Μην κινείσαι λόγω φόβου
΄Μην κινείσαι με τον τρόπο που σε κάνει να κινείσαι ο φόβος. Κινήσου με τον τρόπο που σε κάνει να κινείσαι η χαρά – όχι από φόβο, διότι όλες οι λεγόμενες θρησκείες έχουν ως βάση τους το φόβο. Ο Θεός τους δεν είναι τίποτε άλλο από φόβο και ο παράδεισος και η κόλασή τους δεν είναι τίποτε άλλο από προβολή του φόβου και της απληστίας. Τα λόγια του Ρούμι είναι πολύ επαναστατικά: ΄Μην κινείσαι λόγω φόβου.΄ Όλες οι θρησκείες λένε στους ανθρώπους, ΄Να φοβάσαι το Θεό!΄…
΄΄Ζείτε όλοι σας με το φόβο. Ο φόβος σάς κατακλύζει τόσο πολύ – σαν ένα μαύρο σύννεφο που σκεπάζει τη ζωή σας – ώστε λέτε πράγματα τα οποία δεν θέλετε να πείτε, αλλά σας κάνει και τα λέτε ο φόβος. Κάνεις πράγματα που δεν θέλεις να κάνεις, αλλά ο φόβος σε βάζει και τα κάνεις. Λίγη μόνο ευφυΐα είναι αρκετή για να το δεις.΄΄
Ο φόβος είναι ο αντίποδας της ελευθερίας
΄΄Όλοι εκείνοι με τους οποίους έχεις έρθει σε επαφή σού έχουν επιβάλει το φόβο, διότι ο φόβος είναι ο αντίποδας της ελευθερίας. Όσο πιο πολύ φόβο έχεις μέσα σου, τόσο πιο μικρή είναι η δυνατότητα της εξέγερσης.
΄΄Η κοινωνία, η εκκλησία, το κράτος, όλοι αυτοί θέλουν να βρίσκονται οι πάντες σε κατάσταση συνεχούς φόβου: φόβου για τα γνωστά, φόβου για το άγνωστο, φόβου του θανάτου, φόβου για την κόλαση, φόβου μήπως δεν πάνε στον παράδεισο, φόβου μήπως δεν καταφέρεις να γίνει γνωστό το όνομά σου στον κόσμο, φόβου μήπως είσαι ένα τίποτα. Οι πάντες γύρω σου, ήδη από τη γέννησή σου, δημιουργούν το φόβο. Κανένα παιδί δεν γεννιέται με φόβο. Κάθε ένα παιδί γεννιέται με ελευθερία, αμφισβήτηση, εξέγερση, ατομικότητα, αθωότητα – ιδιότητες όλες τους σπουδαίες. Είναι όμως ανίσχυρο, εξαρτημένο.
΄΄Αλλά όταν έχεις μεγαλώσει, το βλέπεις – μπορείς να δοκιμάσεις να βγάλεις μία-μία τις φλούδες του κρεμμυδιού – πώς δημιουργήθηκαν μέσα σου οι φόβοι, πόσο υπήρξες εύπιστος, πώς εκμεταλλεύθηκαν οι άνθρωποι την αθωότητά σου. Ο ιερέας δεν είχε καμία γνώση του Θεού, κι όμως σε εξαπάτησε και προσποιήθηκε ότι γνωρίζει τον Θεό. Δεν είχε ιδέα για τον παράδεισο και την κόλαση, κι όμως σε ανάγκασε να φοβάσαι την κόλαση, να φιλοδοξείς για τον παράδεισο.
Δημιούργησε την απληστία, δημιούργησε το φόβο. Ήταν κι ο ίδιος θύμα άλλων ανθρώπων. Μπορείς τώρα να κοιτάξεις προς τα πίσω: ο πατέρας σου δεν είχε επίγνωση αυτών που σε δίδασκε, αυτών που σου έλεγε.΄΄
Όποτε διακρίνεις κάποιον φόβο, κάνε ακριβώς το αντίθετο
΄΄Μην ακολουθείς το ένστικτο του φόβου που έχεις, γιατί θα σε κάνει έναν δειλό. Υποβιβάζεσαι ως άνθρωπος. Πρόκειται για εξευτελισμό που τον επέβαλες στον εαυτό σου ο ίδιος. Όποτε βλέπεις κάποιον φόβο, στρέψου εναντίον του! Ένα απλό κριτήριο: όποτε βλέπεις ότι υπάρχει ένας φόβος, στρέψου εναντίον του κι έτσι θα προχωρείς πάντα, θα μεγαλώνεις, θα διευρύνεσαι, θα πλησιάζεις πιο πολύ την στιγμή όπου το εγώ απλώς χάνεται – διότι η όλη λειτουργία του υπάρχει μέσω του φόβου. Και η απουσία τού εγώ είναι η φώτιση΄ δεν πρόκειται για κάτι το επιπλέον.
