Τετάρτη 4 Ιουλίου 2018

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΑΙΣΧΥΛΟΣ - Ἑπτὰ ἐπὶ Θήβας (875-910)

875 ― ἰὼ ἰὼ δύσφρονες, [στρ. α]
φίλων ἄπιστοι καὶ κακῶν ἀτρύμονες,
δόμους ἑλόντες πατρῴ-
ους μέλεοι σὺν ἀλκᾷ.
― μέλεοι δῆθ᾽ οἳ μελέους θανάτους
880 ηὕροντο δόμων ἐπὶ λύμῃ.

― ἰὼ ἰὼ δωμάτων [ἀντ. α.]
ἐρειψίτοιχοι καὶ πικρὰς μοναρχίας
ἰδόντες, ἤδη διήλ-
885 λαχθε σὺν σιδάρῳ.
― κάρτα δ᾽ ἀληθῆ πατρὸς Οἰδιπόδα
πότνι᾽ Ἐρινὺς ἐπέκρανεν.

― δι᾽ εὐωνύμων τετυμμένοι, [στρ. β]
τετυμμένοι δῆθ᾽, ὁμο-
890 σπλάγχνων τε πλευρωμάτων
‹. . . . . ›
αἰαῖ δαιμόνιοι,
αἰαῖ δ᾽ ἀντιφόνων
‹ἐκ› θανάτων ἀραί.
895 ― διανταίαν λέγεις [πλαγὰν] δόμοισι καὶ
σώμασιν πεπλαγμένους, [ἐννέπω]
ἀναυδάτῳ μένει
ἀραίῳ τ᾽, ἐκ πατρὸς
‹δ᾽ οὐ› διχόφρονι πότμῳ.

900 ― διήκει δὲ καὶ πόλιν στόνος, [ἀντ. β]
στένουσι πύργοι, στένει
πέδον φίλανδρον· μένει
‹δὲ› κτέαν᾽ ἐπιγόνοις,
δι᾽ ὧν αἰνομόροις,
905 δι᾽ ὧν νεῖκος ἔβα
καὶ θανάτου τέλος.
― ἐμοιράσαντο δ᾽ ὀξυκάρδιοι
κτήμαθ᾽, ὥστ᾽ ἴσον λαχεῖν.
διαλλακτῆρι δ᾽ οὐκ
ἀμεμφεία φίλοις,
910 οὐδ᾽ ἐπίχαρις Ἄρης.

***
Οϊμένα οϊμέ κακόγνωμοι
στους φίλους ανυπάκουοι
στις συμφορές αχόρταγοι,
τα πατρικά τα σπίτια σας
πήγατε και ρημάξατε,
880 άθλιοι, με την αμάχη σας.
―Άθλιοι απ᾽ αλήθεια, που ηύρανε
και θάνατο αθλιότατο
για ντροπή τω σπιτιών τους.

Τους τοίχους των γκρεμνίσετε,
αλίμονο, μονάχοι σας
και μοναρχίες είδετε
πικρές πολύ ο καθένας σας·
τώρα συμβιβαστήκατε
με σίδερο στο χέρι.
―Κι αληθινή βγήκε πολύ
του Οιδίποδα πατέρα των
η φοβερή Ερινύα.

890 Απ᾽ τα ζερβά τρυπημένοι
αλήθεια, ναι, τρυπημένοι
κι ομόσπλαχνα πλευρά.
Αλί, δυστυχισμένοι,
αλί και στις κατάρες,
που φέραν την αντίφονη στους δυο τη συμφορά.
―Τα σπίτια τους και τα κορμιά
τους χτύπησ᾽ η λαβωματιά,
αυτή που λες, πέρα για πέρα,
που ήρθε με λύσσα ανάκουστη
και φονικιά διχογνωμιά
απ᾽ την κατάρα του πατέρα.

900 Βόγγος περνάει μες στην πόλη,
βόγγος στους πύργους, και σ᾽ όλη,
που ᾽ταν δική τους τη γη·
κι οι απόγονοί τους τα πλούτη
θε να χαρούνε, που τούτη
την άγριαν φέραν αμάχη
και του θανάτου το τέλος, αλί!
Μεράσανε μ᾽ αψιά καρδιά
το βιος των σε ίσια μερδικά
και μοναχά ο δικοί τους
μπορεί να ᾽χουν παράπονο
με το συμβιβαστή τους
910 τον άχαρο Άρη, το φονιά.

Πριν χάσετε εντελώς τον εαυτό σας, μιλήστε

Δεν είναι πολύ ωραίο το συναίσθημα όταν μπορούμε να μιλάμε ανοιχτά, να εκφέρουμε την άποψη μας και τα συναισθήματα μας; Σαφώς είναι!

Βέβαια, κύριο μέλημα μας, θα πρέπει να είναι πως με τα λόγια μας δεν προσβάλουμε και δεν υποτιμούμε τους άλλους…

Η ελευθερία στην επικοινωνία σημαίνει ένα σωρό αρετές όπως αυτοσεβασμό, αξιοπρέπεια, διεκδικητικότητα, οι οποίες είναι απαραίτητες για να έχουμε μια καλή ψυχική υγεία. Παρόλα αυτά, υπάρχουν άνθρωποι που δυσκολεύονται να εκφραστούν. Ζορίζονται να μιλήσουν ανοιχτά, να πουν τη γνώμη τους, να διεκδικήσουν τα θέλω τους.

Αντιθέτως παραμένουν σιωπηλοί και παρατηρητές της ζωής τους. Συχνά για να αποφύγουν την οποιαδήποτε διένεξη, υποτάσσονται σε προσταγές καταπιέζοντας τις επιθυμίες και τα θέλω τους. Προσπαθούν να κρατήσουν ισορροπίες προκειμένου να μη γίνουν «ενοχλητικοί»… Για αυτό το λόγο, υπομένουν κακότροπες συμπεριφορές, άσχημα λόγια, υποτιμητικά σχόλια, μόνο και μόνο για να αποφύγουν μια επικείμενη σύγκρουση. Βάζουν στην άκρη τον εγωισμό τους…

Τελικά, το αποτέλεσμα είναι  να νιώθουν αδύναμοι, ανήμποροι να διαχειριστούν την οποιαδήποτε σχέση… Τόσο με την οικογένεια, όσο και με φίλους και συναδέλφους.  Κουβαλάνε ένα μεγάλο φορτίο από δυσάρεστα συναισθήματα και χωρίς να το καταλάβουν… αρχίζουν να χάνουν τον εαυτό τους.

Πώς να ενθαρρύνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό ώστε να μπορούμε να μιλάμε «ανοιχτά»; Τι πρέπει να κάνουμε για να βγούμε από τον φαύλο κύκλο της (αυτό)υποτίμησης;

Σίγουρα δεν χρειάζεται να πάει κανείς στο άλλο άκρο και να πληγώνει τους άλλους επιβάλλοντας τη γνώμη του, ούτε χρειάζεται να καταφύγουμε στα κλάματα και να προκαλέσουμε τη λύπηση των άλλων… Κυρίως χρειάζεται να είμαστε ειλικρινείς και άμεσοι. Να είμαστε ΕΜΕΙΣ, ο εαυτός μας! Δηλαδή να μιλήσουμε για τον εαυτό μας, γι’ αυτό που νιώθουμε, γι’ αυτό που θέλουμε, γι’ αυτό που εν τέλει είμαστε! Χωρίς το φόβο ότι είναι ένας κακώς νοούμενος εγωισμός.

Εγωιστικό δεν είναι να εκφράζουμε τον εαυτό μας. Εγωιστικό είναι να θέλουμε να τον επιβάλουμε.

Το γράψιμο εντυπώνει καλύτερα τη γνώση στο νου.

Οι μαθητές και οι ενήλικοι που γράφουν με το χέρι τους, αντί να πληκτρολογούν σε ένα υπολογιστή, μαθαίνουν καλύτερα. Το ίδιο συμβαίνει και με όσους διαβάζουν από ένα βιβλίο, αντί από μια οθόνη, σύμφωνα με μια νέα νορβηγική επιστημονική έρευνα, η οποία έρχεται να αναδείξει τη σημασία των παραδοσιακών μεθόδων μάθησης, που τείνουν να εκλείψουν στη σύγχρονη κοινωνία λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων.

Εξάλλου μια δεύτερη αμερικανική έρευνα διαπίστωσε ότι οι μαθητές που μετά το διάβασμα, καλούνται να δώσουν τεστ απομνημόνευσης σε σχέση με αυτά που διάβασαν, θυμούνται περισσότερα πράγματα και έχουν καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με όσους διαβάζουν ξανά και ξανά το ίδιο μάθημα ή με όσους φτιάχνουν αναλυτικά διαγράμματα για να θυμούνται τι διάβασαν πριν.

Οι ερευνητές, υπό την καθηγήτρια Αν Μάνγκεν του πανεπιστημίου Στάβανγκερ, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό “Advances in Haptics”, σύμφωνα με τη βρετανική “Τέλεγκραφ”, έκαναν πειράματα με δύο ομάδες εθελοντών, οι οποίοι κλήθηκαν να μάθουν να γράφουν σε μια γλώσσα με άγνωστο αλφάβητο, η οποία περιλάμβανε 20 γράμματα. Η μια ομάδα έπρεπε να μάθει να γράφει με το χέρι διαβάζοντας από βιβλίο και η άλλη με πληκτρολόγιο υπολογιστή διαβάζοντας από οθόνη.

Μετά από ενάμιση μήνα, τα σχετικά τεστ έδειξαν ότι όσοι είχαν μάθει με τον παλιό καλό τρόπο να διαβάζουν και να γράφουν, δηλαδή με το βιβλίο και το χέρι τους, τα πήγαν καλύτερα σε σχέση με όσους έμαθαν στον υπολογιστή. Μεταξύ άλλων, ο συγκριτικός έλεγχος του εγκεφάλου έδειξε ότι η πρώτη ομάδα (η “παραδοσιακή”) εμφάνιζε ενεργοποίηση της περιοχής του Μπροκά, ενώ η δεύτερη (η “μοντέρνα”) ελάχιστη ή καθόλου.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, φαίνεται πως το γράψιμο με στυλό και η ανάγνωση από βιβλίο εντυπώνουν καλύτερα τη γνώση στο νου των ανθρώπων σε σχέση με το γράψιμο με πληκτρολόγιο και την ανάγνωση από οθόνη. Όπως επισημαίνουν, η παραδοσιακή γραφή και ανάγνωση ενεργοποιούν περισσότερο τις αισθήσεις μας και προσφέρουν εντονότερα σήματα ανάδρασης από τους μύες και τα άκρα των δακτύλων μας (σε σχέση με την επαφή των χεριών με το πληκτρολόγιο), με συνέπεια η παλιά καλή μέθοδος να ενισχύει πιο αποτελεσματικά τον εγκεφαλικό μηχανισμό μάθησης. Παράλληλα, επειδή απαιτείται περισσότερος χρόνος και νοητική προσπάθεια για να γράψει κανείς με το χέρι, αυτό βοηθά στην εντύπωση της μνήμης.

Η δεύτερη έρευνα, υπό τον δρα Τζέφρι Κάρπικε του πανεπιστημίου Περντιού των ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Science”, σύμφωνα με τους “Τάιμς της Νέας Υόρκης” και την “Τέλεγκραφ”, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας στη τάξη, που περιλαμβάνουν την απομνημόνευση χρονολογιών και κλίσεων ανωμάλων ρημάτων, είναι καλύτερες στο να αποτυπώνουν τις γνώσεις στο νου των μαθητών, σε σχέση με άλλες πιο σύγχρονες εκπαιδευτικές μεθόδους που αποφεύγουν την απομνημόνευση.

Τα πειράματα των ερευνητών έδειξαν ότι όσοι μαθητές καλούνται να απαριθμήσουν, να απαγγείλουν κλπ. τα μαθήματά τους λίγο μετά την ανάγνωσή τους, τα θυμούνται μετά καλύτερα (βραχυπρόθεσμη μνήμη), σε σχέση με όσους απλώς τα έχουν διαβάσει πολλές φορές. Αυτή η διαδικασία φαίνεται να αποτυπώνει τα δεδομένα καλύτερα στην μνήμη, από όπου ανακαλούνται αργότερα με μεγαλύτερη ευκολία, ακόμα και μετά το πέρασμα αρκετού χρόνου (μακροπρόθεσμη μνήμη). Σε αυτό το πλαίσιο, τα συχνά προφορικά ή γραπτά τεστ (άλλος ένας παραδοσιακός “φόβος και τρόμος” των μαθητών) φαίνεται να βελτιώνουν την μάθηση.

Να αντέχεις να χάνεις

Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως όλες οι αλλαγές, ακόμη και οι θετικές, εμπεριέχουν πένθος, όπως και ότι όλες οι απώλειες απαιτούν αλλαγή.

Πότε τα βάφουμε μαύρα

Το πένθος προκύπτει ως αντίδραση στην αλλαγή μιας γνωστής σε εμάς κατάστασης. Μπορεί να πρόκειται για το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, για έναν αποχωρισμό, για τη φθορά της υγείας ή την απώλεια εργασίας, ακόμη και για το πέρασμα από τη μια αναπτυξιακή φάση στην επόμενη, σε όλες τις περιπτώσεις, όμως, το σύστημά μας βιώνει πλήγμα. Ο οργανισμός μας τείνει να αντιδρά, ίσως, γιατί οι μηχανισμοί επιβίωσης τον ειδοποιούν πως υπάρχει η πιθανότητα να μην είναι πια ασφαλής. Αυτό που συμβαίνει με τις αλλαγές, είναι πως μας υποχρεώνουν να ξανα-ανακαλύψουμε τον κόσμο, αλλά και να επαναπροσδιορίσουμε την ταυτότητά μας μέσα σε αυτόν. Έχοντας στο μυαλό μου τις τυπικές μαυροφορεμένες γιαγιάδες των ελληνικών χωριών, πάντα πίστευα πως το πένθος χαρακτηρίζεται από μια παθητική στάση. Μολονότι, βέβαια, πολλές από τις αλλαγές που συμβαίνουν στη ζωή μας δεν τις επιλέγουμε, απέδειξαν πως το πένθος είναι μια άκρως ενεργητική διαδικασία: περιλαμβάνει τόσο τις εσωτερικές διεργασίες που ενεργοποιούνται από την αλλαγή, όσο και τη δράση, τις πράξεις που πραγματοποιεί ο πενθών, προκειμένου να ξαναχτίσει τη ζωή του από την αρχή. Δυστυχώς,  στις μέρες μας είναι σα να παραγνωρίζεται η αξία του πένθους, σα να μην επιτρέπεται ο πόνος και η φθορά, και οι ιεροτελεστίες που από ψυχολογικής άποψης θα μας έδιναν την ευκαιρία να εξοικειωθούμε με τις νέες καταστάσεις, τείνουν να εξαφανιστούν.

Η επόμενη πίστα

Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ως τέτοιος, ακόμη και ο τρόπος που αντιμετωπίζει την απώλεια θα είναι σα δαχτυλικό αποτύπωμα. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κάποια αναγνωρίσιμα στάδια, όπως η άρνηση, ο θυμός, η θλίψη, η διαπραγμάτευση και, τέλος, η αποδοχή. Σύμφωνα με παλαιότερους θεωρητικούς, ο πενθών με τον καιρό περνάει από το ένα στάδιο στο άλλο, πάντα με πισωγυρίσματα. Μολονότι τα τελευταία χρόνια έχει αμφισβητηθεί η θεωρία των σταδίων, όλοι συμφωνούν πως το πένθος, τουλάχιστον μετά από θάνατο αγαπημένου προσώπου, το κουβαλάμε για πάντα και πως η ένταση δεν αλλάζει. Με το χρόνο, ωστόσο, και τις διεργασίες, αλλάζει η συχνότητα και η διάρκεια των κυμάτων θλίψης. 

Γιατί σε εμένα;

Όταν βιώνουμε μια απώλεια, η νέα κατάσταση απαιτεί χρόνο και ενέργεια. Χρειάζεται να δείξουμε σεβασμό απέναντι στους ρυθμούς του οργανισμού μας. Για να αλλάξει το πένθος, χρειάζεται πρώτα από όλα να το αναγνωρίσουμε και να το βιώσουμε. Χρειάζεται να ξαναμάθουμε τον κόσμο, να ξαναμάθουμε και εμάς τους ίδιους. Χρειάζονται οι άλλοι, μιας και η σχέση, ακόμη κι όταν δεν μπορεί να θεραπεύσει, μαλακώνει τον πόνο και τη θλίψη. Κάποιοι λένε πως το πένθος είναι σαν τον ήλιο, το χρειαζόμαστε, αλλά αν το κοιτάξουμε επίμονα στα μάτια, μπορεί και να μας τυφλώσει. Χρειάζεται, επομένως, όταν είμαστε σχετικά έτοιμοι, να ξαναβγούμε στη ζωή.

Στάσου πλάι μου

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον που πενθεί; Η μαγική λέξη εδώ είναι η “παρουσία”. Παρουσία σημαίνει να είμαστε συναισθηματικά παρόντες σε κάποιον που πονά, να του δείχνουμε το νοιάξιμο με το να τον ακούμε ενεργητικά, να δεχόμαστε την υποκειμενική του πραγματικότητα. Σημαίνει να μη διακόπτουμε για κανένα λόγο την έκφραση του πόνου του, αντίθετα, να του δίνουμε χώρο να τον ξεδιπλώσει. Με το να παρηγορούμε, για παράδειγμα, μια γυναίκα που μόλις απέβαλε, λέγοντάς της πως είναι νέα και έχει όλο το χρόνο να κάνει παιδιά, ουσιαστικά παραγνωρίζουμε το πένθος για τα χαμένα της όνειρα. Με το να αρνούμαστε να ακούσουμε τον πόνο μιας μάνας, τα παιδιά της οποίας έφυγαν από το σπίτι για σπουδές ή ενός έφηβου που μόλις χώρισε, λέγοντάς τους πως αυτή είναι η φυσιολογική ροή της ζωής, είναι σα να τις καταδικάζουμε στην απομόνωση. Παρουσία, όμως, σημαίνει και να βοηθάμε τον πενθούντα στα πρακτικά προβλήματα της ζωής. Αν κάποιος πρέπει να πάει για χημειοθεραπείες, σίγουρα θα αισθανθεί καλύτερα, αν έχει έναν φίλο παρέα να οδηγήσει στην επιστροφή. Εξεπλάγην κι εγώ ο ίδιος με το πόσο ανακουφιστικό ήταν το ότι μπορούσα να ζητήσω στους δικούς μου ανθρώπους, συγγενείς και φίλους, ό,τι χρειαζόμουν.

Και μετά τι;

Αν δεχτούμε την παραπάνω συνθήκη, πως κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, άλλους το πένθος μπορεί να τους τσακίσει σαν κλαδάκια, κι άλλους να τους βοηθήσει, δίνοντάς τους μια σπρωξιά να αναπτυχθούν. Σημαντικό ρόλο παίζει η ψυχική ανθεκτικότητα του ατόμου, αλλά και η ύπαρξη ή η έλλειψη επαρκούς υποστηρικτικού πλαισίου. Πώς μπορεί όμως η απώλεια να μας ωφελήσει; Αντιδρώντας στην αλλαγή, αναγκαζόμαστε να ανακατασκευάσουμε το νόημα της ζωής. Χάνοντας όσα θεωρούσαμε ως δεδομένα, τον σύντροφο, την καριέρα, την υγεία, την οικονομική μας άνεση, ακόμη και τα όνειρά μας για το μέλλον, αναγκαζόμαστε να επαναπροσδιορίσουμε τι έχει πράγματι σημασία στη ζωή μας, στο «εδώ και τώρα», με έναν τρόπο ωριμάζουμε και ενδέχεται και να ανθίσουμε. Δε θα ξεχάσω ποτέ τη φράση μιας φίλης που είχε χάσει την μητέρα της σε πολύ μικρή ηλικία. Στην τελευταία μας συζήτηση, μου εξομολογήθηκε με σοβαρότητα: “Διαπιστώνω, τελικά, πως χειρότερο κι από τον ίδιο το θάνατο είναι να χάνει κανείς τον εαυτό του”. Μερικές φορές, λοιπόν, ίσως χρειάζεται να χάσουμε τον “εαυτό” μας, για να βρούμε εμάς τους ίδιους.

Τρεις πιθανοί λόγοι που φτάνουμε στα όριά μας

Κάνουμε υπομονή, βρίσκουμε δικαιολογίες, θυμίζουμε στον εαυτό μας τα “θετικά” της υπόθεσης…πιέζουμε, πιέζουμε, πιέζουμε…και ξαφνικά…ακούμε μια φωνή μέσα μας να φωνάζει: «Φτάνει, δεν μπορώ άλλο!»
 
Όλοι οι άνθρωποι σήμερα -αλλά και από πάντα- κάνουμε πράγματα και δραστηριότητες που δεν μας ικανοποιούν αλλά είναι μέσα στις λεγόμενες “υποχρεώσεις” μας.
 
