ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ - Περὶ τοῦ στεφάνου (1-8)

Ο Αισχίνης του Δημοσθένη

Το 336 π.Χ. ο Αθηναίος πολιτικός Κτησιφών, που ανήκε στον στενό κύκλο του Δημοσθένη, ενθαρρυμένος ίσως και από το ευνοϊκό κλίμα που είχε διαμορφωθεί, επειδή πρόσφατα ο Δημοσθένης ως τειχοποιός είχε συνεισφέρει ικανό ποσό εξ ιδίων για την επισκευή των τειχών, έκανε πρόταση στη βουλή να στεφανωθεί ο Δημοσθένης με χρυσό στεφάνι για τις υπηρεσίες που είχε προσφέρει στην πόλη. Η πρόταση προέβλεπε επίσης η απόδοση της τιμής αυτής να γίνει στα Μεγάλα Διονύσια της επόμενης χρονιάς, όταν θα παίζονταν οι τραγωδίες, δηλ. σε μια στιγμή που θα ήταν συγκεντρωμένοι στο θέατρο όλοι οι Αθηναίοι και πάρα πολλοί ξένοι. Στην πρόταση αντέδρασε ο Αισχίνης, ο οποίος προσέβαλε την πρόταση (ψήφισμα) του Κτησιφώντα με τη διαδικασία της γραφής παρανόμων, υποβάλλοντας δηλ. μήνυση διότι, κατά τους ισχυρισμούς του, η πρόταση προσέκρουε σε ήδη υπάρχοντα νόμο -κάτι ανάλογο δηλ. με τη δική μας αντισυνταγματικότητα. Για λόγους που δεν γνωρίζουμε, η υπόθεση εκδικάστηκε με μεγάλη καθυστέρηση το 330 π. Χ. Ο Δημοσθένης εκφώνησε τον λόγο Περὶ τοῦ στεφάνου, που θεωρείται από πολλούς το αριστούργημά του. Ο Αισχίνης απάντησε με τον λόγο Κατὰ Κτησιφῶντος, που προσφέρεται να διαβαστεί παράλληλα.

Ο Δημοσθένης, εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία, επιχειρεί στον Περὶ τοῦ στεφάνου εφ᾽ όλης τη ύλης απολογισμό για την πολιτική που ακολούθησε. Στο παρατιθέμενο έργο, που προέρχεται από την απόδειξη (το αποδεικτικό μέρος του λόγου), ο ρήτορας, παραμένοντας στην ιδιωτική σφαίρα και χωρίς να αναφέρεται ευθέως στην πολιτική του διαδρομή, συγκρίνει τον βίο του Αισχίνη με τον δικό του, εστιάζοντας κυρίως στην καταγωγή, την ανατροφή, την εκπαίδευση και την επαγγελματική σταδιοδρομία. Ο Δημοσθένης με λόγο χειμαρρώδη και ύφος συχνά δηκτικό και σαρκαστικό επιτίθεται με δριμύτητα στον αντίπαλό του σε προσωπικό επίπεδο. (Ο αρχαίος όρος για τέτοιου είδους προσωπικές επιθέσεις είναι διαβολή =αμαύρωση, κατασυκοφάντηση του αντιπάλου).

--------------------
[1] Πρῶτον μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοῖς θεοῖς εὔχομαι πᾶσι καὶ πάσαις, ὅσην εὔνοιαν ἔχων ἐγὼ διατελῶ τῇ τε πόλει καὶ πᾶσιν ὑμῖν, τοσαύτην ὑπάρξαι μοι παρ᾽ ὑμῶν εἰς τουτονὶ τὸν ἀγῶνα, ἔπειθ᾽ ὅπερ ἐστὶ μάλισθ᾽ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τῆς ὑμετέρας εὐσεβείας τε καὶ δόξης, τοῦτο παραστῆσαι τοὺς θεοὺς ὑμῖν, μὴ τὸν ἀντίδικον σύμβουλον ποιήσασθαι περὶ τοῦ πῶς ἀκούειν ὑμᾶς ἐμοῦ δεῖ (σχέτλιον γὰρ ἂν εἴη τοῦτό γε),

[2] ἀλλὰ τοὺς νόμους καὶ τὸν ὅρκον, ἐν ᾧ πρὸς ἅπασι τοῖς ἄλλοις δικαίοις καὶ τοῦτο γέγραπται, τὸ ὁμοίως ἀμφοῖν ἀκροάσασθαι. τοῦτο δ᾽ ἐστὶν οὐ μόνον τὸ μὴ προκατεγνωκέναι μηδέν, οὐδὲ τὸ τὴν εὔνοιαν ἴσην ἀποδοῦναι, ἀλλὰ τὸ καὶ τῇ τάξει καὶ τῇ ἀπολογίᾳ, ὡς βεβούληται καὶ προῄρηται τῶν ἀγωνιζομένων ἕκαστος, οὕτως ἐᾶσαι χρήσασθαι.

[3] Πολλὰ μὲν οὖν ἔγωγ᾽ ἐλαττοῦμαι κατὰ τουτονὶ τὸν ἀγῶν᾽ Αἰσχίνου, δύο δ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ μεγάλα, ἓν μὲν ὅτι οὐ περὶ τῶν ἴσων ἀγωνίζομαι· οὐ γάρ ἐστιν ἴσον νῦν ἐμοὶ τῆς παρ᾽ ὑμῶν εὐνοίας διαμαρτεῖν καὶ τούτῳ μὴ ἑλεῖν τὴν γραφήν, ἀλλ᾽ ἐμοὶ μὲν — οὐ βούλομαι δυσχερὲς εἰπεῖν οὐδὲν ἀρχόμενος τοῦ λόγου, οὗτος δ᾽ ἐκ περιουσίας μου κατηγορεῖ. ἕτερον δ᾽, ὃ φύσει πᾶσιν ἀνθρώποις ὑπάρχει, τῶν μὲν λοιδοριῶν καὶ τῶν κατηγοριῶν ἀκούειν ἡδέως, τοῖς ἐπαινοῦσι δ᾽ αὑτοὺς ἄχθεσθαι·

[4] τούτων τοίνυν ὃ μέν ἐστι πρὸς ἡδονήν, τούτῳ δέδοται, ὃ δὲ πᾶσιν ὡς ἔπος εἰπεῖν ἐνοχλεῖ, λοιπὸν ἐμοί. κἂν μὲν εὐλαβούμενος τοῦτο μὴ λέγω τὰ πεπραγμέν᾽ ἐμαυτῷ, οὐκ ἔχειν ἀπολύσασθαι τὰ κατηγορημένα δόξω, οὐδ᾽ ἐφ᾽ οἷς ἀξιῶ τιμᾶσθαι δεικνύναι· ἐὰν δ᾽ ἐφ᾽ ἃ καὶ πεποίηκα καὶ πεπολίτευμαι βαδίζω, πολλάκις λέγειν ἀναγκασθήσομαι περὶ ἐμαυτοῦ. πειράσομαι μὲν οὖν ὡς μετριώτατα τοῦτο ποιεῖν· ὅ τι δ᾽ ἂν τὸ πρᾶγμα αὔτ᾽ ἀναγκάζῃ, τούτου τὴν αἰτίαν οὗτός ἐστι δίκαιος ἔχειν ὁ τοιοῦτον ἀγῶν᾽ ἐνστησάμενος.

[5] Οἶμαι δ᾽ ὑμᾶς, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πάντας ἂν ὁμολογῆσαι κοινὸν εἶναι τουτονὶ τὸν ἀγῶν᾽ ἐμοὶ καὶ Κτησιφῶντι καὶ οὐδὲν ἐλάττονος ἄξιον σπουδῆς ἐμοί· πάντων μὲν γὰρ ἀποστερεῖσθαι λυπηρόν ἐστι καὶ χαλεπόν, ἄλλως τε κἂν ὑπ᾽ ἐχθροῦ τῳ τοῦτο συμβαίνῃ, μάλιστα δὲ τῆς παρ᾽ ὑμῶν εὐνοίας καὶ φιλανθρωπίας, ὅσῳπερ καὶ τὸ τυχεῖν τούτων μέγιστόν ἐστιν.

[6] περὶ τούτων δ᾽ ὄντος τουτουὶ τοῦ ἀγῶνος ἀξιῶ καὶ δέομαι πάντων ὁμοίως ὑμῶν ἀκοῦσαί μου περὶ τῶν κατηγορημένων ἀπολογουμένου δικαίως, ὥσπερ οἱ νόμοι κελεύουσιν, οὓς ὁ τιθεὶς ἐξ ἀρχῆς Σόλων, εὔνους ὢν ὑμῖν καὶ δημοτικός, οὐ μόνον τῷ γράψαι κυρίους ᾤετο δεῖν εἶναι, ἀλλὰ καὶ τῷ τοὺς δικάζοντας ὀμωμοκέναι,

[7] οὐκ ἀπιστῶν ὑμῖν, ὥς γ᾽ ἐμοὶ φαίνεται, ἀλλ᾽ ὁρῶν ὅτι τὰς αἰτίας καὶ τὰς διαβολάς, αἷς ἐκ τοῦ πρότερος λέγειν ὁ διώκων ἰσχύει, οὐκ ἔνι τῷ φεύγοντι παρελθεῖν, εἰ μὴ τῶν δικαζόντων ἕκαστος ὑμῶν τὴν πρὸς τοὺς θεοὺς εὐσέβειαν φυλάττων καὶ τὰ τοῦ λέγοντος ὑστέρου δίκαια εὐνοϊκῶς προσδέξεται, καὶ παρασχὼν αὑτὸν ἴσον καὶ κοινὸν ἀμφοτέροις ἀκροατὴν οὕτω τὴν διάγνωσιν ποιήσεται περὶ ἁπάντων.

[8] Μέλλων δὲ τοῦ τ᾽ ἰδίου βίου παντός, ὡς ἔοικε, λόγον διδόναι τήμερον καὶ τῶν κοινῇ πεπολιτευμένων, βούλομαι πάλιν τοὺς θεοὺς παρακαλέσαι, καὶ ἐναντίον ὑμῶν εὔχομαι πρῶτον μέν, ὅσην εὔνοιαν ἔχων ἐγὼ διατελῶ τῇ τε πόλει καὶ πᾶσιν ὑμῖν, τοσαύτην ὑπάρξαι μοι παρ᾽ ὑμῶν εἰς τουτονὶ τὸν ἀγῶνα, ἔπειθ᾽ ὅ τι μέλλει συνοίσειν καὶ πρὸς εὐδοξίαν κοινῇ καὶ πρὸς εὐσέβειαν ἑκάστῳ, τοῦτο παραστῆσαι πᾶσιν ὑμῖν περὶ ταυτησὶ τῆς γραφῆς γνῶναι.

***
[1] Αθηναίοι, εύχομαι σε όλους τους θεούς και σε όλες τις θεές πρώτον να βρω σ᾽ αυτή τη δίκη εκ μέρους σας τόση εύνοια στο πρόσωπό μου όση τρέφω εγώ συνεχώς για την πόλη και για όλους εσάς. Δεύτερον, να σας φωτίσουν οι θεοί να κάνετε αυτό που εξυπηρετεί κυρίως εσάς, αφού αφορά στην ευσέβεια και στην υπόληψή σας: κατά την απολογία μου δηλαδή να μην κάνετε σύμβουλό σας τον αντίδικό μου (γιατί αυτό θα ήταν πράγματι σκληρό),

[2] αλλά τους νόμους και τον δικαστικό όρκο, στον οποίο ανάμεσα σε όλες τις άλλες δίκαιες διατάξεις έχει συμπεριληφθεί και το εξής: να δεσμεύεστε να ακούτε με την ίδια διάθεση (: αμερόληπτα) και τις δύο πλευρές. Αυτή η διάταξη σημαίνει όχι μόνο να έχετε αποβάλει κάθε προκατάληψη, όχι μόνο να δείξετε ίση εύνοια και στις δύο πλευρές, αλλά και να επιτρέψετε στον καθένα από τους διαδίκους να κανονίσει τη σειρά των επιχειρημάτων του και να ρυθμίσει την απολογία του σύμφωνα με τη βούληση και την κρίση του.

[3] Σε πολλά σημεία λοιπόν μειονεκτώ εγώ έναντι του Αισχίνη σ᾽ αυτήν εδώ τη δίκη· δύο όμως από αυτά, Αθηναίοι, είναι μεγάλης σπουδαιότητας. Πρώτον, ότι εγώ διατρέχω μεγαλύτερο κίνδυνο από ό,τι ο Αισχίνης· γιατί δεν είναι το ίδιο τώρα για μένα να χάσω την εύνοιά σας και γι᾽ αυτόν να μην κερδίσει τη δίκη. Αλλά για μένα βέβαια — δεν θέλω να πω τίποτε το δυσάρεστο στην αρχή του λόγου μου, αυτός όμως με κατηγορεί από πλεονεκτική θέση. Δεύτερον, αυτό που από φυσική προδιάθεση υπάρχει σε όλους τους ανθρώπους, να ακούν δηλαδή με ευχαρίστηση τις λοιδορίες και τις κατηγορίες, αλλά να δυσφορούν εναντίον εκείνων που επαινούν τον εαυτό τους.

[4] Από αυτά λοιπόν τα δύο αυτό που ευχαριστεί τους ακροατές έχει δοθεί στον Αισχίνη, ενώ αυτό που ενοχλεί σχεδόν όλους, απομένει σ᾽ εμένα. Έτσι, εάν, προσπαθώντας να αποφύγω μια τέτοια ενόχληση, δεν αναφέρω όσα έχω κάνει για την πόλη, θα δώσω την εντύπωση ότι δεν μπορώ να αντικρούσω τις εις βάρος μου κατηγορίες ούτε ακόμη να αποδείξω για ποιά πράγματα θεωρώ τον εαυτό μου άξιο τιμής. Αν πάλι προχωρήσω στην ανάπτυξη των όσων έχω κάνει τόσο ως ιδιώτης όσο και ως πολιτικός, θα αναγκαστώ να μιλήσω πολλές φορές για τον εαυτό μου. Γι᾽ αυτό, θα προσπαθήσω να το κάνω με κάθε δυνατό μέτρο· για οτιδήποτε όμως με αναγκάζει να κάνω η ίδια η περίσταση, την ευθύνη γι᾽ αυτό είναι δίκαιο να έχει αυτός που ξεκίνησε μια τέτοια αντιπαράθεση.

