Ο Κικέρων συμβουλεύει τους υποψηφίους των εκλογών

Το ημερολόγιο έγραφε 64 π.Χ όταν ο ταλαντούχος ρήτορας και δικηγόρος Μάρκος Τύλλιος Κικέρων αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στην πολιτική αρένα διεκδικώντας τη ψήφο των Ρωμαίων για το αξίωμα του ύπατου. Οι περισσότεροι ιστορικοί υποστηρίζουν σήμερα ότι ίσως να μην είχε καταφέρει
τίποτα εάν ο αδερφός του Κόιντος δεν είχε ετοιμάσει γι’ αυτόν το πρώτο εγχειρίδιο προεκλογικής εκστρατείας στην παγκόσμια ιστορία.

Πολύ πριν ο Μακιαβέλι παρουσιάσει τις συμβουλές του στον Ηγεμόνα, ο Κόιντος Τύλλιος Κικέρων παρουσίασε το Commentariolum Petitionis – ένα πλήρες εγχειρίδιο πολιτικής συμπεριφοράς που κάνει ακόμη και τους σημερινούς υπευθύνους επικοινωνίας των κομμάτων να θυμίζουν ερασιτέχνες συμβουλάτορες.

Σε αντίθεση με τον Ηγεμόνα, στον οποίο ο Μακιαβέλι παρουσιάζει τους κανόνες επιβίωσης ενός μην εκλεγμένου ηγέτη ο Κόιντος περιγράφει την απαιτούμενη συμπεριφορά ενός υποψηφίου σε ένα δημοκρατικό σύστημα. Αν εξαιρέσει κανείς την ανυπαρξία των μέσων ενημέρωσης οι συμβουλές του Κόιντος προς τον αδερφό του μπορούν σήμερα να χρησιμοποιηθούν (και πιθανότατα χρησιμοποιούνται καθημερινά) από τους υποψηφίους των λεγόμενων κομμάτων εξουσίας σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ακόμη και σε αυτό το επίπεδο όμως ο λόγος του νεαρού Κικέρων φαίνεται να διαπερνά τη λογική που έχει επικρατήσει σήμερα και στα τηλεοπτικά debate.

Προσοχή στους εργολάβους
Ξεκινώντας την παράθεση των συμβουλών του ο Κόιντος επισημαίνει στον αδερφό του ότι πρέπει να τιμήσει τις συμμαχίες που έχει δημιουργήσει με τους ανθρώπους ισχύος της εποχής. «Όσοι έχουν συμβόλαια (εργολαβίες) με το δημόσιο πρέπει να είναι στο πλευρό σου και το ίδιο ισχύει και για την επιχειρηματική κοινότητα» γράφει στο εγχειρίδιο και συνεχίζει: «Μην ξεχνάς ποτέ τος ανθρώπους που υπερασπίστηκες με επιτυχία σε κάποιο δικαστήριο αλλά και τις ομάδες ειδικών συμφερόντων που σε στηρίζουν… Τώρα έχει έρθει η στιγμή να ξεπληρώσουν τις χάρες που τους έχεις κάνει. Να υπενθυμίζεις σε όλους το χρέος τους και την ανάγκη να σε στηρίξουν σε αυτή την κρίσιμη στιγμή. Όσο γι’ αυτούς που δεν σου χρωστάνε τίποτα εξήγησέ τους ότι παρέχοντάς σου στήριξη θα είσαι εσύ αυτός που θα ωφείλεις χάρες και προνόμια».

ο Κόιντος επανέρχεται συνέχεια στους ανθρώπους με ειδικά προνόμια αλλά και σε «ομάδες» τις οποίες περιγράφει λίγο πολύ σαν τα σημερινά λόμπι. «Πρέπει» λέει στον αδερφό του «με υπομονή να καλλιεργείς τις σχέσεις σου με τους ανθρώπους που διαθέτουν ειδικά προνόμια. Να τους θυμίζεις ότι εισαι οπαδός της παράδοσης και όχι λαϊκιστής. Εξήγησέ τους ότι ο μόνος λόγος για τον οποίο δείχνεις να τάσσεσσαι στο πλευρό των απλών ανθρώπων είναι ότι θέλεις την εύνοια δημοφιλών ανθρώπων σε κρίσιμα πόστα ώστε να μπορείς να χρησιμοποιείς την επιρροή τους ή τουλάχιστον να γνωρίζεις ότι δεν θα στραφούν εναντίον σου».

Οι κανόνες του προεκλογικού μάρκετινγκ φαίνεται να μην έχουν αλλάξει καθόλου με το πέρασμα δυο χιλιετιών αφού ο Κόιντος προβλέπει ακόμη και τη διασπορά φημών εναντίον ενός υποψηφίου – που όπως λέει ξεκινά πάντα από το κοντινό περιβάλλον του πολιτικού. «Η διεκδίκηση του ανώτατου αξιώματος στη Ρώμη» εξηγεί στο Commentariolum Petitionis έχει δυο προυποθέσεις: να εξασφαλίσεις τη στήριξη των φίλων σου και να κερδίσεις την κοινή γνώμη… Ποτέ μην υποτιμάς την οικογένειά σου και τους ανθρώπους του στενού περιβάλλοντός σου. Μόνο αν βρίσκονται όλοι στο πλευρό σου μπορείς να κερδίσεις… Να ξέρεις ότι όλες οι φήμες που μπορούν να σε καταστρέψουν ξεκινούν από την οικογένεια και τους φίλους».

Αναζητώντας τους… Policy Leaders
«Σε κάθε γειτονιά» λέει στον αδερφό του ο Κόιντος «υπάρχουν συγκεκριμένοι άνθρωποι-κλειδιά οι οποίοι ασκούν εξουσία. Μάθε να τους ξεχωρίζεις από αυτούς που δείχνουν σημαντικοί αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουν εξουσία και συνήθως δεν είναι αρεστοί στην περιοχή τους. Αν δεν καταφέρεις να κάνεις αυτή τη διάκριση ανάμεσα στους χρήσιμους και τους άχρηστους θα χάσεις πολύτιμο χρόνο και χρήματα σε ανθρώπους που δεν έχουν να σου προσφέρουν τίποτα».

Πάντα όμως ο μεγαλύτερος σύμβουλος επικοινωνίας της αρχαίας Ρώμης επιστρέφει στους λίγους και σημαντικούς ανθρώπους του χρήματος. «Πρέπει» λέει «να δίνεις ιδιαίτερη σημασία στους επιχειρηματίες και τους εύπορους πολίτες. Έλα σε επαφή με τις ηγετικές προσωπικότητες αυτής της ομάδας – δεν είναι δύσκολο γιατί είναι πολύ λίγοι».
Έχοντας εξασφαλίσει τη στήριξη του «κεφαλαίου» της Αρχαίας Ρώμης ο Κόιντος επιστρέφει στις «μάζες» – τις οποίες φαίνεται να αντιμετωπίζει σαν ενοχλητικό βαρίδι στην εποχή της δημοκρατίας. Και εδώ όμως υπάρχουν μυριάδες συμβουλές για να κερδίσεις το… πόπολο.

«Για να εντυπωσιάσεις τους ψηφοφόρους πρέπει να γνωρίζεις πως σκέφτονται οι άνθρωποι. Να είσαι πάντα προσβάσιμος και γενναιόδορος απέναντί τους. Τίποτα δεν εντυπωσιάζει περισσότερο έναν ψηφοφόρο από έναν υποψήφιο που τον θυμάται, για αυτό το λόγο κάθε μέρα να προσπαθείς να αποστηθίζεις πρόσωπα και ονόματα.

Πρέπει με κάθε τρόπο να μάθεις την τέχνη της κολακείας, η οποία μπορεί να είναι καταδικαστέα στην καθημερινή μας ζωή αλλά είναι απαραίτητη όταν κατεβαίνεις στον πολιτικό στίβο». Ο λόγος του Κόιντου γίνεται σχεδόν τηλεοπτικός όταν φτάνει η στιγμή να εντυπωσιάσει τους ψηφοφόρους του αδερφού του. «Σε ό,τι αφορά τις ρωμαϊκές μάζες να θυμάσαι ότι πρέπει να τις εντυπωσιάζεις με θεάματα. Να μην είναι πρόστυχα αλλά να είναι γεμάτα χρώματα από αυτά που αρέσουν στον όχλο. Με κάθε ευκαιρία πρέπει να υπενθυμίζεις στις μάζες πόσο καθάρματα είναι οι αντίπαλοί σου και να δίνεις συγκεκριμένα παραδείγματα από τα εγκλήματα, τα σεξουαλικά σκάνδαλα και τη διαφθορά τους».

Σε αντίθεση πάντως με αρκετούς κομματάρχες του σήμερα ο Κικέρων δεν ξεχνούσε ποτέ ότι εν τέλει η εκλογική μάχη δεν κρίνεται από τη λάσπη που ρίχνεις στους αντιπάλους σου αλλά από την ελπίδα (αληθινή ή όχι) που δημιουργείς στο ακροατήριό σου. «Το βασικότερο τμήμα της εκστρατείας σου» γράφει στον αδερφό του «είναι να φέρνεις την ελπίδα στους ψηφοφόρους σου και να περικλείεις τον εαυτό σου με ένα αίσθημα καλής θέλησης. Σε καμία περίπτωση όμως δεν πρέπει να δίνεις συγκεκριμένες υποσχέσεις στους πολίτες ή τη Σύγκλητο. Μείνε στις γενικότητες. Στη σύγκλητο να λες ότι θα διατηρήσεις την ισχύ και τα προνόμιά της. Στους επιχειρηματίες και τους εύπορους να λες ότι μάχεσαι για τη σταθερότητα. Και στους απλούς ανθρώπους λέγε ότι πάντα υποστήριζες τα συμφέροντά τους».

Προφανώς ο Κικέρων αναγνώριζε ότι μια προεκλογική εκστρατεία δεν στήνεται σε δοκιμαστικό σωλήνα. Αρκετοί ακόμη δρώντες θα επιχειρήσουν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα με εξίσου στοχευμενες επιθέσεις στον υποψήφιό σου. και τότε σύμφωνα με τον Κικέρων έρχεται η στιγμή να εξαπολύσεις τον φόβο… «Τους αντιπάλους σου να τους εκφοβίζεις πάντα λέγοντας ότι θα τους οδηγήσει στα δικαστήρια εάν προσπαθήσουν να δωροδοκήσουν την ψήφο και να τους θυμίζεις τους δεσμούς σου με την επιχειρηματική κοινότητα. Δεν χρειάζεται όμως να το κάνεις. Ο φόβος λειτουργεί πιο αποτελεσματικά από τη δικαστική αντιπαράθεση… Αυτά είχα να σου πω αδερφέ μου»…

Και ο αδερφός του ακολούθησε πιστά τις συμβουλές του. Ο Μάρκους κέρδισε τις δυο επόμενες εκλογικές μάχες συγκεντρώνοντας περισσότερες ψήφους από κάθε άλλο υποψήφιο. Μόνο που μαζί με τους αντιπάλους του ηττήθηκε εκείνη την εποχή και η Δημοκρατία. Οι συμβουλές ήταν εξαιρετικά αποτελεσματικές αλλά εξέφραζαν ένα σάπιο πολιτικό σύστημα που μόνο κατ’ όνομα τοποθετούσες τους πολίτες στο επίκεντρο. Τα δυο αδέρφια σκοτώθηκαν στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε και ο οποίος σήμανε το τέλος της Δημοκρατίας και την απαρχή της Αυτοκρατορίας.

Υπερβορεία : Χώρα των Μακάρων Ουράνιων Ελλήνων

Οι Αργοναύτες έφθασαν εις τους ευδαίμονες Μακροβίους, οι οποίοι ζούσαν επί εκατομμύρια έτη, με συνεχή νεότητα και απόλυτη ευδαιμονία:
«Αλλά αφού ήλθε η έκτη φωτίζουσα τους ανθρώπους αυγή, φθάσαμε εις το εύπορο και πλούσιο έθνος των Μακροβίων, οι οποίοι ζούν επί πολλούς ενιαυτούς, ήτοι δώδεκα χιλιάδες, αποτελουμένους από εκατονταετείς μήνες με πανσέληνο, όντες έξωθεν πάντων των κακών.Και αφού εκπληρώσουν το πεπρωμένο του βίου τους, με γλυκύ ύπνο λαμβάνουν το τέλος του θανάτου.Δεν τους ενδιαφέρουν λοιπόν ο βίος και τα έργα των ανθρώπων, καθώς ανάμεσα εις χλοερούς λειμώνες τρέφονται με γλυκιά τροφή, πίνοντες θείο
ποτό, κάτω από θεία δροσιά και λαμπρύνοντες πάντες την αγαπητή συνομηλικία.Και πάντα έχουν εις τα πρόσωπά τους μειλίχια γαλήνη, και τα παιδιά και οι γονείς, επειδή γνωρίζουν εις τις φρένες και τον νού τους, να πράττουν τα δίκαια και να λέγουν τα συνετά» (Αργοναυτικά Ορφικών, 1111-1123).

Οι Μακρόβιοι είναι ο μυστηριώδης και μακάριος λαός των Υπερβορέων, εις τον οποίο πήγαινε συχνά ο Θεός Απόλλων και δια τούτο έχει και την προσωνυμία Υπερβόρεος.Δια την αιωνία και υπεράνθρωπη ευδαιμονία των Υπερβορέων αναφέρει πολύ παραστατικά και ο θείος ποιητής Πίνδαρος εις τον δέκατο Πυθιόνικό του:
29-30:«…Ούτε με πλοίο πηγαίνοντας, ούτε πεζός, μπορείς να εύρης την θαυμαστή οδό δια τον αγώνα (τόπο συγκεντρώσεως) των Υπερβορέων…».
41-46:«…Ούτε οι νόσοι, ούτε το ολέθριο γήρας, επικρατούν εις την ιερά γενεά. Ζούν χωρίς πόνους και μάχες, αποφεύγοντες την υπέρδικο Νέμεσιν.Κάποτε, με καρδιά πνέουσα θάρρος έφθασε εις τον όμιλο των μακαρίων ανδρών ο παίς της Δανάης (Περσεύς), καθώς τον οδηγούσε η Αθηνά…».

