Παρασκευή 24 Απριλίου 2020

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἑλένη (1278-1300)

ΘΕ. ἴτω· πρὸς ἡμῶν ἄλοχον εὐσεβῆ τρέφειν.
ἐλθὼν δ᾽ ἐς οἴκους, ἐξελὼν κόσμον νεκρῶι
1280 καί σ᾽ οὐ κεναῖσι χερσὶ γῆς ἀποστελῶ,
δράσαντα τῆιδε πρὸς χάριν· φήμας δ᾽ ἐμοὶ
ἐσθλὰς ἐνεγκὼν ἀντὶ τῆς ἀχλαινίας
ἐσθῆτα λήψηι σῖτά θ᾽, ὥστε σ᾽ ἐς πάτραν
ἐλθεῖν, ἐπεὶ νῦν γ᾽ ἀθλίως ‹σ᾽› ἔχονθ᾽ ὁρῶ.
1285 σὺ δ᾽, ὦ τάλαινα, μὴ ᾽πὶ τοῖς ἀνηνύτοις
τρύχουσα σαυτήν... Μενέλεως δ᾽ ἔχει πότμον,
κοὐκ ἂν δύναιτο ζῆν ὁ κατθανὼν γόοις.
ΜΕ. σὸν ἔργον, ὦ νεᾶνι· τὸν παρόντα μὲν
στέργειν πόσιν χρή, τὸν δὲ μηκέτ᾽ ὄντ᾽ ἐᾶν·
1290 ἄριστα γάρ σοι ταῦτα πρὸς τὸ τυγχάνον.
ἢν δ᾽ Ἑλλάδ᾽ ἔλθω καὶ τύχω σωτηρίας,
1293 παύσω ψόγου σε τοῦ πρίν, ἢν γυνὴ γένηι
1292 οἵαν γενέσθαι χρή σε σῶι ξυνευνέτηι.
ΕΛ. ἔσται τάδ᾽· οὐδὲ μέμψεται πόσις ποτὲ
1295 ἡμῖν· σὺ δ᾽ αὐτὸς ἐγγὺς ὢν εἴσηι τάδε.
ἀλλ᾽, ὦ τάλας, ἔσελθε καὶ λουτρῶν τύχε
ἐσθῆτά τ᾽ ἐξάλλαξον. οὐκ ἐς ἀμβολὰς
εὐεργετήσω σ᾽· εὐμενέστερον γὰρ ἂν
τῶι φιλτάτωι μοι Μενέλεωι τὰ πρόσφορα
1300 δρώιης ἄν, ἡμῶν τυγχάνων οἵων σε χρή.

***
ΘΕΟ. Λοιπόν ας γίνει έτσι· θέλω να ᾽χω
γυναίκα ευλαβική. Μες στο παλάτι
πήγαινε εσύ και διάλεξε όσα πρέπει
δώρα για τον νεκρό· δεν θα σε στείλω
1280 στη γη σου μ᾽ αδειανά τα χέρια, αν δώσεις
σωστή σ᾽ αυτήν βοήθεια· μου ᾽χεις φέρει
καλά μαντάτα και γι᾽ αυτό θα λάβεις,
αντί για τα κουρέλια, πλούσια ρούχα
και τροφές να γυρίσεις στην πατρίδα,
γιατί η κακομοιριά σου είναι μεγάλη.
Δυστυχισμένη εσύ, μην τυραννιέσαι
για κάτι αγιάτρευτο· ο Μενέλαος βρήκε
τη μοίρα του, οι νεκροί δεν ξαναζούνε.
ΜΕΝ. Στο χρέος σου, κυρά· από δω και πέρα
πρέπει τον πρώτο σου άντρα να ξεχάσεις
και ν᾽ αγαπάς αυτόν που βλέπεις μπρος σου·
1290 το πιο καλό είναι αυτό την ώρα τούτη.
Κι αν θα σωθώ και φτάσω στην Ελλάδα,
θα σβήσω την κακή σου φήμη, αν είσαι
φρόνιμη για τον άντρα σου γυναίκα.
ΕΛΕ. Θα γίνει αυτό· παράπονο δεν θα ᾽χει·
και θα το δεις, αφού κοντά μου θα ᾽σαι.
Πήγαινε τώρα, δόλιε, μέσα, πλύσου
κι άλλαξε ρούχα. Σύντομα από μένα
θα ωφεληθείς και τότε προθυμία
θα δείξεις, βοηθώντας να προσφέρω
1300 στον λατρευτό Μενέλαο όσα πρέπει.
(Μπαίνουν στο παλάτι ο Μενέλαος, η Ελένη και ο Θεοκλύμενος.)

Μελέτες για την Αρχαία Μακεδονία, Από το τέλος της εποχής του χαλκού στη γένεση των πόλεων: Η εποχή του σιδήρου - Μεταλλοτεχνία

Οι ύστερες φάσεις της εποχής του χαλκού στη Μακεδονία χαρακτηρίζονται από όπλα, εργαλεία και κοσμήματα με τυπολογικές αναλογίες άλλοτε από τη βαλκανική ενδοχώρα και άλλοτε από τον ελλαδικό και αιγαιακό χώρο. Ορισμένα από τα σποραδικά αυτά ευρήματα ενδέχεται να κατασκευάστηκαν επί τόπου στον εξεταζόμενο χώρο. Κάτι τέτοιο υποδηλώνουν τα κοιτάσματα χαλκού από την ηπειρωτική Χαλκιδική και τη Θάσο, στα οποία έγινε εκμετάλλευση κατά την εποχή του χαλκού (Κουκούλη 1993, Γραμμένος - Τζαχίλη - Μάγκου 1994), αλλά και οι λίθινες μήτρες που βρέθηκαν στις ανασκαφές της Ασσήρου, της Τούμπας Θεσσαλονίκης και στο Καστρί Θάσου (Κουκούλη-Χρυσανθάκη 1993, Ανδρέου - Κωτσάκης 1996, Wardle 1999).

Ένας σημαντικός παράγοντας ανάπτυξης για τη Μακεδονία, από τον 11ο αι. π.Χ. και εξής, είναι η μεταλλουργία και η μεταλλοτεχνία. Έχουν ανευρεθεί ποικίλα αντικείμενα από σίδηρο, χαλκό και χρυσό, τα χαρακτηριστικά των οποίων έχουν αποκτήσει σε πολλές περιπτώσεις τοπικές ιδιομορφίες. Το φαινόμενο της παραγωγής αυτής εντοπίζεται ιδιαίτερα στην κοιλάδα του Αξιού και αποδίδεται λιγότερο στην εκμετάλλευση γειτονικών κοιτασμάτων και περισσότερο στους δεσμούς και τη διακίνηση που είχαν εντατικοποιηθεί ανάμεσα στα προς βόρεια και βορειοδυτικά της Μακεδονίας ηπειρωτικά και προς τα παράλια της νότιας Βαλκανικής (Bouzek 1973, 1988, Βοκοτοπούλου - Κουκούλη-Χρυσανθάκη 1993, Σαββοπούλου-Γιαννάκη 1993, Wardle 1997, Θέμελης 2000).

Κατά την πρώιμη εποχή του σιδήρου οι περιοχές της Μακεδονίας, παρά τις διαφοροποιήσεις σε άλλους τομείς, εμφανίζουν κοινά στοιχεία ως προς τα χάλκινα και σιδερένια αντικείμενα (Βοκοτοπούλου - Κουκούλη-Χρυσανθάκη 1993): ξίφη (π.χ. στους τύμβους της Βεργίνας αποκαλύφτηκαν ένα χάλκινο και ένα σιδερένιο ξίφος ίδιας τυπολογίας), σιδερένιες αιχμές δοράτων και ποικιλία μαχαιριών, χάλκινα κοσμήματα, όπως περόνες με διογκωμένες κεφαλές και εγχάρακτες γραμμές διακόσμησης, τοξωτές πόρπες, και λίγο αργότερα περιλαίμια με στριφτό σύρμα, δαχτυλίδια με ελικοειδή απόληξη, οκτώσχημες πόρπες, βαριά βραχιόλια, διαδήματα από έλασμα με εμπίεστη διακόσμηση, κοσμήματα ζώνης, περίαπτα. Πολλά από αυτά τα αντικείμενα σώθηκαν σε κλειστά ταφικά σύνολα στα νεκροταφεία της νότιας Πιερίας (Πουλάκη-Παντερμανλή 1993), της Βεργίνας (Παππά 1993), του Παλιού Γυναικόκαστρου Κιλκίς (Σαββοπούλου-Γιαννάκη 1993). Η μακροχρόνια παράδοση των μακεδονικών εργαστηρίων οδήγησε στην παραγωγή χάλκινων χυτών περιάπτων αναγνωρίσιμης τυπολογίας, όπως το χάλκινο περίαπτο «πυξίδα», γνωστό από την Τσαουσίτσα του νομού Κιλκίς η το χάλκινο περίαπτο σε σχήμα άγκυρας με πτηνά στις απολήξεις, επίσης γνωστό από την Αξιούπολη Κιλκίς. Η ανεύρεση χάλκινων κοσμημάτων και περιάπτων «μακεδονικού» τύπου στην ενδοχώρα και τα παράλια των Βαλκανίων, στην Κάτω Ιταλία και σε περιπτώσεις (π.χ. ως αφιερώματα σε ιερά) στη νότια Ελλάδα μας επιτρέπει να ομιλούμε για μια «μόδα» που εξαπλώθηκε από τον 8ο αι. π.Χ. μέχρι τον 5ο αι. π.Χ. ιδιαίτερα στη Μακεδονία, τη νότια Βαλκανική και τη νοτιοανατολική Ιταλία μέσω των χερσαίων και θαλάσσιων δρόμων του εμπορίου

