Ίρις: Η χρυσόπτερη αγγελιοφόρος των θεών

 Ζεύς δέ πατήρ…
Ἶριν δ’ δ’ ὤτρυνε χρυσοπτερόν ἀγγελέουσαν
βασκ’ ἴθι, Ἶρι ταχεῖα….. 
 Η Ίριδα ήταν κόρη του Θάμαντα και της Ωκεανίδας Ηλέκτρας  ή κατ΄ άλλη εκδοχή της Άρκης την οποία τιμώρησε ο Ζευς διότι κατά την Τιτανομαχία βοήθησε τους Τιτάνες.  Ήταν φτερωτή και ορμητική σαν θύελλα, γνωστή
ως πιστή και γοργοπόδαρη αγγελιοφόρος των θεών.
Η Ίριδα πετά όπως ο άνεμος ή όπως η πνοή της θύελλας , κατεβαίνει με ταχύτητα από τον ουρανό στη γη, όπως πέφτουν από τα σύννεφα το χιόνι και το χαλάζι. Φορά χρυσά φτερωτά πέδιλα, χρυσά φτερά, κοντό χιτώνα και κρατούσε στο χέρι κηρύκειο. Στην τέχνη των αρχαίων παριστάνεται ντυμένη με ευρύχωρο χιτώνα, που κυματίζει στον αιθέρα, κρατά στο χέρι κηρύκειο, όπως ο Ερμής, και σε μερικές περιπτώσεις, υδρία...
  Στην «Θεογονία» του Ησίοδου παρουσιάζεται ως αδερφή των Αρπυιών και κόρη του Θαύμαντος και της ωκεανίδας Ηλέκτρας, γι’ αυτό και ο Ησίοδος την αποκαλεί «Θαυμαντιάς». H Ίρις είχε πολλά επίθετα,όπως για παράδειγμα: πόδας ὠκέα – ποδήνεμος ὠκέα και Θαυμαντιάς ή Θαύμαντος(Θυγατέρα του Θαύμαντος, θαυματουργή). Στην Ιλιάδα του Ομήρου περιγράφεται ως «Ἀελλόπους», δηλαδή «αυτή που τρέχει γρήγορα, που μοιάζει με καταιγίδα». Αυτό το επίθετο της αποδίδεται από τον Όμηρο, επειδή η Ίρις με ένα αγγείο συνήθιζε να ρίχνει επάνω από τα σύννεφα νερό, το οποίο πρώτα το γέμιζε με θαλασσινό νερό.  Η Ίριδα αποκαλείται «ἄγγελος ὠκύς» (Οδύσσεια, π 468 – μ 374). Στον Όμηρο βλέπουμε ότι υπάρχει μια έντονη πάρουσία της θεάς Ίριδας. 
  Η Ίρις ήταν σύζυγος του θεού Ζέφυρου, ο οποίος είναι ο θεός των ανέμων. Από την ένωση της με τονθεό Ζέφυρο, η Ίρις απέκτησε τον Πόθο (Νόννος, Διονυσιακά ). Σύμφωνα με τον Νόννο, ο Υδάσπηςείναι ο αδερφός της Ίριδας (βιβλ. 26, στ. 355-365).

Μετέφερε τα μηνύματά του Δία και της Ήρας είτε σε άλλους θεούς, είτε στους ανθρώπους, ή πάλι της ανέθεταν να μεσολαβεί ανάμεσα στους θεούς, κάθε φορά που προέκυπτε κάποιο πρόβλημα. 
Αδερφές της θεωρούνταν οι Άρπυιες, που ήταν κι αυτές φτερωτές, ανάλαφρες και αεικίνητες, σαν τον άνεμο και τη θύελλα και ζευγάρωνε με τον Ζέφυρο.  
Βασικό της καθήκον ήταν να συμβάλλει στην απονομή δικαιοσύνης, κάθε φορά που ξεσπούσαν καβγάδες ή αντιζηλίες στον Όλυμπο μεταξύ των θεών, ή ακόμη σε περίπτωση που κάποιος θεός έλεγε ψέματα. Τότε η Ίριδα έπρεπε να πετάξει ψηλά μέχρι την κατοικία της Στύγας, εκεί όπου ο Ουρανός στηριζόταν πάνω σε ασημένιες κολόνες. Από το σημείο εκείνο έπεφτε το περίφημο ιερό νερό της Στύγας, με το οποίο γέμιζε η Ίριδα ένα χρυσό κύπελλο και το πήγαινε στον Όλυμπο.Ο δρόμος που ακολουθούσε στον ουρανό για να μεταφέρει από τη Στύγα σε χρυσή υδροχόη, το για τον όρκο των θεών «ιερό ύδωρ»χαρασσόταν επτάχρωμος.

Αν κάποιος θεός ορκιζόταν στο νερό αυτό ψέματα, έπεφτε κάτω αμέσως, χωρίς πνοή και χωρίς να έχει τις αισθήσεις του κι έμενε έτσι για πολύ καιρό. Δεν έτρωγε αμβροσία ούτε έπινε νέκταρ. Στη συνέχεια έμενε για εννιά χρόνια αποκλεισμένος από τα συμπόσια των θεών, καθώς και από τηνπροστασία τους.  
Όταν οι θεοί ήθελαν να ορκιστούν ο Δίας έστελνε την Ίριδα να γεμίσει από τη Στύγα, τη μαύρη πηγή τουΆδη, το χρυσό της ποτήρι. Έχυναν το νερό στη γη και ορκίζονταν στα νερά της Στύγας και ο όρκος τους ήταν πια αμετάκλητος. 
 Η Ίριδα δεν εκτελούσε μόνο τις αποστολές που της ανέθεταν, αλλά συχνά αναλάμβανε και η ίδια πρωτοβουλία. Στην Ιλιάδα τη βλέπουμε να ορμά και να βγάζει από τη μάχη την Αφροδίτη, που είχε πληγωθεί. Επίσης μπαίνει στο δωμάτιο της Ελένης και την προτρέπει να βγει έξω και να καμαρώσει τονΠάρη και τον Μενέλαο, που πρόκειται να μονομαχήσουν. Συχνά προπορεύεται στις γαμήλιες τελετές τουΟλύμπου και παραστέκει τη νύφη, όπως στους γάμους της Θέτιδας και του Πηλέα ή του Δία και τηςΉρας.

Ίρις, Αφροδίτη και Άρης

Βασική αποστολή της Ίριδας  ήταν να μεταφέρει τις εντολές του Δία στους άλλους θεούς, συνήθως στονΠοσειδώνα. Μπορούσε όμως να μεταφέρει και μηνύματα άλλων θεών, όπως είχε συμβεί με την περίπτωση της Λητώς. Οι Ολύμπιες θεές, εκτός της Ήρας, κάλεσαν την Ίριδα να επέμβη, ώστε να μπορέσει η Λητώ να γεννήσει επιτέλους τα παιδιά της, την Άρτεμη και τον Απόλλωνα. 
Η Ήρα, όπως είναι γνωστό, την καταδίωκε και δεν την άφηνε να γεννήσει, κρατώντας στον Όλυμπο τηνΕιλείθυια, τη θεά που προκαλούσε τους πόνους του τοκετού. Έτσι, η γέννα δεν έλεγε ν' αρχίσει, οπότε ηΊριδα πήγε στον Όλυμπο για να τη φέρει κοντά στην ετοιμόγεννη κρυφά από την Ήρα, αφού υποσχέθηκε ότι θα της δώσει ένα περιδέραιο με εννιά χάντρες σε χρυσή κλωστή. Έτσι ακριβώς την είχαν συμβουλέψει οι θεές του Ολύμπου. 
 Στην Ιλιάδα πείθει για λογαριασμό της τον Αχιλλέα να ξαναμπεί στη μάχη, μόλις σκοτώνεται ο φίλος τουΠάτροκλος κι ο Έκτορας θέλει να πάρει το πτώμα του ήρωα.
Κάθε φορά που η Ίριδα έπρεπε να πάει μήνυμα στους ανθρώπους από μέρους κάποιου θεού, έπαιρνε τη μορφή κάποιου θνητού. Για παράδειγμα, μεσολάβησε στους Τρώες με τη μορφή ενός γιου τουΠρίαμου ή παρουσιάστηκε στην Ελένη ως κουνιάδα της. Η συμπεριφορά της προς τον Αχιλλέα υπήρξε, μάλιστα, ιδιαίτερα ευνοϊκή, όταν ο Πάτροκλος, νεκρός πια, επρόκειτο να καεί στην πυρά, ο Αχιλλέαςεπικαλέστηκε τους ανέμους, για να φουντώσει η φωτιά με το φύσημά τους. Η Ίριδα τότε έσπευσε να τους συναντήσει αμέσως, ώστε να πραγματοποιηθεί η επιθυμία του ήρωα. Πραγματικά, τους βρίσκει συγκεντρωμένους στη σπηλιά του Βοριά, όπου ήταν καλεσμένοι σε συμπόσιο. Τους διακόπτει για να τους εξηγήσει το λόγο της άφιξής της και να τους μεταφέρει την ευχή του Αχιλλέα.
Σ' άλλες περιπτώσεις η Ίριδα μπαίνει στην υπηρεσία της ίδιας της Ήρας 

Η Ίριδα σώζει την Αφροδίτη

Αργότερα φαίνεται πως πίστευαν πως η Ίριδα μπήκε στην αποκλειστική υπηρεσία της Ήρας. Τη φαντάζονταν καθισμένη κάτω, μπροστά στο θρόνο της θεάς. Δεν έφευγε ποτέ από κοντά της και λαγοκοιμόταν εκεί. Φορώντας τη ζώνη και μη βγάζοντας ποτέ τα πέδιλά της, ήταν πάντοτε σε επιφυλακή, μήπως τυχόν και της ανατεθεί ξαφνικά κάποια νέα επείγουσα αποστολή από τη βασίλισσα των θεών. Είχε όμως και άλλες υπηρεσίες ιδίως κοντά στην Ήρα. Αυτή έστρωνε το κρεβάτι της, βοηθούσε στον καλλωπισμό της ή άλειφε με «ιερά μύρα» τα θεία μέλη της. 
Αυτή κατά διαταγή της Ήρας έσπευδε στις μελλοθάνατες γυναίκες όταν βασανίζονταν επί μακρού καιεπιτάχυνε το τέλος των βασάνων τους με τη κοπή των μετωπιαίων τριχών. 
 Το όνομα "Ίρις" υπάρχει στον Ομηρικό Ύμνο, ΙΙ, 314, στο έργο του Νόννου «Διονυσιακά» 
(20, 251, 31, 110). Υπάρχει επίσης στον Στησίχορο (16, 11) ως θεότητα που χαρακτηρίζει τις Μούσεςκαι σε άλλους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς χαρακτηρίζει την Αφροδίτη, ενώ στον Νόννο (Διονυσιακά, 19, 234) χαρακτηρίζει τον θεό Ερμή. 
Τα επίθετα «χρυσόπτερυγος» «χρυσεόταρσος» που αποδίδονται στις Μούσες, σύμφωνα με τους ορφικούς ύμνους  αποδίδονται και στην Ίριδα από τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς 
Η Ίριδα ήταν η προσωποποίηση του ουράνιου τόξου και είχε έτσι στενή σχέση με τη θεά Ήρα, τη θεά του αέρα και των καιρικών μεταβολών.
Ήταν η ιδεατή ανθρωπόμορφη ιπτάμενη θεότητα (αλληγορική) της έννοιας του ατμοσφαιρικού φαινομένου του ουράνιου τόξου, προς τούτο και η στενή σχέση με την Ήρα (που δεν είναι τίποτα άλλο από αναγραμματισμός της λέξης Αήρ). 
Ο Όμηρος, πρώτος, με τη λέξη "ίρις" ονόμασε το φυσικό φαινόμενο της εμφάνισής του στον ουρανό και θεωρεί ότι η αρχαία θεά Ίριδα ήταν εκείνη που με τα φτερωτά της σανδάλια χόρευε και έτρεχε γρήγορα, ενώ απ'όπου περνούσε σκορπούσε χρώματα και λουλούδια. Γι'αυτό και είναι και όνομα πολλών λουλουδιών.

