Αγαπημένο μου παιδί... επιλέγω Δύναμη!

Αγαπημένο μου παιδί,

Επιλέγω να μην είσαι η αδυναμία μου, αλλά η δύναμή μου!

Επιλέγω να μην σου μάθω όλα όσα μου έμαθαν οι γονείς μου, μα να σου δημιουργήσω το πεδίο να μάθεις μέσα από τις δικές σου προσλαμβάνουσες.

Επιλέγω να μην υποτιμώ τους φόβους σου γιατί έτσι με βολεύει, αλλά να σε βοηθώ να τους αντικρίσεις και να είμαι εκεί δίπλα σου για να τους πολεμήσουμε μαζί.

Επιλέγω να μην σε αγαπώ με αγάπη παθητική και στείρα, αλλά με αγάπη ενεργητική που θα κάνει και σένα και μένα καλύτερες.

Η δική μου Περσεφόνη δεν θα πλανηθεί γιατί δεν είναι η αδυναμία μου.

Παιδί μου είσαι η δύναμή μου.

Ο σχηματισμός των χηνών

Την επόμενη φορά που θα δείτε χήνες να πετούν σε σχηματισμό V προς τον νότο για να περάσουν τον χειμώνα, ίσως σας περάσει από το μυαλό η εξήγηση που η επιστήμη δίνει για την αιτία που πετούν με αυτόν τον τρόπο. Όταν η κάθε χήνα χτυπά τα φτερά της, δημιουργεί ανοδικό ρεύμα για εκείνη που ακολουθεί αμέσως μετά. Με το να πετούν λοιπόν σε σχηματισμό V, ολόκληρο το σμήνος προσθέτει τουλάχιστον 71% μεγαλύτερη πτητική εμβέλεια συγκριτικά με το αν πετούσαν η κάθε μια μόνη της.

Κατά τον ίδιο τρόπο, οι άνθρωποι που ακολουθούν κοινή κατεύθυνση και διαθέτουν την αίσθηση της κοινότητας φτάνουν στον προορισμό τους πιο γρήγορα κι εύκολα, διότι ο ένας βοηθά τον άλλο.

Αν μια χήνα βγει έξω από τον σχηματισμό, αμέσως καταλαβαίνει τη δυσκολία να προχωρήσει μόνη της και επιστρέφει για να επωφεληθεί από το ανοδικό ρεύμα που δημιουργεί η χήνα που βρίσκεται μπροστά.

Αν κι εμείς λειτουργήσουμε όπως μια χήνα, θα μένουμε κατά κάποιο τρόπο «σε σχηματισμό» με όσους ανθρώπους κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος με εμάς. Είναι σημαντικό επομένως, να βρούμε τους ανθρώπους με τους οποίους συχνοτιζόμαστε και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας μαζί τους.

Όταν μια χήνα κουραστεί πηγαίνει στο πίσω μέρος του σχηματισμού και κάποια άλλη έρχεται μπροστά.

Με τον τρόπο αυτό, οι δύσκολες κι απαιτητικές εργασίες αναλαμβάνονται εκ περιτροπής, όπως ακριβώς συμβαίνει και στους ανθρώπους.

Οι χήνες που βρίσκονται πίσω φωνάζουν με σκοπό να ενθαρρύνουν εκείνες που βρίσκονται μπροστά προκειμένου να διατηρήσουν την ταχύτητά τους.
Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους.

Το πιο σημαντικό όμως, είναι ότι όταν μια χήνα αρρωστήσει ή τραυματιστεί και πέσει στο έδαφος, δύο άλλες την ακολουθούν για να τη βοηθήσουν και να την προστατέψουν. Μένουν μαζί της μέχρι να είναι σε θέση ή να πετάξει ξανά ή μέχρι να πεθάνει. Μόνο τότε ξεκινούν ξανά το ταξίδι τους είτε μόνες τους είτε με κάποιον άλλο σχηματισμό με σκοπό να προλάβουν να φτάσουν τη δική τους ομάδα.

Αν κι εμείς λειτουργήσουμε όπως μια χήνα, θα συμπαραστεκόμαστε και θα στηρίζουμε ο ένας τον άλλο έτσι ακριβώς. Μα προπαντός, θα πάψουμε να είμαστε μια διαιρεμένη πλειοψηφία που χειραγωγείται από μια ενωμένη μειοψηφία, όπως λέει και ο Will Durant.

Λανιακέα: το υπερσμήνος γαλαξιών στο οποίο ανήκουμε

Οι αστρονόμοι έχουν πλέον μια καλύτερη εικόνα για τη θέση του Γαλαξία μας. Διαπίστωσαν ότι βρίσκεται σε μια απόμερη «γειτονιά» ενός τεράστιου σούπερ-σμήνους γαλαξιών, άγνωστου μέχρι σήμερα, το οποίο πήρε το χαβανέζικο όνομα «Λανιακέα» (Απροσμέτρητος Ουρανός). Η ονομασία δόθηκε προς τιμή των Πολυνήσιων πλοηγών που χρησιμοποιούσαν τις γνώσεις τους για τον ουρανό, προκειμένου να διασχίζουν τον απέραντο Ειρηνικό ωκεανό.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον αστρονόμο Μπρεντ Τούλι του Πανεπιστημίου της Χαβάης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature”, χρησιμοποίησαν μια νέα τεχνική «χαρτογράφησης» του ουρανού, η οποία συνδυάζει τις αποστάσεις άνω των 8.000 κοντινών γαλαξιών με τις σχετικές μεταξύ τους κινήσεις.

Ο νέος τρισδιάστατος κοσμικός «χάρτης» δείχνει ότι ο Γαλαξίας μας, μαζί με περίπου 100.000 άλλους γαλαξίες, ανήκει στο ίδιο γιγάντιο σμήνος γαλαξιών, που ονομάστηκε Λιανακέα. Το τελευταίο έχει διάμετρο περίπου 520 εκατ. ετών φωτός ή σχεδόν 5×1021 χιλιόμετρα.Μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι πίστευαν ότι ο Γαλαξίας μας ανήκε στο μικρότερο υπερ-σμήνος γαλαξιών της Παρθένου, με διάμετρο 100 εκατ. ετών φωτός, το οποίο όμως, σύμφωνα με τους νέους υπολογισμούς, δεν είναι παρά ένα ‘παράρτημα’ της Λιανακέα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο Γαλαξίας μας στην πραγματικότητα ανήκει σε ένα υπερ-σμήνος γαλαξιών 100 φορές μεγαλύτερο σε όγκο και μάζα από ότι πίστευαν έως τώρα.