[5] Φαντάζομαι, Αθηναίοι, πως όλοι σας θα συμφωνήσετε ότι η σημερινή δίκη αφορά εξίσου εμένα και τον Κτησιφώντα και ότι δεν είναι καθόλου δευτερεύουσας σημασίας για μένα. Γιατί κάθε απώλεια είναι βέβαια κάτι το λυπηρό και ανυπόφορο, ιδιαίτερα αν αυτή προέρχεται από κάποιον εχθρό· το πιο οδυνηρό όμως είναι να χάσει κανείς τη δική σας εύνοια και καλοσύνη, όσο ακριβώς σπουδαίο είναι να τις κερδίσει.

[6] Και επειδή η σημερινή δίκη αφορά σε αυτά τα πράγματα, αξιώνω από σας και ικετεύω όλους σας ανεξαιρέτως να ακούσετε την απολογία μου με πνεύμα δικαιοσύνης σχετικά με τις κατηγορίες που έχουν διατυπωθεί· έτσι ακριβώς επιτάσσουν οι νόμοι, για τους οποίους ο Σόλων, που πρώτος τους θέσπισε, ένας δικός σας άνθρωπος και φίλος του λαού, πίστευε ότι πρέπει να είναι έγκυροι όχι μόνο με το να τους προτείνει και να τους θεσπίσει, αλλά και με τον όρκο που θα έχουν δώσει για την εφαρμογή τους οι εκάστοτε δικαστές.

[7] Και αυτό όχι επειδή δεν είχε εμπιστοσύνη σε σας, αλλά επειδή έβλεπε, όπως τουλάχιστον εγώ κρίνω, ότι ο κατηγορούμενος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες και τις συκοφαντίες, τις οποίες παρουσιάζει ο κατήγορος έχοντας το πλεονέκτημα να μιλάει πρώτος· εκτός και αν ο καθένας από σας τους δικαστές, διατηρώντας τον σεβασμό προς τους θεούς, δεχτεί με καλή διάθεση τις δικαιολογίες του δεύτερου ομιλητή και, αφού ακούσει και τους δύο αντιδίκους δίκαια και αμερόληπτα, τότε βγάλει την τελική απόφαση για όλα.

[8] Επειδή πρόκειται, καθώς φαίνεται, να λογοδοτήσω σήμερα τόσο για όλη την ιδιωτική μου ζωή όσο και για τις πράξεις μου ως πολιτικού, θέλω να επικαλεστώ και πάλι τους θεούς. Κάνω έκκληση λοιπόν σ᾽ αυτούς ενώπιόν σας να βρω σ᾽ αυτή τη δίκη εκ μέρους σας πρώτον τόση εύνοια στο πρόσωπό μου όση τρέφω εγώ συνεχώς για την πόλη και για όλους εσάς· δεύτερον, όσον αφορά σε αυτή τη δίκη, να σας φωτίσουν οι θεοί να βγάλετε τέτοια απόφαση, που θα συμβάλει στην καλή φήμη όλων των δικαστών αλλά και στην ευσέβεια του καθενός χωριστά.

Τα Δώρα του Προμηθέα

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι οι Έλληνες έγραψαν ιστορία. αυτό είναι σίγουρο. Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι αν οι Έλληνες έγραψαν ιστορία, το ερώτημα είναι αν οι Έλληνες αγαπούν το μέλλον...

...Είναι πολύ εύκολο να μιλάτε για αυτά που έγιναν πριν. Είναι πιο δύσκολο να μιλάμε γι' αυτά που γίνονται μετά. Ένα από τα στοιχεία της τεχνολογίας των Ελλήνων είναι το μετά... βλέπετε... εμείς έχουμε μια ειδικότητα στο μετά, όταν σκέφτεσαι πολύ, βλέπεις τι θα έρθει και δεν κοιτάζεις μόνο τι έχει έρθει γιατί χρησιμοποιείς αυτό, εμείς το συνδυάζουμε αυτό λέγοντας αυτό είναι η μνήμη μέλλοντος...

 

Ένα από τα Προμηθειακά στοιχεία, και γι' αυτό ονομάσαμε οτι ήταν τα δώρα της ανθρωπότητας η πιο υψηλή τεχνολογία που έχει φτιάξει στην ουσία ο ελληνισμός, λέγεται με μια λέξη και είναι η Νοημοσύνη... δίχως αυτό, στην καλύτερη περίπτωση, μιλάτε για τεχνική αλλά όχι για τεχνολογία άρα η Νοημοσύνη και έχει μεγάλο ενδιαφέρον αν θέλετε πως την βλέπετε σαν μετασχηματιστής. 

 

Ο Προμηθέας είναι αυτός που κλέβει φωτιά και δίνει φως. Δεν δίνει φωτιά. Τι εννοώ μ' αυτό;

 

Εννοώ ότι μπορεί να υπάρχει κάτι που είναι πολύ σημαντικό, η ουσία, μπορεί αυτό να θεωρείται ότι δεν πρέπει να γίνει διανομή και ξαφνικά έρχεται ο Προμηθέας ο οποίος αμφισβητεί την Ιεραρχία...

 

Ιεραρχία είναι ότι πρέπει μερικοί να είναι γνώστες, οι άλλοι ας μείνουν εκεί που είναι. Ο Προμηθέας με την θυσία του και με την βοήθεια της Αθηνάς παρεμπιπτόντως, θα κάνει κάτι που είναι πολύ θεαματικό για εμάς και παραμένει αν θέλετε ένα θαύμα. αλλά είναι τόσο μεγάλο που ούτε η λέξη «θαύμα» δεν πάει. Είναι ότι αυτή η θυσία θα μας επιτρέψει να σκεφτούμε το μέλλον και γι' αυτό θα έλεγα ότι η Νοημοσύνη, αν θέλουμε να την ορίσουμε, είναι το μέλλον της ανθρωπότητας. Δίχως νοημοσύνη είμαστε καταδικασμένοι. 

 

Το πρόβλημά που έχει η νοημοσύνη είναι ότι συνήθως είναι απαγορευμένη. Ένα εντυπωσιακό στίγμα που έχουμε και στα κείμενα, είναι όταν ζητάνε από τον Αισχύλο να γράψει για τον Προμηθέα στην πραγματικότητά είχαν αντιληφθεί στο ιερατείο ότι ο Προμηθέας είναι ήδη ενοχλητικός. Έχει ενδιαφέρον γιατί κλασσικά γράφουν μια τριλογία και πάνω κάτω, ανακαλύπτουμε ότι έχουμε ένα μέρος που είναι μαζί, μετά έχουμε ένα μέρος οπού υπάρχει μια επανάσταση και μετά υπάρχει το τρίτο μέρος που υπάρχει η επαναφορά. Έχει ενδιαφέρον  γιατί η ανθρωπότητα τελικά θυμάται πάντα το δεύτερο. Της φτιάχνεται έτσι μια ιστορία για να ξεχάσει ότι είναι σημαντικός ο Προμηθέας... το κάνετε σε τρία κομμάτια και εφόσον μετά το κάνετε σε τρία κομμάτια, ξεχνάει η ανθρωπότητα το πρώτο και το τρίτο και παραμένει σ' αυτό που ονομάζουμε την επανάσταση. Η επανάσταση είναι το εξής. είναι ότι η νοημοσύνη σέβεται όχι τις αρχές, σέβεται τις αξίες, γι' αυτό πολύ συχνά αμφισβητεί τις αρχές.

 

Το παράδειγμα που μας δίνει ο Προμηθέας είναι η διαφορά μεταξύ του Πρέπει και Πρέπον. ο Προμηθέας κάνει το Πρέπον, δεν κάνει το Πρέπει. Είναι πολλοί από εμάς που μπερδεύουν εργασία με δουλειά. Η δουλειά πάει προς την δουλεία, η εργασία προσπαθεί να παράγει το έργο. το Πρέπον είναι το έργο. Το Πρέπει είναι η δουλειά που μπορεί στο τέλος να γίνει και δουλεία. Αυτό που έχει σημασία με τους Έλληνες, θυμάστε ότι οι Αιγύπτιοι μας έλεγαν ότι «είστε ο λαός που δεν έχετε άσπρα μαλλιά.» Επειδή μας έβλεπαν κάπως νέους. 

 

Αυτό που νομίζω έχει σημασία είναι ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ της Σοφίας και της Νοημοσύνης. Η Σοφία είναι αυτή που διαχειρίζεται τις γνώσεις. Η Νοημοσύνη είναι αυτή που διαχειρίζεται το άγνωστο. Σιγά σιγά μετά την φάση της Νοημοσύνης έχουμε σοφούς. Ξέρετε είναι όπως πάντα όταν πηγαίνετε σε μια βιβλιοθήκη, η Σοφία είναι η βιβλιοθήκη αλλά εσείς μιλάτε για τον βιβλιοθηκάριο. Γιατί αυτός που δεν ξέρει σχεδόν τίποτα ξέρει που να βρείτε αυτό που θέλετε. Η Νοημοσύνη και η Σοφία της βιβλιοθήκης είναι τόσο μεγάλη αλλά δεν ξέρει ποιο είναι το ερώτημα σας. Τι θέλω να πω μ αυτό; Θέλω να πω ότι δεν είναι μια αντιπαράθεσή, λειτουργεί συμπληρωματικά, απλώς η Νοημοσύνη του Προμηθέα μας εξηγεί: «Μην ασχολείστε με τις αρχές αλλά με τις αξίες.» Σ' αυτό το σημείο θα μπορούσαμε να πούμε ότι είμαστε τα παιδία του Προμηθέα γιατί.... από αρχές ...ξέρετε ότι και αυτά τα γράφουμε... ενώ οι άξιες είναι αυτά που μας αγγίζουν. Με ποιά έννοια...; Ο Έλληνας πιστεύει στους ανθρώπους, όχι στους θεσμούς. 

 

Ο Έλληνας πιστεύει στον συνάνθρωπο και αυτή η λέξη είναι σπάνια και στις άλλες γλώσσες. Απλώς συνάνθρωπος. Για εμάς είναι τόσο φυσιολογική. που θεωρούμε ότι είναι απλώς λεξιλόγιο. Το ερώτημα με την ανθρωπότητα, που αναδεικνύει ο Προμηθέας, είναι ότι η ανθρωπότητα δεν είναι το σύνολο των ανθρώπων, όπως νομίζουμε... είναι η υπέρ-ομάδα των συνανθρώπων. Συνάνθρωπος είναι όταν καταλαβαίνεις ότι υπάρχουν οι άλλοι, όταν καταλαβαίνεις ότι η ύπαρξή σου επηρεάζεται από την συνύπαρξή, όταν καταλαβαίνεις ότι δεν είσαι εδώ για να είσαι ο μονός αλλά είσαι εδώ για να είσαι ουσία για τους άλλους και  αυτή η μεγάλη ανάγκη που έχει ο Eλληνισμός, στην πραγματικότητα, αποτέλεσε και αποτελεί ένα δώρο για την ανθρωπότητα. 

 

Ξέρετε υπάρχουν πολλές ιδεολογίες που έχουν καταρρεύσει...

 

Ο Eλληνισμός είναι φτιαγμένος πάνω σε μια ιδέα, ότι προτιμά την άγονη γραμμή. Ο ελληνισμός ολόκληρος είναι μια άγονη γραμμή, με ποιά έννοια το εννοώ, κοινωνικά τώρα όταν μιλάμε για άγονες γραμμές μιλάμε για τα νησιά ότι δεν είναι προσβάσιμα. Σκεφτείτε όμως ότι κάθε φορά που πηγαίνετε, ακόμη σε ένα ξερονήσι, υπάρχει ένας αρχαιολογικός χώρος, ότι υπάρχει κάποιος Έλληνας που έχει βρεθεί εκεί πέρα, που έχει χτίσει πολιτισμό. και  μερικές φορές λέτε: ''μα πως έφτασαν εκεί, που πήγαν εκεί...;" Θα προσέξατε, πολύ σπάνια είναι στην παράλια, κάθε φορά είναι σε κάτι κατσάβραχα. Γιατί; γιατί ο ελληνισμός  έχει κάνει κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Κατάλαβε πρώτον ότι ο χρόνος είναι μαζί μας και ο ελληνισμός αποφάσισε ότι θα είναι μαζί με τον χρόνο... και όχι με τον χώρο. Αυτό σημαίνει τι; αυτό σημαίνει ότι ο ελληνισμός,  αποφάσισε ότι ακόμα και αν είναι δύσκολος ο χώρος, θα τον επιλέξει για να είναι διαχρονικός.

 

Είναι πολύ σπάνια η ιδιότητα  να είσαι διαχρονικός. Το διαχρονικό στοιχείο του Προμηθέα, δεν είναι ότι λέω ο χρόνος πέθανε, όπως προσπάθησαν μερικοί να αποδείξουν ενώ στην ουσία στο τέλος είναι γιατί  ο χρόνος έγραψε ότι πέθαναν. Ο Προμηθέας λέει ότι αν έχεις την επιλογή, για να δώσεις πραγματικά κάτι στον άλλον, πρέπει να γίνει δια μέσου του χρόνου. Ο χρόνος αν θέλετε είναι ο χώρος της αντίστασης. Κάθε φορά που έχετε ένα πρόβλημά μετωπικό, υποτίθεται ξέρετε την έκφρασή: «θα πάτε στο βουνό...» και δεν αντιλαμβάνεστε ότι είναι απλά μια μετακίνηση μέσα στον χώρο είναι μια μετακίνηση μέσα στον χρόνο.