Ίρις και Μορφέας

 Ποτέ όμως η θεά Ίριδα δεν αποτέλεσε προσωποποίηση του ουράνιου τόξου. Απεικονίσεις της στην αρχαιότητα υπάρχουν πολλές, παρόλα αυτά σε καμιά τους δεν παριστάνεται ως ουράνιο τόξο η ίδια, ούτε και συνοδεύεται απ' αυτό. Η ουσία είναι πάντως πως η Ίριδα ταυτίζεται με το ουράνιο τόξο στη σκέψη των ανθρώπων, αρχικά η ίδια κι αργότερα το φόρεμά της ή ο δρόμος της. 
Σ' αυτήν ακριβώς την ταύτιση βασίζεται και η καθιέρωση της Ίριδας ως αγγελιοφόρου των θεών το ουράνιο τόξο μοιάζει να συνδέει τη Γη με τον Ουρανό, τον αέρα με τη θάλασσα και η Ίριδα ωςμαντατοφόρος κινείται μεταξύ θεών και ανθρώπων, καθώς και μέχρι τα βάθη της θάλασσας και τον Κάτω Κόσμο, με την ταχύτητα του ανέμου.
Η παρουσία του ονόματος «Ἶρις» στον Όμηρο δείχνει ότι το όνομα αυτό δεν επινοήθηκε από τον Όμηρο ή τον Ησίοδο, αλλά ότι προϋπήρχε και δήλωνε το ουράνιο τόξο κατά τους πανάρχαιους χρόνους.

 Η Ίριδα στα έπη του Ομήρου έχει δυο συμβολισμούς. Είναι το σύμβολο του λόγου και το σύμβολο τηςαγάπης ταυτόχρονα. Γι’αυτό και την χαρακτηρίζει «Ὠκέα Ἶρις». 
Η θεά Ίριδα είναι η θηλυκή έκφραση του Λόγου, η αρσενική έκφραση του λόγου  (δηλαδή η πεζή, δυναμική έκφραση του λόγου) ανήκει στον θεό Ερμή.  
Ως τόπος λατρείας της Ίριδας είναι γνωστός μόνο ένας στην αρχαιότητα, το νησί της Εκάτης, που βρισκόταν κοντά στη Δήλο. 

Η «αγάπη» και η χριστιανική υποκρισία

Σήμερα θα διαλογιστούμε πάνω σε αυτή την έρμη λέξη, που αν και στολίστηκε τόσο όμορφα από τον Απόστολο Παύλο, δείχνει το μέγεθος της υποκρισίας του Χριστιανισμού και της Εκκλησίας. Δείχνει ότι τα λόγια μπορούν να είναι όμορφα αλλά οι πράξεις δύσκολες.
Υπάρχουν πάρα πολλοί, είναι αλήθεια, χριστιανοί ιερείς και θεολόγοι που μιλάνε με παρρησία και μελιστάλακτο ύφος για την αγάπη γενικά, για την αγάπη του Θεού και πόσο σημαντική είναι στον Χριστιανισμό, και για την αγάπη που “πρέπει” να δίνουμε στους ανθρώπους, από την οποία οι ίδιοι “δείχνουν” να είναι “πλημμυρισμένοι”. Είναι όμως έτσι;
Αρχικά, θα πάρουμε την έννοια της “αγάπης” σε όλους και σε όλα, όπως θέλουν να μας την πλασάρουν σαν αυτοσκοπό του ανθρώπου. Πόσο πραγματικά ένας εχέφρων και νηφάλιος άνθρωπος μπορεί και οφείλει να αγαπά τους πάντες και τα πάντα, έτσι όπως θέλουν να μας πουν;
Η αγάπη προέρχεται από το αίσθημα αλληλεγγύης που είναι κοινό στα περισσότερα θηλαστικά και έχει διάφορες εκφράσεις στον άνθρωπο, τόσο νοητικές όσο και συναισθηματικές· είναι αποτέλεσμα κοινών καταβολών και κοινών προβλημάτων και κινδύνων. Το συναίσθημα δουλεύει περισσότερο σε σχέση με την εγγύτητα ή την συνάφεια του αντικειμένου με το υποκείμενο. Δηλαδή, η μητρική αγάπη θεωρείται η πλέον έντονη συναισθηματικά, αφού το παιδί είναι άμεσο δημιούργημα της ίδιας της μητέρας, ακολουθούν οι φίλοι και συγγενείς. Η νοητική αγάπη είναι η κατανόηση του συμφέροντος της αγέλης και είναι εξελικτικό αποτέλεσμα. Στον βαθμό που ο άνθρωπος κατανοεί ότι η ζωή και η ευημερία του επηρεάζεται από τους φίλους, γείτονες, συνανθρώπους και την κοινωνία του, θέλει το καλύτερο γι' αυτούς, το ίδιο για την Γη και την φύση που τον θρέφει.
Είναι προφανές, ότι ο όρος αγάπη απευθύνεται μέσα σε όλα αυτά τα πλαίσια, άλλοτε περισσότερο στο συναίσθημα και άλλοτε περισσότερο στον νου. Η αγάπη όμως δεν είναι κάτι που γίνεται με το ζόρι· επηρεάζεται από την ηθική συνείδηση του ανθρώπου και της κοινωνίας, δηλαδή είναι αποτέλεσμα έθους, και σε βάση πραγματικών ή συναισθηματικών αναγκών. Στην εξέλιξη του ανθρώπου και της κοινωνίας, εμφανίζονται διαφορετικές θελήσεις, κατανοήσεις ή και διαφορετικές νοοτροπίες που οδηγούν σε συγκρούσεις. Η συνείδηση, για παράδειγμα, δεν λέει τα ίδια σε όλους· είναι το συσσωρευμένο φορτίο που οφείλεται σε αποδοκιμασία ή επιδοκιμασία, η οποία βιώθηκε ή φαντασιώθηκε στο παρελθόν, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία. Είναι προφανές λοιπόν ότι η αγάπη έχει κάποια διαφορετικά όρια στην έκφρασή της, που περιορίζονται επιπλέον από τον κατακερματισμό της κοινωνίας και τα διαφορετικά συμφέροντα των ξεχωριστών ατόμων ή ομάδων, αλλά και την συνείδηση του κάθε ενός. Έτσι, η αγάπη υπόκειται εν μέρει στην διάκριση, που είναι αυτή η διαδικασία που ξεχωρίζει τις καταστάσεις, την σοβαρότητά τους και τις επιπτώσεις τους. Η ατάκα λοιπόν της “ολικής αγάπης” είναι μια ουτοπία, που βοηθάει αυτούς που έχουν δύναμη ή εξουσία να αμβλύνουν τις αντιδράσεις από αυτούς που θίγονται τα συμφέροντά τους, και τους λαοπλάνους κληρικούς να λένε κάτι φαινομενικά εύλογο και κυρίως ανώδυνο που δεν έχει και εύκολο αντίλογο.
Ας δούμε τώρα επί της ουσίας, τι σχέση έχει η θρησκεία αυτή με την υποτιθέμενη απόλυτη αγάπη των υποτιθέμενων θεών της. Πώς άραγε, αυτοί οι μελιστάλακτοι θεούσοι δικαιολογούν το κακό, την οργή του Θεού, τις καταστροφές ή προτροπές σε καταστροφές;
Επειδή δεν υπάρχει τρόπος να το κάνουν λογικά, απλά διαστρέφουν την γλώσσα. “Το κακό είναι έλλειψη καλού· δεν υπάρχει στην πραγματικότητα”, λένε. Η “οργή θεού δεν είναι η ανθρώπινη οργή δηλαδή κάτι κακό, αλλά...λαχτάρα” -ναι, σωστά διαβάζετε, “θεϊκή λαχτάρα από θεϊκό έρωτα για τον άνθρωπο που δεν είναι στην αγκαλιά του” και φέρνουν άσχετα κείμενα από την Παλαιά Διαθήκη, ενώ από την Καινή μόνο την εισβολή στον Ναό και το καμτσίκι του Χριστού που έδιωξε τους εμπόρους, που είναι βολική για να μιλήσεις για “καλή” θεϊκή οργή.
Αν πάρουμε όμως πρώτα κάποια από τα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης, θα δούμε ότι ο Ιεχωβάς, ο ομοούσιος κατά τ' άλλα και με κοινή θέληση με τον γιο του τον Χριστό, δεν δείχνει καμία απολύτως αγάπη, και προκαλεί και προτείνει στον δικό του λαό, να συμπεριφερθούν, όχι απλά βάναυσα, ούτε ακόμα και η λέξη “μίσος” μπορεί να χαρακτηρίσει τις προτροπές για γενοκτονίες, σφαγές ακόμα και βρεφών ή κτηνών των εχθρών τους. Άλλωστε, ένας αλαζόνας θεός σαν τον Ιεχωβά πως μπορεί να μιλήσει για αγάπη...

Αν δεν υπακούσεις στη φωνή τού Κυρίου τού Θεού σου, για να προσέχεις να εκτελείς όλες τις εντολές του, και τα διατάγματά του, που εγώ σήμερα σε προστάζω, όλες οι κατάρες αυτές θά 'ρθουν επάνω σου, και θα σε βρουν.

Οι κατάρες ακολουθούν και είναι πολλές (Δευτερονόμιον, 28: 15-68). Διαβάστε τις με την ησυχία σας, άλλωστε είναι από τον Θεό της...αγάπης.

καὶ παρέδωκεν αὐτὸν Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν εἰς τὰς χεῖρας ἡμῶν, καὶ τὸν Ὢγ βασιλέα τῆς Βασὰν καὶ πάντα τὸν λαὸν αὐτοῦ, καὶ ἐπατάξαμεν αὐτὸν ἕως τοῦ μὴ καταλιπεῖν αὐτοῦ σπέρμα. καὶ ἐκρατήσαμεν πασῶν τῶν πόλεων αὐτοῦ ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ· οὐκ ἦν πόλις, ἣν οὐκ ἐλάβομεν παρ᾿ αὐτῶν, ἑξήκοντα πόλεις, πάντα τὰ περίχωρα Ἀργὸβ βασιλέως Ὢγ ἐν Βασάν, πᾶσαι πόλεις ὀχυραί, τείχη ὑψηλά, πύλαι καὶ μοχλοί, πλὴν τῶν πόλεων τῶν Φερεζαίων τῶν πολλῶν σφόδρα. ἐξωλοθρεύσαμεν αὐτούς, ὥσπερ ἐποιήσαμεν τὸν Σηὼν βασιλέα Ἐσεβών, καὶ ἐξωλοθρεύσαμεν πᾶσαν πόλιν ἑξῆς καὶ τὰς γυναῖκας καὶ τὰ παιδία·καὶ πάντα τὰ κτήνη, καὶ τὰ σκῦλα τῶν πόλεων ἐπρονομεύσαμεν ἑαυτοῖς.

(Δευτερονόμιον, 3: 3–6)

καὶ ἐγένετο τῇ περιόδῳ τῇ ἑβδόμῃ ἐσάλπισαν οἱ ἱερεῖς , καὶ εἶπεν Ἰησοῦς τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ· κεκράξατε, παρέδωκε γὰρ Κύριος ὑμῖν τὴν πόλιν (...) καὶ ἀνεθεμάτισεν αὐτὴν Ἰησοῦς καὶ ὅσα ἦν ἐν τῇ πόλει ἀπὸ ἀνδρὸς καὶ ἕως γυναικός, ἀπὸ νεανίσκου καὶ ἕως πρεσβύτου καὶ ἕως μόσχου καὶ ὑποζυγίου, ἐν στόματι ῥομφαίας (...) καὶ ἡ πόλις ἐνεπρήσθη ἐν πυρισμῷ σὺν πᾶσι τοῖς ἐν αὐτῇ, πλὴν ἀργυρίου καὶ χρυσίου καὶ χαλκοῦ καὶ σιδήρου ἔδωκαν εἰς θησαυρὸν Κυρίου εἰσενεχθῆναι.

