Πέμπτη 11 Ιουνίου 2020

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἡρακλεῖδαι (134-180)

ΚΟ. Ἀργεῖός εἰμι· τοῦτο γὰρ θέλεις μαθεῖν·
135 ἐφ᾽ οἷσι δ᾽ ἥκω καὶ παρ᾽ οὗ λέγειν θέλω.
πέμπει Μυκηνῶν δεῦρό μ᾽ Εὐρυσθεὺς ἄναξ
ἄξοντα τούσδε· πολλὰ δ᾽ ἦλθον, ὦ ξένε,
δίκαι᾽ ἁμαρτῆι δρᾶν τε καὶ λέγειν ἔχων.
Ἀργεῖος ὢν γὰρ αὐτὸς Ἀργείους ἄγω
140 ἐκ τῆς ἐμαυτοῦ τούσδε δραπέτας ἔχων,
νόμοισι τοῖς ἐκεῖθεν ἐψηφισμένους
θανεῖν· δίκαιοι δ᾽ ἐσμὲν οἰκοῦντες πόλιν
αὐτοὶ καθ᾽ αὑτῶν κυρίους κραίνειν δίκας.
πολλῶν δὲ κἄλλων ἑστίας ἀφιγμένοι
145 ἐν τοῖσιν αὐτοῖς τοισίδ᾽ ἕσταμεν λόγοις,
κοὐδεὶς ἐτόλμησ᾽ ἴδια προσθέσθαι κακά.
ἀλλ᾽ ἤ τιν᾽ ἐς σὲ μωρίαν ἐσκεμμένοι
δεῦρ᾽ ἦλθον ἢ κίνδυνον ἐξ ἀμηχάνων
ῥίπτοντες, εἴτ᾽ οὖν εἴτε μὴ γενήσεται
150 οὐ γὰρ φρενήρη γ᾽ ὄντα σ᾽ ἐλπίζουσί που
μόνον τοσαύτης ἣν ἐπῆλθον Ἑλλάδος
τὰς τῶνδ᾽ ἀβούλως συμφορὰς κατοικτιεῖν.
φέρ᾽ ἀντίθες γάρ· τούσδε τ᾽ ἐς γαῖαν παρεὶς
ἡμᾶς τ᾽ ἐάσας ἐξάγειν, τί κερδανεῖς;
155 τὰ μὲν παρ᾽ ἡμῶν τοιάδ᾽ ἔστι σοι λαβεῖν·
Ἄργους τοσήνδε χεῖρα τήν τ᾽ Εὐρυσθέως
ἰσχὺν ἅπασαν τῆιδε προσθέσθαι πόλει.
ἢν δ᾽ ἐς λόγους τε καὶ τὰ τῶνδ᾽ οἰκτίσματα
βλέψας πεπανθῆις, ἐς πάλην καθίσταται
160 δορὸς τὸ πρᾶγμα· μὴ γὰρ ὡς μεθήσομεν
δόξηις ἀγῶνος τούσδ᾽ ἄτερ χαλυβδικοῦ.
τί δῆτα φήσεις, ποῖα πεδί᾽ ἀφαιρεθείς,
τί ῥυσιασθείς, πόλεμον Ἀργείοις ἔχειν;
ποίοις δ᾽ ἀμύνων συμμάχοις; [τίνος δ᾽ ὕπερ
165 θάψεις νεκροὺς πεσόντας; ἦ] κακὸν λόγον
κτήσηι πρὸς ἀστῶν, εἰ γέροντος οὕνεκα
τύμβου, τὸ μηδὲν ὄντος, ὡς εἰπεῖν ἔπος,
παίδων τε τῶνδ᾽ ἐς ἄντλον ἐμβήσει πόδα.
ἐρεῖς τὸ λῶιστον ἐλπίδ᾽ εὑρήσειν μόνον·
170 καὶ τοῦτο πολλῶι τοῦ παρόντος ἐνδεές.
κακῶς γὰρ Ἀργείοισιν οἵδ᾽ ὡπλισμένοις
μάχοιντ᾽ ἂν ἡβήσαντες, εἴ τι τοῦτό σε
ψυχὴν ἐπαίρει· χοὐν μέσωι πολὺς χρόνος
ἐν ὧι διεργασθεῖτ᾽ ἄν. ἀλλ᾽ ἐμοὶ πιθοῦ·
175 δοὺς μηδὲν ἀλλὰ τἄμ᾽ ἐῶν ἄγειν ἐμὲ
κτῆσαι Μυκήνας, μηδ᾽ ὅπερ φιλεῖτε δρᾶν
πάθηις σὺ τοῦτο, τοὺς ἀμείνονας παρὸν
φίλους ἑλέσθαι τοὺς κακίονας λαβεῖν.
ΧΟ. τίς ἂν δίκην κρίνειεν ἢ γνοίη λόγον,
180 πρὶν ἂν παρ᾽ ἀμφοῖν μῦθον ἐκμάθηι σαφῶς;

***
ΚΟΠ. Αργίτης είμαι, αφού το θέλεις να το μάθεις,
και θα σου πω με τί σκοπό κι από ποιόν ήρθα.
Ο βασιλιάς των Μυκηνών εδώ με στέλνει
για να του πάγω τους ικέτες σου, κι έχω έρθει
έχοντας πλήθος δίκια να πω και να κάνω.
Θέλω να πάρω τους εγώ Αργίτης Αργίτες
140 τσακώνοντάς τους απ᾽ τον τόπο μας φευγάτους,
με τους εκείθε νόμους αποφασισμένους
σε θάνατο· κι είναι στο χέρι μας, πολίτες
της ίδιας πόλης, ό,τι δίκη ανάμεσό μας
να κάνουμε. Κι εμείς γι᾽ αυτούς, που στις εστίες
και πολλών άλλωνε κατέφυγαν, τις ίδιες
απαιτήσεις προβάλαμεν, όμως κανένας
δεν τόλμησε για κέρδος των να κακοπάθει.
Αλλ᾽ είτε παίρνοντάς σε για μωρόν εδώ ᾽ρθαν
είτε μες στον χαμό τους ρίχνοντας στην τύχη
το αν να θα πετύχουν ή θα αποτύχουν· γιατί, αν σ᾽ είχαν
150 για γνωστικό, δεν θενα ελπίζαν πως συ μόνο
απ᾽ όλη την Ελλάδα, όση έχουν γυρισμένη,
τις άσκεφτές των συφορές θα συμπονέσεις.
Γιά σύγκρινε ποιά θα ᾽χεις κέρδη αν τους κρατήσεις
εδώ κι αν τους πάρουμε μας επιτρέψεις!
Από τα μας νά τί αμοιβή θα λάβεις· του Άργους
τη συμμαχία, και του Ευρυσθέα τη δύναμη όλη
στην πολιτεία σου θα μπορέσεις να προσθέσεις.
Αλλ᾽ αν τους θρήνους αυτωνών και τα παρακάλια
κοιτάξεις και συγκινηθείς, τότε το πράμα
160 στα όπλα θα φτάσει· γιατί μη φαντάζεσαι ότι
θ᾽ αφήσουμε απολέμητο αυτόν τον αγώνα.
Τί λόγους έχεις, ποιά χωράφια σού αφαιρέσαν,
τί σ᾽ έβλαψαν, που πόλεμο με τους Αργίτες
να πιάσεις; ή ποιούς συμμάχους σου θα βοηθήσεις;
Οι συμπολίτες σου θα σε κατηγορήσουν,
αν για έναν τάφο γέρικον —έτσι να πούμε—
και για τα παιδάκια ετούτα στο βούρκο πέσεις.
Το μόνο που θα πεις, πως πας με μιαν ελπίδα·
170 αυτό ᾽ναι ανόητο μπρος στα τωρινά σου κέρδη·
τι τα παιδάκι᾽ αυτά κακά με τους Αργίτες
θα πολεμούν, όταν αυξήσουν, αν αυτό ᾽ναι
οπού φτερώνει την ψυχή σου· κι έπειτα είναι
πολύς καιρός για ως τότες. Άκουσέ με εμένα·
χωρίς να δώσεις τίποτες, αν μόνο αφήσεις
να πάρω τους δικούς μου, θα ᾽χεις τες Μυκήνες
δικές σου· και μην πάθεις ό,τι συνηθάτε:
ενώ σου δίνεται για φίλους να διαλέξεις
τους δυνατότερους, τους πιο αδύναμους πάρεις.
ΧΟΡ. Ποιός να δικάσ᾽ ή την αλήθεια να γνωρίσει
180 θα μπόρειε, δίχως και τα δυο μέρη ν᾽ ακούσει;

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της, Η ανατολίζουσα περίοδος και η αρχή της μνημειακής τέχνης στην Ελλάδα

2.3.1. Η πρωτοκορινθιακή κεραμική

Οι Κορίνθιοι αγγειογράφοι ήταν οι πρώτοι που, λίγο πριν το τέλος του 8ου αιώνα, εγκατέλειψαν τον γεωμετρικό ρυθμό και υιοθέτησαν τη νέα τεχνική του περιγράμματος για τις ανθρώπινες μορφές· δημιούργησαν έτσι έναν χαρακτηριστικό και εύκολα αναγνωρίσιμο ρυθμό, που τον ονομάζουμε πρωτοκορινθιακό. Την αρχή του πρωτοκορινθιακού ρυθμού την τοποθετούμε γύρω στο 720 π.Χ. και το τέλος του κοντά στο 630 π.Χ. Στο διάστημα αυτό παρατηρούμε μια σημαντική εξέλιξη: μετά την πρώτη γενιά (γύρω στο 690 π.Χ.) οι αγγειογράφοι αρχίζουν να χρησιμοποιούν στα περιγράμματα των μορφών εγχάρακτες γραμμές και να χρωματίζουν τα ανδρικά σώματα με βερνίκι που σκουραίνει στο ψήσιμο. Η εξέλιξη της τεχνικής αυτής θα οδηγήσει στον μελανόμορφο ρυθμό. Αργότερα (γύρω στο 660 π.Χ.) αρχίζουν να προσθέτουν μετά το ψήσιμο χρώματα (λευκό, καστανό, ιώδες), που ζωντανεύουν ακόμη περισσότερο την παράσταση. Τα πρωτοκορινθιακά αγγεία είναι τα πρώτα έργα της αρχαίας ελληνικής τέχνης που μπορούμε να χρονολογήσουμε με σχετική ασφάλεια, αφού κάποια έχουν βρεθεί σε αποικίες της Σικελίας, των οποίων η χρονολογία ίδρυσης μας είναι γνωστή από τη γραπτή παράδοση.
 
Στη διάρκεια του 7ου αιώνα τα κορινθιακά αγγεία κατακτούν τις ξένες αγορές· τα συναντούμε ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα σημεία της Μεσογείου. Το γεγονός αυτό δεν είναι άσχετο με την ανάπτυξη του κορινθιακού αποικισμού στη δυτική Ελλάδα και στη Σικελία. Ξέρουμε ότι οι Κορίνθιοι ίδρυσαν αποικίες στις ακτές του Ιονίου, στο Άκτιο, στη Λευκάδα και στην Κέρκυρα, και λίγο αργότερα στις Συρακούσες στην ανατολική Σικελία. Κατάφεραν έτσι να ελέγχουν σε μεγάλο βαθμό το ελληνικό εμπόριο με την κεντρική και τη δυτική Μεσόγειο. Το μικρό μέγεθος των πρωτοκορινθιακών αγγείων και η μεγάλη συχνότητα του σχήματος με στρογγυλή κοιλιά και πολύ στενό λαιμό (αρύβαλλος) δείχνει ότι χρησιμοποιούνταν για το εμπόριο ακριβών αρωματικών ελαίων, που ήταν το αντίστοιχο των σημερινών αρωμάτων. Αυτό εξηγεί ως ένα σημείο την εξαιρετικά υψηλή τους ποιότητα. Συναντούμε επίσης σχήματα που σχετίζονται με την αριστοκρατική συνήθεια του συμποσίου, όπως οι οινοχόες και οι σκύφοι (ποτήρια για κρασί). Μπορούμε, επομένως, να υποστηρίξουμε ότι τα πρωτοκορινθιακά αγγεία απευθύνονταν σε ένα ευκατάστατο και απαιτητικό αγοραστικό κοινό, ελληνικό και ξένο.
 
Ορισμένες από τις παραστάσεις που διακοσμούν τα πρωτοκορινθιακά αγγεία παρουσιάζουν ενδιαφέρον όχι μόνο για την τεχνοτροπία αλλά και για τη θεματολογία τους. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι μια μικρή οινοχόη (όλπη) με πολύχρωμο διάκοσμο των μέσων περίπου του 7ου αιώνα π.Χ., που βρέθηκε στην Ιταλία. Η κύρια ζώνη αμέσως κάτω από τον λαιμό μάς δείχνει μια σκηνή μάχης. Εδώ απεικονίζεται για πρώτη φορά ο πιο γνωστός και χαρακτηριστικός σχηματισμός του αρχαίου ελληνικού στρατού: η φάλαγξ. Αυτή η παράταξη μάχης ξέρουμε ότι δημιουργήθηκε στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. και εξασφάλισε την υπεροχή των Ελλήνων στην πολεμική τακτική για αιώνες. Μια πυκνή σειρά από βαριά οπλισμένους άνδρες, με θώρακα, κράνος, κνημίδες, ασπίδα στο αριστερό χέρι και δόρυ στο δεξί, προχωρεί με ενιαίο βηματισμό, ακολουθώντας τον ρυθμό που δίνει ένας νεαρός αυλητής· είναι σαν ένας κινούμενος αδιάσπαστος τοίχος από ασπίδες, από τον οποίο εξέχουν τα μυτερά δόρατα. Η δημιουργία της φάλαγγας προϋποθέτει την ύπαρξη μιας αρκετά πολυάριθμης τάξης πολιτών, που είχαν την ευχέρεια να πληρώσουν τον απαιτούμενο βαρύ οπλισμό, και γι᾽ αυτό ονομάζονταν οπλίτες· αυτοί οι ευκατάστατοι πολίτες και ταυτόχρονα πολεμιστές αποτελούσαν τη σπονδυλική στήλη της κοινωνίας των αρχαίων ελληνικών πόλεων, για τις οποίες μιλήσαμε πιο πάνω. Στη ζώνη κάτω από τη φάλαγγα των οπλιτών υπάρχουν δύο παραστάσεις, που παραπέμπουν σε έναν κόσμο αριστοκρατικό και ηρωικό: μια παρέλαση νεαρών ιππέων, μπροστά από τους οποίους πηγαίνει ένα τέθριππο άρμα, και ένα κυνήγι λιονταριού. Η σκηνή της τελευταίας και στενότερης ζώνης, το κυνήγι του λαγού με τη βοήθεια σκύλων, μας φέρνει πιο κοντά στην καθημερινή ζωή.
 
Η πρωτοκορινθιακή κεραμική, που χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία και υψηλή ποιότητα, τελειώνει γύρω στο 630 π.Χ., όταν οι Κορίνθιοι αγγειοπλάστες και αγγειογράφοι αρχίζουν να τυποποιούν ολοένα και περισσότερο την παραγωγή τους. Λίγο αργότερα, προς το τέλος του αιώνα, αναπτύσσεται στην Κόρινθο ένας νέος ρυθμός κεραμικής, που τον ονομάζουμε κορινθιακό.

Ποιο είναι το πραγματικό κίνητρο ενός έρωτα;

Ο πόθος κι η ορμή, το ολόκληρο και το μαζί έχει το όνομα Έρωτας. Ερμηνεύοντας το απόσπασμα «Περί Έρωτος» στο Συμπόσιο, ο Πλάτωνας αναφέρει μεταξύ άλλων, πως αν τύχει να συναντήσουμε το πραγματικό μισό μας, ανακαλύπτουμε την εξαιρετική συγκίνηση που μας διακατέχει με αίσθημα στοργής κι έρωτα. Ευχαριστιόμαστε την ερωτική απόλαυση, τη συμβίωση με ένα σφοδρό πάθος. Και δεν είναι μόνο έρωτας αλλά και η ψυχή και των δύο που αναζητά να εκφραστεί.