Με τη Λιανακέα «συνορεύουν» άλλα τεράστια υπερ-σμήνη γαλαξιών, όπως του Περσέα-Ιχθύων (το κοντινότερο στον γαλαξία μας), του Ηρακλή, του Σάπλεϊ, της Κόμης κ.α., τα ακριβή όρια των οποίων δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί. «Δεν έχουμε ακόμη δει τα όρια των γειτόνων μας και δεν έχουμε δει τόσο μακριά, ώστε να κατανοήσουμε τι προκαλεί την πλήρη κίνηση του δικού μας γαλαξία», δήλωσε ο Τούλι.

Η ανακάλυψη της Λιανακέα, όπως είπε, «είναι σαν να ανακαλύπτει κανείς για πρώτη φορά ότι η πόλη του στην πραγματικότητα αποτελεί μέρος μιας πολύ μεγαλύτερης χώρας, που συνορεύει με άλλες».

Τα σούπερ-σμήμη γαλαξιών είναι ανάμεσα στις μεγαλύτερες δομές στο σύμπαν. Αποτελούνται από μικρότερες ομάδες γαλαξιών, όπως η δική μας Τοπική Ομάδα, κάθε μία από τις οποίες περιέχει δεκάδες γαλαξίες, καθώς και από επιμέρους σμήνη γαλαξιών, το καθένα από τα οποία περιέχει εκατοντάδες γαλαξιών. Όλοι αυτοί οι γαλαξίες που ανήκουν στην ίδια δομή, είναι διασυνδεμένοι βαρυτικά μεταξύ τους.

Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι και η ίδια η Λιανακέα αποτελεί μέρος μιας ακόμη μεγαλύτερης γαλαξιακής δομής, που ακόμη δεν έχει ανακαλυφθεί.

 

Αγαθή / Φαύλη πολιτεία

Κατά τον Αριστοτέλη, προκειμένου να γίνει κάποιος αγαθός, πρέπει να ανατραφεί καλά και να αποκτήσει με την άσκηση καλές συνήθειες. Η ανατροφή αυτή δεν είναι μόνο έργο της οικογένειας ή των δασκάλων αλλά κυρίως της «πόλης». Αυτόν το ρόλο της πόλης υπογραμμίζει όταν λέει ότι «οι νομοθέτες καθιστούν ενάρετους τους πολίτες με τον εθισμό» (οι νομοθέται τους πολίτας εθίζοντες ποιουσιν αγαθούς) και ότι «στην επίτευξη ή μη αυτού του στόχου διαφέρει η αγαθή πολιτεία από τη φαύλη».

Η ευδαιμονία είναι ενέργεια της ψυχής σύμφωνα με την αρετή.

Η αρετή, κατά τον Αριστοτέλη, είναι δύο ειδών:
η διανοητική αρετή, που οφείλει τη γένεση και την επαύξησή της στη διδασκαλία, και
η ηθική αρετή, που προέρχεται από τον εθισμό.

Εδώ θα πούμε για την ηθική αρετή, που χωρίς αυτήν δεν μπορεί κανείς να είναι ευδαίμων. Για την κατάκτηση των ηθικών αρετών την κύρια ευθύνη φέρει ο καθένας χωριστά. Ο άνθρωπος έχει από τη φύση την ιδιότητα να τις δεχθεί, αλλά φθάνει στην τελείωση ως προς αυτές με τον εθισμό. Αποκτά τις αρετές, αφού πρώτα τις ασκήσει. Γίνεται π.χ κάποιος δίκαιος με το να κάνει δίκαιες πράξεις. Γι’ αυτό έχει τεράστια σημασία το να εθίζεται από πολύ μικρή ηλικία, ώστε να διαμορφώσει τις σωστές έξεις.

«H αρετή είναι έξη προαιρετικη, που βρίσκεται στο -σε σχέση μ’ εμάς μέσο- μέσο που καθορίζεται από τη λογική και συγκεκριμένα με τη λογική που καθορίζει ο φρόνιμος άνθρωπος».

Με τον όρο «έξις» δηλώνεται η ιδιότητα που απέκτησε κάποιος επαναλαμβάνοντας μια πράξη πολλές φορές, ώστε να του γίνει συνήθεια. Είναι η τελική κατοχή ενός μόνιμου και σταθερού τρόπου συμπεριφοράς, μιας ορισμένης στάσης απέναντι στα πάθη (οργή, επιθυμία, φόβος, μίσος κλπ). Συνεπώς, οι έξεις που συνιστούν την ενάρετη συμπεριφορά θα προέλθουν από την επανάληψη αντίστοιχων ενεργειών.

Η σωστή ανατροφή των νέων είναι αναγκαία για τη διαμόρφωση της έξης εκείνης. Aυτή η αγωγή είναι μάλλον αναγκαία αφού οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν τη φυσική τάση να πειθαρχούν από ντροπή, αλλά από φόβο, ούτε να αποφεύγουν τις κακές πράξεις από ντροπή, αλλά εξαιτίας των τιμωριών. Επιπλέον, επειδή «δια την ηδονήν τα φαύλα πράττομεν» και «δια την λύπην των κακων απεχόμεθα», πρέπει ο άνθρωπος να διαπαιδαγωγείται από τη νεανική ηλικία, ώστε να αισθάνεται χαρά ή λύπη για τα πράγματα που πρέπει.

Ο Αριστοτέλης, χωρίζει τα άτομα από άποψη ηθικής υπόστασης σε τέσσερις βαθμίδες:
α) ακόλαστος, που επιδιώκει πάντοτε το ευχάριστο και αποφεύγει το δυσάρεστο,
β) ακρατής, που αναγνωρίζει το ορθό και το αγαθό, αλλά οι επιθυμίες του είναι τόσο ισχυρές που τον οδηγούν στις αντίθετες πράξεις,
γ) εγκρατής, που γνωρίζοντας ότι οι επιθυμίες είναι φαύλες, δεν τις ακολουθεί «διά τον λόγον»,
δ) φρόνιμος, που δεν επιθυμεί καν τα πράγματα στα οποία εναντιώνεται το «λογιστικόν». Αυτός χάρη στις ικανότητές του και στην πείρα είναι σε θέση να εκτιμά από ηθική άποψη τις πράξεις που απαιτούνται σε κάθε περίπτωση. Φρόνηση και ηθική αρετή συνυπάρχουν στον φρόνιμο άνθρωπο.