Υπάρχουν τρεις λόγοι, σύμφωνα με την Julie Exline, καθηγήτρια ψυχολογίας, που μπορεί να μας συμβεί κάτι τέτοιο:
 
1. Συναισθηματική εξάντληση: όταν πιέζουμε τον εαυτό μας και προσπαθούμε να φτάσουμε τους στόχους μας, είναι λογικό να νιώσουμε κάποια στιγμή την επιθυμία να εγκαταλείψουμε ή έστω να ρίξουμε για λίγο τους ρυθμούς…η συναισθηματική κούραση δεν είναι κάτι σπάνιο ή ασυνήθιστο. Πρέπει να νταντέψουμε τον εαυτό μας και να θυμηθούμε όλα τα θετικά που θα μας δώσει η κατάσταση. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει στις περιπτώσεις που κάνουμε υπομονή για μια “τοξική” σχέση…μιλάμε για τις περιπτώσεις που έχετε ένα στόχο καλό για ΕΣΑΣ και για την ευτυχία σας. Οι υπόλοιποι ας δουν τις παρακάτω κατηγορίες..
 
2. Οι φωνές του “κακού” εαυτού σας: είναι γνωστό, άσχετα με την επιλογή των λέξεων κάθε φορά, ότι όλοι μέσα μας έχουμε ένα “σκοτεινό” κομμάτι που είναι αυτοκαταστροφικό και δεν μας αφήνει να αναπτυχθούμε ή να βελτιωθούμε. Πολλές φορές όταν νιώθουμε ότι κάτι μέσα μας, μας σπρώχνει προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που θέλουμε είναι αυτό το σκοτεινό κομμάτι του εαυτού μας. Ωστόσο, θέλει μεγάλη περισυλλογή για να ξεχωρίσετε τις παραπάνω περιπτώσεις. Ο Εσωτερικός Εαυτός σας γνωρίζει ποιο είναι το καλό σας και πότε κάτι που κάνετε είναι εναντίον σας…εάν μένετε σε μια τοξική σχέση, λοιπόν, δεν είναι η απλή κούραση που σας λέει “Αρκετά!” αλλά ο Εσωτερικός Εαυτός σας. Από την άλλη μεριά, εάν έχετε βάλει στόχο να πραγματοποιήσετε το επαγγελματικό σας όνειρο, δεν είναι η απλή κούραση που σας φωνάζει να σταματήσετε αλλά…το σκοτεινό κομμάτι του εαυτού μας. Δεν θα μιλήσουμε σε αυτό το άρθρο για το πώς δημιουργήθηκε, αλλά τί μπορείτε να κάνετε: κάντε ένα διάλογο μαζί του, μην το αγνοείτε αλλά και μην το ακολουθήσετε. Ακούστε ό,τι έχει να σας πει, ίσως κάποια εμπόδια να είναι σωστά και να μπορείτε έτσι να πράξετε καλύτερα και πιο οργανωμένα. Και μετά…αφήστε το στην άκρη. Τίποτε άλλο. 
 
3. Ένα αυθεντικό κάλεσμα για πραγματικές αλλαγές: τα καλά νέα εδώ είναι ότι μπορεί να είστε αντιμέτωπος με μια πραγματική ευκαιρία για αλλαγή. Είτε το λέτε Εσωτερική σοφία, είτε ένστικτο, ίσως αυτή η φωνή να σας οδηγήσει σε μια πραγματική αλλαγή για εσάς και την ζωή σας. Το “ξύπνημα”. Εάν, λοιπόν, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα (μέρες, μήνες) η καινούρια ιδέα επιμένει και βλέπετε ότι σας ταιριάζει, τότε με αργούς ρυθμούς μπορείτε να κατευθυνθείτε προς αυτή τη κατεύθυνση.

Όταν αναβάλλεις τα μικρά πράγματα, προγραμματίζεσαι να αναβάλλεις και τα σπουδαία

Όταν αναβάλλεις την ικανοποίηση μιας ανάγκης γίνεται απωθημένο. Όταν λέμε απωθημένο, συνήθως εννοούμε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα, ένα όνειρο που δεν πραγματοποιήθηκε. Το μεγάλο απωθημένο αποτελεί μεγάλη μη εκπλήρωση ενός στόχου ή ενός σκοπού. Τα μικρά απωθημένα είναι μικρές μη εκπληρώσεις, και οι μικρές μη εκπληρώσεις είναι πηγές άγχους.

Παράδειγμα: Είσαι στο σπίτι, η πετσέτα βρίσκεται στο πάτωμα, ο νεροχύτης έχει τρία πιάτα άπλυτα, ο καναπές δεν είναι τακτοποιημένος, και λες «Άσ’ το, θα το κάνω μετά, αργότερα, δεν είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή». Αυτά τα «άσ’ το» δημιουργούν μικρές μη εκπληρώσεις. Οι μη εκπληρώσεις σε οδηγούν στο να μην ικανοποιήσεις τις ανάγκες σου και, όταν μια ανάγκη δεν ικανοποιείται, γίνεται απωθημένο. Οι μικρές  μη εκπληρώσεις, οι ανικανοποίητες ανάγκες, μετατρέπονται σε μικρές πηγές άγχους, οι μικρές πηγές άγχους συσσωρεύονται, και στο τέλος της ημέρας δεν νιώθεις καλά και δεν ξέρεις τον λόγο.

Ο λόγος όμως είναι ότι έχει συσσωρευτεί το άγχος που πηγάζει από τα πολλά μικρά απωθημένα. Είναι αυτά τα μικρά «άσ’ το καλύτερα» που δημιούργησαν το αρνητικό συναίσθημα. Και πού σε οδηγεί το άγχος αυτό; Στο να μην προχωράς παρακάτω, να μην ξεκινάς καν άλλα πιο σημαντικά πράγματα.
Όταν αναβάλλεις τα μικρά, προγραμματίζεσαι να αναβάλλεις τα σπουδαία, ενώ όταν εκπληρώνεις τα μικρά, προγραμματίζεσαι για να εκπληρώνεις τα σπουδαία.
Αν πιάσεις την πετσέτα και τη βάλεις στη θέση της, αν συμμαζέψεις τον καναπέ, αν πλύνεις αυτά τα τρία πιάτα, δημιουργείς ένα περιβάλλον το οποίο είναι πιο φιλικό προς εσένα, πιο δημιουργικό. Απομακρύνεται το αρνητικό συναίσθημα, αυτό που δεν σου επιτρέπει να αναλάβεις δράση, που θα σου φέρει αποτελέσματα. Ουσιαστικά, με τις εκπληρώσεις αυτές έλεγξες το περιβάλλον σου, για αυτό και νιώθεις το συναίσθημα της νίκης και της πληρότητας.

Το να ολοκληρώσεις κάτι που αισθάνεσαι ότι πρέπει να γίνει (εκπλήρωση) πόσο άμεση σχέση έχει με το συναίσθημα της ολοκλήρωσης που πηγάζει από αυτό (πληρότητα); Ίσως παρατήρησες τη σύνδεση μεταξύ της λέξης «εκ-πλήρωση» και της λέξης «πληρότητα». Ολοκληρώνοντας αυτά που έχεις αφήσει στη μέση, είσαι σε καλύτερη διάθεση και νιώθεις πιο έτοιμος ώστε να καλέσεις έναν φίλο στο τηλέφωνο, να κανονίσεις μια έξοδο ή απλώς να καθίσεις σπίτι σου και να πιεις ένα ποτήρι κρασί. Το μυαλό σου είναι πλέον ελεύθερο από σκέψεις αναβολής και μπορεί να σκεφτεί πιο καθαρά. Απελευθερώνεις χώρο διαθέσιμης μνήμης αλλά και συναισθηματικό φορτίο, που σε κάνει πιο δυνατό και σε οδηγεί στο επόμενο επίπεδο.

Πιο ήρεμος από ποτέ, ίσως σκεφτείς μια υπέροχη ιδέα για ένα νέο προϊόν, ένα νέο project, μια νέα συνεργασία, η οποία θα πυροδοτήσει μια σειρά γεγονότων, οδηγώντας σε κάτι πολύ καλύτερο από αυτό που είχες μέχρι εκείνη τη στιγμή. Ή μπορεί απλώς να μη συμβεί τίποτα, αλλά να έχεις κερδίσεις μια όμορφη στιγμή. Και όλα αυτά ξεκινούν από τις μικρές εκπληρώσεις, δηλαδή από τις αναβολές της αναβλητικότητάς  σου.

Όμως δεν είναι όλοι το ίδιο, με κάποιους η αλληλεπίδραση γεννά μαγεία

Επειδή δεν χρειάζεται να μιλήσουμε πολύ για να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά. Αρκεί να διαβάσουμε ο ένας τα μάτια του άλλου, και τα λόγια απλά επαληθεύουν όσα ήδη ξέρουμε.

Επειδή είμαστε ειλικρινείς μεταξύ μας και μας αρέσει να μοιραζόμαστε τα πάντα. Μπορούμε ακόμη και να μην είμαστε πάντα δυνατοί, αλλά να γίνουμε ευάλωτοι, γιατί χωράει και αυτός ο εαυτός μας στη σχέση μας.

Επειδή εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον και είναι ασφαλές να φανερώσουμε όλα μας τα χαρτιά, σίγουροι πως το παιχνίδι μεταξύ μας θα συνεχίσει να έχει ενδιαφέρον.

Επειδή σεβόμαστε ο ένας τις ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου και ενώ περπατάμε πλάι- πλάι, ο καθένας χαράζει τη δική του προσωπική πορεία. Επειδή είμαστε συμπληρωματικοί. Ο ένας μαθαίνει από τον άλλον συνεχώς και μαζί δημιουργούμε την πιο ολοκληρωμένη ομάδα.

Επειδή είσαι μια οικεία φιγούρα μέσα στο πλήθος που με κάνει να νιώθω σαν να βρίσκομαι στην ασφάλεια του σπιτιού μου. Και επειδή όταν χάνομαι και αναρωτιέμαι ποιος είμαι, καθρεφτίζομαι στα μάτια σου.

Για όλα αυτά, είσαι άνθρωπός μου! Και ξέρω ότι στη ζωή άνθρωποι έρχονται και άνθρωποι φεύγουν… Όμως δεν είναι όλοι το ίδιο, με κάποιους η αλληλεπίδραση γεννά μαγεία.

Προκειμένου να εξελιχθούμε, είναι απαραίτητο να αφήσουμε πίσω μας κάποια πράγματα

Πολλές φορές, προκειμένου να εξελιχθούμε, είναι απαραίτητο να αφήσουμε πίσω μας κάποια πράγματα. Μια διαδικασία συχνά επώδυνη αλλά εξαιρετικά απαραίτητη. Οι παρακάτω σκέψεις θα σας βοηθήσουν να πάρετε τη δύναμη που απαιτείται, για να κάνετε το επόμενο βήμα.

1. Καθώς μεγαλώνουμε και γινόμαστε σοφότεροι, αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε τι χρειαζόμαστε και τι πρέπει να αφήσουμε πίσω. Καμιά φορά το να φεύγεις, είναι ένα βήμα μπροστά.
2. Ποτέ δεν θα καταφέρεις να πραγματοποιήσεις όλα αυτά για τα οποία είσαι ικανός αν είσαι υπερβολικά προσκολλημένος με πράγματα που πρέπει να αφήσεις πίσω.
3. Κάποιες φορές στη ζωή υπάρχουν πράγματα που δεν είναι προορισμένα να διαρκέσουν. Κάποιες φορές οι αλλαγές που δεν θέλουμε είναι οι αλλαγές που χρειαζόμαστε προκειμένου να ωριμάσουμε.
4. Η ωριμότητα και η αλλαγή μπορεί κάποιες φορές να είναι επώδυνες, όμως τίποτα στη ζωή δεν είναι τόσο επώδυνο όσο το να μένεις κολλημένος εκεί που δεν ανήκεις.
5. Το πιο δύσκολο στάδιο της ωριμότητας είναι να αφήνεις πίσω σου πράγματα στα οποία ήσουν συνηθισμένος και να προχωρείς σε πράγματα που δεν είσαι.
6. Αποδέξου αυτό που υπάρχει, άσε πίσω σου αυτό που υπήρχε και έχε πίστη απέναντι σε αυτό που μπορεί να υπάρξει.
7. Μην φοβάσαι την αλλαγή. Η αλλαγή συμβαίνει για έναν λόγο. Ακολούθησέ την. Δεν θα είναι εύκολο, αλλά θα αξίζει..
8. Ποτέ μην αφήνεις τον φόβο να αποφασίσει για το μέλλον σου.
9. Ο φόβος δεν υπάρχει πουθενά αλλού εκτός από το μυαλό μας. Είναι δύσκολο να ακολουθήσεις την καρδιά σου, είναι όμως τραγικό να επιτρέπεις στο ψέμα του φόβου να σε σταματήσει.
10. Δεν μπορείς πάντα να περιμένεις για την ιδανική στιγμή. Κάποιες φορές πρέπει να αφήσεις πίσω μερικά πράγματα και να τολμήσεις να το κάνεις επειδή απλώς η ζωή είναι πολύ σύντομη για να αναρωτιέσαι τι θα μπορούσε να είχε γίνει.
11. Συχνά είναι αρκετά δύσκολο να αφήσεις πίσω σου το παρελθόν και να προχωρήσεις. Μόλις το κάνεις όμως, θα νιώσεις ελεύθερος και θα συνειδητοποιήσεις ότι πήρες την καλύτερη απόφαση που θα μπορούσες ποτέ να πάρεις.
12. Δεν είσαι ο ίδιος άνθρωπος που ήσουν έναν χρόνο πριν, ένα μήνα πριν, μια εβδομάδα πριν. Συνεχώς μεγαλώνεις. Οι εμπειρίες δεν σταματούν. Αυτό είναι ζωή.
13. Μία από τις πιο εποικοδομητικές στιγμές στη ζωή είναι όταν επιτέλους βρίσκεις το κουράγιο να αφήσεις πίσω σου πράγματα που δεν μπορείς να αλλάξεις.
14. Ποτέ μην πιέζεις τις καταστάσεις. Κάνε το καλύτερο που μπορείς και μετά άφησε να δεις πώς θα εξελιχθεί. Αν είναι να γίνει, θα γίνει. Μην πιέζεις τον εαυτό σου για πράγματα που δεν μπορείς να αλλάξεις.
15. Το να εγκαταλείπεις και το να προχωράς μπροστά είναι δύο πολύ διαφορετικές έννοιες.
16. Το να προχωράς μπροστά δεν σημαίνει να ξεχνάς, σημαίνει ότι διαλέγεις την ευτυχία αντί για την δυστυχία.
17. Το να εγκαταλείπεις δεν σημαίνει ότι είσαι αδύναμος. Καμιά φορά σημαίνει ότι είσαι αρκετά δυνατός και έξυπνος ώστε να αφήνεις πράγματα πίσω σου και να ωριμάζεις.
18. Ζήσε απλά. Ζήσε γενναιόδωρα. Μίλα ειλικρινά. Ανάπνευσε βαθιά. Κάνε το καλύτερό σου. Και άσε όλα τα υπόλοιπα στις δυνάμεις που βρίσκονται πάνω από σένα.
19. Με όποιον τρόπο κι αν ζήσεις, κάποιος θα απογοητευτεί. Επομένως ζήσε αληθινά και βεβαιώσου ότι στο τέλος δεν θα είσαι ΕΣΥ εκείνος που θα απογοητευτεί.
20. Είσαι αρκετά ΚΑΛΟΣ, αρκετά ΕΞΥΠΝΟΣ, αρκετά ΚΑΛΟΣ, αρκετά ΔΥΝΑΤΟΣ. Δεν χρειάζεσαι κανέναν άλλον να σε αξιολογήσει. Είσαι ήδη αξιόλογος.

Το να μάθεις να ζεις με τους άλλους απαιτεί χειρισμούς επιδέξιους και μελετημένους

Στην πραγματικότητα, αυτοί που φαίνεται ότι κατόρθωσαν να αποδεχτούν τη ζωή όπως είναι, προσδοκούν ελάχιστα πράγματα.

Όταν αγαπάς κάποιους δεν τους αγαπάς όλη την ώρα, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, από στιγμή σε στιγμή. Αυτό είναι αδύνατο. Κι ωστόσο είναι αυτό ακριβώς που οι περισσότεροι αξιώνουμε. Έχουμε ελάχιστη πίστη στο κύμα της ζωής, της αγάπης και των σχέσεών μας. Πηδάμε ορμητικά πάνω στο φουσκωμένο κύμα, αλλά αντιστεκόμαστε με τρόμο όταν υποχωρεί. Φοβόμαστε ότι δεν θα ξαναγυρίσει ποτέ. Επιμένουμε στη σταθερότητα, στη διάρκεια και στη συνέχεια, τη στιγμή που η μόνη δυνατή συνέχεια, στη ζωή όπως και στην αγάπη, βρίσκεται στην ανάπτυξη, στη ρευστότητα – στην ελευθερία.

Δεν πρόκειται για εύκολη δουλειά. Το να μάθεις να ζεις με τους άλλους και να τους αγαπάς απαιτεί χειρισμούς τόσο επιδέξιους και μελετημένους, όπως οι κινήσεις του χειρούργου, όπως του αρχιμάστορα χτίστη και του αρχιμάγειρα μιας πλούσιας κουζίνας. Κανένας απ’ αυτούς δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι έκανε σωστά τη δουλειά του αν προηγουμένως δεν είχε εφοδιαστεί με τις αναγκαίες γνώσεις.

Κι όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι, εύθραυστοι και ελάχιστα εξοπλισμένοι, τρέχουμε μπροστά από το άροτρο, δημιουργούμε φιλίες, παντρευόμαστε, κάνουμε οικογένειες, μεγαλώνουμε παιδιά με ελάχιστες ή και καθόλου χειροπιαστές γνώσεις στο ν’ αντιμετωπίσουμε το βαρύ φορτίο αυτών των καταστάσεων. Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου περίεργο να βλέπουμε τις σχέσεις μας, που συνήθως αρχίζουν με χαρούμενη διάθεση και αθωότητα, να καταλήγουν πολύ συχνά στην απογοήτευση, την πικρία και την απελπισία. Η πρωταρχική μαγική αύρα φαίνεται να σβήνει σιγά σιγά μέσα στην καθημερινή διαδικασία της ύπαρξης.

ΓΑΜΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Ο ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΛΙΑΝΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΕΥΧΕΤΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ

Μετά τις πατροπαράδοτες ιεροτελεστίες, που η ιέρεια της Δήμητρας τέλεσε για σας, όταν κλειστήκατε μαζί (στη νυφική κάμαρα), θεωρώ πως ο λόγος που αφορά εξίσου τους δυο σας και συνοδεύει τον υμέναιο θα μπορούσε επίσης να προσφέρει κάτι χρήσιμο και σε αρμονία με τα έθιμα(1).

Οι παλιοί έβαλαν τον Ερμή(2) δίπλα στην Αφροδίτη, πιστεύοντας ότι οι χαρές του έρωτα έχουν κυρίως ανάγκη τον λόγο, αλλά επίσης την Πειθώ(3) και τις Χάριτες, ώστε με την πειθώ να παίρνουν ο ένας από τον άλλον ό,τι θέλουν, χωρίς τσακωμούς και καβγάδες.

Ο Σόλων συμβούλευε τη νύφη να μασουλήσει κυδώνι προτού πλαγιάσει με τον γαμπρό, θέλοντας έτσι να πει, καθώς φαίνεται, ότι η χάρη από τα χείλη και το στόμα της πρέπει να είναι πρώτα απ’ όλα αρμονική και γλυκιά.

Στην αρχή κυρίως πρέπει οι παντρεμένοι να φυλάγονται από διαφωνίες και συγκρούσεις, βλέποντας ότι και τα φτιαγμένα από διάφορα κομμάτια αντικείμενα διαλύονται εύκολα με το πρώτο τυχαίο γεγονός, αλλά μετά από καιρό, όταν οι αρμοί τους στεριώσουν, δύσκολα διαλύονται από τη φωτιά ή το σίδερο.

Όπως η φωτιά ανάβει εύκολα σε άχυρα, σε φιτίλι και στην τρίχα του λαγού, αλλά σβήνει γρήγορα αν δεν πιάσει σε κάτι άλλο που μπορεί να τη διατηρήσει και να τη θρέψει, έτσι και ο δυνατός έρωτας των νεονύμφων που λαμπαδιάζει με τη σωματική έλξη και την ορμή της ηλικίας, δεν πρέπει να θεωρηθεί διαρκής ούτε σίγουρος, αν δεν οικοδομηθεί πάνω στον χαρακτήρα, δεν αγγίξει τη φρόνηση και δεν γίνει διάθεση της ψυχής.

Ο Ρωμαίος, όταν τον επέπλητταν οι φίλοι του που έδιωξε ενάρετη, πλούσια και όμορφη γυναίκα, έδειξε την μπότα του και είπε: “Μα και τούτη είναι ωραία να την βλέπεις και καινούργια, κανείς όμως δεν ξέρει πού με χτυπά”. Και στη γυναίκα, λοιπόν, δεν πρέπει να βασίζεσαι στην προίκα, τη γενιά ή την ομορφιά της, αλλά σε πράγματα, με τα οποία αγγίζει περισσότερο τον άντρα της, δηλαδή τη συντροφιά, τον χαρακτήρα και τον τρόπο που επικοινωνεί, να μην παρουσιάζεται σε αυτά σκληρή και δυσάρεστη καθημερινά, αλλά βολική, χαρούμενη και αγαπητή.

Όπως οι γιατροί φοβούνται περισσότερο τους πυρετούς που ξεκινούν από κρυφές αιτίες και δυναμώνουν σταδιακά, παρά εκείνους που ξεκινούν από φανερά και σοβαρά προβλήματα, έτσι και οι μικρές, συνεχείς, καθημερινές συγκρούσεις ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα, που περνούν απαρατήρητες από τους πολλούς, φέρνουν διαφορές και καταστρέφουν τη συμβίωση.