Επίσης, ο Πίνδαρος αναφέρει εις τον τρίτο Ολυμπιόνικό του ότι, και ο θείος Ηρακλής έφθασε εις την χώρα των Υπερβορέων, από όπου έφερε εις την Ολυμπία τον κότινο (αγριελιά) δια του οποίου στεφανώνονταν οι Ολυμπιονίκες:
:14-17:«…Και θα βάλει πέριξ της κόμης του, τον στέφανο της γλαυκοχρώμου ελαίας, την οποία κάποτε έφερε από την σκιερά πηγή του Ίστρου ο Αμφιτρυωνιάδης (Ηρακλής), ως κάλλιστο μνήμα των Ολυμπίων άθλων, αφού έπεισε με λόγο τον θεράποντα του Απόλλωνος δήμο των Υπερβορέων…».
25-33:«…Και τότε ο θυμός του (θυμοειδής ψυχή) τον ώθησε να πορευθή εις την Ιστρία γή.Εκεί, τον δέχθηκε η ιπποδαμάστρια θυγατέρα της Λητούς, όταν αυτός ήλθε από τις ράχες και τους πολυστρόφους μυχούς της Αρκαδίας, τότε που εξαναγκασμένος από τον πατέρα του να εκτελέσε τις παραγγελίες του Ευρυσθέως, ήθελε να φέρη την χρυσοκέρατη θηλυκή έλαφο, την οποία κάποτε αφιέρωσε εις την Ορθωσία (Αρτέμιδα) η νύμφη Ταϋγέτη.Αναζητών αυτήν, είδε εκείνη την χθόνα όπισθεν των πνοών του ψυχρού Βορέα Σταθείς εκεί, θαύμαζε τα δένδρα και είχε τον γλυκύ πόθο, να τα φυτεύση εις το τέρμα του δωδεκαστρόφου δρόμου των ίππων…».
Ο Ηρακλής μετέβη πάλι εις την χώρα των Υπερβορέων δια να φέρη τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων, όπως μας πληροφορεί ο Απολλόδωρος (Βιβλιοθήκη, 5.11):
«Και αφού ετέλεσε τους άθλους εις οκτώ έτη και έναν μήνα, επειδή ο Ευρυσθεύς δεν δέχθηκε τους άθλους των βοσκημάτων του Αυγείου και της Λερναίας (ύδρας), του όρισε ως ενδέκατο άθλο, να φέρη τα χρυσά μήλα από τις Εσπερίδες.Αυτά δεν ήσαν εις την Λιβύη, όπως είπαν κάποιοι, αλλά επί του Άτλαντος εις τους Υπερβορέους…».
Πολύ σημαντικές πληροφορίες δια τους Υπερβορέους παρέχει και ο ιστορικός Διόδωρος ο Σικελιώτης, στηριζόμενος κυρίως εις τον φιλόσοφο Εκαταίο Αβδηρίτη, ο οποίος έζησε την εποχή των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου και συνέγραψε βιβλίο περί των Υπερβορέων:
«Εμείς δέ αφού θεωρήσαμε άξια συγγραφής τα προς την Αρκτική κείμενα μέρη της Ασίας, δεν νομίζουμε ότι, είναι άσχετο να αναφερθούμε εις τα μυθολογούμενα περί των Υπερβορέων.Από αυτούς λοιπόν που έχουν συγγράψει τις παλαιές μυθολογίες, ο Εκαταίος (ο Αβδηρίτης) και κάποιοι άλλοι λένε ότι, εις τους αντίπερα της Κελτικής τόπους κατά τον ωκεανό υπάρχει νησος όχι μικροτέρα της Σικελίας.Αυτή μέν ευρίσκεται προς την Αρκτική, κατοικείται δέ υπό των ονομαζομένων Υπερβορέων, επειδή κείτονται πολύ μακριά από την βορεία πνοή (των ανέμων).Αυτή δέ είναι εύφορη και παράγει τα πάντα και επίσης, επειδή έχει εξαιρετικά εύκρατο κλίμα, παράγει καρπούς δύο φορές κατ’ έτος.
Μυθολογούν δέ ότι, εις αυτή γεννήθηκε η Λητώ. Και δια τούτο αυτοί τιμούν τον Απόλλωνα περισσότερο από τους άλλους θεούς.Είναι δε αυτοί σαν ιερείς του Απόλλωνος, αφού καθημερινά υμνούν συνεχώς τούτο τον θεό με ωδές και τον τιμούν εξαιρετικά.Υπάρχει δέ εις την νήσο μεγαλοπρεπές τέμενος του Απόλλωνος και αξιόλογος ναός σφαιροειδούς σχήματος, κοσμημένος με πολλά αναθήματα.Υπάρχει και ιερά πόλις τού θεού, της οποίας οι περισσότεροι κάτοικοι είναι κιθαριστές και κιθαρίζοντες συνεχώς, ψάλλουν ύμνους προς τον θεό, επαινώντες τις πράξεις του.Έχουν δέ οι Υπερβόρεοι κάποια ιδιαιτέρα διάλεκτο και διάκεινται οικειότατα προς τους Έλληνες και ιδίως προς τους Αθηναίους και τους Δηλίους, έχοντες παραλάβει εκ παλαιών χρόνων αυτή την εύνοια.Και μυθολογούν ότι, κάποιοι Έλληνες επεσκέφθησαν τους Υπερβορέους και κατέλιπαν πολυτελή αναθήματα, επιγεγραμμένα με Ελληνικά γράμματα.Ωσαύτως δέ και ο Υπερβόρεος Άβαρις κατήλθε παλαιά εις την Ελλάδα, δια να ανανεώση την προς τους Δηλίους εύνοια και συγγένεια. Και λένε ότι, η σελήνη φαίνεται εξ αυτής της νήσου να απέχη παντελώς ολίγον εκ της γής και να έχη κάποιες φανερές γεώδεις εξοχές. Λέγεται δέ ότι και ο θεός έρχεται εις την νήσο κάθε δεκαεννέα έτη, εις τα οποία συντελούνται οι αποκαταστάσεις (επιστροφές εις τις ίδιες θέσεις) των άστρων.Και δια τούτο ο δεκαεννεατής χρόνος ονομάζεται υπό των Ελλήνων ενιαυτός του Μέτωνος.Κατά δέ αυτή την επιφάνεια, ο θεός κιθαρίζει και χορεύει συνεχώς τις νύκτες, από την εαρινή ισημερία έως την ανατολή των Πλειάδων, τερπόμενος με τις επιτυχίες του.Βασιλεύουν δέ εις αυτή την πόλη και άρχουν του τεμένους οι ονομαζόμενοι Βορεάδες, καθώς είναι απόγονοι του Βορέου, και πάντα διαδέχονται κατά γένος τα αξιώματα» (Ιστορική Βιβλιοθήκη, Β.47).
Σημαντικές πληροφορίες δια τους Υπερβορέους μας δίδει και ο Ηρόδοτος εις το τέταρτο βιβλίο (Μελπομένη) των Ιστοριών του, αν και αμφισβητεί την ύπαρξη τους:
Δ.32: «…Αλλά και ο Ησίοδος έχει αναφέρει περί των Υπερβορέων, καθώς και ο Όμηρος εις τους Επιγόνους, αν όντως ο ΄Ομηρος εποίησε αυτό το έπος».
Δ.33: «…Την πρώτη φορά, οι Υπερβόρεοι έστειλαν δύο κόρες, δια να φέρουν τις ιερές προσφορές, οι οποίες, όπως αναφέρουν οι Δήλιοι, ονομάζονταν Υπερόχη και Λαοδίκη.Μαζί με αυτές, οι Υπερβόρεοι έστειλαν προς ασφάλεια πέντε αστούς άνδρες ως συνοδούς τους, αυτούς που τώρα καλούν Περφερέες και έχουν μεγάλες τιμές εις την Δήλο…».
Δ.35: «Αυτοί οι ίδιοι (οι Δήλιοι) λέγουν ότι και η Άργη και Ώπις, οι οποίες ήσαν Υπερβόρεες παρθένοι, αφού επορεύθησαν διαμέσου των ιδίων ανθρώπων, έφθασαν εις την Δήλο ακόμη πιο πρίν από την Υπερόχη και Λαοδίκη.Λέγουν ότι, αυτές μέν έφθασαν δια να φέρουν τον φόρο που έταξαν εις την Ειλειθυία δια τον ταχύ τοκετό, η δέ Άργη και η Ώπις ήλθαν μαζί με τις θεές και αυτοί έχουν αποδώσει και άλλες τιμές προς την Άργη και την Ώπιν…».
Δ.36: «Και αυτά μέν ας ειπωθούν περί των Υπερβορέων.Διότι δεν αναφέρω τα λεγόμενα περί του Αβάριος, δια τον οποίον λέγουν ότι, ήταν Υπερβόρεος και ότι, ένα βέλος τον περιέφερε εις όλη την γή, χωρίς αυτός να τρώη τίποτα.Αν δέ υπάρχουν κάποιοι υπερβόρειοι άνθρωποι, υπάρχουν και άλλοι υπερνότιοι…».
Πολύ σημαντικές πληροφορίες δια τους Υπερβορέους μας παρέχει και ο περιηγητής Παυσανίας, ο οποίος είχε συλλέξει πολλές πανάρχαιες γνώσεις:
«Λέγουν ότι, ο κότινος μεταφέρθηκε εις τους Έλληνες υπό του Ηρακλέους, από την γή των Υπερβορέων, οι οποίοι είναι άνθρωποι που κατοικούν υπέρ τον άνεμο Βορέα.Πρώτος μέν ο Λύκιος Ωλήν, εις ύμνο που εποίησε προς την Αχαιία, ανέφερε ότι, η Αχαιία έφθασε εις την Δήλο εκ τούτων των Υπερβορέων.Έπειτα δέ, ο Μελάνωπος ο Κυμαίος εις την ωδή του προς την Ώπιν και την Εκαέργη ανέφερε ότι και αυτές έφθασαν εις την Δήλο εκ των Υπερβορέων, ακόμη πρότερον της Αχαιίας.Ο Αριστέας δε ο Προκοννήσιος μνημόνευσε και αυτός τους Υπερβορέους, ο οποίος ίσως είχε πληροφορηθεί κάτι περισσότερο περί αυτών παρά των Ισσηδόνων, εις τους οποίους είχε φθάσει, όπως λέει εις τα έπη του…» (Ελλάδος Περιήγησις, Α΄Ηλειακών, 7.7-9).
«Η Βοιώ δέ, επιχωρία γυναίκα, η οποία εποίησε ύμνο προς τους Δελφούς, ανέφερε ότι, κατασκευάσθηκε το μαντείο δια τον θεό από τον Ωλήνα και άλλους αφιχθέντες εκ των Υπερβορέων και ότι, τούτος μάντευσε πρώτος και έψαλε πρώτος το εξάμετρο.Η Βοιώ δε συνέθεσε τα εξής: “Πράγματι, εδώ ίδρυσαν αλάθητο χρηστήριο οι παίδες των Υπερβορέων, ο Παγασός και ο θείος Αγυιεύς”.Απαριθμούσα δέ και άλλους Υπερβορέους, εις το τέλος του ύμνου αναφέρει τον Ωλήνα: “Και ο Ωλήν, ο οποίος έγινε ο πρώτος προφήτης του Φοίβου και πρώτος συνέθεσε άσμα αρχαίων επών”…» (Ελλαδος Περιήγησις, Φωκικά, 5.7-8).
Εκ του συνδυασμού των ανωτέρω αποσπασμάτων συνάγονται ορισμένα σημαντικά συμπεράσματα δια τον μυστηριώδη λαό των Υπερβορέων:
1.Αφού δεν μπορεί να φθάσει κάποιος εις αυτούς δια ξηράς ή θαλάσσης, είναι προφανές ότι, η χώρα τους δεν ευρίσκεται επί της χθονός μας.Τούτο αποδεικνύεται και από τις αναφορές ότι, η χώρα των Υπερβορέων είναι πολύ έυφορη και με εύκρατο κλίμα, καθώς και ότι, εκεί από εκεί έφερε εις τον Ολυμπία ο Ηρακλής τον κότινο.Βεβαίως, δεν υπάρχει εις τις απώτατες αρκτικές περιοχές εύφορη νήσος με φυτά, αλλά αντιθέτως αιώνιο ψύχος και παντελής έλλειψις φυτών.Επίσης, αφού από την εαρινή ισημερία έως την ανατολή των Πλειάδων (τον μήνα Μάϊο) δεν υπάρχει καθόλου νύκτα εις τον απώτατο Βορρά, αλλά αντιθέτως διαρκής ημέρα, είναι αδύνατον να είναι εκεί η χώρα, όπου ο Απόλλων κιθαρίζει και χορεύει συνεχώς τις νύκτες κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα.Τα ανωτέρω ενισχύονται και από την ετυμολογία της λέξεως Υπερβόρεος, που σημαίνει ο άνωθεν του Βορέου.Το όνομα Βορέας σημαίνει ο θεός Βορέας, ο βόρειος άνεμος, καθώς και το βόρειο σημείο του ορίζοντος, ενώ προέρχεται εκ ρίζας που σημαίνει βράχος, όρος, εκ της οποίας προέρχεται και η λέξις υπερβόριος=ο πέραν των ορέων.Επομένως, είναι σαφές ότι, η μακαρία χώρα των Υπερβορέων είναι ουρανία και δια τούτο θεωρούταν ότι, είχε γενηθεί εις αυτή η θεά Λητώ.Δεν μπορούμε να εντοπίσουμε ακριβώς την ουρανία θέση της χώρας των Υπερβορέων, αλλά αφού αυτοί είναι αφιερωμένοι εις τον θεό Απόλλωνα, πιθανώς η χώρα τους ευρίσκεται εις το τριπλό αστρικό σύστημα του Σειρίου, το οποίο αποτελεί την αστρική έκφανση του θεού Απόλλωνος.
2.Οι Υπερβόρεοι έχουν υπεράνθρωπη φύση, αφού δεν προσβάλλονται από νόσους και γήρας, αλλά αντιθέτως ζούν δια τεράστιο χρονικό διάστημα.Ενδεικτική της αιωνίου ευδαιμονίας των Υπερβορέων είναι και η αρχαία Ελληνική έκφρασις τύχη υπερβόρεος=ασυνήθης ευτυχία.Βάσει της ανωτέρω αναφοράς των Αργοναυτικών τω Ορφικών ότι, οι Υπερβόρεοι ζούν επί 12.000 ενιαυτούς, που εχουν εκατονταετείς μήνες, συπεραίνουμε ότι, η διάρκεια ζωής των Υπερβορέων είναι 12.000 ενιαυτοί επί 12 μήνες έκαστος ενιαυτός, επί 100 έτη έκαστος μήνας, δηλαδή 14.400.000 έτη! Την υπεράνθρωπη φύση των Υπερβορέων αποδεικνύει και η ανωτέρω αναφορά του Ηροδότου ότι, ο Άβαρις δεν έτρωγε καθόλου.Επίσης, οι υπεράνθρωποι Υπερβόρεοι είναι οικειότατοι και συγγενείς των Ελλήνων, χρησιμοποιούν κάποια ιδιαιτέρα (προφανώς Ελληνική) διάλεκτο και είναι ο ιερός λαός του Απόλλωνος, ενός εκ των μεγίστων θεών των Ελλήνων.Είναι λοιπόν προφανές ότι, οι Υπερβόρεοι είναι ένα ουράνιο Ελληνικό φύλο, αποτελούντες ένα επίλεκτο τμήμα του θείου και παν-συμπαντικού είδους των Ελ-λήνων.Δια τούτο και κατέχουν υπερεξελιγμένη τεχνολογία, όπως αποδεικνύει η αναφορά του Ηροδότου ότι, ο Άβαρις ταξίδευε εις όλη την γή με ένα ιπτάμενο βέλος, δηλαδή κάποιο εξελιγμένο ιπτάμενο σκάφος των Υπερβορέων.Επομένως, οι Υπερβόρεοι είναι οι αφιερωμένοι εις τον Απόλλωνα ουράνιοι Έλληνες και ούτως μπορούν κάλλιστα να αποκληθούν ανώτατοι θεράποντες του θεού Απόλλωνος ή Απολλωνία Φρουρά.

