Ο μύθος της Αταλάντης

Ηρωίδα της αρχαιότητας, η πιο γρήγορη από όλους τους θνητούς και η μοναδική γυναίκα αργοναύτης. Η ιστορία της συνδέεται άλλοτε με τους αρκαδικούς κι άλλοτε με τους βοιωτικούς μύθους. Οι δυο μύθοι έχουν τόσα κοινά χαρακτηριστικά που δεν μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε πως υπήρχαν δυο διαφορετικές ηρωίδες με το ίδιο όνομα.

 

Κατά τον αρκαδικό μύθο, η Αταλάντη, ήταν κόρη του Ιασίου (ή του Σχοινέως) και της Κλυμένης. Πατρίδα της ήταν το Λύκαιον, το Μαίναλο ή η Τεγέα. Όταν γεννήθηκε η Αταλάντη, ο πατέρας της, επειδή ήθελε μόνο γιους, την εγκατέλειψε στο όρος Παρθένιο κοντά στην είσοδο μιας σπηλιάς. Στην αρχή, την Αταλάντη, την φρόντιζε μια αρκούδα (σύμβολο της Άρτεμης) και αργότερα την περιμάζεψαν κάποιοι κυνηγοί. Κοντά τους έμεινε μέχρι να μεγαλώσει κι έμαθε τα μυστικά του κυνηγιού. Όταν μεγάλωσε δεν ήθελε να παντρευτεί, ζούσε με αγνότητα και κάποτε σκότωσε με τα βέλη της τους Κένταυρους Ροίκο και Υλαίο που είχαν προσπαθήσει να τη βιάσουν.

 

Πήρε μέρος στο κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου παρά τις αντιδράσεις των συγκεντρωμένων ηρώων, οι οποίοι αρνούνταν να συμμετάσχουν σε κυνήγι που θα έπαιρνε μέρος μία γυναίκα.Ο Μελέαγρος όμως, ο γιος του βασιλιά Οινέως, του διοργανωτή της επιχείρησης, ερωτεύτηκε την ηρωίδα κι έπεισε τους υπόλοιπους ήρωες να τη δεχτούν. Μετά από έξι μέρες κυνηγιού η Αταλάντη σκότωσε μαζί με το Μελέαγρο τον κάπρο ρίχνοντας πρώτη εκείνη το θανατηφόρο βέλος στο ζώο και σύμφωνα με το έθιμο έλαβε σαν έπαθλο το κεφάλι και το δέρμα του ζώου.

 

 

Πήρε μέρος στην αργοναυτική εκστρατεία μαζί με το Μελέαγρο. Μετά το τέλος της εκστρατείας στους ταφικούς αγώνες που έγιναν προς τιμή του Πελία, η Αταλάντη νίκησε στην πάλη τον Πηλέα.

 

Σύμφωνα με την αρκαδική εκδοχή παντρεύτηκε τον εξαδελφό της Μελανίωνα, ο οποίος την είχε ερωτευθεί όταν την είχε συναντήσει στις περιπλανήσεις του στα δάση. Από το γάμο αυτό γεννήθηκε ο Παρθενοπαίος, τον οποίο ο Ευρυπίδης αναφέρει ως έναν από τους Επτά επί Θήβας.

ύμφωνα με το βοιωτικό μύθο γονείς της Αταλάντης ήταν ο Σχοινέας και η Κλυμένη. Από πολύ μικρή είχε δείξει μεγάλες ικανότητες στο κυνήγι και ήταν ανίκητη στο τρέξιμο. Ζούσε στα δάση κι απέφευγε τους ανθρώπους επειδή ήθελε να μείνει πιστή στην Άρτεμη και να παραμείνει αγνή ή κατά άλλους επειδή υπήρχε κάποιος χρησμός που έλεγε πως αν παντρευόταν θα μεταμορφωνόταν σε ζώο. Ο πατέρας της δέχτηκε την απόφασή της να μην παντρευτεί υπό τον όρο ότι αν κάποιος την κέρδιζε σε αγώνα δρόμου εκείνος θα την έκανε γυναίκα του. Η Αταλάντη, επειδή ήταν ανίκητη στο τρέξιμο, συμφώνησε, με την προϋπόθεση ότι θα είχε το δικαίωμα να σκοτώνει τους ηττημένους. Για το λόγο αυτό στις εκκινήσεις των αγώνων έδινε σε κάθε επίδοξο μνηστήρα ένα μικρό προβάδισμα. Εκείνη ακολουθούσε κρατώντας ένα δόρυ με το οποίο τρυπούσε το νεό όταν τον έφτανε. Πολλοί είχαν βρει τέτοιο θάνατο μέχρι που ο Ιππομένης ή Ιππομέδων ξεπέρασε την Αταλάντη στο τρέξιμο με τέχνασμα που του υπέδειξε η θεά Αφροδίτη. Η θεά του χάρισε τρία χρυσά μήλα από τον Κήπο των Εσπερίδων ή κατά μία άλλη παράδοση από το στεφάνι του Διονύσου. Κατά τη διάρκεια του αγώνα, καθώς ο Ιππομένης έχοντας ξεκινήσει πρώτος προηγούνταν, έριχνε πίσω του από ένα χρυσό μήλο κάθε φορά που η Αταλάντη τον πλησίαζε. Εκείνη σταματούσε να το μαζέψει και καθυστερούσε, με τον τρόπο αυτό ο Ιππομένης κατάφερε να κερδίσει τον αγώνα.

 

Οι δυο νέοι παρασυρμένοι από τον έρωτα τους περιπλανιόνταν στα δάση και ενώθηκαν μέσα σε ναό αφιερωμένο στη θεά Κυβέλη ή κατ' άλλους στο Δία Καλλίνικο. Επειδή αυτό θεωρούνταν ανόσιο τιμωρήθηκαν με τη μεταμόρφωσή τους σε ζευγάρι λιονταριών.

Ιερή παραγωγή αγίων

Ιερή βιομηχανία παραγωγής αγίων

Το επίπεδο ευπιστίας, ηλιθιότητας και απελπισίας του πρόβατου – ποιμνίου, αναπτύχθηκε σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να αποδέχεται οποιαδήποτε «θαυματοποιό» ανοησία κι απάτη από την πιο εξωφρενική έως την πιο γελοία για κάτι αληθινό και ακόμη χειρότερα ως θεόπνευστο! Έτσι λοιπόν και για να διατηρείται η πίστη σε μπούρδες και τερατολογίες και για να υποτάσσεται το κοπάδι και να παραμένει στο μαντρί, οι εκκλησίες δημιούργησαν στρατιές αγίων και θαυματοποιών, η ύπαρξη των οποίων στις μέρες μας χλευάζει και προκαλεί τη νοημοσύνη και την πολύπαθη ΛΟΓΙΚΗ.

Στην βιομηχανική παραγωγή των αγίων ακολουθείται ένα κοινό προπαγανδιστικό μοτίβο. Οι υποψήφιοι άγιοι, αν είναι γυναίκες, είναι όμορφες και κάποιος ισχυρός τύραννος τις καλοβλέπει, αλλά αυτές δεν του κάθονται, γενικά στην βιομηχανία αγιοποίησης όλοι οι υποψήφιοι προέρχονται από «καλές» οικογένειες και για κάποιον άγνωστο λόγο αρχίζουν να θαυματοποιούν. Καθ’ όλη τη διάρκεια των βασανιστηρίων αντέχουν, φαίνεται όμως πως όταν έρχεται η ώρα του δήμιου, η δύναμη του πάνσοφου και παντοδύναμου Γιαχβέ εξανεμίζεται και οι θαυματοποιοί, που αργότερα ανακηρύσσονται άγιοι, τρέχουν ανεμπόδιστα να τον συναντήσουν στον άλλο κόσμο.

Η «παρουσία» αυτών των αγίων στη ζωή του πρόβατου σήμερα, η αναπαραγωγή των «θαυμάτων» τους και η πώλησή τους στον μαζάνθρωπο χριστιανό κάθε δόγματος και αίρεσης, συνιστούν σκάνδαλο τεραστίου μεγέθους και απάτη ολκής, με το αζημίωτο φυσικά [υλικά και ενεργειακά] για τα χριστιανικά ιερατεία που εμπορεύονται την υπακοή του ανθρώπινου ζώου – πιστού. Κανείς όμως εισαγγελέας από την «ανεξάρτητη» δικαιοσύνη δεν έχει επιληφθεί έως σήμερα όπως θα όφειλε να έχει πράξει.

Ασύδοτα τα ιερατεία, με την παραγωγή και προβολή των βιομηχανοποιημένων αγίων [αλλά όχι μόνο αυτών] εξαπατούν με μαφιόζικο τρόπο, ανεξέλεγκτα κι ασύστολα κάθε πρόβατο-πιστό  ξεπερνώντας κάθε όριο λογικής ή έστω ανθρωπιάς. Διαβάστε και φρίξτε όσοι έχετε λίγο μυαλό εν λειτουργία στο κεφάλι σας μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο «Ιερές Βλακείες» του Στέλιου Κανάκη, σε ελαφρά διασκευή.

Η βιομηχανία αγιοποιήσεων και προστασιών της Εκκλησίας, κάνει τον κατάλογο των προστατών αγίων και οσίων, εξαιρετικά μακρύ, σχεδόν όλοι, έχουν αναλάβει και μια «εργολαβία», ενώ αρκετοί, περισσότερες της μιας! σε άλλες περιπτώσεις δε, μία προστασία την αναλαμβάνουν πολλοί «προστάτες» άγιοι, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατη την αναφορά σε όλους αυτούς που σας «φυλάνε» και μας προστατεύουν σε κάθε τομέα της ζωής σας. Οι περισσότεροι «προστάτες» άγιοι οφείλουν την ιδιότητα αυτή -του προστάτου- που τους έχει προσάψει η Εκκλησία, σε κάποια ενασχόληση ή επάγγελμα που άσκησαν κατά την διάρκεια του βίου τους, ή και σε άσχετα γεγονότα που συνδέθηκαν με την «αγιότητά» τους και τα οποία επί τα πλείστα υπερβαίνουν τα όρια της φαιδρότητας και της ακατάσχετης τερατολογίας.

Αγάπιος – Προστάτης των δραπετών. Ήταν μοναχός από το Άγιο Όρος, της περιοχής Βατοπεδίου. Ο όσιος ασκήτευε όταν Αγαρηνοί πειρατές τον συνέλαβαν και τον πούλησαν σκλάβο σε έναν πλούσιο συμπατριώτη τους. Ο όσιος πέρασε πολύ άσχημα στην σκλαβιά του. Ήταν αλυσοδεμένος συνεχώς και ο κύριός του τον χρησιμοποιούσε σε πολύ βαριές δουλειές. Κάποια στιγμή ο όσιος κατάφερε να δραπετεύσει. Επέστρεψε στο Άγιο Όρος και πήγε να βρει τον γέροντα που είχε για πνευματικό.

Ο γέροντας τον μάλωσε που δραπέτευσε και του είπε πως πρέπει να επιστρέψει στον κύριό του. Ο Αγάπιος ξαναγύρισε στον Αγαρηνό, του διηγήθηκε τα πάντα και του ζήτησε συγγνώμη που δραπέτευσε. Ο Αγαρηνός και οι δύο υιοί του θαύμασαν την υπακοή του Αγάπιου και αφού του έδωσαν την ελευθερία του, του ζήτησαν να τους πάρει μαζί του στο Άγιο Όρος ως συνοδεία. Οι Αγαρηνοί βαπτίσθηκαν και μόνασαν μαζί με τον Αγάπιο. Όχι τίποτε άλλο, αλλά για να μην νομίσετε ότι μόνο στην τηλεόραση γίνονται αυτά.

Στυλιανός – Για να «στυλώσεις». Τιμάται και ως γιατρός ανίατων ασθενειών. Όταν πέθαινε το παιδί ενός ζευγαριού, οι μητέρες ζωγράφιζαν την εικόνα του αγίου να κρατά ένα βρέφος και τον επικαλούνταν. Αμέσως οι μητέρες «στυλώνονταν», συλλάμβαναν και γεννούσαν άλλο παιδί. Αλλά και άρρωστα παιδιά μετά την επίκληση του αγίου γίνονται καλά (στυλώνονται). Ιδιαίτερα προστατεύει τα νόθα παιδιά λόγω σχετικού θαύματος. Κάποτε οι χωριανοί κυνηγούσαν να πάρουν το παιδί που γέννησε παράνομα μία γυναίκα. Ο άγιος έκρυψε το βρέφος μέσα στη μακριά γενειάδα του και έτσι γλίτωσε από τους διώκτες του. Που είχε φτάσει η «επιστήμη» κάποτε !

Γεράσιμος ο Ιορδανίτης: Ο τύπος μιλούσε με τα ζώα, δεν αναφέρεται αν του μιλούσαν κι αυτά ή έστω αν του έδιναν κάποια σημασία, μάλλον μονόπλευρη ήταν η επικοινωνία και ήταν και μάντης, του αποδίδεται και μια ημιανάσταση διότι, όταν πέθανε κάποιος μοναχός του, δεν τον αποχαιρέτησε. Πήγε λοιπόν, τον ανέστησε για να τον αποχαιρετήσει και στη συνέχεια τον πέθανε πάλι για να συναντηθούν στη δευτέρα παρουσία.

Παναγία τη σεϊδανάγια: Στη βιομηχανία της απάτης σχεδόν καθημερινά και η τηλεόραση. Σε εκπομπή του ΑΝΤΙ, σε μία από τις πολλές σχετικού περιεχομένου που συναντάμε στα κανάλια, (Καλημέρα στον ΑΝΤΙ – 12/08/05), ακούμε να διηγείται ένας παπάς και η τηλεόραση να μεταδίδει, για ένα Σαουδάραβα πλούσιο που δεν μπορούσε να κάνει παιδιά. Με τα πολλά, του σύστησαν την παναγία τη σεϊδανάγια, η οποία γκάστρωνε γυναίκες, με τον κρίνο !!!

Πράγματι, μετά από μία επίσκεψη η γυναίκα του μένει έγκυος, δεν αναφέρουν για κρίνο, η παναγία η σεϊδανάγια, τον κράτησε για την πάρτη της. Μόλις γέννησε, ο ευτυχής πατέρας αποφάσισε να δωρίσει ένα χρηματικό ποσό στο μοναστήρι της. Στο δρόμο τον ληστεύουν και τον κατακρεουργούν κόβοντας κεφάλι, χέρια, πόδια και ότι άλλο προεξείχε, μάλιστα σε πολλά κομμάτια κι έπειτα τον χώνουν στο πορτμπαγκάζ αυτοκινήτου. Τους πιάνει η αστυνομία, ανοίγει το καπό και ο Σαουδάραβας πετάγεται έξω ματωμένος, αλλά ραμμένος, επιμένοντας πως τον έραψε η παναγία η σεϊδανάγια, με τη βοήθεια του γιου της. Αυτό στην τηλεόραση εν έτη 2005!

Θεόδωρος ο Συκεώτης – Προστάτης των εξώγαμων παιδιών και των ανύπανδρων μητέρων. Καρπός αμαρτωλής σχέσης ενός βασιλικού ταχυδρόμου και μιας νεαρής κοπέλας, της Μαρίας. Ο πατέρας του εγκατέλειψε την μητέρα του και ο Θεόδωρος μεγάλωσε σαν νόθο. Ευτυχώς η μητέρα του συνήλθε, συνειδητοποίησε την αμαρτία της, ανέλαβε την υποχρέωσή της και αφιερώθηκε αποκλειστικά στη σωστή ανατροφή του μικρού Θεοδώρου. Αξιώθηκε να δει τον υιό της μεγάλο πνευματικό άνδρα, στην υπηρεσία της Εκκλησίας. Φανταστείτε να μην έμπαινε στην «υπηρεσία» της Εκκλησίας, τι θα έγραφαν τώρα γι’ αυτόν και τη μάνα του.

Χριστόφορος – Προστάτης των ταξιδιωτών, των οδηγών και της «ταρίφας» Ο άγιος παρουσιάζεται να μεταφέρει στους ώμους του παιδιά όπου τους περνά έναν χείμαρρο. Γι’ αυτό προστατεύει τους αυτοκινητιστές (ταξί κ.λπ.) αλλά και κάθε είδους ταξιδευτές, επιβάτες και μη. Και οι μεταφορείς επικαλούνται συχνά την προστασία του. Λέγεται πως ο άγιος (που ήταν άσχημος και σωματώδης) κάποτε ρώτησε έναν ερημίτη, πώς να αγιάσει! Αυτός του είπε να κάνει νηστεία και προσευχή. «Εγώ δεν ξέρω από προσευχές και να νηστέψω μου είναι δύσκολο», απάντησε ο Χριστόφορος.

«Τότε διάθεσε την δύναμή σου στον Χριστό και σε όποιον τη χρειάζεται», του απάντησε ο σοφός ερημίτης. Ο Χριστόφορος διάλεξε ένα ορμητικό ποτάμι, εγκαταστάθηκε στην όχθη του και όποιος διαβάτης ήθελε να περάσει το ποτάμι, τον έπαιρνε στον ώμο του και τον περνούσε απέναντι. Κάποτε εμφανίστηκε στην όχθη του αγριεμένου ποταμού ένα μοναχικό παιδί. Ο μετέπειτα άγιος προσφέρθηκε να το περάσει απέναντι.