΄΄Μια απλή βασική αρχή: να θυμάσαι, ό,τι σε κάνει να φοβάσαι, ό,τι σε γεμίζει με φόβο, αποτελεί καθαρή ένδειξη ως προς το τι χρειάζεται να κάνεις. Χρειάζεται να κάνεις το αντίθετο ακριβώς. Δεν θα ακολουθείς το φόβο, πρέπει να πολεμήσεις το φόβο σου. Τη στιγμή που θα αποφασίσεις να πολεμήσεις το φόβο σου, θα είσαι καθοδόν προς τη φώτιση.΄΄
Ο φόβος είναι μια παθητική μορφή θυμού
΄΄Η ζωή πρέπει να περιβάλλεται από αγάπη, όχι από φόβο. Ο φόβος είναι αυτός που προκαλεί το θυμό. Ο φόβος είναι αυτός που δημιουργεί στο τέλος τη βία. Το έχεις παρατηρήσει; Ο φόβος είναι μια θηλυκή μορφή του θυμού κι ο θυμός είναι μια αρσενική μορφή του φόβου. Ο φόβος είναι μια παθητική μορφή του θυμού κι ο θυμός είναι μια ενεργητική μορφή του φόβου. Μπορείς λοιπόν να αλλάξεις το φόβο σε θυμό πολύ εύκολα και τον θυμό σε φόβο – πολύ εύκολα.
΄΄Λέω, ΄Για δοκιμάστε το!΄ Και είναι ένα είδος αποκάλυψης ακόμη και για εκείνους. Αν μπορούν να κτυπούν το μαξιλάρι με πραγματικό, καυτό θυμό, αμέσως εξαφανίζεται ο φόβος, διότι η ίδια εκείνη ενέργεια μεταστρέφεται και γίνεται ενεργητική. Ήταν ανενεργή και τότε αποτελούσε τον φόβο. Ο φόβος είναι η ριζική αιτία του μίσους, του θυμού, της βίας.΄΄
Ο φόβος είναι ευφυΐα, μπορεί όμως να γίνει αφύσικος
΄΄Ο φόβος είναι φυσικός, η ενοχή είναι δημιούργημα των ιερέων. Η ενοχή είναι ανθρώπινης κατασκευής. Ο φόβος είναι έμφυτος και είναι πολύ αναγκαίος. Χωρίς φόβο, δεν θα μπορέσεις να επιβιώσεις καθόλου. Ο φόβος είναι φυσικό πράγμα. Λόγω του φόβου ακριβώς δεν βάζεις το χέρι σου στη φωτιά. Λόγω του φόβου ακριβώς περπατάς στη δεξιά ή την αριστερή πλευρά, ανάλογα με το νόμο της χώρας. Λόγω του φόβου ακριβώς αποφεύγεις το δηλητήριο. Λόγω του φόβου ακριβώς όταν κορνάρει ο οδηγός του φορτηγού, φεύγεις τρέχοντας από το δρόμο του.
΄΄Αν δεν νιώθει κανένα φόβο το παιδί, δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα να επιβιώσει ποτέ. Ο φόβος του είναι ένα μέτρο προστασίας της ζωής. Λόγω όμως αυτής της φυσικής τάσης να προστατεύουμε τον εαυτό μας – και δεν υπάρχει τίποτε κακό εκεί, έχεις το δικαίωμα να προστατεύεις τον εαυτό σου. Έχεις μια τόσο πολύτιμη ζωή να προστατεύσεις και ο φόβος απλώς σε βοηθάει. Ο φόβος είναι ευφυΐα. Μόνο οι ηλίθιοι δεν έχουν κανένα φόβο, οι βλάκες δεν έχουν φόβο΄ γι΄αυτό και πρέπει να προστατεύεις τους ηλίθιους, αλλιώς θα καούν ή θα πηδήξουν από κάποιο κτίριο ή θα μπουν στη θάλασσα χωρίς να ξέρουν κολύμπι ή μπορεί να φάνε ένα φίδι… ή μπορεί να κάνουν το οτιδήποτε!
