ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ, ΗΣΙΟΔΟΣ - Θεογονία (116-153)

Θεογονία - Κοσμογονία

Από τον Ουρανό έως τον Κρόνο A'

ἤτοι μὲν πρώτιστα Χάος γένετ᾽· αὐτὰρ ἔπειτα
Γαῖ᾽ εὐρύστερνος, πάντων ἕδος ἀσφαλὲς αἰεὶ
ἀθανάτων οἳ ἔχουσι κάρη νιφόεντος Ὀλύμπου,
Τάρταρά τ᾽ ἠερόεντα μυχῷ χθονὸς εὐρυοδείης,
120 ἠδ᾽ Ἔρος, ὃς κάλλιστος ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσι,
λυσιμελής, πάντων τε θεῶν πάντων τ᾽ ἀνθρώπων
δάμναται ἐν στήθεσσι νόον καὶ ἐπίφρονα βουλήν.
ἐκ Χάεος δ᾽ Ἔρεβός τε μέλαινά τε Νὺξ ἐγένοντο·
Νυκτὸς δ᾽ αὖτ᾽ Αἰθήρ τε καὶ Ἡμέρη ἐξεγένοντο,
125 οὓς τέκε κυσαμένη Ἐρέβει φιλότητι μιγεῖσα.
Γαῖα δέ τοι πρῶτον μὲν ἐγείνατο ἶσον ἑωυτῇ
Οὐρανὸν ἀστερόενθ᾽, ἵνα μιν περὶ πάντα καλύπτοι,
ὄφρ᾽ εἴη μακάρεσσι θεοῖς ἕδος ἀσφαλὲς αἰεί,
γείνατο δ᾽ οὔρεα μακρά, θεᾶν χαρίεντας ἐναύλους
130 Νυμφέων, αἳ ναίουσιν ἀν᾽ οὔρεα βησσήεντα,
ἠδὲ καὶ ἀτρύγετον πέλαγος τέκεν οἴδματι θυῖον,
Πόντον, ἄτερ φιλότητος ἐφιμέρου· αὐτὰρ ἔπειτα
Οὐρανῷ εὐνηθεῖσα τέκ᾽ Ὠκεανὸν βαθυδίνην
Κοῖόν τε Κρεῖόν θ᾽ Ὑπερίονά τ᾽ Ἰαπετόν τε
135 Θείαν τε Ῥείαν τε Θέμιν τε Μνημοσύνην τε
Φοίβην τε χρυσοστέφανον Τηθύν τ᾽ ἐρατεινήν.
τοὺς δὲ μέθ᾽ ὁπλότατος γένετο Κρόνος ἀγκυλομήτης,
δεινότατος παίδων, θαλερὸν δ᾽ ἤχθηρε τοκῆα.
γείνατο δ᾽ αὖ Κύκλωπας ὑπέρβιον ἦτορ ἔχοντας,
140 Βρόντην τε Στερόπην τε καὶ Ἄργην ὀβριμόθυμον,
οἳ Ζηνὶ βροντήν τ᾽ ἔδοσαν τεῦξάν τε κεραυνόν.
οἱ δ᾽ ἤτοι τὰ μὲν ἄλλα θεοῖς ἐναλίγκιοι ἦσαν,
μοῦνος δ᾽ ὀφθαλμὸς μέσσῳ ἐνέκειτο μετώπῳ·
Κύκλωπες δ᾽ ὄνομ᾽ ἦσαν ἐπώνυμον, οὕνεκ᾽ ἄρά σφεων
145 κυκλοτερὴς ὀφθαλμὸς ἕεις ἐνέκειτο μετώπῳ·
ἰσχὺς δ᾽ ἠδὲ βίη καὶ μηχαναὶ ἦσαν ἐπ᾽ ἔργοις.
ἄλλοι δ᾽ αὖ Γαίης τε καὶ Οὐρανοῦ ἐξεγένοντο
τρεῖς παῖδες μεγάλοι ‹τε› καὶ ὄβριμοι, οὐκ ὀνομαστοί,
Κόττος τε Βριάρεώς τε Γύγης θ᾽, ὑπερήφανα τέκνα.
150 τῶν ἑκατὸν μὲν χεῖρες ἀπ᾽ ὤμων ἀίσσοντο,
ἄπλαστοι, κεφαλαὶ δὲ ἑκάστῳ πεντήκοντα
ἐξ ὤμων ἐπέφυκον ἐπὶ στιβαροῖσι μέλεσσιν·
ἰσχὺς δ᾽ ἄπλητος κρατερὴ μεγάλῳ ἐπὶ εἴδει.