Κρύβει μέσα του ο έρωτας την ομορφιά και την ένταση που του δίνουμε εμείς οι άνθρωποι. Γιατί εμείς του δίνουμε μορφή. Και τον προφέρουμε καλό ή κακό. Και του δινόμαστε με αποτέλεσμα να είμαστε ζωντανοί, δημιουργικοί κι ευφάνταστοι. Κι αν τον κοροϊδέψουμε, εμείς οι ίδιοι αφηνόμαστε στην σκληρότητά του, στο έλεός του, στη δίνη της καταστροφής μας. Ο Έρωτας αφήνεται να τον πλάσεις. Είναι ελεύθερος. Κανέναν δεν μπορούμε να κάνουμε να μας ερωτευτεί αν δε θέλει. Δε θέλει εγωισμούς ο έρωτας. Δεν μπαίνει σε καλούπια. Δε φυλακίζεται. Γίνεται ορμή και μανία κι ενώνεται με την ψυχή.

Η ένωση των σωμάτων που προσφέρει το ιδεατό. Το θεϊκό με το πραγματικό. Τη λογική με τον παραλογισμό. Το παιχνίδι των ψυχών στο σύμπλεγμα των σωμάτων. Ο έρωτας θέλει μάτια ανοιχτά, να διακρίνεις στον άλλον το απόλυτο των αισθήσεών του. Την ψυχή του να σπαρταράει. Την υπέρβαση, τους σπασμούς που προκαλεί η ολοκλήρωση. Ερωτική μανία που μόνο αν βρει το άλλο της μισό θα ηρεμήσει. Και όσο ο έρωτας ταλαιπωρεί την ψυχή σου, γιατί πρέπει να το κάνει, τόσο εκείνη θα ψάχνει τρόπους, λόγια, εικόνες, ιδέες για να τον λατρέψει. Ο έρωτας είναι η ανάγκη να γνωρίσουμε τον άλλον, να ταυτιστούμε με ό, τι αγαπάμε περισσότερο. Το κομμάτι εκείνο που θα μας ολοκληρώσει.

Και πάντα θα είναι πιο έντονη η επιθυμία μας να κατακτήσουμε τον άλλον, να τον φέρουμε κοντά μας, παρά η ίδια η κατάκτηση ως πράξη. Ο έρωτας είναι ικεσία, ορμή, παρόρμηση, φαντασία, να μάθεις το νέο που έρχεται στη ζωή σου, να το ανακαλύψεις, να «γονατίσεις» εμπρός του. Γι’ αυτό και πάντα προσπαθείς΄, όταν είσαι ερωτευμένος, να γνωρίζεις τα πάντα για τον σύντροφό σου. Θέλεις να ξέρεις τη ζωή του, τι ήταν πριν από σένα, τι όνειρα έχει, πόσο αγάπησε και πόσο πόνεσε. Γνωρίζοντας τον άλλον προσεγγίζεις μέσω του έρωτα και την ψυχή του. Την έλκεις με το ενδιαφέρον σου. Την κάνεις να σε μαθαίνει πριν ακόμη ενωθεί μαζί σου.

Καταλήγουμε να λέμε ότι τελικά τίποτα δεν είναι τυχαίο. Και η επιλογή των συντρόφων μας, ακόμα περισσότερο. Αναγνωρίζουμε στον άλλον τα στοιχεία που ταυτίζονται με τη δική μας εσωτερική και εξωτερική ομορφιά κι αναζητάμε την ταύτιση μαζί του. Είμαστε περίεργα όντα εμείς οι άνθρωποι και πολλές φορές για να μην πληγωθούμε επιλέγουμε την πρόσκαιρη, εφήμερη, επιφανειακή ερωτική επαφή απαλλαγμένη από κάθε συναίσθημα. Αυτό δεν είναι έρωτας. Εμπεριέχει το συναίσθημα της έλξης αλλά δεν καλύπτει το κομμάτι της ψυχής που αναζητά να λατρευτεί, να εξυψώσει.

Στον έρωτα ποθείς να ενωθείς. Να συγχωνευθείς με τον σύντροφό σου. Το δύο να γίνει ένα. Και ίσως ένα από τα ωραιότερα κομμάτια του λόγου του Πλάτωνα στο ίδιο έργο είναι η απορία του φιλόσοφου: «Και αν, την ώρα που είναι πλαγιασμένοι μαζί, ερχόταν από πάνω τους ο Ήφαιστος με τα εργαλεία του και τους ρωτούσε: Τι είν’ αυτό που ζητείτε, άνθρωποι, ο ένας από τον άλλον; Κι αν εκείνοι δεν ήξεραν τι ν’ απαντήσουν και τους ρωτούσε και πάλι: Θέλετε μήπως αυτό; να μείνετε μαζί ο ένας με τον άλλον όσον το δυνατόν περισσότερο, ώστε και νύχτα και ημέρα να μην αποχωρίζεστε;».

Και γι’ αυτό το «ώστε και νύχτα και ημέρα να μην αποχωρίζεστε» ρισκάρεις, τολμάς και ερωτεύεσαι. Και δε συμβιβάζεσαι με τίποτα λιγότερο!

Η θέση του θύματος είναι δική μου

Στα διαπροσωπικά παίγνια των ανθρώπων, η θέση του θύματος είναι καταρχήν περιζήτητη. Καθένας σπρώχνει, τραβάει, κάνει κόλπα, βάζει στους άλλους ή στον εαυτό του τρικλοποδιές, κινεί γνωστούς και βάζει μέσον, εξαντλεί πόρους και μυαλό, κατά κανόνα ασυναίσθητα, ασυνείδητα, ώστε να βρεθεί εκείνος στη θέση του θύματος – όποτε προβλέπεται, και συχνά προβλέπεται.

Ο πρώτος λόγος που κάνει τη θέση του θύματος έτσι περιζήτητη είναι ενδοψυχικός. Είμαι στη θέση του θύματος σημαίνει πέρα απ' τ' άλλα δύο πράγματα: Την πρωτοβουλία τού τι συμβαίνει δεν την έχω εγώ, αλλά ο άλλος. Και, αν κάποιος χρωστάει στον άλλον, αυτός δεν είμαι εγώ. Είναι, σαν να λέμε, μια θέση ανεύθυνου παίκτη, που προσδοκά να βγει κερδισμένος και όποτε νικά και όποτε χάνει την παρτίδα: Όποτε γίνεται αυτό που λέει πως θέλει, επειδή έγινε. Κι όποτε δεν γίνεται, επειδή ο άλλος, που 'ναι ο φταίχτης, του οφείλει αποζημίωση και επανόρθωση.

Μ' αυτό το ψυχικό στρατήγημα, μ' αυτό το ασυνείδητο κόλπο, όποιος αισθάνεται ότι κατέχει τη θέση του θύματος επιδιώκει ή και κατακτά δύο ενδοψυχικά έπαθλα: Από τη μια, αισθάνεται απαλλαγμένος από την ευθύνη και την υποχρέωση ν' αντιμετωπίσει, να επεξεργαστεί και να πάρει θέση απέναντι σε διάφορα ηθικά και πρακτικά διλήμματα, με όλον τον κόπο και τις επιπτώσεις που ίσως εξυπονοούν οι επιλογές του. Κι από την άλλη – βαθύτερος λόγος – επειδή έτσι αποφεύγει να έρθει αντιμέτωπος με την αλήθεια της ψυχής του. Αποφεύγει ν' αντικρύσει μηχανισμούς, επιθυμίες, φαντασιώσεις και συγκρούσεις που έχουν σαν θέατρο επιχειρήσεων τη δική του ψυχή.

Θα μου πείτε, και καλά, γιατί ένας συνήθης, κοινός άνθρωπος να κάνει τόσον κόπο προκειμένου ν' αποφύγει να δει καθαρά την αλήθεια της ψυχής του;

Θα σας πω κι εγώ: Επειδή κάθε άνθρωπος, κι ο πιο κοινός και ο πιο συνήθης, έχει ασυνείδητο. Έχει απωθημένα, δηλαδή ψυχικές παραστάσεις και ροπές πανίσχυρες, αλλά ανεπίτρεπτες, απορριπτόμενες από το Εγώ του (από την επίσημη ιδέα του για το ποιος είναι). Έχει φαντασιώσεις και επιθυμίες (αυτοί είναι οι οδηγητές της ασυνείδητης ψυχικής ζωής). Οι οποίες, αν βρεθούν στο προσκήνιο και πάρουν τα ηνία και της συνειδητής ψυχικής ζωής, ενδεχομένως θ' αποσταθεροποιήσουν εικόνες για τον εαυτό του κατασκευασμένες με πολύ καιρό και κόπο, με μεγάλες θυσίες και έξοδα.

Η συμφιλίωση ανάμεσα στα δύο αυτά πεδία της ψυχής (συνειδητό και ασυνείδητο ή, από την άλλη σκοπιά, Εγώ και Αυτό=αμυντικός και ενορμητικός πόλος της ψυχής) είναι καρπός μακράς πορείας στη ζωή – πορείας εξωτερικής και εσωτερικής. Ενώ η σύγκρουση και η διαμάχη ανάμεσά τους είναι η φυσική κατάσταση της ψυχής – με όλες τις επιπτώσεις που έχει μία τέτοια κατάσταση, όπως η προαναφερθείσα αυθόρμητη τάση αποφυγής της εσωτερικής αλήθειας.

Γι' αυτούς τους κύριους ενδοψυχικούς λόγους, είναι αυθόρμητη ροπή του ανθρώπου, σε κάθε σχέση που έχει απαιτήσεις (και οι περισσότερες έχουν) και, οπωσδήποτε, σε κάθε στιγμή που γεννιέται μία σημαντική ένταση στη σχέση, να επιδιώκει ασυναίσθητα να καταλάβει τη θέση του θύματος, του αδικημένου, του ριγμένου...Έχει όμως ή εικάζεται ότι έχει και πρόσθετα πλεονεκτήματα η θέση του θύματος. Έχει μια δύναμη, μια ισχύ που δεν είναι διόλου αμελητέες, ιδίως όταν το παιχνίδι της ανθρώπινης σχέσης εκτραπεί ή εκφυλιστεί σε παιχνίδι εξουσίας – στο γνωστό "τίνος θα περάσει".

Εκεί η κατάσταση είναι προφανής: Αφού για να συνεχίσει η σχέση, το παιχνίδι, απαιτείται να υπάρχουν και τα δύο μέλη, και οι δύο παίκτες, τότε τι είναι πιο ξεκούραστο, ισχυρότερο και, εγωιστικά ιδωμένο, πιο επωφελές; Να τραβάς και να σπρώχνεις και να κοπιάζεις εσύ ή και εσύ – ή να χτυπιέται ο άλλος για να σε κρατήσει, για να σ' ευχαριστήσει, κινητοποιήσει και τα όμοια; Όποιος πει ότι ποτέ δεν έχει δει τέτοια παιχνίδια, ας κοιταχτεί λιγάκι στον καθρέπτη. Κι όποιος πάλι πει ότι, σε τεταμένες καταστάσεις και περίπλοκες ασκήσεις δεν βλέπει ποια είναι η αυθόρμητη (εγωιστική, πλην τόσο ανθρώπινη) τάση της ψυχής μάλλον έχει χάσει επεισόδια.

Για να το πούμε πολύ απλά: Τη μεγαλύτερη ισχύ και απολαβή την έχει, σε τέτοιες τεταμένες και μπερδεμένες καταστάσεις, εκείνος που βρίσκεται στη θέση του τραβάτε με κι ας κλαίω – ή όπως το διατύπωσε μία άλλη ασθενής μου, εκείνος που, για να κάνει αυτό που θέλει και τον συμφέρει, καταφέρνει και βάζει τους άλλους να τον παρακαλάνε: "Έλα, Μαρία", "Μα έλα, βρε Γιάννη", και τα όμοια.

Τα όσα είπαμε μέχρι τώρα δείχνουν και κάτι ακόμη: Η ανθρώπινη σχέση είναι παιχνίδι για δύο (τουλάχιστον). Κι όποτε προκύπτει, σε μία συνηθισμένη ιστορία, θέση θύματος, τότε καλό είναι να τραβήξει κανείς (το θύμα, το έτερο μέλος της σχέσης, οι θεατές...) λιγάκι την κουρτίνα και να δει τι παίζεται στ' αλήθεια στο συγκεκριμένο σενάριο θυματοποίησης.

Κι εκεί συχνότατα θα δούμε, στο παρασκήνιο, ότι σε συνήθεις ανθρώπινες ιστορίες που παράγουν θέση θύματος, κατά κανόνα και τουλάχιστον κατά ένα μέρος, το θύμα είναι πλάσμα διπλής όψεως. Θα δούμε ότι το ίδιο το θύμα τροφοδοτεί το παιχνίδι που παράγει θέση θύματος με πολλούς τρόπους. Υπάρχουν μάλιστα δύο κύριες και πολύ συνηθισμένες εκδοχές παιχνιδιών, όπου το θύμα συμβάλλει καθοριστικά στην τύχη του:

- Στην πρώτη εκδοχή ανευρίσκουμε το συναινούν θύμα. Δηλαδή, έναν άνθρωπο που με τη στάση του και με τις πράξεις του, με όσα έμπρακτα υποστηρίζει και αρνείται, τροφοδοτεί και διαιωνίζει το συγκεκριμένο παιχνίδι – κατά κανόνα συνοδεύοντας τη στάση του με διάφορες εκλογικεύσεις.

- Στη δεύτερη εκδοχή αυτό που συναντάς είναι ο θύτης-θύμα. Έχει δύο παραλλαγές: Στην πρώτη παραλλαγή συναντάμε το σύνδρομο του Σαμψών, σαν να λέμε. Δηλαδή, έναν άνθρωπο ο οποίος, αφού δεν γίνεται το δικό του (καλό ή κακό με κάποια κριτήρια, άσχετο), άρα είναι "το θύμα", προτιμά να καταστρέψει τα πάντα – δηλαδή μετατρέπεται σε "θύτη".

Αυτό το σύνδρομο το συναντάμε με αυξημένη συχνότητα στις άψυχες σχέσεις, όπου δυο άνθρωποι σαπίζουν μαζί επειδή κανείς δεν έχει το κουράγιο να θάψει μια νεκρή σχέση, καθώς και σε βίαιους χωρισμούς, με τη λογική "δεν θα σε χαίρομαι εγώ, δεν θα σε χαίρεται κανείς".

Στο "σύνδρομο του Σαμψών" ο θύτης-θύμα έχει πάντοτε κάποια επίγνωση του τι κάνει – απλώς, του είναι αδύνατο να το αποφύγει ή να στερηθεί την απόλαυση του κακού που προκαλεί.

Στη δεύτερη παραλλαγή, αντίθετα, ένας άνθρωπος καταρχήν ανεπιγνώτως προκαλεί κακό στους άλλους και στον εαυτό του με τον εξής τρόπο: Κάνει ό,τι μπορεί ώστε να βρεθεί στη θέση του θύματος των περιστάσεων, των άλλων ανθρώπων, των μηχανισμών, του συστήματος – κατά κανόνα, αρχίζοντας αυτός ο ίδιος εχθροπραξίες, που η έκβασή τους είναι προδιαγεγραμμένη και τα σπασμένα θα τα πληρώσει κι ο ίδιος.

Παιδιά με βίαιες ή παραβατικές συμπεριφορές, χρήστες ουσιών, στην οδό της σχολικής αποτυχίας...είναι οι πιο τυπικές όσο και τραγικές μορφές αυτής της παραλλαγής του υποδείγματος "θύμα-θύτης" που θα το χαρακτηρίζαμε σύνδρομο του Γολγοθά: Αρνούνται, πονούν, ενοχοποιούν, παγιδεύουν και πληγώνουν τους άλλους μέσα από τη δική τους θυματοποίηση, χωρίς επίγνωση του πόσο θα κοστίσει σ' αυτά τα ίδια μια τέτοια πορεία. Στους μεγαλύτερους, αλκοολισμός, τοξικομανίες και παραβατικότητες, καθώς και ανοιχτές ή συγκεκαλυμμένες απόπειρες αυτοκτονίας είναι το αντίστοιχο αυτό- και ετεροκαταστροφικό σχήμα "θύτης-θύμα".

