Τρίτη 24 Μαρτίου 2020

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἑκάβη (1240-1295)

1240 ΑΓ. ἀχθεινὰ μέν μοι τἀλλότρια κρίνειν κακά,
ὅμως δ᾽ ἀνάγκη· καὶ γὰρ αἰσχύνην φέρει
πρᾶγμ᾽ ἐς χέρας λαβόντ᾽ ἀπώσασθαι τόδε.
ἐμοὶ δ᾽, ἵν᾽ εἰδῇς, οὔτ᾽ ἐμὴν δοκεῖς χάριν
οὔτ᾽ οὖν Ἀχαιῶν ἄνδρ᾽ ἀποκτεῖναι ξένον,
1245 ἀλλ᾽ ὡς ἔχῃς τὸν χρυσὸν ἐν δόμοισι σοῖς.
λέγεις δὲ σαυτῷ πρόσφορ᾽ ἐν κακοῖσιν ὤν.
τάχ᾽ οὖν παρ᾽ ὑμῖν ῥᾴδιον ξενοκτονεῖν·
ἡμῖν δέ γ᾽ αἰσχρὸν τοῖσιν Ἕλλησιν τόδε.
πῶς οὖν σε κρίνας μὴ ἀδικεῖν φύγω ψόγον;
1250 οὐκ ἂν δυναίμην. ἀλλ᾽ ἐπεὶ τὰ μὴ καλὰ
πράσσειν ἐτόλμας, τλῆθι καὶ τὰ μὴ φίλα.
ΠΟ. οἴμοι, γυναικός, ὡς ἔοιχ᾽, ἡσσώμενος
δούλης ὑφέξω τοῖς κακίοσιν δίκην.
ΕΚ. οὔκουν δικαίως, εἴπερ εἰργάσω κακά;
1255 ΠΟ. οἴμοι τέκνων τῶνδ᾽ ὀμμάτων τ᾽ ἐμῶν, τάλας.
ΕΚ. ἀλγεῖς; τί δὴ ᾽μέ; παιδὸς οὐκ ἀλγεῖν δοκεῖς;
ΠΟ. χαίρεις ὑβρίζουσ᾽ εἰς ἔμ᾽, ὦ πανοῦργε σύ.
ΕΚ. οὐ γάρ με χαίρειν χρή σε τιμωρουμένην;
ΠΟ. ἀλλ᾽ οὐ τάχ᾽, ἡνίκ᾽ ἄν σε ποντία νοτίς ...
1260 ΕΚ. μῶν ναυστολήσῃ γῆς ὅρους Ἑλληνίδος;
ΠΟ. κρύψῃ μὲν οὖν πεσοῦσαν ἐκ καρχησίων.
ΕΚ. πρὸς τοῦ βιαίων τυγχάνουσαν ἁλμάτων;
ΠΟ. αὐτὴ πρὸς ἱστὸν ναὸς ἀμβήσῃ ποδί.
ΕΚ. ὑποπτέροις νώτοισιν ἢ ποίῳ τρόπῳ;
1265 ΠΟ. κύων γενήσῃ πύρσ᾽ ἔχουσα δέργματα.
ΕΚ. πῶς δ᾽ οἶσθα μορφῆς τῆς ἐμῆς μετάστασιν;
ΠΟ. ὁ Θρῃξὶ μάντις εἶπε Διόνυσος τάδε.
ΕΚ. σοὶ δ᾽ οὐκ ἔχρησεν οὐδὲν ὧν ἔχεις κακῶν;
ΠΟ. οὐ γάρ ποτ᾽ ἂν σύ μ᾽ εἷλες ὧδε σὺν δόλῳ.
1270 ΕΚ. θανοῦσα δ᾽ ἢ ζῶσ᾽ ἐνθάδ᾽ ἐκπλήσω βιον;
ΠΟ. θανοῦσα· τύμβῳ δ᾽ ὄνομα σῷ κεκλήσεται ...
ΕΚ. μορφῆς ἐπῳδόν, ἢ τί,τῆς ἐμῆς ἐρεῖς;
ΠΟ. κυνὸς ταλαίνης σῆμα, ναυτίλοις τέκμαρ.
ΕΚ. οὐδὲν μέλει μοι σοῦ γέ μοι δόντος δίκην.
1275 ΠΟ. καὶ σήν γ᾽ ἀνάγκη παῖδα Κασάνδραν θανεῖν.
ΕΚ. ἀπέπτυσ᾽· αὐτῷ ταῦτα σοὶ δίδωμ᾽ ἔχειν.
ΠΟ. κτενεῖ νιν ἡ τοῦδ᾽ ἄλοχος, οἰκουρὸς πικρά.
ΕΚ. μήπω μανείη Τυνδαρὶς τοσόνδε παῖς.
ΠΟ. καὐτόν γε τοῦτον, πέλεκυν ἐξάρασ᾽ ἄνω.
1280 ΑΓ. οὗτος σύ, μαίνῃ καὶ κακῶν ἐρᾷς τυχεῖν;
ΠΟ. κτεῖν᾽, ὡς ἐν Ἄργει φόνια λουτρά σ᾽ ἀμμένει.
ΑΓ. οὐχ ἕλξετ᾽ αὐτόν, δμῶες, ἐκποδὼν βίᾳ;
ΠΟ. ἀλγεῖς ἀκούων; ΑΓ. οὐκ ἐφέξετε στόμα;
ΠΟ. ἐγκλῄετ᾽· εἴρηται γάρ. ΑΓ. οὐχ ὅσον τάχος
1285 νήσων ἐρήμων αὐτὸν ἐκβαλεῖτέ που,
ἐπείπερ οὕτω καὶ λίαν θρασυστομεῖ;
Ἑκάβη, σὺ δ᾽, ὦ τάλαινα, διπτύχους νεκροὺς
στείχουσα θάπτε· δεσποτῶν δ᾽ ὑμᾶς χρεὼν
σκηναῖς πελάζειν, Τρῳάδες· καὶ γὰρ πνοὰς
1290 πρὸς οἶκον ἤδη τάσδε πομπίμους ὁρῶ.
εὖ δ᾽ ἐς πάτραν πλεύσαιμεν, εὖ δὲ τἀν δόμοις
ἔχοντ᾽ ἴδοιμεν τῶνδ᾽ ἀφειμένοι πόνων.

ΧΟ. ἴτε πρὸς λιμένας σκηνάς τε, φίλαι,
τῶν δεσποσύνων πειρασόμεναι
1295 μόχθων· στερρὰ γὰρ ἀνάγκη.

***
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Είναι βαρύ για μένα
1240 κριτής να γίνομαι στις αδικίες των άλλων.
Μα πρέπει. Θα ᾽τανε ντροπή, μια τέτοια υπόθεση,
που την πήρα στα χέρια μου, να την παρατήσω.
Μάθε, λοιπόν, ποιά είναι η δική μου γνώμη.
Ούτε για το δικό μου το χατίρι
ούτε για χάρη των Ελλήνων σκότωσες τον ξένο,
μα για να ωφεληθείς απ᾽ το χρυσάφι.
Μέσα στη συμφορά σου, λες ό,τι σου συμφέρει.
Εύκολα εσείς σκοτώνετε τους ξένους σας.
Όμως για μας τους Έλληνες, μια τέτοια πράξη
είναι ό,τι αισχρότερο. Πώς, λοιπόν, θ᾽ αποφύγω
την κατηγόρια
αν κρίνω πως δεν αδικόπραξες; Δεν το μπορώ.
1250 Όμως, αφού την ανομία ετόλμησες,
υπόμενε κι αυτά που δεν σ᾽ αρέσουν.
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Αλίμονό μου, καθώς φαίνεται, θα τα πληρώσω
σε παρακατιανούς,
νικημένος από γυναίκα σκλάβα.
ΕΚΑΒΗ
Δίκιο δεν είναι να πληρώσεις,
αφού κριμάτισες;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Οϊμένα,
τα παιδιά μου, τα μάτια μου ο δύσμοιρος.
ΕΚΑΒΗ
Πονείς; Εγώ για το παιδί μου δεν πονώ;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Χαίρεσαι που έτσι με κατάντησες, κακούργα.
ΕΚΑΒΗ
Πώς να μη χαίρομαι που σ᾽ εκδικιέμαι;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Γρήγορα
η χαρά σου θα κοπεί όταν το κύμα…
ΕΚΑΒΗ
1260 Θα με πάει στης Ελλάδας τ᾽ ακρογιάλια;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Δεν λες καλύτερα πως θα σε καταπιεί
πεσμένη απ᾽ τα κατάρτια;
ΕΚΑΒΗ
Και ποιός θα μ᾽ αναγκάσει να πηδήσω;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Στο κατάρτι μοναχή σου θ᾽ ανέβεις.
ΕΚΑΒΗ
Μήπως φτερά στις πλάτες μου θα βγάλω,
ή πώς αλλιώς;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Σκύλα θα γίνεις με φλογισμένα μάτια.
ΕΚΑΒΗ
Και πώς την ξέρεις εσύ τη μεταμόρφωσή μου;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Μου το ᾽πε ο μάντης των Θρακών Διόνυσος.
ΕΚΑΒΗ
Κι από τις συμφορές σου δεν προφήτεψε καμιά;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Αν τις προφήτευε, με δόλο δεν θα μ᾽ είχες πιάσει.
ΕΚΑΒΗ
1270 Γιά πες μου, ζωντανή ή νεκρή θα χάσω τη μορφή μου;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Νεκρή, κι απ᾽ τ᾽ όνομά σου ο τάφος σου θα πάρει…
ΕΚΑΒΗ
Θέλεις να πεις, απ᾽ τη μορφή μου, κάποιο παρανόμι.
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
«Μνήμα της Σκύλας» θα τον πουν και θα ᾽ναι
σημάδι για τους ναυτικούς.
ΕΚΑΒΗ
Δεν με σκοτίζουν
όσα μου αράδιασες. Μου φτάνει
που σ᾽ εκδικήθηκα.
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Όμως, κι η Κασάνδρα,
η κόρη σου, γραφτό της είναι να πεθάνει.
ΕΚΑΒΗ
Φτου σου, που να ᾽χεις την κατάρα μου.
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ (Δείχνει τον Αγαμέμνονα.)
Θα τη σκοτώσει η κυρά του, σκληρή αφέντρα.
ΕΚΑΒΗ
Είθε τέτοια μανία να μην την πιάσει
του Τυνδάρου την κόρη.
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Μα και τούτον
με το τσεκούρι θα τον αφανίσει.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
1280 Μήπως σου ᾽στριψε και ζητάς τον μπελά σου;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Σκότωσέ με. Λουτρό ματωμένο
σε περιμένει στο Άργος.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ (Στους ακολούθους του.)
Δεν θα τον πάρετε από δω με τις κλοτσιές;
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Πονάς ακούγοντάς με;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Κλείστε του το στόμα.
ΠΟΛΥΜΗΣΤΩΡ
Κλείστε το. Εκείνα που ήθελα να πω
τα ᾽χω πει.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Όσο πιο γρήγορα μπορείτε
πετάξτε τον σε κανένα ερημονήσι
αφού το στόμα του δεν λέει να σταματήσει.
Κι εσύ, φτωχιά μου Εκάβη, πήγαινε να θάψεις
τους δυο νεκρούς σου.
Εσείς, Τρωαδίτισσες,
τραβάτε στις σκηνές των αφεντάδων σας.
1290 Πρίμος αγέρας βλέπω να σηκώνεται,
που θα μας φέρει καλοτάξιδους
στην πατρίδα. Μακάρι
τώρα πια που απ᾽ τους κόπους γλιτώσαμε,
όλα καλά να τα βρούμε στα σπίτια μας.
ΧΟΡΟΣ
Για τα λιμάνια, καλές μου, και για τις σκηνές
προχωράτε· τις πίκρες
που η σκλαβιά μάς φυλάει, να γευτείτε.
Το κεφάλι να σκύψετε
στο σκληρό ριζικό.

Μακεδονία εν μύθοις φθεγγομένη: Μύθοι πανελλαδικοί - Ορφέας

Ο Πίνδαρος τοποθετεί τον Ορφέα, τον πιο ξακουστό μουσικό και ποιητή,  μεταξύ των αρχαιότερων ηρώων, αφού συμμετέχει στην Αργοναυτική εκστρατεία· ωστόσο, δεν αναφέρεται ούτε στα ομηρικά ούτε στα ησιόδεια έπη. Οι Αργοναύτες σώθηκαν δύο φορές από τους κινδύνους στη θάλασσα χάρη στον Ορφέα, που ήταν μυημένος στα μυστήρια της Σαμοθράκης, και τους Διόσκουρους*, που συμμετείχαν στην εκστρατεία. Την πρώτη φορά, μετά την αναχώρησή τους από το ακρωτήριο Σίγειο της Τρωάδας, δυο αστέρια έπεσαν στα κεφάλια των Διοσκούρων, και τη δεύτερη, στη μέση του Εύξεινου Πόντου, σταμάτησαν κατά προτροπή πάλι του Ορφέα, ώστε με τη μύηση να πετύχουν ευνοϊκό ταξίδι –σωότεροι ναυτίλλοιντο.

Οι Μακεδόνες λάτρευαν τον Ορφέα:
Ἐπεὶ δ' ὥρμησε πρὸς τὴν στρατείαν, ἄλλα τ' ἐδόκει  σημεῖα παρὰ τοῦ δαιμονίου γενέσθαι, καὶ τὸ περὶ Λείβηθρα τοῦ Ὀρφέως ξόανον (ἦν δὲ κυπαρίττινον) ἱδρῶτα πολὺν ὑπὸ τὰς ἡμέρας ἐκείνας ἀφῆκε.
(Πλούταρχος, Αλέξανδρος 14)
[Μετάφραση]
Κι όταν ξεκίνησε για την εκστρατεία, κι άλλα θεϊκά σημάδια φάνηκε ότι εκδηλώθηκαν, και το ξόανο του Ορφέα στα Λείβηθρα (που ήταν από ξύλο κυπαρισσιάς) έβγαλε εκείνες τις ημέρες ιδρώτα  πολύ.
Ωστόσο, ό,τι κυρίως συνδέεται με τον μακεδονικό και θρακικό χώρο είναι ο θάνατος και η ταφή του.

i. Ως τόπος γέννησης του Ορφέα, γιου του Θράκα βασιλιά Οίαγρου και της Μούσας Καλλιόπης, αναφέρεται η Πιερία**. Ο Ορφέας πήρε ως δώρο από τον Απόλλωνα τη λύρα και μυήθηκε από τις Μούσες*** στην τέχνη του τραγουδιού και της ποίησης. Η δύναμη της μουσικής του ήταν τέτοια που ημέρευε τα θηρία, έκανε τα δέντρα και τις πέτρες να χορεύουν. Από μικρός ενδιαφερόταν για τους θεούς, τους μύθους, τις ιεροτελεστίες και σε νεαρή ηλικία πραγματοποιεί ταξίδι στην Αίγυπτο, από το οποίο θα επιστρέψει σοφότατος. Τα Αργοναυτικά Ορφικά αναφέρουν ως τόπο γέννησης του Ορφέα τα Λεύβηθρα της Θράκης, τοπωνύμιο που αρχικά μπορεί να θεωρηθεί ως γεωγραφική σύγχυση, αφού τα Λείβηθρα βρίσκονται κοντά στην Πιερία. Η σύγχυση για τον τόπο θα πρέπει να αποδοθεί στη διαφορετική τοποθέτηση των ορίων της Θράκης από εποχή σε εποχή. Ο Οβίδιος, για παράδειγμα, μετέφερε το σκηνικό του μύθου προς τα όρη της Ροδόπης και το Δέλτα του Έβρου, δηλαδή στη Θράκη της εποχής του.

ii. Οι ποταμοί Ελικώνας, Βαφύρας, Συς συνδέονται με την παράδοση για τον θάνατο του Ορφέα από τις Μαινάδες και τις προσπάθειες των γυναικών να καθαριστούν από το αίμα του ποιητή και μουσικού, τον τάφο του και την καταστροφή των Λειβήθρων, τη μεταφορά, τέλος, των λειψάνων του στο Δίον.

Οι παραδόσεις για τον θάνατο του ίδιου του Ορφέα επιδέχονται πολλαπλές αναγνώσεις, θρησκευτικές, τελετουργικές, πολιτικές.

Ο μυθογράφος του 1ου αι. μ.Χ. Κόνων, περισσότερο συμπιλητής διηγήσεων, αναφέρεται στις αιτίες του φόνου του Ορφέα, γιατί δηλαδή οι γυναίκες της Πιερίας έφτασαν στο σημείο να διαμελίσουν τον Ορφέα, και προτείνει μια αιτιολογική ερμηνεία αποδίδοντας την οργή των γυναικών στον αποκλεισμό τους από τελετές στις οποίες έπαιρναν μέρος ένοπλοι άνδρες.

Σε κείμενό**** του ο Κόνων συνδέει το μυητικό-τελετουργικό στοιχείο με το πολιτικό. Και στα δύο, χαρακτηριστικό είναι ο θάνατος και η ανάσταση του μυουμένου σε μια καινούρια κατάσταση, είτε θρησκευτική είτε ηλικιακή και φυλετική. Ο αποκομμένος από τους κοινωνικούς και θρησκευτικούς θεσμούς της πόλεως –οι οποίοι περιστρέφονται γύρω από το Ολυμπιακό πάνθεο– και περισσότερο συσχετισμένος με τα στοιχεία της φύσης Ορφέας εμφανίζεται ως εγγυητής του πολιτικού συστήματος. Αυτό αποτελεί με μια πρώτη ανάγνωση αντίφαση. Ωστόσο, συχνά το πολιτικό σύστημα εγκολπώνεται τιμώμενα πρόσωπα προσδίδοντας σε αυτά ιδιότητες περισσότερο κοινωνικές και απαλείφοντας άλλες που τον θέτουν εκτός συστήματος –αυτό λ.χ. συνέβη με τον Διόνυσο στα κλασικά χρόνια, που από θεός αγροτικός έγινε εγγυητής του θεσμού της πόλεως. Αν, λοιπόν, προσέξουμε την παράδοση σχετικά με τον τάφο του Ορφέα στον ποταμό Συ, θα διαπιστώσουμε ότι ο νεκρός ποιητής συνέχει τους πολίτες γύρω από τον τάφο του αποτελώντας στο εξής μια συνεκτική κοινωνική δύναμη. Η εμμονή στις παλαιές ιδιότητες του Ορφέα ως προφήτη και γοητευτικού τραγουδοποιού θα προκαλέσει την καταστροφή που περιγράφει ο Παυσανίας (9.30.10-11). Όσο για τη μεταφορά των οστών του από τα Λείβηθρα στο Δίον, πρακτική γνωστή και σε άλλους τόπους, πρόκειται για κίνηση πολιτικού περιεχομένου, καθώς το Δίον κυριαρχεί πλέον στην πολιτική και επιζητεί τη σύνδεση με την ορφική λατρεία, συνδεδεμένη τόσο με τα λαϊκά στρώματα όσο και με την αριστοκρατία. Δεν αποκλείεται, βέβαια, ο Παυσανίας που παραδίδει την ιστορία της μεταφοράς να μετέφερε στον μακεδονικό χώρο γνωστά του από άλλους τόπους παραδείγματα. Ο ίδιος μάλιστα αναφέρεται και στην παράδοση των Θηβαίων για τη μεταφορά στη Μακεδονία των οστών του Λίνου*****, αδελφού ή δάσκαλου του Ορφέα, που είχε ταφεί στη Θήβα. Τη μεταφορά αυτή πραγματοποίησε ο Φίλιππος μετά τη νίκη του στη Χαιρώνεια, ύστερα από όνειρο που είδε, όπως και την επαναφορά τους στον αρχικό τόπο ταφής τους (ηρωολατρεία******).

