό τον τρόπο, σημαίνει ότι ζει μέσα στην επιδοκιμασία. Το παιδί που ζει μέσα στην ασφάλεια, μαθαίνει να πιστεύει. Το παιδί που εισπράττει κατανόηση, γίνεται υπομονετικό. Ένα παιδί που ζει μέσα στη δικαιοσύνη, θα επιλέξει να είναι δίκαιο. Κι εκείνο το παιδί που ζει μέσα στην παραδοχή και τη φιλία μαθαίνει να βρίσκει την αγάπη μέσα στον κόσμο.

 

Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε εμείς οι γονείς είναι πρώτα από όλα να είμαστε ειλικρινείς απέναντι στον εαυτό μας και τα παιδιά μας. Ας είμαστε παρατηρητικοί κι ας εντοπίσουμε μέσω του καθρέφτη, των παιδιών μας δηλαδή, εκείνες τις συμπεριφορές που χρειάζεται πρώτα εμείς να διορθώσουμε ή να αλλάξουμε, ώστε να την ακολουθήσουν και τα παιδιά μας. Για το ψέμα που θα σου φτύσει στα μούτρα το παιδί σου, σκέψου το ψέμα που του σέρβιρες, θεωρώντας πως είναι μικρό και δεν τα καταλαβαίνει όλα.

 

Το σύμπτωμα είναι το πρώτο βήμα για τη σωστή διάγνωση και θεραπεία. Σε καμιά περίπτωση δεν οφείλεται η αρρώστια στο σύμπτωμα, παρά είναι το ‘καμπανάκι’, ο συναγερμός της αφύπνισης για να θεραπευτούμε. Με τον ίδιο τρόπο, ένα παιδί είναι το σύμπτωμα των γονιών του. Από τη μια μπορεί να λειτουργήσει ως η επιβεβαίωση μιας υγιούς συμπεριφοράς κι από την άλλη ως η προειδοποίηση για τη θεραπεία ενός προβλήματος. Το παιδί δεν είναι υπεύθυνο για το πρόβλημα, παρά είναι η ειδοποίηση, πως χρειάζεται κάτι να αλλάξουμε εμείς οι γονείς. Κι αλλάζοντας εμείς θα ακολουθήσουν και τα παιδιά μας.

Αυτοσεβασμός σημαίνει κανένας δε με χειρίζεται όπως τον βολεύει

Αυτοσεβασμός. Μια λέξη – κλειδί, για να «προφέρεις» σωστά το όνομα της ζωής, η οποία αν μη τι άλλο, μοναδική συνωμοσία του σύμπαντος. Άκουσε λοιπόν, για μια ακόμα φορά, πώς οφείλεις σεβασμό στην ύπαρξη σου. Κι αυτό, γιατί αν δεν σεβαστείς πρώτα εσένα, δεν θα μπορέσεις να σεβαστείς τίποτα σε τούτη την πλάση. Κρίκοι της αλυσίδας, όλα.

Σίγουρα δεν είναι τα πάντα ρόδινα και όταν βιώνεις στην πράξη τις δυσκολίες του βίου, τα λόγια τούτα μπορεί να ακούγονται σαν ουτοπικές φανφάρες. Ίσως!  Μα αναρωτήσου: η επανάληψη απαξίωσης του Είναι σου πού θαρρείς  θα σ’ οδηγήσει; Με μαθηματική ακρίβεια στην απόλυτη υποβάθμιση, η οποία, επί της ουσίας, θα σημάνει ολότελα την εξαφάνιση σου. Αυτός είναι άραγε ο σκοπός της πορείας σου;

Ο αυτοσεβασμός σημαίνει πώς έχω τον πρώτο και μοναδικό λόγο στον εαυτό μου και δεν επιτρέπω σε κανέναν να με χειρίζεται κατά πως τον βολεύει. Τον χειρισμό των άλλων μπορούμε με σχετική ευκολία  να τον πετάξουμε στο πηγάδι, φτάνει πρώτα να έχουμε ξεκαθαρίσει: τι μας κάνει, τι δεν μας κάνει, τι μας πονάει πιο πολύ, τι μας πιέζει, τι μας απελευθερώνει. Κι είναι απολύτως κατανοητό πώς η αποτυχία διαχείρισης μιας οποιασδήποτε χειραγώγησης θα συμβεί αρκετές φορές στη ζωή μας. Είμαστε άνθρωποι εξάλλου και σε αυτό έγκεινται οι αδυναμίες μας. Δεν έχουμε όμως καμία δικαιολογία όταν πέφτουμε θύματα επαναλαμβανόμενα σε μια κατάσταση που γνωρίζουμε τα δεδομένα. Ειλικρίνεια λοιπόν. Στον εαυτό μας δεν λέμε ψέματα. Παραδεχόμαστε τις καταστάσεις και τις δυσκολίες. Αντιμετωπίζουμε με γενναιότητά τις αντιξοότητές δίχως να εθελοτυφλούμε και να τις ωραιοποιούμε. Ας κρατήσουμε έστω μια αρετή φυλαχτό στο προσκεφάλι μας.

Για το τέλος, που βέβαια είναι και η αρχή, για να αποδώσεις σεβασμό στον εαυτό σου, θα πρέπει πάνω απ’ όλα να τον αγαπήσεις. Να είσαι καλός μαζί του και να τον συγχωρήσεις. Κάπως έτσι ίσως να αλλάξουν τα στραβά και τα ανάποδα του κόσμου αυτού, που σεβασμό δεν δίνει μα σεβασμό ζητάει!

Οι ουλές που κρύβετε είναι αυτό που είστε σήμερα

Οι καλοί άνθρωποι δεν αποτελούν μονάχα τους στυλοβάτες της οικογένειας, έναν αιώνιο σύμμαχο σε μια ομάδα φίλων ή έναν φάρο μέσα στις πολύπλοκες κοινωνίες μας.

Για τους καλούς ανθρώπους πρόκειται για μια πρόκληση επειδή, πάνω απ’όλα, πρέπει να αντιμετωπίσουν εξαπατήσεις, προδοσίες και την ιδέα ότι δεν βλέπουν ούτε αντιλαμβάνονται όλοι τον κόσμο όπως αυτοί.

Δεν είναι εύκολο, αλλά ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: μην πιστεύετε ότι οι άνθρωποι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες καλών και κακών. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι υπάρχει ένα είδος ανθρώπων οι οποίοι διαθέτουν μοναδικά γνωρίσματα και ιδιότητες που τους καθιστούν μοναδικά άτομα.

Πρόκειται για τους ανθρώπους που βλέπουν τον κόσμο με την καρδιά τους. Ξεχωρίζουν για την ευαισθησία τους, όμως διαθέτουν ακόμα μεγαλύτερο θάρρος.

Ακολουθούν το ένστικτό τους, όμως πολύ συχνά απορρίπτονται ως αφελείς επειδή δείχνουν μεγάλη εμπιστοσύνη και τείνουν να δίνουν τα πάντα χωρίς να παίρνουν τίποτα ως αντάλλαγμα.
  
Είναι αλήθεια ότι κρύβουν πολλές πληγές, πόνο και ουλές, όμως οι καλοί άνθρωποι δεν εγκαταλείπουν ούτε επιθυμούν να αλλάξουν στάση. Δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Κανένας δεν μπορεί να ξεριζωθεί τόσο εύκολα.

Αν ταυτίζεστε με αυτό το είδος ανθρώπων, παρακάτω θα εξηγήσουμε μερικούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να αντιμετωπίσετε την καθημερινότητά σας.

Οι καλοί άνθρωποι πρέπει να φροντίζουν τη συναισθηματική τους ακεραιότητα

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι, όταν οι καλοί άνθρωποι απογοητεύονται από τους άλλους, κατηγορούν τον εαυτό τους.

Αν κάποιος με προδώσει, εγώ φταίω που περίμενα τόσα πολλά από τους άλλους ή που έδειξα εμπιστοσύνη άνευ όρων.

• Λίγο-λίγο κάθε μικρή σκλήθρα πόνου και εξαπάτησης που αισθανόμαστε στην καρδιά μας σφηνώνει στο κορμί της αυτοεκτίμησής μας.
• Με το να αισθανόμαστε υπεύθυνοι για κάθε απογοήτευση ή αποτυχία δημιουργούμε μια αρνητική εικόνα για τον εαυτό μας, μια κατάσταση στην οποία δεν θα πρέπει να φτάνει ποτέ ένα άτομο που προσφέρει φροντίδα, υποστήριξη και θετική ενέργεια.
• Πρέπει να διαχειριζόμαστε τα πράγματα με το σωστό τρόπο έτσι ώστε να διατηρούμε πάντα μια εσωτερική ισορροπία τόσο στις θετικές όσο και στις αρνητικές μας πραγματικότητες.