(Ιησούς του Ναυή, 6: 16–24)

Καὶ εἶπε Σαμουὴλ πρὸς Σαούλ· ἐμὲ ἀπέστειλε Κύριος χρῖσαί σε εἰς βασιλέα ἐπὶ Ἰσραήλ, καὶ νῦν ἄκουε τῆς φωνῆς Κυρίου· τάδε εἶπε Κύριος Σαβαώθ· νῦν ἐκδικήσω ἃ ἐποίησεν Ἀμαλὴκ τῷ Ἰσραήλ, ὡς ἀπήντησεν αὐτῷ ἐν τῇ ὁδῷ ἀναβαίνοντος αὐτοῦ ἐξ Αἰγύπτου·καὶ νῦν πορεύου καὶ πατάξεις τὸν Ἀμαλὴκ καὶ Ἱερὶμ καὶ πάντα τὰ αὐτοῦ καὶ οὐ περιποιήσῃ ἐξ αὐτοῦ καὶ ἐξολοθρεύσεις αὐτὸν καὶ ἀναθεματιεῖς αὐτὸν καὶ πάντα τὰ αὐτοῦ καὶ οὐ φείσῃ ἀπ᾿ αὐτοῦ καὶ ἀποκτενεῖς ἀπὸ ἀνδρὸς καὶ ἕως γυναικὸς καὶ ἀπὸ νηπίου ἕως θηλάζοντος καὶ ἀπὸ μόσχου ἕως προβάτου καὶ ἀπὸ καμήλου ἕως ὄνου.

(Βασιλειών Α', 15: 1-3)

καὶ ἔλαβε τὸν στέφανον Μολχὸμ τοῦ βασιλέως αὐτῶν ἀπὸ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ, καὶ ὁ σταθμὸς αὐτοῦ τάλαντον χρυσίου καὶ λίθου τιμίου, καὶ ἦν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς Δαυίδ· καὶ σκῦλα τῆς πόλεως ἐξήνεγκε πολλὰ σφόδρα. καὶ τὸν λαὸν τὸν ὄντα ἐν αὐτῇ ἐξήγαγε καὶ ἔθηκεν ἐν τῷ πρίονι καὶ ἐν τοῖς τριβόλοις τοῖς σιδηροῖς καὶ ὑποτομεῦσι σιδηροῖς καὶ διήγαγεν αὐτοὺς διὰ τοῦ πλινθείου· καὶ οὕτως ἐποίησε πάσαις ταῖς πόλεσιν υἱῶν Ἀμμών...

(Βασιλειών Β', 12: 30-31)

Για να μην αναρωτιέστε (πλινθεῖον=φούρνος κεραμέως, τριβόλοις τοῖς σιδηροῖς=σιδερένια εργαλεία με τρεις αιχμές, υποτομεύς=εργαλείο για κόψιμο), οι πρώτοι που κομμάτιαζαν και έψηναν τους εχθρούς τους σε φούρνους ήταν οι Εβραίοι με τον Δαβίδ, κατ' εντολήν του Γιαχβέ και ήταν κάτι συνηθισμένο όπως λέει για να εξαφανίσουν τους Αμμωνίτες (που πιθανόν να ήσαν και μινωικής καταγωγής).
Φυσικά, υπάρχουν δεκάδες σχετικές αναφορές και εντολές φόνων και καταστροφής από τον “Κύριο” που έχουν συλλεχθεί και μπορείτε να τις "απολαύσετε”, να μετρήσετε τα εκατομμύρια των θυμάτων και να αναλογιστείτε για την...αγάπη του.
Υποτίθεται ότι στην Καινή Διαθήκη έχουμε μια ανατροπή. Ήρθε ο Χριστός, ο οποίος αν και ομοούσιος και με κοινή θέληση με τον μπαμπά του Ιεχωβά, μίλησε ξεκάθαρα περί αγάπης, όπως δεν είχε μιλήσει ποτέ ο ομοούσιος μπαμπάς του. “Αγαπάτε αλλήλους” και “Αγάπα τον πλησίον σου ως σ' εαυτόν”, είναι οι δύο ρήσεις φέρεται να είπε και που έκτοτε μας έχουν πρήξει για να μας δείξουν ότι ο ομοούσιος ήθελε την αγάπη, άρα και η Εκκλησία και οι χριστιανοί το ίδιο. Μόνο που το ποιοι είναι οι “άλληλοι” και ο “πλησίον” κανείς δεν καθόρισε ποτέ. Διότι είναι εύκολο σε μια περιορισμένη σέκτα όπως ίσως ήταν τότε, να αγαπήσεις τον σύντροφό ή συνοδοιπόρο σου που έχει κοινά ιδανικά με εσένα, αλλά από εκεί και πέρα που επεκτείνεται ο πλησίον και πόσο κοντά είναι ο...“μακρίον”; Οι άλλοι είναι όλοι οι άλλοι ή οι άλλοι ανάμεσά μας;
Ας δούμε όμως και άλλα παραδείγματα από την Καινή που δεν συνηθίζουν να λένε ή να σχολιάζουν οι χριστιανοί, μήπως καταλάβουμε καλύτερα την σχέση του Ιησού του ομοούσιου δηλαδή με τον Ιεχωβά, με την αγάπη...

Είπεν ούν αυτοίς. Αλλά νυν ο έχων βαλάντιον αράτω, ομοίως και πήραν, και ο μη έχων πωλήσει το ιμάτιον αυτού και αγοράσει μάχαιραν. Λέγω γαρ υμίν ότι έτι τούτο το γεγραμμένο δει τελεσθήναι εν εμοί, το μετά ανόμων ελογίσθη. Και γαρ τα περί εμού τέλος έχει.

(Κατά Λουκάν, 22: 36-37)

---

(Εδώ αξίζει να διαβάσετε μια από τις γνωστές μεταφράσεις της Εκκλησίας για να φρίξετε από τις μεταφραστικές αλχημείες που χρησιμοποιούν).

Όποιος δεν είναι μαζί μου, είναι εναντίον μου...

(Κατά Ματθαίον, 12: 30)

πλὴν τοὺς ἐχθρούς μου ἐκείνους, τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ' αὐτοὺς, ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε αὐτοὺς ἔμπροσθέν μου.

(παραβολή)
(Κατά Λουκάν, 19: 27)

Για να εξηγήσει την ουσία της παραβολής αυτής στον Λουκά ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει:

Ὡς δάμαλις παροιστρῶσα παροίστρησεν Ἰσραήλ. Ἕτερος δὲ αὐτὸν μόσχον ἀδίδακτον ἐκάλει. Τὰ δὲ τοιαῦτα ἄλογα, πρὸς ἐργασίαν οὐκ ὄντα ἐπιτήδεια, πρὸς σφαγὴν ἐπιτήδεια γίνεται. Ὅπερ οὖν καὶ οὗτοι πεπόνθασι, καὶ πρὸς ἐργασίαν ἀχρήστους ἑαυτοὺς καταστήσαντες, πρὸς σφαγὴν ἐπιτήδειοι γεγόνασι. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Χριστὸς ἔλεγεν· Τοὺς ἐχθρούς μου, τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ' αὐτῶν, ἀγάγετε ὧδε, καὶ κατασφάξατε αὐτούς.

(Λόγος κατά Ιουδαίων, 1: β)

Δηλαδή αναφερόταν στους Εβραίους ο Θεός της αγάπης. (Μετά αναρωτιούνται πως ξεκίνησε ο Αντισημιτισμός). Βέβαια ο Χρυσόστομος ο πολυγραφότερος από τους τρεις Ιεράρχες και “λάτρεις των ελληνικών γραμμάτων” κατά τους χριστιανούς, είπε και άλλα ενδιαφέροντα, όπως ότι ο φόνος κατά το θέλημα του Θεού, είναι ευλογία και καλύτερος από φιλανθρωπία:

Ὅτι ἐξαπέστειλας σὺ ἄνδρα ὀλέθριον ἐκ τῆς χειρός σου, καὶ ἡ ψυχή σου ἀντὶ τῆς ψυχῆς αὐτοῦ, καὶ ὁ λαός σου ἀντὶ τοῦ λαοῦ αὐτοῦ. Εἶδες φιλανθρωπίας οἵαν ἔδωκε δίκην; καὶ ἀντὶ τῆς ἀκαίρου φειδοῦς οἵαν ὑπέμεινε τιμωρίαν; Καὶ οὗτος μὲν σώσας κολάζεται, ἕτερος δὲ φονεύσας ηὐδοκίμησεν. Ὁ γοῦν Φινεὲς δύο φόνους ἐργασάμενος ἐν μιᾷ καιροῦ ῥοπῇ, καὶ ἄνδρα μετὰ γυναικὸς ἀνελὼν, ἱερωσύνῃ τιμᾶται· οὕτως οὐ μόνον οὐκ ἐμόλυνε τὴν χεῖρα τῷ αἵματι, ἀλλὰ καὶ καθαρωτέραν εἰργάσατο.

(Κατά Ιουδαίων, 4: β)

Δεν πιστεύατε ότι θα δείτε κάτι τέτοιο τόσο ξεκάθαρα, από έναν άγιο άνθρωπο της Εκκλησίας ε; Είμαι σίγουρος πως μέχρι τώρα πιστεύατε, ότι μόνο οι μουσουλμάνοι έλεγαν κάτι τέτοια.

ἐὰν μή τις μένῃ ἐν ἐμοί, ἐβλήθη ἔξω ὡς τὸ κλῆμα καὶ ἐξηράνθη, καὶ συνάγουσιν αὐτὰ καὶ εἰς τὸ πῦρ βάλλουσι, καὶ καίεται.

(Κατά Ιωάννην, 15: 6)

ὅτι ἡμέραι ἐκδικήσεως αὗταί εἰσι τοῦ πληρωθῆναι πάντα τὰ γεγραμμένα. (...) καὶ πεσοῦνται στόματι μαχαίρας, καὶ αἰχμαλωτισθήσονται εἰς πάντα τὰ ἔθνη, καὶ Ἱερουσαλὴμ ἔσται πατουμένη ὑπὸ ἐθνῶν ἄχρι οὗ πληρωθῶσι καιροὶ ἐθνῶν.

(Κατά Λουκάν, 21: 21-23)

καὶ ὃς ἂν μὴ δέξηται ὑμᾶς μηδὲ ἀκούσῃ τοὺς λόγους ὑμῶν, ἐξερχόμενοι ἔξω τῆς οἰκίας ἢ τῆς πόλεως ἐκείνης ἐκτινάξατε τὸν κονιορτὸν (ἐκ) τῶν ποδῶν ὑμῶν. ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀνεκτότερον ἔσται γῇ Σοδόμων καὶ Γομόρρων ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ.