ΔΕΣ:

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ: Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ

“Είμαι δυσλεκτικός”: Ένα βραβευμένο φιλμ που δείχνει την αγωνία των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες

Το μικρού μήκους φιλμ που ακολουθεί δείχνει με έναν καθαρό τρόπο την αγωνία ενός παιδιού με δυσλεξία, το οποίο λόγω διαφορετικών εγκεφαλικών λειτουργιών που συμβαίνουν στο μυαλό του, αδυνατεί να παρακολουθήσει τα μαθήματα στην τάξη του όπως είναι δομημένα σήμερα και τα οποία απευθύνονται σε εντελώς διαφορετικό εγκεφαλικό σύστημα από το δικό του.

Ο Αϊνστάιν είχε εκφράσει την ανησυχία του για το εκπαιδευτικό μας σύστημα το οποίο απευθύνεται σε… “έναν τύπο εγκεφάλου”. Είχε πει χαρακτηριστικά:

“Ο καθένας είναι μεγαλοφυΐα, αλλά αν κρίνεις ένα ψάρι από την ικανότητά του να σκαρφαλώσει σ’ ένα δέντρο, θα περάσει όλη του τη ζωή πιστεύοντας πως είναι ηλίθιο.”

Το video που ακολουθεί δείχνει τη δυσκολία ενός παιδιού να παρακολουθήσει και να εκφραστεί μέσα από το τρέχον σύστημα. Αν και μπορεί να εκφράζει τον τρόπο που βίωσε τη δυσλεξία αυτό το παιδί και δεν είναι το ίδιο για όλα, ίδιες παραμένουν η αγωνία, η απελπισία και η απομόνωση. Κανένα παιδί, όσο χρονών κι αν είναι, δεν πρέπει να μείνει μόνο σε αυτό.



Το επόμενο video που ακολουθεί δείχνει «τι είναι η δυσλεξία» (Κέλι Σάντμαν – Χάρλεϊ)


Πότε σήκωσες για πρώτη φορά την ασπίδα σου;

Πότε έμαθες για πρώτη φορά να χρησιμοποιείς την ασπίδα σου; Τι σε έκανε να αμυνθείς ή να παλέψεις; Σκέψου το πώς ένιωσες εκείνη τη στιγμή που όλα ήταν έτοιμα να παγώσουν κι εσύ κατάφερες να σηκωθείς πιο πάνω απ’ τον πάγο και να υψώσεις φτερά.

Εγώ δε θυμάμαι και πολλά από τότε. Η ασπίδα μου έχει σκουριάσει μέσα στη σκόνη. Με έμαθε μέχρι τώρα να μη φοβάμαι και να την κρατάω μέσα μου πάντα. Ίσως γι’ αυτό να ξέμεινε σε κείνο το σκοτεινό δωμάτιο κάτω στην αποθήκη. Την κουβαλάω σχεδόν πάντα μαζί μου, στις πλάτες μου, στη σκέψη μου. Είναι εκεί για να μου θυμίζει τις πρώτες μου μάχες, τις πρώτες μου ήττες. Σαν αναμνηστικό λεύκωμα ξεπροβάλλουν εικόνες ξεχασμένες, ασπρόμαυρες, έγχρωμες. Με σκέφτομαι στο τότε, με σκέφτομαι στο τώρα.

Σε κάθε μου μάχη μοιραζόμουν πληγές με το σώμα. Ακόμη τις έχω. Ουλές στην πλάτη, στο πρόσωπο, στα χέρια. Δε με τρομάζουν πια, ούτε με ανησυχούν, όπως τότε. Κάποτε δε μου άρεσε να τριγυρνώ μες στον κόσμο με τις πληγές μου ανοιχτές, να φαίνονται προς στους άλλους. Ένιωθα εκτεθειμένος, ένας παρείσακτος μέσα στο πλήθος. Δεν ήθελα να με κοιτάζουν, κι όμως το έκαναν. Με πλήγωνε αυτό, ήταν ακόμη χειρότερο απ’ το πεδίο της μάχης.

Σήμερα, βγαίνω στον ήλιο, ανακατεύομαι με τον κόσμο. Δεν ξέρω αν με κοιτούν, αν με σχολιάζουν, αν παιδάκια με δείχνουν με το δάχτυλο στη μαμά τους. Δε με αγγίζει. Είναι ο τρόπος μου να αποδεχτώ την αλήθεια. Αυτό που είμαι, το σκοπό που υπηρέτησα, το σκοπό που υπηρετώ. Περνάνε, βλέπεις, τα χρόνια. Όσο κι αν δε θέλουμε να το παραδεχτούμε δεν είμαστε ίδιοι με χτες.

Αύριο δε θα είμαστε ίδιοι με τώρα. Ίσως είναι λίγο νωρίς να μιλάμε για χρόνο, δε μας σημάδεψε ακόμη. Έχει τη σκανδάλη στο χέρι, όμως δεν έβαλε στόχο. Έχει κι άλλα να κάνει. Πράγματα πιο σημαντικά, πιο πάνω από σένα. Κάποια στιγμή θα βρεθείς στο πεδίο του. Πρώτα όμως οφείλεις να ζήσεις!

Το σύνδρομο της ευτυχισμένης μαριονέτας

Υπάρχουν εκείνα τα παιδιά που γελούν πολύ και συνέχεια και σίγουρα θα σου φανεί αυτή μια φράση πολύ κοινότυπη για να αναφερθεί. Μη βιαστείς να αλλάξεις κανάλι, λέγοντας από μέσα σου «τι μας λέει τώρα, ό, τι να ‘ναι, τα παιδιά γελούν ούτως ή άλλως πολύ» και δε συμμαζεύεται. Μα μιλάμε για ένα άλλο γέλιο, πρόκειται για το σύνδρομο Angelman, μια διαταραχή όχι πολύ διαδεδομένη, που ανήκει στη κατηγορία των γενετικών συνδρόμων, αφού οφείλεται σε μερική διαγραφή γενετικών πληροφοριών λόγω κάποιου λάθους στις διαδικασίες μεταγραφής και μετάφρασης του γενετικού υλικού, πιθανότατα εκείνου της μητέρας. Αποτελεί μια διαταραχή νευρολογικής φύσεως, η οποία εμφανίζεται σε 1 παιδί στα 15.000 και, ενώ είναι ανιχνεύσιμη από τη γέννηση ακόμα, τα βασικά συμπτώματα εμφανίζονται στο ηλικιακό εύρος που κυμαίνεται από τα 4 μέχρι και τα 7 πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού.    

Το χαρακτηριστικό εκείνο που διαφοροποιεί το σύνδρομο αυτό σε σχέση με άλλα είναι τα χαρακτηριστικά της κλινικής του εικόνας. Σε δείγματα της παλαιότερης βιβλιογραφίας, το σύνδρομο αυτό αναφέρεται ως «το σύνδρομο της ευτυχισμένης μαριονέτας», έχοντας πάρει το όνομά του από το πολύ πλατύ και έντονο χαμόγελο που έχουν σχεδόν μόνιμα τα παιδιά αυτά στο πρόσωπό τους, καθώς και από τη φαινομενικά ευχάριστη διάθεση που εκδηλώνουν σχεδόν όλη την ώρα. Άλλα χαρακτηριστικά του συνδρόμου αυτού είναι κοινά με άλλα σύνδρομα που σχετίζονται με τη νοητική υστέρηση και περιλαμβάνουν καθυστέρηση στην κατάκτηση των αναπτυξιακών οροσήμων, επιληψία και διαταραχές στον ύπνο.

