Η αιτία της κατάθλιψης του χειμώνα...

Επιστήμονες από τη Δανία εντόπισαν την υποκείμενη αιτία,
που κάνει μερικούς ανθρώπους να παθαίνουν κατάθλιψη τον χειμώνα, την οποία όμως ξεπερνούν μόλις «ανοίξει» ο καιρός.
Το κλειδί, λένε, είναι η εποχιακή διακύμανση στα επίπεδα μίας πρωτεΐνης,
που παράγεται στον εγκέφαλο και μειώνει τα επίπεδα της «ουσίας της ευτυχίας», της σεροτονίνης.
Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής,
δηλαδή μία από τις ουσίες που παίζουν ρόλο στη μεταβίβαση των μηνυμάτων
από το ένα νευρικό κύτταρο στο άλλο, και επηρεάζει σημαντικά την ψυχική διάθεση.
Τα χαμηλά επίπεδά της παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη κατάθλιψης,
γι’ αυτό και πολλά αντικαταθλιπτικά φάρμακα (όπως οι αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης ή SSRIs) δρουν αυξάνοντάς τα.
Στη νέα μελέτη, που παρουσιάσθηκε στο 27ο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού ΚολλεγίουΝευροψυχοφαρμακολογίας (ECNP) στο Βερολίνο,
συμμετείχαν 11 πάσχοντες από εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (ΕΣΔ)
όπως λέγεται επιστημονικά η «κατάθλιψη του χειμώνα», και 23 υγιείς συνομήλικοί τους.
Οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης
που την πραγματοποίησαν υπέβαλλαν τους εθελοντές σε τομογραφίες εκπομπής ποζιτρονίων (PET) εγκεφάλου,
διαπιστώνοντας ότι στους πάσχοντες από εποχιακή συναισθηματική διαταραχή
υπήρχε εποχιακή διακύμανση στα επίπεδα της πρωτεϊνης SERT.
Στην πραγματικότητα, η SERT ήταν αυξημένη κατά 5% στους ασθενείς
κατά τους χειμερινούς μήνες έναντι των επιπέδων που είχαν το καλοκαίρι,
ενώ στους υγιείς συνομηλίκους παρέμενε σχεδόν σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Η SERT δεσμεύει την ελεύθερη σεροτονίνη από τις νευρικές συνάψεις του εγκεφάλου
και την επαναφέρει μέσα στα νευρικά κύτταρα απ’ όπου παράγεται -
και γι’ αυτό όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδά της, τόσο χαμηλότερη είναι η δραστηριότητα της σεροτονίνης.
Οι νευρικές συνάψεις είναι τα σημεία επικοινωνίας των νευρικών κυττάρων μεταξύ τους.
«Οι διακυμάνσεις της SERT σε συνάρτηση με την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή
είχαν παρατηρηθεί και κατά το παρελθόν,
αλλά η παρούσα είναι η πρώτη μελέτη που παρακολουθεί επί μήνες τους ασθενείς
για να γίνουν συγκρίσεις στα επίπεδά της το καλοκαίρι και τον χειμώνα»,
δήλωσε ο δρ Σίγκφριντ Κάσπερ,
καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Ψυχιατρικής & Ψυχοθεραπείας του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης
και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του ECNP.
Και πρόσθεσε:
«Τα νέα ευρήματα φαίνεται πως επιβεβαιώνουν ότι η SERT βρίσκεται στη ρίζα της εποχιακής συναισθηματικής διαταραχής».
Η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή, που προσβάλλει περισσότερους από 12 εκατομμύρια Ευρωπαίους,
χαρακτηρίζεται από επεισόδια σοβαρής κατάθλιψης που εκδηλώνονται
κυρίως το φθινόπωρο και τον χειμώνα και εκλείπουν την άνοιξη.....

Μαρία Ιωσηφίδου

Όταν ο Θεμιστοκλής πήγε στην Περσική αυλή

Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι : Θεμιστοκλῆς 28 – 29

Γύρω στα 471 π.Χ. ο Θεμιστοκλής, έχοντας αποκτήσει εχθρούς εντός και εκτός των Αθηνών, οστρακίζεται. Η δύναμη και το γόητρό του μετά τους Περσικούς Πολέμους είχαν γεννήσει χρόνια πριν την καχυποψία και τον φθόνο πολλών συμπολιτών του. Η Σπάρτη, από την άλλη, έβλεπε στον Θεμιστοκλή έναν επικίνδυνο για τα συμφέροντά της πολιτικό άνδρα, που προωθώντας την οχύρωση της Αθήνας (ο Θεμιστοκλής είναι που θα αρχίσει την οικοδόμηση των Μακρών Τειχών) και την ανάπτυξη της ναυτικής δύναμης της πόλης, έθετε σε κίνδυνο την ηγεμονία της στην Ελλάδα.Εγκαθίσταται αρχικά στο Άργος, απ’ όπου όμως θα φύγει, όταν οι Σπαρτιάτες θα τον κατηγορήσουν για συμμετοχή στη προδοτική δράση του βασιλιά τους Παυσανία και θα ζητήσουν να δικαστεί. Αφού περάσει από την Κέρκυρα, το βασίλειο των Μολοσσών και τη Μακεδονία, ο νικητής της Σαλαμίνας θα καταλήξει στην αυλή του Πέρση βασιλιά, του Αρταξέρξη, γιού του Ξέρξη…

28 Όταν λοιπόν οδηγήθηκε μπροστά στο βασιλιά κι αφού τον προσκύνησε (η προσκύνησις ενός ανθρώπου – κίνηση που έφτανε από την βαθιά υπόκλιση έως το να ξαπλώσει κανείς μπρούμυτα ενώπιον ενός θνητού, που ήταν ανώτερος κοινωνικά από τον προσκυνούντα – θεωρούνταν από τους Έλληνες του 5ου αιώνα π.Χ. κατ’ εξοχήν χαρακτηριστικό των λαών της Ανατολής, και κυρίως των Περσών : ήταν για αυτούς δείγμα της ανατολίτικης δουλοπρέπειας και υποταγής στον απόλυτο μονάρχη και δεν συμβάδιζε με τα ηθικά, θρησκευτικά, αλλά και πολιτικά “πιστεύω” ενός πολίτη μιας ελληνικής πόλης – κράτους. Για αυτο και παραδίδεται ότι προκάλεσε ιδιαίτερα αρνητική εντύπωση, όταν 150 περίπου χρόνια αργότερα ο Αλέξανδρος άρχισε να απαιτεί να τον προσκυνούν και οι Έλληνες) παρέμεινε σιωπηλός, ο βασιλιάς πρόσταξε το διερμηνέα να τον ρωτήσει ποιος ήταν· στην ερώτηση του διερμηνέα απάντησε : «Ήλθα κοντά σου, βασιλιά, εξόριστος εγώ ο Θεμιστοκλής ο Αθηναίος, κυνηγημένος από τους Έλληνες, στον οποίο οι Πέρσες χρεώνουν πολλά κακά, αλλά του οφείλουν περισσότερα καλά, γιατί εμπόδισα την καταδίωξη, όταν δόθηκε η ευκαιρία (λέγοντας “ευκαιρία”, αναφέρεται προφανώς στην υποχώρηση των Περσών μετά τις ήττες στην Σαλαμίνα και τις Πλαταιές), αφού ήταν πια η Ελλάδα σε ασφάλεια και σώθηκε η πατρίδα μου, να φανώ χρήσιμος σε κάτι και για σας. Σε μένα όλα είναι επιτρεπτά στις παρούσες συμφορές μου και έχω φτάσει προετοιμασμένος ψυχικά να δεχθώ τη χάρη, αν με αντιμετωπίσεις με ευμένεια και ξεχάσεις την οργή σου· και εσύ, έχοντας ως μάρτυρες τους εχθρούς μου για όσα ευεργέτησα τους Πέρσες, τώρα συμπαραστάσου στην κακή μου τύχη, για να δείξεις περισσότερο την αρετή σου παρά να ικανοποιήσεις την οργή σου, γιατί θα σώσεις τον ικέτη σου ή θα σκοτώσεις αυτόν που έγινε εχθρός των Ελλήνων». Αφού είπε αυτά ο Θεμιστοκλής, πρόσθεσε στα λόγια του και θεϊκή παρέμβαση, αναφερόμενος και στο όνειρο που είδε στο σπίτι του Νικογένη και τη μαντεία του Δωδωναίου Δία, διότι του δόθηκε χρησμός να καταφύγει σε συνονόματο του θεού και τον ερμήνευσε ότι τον έστειλε σ’ εκείνον· γιατί, αμφότεροι ήταν και αποκαλούνταν μεγάλοι βασιλείς (ο Πέρσης βασιλιάς έφερε τους τίτλους “Μέγας Βασιλεύς” και “Βασιλεύς των Βασιλέων”). Ο Πέρσης βασιλιάς τον άκουσε, αλλά δεν του έδωσε καμιά απάντηση, αν και θαύμασε το φρόνημα και το θάρρος του· αφού όμως μακάρισε τον εαυτό του στους φίλους του για την πού μεγάλη ευτυχία του, κι αφού ευχήθηκε να δίδει πάντα ο Αρειμάνιος (θεότητα του Ζωροαστρισμού, της θρησκείας των αρχαίων Περσών) στους εχθρούς τέτοια μυαλά, ώστε να διώχνουν από κοντά τους τους αρίστους, λέγεται ότι θυσίασε στους θεούς και αμέσως στράφηκε στη διασκέδαση και από τη χαρά του τη νύχτα μέσα στον ύπνο του φώναξε τρεις φορές : «Κρατώ τον Θεμιστοκλή τον Αθηναίο».

29 Με το ξημέρωμα ο Ξέρξης κάλεσε τους φίλους του και παρουσίασε σ’ αυτούς το Θεμιστοκλή, που δεν περίμενε τίποτε το καλό, απ’ όσα έβλεπε στο παλάτι του, αφού, μόλις πληροφορήθηκαν το όνομα αυτού που είχαν μπροστά τους, έδειχναν τη δυσαρέσκειά τους και μιλούσαν άσχημα γι’ αυτόν. Ακόμη, ο χιλίαρχος Ρωξάνης, καθώς ο Θεμιστοκλής περνούσε από κοντά του, ενώ ο βασιλιάς ήταν καθισμένος στο θρόνο του και οι άλλοι ήταν σιωπηλοί, αναστέναξε άφοβα και είπε : «Ελληνικό φίδι παρδαλό, η τύχη του βασιλιά σε έφερε εδώ». Αλλά μόλις ο Θεμιστοκλής αντίκρισε το βασιλιά και τον ξαναπροσκύνησε, αφού ο βασιλιάς τον ασπάστηκε και τον προσφώνησε με φιλοφροσύνη, είπε ότι του οφείλουν ήδη διακόσια τάλαντα· γιατί, αφού παρουσιάστηκε μόνος του, δικαιούται να πάρει το ποσό με το οποίο είχε επικηρυχθεί ως αμοιβή για όποιον τον οδηγούσε μπροστά του· του υποσχόταν επίσης πολύ περισσότερα από αυτά και του έδιδε θάρρος και του επέτρεπε να λέει με παρρησία για τους Έλληνες ό,τι ήθελε.

(Σημ.: Κατά την παράδοση, ο Θεμιστοκλής παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του στην επικράτεια του Πέρση βασιλιά. Πέθανε το 459 π.Χ. στη Μαγνησία του Μαιάνδρου, περιοχή που του είχε παραχωρηθεί από τον ίδιο τον βασιλιά. Ο Θουκυδίδης αναφέρει πως πέθανε από φυσικά αίτια. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο και τον Διόδωρο τον Σικελιώτη ο Θεμιστοκλής αυτοκτόνησε : κατά τον πρώτο, όταν ο Πέρσης βασιλιάς ζήτησε την βοήθεια του στην καταστολή της επανάστασης στην Αίγυπτο, την οποία στήριζαν έμπρακτα οι Αθηναίοι, κατά τον δεύτερο, όταν αρνήθηκε να υποκύψει στην απαίτηση του βασιλιά να ηγηθεί μιας νέας περσικής εκστρατείας εναντίον της Ελλάδας.)

ΟΙ ΜΟΙΡΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ

Οι Μοίρες παριστάνονταν, συνήθως, ως τρεις γυναικείες μορφές που κλώθουν. Η κλωστή που κρατούν στα χέρια τους,είναι η ανθρώπινη ζωή·συμβολίζεται έτσι το πόσο μηδαμινή κι ασήμαντη αποδεικνύεται τελικά, αφού κόβεται με το παραμικρό, όπως μια κλωστή.

Η πρώτη Μοίρα, η Κλωθώ, γνέθει το νήμα της ζωής, η δεύτερη, η Λάχεση, μοιράζει τους κλήρους, καθορίζει τι θα «λάχει» στον καθένα. Η τρίτη Μοίρα, τέλος, η Άτροπος, κόβει χωρίς τον παραμικρό δισταγμό, όταν έρθει η ώρα, την κλωστή της ζωής των ανθρώπων. Οι Μοίρες είναι επομένως οι δυνάμεις που ευθύνονται για τα καλά και τα κακά της ζωής του κάθε θνητού, από τη γέννηση μέχρι το θάνατό του. Σε κάποιες περιπτώσεις οι άνθρωποι πίστευαν πως δεν ήταν τρεις, αλλά μία ή δύο, όπως, για….παράδειγμα, συνέβαινε στο μαντείο των Δελφών, όπου λάτρευαν μόνο τη Μοίρα της Γέννησης και τη Μοίρα του Θανάτου.