Στο ερώτημα πώς μπορούμε να γνωρίζουμε ότι η κρίση «αυτό είναι καλό» είναι ορθή, ο Αριστοτέλης απαντά: ο γνωστικός άνθρωπος έχοντας διδαχθεί από την πείρα της ζωής και από το φιλοσοφικό στοχασμό και κατέχοντας απόλυτα τη φρόνηση είναι γνώμονας και μέτρο. Στα «Ηθικά Νικομάχεια» συνιστά να δίνουμε προσοχή και στις αναπόδεικτες κρίσεις των φρονίμων όχι μικρότερη από εκείνη που δίνουμε στις κρίσεις που αποδεικνύονται. Οι άνθρωποι αυτοί, επειδή αποκτούν από την εμπειρία τους «όραση», βλέπουν τα πράγματα και κρίνουν σωστά. Παρατηρούν τις καλές πράξεις και γνωρίζουν ότι είναι καλές με τον ίδιο τρόπο που γνωρίζουμε όλοι μας ότι το τρίγωνο είναι τρίγωνο.

Εφόσον δεχόμαστε ότι ο άνθρωπος είναι η αρχή και η αιτία των πράξεών του, τότε και οι πράξεις που έχουν την αφετηρία μέσα μας εξαρτώνται και αυτές από εμάς και είναι εκούσιες. Και η αρετή και η κακία ανήκουν στα πράγματα που εξαρτώνται από εμάς. Συνεπώς από εμάς εξαρτάται και το να είμαστε καλοί ή κακοί.

Ο άνθρωπος ζει σύμφωνα με τις επιθυμίες του. Στα παιδιά, λέει, υπάρχει έντονη η επιθυμία της ηδονής. Αν δεν μάθει το παιδί να πειθαρχεί, θα ξεστρατίσει πολύ. Δια τούτο είναι αναγκαίος ο περιορισμός των επιθυμιών στο σωστό μέτρο. Καθοριστικό ρόλο παίζει σ’ αυτό η αγωγή στο σύνολό της, τα πρότυπα, οι αντιλήψεις περί του αγαθού, το πολίτευμα και οι νόμοι μιας συγκεκριμένης κοινωνίας.

Σε ποιο βαθμό όμως μπορεί κανείς να τα διαμορφώσει αυτά ή να τα επιλέξει;
Ο Αριστοτέλης δέχεται βέβαια ότι το παιδί, όπως και κάθε άνθρωπος, διαθέτει έμφυτη ροπή προς το καλό, αλλά χρειάζεται νουθεσία, παράδειγμα και τιμωρία, για να φθάσει στο σημείο να εκλέγει και να αποφασίζει καλές πράξεις. Η ικανότητα να δούμε ότι ορισμένες πράξεις είναι καλές, ενώ άλλες κακές, δεν είναι έμφυτη. Χρειάζεται να εθισθούμε προτού να φτάσουμε στο σημείο να αναγνωρίζουμε την ηθική ποιότητα των πράξεων.

Δεν πρέπει όμως να μη ληφθεί υπόψη και η συμβολή της πόλης με το συγκεκριμένο πολίτευμα στη διαμόρφωση των αρετών του ατόμου. Στο πλαίσιο της πόλης και στις σχέσεις του με τους άλλους δρα το άτομο και πραγματοποιεί το «τέλος» του, την τελείωσή του ως ηθικοπολιτικό όν.

Κατά τον Αριστοτέλη, τα πάτρια ήθη και οι κρατούσες αντιλήψεις σε μια κοινωνία, για το ποια πράξη πρέπει να επαινείται και ποια να ψέγεται, μαζί με τους νόμους της διαπαιδαγωγούν τους πολίτες, οι οποίοι μέσω του εθισμού αποκτούν ορθές έξεις και γίνονται ενάρετοι. Ας μην ξεχνούμε ότι η πολιτική κοινωνία αποβλέπει στην ηθική παιδεία του συνόλου, στο ευ ζην. Επομένως, στην «κατ’ αρετήν τελείαν» ενέργεια της ψυχής, που συνιστά την ευδαιμονία, επιδρά σημαντικά η πόλη και ως εκ τούτου θα μπορούσαμε να πούμε πως το να ζει κάποιος σε μια πόλη αγαθή ή φαύλη -με δεδομένο μάλιστα το ότι η αγαθή πολιτεία «ποιει αγαθούς τους πολίτας ενώ η φαύλη φαύλους»- είναι ένα είδος ευτυχίας ή κακοτυχίας. Η «Πολιτεία» λειτουργεί ως μέσο που καθιστά δυνατή την άριστη ζωή, δηλαδή την απόκτηση αρετής και ουσίας.

Η φιλία εξασφαλίζει τη συνοχή των πόλεων περισσότερο από όσο η δικαιοσύνη, και, αν οι πολίτες είναι μεταξύ τους φίλοι, δεν υπάρχει καμιά ανάγκη δικαιοσύνης. Η φιλία καθιστά περιττή τη δικαιοσύνη, διότι αυτός που αγαπάει κάποιον θα του αποδώσει ό,τι αποδίδει και στον εαυτό του.
Κατά τον Επίκουρο, η φιλία αποτελεί το συνεκτικό δεσμό μεταξύ των ατόμων που συγκροτούν μια κοινότητα φίλων. Αυτή δένει τα άτομα με αμοιβαία αγάπη και αλληλεγγύη στην κοινή επιδίωξη του «μακαρίως ζην». Σε μια τέτοια κοινότητα οι νόμοι είναι περιττοί, διότι τα πάντα είναι γεμάτα δικαιοσύνη. Η κοινότητα των φίλων προβάλλει -μετά την παρακμή της πόλης κράτους και της ίδρυσης μεγάλων βασιλείων- ως η μόνη δυνατή μορφή κοινωνικής οργάνωσης που μπορεί να στηρίξει το άτομο κα να του εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις της ευδαιμονίας του. Η πολιτεία δεν ήταν πια σε θέση να εξασφαλίσει τους όρους μιας ευτυχισμένης ζωής. Τη θεωρούσαν μάλιστα οι επικούρειοι «βλάβη και σύγχυση του μακαρίου» και γι’ αυτό συνιστούσαν την απομάκρυνση από την πολιτική. «Πρέπει», λέει ο Επίκουρος, «να ελευθερώνουμε τους εαυτούς μας από τη φυλακή των καθημερινών ενασχολήσεων και της πολιτικής». Αυτή η αναχώρηση από τα πολιτικά δρώμενα συμπυκνώθηκε στην αποφθεγματική φράση: «λάθε βιώσας».