Τα λογικά πορίσματα που προκύπτουν από όλα τα παραπάνω, μπορούν να διατυπωθούν ως εξής: Έχε επίγνωση της θέσης σου μέσα στην σχέση. Μη δικάζεις, μην καταδικάζεις. Κατανόησε τον άλλον, το παιχνίδι και τον εαυτό σου μέσα σ' αυτό. Και, το σπουδαιότερο: Αντί να κλαις τη μοίρα σου, κοίτα να δεις τι περνά από το χέρι σου.

Αντί να ψευτοζείς με τις απολαβές του θύματος, δηλαδή, κοίτα τι είναι αυτό που μπορείς να κάνεις για να πάνε τα πράγματα προς ένα σημείο που θα βρίσκεται πιο κοντά στην αληθινή σου ζωή. Η συμμόρφωση με τις προδιαγραφές της θέσης θύματος, όποιες κι αν είναι οι συναισθηματικές ή πρακτικές απολαβές της, έχει πάντοτε ανθρώπινο κόστος. Που μπορεί να πάρει ακόμη και οριακές, υπαρξιακές διαστάσεις – όπως δείχνει η ακόλουθη κουβέντα ενός ώριμου πλέον άνδρα (επιτυχημένου, επιπρόσθετα) στο πλαίσιο της ψυχανάλυσής του:

"Στη ζωή μου πάντοτε προσπαθούσα να προσαρμοστώ στην εικόνα που είχαν οι άλλοι για μένα, ώστε να γίνω αποδεκτός. Έτσι όμως ήμουν χαμένος από χέρι. Αν δεν τα κατάφερνα, θα είχα αποτύχει. Κι αν πάλι τα κατάφερνα, θα είχα χάσει τον εαυτό μου. Ήμουν, σαν να λέμε, κυριολεκτικά σφαγμένος από χέρι".

Καμύ: Η αξία του ταξιδιού έγκειται στον φόβο

Στις Βαλεαρίδες: το περσινό καλοκαίρι.

Η αξία του ταξιδιού έγκειται στον φόβο.

Κάποια στιγμή́, τόσο μακριά από τον τόπο μας, τη γλώσσα μας (μια γαλλική εφημερίδα αποκτά ανεκτίμητη αξία.

Κι αυτές τις βραδινές ώρες στα καφενεία όπου δοκιμάζουμε ν’ αγγίξουμε με τον αγκώνα μας άλλους ανθρώπους), μας κυριεύει ένας αόριστος φόβος, και μαζί μια ενστικτώδης επιθυμία να ξαναβρούμε την ασφάλεια των παλιών συνηθειών.

Αυτή είναι η πιο ξεκάθαρη συνεισφορά του ταξιδιού́.

Εκείνη τη στιγμή́, είμαστε σε πυρετώδη κατάσταση αλλά και διαπεράσιμοι.

Το παραμικρό χτύπημα μάς συνταράζει μέχρι τα τρίσβαθα του είναι μας.

Αρκεί ένα κύμα φωτός, και να την μπροστά μας η αιωνιότητα.

Γι’ αυτό δεν πρέπει να λέμε πως ταξιδεύουμε για την ευχαρίστησή μας.

Δεν βρίσκουμε ευχαρίστηση στα ταξίδια.

Θα έλεγα, μάλλον, ότι πρόκειται για ασκητικό τρόπο ζωής.

Ταξιδεύουμε για την καλλιέργειά μας εάν, λέγοντας καλλιέργεια, εννοούμε την εξάσκηση της πιο ενδόμυχης αίσθησής μας, της αίσθησης δηλαδή της αιωνιότητας.

Η ευχαρίστηση μάς απομακρύνει από τους εαυτούς μας, όπως η «διασκέδαση» του Πασκάλ απομακρύνει από τον Θεό.

Το ταξίδι, που είναι σαν μια πολύ μεγάλη και πολύ σοβαρή επιστήμη, μας επαναφέρει σ’ Αυτόν.

ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ, Σημειωματάρια

Νέα Μοτίβα Σκέψης: Η Διαισθητική Αφύπνιση

Η Κοινωνική και πολιτιστική αλλαγή πραγματοποιείται πολύ γρήγορα στα πέρατα του πλανήτη, και φαίνεται πως θα επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν μία γκάμα προσωπικών προσκρούσεων, διαταραχών και αναδιαμορφώσεων στην ζωή τους ενώ την ίδια στιγμή κατανοούμε πως οι κοινωνικές δομές, οι τρόποι επικοινωνίας και συνδεσιμότητας προσαρμόζονται και μετατρέπονται μέσα από τρομερές αλλαγές που ίσως καταλήξουν στην Διαισθητική Αφύπνιση του Κόσμου.

Μόνο τα τελευταία 150 χρόνια γίναμε μάρτυρες μίας ταχείας διαδικασίας μετάβασης στον ανθρώπινο πολιτισμό, ίσως χωρίς να την κατανοούμε συνειδητά.

Η Ανάπτυξη της Συνειδητότητας είναι μία ψυχο-πνευματική διαδικασία που εμπνέεται από κοινωνικο-πολιτισμικά ερεθίσματα και επιρροές που αναδύονται μέσα από την ιστορία. Πρόσφατα, οι ισχυρές παρορμήσεις της δεκαετίας του 1960 και τα τέλη του 1980 βοήθησαν στην ανάπτυξη της Συνειδητής Εγρήγορσης ανά τον κόσμο. Οι σπόροι της Συνειδητότητας «εμφυτεύτηκαν» και ξεκίνησαν ήδη να ξεπετάγονται ανάμεσα στις συνειδησιακές δομές της καθημερινότητάς μας. Οι πειραματισμοί αυτών των δεκαετιών έδειξαν πως υπάρχουν εναλλακτικές διαστάσεις της Συνειδητότητας και έδωσαν τροφή για σκέψη στις νέες «πεινασμένες» γενιές.

Νέα Μοτίβα Σκέψης: Η Διαισθητική Αφύπνιση

Ίσως μέσα από αυτή την διαδικασία δούμε νέες γενιές ανθρώπων που θα έρθουν στον κόσμο για να επιφέρουν την καταλυτική αλλαγή. Αυτές οι νέες αφίξεις θα προκαλέσουν ολοκληρωτικά τα κοινωνικά συστήματα του πλανήτη, και αυτό θα γίνει γιατί θα λειτουργούν μέσα από το ένστικτο και την Διαίσθηση. Έτσι η εποχή του Πνευματικού Ελιτισμού θα αντικατασταθεί από μία Συνειδησιακή Γνώση που θα ανήκει σε ολόκληρη την Ανθρωπότητα. Τα Εξωτερικά συστήματα πεποίθησης πάνω στα οποία βασιζόμαστε θα αντικατασταθούν από την αναγνώριση της ύπαρξης μίας ζωντανής Διάνοιας που υπήρχε πάντα μέσα στην ανθρώπινη Φύση. Όταν αυτή η αλήθεια θα γίνεται γνωστή ενστικτωδώς δεν θα απαιτεί πια πολιτισμική διατήρηση, ναούς, ιδρύματα ή διδαχές. Αυτή η ζωντανή διάνοια, η Συνειδητότητα του ανθρώπου είναι ρευστή και ενυπάρχει παντού και για όλους, πάντα. Χρειαζόμαστε μονάχα την πρόσβαση σε αυτή.

Μέσα στα επόμενα χρόνια του Αιώνα που διανύουμε η Ανθρωπότητα θα αποκτά συνεχώς μεγαλύτερη πρόσβαση στην εσωτερική Εγρήγορση (Γνώση) καθώς η σύνδεση με αυτή την ζωντανή γνωσιακή οντότητα δυναμώνει με τον καιρό. Οι παλιοί ρόλοι της Ιεραρχίας θα εκλείψουν. Οι Ανθρώπινες κοινωνίες ανά τον κόσμο σχηματίζουν σταδιακά αποκεντρωμένα δίκτυα συνδεσιμότητας αλλά και επικοινωνίας. Αυτή η νέα διάταξη διευκολύνει μία διαφορετική μορφή ενέργειας που θα είναι ενεργή στον Πλανήτη και θα επιφέρει την σταδιακή Αφύπνιση. Μία ενέργεια που θα αλλάξει τον κόσμο από τα θεμέλιά του.

Τα παιδιά γεννιούνται καθημερινά μέσα σε ένα κόσμο στον οποίο τα μοτίβα της ανθρώπινης σκέψης και Συνειδητότητας διαρρέουν μέσα από εκατομμύρια υπολογιστών, δικτύων και συνδεδεμένων συσκευών που σχηματίζουν μία «ατοπική» πραγματικότητα πληροφορίας και διάνοιας. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει μόνο στον «Ψηφιακό» κόσμο, αλλά και στην Πολιτισμική Σφαίρα, σε ταινίες, βιβλία, άρθρα, τραγούδια, βίντεο κ.α, που σχηματίζουν ένα πεδίο συνδεσιμότητας που μεταβάλλει τα συνειδησιακά μας επίπεδα με την σωστή χρησιμοποίηση. Η Τεχνολογία εξωτερικής πληροφόρησης αυξάνει τον πληροφοριακό «αντικατοπτρισμό» που αντανακλά στο ζωντανό πεδίο της νοόσφαιρας που περιβάλλει την πραγματικότητά μας.

Νέα Μοτίβα Σκέψης: Η Νέα Πραγματικότητα

Νέα μοτίβα σκέψης και μία διαφορετική έκφραση της Συνειδητότητας εισχωρούν στα κοινωνικά πλαίσια ανά τον κόσμο. Μία νέα μορφή Συνείδησης αναδύεται και η ανθρώπινη συμπεριφορά του παρελθόντος δεν θα σημαίνει τίποτα πια όταν αυτή η νέα Κοσμική Συνείδηση θα κατακλύσει το Συλλογικό Ασυνείδητο που παλεύει με το πυκνότερο σκοτάδι λίγο πριν την Συνειδησιακή Αφύπνιση. Πρόκειται για μία μεταμορφωτική αλλαγή την οποία χρειαζόμαστε ως άνθρωποι, σε Ψυχο-Πνευματικό επίπεδο.

Αν αυτή η συνειδησιακή μεταβολή δεν αποτραπεί από τις «σκοτεινές» ατραπούς που πασχίζουν να μας κρατούν πνευματικά υποδουλωμένους, τότε οι αλλαγές που θα διαπιστώσουμε τα επόμενα χρόνια θα είναι βαθύτερες από αυτές που πραγματοποιήθηκαν στις προηγούμενες «βιομηχανικές» γενιές του παρελθόντος. Η Επικοινωνία και η διαφάνεια θα είναι ισχυρότερα «όπλα» από τον φόβο και την καταστολή των ιδεών. Οι νέες, ισχυρότερες διανοητικά γενιές θα δημιουργήσουν την δική τους Διαισθητική Αφύπνιση και Συνειδησιακή Ελευθερία και με αυτό τον τρόπο θα εμπνεύσουν και θα ανανεώσουν ολόκληρο τον Κόσμο, έχοντας πρόσβαση όχι μόνο σε ένα διαισθητικό Εσωτερικό κόσμο, αλλά και στο πλανητικό δίκτυο Πνευματικής και όχι μόνο πληροφορίας. Οι δομές που ελέγχουν τέτοιου είδους πληροφοριακών δικτύων θα πάψουν να υπάρχουν και θα καταστρατηγηθούν από την Μεγάλη Ανθρώπινη Πνευματική Αφύπνιση. Αυτές οι γενιές θα επιφέρουν μία περίοδο κατά την οποία η αρσενική και η θηλυκή πνευματική ενέργεια του Κόσμου θα επαναπροσδιοριστεί και θα ισορροπηθεί προσφέροντας αρμονία. Όλες οι ευγενικές αξίες του ανθρώπου θα βρεθούν στο επίκεντρο και θα αντικαταστήσουν τις χθόνιες δυνάμεις που βυθίζουν την ελευθερία του νου.

Η Ανθρωπότητα βρίσκεται στο κατώφλι μίας Πνευματικής μετάβασης για την οποία ασυνείδητα προετοιμαζόμαστε καιρό. Η νέα μορφή ενέργειας έχει εισχωρήσει στο συνειδησιακό μας πεδίο ήδη και ας μην έχει εμφανίσει την πλήρη δυναμική της στον Ασυνείδητο Νου, στο Πνευματικό Πληροφοριακό δίκτυο του Πλανήτη μας. Ενεργοποιείται σταδιακά μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία βοηθώντας στην δημιουργία Μίας ενοποιημένης Συνειδησιακής Διάνοιας που θα απλώνεται στον πλανήτη και τους ανθρώπους, που δέχονται αυτές τις ενέργειες ολοένα και περισσότερο, μέσω ψηφιακών αλλά και βιολογικών πεδίων ενεργειακής Συνδεσιμότητας.

Μπορείς να το παρατηρήσεις. Κάτι αναδύεται από μέσα μας, ανάμεσά μας, και διαπερνά το φάσμα της εδραιωμένης πραγματικότητας. Είναι μία μεταμόρφωση χωρίς λόγια, μία συνειδησιακή μετάλλαξη και μία Διαισθητική Αφύπνιση που μας αφορά όλους. Και αυτά τα βίαια ξεσπάσματα που συμβαίνουν στην καθημερινότητά μας παντού στον κόσμο, είναι ίσως οι τελευταίες κραυγές ενός κόσμου που σβήνει όσο ραγδαία ξεσπά. Ενός κόσμου που θα αφήσει την θέση του σε ένα συνειδησιακά απελευθερωμένο τοπίο, με Αφυπνισμένους Ανθρώπους που θα είναι έτοιμοι να πάνε την εξέλιξη της ανθρωπότητας στην επόμενή της φάση.

Η παγίδα του θυμού έρχεται όταν ο άνθρωπος θεωρεί τον εαυτό του εύθραυστο

Η παγίδα του θυμού έρχεται όταν ο άνθρωπος θεωρεί τον εαυτό του εύθραυστο
Τότε, όταν “σπάσει”, αναπόφευκτα, κόβει…

Ο θρήνος του πληγωμένου έρωτα

Υπάρχει μία αγάπη στον πόνο που κανείς δεν παραδέχεται. Είναι η βαθιά επιμονή να διατηρήσει κανείς αυτό που τον πονάει ζωντανό, μέσα του, κι ας έχει εγκαταλειφθεί προ πολλού από εκείνο. Υπάρχει ένας ναρκισσισμός στον πόνο. Στην άρνηση να τον απελευθερώσουμε και να απελευθερωθούμε από εκείνον. Βλέπετε, ο πόνος είναι μία κατάσταση διπλής ομηρίας… Κρατάει αιχμάλωτο τον εαυτό με το να κρατάμε αιχμάλωτο εκείνον. Γιατί, όμως, οι άνθρωποι αρνούμαστε να αφήσουμε ελεύθερο αυτό που μας πονά; Μα γιατί, εξαρχής, το γνωρίσαμε με τα δεσμά του. Εξαρχής, θεωρήσαμε ότι αυτό που έρχεται στη ζωή μας, έρχεται κουβαλώντας τις αλυσίδες του. Αλυσίδες που του φόρεσαν οι πεποιθήσεις μας πως ό,τι αγαπιέται οφείλει να παραμένει με αυτούς που το αγαπούν.

Όμως, η πραγματική αγάπη, πολύ απέχει από αυτό. Η πραγματική αγάπη δεν βοηθάει κάποιον να παραμείνει παιδί ενδίδοντας στις απαιτήσεις του και τις παράλογες αξιώσεις του. Η πραγματική αγάπη απελευθερώνει, μεγαλώνει και ωριμάζει όποιον τολμήσει να πιει απ’ το ποτήρι της και του δίνει το θάρρος να ακουμπήσει το ποτήρι κάτω, όταν αδειάσει το περιεχόμενό του, και όχι να το ρουφάει μέχρι να ματώσουν τα χείλη του…

Η θλίψη στην απώλεια μοιάζει πολύ με το κλάμα του μεθυσμένου. Κουβαλάει, μάλιστα, τα ίδια ερωτήματα με εκείνον. Το γιατί μου συμβαίνει, δηλαδή, ενώ συνεχίζει να καταναλώνει το ίδιο υγρό που τον δηλητηριάζει κι έχει πάψει προ πολλού να τον κάνει χαρούμενο. Όμως η παγίδα που οδηγεί κάποιον εκεί έχει στηθεί πολύ πριν ερωτευτεί.