(Κατά Ματθαίον, 10: 14-15)

Θεολογικά λοιπόν υπάρχει ασάφεια· η “αγάπη” αυτή δεν φαίνεται πουθενά (το αντίθετο μάλιστα)· περισσότερο για μαχαίρια, για κάψιμο, σφαγή, για φόνους, για εκδίκηση βλέπω και για τραγική τιμωρία όποιου δεν ακούσει ή δεν πιστεύσει. Αυτό που δεν βλέπω είναι η καλούμενη προσφάτως από τους χριστιανούς “θεϊκή λαχτάρα για θεϊκό έρωτα”, όπως είπαμε πριν, όταν μεταφράζουν με δικό τους τρόπο την θεϊκή οργή. Για ποια αγάπη ακριβώς μας μιλούν; Πως οι αναφορές αυτές συνάδουν με “Θεό της Αγάπης” όπως τον λένε, που φαίνεται η αγάπη στον άνθρωπο, εκτός αν μιλάμε για διχασμένη προσωπικότητα.
Μόνο που στα κηρύγματά τους επιμένουν και μιλούν για απόλυτη αγάπη προς όλους και μόνο για αγάπη, και οι ίδιοι αυτό κάνουν. Αυτό δείχνει ότι ίσως κάτι δεν καταλαβαίνουμε καλά από τα κείμενα και μπορεί να σφάλλουμε στην κρίση μας, για τον λόγο αυτό θα δούμε την ιστορική δράση του Χριστιανισμού και της Εκκλησίας, να δούμε πόσο η λέξη αυτή έχει νόημα για αυτούς στην πράξη.
Η Εκκλησία αμέσως με το που προσεταιρίστηκε την εξουσία, καταδίωξε όλους τους προγενέστερους ανταγωνιστές της. Τα ιερά τους έκλεισαν, οι τελετουργίες σταμάτησαν, με αυτοκρατορική διαταγή και την συνδρομή μαυροφορεμένων τα αρχαία ιερά γκρεμίστηκαν, απαγορεύτηκε κάθε ξένη λατρεία από τον χριστιανισμό, και ήρθε ο ζοφερός Μεσαίωνας. Επειδή όμως υπήρχε καχυποψία στο κατά πόσο όλοι αυτοί οι “ειδωλολάτρες” όπως τους έλεγαν, απαρνήθηκαν και στην “ψυχή” τους τις παλιές λατρείες, επιβλήθηκε με νόμο του Ιουστινιανού το χάραγμα, δηλαδή η υποχρεωτική βάφτιση όλων ακόμα και των βρεφών (και έκτοτε όλοι να βαφτίζονται βρέφη πριν η λογική διαδικασία τους δουλέψει) και ακολούθησε και η υποχρεωτική παρουσία αναδόχου ως χαφιέ, για να βλέπει την χριστιανική πρόοδο των προβάτων. Θα μου πείτε ότι όλα αυτά έγιναν από άδολη αγάπη, ε;
Ας δούμε τι λέει το βυζαντινό λεξικό Σουΐδα για τον επίσης άγιο της Εκκλησίας, τον Κύριλλο Αλεξανδρείας:

ῆδη γοῦν ποτέ συνέβη τόν ἐπισκοποῦντα τὴν ἀντικειμένην αἵρεσιν Κύριλλον, παριόντα διὰ τοῦ οἴκου τῆς Ὑπατίας, ἰδεῖν πολὺν ὠθισμὸν ὄντα πρὸς ταῖς θύραις ἐπιμίξ ἀνδρῶν τε καὶ ἵππων, τῶν μὲν προσιόντων τῶν δὲ ἀπιόντων τῶν δὲ καὶ προσισταμένων, ἐρωτήσαντα δε ὅ τι εἴη τὸ πλήθος καὶ περὶ οῦ κατά τὴν οἱκίαν ὁ θόρυβος, ἀκοῦσαι παρὰ τῶν ἑπομένων ὅτι προσαγορεύοιτο νῦν ἡ φιλόσοφος Ὑπατία, καὶ ἐκείνης εἷναι τὴν οἰκίαν. μαθόντα δε οὕτω δηχθῆναι την ψυχήν ὥστε φόνον αὐτῆ ταχέως ἐπιβουλεῦσαι πάντων φόνων ἀνοσιώτατον· προελθούσι γὰρ κατὰ τὸ εἰωθός ἐπιθέμενοι πολλοί ἀθρόοι θηριώδεις ἄνθρωποι, ὡς ἀληθῶς σχέτλιοι, οὔτε θεῶν ὄπιν εἰδότες οὔτ' ἀνθρώπων νέμεσιν, ἀναιροῦσι την φιλόσοφον.

(Λήμμα “Υπατία”, Υ-166)

Δαγκώθηκε λοιπόν η καρδιά του αγίου, επειδή είχε πολύ φιλοσοφική κίνηση το σπίτι της και έστειλε τους πιστούς να σκοτώσουν την φιλόσοφο, κάτι που φαίνεται ότι συνηθιζόταν όπως λέει “κατὰ τὸ εἰωθός”, αν όχι ο φόνος σίγουρα ο τραμπουκισμός. (Είναι γνωστό, ότι ο κάθε επίσκοπος είχε και έλεγχε και σίτιζε έναν ολόκληρο στρατό αμαθών δούλων και εργατών [“παραβολάνοι” λεγόντουσαν οι Αλεξανδρινοί τέτοιοι], χρήσιμους για κάθε “τακτοποίηση”).
Από άδολη αγάπη, η Εκκλησία έπειθε την πολιτεία και την άρχουσα τάξη, ότι οι εχθροί της ήταν και δικοί τους εχθροί, έτσι την περισσότερη βρωμοδουλειά την κάνανε άλλοι, και η Εκκλησία φαίνεται στους πιστούς της σαν ανέγγιχτη.
Μόνο που δεν έφθανε αυτό... Όποιος δεν καταλάβαινε τις διανοητικές αρλούμπες που παρουσιαζόντουσαν ως η μοναδική αλήθεια και τις καταλάβαινε λίγο διαφορετικά, χαρακτηριζόταν μετά βδελυγμίας ως αιρετικός και συνήθως είχε τραγικό τέλος. Ποτέ ο Χριστιανισμός δεν ανέχθηκε την ύπαρξη άλλης άποψης από την δική του και πάντα την κυνήγαγε. Μόνο που επειδή οι απόψεις του κινούνται στα όρια της παράνοιας, πάντα υπάρχουν διαφορετικές κατανοήσεις και πάντα γεννούσε και θα γεννάει αιρέσεις.
Εκατομμύρια έχασαν την ζωή τους γιατί κατηγορήθηκαν ως αιρετικοί. Οι ίδιοι οι ιεράρχες συμμετείχαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στις δολοφονίες και γενοκτονίες που έγιναν με αφορμή τις αιρέσεις. Χιλιάδες επίσης σφάχτηκαν μεταξύ τους στην Εικονομαχία ή στους μεταξύ τους πολέμους. Δεν φθάνει όμως μόνο αυτό... Οι χριστιανοί ξεχειλίζουν από αγάπη, όταν επικρατούσαν έκαιγαν δημόσια τα κείμενα των αντιπάλων τους για να μην μάθουν τίποτα οι μετέπειτα γενιές για αυτούς και να τους στολίζουν αυτοί με ότι κοσμητικά ήθελαν, χωρίς να υπάρχει απάντηση. Αυτό δεν έγινε μια ή δύο φορές αλλά πάντα ακόμα και μετά την Τουρκοκρατία. Μακρινό αποτέλεσμα της λογικής αυτής ήταν το δημόσιο κάψιμο του βιβλίου “Μ εις την Ν” που έγινε πριν μια δεκαετία στην Αθήνα.
Τι λέτε τώρα; Αλήθεια οι χριστιανοί ασπάζονται βαθιά μέσα τους, όλα αυτά που λένε στους άλλους (σε εμάς δηλαδή) περί αγάπης; Δεν είναι ξεκάθαρη υποκρισία να λες ωραία και μελιστάλαχτα λόγια στους άλλους και εσύ να μην πράττεις τίποτα από αυτά; Τόσο τα κείμενά τους όσο και οι πράξεις τους δείχνουν ξεκάθαρα ότι η αγάπη είναι ένα καλό και ανέξοδο σύνθημα χωρίς να τους λέει στην πραγματικότητα τίποτα.
Πώς μπορούν και υπάρχουν ορθόδοξοι χριστιανοί σήμερα σε αυτή την χώρα που μαστίζεται από την κρίση και δέχονται ότι όλοι οι άλλοι, οι απλοί θεϊστές ή οι μη ορθόδοξοι, οι άθεοι, οι δωδεκαθεϊστές, οι βουδιστές, οι μουσουλμάνοι ακόμα και οι καθολικοί, που ζουν στην χώρα μας, οφείλουν να πληρώνουν για τα χρυσοποίκιλτα άμφια και την καλοπέραση των ιεραρχών τους, ενώ ισχυρίζονται ότι τους κατακλύζει η αγάπη για τον ακαθόριστο “πλησίον”;
Πώς δέχονται να έχουν μόνο αυτοί ιδικές ρυθμίσεις, ώστε η περιουσία του πάμπλουτου και ανεπηρέαστου από την “κινητικότητα” ιερατείου τους να είναι αφορολόγητη και να μιλούν ταυτόχρονα και να προπαγανδίζουν ασταμάτητα για ισότητα, αγάπη ή να καυτηριάζουν τον πλουτισμό;
Πώς δέχονται να έχουν ιδική σχέση με την εξουσία και το κράτος σε αντίθεση με την υποτιθέμενη προτροπή του αφεντικού τους “απόδοτε τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ”;
Πόσο θα δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα την προπαγάνδα της χριστιανικής και ορθόδοξης αμετροέπειας και ξεδιάντροπης υποκρισίας; Για πόσο καιρό ακόμα θα εμπλέκονται οπισθοδρομικά στην κοινωνία μας;

Η φύση στη φιλοσοφία των Προσωκρατικών και η σχέση ανθρώπου-φύσης των Στωικών Φιλοσόφων

Οι Προσωκρατικοί Φιλόσοφοι έζησαν τον 6ο π.Χ. αιώνα στην Ιωνία και ονομάστηκαν Προσωκρατικοί γιατί έζησαν πριν από τον Σωκράτη. Ονομάστηκαν και κοσμολόγοι γιατί προσπάθησαν να εξηγήσουν τον κόσμο και η κοσμολογία τους συνδυάζει επιστήμη και φιλοσοφία Επίκεντρο των Προσωκρατικών Φιλοσόφων ήταν η δημιουργία και η λειτουργία του κόσμου. Προσπαθώντας να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους στράφηκαν προς τη φύση εξερευνώντας την με σκοπό να κατανοήσουν και να αναλύσουν τη λειτουργία του κόσμου. Απώτερος σκοπός τους ήταν να ανακαλύψουν την αρχή του κόσμου.Κάποιοι από τους Προσωκρατικούς Φιλοσόφους θεώρησαν ότι στη φύση υπάρχουν δυνάμεις που ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να υπερισχύσουν: η φωτιά, η γη, το νερό και ο αέρας, ενώ κάποιοι άλλοι συνέλαβαν τη φύση ως όλον και θεώρησαν ότι με τη συνεργασία όλων των στοιχείων προκύπτει η αρμονία

 Τα στοιχεία της φύσης στους Προσωκρατικούς Φιλοσόφους

 Θαλής-νερό
 Αναξίμανδρος-νερό, αέρας, γη, φωτιά
 Αναξιμένης-αέρας
 Ηράκλειτος-φωτιά
 Εμπεδοκλής-νερό, αέρας, γη, φωτιά

 Ο Θαλής πίστευε ότι πρωτεύον στοιχείο της φύσης είναι το νερό, ενώ ο Αναξιμένης θεωρούσε κυρίαρχο στοιχείο τον αέρα. Ο Αναξίμανδρος πίστευε ότι τα τέσσερα στοιχεία, το νερό, η γη, ο αέρας και η φωτιά περιπλέκονται μεταξύ τους και μάλιστα βρίσκονται σε αντίθεση εξαιτίας της διαφορετικής σύστασής τους. Η ύπαρξη μιας δύναμης δικαιοσύνης εξασφάλιζε την ισορροπία των στοιχείων.Ο Ηράκλειτος θεωρούσε ότι η δύναμη της φωτιάς είναι αυτή που κινεί τον κόσμο. Η αντίληψη του Ηράκλειτου για τη βίαιη δύναμη της φωτιάς αποτυπώθηκε στην ιδέα ότι τίποτα δεν μένει σταθερό, τα πάντα αλλάζουν, εξ ου και «τα πάντα ρει». Και ο Ηράκλειτος και ο Αναξίμανδρος πίστευαν στην ύπαρξη της κοσμικής δικαιοσύνης στο σύμπαν, η οποία εμποδίζει τον ανταγωνισμό και διασφαλίζει την αρμονία.Τέλος, ο Εμπεδοκλής πίστευε ότι στον κόσμο συνυπάρχουν τα τέσσερα στοιχεία: η φωτιά, το νερό, η γη και ο αέρας τα οποία ονομάζονται ριζώματα. Η γέννηση και η φθορά προκύπτουν από την ανάμιξη και την εναλλαγή των ριζωμάτων. Η ανάμειξή των ριζωμάτων οφείλεται σε δύο κοσμικές δυνάμεις: τη φιλότητα και το νείκος, που είναι αυτές που αποφασίζουν για τον τρόπο και το χρόνο της ανάμειξης. Και έτσι, όταν επικρατεί η φιλότητα υπάρχει αρμονία, ενώ όταν υπερισχύει ο το νείκος έχουμε δυσλειτουργία της φύσης

Η Στωική Φιλοσοφία αναπτύχθηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. με ιδρυτή των Ζήνωνα τον Κιτιέα στην Αθήνα.

