Σάββατο 29 Αυγούστου 2020

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἱππόλυτος (811-855)

ΧΟ. ἰὼ ἰὼ τάλαινα μελέων κακῶν·
ἔπαθες, εἰργάσω
τοσοῦτον ὥστε τούσδε συγχέαι δόμους,
αἰαῖ τόλμας,
βιαίως θανοῦσ᾽ ἀνοσίωι τε συμ-
815 φορᾶι, σᾶς χερὸς πάλαισμα μελέας.
τίς ἄρα σάν, τάλαιν᾽, ἀμαυροῖ ζόαν;

ΘΗ. ὤμοι ἐγὼ πόνων· ἔπαθον, ὦ τάλας, [στρ.]
τὰ μάκιστ᾽ ἐμῶν κακῶν. ὦ τύχα,
ὥς μοι βαρεῖα καὶ δόμοις ἐπεστάθης,
820 κηλὶς ἄφραστος ἐξ ἀλαστόρων τινός·
κατακονὰ μὲν οὖν ἀβίοτος βίου.
κακῶν δ᾽, ὦ τάλας, πέλαγος εἰσορῶ
τοσοῦτον ὥστε μήποτ᾽ ἐκνεῦσαι πάλιν
μηδ᾽ ἐκπερᾶσαι κῦμα τῆσδε συμφορᾶς.
826 τίνι λόγωι, τάλας, τίνι τύχαν σέθεν
βαρύποτμον, γύναι, προσαυδῶν τύχω;
ὄρνις γὰρ ὥς τις ἐκ χερῶν ἄφαντος εἶ,
πήδημ᾽ ἐς Ἅιδου κραιπνὸν ὁρμήσασά μοι.
830 αἰαῖ αἰαῖ, μέλεα μέλεα τάδε πάθη·
πρόσωθεν δέ ποθεν ἀνακομίζομαι
τύχαν δαιμόνων ἀμπλακίαισι τῶν
πάροιθέν τινος.

ΧΟ. οὐ σοὶ τάδ᾽, ὦναξ, ἦλθε δὴ μόνωι κακά,
835 πολλῶν μετ᾽ ἄλλων δ᾽ ὤλεσας κεδνὸν λέχος.

ΘΗ. τὸ κατὰ γᾶς θέλω, τὸ κατὰ γᾶς κνέφας [ἀντ.]
μετοικεῖν σκότωι θανών, ὦ τλάμων,
τῆς σῆς στερηθεὶς φιλτάτης ὁμιλίας·
ἀπώλεσας γὰρ μᾶλλον ἢ κατέφθισο.
840 †τίνος κλύω† πόθεν θανάσιμος τύχα,
γύναι, σὰν ἔβα, τάλαινα, κραδίαν;
εἴποι τις ἂν τὸ πραχθέν, ἢ μάτην ὄχλον
στέγει τυραννὸν δῶμα προσπόλων ἐμῶν;
ὤμοι μοι ‹ . . . › σέθεν,
845 μέλεος, οἷον εἶδον ἄλγος δόμων,
οὐ τλητὸν οὐδὲ ῥητόν. ἀλλ᾽ ἀπωλόμην·
ἔρημος οἶκος, καὶ τέκν᾽ ὀρφανεύεται.
‹αἰαῖ αἰαῖ,› ἔλιπες ἔλιπες, ὦ φίλα
γυναικῶν ἀρίστα θ᾽ ὁπόσας ὁρᾶι
850 φέγγος θ᾽ ἁλίοιο καὶ νυκτὸς ἀ-
στερωπὸν σέλας.

ΧΟ. ὦ τάλας, ὅσον κακὸν ἔχει δόμος·
δάκρυσί μου βλέφαρα καταχυθέντα τέγ-
γεται σᾶι τύχαι.
855 τὸ δ᾽ ἐπὶ τῶιδε πῆμα φρίσσω πάλαι.

***
ΚΟΜΜΟΣ Β’
ΧΟΡ. Αλιά σου, αλιά! της άμοιρης!
Έπαθες κι έκανες κακό,
που ρήμαξε το σπίτι…
Αχ πώς σου βάσταξε η καρδιά
να σκοτωθείς μονάχη σου
με τα δικά σου χέρια; Ποιός
βύθισε στα σκοτάδια τη ζωούλα σου;

ΘΗΣ. Αχ! Αλιά μου, τί βάσανα τούτα! [στρ.]
Είμαι σ᾽ όλη τη χώρα ο πιο δύστυχος!

Ποιός δαίμονας κακός το σπιτικό μου
820 κι εμένα μ᾽ αίσχη ανείπωτα μας λέρωσε;

Αχ αζώητ᾽ η ζήση μου τώρα!
Τί μεγάλη φουρτούνα που μ᾽ άρπαξε!

Καμιά δεν έχω ελπίδα να γλιτώσω
απ᾽ της συφοράς μου τ᾽ αγριοκύματα!

Με τί λόγια ακριβή μου να κλάψω
τη βαριά σου τη μοίρα, ο κακότυχος;

Μου ᾽φυγες σαν πουλάκι από τα χέρια
και βρέθηκες στον Άδη μ᾽ ένα πήδημα!

830 Αχ αλιά μου, κακό που με βρήκε!
Καποιανού της γενιάς μου
θα πλερώνω παλιές αμαρτίες.
Έτσι θέλαν οι αθάνατοι.
ΚΟΡ. Δεν είσαι ο πρώτος βασιλιά μου! Κι άλλοι
πολλοί το ᾽παθαν, να χηρέψουν όμοια.
ΘΗΣ. Μες στα μαύρα της γης τα σκοτάδια [αντ.]
να κατέβω νεκρός. Την αγάπη σου

στερεμένος αδύνατο να ζήσω.
Με κατέστρεψες από σένα πλιότερο!

840 Αχ γιά πείτε μου, ποιά μαύρη μοίρα
την καρδιά της θανάσιμα χτύπησε;

Κανένας δε μιλάει; Και τί το θρέφω
τόσο μπουλούκι σκλάβους στο παλάτι μου;

Τρισαλιά μου, ο πολύπαθος! Τέτοια
συφορά δεν την πρόσμενα σπίτι μου.

Δε βαστιέται, δε λέγεται. Ρημάδι
το παλάτι και τα παιδιά πεντάρφανα!

Αχ πώς μ᾽ άφησες κι έφυγες έτσι
η καλύτερη απ᾽ όλες
850 τις γυναίκες της χώρας, που γήλιοι
τις φωτάνε κι αστρόκοσμος.

ΧΟΡ. Αλίμονο κι αλίμονο,
δυστυχισμένε αφέντη εσύ!
Το σπίτι σου μεγάλη
το χτύπησεν η συφορά.
Τα μάτια μου πλημμύρισαν
από τα δάκρυα τα πολλά.
Και τρέμω πιο πολύ για τα μελλούμενα!

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της, Η τέχνη του 4ου αιώνα π.Χ.: Η όψιμη κλασική περίοδος

7.3.2. Οινοχόη [χοῦς] του «ζωγράφου της Πομπής»

Η οινοχόη του «ζωγράφου της Πομπής» είναι σύγχρονη με το προηγούμενο αγγείο (360- 350 π.Χ.) και σχετίζεται, όπως δείχνει το σχήμα της, με μια μεγάλη διονυσιακή γιορτή, τα Ανθεστήρια, που γίνονταν στο τέλος του χειμώνα και κρατούσαν τρεις μέρες. Τη δεύτερη μέρα όλοι οι Αθηναίοι, ακόμη και τα μικρά παιδιά, έπιναν το καινούργιο κρασί από τέτοιες οινοχόες, που ονομάζονταν χόες, όπως και η ημέρα της γιορτής.
 
Στο δεξιό μέρος της παράστασης βλέπουμε τον Διόνυσο, αγένειο και με μακριά μαλλιά, στεφανωμένο με κισσό και με θύρσο στο αριστερό χέρι, να κάθεται σε ένα κάθισμα με ερεισίνωτο (κλισμό), φορώντας μακρύ ιμάτιο, και να κοιτάζει μια επιβλητική γυναίκα που στέκεται δεξιά του, ντυμένη με έναν διάφανο χιτώνα και ένα ιμάτιο που καλύπτει την πλάτη και το δεξιό της σκέλος και είναι στεφανωμένη με κλαδί δάφνης. Η γυναίκα αυτή είναι μια προσωποποίηση, η Πομπή, όπως μας πληροφορεί μια επιγραφή· ετοιμάζεται να στολίσει ένα τελετουργικό καλάθι (κανοῦν), στρέφει όμως το κεφάλι προς τον Διόνυσο.
 
Στην αριστερή πλευρά της παράστασης ένας φτερωτός Έρωτας δένει το αριστερό σανδάλι του, πατώντας σε ένα έξαρμα του εδάφους. Είναι πολύ πιθανόν ότι ο Έρωτας εμφανίζεται για να δηλώσει ότι η Πομπή είναι ακόλουθος της Αφροδίτης. Ωστόσο, από τη μορφή του αγγείου και από την παρουσία του Διονύσου μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η παράσταση αναφέρεται στη διονυσιακή πομπή των Ανθεστηρίων, κατά την οποία περιέφεραν το άγαλμα του θεού στους δρόμους της Αθήνας επάνω σε πλοίο με τροχούς.
 
Η εικόνα του αγγείου συνδέει με συμβολικό τρόπο τη χαρά μιας διονυσιακής τελετής με το ερωτικό στοιχείο που πάντοτε υπάρχει όταν οι άνθρωποι πίνουν και γλεντούν. Γνωρίζουμε από τις γραπτές πηγές, αλλά και από τα σωζόμενα μνημεία, ότι προσωποποιήσεις και αλληγορικές παραστάσεις δεν ήταν σπάνιες στην τέχνη και ειδικά τη ζωγραφική του 4ου αιώνα π.Χ., και έγιναν ακόμη συχνότερες στην ελληνιστική εποχή. Η μορφή της Πομπής θυμίζει γυναικεία αγάλματα του Πραξιτέλη, ενώ η μορφή του Έρωτα μοιάζει να έχει και αυτή αγαλματικά πρότυπα.

ΟΡΦΙΣΜΟΣ: Οι Τρεις Διαστάσεις της Ορφικής Θεολογικής Αντίληψης

Ο Ορφέας κληρονόμησε από τους προγόνους του (όλη την ανθρωπότητα) μια βαθιά εσωτερική γνώση που όχι μόνο χρησιμοποίησε για να οργανώσει την δική του αντίληψη της πραγματικότητας, αλλά και βάθυνε κι επεξέτεινε τα όριά της με την δική του προσωπική εμπειρία… Αυτή την εσωτερική γνώση κληροδότησε στους ανθρώπους.
 
Μια από τις βασικότερες αντιλήψεις (έννοιες) στην Εσωτερική Επιστήμη είναι η Αντίληψη του Κύκλου. Είναι βέβαια λίγο δύσκολο να συλλάβουμε την «αντίληψη του κύκλου» όταν μιλάμε για αφηρημένες καταστάσεις της αντίληψης, ή της σκέψης, αλλά αυτή η αντίληψη του κύκλου αποσαφηνίζεται όταν την εφαρμόζουμε σε πράγματα που είναι πιο κοντά στην ανθρώπινη εμπειρία. Αξίζει όμως τον κόπο να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τον μηχανισμό.
 
Το Χάος (το Μηδέν, η Κενότητα) δεν πρέπει να «νοείται» σαν Άδειο αλλά σαν Πλήρες, (αλλά «χωρίς χαρακτηριστικά»), αφού Εμπεριέχει κι Εμφανίζει τα Πάντα . Η Δραστηριοποίηση του Μηδενός Γεννά την Κίνηση, σαν Αυτοσυνειδησία, σαν το Ένα. Η Εξέλιξη της Αυτοσυνειδησίας που ξεκινά από την Ανυπαρξία, γεννιέται στην Επίγνωση (στην Παρουσία), ολοκληρώνεται στην Πληρότητα και πάλι μειώνεται ως την τελική Εξαφάνισή της Αποτελεί Ένα Κύκλο (μια Στιγμιαία Ανάδυση της Παρουσίας). Στην πραγματικότητα όλη αυτή η κίνηση είναι φαινομενική: Όλα είναι Εξ’ Αρχής Εδώ, απλώς εμφανίζονται σαν να γεννιούνται, να αυξάνουν, κλπ., να κάνουν τον Κύκλο. Όλη η Δημιουργία είναι Φαινομενική. (Δεν εννοούμε μη-πραγματική, εννοούμε απλά ότι όλα υπάρχουν εξ’ αρχής Εδώ και αναδύονται. Από την Φύση, Φύονται τελείως φυσικά όλα, ανθίζουν και μαραίνονται, και ξανά από την αρχή ).
 