Μια άλλη αιτία του διαμελισμού του Ορφέα διασώζεται σε αισχυλικό απόσπασμα από το δράμα του Αισχύλου Βασσάραι ή Βασσαρίδες, ένα από τα τέσσερα έργα της Λυκούργειας (470-460 π.Χ), όπου οι γυναικείοι χοροί ταυτίζονται με τις Μαινάδες που σπαράζουν τον Ορφέα:
διὰ δὲ τὴν γυναῖκα εἰς Ἅιδου καταβὰς καὶ ἰδὼν τὰ ἐκεῖ οἷα ἦν τὸν μὲν Διόνυσον οὐκ ἐτίμα͵ ὑφ΄ οὗ ἦν δεδοξασμένος͵ τὸν δὲ ῞Ηλιον μέγιστον τῶν θεῶν ἐνόμισεν͵ ὃν καὶ Ἀπόλλωνα προσηγόρευσεν· ἐπεγειρόμενός τε τὴν νύκτα κατὰ τὴν ἑωθινὴν ἐπὶ τὸ ὄρος τὸ καλούμενον Πάγγαιον ἀνιὼν προσέμενε τὰς ἀνατολάς͵ ἵνα ἴδῃ τὸν ῞Ηλιον πρῶτον· ὅθεν ὁ Διόνυσος ὀργισθεὶς αὐτῷ ἔπεμψε τὰς Βασσαρίδας͵ ὥς φησιν Αἰσχύλος ὁ τῶν τραγῳδιῶν ποιητής· αἳ διέσπασαν αὐτὸν καὶ τὰ μέλη ἔρριψανχωρὶς ἕκαστον· αἱ δὲ Μοῦσαι συναγαγοῦσαι ἔθαψαν ἐπὶ τοῖς καλουμένοις Λειβήθροις.
[Μετάφραση]
για χάρη της γυναίκας του κατέβηκε στον Άδη και καθώς είδε τι ήταν εκεί κάτω, έπαψε να τιμά τον Διόνυσο, ο οποίος τον είχε ξεχωρίσει, θεώρησε τον Ήλιο ως τον σημαντικότερο από όλους τους θεούς, τον οποίο και αποκαλούσε με το όνομα του Απόλλωνα· και σηκωνόταν τη νύχτα νωρίς το πρωί, ανέβαινε στο βουνό που ονομάζεται Παγγαίον και περίμενε την ανατολή για να δει πρώτος τον Ήλιο· οργισμένος ο Διόνυσος από αυτό έστειλε τις Βασσαρίδες, όπως τις αποκαλεί ο τραγωδός Αισχύλος· αυτές τον διαμέλισαν και σκόρπισαν τα κομμάτια του· οι Μούσες τα συναρμολόγησαν και τον έθαψαν την περιοχή που ονομάζεται Λείβηθρα.
(Ερατοσθένης, Καταστερισμοί 24 = Τα 113*******)
Βεβαίως, στην όποια ερμηνευτική προσέγγιση θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το απόσπασμα σώζεται στο αμφίβολο κείμενο του Ψευδο-Ερατοσθένη, ότι μπορεί ο συγγραφέας της ελληνιστικής εποχής να επηρεάστηκε από τις Βάκχες του Ευριπίδη (πρβ. τον διαμελισμό του Πενθέα από τις γυναίκες της Θήβας εξαιτίας της άρνησής του να δεχθεί ως θεό τον Διόνυσο), ότι το κείμενο σώζεται σε επιτομή που έχει υποστεί πολλές τροποποιήσεις. Ωστόσο, δεν μπορούμε να μην λάβουμε υπόψη ότι η, έστω και ψευδής, αιτιολογική διήγηση των Καταστερισμών ακολούθησε παραδοσιακά μυθολογικά σχήματα αλλά και την τοπική μυθολογία.

α) Αποτυπώνονται οι αντιθέσεις Διόνυσου - Απόλλωνα, όπως τις γνωρίζουμε από τη μυθολογία γενικά αλλά και την ορφική θεογονία ειδικότερα.

β) Ως αιτία θανάτου του Ορφέα αναφέρεται η προτίμησή του στη λατρεία του Ήλιου, τον οποίο ταύτιζε με τον Απόλλωνα.

Ποια μπορεί να η σημασία αυτής της επιλογής; Στον πάπυρο του Δερβενίου συσχετίζεται το αιδοίο με τη γέννηση του ανθρώπινου γένους και τον ήλιο. Θα μπορούσαμε λοιπόν να αποδώσουμε στον μύθο μια θρησκευτική και τελετουργική διάσταση. Ωστόσο, αν λάβουμε υπόψη τη σημασία του ήλιου στους μύθους του μακεδονικού βασιλείου******** και ότι πληθαίνουν τα ευρήματα της αρχαιολογικής έρευνας στη Μακεδονία με ηλιακά σύμβολα με πολιτική διάσταση, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε την πολιτική πτυχή της εκδοχής αυτής του θανάτου του Ορφέα. Προς αυτή την κατεύθυνση, από διαφορετικές οδούς, δείχνουν τα κείμενα τόσο του συγγραφέα των Καταστερισμών όσο και του Κόνωνα.

iii. Βασική πηγή πληροφόρησης για την ορφική θεογονία είναι ο πάπυρος του Δερβενίου, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1962 στον ταφικό τύμβο του  Δερβενίου, όχι στον τάφο με τον γνωστό κρατήρα (Β) αλλά σε γειτονικό (Α).  Ο πάπυρος χρονολογείται στο τέλος του 4ου αι. π.Χ., εποχή της εκστρατείας του Αλεξάνδρου, μεταφέρει όμως, σύμφωνα με τον καθηγητή της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Κ. Τσαντσάνογλου, κλίμα των τελευταίων δεκαετιών του 5ου αι., για το οποίο επικαλούνται τη μαρτυρία ποιητών όπως ο Ορφέας και ο Μουσαίος.

Το περιεχόμενο είναι κοσμογονικό και θεογονικό, αρχίζει από τη Νύχτα και τελειώνει λίγο πριν από τη γέννηση του Διόνυσου, από την αιμομιξία του Δία με την κόρη του. Ο συντάκτης του κειμένου, που δεν ονομάζεται, «ασχολείται ενεργά με θρησκευτικές πρακτικές, ιδίως με τη λατρεία των ψυχών, διδάσκει για τις μετά θάνατον προσδοκίες, ισχυρίζεται ότι προβλέπει τα μέλλοντα» και επιθυμεί να μυήσει σε αυτά τα ζητήματα εκλεκτούς (Τσαντσάνογλου 2004, 34-41).

Στην ορφική θεογονία, ο Διόνυσος-Ζαγρέας γεννήθηκε από την ένωση της Κόρης με τον Δία, την οποία ο θεός καταδίωξε μεταμορφωμένος σε φίδι την ώρα που εκείνη μάζευε καρπούς*********. Στην ίδια θεογονία οι Τιτάνες, επειδή είχαν αποκλειστεί από την εξουσία και δεν μπορούσαν να συμφιλιωθούν με την ιδέα, αποφάσισαν να εκδικηθούν τον μικρό Διόνυσο. Μεταμφιέστηκαν βάφοντας τα πρόσωπά τους με γύψο και παραπλάνησαν τον Διόνυσο με διάφορα παιχνίδια και τελικά τον σκότωσαν. Στη συνέχεια, τον διαμέλισαν, τον μαγείρεψαν και τον καταβρόχθισαν. Ο Δίας, οργισμένος, τους κατακεραύνωσε. Από την ανάμιξη της φωτιάς του κεραυνού, της στάχτης και του αίματος των Τιτάνων με το χώμα δημιουργήθηκαν τα ανθρώπινα όντα.

Ο πάπυρος επαναφέρει στο προσκήνιο τους Τιτάνες, που τους είδαμε να εμπλέκονται στον μακεδονικό χώρο, αλλά και το θέμα του διαμελισμού του Διόνυσου, άρα τον μύθο του θανάτου του θεού και της αναγέννησής του, που συνδέεται και με την ελπίδα για μέθεξη του ανθρώπου με τον θεό μετά θάνατο και για μια μεταθανάτια συμποτική ζωή**********.
---------------------------------
*Διόσκουροι
Οι Διόσκουροι, ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης, ήταν οι γιοι του Δία (Διός κούροι) από τον έρωτά του με τη Λήδα, δίδυμοι αδελφοί της Ελένης και της Κλυταιμνήστρας. Πραγματικά παιδιά του Δία θεωρούνταν ο Πολυδεύκης και η Ελένη, ενώ ο Κάστορας και η Κλυταιμνήστρα παιδιά του θνητού συζύγου της Λήδας, του Τυνδάρεου, με τον οποίο η Λήδα ενώθηκε την ίδια νύχτα που την επισκέφθηκε ο Δίας με τη μορφή κύκνου. Κατεξοχήν Δωριείς ήρωες, εμφανίζονται κάποιες φορές να αντιμάχονται τον Θησέα, κατεξοχήν ήρωα των Ιώνων. Πήραν μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία, στο κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου, βοήθησαν τον Ιάσονα στην καταστροφή της Ιωλκού.

**Πιερία
Στα Πιέρια όρη ο Δίας ενώθηκε για εννιά νύχτες με την τιτανίδα Μνημοσύνη, αποκτώντας μαζί της τις εννέα Μούσες. Τη λατρεία των Μουσών εισήγαγε ο επώνυμος ήρωας της Πιερίας και των Πιερίων Πίερος, γιος του Μακεδόνα. Μερικές φορές θεωρείται πατέρας του μουσικού Λίνου ή του Οίαγρου, επομένως παππούς του Ορφέα, του οποίου οι σχετικοί με τη γέννηση και τον θάνατό του μύθοι τοποθετούνται στον ευρύτερο χώρος της Μακεδονίας και στη Θράκη

***Μούσες
Οι Μούσες γεννήθηκαν στην Πιερία, βορειοανατολικά και όχι μακριά από την κορυφή του Ολύμπου. Γι’ αυτό λέγονται Πιερίδες αλλά και Ολυμπιάδες: «[…] κει που απλώνεται η θεσπέσια Πιερία, / ο τόπος των Μουσών, η σεπτή πλαγιά του Ολύμπου» (Ευρ., Βάκχες 409-410).
Ζούσαν στον Όλυμπο, τραγουδώντας και χορεύοντας κοντά στον πατέρα τους, τον Δία, που χαιρόταν να τις ακούει. Εδώ, όπου τραγούδησαν μετά τη νίκη των Ολυμπίων επί των Τιτάνων ένα τραγούδι που θεωρείται το αρχαιότερο άσμα τους, μαρτυρείται και η αρχαιότερη λατρεία τους. Γι’ αυτό και ο βασιλιάς Αρχέλαος θα καθιερώσει στο Δίον δραματικούς αγώνες προς τιμήν του Δία και των Μουσών (Διόδωρος Σικελιώτης 17.16.3-4), ενώ είναι στενά δεμένες με τη λατρεία του Διόνυσου και του Ορφέα.
Πολλοί αοιδοί από τον βορειοελλαδικό χώρο έχουν μητέρες Μούσες: ο Ορφέας και ο Λίνος την Καλλιόπη, ο Υάκινθος την Κλειώ, ο βασιλιάς της Θράκης Ρήσος (βλ. Στρυμόνας) την Ευτέρπη. Ακόμη, αναφέρεται ότι η Θάλεια ήταν η μητέρα, από τον Απόλλωνα, των Κορυβάντων, θεοτήτων συνδεδεμένων με τη λατρεία των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης.
Στα νερά του ποταμού Ελικώνα της Πιερίας οι Μαινάδες της Πιερίας επιχείρησαν να καθαρθούν μετά τον φόνο του Ορφέα. Ελικώνας, όμως, ονομάζεται και ένας ορεινός όγκος στη Βοιωτία, φυσικό όριο μεταξύ Βοιωτίας και Φωκίδας, κατοικία των Μουσών κατά τον Ησίοδο, η οποία τους κληρώθηκε κατά τον μοίρασμα του κόσμου. Σχετικά με το θέμα οι πηγές παραδίδουν:
1. Σύμφωνα με τον Παυσανία (9.29.1-2) οι γιοι του Αλωέα, Ώτος και Εφιάλτης, «πρώτοι θυσίασαν στις Μούσες πάνω στον Ελικώνα κι ονόμασαν το βουνό αυτό ιερό των Μουσών». Όμως «νόμισαν ότι οι Μούσες ήταν τρεις και τις ονόμασαν Μελέτη, Μνήμη και Αοιδή. Άλλοι λένε ότι αργότερα ο Πίερος ο Μακεδών, απ’ τον οποίο πήρε το όνομα το όρος της Μακεδονίας, ήρθε στις Θεσπιές και όρισε εννέα Μούσες και τους έδωσε τα σημερινά γνωστά ονόματα. Ο Πίερος τα όρισε έτσι είτε γιατί του φάνηκε ότι έτσι είναι σοφότερα είτε από κάποιο χρησμό είτε γιατί έτσι τα έμαθε από κανένα Θράκα. Γιατί οι Θράκες από παλιά φημίζονταν ως οι εξυπνότεροι από τους Μακεδόνες και, ιδιαίτερα, δεν αμελούσαν τόσο τα θεία».
2. Ο Οβίδιος, ο Αντωνίνος Λιβεράλης και ο Μυθογράφος του Βατικανού αποτελούν μια ακόμη πολύτιμη πηγή για το θέμα. Παραδίδουν τα εξής: Στον Ελικώνα οι Μούσες προκλήθηκαν σε μουσικό αγώνα από τις κόρες του Πίερου, βασιλιά της Πιερίας και της Πέλλας, τις Πιερίδες (Μυθογράφος του Βατικανού) ή Ημαθίδες λόγω της καταγωγής τους από την περιοχή νότια του Αξιού και της Παιονίας, βόρεια της Πιερίας, που εκτεινόταν από τον Αλιάκμονα ως τον Όλυμπο (Οβ., Μετ., 5ο βιβλίο, Αντ. Λιβ.). Ο μουσικός αγώνας ανάμεσα στους δύο χορούς, των αθάνατων Μουσών και των θνητών Πιερίδων ή Ημαθίδων, έληξε φυσικά με τη νίκη των Μουσών,  οι οποίες μεταμόρφωσαν τις θνητές κόρες σε πτηνά και εξασφάλισαν την παρουσία τους στις περιοχές όπου αμφισβητήθηκε η δύναμή τους.
3. Ο Στράβων (9.2.25) τοποθετεί τον ναό των Μουσών, την Ιπποκρήνη και το σπήλαιο των Λειβηθρίδων Νυμφών σε μια χαμηλότερη κορυφή του Ελικώνα, που ονομαζόταν Λειβήθριον παραπέμποντας στα Λείβηθρα της Πιερίας, στενά συνδεδεμένα με τις Μούσες και τον Ορφέα: «Κάπου σαράντα στάδια από την Κορώνεια απέχει το Λιβήθριο, στο οποίο υπάρχουν αγάλματα των Μουσών και των Νυμφών, των λεγομένων Λιβηθρίων. Υπάρχουν επίσης πηγές, η μία ονομάζεται Λιβηθριάς και η άλλη Πέτρα, που μοιάζουν με μαστούς γυναικών, απ’ τους οποίους αναβλύζει νερό σαν γάλα» (Παυσ. 9.34.4).
Προκύπτει ότι η λατρεία των Μουσών στους πρόποδες του Ολύμπου είναι η παλαιότερη.

****Κόνων
Τελευτᾷ δὲ διασπασαμένων αὐτὸν τῶν Θρᾳκίων καὶ Μακεδόνων γυναικῶν͵ ὅτι οὐ μετεδίδου αὐταῖς τῶν ὀργίων͵ τάχα μὲν καὶ κατ΄ ἄλλας προφάσεις. Φασὶ δ΄ οὖν αὐτὸν δυστυχήσαντα περὶ γυναῖκα πᾶν ἐχθῆραι τὸ γένος. Ἐφοίτα μὲν οὖν τακταῖς ἡμέραις ὡπλισμένων πλῆθος Θρᾳκῶν καὶ Μακεδόνων ἐν Λιβήθροις͵ εἰς οἴκημα ἓν συνερχόμενον μέγα τε καὶ πρὸς τελετὰς εὖ πεποιημένον. Ὁπότε δ΄ ὀργιάζειν εἰσίασι͵ πρὸ τῶν πυλῶν ἀπετίθεσαν τὰ ὅπλα. Ὃ αἱ γυναῖκες ἐπιτηρήσασαι καὶ τὰ ὅπλα ἁρπασάμεναι͵ ὑπ΄ ὀργῆς τῆς διὰ τὴν ἀτιμίαν τούς τε προσπίπτοντας κατειργάσαντο͵ καὶ 186.140b τὸν Ὀρφέα κατὰ μέλη ἔρριψαν εἰς τὴν θάλασσαν σποράδην. Λοιμῷ δὲ τῆς χώρας͵ ὅτι μὴ ἀπῃτήθησαν δίκην αἱ γυναῖκες͵ κακουμένης͵ δεόμενοι λωφῆσαι τὸ δεινόν͵ ἔλαβον χρησμὸν τὴν κεφαλὴν τὴν Ὀρφέως ἢν ἀνευρόντες θάψωσι͵ τυχεῖν ἀπαλλαγῆς. Καὶ μόλις αὐτὴν περὶ τὰς ἐκβολὰς τοῦ Μέλητος δι΄ ἁλιέως ἀνεῦρον ποταμοῦ͵ καὶ τότε ᾄδουσαν καὶ μηδὲν παθοῦσαν ὑπὸ τῆς θαλάσσης͵ μηδέ τι ἄλλο τῶν ὅσα κῆρες ἀνθρώπιναι νεκρῶν αἴσχη φέρουσιν͵ ἀλλ΄ ἐπακμάζουσαν αὐτὴν καὶ ζωϊκῷ καὶ τότε αἵματι μετὰ πολὺν χρόνον ἐπανθοῦσαν. Λαβόντες οὖν ὑπὸ σήματι μεγάλῳ θάπτουσι͵ τέμενος αὐτῷ περιείρξαντες͵ ὃ τέως μὲν ἡρῷον ἦν͵ ὕστερον δ΄ ἐξενίκησεν ἱερὸν εἶναι· θυσίαις τε γὰρ καὶ ὅσοις ἄλλοις θεοὶ τιμῶνται γεραίρεται· ἔστι δὲ γυναιξὶ παντελῶς ἄβατον.  (FgrHist 26 F 1, 45 (=T 115)
*****Λίνος
Σύμφωνα με μια θηβαϊκή εκδοχή, ο Λίνος ήταν γιος του Αμφίμαρου και μιας Μούσας. Σπουδαίος μουσικός, εφευρέτης της μελωδίας και του ρυθμού, αντικατέστησε τις χορδές από λινάρι με χορδές από έντερο, όπως επίσης έδωσε σχήμα και όνομα σε κάθε γράμμα του φοινικικού αλφαβήτου, το οποίο είχε μάθει από τον Κάδμο. Δάσκαλος στη  μουσική του Ηρακλή, ο οποίος όμως δεν εννοούσε να μάθει τις διδαχές του δασκάλου. Εκείνος πάλι κατέφευγε στη χειροδικία, του την αντιγύρισε όμως κάποια μέρα ο μαθητής του, που μη μπορώντας να ελέγξει τη δύναμή του τον σκότωσε. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή ο Λίνος σκοτώθηκε από τον Απόλλωνα, γιατί καυχήθηκε πως μπορεί να τον συναγωνιστεί στην τέχνη του τραγουδιού. Σταδιακά, και μέσω της γενεαλογίας, συνδέθηκε με του Ορφέα.