΄΄O φόβος είναι ευφυΐα – έτσι, όταν βλέπεις ότι διασχίζει το μονοπάτι ένα φίδι, βγαίνεις αναπηδώντας από το δρόμο του. Δεν δείχνει δειλία αυτό, δείχνει απλώς ευφυΐα. Υπάρχουν όμως δυο δυνατότητες…
΄΄Ο φόβος μπορεί να γίνει αφύσικος, μπορεί να γίνει παθολογικός. Φοβάσαι τότε για πράγματα για τα οποία δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι – παρόλο που μπορεί να βρεις επιχειρήματα ακόμη και για τον αφύσικο φόβο σου. Για παράδειγμα, κάποιος φοβάται να μπει μέσα σε ένα σπίτι. Δεν μπορείς να αποδείξεις λογικά πως κάνει λάθος. Λέει, ΄Ποια εγγύηση υπάρχει ότι δεν θα πέσει το σπίτι;΄
΄΄Πράγματι ξέρουμε ότι κάποια σπίτια πέφτουν, μπορεί λοιπόν να πέσει και αυτό το σπίτι. Έχουν συντριβεί άνθρωποι από σπίτια που έπεσαν. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί απόλυτα ότι αυτό το σπίτι δεν πρόκειται να πέσει – μπορεί να συμβεί ένας σεισμός… είναι δυνατό το οτιδήποτε! Κάποιος άλλος φοβάται, δεν μπορεί να ταξιδέψει, επειδή γίνονται ατυχήματα με τα τραίνα. Κάποιος άλλος φοβάται, δεν μπορεί να μπει σε αυτοκίνητο, αφού γίνονται ατυχήματα με τα αυτοκίνητα. Και κάποιος άλλος φοβάται το αεροπλάνο…
΄΄Ο φόβος μπορεί να γίνει αφύσικος, τότε πρόκειται για παθολογία. Και λόγω της δυνατότητας αυτής, τον έχουν χρησιμοποιήσει οι ιερείς, τον έχουν χρησιμοποιήσει οι πολιτικοί. Τον έχουν χρησιμοποιήσει οι κάθε είδους καταπιεστές. Τον κάνουν να γίνει παθολογικός και μετά είναι πολύ εύκολο να σε εκμεταλλευτούν. Ο ιερέας σε κάνει να φοβάσαι την κόλαση. Κοίτα τις ιερές γραφές – με τι χαρά απεικονίζουν όλα τα βασανιστήρια, απολαμβάνοντάς το πράγματι πολύ.΄΄
Όταν υπάρχει ο φόβος, είσαι εσύ φόβος
΄΄Να μην λες, ΄Νιώθω φόβο.΄ Είναι λάθος ο τρόπος που το λες. Να μη λες, ΄Είμαι φοβισμένος.΄ Είναι και αυτό λάθος τρόπος να το λες. Πες απλώς, ΄Είμαι ο φόβος. Τη στιγμή αυτή, είμαι φόβος.΄ Μη δημιουργείς καμιά διαίρεση.
΄΄Όταν λες, ΄Νιώθω φόβο,΄ κρατάς χωριστό τον εαυτό σου από το συναίσθημα. Εσύ βρίσκεσαι κάπου μακριά και το συναίσθημα είναι τριγύρω σου. Πρόκειται για τη βασική απουσία ενότητας. Να λες, ΄Είμαι ο φόβος.΄ Και παρατήρησε – αυτό πραγματικά συμβαίνει! Όταν υπάρχει ο φόβος, εσύ είσαι φόβος.΄΄
Διάλεγε το θάρρος
΄΄Ξέρω ότι ο φόβος είναι φυσικό πράγμα! Αλλά μην μείνεις παγιδευμένος εκεί. Άσε τον στην άκρη. Προχώρησε παρά τον φόβο. Να θυμάσαι πάντα: η διαφορά ανάμεσα στον θαρραλέο άνθρωπο και στον δειλό δεν είναι πως ο θαρραλέος άνθρωπος δεν νιώθει φόβο κι ο δειλός νιώθει φόβο – όχι. Δεν είναι εκεί η διαφορά. Και οι δυο νιώθουν φόβο! Στην ίδια αναλογία. Τότε πού βρίσκεται η διαφορά; Η διαφορά βρίσκεται στο ότι ο θαρραλέος άνθρωπος προχωρεί παρά τον φόβο του, ενώ ο δειλός σταματάει εξαιτίας του φόβου. Και οι δυο φοβούνται!
΄΄Αν μπορέσεις να βρεις έναν θαρραλέο άνθρωπο που δεν φοβάται, τότε πώς θα τον πεις θαρραλέο; Θα είναι μια μηχανή κι όχι άνθρωπος. Μόνο οι μηχανές δεν φοβούνται. Δεν αποκαλείς όμως θαρραλέες τις μηχανές. Πώς γίνεται να αποκαλείς μια μηχανή θαρραλέα; Θάρρος απλώς σημαίνει ότι κάτι συμβαίνει παρά τον φόβο. Υπάρχει ο φόβος, τρέμεις, αλλά δεν σε σταματάει αυτό, δεν σε εμποδίζει. Τον χρησιμοποιείς σαν σκαλοπάτι. Τρέμεις, αναρριγείς, εντούτοις όμως προχωρείς στο άγνωστο.
΄΄Υπάρχουν και οι δυο δυνατότητες μέσα σε κάθε άνθρωπο! Ο φόβος και το θάρρος. Όλα θα εξαρτηθούν από το ποιο από τα δυο θα διαλέξεις. Μην διαλέγεις ποτέ το φόβο. Σακατεύει. Παραλύει. Σε καταστρέφει χωρίς να σου δίνει την ευκαιρία να αναστηθείς. Το θάρρος επίσης θα σε καταστρέψει, η καταστροφή όμως εκείνη είναι πολύ δημιουργική – θα σου δώσει μια νέα γέννηση.