Η Επανάληψη αυτού του Κύκλου (Παρουσίας) Δημιουργεί Μια Δόνηση (Παρουσίας). Αυτή η Δόνηση, η Κίνηση, είναι η Ζωή. Η Διαφοροποίηση της Δόνησης (Παρουσίας) Δημιουργεί την Ποικιλία του Φαινομένου. Κι από τον Συνδυασμό της Ποικιλίας (ή των ποικιλιών) Δημιουργείται η Ζωή σαν Ποικιλία, ο Κόσμος της Εμπειρίας, η Ύπαρξη, οι κόσμοι, το σύμπαν, η υλική ζωή, ο άνθρωπος…
 
Περιγράφοντας την ίδια πραγματικότητα διαφορετικά μπορούμε να πούμε πως η Επανάληψη του Κύκλου Δημιουργεί την Δόνηση. Η Επανάληψη συγκεκριμένων στιγμών της Δόνησης Δημιουργεί τον Ρυθμό. Η Ισότητα στην διάρκεια των διαστημάτων στον Ρυθμό Δημιουργεί την Ομοιομορφία της Εξέλιξης. Η Ανισότητα στην διάρκεια των διαστημάτων στον Ρυθμό Δημιουργεί την Ανομοιομορφία της Εξέλιξης που όταν την Δούμε σαν Ενότητα Δημιουργεί αυτό που Αντιλαμβανόμαστε σαν Μουσική (στην αφηρημένη και μεταφυσική της υπόσταση). Η Εξέλιξη στην Δημιουργία ακολουθεί το Νόμο της Ομοιομορφίας που αποτελεί Ένα Ευρύτερο Χώρο Εκδήλωσης που συμπεριλαμβάνει μέσα του το (μερικότερο φαινόμενο) της Ανομοιομορφίας. Αυτή η Ανομοιομορφία μέσα στον Χώρο της Ομοιομορφίας είναι η Ζωή. Μιλώντας ποιητικά μπορούμε να πούμε πως η Ζωή είναι Η Μουσική της Εξέλιξης. Και να παρατηρήσουμε πως κάθε Μουσική έχει μια αρχή, μια διάρκεια κι ένα τέλος. Κάποια στιγμή όλες οι μουσικές σωπαίνουν.
 
Η Δόνηση όταν προσπαθήσουμε να την αντιληφθούμε στο Χρόνο είναι (και παριστάνεται) σαν Κύμα. Όλα τα Φαινόμενα είναι Δόνηση, όλα τα φαινόμενα εμφανίζονται σαν είναι Κύμα. Από τα πιο Σύνθετα μέχρι τα πιο απλά, κι ανάποδα. Ακόμα κι οι στέρεες μορφές, κι οι εκδηλώσεις τους κι η εξέλιξή τους. Η Δημιουργία Γεννιέται λοιπόν κι Εξελίσσεται σαν Δόνηση (Συνείδησης ή Παρουσίας) ή σαν Κύματα (που είναι το ίδιο) που ακολουθούν ένα Παγκόσμιο Ρυθμό. Κι όλα όσα δημιουργούνται στα πλαίσια της Δημιουργίας εκδηλώνουν μια κυματική φύση, έτσι υπάρχουν κι έτσι λειτουργούν μέσα στον «Χώρο» ακολουθώντας κάποιο Ρυθμό. Η Ροή της Συνείδησης, η σκέψη, η ενέργεια, το φως, ο ήχος, ακόμα και κοσμικά φαινόμενα μέσα στο χώρο εκδηλώνουν μια κυματική φύση κι ακολουθούν ένα ρυθμό, σε όποιο επίπεδο εκδήλωσης (της ύπαρξης) κι αν λειτουργούν… (Πάρτε για παράδειγμα -μέσα σε πολλά άλλα-, το ηλεκτρόνιο γύρω από τον πυρήνα-πρωτόνιο του Υδρογόνου. Ποια είναι η πιο επιστημονική περιγραφή του; Ότι το ηλεκτρόνιο είναι ένα κύμα μιας ενεργειακής παρουσίας γύρω από τον πυρήνα… και μάλιστα κινείται τόσο γρήγορα κι αναπτύσσει τέτοιες δυνάμεις που «μοιάζει» με στέρεο φλοιό, σαν το τσόφλι του αυγού… παρ’ όλα αυτά δεν μπορεί να ανιχνευθεί πουθενά με απόλυτη βεβαιότητα, γιατί είναι κύμα κι όχι σωματίδιο…).
 
Όπως ο Κύκλος που δημιουργεί το Κύμα ξεκινά από το Μηδέν για να αναπτυχθεί ως την Πληρότητα και να επιστρέψει στο Μηδέν (ξανά και ξανά και παράγει το Κύμα) έτσι συμπεριφέρεται και το Κύμα. Έχοντας αναδυθεί από την Φύση του Κύκλου, έχοντας την Ουσία του Κύκλου, αποτελεί κι αυτό (στο περιεχόμενό του) ένα Μεγαλύτερο Κύκλο. Με άλλα λόγια ακολουθεί μια Γέννηση, μια αυξητική πορεία προς την ολοκλήρωση, για να επιστρέψει ξανά (με την μείωση) στο Μηδέν (στο θάνατο). Ο Κύκλος λοιπόν είναι η πραγματική πορεία και το περιεχόμενο της Εξέλιξης, και κάθε εξέλιξης. Τον Κύκλο ακολουθεί όχι μόνο η δημιουργία αλλά και τα τοπικά φαινόμενα στα διάφορες καταστάσεις της ύπαρξης, αλλά και το υλικό σύμπαν σε μακροκοσμικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο, η ζωή, η ζωή του ανθρώπου, η κίνηση της φύσης κι όλα τα φαινόμενα. Ο Κύκλος αποτελεί τον τρόπο που εκδηλώνονται τα πάντα. Όλα είναι Κύκλος.
 
Μια δεύτερη σημαντική αντίληψη (έννοια) που γεννιέται από τον Κύκλο και Διευκρινίζει τον Κύκλο στην Εξέλιξη και στον Χρόνο, είναι η αντίληψη της Κυκλικής Εξέλιξης ή των Φάσεων της Εξέλιξης (γέννηση, αύξηση, πληρότητα, μείωση, θάνατος), που Δημιουργεί εκ των πραγμάτων τα Επίπεδα ή τις Βαθμίδες, που ξεκινούν από την γέννηση κι ολοκληρώνονται στην πλήρη διαγραφή (στο κλείσιμο) του Κύκλου. Έτσι ο Κύκλος (της Συνείδησης, της Παρουσίας) Αποτελεί την Ουσία της Εξέλιξης αλλά και το Περιεχόμενο και το Νόημα της Εξέλιξης. Είναι η Ολοκλήρωση μέσω των Βαθμίδων.
 
Ο Κύκλος (σαν Ουσιαστικό Περιεχόμενο) εκδηλώνεται ακόμα σε κάθε φαινόμενο. Στην πραγματικότητα η εμπειρία της ζωής, η μεταβολή, η αλλαγή, καθορίζεται από τις αντιθετικές έννοιες (για παράδειγμα, απουσία-παρουσία, σκοτάδι-φως, πάνω-κάτω, καλό-κακό, μεγάλο-μικρό, κλπ… έννοιες που λειτουργούν σε όλα τα επίπεδα της ύπαρξης) που η ουσία τους γίνεται ακριβώς φανερή όταν την δούμε μέσα στην εκδήλωση του Κύκλου. Για παράδειγμα το Φως ξεκινά από το Σκοτάδι, αυξάνεται, φτάνει στην πληρότητα και μειώνεται μετά για να εξαφανιστεί (σαν τις Φάσεις της Σελήνης). Μπορούμε λοιπόν να δούμε την ποιότητα και τον χαρακτήρα των αντιθέτων εννοιών μέσα στις διάφορες φάσεις τους στα πλαίσια της κυκλικής εξέλιξής τους. Είναι πάντα συμπληρωματικές. Η Αντίληψη του Κύκλου, της Κυκλικής Κίνησης των Αντιθέτων, κλπ., είναι μια Πανάρχαια Αντίληψη που την συναντάμε σε ολόκληρη την Αρχαία Θρησκευτική Παράδοση. Ένα παγκόσμιο σύμβολο που αποτυπώνει αυτό που λέμε είναι ο Κύκλος του Ταό (με τις Αντίθετες Δυνάμεις του Γιανγκ και του Γιν), που έχει πανάρχαια καταγωγή στην Κίνα.
 
Όλες αυτές οι αντιλήψεις που περιγράψαμε (δυσνόητες σε αφηρημένο επίπεδο, αλλά πιο κατανοητές στο ανθρώπινο επίπεδο), Ο Κύκλος, η Κυκλική Εξέλιξη, η Κυκλική Εξέλιξη των Αντιθέτων, απασχόλησαν σοβαρά και για χρόνια τον Ορφέα και αποτέλεσαν την βάση της θεολογικής σκέψης του: Ο Ορφέας Είδε το Χάος σαν Αρχή των Πάντων… Το Χάος Είναι η Ουσία, η Δραστηριότητα και το Περιεχόμενο του Κύκλου της Δημιουργίας. Από το Χάος, από τον Κύκλο της Παρουσίας (της Αυτοσυνειδησίας), Γεννιέται (Φαινομενικά, γιατί Υπάρχει Εξ’ Αρχής Εδώ και για Πάντα) η Αρχική Δόνηση, ο Παγκόσμιος Λόγος που σαν Κύμα Διαπερνά την Ύπαρξη και με τον Παγκόσμιο Ρυθμό του Δημιουργεί τους Κόσμους και τα Φαινόμενα. Στην Ουσία της Κυκλικής Εξέλιξης ανακάλυψε ο Ορφέας την Διαρκή Αλλαγή της Θείας Όψης: Ο Θεός (Εικόνα του Ανοιχτού Χάους) Εμφανίζεται σαν Ζαγρέας, Μετουσιώνεται σε Διόνυσο στην διάρκεια της Ανάπτυξης, Ολοκληρώνεται σαν Απόλλωνας και μετά πάλι Οδεύοντας προς την Συγχώνευση με το Αρχέγονο Χάος Γίνεται ο Βάκχος κι Εξαφανίζεται Μέσα στο Απέραντο Κενό, για να Γεννηθεί Ξανά σαν Ζαγρέας, κι έτσι συνέχεια… Τέλος στην Κυκλική Εξέλιξη των Αντιθέτων αναγνώρισε ο Ορφέας την Αιτία της Δημιουργίας της Ζωής και της Ποικιλίας των Φαινομένων, της Γέννησης, της Ανάπτυξης, της Άνθισης, της Ωρίμανσης και του Μαρασμού… Όλα αυτά ο Ορφέας σιγά-σιγά τα Οργάνωσε μέσα στην Αντίληψή του και μπόρεσε να τα διατυπώσει σε Κατανοητό Λόγο: Αυτός είναι Ο Ιερός Λόγος του.
 
Αυτή είναι η Πρώτη Διάσταση της Θεολογικής Αντίληψης του Ορφέα.
 
Αλλά ο Ορφέας Προχώρησε πολύ παραπέρα , σε μεγαλύτερο βάθος αντίληψης του Φαινομένου της Ύπαρξης. Μπόρεσε να Κατανοήσει και να Προσδιορίσει τον Ιερό Νόμο των Αναλογιών των Διαφόρων Κύκλων (σε όλες τις Καταστάσεις Ύπαρξης και σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της ύπαρξης και των φαινομένων):
 
Το Χάος δεν Αποτελεί απλά Μια Μεταφυσική Αρχή από την Οποία Αναδύεται η Οργάνωση και η Τάξη της Ύπαρξης…
 
Το Χάος Αποτελεί επίσης (κατ’ Αντανάκλαση και κατ’ Αναλογία) την Αρχή της Ύλης. Από το Χάος (που Αποτελεί την Φυσική Κατάσταση της Ύλης) δημιουργείται η οργάνωση της ύλης και μετά η τάξη παλεύει συνεχώς ενάντια στην αποσύνθεση (για όσο μπορεί).
 
Κατ’ αναλογία από το χάος της ανθρώπινης αντίληψης οργανώνεται η Γνώση που βάζει σε τάξη τον κόσμο κι αγωνίζεται (η αντίληψη) διαρκώς να επιβεβαιώνει (και να διορθώνει) τις διαπιστώσεις της για να διαρκέσει.
 
Κατ’ αναλογία από το χάος της ανθρώπινης κοινότητας οργανώνεται ο Κύκλος των Μυστών, των Μυημένων στην Αληθινή Γνώση κι αγωνίζεται συνεχώς να κρατήσει Άσβηστη τη Θεία Φλόγα της Αλήθειας, για να μπορούν να επωφελούνται οι άνθρωποι, όχι μόνο αυτοί που υπάρχουν σε κάθε παρούσα φάση, αλλά και οι μελλοντικές γενιές.
 
Η Οργάνωση και η Τάξη απαιτούν Ενέργεια για να Αναδυθούν, να Διατηρηθούν και να Μεταδώσουν τη Ζωή. Ο Παγκόσμιος Λόγος Αντλεί από τα Ανεξάντλητα Αποθέματα Ενέργειας του Απύθμενου Χάους, της Άχρονης Υπερουσίας, για να Δημιουργήσει την Δημιουργία και να Διατηρήσει τη Ζωή.
 