******Ηρωολατρεία
Και στο σημείο αυτό δεν διαφέρει η μακεδονική πρακτική από τη μυθολογική και τελετουργική παράδοση άλλων περιοχών ότι ο ήρωας αποτελούσε πολλές φορές πριν από τον θάνατό του μια δύναμη διασπαστική της ομάδας, ενώ με τον θάνατό του καθιερωνόταν λατρεία προς τιμήν του, μέσω της οποίας αποκαθιστόταν η χαμένη συνοχή. Πρόκειται για κίνηση με πολιτική σκοπιμότητα που εξηγεί και την πληροφορία του Στράβωνα ότι τον Ορφέα είχαν σκοτώσει πολιτικοί του αντίπαλοι στα Πίμπλεια κοντά στο Δίον (7, απ. 18 και 18α = Τ 40). Όσο για τη μεταφορά των οστών ηρώων, γνωστές από την παράδοση είναι του Ορέστη από την Τεγέα στη Σπάρτη, του Θησέα από τη Σκύρο στην Αθήνα (Ηρόδοτος 1.67-68 και Πλούταρχος, Θησεύς 36, Κίμων 8.5-7), του Λίνου από τη Θήβα στη Μακεδονία, του Αρκάδα από το Μαίναλο στη Μαντίνεια, του Τεισαμενού από την Ελίκη στη Σπάρτη (Παυσ. 9.29.8-9· 8.9.3-4· 7.1.8). Το θέμα πού ήταν θαμμένος ένας ήρωας ήταν στοιχείο της αυτοχθονίας. Ποιοι γίνονταν ήρωες, ποια ήταν η σημασία της ύπαρξης περισσοτέρων του ενός τάφων σε διάφορους τόπους, πώς εκδηλωνόταν η παρουσία του νεκρού ήρωα, ποια είναι η σημασία της μεταφοράς των οστών του από τόπο σε τόπο, με ποιον τρόπο λατρεύονταν είναι ζητήματα που απασχόλησαν διεξοδικά διάφορους ερευνητές. Ενδεικτική είναι η αναφορά στους: Farnell (1996), Dietrich (1965), Alock (1991), Kearns (1992), Antonnaccio (1993), Boedeker (1993), Moreau (1990).

*******Ο Πλούταρχος παραδίδει ότι οι γυναίκες της αυλής του Αλέξανδρου έπαιρναν μέρος σε ορφικές τελετές και στην εποχή του (Αλέξανδρος 2).

********Πρβ. την ιστορία με τον Περδίκκα, την ονομασία της Ουρανούπολης, τη θεοποίηση του Αλεξάνδρου ως Ήλιου (σ. 68).

*********Σε ειδώλιο του πρώτου μισού του 4ου αι. π.Χ. από το ιερό της Δήμητρα στο Δίον, η καθηγήτρια Σ. Πινγιάτογλου (1991, 147-48) επισημαίνει δύο εικονογραφικές λεπτομέρειες, τον κάλαθο στο αριστερό χέρι της γυναικείας μορφής και το μεγάλο ελισσόμενο επάνω της φίδι, που οδηγούν στη σκέψη της απεικόνισης του ορφικού μύθου της καταδίωξης της Κόρης από τον Δία.

**********Βεβαίως, ο πάπυρος θίγει και ένα άλλο ζήτημα, αυτό του θηλυκού «μονοθεϊσμού». Στη στήλη ΧΧΙΙ διαβάζουμε:
[…]
Γη, Μήτηρ, Ρέα και Ήρα είναι η ίδια. Ονομάστηκε Γη κατά σύμβαση – Γη και Γαία ανάλογα με τη διάλεκτο του καθενός – και Μήτηρ, γιατί τα πάντα γεννιούνται από αυτήν. Και ονομάστηκε Δημήτηρ, όπως Γη Μήτηρ, ένα όνομα από τα δύο, γιατί ήταν το ίδιο. Είναι ειπωμένο και στους Ύμνους: Δημήτηρ Ρέα Γη Μήτηρ Εστία Δηιώ, επειδή ρημάχτηκε (εδηιώθη) κατά την τεκνοποιία. Και θα γίνει φανερό ότι, σύμφωνα με τα έπη, γε[να υπερβ]ολικά. Και Ρέα γιατί πολλά και [κάθε λογής] ζωντανά γεννήθηκαν [εκρέοντας] απ’ αυτήν – Ρέα και [ Ρείη] ανά[λογα με τη διάλεκτο του καθενός.] Και [Ή]ρα από […]

Ψυχικές ηλικίες

"Το μυστικό της ευτυχίας είναι η ελευθερία και το μυστικό της ελευθερίας είναι το θάρρος." Θουκυδίδης (471-400 π.Χ.). Η ψυχική ηλικία δεν έχει πάντα σχέση με την πραγματική. Παιδιά τα οποία μεγαλώνουν με δυσκολίες μπορεί να ωριμάζουν γρηγορότερα και να φέρονται σαν μικροί ενήλικες, ενώ ενήλικες μπορεί να φέρονται σαν παιδιά ή έφηβοι.

Σήμερα, λοιπόν, θα καταπιαστούμε με αυτό το θέμα και θα εξετάσουμε τα βασικά ψυχικά χαρακτηριστικά κάθε ηλικιακής ομάδας. Κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να μην χάνονται ποτέ ή ποτέ να μην εμφανίστηκαν και αυτό σχετίζεται με τις συνθήκες και το περιβάλλον που μεγαλώνει ο άνθρωπος. Μερικά είναι απαραίτητα για την ψυχική υγεία ενώ άλλα είναι επιζήμια αν παραμένουν ή αν λείπουν.

Συνήθως, κάποιος εμφανίζει συμπεριφορές παιδικές, εφηβικές (πολύ συχνά και βρεφικές) όταν συμβαίνει ένα τραύμα που χαρακτηρίζει αυτή την περίοδο, ή αν το περιβάλλον, με τον τρόπο του, καθηλώνει το υποκείμενο σε ένα στάδιο μην αφήνοντάς το να αναπτυχθεί ψυχικά.

Ας δούμε όμως τα χαρακτηριστικά της κάθε περιόδου, χαρακτηριστικά που όπως είπαμε ξεπερνούν την πραγματική ηλικία του υποκειμένου ενίοτε και μπορεί κάποιος να φέρεται με αυτό τον τρόπο πάντα ή για μεγάλη χρονική περίοδο της ζωής.

Βρεφική ηλικία

Όσοι έχουν «κολλήσει» σε μία τέτοια περίοδο θεωρούν ότι δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς την απόλυτη εξάρτησή τους από κάποιον άλλον. Ακριβώς όπως το ανθρώπινο βρέφος δεν είναι δυνατό να επιβιώσει χωρίς την φροντίδα του ενήλικα, έτσι και αυτοί που έχουν προσκολληθεί σε αυτή την περίοδο νοιώθουν την εξάρτησή τους από τον άλλο ως ζήτημα ζωής και θανάτου. Η απόλυτη εξάρτηση είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου και ένα αίσθημα αδυναμίας και ανικανότητας να σταθεί κάποιος στα πόδια του. Είναι επίσης οι άνθρωποι που δεν μιλούν για να εκφράσουν αυτό που νοιώθουν, αλλά περιμένουν τον άλλο να καταλάβει από μόνος του (όπως η μητέρα το βρέφος το οποίο δεν διαθέτει ακόμη λόγο).

Παιδική ηλικία

Κατά την παιδική ηλικία, ο άνθρωπος είναι αναγκασμένος να συμμορφώνεται στις επιταγές των ενηλίκων. Δεν μπορεί να ελέγξει τις συνθήκες που μεγαλώνει, τουλάχιστον ως την προεφηβεία. Σταδιακά αποκτά όλο και μεγαλύτερο έλεγχο του περιβάλλοντος αλλά ακόμη είναι εξαρτημένος από τις οικογενειακές συνθήκες που δεν έχει ο ίδιος επιλέξει, αλλά του έχουν δοθεί. Το παιχνίδι είναι βασική και πολύ ευχάριστη δραστηριότητα του παιδιού όπως και η απουσία κάθε ευθύνης.

Επίσης, το παιδί θέλει να μάθει, έχει ενθουσιασμό και είναι περισσότερο αυθόρμητο και παρορμητικό από τον ενήλικα. Ως χαρακτηριστικά καθήλωσης στην παιδική ηλικία μπορούμε να δούμε κάποιον που αισθάνεται ότι δεν ορίζει καθόλου τη ζωή του, αποδίδοντας τα πάντα στις εξωτερικές συνθήκες ή σε άλλα κοντινά πρόσωπα. Επίσης, παρατηρούμε μία συμμόρφωση και συχνά τον ρόλο του καλού παιδιού (που δεν μπορεί να πει όχι). Στα ωφέλιμα αυτής της περιόδου ανήκει η χαρά της ζωής, το παιχνίδι, η φιλομάθεια, ο ενθουσιασμός.

Εφηβική ηλικία

Η εφηβική ηλικία χαρακτηρίζεται από την δόμηση της ταυτότητας, την αποκαθήλωση των γονιών ως προτύπων, και την αναζήτηση νέων συντρόφων έξω από την οικογένεια. Εκεί που το παιδί συμμορφωνόταν, τώρα ο έφηβος, δυναμωμένος πια σωματικά, αντιδρά. Η αντίδραση έρχεται ως απάντηση στη δράση των γονιών ή όποιας άλλης μορφής εξουσίας (καθηγητή, διευθυντή κλπ).

Η αντίδραση είναι σχεδόν αυτοματοποιημένη στον έφηβο. Δεν είναι προϊόν συνειδητής απόφασης. Προέρχεται από την ανάγκη του να πάρει αποστάσεις από τους γονείς πηγαίνοντας στο άλλο άκρο. Επίσης, στην εφηβεία έχουμε την αίσθηση ψευδοανεξαρτησίας, αλλά η αυτονομία δεν έχει κατακτηθεί ακόμη.

Οι ενήλικες έφηβοι εμφανίζονται με το ίδιο νεύρο και ένταση που έχουν οι έφηβοι και με την αντίδραση ως κεντρική συμπεριφορά. Επίσης, ενώ επιθυμούν διακαώς την ελευθερία, δεν γεύονται παρά σπασμωδικά ψήγματα ψευδοανεξαρτησίας που τους γεμίζουν χαρά, αλλά μετά θλίψη γιατί καταλαβαίνουν ότι είναι ουσιαστικά ανελεύθεροι.

Ενήλικη ζωή

Η ενήλικη ζωή χαρακτηρίζεται από την ανάληψη της ευθύνης. Ο ενήλικας ξέρει τι θέλει και ποιος είναι. Η επιθυμία του είναι αυτή που κινεί την πράξη του, αυτή που τον οδηγεί να θέτει στόχους τους οποίους προσπαθεί να κατακτήσει.

Η χαρά της ενήλικης ζωής έγκειται ακριβώς σε αυτή την ελευθερία που δίνει η αυτονόμηση (αυτοπεριορισμός). Αποφασίζει ο ίδιος για την ζωή του. Έχει συμφιλιωθεί με το παρελθόν.

Ο ενήλικας είναι έτοιμος να κάνει την δική του οικογένεια και είναι ικανός να μεγαλώσει παιδιά. Η απουσία τελετών ενηλικίωσης στην περίπτωση της σύγχρονης Ελλάδας κάνει το πέρασμα στην ενηλικίωση μία ακόμη πιο δύσκολη περίπτωση. (Έτσι κι αλλιώς δεν είναι μια απλή υπόθεση και γι' αυτό άλλωστε σε άλλες κουλτούρες υπάρχουν τέτοιες τελετές μύησης-περάσματος, προκειμένου να διευκολυνθεί ο νεαρός-ή, σ' αυτή την διέλευση). Ψυχικά, τον ενήλικο τον αντιλαμβανόμαστε από την σταθερότητα του, την αποφασιστικότητα, την υπευθυνότητά του και την ελευθερία του.

Τρίτη ηλικία

Από την απόλυτη εξάρτηση της βρεφικής ηλικίας, περάσαμε στην συμμόρφωση της παιδικής ηλικίας, μετά στην αντίδραση και μετά στην αυτονόμηση του ενήλικα οργανισμού.

Η Τρίτη ηλικία χαρακτηρίζεται από την συσσώρευση εμπειρίας. Αυτή διαμορφώνει τον άνθρωπο και στην καλύτερη περίπτωση τον καθιστά σοφό.

Ο σοφός δεν είναι διανοούμενος. Δεν έχει να κάνει με τις ακαδημαϊκές ή εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, αλλά με την άμεση εμπειρία και τον αναστοχασμό που έχει τη δυνατότητα κάθε άνθρωπος να κάνει. Ο απολογισμός της ζωής, η ανεύρεση των λαθών, των παθημάτων αλλά και των καλών στιγμών μπορεί να οδηγήσει σε μία πλούσια ψυχική ζωή ευτυχίας.

Παρεξηγημένη η τρίτη ηλικία, ίσως εξαιτίας του ότι λίγοι μπορούν τελικά να φτάσουν χωρίς καθηλώσεις και να την χαρούν, δίνει δυνατότητες που δεν υπάρχουν πριν. Μια τέτοια είναι η καλύτερη κρίση που έχει ένας ηλικιωμένος.

Βρέθηκε πρόσφατα, ότι ο μεγαλύτερος χρόνος απόκρισης που χρειάζεται ένας ηλικιωμένος όταν τον ρωτάς κάτι δεν είναι επειδή τα έχει χάσει, αλλά επειδή ο εγκέφαλός του λειτουργεί περισσότερο περίπλοκα από των νεοτέρων, έχοντας περισσότερες συνδέσεις σε διαφορετικά σημεία. Το ίδιο συμβαίνει και με την πρεσβυωπία.

Βλέπει τα πράγματα από μεγαλύτερη απόσταση, εντάσσοντας τα σε ένα όλο...

Ο Κομφούκιος έλεγε ότι ο άνθρωπος στα 70 είναι ικανός να κάνει πια ό,τι θέλει χωρίς να διαταράσσεται η τάξη του ουρανού. Για να φτάσει όμως κανείς σε αυτό το επίπεδο, θα πρέπει να έχει καταφέρει να περάσει με επιτυχία τα προηγούμενα στάδια και να έχει ξεπεράσει την όποια καθήλωση. Το σώμα που γερνά μειώνει την κινητικότητα αλλά αυξάνει την ψυχική κινητικότητα, καθώς ο ηλικιωμένος έχει πια χρόνο να αναλογιστεί, να παρατηρήσει, να θυμηθεί, να παίξει με τα παιδιά ή να κάνει χόμπυ του.

Ο εγκέφαλός μας συνεχώς εξελίσσεται. Νέες δυνατότητες εμφανίζονται και άλλες χάνονται κατά την διάρκεια των χρόνων. Καμία ηλικία δεν είναι παράδεισος, καμία δεν είναι κόλαση. Πάντα κάτι κερδίζουμε και κάτι χάνουμε ή μας λείπει ακόμη.

Παραπάνω περιγράψαμε τέσσερις βασικές κατηγορίες. Ωστόσο, η ζωή έχει μία ροή και μία τέτοια κατηγοριοποίηση υπόκειται σε ψυχοκοινωνικές παραμέτρους. Έτσι υπάρχουν κι άλλες στιγμές εξέλιξης που δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το άρθρο, στο οποίο περιοριζόμαστε στις πιο βασικές...

Λίγοι ωστόσο καταφέρνουν να ζήσουν μία πλήρη ζωή. Πλήρη με την έννοια να καταφέρουν να περάσουν όλα αυτά τα στάδια και να ζήσουν κάθε δυνατότητα που δίνει η ύπαρξή μας. Πολλοί καθηλώνονται σε ένα στάδιο και μένουν εκεί. Η καθήλωση ποτέ δεν συνδέεται με την ευτυχία. Είναι σα να φορά κανείς στενά παπούτσια ενώ τα πόδια του μεγαλώνουν. Ο χρόνος περνά, η φθορά εμφανίζεται και γίνεται ορατή από όλους και από τον ίδιο τον άνθρωπο, που όμως μπορεί ακόμη να λειτουργεί ως παιδί ή έφηβος.

Κάποιες φορές αυτές οι καθηλώσεις σχετίζονται με μία αδυναμία να ζήσει κάποιος αυτά που του προσφέρει η κάθε ηλικιακή ομάδα εξαιτίας δυσκολιών και προβλημάτων. Έτσι, έχουμε βρέφη που δεν έχουν λάβει την φροντίδα που θα έπρεπε, παιδιά που δεν έχουν παίξει, εφήβους που δεν αμφισβήτησαν....

Αυτές οι ελλείψεις που όσο πιο πρώιμα συμβαίνουν τόσο πιο τραυματικές είναι, λειτουργούν συχνά ως εμπόδιο στην ψυχική ανάπτυξη και προκαλούν πολλά προβλήματα στη ζωή και στις σχέσεις των ανθρώπων που τα έχουν υποστεί.

Σε αυτή την περίπτωση μιλούμε για ναρκισσιστικά ελλείματα, ενώ οι άλλες περιπτώσεις ψυχικών καθηλώσεων σχετίζονται κυρίως με νευρώσεις (δηλαδή άλυτες ενδοψυχικές συγκρούσεις).

Η θεραπεία είναι απαραίτητη και στις δύο περιπτώσεις προκειμένου να γευτεί κανείς ολόκληρο το δώρο της ζωής και να ταξιδέψει ψυχικά σε όλα τα στάδια κατακτώντας την αρμονία.

Στην περίπτωση της ψυχικής υγείας παίρνουμε κάποια θετικά από κάθε ηλικία και προχωράμε αφήνοντας τα επιζήμια. Έτσι, από την βρεφική ηλικία διατηρούμε την μη λεκτική επικοινωνία, την χαρά της επαφής δέρμα με δέρμα, την αναγνώριση των εκφράσεων του προσώπου του άλλου. Από την παιδική διατηρούμε τη χαρά, το παιχνίδι (αλλά όχι με την ζωή), τον ενθουσιασμό, τη φιλομάθεια, την περιέργεια.

Από την εφηβική τον έρωτα, τις κοινωνικές επαφές με άτομα εκτός οικογένειας, την ψυχική ζωτικότητα και το πάθος για περιπέτεια. Από την ενήλικη κρατούμε κυρίως το τιμόνι που οδηγεί την ζωή και την επιθυμία, που ξέρουμε επιτέλους ποια είναι. Με αυτά τα δώρα, ελπίζουμε την άφιξη στην τρίτη ηλικία και την κατάκτηση της σοφίας (που ενέχει την αρμονία με το σύμπαν και την γαλήνη-ανάχωμα στον φόβο του θανάτου).