***
Στ᾽ αλήθεια πρώτα‒πρώτα το Χάος έγινε. Κι ύστεραη πλατύστερνη η Γη, η σταθερή πάντοτε έδρα όλων των αθανάτωνπου την κορφή κατέχουνε του χιονισμένου Ολύμπου,και τα ζοφώδη Τάρταρα στο μυχό της γης με τους πλατιούς τους δρόμους.120Αλλά κι ο Έρωτας που ο πιο ωραίος είναι ανάμεσα στους αθάνατους θεούς,αυτός που παραλύει τα μέλη και όλων των θεών κι ανθρώπων την καρδιάδαμάζει μες στα στήθη και τη συνετή τους θέληση.Κι από το Χάος έγινε το Έρεβος κι η μαύρη Νύχτα.Κι από τη Νύχτα πάλι έγιναν ο Αιθέρας και η Ημέρα:αυτούς τους γέννησε αφού συνέλαβε σμίγοντας ερωτικά με το Έρεβος.Και η Γη γέννησε πρώτα ίσον μ᾽ αυτήτον Ουρανό που ᾽ναι γεμάτος άστρα, να την καλύπτει από παντού τριγύρωκαι να ᾽ναι έδρα των μακαρίων θεών παντοτινά ασφαλής.Γέννησε και τα όρη τα ψηλά, τις όλο χάρη κατοικίες των θεών Νυμφών130που κατοικούνε στα βουνά τα φαραγγώδη,μα και το πέλαγος το άκαρπο γέννησε που ορμάει με το κύμα,τον Πόντο, δίχως ζευγάρωμα ευφρόσυνο. Κι έπειταξάπλωσε με τον Ουρανό και γέννησε τον Ωκεανό το βαθυδίνητον Κοίο, τον Κρείο, τον Υπερίονα, τον Ιαπετό,τη Θεία, τη Ρέα, τη Θέμιδα, τη Μνημοσύνη,τη χρυσοστέφανη τη Φοίβη και την εράσμια Τηθύ.Μαζί μ᾽ αυτούς γεννήθηκε, πιο νέος απ᾽ όλους, ο δολοπλόκος Κρόνος,ο πιο δεινός απ᾽ τα παιδιά. Και το γονιό του το θαλερό εχθρεύτηκε.Γέννησε και τους Κύκλωπες, που ᾽χουν πανίσχυρη καρδιά,140το Βρόντη, το Στερόπη και τον Άργη με τη δυνατή ψυχή,που δώσανε στο Δία τη βροντή και του ᾽φτιαξαν τον κεραυνό.Αυτοί σε όλα τ᾽ άλλα με τους θεούς παρόμοιοι ήταν,μα ένα μονάχα μάτι στη μέση του μετώπου τους βρισκόταν.Και πήραν το φερώνυμο όνομα Κύκλωπες,γιατί στο μέτωπό τους ένα βρισκόταν μάτι κυκλικό.Και ισχύς, δύναμη και τεχνάσματα στα έργα τους υπήρχαν.Και άλλοι πάλι από τη Γη κι από τον Ουρανό γεννήθηκαντρεις γιοι, μεγάλοι κι ισχυροί, ακατονόμαστοι,ο Κόττος, ο Βριάρεως κι ο Γύγης, τέκνα αλαζονικά.150Από τους ώμους τους χέρια εκατό σαλεύανε,απλησίαστοι, και στον καθένα κεφαλές πενήνταφυτρώνανε απ᾽ τους ώμους πάνω στα στιβαρά τους μέλη.Και δύναμη άπλετη και κρατερή στο μέγα ανάστημά τους.