Το ανέβασε στον ώμο του, όμως με έκπληξη διαπίστωσε ότι το παιδί ήταν πολύ βαρύ. «Όλο τον κόσμο να κουβαλούσα δεν θα ήταν τόσο βαρύς», είπε ο άγιος. «Δεν κουβαλάς μόνο όλον τον κόσμο, αλλά και τον Πλάστη του» απάντησε το παιδί, που δεν ήταν άλλο από τον ίδιο τον κύριο. Ο άγιος μπορεί να θεωρηθεί και προστάτης των «άσχημων», γι’ αυτό και παρουσιάζεται πολλές φορές σκυλόμορφος. Ο «προστάτης» πάντως φαίνεται να μεροληπτεί ανάμεσα σε ταξιτζήδες και επιβάτες.

Ο Ανδρέας, αγιούλης κι αυτός, που εκτός των άλλων, φύτρωναν και τα δάχτυλα που του έκοβαν οι διώκτες του. Η Αικατερίνη, που υποτίθεται πως αρραβωνιάστηκε τον Γιαχβέ με προτροπή της μαμάς του, αχρήστεψε όλα τα μηχανήματα βασανισμού της και όταν την αποκεφάλισαν, αντί για αίμα έτρεχε γάλα. Το πτώμα της το μετέφεραν άγγελοι στο όρος Σινά, όπου παρέμεινε έως τον 6° αιώνα που την έχωσαν οι μοναχοί της περιοχής σε μαρμάρινη θήκη. Ο Νικόλαος, εκτός της ειδικότητας να ηρεμεί τη θάλασσα, το έπαιζε τσαμπουκάς χαστουκίζοντας τον Άρειο στην πρώτη οικουμενική σύνοδο, τον επισκέπτονταν στο κελί του ο Γιαχβέ και η μαμά του και πεθαμένος αντιμετώπισε μ’ επιτυχία το διάβολο που είχε ζηλέψει τη δόξα του και προσπάθησε να κάψει το ναό του.

O Φανούρης άγιασε γιατί έσωσε τρεις παπάδες που τους είχαν πιάσει σκλάβους οι Αγαρηνοί και λόγω της ομώνυμης πίτας που άφησε στα πρόβατα. Γίνεται από αλεύρι, ζάχαρη, κανέλα, λάδι που τα ανακατώνουνε, τα ζυμώνουνε και αφού τα βάλουνε σε στρογγυλή φόρμα, ψήνουνε σε χαμηλή θερμοκρασία. Έτσι βρίσκουνε δουλειά αν είναι άνεργοι, τα κλειδιά τους, την υγειά τους σύντροφο αν δεν έχουνε και ό,τι άλλο βάλει ο νους τους. Εκτός φυσικά από μυαλό στο κεφάλι τους ή κάποιο ίχνος λογικής.

Η οσία Μαρία η Αιγύπτια ήταν πουτάνα. Μετά από μια φωνή που άκουσε, αποτραβήχτηκε για σαράντα επτά χρόνια στην έρημο. O Γιαχβέ της είχε μάθει την τέχνη να περπατά στο νερό. Κάποια στιγμή πέθανε, κι ένα λιοντάρι έσκαψε το λάκκο της για να τη χώσουν.

Η Βαρβάρα έζησε επί Διοκλητιανού. Έφτιαξε στο μπάνιο της τρία παράθυρα που συμβόλιζαν το άγιο πνεύμα και ο πατέρας της την κυνήγησε. Αυτή χώρισε ένα βράχο στη μέση, οι υπόλοιποι ανησύχησαν και την έχωσαν στο μπουντρούμι. Το βράδυ τη βασάνιζαν και το πρωί την έβρισκαν θεραπευμένη. Είδαν κι απόειδαν και την αποκεφάλισε ο πατέρας της για να ησυχάσει, γυρίζοντας όμως σπίτι του τον βρήκε κεραυνός κι έτσι από τότε η κόρη του είναι προστάτης του πυροβολικού, των κυνηγών, τον δολοφόνων και κάθε ένοπλου.

Η Παρασκευή ήταν καλλονή, αλλά επέμενε αδιάφορα πως η ομορφιά είναι «ο κρυπτός της καρδίας άνθρωπος». Οι Εβραίοι, ως συνήθως, τη διέβαλλαν στον Μάρκο Αυρήλιο κι αυτός, λιγωμένος από την ομορφιά της, προσπάθησε μάταια να τη συνετίσει. Την έχωσαν σε μια σπηλιά μ’ ένα άγριο θηρίο, αλλά αυτή φύσηξε και το θεριό τέζα. Οι δεσμώτες όπως ήταν φυσικό τρομοκρατήθηκαν και η Παρασκευή το έσκασε συνεχίζοντας το βιολί της σε άλλη πόλη. Τελικά, την αποκεφάλισαν κι ησύχασαν.

Άμμωνας – Προστάτης των «ελευθέρων ηθών» γυναικών.  Ο όσιος Άμμωνας έζησε και έδρασε την εποχή του Μεγάλου Αντωνίου. Λέγεται ότι έφθασε σε τέτοια ύψη αγιότητας και απάθειας, που όχι μόνο δεν απαντούσε στους υβριστές τους, αλλά προσευχόταν γι’ αυτούς. Τους ευλογούσε και πολλές φορές τους βοηθούσε κιόλας. Οι υβριστές και οι συκοφάντες του ήταν πολλοί, γιατί ο Άμμωνας είχε αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του να βοηθά τις παραστρατημένες γυναίκες, τις αμαρτωλές και τις πόρνες να επανέρχονται στο σωστό δρόμο. Καλά, καλά. Ξέρω τι σκέφτεστε τώρα. Ε εντάξει. Να μην ανταμειφθεί κι αυτός για τον κόπο του, κάπως;

Ξένη της Πετρουπόλεως – Προστάτιδα των αλκοολικών. Βοηθάει τους αλκοολικούς, ενώ είναι και προστάτις κατά των συζυγικών ερίδων που προκαλεί το αλκοόλ. Πως ακριβώς τους βοηθάει ρε παιδιά; Επιμένω στην ερώτηση!

Τρύφων – Ο προστάτης των αμπελιών. Προστατεύει αγροκτήματα, κήπους, αμπέλια, θεραπεύει νόσους και αποδιώκει δαιμόνια. Έχει διασωθεί ξορκισμός στο όνομά του αγίου, όπου στρέφεται κατά των εντόμων που καταστρέφουν τα αμπέλια, τους κήπους, τα μποστάνια και γενικότερα τα χωράφια. Σε αυτόν τον ξορκισμό, φέρεται ο άγιος να διατάζει τα έντομα να πάνε σε τόπο άνυδρο και ακαλλιέργητο, γιατί διαφορετικά, με την επίκληση του θεού, θα στείλει στρουθιά (σπουργίτια) να τα αφανίσουν. Την ημέρα της εορτής του, κανείς αμπελουργός δεν πάει στο αμπέλι του, ούτε κάνει αγροτικές δουλειές, γιατί πιστεύεται ότι μεγάλο κακό θα βρει αυτόν, τα αμπέλια του και τα παιδιά του. Γι’ αυτό σας λέω … Μην ξοδεύεστε σε εντομοκτόνα. Αφού έχουμε τον άγιο.

O Αρτέμης είναι προστάτης άγιος των μπάτσων, των όρχεων και θεράπευε ασθένειες διδύμων. Ο Νεκτάριος, που είναι πρόσφατος άγιος, πέθανε στο Αρεταίειο νοσοκομείο. Τον πήγαν στην Αίγινα και όταν προσπάθησαν να του φορέσουν το πετραχήλι και το ωμοφόριο, ο νεκρός έσκυψε για να τους βοηθήσει. Για κάποιο άγνωστο λόγο έχει αδυναμία στις παντόφλες που του προσφέρουν οι πιστοί κι αργότερα τις παίρνουν πίσω φθαρμένες κι εννοείται θαυματουργές.

Ο Παντελεήμων, που ήταν κι αυτός νεροπερπατητής, αφού είδαν κι απόειδαν με τα βασανιστήρια, αποφάσισαν να τον αποκεφαλίσουν, αλλά αντί για αίμα, να σου να τρέχει το γάλα ποτάμι. Το είδαν αυτό οι στρατιώτες κι έγιναν χριστιανοί. Στο τέλος, ο ίδιος ο άγιος ζήτησε την εκτέλεσή του. Η Αγάθη έζησε επί αυτοκράτορα Δέκιου. Ήταν όμορφη, με ωραίο σώμα, ευγενικής καταγωγής και πλούσια. O Κυντιανός, άρχοντας της Κατάνης, άρχισε, και με το δίκιο του, να την καλοβλέπει. Η Αγάθη τον έχει χεσμένο και προσκυνά τον Γιαχβέ.

Ο άρχοντας τα παίρνει, τη βασανίζει και της κόβει τα βυζιά. Το βράδυ ο Πέτρος της βάζει άλλα, τα ίδια, μεγαλύτερα, θα σας γελάσω, τα βλέπει ο Κυντιανός, την πετάει στη φωτιά, μέγας σεισμός γίνεται κι επιτέλους η Αγάθη πάει προς θεού της. Τον Κυντιανό τον τρώνε τα άλογά του, για να μάθει να μην πειράζει τα μεμε που παίζει ο Γιαχβέ.

Σεραφείμ, ο εν Λειβαδεία – Ο «οικολόγος» προστάτης. Προστάτης των κήπων, των αγρών, των σπαρτών, των σταφιδαμπέλων και εν γένει των δένδρων και των φυτών. Αυτόν πως και δεν τον βάλαν σε κανένα ψηφοδέλτιο οι Οικολόγοι-Πράσινοι;

Ο Μηνάς μπαίνει σ’ ένα πανδοχείο ψάχνοντας έναν προσκυνητή του, που είχε τεμαχίσει προηγουμένως ο πανδοχέας. Αφού τον βρίσκει, τον συναρμολογεί, ο προσκυνητής συνέρχεται και ο άγιος, αφού σπάει στο ξύλο τον πανδοχέα για να τον συνετίσει, παίρνει το δρόμο του. Για πολλά χρόνια τον χάσαμε, μέχρι το 1826 που οι Τούρκοι έβαλαν στο νου τους να σφάξουν κόσμο στην εκκλησία του στο Ηράκλειο της Κρήτης.

Βέβαια, το 1821 οι Τούρκοι είχαν ξανασφάξει χιλιάδες και όλους τους επισκόπους του νησιού, αλλά τότε φαίνεται πως ο Μηνάς ήταν απασχολημένος. Στα 1826 όμως κι ενώ οι Τούρκοι είναι έτοιμοι να μπουκάρουν στην εκκλησία, να σου ένας ασπρομάλλης καβαλάρης που τους κατατροπώνει. Μαθαίνουν οι Τούρκοι πως πρόκειται για τον Μηνά κι από τότε προσφέρουν δώρα στο ναό του.

Το θαύμα της Άννας είναι εντυπωσιακότατο. Μια άρρωστη γυναίκα και το επίσης άρρωστο παιδί της από την Αρτάκη φτάνουν στην εκκλησία της Άννας για να τους θεραπεύσει, όπου παρευρίσκονται κι εκατοντάδες άλλοι πάσχοντες. Μένουν νηστικοί σαράντα μέρες και ξαφνικά η εικόνα της αγίας αρχίζει το σουλάτσο. Αφού έκοψε διάφορες βόλτες, στάθηκε οριζόντια στο κεφάλι της άρρωστης και στριφογύριζε σαν προπέλα. Πάνω εκεί μια δύναμη σπρώχνει τη γυναίκα και το παιδί της στη θάλασσα. Εκείνη μ’ όλα αυτά την πιάνει μια σκοτοδίνη και βουτάει τρεις φορές το παιδί της στη θάλασσα και το αφήνει μέσα.

Τρέχουν άλλοι να το σώσουν, η εικόνα είχε πάψει να κάνει την προπέλα και είχε απλωθεί στη θάλασσα, η άρρωστη κρατιόταν από αυτήν και η εικόνα την έκανε βόλτες σαν κρις-κραφτ. Η γυναίκα φαίνεται πως ζαλίστηκε, έκανε εμετό κι έβγαλε ένα πολύ άσχημο πράγμα από το στόμα της και ξαναγύρισε στην εκκλησία με την εικόνα καπέλο. Ως ήτο φυσικό, η γυναίκα και το παιδί θεραπεύτηκαν και συνεχίστηκε κι ο αγιασμός που είχε διακοπεί.

Η Μαρίνα έδρασε επί αυτοκράτορα Κλαύδιου. Ομορφούλα κι αυτή, έμεινε ορφανή στα δώδεκα και την προσηλύτισε στο χριστιανισμό η γυναίκα που τη μεγάλωνε. Την είδε ο έπαρχος Ολύμβριος και την ορέχτηκε, αλλά η Μαρίνα επέμενε στο υβρίδιο του Γιαχβέ. Τα πήρε ο άλλος κι έβαλε να την ξεσκίζουν με σιδερένια νύχια αλλά την επομένη την έβρισκαν θεραπευμένη. Τελικά ο Ολύμβριος της πήρε το κεφάλι κι ησύχασε κι ετούτος.

O Σπυρίδων όσο ζούσε έκανε διάφορα εντυπωσιακά, από το να μαζεύει σύννεφα και να βρέχει, μέχρι να αποσύρει τα νερά από πλημμύρες, και ήταν μάντης και θαυματουργός σοβαρός αφού ανάσταινε κόσμο και κοσμάκη. Συνεχίζει δε το ίδιο βιολί και σήμερα που το σκήνωμά του είναι περιουσία των Κερκυραίων και πιο συγκεκριμένα η κύρια πηγή εσόδων της εκκλησίας.

Η Ευθυμία μπόρεσε νεκρή να κατατροπώσει τους μονοφυσίτες. Επειδή δεν έβγαζαν άκρη στην οικουμενική σύνοδο της Χαλκηδόνας για το ποιος έχει δίκιο, αποφάσισαν να γράψει η κάθε πλευρά σε βιβλίο τις απόψεις της και να θέσουν τα βιβλία στο λείψανο της αγίας που το είχαν εύκαιρο για τέτοιες χρήσεις. Όταν άνοιξαν το φέρετρο μετά από κάποιο χρόνο, το βιβλίο των ορθοδόξων ήταν στα χέρια της, των μονοφυσιτών στο μουνί της … και οι μονοφυσίτες την πάτησαν, γιατί οι ορθόδοξοι έχουν πάντα δίκιο.

Όταν τέλειωσαν οι ζουρλοί μάρτυρες και οι αλλοπαρμένες ομορφούλες πόρνες και μη, τα ιερατεία δεν το έβαλαν κάτω. Άρχισε η φανταστική παραγωγή αγίων και ομοίων τους. Ο γνωστός σε όλους άγιος Βαλεντίνος ήταν μια περίπτωση ευεργέτη που παραχώρησε έκταση για να χτιστεί μια εκκλησία που ονομάστηκε «Βασιλική του Βαλεντίνου». Εκατό χρόνια αργότερα μετονομάστηκε σε «Βασιλική του Αγίου Βαλεντίνου».

Ένας συγγραφέας-απατεώνας μετέτρεψε τον Βαλεντίνο σε Ρωμαίο παπά, τον έβαλε να διώκεται από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο Β’, ο οποίος και τον «δολοφονεί» στις 14 Φεβρουαρίου στο σημείο της Φλαμινίας Οδού όπου ο ανίδεος και πραγματικός Βαλεντίνος είχε προσφέρει την έκταση και χτίστηκε η εκκλησία. Επόμενος απατεώνας τον προβιβάζει σε επίσκοπο του Τέρνι που μαρτύρησε στη Ρώμη και οι μαθητές του βούτηξαν το λείψανο και το έθαψαν στο 101 χλμ της Φλαμινίας Οδού. Με τον ίδιο τρόπο από την «εκκλησία της Καικιλίας» που θεμελιώθηκε από την αυτοκράτειρα Καικιλία τον 3° αιώνα, φτάσαμε στη «θαυματουργή» αλλά και ανύπαρκτη παρθένο μάρτυρα, δύο αιώνες αργότερα.

Στον Μεσαίωνα, το δημοφιλέστερο βιβλίο ήταν η συλλογή ανύπαρκτων και κατασκευασμένων μαρτύρων. Με τίτλο Ι,εββηάα Αισεα (Χρυσός Θρύλος), γράφτηκε το 1260 από το δομινικανό καλόγερο Ιάκωβο ντε Βοράτζινε και είχε τέτοια δημοτικότητα, ώστε σώζονται περισσότερα αντίγραφα ακόμη κι από τη Βίβλο.

Να μην ξεχάσουμε την αγία Μπερναντέτ. Η Μπερναντέτ Σουμπιρούς ήταν μια δεκατετράχρονη αναλφάβητη μπροστά στην οποία το 1858 στη Λούρδη παρουσιάστηκε η Μαρία δεκαοκτώ (!) φορές και της δήλωσε ευθαρσώς κι αμετακλήτως: «Εγώ είμαι η Άμωμος Σύλληψη.» Μετά από αυτό, οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες. Χτίστηκε βασιλική που την επισκέπτονται κάθε χρόνο πέντε εκατομμύρια άνθρωποι, εντοιχίστηκε πλάκα όπου ο επίσκοπος διαβεβαιώνει πως πράγματι η Μαρία παρουσιάστηκε και η μικρή βλαμμένη έγινε αγία. Από τότε η Μαρία πήρε φόρα και έχει εμφανιστεί μέχρι σήμερα 21.000 (κατά Πιερτζόρτζιο Οντιφρέντι) φορές, κι αυτές μόνο στη Δύση.