Η λέξη «μοίρα» βγαίνει από το ρήμα «μοιράζω», είναι δηλαδή το «μερίδιο» και το «μερτικό», το κομμάτι που παίρνει ο καθένας από τη μοιρασιά ενός όλου. Έτσι, μοίρα σημαίνει πάνω απ” όλα το μερίδιο που διεκδικεί ο καθένας στη ζωή και την ευτυχία. Ας φανταστούμε τη μοιρασιά του κρέατος ενός ζώου. Τυχαίνει, καθώς το τεμαχίζουν, άλλος να πάρει μικρό ή μεγάλο «κομμάτι», με πολύ ή με λίγο λίπος· έτσι γίνεται και στη ζωή. Άλλοι ζουν πολλά χρόνια, άλλοι λιγότερα, άλλοι είναι ευτυχισμένοι κι άλλοι όχι.

Πίστευαν πως το νήμα της ζωής το έγνεθαν οι Μοίρες δυο φορές κατά τη διάρκειά της: μία κατά τη γέννηση και μία κατά το γάμο, γιατί ήταν δύο γεγονότα σημαντικά για την παραπέρα πορεία της. Ο Νέστορας, ο βασιλιάς της Πύλου, λόγου χάρη, αποτελούσε στην αρχαιότητα ένα ιδανικό ζωής, χάρη στην εύνοια της Μοίρας: έζησε πολύ και από το γάμο του απέκτησε πολλούς γιους.

Η περίπτωση του Αχιλλέα αποτελεί, παράλληλα, χαρακτηριστικό παράδειγμα της αντίληψης ότι τα πολλά χρόνια ζωής δε σημαίνουν απαραίτητα πως αυτά είναι γεμάτα χαρά κι ευτυχία: Ο Αχιλλέας στην Ιλιάδα μιλά για τη μοίρα του, που ξέρει πως είναι διπλή από τη μητέρα του τη Θέτιδα: μπορεί να έχει μια μακρόχρονη, αλλά ασήμαντη ζωή, αν γυρίσει στην πατρίδα του, ή να επιλέξει να μείνει και να πολεμήσει στην Τροία, να διακριθεί για τα πολεμικά του κατορθώματα, αλλά και να πεθάνει νέος. Το όνομά του θα συνδεθεί με τη δόξα κι όλοι θα τον θυμούνται σαν φοβερό ήρωα στο παρόν και στο μέλλον, όπως και έγινε τελικά.

Ενδεικτικός για το ρόλο που έπαιζαν οι Μοίρες στη γέννηση του ανθρώπου είναι ο μύθος του Μελέαγρου. Όταν μια γυναίκα θέλησε να μάθει την τύχη του νεογέννητου γιου της, παραφύλαξε τις Μοίρες, τη νύχτα που θα έρχονταν να αποφασίσουν για τη ζωή του μωρού· άκουσε λοιπόν από την Κλωθώ πως θα γίνει όμορφο και από τη Λάχεση πως θα γίνει δυνατό. Η Άτροπος όμως, φώναξε πως πρόκειται το παιδί να πεθάνει σε λίγο κι έδειξε ένα πυρωμένο ξύλο που καιγόταν στο τζάκι.

Έπειτα, είπε πως αυτό θα συμβεί μόλις το δαυλί αποκαεί. Αφού έφυγαν οι Μοίρες από την κάμαρα, η μητέρα άρπαξε το μισοκαρβουνιασμένο ξύλο, το έσβησε και το έχωσε βαθιά μέσα σε μια κασέλα. Κράτησε για χρόνια κρυφό το μυστικό της ζωής του γιου της κι εκείνος μεγάλωνε κι ομόρφαινε. Όταν κάποτε πήγε για κυνήγι μαζί με τον αδερφό της μητέρας του, μάλωσε μαζί του για τη μοιρασιά και, πάνω στο θυμό του, τον σκότωσε. ΄Οταν εκείνη το έμαθε, έτρεξε αμέσως στην κασέλα, έβγαλε το δαυλί και το έριξε στη φωτιά. Μόλις κάηκε εντελώς, ο γιος της άφησε την τελευταία του πνοή.

Στον Τρωικό πόλεμο ο γιος του Δία, ο Σαρπηδόνας, μάχεται γενναία εναντίον του Πάτροκλου, ο οποίος όμως τον έχει σχεδόν νικήσει. Ο Δίας παρακολουθεί τη μονομαχία και πονάει για το γιο του· σκέφτεται λοιπόν ν” αντιταχτεί στη μοίρα και ν” αποφευχθεί ο θάνατος του Σαρπηδόνα, που πολύ τον αγαπούσε. Εμπιστεύεται στην Ήρα τη σκέψη του ν” αλλάξει τα γραμμένα, εκείνη όμως τον συνεφέρει με τα λόγια της· υπενθυμίζει τη μεγάλη δυσαρέσκεια που θα προκαλέσει στους υπόλοιπους θεούς. Εκείνος, τελικά, υποχωρεί και ρίχνει στη γη ματωμένες ψιχάλες, για να δείξει τη λύπη του.

Λίγο παρακάτω, όταν ο Έκτορας μονομαχεί με τον Αχιλλέα και πρόκειται σε λίγο να σκοτωθεί, ο Δίας εκμυστηρεύεται στην Αθηνά πόσο πολύ θα ήθελε να μπορούσαν όλοι οι θεοί να συμφωνήσουν, ώστε ν” αλλάξουν τη μοίρα του και να τον γλιτώσουν. Η Αθηνά του αποκρίνεται ακριβώς όπως και η Ήρα, οπότε ο Δίας συμμορφώνεται και πάλι. Στην πιο κρίσιμη στιγμή, όμως, της αναμέτρησης, παίρνει μια χρυσή ζυγαριά, ώστε να κριθεί με αντικειμενικό τρόπο το ποιος θα επικρατήσει. Σε κάθε μεριά της βάζει από μια μοίρα του θανάτου και την ισορροπεί. Τελικά, βαραίνει η μεριά του Έκτορα που πρέπει τώρα να πεθάνει. Ο Απόλλωνας, που μέχρι τότε συνεχώς τον προστάτευε, τον εγκαταλείπει.

Στα ομηρικά έπη, λοιπόν, η Μοίρα είναι κάτι το δεδομένο από την αρχή της ζωής. Οι Μοίρες όμως είναι απλώς το όργανο στην υπηρεσία των θεών, που εκτελούν τη θέλησή τους. Το νήμα της ζωής το γνέθουν ουσιαστικά εκείνοι, οι οποίοι καθορίζουν τα γεγονότα, τις περιπέτειες, τον πλούτο και το θάνατο για τον κάθε άνθρωπο. Οι θεοί μπορούν και έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τη μοίρα, αφού οι ίδιοι την ορίζουν στην αρχή της ζωής των θνητών. Μια τέτοια αλλαγή όμως θα είχε πολύ άσχημες συνέπειες, γιατί θα διατάρασσε την αρμονία και την τάξη. Ο Δίας, λοιπόν, μπορεί ν” αλλάξει τη Μοίρα, μα προτιμά να μην το κάνει, γιατί κι οι άλλοι θεοί θα ζητούσαν να κάνουν το ίδιο για τους δικούς τους προστατευόμενους.

Η Μοίρα είναι πάνω απ” όλα ιδιοκτησία του, γι” αυτό και τον ονόμαζαν «Μοιραγέτη» (ηγέτη, οδηγό, αρχηγό των Μοιρών), παρόλο που εκείνη τον περιορίζει και αναγκάζεται να τη σεβαστεί. Η σύγκρουση αυτή είναι αναπόφευκτη, γιατί αφορά την ίδια τη ζωή κι αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ερωτηματικά της: ποιος είναι πιο πάνω, ο θεός ή «ό,τι είναι γραφτό να συμβεί;». Το ερώτημα απασχόλησε, όπως ήταν φυσικό, και όλους τους μεταγενέστερους ποιητές και φιλοσόφους.

Ήδη από την εποχή του Ησίοδου (7ος αι.) οι Μοίρες δεν είναι πια τα όργανα που εκτελούν τυφλά τη βούληση των θεών, μα έχουν και κάποιες δικές τους αρμοδιότητες και ρόλους. Παρόλα αυτά, ο Δίας είναι πάλι εκείνος που τους παραχώρησε την πολύ μεγάλη τους εξουσία, παραμένει δηλαδή «Μοιραγέτης». Αυτή η αντίληψη της παντοδυναμίας των θεών γενικά κυριαρχεί στην αρχαιότητα: οι θεοί υπακούν βέβαια στη Μοίρα, μόνο και μόνο όμως επειδή την έχουν οι ίδιοι ορίσει.

Συναντάμε και σε μεταγενέστερες εποχές πολλές περιπτώσεις σύγκρουσης Μοίρας και θεών, όπου όμως τα γραμμένα καμιά φορά αλλάζουν· στην περίπτωση του Κροίσου, ο Απόλλωνας κατάφερε να πάρει για χάρη του από τις Μοίρες τρία χρόνια αναβολή, για την άλωση των Σάρδεων. Ο Απόλλωνας, πάλι, επενέβη στην περίπτωση του Άδμητου, που έπρεπε να πεθάνει· μέθυσε τις Μοίρες και τις ξεγέλασε, ώστε να δεχτούν να πεθάνει η γυναίκα του, η Άλκηστη, αντί για κείνον.Ας δούμε τους ρόλους που με τον καιρό απέκτησαν οι Μοίρες, όπως αναφέρθηκε παραπάνω: ο ποιητής Ησίοδος μας πληροφορεί πως υπήρχαν δύο εκδοχές για την καταγωγή τους. Σύμφωνα με την πρώτη, οι Μοίρες ήταν κόρες της Νύχτας, μοιράζουν τα καλά και τα κακά, μα και καταδιώκουν τους θεούς κι ανθρώπους για τα εγκλήματά τους, μέχρι να τους εκδικηθούν και να τους τιμωρήσουν με τρόπο φοβερό.

Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, ήταν κόρες του Δία και της Θέμιδας. Πρόσθεταν μάλιστα και μια τέταρτη αδερφή, την Τύχη, που θεωρούνταν ότι είχε και το μεγαλύτερο κύρος. Οι δύο αυτές εκδοχές συμβολίζουν και δύο διαφορετικούς ρόλους. Ως κόρες της Νύχτας είναι κακοποιές δυνάμεις, που συγγενεύουν με το σκοτάδι, τον Άδη και τον Κάτω Κόσμο. Από την άποψη αυτή, συνδέονται με τις Ερινύες, που επίσης είναι αδίστακτες τιμωροί των ανθρώπων. Ακριβώς όμως, επειδή οι πράξεις του ενός έχουν άμεσο αντίκτυπο στο σπίτι του και στους γύρω του, η κρίση των Μοιρών, που επιβάλλεται εντελώς αυθαίρετα και ανεξάρτητα από τους θεούς, φτάνει να αφορά και ολόκληρες οικογένειες, κάποτε για πολλές γενιές.

Άλλοτε φτάνουμε να μιλάμε και για μια ολόκληρη πόλη, όπου οι Μοίρες καλούνται να διαφυλάξουν και ν” αποκαταστήσουν την κοινωνική τάξη και τη δικαιοσύνη. Πρόκειται, πλέον, για το ρόλο τους σε επίπεδο κοινωνικό. Ως κόρες του Δία και της Θέμιδας, από την άλλη πλευρά, είναι δυνάμεις καλοπροαίρετες, ουράνιες και φωτεινές, που λαμπρύνουν με την παρουσία τους σημαντικά γεγονότα, όπως η ίδρυση των Ολυμπιακών αγώνων.

Είναι θεότητες της ευτυχίας και της ευλογίας, καθώς και όργανα της βούλησης των θεών. Μιλάμε, επομένως, για τα εντελώς αντίθετα απ” αυτά που αναφέραμε παραπάνω. Ο Πίνδαρος διηγούνταν πως εκείνες οδήγησαν με χρυσά άλογα τη Θέμιδα (που δεν ήταν όμως μητέρα τους, σύμφωνα με τον ποιητή) στον Όλυμπο, για να παντρευτεί τον Δία, επιβεβαιώνοντας έτσι την παραδοσιακή σχέσή τους με το γάμο, ως θεότητες ευγονίας και ευτυχίας. Τις βρίσκουμε να τραγουδούν στους γάμους της Θέτιδας, καθώς και του Δία και της Ήρας.

Όταν μια κοπέλα στην αρχαία Αθήνα γινόταν νύφη, πρόσφερε τις κοτσίδες της στις Μοίρες και οι γυναίκες ορκίζονταν στο όνομά τους. Επίσης, έχοντας άμεση σχέση με τη γέννηση των ανθρώπων, γιατί η δύναμη τους κατά κύριο λόγο τότε φανερώνεται, είναι πολύ συχνά παρούσες στις γέννες ως βοηθοί, όπως για παράδειγμα στη γέννηση του Ασκληπιού. Γι” αυτό και συνήθιζαν να τις λατρεύουν κάποτε μαζί με θεές σχετικές με τον τοκετό, όπως η Άρτεμη και η Ειλείθυια (που έφερνε τους πόνους της γέννας).

Τις Μοίρες τις συναντάμε μέχρι σήμερα διατηρημένες στη λαϊκή μας παράδοση: είναι πάντα τρεις γυναίκες, συνήθως γριές, που γνέθουν για τον καθένα το νήμα της ζωής, μέχρι να τελειώσει το μαλλί ή να κοπεί απότομα. Παρουσιάζονται συνήθως στη γέννηση του μωρού, τη νύχτα μετά την τρίτη μέρα.