3.Ουδέποτε μπόρεσαν να ανέλθουν απλοί θνητοί εις την ουρανία χώρα των Υπερβορέων, αλλά έφθασαν μόνο ημίθεοι ήρωες, όπως οι Διογενείς Περσεύς και Ηρακλής και οι Αργοναύτες. Αντιθέτως, αρκετοί Υπερβόρεοι επεσκέφθησαν τους επιχθονίους συγγενείς τους εις την Ελλάδα, κατερχόμενοι εις την Δήλο και τους Δελφούς και ούτως καθίσταται προφανές ότι, οι δύο αυτές ιερές τοποθεσίες του θεού Απόλλωνος αποτελούν τις χθόνιες απολήξεις χωροχρονικών πυλών προς την ουρανία χώρα των Υπερβορέων.Επίσης, μία άλλη χωροχρονική πύλη πρός την χώρα των Υπερβορέων ευρίσκεται πλησίον του Βορείου Πόλου, δια της οποίας έφθασαν εις τους Υπερβορέους οι Αργοναύτες. Πιθανώς, αυτή η πύλη σχετίζεται με τις ιδιόμορφη λειτουργία του χθονίου ηλεκτρομαγνητικού πεδίου εις τον Βόρειο Πόλο, αφού ηλεκτρομαγνητικά πεδία συγκεκριμένης φύσεως και διατάξεως έχουν την δυνατότητα να σχηματίζουν δίνες, οι οποίες με την σειρά τους ανοίγουν πύλες.4.Τα ονόματα αρκετών εκ των Υπερβορέων, οι οποίοι κατήλθαν εις την Ελλάδα, δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά συμβολίζουν την ουρανία φύση τους και την άμεση σχέση τους με τον θεό Απόλλωνα:
α.Το όνομα Άβαρις σημαίνει ο μη έχων βάρος και δηλώνει ότι, ο Άβαρις δεν δεσμευόταν από τις βαρυτικές δυνάμεις, τόσο λόγω του ιπταμένου σκάφους του, όσο και λόγω της ουρανίας και υπερανθρώπου φύσεώς του.
β.Το όνομα Ωλήν αντιστοιχεί λεξαριθμικά εις τον αριθμό 888, ο οποίος είναι εκ των ιερών αριθμών του θεού Απόλλωνος, αφού συμβολίζει τόσο τις μουσικές οκτάβες του θεού της μουσικής Απόλλωνος, όσο και την αστρική οκτάβα που σχηματίζουν οι τροχιές του Σειρίου Α και του Σειρίου Β, εις το τριπλό αστρικό σύστημα του Σειρίου.
γ.Το όνομα Αγυιεύς προέρχεται εκ της λέξεως αγυιά=οδός και σημαίνει ο των οδών, ενώ αποτελούσε και επωνυμία του Απόλλωνος, ως φύλακος των οδών.Το όνομα αυτό δηλώνει τις χωροχρονικές οδούς, οι οποίες συνδέουν την χώρα των Υπερβορέων με τον πλανήτη μας.
δ.Το όνομα Παγασός σχετίζεται με την πόλη των Παγασών, που ήταν το κέντρο της λατρείας του Απόλλωνος εις την Θεσσαλία.
ε.Το όνομα Άργη σημαίνει η λαμπρά, καθώς προέρχεται εκ της λέξεως αργής=λευκός,λαμπρός, απαστράπτων.Η Άργη ονομαζόταν και Εκαέργη, που σημαίνει η μακρόθεν ενεργούσα, ενώ ο Απόλλων αποκαλούταν και εκάεργος.
Αμέσως μετά τους Υπερβορέους, οι Αργοναύτες έφθασαν εις τους ζοφώδεις Κιμμερίους. Προφανώς, εγγύς του Βορείου Πόλου, εκτός από την θετική πύλη προς τον ουράνιο κόσμο των Υπερβορέων, υπάρχει και μία άλλη αρνητική, ενεργειακή ή γεωφυσική πύλη, η οποία οδηγεί εις τον σκοτεινό υποχθόνιο κόσμο και πλησίον αυτής κατοικούσαν οι υποχθόνιοι Κιμμέριοι.Πράγματι, πλήθος μαρτυρίων και στοιχείων της θεωρίας περί της «κούφιας ή κοίλης γής» επιβεβαιώνουν ότι, υπάρχει ένας τεράστιος δίαυλος επικοινωνίας του επιχθονίου και υποχθονίου κόσμου, εγγύς του Βορείου Πόλου, από όπου ανήρχοντο και συνεχίζουν να ανέρχονται εις τον κόσμο μας υποχθόνια όντα, μεταξύ των οποίων και ο λαός των Κιμμερίων.Ενδεικτικά αναφέρονται κατωτέρω τα εξής στοιχεία:
α.Ο δορυφόρος ESSA-7 έλαβε εις τις 23 Νοεμβρίου του 1968 μία φωτογραφία της περιοχής του Βορείου Πόλου χωρίς σύννεφα, εις την οποία απεικονίζεται μία οπή τεραστίων διαστάσεων.Αν και υπάρχει έντονη διαφωνία δια την ερμηνεία αυτής της φωτογραφίας, η ύπαρξίς της και μόνο θέτει αρκετά ερωτήματα.
β.Το 1908, ο Αμερικανός συγγραφεύς Γουίλις Τζώρτζ Έμερσον εξέδοσε το βιβλίο του «Ο Καπνώδης Θεός», εις το οποίο κατέγραψε την διήγηση του Νορβηγού αλιέως Όλαφ Γιάνσεν, ο οποίος δήλωνε ότι, διαμέσου μίας τεραστίας οπής εις τον Αρκτικό ωκεανό έφθασε εις ένα υποχθόνιο, κατοικημένο κόσμο.
γ.Ο Χίτλερ και πολλά ανώτατα στελέχη των Ναζί πίστευαν ακράδαντα εις την ύπαρξη ενός υποχθονίου, κατοικημένου κόσμου, του οποίου ο δίαυλος επικοινωνίας με τον επιχθόνιο κόσμο ευρίσκεται πλησίον του Βορείου Πόλου.Πρός αναζήτηση αυτού του διαύλου επικοινωνίας, η Aμπχερνέμπε (Διεύθυνση Ιστορικών Αναζητήσεων) των Ές-Ές είχε οργανώσει εξερευνητική αποστολή εις τον Αρκτικο ωκεανό.

Ο Αδάμ ήταν Θεός (και όχι πλασμένος από Θεό), αποκαλύπτουν κείμενα του 1300 π.Χ.

 

Ολλανδοί επιστήμονες που ασχολούνται με την αποκρυπτογράφηση ουγκαριτικών κειμένων από επιγραφές που χρονολογούνται τον ΙΓ΄ αιώνα π.Χ., αναφέρονται σε παλαιότερη εκδοχή της σημιτικής μυθολογίας για τον Αδάμ και την Εύα.

 Κείμενα 1300 π.Χ.- Άλλη εκδοχή του Αδάμ και της Εύας

Σε βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον εκδοτικό οίκο Sheffield Phoenix Press και φέρει τον τίτλο «ο Αδάμ, η Εύα και ο Διάβολος, μια νέα αρχή » - Adam, Eve, and the Devil A New Beginning, που υπογράφεται από τους Μάριο Κόρπελ και Γιόχανες ντε Μουρ Marjo Korpel, Johannes de Moor, παρουσιάζεται μια νέα εκδοχή της σημιτικής μυθολογίας για τη δημιουργία του Κόσμου και της ανθρώπινης φυλής.

 Στο βιβλίο τους οι δύο συγγραφείς- ερευνητές περιγράφουν τις διαπιστώσεις των ουγκαριτικών πήλινων επιγραφών που βρέθηκαν από Γάλλους αρχαιολόγους στη Συρία το 1929 και οι επιγραφές αυτές είχαν εν μέρει αποκρυπτογραφηθεί το 1970.

 Οι Ολλανδοί έκαναν μια νέα προσπάθεια μετάφρασης της γλώσσας που εμφανίζεται στην αρχαία πόλη Ουγκαρίτ, μια γλώσσα που ανήκει στην ομάδα των σημιτικών γλωσσών.

Στα πήλινα αυτά δισκία παρουσιάζεται ο Αδάμ ως θεός (και όχι πλασμένος από το Θεό).

Η αφήγηση αναφέρει ότι ο Ελ και η σύζυγός του, Ασεράχ- Asherah, ζούσαν σε έναν αμπελώνα ή έναν κήπο, στις παρυφές του όρους Αραράτ, που από τη Βίβλο, το όρος αυτό είναι γνωστό από την κιβωτό του Νώε.

Ο πρώτος αμαρτωλός δεν είναι ο άνθρωπος, αλλά ένας κακός θεός που ονομαζόταν ‘Horon’ και ήθελε να κάνει κακό στον Ελ.

Ο ‘Horon’ κατέβηκε από το όρος των θεών και μετέτρεψε το Δένδρο της Ζωής στον κήπο, ως Δένδρο του Θανάτου, και έκλεισε όλον τον κόσμο σε μια δηλητηριώδη ομίχλη.

 Τότε ο Αδάμ εστάλη στη γη να αποκαταστήσει τη ζωή, αλλά απέτυχε διότι ο ‘Horon’ με τη μορφή ενός τεράστιου φιδιού τον δάγκωσε.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χάσει την αθανασία του.

Στη συνέχεια ο θεός του Ήλιου, για να παρηγορήσει τον Αδάμ του έστειλε μια ‘καλή γυναίκα’ την Εύα, προσφέροντας μια αρχή στην ανθρώπινη φυλή.

«Σε αντίθεση με τη βιβλική παρουσίαση , ο Αδάμ, απεικονίζεται ως θεός και η γυναίκα του δεν αποδέχεται καμία ενοχή», θα πει ο καθηγητής της Παλαιάς Διαθήκης και συγγραφέας Μάριο Κόρπελ σε συνέντευξη του στο ολλανδικό ‘Trouw’.
--
Ο Marjo Korpel, είναι Αναπληρωτής Καθηγητής της Παλαιάς Διαθήκης στο Προτεσταντικό Θεολογικό Πανεπιστήμιο στο Άμστερνταμ και Groningen στην Ολλανδία.
Ο Johannes de Moor, είναι ομότιμος καθηγητής Σημιτικών Γλωσσών και Πολιτισμού της Αρχαίας Εγγύς Ανατολής στην Προτεσταντικό Θεολογικό Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ.

 

Τα είδη των πλοίων στην αρχαία Ελλάδα

ΤΑ ΚΩΠΗΛΑΤΑ ΠΛΟΙΑ ''ΚΟΝΤΟΡΟΙ''

Αρχικά, όπως είδαμε πιο πριν, τα πλοία ήσαν μόνο με κουπιά (κόντορους, κοντάρι ) και με μια σειρά από κάθε πλευρά, οι καλούμενες μονήρεις. Αργότερα, μετά τα τρωικά, έγιναν πλοία με δυο σει-ρές, οι καλούμενες διήρεις (τα πλοία αυτά είχαν δυο καταστρώματα) και τέλος με τρεις σειρές, οι καλούμενες τριήρεις (τα πλοία αυτά είχαν τρία καταστρώματα). Η ναυς με μια μόνο σειρά κου-πιών από κάθε πλευρά είχε είτε δυο μόνο κουπιά, όπως οι σημερινές μικρές βάρκες, είτε τέσσερα, έξι, οκτώ…. Δημιουργήθηκαν, αυτό όμως έγινε μετά τα τρωικά, πλοία που είχαν ακόμη και 25 κου-πιά από κάθε πλευρά, σύνολο πενήντα, οι καλούμενες από αυτό και πεντηκόνταροι.

ΤΑ ΙΣΤΙΟΦΟΡΑ ΠΛΟΙΑ
Τα ιστιοφόρα, όπως είδαμε πιο πριν, επινοήθηκαν επί Μίνωα από τον Αθηναίο μηχανικό Δαίδαλο. Ο Δαίδαλος και ο Ίκαρος, λέει ο Παυσανίας («Ελλάδος Περιήγησις, Βοιωτικά», 11), έφυγαν από την Κρήτη με δυο μικρά πλοία που πρόσθεσαν σ’ αυτά πανιά, για να αναπτύξουν ταχύτητα προκειμένου να διαφύγουν το πολεμικό ναυτικό του Μίνωα που μέχρι τότε δεν χρησιμοποιούσε πανιά.
Σημειώνεται ότι τα πολεμικά πλοία, ακόμη και όταν είχαν επινοηθεί τα πανιά, δεν έφεραν ιστία, α-φενός για να αποφύγουν το βάρος των κονταριών όπου στηρίζονται τα πανιά και αφετέρου για να είναι πιο ευέλικτα. Τα πολεμικά πλοία έβαλαν ιστία μόνο όταν επινοήθηκαν οι διήρεις.
Στην τοιχογραφία αυτή, η οποία χρονολογείται περίπου στα 1650 π.Χ. και είναι μινωικής τεχνοτροπίας, απεικονίζεται μία νηοπομπή 14 διαφορετικών σε μέγεθοςκωπήλατων πλοίων, μεταξύ δύο λιμανιών. Η ως άνω τοιχογραφία ανακαλύφθηκε από τον καθηγητή Μαρινάτο το 1972, στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης (Θή-ρας).
Τα πολεμικά πλοία είχαν έμβολο, για εμβολισμό των εχθρικών πλοίων και μακρόστενο σχήμα, για να διασχίζουν με ευκολία τη θάλασσα. Επίσης ήταν κωπήλατα και βοηθητικά είχαν τα πανιά, επειδή στις μάχες απαιτούνται ειδικές κινήσεις (ταχύτητες και ελιγμοί).

Τα εμπορικά πλοία ήταν αρκετά πιο μεγάλα από τα πολεμικά, ώστε να χωρούν πολύ εμπόρευμα και λίγους κωπηλάτες, ώστε να μην απαιτείται μεγάλο κόσμος (διατροφή, μισθοί κ.τ.λ.), όμως με πολύ μεγάλα πανιά, ώστε όταν φυσά αέρας να μη απαιτείται η κουραστική κωπηλασία.
Τα κατεξοχήν εμπορικά πλοία, οι στρογγύλαι νήες, είχαν την πλώρη και την πρύμνη ψηλές και στρογγυλεμένες και το αμπάρι ευρύχωρο. Τον 7ο αιώνα π.Χ., τα πλοία αυτά απέκτησαν μεγάλα ι-στία και βοηθητικά κουπιά -αυξάνοντας έτσι την ταχύτητά τους- και εφοδιάστηκαν με άγκυρα. Το σκαρί τους παρέμεινε το ίδιο και στις επόμενες εποχές. Τα κατεξοχήν εμπορικά πλοία ονομάζονταν ολκάδες και ο Αριστοτέλης αργότερα τα παρομοίασε με μεγάλα έντομα που είχαν μικροσκοπικά φτερά.

Οι ναυμαχίες την αρχαία εποχή ομοίαζαν προς τειχομαχίες στις οποίες συμμετείχαν όλα τα μέλη του πληρώματος με εκηβόλα, αλλά και αγχέμαχα όπλα. Το «ναυμάχον δόρυ» ήταν μακρύτερο του συνηθισμένου δι' ευνόητους λόγους. Οι Έλληνες πεζοί, από τους Μινωικούς τουλάχιστον χρόνους, ήσαν εξοπλισμένοι με μακρά δόρατα, μήκους τουλάχιστον 3,5 μέτρων (=σάρισες). Οι αρχαίοι ένο-πλοι Έλληνες, οι καλούμενοι οπλίτες. ήσαν και απλοί πεζοί στρατιώτες και πεζοναύτες. Μέχρι το 16ο αι. μ.Χ. οι ναυμαχίες γινόταν με τη χρησιμοποίηση κυρίως των εμβόλων των πλοίων και με την εκτέλεση διαφόρων ελιγμών.