Η φράση σημαίνει: απόφευγε τις μωρές επιδιώξεις, τις τιμές και τη δόξα, τις πράξεις που προκαλούν αντίδραση και ταράζουν τη γαλήνη σου. Η αληθινή ασφάλεια και συνακόλουθα η αταραξία της ψυχής προέρχεται από μιαν ήσυχη ζωή και την απομάκρυνση από το πλήθος.
Οι απόψεις αυτές δε σημαίνουν ότι ο Επίκουρος υπερασπιζόταν την αναχώρηση από τον κόσμο, αλλά αναδεικνύουν την ανάγκη αναζήτησης ενός συλλογικού τρόπου ζωής που να καθιστά δυνατό τον μακάριο βίο. Για τον Επίκουρο μια τέτοια ζωή μπορεί να εξασφαλισθεί σε μια κοινότητα φίλων· ανάμεσά τους το άτομο λυτρώνεται από φόβους και «μάταιες» επιθυμίες, ηρεμεί η τρικυμία της ψυχής και ζει σε μια κατάσταση που συναγωνίζεται και τη θεϊκή μακαριότητα.

Μια τέτοια κοινότητα φίλων ήταν και ο Κήπος που ίδρυσε ο Επίκουρος σε ένα προάστιο της Αθήνας. Σ’αυτήν την κοινότητα συμμετείχαν άνδρες και γυναίκες, άνθρωποι κάθε κοινωνικής προέλευσης, ακόμη και δούλοι· όλοι θεωρούνταν ικανοί να καταλάβουν τη φιλοσοφία και να επωφεληθούν από αυτήν. Συνεκτικός δεσμός όσων συμμετέχουν στην επικούρεια κοινότητα ήταν η φιλία και η κοινή επιδίωξη του ευ ζην μέσω της φιλοσοφίας.

Ο επικούρειος τρόπος ζωής είναι πράγματι ένας ύμνος στη χαρά και στη φιλία, «η οποία σέρνει το χορό ολόγυρα στην οικουμένη κηρύσσοντας σ’όλους μας να σηκωθούμε για την ευτυχία μας.

————————–

”Αριστοτέλης – Ο πατέρας των Επιστημών του Δυτικού Κόσμου”.

Τα ιδανικά των απογόνων σας [sic] ..κι εσείς

Αν δεν στηρίξεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει. Έτσι κι εμείς είμαστε σε καλό δρόμο και στηρίζουμε με τον καλύτερο τρόπο εκείνους που με τη σειρά τους στηρίζουν εμάς προσφέροντάς μας τις καλύτερες ευκαιρίες για την διαβίωσή μας.
Ωστόσο, υπάρχουν και οι μύθοι, όπως εκείνον σύμφωνα με τον οποίο, κατά τον Αριστοτέλη, προκειμένου να γίνει κάποιος αγαθός, πρέπει να ανατραφεί καλά και να αποκτήσει με την άσκηση καλές συνήθειες. Η ανατροφή αυτή δεν είναι μόνο έργο της οικογένειας ή των δασκάλων αλλά κυρίως της «πόλης». Αυτόν το ρόλο της πόλης υπογραμμίζει όταν λέει ότι «οι νομοθέτες καθιστούν ενάρετους τους πολίτες με τον εθισμό» (οι νομοθέται τους πολίτας εθίζοντες ποιουσιν αγαθούς) και ότι «στην επίτευξη ή μη αυτού του στόχου διαφέρει η αγαθή πολιτεία από τη φαύλη».

Η τέχνη της σαγήνης

“Ξέρεις τι είναι η σαγήνη; Eνας τρόπος για να σου απαντούν ναι, χωρίς να έχεις κάνει μια σαφή ερώτηση.” ΑΛΠΕΡ ΚΑΜΙ

Η “τέχνη της σαγήνης” αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο ταλέντο, καθώς εκτός από την κατάκτηση του ποθητού συντρόφου μπορεί να οδηγήσει και στην απόκτηση μιας “ονειρεμένης” θέσης εργασίας ή μιας ανέλπιστης αύξησης.

Μπορεί επίσης να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα ύστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις ή να πουλήσει το πιο δύσκολο προϊόν.

Στο βιβλίο του “Η τέχνη της σαγήνης” ο δημοφιλής συγγραφέας Robert Greene, αναλύει τις αδίστακτες τακτικές που χρησιμοποιούσαν ορισμένοι από τους μεγαλύτερους “γητευτές” στην ιστορία, από την Κλεοπάτρα έως τον Καζανόβα.

Η αγγλική λέξη charm (γοητεία) προέρχεται από το λατινικό carmen, που σημαίνει τραγούδι, αλλά επίσης και μια επωδή που συνδέεται μα κάποιο μαγικό ξόρκι. Ο Γόης αναμφίβολα κάνει ακριβώς αυτό: μαγεύει τους ανθρώπους με το να τους δίνει κάτι που κρατά την προσοχή τους, που τους συναρπάζει. Και το μυστικό για να αιχμαλωτίζει κανείς την προσοχή των ανθρώπων, ενώ μειώνει τη δύναμη της λογικής τους, είναι να επιτεθεί στα πράγματα πάνω στα οποία έχουν το μικρότερο έλεγχο: το εγώ τους, τη ματαιοδοξία και την αυτοεκτίμησή τους.

Όπως είπε ο Μπένζαμιν Ντισραέλι: «Μίλησε σε κάποιον για τον εαυτό του και θα σε ακούει για ώρες». Η στρατηγική δεν πρέπει ποτέ να είναι προφανής, η διακριτικότητα είναι η μεγαλύτερη ικανότητα του Γόη.

Η γοητεία μπορεί να εφαρμοστεί σε μια ομάδα όπως και σε ένα μεμονωμένο άτομο.