Η Γεωμετρική εποχή

 Η Γεωμετρική εποχή είναι μία περίοδος της αρχαίας ελληνικής ιστορίας που διαρκεί περίπου από το 1100 π.Χ. έως το 700 π.Χ.
 

Η περίοδος, λοιπόν, από τον ΙΒ’ ως τον Η’ αιώνα είναι μία περίοδος μεταβατική, κατά την οποία συνέβησαν εξελίξεις, συντελουμένων των οποίων βρίσκουμε μία διαμορφωμένη κατάσταση στην έναρξη της αρχαϊκής εποχής. Η περίοδος αυτή πέρα από ‘σκοτεινοί αιώνες’, είναι γνωστή και με άλλες ονομασίες, όπως ομηρική εποχή, γεωμετρική εποχή, λόγω των αλλαγών που σημειώνονται περί το 1050 π.Χ. στην τεχνοτροπία της κεραμεικής, ή εποχή του σιδήρου, καθώς από το 1100 π.Χ. και εξής γενικεύεται η χρήση του υλικού αυτού για την κατασκευή όπλων ή σκευών.

Η καταστροφή των μυκηναϊκών ανακτόρων το 1200 π.Χ., δε σήμανε το απότομο τέλος του μυκηναϊκού πολιτισμού, αλλά την απαρχή μίας προϊούσας παρακμής που διήρκεσε ολόκληρο το ΙΒ’ αιώνα. Η έναρξη της πρώτης μεταμυκηναϊκής περιόδου της αρχαίας ελληνικής ιστορίας, γνωστής ως ‘σκοτεινοί αιώνες’, σηματοδοτείται από την ευρεία χρήση του σιδήρου και την αλλαγή στην τεχνοτροπία της κεραμεικής, γεγονότα που τοποθετούνται περί το 1100-1050π.Χ., οπότε τελειώνει και η υπομυκηναϊκή φάση. Για την περίοδο αυτή, από το 1200 π.Χ. και εξής, δεν υπάρχουν γραπτές πηγές. Από ιστορικής άποψης, λοιπόν, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζεται το γεγονός της επανεμφάνισης γραπτών πηγών.

Ομηρικά έπη
Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται σκοτεινή από ιστορική άποψη καθώς δεν υπάρχουν άμεσες πηγές γι’ αυτή. Διαθέτουμε, ωστόσο, μία μη ιστορική πηγή, τα Ομηρικά Έπη. Είναι γενικώς αποδεκτό α) ότι η σύνθεση των επών σε ένα όλο, διαδικασία που συντελέστηκε πάνω στη βάση μίας μακρόχρονης προφορικής παράδοσης, έγινε τον Η’ αιώνα και β) ότι η Ιλιάδα συντέθηκε πριν από την Οδύσσεια. Οι διάφορες χρονολογήσεις της δημιουργίας των επών ποικίλλουν. Σύμφωνα με τις πιθανότερες, η Ιλιάδα συντέθηκε στα μέσα του Η’ αιώνα και η Οδύσσεια το β’ μισό του Η’ αιώνα.

Η τοποθέτηση της Οδύσσειας σε χρονικό σημείο επόμενο της δημιουργίας της Ιλιάδας, στηρίζεται στην υπόθεση ότι στην Οδύσσεια έχουν ενσωματωθεί εμπειρίες της προαποικιακής δραστηριότητας που προηγήθηκε του β’ ελληνικού αποικισμού. Ο μεγάλος προβληματισμός αφορά την Ιλιάδα. Πρέπει να λάβουμε, πάντως, υπόψη, πως το ότι η δράση της Ιλιάδας διαρκεί 51 μέρες του ενάτου έτους του τρωικού πολέμου προϋποθέτει τα γενικότερα ιστορικά συμφραζόμενα του πολέμου.

Το ζήτημα είναι αν η Ιλιάδα αποδίδει ένα ιστορικό γεγονός, εάν ο τρωικός πόλεμος ήταν ένα ιστορικό γεγονός. Για παράδειγμα, ο Νηών κατάλογος της Β περιγράφει την πολιτική γεωγραφία της μυκηναϊκής εποχής ή εκείνη του Η’ αιώνα; Το ερώτημα αυτό μεταφράζεται στο εξής: η Ιλιάδα συντέθηκε κατά την μυκηναϊκή εποχή ή την περίοδο μετά την καταστροφή των μυκηναϊκών ανακτορικών κέντρων, οπότε περιγράφει την κατάσταση των μεταμυκηναϊκών πραγμάτων, διατηρώντας κάποιες αναμνήσεις των γεγονότων της προηγούμενης εποχής; Υπάρχουν υποστηρικτές και των δύο απόψεων.

Επίσης, δεν έχει απαντηθεί το ερώτημα αν οι καταστροφές της Τροίας VI (1350π.Χ.) ή της Τροίας VIIα (1180π.Χ.) σχετίζονται με κάποια επίθεση των Μυκηναίων. Για να διερευνήσουμε το ζήτημα της ιστορικότητας της Ιλιάδας πρέπει να λάβουμε υπόψη τις πληροφορίες που διαθέτουμε από την αρχαία ελληνική παράδοση. Η άλωση της Τροίας χρονολογείται σύμφωνα με τον Απολλόδωρο, τον ιστορικό του Β’ μ.Χ. αιώνα, ο οποίος στα ‘Χρονικά’ του περιλαμβάνει όλα τα γεγονότα από την άλωση της Τροίας μέχρι το 119 πΧμΧ, το 1184/3 π.Χ. και σύμφωνα με το Πάριο χρονικό το 1209/8 π.Χ. [Το Πάριο χρονικό είναι ένας χρονολογικός πίνακας προσώπων και γεγονότων, από τη βασιλεία του μυθικού Κέκροπα (1581 π.Χ.) έως το έτος 264/3 π.Χ., όταν επώνυμος άρχοντας στην Αθήνα ήταν ο Διόγνητος].

Ας σημειωθεί ότι αρχαίοι Έλληνες αναφέρονταν στον τρωικό πόλεμο ως αδιαμφισβήτητο ιστορικό γεγονός, όπως το πράττει πχ στην Αρχαιολογία του ο Θουκυδίδης. Η Οδύσσεια, περιγράφοντας καταστάσεις μεταγενέστερες της Ιλιάδας, αποδίδει καλύτερα το μεταμυκηναϊκό χρονικό διάστημα.
Εσωτερικές μετακινήσεις

 

Την εποχή αυτή και, συγκεκριμένα, μετά το 1150, παρατηρούνται για δεύτερη και τελευταία φορά εσωτερικές μετακινήσεις, πολλές πληροφορίες για τις οποίες αντλούμε από την παράδοση, ιδιαίτερα το Θουκυδίδη, αλλά και τη μυθολογία. Τα φύλα που μετακινήθηκαν την περίοδο για την οποία μιλάμε κατά κανόνα ακολούθησαν σε αδρές γραμμές την κατεύθυνση από βορρά προς νότο.

Εξαίρεση αποτελεί το φύλο των Μακεδόνων, οι οποίοι δεν κατήλθαν προς τα νοτιότερα τμήματα της Ελλάδας, αλλά από τη βορειοδυτική Μακεδονία μετακινήθηκαν στο χώρο που την ιστορική περίοδο μας είναι γνωστός ως Μακεδονίς, μετακίνηση που ολοκληρώθηκε τα μέσα του Ζ’ αιώνα, εάν είναι σωστή η χρονολόγηση των μετακινήσεων των ελληνικών φύλων, και αποτελεί την απόληξή τους. Οι μετακινήσεις αυτές γίνονταν κατά μικρές ομάδες σε μεγάλο διάστημα και όταν έλαβαν τέλος φάνηκε το αθροιστικό τους αποτέλεσμα.

Την περίοδο αυτή εγκαταστάθηκαν οι Θεσσαλοί στην περιοχή στην οποία θα έδιναν αργότερα το όνομά τους, ενώ οι Βοιωτοί από την περιοχή της Άρνης μετακινήθηκαν στην περιοχή που έγινε αργότερα γνωστή ως Βοιωτία. Άλλα φύλα που μετατοπίστηκαν ήταν οι Αινιάνες, οι Ακαρνάνες, οι Λοκροί, οι Φωκείς. Κάποιες πληθυσμιακές ομάδες δεν άλλαξαν τόπο διαμονής τους. Σε αυτούς συγκαταλέγονται οι Αθηναίοι, οι οποίο υπερηφανεύονταν για την αυτοχθονία τους, οι Αρκάδες και οι Ίωνες.

Άλλα ελληνικά φύλα κατευθύνθηκαν προς την Κύπρο, όπου ήδη υπήρχε ελληνική παρουσία από τη μυκηναϊκή εποχή, το τέλος του ΙΓ’ και τις αρχές του ΙΒ’ αιώνα. Για την εξέταση των μετακινήσεων των ελληνικών φύλων μεταχειριζόμαστε την αντιστοίχιση των διαλέκτων με περιοχές και την παράδοση, συμπεριλαμβανομένης της μυθολογι οι δωριεις ηταν το τελευταιο φυλο που μετακινιθηκε προς το νοτα.Ξεκινησαν απο το βορρα.

Φτάνοντας στην Στερεά Ελλάδα χωριστικαν σε πιο μικρες ομαδες. Μερικοι μαλιστα εμειναν εκει και η περιοχη ονομαστικε ΔΩΡΙΔΑ.Μια ισχυρη ομαδα κατευθινθικε πιο νοτια στην Σπαρτη.Τοτε σταματισε να αναπτυσεται ο Μυκηναικος πολιτισμος, οι κατοικοι της Σπαρτης εγιναν ειλωτες{δουλοι} και καποιοι αρχ ισαν να φευγουν απο εκει.

Ο πρώτος Ελληνικός αποικισμός
Συνέπεια των μετακινήσεων στην ηπειρωτική Ελλάδα ήταν ο αποικισμός των δυτικών ακτών της Μικράς Ασίας έως την Παμφυλία από φύλα προερχόμενα από την κυρίως Ελλάδα. Οι Αιολείς μετακινήθηκαν στο βόρειο τμήμα των δυτικών ακτών, γνωστό ως Αιολίδα, οι Ίωνες στην περιοχή που έγινε γνωστή ως Ιωνία και οι Δωριείς μέσω Κυκλάδων, Κρήτης και Δωδεκανήσων έφτασαν στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία. Το σύνολο των μετακινήσεων αυτών από τη δυτική στην ανατολική πλευρά του Αιγαίου ονομάζεται πρώτος ελληνικός αποικισμός. Τοποθετείται εντός του εξής χρονικού πλαισίου: 1100-800π.Χ..

Πολιτικοί θεσμοί
Σε αυτά τα πρώιμα χρονικά διαστήματα πολίτευμα που κυριαρχούσε ήταν η βασιλεία. Παρουσιάζεται ένα είδος φυλετικής οργάνωσης, όπου ο βασιλιάς προΐσταται μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων. Πριν την αρχαϊκή εποχή και όσο βρισκόμαστε στην περίοδο της βασιλείας, δεν έχουμε πόλιν, αλλά άστυ, μεγάλους οικισμούς, που ήταν έδρα των θεσμών διοίκησης. Η πόλη ως πόλις είναι δημιούργημα της πρώιμης αρχαϊκής εποχής και σχετίζεται με την κατάργηση της βασιλείας και την άσκηση της εξουσίας από τους ευγενείς.

Ήταν μία μακρά διαδικασία που ολοκληρώθηκε το α’ μισό του Ζ’ π.Χ. αιώνα, όταν σχεδόν σε όλο τον ελληνικό κόσμο δεν υπήρχαν βασιλείς. Υπήρχαν κάποιες εγγενείς αρμοδιότητες στο αξίωμά τους:

1. ήταν αρχηγοί του στρατού
2. είχαν ιερατικά καθήκοντα, απευθυνόμενοι εξ ονόματος της κοινότητας σε υπερβατικές δυνάμεις
3. είχαν δικαστικά καθήκοντα

Στη διοίκηση των κοινών ζητημάτων βοηθούνταν από ένα συμβούλιο ευγενών. Στα ομηρικά έπη ονομαζόταν γέροντες, απ’ όπου προήλθε και η γερουσία στη Σπάρτη. Ο βασιλιάς των ομηρικών επών, των σκοτεινών αιώνων, συνομιλεί και συναποφασίζει με τους γέροντες για τα δημόσια θέματα. Αμέσως επόμενη εξέλιξη ήταν η κατάργηση της βασιλείας από τους ευγενείς. Οι ευγενείς είχαν ήδη εμπειρία στη διαχείριση των δημοσίων πραγμάτων, οπότε στον κατάλληλο χρόνο μπόρεσαν να αμφισβητήσουν τη βασιλεία. Η ενέργειά τους ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού δύο παραγόντων: αφ’ ενός της εξασθένησης της βασιλείας και αφ’ ετέρου την ισχύ των ίδιων, αφού είχαν μεγάλη εμπειρία στη διοίκηση των κοινών και στον πόλεμο. Η απονομή δικαιοσύνης γινόταν από το βασιλιά και το συμβούλιο με βάση το εθιμικό δίκαιο.

Η αγορά αποτελούταν από τους στρατεύσιμους άνδρες, αλλά δεν ήταν επίσημα θεσμοθετημένη. Όταν έπρεπε να ληφθεί μία απόφαση για ένα κρίσιμο ζήτημα, τότε τη συγκαλούσαν οι ευγενείς. Από τα ομηρικά έπη, όπου βρίσκουμε αναφορά στη ραψωδία β, επιβίωσε ως την αρχαϊκή πόλη. Η λήψη των αποφάσεων δια βοής επέζησε στην Απέλλα της Σπάρτης. Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι έχουμε πρόδρομες μορφές θεσμών.