Τα «θαύματα» και οι άγιοι, ως απόδειξη της ύπαρξης του θεού, μας προκαλούν ακόμη και σήμερα. Ο μοναχός Βησσαρίων Κορκολιάκος πέθανε το 1991. Δεκαπέντε χρόνια μετά, έχει γίνει είδωλο πτωματολαγνείας στην οποία τα χριστιανικά ιερατεία διακρίνονται εξόχως. Το πτώμα του όχι μόνο δεν έχει αποσυντεθεί εντελώς αλλά ευωδιάζει κιόλας, φυσικά, εντέχνως. Οι πιστοί συρρέουν και η μονή τα οικονομάει. Ο γνωστός ιατροδικαστής Π. Γιαμαρέλος μίλησε για ανεξήγητο γεγονός. Για την υπόλοιπη επιστήμη, αλλά και για όποιον διαθέτει λίγο μυαλό στο κεφάλι του κι όχι φάβα, είναι ευκόλως εξηγήσιμο.

Στην Τήνο και αλλού, με τη συνδρομή και την κάλυψη των κυβερνώντων, χιλιάδες άνθρωποι κάθε χρόνο καταρρακώνουν την αξιοπρέπειά τους και έρπουν, θύματα, προς τη «θαυματουργή» εικόνα μιας παναγίας, από τις χιλιάδες με κάτι πιθανά κι απίθανα ονόματα που κυκλοφορούν, που αποδίδει τεράστια ποσά στην εξαργύρωση της ελπίδας των καταφρονεμένων προβάτων.

Ο χριστιανισμός έρχεται να ανακηρύξει θεόπνευστους τους αυτοκράτορες και κάθε εξουσία, ανεξαρτήτως του βαθμού εκμετάλλευσης που επιβάλλει στις μάζες και του τρόπου αναρρίχησης σ’ αυτήν. Αποδέχεται την ύπαρξη των εκμεταλλευτριών τάξεων, ευχόμενος απλά να είναι φιλάνθρωπες κατά την άσκηση της εξουσίας τους επί των καταπιεζόμενων. Κατά το χριστιανισμό, όλα τα δεινά που υφίστανται οι εκμεταλλευόμενοι δεν είναι τίποτα περισσότερο από την εξόφληση του χρέους τους για το προπατορικό αμάρτημα και άλλες αμαρτίες που ο πάνσοφος θεός του επιβάλλει για τον εξαγνισμό μας.

Ο χριστιανισμός κηρύσσει την υποταγή, τη δουλοπρέπεια, την αμορφωσιά, την περιφρόνηση του σώματος. Διαμορφώνει άβουλα, αμαθή, μισόζωα και μισάνθρωπα όντα, θύματα των γελοιωδέστερων δοξασιών και προκαταλήψεων.

Σχετικά με τους πρωτόπλαστους, στη Γένεση γίνεται της τρελής. Κατά την έκτη μέρα: «Και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς.» (Γένεσις Α’ 26). Φαίνεται όμως πως, λόγω φόρτου εργασίας ίσως, ο θεός ξέχασε πως έπλασε και τους δύο κι έτσι την έβδομη μέρα διαπιστώνει πως «ου καλόν είναι τον άνθρωπον είναι μόνον· ποιήσωμεν αυτώ βοηθόν» και άντε ξανά την Εύα εις διπλούν, από το πλευρό του αυτή τη φορά, διά πάσαν χρήσιν και πάσαν μαλακίαν.

Από το εργαστήριο των μισάνθρωπων του χριστιανισμού παρήχθησαν ο μισογυνισμός, ο ρατσισμός, η γενοκτονία και η μαζική εξαφάνιση λαών, πολιτισμών, αιρετικών, αλλόθρησκων και άθρησκων. Χιλιάδες γυναίκες, από τον 4° αιώνα κι εντεύθεν, βασανίστηκαν, μαστιγώθηκαν, διαπομπεύτηκαν ή ακόμη και θάφτηκαν ζωντανές ως μοιχαλίδες, πόρνες ή μάγισσες από τα ανθρωποειδή του Γιαχβέ και του γιου του. Κορυφαίοι γυναικοφάγοι της εποχής, που ο μισογυνισμός εδραιώνεται ως ιδεολογία των εκκλησιών, αλλά και πρόδρομοι της Ιεράς Εξέτασης είναι ο Ιερώνυμος, ο Αμβρόσιος και ο μαθητής του τελευταίου, Αυγουστίνος.

Έτσι ο χριστιανισμός, ενάντια και στην εξελικτική διαδικασία, κατάφερε να δημιουργήσει ένα σωρό εκτροπές από τη φυσιο­λογική ανθρώπινη ζωή, οδηγώντας χιλιάδες ανθρώπους σ’ ό,τι ανωμαλία μπορεί να φανταστεί κανείς και βεβαίως σε χιλιάδες δολοφονίες και διώξεις γυναικών. Η γυναίκα που είναι κόρη της αμαρτίας, σκουλήκι στην καρδιά του άντρα, πρόδρομος της κόλασης, πεισματάρα γαϊδούρα κατά τον Ιωάννη Δαμασκηνό, πόρτα που οδηγεί στον σατανά κατά τον έτερο ανώμαλο Τερτυλλιανό, ενσαρκωμένη κακία, θύρα κολάσεως, φονική γοητεία, οικιακός κίνδυνος, επιτάφιος πλάκα, αναγκαίον κακόν, πουδραρισμένη μάστιγα για τον εκτρωματικό Ιωάννη Χρυσόστομο.

Αξίζει να περιδιαβούμε για λίγο ακόμη αυτήν την ιδιάζουσα και διαστροφική απέχθεια προς τη γυναίκα.

Τερτυλλιανός: Κάθε γυναίκα είναι μία Εύα. Η θύρα του κακού. Εσείς οι γυναίκες καταστρέψατε με τόση επιμέλεια τον άνθρωπο, την εικόνα του θεού. Γιατί χάρη σε εσάς έπρεπε να πεθάνει κι αυτός ο υιός του θεού.

Όσο για τους Έλληνες, από τα πρώτα του βήματα ακόμη ο χριστιανισμός έδειξε την απέχθεια του προς αυτούς και τον πολιτισμό τους. Ο Μάρκος βάζει τον ήρωα του να αποκαλεί τους τότε Έλληνες «κυνάρια» (σκυλάκια) και να αρνείται να θεραπεύσει την δαιμονισμένη Ελληνίδα:

«Άφες πρώτον χορτασθήναι τα τέκνα (Ισραήλ)· ου γαρ έστι καλόν λαβείν τον άρτον των τέκνων και βαλείν τοις κυναρίοις»  (Μάρκ. Ζ’, 26).

Έτσι, μόνο ειρωνικά μειδιάματα μπορεί να προκαλεί το τραγελαφικό, ανιστόρητο και τερατσγέννητο περί «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού» των σημερινών παπαδο κυβερνώντων και του σκοταδισμού που επέβαλαν στους υπόδουλους υπηκόους τους.

Εδώ συνέβη το εξής παράδοξο: Ο χριστιανισμός, χωρίς την ελληνική γλώσσα, όχι μόνο δε θα εξαπλωνόταν, αλλά ούτε τα πόδια του θα έβρεχε στην πλησιέστερη θάλασσα. Η γλώσσα και ο πολιτισμός των τότε Ελλήνων συνετέλεσε τα μέγιστα στη διάδοση κι εξάπλωση του χριστιανισμού. Το αποτέλεσμα όμως ήταν ολέθριο. Ο θρησκευτικός φανατισμός των χριστιανών έγινε η αιτία να ριχτεί στην πυρά ο φωτεινός πολιτισμός των Ελλήνων και να καταστεί το «Έλληνας» συνώνυμο του βάρβαρου, ζωώδους ειδωλολάτρη.

Ιερατεία, εκκλησίες, δόγματα, θαυματοποιία, απάτη, μαφία, σε αγαστή σύμπνοια.

Θεέ, θεέ, είσαι εδώ; Ζούμε χωρίς θεό; Εν Αρχή και Πώς ξεκινήσαμε; Πώς πορευτήκαμε ιστορικά; Πώς καταντήσαμε έτσι; Η βασιλεία των ουρανών αντιμετωπίζει την Ανθρώπινη ελευθερία. Εμπιστευόμαστε την ιστορία, τις κοινωνικές ανάγκες, προβληματιζόμαστε με την ελλιπή γνώση, αντιστεκόμαστε στην αδυναμία της ύπαρξης και με σκωπτική, σατιρική διάθεση, με αναγέλασμα, όμως πάντα με αξιόπιστες πηγές, γνωρίζουμε τους πολλούς θεούς και τα ατελείωτα κόλπα, τη χριστιανική Αθλιότητα, το φασισμό των ιδεών, την εξωφρενική “Ανάσταση”.  Ποια Ανάσταση και ποια Αποκάλυψη λοιπόν ταιριάζει; Τα μεγάλα Α ζητούν απαντήσεις. Γιατί πιστεύουν ακόμα;

Η αλήθεια είναι πως, απέναντι σε τέτοια ζητήματα που τα πληρώνουμε ακριβά, δεν πρέπει να αδιαφορούμε. Πολύ περισσότερο όταν αυτά βλάπτουν. Για όσους ενδιαφέρονται να διαβάσουν περί θρησκειών, μύθων, πίστης και υποκρισίας προτείνω το βιβλίο του Στέλιου Κανάκη “Ιερές Βλακείες”. Επειδή το φαινόμενο είναι διαχρονικό και δεν είναι εξαίρεση αλλά κανόνας. Ένας κανόνας που σας θέλει υποτακτικούς, διαφορετικά …

Στην υγειά σου κορόϊδο.

Οργισμένος Απόλλων

Στους στίχους 43-52 της Ιλιάδας, ο Όμηρος περιγράφει την κατάβαση του οργισμένου Απόλλωνα από τον Όλυμπο και το ξέσπασμα της οργής του πάνω στους Αχαιούς. Η εικόνα έχει εκπληκτική δύναμη. Συμπιέζοντας τον χώρο, αφού δεν περιγράφει τη διαδρομή την οποία ακολουθεί ο Απόλλων, ο ποιητής στέκεται στον ηχητικό και οπτικό απόηχο των κινήσεων του θεού.

Με κάθε κίνηση του Απόλλωνα τα βέλη βροντούν πάνω του και ο ίδιος μοιάζει με τη νύχτα καθώς προχωρεί προς το στρατόπεδο των Αχαιών.

Ο ηχητικός και ο οπτικός απόηχος συνεχίζονται ακόμα κι όταν ο θεός σταματάει να βαδίζει και κάθεται «άντικρυ των πλοίων». Βλέπουμε τώρα το πρώτο βέλος να φεύγει και ακούμε τον τρομερό αχό που βγάζει το ασημένιο τόξο.

Στη συνέχεια, βλέπουμε τα πικροφόρα ακόντια να φεύγουν το ένα πίσω από το άλλο. Αλλά τώρα η ηχητική εντύπωση έχει μετατοπιστεί στο στρατόπεδο των Αχαιών, αφού εύκολα μπορούμε να φανταστούμε τις κραυγές αγωνίας και πόνου που προκαλούν τα βέλη του θεού. Η εικόνα κλείνει με μια σχεδόν βουβή οπτική εντύπωση: παντού καίνε οι πυρές των νεκρών.

Ας σταθούμε για λίγο στις λέξεις και τις φράσεις που κυριαρχούν στην εικόνα: κατέβη, («βη κάτω»), θυμωμένος («χωόμενος κηρ»), τόξον («τόξον»), ολόκλειστην φαρέτραν («αμφηρεφέα φαρέτρην»), εβρόντησαν τα βέλη («έκλαγξαν οϊστοί»), χολωμένος («χωόμενος»), όμοιαζε την νύκτα («νυκτί εοικώς»), αχός τρομερός («δεινή κλαγγή»), πικροφόρ’ ακόντια («βέλος εχεπευκές»), νεκρών πυρές («πυραί νεκύων»).

Η περιγραφή αρχίζει με την κατάβαση του θυμωμένου θεού από τον Όλυμπο. Τόσο η κίνηση προς τα κάτω όσο και ο θυμός του Απόλλωνα δεν προμηνύουν τίποτε καλό. Υποψιαζόμαστε βέβαια, ήδη από τη στιγμή που εισάκουσε τις προσευχές του Χρύση, ότι ο θεός θα τιμωρήσει τους Αχαιούς, αλλά δεν γνωρίζουμε το μέγεθος της ποινής.

Το γεγονός ότι ο Απόλλων κατεβαίνει θυμωμένος, αποτελεί μια πρώτη ένδειξη. Έχει σημασία ότι στο αρχαίο κείμενο ο ποιητής δεν λέει απλώς «χωόμενος» (= θυμωμένος), αλλά «χωόμενος κηρ» (= χολωμένος, θυμωμένος, οργισμένος στην καρδιά του).

Τη λέξη «κηρ (το)» χρησιμοποιεί ο Όμηρος κυρίως για να δηλώσει την καρδιά ως έδρα της βούλησης. Ταυτόχρονα όμως, στον Όμηρο πάλι, η λέξη «Κηρ (η)» δηλώνει τη θεά του θανάτου ή του ολέθρου, η οποία περιφέρεται στα πεδία της μάχης φορώντας ρούχα κόκκινα από το αίμα.

Η κατάβαση λοιπόν του οργισμένου στην καρδιά Απόλλωνα από τον Όλυμπο, θα μπορούσε να ανακαλέσει στη μνήμη του αρχαίου ακροατή την κατάβαση της Κηρός στο πεδίο της μάχης.

Υπέρ αυτής της άποψης συνηγορεί και το γεγονός ότι ο Απόλλων είναι πάνοπλος, με τόξο και ολόκλειστη φαρέτρα, σαν να ετοιμάζεται να πολεμήσει σε κάποιο πεδίο μάχης. Μάλιστα, καθώς κινείται, τα βέλη βροντούν μέσα στη φαρέτρα του, λες και βιάζονται να βγουν έξω και να ξεχυθούν προς το στόχο τους.

Μοιάζει με τη νύχτα ο Απόλλων, καθώς προχωρεί προς το στρατόπεδο των Αχαιών. Η παρομοίωση είναι κάτι παραπάνω από αποκαλυπτική. Η λέξη «νυξ (η)» χρησιμοποιείται συχνά για να δηλώσει καθετί σκοτεινό και φοβερό. Στον Όμηρο βρίσκουμε τη λέξη συνδεμένη με τον θάνατο: «νυξ Άιδης», «νύχτα του θανάτου». Ο Όμηρος πάλι αποκαλεί τη νύχτα (όπως και την Κήρα) «ολοή», δηλαδή «καταστρεπτική, ολέθρια, φονική».

Συνεπώς, ο οργισμένος Απόλλων κατεβαίνει σαν φονική νύχτα, μοιάζει με τη νύχτα του θανάτου, φέρνει τον θάνατο. Κι όταν πια σταματάει και ρίχνει το πρώτο βέλος («ιός» = «βέλος», αλλά και «δηλητήριο»), «κλαγγή δεινή» βγαίνει από το ασημένιο τόξο του. «Κλαγγή δεινή». Ήχος φοβερός, τρομερός, φριχτός, άγριος, σκληρός, ήχος θανάτου. Είμαστε πλέον σχεδόν βέβαιοι ότι ο Απόλλων είναι, εδώ, ο θεός του θανάτου.

Πλήττει, χτυπάει πρώτα τα σκυλιά και τα μουλάρια. Κι αμέσως μετά, ρίχνει τα πικροφόρα ακόντιά του στους ανθρώπους. Ο ποιητής ξεκινάει από το λιγότερο σημαντικό θέμα, το χτύπημα των σκυλιών (που ελάχιστη αξία έχουν για τους Αχαιούς), προχωρεί στο περισσότερο σημαντικό, το χτύπημα των μουλαριών (που είναι πολύτιμα για τους στρατιώτες), και καταλήγει στο πιο σπουδαίο, στο χτύπημα των ίδιων των ανθρώπων. Χρησιμοποιεί δηλαδή τον «νόμο των τριών»: σκυλιά – μουλάρια – άνθρωποι.

«Βέλος εχεπευκές» εξαπολύει ο τρομερός θεός εναντίον των Αχαιών. Βέλος δηλαδή οξύ, διαπεραστικό, αλλά και πικρό σαν φαρμάκι, σαν δηλητήριο ή πικρό σαν τον θάνατο. Και έρχεται ο τελευταίος στίχος για να διώξει κάθε αμφιβολία. «Αιεί δε πυραί νεκύων καίοντο θαμειαί». «Αδιάκοπα έκαιγαν πυκνές οι φωτιές των νεκρών, οι νεκρικές πυρές». Και πυκνές (δηλαδή πολλές, η μια κοντά στην άλλη) ήταν οι φωτιές και αδιάκοπα έκαιγαν. Άρα οι νεκροί ήταν πολλοί –πάρα πολλοί.

Έχουμε λοιπόν μια εικόνα στην οποία κυριαρχεί ο θάνατος, από τον πρώτο στίχο μέχρι τον τελευταίο. Πόσο όμως αριστοτεχνικά «ζωγραφίζει» αυτήν τη φριχτή εικόνα ο Όμηρος! Σε εννιά ολόκληρους στίχους (43-51) ο θάνατος δεν αναφέρεται πουθενά καθαρά. Υποβάλλεται έμμεσα, και μάλιστα σταδιακά, κλιμακωτά. Ακόμα και στον δέκατο στίχο (52), δεν ακούμε τη λέξη θάνατος. Βλέπουμε μόνο τις φωτιές των νεκρών να καίνε πυκνές και αδιάκοπα. Ο θάνατος είναι ο ίδιος ο θεός. Είναι δηλαδή ένας θάνατος θεϊκός, μια θεϊκή τιμωρία.