Αν δεν το καταφέρουμε αυτό, θα είμαστε θύματα αντί ήρωες και τότε, όταν οι άνθρωποι γύρω μας το προσέξουν, θα υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να μας εκμεταλλευτούν.

Η τέχνη της καλλιέργειας της αγάπης για τον εαυτό

Η αγάπη για τον εαυτό είναι ένας συναισθηματικός και ψυχολογικός μυς που μας εξασφαλίζει δύναμη και αξιοπρέπεια. Σκεφτείτε τον σκελετό σας. Χάρη στους μυς που τον περιβάλλουν, στέκεστε στα πόδια σας και προχωράτε μέσα στον κόσμο με δύναμη και αρμονία.

• Αν σπάσετε κάποιο οστό, δεν πονάτε απλώς αλλά χάνετε την κινητικότητά σας και διατρέχετε ακόμα και τον κίνδυνο να αρχίσετε να εξαρτάστε από τους άλλους.
• Οι καλοί άνθρωποι πρέπει να αγαπούν τον εαυτό τους. Για να το πετύχετε αυτό, πρέπει να μάθετε να λέτε όχι όταν δεν θέλετε να κάνετε κάτι και όταν δεν μπορείτε να κάνετε όλα όσα σας ζητούνται.
• Επίσης καλοσύνη δεν σημαίνει εγκατάλειψη της αξιοπρέπειας. Αν αισθάνεστε ότι πέσατε θύμα εκμετάλλευσης ή εγωισμού, έχετε το δικαίωμα και το καθήκον να προστατευτείτε. Υπερασπιστείτε τον εαυτό σας.

Οι ουλές που κρύβετε είναι αυτό που είστε σήμερα

Έχετε πληγωθεί τόσες φορές και ίσως να μην έχετε μιλήσει ποτέ σε κανέναν για την εξαπάτηση που έχετε βιώσει.

• Πρέπει να μάθετε να διαχειρίζεστε αυτές τις καταστάσεις και τις συναισθηματικές πληγές.
• Αν κάποιος σας απογοητεύσει, δεν φταίτε εσείς. Καταλάβετε ότι δεν είναι όλοι όπως θα θέλατε να είναι.
• Φυσικά και αισθάνεστε πληγωμένοι και πονάτε, όμως όσο πιο σύντομα το ξεπεράσετε τόσο καλύτερα.
• Οι ουλές μας μάς μαθαίνουν να βλέπουμε τα πράγματα πιο καθαρά, να είμαστε πιο συνετοί, να μη δίνουμε τα πάντα χωρίς να παίρνουμε τίποτα ως αντάλλαγμα και να μην ανοίγουμε την καρδιά μας σε εκείνους που δεν είναι αυθεντικοί μαζί μας.

Μην εγκαταλείπετε ποτέ, μην ξεχνάτε ποτέ τις ρίζες σας

• Οι καλοί άνθρωποι δεν μπορούν να είναι τίποτα άλλο παρά ο εαυτός τους: οι καρδιές μας είναι ανοιχτές για τους γύρω μας, είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε και να προσφέρουμε ευτυχία.
• Έτσι αισθανόμαστε καλά και έτσι ζούμε. Ίσως γι’αυτό αντιμετωπίζουμε τόσο πόνο και τόσο κενό όταν η αφοσίωση, οι προσπάθειες και η παρουσία μας δεν εκτιμώνται.
• Ωστόσο μην ξεχνάτε ποτέ τις ρίζες σας. Κατανοήστε ότι η ευγένεια και η αξιοπρέπεια πάνε χέρι-χέρι.
• Το να εστιάσουμε την προσοχή στον εαυτό μας λέγοντας «γιατί δεν με λαμβάνεις υπόψη σου;» ή «με κάνεις να νιώθω ένα τίποτα» δεν είναι εγωισμός. Έτσι υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας και του δείχνουμε αγάπη.

Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι δεν πρέπει να σταματήσετε ποτέ να είστε ο εαυτός σας, γιατί αυτό είναι το μόνο πράγμα που έχετε. Όμως μην ξεχνάτε ότι μπορείτε πάντα να θέτετε όρια και να προστατεύεστε.

Αυταπάτες: Πώς συνηθίζουμε να λέμε ψέματα στον εαυτό μας

Όλοι βρισκόμαστε σε άρνηση για κάτι. Η αυταπάτη ή τα ψέματα προς τον εαυτό μας είναι απλά μια ψευδής πεποίθηση που κρύβει κάποια κίνητρα από πίσω. Οι ψευδείς πεποιθήσεις μπορούν να ικανοποιήσουν σημαντικές ψυχολογικές ανάγκες του ατόμου (π.χ. πίστη στις ικανότητές του). Παρακάτω ακολουθούν κάποια από τα ψέματα που συνηθίζουμε να λέμε στον εαυτό μας.

Οι τρόποι με τους οποίους λέμε ψέματα στον εαυτό μας

1. Η άγνοια είναι ευτυχία

Ένα από τα πιο δύσκολα προβλήματα στη διατήρηση στόχων είναι η έλλειψη επιμονής, όταν υπάρξει αρνητική ανατροφοδότηση. Η στρατηγική άγνοια μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη της επιμονής. Πώς; Αποφεύγετε τις πηγές πληροφόρησης που ξέρετε ότι θα σας αποθαρρύνουν (Benabou and Tirole 2002). Για παράδειγμα, κάποιος που λέει «μέχρι ο θάνατος να μας χωρίσει» κατά τη διάρκεια ανταλλαγής όρκων γάμου δεν χρειάζεται να σκέφτεται τα στατιστικά των διαζυγίων.

2. Άρνηση της πραγματικότητας

Η άρνηση αποτελεί μια ψυχολογική άμυνα που όλοι χρησιμοποιούμε ενάντια στις εξωτερικές πραγματικότητες, για να δημιουργήσουμε μια ψευδαισθησιακή αίσθηση ασφάλειας. Η άρνηση μπορεί να είναι μια προστατευτική άμυνα κατά των πληροφοριών που είναι πολύ βαριές και δύσκολες για να τις αποδεχτούμε (π.χ. διάγνωση καρκίνου). Στην άρνηση, οι άνθρωποι λένε στον εαυτό τους: «Δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό». Για παράδειγμα, οι αλκοολικοί επιμένουν ότι δεν γίνεται αυτοί να έχουν πρόβλημα αλκοολισμού.

3. Υπερβολική αυτοπεποίθηση

Τα άτομα με υπέρμετρη αυτοπεποίθηση πιστεύουν ότι είναι ευλογημένοι, ότι όλοι τους συμπαθούν και ότι πάντα θα ξεχωρίζουν. Για παράδειγμα, το 90% των οδηγών νομίζουν ότι βρίσκονται πάνω από τον μέσο όρο και το 94% των καθηγητών πανεπιστημίου έχει βρεθεί ότι πιστεύουν πως είναι καλύτεροι στη δουλειά τους από τον μέσο καθηγητή. Η μη ρεαλιστική αισιοδοξία μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες στην υγεία. Ο Loren Nordgren (2009) όμως βρήκε μέσω έρευνας ότι σε μια ομάδα ανθρώπων που προσπαθούσαν να κόψουν το κάπνισμα, εκείνοι που θεωρούσαν ότι έχουν μεγάλη δύναμη και θέληση ήταν πιο πιθανό να αποτύχουν.

4. Απόλυτη έλλειψη αυτοπεποίθησης

Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να θεωρηθεί ως το αντίθετο της υπέρμετρης αυτοπεποίθησης. Αν ένα άτομο δεν είναι σίγουρο για τις πραγματικές του ικανότητες και φοβάται να τις μάθει κιόλας, μάλλον θα αποφεύγει να κάνει τη δουλειά που θα μπορούσε να του αποκαλύψει μια έλλειψη ικανότητας σε κάτι. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μια επιτυχία μπορεί να αποδοθεί σε εξωτερικούς παράγοντες, ενώ μια αποτυχία σε εσωτερικούς, προσωπικούς παράγοντες.