Κοινωνική διαστρωμάτωση και οργάνωση
Η κύρια διαχωριστική γραμμή είναι αυτή που χωρίζει τους ελεύθερους από τους δούλους. Η υποδούλωση κάποιου μπορούσε να γίνει με αιχμαλωσία σε ένα πόλεμο, μετά την κατάληψη μιας πόλης ή σε μία μάχη, ή με απαγωγές από ναυτικούς. Υπήρχαν και οικογενείς δούλοι (ρ320). Γενικά οι δούλοι θεωρούνταν κατώτερα όντα.Στους σκοτεινούς αιώνες επίσης διαμορφώθηκε το σύστημα των ειλώτων και των πενεστών.
Μία άλλη διαχωριστική γραμμή ήταν αυτή που χώριζε τους πολίτες από τους ξένους, τα εγχώρια μέλη μιας κοινότητας από τους παροίκους που προέρχονταν από άλλες περιοχές, οι οποίοι λίγο πολύ είχαν διαφορετικό νομικό status. Η εξέλιξη των σχέσεων αυτών των δύο ομάδων έφτασε ως το σημείο να υπάρχουν διακρατικές συμφωνίες για ξένους την κλασική εποχή. Προστατεύονταν οι ξένοι τόσο από τη θρησκεία, καθώς ήταν ικέτες, όσο και από το δίκαιο της φιλοξενίας. Στα ομηρικά έπη είναι έντονος ο θεσμός της ξενίας, φιλίας που δημιουργείται από τη φιλοξενία, η οποία συνεπάγεται αμοιβαίες υποχρεώσεις με βάση την αρχή της αμοιβαιότητας.

Οι ελεύθεροι ήταν κοινωνικά-οικονομικά ιεραρχημένοι. Πρώτα οι θήτες ήταν όσοι κατείχαν λίγοι ή καθόλου γη.
Οι δημιουργοί ήταν ειδικοί στην τέχνη τους: μεταλλουργοί, κεραμείς, ξυλουργοί, βυρσοδέψες, επεξεργάζονταν πολύτιμες ύλες. Ανάμεσά τους ήταν οι αοιδοί, οι μάντεις, ο κήρυξ και ο ιατρός. Οι θεράποντες ήταν ακόλουθοι ή βοηθοί του βασιλιά ή άλλων ισχυρών προσώπων. Ήταν ηνίοχοί τους, συμμετείχαν στα συμπόσια και ήταν και οι ίδιοι επιφανούς καταγωγής. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού ασχολούνταν με την καλλιέργεια της γης, ήταν γεωργοί και χρησιμοποιούσαν το εισόδημά τους για τον οπλισμό, που αποκτούσαν με δικά τους έξοδα, και τη συντήρηση της οικογένειάς τους. Οι ευγενείς ήταν μία μικρή ομάδα ατόμων που αναλάμβαναν τη διακυβέρνηση τα, είχαν υπό την κατοχή τους μεγάλες εκτάσεις γης, αλλά είχαν έσοδα και από άλλες δραστηριότητες. Στα ομηρικά έπη πολεμούν με άρματα.
Διακριτικά χαρακτηριστικά τους ήταν

1. η ευγενής καταγωγή, την οποία ανήγαγαν σε θεούς και ήρωες
2. η κατοχή μεγάλης έγγειας ιδιοκτησίας
3. η καλλιέργεια του λόγου και η ενασχόληση με τη ρητορική
4. και το αγωνιστικό φρόνημα με ανάλογα ιδεώδη.

Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι το ιδεώδες ενός ευγενούς εκφράζεται από το ομηρικό ‘εργων πρηκτήρ και λόγων ρητήρ’.
Για την ιδιοκτησία της γης έχουμε ελάχιστες πληροφορίες. Φαίνεται ότι η γη ήταν χωρισμένη στην καλλιεργήσιμη γη, ένα μέρος από την οποία ανήκε σε πρόσωπα και ένα μεγάλο μέρος στο δήμο, και στην εσχατιά, που χρησιμοποιούνταν για βοσκή, και ανήκε εξ ολοκλήρου στην κοινότητα. Στα ομηρικά έπη η κατάσταση φαίνεται ότι είναι ίδια με αυτήν που υπήρχε στην Πύλο, όπως την πληροφορούμαστε από τις πινακίδες.
Από τα ομηρικά έπη πληροφορούμαστε ότι μέσα ανταλλαγής και προσδιορισμού της αξίας των αντικειμένων ήταν τα μέταλλα, είτε ως σκεύη είτε ως πρώτη ύλη, και τα ζώα, κυρίως τα βόδια. Πρόκειται για μία εποχή προ της εφεύρεσης του νομίσματος, έχουμε να κάνουμε με έναν τύπο φυσικής, κτηματικής οικονομίας.
Τα όπλα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ίδια με την προηγούμενη εποχή. Επιθετικά όπλα είναι το ξίφος, το δόρυ, το τόξο και αμυντικά η περικεφαλαία, ο θώρακας και η ασπίδα.

Θάμυρις ο θρυλικός Ποιητής και Mουσικός

Στην ελληνική μυθολογία ο Θάμυρις ή Θαμύρας ήταν θρυλικός ποιητής, τραγουδιστής και μουσικός, στον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες απέδιναν πολλά ποιήματα και ωδές, καθώς και νεωτερισμούς στη Μουσική. Σύμφωνα με τον Όμηρο και τον Ευριπίδη καταγόταν από την Θράκη. Κατά την παράδοση, ο Θάμυρις, γιος του μουσικού Φιλάμμωνα και της νύμφης Αγριόπης , έγραψε και μελοποίησε μία «Θεογονία», μία «Κοσμογονία» και μία «Τιτανομαχία».

 

Πίστευαν επίσης ότι αυτός ήταν ο εφευρέτης του «δώριου τρόπου». Από τον πατέρα του ο Θάμυρις ήταν εγγονός του θεού Απόλλωνα. Σύμφωνα με άλλες εκδοχές, ο Θάμυρις ήταν γιος του Αεθλίου και εγγονός του Ενδυμίωνα, ενώ μητέρα του ήταν η ίδια η Μούσα Ερατώ ή η Μελπομένη.

Ο Θάμυρις ήταν ωραιότατος και διακρινόταν τόσο στο τραγούδι όσο και στο παίξιμο της λύρας, όργανο το οποίο έμαθε από τον Λίνο. Μια άλλη παράδοση λέει ότι ο Θάμυρις δίδαξε τον Όμηρο μουσική.

Ο Θάμυρις καυχήθηκε κάποτε για την τέχνη του και θέλησε να συναγωνισθεί με τις Μούσες. Καθώς ήταν φυσικό, όχι μόνο ηττήθηκε, αλλά και τιμωρήθηκε, επειδή οι Μούσες του αφαίρεσαν τη μουσική τέχνη, αλλά και το φως του, στο Δώριον, κοντά στην Πύλο. Μετά την τύφλωσή του, ο Θάμυρις πέταξε τη λύρα του στον ποταμό Βαλύρα (από το «βάλλω» και το «λύρα») στην Πελοπόννησο.

Ο Παυσανίας όμως αναφέρει πως έχασε το φως του πιθανώς από κάποια ασθένεια και σταμάτησε να απαγγέλλει ποιήματα. Ο Πλάτωνας τον αναφέρει σε πολλά έργα του, στους “νόμους” γράφει κανείς να μην τραγουδήσει άσημο τραγούδι εάν δεν το επιτρέψουν οι νομοφύλακες ακόμα και αν είναι καλύτερο από τους ύμνους του Θάμυρι.

Εκτόξευση δορυφόρων μέσω αερόστατων

Πάνω σε ένα πρωτοποριακό όχημα εκτόξευσης νανοδορυφόρων, ονόματι bloostar, δουλεύει η ισπανική εταιρεία zero2infinity, η οποία δραστηριοποιείται πάνω στο αντικείμενο των «Near-Space» αεροστάτων.

Η εταιρεία λειτουργεί αερόστατα μεγάλων υψομέτρων από το 2009, για πτήσεις φορτίων τεχνικού, επιστημονικού και εμπορικού χαρακτήρα. Επί της παρούσης, το κύριο «επιχειρησιακό υψόμετρό» της είναι τα 30 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με την εταιρεία, η χρήση αεροστάτων ως «πρώτο επίπεδο» ενός εκτοξευτή νανοδορυφόρων αποτελεί «λογικό και απαραίτητο επόμενο βήμα» για την κάλυψη των αναγκών της συγκεκριμένης αναπτυσσόμενης και υποεξυπηρετούμενης αγοράς.

«Οι νανοδορυφόροι σήμερα πρέπει να πετούν ως δευτερεύοντα φορτία, και να φτάνουν σε τροχιά ʽμε ωτοστόπʼ. Δουλεύουμε πάνω στην ιδέα του bloostar εδώ και χρόνια. Τώρα η τεχνολογία τόσο στους δορυφόρους όσο και στα οχήματα εκτόξευσης είναι αρκετά ώριμη για την πραγματοποίησή του.

Πολλές νέες επιτυχημένες εταιρείες έχουν επιχειρηματικά πλάνα βασισμένα σε νανοδορυφόρους, όπως η Skybox Imaging, αλλά ο εξειδικευμένος εκτοξευτής που θα χρειάζονταν δεν υπάρχει ακόμα. Η βιομηχανία εκτοξεύσεων πρέπει να μεταμορφωθεί και να προσαρμοστεί στην πραγματική αναγκαιότητα της παροχής ευελιξίας στα μικρά φορτία ώστε να επιλέγουν τη δική τους τροχιά και ημερομηνία εκτόξευσης. Πιστεύουμε ότι το bloostar, ως το πρώτο τροχιακό ʽrockoonʼ (rocket+balloon), αποτελεί τη λύση για καθαρή, οικονομική και βιώσιμη πρόσβαση στο Διάστημα» αναφέρει ο Χοσέ Μαριάνο Λόπεζ-Ουρντιάλες, διευθύνων σύμβουλος και ιδρυτής της εταιρείας.

Όπως υποστηρίζει η zero2infinity, το όλο concept του rockoon παρουσιάζει μεγάλαο πλεονεκτήματα. «Το γεγονός ότι ο πύραυλος δεν χρειάζεται να ταξιδέψει μέσα από τα πιο πυκνά τμήματα της ατμόσφαιρας και ότι πυροδοτείται σε συνθήκες σχεδόν κενού ʽμεταφράζεταιʼ σε χαμηλότερη αντίσταση, μικρότερες απώλειες βαρύτητας και πολύ υψηλότερη ειδική ώθηση εξαιτίας της αποτελεσματικότερης χρήσης ακροφυσίων. Η απλότητα του συστήματος, με απλά στοιχεία και χωρίς turbopumps, διασφαλίζει το χαμηλότερο κόστος μονάδας για μια εξειδικευμένη εκτόξευση μικροδορυφόρων» σημειώνεται σχετικά.

Η εταιρεία υπογραμμίζει επίσης τον «οικολογικό» χαρακτήρα του bloostar, κάνοντας λόγο για πολύ χαμηλή κατανάλωση ενέργειας και περιορισμό της μόλυνσης της ατμόσφαιρας. Ήλιο και μπαταρίες χρησιμοποιούνται ως πρώτο στάδιο, ενώ πυροδότηση/ ανάφλεξη λαμβάνει χώρα όταν το όχημα βρίσκεται ήδη πάνω από το 99% της μάζας της ατμόσφαιρας. Όπως υποστηρίζεται, πολύ κατασκευαστές μικροδορυφόρων έχουν ήδη εκφράσει το ενδιαφέρον τους για εκτόξευση με το bloostar μόλις τεθεί σε υπηρεσία, κάτι που αναμένεται να συμβεί κατά το 2017. Προκαταρκτικές δοκιμές έχουν ξεκινήσει ήδη.

Πνευματική άσκηση: 'Ενας τρόπος ζωής

Υπήρξαν και θα υπάρχουν πάντα δάσκαλοι οι οποίοι αποκαλύπτουν στον άνθρωπο τα ύψη που είναι σε θέση να φτάσει με την πλήρη ανάπτυξη των σωματικών, ψυχικών και διανοητικών δυνατοτήτων του και τον βοηθούν να πετύχει αυτήv την ανάπτυξη, ενισχύοντας τηv σταθερότητα της προσήλωσής του στοv στόχο αυτό.

Ο ανθρώπινος νους εντρυφά στην ύλη, στις άσκοπες παρατηρήσεις και στην κριτική. Πώς λοιπόν να εκπαιδευτεί, ώστε να γίνει σταθερός;

 

Είναι σκόπιμο κάθε άνθρωπος να θέτει στον εαυτό του το εξής ερώτημα: «Οι μεγάλοι της ανθρωπότητας ήταν επίσης άνθρωποι σαν κι εμένα ' ήταν κι αυτοί ένσαρκα όντα. Εφ' όσον αυτοί μπόρεσαν να φτάσουν στην τελειότητα, μπορώ κι εγώ να το πετύχω ακολουθώντας τηv μέθοδο τους. Τί ωφελεί να σπαταλώ το χρόνο μου ανακαλύπτοντας ελαττώματα στους άλλους; Επομένως, η πρώτη πνευματική άσκηση είναι η έρευνα για τα δικά μου λάθη και τις αδυναμίες και η προσπάθεια να τα διορθώσω και να τελειοποιηθώ».