 

Βγαίνοντας στο βουνό πηγαίνετε σε ένα σημείο που δεν είναι προσβάσιμο, πιο δύσκολο για τον εχθρό, θα αντισταθείτε γιατί θα επιβιώσετε και μετά θα μπορέσετε να κάνετε την αντεπίθεση, η οποία είναι το χαρακτηριστικό του ελληνισμού γιατί ο ελληνισμός δεν είναι επιθετικός ή επεκτατικός, αλλά ξέρει ακριβώς τι σημαίνει αντεπίθεση γιατί τον ελληνισμό δεν πρέπει να τον πειράζεις και πολύ. Αν τον πειράζεις λίγο το αντέχει... γαργαλιέται, όταν αρχίζει να γίνεται πιο σοβαρό το θέμα ο ελληνισμός δεν γονατίζει και περνάει στη αντεπίθεση.

 

Αυτή η αντεπίθεση όμως είναι ένα δύσκολο μάθημα γιατί για να περάσεις στην αντεπίθεση, πρέπει να έχεις αντέξει την επίθεση. Άρα ο ελληνισμός πολύ γρήγορα θα μπει σε ένα πλαίσιο το οποίο είναι η ανθεκτικότητα. Αυτό που έχει σημασία με τον Προμηθέα είναι το εξής που, δυστυχώς ακόμα και θεατρικά, δεν το κατανοούμε. Συνήθως όταν θα βάλουμε τον Προμηθέα Δεσμώτη, θα τον βάλουμε με αλυσίδες. Σε μια αληθινή παράστασή που θα ήταν το πνεύμα του Προμηθέα, θα 'πρεπε ο Προμηθέας να μην είναι καθόλου με αλυσίδες. Ο Προμηθέας πηγαίνει μονός του. Ο Προμηθέας ξέρει ήδη ότι θα τον καταδικάσουν με την πράξη γιατί ο Προμηθέας είναι δίκαιος. 

 

Ο Eλληνισμός είναι σπάνια αθώος γιατί η αθωότητα σημαίνει και μερικές φορές η έλλειψη Νοημοσύνης. Ο ελληνισμός επειδή αποτελεί ένα κράμα Νοημοσύνης, όταν λειτουργεί σωστά ορθολογικά, με το Πρέπον, γίνεται δίκαιος. Ο δίκαιος κατηγορείται από της πράξεις του από την τελεολογία του και όχι από την οντολογία του. Ο δίκαιος δεν μπορεί να γεννηθεί δίκαιος, πρέπει να κάνει κάτι για να ονομαστεί δίκαιος. Ο Προμηθέας πριν κάνει την πράξη που έκανε, δεν ήταν αυτός που ονομάζουμε Προμηθέας. Πρέπει να γίνει αυτή η πράξη!

 

Αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο ελληνισμός σιγά σιγά ανακάλυψε κάτι που είναι εντυπωσιακό... διαχρονικό στοιχείο, ανθεκτικότητα. Ξέρω ότι δεν υπάρχουν τα δικαιώματά αν δεν τα διεκδικώ. Ξέρω ότι αν δεν προστατεύω τους άλλους δεν είμαι δίκαιος γιατί προσέξτε ο δίκαιος είναι ο άλλος... ΔΕΝ είναι ο ένας. Ο δίκαιος είναι αυτός που ασχολείται με τον άλλον άλλον. Γιατί αν δεν ασχοληθεί μ'αυτόν απλώς προστατεύεται. Ο δίκαιος είναι αυτός που προστατεύει τους άλλους. Αυτό το στοιχείο είναι πάρα πολύ σημαντικό στην έννοια του Προμηθέα. Ο Προμηθέας όταν κλέβει την φωτιά, δεν την κλέβει για αυτόν, την παραδίδει αμέσως.

 

Όταν κοιτάζουμε τώρα τις τέχνες που μας έχει μάθει ο Προμηθέας, έχουμε μέσα και τα ναυτιλιακά. Έχουμε μέσα βέβαια την τεχνολογία γιατί, όλα αυτά που μας μαθαίνει όμως χρειάζονται ενέργεια. Χωρίς ενέργειά δεν υπάρχει δράση!

 

Παλαιοτέρα θεωρούσαμε ότι το μουσείο είναι απλώς μια αποθήκη του παρελθόντος. Τώρα έχουμε μουσεία που είναι διαδραστικά γιατί; γιατί μπαίνει το παρών και παράγει ιστορία μέσα στο χώρο του παρελθόντος. Ο Προμηθέας αυτό που μας δείχνει, είναι ότι η Νοημοσύνη είναι εγκλωβισμένο μέλλον μέσα στο παρελθόν γιατί είναι αυτό που σου επιτρέπει να προβλέψεις. Όταν οι άνθρωποι δεν προβλέπουν, δεν καταλαβαίνουν στην ουσία τί είναι «βλέπω» γιατί αυτός που βλέπει δεν έχει ανάγκη να προβλέπει... Το πρόβλημα είναι ότι βλέπει ενώ οι πολλοί κοιτάζουν.

 

Μιλήσαμε πολύ για τους αρχαίους αλλά πρέπει να μιλήσω και για τον Αρχιμήδη γιατί ο Αρχιμήδης έβλεπε πολλά, μόνος του, ενώ οι πολλοί έβλεπαν λίγα. Ο Αρχιμήδης είναι ο πρώτος που θα μιλήσει πραγματικά για τον αριθμό π σοβαρά... Οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα τι είναι ο αριθμός π. Γιατί οι περισσότεροι κοιτάζουν τον κύκλο ενώ ο Αρχιμήδης βλέπει το π. Αυτή η ικανότητα να βλέπεις π εκεί που όλοι βλέπουν τον κύκλο, είναι θεαματική. Είναι τόσο θεαματική που οι περισσότεροι από εμάς δεν διαβάζουμε τον Αρχιμήδη και διαβάζουμε άλλους αρχαίους, τους οποίους προσπαθούμε να καταλάβουμε, ενώ μερικές φορές θα ήταν λίγο πιο εύκολο να διαβάσουμε κατευθείαν το κείμενο του Αρχιμήδη, χρειάζονται βέβαια μαθηματικά αλλά και τα μαθηματικά έχουν ενδιαφέρον γιατί προέρχονται από το «μαθαίνω».

 

Αυτό που μας μαθαίνει ο Προμηθέας είναι δεν είναι να μαθαίνουμε πολλά... αλλά είναι να μαθαίνουμε πως να μαθαίνουμε. Αυτή αν θέλετε η «μέτα-μάθηση» είναι πραγματικά μια καινοτομία γιατί οι περισσότεροι από εμάς θεωρούν ότι πρέπει να μάθουμε πολλά.

 

Αν σκεφτείτε και θέλετε να συνοψίσετε τι έχει μάθει ο ελληνισμός στην ανθρωπότητα, μπορείτε να πείτε ότι είναι μία πληθώρα πραγμάτων. Στην πραγματικότητα είναι πρώτα απ' όλα Η Αξία και όχι Η Αρχή. Αν πω «εν αρχή η Αξία» θα έχετε ένα θέμα.... Στην πραγματικότητα είναι όντως ένα πλαίσιο όχι αξιολόγησης που είναι δυστυχώς μια μορφή εκφυλισμένης αξίας, είναι το πλαίσιο της αξιολογίας, Να είσαι στο πλαίσιο αυτό, λέμε ότι πρώτα τα θεμέλια είναι οι αξίες. Τώρα δυστυχώς δεν αντιλαμβανόμαστε τι είναι ''θεμελιακή σκέψη'' και την μεταφράζουμε ''βασική''. Άλλο το βασικό και άλλο το θεμέλιο. Αυτό που έμαθε ο ελληνισμός στη ανθρωπότητα είναι πολύ απλό και έχει σχέση με τα θεμέλια. 

 

Ο Eλληνισμός έμαθε στην ανθρωπότητα ότι, για να πας ψηλά, πρέπει να ξέρεις να πηγαίνεις βαθιά. Αυτό φαίνεται παράδοξο, όμως αν δεν έχεις βαθιά θεμέλια, δεν ανεβαίνεις. Θα ανέβεις γρήγορα και θα πατώσεις. Υπάρχει ένας κορεσμός. Ο Eλληνισμός είναι ο τρόπος που έχει ακόμα και το ψηφιδωτό, είναι ότι οι ψηφίδες δεν έχουν καμία αξία από μόνες τους γιατί είναι μονόχρωμες ενώ το ψηφιδωτό είναι πολύχρωμο, άρα έχετε μια ολική προσέγγιση πάντα και όχι μόνο συνολική θα λέγαμε τώρα ολιστική και όχι μόνο ολική γιατί σημαίνει ότι περνάμε από το κενό στην κοινότητα... 

 

Έχει μεγάλη σημασία γιατί πολύ συχνά όταν νομίζουμε ότι είμαστε σπουδαίοι, παράγουμε κενό... Όταν ξέρουμε ότι είμαστε ανούσιοι, παράγουμε έργο... γιατί ξέρουμε ότι είναι το μόνο που θα αφήσουμε και ο Eλληνισμός δεν προσπαθεί να πει ότι είναι σπουδαίος ως Eλληνισμός ενώ πολλοί άλλοι προσπαθούν να πουν ότι είναι σπουδαίοι, επειδή ξέρει ότι είναι απλώς ένας κρίκος, έχει παράγει σπουδαίο έργο.

 

Πρέπει λοιπόν εμείς, όταν συγκρίνουμε το παρόν με το παρελθόν για να δούμε ποιά θα είναι η θέση μας, είναι ότι ο Eλληνισμός δεν έχει τα όρια του χώρου! Παίζει μόνο με τον χρόνο. Γι' αυτό έχει δημιουργηθεί ο Eλληνισμός και όχι ο Ελλαδισμός... Το έλεγε και ο Σεφέρης «οτιδήποτε μ' ενοχλεί για να δω στην Ελλάδα τον Eλληνισμό, πρέπει να αφαιρεθεί». Γιατί αν η Ελλάδα, νομίζουμε μερικοί είναι απλώς ένας χώρος και δυστυχώς την αντιμετωπίζουμε μόνο ως χώρα, δεν καταλαβαίνουμε ότι είναι Πηγή Γνώσης. 

 

Ποια είναι τα όρια της πηγής; Έχετε μια πηγή, έχετε νερό... Αναρωτηθήκατε ποτέ ποιά είναι τα όρια της πηγής; Αυτό που πρέπει να αναρωτηθείτε είναι ποιό είναι το έργο της πηγής γιατί τα όρια, αν θέλετε να τα καθορίζετε, θα είναι η θάλασσα. Εδώ μπαίνουμε σ'ένα άλλο...Ύδωρ και Άλας, έχει μεγάλη σημασία ότι για τον ελληνισμό η έννοια της φιλοξενίας βασίζεται σε αυτά τα δύο στοιχεία, το νερό και το αλάτι Φαίνονται και τα δύο ανούσια, εκτός αν έχετε διαβάσει λίγο Ghandi... Αν το σκεφτούμε εμείς αποτελούμαστε από νερό και αλάτι. Όταν κάνουμε την πράξη της φιλοξενίας, το πρώτο πράγμα που δίνουμε στον ξένο, είναι νερό και αλάτι. Προσέξτε όμως, εκείνη την στιγμή δεν του δίνουμε αυτό που έχουμε, του δίνουμε αυτό που είμαστε. Η μεγάλη πράξη γενναιοδωρίας δεν είναι να δίνεις αυτό που έχεις, γιατί το έχεις αποκτήσει. είναι να δίνεις αυτό που είσαι.

 

Ο Eλληνισμός δεν δίνει αυτό που έχει αποκτήσει, είναι αυτό που έχει δημιουργήσει ο ίδιος. Ο ελληνισμός όταν παρέχει όλες αυτές τις γνώσεις που αναλύουμε, είναι δικές του αλλά όχι ότι τις πήρε, είναι ότι τις δημιούργησε. 

 

 H διάφορα λοιπόν είναι η γενναιοδωρία γιατί είναι αυτό που βλέπουμε τώρα και με τον Προμηθέα, είναι να δίνεις αυτό που είσαι! 

 

Αν το καταλάβουμε όλοι αυτό ως Έλληνες, ότι ο ελληνισμός μας έχει διδάξει ότι δίνουμε μόνο αυτό που είμαστε, τότε πρέπει να παράγουμε έργο γιατί αλλιώς δεν έχουμε να δώσουμε τίποτα...

Να μη μεταλλαχθείς!

Να μη μεταλλαχθείς!
Δεν είναι τόσο απλό...

Σε εκφοβίζουν με το παραμικρό.
Κινδυνεύεις να χάσεις τα λογικά σου κάθε λεπτό.

Παραμορφώνεται τόσο πολύ η αλήθεια που δυσκολεύεσαι ακόμα κι εσύ που την υπηρετείς, να τη διακρίνεις.

Η δυστυχία του να διαβάζεις τη σκέψη των άλλων ...Και κανείς να μη σε πιστεύει γιατί ακόμα δεν την έχουν εκφράσει. Οι αποδείξεις που ετεροχρονισμένα, έχουν ήδη αλλάξει το τοπίο, που οι μεταλλαγμένοι δε βλέπουν.

Άλλο ένστικτο, άλλο διαίσθηση. Έχουν άλλο κέντρο εκκίνησης, αν και είναι και τα δυο χρήσιμα, μόνο αν τα ξεχωρίζεις.

Να διατηρείς τον Εαυτό σου ανάμεσα στα είδωλα, στις υποσχέσεις, στο φαίνεσθαι. Την ίδια στιγμή που Τον χάνεις, που μένεις (θαρρείς) ακάλυπτος, γυμνός, και μόνος!

Ν' αντιμετωπίζεις τον Γολιάθ, την επιβολή της υποτιθέμενης υπεροχής της κοινής γνώσης, ξέροντας ότι η παραμικρή λανθασμένη κίνησή σου, μπορεί να στοιχίσει τη ζωή σου. 

 

Ποια ζωή;

 

Μια θάλασσα ζωντανών νεκρών περιμένουν αιμοβόρα τον θάνατό σου. "Σου το είπα εγώ!"

 

Να ακούς όλες τις φωνές αλλά να μη μεταλλάσσεσαι. Να βλέπεις τη μετάλλαξη να σε ακουμπάει και πάλι να τη διώχνεις.

