Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, ΕΛΕΓΕΙΑ, ΤΥΡΤΑΙΟΣ

Dulce et decorum est pro patria mori*

Ο Τυρταίος συνέθεσε τις πολεμικές ελεγείες του σε περίοδο ύψιστου κινδύνου για τη Σπάρτη, όταν κατά τον Β᾽ Μεσσηνιακό πόλεμο (περ. 640-620 π.Χ.) οι υποταγμένοι και υποβιβασμένοι σε είλωτες Μεσσήνιοι επαναστάτησαν κατά των Σπαρτιατών. Με τις ελεγείες του - που ίσως τραγουδιόνταν από τους πολεμιστές με συνοδεία αυλού, όταν βάδιζαν για τη μάχη - ο Τυρταίος προτρέπει τους Σπαρτιάτες να αγωνιστούν μέχρι θανάτου πολεμώντας στην πρώτη γραμμή για την πατρίδα. Τα επιχειρήματα των πολεμικών του προτροπών ακολουθούν, όπως άλλωστε και η γλώσσα του, την ομηρική παράδοση. Όμως στον Τυρταίο δεν εξυμνείται απλώς η προσωπική ανδρεία αλλά ο ηρωικός θάνατος υπέρ του συνόλου. Πρώτη θέση στις αξίες που προβάλλονται κατέχει η ἀρετή, η οποία όμως τώρα δεν δηλώνει πια την "επιδεξιότητα (σε κάτι)" αλλά τη γενναιότητα στη μάχη.

Το απόσπασμα που ακολουθεί αποτελεί πιθανώς μέρος μιας ελεγείας που καλούσε σε αγώνα και στην οποία η εικόνα του γέρου πολεμιστή που κείται νεκρός στο πεδίο της μάχης παρουσιαζόταν ως "άσχημη" σε αντίθεση προς την "ωραία" εικόνα του νεκρού νέου πολεμιστή. Ακριβώς η χρήση εικόνων που εντυπώνονται στη μνήμη συνιστά σημαντική διαφορά των ελεγειών του Τυρταίου από εκείνες του Καλλίνου.

Απόσπασμα 10, 1-14

τεθνάμεναι γὰρ καλὸν ἐνὶ προμάχοισι πεσόντα
ἄνδρ᾽ ἀγαθὸν περὶ ᾗ πατρίδι μαρνάμενον·
τὴν δ᾽ αὐτοῦ προλιπόντα πόλιν καὶ πίονας ἀγροὺς
πτωχεύειν πάντων ἔστ᾽ ἀνιηρότατον,
5 πλαζόμενον σὺν μητρὶ φίλῃ καὶ πατρὶ γέροντι
παισί τε σὺν μικροῖς κουριδίῃ τ᾽ ἀλόχῳ.
ἐχθρὸς μὲν γὰρ τοῖσι μετέσσεται οὕς κεν ἵκηται,
χρησμοσύνῃ τ᾽ εἴκων καὶ στυγερῇ πενίῃ,
αἰσχύνει τε γένος, κατὰ δ᾽ ἀγλαὸν εἶδος ἐλέγχει,
10 πᾶσα δ᾽ ἀτιμίη καὶ κακότης ἕπεται.
†εἶθ᾽ οὕτως ἀνδρός τοι ἀλωμένου οὐδεμί᾽ ὤρη
γίνεται οὔτ᾽ αἰδὼς οὔτ᾽ ὀπίσω γένεος.
θυμῷ γῆς πέρι τῆσδε μαχώμεθα καὶ περὶ παίδων
θνήσκωμεν ψυχέων μηκέτι φειδόμενοι.