Πάλι από το Αχανές Σύμπαν (σε Υλικό Επίπεδο) αντλεί η Εξέλιξη την Ενέργεια, με την συμπύκνωση και την ανάπτυξη των δυνάμεων στο εσωτερικό της. Για να σχηματίσει την ύλη και να δημιουργήσει τα δισεκατομμύρια γαλαξίες και τον δικό μας γαλαξία και το δικό μας Ηλιακό Σύστημα και την δική μας γη και την δική μας σύνθεση της ζωής (με βάση των Άνθρακα, που δημιουργεί τα αμινοξέα, τις πρωτεΐνες, το κύτταρο, τη ζωή, τα είδη, τον άνθρωπο, τον Φωτισμένο, τον Θεό).
 
Κι από το χάος της πρωτόγονης άγνοιας, που εμπεριέχει όμως κάθε μελλοντική διαδικασία αντίληψης που θα παράγει γνώση η νοημοσύνη του ανθρώπου δημιουργεί τον φωτεινό κόσμο της γνώσης.
 
Κι από το χάος της ανθρώπινης κοινότητας ο Μύστης βρίσκει τους κατάλληλους ανθρώπους για να δημιουργήσει τον Κύκλο των Μυστών που Ιερή Αποστολή έχουν να διατηρήσουν ζωντανή τη Φλόγα της Γνώσης και να την παραδώσουν στους ερχόμενους για να φωτισθεί η ανθρωπότητα.
 
Έτσι όπως συμβαίνει στο Υπερφυσικό Επίπεδο και στο Κοσμικό Επίπεδο συμβαίνει και μέσα στον άνθρωπο και μέσα στην κοινότητα… υπάρχει πάντα μια Ιερή Αναλογία.
 
Αυτή είναι η Δεύτερη Διάσταση της Θεολογικής Αντίληψης του Ορφέα.
 
Αλλά ο Ορφέας δεν σταμάτησε εδώ, Προχώρησε σε ακόμα μεγαλύτερο βάθος οδηγώντας την κατανόησή του μέχρι την άκρη, στις τελευταίες εκδηλώσεις των φαινομένων:
 
Ο Ορφέας Καθόρισε τις Αντιστοιχίες Ανάμεσα στους Διάφορους Κύκλους: Αν δεν δημιούργησε πάντως ανέπτυξε όσο ήταν δυνατόν την Ιερή Επιστήμη των Αντιστοιχιών που είναι μια Πανάρχαια Μυητική Διαδικασία Γνώσης. Οι Αντιστοιχίες αναδύονται από την Ταυτότητα, την Ομοιότητα της Ουσίας, ή της Λειτουργίας, ή την Αναλογία των Φαινομένων. Οι Καταστάσεις Ύπαρξης, ή Οι Χώροι Εκδήλωσης ή Λειτουργίας, ή τα Επίπεδα των παρατηρήσιμων φαινομένων, είναι: η Ύπαρξη, ο Κόσμος, το Σύμπαν, ο Χώρος, ο Άνθρωπος, η Κοινωνία, η Ιστορία, η Εξέλιξη, κλπ.
 
Έτσι η Θεότητα μπορεί και Αντιστοιχεί στη Πραγματική Ουσία του Ανθρώπου, στη Κατάσταση της Φώτισης, στο Κύκλο των Μυστών (ή στην Ιερή Κοινότητα), στην Ολοκλήρωση, κλπ. Αντίστοιχα τα κατώτερα επίπεδα μιας ομάδας αντιστοιχούν στα ανάλογα επίπεδα άλλων ομάδων. Καθένας μπορεί να επεκτείνει το συλλογισμό μέχρι εκεί που θέλει (όταν δεν παραβιάζει τους κανόνες της Αντιστοιχίας).
 
Ο Ορφέας σαν γνώστης όλης της θρησκευτικής εμπειρίας του παρελθόντος χρησιμοποιεί την ιερή επιστήμη του Συμβολισμού, την ιερή Γνώση των Αντιστοιχιών και μπορεί έτσι να εκφράζεται είτε κυριολεκτικά (ονοματίζοντας την Πραγματικότητα με το όνομά της), είτε να χρησιμοποιεί φιλοσοφικούς όρους, είτε μυθολογικές περιγραφές, είτε φυσικές αντιστοιχίες, ακόμα κι απλές ανθρώπινες δραστηριότητες. Ο Ιερός Λόγος του έχει πολλές αντιστοιχίες και «διαβάζεται» σε πολλά επίπεδα. Αυτό πρέπει να το έχουμε υπόψη μας για να μην παρερμηνεύουμε τα λεγόμενα του Μύστη και να μην περιορίζουμε την ερμηνεία μας σε ένα στενό αντιληπτικό χώρο. Για τον Μύστη (για τον Ορφέα) είναι το ίδιο να αναφέρεται στην Συνειδησιακή Κατάσταση της Ενότητας, ή στον Ζαγρέα του Τελετουργικού Μύθου, στον Ήλιο του Χειμωνιάτικου Ηλιοστασίου, η στην Κατάσταση της Λύτρωσης, ή στην Ένωση με τον Βάκχο, κλπ.
 
Αυτή είναι η Τρίτη Διάσταση της Θεολογικής Αντίληψης του Ορφέα.
 
Έχοντας όλες αυτές τις Γνώσεις κι όλα αυτά τα Εργαλεία Γνώσης και Μετάδοσης της Γνώσης στην διάθεσή του ο Ορφέας ήταν έτοιμος να Εξηγήσει στους ανθρώπους την Κυκλική Εξέλιξη όλων των φαινομένων (αντιληπτικών, διανοητικών, υλικών), μιλώντας σε διάφορα επίπεδα (θεολογικό, φιλοσοφικό, μυθικό, τελετουργικό, φυσικό) γνωρίζοντας ότι θα τον καταλάβουν… Κι έτσι Γεννήθηκε η Ιερή Κοινότητα των Ορφικών.
 
Ζούμε, σύμφωνα με τον Ορφέα και την Ορφική Αντίληψη του Κόσμου, σε Πέντε Επάλληλους Υπαρξιακούς Χώρους με Διαφορετικά Χαρακτηριστικά ο Καθένας (έτσι μολονότι καταλαμβάνουν τον Ίδιο Χώρο δεν ταυτίζονται) και στη Συνείδησή μας φτάνουν εκατομμύρια πληροφορίες από όλους τους Χώρους. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν στραμμένη τη Προσοχή τους στον πιο στενό εξωτερικό χώρο, του φυσικού κόσμου, λειτουργούν (με όλες τις Δυνάμεις τους) στον φυσικό κόσμο, είναι απορροφημένοι στα εξωτερικά φαινόμενα (κι έτσι λίγες πληροφορίες φτάνουν από το Εσωτερικό της Ύπαρξης στη Συνείδηση). Η Συνείδηση (για να μην πάθει σύγχυση και «τρελαθεί») φιλτράρει όλες τις πληροφορίες αφήνοντας ελάχιστες να φτάσουν στο συνειδητό, στην επίγνωση. Τέτοια φίλτρα είναι το Αντιληπτικό Βάθος μας, το σύστημα ιδεών μας, το εξωτερικό αντιληπτικό σύστημα (που καθορίζεται από τον ψυχικό χαρακτήρα μας και τους προσανατολισμούς μας), το νευρικό σύστημα κι οι αισθήσεις.
 
Το Ανοιχτό Χάος, το Υπερούσιο Άχρονο, ο Άχρονος Ζευς Είναι Όλος ο Χώρος (που Συμπεριλαμβάνει όλους τους Χώρους), είναι το Εδώ και Τώρα της Σύγχρονης Μεταφυσικής. Για να συλλάβουμε όμως την Πραγματική Ουσία Του Όλου (του Εδώ και Τώρα) οφείλουμε να φιλτράρουμε όλους τους «θορύβους» σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας μας. Αυτή η Αφυπνισμένη Παρατήρηση, η Επίγνωση, είναι η Προσοχή. Και η Προσοχή δεν είναι Διαδικασία, αλλά περάτωση όλων των διαδικασιών. Είναι η Αληθινή Προσευχή που μας Φέρνει σε Επαφή με την Αιωνιότητα. Η εξάλειψη όλων των «θορύβων» της ύπαρξης, η υπαρξιακή σιωπή (όχι έλλειψη ζωής, δραστηριότητας, αλλά πλήρης προσοχή) Αποκαλύπτει τον Αληθινό Χαρακτήρα του Όλου, του Εδώ και Τώρα, που είναι το Χάος, ή το Μηδέν (το Πλήρες κι όχι Άδειο). Σε αυτό το Επίπεδο Αντίληψης Κενότητα και Πληρότητα Ταυτίζονται γιατί Εδώ δεν υπάρχουν Αντιθετικές Έννοιες. Είναι το Α και Ω.
 
Με αυτό τον τρόπο Περιέγραφε ο Ορφέας την Βαθμιαία Ανάδυση στο Θεό. Κατανόησε ότι Όλα Βρίσκονται Εδώ και Τώρα, Μέσα στην Αντίληψή μας, ότι Ταυτιζόμαστε με το Παν, ότι Βρισκόμαστε Εξ’ Αρχής στην Αρχή των Πραγμάτων, στο Κέντρο των Πραγμάτων,  της Αντίληψης, της Δημιουργίας και των Φαινομένων. Κατανόησε ότι λειτουργούμε ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα ύπαρξης χωρίς η μία λειτουργία να εμποδίζει τις άλλες. Μπορούμε θαυμάσια να Ανυψωνόμαστε Μέσα μας προς τον Θεό ενώ ταυτόχρονα περπατάμε στη γη και κάνουμε τις πιο ταπεινές εργασίες.
 
Η Ίδια η Ζωή μας έχει και Βάθος και Εύρος Αντίληψης και Δυνατότητες Πραγματοποίησης πολλών σκοπών ταυτόχρονα. Με άλλα λόγια η Ζωή μπορεί να ξεδιπλωθεί ελεύθερα χωρίς να συγχέεται ή να εμποδίζεται  από την πνευματική εξέλιξη, ή την κοσμική δραστηριότητα. Η Μεγάλη Σοφία είναι ακριβώς αυτή: να συντονίζουμε τις διάφορες δραστηριότητές μας. Αν μπορούμε να συντονίσουμε τον Κύκλο της ζωής μας με τον Βαθύτερο κι Ευρύτερο Κύκλο της Δημιουργίας, με τον Κύκλο της Πνευματικής μας Εξέλιξης, και να τα Προσαρμόσουμε όλα στον Ετήσιο Κύκλο της Φύσης (στο Ηλιακό Ημερολόγιο, στο κοσμικό περιβάλλον και στα φαινόμενα της φύσης) τότε έχουμε επιτύχει την Τέλεια Ισορροπία Ζωής, την Θεία Ζωή.
 
Αυτό προσπάθησε να επιτύχει ο Ορφέας στη ζωή του κι αυτό δίδαξε στους ανθρώπους : Αυτή είναι η Ουσία και το Περιεχόμενο του Ορφικού Βίου: Η Αρμονία μεταξύ των Κύκλων Ύπαρξης και με την δική μας προσωπική εξέλιξη και πνευματική ανάπτυξη.