Και θα μου πείτε: «τι το ‘περίεργο’ και το ‘επιλήψιμο’ έχει ένα παιδί που γελά πολύ;». Τίποτα, θα απαντήσω, αν ρωτάτε εμένα, κατά την άποψή μου όλα τα παιδιά του κόσμου έχουν αναφαίρετο δικαίωμα στο γέλιο και στη χαρά. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η συνεχής ευχάριστη διάθεση οφείλεται κυρίως στο αρκετά περιορισμένο εύρος έκφρασης συναισθήματός τους κι ενδεχομένως, συχνά, να μπερδεύει όσους εμπλέκονται στη διαδικασία της φροντίδας τους όσον αφορά στη διάκριση κάποιας ανάγκης που ενδεχομένως να έχουν. Με απλά λόγια, η συνεχής έκφραση χαράς και το πολύ έντονο χαμόγελό τους μπορεί να αποτελεί έκφραση θυμού ή πόνου, ας πούμε, η οποία δε διαχωρίζεται από τη χαρά λόγω περιορισμένου ρεπερτορίου συναισθηματικής έκφρασης, με αποτέλεσμα να μην αποκωδικοποιείται κι άρα, να μην κατευνάζεται.

Παρ’ ότι παλαιότερες πηγές αναφέρουν πως θεραπεία για το σύνδρομο αυτό δεν υπάρχει, αρκετοί οργανισμοί ανά τον κόσμο έχουν επενδύσει μεγάλα ποσά στο ερευνητικό κομμάτι του Angelman, τόσο όσον αφορά στην κλινική του συμπεριφορά όσο και στην ενδεχόμενη εύρεση θεραπείας. Υποστηρίζεται ότι ένα μεγάλο μέρος των συμπτωμάτων αμβλύνεται με τη χρήση φαρμακευτικής αγωγής (κυρίως χορήγηση αντιπαροξυσμικών φαρμάκων στις περιπτώσεις έντονων κρίσεων), προκειμένου να επιτευχθεί η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων αυτών. Άλλες έρευνες μιλούν για θεραπείες ενεργοποίησης γονιδίων, μα βρίσκονται ακόμη σε πειραματικά στάδια. Όσον αφορά στην εκμάθηση δεξιοτήτων των παιδιών αυτών, το καθημερινό τους πρόγραμμα περιλαμβάνει λογοθεραπεία για την άμβλυνση των δυσκολιών στο λόγο και την ανάπτυξη της επικοινωνίας, καθώς και συνεδρίες με εργοθεραπευτές και φυσιοθεραπευτές, προκειμένου να βοηθηθούν τα παιδιά αυτά στα θέματα του συντονισμού των κινήσεών τους αλλά και των αισθητηριακών τους διαταραχών.

After all, όμως, έχει τόση πολλή σημασία το να βρούμε τι προκαλεί το σύνδρομο αυτό ή να εμβαθύνουμε όσον αφορά στην περιγραφή της κλινικής τους εικόνας; Φυσικά, τα ερευνητικά αυτά αντικείμενα είναι πολύ σημαντικό κεφάλαιο για όσους ασχολούνται με την γενετική, την ιατρική, την ειδική αγωγή και όσες ακόμα επιστήμες ακολουθούν οι άνθρωποι που φροντίζουν αυτά τα παιδιά. Το πιο σημαντικό, όμως, από όλα, είναι να καταλάβουμε πως, στο τέλος της ημέρας, το θέμα δεν είναι η ετικέτα, αλλά τα συναισθήματα των παιδιών αυτών κι οι ανεκτίμητες στιγμές που μπορεί να προσφέρει σε κάποιον η ζωή μαζί τους, που είναι της ίδιας μεγάλης βαρύτητας, ποιότητας και αξίας με όλων των άλλων παιδιών. Το κείμενο αυτό, λοιπόν, είναι αφιερωμένο στα γελαστά παιδιά, που ακτινοβολούν τη χαρά της ζωής και που δείχνουν την αγάπη τους έμπρακτα και με όλο τους το είναι τους ανθρώπους που τα αγαπούν και τα φροντίζουν.

Να μια τρελή ιδέα· πέσε με τα μούτρα στο άγνωστο

Πόσες φορές φαντάστηκες ταξίδια χωρίς προορισμό και πρόγραμμα μα ακύρωσες τις σκέψεις σου γιατί φοβήθηκες το άγνωστο; Πόσες φορές ακόμη, είπες θα φύγω και δεν έφυγες ούτε μία; Έχεις μετρήσει τις φορές που καταπίεσες τον εαυτό σου και τα συναισθήματά σου γιατί φοβήθηκες την αλλαγή που θ’ ακολουθούσε; Που έμεινες σε κάτι γνωστό και μέτριο, αντί να δοκιμάσεις κάτι καινούριο μα τελείως έξω από τα νερά σου;

Είναι φυσιολογικό να φοβόμαστε το ρίσκο, το άγνωστο, την καινούρια αλλαγή που θα υπάρξει στη ζωή μας- θετική ή αρνητική. Όμως, δεν είναι φυσιολογικό να τοποθετείς τα συναισθήματά σου αλλά κι εσένα τον ίδιο σε μια τεράστια γυάλα συναισθηματικής ανασφάλειας. Καθώς, μέσω αυτής, της προσπάθειας επιβίωσης δηλαδή, φτάνεις στο όριο ν’ απορείς συνεχώς για το τι έχεις καταφέρει να κανείς στη ζωή σου. Κι ως συνέχεια, εμφανίζονται ξαφνικά όλα τα απωθημένα σου κι εκείνα που δεν κατάφερες να κανείς, αλλά πολύ ήθελες. Μ’ αποτέλεσμα να σε πνίγουν.

Οι περισσότεροι από εμάς ζούμε την καθημερινότητα μας με το ασφαλές πρόγραμμα της ρουτίνας, άλλοι πάλι, αντιδρούν θετικά στο πρόγραμμα της τελευταίας στιγμής κι από την άλλη πλευρά έχουμε κι εκείνους τους οποίους αδιαφορούν για την οποιαδήποτε αλλαγή συμβαίνει γύρω τους.

Εσύ πού ανήκεις;

Στην πραγματικότητα όλοι οι άνθρωποι ζούμε έχοντας ένα πρόγραμμα στη ζωή μας. Πάρε παράδειγμα την καθημερινότητά σου, της οποίας, οι πέντε μέρες σίγουρα κυλούν υπό ένα πρόγραμμα, έχοντας μία ή περισσότερες παρόμοιες συνθήκες. Ας πούμε το πρωινό ξύπνημα, η ώρα πριν τον ύπνο, το μεσημεριανό φαγητό, η εργασία κι η αγγαρεία που πρέπει να ακολουθήσεις. Όλα αυτά κυλούν σε μια διαρκή και συνήθως συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Τι γίνεται όμως όταν η ρουτίνα σε κάνει ένα ρομποτάκι της κι εσύ το αντιλαμβάνεσαι; Είσαι πραγματικά ευτυχισμένος ή ζεις σε μια αυτόματη μηχανική επαναλαμβανόμενη καθημερινότητα;

Ο δρόμος προς την ευτυχία και την ελευθερία ήταν πάντα ανοιχτός, εμείς, με την ανασφάλεια, την τελειομανία, τον φόβο της αποτυχίας, κλείνουμε τον δρόμο μόνοι μας. Σκέψου, τι μας προκαλούν όλα τα παραπάνω. Με βάση τους επιστήμονες οι άνθρωποι κάνουμε κατά μέσο όρο 2.000 έως 3.000 σκέψεις τη μέρα. Αν τώρα είναι και παρόμοιες μεταξύ τους, σκέψου πόσο πραγματικά αυτοπεριοριζόμαστε.

Τα όνειρά μας, τα θέλω μας, ίσως μας ξυπνήσουν από τον ύπνο που έχουμε πάρει με μαξιλάρι τη ρουτίνα. Σκέψου να είχαμε κάθε μέρα μόνο Τρίτη και να κάναμε κάθε μέρα το ίδιο πράγμα επί 24 ώρες. Πιο κουραστικό είναι που θα ξημερώνει η Τρίτη παρά ένα 24ωρο. Ή, σκέψου να τρως το ίδιο φαγητό πρωί, μεσημέρι, βράδυ, κάποια στιγμή ο οργανισμός σου δε θα το αντέξει και θα το «βγάλει», θα σου ζητήσει με τον τρόπο του να σταματήσεις. Εγώ, θα αναφέρω απλώς πως κι η Τετάρτη, ενώ μας είναι ονομαστικά γνωστή, δεν ξέρουμε ποτέ τι μας επιφυλάσσει. Το άγνωστο ξημερώνει κάθε μέρα μπροστά στα μάτια μας, μόνο που εμείς το ψάχνουμε μέσα στα σκοτάδια, ενώ εκείνο βρίσκεται ήδη μέσα μας.