Η Σωκρατική ηθική

Στους (πλατωνικούς) διαλόγους βλέπουμε τον Σωκράτη να αναζητεί μια θεωρία που να εφαρμόζεται στην ανθρώπινη αρετή. Σε μερικές περιπτώσεις δε αναζητεί μια θεωρία ενός από τα συστατικά στοιχεία της αρετής δηλαδή μια ιδιαίτερη αρετή (όπως η θεοσέβεια στον Ευθύφρονα, το θάρρος στον Λάχη και η σωφροσύνη στον Χαρμίδη), ενώ σε άλλους διαλόγους (Μένων,Πρωταγόρας) αναζητεί μια γενική θεωρία της αρετής. Σε όλους αυτούς τους διαλόγους η έρευνα είναι, τουλάχιστον φαινομενικά, ανεπιτυχής, αφού κάθε διάλογος τελειώνει με την παραδοχή Σωκράτη και των συνομιλητών του ότι δεν έχουν φθάσει στην περιγραφή της αρετής ή των στοιχείων της που αναζητούσαν. Υπάρχουν, ωστόσο, μερικές ευδιάκριτες διαφορές στους διαλόγους.

Στους τρεις που πραγματεύονται τις ιδιαίτερες αρετές, η συζήτηση είναι πιο ανιχνευτική, ο Σωκράτης δεν ταυτίζεται πρόθυμα με καμία συγκεκριμένη γνώμη, και είναι τουλάχιστον εύλογο να δεχθούμε το τελικό αδιέξοδο που δημιουργείται.

Στον Μένωνα και τον Πρωταγόρα από την άλλη πλευρά, ο Σωκράτης επιχειρηματολογεί σταθερά υπέρ της θέσης ότι η αρετή είναι γνώση

Υπάρχει, λοιπόν, ακόμη και μέσα στους διαλόγους που πραγματεύονται τους ορισμούς, μια εξέλιξη της εικόνας του Σωκράτη, από έναν καθαρά κριτικό ερευνητή σε έναν υποστηρικτή θεωρίας

Η βάση της θεωρίας είναι ο συνδυασμός της αντίληψης της αρετής ως της ιδιότητας που εγγυάται συνολική επιτυχία στη ζωή με την πραγματική θέση ότι εκείνο που στην πραγματικότητα εγγυάται αυτή την επιτυχία είναι η γνώση του τι είναι καλύτερο για το υποκείμενο. Αυτό με τη σειρά του βασίζεται σε μια περιεκτική θεωρία των ανθρώπινων κινήτρων δηλαδή στο ότι η αντίληψη του υποκειμένου για το τι είναι συνολικά το καλύτερο γι’ αυτόν ή αυτήν (π.χ. τι προάγει με τον καλύτερο τρόπο την ευδαιμονία, τη συνολική επιτυχία στη ζωή) είναι επαρκής για να προκαλέσει τη δράση με σκοπό την πραγματοποίηση του στόχου.

Αυτό το κίνητρο συμπεριλαμβάνει την επιθυμία καθώς και την πίστη· ο Σωκράτης υποστηρίζει (Μένων 77c – 78b) ότι όλοι επιθυμούν τα ενάρετα πράγματα, Γι’ αυτόν το λόγο, εκείνο που απαιτείται για την ορθή συμπεριφορά είναι η ορθή εστίαση, η οποία πρέπει να είναι μια ορθή αντίληψη για τη συνολική ευδαιμονία του υποκειμένου.

Κάθε υποκείμενο αποβλέπει πάντα σε αυτό που θεωρεί ότι είναι το καλύτερο για εκείνον ή για εκείνη και η αποτυχία να επιτύχει αυτόν το σκοπό πρέπει να εξηγηθεί από την αποτυχία να τον κατανοήσει σωστά, δηλαδή από μια γνωσιολογική έλλειψη και όχι από οποιαδήποτε έλλειψη κινήτρου. Ο Σωκράτης το εξηγεί αυτό με σαφήνεια στον Πρωταγόρα με την προϋπόθεση, την οποία αποδίδει στους ανθρώπους γενικά, ότι το συνολικό συμφέρον του υποκειμένου πρέπει να ορισθεί με ηδονιστικούς όρους, όπως ακριβώς συμβαίνει με τη ζωή η οποία προσφέρει την ισορροπία ανάμεσα στην ηδονή και τη θλίψη.

Δεδομένης αυτής της προϋπόθεσης, είναι αφελές να εξηγήσουμε ότι η αδικία οφείλεται στο ότι υπερνικάται κανείς από την ηδονή ή από οποιοδήποτε είδος επιθυμίας· κάποιος θα έχει κάνει απλώς λάθος στην εκτίμηση του για το τι θα έφερνε τη μεγαλύτερη ηδονή ή από οποιοδήποτε είδος επιθυμίας […] Όπως λέει ο Σωκράτης (358d), «δεν είναι στην ανθρώπινη φύση να είναι πρόθυμη να επιλέγει αυτό που θεωρεί κάποιος ότι είναι κακό μάλλον παρά καλό». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, η άποψη πως η αντίληψη του υποκειμένου για το καλό είναι η μοναδική εστία κινήτρου (που υποστηρίζεται επίσης στον Μένωνα) ανήκει στον Σωκράτη.

Αυτή η περιγραφή της αρετής ως γνώσης προέρχεται άμεσα από τον περίφημο ισχυρισμό του Σωκράτη, ότι ο άνθρωπος εάν γνωρίζει ποιο είναι το αγαθό δεν το πράττει ή αντίστροφα, εάν γνωρίζει ότι είναι κακό, δεν έχει τη δύναμη να αντισταθεί και να μην το πράξει (ακρασία)· σύμφωνα με τον Αριστοτέλη (Ηθικά Νικομάχεια 1145b 26-7) ο Σωκράτης υποστήριξε ότι «κανένας δεν ενεργεί αντίθετα με αυτό που πιστεύει ότι είναι το καλύτερο, αλλά το κάνει αυτό λόγω σφάλματος», θέση η οποία εκφράζεται πιο συνοπτικά με το απόφθεγμα «κανείς δεν κάνει λάθος από πρόθεση» [«οὑδεὶς ἑκὼν ἁμαρτάνει» (Πρωταγόρας, 345e)].

Ως εδώ η θεωρία ταυτίζει την αρετή με την ιδιότητα που εγγυάται ευδαιμονία στη ζωή, και την ιδιότητα αυτή, μέσω της θεωρίας του κινήτρου, με την γνώση αυτού που είναι καλύτερο για το υποκείμενο. Ωστόσο, η παραπάνω θεωρία στερείται ηθικού περιεχομένου· τίποτε σε αυτή δεν δηλώνει, ούτε καν υπονοεί, ότι αυτό που είναι το καλύτερο για το υποκείμενο είναι να ζει μια ενάρετη ζωή […] Αλλά αν υπάρχει κάτι που είναι χαρακτηριστικό στον Σωκράτη, αυτό είναι η επιμονή του για την υπεροχή της ηθικότητας. Όπως είδαμε, στηνΑπολογία λέει ότι γνωρίζει πως, ότι και αν συμβεί, δεν πρέπει να παρανομήσει παραβαίνοντας τη θεϊκή εντολή να φιλοσοφεί, και στονΚρίτωνα η θεμελιώδης θέση ότι δεν πρέπει ποτέ κανείς να παρανομεί (ή να διαπράττει αδικία») αποτελεί την καθοριστική αρχή της απόφασης του να μην επιχειρήσει να δραπετεύσει από τη φυλακή (49a-b). Η σύνδεση με τη θεωρία του κινήτρου εδραιώνεται με τη θέση ότι η καλύτερη ζωή για το υποκείμενο είναι εκείνη σύμφωνα με τις επιταγές της ηθικής. Δεδομένης αυτής της θέσης, η ρήση ότι κανείς δεν αδικεί από πρόθεση προσλαμβάνει την ηθική διάσταση ότι κανένας δεν αδικεί με τη θέλησή του, αλλά όσοι παρανομούν το κάνουν ακουσίως (Γοργίας, 509e). Έτσι καταγράφεται η πλήρης ηθική ερμηνεία αυτού που έχει γίνει γνωστό ως «Σωκρατικό παράδοξο».

Η θέση ότι η ηθική ζωή είναι η καλύτερη ζωή για το υποκείμενο διαδραματίζει συνεπώς τον κεντρικό ρόλο της σύνδεσης των διαισθήσεων του Σωκράτη για την υπεροχή της ηθικότητας με τη θεωρία του ιδιοτελούς κινήτρου, που είναι η θεμελίωση της συνταύτισης της αρετής, με τη γνώση. Εδώ βρίσκεται ο ακρογωνιαίος λίθος. Με δεδομένη αυτή τη σπουδαιότητα, προκαλεί, ωστόσο, κατάπληξη το πόσο μικρή επιχειρηματολογική υποστήριξη δέχεται. Στον Κρίτωνα 47e, η δικαιοσύνη και η αδικία περιγράφονται ως αντίστοιχη της υγείας και της νόσου της ψυχής· γι’ αυτόν το λόγο, όπως ακριβώς δεν αξίζει να ζει κανείς μ’ ένα νοσηρό και μολυσμένο σώμα, έτσι δεν αξίζει να ζει με μια νοσηρή και διεφθαρμένη ψυχή. Αυτό, όμως, δεν συνιστά επιχείρημα.

Ο Πλάτων προσφέρει μερικά επιχειρήματα στον Γοργία, αλλά είναι αδύνατα. Ο Σωκράτης επιχειρηματολογεί κατά του Πώλου ότι οι επιτυχημένοι τύραννοι, οι οποίοι, όπως συμφωνούν και οι δύο, επιδεικνύουν το έπακρο της αδικίας, δεν εξασφαλίζουν τη καλύτερη ζωή για τους εαυτούς τους, όπως ισχυρίζεται ο Πώλος. Αντιθέτως, ποτέ δεν αποκτούν αυτό που αληθινά θέλουν, γιατί αυτό που θέλουν είναι να φροντίζουν για τους εαυτούς τους, ενώ η αδικία τους βλάπτει τους ίδιους. Η απόδειξη ότι βλάπτει αυτούς (473e-475c) αρχίζει από την παραδοχή του Πώλου ότι το να ενεργούν άδικα, αν και είναι καλό (αγαθόν) για το υποκείμενο, είναι αισχρό για το σύνολο. Ο Σωκράτης, στη συνέχεια, εξασφαλίζει τη σύμφωνη γνώμη του Πώλου για την αρχή πως οτιδήποτε είναι αισχρό είναι έτσι, είτε επειδή είναι δυσάρεστο είτε επειδή είναι επιζήμιο.

Αργότερα στο διάλογο (503e-504d), ο Σωκράτης  επιχειρηματολογεί κατά του Καλλικλή ότι, αφού το καλό των πάντων (π.χ. μιας βάρκας ή ενός σπιτιού) εξαρτάται από τη σωστή αναλογία και τάξη των συστατικών του μερών, το καλό του σώματος και της ψυχής θα πρέπει να εξαρτάται από τη σωστή αναλογία κα τάξη των συστατικών τους μερών: αντιστοίχως υγεία για το σώμα και δικαιοσύνη και αυτοπειθαρχία για την ψυχή. Ο παραλληλισμός της σωματικής υγείας και της αρετής, που απλώς διακηρύχθηκε στον Κρίτωνα, εδώ υποστηρίζεται από τη γενική αρχή ότι η αρετή εξαρτάται από την οργάνωση των στοιχείων που την αποτελούν.

Το φιλοσοφικό δόγμα ότι η αρετή είναι γνώση αποτελεί το κλειδί για την κατανόηση της επονομαζόμενης Ενότητας των Αρετών, που υποστηρίζεται από το Σωκράτη στον Πρωταγόρα. Σε αυτόν το διάλογο, ο Πρωταγόρας δέχεται ως δεδομένη τη παραδοσιακή εικόνα των αρετών ως συνόλου ιδιοτήτων διακριτών η μια από την άλλη, όπως, για παράδειγμα, είναι διακριτές οι διαφορετικές σωματικές αισθήσεις. Ένα ανθρώπινο ον  που λειτουργεί σωστά πρέπει να τις έχει όλες σε σωστή λειτουργία, είναι όμως δυνατό να έχει μερικές και να στερείται κάποιες άλλες· ειδικότερα, είναι δυνατό να διαθέτει φοβερό θάρρος και να υπολείπεται σημαντικά, όσον αφορά τις άλλες αρετές (329d-e). Αντιθέτως ο Σωκράτης υποστηρίζει ότι τα ονόματα των διακριτών αρετών, θάρρος, αυτοπειθαρχία κ.α., είναι όλα «ονόματα του ενός και ιδίου πράγματος» (329c-d) και στη συνέχεια του διαλόγου διασαφηνίζει πως πρέπει να γίνει αυτό κατανοητό, δηλώνοντας (316b) ότι «προσπαθεί να δείξει ότι όλα τα είδη, δικαιοσύνη, αυτοπειθαρχία και θάρρος είναι γνώση». Το πλαίσιο μέσα στο οποίο καθεμία από τις αρετές είναι γνώση αποτελεί το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη θεωρία του κινήτρου που περιγράφηκε παραπάνω, η γνώση αυτού που είναι καλύτερο για το υποκείμενο είναι αναγκαία και επαρκής, ώστε να εγγυάται τη σωστή συμπεριφορά σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής εφαρμόζεται η γνώση. Δεν θα έπρεπε να θεωρήσουμε τις διακριτές αρετές ως διαφορετικά είδη μιας γενικής γνώσης· σύμφωνα με αυτό, η ευσέβεια είναι η γνώση των θρησκευτικών και το θάρρος είναι η γνώση που έχει να κάνει με ότι είναι επικίνδυνο, και τα δύο, όμως, είναι τόσο διαφορετικά όσο, για παράδειγμα, η γνώση της αριθμητικής και η γνώση της γεωμετρίας, που είναι διαφορετικά είδη μαθηματικής γνώσης, ενώ ισχύει και η πιθανότητα ότι κάποιος μπορεί να έχει το ένα χωρίς το άλλο. Η Σωκρατική θεώρηση ισοδυναμεί με το ότι υπάρχει μια και μόνη ενοποιημένη γνώση -γνώση του τι είναι καλύτερο για το υποκείμενο-, που εφαρμόζεται σε διάφορους τομείς της ζωής και της οποίας τα διαφορετικά ονόματα ισχύουν σχετικά με αυτούς τους διαφορετικούς τομείς.

Η θεωρία της αρετής ως γνώσης, όπως είδαμε, είναι ρευστή, με την έννοια ότι μια από τις βασικές της προτάσεις, ότι δηλαδή η αρετή είναι πάντα προς όφελος του υποκειμένου, δεν υποστηρίζεται επαρκώς πουθενά στους Σωκρατικούς διαλόγους. Τη διακρίνει επίσης ένα βαθύτερο μειονέκτημα, καθώς στερείται συνοχής. Η έλλειψη συνοχής ανακύπτει όταν ρωτάμε «Τίνος πράγματος γνώση είναι η αρετή;» Η απάντηση στον Μένωνα και τον Πρωταγόρα είναι ότι η αρετή συνιστά γνώση του καλού του υποκειμένου, επειδή, δεδομένου του διαρκούς κινήτρου για την επίτευξη του καλού, το να γνωρίζει κάποιος ποιο είναι αυτό το καλό, θα είναι αναγκαίο, αν πρέπει να το επιδιώξει αποφασιστικά και να εξασφαλίσει με τη γνώση την επιτυχή έκβαση στην επιδίωξη του αυτή. Αυτό, όμως, απαιτεί το καλό του υποκειμένου να είναι κάτι διαφορετικό από τη γνώση, που εγγυάται ότι κάποιος θα επιτύχει αυτό το καλό: «η αρετή είναι γνώση του καλού του υποκειμένου» είναι ανάλογο με το «η ιατρική είναι γνώση της υγείας».

Η έλλειψη συνοχής της θεωρίας, λοιπόν, συνίσταται στο γεγονός ότι ο Σωκράτης υποστηρίζει τόσο ότι η αρετή είναι γνώση του καλού του υποκειμένου όσο και ότι η αρετή είναι το καλό καθεαυτό, θέσεις που είναι ασυμβίβαστες η μια με την άλλη. […] Έτσι, αν ο Σωκράτης επιθυμεί να εμμείνει στον ισχυρισμό ότι η αρετή είναι γνώση, πρέπει είτε να καθορίσει αυτή τη γνώση ως γνώση κάποιου πράγματος διαφορετικού από αυτό που είναι το καλό του υποκειμένου, είτε να εγκαταλείψει τη θέση ότι η αρετή είναι το καλό του υποκειμένου.