Πόσο καλά ξέρεις τον άνθρωπο πίσω από την ιδιότητα;

Σε καθημερινή βάση, η επαφή και η διαδραστικότητα μας με άλλους ανθρώπους ποικίλει. Η σχέση μας με αυτούς εμπίπτει στα όρια της καθ’ αυτής δομής της επαφής μας, με κύριο πυρήνα την ιδιότητας που αυτοί κατέχουν στις ζωές μας. Αλληλοεπιδρούμε με τους γονείς, τους φίλους, τους συνάδελφους, το αφεντικό, τα αδέρφια μέσα σε ένα φάσμα κανόνων και μέτρων που θέσαμε από κοινού μαζί τους. Και ενώ αυτά τα όρια έχουν τεθεί για διάφορους λόγους , όπως κοινωνικούς, συναισθηματικούς κ.α, αναρωτήθηκες ποτέ πόσο καλά ξέρεις τον κάθε άνθρωπο πέρα από το ρόλο που κατέχει στη ζωή σου;

Ξέρεις τα θέλω και τους φόβους των γονιών σου; Ξέρει τα όνειρα των συναδέλφων σου; Ξέρεις τους προβληματισμούς των αδελφών σου; Σίγουρα για κάποιους δε σε ενδιαφέρει και να μάθεις περισσότερα. Το βρίσκεις ίσως αχρείαστο να ξέρεις τι κρύβεται πίσω από αυτό που σου δείχνουν. Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγονται άνθρωποι που η σχέση σου μαζί τους σε ενδιαφέρει να μείνει στα παρόντα κυβικά της. Ίσως η σχέση αυτή δε χρειάζεται κατά ανάγκη να εμβαθύνει γιατί η δυναμική της βασίζεται στην πιο απλουστευμένη επικοινωνία και επαφή. Όμως δεν είναι κρίμα, να γνωρίζεις τον άνθρωπο αλλά να μην τον ξέρεις ουσιαστικά;

Σε μια άλλη κατηγορία συγκαταλέγονται τα σημαντικότερα άτομα της ζωής σου όμως, όπως οι γονείς σου, η σχέση σου, τα αδέρφια σου και οι φίλοι σου. Αυτούς πόσο καλά τους ξέρεις; Σου έχει συμβεί να ξαφνιαστείς όταν βρεθείς αντιμέτωπος με μια νέα πλευρά του εαυτού τους; Οι άνθρωποι τείνουν να μας ξαφνιάζουν ευχάριστα ή δυσάρεστα με λόγια, καταστάσεις και πράξεις που ποτέ δεν περιμέναμε από αυτούς. Όμως γιατί δεν τα περιμέναμε; Ίσως γιατί ήταν κάτι εντελώς αυθόρμητο ή απλά δε νοιαστήκαμε ποτέ αρκετά για να ψάξουμε τον άλλο κάτω από την επιφάνεια της ιδιότητας που του αναλογεί στη ζωή μας;

Σίγουρα η ευθύνη για αυτό δε βαραίνει ολάκερη εσένα. Οι σχέσεις οροθετούνται και από τους δύο πόλους που την αποτελούν. Εάν η άλλη πλευρά θέσει ανυπέρβλητα όρια, τότε η δική σου προσπάθεια θα περιοριστεί μέσα σε αυτά. Για παράδειγμα, ένας γονέας ίσως, προτιμάει να κρατήσει στον ρόλο του προστάτη, του συμβουλάτορα, του καθοδηγητή αλλά όχι τον ρόλο του φίλου, αποτρέποντας έτσι κάθε φιλική επικοινωνία. Ίσως εάν ήξερες το παρελθόν του, το ρόλο των δικών του γονιών στην πριν από εσένα ζωή του, τα όνειρά του όταν ήταν πιο μικρός, να τον καταλάβαινες καλύτερα. Να μην απορούσες με τις τυχόν σκληρές του αποφάσεις, να μην αντιστεκόσουν σε κάθε παρότρυνση του για κάποια δουλειά ή καριέρα. Ίσως η σχέση να ήταν πιο αρμονική, πιο γαλήνια και η επικοινωνία να κυλά αβίαστα.

Οι φίλοι μας, αυτοί οι ελάχιστοι ουσιαστικοί φίλοι μας, αποτελούν το απόλυτο παράδειγμα αληθινής επικοινωνίας με τους γύρω μας. Μαζί τους έχεις κάνει τις πιο μεγάλες τρέλες. Σε έχουν δει ευάλωτο, χαρούμενο, ερωτευμένο. Οι άμυνές σου είναι σχεδόν ανύπαρκτες και μαζί τους έχεις απαλλαγεί από οποιαδήποτε προσωπείο χρησιμοποιείς με άλλους ανθρώπους. Ίσως η πιο απογυμνωμένη αλήθεια μας βρίσκεται πλάι με αυτή των φίλων μας. Γιατί λοιπόν δεν υιοθετούμε μια πιο φιλική στάση ζωής προς όλους τους ανθρώπους της ζωής μας; Εάν προσπαθήσουμε όλοι περισσότερο να διαβάσουμε τους ανθρώπους ίσως κάποιες πράξεις και συμπεριφορές τους να έβγαζαν νόημα.

Όσο καλύτερα γνωρίζουμε τους ανθρώπους της ζωής μας, τόσο πιο εύκολα τους καταλαβαίνουμε, τους μεταφράζουμε, τους ερμηνεύουμε. Δεν κολλάς σε μικροπαρεξηγήσεις και δε γιγαντώνεις τα μικρά καθημερινά λάθη. Για να το καταφέρεις αυτό πρέπει να μπορέσεις να επικοινωνήσεις όμως με τον άνθρωπο, να τον ακούσεις και να δώσεις σημασία. Παρ’ όλα αυτά τις περισσότερες φορές τείνουμε να χώνουμε τις αλήθειες του καθενός πίσω από μεγάλες επικεφαλίδες όπως κόμπλεξ, ανασφάλεια και ζήλια για να δικαιολογήσουμε τη δική μας αδιαφορία για περαιτέρω επαφή. Είναι εύκολο να καταμερίζεις ευθύνες και να καταδικάζεις πράξεις χωρίς να ψάξεις την ουσιαστική πηγή τους. Μην προσπερνάς αβίαστα τους ανθρώπους της ζωής σου.

Δε σε σοκάρει το γεγονός ότι παρ’ όλο που η ζωή σου είναι γεμάτη από ανθρώπους, ελάχιστους από αυτούς ουσιαστικά ξέρεις; Είναι ίσως λίγο τραγικό. Σε μια προσπάθεια λοιπόν να γίνεις μια καλύτερη έκδοση του ποιος είσαι, μη χώνεσαι πίσω από τη σύγχρονη φτηνή αυτοβελτίωση. Αυτή γιγαντώνει το εγώ σου αγνοώντας τη συστημικότητά σου σε αυτό τον πλανήτη. Εδώ λοιπόν, που τελικά είναι όλα συνδεδεμένα και όλοι εμείς αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας, επέλεξε το εμείς παρά το εγώ σου. Εδώ λοιπόν, στο τώρα, που η κάθε δράση φέρνει αντίδραση, δώσε σημασία και κατανόηση κι αυτή θα πυροδοτήσει πίσω άλλη τόση. Δες τον άνθρωπο απαλλαγμένο από την ιδιότητα, απαλλαγμένο από την ταμπέλα και το ρόλο που του αναλογεί στη ζωή σου. Άκουσέ τον, αφουγκράσου τους φόβους του, τα θέλω του και ψάξε τους λόγους των πράξεών του πριν τον κατακρίνεις, πριν του κλείσεις την πόρτα.

Όταν βγάλουμε από πάνω μας την οποιαδήποτε ταυτότητα φορέσαμε για χάρη αυτής της κοινωνίας, είμαστε όλοι φτιαγμένοι με τον ίδιο πυρήνα. Και κάπου βαθιά, πίσω από τις οποιεσδήποτε τεχνητές μας ανάγκες, ο καθένας από εμάς μονάχα ελπίζει αυτός ο κόσμος να δεχθεί το είναι του. Σκέψου, πώς θα ήταν ένας κόσμος που πρώτα θα έβλεπες τον άνθρωπο. Κι εκεί θα έμενες.

Δόγμα ενάντια στον Άνθρωπο

Το άρθρο εξετάζει ένα από τα πιό θεμελιώδη ερωτήματα που υπάρχουν από τις απαρχές του Ανθρώπινου Πολιτισμού. Γιατί τα ανθρώπινα όντα έχουν ανάγκη να πιστέψουν πως οι Θεοί τους “κοιτούν” από ψηλά και τους προσέχουν. Και πώς καταλήγουμε να αντιμετωπίζουμε το Δόγμα που εναντιώνεται στον Άνθρωπο;

Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά της “Εγχώριας Πνευματικότητας”, οι ιστορικές καταβολές του Θεϊσμού και ποιά η σύνδεσή τους με την ανάπτυξη μίας ισχυρότερης “Εγωκεντρικής Δομής” ανάμεσα σε συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων. Ο Μονοθεισμός (Και ο Θεισμός) παρουσιάζεται ως μία αναπόφευκτη συνέπεια της επίπονης αίσθησης του διαχωρισμού και του ανολοκλήρωτου που επιφέρει η Εγωκεντρική Συνειδητότητα.

Δόγμα ενάντια στον Άνθρωπο

Η ύπαρξη του Θεού ή των Θεών θεωρούταν δεδομένη από όλους μέχρι πρόσφατα. “Εκείνος” ήταν – ή “Εκείνοι” ήταν (αν η συζήτηση αφορά σε Πολυθεϊστικές Παραδόσεις) μία ισχυρή ψυχολογική πραγματικότητα για το μεγαλύτερο ποσοστό του Ανθρώπινου Πληθυσμού.

Βέβαια η επικράτηση αυτής της άποψης δεν έχει ποτέ εξηγηθεί ικανοποιητικά. Αρκετές από τις εξηγήσεις για την ύπαρξη του Θεού και της Θρησκείας τείνουν προς μία “διανοούμενη” προσέγγιση που κλείνει προς την ανάγκη για παρηγοριά. Αυτή η προσέγγιση καταδεικνύει πως ο Άνθρωπος ανακάλυψε τους Θεούς και τις Θρησκείες που σχετίζονται με αυτούς σε μία προσπάθειά τους να εξηγήσουν τον Κόσμο. Από την μία, η Θρησκεία επεξηγεί τα παράξενα Φυσικά Φαινόμενα.

Όταν ο Ήλιος κινείται κατά μήκος του ουρανού, όταν βρυχάται ο Κεραυνός, όταν πεθαίνουν και ξεραίνονται τα σπαρτά ή ακόμη όταν ένα άτομο χάνει τη ζωή του χωρίς κανένα προφανή λόγο -όλα αυτά και πολλά ακόμη μπορούν να εξηγηθούν με ορισμούς που αναλύει η θρησκεία ή από τις Θεϊκές πράξεις και την Θεϊκή Παρέμβαση. Η Θρησκεία μπορεί επίσης να εξηγήσει το πως δημιουργήθηκε ο κόσμος (ο Θεός τον Δημιούργησε) και για ποιό λόγο η ζωή και η καθημερινότητα είναι γεμάτη από χθόνιες πράξεις και ταλαιπωρία (Είναι εξαιτίας του Διαβόλου, ή είναι λόγω μίας δοκιμασίας που μας έχει βάλει ο θεός για να διαπιστώσει το μέγεθος της πίστης μας)

Αυτή την άποψη που υποστηρίζει πως η Θρησκεία παρηγορεί τα ανθρώπινα όντα για να τους καθησυχάσει από την Θνητότητα και τις σκληρές συνθήκες της καθημερινότητας ασπαζόταν ο Μαρξ και ο Φρόιντ. Για τον Μαρξ η θρησκεία ήταν “το Παγκόσμιο πεδίο για την παρηγοριά” ή κατά την Διάσημη φράση του, “Το Όπιο του Λαού”. Η άποψη του Φρόιντ ήταν πως ο Θεός ήταν μία νευρωτική οπισθοδρόμηση στην Παιδική ηλικία με τον Θεό να αντιπροσωπεύει την παντοδύναμη πατρική φιγούρα. Όμως την ίδια στιγμή πίστευε πως η θρησκεία είχε τον ρόλο του παρηγορητή και βοηθούσε τον άνθρωπο να κατανοήσει τον “ασήμαντο αυτό κόσμο”.

Αν η εμπειρία του ατόμου εναντιώνεται στο δόγμα της “Ομάδας, τότε το Δόγμα οφείλει να νικήσει και η προσωπική εμπειρία πρέπει να καταργηθεί

Αν το Δόγμα δεν συγχρονίζεται με την Πραγματικότητα και την λογική αντιπαραθέσει που επιφέρει η κριτική ανθρώπινη σκέψη τότε το υπέρτατο τέλος ενός τέτοιου συστήματος είναι η πλήρης Κατάρρευση. Έτσι καθίσταται αδύνατη η διάσωση του Δόγματος και του συστήματος που εξυπηρετεί.

Ο χριστιανισμός για παράδειγμα είναι συντονισμένος με την πραγματικότητα, και άρα συντονισμένος με τα προσωπικά βιώματα του ατόμου διότι πηγάζουν από την ίδια πηγή, τον Θεό. Όταν εμφανίζονται εντάσεις μεταξύ του Δόγματος και των προσωπικών βιωμάτων θεωρείται απαραίτητο για τον χριστιανό να αναζητήσει περισσότερη σοφία και γνώση του ίδιου του δόγματος του.

Αντίσταση Στο Δόγμα & Τον έλεγχο του Ατόμου.

Το σύστημα του Δόγματος είναι τόσο ιερό που μόνο εκείνοι που εμμένουν σε αυτό είναι πραγματικοί άνθρωποι (σύμφωνα με το ίδιο το δόγμα).Εκείνοι που δεν το ασπάζονται δεν είναι. Όσοι βρίσκονται έξω από το σύστημα είναι αναλώσιμοι. Ακόμη και αυτοί που βρίσκονται μέσα στο σύστημα μπορούν να γίνουν αναλώσιμοι κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ή όταν αρχίσουν να κάνουν ερωτήσεις. Στην περίπτωση της περιέργειας του ατόμου, θα επακολουθήσουν από το Δόγμα 7 κριτήρια που θα κρίνουν τις συνέπειες. Αν αυτά τα κριτήρια δεν σταματήσουν την αναζήτηση του ατόμου, τότε το άτομο “εξαλείφεται”.