5. Πώς θέλουμε να μας βλέπουν οι άλλοι

Οι άνθρωποι θέλουμε να αρέσουμε στους άλλους, αλλά κάποια χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ειδικά, που φέρουν μεγάλη κοινωνική αξία (αλτρουισμός και αίσθηση δικαιοσύνης) δεν είναι άμεσα παρατηρήσιμα στους έξω. Ωστόσο, οι πράξεις μας προσφέρουν ένα παράθυρο της προσωπικότητας και των γούστων μας στους άλλους (Benabou and Tirole, 2004). Για παράδειγμα, αν δώσουμε χρήματα δημοσίως σε έναν άστεγο στο δρόμο ή αν αλλάξουμε τη φωτογραφία του προφίλ μας στο Facebook για να τιμήσουμε τα θύματα μιας τραγωδίας.

6. Επιλεκτικότητα δεδομένων

Ο κόσμος τείνει να δέχεται τις πληροφορίες εκείνες που στηρίζουν τις πεποιθήσεις τους και απορρίπτουν εκείνες που τις αμφισβητούν. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι αποζητούν πληροφορίες για να επιβεβαιώσουν μια επιθυμητή ιδέα, παρά μια ανεπιθύμητη.

7. «Όσα δεν φτάνει η αλεπού, τα κάνει κρεμαστάρια»

Στο μύθο του Αισώπου, η αλεπού προσπαθεί πολύ να φτάσει τα σταφύλια, αλλά αποτυγχάνει παρά τις προσπάθειές της. Γι’ αυτό και πείθει τον εαυτό της ότι τα σταφύλια έτσι κι αλλιώς δεν αξίζουν άλλη προσπάθεια, αφού είναι αγίνωτα. Σε περιπτώσεις ασυμφωνίας με τις πεποιθήσεις μας, τείνουμε να νιώθουμε ψυχολογικά άβολα και προσπαθούμε να μειώσουμε αυτή την αίσθηση. Ο στόχος είναι να διατηρήσουμε μια θετική αυτοεικόνα.

8. Εμείς και οι άλλοι

Αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο το αντίθετο του 4, αλλά σε σχέση και με τους άλλους. Σε αυτές τις περιπτώσεις τείνουμε να αποδίδουμε την επιτυχία μας στα θετικά μας χαρακτηριστικά και τις αποτυχίες μας σε ατυχείς περιστάσεις. Για παράδειγμα, όταν λέμε: «Απέτυχες, επειδή δεν προσπάθησες αρκετά», για εμάς θα πούμε: «Απέτυχα, γιατί είχα έναν τρομερό πονοκέφαλο, που δεν με άφησε να συγκεντρωθώ».

Το βασικό χαρακτηριστικό αυτών των ψεμάτων είναι ότι οι άνθρωποι ψάχνουν για στοιχεία με έναν προκατειλημμένο τρόπο λόγω συγκεκριμένων κινήτρων. Η αυταπάτη μπορεί να λειτουργήσει σαν ναρκωτικό, μουδιάζοντάς μας και απομακρύνοντάς μας από την σκληρή πραγματικότητα, ή τυφλώνοντάς μας μπροστά σε προφανή δεδομένα (Churchland, 2013). Όπως ο Βολταίρος είχε σχολιάσει: «η ψευδαίσθηση είναι η πρώτη από τις απολαύσεις».

Γνώση ήδη έχουμε. Όμως όποιος την κυνηγήσει είναι ύποπτος ότι πηγαίνει εναντίον της

Η γνώση δεν ισοδυναμεί πάντα με τη σοφία, κάποιες φορές σημαίνει το εντελώς αντίθετο. Η εμμονή για αποθησαύριση γνώσεων μπορεί να θολώσει ακόμα και τη ματιά μας για τον κόσμο.

Για τους σοφούς της Ανατολής, η απαλλαγή, η απελευθέρωση από πολλές γνώσεις που έχουμε αποκτήσει ως προκαταλήψεις και στερεότυπα καταλήγει να είναι απαραίτητη ώστε να βλέπουμε την πραγματικότητα χωρίς τα φίλτρα που τη στρεβλώνουν.

Ο Αμερικανός διανοητής Γουίλ Ντουράντ θεμελιώνει την ακόλουθη διαφορά ανάμεσα στη σοφία και στη γνώση: «Η γνώση είναι δύναμη, όμως μόνο η σοφία είναι ελευθερία». Δύο αιώνες νωρίτερα, ο Εμμάνουελ Καντ έλεγε ότι: «Η επιστήμη είναι οργανωμένη γνώση, αλλά η σοφία είναι οργανωμένη ζωή».

Τι είναι αυτό από το οποίο πρέπει να απαλλαγούμε για να φτάσουμε στη σοφία;

Οι γεμάτες προκατάληψη αντιλήψεις για πρόσωπα και πράγματα.

Οι προφητείες για το τι θα κάνει κάποιος ή για το τι θα συμβεί σε μια ορισμένη κατάσταση.

Οι γνώμες τρίτων που δε μας αφήνουν να διαμορφώσουμε φυσιολογικά τη δική μας γνώμη.

Η ψευδής πίστη ότι ήδη γνωρίζουμε όλα όσα είναι απαραίτητα για κάθε όψη της ζωής.

Αν αφήσουμε να πέσουν όλα αυτά τα φίλτρα, η σαφήνεια και η σοφία θα έρθουν από μόνες τους.

 ΦΡΑΝΤΣ ΚΑΦΚΑ

Η ΤΕΧΝΗ ΝΑ ΖΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Μην παντρευτείτε! Πάρτε πολύ σοβαρά την προειδοποίησή μου: μην παντρευτείτε! Κάντε ερωμένη και γυναίκα σας την επιστήμη. Μ’ αυτήν θα πορευτείτε χίλιες φορές καλύτερα. Ο γάμος στις δυτικές κοινωνίες είναι ό,τι πιο παράλογο μπορεί να σκεφτεί κανείς! Πόσα ασήκωτα βάρη και πόσες παράλογες υποχρεώσεις επιβάλλει στον άνδρα με αντάλλαγμα κάποιες εφήμερες χαρές!
Παντρεμένος άνδρας – ένας μισός άνθρωπος

Στον μονογαμικό μας κόσμο παντρεύομαι σημαίνει ότι αποδέχομαι να ζω με τα μισά δικαιώματα και τις διπλάσιες υποχρεώσεις.

Γάμος από έρωτα
Το να παντρεύεσαι «από έρωτα» και να μην το μετανιώνεις αμέσως μετά, αλλά και γενικότερα το να παντρεύεσαι, είναι σαν να ψάχνεις με δεμένα μάτια μέσα σ’ έναν σάκο γεμάτο φίδια, και να ελπίζεις πως θα ανακαλύψεις εκεί μέσα το ένα και μοναδικό χέλι που υπάρχει ανάμεσα στα φίδια.

Γάμοι από έρωτα γίνονται για τη διαιώνιση του είδους και όχι για το συμφέρον των ατόμων. Βέβαια το ζευγάρι φαντασιώνεται ότι προωθεί την προσωπική του ευτυχία: όμως ο πραγματικός σκοπός της ένωσής τους είναι και για τους ίδιους ξένος, δεδομένου ότι έγκειται στην παραγωγή ενός ατόμου που μπορεί να προέλθει μόνο από αυτούς τους δύο. Όταν επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει στη συνέχεια να επιδιώξουν να συνεχίσουν τη ζωή τους όσο γίνεται καλύτερα μαζί. Όμως πολύ συχνά συμβαίνει, το ζευγάρι που ενώθηκε από την παρόρμηση μιας φαντασίωσης (αυτή είναι η ουσία της παθιασμένης αγάπης), να αποτελείται από άτομα με πολύ μεγάλες διαφορετικές προσωπικότητες.

Αυτό γίνεται φανερό μόλις ξεφτίσει, όπως είναι φυσικό, αυτή η φαντασίωση. Γι’ αυτό το λόγο, όσοι παντρεύονται από έρωτα είναι κατά κανόνα δυστυχείς: γιατί αυτοί αναλαμβάνουν τη φροντίδα της επόμενης γενιάς εις βάρος της τωρινής. Quien se casa por amores, ha de vivir con doleres (αυτός που παντρεύεται απο έρωτα, θα ζήσει μέσα στον πόνο) λέει η ισπανική παροιμία.

Γάμος και ευτυχία
Οι ευτυχισμένοι γάμοι είναι ως γνωστόν σπάνιοι, κι αυτό γιατί ο γάμος είναι ένας θεσμός φτιαγμένος κατά βάση για τις μελλοντικές γενιές και όχι για την παρούσα. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να προσθέσω, για να παρηγορήσω τις τρυφερές ψυχές, ότι ο παθιασμένος σαρκικός έρωτας συνδυάζεται μερικές φορές με ένα συναίσθημα άλλου τύπου, και συγκεκριμένα μια φιλία γνήσια, βασισμένη στη συναισθηματική αρμονία, η οποία ωστόσο εμφανίζεται μόνο όταν ο σαρκικός έρωτας έχει πια σβήσει, φτάνοντας στον κορεσμό.