***
Για την πατρίδα στην πρώτη γραμμή πολεμώντας να πέσει
σαν παλικάρι κανείς είναι μεγάλη τιμή·¹
όμως ν᾽ αφήσει τον τόπο του, πλούσια ν᾽ αφήσει χωράφια
και διακονιάρης να ζει, να ο πιο μεγάλος καημός·
με τη γυναίκα, το γέρο πατέρα, τη δόλια του μάνα5
και τα μικρά του παιδιά να τριγυρνά δω κι εκεί.
Όπου τον σπρώχνει η ανάγκη και η έρμη του φτώχεια τον φέρει,
όπου να πάει, μισητός θα ᾽ναι στους ντόπιους παντού·
χάνει την κάθε ομορφιά του κορμιού, τη γενιά του ντροπιάζει,
τον ακολουθούν προστυχιές και καταφρόνιες σωρός.10
Ξεσπιτωμένο φτωχό και την κλήρα που πίσω του αφήνει
δεν τον φροντίζει κανείς κι ούτε κανείς τον ψηφά.
Για τα παιδιά μας λοιπόν ας προσφέρουμ᾽ εμείς τη ζωή μας,
τούτης της χώρας εδώ διαφεντευτές θαρρετοί.
--------------

* Είναι γλυκύς και τιμημένος ο θάνατος υπέρ πατρίδος: στίχος του Ορατίου (Carmina III 2, 13).

¹ Ο Τυρταίος στους περίφημους αυτούς στίχους (τους μιμήθηκε, μεταξύ άλλων, ο Ρωμαίος ποιητής Οράτιος) δεν εννοεί ότι είναι ωραίος ο θάνατος, αλλά ότι ο θάνατος γίνεται ωραίος όταν μάχεται κανείς στην πρώτη γραμμή για την πατρίδα.

Τι εμποδίζει την αυτοπεποίθηση;

Ποιος δεν θέλει αυτοπεποίθηση; Ωραία η σιγουριά, η δύναμη, αλλά και οι επιτυχίες που συνεπάγεται. Με ντροπή και φόβο ποιος πήγε μπροστά; Οταν εμπιστευόμαστε τις ικανότητές μας τις χρησιμοποιούμε με τον καλύτερο τρόπο και είναι πιο πιθανό να καταφέρουμε τους στόχους μας, ενώ και οι άλλοι πιστεύουν περισσότερο σε μας.

Να ένας κύκλος εμπιστοσύνης όπου αξίζει να ενταχθούμε. Τι μας εμποδίζει να αυξήσουμε την αυτοπεποίθησή μας;

Παρανοήσεις. Πολλοί πιστεύουν ότι όσοι έχουν αυτοπεποίθηση έχουν πάντα επιτυχίες, καθόλου αδυναμίες και είναι σίγουροι για τα αποτελέσματα των ενεργειών τους. Μα ποιος μπορεί να καταφέρει κάτι τέτοιο; Η αυτοπεποίθηση δεν έχει να κάνει με την τελειότητα, αλλά με το θάρρος να αποδεχόμαστε τις ατέλειές μας, να μην περιφρονούμε τον εαυτό μας για τις αποτυχίες, να διαχειριζόμαστε πρόθυμα την αβεβαιότητα.

Συγκρίσεις: Πάντα θα υπάρχει κάποιος καλύτερος από μας. Τι συνέπειες έχει η σύγκριση του εαυτού μας με άλλους; Ολοι έχουμε κάτι να μάθουμε και όλοι έχουμε αδυναμίες. Ας βρούμε τα δικά μας δυνατά σημεία και τους τρόπους να τα βελτιώσουμε. Μήπως έχουμε την τάση να υποτιμάμε τα επιτεύγματά μας; Δίνουμε στον εαυτό μας τα εύσημα για τις μικρές ή τις μεγάλες μας επιτυχίες;

Φόβοι: «Τι θα συμβεί αν;..» είναι η φράση που συνήθως αγχώνει. Κι αν φροντίζαμε να αντιστρέψουμε τις σκέψεις μας; «Θα τα βγάλω πέρα». «Και τι έγινε αν;..». Ποιες φράσεις μας φέρνουν γεύση σιγουριάς; Αν δεν την έχουμε, φαίνεται ακόμη και στο σώμα μας. Γιατί να μην αντιστρέψουμε και εκεί την κατάσταση με μια στητή, γεμάτη αυτοπεποίθηση στάση; Χαλαρώνοντας τους μυς όπου εδράζεται συνήθως ο φόβος, δεν του αφήνουμε χώρο να ακουμπήσει.