Είναι εντάξει να πέφτεις αλλά να μη βουλιάζεις, να φοβάσαι αλλά να μην παραιτείσαι

Μείνε αληθινός. Δώσε χώρο στον εαυτό σου να ανασάνει, να κάνει λάθη, να στραβοπατήσει, να μη θέλει, να θέλει πολύ, να επιλέξει, να απορρίψει, να φύγει, να επιστρέψει, να νιώσει, να μη νιώσει, να φοβάται, να πεισμώνει, να είναι εσύ.

Μπορείς να είσαι και να νιώθεις όπως θέλεις, όπως έχεις ανάγκη, όπως σου ταιριάζει, όπως ταιριάζει στις στιγμές σου, όπως κανείς δε δείχνει να καταλαβαίνει. Κι είναι εντάξει. Δε χρειάζεσαι από άλλους έγκριση, επιβεβαίωση, βούλα κι υπογραφή για όσα συμβαίνουν μέσα σου.

Είναι εντάξει να πέφτεις ή να νιώθεις ότι κάτι δεν είναι για σένα, ότι δεν το μπορείς. Λένε πως δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δε θέλω. Μα είναι εντάξει το να μην μπορείς επειδή δε θέλεις, το να μη σε εμπνέει κάτι να το προσπαθήσεις καν, το να μην είναι αρκετά “εσύ”. Δεν είναι αδυναμία η επιλογή κι η μη παντοδυναμία.

Στο τέλος της ημέρας είναι εντάξει να είσαι ο εαυτός σου και μόνο όταν συνειδητοποιήσεις αυτό, θα μπορέσεις τελικά να αναπνεύσεις. Γιατί μόνο τότε θα μπορείς να πέφτεις αλλά να μη βουλιάζεις, να φοβάσαι αλλά να μην παραιτείσαι, να “αποτυγχάνεις” αλλά να μην απελπίζεσαι, να θυμώνεις αλλά να μη βλάπτεις, να ζηλεύεις αλλά να μη φθονείς, να μην ταιριάζεις αλλά να σέβεσαι, να μη σου ταιριάζουν και να απομακρύνεσαι γιατί θα σέβεσαι κι εσένα, να σε απορρίπτουν αλλά να μη λυγίζεις, να λες όχι και να μη δειλιάζεις.

Κι όλα αυτά επειδή εσύ θα τα επιλέγεις για σένα κάθε μέρα. Αν υπάρχει ένας τρόπος να σε εξελίξεις, αυτός είναι πρώτα να θελήσεις να σε δεις. Όπως είσαι. Γιατί όλα μας τα τρωτά σημεία είναι εντάξει όταν ξέρουν πώς να σέβονται και τα “εντάξει” των υπολοίπων.

Μόνο που ο σεβασμός γεννιέται από μέσα μας και διαμορφώνεται από τα κατάλοιπα τα δικά μας. Αν δε σέβεσαι εσένα, δύσκολα θα σεβαστείς τους άλλους και δύσκολα θα κερδίσεις τον δικό τους σεβασμό. Εξάλλου ακόμη κι αν κάτι απ’ όλα θελήσεις να το βελτιώσεις δε θα το κάνεις εθελοτυφλώντας μπροστά του.

Από τώρα και για πάντα, λοιπόν, μάθε να σε παραδέχεσαι, να σε απο-δέχεσαι, να σε αγαπάς. Και θα είσαι εντάξει.

Όταν η δημιουργία σε μαθαίνει να ζωγραφίζεις τις παύσεις σου

Μέσα στο απόλυτο χάος, μέσα στη φασαρία απομακρύνομαι κι εγώ, όπως κι εσύ. Απομακρύνομαι για να ανασάνω.

Κάπου μέσα στην ησυχία καταφέρνω τελικά να πάρω μία ανάσα. Εισπνοή, κι έρχεται στο νου μου μία σκέψη: Ποια τα πράγματα που αξίζουν αληθινά σε αυτή τη ζωή;

Κρατάω την ανάσα μου με κλειστά μάτια και όταν πια τ’ ανοίγω, είναι η ώρα να αφήσω όλο τον αέρα να φύγει και με καθαρό μυαλό να δώσω χώρο σε αυτή την απάντηση να αναδυθεί.

Η ίδια η ζωή είναι η απάντηση. Η ίδια η ζωή είναι ό,τι πιο σημαντικό έχουμε, γι’ αυτό και θα έπρεπε να την αξιοποιούμε συνειδητά.

Αντ’ αυτού όλοι μας χτίζουμε τις ζωές μας κυνηγώντας, με μανία, όλα τα υπόλοιπα. Τα γυαλιστερά και τα χρυσαφένια που θα μας κάνουν τάχα μου σημαντικούς, τα σπουδαία τα πολλά και τα δήθεν σημαντικά. Μα τελικά τα εντελώς ασήμαντα, που έχουμε όλοι λογαριάσει για σημαντικά.

Ένα μόνιμο άγχος πάνω στην πλάτη, κι ένα κυνήγι μιας καθημερινότητας που όλοι πασχίζουμε να τρέξουμε με κουρασμένα πόδια. Αναγκαστικά θα μου πεις, «Αφού έτσι πρέπει», κι «αφού έτσι είναι η ζωή».

Κι εγώ θα σ’ ακούσω κι ίσως να συμφωνήσω για λίγο, μα μετά θα σε ρωτήσω κι εγώ με τη σειρά μου. Έτσι είναι η ζωή ή μήπως έτσι την έχουμε καταντήσει εμείς; Μετατρέποντάς την από δώρο σε μια απλή επιβίωση.

Μέχρι να έρθουν στιγμές, σαν αυτή που ζούμε, που η ζωή μας δείχνει πόσο ευάλωτη είναι και πόσο εύκολα μπορεί να κινδυνέψει. Στον κίνδυνο της δικής μας ζωής και των αγαπημένων μας, εκεί είναι που τελικά θυμόμαστε την πραγματική και πανάρχαια ιεραρχία των πραγμάτων.

Εκεί είναι που πρέπει να γίνει μια παύση. Καθολική παύση που κανένας μας δεν ζήτησε και κανένας μας δεν περίμενε. Μία παύση όμως που θα ήταν ικανή να μας μάθει τόσα πολλά αν και εμείς μπορούσαμε να παραμείνουμε πειθαρχημένοι στα χέρια της.

Αν παραδοθούμε εντελώς σε αυτήν, μπορεί, μέσα από την ησυχία της να αναγεννήσει κομμάτια μας ολόκληρα που για καιρούς τα είχαμε για χαμένα, και εντελώς ανεκμετάλλευτα. Παρόλα αυτά κάτι μέσα σου επιμένει, ρωτάς: Μα πόσα στ’ αλήθεια πράγματα μπορούμε να κάνουμε κλεισμένοι σε ένα σπίτι;

Κι εγώ σου απαντώ. Πανικόβλητοι και τρομαγμένοι, πολύ λίγα. Μα συνειδητοί και παρόντες, πάρα πολλά. Πράγματα που θέλαμε κι όμως δεν υπήρχε χρόνος για να γίνουν, ίσως τώρα είναι η ώρα να καταπιαστούμε με αυτά.

Ας πάρουμε την παύση αυτή από το χέρι, κι εσύ όπως κι εγώ, κι ας την αφήσουμε να μας δώσει τα μικρά της δώρα. Να καθοδηγήσει τη ματιά μας σε ποιότητες που δεν σταματούν ακόμα και τώρα. Όπως είναι το γέλιο, το χιούμορ, η αλληλεγγύη, η συμπόνια, το νοιάξιμο και η αγάπη και τόσα ακόμη.

Όλα αυτά είναι στα χέρια σου, στα χέρια μας. Κανείς δεν τα πήρε. Χρησιμοποίησέ τα λοιπόν ορθά και όταν η παύση αυτή τελειώσει ίσως έχεις, ίσως έχω, ίσως έχουμε την ευκαιρία να βγούμε πιο δυνατοί μα και πιο συνειδητοποιημένοι εκτιμώντας πια και το παραμικρό που λίγο νωρίτερα θεωρούσαμε ως δεδομένο.

Πάρε στα χέρια σου ό,τι έχεις και ζωγράφισε με αυτά, για όσο χρειαστεί. Η δημιουργία ποτέ δεν σταματά κι αν σε τοίχους την κλείσεις, αυτή θα είναι εκεί για να σε μάθει πώς να τους ζωγραφίζεις με χρώματα. Ποτέ να μην το ξεχνάς αυτό!

Πώς να μην παίρνετε προσωπικά ό,τι σας συμβαίνει

Είτε προσβάλλεστε εύκολα είτε όχι, είναι χρήσιμο να μάθετε πώς να μην παίρνετε προσωπικά τα πράγματα. Απλά να αφήνετε κάποια πράγματα να περάσουν, χωρίς να τα υπεραναλύετε.

Η ενασχόληση με την αρνητική κριτική δεν είναι εύκολη υπόθεση για μερικούς ανθρώπους. Ενώ ένα άτομο μπορεί να μην ασχολείται ιδιαίτερα με διάφορα σχόλια που ακούει κατά καιρούς και τον αφορούν, κάποιος άλλος ενδέχεται να ασχοληθεί υπερβολικά με κάποια συγκεκριμένα λόγια και να επηρεαστεί υπέρμετρα. Γιατί, άραγε, οι λέξεις έχουν αυτή τη δύναμη; Μπορούν οι λέξεις να εξισωθούν με τα συναισθήματα των ανθρώπων;

Δεν νομίζω και δεν θα έπρεπε να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Εμείς οι άνθρωποι δημιουργήσαμε τις λέξεις, καλές ή κακές, και διαμορφώσαμε τη χρήση τους ανάλογα με την εκάστοτε περίσταση. Από χώρα σε χώρα, δημιουργήσαμε μια γλώσσα για να μεταφέρουμε ένα μήνυμα. Ακούγεται απλό, έτσι δεν είναι; Λοιπόν, αυτές οι λέξεις δεν εξηγούν μόνο τα πράγματα.

Αποτελούν, επιπλέον, το μέσο των ανθρώπων να επικοινωνούν ευχάριστα γεγονότα και να εκφράζουν θετικά συναισθήματα στους άλλους, όπως η αγάπη κι η ευτυχία. Μερικές φορές όμως, τα λόγια βλάπτουν, και όταν κάτι τέτοιο συμβεί, τότε ο αποδέκτης αυτών των μηνυμάτων πρέπει να αναλύσει αυτό που ειπώθηκε, ενώ οι «ευαίσθητοι» αποδέκτες χρειάζεται να μπορούν να μην παίρνουν προσωπικά ό, τι ακούνε.

Τι μπορούμε να κάνουμε όταν παίρνουμε τα πράγματα πολύ προσωπικά;

Καταλάβετε γιατί

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να καταλάβετε εάν αυτό που νιώθετε είναι φυσιολογικό ή αν εσείς το βιώνετε πιο έντονα. Για να το μάθετε αυτό, χρειάζεται αρχικά να ρωτήσετε τους άλλους πώς θα ερμήνευαν την κατάσταση, αν ήταν στη δική σας θέση. Αν παρατηρήσετε ότι αρκετές φορές παίρνετε τα πράγματα πιο προσωπικά απ’ ό,τι οι άλλοι, τότε αυτό μπορεί να οφείλεται σε κάποια δυσκολία που αντιμετωπίζετε σε ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο, η οποία ενδέχεται να μην σας βοηθά να δείτε τα πράγματα όπως είναι, αντιθέτως τα αντιλαμβάνεστε υπερβολικά. Το πρώτο βήμα, λοιπόν, είναι να εξηγήσετε γιατί σας συμβαίνει αυτό.

Αξιολογήστε τη σημασία των σχολίων

Ενώ μερικά σχόλια μπορεί να είναι σκληρά και επιζήμια για κάποιους, ωστόσο δεν χρειάζεται να τα αφήσουμε να μας κατακλύζουν για καιρό. Εάν τείνετε να παίρνετε τα πάντα προσωπικά, μπορείτε να αναλογιστείτε ποια σχόλια έχουν πραγματικά αξία ώστε να τα κρατήσετε και ποια θα ήταν καλό να προσπεράσετε.

Ενδέχεται για κάποιους να είναι δύσκολο να αντιληφθούν απευθείας τη διαφορά μεταξύ αυτών των δύο γι’ αυτό μπορείτε να αναζητήσετε τη βοήθεια και την άποψη ενός τρίτου εξωτερικού παρατηρητή, ο οποίος θα σας βοηθήσει να δείτε τα πράγματα από μια άλλη οπτική γωνία. Ένας εύκολος τρόπος για να ξεχωρίσετε ποια σχόλια έχουν αξία και ποια όχι είναι να αναρωτηθείτε με τον εαυτό σας αν το συγκεκριμένο σχόλιο θα σας προκαλεί τα ίδια αρνητικά συναισθήματα ή αν θα το θυμάστε σε ένα χρόνο από τώρα. Αν όχι, είναι πολύ πιθανό ότι χρειάζεται να το προσπεράσετε.

Ρίξτε μια προσεκτική ματιά στην πηγή

Για να μην πάρουμε τα πράγματα τόσο προσωπικά, πρέπει επίσης να εξετάσουμε την πηγή από την οποία προέρχεται το σχόλιο. Είναι ευχαριστημένος αυτός ο άνθρωπος από τη ζωή του; Σας δίνει το χώρο-δικαίωμα να κάνετε κι εσείς ένα παρόμοιο σχόλιο για τον ίδιο ή μπορεί αυτό να επηρεάσει τις σχέσεις σας στη συνέχεια; Κάντε αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό σας πριν προσβληθείτε.

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι τόσο δυστυχισμένοι από τη δική τους ζωή, γεγονός που κάνει τα αρνητικά σχόλια σε άλλους να είναι το μόνο πράγμα που τους προκαλεί ενδιαφέρον κι ενθουσιασμό. Εάν μπορείτε να δείτε την πηγή όπως είναι πραγματικά, μπορείτε αυτό να απαλύνει το συναίσθημά σας.

Εάν τα σχόλια είναι τοξικά, μείνετε μακριά

Αν έχετε λάβει πολλά αρνητικά σχόλια από την ίδια πηγή, σκεφτείτε ότι μπορεί να είναι τοξικά ή να υποδηλώνουν κάποια εμπάθεια. Εάν αυτό ισχύει, καλύτερα για εσάς να μείνετε μακριά. Το να πλαισιώνεται κάποιος από τοξικούς ανθρώπους, σίγουρα δεν είναι βοηθητικό για την ψυχολογία του. Ναι, είναι καλό να μην παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά, αλλά είναι εξίσου σημαντικό να προστατεύουμε τον εαυτό μας από άτομα που δεν μας κάνουν να νιώθουμε καλά.

Μερικοί άνθρωποι δεν προσέχουν τι λένε

Λάβετε υπόψη σας ότι μερικοί άνθρωποι δεν λένε πράγματα για να σας βλάψουν σκόπιμα. Δεν έχουν επίγνωση των αρνητικών συνεπειών γι’ αυτά που θα λένε, δρουν πιο παρορμητικά και απερίσκεπτα, με αποτέλεσμα να πουν πράγματα που μπορεί να ενοχλήσουν, χωρίς ωστόσο να ήταν αυτός ο σκοπός τους. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να θυμάστε ότι κανένας από εμάς δεν είναι τέλειος και ότι όλοι μας κάποια στιγμή μπορεί να συμπεριφερθούμε αναλόγως. Ρωτήστε τον εαυτό σας εάν πιστεύετε ότι όντως το άτομο που κάνει ένα σχόλιο είναι βέβαιο ότι έχει σκοπό να σας πληγώσει. Αυτό θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε την ευθιξία σας.

Ξεκαθαρίστε τυχόν παρεξηγήσεις

Μερικές φορές κατά τη διάρκεια μιας συνομιλίας, μπορεί να φανεί σε κάποιον ότι δέχεται κάποιο ενοχλητικό σχόλιο. Σε πολλές περιπτώσεις, είτε ξεκινά ένας τσακωμός, είτε το άτομο σταματά να μιλά και αγνοεί τον άλλον. Δεν πρέπει ποτέ να πάρετε προσωπικά τα πράγματα μέχρι να σιγουρευτείτε ότι η δήλωση που έγινε έχει στόχο όντως να σας βλάψει. Ίσως η δήλωση είχε σκοπό να σας βοηθήσει, αντί να σας προσβάλει.

Όλοι μας μερικές φορές λέμε πράγματα σε άλλους και στη συνέχεια συνειδητοποιούμε πόσο άσχημα ακούγονται. Όσοι είστε ευαίσθητοι, προσπαθήστε να μην μεταβαίνετε σε γρήγορα συμπεράσματα για μια δήλωση. Το καλύτερο που πρέπει να κάνετε είναι να απευθυνθείτε στο άτομο και να ζητήσετε διευκρινίσεις για όσα ειπώθηκαν.

Μερικοί άνθρωποι έχουν ανάγκη να είναι δυστυχισμένοι

Μερικοί άνθρωποι έχουν ανάγκη να είναι δυστυχισμένοι,
σώνει και καλά θα την βρουν τη δυστυχία σε οποιαδήποτε κατάσταση

Θα εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία να επισημάνουν ακόμη και το παραμικρό λάθος,
την απειροελάχιστη έλλειψη
κι ύστερα θα γεμίσουν από μίσος κι εκδικητικότητα.

Δεν καταλαβαίνουν ότι είναι τόσος λίγος ο χρόνος για τον καθένα μας,
σ’ αυτήν την παράξενη ζωή,
για να προλάβουμε να ολοκληρωθούμε;

Κι ότι το να σπαταλάμε τη ζωή μας έτσι είναι σχεδόν ασυγχώρητο;

Κι ότι δεν υπάρχει ποτέ τρόπος ν’ ανακτήσουμε όσα θα χαθούν μ’ αυτόν τον τρόπο για πάντα…;

Οι άνθρωποι φοβούνται όποιον διαφέρει από αυτούς

Οι άνθρωποι φοβούνται.
 
Φοβούνται πάρα πολύ εκείνους που γνωρίζουν τον εαυτό τους.

Εκείνους που έχουν μια δύναμη, μια αύρα και ένα μαγνητισμό, ένα χάρισμα που μπορεί να βγάλει από τη φυλακή της παράδοσης τους νέους ανθρώπους που διψάνε για ζωή.

Φοβούνται τον άνθρωπο που δεν μπορεί να υποδουλωθεί– αυτή είναι η δυσκολία, και δεν μπορεί να φυλακιστεί.

Οι μάζες δεν θέλουν να ταράζονται ακόμη κι αν ζουν στη δυστυχία, γιατί έχουν συνηθίσει στη δυστυχία…και όποιος δεν είναι μίζερος και δυστυχισμένος, μοιάζει ξένος γι' αυτούς.

Ο ελεύθερος άνθρωπος έχει σπάσει τα δεσμά της καταπίεσης και της καλής γνώμης των άλλων, αγκαλιάζει όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου, είναι εξεγερμένος, όχι επειδή μάχεται ενάντια σε κάποιον άλλον, αλλά επειδή έχει ανακαλύψει την δική του αληθινή φύση και είναι αποφασισμένος να ζήσει σύμφωνα με αυτή, ξέροντας ότι χρειάζεται αρκετό θάρρος για να αναλάβει την ευθύνη να ζήσει τη δική του αλήθεια.

Απατεώνας ιερομόναχος, αλήθεια ε;

Σκέφτηκα αρκετά αν θα πρέπει να δημοσιευτεί, όμως ενθυμούμενος τα λόγια του μεγάλου Διδασκάλου περί το λάλημα του πετεινού η απόφαση ήταν μονόδρομος. Σε μία εποχή όπου υποτίθεται γίνεται μάχη για την ελευθερία και τα δικαιώματα, αν μη τι άλλο θα πρέπει να ισχύει η ελευθερία έκφρασης εκατέρωθεν.