Ο Πλάτων παρουσιάζει τον Σωκράτη να ασχολείται με αυτό το πρόβλημα στον Ευθύδημο. Ο συγκεκριμένος διάλογος αποτυπώνει μια αναμέτρηση ανάμεσα σε δύο φιλοσοφικές αντιλήψεις, που εκπροσωπούνται αντίστοιχα από τον Σωκράτη και τους δύο σοφιστές, τους αδελφούς Ευθύδημο και Διονυσόδωρο. Οι τελευταίοι παρουσιάζουν την αντίληψη τους προσθέτοντας μια εντυπωσιακή επίδειξη των τεχνικών των απατηλών επιχειρημάτων, που τους επιτρέπει να «μάχονται με επιχειρήματα και να αντικρούουν οτιδήποτε λέει οποιοσδήποτε, είτε είναι αληθές είτε ψευδές» (272a-b). Από την πλευρά του, ο Σωκράτης επιδιώκει να επιχειρηματολογήσει υπέρ του κεντρικού ρόλου της σοφίας στην επίτευξη της ευδαιμονίας. Το πρώτο μέρος αυτού του επιχειρήματος (278e – 281e) είναι κατ’ ουσίαν το ίδιο με αυτό που χρησιμοποιείται στον Μένωνα (87d – 89a), για να αποδείξει ότι η αρετή είναι γνώση∙ η γνώση ή η σοφία (οι όποιοι εναλλάσσονται) συνιστά το μόνο ανεπιφύλακτα καλό, αφού όλα τ’ άλλα αγαθά, είτε αγαθά της τύχης, είτε επιθυμητικά γνωρίσματα του χαρακτήρα, είναι ωφέλιμα για το υποκείμενο, μόνο αν χρησιμοποιούνται ορθά, και χρησιμοποιούνται ορθά μόνο αν κατευθύνονται από τη σοφία. Έως αυτού του σημείου, ο Σωκράτης αναπαράγει τη θέση του Μένωνα, αλλά στο δεύτερο μέρος του επιχειρήματος του (288d – 292e) προχωρά πιο πέρα. Εδώ τονίζει πως το προηγούμενο επιχείρημα έχει δείξει ότι η επιδεξιότητα που εξασφαλίζει την ευδαιμονία του υποκειμένου είναι εκείνη που συντονίζει την παραγωγή και χρήση όλων των υποδεέστερων αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων όλων των άλλων επιδεξιοτήτων.Υπάρχει, συνεπώς, μια επιδεξιότητα που κατευθύνει ή κυβερνά και ονομάζεται πολιτική ή βασιλική τέχνη. Όμως, ποιος είναι ο σκοπός της βασιλικής τέχνης; Όχι πάντως να παρέχει στους ανθρώπους αγαθά, όπως ο πλούτος ή η ελευθερία, αφού το προηγούμενο επιχείρημα έδειξε ότι τα αγαθά, είναι τέτοια, μόνο με την προϋπόθεση ότι κατευθύνονται από τη σοφία. Ο σκοπός, λοιπόν, της βασιλικής τέχνης μπορεί να είναι μόνο η δημιουργία σοφών ανθρώπων. Αλλά σοφών σε τι; ως εκ τούτου, ο σκοπός της βασιλικής τέχνης δεν μπορεί να είναι άλλος από το να καταστήσει τους ανθρώπους επιδέξιους στην ίδια τη βασιλική τέχνη. Όμως όπως παραδέχεται ο Σωκράτης (292d-e), αυτό είναι απολύτως μη κατατοπιστικό, αφού στερούμαστε οποιαδήποτε ιδέας για το τι είναι η βασιλική τέχνη.

Ο Σωκράτης αφήνει το γρίφο άλυτο και αυτό μπορεί κάλλιστα να οφείλεται στο γεγονός ότι ο Πλάτων δεν ανακάλυψε τη δική του διέξοδο από το γρίφο. Αυτό που δείχνει ο συγκεκριμένος διάλογος είναι ότι ο Πλάτων είχε αντιληφθεί την έλλειψη συνοχής του συστήματος της Σωκρατικής ηθικής, τα δύο κεντρικά αξιώματα της οποίας είναι ότι η αρετή είναι γνώση (του ανθρώπινου καλού) και ότι η αρετή είναι ανθρώπινο αγαθό. Αν το ανθρώπινο αγαθό πρέπει να ταυτιστεί και με τη γνώση και με την αρετή, τότε αυτή η γνώση πρέπει να έχει ένα σκοπό διαφορετικό από τον εαυτό της. Η τελική λύση του Πλάτωνα ήταν να αναπτύξει (στην Πολιτεία) μια αντίληψη του ανθρώπινου αγαθού ότι αυτό έχει να κάνει με την ίδια την προσωπικότητα, στην οποία οι μη ορθολογιστικές παρορμήσεις κατευθύνονται από τη νόηση, που διαποτίζεται από τη γνώση όχι του ανθρώπινου καλού αλλά της ίδιας της αρετής, η οποία με τη σειρά της, συνιστά καθολική αρχή της λογικότητας. Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη α) ανθρώπινο αγαθό είναι η αρετή, β) η αρετή δεν είναι ταυτόσημη με τη γνώση, αλλά κατευθύνεται από αυτήν, και γ) η υπό αμφισβήτηση γνώση αποτελεί γνώση του καθολικού αγαθού. Είναι ασφαλώς εύλογο να θεωρήσουμε ότι ο Ευθύδημος επισημαίνει τη μετάβαση από τη σωκρατική θέση, η οποία παρουσιάστηκε με περισσότερη σαφήνεια στον Μένωνα, σε αυτή την ανεπτυγμένη Πλατωνική θέση.

Ο Πρωταγόρας μπορεί να θεωρηθεί ως διερεύνηση μιας άλλης λύσης σε αυτό το γρίφο, αφού στο συγκεκριμένο διάλογο ο Σωκράτης εκθέτει μια περιγραφή της αρετής, της οποίας οι βασικές θέσεις είναι: α) η αρετή είναι γνώση του ανθρώπινου αγαθού (όπως στον Μένωνα)∙ β) το ανθρώπινο αγαθό είναι μια συνολικά ευχάριστη ζωή. Η σημασία της περιγραφής είναι ανεξάρτητη από το αν ο Σωκράτης εμφανίζεται να υιοθετεί αυτή τη λύση ή απλώς τον προτείνει ως θεωρία, την οποία οι απλοί άνθρωποι και ο Πρωταγόρας θα έπρεπε να την αποδεχτούν.   Πάντως η λύση αυτή παρουσιάζει μια διέξοδο από το αδιέξοδο της αρχικής μορφής της σωκρατικής θεωρίας, ωστόσο όχι μια διέξοδο που ο ίδιος ο Πλάτων επρόκειτο να υιοθετήσει. Έχοντας ήδη πειραματιστεί με την αρχική θεωρία, που διατηρεί την ταύτιση της αρετής με το ανθρώπινο αγαθό, συμβιβάστηκε με την εναλλακτική λύση που μόλις περιγράφηκε, η οποία υποστηρίζει την τελευταία ταύτιση, ενώ εγκαταλείπει την πρώτη.

Ο άνθρωπος αλλάζει;

Όποιος μπει να απαντήσει στο ερώτημα αν αλλάζει ο άνθρωπος, είναι σίγουρο ότι θα μπει σε μία μεγάλη παγίδα. Σε διαχρονικά ερωτήματα, που αφορούν την ανθρώπινη ύπαρξη, το μόνο βέβαιο είναι ότι θα υπάρξει ένα εύρος από διαφορετικές απαντήσεις, βασισμένες σε διαφορετικούς παράγοντες: απόψεις, υποκειμενική οπτική, συναισθήματα, προτάσεις, σκέψεις, ενδοιασμοί, δυσκολίες, φοβίες, εμπόδια, δυνατότητες, επιλογές, ελευθερία, δυναμική, απόφαση, θέληση...

Ας δούμε κάποια γεγονότα. Το μόνο σίγουρο και οικουμενικά εμφανές είναι ότι αλλάζουμε σωματικά. Γεννιόμαστε μωρά, περνάμε στην παιδική ηλικία, την εφηβική, ενηλικιωνόμαστε, γερνάμε, πεθαίνουμε. Το σώμα μας αλλάζει μέρα με τη μέρα, λεπτό με το λεπτό, το αντιλαμβανόμαστε αργά, αλλά οι αλλαγές μέσα μας γίνονται γρήγορα.

Παράλληλα με αυτή τη σωματική αλλαγή, εκτυλίσσεται και η πνευματική αλλαγή. Μεγαλώνουμε και εξελισσόμαστε, εκπαιδευόμαστε, μαθαίνουμε πληροφορίες για τον κόσμο, τον πολιτισμό, την κοινωνία, την υγεία και όποιον τομέα μας ενδιαφέρει. Σώμα και πνεύμα συμμαχούν για την ψυχική μας διαδρομή και την σφυρηλάτηση της προσωπικότητάς μας. Ωριμάζουμε, αποφασίζουμε, αισθανόμαστε, σχετιζόμαστε, εργαζόμαστε, αντλούμε και δίνουμε ικανοποίηση, αφομοιώνουμε, διαφοροποιούμαστε... Ό,τι και να κάνουμε, κάτι αλλάζουμε σταδιακά στη ζωή μας. Και το κάνουμε εμείς οι ίδιοι.

Μέχρι το τέλος της ζωής μας, αλλάζουμε. Δεν είμαστε ποτέ οι ίδιοι. Γιατί άραγε τότε ορισμένοι επιμένουν ότι ο άνθρωπος δεν αλλάζει; Αυτό το ερώτημα, είναι πολύ καλό να το απαντήσουν οι ίδιοι που το υποστηρίζουν.

Σε ένα πιο γενικό πλαίσιο υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να πιστεύει κάποιος ότι ο άνθρωπος δεν αλλάζει. Ενδεχομένως να μην το πιστεύει και να έχει ιδεολογικοποιήσει αυτή την πίστη του, που τον εξυπηρετεί στην αυτοματοποιημένη πορεία του. Ή φοβάται πολύ να ανοίξει το σεντούκι της ψυχής του και να ανασύρει από μέσα - φυσώντας τη σκόνη από πάνω τους - συναισθήματα, εικόνες και γεγονότα του παρελθόντος. Ή εξυπηρετείται από την τωρινή κατάσταση που ζει, όσο δύσκολη και να είναι, βάζοντας το μοιραίο μπροστά του, προσπαθώντας να πείσει τον εαυτό του, ότι κάποιος άλλος έχει αποφασίσει για τον ίδιο. Ή δεν βρίσκει ο ίδιος τη δύναμη να προχωρήσει σε αλλαγές της ζωής του, φτιάχνοντας τρομακτικά και αρνητικά σενάρια για το μέλλον, κάτι που το κάνει υποσυνείδητα αλλά ουσιαστικά επιβεβαιώνει την εξαγωγή του συμπεράσματος που θέλει.

 Όλοι οι παραπάνω πιθανοί λόγοι, είναι κατανοητοί και πραγματικά εκτιμώ τον άνθρωπο που τα πιστεύει. Δεν μπορώ να μπω και να τον κατηγορήσω, ούτε να τον ενοχοποιήσω για τίποτα. Θα ήμουν πολύ άδικος αν το έκανα. Σέβομαι τον άνθρωπο που δεν θέλει να αλλάξει για τους δικούς τους λόγους. Κάθε άνθρωπος, έχει τη δική του αφετηρία, τα δικά του βιώματα και έχει μάθει να πορεύεται με αυτά. Είναι η ασφάλειά του και ο τρόπος αντίληψης και συναίσθησης του περιβάλλοντός του. Οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν την αλλαγή σαν δύσκολη πορεία, σαν βάρος, σαν πίεση να κάνουν κάτι που δεν θέλουν. Ποιος μπορεί να τους αναγκάσει να κάνουν κάτι που δεν θέλουν...;

Στην προσωπική μας ζωή, δεν μπορεί να παρέμβει κανείς, μόνο αν του το επιτρέψουμε. Η αλλαγή είναι μία ανακάλυψη προσωπική, μία βουτιά στον εσωτερικό μας βυθό, ένα φώς που ρίχνουμε στην άβυσσο της ψυχής μας. Όσο πιο βαθιά βουτήξουμε, τόσο πιο κοντά βρισκόμαστε στην ανακάλυψη του προσωπικού μας θησαυρού. Σε ένα θησαυρό από κρυμμένες δυνάμεις, επιλογές ζωής και ελευθερία. Και εκεί στο μεγάλο βάθος, όποιος βουτήξει, χρειάζεται να πάρει μεγάλη ανάσα... ή να έχει μπουκάλες οξυγόνου που θα τον βοηθήσουν να παραμείνει και να αναζητήσει το θησαυρό του.

Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι θα τον ανακαλύψει εύκολα. Όπως τα ναυάγια, που έχουν μείνει πολλά χρόνια στο βυθό και έχουν αναπτύξει στο εξωτερικό τους μέρος όστρακα, πλαγκτόν και κάθε είδους θαλάσσιο οργανισμό για προστασία, έτσι συμβαίνει και στη ψυχή του όταν προσπαθεί να ανακαλύψει τον εαυτό του. Η διαφορά είναι ότι αυτά τα εμπόδια πιστεύει ότι τα έχει βάλει ο ίδιος και δεν μπορεί να τα αλλάξει γιατί είναι κομμάτια του εαυτού του. Δεν είναι όμως έτσι, τα εμπόδια αυτά, τα έχουν βάλει άλλοι και τον έχουν κάνει να πιστέψει ότι είναι δικά του. Η διαπίστωση ότι μπορεί να τα αφαιρέσει από την επιφάνεια του ναυαγίου, τον φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο θησαυρό του.

Αυτό είναι το κρίσιμο στάδιο, η προσωπική αλήθεια αποκαλύπτεται μπροστά του και καλείται να τη διαχειριστεί. Ορισμένοι άνθρωποι τρομάζουν από αυτό που θα ανακαλύψουν, δεν μπορούν να το αντέξουν γιατί είναι δύσκολο, δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να δουν πώς θα το αξιοποιήσουν για καλό. Αναδύονται ξανά γρήγορα στην επιφάνεια και δεν ξαναβουτάνε καθόλου... Υπάρχουν και άλλοι όμως που μέσα σε αυτό το μαύρο βυθό της αβύσσου, διακρίνουν ηλιαχτίδες φωτός που έρχονται να τους οδηγήσουν και να τους φωτίσουν τα σκοτεινά μονοπάτια. Αυτές οι ηλιαχτίδες είναι η δέσμευση, η απόφαση, η υπόσχεση και η αφοσίωση που δείχνουν στον εαυτό τους, να συνεχίσουν αυτό το ταξίδι για να οδηγηθούν στο θησαυρό τους. Οι δυσκολίες και οι πίκρες δεν θα σταματήσουν να υπάρχουν. Τι μένει μετά από αυτό: Η προσωπική υπόσχεση ότι θα επενδύσουν στην εμπιστοσύνη τους.

Ο θεραπευτικός ρόλος των παραμυθιών

«Η ίδια η ζωή είναι το πιο υπέροχο παραμύθι απ’ όλα.»
Χανς Κρίστιαν Άντερσεν

Ο Rudolf Steiner λέει ότι η ανθρώπινη ψυχή χρειάζεται την ουσία των παραμυθιών να ρέει μέσα στις φλέβες του, όπως ακριβώς το σώμα χρειάζεται να έχει θρεπτικές ουσίες να κυκλοφορούν μέσα από αυτό.

Υπάρχει ένα κομμάτι μέσα μας, ένα ίχνος αθωότητας από τα νεανικά μας χρόνια που είναι αδρανής και ζωντανεύει όταν διαβάζουμε μια καλή ιστορία, βλέπουμε μια ταινία ή ερχόμαστε σε επαφή με την τέχνη. Ίσως αυτό είναι το πιο αυθεντικό μας κομμάτι ─ εκείνο που εξακολουθεί να πιστεύει στα παραμύθια.

Χαρά πέρα από τα τείχη του κόσμου. . . . ένας πολύ καλός λόγος για να διαβάσεις παραμύθια.

Γιατί αγαπάμε τα παραμύθια ακόμη και ως ενήλικες; Ένας λόγος είναι ότι βαθιά μέσα μας γνωρίζουμε ότι τα παραμύθια έχουν μεγάλη συνάφεια με την πραγματική ζωή. Συχνά μέσα σε παραμύθια αισθανόμαστε ότι υπάρχει σύγκρουση και δυσκολία που πρέπει να ξεπεραστεί. Γνωρίζουμε ότι απαιτείται μεγαλείο από τον ήρωα. Έτσι συμβαίνει και στη ζωή: είναι γεμάτη από ένταση που ζητάει επίλυση. Υπάρχει σύγκρουση, πόνος, ταλαιπωρία, αδικία. Επίσης η ζωή είναι γεμάτη εκπλήξεις. Είναι δύσκολη και προτού γίνει καλύτερη, συχνά γίνεται πολύ πιο δύσκολη. Έτσι και στα παραμύθια, η πλοκή περιλαμβάνει αγώνα, ήττα, αποτυχία. Αφορά στην εκμάθηση της επιμονής μέσω της δοκιμασίας. Το τελευταίο μέρος του παραμυθιού αφορά στην επίλυση, αποκατάσταση και συμφιλίωση — στην ανανέωση όλων των πραγμάτων. Ο ήρωας επιστρέφει στο σπίτι του, με μια ανανεωμένη εκτίμηση για αυτό που κάποτε θεωρούσε δεδομένο. Βλέπει τους αγαπημένους του και πάλι και γιορτάζουν τη ζωή μαζί.