Όπως έλεγαν κι οι παλιοί, όλα στην ώρα τους, τι γίνεται όμως όταν εκείνη η ώρα φτάνει και μας βρίσκει σταματημένους στον χρόνο; Τότε, μάλλον πρέπει να πας σύμφωνα με το δικό σου ρολόι, εκείνο που δε σε αφήνει να κοιμηθείς και καλά κάνει γιατί κανένας δεν έπραξε κάτι σπουδαίο κοιμώμενος όλη μέρα. Το σημαντικότερο είναι να ζεις τη ζωή σου με μεράκι και ν’ απολαμβάνεις την καθημερινότητα σου καθώς οι προηγούμενες γνωστές μέρες δε θα έρθουν ποτέ, παρά μόνο οι επόμενες που θα είναι άγνωστες μα και συναρπαστικές.

Ντοστογιέφσκι: Ύστερα από λίγο γεννήθηκε η ηδυπάθεια, η ηδυπάθεια γέννησε τη ζηλοτυπία, η ζηλοτυπία τη σκληρότητα

Μάθανε να λένε ψέματα και τους άρεσε το ψέμα, και μάθανε την ομορφιά του ψέματος.

Ίσως όλα αυτά να αρέσανε πολύ αθώα, για τ’ αστεία, από απλή φιλαρέσκεια, σαν ένα ευχάριστο παιχνίδι, και ίσως πραγματικά εξ αιτίας κάποιου μορίου, μα αυτό το μόριο εισχώρησε μέσα στην καρδία τους και τους φάνηκε ευχάριστο.

Ύστερα από λίγο γεννήθηκε η ηδυπάθεια, η ηδυπάθεια γέννησε τη ζηλοτυπία, η ζηλοτυπία τη σκληρότητα…

Α δεν ξέρω δεν θυμάμαι μα σε λίγο, πολύ γρήγορα χύθηκε το πρώτο αίμα: αυτό τους κατέπληξε, τους τρόμαξε, κι άρχισαν να απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο και να χωρίζονται.

Σχηματίστηκαν συμμαχίες, μα εναντίων των άλλων.

Ακούστηκαν μομφές και κατηγορίες.

Μάθανε τι είναι ντροπή και κάνανε αρετή τη ντροπή.

Τους γεννήθηκε μέσα τους το αίσθημα της τιμής και κάθε συμμαχία ύψωσε πάνω της το λάβαρο της.

Άρχισαν να κακομεταχειρίζονται τα ζώα και τα ζώα φύγανε από κοντά τους για να κρυφτούν μέσα στα δάση και τους εχθρεύτηκαν.

Άρχισε ένας αγώνων για την ιδιοτέλεια, τον ατομικισμό, την προσωπικότητα, τη διάκριση του δικού μου και τού δικού σου.

Άρχισαν να μιλούνε διαφορετικές γλώσσες.

Μάθανε τη θλίψη και αγαπήσανε τη θλίψη.

Ποθήσανε την οδύνη και είπανε πως μόνο με την οδύνη αποκτιέται η αλήθεια.

Σαν γίνανε κακοί τότε άρχισαν να μιλάνε για την αδελφοσύνη και τον ανθρωπισμό και τότε καταλάβανε αυτές τις ιδέες.

Σαν γίνανε εγκληματίες τότε επινόησαν τη δικαιοσύνη και θεσπίσανε πλήρεις κώδικες για να τη διατηρήσουν, κι ύστερα για να εξασφαλίσουν το σεβασμό για αυτούς τους κώδικες θεσπίσανε τη λαιμητόμου.

Τώρα πια πολύ αμυδρά θυμούνται αυτά που είχαν χάσει και μάλιστα δεν θέλουνε να πιστέψουν πώς άλλοτε ήταν αθώοι και ευτυχισμένοι.

Κορόιδευαν αδιάκοπα το ότι μπορεί παλιότερα να ήταν ευτυχισμένοι και λέγανε πως ήταν όνειρο.

Και μάλιστα δεν μπορούσαν να το φανταστούν αισθητά και εικονικά, κι όμως, τι θαυμαστό, τι παράξενο πράγμα, μ’ όλο που είχαν χάσει την πίστη τους στην παλιά ευτυχία, μ’ όλο που λέγανε πως ήταν παραμύθι για μωρά παιδιά, ωστόσο τόσο μεγάλη ήταν η επιθυμία τους να ξανακατακτήσουν την αθωότητα και την ευτυχία που γονατίσανε μπροστά στους πόθους της καρδιάς τους, χτίσανε ναούς και προσεύχονταν στην ιδέα τους, στην ”επιθυμία“ τους μ’ όλο που ξέρανε πως ήταν απραγματοποίητη, μα δεν παύανε να τη λατρεύουν με προσευχές, και δάκρυα.

Κι όμως αν μπορούσαν να ξαναγυρίσουν σ’ αυτή την κατάσταση αθωότητας και την ευτυχίας που είχαν χάσει κι αν τους έδειχναν αμυδρά και τους ρωτούσαν αν πραγματικά θέλανε να ξαναγυρίσουν – σίγουρα θα αρνιόνταν….

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Το όνειρο ενός γελοίου ανθρώπου

Πόσο δύσκολο είναι τελικά να βρεις την αγάπη;

Σήμερα, στον σύγχρονο αστικό κόσμο που ζούμε, βιώνουμε καθημερινά μια πληθώρα αλληλεπιδράσεων με ανθρώπους που μπορεί να είναι δίπλα μας, στον ίδιο περιβάλλοντα χώρο ή μίλια μακριά, μπροστά στην παράλληλη οθόνη.

Η τεχνολογία σαφώς έχει μηδενίσει τις αποστάσεις, αλλά ταυτόχρονα εκμηδένισε τον Άνθρωπο… Ισοπέδωσε τα αγνά συναισθήματα της αγάπης, του έρωτα, της αποδοχής και του ανήκειν. Αντιθέτως μεγάλωσε το χάσμα των προσωπικών επαφών, εκείνων των εφήμερων και ανέπαφων…

Το εγώ είναι, όσο ποτέ άλλοτε, πάνω από το εμείς!
Την ημέρα είμαστε χαρούμενοι, γελαστοί, σκληροί στις διαπραγματεύσεις και επιτυχημένοι επαγγελματίες, ανεξάρτητοι και δυναμικοί, έτοιμοι να στύψουμε όλο το μεδούλι της ζωής…
Μα όταν σβήσουν τα φώτα, αυτή η μάσκα πέφτει…

Η αήττητη περσόνα του επιτυχημένου που δεν έχει ανάγκη τίποτα και κανέναν κρύβεται στη σκιά και εμφανίζεται ο πραγματικός εαυτός…
Εκείνος που κλαίει, φοβάται, πονάει, λυπάται…
Εκείνος που νιώθει μόνος, που θέλει να αγαπηθεί, να πάρει φροντίδα, να νιώσει ότι κάπου ανήκει…
Εκείνος που ονειρεύεται ότι κάποιος τον περιμένει, να του ανοίξει την πόρτα, να τον αγκαλιάσει, να μοιραστούν ένα πιάτο φαΐ και το ίδιο κρεβάτι…
Η ανθρώπινη επιθυμία για συναισθηματική εγγύτητα είναι μια καθολική, έμφυτη και διαρκής ανάγκη, που ξεκινά από τη στιγμή της γέννησης, όταν το βρέφος αποχωρίστηκε την μήτρα της μητέρα του.

Κανείς φυσιολογικός άνθρωπος δεν μπορεί να ζει μόνος για πολύ καιρό. Αν το κάνει, σύντομα η μοναξιά του θα αντικατασταθεί από την θλίψη.
Δυστυχώς όμως υπάρχει γύρω μας πολλή μοναξιά…

Που αν όντως δεν την επιδιώκουμε και δεν την επιθυμούμε, τότε γιατί δεν κάνουμε κάτι για να απαλλαχθούμε από αυτήν…;
Έχουμε εθιστεί στην μοναξιά και στα πικρά συναισθήματα της ματαίωσης που μας προκαλεί. Την θεωρούμε πλέον κομμάτι της ζωής μας.
Έχουμε πείσει τους εαυτούς μας ότι η ζωή μας θα είναι έτσι τούδε και στο εξής.