Οἱ ἄ­μι­σθοι πο­λι­τι­κοὶ τῆς Ἀρ­χαί­ας Ἑλ­λά­δας

Οὐ­δεὶς δη­μό­σιος λει­τουρ­γὸς ἀ­μει­βό­ταν 

 

Στὰ λε­ξι­κὰ σὰν «ἐ­πάγ­γελ­μα» ὁ­ρί­ζε­ται «ἡ «βι­ο­πο­ρι­στι­κὴ ἐρ­γα­σί­α τι­νός» καὶ σὰν «ἐ­παγ­γελ­μα­τί­ας» ὁ ἀ­σκῶν βι­ο­πο­ρι­στι­κὴν ἐργα­σί­αν». Ἑ­πο­μέ­νως, ὅ­ταν ἀ­σκῶ ἐ­πάγ­γελ­μα, σκο­πός μου εἷ­ναι νὰ ἐ­ξα­σφα­λί­ζω τὰ πρὸς τὸ ζῆν, καὶ κα­τὰ λο­γι­κὴν ἀ­να­γκαι­ό­τη­τα ἡ ψυ­χο­λο­γι­κὴ ἀ­φε­τη­ρί­α καὶ τὸ λο­γι­κὸ κί­νη­τρό μου ὡς ἐ­παγ­γελ­μα­τί­α εἶ­ναι τὸ ἀ­το­μι­κὸ καὶ οἰ­κο­γε­νει­α­κό μου συμ­φέ­ρον. Δὲν νο­εῖ­ται ἐ­παγ­γελ­μα­τί­ας ποὺ σκο­πεύ­ει στὴν ἱ­κα­νο­ποί­η­ση τοῦ ἀ­το­μι­κοῦ ἢ οἰ­κο­γε­νει­α­κοῦ συμ­φέ­ρο­ντος ἄλ­λου ἀ­τό­μου. Τὸ συμ­φέ­ρον τοῦ δευ­τέ­ρου ἀ­τό­μου ἱ­κα­νο­ποι­εῖ­ται ἀ­πὸ τὴν ἄ­σκη­ση ἐ­παγ­γέλ­μα­τος ἐκ μέ­ρους αὐ­τοῦ τοῦ ἰδί­ου καὶ ὄ­χι ἐκ μέ­ρους τὸν πρώ­του.