Πολλοί θα διαβάσουν, λίγοι ίσως καταλάβουν. Μα θα είναι αυτοί που πρέπει και “βλέπουν” αυτά που πρέπει να δουν, κι έτσι θα μπορέσουν να μετα-λάβουν. Όλοι όμως θα πάρουν από κάτι.

“Το μόνο που χρειάζεται για τον θρίαμβο του κάθε κακού είναι κάποιοι καλοί άνθρωποι να μην κάνουν τίποτα, να σιωπούν”.

Αρκετά μηνύματα σε αυτό το κείμενο είναι μπαλαντέρ τουτέστιν μεταφερόμενα σε διάφορα πεδία. Σκοπός δεν είναι να στρέψουν προς κάποια κατεύθυνση αλλά να δώσουν μια άλλη διάσταση στα πράγματα κατά ευρύτερη έννοια. Εξάλλου όσοι ερευνητές, μπορούμε να πιστεύουμε σε έναν ή και παραπάνω δρόμους ταυτόχρονα, ανάλογα το τι μας ταιριάζει και γιατί στην εκάστοτε περίοδο της ζωής μας. Δεν είναι ούτε θέμα διαμάχης ή διδαχής, ούτε του ποιος ξέρει δε ξέρει ή είναι πιο σωστός. Κι ανάλογα τις γνώσεις και μαγνητισμό του κάθε επιπέδου, οι επιλογές μπορούν να αλλάζουν.

Ενώ γιγνώσκω, αναρωτιέμαι γιατί ακόμα οι άνθρωποι αυτολεξεί λυσσάνε για αρνητικότητα.

Χαρακτηρισμοί αμάθειας και ελλιπούς γνώσης κατώτερων επιπέδων ως βαθμό συκοφαντίας. Στην σφαίρα της αρετής, ερευνάς, μελετάς κι εφόσον το θέλεις, τότε εκφέρεις εμπεριστατωμένη τοποθέτηση με δεδομένα και αντικειμενική επιχειρηματολογία, με σκοπό την συλλογικότητα και την ακριβή ολική -κατά το δυνατόν- αλήθεια.
 

Στη σφαίρα της ασχετοσύνης, αντιδράς και χρησιμοποιείς κατώτερο γλωσσικό επίπεδο καθώς και την όποια αφιλτράριστη πληροφορία με άνευ ποιότητας μαρκετινίστικα κομφετί. Το ξεκάθαρο γνώρισμα είναι η εγωική ταχύτητα αντίδρασης, αυτοματισμού και εκφοράς αυτής της γνώμης. Εκ των πραγμάτων ο νεοφλοιός θα ‘χει μαζέψει κι αυτός ασβεστώματα και η μπάλα προφανώς βρίσκεται κάπου στον ασπρόμαυρο ερπετόμορφο.

Πρότυπα λανθασμένα από ανθρώπινα πάθη και ναι ως ένα βαθμό ορθή διαφήμιση / δυσφήμιση και κατηγοριες εκεί που πρέπει μιας και θα πεις φταίνε και οι τόσες ιστορίες ανθρώπινης κι όχι Θεϊκής συμπεριφοράς των αντίστοιχων εκπροσώπων. Οι οποίες καλώς μεν βγαίνουν στη φόρα, αλλά κακώς σε συντριπτική ανισότητα τηλεθέασης με τις ενάρετες. Το αρνητικό πάντα πουλάει περισσότερο, αλλά σε μάκρο επίπεδο δεν καταλαβαίνουν ούτε οι μεν που τα πράττουν, ούτε οι δε που τα πουλάνε το επιπρόσθετο κακό που κάνουν. Η αλήθεια πρέπει να είναι αντικειμενική και ζυγισμένη, ώστε ο όποιος χρωματισμός αποδίδεται να είναι σωστός, σωστά κατανεμημένος και κατανοητός κι από τον απλό κόσμο που δεν έχει αυτές τις γνώσεις.


Από τον 1ο-2ο-3ο όροφο θα τοποθετηθούμε έτσι. Από τον 4ο-5ο θα πούμε “ ‘σχώρα τους, τόσα ξέρουν τόσα κάνουν” κι απ’το ρετιρέ θα πούμε όλα βαίνουν πάντα κατά το Σχέδιο, αμήν γέννοιτο.

Δεν είναι τυχαία ούτε η ημερομηνία του συμβάντος, ούτε το προανάγγελμα μήνες πριν “για όσο είμαι κοντά σας”. Εν λαϊκιστή είναι μαγκιά να γνωρίζεις το πεπρωμένο σου να το βλέπεις να ‘ρχεται και να το αποδέχεσαι όσο δυσοίωνο σε πρώτη ανάγνωση κι αν δείχνει για την ανθρώπινη φύση σου.

Κάποιοι γελάμε γιατί η άλλη πλευρά δε ξέρει πως αυτά ακριβώς ζητάει η Ψυχή, απαλλαγμένη πια από τις περισσότερες ανθρώπινες ανάγκες, πάθη και εγώ, ταγμένη στην Αποστολή της. Είναι ευλογία αυτές και κάθε τέτοιου είδους δοκιμασίες.

ΔΕΣ:

Όσο μεγαλύτερη η δοκιμασία τόσο μεγαλύτερα τα ψυχικά παράσημα.
Αλλά τι να καταλαβαίνουν.
 
Εκεί που έσωζε σε εισαγωγικά και μη, ή έδειχνε δρόμους ελπίδας σε ανθρώπους άλλους άστεγους, άλλους με τις δουλειές του, άλλους με προβλήματα ψυχής και υγείας, τώρα τον ρίξανε στο καταγώγι όπου θα δώσει ελπίδα και φως στα πρώην ισόβια καταδικασμένα σκοτάδια των φυλακισμένων που συμβιβάστηκαν με την ιδέα μιας ζωής που δεν τους περιμένει. Ενώ παράλληλα, με μάσκες και δήθεν προσωπεία να πέφτουν, πάντα η ήρα ξεχωρίζει από το στάχυ, πάντα. Είτε αργά, είτε γρήγορα.

Τα αμαθή και βυθισμένα στη λήθη πιόνια θα λειτουργήσουν μέσω άλλου τύπου ενεργειών που σαν ασύρματα δίκτυα λειτουργούν και ζουν μέσα από τους αυτοματισμούς κι όχι από την υψηλή ή έστω απλή δια-νόηση.

Βέβαια, κάτω από μια άλλη παλαιότερη απόκρυφη θεωρία της γαλάζιας φλόγας, ενδεχομένως να είναι μέρος του Σχεδίου, και εμείς από την συνειδητότητα του πεδίου διαχωρισμού να τα βλέπουμε ως καλό κακό.

Όταν έχεις ανάψει το εσωτερικό κερί του άλλου, πλέον με τηλεπαθητικά συνδεδεμένη αναβάθμιση όπως η θεωρία των ερωτευμένων συσχετισμένων φωτονίων, το Έργο σου με εκείνον ή εκείνη έχει ολοκληρωθεί. Και σε προχωρούν σε άλλα κεριά, βρεγμένα, λερωμένα, δυσκολότερα, αλλά κι ίσως ευκολότερα ν’ ανάψουν διψασμένα από μια σπίθα μέσα’ στο σκοτάδι.


Τα πρόσθετα καρμικά φορτία επ’ ωμου από δημοσιογράφους μέχρι όσους ζητωκραυγάζουν με σθένος λες και ανακάλυψαν το μεγάλο έγκλημα θα έχουν ενδιαφέρον. Οι σταύλοι του Αυγεία πιο εύκολα καθαρίσανε. Όταν χτυπάς εγρηγορότα τέτοιας ποιότητας και βεληνεκούς, απλά δεν λαμβάνεις την προστασία τους, η κοσμική νομοτέλεια θα φροντίσει για την ισορροπία και τα υπόλοιπα φίλε μου, καθώς και οι “υποδοχείς” που δημιούργησες για τους βαρύτερου αστρικού καρχαρίες. Που βέβαια και για αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει το αληθινό συγνώμη της τελευταίας στιγμής. Αλλά μέχρι τότε, έχει… Το Σωκρατικό τριπλής διύλισης φίλτρο δεν είναι απλά μια αμπελοφιλοσοφία, αλλά μια πολυδιάστατη στάση ζωής, πάλι ασφαλώς, για όσους.

Η δημοσιογραφία πια όπως έχουν δείξει κάποιες μελέτες σε ένα βαθμό κατά πολλούς μεγάλο, δεν έχει σωστή ερευνητική πληροφοριακή και επιμορφωτική κατεύθυνση και διάσταση (positve journalism πανεπιστημίων παγκοσμίου φήμης) αλλά τι θα πουλήσει και τι θα πολώσει περισσότερο. Άλλωστε σε τι ποσόστωση είναι οι ειδήσεις και τα νέα αρνητικά / καταστροφές / σόου μπιζ / ανούσια θέματα σε σχέση με τα θετικά / ωφέλιμα; Ή το να βγάζεις ένα θετικό μήνυμα μέσα από μια δυσκολία; Η απάντηση είναι αυτονόητη. Προφανώς τα προηγούμενα και δεν ισχύουν για όλους. Αλλά για αυτούς που ισχύουν, η απούσα αρχή διανόησης θα πρέπει να διαβάζεται με παύλα πριν το νόησης.

Εικασίες και αβάσιμες κατηγορίες από αναρμόδιους για παραθρησκευτικές οργανώσεις, κρυφές συναντήσεις, κλέψιμο και εκμετάλλευση συνανθρώπων, σε αντίθεση με την πραγματικότητα. Όχι μόνο στα κρυφά δεν ήταν, αλλά εν αντιθέσει υπήρχε δημόσιο μοίρασμα από τα κοινωνικά δίκτυα σχεδόν καθημερινά, πόρτες ανοιχτές ανά πάσα στιγμή, ομιλίες μέχρι και διαχωρισμούς για την αρχική διδασκαλία σε σχέση με την ανθρώπινη διδασκαλία για αποφυγή παρεξηγήσεων και παρερμηνειών. Χωρίς αντάλλαγμα, με άπειρες προσφορές ρούχων, καζάνια φαγητών, ψυχολογική υποστήριξη, στήριξη αστέγων και απόρων έως δόσιμο και του μοναδικού χιτώνα, όχι του δεύτερου. Ασφαλώς νομικά αν πρέπει να αποπληρωθούν κακοδιαχείριση ή λάθη αν κι εφόσον, μιας προηγούμενης ζωής, οκ, αλλά με τι κόστος; Μιας και χτυπάς πλέον έναν νέο “άνθρωπο” για το βίο ενός άλλου ανθρώπου, που το μόνο κοινό τους πλέον είναι ένα αφμ και μια ταυτότητα.

Δεν υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος που να τον γνώρισε προσωπικά ή να τον έζησε, και να έχει αντίθετη γνώμη. Κανένας.

Υπάρχουν φορές που συμβαίνει πραγματικά μια μετα-μόρφωση από μία ζωή σε μία άλλη όπως η χρυσαλλίδα – πεταλούδα.

Κι όπως το λεγόμενο κάρμα βαραίνει τις επόμενες ενσαρκώσεις, έτσι και όσα κάναμε πρέπει με κάποιο τρόπο να τα πληρώσουμε, τελικά σε αυτή τη ζωή.. Κάθε πράξη, ή μη-πράξη, αυτόματα, δημιουργεί μια ανάλογη κβαντικά πράξη, που ξεκινάει να έρχεται. Όχι στην επόμενη, αλλά σ’ αυτή τη ζωή. Η διαφορά είναι ότι όταν έχουμε ανέβει επίπεδα, πλέον η πληρωμή όχι μόνο ξεχρεώνει αλλά περαιτέρω αναβαθμίζει αλχημικά για τους όσους.

Η προσπάθεια για ενάρετο βίο προϋποθέτει και να έχεις τοποθέτηση, να μη μένεις αμέτοχος. Όταν έχεις το γνώθι σαυτόν πρέπει και οφείλεις να παίρνεις θέση με γνώμονα την πληροφορία, τη γνώση, τη νόηση και το δίκαιο. Κι αυτό ισχύει για καθέναν μας.

Προφανώς και δεν υπάρχει ανάγκη υπεράσπισης για μια τέτοια Ψυχή, μα η παραπάνω τοποθέτηση γίνεται για τρεις λόγους:

Πρώτον: Αν δεν βγεις μπροστά να καθαρίσεις τις λάσπες που πετάχτηκαν λανθασμένα και άστοχα σε κάποιον που σε στήριξε χωρίς κανένα αντάλλαγμα, τότε δεν άξιζες την στήριξη χρόνο αγάπη φροντίδα και ανιδιοτέλεια που σου δόθηκε.

Δεύτερον: αν δεν πράξεις το δίκαιο που επιβάλλει η ανώτερη συνείδησή σου, τότε δεν σου αξίζει το επίπεδο νόησης και αργά η γρήγορα οφείλει να υποβαθμιστεί.

Τρίτον: Για τον “απλό” κόσμο που βρήκε φως στο σκοτάδι του μέσω ενός από τους διάφορους δρόμους που υπάρχουν εκεί έξω και ίσως απογοητεύτηκε από την παραπληροφόρηση και τη δύναμη των μμε και των υποτιθέμενων αποκαλυπτικών δημοσιεύσεων, που απλά θέλουν να πουλάνε σκάρτα προϊόντα θέασης. Οι από απλά απογοητευμένες έως σακατεμένες ψυχές που παίρνουν ελπίδα και ξαναζούν, όταν τους καταστρέφεις άδικα κάποια πράγματα και πρότυπα, τις στέλνεις ακόμα βαθύτερα από εκεί που ήταν.

Και μιας και ουδέν κρυπτόν υπό τον Ηλι-ον, έσσεται ήμαρ και στώμεν καλώς παρά τα πρότερα.

ΡΑΪΝΧΟΛΝΤ ΝΙΜΠΟΥΡ: Κάθε φορά που βρίσκω το νόημα της ζωής το αλλάζουν

“Κάθε φορά που βρίσκω το νόημα της ζωής το αλλάζουν”
ΡΑΪΝΧΟΛΝΤ ΝΙΜΠΟΥΡ, ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ (1892 – 1971)

ΤΩΡΑ ΜΟΥ ΤΟ ΛΕΣ!

Αυτή η ρήση με ώθησε να παρατήσω το σημειωματάριο των “Λακωνικών” μου στα μέσα της τέταρτης δεκαετίας της ζωής μου. Το όλο εγχείρημα μου φάνηκε αφελές και μάταιο.

Νισάφι πια.

Όμως, περίπου σαράντα χρόνια αργότερα, να με πάλι να με συναρπάζουν οι ιδέες αυτών των φιλοσόφων για το πώς να ζούμε τη ζωή μας. Και τώρα που συλλογίζομαι ξανά τη ρήση του Νίμπουρ με μπερδεύει πιο πολύ από ποτέ – πράγμα που μάλλον ήταν ο σκοπός του καθηγητή Νίμπουρ.
Ο Νίμπουρ, όπως ο μέντοράς του, Πάουλ Τίλλιχ, ανέλυσε το πρόβλημα του ανθρώπου με υπαρξιστικούς όρους. Και οι δύο διανοητές έθεσαν το εξής βασικό ερώτημα: Γιατί δεν μπορεί ο άνθρωπος να απαλλαγεί από την αμαρτία, εφόσον είναι απόλυτα ελεύθερος να δημιουργήσει τον εαυτό του και τις αξίες του;

Η απάντηση, λέει ο Νίμπουρ, είναι ότι ο άνθρωπος, ακόμη κι όταν είναι πνευματικά προσηλωμένος στον Θεό, παραμένει δέσμιος ενός πεπερασμένου νου που δεν μπορεί ποτέ να κατανοήσει πλήρως τις υπερβατικές θεϊκές αξίες.

Δεν είμαστε σε θέση να συλλάβουμε στην εντέλεια την έννοια της αμαρτίας. Δεν μπορούμε να υπερβούμε αυτή την υπαρξιακή διττότητα· έχουμε την ικανότητα να στοχαζόμαστε πάνω στη θνητότητά μας, στο καλό και στο κακό και στο “νόημα της ζωής”, αλλά όχι τη δυνατότητα να αποκτήσουμε συνολική εποπτεία των πραγμάτων. Απλώς δεν είμαστε κατάλληλα εξοπλισμένοι για κάτι τέτοιο.

Ο Νίμπουρ ασχολήθηκε επίσης με τη θέση του ανθρώπου στον κόσμο των πολιτισμών και των κοινωνιών και των πολιτικών πεποιθήσεων.

Μετά την άνοδο του ναζισμού άρχισε να εστιάζει στη “νοοτροπία του κοπαδιού”, την οποία απεχθανόταν τόσο ο Νίτσε. Ο Νίμπουρ αναλογίστηκε μελαγχολικά την αδυναμία του ανθρώπου απέναντι στην κομφορμιστική ανθρώπινη συμπεριφορά. Επίσης, όπως ο Νίτσε, πίστευε πως όσο παραμένουμε προϊόν του πολιτισμικού μας περιβάλλοντος δεν μπορούμε να υπερβούμε τις αξίες του.

Νομίζω πως αυτό είχε κατά νου όταν έγραψε αυτοσαρκαστικά: “Κάθε φορά που βρίσκω το νόημα της ζωής το αλλάζουν”. Μέσα σε ένα πολιτισμικό περιβάλλον οι φιλοσοφίες της ζωής, όπως οι πολιτικές πεποιθήσεις και τα διαφημιστικά σλόγκαν, γνωρίζουν την άνοδο και την πτώση. Όταν ξανακοιτάω τις πρώτες καταχωρίσεις μου στο σημειωματάριο συνειδητοποιώ πόσο πολύ είχα επηρεαστεί από τις φιλοσοφικές μόδες των δεκαετιών του 1960 και του 1970, πόσο άκριτα αποδεχόμουν τον κοινωνικό μηδενισμό και τον εγωκεντρισμό του Άλντους Χάξλεϋ και του Τίμοθυ Λίρυ, παράλληλα με την υπαρξιακή ανία και τη μελαγχολία του Αλμπέρ Καμύ και του Ζαν Πολ Σαρτρ. Αναμφίβολα, λοιπόν, είχα εν μέρει μια νοοτροπία του κοπαδιού.

Ωστόσο, αυτοί οι διανοητές με βοήθησαν όντως να δω τη φιλοσοφία ως έναν τρόπο για να διαμορφώσω στοχαστικά τη ζωή μου.

Ε, κάπου εδώ ακούω τον Άνταμ Φίλλιπς να με νουθετεί να πάψω να σκέφτομαι το παρελθόν μου και κατ’ επέκταση όλα τα σενάρια γύρω από το τι θα μπορούσα να είχα κάνει.

Ας πούμε, λοιπόν, ότι το εμπεδώσαμε, κύριε Νίμπουρ:
Από λεπτό σε λεπτό θα αλλάξουν το νόημα της ζωής.
Ξανά.