Δεν κοιτάμε την αξία και την ομορφιά των ανθρώπων που έχουμε δίπλα μας και αναζητούμε τον ιδεατό ανύπαρκτο σύντροφο.
Άλλοτε πάλι έχουμε πολύ υψηλές προσδοκίες από τον σύντροφό μας ή στεκόμαστε συνεχώς στα αρνητικά του στοιχεία, συνεπώς μας φαίνεται λειψός ή λίγος.
Πολύ συχνά υπερεκτιμούμε τον εαυτό μας και την αξία μας και δεν αναγνωρίζουμε τα λάθη και τις ανεπάρκειες μας.
Επιπλέον, αρκετά συχνά προβάλουμε πάνω στους άλλους τις προκαταλήψεις μας και τα διάφορα λάθη του παρελθόντος προδικάζοντας την πορεία μιας σχέσης αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο.

Κάποιες φορές κρίνουμε τους ανθρώπους πολύ αυστηρά, με κριτήριο την εμφάνιση τους, την οικογενειακή τους κατάσταση, το επάγγελμα τους και άλλα γνωρίσματα που δεν αποκλείουν το γεγονός πίσω από αυτά τα χαρακτηριστικά να υπάρχει ένας υπέροχος άνθρωπος που να μπορεί να μας δώσει αυτό που μας λείπει.
Ίσως τελικά καμουφλάρουμε την μοναξιά μας με έξεις που προσφέρουν προσωρινή ευχαρίστηση και συναισθηματική λύτρωση. Καταναλώνουμε αγαθά μανιωδώς, τρώμε πολύ, πίνουμε, καπνίζουμε, παριστάνουμε τους ινφλουενσερς ή εθιζόμαστε στα λάικς.

Τελικά, καλύπτουμε αυτό το κενό με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους και εφήμερες σχέσεις…
Φαύλος κύκλος στο γαϊτανάκι του αναλώσιμου, άλλοτε πρωταγωνιστές και άλλοτε κομπάρσοι.

Όταν έρθει η νύχτα και πέσει το σκοτάδι, γυμνοί μπροστά στον καθρέπτη κοιτάμε το πρόσωπο της μοναξιάς και μπαίνοντας κάτω από ντους προσπαθούμε να γεμίσουμε το κενό με το τρεχούμενο νερό…

Η σιωπή μετά τις Κραυγές

Τα φώτα του ιερού έσβησαν και μέσα στο ημίφως του κλειστού, λουσμένου από τα πληροφοριακά αποτυπώματα χώρου αχνοφαινόταν η φαιά ουσία που παιδεύτηκε αδόξως για μία ακόμη φορά! Ένας ένας οι λάτρεις επέστρεψαν στην βάση τους μαγεμένοι από τις ιαχές, τους διατυμπανισμούς και την περιαυτολόγηση!

Είμαστε το Ιερατείο της Υπερ-Πληροφορίας, τόνιζαν οι Αρχιερείς, ο ένας μετά τον άλλο, με τρόπο κωδικοποιημένο, δυσνόητο για τον απλό ακροατή. Για εκείνους, τους λάτρεις που πεινασμένοι για μάθηση συνλειτουργούσαν με το ιερατείο, εκτυλισσόταν ένας χορός από χρησμούς, νέα μονοπάτια αναζήτησης, καινούργιους δρόμους εξέλιξης. Ω,δύσμοιρε απλέ ακροατή. Το μόνο που σερβιρίστηκε σε τούτη την τελετουργία των κραταιών Πληροφοριο-Μάγων ήταν καλά ξαναζεσταμένες τροφές σκέψης. Ζήτω Το ιερατείο της Υπερ-πληροφορίας.

Φυσικά, η μεγάλη τελετουργία διήρκησε πολύ, όπως είχε προσυμφωνηθεί από τον Μέγα μάγιστρο. Ιερούργησαν τα μεγάλα κεφάλια της ασταμάτητης Λερναίας ύδρας. Και το Θέαμα περιείχε όλες τις παγίδες για τους αμύητους. Η Τέχνη του Subliminal Messaging στο μεγαλείο της. Λέξεις κλειδιά εισακούστηκαν σε κάθε σπιθαμή της εσωτερικής αρχιτεκτονικής του ιερού, που μοναδικό στόχο είχαν την προσκόλληση των ακολούθων στα ίδια μονοπάτια. Άπειρες λεπτομέρειες καμίας χρησιμότητας, και ενδιάμεσα, πολύ συχνά ακολουθούσε η λέξη-δύναμης που ανάγει το mind control σε Κύρια επιστήμη: Είμαστε το Ιερατείο της Υπερ-Πληροφορίας. Μην το ξεχνάτε… Η επίκληση του Μεγάλου Θεού ήταν επιτυχής, μιας και μέσα από τους καπνούς εμφανίστηκε και παρέμεινε καθ’ όλη την διάρκεια ο Οπτικο-ακουστικός Υπερ-δαίμονας, παίζοντας αδιάλειπτα εικόνες εστιασμένες στον αέναο εγκλωβισμό των ασυνείδητων μονοπατιών του νου των παρευρισκόμενων…

Προτού επιστρέψω στην λίγο δυσθεώρητη ανάλυση του Ιερατείου θα ήταν χρήσιμο να σας πω πως έστω και αν δεν κατανοείτε πλήρως τις κρυπτικές προτάσεις που παραθέτω, συνεχίστε το διάβασμα. Γιατί μέσα από την εστιασμένη τυχαιότητα μερικών «ειδικών» λέξεων θα κατανοήσετε και εσείς την λειτουργία του, αργά η γρήγορα. Ο πραγματικός σκοπός του Ερευνητή θα πρέπει να είναι η διαρκής αναζήτηση νέων, σωστών καναλιών ενημέρωσης και πληροφόρησης και όχι το παιχνίδι που σαν στρόβιλος παρασύρει και εγκλωβίζει στην στασιμότητα κάθε επίδοξο εραστή της αναζήτησης! Χμμ, μα θα μου πεις, χρησιμοποιώ την ίδια ακριβώς τεχνική με αυτή που έχει πρώτη σε προτίμηση το Ιερατείο. Ναι, μα εξ’ ολοκλήρου αντεστραμμένη. Σκοπός των λέξεων αυτού του κειμένου που ακροβατούν ανάμεσα στο φανταστικό και την πραγματική υπόσταση του φαινομένου είναι η διέγερση του νου, προς την κατανόηση των δεδομένων πεπραγμένων της αδερφότητας της Υπερ-Πληροφόρησης!

Και έτσι, πίσω στον Ιερό χώρο της τέλεσης κάποιος περισσότερο υποψιασμένος λάτρης, κρυμμένος πίσω από τα φώτα έσπασε το μονοπώλιο της τελετουργίας απευθύνοντας τον λόγο σε έναν από τους ιερείς, προσπαθώντας με μία του ερώτηση να ανακαλύψει έναν από τους σκοπούς της τελετουργίας… Μα η απάντηση που του δώθηκε, ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της ύπαρξης του Ιερατείου της Υπερ-Πληροφόρησης. Αυτή η τελετουργία, ήταν σχεδιασμένη με τυπικά διαμορφωμένα από άλλους, που δεν κατάφεραν ποτέ να τα προφέρουν οι ίδιοι, η αν το έκαναν απαξιώθηκαν χαρακτηριστικά. Ολόκληρο το οικοδόμημα της Πληροφορίας, είναι μία λειψή γνώση των πάντων! Και ο λάτρης, που κατείχε την συγκεκριμένη πληροφορία περισσότερο από τον Ιερέα που την Κύρητε, αποκάλυψε το μεγάλο trip. Δεν υπάρχουν Απόλυτοι Γνώστες! Εκείνοι που με υπερηφάνεια επιδείκνυαν το πληροφοριακά κεντημένο ένδυμά τους φορούν στην ουσία μία ρακένδυτη, ετοιμόρροπη εκδοχή μύριων πηγών ανατροφοδότησης που από στιγμή σε στιγμή θα κατέρρεε για να αποκαλύψει τα άδεια στερεά του Ιερατείου τους!