Ἐκ δι­α­μέ­τρου ἀ­ντί­θε­τα πρὸς τὴν ἀ­φε­τη­ρί­α, τὰ κί­νη­τρα καὶ τοὺς σκο­ποὺς τοῦ ἐ­παγ­γέλ­μα­τος καὶ τοῦ ἐ­παγ­γελ­μα­τί­α εἶ­ναι ἡ ἀ­φε­τη­ρί­α, τὰ κί­νη­τρα καὶ οἱ σκο­ποὶ τοῦ λει­τουρ­γή­μα­τος καὶ τοῦ λει­τουρ­γοῦ. Ἐ­νῷ τὸ ἐ­πάγ­γελ­μα ἀ­φο­ρᾷ στὸ ἄ­το­μο καὶ στὴν ἰ­κα­νο­ποί­η­ση τοῦ ἀ­το­μι­κοῦ συμ­φέ­ρο­ντος, τὸ λει­τούρ­γη­μα εἶ­ναι ἔν­νοι­α ἀ­πα­ραί­τη­τα συ­ναρ­τη­μέ­νη πρὸς τὶς ἔν­νοι­ες τοῦ συ­νό­λου καὶ τοῦ γε­νι­κοῦ συμ­φέ­ρο­ντος. Καὶ ἂν o ἐ­παγ­γελ­μα­τί­ας ξε­κι­νὰ ἀ­πὸ τὴν ἀ­φε­τη­ρί­α τοῦ λαμ­βά­νειν, ὁ λει­τουρ­γὸς ξε­κι­νᾷ ἀ­πὸ τὴν ἀ­φε­τη­ρί­α τοῦ προ-σφέ­ρειν. Στὴν ἑλ­λη­νι­κὴ γλῶσσα λει­τούρ­γη­μα (ἄρχ. «λει­τουρ­γί­α») ση­μαί­νει «ἐν τῇ εὐ­ρεῖ­ᾳ ἔν­νοι­ᾳ πᾶ­σαν πα­ρο­χήν, ὑ­πη­ρε­σί­αν, δα­πά­νην, προ­σφε­ρο­μέ­νην ἀ­πὸ τὸ ἄ­το­μον πρὸς τὴν Πό-λι­τεί­αν» καὶ λει­τουρ­γὸς ση­μαί­νει ὁ πα­ρέ­χων, προ­σφέ­ρων, ὑ­πη­ρε­τῶν, δα­πα­νῶν δι­ὰ τὴν Πο­λι­τεί­αν» αὐ­τὰ ποὺ σὰν ἄ­το­μο κα­τέ­χει ὁ ἴδι­ος (ἀ­γα­θά, χρή­μα­τα, ὑ­πη­ρε­σί­α, γνώ­σεις κ.λπ.­). Ὅ­ταν ἀ­σκῶ λει­τούρ­γη­μα, σκο­πός μου δὲν εἶ­ναι νὰ ἐ­ξα­σφα­λί­σω τὰ πρὸς τὸ ζῆν ἐ­μοῦ καὶ τῆς οἰ­κο­γε­νεί­ας μου (ὅ­πως συμ­βαί­νει ὅ­ταν ἀ­σκῶ ἐ­πάγ­γελ­μα), ἀλ­λά νὰ πα­ρα­χω­ρή­σω πρὸς τὸ σύ­νο­λο, τὴν Πο­λι­τεί­α ὅ,τι χρει­ά­ζε­ται γι­ὰ τὴ δι­κή της ἐ­πι­βί­ω­ση («δι­δό­ναι τοῖς πολ­λοῖς τὰ ἐμά»­). Τὸ ἀ­το­μι­κὸ συμ­φέ­ρον ὄ­χι μό­νο δὲν συμ­βι­βά­ζε­ται μὲ τὸ λει­τούρ­γη­μα, ἀλ­λά καὶ συ­γκρού­ε­ται πρὸς αὐ­τό, δε­δο­μέ­νου ὅ­τι ἀπὸ τὴ σκο­πι­ὰ τοῦ ἀ­τό­μου ἡ προ­σφο­ρά, πα­ρο­χή, δα­πά­νη κ.λπ. πρὸς τὴν Πο­λι­τεί­α ἀ­πο­τε­λεῖ μεί­ω­ση, ζη­μί­α τῶν προ­σω­πι­κῶν καὶ οἰ­κο­γε­νει­α­κῶν ἀ­γα­θῶν, δυ­να­μι­κοῦ κ.λπ.

 