Διακρίνονται τρεις μεγάλοι περίοδοι της Σχολής:

α. Ο Αρχαίος Στωικισμός (350-200 π.Χ.) με εκπροσώπους τον Ζήνωνα, τον Κλεάνθη και τον Χρύσιππο.

β. Ο Μέσος Στωικισμός (200 π.Χ. – 10 μ.Χ.) με εκπροσώπους τον Παναίτιο και τον Ποσειδώνιο.

γ. Ο Νεότερος Στωικισμός (50-250 μ.Χ.) με εκπροσώπους τον Σενέκα, τον Επίκτητο και τον Μάρκο Αυρήλιο.

Ο Ζήνων ο Κιτιέας  γεννήθηκε στο Κίτιο της Κύπρου και ήρθε την Αθήνα το 300 π.Χ.Εκει υπήρχαν πολυάριθμες φιλοσοφικές σχολές. Διαβάζοντας τα Απομνημονεύματα του Ξενοφώντα και αναζητώντας πνευματικούς ανθρώπους συνάντησε τον Κράτη τον Κυνικό όπου και μαθήτευσε. Σπούδασε δέκα με είκοσι χρόνια και υπήρξε μαθητής του Στίλπωνα του Μεγαρικού και του Πλατωνικού Ξενοκράτη. Γύρω στα σαράντα του χρόνια ο Ζήνων ίδρυσε τη δική του Σχολή, τον Στωικισμό, ο οποίος πήρε το όνομά του από την Ποικίλη Στοά στην οποία δίδασκε.

Η Φιλοσοφία, κατά τους Στωικούς, διακρίνεται στην Ηθική, στη Λογική και στη Φυσική. Για τους Στωικούς, «αγαθά» είναι η σκέψη, η δικαιοσύνη, το θάρρος, η σοφία, σε αντίθεση με την απερισκεψία και την αδικία. «Αδιάφορα» είναι η ζωή, ο θάνατος, η υγεία, η αρρώστια, η ηδονή, το κάλος, η δύναμη, τα πλούτη, η φτώχεια, η δόξα. Η αρετή, η οποία είναι για τους Στωικούς o στόχος κάθε ανθρώπου, είναι η παρουσία του αγαθού στον άνθρωπο, και αποτελεί μία συνένωση με το όλον. Κανένα αγαθό δεν πρέπει να συντηρεί ο άνθρωπος, σύμφωνα με τους Στωικούς, αν δεν εξασφαλίζεται η ηθική ακεραιότητά του.Οι Στωικοί πιστεύουν ότι τα υλικά αγαθά είναι αδιάφορα και ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι αυτάρκης και να αγωνίζεται για να αποκτήσει εσωτερική ελευθερία.

Η ευδαιμονία του ανθρώπου βασίζεται στην εσωτερική γαλήνη και ελευθερία. Τα εξωτερικά στοιχεία της ζωής όπως ο πλούτος, η φτώχεια, η υγεία και τα γηρατειά δεν επηρεάζουν την ευδαιμονία του. Ο Στωικισμός αποτελεί μια ηθική φιλοσοφία η οποία στηρίζεται στο σθένος, στον αυτοέλεγχο, στην αντοχή, στον πόνο και στην καρτερία .Για να φτάσει ο άνθρωπος στην κατάσταση της αδιαφορίας, θα πρέπει να χειραφετηθεί από τις εγκόσμιες επιθυμίες και να απελευθερωθεί από τα πάθη Σύμφωνα με τον Επίκτητο , Στωικός είναι ο άνθρωπος που ακόμα και όταν είναι άρρωστος είναι ευτυχισμένος, όταν πεθαίνει είναι ευτυχισμένος, όταν ζει μέσα στην περιφρόνηση και στη συκοφαντία είναι ευτυχισμένος.Επίκεντρο της Φιλοσοφίας των Στωικών υπήρξε το απόφθεγμα του Ζήνωνα “ομολογουμένως τη φύσει ζην”. Το κυρίαρχο αγαθό είναι, δηλαδή, η ζωή σύμφωνα με τη φύση. Ο άνθρωπος, κατά τους Στωικούς, είναι μέρος της φύσης και πρέπει να ζει σε αρμονία με αυτήν. Πρέπει να μιμείται τη σοφία και την απλότητά της. Σκοπός του ανθρώπου είναι να εναρμονιστεί με το σύμπαν. Ο άνθρωπος που ζει σύμφωνα με τη φύση είναι ευτυχισμένος. Η εναρμόνιση με τη φύση δεν είναι ένας μελλοντικός στόχος, αλλά κάτι που αφορά το παρόν και στην ουσία αφορά την ίδια τη φύση του ανθρώπου.

Σύμφωνα με τον Ζήνωνα, η ύλη του κόσμου μεταβάλλεται, αλλά η λειτουργία του πνεύματος διασφαλίζει την ενότητά του κόσμου και το πνεύμα κάνει τα όντα συγγενικά. Και αυτή, η συμπάθεια των όντων, οδηγεί στην παγκόσμια αρμονία. Η σχέση του ανθρώπου με τη φύση είναι το επίκεντρο της Φιλοσοφίας των Στωικών. Οι Στωικοί αντιλαμβάνονται τη σχέση αυτή σαν έναν ισχυρό δεσμό, τη συμπάθεια, από την οποία προκύπτει η ευτυχία και η ευδαιμονία του ανθρώπου.Η Στωική Φιλοσοφία περιλαμβάνει, ακόμα, τον κοσμοπολιτισμό, μια κοινωνική και πολιτική εφαρμογή της παγκόσμιας συμπάθειας. Οι Στωικοί πίστευαν ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να είναι ίσοι. Θεωρούσαν ότι ένας σοφός δεν είναι μονάχα πολίτης της πολιτείας που γεννήθηκε αλλά πολίτης όλου του κόσμου.Ο Ζήνωνας, όπως και οι Στωικοί φιλόσοφοι, θεωρούσε πως η αρχή των πάντων είναι ο Θεός, ένα σώμα καθαρότατο, η πρόνοια που διέρχεται μέσα από όλα.  Αυτός ο Θεός είναι που καθορίζει και την ειμαρμένη του κάθε οργανισμού, δηλαδή την μοίρα του, σύμφωνα με την οποία γίνονται όλα.  Μπορεί, για παράδειγμα να μην θέλουμε να ακολουθήσουμε αυτό που μας είναι γραμμένο, αλλά είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο, θα αναγκαστούμε να μπούμε στο πεπρωμένο μας.

Σαν σήμερα το 399 π. Χ. ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο

 

 

Το 399 π.Χ ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο, έχοντας καταδικαστεί σε θάνατο από το Δικαστήριο της Ηλιαίας, που αποτελούνταν από 500 Αθηναίους πολίτες, με τις κατηγορίες της αμφισβήτησης και ασέβειας των θεών και τη διαφθορά των νέων της πόλης της Αθήνας.
Δικαστές και κοινό θα αποφασίσουν για την ενοχή ή την αθωότητα του σπουδαίου Αθηναίου φιλοσόφου.
Ο Σωκράτης έζησε στην Αθήνα (το 470 π.Χ. ή 469 π.Χ. – 399 π.Χ.)ήταν Έλληνας Αθηναίος φιλόσοφος και μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ελληνικού και παγκόσμιου πνεύματος και πολιτισμού και ένας από τους ιδρυτές της Δυτικής φιλοσοφίας.
Ενδεικτικό της σημασίας του για την Αρχαία Ελληνική φιλοσοφία είναι ότι όλοι οι Έλληνες φιλόσοφοι πριν από αυτόν ονομάστηκαν Προσωκρατικοί. Αναρίθμητοι είναι οι μελετητές που έχουν ασχοληθεί με τον Σωκράτη, στους αιώνες που ακολούθησαν το θάνατό του, πολλοί από τους οποίους είναι ιδιαίτερα φημισμένοι, έτσι ώστε ο W.K.C. Guthrie να γράψει πως «στο τέλος ο καθένας έχει το δικό του, ως ένα βαθμό Σωκράτη, που δεν είναι ίδιος ακριβώς με τον Σωκράτη κανενός άλλου».
Είχε έναν πολυάριθμο κύκλο πιστών φίλων, κυρίως νέων από αριστοκρατικές οικογένειες, απ' όλη την Ελλάδα. Ορισμένοι από αυτούς έγιναν γνωστοί ως ιδρυτές φιλοσοφικών σχολών διαφόρων κατευθύνσεων.
Οι γνωστότεροι ήταν ο Πλάτωνας και ο Αντισθένης στην Αθήνα, ο Ευκλείδης στα Μέγαρα, ο Φαίδωνας στην Ηλεία και ο Αρίστιππος στην Κυρήνη. Οι κυριότερες πηγές για τη ζωή του είναι κατ' αρχάς ο μαθητής του Πλάτων, ο ιστορικός Ξενοφών, ο φιλόσοφος Αριστοτέλης και ο συγγραφέας κωμωδιών Αριστοφάνης.
Στις φιλοσοφικές του έρευνες τον παρακολουθούσαν πολλοί, ιδιαίτερα νέοι, που ένιωθαν ευχαρίστηση ακούγοντας τον να μιλάει και να συζητάει για θέματα κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά και θρησκευτικά.
Έτσι σχηματίστηκε γύρω του ένας όμιλος, που δεν αποτελούσε όμως σχολή, γιατί ο Σωκράτης δεν δίδαξε συστηματικά, αλλά διαλεγόταν σε κάθε σημείο της πόλης, με ανθρώπους κάθε κοινωνικής τάξης και σε αντίθεση με τους σοφιστές δεν έπαιρνε χρήματα από τους μαθητές του.
Απέφευγε την εμπλοκή στην πολιτική και προτιμούσε να πορεύεται τη δική του ανεξάρτητη πορεία. Μόνη εξαίρεση, όταν η πατρίδα τον καλούσε. Έτσι έλαβε μέρος σε τρεις εκστρατείες στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, στην πολιορκία της Ποτίδαιας, στο Δήλιο της Βοιωτίας το 424π.Χ. («ήμουν μαζί του στην υποχώρηση», λέει ο Λάχης στον ομώνυμο πλατωνικό διάλογο,«και αν όλοι ήταν σαν τον Σωκράτη, η πόλη μας ποτέ δε θα πάθαινε εκείνη τη συμφορά.»)
Το 422 π. Χ. στη μάχη της Αμφίπολης έσωσε τη ζωή του Αλκιβιάδη και έδειξε απίστευτη αντοχή στις κακουχίες, όπως περιγράφει ο ίδιος ο Αλκιβιάδης στο πλατωνικό Συμπόσιο.
Το 406 π.Χ., στη δίκη των 10 Αθηναίων στρατηγών όταν συνέπεσε η «φυλή» στην οποία ανήκε να έχει την πρυτανεία, αρνήθηκε να υποκύψει στην απαίτηση να φέρει σε ψηφοφορία στην Εκκλησία του Δήμου μία παράνομη πρόταση – να δικαστούν ομαδικά και όχι ο καθένας ξεχωριστά, όπως όριζε ο νόμος οι στρατηγοί που είχαν κατηγορηθεί ότι δεν περισυνέλεξαν τους ναυαγούς κατά τη ναυμαχία στις Αργινούσες, κάτι απαράδεκτο νομικά στην αθηναϊκή δημοκρατία.
Το 404 π.Χ. με την ίδια τόλμη εναντιώθηκε στους Τριάκοντα τυράννους, όταν αρνήθηκε να συλλάβει έναν δημοκρατικό πολίτη, τον Λέοντα τον Σαλαμίνιο.