΄΄Ο φόβος και το θάρρος – καταστρέφουν και τα δυο – ο φόβος όμως καταστρέφει μόνον. Ο σπόρος σαπίζει. Όταν φυτεύεις το σπόρο του θάρρους στο έδαφος, επίσης πεθαίνει – αλλά δεν σαπίζει. Πεθαίνει… πεθαίνει και μετατρέπεται σε ένα νέο φαινόμενο. Εμφανίζεται ένας βλαστός.
΄΄Το θάρρος θα σε σκοτώσει όσο και ο φόβος, ο φόβος όμως θα σε σκοτώσει χωρίς να σου δώσει μια νέα ζωή. Διάλεξε το θάρρος – διάλεγε πάντα το θάρρος.΄΄
Ο φόβος είναι ένα παράγωγο της επιθυμίας
΄΄Τι είναι ο φόβος; Πρώτον: o φόβος υπάρχει πάντα σε σχέση με κάποια επιθυμία. Θέλεις να γίνεις διάσημος, ο πιο διάσημος άνθρωπος του κόσμου – υπάρχει τότε φόβος. Κι αν δεν τα καταφέρεις; Εμφανίζεται ο φόβος. Εμφανίζεται τώρα ο φόβος ως παράγωγο της επιθυμίας: θέλεις να γίνεις ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου. Κι αν δεν το πετύχεις αυτό; Αρχίζεις να τρέμεις΄ εμφανίζεται ο φόβος. Έχεις δική σου κάποια γυναίκα: φοβάσαι μήπως αύριο δεν μπορείς να την έχεις δική σου, ίσως να πάει σε κάποιον άλλο. Ζωντανή είναι ακόμη, μπορεί να πάει. Μόνο οι πεθαμένες γυναίκες δεν πάνε΄ εκείνη είναι ακόμη ζωντανή. Μόνο ένα πτώμα μπορείς να το έχεις κτήμα σου – τότε δεν υπάρχει κανείς φόβος, το πτώμα θα μείνει εκεί. Μπορείς να έχεις κάποια έπιπλα ως κτήμα σου, τότε δεν υπάρχει κανένας φόβος.
΄΄Όταν όμως προσπαθείς να έχεις κτήμα σου ένα ανθρώπινο πλάσμα, εμφανίζεται ο φόβος. Ποιος ξέρει, χθες δεν ήταν δική σου, σήμερα είναι δική σου… Ποιος ξέρει – αύριο ίσως να είναι κάποιου άλλου. Προβάλει ο φόβος. Ο φόβος προβάλει μέσα από την επιθυμία να την έχεις κτήμα σου, πρόκειται για ένα παράγωγο΄ επειδή θέλεις να την έχεις κτήμα σου, γι΄αυτό και φοβάσαι. Αν δεν θέλεις να την έχεις κτήμα σου, τότε δεν υπάρχει κανείς φόβος. Αν δεν έχεις την επιθυμία ότι θέλεις στο μέλλον να γίνεις τούτο κι εκείνο, τότε δεν υπάρχει κανείς φόβος. Αν δεν θέλεις να πας στον παράδεισο, τότε δεν υπάρχει κανείς φόβος, τότε ο ιερέας δεν μπορεί να σε κάνει να φοβάσαι. Αν δεν θέλεις να πας πουθενά, τότε κανείς δεν μπορεί να σε κάνει να φοβάσαι.
΄΄Αν αρχίσεις να ζεις στην παρούσα στιγμή, ο φόβος εξαφανίζεται. Ο φόβος εμφανίζεται μέσω της επιθυμίας. Κατά βάση λοιπόν, η επιθυμία δημιουργεί το φόβο.΄΄
Η ιδέα του εγώ δημιουργεί το φόβο του θανάτου
΄΄Φοβάσαι να πεθάνεις; Ο Βούδας λέει: ΄Δεν μπορείς να πεθάνεις, διότι καταρχήν δεν υπάρχεις. Πώς γίνεται να πεθάνεις; Κοίτα μέσα στην ύπαρξή σου, πήγαινε βαθιά μέσα της. Δες΄ ποιος βρίσκεται εκεί για να πεθάνει; Δεν θα βρεις κανένα εγώ εκεί. Δεν υπάρχει λοιπόν καμιά δυνατότητα θανάτου. Μόνο η ιδέα τού εγώ δημιουργεί το φόβο του θανάτου. Όταν δεν υπάρχει κανένα εγώ, δεν υπάρχει κανένας θάνατος. Είσαι η απόλυτη σιωπή, η αθανασία, η αιωνιότητα – όχι ως εσύ, αλλά ως ένας ανοικτός ουρανός, αμόλυντος από κάθε ιδέα του ΄εγώ΄, του εαυτού – απεριόριστος, απροσδιόριστος. Τότε δεν υπάρχει κανείς φόβος.