Ένας ηγέτης μπορεί να γοητεύσει το κοινό. Η δυναμική είναι παρόμοια.

Κάνε το στόχο σου κέντρο της προσοχής. […] για να γίνει κανείς Γόης πρέπει να μάθει να ακούει και να παρατηρεί. Αφήστε τους στόχους σας να μιλούν, αποκαλύπτοντας οι ίδιοι τον εαυτό τους. Καθώς μαθαίνεται ολοένα και περισσότερα γι’ αυτούς –τα δυνατά τους σημεία, και, το σημαντικότερο, τις αδυναμίες τους- μπορείτε να εξατομικεύσετε την προσοχή σας, ικανοποιώντας τις συγκεκριμένες επιθυμίες και ανάγκες τους, προσαρμόζοντας τις κολακείες σας στα μέτρα των ανασφαλειών τους.

 Σε μαζικό επίπεδο, κάντε χειρονομίες αυτοθυσίας (όσο ψεύτικες και αν είναι) για να δείξετε στο κοινό ότι μοιράζεστε τον πόνο του και εργάζεστε για το συμφέρον του, καθώς το προσωπικό συμφέρον είναι η δημόσια μορφή του εγωτισμού.

Γίνετε πηγή απόλαυσης. Κανείς δεν θέλει να ακούει για τα προβλήματα και τις ανησυχίες σας.
Ακούστε τα παράπονα του στόχου σας, αλλά, το κυριότερο, αποσπάστε τον από τα προβλήματά του προσφέροντας του απόλαυση. (Κάντε το αυτό αρκετά συχνά και θα υποκύψει στη μαγεία σας).

Στην πολιτική, να προσφέρετε ψευδαίσθηση και μύθο, παρά πραγματικότητα. Αντί να ζητάτε από τους ανθρώπους να θυσιαστούν για το γενικότερο καλό, να μιλάτε για σπουδαία ηθικά ζητήματα. Μια έκκληση που κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται καλοί θα μεταφραστεί σε ψήφους και δύναμη.

Εναρμονιστείτε με τον ανταγωνισμό.
 Ποτέ μην προκαλείτε ανταγωνισμό με άτομα που θα αποδειχτούν άνοσα στη γοητεία σας• μπροστά σε αυτούς που είναι επιθετικοί, υποχωρήστε, αφήστε τους να έχουν τις μικρές τους νίκες Ποτέ μην κριτικάρετε ανοιχτά τους άλλους –αυτό θα τους κάνει ανασφαλείς και θα αντισταθούν στην αλλαγή.

Φυτέψτε ιδέες, υπονοείστε προτάσεις
Αποκοιμίστε τα θύματά σας με τη βολή και τις ανέσεις. Η γοητεία είναι σαν το κόλπο του υπνωτιστή με το εκκρεμές: όσο πιο χαλαρός είναι ο στόχος, τόσο πιο εύκολο είναι να υποκύψει στη θέλησή σας.
 Δείξτε ότι μοιράζεστε τις αξίες και τις προτιμήσεις τους, ότι κατανοείτε το πνεύμα τους, και θα υποκύψουν στη μαγεία σας.
Δείξτε ηρεμία και αυτοκυριαρχία μπροστά στις αντιξοότητες. Στην πραγματικότητα, οι αντιξοότητες και τα εμπόδια προσφέρουν το τέλειο σκηνικό για τη γοητεία. Παρουσιάζοντας ένα ήρεμο, αδιατάρακτο εξωτερικό όταν αντιμετωπίζετε κάποια δυσάρεστη κατάσταση, καθησυχάζετε τους ανθρώπους

 Ποτέ μη δείχνετε θυμό, δυστροπία ή εκδικητικότητα
Στην πολιτική μεγάλης κλίμακας, καλωσορίσετε τις αντιξοότητες ως μια ευκαιρία για να δείξετε τις γοητευτικές ιδιότητες της μεγαλοψυχίας και της αυτοκυριαρχίας
 Ποτέ να μην μεμψιμοιρείτε, ποτέ να μην παραπονιέστε, ποτέ μην προσπαθείτε να δικαιολογηθείτε.
Κάντε τον εαυτό σας χρήσιμο. Αν γίνει με διακριτικό τρόπο, η ικανότητα σας να ενισχύετε τις ζωές των άλλων θα αποτελεί ένα διαβολικά σαγηνευτικό στοιχείο.
Το κλειδί είναι να είστε συνεπείς: τόσοι πολλοί άνθρωποι γοητεύουν υποσχόμενοι σπουδαία πράγματα σε κάποιον άλλο – μια καλύτερη δουλειά, μια καινούργια επαφή, μια μεγάλη χάρη – αλλά αν δεν εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους, κάνουν εχθρούς αντί για φίλους  αντιστρόφως, αν κάποιος σας κάνει μια χάρη, δείξτε την ευγνωμοσύνη σας κάνοντας κάτι χειροπιαστό. Σε ένα κόσμο μπλόφας και καπνού, η πραγματική δράση και η αληθινή βοήθεια αποτελούν ίσως την ανώτερη γοητεία.