Αυτή η “εξάλειψη” έχει διάφορες μορφές ανάλογα τις Δογματικές ομάδες. Για τους Κομμουνιστές τα γκούλαγκ, για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά πλήρης και απαξιωτική αποκήρυξη με σκοπό να διατηρηθεί η Δογματική Ομάδα “Αγνή”. Φυσικά το ίδιο ισχύει και σε Χριστιανικά Δογματικές ομάδες, όπου ο Κανόνας είναι σημαντικότερος του ατόμου. Και εκείνο το άτομο που αμφισβητεί τον κανόνα χαρακτηρίζεται από την ομάδα ως μπελάς ή επαναστάτης

Κρίνοντας από τα εξτρεμιστικά γεγονότα και τις αποστολές αυτοκτονίας που παρασύρουν στον θάνατο εκατοντάδες νεκρών, από μία άκρως Δογματική Σέκτα Θα πρέπει να κατανοήσουμε πως οι παράλογες και ενίοτε φρικιαστικές πράξεις του Οποιουδήποτε Δόγματος δεν έγιναν μέσω της λογικής Σκέψης. Κάτι διαβρώνει την διαδικασία της λογικής και της Διανοητικής σκέψης…

Οφείλουμε να διατηρήσουμε τις προσωπικές μας πεποιθήσεις, και ανεξάρτητα της προσωπικής μας κοσμοθεωρίας να επιχειρήσουμε κομμάτι κομμάτι να αναπτύξουμε τις διανοητικές και υπερβατικές διαδικασίες που κρύβονται στο Θεϊκό κομμάτι που κρύβεται μέσα μας. Ίσως έτσι ανακαλύψουμε την πραγματική προέλευση κ ύπαρξη του Θεού. Ίσως έτσι, να υψώσουμε τείχος προστασίας μπροστά στον έλεγχο και τους κίνδυνους που κρύβει κάθε Δογματική και παγιωμένη Αντίληψη.

Ο πόνος δημιουργεί ανθρώπους με πιο δυνατό πνεύμα

Θα πρέπει να θεωρούμε ότι ο πόνος αποτελεί μια εμπειρία μάθησης. Πρόκειται για μια δοκιμασία που επιτρέπει στο πνεύμα μας να γίνει πιο δυνατό και πιο ικανό να αντιμετωπίζει τις αντιξοότητες.

Συχνά λέγεται ότι, αν καταφέρουμε να ελέγξουμε τον πόνο μας και τον τερματίσουμε, έχουμε το διαβατήριο για την ελευθερία.

Πρόκειται για πολύ όμορφα λόγια και διαβάζοντάς τα μπορεί να αναρωτηθούμε: «Ωραία, πώς γίνεται αυτό; Πώς δίνω τέλος στους φόβους, στις αποτυχίες και στον πόνο μου;».

Για να ελέγξουμε τις συναισθηματικές καταστάσεις μας και να μεταμορφώσουμε την αρνητική ενέργεια που μας βασανίζει, είναι πάντα πολύ χρήσιμο να καταλάβουμε την ανατομία του εσωτερικού μας κόσμου.

Ο πόνος και η λύπη λειτουργούν μέσα στον εγκέφαλό μας μέσω περίπλοκων και ισχυρών μηχανισμών. Έχουν έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό τον οποίο θα εξηγήσουμε στο παρόν άρθρο.
Ελπίζουμε να σας φανεί χρήσιμο.

Ο πόνος και ο «λυπημένος» εγκέφαλος


Ο πόνος είναι ο εσωτερικός διάλογος που πραγματοποιείται μέσα στον εγκέφαλο. Μπορεί να έχουμε οδυνηρές εμπειρίες, να βιώνουμε απώλειες και να αντιμετωπίζουμε αποτυχίες, προδοσία και πικρές απογοητεύσεις. Ωστόσο, άλλο πράγμα ο σωματικός πόνος και άλλο πράγμα ο συναισθηματικός πόνος.

Ο πόνος που μας βασανίζει και μερικές φορές μάς κάνει να πέφτουμε σε κατάθλιψη έχει ως μοναδική του προέλευση τον εσωτερικό διάλογο.

Το ίδιο τραύμα αντιμετωπίζεται διαφορετικά από διαφορετικούς ανθρώπους. Όλα εξαρτώνται από τους εσωτερικούς πόρους και τους διαλόγους που πραγματοποιούν μέσα στον νου τους.

Όταν απενεργοποιείται η αρνητικότητα, τη θέση της παίρνουν η ηρεμία και η ισορροπία. Μπορούμε να καταλάβουμε γιατί υπάρχουν αρνητικές ιδέες. Αν και πρόκειται για κάτι κατανοητό, είναι δύσκολο να τερματίσουμε τη διάσπαση που προκαλούν οι πικρές και οι αρνητικές σκέψεις για να δώσουμε τέλος στον πόνο.

Επειδή ο πόνος είναι κάτι συναισθηματικό και συνδέεται με το πνεύμα, μας παγιδεύει και μας στραγγαλίζει, έτσι δεν είναι εύκολο να ξεφύγουμε από αυτόν απλώς και μόνο επειδή το επιθυμούμε.

Ο «λυπημένος» εγκέφαλος λειτουργεί διαφορετικά


Τα ανθρώπινα όντα έχουν εκατομμύρια νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο που αλληλοσυνδέονται σε ένα πολύπλοκο δίκτυο. Ταυτόχρονα σχηματίζουν αυτό που ονομάζουμε «συνείδηση».

Οι νευροεπιστήμονες μας λένε ότι ο φόβος είναι ένα πολύ ισχυρό συναίσθημα στον εγκέφαλό μας.

Μέσω δομών όπως ο ιππόκαμπος και η αμυγδαλή, ο εγκέφαλος συγκεντρώνει πληροφορίες από το περιβάλλον του για να μας προειδοποιήσει για κινδύνους χωρίς να χρειαστεί εμείς να τους προσέξουμε.
  • Ο εγκέφαλός μας θέλει να επιβιώσουμε και, λόγω αυτού, τα αρνητικά συναισθήματα όπως ο φόβος, ο πόνος ή η λύπη αποτελούν προειδοποιητικά σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά.
  • Η λύπη, όπως φαίνεται από τα διαγνωστικά τεστ, προκαλεί μεταβολές σε σχεδόν εβδομήντα διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου.
  • Η αμυγδαλή, ο ιππόκαμπος, ο προμετωπιαίος φλοιός και η πρόσθια μοίρα της έλικας του προσαγωγίου είναι μερικές από αυτές τις δομές, όπως και μια πολύ ξεχωριστή και ενδιαφέρουσα περιοχή, ο νησιωτικός φλοιός.
  • Ο νησιωτικός φλοιός αποτελεί ένα μέρος του εγκεφάλου που συνδέεται με την αντίληψη του σώματος και της γεύσης. Όλα αυτά μάς εξηγούν γιατί, όταν είμαστε λυπημένοι και βιώνουμε πόνο, όλα μοιάζουν να σταματούν, συμπεριλαμβανομένων των αισθήσεων όπως η γεύση.
  • Παρά το γεγονός ότι οι άλλοι μάς λένε να σταματήσουμε να υποφέρουμε και να έρθουμε σε επαφή με την πραγματικότητα, ο εγκέφαλός μας δεν αντιδρά και είμαστε ανίκανοι να συνέλθουμε.
Ο εσωτερικός μουσικός μας παίζει ένα διαφορετικό τραγούδι επειδή ο «λυπημένος» μας εγκέφαλος έχει κάνει τη μουσική της ζωής να σωπάσει.

Ξεπεράστε τον πόνο για να γίνετε πιο δυνατοί


Αξίζει να θυμηθούμε έναν γλυκό στίχο του Leonard Cohen: «τα πάντα έχουν ένα ράγισμα -από εκεί περνάει το φως».

Αν κάτι ραγίσει ή σπάσει, αυτό δεν πρέπει να μας εμποδίσει να προχωρήσουμε μπροστά στη ζωή μας.

Τα ραγίσματα επιδιορθώνονται, όμως η αλλαγή αυτή δεν μας επιτρέπει ποτέ να επιστρέψουμε στην προηγούμενή μας κατάσταση. Δεν θα είμαστε ποτέ πια ίδιοι.
  • Τώρα είμαστε πιο δυνατοί. Το ράγισμα αφήνει να περάσει το φως της σοφίας, της γνώσης και της μάθησης μέσα από την αλλαγή αυτή.
  • Για να ξεπεράσετε τον πόνο, πρέπει να δώσετε χρόνο. Γνωρίζετε ήδη ότι ο εγκέφαλος λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο από εδώ και στο εξής. Πρέπει να δείξετε υπομονή και να βρείτε υποστήριξη στους ανθρώπους που σας αγαπούν.
  • Πρέπει να καταλάβετε ότι ο εγκέφαλός μας θέλει να παραμείνουμε ήρεμοι. Έτσι μπορούμε να εστιάσουμε την ενέργειά μας στην εύρεση μιας λύσης για αυτό που μας ανησυχεί και μας βλάπτει.
Ο στόχος είναι να αλλάξετε κάτι στον εαυτό σας ή να περιβάλλεστε από πράγματα που σας κάνουν να αισθάνεστε καλύτερα. Το να αποδεχτείτε αυτό που συνέβη και το να κινητοποιήσετε τον εαυτό σας για κάτι καινούργιο ή διαφορετικό αποτελούν δύο ουσιαστικά βήματα που πρέπει να κάνετε.

Οι νευρολόγοι μάς λένε πάντα ότι η κατανόηση των μηχανισμών μέσω των οποίων λειτουργεί ο εγκέφαλος μας βοηθούν να διαχειριστούμε πολύ καλύτερα αυτές τις καταστάσεις της λύπης και του πόνου.

Είναι καλό να θυμόμαστε ότι η θλίψη δεν είναι αιώνια αλλά αποτελεί μια προσωρινή διαδικασία που μπορούμε να ξεπεράσουμε προκειμένου να μάθουμε και να συνεχίσουμε να επιβιώνουμε.

Συνεχίζουμε να προσαρμοζόμαστε σε αυτά τα ταραγμένα νερά και μερικές φορές σε πολύ περίπλοκες καταστάσεις.

Ωδή στο παραμύθι της ζωής μας

Βουλιάζουμε, κάτω απ' την τέντα του γαλάζιου ουρανού μας, κάτω από το λαμπρό φως του ήλιου, σε μια γη που δονείται ανάμεσα σ αμέτρητα αστέρια, φτωχοί και πλούσιοι, άρχοντες και σκλάβοι, θύτες και θύματα, συνταξιδιώτες όλοι μαζί στο ίδιο καράβι

Βουλιάζουμε όλοι μαζί από το βάρος ενός μυαλού που ξεχειλίζει, σαν χύτρα σε κατάσταση βρασμού, από δεισιδαιμονίες, στρεβλά πρότυπα, εικόνες, προκαταλήψεις, προσκολλήσεις, εξαρτήσεις, προσδοκίες και μια ιστορία γεμάτη ψέματα που μας ειπώθηκε όταν ήμασταν πολύ μικροί, ένα έτοιμο σύστημα πεποιθήσεων.


Μας έστειλαν στα σχολεία τους για να μάθουμε τα μυστικά της ζωής και τα μόνα που μας μάθανε ήταν να αποστηθίζουμε την μασημένη παλιά γνώση,  να συμμορφωνόμαστε με τα υπάρχοντα πρότυπα και να υπακούμε  στους μεγαλύτερους που ήξεραν,  πουθενά δεν μας είπαν για προκλήσεις, τόλμη, καινοτομίες, αμφισβήτηση, περιέργεια, φαντασία και δημιουργικότητα.

Από τότε περιπλανιόμαστε, κουβαλώντας οδικούς χάρτες φόβου που οδηγούν σε αδιέξοδα και καταστροφή,  σε αλληλοσπαραγμούς χωρίς ουσία, σε απέραντη μοναξιά και δυστυχία, μια περιπλάνηση που δεν μας αφήνει να ευημερήσουμε, να εξελιχθούμε και να ανακαλύψουμε τις πραγματικές μας δυνατότητες, να χαρούμε και να ευχαριστηθούμε αληθινά τη ζωή, αυτό το μοναδικό και μαγικό μυστήριο.

Και βουλιάζουμε όλο και πιο πολύ, μέσα στο βούρκο των προσωπικών και διαχωριστικών μας πεποιθήσεων, μέσα στα έλη των χρεωκοπημένων ιδεολογιών και των προτύπων μας που μας εγκατέλειψαν γυμνούς μέσα στο κρύο, στο ψέμα και τη φτιαχτή ασχήμια, στις προδομένες προσδοκίες μας και σ ένα κόσμο βάρβαρο και άδικο που δεν αλλάξαμε ποτέ ουσιαστικά

Γιατί ποτέ δεν το θελήσαμε αληθινά με την καρδιά μας, γιατί η ανατροπή αυτή θα είχε πόνο. Κι εμείς μάθαμε να τον αποφεύγουμε τον πόνο…

Αρνούμαστε, λες κι από πείσμα, να αμφισβητήσουμε ό,τι βολικά έχει βρει τη θέση του μέσα μας, αρνούμαστε να ταράξουμε τα βαλτωμένα μας νερά, θέλουμε να περάσουμε το ποτάμι χωρίς να βραχούμε, θέλουμε ν αναστηθούμε χωρίς σταύρωση, να μην συναντηθούμε με τη φύση και τη ρίζα του πόνου.