 

Αν δεν τη δεις απλώνεται σαν επιδημία πάνω σου και να σε θερίζει, πρώτα εσωτερικά ...εκεί όπου τα φυσικά σου μάτια δεν μπορούν να σού προσφέρουν τη γνώση που αναζητάς.

 

Να μην εμπιστεύεσαι τα φυσικά σου μάτια και τα φυσικά σου αυτιά. Να βλέπεις τη μεταμόρφωση τους και τον απατηλό κόσμο που φτιάχνουν.

 

Το να παραμένεις πιστός στην πρόθεσή σου, είναι το να τη διακρίνεις και να τη διατηρείς κρυστάλλινη, επιλέγοντάς τη συνειδητά, κάθε δευτερόλεπτο.

 

Και τα δευτερόλεπτα εκείνα που την ξεχνάς, τη χάνεις, γιατί παρασύρεσαι από τον πόνο, το ψέμα, την προσποίηση, το θεατρικό, μοιάζουν αιώνια. Βασανιστικά αιώνια!

 

Κανείς δε βρίσκεται εκεί μαζί σου για να σού θυμίσει, να σε σηκώσει, να σε ξυπνήσει από τον εφιάλτη που ζεις, να σε επαναφέρει: δυνατό, αρματωμένο, οχυρωμένο, μαχητικό, ανανεωμένο, ταπεινά και μεγαλόπρεπα όρθια, στο ιερό κέντρο σου.

 

Γιατί αυτή η παντοδύναμη, αδιάψευστη, μοναδική δύναμη, δεν ανήκει σε οποιοδήποτε όνειρο, δεν βρίσκεται πουθενά εκεί έξω, δεν ενεργοποιείται με εξωτερικούς μηχανισμούς ...με κανέναν άλλο τρόπο, παρά μόνο από Εσένα.

 

Και μόνο αν νοιώσεις παντελώς αδύναμο, ολοκληρωτικά νικημένο, αφόρητα διαλυμένο. Μόνο όταν ακούσεις τις παραμορφωμένες ζητωκραυγές νίκης πάνω από το πτώμα σου. Μόνο όταν συναντήσεις το απόλυτο σκοτάδι της ανυπαρξίας και της ασημαντότητάς σου. Μόνο όταν υπάρξεις στο απόλυτο κενό της απουσίας σκέψης, λόγων, εικόνων, σχεδιασμών.

 

Μόνο όταν συναντήσεις το απόλυτο τίποτα του ενδιάμεσου θανάτου, ως υπαρκτή, κατακλυσμιαία, αιώνια πραγματικότητα, που είναι αδύνατον να παραβλέψεις, να ελέγξεις ή να διαχειριστείς. 

 

Μόνο τότε, μπορείς να έχεις τα φτερά σου, να πετάξεις ελεύθερος, αμόλυντος, ακέραιος, αναστημένος. Σε κόσμους που δημιούργησες με τη συγκατάθεση και το πέρασμα των οδυνών της εμπειρίας σου.
 

Να γιατί ακόμα οι μεταλλαγμένοι πολεμούν. Να γιατί οι ψεύτικοι θεοί επιδεικνύουν την επιβολή της δανεικής δύναμής τους, προσποιούμενοι τον Έναν, που δεν θέλουν να βρεις.

Να γιατί ο Έρωτας έχει ενοχοποιηθεί, έχει παραμορφωθεί, απουσιάζει από κάθε αληθινή πράξη, στάση ζωής! Να γιατί έγινε κυνήγι, συμφέρον, βία, όνειρο απατηλό για τους πεθαμένους...

 

Χρειάζεται να καταλάβεις το παραμύθι ...και τότε αποκτά νόημα αλλά και σκοπό η ζωή!

Παραμύθια αληθινά, που τα ζεις απόλυτα, κινδυνεύοντας στιγμή με στιγμή να χαθείς μέσα στις σελίδες, τις προτάσεις, τις επικρίσεις και τα σύμβολα που σού πούλησαν και πίστεψες...

Το πρωτόνιο χάνει μάζα: Νέα μέτρηση την υπολογίζει μικρότερη από την μέχρι σήμερα τιμή

Σχέδιο συσκευής παγίδας Penning για τη μέτρηση της μάζας
του πρωτονίου.

Τα διαφορετικά δυναμικά που εφαρμόζονται
στα κυλινδρικά ηλεκτρόδια (κίτρινο)

δημιουργούν δυναμικό παγίδευσης
που δείχνεται με την κόκκινη γραμμή.

Η πλέον ακριβής, μέχρι σήμερα, μέτρηση της μάζας του πρωτονίου βρίσκει μια τιμή που είναι σημαντικά χαμηλότερη από τις προηγούμενες εκτιμήσεις. Η γνώση της μάζας του πρωτονίου είναι κρίσιμη για την ανάλυση του ατομικού φάσματος καθώς επίσης για τον προσδιορισμό θεμελιωδών σταθερών, όπως η σταθερά Rydberg. Η νέα μέτρηση της μάζας του πρωτονίου από τους Sven Sturm και Klaus Blaum , του Ινστιτούτου Max Planck για την Πυρηνική Φυσική, στη Γερμανία, και τους συνεργάτες τους, είναι 3 φορές πιο ακριβής από παρατηρήσεις στο παρελθόν. Η τιμή της ομάδας – που ελήφθη με τη σύγκριση της κίνησης ενός πρωτονίου σε μαγνητικό πεδίου με αυτή ενός ιόντος άνθρακα – είναι σημαντικά μικρότερη από ότι η τρέχουσα εκτίμηση του διεθνούς προτύπου.

Ακριβείς μετρήσεις της μάζας του πρωτονίου τυπικά γίνονται με τις παγίδες Penning, που είναι συνδυασμός (μαγνητικού και ηλεκτρικού) πεδίων. Όταν τοποθετηθεί σε μια τέτοια παγίδα, ένα πρωτόνιο ταλαντώνεται μπρος-πίσω μέσα στο δυναμικό του ηλεκτρικού πεδίου, ενώ ακολουθεί ελικοειδή διαδρομή εξαιτίας του μαγνητικού πεδίου. Ενώ μόνο η μπρος-πίσω (αξονική) κίνηση μπορεί να ερευνηθεί άμεσα, η σύζευξη διαφορετικών τύπων ταλάντωσης επιτρέπει στους ερευνητές να εξάγουν την συχνότητα του κύκλοτρου με την οποία το πρωτόνιο περιφέρεται στο μαγνητικό πεδίο. Η συχνότητα αυτή είναι ανάλογη με το λόγο φορτίου προς μάζα του πρωτονίου. Για να ληφθεί η μάζα του πρωτονίου, η συχνότητα αυτή συγκρίνεται με αυτή ενός ιόντος αναφοράς, η μάζα του οποίου είναι γνωστή με όρους μονάδων ατομικής μάζας (ορίζεται ως 1/12_ο της μάζας του ατόμου του άνθρακα-12).

Ο Sturm και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν ιονισμένο άνθρακα (C 12, 6+) ως ιόν αναφοράς. Για να μειωθεί ο θόρυβος από αστάθειες των (ηλεκτρικού και μαγνητικού) πεδίων, η ομάδα μείωσε το χρόνο των μετρήσεων του πρωτονίου και του ιόντος χρησιμοποιώντας ξεχωριστά συστήματα αποθήκευσης για κάθε σωματίδιο. Επίσης ενίσχυσε την ευαισθησία της διάταξης συμπεριλαμβάνοντας ξεχωριστούς ανιχνευτές κίνησης για το πρωτόνιο και το ιόν. Τα αποτελέσματά τους για τη μέτρηση της μάζας του πρωτονίου – με ακρίβεια 32 μέρη στο τρισεκατομμύριο – διαφέρουν κατά 3 τυπικές αποκλίσεις με την τιμή της CODATA (Committee on Data for Science and Technology), που είναι μια συλλογή πολλαπλών μετρήσεων.

Το αποτέλεσμα (που είναι τρεις φορές πιο ακριβές) της νέας μέτρησης της μάζας του πρωτονίου είναι 1,007276466583(15)(29) μονάδες ατομικής μάζας. Οι τιμές στις παρενθέσεις αναφέρονται στις στατιστική και συστηματική αντίστοιχα αβεβαιότητες. Η νέα τιμή είναι σημαντικά μικρότερη από την τρέχουσα τιμή. Η ομάδα επιβεβαίωσε το αποτέλεσμά της εκτελώντας διάφορες διασταυρώσεις ελέγχου με διαφορετικά ιόντα.

Το πρωτόνιο είναι ο πυρήνας του ατόμου του υδρογόνου και είναι δομικό στοιχείο σε όλους τους άλλους πυρήνες. Έτσι, η μάζα του πρωτονίου είναι μια σημαντική παράμετρος στην ατομική φυσική: Μεταξύ άλλων πραγμάτων επηρεάζει το πώς κινούνται τα ηλεκτρόνια γύρω από τον ατομικό πυρήνα. Αυτό έχει αντανάκλαση στα φάσματα, δηλαδή στα χρώματα (μήκη κύματος) του φωτός που μπορούν να απορροφήσουν και να εκπέμψουν πάλι τα άτομα. Συγκρίνοντας αυτά τα μήκη κύματος με τις θεωρητικές προβλέψεις, είναι δυνατό να ελεγχθούν βασικές φυσικές θεωρίες. Επιπλέον, μια ακριβής σύγκριση των μαζών πρωτονίου και αντιπρωτονίου μπορεί να βοηθήσει στην έρευνα για κρίσιμες διαφορές – πέρα από το αντίθετο πρόσημο του φορτίου – μεταξύ ύλης και αντιύλης. Η διαφορά αυτή είναι ελάχιστη, αλλά πρέπει να υπάρχει, δεδομένου ότι το σύμπαν πρακτικά συνίσταται πλήρως από ύλη, αν και στη Μεγάλη Έκρηξη ύλη και αντιύλη πρέπει να έχουν διαμορφωθεί σε ίσες ποσότητες.

Καλύτερα να μην ακούτε την αλήθεια. Γιατί αν την ακούτε και δεν κάνετε τίποτα, τότε η αλήθεια γίνεται δηλητήριο

Είστε, λοιπόν, όλη η ανθρωπότητα. Δεν είστε μια ξεχωριστή ατομικότητα. Ακούστε αυτή τη δήλωση: Είστε ένα με όλη την ανθρωπότητα. Είστε η ανθρωπότητα, όχι, όλα αυτά τα σκουπίδια της διαίρεσης. Όταν ακούτε μια τέτοιου είδους δήλωση τι κάνετε; Φτιάχνετε μια αφηρημένη ιδέα απ΄αυτή; Δηλαδή, φτιάχνετε μια ιδέα από ένα γεγονός;

Όμως, άλλο πράγμα είναι το γεγονός και άλλο η ιδέα για το γεγονός. Το γεγονός είναι ότι είναι δική σας σκέψη πως είστε ξεχωριστές ατομικότητες. Οι θρησκείες σας, η καθημερινή σας ζωή, η διαμόρφωσή σας, σας έχουν κάνει να πιστεύετε ότι ο καθένας σας είναι μια ξεχωριστή ατομικότητα. Κι έρχεται κάποιος σαν τον ομιλητή και λέει: «Κοιτάξτε προσεκτικά: Είναι έτσι;».

Πρώτα αντιστέκεστε σ΄αυτό λέγοντας «τι είναι αυτά που λες;» και το παραμερίζετε. Αλλά αν ακούσετε προσεκτικά, τότε θα μοιραστείτε μαζί του αυτή τη δήλωση ότι είστε ένα με όλη την ανθρωπότητα. Πώς ακούτε, λοιπόν, αυτή τη δήλωση, τον ήχο της; Φτιάχνετε μια ιδέα απ΄αυτή τη δήλωση, μια ιδέα μακριά από το γεγονός, και μετά κυνηγάτε την ιδέα; Ακούσατε τη δήλωση ότι τη συνείδησή σας, με όλες τις πράξεις της και τις αντιδράσεις της, τη μοιράζεστε με όλη την ανθρωπότητα γιατί κάθε ανθρώπινο πλάσμα περνάει από απελπισία, μοναξιά, θλίψη και πόνο όπως κι εσείς. Πώς ακούτε αυτή τη δήλωση; Την απορρίπτετε ή την εξετάζετε; Την ερευνάτε ή απλώς λέτε «τι ανοησία»;

Τι από τα δύο κάνετε – όχι αύριο, τώρα; Ποια είναι αντίδρασή σας σ΄αυτή; Είτε ακούτε όλο της το βάθος, τον ήχο της, την ομορφιά της, την απεραντοσύνη της, με όλη την τρομερή υπευθυνότητα που φέρνει, ή την αντιμετωπίζετε επιφανειακά, λεκτικά, και λέτε: «Ναι, την καταλαβαίνω λογικά». Η εγκεφαλική κατανόηση, η κατανόηση με τη λογική, έχει πολύ λίγη σημασία. Πρέπει να φτάσει στην καρδιά σας, στα σπλάχνα σας, και απ΄αυτό έρχεται μια διαφορετική ποιότητα εκείνη του μυαλού που είναι ενιαίο, όχι κομματιασμένο. Το κομμάτιασμα είναι αυτό που δημιουργεί αταξία. Εμείς, ζώντας ως ατομικότητες, έχουμε χωρίσει σε κομμάτια την ανθρώπινη συνείδηση κι έτσι ζούμε σε αταξία.