Η παγίδα έρχεται όταν κάποιος θεωρήσει αδύναμο τον εαυτό του μικρότερο από την έννοια του έρωτα κι ας τον χρειάζεται εκείνη για να ζωντανέψει. Η παγίδα έρχεται όταν κάποιος πείσει τον εαυτό του ότι είναι εύθραυστος, σχεδόν ανάξιος, όταν νιώσει να αγαπά κάτι, τόσο δυνατά, που στα μάτια του φαντάζει θείο. Αναπόφευκτα τότε από ερωτευμένος γίνεται ικέτης που, ασυνείδητα, το παρακαλά να μείνει στη ζωή του κι ας μην το καταλαβαίνει.

Το αποτέλεσμα είναι νοσηρό καθώς η προσδοκία του να συμπεριφερθεί, ο έρωτας, σαν θεός που θα τον αξιώσει αποτυγχάνει, και από ικέτης γίνεται εκδικητής του. Τον κρατά όμηρο μέσα του ενώ από καιρού έχει στρεβλώσει τη σημασία του και τον αναγκάζει να τον πονά. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη νίκη για τον πληγωμένο από το να καταστήσει κάποιον που τον αγαπούσε βασανιστή, μέσα του. Εξασφαλίζει την αιώνια παρουσία του διαμέσου του μαρτυρίου αντί της αγάπης και όπως κάθε τι που υποφέρει καταλήγει να μεταδίδει το μαρτύριό του κάνοντας και τους γύρω του να υποφέρουν.

Ο εύθραυστος, γυάλινος, εαυτός σπάει και, αδήριτα, τραυματίζει τους γύρω του με τις αιχμές του. Η θλίψη του, μετουσιώνεται σε θυμό κι ο θυμός αυτός προβάλλεται σε κάθε φιγούρα της ζωής του. Οι ουλές από τα χτυπήματα του βασανιστή του γίνονται, πλέον, ορατές – όχι στο σώμα του – αλλά στην συμπεριφορά του που ψιθυρίζει το πόσο υποφέρει. Μα τί μπορεί να κάνει, όμως, αυτός που νιώθει έτσι;

Μπορεί να καταλάβει ότι ο ίδιος επιτρέπει στον εαυτό του να υποφέρει με το να στρεβλώνει την πάλαι ποτέ γλυκιά θύμηση κάποιου σε πονερή εικόνα, μονάχα για να παρατείνει την παραμονή της μέσα του… Μπορεί να καταλάβει ότι δεν ήτανε ποτέ του αδύναμος μπροστά στον έρωτα καθώς ο έρωτας δεν συμβαίνει τυχαία, μα προκύπτει όταν τα ασυνείδητα μέρη δύο αντικειμένων, με την παντοδυναμία της έλλειψης, επιλέξουν να επενδυθούν το ένα στο άλλο…

Μπορεί να πιστέψει με ασφάλεια ότι η αξία του δεν αντικατοπτρίστηκε στο βλέμμα του άλλου και τώρα που εκείνος έφυγε, έφυγε και εκείνη μαζί του. Η αξία του αναδύεται όταν διαχειριστεί την απώλεια με τον ίδιο σεβασμό που διαχειρίστηκε και την απόκτηση. Όταν αποκαθέξει τη συναισθηματική του επένδυση και μετατρέψει το αντικείμενο έρωτος σε αντικείμενο ευγνωμοσύνης το οποίο θα του χαρίζει ένα χαμόγελο κάθε φορά που το αναπολεί.

Υπάρχει μια αγάπη για τον πόνο που, κάποια στιγμή, έρχεται η ώρα να παραδεχτούμε. Είναι η αγάπη της τραγικής φιγούρας, που επιφέρει την προσοχή όσων είναι σημαντικοί στη ζωή μας, και τους κάνει να μας κοιτούν με όλη τους την προσήλωση• προσήλωση που στην πραγματικότητα ζητήσαμε από εκείνον που έφυγε. Υπάρχει μια αγάπη για τον πόνο που καταλήγει να μας πληγώνει περισσότερο από όσο μπορούμε να περιποιηθούμε την πληγή. Υπάρχει μια αγάπη για τον πόνο που πολύ απέχει από την αγάπη την αληθινή μα είναι πιο κοντά στα ανθρώπινα μέτρα κι έτσι γίνεται ευκολότερα αντιληπτή.

Για το τέλος, υπάρχει, όμως, και πόνος στην αγάπη, ναι. Ο πόνος, όμως, αυτός, είναι προς τον εαυτό που δεν γνώριζε πώς να αγαπήσει με σεβασμό τον ίδιο για να μπορέσει να σεβαστεί τα όρια της αγάπης στον άλλο…

Καρλ Γιούνγκ: Η ζωή που δεν ζούμε είναι μια αρρώστια που μπορεί να προκαλέσει θάνατο

Το να μιλάμε για τον Καρλ Γιουνγκ δεν είναι εύκολο έργο αφού κάποιες από τις σκέψεις του είναι βαθιές και πολύπλοκες. Με την ικανότητα της ενδοσκόπησης μπορούσε να φωτίσει τις χαμένες ψυχές των άλλων ατόμων ώστε να μπορέσουν να βρουν τον εαυτό τους. Έτσι, έφερε φως στην ανθρώπινη γνώση και μίλησε ειλικρινά για τη σημεία που θεωρούσε αναγκαία να σκάψουμε στην ψυχολογία μας. Ως αποτέλεσμα έχουμε πολλές σπουδαίες σκέψεις από τον Γιουνγκ για προσωπική ανάπτυξη. Οπότε, προχωρώντας θα συλλέξουμε κάποιες από τις ιδέες που διατύπωσε. Ιδέες που συχνά αντηχούν σαν μάντρας μέσα μας. Επαναστατικές ιδέες που, αν ερμηνευτούν σωστά, μπορούν ν γίνουν αληθινοί φορείς αλλαγής.

Ό Γιουνγκ για την προσωπική ανάπτυξη μέσω της εμπειρίας « η ζωή που δεν ζήσαμε»
«Η ζωή που δεν ζούμε είναι μια αρρώστια που μπορεί να προκαλέσει θάνατο.»
Όλοι έχουμε επιθυμίες, φιλοδοξίες, κίνητρα και ένα τεράστιο δυναμικό να αποκαλύψουμε. Συχνά βρίσκουμε ότι ζούμε μια ζωή που δεν μας ταιριάζει. Ο εσωτερικός μας εαυτός ουρλιάζει και κανείς δεν τον ακούει. Δεν είναι άνετα και παλεύει αλλά στο τέλος αποδέχεται ένα πεπρωμένο διαφορετικό από αυτό που έψαχνε.

Κάποιες φορές καταλήγουμε να ζούμε με ένα τρόπο ο οποίος δεν μας ταιριάζει. Ένας τρόπος που δεν βγάζει νόημα και δεν είναι ο κατάλληλος για εμάς. Η έλλειψη αυθεντικότητας και αλήθειας με τον εαυτό μας θα επηρεάσει αρνητικά το σώμα και το μυαλό. Το να ζείτε μια ζωή με μη αυθεντικό τρόπο έχει επιπτώσεις τις οποίες το μυαλό και οι εμπειρίες σας γρήγορα θα αναλάβουν να σας τις δείξουν.

Ο Γιουνγκ για την προσωπική ανάπτυξη μέσω της καταπολέμησης της προβολής
«Οτιδήποτε μας ερεθίζει στους άλλους ανθρώπους μας φέρνει πιο κοντά στο να καταλάβουμε τον εαυτό μας.»
Για ακόμα μια φορά, η προεκβολή βελτιώνει την προσωπική γνώση. Όταν προβαλλόμαστε βλέπουμε ξεκάθαρα στον άλλον αυτό που δε βλέπουμε στον εαυτό μας. Αυτό που δε θέλουμε να δούμε… Το παράδοξο είναι ότι συχνά δεν μπορούμε να το αναγνωρίσουμε ακόμα και μπροστά σε ένα καθρέφτη.

Οι προβολές μπορούν να δημιουργηθούν από αυτό που μισούμε για κάποιον ή από αυτό που θαυμάζουμε σε κάποιον. Αλλά δεν το βλέπετε στον εαυτό σας. Όταν συνειδητοποιήσετε πως ενοχλείστε από κάτι το οποίο δε θα σας έκανε ποτέ εντύπωση πάρτε μια στιγμή και αναρωτηθείτε αν έχει να κάνει με κάτι που μισείτε στον εαυτό σας και δεν αποδέχεστε.

Δεν έχει σχέση με το μίσος για τον εαυτό μας. Ο Γιουνγκ δεν ήθελε να φτάσει τόσο μακριά. Σχετίζεται με το να κατανοήσουμε τα σκοτεινά μας σημεία και να τα αποδεχτούμε ώστε να μπορέσουμε να τα αλλάξουμε. Αν όχι, πάντα θα προβάλλουμε σε άλλους αυτά που δεν αποδεχόμαστε για τον εαυτό μας. Και για ακόμα μια φορά θα καταδικαστούμε σε μια ζωή αυτό- εξαπάτησης και μη αυθεντικότητας.

Ωριμάζουμε όταν επιδιώκουμε αυτό που φοβόμαστε
«Σε οτιδήποτε και αν αντιστέκεστε, ακολουθήστε το.»
Όλα τα μαθήματα που θα μάθετε στη ζωή σας θα επαναλαμβάνονται εκτός αν καταφέρετε να τα μάθετε και να τα ενσωματώσετε στην γνώση που έχετε συσσωρεύσει για τον εαυτό σας και για τον κόσμο. Υπάρχουν πολλές φορές που επιστρέψατε σε ανθρώπους οι οποίοι σας είχαν πληγώσει, αλλά συνεχώς ρίχνατε τον εαυτό σας σε ένα αδύνατο έργο. Και πόσες φορές βρήκατε τον εαυτό σας να αντιστέκεται στο να αποδεχθεί τις σκιές του.

Τις συσσωρεύετε σε ένα κουτί που δε θέλετε να δείτε. Αλλά εξακολουθούν να είναι εκεί και όσο περισσότερο προσπαθείτε να κρύψετε την φύση σας, τόσο πιο δυνατή θα εμφανιστεί στη επιφάνεια. Με ένα ασυγκράτητο και απρόβλεπτο τρόπο επειδή με το να προσπαθείτε να την καλύψετε, έχετε χάσει τον έλεγχο.

Ο Γιουνγκ για την προσωπική ανάπτυξη μέσω της αναγνώρισης των συναισθημάτων μας
«Η κατάθλιψη είναι σαν μια γυναίκα στα μαύρα. Αν εμφανιστεί, μην τρέξετε μακριά της. Προσκαλέστε την, προσφέρετε της μια θέση, εξυπηρετήστε την σαν καλεσμένη και ακούστε αυτά που έχει να πει.»
Αλλιώς πως θα ξέραμε γιατί εμφανίστηκε; αν δεν βάλουμε αυτούς τους ξαφνικούς επισκέπτες στο σπίτι μας, ποτέ δε θα μάθουμε γιατί εμφανίστηκαν. Τα συναισθήματα πρέπει να προσδεθούν σε ένα ερέθισμα για να υπάρξουν. Κάτι πρέπει να ειδωθεί, να ακουστεί και να γίνει αποδεκτό ώστε να αλλάξει. Το να ζούμε αποφεύγοντας τα δε θα κάνει πολλά για εμάς. Δε θα χρειαστεί πολύς καιρός για να εμφανιστούν τα δυσάρεστα συναισθήματα. Χωρίς αμφιβολία, υπάρχουν καταστάσεις που αντηχούν μέσα σας. Όλα αυτά μας προσκαλούν στο να είμαστε αυθεντικοί, να μην καλύπτουμε αυτό που είναι δικό μας, να ακούμε αυτό που η ζωή έχει να μας πει και να μην της γυρνάμε την πλάτη. Να σεβόμαστε τον εαυτό μας και τους άλλους χωρίς αδικίες, λέγοντας κάτι γι αυτούς που δεν ισχύει. Σε ευχαριστούμε Γιουνγκ για την κληρονομιά που άφησες. Μας βοηθά καθημερινά στη διαδικασία της προσωπικής μας ανάπτυξης. Μια διαδικασία, η οποία σε κάθε περίπτωση ποτέ δεν διακόπτεται και ποτέ δεν τελειώνει.

FRIEDRICH NIETZSCHE: Δε μισεί κανείς κάποιον που περιφρονεί. Μισεί κάποιον ίσο του ή ανώτερό του

Ένας αρχαίος κινέζικος θρύλος λέει ότι κάποιος μαθητής ρώτησε τον δάσκαλο:

«Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στον Παράδεισο και στην Κόλαση;»

O δάσκαλος του απάντησε:

«Πολύ μικρή κι ωστόσο, έχει μεγάλες συνέπειες.
Έλα, θα σου δείξω την Κόλαση».

Μπήκαν σε ένα δωμάτιο, όπου μια ομάδα ανθρώπων κάθονταν γύρω από μια μεγάλη χύτρα με ρύζι. Όλοι ήταν πεινασμένοι και απελπισμένοιˑ καθένας είχε από ένα κουτάλι που το κρατούσε από την άκρη με προσοχή κι έφτανε ως τη χύτρα. Κάθε κουτάλι, όμως, είχε τόσο μακρύ χερούλι, που δεν μπορούσαν να το φέρουν στο στόμα. Η απελπισία και η ταλαιπωρία ήταν φοβερή.

«Έλα» είπε ο δάσκαλος λίγο μετά. « Τώρα θα σου δείξω τον Παράδεισο».

Μπήκαν σε ένα άλλο δωμάτιο, πανομοιότυπο με το πρώτοˑ υπήρχε η χύτρα του ρυζιού, η ομάδα ανθρώπων, τα ίδια μακριά κουτάλια, όμως εκεί όλοι ήταν ευτυχισμένοι και χορτάτοι.

«Δεν καταλαβαίνω» είπε ο μαθητής. «Γιατί είναι τόσο ευτυχισμένοι εδώ ενώ στο άλλο δωμάτιο είναι τόσο δυστυχισμένοι, τη στιγμή που όλα είναι ίδια;»

 «Δεν το κατάλαβες;» χαμογέλασε ο δάσκαλος. «Καθώς τα κουτάλια έχουν μακριά χερούλια και δεν μπορούν να φέρνουν το φαγητό στο στόμα τους, εδώ έμαθαν όλοι να ταΐζουν ο ένας τον άλλο».