Κι άλλοι αλάνθαστοι τρόποι για να κατακτήσετε ακόμη και τους πιο απρόσιτους στόχους
1. Επιλέξτε το κατάλληλο “θύμα”. Μπορεί να είναι ο εργοδότης που θέλετε να σας προσλάβει ή να σας δώσει αύξηση, ή ένας πιθανός πελάτης. Πρέπει να κάποιος, για τον οποίο “μπορείτε να καλύψετε ένα κενό”, λέει χαρακτηριστικά ο συγγραφέας.
2. Δημιουργείστε μία ψευδή αίσθηση ασφάλειας. Προσεγγίστε τους έμμεσα, μέσω ενός τρίτου ή αναπτύξτε μία ουδέτερη ή φιλική σχέση προτού επιδιώξετε μία επαγγελματική σχέση.
3. Στείλτε ανάμεικτα σινιάλα, διατηρώντας έναν αέρα μυστηρίου για να κερδίσετε το ενδιαφέρον του στόχου σας.
4. Παρουσιάστε τον εαυτό ως αντικείμενο του πόθου. Μην διστάσετε να επιδείξετε τις γνωριμίες και τις επιτυχίες σας.
5. Δημιουργείστε μία ανάγκη, επισημαίνοντας τα κενά που υπάρχουν και τα οποία μόνο εσείς μπορείτε να καλύψετε.
6. Τελειοποιείστε την τέχνη του υπονοούμενου. Αποφεύγετε να αποκαλύπτετε τις αληθινές προθέσεις σας, αφήνοντας το στόχο σας να πιστεύει ότι έχει την πρωτοβουλία.
7. Παίξτε με τους κανόνες τους μέχρι να τους φέρετε στα νερά σας.
8. Βρείτε την αδυναμία του στόχου σας και εκμεταλλευτείτε την.
9. Κρατείστε τους σε σασπένς. Διατηρείστε το ενδιαφέρον με συνεχείς αιφνιδιασμούς.
10. Χρησιμοποιείστε τη δύναμη των λέξεων. Πείτε τους αυτό που θέλουν να ακούσουν.
11. Δώστε σημασία στη λεπτομέρεια.
12. Μπερδέψτε την επιθυμία με την πραγματικότητα- Δημιουργείστε την τέλεια ψευδαίσθηση, “πουλώντας” το προϊόν ή την ιδέα με ένα δραματικό- αλλά και γήινο- τρόπο.
13. Συνδυάστε την ευχαρίστηση με τον πόνο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χρησιμοποιείτε τις φιλοφρονήσεις με μέτρο και σε συνδυασμό με αιχμηρά σχόλια.
14. Χρησιμοποιείστε τα φυσικά σας θέλγητρα. Να είστε όσο πιο ελκυστικοί γίνεται, φορώντας ωραία ρούχα, χαμογελώντας και αποπνέοντας αυτοπεποίθηση.
15. Μην ξεχνάτε το μετά. Από τη στιγμή που κατακτήσετε το στόχο σας, χρησιμοποιείστε τακτικές που δεν θα σας παρουσιάζουν ως δεδομένο και πάντα διαθέσιμο στον άλλον

“Δεν έχει ταυτότητα ο έρωτας”

Βαρέθηκα να ανάβω φωτιές για να ζεσταθούν οι άλλοι και στο τέλος να ξεπαγιάζω εγώ.

Να μοιράζομαι την καρέκλα μου με τον κάθε κουρασμένο και στο τέλος να στρογγυλοκάθεται αυτός και γω να κουλουριάζομαι στο πάτωμα.

Να σκουπίζω με τα χείλια μου τα δάκρυα των άλλων και τα δικά μου να ξεραίνονται στα μαγούλα μου και να κάνουν κρούστα

Κουράστηκε η ράχη μου να κουβαλά πληγωμένους. Στέγνωσε το στόμα μου να τους φωνάζω. Μη σωριάζεστε ρε ξεφτίλες. Σταθείτε στα πόδια σας. Μπόρα είναι. Βγάλτε τις τσίμπλες από τα μάτια σας Ξημερώνει.

Βαρέθηκα να φτιάχνομαι από τα λάθη μου. Να φυτεύω βολβούς πάνω σε σωρούς από σκατά. Να βγάζω αθώους τους ένοχους και να κάθομαι για πάρτη τους στο σκαμνί.

Να μουλιάζω στην βροχή γιατί άνοιξα την ομπρελά μου να μπουν από κάτω δυο τρεις μουρόχαβλοι που μου φάνηκαν κρυουλιάρηδες.

 Τα κάνω για να πιστέψω έστω και για λίγο πώς είμαι και εγώ εδώ. Πως παίζω και εγώ σ΄ αυτό το ντέρμπυ. Πάντως όπως και να χει το ζήτημα ένα πράμα ξέρω καλά. Πως γουστάρω πολύ.

Γουστάρω την φάση και περισσότερο την αντίφαση.

Γουστάρω την τρελά μου και περισσότερο την τρελά των άλλων

Γουστάρω να μυρίζομαι ανθρωπιά.

Γουστάρω τα κορίτσια που τραγουδούν στις ακρογιαλιές μ’ ένα θαλασσοπούλι ανάμεσα στα φρύδια

Χαίρομαι αφάνταστα που κάποιος με έσπειρε σε αυτή την γη…

… Ξέρεις τι μετράει τελικά;

Ποια χέρια θα σε αγκαλιάσουν και θα κάμουν το δέρμα σου να δακρύσει.

Ποιο στόμα θα τσακίσει το φλοιό του μυαλού σου και θα σε τινάξει χωρίς αναπνοή στ' αστέρια.

 Δεν έχει ταυτότητα ο έρωτας.

 Κάθε φορά που τυχαίνει να πετάξω τις αποσκευές μου, να βάλω φωτιά στο καλύβι μου, με πιάνει μετά από λίγο τέτοια ταραχή, που τρέχω να ξεπουλήσω όσο, όσο την ανεξαρτησία μου

Αυτοί που λένε πως είναι ευτυχείς, γιατί έκοψαν τα νήματα που τους συνδέανε με τους υπόλοιπους, αν δεν το παίζουν βούδες είναι το λιγότερο βλάκες του γλυκού νερού. Όσο περισσότερο ξεκόβεις από τους άλλους, τόσο έρχεσαι κοντύτερα στην Άβυσσο. Κι εκεί τα πράματα είναι δύσκολα. Παρία και πληγή

Χρειαζόμαστε μικρές σκλαβιές στην ζωή μας, για να ξυπνάμε Χρειαζόμαστε πλαίσια. Σκοπούς. Προσδιορισμούς. Χρειαζόμαστε κορνίζες, Για να κλείνουμε μέσα τα τοπία που ζωγραφίζει η ψυχή μας. Αλλιώς, τα παίρνει ο άνεμος.

Απόρριψη και Εγκατάλειψη

Υπάρχουν δυο μεγάλα τέρατα που οι περισσότεροι από εμάς νιώθουν την απειλή τους είκοσι τέσσερεις ώρες το 24ωρο και ο φόβος της παρουσίας τους μας αναγκάζει να έχουμε πολύ συγκεκριμένες σκέψεις και συμπεριφορές. Υποδυόμαστε ρόλους, φοράμε χαρακτήρες κατά το πως μας θέλουν οι άλλοι, εκπληρώνουμε επιθυμίες που συνήθως δεν έχουν καμία σχέση με τα θέλω μας λέμε Ναι εκεί που θέλαμε να βροντοφωνάξουμε Όχι, κι όλα αυτά γιατί;

Για να αποφύγουμε να συναντήσουμε τις δυο σύγχρονες Σκύλλα και Χάρυβδη, την Απόρριψη και την Εγκατάλειψη.