Και τώρα, που καταλάγιασαν τα λόγια και οι ιαχές, αναμένω την ηχώ να κρούσει το καμπανάκι. Να υποδείξει πόσοι βρέθηκαν ή θα βρεθούν παγιδευμένοι στην σκεπτομορφή της που πλανάται ακόμη στον χώρο. Σε λίγο καί στον Κυβέρνο-Χώρο. Και όπου μπορείτε να φανταστείτε.. Στις σελίδες κάποιου περιοδικού, στις οθόνες της τηλεόρασής, στα τραγούδια που θα ακούσετε σε μία ανύποπτη τυχαία στιγμή.. Οι δρόμοι είναι άπειροι προς την γνώση και την αναζήτηση. Οι μισοί, παραμένουν μπλοκαρισμένοι και λογοκρυμμένοι απο την Υπερ-Επιτροπή. Μα οι άλλοι μισοί, βρίσκονται ακόμη εδώ και ανοίγονται μπροστά μας έτοιμοι προς εξερεύνηση, όσο και αν το ιερατείο προσπαθεί να κατακτήσει τον έλεγχό τους. Δεν θα το καταφέρει! Αντίθετα, θα βρεθεί αντιμέτωπο με τις ίδιες τις μεθόδους του, νιώθωντας την διαρροή της πληροφορίας ολοένα και να μεγαλώνει, την αυτούσια δύναμη της να δυναμώνει, τους αυτόνομους αναζητητές να του γυρνούν την πλάτη, σίγουρη πως η πραγματική πληροφόρηση βρίσκεται ανεξάρτητη και ακμαία εκεί έξω…

ΥΓ 1: Πόσες μέλισσες χωρούν σε μιά κυψέλη;

ΥΓ 2: Τα «δίκτυα», ή δίχτυα κάποτε μπλοκάρουν και μπουκώνουν…

To σύνδρομο του ‘’ξερόλα’’

Ναι εννοείται πως ο καθένας από εμάς ή έστω οι πλείστοι έχουν συναντήσει ή έχουν έρθει αντιμέτωποι ή δυστυχώς αναγκαστικά πρέπει να συναναστρέφονται με αυτό τον τύπο ανθρώπου τον κατά φαντασία ‘’παντογνώστη’’ τον ντε και καλά ειδήμονα σε όλα, τον άνθρωπο που κάνει πως τα ξέρει ανελλιπώς όλα!

Ή όπως λέει ο λαός: Αυτοί που νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα εκνευρίζουν εμάς που τα ξέρουμε!

Ε, λοιπόν ναι ο ξερόλας είναι αυτός ο ενοχλητικός και κουραστικός άνθρωπος που έχει άποψη για όλα, που αναπτύσσει τις θεωρίες του πιστεύοντας παρά μόνο πως οι δικές του είναι οι αληθής και οι σωστές. Τις επιβάλει με τέτοιο τρόπο και επιμένει πάνω σε αυτές χωρίς να ακούσει κουβέντα, χωρίς να δεχθεί κι άλλες απόψεις μέχρι να συμφωνήσουν όλοι ανεξαιρέτως μαζί του. Κι όλα αυτά εξαιτίας του τεράστιου εγωισμού του ή μάλλον της τεράστιας ανασφάλειας του και του αλαζονικού χαρακτήρα του..

Ένας τέτοιος άνθρωπος το μόνο που επιζητά είναι την σημασία των γύρω του , τον ρόλο του πρωταγωνιστή και του επίκεντρου. Πολλές φορές φθάνει στο σημείο να αμφισβητεί οτιδήποτε κι αν του πεις να επαναλαμβάνει τα λόγια σου με διαφορετικό τρόπο βέβαια μόνο και μόνο για να μην υποστηρίξει πως αυτά που είχες προαναφέρει ο ίδιος ήταν σωστά. Κι όμως η χαμηλή αυτοεκτίμηση φωνάζει από μακριά σε τέτοιες περιπτώσεις γιατί μόνο οι άνθρωποι αυτοί έχουν την ανάγκη να αποδείξουν με τέτοιο τρόπο την αξία του εαυτού τους. Προσπαθώντας να εντυπωσιάσουν ή ακόμη καλύτερα να μειώσουν για να επιδείξουν την ‘’εξυπνάδα’’ τους.

Στην τελική είναι ένας κακός ακροατής που ποτέ δεν ακούει και απορρίπτει οτιδήποτε είναι αντίθετο από αυτά που πιστεύει. Έστω κι αν είναι να λάθος θα συνεχίζει ακάθεκτος να ισχυρίζεται πως είναι σωστός μόνο και μόνο για να μην εκτεθεί και κλονιστεί. Αν και στην πραγματικότητα με αυτό τον τρόπο εκτίθεται περισσότερο.

Αυτοί οι άνθρωποι αντιμετωπίζονται μόνο με υπομονή, καμία αντιπαράθεση δεν υπάρχει λόγος και νόημα να πέσεις τόσο χαμηλά στο επίπεδο ενός τέτοιου ανθρώπου, χάνεις τον χρόνο σου. Απλά μην δίνεις σημασία και εάν σου είναι εφικτό διατήρησε την τεχνική ‘’μακριά και αγαπημένοι’’. κράτα απόσταση καλύτερα για την ψυχική σου ηρεμία.

Και ναι εσείς οι ξερόλες καλό θα ήταν να γνωρίζετε πως τις πλείστες φορές που σας ακούμε και επιλέγουμε να σιωπούμε, δεν το κάνουμε επειδή συμφωνούμε αλλά επειδή πολύ απλά βαριόμαστε να ασχοληθούμε!!!

Αριστοτέλης:Υπάρχουν τρία είδη φιλίας

«Η φιλία είναι ένα είδος αρετής ή τουλάχιστον συνυφασμένη με την αρετή. Εκτός όμως απ΄ αυτό, η φιλία είναι και πράγμα πάρα πολύ αναγκαίο στη ζωή του ανθρώπου, γιατί κανείς δεν θα προτιμούσε να ζει χωρίς φίλους, έστω κι αν έχει στην κατοχή του όλα τα άλλα αγαθά. Γι΄ αυτό ακόμα και οι πλούσιοι και εκείνοι που κατέχουν αξιώματα και πολιτική εξουσία, πιστεύουν ότι η παρουσία φίλων είναι πολύ μεγάλη ανάγκη. Εξάλλου οι άνθρωποι στη φτώχεια και στις άλλες δυστυχίες τους, πιστεύουν ότι το μόνο καταφύγιο είναι οι φίλοι. Επιπλέον, οι φίλοι συνδράμουν τους νέους, ώστε να τους αποτρέψουν από τα λάθη, και, προκειμένου, για τους μεγάλους στην ηλικία, τους φροντίζουν και αναπληρώνουν τις δυνάμεις που τους λείπουν. Δύο πηγαίνουν μαζί, διότι και οι δυο είναι πιο ικανοί να κατανοήσουν από κοινού και να ενεργήσουν».

Ο Αριστοτέλης υπογράμμισε δύο συνηθισμένα είδη φιλίας που βασίζονται περισσότερο στη σύμπτωση, παρά στην πρόθεση.

Οι συμπτωματικές φιλίες

1) Φιλία ωφελιμότητας

Η πρώτη είναι η φιλία που βασίζεται στην ωφελιμότητα. Σε αυτό το είδος φιλίας, τα δύο μέρη δεν τρέφουν αληθινά φιλικά συναισθήματα, αλλά διατηρούν τη σχέση τους γιατί αποκομίζουν οφέλη.

Αυτή η φιλία, δεν είναι μόνιμη. Όταν τελειώνουν τα οφέλη, συνήθως τελειώνει και η φιλία. Ο Αριστοτέλης παρατήρησε πως αυτή η σχέση είναι πιο συνηθισμένα ανάμεσα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Ένα σωστό παράδειγμα τέτοιας φιλίας, είναι οι σχέσεις που φτιάχνουμε με συνάδελφους στη δουλειά. Μπορεί όντως να περνάμε καλά μαζί, αλλά μόλις η κατάσταση αλλάξει, συνήθως αλλάζει και η φύση της σχέσης μας.

2) Φιλία απόλαυσης

Αντίστοιχα, το δεύτερο είδος συμπτωματικής φιλίας βασίζεται στην απόλαυση. Αυτό, όμως, είναι πιο συνηθισμένο σε νεαρούς ανθρώπους. Είναι το είδος φιλίας που παρατηρείται ανάμεσα σε συμμαθητές, συμφοιτητές και άτομα που ανήκουν στην ίδια αθλητική ομάδα.

Η πηγή της φιλίας είναι πιο συναισθηματική, αλλά ταυτόχρονα, είναι το είδος της φιλίας που συνήθως κρατάει λιγότερο. Μόλις τα ενδιαφέροντα των φίλων πάψουν να είναι κοινά, σταματάει και η απόλαυση και κατά επέκταση, η φιλία. Συνήθως, αυτό συμβαίνει, επειδή μεγαλώνουμε, ωριμάζουμε και αλλάζουμε.

Οι περισσότερες φιλίες, ανήκουν σε αυτές τις δύο κατηγορίες και ενώ ο Αριστοτέλης ποτέ δεν τις χαρακτήρισε με αρνητικό τρόπο, πίστευε πως το μικρό βάθος τους περιόριζε την ποιότητά τους.

Είναι καλό, για την ακρίβεια, είναι απαραίτητο, να έχουμε συμπτωματικές φιλίες, αλλά μπορούμε να τα πάμε ακόμα καλύτερα.