Το 399 π.Χ. διατυπώθηκε εναντίον του κατηγορία για ασέβεια προς τους θεούς και για διαφθορά των νέων. Ο φιλόσοφος καταδικάστηκε, με βάση την κατηγορία, σε θάνατο.

Ως σκοπιμότητα της κατηγορίας θεωρήθηκε η διδασκαλία του, η οποία επιδρούσε στους νέους, και με τον φιλελευθερισμό που τον διέκρινε, θεωρήθηκε ανατρεπτικός. Ουσιαστικό κίνητρο, όμως, υπήρξε η αντιζηλία του με σημαντικούς άνδρες της εποχής.
Ενώ ένας από τους βασικούς λόγους για κατηγορία του, στην πραγματικότητα ήταν ότι ένας από τους μαθητές του, και μάλιστα από τους πιο σημαντικούς, είχε πάρει μέρος στην εξουσία των τυράννων.
Στη διάρκεια της δίκης ο Σωκράτης έδειξε θάρρος, ενώ η αναγγελία της ποινής δεν κατάφερε να τον βγάλει από τη θεϊκή του αταραξία. Μετά την καταδίκη του παρέμεινε στο δεσμωτήριο 30 μέρες, γιατί ο νόμος απαγόρευε την εκτέλεση της θανατικής ποινής πριν από την επιστροφή του ιερού πλοίου από τις γιορτές της Δήλου.
Από τον διάλογο του Πλάτωνα Κρίτων μαθαίνουμε ότι ο Σωκράτης θα μπορούσε να σωθεί, αν ήθελε, αφού οι μαθητές του είχαν τη δυνατότητα να τον βοηθήσουν να αποδράσει.
Ο Σωκράτης αρνήθηκε και, ως νομοταγής πολίτης και αληθινός φιλόσοφος, περίμενε τον θάνατο ειρηνικά και γαλήνια, και ήπιε το κώνειο, όπως πρόσταζε ο νόμος

Παράξενα Χαρακτηριστικά ανθρώπων με υψηλό δείκτη EQ

Ο δείκτης συναισθηματικής νοημοσύνης μας (Emotional Intelligence), ή αλλιώς EQ, καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα, τόσο τα δικά μας, όσο και των άλλων και μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στον καθορισμό της ευτυχίας και της επιτυχίας μας.

Πώς όμως μπορούμε να ελέγξουμε το επίπεδο της συναισθηματικής μας νοημοσύνης;
Όπως εξηγεί ο Ντάνιελ Γκολμαν, ψυχολόγος και συγγραφέας της μελέτης «Focus: The Hidden Driver of Excellence», μιλώντας στο Huffington Post, υπάρχουν 13 στοιχεία που σηματοδοτούν ότι ορισμένα άτομα έχουν υψηλό EQ
1. Είναι περίεργοι να γνωρίσουν ανθρώπους που δε ξέρουν
Αυτό δείχνει ότι το άτομο έχει έναν ορισμένο βαθμό ενσυναίσθησης, ένα από τα κύρια συστατικά της συναισθηματικής νοημοσύνης. Τα Άτομα με Υψηλή Ενσυναίσθηση (HEPS) – εκείνοι που είναι εξαιρετικά προσαρμοσμένα στις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων, και να ενεργούν με τρόπο που να είναι ευαίσθητη στις ανάγκες αυτές – έχουν ένα σημαντικό κοινό χαρακτηριστικό: Είναι πολύ περίεργος για τους ξένους και πραγματικά ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για τους άλλου
2. Είναι γεννημένοι ηγέτες
Σύμφωνα με τον Γκολμαν, οι εξαιρετικοί ηγέτες συχνά έχουν ένα πράγμα από κοινού. Εκτός από τις παραδοσιακές απαιτήσεις για την επιτυχία, διαθέτουν μοναδικό ταλέντο, ισχυρή ηθική εργασίας και φιλοδοξία, στοιχεία που σηματοδοτούν υψηλό βαθμό συναισθηματικής νοημοσύνης.
3. Γνωρίζουν τις ικανότητες αλλά και τις αδυναμίες τους
Ένα άτομο με υψηλό EQ, μαθαίνει να εντοπίζει τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του και να αναλύει πώς αυτές λειτουργούν πιο αποτελεσματικά σε αυτό το πλαίσιο. Αυτή η συνειδητοποίηση γεννά την ισχυρή αυτοπεποίθηση, που είναι ένας βασικός παράγοντας της συναισθηματικής νοημοσύνης, σύμφωνα με τον Γκολμαν.
4. Ξέρουν και επιλέγουν πότε θα προσέξουν κάτι
Η ικανότητα να αποφεύγουμε τους περισπασμούς και να επικεντρωνόμαστε στο έργο μας είναι το κλειδί για τη συναισθηματική νοημοσύνη, αναφέρει ο Γκολμαν.
5. Όταν συγχύζονται ξέρουν ακριβώς το λόγο
Όλοι βιώνουν μια σειρά από συναισθηματικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας και συχνά δεν χρειάζεται καν καταλάβουμε τι προκαλεί ένα κύμα οργής ή θλίψης. Αλλά μια σημαντική πτυχή της αυτογνωσίας και του υψηλού EQ είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε από που πηγάζουν τα συναισθήματα σας προέρχεται από και να ξέρουμε ακριβώς γιατί αισθανόμαστε έτσι.
6. Τα πάνε καλά με τον περισσότερο κόσμο
Το να έχεις ειλικρινείς, εκπληρωμένες και αποτελεσματικές σχέσεις είναι σημάδι υψηλής συναισθηματικής νοημοσύνης, σύμφωνα με τον Γκολμαν.
7. Τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα να είναι καλοί και ηθικοί
Μια πτυχή της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι η «ηθική ταυτότητα», η οποία έχει να κάνει με το βαθμό στον οποίο θέλουμε να δούμε τους εαυτούς μας ως ηθικά και νοιαστικά άτομα. Εάν είστε κάποιος που νοιάζεται για την δημιουργία αυτής της πλευράς του εαυτού σας ανεξάρτητα από το πώς έχετε ενεργήσει κατά στο παρελθόν σε ηθικές καταστάσεις, μπορεί να έχετε ένα υψηλό EQ.
8. Νοιάζονται και βοηθούν τους άλλους
Αν καθυστερείτε τις δραστηριότητες σας προκειμένου να δώσετε προσοχή σε άλλους ή να τους βοηθήσετε και ξεστρατίζετε για να πείτε γεια σε κάποιον ή να βοηθήσετε μια ηλικιωμένη γυναίκα στο μετρό, έχετε υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη σύμφωνα με τον Γκολμαν.
9. Είναι καλοί στο να διαβάζουν εκφράσεις του προσώπου
Η ικανότητα να καταλαβαίνει κανείς τα συναισθήματα του άλλου απλώς κοιτάζοντας το πρόσωπο του είναι δείγμα υψηλού EQ
10. Είναι καλοί στο να κρίνουν χαρακτήρες
Εάν η διαίσθηση σας για κάποιο άτομο σπάνια πέφτει έξω τότε αυτό είναι δείγμα υψηλού EQ.
11. Εμπιστεύονται το ένστικτο τους
Ένας συναισθηματικά έξυπνος άνθρωπος είναι κάποιος που αισθάνεται άνετα να ακολουθεί τη διαίσθησή του, εξηγεί ο Γκόλμαν. Εάν είστε σε θέση να εμπιστεύεστε τον εαυτό σας και τα συναισθήματά σας, τότε διαθέτετε υψηλό EQ.
12. Μπορούν και αυτενεργούν συχνά
Είστε πάντα φιλόδοξοι και εργατικοί, ακόμα και όταν δεν ανταμείβεστε για αυτό; Αν έχετε προσωπικό κίνητρο και μπορείτε να εστιάσετε την προσοχή και την ενέργειά σας για την επιδίωξη των στόχων σας τότε είναι πιθανό να έχετε ένα υψηλό EQ.
13. Ξέρουν πότε να πούνε «όχι»
Η αυτοσυγκράτηση, ένα από τα βασικά συστατικά της συναισθηματικής νοημοσύνης και σημαίνει ότι θα είστε σε θέση να πειθαρχήσετε τον εαυτό σας και να αποφύγετε ανθυγιεινές συνήθειες. Οι συναισθηματικά ευφυείς άνθρωποι γενικά μπορούν να διαχειριστούν σωστά το άγχος και να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους, σύμφωνα με τον Γκολμαν.

Αρχαίος ιός "ξύπνησε" μετά από 30.000 χρόνια!

Ένας «γιγάντιος» ιός, ο μεγαλύτερος που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στη Γη και ο οποίος επί 30.000 χρόνια, από την εποχή των μαμούθ και των Νεάντερταλ, βρισκόταν σε κατάψυξη στο μόνιμα παγωμένο υπέδαφος της Σιβηρίας, επανήλθε στη ζωή και μάλιστα διατηρώντας την ικανότητά του να επιτίθεται σε άλλους μικροοργανισμούς, όπως οι αμοιβάδες, σύμφωνα με όσα δημοσιεύονται στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).

Ευτυχώς, ο ιός φαίνεται αβλαβής για τους ανθρώπους και τα ζώα, όμως η «ανάστασή» του αποτελεί προειδοποιητικό σήμα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, για το τι θα μπορούσε να φέρει στο φως το ξεπάγωμα απομακρυσμένων περιοχών, λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Άλλοι αρχαίοι παθογόνοι ιοί μπορεί να επανέλθουν εν καιρώ στη ζωή και αυτοί πιθανώς δεν θα αρκούνται να μολύνουν και να σκοτώνουν μόνο αμοιβάδες.
Οι Γάλλοι και Ρώσοι ερευνητές, με επικεφαλής τους εξελικτικούς βιολόγους Ζαν Μισέλ Κλαβερί και Σαντάλ Αμπεργκέλ του Πανεπιστημίου Αιξ της Μασσαλίας, ονόμασαν τον ιό «σιβηρικό πιθοϊό» (Pithovirus sibericum), επειδή το σχήμα του μοιάζει με αρχαιοελληνικό πιθάρι.
Όπως είπε ο καθηγητής Ζαν Μισέλ Κλαβερί, «είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε έναν ιό να είναι μολυσματικός, μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα».
Ο ασυνήθιστος οβάλ ιός με μήκος 1,5 και πλάτος 0,5 μικρομέτρων (εκατομμυριοστών του μέτρου) είναι κατά 30% μεγαλύτερος από τον μεγαλύτερο μέχρι τώρα γνωστό ιό, ενώ είναι μεγαλύτερος και από μερικά βακτήρια, πράγμα που τον καθιστά ορατό κάτω από το οπτικό μικροσκόπιο, χωρίς να χρειάζεται το πολύ ισχυρότερο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, όπως συμβαίνει με τους άλλους ιούς.
Ο νέος ιός ανακαλύφθηκε σε δείγμα παγωμένου υπεδάφους, το οποίο ανασύρθηκε από βάθος 30 μέτρων, στην παράκτια τούνδρα κοντά στη Θάλασσα της Ανατολικής Σιβηρίας, όπου η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι μείον 13,4 βαθμοί Κελσίου.
Αν και οι γιγάντιοι ιοί συνήθως επιτίθενται μόνο σε αμοιβάδες, οι οποίες είναι μονοκύτταροι οργανισμοί, πέρυσι ανακαλύφθηκε στη Μασσαλία ένας άλλος γιγάντιος ιός, που πήρε το όνομα της πόλης ("Μασσαλο-ιός»), ο οποίος είχε μολύνει ένα αγοράκι 11 μηνών.
Συνεπώς, σύμφωνα με τους Γάλλους ερευνητές, δεν μπορεί να εφησυχάζει κανείς με την προοπτική -είτε λόγω ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη, είτε λόγω εξορυκτικών δραστηριοτήτων στην Αρκτική για πετρέλαιο, χρυσό κ.α.- να «ξεπαγώσουν» και άλλοι αρχαίοι ιοί, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για την ανθρώπινη υγεία.