΄΄Ο φόβος εμφανίζεται επειδή υπάρχουν άλλα πράγματα. Θα χρειαστεί να τα εξετάσεις αυτά τα πράγματα και η εξέτασή τους θα αρχίσει να αλλάζει την κατάσταση. Μην ρωτάς λοιπόν, σε παρακαλώ, πώς μπορείς να τον ελέγχεις ή να τον σκοτώσεις. Δεν πρέπει να τον ελέγξεις, δεν πρέπει να τον σκοτώσεις. Δεν μπορεί να ελεγχθεί και δεν μπορεί να φονευθεί΄ μπορεί μόνο να γίνει κατανοητός. Ας γίνει η κατανόηση ο μόνος σου νόμος.΄΄
Άφησε να υπάρξει ο φόβος
΄΄Ο φόβος έχει τη δική του ομορφιά, τη δική του λεπτότητα κι ευαισθησία. Μάλιστα, πρόκειται για μια πολύ αδιόρατη ζωντάνια. Η λέξη είναι αρνητική, αλλά το συναίσθημα το ίδιο είναι πολύ θετικό. Φόβο μπορούν να έχουν μόνο οι ζωντανές διαδικασίες΄ τα νεκρά πράγματα δεν έχουν καθόλου φόβο. Ο φόβος αποτελεί μέρος τού ότι είσαι ζωντανός, μέρος τού ότι είσαι λεπτεπίλεπτος, μέρος τού ότι είσαι εύθραυστος.
΄΄Άφησε λοιπόν να υπάρχει ο φόβος. Τρέμε από φόβο, άσε τον να σε τραντάζει συθέμελα – και απόλαυσέ το σαν μια βαθιά εμπειρία ανάδευσης. Μην παίρνεις κάποια στάση απέναντι στο φόβο. Για την ακρίβεια, μην τον αποκαλείς φόβο΄ τη στιγμή που τον αποκαλείς φόβο, έχεις πάρει μια στάση. Τον έχεις ήδη κατακρίνει΄ έχεις ήδη πει πως είναι κάτι λάθος, πως δεν θα έπρεπε να υπάρχει. Βρίσκεσαι ήδη σε επιφυλακή, ήδη προσπαθείς να ξεφύγεις, να φύγεις μακριά. Με πολύ αδιόρατο τρόπο, έχεις αποκοπεί από εκεί. Μην το αποκαλείς φόβο λοιπόν. Είναι ένα από τα πιο ουσιώδη πράγματα αυτό – να πάψεις να δίνεις ονόματα στα πράγματα. Παρατήρησε απλώς την αίσθησή του, το πώς είναι.
΄΄Άφησέ το να υπάρχει και μην του βάζεις μια ετικέτα – μείνε αδαής. Η άγνοια είναι μια εξαιρετικά διαλογιστική κατάσταση. Μείνε επίμονα αδαής και μην επιτρέπεις στο νου να κάνει χειρισμούς. Μην επιτρέπεις στο νου να χρησιμοποιεί τη γλώσσα και τις λέξεις, ετικέτες και ταξινομήσεις, διότι έχει μια ολόκληρη διαδικασία. Το ένα πράγμα συνδέεται με το άλλο και συνεχίζεται αυτό ασταμάτητα.
΄΄Κοίταγέ το απλώς – μην το αποκαλείς φόβο. Μείνε φοβισμένος και τρέμε – πολύ ωραία είναι. Κρύψου σε μια γωνιά, μπες κάτω από μια κουβέρτα και τρέμε. Κάνε ό,τι θα έκανε ένα ζώο όταν φοβάται. Τι θα κάνει το μικρό παιδί αν φοβάται; Θα βάλει τα κλάματα. Ή ένας πρωτόγονος άνθρωπος – τι θα κάνει; Θα πέσει στα γόνατα και θα προσευχηθεί σε κάποιο θεό από φόβο.΄΄
Ο φόβος αποτελεί μια από τις εισόδους από όπου μπαίνει κανείς μέσα στην ύπαρξή του
΄΄Αν επιτρέψεις στο φόβο να σε κυριεύσει, θα ανατριχιάσεις. Για πρώτη φορά θα ξέρεις τότε τι όμορφο φαινόμενο που είναι ο φόβος. Μέσα σε εκείνη την αναστάτωση, μέσα σε εκείνο τον κυκλώνα, θα μπορέσεις να μάθεις ότι υπάρχει ακόμη ένα σημείο κάπου μέσα σου το οποίο είναι τελείως ανέγγιχτο. Κι αν δεν μπορεί να το αγγίξει ο φόβος, τότε δεν μπορεί να το αγγίξει και ο θάνατος. Υπάρχει σκοτάδι και φόβος τριγύρω παντού, με ένα μικρό μόνο κέντρο που είναι τελείως υπερβατικό ως προς αυτά. Δεν είναι πως προσπαθείς να είσαι υπερβατικός – απλώς επιτρέπεις στο φόβο να σε κυριεύσει τελείως – ξαφνικά όμως συνειδητοποιείς την αντίθεση.