Ακεραιότητα: Πόσο κοντά είμαστε στις αρχές και τις αξίες μας; Αν υποβαθμίζουμε όσα έχουν σημασία για μας για χάρη των άλλων, τι νόημα έχει η αυτοπεποίθηση;

Αυτό που πιστεύεις, αυτό στο τέλος και θα έχεις.

Ο κυρίαρχος της ζωής, είναι ο κυρίαρχος νους.

Αν οι σκέψεις σας είναι δικές σας και σας ανήκουν, τότε θα οδηγηθείτε στη ζωή που σκέφτεστε.

Αν όμως οι σκέψεις σας ορίζονται από αυτό που βλέπετε, ή από αυτό που νομίζετε, ή από αυτό που θεωρείτε, ή από αυτό που σας έχουν πει, τότε θα λάβετε τη ζωή που σας ετοίμασαν.

Αυτό που πιστεύεις, αυτό στο τέλος και θα έχεις.

Αρκεί να μην συγκρούονται οι προσδοκίες σου με τις πεποιθήσεις σου.

Αν βάζεις κηπουρούς για τα ζιζάνια του κήπου σου, βάλε και για τα ζιζάνια των σκέψεών σου.

Αν βάζεις συντηρητές για την καλή λειτουργία των μηχανών σου, συντήρησε και καλά την κυριότερη μηχανή σου που είναι το μυαλό σου.

Αν ξεκουράζεις τους εργάτες σου που αποδίδουν όλα όσα κερδίζεις, ξεκούραζε τακτικά και τον ακοίμητο εργάτη που λέγεται νους.

Ο κυρίαρχος νους χαράζει, δεν ακολουθεί.

Σιωπά, δεν κοκορεύεται.

Περιμένει, δεν προτρέχει.

Στοχεύει, δεν απλώνεται.

Συγκεντρώνεται, δεν σπαταλιέται.

Δρα, δεν ονειροπολεί.

Αφουγκράζεται, δεν εθελοτυφλεί.

Δημιουργεί συνειδητά, δεν παρασύρεται από το τυχαίο.

Μαζεύει τις εμπειρίες του παρελθόντος, ζει στο τώρα, και επιλέγει τα σταυροδρόμια του μέλλοντός του.

Οι αναβολές σου κλέβουν τη ζωή μέσα απ' τα χέρια

Πόσες φορές παίρνουμε ως δεδομένο πως θα υπάρξει το «αύριο» κι αναβάλλουμε πράγματα που θέλουμε να κάνουμε ή να πούμε;

Η αλήθεια είναι πως την πλειοψηφία των ανθρώπων τη χαρακτηρίζει συχνά μια τάση για αναβλητικότητα. Αυτό, λοιπόν, θα συζητήσουμε κι εμείς απόψε.

Στη ζωή μας είναι καλύτερο και περισσότερο παραγωγικό να μην αφήνουμε στην άκρη τα σημαντικά πράγματα, να θέτουμε στόχους και να έχουμε προτεραιότητες.

Ο καθένας μας γνωρίζει τι είναι σημαντικό γιʾ αυτόν στη συγκεκριμένη φάση της ζωής σου. Για μένα μπορεί να προέχει να βρω δουλειά, για σένα μπορεί να είναι σημαντικό να βρεις τον έρωτα. Αυτό δεν έχει καμιά σημασία. Στόχος είναι και ο ένας, στόχος παραμένει και ο άλλος.