Έχουμε εκπαιδευτεί από πολύ μικρά παιδιά, με πάρα πολλούς τρόπους (π.χ κριτική και απογοητεύσεις που έχουμε βιώσει από γονείς, από το φιλικό περιβάλλον, το σχολείο, την κοινωνία) να πιστεύουμε ότι δεν μας αξίζει να αγαπηθούμε ή ότι δεν είμαστε κατάλληλοι να μας αγαπήσουν γι’ αυτό που είμαστε. Και αναγκαστήκαμε να δημιουργήσουμε μια ταυτότητα και να περιοριστούμε μέσα σε κάποιον ρολο ζητιανεύοντας την αποδοχή, την αγάπη. Αυτή η κατασκευασμένη ταυτότητα δεν αρκεί όμως για να μας αποδεχτούν όλοι και γι’ αυτό το λόγιο φτιάχνουμε και μια δεύτερη και μια τρίτη, μια τέταρτη… ώσπου στο τέλος ξεχνάμε ποιοι πραγματικά είμαστε.

Έτσι φορώντας ποτέ τη μια και ποτέ την άλλη «στολή- ταυτότητα» μπαίνουμε μέσα στις σχέσεις περιμένοντας από τον άλλον να ερωτευτεί και να αγαπήσει την ουσία μας, την αλήθεια μας και να αποδεχτεί αυτό που είμαστε πραγματικά. Και αναρωτιέμαι πως είναι δυνατόν να συμβεί αυτό όταν εμείς οι ίδιοι κάθε πρωί συναντάμε στον καθρέφτη μας μια κατασκευασμένη ποιότητα που με την πάροδο του χρόνου μας έκανε να ξεχάσουμε την ουσία της ύπαρξης μας. Πως μπορεί ο σύντροφος μας να γεμίσει χαρά τις στιγμές μας όταν αυτό που εισπράττει από εμάς, μέσα από τα λόγια ή τις πράξεις μας, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που θέλει η καρδιά μας.

Και επιμένουμε να μην αποχωριζόμαστε την ¨στολή¨ μας παρόλο που νιώθουμε ¨λειψή¨ τη ζωή μας γιατί το μυαλό μας, που μας ορίζει, μας έχει κάνει να πιστέψουμε ότι μπορούμε να υπάρξουμε μόνο μέσα από τις συγκεκριμένες συμπεριφορές. Έχουμε ξεχάσει πως είναι να αφήνεσαι στη ροή, να παρασύρεσαι χωρίς το φρένο της «στολής-ταυτότητας». Φοβόμαστε να πάμε στα σκοτεινά δωμάτιο που έχουμε εγκλωβίσει το μη κατασκευασμένο εαυτό μας. Φοβόμαστε να τον πλησιάσουμε, να τον ακούσουμε να τον αντικρίσουμε, να τον νιώσουμε γιατί στη πραγματικότητα φοβόμαστε να αφήσουμε στα αζήτητα την κατασκευασμένη ταυτότητα μας.

Όσο κι αν μας ελκύει η ένταση της ζωής, της επαφής όσο κι αν την αναζητάμε τόσο περισσότερο τρομάζουμε μόλις νιώσουμε ότι αυτή ετοιμάζεται να μπει στη ζωή μας. Γιατί η Ζωή, ο Έρωτας μας θέλουν ατόφιους, χωρίς μάσκες, χωρίς στολές, χωρίς προσδοκίες ζώντας ολοκληρωτικά στο εδώ και τώρα. Ζώντας ολοκληρωτικά τη στιγμή.
Και όμως ψάχνουμε την ένταση της επαφής, γιατί βαθιά μέσα μας ξέρουμε ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο υγιές, τίποτα πιο χαρούμενο, πιο ερωτικό από τη συνάντηση δυο ¨καθαρών¨ Ψυχών. Και η επιθυμία μας αυτή κρατάει μέχρι να βρεθούμε στα αδιάβατα δρομάκια του ¨μη ελέγχου¨

Πως είναι δυνατόν αναρωτιέμαι να ξεγυμνωθούμε απέναντι στη Ζωή και στον Έρωτα όταν φοβόμαστε να αντικρίσουμε τον εαυτό μας. Πως είναι δυνατόν να παραδοθούμε στον σύντροφο μας και να βιώσουμε την θεία εμπειρία της ένωσης όταν φοβόμαστε τόσο πολύ το άγνωστο. Όταν φοβόμαστε τον πόνο που μας δημιουργεί η απώλεια, η φυγή. Όταν φοβόμαστε τόσο πολύ την απόρριψη και την εγκατάλειψη…

Και πώς να μην τις φοβόμαστε άλλωστε όταν βιώνουμε καθημερινά το πόσο μας πονά το ότι εγκαταλείψαμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας. Το πόσο μας πονά που απορρίψαμε την ατίθαση πλευρά του, τον άγριο εκστατικό άνθρωπο που είμαστε φορώντας τη στολή του Καθωσπρεπισμού και της Δηθενιάς.

Η αλήθεια είναι ότι θα μας περιτριγυρνά ο φόβος της απόρριψης και της εγκατάλειψης, ο φόβος του να παραδοθούμε, να πονέσουμε, να χάσουμε την κατασκευασμένη ισορροπία μας, να αφεθούμε στο ¨μη έλεγχο¨, στη ροή μέχρι να συναντήσουμε τον εαυτό μας και να τολμήσουμε να απελευθερωθούμε από την κατασκευασμένη ταυτότητα μας. Μέχρι να σταματήσουμε να παίζουμε παραστάσεις στο θέατρο Ζωή και να αρχίσουμε να ζούμε τη ΖΩΗ. Κι αυτό δεν είναι εύκολο.