Εκείνοι που προσφέρουν θυσία στην Ήρα, την προστάτιδα του γάμου, δεν καθαγιάζουν και τη χολή μαζί με τα άλλα μέρη του θυσιασμένου ζώου, αλλά τη βγάζουν και την πετούν δίπλα στο βωμό, θέλοντας με αυτό να πει όποιος καθιέρωσε το έθιμο πως η χολή και η οργή δεν πρέπει ποτέ να έχουν θέση στο γάμο. Αλλά και η αυστηρότητα της κυράς του σπιτιού, σαν αυτή του κρασιού, πρέπει να είναι ωφέλιμη και ευχάριστη κι όχι πικρή σαν της αλόης ούτε να θυμίζει φάρμακο.

Ο Ευριπίδης έχει δίκιο να κατακρίνει εκείνους που συνοδεύουν με τον ήχο της λύρας το κρασί. Η μουσική θα έπρεπε να επιστρατεύεται σε περιπτώσεις θυμού και θλίψης περισσότερο παρά να γίνεται πρόσθετο θέλγητρο για όσους είναι παραδομένοι στις απολαύσεις. Έτσι κι εσείς να θεωρείτε ότι κάνουν λάθος όσοι κοιμούνται μαζί χάριν της απόλαυσης, ενώ, όταν είναι θυμωμένοι και τσακωμένοι, κοιμούνται χωριστά και δεν επικαλούνται τότε κυρίως την Αφροδίτη, που είναι ο καλύτερος γιατρός για παρόμοιες περιπτώσεις. Αυτό διδάσκει σίγουρα και ο ποιητής, όταν βάζει την Ήρα να λέει:

και θα λύσω τους ατέλειωτους τσακωμούς τους,
ανεβάζοντάς τους στο κρεβάτι να ενωθούν με τον έρωτα.


Σχετικά με την αγάπη για τα στολίδια, εσένα, Ευρυδίκη, παρακαλώ να διαβάσεις και να προσπαθήσεις να έχεις πάντα στο μυαλό σου όσα έγραψε στην Αρίστυλλα η Τιμοξένα. Όσο για σένα, Πολλιανέ, μη νομίζεις ότι η γυναίκα σου θα απέχει από τις περιττές δαπάνες και τις πολυτέλειες, αν βλέπει ότι εσύ δεν περιφρονείς αυτά σε άλλους, αλλά αντίθετα ευχαριστιέσαι με τα επίχρυσα κύπελλα, τους ζωγραφισμένους τοίχους, τα στολίδια στα μουλάρια και τα περιδέραια στα άλογα. Πράγματι, είναι αδύνατον να διώξεις την πολυτέλεια από τα διαμερίσματα της γυναίκας, όταν κυκλοφορεί ελεύθερα στα διαμερίσματα του άνδρα.

Επιπλέον, είσαι αρκετά ώριμος για να ασχοληθείς με τη φιλοσοφία και εύχομαι να κοσμήσεις τον χαρακτήρα σου με συζητήσεις που βασίζονται στις αποδείξεις και τους συλλογισμούς, συναντώντας και κάνοντας συντροφιά με όσους μπορούν να σε ωφελήσουν. Για την γυναίκα σου, αφού συλλέξεις από παντού το χρήσιμο, όπως οι μέλισσες, κουβαλώντας το μέσα σου, να της το μεταδώσεις, να το συζητήσεις μαζί της και να κάνεις τους άριστους λόγους φίλους και οικείους της, διότι “είσαι” γι’ αυτήν “πατέρας”, “μητέρα αγαπημένη και αδερφός”.

Δεν είναι επίσης λιγότερο τιμητικό για έναν άντρα να ακούσει τη γυναίκα του να λέει: “Άντρα μου, για μένα είσαι όμως οδηγός, φιλόσοφος και δάσκαλος σε ό,τι πιο όμορφο και θεϊκό”.

Μελέτες τέτοιου είδους κατ’ αρχάς αποσπούν τη γυναίκα από κάθε άτοπη συμπεριφορά· γυναίκα που μελετάει γεωμετρία θα ντραπεί να είναι χορεύτρια και δεν θα ανακατευτεί με μαγικά λόγια και φίλτρα, όταν ακούει τα μαγικά λόγια του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα. Αν κάποια υπόσχεται πως θα κατεβάσει το φεγγάρι, θα γελάσει με την αμάθεια και τη βλακεία των γυναικών που τα πιστεύουν, αφού κι η ίδια έχει ιδέα από αστρονομία και έχει ακούσει για την Αγλαονίκη, την κόρη του Θεσσαλού Ηγήτορα, πως, γνωρίζοντας τα σχετικά με τις εκλείψεις και τις πανσελήνους και ξέροντας από πριν το πότε η σελήνη μπαίνει μέσα στη σκιά της γης, ξεγελούσε και έπειθε τις γυναίκες ότι είναι αυτή που κατεβάζει τη σελήνη.

Αν δεν λάβουν τον σπόρο των καλών λόγων και δεν μοιραστούν με τους άνδρες τους την παιδεία, αφημένες μόνες τους, γεννούν πολλές άτοπες ιδέες και ταπεινά σχέδια και πάθη.

Όσο για σένα, Ευρυδίκη, ας προσπαθήσεις να μιλάς με τα λόγια των σοφών και των αγαθών και πάντα να έχεις στην άκρη της γλώσσας σου εκείνα τα όμορφα λόγια, με τα οποία στόλιζες τις παρθενικές σου μέρες, όταν ήσουν μαζί μας, έτσι ώστε να δίνεις χαρά στον άντρα σου και να θαυμάζεσαι από τις άλλες γυναίκες, στολισμένη έτσι ξεχωριστά και μεγαλόπρεπα από μόνη σου. Δεν μπορείς να αποκτήσεις τα μαργαριτάρια της τάδε πλούσιας ή τα μεταξωτά της τάδε ξένης ούτε να τα φορέσεις χωρίς να τα αγοράσεις ακριβά, όμως τα στολίδια της Θεανώς, της Κλεοβουλίνης, της Γοργώς, της γυναίκας του Λεωνίδα, της Τιμόκλειας, της αδερφής του Θεαγένη, της αρχαίας Κλαυδίας, της Κορνηλίας, της κόρης του Σκιπίωνα και όλων των άλλων γυναικών, που υπήρξαν θαυμαστές και περιβόητες, μπορείς να τα φοράς, χωρίς να πληρώσεις και, στολίζοντας τον εαυτό σου μ’ αυτά, να ζεις ζωή δοξασμένη και ευτυχισμένη.

Αν η Σαπφώ πίστευε πως τα όμορφα ποιήματά της τής έδιναν το δικαίωμα να γράψει σε κάποια πλούσια γυναίκα,
Νεκρή θα κείτεσαι, μνήμη καμιά πίσω σου
δεν θ’ αφήσεις, γιατί δεν έχεις μερτικό στα ρόδα
της Πιερίας,
γιατί δεν θα έχεις πολύ περισσότερο εσύ το δικαίωμα να τρέφεις μεγάλη και λαμπρή ιδέα για τον εαυτό σου, αν έχεις μερτικό όχι μόνο στα ρόδα αλλά και στους καρπούς που φέρνουν οι Μούσες και χαρίζουν σε όσους θαυμάζουν την παιδεία και την φιλοσοφία;

-------------------------------
1. Σύμφωνα με τα αρχαία Ελληνικά έθιμα μετά την τελετή του γάμου, κορίτσια, φίλες της νύφης, και άντρες, φίλοι του γαμπρού, οδηγούσαν το νιόπαντρο ζευγάρι στη νυφική κάμαρα, οι δύο σύζυγοι κλείνονταν μέσα και η συντροφιά έψαλλε απ’ έξω τα επιθαλάμια
2. Ο Ερμής ήταν προστάτης θεός των τεχνών και των επιστημών, αλλά υπό την προσωνυμία Λόγιος θεωρούνταν εφευρέτης των γραμμάτων και των αριθμών, προστάτης του λόγου και της εκφραστικής δύναμης.
3. Η Πειθώ, προσωποποίηση της πειστικής δύναμης και της γοητείας, ήταν ακόλουθος της Αφροδίτης και των Χαρίτων.

Καταπίεση είναι το να ζεις τη ζωή που δεν λογάριαζες να ζήσεις

Καταπίεση είναι το να ζεις τη ζωή που δεν λογάριαζες να ζήσεις. Καταπίεση είναι το να κάνεις πράγματα που ποτέ δεν ήθελες να κάνεις. Καταπίεση είναι το να υποκρίνεσαι πως είσαι αυτός που δεν είσαι. Η καταπίεση είναι ένας τρόπος για να καταστρέψεις τον εαυτό σου. Η καταπίεση είναι ένας τρόπος για να καταστρέψεις τον εαυτό σου. Η καταπίεση είναι αυτοκτονία – πολύ αργή ασφαλώς, αλλά είναι ένα πολύ σίγουρο, αργό δηλητήριο.

Η έκφραση είναι ζωή. Η καταπίεση είναι αυτοκτονία.

Γιατί; Γιατί ο άνθρωπος καταπιέζεται τόσο πολύ, που γίνεται άρρωστος; Επειδή η κοινωνία σε διδάσκει να ελέγχεις, όχι να μεταμορφώνεις. Και η μεταμόρφωση είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Όχι μόνο δεν έχει καμία σχέση με τον έλεγχο, αλλά είναι το ακριβώς αντίθετο.

Μέσα από την καταπίεση, ο νους διχάζεται. Το κομμάτι που αποδέχεσαι γίνεται το συνειδητό και το κομμάτι που αρνείσαι γίνεται το ασυνείδητο. Αυτός ο διαχωρισμός δεν είναι φυσικός. Αυτός ο διαχωρισμός συμβαίνει εξαιτίας της καταπίεσης, Και μέσα στο ασυνείδητο πετάς όλα τα σκουπίδια που απορρίπτει η κοινωνία. Να θυμάσαι όμως, πως οτιδήποτε πετάς εκεί μέσα, γίνεται ολοένα και περισσότερο ένα κομμάτι από σένα. Πηγαίνει στα χέρια σου, μπαίνει μέσα στα κόκαλά σου, στο αίμα σου, στον χτύπο της καρδιάς σου.

Τώρα οι ψυχολόγοι λένε ότι σχεδόν οι ογδόντα στις εκατό αρρώστιες προκαλούνται από τα καταπιεσμένα συναισθήματα. Τα τόσα πολλά εμφράγματα σημαίνουν ότι έχει καταπιεστεί πάρα πολύ θυμός στην καρδιά, τόσο πολύ μίσος, που η καρδιά έχει δηλητηριαστεί.

Το πόσο υγιείς είναι οι σχέσεις σου με τους άλλους, μετριέται με το αν είσαι αφοσιωμένος σ’ αυτές όσο διαρκούν

Η πιο υποχρεωτική και σταθερή αντίδραση σε έναν συναισθηματικό δεσμό είναι, απλώς, να είσαι διατεθειμένος να μην προσκολληθείς στο άτομο εκείνο, σ’ εκείνη την κατάσταση, σ’ εκείνη τη σχέση. Κι αν ο δεσμός αυτός, όση χαρά κι αν σου δίνει, τελειώσει αύριο, να μπορείς, να πάρεις την απόφαση να τον ξεχάσεις. Μέχρι όμως να έρθει αυτή η στιγμή (που μπορεί να μην έρθει ποτέ), ενόσω δεν έρχεται το τέλος, προσπάθησε να είσαι ΤΕΛΕΙΩΣ αφοσιωμένος.

Είμαι αφοσιωμένος όπως εκείνοι που δηλώνουν ότι αφοσιώνονται από αγάπη, κι όχι όπως εκείνοι που αγαπούν από υποχρέωση.

Το πόσο υγιής είναι η σχέση σου με τους άλλους μετριέται με το αν είσαι αφοσιωμένος όσο διαρκεί, και πόσο ελέγχεις, ψάχνεις μέσα σου και σιγουρεύεσαι ότι αυτό που έχεις είναι πράγματι αυτό που θέλεις και πρέπει να έχεις και όχι τα απομεινάρια εκείνου που είχες. Και αν έχει πεθάνει, έχει σημασία πόσο αποφασιστικά το αποχαιρετάς και φεύγεις από αυτό που έχει ήδη τελειώσει.

Λέω λοιπόν, ότι, καμιά φορά, το να μην εγκαταλείπεις κάτι είναι θάνατος.

Και κάποιες φορές, ζωή είναι να παρατάς αυτό που κάποτε σ’ έσωσε.

Είναι φοβερό να παραδεχτούμε ότι σε κάθε απώλεια υπάρχει όφελος. Ότι ο πόνος για την απώλεια θα τελειώσει αναγκαστικά με κάποιο κέρδος.

Και βέβαια δεν υπάρχει απώλεια χωρίς ένα όφελος, δεν υπάρχει απώλεια που δεν οδηγεί στην προσωπική ανάπτυξη!

Αυτή η έλλειψη μέτρου μάς σαγηνεύει αλλά επίσης μας καταστρέφει

Εδώ και πενήντα χρόνια ζούμε μια παράξενη περιπέτεια των ηθών: μια χειραφέτηση που απελευθερώνει και ταυτοχρόνως καταπιέζει.

Πολλά ταμπού έχουν ξεπεραστεί, καινούργιες επιταγές και απαιτήσεις έχουν συσσωρευτεί. Αυτές χαρακτηρίζονται από το ότι δεν απαγορεύουν κάτι· εκβιάζουν όμως πολλά και δημιουργούν μια συνεχή τάση μεγιστοποίησης. Πρέπει να απολαμβάνουμε περισσότερο, να αγαπάμε περισσότερο, να κερδίζουμε περισσότερο, να καταναλώνουμε περισσότερο, να στοχαζόμαστε περισσότερο, να παίζουμε περισσότερο, να ζούμε περισσότερο χωρίς νεκρούς χρόνους.

Σε όλα αυτά τα πεδία, η υπερβολή οφείλεται σε μια λογική του κέρδους που είναι γνώρισμα του συστήματος της αγοράς.

Παντού οι θεωρητικοί του παροξυσμού μετράνε, θα έλεγε κανείς, με το “παροξυσμόμετρο”.

Παράξενη αυτή η ατυχία για τη γενιά μας, που παρασύρθηκε από το μυθιστορηματικό στοιχείο της ζωής, που αγάπησε τη δικαιοσύνη για να διαπιστώσει – λίγο αργά – ότι οι επαναστατικές λέξεις – ο πυρετός στο αίμα, η ένταση, η έκσταση – έγιναν διαφημιστικά συνθήματα και ότι ο ηδονισμός εξελίχθηκε στο έσχατο στάδιο του καπιταλισμού.

Αυτό που πρέπει να επινοήσουμε σήμερα είναι ένας ηδονισμός μη αγοραίος, που περικλείει την έκπληξη, την ισορροπία, τη σκέψη και το μέτρο και που είναι κατ’ αρχήν μια τέχνη της ζωής ανάμεσα σε άλλες και όχι αυτοσκοπός.

Καλούμαστε λοιπόν διαρκώς να μην είμαστε ικανοποιημένοι από όσα αισθανόμαστε και να πρέπει να προχωρούμε πιο πέρα.

Αυτή η έλλειψη μέτρου μάς σαγηνεύει αλλά επίσης μας καταστρέφει, δηλητηριάζει τις μικρότερες χαρές μας, μας παραδίδει σε μια αχόρταγη αναζήτηση. Η αντίσταση σ’ αυτές τις πλάνες πρέπει να γίνει η φρόνηση του σήμερα.

Μια αχαλίνωτη απελευθέρωση αντιφάσκει εξαρχής και στήνει το σκηνικό της ίδιας της της ήττας: χρειάζονται λοιπόν όρια.

Στις εποχές της λογοκρισίας των ηθών πρέπει να υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα στην επιθυμία, στις εποχές της “επιτρεπτικότητας” πρέπει να υπερασπιζόμαστε την αρχή της ευγένειας και της ευπρέπειας.

Εφόσον η κοινωνία έπαψε να μας περιορίζει αλλά επιμένει να μας χειρίζεται, ο καθένας μας πρέπει να τοποθετήσει τους κανόνες του.

Τα καλύτερα όπλα μας είναι η επιείκεια και η αβρότητα: να συγχωρούμε τις αδυναμίες των άλλων και να μην πληγώνουμε εκείνους που αγαπάμε.

Ας τους αφήσουμε να ζουν τη ζωή τους κι ας μας δέχονται κι εκείνοι όπως είμαστε.

Αυτό σημαίνει γλυκύτητα της ζωής, τέχνη της διαβίωσης.

Ο παράξενος Ουρανός

Σχετική εικόναΟ Ουρανός είναι ο έβδομος στη σειρά πλανήτης και ο τρίτος σε μέγεθος στο Ηλιακό μας Σύστημα. Όπως ο Δίας και ο Κρόνος, έτσι και ο Ουρανός είναι ένας γίγαντας αερίου. Η λέξη που του ταιριάζει, όπως λένε και οι αστρολόγοι, είναι η παραξενιά. Για το χρώμα του, την κλίση του,  την φορά περιστροφής του, το μαγνητικό του πεδίο.
 
Έχει το προνόμιο να είναι ο πρώτος πλανήτης που ανακαλύφτηκε την σύγχρονη εποχή με την βοήθεια τηλεσκοπίου. Ανακαλύφθηκε μάλλον τυχαία, μόλις το 1781 από τον Γουίλιαμ Χέρσελ. Είναι μόλις ορατός με το γυμνό μάτι και δεν είχε παρατηρηθεί στην αρχαιότητα.
 
Ξεχωρίζει για το πράσινο χρώμα του. Επειδή είναι μόλις ορατός με το γυμνό μάτι είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Με ένα μεσαίου μεγέθους τηλεσκόπιο το μόνο που μπορεί να δει κανείς είναι ένας μικρός πράσινος δίσκος. Το πράσινο χρώμα του οφείλεται στην παρουσία μεθανίου στην ατμόσφαιρά του.
 
Επίσης ο Ουρανός είναι σε μια πολύ παράξενη θέση, με τον άξονα περιστροφής του πολύ κοντά στο επίπεδο της εκλειπτικής, σχεδόν παράλληλα. Αυτό σημαίνει πως ο Βόρειος και Νότιος πόλος αναλαμβάνουν εκ περιτροπής να βλέπουν τον ήλιο, καθώς ο πλανήτης γυρίζει γύρω από τον ήλιο. Εάν ήταν δυνατό να ζήσει κάποιος στον Ουρανό, θα έβλεπε τον ήλιο να είναι ορατός στον πόλο, όταν ο πόλος θα αντίκρυζε άμεσα τον ήλιο, αλλά όταν ο πλανήτης θα είχε ολοκληρώσει το 25% (21 γήινα έτη) της περιστροφής του, ο ήλιος θα ανέτειλε στη δύση και θα έδυε στην ανατολή, έως ότου να είχε συμπληρώσει ο πλανήτης το 50% της τροχιάς του, όταν θα βρισκόταν ο ήλιος στον αντίθετο πόλο. Αληθινά ένας παράξενος πλανήτης.
 
Η ασυνήθιστη αυτή θέση του Ουρανού πρέπει να οφείλεται μάλλον σε μια σύγκρουση του με κάποιο τεράστιο πλανητικό σώμα, στο μέγεθος της γης, στα πρώτα στάδια της ιστορίας του Ηλιακού μας Συστήματος. Η διάρκεια της ημέρας πάνω στον ουρανό, είναι πολύ δύσκολο να καθοριστεί, λόγω της σχεδόν γαλαζοπράσινης ατμόσφαιράς του.
 
Τελικά καθορίστηκε ότι ο πλανήτης περιστρέφεται μιά φορά κάθε 16 ώρες, αλλά είναι οπισθοδρομικός, που σημαίνει πως περιστρέφεται στην αντίθετη κατεύθυνση της Γης. Έτσι αν βρισκόμασταν στην επιφάνεια του Ουρανού θα βλέπαμε κάθε μέρα τον Ήλιο να ανατέλλει από την δύση και να δύει στην ανατολή.
 
Οι άνεμοι που επικρατούν στην ατμόσφαιρα του Ουρανού φτάνουν την ταχύτητα των 580 χιλιομέτρων την ώρα και ολοκληρώνουν μια πλήρη περιφορά γύρω από τον πλανήτη σε λιγότερο χρόνο από την διάρκεια της περιστροφής του.
 
Ο Voyager 2 πέταξε κοντά από τον Ουρανό το 1986, οι εικόνες του δε επιβεβαίωσαν την χαρακτηριστική, κοινότοπη, επιφάνεια του Ουρανού. Καμία χρωματιστή ζώνη δεν υπάρχει. Ο λόγος μπορεί να οφείλεται στην ακραία κλίση του άξονα, που επιτρέπει στους πόλους να λαβαίνουν περισσότερη ηλιακή ενέργεια, η οποία θα μπορούσε να παραγάγει μια επίδραση μίξης σαν αυτήν που βρέθηκε στη γη.
 
Η ατμόσφαιρα Ουρανού είναι συνήθως υδρογόνο (83%), ήλιο 15% και μερικά τοις εκατό του μεθανίου, της αμμωνίας και του υδρατμού, που είναι κρυμμένη κάτω από μια ομίχλη μεθανίου. Ο πλανήτης παίρνει το γαλαζωπό-πράσινο χρώμα του από το μεθάνιο στην ατμόσφαιρά του. Δεν υπάρχουν ούτε γιγάντιες ανεμοθύελλες, ούτε οι χρωματιστές ζώνες που βλέπουμε στο Δία και τον Κρόνο. Είναι επίσης πιθανό να περιλαμβάνει υλικά όπως το πυρίτιο και ο σίδηρος σε ποσοστό που ίσως να φτάνει το 25%.
 