Όμως, όταν ξέρεις τις προτεραιότητές σου κι επιθυμείς να πραγματοποιήσεις άμεσα τα σχέδιά σου ή ακόμα και τα όνειρά σου, γιατί χρονοτριβείς κι ασχολείσαι με λιγότερο σημαντικά πράγματα;

Μπορεί να αγχώνεσαι. Καλώς ή κακώς το νʾ αναβάλλεις κάτι, σε προστατεύει προσωρινά απʾ το μεγάλο άγχος ή τη μεγάλη ευθύνη που ξέρεις πως θα πρέπει να πάρεις.

Ο φόβος είναι ο κύριος λόγος που μας κρατά πίσω απʾ το να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας. Εγώ για παράδειγμα φοβάμαι να αφήσω την πόλη που μένω και νʾ αναζητήσω εργασία σʾ άλλη πόλη ή ακόμα και στο εξωτερικό. Όμως, απʾ τη στιγμή που αναγνωρίζω το πρόβλημα, πρέπει να δράσω. Πρέπει να πάρω το ρίσκο, να ξεβολευτώ, νʾ αφήσω τις δικαιολογίες και να έχω πια την ευθύνη των πράξεων και των επιλογών μου.

Είναι δύσκολο να αφήσεις το ασφαλές για το άγνωστο. όμως, με το νʾ αναβάλλεις συνεχώς αυτά που πρέπει να γίνουν, μένεις πίσω. Και τελικά αυτή η κατάσταση είναι φαύλος κύκλος καθώς το άγχος παραμένει. Η διστακτικότητα σου σε βασανίζει.

Μην αφήνεις, λοιπόν, τον ίδιο σου τον εαυτό να γίνεται το εμπόδιο στη ζωή σου. Απʾ το πιο απλό μέχρι και το πιο σοβαρό.

Αναβάλλεις έναν καφέ μʾ ένα φίλο καθώς ξέρεις πως έχεις τη δυνατότητα να τον δεις αύριο. Τελικά, όμως, αυτός ο φίλος εκτάκτως φεύγει ταξίδι και δεν καταφέρνεις να τον δεις για μεγάλο διάστημα. Δεν συνειδητοποιείς εκείνη τη στιγμή πως το «ας το αφήσουμε για αύριο» ήταν ένα μεγάλο λάθος. Φυσικά όταν αναφερόμαστε στο «αύριο» εννοούμε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από την σημερινή ημέρα.

Αναβλητικότητα είναι κι όταν μαθαίνεις πως μια συγκεκριμένη επιχείρηση ζητά υπάλληλο. Ενδιαφέρεσαι για τη θέση αλλά τελικά δεν επικοινωνείς μαζί τους άμεσα και βλέπεις τη «χι ή ψι» που δεν άφησε λεπτό χαμένο να παίρνει τελικά τη θέση. Ας είχες περισσότερα προσόντα απʾ αυτήν. Δεν νιώθεις πολύ κουτός εκείνη τη στιγμή; Εσύ φταις, όμως, γιατί ανέβαλλες ένα τηλεφώνημα που θα οδηγούσε σε ραντεβού για συνέντευξη.

Το καλύτερο είναι να μην είμαστε μοιρολάτρες, να μην τεμπελιάζουμε κι ειδικά όταν αναγνωρίζουμε τα ως τώρα λάθη μας και τις χαμένες ευκαιρίες μας.

Μην αναβάλλεις τίποτα. Ούτε για αύριο, ούτε για μεθαύριο κι ούτε φυσικά για τον επόμενο μήνα ή έτος. Τώρα είναι η ώρα να κάνεις και να πεις αυτά που θες.

Κάθε μέρα να δίνεις προτεραιότητα σʾ αυτό που είναι σημαντικό για σένα κι αυτό να ξεκινάς να πραγματοποιείς. Διεκδίκησε τώρα τη δουλειά που θες, την κοπέλα ή το αγόρι που σου αρέσει.