Η φιλία της αρετής και του αγαθού

Η τελευταία μορφή φιλίας που κατέγραψε ο Αριστοτέλης είναι η καλύτερη από όλες. Αντί να βασίζεται στο συμφέρον ή στην απόλαυση, το τρίτο είδος φιλίας βασίζεται στην κοινή εκτίμηση των αρετών και των ιδανικών, ανάμεσα στα δύο μέρη. Είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι και οι αξίες, τις οποίες αντιπροσωπεύουν που αποτελούν το κίνητρο διατήρησης των φιλικών δεσμών.

Συνήθως, αυτή η φιλία κρατάει μέχρι τέλους, αλλά για τη δημιουργία της απαιτείται η ύπαρξη ενός βασικού επίπεδου καλοσύνης στο καθένα από τα δύο άτομα. Σαν να μην έφτανε αυτό, απαιτούν χρόνο και εμπιστοσύνη για να σφυρηλατηθούν σωστά.

Οι άνθρωποι που δεν έχουν ενσυναίσθηση και δεν νοιάζονται για τον συνάνθρωπό τους συχνά αποτυγχάνουν να αναπτύξουν τέτοιες σχέσεις και καταλήγουν στα πρώτα δύο είδη φιλιών. Ο κάθε άνθρωπος έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει αυτό το επίπεδο φιλίας με κάποιον που ξέρει πολύ καλά, τον έχει δει στη χειρότερη φάση της ζωής του και έπειτα τον είδε να την ξεπερνάει. Το ίδιο πράγμα ισχύει και για φίλους που αντιμετώπισαν και ξεπέρασαν μαζί τις ίδιες δυσκολίες.

Πέρα από το βάθος και την οικειότητα που προκύπτει σε αυτές τις σχέσεις, η ομορφιά τους κρύβεται και στο γεγονός πως συμπεριλαμβάνουν τα πλεονεκτήματα και από τα δύο προηγούμενα είδη φιλίας. Είναι ωφέλιμες και απολαυστικές.

Όταν σέβεσαι τον άλλον και νοιάζεσαι για το καλό του, χαίρεσαι και μόνο που είσαι μαζί του, μπορείτε να βρείτε πράγματα που θα διασκεδάσουν και τους δύο σας, αλλά και να βοηθήσετε ο ένας τον άλλον.

Αυτές οι σχέσεις απαιτούν χρόνο και προσπάθεια, αλλά όταν ανθίσουν, οι καρποί τους είναι η εμπιστοσύνη, ο θαυμασμός και το δέος, δηλαδή οι πιο γλυκοί καρποί που έχει να μας προσφέρει η ζωή.

Για τον Αριστοτέλη, λίγα πράγματα στη ζωή πλησίαζαν την αξία μίας τέτοιας φιλίας.

Ηράκλειτος: Η τραγικότητα της καθημερινής μας ύπαρξης

Ηράκλειτος ο Εφέσιος

§1 Κείμενο

«οὐ γὰρ φρονέουσι τοιαῦτα πολλοί, ὁκοίοις ἐγκυρεῦσιν, οὐδὲ μαθόντες γινώσκουσιν, ἑωυτοῖσι δὲ δοκέουσι» (απ. 17).

§2 Μετάφραση

Πράγματι, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν κατανοούν τέτοια πράγματα (που αποκαλύπτει ο λόγος), σαν αυτά που συναντούν τυχαία, ούτε τα γνωρίζουν, όταν τους τα διδάξουν άλλοι, πιστεύουν όμως ότι τα γνωρίζουν.

§3 Ερμηνεία ‒ κατανόηση

Η πυρηνική σκέψη του αποσπάσματος σχετίζεται με την κριτική του Ηράκλειτου, από τη σκοπιά του καθολικού Λόγου, στον τρόπο με τον οποίο οι πιο πολλοί άνθρωποι σκέφτονται και γνωρίζουν τα πράγματα:

α) οὐ … φρονέουσι … ἐγκυρεῦσιν:

1. Ο Ηράκλειτος φαίνεται πως με τις εν λόγω προτάσεις του παρακολουθεί από κοντά αντίστοιχες λεκτικές ρήσεις του Αρχίλοχου, για να αναιρέσει στοχαστικά το περιεχόμενό τους. Οι πολλοί, κοινοί θνητοί ως προς την σκέψη, για τους οποίους στο απ. 1 λέει πως δεν καταλαβαίνουν τι λέει ο Λόγος, παρουσιάζονται κι εδώ να μην μπορούν να κατανοήσουν την πραγματικότητα. Στο ίδιο απόσπασμα, όπως και στα απ. 34 και 72 τους διακρίνει από τον μυημένο στον καθολικό Λόγο, δηλαδή από τον φιλόσοφο, από τον φίλο της σοφίας (απ. 35). Ο τελευταίος, ακριβώς επειδή επιζητεί τη μύησή του στον καθολικό Λόγο, ψάχνει να βρει τον εαυτό του (απ.101): στοχάζεται βαθιά, μελετά προσεκτικά, με βάση τις επιταγές αυτού του λόγου, κάθε πράγμα που συναντά μπροστά του και επιχειρεί να το κατανοήσει στην ενδότερη αλήθεια του Είναι του, της φύσης του.

2. Απεναντίας, οι άλλοι (απ.1), οι μη φιλόσοφοι, δεν αντιμετωπίζουν με τη δέουσα προσοχή τα πράγματα που βρίσκουν μπροστά τους, με την ιδιάζουσα στη φύση των πραγμάτων σκέψη/εννόηση, αλλά τα προσπερνούν βιαστικά και έτσι τα εγκαταλείπουν ανερεύνητα, αποσυρόμενοι οι ίδιοι μέσα στον κύκλο-κύκλωμα της άσκεφτης υποκειμενικότητάς τους. Κατ’ αυτό τον τρόπο συσκοτίζουν την πραγματικότητα.

3. Μέσα στην καθολική, συμπαντική ροή, το πράγμα έχει θέση ως μέρος της φύσης, του Είναι ως τέτοιου. Το να αφηνόμαστε λοιπόν στη σκέψη του πράγματος σημαίνει να επιχειρούμε να κατανοούμε τη φύση του και σε άρρηκτη διασύνδεση με τούτη την κατανόηση να διανοιγόμαστε σ’ αυτό που είναι καθολικό, που υπάρχει συμπαντικά, και να απελευθερωνόμαστε από τη γεμάτη ψευδαισθήσεις υποκειμενικότητα.

4. Αυτή-εδώ μας αποκόπτει, μας απομονώνει από την καθολική φύση, από το Είναι, ενώ η σκέψη μας αποκαλύπτει ότι το πράγμα συνυφαίνεται με τα άλλα πράγματα και δεν είναι κάτι που αρέσκεται απλώς να προσκολλάται στον εαυτό του. Επομένως μας επιτρέπει να το λαμβάνουμε, στην καθεαυτότητά του, θεμελιωδώς υπόψη ως κριτήριο, ως μέτρο για την ελευθερία του υποκειμένου, για την αλήθεια της φύσης, του Είναι του τελευταίου και της καθολικής φύσης. Το Είναι λοιπόν είναι αναφορική σχέση και ο κόσμος συναφώς Άνοιγμα: είναι αυτό τούτο το Άνοιγμα, όπου όλα συνδέονται με όλα. Το έργο της σκέψης, ως εκ τούτου, έγκειται στο να μας οδηγεί σε τούτο το Άνοιγμα.

β) οὐδὲ μαθόντες γινώσκουσιν:

το γιγνώσκειν διαφέρει από το φρονεῖν, καθώς είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας μάθησης: πληροφόρησης και σταθερής γνώσης, που καθιστά το πράγμα αντικείμενο. Οι άνθρωποι αυτής της πληροφοριακής, της καθιδρυμένης ορισμένως γνώσης ‒με σημερινούς όρους: οι εξειδικευμένοι επιστήμονες, αλλά και όσοι εικοτολογούν‒ ακολουθούν μια αντικειμενική, επιστημονική στάση, που είναι κι αυτή στάση συγκάλυψης του πράγματος, καθώς το θεωρούν από τη σκοπιά της δικής τους υποκειμενικότητας, των δικών τους αρχών και μόνο με βάση αυτές τις αρχές το κρίνουν άξιο να γίνεται αντικείμενο της γνώμης-γνώσης τους. έτσι το εγκλείουν στον κύκλο-κύκλωμα της υποκειμενικότητάς τους.