Μία από τις χαρές των παραμυθιών είναι η ποικιλομορφία τους. Μερικά είναι περισσότερο προσανατολισμένα στη δράση, άλλα έχουν αργό ρυθμό και στοχαστικότητα, ενδεχομένως με μια ρομαντική οπτική γωνία. Κάθε πολιτισμός έχει επίσης το δικό του «άρωμα», οπότε η ανάγνωση παραμυθιών από όλο τον κόσμο μπορεί να είναι μια εκπαίδευση στις διαφορές και τις ομοιότητες μας ως ανθρώπινα όντα.

Τα παραμύθια δίνουν απαντήσεις στα θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με τις εξωτερικές και εσωτερικές ανάγκες μας. «Τι θα συνέβαινε αν ...; Τι θα έκανα ...;» Υπάρχουν τόσες πολλές ερωτήσεις που έρχονται μετά από το «Μια φορά κι έναν καιρό». Ερωτήσεις που θα μας απασχολήσουν για πολύ καιρό αφού διαβάσουμε τις λέξεις «και έζησαν αυτοί καλά».

Όπως και τα καλά μυθιστορήματα, ένα καλό παραμύθι μπορεί να παρέχει μια ηθική πυξίδα. Ενώ τα παραμύθια μας διασκεδάζουν, μας διδάσκουν επίσης για την αγάπη, την τιμή, τη θυσία, την ελπίδα, το θάρρος, τη σκληρή δουλειά, τη δικαιοσύνη. Μερικές φορές, αποσπασμένα καθώς είναι από την καθημερινότητά μας, ελευθερώνουν το μυαλό μας ώστε να δούμε τα άυλα με ιδιαίτερη σαφήνεια.
Υπάρχουν ακόμη βαθύτερες αξίες στα παραμύθια. Επειδή δεν χρειάζεται να ακολουθούν τις συμβάσεις του πραγματικού κόσμου, είναι καταπληκτικά οχήματα για τη μεταφορά της βαθιάς αλήθειας. Η φαντασία μπορεί να είναι ένα πολύ αποτελεσματικό μέσο για την αλήθεια.

«Στο κέντρο του κάθε παραμυθιού βρίσκεται μια αλήθεια που έδωσε στην ιστορία τη δύναμή της.» Susan Wiggs

 Τα παραμύθια είναι φορείς των σεναρίων που επαναδιαπραγματευόμαστε συνεχώς στις αφηγήσεις της ζωής μας, βοηθώντας μας να επεξεργαστούμε θέματα όπως ο φόβος και η ελπίδα.

«Ο φόβος δεν είναι τόσο δύσκολο να κατανοηθεί. Έτσι κι αλλιώς, δεν φοβόμασταν όλοι ως παιδιά; Τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε που η κοκκινοσκουφίτσα αντιμετώπισε τον μεγάλο κακό λύκο. Αυτό που μας φοβίζει σήμερα είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα που μας τρόμαζε χθες. Πρόκειται απλά για έναν διαφορετικό λύκο.» Άλφρεντ Χίτσκοκ

Οι χαρακτήρες των παραμυθιών εξακολουθούν να μας εμπνέουν επειδή είναι ανθρώπινοι και επειδή όταν τους κοιτάζουμε, βλέπουμε τους εαυτούς μας. Βλέπουμε τα λάθη που έχουμε κάνει και τα ρίσκα που απέδωσαν και όλα αυτά χωρίς να αισθανόμαστε ότι μας νουθετούν υπερβολικά.

Κάποιες φορές τα παραμύθια μας βοηθούν να δούμε τον εαυτό μας με θετικό τρόπο και κάποιες άλλες μας επιτρέπουν να δούμε μια όχι και τόσο επιθυμητή πλευρά μας. Κάθε χαρακτήρας μας δίνει την ευκαιρία να εξετάσουμε τον εαυτό μας. Πόσο μακριά θα πηγαίναμε το μίσος μας; Τι θα κάναμε για να πάρουμε αυτό που θέλουμε; Πόσους ανθρώπους παραβλέπουμε και θεωρούμε δεδομένους, χωρίς να τους δίνουμε μια ευκαιρία;

Σαν αντιστάθμισμα του να μας κάνουν να κοιτάξουμε τη σκοτεινή πλευρά μας, τα παραμύθια μας δίνουν τη δυνατότητα να δούμε τους εαυτούς μας ως θριαμβευτές. Μας επιτρέπουν να νικήσουμε τον εχθρό μας, να δούμε ότι οι άνθρωποι που περνούν δύσκολα μπορούν να πετύχουν και να βρούμε το μονόκερό μας. Μας δίνουν την ευκαιρία να πούμε «Είμαι γενναίος! Μπορώ να το χειριστεί αυτό!» Όλοι μας θέλουμε να πιστεύουμε ότι, δοθείσης της ευκαιρίας, θα είχαμε δαμάσει το δράκο. Έτσι τα παραμύθια όχι μόνο μας επιτρέπουν να κάνουμε το σωστό, αλλά να γίνουμε και ήρωες, κάτι που σε αυτόν τον κόσμο, μπορεί να είναι το ίδιο πράγμα.

Κάποιοι έχουν υποστηρίξει ότι τα παραμύθια είναι γελοία γιατί δεν ασχολούνται με την πραγματική ζωή∙ ότι οι ευχές στ’ αστέρια δεν γίνονται πραγματικότητα. Αυτή είναι σωστή παρατήρηση αλλά τα παραμύθια δεν είναι ένας οδηγός σπουδών για το τι πρέπει να κάνεις (ή να μην κάνεις) όταν για παράδειγμα, μια γιγαντιαίο φασολιά μεγαλώνει στην αυλή σου. Αυτά τα μέρη των παραμυθιών δεν είναι αληθινά. Όμως κάποια μέρη είναι: «Τα παραμύθια είναι κάτι περισσότερο από αληθινά, όχι επειδή μας λένε ότι υπάρχουν δράκοι, αλλά επειδή μας λένε ότι οι δράκοι μπορούν να ηττηθούν.»G. K. Chesterton

Τα παραμύθια μας δίνουν την ευκαιρία να ξεφύγουμε, να ανανεώσουμε την πίστη μας και να κατακτήσουμε αυτό για το οποίο αγωνιζόμαστε, αφού υποδεικνύουν όλα όσα είναι δυνατό να γίνουν. Ο αδύναμος μπορεί να γίνει δυνατός. Το κακό μπορεί να μετατραπεί σε καλό. Το άσχημο μπορεί να γίνει όμορφο. Η Σταχτοπούτα μπορεί να γίνει μια πριγκίπισσα, ο βάτραχος πρίγκιπας. Κάθε ανθρώπινο ον μπορεί να ανέλθει στο πραγματικό ανάστημα του. Ακόμη και το πιο μικρό παιδί μπορεί να το κατανοήσει αυτό και να χαίρεται εν όψει μελλοντικών νικών.

Ίσως τα παραμύθια είναι δύσκολο να τα πιστέψει κάποιος, επειδή δυσκολεύεται να αναστείλει τη δυσπιστία του αρκετά ώστε να νιώσει ότι υπάρχουν και ευτυχείς καταλήξεις. Για πολλούς, η κάθε μέρα είναι μια διαρκής υπενθύμιση ότι το καλό δεν θριαμβεύει πάντα πάνω στο κακό. Ότι ο φτωχός αλλά τίμιος, δεν γίνεται πάντα πλούσιος και ότι σίγουρα δεν υπάρχουν κολοκύθες που να μετατρέπονται σε άμαξες (απ’ όσο γνωρίζουμε!).

Αλλά ίσως η ευτυχής κατάληξη είναι ακριβώς αυτό που οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να πιστέψουν. Χρειάζονται τη δημιουργικότητα, τη φαντασία και την αγάπη για να γίνουν οι καλλιτέχνες, εφευρέτες και ανθρωπιστές του αύριο. Χρειάζονται ελπίδα για να έχουν ένα αύριο. Και ενώ τα παραμύθια δεν είναι αποκλειστικά υπεύθυνα για αυτό, οπωσδήποτε είναι μια έμπνευση.

Ίσως αυτό που χρειαζόμαστε πραγματικά είναι μια ευκαιρία για να ονειρευτούμε. Μια ευκαιρία να τολμήσουμε να πιστέψουμε ότι υπάρχει κάπου εκεί έξω το δικό μας αίσιο τέλος που περιμένει να συμβεί. Μια ευκαιρία να δούμε ότι ακόμα έχουμε το καλό μέσα μας και ότι μπορούν ακόμα να μας συμβούν καλά πράγματα. Μια ευκαιρία για να δούμε τον εαυτό μας σαν τον ήρωα στο παραμύθι και να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ο ήρωας της δικής μας ιστορίας ζωής. Τα παραμύθια είναι σημαντικά γιατί μας δίνουν αυτές τις ευκαιρίες και μας υπενθυμίζουν να ονειρευόμαστε. Επειδή ο καθένας αξίζει να ζήσει το δικό του «Και ζήσαν αυτοί καλά και μεις καλύτερα...»

Ειρεσιώνη: Το Στολισμένο Δέντρο των Αρχαίων Ελλήνων

Η Ειρεσιώνη είναι ο πρόγονος του χριστουγεννιάτικου δέντρου και καλείται το κλαδί ελιάς, πάνω στο οποίο έχουν πλέξει λευκές ή πορφυρές κορδέλες από μαλλί και έχει κρεμασμένους όλων των ειδών τους καρπούς (εκτός του πίου και του μήλου) της πρώτης φθινοπωρινής σοδειάς. Επίσης κατά την περιφορά τοποθετούσαν επάνω του άρτους, οινοχόες γεμάτες με κρασί, ορμαθούς από βελανίδια, λάδι, μέλι. Η ειρεσιώνη είναι πιθανόν να πήρε το όνομά της από το μαλλί "είρος", που έπαιρναν από το ιερό ζώο. Για τους αρχαίους Έλληνες αποτελούσε σύμβολο ευφορίας.

Τις ειρεσιώνες αφιέρωναν στη θεότητα, τη χορηγό των αγαθών της Γής και άλλοτε τις έβαζαν έξω από την πόρτα του ναού της για να επικαλεστούν τη συνδρομή της κατά του λιμού (της σιτοδείας), των επιδημιών ή άλλων θεομηνιών. Άλλοτε τις αναρτούσαν πάνω στις πόρτες των οικιών τους για να αποδώσουν ευχαριστίες στη θεότητα. Ειδικά στην Αθήνα, ορισμένες ειρεσιώνες αφιερώνονταν κατά τα Θαργήλια και Πυανέψια στον Απόλλωνα και τις Ώρες, σε έκφραση ευχαριστίας για τη γονιμότητα του έτους που λήγει και παράκληση της συνέχισής της και κατά το επόμενο. Άλλοι αναφέρουν ότι τις περιέφεραν και τις κρεμούσαν προς τιμήν του "Ηλίου και των Ωρών".....

---

Ειρεσιώνη - Ο Πρόγονος του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου Η Ειρεσιώνη (από το είρος = έριον, μαλλίον) είναι κλάδος αγριελιάς (κότινος - cotton)) στολισμένος με γιρλάντες από μαλλί λευκό και κόκκινο και τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λ.π., εκτός του μήλου και του αχλαδιού). Ήταν έκφραση ευχαριστίας για την γονιμότητα του λήξαντος έτους και παράκληση συνεχίσεως της γονιμότητας και ευφορίας και κατά το επόμενο έτος και ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις Ώρες (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη).

Την εβδόμη ημέρα του μηνός Πυανεψιώνος (22 Σεπτεμβρίου - 20 Οκτωβρίου), παιδιά των οποίων και οι δύο γονείς ζούσαν ,περιέφεραν την Ειρεσιώνη στους δρόμους της πόλης των Αθηνών τραγουδώντας τις καλένδες (κάλαντα) από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημά τους από τον νοικοκύρη ή την κυρά και όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους, οπότε, αφού τοποθετούσαν την νέα, κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν. Άλλα παιδιά κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την θύρα του Ιερού του Απόλλωνος.

Ιδού ένα απόσπασμα από τα κάλαντα :
Η Ειρεσιώνη φέρνει κάθε τι καλό, σύκα και αφράτα ψωμάκια που μας τρέφουν και μέλι γλυκό και λάδι απαλό και ξέχειλους κύλικες με καλό κρασί για να μεθύσει και να κοιμηθεί.
"Τα κλαδιά των δέντρων τα στόλιζαν με άνθη, ταινίες (κορδέλες), έρια (μαλλιά) και μικράς σφαίρας εκ μετάλλου, που παρίσταναν τους πλανήτας, τον Ήλιον και την Σελήνην." Ιστορία της λατρείας του Βάκχου. Χ. Ζανμέρ.
Εκτός από τα κλαδιά της ελιάς, περιέφεραν επίσης και κλαδιά Δάφνης προς τιμήν του Απόλλωνος στα Θαργήλια, εορτή που ετελείτο την Άνοιξη (27 Απριλίου - 26 Μαΐου), όπου πάλι έκαιγαν την παλιά Ειρεσιώνη και κρεμούσαν την νέα έξω από τις πόρτες τους.

Πρόγονος λοιπόν του Χριστουγεννιάτικου δέντρου είναι η Ειρεσιώνη , όπου μέσω αυτής μεταδόθηκε το έθιμο του στολισμένου δέντρου στους βόρειους λαούς από τους Έλληνες ταξιδευτές, οι οποίοι ελλείψεως ελαιοδένδρων, στόλιζαν κλαδιά από τα δέντρα που εφύοντο στον κάθε τόπο.
Το έθιμο της Ειρεσιώνης καταδικάστηκε ως ειδωλολατρικό από το θεοκρατικό καθεστώς του Βυζαντίου και απαγορεύτηκε η τέλεσίς του. Αιώνες αργότερα το ίδιο έθιμο επανήλθε με την μορφή Χριστουγεννιάτικου και Πρωτοχρονιάτικου δένδρου από τους Βαυαρούς που συνόδεψαν τον Όθωνα στην Ελλάδα, ως δικό τους Χριστουγεννιάτικο έθιμο.
Παρ' όλα αυτά, το έθιμο της Ειρεσιώνης υπήρχε πάντα στην ιστορική μνήμη των Ελλήνων, γι αυτόν τον λόγο, το Χριστουγεννιάτικο δένδρο υιοθετήθηκε αμέσως.

(Πηγές : Λεξικό LIDDEL & SCOTT, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους της ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ, Φινέα Γιορτές Αρχαίων Ελλήνων, περιοδικό ΙΧΩΡ, Γ. Λεκάκης)

Σημείωση : Κότινος = αγριελαία - κοτινάς είναι ο καρπός του κοτίνου.
Κότινος ή Ειρεσιώνη - Κλάδος ελαίας στολισμένος με τούφες λευκού ερίου (μαλλιού) που έδιναν ακριβώς την εντύπωση του "βάμβακος". "Είρια από ξύλου", "δενδρόμαλλον"
Cotton ή coton διεθνώς σημαίνει το βαμβάκι, βαμβακερόν κ.λ.π
Στην Γερμανική είναι Baum-Wolle .Δηλαδή "έριον δένδρου". Ο συνειρμός είναι εκ του Κοτίνου : "είρια από ξύλου".

Όταν βαριέμαι…

   Όταν βαριέμαι, παίρνω τηλέφωνο την πυροσβεστική και τους λέω ότι έχω κλειστεί στον εαυτό μου.

    Όταν βαριέμαι, πάω στο φαρμακείο και ζητάω τις παστίλιες για τον πόνο του άλλου και λέω πως θα περάσει ο άλλος να τις πληρώσει.

    Όταν βαριέμαι, παίρνω τηλέφωνο το 100 και τους λέω πως θέλω...
να παραδοθώ γιατί κλέβω καρδιές.

Όταν βαριέμαι, πάω σε ένα αρχαιολόγο, του  δίνω ένα ταμπόν και τον ρωτάω από  ποια περίοδο είναι.

    Όταν βαριέμαι, περνάω από εκκλησίες και μόλις βλέπω γάμο, μπαίνω μέσα, στήνομαι στην ουρά και όταν έρχεται η ώρα να χαιρετήσω το γαμπρό σκύβω και του λέω "τυχερέ... τα καταπίνει κιόλας".

    Όταν βαριέμαι τη νύχτα, μπαίνω σε ταξί, δείχνω του οδηγού μια πολυκατοικία και του λέω: "Εδώ αυτοκτόνησα πριν δύο χρόνια".

    Όταν βαριέμαι, πηγαίνω σε νεκροταφεία, τριγυρνάω στα χαμένα τινάζοντας χώματα από πάνω μου και ρωτάω τον κόσμο τι έτος έχουμε.

    Όταν βαριέμαι, ακολουθώ κάποιον που μοιράζει φυλλάδια , τα μαζεύω από πίσω του και μόλις τελειώσει του λέω: "Φίλε σου έπεσαν αυτά".

    Όταν βαριέμαι και είμαι συνοδηγός, μόλις σταματήσει κάποιος δίπλα μου στο φανάρι του ψιθυρίζω "Βοήθεια".

    Όταν βαριέμαι, πηγαίνω στο σουπερμάρκετ και ρωτάω σε ποιο διάδρομο είναι το ράφι με τις γεροντοκόρες

    Όταν βαριέμαι, βάζω χαρτάκια στα παρμπρίζ καινούριων αυτοκινήτων που γράφουν  "Συγνώμη που στο χτύπησα".

    Όταν βαριέμαι, πάω στα Hondos Center από πωλήτρια σε πωλήτρια, μου ψεκάζουν όλες το χέρι, ξαναπάω στην πρώτη που με ψέκασε και της λέω "αυτό θέλω".