Η ΑΥΤΟΕΞΑΠΑΤΗΣΗ ΚΑΘΙΣΤΑ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΕΥΑΛΩΤΟ ΣΤΗ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗ ΑΠΟ ΤΡΙΤΟΥΣ

Στο κοινωνικό πεδίο, ένα πιθανό κόστος της αυτοεξαπάτησης είναι ότι καθιστά το άτομο ευάλωτο στη χειραγώγηση (και στην εξαπάτηση) από τρίτους. Αν οι άλλοι έχουν επίγνωση των πράξεών μας και εμείς όχι, μπορούν να χειραγωγήσουν τη συμπεριφορά μας χωρίς να το αντιληφθούμε. Αναλογιστείτε την ακόλουθη ιστορία: Πριν από τριάντα πέντε χρόνια, σε ένα επαρχιακό μπαρ της Τζαμάικας, ένας περαστικός από το Κίνγκστον (την πρωτεύουσα της Τζαμάικας) κοκορευόταν στους θαμώνες ότι δεν μέθαγε ποτέ: «Δεν γίνεται να μεθύσεις πρωτευουσιάνο!». Όπως ήταν φυσικό, οι ντόπιοι -ανάμεσά τους και εγώ- διαφωνούσαν, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει μια οξεία αντιπαράθεση. Ξαφνικά, όμως, ένα θαμώνας είχε μια λαμπρή ιδέα: άλλαξε στρατόπεδο. Συμφώνησε με τον περαστικό ότι είναι αδύνατον να μεθύσεις ένα πρωτευουσιάνο… και τον κέρασε ένα ποτό. Σύντομα μπήκαμε στο νόημα και οι υπόλοιποι- αλλάξαμε όλοι στρατόπεδο και αρχίσαμε να κερνάμε τον ξένο ποτά. Ο πρωτευουσιάνος βρισκόταν στον παράδεισο του πότη: όλοι συμφωνούσαν με ό,τι έλεγε και τον κερνούσαν το ένα ποτό μετά το άλλο. Άρχισε να μεθά ολοένα περισσότερο, και τελικά κατέληξε να πέσει από την καρέκλα του, να σωριαστεί κατάχαμα, να ξεράσει στο πάτωμα και να κυλιστεί στον εμετό του. Δεν είμαι υπερήφανος για τη συμπεριφορά μου, αλλά η αλήθεια είναι ότι διπλωθήκαμε όλοι στα γέλια -όσο χαμηλότερα έπεφτε τόσο περισσότερο το διασκεδάζαμε. Όπως αρέσει στον Χιούι Νιούτον να λέει, «τον είχαμε του χεριού μας». Αν θέλαμε, μπορούσαμε να τον είχαμε ληστέψει ή ακόμη και να τον είχαμε σκοτώσει· ήταν έρμαιο των διαθέσεών μας. Είχε υποκύψει σε έναν θανάσιμο κίνδυνο της αυτοεξαπάτησης: μπορεί να μην πίστευε ειλικρινά ότι είναι αδύνατον ένας πρωτευουσιάνος να μεθύσει, αλλά είχε εμφανώς βυθιστεί σε έναν φαντασιακό κόσμο, στον οποίο όλοι έχαφταν αμάσητα τα φούμαρα που τους πουλούσε. Δεν είχε αντιληφθεί στο ελάχιστο τι πραγματικά συνέβαινε, και η περιπέτεια θα μπορούσε κάλλιστα να του είχε στοιχίσει τη ζωή.

Παρατηρούμε εδώ ένα γενικό και εξόχως σημαντικό κόστος της αυτοεξαπάτησης. Στο πλαίσιο των κοινωνικών συναναστροφών μας, προσπαθούμε να εξαπατήσουμε τους άλλους κλείνοντας τα μάτια σε κάποια κρίσιμα στοιχεία της κοινωνικής πραγματικότητας. Τι συμβαίνει, όμως, αν οι άλλοι έχουν πλήρη επίγνωση του στοιχείου που εμείς αγνοούμε; Σε τέτοια περίπτωση, διατρέχουμε τον κίνδυνο ο περίγυρός μας να χρησιμοποιήσει εις βάρος μας το ανώτερο επίπεδο γνώσεών του, ενόσω εμείς συνεχίζουμε, αδαείς, να εξαπατούμε τον εαυτό μας. Στην περίπτωση του περαστικού από το Κίνγκστον, η υπεροψία του χρησιμοποιήθηκε από τούς θαμώνες του μπαρ ως όπλο εναντίον του.

SENECA: Ζήτησε λοιπόν από μένα όχι να είμαι όμοιος με τους αρίστους, αλλά να είμαι καλύτερος από τους κακούς

Αν επομένως κάποιος από αυτούς που μαίνονται κατά της φιλοσοφίας υποβάλει τη γνωστή ερώτηση: «Γιατί λοιπόν εσύ, που τα λες τόσο ωραία, δε ζεις ανάλογα; Γιατί μιλάς ταπεινά μπροστά σ’ ένα υπέρτερο ον, παράλληλα όμως θεωρείς ότι τα χρήματα σου είναι αναγκαίο εφόδιο και η απώλεια τους σε αναστατώνει; Γιατί χύνεις δάκρυα όταν πληροφορείσαι το θάνατο της γυναίκας σου ή του φίλου σου, γιατί φροντίζεις την υπόληψή σου και γιατί σε ταράζουν οι συκοφαντίες; Γιατί καλλιεργείς περισσότερα κτήματα από όσα απαιτούν οι φυσικές σου ανάγκες; Γιατί τα γεύματά σου δε συμβαδίζουν με τη διδασκαλία σου; Γιατί διατηρείς τόσο κομψή επίπλωση; Γιατί στα δείπνα σου πίνεις κρασί παλιότερο και από σένα ακόμη; Τι είναι αυτή η επίδειξη του ορνιθώνα σου; Γιατί φυτεύεις δέντρα που δε σου προσφέρουν τίποτε άλλο πέρα από σκιά; Γιατί η γυναίκα σου φοράει στ’ αυτιά της το εισόδημα ενός πλούσιου σπιτιού; Γιατί οι νεαροί δούλοι σου φορούν πολυτελή ενδύματα; Γιατί έχει γίνει πια τέχνη το να παρακαθήσει κάποιος στο τραπέζι σου και, αντί να τοποθετηθεί το πιάτο αμέριμνα και όπως τύχει, γίνεται ένα προσεκτικό σερβίρισμα, και γιατί τάχα υπάρχει και επαγγελματίας ακόμη για να τεμαχίσει το κρέας που παραθέτεις;». Αν θέλεις μάλιστα, πρόσθεσε και αυτά ακόμη: «Γιατί έχεις κτήματα πέρα από τη θάλασσα; Και γιατί έχεις πιο πολλά από όσα και συ ο ίδιος έχεις δει; Ντροπή σου! – ή μήπως είσαι τόσο ανεύθυνος, ώστε να μην έχεις ποτέ σου αντικρίσει μια χούφτα από δούλους που έχεις, ή είσαι τόσο τρυφηλός, ώστε να έχεις περισσότερους από όσους θα μπορούσε η μνήμη σου να σου θυμίσει;».

Πιο κάτω θα επικροτήσω κι εγώ τις κατηγορίες σου, και μάλιστα θα προσάψω στον εαυτό μου ακόμη πιο πολλές από όσες νομίζεις, για την ώρα όμως τούτο μόνο θα σου απαντήσω: «Δεν είμαι σοφός και -για να δώσω περισσότερη τροφή στην κακεντρέχειά σου- ούτε και θα γίνω ποτέ. Ζήτησε λοιπόν από μένα όχι να είμαι όμοιος με τους αρίστους, αλλά να είμαι καλύτερος από τους κακούς. Μου είναι αρκετό αν περιορίζω καθημερινά, έστω και στο ελάχιστο, τα ελαττώματα και καταδικάζω τα σφάλματά μου. Δεν έχω πετύχει να είμαι πραγματικά υγιής, ούτε και θα το πετύχω βέβαια. Περισσότερο αγωνίζομαι να ανακουφίσω την ποδάγρα μου παρά να τη θεραπεύσω, και είμαι ευχαριστημένος αν με θυμάται σπανιότερα και μου προκαλεί λιγότερο πόνο· όταν όμως συγκρίνω την κατάσταση μου με τα δικά σου πόδια, παρά την αναπηρία μου, εγώ είμαι δρομέας». Όλα αυτά δεν τα λέω για λογαριασμό μου -γιατί εγώ είμαι βουτηγμένος σε πέλαγος αμαρτιών κάθε είδους- αλλά μιλώ εξ ονόματος εκείνου που έχει πράγματι επιτύχει κάτι.

ΣΕΝΕΚΑΣ, Για μια ευτυχισμένη ζωή

ΔΙΟΓΕΝΗΣ ΛΑΕΡΤΙΟΣ: Φιλοσόφων βίων και δογμάτων συναγωγή VI 86

Του Κράτη είναι και το εξής: “Τούτα είναι δικά μου: ό,τι έμαθα, ό,τι στοχάστηκα, ό,τι πλάι στις Μούσες διδάχτηκα· τα πολλά της τύχης είναι μάταια”.

(Ἔστιν αὐτοῦ [sc. Κράτητος] καί τόδε· ταῦτ’ ἔχω ὅσσ’ ἔμαθον καί ἐφρόντισα καί μετά Μουσῶν σέμν’ ἐδάην· τά δέ πολλά καί ὄλβια τῦφος ἔμαρψεν.)

Το επίγραμμα αυτό είναι η απάντηση του Κράτη στο περίφημο επιτύμβιο του βασιλιά των Ασσυρίων Σαρδανάπαλλου (7ος αι. π.Χ.), στο οποίο εκφράζεται μια “εντελώς μη ελληνική” βιοθεωρία τρυφηλότητας, μαλθακότητας και φιληδονίας:

“Δικά μου είναι αυτά: ό,τι έφαγα, οι βρισιές που ξέρασα, ό,τι χάρηκα στον έρωτα”

(ταῦτ’ ἔχω, ὅσσ’ ἔφαγον καί ἐφύβρισα καί μετ’ ἔρωτος τέρπν’ ἔπαθον, τά δέ πολλά καί ὄλβια πάντα λέλειπται· Παλατινή Ανθολογία 7,325).

Όπως σημειώνει ο H. Heusch, ὅ.π.σ. 254 κε., ο Κράτης δεν επιχειρεί να δώσει απλώς μια διασκεδαστική παρωδία του παραπάνω επιτύμβιου επιγράμματος αλλά αντιπαραθέτει στη “σοφία” της απόλαυσης το ηθικό ιδεώδες μιας πνευματικής τελείωσης.

Κι ο Κράτης, κατ’ απομίμηση του “Δικά μου είναι αυτά: ό,τι έφαγα, οι βρισιές που ξέρασα, ό,τι χάρηκα στον έρωτα” έγραψε το εξής: “Δικά μου είναι αυτά: ό,τι έμαθα, ό,τι στοχάστηκα, ό,τι πλάι στις Μούσες διδάχτηκα”.

(ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, Περί τοῦ ἑαυτόν ἐπαινεῖν ἀνεπιφθόνως 17 p.546 a-b:
Πάνυ δέ χαριέντως καί ὁ Κράτης πρός τό· “ταῦτ’ ἔχω, ὅσσ’ ἔφαγον καί ἐφύβρισα καί μετ’ ἔρωτος τέρπν’ ἔπαθον” ἀντέγραψε το· “ταῦτ’…..ἐδάην”.).

Ο λόγος που οι θαλάσσιες χελώνες τρώνε το πλαστικό των ωκεανών

Η ατυχής όρεξη των θαλάσσιων χελωνών για πλαστικά σκουπίδια πονοκεφάλιαζε τους επιστήμονες, πλέον έχουμε όμως απάντηση.

Ως τώρα η επιστήμη υπέθετε πως οι χελώνες μπερδεύονται οπτικά με το πλαστικό, περνώντας το για φαγητό. Μια πλαστική σακούλα που επιπλέει στο νερό μοιάζει άλλωστε πολύ με μέδουσα στα πεινασμένα μάτια.

Μια νέα μελέτη έδειξε όμως πως είναι πιθανότατα άλλος ο λόγος. Και είναι η μυρωδιά του πλαστικού που κάνει τις χελώνες να το προτιμούν, μπερδεύοντάς το με τροφή.

Το πείραμα του Πανεπιστημίου της Φλόριντα έδειξε πως τα βακτήρια και τα φύκια που συσσωρεύονται στα πλαστικά που μολύνουν τους ωκεανούς δίνουν στα σκουπίδια τη χαρακτηριστική οσμή λαχταριστού φαγητού.

«Βρήκαμε πως οι θαλάσσιες χελώνες ανταποκρίνονται στις οσμές των πλαστικών με τον ίδιο τρόπο που ανταποκρίνονται και σε μυρωδιές φαγητού, υποδεικνύοντας πως οι χελώνες προσελκύονται από τα πλαστικά σκουπίδια όχι μόνο από τον τρόπο που φαίνονται, αλλά και από το πώς μυρίζουν», λέει χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της μελέτης, Joseph Pfaller.

Όπως μας λένε στο άρθρο τους στο περιοδικό «Current Biology», οι ερευνητές χρησιμοποίησαν 15 νεαρές θαλάσσιες χελώνες σε αιχμαλωσία για να ελέγξουν τις αντιδράσεις τους σε 4 διαφορετικές οσμές που ψέκασαν μέσα στη δεξαμενή.

Και βρήκαν πως οι χελώνες αντιδρούν στο πλαστικό με συσσώρευση βακτηριδίων και φυκιών με τον ίδιο τρόπο που αντιλαμβάνονται την τροφή (ψάρια και γαρίδες στο πείραμα).

Είναι η ζωή ένα τυχερό παιχνίδι;

Για να βοηθηθείτε να απαντήσετε σε μια από τις μεγάλες υπαρξιακές ερωτήσεις – πώς ξεκίνησε η ζωή; – μια νέα μελέτη συνδυάζει βιολογικά και κοσμολογικά μοντέλα. Ο καθηγητής Tomonori Totani από το Τμήμα Αστρονομίας του Τόκυο εξέτασε πώς τα δομικά στοιχεία της ζωής μπορούν να δημιουργηθούν αυθόρμητα στο σύμπαν – μια διαδικασία που είναι γνωστή ως αβιογένεση.

Το RNA μοιράζεται τα χημικά συστατικά με το DNA και αποτελεί βασικό πρόδρομο της ύπαρξης ζωής

Εάν υπάρχει ένα πράγμα στο σύμπαν που είναι βέβαιο, είναι ότι η ζωή υπάρχει. Πρέπει να έχει αρχίσει κάποια στιγμή, κάπου. Αλλά παρά τα όσα γνωρίζουμε από τη βιολογία και τη φυσική, οι ακριβείς λεπτομέρειες για το πώς και πότε άρχισε η ζωή, καθώς και για το αν ξεκίνησε αλλού, είναι σε μεγάλο βαθμό εικασίες. Αυτή η δελεαστική παράλειψη από τη συλλογική γνώση μας,  έθεσε πολλούς περίεργους επιστήμονες σε ένα ταξίδι για να αποκαλύψουν κάποιες νέες λεπτομέρειες που θα μπορούσαν να ρίξουν φως στην ίδια την ύπαρξη.

Καθώς η μόνη ζωή που γνωρίζουμε βρίσκεται  στη Γη, οι μελέτες για την προέλευση της ζωής περιορίζονται στις συγκεκριμένες συνθήκες που συναντάμε εδώ. Ως εκ τούτου, οι περισσότερες έρευνες στον τομέα αυτό εξετάζουν τα πιο βασικά συστατικά που είναι κοινά για όλα τα γνωστά έμβια όντα: το ριβονουκλεϊνικό οξύ ή RNA. Αυτό είναι ένα πολύ απλούστερο και πιο ουσιαστικό μόριο από το πιο διάσημο δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ, ή το DNA, που καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο “συναρμολογούμαστε”. Ωστόσο, το RNA είναι ακόμα μερικές τάξεις μεγέθους πιο πολύπλοκο από τα είδη των χημικών ουσιών που βρίσκουμε να επιπλέουν στο διάστημα ή κολλημένα στο πρόσωπο ενός απρόσιτου πλανήτη.

Το RNA είναι ένα πολυμερές, που σημαίνει ότι είναι κατασκευασμένο από χημικές αλυσίδες, σε αυτή την περίπτωση γνωστές ως νουκλεοτίδια. Οι ερευνητές στον τομέα αυτό έχουν λόγους να πιστεύουν ότι το RNA, με όχι λιγότερο από 40 έως 100 νουκλεοτίδια, είναι απαραίτητο για την αυτοαναπαραγόμενη συμπεριφορά που απαιτείται για να υπάρξει ζωή.  Και επίσης να υπάρχει αρκετός χρόνος ώστε τα νουκλεοτίδια να μπορούν να συνδεθούν αυθόρμητα για να σχηματίσουν RNA, λαμβάνοντας υπόψη τις σωστές χημικές συνθήκες. Αλλά οι τρέχουσες εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι ο μαγικός αριθμός από 40 έως 100 νουκλεοτίδια δεν θα ήταν εφικτός στον όγκο του χώρου που θεωρούμε ότι υπάρχει στο παρατηρούμενο σύμπαν.

“Ωστόσο, υπάρχει μεγαλύτερος χώρος εκεί έξω από το σύμπαν που παρατηρούμε”, δήλωσε ο Totani. “Στη σύγχρονη κοσμολογία, συμφωνούμε ότι το σύμπαν υπέστη μια περίοδο ταχείας αύξησης του πληθωρισμού, παράγοντας μια τεράστια περιοχή διαστολής – επέκτασης πέρα ​​από τον ορίζοντα αυτού που μπορούμε να παρατηρήσουμε τώρα άμεσα. Έτσι, ο μεγαλύτερος όγκος του Κόσμου στα μοντέλα αβιογένεσης αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες της ζωής.”

Πράγματι, το παρατηρούμενο σήμερα σύμπαν περιέχει περίπου 1022 άστρα. Από στατιστική άποψη, η ύλη σε έναν τέτοιο όγκο θα πρέπει να είναι ικανή να παράγει RNA περίπου 20 νουκλεοτιδίων. Αλλά υπολογίζεται ότι, χάρη στον ταχύ ρυθμό του πληθωρισμού, το σύμπαν μπορεί να περιέχει περισσότερα από 10100  αστέρια ή 1 googol, και αν συμβαίνει αυτό, τότε οι πιο σύνθετες δομές RNA που διατηρούν τη ζωή είναι κάτι περισσότερο από απλά πιθανές, είναι σχεδόν αναπόφευκτες.

“Όπως πολλοί σε αυτόν τον τομέα της έρευνας, οδηγούμε από περιέργεια και από μεγάλες ερωτήσεις”, δήλωσε ο Totani. «Συνδυάζοντας την πρόσφατη έρευνα μου για τη χημεία του RNA με τη μακρά ιστορία μου στην κοσμολογία, με οδηγεί να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχει αληθοφανής τρόπος που το σύμπαν πρέπει να έχει περάσει από μια αβιοτική (άψυχη) κατάσταση σε μια βιοτική. Είναι μια συναρπαστική σκέψη και ελπίζω ότι η έρευνα μπορεί να βασιστεί σε αυτό για να αποκαλύψει την προέλευση της ζωής».

Ζωή στο Κλουβί

Η ζωή των υπηκόων σε ρύθμιση από τις δικτατορίες του πλανήτη.(ουπς!... «δημοκρατίες» ήθελα να πω).
 
Ε, μα, για το καλό σου φυσικά!!
 