Μίλησε στον σύντροφό σου για το θέμα που σε απασχολεί. Πάρε τηλέφωνο τον αδερφό σου που έχετε ψυχρανθεί το τελευταίο διάστημα και ζήτα του «συγνώμη». Αποδέξου την πρόσκληση των φίλων απʾ άλλη πόλη που σε έχουν χρυσώσει να τους επισκεφτείς και με δικαιολογίες το τρενάρεις διαρκώς.

Τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο.

Κλείνοντας, προσπάθησε να μην ξεχνάς να λες «σ’ αγαπώ» στα αγαπημένα σου πρόσωπα και στην οικογένειά σου. Προσπάθησε να λες πιο συχνά «ευχαριστώ», «παρακαλώ». Πράγματα απλά που δεν τους δίνουμε σημασία, έρχεται η στιγμή που πρέπει να τα κάνουμε και τότε να είναι αργά.

Σήμερα, τώρα. Παρόν. Δώσε βάση σε αυτές τις λέξεις και το μέλλον σου θα είναι πολύ καλύτερο!

Γνώθι σ' αυτόν, συνειδητό και συνείδητο, επίγνωση και άγνοια

Είναι σε όλους μας ότι ο Απόλλων είναι ο Θεός του Φωτός, αφού πίσω από το πρόσωπό του αλληγορείται ο ίδιος ο Ήλιος, ο οποίος στέλνει στην Γη το Ερεβοκτόνο Φως της Γνώσης.

Όπως ακριβώς χωρίς την ύπαρξη του Ηλίου δεν θα μπορούσε να υπάρχει ουσιαστική εξέλιξη στην ζωή επάνω στην Γη, κατά τον ίδιο τρόπο και χωρίς την Φιλοσοφία δεν θα μπορούσε να υπάρχει ουσιαστική εξέλιξη στην ζωή του Ανθρώπου.

Ο κύριος τόπος λατρείας του Απόλλωνα είναι το Μαντείο των Δελφών, στην προμετωπίδα του οποίου ήταν γραμμένη η απολύτως μυστηριακή ρήση:Δηλαδή αυτό που μας προτρέπει ο Απόλλων είναι να «γνωρίσουμε τον εαυτό μας.»

Βεβαίως την συγκεκριμένη φράση, θα έπρεπε να την εκλάβουμε περισσότερο σαν μία εντολή ή ακόμα και διαταγή, διότι το «ΓΝΩΘΙ» είναι το δεύτερο πρόσωπο της ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗΣ έγκλισης του ρήματος «ΓΙΓΝΩΣΚΩ» που έχει την σημασία του διακρίνω, αποφασίζω, γνωρίζω.

Τι είναι επομένως αυτό σε σχέση με τον εαυτό μας, που θέλει ο Απόλλων να διακρίνουμε να αποφασίσουμε και τελικά να γνωρίσουμε;Για ποιον λόγο θεωρεί ότι αυτήν την στιγμή δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας;

Την απάντηση σε αυτήν την πολύ σημαντική ερώτηση, μπορούμε να την ανακαλύψουμε αν καταφέρουμε να αναλύσουμε και να αποκωδικοποιήσουμε την μυστηριακή ερμηνεία της λέξης ΑΥΤΟΣ. Η λέξη ΑΥΤΟΣ στα αρχαία ελληνικά, διαθέτει δύο έννοιες, οι οποίες είναι μάλιστα μεταξύ τους αντίθετες.

Υπάρχει ο «Αὐτός» που γράφεται με «ψιλή» και υπάρχει και ο «Αὑτός» που γράφεται με δασεία.