Κρύβουμε την αληθινή μας δυναμική

Κρύβουμε την αληθινή μας δυναμική.
Κρύβουμε όλα εκείνα για τα οποία είμαστε ικανοί.
Και ζούμε επιδεικνύοντας την πιο υποβαθμισμένη μας πλευρά… εκείνη που είναι κοινωνικά αποδεκτή… εκείνη που μας έμαθαν να καλλιεργούμε… εκείνη που υιοθετήσαμε για να μην έχουμε προβλήματα…
Και όλα αυτά, μόνο με την επίδραση που άσκησαν πάνω μας οι ιστοριούλες με τους ήρωες;
Όχι μόνο. Θυμόμαστε και μέρος του μηνύματος που μας μετέδωσαν οι γονείς μας:
«Μην μπλέκεις σε μπελάδες…»
Ή, ακόμη χειρότερα:
«Αν συνεχίσεις έτσι, δε θα σε θέλει κανείς…»
Τι σημαίνει συνεχίζω έτσι;
Προφανώς, «συνεχίζω έτσι», σημαίνει ότι είμαι αυτός που είμαι.
Και, τότε; Τι πρέπει να κάνω για να γίνω άλλος;
Η απάντηση είναι προβλέψιμη: ν’ αφήσεις να βγει ο ήρωας.
Δεν λέω ότι πρέπει κανείς να γίνει σούπερ-ήρωας με την έννοια να είναι καταπληκτικός και να εντυπωσιάζει, να σκαρφαλώνει κτίρια, να πηδάει στις στέγες των σπιτιών και να πετάει στον αέρα.
Όχι.
Δεν χρειάζεται.
Μιλάω για τον μοναδικό ηρωισμό που υπερασπίζομαι:
«Το κουράγιο να είναι κανείς αυτός που είναι».
Το θάρρος να μη δημιουργεί μια μυστική ταυτότητα μικρόψυχου, αν δεν είναι μικρόψυχος.
Να μη ζει σαν ηλίθιος, αν δεν είναι ηλίθιος.
Κι αν δεν είναι πολύ γρήγορος, δεν πειράζει. Πρέπει να δέχεται τη βραδύτητα με περηφάνια. Να λέει: «Είμαι λίγο αργός. Ε, και;» Αυτό είναι υπέροχο.
Δεν τρέχει τίποτα αν είναι κανείς «λίγο χαζούλης…» όπως λένε στην Αργεντινή.
Αν όμως δεν είναι… τότε δεν πρέπει να κάνει τον χαζό!
Αν εγώ είμαι λίγο κουτός… αν δεν μου κόβει και πολύ… αν μπορώ ν’ ανακαλύπτω μέσα μου άλλα χαρίσματα εκτός από την εξυπνάδα… πολύ ωραία! Γιατί να σπαταλάω ενέργεια προσπαθώντας να το κρύψω;
Γιατί να μη βρω το θάρρος να πω ποιος είμαι, με τα όποια χαρίσματά μου, κι ας μην είναι τα πλέον ευπρόσδεκτα κοινωνικά κι αυτά που αναγνωρίζονται και εκτιμώνται περισσότερο, κι ας μην είναι αυτά που μου κάνουν « την καλύτερη διαφήμιση».
Αυτό που λιγότερο χρειάζεσαι είναι να σε κάνουν τα προσόντα σου υπερόπτη.
Προσόν, μπορεί να είναι και το να μην ξεχωρίζεις.
Το μεγαλύτερο προσόν ενός ήρωα είναι να μπορεί να αντιμετωπίζει τις καταστάσεις χωρίς να εξαναγκάζεται να δείχνει στους άλλους ότι είναι όπως εκείνοι λένε ότι πρέπει να είναι.

Αστρονόμοι αποθανάτισαν σπάνια κοσμική συμπεριφορά «Dr. Jekyll and Mr. Hyde» σε διπλό αστρικό σύστημα

Την παράξενη συμπεριφορά ενός ζεύγους άστρων σε ένα πυκνό σμήνος – αναφέρεται ως Terzan 5 – που βρίσκεται σε απόσταση 19.000 έτη φωτός από τη Γη, έχει συλλάβει το «μάτι» μιας διεθνούς ομάδας αστρονόμων. «Παρατηρήσαμε ένα εξωτικό αστρικό διπλό σύστημα χρησιμοποιώντας τόσο την περιοχή των ακτίνων-Χ όσο και την περιοχή των ραδιοκυμάτων», ανέφερε ο Craig Heinke, αστροφυσικός του Πανεπιστημίου της Alberta (U of A). «Δέκα μόνο χρόνια πριν, γνωρίζαμε άστρα νετρονίων που ήταν πάλσαρ και άστρα νετρονίων που συσσώρευαν ύλη από συνοδά άστρα, αλλά κανένα που εναλλάσσεται στο ένα και στο άλλο».

Οι επιστήμονες της ομάδας MAVERIC (Milky-way ATCA and VLA Exploration of Radio-sources in Clusters) παρατήρησαν την ασυνήθιστη εναλλαγή σε μια νέα εικόνα, χρησιμοποιώντας δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από το Παρατηρητήριο ακτίνων-Χ, Chandra, της NASA κατά τη διάρκεια περίπου 15 ετών. Το αστρικό σύστημα περιγράφτηκε σε μελέτη του 2018, από τον Arash Bahramian, τότε στο U of A και σήμερα στο Πανεπιστήμιο Curtin (στη Δυτική Αυστραλία). Στο σύστημα, ένα κανονικό άστρο και ένα άστρο νετρονίων περιφέρονται το ένα γύρω από το άλλο και κάποιες φορές, αστρικό υλικό φαίνεται να απορροφάται από το πυκνότερο άστρο νετρονίων – ένα φαινόμενο που ορισμένες φορές αναφέρεται (LfN) ως αστρικός βαμπιρισμός.

Όμως παραδόξως, κάποιες άλλες φορές, η ροή σταματά και το ισχυρό μαγνητικό πεδίο του άστρου νετρονίων επιταχύνει τα σωματίδια κοντά στην ταχύτητα του φωτός, δημιουργώντας ισχυρές εκπομπές ραδιοκυμάτων – φαινόμενο γνωστό ως πάλσαρ. «Γνωρίζουμε πολύ λίγα, μόνο, από αυτά τα άστρα που εναλλάσσονται μεταξύ καταστάσεων, τα οποία καλούνται μεταβατικά πάλσαρ χιλιοστού του δευτερολέπτου (transitional millisecond pulsars)», ανέφερε ο αστροφυσικός του U of A, Gregory Sivakoff, συνεργάτης στην ομάδα MAVERIC. «Θεωρούσαμε από καιρό ότι τα άστρα νετρονίων έπρεπε να “τρώνε” υλικό από ένα κοντινό άστρο για να περιστρέφονται με τόσο μεγάλες ταχύτητες, όμως ήταν μόνο με τα μεταβατικά πάλσαρ χιλιοστού του δευτερολέπτου που βρήκαμε το μαγικό ραβδί που απέδειξε ότι η υπόθεσή μας ήταν πιθανώς αληθινή».

Μόνο τρία επιβεβαιωμένα παραδείγματα αυτών των συστημάτων που αλλάζουν ταυτότητα είναι γνωστά, εξήγησε ο Sivakoff. Το πρώτο ανακαλύφθηκε το 2013 χρησιμοποιώντας το τροχιακό τηλεσκόπιο Chandra και διάφορα άλλα τηλεσκόπια ακτίνων-Χ και ραδιοτηλεσκόπια – που όπως είπε, κάνει τη νέα εικόνα του συστήματος ακόμη πιο συναρπαστική. «Το πρώτο από αυτά τα συστήματα ανακαλύφθηκε προκάλεσε πολύ μεγάλο ενθουσιασμό, καθώς παρουσιάστηκε ως το ιερό δισκοπότηρο της αστρονομίας ακτίνων-Χ: για να δείξει ότι άστρα νετρονίων που συσσωρεύουν υλικό μπορούν να “γυρίσουν” σε πάλσαρ», είπε ο Heinke.

«Όμως έχει επίσης δημιουργηθεί μια πληθώρα άλλων ερωτήσεων και είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν συστήματα όπως αυτό για να μάθουμε περισσότερα. Αυτό το εύρημα ανοίγει ένα νέο δρόμο στην έρευνα για αυτά τα αντικείμενα καθώς μαθαίνουμε περισσότερα σχετικά με αυτά και ελπίζουμε να αρχίσουμε να ξεδιπλώνουμε τα μυστήριά τους».

Δείτε το video:


Πανδημία – Η διάλυση της αυταπάτης της μαγείας στην θρησκεία

Η εμφάνιση της πανδημίας τους τελευταίους μήνες, είναι κατά την γνώμη μου, ένα δυνατό και χαρακτηριστικό κτύπημα στην ιδεοληψία της ορθόδοξης χριστιανικής θεώρησης και τα αποτελέσματα, φυσικά, θα τα δούμε εν καιρώ.

Τα τελευταία χρόνια, της μετά Χριστόδουλου και “ταυτοτήτων” εποχής, υπήρχε ένα σταδιακό ανέβασμα της ρητορικής και της πίεσης προς την εξουσία και την κοινωνία, και μια εντονότερη έξαρση της δεισιδαιμονίας, παρά την μεσολάβηση μια αριστερής και υποτίθεται ορθολογικής κυβέρνησης (που αποδείχθηκε ακριβώς το αντίθετο, ακόμα και στις σχέσεις της με το ιερατείο). Η Εκκλησία πλέον δεν αντέχει την συνεχή διολίσθηση της επιρροής της από το 98%, σε ένα ασαφές σύνολο μεταξύ του 25-70% του πληθυσμού, δεν αντέχει κυρίως τον περιορισμό των εξουσιών και της αίγλης που είχε, αποτέλεσμα του δύσκολου ακόμα εξευρωπαϊσμού μας και της καλύτερης πληροφόρησης και επικοινωνίας.

Σας θυμίζω ότι επί μιάμιση χιλιετία σχεδόν και μέχρι το 1976, η Εκκλησία είχε την αποκλειστική δυνατότητα ονοματοδοσίας μέσω της υποχρεωτικής ως εκ τούτου χριστιανικής βάπτισης, όσο και της κήδευσης που και αυτή ήταν υποχρεωτικά θρησκευτική.

Έως το 1982 είχε την αποκλειστική δυνατότητα για την τέλεση γάμων, φυσικά θρησκευτικών.
Εκτός αυτών, από το 2006 επετράπη η καύση και από το 2019, που δημιουργήθηκε το πρώτο αποτεφρωτήριο στην χώρα μας, έχασε την δυνατότητα επιβολής που είχε, στο πως θα διαθέτει κάποιος το σώμα του μετά θάνατον.

Σας θυμίζω επίσης ότι ακόμα και σήμερα το 2020, το Υπουργείο Παιδείας μας λέγεται “και Θρησκευμάτων” και η Εκκλησία έχει βαρύνοντα λόγο (που αποδεικνύεται και με την αποπομπή των υπουργών που δεν ταιριάζουν τα χνώτα τους όπως ο Φίλης), στο πως θα διδάσκονται τα παιδιά μας, πιέζοντας συνέχεια για τον όλο και περισσότερο προσηλυτισμό τους και έχει ακόμα λόγο στο που και τι ναούς θα κάνουν ανταγωνιστικές θρησκείες ή δόγματα, ενώ έχει ειδικό γραφείο-ομάδα για την καταγραφή και παρακολούθηση σε ό,τι θεωρεί εχθρικό.

Τα κτήρια της Εκκλησίας διέπονται από ξεχωριστή υπηρεσία την ναοδομία, οι παπάδες μισθοδοτούνται από όλους τους Έλληνες πολίτες, ασχέτως της πίστης των και η ίδια η Εκκλησία έχει πλήθος προνομίων, φορολογικών διευκολύνσεων ατελειών, επιχορηγήσεων αλλά και εξαιρέσεων ακόμα και στο σύνταγμα της χώρας. Επίσης, μέσω των θρησκευτικών και παραθρησκευτικών οργανώσεων ή άλλων σωματείων που ελέγχει, πιέζει για οτιδήποτε δεν της αρέσει, όπως έργα τέχνης που αισθάνονται ότι τους θίγουν, εθνικά θέματα (συνήθως σε αγαστή ταύτιση με αντίστοιχα ρωσικά) και γενικά κατά της ευρωπαϊκής προσπάθειας που κάνει η χώρα, ή οτιδήποτε άλλο που αισθάνονται ότι έχουν λόγο ή τους θίγει πραγματικά ή φαντασιακά.

Έτσι λοιπόν, υπήρξε μια έξαρση της ρητορικής στην προσπάθεια επηρεασμού της κοινής γνώμης που κορυφώθηκε εσχάτως με την εμπειρία του κορονοϊού στην προσπάθεια να ισοφαρίσει το χαμένο έδαφος.

Τον Δεκέμβριο του 2019, εμφανίστηκε στην Κίνα και εξαπλώθηκε με ταχύτητα σε όλο το βόρειο ημισφαίριο ένας νέος ιός, ο COVID-19 (γνωστός ως κορονοϊός), που έκανε άνω κάτω τον πλανήτη. Η ιδιομορφία του είναι, ο πολύ εύκολος και άρα γρήγορος τρόπος εξάπλωσης του, και στις αρχικές μεταλλάξεις του τουλάχιστον, την έντονη θνησιμότητα στις πολύ μεγάλες ηλικίες, χωρίς όμως να αφήνει και τις άλλες ανεπηρέαστες. Η ανυπαρξία τρόπου αντιμετώπισής του, δημιούργησε έναν πανικό στην ανθρωπότητα, για τον φόβο της κατάρρευσης των συστημάτων υγείας, πανικός που αυξανόταν με την αντίστοιχη αύξηση της διασποράς, των θυμάτων και των νεκρών, και την μονοπώληση του θέματος αναγκαστικά από τα ΜΜΕ που και αυτά έπρεπε να γεμίσουν τον χρόνο τους με τα ίδια και τα ίδια, αλλά και της αδράνειας και αφέλειας πολλών συνανθρώπων μας που δείχνουν αδιαφορία για τις συνέπειες της πανδημίας, αναγκάζοντας την πολιτεία να πάρει ίσως πιο αυστηρά μέτρα, από όσο θα ήσαν αρκετά.

Η χώρα μας μπήκε στον χορό στις 26 Φεβρουαρίου του 2020 και κατά ευτυχή συγκυρία με καθυστέρηση της εξάπλωσης, δύο εβδομάδων μετά από την γειτονική Ιταλία, που σταδιακά οι νεκροί πολλαπλασιαζόντουσαν με καθημερινές εκατόμβες νεκρών. Έτσι, είχε μεγαλύτερη δυνατότητα γρήγορης αντίδρασης, όπως έγινε και σε πολλές χώρες αντίστοιχα. Τα μέτρα που μέσες άκρες πήρε όλο, σχεδόν, το Βόρειο Ημισφαίριο, ήταν το κλείσιμο των σχολείων, των μεγάλων πολυκαταστημάτων, των συναθροίσεων και των λατρευτικών κέντρων και σταδιακά όσο η κατάσταση χειροτέρευε, στην πλήρη απομόνωση του πληθυσμού στα σπίτια και κλείσιμο όλων σχεδόν των δραστηριοτήτων και εργασιών πέρα από τις απολύτως απαραίτητες για να μην καταρρεύσει η οικονομία και η κοινωνία.

Στην χώρα μας, για πρώτη φορά ίσως, η πολιτική ηγεσία ακολούθησε πλήρως τις συμβουλές των ειδικών επιστημόνων και η πλειοψηφία των πολιτών προφανώς αντιδρώντας θετικά σε κάτι που δεν είχαμε συνηθίσει, αλλά και στην αυστηρότητα των εντολών που είχαν, ακολούθησε τις εντολές της απομόνωσης. Οι λίγες γνωστές αποκλίσεις είχαν ή αντιπολιτευτικά κριτήρια ή θρησκευτικά μπλεγμένα με συνομωσιολογικά ή απλής αδιαφορίας.

Αυτό που θα εστιάσουμε, είναι το πως συμπεριφέρθηκε η Εκκλησία και μέρος της κοινωνίας μας, που άμεσα ή έμμεσα ελέγχεται ή προσβλέπει σ’ αυτήν και κυρίως οι πλέον ψεκασμένοι και πως αυτό αντιπαρατίθεται στην μέχρι τώρα εντεινόμενη ρητορική της.

Πάντα σε τέτοια θέματα εμφανίζονται θεωρίες συνωμοσίας, εδώ όμως έχουμε την δυνατότητα να τις αθροίζουμε, επιπλέον να τις πολλαπλασιάζουμε συχνά και να αναδεικνύουμε καινούργιες, και το ποίμνιο φρόντισε ιδιαίτερα για την διάδοσή τους. “Έκλεισαν τις Εκκλησίες που δεν έκλεισε ούτε ο Οθωμανός. Απαγόρεψαν την Θεία Κοινωνία”. Όλα αυτά έγιναν “για να κτυπήσουν την Ορθοδοξία” οι πολυεθνικές, ο Σόρος, οι Εβραίοι, οι μασόνοι, οι άθεοι, οι αιρετικοί και οι εξωγήινοι να μην πω ακόμα.