Μην πληρώνετε εισιτήριο χωρίς λόγο!
Όσο πιο λογικός και σοφός είναι ένας άνδρας, τόσο χειρότερα πάει στις σχέσεις του με το απαίδευτο μισό της ανθρωπότητας, και δικαίως, αφού αυτή η σχέση απ’τη δική του τη σκοπιά υπήρξε μια τεράστια ανοησία. Κι ακόμα περισσότερο, όταν έχει φτάσει τα σαράντα χωρίς να έχει φορτωθεί στην πλάτη του το βάρος μιας συζύγου και κάμποσων παιδιών, και ξαφνικά του έρχεται η επιθυμία να το κάνει εκ των υστέρων. Αυτό μου φαίνεται σαν κάποιος να έχει κάνει τα τρία τέταρτα μιας διαδρομής με τα πόδια, κι εντούτοις θέλει ν’ αγοράσει ένα εισιτήριο λεωφορείου για ολόκληρη τη διαδρομή.

Μην παντρευτείτε! Πάρτε πολύ σοβαρά την προειδοποίησή μου: μην παντρευτείτε! Κάντε ερωμένη και γυναίκα σας την επιστήμη. Μ’ αυτήν θα πορευτείτε χίλιες φορές καλύτερα. Ο γάμος στις δυτικές κοινωνίες είναι ό,τι πιο παράλογο μπορεί να σκεφτεί κανείς! Πόσα ασήκωτα βάρη και πόσες παράλογες υποχρεώσεις επιβάλλει στον άνδρα με αντάλλαγμα κάποιες εφήμερες χαρές!
Παντρεμένος άνδρας – ένας μισός άνθρωπος

Στον μονογαμικό μας κόσμο παντρεύομαι σημαίνει ότι αποδέχομαι να ζω με τα μισά δικαιώματα και τις διπλάσιες υποχρεώσεις.

Γάμος από έρωτα
Το να παντρεύεσαι «από έρωτα» και να μην το μετανιώνεις αμέσως μετά, αλλά και γενικότερα το να παντρεύεσαι, είναι σαν να ψάχνεις με δεμένα μάτια μέσα σ’ έναν σάκο γεμάτο φίδια, και να ελπίζεις πως θα ανακαλύψεις εκεί μέσα το ένα και μοναδικό χέλι που υπάρχει ανάμεσα στα φίδια.

Γάμοι από έρωτα γίνονται για τη διαιώνιση του είδους και όχι για το συμφέρον των ατόμων. Βέβαια το ζευγάρι φαντασιώνεται ότι προωθεί την προσωπική του ευτυχία: όμως ο πραγματικός σκοπός της ένωσής τους είναι και για τους ίδιους ξένος, δεδομένου ότι έγκειται στην παραγωγή ενός ατόμου που μπορεί να προέλθει μόνο από αυτούς τους δύο. Όταν επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει στη συνέχεια να επιδιώξουν να συνεχίσουν τη ζωή τους όσο γίνεται καλύτερα μαζί. Όμως πολύ συχνά συμβαίνει, το ζευγάρι που ενώθηκε από την παρόρμηση μιας φαντασίωσης (αυτή είναι η ουσία της παθιασμένης αγάπης), να αποτελείται από άτομα με πολύ μεγάλες διαφορετικές προσωπικότητες. Αυτό γίνεται φανερό μόλις ξεφτίσει, όπως είναι φυσικό, αυτή η φαντασίωση. Γι’ αυτό το λόγο, όσοι παντρεύονται από έρωτα είναι κατά κανόνα δυστυχείς: γιατί αυτοί αναλαμβάνουν τη φροντίδα της επόμενης γενιάς εις βάρος της τωρινής. Quien se casa por amores, ha de vivir con doleres (αυτός που παντρεύεται απο έρωτα, θα ζήσει μέσα στον πόνο) λέει η ισπανική παροιμία.

Γάμος και ευτυχία
Οι ευτυχισμένοι γάμοι είναι ως γνωστόν σπάνιοι, κι αυτό γιατί ο γάμος είναι ένας θεσμός φτιαγμένος κατά βάση για τις μελλοντικές γενιές και όχι για την παρούσα. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να προσθέσω, για να παρηγορήσω τις τρυφερές ψυχές, ότι ο παθιασμένος σαρκικός έρωτας συνδυάζεται μερικές φορές με ένα συναίσθημα άλλου τύπου, και συγκεκριμένα μια φιλία γνήσια, βασισμένη στη συναισθηματική αρμονία, η οποία ωστόσο εμφανίζεται μόνο όταν ο σαρκικός έρωτας έχει πια σβήσει, φτάνοντας στον κορεσμό.

Μην πληρώνετε εισιτήριο χωρίς λόγο!
Όσο πιο λογικός και σοφός είναι ένας άνδρας, τόσο χειρότερα πάει στις σχέσεις του με το απαίδευτο μισό της ανθρωπότητας, και δικαίως, αφού αυτή η σχέση απ’τη δική του τη σκοπιά υπήρξε μια τεράστια ανοησία. Κι ακόμα περισσότερο, όταν έχει φτάσει τα σαράντα χωρίς να έχει φορτωθεί στην πλάτη του το βάρος μιας συζύγου και κάμποσων παιδιών, και ξαφνικά του έρχεται η επιθυμία να το κάνει εκ των υστέρων. Αυτό μου φαίνεται σαν κάποιος να έχει κάνει τα τρία τέταρτα μιας διαδρομής με τα πόδια, κι εντούτοις θέλει ν’ αγοράσει ένα εισιτήριο λεωφορείου για ολόκληρη τη διαδρομή.

ΑΡΘΟΥΡ ΣΟΠΕΝΧΑΟΥΕΡ, Η ΤΕΧΝΗ ΝΑ ΖΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Η αποδοχή του εαυτού - Το τρίπτυχο της αυτογνωσίας

Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, το “δέξου τα πράγματα όπως είναι“, αποτελεί συμβουλή σoφίας. Λες στον εαυτό σου “τα πράγματα είναι έτσι όπως τα βλέπω, δεν είναι όπως θα ήθελα, δεν είναι όπως τα περίμενα, πρέπει να τα δεχτώ όπως είναι”. Όταν γίνει αυτή η αποδοχή, θα καταλάβω πως ανησυχώ μάταια για πράγματα που δεν έχω τη δύναμη να αλλάξω. Θα αντιληφθώ αν μου αρέσει να είμαι μέρος αυτών των πραγμάτων και αν όχι, θα πάρω την απόφαση να απομακρυνθώ.

Έπειτα, σειρά έχει η εστίαση στον περίγυρό μας, σε όσους μας πλαισιώνουν. Ο φίλος μου είναι αυτός που είναι. Δεν είναι αυτό που θα ήθελα να είναι. Δεν μπορώ να τον κάνω να είναι αυτό που θέλω. Είναι ό,τι βλέπω. Είτε τον δέχομαι για αυτό που είναι, είτε δεν “είναι για εμένα”. Οι αποφάσεις ξεπετιούνται πιο εύκολα, ξεκινάμε να λέμε αλήθεια στον εαυτό μας.

Για το τέλος, μας περιμένει μια πιο εσωτερική εργασία. Να δεχτούμε τον εαυτό μας όπως είναι:

Είμαι αυτός που είμαι.

Δεν είμαι αυτό που θα ήθελα.

Δεν είμαι αυτό που θα ήθελαν οι άλλοι να είμαι.

Εάν καταφέρουμε να το κάνουμε αυτό, να αποδεχτούμε δηλαδή τον εαυτό μας όπως είναι, τότε θα έχουμε καταφέρει ένα τεράστιο στοίχημα: να καταρρίψουμε τις ανασφάλειές μας, τις εξάρσεις υπαρξιακών φόβων, τις ευέξαπτες στιγμές μας, τις ζήλιες, την απομόνωση.

Αυτό το τρίπτυχο αποδοχής, εάν το κατακτήσουμε, προσφέρει μια ζωή συνειδητών επιλογών, εσωτερικής ηρεμίας και δημιουργεί όλες τις απαραίτητες συνθήκες για να βιώσουμε πιο ευτυχισμένες ημέρες. Δοκιμάστε το!