Ο Ουρανός έχει πιθανώς έναν βραχώδη, σκληρό, πυρήνα. Ο Voyager 2 έδειξε ότι δεν έχει ένα υγρό μεταλλικό στρώμα υδρογόνου, όπως ο Κρόνος και ο Δίας, αντ’ αυτού το στρώμα του μανδύα, είναι ένα μεγάλο ρευστό κάποιας άγνωστης σύνθεσης.
 
Δεδομένου ότι Ουρανός δεν έχει έναν υγρό μεταλλικό μανδύα υδρογόνου θεωρήθηκε ότι ο Ουρανός δεν θα είχε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο, αλλά ο Voyager ανακάλυψε το αντίθετο, ότι υπάρχει ένα μαγνητικό πεδίο που είναι τόσο ισχυρό όσο σχεδόν και το γήινο. Ακόμη και το μαγνητικό πεδίο του Ουρανού είναι παράξενο, για την κλίση που έχει, γωνίας  60 μοιρών. Μερικοί αστρονόμοι σκέφτονται ότι ο Ουρανός σε αυτήν την εποχή βρίσκεται, στην φάση αντιστροφής του μαγνητικού του πεδίου, παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει στη Γη κατά περιόδους.
 
Ο Voyager ανακάλυψε επίσης και κάτι άλλο, μια σειρά 10 εξασθενημένων δαχτυλιδιών και ένα σύννεφο σωματιδίων σκόνης που περιφέρονται γύρω του. Τα σωματίδια των δακτυλίων είναι κομμάτια παγωμένου νερού και μεθανίου με μέγεθος μέχρι ένα μέτρο..
 
Τα δαχτυλίδια είναι αντίθετα από εκείνα του Κρόνου, αυτά είναι σκοτεινά και πολύ στενά, σχεδόν σαν τον μαύρο άνθρακα. Αυτό μπέρδεψε πολλούς αστρονόμους για λίγο καιρό, δεδομένου ότι τα συστήματα των δαχτυλιδιών έχουν μια τάση να εξαπλώνονται προς τα έξω, στο χρόνο, και να μην παραμείνουν πολύ χρόνο στενά μαζί.
 
Ο Ουρανός, έχει συνολικά 18 δορυφόρους. Μέχρι το 1986 γνωρίζαμε μόνο 5 αλλά μετά την εκτόξευση του Βόγιατζερ ανακαλύφθηκαν κι άλλοι 13, στους οποίους βρήκαμε εκτεταμένες τεκτονικές δραστηριότητες. Η Τιτάνια, ο μεγαλύτερος δορυφόρος, διασχίζεται από βαθιές κοιλάδες ενώ η Αριέλ είναι γεμάτη χαράσρες. Η Μιράντα όμως ανήκει στα πιο παράξενα σώματα του Ηλιακού μας συστήματος. Ένα γεωλογικό χάος συναντάμε στην επιφάνεια του, που υποδηλώνει πως έχει διασπαστεί τελείως και έχει ανασχηματισθεί περισσότερες από μια φορές.

Διάμετρος (km) 51118
Μάζα (kg) 8,68×10 25
Αποστ. από Ηλιο (A.U) 19,18
Θερμοκρασία (C) -220
Δορυφόροι Εχει 18, με πιο λαμπρούς τους εξής: Μιράντα, Αριέλ, Ουμπριέλ, Τιτάνια, Ομπερόν.
Μάζα (σε σχέση Γη) : 14,6
Ογκος (σε σχέση με τη Γη) : 67,0
Πυκνότητα (σε σχέση με το νερό) : 1.3
Albedio : 0,51
Ταχύτητα διαφυγής22,5 km/s
Βαρύτητα (σε σχέση με τη Γη) : 0,80
 

Πρωτοπλανήτης διπλάσιος της Γης κτύπησε τον Ουρανό που πήρε μια τεράστια κλίση

Μια κατακλυσμική πρόσκρουση ενός σώματος με μέγεθος τουλάχιστον διπλάσιο της Γης πάνω στον Ουρανό πριν περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, προκάλεσε την κλίση του άξονά του μακρινού και παγωμένου πλανήτη, ενώ μπορεί να εξηγήσει τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες του σήμερα, οι οποίες φθάνουν τους μείον 216 βαθμούς Κελσίου.

Η σύγκρουση προκάλεσε την ασυνήθιστη περιστροφή του πλανήτη περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.

Αυτό προκύπτει από μια νέα επιστημονική μελέτη, που βασίσθηκε σε υπολογιστικές προσομοιώσεις και επιβεβαιώνει προηγούμενες επιστημονικές εκτιμήσεις. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Jacob Kegerreis του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Κοσμολογίας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Ντάραμ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής Astrophysical Journal. 

Κατά πάσα πιθανότητα το σώμα που έπεσε στον Ουρανό, ήταν ένας νεαρός πρωτοπλανήτης. Η πρόσκρουση είχε ως αποτέλεσμα ο Ουρανός να «γείρει» και να περιστρέφεται πλέον με το πλευρό του: ο άξονας περιστροφής του είναι σήμερα σχεδόν κάθετος σε σχέση με τους άξονες όλων των άλλων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.

Κατά τη σφοδρή σύγκρουση πάντως, ο Ουρανός κατάφερε να διατηρήσει το μεγαλύτερο μέρος από την ατμόσφαιρά του. Επίσης οι προσομοιώσεις της πρόσκρουσης μπόρεσαν να εξηγήσουν το σχηματισμό των δακτυλίων και των δορυφόρων του πλανήτη. Οι δακτύλιοι και τα φεγγάρια σχηματίσθηκαν σταδιακά από τις μεγάλες ποσότητες πετρωμάτων και πάγου που εκτοξεύθηκαν στο διάστημα μετά τη σύγκρουση.

Wilhelm Reich: Αγάπη και Σεξοικονομία

Οι θεωρίες του Βίλχελμ Ράιχ (Wilhelm Reich) για τη σεξουαλικότητα και την αγάπη
Σχεδόν όλα όσα έγραψε ο Βίλχελμ Ράιχ παρερμηνεύτηκαν, ενώ παράλληλα παρανοήθηκε και δυσφημίστηκε τόσο πολύ που φαίνεται απίστευτο. Τα ανωτέρω είναι αληθινά και συνέβησαν ιδιαίτερα στις θεωρίες του σχετικά με τη σεξουαλικότητα. Η πιο συνηθισμένη διαστρέβλωση είναι ότι υποστήριξε την «ελεύθερη» σεξουαλική έκφραση – πως «υποτάχθηκε σε αυτή την παρόρμηση» – που ισοδυναμεί με άγρια κι έξαλλη πολυγαμία, που αναζητά καμιά φορά μυστικιστικό κι εκστατικό οργασμό, o οποίος υποτίθεται, θεραπεύει όχι μόνο όλες τις ψυχονευρώσεις αλλά ακόμα και σωματικές παθήσεις.

Αυτή η θεραπεία θα μπορούσε πιθανώς να επιτευχθεί με ικανοποιητική εξάσκηση και γνώση και θα απελευθέρωνε τον καθένα από τις αναστολές και απωθήσεις του. Για να φτάσει εκεί τους ασθενείς του -είπαν- ότι ο Ράιχ και οι ακολουθητές του αυνάνιζαν τους θεραπευόμενους και πως είχαν μαζί τους σεξουαλικές σχέσεις, ικανοποιώντας παρεμπιπτόντως τις τάσεις τους για αρνητική μεταβίβαση. Όμως ποτέ δε δήλωσαν με σαφήνεια αν είχαν και ομοφυλοφιλικές σχέσεις, γιατί αλλιώτικα οι μισοί ασθενείς θα έπρεπε να αισθάνονται ματαιωμένοι. Σε κάθε περίπτωση έπλαθαν με τη φαντασία τους ένα υπερβολικό σεξουαλικό θάρρος και έλλειψη ηθικής διακριτικότητας από τη μεριά του Ράιχ και των συνεχιστών του. Αυτές οι διαστρεβλώσεις από μερικούς κριτικούς του, αλλά και αναγνώστες της οργονομικής βιβλιογραφίας προέρχονταν φυσικά από τη (γεμάτη σεξουαλική πείνα) νευρωτική λαχτάρα τους. Παραδόξως, οι διαστρεβλώσεις ήταν μεγαλύτερες από αυτούς που δεν ήξεραν τίποτα για τον Ράιχ και τα γραπτά του και δε βασίζονταν σε οτιδήποτε εφάρμοσε η έγραψε.

Στην πραγματικότητα η Οργονομία, όπως αναπτύχθηκε από τον Ράιχ, είναι μία επιστήμη μάλλον πουριτανική. Κι αυτό είναι αληθινό. Αν και δε συμβαδίζει με τα κοινωνικά ήθη του θωρακισμένου ανθρώπου είναι ωστόσο πουριτανική. Η ηθική του υγιούς ατόμου είναι αυθόρμητη, παρά καταναγκαστική. Η φυσική ηθική οδηγεί στην υγεία και την τάξη, ενώ η καταναγκαστική ηθική στις νευρώσεις, την εγκληματικότητα, τις διαστροφές και το χάος. Από την οπτική γωνία της φυσικής ηθικής είναι ακατανόητα πολλά κοινωνικά ήθη. Για παράδειγμα: να ζει κανείς μ’ ένα σύντροφο που δεν αγαπά, μόνο και μόνο επειδή ο νόμος λέει ότι είσαι παντρεμένος μαζί του, ή η επιμονή στην αφοσίωση σε αυτόν από καθήκον.

Τα ήθη της φύσης σχετίζονται με διαφορετικές αξίες
Το σεξ είναι επιθυμητό μόνο με τον αγαπημένο σύντροφο. Η πολυγαμία και οι διαστροφές δεν έχουν ενδιαφέρον, ενώ η πορνογραφία βιώνεται σαν αηδιαστική. Το άτομο είναι αυτορρυθμιζόμενο. Ο οργασμός περισσότερο από το να είναι θεραπεία των συγκινησιακών διαταραχών, είναι έκφραση της υγείας και δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να παραμένει υγιής. Αυτός που δεν είναι υγιής δεν μπορεί να βιώσει αληθινό οργασμό, αλλά μάλλον αυτό που ο Ράιχ ονόμασε «κορύφωση». Η κορύφωση βοηθά στη μείωση της σεξουαλικής έντασης, αλλά δεν μπορεί να την εξαλείψει. Εάν μπορούσε, ο καθένας θα ήταν δυνατό να φτάσει στην υγεία με τη σεξουαλική δραστηριότητα, όπως διατείνονται οι κριτικοί του Ράιχ πως αυτός υποστήριζε. Προφανώς κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Ο Ράιχ αρχικά ήταν αυστηρά φροϊδικός και αποδέχθηκε τις θεωρίες του δασκάλου του, ειδικά αυτές που σχετίζονταν με τη λιμπιντική ανάπτυξη, μέσω του στοματικού, πρωκτικού, φαλλικού και γενετήσιου σταδίου και εκείνες σχετικά με την έννοια της ψυχικής ενέργειας. Αυτή η θεωρία υποστηρίζει ότι το άτομο γεννιέται μ’ ένα δοσμένο πόσο ψυχικής ενέργειας, έτσι ώστε όσο το μεγαλύτερο μέρος της είναι δεσμευμένο σε καθηλώσεις και απωθήσεις, τόσο λιγότερο μένει ελεύθερο για την υγιή λειτουργία του ενηλίκου. Όμως σε δύο σημαντικά θέματα ο Ράιχ διαφώνησε με τον Φρόιντ.

Ο Φρόιντ πίστευε ότι ο πολιτισμός και τα ένστικτα ήταν αντιθετικά και ότι τα παιδιά γεννιόνταν μαζί με τις λιμπιντικές και καταστροφικές ορμές. Γι’ αυτό πίστευε ότι οι καταστροφικές ορμές έπρεπε δικαιολογημένα να απωθηθούν, για να υπάρξει τάξη στην κοινωνία και πως σε τελική ανάλυση, η κοινωνία ήταν σωστή όταν επέβαλε τέτοιους περιορισμούς γιατί αλλιώς θα επικρατούσε χάος.

Ο Ράιχ πίστευε ότι τα παιδιά γεννιούνται χωρίς καταστροφικές ορμές, μόνο με την πρωτογενή λιμπιντική ορμή (αγάπη), και ότι ήταν ικανά να αυτορυθμίζονται εάν τους επιτρεπόταν να λειτουργούν φυσικά. Πίστευε ότι οι καταστροφικές ορμές είναι αποτέλεσμα απώθησης της λίμπιντο, η οποία ακολούθως δημιουργεί ένταση και πίεση κι έτσι τα παιδιά μπορούν να εκφραστούν μόνο δυναμικά και βίαια. Απ’ αυτή την οπτική η κοινωνία κάνει λάθος όταν περιορίζει τις φυσικές ορμές των παιδιών, γιατί έτσι τους επιβάλλει παράλογη και νευρωτική συμπεριφορά.

Για τον Φρόιντ, η ψυχική ενέργεια (ή η λίμπιντο) ήταν απλά μια θεωρητική υπόθεση. Ο Ράιχ πίστευε ότι ήταν πραγματική ενέργεια, που απαιτούσε επαρκή εκφόρτιση για να μπορεί το άτομο να αποφεύγει τη συσσώρευση έντασης και τελικά κατάφερε να αποδείξει πειραματικά την ύπαρξή της. Όταν υπήρχε απώθηση, αυτή η ενέργεια συγκρατιόταν με μυϊκή συστολή (το θώρακα). Η συστολή του μυϊκού συστήματος έτεινε να περιορίσει και να ακινητοποιήσει το σώμα και γινόταν ο σωματικός πυρήνας της νεύρωσης, επιφέροντας πλήρη αδυναμία για ολοκληρωτική οργασμική εκφόρτιση.

Όταν οι γονείς η αυτοί που ασχολούνται με το μεγάλωμα του παιδιού περιορίζουν με μια σειρά επαναλαμβανόμενων απαγορεύσεων τη συγκινησιακή έκφρασή του, όπως «τα αγόρια δεν κλαίνε», «δεν πρέπει να αφήνεις τη μπουκιά σου στο πιάτο σου», «σταμάτα να αγγίζεις το σώμα σου» κ.λπ., αδιαφορώντας για τις ανάγκες του, τότε συμβαίνει η απώθηση. Ιδιαίτερα καταστροφικός είναι ο περιορισμός κάθε σεξουαλικού ενδιαφέροντος ή σεξουαλικής επίδειξης. Ο Ράιχ ποτέ δεν υποστήριξε ή ανέχθηκε την ενθάρρυνση σεξουαλικών δραστηριοτήτων ή επιδείξεων μπροστά στα παιδιά. Αισθανόταν έντονα ότι η φυσική σεξουαλικότητα στα βρέφη και τα παιδιά πρέπει να προστατευθεί και να επιτραπεί η έκφρασή της στην κατάλληλη ηλικία. Αυτό δεν σημαίνει σεξ μεταξύ παιδιών κι ενηλίκων, ούτε ενθάρρυνση για πρόστυχη δραστηριότητα σε παιδιά.

Ωστόσο, εάν επιτρεπόταν η πρώιμη σεξουαλική δραστηριότητα των παιδιών με τους συνομηλίκους τους, όπως και ο αυνανισμός, θα εκφόρτιζαν λιμπιντική ένταση. Με αυτό τον τρόπο το οιδιπόδειο στάδιο (η επιθυμία αιμομιξίας) δε θα είχε φόρτιση και μαζί της θα εξέλειπε η κλασική πηγή της νεύρωσης, δηλαδή το οιδιπόδειο τρίγωνο. Ακολούθως, η απώθηση της αιμομικτικής επιθυμίας δεν είναι αναγκαία επειδή κουβαλάει ελάχιστο φορτίο. Στην κοινωνία μας δεν επιτρέπεται η σεξουαλική δραστηριότητα με αποτέλεσμα η αιμομικτική επιθυμία να παραμένει συνήθως σε όλη τη ζωή ως σοβαρό πρόβλημα.

Σεξοικονομία
Μέσα από πολλά χρόνια κλινικής εμπειρίας και μελέτης της κοινωνικής συμπεριφοράς ο Ράιχ παρουσίασε τη θεωρία του, που αποκάλεσε σεξοικονομία, με τον ακόλουθο σύντομο τρόπο:
“Η ψυχική υγεία εξαρτάται από την οργασμική ικανότητα, δηλαδή από την ικανότητα παράδοσης στο αποκορύφωμα της σεξουαλικής διέγερσης κατά τη φυσική σεξουαλική πράξη. Η βάση της είναι η ικανότητα του μη νευρωτικού χαρακτήρα για αγάπη. 
Η ψυχική αρρώστια είναι το αποτέλεσμα διαταραχής της φυσικής ικανότητας για έρωτα. Στην περίπτωση της οργασμικής ανικανότητας, στη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, φράσσεται η βιολογική ενέργεια και γίνεται έτσι η πηγή κάθε είδους παράλογης συμπεριφοράς. Η θεραπεία ψυχικών διαταραχών απαιτεί αρχικά την εδραίωση της φυσικής ικανότητας για έρωτα και αυτό εξαρτάται τόσο από τις κοινωνικές όσο και από τις ψυχικές συνθήκες. 
Οι ζωτικές ενέργειες με φυσιολογικές συνθήκες, αυτορυθμίζονται αυτόματα, χωρίς καταναγκαστικό καθήκον ή καταναγκαστική ηθική. Τα τελευταία είναι ασφαλής ένδειξη αντικοινωνικών τάσεων. Η αντικοινωνική συμπεριφορά πηγάζει από δευτερογενείς ορμές, που οφείλουν την ύπαρξή τους στην καταπίεση της φυσικής σεξουαλικότητας. Το άτομο που ανατρέφεται σ’ ένα περιβάλλον που αρνείται τη ζωή και το σεξ, συνηθίζει στο άγχος ηδονής (φόβος για ηδονική διέγερση) που εμφανίζεται στη φυσιολογία του σώματος με χρόνιους μυϊκούς σπασμούς. 
Η θωράκιση του χαρακτήρα έχει στη βάση της την αποξένωση, την ανικανότητα, τον πόθο για εξουσία, το φόβο για ανάληψη υπευθυνότητας, τη μυστικιστική λαχτάρα, τη σεξουαλική μιζέρια, την ανίκανη επαναστατικότητα, όπως και την παθολογική και μη φυσιολογική παραίτηση. Τα ανθρώπινα όντα έχουν πάρει εχθρική στάση σε ότι είναι ζωντανό μέσα τους κι έχουν αποξενωθεί από αυτό. Αυτή η μοναξιά δεν έχει βιολογική αλλά κοινωνική και οικονομική προέλευση και δεν συναντάται στην ανθρώπινη ιστορία πριν από την ανάπτυξη της πατριαρχίας. Από τότε, το καθήκον έχει πάρει τη θέση της φυσικής απόλαυσης για τη δουλειά και τη δραστηριότητα. 
Η μέση χαρακτηροδομή των ανθρώπινων όντων έχει αλλάξει προς την κατεύθυνση της ανικανότητας και του φόβου προς τη ζωή, έτσι ώστε τυραννικές δικτατορίες μπορούν όχι μόνο να επιβάλλονται, αλλά και να δικαιολογούν την ύπαρξή τους, προβάλλοντας τις υπάρχουσες τάσεις των ανθρώπων, όπως την έλλειψη υπευθυνότητας και την ανωριμότητα. Η διεθνής καταστροφή την οποία ζούμε (Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος) είναι η τελική συνέπεια αυτής της αποξένωσης από τη ζωή. Αυτός ο σχηματισμός του χαρακτήρα στο απολυταρχικό καλούπι έχει κεντρικό του σημείο, όχι την αγάπη των γονιών, αλλά την απολυταρχική οικογένεια. Το κύριο εργαλείο του είναι η καταπίεση της σεξουαλικότητας στο βρέφος και τον έφηβο. 
Χάρη σ’ αυτόν το διχασμό μέσα στην ανθρώπινη χαρακτηροδομή του σήμερα, η φύση και ο πολιτισμός, το ένστικτο και η ηθική, η σεξουαλικότητα και η επιτυχία θεωρούνται μεταξύ τους ασύμβατα. Αυτή η ενότητα πολιτισμών και φύσης, δουλειάς και έρωτα, ηθικής και σεξουαλικότητας, που λαχταράει πάντα η ανθρωπότητα, θα παραμείνει ένα όνειρο, όσο ο άνθρωπος δεν επιτρέπει στον εαυτό του την ικανοποίηση των βιολογικών αναγκών της φυσικής (οργασμικής) σεξουαλικής ευχαρίστησης. Μέχρι τότε η αληθινή δημοκρατία και η υπεύθυνη ελευθερία θα παραμένουν μια ψευδαίσθηση και η απελπισμένη υποταγή σε υπάρχουσες κοινωνικές συνθήκες θα χαρακτηρίζει την ανθρώπινη ύπαρξη. Μέχρι τότε η εξόντωση της Ζωής θα υπερισχύει με την καταναγκαστική εκπαίδευση, με καταναγκαστικούς κοινωνικούς θεσμούς ή με πολέμους” Από το βιβλίο “Η Λειτουργία του Οργασμού” [μπορείτε να το παραγγείλετε στο τηλ 6907070703]
Ο άνθρωπος γνωρίζει εδώ και αιώνες ότι υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στη σεξουαλική πείνα και στις συγκινησιακές ή ακόμα και σωματικές διαταραχές. Οι αρχαίοι Έλληνες το είχαν αναγνωρίσει αυτό ειδικά στην υστερία. Σε πιο μοντέρνους καιρούς o Charcot σημείωσε τη σχέση ανάμεσα στην έλλειψη σεξουαλικής ικανοποίησης και σε σωματικά προβλήματα στις γυναίκες ασθενείς του. Ο Φρόιντ το έμαθε αυτό από τον Charcot και, καθώς ανέπτυξε την ψυχανάλυση, απέδειξε ότι οι νευρώσεις οφείλονται στη σεξουαλική καταπίεση. Πίστευε ότι, εάν οι απωθημένες συγκρούσεις γίνονταν συνειδητές, ο ασθενής θα θεραπευόταν. Επίσης συγκλόνισε τον κόσμο ανακαλύπτοντας ότι και τα παιδιά είχαν σεξουαλικές επιθυμίες και ενδιαφέροντα. Φαίνεται σαν ο καθένας μας να έχει ξεχάσει την παιδική του ηλικία. Για πολλά χρόνια ο Φρόιντ είχε εξοστρακιστεί για τις αντιλήψεις του και πρέπει να θαυμάσουμε το κουράγιο και την ικανότητα του, όπως και την ιδιοφυΐα του, αν αναλογισθούμε ότι όλα αυτά συνέβησαν στην αυστηρά καταπιεστική βικτοριανή εποχή της οποίας και αυτός ήταν προϊόν.