Μετά την επινόηση των ιστίων για την κίνηση των πλοίων και αργότερα του ατμού και των πυρο-βόλων όπλων είχε ως αποτέλεσμα οι αποστάσεις μεταξύ των εμπολέμων πλοίων να αυξάνονται. Νέες μορφές ναυμαχίας δημιουργήθηκαν με την τελειοποίηση της τορπίλης και την ανάπτυξη των αεροπλανοφόρων σε συνδυασμό με τη χρησιμοποίηση κατευθυνόμενων πυραύλων και πυρηνικών όπλων.

Η ΔΙΗΡΗΣ
Η διήρης ήταν πλοίο με δύο σειρές κουπιών σε κάθε πλευρά αντί μια που είχε η πεντηκόντορος ή τριών που είχε η τριήρης. Η διήρης αποτελεί τον ενδιάμεσο κρίκο εξέλιξης από την πεντηκόντορο προς τα μεταγενέστερα σκάφη. Είχαν κατασκευαστεί διήρεις με τριάντα ή με πενήντα κουπιά και οι διαστάσεις των πλοίων αυτών κυμαίνονται στα 18 μ. μήκος, 3-3,60 μ. πλάτος, εκτόπισμα 22 τόνοι και μήκος κουπιών 4-6 μ.

Η ΤΡΙΗΡΗΣ
Κατά τον 8 – 5ο αι. π.Χ. χρησιμοποιήθηκε ευρύτερα ένα νέο πολεμικό πλοίο, η καλούμενη τριή-ρης, με τρεις σειρές κουπιών - απ΄όπου και το όνομά του. Στην επάνω σειρά – κατάστρωμα καθό-ντουσαν οι θρανίτες, στη μεσαία οι ζυγίτες και στην κάτω οι θαλαμίτες. Για να είναι γρήγορες και ευκίνητες οι Τριήρεις, από τη μια εκτός από τους κωπηλάτες χρησιμοποιούσαν και πανιά, όταν οι άνεμοι ήταν ευνοϊκοί και έτσι ξεκουράζονταν και το πλήρωμα και από την άλλη δεν είχαν μεγάλους χώρους αποθήκευσης νερού και τροφίμων και γι αυτό το λόγο τους ακολουθούσαν εμπορικά σκά-φη, γεμάτα με τρόφιμα και εφόδια. Η τριήρης είχε στην της έμβολο ως επιθετικό όπλο, το οποίοήταν κατασκευασμένο από ξύλο με επένδυση χαλκού και το οποίο, με κατάλληλους χειρισμούς, δημιουργούσε ρήγματα στα αντίπαλα πλοία.
Οι τριήρεις είχαν εκτός από τις τρεις σειρές κωπηλατών σε διαφορετικό επίπεδο και έναν ή δύο ι-στούς. Υπολογίζεται ότι η ανώτατη ταχύτητα των τριήρεων έφτανε στα 8-12 μίλια ανά ώρα, έφε-ραν πλήρη εξαρτισμό ιστιοπλοΐας, είχαν συνολικό μήκος περίπου 38 μ. με 5,20 μ. πλάτος, βύθι-σμα 1,50 μ. και εκτόπισμα 70 περίπου τόνοι. Η αναλογία του πλάτους προς μήκος ήταν περίπου 1 προς 10. Υπήρχαν διάφοροι τύποι Τριήρων, ανάλογα με την πόλη προέλευσής τους και τη χρήση τους. Έτσι έχουμε εκτός από τις γνωστές Αθηναϊκές, τις Κορινθιακές, Ροδιακές, Μηλιακές κ.α.

Οι τριήρεις ξεκινούσαν με την Ανατολή του ήλιου και αγκυροβολούσαν με τη Δύση, καθώς τα σκά-φη αυτά δεν μπορούσαν να φιλοξενήσουν κουκέτες, μαγειρεία κ.α. (μόνο νερό υπήρχε για τους ε-πιβαίνοντες). Σε μακρινές πολεμικές εχθροπραξίες οι τριήρεις αγκυροβολούσαν καθημερινά σε α-πάνεμα λιμάνια και όρμους, ενώ οι επιβαίνοντες τροφοδοτούνταν από άλλα συνοδευτικά – εφοδια-στικά πλοία. Την κυβέρνηση της Τριήρους ασκούσε ο τριήραρχος με τη βοήθεια 5 αξιωματικών και 4 υπαξιωματικών. Στο σκάφος επέβαιναν και οι επιβάτες (πολεμιστές).
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το πλήρωμά της τριήρους περιλάμβανε περίπου 300 άτομα (ναύτες) από τα οποία οι «θρανίτες» (= οι κωπηλάτες» που κάθονταν στο θρόνο) ανέρχονταν στους 62, οι «ζυγίτες» (οι κωπηλάτες που βρισκόταν σε ζυγούς) στους 54 και οι «θαλαμίτες» (οι κωπηλάτες που βρισκόταν στο κατώτερο μέρος του πλοίου, στο ύψος του τριηράρχου) στους 54. Υπήρχαν ακόμη οι πολεμιστές (18 – 30 άτομα), το ναυτικό προσωπικό (20 – 30 άτομα), ο κυβερνήτης, που είχε την ανώτερη εξουσία (τριηράρχης), ο κελευστής και ο πρωράτης που εκτελούσε καθήκοντα ναύκληρου και υπάρχου. Κατ’ άλλους συνολικό πλήρωμα της τριήρους ήταν 210-216 άνδρες, από τους οποί-ους οι 172 περίπου κωπηλάτες, 86 ανά πλευρά, κατανεμημένοι σε τρεις σειρές (τους «Θαλαμίτες», τους «Ζυγίτες» και τους «Θρανίτες»).
Οι Τριήρεις ήταν το αριστούργημα της αρχαίας ελληνικής ναυπηγικής, ένα πρωτοποριακό πλοίο για την εποχή του, που συνέβαλε όχι μόνο στη προστασία της Ελλάδας από τους εχθρούς της, αλλά και στη δημιουργία και διάδοση του Ελληνικού πολιτισμού. Στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, το 480 π.X. για παράδειγμα, οι Ελληνικές ευέλικτες και γρήγορες τριήρεις εξουδετέρωσαν τα βαρύτερα και πιο δυσκίνητα Περσικά και Φοινικικά καράβια με συνέπεια αφενός η Ευρώπη να αποφύγει το βαρ-βαρισμό και αφετέρου η Μεσόγειο και να γίνει "Ελληνική θάλασσα".

Η ΑΘΗΝΑΙΚΗ ΤΡΙΗΡΗΣ
Η Αθηναϊκή Τριήρης, σύμφωνα με την πλειοψηφία των μελετητών, είχε μήκος 36 μ., πλάτος 5μ., ύψος από την ίσαλο 1,80 μ. και βύθισμα 1,20 μ. Το εκτόπισμά της ήταν 70 έως 80 τόνοι. Είχε 200 άνδρες πλήρωμα, από τους οποίους 170 κωπηλάτες - ερέτες. Κάθε κωπηλάτης - ερέτης τραβούσε μόνο ένα κουπί, μήκους 4,40 μ. Το πλήρωμα συμπλήρωναν, ο τριήραρχος που ασκούσε την ανώ-τερη εποπτεία του πλοίου, ο κυβερνήτης υπεύθυνος ναυτιλίας, ο πρωρεύς που ήταν υπεύθυνος στην πλώρη, ο κελευστής υπεύθυνος του πληρώματος, δύο τριήραρχοι, ο αυλητής που έδινε το ρυθμό κωπηλασίας με τον αυλό του, 13 ναύτες για άλλες δουλειές, εκτός κωπηλασίας, και τέλος 10 πολεμιστές με βαρύ οπλισμό. Η ταχύτητα των Τριηρών έφτανε τους 6-7 κόμβους, ενώ σε περί-πτωση ναυμαχίας και για ορισμένο χρονικό διάστημα άγγιζε τους 10 κόμβους.

Αεικίνητο. Αρχαίες προσπάθειες για κατασκευή αεικίνητου

Ο Ινδός Μαθηματικός και Αστρονόμος Bhaskaracharya (Μπασκαραχάρια, 1114-1185) περιγράφει λοιπόν σε ένα σύγγραμμά του ένα αεικίνητο μηχανισμό με τα λόγια: «Η μηχανή γυρίζει με μεγάλη δύναμη, γιατί ο υδράργυρος βρίσκεται σε μια πλευρά του τροχού εγγύτερα στον άξονα από ότι στην άλλη.»

Η συσκευή που περιγράφει ο Μπασκαραχάρια κατασκευάστηκε από πολλούς μεταγενέστερους ερευνητές με ίδια μορφή ή σε διάφορες παραλλαγές και φυσικά δεν αποτελούσε αεικίνητο. Η πιο απλή από αυτές τις κατασκευές αποτελείται από ένα τροχό, στην περίμετρο του οποίου βρίσκονται λιγότερο ή περισσότερο σύνθετοι βραχίονες που μεταβάλλουν το κέντρο βάρους κατά την περιστροφή. Ενώ μπορεί οπτικά να δίνεται η εντύπωση του αεικίνητου, στην πραγματικότητα το σύστημα ισορροπεί κάποια στιγμή.
Σήμερα άλλωστε γνωρίζουμε ότι ο περιστρεφόμενος τροχός παράγει στον άξονα θερμότητα λόγω τριβών και πρέπει να υπερνικήσει τον ατμοσφαιρικό αέρα, άρα μετά από κάποιες στροφές θα έχει καταναλώσει την ενέργεια από την αρχική εξωτερική ώθηση και θα διακόψει την αυτοδύναμη κίνησή του.
Η αναζήτηση του αεικίνητου
Αεικίνητο: Μια μηχανή η οποία, αφού τεθεί σε λειτουργία, συνεχίζει να λειτουργεί επ” άπειρον χωρίς την παροχή ενέργειας.
Αν και η Φυσική έχει καταλήξει με τα δύο θερμοδυναμικά αξιώματα στην άποψη ότι ένα αεικίνητο είναι αδύνατον να κατασκευαστεί, παρουσιάζονται συχνά εφευρέτες, κάθε ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου, οι οποίοι δηλώνουν ότι έχουν βρει κάτι «τελείως καινούργιο» ή έχουν βελτιώσει το εφεύρημα κάποιου άλλου, το οποίο «θα λειτουργεί πλέον επ” άπειρον»! Στελέχη σε ερευνητικά κέντρα και εκπαιδευτικά ιδρύματα, αντιμετωπίζουν πολύ συχνά επίμονους επισκέπτες με ιδέες για αεικίνητα.



Καταρχάς, οι κανόνες της Φυσικής που ονομάζουμε αξιώματα, είναι απλώς αρχές, δηλαδή πορίσματα που επιβεβαιώνονται σε κάθε μέτρηση και κάθε υπολογισμό. Λόγω, λοιπόν, της παγκοσμιότητας και της γενικής αποδοχής αυτών των αρχών, θεωρούμε ότι αυτές επέχουν θέση αξιώματος, δηλαδή αποτελούν θεμελιώδεις υποθέσεις που δεν χρειάζονται απόδειξη. Σε αντίθεση με τα «άλυτα» προβλήματα της Ευκλείδειας Γεωμετρίας (τριχοτόμηση της οξείας γωνίας, τετραγωνισμός του κύκλου κλπ.), τα οποία αποδεδειγμένα δεν λύνονται με τους προκαθορισμένους κανόνες, τα αξιώματα της Φυσικής είναι εμπειρικές αρχές, οι οποίες ίσως κάποτε αποδειχθούν περιορισμένης ισχύος στο χώρο ή στο χρόνο.
Απ” τη μια πλευρά έχουμε λοιπόν τη μέχρι απόλυτης βεβαιότητας επανάληψη των ίδιων αποτελεσμάτων σε τεράστιο πλήθος μετρήσεων και υπολογισμών. Και απ” την άλλη πλευρά υπάρχει στην επιστήμη πάντα η δυνατότητα να ανατραπούν ή, όπως συμβαίνει συχνότερα, να διευρυνθούν και να γενικευτούν κάποια πορίσματα που θεωρούνται σήμερα αυτονόητα. Βέβαια, κριτήριο επιτυχίας για μια μηχανή δεν είναι το αν υπακούει αυτή στον α” ή το β” νόμο της Φυσικής, αλλά αν αυτή λειτουργεί. Δηλαδή αν κάνει αυτό, το οποίο ισχυρίζεται ο κατασκευαστής της. Με αυτό το κριτήριο είμαστε σε θέση να δηλώσουμε εκ προοιμίου ότι μέχρι σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί ένα αεικίνητο, παρά τις πάμπολλες προσπάθειες, θεωρητικές και κατασκευαστικές.
Έτσι, κάθε ισχυρισμός ότι «μια νέα επιστημονική θεωρία αποδεικνύει» τη δυνατότητα λειτουργίας αεικίνητων, π.χ. με την εισαγωγή νέων εννοιών που είναι άγνωστες στη Φυσική, όπως της λεγόμενης ελεύθερης ενέργειας κ.ά., είναι ψευδο-επιστημονικός. Απ” την άλλη πλευρά, το γεγονός της μέχρι σήμερα (και με πάσα βεβαιότητα και στο προβλεπτό μέλλον) αποτυχίας στην κατασκευή ενός αεικίνητου, δεν σημαίνει ότι καθίστανται αδιάφορα τα πάμπολλα ιστορικά στοιχεία γι” αυτές τις φανταστικές μηχανές. Η συζήτηση για κάθε εκδοχή αεικίνητου δίνει την ευκαιρία, αφενός να κατανοήσουμε το επίπεδο γνώσεων και τον τρόπο σκέψης των ερευνητών της εκάστοτε εποχής και, αφετέρου, να εντοπίσουμε τα σημεία που αυτή η «αεικίνητη μηχανή» αντιβαίνει στους φυσικούς νόμους και γι” αυτό δεν είναι δυνατόν να έχει πραγματοποιηθεί η κατασκευή / λειτουργία της.
Ορισμοί
Αεικίνητο πρώτου είδους: Κάθε μηχανή, η οποία βρίσκεται συνεχώς σε λειτουργία και παράγει έργο, χωρίς παροχή απ” έξω ενέργειας σε οποιαδήποτε μορφή και χωρίς τα εξαρτήματα και υλικά που συναποτελούν αυτή τη μηχανή, να υφίστανται κάποια αλλοίωση με το χρόνο.
Αεικίνητο δεύτερου είδους: Κάθε μηχανή σε περιοδική λειτουργία, η οποία μετατρέπει ολοκληρωτικά θερμική ενέργεια σε άλλη μορφή (μηχανική, ηλεκτρική κλπ.)
Αεικίνητο τρίτου είδους: Όπως το αεικίνητο πρώτου είδους, χωρίς να παράγεται έργο.
Αεικίνητο πρώτου είδους θα ήταν ένα ζεύγος κινητήρα-γεννήτριας, όπου ο κινητήρας παρέχει κινητική ενέργεια στη γεννήτρια και αυτή του επιστρέφει ηλεκτρική ενέργεια για την κίνησή του, πάντα χωρίς απώλειες. Αεικίνητο δεύτερου είδους θα ήταν κάθε σύστημα, το οποίο θα αξιοποιούσε για τη λειτουργία του τη θερμότητα του περιβάλλοντος, π.χ. ένα όχημα που θα εκινείτο εκμεταλλευόμενο τη θερμότητα του αέρα. Αεικίνητο τρίτου είδους, τέλος, μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι ένα σύστημα ήλιος-πλανήτες ή κάθε πυρήνας ατόμου με τα ηλεκτρόνιά του, τα οποία φαίνεται να λειτουργούν χωρίς ανταλλαγή ενέργειας με το περιβάλλον τους, πράγμα που δεν είναι σωστό.
Στη μεσαιωνική και αναγεννησιακή βιβλιογραφία χωρίζονται τα αεικίνητα σε: perpetuum mobile naturae και perpetuum mobile physicae. Η πρώτη κατηγορία αφορούσε συστήματα της φύσης (ήλιος, άστρα, εποχές του έτους κ.ά.), τα οποία θεωρούνταν αεικίνητα, κυρίως επειδή λειτουργούσαν με το θέλημα του θεού. Η δεύτερη κατηγορία ήταν τα συστήματα που θα κατασκεύαζε ο άνθρωπος, παραδειγματιζόμενος από τα θεϊκά έργα. Αυτές οι επιδιώξεις των ερευνητών θεωρούνταν τότε, άλλοτε αναγνώριση του θεϊκού έργου και προσπάθεια απομίμησής του και άλλοτε ύβρις. Οι ασχολούμενοι με αυτά τα θέματα δεν απείχαν πολύ από την προσαγωγή στην «Ιερά Εξέταση» και τη θανατική καταδίκη τους …