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ

Να, τώρα που είμαι ένας άγνωστος στον εαυτό μου,
στ όνομα του Θεού, τι θ απογίνω;
Δε λατρεύω το Σταυρό ούτε την ημισέληνο,
δεν είμαι χριστιανός ούτε Εβραίος
ούτε η ανατολή ούτε η δύση είναι το σπίτι μου,
δεν έχω συγγένεια ούτε με τον άγγελο
ούτε με το διάβολο
δεν είμαι φτιαγμένος από φωτιά ούτε από νερό
ούτε απο χώμα ούτε από ατμό,
δε γεννήθηκα μακριά στην Κίνα ούτε στο Σακίν
ούτε στη Βουλγαρία ούτε στην Ινδία
με τα πέντε ποτάμια
ούτε στο Ιράκ ούτε στο Κουρδιστάν μεγάλωσα
ούτε στον παράδεισο ούτε στην κόλαση
ούτε από την Εδέμ ούτε απ' το Ριζβάν έπεσα
ούτε από του Αδάμ τη γενιά κρατώ.
Σε μια χώρα, στην πιό απόμακρη,
μες σ' ένα δρόμο χωρίς ίχνη και σκιά,
ψυχή και σώμα μετουσιώνονται,
ζω στην ψυχή του Μοναδικού Αγαπημένου
αναγεννημένος.

Τζελαλεντίν Ρουμί

Ο μεγαλύτερος φόβος μας

Ο μεγαλύτερος μας φόβος δεν είναι να φανούμε ανεπαρκείς.

Ο μεγαλύτερος φόβος μας είναι να αποδειχθούμε πανίσχυροι.

Είναι το φως μας, και όχι το σκοτάδι που μας φοβίζει πιο πολύ απ όλα.

Αναρωτιόμαστε: Ποιος είμαι εγώ τελικά που θέλω να είμαι τόσο λαμπερός;

Γιατί; Εσύ τι είσαι; Είσαι -κι εσύ ένα.

Δεν ωφελείς σε τίποτα τον κόσμο με το να γίνεσαι μικρός.

Το να γίνεσαι μικρός μόνο και μόνο για να μη νιώθουν οι άλλοι ανασφαλείς γύρω σου δεν είναι καθόλου λαμπερό.

Γεννηθήκαμε για να δηλώσουμε τη δόξα που υπάρχει μέσα μας
.
Δεν υπάρχει σε ορισμένους από εμάς, αλλά σε όλους μας.

Και αν δεν αφήσουμε το φως μας να λάμψει, επιτρέπουμε έτσι ασυναίσθητα στους άλλους να το κάνουν.

Όταν απελευθερωθούμε από το δικό μας φόβο, η ύπαρξη μας απελευθερώνει αυτόματα και τους άλλους.

Το δικό σου σκαρί, ο δικός σου Δρόμος

Η ψυχική μας διάθεση επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουμε την Πραγματικότητα γύρω μας.

Και αντίστροφα… ο τρόπος διαμόρφωσης της Πραγματικότητας γύρω μας επηρεάζει την ψυχική μας διάθεση.

Αν όλα μέσα μας φαντάζουν “μαύρα”, το κόλπο για να δώσουμε Φως στον εαυτό μας είναι να βάλουμε γύρω μας Χρώμα, τρέφοντας έτσι την Όραση με φως και την Διόραση με οπτικά “κλειδιά ξεκλειδώματος των Πυλών της Συνείδησης.

Και κάπως έτσι “δουλεύει” η Μαγεία…
με απλά, μικρά, καθημερινά πράγματα που κάνουν την Διαφορά…

Το ότι επικεντρώνει κάποιος στις ομορφιές του Κόσμου γύρω μας και όχι στις ασχήμιες δεν σημαίνει πως είναι αναίσθητος… σημαίνει πως επιλέγοντας, όσο μπορεί, το Περιβάλλον του, διαμορφώνει ο ίδιος την Πραγματικότητά του, μην επιτρέποντας σε άλλους να τον φυλακίσουν στην δική τους…

Είμαστε ό,τι σκεφτόμαστε…
σκεφτόμαστε όπως είμαστε.
Και σαν Παρατηρητές της Πραγματικότητάς μας, διαμορφώνουμε τον Κόσμο που παρατηρούμε…

Μια Νέα Αρχή είναι μια Νέα Ευκαιρία…
αρκεί να έχεις γίνει σοφότερος από τα λάθη του παρελθόντος.
Αλλιώς είναι άλλο ένα πισωγύρισμα…

Όλοι οι άνθρωποι κάποια στιγμή έχουν ανάγκη να “βρουν” τον Εαυτό τους…
λίγοι όμως έχουν την ικανότητα και την Δύναμη να Τον Δημιουργήσουν.

Ο Δρόμος που δεν πάρθηκε, είναι ένας δρόμος που θα συναντήσουμε αργότερα μπροστά μας σαν διακλάδωση στον Δρόμο που πήραμε.

Αρκεί να μπορέσουμε να αντιληφθούμε πως στην ουσία ήταν κομμάτι του ίδιου Δρόμου…
Για κάθε Ηλιοβασίλεμα που αφήνεις πίσω στον Δρόμο σου, μια υπέροχη Ανατολή σε περιμένει μπροστά στον δρόμο σου…
Δρόμο που οδηγεί ΠΑΝΤΑ στο Ξημέρωμα μιας Νέας Ημέρας…

Οι Δρόμοι έχουν φτιαχτεί για να ταξιδεύονται.
Οι Άνθρωποι για να ταξιδεύουν…
Ο Δρόμος της Ζωής δεν είναι ΠΟΤΕ ευθεία…
Στροφές αριστερά, στροφές δεξιά, εμπόδια, κρυφές πόρτες…
ένας Λαβύρινθος Μύησης στο Μυστικό που λέγεται ΖΩΗ.

Και μια Αριάδνη να υφαίνει τον Μίτο της ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ με το Ταξίδι…
Μέχρι να φτάσεις στο ίδιο σημείο απ’ όπου ξεκίνησες.
Για να ξεκινήσεις άλλη μια φορά το ίδιο Ταξίδι.
Αλλά με έναν ΑΛΛΟΝ Εαυτό…
Αέναα…
Δεν υπάρχει “Αντίο”…
μα μόνο “Εις το Επανιδείν”…

Στο μεγάλο Ταξίδι που λέγεται Ζωή
φρόντισε να είσαι εσύ ο Καπετάνιος στο σκαρί σου…
Βαρύ να λιώνεις μεσοπέλαγα στα χέρια κακού κυβερνήτη.
Φαύλος αυτός να δίνει εντολές που φανερά σε ξέρα σε οδηγούνε…
Και εσύ ανήμπορος, δειλός να σηκώσεις ανάστημα να πεις “φτάνει”.
Και να ξέρεις…
Πως κατέχεις άριστα την τέχνη του αστρολάβου…
Πως η πυξίδα στα χέρια σου Δωδωναία δρυς της Αργούς σου μαρτυράει
τον Δρόμο τον Ορθό…

Μα το θάρρος και η αποκοτιά δεν είναι λέξεις δικές σου…
Το βλέμμα κρατούσες πάντα χαμηλό….

Κοιτώντας το χώμα μπροστά έχανες τον ουρανό από πάνω.
Και ξεχνάς τον Νόμο τον αλάθητο.

Πώς η θάλασσα είναι για τους Ανήσυχους…
Όχι για τους υποταγμένους…

Δε σε ρώτησαν όταν μπάρκαρες για το Μεγάλο Ταξίδι…
Βρέθηκες σε ένα σκαρί που γράφει το όνομά σου…

Η Κλωθώ, η Ατραπός και η Λάχεσις το χάραξαν όταν στα σπάργανα ακόμα γέλαγες ανίδεος.
Διόνυσος θεός το ράντισε με το Άγιο Νάμα στο κατευόδιο.
Δεν επέλεξες εσύ το Ταξίδι.

ΕΣΥ θα επιλέξεις αν είσαι Κυβερνήτης…
Ή απλά λοστρόμος… στο δικό ΣΟΥ σκαρί…

Περί Συμπόνιας

Πολλές φορές συναντούμε τον όρο «συμπόνια» μέσα στην ζωή μας. Μία από τις βασικές παρερμηνείες της έννοιας είναι πως η συμπόνια εξισώνεται με τον οίκτο ή με την λύπηση κάποιου προσώπου, π.χ. κάποιου επαίτη, κάποιου γνωστού μας ή, ακόμα, κάποιου μη φιλικού μας προσώπου, όταν βρίσκεται σε ανάγκη. Όμως, ο οίκτος και η συμπόνια είναι δύο εντελώς διαφορετικές έννοιες. «Οικτίρω» κάποιον, δηλαδή τον λυπάμαι, σημαίνει πως τον αντικρύζω με μία μορφή «ανωτερότητας» από την πλευρά μου. Ίσως επικρίνω την κατάστασή του, και ενδόμυχα απεύχομαι την θέση του, δηλαδή το ενδεχόμενο να βιώσω κάτι παρόμοιο μου προκαλεί φόβο και αποστροφή. Αυτό γίνεται ευκολότερα κατανοητό από το γεγονός πως, όταν βρίσκομαι αντιμέτωπος με ένα πρόσωπο που μου προκαλεί οίκτο ή λύπηση, επιθυμώ να απομακρυνθώ από εκείνο όσο πιο γρήγορα γίνεται. Συνεπώς, ο οίκτος ή η λύπηση τροφοδοτείται από τον φόβο και άλλα αρνητικά συναισθήματα και προκαλεί απομάκρυνση των ανθρώπων.