Όταν συνειδητοποιήσετε ότι είστε ένα με ολόκληρη την ανθρωπότητα – αυτό ακριβώς που είναι η αγάπη – τότε δεν θα σκοτώνετε τον άλλο, τότε δεν θα βλάπτετε κανένα. Θα βγείτε έξω από κάθε επιθετικότητα, βία και τη βαρβαρότητα. Η συνείδηση του καθενός μας, λοιπόν, είναι ένα με όλη την ανθρωπότητα. Αλλά δεν βλέπετε την ομορφιά αυτού του πράγματος, την απεραντοσύνη του, και θα ξαναγυρίσετε στα δικά σας μοντέλα: Στη σκέψη ότι είστε μια ξεχωριστή ατομικότητα, στην καθημερινή σας πάλη, στον αγώνα, στον ανταγωνισμό, στην προσπάθεια να καταξιώσετε τον κτηνώδη εαυτούλη σας. Κι επειδή θα ξαναγυρίσετε στον δικό σας τρόπο ζωής, αυτό δείχνει πως δεν σημαίνει τίποτα για σας το ότι είστε ένα με ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Είναι πολύ καλύτερα, λοιπόν, να μην τ΄ακούτε όλα αυτά. Γιατί, εάν ακούς την αλήθεια και δεν κάνεις τίποτα μ΄αυτή, τότε λειτουργεί σαν δηλητήριο. Γι΄αυτό η ζωή μας είναι τόσο σκάρτη και επιφανειακή.

Γνωστός άγνωστος

Σε ξέρω, τον ξέρω, ξέρω τι είσαι, ποιος είσαι, πως θα αντιδράσεις ή υποτίθεται; Κι αν ξαφνικά βλέπω κάποιον που δεν ξέρω, τι φταίει; Εσύ; Εγώ; Η ζωή;

Ανθρώπους που δε γνωρίσαμε χτες και με τους οποίους έχουμε ζήσει και μοιραστεί τόσα. Τους έχουμε δει και από την καλή κι από τη ανάποδη και γενικά ξέρουμε τις αντιδράσεις τους μάλλον. Κι έρχεται η ώρα που αυτός ο τόσο γνωστός άνθρωπος γίνεται άγνωστος και σε αφήνει με το στόμα ανοιχτό να αναρωτιέσαι αν τελικά τον ήξερες ή νόμιζες.

Έκπληξη
Όλοι έχουμε έναν χαρακτήρα με τον οποίο γεννηθήκαμε και πλάσαμε επίσης με τις όποιες αρχές μας έδωσαν ως παιδιά. Αυτός ο χαρακτήρας επίσης με το πέρασμα των χρόνων και τις εμπειρίες μας επιδέχονταν επιρροές θετικές ή μη.

Οι δικοί μας άνθρωποι γνωρίζουν αυτόν τον χαρακτήρα ως ένα μεγάλο βαθμό και αναλογικά τις όποιες αντιδράσεις μας. Κάποια όμως στιγμή, εκπλήττουμε κι εκείνους και τον εαυτό μας ακόμη αφού όλοι μαζί αντικρίζουμε έναν άγνωστο.

Γιατί και πως
Η απάντηση και στα δυο είναι απλή, θεωρητικά τουλάχιστον, αφού πρακτικά συνέβησαν άλλες διεργασίες. Αλλάξαμε επειδή όσα περάσαμε απομύζησαν αντοχές και ανοχές. Επειδή κάποιοι άνθρωποι στην πορεία δε μας φέρθηκαν όπως μας άξιζε και μας πόνεσαν.

Αλλάξαμε λίγο λίγο, αργά και σταθερά δίχως να κατανοούμε πως συμβαίνει. Κάτι λίγο η υπομονή εξαντλήθηκε, κάπως κλονίστηκε η πίστη και η ελπίδα μας μα κυρίως ανάγκες ακάλυπτες συσσωρεύτηκαν και ουρλιάζουν στα σωθικά μας.Πως ήταν δυνατό λοιπόν να μην αλλάξουμε;

Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση χωρίζεται σε δυο φάσεις: στο να αντιμετωπίσουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας και στο να μας αντιμετωπίσουν οι άλλοι πια. Αν υποθέσουμε ότι μπορούμε να παρατηρήσουμε την αλλαγή μας και να την παραδεχτούμε, αν δε μας αρέσει ο καινούριος εαυτός μας μπορούμε εξίσου να τον ξαναλλάξουμε. Με δουλειά και θέληση και όχι βέβαια με εγωισμό και εμμονές.

Οι υπόλοιποι τώρα καταρχήν οφείλουν να μας καταστήσουν γνωστό με σαφές τρόπο και όμορφο ότι βλέπουν κάποια αλλαγή. Λίγη υπομονή, επιμονή και διάθεση συγχώρεσης δεν θα έβλαπτε, τουναντίον. Όχι βέβαια και χάιδεμα αυτιών ή ανοχή και ατέλειωτες ευκαιρίες στο όνομα της όποιας αγάπης διότι μάλλον αυτό δεν θα αποτελέσει καν έναυσμα να διορθώσουμε κάτι.

Το μέλλον
Ας μη γελιόμαστε, δε θα ξαναγίνουμε ποτέ οι ίδιοι αφού υποστήκαμε αλλοιώσεις αλλά τουλάχιστο ας φροντίσουμε να φτιάξουμε έτσι πια τη ζωή μας, ώστε να μην συνεχιστεί αυτό και στο μέλλον. Αυτό θα πραγματοποιηθεί αν καταλάβουμε τα όποια λάθη και τι ακριβώς ζημιά μας έκαναν γεγονότα αλλά και άνθρωποι που υπήρξαν επιλογή μας κάποτε. Κυρίως όμως αν φροντίσουμε πια να κάνουμε επιλογές πιο ορθές αναφορικά με ανθρώπους που βάζουμε στη ζωή μας πλέον αλλά και βγάζοντας αν πρέπει.

Επιπρόσθετη σοφή ιδέα θα ήταν να ασχολούμαστε με πράγματα που αξίζει και μας κάνουν να αισθανόμαστε όμορφα. Ό,τι μας στενοχωρεί ή μας αγχώνει και θα ασκήσει οποιαδήποτε αρνητική επιρροή επάνω μας καλό είναι να το αφαιρέσουμε από την καθημερινότητά μας ή αν δεν είναι δυνατό ως ένα βαθμό να μην του δώσουμε παραπάνω αξία.

Το να αλλάξει κανείς με το πέρασμα του χρόνου και εξαιτίας καταστάσεων που βιώνει είναι αναπόφευκτο. Το θέμα είναι ως σε ποιο σημείο θα επιτρέψει να του συμβεί ή τι θα κάνει γι' αυτό. Κυρίως διότι ελοχεύει πάντα ο κίνδυνος να την πληρώσουν αθώοι αυτή την αλλαγή και να γίνουν αποδέκτες απωθημένων.

Γεμίστε τη ζωή σας με ενδιαφέροντα άτομα, όχι με απλούς ενδιαφερόμενους

Τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων είναι μεταδοτικά. Είτε σας αρέσει, είτε όχι τα άτομα που σας περιβάλλουν θα σας επηρεάζουν.

 

Σίγουρα έχετε γνωρίσει πολλά ενδιαφέροντα άτομα αλλά θα υπάρχουν και άνθρωποι που θα ενδιαφέρονται να μπουν στη ζωή σας (αν δεν το έχουν κάνει ήδη).

 

Πολλές φορές στη ζωή απλά δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα «ενδιαφέροντα» από τα μη «ενδιαφερόμενα» άτομα. Αλλά μπορείτε να επιλέξετε αν θέλετε να είναι στη ζωή σας ή όχι.

 

Θέλω ενδιαφέροντα άτομα στη ζωή μου

Τα ενδιαφέροντα άτομα μπορούν να εμπλουτίσουν τη ζωή σας, να τη γεμίσουν και να την κάνουν καλύτερη. Είναι ισχυροί υποστηρικτές που θα συμβάλλουν στα συναισθήματα και στη διάνοιά σας με έναν θετικό τρόπο.

 

Πάντα θέλετε γύρω σας διορατικά και ενδιαφέροντα άτομα. Για να μάθετε αν τα άτομα που γεμίζουν ήδη τη ζωή σας ανήκουν σε αυτή την κατηγορία θα μοιραστούμε μαζί σας μερικά στοιχεία που πάντα τους αντιπροσωπεύουν:

• Μεταδίδουν θετικά συναισθήματα και στέκονται στο πλευρό σας με χαμόγελο στις δύσκολες στιγμές. Ποτέ δεν σας κρίνουν και δεν αναμειγνύονται περισσότερο από ό,τι θα έπρεπε.
• Σας επιτρέπουν να αναπτυχθείτε σαν άτομο, σας βοηθούν να κατανοήσετε τα πράγματα που δεν μπορείτε να δείτε και σας εμπλουτίζουν με τις διάφορες απόψεις τους.
• Όπως όλοι μας, δεν μπορούν να τα ξέρουν όλα αλλά έχουν τη διάθεση να μάθουν νέα πράγματα μαζί σας. Αφυπνίζουν το μυαλό σας και σας επηρεάζουν με τη θετική στάση τους και την επιθυμία τους να εξερευνούν νέες επιλογές.
• Χάρη στα καλά κατορθώματά τους και στο γενικό τρόπο της ύπαρξής τους, πάντα καταφέρνουν να εξωτερικεύουν την καλύτερη εκδοχή του εαυτού σας.

Αν μπορείτε να επισημάνετε ένα όνομα σε καθένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά τότε συγχαρητήρια! Η ζωή σας είναι γεμάτη με ενδιαφέροντα άτομα που φέρνουν περισσότερα στη ζωή σας από όσα σας παίρνουν.

 

Αυτό είναι κάτι σπουδαίο και θα πρέπει πάντα να προσπαθείτε να τους διατηρείτε κοντά σας για να σας προσφέρουν φως και να σας γεμίζουν με χαρά.

 

Μείνετε μακριά από ανθρώπους που είναι απλά ενδιαφερόμενοι

Οι ενδιαφερόμενοι υποκινούνται, όπως υπονοεί και η ίδια η λέξη, από τα ενδιαφέροντά τους. Αντί να φέρνουν κάτι θετικό στη ζωή σας, κάνουν ακριβώς το αντίθετο: τη γεμίζουν με αρνητικότητα.

 

Φυσικά, κατά κάποιο τρόπο όλοι είμαστε ενδιαφερόμενοι. Θέλουμε να γεμίζουμε τη ζωή μας με ενδιαφέροντα άτομα και κατά συνέπεια γινόμαστε ενδιαφερόμενοι.

 

Ωστόσο, οι άνθρωποι που σας πλησιάζουν και θέλουν κάτι χωρίς να σας προσφέρουν οτιδήποτε σε αντάλλαγμα μπορεί να είναι τοξικοί. Μπορούν να κλέψουν την ενέργεια και το χρόνο σας ενώ σας προσφέρουν μηδενικά οφέλη.

 

Αυτός ο τύπος ενδιαφερόμενου έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και αν και μπορεί να είναι δύσκολο να ανιχνευτούν, θα μπορέσετε να τους αναγνωρίσετε από τα παρακάτω:

• Ενεργούν σαν συναισθηματικά βαμπίρ και οποιαδήποτε συζήτηση μαζί τους θα σας φθείρει και θα κλέβει την ενέργειά σας απλά και μόνο για να σας κρατήσουν κοντά τους.
• Ποτέ δεν ικανοποιούνται με αυτά που τους προσφέρετε και πάντα ζητούν περισσότερα. Οι θυσίες που κάνετε δεν έχουν καμία σημασία για αυτούς: αυτό σας δείχνει ξεκάθαρα ότι τίποτα και ποτέ δεν θα είναι αρκετό.
• Δεν αναμειγνύονται σε σχέσεις και δεν είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν κάτι περισσότερο από ό,τι πρέπει. Δεν υπάρχει στοργή στις σχέσεις τους και μετατρέπονται σε ιδιοτελείς σχέσεις.
• Πάντα σας κάνουν να αισθάνεστε ενοχές ή υπεύθυνοι για πράξεις ή περιστάσεις στις οποίες μπορεί να μην εμπλέκεστε και καθόλου.

Είναι κακοί άνθρωποι; Η αλήθεια είναι πως όχι. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι ότι δεν γνωρίζουν πώς να συνδεθούν με τους άλλους ανθρώπους με άλλο τρόπο, με αποτέλεσμα να δημιουργούν προβλήματα.

 

Για να αποφύγετε να γίνετε «υπόδουλοί» τους είναι σημαντικό να μάθετε πώς να τους αναγνωρίζετε και να θέτετε τα όριά σας. Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να τους εμποδίσετε να επηρεάσουν τη συμπεριφορά σας.

 

Μείνετε μακριά από ανθρώπους που προσπαθούν να σας πληγώσουν, να σας χειραγωγήσουν ή να σας δηλητηριάζουν συνεχώς με αρνητικά συναισθήματα και αισθήματα.

 

Αντ’ αυτού προσπαθήστε να γεμίσετε τη ζωή σας με ανθρώπους που κάνουν τη μέρα σας πιο λαμπερή και θετική. Οι άνθρωποι που σας κάνουν να αισθάνεστε καλύτερα και που ξέρουν να αναγνωρίζουν τα λάθη τους.

 

Τέλος, είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να γίνετε ενδιαφέρον άτομο και εσείς οι ίδιοι. Ένα άτομο που φέρνει πάντα καλά αισθήματα, ένα χαμόγελο και την ικανότητα να δημιουργεί πάντα υγιείς σχέσεις.

Και σαν τους αργυραμοιβούς να καταλαβαίνεις ποια είναι τα άξια και τα ανόθευτα και ποια τα κίβδηλα

Αυτή και μόνο αυτή είναι η σίγουρη και σταθερή σου ελπίδα για την ανακάλυψη της αλήθειας, κι άλλη δεν υπάρχει’ μόνη ελπίδα σου είναι η ικανότητα να κρίνεις και να ξεχωρίζεις το ψέμα από την αλήθεια, και σαν τους αργυραμοιβούς να καταλαβαίνεις ποια είναι τα άξια και τα ανόθευτα και ποια τα κίβδηλα.

Κι αν τύχει ν’ αποκτήσεις τέτοια ικανότητα κι επιδεξιότητα, τότε προχωράς στον έλεγχο των όσων λέγονται. Ειδεμή, να ξέρεις πως τίποτα δεν θα εμποδίσει, να σε σέρνει ο καθένας από τη μύτη ή να τρέχεις σαν το πρόβατο πίσω από το βλαστάρι που θα σου τείνουν.