Όμως όπως μάθαμε να χτίζουμε ταυτότητες έτσι μπορούμε να μάθουμε να τις γκρεμίζουμε χωρίς να βιαζόμαστε, χωρίς κριτική για το τι κάναμε μέχρι τώρα, παρατηρώντας απλά την συμπεριφορά μας και το πώς ανταποκρίνεται το σώμα μας στα ναι, στα όχι, στις πράξεις μας. Επιτρέποντας μας να βιώνουμε τα συναισθήματα μας και να τα εκδηλώνουμε χωρίς να σκεφτόμαστε πρέπει δεν πρέπει. Χωρίς να ψάχνουμε τι είναι σωστό και τι λάθος σύμφωνα με το πώς θα είμαστε αποδεχτοί. Και πάνω από όλα να θυμόμαστε ότι κι ο άνθρωπος που είναι απέναντι μας έχει τις ίδιες ανασφάλειες, τους ίδιους φόβους, τις ίδιες κατασκευασμένες συμπεριφορές και συνηθίζει να εκδηλώνει θυμό, να ασκεί κριτική και μερικές φορές να γίνεται επικριτικός γιατί στην πραγματικότητα φοβάται ότι εμείς πρώτοι θα τον απορρίψουμε…

Ας δώσουμε στους εαυτούς μας την ευκαιρία να ζήσουν το μυστήριο των σχέσεων, το μυστήριο της ζωής γνωρίζοντας ότι δεν είμαστε υποχρεωμένοι να ξέρουμε ποιοι ακριβώς είμαστε ανά πάσα στιγμή και ότι δεν μπορούμε να υπογράψουμε συμβόλαια και να δώσουμε εγγυήσεις για την συμπεριφορά μας και για το τι μπορεί να περιμένει κάποιος από εμάς. Ας απελευθερωθούμε από το εγώ κι από τις γνωστές διαδρομές του επιτρέποντας στον εαυτό μας να χαλαρώσει, να κάνει λάθη και να αντιμετωπίζει τις στιγμές του με αγάπη και κατανόηση.

Ας προσεγγίσουμε αυτό το υπέροχο πλάσμα μέσα μας κι ας του δώσουμε τη δυνατότητα να εκφραστεί με την αλήθεια του ακτινοβολώντας την ομορφιά που του δίνει η στιγμή.

Oι ακατάλληλοι ηγέτες

“Τρία πράγματα πρέπει να θυμάται κανείς όταν βρίσκεται στην εξουσία: Ότι κυβερνάει ανθρώπους, ότι πρέπει να διαχειρίζεται την εξουσία σύμφωνα με το νόμο και ότι δεν θα κυβερνάει αιώνια”.

Χθες έπεσα τυχαία πάνω σε αυτά τα λόγια που ανήκουν σε ένα τραγικό ποιητή της αρχαιότητας. Αστείο και τραγικό ειδικά για την εποχή που διανύουμε και για τον τρόπο που ασκούν την εξουσία οι κυβερνώντες.

Ηγέτες που ξεχνούν ότι κυβερνούν ανθρώπους και νομίζουν ότι είμαστε απλά νούμερα στατιστικής στα τεφτέρια τους. Ηγέτες που διαλύουν συγκεντρώσεις με σπρέι πιπεριού και μάνικες νερού. Ενέργειες έξω από κάθε νόμο και αλλού έξω από κάθε λογική. Αποφασίζουν και διατάζουν. Αλλού περνάνε αποφάσεις σε ένα βράδυ και αλλού στους άτυχους λαούς δίνουν εντολές να πέσουν βόμβες ακόμα και σε νηπιαγωγεία. Και όλα αυτά τα «Υπερεγώ» που νομίζουν ότι θα ζουν και θα κυβερνούν αιώνια. Όλη αυτή η απουσία θνητότητας από τις πράξεις τους, τους κάνει ακόμα πιο αντιπαθείς.
Πάντα έτσι ήταν. Πάντα μας κυβερνούσαν οι ακατάλληλοι και πάντα η ευθύνη βάραινε τους ώμους μας. Σχεδόν δεχτήκαμε αυτή την βεβαιότητα σαν κομμάτι της ύπαρξη μας. Γεννιέσαι, ζεις, πεθαίνεις και συνεχίζει αιώνια να σε κυβερνάει ο ακατάλληλος. Σχεδόν το είχαμε ξεχάσει. Όμως στα χρόνια του ίντερνετ ο καθημερινός βομβαρδισμός εικόνας και πληροφορίας από όλα τα σημεία του πλανήτη το υπενθυμίζει συνέχεια: Ζεις σε ένα κόσμο που τα ηνία κρατούν οι ακατάλληλοι. Και στις περισσότερες των περιπτώσεων η επιλογή του ηγέτη βαραίνει εσένα τον ίδιο. Σε μια εποχή που τα πάντα φαίνονται να αλλάζουν και να εξελίσσονται μια από τις μοναδικές σταθερές μέσα στο χρόνο παραμένει ο ακατάλληλος ηγέτης.

Ένα πρόσωπο που ξεχνάει ότι κυβερνάει ανθρώπους, που θα έκανε και την πιο χοντρή παρανομία για να σώσει το τομάρι το δικό του και των συγγενών του, που νομίζει ότι θα είναι για πάντα στην εξουσία. Αλλά ποιος ηγέτης νοιάζεται για αυτά που λένε οι ποιητές;

Ο Αγάθων ήταν ένας τραγικός ποιητής. Γεννήθηκε μεταξύ του 448 και 446 π.κ.ε. στην Αθήνα και πέθανε γύρω στο 400 στην Πέλλα της Μακεδονίας. Οι χρονολο­γίες της ζωής του είναι αβέβαιες, επειδή συνά­γονται μόνο από περιγραφές της εποχής του (του Πλάτωνα και του Αριστοφάνη). Νέος ακό­μη ο Αγάθων σύχναζε, ως εξαιρετικά προικισμένος μαθητής, στους κύκλους των σοφιστών (Πρωτα­γόρα, Πρόδικου, Ιππία, Γοργία)• ήταν φίλος του Παυσανία και είχε γνωριμία με τον Σωκράτη.

Στα Λήναια του 416 π.κ.ε. κέρδισε την πρώτη του νίκη σε τραγικό αγώνα• η νίκη αυτή υπήρξε ύστερα η αφορμή για μια γιορτή στο σπίτι του, που έμεινε περίφημη χάρη στο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα. Κάπου μεταξύ του 411 και του 408 ο Αγάθων πήγε, όπως πριν από αυτόν ο Ευριπίδης, στην αυλή του βασιλιά Αρχέλαου στην Πέλλα της Μακεδονίας, όπου και πέθανε μεταξύ 405 και 400.