Από την άλλη πλευρά, «συμπονώ» σημαίνει αντιλαμβάνομαι και κατανοώ την δυσκολία, στην οποία βρίσκεται ένας συνάνθρωπός μου. Μπορώ να φανταστώ τα συναισθήματα που βιώνει την στιγμή που αντιμετωπίζει μία πρόκληση ζωής. Μπορώ να κατανοήσω την συμπεριφορά που εκδηλώνει ορμώμενος από αυτά τα συναισθήματα, χωρίς να αισθάνομαι φόβο ή θυμό παρατηρώντας τον. Το κυριότερο, όμως, είναι πως, όταν βιώνω συμπόνια προς τον συνάνθρωπό μου, εύχομαι σε αυτόν από καρδιάς, με αγνά και ειλικρινή συναισθήματα να μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις δυσκολίες του. Έπειτα, αν το επιθυμώ, τον ερωτώ αν μπορώ να του φανώ χρήσιμος σε κάτι.

Αυτή η ιδέα διαφοροποιείται ριζικά από τον οίκτο, πολύ απλά διότι πηγάζει από την βαθειά δύναμη της αγάπης και του αλληλοσεβασμού. Δεν αντικρύζω το άλλο άτομο με ματιά «ανωτερότητας», όπως συμβαίνει στον οίκτο. Αντικρύζω έναν άνθρωπο με αξία το ίδιο ανυπέρβλητη, όπως η δική μου. Και ως ίσος προς ίσον, αναγνωρίζω την δύναμη του να ανταπεξέλθει των προβλημάτων του. Και ως ίσος προς ίσον, του προσφέρω την βοήθειά μου, αν επιθυμεί, να την λάβει.

Η συμπόνια, λοιπόν, φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά, δεν τους απομακρύνει, μήτε χτίζει τείχη ανασφάλειας και φόβου μεταξύ τους.

Ψυχολογικές και κοινωνιολογικές μελέτες έχουν διαπιστώσει πως, τα άτομα που αισθάνονται συμπόνια είναι δημιουργικά, απαλλαγμένα ως επί το πλείστον από επιθετικότητα και άγχος, είναι δοτικά, ήρεμα, αισιόδοξα, γεμάτα θετικά συναισθήματα, και έμπλεα ευγνωμοσύνης για την ζωή.

Τα άτομα που βιώνουν συμπόνια γίνονται ενεργά μέλη της κοινωνίας, αναλαμβάνουν ενεργό δράση, ώστε να συνδράμουν όσους βρίσκονται σε ανάγκη, χωρίς ανταλλάγματα, χωρίς να θεωρούν την συμβολή τους αγγαρεία, ενισχύοντας έτσι την κοινωνική συνοχή.

Η συμπόνια ξεκινά από μέσα μας. Για να κατανοήσουμε την δύναμη και την δράση της, χρειάζεται να την εφαρμόσουμε αρχικά στον εαυτόν μας. Συμπονώ τον εαυτό μου στα σφάλματα που κάνει, εννοώντας πως δεν τον τιμωρώ, αλλά με αγάπη φροντίζω να κατανοήσω ποιό είναι το μάθημα που λαμβάνω από αυτά, ώστε να μην τα επαναλάβω, ώστε να βελτιώσω την συμπεριφορά μου. Μόλις επιδείξω συμπόνια στον εαυτό μου, μπορώ να την επεκτείνω στο άμεσο περιβάλλον μου, την οικογένεια, τους φίλους μου, τους συνεργάτες μου. Έχοντας φθάσει σε αυτό το επίπεδο συμπόνιας, δύναμαι ευκολότερα να την εκδηλώσω προς τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας.

Χρειάζεται να καταστεί κατανοητό πως η δράση της συμπόνιας δεν λαμβάνει χώρα εις βάρος αυτού που την βιώνει. Τόσο ο ίδιος, όσο και το άτομο, στο οποίο την απευθύνει, αποκομίζει τα οφέλη της. Η εκδήλωση της συμπόνιας προσφέρει ένα αίσθημα ικανοποίησης, πηγαίας χαράς, ευγνωμοσύνης σε όποιον την αισθάνεται, αλλά και σε όποιον την λαμβάνει.

Όλη αυτή η δράση δεν αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Ο καθένας μας μπορεί από σήμερα να εμπειραθεί την υπέρτατη δύναμη της συμπόνιας, ξεκινώντας μέσα από την οικογένειά του, απέναντι σε ένα κοντινό του πρόσωπο. Χωρίς φανφάρες και θορύβους. Ήσυχα κι απλά, θα παρατηρήσει να αποκαλύπτεται μπροστά του το πραγματοποιήσιμο θαύμα της ανθρώπινης φύσης που ονομάζεται συμπόνια και απορρέει από την άνευ όρων αγάπη. Το όφελος θα είναι δικό του και της ανθρώπινης κοινωνίας μαζί.

Εάν θέλεις να δεις…

Εάν θέλεις να δεις, κλείσε τα μάτια σου. Καμιά φορά δεν έχει να κάνει με αυτό που φαίνεται, το πασιφανές το ορατό. Δεν έχει σημασία αυτό που βλέπεις αυτό που προβάλλεται, αυτό που λάμπει.

Όλη η ουσία βρίσκεται σε ό,τι υποφώσκει νωχελικά στο βάθος, σ’αυτό που κρύβεται ντροπαλά στην αφάνεια. Εάν θέλεις να δεις, κλείσε τα μάτια σου.

Μην έχεις άχρωμο βλέμμα. Μην κρυφοκοιτάς από μουχλιασμένα κελιά φυλακών. Μην δειλιάζεις πίσω από το συρματόπλεγμα των βλεφάρων σου. Εάν θέλεις να δεις, κλείσε τα μάτια σου.

Λένε πως το απέραντο γεννά τη νοσταλγία. Προκαλεί ένα δέος έναν γλυκό ενθουσιασμό αυτό το σπάνιο μεγαλείο. Εάν θέλεις να δεις, κλείσε τα μάτια σου. Σκέψου την πιθανότητα του να υπάρχει κάτι χωρίς τέρμα, χωρίς όρια, χωρίς περιορισμούς. Αυτή η τέλεια μορφή ελευθερίας, μαγνητίζει το μυαλό καθώς φλερτάρει με τις προσωπικές μας περιφράξεις.

Ο πολύβουος νυχτερινός ουρανός, το απέραντο γαλάζιο του πελάγους, η απόλυτη καθαρότητα της ερήμου, το ατέρμονο του ανθρώπινου πνεύματος.

Εάν θέλεις να δεις, κλείσε τα μάτια σου και δες επιτέλους.

Η αλλαγή πρέπει να ξεκινήσει από μέσα μας

Η αγριότητα και η βιαιότητα στον κόσμο δεν μπορούν να σταματήσουν από τη δική μου ατομική προσπάθεια. Οπότε, δεν θα χρειαστεί άπειρος χρόνος για ν’ αλλάξει ο καθένας από μας;

Ο άλλος είστε εσείς. Η ερώτηση αυτή βγαίνει από την επιθυμία να αποφύγετε τη δική σας άμεση αλλαγή, έτσι δεν είναι;

Στη πραγματικότητα λέτε: «Ποιο το όφελος μιας δικής μου αλλαγής αν όλοι οι άλλοι δεν αλλάξουν;»

Πρέπει κανείς να ξεκινήσει από κοντά για να μπορέσει να πάει μακριά. Αλλά εσείς δεν θέλετε να αλλάξετε, θέλετε να συνεχίζονται τα πράγματα όπως είναι, ειδικά αν έχετε φτάσει σε κάποια κοινωνική κορυφή, και έτσι καταλήγετε να διαπιστώνετε ότι χρειάζεται άπειρος χρόνος για τη μεταμόρφωση του κόσμου μέσα από τη μεταμόρφωση του καθενός χωριστά.