    Όταν βαριέμαι, παίρνω τηλέφωνο στο λιμεναρχείο και ρωτάω τι ώρα θα σαλπάρει το πλοίο για λιμάνια ξένα.

    Όταν βαριέμαι, πάω στα ΕΛΤΑ και τους ρωτάω αν κάνουν επικίνδυνες αποστολές.

    Όταν βαριέμαι, πάω σε μικροβιολογικά εργαστήρια και ζητάω να πάρω το αίμα μου πίσω.

    Όταν βαριέμαι, παίρνω τηλέφωνο στα Hondos Center και ρωτάω τι ώρες περνάει το πλοίο για το υπέροχο ταξίδι ομορφιάς.

    Όταν βαριέμαι, πάω στα καταστήματα αγοράς χρυσού και ζητάω να μου εξαργυρώσουν την χρυσή ευκαιρία που πήρα το πρωί απ’ το περίπτερο.

    Όταν βαριέμαι, πάω στο πάρκο με δύο κομμένα λουριά στα χέρια και ρωτάω με αγωνία αυτούς που κάνουν τζόκινγκ μήπως είδαν δύο Rottweiler.

    Όταν βαριέμαι πηγαίνω στα δικαστήρια και ζητάω έφεση αμαρτιών.

    Όταν βαριέμαι πηγαίνω στα περίπτερα και ρωτάω αν έχουν να μου χαλάσουν ένα χατήρι.

    Όταν βαριέμαι πηγαίνω στον Γερμανό και ζητάω μπαταρίες για φακούς επαφής.

    Όταν βαριέμαι, παίρνω το κινητό μου, πάω στην τροχαία και τους ζητάω να μου σβήσουν τις κλήσεις.

    Όταν βαριέμαι, παίρνω τηλέφωνο στο ραδιοταξί και ρωτάω αν μπορώ να κάνω μία αφιέρωση.

    Όταν βαριέμαι, πάω στην τράπεζα και τους λέω πως θέλω να κάνω μία κατάθεση ψυχής.

Ο αετός στο… κοτέτσι!

Μια άνοιξη ένας αγρότης διασκέδαζε καθημερινά μ’ ένα ζευγάρι αετών που τους έβλεπε να πετούν, να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν κοντά στο κτήμα του.

Όταν μετά από μερικές μέρες τους έχασε, πήγε στον τόπο όπου είχε εντοπίσει ότι κατέβαιναν, για να δει τι υπήρχε εκεί, βρήκε μια εγκαταλειμμένη
φωλιά μ’ ένα αυγό μέσα. Πήρε το αυγό, το πήγε στο κοτέτσι και το έβαλε μαζί με τα αυγά μιας κότας, με την ελπίδα να το κλωσήσει εκείνη, να γεννηθεί το αετόπουλο, να μεγαλώσει και να πετάξει.

Σε δύο βδομάδες το αυγό άνοιξε και ένα υγιέστατο αετόπουλο γεννήθηκε. Ζώντας ανάμεσα στα κοτόπουλα, άρχισε σιγά σιγά να μαθαίνει και να συνηθίζει τους τρόπους τους και να θρέφεται με το καλαμπόκι που ο αγρότης τα τάιζε.

Ξαφνικά ένα ηλιόλουστο πρωινό βλέπει από πάνω του πουλιά να πετάνε. ‘Τι θαυμάσιο είναι να πετάς έτσι! Θα ήθελα πολύ να μπορέσω να πετάξω κι εγώ’ σκέφτηκε.

Μόλις είπε την ιδέα του στα κοτόπουλα, εκείνα γέλασαν και του απάντησαν: ‘Τι ηλίθια ιδέα! Εσύ είσαι κοτόπουλο. Τα κοτόπουλα δεν πετούν! . Ποτέ δε θα μπορέσεις να πετάξεις,! ό,τι κι αν κάνεις’. Η μητέρα του φοβισμένη του είπε: ‘Αν προσπαθήσεις να πετάξεις, θα πέσεις πάνω στα σύρματα του κοτετσιού και θα σπάσεις τα φτερά σου’. Ο κόκκορας πατέρας του συμπλήρωσε με το λογικό επιχείρημα: ‘Ακόμα κι αν πετάξεις, θα είναι πολύ δύσκολο να βρεις τροφή, θα πεινάσεις και θα πεθάνεις’.

Όλα τα κοτόπουλα συμφώνησαν ότι το μικρό αετόπουλο δεν έπρεπε να προσπαθήσει να πετάξει. ‘Είναι ονειρεμένα να πετάς ψηλά όπως τα πουλιά’ έλεγε και ξαναέλεγε στον εαυτό του. ‘Επιθυμώ τόσο πολύ να το καταφέρω’. Κοίταζε και ξανακοίταζε τα πουλιά που πετούσαν στον αέρα και άρχισε να μελαγχολεί. Αλλά ποτέ δεν προσπάθησε. Πίστεψε τα κοτόπουλα. Όσο οι μέρες περνούσαν, το αετόπουλο όλο και λιγότερο μίλαγε για το πέταγμα. Δεν μπορούσε όμως να βγάλει από την καρδιά του τη μεγάλη του επιθυμία να πετάξει. Η θλίψη κι ο καημός του άρχισαν σιγά σιγά να κατασπαράζουν το σώμα του. Η τροφή και η επιθυμία για ζωή έχασαν κάθε νόημα για εκείνο.

Πέρναγε όλο και περισσότερες ώρες μόνο του, συχνά μέσα στο πέτρινο κοτέτσι. Κάποια μέρα ο αγρότης παρατήρησε ότι έλειπε από την αυλή του κοτετσιού. Πίστεψε ότι το αετόπουλο μεγάλωσε και πέταξε, αλλά! πήγε να το επαληθεύσει. Το κοτέτσι ήταν σκοτεινό, αλλά όταν άναψε το φως, μέσα σε μια γωνία είδε ένα σωρό από μαύρα φτερά. Τα σήκωσε και ήταν το αετόπουλο. Είχε πεθάνει από τη θλίψη του.”
***************
Το δίδαγμα της ιστορίας λοιπόν είναι να μην πάψει ποτέ κανείς να πιστεύει ότι είναι αετόπουλο και ότι μπορεί να ανοίξει τα φτερά του και να πετάξει. Το να βρει κανείς τους δρόμους της ζωής του δεν είναι ποτέ ζήτημα συμβουλών και καθοδήγησης, αλλά της προσωπικής του αναζήτησης. Και αυτό μόνο ο εαυτός μας μπορεί να το επιτύχει.

Πολλοί από εμάς αν κάνουμε την εσωτερική αναζήτηση μας, θα συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε αετόπουλα που ζούμε σε κοτέτσι, και ψάχνοντας γύρω μας για κοτόπουλα, θα δούμε πολλά. Στο χέρι μας είναι να ανακαλύψουμε λύσεις και τρόπους να πετάξουμε μακριά από το δικό μας κοτέτσι.

Πρέπει να πιστέψουμε στον εαυτό μας και να δοκιμάσουμε. Αν δοκιμάσουμε, θα πετύχουμε κάτι. Κι αν πετύχουμε, θα πιστέψουμε στον εαυτό μας. Κανείς δεν γεννιέται με πίστη, με τσαγανό, με κουράγιο και όνειρα. Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα της ίδιας της ζωής μας. Αρκεί να ζούμε το ταξίδι της μαθησιακά. Να μαθαίνουμε και να βελτιωνόμαστε συνεχώς από τις εμπειρίες μας, τα λάθη, τις αποτυχίες, τις επιτυχίες, τις δικές μας και των άλλων. Να παρατηρούμε και να καταλαβαίνουμε το περιβάλλον μας. Να εντοπίζουμε τους περιορισμούς, τις ευκαιρίες, και τις απειλές που υπάρχουν μέσα σε αυτό.

Μια μεγάλη προσφορά. Οδηγοί των αρχαιολογικών μουσείων της Ελλάδας για ηλεκτρονικό ξεφύλλισμα

Όλοι οι οδηγοί των αρχαιολογικών μουσείων της Ελλάδας για ηλεκτρονικό ξεφύλλισμα στα Ελληνικά και Αγγλικά

Το Μουσείο Ακροπόλεως
E-Book GR

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
E-Book GR

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας
E-Book GR

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας
E-Book GR

Ο Μαραθών και το Αρχαιολογικό Μουσείο
E-Book GR

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
E-Book GR

Δήλος
E-Book GR

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιώς
E-Book GR

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών
E-Book GR

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
E-Book GR

Ελευσίνα: Ο Αρχαιολογικός Χώρος και το Μουσείο
E-Book GR

Όλοι οι οδηγοί είναι από το site του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ι. Σ. Λάτση

Καλό μήνυμα Ελλάδα μου! με ένα μήνυμα Ανασύνταξης και Υπέρβασης!

Οι Έλληνες αεί παίδες εσμέν αλλά και λαός κουρασμένος και βασανισμένος,
με το πνεύμα όμως του αετού που έχει μάθει να πετάει με τα απλωμένα φτερά της Ελευθερίας, της Νίκης και της Δόξας...

Στην κρίσιμη ετούτη καμπή της ζωής μας, σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο καλούμαστε να ζήσουμε ή να πεθάνουμε! όποια οδό όμως και αν επιλέξουμε πρέπει να την διασχίσουμε με ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ!

Στην κρίσιμη ετούτη καμπή της ζωής μας, έχουμε κληθεί να αποτινάξουμε από
πάνω μας τις γηρασμένες, ξεπερασμένες πεποιθήσεις μας, να ανασυνταχθούμε, να ανανεώσουμε τους εαυτούς μας και μαζί μας όλο τον κόσμο. Να αποτινάξουμε από πάνω μας τις σκουριασμένες μεσαιωνικές αντιλήψεις στις οποίες χιλιάδες χρόνια βυθιστήκαμε και να δώσουμε ώθηση στο πνεύμα μας να πετάξει ψηλά με τα φτερά του αήττητου αετού της καθαρής αντίληψης.

Στην κρίσιμη ετούτη καμπή της ζωής μας, μας βαραίνει η θλίψη και το αβέβαιο μέλλον και πόνος βαρύς που μας κρατάει καθηλωμένους... είναι οι οδύνες μας που πρέπει να γίνουν οι οδύνες της αναγέννησης μας, να ξεπεράσουμε τις αντοχές μας και να κάνουμε την ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΜΑΣ!
Να ανελιχθούμε στους αιθέρες με την οξυδέρκεια και το υψιπετές όραμα του αετού.

Γιατί πρέπει να ζήσουμε και θα ζήσουμε υπερήφανα και ελεύθερα! και πρέπει να παραδώσουμε την παρακαταθήκη μας στις μελλοντικές γενιές, αυτούσια, όπως την παραλάβαμε!

Καλό μήνα και καλή δύναμη Ελλάδα μου!

Θετική ανάδραση: Η μέθοδος που αυξάνει την αυτοπεποίθηση στο παιδί

Θετική ανάδραση:

Είναι μια ανταμοιβή για την καλή συμπεριφορά. Σημαίνει τη χρησιμοποίηση επαίνων ή κινήτρων για να ενθαρρυνθεί η λήψη σωστών αποφάσεων. Η χρησιμοποίηση της θετικής ανάδρασης είναι απλή. Το δύσκολο είναι να θυμάστε να αναζητάτε τις καλές συμπεριφορές. Συχνά, επικεντρωνόμαστε μόνο στην κακή συμπεριφορά των παιδιών γιατί θεωρούμε την καλή συμπεριφορά δεδομένη. Επικεντρωθείτε στις θετικές πλευρές της συμπεριφοράς των παιδιών σας.

Να θυμάστε τα λόγια ενός πιτσιρικά:

« Όταν τα κάνω θάλασσα, κανένας δεν το ξεχνάει. Όταν τα πάω καλά, κανένας δεν το βλέπει».

Η θετική ανάδραση ενισχύει τα κίνητρα των παιδιών, τα ενθαρρύνει να ωθούνται περισσότερο από τα δικά τους κίνητρα, και βοηθά στην οικοδόμηση τόσο της αυτοεκτίμησης όσο και της πίστης τους στη δικαιοσύνη και την αγάπη των γονιών τους.

Όταν επαινείτε το παιδί σας να είστε συγκεκριμένοι: να επαινείτε τη συμπεριφορά όχι το παιδί σας. Παράδειγμα: πείτε: «Το δωμάτιο σου φαίνεται θαύμα. Δείχνει ότι προσπάθησες πολύ. Ελπίζω να είσαι περήφανος». Μη πείτε: «Είσαι καλό παιδί που συγύρισες το δωμάτιο σου». Αυτό περιέχει ένα διπλό μήνυμα: Το παιδί σας δεν είναι καλό παιδί όταν το δωμάτιο του δεν είναι τακτοποιημένο;

ΠΩΣ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΗ ΘΕΤΙΚΗ ΑΝΑΔΡΑΣΗ - ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ

« Μου αρέσει ο τρόπος που το έκανες αυτό» (Καλό)

« Μπράβο. Πρέπει να είσαι περήφανος για τον εαυτό σου ή για τον τρόπο που…» (Καλύτερο)

 Πώς να δείχνετε εμπιστοσύνη:

«Μου αρέσει ο τρόπος που το χειρίστηκες αυτό.»

«Αν χρειαστείς βοήθεια θα είμαι εδώ…»

«Νομίζω πως μπορείς να το κάνεις αυτό.»

«Επειδή σε ξέρω, είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρεις μια χαρά.»

Πώς να τονίζετε τα δυνατά σημεία και τις βελτιώσεις του παιδιού:

«Φαίνεται ότι προσπάθησες σκληρά για να…»

«Κοίτα πόση πρόοδο έκανες στο…»

«Βελτιώθηκες πραγματικά στη…»

Πώς να διδάξετε τα παιδιά να μαθαίνουν από τα λάθη τους:

«Έκανες λοιπόν ένα λάθος. Τι μπορείς να κάνεις γι’ αυτό»

«Αν δεν είσαι ικανοποιημένος, τι θα μπορούσες να κάνεις»

Πώς να ενθαρρύνετε την υπευθυνότητα:

«Αυτό εξαρτάται από εσένα.»

«Αυτό μπορείς να το αποφασίσεις μόνος σου.»

«Αν το θέλεις.»

Το Μεγάλο Λάθος

 H λέξη «Κρίση» είναι αυτή που ακούμε πιο πολλές φορές από κάθε άλλη στην καθημερινότητά μας. Κρίση οικονομική, κρίση στις ανθρώπινες αξίες, κρίση στις σχέσεις…

Κι είναι αλήθεια ότι με αυτήν την αντιπαθητική λέξη προσπαθούμε να περιγράψουμε μία κατάσταση που για πολλούς και διάφορους λόγους, απλά δε δουλεύει! Δεν κυλά ομαλά, δεν ικανοποιεί, δεν μας κάνει ευτυχισμένους. Γιατί πάνω από όλα, το ζητούμενο είναι να πλησιάσουμε λίγο πιο κοντά στην ευτυχία!

Και σίγουρα ο τρόπος για να το πετύχουμε αυτό δεν είναι ούτε να κρυβόμαστε, ούτε να καταπιεζόμαστε, ούτε να συμβιβαζόμαστε.
Έχετε σκεφτεί όμως ότι κάποιες φορές, θεωρούμε δεδομένο ότι όλα αυτά πρέπει να γίνουν προκειμένου να έχουμε μία επιτυχημένη ερωτική σχέση;

Εκατοντάδες γυναίκες κάνουν το ίδιο. Και πρέπει να αισθάνονται χάλια… Αναρωτιέμαι αν το κάνεις κι εσύ. Μιλάω για τις γυναίκες που κρύβουν τα αληθινά τους αισθήματα για έναν άντρα και φοβούνται να μοιραστούνε μαζί του την επιθυμία τους για αγάπη και για μια πιο βαθιά σχέση.

Ένιωσες ποτέ έτσι;

Συμβαίνει όταν δεν επικοινωνείς ευθέως με έναν άντρα σχετικά με τα αισθήματα σου, επειδή σκέφτεσαι ότι έτσι “θα τον φοβίσεις και θα φύγει”. Δυστυχώς έχεις δίκαιο, μπορεί όντως να τον φοβίσεις και να φύγει. Ο τρόπος με τον οποίον μιλάνε οι γυναίκες σε έναν άντρα σχετικά με την σχέση τους αποδεικνύεται ότι είναι το μεγαλύτερο λάθοςπου κάνουν.

Θα επανέλθω σε αυτό το τεράστιο λάθος σε λίγο…

Πρώτα θα ήθελα να μιλήσω για όσα έχω δει στον κόσμο των σχέσεων σαν άντρας και να μοιραστώ μαζί σου μια συναρπαστική ιστορία. Είχα εμπειρίες με γυναίκες που μου εξέφρασαν τα αισθήματα τους με διάφορους τρόπους: από χαρά μέχρι οργή ή απογοήτευση, και γνωρίζω τι αντίκτυπο έχει ο κάθε τρόπος σε έναν άντρα – και γενικότερα τι αντίκτυπο έχει αυτό ο τρόπος επικοινωνίας σε κάθε άνθρωπο, άντρα ή γυναίκα. Στις ιστορίες που θα ήθελα να μοιραστώ υπάρχει κάτι κοινό. Ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο.

Η ιστορία έχει ως εξής…

Ας υποθέσουμε πως εγώ είμαι ο άντρας σε αυτή την ιστορία και εσύ η γυναίκα.