Η πολιτική ζωή του ελληνικού λαού τελειώνει περίπου το 404 π.χ.! Κορνήλιος Καστοριάδης

Δημοσιογραφος: Συχνά λέγεται ότι η Ελλάδα είναι «προβληματική», στην Ελλάδα «όλα γίνονται στον αέρα», «χωρίς προγραμματισμό», «χωρίς βάρος». Με τέτοιες διαπιστώσεις συμφωνούν πολλοί. Αλλά περιορίζονται συνήθως μόνον στις διαπιστώσεις… Γνωρίζω ότι η ελληνική κατάσταση σας απασχολεί βαθειά. Ποια είναι η ερμηνεία σας για όσα συμβαίνουν; Γιατί συμβαίνουν έτσι τα πράγματα στην Ελλάδα; Ποιες οι βαθύτερες αιτίες;

Καστοριάδης:  Πρώτον, δεν ξέρω. Δεύτερον, στο μέτρο που μπορώ να ξέρω κάτι, είναι ότι η πολιτική ζωή του ελληνικού λαού τελειώνει περίπου το 404 π.χ.
Δημοσιογράφος: Νομίζω ότι θα ενοχλήσει πολύ αυτή η διατύπωσή σας…
Καστοριάδης: Τι να κάνουμε… Μιλώ για την πραγματική πολιτική ζωή του λαού ως αυτόνομου παράγοντα. Δεν μιλώ για μάχες, για αυτοκράτορες, για Μεγαλέξανδρους και Βασίλειους Βουλγαροκτόνους. Μετά τον πέμπτο π.Χ. αιώνα και την αυτοκυβέρνηση του λαού στις δημοκρατικές πόλεις -και πάντως, μετά τον περίεργο τέταρτο π.Χ. αιώνα- η ελληνική ελευθερία πεθαίνει… Οι ελληνικές πόλεις γίνονται υποχείριες των βασιλέων της Μακεδονίας. Βεβαίως, ο Αλέξανδρος και οι διάδοχοι του παίζουν έναν κοσμοϊστορικό ρόλο. Κατακτούν την Ασία και την Αίγυπτο. Διαδίδουν την ελληνική γλώσσα και παιδεία. Αλλά πολιτική ζωή, πλέον, δεν υπάρχει. Τα βασίλεια των διαδόχων του Αλεξάνδρου, ως πολιτική συγκρότηση, είναι ουσιαστικά μοναρχίες. Εξ άλλου, καθώς ξέρουμε, ο ίδιος ο Αλέξανδρος αντιμετώπισε στασιασμό των Ελλήνων που είχε πάρει μαζί του, διότι ήθελε να τους υποχρεώσει να γονυπετούν μπροστά του, όπως οι Πέρσες μπροστά στον Μεγάλο Βασιλέα – πράγμα ανθελληνικότατο. Σε όλη τη διάρκεια της ελληνιστικής εποχής οι ελληνικές πόλεις, με λίγες περιθωριακές και παροδικές εξαιρέσεις, αποτελούν παιχνίδια στα χέρια των ελληνιστικών δυναστειών. Ακολουθεί η ρωμαϊκή κατάκτηση, κάτω από την οποία οι ελληνικές πόλεις δεν έχουν παρά μόνον κοινοτική ζωή. Κατόπιν, έρχεται η βυζαντινή αυτοκρατορία. Το Βυζάντιο είναι μια ανατολική, θεοκρατική μοναρχία. Στο Βυζάντιο η πολιτική ζωή περιορίζεται στις ίντριγκες της Κωνσταντινούπολης, του αυτοκράτορα, των “δυνατών” και των ευνούχων της αυλής. Και βεβαίως, τα σχολικά μας βιβλία δεν αναφέρουν ότι στη βυζαντινή αυλή υπήρχαν ευνούχοι, όπως σ’ αυτήν του Πεκίνου…

Δημοσιογράφος: Όλα αυτά αφορούν ένα πολύ μακρινό ιστορικό παρελθόν. Η Ελλάδα ως σύγχρονο νεοελληνικό κράτος έχει, ήδη, ιστορία εκατόν εβδομήντα ετών. Θα θέλατε να επικεντρώσετε σ’ αυτήν την περίοδο;
Καστοριάδης: Μα, αυτή η περίοδος είναι ακατανόητη χωρίς τους είκοσι έναν αιώνες ανελευθερίας που προηγήθηκαν. Λοιπόν, μετά το Βυζάντιο έρχεται η τουρκοκρατία. Μην ανησυχείτε, δεν θα μπω σε λεπτομέρειες. Θα αναφέρω μόνον ότι επί τουρκοκρατίας όση εξουσία δεν ασκείται απ’ ευθείας από τους Τούρκους, ασκείται από τους κοτζαμπάσηδες (τους εντολοδόχους των Τούρκων), οι οποίοι κρατούν τους χωριάτες υποχείριους. Συνεπώς, ούτε σ’ αυτήν την περίοδο μπορούμε να μιλήσουμε για πολιτική ζωή. Όταν αρχίζει η Επανάσταση του 1821, διαπιστώνουμε από τη μια μεριά τον ηρωισμό του λαού και από την άλλη, σχεδόν αμέσως, την τεράστια αδυναμία να συγκροτηθεί μια πολιτική κοινωνία. Την επομένη της πτώσης της Τριπολιτσάς αρχίζουν οι εμφύλιοι πόλεμοι.
Δημοσιογράφος: Πού οφείλεται αυτή η «τεράστια αδυναμία να συγκροτηθεί μια πολιτική κοινωνία»; Ποιοί είναι οι λόγοι;
Καστοριάδης: Ουδείς μπορεί να δώσει απάντηση στην ερώτησή σας για ποιο λόγο, κάποιος, σε μιαν ορισμένη στιγμή, δεν δημιούργησε κάτι. Η συγκρότηση ενός λαού σε πολιτική κοινωνία δεν είναι δεδομένη, δεν είναι κάτι που χαρίζεται, αλλά κάτι που δημιουργείται. Μπορούμε απλώς να διαπιστώσουμε ότι, όταν απουσιάζει μια τέτοια δημιουργία, τα χαρακτηριστικά της προηγούμενης κατάστασης διατηρούνται ή αλλάζουν μόνο μορφή.
Δημοσιογράφος: Και ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτά στην ελληνική περίπτωση;
Καστοριάδης: Ορισμένα τα εντοπίζουμε, ήδη, στους εμφύλιους πολέμους της Επανάστασης του 1821. Βλέπουμε, για παράδειγμα, ότι η νομιμοφροσύνη και η αλληλεγγύη έχουν τοπικό ή τοπικιστικό χαρακτήρα, ισχυρότερο συχνά από τον εθνικό. Βλέπουμε, επίσης, ότι οι πολιτικές κατατάξεις και διαιρέσεις είναι συχνά σχετικές με τα πρόσωπα των «αρχηγών» και όχι με ιδέες, με προγράμματα, ούτε καν με “ταξικά” συμφέροντα. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό είναι η στάση απέναντι στην εξουσία. Στην Ελλάδα, μέχρι και σήμερα, το κράτος εξακολουθεί να παίζει τον ρόλο του ντοβλετιού, δηλαδή μιας αρχής ξένης και μακρινής, απέναντι στην οποία είμαστε ραγιάδες και όχι πολίτες. Δεν υπάρχει κράτος νόμου και κράτος δικαίου, ούτε απρόσωπη διοίκηση που έχει μπροστά της κυρίαρχους πολίτες. Το αποτέλεσμα είναι η φαυλοκρατία ως μόνιμο χαρακτηριστικό. Η φαυλοκρατία συνεχίζει την αιωνόβια παράδοση της αυθαιρεσίας των κυρίαρχων και των «δυνατών»: ελληνιστικοί ηγεμόνες, Ρωμαίοι ανθύπατοι, Βυζαντινοί αυτοκράτορες, Τούρκοι πασάδες, κοτζαμπάσηδες, Μαυρομιχάληδες, Κωλέττης, Δηλιγιάννης…
Δημοσιογράφος: Εξαιρέσεις δεν βλέπετε να υπάρχουν; Εξαιρέσεις εντοπισμένες κυρίως στον 19ο και στον 20ό αιώνα;
Καστοριάδης: Κ.Κ.: Ε, υπάρχουν δυο-τρεις εξαιρέσεις: ο Τρικούπης, ο Κουμουνδούρος, το βενιζελικό κίνημα στην πρώτη περίοδο του. Αλλά τα όποια αποτελέσματα τους καταστράφηκαν από τη δικτατορία του Μεταξά, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, τον ρόλο του παλατιού, τη δικτατορία της 21ης Απριλίου, την πασοκοκρατία. Στο μεταξύ, μεσολάβησε ο σταλινισμός που κατόρθωσε να διαφθείρει και να καταστρέψει αυτό που πήγαινε να δημιουργηθεί ως εργατικό και λαϊκό κίνημα στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα τα πληρώνουμε ακόμη. Μου ζητάτε να σας εξηγήσω… Μπορείτε να μου εξηγήσετε εσείς, γιατί οι Έλληνες, που σκοτώνονταν εννέα χρόνια, για να απελευθερωθούν από τους Τούρκους, θέλησαν αμέσως μετά έναν βασιλιά; Και γιατί, αφού έδιωξαν τον Όθωνα, έφεραν τον Γεώργιο; Και γιατί μετά ζητούσαν “ελιά, ελιά και Κώτσο βασιλιά”;
Δημοσιογράφος: Μα, οι δικές σας απαντήσεις ενδιαφέρουν ιδίως όταν αφορούν ερωτήματα που εσείς θέτετε. Θα θέλατε, λοιπόν, να διατυπώσετε τις απόψεις σας;
Καστοριάδης: Σύμφωνα με την παραδοσιακή «αριστερή» άποψη, όλα αυτά τα επέβαλαν η Δεξιά, οι κυρίαρχες τάξεις και η μαύρη αντίδραση. Μπορούμε όμως να πούμε ότι όλα αυτά τα επέβαλαν στον ελληνικό λαό ερήμην του ελληνικού λαού; Μπορούμε να πούμε ότι ο ελληνικός λαός δεν καταλάβαινε τι έκανε; Δεν ήξερε τι ήθελε, τι ψήφιζε, τι ανεχόταν; Σε μιαν τέτοια περίπτωση αυτός ο λαός θα ήταν ένα νήπιο… Εάν όμως είναι νήπιο, τότε ας μη μιλάμε για δημοκρατία. Εάν ο ελληνικός λαός δεν είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, τότε, ας του ορίσουμε έναν κηδεμόνα… Εγώ λέω ότι ο ελληνικός λαός -όπως και κάθε λαός- είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, συνεπώς, είναι υπεύθυνος και για την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται σήμερα.
Δημοσιογράφος: Πώς την εννοείτε αυτήν την ευθύνη;
Καστοριάδης: Δεν δικάζουμε κανέναν. Μιλάμε για ιστορική και πολιτική ευθύνη.
Ο ελληνικός λαός δεν μπόρεσε έως τώρα να δημιουργήσει μια στοιχειώδη πολιτική κοινωνία. Μια πολιτική κοινωνία, στην οποία, ως ένα μίνιμουμ, να θεσμισθούν και να κατοχυρωθούν στην πράξη τα δημοκρατικά δικαιώματα τόσο των ατόμων όσο και των συλλογικοτήτων.
Δημοσιογράφος: Θέλετε να πείτε ότι -αντιθέτως- σε άλλες χώρες, στη Δυτική Ευρώπη…
Καστοριάδης: Εκεί, αυτό έγινε! Ο μακαρίτης ο Γιώργος Καρτάλης έλεγε κάνοντας μου καζούρα στο Παρίσι το 1956: «Κορνήλιε, ξεχνάς ότι στην Ελλάδα δεν έγινε Γαλλική Επανάσταση». Πράγματι, στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει εποχή που ο λαός να έχει επιβάλει, έστω και στοιχειωδώς, τα δικαιώματα του.
Και η ευθύνη, για την οποία μίλησα, εκφράζεται με την ανευθυνότητα της παροιμιώδους φράσης: «εγώ θα διορθώσω το ρωμέικο;».
-Ναι, κύριε, εσύ θα διορθώσεις το ρωμέικο, στον χώρο και στον τομέα όπου βρίσκεσαι.

Τα Παράξενα που γνωρίζουν οι φυσικοί

Για να υποστηρίξει αυτήν την άποψη, το βρετανικό πρακτορείο Telegraph, παρουσιάζει τα δέκα πιο παράξενα πράγματα που η Φυσική γνωρίζει αλλά οι περισσότεροι αγνοούν.
Τη σχετική ανάλυση έκανε ο φυσικός, κοσμολόγος και συγγραφέας εκπαιδευτικών επιστημονικών βιβλίων, Μάρκους Τσόουν.

1. Αν ο ήλιος αποτελείτο από μπανάνες θα ήταν εξίσου καυτός: Ο ήλιος μας είναι καυτός, επειδή το τεράστιο βάρος του δημιουργεί μια πανίσχυρη βαρύτητα που ασκεί τεράστια πίεση στον πυρήνα του, που με τη σειρά της αυξάνει τη θερμοκρασία του. Αν αντί για υδρογόνο ο ήλιος αποτελείτο ακόμα και από… μπανάνες ίδιου βάρους, πάλι θα υπήρχε η ίδια πίεση, άρα η ίδια τεράστια θερμοκρασία.