 

Ο αδιάκοπος μόχθος κάθε ημέρας που περνά δικαιώνεται μόνο εφ' όσον καθιστά γλυκιές κι ευχάριστες τις τελευταίες ημέρες της ζωής του ανθρώπου. Ας μηv ξεχνάμε όμως ότι κάθε μέρα έχει και το βράδυ της. Αν περάσουμε την ημέρα κάνοντας πράξεις καλές, έρχεται η νύχτα να μας ευλογήσει με ύπνο βαθύ, δυναμωτικό, αναζωογονητικό, έναν ύπνο για τον οποίο λέγεται ότι μοιάζει με το σαμάντι, την ένωση με την Υπέρτατη Ψυχή.

 

Η διάρκεια της παραμονής του ανθρώπου πάνω στη γη είναι μικρή. Αν όμως χρησιμοποιήσει ακόμα και αυτόν τοv λίγο χρόνο του με σύνεση, θα μπορέσει ν' αποκτήσει τηv θεία Ευδαιμονία. Δύο άνθρωποι, με την ίδια εξωτερική εμφάνιση, φαινομενικά φτιαγμένοι στο ίδιο καλούπι, μεγαλώνουν με τις ίδιες συνθήκες, αλλά, ενώ ο ένας εξελίσσεται σε σωστό άγγελο, ο άλλος παραμένει στο ζωώδες της φύσης του. Ποιός είναι ο λόγος γι' αυτήv την εκ διαμέτρου αντίθετη εξέλιξη; Είναι οι συνήθειες, η συμπεριφορά που διαμορφώνεται απ' αυτές και ο χαρακτήρας στον οποίο σταθεροποιείται αυτή η συμπεριφορά. Ο άνθρωπος είναι καθαρά δημιούργημα του χαρακτήρα του.

Σρι Σάτυα Σάι Μπάμπα

Η αταξία είναι στην πραγματικότητα διαμάχη

Προσπαθούμε μέσω πολιτικής, νομικής και κοινωνικής οδού να βάλουμε τάξη στον εξωτερικό κόσμο αυτόν μέσα στον οποίο ζούμε, ενώ στο εσωτερικό είμαστε συγκεχυμένοι, αβέβαιοι, αγχωμένοι και σε σύγκρουση. Χωρίς την εσωτερική τάξη θα υπάρχει παντα κίνδυνος για την ανθρώπινη ζωή.

Τι εννούμε με την λέξη τάξη; Το σύμπαν σαν απώτερη έννοια δεν γνωρίζει την αταξία. Η φύση, όσο τρομακτική και να είναι για τον άνθρωπο, βρίσκεται πάντα σε τάξη. Έχει αταξία μόνον όταν οι άνθρωποι επεμβαίνουν σε αυτήν και είναι μόνον ο άνθρωπος που μοιάζει να βρίσκεται από την αρχή σε συνεχή αγώνα και διαμάχη. Το σύμπαν έχει τον δικό του χρονισμό. Μόνο όταν ο άνθρωπος θέσει την ζωή του σε τάξη θα αναγνωρίσει την αιώνια τάξη.

Γιατί έχει δεχθεί και ανεκτεί ο άνθρωπος την αταξία; Γιατί ότι αγγίζει σαπίζει, φθείρει και συγχέεται; Γιατί έχει ο άνθρωπος απομακρυνθεί από την τάξη της φύσης, τα σύννεφα, τον άνεμο, τα ζώα και τα ποτάμια; Πρέπει να μάθουμε τι είναι τάξη και τι αταξία. Η αταξία είναι στην ουσία μία διαμάχη, μία αντίκρουση και μία διαίρεση του γίνομαι και του είμαι.

Η έννοια της αυτοπραγμάτωσης και πώς να την κατακτήσουμε

"Κανείς δεν μπορεί να σε κάνει να νιώσεις κατώτερος χωρίς τη συγκατάθεσή σου". Eleanor Roosevelt

Αυτογνωσία (γνώθι σ’ εαυτόν) σημαίνει ότι το άτομο είναι σε επαφή µε τις πραγματικές του ανάγκες. Όταν το άτομο αδυνατεί να αναγνωρίσει τις δικές του ανάγκες, δεν θα μπορέσει να αναγνωρίσει και να κατανοήσει τις ανάγκες των άλλων.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις αυτογνωσίας:

• Ανάληψη ευθυνών
• Σεβασμός προς εαυτό/ άλλους
• Υποστήριξη αξιών και πεποιθήσεων
• Συμπεριφορές που συμβαδίζουν µε τα πιστεύω

Ας αναφερθούμε στα τρία είδη του εαυτού:

Πραγματικός εαυτός: συνθετική εικόνα του πώς νιώθει το άτομο στον κάθε ρόλο που παίζει.
Ιδανικός εαυτός: πώς θα ήθελε να είναι, ποιος θα ήθελε να γίνει.
Δημόσιος εαυτός: η εικόνα που θέλει το άτομο να δίνει στους άλλους.
Όσο πιο κοντά είναι τα παραπάνω, τόσο μεγαλύτερη ισορροπία έχει το άτομο. Στην αντίθετη περίπτωση υπάρχει αναταραχή και απομάκρυνση από τον εαυτό.
Το άτομο είναι κατασκευαστής και πρωταγωνιστής των ρόλων που παίζει στη ζωή του. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται όχι µόνο να εσωτερικεύσει το ρόλο του, αλλά και να πάρει απόσταση από αυτόν όποτε το καλεί η περίσταση. Έτσι αποκτά προσαρμοστικότητα και ευελιξία.
Η αυτοαντίληψη αφορά στη γνωστική πλευρά της αυτογνωσίας, ενώ η αυτοεκτίμηση στη συναισθηματική της πλευρά. Συγκεκριμένα:
Η αυτοαντίληψη έχει να κάνει µε την εικόνα ή τις πεποιθήσεις που το άτομο έχει για τον εαυτό του, ή µε τις στάσεις που παίρνει απέναντι στον εαυτό του. Διαφορετικά άτομα αντιδρούν διαφορετικά στα ίδια εξωτερικά ερεθίσματα, και ανάλογα µε την αντίδρασή τους οι άλλοι διαμορφώνουν τη δική τους στάση απέναντί τους (αλληλοεπηρεάζονται).
Η αυτοεκτίμηση έχει να κάνει µε την αξιολόγηση της κάθε μιας από τις στάσεις που παίρνει το άτομο ή το σύνολο αυτών. Αφορά στην αποδοχή και επιδοκιμασία του εαυτού. Επηρεάζεται από τις προσδοκίες του ατόμου, από την απόδοση ή επάρκειά του σε κάποιο τομέα, από παρελθοντικές επιτυχίες/ αποτυχίες, από το εσωτερικό/ εξωτερικό σημείο ελέγχου, από τις αξιολογήσεις των Σημαντικών Άλλων.
Αυτοεκτίμηση σημαίνει αποδοχή των αδυναμιών που έχει το άτομο και εξισορρόπηση αυτών µε τα πιο δυνατά σημεία του ατόμου. Επίσης σημαίνει επίγνωση των ορίων των δυνατοτήτων κάποιου, χωρίς αδικαιολόγητα συναισθήματα υπεροψίας ή ενοχής. Σε σχέση µε τους άλλους, το άτομο αξιολογεί ρεαλιστικά την κριτική/ αντίδρασή τους, δεχόμενο εξίσου και τα θετικά και τα αρνητικά σχόλια ενώ βασίζει τις αποφάσεις του στις προσωπικές του αξίες. Η υψηλή αυτοεκτίμηση συνδέεται µε υψηλή αυτοπεποίθηση, ενώ η χαμηλή αυτοεκτίμηση συνδέεται µε χαμηλή αυτοπεποίθηση και συχνά µε κατάθλιψη.
Οι Σημαντικοί Άλλοι παίζουν ιδιαίτερο ρόλο στον τρόπο µε τον οποίο το άτομο αντιλαμβάνεται την αξία του:
Προσωπική αντίληψη παιδιού για την αξία που έχει στα µάτια των γονιών του.
Αίσθηση αποτελεσματικότητας µέσω εξερεύνησης (2-5 ετών).

Συνέπειες ενθάρρυνσης ή αποθάρρυνσης.
Δάσκαλοι ως καινούρια πηγή πληροφόρησης (ακαδημαϊκή αυτοαντίληψη).
Προϋπόθεση για την ανάπτυξη μιας υγιούς και σταθερής προσωπικότητας είναι η άνευ όρων αγάπη και αποδοχή των ανθρώπων που είναι σημαντικοί για το άτομο τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Στην αντίθετη περίπτωση, το άτομο αναπτύσσει αισθήματα κατωτερότητας και αμφισβήτησης, φόβο απόρριψης, στρεβλωμένη αντίληψη εαυτού, υποτίμηση θετικών αντιδράσεων και υπερτίμηση αρνητικών αντιδράσεων.

Ποιες μπορούν να είναι οι «Στρατηγικές αντιμετώπισης»:
Υπεραναπλήρωση σε άλλο τομέα
Κάλυψη του χαρακτηριστικού στο οποίο μειονεκτεί το άτομο
Απόρριψη ατόμων που το άτομο φοβάται ότι θα το απορρίψουν.
Η πορεία προς την αυτοπραγμάτωση είναι δύσκολη, επίπονη και πολλές φορές χρονοβόρα. Αυτό που χρειάζεται είναι να μην απογοητευόμαστε όταν λοξοδρομούμε, να βρίσκουμε το κουράγιο να συνεχίσουμε και να ξέρουμε πως ότι κι αν γίνει, θα φτάσουμε στον προορισμό μας.

7 μαθήματα διεκδίκησης

Γιατί είναι σημαντικό να λέμε «όχι»;

Μαθαίνοντας να λέμε «όχι», θα αισθανθούμε πιο ικανοί. Θα νιώσουμε ότι έχουμε τη δική μας γνώμη, ότι ακούμε τις επιθυμίες μας και ότι οι άλλοι δεν μας επιβάλλονται, ότι δεν στερούμαστε των βασικών μας δικαιωμάτων, ούτε αναγκαζόμαστε να κάνουμε πράγματα που εναντιώνονται στον χαρακτήρα μας.
Όσο για τον φόβο της απόρριψης από τους άλλους, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι ακόμα και αν προσωρινά δημιουργηθεί δυσφορία ή ένταση στη σχέση, αυτή μακροπρόθεσμα μπαίνει σε πιο στέρεη βάση, αφού στηρίζεται στην ειλικρινή επικοινωνία και γίνεται πιο ισότιμη.

Μαθήματα διεκδίκησης

1. Κοντά στις επιθυμίες μου
Η νούμερο 1 σχέση την οποία πρέπει να φροντίζουμε είναι η σχέση με τον εαυτό μας. Να γνωρίσουμε, δηλαδή, τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τα όριά μας και βάσει αυτών να αποφασίζουμε πότε θα λέμε «ναι» και πότε «όχι».

2. Ιεράρχηση
Καταγράφουμε τα θέματα που δυσκολευόμαστε να οριοθετήσουμε και τα ιεραρχούμε από το πιο απλό (π.χ. τη θέση που μας πήραν στο ταμείο) στο πιο σύνθετο (π.χ. το να διεκδικήσουμε κάτι από το αφεντικό μας).

3. Γνωρίζοντας τις συνέπειες
Έχουμε ξεκάθαρη άποψη σχετικά με τον λόγο που διεκδικούμε κάτι και είμαστε προετοιμασμένοι για τις συνέπειες της άρνησής μας. Για παράδειγμα, αν αρνηθούμε την εξυπηρέτηση σε έναν φίλο, ίσως να έρθουμε προσωρινά σε σύγκρουση μαζί του. Όσο πιο προετοιμασμένοι είμαστε, τόσο πιο σταθεροί θα παραμείνουμε στο «όχι» μας.

4. Ρεαλιστική σκέψη
Συχνά δυσκολευόμαστε να πούμε «όχι» επειδή θεωρούμε ότι στην περίπτωση άρνησης οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές. Αποβάλλουμε από το μυαλό μας τις αγχωτικές σκέψεις και βλέπουμε τις ρεαλιστικές κάθε φορά επιπτώσεις. Συνήθως, τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά από ό,τι πιστεύουμε.

5. Διπλωματικός τρόπος άρνησης
Στηρίζουμε το «όχι» μας με επιχειρήματα ή παρουσιάζουμε μια θετική πλευρά της κατάστασης πριν αρνηθούμε. Απαντάμε π.χ. στον φίλο μας που μας κάλεσε για φαγητό: «Θα ήταν πολύ ωραίο να περάσουμε το Σάββατο μαζί, αλλά δυστυχώς είμαι πολύ κουρασμένη για να βγω από το σπίτι». Ή μπορούμε να κάνουμε μια εναλλακτική πρόταση, λέγοντας π.χ.: «Αν θέλεις, πάμε για έναν καφέ την Κυριακή».

6. Θέλω χρόνο
Αισθανόμαστε εγκλωβισμένοι επειδή δεχτήκαμε να κάνουμε κάτι το οποίο τελικά δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να κάνουμε. Νιώθουμε ότι έχουμε εκτεθεί ή δεσμευτεί. Στην πραγματικότητα, όμως, έχουμε το δικαίωμα να επανεξετάσουμε μια απόφασή μας. Μπορούμε, επίσης, να ζητάμε χρόνο πριν απαντήσουμε, λέγοντας π.χ. στον φίλο μας που θέλει να δανειστεί το αυτοκίνητό μας: «Θα το σκεφτώ και θα σου απαντήσω αύριο».

7. Επιβραβεύω τον εαυτό μου
Κάθε «όχι» -ακόμα και πολύ μικρό- που καταφέρνουμε να πούμε είναι μια νίκη. Επιβραβεύουμε, λοιπόν, τον εαυτό μας και παίρνουμε θάρρος για το επόμενο και υψηλότερο επίπεδο άρνησης.