Ακτίνες Χ αποκαλύπτουν τα μυστικά της ζωφόρου

Το μικρό δελφίνι, η τρίαινα, το στεφάνι, το σκήπτρο και το τόξο «αποκάλυψε» η τρισδιάστατη ψηφιακή απεικόνιση της ζωφόρου του Παρθενώνα.

Κάποιο όμορφο σούρουπο, ένας αρχαίος Αθηναίος που θα ανέβαινε τα σκαλιά του Παρθενώνα στην Ακρόπολη και θα σήκωνε το βλέμμα, θα έβλεπε με θαυμασμό σε ύψος δέκα μέτρων ένα αριστούργημα της γλυπτικής, τη ζωοφόρο.
Εκτός από την κίνηση, τη χάρη, την κομψότητα, την αδρότητα και την ακρίβεια που τα χέρια του Φειδία και των συνεργατών του απέδωσαν στο ψυχρό μάρμαρο, θα τον εντυπωσίαζαν τα χρώματα σε κάθε σκηνή, όπως και οι «χρυσές» (από επιχρυσωμένο χαλκό) λεπτομέρειες.
Ένα στέμμα, ένα δελφίνι, χαλινάρια αλόγου, σκήπτρα, ότι μπορεί να φανταστεί ο νους. Θέαμα εντυπωσιακό, που δεν μπορεί να συλλάβει σήμερα κανείς, αφού όλα τα συμπληρωματικά στοιχεία έχουν χαθεί.
Πώς τα εντόπισαν οι αρχαιολόγοι;
Μερικά, όπως τα χρώματα, που ήταν ήδη γνωστά, απλώς τα επιβεβαίωσαν. Μαζί τους, όμως, χρησιμοποιώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, διέκριναν και ίχνη από τα πρόσθετα μεταλλικά στοιχεία, ή, σε άλλα σημεία, μαρτυρίες από επιδιορθώσεις ήδη κατά την αρχαϊκή εποχή.
Ο Δημήτρης Παντερμαλής, πρόεδρος του Μουσείου της Ακρόπολης, παρουσίασε σε ημερίδα τα πρώτα συμπεράσματα από την τρισδιάστατη ψηφιακή σάρωση της ζωοφόρου του Παρθενώνα.
Είναι ένα πρόγραμμα που διεξάγεται σε συνεργασία με το εργαστήριο του καθηγητή Δ. Μπουζάκη. Κάποιες έρευνες έγιναν και στην Ελβετία, μάλιστα χωρίς χρήματα, καθώς υπήρξαν χορηγίες αλλά και προσφορά από το ελβετικό ίδρυμα.
Πρόκειται για αξονικές τομογραφίες με τη χρήση ακτίνων Χ και νετρονίων. Από πλήθος μετρήσεων βγάλαμε πολλά συμπεράσματα σχετικά με την τεχνική, αλλά και την ποιότητα της ζωοφόρου, είπε ο κ. Παντερμαλής στην ομιλία του.
Μετρήθηκαν με απόλυτη ακρίβεια σημεία που δείχνουν την πρόθεση του αρχαίου καλλιτέχνη να δώσει προοπτικό βάθος στις μορφές - με το νόημα του 5ου αιώνα π.Χ. βέβαια σε ότι αφορά την προοπτική. Εντοπίσθηκαν ίχνη στερέωσης ή χρήσης μεταλλικών πρόσθετων στοιχείων.
Όλα αυτά δείχνουν πως ο κλασικός ρυθμός, όπως τον ονομάζουμε σήμερα, ήταν απέριττος, αλλά όχι τόσο. Έχουμε χάσει πολλά που θα μας βοηθούσαν να κατανοήσουμε γιατί ο πλούσιος ρυθμός, που ακολούθησε, είναι τόσο πλούσιος.
Η εικόνα που έχουμε τώρα μας δείχνει ότι η ζωοφόρος αποτελεί σύνολο φτιαγμένο με απόλυτη ακρίβεια, κάτι που καταδεικνύεται από τις λαξεύσεις, από το ότι οι λίθοι «κουμπώνουν» ακριβώς, από τις οπτικές διορθώσεις κ.λπ. Άρα, γίνεται εμφανής η μεγαλοφυΐα του Φειδία που συνέλαβε εξαρχής το σύνολο.
Ο κ. Παντερμαλής ανέφερε ότι ίσως τώρα είναι καιρός να επιχειρηθεί μια ψηφιακή αναπαράσταση του Παρθενώνα από την Υπηρεσία Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως (ΥΣΜΑ).
Βεβαίως, η κατάσταση του κτιρίου δεν είναι καλή, αλλά πρέπει να γίνει μια προσπάθεια.

Η Άλγεβρα των αρχαίων Ελλήνων

Αντίθετα με ότι πιστεύαμε ως σήμερα, η Άλγεβρα δεν είναι επινόηση των Αράβων.

Νέα μελέτη αποδεικνύει ότι παλαιότερα οι αρχαίοι Έλληνες είχαν εφεύρει «αλγεβρικούς» τρόπους επίλυσης πρακτικών προβλημάτων
Αν θέλεις να έχεις επιτυχία στο ψάξιμο των παλαιών χειρογράφων, καλό είναι να αποκτήσεις μερικά από τα προσόντα που διέθεταν οι παλιές κεντήστρες. Μάτι εξασκημένο στις λεπτομέρειες, παρατηρητικότητα, αυτοσυγκέντρωση, πειθαρχία, υπομονή, γνώσεις για την κάθε βελονιά και αντίστοιχα για το κάθε σημαδάκι που θα συναντήσεις, αξίζει να δίνεις σημασία ακόμη και στα περιθώρια, να έχεις μια αίσθηση για το έργο ολοκληρωμένο, επίσης να διαθέτεις πείρα, λίγη τύχη ίσως, και μαζί με όλα τα προηγούμενα άπειρο χρόνο.
Ευτυχώς υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που τους ενδιαφέρει να περνούν, όχι ημέρες και εβδομάδες μόνο, αλλά χρόνια ολόκληρα, κάνοντας αυτό χωρίς καν αμοιβή και καθηγητές Πανεπιστημίου που πέρα από την καθοδήγηση να μπορούν να εκτιμήσουν ένα εύρημα.
Η κυρία Ιωάννα Σκούρα: σήμερα το ψάξιμο στα παλαιά χειρόγραφα γίνεται στην οθόνη του υπολογιστή αλλά και πάλι είναι το μάτι που παίζει αποφασιστικό ρόλο στις διάφορες αναζητήσεις
«Βρήκα κάτι που νομίζω ότι θα σας ενδιαφέρει. Στα σχόλια του Θέωνα, στο βιβλίο 13 της "Σύνταξης", υπάρχει σε αρκετά σημεία η παραπομπή "ζήτει το εξής εν τοις σχολίοις"...». Έτσι άρχιζε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα που η μαθηματικός, υποψήφια διδάκτωρ κυρία Ιωάννα Σκούρα έστελνε στον καθηγητή της κ. Γιάννη Χριστιανίδη, αναπληρωτή καθηγητή στην Ιστορία των Μαθηματικών στο τμήμα το ειδικό για τη Θεωρία της Επιστήμης (ΜΙΘΕ).
Ο καθηγητής με τη σειρά του, όντας ένας από τους πιο αφοσιωμένους μελετητές του Διόφαντου, κατάλαβε από την αρχή ότι αυτό το κάτι θα ενδιέφερε πολύ περισσότερους από τους λίγους ειδικούς μελετητές του Πτολεμαίου, του Διόφαντου, των σχολίων του Θέωνος και της ύστερης ελληνικής αρχαιότητας.
Ότι θα έδινε μια καινούργια διάσταση στην άποψη τη σχετική με την ευχέρεια της χρήσης από τους έλληνες μαθηματικούς «αλγεβρικών» μεθόδων επίλυσης προβλημάτων. Αιώνες προτού οι Άραβες μάς παρουσιάσουν τη δική τους, αναμφισβήτητα χρήσιμη, συστηματοποίηση των αλγεβρικών μεθόδων, μετά τον 9ο αιώνα μ.Χ.
Το άλμα στις εξισώσεις
Ο καθηγητής Γιάννης Χριστιανίδης
Όπως εξηγεί ο κ. Χριστιανίδης, υπάρχει μια γενικότερη διελκυστίνδα σε παγκόσμιο πλέον επίπεδο σχετικά με τη συνεισφορά των Αράβων ως προς αυτό που ονομάζουμε «Άλγεβρα».
Τα εισαγωγικά εδώ μπαίνουν για να τονιστεί πως δεν πρόκειται για την ολοκληρωμένη μορφή του οικοδομήματος που σήμερα γνωρίζουμε, ως ξεχωριστό κλάδο των Μαθηματικών με αρνητικούς και θετικούς αριθμούς, με μεταβλητές και παραμέτρους, με θεωρήματα για ομάδες, δακτυλίους και σώματα. Αυτό που πήρε τότε το όνομα Άλγεβρα ήταν στον πυρήνα του η έκφραση με εξισώσεις ενός γενικού τρόπου να λύνεις προβλήματα.
Με δυο λόγια, είχαν από την εποχή του Διόφαντου τουλάχιστον και δεν ξέρουμε ακόμη πόσο πιο πριν, οι έλληνες μαθηματικοί βρει τον τρόπο προβλήματα που λύνονταν συνήθως μια περίπλοκη σειρά αλγοριθμικών βημάτων, με πρακτική αριθμητική όπως λέγαμε στο δημοτικό σχολείο, να τα λύνουν μεταφράζοντας το πρόβλημα σε εξίσωση με τη χρησιμοποίηση κάτι αντίστοιχου με τον δικό μας σημερινό άγνωστο Χ. Δηλαδή να καταστρώνουν και εκείνοι μια εξίσωση και να φθάνουν πολύ πιο εύκολα στο αποτέλεσμα.
Η σημασία της ανακάλυψης που έγινε στην έδρα της Ιστορίας των Μαθηματικών από τους Χριστιανίδη και Σκούρα έγκειται στο ότι βρέθηκε και αποδείχθηκε πως ο μαθηματικός Θέων χρησιμοποίησε και σε άλλα πεδία την «αλγεβρική» μέθοδο του Διόφαντου, που ήταν μάλλον σε κοινή χρήση από τους τότε ανθρώπους, για τη λύση πρακτικών αριθμητικών προβλημάτων.
Προχώρησε δηλαδή στη λύση ενός καθαρά γεωμετρικού μετρητικού προβλήματος, με προέλευση από την αστρονομία, αφού σχετιζόταν με την τροχιά του πλανήτη Άρη, μετατρέποντάς το σε εξίσωση.
Ήταν η πρώτη φορά, με τη βοήθεια του χειρογράφου και των σχολίων των χαραγμένων επάνω σε αυτό, που επιβεβαιώθηκε κάτι τέτοιο και έχει σαν σημαντική συνέπεια να θεωρούμε ότι κάπου αλλού μάλλον βρίσκονται οι ρίζες αυτής της πρωτόφτιαχτης, προ-νεωτεριστικής (pre-modern) Άλγεβρας από ό,τι για χρόνια πιστευόταν.
Μια σχολή μελετητών επιμένει ότι όλα τα ξεκίνησαν οι Άραβες και ότι πριν δεν υπήρχε τίποτε σχετικό με τη μαθηματική σκέψη με αλγεβρικούς όρους. Απέναντι σε αυτή την άποψη αντιπαρατέθηκε μια άλλη επίσης απολυταρχική σχολή.

«Οι Άραβες δεν έκαναν τίποτε παραπάνω από το να μεταφράσουν και να διασώσουν κείμενα και δεν προσέθεσαν μια γραμμή στο σώμα των ήδη γνωστών μαθηματικών θεωριών».