Και σπαταλάμε ολάκερη ζωή σε διαφυγές και σε αναμονές, με βαριές αποσκευές στους ώμους, σε κρύους σταθμούς, περιμένοντας τρένα που δεν έρχονται ποτέ, ολάκερη ζωή να περιμένουμε κάτι να γίνει, κάτι που θα μας πάει κάπου αλλού και αυτό το αλλού να μην είναι πουθενά, σπατάλη μιας ζωής περιμένοντας “κάτι καλύτερο” και για το “κάτι καλύτερο” χάσαμε το “καλύτερο δυνατό”…


Βουλιάζουμε, κορμιά κουρασμένα και ασθενικά από την ατελείωτη σκληρή και άδικη καθημερινή βιοπάλη, ταλαιπωρημένες και απελπισμένες ψυχές που προσπαθούν να καταλάβουν πως γίνεται ο παράδεισος κόλαση, πως τόση ομορφιά γίνεται ασχήμια, πως γεννιέται τόση βαρβαρότητα μέσα σ ένα ανθρώπινο πλάσμα, και συνεχώς να διαπιστώνουμε ότι έχει και πιο κάτω, περισσότερη βαρβαρότητα…

Εθελοτυφλούμε όλο και πιο πολύ, θέλουμε να μην μας ενοχλήσουν τα “κουτάκια” μας γιατί μας δίνουνε τις βολικές απαντήσεις για να μπορέσει να μας πάρει ο ύπνος το βράδυ,  αυτή την ψευδαίσθηση του “όλα καλά” που λέμε  όταν συναντάμε στο δρόμο κάποιο παλιό φίλο, μπρός στα μάτια μας καταστρέφονται οι θάλασσες, τα ποτάμια, η καλλιεργήσιμη γη, αθώα πλάσματα μολύνεται ο αέρας που αναπνέουμε κι εμείς ευχόμαστε να έχουμε την υγειά μας και να είμαστε καλά…

Μα ο θάνατός μας είναι αργός και κατοικεί μέσα στα μπετόν, σκουριάζουμε μαζί με τους τόνους από τα σίδερα και τα μέταλλα που μέσα τους φωλιάζει η μοναξιά μας,  που μέσα τους κρύβονται οι φόβοι μας, σαπίζουμε μα συνηθίζουμε ακόμα και τούτη την αβάσταχτη δυσωδία της σαπίλας γιατί είναι δικιά μας, και οι μέρες έρχονται και πάνε τα καλοκαίρια και οι χειμώνες, οι μήνες και τα χρόνια περνάνε κι εκλιπαρούμε για μια ξέγνοιαστη στιγμή, να μας αφήσουνε για λίγο ήσυχους.

Βουλιάζουμε, με μια λαχτάρα πάντα για τ αυτονόητα που δεν ζούμε, την αγάπη, τη λευτεριά, την ομορφιά, την απλότητα, το χαμόγελο, τη γύμνια, τις μοιρασιές, τα όμορφα μέρη, τις όμορφες αισθήσεις, γιατί αυτό που ζούμε είναι ένα ψέμα, η ψυχή το ξέρει μα διαφωνεί το μυαλό, που αποδέχεται άχρηστες πεποιθήσεις, ανόητα και παρωχημένα πρότυπα, μονάχα να υπομένουμε μάθαμε όσα δεν τολμάμε ν αμφισβητήσουμε, να γκρεμίσουμε και να ξαναχτίσουμε, σαν αιώνια ανώριμα παιδιά που πεισματικά αρνούνται να ωριμάσουν.

Αποκαμωμένοι απ' τις καθημερινές μάχες βουλιάζουμε στους φτηνούς μας καναπέδες και τις καταναλωτικές μας ανέσεις μ 'ένα στόμα ορθάνοιχτο, περιμένοντας πεινασμένοι τα μαγικά μικρά μπλε χαπάκια που πετάγονται από κάθε μεριά και κάθε γωνία, απ' όπου κι αν στρέψεις το βλέμμα, όπου κι αν βρεθείς, τηλεόραση, εκπομπές, ειδικοί σύμβουλοι, πολιτικοί, επίσημες ανακοινώσεις, φορείς, ιδρύματα, κι εμείς τα χάβουμε όλα, τα καταπίνουμε αμάσητα μας καταστέλλουν, μας ηρεμούν, όλα μοιάζουν συνηθισμένα, όλα είναι στη θέση τους, όλα πρέζα, περήφανοι και πλήρεις, οπλισμένοι με το τελευταίο μας iphone βγάζουμε selfies μ εκείνο το χαμόγελο του ηλίθιου.

Αργοπεθαίνουμε, ευνουχισμένοι και ιδανικοί αυτόχειρες που αδυνατούν να αντιληφθούν την ουσία, την ουσία που φωνάζει ολόκληρη η πλάση με κάθε τρόπο, που ρέει ακατάπαυστα απ' τις ανεξάντλητες πηγές του φωτός, κωφεύουμε στα μηνύματα, γυρίζουμε την πλάτη στο οφθαλμοφανές, φοράμε τα κοστουμάκια μας, τις μάσκες μας και βγαίνουμε στις λεωφόρους και τους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας προσπαθώντας να τη βγάλουμε καθαρή, ν αποφύγουμε τα ατυχήματα, να μην πονέσουμε, να μην ταραχτούν τα θολωμένα νερά του βάλτου μας, μας αρκεί απλά να επιπλέουμε, άτολμοι στ' απάτητα χωρίς σωσίβιο, αδύναμοι μπροστά στο αυτονόητο και το απλό, κουτοπόνηροι και πανούργοι στο να κοροϊδέψουμε ο ένας τον άλλο, παρασέρνοντας ο ένας τον άλλο στη φθορά στη σπατάλη της ενέργειας που είμαστε καμωμένοι.

Το καράβι να πηγαίνει ολοταχώς για το παγόβουνο κι εμείς να σπρωχνόμαστε για το ποιός θα κάτσει στην πρώτη θέση, κάνουμε πάρτι και ξεφαντώματα για εκτόνωση κι αφήνουμε το καράβι του κόσμου μας να το κυβερνάνε παρανοϊκοί, διεφθαρμένοι και επικίνδυνοι ψυχοπαθείς.

Αργοπεθαίνουμε, και δεν έχουμε ιδέα κατά που πάμε ,ένα προσανατολισμό, κάποιο σχέδιο,
δεν έχουμε ιδέα ότι οι σημερινές επιλογές μας είναι το αύριο που περιμένει εμάς και τα παιδιά μας,
που τα παρασέρνουμε στο δικό μας ανόητο όλεθρο χωρίς να βάζουμε ένα τέλος στην τρελή πορεία μας στα παράδοξα.

Πλάσματα με νοημοσύνη και καρδιά να σέρνουμε ατσαλένιες μπάλες μ αλυσίδες στα πόδια
ακολουθώντας αξίες που γίνανε πυξίδες χαλασμένες και δείχνουνε μονάχα πρόσκαιρες απολαύσεις, επιφανειακές μικροαλλαγές και ατελείωτες επαναλήψεις του ίδιου μοντέλου, αυτού που μας ειπώθηκε να αποφεύγουμε ότι μας πονά και να προσπαθούμε να επαναλάβουμε ότι μας ευχαριστεί, έχοντας πάντα όπλο πολύτιμο την επιλεκτική μας ηθική και τις αποδοχές μας.

Ένα βάρβαρο θεριό τρέφουμε εντός μας, μα τα θεριά όσο και να τα ταΐσεις πάντα πεινασμένα θα είναι και πάντα θεριά, για να γίνει το θεριό άνθρωπος χρειάζεται όλα να τ απαρνηθεί, όλα να τα πετάξει, να πεθάνει για ν αναστηθεί να λυτρωθεί  μιας και η ζωή μας πιο πολύ με μια μακρά αναμονή θανάτου μοιάζει.

Φοβόμαστε το θάνατο πιο πολύ από τις τύψεις που δεν ζήσαμε, φοβόμαστε το θάνατο όλων όσων έχουμε επενδύσει ότι είμαστε,  μα θάνατος στην ουσία δεν υπάρχει, αυτό που υπάρχει είναι ο φόβος του θανάτου, αυτό που υπάρχει είναι ο φόβος, εμείς είμαστε ο φόβος  γιατί ποτέ δεν γυμνωθήκαμε
γιατί ποτέ δεν νοιώσαμε λεύτεροι
, γιατί πάντα κουβαλούσαμε βάρη, εικόνες, προσδοκίες, ενοχές και πίστεις.


Αργοπεθαίνουμε, ζώντας μια ζωή δανεική,  μια ζωή φτιαγμένη από τα λόγια και τις υποδείξεις άλλων αναζητούμε το δικό μας παραμύθι, με τους δικούς μας ήρωες, την πλοκή και τους ρόλους,
γεννάμε συνεχώς όνειρα μα τ' όνειρο είναι μονάχα μια στιγμή, καπνός, δεν είναι ζωή αληθινή,
η ζωή είναι μάθηση, είναι δημιουργία και σχέσεις, είναι επίγνωση κι εμείς ονειρευόμαστε γιατί αυτό μας μάθανε, να ονειρευόμαστε κι όχι να δημιουργούμε οράματα, μας μάθανε να ζούμε και να υπομένουμε την κόλασή μας, κι έπειτα να ονειρευόμαστε ότι κάπου υπάρχει και ο παράδεισος  που από ένστικτο λαχταράμε…

Αργοπεθαίνουμε, μόνοι ανάμεσα σε δισεκατομμύρια γαλαξίες και αστέρια, τ' αστέρια που μας περιμένουνε, που είναι η πραγματική μας πατρίδα

Απορούμε συχνά πως γίνεται και ο άνθρωπος δεν έχει καταφέρει ακόμα να συμφιλιωθεί και να συμβιώσει αρμονικά με όλη αυτή τη φυσική ομορφιά που απλώνεται παντού γύρω του,  τη βιοποικιλία και τις θαυμαστές διαδικασίες της ζωής…

Λησμονούμε  ότι χρειάζεται πρώτα απ' όλα ν αναγνωρίσουμε ότι είμαστε θεριά, κι έπειτα ν αντιληφθούμε ξεκάθαρα πως για να γίνει το θεριό άνθρωπος χρειάζεται να καλυφθούν όλες του οι βασικές ανάγκες, ενέργεια, τροφή, νερό, στέγη, ασφάλεια, περίθαλψη… να μπορεί να έχει άμεση πρόσβαση σε όλα όσα έχει ανάγκη και υπάρχουν,  χωρίς περιορισμούς, χωρίς διακρίσεις, χωρίς ένα μέσο σαν το χρήμα  που γεννά τις αδικίες και τις ανισότητες…

και τέλος για να γίνει ο άνθρωπος πλάσμα πολιτισμένο χρειάζεται ν αναγνωρίσει και να αποδεχτεί την ισότητα, την ενότητα  και το Όλον της ύπαρξης…

Αν θες να κόψεις δρόμο, γίνε κοφτερός σαν μαχαίρι

Σταμάτα να είσαι ψευτο-καλούλης! Γίνε σκληρός, δηλαδή αληθινός, πρώτα με τον εαυτό σου. Συνεπής, υπεύθυνος, στοχευμένος, λιτός, φλογερός, άπληστος και μαζί ολιγαρκής.

Κάθε στιγμή ζωής είναι μια μάχη, μια απόφαση, μια γεμάτη νόημα επιλογή.

Μην υποτιμάς καμιά στιγμή, κανένα σου λόγο, καμιά σου σκέψη, κανέναν και τίποτα.

Ζύγισε τους ανθρώπους και τα πράγματα σαν να είναι ο θησαυρός σου.

Δεν υπάρχει καθόλου χρόνος και ενέργεια για πέταμα.

Κάθε σκέψη και πράξη σου σε προετοιμάζει για τον σκοπό της ζωής σου.

Μάθε να θέτεις συγκεκριμένους στόχους που ετοιμάζουν “άπιαστους” σκοπούς, δηλαδή σκοπούς που σε υπερβαίνουν, εσένα και τις δυνατότητές σου.

Μάθε να λες πολλά “όχι”.

Το «όχι» σου να είναι «όχι».

Να γίνει δεύτερή σου φύση.

“Όχι” ασήμαντα και σημαντικά, ανώδυνα κι επώδυνα.

Στον εαυτό σου και στους άλλους.

Μάθε, μέσα από τα “όχι” σου, να μην λογαριάζεις ακριβά την γνώμη των άλλων.

Χτίσε με γερές πέτρες την γνώμη σου, ψήλωσε και δυνάμωσε το εγώ σου.

Τόσο, ώστε να θελήσεις ολόψυχα να το εγκαταλείψεις.

Όταν έρθει η στιγμή, να το παραδώσεις για τον ακριβό μαργαρίτη.

Ο δρόμος της ψυχής σου προς το Μεγάλο “ΝΑΙ”, είναι στρωμένος με πολλά μικρά και μεγάλα “Όχι”.

Αν θες πολλά, γίνε πολύς.

Αν θες λίγα, συνέχισε να 'σαι λίγος.