΄΄Αν λοιπόν συμβαίνει ο φόβος ή ο θυμός ή η λύπη, ή αν συμβαίνει το οτιδήποτε, άφησέ το να υπάρχει. Κλείσε τις πόρτες σου και μείνε μαζί του, χαλάρωσε μαζί του. Φέρσου σαν ένα μικρό παιδί που δεν έχει μάθει να βάζει ετικέτες στα διάφορα πράγματα, που ζει απλώς τα συναισθήματα και δεν έχει σκέψεις γύρω από αυτά.
΄΄ Ο φόβος αποτελεί μια από τις εισόδους από όπου μπαίνει κανείς μέσα στην ύπαρξή του. Είναι ένα από τα πιο καταπιεσμένα πράγματα. Όλη η ανθρωπότητα, σε όλο τον κόσμο, μπορεί να χωριστεί σε δυο τύπους: ο ένας καταπιέζει το σεξ, ο άλλος καταπιέζει το θάνατο. Μια κοινωνία είτε καταπιέζει το θάνατο είτε καταπιέζει το σεξ. Όποτε εκφράζει το σεξ μια κοινωνία, όποτε γίνεται άφοβη, δίχως ταμπού, δίχως αναστολές ως προς αυτό, αρχίζει αμέσως να καταπιέζει το θάνατο – αμέσως, διότι ο θάνατος αποτελεί το άκρο αντίθετο. Αν λοιπόν επιτρέπεις το σεξ, πρέπει να καταπιέζεις το θάνατο. Αν καταπιέζεις το σεξ, τότε δεν υπάρχει καθόλου ο φόβος του θανάτου, μπορείς να τον αφήνεις να υπάρχει.΄΄
Φόβος σημαίνει πάντα τον φόβο για το άγνωστο
΄΄Θα χρειαστεί να εγκαταλείψεις το φόβο. Κι αν το ζήτημα είναι να διαλέξεις ανάμεσα στην εσωτερική αίσθηση και στο φόβο, διάλεξε την εσωτερική αίσθηση. Μην διαλέξεις το φόβο. Πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν διαλέξει τη θρησκεία τους από φόβο κι έτσι ζουν σε μετέωρη κατάσταση. Δεν είναι ούτε της θρησκείας ούτε των εγκοσμίων. Ζουν μέσα στην αναποφασιστικότητα.
΄΄Ο φόβος δεν πρόκειται να βοηθήσει. Φόβος σημαίνει πάντα τον φόβο του θανάτου. Φόβος σημαίνει πάντα το φόβο μήπως χαθείς, αλλά αν πραγματικά θέλεις να είσαι ζωντανός, πρέπει να αποδεχτείς την πιθανότητα να χαθείς. Πρέπει να αποδεχτείς την ανασφάλεια του άγνωστου, το άβολο και την έλλειψη άνεσης με κάτι το μη οικείο, το ξένο.
΄΄Αυτή την τιμή πρέπει να πληρώσει κανείς για την ευλογία που θα ακολουθήσει και δεν μπορεί να κατορθώσει τίποτα χωρίς να το πληρώσει. Πρέπει να πληρώσεις για κείνο: διαφορετικά θα παραμείνεις παράλυτος από το φόβο. Όλη σου ζωή θα πάει χαμένη.΄΄
Ο φόβος είναι απλώς η απουσία της αγάπης
Τη ζωή μου μοιάζει να την κυβερνάει ο φόβος. Μπορείς να με βοηθήσεις;
΄΄Θα σε βοηθήσω, γι΄αυτό βρίσκομαι εδώ! Του καθενός τη ζωή την κυβερνάει, λίγο-πολύ, ο φόβος, διότι υπάρχουν δυο μόνο τρόποι να ζήσεις τη ζωή. Μπορεί είτε να την κυβερνάει η αγάπη είτε να την κυβερνάει ο φόβος. Κατά κανόνα, αν δεν έχεις μάθει να αγαπάς, την κυβερνάει ο φόβος.
΄΄Χωρίς αγάπη, είναι επόμενο να βρίσκεται εκεί ο φόβος. Αποτελεί την απουσία της αγάπης. Δεν έχει τίποτε το θετικό μέσα του΄ πρόκειται απλώς για την απουσία της αγάπης. Αν όμως μπορείς να αγαπάς, ο φόβος εξαφανίζεται. Τη στιγμή της αγάπης δεν υπάρχει ούτε καν ο θάνατος. Ένα μόνο πράγμα υπάρχει στη ζωή το οποίο νικά τον θάνατο και αυτό είναι η αγάπη. Όλοι οι φόβοι έχουν σχέση με το θάνατο – και μόνο η αγάπη μπορεί να νικήσει το θάνατο.