Γνωριζόμαστε, βγαίνουμε και αρέσουμε ο ένας στον άλλο! Αισθήματα αναπτύσσονται και από τους δυο μας σε διάφορα επίπεδα (σωματικά, πνευματικά, κοινωνικά). Εσύ προσπαθείς να είσαι “υπομονετική” και δεν εκφράζεις όλα τα αισθήματα σου, το παίζεις άνετη. Αναπτύσσουμε μια καλή σύνδεση, αλλά ποτέ δεν μιλάμε για το μέλλον της σχέσης μας, πώς θα μπορούσε αυτή να εξελιχθεί. Ο χρόνος περνάει και τα πράγματα μας πάνε καλά. Τελικά όμως, αρχίζεις να συνειδητοποιείς ότι δεν παίρνεις όσα θέλεις από εμένα. Θέλεις περισσότερα αλλά φοβάσαι να μου μιλήσεις γιατί δεν ξέρεις τι σκέφτομαι. Φοβάσαι επειδή σου έχω μιλήσει για όλες τις κακές εμπειρίες που είχα με άλλες γυναίκες στο παρελθόν. Και επειδή κάποιες φορές κάνω αρνητικά σχόλια για τις γυναίκες και τα συναισθήματά τους.

Δεν θέλεις να χαλάσεις τα καλά που έχει η σχέση μας και να μας ταρακουνήσεις, άλλα στο πίσω μέρος του μυαλού σου ξέρεις ότι θα θελήσεις να αντιμετωπίσεις αυτά τα αρνητικά αισθήματα που, αργά άλλα σταθερά, χτίζονται μέσα σου. Εγώ από τη μεριά μου καθώς ερχόμαστε όλο και πιο κοντά, αρχίζω να χρησιμοποιώ τις παλιότερες εμπειρίες μου για να σου δείξω ότι δεν ψάχνω για κάτι περισσότερο από αυτό που έχουμε τώρα. Έτσι δεν λες τίποτα ευθέως για να επικοινωνήσεις μαζί μου και να μου αποκαλύψεις τις σκέψεις σου και τα αισθήματα σου.

Και φυσικά κι εγώ, όντας ένας φυσιολογικός άνδρας, δεν λέω τίποτα! Εσύ νιώθεις μπερδεμένη και δυσαρεστημένη γιατί δεν συμπεριφέρομαι όπως πριν. Τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν. Δεν σου δίνω τόσο σημασία πια, δεν σου κάνω εκπλήξεις ή σου φέρνω λουλούδια. Είμαι κουρασμένος κάθε μέρα μετά τη δουλειά και θέλω όταν φτάνω σπίτι να δω τηλεόραση και να αράξω. Δεν σου τηλεφωνώ τόσο συχνά, δεν παίρνω πρωτοβουλία για να κάνουμε έρωτα τόσο συχνά όπως πριν. Αρχίζεις να σκέφτεσαι ότι θα μπορούσα και να ήμουνα με κάποια άλλη γυναίκα. Και μετά από μερικούς μήνες έχω γίνει ακόμα πιο απόμακρος.

Και τι συμβαίνει μετά;

Αποφασίζεις ότι δεν είσαι ευχαριστημένη με το πώς έχουν τα πράγματα και ότι έχει έρθει η ώρα για να συζητήσουμε το πού βρισκόμαστε. Αλλά φοβάσαι να εκφράσεις τα αισθήματα σου και τα κρατάς όλα μέσα σου μέχρι που τελικά η δυσαρέσκεια σου απέναντι μου αρχίζει να φαίνεται.

Και για να ολοκληρώσουμε την ιστορία…

Κάνεις το μεγαλύτερο λάθος που θα μπορούσες να κάνεις με ένανάνδρα… Αρχίζεις μία συζήτηση για τη σχέση μας και μετά “αφήνεις να γίνει το δικό μου” - αναστατώνεσαι και χάνεις την άνεση σου μαζί μου! Όλες οι επιθυμίες, οι φόβοι, οι απογοητεύσεις και τα όνειρα σου, τα οποία κρατούσες μέσα τόσο καιρό, ξεχύνονται τώρα έξω με μία μεγάλη συναισθηματική έκρηξη…! Αυτό το“Μεγάλο Λάθος” μπορεί να πάρει τη μορφή του μαλώματος και των φωνών, αλλά όχι μόνο. Κάποιες φορές μπορεί να εκφραστεί με τρομερή ένταση, ίσως και με δάκρυα.
Μπορεί να αποτελείται από:
Παράπονα για την κατάσταση της σχέσης
Συζήτηση για το εκείνος δεν κάνει καλά

Έκφραση της απογοήτευσης σου σχετικά με το τι νιώθεις ότι λείπει
Αναστάτωση επειδή εκείνος δεν νιώθει όπως θα ήθελες εσύ να νιώθει
Αναφορά σε περασμένα συμβάντα, μαλώματα και απογοητεύσεις
Πάντα όμως περιλαμβάνει μεγάλη συναισθηματική φόρτιση και “δράμα”. Ειδικά στο μυαλό του άντρα. Αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που θέλεις να κάνεις μαζί του αν θέλεις να έχεις θετικά αποτελέσματα. Αυτή η ένταση που δημιουργήθηκε μένει μέσα του και ποτέ δεν την ξεχνάει. Στο μυαλό του είσαι τώρα “υστερική” και γεμάτη προβλήματα. Σε καθορίζει πια από αυτό που είδε στη συμπεριφορά σου. Και αυτό τον φοβίζει. Πιστεύει ότι έτσι θα συμπεριφέρεσαι κάθε φορά που είσαι δυσαρεστημένη και αγχωμένη. Και αυτό θα βιώνει όλο και περισσότερο αν μείνει μαζί σου και δεθεί ακόμη περισσότερο μαζί σου.

Ναι, το ξέρω δεν είναι δίκαιο, αλλά είναι η πραγματικότητα – έτσι νιώθουν οι περισσότεροι άντρες όταν βιώνουν κάτι τέτοιο με μία γυναίκα… Άσχετα πόσο αυτή τον αγαπάει και πόσο θέλει να πάει καλά η σχέση τους… Άσχετα πόσο καλές είναι οι προθέσεις της… Έχω ακούσει εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες, άνδρες να μιλάνε έχοντας αυτή ακριβώς την αντίληψη για μια γυναίκα, και το πόσο φοβούνται να είναι με μία γυναίκα η οποία νομίζουν ότι θα αντιδράει με αυτό τον τρόπο σε κάθε περίπτωση.

Για του λόγου το αληθές, αυτός ο φόβος είναι τόσο μεγάλος στους περισσότερους άνδρες ώστε όταν βιώσουν μια αντίστοιχη συμπεριφορά από μία γυναίκα, έστω και για μία φορά, πάει, αυτό ήταν! Ναι, το ξέρω… είναι ανώριμο, εγωιστικό και άδικο σε κάποιο βαθμό, αλλά είναι η πραγματικότητα την οποία βιώνουν πολλές γυναίκες με τους άντρες.

Οπότε, πώς αποφεύγεις κάτι τέτοιο αν θέλεις μολαταύτα να εκφράσεις τα αισθήματα σου;

Θα σου πω πώς, σε τρία εύκολα βήματα!

Βήμα 1ο Όπως ένας άντρας πρέπει να σε καταλαβαίνει, έτσι πρέπει κι εσύ να καταλαβαίνεις τι συμβαίνει μέσα στο κεφάλι του

Θα στο πω ευθέως, σαν άντρας. Οι γυναίκες πιστεύουν σιωπηρά ότι ησύνδεση τους με έναν άντρα θα εξελιχθεί “από τη φύση της” σε μια πιο βαθιά σχέση χωρίς να χρειαστεί επικοινωνία. Ειλικρινά, τα πράγματα δεν είναι έτσι για εμάς τους άντρες.

Αν “υποθέτεις” ότι έχοντας μια σχέση, το έτερον σου ήμισυ νιώθει όπως κι εσύ, κάνεις λάθος. Οι άντρες δεν συμπεραίνουν ότι μία σύνδεση, το να είσαι με κάποια, να περνάς ωραία μαζί της και όλα τα υπόλοιπα, σημαίνουν απαραιτήτως ότι βρίσκεσαι αφοσιωμένος σε μία σχέση. Κάποιοι άντρες ίσως, άλλα όχι οι περισσότεροι. Για να γνωρίζει ο άντρας ότι βρίσκεται σε μία σχέση, ότι είναι δεσμευμένος, και για να καταλαβαίνει όσα καταλαβαίνεις κι εσύστα πλαίσια αυτής της σχέσης, πρέπει εσύ να επικοινωνήσεις μαζί του με ίσους όρους, καθαρά και άμεσα. Ναι, όπως καταλαβαίνεις πρέπει να βγεις εκεί έξω, ευάλωτη.

Τρομακτικό!

Ακούω πολλές γυναίκες που πιστεύουν ότι άλλες ήταν απλώς τυχερές που βρήκαν έναν άντρα με τον οποίο όλα είναι ρόδινα, επειδή ήταν κάτι σαν πεπρωμένο. Και ενώ μπορεί να υπάρχουν κάποιοι άντρες που είναι έτοιμοι για μία υγιή σχέση με μια γυναίκα, ΔΕΝ είναι τύχη που κάποιες γυναίκες με καλές σχέσεις βρήκαν τρόπο να επικοινωνούν με τον άντρα τους. Με άλλα λόγια, χρειάστηκαν χρόνο για να βρούνε τις σωστές πληροφορίες και να μάθουν πώς να εντάξουν έναν συγκεκριμένο τρόπο επικοινωνίας στη σχέση τους! Δεν είναι εύκολο, αλλά υπάρχει ένας γρήγορος τρόπος να το κάνεις. Συνέχισε να διαβάζεις…

Βήμα 2ο Πρέπει να κατανοήσεις τι προκαλεί το “Μεγάλο Λάθος”

Όλοι θέλουν να ικανοποιήσουν πρώτα τις δικές τους ανάγκες. Είναι στην ανθρώπινη φύση. Ένα όμως εκπληκτικό πράγμα που μπορεί να αναπτύξεις στη ζωή σου είναι το να είσαι έτοιμη να καθυστερήσεις την ικανοποίηση. Οι περισσότεροι άνθρωποι (άντρες και γυναίκες) θέλουν να μιλάνε, να μιλάνε και να μιλάνε μόνο για το τι αυτοί πιστεύουν και επιθυμούν. Η ρίζα αυτού του προβλήματος είναι ουσιαστικά οι ανικανοποίητες ανάγκες και επιθυμίες.

Το “Μεγάλο Λάθος” λοιπόν έχει να κάνει με το να σε καθοδηγούνε οι ανικανοποίητες ανάγκες και επιθυμίες σου και να επικεντρώνεσαι μόνο σε αυτό που εσύ θέλεις για την σχέση σου – χωρίς ειλικρίνεια και χωρίς να λαμβάνεις υπόψη σου την οπτική του άντρα, την συναισθηματική του κατάσταση, την ικανότητα επικοινωνίας του (ή την έλλειψη αυτής) και την θέση του.

Όταν το κάνεις αυτό με έναν άντρα, του λες υποσυνείδητα ότι ενδιαφέρεσαι περισσότερο για τα δικά σου αισθήματα και για αυτά που εσύ θέλεις παρά για τα δικά του αισθήματα και αυτά που αυτός θέλει. Οι άντρες μπορούν να το διαβάσουν αυτό σε μια γυναίκα και να την διακρίνουν σε μια στιγμή.

Επίσης, βλέπω συνέχεια μια μορφή του λάθους αυτού στον τομέα της εργασίας. Κάποιοι επαγγελματίες είναι πολύ απορροφημένοι σε αυτή την προσανατολισμένη στις ανάγκες επικοινωνία. Όπως όταν κάποιος μου τηλεφωνεί και θέλει να πάρει κάτι από εμένα ή να μου πουλήσει κάτι και δεν είναι πολύ έμπειρος σε αυτό που κάνει. Το πρώτο πράγμα που διακρίνω είναι η εγωιστική του συμπεριφορά – η οποία με θέτει αυτομάτως σε άμυνα. Αλλά αν είχε κάνει τη “μελέτη” του σε εμένα και κατανοούσε έστω και λίγο τις ανάγκες μου και τι ψάχνω, αντί του τι αυτός θέλει από εμένα, τότε όταν μιλούσε όλα θα ήταν πολύ διαφορετικά.

Την στιγμή που ακούω ότι ενδιαφέρθηκε για το τι θέλω και ότι ξέρει πώς να με βοηθήσει να το πάρω, γίνεται αμέσως κάποιος που έχει αξία. Κάποιος τον οποίο θα άκουγα. Είναι πολύ απλό… άλλα εξαιρετικά δυνατό! Ας μεταφέρουμε λοιπόν αυτή την ιδέα πίσω στην επικοινωνία με τους άντρες. Μπορεί να ακουστεί κλισέ, αλλά πρέπει να μάθεις να τον ακούς και να κατανοείς τη θέση του. Αυτό το κλισέ κυκλοφορεί για ένα λόγο – γιατί δουλεύει.

Υπομονή, συμπόνια και κατανόηση είναι τα πρώτα βήματα προς τη δημιουργία μιας ονειρεμένης σχέσης. Πρέπει να προσέξεις όμως να μη γίνεις η γυναίκα που του δίνει τα πάντα και δέχεται να την ρίχνουν συνέχεια. Χρησιμοποίησε την κοινή λογική και τη διαίσθηση σου για να φυλάξεις τον εαυτό σου – ξέρω πως οι γυναικείες αντιληπτικές σου ικανότητες δεν χρησιμοποιούνται αρκετά, γι’ αυτό χρησιμοποίησε σωστά αυτά τα δυνατά “εργαλεία” που διαθέτεις.

Βήμα 3ο Πώς να αποφύγεις το “Μεγάλο Λάθος”

Θα σου δώσω μια πολύ σημαντική πληροφορία σχετικά με το πώς να αντιμετωπίζεις τους άντρες. Οι άντρες είναι άσχετοι όσον αφορά την αναγνώριση εκείνων των πραγμάτων τα οποία είναι προφανή στις γυναίκες μέσα σε μια σχέση. Το ξέρω καλά. Μου πήρε δέκα χρόνια για να αρχίσω απλά να καταλαβαίνω αυτά τα πράγματα και πέρασα πάρα πολύ χρόνο σκεφτόμενος για αυτά. Συγνώμη όμως, είμαι ήδη παντρεμένος… (Τι ψώνιο που είμαι!).

Εντάξει, αρκετά με το χιούμορ, πίσω σε εσένα τώρα.

Ξέρουμε λοιπόν ότι οι άντρες δεν το έχουν το να παίρνουν πρωτοβουλία για να αρχίσουν και να πάρουν μέρος σε συζήτηση σχετικά με βαθιά συναισθηματικές σχέσεις. Συγνώμη για τα άσχημα νέα, αλλά είναι σχεδόν πάντα στο χέρι σου να κάνεις την επικοινωνία πράξη. Είναι σημαντικό να θυμάσαι να προσεγγίζεις την όλη συζήτηση από την οπτική του να μιλάς για τις επιθυμίες σου αλλά ΚΑΙ τις επιθυμίες του. Αν μπορείς να κάνεις έναν άντρα να νιώσει ότι έχεις θέσει τα συναισθήματα του και τις ανάγκες του σε προτεραιότητα, και ότι σκέφτεσαι πάντα και τη δική του θέση, σου υπόσχομαι θα σε αγαπήσει γι’ αυτό!

Δεν υπάρχει κανένας κανόνας που λέει ότι δεν μπορείς να λαμβάνεις υπόψη τα συναισθήματα και τις απόψεις του άλλου πρώτα, ώστε να πάρεις αυτό που θέλεις. Για του λόγου το αληθές, ένα σημαντικό στοιχείο στην διαπραγμάτευση είναι να αφήνεις τον άλλο να μιλάει πρώτος.

Όταν ακούς πρώτα, τότε έχεις πάντα το πλεονέκτημα. Γνωρίζεις ακριβώς τι θέλει ο άλλος… και η γνώση είναι επιρροή και δύναμη. Δεν εννοώ ότι απαιτείται κάποια σκληρού τύπου διαπραγμάτευση με έναν άντρα, απλά ισχύουν και εδώ κάποιοι γενικοί κανόνες και αρχές της ανθρώπινης ψυχολογίας. Όταν μιλάς σε κάποιον από την θετική θέση του ακροατή, θα είναι χιλιάδες φορές πιο δεκτικός στα λόγια και στις επιθυμίες σου, σε αντίθεση με την προσέγγιση από τη θέση του πληγωμένου συνομιλητή, που έχει ανάγκη την επικοινωνία και που προβάλλει συνεχώς φόβο και άγχος.

Δοκίμασε αυτό…

Κάνε μια θετική ερώτηση ή ένα θετικό σχόλιο σαν αυτό: «Αγάπη μου, σκεφτόμουν σήμερα πόσο χαρούμενη είμαι που είμαι μαζί σου». Μπορεί να ακούγεται κοινότοπο, μελό ή δύσκολο να ειπωθεί σε κάποιον με τον οποίο έχεις προβλήματα, αλλά σκέψου αυτό: Αν ήδη προβληματίζεσαι και ανησυχείς για το μέλλον σου με αυτόν τον άνθρωπο, μια τέτοια κουβέντα δεν θα ήταν ψέματα και ήδη την σκέφτεσαι!