Ο Ράιχ, που γεννήθηκε το 1897, μεγάλωσε σε πιο ελεύθερο περιβάλλον, χωρίς θρησκευτική εκπαίδευση η σεξουαλική καταπίεση. Αφού υπηρέτησε ως υπολοχαγός του αυστριακού στρατού στα ιταλικά μέτωπα τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήρθε στη Βιέννη και μπήκε στην ιατρική σχολή στα 1918. Σύντομα απέκτησε ενδιαφέρον για τον Φρόιντ και την ψυχανάλυση κι εκπαιδεύτηκε από τον Paul Federn. Άρχισε να δουλεύει ως ψυχαναλυτής το 1920, δυο χρόνια πριν την αποφοίτηση του. Η ιδιοφυία του ώθησε τον Φρόιντ να τον επιλέξει ως πρώτο βοηθό γιατρό για την Ψυχαναλυτική Πολυκλινική Βιέννης, που μόλις ιδρυόταν, το 1922, και δυο χρόνια αργότερα έγινε υποδιευθυντής και μέλος του διδακτικού προσωπικού. Στα καθήκοντά του περιλαμβανόταν η διεξαγωγή σεμιναρίων και η εκπαίδευση νέων ψυχαναλυτών. Στο 1925 είχε καθορίσει τις βασικές αρχές της σχέσης ανάμεσα στο σεξ και τις νευρώσεις και στους παράγοντες που εμπλέκονται στην υγιή σεξουαλική ζωή. Αυτές οι αρχές εξακολουθούν να ισχύουν και σήμερα.

Στην Πολυκλινική ο Ράιχ είχε την ευκαιρία να μελετήσει, μαζί με τους μαθητές του, εκατοντάδες ασθενών που έρχονταν για θεραπεία και να αξιολογήσει τον ισχυρισμό του Φρόιντ για τις ασυνείδητες συγκρούσεις, πως όταν γίνονται συνειδητές, εξαφανίζονται τα συμπτώματα. Βρήκε ότι αυτό δε συνέβαινε πάντοτε. Μερικές από τις πιο λεπτομερειακά αναλυμένες περιπτώσεις παρέμεναν στο νευρωτικά τους τέλμα ή υποτροπίαζαν σε λίγο. Το πρόβλημα τότε ήταν να βρεθεί το γιατί. Ποιος παράγοντας έλειπε στις περιπτώσεις που δε θεραπεύτηκαν και ήταν παρών σ’ αυτές που θεραπεύτηκαν; Αυτός ο παράγοντας στις θεραπευμένες περιπτώσεις αποδείχθηκε να είναι το φθάσιμο των ασθενών σε μια ικανοποιητική σεξουαλική ζωή, ενώ στις πρώτες όχι. Στη διάρκεια της ανάλυσης τα συμπτώματα βελτιώνονταν συχνά, όταν ο ασθενής είχε ικανοποιητική σεξουαλική εμπειρία η ακόμα όταν αυνανιζόταν με ευχαρίστηση.

Η γενετήσια απελευθέρωση ήταν λοιπόν αναγκαία για να διατηρηθεί η υγεία. Αυτό δε σημαίνει ότι στις περιπτώσεις που δε θεραπεύτηκαν, οι ασθενείς παρέμεναν σε σεξουαλική αποχή, καθόσον πολλοί απ’ αυτούς είχαν σεξουαλική ζωή. Εκείνη την εποχή οι αναλυτές πίστευαν απλώς στις περιγραφές των ασθενών, ότι η σεξουαλική τους ζωή ήταν ικανοποιητική και δεν προχωρούσαν σε πιο λεπτομερή έλεγχο. Ο Ράιχ βρήκε ότι όλοι οι ασθενείς υπέφεραν από σεξουαλική ανεπάρκεια, η οποία εμφανιζόταν με πρόωρη εκσπερμάτωση η οργασμική ανικανότητα στο αρσενικό και αναισθησία η απουσία οργασμού στο θηλυκό. Στις περιπτώσεις που θεραπεύτηκαν, οι ασθενείς έφθασαν σε ηδονικό οργασμό με ολοκληρωτική συμμετοχή του σώματος.

Αυτό οδήγησε στον ποσοτικό παράγοντα της εκφόρτισης της λίμπιντο ή της περίσσιας της ενέργειας. Και ήταν σημαντικό, καθώς σήμαινε ότι είναι πραγματική η λίμπιντο, την οποία ο Φρόιντ πρόβαλλε σαν ψυχική έννοια. Η λίμπιντο δεν μπορεί παρά να είναι πραγματική ενέργεια η οποία, εάν δεν εκφορτίζεται σε περισσότερο ή λιγότερο τακτικά διαστήματα, αυξάνεται στο σώμα προκαλώντας ένταση, διεγείροντας το νευροφυτικό και κινητικό σύστημα, προκαλώντας νευρικότητα, ευερεθιστικότητα και άλλα συμπτώματα.

Τώρα έγινε φανερό ότι η αιτία των νευρώσεων αποτελείται από δύο παράγοντες: πρώτο, μια παιδική σεξουαλική σύγκρουση, κυρίως το οιδιπόδειο σύμπλεγμα και το σύμπλεγμα ευνουχισμού και δεύτερο μια διαταραχή της γενετήσιας λειτουργίας που χαρακτηρίζεται από ανεκφόρτιστη λιμπιντική ενέργεια. Μόνο εάν οι παράγοντες αυτοί είναι παρόντες αναπτύσσονται νευρωτικά συμπτώματα. Σίγουρα, ο οργανισμός έχει κάποια ικανότητα να απορροφά και να διαχειρίζεται το πλεόνασμα της ενέργειας χωρίς να αναπτύσσει συμπτώματα λίμνασης, όμως αυτό είναι αληθές μόνο μέχρι ένα σημείο. Στο υγιές άτομο η περίοδος αυτή είναι χονδρικά ένα έτος. Η εργασία από μόνη της μπορεί να εκφορτίσει ικανοποιητικό ποσό ενέργειας για να εμποδίσει την ανάπτυξη συμπτωμάτων. Η ανησυχία και μερικές ασθένειες μπορούν κι εμποδίζουν την ανάπτυξη των συμπτωμάτων για μεγάλα χρονικά διαστήματα, χρησιμοποιώντας την ενέργεια του σώματος ή αδυνατώντας να την παράγουν.

Το γεννητικό όργανο έχει τη μοναδική ικανότητα να εκφορτίζει ικανοποιητικό ποσό ενέργειας ώστε να αποφεύγεται η λίμναση. Εκτός από τη νηπιακή ηλικία – όταν το στόμα αντικαθιστά το γεννητικό όργανο στην οργασμική εκφόρτιση – οι προγενετήσιες ζώνες όπως το στόμα και ο πρωκτός, περισσότερο αυξάνουν τη διέγερση παρά εκφορτίζουν ενέργεια. Σημαντικός παράγοντας για επαρκή εκφόρτιση είναι η βίωση ηδονής στη σεξουαλική πράξη, κάτι που σημαίνει ότι με την ηδονή η ενέργεια φθάνει στα γεννητικά όργανα και μπορεί να εκφορτισθεί πλήρως εάν δεν υπάρχει συγκράτηση στον οργανισμό.

Ο Ράιχ ερεύνησε πειραματικά τον οργασμό και βρήκε ότι οι μηχανικές λειτουργίες της διόγκωσης και της αποδιόγκωσης δεν εξηγούν τα οργασμικά φαινόμενα. Εκσπερμάτωση με στύση και αποδιόγκωση μπορούν να συμβούν χωρίς ίχνος ικανοποίησης ή μπορούν να οδηγήσουν σε αηδία και δυσαρέσκεια. Αυτό το γεγονός συναντάται σε περιπτώσεις όπως η νυμφομανία ή η σατυρίαση, όπου αναζητείται συνεχώς σεξουαλική διέξοδος αλλά δεν κατακτάται ποτέ η ικανοποίηση.

Στην πορεία της πειραματικής έρευνας, ο Ράιχ υποστήριξε ότι ο οργασμός ήταν βασικά βιοηλεκτρικό φαινόμενο. Αυτό σημαίνει ότι μαζί με τη μηχανική φόρτιση και εκφόρτιση συμβαίνει μια βιοηλεκτρική φόρτιση κι εκφόρτιση με την ακόλουθη σειρά, την οποία ονόμασε οργασμική φόρμουλα τεσσάρων φάσεων:

1. Μηχανική ένταση (διόγκωση, υπεραιμία)
2. Βιοηλεκτρική φόρτιση (αντιστοιχεί σε υποκειμενικές αισθήσεις προοργασμικης ηδονής)
3. Βιοηλεκτρική εκφόρτιση (αντιστοιχεί σε υποκειμενικές αισθήσεις οργασμικής ηδονής)
4. Μηχανική εκφόρτιση (αποδιόγκωση)
Ο Ράιχ την αντιπαράθεση των γεννητικών οργάνων στη συνουσία την είδε σαν σύνθεση ενός ηλεκτρολυτικού συστήματος με τον ακόλουθο τρόπο:
1. Αρσενική κυκλοφορία – πηγή φόρτισης
2. Επιδερμίδα του πέους – ηλεκτρόδιο
3. Θηλυκές εκκρίσεις (ηλεκτρολυτικό διάλυμα) – αγώγιμο μέσο
4. Κολπική βλεννογόνος – ηλεκτρόδιο
5. Θηλυκή κυκλοφορία

«Οι θηλυκές και αρσενικές κυκλοφορίες και οι αμοιβαία ερεθιστικές πλασματικές διεγέρσεις στα αυτόνομα νευρικά συστήματα αντιπροσωπεύουν τις έμφυτες πηγές ηλεκτρικής φόρτισης στα όργανα της σεξουαλικής επαφής. Η εξίσωση των βαθμών δυναμικού συμβαίνει ανάμεσα στα δυναμικά των δυο επιφανειών – της επιδερμίδας του πέους και της κολπικής βλεννογόνου». («Πειραματική διερεύνηση της ηλεκτρικής λειτουργίας της σεξουαλικότητας και του άγχους», Βίλχελμ Ράιχ.)

Σ’ ένα άλλο πείραμα επιβεβαίωσε το παραπάνω αποδεικνύοντας ότι οι επιφάνειες των γεννητικών οργάνων (και άλλες ερωτογόνες επιφάνειες) λειτουργούν σαν σημείο συγκέντρωσης βιοηλεκτρικού δυναμικού. Ένας παλμογράφος κατέγραφε κατά κανονικά διαστήματα οξείες προς τα πάνω αποκλίσεις, όταν διεγειρόταν μια ερωτογενής ζώνη, μόνο όμως όταν βιώνονταν υποκειμενικές αισθήσεις ηδονής. Εάν μια ταυτόσημη διαδικασία προκαλούσε στο ίδιο άτομο ανηδονία ή δυσφορία, το αποτέλεσμα ήταν οξεία προς τα κάτω απόκλιση που αντιστοιχούσε σε βιοηλεκτρική εκφόρτιση (απόσυρση φόρτισης από την επιφάνεια του δέρματος).

Οι συμμετέχοντες στο πείραμα μπορούσαν κανονικά να προβλέπουν το βαθμό και την κατεύθυνση της εγγραφής (επάνω ή κάτω) από το βαθμό της ηδονής ή ανηδονίας που βίωναν υποκειμενικά. Για παράδειγμα, ένα διεγερμένο πέος δεν έδινε προς τα πάνω απόκλιση, εκτός κι αν βιωνόταν ηδονική διέγερση. Ο βαθμός της υποκειμενικής ηδονής που βιωνόταν, υπολογιζόταν ποσοτικά με ακρίβεια από την αντικειμενική συσκευή μέτρησης και συνέπιπτε με τον αποδειγμένο σχηματισμό ενός βιοηλεκτρικού δυναμικού. Ο Ράιχ εξίσωσε αυτή τη βιοηλεκτρική ενέργεια μ’ αυτό που o Φρόιντ ονόμασε λιμπιντική ενέργεια. Από τότε και στο εξής δεν ήταν πλέον φροϊδική μεταφορά, αλλά εμπειρικά αποδειγμένη ενέργεια.

Η ίδια βιοηλεκτρική ενέργεια απεικονιζόταν σαν ηδονή όταν έρεε προς τα έξω, προς την επιφάνεια του δέρματος, με αποτέλεσμα τη δημιουργία φόρτισης στην επιδερμίδα, και σαν άγχος όταν έρεε μακριά από την επιφάνεια του δέρματος, προκαλώντας μείωση της φόρτισης στην επιδερμίδα και αυξάνοντας την κεντρική ένταση. Αυτά τα πειράματα απέδειξαν οριστικά τη βασική αντίθεση μεταξύ σεξουαλικότητας και άγχους. Η ενέργεια που ρέει από το κέντρο προς την περιφέρεια είναι λειτουργικά ταυτόσημη με ηδονή. Η ενέργεια που ρέει από την περιφέρεια προς το κέντρο είναι λειτουργικά ταυτόσημη με άγχος. Η κατεύθυνση ροής αυτής της ενέργειας είναι εκείνο που καθορίζει τη συγκίνηση η οποία βιώνεται.

Ο Ράιχ αρχικά πίστευε ότι αυτή η ενέργεια ήταν ηλεκτρικής φύσης και την ονόμασε βιοηλεκτρική ενέργεια. Αργότερα ανακάλυψε πολλά διαφορετικά χαρακτηριστικά σ’ αυτήν, που δεν ήταν γνωρίσματα του ηλεκτρισμού, και τη μετονόμασε σε οργονοενέργεια (από το οργανισμός). Έτσι, έγινε φανερό ότι, για την προστασία της υγείας, η ενέργεια αυτή πρέπει να διατηρείται μέσα σε καθορισμένα όρια, κάτι που πραγματοποιείται φυσιολογικά από τη γενετήσια λειτουργία. Αυτό το ονόμασε «σεξοικονομία». Όταν βιώνεται ηδονή στο σεξουαλικό αγκάλιασμα, η ενέργεια έχει φθάσει στα γεννητικά όργανα και μπορεί να εκφορτισθεί. Επαρκής εκφόρτιση μπορεί να συμβεί μόνο με ολοκληρωμένο οργασμό, κάτι που σημαίνει συμμετοχή ολόκληρου του οργανισμού μέσο καθολικών σωματικών σπασμών.

Τη δυνατότητα για πλήρη ικανοποίηση ο Ράιχ ονόμασε «οργασμική ικανότητα». Έτσι, στις γυναίκες μόνο ο κολπικός οργασμός μπορεί να πετύχει αυτή την ικανοποίηση και όχι μια κλειτοριδική κορύφωση, η οποία είναι μόνο τοπική ανταπόκριση. Κατά την απουσία της ηδονής ή την παρουσία του άγχους, η ενέργεια δε φθάνει στο δέρμα και στα γεννητικά όργανα (που είναι μέρος του δέρματος) και δεν μπορεί να συμβεί εκφόρτιση. Ολοκληρωμένος οργασμός (γενετήσια ικανότητα) δεν μπορεί να συμβεί σε συνθήκες σεξουαλικής αναστολής ή απώθησης. Επίσης δεν είναι δυνατό να συμβεί χωρίς εκούσια απομόνωση κι ένα κατάλληλο περιβάλλον με τους δυο συντρόφους πλήρως χαλαρωμένους.

Ο Ράιχ δεν μπορούσε παρά να καταλήξει στο ότι το σεξ, που αρχικά πιστευόταν ότι ήταν αποκλειστικά για σκοπούς αναπαραγωγής, είχε τη ζωτικά σημαντική λειτουργία της διατήρησης ενός σταθερού ενεργειακού φορτίου στον οργανισμό. Γι’ αυτό το λόγο, η σεξουαλική δραστηριότητα είναι μικρής αξίας για τη συγκινησιακή υγεία, εκτός κι αν βιώνεται με ηδονική διέγερση φθάνοντας στην κορύφωση κατά τον οργασμό, όπου ακολούθως η διέγερση μειώνεται απότομα.

Έτσι συνάγεται ότι χωρίς σεξουαλική απώθηση δε θα υπήρχαν νευρώσεις. Αυτό συμβαίνει στις κοινωνίες εκείνες που είναι θετικές προς το σεξ, όπως των κατοίκων στα νησιά Τρόμπριαντ. Τέτοιες κοινωνίες έχουν μητρογραμμική δομή. Στο δυτικό πολιτισμό (και τις περισσότερες ασιατικές και άλλες χώρες) υπάρχει πατριαρχική μορφή κοινωνικής δομής, η οποία είναι αρνητική προς το σεξ. Πρέπει επομένως να ενδιαφερόμαστε για την κοινωνική αιτία των σεξουαλικών προβλημάτων και των νευρώσεων που αυτά προκαλούν.

Εναντίον της πραγματικής σεξουαλικής ελευθερίας
Ολόκληρη η κοινωνία μας είναι προσανατολισμένη εναντίον της πραγματικής σεξουαλικής ελευθερίας και από τη νηπιακή ηλικία και μετά, γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια για την παρεμπόδιση και καταπίεση οποιασδήποτε σεξουαλικής εκδήλωσης. Το νήπιο είναι εξαιτίας των ρούχων που φορά, ανίκανο να ακουμπήσει τα γεννητικά του όργανα και αργότερα εμποδίζεται κάθε απόπειρά του να τα αγγίξει ή να παίξει μαζί τους. Αγόρια και κορίτσια επιπλήττονται αυστηρά όταν έχουν οποιαδήποτε περιέργεια για το σώμα του άλλου φύλλου και έφηβοι που προχωρούν σε σεξουαλικές σχέσεις είναι δυνατό να τιμωρηθούν. Έτσι, μόνο λίγοι αφήνονται να μεγαλώσουν με φυσική σεξουαλική στάση κι έτσι όταν παντρεύονται είναι ικανοί να λειτουργούν. Λίγοι βρίσκουν ή πετυχαίνουν ικανοποιητική σεξουαλική σχέση ακόμα και στις μέρες μας, όπου οι νέοι δείχνουν τολμηρά το σεξουαλικό τους ενδιαφέρον και απαιτούν την ικανοποίησή του.

Οι σημερινοί νέοι φτιάχνουν τα αιτήματά τους μέσα από διαταραγμένη λιμπιντικά δομή που σακατεύτηκε πολλά χρόνια πριν στην παιδική ηλικία και μπερδεύουν την ασυδοσία με την ελευθερία. Το αποτέλεσμα είναι μια καταναγκαστική, παράλογη σεξουαλικότητα που προσφέρει μικρή ανακούφιση και συνοδεύεται από πορνογραφία, διαστροφή, δημόσιο γυμνισμό και συχνά σεξουαλικά όργια. Παραπέμπουν στον Ράιχ σαν την αυθεντία αυτής της λεγόμενης σεξουαλικής απελευθέρωσης και η κοινωνία λέει ότι, εάν αυτά είναι ό,τι υποστήριξε ο Ράιχ, δε θέλουμε να ακούμε τίποτε γι’ αυτόν. Όμως στην πραγματικότητα όλα αυτά είναι εκείνα στα οποία ο Ράιχ ήταν δριμύτατα αντίθετος. Το γεγονός ότι ήταν υπέρ της θετικής τοποθέτησης προς το σεξ παρερμηνεύθηκε σαν μια τέτοια χαοτική σεξουαλική έκφραση.

Βλέπουμε επίσης, πολλούς καλοπροαίρετους αλλά ανίδεους γιατρούς, ψυχολόγους και σύμβουλους για σεξουαλικά θέματα, γνωρίζοντας τη σημασία του σεξ στα συγκινησιακά προβλήματα, να συμβουλεύουν τους ασθενείς τους να βγαίνουν έξω και να κάνουν σεξ σαν σταθερή θεραπευτική πρακτική. Αυτό μου θυμίζει τις παλιές συμμορίες των γκάνγκστερ, όπου ένας άνδρας σου βάζει το όπλο στα πλευρά και σου λέει: «Ο αρχηγός θέλει να δείξεις ότι περνάς καλά». Μια τέτοια συμβουλή στους ντροπαλούς, άτολμους και γεμάτους απωθημένα νέους, μπορεί κάλλιστα να αποβεί καταστροφική, αυξάνοντας τα συναισθήματα ενοχής και οδηγώντας πιθανώς σε ολοκληρωτική κατάρρευση. Έχω δει τέτοιες περιπτώσεις.