2. Όλη η ύλη από την οποία αποτελείται η ανθρώπινη φυλή δεν είναι μεγαλύτερη από ένα κύβο ζάχαρης: Τα άτομα της ύλης είναι κατά 99,999999999% κενός χώρος. Αν κανείς μπορούσε να συμπιέσει όλα τα άτομα, αφαιρώντας τον κενό χώρο στο εσωτερικό τους, θα προέκυπτε ένας κύβος ύλης (με μέγεθος όσο ένας κύβος ζάχαρης), που θα ζύγιζε πέντε δισεκατομμύρια τόνους και θα ήταν δέκα φορές βαρύτερος από όλους μαζί τους ανθρώπους που σήμερα ζουν στη Γη. Η εν λόγω συμπίεση της ύλης συμβαίνει σε ένα υπέρ-πυκνό άστρο νετρονίων, που έχει απομείνει μετά από μια έκρηξη σουπερ-νόβα.

3. Τα γεγονότα στο μέλλον μπορούν να επηρεάσουν αυτό που συνέβη στο παρελθόν: Καλωσορίσατε στον κόσμο της «Αλίκης στην χώρα των θαυμάτων», δηλαδή στην κβαντομηχανική. Πειράματα (που προτάθηκαν από τον διάσημο φυσικό Τζον Γουίλερ το 1978 και τελικά πραγματοποιήθηκαν το 2007) έδειξαν ότι η παρατήρηση ενός σωματιδίου τώρα μπορεί να αλλάξει τι συνέβη σε ένα άλλο σωματίδιο στο παρελθόν.
Με άλλα λόγια, η αιτιότητα μπορεί να «δουλέψει» και ανάστροφα και άρα το παρόν να επηρεάσει το παρελθόν. Προς το παρόν αυτό έχει καταστεί εφικτό να παρατηρηθεί μόνο στο εργαστήριο και η επίδραση προς τα πίσω στον χρόνο δεν έχει ξεπεράσει κάποιο ασύλληπτα μικρό κλάσμα του δευτερολέπτου.

4. Σχεδόν ολόκληρο το σύμπαν λείπει: Υπάρχουν πιθανότατα πάνω από 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες στο σύμπαν. Κάθε ένας από αυτούς έχει από δέκα εκατομμύρια έως ένα τρισεκατομμύριο άστρα (χώρια τους πλανήτες). Αν και υπάρχουν τόσα πράγματα να δούμε «εκεί έξω», υπάρχουν πολύ περισσότερα, αλλά δεν μπορούμε να τα δούμε.
Ξέρουμε όμως ότι υπάρχουν, επειδή έχουν βαρύτητα και επιδρούν στην ορατή ύλη γύρω τους. Αυτά τα «άλλα» μυστηριώδη αόρατα πράγματα έχουν ονομαστεί «σκοτεινή ύλη» και «σκοτεινή ενέργεια» (μέχρι να ρίξουμε φως στο τι ακριβώς είναι) αποτελώντας το 98% του σύμπαντος. Η ορατή ύλη δεν είναι παρά το 2% περίπου (άντε 4%).
Η ακτινοβολία Τσερένκοφ εμφανίζεται όταν ένα φορτισμένο σωματίδιο κινείται μέσα στην ύλη πιο γρήγορα από το φως Η ακτινοβολία Τσερένκοφ εμφανίζεται όταν ένα φορτισμένο σωματίδιο κινείται μέσα στην ύλη πιο γρήγορα από το φως 5. Κάποια πράγματα μπορούν να ταξιδέψουν πιο γρήγορα απ’ το φως. Το φως δεν ταξιδεύει πάντα πολύ γρήγορα.

5.Η ταχύτητα του φωτός στο κενό είναι σταθερή στα 300.000 χλμ το δευτερόλεπτο. Όμως το φως δεν ταξιδεύει πάντα στο κενό. Έτσι, στο νερό, για παράδειγμα, τα φωτόνια ταξιδεύουν με περίπου τα τρία τέταρτα της παραπάνω ταχύτητας, ενώ στους πυρηνικούς αντιδραστήρες μερικά σωματίδια (όταν διέρχονται μέσα από κάποιο μονωτικό υλικό που επιβραδύνει το φως) μπορεί να εξαναγκαστούν να κινηθούν σε ταχύτητες υψηλότερες και από αυτή του φωτός γύρω τους. Όταν αυτό συμβαίνει, τότε δημιουργείται η γαλάζια «ακτινοβολία Τσερένκοφ», κάτι αντίστοιχο με την υπερηχητική έκρηξη, αλλά στο πεδίο του φωτός, και γι’ αυτό, άλλωστε, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες λάμπουν μέσα στο σκοτάδι.
Παρεμπιπτόντως, η πιο αργή ταχύτητα φωτός που έχει ποτέ μετρηθεί, είναι μόλις 17 μέτρα το δευτερόλεπτο ή περίπου 61 χλμ. την ώρα (σαν… σακαράκα στη λεωφόρο!), κάτι που συμβαίνει όταν το φως διέρχεται μέσα από ρουβίδιο που έχει θερμοκρασία κοντά στο απόλυτο μηδέν.

6. Υπάρχουν άπειρα «εγώ» και «εσύ» που διαβάζουν τώρα αυτό το άρθρο: Σύμφωνα με το καθιερωμένο μοντέλο της κοσμολογίας, το σύμπαν που μπορούμε να παρατηρήσουμε (με όλα τα άστρα και τους γαλαξίες του) δεν είναι παρά ένα ανάμεσα σε άπειρα άλλα σύμπαντα που συνυπάρχουν δίπλα-δίπλα, όπως οι φυσαλίδες σε ένα αφρό. Επειδή είναι άπειρα, οτιδήποτε δεν είστε σε αυτό το σύμπαν, μπορεί να είστε σε ένα άλλο (αφήστε ελεύθερη τη φαντασία σας).
Αν και τα πιθανά «σενάρια» που εκτυλίσσονται στα διάφορα σύμπαντα είναι πάρα πολλά, ο αριθμός τους τελικά είναι πεπερασμένος και όχι άπειρος. Συνεπώς, ένα γεγονός (π.χ. το γράψιμο ή η ανάγνωση αυτού του άρθρου) πρέπει να έχει συμβεί άπειρες φορές στο παρελθόν (κάτι παρόμοιο είχε πει και ο Νίτσε, αλλά κατέληξε στο ψυχιατρείο).

7. Οι μαύρες τρύπες δεν είναι μαύρες: Πολύ σκούρες μπορεί να είναι, αλλά όχι μαύρες. Στην πραγματικότητα, λάμπουν ελαφρά εκπέμποντας σε όλο το φάσμα της ακτινοβολίας -και στο μήκος κύματος του ορατού φωτός. Η εκπεμπόμενη ακτινοβολία αποκαλείται «ακτινοβολία Χόκινγκ», προς τιμήν του διάσημου φυσικού Στέφεν Χόκινγκ που πρώτος πρότεινε την ύπαρξή της. Επειδή συνεχώς εκπέμπουν ακτινοβολία, οι μαύρες τρύπες σταδιακά χάνουν μάζα και τελικά θα εξαφανιστούν, αν δεν αναπληρώνουν με κάποιο τρόπο (π.χ. από διαστρικά αέρια) την μάζα που συνεχώς χάνουν.

8. Δεν έχει νόημα η αναφορά σε παρελθόν, παρόν και μέλλον στο σύμπαν: Σύμφωνα με την ειδική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, δεν υπάρχουν στο σύμπαν πράγματα όπως το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Ο χρόνος είναι σχετικός. Ο δικός μας χρόνος μοιάζει με του διπλανού μας, επειδή βρισκόμαστε στον ίδιο πλανήτη και κινούμαστε με την ίδια ταχύτητα. Αν βρισκόμασταν ο ένας στη Γη και ο άλλος σε ένα άλλο πλανήτη και κινούμασταν με πολύ διαφορετική ταχύτητα, θα γερνούσαμε με διαφορετικό ρυθμό.

9. Ένα σωματίδιο εδώ μπορεί να επηρεάσει αυτομάτως ένα άλλο σωματίδιο στην άλλη πλευρά της Γης: Και πάλι η κβαντομηχανική με τα θαύματά της (το συγκεκριμένο αποκαλείται «κβαντική εμπλοκή»). Πειράματα έχουν δείξει ότι η παρατήρηση ενός σωματιδίου στο εργαστήριο μπορεί να επηρεάσει μυστηριωδώς ένα άλλο σωματίδιο σε μεγάλη απόσταση.

10. Όσο πιο γρήγορα κινείστε, τόσο πιο βαρύς γίνεστε: Αν τρέχετε πραγματικά γρήγορα, κερδίζετε βάρος, ευτυχώς όχι μόνιμα, αλλά στιγμιαία. Αν κάτι κινείται σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, αποκτά μεγάλη ενέργεια που γίνεται μάζα (ενέργεια και μάζα είναι ισοδύναμες, σύμφωνα με τη θεωρία της σχετικότητας).
Το φαινόμενο αυτό όμως είναι αμελητέο στις χαμηλές ανθρώπινες ταχύτητες πάνω στον πλανήτη μας, έτσι οι σπρίντερ δεν έχουν ανιχνεύσιμο μεγαλύτερο βάρος όταν τρέχουν από ό,τι όταν μένουν ακίνητοι. Μετά από όλα αυτά, μπορείτε να συνεχίσετε να ζείτε την καθημερινή σας ζωή, σαν να μην τρέχει τίποτε. Αφήστε τον εαυτό σας να προβληματίζεται σε ένα άλλο σύμπαν!

Μην αρχίζεις τη μουρμούρα

Άλλο Λέω, άλλο εννοώ, άλλο καταλαβαίνει. Το ερώτημα είναι απλό και πολύ συνηθισμένο: Γιατί οι άνδρες και οι γυναίκες δεν μπορούν να συνεννοηθούν;
Ας εξερευνήσουμε λοιπόν τα μυστικά του ανδρικού και γυναικείου εγκεφάλου με την ελπίδα ότι θα μπορέσουμε να συννενοηθούμε.
Ο αρσενικός εγκέφαλος είναι μονόπλευ­ρος. Μπορεί να επικεντρώνεται σε ένα πράγμα τη φορά. Ο άνδρας όταν γράφει στον υπολογιστή δεν μπορεί να έχει στο νου του τα παιδιά, όταν φτιάχνει τον καφέ του και ξεκουράζεται δεν διανοείται καν να επιχειρήσει να μαζέψει τα παπούτσια ή τα ρούχα που έχει πετάει στο πάτωμα. Προσπαθήστε να τον κατανοήσετε λοιπόν. Δεν πρόκειται για κακή συνήθεια… πάντα.
Αντιθέτως ο θηλυκός εγκέφαλος είναι ορ­γανωμένος για να λεπουργεί πολυεπίπεδα. Η γυναίκα μπορεί να μαγειρεύει, να φροντίζει τα παιδιά, να κάνει δουλειές στο σπίτι να μιλάει με τις φίλες της στο τηλέφωνο . Όχι δεν είναι δικαιολογία για να τα κάνετε όλα. Απλά αναγνωρίστε ότι έχετε ένα χάρισμα που εκείνος μάλλον δεν το έχει.
Γιατί λέμε ότι οι γυναίκες είναι «γλωσσοκοπάνες;» Γιατί ο γυναικείος εγκέφαλος μπορεί να παράγει 6.000-8.000 λέξεις τη μέρα, ενώ ο αντρικός αδυνατεί να παράγει πάνω από 2.000-4.000 λέξεις. Οι λέξεις είναι ανεμοστρόβιλοι που ξεκινούν από το κέντρο λόγου και συμπαρασύρουν στο πέρασμά τους τα πάντα ακόμα και τον αγαπημένος σας. Θα πρέπει δηλαδή να μάθει να ανέχεται τη μουρμούρα σας γιατί απλά έτσι είστε κατασκευασμένες να λειτουργείτε.
Στο βιβλίο του «Άντρες από τον Άρη, Γυναίκες από την Αφροδίτη», ο Ίζον Γκρέι, ο γκουρού των ανθρώπινων σχέσεων, εξηγεί:

Γιατί οι άντρες-προτιμούν τη σιωπή.
Ο άντρας μένει σιωπηλός ή «καταφεύγει στη σπηλιά του» γιατί:
-Θέλει να σκεφτεί το πρόβλημά του και να βρει μία πρακτική λύση.
-Δεν έχει βρει την απάντηση ή αυτή που έχει βρει δεν τον ικα­νοποιεί.
-Είναι αναστατωμένος ή αγχωμένος. Τέτοιες στιγμές θέλει να μείνει μόνος και να ξαναβρεί τον έλεγχο!
-Θέλει να βρει τον εαυτό του. (Αυτός ο λόγος αποκτάει ιδιαίτερη αξία όταν οι άντρες είναι ερωτευμένοι. Μερικές φορές αισθά­νονται ότι «χάνουν» ή «ξεχνούν» τον εαυτό τους.)
-Γιατί οι γυναίκες -από την Αφροδίτη- μιλούν. Σε κάθε γυναίκα αρέσει να μιλά. Το κάνει για διάφορους λόγους. (Πολλές φορές αυτοί είναι οι λόγοι που κάνουν έναν άντρα να θέλει να κρυφτεί στη «σπηλιά» του.)
-Για να μεταδώσει ή να πάρει πληροφορίες. (Γενικά αυτός είναι και ο μόνος λόγος που κάνει τους άντρες να μιλούν.)
-Για να διερευνήσει και να βρει ακριβώς αυτό που θέλει να πει. Ο άντρας σωπαίνει, προκειμένου να βρει ακριβώς αυτό που θέλει να σκεφτεί. Η γυναίκα σκέφτεται φωναχτά.
-Για να ηρεμήσει όταν είναι αναστατωμένη. Εκείνος σταματά να μιλά, στη «σπηλιά» του έχει την ευκαιρία να ηρεμήσει.
-Για να δημιουργήσει κλίμα οικειότητας. Μιλώντας για τα συναισθήματά της μαθαίνει καλύτερα τον εαυτό της, Ο κάτοι­κος του Άρη, προκειμένου να βρει τον εαυτό του, σταματά να μιλά. Φοβάται ότι η μεγάλη οικειότητα θα τον κάνει να χάσει τον εαυτό του!