Τώρα, μετά και την αποδοχή του ευρήματος των δύο ελλήνων μαθηματικών και τη δημοσίευση, έπειτα από κρίση, σε ένα από τα αυστηρότερα περιοδικά του χώρου, στο ιαπωνικό SCIAMVS (14, 2013 41-57), μπορούμε να λέμε ότι πλέον μάλλον θα ανιχνευθούν προς διαφορετική κατεύθυνση οι βασικές ρίζες της Άλγεβρας. Ο Διόφαντος και ο Θέων δείχνουν την κατεύθυνση αυτή.
Ψηλαφώντας τα χειρόγραφα
Ένας ερευνητής, και μάλιστα Έλληνας, μπορεί, αντί να βασιστεί στις εκδόσεις των έργων των αρχαίων ελλήνων μαθηματικών από άλλους, και μάλιστα ξένους, να καθίσει να τα διαβάσει προσεκτικά ο ίδιος. Δεν είναι απλό, αλλά συχνά ανταμείβεται για την υπομονή του και την επένδυση σε χρόνο, αφού πρέπει πρώτα να περάσεις και από μια εκπαίδευση στην ανάγνωση παλαιογράφων.
Στην περίπτωση λοιπόν των σχολίων του Θέωνος, χρησιμοποιήθηκε ένα αντίγραφο σε ηλεκτρονική μορφή από τον λεγόμενο κώδικα Vaticanus Graecus 198. Εκεί υπάρχει και το δέκατο τρίτο βιβλίο των σχολίων του Θέωνα αλλά δεν προσφέρεται για απλή και απρόσκοπτη ανάγνωση.
Ίσως και γι' αυτό να πέρασε σχετικά ανεκμετάλλευτο ως σήμερα. Υπάρχει το λεγόμενο τρέχον κείμενο, αλλά συχνά εδώ διακόπτεται η ροή με την υπόδειξη προς τον αναγνώστη «ζήτει το εξής εν τοις σχολίοις» ή «ζήτει το εξής εν τοις σχολίοις μέχρι τέλους».
Με αυτή την κάπως γριφώδη για τον αμύητο προτροπή ο Θέων, διακόπτοντας τη ροή του κειμένου του, στέλνει τον αναγνώστη στο κείμενο του Πτολεμαίου, που βρίσκεται και αυτό γραμμένο σε άλλο σημείο του πακέτου όλων αυτών των φύλλων που συγκροτούν τον κώδικα μαζί με τα αντίστοιχα σχόλια μεταφερμένα με επιμέλεια στο περιθώριο από τον άγνωστο αντιγραφέα.
«Αναζήτησε τη συνέχεια στα σχόλια» ή «αναζήτησε τη συνέχεια και διάβασε εκεί το τέλος του (συγκεκριμένου) θέματος», διότι ο συγγραφέας εννοούσε πως στο ρέον κυρίως κείμενό του θα καταπιαστεί με κάτι καινούργιο. Και όταν έχεις την υπομονή να φθάσεις ως εκεί ακολουθώντας τα υπομνηστικά σημάδια, πρέπει στη συνέχεια να αναγνωρίσεις από τα ίχνη που έχει αφήσει στο περιθώριο ο (αντί)γραφέας για ποιο από όλα τα εκεί χαοτικά τοποθετημένα σχόλια πρόκειται.
Η γλώσσα των Μαθηματικών τότε
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Θέων σε ένα αστρονομικό πρόβλημα του Πτολεμαίου, όπου υπάρχει και ένα συνοδευτικό γεωμετρικό σχήμα, εκτός από τη γεωμετρική απόδειξη που κάθεται και (ξανά)κάνει, συνεχίζει και μεταφράζει τα δεδομένα και τα ζητούμενα μεγέθη στη γλώσσα που είχε εισαγάγει ο Διόφαντος, με τρόπο που να σχηματιστεί μια εξίσωση. Αλλά και αυτό είναι απλό να το παρουσιάζεις περιγραφικά αλλά όχι το ίδιο εύκολο να το αναγνωρίσεις αν δεν κατέχεις τη μαθηματική γλώσσα της εποχής εκείνης.
Μην ψάχνεις να βρεις κανέναν άγνωστο Χ ή τη στερεότυπη δράση που ξέρει και ο κάθε μαθητής σήμερα: χωρίζω γνωστούς από αγνώστους, αλλάζω τα πρόσημα (δεν γινόταν λόγος τότε για αρνητικούς αριθμούς).
Με δυο λόγια, δεν χρησιμοποιούσαν τον δικό μας συμβολισμό. Πρέπει λοιπόν κάποιος να κατέχει καλά τον Διόφαντο για να βγάλει νόημα και να εκτιμήσει την ανακάλυψη. Αφού λοιπόν στην εργασία τους οι δύο ερευνητές αναλύσουν όλη την επίλυση του Θέωνος, ασχολούνται ιδιαίτερα με μια φράση αποφασιστικής σημασίας: «διά της των Διοφαντείων αριθμών αγωγής».
Σύμφωνα με τον κ. Χριστιανίδη, τη λέξη αριθμός οι αλγεβριστές εκείνη την εποχή τη χρησιμοποιούσαν με δύο έννοιες: απλά για να δηλώσουν το σύμβολο που αντιπροσώπευε την αντίστοιχη αριθμητική αξία, δηλαδή ο αριθμός ε (το 5 της εποχής εκείνης), αλλά υπήρχε και μια δεύτερη έννοια πιο τεχνική, π.χ. με το όνομα «1 Αριθμός» εννοούσαν αυτό που εμείς σήμερα λέμε «άγνωστος Χ». Επίσης ήταν γνωστοί και άλλοι τέτοιοι αλγεβρικοί αριθμοί, όπως «δύναμις», «κύβος», «δυναμοδύναμις»...
Όλοι αυτοί οι αριθμοί συγκροτούν μια γλώσσα, την τεχνική γλώσσα της άλγεβρας της εποχής εκείνης, στην οποία μετέφραζαν το κάθε πρόβλημα. Προϊόν αυτής της μετάφρασης ήταν η εξίσωση. Έτσι μια έκφραση όπως «2 αριθμοί και 3 μονάδες είναι ίσα με 10 μονάδες» είναι μια εξίσωση, σαν τη δική μας 2Χ + 3 = 10. Αυτούς τους αριθμούς χαρακτηρίζει ο Θέων «Διοφαντείους αριθμούς». Στην ουσία ήταν τα αλγεβρικά εργαλεία της εποχής.
Επίσης αξιοπρόσεκτη είναι και η χρήση της λέξης «αγωγή». Εδώ φαίνεται ότι επρόκειτο για μια γνωστή και χρησιμοποιούμενη και από άλλους μέθοδο, κάτι ανάλογο με το δικό μας σημερινό «χρησιμοποίησα τη Μέθοδο των τριών για να το βρω».
Άρα βγάζουμε και το συμπέρασμα ότι στη διάρκεια των χρόνων που μεσολάβησαν από τον Διόφαντο ως τον Θέωνα αυτές οι αλγεβρικές μέθοδοι όχι μόνο απαθανατίστηκαν και δεν χάθηκαν, αλλά ήταν πλέον ένα μαθηματικό εργαλείο σε χρήση. Και με τη διάχυσή τους αυτή για αρκετούς αιώνες κίνησαν αργότερα την προσοχή των αράβων μαθηματικών όπως ο Αλ Χουραΐζμι, οι οποίοι αναμφισβήτητα πήγαν και αυτοί τη γνώση λίγο παρακάτω.
Η ερευνητική ομάδα από το ΜΙΘΕ, προφανώς σε αναγνώριση της σημασίας της εργασίας αυτής, έχει προσκληθεί και θα παρουσιάσει την Τετάρτη 5 Μαρτίου τα σχετικά σε συνάντηση στο Παρίσι, τον Μάιο αυτό θα επαναληφθεί στο Λονδίνο, μετά στο Ισραήλ και μάλλον θα υπάρξουν και άλλοι που θα ήθελαν να μάθουν για το πώς ο Διόφαντος μέσα από τα σχόλια του περιθωρίου και την παρατηρητικότητα κάποιων ξαναμπαίνει στην κεντρική σκηνή. 
Έλληνες και Άραβες
Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος
Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος έζησε περίπου από το 90 ως το 168 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια, έγραψε όλα τα έργα του στα ελληνικά και οι σύγχρονοί του παρ' όλο που λέγεται ότι καταγόταν από τη Νότια Αίγυπτο τον θεωρούσαν Έλληνα, αφού και το όνομά του ακόμη παρέπεμπε στον έλληνα επίγονο και διάδοχο του Αλεξάνδρου στην Αίγυπτο.
Ένα από τα γνωστότερα έργα του, για αιώνες σύγγραμμα αναφοράς για την Αστρονομία, ήταν η λεγόμενη «Μαθηματική Σύνταξη», αποτελούμενη από 13 βιβλία, που οι βυζαντινοί λόγιοι την ανέφεραν ως «Μεγίστη Μαθηματική Σύνταξη» και όταν τη μετέφρασαν οι Άραβες έγινε πιο γνωστή, εξαιτίας και της πρόταξης του αραβικού άρθρου «Αλ», ως «Αλμαγέστη».
Πέρα από τους αστρονομικούς πίνακες τους σχετικούς με την κίνηση των πλανητών και άλλων ουρανίων σωμάτων, ο Πτολεμαίος ασχολείται και με διάφορα άλλα προβλήματα που απαιτούν μαθηματικούς υπολογισμούς. Μόνο που σε πολλά σημεία δεν κάνει τον κόπο να παρουσιάσει αναλυτικές αποδείξεις θεωρώντας αυτές ως κάτι ευκολοαπόδεικτο.
Έτσι έδωσε την ευκαιρία σε έναν άλλο μαθηματικό, τον Θέωνα, διευθυντή στο Μουσείο της Αλεξανδρείας, που έζησε κατά το Λεξικό του Σουίδα την εποχή της αυτοκρατορίας του Θεοδοσίου Α' (379-395 μ.Χ.), πατέρα της δολοφονημένης από το πλήθος σπουδαίας γυναίκας μαθηματικού Υπατίας, να γράψει άλλα δεκατρία βιβλία γεμάτα με σχόλια αντίστοιχα το καθένα με αυτά του Πτολεμαίου.
Τα σχόλια αυτά εκδόθηκαν για πρώτη φορά μαζί με τη «Μεγίστη» το 1538 στην κλασική έκδοση του Joachim Camerarius. Σε αυτά δηλαδή διευκρίνιζε, απεδείκνυε, συμπλήρωνε.
Δυστυχώς έχουν χαθεί το ενδέκατο βιβλίο των σχολίων και τμήματα από το πέμπτο και από άλλα βιβλία. Έχουν εκδοθεί τα τέσσερα πρώτα το 1936-1943 από τον Rome, και εκείνος υπεδείκνυε στους επομένους από αυτόν να κοιτάξουν με επιμέλεια και τα επόμενα, αλλά η υπόδειξή του αυτή για δεκαετίες αγνοήθηκε.
Ο Διόφαντος
Ο Θέων είναι φανερό από τα σχόλιά του ότι ήταν απόλυτα εξοικειωμένος με τα Μαθηματικά του Διόφαντου. Του έλληνα μαθηματικού που έζησε στην Αλεξάνδρεια  περί το 300 μ.Χ. και είναι γνωστό πως χρησιμοποιούσε «αλγεβρικές μεθόδους» για να λύνει διάφορα αριθμητικά προβλήματα. Αυτά τού έδωσαν και το προσωνύμιο «πατέρας της Άλγεβρας», αλλά μιας Άλγεβρας περισσότερο πρακτικής από όσο τη γνωρίζουμε σήμερα, ευφυούς όμως και λειτουργικής για τις γνώσεις της εποχής.
Ο Μοχάμαντ Ιμπν Μουσά αλ Χουραΐζμι (περίπου 787-850 μ.Χ.) ήταν ένας πέρσης μαθηματικός που έζησε στη Βαγδάτη, στο ανάκτορο του χαλίφη Αλ Μανσούρ. Εισήγαγε στα μαθηματικά τους ινδικούς αριθμούς και το θεσιακό δεκαδικό σύστημα, και το 820 εξέδωσε το πρώτο μεγάλο βιβλίο για την Αλγεβρα της εποχής, ενώ και η λέξη αλγόριθμος είναι παραφθορά του ονόματός του. Από εκείνη την εποχή αρχίζει και η μαθηματική επιστήμη να χρωματίζεται από την επαφή των αράβων μαθηματικών με αυτήν.