Σε κανένα δεν πρέπει να συνιστάται να κάνει σεξ έως ότου είναι έτοιμος γι’ αυτό συγκινησιακά και έχει επαρκείς γνώσεις γύρω από αφροδίσια μόλυνση ή ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Τότε δε θα χρειάζεται πλέον να δέχεται συμβουλές. Μερικές φορές ο άτολμος πιθανόν να χρειάζεται ενθάρρυνση, όμως μόνο από ένα ειδικό που μπορεί να κρίνει επαρκώς ότι το άτομο είναι πραγματικά έτοιμο. Ο Ράιχ βρήκε στις έρευνές του, ότι μόνο το ένα τρίτο της νεολαίας ήταν συγκινησιακά προετοιμασμένο για σεξουαλική ζωή, ένα τρίτο χρειαζόταν σημαντική πληροφόρηση και συμβουλές, ενώ το υπόλοιπο ένα τρίτο χρειαζόταν πολύχρονη θεραπεία.

Είναι αλήθεια ότι η πλειονότητα της σημερινής νεολαίας έχει μεγαλώσει με καλύτερη στάση απέναντι στο σεξ, αλλά τις περισσότερες φορές χωρίς επαρκή υπευθυνότητα προς αυτό. Η σεξουαλική μας επανάσταση απέτυχε, και είδαμε πολλούς να πραγματοποιούν κάποια χαοτική εξέγερση, επιδεικνύοντας περισσότερο αυτό που θεώρησαν ελευθερία και δικαιώματά τους και λιγότερο αποδεχόμενοι μια υπεύθυνη σεξουαλική ζωή. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι από τους νέους μας, που ποτέ δεν έγιναν πρωτοσέλιδα, έχουν κερδίσει στην ουσία, πολύ περισσότερα από την παλαιότερη γενιά κι εκεί είναι που βρίσκεται η αληθινή ελπίδα.

Υπάρχουν τρεις κορυφώσεις της σεξουαλικής δραστηριότητας στα πρώτα 21 χρόνια της ζωής: νηπιακή ηλικία, πρώτη εφηβεία, δηλαδή περίπου σε ηλικία 5 ετών και εφηβεία. Αυτές οι περίοδοι απαιτούν ιδιαίτερη κατανόηση και επαφή για την υγεία του παιδιού. Το νήπιο που έχει αναπτυχθεί για εννιά μήνες στη ζεστή, χαλαρή μήτρα μιας αγαπημένης μητέρας με σταθερή επαφή προς το ζωντανό, παλλόμενο οργανισμό της, συνεχίζει να χρειάζεται αυτή την επαφή για θέρμη, ασφάλεια και ιδιαίτερα την ενεργειακή διέγερση που το εξάπτει και το κάνει να ακτινοβολεί και να διαστέλλεται με ζωή και ευχαρίστηση.

Έτσι μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα και να γίνει σταδιακά αυτοδύναμο στην κίνηση και τη διασκέδασή του. Έχω δει μωρά, γεννημένα σε φυσικές συνθήκες, περισσότερα στο σπίτι απ’ όσα στο νοσοκομείο, να σε ακολουθούν με τα μάτια τους αμέσως μετά τη γέννα, να θηλάζουν μέσα σε μια ώρα και να στριφογυρίζουν στο κρεβάτι μετά από λίγες ώρες. Αυτό σπάνια συμβαίνει σ’ ένα μωρό που γεννιέται στο νοσοκομείο. Οι πρώτες ώρες μετά τη γέννα είναι εξαιρετικά σημαντικές για τη μελλοντική ανάπτυξη της υγείας. Το μωρό γεννιέται ικανό να αντιδρά σε ό,τι αισθάνεται και να κάνει γνωστές τις ανάγκες του. Εάν αυτές οι ανάγκες του ικανοποιούνται με πλήρη επαφή, είναι πολύ δυσκολότερο να ισοπεδωθεί αργότερα.

Ένα τέτοιο μωρό, γεννημένο φυσιολογικά από μια χαλαρή και στοργική μητέρα θα το δούμε στο τέλος του θηλασμού να βιώνει στοματικό οργασμό. Στη νηπιακή ηλικία το στόμα είναι η κυρίαρχη ζώνη για επαφή, ικανοποίηση κι εκφόρτιση ενέργειας. Υπηρετεί μια λειτουργία όμοια με τη γενετήσια λειτουργία. Ο στοματικός οργασμός συμβαίνει μόνο σε υγιή μωρά που έχουν καλή επαφή με μια μητέρα, που οι θηλές της είναι ευαίσθητες, ζεστές και ζωντανές. Αρχίζει σαν τρέμουλο των χειλιών, που εξαπλώνεται στο πρόσωπο, και καταλήγει σε τρεμούλιασμα και απαλές παλμικές κινήσεις του κεφαλιού και του λαιμού και μερικές φορές όλου του κορμιού. Αυτός ο στοματικός οργασμός διατηρεί φυσιολογική την ενεργειακή φόρτιση.

Παράλληλα, τα γεννητικά όργανα είναι ηδονικά και στο μωρό αρέσει να παίζει μ’ αυτά. Η επαφή με τη μητέρα είναι ζωτικής σημασίας για το μωρό αλλά και για τη μητέρα. Οι περισσότεροι μαιευτήρες γνωρίζουν ότι ο θηλασμός βοηθάει στη φυσιολογική παλινδρόμηση της μήτρας. Δίνει επίσης διέγερση και αυτή τη σπίθα της ζωής, τόσο στο μωρά όσο και στη μητέρα. Η μητέρα πιθανόν να βιώνει δυνατές αισθήσεις που φθάνουν έως τα γεννητικά όργανα μαζί με βαθύ συναίσθημα αγάπης.

Τα περισσότερα μωρά δεν έχουν όμως ένα τέτοιο ξεκίνημα στη ζωή. Πιθανόν να μεγαλώνουν μέσα σε σπαστική μήτρα, που εμποδίζει την ελεύθερη κίνηση. Η διαδικασία του τοκετού αυτή καθ’ αυτή μπορεί να είναι μακρόχρονη, δύσκολη, με αναισθησία, ηρεμιστικά και λαβίδες και η γέννα μπορεί ακόμα και να καθυστερήσει περιμένοντας την άφιξη του γιατρού. Μετά τον τοκετό, το περιβάλλον το οποίο υποδέχεται το νεογέννητο, είναι τις περισσότερες φορές εχθρικό. Πρώτα απ’ όλα είναι κρύο σε σχέση με τη μήτρα. Μετά, χτυπούν το μωρό για να το κάνουν να αναπνεύσει, το κρεμάνε από τα πόδια και πάρα πολύ συχνά του βάζουν και ένα φάρμακο που καίει στα μάτια. Αυτή είναι μόνο η αρχή. Το χωρίζουν από τη μητέρα, την οποία συνεχίζει να χρειάζεται, και το βάζουν σε μια κούνια με σκληρό στρώμα και συχνά με δυνατά φώτα πάνω απ’ το κεφάλι του και το φωτίζουν αδιάκοπα όλο το 24ωρο. Αφού μείνει για 24 έως 48 ώρες νηστικό, το μωρό μπαίνει σε τακτικούς θηλασμούς, συνήθως από τις παγωμένες, αναίσθητες θηλές της νευρωτικής μητέρας του ή από ένα άψυχο μπουκάλι.

Το περιβάλλον είναι θορυβώδες και χαοτικό, οι νοσοκόμες συχνά βίαιες και άστοργες, και βάζουν γάντια χωρίς δάχτυλα στα χέρια των μωρών, έτσι που αυτά δεν μπορούν ούτε να ξυστούν, ούτε να γλείψουν τους αντίχειρές τους για να βρουν στοματική ικανοποίηση. Είναι οδυνηρά να τα βλέπεις να προσπαθούν. Επίσης τα ντύνουν συχνά, τόσο σφιχτά, έτσι που δεν έχουν ελεύθερη κίνηση κι εμποδίζονται απ’ όλες τις κατευθύνσεις να έρχονται σ’ επαφή με το περιβάλλον.

Κι έτσι, έχουμε λάθος εντύπωση για την ανημποριά των μωρών. Όπως είναι περιορισμένα, μπορούν μόνο να συστέλλονται. Το στήθος σταματάει την ελεύθερη κίνηση του, το διάφραγμα μπλοκάρεται, τα μάτια δεν εστιάζουν και το δέρμα γίνεται κρύο και μπλε. Αρχικά αντιδρούν με θυμωμένο κλάμα, αργότερα με κλάμα και τσίριγμα για να δείξουν τη δυστυχία τους. Σ’ όλα αυτά προστίθεται και η περιτομή και το πέος συστέλλεται κι αυτό, παραμένοντας κρύο ή μπλε, συνηθίζοντας περισσότερο στον πόνο απ’ ό,τι στην ηδονή.

Μετά απ’ αυτό το αποτελεσματικό ξεκίνημα ακολουθεί η πρώιμη αγωγή τουαλέτας με την οποία μπλοκάρεται περισσότερο η ζωή, κάνοντας τελικά το παιδί υποχωρητικό, χαλιναγωγώντας τις αυνανιστικές ορμές και τις σεξουαλικές παρορμήσεις του. Ο έλεγχος του σφιγκτήρα δεν κατορθώνεται πριν την ηλικία των 18 μηνών, έτσι ώστε η αγωγή τουαλέτας, που γίνεται νωρίτερα, αναγκάζει σε συστολή το μυϊκό σύστημα, ιδιαίτερα στους μηρούς, τους γλουτούς και τη βάση της λεκάνης, όπως επίσης επιβάλλει το τράβηγμα προς τα πίσω της λεκάνης και την περαιτέρω αναπνευστική συστολή.

Αυτά είναι ένα γνωστό παράδειγμα της διαδικασίας θωράκισης, η οποία δεσμεύει ενέργεια και την εμποδίζει να φθάσει στη λεκάνη όπου μπορεί να εκφορτισθεί. Μειώνει αποτελεσματικά τη φυσιολογική συγκινησιακή έκφραση και ειδικότερα τις ηδονικές αισθήσεις της λεκάνης. Στη συνέχεια το παιδί θα επιπληχθεί όταν αγγίζει τα γεννητικά του όργανα και θα έρθει αντιμέτωπο με τις φοβερές απειλές για τις συνέπειες του αυνανισμού.

Έτσι, γενικά, εμποδίζεται η εκφόρτιση, αυξάνει η ενέργεια και συσσωρεύεται η ένταση. Σεξουαλικές και άλλες επιθετικές ορμές, που αρχικά ήταν τρυφερές και ήπιες, γίνονται άγριες και βίαιες. Αυτή είναι η προέλευση του σεξουαλικού σαδισμού, τον οποίο η κοινωνία τόσο ορθά θέλει να εξουδετερώσει, αλλά τόσο λαθεμένα καλλιεργεί με περαιτέρω καταπίεση. Η καταπίεση αναπτύσσει οργή κι αυτή πρέπει με τη σειρά της να καταπιεσθεί. Με τη μικρή αποδέσμευση που γίνεται της βιολογικής ενέργειας, το άτομο πρέπει αναγκαστικά να συνεχίζει να αυξάνει τη θωράκισή του (μυϊκή συστολή), η οποία ενδεχομένως να περιλάβει ολόκληρο το μυϊκό σύστημα. Αισθάνεται συνεχή εσωτερική ένταση και άγχος. Τελικά, η θωράκιση αποτυχαίνει να είναι αποτελεσματική και οι απωθημένες σεξουαλικές ορμές ξεσπούν και αποκρούονται με τη μορφή συμπτωμάτων. Το παιδί γίνεται περιορισμένο, μηχανικά και φυλακισμένο στην καθορισμένη ρουτίνα της ζωής, της γεμάτης με καταναγκασμούς και φοβίες.

Το παιδί φθάνει στη δεύτερη κορύφωση της σεξουαλικής δραστηριότητας του σε ηλικία περίπου 4 ετών. Το στάδιο αυτό αρχίζει με γενετήσια επιδειξιομανία και περηφάνια για τα γεννητικά όργανα. Στη συνέχεια, στην ηλικία των 5 περίπου ετών αναπτύσσει ισχυρά αισθήματα αγάπης και σεξουαλικό ενδιαφέρον για το γονέα του αντίθετου φύλου. Αυτό συνοδεύεται από όνειρα να παντρευτεί κάποτε με τη μητέρα ή τον πατέρα, και από ζήλια ή έχθρα προς το γονέα του ίδιου φύλου. Αυτό είναι το γνωστό οιδιπόδειο σύμπλεγμα και απαιτεί μεγάλη κατανόηση και καθησύχαση από τη μεριά και των δύο γονέων για να περάσει με επιτυχία αυτό το στάδιο και να προχωρήσει στην ώριμη σεξουαλικότητα.

Ο γονέας, στον οποίο στρέφεται ο έρωτας τον παιδιού, πρέπει να το διαβεβαιώνει ότι η αγάπη του ανταποδίδεται και ότι είναι το πιο σημαντικό και αγαπημένο πρόσωπο στη ζωή των γονέων. Ο αντίζηλος γονέας δεν πρέπει να δείχνει ζήλια ή να γελοιοποιεί αυτό τον έρωτα, αλλά να αποδεχθεί τη στάση του παιδιού σαν φυσιολογική. Εάν γίνει κάτι τέτοιο, τότε κι αυτός ο γονέας γίνεται αποδεκτός και αγαπητός σαν τμήμα του τριγώνου. Ασφαλές μέσα στην αγάπη των γονέων, το παιδί μπορεί αργότερα να τους εγκαταλείψει εύκολα για ένα κατάλληλο σύντροφο.

Απ’ την άλλη πλευρά, εάν η αγάπη του παιδιού απορριφθεί, αποσύρεται στον εαυτό του, γίνεται δειλό και άτολμο και αναπτύσσει έντονη φαντασιωσική ζωή για να αντικαταστήσει την πραγματικότητα ή, εάν ο αντίζηλος γονέας είναι ζηλιάρης, οργισμένος ή σαρκαστικός, το παιδί γεμίζει με ενοχές και φόβο ευνουχισμού. Και στις δυο περιπτώσεις, το οιδιπόδειο σύμπλεγμα δεν ξεπερνιέται ποτέ και κάθε μελλοντικά ερωτικό αντικείμενο θα είναι προικισμένο με τα χαρίσματα του γονέα, από τον οποίο απορρίφθηκε, και τα σεξουαλικά αισθήματα θα γεμίζουν με φόβο, ενοχές και αναβιωμένους φόβους ευνουχισμού.

Κάποτε είχα ασθενή ένα νέο άνδρα, που είχε χωρίσει και κρατήσει μαζί του τη μικρή του κόρη. Τελικά ερωτεύτηκε μια γοητευτική νέα γυναίκα, αλλά -προς μεγάλη ταραχή του- η μικρή κόρη του έγινε πολύ ζηλιάρα και αντιτέθηκε σφοδρά στην αγαπημένη του. Με ρώτησε τι να κάνει. Εφόσον η κόρη του ήταν πέντε ετών και βρισκόταν στο οιδιπόδειο στάδιο, του συνέστησα να της πει πως την αγαπούσε περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο στον κόσμο και να της δείξει μεγάλη στοργή και αγάπη. Ήταν κατάπληκτος βλέποντας την αλλαγή της και το πώς ήταν σε θέση να δεχθεί την αντίζηλό της, ακόμα και μετά το γάμο. Αυτή μάλιστα του θύμιζε πού και πού ότι είχαν ένα μυστικό, που ποτέ δε θα έλεγαν στην αντίζηλό της. Η νέα «μητέρα» το γνώριζε, ασφαλώς, και ήταν ευχαριστημένη καθώς της επέτρεπε να έχει την αγάπη του πατέρα της. Σίγουρο από την αγάπη του πατέρα του, το παιδί ήταν ικανό να αγαπήσει την καινούργια μητέρα του και να τη δεχθεί ολοκληρωτικά.

Κανείς δεν μπορεί πραγματικά να πει ποια είναι η υγιής σεξουαλική ζωή του παιδιού από την πρώτη στη δεύτερη εφηβεία. Ίσως, ο αυνανισμός μαζί με ετεροσεξουαλικά παιχνίδια, περιλαμβανόμενης και της πραγματικής συνουσίας. Ο Φρόιντ πίστευε ότι το παιδί έμπαινε σε μια περίοδο σεξουαλικής καταπίεσης – τη λεγόμενη λανθάνουσα περίοδο – όπου δεν έδειχνε σεξουαλικό ενδιαφέρον. Το μεγάλωμα και η ανάπτυξη καταναλώνουν ένα μεγάλο μέρος της ενέργειας του παιδιού, έτσι ώστε η σεξουαλική διέξοδος μπορεί να μην είναι τόσο σημαντική όσο στην εφηβεία, όμως σίγουρα δεν πρόκειται για ασεξουαλική περίοδο. Τα παιδιά που διατηρούν σεξουαλικό ενδιαφέρον και ανάλογη δραστηριότητα παραμένουν πιο υγιή απ’ τα άλλα.

Ο Μαλινόφσκι βρήκε ότι στα νησιά των Τρόμπριαντ τα παιδιά είχαν σεξουαλικά παιχνίδια και πραγματική συνουσία αποκλειστικά από την ηλικία των 4-6 ετών και πάνω. Αυτό φαίνεται πιο φυσικό από τον αυνανισμό, επειδή η σεξουαλική ηδονή είναι μεγαλύτερη όταν εμπλέκεται και ένας άλλος οργανισμός για αμοιβαία διέγερση και μοίρασμα της εμπειρίας. Επίσης, μια υγρή επιφάνεια, ειδικότερα μια ηλεκτρολυτική, σαν τα υγρά του σώματος, οδηγεί σε υψηλότερο βαθμό φόρτισης και διέγερσης, όπως το στόμα και η θηλή στη νηπιακή ηλικία, το πέος και η μήτρα στη συνουσία. Ο αυνανισμός είναι πιο ικανοποιητικός εάν το πέος έχει υγρανθεί με σάλιο (που είναι ηλεκτρολυτικά).

Η εφηβεία είναι ιδιαίτερα σημαντική επειδή ουσιαστικά δίνει στο άτομο μια δεύτερη ευκαιρία να γίνει υγιές, εάν η κοινωνία το αντιμετωπίζει με κατανόηση και συμπάθεια. Το ενδοκρινολογικό σύστημα ωριμάζει, όπως και τα σεξουαλικά όργανα, και η σεξουαλική επιθυμία γίνεται καταλυτικά ισχυρή και επείγουσα, περισσότερο απ’ οποιαδήποτε άλλη περίοδο στη ζωή του ανθρώπου. Εάν οι ορμές αυτές επιτραπεί να έχουν κατάλληλη διέξοδο, τότε μπορούν να ξεπερασθούν πολλά πρώιμα προβλήματα. Όμως είναι ακριβώς αυτή η περίοδος, στην οποία η κοινωνία αντιδρά με τον πιο έντονο τρόπο ενάντια σε οποιαδήποτε διέξοδο.