Για σένα και την υγεία σου νοιάζονται, τι νόμισες;
 
Η ιδέα ότι το «Δημόσιο συμφέρον» προηγείται των ατομικών δικαιωμάτων και συμφερόντων, έχει μόνο μία ερμηνεία, ότι το συμφέρον ορισμένων ατόμων προηγείται των δικαιωμάτων και των συμφερόντων άλλων.
 
Μέσα από την εκφώνηση αυστηρών διαγγελμάτων, αφού εξευρεθούν πρώτα με χειρουργική ακρίβεια οι κατάλληλες λέξεις, για τα απαιτούμενα επικοινωνιακά τρικ και τα AstroTurf εργαλεία της Κοινωνικής Μηχανικής, που δεν θα θίγουν τις ευαίσθητες νοητές κόκκινες γραμμές αμφότερων των μερών που διαβουλεύονται ώστε η ουσία των όσων συμφωνηθούν κι εκβιαστούν στην ξύλινη και νεκρή γλώσσα τους, να είναι όσο το δυνατόν πιο εύπεπτη από τις ανθρωπόμαζες που αναζητούν απεγνωσμένα βοήθεια κι ασφάλεια στο μαντρί τους. Μάταια οι ελάχιστοι λογικοί Ανθρωποι του πλανήτη αναζητούν σε ενημερωμένα λεξικά να μεταφράσουν και να αντιληφθούν τα λόγια των «ειδικών» προχειρολόγων του τίποτα.
 
Οι τρομακτικά κερδοφόρες βιομηχανίες των φαρμάκων και των ασθενειών, των συμμαχικών και αδερφών κρατών της ανθρωπιστικής ένωσης, θα εργάζονται πυρετωδώς και νυχθημερόν για να βρουν λύσεις στα προβλήματά σου δούλε της Ευρώπης, δούλε του βορρά, του νότου, δούλε της ελίτ, κάτοικε ενός τρελού θηριοτροφείου.
 
Τ’ ακούς γιαγιά, τ’ ακούς παππού;
Εργάτη, υπάλληλε, επιστήμονα, αγρότη, νοικοκυρά, μάνα, πατέρα;
Τ’ ακούς υπάλληλε της καθαριότητας, του βιομηχάνου, της τράπεζας του υπουργείου;
 
Θέλει πολύ καλή προετοιμασία για να κάνεις το επιλεγμένο γεγονός να φαίνεται τυχαίο.
 
Όλοι οι υπουργοί, όλοι οι πρωθυπουργοί, τα επιτελεία, οι σύμβουλοι, οι παρατρεχάμενοι, οι λακέδες και οι διανοητικές πόρνες -όλοι μα όλοι- το πιστεύεις, δεν το πιστεύεις, σχεδόν δεν προλαβαίνουν να φάνε ένα πιάτο φαΐ σαν άνθρωποι, για να σου λύσουν τα δικά σου προβλήματα, με μια πανδημία, που είτε οι ίδιοι προκάλεσαν, είτε τους ξέφυγε (αδιάφορο) έδειξε Ολοφάνερα την απόλυτη ανικανότητα των συστημάτων τους. 'Ολων των συστημάτων τους. Έχουν ήδη καταρρεύσει τα δημόσια συστήματα κάθε είδους, (υγείας, θρησκείας, οικονομίας, πολιτικής …) εδώ και χρόνια, το γνωρίζει καλά όποιος χρειάστηκε να συνδιαλλαχτεί μαζί τους.
 
Γιατί νομίζεις σου επιτρέπουν να αθλείσαι δημόσια και να βγάζεις το κατοικίδιο βόλτα; Είναι το ελάχιστο που μπορούν να κάνουν για να μην καταρρεύσεις και χρειαστείς νοσηλεία, αφού γνωρίζουν ότι το σύστημα αρρώστιας (κι όχι υγείας) έχει ήδη προ πολλού καταρρεύσει. Για τα ιδιωτικά που έχουν ένα επίπεδο σοβαρής αντιμετώπισης, σε καιρό πανδημίας είναι αναρμόδια) (sic) κι έχει μονάχα το δημόσιο, ναι, το γνωστό μας δημόσιο, την ευθύνη. Το δημόσιο σύστημα υγείας, το ΕΣΥ, που το αποφεύγουμε όπως ο διάολος την σκορδαλιά και που χρυσοπληρώνουμε ιδιωτική ασφάλεια για να το αποφεύγουμε και που στην «πανδημία» είναι άχρηστη!!! Ξέρεις ότι οι ασφαλιστικές δεν πληρώνουν νοσηλεία σε περιπτώσεις «πανδημίας» στο ‘χουν πει ή είναι στα πολύ μικρούλικα γράμματα κι αυτό!
 
Οι ανθρωπόμαζες έχουν ξεχάσει πως στην Ελλάδα πεθαίνουν κάθε χρόνο γύρω στις 150 χιλιάδες άνθρωποι από διάφορους λόγους. Μετά την απαγόρευση κυκλοφορίας έρχεται η καθολική απαγόρευση ελευθερίας έκφρασης. Ηδη απαγορεύεται, στο ρελαντί ακόμη, να μιλήσεις εναντίον των «ειδικών» του κώλου και των εμβολίων που έχουν ήδη έτοιμα να ρίξουν στην αρένα.
 
Ο Κάρελ Τσάπεκ το 1936 αναφέρει: «Το μέλλον του κόσμου βρίσκεται στην σταθερή αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης, και γι’ αυτό πρέπει να γεννηθούν ακόμη περισσότερες σαλαμάνδρες για να παράγουν περισσότερα, να τρώνε περισσότερα». Ακόμη περισσότερες σαλαμάνδρες για να  γίνουν πειραματόζωα κι ενεργειακά μπριζολάκια στο τραπέζι του Κυρίου κι Αφέντη τους.
 
Ο πόλεμος με τις σαλαμάνδρες (1936) είναι μια σκοτεινή, ειρωνική αλληγορία της κατάστασης στην Ευρώπη του μεσοπολέμου. Χαρακτηρισμένο από πολλούς ως ένα από τα πρώτα δυστοπικά μυθιστορήματα, το αριστούργημα του Κάρελ Τσάπεκ θεωρείται από τα σημαντικότερα βιβλία του εικοστού αιώνα, κι αυτό γιατί εκείνο που το διακρίνει είναι το χιούμορ και το πικρό σατιρικό του πνεύμα που στρέφεται προς όλες τις κατευθύνσεις, την επιστήμη, την θρησκεία, τον εθνικισμό, τον ρατσισμό, τον καπιταλισμό, τους επιχειρηματίες, αλλά και τους διανοούμενους. Όλα τα έργα του Τσάπεκ αποδείχνουν την μεγάλη θεατρική του δεξιοτεχνία, που την συνεπικουρούσαν έξοχα οι εξπρεσιονιστικές και φουτουριστικές σκηνογραφίες του αδελφού του. Τα έργα του διακρίνονται για το βαθύ κοινωνικό αίσθημα και τον ειρωνικό σκεπτικισμό τους και προδίδουν την έντονη επίδραση του Μπερξόν και των Αμερικανών πραγματιστών. Είναι αναμφίβολο, ότι τα έργα του Τσάπεκ έκαναν το θέατρο της Τσεχοσλοβακίας από τα πιο ζωτικά της προπολεμικής Ευρώπης. Αναζήτησε τα.
 
«Ο πλοίαρχος βαν Τοχ ανακαλύπτει μια αποικία από σαλαμάνδρες στην Σουμάτρα, οι οποίες όχι μόνο μπορούν να εκπαιδευτούν στην αλιεία μαργαριταριών και την χρήση εργαλείων, αλλά και να μιλούν. Καθώς ο υπόλοιπος κόσμος πληροφορείται γι’ αυτά τα πλάσματα και τις θαυμάσιες ιδιότητές τους, γίνεται σαφές ότι το νέο είδος ενδείκνυται για εκμετάλλευση – μπορούν να πωληθούν κατά χιλιάδες, να απασχοληθούν σε δουλειές που ο άνθρωπος δεν θέλει να κάνει, μπορούν ακόμα να εξοπλιστούν και να πολεμήσουν. Αλλά οι άνθρωποι δεν έχουν σκεφτεί τις τρομερές συνέπειες των επιλογών τους.»
 
Και συνεχίζει ακάθεκτος, «Ο άνθρωπος ναι, οπωσδήποτε είναι ικανός να ευτυχήσει, όπως και κάθε πλάσμα, αλλά η ανθρωπότητα με κανέναν τρόπο. Όλη η δυστυχία του ανθρώπου οφείλεται στο γεγονός ότι αναγκάστηκε να γίνει ανθρωπότητα ή ότι έγινε ανθρωπότητα όταν ήταν πια πολύ αργά, όταν είχε διαφοροποιηθεί αμετάκλητα σε λαούς, φυλές, θρησκείες, επαγγέλματα και τάξεις, πλούσιους και φτωχούς, μορφωμένους κι αμόρφωτους, κυρίαρχους και κυριαρχούμενους. Η τραγωδία του ανθρώπινου γένους βαδίζει προς το τέρμα της. Ποτέ η ανθρωπότητα δεν γνώρισε τέτοια οικονομική άνθηση όπως σήμερα, αλλά δείξτε μου έστω κι έναν άνθρωπο που να είναι ευτυχισμένος, δείξτε μου έστω και μία τάξη που να είναι ευχαριστημένη ή έναν λαό που να μην νιώθει ότι απειλείται. Πνευματική κατάσταση του σημερινού κόσμου, αυτό το μείγμα από φόβο και μίσος, δυσπιστία και μεγαλομανία, κυνισμό και μικροψυχία, με μία λέξη απόγνωση.»
 
Ολόκληρη η ανθρωπότητα, ανήκει στις ευπαθείς ομάδες και πάσχει από χρόνια νοσήματα, εγωπάθειας, μονομανίας, νευρώσεις, πολιτική, θρησκεία, δουλοπρέπεια, αμορφωσιά, ξεδιαντροπιά, ηλιθιότητα και άλλα πολλά.
 
Η ανθρωπότητα είναι η μοναδική πανδημία του πλανήτη.
 
Ο πλανήτης Γη ξερνάει την ανθρωπότητα.
 
Όπως το σώμα σου αν πιείς πολύ λάδι θα το ξεράσει από κάθε αποχετευτική οδό, το ίδιο κάνει και η Φύση, η Γη -όπως θέλεις πες το- μας ξερνάει, κάνει απόπτωση την ανθρωπότητα, όπως το σώμα κάνει απόπτωση τα καρκινικά κύτταρα μετά από ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού και του μηχανισμού αυτοΐασης.
 
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε από το περιοδικό Science, οι πληθυσμοί άγριων πτηνών στις ΗΠΑ και τον Καναδά έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 30% από το 1970.
 
«Αυτή είναι μια καθαρή απώλεια σε όλα τα πουλιά στην ήπειρό μας, και αντιπροσωπεύει απώλεια δισεκατομμυρίων πτηνών», δήλωσε ο ερευνητής της ορνιθολογικής οργάνωσης Cornell Ken Rosenberg, ο οποίος ηγήθηκε διεθνούς ομάδας επιστημόνων από επτά ιδρύματα στην ανάλυση των τάσεων του πληθυσμού 529 είδη πτηνών. Ο Rosenberg, ο οποίος διεξάγει κοινές ερευνητικές πρωτοβουλίες από το Lab Cornell και την American Bird Conservancy, αναφέρει ότι αυτά τα αποτελέσματα της μελέτης ξεπερνούν τον κόσμο των πτηνών.
 
«Τα αποτελέσματά μας σηματοδοτούν μια επείγουσα ανάγκη να αποτραπεί η συνεχιζόμενη απώλεια βιοποικιλότητας και η πιθανή κατάρρευση των πτηνών. Η μελέτη ποσοτικοποιεί για πρώτη φορά την συνολική μείωση των πληθυσμών πτηνών στις ΗΠΑ και τον Καναδά, απώλεια 2,9 δισεκατομμυρίων ενήλικων πτηνών αναπαραγωγής, με καταστροφικές απώλειες μεταξύ των πτηνών σε κάθε βιότοπο. Αυτές οι απώλειες πουλιών είναι ένα ισχυρό μήνυμα ότι τα αλλαγμένα τοπία από τον άνθρωπο (βιότοποι) χάνουν την ικανότητά τους να υποστηρίξουν την ζωή των πτηνών. Αυτό είναι ένας δείκτης μιας επόμενης κατάρρευσης του συνολικού περιβάλλοντος».

Η Γη ξερνάει την ανθρωπότητα με συνοπτικές διαδικασίες.
 
Η πλούσια Β. Ιταλία, θύμα του βιολογικού αόρατου πολέμου, επειδή είπε «όχι» στην παγκοσμιοποίηση δια του Ματέο Σαλβίνι, ώστε να παραδειγματιστεί η ανθρωπόμαζα να παραμείνει στο κελί του σπιτιού της και να σκάσει. Μένει να δούμε πως θα αντιδράσει η ισχυρότατη Νότια Ιταλία. Και το σπουδαιότερο είναι ο τόπος παρκαρίσματος των δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Ο Γ’ Π.Π. είναι ο συνεχής άγνωστος πόλεμος στο «1984» του Όργουελ με τον «αόρατο» των ελεγχόμενων δελτίων αποβλάκωσης των ανθρωπομαζών της αγέλης.
 
Η εξουσία, στην χώρα μας και στις λοιπές χώρες, επιδιώκει φαινομενικά να προστατεύσει την δημόσια υγεία από τον κορωναϊό, όπως διαφαίνεται και να προωθήσει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό όλου του πληθυσμού της χώρας, κατ’ εφαρμογήν του project (σχεδίου) ID2020, σε συνδυασμό 1) με το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας με τίτλο «Πρόληψη, Προστασία και Προαγωγή της Υγείας – Ανάπτυξη των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας», το οποίο κατατέθηκε προς ψήφιση στην Βουλή στις 21-02-2020 και 2) με το άρθρο 284 Ποινικού Κώδικα που ποινικοποιεί την παραβίαση μέτρων πρόληψης ασθενειών!!!
 
Στο άρθρο 5 παρ. 3 στοιχείο Α iii) β) του παραπάνω Νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας προβλέπεται ο υποχρεωτικός εμβολιασμός του πληθυσμού με απόφαση του Υπουργού Υγείας, στην περίπτωση που τούτος εκτιμήσει ότι συντρέχει εμφάνιση κινδύνου διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην δημόσια υγεία. Η εν λόγω διάταξη ορίζει επί λέξει τα εξής:
 
«Σε περιπτώσεις εμφάνισης κινδύνου διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην δημόσια υγεία, μπορεί να επιβάλλεται δυνάμει απόφασης του Υπουργού Υγείας, μετά από σχετική γνωμοδότηση του ΕΕΔΥ, υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού με σκοπό την αποτροπή της διάδοσης της νόσου. Με την ανωτέρω απόφαση ορίζεται η ομάδα του πληθυσμού ως προς την οποία καθίσταται υποχρεωτικός ο εμβολιασμός με καθορισμένο εμβόλιο, η τυχόν καθορισμένη περιοχή υπαγωγής στην υποχρεωτικότητα, το χρονικό διάστημα ισχύος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, το οποίο πρέπει πάντοτε να αποφασίζεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας της δημόσιας υγείας για συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού, η ρύθμιση της διαδικασίας του εμβολιασμού και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια».
 
Κατά το άρθρο 284 Ποινικού Κώδικα για την παραβίαση μέτρων πρόληψης ασθενειών: «1. Όποιος παραβιάζει τα μέτρα που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μιας μεταδοτικής ασθένειας τιμωρείται με φυλάκιση (έως 5 έτη). Αν η παραβίαση αυτή είχε ως συνέπεια να μεταδοθεί η ασθένεια σε άνθρωπο, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών. 2. Αν η πράξη τελέστηκε από αμέλεια, επιβάλλεται φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή χρηματική ποινή».
 
Για τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς, όχι μόνο παιδιών, προσχολικής ή μη ηλικίας, αλλά και ενηλίκων, σε εποχές εύστοχα ή άστοχα χαρακτηριζόμενες ως «πανδημίες», ως γνωστόν υπάρχουν οι υποστηρικτές και οι επικριτές, δεδομένου ότι επειδή τα εμβόλια είναι χημικά φάρμακα, είναι αναμενόμενο να ‘χουν και παρενέργειες. Η προαιρετική, μέχρι σήμερα, εμφύτευση microchip στο χέρι -όπως συμβαίνει σε ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού σε ΗΠΑ, Σουηδία και σε άλλες χώρες- γίνεται με σύριγγα, δηλαδή με εμβολιασμό.
 
Χώρες ολόκληρες μετατρέπονται σε πειραματόζωα σε μεγάλης κλίμακας κοινωνικά πειράματα. Τι συμβαίνει όταν όλοι εργάζονται από το σπίτι κι επικοινωνούν μόνο εξ αποστάσεως; Τι συμβαίνει όταν σχολεία και πανεπιστήμια κάνουν τα μαθήματα διαδικτυακά; Υπό κανονικές συνθήκες οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις και τα εκπαιδευτικά συμβούλια ουδέποτε θα συναινούσαν στην διεξαγωγή τέτοιων πειραμάτων. Αλλά αυτές δεν είναι κανονικές συνθήκες, τους λένε!! υπάρχει η κορώνα.
 
Ούτε το παραπάνω νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας, ούτε η ανωτέρω διάταξη του Ποινικού Κώδικα αναγνωρίζουν αντίρρηση συνειδήσεως για θρησκευτικούς ή άλλους λόγους στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς. Αντίρρηση συνειδήσεως για θρησκευτικούς λόγους στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς παιδιών προσχολικής ηλικίας αναγνωρίζουν 45 από τα 51 κράτη των ΗΠΑ. Αντίρρηση συνειδήσεως για ιατρικούς λόγους στους ίδιους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς λόγω ιατρικών αντενδείξεων στους εμβολιασμούς, αναγνωρίζουν και τα 51 κράτη των ΗΠΑ.
 
Για να πουλήσεις φάρμακο ή εμβόλιο φτιάξε πρώτα την αρρώστια.
 
Όπως είπε ο μετρ της καταστολής Στάλιν, ο οποίος κάτι γνώριζε για την έννοια της προπαγάνδας, «ένας θάνατος αποτελεί τραγωδία, ένα εκατομμύριο θάνατοι είναι μια στατιστική». Οι στατιστικές αγαπητοί μου, μένουν σιωπηλές μέσα σου και σε ελέγχουν καθολικά κι αόρατα, όπως τα σύμβολα, ακόμη κι όταν το ίδιο το γεγονός απουσιάζει. Αυτό κτίζουν σήμερα, στατιστικές και σύμβολα.
 
Ο Κρατισμός χρειάζεται τον πόλεμο. Μια ελεύθερη χώρα, όχι. Ο Κρατισμός επιβιώνει με την λεηλασία. Μια ελεύθερη χώρα επιβιώνει με την παραγωγή. Η πανδημία είναι η πόρτα για να περάσουν από την κοινωνία των 2/3 στην κοινωνία του 1/5 και για να το πετύχουν αυτό χρησιμοποιούν σε υψηλές δόσεις τον αρχέγονο φόβο θανάτου και την καταστολή. Τώρα απλά πραγματοποιούν ασκήσεις. Αύριο θα είναι ο πραγματικός πόλεμος.
 