Τo ἀ­συμ­βί­βα­στο με­τα­ξὺ τοῦ ἐ­παγ­γέλ­μα­τος καὶ τοῦ λει­τουρ­γή­μα­τος ἐ­φαρ­μό­σθη­κε ἀ­π’ ὅ­λες τὶς Πο­λι­τεῖ­ες ποὺ ἀ­πο­τέ­λε­σαν κα­τα­στά­σεις Ἀρ­χῆς καὶ ὄ­χι ἐ­ξου­σί­ας. Δὲν ἔ­χου­με λό­γους νὰ ἀ­να­φερ­θοῦ­με σὲ πε­ρι­πτώ­σεις ἄλ­λων ἐ­θνῶν, ἀφοῦϋ στὰ πο­λι­τι­κο­κοι­νω­νι­κὰ πρό­τυ­πα ποὺ συ­νέ­λα­βε καὶ ὑ­λο­ποί­η­σε τὸ Ἑλ­λη­νι­κὸ Ἔ­θνος στὶς ἐ­λεύ­θε­ρες φά­σεις τῆς ἱ­στο­ρί­ας του -μὲ ἐ­ξαί­ρε­ση τὶς πε­ρι­ό­δους κα­τα­πτώ­σε­ως ἢ τὶς πε­ρι­ό­δους ἔ­ντο­νης πα­ρου­σί­ας ξέ­νων ἐ­πι­δρά­σε­ων, ὅ­πως ἦ­ταν οἱ ἐ­πο­χὲς τοῦ Βυ­ζα­ντί­ου καὶ τοῦ ση­με­ρι­νοῦ Νε­ο­ελ­λη­νι­κοῦ Κρά­τους-, ἡ ταύ­τι­ση τῆς ἰ­δι­ό­τη­τας τοῦ ἐ­παγ­γελ­μα­τί­α μὲ τὴν ἰ­δι­ό­τη­τα τοῦ δη­μό­σι­ου λει­τουρ­γοῦ ἦ­ταν ἀ­δι­α­νό­η­τη σὰν σύλ­λη­ψη καὶ ἀ­πα­ρά­δε­κτη σὰν πο­λι­τι­κὴ πρα­κτι­κή. Στὴν πε­ρί­ο­δο ἀ­κμῆς ὅ­λων τῶν πό­λε­ων-κρα­τῶν τῆς ἀρ­χαί­ας Ἑλ­λά­δας οἱ πο­λι­τι­κοὶ ἄρ­χο­ντες, οἱ δι­κα­στές, οἱ δι­πλω­μα­τι­κοὶ ἀ­πε­σταλ­μέ­νοι καὶ οἱ «πρέ­σβεις», οἱ στρα­τι­ω­τι­κοὶ ἡ­γή­το­ρες καὶ γε­νι­κὰ ὅ­λα τὰ ἄ­το­μα ποὺ εἶ­ναι τε­ταγ­μέ­να στὴν ὑ­πη­ρε­σί­α τοῦ συ­νό­λου καὶ τῆς Πο­λι­τεί­ας δὲν ἀ­πο­ζοῦν ἀ­πὸ τὸ λει­τούρ­γη­μα ποὺ ἀ­σκοῦν, εἶ­ναι ἄ­μι­σθοι.

 