Πάντως, πάρε απόφαση.

Να περιβάλλεσαι γύρω από λίγους αλλά αληθινούς ανθρώπους

Είναι γεγονός πως πλέον, στην σημερινή κοινωνία το να περιβάλλεσαι από ανθρώπους αληθινούς, γνήσιους είναι κάτι σπάνιο. Εάν έχεις αυτό το πλεονέκτημα στις μέρες μας να ξέρεις πως είσαι πολύ τυχερός/η.

Τι δεν θα έδινε ο καθένας να έχει στο πλάι του λίγα άτομα αλλά ποιοτικά. Λίγα, μα καθαρά και διάφανα. Γιατί αυτό που μετράει όσο τίποτα άλλο δεν είναι η ποσότητα των ανθρώπων αλλά η ποιότητα.

Είναι αλήθεια πως μεγαλώνοντας η λίστα με τους ανθρώπους δίπλα σου μικραίνει, γιατί ωριμάζοντας καταλαβαίνεις ποιοι όντως αξίζουν να είναι στο πλάι σου και ποιοι είναι όντως αληθινοί. Μεγαλώνοντας η υπομονή μειώνεται, έχεις ανάγκη από σταθερότητα, ηρεμία και ειλικρίνεια.

Αυτοί που μένουν πλέον στην λίστα σου, είναι εκείνοι που πέρασαν μαζί σου από διάφορες δοκιμασίες, εκείνοι όπου η σχέση σας δοκιμάστηκε ξανά και ξανά κι όμως βρίσκονται ακόμη στο πλάι σου, εκείνοι που δεν παύουν να σε νοιάζονται και να σε αγαπούν πραγματικά, να είναι περήφανοι για εσένα, να χαίρονται πραγματικά με την ευτυχία σου και την κάθε εξέλιξη στην ζωή σου.

Είναι εκείνοι οι λίγοι μα συνάμα οι ξεχωριστοί άνθρωποι που μαζί τους μπορείς να νιώσεις ασφάλεια , να περάσεις κάθε δυσκολία αλλά και να μοιραστείς κάθε χαρά της ζωής.

Μεγάλωσες και θέλεις δίπλα σου ανθρώπους όμορφους, αλλά στην ψυχή.. Μεγάλωσες και δεν είσαι ανεχτικός πλέον στα ψεύτικα χαμογέλα και στις ανούσιες ανθρώπινες σχέσεις. Μεγάλωσες και έπαψες να είσαι σιωπηλή/ος και να ανέχεσαι το κάθε τι έμαθες πλέον να σέβεσαι τον εαυτό σου και να επιλέγεις δίπλα σου ανθρώπους που σε αντιπροσωπεύουν επάξια..

Πλέον σε νοιάζουν αυτοί οι λίγοι που σε νοιάζονται και αυτοί. Σε αυτούς ποντάρεις, σε αυτούς θέλεις να επενδύσεις και να δώσεις τα πάντα! Γιατί, το να περιβάλλεσαι γύρω από λίγους αλλά αληθινούς ανθρώπους είναι ευλογία!

Ο Πλάτωνας θεωρούσε ότι όσο περισσότερο στρέφουμε τον νου μας προς το απρόσωπο, μεγαλώνει η αξία μας

Δύσκολα μπορεί κάποιος να αντλήσει από τους διαλόγους του Πλάτωνα πραγματικά ιστορικά στοιχεία για τον Σωκράτη, τον άντρα που περιφερόταν ξυπόλυτος στην αθηναϊκή αγορά φορώντας έναν πεντακάθαρο χιτώνα και έθετε επίμονα ερωτήματα των οποίων η ουσία δεν γινόταν εύκολα αντιληπτή, καταφέρνοντας να δημιουργήσει γύρω του ένα πλήθος από περίεργους, καθώς ανέτρεπε κάθε απάντηση που του έδιναν. Ήταν ένας πλανόδιος της διαλεκτικής, ένας φιλόσοφος-αντάρτης της πόλης.

Ο Πλάτωνας βέβαια δεν είναι ο μόνος Αθηναίος που έγραψε σωκρατικούς διαλόγους μετά τον θάνατο του Σωκράτη. Είναι, όμως, ο μόνος συγγραφέας σωκρατικών διαλόγων που υπήρξε, συνάμα, και φιλοσοφική ιδιοφυία. Η στάση του Πλάτωνα απέναντι στον «δικό» του Σωκράτη δεν παραμένει στάσιμη κατά τη διάρκεια της μακράς ζωής του. Αν παρακολουθήσουμε τις μεταβολές στη στάση του απέναντι στον φιλόσοφο, του οποίου ο θάνατος έκανε τον ίδιο φιλόσοφο, ίσως καταφέρουμε να πλησιάσουμε περισσότερο το πρόσωπο της απόμακρης μορφής του Πλάτωνα.

Είναι δύσκολο, για να μην πω ανάρμοστο, να προσεγγίσουμε τον Πλάτωνα ως πρόσωπο. Κανείς άλλος φιλόσοφος δεν αποθαρρύνει τόσο πολύ μια τέτοια προσέγγιση. Ο Πλάτωνας φαινόταν να συμπαθεί ελάχιστα ό,τι ήταν προσωπικό. Θεωρούσε ότι όσο περισσότερο στρέφουμε τον νου μας προς το απρόσωπο, μεγαλώνει η αξία μας. Ότι γινόμαστε καλύτεροι όσο περισσότερο κατανοούμε το Σύμπαν, όσο περισσότερο αναλογιζόμαστε το μεγαλείο του και όσο λιγότερο τη δική μας μικρότητα. Ο Πλάτωνας εκδηλώνει συχνά τρόμο μπροστά στην ανθρώπινη φύση, την οποία θεωρεί πλησιέστερη προς εκείνη του ζώου παρά του Θεού. Η ανθρώπινη φύση είναι ένα ηθικό και πολιτικό πρόβλημα προς επίλυση, και μόνο το Σύμπαν φαντάζει επαρκές για την απεραντοσύνη του εγχειρήματος.

Η ζοφερή απόγνωση του Πλάτωνα για το «γένος μας» έγινε μάλλον πιο φανερή στα τελευταία του χρόνια, ωστόσο, διαισθάνομαι πως είχε άσχημη γνώμη για την ανθρωπότητα ακόμη και όταν ήταν πιο νέος. Η μοίρα του Σωκράτη στα χέρια της δημοκρατίας -η θανατική καταδίκη του, όπως και η ετυμηγορία της ενοχής του, ήταν αποτέλεσμα λαϊκής ψήφου- ίσως σχετίζεται τόσο με την άσχημη εικόνα που είχε διαμορφώσει για την ανθρωπότητα, όσο και με την εξαρχής στροφή του στη φιλοσοφία. Ενώ ο Σωκράτης γελούσε δυνατά με τα κακόγουστα αστεία των κωμικών συγγραφέων, ακόμη και όταν γινόταν ο ίδιος αντικείμενο διακωμώδησης, η χαρακτηριστική αντίδραση του Πλάτωνα στις ταραχώδεις και γελοίες πτυχές της ανθρώπινης φύσης θα ήταν, υποψιάζομαι, ένα ρίγος ανατριχίλας. Η αγάπη του για τον Σωκράτη τον βοήθησε να απωθήσει το ρίγος. Ο Σωκράτης στάθηκε γι’ αυτόν ένα μέσον για να συμφιλιώσει τον εαυτό του με την παραμορφωμένη από τις ασχήμιες και τις αντιφάσεις ανθρώπινη ζωή. Μάλιστα, ο Σωκράτης, ως πολύ ανθρώπινος -όπως ο Πλάτωνας πασχίζει να μας δείξει-ενσαρκώνει ο ίδιος αυτές τις αντιφάσεις.

Απλώς επειδή υπήρξε ένας άνθρωπος όπως ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας θα μπορούσε να πειστεί ότι τελικά αξίζει να νοιάζεται κάποιος για την ανθρώπινη ζωή.

Με τα γραπτά του ο Πλάτωνας δημιούργησε ένα αδιέξοδο και μια ερμηνευτική σύγχυση. ‘Όμως, δημιούργησε επίσης και τη φιλοσοφία, καθιστώντας την ζωντανό μνημείο του Σωκράτη. Η λέξη φιλοσοφία δηλώνει την αγάπη για τη σοφία. Και η αγάπη για τη σοφία είναι ένα απρόσωπο είδος αγάπης. Αξίζει, λοιπόν, να σημειωθεί ότι μια πολύ προσωπική αγάπη -η αγάπη του Πλάτωνα για τον Σωκράτη- ενεργούσε μέσα στον άνθρωπο που δημιούργησε τη φιλοσοφία όπως την γνωρίζουμε.

Όλα αυτά προσθέτουν ένα στοιχείο παραδόξου στο ύφος με το οποίο έγραψε ο Πλάτωνας, ιδίως αν λάβουμε υπόψη όσα θα πει για τον φιλοσοφικό έρωτα, που αντικαθιστά τον προσωπικό έρωτα (από εδώ πηγάζει η στρεβλωμένη ιδέα μας για τον «πλατωνικό έρωτα»). Όμως, ακόμη και αυτή η ένταση χρησιμοποιείται από τη φιλοσοφία. Στόχος του Πλάτωνα -ή, τουλάχιστον, έτσι το αντιλαμβάνομαι εγώ- είναι να μην αφήσει ποτέ τη σκέψη να γίνει υπερβολικά αυτόματη, να μην επαναπαυθεί. Στόχος του, με άλλα λόγια, είναι ο άνθρωπος να σκέφτεται διαρκώς, να μην περιπίπτει σε νοητική αδράνεια, και γι’ αυτό δεν είναι ποτέ αρνητικός απέναντι στις αποσταθεροποιητικές επιδράσεις του παραδόξου.

Η επικαιρότητά του οφείλεται αποκλειστικά στα ερωτήματα που έθεσε και στην επιμονή του ότι δεν μπορούμε να απαλλαγούμε εύκολα απ’ αυτά, όπως νομίζουν οι περισσότεροι. ‘Ένα από τα περίεργα χαρακτηριστικά των φιλοσοφικών ερωτημάτων είναι η προθυμία με την οποία δίνουν πολλοί απαντήσεις οι οποίες δεν συλλαμβάνουν την ουσία των ερωτημάτων. Μερικές φορές οι λανθασμένες απαντήσεις δίνονται από επιστήμονες, άλλοτε στο πλαίσιο θρησκειών, άλλοτε βασισμένες σε αυτό που ονομάζουμε απλή, κοινή λογική. Ο Πλάτωνας διατύπωσε μερικά από τα πιο οριστικά αντεπιχειρήματα απέναντι σε απαντήσεις που αποτυγχάνουν να συλλάβουν την ουσία του φιλοσοφικού ερωτήματος.

Ο ίδιος σπανίως παρουσιαζόταν σαν να δίνει τις τελικές απαντήσεις. Αυτό που τόνιζε ήταν η απειθαρχία την οποία επιδεικνύουν τα ερωτήματα απέναντι στην προσπάθεια να τους δώσει κάποιος ρηχές απαντήσεις.

Το επόμενο κύμα αυτοματοποίησης θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων επαγγελμάτων;

H απώλεια πολλών παραδοσιακών επαγγελμάτων εξαιτίας της αυτοματοποίησης θα αντισταθμιστεί εν μέρει από τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για ανθρώπους. Οι γενικοί γιατροί που ασχολούνται κυρίως με τη διάγνωση γνωστών ασθενειών και τη χορήγηση γνωστών θεραπειών θα αντικατασταθούν μάλλον από ιατρικές τεχνητές νοημοσύνες. Ακριβώς όμως γι’ αυτό, θα υπάρχουν πολύ περισσότερα χρήματα για τους γιατρούς και τους βοηθούς εργαστηρίου που κάνουν πρωτοποριακές έρευνες και σχεδιάζουν καινούργια φάρμακα ή χειρουργικές μεθόδους.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για ανθρώπους| και κάπως· αλλιώς. Αντί οι άνθρωποι να ανταγωνίζονται την τεχνητή νοημοσύνη, θα μπορούσαν να εστιάσουν στη χρήση και την αξιοποίησή της. Για παράδειγμα, η αντικατάσταση των πιλότων από drone έχει καταργήσει κάποιες θέσεις εργασίας, αλλά έχει δημιουργήσει πολλές νέες ευκαιρίες στη συντήρηση, τον τηλεχειρισμό, την ανάλυση δεδομένων και την κυβερνοασφάλεια.