΄΄Ένα πράγμα λοιπόν που θα ήθελα να σου πω είναι, μην δίνεις μεγάλη σημασία στο φόβο, γιατί έτσι δημιουργείται ένας αυτο-υπνωτισμός. Αν επαναλαμβάνεις συνεχώς ότι ζεις με το φόβο, τη ζωή σου την κυβερνάει ο φόβος, ο φόβος κυριαρχεί πάνω σου – και όλο φόβος και φόβος υπάρχει – κι έτσι τον βοηθάς. Σημείωσέ το: ότι τη ζωή σου την κυβερνάει ο φόβος – και πάει και τελείωσε! Δείχνει απλώς αυτό ότι δεν έχει γίνει ακόμη η αγάπη τόσο ισχυρή ώστε να εξαφανιστεί ο φόβος. Ο φόβος αποτελεί μόνον ένα σύμπτωμα, δεν πρόκειται για αρρώστια. Δεν υπάρχει καμία θεραπεία του΄ δεν υπάρχει λόγος. Είναι λοιπόν ένα απλό σύμπτωμα και είναι πολύ χρήσιμο, διότι σου δείχνει ότι δεν πρέπει να αφήνεις άλλο πια να πηγαίνει χαμένη η ζωή σου. Σου λέει απλώς να αγαπάς περισσότερο.
΄΄Δεν θα μιλήσω λοιπόν για το φόβο. Θα σε βοηθήσω να αγαπάς περισσότερο – και ο φόβος θα εξαφανιστεί ως αποτέλεσμα. Αν αρχίσεις να εργάζεσαι απευθείας με το φόβο, τον δυναμώνεις, επειδή όλη σου η προσοχή θα εστιάζεται πάνω του. Είναι σαν να προσπαθεί κάποιος να καταστρέψει το σκοτάδι και εστιάζεται, καταλαμβάνεται από την εμμονή πώς να καταστρέψει το σκοτάδι. Δεν μπορείς να καταστρέψεις το σκοτάδι, διότι καταρχήν δεν υπάρχει. Σημείωσε το γεγονός ότι είναι εκεί το σκοτάδι – και μετά άρχισε να δουλεύεις για να φέρεις μέσα το φως.΄΄
Απλώς απόκτησε επίγνωση
΄΄Φτάνεις σε ένα σημείο όπου γνωρίζεις πως φοβάσαι και καταλαβαίνεις ότι, ΄Λόγω αυτού του φόβου, δεν μπορεί να μου συμβεί η αγάπη. Εντάξει λοιπόν, τι μπορώ να κάνω; Ο φόβος βρίσκεται εκεί, επομένως ένα μόνο πράγμα θα συμβεί – δεν θα προσποιούμαι πως αγαπώ. Ή θα πω στον αγαπημένο μου ότι: εξαιτίας του φόβου μένω προσκολλημένη πάνω σου. Βαθιά μέσα μου φοβάμαι. Θα γίνω ειλικρινής ως προς αυτό΄ δεν θα ξεγελάσω κανένα, ούτε τον εαυτό μου. Δεν θα προσποιούμαι ότι πρόκειται για αγάπη. Θα πω ότι είναι απλούστατα φόβος. Μένω κολλημένη πάνω σου λόγω του φόβου. Από φόβο πηγαίνω στο ναό ή στην εκκλησία και προσεύχομαι. Από φόβο θυμάμαι το Θεό. Ξέρω όμως τότε ότι δεν είναι προσευχή αυτό, ότι δεν είναι αγάπη, είναι μόνο φόβος. Είμαι ο φόβος κι έτσι ό,τι κι αν κάνω, ο φόβος βρίσκεται εκεί. Θα αποδεχτώ αυτή την αλήθεια.΄
΄΄Γίνεται ένα θαύμα όταν αποδέχεσαι την αλήθεια. Η ίδια η αποδοχή σε αλλάζει. Όταν ξέρεις πως υπάρχει ο φόβος μέσα στην ύπαρξή σου και ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γι΄αυτόν, τι θα κάνεις; Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να υποκρίνεσαι και η υποκρισία μπορεί να φτάσει έως το απόλυτο άκρο, έως το αντίθετο άκρο…
΄΄Μπορείς να δημιουργήσεις το αντίθετο, αλλά αυτό δεν θα αλλάξει τίποτε. Μπορείς να προσποιείσαι ότι δεν φοβάσαι – ούτε κι αυτό φέρνει κάποια διαφορά. Η μόνη μεταμόρφωση που μπορεί να συμβεί είναι να αποκτήσεις την επίγνωση τού ότι, ΄΄Είμαι φόβος. Τρέμει όλη μου η ύπαρξη κι ό,τι κάνω γίνεται από φόβο.΄ Θα έχεις γίνει έτσι ειλικρινής απέναντι στον εαυτό σου.΄΄
Προσπάθησε να καταλάβεις τι είναι ο φόβος
΄΄Το ζήτημα δεν είναι να απαλλαγείς από κάτι΄ το ζήτημα είναι μόνο να το κατανοήσεις. Κατανόησε το φόβο, τι είναι, και μην προσπαθείς να απαλλαγείς από κείνον, γιατί τη στιγμή που αρχίζεις να προσπαθείς να απαλλαγείς από κάτι, δεν είσαι πρόθυμος να το κατανοήσεις – επειδή ο νους που κάνει τη σκέψη να απαλλαγεί από εκείνο είναι ήδη κλειστός. Δεν είναι ανοικτός στην κατανόηση, δεν δείχνει συμπάθεια. Δεν μπορεί να στοχαστεί ήσυχα΄ έχει ήδη αποφασίσει. Τώρα ο φόβος έχει γίνει το κακό πράγμα, το αμάρτημα, πρέπει λοιπόν να απαλλαγείς από αυτόν. Μην προσπαθείς να απαλλαγείς από τίποτα.