Κρυφά άνοιγαν εκκλησίες και παπάδες κοινωνούσαν, άλλοι προέτρεπαν τους πιστούς σε εξέγερση, άλλοι απειλούσαν και καταριόντουσαν τους πολιτικούς ή τους αστυνομικούς, που είχαν εντολή για την τήρηση των μέτρων και της τάξης. Η κορύφωση ήταν ο πρώην μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος, που αφού ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση των μέτρων (ας μην γελιόμαστε από το φθινόπωρο θα έχουμε πάλι νέο κύκλο διασποράς) διάβασε μεγάλο αφορισμό κατά του πρωθυπουργού της χώρας, κατά της υπουργού Παιδείας και του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας, για το κλείσιμο των εκκλησιών και την υπονόηση τους (κανένας επίσημος αξιωματούχος δεν το δήλωσε ξεκάθαρα), ότι η θεία κοινωνία είναι επικίνδυνη για την διασπορά του ιού. Να σημειωθεί ότι το θέμα της “θείας κοινωνίας” ελάχιστοι επίσημοι έθιξαν και οι επιστήμονες (εκτός αυτών που δεν είχαν άμεση σχέση με το δημόσιο), αρνούντο να πάρουν συγκεκριμένη θέση, γνωρίζοντας την χαζομάρα πολλών πιστών, παρ’ όλο που έλεγαν σε κάθε τόνο ότι με το σάλιο και από το στόμα γίνεται η μετάδοση του ιού, με μία φαιδρή εξαίρεση, της γνωστής πλέον κυρίας Γιαμαρέλου. Η επίσημη θέση της Εκκλησίας που με δήλωση μάλιστα της Ιεράς Συνόδου ορίστηκε και σαν κόκκινη γραμμή για αυτήν, είναι ότι:
Για τα μέλη της Εκκλησίας, η προσέλευση στην Θεία Ευχαριστία και η κοινωνία από το Κοινό Ποτήριο της Ζωής, ασφαλώς και δεν μπορεί να γίνει αιτία μετάδοσης ασθενειών, γιατί οι πιστοί όλων των εποχών, γνωρίζουν ότι η προσέλευση στη Θεία Κοινωνία, ακόμη και εν μέσω πανδημίας, συνιστά αφ᾿ ενός μια έμπρακτη κατάφαση αυτοπαράδοσης στον Ζώντα Θεό, και αφ᾿ ετέρου τρανή φανέρωση αγάπης, η οποία κατανικά κάθε ανθρώπινο και ίσως δικαιολογημένο φόβο: «Φόβος δεν υπάρχει στην αγάπη, αλλά η τέλεια αγάπη διώχνει τον φόβο» (Α΄ Ἰωάν. 4, 18).
Πηγή
Εν ολίγοις, μας λένε: Με την θεία κοινωνία δεν μεταδίδεται ιός αλλά μόνο “το αίμα και το σώμα του Ιησού”, (κάτι δηλαδή ιερό), δηλαδή ανατρέπονται οι φυσικοί νόμοι μετάδοσης του ιού από τον σίελο και αυτό για χάρη της Ορθοδοξίας.

Η μαγεία και δεισιδαιμονία αυτή διανθίζεται από φανατικούς πιστούς, παπάδες, καλόγερους και όλον τον σχετικό εσμό, με διάφορες δηλώσεις όπως “στην Εκκλησία ποτέ δεν κολλάς τίποτα”, “στο μυστήριο της Θείας Κοινωνίας δεν βοηθάει την μετάδοση του ιού”, “στην Εκκλησία κολλάς μόνο Χριστό”, “οι παπάδες ποτέ δεν κολλάνε τίποτα, παρ’ όλο που καταπίνουν όλα τα κατάλοιπα της κάθε φορά, ακόμα και στα νοσοκομεία ή παλαιότερα κοινωνώντας λεπρούς” και άλλα σχετικά.

Μόνο που η πράξη απέδειξε ότι όλα αυτά είναι επικίνδυνοι ευσεβείς πόθοι, για να μην πω κάτι βαρύτερο, αφού η ηλιθιότητα της θεώρησης αυτής επηρεάζει, όχι μόνο τους επιρρεπείς στην μαγγανεία, που θα `λεγε κανείς “πρόβλημά τους”, αλλά όλη την κοινωνία με την διάδοση του ιού στους υπόλοιπους και την πιθανή δολοφονία αθώων, κάτι που δεν φαίνεται να τους απασχολεί, αφού για αυτούς η θεώρηση τους είναι πάνω από αυτή των επιστημόνων και της πραγματικότητας.

Έχουμε ξαναμιλήσει για το θέμα της διαχρονικής αντίθεσης της πίστης-θρησκείας-Εκκλησίας με την επιστήμη (στο τέλος υπάρχουν οι αναφορές), παρά τις θεωρητικούρες που αναπτύσσουν συχνά οι απολογητές για να μας δείξουν ότι δεν έχουν, λέγοντάς μας άλλοτε ότι είναι συμβατές και άλλοτε ότι δεν επηρεάζει η μία την άλλη. Ήρθε λοιπόν πάλι το πλήρωμα του χρόνου για να φανεί η γνωστή αντίθεση αρκετά ξεκάθαρα, μόνο που η αντίθεση αυτή δεν είναι θεωρητική, επηρεάζει όλη την κοινωνία, αφού μπορεί να έχει τραγική εξέλιξη και για τον λόγο αυτό είναι σημαντική για το μέλλον και την εξέλιξη της πορείας της Εκκλησίας. Για τον λόγο αυτό και στην Γερμανία η ορθόδοξη κοινωνία απαγορεύτηκε από το κράτος κάτι που το ρωμαίικο κράτος δεν άντεχε να κάνει.

Αξίζει να δείτε τα αρνητικά σχόλια των χριστιανών στις σελίδες με τις ελάχιστες μέχρι στιγμής φωνές εξορθολογίκευσης της Εκκλησίας και ύφεσης της μαγγανείας και θα καταλάβετε πόσο δύσκολο είναι η πραγματικότητα να ανατρέψει το δόγμα. Πέρα από αυτούς που κάνουν προσωπικές επιθέσεις ή αυτές τις αντιδράσεις που γίνονται μόνο για να δείξουν τον θυμό ή το μίσος τους, φθάνουν να κάνουν και νέες θεολογικές ερμηνείες, βάζοντας σε σειρά και προτεραιότητα ακόμα κάποια χριστιανικά μυστήρια πάνω από άλλα, θεωρώντας την Μετάληψη το ανώτερο όλων, άρα και το πλέον θαυματουργό. Στην ορθόδοξη Wiki αναφέρεται μετ` επιτάσεως ότι τα μυστήρια, επειδή δεν γίνονται μηχανιστικά δεν είναι μαγεία, πρέπει δηλαδή να τα πιστεύεις και αν τα πιστεύεις δεν είναι μαγικά. Ας δούμε λίγο τον ορισμό της μαγείας:
Η επίκληση υπερφυσικών δυνάμεων (π.χ. με ξόρκια ή παρασκευή φίλτρων) προκειμένου να συμβεί κάτι που παραβιάζει τους φυσικούς νόμους.
Αν λοιπόν ένας ιερέας ρίξει σε ένα ασημένιο κουπάκι, λίγη μαυροδάφνη και μπουκίτσες ψωμιού, και διαβάσει τα κατάλληλα “ιερά” λόγια, κατά την διάρκεια της λειτουργίας και θεωρεί ότι πραγματικά αυτό που μετασχηματίζεται το ψωμί και η μαυροδάφνη είναι το πραγματικό σώμα και το πραγματικό αίμα ενός θεού δεν είναι μαγεία, τότε θα πρέπει να αλλάξουμε ορισμό στο τι είναι μαγεία, αφού είναι λίγο δύσκολο να ξέρουμε αν λέγοντας το ξόρκι το πιστεύει πραγματικά κάποιος ή όχι. Μόνο που εδώ επιπλέον διατείνονται ότι με αυτήν την μαγική πράξη, όχι μόνον δεν έχουν να φοβούνται τίποτα, αλλά και δεν μεταδίδεται ο ιός, άσχετα αν όλοι οι μεταλαμβανόμενοι γλείφουν το ίδιο κουταλάκι.

Διολίσθηση στην μαγεία


Η ουσία όμως είναι ότι ακόμα σε μεγάλο βαθμό η Ανατολική Εκκλησία και ειδικά η ελληνική, καθορίζεται από την μαγεία και την μαγγανεία, παρά τις υποτιθέμενες θεωρητικές τοποθετήσεις της. Γιατί είναι διαφορετικό το τι είναι “πρέπον” να πρέπει να πιστεύει κάποιος, από το τι πραγματικά πιστεύει. Και το τι πραγματικά πιστεύει, φαίνεται μόνο από τις πράξεις. Δηλαδή βλέπεις το πλήθος να προσκυνάει διαμελισμένα κόκαλα, ζώνες, ρούχα, παντόφλες, κάστανα, εκτός φυσικά από τις εικόνες και ότι ακόμα μπορεί να φανταστεί κάποιος, ενός υποτιθέμενου άγιου, και αν πας να τους ρωτήσεις, θα σου πουν ότι δεν θεωρούν ότι κάνουν ειδωλολατρεία, αλλά απευθύνουν τιμή στον άγιο μέσω της…παντούφλας. Μόνο που οι πράξεις τους δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Η παντόφλα για αυτούς έχει πάρει μαγικές δυνάμεις από τις υποτιθέμενες μαγικές δυνάμεις του υποτιθέμενου άγιου και αγγίζοντας ή προσκυνώντας την, πιστεύουν ότι θα τους βοηθήσει. Για αυτόν τον λόγο κυκλοφορούν συνέχεια θεωρούμενα θαύματα αυτών των ίδιων των ειδώλων. Το ίδιο συμβαίνει και με τα μυστήρια, αν και ο ιερέας Χαράλαμπος Κοπανάκης τονίζει έμμεσα την συμβολικότητα των μυστηρίων, αυτοί κολλάνε στην ουσία που συμβολίζουν, θεωρώντας τον ίδιο τον συμβολισμό ουσία και κάνουν και ιεράρχηση των συμβολισμών-μυστηρίων, αφού το “σώμα και του αίμα του Ιησού” δηλαδή η αγιασμένη μαυροδάφνη με το ψωμάκι, θεωρούν ότι είναι δυνατότερο ξόρκι από την ευχή του για τον γάμο ας πούμε, ή το ευχέλαιο και δεν μεταδίδει έναν ιό ο οποίος μεταδίδεται από το σάλιο.

Αν διαβάσετε τα σχετικά σχόλια υπεράσπισης της μαγγανείας, θα εντυπωσιαστείτε πως ένας πιστός που λαμβάνει υποτίθεται το σώμα και το αίμα του Ιησού, δηλαδή σύμφωνα με την λογική του, του ίδιου του θεού του, βρίζει τους άλλους ή επαίρεται δημόσια για την μαγική ικανότητα της μετάληψης, όταν ακόμα και η έπαρση στα κρυφά του φαρισαίου ήταν σύμφωνα με τα Ευαγγέλια κατακριτέα από τον Ιησού. Αυτό δείχνει την υποκρισία αυτών των ανθρώπων, που από τις υποτιθέμενες διδαχές του θεού τους, κρατάνε ότι γουστάρουν για να δομηθεί ένα συγκεκριμένο αφήγημα.

Οι φωνές εκλογίκευσης λοιπόν είναι λίγες, αλλά η πραγματικότητα αμείλικτη. Πολλοί ορθόδοξοι ιερείς έχουν ήδη μολυνθεί με τον ιό και αρκετοί έχουν πεθάνει από αυτόν, παρά την “θεία χάρη” που υποτίθεται έχουν, παρά το σώμα και αίμα που κοινωνούν ή “καταλύουν” όπως λένε κάθε μέρα. Αυτό δείχνει (ή θα έπρεπε) και στον κάθε αδαή, ότι άλλο η θεωρητική, ή πιστευόμενη έστω, ουσία που αντιπροσωπεύουν τα σύμβολα και άλλο η ίδια η πραγματικότητα.

Η σκληρή υπεροχή της πραγματικότητας πάνω από την μαγεία


Στην χώρα μας τα κρούσματα ήταν γενικά λίγα, άρα και ελάχιστα στους ιερείς και δεν υπάρχουν και επίσημα δημοσιευμένα στοιχεία ονομάτων, μόνο ότι ξέρουμε από τον τύπο. Παρ, όλα αυτά είχαμε στα πρώτα κρούσματα τον ιερέα που συμμετείχε στην εκδρομή στους “Άγιους Τόπους” (φυσικά και όλο το συγκεκριμένο κομβόι των ευσεβών πιστών που διέσπειραν τον ιό στην Δυτική Ελλάδα και σε πολλά μέρη της χώρας, κάποιοι από τους οποίους πέθαναν οι ίδιοι ) και είχαμε και κρούσματα στο Άγιο Όρος από 4 καλόγερους που ήρθαν από ταξίδι στην Αγγλία για να μεταφέρουν λείψανο του Αγίου Γεωργίου (αυτού που σκοτώνει τον…δράκο). Στην Κρήτη είχαμε επίσης έναν ιερέα του Ρεθύμνου.

Στην Κύπρο, ένας ιερέας και ένας ψάλτης κεντρικού ναού της Λάρνακας και ένας ευσεβής γιατρός που κοινωνούσε με μανία.

Στην Σερβία πέθανε από τον ιό ο επίσκοπος του Βάλιεβο, Μιλούτιν και 2 ιερείς που συλλειτουργούσαν βρέθηκαν θετικοί. Συμφωνά με αυτή την πηγή κόλλησε σε θρησκευτική πομπή.

Στις ΗΠΑ μέχρι τις 5 Απριλίου, έχουμε έναν ορθόδοξο παπά στο Brooklin και έναν στο Long Island.

Στην Ουκρανία, 26 μοναχοί του εξαρχάτου της Μόσχας, στο μοναστήρι Pochayiv Lavra (Λάβρα των Σπηλαίων) του Κιέβου. Το BBC ανεβάζει τα θύματα από τον κόσμο που το επισκέφθηκε στα 150 και ότι το μοναστήρι αποκλείστηκε τελείως.

Ρουμανία, ο Ρουμάνος Αρχιεπίσκοπος Σουτσεάβας και από το ίδιο μοναστήρι (Putna) ένας Αρχιδιάκος και τρεις ιερείς. Σύντομα διαπιστώθηκε ότι 31 μοναχοί ήσαν θετικοί.

Στην Ρωσία, μέχρι τις 10 Μαίου υπήρχαν 12 ιερείς νεκροί και πολλοί άλλοι μολυσμένοι. Μάλιστα, προσβλήθηκε από τον ιό και πασίγνωστος ιερέας με σεξιστικές απόψεις που θεωρούσε τον ιό χρήσιμο για την ανθρωπότητα. Ενώ ένας δόκιμος μοναχός αυτοκτόνησε πηδώντας στο κενό, μόλις έμαθε ότι προσβλήθηκε από τον ιό, αφού πρώτα αυτοπυρπολήθηκε με ένα λυχνάρι, στην Λαύρα του Αγίου Σέργιου στην Μόσχα, στο οποίο προσβλήθηκαν όλοι σχεδόν οι μοναχοί.

Για την Ουκρανία και την Ρωσία, ανατριχιαστικές λεπτομέρειες έχει σε επιστολή του μια φωνή λογικής στην Εκκλησία, που είναι από τις ελάχιστες που πήγαν ενάντια στο ρεύμα της μαγγανείας, ο Αργολίδος Νεκτάριος. Το σημαντικό είναι ότι αναφέρει μια τάση που υπάρχει στην Εκκλησία να υποβιβαστούν όλα αυτά τα κρούσματα, σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Να τα κρύψουν κάτω από το χαλί για να μην χαλάσει η υπεροχή της φαντασίωσης που έχουν όλοι αυτοί οι φανατικοί.