Οι πιο αδύνατοι κλείνονται στον εαυτό τους, συγκρατώντας τη σεξουαλική διέξοδο ακόμα και ο αυνανισμός γίνεται με πλήθος ενοχές και καταπιέζεται όσο το δυνατόν περισσότερο. Όλα αυτά καταλήγουν σε σοβαρές συγκινησιακές αναπηρίες. Οι ισχυρότεροι βρίσκουν μια σεξουαλική διέξοδο, όμως συχνά σαν ένα σύμβολο εξέγερσης και με δυνατά αισθήματα ενοχής. Οι σεξουαλικές ορμές τους εκφράζονται κάτω από τις πιο δυσμενείς συνθήκες: σε αυτοκίνητα, σε λεωφορεία, με ανεπαρκή γνώση αντισύλληψης και πάντα με το φόβο ότι θα πιαστούν στα πράσα. Εάν είναι σε ηλικία μεγαλύτερη των 18 ετών, βρίσκονται νομικά σε ασφαλέστερη θέση και πολλοί αρχίζουν να ζουν μαζί, όταν δουλεύουν μακριά από το σπίτι τους ή στους χώρους όπου σπουδάζουν.
Ο Ράιχ πίστευε, ότι πρέπει να αναπτύξουμε μια εξ ολόκληρου νέα αντίληψη για τη σεξουαλικότητα. Έβλεπε το σώμα σαν ένα ενεργειακά σύστημα με συνεχή κατάσταση συστολής και διαστολής, ή παλμού (που παρατηρείται πιο εύκολα στο σφυγμό και την αναπνοή). Στην υγεία η ενέργεια ρέει ελεύθερα μέσα στο σώμα. Η ενέργεια αυτή συγκεντρώνεται στον οργανισμό με τη λήψη τροφής, υγρών και αέρα. Απορροφάται επίσης κατευθείαν από το δέρμα. Εκφορτίζεται με δραστηριότητα, εκκρίσεις, συγκινησιακή έκφραση, τη διαδικασία της σκέψης και με μετατροπή σε σωματική θερμότητα, που εκπέμπεται στο περιβάλλον. Χρησιμοποιείται επίσης για την ανάπτυξη. 
Κατά τη συνηθισμένη πορεία των γεγονότων συγκεντρώνεται περισσότερη ενέργεια απ’ όση εκφορτίζεται. Αν αυτό γινόταν συνεχώς, ο οργανισμός θα έπρεπε η να αναπτύσσεται διαρκώς ή να εκραγεί. Για να διατηρηθεί ένα σταθερό, οικονομικό ενεργειακό επίπεδο η περίσσια της ενέργειας πρέπει να εκφορτίζεται τακτικά σε μικρά ή μεγαλύτερα διαστήματα. Αυτή η οικονομική εκφόρτιση της ενέργειας είναι η λειτουργία του οργασμού.
Καθώς αυξάνεται η ενέργεια, το σώμα συσσωρεύει συνεχώς ένταση. Σ’ ένα ορισμένο σημείο, γνωστό σαν το σημείο φωταύγειας, η ένταση γίνεται αισθητή στο υγιές άτομο ως σεξουαλική διέγερση. Η ενέργεια πάνω από το επίπεδο του σημείου φωταύγειας μπορεί να ειδωθεί ως σεξουαλική ενέργεια ή ως λίμπιντο, που περιέγραψε ο Φρόιντ. Η φυσική διαστολή αυξάνει σημαντικά. Η επιδερμίδα γίνεται ζεστή και ξηρή, ο σφυγμός πλήρης και αργός, η αναπνοή βαθιά, η όραση αυξάνεται και τα γεννητικά όργανα γεμίζουν με αίμα και γίνονται εξαιρετικά ευαίσθητα. Στην πλήρη σεξουαλική διέγερση, η ενέργεια δεν πρέπει απλώς να φθάνει στην επιφάνεια του δέρματος και ιδιαίτερα στα γεννητικά όργανα, αλλά πρέπει να διεγείρεται από το εσωτερικό. Αυτό προϋποθέτει αποδοχή της γενετήσιας αίσθησης και προσμονή του γενετήσιου αγκαλιάσματος. Η διέγερση αυξάνεται παραπέρα με την παρουσία του σεξουαλικού αντικειμένου μέχρι να γίνει επιτακτική η στενή επαφή και η ένωση των γεννητικών οργάνων. Η ρυθμική τριβή παράγει γρήγορα μέγιστη διέγερση και κορύφωση της ενεργειακής συγκέντρωσης στα γεννητικά όργανα. Η εκφόρτιση γίνεται μέσο σπασμών ολόκληρου του σώματος, τον οργασμό, και το οικονομικά ενεργειακό επίπεδο επανεδραιώνεται.

Ο Ράιχ πίστευε ότι, από τη στιγμή της γέννησης, καθένας είναι προικισμένος με τη σεξουαλική ικανότητα, η οποία είναι απαραίτητη για τη διατήρηση ενός σταθερού ενεργειακού επιπέδου στον οργανισμό και την αποτροπή δημιουργίας λίμνασης. Αυτή είναι η φυσική βαλβίδα ασφάλειας, απέναντι στην οποία ο άνθρωπος έχει αναπτύξει μια αρνητική, κατασταλτική συμπεριφορά. Το αποτέλεσμα είναι συγκινησιακές και σωματικές ασθένειες, εκμετάλλευση, σαδισμός και καταστροφικότητα, όχι μόνο προς τον ίδιο τον άνθρωπο, αλλά σε όλη τη φύση. Κάθε άνθρωπος έχει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του δικαίωμα για σεξουαλική έκφραση, το οποίο πρέπει να αναγνωρίζεται και να αντιμετωπίζεται θετικά.
Εάν από τη γέννησή του ικανοποιούνται αυτή και οι άλλες του ανάγκες, είναι ικανός να αυτορυθμίζεται και χρειάζεται μόνο να διδαχθεί να σέβεται τα δικαιώματα των άλλων και τη δική του ασφάλεια. Αυτή η αυτορρύθμιση περιέχει τη δική της ηθική. Εάν αυτός ήταν ο κανόνας στην κοινωνία μας, το σεξ θα γινόταν έκφραση έρωτα και όχι κατάκτησης. Οι διαστροφές, ο σαδισμός και η πορνεία θα έπαυαν να υπάρχουν, ενώ οι νευρώσεις και η εγκληματικότητα θα ήταν άγνωστες. Αυτά δεν είναι θεωρητικές υποθέσεις, αλλά έχουν αποδειχθεί στις κοινωνίες που είναι θετικές προς το σεξ. 
Το υγιές άτομο δε χρειάζεται τόσο πολλή σεξουαλική διέξοδο όσο το θωρακισμένο, επειδή παίρνει ικανοποίηση και δεν προσπαθεί συνεχώς να την κατακτήσει. Μπορεί έτσι να βρίσκει χαρά στην εργασία του, η οποία γίνεται πιο παραγωγική. Είναι πιστός στο σύντροφο του, όσο ικανοποιείται. Όταν δεν ικανοποιείται πλέον, βρίσκει ένα καινούργιο έρωτα και νέα ικανοποίηση, αντί να παραμένει καταναγκαστικά σ’ ένα γάμο χωρίς έρωτα.
Σήμερα έχουμε πλήθος από εγχειρίδια για το σεξ με φωτογραφίες διαφορετικών στάσεων και τεχνικών, που έχουν σχεδιασθεί για να κάνουν τους καταναγκαστικούς συντρόφους ενός γάμου να βρουν κάποια ευχαρίστηση στις σεξουαλικές μεταξύ τους σχέσεις. Όλα αυτά είναι μια μανιακή προσπάθεια να διαιωνίσουμε το σύστημά μας και να το κάνουμε να λειτουργεί. Όταν χάνεται η διέγερση με κάποιο σύντροφο, συνήθως καμιά εκπαίδευση η τεχνική δεν μπορεί να την αναβιώσει.

Όταν υπάρχει διέγερση, κάθε άτομο ξέρει τι να κάνει. Αυτή η αμοιβαία διέγερση μπορεί να κρατήσει ολόκληρη ζωή ή να εξαφανισθεί μέσα σε μια νύχτα, εξαρτώμενη από άλλους παράγοντες κοινούς και για τους δυο συντρόφους. Για το λόγο αυτό είναι καλό το ζευγάρι να γνωρίζεται καλά και να ζει μαζί για κάποιο χρονικό διάστημα πριν το γάμο. Ίσως να χρειασθεί χρόνος μέχρι η σεξουαλική εμπειρία γίνει ικανοποιητική και για τους δυο. Οι άνδρες ρέπουν προς πρόωρη κορύφωση σε μια νέα σχέση και η γυναίκα δεν έχει τότε την ευκαιρία για αρκετή διέγερση. Συνήθως χρειάζεται περισσότερο χρόνο από τον άνδρα να φθάσει στο αποκορύφωμα και περισσότερο προκαταρκτικό ερωτικό παιχνίδι πριν τη γενετήσια ένωση.

Το φλερτάρισμα υπάρχει σ’ όλα τα ανώτερα ζώα και υπηρετεί τη λειτουργία της εξοικείωσης ή του «να μυρίσει το ένα το άλλο». Ο φόβος είναι βαθιά ριζωμένος και απαραίτητος για την επιβίωση. Μέχρις ότου εξαλειφθεί, ο οργανισμός δεν μπορεί να διασταλεί εντελώς ή να παραδοθεί ολοκληρωτικά σ’ ένα άλλο οργανισμό εθελοντικά και αυθόρμητα. Το φλερτάρισμα εδραιώνει την εμπιστοσύνη. Μπορεί να είναι μακρύ ή σύντομο ανάλογα με τις περιστάσεις και τα εμπλεκόμενα άτομα, όμως το υγιές άτομο δεν εννοεί σεξουαλική ένωση χωρίς κάποιο βαθμό φλερταρίσματος.

Όταν η σεξουαλική ένωση γίνει επιτακτικός στόχος, η δραστηριότητα μπορεί να χωρισθεί σε τρία στάδια: προκαταρκτικό παιχνίδι, γενετήσια ένωση και οργασμικοί σπασμοί. Δεν υπάρχουν άκαμπτοι νόμοι στη φύση για τα πρώτα δύο. Το προκαταρκτικό παιχνίδι περιλαμβάνει οτιδήποτε μπορεί να είναι αμοιβαία αποδεκτό και ηδονικό με εξαίρεση τις σαδιστικές πράξεις. Τίποτα το ηδονικό δεν μπορεί να θεωρηθεί διαστροφικό όσο ο στόχος παραμένει η γενετήσια ένωση. Το προκαταρκτικό παιχνίδι μπορεί να είναι μακρύ ή σύντομο. Συνήθως το αρσενικό βιάζεται για τη γενετήσια επαφή, ενώ το θηλυκό προτιμάει περισσότερο προκαταρκτικό παιχνίδι. Και οι δυο πρέπει να είναι σεξουαλικά διεγερμένοι (βιώνοντας ρεύματα στα γεννητικά όργανα) πριν ακόμα αρχίσει το προκαταρκτικό παιχνίδι. Σε μια υγιή σχέση το προκαταρκτικό παιχνίδι αποτελείται κυρίως από σωματική επαφή και απαλό χάδι του σώματος του αγαπημένου. Μανία, βιασύνη και ερεθισμός με το χέρι δε συμπεριλαμβάνονται.

Η σεξουαλική πράξη πολύ δύσκολα μπορεί να είναι πλήρως ικανοποιητική εάν ο ένας ή ο άλλος πρέπει να διεγερθεί με τεχνητά μέσα. Ένα τέτοιο άτομο δεν είναι βιολογικά έτοιμο για τη σεξουαλική πράξη. Είτε η πλεονάζουσα ενέργειά του δεν έχει φθάσει το σημείο φωταύγειας, είτε έχει δεσμευθεί από άγχος. Ή απλά μπορεί ο σύντροφος να μην είναι επιθυμητός. Το προκαταρκτικό παιχνίδι συνεχίζει να αυξάνει τη διέγερση μέχρι το σημείο της επείγουσας ένωσης (επιθυμία διείσδυσης), μια επιθυμία που πρέπει να είναι παρούσα και στους δυο συντρόφους.

Η στύση στο αρσενικό είναι μια σαφής προϋπόθεση.Η διέγερση στο θηλυκό δεν είναι τόσο φανερή, ούτε θεωρείται τόσο πολύ σαν προϋπόθεση. Κι όμως, στη σωστή σεξουαλική ετοιμότητα, τα χείλη του αιδοίου διεγείρονται, όπως και οι θηλές όταν ανταποκρίνονται τα στήθη. Παραπέρα, υπάρχουν δυο είδη κολπικών εκκρίσεων, οι υγρές και οι βλεννώδεις. Οι τελευταίες, που είναι ηλεκτρολυτικές, προσφέρουν ένα υψηλότερο βαθμό επαφής και διέγερσης και, όταν δεν είναι παρούσες, η γυναίκα είναι σε μικρή σεξουαλική ετοιμότητα. Παρατεταμένο προκαταρκτικό παιχνίδι με κλειτοριδικό ερεθισμό τείνει να παράγει κλειτοριδική κορύφωση και να εμποδίσει πλήρη κολπική ανταπόκριση.

Παραμένει αδιευκρίνιστο εάν η γυναίκα αισθάνεται ηδονή στην ίδια τη μήτρα η εάν πρόκειται για ψευδαίσθηση από την ηδονή, που βιώνεται στα χείλη του αιδοίου και στην είσοδο του κόλπου. Το οπίσθιο μέρος τον κόλπου φαίνεται να έχει την περισσότερη ανταπόκριση. Εκεί υπάρχει σαφής κι επείγουσα επιθυμία για διείσδυση και κολπικό οργασμό σε αντίθεση προς την κλειτοριδική κορύφωση. Η τελευταία παράγει μόνο τοπική ανταπόκριση, ενώ o κολπικός οργασμός πλήρη ανταπόκριση ολόκληρου του οργανισμού με ολοκληρωμένη ικανοποίηση. Επίσης, όταν υπάρχει γενετήσια ικανότητα, η μήτρα γίνεται ένα ενεργό όργανο, που ρουφάει το πέος όπως το στόμα ρουφάει τη θηλή.

Η γενετήσια ένωση, στην οποία είναι παρούσα η επαφή (ρεύματα ενέργειας), προκαλεί επείγουσα ανάγκη για απαλές αλλά επιθετικές κινήσεις τριβής, συγχρονισμένες με την αναπνοή. Απότομες και βιαστικές κινήσεις οφείλονται σε έλλειψη επαφής και καλύπτουν κάθε φυσική αίσθηση παράδοσης. Άτολμες κινήσεις ή έλλειψη κινήσεων μπορούν να οφείλονται σε άγχος ή στην ανάγκη για μείωση των αισθήσεων.

Η σεξουαλική πράξη διαρκεί από τρία έως είκοσι λεπτά, μαζί με συνεχές αίσθημα φυσικής τρυφερότητας. Η στάση εξυπηρετεί μόνο στο να μην υπάρχει περιορισμός στην ελευθερία των κινήσεων. Κάποιος μπορεί να προχωρήσει ή όχι κατευθείαν στον οργασμό. Κάποιος μπορεί να διακόπτει, να αλλάζει θέση κ.λπ., όμως σε μια ορισμένη στιγμή η πράξη γίνεται αυτόματη και οδηγεί στους ακούσιους οργασμικούς σπασμούς. Στο σημείο αυτό, το σταμάτημα ή οποιοσδήποτε άλλος περιορισμός, γίνεται πολύ οδυνηρός και ενοχλητικός. Αυτό μπορεί να συμβεί εάν ο ένας ή ο άλλος δεν μπορεί να αντέξει τον πλήρη παλμό του οργασμικού σπασμού και τον εμποδίζει με γρήγορες, σπαστικές κινήσεις ή ακόμα και με απόσυρση. Ή μπορεί να γίνει ψυχρός και ακίνητος και ακόμα, να χάσει εντελώς κάθε αίσθηση. Η σεξουαλική πράξη πρέπει να στερείται φαντασιώσεων, οι οποίες από μόνες τους είναι δραπέτευση από την επαφή με το σύντροφο.

Ο πλήρης οργασμός εξαρτάται από την ολοκληρωτική απουσία συγκρατήσεων στον οργανισμό. Σ’ ένα ορισμένο σημείο, η διέγερση καταλαμβάνει ολόκληρο το άτομο και η αύξησή της δεν μπορεί να ελεγχθεί εκούσια. Έχοντας αρχικά απλωθεί σ’ ολόκληρο τον οργανισμό, μετά συγκεντρώνεται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και ακολουθεί μια ζεστή αίσθηση, σαν να «λιώνει» το σώμα. Συμβαίνουν ακούσιες κυματοειδείς συσπάσεις των μυών στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και της λεκάνης. Η κορυφή κάθε κύματος σύσπασης συμπίπτει με βαθιά διείσδυση και εκπνοή. Ακολουθούν οι σπασμοί που παράγουν την εκσπερμάτωση. Στις γυναίκες υπάρχουν συσπάσεις και επιμήκυνση της μήτρας, που συνοδεύονται από την επιθυμία να δεχθεί όλο το πέος.

Ο εγκολπισμός αυτός είναι συγκρίσιμος με την ακατανίκητη ορμή του πέους να διεισδύσει εντελώς. Στη συνέχεια υπάρχει ένα σύννεφο απώλειας της συνείδησης και αύξηση των συσπάσεων που απλώνονται σ’ ολόκληρο το σώμα. Μετά τους σπασμούς, οι δυο οργανισμοί παραμένουν ενωμένοι για κάποιο χρονικό διάστημα, ενώ η ενέργεια που έχει συγκεντρωθεί στα γεννητικά όργανα ρέει πίσω διαμέσου του οργανισμού, κάτι που βιώνεται σαν ικανοποίηση. Ο χωρισμός γίνεται τότε χαλαρά, τρυφερά, με αίσθημα ευγνωμοσύνης προς το σύντροφο και τάση για ύπνο.

Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που πρέπει να ξεπεραστούν είναι η αφαίρεση του καταναγκασμού από το σεξ και η αποδοχή του, μόνο όταν είναι πραγματικά επιθυμητό και ηδονικό. Οι γυναίκες έχουν διδαχθεί να πιστεύουν ότι οι άνδρες θέλουν το σεξ κάθε στιγμή κι ότι πρέπει να ικανοποιούνται, ώστε νιώθουν υποχρεωμένες να είναι έτοιμες για να υποτάσσονται σ’ αυτό κάθε στιγμή. Οι άνδρες πρέπει να επιδείξουν τη ρώμη τους και να ικανοποιούν τις γυναίκες. Εάν μπορούσαν να είναι ειλικρινείς μεταξύ τους, οι περισσότεροι θα έβλεπαν ότι κανένας από τους δυο δεν επιθυμεί το σεξ τόσο συχνά όσο θα το ήθελαν σε κάποια νέα σχέση. Η φυσιολογική σεξουαλική δραστηριότητα ποικίλλει από τρεις φορές την εβδομάδα μέχρι μια φορά στις δυο εβδομάδες, ανάλογα με την υγεία, την εργασία και τις περιβαλλοντικές συνθήκες, ενώ μπορεί κανείς να απέχει από σεξουαλικές δραστηριότητες για ένα χρόνο χωρίς να δημιουργηθεί λίμναση και διαταραχή.

Οι γενετήσιες διαταραχές χωρίζονται σε δύο ομάδες: τις κοινωνικές (ή μη βιοπαθητικές) και τις βιοπαθητικές (αυτές που οφείλονται σε χρόνια θωράκιση). Η σεξουαλική επιθυμία μπορεί να είναι μεγαλύτερη στο νευρωτικό απ’ ότι στον υγιή εξαιτίας της έλλειψης ικανοποίησης.

Οι άνθρωποι, που έχουν μη βιοπαθητικές διαταραχές ή διαταραχές που προκλήθηκαν από την κοινωνία, δέχονται με ανακούφιση την επανεκπαίδευση. Απ’ την άλλη πλευρά, οι βιοπαθητικές διαταραχές δεν επηρεάζονται απ’ την επανεκπαίδευση και οι άνθρωποι που τις έχουν αποκρούουν κάθε τέτοια επιρροή και τείνουν ακόμα και στο να δημιουργήσουν ορθολογικοποιήσεις για να ενισχύσουν τις αντιστάσεις τους.

Οι κοινωνικές διαταραχές οφείλονται συνήθως σε άγνοια ή και σε οικονομικά προβλήματα. Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα είναι οι συνθήκες ζωής, που δεν επιτρέπουν την ιδιαιτερότητα. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί άγχος και ένταση, που εμποδίζουν την ικανοποίηση. Συχνά, η σεξουαλική πράξη πρέπει να γίνεται βιαστικά εξαιτίας του κινδύνου της διακοπής από άλλους. Σε τέτοιες περιπτώσεις η επαφή επιχειρείται με τα ρούχα ή ακόμα και στα όρθια. Τέτοιες πρακτικές εμποδίζουν την επαφή και την ελευθερία των κινήσεων και πρέπει να αποκλείονται.

Πολύ κοινός είναι ο φόβος της εγκυμοσύνης, που προκαλεί συγκράτηση. Μερικοί άνθρωποι δεν εμπιστεύονται τα αντισυλληπτικά, ενώ άλλοι αντιτίθενται σ’ αυτά για θρησκευτικούς λόγους. Εκείνοι που μπορούν να δεχθούν εύκολα συμβουλές έχουν καλύτερη πρόγνωση στη θεραπεία. Η απόσυρση πριν την εκσπερμάτωση και η διακεκομμένη συνουσία δε συνιστώνται. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τα χάδια χωρίς την τελική πράξη. Έτσι δημιουργείται ένταση χωρίς ανακούφιση. Η ικανοποίηση εμποδίζεται επίσης όταν άνθρωποι με ανόμοια ενερyειακά επίπεδα επιχειρούν σχέσεις. Τα άτομα γεννιούνται με υψηλά ή χαμηλά ενεργειακά φορτία και η πάρα πολύ μεγάλη ανομοιότητα μεταξύ των συντρόφων οδηγεί σε σεξουαλική ασυμβατότητα. Ένα άτομο με συγκριτικά χαμηλή φόρτιση μπορεί να είναι υγιές με όλη τη σημασία της λέξης, αλλά θα έχει λιγότερες σεξουαλικές ανάγκες απ’ ότι ένας σύντροφος με υψηλότερη φόρτιση.

Δεν μπορεί να περιμένει κανείς ότι το γενετήσιο αγκάλιασμα θα είναι πλήρως ικανοποιητικό και για τους δυο συντρόφους στις λίγες πρώτες συναντήσεις τους. Συχνά χρειάζεται σημαντικός χρόνος και υπομονή για να προσαρμοστούν οι σύντροφοι μεταξύ τους. Το υγιές αρσενικό μπορεί να έχει πρόωρη εκσπερμάτωση και το θηλυκό μπορεί να αδυνατεί να διεγερθεί κατάλληλα εξαιτίας του άγχους, που οφείλεται στην καινούργια εμπειρία και ιδιαίτερα εάν το περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκό.

Βιοπαθητικές Διαταραχές
Οι βιοπαθητικές διαταραχές οφείλονται σε χρόνια θωράκιση η οποία εμποδίζει την ελεύθερη ροή της ενέργειας μέσα στον οργανισμό και καταστέλλει τον πλήρη οργασμικό σπασμό. Ιδιαίτερα κατασταλτικοί σε αυτή τη ροή είναι οι σπασμοί του λαιμού και του πρωκτού, δεδομένου ότι είναι τα πρωτογενή ανοίγματα του πεπτικού καναλιού.