Εκεί στις Βρυξέλλες των «λαών» πολύ βολικά κι επιδεικτικά ξεχάσαν τις εκατόμβες των νεκρών που οι ίδιοι δημιούργησαν από τα οικονομικά παιχνίδια των αγορών με τα δημοσιονομικά τερτίπια και τον άκρατο δανεισμό. Ξέρω, ξέρω, «μαζί τα φάγαμε». Σήμερα με την παγκόσμια δικτατορία που ετοιμάζουν χωρίς να πέσει σφαίρα, (τα φιλαράκια Στάλιν, Χίτλερ, Τσόρτσιλ, Τρούμαν, θα γυρίζουν στον τάφο τους που άφησαν το κόλπο μιας πανδημίας να πάει χαμένο κι έκαναν πόλεμο) θα σου ξαναπούν «δεν φταίμε εμείς, η κορώνα φταίει» όταν σκάσει η τεράστια τσιχλόφουσκα με τις τράπεζες τους κι εσύ ζωντόβολο θα το καταπιείς αμάσητο, όπως πάντα.
 
Η Αμερική πήρε μια δεύτερη ώθηση από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος κατέστρεψε τις Ευρωπαϊκές οικονομίες και επέτρεψε την εμφάνιση των ΗΠΑ ως εκκολαπτόμενη παγκόσμια δύναμη. Ο Β ‘Παγκόσμιος Πόλεμος αποτελείωσε την Ευρώπη κι έθεσε την στρατιωτική και φαινομενικά την οικονομική υπεροχή στα χέρια της Ουάσιγκτον, (ενώ το αληθινό οικονομικό κέντρο παρέμεινε στα χέρια της μοναδικής παγκόσμιας οικονομίας, στο City του Λονδίνου). Το αμερικανικό δολάριο επιβλήθηκε στον ρόλο του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος επιτρέποντας στις ΗΠΑ να πληρώνουν τα χρέη εκτυπώνοντας χρήματα. Ο νομισματικός ρόλος του δολαρίου, περισσότερο από τα πυρηνικά όπλα, είναι η πηγή της αμερικανικής εξουσίας.
 
Η Ρωσία έχει ισοδύναμη ή μεγαλύτερη ισχύ πυρηνικών όπλων, αλλά το δολάριο δεν είναι ρούβλι, το νόμισμα με το οποίο διεκπεραιώνονται οι διεθνείς συναλλαγές. Ο παγκόσμιος ρόλος του νομίσματος έκανε τις ΗΠΑ παγκόσμιο ηγεμόνα. Αυτή η εξουσία, μαζί με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα, επέτρεψε στις ΗΠΑ να λεηλατούν ξένους πόρους, καθώς ο τρόπος με τον οποίο εξαφανίστηκαν οι αμερικανικοί πόροι ήταν η λεηλασία.  Η λεηλασία των φυσικών πόρων και η δυνατότητα να εκτοπίσουν μεγάλο μέρος του κόστους ήταν σημαντικοί συντελεστές μέχρι σήμερα στην επιτυχία του αμερικανικού επεκτατισμού. Αλλά ο παγκόσμιος γίγαντας αποδείχτηκε πως έχει πήλινα πόδια και η κατάρρευση τους είναι τρομακτικά μεγαλειώδης. Πόσο πολύ τους βολεύει να βρίσκονται οι δούλοι τους φοβισμένοι μέχρι θανάτου και σε καραντίνα!!!
 
Η ζωή στον ζωολογικό κήπο των μαϊμούδων της Ουτοπίας, σε καραντίνα. Ναι, στον 21ο αιώνα, στον θαυμαστό καταπράσινο πλανήτη μας, σήμερα που ανθίζει η γη κι οργιάζει η φύση τα ανθρωπόζωα βρίσκονται σε καραντίνα και κυκλοφορούν, αν κι όταν, όχι ελεύθερα όπως αναφέρει το ποτισμένο με αίμα Δημοκρατικό Σύνταγμά τους, αλλά υπό τον έλεγχο των δυνάμεων κατοχής, την σύγχρονη Kommandantur που ζητάει τα «Ihre Papiere» για να ταυτοποιείσαι που ζεις, αναπνέεις και κινείσαι. Ναι, φυσικά με πιστευτή δικαιολογία, μα, «για το καλό σου».
 
Όμως μην σκας και τόσο ανθρωπόζωο, πιστέ δούλε των αγορών της Ευρώπης και του κόσμου. Τι κι αν δεν πολυκαταλαβαίνεις τις δυσνόητες ανακοινώσεις και τις μπλεγμένες απαντήσεις τους; Τι κι αν έχεις ήδη πάρει χαμπάρι το θέατρο που σου παίζουν. Γιατί ακόμη κι όταν αφελώς ρωτάς «άντε να επιστρέψουμε στα προ ιού πράγματα» μέσα σου ξέρεις πολύ καλά ότι ουδέποτε θα επιστρέψουμε ξανά στα προ ιού, γιατί όπως πολύ καλά γνωρίζεις «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού» του έκτακτου, του ειδικής φύσεως κι ανάγκης. Ήρθαν για να μείνουν τα μέτρα. Πάντα με μια πιστευτή κι αληθοφανή δικαιολογία, όπου την επόμενη κι' όλας στιγμή, όλα τα μέσα μαζικής αποβλάκωσης με τις διανοητικές πόρνες, (δημοσιογράφοι, έμπειροι αναλυτές, ειδικοί πεϊπερολόγοι και λοιποί παπαρολόγοι της εξουσίας) θα στα μασήσουν τόσο καλά που εσύ δεν θα χρειαστεί να κάνεις καν τον κόπο να σκεφτείς (αν κι όποτε το κάνεις) θ’ ανοίξεις το στόμα σαν χρυσόψαρο, σαν υπάκουο δουλάκι και ααααμμμμ…
 
Ταυτόχρονα σου βάζουν κάτι να σε κρατήσει απασχολημένο μην τυχόν και χρησιμοποιήσεις το αδρανές μυαλό σου, περίσσια από γυμνό, άνοστη περιπέτεια, ανοησία κι αυτό είναι όλο που σου επιφυλάσσουν. Η διαστροφή, η υποκρισία, η αθλιότητα και η χυδαιότητα, μοιάζουν να μην έχουν κανένα απολύτως όριο, ανάμεσα σε όλους αυτούς που παίρνουν αποφάσεις για τις ζωές των πολιτών του κόσμου μας.
 
Έχουν μιαν απίστευτη, μια εμετική, γλοιώδη ευκολία κι ένα σιχαμερό ψεύτικο χαμόγελο, όταν μιλάνε κι αναλύουν αόρατους εχθρούς κι ανύπαρκτους πολέμους, στατιστικές, αριθμούς, θανάτους, καραντίνες, ποσοστά, προγράμματα, ισοδύναμα μέτρα, εμβόλια (με ποιόν άραγε  πειραματόζωο) και φάρμακα που απέτυχαν αλλού και ω, τι θαύμα, είναι χρήσιμα εδωνά … κι όλα αυτά, υποτίθεται, προς χάριν δική σου καλέ μου, του πιστού υπηκόου που τους ψήφισε, που τους πίστεψε, αντί να βάλει το μυαλό του να δουλέψει για να μην τον δουλεύουν οι λακέδες…

Μπήκαν τα γίδια στο μαντρί, τα πρόβατα στην στρούγκα…
 
Ο διάσημος Ισραηλινός ιστορικός και στοχαστής Γιουβάλ Νώε Χαράρι, συγγραφέας των βιβλίων «Sapiens: Μια σύντομη ιστορία του ανθρώπου» και «Homo Deus: Μια σύντομη ιστορία του μέλλοντος», διερωτάται σε άρθρο του στους Financial Times κατά πόσον πρέπει να θυσιαστεί η ιδιωτικότητα στον βωμό της υγείας.
 
«Για να σταματήσει η πανδημία, ολόκληροι πληθυσμοί καλούνται να συμμορφωθούν με ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές και δύο βασικοί τρόποι υπάρχουν για να επιτευχθεί αυτό, ο ένας είναι να παρακολουθεί η κυβέρνηση τους πολίτες και να τιμωρεί όσους παραβιάζουν τους κανόνες. Σήμερα, για πρώτα φορά στην ανθρώπινη ιστορία, η τεχνολογία καθιστά εφικτή την διαρκή παρακολούθηση όλων. Πριν από πενήντα χρόνια, η KGB αδυνατούσε να παρακολουθεί τα 240 εκατ. πολιτών της ΕΣΣΔ επί 24 ώρες το 24ωρο, αλλά ούτε θα μπορούσε να επεξεργαστεί αποτελεσματικά όλες τις συλλεγείσες πληροφορίες. Η KGB στηριζόταν σε πράκτορες και αναλυτές και δεν μπορούσε να διαθέσει από έναν πράκτορα για κάθε πολίτη. Τώρα όμως, οι κυβερνήσεις μπορούν να βασίζονται σε πανταχού παρόντες αισθητήρες και ισχυρούς αλγορίθμους.
 
Στην μάχη τους ενάντια στην πανδημία, αρκετές κυβερνήσεις έχουν ήδη αναπτύξει νέα εργαλεία παρακολούθησης, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την Κίνα. Παρακολουθώντας προσεκτικά τα «έξυπνα κινητά» των πολιτών, χρησιμοποιώντας εκατοντάδες εκατομμύρια κάμερες με προγράμματα αναγνώρισης προσώπου και υποχρεώνοντας τους κατοίκους να ελέγχουν και να αναφέρουν την θερμοκρασία του σώματος και την ιατρική τους κατάσταση, οι κινεζικές αρχές όχι μόνο είναι σε θέση να εντοπίσουν άμεσα τους ύποπτους φορείς, αλλά και τις κινήσεις τους και όποιον ήλθε σε επαφή μαζί τους. Εφαρμογές κινητών προειδοποιούν τους πολίτες για το πόσο κοντά βρίσκονται σε μολυσμένους ασθενείς», σημειώνει ο Ισραηλινός ιστορικός. (Αναφέρεται στο παράδειγμα της χώρας του, όπου ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου άναψε πρόσφατα το πράσινο φως στη Σιν Μπετ (υπηρεσία Εσωτερικής Ασφάλειας του Ισραήλ) να αναπτύξει τεχνολογικά εργαλεία, που συνήθως χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση τρομοκρατών, για να εντοπίζει φορείς του ιού.)
 
Ίσως υποστηρίξετε ότι όλα αυτά δεν είναι κάτι νέο, αφού τα τελευταία χρόνια κυβερνήσεις και εταιρείες χρησιμοποιούν τις πιο εξελιγμένες τεχνολογίες για την παρακολούθηση και την χειραγώγηση ανθρώπων. Ωστόσο, εάν η επιδημία μπορεί να σηματοδοτήσει μια σημαντική καμπή στην ιστορία της παρακολούθησης. Όχι μόνο επειδή θα μπορούσε να λειάνει το δρόμο για την ανάπτυξη εργαλείων μαζικής επιτήρησης σε χώρες που τις έχουν απορρίψει μέχρι τώρα, αλλά ακόμη περισσότερο επειδή σηματοδοτεί μια δραματική μετάβαση από την επιδερμική στην λεπτομερή παρακολούθηση.
 
Μέχρι τώρα, όταν το δάχτυλό σας άγγιζε την οθόνη του έξυπνου κινητού σας που είχατε κι έκανε κλικ πάνω σε ένα σύνδεσμο, η κυβέρνηση ήθελε να μάθει που ακριβώς «κλικάρατε». Αλλά με την πανδημία μετατοπίζεται η εστίαση του ενδιαφέροντος. Τώρα η κυβέρνηση θέλει να γνωρίζει την θερμοκρασία του δακτύλου σας και την αρτηριακή πίεση κάτω από την επιδερμίδα του.»
 
Φόβος και στυγνή τρομοκρατία από την ελίτ και τους λακέδες της. Μια ματιά να δώσεις στην επικαιρότητα είναι σίγουρο ότι ο μισός πληθυσμός έχει πεθάνει από την κορώνα και ο άλλος μισός είναι ήδη ετοιμοθάνατος, όπερ σημαίνει ότι αυτές τις γραμμές τις διαβάζουν οι αλγόριθμοι της Τεχνητής Νοημοσύνης, μέχρι να πέσει και το ιντερνέτ. Ετσι προκύπτει το εξαιρετικά δυσάρεστο δεδομένο ότι καμία εμπιστοσύνη δεν μπορούμε να ‘χουμε στην πλειονότητα των ανθρωπόμαζων και των εξουσιαστών αυτού. Οχι που δεν το γνωρίζαμε ήδη, αλλά είναι τρομακτική η συνειδητοποίηση.
 
Αν πας μόνος σου στο δάσος είσαι επικίνδυνος για την ανθρωπότητα, με ποινικές ευθύνες. Αν πας, αλλά έχεις κι ένα σκύλο μαζί σου, ή γυμνάζεσαι είσαι σύννομος. Αν πας χωρίς χαρτιά στο σούπερ μάρκετ είσαι εγκληματίας. Αν πας με χαρτιά δεν κολλάς κανέναν και τίποτα. Η παράνοια της ανθρωπόμαζας είναι διάχυτη στην ατμόσφαιρα και η τρομερή Σκεπτομορφή του φοβισμένου ανθρωπάκου έχει ήδη υλοποιηθεί. Αυτή την Σκεπτομορφή να φοβάσαι κι όχι την κορώνα, γιατί αυτή θα φύγει, αλλά η Σκεπτομορφή θα μείνει και θα τρέφεται με την σάρκα σου και το αίμα σου.
 
«Δεν είναι δείγμα υγείας να είσαι καλά προσαρμοσμένος σε μια βαθιά άρρωστη κοινωνία» αναφέρει ο Κρισναμούρτι και σήμερα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.
 
Η αλήθεια είναι πως η τύχη ορίζει τις μισές μας πράξεις, αλλά αφήνει σε μας να κανονίσουμε τις άλλες μισές.
 
Διάβασα κάπου ένα άρθρο ψυχίατρου που έγραφε τι του έλεγαν οι ετοιμοθάνατοι στην κλινική. Ανησυχούσαν που δεν πήγαιναν στην δουλειά τους και δεν τελείωσαν το άλφα ή το βήτα πρόγραμμα. Είχαν ελάχιστο χρόνο ζωής και τους ένοιαζε η δουλειά τους. Δούλοι από επιλογή. Ο Κάρελ Τσάπεκ λέγει «Δεν έχουμε καμία ένδειξη ότι οι σαλαμάνδρες υποφέρουν. Απεναντίας. Βλέπουμε ότι σε γενικές γραμμές δεν έχουν ανάγκη από αυτά που δίνουν παρηγοριά και ανακούφιση στις μεταφυσικές ανησυχίες και φόβους των ανθρώπων μπροστά στη ζωή.»
 
Καλιμπράρισμα της αγέλης κάνουν σήμερα. Εις αύριον τα χειρότερα.
 
Πολέμησε την λεγόμενη «Νέα Τάξη Πραγμάτων» Τώρα.
Βρες τι δεν θέλουν να ξέρεις.
Κάνε τι δεν θέλουν να κάνεις.
 
Ακόνισε τα νύχια σου όσο κι όσοι προλαβαίνετε.
 
Το αν θα ζήσεις ή θα πεθάνεις και πότε εξαρτάται από την ΔΥΝΑΜΗ ΣΟΥ και μόνο.
 
Γι’ αυτό στην καθημερινότητα μας συσσωρεύουμε ΔΥΝΑΜΗ, για να μας σέβεται και η Ζωή και ο Θάνατος.
 
Μην με πνίγετε στα μηνύματα που ζητάτε να μάθετε τι να κάνετε τώρα που η κορώνα βγήκε στο σεργιάνι. Δεν μπορώ ν’ απαντάω στον καθένα σας προσωπικά, τα γράφουμε εδώ μέσα και στις άλλες ιστοσελίδες μας εδώ και μερικές δεκαετίες, αναλαμβάνοντας ολόκληρο το κόστος και την ευθύνη του εγχειρήματος. Να κάνετε ό,τι κάνατε μέχρι σήμερα. Αν αυτό είναι σε κόντρα με τους νέους νόμους της σαλαμάνδρας, είναι γιατί δεν ζούσατε ως άνθρωποι, ήρθε η ώρα λοιπόν, για πειθαρχία, μοναχικότητα και συσσώρευση Δύναμης. Η δράση μοιάζει ν’ ακολουθεί την διάθεση αλλά στην πραγματικότητα πάνε μαζί. Ρυθμίζοντας την δράση που είναι κάτω από τον άμεσο έλεγχο της θέλησης, μπορείς να επηρεάσεις έμμεσα και την διάθεση, που δεν είναι.
 
Αναρωτιέμαι αν μπορείς κλεισμένος μέσα στο κλουβί που αποκαλείς σπίτι σου -που δεν αντέχεις τα παιδιά και τον σύντροφο σου, ούτε τον εαυτό σου- να οραματιστείς, να αισθανθείς, να περιγράψεις, να μυρίσεις, ένα ηλιοβασίλεμα, την αλμύρα της θάλασσας, τα δέντρα σ’ ένα πυκνό δάσος, παιδιά που παίζουν. Αυτό πρέπει να σε προβληματίζει σοβαρά, γιατί η πραγματικότητα βρίσκεται μονάχα μέσα στο μυαλό σου, εκεί θα την φτιάξεις όπως θέλεις κι όχι όπως συμφωνείς να στην παρουσιάζουν οι άλλοι. Εκεί παίζεται το παιχνίδι, μονάχα μέσα στο μυαλό βρίσκονται οι σοβαροί παίχτες που έχεις ν’ αντιμετωπίσεις αν διαθέτεις την απαιτούμενη Δύναμη.
 
Πολλά πράγματα στερούμαστε από την στιγμή που συναθροιζόμαστε για να φτιάξουμε κοινωνία. Για να κάνεις ομελέτα πρέπει να σπάσεις τ’ αυγά!
 
Εγώ συνεχίζω να κάνω ό,τι έκανα και πριν.
 
Πολεμιστής όπως η ΑΝΤΙΓΟΝΗ και ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ, ΘΗΣΕΑΣ και ΗΡΑΚΛΗΣ, πάντα και παντού …και σε καμία περίπτωση *ρίψασπις Σωκράτης.
 
Σπουδαίο πράγμα η πειθαρχία και η μοναχικότητα στην Ζωή.
 
Η πειθαρχία είναι η μοναδική ελευθερία.
-----------------------------
*Ρίψασπις: γενικότερα, κάποιος που σταματάει να αγωνίζεται από δειλία. ≈ συνώνυμα: δειλός, λιπόψυχος, ολιγόψυχος, φυγόμαχος, απατεωνίσκος. Οι ΗΡΩΕΣ σηματοδοτούν τον σκληροτράχηλο, επίπονο, δρόμο του αγώνα, του πολεμιστή, της ανυπακοής σε Θεούς και Νόμους (θεϊκούς ή ανθρώπινους) πληρώνοντας κάθε τίμημα που απαιτείται αγόγγυστα και με πειθαρχημένη άκαμπτη στάση. Ο Σωκράτης από την άλλη σηματοδοτεί τον δρόμο της υπακοής του πιστού δούλου στον Κύριο κι Αφέντη του, γι’ αυτό ήπιε το κώνειο και δεν το ‘σκασε από την φυλακή όπως του πρότειναν οι μαθητές του. Εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις και στάσεις που καθορίζουν σε ποιο σημείο του παιχνιδιού βρίσκεσαι· του Ήρωα πολεμιστή ή του δούλου υποτακτικού.