 Ή πιο σωστά, θα ‘σαι σαν ένα υγρό χυμένο πάνω στο τραπέζι, κι όπου σε σπρώχνει ο καθένας με το δαχτυλάκι του, θα πηγαίνεις.

Ή, μα τον Δία, σαν καλαμιά που φυτρώνει στην ακροποταμιά και γέρνει σε κάθε φύσημα του αέρα και σαλεύει ακόμα κι όταν η αύρα είναι ανεπαίσθητη.

Λουκιανός

Τα πράγματα είναι απλά

Τα πράγματα είναι απλά πολύ
πιο απλά κι όμως
ακόμα κι έτσι έρχονται στιγμές
που φαντάζουν όλα αβάσταχτα για μένα
που δεν καταλαβαίνω
και δεν ξέρω αν πρέπει τα γέλια να βάλω
ή τα κλάματα από το φόβο
ή εδώ να μένω δίχως δάκρυα
δίχως χαμόγελα
σιωπηλή
αποδεχόμενη τη ζωή μου
το πέρασμα
το χρόνο.

Idea  Vilarino

Σκέψεις και συναισθήματα

Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην βιώνει στη ζωή του, πότε αρνητικά και πότε θετικά συναισθήματα.

Κάθε σκέψη, (και κάνουμε πολλές συνεχώς…) συνοδεύεται και από ένα συναίσθημα… Από τις σκέψεις μας παράγονται μικρές ορμόνες, τα νευροπεπτίδια, τα οποία όταν βρουν κατάλληλους υποδοχείς στην επιφάνεια κάποιου κυττάρου, «κλειδώνουν» εκεί, επηρεάζοντας την λειτουργία του κυττάρου. Αποτελούν, δηλαδή, τα συναισθήματα, την υλοποίηση των σκέψεών μας και επηρεάζουν τη λειτουργία του οργανισμού μας, όπως πολλές φορές σας έχω πει.

Οι σκέψεις μας, από την άλλη, παράγονται, γιατί ερεθίσματα από το περιβάλλον
φτάνουν στις αισθήσεις μας, αυτές τα φέρνουν στον εγκέφαλό μας και εκείνος ελέγχοντας τις σχετικές μας μνήμες στο υποσυνείδητο, δημιουργεί σκέψεις που θα αναπαράξουν το ανάλογο συναίσθημα που ταιριάζει στην αντίστοιχη μνήμη, ώστε να μας ειδοποιήσει (ένστικτο αυτοσυντήρησης) …

Οι σκέψεις μας, δηλαδή, είναι ένας μηρυκασμός των γνώσεων που έχουμε αποκομίσει από τις εμπειρίες του παρελθόντος… Και τα συναισθήματά μας είναι ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι σκέψεις εκφράζονται στο υλικό μας σώμα, ειδοποιώντας μας για το κατά πόσο αυτές οι σκέψεις είναι ή όχι βλαπτικές γι' αυτό.

Δεν πρέπει, λοιπόν, να καταπνίγονται τα αρνητικά μας συναισθήματα. Πρέπει να μάθουμε να τα αναγνωρίζουμε και να τα αποδεχόμαστε, κατανοώντας πως έχουν σχέση με εμπειρίες του παρελθόντος μας και όχι με τις συμπεριφορές που οι άλλοι δείχνουν απέναντί μας, όπως νομίζουμε… Οι εμπειρίες του παρελθόντος μας είναι αυτές που καθορίζουν τι συναίσθημα θα βιώσουμε την ώρα που κάποιος μας μιλάει άσχημα και όχι η συμπεριφορά του άλλου απέναντί μας, όπως οι περισσότεροι νομίζουμε…

Η αναγνώριση και αποδοχή, λοιπόν, των συναισθημάτων μας, καθώς και η ήρεμη βίωσή τους, χωρίς προσπάθεια να τα καταπνίγουμε, οδηγεί στην αυτογνωσία και την συμπόνια τόσο για τον εαυτό όσο και για κάθε άλλον άνθρωπο, οποιαδήποτε και αν είναι η συμπεριφορά εκείνου απέναντί μας.

Ένας γιαπωνέζικος πάπυρος που τυπώθηκε άπειρες φορές 700 χρόνια πριν από τον Γουτεμβέργιο

< Πάπυρος Hyakumantō dhāranī και δύο παγόδες στην Morgan Library and Museum. Τα κείμενα του 8ου αιώνα αποθηκεύτηκαν σε μικρές παγόδες

Η αυτοκράτειρα Shōtoku κατέλαβε το θρόνο της Ιαπωνίας δύο φορές. Αρχικά κυβέρνησε από το 749 μέχρι το 758 μ.Χ., όταν η αυτοκράτειρα Kōken παραιτήθηκε επειδή έπεσε σε κατάθλιψη. Το 761, μετά το θάνατο της μητέρας της, εμφανίστηκε για να την βοηθήσει ένας βουδιστής μοναχός, ονόματι Dōkyō. Οι δύο του μεγάλωσαν μαζί και η Shōtoku τον προώθησε στα υψηλά επίπεδα διακυβέρνησης, παρά το ότι δεν είχε την κατάλληλη εμπειρία. Ο ξάδερφός της, Fujiwara no Nakamaro, αμφισβήτησε την κρίση της και ακολούθησε μια μάχη που τελείωσε με το θάνατο του ξαδέλφου της και την επανάκτηση του θρόνου από την Shōtoku.

Με τον Dōkyō δίπλα της, κυβέρνησε ως αυτοκράτειρα για δεύτερη φορά από το 764 ως το 770. Αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα. Με τη δολοφονία του ξαδέλφου της, η Shōtoku είχε διαπράξει δολοφονία συγγενή, μια σημαντική αμαρτία. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι ο Dōkyō την συμβούλεψε τι έπρεπε να κάνει ώστε να συγχωρεθεί η αμαρτία της: να αντιγράψει ένα dhāranī, μια βουδιστική τελετουργική ομιλία, κάτι που πιστεύεται ότι παρέχει πνευματικά οφέλη.

Η αυτοκράτειρα έκανε κάτι που θα αντηχούσε σε όλη την παγκόσμια Ιστορία: διέταξε την αντιγραφεί ενός εκατομμυρίων κειμένων dhāranī. Μόλις τα αντίγραφα θα ήταν έτοιμα, θα αποστέλλονταν στους 10 μεγαλύτερους βουδιστικούς ναούς στην Ιαπωνία.

Τα ένα εκατομμύρια αντίγραφα ήταν ένας αριθμός που επεσήμανε τη δύναμη της Shōtoku. Σε κάποιους ίσως αυτός ο αριθμός να φανεί αδύνατος, αναφερόμαστε άλλωστε περίπου 700 χρόνια πριν ο Γουτεμβέργιος εκτυπώσει την διάσημη Βίβλο του, ένα βιβλίο που πολλοί θεωρούν -εσφαλμένα- ως την αρχή της μαζικής εκτύπωσης.

Για την ακρίβεια, η εκτύπωση υπήρχε τουλάχιστον από τις αρχές του 700 μ.Χ.. Το Hyakumantō dhāranī —όπως έγιναν γνωστοί οι πάπυροι-αντίγραφα της Shōtoku- τυπώθηκαν χρησιμοποιώντας μια τεχνική ξυλογλυπτικής, στην οποία τα κείμενα χαράχτηκαν σε ξύλινες πλάκες. Έπειτα, εφάρμοσαν μελάνι και το ξύλο πιέστηκε σε χαρτί. Η τεχνική πιθανότατα εμφανίστηκε πρώτα στην Κίνα και στη συνέχεια έγινε γνωστή και στην Ιαπωνία.

Αν και υπάρχουν και άλλες εκτυπώσεις που χρονολογούνται πριν από το Hyakumantō dhāranī, δεν επιβίωσαν τα αντίγραφα της αυτοκράτειρας.

Στην περίπτωση του Hyakumantō dāranī, προφανώς κάποιος ειδικός έκοψε το ξύλο. Στη συνέχεια, το έργο της εφαρμογής του μελανιού και η αντιγραφή σε χαρτί όλων αυτών των αντιγραφών, μάλλον βάρυνε τους βουδιστές μοναχούς, καθώς η εκτύπωση ήταν ακόμα καινούργια και πιθανόν δεν υπήρχε το επάγγελμα του "εκτυπωτή".

Κάθε πάπυρος τοποθετήθηκε σε μια μικρή ξύλινη παγόδα, που είχε ύψος 13,6 εκατοστά με μια εσωτερική κοιλότητα, και τα έστειλαν στους ναούς.

Όταν ο Γουτεμβέργιος εκτύπωσε τις Βίβλους του, δεν χρησιμοποίησε ξύλο, όπως δηλαδή έκαναν οι μοναχοί για την Shōtoku. Η τεχνική του η εφαρμογή της μηχανικής εκτύπωσης με κινητά στοιχεία, στον οποίο εκτυπώνονταν έγγραφα χρησιμοποιώντας μια σειρά τεμαχίων ενός συμβόλου. Ακόμα και αυτό όμως προϋπήρχε: τα ξύλινα κινητά στοιχεία υπήρχαν στην Κίνα από τον 11ο αιώνα, ενώ στην Κορέα χρησιμοποιούσαν μεταλλικά κινητά στοιχεία, παρόμοια με του Γουτεμβέργιο, από τον 13ο αιώνα.

Η μεγαλοφυΐα του Γουτεμβέργιου ήταν αλλού. Αν και δεν εφηύρε τα μεταλλικά κινητά στοιχεία, τα εμπορεύθηκε στον δυτικό κόσμο. Επειδή ο Γουτεμβέργιος χρησιμοποίησε το λατινικό αλφάβητο, το οποίο έχει λίγα γράμματα, τα κινητά στοιχεία ήταν κατάλληλα για επιτυχία. Αντί δηλαδή να αντιγράψει ολόκληρα κείμενα, το σύστημα του Γουτεμβέργιου χρησιμοποίησε γράμματα για να σχηματίσει εύκολα άπειρους συνδυασμούς αυτών.

< Βίβλος του Γουτεμβέργιου στην Βιβλιοθήκη Lenox

Το αν ο Γουτεμβέργιος ήξερε τι συνέβαινε στην Ασία είναι άγνωστο.

Σήμερα, δύο από τους πάπυρου Hyakumantō dhāranī, μαζί με τις παγόδες τους, βρίσκονται στη βιβλιοθήκη και μουσείο Morgan στη Νέα Υόρκη, όπως και τρεις από τις πρώτες Βίβλους του Γουτεμβέργιου.

Θέλω να ερωτευτείς το μυαλό μου με κάθε τρόπο. Είναι το πιο αληθινό κομμάτι πάνω μου!

Μου είναι παντελώς αδιάφορο να με ερωτευτείς για το σώμα μου, τα πόδια μου, τα μάτια μου, το στόμα μου. Καμία διαφορά δε μου κάνει. Δεν θέλω να νιώθεις έλξη για εμένα εξαιτίας των συναισθημάτων μου, των παθών μου, της καρδιάς μου. Δε θέλω να είμαι μοναδική για σένα για το χαμόγελο μου, το πρόσωπο μου, την ανθρώπινη μου παρουσία. Δε θέλω να με αγαπάς γι' αυτό που είμαι τώρα, χωρίς να ξέρεις πώς έφτασα ως εδώ.

Δε θέλω απλά να με φιλάς όταν με βλέπεις, επειδή δεν μπορείς να φανταστείς να κάνεις κάτι άλλο ή επειδή έτσι έχεις μάθει να δείχνεις την στοργή σου. Δε θέλω να μου μιλάς απλώς για να έρθουμε πιο κοντά ή για να γεμίσεις την αμήχανη σιωπή.

Θέλω να ερωτευτείς εμένα, ναι. Αλλά κυρίως, θέλω να ερωτευτείς το μυαλό μου.

Θέλω να εξερευνήσεις τον τρόπο που σκέφτομαι, να μου κάνεις ερωτήσεις. Όχι από αυτές που μπορεί να με ρωτήσει ο καθένας. Θέλω να μπεις βαθιά στο μυαλό μου, να μαντέψεις τους φόβους μου, τις ανασφάλειες μου, τι είναι αυτό που με κρατάει ξύπνια τα βράδια.

Θέλω να με ρωτήσεις πράγματα που φοβάσαι να ρωτήσεις οποιονδήποτε άλλον, για τη ζωή και τον θάνατο και το άγνωστο που υπάρχει ανάμεσα τους. Θέλω να μιλήσουμε, για τους φόβους και τις αποτυχίες μας, για τις καλές και τις κακές μας στιγμές, για το πώς μάθαμε να επιβιώνουμε από τις δυσκολίες.

Θέλω να σε μάθω, και να μάθω από εσένα.

Έλα να επισκεφτούμε μαζί μουσεία, να παρατηρήσουμε τα εκθέματα και να ανταλλάξουμε σκέψεις. Θέλω να κουλουριαστώ στην αγκαλιά μου κι ενώ μου διαβάζεις το αγαπημένο σου βιβλίο, εγώ θα κλείσω τα μάτια κι εσύ θα με ταξιδέψεις στον κόσμο του. Και μετά θα συζητήσουμε για το πώς μας φάνηκαν η πλοκή κι οι χαρακτήρες.

Θέλω να μου ξεκλειδώσεις τόσο το μυαλό όσο και την καρδιά και να παραδοθούν σ' εσένα.

Θέλω να ταξιδέψουμε παντού μαζί, να εξερευνήσουμε όμορφα τοπία, να χαθούμε σε μονοπάτια, να ανέβουμε στην πιο ψηλή κορυφή του βουνού, να κατασκηνώσουμε στην παραλία και καθώς είμαστε ξαπλωμένοι στην αμμουδιά, να μου δείχνεις τη μικρή και τη μεγάλη Άρκτο. Έλα να έρθουμε κοντά, ψυχικά και σωματικά...

Βλέπεις η ομορφιά κάποια στιγμή χάνεται. Η έλξη μειώνεται, ο ενθουσιασμός ξεθωριάζει. Το πάθος σου για το σώμα μου θέλω να αντικατασταθεί από το πάθος σου για το μυαλό μου. Αυτό είναι το είδος της αγάπης που θέλω να ζήσω...