Μπορώ να αλλάξω;
Πλησιάζω στο ταμείο του σουπερμάρκετ μετά από πολύωρη αναμονή στην ουρά και ξαφνικά μια γυναίκα μού παίρνει τη σειρά. Το αίμα ανεβαίνει στο κεφάλι, οι σφυγμοί μου αυξάνονται και το μυαλό μου κατακλύζουν εκατομμύρια σκέψεις. «Δεν είναι δίκαιο. Περιμένω τόση ώρα», «Και αν μου φωνάξει και γίνω ρεζίλι;», «Τι θα έλεγε η μητέρα μου αν με έβλεπε να αντιδρώ έτσι;».
Σύμφωνα με τη γνωσιακή ψυχοθεραπεία, ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε ή αισθανόμαστε πηγάζει από βαθύτερες αντιλήψεις σχετικά με το τι είναι σωστό για εμάς, για τους άλλους, για τις εκάστοτε κοινωνικές καταστάσεις. Όταν οι σκέψεις αυτές είναι υπερβολικές, τότε η συμπεριφορά μας είναι δυσπροσαρμοστική. Μικρές αλλαγές στον τρόπο που διεκδικούμε πράγματα καθημερινά μπορούν να μας βοηθήσουν να θέσουμε τα όριά μας.

Ωστόσο, οι αντιλήψεις αυτές είναι τόσο βαθιά ριζωμένες, που χρειάζεται πολλή προσωπική δουλειά για να αλλάξουν και σταδιακά θα καταφέρουμε να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας.

Και κάτι για το «γνώθι σεαυτόν»

 «… Νομίζουμε ότι κατανοούμε τα πάντα για μας, με βάση τις συσσωρευμένες γνώσεις μας και τη σύγκριση. Σίγουρα, όμως, δεν γίνεται να κατανοείς με αυτόν τον τρόπο.

Αν συγκρίνεις ένα πράγμα με ένα άλλο, απλώς χάνεσαι μέσα στη σύγκριση. Μπορείς να κατανοήσεις πραγματικά αυτό που είσαι, μόνο όταν του δίνεις όλη σου την προσοχή και παύει κάθε μορφή σύγκρισης ή αξιολόγησης, που είναι διάσπαση της προσοχής.

Τότε, η αυτογνωσία, δεν είναι συσσωρευτική και νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να το κατανοήσει κανείς αυτό.

Αν η αυτογνωσία είναι συσσωρευτική, τότε είναι απλώς μηχανική.

Αυτό που λέω είναι αρκετά απλό.

  Κι αν κανείς μπορεί να μελετήσει, να παρακολουθήσει τον εαυτό του, αρχίζει να ανακαλύπτει πώς η συσσωρευτική μνήμη έχει επίδραση σε οτιδήποτε βλέπει: πάντα αξιολογεί, απορρίπτει ή αποδέχεται, καταδικάζει ή δικαιώνει, οπότε η εμπειρία που έχει κανείς βρίσκεται πάντα μέσα στο πεδίο του γνωστού, του διαμορφωμένου.

Αλλά χωρίς την αυστηρή καθοδήγηση της συσσωρευτικής μνήμης, οι περισσότεροι από εμάς νοιώθουμε χαμένοι, νοιώθουμε φοβισμένοι, κι έτσι δεν είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε τον εαυτό μας έτσι όπως είναι.

Όταν υπάρχει η συσσωρευτική διαδικασία μνήμης, εμπειριών – πράγμα που είναι και καλλιέργεια της μνήμης – τότε η παρατήρηση του εαυτού μας γίνεται πολύ επιφανειακή.

Η μνήμη βοηθάει στο να κατευθύνει κανείς και να βελτιώνει το «εγώ» του, να γίνεται «καλύτερος», αλλά στην «αυτό-βελτίωση» δεν μπορεί ποτέ να υπάρξει μια εσωτερική επανάσταση, μια ριζική μεταμόρφωση.

Μόνο όταν η αίσθηση του, «γίνομαι καλύτερος» πάψει εντελώς – και μάλιστα όχι με την επιβολή της θέλησης – μόνο τότε υπάρχει η δυνατότητα να γεννηθεί κάτι εντελώς καινούριο…»

Κρισναμούρτι

Η παγίδα του "θρόνου" στις σχέσεις

Οι σχέσεις των ανθρώπων εμφανίζονται να είναι σύνθετες, ενίοτε περίεργες και ευαίσθητες όμως δεν έπαψαν στιγμή να είναι απλές στην ουσία τους. Όταν δύο άνθρωποι, ανεξαρτήτου φύλου, αναπτύσσουν αισθήματα ο ένας για τον άλλον τότε αυτομάτως δημιουργείται ανάμεσα τους μία σχέση η οποία μπορεί να έχει χροιά ερωτική, φιλική, εργασιακή κ.α.

Στις ερωτικές - συντροφικές σχέσεις, οι άνθρωποι αισθάνονται πιο ευάλωτοι γιατί «ανοίγουν τη ψυχή τους» και επενδύουν συναισθηματικά περισσότερο από κάθε άλλη σχέση. Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουμε στις σχέσεις με τους «δικούς μας ανθρώπους» είναι η εξιδανίκευση. Όντας παρασυρμένοι από έντονα συναισθήματα, πολλές φορές τοποθετούμε τους/τις συντρόφους μας σε θρόνο και έκτοτε ξεκινά μία ανισορροπία στην σχέση η οποία είναι ψυχοφθόρα και κουραστική.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο συναντάται περισσότερο στις γυναίκες γιατί φαίνεται να έχουν μία έμφυτη εσωτερική ανάγκη να θαυμάζουν το ταίρι τους και να υποτιμούν τις δυνατότητες τους. Οι άντρες, από την άλλη μεριά, λόγω εγωισμού και ανταγωνιστικότητας, δείχνουν να απολαμβάνουν τη «θεοποίηση» οπότε α-συνειδητά υποκινούν αυτή την ανισορροπία στην σχέση.

Η εξιδανίκευση του/της συντρόφου σε μία σχέση προκαλεί αισθήματα άγχους, ανασφάλειας, ζήλιας, φόβου απώλειας και έλλειψη αυτοπεποίθησης στον/ην μη θεοποιημένο σύντροφο. Η συνέπεια αυτών είναι ένας διαρκής αγώνας ικανοποίησης των επιθυμιών και αναγκών του/της θεοποιημένου συντρόφου εις βάρος της ψυχικής υγείας και ηρεμίας του άλλου. Οι θρόνοι κρύβουν όνειρα τα οποία πολλές φορές δεν έχουν αντίκρισμα και προκαλούν αισθήματα απογοήτευσης και θλίψης. Ενώ ταυτόχρονα οι θρόνοι δημιουργούν απαιτήσεις οι οποίες προκαλούν μονόπλευρες, συνήθως, υποχωρήσεις και φθορές τόσο στην ίδια την σχέση όσο και στα εμπλεκόμενα άτομα. Οι θρόνοι και οι θεότητες είναι μόνο για τα παραμύθια και τις ιστορίες, στην πραγματικότητα οι άνθρωποι είμαστε όλοι ίσοι και έχουμε κοινό δικαίωμα στην αγάπη.

Ο θρόνος προκαλεί εμπόδια στις σχέσεις των ανθρώπων οπότε ας προσπαθήσουμε να δούμε αληθινά τη ψυχή του/ της συντρόφου μας και να μη δημιουργούμε μύθους… Η πραγματική ευτυχία σε μία σχέση έρχεται όταν υπάρχει αλήθεια!

Οι περαστικοί της ζωής μας που δεν μπλέκουν συναισθηματικά

Είναι πλέον γεγονός πως δεν ήμαστε ικανοί πια να ξεχωρίσουμε το πρόσωπο του πλησίον μας.
Πως είναι δυνατό να γίνει αυτό, εφόσον οι εναλλαγές πολλών ανθρώπινων προσώπων τοποθετούνται στον εγκέφαλο μας ως περαστικές εικόνες, η μια πάνω στην άλλη, σβήνοντας συνεχώς και ηθελημένα από τη μνήμη μας;
Πως είναι δυνατό να γίνει αυτό από τη σύγχυση που δημιουργείται στην κοινωνία, εξαιτίας του αδυνατίσματος της αγάπης μας για τον πλησίον μας, σε σημείο που να χάνουμε και τα ίχνη της;

 Πως είναι δυνατό, τέλος, να γίνει αυτό, εφόσον η κοινωνία έχει καταντήσει έτσι ώστε να περιορίζεται σ' ένα μικρό αριθμό φίλων - από μικρό έως μηδενικό - εξαιτίας της επιλογής που κάνει, να κρατάει σε απόσταση πλάσματα, που αξίζουν πραγματικά τη φιλία και την αγάπη;
Η κοινωνία μας σήμερα δεν θέλει να μπλέκει συναισθηματικά έχοντας έγνοιες και υποχρεώσεις, φέροντας έτσι τη σφραγίδα της απανθρωπιάς, της μη προοδευτικής ανάπτυξης και της επιθετικής συμπεριφοράς.
Ποιος, αλήθεια, ειν' αυτός που δεν θα παραδεχτεί πως η κοινωνία μας σήμερα δέχεται κάθε είδους επιθέσεις (ληστείες, βιασμούς, φόνους) στους γεμάτους μάλιστα από κόσμο δρόμους και οι περαστικοί (εκτός εξαιρέσεων) δεν συγκινούνται να επέμβουν;
Οι περαστικοί της ζωής μας που δεν μπλέκουν συναισθηματικά, δεν αγωνίζονται να πετύχουν ανθρώπινες επαφές, δεν διατηρούν ευγενικές στάσεις στους γύρω τους, δεν νιώθουν καν την παραμικρή φιλία για κανέναν, δεν μπαίνουν στη διαδικασία να προσανατολιστούν για να δημιουργήσουν νέους τύπους ανθρώπων, που θα εξοπλίζονται και θα πολεμούν τις ολέθριες συνέπειες της επικίνδυνης αυτής αυταπάτης, του να μη μπλέκουν συναισθηματικά, που δημιουργεί - αν μη τι άλλο - και φαινόμενα ασφυκτικής κατάπτωσης.
Δεν εννοείται να λεγόμαστε ή ν' ανήκουμε στις πολιτισμένες χώρες και να μην έχουμε ιδέα από την ειλικρινή και θερμή ιδέα προς το πλησίον, να ήμαστε αφιλόξενοι, να μη συμπονούμε, να μη συνδράμουμε στους συνανθρώπους μας, να μην έχουμε κοινωνικές επαφές, να μη νιώθουμε, να μη δίνουμε, να μη παίρνουμε στοργή κι αγάπη.
Οι εκδηλώσεις της αδιαφορίας μας κι ο ψυχικός μας κόσμος που δεν μπλέκει συναισθηματικά είναι τα απανθρωπιστικά συμπτώματα και οι πολιτιστικές ασθένειες, που προσβάλλουν και πλήττουν καθημερινά την πλανεμένη ανθρωπότητα, η οποία τείνει να γράψει στο λάβαρο της πως έχει ψυχολογία χωρίς ψυχή, στηρίζεται από ψευτοσοφά αποφθέγματα, σφαλερές σκέψεις, παράξενες κρίσεις, κώδικα ψεύτικων αξιών, ατομικότητα, ανευθυνότητα και διεστραμμένα δόγματα.
Οι περαστικοί της ζωής μας που δεν μπλέκουν συναισθηματικά είναι οι βάρβαροι εχθροί του δικαίου, του καλού και των κοινωνικών κανόνων, αντικοινωνικοί και παραμορφωμένοι, συστηματικά ανεκπαίδευτοι, ακυριάρχητοι, άνθρωποι μ' ελαττωματική κι ανισόρροπη συναισθηματικότητα, που χρήζουν ψυχοπαθητικής αγωγής και κοινωνικών ελέγχων, λόγω της επικινδυνότητας τους στην κοινωνία, στην ανθρωπότητα και στον πολιτισμό μας.

Δύσκολες οι φιλίες;

Γιατί οι φιλίες γίνονται ολοένα και πιο δύσκολες;
Μεγαλώνουμε, παντρευόμαστε, κάνουμε παιδιά ή μετακομίζουμε σε άλλη χώρα, καθώς περνάνε τα χρόνια πολλοί είναι οι λόγοι που αλλάζουν τη δυναμική ανάμεσα σε εμάς και τους φίλους μας. Όσο μεγαλώνουμε όχι μόνο δυσκολευόμαστε να κρατήσουμε τις φιλίες που ήδη έχουμε αλλά και να κάνουμε καινούριες. Για ποιους λόγους είναι τόσο δύσκολο και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;

‘Εικονικές’ φιλίες: Έχουμε πολλούς φίλους ακόμα και πολύ κοντινούς με τους οποίους κρατάμε επικοινωνία μέσα από τα social media, τους στέλνουμε φωτογραφίες, τους λέμε τα νέα μας και τα προβλήματά μας. Όμως σπάνια τους βλέπουμε από κοντά και όταν το κάνουμε αυτό και με τις πιο νέες φιλίες, είναι δύσκολο να διατηρηθούν χωρίς πιο ουσιαστική αλληλεπίδραση.

Δεν υπάρχει χρόνος: Αν είστε όλη μέρα στο γραφείο και όταν έχετε ελεύθερο χρόνο προσπαθείτε να ανταποκριθείτε σε άλλες υποχρεώσεις, τότε μένει λιγοστό έως καθόλου χρόνος για τους φίλους σας. Μια σχέση χρειάζεται συνεχώς φροντίδα για αυτό μην επαναπαύεστε στο γεγονός ότι οι φίλοι σας σάς αγαπούν. Θέλουν να σας βλέπουν και να περνάτε καλά μαζί για αυτό όταν έχετε χρόνο μην κάθεστε μπροστά από την τηλεόραση για να χαλαρώσετε, αλλά βγείτε έξω με τους φίλους σας!