Επομένως, αυτό που μας "προτρέπει" ο Απόλλωνας να γνωρίσουμε, από την στιγμή που αποφασίσαμε να υποστούμε αυτήν την "μυητική αναρρίχηση" μέχρι το δυσπρόσιτο μαντείο του, είναι ότι ο ΕΑΥΤΟΣ μας, είναι μία ΔΥΣΥΠΟΣΤΑΤΗ έννοια, την οποία και είμαστε υποχρεωμένοι να αναλύσουμε αν θέλουμε να κατανοήσουμε ποιοι είμαστε πραγματικά, έτσι ώστε να καταφέρουμε να προχωρήσουμε στην εξελικτική μας πορεία.

Αὐτὸς + Αὑτός

Ο Αὐτός με ψιλή, είναι το τρίτο πρόσωπο της προσωπικής αντωνυμίας (εγώ, εσύ, αυτός).

Ο Αὑτός με δασεία, είναι αυτό που θα λέγαμε σήμερα, ο εαυτός μου. Παρατηρούμε λοιπόν ότι ο Απόλλων θέλει να επιστήσει την προσοχή μας στο γεγονός, ότι κάτω από μία κοινή λέξη, μπορούν να υποκρύπτονται δύο νοήματα και μάλιστα αντίθετα.

Αυτό που θέλει λοιπόν να γνωρίσουμε είναι ότι ο εαυτός μας δεν είναι μονοδιάσταστος, αλλά αποτελείται από δύο αντίθετες μεταξύ τους έννοιες, από τις οποίες όμως, για όσο δεν εκτελούμε την εντολή του Απόλλωνα, εμείς γνωρίζουμε μόνο την μία, και αγνοούμε την ύπαρξη της άλλης.

Δηλαδή θεωρούμε σαν υπαρκτό μόνο τον μισό εαυτό μας!

Το γεγονός αυτό συμβαίνει διότι η μία μας φύση αφορά το υλικό μας σώμα, το οποίο από την στιγμή που είναι ορατό είναι και συνειδητό, αφού μπορούμε να το παρατηρήσουμε με τις πέντε αισθήσεις μας. Παράλληλα όμως, υπάρχει «μέσα μας» και το άυλο και αόρατο σώμα της ψυχής μας, σαν μία δεύτερη φύση, η οποία παρόλο που παραμένει «άγνωστη», είναι αυτή που ζωογονεί όλες τις λειτουργίες του υλικού μας σώματος.

Αυτό το ψυχικό μας σώμα, επειδή είναι άυλο, είναι και αόρατο με αποτέλεσμα να μην το λαμβάνουμε ποτέ υπόψη μας, αφού είναι πολύ καλά κρυμμένο μέσα στο υλικό μας σώμα και φυσικά είναι ασυνείδητο.

Διαπιστώνουμε επομένως ότι αυτό που μας ζητάει ο Απόλλων είναι ΦΩΤΙΣΟΥΜΕ αυτό το αόρατο σώμα της ψυχής μας και να ανακαλύψουμε τις λειτουργίες του αλλά και τις ανάγκες του. Δηλαδή με άλλα λόγια να καταφέρουμε να έρθουμε σε επαφή με το ασυνείδητο μέρος του εαυτού μας!

Ωστόσο, αυτή η άποψη του Απόλλωνα που φτάνει σε εμάς από τα βάθη των αιώνων, περί των δύο αντίθετων εαυτών μέσα σε ένα σώμα, έρχεται σε απόλυτη συμφωνία και με την σημερινή θεώρηση της σύγχρονης ψυχολογίας, όπως έχει διαμορφωθεί από τον Σίγκμουντ Φρόυντ.

Ποιος είναι όμως ο βαθύτερος λόγος που αν ένας άνθρωπος θέλει να προχωρήσει στην ζωή του, οφείλει να γνωρίσει το ασυνείδητο κομμάτι του εαυτού του ή να ενεργοποιήσει τις απόκρυφες λειτουργίες της ψυχής του;

Η γνώση τόσο της ύπαρξης, όσο και της γνώσης του τρόπου λειτουργίας αυτού του «αόρατου» και «άυλου» ασυνείδητου εαυτού μας είναι εξαιρετικά σημαντική, διότι σύμφωνα με τον Φρόυντ, το ασυνείδητο θα μπορούσε να περιγραφεί ως εκείνο το μέρος του νου μας, που μπορεί να γεννήσει πολλές νέες διανοητικές διαδικασίες, οι οποίες εκδηλώνονται στον νου μας χωρίς εμείς οι ίδιοι να γνωρίζουμε την ύπαρξή τους!