Θέλω να μάθουμε πράγματα μαζί, να μεγαλώσουμε μαζί, να εξερευνήσουμε τον κόσμο, να εξερευνήσουμε ο ένας τον άλλον και να ερωτευόμαστε όλο και πιο βαθιά γιατί συνδεόμαστε με παραπάνω από έναν τρόπο.

Θέλω να ερωτευτείς το μυαλό μου με κάθε τρόπο. Είναι το πιο αληθινό κομμάτι πάνω μου. Αν το κάνεις, στο υπόσχομαι δε θα κρατήσω τίποτα για μένα. Έλα να γίνουμε ένα...

Τείνουμε να στρέφουμε το κεφάλι δεξιά όταν φιλάμε κάποιον

Αν για να φιλήσετε τον/την σύντροφό σας στρίβετε το κεφάλι προς τα αριστερά, ανήκετε στη μειονότητα.

Μια νέα μελέτη από διεθνή ομάδα ψυχολόγων και νευροεπιστημόνων υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι λαμβάνουν συνήθως μια κλίση προς τα δεξιά ενώ φιλούν τους ρομαντικούς εταίρους τους. Αυτό, θεωρητικά, μπορεί να έχει ευρύτερες επιπτώσεις για τις νευροεπιστήμες και τις γνωστικές επιστήμες.

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports, είναι η πρώτη που διερεύνησε σε μη δυτικές χώρες την εγγενή προδιάθεση που υπάρχει στον άνθρωπο να γυρίζει το κεφάλι προς τη μία πλευρά ενώ φιλά κάποιον.

Για τη μελέτη, ερευνητές πανεπιστημίων του Μπαγκλαντές, κάλεσαν 48 παντρεμένα ζευγάρια να φιληθούν ιδιωτικά στα σπίτια τους και μετά το φιλί να πάνε σε διαφορετικά δωμάτια, να ανοίξουν ένα φάκελο και απαντήσουν ο καθένας ξεχωριστά σε ορισμένα ερωτήματα που αφορούσαν πτυχές του φιλιού.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει μια προδιάθεση τα κεφάλια να στρέφονται προς τα δεξιά κατά τη διάρκεια του φιλιού, τόσο γι’ αυτόν που δίνει το φιλί όσο και για τον παραλήπτη. Αυτό ίσχυε για τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων στη μελέτη. Βέβαια, οι αποδέκτες του φιλιού είναι υποχρεωμένοι να ταιριάζουν το κεφάλι τους με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφευχθεί μια πιθανή σύγκρουση. Οι άνδρες ήταν 15 φορές πιο πιθανό από τις γυναίκες να ξεκινήσουν το φιλί.

Προηγούμενες μελέτες σε αυτόν τον τομέα αφορούσαν φιλιά ζευγαριών σε δημόσιους χώρους, όπως αεροδρόμια, σιδηροδρομικούς σταθμούς, παραλίες ή πάρκα δυτικών χωρών.

Ο τρόπος για να δοθεί ένα φιλί καθορίζεται από το γεγονός ότι ο εγκέφαλος χωρίζει τα καθήκοντά του σε διαφορετικά ημισφαίρια (παρόμοια με το να είναι κάποιος δεξιόχειρας ή αριστερόχειρας). Οι εντολές δίνονται από τις περιοχές των συναισθημάτων και αποφάσεων του εγκεφάλου.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι τα επίπεδα ορμονών (όπως η τεστοστερόνη) και οι νευροδιαβιβαστές που εμπλέκονται στις συμπεριφορές ανταμοιβής (όπως η ντοπαμίνη) μπορεί να κατανέμονται άνισα σε κάθε ημισφαίριο προκαλώντας την προδιάθεση να στρίβουμε το κεφάλι προς τα δεξιά.

Ο Rezaul Karim, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Ντάκα, εξήγησε: “Η στροφή του κεφαλιού είναι μία από τις πρώιμες προδιαθέσεις που παρατηρούνται στην ανάπτυξη – ακόμη και στη μήτρα προτιμάται η μετατόπιση του κεφαλιού προς τα δεξιά. Το εάν αυτή η θεμελιώδης προδιάθεση είναι έμφυτη και εκτείνεται μέχρι την ενηλικίωση είναι ένα ζήτημα για τη νευροεπιστήμη και την ψυχολογία”.

Γιατί δημιούργησαν σε στρογγυλό σχήμα στα νομίσματα οι αρχαίοι ημών πρόγονοι;

Γιατί άραγε τα περισσότερα νομίσματα είναι στρογγυλά; Θα μου πείτε υπάρχουν τριγωνικά, οβάλ, πολυγωνικά ή ακόμη και τετράγωνου σχήματος κέρματα, αλλά τα πιο πολλά έχουν αναμφισβήτητα στρογγυλό σχήμα. Αυτό το χαρακτηριστικό έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα…

Από τα πρώτα νομίσματα που φτιάχτηκαν στη Μ. Ασία. Τα πρώτα νομίσματα της ιστορίας που κατασκευάστηκαν στη Λυδία της Μικράς Ασίας, και στην Αίγινα της Αρχαίας Ελλάδας ήταν στρογγυλά.

Σίγουρα δεν ήταν και ο τέλειος κύκλος, αλλά ήταν εμφανώς στρογγυλά.

Ο λόγος εντοπίζεται στη διαδικασία κατασκευής. Πιο συγκεκριμένα, για να κατασκευαστεί το νόμισμα έπαιρναν ισοβαρή μπαλάκια ζεστού μετάλλου (π.χ. χαλκό ή ασήμι) και τα πίεζαν για να γίνουν επίπεδα.

Σκεφτείτε σαν να παίρνουμε ένα μπαλάκι ζύμης και να το πιέζουμε για να γίνει στρογγυλό.

Όπως είναι λογικό, όσο βελτιώνονταν οι διαδικασίες κατεργασίας μετάλλων, τόσο πιο επίπεδα και στρογγυλά έβγαιναν τα νομίσματα.

Στις μέρες μας, τα νομίσματα εξακολουθούν να βγαίνουν κυρίως στρογγυλά, γιατί το σχήμα αυτό ευνοεί την μαζική παραγωγή τους.

Συν τοις άλλοις, τα στρογγυλά κέρματα φθείρονται λιγότερο και εμφανίζουν λιγότερες χαρακιές κατά τη χρήση και φθείρουν λιγότερο τις τσέπες.

Ένα άλλο μεγάλο πλεονέκτημα που έχει το κυκλικό σχήμα έναντι των άλλων, είναι ότι ευνοεί την κύλιση των νομισμάτων.

Το γεγονός αυτό βοηθάει στην αναγνώριση και στην καταμέτρησή τους από τα αυτόματα μηχανήματα

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι παρακολουθούσαν τις εκλείψεις του άστρου του Δαίμονα

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι όχι μόνο γνώριζαν το άστρο Αλγκόλ (Δαίμονας), αλλά κατέγραφαν και τις περιοδικές εκλείψεις του, σύμφωνα με μια νέα φινλανδική επιστημονική μελέτη, η οποία πάντως είναι αμφίβολο κατά πόσο θα πείσει τους πάντες σχετικά με τις προχωρημένες αστρονομικές ικανότητες των Αιγυπτίων πριν χιλιάδες χρόνια.

Ο Αλγκόλ ή άστρο του Δαίμονα είναι ένας διπλός εκλειπτικός αστέρας στον αστερισμό του Περσέα, που είναι μεταβλητός

Ο Αλγκόλ (βήτα Περσέα), που απέχει περίπου 93 έτη φωτός από τον πλανήτη μας, είναι ένας διπλός εκλειπτικός αστέρας στον αστερισμό του Περσέα, που είναι μεταβλητός (μεταβαλλόμενης λαμπρότητας). Στην ουσία πρόκειται για δύο άστρα σε κοντινή τροχιά το ένα με το άλλο, γι’ αυτό, όταν ευθυγραμμίζονται με τη Γη, προκαλούνται και οι περιοδικές εκλείψεις για έναν επίγειο παρατηρητή.

 

Το όνομα του σημαίνει «Δαίμονας» στα αραβικά και, καθόλου τυχαία, το «άστρο του Δαίμονα» έχει ταυτισθεί με την μαγεία ανά τους αιώνες.

 

Στο παρελθόν ερευνητές είχαν υποστηρίξει ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι παρακολουθούσαν τον Αλγκόλ και τις εκλείψεις του, αλλά ήταν δύσκολο να το αποδείξουν. Μια νέα ανάλυση του αρχαίου αιγυπτιακού ημερολογίου παρέχει νέα επιχειρήματα γι’ αυτόν τον ισχυρισμό. Το λεγόμενο «Ημερολόγιο του Καϊρου», που χρονολογείται μεταξύ 1244 – 1163 π.Χ., περιέχει πληροφορίες για τις θεότητες, που ταυτίζονται με συγκεκριμένα άστρα.

 

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, με επικεφαλής τον Σεμπάστιαν Πορσέντου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση, έδειξαν ότι ο Αλγκόλ ταυτίζεται με τον μυθικό Ώρο και ότι οι κινήσεις αυτού του θεού, όπως καταγράφονται στα αρχαία κείμενα, σχετίζονται με τις περιοδικές αλλαγές στη φωτεινότητα του εν λόγω άστρου. Ανάλογα με τις αυξομειώσεις του φωτός του, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεωρούσαν ότι η τύχη τους θα είναι καλή ή κακή.

 

Οι φινλανδοί ερευνητές επισημαίνουν ότι, με βάση τις αρχαίες περιγραφές, το ‘Ημερολόγιο του Καϊρου’ αποτελεί την παλαιότερη στον κόσμο καταγραφή της ανακάλυψης ενός μεταβλητού αστέρα.

«Θα είχα σοβαρές αμφιβολίες αν κάποιος, για παράδειγμα, ισχυριζόταν πως η Βίβλος περιέχει πληροφορίες για ύπαρξη νερού στον Άρη. Όμως τα αρχαία αιγυπτιακά κείμενα όντως περιέχουν αστροφυσικές πληροφορίες για τον Αλγκόλ. Δεν αποτελεί έκπληξη πάντως που υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν τόσοι σκεπτικιστές περί αυτού», δήλωσε ο ερευνητής Λάουρι Γιέτσου.

Οι γίγαντες αέριοι εξωπλανήτες σαν τον Δία «κρύβουν» το νερό τους

Μια πολύ σημαντική μελέτη για τους εξωηλιακούς γίγαντες αερίου που βρίσκονται κοντά στα μητρικά τους άστρα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Οι καυτοί Δίες όπως ονομάζονται αυτά τα άστρα έχουν πολύ νερό που καταφέρνουν να το κρύβουν από τα… αδιάκριτα μάτια.

 

Μέσα στο παχύ στρώμα των νεφών ενός καυτού Δία βρίσκονται μεγάλες ποσότητες νερού

Το μυστήριο

Κινούνται σε πολύ κοντινή απόσταση γύρω από το μητρικό τους άστρο και έχουν χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά του Δία. Είναι πλανήτες αερίων με μέγεθος συνήθως μεγαλύτερο από αυτό του γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος. Η εγγύτητα ενός τέτοιου πλανήτη από το άστρο του όπως είναι ευνόητο δημιουργεί εξαιρετικά θερμές συνθήκες σε αυτόν. Για αυτό οι επιστήμονες ονόμασαν αυτούς τους πλανήτες «καυτούς Δίες».

 

Έχουν εντοπιστεί δεκάδες καυτοί Δίες στον γαλαξία μας και οι αστρονόμοι τους μελετούν συνεχώς. Υπάρχουν αρκετά ερωτηματικά για τη φύση και τους μηχανισμούς αυτών των πλανητών. Ενα μυστήριο που  προσπαθούν να λύσουν οι επιστήμονες είναι ότι με βάση τα κοσμολογικά και πλανητικά δεδομένα οι καυτοί Δίες θα έπρεπε να διαθέτουν μεγάλες ποσότητες νερού. Ομως μέχρι σήμερα σε όλους τους καυτούς Δίες που έχουν μελετηθεί εντοπίστηκαν πολύ μικρές ποσότητες νερού.

 

Το πέπλο

Διεθνής ερευνητική ομάδα με ερευνητές από αμερικανικά και βρετανικά πανεπιστήμια καθώς και επιστήμονες της NASA έλυσε το μυστήριο. Οι ερευνητές μελέτησαν δέκα καυτούς Δίες και διαπίστωσαν ότι οι πλανήτες αυτοί πράγματι διαθέτουν μεγάλες ποσότητες νερού οι οποίες όμως είναι καλά… κρυμμένες κάτω από το παχύ στρώμα νεφών τους. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στην έρευνα τους τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer. Διαπίστωσαν επίσης ότι τα νέφη αυτών των πλανητών αποτελούνται από σίδηρο, κορούνδιο (ορυκτό οξείδιο του αργιλίου) και καρβονικούς εστέρες.