Αν είναι έτσι, η αγορά εργασίας το 2050 θα χαρακτηρίζεται πιθανότατα από τη συνεργασία ανθρώπων και τεχνητής νοημοσύνης, και όχι από τον ανταγωνισμό τους. Σε πεδία από την αστυνόμευση μέχρι τις τράπεζες, ομάδες ανθρώπων τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τόσο τους ανθρώπους όσο και τους υπολογιστές. Όταν το πρόγραμμα Deep Blue της ΙΒΜ νίκησε τον Κασπάροφ το 1997, οι άνθρωποι δεν σταμάτησαν να παίζουν σκάκι. Αντίθετα, χάρη σε εκπαιδευτικές τεχνητές νοημοσύνες, πολλοί μετρ σκακιστές έγιναν καλύτεροι από ποτέ και τουλάχιστον για κάποιο διάστημα μια ομάδα ανθρώπων-τεχνητής νοημοσύνης που λεγόταν «οι Κένταυροι» ξεπέρασε σε σκακιστικές επιδόσεις τόσο τους ανθρώπους όσο και τους υπολογιστές. Με τον ίδιο τρόπο, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην εκπαίδευση των καλύτερων αστυνομικών, ή τραπεζιτών.

Το πρόβλημα με όλες αυτές τις νέες δουλειές, ωστόσο, είναι ότι μάλλον θα απαιτούν πολύ υψηλό επίπεδο ειδίκευσης κι έτσι δεν θα επιλύσουν το πρόβλημα της ανεργίας των ανειδίκευτων εργατών. Το να δημιουργηθούν νέες δουλειές για ανθρώπους μπορεί να αποδειχτεί ευκολότερο από το να επανεκπαιδευτούν οι άνθρωποι για να καλύψουν αυτές τις θέσεις. Στα προηγούμενα κύματα αυτοματοποίησης, οι άνθρωποι μπορούσαν συνήθως να περάσουν από τη μία χαμηλών απαιτήσεων τυποποιημένη δουλειά στην άλλη. Το 1920, ένας αγροτικός εργάτης που είχε απολυθεί εξαιτίας της μηχανοποίησης της γεωργίας μπορούσε να βρει δουλειά σε ένα εργοστάσιο που έφτιαχνε τρακτέρ. Το 1980, ένας άνεργος βιομηχανικός εργάτης μπορούσε να πιάσει δουλειά ως ταμίας σε σουπερμάρκετ. Αυτές οι αλλαγές επαγγέλματος ήταν εφικτές επειδή η μετάβαση από το αγρόκτημα στο εργοστάσιο και από το εργοστάσιο στο σουπερμάρκετ απαιτούσε περιορισμένη εκπαίδευση.

Όμως το 2050, ένας ταμίας ή μια· εργάτρια υφαντουργίας που θα χάσουν τη δουλειά τους από ένα ρομπότ δεν θα μπορούν να γίνουν ερευνητές για τον καρκίνο, χειριστές drone ή μέλη μιας τραπεζικής ομάδας ανθρώπων-τεχνητής νοημοσύνης. Δεν θα έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες.

Συνεπώς, παρά την εμφάνιση πολλών νέων θέσεων εργασίας για ανθρώπους, το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί μια νέα «άχρηστη» τάξη παραμένει πιθανό. Μπορεί μάλιστα να επικρατήσει η χειρότερη εκδοχή και να μαστιζόμαστε από ανεργία και από έλλειψη ειδικευμένων εργατών μαζί. Πολλοί άνθρωποι μπορεί να μην έχουν τη μοίρα των αμαξάδων του 19ου αιώνα -που έγιναν οδηγοί ταξί- αλλά των αλόγων τους, που σταδιακά εξορίστηκαν εντελώς από την αγορά εργασίας.15

Επιπλέον, καμία από τις δουλειές για ανθρώπους που θα απομένουν δεν θα είναι ποτέ ασφαλής από τον κίνδυνο της μελλοντικής της αυτοματοποίησης, γιατί η μηχανική εκμάθηση και η ρομποτική θα συνεχίσουν να βελτιώνονται. Μια σαραντάχρονη άνεργη ταμίας σουπερμάρκετ που καταβάλλοντας υπεράνθρωπες προσπάθειες κατάφερε να γίνει χειρίστρια drone, μπορεί να χρειαστεί να κάνει το ίδιο δέκα χρόνια αργότερα, γιατί μέχρι τότε μπορεί να έχει αυτοματοποιηθεί και ο χειρισμός drone. Αυτή η αστάθεια θα κάνει επίσης δυσκολότερη τη συγκρότηση σωματείων και τη διασφάλιση δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους.

Αντίστοιχα, και οι ομάδες ανθρώπων-υπολογιστών όπως οι «Κένταυροι» θα χαρακτηρίζονται μάλλον από μια μόνιμη διελκυστίνδα ανάμεσα στους ανθρώπους και τους υπολογιστές, και όχι από την παγίωση μιας ισόβιας συνεργασίας. Στις ομάδες που αποτελούνται αποκλειστικά από ανθρώπους -όπως ο Σέρλοκ Χολμς κι ο Γουότσον- συνήθως αναπτύσσονται μόνιμες ιεραρχίες και συνήθειες που κρατάνε για δεκαετίες. Όμως ένας άνθρωπος ντετέκτιβ που συνεργάζεται με το υπολογιστικό σύστημα Γουότσον της IBM (το οποίο έγινε γνωστό όταν κέρδισε στο διάσημο τηλεπαιχνίδι Jeopardy! στις ΗΠΑ το 2011) θα διαπιστώσει ότι κάθε συνήθεια υπάρχει απλώς για να διαταράσσεται και κάθε ιεραρχία για να ανατρέπεται. Ο χτεσινός βοηθός μπορεί να μεταμορφωθεί στον αυριανό προϊστάμενο κι όλα τα πρωτόκολλα και τα εγχειρίδια θα πρέπει να ξαναγράφονται κάθε χρόνο.

Μια πιο κοντινή ματιά στον κόσμο του σκακιού μπορεί να μας δείξει προς τα πού πηγαίνουν μακροπρόθεσμα τα πράγματα. Είναι αλήθεια ότι για αρκετά χρόνια μετά τη νίκη του Deep Blue επί του Κασπάροφ η συνεργασία ανθρώπου-υπολογιστή στο σκάκι άκμασε. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι υπολογιστές έχουν γίνει τόσο καλοί, που οι ανθρώπινοι συμπαίκτες τους έχασαν την αξία τους και σύντομα μπορεί να γίνουν εντελώς περιττοί.

Στις 7 Δεκεμβρίου 2017 φτάσαμε σε ένα σημαντικό ορόσημο, το οποίο δεν ήταν ότι ένας υπολογιστής νίκησε έναν άνθρωπο στο σκάκι -μπαγιάτικα νέα-, αλλά ότι το πρόγραμμα AlphaZero της Google νίκησε το πρόγραμμα Stockfish 8. To Stockfish 8 ήταν ο πρωταθλητής σκακιού υπολογιστών για το 2016. Είχε στη διάθεσή του αιώνες συσσωρευμένης ανθρώπινης σκακιστικής εμπειρίας, καθώς και δεκαετίες εμπειρίας στον προγραμματισμό. Ήταν σε θέση να υπολογίσει 70 εκατομμύρια θέσεις ανά δευτερόλεπτο. Αντίθετα, το AlphaZero εκτελούσε μόλις 80.000 τέτοιους υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο και οι άνθρωποι που το δημιούργησαν δεν του έμαθαν καμία σκακιστική στρατηγική, ούτε καν τα κλασικά ανοίγματα. To AlphaZero χρησιμοποιούσε τις τελευταίες αρχές της μηχανικής εκμάθησης για να μάθει μόνο του σκάκι, παίζοντας με τον εαυτό του. Παρ’ όλα αυτά, από τα εκατό παιχνίδια που έπαιξε το αρχάριο AlphaZero με το Stockfish 8, κέρδισε είκοσι οχτώ και έφερε ισοπαλία σε εβδομήντα δύο. Δεν έχασε ούτε μία παρτίδα. Καθώς το AlphaZero δεν είχε διδαχτεί τίποτα από ανθρώπους, πολλές από τις κινήσεις και τις στρατηγικές που του χάρισαν τη νίκη φαίνονταν αντισυμβατικές στο ανθρώπινο μάτι. Θα μπορούσαν κάλλιστα να θεωρηθούν δημιουργικές ή και απερίφραστα ιδιοφυείς.

Μπορείτε μήπως να μαντέψετε πόσο χρόνο χρειάστηκε το AlphaZero για να μάθει σκάκι από το μηδέν, να προετοιμαστεί για τον αγώνα με το Stockfish 8 και να αναπτύξει τα ιδιοφυή ένστικτά του; Τέσσερις ώρες. Δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος. Για αιώνες, το σκάκι θεωρείται μία από τις δοξασμένες κορωνίδες της ανθρώπινης ευφυΐας. To AlphaZero πέρασε από την απόλυτη άγνοια στη δημιουργική αριστοτεχνία σε τέσσερις ώρες, χωρίς τη βοήθεια ανθρώπινης καθοδήγησης.

To AlphaZero δεν είναι το μοναδικό πρόγραμμα με φαντασία που υπάρχει. Τώρα πια πολλά προγράμματα ξεπερνούν συστηματικά τους σκακιστές, όχι μόνο στην ωμή υπολογιστική δύναμη, αλλά ακόμα και στη «δημιουργικότητα». Σε σκακιστικά τουρνουά αποκλειστικά για ανθρώπους, οι διαιτητές προσέχουν διαρκώς μήπως κάποιος παίχτης προσπαθήσει να κλέψει παίρνοντας κρυφά βοήθεια από υπολογιστές. Ένας από τους τρόπους για να αποκαλυφθούν οι απάτες είναι η παρακολούθηση του επιπέδου πρωτοτυπίας των παιχτών. Αν κάποιος κάνει μια εξαιρετικά δημιουργική κίνηση, οι διαιτητές θα υποπτευτούν συχνά ότι η κίνηση αυτή δεν θα μπορούσε να είναι ανθρώπινη – πρέπει να έγινε από υπολογιστή. Τουλάχιστον στο σκάκι, η δημιουργικότητα είναι πλέον το σήμα κατατεθέν των υπολογιστών, και όχι των ανθρώπων. Επομένως, αν το σκάκι είναι το καναρίνι στο ανθρακωρυχείο μας, έχουμε την προειδοποίηση που θέλαμε γιατί το καναρίνι πεθαίνει. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στις σκακιστικές ομάδες ανθρώπων-υπολογιστών μπορεί στην πορεία να συμβεί και στις αντίστοιχες ομάδες στην αστυνομία, την ιατρική ή τις τράπεζες.

Συνεπώς, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η επανεκπαίδευση των ανθρώπων που θα τις καταλάβουν δεν θα γίνει μια κι έξω. Η επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης δεν θα είναι ένα και μόνο καθοριστικό συμβάν μετά από το οποίο η αγορά εργασίας θα βρει μια καινούργια ισορροπία. Αντίθετα, θα είναι μια κατολίσθηση από ολοένα και μεγαλύτερες αναταράξεις. Ήδη σήμερα, πολύ λίγοι υπάλληλοι περιμένουν ότι θα κάνουν την ίδια δουλειά σε όλη τους τη ζωή. Το 2050, όχι μόνο η ιδέα «ίδια δουλειά για όλη τη ζωή» αλλά ακόμα και «το ίδιο επάγγελμα για όλη τη ζωή» μπορεί να ακούγεται απαρχαιωμένη.

Ακόμα κι αν μπορούσαμε να επινοούμε διαρκώς νέες δουλειές και να επανεκπαιδεύουμε το εργατικό δυναμικό, θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν ο μέσος άνθρωπος έχει την απαραίτητη συναισθηματική αντοχή για μια ζωή γεμάτη ατέλειωτες αναστατώσεις. Η αλλαγή προκαλεί πάντα άγχος και ο πυρετώδης κόσμος του 21ου αιώνα έχει δημιουργήσει μια παγκόσμια επιδημία στρες. Θα μπορέσουν οι άνθρωποι να ανταπεξέλθουν όσο θα αυξάνεται η αστάθεια της αγοράς εργασίας και της ατομικής σταδιοδρομίας; Θα χρειαστούμε μάλλον πολύ πιο αποτελεσματικές τεχνικές μείωσης του άγχους- από φάρμακα, νευροανάδραση μέχρι διαλογισμό- για να μη χάσει ο σάπιενς το μυαλό του. Η “άχρηστη” τάξη μπορεί να έχει εμφανιστεί μέχρι το 2050 όχι μόνο εξαιτίας της απόλυτης έλλειψης κατάλληλων επαγγελμάτων ή σχετικής εκπαίδευσης, αλλά επίσης εξαιτίας ανεπαρκούς πνευματικής αντοχής.

Είναι φανερό ότι τα περισσότερα από τα παραπάνω είναι απλώς εικασίες. Τη στιγμή που γράφονται- το 2018-, η αυτοματοποίηση έχει προκαλέσει κλυδωνισμούς σε διάφορα επαγγέλματα, αλλά δεν έχει οδηγήσει ακόμα σε μαζική ανεργία. Στην πραγματικότητα, σε πολλές χώρες, όπως στις ΗΠΑ, η ανεργία βρίσκεται στο ιστορικά χαμηλότερο σημείο της. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με βεβαιότητα τι αντίκτυπο θα έχουν σε διάφορα επαγγέλματα στο μέλλον η μηχανική εκμάθηση και η αυτοματοποίηση.