Τα προβλήματα χωρίζονται σε δυο ομάδες: (1) λειτουργία που υπήρξε ικανοποιητική αλλά έχει σταματήσει να είναι, και (2) γενετήσια λειτουργία που ποτέ δεν υπήρξε ικανοποιητική. Όσοι ανήκουν στην πρώτη ομάδα έχουν την καλύτερη πρόγνωση, ειδικά εάν στην παιδική ηλικία υπήρχε σχετικά κανονικός αυνανισμός και στην εφηβεία περισσότερο ή λιγότερο ρυθμικός επιδέξιος χειρισμός των γεννητικών οργάνων με επακόλουθη φυσική αποδοχή του γενετήσιου εναγκαλισμού. Ο αυνανισμός θα έπρεπε να μη συνοδεύεται από φαντασιώσεις ή από φαντασιώσεις ετεροφυλόφιλης γενετήσιας ένωσης. Στη γενετήσια επαφή δε θα έπρεπε να υπάρχουν φαντασιώσεις. Σαδιστικές, μαζοχιστικές, ομοφυλόφιλες ή άλλες διαστροφικές φαντασιώσεις, είτε στον αυνανισμό είτε στη σεξουαλική πράξη, είναι ενδείξεις σοβαρών συγκινησιακών προβλημάτων.

Πολλοί άνθρωποι δεν έχουν επιθυμία πριν την πράξη και χρειάζονται τεχνητή διέγερση. Αυτό μπορεί να μην είναι νευρωτικό, εάν ο σύντροφος δεν είναι επιθυμητός ή εάν το ενεργειακό επίπεδο είναι κάτω από το σημείο φωταύγειας. Μερικοί θεωρούν το σεξ απλώς σαν καθήκον και το κάνουν καταναγκαστικά, ας πούμε κάθε Παρασκευή βράδυ, ενώ συχνά θέτονται περιορισμοί στο σύντροφο. Ο άνδρας πιθανόν να δυσανασχετεί από τις κινήσεις της γυναίκας κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης και επιθυμεί να παραμένει εντελώς παθητική ή ίσως να επιθυμεί να εισχωρήσει από πίσω. Αυτά συνήθως οφείλονται σε επιθυμία αποφυγής της ολοκληρωτικής επαφής, με εξαίρεση τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης, όταν η εισχώρηση από πίσω προτιμάται. Επίσης, μπορεί η σεξουαλική πράξη να συνοδεύεται από σκληρότητα και ειδικότερα ζούληγμα, το οποίο το υγιές άτομο δεν μπορεί να ανεχθεί. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι για την αποφυγή ισχυρής διέγερσης, όπως κράτημα της αναπνοής, έλεγχος των ήχων, έλεγχος των κινήσεων, πραγματοποίηση απότομων, σπαστικών κινήσεων, καμπούριασμα της πλάτης, ίσιωμα ή σφίξιμο των ποδιών και σφίξιμο του πρωκτικού σφιγκτήρα.

Υπάρχουν δυο είδη γενετήσιου εναγκαλισμού: (1) με οργασμικά ρεύματα στα γεννητικά όργανα, ή (2) χωρίς ρεύματα. Τα ρεύματα βιώνονται σαν γλυκιά αίσθηση, ότι το σώμα «λιώνει», και σαν άδειασμα. Εάν οι αισθήσεις αυτές είναι παρούσες, η πρόγνωση είναι πολύ καλή όσον αφορά τη σεξουαλική ικανοποίηση. Εάν δεν είναι παρούσες, τότε το άτομο αντιμετωπίζει οργασμική ανικανότητα. Εδώ έχει χαθεί η οργονοτική φόρτιση στα γεννητικά όργανα και επέρχεται έλλειψη επαφής. Για να αντισταθμιστεί αυτό, οι κινήσεις γίνονται γρήγορες και βίαιες ή δεν υπάρχει καθόλου ορμή για κινήσεις τριβής και η εκσπερμάτωση προκαλείται με πίεση. Σε μερικές περιπτώσεις λείπει ακόμα και η ανάγκη για διείσδυση. Μόνο το άγγιγμα γίνεται αισθητό και λείπει η ηδονή από τα γεννητικά όργανα. Το άτομο μπορεί να είναι ικανό για διέγερση, αλλά δεν μπορεί να παραδοθεί είτε στο σύντροφό του ή στον ίδιο του τον οργανισμό.

Σε όλες τις βιοπαθητικές διαταραχές απαιτείται σημαντική θεραπεία και ο στόχος είναι να μπορεί κανείς να αγαπά, κάτι που σημαίνει με άλλα λόγια, οργασμική ικανότητα. Για να γίνει αυτά απαιτείται διάλυση, τόσο της νεύρωσης, που εκδηλώνεται στο χαρακτήρα, όσο και της σωματικής θωράκισης. Δυστυχώς αυτό δεν κατορθώνεται σε όλες τις περιπτώσεις, αν και συνήθως παρουσιάζεται βελτίωση ώστε να παίρνεται ευχαρίστηση από τη ζωή. Ένας πολύ πιο σίγουρος δρόμος είναι η πρόληψη της αρρώστιας μέσω της θετικής προσέγγισης των παιδιών που θα είναι βασισμένη στην αυτορρύθμιση και το σεβασμό των νόμων της φύσης.

ΑΓΑΠΗ
Προοδευτικά έχουμε γίνει πιο ελεύθεροι στο να εκφραζόμαστε συγκινησιακά και λεκτικά. Παρ’ όλα αυτά μιας και δεν έχει γίνει αντίστοιχη αλλαγή στη δομή μας, ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τις λέξεις είναι κάθε άλλο παρά υγιής. Αυτό τον καιρό οι αγαπημένες μας εκφράσεις περιλαμβάνουν όλες κάποια από τις λέξεις των πέντε γραμμάτων. Τις χρησιμοποιούμε με την ίδια ευκολία που μιλάμε για τον καιρό. Τόσο πολύ έχουμε συνηθίσει να τις ακούμε που δε μας σοκάρουν είτε προέρχονται από τα χείλη ενός άνδρα, είτε από τα χείλη μιας κομψής κυρίας. Τις χρησιμοποιούμε γιατί είναι εκφραστικές και μ’ αυτές καλύπτουμε την ανικανότητά μας να εκφραζόμαστε συγκινησιακά.

Σήμερα θα αναφερθώ σε μια από τις πιο προτιμητέες και συχνά χρησιμοποιούμενες λέξεις των πέντε γραμμάτων, που ανταλλάσσουμε μεταξύ μας χωρίς καμιά σκέψη ή κατανόηση του αληθινού τους νοήματος. Χρησιμοποιείται αδιάκριτα από άνδρες και από γυναίκες χωρίς κανένα συναίσθημα ή καμιά δέσμευση. Εάν νιώθαμε το νόημά της πραγματικά, τότε, αυτή η λέξη σπάνια θα χρησιμοποιούνταν και όταν αυτό συνέβαινε θα την εκφράζαμε μόνο σε στιγμές απόλυτα προσωπικές.

Αυτή η λέξη των πέντε γραμμάτων είναι η λέξη «ΑΓΑΠΗ». Η αληθινή ύπαρξη αγάπης είναι σπάνια. Κάποιος θα έπρεπε να ρωτήσει: «τι είναι αγάπη». Χρησιμοποιούμε τη λέξη αυτή πολλές φορές τη μέρα. Λέμε: «αγαπώ αυτό», «αγαπώ εκείνο», «αγαπάς να κάνεις αυτό κι αυτό, δεν είναι έτσι;». Βέβαια οι εκφράσεις αυτές δεν έχουν πλέον τίποτα το κοινό με την α γ α π η, όπως δεν υπάρχει καμιά σύνδεση με το σεξ όταν λέμε: «χτύπησα στη γαμημένη την κολόνα».

Η αγάπη είναι η φωταύγεια του οργανισμού και την αισθανόμαστε πρωταρχικά στα γεννητικά όργανα με την παρουσία του αγαπημένου μας ή ακόμα και μόνο με τη σκέψη του. Όταν οι εραστές αισθάνονται έτσι, τότε αυτός που αγαπούν γίνεται το πιο σημαντικό σημείο αναφοράς στη ζωή τους, πιο σημαντικό κι από την ίδια τη ζωή. Θέλουν να απολαύσουν τη ζεστασιά του, να τον προστατεύσουν, να τον αγκαλιάσουν και να τον φροντίσουν. Στην αρχή αυτό δεν είναι σεξουαλική επιθυμία αλλά μάλλον λατρεία. Ωστόσο, καθώς φουντώνει η αγάπη συνειδητοποιούν μια ασυγκράτητη ανάγκη να εκφράσουν αυτή την αγάπη σεξουαλικά.

Το σεξ είναι και θα έπρεπε να είναι έκφραση αγάπης. Πόσο το έχουμε βεβηλώσει στον κόσμο μας! Δυστυχώς, η κοινωνία μας δεν κάνει διάκριση μεταξύ της υγιούς σεξουαλικής έκφρασης και της πορνογραφικής σεξουαλικής αθλιότητας, έτσι που όλη η σεξουαλικότητα αποδοκιμάζεται και γίνεται βρομερή, εκτός από την κοινότυπη λειτουργία του σεξ για την αναπαραγωγή. Η σεξουαλική έκφραση αγάπης είναι ένα ολοκληρωτικό άνοιγμα τον εαυτού μας στον άλλο, μια ολοκληρωτική παράδοση και συγχώνευση της ύπαρξής μας με αυτήν του αγαπημένου μας. Η ενέργεια κυριολεκτικά απλώνεται προς τα έξω, η επιδερμίδα γίνεται θερμή, ο παλμός γεμάτος και αργός, ο όραση οξεία, τα γεννητικά όργανα γεμίζουν με αίμα και γίνονται πολύ ευαίσθητα, ενώ ρεύματα ενέργειας ρέουν σε όλο το κορμί. Είναι μια κατάσταση μεγάλης έντασης και πρέπει να ανακουφιστεί μέσα από το ερωτικό αγκάλιασμα, μετά το οποίο ο οργανισμός μπορεί να χαλαρώσει με ένα αίσθημα μεγάλης ευγνωμοσύνης.

Στην υγιή αγάπη ψάχνουμε για ένα συγκεκριμένο σύντροφο. Αυτό μάλλον βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις αρμονικές οργονοτικές παλμικές συχνότητες. Βέβαια, η αγωγή και το περιβάλλον μας βοηθούν να προσδιορίσουμε την εκλογή μας. Έχουμε την τάση να διαλέγουμε κάποιον που έχει σχεδόν τον ίδιο τρόπο ζωής με εμάς. Στην εφηβεία η εκλογή δεν είναι τόσο άκαμπτη. Είναι η εποχή που θέλουμε να γνωρίσουμε πιθανούς συντρόφους, προετοιμαζόμενοι για μια μόνιμη εκλογή. Στους ενήλικες η εκλογή είναι αρκετά ειδική. Ακόμα και αν ήταν όλοι υγιείς, δε θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σχέση με οποιοδήποτε, παρ’ όλο που θα υπήρχε μεγάλη δυνατότητα εκλογής. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι οι υγιείς δε μοιάζουν μεταξύ τους κι έτσι δε μπορούν να επιθυμούν ο ένας τον άλλο στον ίδιο βαθμό.

Όταν μιλάμε για υγεία, έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε το ιδανικό πρότυπο. Κι εδώ έχουμε την τάση να κάνουμε έναν άκαμπτο διαχωρισμό μεταξύ κάποιου που είναι υγιής και κάποιου που είναι νευρωτικός, πιστεύοντας πως ο υγιής δεν ενδιαφέρεται για τον νευρωτικό. Ο νευρωτικός είναι απλά κάποιος που μεγαλοποιεί ορισμένα γνωρίσματα του υγιή πυρήνα του. Τα γνωρίσματα αυτά χρησιμοποιούνται ως άμυνες γι αυτό και έχουν υπερτονιστεί και δημιουργούν έτσι ένα συγκεκριμένο χαρακτήρα. Ο νευρωτικός δεν έχει τίποτα που να μην υπάρχει στον υγιή, εκτός από τις σημαντικές άμυνές του, οι οποίες όμως δε θα αποκτούσαν τόσο μεγάλη σπουδαιότητα εάν είχε υγιή δομή. Επομένως, ένας υγιής μπορεί να αγαπήσει κάποιον που είναι νευρωτικός, με την προϋπόθεση, ότι δεν είναι τόσο πολύ νευρωτικός και θα πρέπει βέβαια να προσαρμοστεί στην περιορισμένη ικανότητά του για διαστολή. Θα χρειαστεί ακόμα να έχει πολλή υπομονή και κατανόηση για αρκετό καιρό. Μερικές φορές αυτό μπορεί να οδηγήσει το νευρωτικό στην υγεία. Ένα στοιχείο που πάντα υπάρχει στη νευρωτική αναζήτηση αγάπης είναι το άγχος. Ο νευρωτικός δεν είναι συνηθισμένος στη διαστολή που είναι προϋπόθεση για την αγάπη.

Η αγάπη του υγιή δεν είναι εγωιστική, ούτε περιοριστική
Επιθυμεί ό,τι καλύτερο για τον άνθρωπο που αγαπά και επιτρέπει απόλυτη ελευθερία χωρίς να προσπαθεί να τον δέσει στη σχέση όπως κάνει ο νευρωτικός. Από την άλλη μεριά η αγάπη του νευρωτικού είναι εγωιστική, θέλει να κρατήσει τον αγαπημένο με οποιοδήποτε τρόπο εξαιτίας της ανασφάλειας και των αναγκών του που αισθάνεται να τον κατακλύζουν. Ο Στιούαρτ Έμερι περιέγραψε σωστά την υγιή αγάπη: «Δε θα σε πληγώσω, σε αποδέχομαι και δε σε κρίνω, υποστηρίζω και ευχαριστώ αυτό που είσαι, σ’ αγαπώ».

Συχνά τίθεται το ερώτημα αν υπάρχει ζήλια σε μια υγιή σχέση. Δεν είχαμε αρκετή εμπειρία για να είμαστε δογματικοί, αλλά νομίζω πως υπάρχει. Όχι η κατακλυσμιαία, χωρίς έλεγχο ζήλια του παρανοϊκού, αλλά σίγουρα μια επίγνωση ζήλιας, όταν ο σύντροφος φαίνεται να προτιμά κάποιον αντίζηλο. Τότε o άλλος αισθάνεται έντονη θλίψη και απώλεια. Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ο σύντροφός μας δεν είναι υποχρεωμένος να μας αγαπά ή ακόμα και να συνεχίζει τη σχέση και γι’ αυτό ο θυμός και η μνησικακία δεν είναι οι κατάλληλες συγκινήσεις.

Υπάρχουν τρεις δρόμοι γι’ αυτόν που απορρίφθηκε, που είναι και οι τρεις υγιείς.
1) Μπορεί να αγωνιστεί και να προσπαθήσει να κερδίσει ξανά τον ερωτικό σύντροφο.
2) Μπορεί να αποδεχθεί την κατάσταση.
3) Μπορεί να σπάσει κάθε δεσμό που απόμεινε και να ψάξει για καινούργιο ταίρι. Σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να επιτρέψει να τον κατακλύσει το κενό ή να τον κάνει ανίκανο όπως συμβαίνει στο νευρωτικό.

Η αγάπη μπορεί να διαρκέσει από μια μέρα έως μια ζωή κι αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Είναι απαραίτητο να μας αρέσει το σώμα του συντρόφου μας. Η αμοιβαία ικανοποιητική σεξουαλική σχέση είναι επίσης απαραίτητη αλλά αυτό πρέπει να συμπληρώνεται από κοινά ενδιαφέροντα και την απόλαυση της παρουσίας του άλλου. Επίσης πρέπει να έχουμε την ικανότητα να λύνουμε ικανοποιητικά όλα τα μεγάλα προβλήματα που υπεισέρχονται στη σχέση και επιπλέον να αναπτύξουμε αμοιβαία εμπιστοσύνη. Όσο περισσότερο συμπληρώνει ο ένας τον άλλο, τόσο περισσότερο μπορεί να διαρκέσει η σχέση.

Γνωρίζω πολλούς που αμφιβάλλουν πως η αγάπη μιας μέρας είναι υγιής. Λένε:«αν είναι υγιής γιατί τελειώνει;» Ας υποθέσουμε για παράδειγμα, πως ένας άνδρας και μια γυναίκα είναι σε διακοπές (η ξεκούραση αυξάνει τη σεξουαλική ένταση και οι περιστάσεις ελαττώνουν την απαιτούμενη εκλεκτικότητα) σε ένα εξωτικό μέρος, σε ένα χορό. Βλέπουν o ένας τον άλλον στις καλύτερές τους στιγμές, φορώντας τα καλύτερά τους ρούχα και με ρομαντικό σκηνικό. Συναντιούνται και μιλάνε και φωταυγούν με όλα τα συναισθήματα της αγάπης. Περνούν τη νύχτα σε έκσταση, αλλά όταν έρχεται το πρωί, μπορεί να δουν ότι είναι δυο διαφορετικοί άνθρωποι, τελείως αταίριαστοι ο ένας με τον άλλο.

Στο γάμο, όταν ο ένας σύντροφος παύει να διεγείρει τον άλλο, αυτό είναι συνήθως μόνιμο εκτός κι αν οφείλεται σε παράγοντες που διορθώνονται. Στην τελευταία περίπτωση, μια σύντομη εξωσυζυγική σχέση μπορεί να επανασυνδέσει το γάμο και να επαναφέρει τους δυο συντρόφους κοντά. Στην πρώτη περίπτωση, ο γάμος μπορεί να λυθεί ή μπορεί να συνεχιστεί σαν φιλία όταν αυτή είναι πολύ ικανοποιητική. Στην τελευταία περίπτωση o ένας ή και οι δύο σύντροφοι μπορεί να αποζητήσουν σεξουαλική ικανοποίηση έξω από το γάμο. Αυτό θα πρέπει να γίνει με τη μεγαλύτερη διακριτικότητα.

Ακόμα, δεν καταλαβαίνω γιατί κάποιος παύει να διεγείρεται από το σύντροφο του, ενώ ο άλλος συνεχίζει να διεγείρεται και εξακολουθεί να είναι βαθιά ερωτευμένος. Δεν είναι πάντοτε δυνατό να βρεις σύντροφο που να μπορεί να ικανοποιεί επαρκώς και τη συντροφικότητα και τις σεξουαλικές ανάγκες. Ίσως μια δεύτερη σχέση είναι απαραίτητη εάν αυτό μπορεί να γίνει αποδεκτό από τον άλλο. Τα υγιή ζευγάρια παραμένουν μαζί και είναι πιστά όσο διάστημα είναι ικανοποιητική η σχέση. Όταν παύει, ψάχνουν για νέο σύντροφο. Η πολυγαμία, δηλαδή το να έχει κάποιος περισσότερους από ένα σεξουαλικούς συντρόφους συγχρόνως, όπως γίνεται στους ανοιχτούς γάμους ή και μεταξύ αυτών που αναφέρονται ως οι εραστές της μιας νύχτας, δεν είναι ποτέ υγιής. Αυτή η συμπεριφορά είναι υπερβολικά νευρωτική. Επιπλέον, αυτοί που ψάχνουν για σεξ χωρίς αγάπη, ενδίδοντας μόνο στη σωματική απόλαυση βρίσκουν πως αυτό δεν είναι πολύ ικανοποιητικό.

Ο νευρωτικός πάντα διαλέγει ένα σύντροφο που τον ταυτίζει με την μητέρα του (ή τον πατέρα του) και αυτό εμποδίζει τη σχέση να είναι ικανοποιητική γιατί πάντα είναι παρόν το αιμομικτικό ταμπού. Ο υγιής τείνει να διαλέξει ένα σύντροφο που μπορεί να μοιάζει με κάποιον από τους γονείς του, αλλά δεν τον ταυτίζει με αυτόν και έτσι δεν υπάρχει αιμομικτικό ταμπού. Ως εδώ αναφέρθηκα στην αγάπη που απαιτεί η σεξουαλική έκφραση. Υπάρχει και άλλη αγάπη, παρόμοια σε όλα εκτός από το ότι το σεξ όχι μόνο δεν είναι επιθυμητό αλλά είναι και απωθητικό. Αυτή είναι η αγάπη που αισθάνεται κάποιος για τους γονείς, το παιδί, το φίλο του ίδιου ή του αντίθετου φύλου. Η αγάπη αυτή γίνεται αισθητή στα γεννητικά όργανα, το άτομο πάλλεται στην παρουσία του άλλου, αλλά ο σκοπός δεν είναι το σεξ. Είναι εμφανές ότι έτσι είναι, αλλά γιατί δεν ξέρω. Στις παραπάνω περιπτώσεις, όταν το σεξ γίνεται στόχος, βρίσκουμε πάντα μια υπερβολικά νευρωτική υποδομή.
«Ο άνθρωπος επειδή είναι κι αυτός μέρος της ζωντανής φύσης, λειτουργεί ακριβώς όπως κι εκείνη. Επομένως, όπως στην έρημο η ζωή επιζητά απεγνωσμένα το νερό για να επιβίωση, έτσι κι η εσωτερική έρημος του ανθρώπου, που δεν είναι άλλη από την συγκινησιακή πανούκλα, διψά για συναισθηματική ικανοποίηση και την αναζητά απελπισμέναWilhelm Reich Μάρτιος 1954