Όλοι αλλάζουν: Όσο περνάνε τα χρόνια όλοι αλλάζουμε ή αλλάζουν οι συνθήκες της ζωής μας. Έχουμε διαφορετικά ενδιαφέροντα και άλλο τρόπο ζωής και είναι δύσκολο όταν εμείς προχωράμε σε κάτι καινούριο να βρούμε κοινό σημείο αναφοράς με τους υπόλοιπους. Το γεγονός ότι εμείς παντρευτήκαμε, για παράδειγμα, και όλοι οι φίλοι μας είναι ακόμα single κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα. Μια φιλία όμως που έχει γερές βάσεις θα ξεπεράσει κάθε αλλαγή γιατί τα συναισθήματα δύσκολα αλλάζουν.

Δεν τους έχουμε ανάγκη: Δυστυχώς κάποια στιγμή όλοι το έχουμε πει, τι να τους κάνεις τους νέους ή τους παλιούς φίλους όταν έχετε μια ουσιαστική σχέση με τον σύντροφό σας, μια αγαπημένη οικογένεια και συναδέλφους για να βγείτε έξω για ποτά; Οι φίλοι υπάρχουν στη ζωή μας για να μας βοηθούν, να μας υποστηρίζουν και να μας κάνουν να γελάμε όταν το χρειαζόμαστε για αυτό καλό είναι να βρίσκουμε πάντα χρόνο για αυτούς!

Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη: Κάθε φορά που γνωρίζουμε καινούριους ανθρώπους είμαστε καχύποπτοι . Δύσκολα μπορούμε να ταιριάξουμε με κάποιον όπως τότε που ήμασταν 10 χρονών και κάναμε φιλίες ανάλογα με το ποια παιχνίδια μας αρέσουν περισσότερο. Ουσιαστικά τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει πολύ από τότε, για να γίνουμε φίλοι με κάποιον ίσως το μόνο που αρκεί είναι να έχουμε κάποια κοινά ενδιαφέροντα!

Η φιλία, κατά τον Επίκουρο

Ούτε αυτός που ζητά συνέχεια βοήθεια είναι φίλος, ούτε εκείνος που δε σχετίζει ποτέ το όφελος με την φιλία.
-Η ερωτική πράξη από μόνη της δεν έχει τίποτα το επιλήψιμο, όμως πολύ πιο σημαντική από το σεξ ή τον έρωτα είναι η φιλία, που “χορεύει ολόγυρα στην οικουμένη καλώντας μας να ξυπνήσουμε για χάρη της ευτυχίας“. Επίκουρος (341 π.κ.ε. – 270 π.κ.ε..)

-Ών η σοφία παρασκευάζεται εις την όλου βίου μακαριότητα πολύ μέγιστόν εστί η της φιλίας κτήσις. “Απ’ όλα τα αγαθά που παρέχει η Σοφία για έναν ευτυχισμένο βίο το μεγαλύτερο είναι η απόκτηση της φιλίας, έλεγε ο Επίκουρος. Αρετή σημαίνει να έχεις την ικανότητα να αρμόζεις, να ωφελείς, να συνδέεις, να αρέσεις, να είσαι ανώτερος και όσο πιο ηθικός μπορείς.

“Κάθε φιλία από μόνη της είναι αρετή, αρχικό της κίνητρο όμως είναι η ωφέλεια.”

-Δεν έχουμε τόσο ανάγκη από τη βοήθεια των φίλων, όσο από την ελπίδα, ότι θα μας προσφέρουν τη βοήθειά τους όταν την έχουμε ανάγκη. Φίλος, έλεγε ο Επίκουρος, δεν είναι ούτε αυτός που επιδιώκει διαρκώς το όφελος από μία φιλία, ούτε εκείνος που ποτέ δεν συνδέει το όφελος με τη φιλία. Κι αυτό γιατί ο ένας καπηλεύεται με αντάλλαγμα τη φιλία και ο άλλος ξεκόβει κάθε ελπίδα για το μέλλον. Οι Επικούρειοι μάλιστα διακήρυτταν ότι είναι προτιμότερο και πιο ηδονικό να κάνεις το καλό από το να δέχεσαι τις ευεργεσίες των άλλων.

-Ούτε πρέπει να μας απασχολεί τι τρώμε και τι πίνουμε, αλλά με ποιους τρώμε και με ποιους πίνουμε.

Ο γενναίος, περί σοφίαν και φιλίαν μάλιστα γίγνεται, ών το μέν θνητόν αγαθόν, το δέ αθάνατο. “Ο ανώτερος άνθρωπος επιδιώκει πάντοτε την σοφία και την φιλία, εξ αυτών το μεν είναι θνητό αγαθό το δε αθάνατο.”

-Η φιλία περιχορεύει την οικουμένη κηρύττουσα δή πάσιν ημίν εγείρεσθαι επι τον μακαρισμόν. “Η φιλία σέρνει τον χορό ολόγυρα  στην οικουμένη καλώντας μας να ξυπνήσουμε για χάρη της ευτυχίας.”

Η κομβική σημασία της φιλίας στην επικούρεια φιλοσοφία, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής στα  παραπάνω παραθέματα από τις Επικούρειες Δόξες, που μας διέσωσε ο Διογένης ο Λαέρτιος και την Επικούρου προσφώνηση. Ο μακάριος βίος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την απόκτηση φίλων γιατί αυτό πάνω από όλα εξασφαλίζει το  αγαθό της ασφάλειας, συμβάλλει στην αταραξία της ψυχής εξασφαλίζοντας διαρκή και σταθερή ηδονή ενώ προσφέρει στήριγμα και παρηγοριά στις δυσκολίες της ζωής, την αρρώστια και τον πόνο καθιστώντας το δεινό ευεκκαρτέριτον.

Η φιλία κατά τον Επίκουρο έχει σαφώς ανταποδοτικά ωφέλιμο υπόβαθρο. Το όφελος για τους φίλους, δεν έχει κανένα στοιχείο εκμετάλλευσης του άλλου και είναι απόλυτα ανταποδοτικός.
«Αυτοί δε δήπου λέγουσιν ως το εύ ποείν ήδιόν εστι του εύ πασχειν.»
“Ότι ούδ΄ηδέως ζήν εστι κατ΄Επίκουρον” όπως διασώζει ο Πλούταρχος που κάθε άλλο παρά συμπαθεί τον Επίκουρο.

Άλλωστε η Φιλία πέρα από το όφελος αλλήλων κίνητρο, για τους επικούρειους αποτελεί από μόνη της Αρετή και σκοπό της ζωής και θεμελιώδες συστατικό της φιλοσοφίας τους. Οι επικούρειοι  προβιβάζουν την φιλία σε Αρετή ισάξια των τεσσάρων λοιπών παραδοσιακών αρχαιοελληνικών Αρετών δηλαδή της φρόνησης, της εγκράτειας, της ανδρείας και της δικαιοσύνης.

Η μουσική είναι παντού

Μπορείτε να φανταστείτε τη ζωή χωρίς μουσική; Για πολλούς η μουσική υπάρχει παντού στη φύση, στο θρόισμα των φύλλων, στο σφύριγμα του ανέμου, αλλά μουσική φτιάχνει και ο άνθρωπος εδώ και πάνω από 50000 χρόνια.
Και ίσως κανείς δεν θα μπορούσε να αμφισβητήσει την επίδρασή της στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση και γι’ αυτό, την άρρηκτη σχέση της με την ανθρώπινη ύπαρξη από τη στιγμή που εμφανίζεται μέχρι και την εποχή μας.
Σε 7 λεπτά και 5 δετερόλεπτα ένας χαρισματικός σκιτσογράφος αποδίδει με τον δικό του μοναδικό, εξαιρετικά περιγραφικό και πάρα πολύ περιεκτικό τρόπο, τη γένεση και την εξέλιξη της μουσικής στον χρόνο, τα είδη, τα μουσικά όργανα, τα μουσικά ρεύματα, τους συνθέτες, τα συγκροτήματα.
Η μουσική επένδυση του βίντεο; Ένα ποτ-πουρί από πολύ χαρακτηριστικά, διάσημα και ταυτόχρονα σύντομα αποσπάσματα των πλέον γνωστών συνθετών και μουσικών συγκροτημάτων.
Ένα εκπληκτικό φιλμάκι! Δείτε το!

Ευτυχία

Η ευτυχία στη σύγχρονη εποχή

Ο σύγχρονος πολιτισμός έχει ως στόχο την απόκτηση αγαθών και προϊόντων με τρόπο που δεν είναι τόσο ικανοποιητικός όσο φανταζόμασταν.
Ο αποπροσανατολισμός συμβαίνει κυρίως όταν οι άνθρωποι κυνηγούν ακόμα τη χίμαιρα της περιουσίας και των ανέσεων, πριν ν’ ανακαλύψουν ότι τα εν λόγω αγαθά και οι εμπειρίες είναι υπερτιμημένα και, συχνά, δημιουργούν ένα φοβερό εθισμό που τους αποκόπτει από τον εσωτερικό τους εαυτό.
Οι πολυτέλειες μπορεί να είναι τόσο αποχαυνωτικές για τους ανθρώπους, όσο και τα ναρκωτικά ή το αλκοόλ, τα οποία δημιουργούν ανάγκες για συνεχή διέγερση, ενθουσιασμό κι ευχαρίστηση. Αλλά στο τέλος, οι επιδράσεις χάνονται και οι άνθρωποι αρχίζουν ν’ αναρωτιούνται σχετικά με την προσπάθειά τους για την ευτυχία, η οποία έχει δύο διαστάσεις, και μια μονόπλευρη εξιδανίκευση για τα προϊόντα του πλούτου και της ευημερίας.
Συνεπώς, δεν είναι φοβερό όταν ένα άτομο έχει ν’ αντιμετωπίσει κάποιες αντιξοότητες. Αν και κανένας από εμάς δεν το αποζητά, συχνά όμως είναι η αρχή ενός πιο στοχαστικού τρόπου ζωής και μιας αναζήτησης για ένα βαθύτερο νόημα στη ζωή.

Η ευτυχία δεν είναι ένα αγαθό που μπορούμε να αγοράσουμε και να καταναλώσουμε. Είναι αποτέλεσμα ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής κι αυτό δεν οδηγεί στην έκσταση ή απλά στο να αισθανόμαστε καλά όλη την ώρα.