γ) ἑωυτοῖσι δὲ δοκέουσι:

Κάθε υποκειμενικότητα, αλλά και η υποκειμενικότητα καθόλου, τουτέστι οι άλλοι άνθρωποι, πλην των φίλων της σοφίας, των ακολουθούντων τον καθολικό λόγο, έχουν ως μέτρο της ερμηνευτικής τους πράξης τον εαυτό τους και επιχειρούν να προσεγγίσουν το πράγμα με βάση την κατ’ αίσθηση αντίληψή τους, την αισθητηριακή τους γνώμη. Στερούνται έτσι τη δυνατότητα να σκέπτονται τα πολλά μέσα από την ενδοσυνάφεια των τελευταίων με το Έν, με την εννοιολογική τους Εν-ότητα, κατά τον Χέγκελ, ακόμη κι αν κανείς επιχειρήσει να τους την διδάξει.

Βέβαια, εδώ δεν πρέπει να ερμηνεύεται ο Ηράκλειτος, σαν να θέλει να θυσιάσει την υποκειμενικότητα στο βωμό της αντικειμενικότητας ή μιας αλλότριας πραγματικότητας, αλλά από τη σκοπιά της ερμηνευτικής διαλεκτικής του πνεύματος, της έννοιας, του συμπαντικά εννοιολογικού Ενός.

ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ: Χαρακτῆρες (4.1-4.15) - ΑΓΡΟΙΚΙΑΣ

Δ'. ΑΓΡΟΙΚΙΑΣ


[4.1] [Ἡ δὲ ἀγροικία δόξειεν ἂν εἶναι ἀμαθία ἀσχήμων,]
[4.2] ὁ δὲ ἄγροικος τοιοῦτός τις, οἷος κυκεῶνα πιὼν εἰς ἐκκλησίαν πορεύεσθαι.
[4.3] καὶ τὸ μύρον φάσκειν οὐδὲν τοῦ θύμου ἥδιον ὄζειν·
[4.4] καὶ μείζω τοῦ ποδὸς τὰ ὑποδήματα φορεῖν.
[4.5] καὶ μεγάλῃ τῇ φωνῇ λαλεῖν·
[4.6] καὶ τοῖς μὲν φίλοις καὶ οἰκείοις ἀπιστεῖν, πρὸς δὲ τοὺς αὑτοῦ οἰκέτας ἀνακοινοῦσθαι περὶ τῶν μεγίστων, καὶ τοῖς παρ᾽ αὐτῷ ἐργαζομένοις μισθωτοῖς ἐν ἀγρῷ πάντα τὰ ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας διηγεῖσθαι.
[4.7] καὶ ἀναβεβλημένος ἄνω τοῦ γόνατος καθιζάνειν, ὥστε γυμνὰ τὰ ‹αἰδοῖα› αὐτοῦ φαίνεσθαι.
[4.8] καὶ ἐπ᾽ ἄλλῳ μὲν μηδενὶ ‹μήτε εὐφραίνεσθαι› μήτε ἐκπλήττεσθαι ἐν ταῖς ὁδοῖς, ὅταν δὲ ἴδῃ βοῦν ἢ ὄνον ἢ τράγον, ἑστηκὼς θεωρεῖν.
[4.9] καὶ προαιρῶν δέ τι ἐκ τοῦ ταμιείου δεινὸς φαγεῖν, καὶ ζωρότερον πιεῖν.
[4.10] καὶ τὴν σιτοποιὸν πειρῶν λαθεῖν, κᾆτ᾽ ἀλέσας μετ᾽ αὐτῆς ‹μετρῆσαι› τοῖς ἔνδον πᾶσι καὶ αὑτῷ τὰ ἐπιτήδεια.
[4.11] καὶ ἀριστῶν δὲ ἅμα τοῖς ὑποζυγίοις ἐμβαλεῖν ‹τὸν χόρτον›.
[4.12] καὶ τὴν θύραν ὑπακοῦσαι αὐτός, καὶ τὸν κύνα προσκαλεσάμενος καὶ ἐπιλαβόμενος τοῦ ῥύγχους εἰπεῖν «Οὗτος φυλάττει τὸ χωρίον καὶ τὴν οἰκίαν».
[4.13] καὶ [τὸ] ἀργύριον δὲ παρά του λαβὼν ἀποδοκιμάζειν, λίαν ‹γὰρ› μολυβρὸν εἶναι, καὶ ἕτερον ἅμα ἀνταλλάττεσθαι.
[4.14] καὶ ἐάν τῳ ἄροτρον χρήσῃ ἢ κόφινον ἢ δρέπανον ἢ θύλακον, ταῦτα τῆς νυκτὸς κατὰ ἀγρυπνίαν ἀναμιμνησκόμενος ‹ἀπαιτεῖν›.
[4.15] καὶ εἰς ἄστυ καταβαίνων ἐρωτῆσαι τὸν ἀπαντῶντα, πόσου ἦσαν αἱ διφθέραι καὶ τὸ τάριχος καὶ εἰ τήμερον ὁ ἄρχων νουμηνίαν ἄγει, καὶ εἰπεῖν εὐθὺς ὅτι βούλεται καταβὰς ἀποκείρασθαι καὶ ἐν βαλανείῳ δὲ ᾆσαι καὶ εἰς τὰ ὑποδήματα δὲ ἥλους ἐγκροῦσαι καὶ τῆς αὐτῆς ὁδοῦ παριὼν κομίσασθαι παρ᾽ Ἀρχίου τοῦ ταρίχους.

***

4. Ο ΧΩΡΙΑΤΗΣ


[4.1] [Η χωριατιά φαίνεται ότι είναι η απρεπής έλλειψη λεπτότητας,]
[4.2] ενώ ο χωριάτης το είδος του ανθρώπου που πηγαίνει στην Εκκλησία του Δήμου, αφού έχει πιει κυκεώνα.
[4.3] Ισχυρίζεται επίσης ότι το άρωμα δεν μυρίζει πιο ευχάριστα από το θυμάρι.
[4.4] Φορά υποδήματα μεγαλύτερα από τα πόδια του.
[4.5] Μιλά με δυνατή φωνή.
[4.6] Στους φίλους και τους συγγενείς είναι δύσπιστος, ενώ τους οικιακούς του δούλους τούς συμβουλεύεται για τις πιο σπουδαίες υποθέσεις του. Και στους μισθωτούς που εργάζονται για λογαριασμό του στα χωράφια διηγείται όλα όσα συζητήθηκαν στην Εκκλησία του Δήμου.
[4.7] Κάθεται έχοντας σηκωμένο το φόρεμά του πάνω από τα γόνατα, με αποτέλεσμα να φαίνεται γυμνό το αιδοίο του.
[4.8] Και στο δρόμο δεν ευφραίνεται με κανένα άλλο θέαμα, μήτε μένει έκπληκτος, παρά μόνο όταν δει κανένα βόδι ή γάιδαρο ή τράγο: τότε στέκεται και κοιτά με προσοχή.
[4.9] Είναι ικανός να φάει τα τρόφιμα καθώς τα βγάζει από το κελάρι και να πιει κρασί πιο δυνατό (από ό,τι συνηθίζεται).
[4.10] Αποπλανεί τη μαγείρισσα στα κρυφά και κατόπιν, αφού την βοηθήσει στο άλεσμα, υπολογίζει τα αναγκαία τρόφιμα για όλους τους ενοίκους του σπιτιού και για τον εαυτό του.
[4.11] Καθώς παίρνει το πρωινό του, δίνει συνάμα σανό και στα υποζύγιά του.
[4.12] Απαντά στην πόρτα ο ίδιος, φωνάζει το σκύλο του, τον πιάνει από τη μουσούδα και λέει: «Αυτός φυλά το κτήμα και το σπίτι μου».
[4.13] Όταν παίρνει από κάποιον αργυρό νόμισμα, το εξετάζει και το βρίσκει ακατάλληλο, γιατί είναι πολύ μολυβδόχρωμο, και ζητά συνάμα να του το αλλάξουν με άλλο.
[4.14] Κι αν δανείσει σε κάποιον άροτρο ή κοφίνι ή δρεπάνι ή σακί, πάει και τα ζητά μέσα στη νύχτα, γιατί τα θυμήθηκε την ώρα που αγρυπνούσε.
[4.15] Όταν κατεβαίνει στην πόλη, ρωτά όποιον συναντήσει πόσο έκαναν τα δέρματα και το παστό ψάρι κι αν σήμερα ο άρχοντας τελεί την πρώτη του μήνα, και του λέει ευθύς ότι θέλει να κουρευτεί μόλις φτάσει στην πόλη, να τραγουδήσει στα λουτρά, να βάλει πρόκες στα παπούτσια του και να αγοράσει παστό ψάρι από το μαγαζί του Αρχία, που είναι πάνω στο δρόμο του.