Ο κόσμος είστε εσείς, εσείς είστε το πρόβλημα, το πρόβλημα δεν είναι διαφορετικό από σας, ο κόσμος είναι ο δικός σας αντικατοπτρισμός.

Ο κόσμος δεν μπορεί να αλλάξει αν δεν αλλάξετε εσείς.

Όταν γίνεται μια ριζική αλλαγή σε ένα ανθρώπινο ον, σε σένα, τότε φέρεις αβίαστα και μια ριζική αλλαγή στη δομή της κοινωνίας. Και αυτή η αλλαγή δεν θα πρέπει να ξεκινήσει απέξω, αλλά από μέσα μας.

Επειδή η κρίση είναι χωρίς προηγούμενο, πρέπει να υπάρξει και μια δράση χωρίς προηγούμενο, πράγμα που σημαίνει ότι η αναγέννηση κάθε ανθρώπου πρέπει να γίνει στη στιγμή, να μην είναι αποτέλεσμα κάποιου χρονικού διαστήματος.

Πρέπει να συμβεί τώρα, όχι αύριο- γιατί το αύριο είναι μια διαδικασία αποσύνθεσης.

Αν σκέφτομαι να αλλάξω τον εαυτό μου αύριο, προκαλώ τη σύγχυση, εξακολουθώ να βρίσκομαι στο πεδίο της καταστροφής.

Είναι δυνατό να μεταμορφωθεί κανείς εντελώς στη στιγμή τώρα;

Προσωπικά λέω ότι είναι.

Εύκαμπτο νέο τρανζίστορ για ηλεκτρονικά υψηλών επιδόσεων

Ομάδα μηχανικών του Πανεπιστημίου του Wisconsin στο Madison δημιούργησαν το πιο αποδοτικό εύκαμπτο τρανζίστορ (κρυσταλλολυχνία) στον κόσμο- και μαζί του, μια γρήγορη, απλή και οικονομική διαδικασία παραγωγής η οποία μπορεί εύκολα να αλλάζει κλίμακα, έτσι ώστε να προσαρμόζεται σε δεδομένα εμπορικής χρήσης.

 

Πρόκειται για μια εξέλιξη η οποία θα μπορούσε να επιτρέψει σε κατασκευαστές να προσθέσουν «έξυπνες» ασύρματες δυνατότητες σε μεγάλες ή μικρές συσκευές και αντικείμενα, όπως wearable αισθητήρες και υπολογιστές για ανθρώπους και ζώα- οι οποίες μπορούν να κάμπτονται, να τεντώνονται και να μετακινούνται.

 

Τα τρανζίστορ αποτελούν βασικά δομικά κομμάτια των μοντέρνων ηλεκτρονικών- και το επίτευγμα της ομάδας του UW-Madison είναι ιδιαίτερα σημαντικά, από την άποψη ότι αποτελεί πρόοδο σε έναν βιομηχανικό στάνταρ δύο δεκαετιών: Το εξαιρετικά λεπτό τρανζίστορ BiCMOS (bipolar complementary metal oxide semiconductor), που συνδυάζει δύο διαφορετικές τεχνολογίες, σε συνδυασμό με υψηλές επιδόσεις όσον αφορά σε ταχύτητα, χαμηλή κατανάλωση ενέργειας κ.α.

 

«Το βιομηχανικό αυτό στάνταρ είναι πολύ καλό» λέει ο Ζενκιάνγκ (Τζακ) Μα, καθηγητής ηλεκτρολογίας- μηχανολογίας υπολογιστών του πανεπιστημίου. «Τώρα μπορούμε να κάνουμε τα ίδια πράγματα με το τρανζίστορ μας- αλλά μπορεί και να κάμπτεται».

 

Ο Μα και οι συνεργάτες του δημιούργησαν τα εύκαμπτα ηλεκτρονικά τους σε μια μονού κρυστάλλου νανομεμβράνη πυριτίου, σε ένα εύκαμπτο κομμάτι πλαστικού. Το «κλειδί» της όλης υπόθεσης είναι η διαδικασία που ανέπτυξαν για αυτή τη δουλειά, η οποία εξοικονομεί χρόνο και κόστος όσον αφορά στην παραγωγή των τρανζίστορ.

 

Όπως υποστηρίζει ο Μα, είναι αυτή ακριβώς η διαδικασία που ανοίγει τον δρόμο για χρήση των νέων αυτών τρανζίστορ στη βιομηχανία. «Η ιδέα είναι η εξάπλωση των εύκαμπτων ηλεκτρονικών. Η πλατφόρμα μεγαλώνει» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Γη και ζωή γεννήθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα!

Η Γη δημιουργήθηκε πριν από περίπου 4.5 δισ. έτη και η επιστημονική κοινότητα θεωρούσε για πολλά χρόνια ότι για μια σειρά από αιτίες η ζωή καθυστέρησε να κάνει την εμφάνιση της στον πλανήτη. Η εκτίμηση που υπήρχε είναι ότι η ζωή χρειάζεται ένα σταθερό περιβάλλον έστω και όχι απόλυτα φιλικό για να μπορεί να υπάρξει. Επειδή η Γη αμέσως μετά την γέννηση της και για εκατοντάδες εκ. έτη βομβαρδιζόταν κυριολεκτικά από αμέτρητα μικρότερα, μεγαλύτερα αλλά και γιγάντια κοσμικά σώματα. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία η Σελήνη είναι προϊόν της σύγκρουσης στην Γη με ένα κοσμικό σώμα στο μέγεθος του… Άρη!

Οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι σε αυτό το συνεχώς μεταβαλλόμενο και μόνιμα «κολασμένο» περιβάλλον η ζωή ήταν αδύνατο να υπάρξει στον πλανήτη. Για αυτό οριοθετούσαν την εμφάνιση της ζωής στην Γη περίπου δύο δισ. έτη μετά τον σχηματισμό του πλανήτη όταν πλέον είχαν διαμορφωθεί οι βασικές γεωατμοσφαιρικές συνθήκες και είχε περιοριστεί σημαντικά ο κοσμικός βομβαρδισμός.

Ομως τα τελευταία χρόνια μια σειρά από ευρήματα στέλνουν ολοένα και πίσω την ημερομηνία εμφάνισης της ζωής στην Γη. Κάποια στιγμή εντοπίστηκαν ίχνη ζωής ηλικίας περίπου 3.5 δις ετών κάνοντας πολλούς ειδικούς να πονοκεφαλιάζουν για το πώς κατάφερε η ζωή να βρει τρόπο να υπάρξει στις συνθήκες εκείνης της εποχής. Ο πονοκέφαλος αναμένεται να γίνει… ημικρανία για τους ειδικούς μετά την δημοσίευση στο Nature μιας νέας μελέτης η οποία υποδεικνύει την παρουσία της ζωής πριν από τέσσερα δις έτη.

Διεθνής ερευνητική ομάδα ανέλυσε πετρώματα από την επαρχία Λαμπραντόρ στον βορρά του Καναδά. Τα πετρώματα έχουν ηλικία τουλάχιστον 3.95 δις. ετών και σε αυτά υπάρχουν κάποια συστατικά (κόκκοι γραφίτη κ.α) που έχουν παραχθεί από ζωντανούς οργανισμούς. Αρχικά οι ερευνητές εξέτασαν την πιθανότητα τα συστατικά αυτά να είχαν εναποτεθεί στα πετρώματα σε χρόνο μεταγενέστερο από αυτό που δημιουργήθηκαν αυτά τα πετρώματα.

Όμως οι αναλύσεις έδειξαν ότι τα συστατικά αυτά υπήρχαν εξ αρχής στα πετρώματα. Οι ερευνητές εικάζουν ότι τα συστατικά αυτά παρήγαγαν μονοκύτταρα φυτά ικανά να φωτοσυνθέτουν. Με δεδομένο ότι οι έρευνες για την εμφάνιση της ζωής συνεχίζονται από την επιστημονική κοινότητα δεν αποκλείεται πλέον να βρεθούν και ευρήματα που ίσως δείξουν ότι Γη και ζωή γεννήθηκαν ταυτόχρονα.