Μια δεύτερη φωνή από τις ελάχιστες είναι του ιερέα Χαράλαμπου Κοπανάκη, ο οποιος αντιμετώπισε σοβαρό εκφοβισμό από τους ευσεβείς πιστούς και τον οποίον η μητρόπολη Γορτυνίας και Αρκαδίας τον κάλεσε για εξηγήσεις. Ο κύριος Κοπανάκης σε ανάρτηση στο FB μας γράφει ότι:
Κανείς για παράδειγμα δεν διανοείται να υποστηρίξει ότι ένα ζευγάρι που έκανε εκκλησιαστικό Γάμο και συνεπώς δέχθηκε τη Θεία Χάρη, είναι αδύνατον ποτέ να χωρίσει. Κανείς δεν διανοείται να υποστηρίξει ότι οι ασθενείς που ευλογούνται με το λαδάκι του ευχελαίου οπωσδήποτε θεραπεύονται. Θα ήταν επίσης φαιδρό να πούμε ότι κάποιος που βαπτίζεται,κλειδώνει απαραίτητα η ύπαρξη του στον Εκκλησιαστικό χώρο. Οι άνθρωποι δε που καποια στιγμή δεχόμαστε χειροτονία και καθιστάμεθα κληρικοί, δεν χάνουμε μαγικά τις αδυναμίες μας. Τις κουβαλάμε και μάλιστα στις περισσότερες των περιπτώσεων τις μεγεθύνουμε στην πορεία
Τί γινόταν όμως στο παρελθόν σε τέτοιες περιπτώσεις; Ο Νικόδημος που συνέγραψε το γνωστό Πηδάλιον, αναφέρει ότι σε καιρούς πανώλης, δεν κοινωνούν τους ασθενείς από το ίδιο ποτήρι, αλλά από άλλο που αφού χυθεί στο τέλος το περιεχόμενο απολυμαίνεται με ξίδι, κάτι που δείχνει ξεκάθαρα την γνώση ότι μπορεί να κολλήσει κάποιος μια μολυσματική ασθένεια από την μετάληψη. Αυτό δείχνει, ότι σε παλαιότερες εποχές οι ίδιοι οι ιερείς είχαν διαπιστώσει ότι από την μετάληψη γινόντουσαν μεταδώσεις των λοιμωδών νοσημάτων και έπαιρναν τα μέτρα τους, κάτι που με την πρόοδο της επιστήμης και την μείωση τέτοιων ασθενειών υποχώρησε στην αντίληψή τους προς χάριν της δεισιδαιμονίας.

Να σημειωθεί ότι αντίστοιχα θέματα είχαν και τα άλλα δόγματα ή θρησκείες που δεν αξίζει να αναφερθούν εδώ.

Κατάλογος κάποιων δημοσιεύσεων στον Τύπο και στο Διαδίκτυο σχετικά με θύματα του ιού σε ορθόδοξους ναούς, ιερείς και μοναχούς.

4/3/2020
Κορωνοϊός, Ηλεία: Νοσηλεύεται ο ιερέας που συνταξίδεψε με τον 66χρονο στο Σινά και έκανε δηλώσεις – «Οι μισοί είχαμε πυρετό και βήχα».
5/3/2020
Κορονοϊός: Το ταξίδι στους Αγίους Τόπους και ο Γολγοθάς με τα 23 ελληνικά κρούσματα
6/3/2020
βρέθηκαν θετικοί στον ιό άλλοι 11 ταξιδιώτες της εκδρομής στο Ισραήλ και την Αίγυπτο και άλλοι 3 που προέρχονται από τις επαφές των προσκυνητών
10/3/2020
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΣΙΟΔΡΑ: “Μεταδίδεται ο ιός με τη Θεία Κοινωνία”, σε απάντηση στην ΙΣ. Διαβεβαίωση ότι δεν θα κάνει επίσημη ανακοίνωση.
13/3/2020
Κοινώνησε σε εκκλησία στον Στρόβολο ο γιατρός κρούσμα – Σε αυτοπεριορισμό ο ιερέας
13/3/2020
Ο πρώτος νεκρός από κορωνοϊό στην Ελλάδα | Το τάμα στους Άγιους Τόπους που τον οδήγησε στο θάνατο …
14/3/2020
δεύτερος νεκρός στην Ελλάδα -90χρονος από την Πτολεμαΐδα, είχε νοσήσει καθώς είχε έρθει σε επαφή με γκρουπ που είχε επισκεφθεί τους Αγίους Τόπους.
14/3/2020
Τρίτος νεκρός, άνδρας ηλικίας περίπου 67 ετών από τη Ζάκυνθο, ο οποίος βρισκόταν στο γκρουπ των ταξιδιωτών που είχε μεταβεί στους Αγίους Τόπους.
16/3/2020
ΚΥΠΡΟΣ: Ιερέας και Ψάλτης κεντρικού ναού της Λάρνακας θετικοί στον κορονοϊό – Σε καραντίνα δεύτερος ιερέας
25/3/2020
Παράκαμψη των μέτρων κατά του κορονοϊού παρατηρείται από εκπροσώπους της εκκλησίας. Ενδεικτικό παράδειγμα η τελετή ανήμερα της 25ης Μαρτίου σε ναό της Πάτρας.
28/3/2020
Στο ΑΧΕΠΑ νοσηλεύεται το πρώτο κρούσμα από το Άγιον Όρος.
29/3/2020
Κρήτη: Ιερέας το 12ο κρούσμα κορωνοϊού στο νησί -Σε καραντίνα η οικογένειά του
30/3/2020
Κορονοϊός: Σε καραντίνα 50 προσκυνητές μετά το κρούσμα στο Αγιον Ορος.
30/3/2020
Επίσκοπος της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας πέθανε από κορωνοϊό – και δύο ιερείς με τους οποίους συλλειτουργούσε.
30/3/2020
Οι θύρες του ναού του “Παναγίου Τάφου” στα Ιεροσόλυμα απολυμαίνονται. Όπως φαίνεται στην φωτογραφία από το AP, στην κορυφή της σελίδας.
31/3/2020
Αγιο Όρος: Θετικοί στον κορονοϊό και οι τέσσερις μοναχοί που επέστρεψαν από τη Βρετανία
1/4/2020
Ελαφρώς αδιάθετος είναι ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας
5/4/2020
Απαγόρευση κυκλοφορίας: Μία σύλληψη για συγκέντρωση πιστών σε προαύλιο Ναού στην Αγία Βαρβάρα
Δεκάδες πιστοί σε εκκλησία στην Πάτρα μετά από κάλεσμα του παπά -Ηρθε αστυνομία, έπεσαν πρόστιμα
Η Ελληνοαμερικανική Κοινότητα θρηνεί εννέα μέλη στον Κοραναϊό συμπεριλαμβανομένων 2 ιερέων, ένα είναι κρίσιμο
9/4/2020
Ουκρανία: Θετικοί στον κορωνοϊό 26 μοναχοί του Εξαρχάτου της Μόσχας.
21/4/2020
Μοσχοβίτης παπάς πέθανε από κορωνοϊο.
Πέθανε ο αρχιεπίσκοπος Alexander Ageykin. Είχε κορονοϊό
22/4/2020
Ουκρανική πόλη σφραγίστηκε μετά το ξέσπασμα του ιού σε μοναστήρι.
27/4/2020
Αρρώστησαν οι καλύτεροι ιερείς της Αγίας Λαύρας
27/4/2020
Μοναχός αυτοπυρπολήθηκε μετά από την διάγνωσή του με τον ιό.
& Ο κορωνοϊός ξεγυμνώνει τη ρωσική Ορθοδοξία με αυτοκτονία δόκιμου μοναχού
5/5/2020
ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ: Νεκρός ρώσος Επίσκοπος – Πληθαίνουν τα κρούσματα
10/5/20
Κορονοϊός Ρωσία: 12 ιερείς νεκροί από τον Covid 19 – Αιτία οι ανοιχτές εκκλησίες
12/5/2020
Κι άλλος Ρώσος υποκριτής παπάς προσβλήθηκε από κορωνοϊό, [Μισογύνης σεξιστής, που είχε χαρακτηρίσει τον ιό «εξαιρετικά χρήσιμο»]
15/5/2020
Ρουμανία, 31 μοναχοί από τη Μονή Putna, διαγνώστηκαν με COVID-19.
10/5/2020
Η Γη είναι τετράγωνη. Δημοσίευση του Μητροπολίτη Αργολίδας Νεκταρίου , με πολλές αναφορές σχετικά με αρκετά προαναφερθέντα, και την αντίδραση των προβάτων.

Ο κατάλογος δεν είναι πλήρης, αλλά τα στοιχεία είναι αρκετά για να καταλάβουμε, ότι καμία πίστη, κανένα θρήσκευμα δεν μπορεί να αγνοήσει την φυσική διαδικασία και φυσικά ούτε η Ορθοδοξία.

Πως θα εξελιχθεί τώρα το αφήγημα της Εκκλησίας και των οπαδών της μαγείας μετά από ένα ακόμα κτύπημα της Επιστήμης; Ας ελπίσουμε θετικά.

Στην πραγματικότητα, η μόνη αξιοπρεπής υποχώρηση που μπορεί να κάνει, είναι η επιπλέον στροφή στον συμβολισμό των υπερφυσικών ανησυχιών, όσο πιο σιωπηλά μπορεί, και όχι στην αναγωγή του συμβολισμού του ίδιου σε υπερφυσικό φαινόμενο, δηλαδή υποχώρηση της μαγείας και της μαγγανείας, τελικά λιγότερη δεισιδαιμονία. Είναι προφανές ότι αυτό δεν είναι εύκολο, γιατί αυτό είναι που κρατάει δέσμια τα πρόβατα και αποδίδει πολλά λεφτά με την ειδωλολατρεία των συμβόλων. Το κάνει επιπλέον δυσκολότερο ή μέχρι τώρα φιλολογία και ρητορική της, με τις οποίες πλέον θα φαίνεται ανακόλουθη.

Το γνωστό σλόγκαν “η πίστη σώζει”, θα έχει μόνο έννοια στην υποτιθέμενη μετά θάνατον ζωή και όχι στην παρούσα. Ο άτυχος πρώτος νεκρός στην χώρα μας, ήταν ιδιαίτερα πιστός, πέρασε μια επικίνδυνη εγχείριση, ανέρρωσε και οργάνωσε μαζί με άλλους επίσης πιστούς και έναν ιερέα, το ταξίδι για να προσκυνήσουν στην Ιερουσαλήμ, για να ευχαριστήσει τον θεό που τον έσωσε, όπως φυσικά πίστευε, και κόλλησε εκεί στους “Άγιους Τόπους” όπως τους λένε τον ιό και όχι μόνο πέθανε, αλλά μαζί με τους άλλους πιστούς διέσπειραν τον ιό στην Δυτική Ελλάδα και την Αττική με πολλά ακόμα θύματα. Είναι προφανές λοιπόν ότι η πίστη δεν μπορεί να σώσει από την πραγματικότητα, το ίδιο συμβαίνει και με τους ιερούς τόπους, ή τις εκκλησίες, ή τα καλούμενα μυστήρια, δηλαδή τις μαγικές πράξεις της θρησκείας.

Καλώς ή κακώς η μαγεία δεν έχει θέση στην σύγχρονη εποχή, και μολονότι έχει πολλούς θιασώτες ακόμα, η θέση της είναι εκεί που ανήκει, στο παρελθόν και στους μύθους για τα παιδιά, μαζί με τον άγιο βασίλη και την κοκκινοσκουφίτσα, γιατί πλέον μπορεί να γίνει και επικίνδυνη.

Σχετικές αναρτήσεις για την πραγματική και όχι θεωρητική σχέση της Εκκλησίας–Ορθοδοξίας, με την Επιστήμη…

ΔΕΣ:

Χριστιανισμός και επιστήμη

Επιστήμη και Θρησκεία

Ο Θεός και η πραγματικότητα

Μπορεί η θρησκεία να αποτελέσει «επιστημονική υπόθεση»;

Φυσικά Γεγονότα vs Θαύματα

Χριστιανική Ορθόδοξη Θεολογία: Μια «επιστήμη» με πήλινα πόδια

Η διαχρονική απάτη των «προφητειών» ως εργαλείο για την χειραγώγηση του θρησκευόμενου όχλου

Στον κόσμο της χριστιανικής «προφητείας»

Η αγία εφεύρεση των μυστηρίων

Οι εκκλησιαστικές απολογητικές κωλοτούμπες επί της επίπεδης, ακίνητης και ηλικίας 7.500 ετών γης

Θεωρία του κράτους στην αρχαία Ελλάδα

Τι είναι το κράτος;

§1

Ο Πλάτων έλεγε πως ο φιλοσοφικός έρως είναι γιος του πόρου και της πενίας. Ποιος είναι ο πόρος; Ο λόγος και η εξ αυτού οδός έρευνας: η στροφή του ενδιαφέροντος των ανθρώπων προς τη φιλοσοφική απορία. Πώς εκδηλώνεται η φιλοσοφική απορία; Πρωτίστως ως ενδιάθετη ορμή να σκεφτεί κανείς πέρα από αυτό που πιστεύει ως ορθό· επομένως ως στοχαστική τόλμη να απαλλαγεί από το αδιερεύνητο της πίστης και να διανοιχθεί σε μια ερωτηματική, απορητική στάση ζωής. Ετούτη η στάση ζωής επέτρεψε στους αρχαίους Έλληνες να μην αρκούνται στα δεδομένα της εμπειρίας, αλλά να προχωρούν στην καλλιέργεια του λόγου και δι’ αυτού του τρόπου στην ελεύθερη ανάπτυξη της σκέψης. Μια τέτοια ελευθερία σκέψης δεν νοούταν ως κατατριβή σε απόμακρα ζητήματα από το πολιτικό γίγνεσθαι της αρχαίας πόλης, αλλά κυρίως ως καθολική και εμβριθή ενασχόληση με τη σχέση μεταξύ πολίτη και πόλεως-κράτους· ως αναζήτηση εκείνης της συγκεκριμένης μορφής του πολίτη, που θα τον καθιστούσε πρακτικά ελεύθερο σε μια αυτοκυβερνώμενη πολιτεία ή καλύτερα κοινότητα, που ανταποκρίνεται στον αληθινό χαρακτήρα της ελληνικής πόλεως-κράτους. Σε μια τέτοια κοινότητα οι πολίτες δεν θυσιάζονταν σε ή για κάποια κρατική εξουσία υπό το πρόσχημα υπηρέτησης του γενικού καλού και στην πράξη για τα συμφέροντα του κρατιστή δεσπότη ή μονάρχη, κάτι που γινόταν στα δεσποτικά καθεστώτα της Ανατολής ή γίνεται και στην εποχή μας σε «δημοκρατικά» καθεστώτα· απεναντίας διεκδικούσαν ισότιμο ρόλο συνδιοίκησης και επίδρασης στο δημόσιο βίο. Το κοινό συμφέρον έτσι συλλαμβανόταν στην αυθεντική του ουσία και μορφή.  