J.G.Fichte: Ατομικότητα και ελευθερία

Γιόχαν γκότλιπ Φίχτε: 1762–1814

Ο ελεύθερος κόσμος της Ατομικότητας

Πού εδράζεται το αίτημα για μια νέα σύλληψη της ατομικότητας; Σε ένα σύστημα των Εγώ ή των ατόμων, το οποίο προορίζεται να συγκροτήσει την αυθεντικότητα του κόσμου ως ενός ελεύθερου κόσμου των ατόμων. Στο πλαίσιο της νεώτερης μεταφυσικής, τα άτομα-μονάδες απηχούν απευθείας, χωρίς διαμεσολαβήσεις προεπιλεγμένων καθολικοτήτων, συμπτύξεις του Ενός, ας πούμε του θεού ή της Μιας ζωής. Αυτές οι συμπτύξεις, ειλημμένες ενδοκοσμικά ως συμπτύξεις ή συμπυκνώσεις επί μέρους Εγώ, συνιστούν για τον Φίχτε αναγκαίες συνθήκες για κάθε συνείδηση και αυτοσυνείδηση. Η συνείδηση, ως εκ τούτου, γίνεται ή αποδεικνύεται πραγματική συνείδηση του εαυτού όχι σε μια θεωρησιακή της σύλληψη παρά μόνο και κύρια στην πρακτική της εκδήλωση: κατά την εκδήλωση τούτη καλείται όχι απλώς να εκφράσει, να εκδιπλώσει ή να εξωτερικεύσει τη δύναμη της ως άνω Μιας ζωής ή του Ενός, αλλά να αυτοπροσδιορίζεται συνεχώς ως ατομική δραστηριότητα, ήτοι ως ακατάπαυστα ενεργός ατομικότητα. Μια τέτοια ατομικότητα είναι η διάχυση της ελευθερίας στον κόσμο με τη μορφή ελεύθερων και ελεύθερα δρώντων ατόμων. Ο ενιαίος χαρακτήρας ή η μία έννοια της πολλαπλότητας αυτών των ατόμων, ως επί μέρους Εγώ, είναι η Εγώτητα (Ichheit).

Ετούτη η εγώτητα ενέχει τον χαρακτήρα της πνευματικότητας του ατόμου, της ιδεατότητας που υψώνεται πάνω από κάθε επί μέρους φυσική ή σωματική ατομικότητα και η οποία χαράσσει τον προορισμό της ατομικότητας ως μοναδικής, ενιαίας ουσίας, ως της κατά Χέγκελ Einzel(n)heit [=ενικότητας]. Αυτός ο προορισμός όμως δεν είναι ποτέ δεδομένος ούτε ντετερμινιστικά συναγμένος ή επιτελεσμένος· απεναντίας είναι η δυνατότητα που απαιτεί, που πρέπει να γίνεται πραγματικότητα. Η ψυχή τούτης της απαίτησης είναι η απόλυτη ελευθερία του ατόμου να δημιουργεί εκ νέου τον εαυτό του. Το να δημιουργεί εκ νέου τον εαυτό του σημαίνει να θέτει σκοπούς, εντός πάντοτε μιας πραγματικότητας –οντολογικής, κοινωνικής, πολιτικής, υπαρξιακής κ.λ.π– που δεν την έχει επιλέξει το ίδιο, και να τους πραγματοποιεί. Η πραγματοποίηση τούτη δεν είναι μια μονοσήμαντη και ίδια για όλα τα άτομα πορεία ζωής, αλλά εκτυλίσσεται με βάση τη μοναδικότητα και τη διαφορετικότητα του κάθε ατομικού όντος, πέρα από αφοριστικές γενικότητες ή ισοπεδώσεις, σαν αυτές που βιώνει, ας πούμε η ελληνική κοινωνία από τις πάσης φύσεως καθεστωτικές δυνάμεις της πολιτικής. Έτσι κάθε νέα ζωή, κάθε ατομικό ον που έρχεται στη ζωή, έχει μεν την οντολογική της/του ρίζα στη Μια ζωή, ωστόσο συνυφαίνεται με ένα νέο νόημα ζωής, το οποίο μπορεί να συλλάβει μόνο αυτό το εξατομικευμένο ον και κανένα άλλο.

Σε κάθε περίπτωση, το εξατομικευμένο ον συλλαμβάνει και φανερώνει μέσα στον κόσμο ένα νέο νόημα ζωής πάντοτε ως ενεργό, επί μέρους ον του Ενός προορισμού του ανθρώπου. Αυτά τα επί μέρους δρώντα άτομα συναποτελούν ένα κλειστό σύστημα πολλών Εγώ, ανήκουν στη μια ενιαία πνευματική κοινότητα, καθότι σκεπτόμενα όντα. Απ’ αυτή την άποψη, η απεριόριστη ελευθερία δράσης των ενικών ατόμων δεν είναι μια αμοραλιστική ή αυθαίρετη δραστηριότητα του ενός ενάντια στο άλλο –πόλεμος όλων εναντίον όλων όπως συμβαίνει με τους χαμαιλέοντες του εγχώριου αλλά και ξένου πολιτικού αμοραλισμού– παρά μια συντεταγμένη δράση με βάση επιταγές προορισμού. Με δεδομένο ότι αυτές οι επιταγές απευθύνονται σε όλα τα όντα και εξειδικεύονται με την ανάληψη από το κάθε άτομο της δικής του ελεύθερης πράξης, η εν λόγω συντεταγμένη δράση υπηρετεί τον κοινό προορισμό και έτσι επιτρέπει οι ατομικές ελευθερίες ή οι ατομικές στάσεις ελεύθερης δράσης να εναρμονίζονται μεταξύ τους. Η εναρμόνιση τούτη δεν είναι στιγμιαία αρμονία αντι-θέτων αλλά η όλο και πιο βαθιά εξοικείωση του κάθε ατόμου με αυτό που ιδιάζει στη φύση του και το οποίο όσο το γνωρίζει καλύτερα, όσο ενεργά το προσεγγίζει, τόσο το ενεργείν του συμβάλλει στην βαθύτερη νοηματική εκπλήρωση του όλου, μέρος του οποίου αποτελεί αυτό τούτο το άτομο. Αυτή η κατά Φίχτε σχέση όλου και μέρους, ατόμου και κοινότητας θα αποτελέσει τη βάση για την εγελιανή και περαιτέρω τη μαρξική διαλεκτική ατόμου και όλου.

Ηράκλειτος: Εντός των τειχών οι πολιτικοί βάρβαροι

Λήθη και πλάνη

Διάχυτη είναι η αντίληψη πως η πολιτική παρακμή διάγει τον πιο βαρύ της χειμώνα. Η οξυμένη μορφή του παρόντος πολιτικού-κοινωνικού χειμώνα, έτσι όπως γνωρίζεται στον σύγχρονο κόσμο και πιο τραγελαφικά στον ελλαδικό χώρο, αποτελεί απλώς μια από τις τελευταίες φάσεις του ιστορικού χειμώνα της πολιτικής και του βιωμένου πολιτισμού της. Πρόκειται λοιπόν για την ιστορικότητα ενός πολιτικού ολέθρου, που είναι πανταχού παρών και για τον οποίο συνήθως πρώτοι κάνουν λιτανείες οι αποτυχημένοι πολιτικοί. Μια τέτοια ιστορικότητα ωστόσο δεν προβάλλει ούτε οφείλει να προβάλλει εκάστοτε ως άλλοθι, προκειμένου να μην αισθάνεται κανείς, μέσα στο δικό του παρόν, την πνοή ενός Πολιτικού οικοδομήματος, κενού σε περιεχόμενο και μορφές. Έχει γίνει τόσο σύμφυτο με την τρέχουσα ζωή αυτό το κενό, ώστε οι λέξεις, πολιτική κρίση, σήψη, παρακμή και παρόμοιες εκφράσεις να έχουν καταντήσει αφηρημένα και ακίνδυνα συνθήματα χωρίς να αποκαλύπτουν τίποτα ή χωρίς να παραπέμπουν σε κάποιο αυθεντικό περιεχόμενο. Μάλιστα, οι ανίκανοι πολιτικοί, αυτοί οι καθ’ όλα υπεύθυνοι για την παρούσα καταστροφή, ενσωματώνουν μέσα στην πολιτική τους φλυαρία τέτοιες φράσεις και εκφράσεις για να επικαλύπτουν με το πέπλο της λήθης τις δικές τους εγκληματικές πολιτικές και να ανανεώνουν τον οδηγητικό τους ρόλο επί της αγελαίας μάζας. Πιο παραπλανητική γίνεται η συνθηματολογική φρασεολογία, όταν υπηρετεί εξουσιαστικές βλέψεις άκαπνων καθεστωτικών με «σοσιαλιστικό», «ριζοσπαστικό», «αριστερό» προσωπείο. Τον πιο δίκαιο λόγο για όλο τούτο το γένος των καθεστωτικών, τον έχει διατυπώσει τελευταία ο Κοστάντσο Πρέβε: «ποτέ δεν έμαθαν να εφαρμόζουν τον μαρξισμό στον εαυτό τους και πίστεψαν ότι ο δικός τους μαρξισμός χρησίμευε μόνο για να ερμηνεύσει τους αστούς, τους καπιταλιστές, τους αιρετικούς κ.λπ.» (Κριτική ιστορία του μαρξισμού. Εκδ. ΚΨΜ, Αθήνα 2010, σ. 16).

Η μνημονευθείσα καθεστωτική λογική δείχνει περίτρανα ότι οι βάρβαροι της Πολιτείας, ήγουν της πολιτικής, δεν βρίσκονται έξω από την πόλη, αλλά είναι εγκατεστημένοι εντός των τειχών. Ίδιον αυτών των «βαρβάρων» είναι η δυσαρμονία ιδιωτικού και δημόσιου βίου. Ως άρχοντες επικαλούνται το δημόσιο συμφέρον, για να υπηρετήσουν τα ιδιωτικά τους συμφέροντα. Αποδεικνύονται έτσι ότι είναι ένα συνονθύλευμα σκληροτράχηλων συντεχνιών, συνωμοτικών φατριών, που ως νέο-βάρβαροι έχουν καταλάβει την Πόλη. Για να επιβιώσει όμως στην εξουσία μια τέτοια κάστα χρειάζεται να μεταποιήσει και τους αρχόμενους σε παρόμοιο συνονθύλευμα. Τότε συμβαίνει η πλήρης ιδιωτικοποίηση της Πολιτείας: καμιά ειλικρινής δημόσια φωνή δεν μπορεί να αντισταθεί στην κομματική, συνδικαλιστική, δημοσιογραφική, φιλαθλο-υστερική αποβαρβάρωση μεγάλου μέρους των μαζών. Εκείνος που εναντιώθηκε πρώτος σε μια τέτοια ιδιωτικοποίηση της Πόλης, μέσα στην ιστορία του φιλοσοφικού-πολιτικού στοχασμού, είναι ο πολύς Ηράκλειτος. Στο απ. Β1, για παράδειγμα, ομιλεί για την ανεξάντλητη δυναμική του κοινού-δημόσιου λόγου που κυβερνά τον κόσμο, μηδέ εξαιρουμένου και αυτού του πολιτικού κόσμου: ενώ όμως αυτός ο κοινός λόγος είναι παρών και καθιστά και τον, κατά λόγο, κόσμο παρόντα, οι άνθρωποι δεν έχουν καμιά πρόσβαση σε τούτη την κοινότητα λόγου και κόσμου· δηλαδή λησμονούν τον κοινό, δημόσιο λόγο και κόσμο, που είναι προσβάσιμος σε όλους, επειδή καθεύδουν. Τι εννοεί καθεύδουν; Ότι κινούνται από ελατήρια, από όνειρα, οπτασίες, οράματα ιδιωτικά και απατηλά. Μια τέτοια αποβαρβάρωση αρχόντων και αρχομένων δεν έχει αρχή και τέλος. Συντελεί στην καθίδρυση ενός «ανεστραμμένου κόσμου για τον κοινό νου» (Χέγκελ), που όμως περνάει για λογικός. Άρχουσα δύναμη είναι η ύβρις [(=αλαζονεία της εξουσίας) απ. Β43], η κοιλιοδουλεία (απ. Β29), η συμπεριφορά «όνων που προτιμούν το άχυρο από το χρυσάφι» (απ.Β9), με μια λέξη: «οι βάρβαρες ψυχές» (απ. Β107).

L. Wittgenstein: Εικόνα και πραγματικότητα

Ludwig Wittgenstein: 1889–1951

Das Bild ist ein Modell der Wirklichkeit: Η εικόνα είναι ένα μοντέλο της πραγματικότητας.

Σχόλιο

Ο κόσμος ή η πραγματικότητα, όπως αποφαίνεται ο φιλόσοφος, είναι η ολότητα των υφιστάμενων καταστάσεων. Αυτές χαρακτηρίζονται από το γεγονός της αστάθειας και μπορούν να παρασταθούν με την προβολή, το προσχεδίασμα (Entwurf) της δομής τους στο χώρο. Αυτή η προβολή είναι το μοντέλο, τα στοιχεία του οποίου ανταποκρίνονται στη ρεαλιστική πραγματικότητα της κατάστασης ή των αντικειμένων. Η εικόνα, επομένως, είναι μοντέλο της πραγματικότητας, με το νόημα ότι τα δομικά και λειτουργικά της στοιχεία αναπαριστούν τα στοιχεία ή τα μέρη της πραγματικότητας. Αξίζει, στο σημείο τούτο, να αναφέρουμε και το εξής: συνέλαβε τούτη την ιδέα του μοντέλου ο Βιτγκενστάιν κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, όταν διάβασε σε περιοδικό για μια δικαστική υπόθεση που έλαβε χώρα στο Παρίσι και η οποία σχετιζόταν με ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα. Στη δικαστική αίθουσα, κατά την ακροαματική διαδικασία, παρουσιάστηκε η εικόνα, το μοντέλο του ατυχήματος. Αυτό που συγκράτησε ο φιλόσοφος ήταν η δυνατότητα, της εικόνας, του μοντέλου, να παραστήσει πιστά την πραγματικότητα του ατυχήματος. Πού έγκειτο αυτή η δυνατότητα; Στο γεγονός ότι τα μέρη, τα δομικά στοιχεία του μοντέλου, τελούσαν σε αντιστοιχία, σε ανταπόκριση, προς τα πραγματικά στοιχεία του συμβάντος. Πώς συμβαίνει να καθίσταται δυνατή, ήτοι αληθινή, μια τέτοια ανταπόκριση; Καθίσταται αληθινή, επειδή τα στοιχεία της εικόνας, που εκφράζουν χωρικές και χρονικές σχέσεις, συγκροτούν τη μορφή της εικόνας. Ωστόσο, οποιαδήποτε μορφή κι αν έχει μια εικόνα, το γεγονός ότι έχει μια μορφή σημαίνει ότι έχει μια λογική μορφή. Και τούτο «το έχειν μια λογική μορφή» σημαίνει ότι κάθε εικόνα αποτυπώνει, εκφράζει, παρουσιάζει μια σκέψη.