Προτιμώ να μιλήσω για την εκμάθηση των ανθρώπων ως προς το πώς να ζουν καλά, αντί να στοχεύουν στην ευτυχία τους και την ευημερία.
Το να ζει κανείς καλά δεν σημαίνει να απολαμβάνει την απλή αίσθηση της ευχαρίστησης ή την απουσία του πόνου, όσο παρήγορο, ευχάριστο κι επιθυμητό κι αν είναι. Η ευτυχία είναι μια ψυχική κατάσταση, η οποία απαιτεί να είμαστε ανοικτοί στον κόσμο, στους άλλους, στον εαυτό μας και στις ιδέες που μας εμπνέουν.
Απαιτεί να ζω με ζωτικότητα και με τα μάτια μου διάπλατα ανοιχτά, σε αναζήτηση του νοήματος και στην αναζήτηση των αξιών που αξίζει να ζω γι’ αυτές. Απαιτεί να είμαι προετοιμασμένος τόσο για την οδύνη και τον πόνο όσο και για την ευχαρίστηση εξίσου.
Η στάση της ευτυχίας είναι περισσότερο στάση εκτίμησης παρά επίκρισης ή παραπόνου.Το να νιώθουμε την ευτυχία αντί να είμαστε ευτυχισμένοι σημαίνει να επικοινωνούμε με τον κόσμο όπως αυτός είναι, με τη ζωή όπως έρχεται.
Σ’ αυτή τη λειτουργία του είναι, η ματιά μου, εκείνη της ερασιτέχνη ζωγράφου, παρακολουθεί τον κόσμο γύρω και βλέπει την ανάπτυξη και την παρακμή σε ίσες αναλογίες και βρίσκει την ομορφιά και στις δυο καταστάσεις. Ως ερασιτέχνης τραγουδίστρια βρίσκω μελωδίες που πηγάζουν σαν από θαύμα από τα δέντρα και τα πουλιά και το θόρυβο από τα εργοστάσια και τα αυτοκίνητα εξίσου.
Το δέρμα μου λάμπει, το αίμα μου κυλάει ομαλά, οι σκέψεις μου για τον επικείμενο θάνατο κάποιου που αγαπώ ή τον ήλιο που φωτίζει το δέντρο στον κήπο μου έχουν εξίσου την ίδια βαρύτητα, βρίσκονται εξίσου σε αρμονία με αυτό που είμαι.
Είναι μέρος της ζωής που ζω στο έπακρο. Δεν ζητώ ούτε έχω απαίτηση για οτιδήποτε να είναι διαφορετικό από αυτό που είναι και όμως, ξέρω ότι έχω έναν ρόλο στο να κάνω τα πράγματα όσο το δυνατόν καλύτερα. Ξέρω ότι το να ζω και να γίνω ο εαυτός μου μερικές φορές μπορεί να είναι σπουδαίο και άλλες απαίσιο και έχω συμφιλιωθεί μ’ αυτό, γιατί είμαι παιδί μιας ζωής που με κάνει να αισθάνομαι: ελπίδα και απελπισία με τη σειρά.
Εκτιμώ ό, τι κάνω, βελτιώνω ό, τι μπορώ, και αποδέχομαι ότι αρκετά συχνά πρέπει να αποδέχομαι ό,τι έρχεται. Δεν μπορώ να απαιτήσω μια αναδιοργάνωση και δεν μπορώ ν’ αποκτήσω μια ζωή μόνο με ευτυχία για όσο είμαι ζωντανός. Μόνο ο θάνατος φέρνει την ειρήνη και την ηρεμία με το τέλος των προβλημάτων και των συγκρούσεων.
Εκείνο που πρέπει να είμαστε σε θέση να κάνουμε είναι να πιστεύουμε πως οτιδήποτε είναι να έρθει είναι κατά κάποιο τρόπο σημαντικό και πως το αν αισθανόμαστε απελπισμένοι ή ότι έχουμε βρει τη θέση μας στο σύμπαν έχει μεγάλη διαφορά.
Για να πιστέψουμε ότι τελικά είναι δυνατόν να είμαστε σε αρμονία με τον κόσμο ή το σύμπαν και ότι μπορούμε να κάνουμε μια μικρή διαφορά στο πώς τα πράγματα λειτουργούν, είναι απαραίτητη η ηρεμία του μυαλού και το κουράγιο να συνεχίσουμε – χωρίς να έχει σημασία πόσο δύσκολο είναι ή πόσο πρόσκαιρη ευτυχία μάς στερεί.
Η ποιότητα της ζωής δεν έχει να κάνει μόνο με την ευχαρίστηση και τη διαφώτιση, αν και αυτές οι εμπειρίες θα είναι σίγουρα μέρος του στόχου. Πάνω απ’ όλα σημαίνει να μάθει κανείς να ταξιδεύει, να είναι ανυποχώρητος απέναντι στις αντιξοότητες και τις δυσκολίες και ταυτόχρονα παραδομένος στους νόμους της ζωής, να είναι γαλήνιος με τους περιορισμούς και τις δυστυχίες, ενθουσιώδης και παθιασμένος με τα αγαθά που ψάχνουμε σ’ όλη μας τη ζωή.
Πάνω απ’ όλα έχει να κάνει με την κατανόηση των απαιτήσεων της ζωής. Πρόκειται για γνώση του σωστού και του λάθους, για τους εαυτούς μας, κι όχι επειδή ο νόμος ή ο θεός το απαιτούν από εμάς, αλλά επειδή εκτιμούμε πως το να κάνουμε το σωστό είναι η ίδια η ζωή. Το να μάθουμε να ζούμε και να πράττουμε με πιο ηθικό τρόπο, να συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας με σοφία και προθυμία μας δίνει ανεκτίμητα μαθήματα.
Η φιλοσοφία, όπως η αγάπη της σοφίας, είναι το κλειδί για την αναζήτηση βαθύτερων νοημάτων στη ζωή. Φυσικά, η πηγή της δυτικής φιλοσοφίας βρίσκεται στην αρχαία αθηναϊκή φιλοσοφία, η οποία μας έδειξε τον δρόμο για έναν πιο ευγενικό, στοχαστικό, προσεγμένο τρόπο ζωής.
Όταν μαθαίνουμε να κατανοούμε τα συναισθήματά μας μπορούμε να βρούμε τον δρόμο μας πιο εύκολα. Στην πραγματικότητα μαθαίνουμε να τα θρέφουμε, καθώς κάθε συναίσθημα είναι ένα μήνυμα για τον εαυτό μας, και όχι να θεωρούμε -όπως μερικοί φιλόσοφοι ή ακόμη και θρησκευτικοί στοχαστές φοβούνταν- ότι είναι ένα εμπόδιο ή κίνδυνος για την ψυχική ευεξία μας.

Ωχ, εδώ τι απαντάμε; (VI)

Σεβασμό στους φαλακρούς, μπρε!

 

Κανονικά ο προφήτης Ελισσαίος έπρεπε να μου είναι συμπαθής, «ανδρογενετική αλωπεκία» που λένε οι γιατροί! Παρότι δε πολλοί και διάφοροι γράφουν ότι η φαλάκρα «δίνει γοητεία» και «αποτελεί δείγμα υγείας», εγώ θα προτιμώ να έχω τη μαλλούρα μου!

Τελικά όμως δεν μου είναι καθόλου συμπαθής ο Ελισσαίος, γιατί αυτός είχε κόμπλεξ με τη φαλάκρα, ενώ εγώ απαντάω, σε όποιον τολμάει να θίξει την εμφάνιση της κεφαλής μου, με το σαββοπουλικό: «άλλοι είναι φαλακροί απ' έξω κι άλλοι από μέσα!». Τι συνέβη λοιπόν με τον Ελισσαίο; Το θεόπνευστο κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης, Βασιλειών Δ', γράφει στο δεύτερο κεφάλαιό του τα εξής:

23 καὶ ἀνέβη ἐκεῖθεν εἰς Βαιθήλ· καὶ ἀναβαίνοντος αὐτοῦ ἐν τῇ ὁδῷ καὶ παιδάρια μικρὰ ἐξῆλθον ἐκ τῆς πόλεως καὶ κατέπαιζον αὐτοῦ καὶ εἶπον αὐτῷ· ἀνάβαινε, φαλακρέ, ἀνάβαινε. 24 καὶ ἐξένευσεν ὀπίσω αὐτῶν καὶ εἶδεν αὐτά, καὶ κατηράσατο αὐτοῖς ἐν ὀνόματι Κυρίου· καὶ ἰδοὺ ἐξῆλθον δύο ἄρκοι ἐκ τοῦ δρυμοῦ καὶ ἀνέρρηξαν ἀπ᾿ αὐτῶν τεσσαράκοντα καὶ δύο παῖδας.

Εκεί που πήγαινε λοιπόν στη Βαιθήλ ο σοφός αυτός προφήτης, τον πειράξανε κάποια παιδιά, λέγοντάς του «περπάτα φαλακρέ!» ή κάτι τέτοιο χλευαστικό. Θα ξεφυσούσε κιόλας ο φουκαράς καθώς ανέβαινε στην ανηφόρα και θα δημιουργούσε μια αστεία εικόνα για τα παιδιά.

Και τι κάνει ο θεοσεβής και φιλάνθρωπος αυτός γέροντας; Αντί να διασκεδάσει με τα πειράγματα, ως σοφός που ήταν, και να συνεχίσει την πορεία του, αντί να αλλάξει κατεύθυνση απομακρυνόμενος από τα πειραχτήρια, αντί να τα κυνηγήσει για να τους δώσει καμιά σφαλιάρα, απευθύνεται στο θεό του, ο οποίος, ως γνωστόν είναι πανταχού παρών και λύνει όλα τα προβλήματα των πιστών του!  

Και δεν είπε στο θεούλη, «προτάτευσέ με τώρα παντοδύναμε από τα τσογλάνια, αφού με έκανες φαλακρό, κομπλεξικό και αβοήθητο» ή «δώσε μου θεούλη μου πάλι μαλλιά για να μη με κοροϊδεύουν τα παιδιά της γειτονιάς» ή κάτι τέτοιο παρόμοιο, αυτός απλούστατα καταράστηκε τα παλιόπαιδα! Όπου η κατάρα των Ιουδαίων προφητών είναι κάτι σαν την ακτίνα που εκτοξεύουν από τα διαστημόπλοια οι εξωγήινοι!

Εδώ πιεζόμαστε εκ των πραγμάτων να κάνουμε κάποια σύγκριση: Φαντάζεται κάποιος ότι ο Σωκράτης που ήταν πανάσχημος, όπως έλεγε ο ίδιος για τον εαυτό του, ή κάποιος άλλος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος θα απευθυνόταν στους θεούς, αν τον κορόιδευαν κάποιοι, μικροί ή μεγάλοι; Φαντάζεται κάποιος τον Bertrand Russell που ήταν αδύνατος και πανύψηλος, περπάταγε δε σαν ξυλοπόδαρος, να θύμωνε επειδή κάποιος τον είπε κρεμανταλά ή οτιδήποτε άλλο; Φαντάζεται κάποιος τον Einstein με τα πεταχτά ασπρο-γκρίζα μαλλιά και τη μουστάκα του να θύμωνε, επειδή κάποιος τον λοιδώρησε με τον άλφα ή βήτα τρόπο; Φυσικά όχι, επειδή αυτοί και άλλοι πολλοί ήταν φύσει και θέσει σοφοί και είχαν την απαιτούμενη αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, δεν ήταν μονόφθαλμοι σε ποίμνιο αόμματων νομάδων...

Μετά λοιπόν τη θερμή επίκληση του λαμπρού προφήτη, πράγματι κοτζάμ θεός που κυβερνάει (τότε) όλη τη Γη, αργότερα όλο το ηλιακό σύστημα, λίγο μετά όλο το γαλαξία και σήμερα όλο το σύμπαν, ίσως και τα πολλαπλά σύμπαντα που πιθανόν να υπάρχουν, ασχολήθηκε και με το πρόβλημα καζούρας που υπέστη ο Ελισσαίος, αφού ο θεός ακούει τους πιστούς και εκτελεί τα θελήματά τους, ό,τι κι αν του ζητήσουν αυτοί! Ούτε βουλευτής Αγουλινίτσας να ήταν ο μεγάλος! Στέλνει λοιπόν ο θεός της αγάπης δύο αρκούδες και τρώνε τα παλιόπαιδα...

Να σημειώσουμε και υπογραμμίσουμε εδώ ότι, δεν επεμβαίνει ο θεός όταν δολοφονούνται ανύποπτοι άνθρωποι στο όνομά του (στους δίδυμους πύργους της Ν.Υ. π.χ.), όταν βομβαρδίζονται γυναικόπαιδα από χριστιανούς πιλότους (στο Βιετνάμ και στο Ιράκ π.χ.), όταν πεθαίνουν χιλιάδες και εκατομμύρια άνθρωποι σε επιδημίες και φυσικές καταστροφές, επεμβαίνει όμως όταν χλευάζουν έναν «προφήτη» λόγω της φαλάκρας του και της αδυναμίας του να ανέβει στο βουνό...

Μπορείτε να αναρωτηθείτε κι εσείς, κατ' αρχήν, πού βρέθηκαν οι αρκούδες στην έρημο της Παλαιστίνης, αλλά δεν είναι το σημαντικότερο εδώ. Σημαντικότερο είναι ότι σύμφωνα με το ιερό βιβλίο της Π.Δ. η ποινή που αντιστοιχεί σε μια καζούρα είναι ο θάνατος! Όχι για 2-3 μπαγάσικα παιδάκια, όχι για 5-10, αλλά για 42 παιδιά από 42 οικογένειες — έστω από 30-35 οικογένειες, αν μερικά ήταν αδέλφια. «Τεσσαράκοντα και δύο» γράφει το θεόπνευστο σύγγραμμα και ποιος τολμάει να το αμφισβητήσει; Λες και ήταν κουνούπια...

Γράφει κάπου ένας σαλταρισμένος θεόπληκτος ως ερμηνεία, αδυνατώντας να κατανοήσει αυτές τις ιστορίες που τον αναγκάζουν να πιστεύει (ή όλες ή τίποτα, δεν επιτρέπεται επιλογή διά της λογικής!), ότι ο θεός έδειξε με αυτή την ενέργεια πως πρέπει να σέβονται οι άνθρωποι τους ιερείς και προφήτες, γιατί είναι απεσταλμένοι του και άλλα τέτοια! Δηλαδή πρώτος κανόνας πίστης είναι ο σεβασμός τών (συνήθως τυχάρπαστων) ιερέων και μετά η αγάπη, η μετριοπάθεια και όλα όσα διδάσκει η χριστιανική θρησκεία; Σκοτώνει ο θεός 42 παιδιά για να διδάξει σεβασμό σε ένα προβληματικό άτομο, το οποίο δεν έχει αποκτήσει την απαραίτητη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση; Μόνοι τους δείχνουν οι πιστοί πόσο άχρηστος και άσχετος είναι ο θεός τους, αφού ταυτίζονται με τα παραμύθια των Ιουδαίων...

 

Εμείς οι ταπεινοί και αδαείς φυσιοκράτες τί να υποθέσουμε τώρα: Ότι ως φαλακροί δεν πρόκειται να λοιδορηθούμε ποτέ, αφού μας προστατεύει ο προφήτης Ελισσαίος; Ότι άμα πούμε στο διπλανό που μας πάτησε στο λεωφορείο, καμιά «γαλλική» κουβέντα, θα επικαλεστεί αυτός το θεό του και θα μας φάει η αρκούδα; Ότι ο θεός έπρεπε να καταργήσει τη φαλάκρα και δεν θα «μας τη λένε» πλέον τα παλιόπαιδα στο δρόμο; Ή ότι ο «θεός της αγάπης» είναι θεός της πλάκας και όσοι πιστεύουν αυτές τις ανόητες ιστορίες και αυτά τα βιβλία είναι ηλίθιοι; Καθένας μπορεί να διαλέξει ό,τι νομίζει...

Σκέφτομαι τώρα, αν ο εικονιζόμενο δίπλα μητροπολίτης Νέας Υερσέης κυκλοφορήσει στο New Jersey με τα αποκριάτικα που φοράει και του φωνάξουν τα παιδιά στις γειτονιές Halloween, Halloween, τι θα κάνει; Θα καλέσει καμιά αρκούδα να τα δαγκώσει; Δεν είναι οι πράξεις των σοφών προφητών που διαβάζουμε (καθημερινά!) στην Π.Δ. παράδειγμα προς μίμηση ημών των ταπεινών άμα τε και αμαρτωλών;