Αυτές οι διαδικασίες περιλαμβάνουν ασυνείδητα συναισθήματα, ασυνείδητες σκέψεις, ασυνείδητα συναισθήματα, ασυνείδητες αντιδράσεις, αλλά ακόμα και μία σειρά από συμπλέγματα, φοβίες, κρυφούς πόθους και επιθυμίες.

Όλα αυτά είναι κρυμμένα μέσα στον «Αὐτόν με ψιλή» και βρίσκονται κρυμμένα μέσα μας χωρίς εμείς να το γνωρίζουμε.

Διότι η κατάσταση στην οποία λειτουργούν είναι Ασυνείδητη, αφού ανήκουν στον άυλο και αόρατο κόσμο, ενώ εμείς λόγω του τρόπου που έχουμε κατασκευαστεί, μπορούμε να ερχόμαστε σε επαφή μόνο με τον συνειδητό κόσμο, τον «Αὑτόν με δασεία» που είναι υλικός και ορατός.

Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρεία του Φρόυντ, το ασυνείδητο ή ο «Αὐτός με ψιλή» λειτουργεί μέσα μας όχι σαν ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΕΑΥΤΟΣ ΜΑΣ, αλλά σαν ένα ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ που στην πραγματικότητα μας ελέγχει, χωρίς εμείς να το συνειδητοποιούμε, αφού αποτελεί ένα μεγάλο μέρος του ανθρώπινου ψυχισμού, το οποίο περιλαμβάνει τις βασικές μας ορμές, την πηγή των επιθυμιών μας, τις παρορμήσεις μας, αλλά και ό,τι απωθήσει η συνείδησή μας.

Αυτός είναι λοιπόν ο λόγος που η επιθυμία του Απόλλωνα είναι να γνωρίσουμε τον ΕΑΥΤΟ μας και να κατανοήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαμε να λειτουργήσουμε σαν ολοκληρωμένες ανθρώπινες οντότητες, έτσι ώστε να αποκτήσουμε την πραγματική συνείδηση του εαυτού μας.

Τέλος, είναι εντυπωσιακό το γεγονός, ότι ο Φρόυντ ονόμασε αυτούς τους δύο αντίθετους εαυτούς μας με τις λέξεις «εγώ» και «εκείνο».Κάνοντας μία απλή αναγωγή ανάμεσα στην αρχαία και στην νέα ψυχολογία, θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε και μάλιστα χωρίς ιδιαίτερα μεγάλη προσπάθεια, στις εξής αποκαλυπτικές αντιστοιχίες:

Αὑτός με δασεία = ΕΓΩ
Αὐτός με ψιλή = ΕΚΕΙΝΟΣ (αυτός)

Διαπιστώνουμε λοιπόν, ότι σε αυτό το μέγιστο φιλοσοφικό και ψυχολογικό ζήτημα, η σκέψη του Φρόυντ ταυτίζεται ακριβώς με την λογική που χρησιμοποιεί και ο Απόλλων στο Δελφικό παράγγελμα και ότι στην πραγματικότητα αυτή είναι η απόκρυφη κωδικοποιημένη πληροφορία που μεταφέρει δια μέσου των αιώνων η αρχαία ελληνική Φιλοσοφία, μέσα στην φράση ΓΝΩΘΙ Σ' ΑΥΤΟΝ, που αποτελεί σημαντικό μέρος της φιλοσοφικής μας κληρονομιάς!