§2

Η αρχαία ελληνική αντίληψη για το κράτος αναγνώριζε ως υπέρτατη συνεκτική δύναμη πολίτη και κοινότητας το νόμο και όχι την υποταγή του ατόμου στην υποκειμενικότητα της εξουσίας, είτε η εν λόγω υποκειμενικότητα ήταν εξατομικευμένη, π.χ. μονάρχης, βασιλιάς κ.λπ., είτε συλλογική, για παράδειγμα η αθηναϊκή δημοκρατία. Αντίστοιχα, το κοινό συμφέρον είχε ως θεμέλιο την κοινωνική ηθική ή κοινωνική ζωή, την κατά Χέγκελ Sittlichkeit, και όχι τις πάσης φύσεως συντεχνιακές ενώσεις, σαν αυτές, ας πούμε, της σημερινής μας «δημοκρατίας», που λυμαίνονται τον δημόσιο πλούτο και εν πολλοίς αποτελούν παράκεντρα εξουσίας, δηλαδή ένα «παρακράτος δίπλα στο κράτος» (Σαρτρ). Η ατομικότητα, ως τέτοια, δεν αναζητούσε την υπεράσπισή της σε τέτοιες ενώσεις, γιατί ήταν πνευματικά ανεξάρτητη και ήξερε να υπερασπίζεται την αυτονομία της από οποιαδήποτε εξουσιαστική επιβολή μέσα από την από κοινού με την πόλη-κράτος εφαρμογή του Δικαίου. Εξάλλου, μια τέτοια αυτονομία, μια αναγκαία δηλαδή απόσπαση/απόσταση του ατόμου από την πόλη-κράτος, είχε διασφαλισθεί από την ίδια τη ζωή της πόλεως. Ακριβώς επειδή μια τέτοια απόσπαση αναζωογονούσε τη σχέση πολίτη–κοινότητας , κατέστη δυνατή και η φιλοσοφική θεώρηση της πολιτικής: αναπτύχθηκε η πολιτική φιλοσοφία κυρίως ως φιλοσοφική αποτίμηση της κοινότητας, ως η φιλοσοφική σκέψη της κοινότητας. Μια τέτοια αποτίμηση αποτέλεσε καλή προϋπόθεση, για να ευδοκιμήσει και η πιο εύρωστη πολιτική σκέψη. Ως προς την τελευταία παρατηρούμε πως όχι μόνο τα αμιγώς φιλοσοφικά κείμενα, αλλά και τα άλλα κείμενα –ποιητικά, ρητορικά, πανηγυρικοί, επιτάφιοι, ιστορικά κ.α.– επεξεργάζονται μια άκρως πολιτική σκέψη και γίνονται αποδεκτά από την κοινότητα ως κείμενα που «παιδεύουν» πολιτικά τους πολίτες.

§3

Απ’ αυτή την άποψη, το άτομο δεν είναι τύποις μόνο πολίτης, αλλά στην κυριολεκτική του σημασία. Είναι μια πολιτική ατομικότητα που συσχετίζεται με μια άλλη πολιτική ατομικότητα, την πόλη-κράτος. Έχει πολιτική συνείδηση, που του επιτρέπει να κρίνει και να διακρίνει εν πολλοίς το ορθό από το εσφαλμένο, το ιδιωτικό από το δημόσιο, την αυθεντική κατανόηση των δημοκρατικών αρχών από την κατάχρησή τους. Ακόμη και οι θεσμικοί δολοφόνοι του Σωκράτη ή δημαγωγοί, όπως ο Κλέων, ή ακόμη και η αντιπροσωπεία των Αθηναίων στη Μήλο, διακρίνονται για τη σαφή επίγνωση του τι πράττουν. Ο πολίτης, είναι σε θέση να εκφραστεί επί του πολιτικού με παρρησία και όχι μετά από κομματική, συντεχνιακή άδεια ή εντολή, δηλαδή ως στεγνός προπαγανδιστής που δεν ξέρει τι λέει, όπως συμβαίνει στο μετανεωτερικό μας σήμερα. Από την πλευρά του, το κράτος, με τη μορφή της αρχαίας πόλεως, υφίσταται στην αληθινή του ουσία ως μια αυτάρκης ατομικότητα. Τούτο σημαίνει ότι δεν υπήρχε μια α-νοηματική ομοιογένεια πόλεων-κρατών, αλλά καθεμιά πόλη βίωνε την ύπαρξή της ως ένα ολοκληρωμένο όλο, που το ανατροφοδοτούσε η προαναφερθείσα κοινωνική ηθική ή ζωή και το οποίο αισθανόταν τον εαυτό του ως ένα αυτοδιοικούμενο όλο. Αυτό το όλο ο Αριστοτέλης κατονομάζει ως πολίτευμα, που δεν το εννοεί, όπως το ζούμε σήμερα, αποκλειστικά ως διαρρύθμιση ή διακανονισμό αξιωμάτων, αλλά μέσω μιας τέτοιας διευθέτησης ως τρόπο του ευ ζην.

§4

Όπως προκύπτει, η ουσία του κράτους δεν είναι κάποια νομική οργάνωση ή ένα νομικά διαρθρωμένο μόρφωμα, αλλά μια κοινωνικά ηθική οντότητα, μια κοινότητα δικαίου, η οποία μάχεται, υφίσταται υποστασιακά, για το ευ ζην των πολιτών και όχι για τον υλικό πλουτισμό των ηγεμόνων. Σε μια τέτοια ηθική ένωση το άτομο υπολογίζεται ως μια αυταξία και ως εκ τούτου ως σπουδαίος παράγοντας για την λειτουργία αυτής της ένωσης. Ως τέτοια αυταξία, τα άτομα δεν ασχολούνταν με τη διεκδίκηση δικαιωμάτων. Τα λεγόμενα «ανθρώπινα δικαιώματα» είναι μεταγενέστερη επινόηση, όταν από τη ρωμαϊκή εποχή και εντεύθεν το κράτος μεταποιήθηκε σε μηχανισμό εξουσίας και χώρισε τους πολίτες σε αφέντες και σε δουλοπάροικους. Ο λόγος δηλαδή για ανθρώπινα δικαιώματα άρχισε να αναπτύσσεται, όταν η δομή του κράτους δεν εγγυόταν την ύπαρξή τους ή τη διασφάλισή τους. Έκτοτε η θεωρία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εισήλθε στην κοινωνική και πολιτική ζωή ως ιδεολογική σκευή της κάθε εξουσίας ή παράκεντρης εξουσίας. Παρόμοια και με την έννοια του «κράτους δικαίου». Η έννοια τούτη, όπως και τα «ανθρώπινα δικαιώματα», ιστορικά εμφανίστηκε κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, όταν το κράτος από ηθική Ουσία είχε μεταβληθεί σε νομικό και πολιτικό καθεστώς. Από τότε και μέχρι σήμερα αμφότερες οι έννοιες χρησιμοποιούνται συνήθως κατ’ ευφημισμό: όπου ακούει κανείς σήμερα πληθωρικούς ρητορισμούς περί «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» ή περί «κράτους δικαίου», χρειάζεται και αξίζει να καταλαβαίνει το αντίθετο: δηλαδή πως στην πράξη δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα ούτε δίκαιο κράτος.

ΠΛΑΤΩΝ: Ἵππίας μείζων (284d-285c)

[284d] ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Νόμον δὲ λέγεις, ὦ Ἱππία, βλάβην πόλεως εἶναι ἢ ὠφελίαν;
ΙΠΠΙΑΣ. Τίθεται μὲν οἶμαι ὠφελίας ἕνεκα, ἐνίοτε δὲ καὶ βλάπτει, ἐὰν κακῶς τεθῇ ὁ νόμος.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Τί δέ; οὐχ ὡς ἀγαθὸν μέγιστον πόλει τίθενται τὸν νόμον οἱ τιθέμενοι; καὶ ἄνευ τούτου μετὰ εὐνομίας ἀδύνατον οἰκεῖν;
ΙΠΠΙΑΣ. Ἀληθῆ λέγεις.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ὅταν ἄρα ἀγαθοῦ ἁμάρτωσιν οἱ ἐπιχειροῦντες τοὺς νόμους τιθέναι, νομίμου τε καὶ νόμου ἡμαρτήκασιν· ἢ [284e] πῶς λέγεις;
ΙΠΠΙΑΣ. Τῷ μὲν ἀκριβεῖ λόγῳ, ὦ Σώκρατες, οὕτως ἔχει· οὐ μέντοι εἰώθασιν ἅνθρωποι ὀνομάζειν οὕτω.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Πότερον, ὦ Ἱππία, οἱ εἰδότες ἢ οἱ μὴ εἰδότες;
ΙΠΠΙΑΣ. Οἱ πολλοί.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Εἰσὶν δ᾽ οὗτοι οἱ εἰδότες τἀληθές, οἱ πολλοί;
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐ δῆτα.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἀλλὰ μήν που οἵ γ᾽ εἰδότες τὸ ὠφελιμώτερον τοῦ ἀνωφελεστέρου νομιμώτερον ἡγοῦνται τῇ ἀληθείᾳ πᾶσιν ἀνθρώποις· ἢ οὐ συγχωρεῖς;
ΙΠΠΙΑΣ. Ναί, συγχωρῶ, ὅτι γε τῇ ἀληθείᾳ.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Οὐκοῦν ἔστιν τε καὶ ἔχει οὕτως ὡς οἱ εἰδότες ἡγοῦνται;
ΙΠΠΙΑΣ. Πάνυ γε.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἔστι δέ γε Λακεδαιμονίοις, ὡς σὺ φῄς, [285a] ὠφελιμώτερον τὴν ὑπὸ σοῦ παίδευσιν, ξενικὴν οὖσαν, παιδεύεσθαι μᾶλλον ἢ τὴν ἐπιχωρίαν.
ΙΠΠΙΑΣ. Καὶ ἀληθῆ γε λέγω.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Καὶ γὰρ ὅτι τὰ ὠφελιμώτερα νομιμώτερά ἐστι, καὶ τοῦτο λέγεις, ὦ Ἱππία;
ΙΠΠΙΑΣ. Εἶπον γάρ.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Κατὰ τὸν σὸν ἄρα λόγον τοῖς Λακεδαιμονίων ὑέσιν ὑπὸ Ἱππίου παιδεύεσθαι νομιμώτερόν ἐστιν, ὑπὸ δὲ τῶν πατέρων ἀνομώτερον, εἴπερ τῷ ὄντι ὑπὸ σοῦ πλείω ὠφεληθήσονται.
ΙΠΠΙΑΣ. Ἀλλὰ μὴν [285b] ὠφεληθήσονται, ὦ Σώκρατες.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Παρανομοῦσιν ἄρα Λακεδαιμόνιοι οὐ διδόντες σοι χρυσίον καὶ ἐπιτρέποντες τοὺς αὑτῶν ὑεῖς.
ΙΠΠΙΑΣ. Συγχωρῶ ταῦτα· δοκεῖς γάρ μοι τὸν λόγον πρὸς ἐμοῦ λέγειν, καὶ οὐδέν με δεῖ αὐτῷ ἐναντιοῦσθαι.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Παρανόμους μὲν δή, ὦ ἑταῖρε, τοὺς Λάκωνας εὑρίσκομεν, καὶ ταῦτ᾽ εἰς τὰ μέγιστα, τοὺς νομιμωτάτους δοκοῦντας εἶναι. ἐπαινοῦσι δὲ δή σε πρὸς θεῶν, ὦ Ἱππία, καὶ χαίρουσιν ἀκούοντες ποῖα; ἢ δῆλον δὴ ὅτι ἐκεῖνα ἃ σὺ κάλλιστα [285c] ἐπίστασαι, τὰ περὶ τὰ ἄστρα τε καὶ τὰ οὐράνια πάθη;
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν· ταῦτά γε οὐδ᾽ ἀνέχονται.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἀλλὰ περὶ γεωμετρίας τι χαίρουσιν ἀκούοντες;
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδαμῶς, ἐπεὶ οὐδ᾽ ἀριθμεῖν ἐκείνων γε, ὡς ἔπος εἰπεῖν, πολλοὶ ἐπίστανται.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Πολλοῦ ἄρα δέουσιν περί γε λογισμῶν ἀνέχεσθαί σου ἐπιδεικνυμένου.
ΙΠΠΙΑΣ. Πολλοῦ μέντοι νὴ Δία.

***
[284d] ΣΩ. Και ο νόμος, Ιππία, είναι, πιστεύεις, βλάβη για την πολιτεία ή ωφέλεια;
ΙΠ. Το νόμο τον βάζουν, φαντάζομαι, για να ωφελήσει, καμιά φορά όμως βλάφτει, αν δεν τον έχουν βάλει σωστά.
ΣΩ. Τί λες; Αυτοί που βάζουν το νόμο δεν τον βάζουν με την ιδέα πως είναι το πιο μεγάλο καλό στην πόλη και πως χωρίς αυτόν είναι αδύνατο μια πολιτεία να κυβερνηθεί με τάξη;
ΙΠ. Σωστά μιλείς.
ΣΩ. Όταν λοιπόν δεν πετύχουν το καλό εκείνοι που επιχειρούν να νομοθετήσουν, τότε έχουν πέσει έξω και σ᾽ αυτό που είναι σύμφωνο με τους νόμους και στο νόμο. Ή [284e] μήπως έχεις άλλη γνώμη;
ΙΠ. Αν θέλουμε να ακριβολογήσουμε, Σωκράτη, έτσι είναι· οι άνθρωποι όμως δεν συνηθίζουν να χαρακτηρίζουν έτσι αυτά τα πράγματα.
ΣΩ. Ποιοί, Ιππία; Εκείνοι που ξέρουν ή εκείνοι που δεν ξέρουν;
ΙΠ. Ο πολύς κόσμος.
ΣΩ. Αυτοί είναι που ξέρουν την αλήθεια, ο πολύς κόσμος;
ΙΠ. Όχι βέβαια.
ΣΩ. Όσοι όμως ξέρουν πιστεύουν, θαρρώ, πως το πιο ωφέλιμο και όχι το πιο ανώφελο είναι αληθινά πιο σύμφωνο με το νόμο για όλους τους ανθρώπους. Ή δεν το παραδέχεσαι;
ΙΠ. Ναι, το παραδέχομαι, αληθινά είναι έτσι που τα λες.
ΣΩ. Τα πράγματα λοιπόν είναι και έχουν έτσι όπως τα πιστεύουν εκείνοι που ξέρουν — ή όχι;
ΙΠ. Kαι βέβαια.
ΣΩ. Για τους Λακεδαιμονίους λοιπόν είναι, όπως συ λες, [285a] πιο ωφέλιμο να μορφώνονται με τη δική σου διδασκαλία, παρόλο που είναι ξενόφερτη, παρά με την εγχώρια.
ΙΠ. Και σωστά το λέω.
ΣΩ. Και τα πιο ωφέλιμα όμως είναι πιο σύμφωνα με το νόμο — και αυτό δεν το λες, Ιππία;
ΙΠ. Το είπα βέβαια.
ΣΩ. Σύμφωνα λοιπόν με το λόγο σου, για τους γιους των Λακεδαιμονίων είναι πιο σύμφωνο με το νόμο να μορφώνονται από τον Ιππία και πιο παράνομο να μορφώνονται από τους γονείς των, αν είναι αλήθεια πως από σένα έχουν να ωφεληθούν περισσότερο.
ΙΠ. Μα και βέβαια [285b] θα ωφεληθούν, Σωκράτη.
ΣΩ. Πάνε λοιπόν ενάντια στο νόμο οι Λακεδαιμόνιοι, που δεν σου δίνουν χρήματα και δεν σου εμπιστεύονται τους γιους των.
ΙΠ. Το παραδέχομαι· γιατί πιστεύω πως αυτά τα λες για λογαριασμό μου και δεν είμαι εγώ που πρέπει να σου αντιμιλήσω σ᾽ αυτά.
ΣΩ. Τους πιάσαμε λοιπόν, αγαπητέ μου, τους Λάκωνες να πηγαίνουν ενάντια στο νόμο, και μάλιστα στα πιο σπουδαία πράγματα, αυτούς που ο κόσμος πιστεύει πως κρατούν τους νόμους πιο πολύ από τους άλλους. Τότε όμως, για το όνομα των θεών, Ιππία, για τί λογής πράγματα σε παινεύουν και τί λογής είναι αυτά που χαίρονται να σε ακούν; Εκείνα βέβαια που εσύ τα ξέρεις καλύτερα [285c] από κάθε άλλον, τα σχετικά με τα άστρα και τα ουράνια φαινόμενα — ή όχι;
ΙΠ. Ούτε να το λες! Τέτοια πράγματα δεν τα σηκώνουν καθόλου.
ΣΩ. Μήπως τότε χαίρονται να ακούν κάτι από τη γεωμετρία;
ΙΠ. Καθόλου! Γιατί πολλοί από αυτούς, αν μπορώ να το πω, δεν ξέρουν ούτε να μετρούν καλά καλά.
ΣΩ. Τότε κάθε άλλο παρά που θα το σήκωναν, αν τους μιλούσες για μαθηματικά.
ΙΠ. Κάθε άλλο, μά τον Δία.