Πώς εμφανίστηκαν τα λουλούδια στη Γη

Η μελέτη της αλληλουχίας του γονιδιώματος του αρχαίου φυτού Amborella δίνει λύση στο λεγόμενο «μυστήριο του Δαρβίνου», απαντώντας στο ερώτημα γιατί τα λουλούδια ξαφνικά πολλαπλασιάστηκαν στη Γη πριν από εκατομμύρια χρόνια.
Η αλληλουχία του γονιδιώματος ρίχνει νέο φως σε ένα σημαντικό γεγονός στην ιστορία της ζωής πάνω στη Γη την προέλευση των ανθοφόρων φυτών , συμπεριλαμβανομένων όλων των σημαντικών ειδών των καλλιεργειών τροφίμων.
Το άνθος Amborella ( Amborella trichopoda ) είναιο μοναδικός επιζών μιας αρχαίας εξελικτικής που τα ίχνη της φτάνουν στον τελευταίο κοινό πρόγονο όλων των ανθοφόρων φυτών. Το φυτό είναι ένα μικρό υπόροφο δέντρο που βρίσκεται μόνο στο κύριο νησί της Νέας Καληδονίας στο Νότιο Ειρηνικό.
Σε μια προσπάθεια να αποκρυπτογραφήσουν το γονιδίωμα της Amborella επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, του Μπαφαλο, της Φλόριντα, της Τζόρτζια και της Καλιφόρνιας εντόπισαν αποδεικτικά στοιχεία για τις εξελικτικές διαδικασίες που άνοιξαν τον δρόμο για την εκπληκτική ποικιλία των πάνω από 300.000 ειδών ανθοφόρων φυτών που απολαμβάνουμε σήμερα.
Αυτή η μοναδική κληρονομιά δίνει στην Amborella έναν ιδιαίτερο ρόλο στην μελέτη των ανθοφόρων φυτών. Οι επιστήμονες που μελέτησαν την αλληλουχία του γονιδιώματος της Amborella λένε ότι παρέχει πειστικές αποδείξεις ότι οι πρόγονοι όλων των ανθοφόρων φυτών εξελίχθηκαν μετά από έναν διπλασιασμό του γονιδιώματος που συνέβη πριν από περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια. Μερικά διπλά γονίδια χάθηκαν στο χρόνο και άλλα ανέλαβαν νέα καθήκοντα, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών για την ανάπτυξη των οργάνων των λουλουδιών.
Οπως εξηγεί ο Κλωντ Ντε Παμφιλίς από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, «ο γονιδιακός διπλασιασμός μπορεί , ως εκ τούτου , να προσφέρει μια εξήγηση για το μυστήριο του Δαρβίνου, την φαινομενικά απότομη διάδοση των νέων ειδών ανθοφόρων φυτών σε απολιθώματα που χρονολογούνται στην Κρητιδική περίοδο. Γενιές επιστημόνων έχουν εργαστεί για να λύσουν αυτό το παζλ»
«Το έργο αυτό παρέχει την πρώτη παγκόσμια εικόνα για το πώς ανθοφόρα φυτά είναι γενετικά διαφορετικό από όλα τα άλλα φυτά στη Γη » εξηγεί.

Δοκίμιο Περί Ανθρώπινης Βλακείας

“Δύο πράγματα είναι ατελείωτα: το σύμπαν και η βλακεία του ανθρώπου, όμως για το σύμπαν δεν είμαι ακόμα σίγουρος”. (Είπε ο Αϊνστάιν περιγράφοντας θαυμάσια τον εαυτό του.) Το θέμα της βλακείας ερευνήθηκε από στατιστικής πλευράς σε μεγάλα πανεπιστήμια των ΗΠΑ και εντόπισε το ίδιο ακριβώς ποσοστό «βλακών» ανάμεσα στις καθαρίστριες, τους διοικητικούς υπαλλήλους, τους φοιτητές και τους καθηγητές. Προφανώς, αν η έρευνα στρεφόταν και προς τους ίδιους τους ερευνητές θα ανακάλυπταν και το δικό τους ποσοστό ηλιθίων. Άρα βλάκες υπάρχουν παντού. Από που προέρχεται όμως η βλακεία;

Α . Η «Προέλευση των Βλακών». Στην αυγή της ιστορίας, στα πρώτα βήματα του ανθρώπου ως είδος ο αγώνας για επιβίωση υπήρξε ανελέητος. Ο πανίσχυρος νόμος της Φυσικής επιλογής εξαφάνιζε χιλιάδες είδη που δεν κατόρθωναν να επιζήσουν (το 99,9% όλων των ειδών που υπήρξαν ποτέ έχουν εξαφανιστεί). Και οι ανθρώπινες φυλές που χάθηκαν από διάφορες αιτίες είναι αναρίθμητες. Κυρίως αφανίστηκαν από τον συνεχή μεταξύ τους ανταγωνισμό και τις άγριες συγκρούσεις : «Η πάλη της επιβίωσης ανάμεσα σε έμβια του ίδιου είδους είναι απείρως σκληρότερη αφού συχνάζουν στις ίδιες περιοχές και αναζητούν την ίδια τροφή» (Δαρβίνος). Αυτοί που κυριάρχησαν δεν ήταν οι πιο μπρατσωμένοι αλλά οι πιο έξυπνοι και επιδέξιοι, που με τη σειρά τους κληροδότησαν αυτές τις ιδιότητες στους απογόνους τους. Δίχως αυτό το διαρκές μακελειό και αλληλοφάγωμα θα ήταν αδύνατον να φτάσει ο άνθρωπος στο σημερινό επίπεδο ευφυΐας και πολιτισμού.

Πριν από 30.000 χρόνια περίπου, μια μεγαλειώδης βιολογική έκρηξη στην κρανιακή κάψα του δίποδου ζώου που λέγεται άνθρωπος , ένα νοητικό Big Bang, του άνοιξε τα παράθυρα στον μετωπικό φλοιό (νεοφλοιός), εκεί που είναι η έδρα της σκέψης και του αναστοχασμού. Αυτό ήταν και το τελευταίο του μεγάλο και αποφασιστικό απόκτημα. Ο άνθρωπος κυριολεκτικά «άλλαξε μυαλά».Το μέγεθος και οι αυλακώσεις του εγκεφάλου που χώρισαν τους ανθρώπους από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο χωρίζουν και τους ίδιους ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, φύλου, πλούτου, σπουδών, ιδεολογίας και άλλων ταξικών διακρίσεων σε δύο βασικές κατηγορίες: στους ΕΞΥΠΝΟΥΣ και στους ΒΛΑΚΕΣ. Αν και η μεταξύ τους διάκριση δεν είναι δύσκολη, όσοι ανήκουν στην πρώτη κατηγορία δεν το λένε και όσοι ανήκουν στη δεύτερη δεν το ξέρουν.

Β . Οι Βλάκες & Οι  Έξυπνοι.Οι άνθρωποι αυτοί ανήκουν σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, η επίδρασή τους όμως επάνω μας είναι ανάλογη με την κοινωνική ισχύ που διαθέτουν. Διαφορετικά, λόγου χάρη, αισθανόμαστε τη βλακεία ενός πολιτικού ή ενός επιχειρηματία από την ηλιθιότητα ενός αγρότη ή εργάτη. Εν πάση περιπτώσει, η αρνητική αυτή ιδιότητα ενδημεί σε όλες τις εποχές και σε όλους τους λαούς, είναι δε αδύνατο να εξαλειφθεί εξαιτίας της μοναδικής ικανότητας των βλακών να συσπειρώνονται και να επιβιώνουν, κάθε φορά που οι κοινωνίες κάνουν προσπάθειες να τους θέσουν στο περιθώριο.

Τι εννοούμε όμως με τη λέξη «βλακεία»; Η έννοια, αν και είναι ενστικτωδώς γνωστή σε όλους, μοιάζει να ξεφεύγει από οποιονδήποτε θεωρητικό ορισμό. Δεν είναι απλώς το αντίθετο της εξυπνάδας, γιατί υπάρχουν έξυπνοι άνθρωποι που, κάποιες φορές, συμπεριφέρονται σαν βλάκες. Ο μοναδικός που κατάφερε να δώσει έναν πειστικό ορισμό στη βλακεία ήταν, το 1988, ο ιστορικός και οικονομολόγος Κάρλο Τσιπόλα:

«Βλάκας είναι αυτός που με τις ενέργειές του προκαλεί ζημιά σε κάποιον άλλο, αλλά παράλληλα δεν πετυχαίνει κάποιο πλεονέκτημα για τον εαυτό του ή ακόμα υφίσταται ζημιά και ο ίδιος.»

«Η ζωή μας είναι γεμάτη απώλειες χρήματος, χρόνου, ενέργειας, ησυχίας και καλής διάθεσης, λόγω των απίθανων πράξεων κάποιου παράλογου πλάσματος που μας τυχαίνει τις πιο απρόσμενες στιγμές και ζημιώνει, ακυρώνει και δυσκολεύει τη ζωή μας, χωρίς να έχει απολύτως τίποτα να κερδίσει από τις πράξεις του». Ένα πράγμα είναι λοιπόν ξεκάθαρο: η βλακεία έχει μια ευκρινή κλίση να μετασχηματίζεται σε πράξεις, και αυτό την καθιστά επικίνδυνη.Η δε προαναφερθείσα μοναδική ικανότητα των βλακών να συσπειρώνονται και να επιβιώνουν την καθιστά ανίκητη.

Οι πέντε θεμελιώδεις νόμοι της ανθρώπινης βλακείας:

>1. Πάντα και αναπόφευκτα ο καθένας από μας υποτιμά τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν.

>2. Η πιθανότητα να είναι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ηλίθιο είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του ίδιου προσώπου.

>3. Ηλίθιο άτομο είναι εκείνο που προκαλεί κάποια βλάβη σ’ ένα άλλο άτοµο ή οµάδα ατόµων, χωρίς παράλληλα να εξασφαλίζει κανένα όφελος για τον εαυτό του, αντιθέτως μπορεί να υφίσταται και ο ίδιος ζημιά.

>4. Τα μη ηλίθια άτομα υποτιμούν πάντα τη βλαπτική ενέργεια των ηλίθιων ατόμων. Ιδίως οι μη ηλίθιοι ξεχνούν διαρκώς ότι σε οποιαδήποτε στιγμή και τόπο και σε οποιαδήποτε περίσταση η συναναστροφή και/ή ο συγχρωτισμός με ηλίθια άτομα αποδεικνύεται ασφαλώς ένα σοβαρότατο σφάλμα.

>5. Το ηλίθιο άτομο είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος που υπάρχει.

Οι μη ηλίθιοι έχουν την τάση να ΜΗΝ λαμβάνουν σοβαρά υπ όψιν τους τις ενέργειες των ηλιθίων και να τις γελοιοποιούν βλέποντάς τες ως συμβάντα που «βγάζουν γέλιο» ή ως ανέκδοτα» Όταν όμως γελάμε με τη βλακεία, μπορούμε να την κάνουμε «συμπαθητική» και συνεπώς να την υποτιμήσουμε περαιτέρω. Αν και στην τέχνη ο βλάκας είναι (εντελώς;) αναγνωρίσιμος, δεν ισχύει το ίδιο για την αληθινή ζωή. Έχει βασική σημασία να συνειδητοποιήσουμε περί τίνος πρόκειται, για να μπορέσουμε να ελέγξουμε καλύτερα τις συνέπειες. Δε θα μπορέσουμε ποτέ να τη νικήσουμε ολοκληρωτικά, όμως τα αποτελέσματά της μπορούν να είναι λιγότερο βαριά αν καταλάβουμε πώς λειτουργεί. Άλλωστε η βλακεία έχει τρία χαρακτηριστικά.

>1) Η βλακεία είναι ασυναίσθητη και υποτροπιάζει. «Ο κίνδυνος της βλακείας προέρχεται από τον βλάκα που δεν ξέρει ότι είναι βλάκας».  Αυτό δίνει μεγαλύτερη δύναμη και αποτελεσματικότητα στην καταστρεπτική δράση της. Ο βλάκας δε γνωρίζει τα όριά του, παραμένει προσκολλημένος στις πεποιθήσεις του και δεν ξέρει πώς να αλλάξει, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνει επ’ άπειρον τα ίδια λάθη.

Σε κλινικό επίπεδο, η βλακεία είναι η χειρότερη ασθένεια, γιατί είναι αθεράπευτη. Ο βλάκας έχει την τάση να επαναλαμβάνει πάντα την ίδια συμπεριφορά, γιατί δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τη ζημιά που προκαλεί και συνεπώς δεν μπορεί να αυτοδιορθωθεί. Αυτός είναι και ο ορισμός της Σχιζοφρένειας, “η επανάληψη της βλακείας”.

>2) Η βλακεία είναι μεταδοτική. Το πλήθος, δηλαδή, συμπεριφέρεται με περισσότερο βλακώδη τρόπο από τα μεμονωμένα άτομα που το συνθέτουν. Αυτό εξηγεί γιατί ολόκληροι λαοί (όπως η ναζιστική Γερμανία και η φασιστική Ιταλία) μπορούν εύκολα να χειραγωγηθούν, ώστε να επιδιώκουν τρελούς σκοπούς. Αυτό το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα γνωστό στην ψυχολογία. Η συναισθηματική μετάδοση, που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της ομάδας, μειώνει την κριτική ικανότητα. Παρατηρείται τότε η «πόλωση της λήψης αποφάσεων»: επιλέγεται η πιο απλή λύση,που συνήθως είναι και η λιγότερο έξυπνη.

> 3) Εκτός από το πλήθος, υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που γιγαντώνει τη βλακεία: η εξουσία. «Η εξουσία αποβλακώνει», έγραψε ο Γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε. Τα άτομα που έχουν εξουσία τείνουν να πιστεύουν ότι, ακριβώς επειδή έχουν εξουσία, είναι οι καλύτεροι, οι πιο ικανοί, οι πιο έξυπνοι, οι πιο σοφοί από όλη την ανθρωπότητα. Εξάλλου, περιστοιχίζονται από αυλικούς, οπαδούς και κερδοσκόπους, που ενισχύουν διαρκώς αυτή την ψευδαίσθηση. Με αυτό τον τρόπο όποιος βρίσκεται στην εξουσία καταλήγει να διαπράττει κατά γενική ομολογία τις μεγαλύτερες ανοησίες.

Άλλωστε η εξουσία (πολιτική, οικονομική ή γραφειοκρατική) αυξάνει κατακόρυφα την καταστρεπτική δύναμη ενός βλάκα. Η ιστορία βρίθει περιστατικών με συγκλονιστικά λάθη εκτίμησης. Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ στις 14 Ιουλίου του 1789 (την ημέρα της κατάληψης της Βαστίλης, το γεγονός με το οποίο ξεκίνησε η Γαλλική Επανάσταση) σημείωσε στο ημερολόγιό του: «Σήμερα τίποτα καινούριο». Η ίδια ανόητη αίσθηση του ανίκητου ίσως οδήγησε τον Τζορτζ Άρμστρογκ Κάστερ να επιτεθεί στους Ινδιάνους της Μοντάνα το 1876 (κοντά στον πύργο Λιτλ Μπιγκ Χορν εκατοντάδες άντρες του αμερικανικού στρατού κατασφάχτηκαν από τη συμμαχία των Ινδιάνων Σιου με τους Σεγιέν) ή τον Ναπολέοντα να εισβάλει στη Ρωσία το χειμώνα του 1812 (κατά τη διάρκεια του οποίου η Μεγάλη Στρατιά της Γαλλίας αποδεκατίστηκε από το κρύο και την ανέχεια). Χωρίς να υπολογίσουμε τις –προβλεπόμενες– πανωλεθρίες στο Βιετνάμ και το σημερινό Ιράκ ..και την Λιβύη, την Αίγυπτο, την Συρία και πάει λέγοντας.

Η βλακεία επίσης δεν έχει κοινωνική τάξη. Την συναντάς παντού. Όμως όσο πιο ισχυρό είναι ένα άτομο, όσο μεγαλύτερη εξουσία έχει κοινωνικά τόσο πιο επικίνδυνο μπορεί να αποδειχθεί.