ΠΕΡΙ ΑΝΕΣΤΙΟΤΗΤΑΣ

ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΕΣΤΙΟΤΗΤΑΣ

Στη νεοελληνική μας πολιτεία, όπου το ανθρωπίνως υπάρχειν έχει καταστεί απαγορευμένος καρπός και η γενικευμένη ασυνταξία καθιδρύεται ως πρότυπο μεταμοντέρνας ζωής, τίθεται με οξύτητα η ανάγκη μιας γραμματικής της σκεπτόμενης δράσης που να αποτελεί το μεθοριακό φυλάκιο της πολιτικής μας συνείδησης και να ορθώνεται ως το αντίπαλο δέος της «ακαδημαϊκής αδράνειας» (Heidegger), ήτοι της εκκωφαντικής ημιμάθειας αργόσχολων διανοουμένων. Τι σημαίνει όμως «να αποτελεί μεθοριακό φυλάκιο»; Σημαίνει να καταθέτει εκείνη την ερμηνευτική δωρεά που αποτρέπει την έκπτωση του ανθρώπου σε μαζάνθρωπο και συναφώς τον προτρέπει σε μια διαυγή γνωριμία με το πηγαίο πολιτικό και κοινωνικό του Είναι. Πρόκειται για τη γνωριμία που δεν εξυψώνει σε αρετή του κόσμου τη μονωδία του εργαλειακού λόγου ούτε συνθλίβει την ανθρώπινη ύπαρξη μέσα στη σιδερόφρακτη «Λογική» της καλπάζουσας τεχνικοποίησης των πάντων, αλλά ερμηνεύει το μοιραίο και μας προφυλάσσει από την παλίρροια της απύθμενης κενολογίας των ως άνω διανοουμένων. Εάν η επικράτηση της τεχνοεπιστήμης, κυρίως μετά την ιδεολογική της οριστικοποίηση από τον Διαφωτισμό και εντεύθεν, συνδέθηκε με την αποδόμηση των ανορθολογικών αυταπατών στον πνευματικο-πολιτισμικό χώρο του ανθρώπου, αντιστρόφως ανάλογα προώθησε και την καθίδρυση των πιο αλλόκοτων πραγματικοτήτων, εισάγοντας τον ανορθολογισμό από το παράθυρο.

Η γραμματική της σκεπτόμενης σκέψης, που μας υπόσχεται ως άλλος άναξ του μαντείου των Δελφών «δεν λέγει ούτε κρύπτει αλλά δείχνει με σήματα» (Ηράκλειτος), δηλαδή απευθύνει δια-νοήματα για το πώς μπορεί η ανθρώπινη ύπαρξη να οικεί τον κόσμο, ήτοι να οικειώνεται με τον περί-κοσμο και να μην περιπίπτει στην ανοικειότητα ή άλλως ανεστιότητα. Εάν ισχύει η ρήση του Heidegger ότι το σοβαρότερο πρόβλημα του σημερινού ανθρώπου –σοβαρότερο και από έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο– δεν είναι η ανεστιότητα ως τέτοια, αλλά το πώς σκέπτεται τούτη την ανεστιότητα, προκειμένου να πάψει να είναι η πιο άθλια συνθήκη του, τότε αξίζει να αποπειράται κανείς τον ωραίο φιλοσοφικό διάπλου, και να συλ-λέγει ό,τι τούτο μας λέγει. Τι μας λέγει; Πρωτίστως, πως, αν θέλουμε να βρούμε τις πηγές της υπαρκτικής μας εξέγερσης ενάντια στο άξενο, το αν-έστιο, το ψυχρό, πρέπει να τις αναζητήσουμε στη συναρπαστική σκέψη της εξορίας, με άλλα λόγια στη σκέψη που μας συν-αρπάζει με την αρκτική σημασία της λέξης, δηλαδή μας αποσπά από την τυχαία εύρεσή μας στον κόσμο και μας προσφέρει μόνιμη [=αδιάψευστη] κατοικία στην εξ-ορία, ήτοι σε «έναν τόπο πέρα από τον τόπο», στον ου-τόπο μας, στον έξω από όρια και όρους τόπο και χρόνο μας: στην εκ-τροπή του παροντικού μας Είναι «μέσα στον χρόνο και μέσα στον τόπο».

Στη συνάφεια τούτη, μας λέγει, κατά δεύτερον πως, αν έχει νόημα να σκεπτόμαστε την έκπτωση της ανθρώπινης ύπαρξης σε ανεστιότητα, τότε αξίζει να τη σκεπτόμαστε με το χαϊντεγκεριανό νόημα της υπαρξιακής κατηγορίας και παράλληλα με το γενικότερο νόημα της αλλοτρίωσης του σύγχρονου ανθρώπου, η άρση της οποίας διέρχεται μέσα από το παρατηρητήριο της εξόριστης σκέψης. Αυτό εδώ είναι που μας χορηγεί τη δυνατότητα να αντικρίζουμε τον εαυτό μας μέσω του άλλου και να χαράσσουμε εν τέλει τις «κατευθύνουσες ου-τοπίες» όχι απλώς ως ερμηνευτικά σημεία, αλλά κυριολεκτικά ως οδοδείκτες που γίνονται βιώματα της ύπαρξής μας και την διανοίγουν σε ανώτερα στάδια πολιτισμού. Με εγελιανή ορολογία, οι εν λόγω οδοδείκτες παραπέμπουν στη διαλεκτική συνέχειας και ασυνέχειας ή με τη μεταφορική γλώσσα της Φαινομενολογίας του πνεύματος μετουσιώνουν το ταξίδι του Οδυσσέα, ο οποίος «πολλών ανθρώπων είδεν άστεα και νόον έγνω» και δεν περιπλανήθηκε άσκοπα στον κόσμο σαν ένας ελαφρόγνωμος τουρίστας. Απ’ αυτή την άποψη, το ως άνω παρατηρητήριο της σκέψης αποτελεί τη νοητή γραμμή που δομεί το όλον των θεματικών ενοτήτων του βιβλίου και συγχρόνως συγκροτεί μια κοιτίδα φιλοσοφικής προαίσθησης, ασύμβατης με τον αστικό ωφελιμισμό και τους εξουσιαστικούς του μηχανισμούς.

Εξ αυτής και δι’ αυτής της προαίσθησης, ο εξόριστος συγγραφέας με συνεπιβάτη τον εξόριστο αναγνώστη υπερβαίνει διαλεκτικά τους συμβιβασμούς με τις «ναρκισιστικές κοινωνίες», με τις πολυπλόκαμες πολιτικές ομφαλοσκοπήσεις, με ανέξοδα πυροτεχνήματα της μαζικής κουλτούρας ή με απατηλές εκφάνσεις της εικονικής πραγματικότητας. Παρ’ όλα ταύτα, ως εξόριστος ή εξόριστη σκέψη, δεν αρκείται στην πράξη της εξορίας του. Προχωρεί να συναντήσει τις ρίζες της δημιουργικής σκέψης, της δημιουργικής ποίησης, γι’ αυτό και δεν αφήνει περιθώρια να ρίχνονται στην πυρά μεγάλοι διανοητές σαν τον Μαρξ, τον Μπλοχ, τον Σαρτρ, τον Μπένγιαμιν κ.α. αλλά αποτολμά το μεγάλο φιλοσοφικό ταξίδι μέσα από αυτούς: ξανασκέφτεται «το παλαιό σε μια νέα σχέση με το όλο» (Hegel), αξιοποιεί τα δοκιμασμένα στο χρόνο μορφώματα γνώσης και προτείνει μια ανασυγκρότηση της ανθρώπινης προοπτικής με περίσκεψη και προσήνεια∙ εν τέλει με μια αισθητική του συνομιλείν που αποκλείει την επιβολή προκαθορισμένων απόψεων, αθέμιτου ανταγωνισμού, ύβρεων ή ακραίων συμπεριφορών. Η επιστροφή τότε στον τόπο της εξορίας γίνεται στροφή προς την επιφάνεια του ανθρώπου. Εάν τούτη η επιφάνεια παραπέμπει στην πολιτική, η εν λόγω στροφή έχει το νόημα του διαλόγου με τις «αληθινές κινητήριες δυνάμεις των ρήξεων και εξεγέρσεων». Έτσι, μόνο ο εξόριστος διανοητής μπορεί να συλλάβει τα υπόγεια ρεύματα του κομμουνιστικού μανιφέστου, τα οποία με «χίλιες γλώσσες κρένουν» (Σολωμός) πως ο ανέστιος άνθρωπος του σήμερα, για να ανακτήσει τη χαμένη του ταυτότητα, δεν αρκεί να ζει απλώς αλλά και να ζει καλώς. Και το ζην καλώς προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, ένα ελεύθερο λέγειν που με πλοηγό τη φιλοσοφική ανάγνωση αποδομεί την απαλλοτρίωση της ήδη αλλοτριωμένης συνείδησης του πολίτη και σκέπτεται την ανεστιότητα ούτε φεουδαρχικά ούτε αστικά αλλά μετα-αστικά.