΄΄Προσπάθησε να καταλάβεις τι είναι ο φόβος. Κι αν αισθάνεσαι φόβο, τότε αποδέξου τον. Βρίσκεται εκεί. Μην προσπαθείς να τον κρύψεις. Μην προσπαθείς να δημιουργήσεις το αντίθετο. Αν έχεις μέσα σου φόβο, τότε έχεις μέσα σου φόβο. Αποδέξου τον ως μέρος της ύπαρξής σου. Αν μπορείς να τον αποδεχτείς, έχει ήδη εξαφανιστεί. Μέσω της αποδοχής, ο φόβος εξαφανίζεται΄ μέσω της άρνησης, ο φόβος αυξάνεται.΄΄
Μη δίνεις πολλή προσοχή στο φόβο, επειδή αυτό γίνεται αυτοΰπνωση. Αν εξακολουθείς να επαναλαμβάνεις ότι ζεις με φόβο, ότι τη ζωή σου την κυβερνάει ο φόβος, ότι σε εξουσιάζει ο φόβος - και φόβος, φόβος, φόβος - τότε τον ενισχύεις.
Σημείωσε το αυτό, ότι τη ζωή σου την κυβερνάει ο φόβος, και τελείωσε! Αυτό δείχνει απλώς ότι η αγάπη δεν έχει γίνει ακόμη τόσο δυνατή, που να εξαφανιστεί ο φόβος.
Ο φόβος είναι απλώς ένα σύμπτωμα, δεν είναι αρρώστια. Δεν υπάρχει καμία θεραπεία για το φόβο. Δεν υπάρχει λόγος. Αυτό είναι λοιπόν απλώς ένα σύμπτωμα και είναι πολύ χρήσιμο, επειδή σου δείχνει ότι δεν πρέπει να χαραμίζεις άλλο πια τη ζωή σου. Σου λέει απλώς να αγαπάς περισσότερο.
Δεν θα μιλήσω λοιπόν για το φόβο. Θα σε βοηθήσω να αγαπάς περισσότερο. Κι αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να εξαφανιστεί ο φόβος.
Αν αρχίσεις να δουλεύεις κατευθείαν πάνω στο φόβο, τον δυναμώνεις, επειδή όλη σου η προσοχή δα εστιάζεται σ’ αυτόν. Είναι σαν κάποιος να προσπαθεί να καταστρέψει το σκοτάδι και να εστιάζεται, να παθαίνει εμμονή με το πώς να καταστρέψει το σκοτάδι.
Δεν μπορείς να καταστρέψεις το σκοτάδι, επειδή πρώτα-πρώτα δεν υπάρχει. Σημείωσε το γεγονός ότι το σκοτάδι βρίσκεται εκεί κι ύστερα άρχισε να δουλεύεις πάνω στο πώς μπορείς να φέρεις το
Ερεβοκτόνο φως.
Η ίδια ενέργεια που χρησιμοποιείς για να πολεμήσεις το φόβο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αγαπήσεις. Δώσε περισσότερη προσοχή στην αγάπη.
Αν αγγίζεις, άγγιζε με όσο περισσότερη αγάπη γίνεται, σαν τα χέρια σου να έχουν γίνει όλο σου το είναι κι εσύ ρέεις μέσα από τα χέρια σου. Θα νιώσεις την ενέργεια να περνάει από μέσα τους, μια ζεστασιά, μια έξαψη.
Από τη στιγμή που ανπληφθείς ότι η παρουσία της αγάπης γίνεται η απουσία του φόβου, έχεις καταλάβει την ουσία και τότε δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Να είσαι όσο πιο τρυφερός γίνεται, χωρίς να υπάρχει απολύτως κανένας λόγος. Απλώς να είσαι τρυφερός.
Μμ; Και ο φόβος θα φύγει.
ὦ τέκνα τέκνα, σφῷν μὲν ἔστι δὴ πόλις