«Ηλίθιους συναντά κάποιος και μεταξύ γραφειοκρατών, πολιτικών, στρατηγών ή ιερωμένων. Οι εκλογές είναι ένας πολύ αποτελεσματικός θεσμός, ο οποίος εξασφαλίζει τη διατήρηση σταθερού ποσοστού ηλιθίων ανάμεσα στους ισχυρούς».

Εύλογα λοιπόν γεννιέται το ερώτημα για το αν υπάρχει τρόπος να απαλλαχτούμε από την παγκόσμια βλακεία.

«Όχι, δεν υπάρχει. Γιατί δεν έχει αναπτυχθεί καμιά λογική μέθοδος που να προβλέπει με ακρίβεια το πώς, το πότε και το γιατί θα χτυπήσει, ένα ηλίθιο πλάσμα. Ενώ οι πράξεις του κακού είναι κατά κάποιον τρόπο προβλέψιμες και αποτρέψιμες, οι πράξεις του ηλίθιου είναι απολύτως απρόβλεπτες. Ο ηλίθιος, με το χαμόγελο στα χείλη, με πλήρη φυσικότητα, χωρίς καμιά πρόθεση, τύψεις, και αιτία, θα εμφανιστεί ξαφνικά και θα καταστρέψει όλα σου τα σχέδια – και θα το κάνει από καθαρή βλακεία».

Γ. Η χρησιμότητα των Βλακών.Απ όλα όσα έχουμε αναφέρει μέχρι στιγμής εύκολα συνάγεται ότι η βλακεία είναι επικίνδυνη, καταστρεπτική και πιθανόν ανίκητη. Γιατί κανείς όμως δεν έχει κάνει έστω και το παραμικρό εναντίον της; Απ όσο ξέρω καμιά μελέτη στον κόσμο δεν ασχολείται με το πρόβλημα, κανένα ιατρικό ερευνητικό κέντρο δεν αναζητά τα αίτια ή την θεραπεία της. Μήπως κατά κάποιο τρόπο η βλακεία και οι φορείς της είναι κοινωνικά χρήσιμοι; Ναι σε μια κοινωνία βλάκων, οι βλάκες φυσικά και είναι χρήσιμοι, με τους  έξυπνους, συνήθως, να είναι αντικοινωνικοί.

ΕΠΕΙΓΟΝ (από την φίλη Άννα)
Να σωθούμε άμεσα από τους βλάκες … !!!!
Να τους χαρίσουμε τον κόσμο τους, είναι δικαιωματικά δικός τους !
Να κάνουμε ότι είναι απαραίτητο για να φύγουμε από τον κόσμο των ηλιθίων. Άμεσα !!!

Τρέχει ο χρόνος γρηγορότερα όσο μεγαλώνουμε;

Πολύ συχνά οι μεγαλύτεροι άνθρωποι νομίζουν πως η ζωή τους μοιάζει με ταξίδι σε όχημα του οποίου έχουν σπάσει τα φρένα. Διότι μετά τα σαράντα, και κυρίως μετά τα πενήντα, ένας χρόνος μοιάζει να έχει τη μισή διάρκεια από εκείνη που νιώθαμε πως είχε όταν ήμασταν δεκαπέντε ή είκοσι χρόνων.

Όπως συμβαίνει και με την κλεψύδρα: προς το τέλος η άμμος φαίνεται πως κυλάει πολύ πιο γρήγορα από όσο έτρεχε στην αρχή.
Πού οφείλεται η συγκεκριμένη αίσθηση, όταν στην πραγματικότητα οι μέρες και οι ώρες δεν επιταχύνουν καθόλου τον βηματισμό τους; Το ερώτημα θέτει ανάμεσα σε άλλα ο Ολλανδός καθηγητής της Ιστορίας της Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κρόνινγκεν Douwe Draaisma στο βιβλίο του «Pourquoi la vie passe plus vite a mesure qu' on vieillit» (Flammarion, σελ. 423). Και για να απαντήσει καταφεύγει στη φιλοσοφία, την ψυχολογία και τη λογοτεχνία του Προυστ, του Τόμας Μαν και του Καμύ.
Όλες οι απόπειρες απαντήσεων που έχουν κατά καιρούς προταθεί στηρίζονται βέβαια στην αρχή ότι η αίσθηση του χρόνου που διαθέτουμε είναι εσωτερική, υποκειμενική. Μια πρώτη ερμηνεία, που διατυπώθηκε τον 19ο αιώνα, είναι ότι η διάρκεια που νομίζουμε πως έχει μια ορισμένη περίοδος της ζωής μας είναι ανάλογη με το μερίδιο που η συγκεκριμένη περίοδος καταλαμβάνει στο σύνολο της ζωής μας.
Για ένα δεκάχρονο παιδί έτσι, ένας χρόνος αποτελεί το ένα δέκατο του βίου του και φαίνεται σαν ένα πολύ μακρύ διάστημα. Για έναν πενηντάχρονο αντιθέτως, ο ίδιος χρόνος αποτελεί το ένα πεντηκοστό του βίου του και φαίνεται σαν κάτι πολύ σύντομο και μικρό.
Ο Γουίλιαμ Τζέιμς και ο Jean-Marie Guyau θεώρησαν ότι η αίσθηση συρρίκνωσης του χρόνου στους μεγαλύτερους ανθρώπους οφείλεται στη μονοτονία του περιεχομένου της ζωής τους. Στα πρώτα μας χρόνια, κάθε ώρα της μέρας μάς φέρνει αντιμέτωπους με εντελώς καινούργιες εμπειρίες. Το πνεύμα μας βρίσκεται σε εγρήγορση. Oι εντυπώσεις είναι πανίσχυρες και διαδέχονται η μία την άλλη όπως σε ένα συναρπαστικό ταξίδι.
Καθώς, όμως, τα χρόνια περνούν και καθώς μεγάλα τμήματα των εμπειριών αυτοματοποιούνται, οι μέρες, οι εβδομάδες και τα χρόνια αδειάζουν από περιεχόμενό. Και τότε συμβαίνει το εξής παράδοξο: αντί ο χρόνος να μακραίνει εξαιτίας της πλήξης, να συρρικνώνεται. Διότι ισχύει αυτό που συμβαίνει και στον χώρο. Όπως μια απόσταση στην οποία παρεμβάλλονται οπτικά εμπόδια μας φαίνεται μεγαλύτερη, έτσι και ο χρόνος στον οποίο παρεμβάλλονται αξιοσημείωτα γεγονότα νομίζουμε πως έχει μακρύτερη διάρκεια.
Παρεμφερής είναι και η θεωρία της αναπόλησης, η οποία συνδέει το αίσθημα της διάρκειας του χρόνου με την ένταση των σημείων της μνημονικής ανάκλησης. Τα σημεία αυτά είναι πολλά όταν η ζωή είναι πλούσια σε εντυπώσεις, πράγμα που συμβαίνει στη νεότητα. Γι' αυτό οι ηλικιωμένοι έχουν πολλές αναμνήσεις από τη νεότητα - και γι' αυτό η περίοδος εκείνη τους φαίνεται πιο παρατεταμένη όταν τη συγκρίνουν με μεταγενέστερες περιόδους απ' τις οποίες έχουν πολύ λιγότερες αναμνήσεις.
Μια άλλη προσέγγιση, τέλος, συνέδεσε την αίσθηση της ταχύτητας του χρόνου με τον ρυθμό της φυσιολογίας του ανθρώπινου σώματος. Μια γρατζουνιά επουλώνεται δύο φορές πιο γρήγορα σε έναν εικοσάχρονο από ό, τι σε έναν σαραντάχρονο. Αν θεωρήσουμε πως, γερνώντας, οι περισσότεροι από τους οργανικούς μετρονόμους αρχίζουν να κινούνται με πιο αργό ρυθμό, η ταχύτητα του εξωτερικού κόσμου μοιάζει να επιταχύνεται. Γι' αυτό η νεότητα φαίνεται μακρύτερη και τα γηρατειά σύντομα.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η αίσθηση ταχύτητας του χρόνου αποτελεί, για τον συγγραφέα, ένα μυστήριο. Ξεκινάμε για διακοπές, και ώσπου να ανοιγοκλείσουμε τα μάτια μας, έχει περάσει η προγραμματισμένη εβδομάδα απουσίας. Επιστρέφουμε στο σπίτι και τότε μας φαίνεται πως έχουμε λείψει ένα μήνα. Ενώ δηλαδή στην αρχή ο χρόνος έδειχνε συρρικνωμένος, στη συνέχεια διογκώθηκε. Αντίθετα, μέσα στη φυλακή ο «Ξένος» του Καμύ ομολογούσε: «Δεν είχα καταλάβει σε ποιο βαθμό οι μέρες μπορούσαν να είναι σύντομες και μακριές.
Μακριές αναμφίβολα για να τις ζεις, αλλά τόσο διατεταμένες, που κατέληγαν να χύνονται η μια μέσα στην άλλη. Όταν μια μέρα, ο φύλακας μου είπε ότι ήμουν εκεί πέντε μήνες, το πίστεψα αλλά δεν το κατάλαβα. Για μένα, ήταν συνέχεια η ίδια μέρα που ξεχυνότανε μέσα στο κελί μου».
Κι ομοίως για τον Χανς Κάστορπ στο «Μαγικό βουνό» του Τόμας Μαν, τα επτά χρόνια στο σανατόριο περνούν με ταχύτητα διότι: «Όταν μια μέρα είναι όμοια με όλες τις άλλες, τότε όλες τους γίνονται μία μόνο μέρα• στη απόλυτη ομοιομορφία, η πιο μακροχρόνια ζωή θα φαινόταν σύντομη και θα περνούσε μέσα σε μια στιγμή».

Τι έγραψε ο Αϊνστάιν στον Φρόιντ;

Στον Ζίγκμουντ Φρόιντ

Αγαπητέ καθηγητή Φρόιντ,
Είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος με τον οποίο η προσπάθεια να συλλάβετε την αλήθεια έχει ξεπεράσει κάθε άλλη επιθυμία σας.
Δείξατε με ακαταμάχητη σαφήνεια πόσο αχώριστα είναι συνδεδεμένα το επιθετικό και το καταστροφικό ένστικτο με το ερωτικό και ζωτικό ένστικτο στην ανθρώπινη ψυχή. Ταυτόχρονα, μια βαθιά λαχτάρα γι' αυτή τη μεγάλη εκπλήρωση, την εσωτερική και εξωτερική απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τον πόλεμο, λάμπει μέσα στην αμείλικτη λογική των εκθέσεών σας.
Αυτός ήταν ο δεδηλωμένος σκοπός όλων όσοι έχουν τιμηθεί σαν ηθικοί και πνευματικοί ηγέτες, πέρα από τα όρια της εποχής και της χώρας τους, χωρίς εξαίρεση από τον Ιησού Χριστό μέχρι τον Γκαίτε και τον Καντ. Δεν είναι σημαντικό πως αυτοί οι άνδρες έχουν παγκόσμια γίνει αποδεκτοί ως ηγέτες, σε πείσμα του γεγονότος πως οι προσπάθειές τους να διαμορφώσουν την πορεία των ανθρώπινων υποθέσεων είχαν γνωρίσει λίγη μόνο επιτυχία;
Είμαι πεπεισμένος πως οι μεγάλοι άνδρες - αυτοί των οποίων τα επιτεύγματα, ακόμη και μέσα σε μια περιορισμένη σφαίρα, τους τοποθετούν πάνω από τους υπόλοιπους συνανθρώπους τους - εμψυχώθηκαν σε ένα μεγάλο ποσοστό από τα ίδια ιδανικά. Αλλά είχαν μικρή επίδραση στην πορεία των πολιτικών γεγονότων. Φαίνεται σχεδόν πως αυτός ο χώρος, από τον οποίο εξαρτάται η τύχη των εθνών, είναι μοιραίο να παραδοθεί στη βία και την ανευθυνότητα.
Οι πολιτικοί αρχηγοί ή οι κυβερνήσεις χρωστούν τη θέση τους είτε στη βία είτε στη λαϊκή εκλογή. Δεν μπορούμε να τους θεωρήσουμε σαν αντιπρόσωπους των καλύτερων ηθικά και πνευματικά στοιχείων των εθνών τους.
Η πνευματική ελίτ δεν έχει άμεση επίδραση στην ιστορία των εθνών στις μέρες μας. Η έλλειψη συνοχής τούς αποτρέπει από το να διαδραματίσουν έναν άμεσο ρόλο στη λύση των σύγχρονων προβλημάτων.
Δε νομίζετε πως μπορεί να επέλθει μια αλλαγή από αυτή την άποψη, μέσα από ένα ελεύθερο σύνδεσμο ανθρώπων, των οποίων οι εργασίες και τα επιτεύγματα μέχρι σήμερα αποτελούν εγγύηση της ικανότητάς τους και της καθαρότητας των σκοπών τους;
Αυτός ο διεθνής σύνδεσμος, του οποίου τα μέλη θα ήταν αναγκαίο να βρίσκονται σε επαφή μεταξύ τους μέσω μιας διαρκούς ανταλλαγής γνωμών, θα μπορεί, καθορίζοντας τη στάση του στον Τύπο - οι υπογράφοντες σε κάθε περίπτωση θα φέρουν την ευθύνη - να αποκτήσει μια σημαντική και σωτήρια ηθική επιρροή στην επίλυση των πολιτικών προβλημάτων.
Μια τέτοια οργάνωση φυσικά θα αποτελούσε βορά όλων των κακών που τόσο συχνά οδηγούν σε εκφυλισμό τις οργανώσεις των διανοουμένων, κι αυτοί είναι κίνδυνοι οι οποίοι είναι αχώριστα συνδεδεμένοι με την ατέλεια της ανθρώπινης φύσης. Αλλά δε θα έπρεπε μια προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση να δοκιμαστεί σε πείσμα όλων αυτών; Πιστεύω πως αυτή η προσπάθεια είναι το λιγότερο ένα επιτακτικό καθήκον.
Αν μπορούσε 'να δημιουργηθεί ένας μόνιμος πνευματικός σύνδεσμος, όπως αυτός που περιέγραψα, χωρίς αμφιβολία θα έπρεπε να κινητοποιήσει τους θρησκευτικούς οργανισμούς στον αγώνα εναντίον του πολέμιου. Θα έδινε κουράγιο σε πολλούς, των οποίων οι καλές προθέσεις σήμερα έχουν παραλύσει, από μια μελαγχολική υποταγή.
Τελικά, πιστεύω ότι ο τρόπος να δώσουμε πολύτιμη ηθική συμπαράσταση στα στοιχεία αυτά της Κοινωνίας των Εθνών που πραγματικά εργάζονται για το μεγάλο σκοπό του ιδρύματος αυτού θα είναι ακριβώς ένας σύνδεσμος, δημιουργημένος από πρόσωπα όπως αυτά που έχω περιγράψει, που το καθένα θα απολαμβάνει μεγάλου σεβασμού * .
Θα ήταν καλύτερα να θέσω τις προτάσεις αυτές σε σας, αντί σε οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο, επειδή είστε σε μικρότερο βαθμό από τους άλλους ανθρώπους θύμα των επιθυμιών σας και επειδή η κρίση σας βασίζεται σε ένα σοβαρό αίσθημα υπευθυνότητας.

~ Από το βιβλίο "Πώς βλέπω τον κόσμο"  Albert Einstein