Ὁ θε­σμὸς τοῦ ἄ­μι­σθου μή-ἐ­παγ­γελ­μα­τί­α ὑ­πη­ρέ­τη τοῦ συ­νό­λου δὲν ἀ­φω­ροῦ­σε μό­νο στοὺς ἀ­να­λαμ­βά­νο­ντες δη­μό­σι­α ἀ­ξι­ώ­μα­τα, ἀλ­λά σὲ πολ­λὲς πε­ρι­πτώ­σεις ἐ­πε­κτει­νό­ταν καὶ σὲ οἱ­ο­δή­πο­τε ἁ­πλὸ πο­λί­τη ποὺ προ­σέ­φε­ρε οἱ­α­δή­πο­τε ὑ­πη­ρε­σί­α στὴν Πο­λι­τεί­α: οἱ στρα­τι­ῶ­τες, οἱ πο­λῖ­τες-δι­κα­στές, οἱ ἀ­στυ­νο­μι­κοί, οἱ «ὑ­πάλ­λη­λοι» δη­μο­σί­ων λει­τουρ­γι­ῶν, οἱ κα­τα­σκευ­α­στὲς δη­μο­σί­ων, κοι­νο­τι­κῶν καὶ κοι­νω­φε­λῶν ἔρ­γων δὲν ἔ­παιρ­ναν κα­νε­νὸς εἴ­δους ἀ­μοι­βή. Τὸ πο­λύ-πο­λὺ νὰ κα­τα­βάλ­λο­νταν σ’ αὐ­τοὺς ἔ­ξο­δα ποὺ εἶ­χαν κά­νει (π.χ. τα­ξι­δι­οῦ). Στὴν Ἀ­θη­να­ϊ­κή Πο­λι­τεί­α μά­λι­στα λει­τουρ­γοὶ κα­τ’ ἐ­ξο­χὴν ἦ­σαν οἱ ἰ­δι­ῶ­τες πο­λῖ­τες, ποὺ ἀ­νε­λάμ­βα­ναν μὲ δι­κά τους χρή­μα­τα τὴν κά­λυ­ψη δη­μο­σί­ων δα­πα­νῶν, ὅπως ἡ συ­ντή­ρη­ση πο­λε­μι­κῶν πλοί­ων, τὸ ἀ­νέ­βα­σμα θε­α­τρι­κῶν ἔρ­γων, ἡ ὀρ­γά­νω­ση ἀ­γώ­νων («τρι­η­ραρ­χί­α», «χο­ρη­γί­α» κ.λπ.­). ­Ἀ­πὸ τὸ πρῶ­το μέ­χρι τὸ τε­λευ­ταῖ­ο μέ­λος τῆς Πο­λι­τεί­ας κα­νεὶς δὲν ἀ­ποζοῦ­σε ἀ­πὸ τὴν ἴδι­α τὴν Πο­λι­τεί­α. Τὸ Δη­μό­σι­ο Τα­μεῖ­ο ὑ­πῆρ­χε γι­ὰ νὰ κα­λύ­πτῃ δα­πά­νες ἄ­σχε­τες πρὸς τὴ μι­σθο­δο­σί­α: ἀ­γο­ρὰ ὑλι­κοῦ, ἐ­ξο­πλι­σμός, κα­τα­σκευ­ὴ στό­λου, παι­δεί­α, κον­δύ­λι­α καὶ δα­πά­νες (ὄ­χι μι­σθοί) γι­ὰ τὴν ἐ­ξω­τε­ρι­κὴ πο­λι­τι­κή. Δη­μό­σι­ο τα­μεῖ­ο ποὺ με­τα­βάλ­λε­ται σὲ «κορ­βα­νά» (ἀ­πὸ τὴν ἐ­βραίι­κη λέ­ξη k­o­r­v­an), δη­λα­δὴ σὲ χρη­μα­το­φυ­λά­κι­ο τῆς Ἱ­ε­ρου­σα­λήμ, ἀ­πὸ τὸ ὅ­ποι­ο ἀ­πο­μυ­ζοῦν μη­νι­ά­τι­κα, με­ρο­κά­μα­τα καὶ ἀ­πο­ζη­μι­ώ­σεις οἱ πά­σης κα­τη­γο­ρί­ας μι­σθο­φό­ροι, ὑ­πῆρ­ξεν ἔν­νοι­α ποὺ συ­νέ­λα­βε τὸ ἑ­βρα­ϊ­κὸ πνεῦ­μα, εἶ­ναι θε­σμὸς ἐ­ντε­λῶς ξέ­νος πρὸς τὴν ἑλ­λη­νι­κὴ πο­λι­τι­κὴ ἀ­ντί­λη­ψη.

 

Γι­ὰ ν’ ἀ­πο­φύ­γη τὸν ἀ­πο­κλει­σμὸ ἀ­πὸ τὰ δη­μό­σι­α λει­τουρ­γή­μα­τα τῶν ἀ­ξί­ων καὶ ἱ­κα­νῶν πο­λι­τῶν ποὺ δὲν εἶ­χαν πε­ρι­ου­σί­α ἢ εἰ­σο­δήμα­τα -καὶ ἑ­πο­μέ­νως οἱ ὑ­πο­χρε­ώ­σεις τους ἐκ τῆς ἀ­να­λή­ψε­ως δη­μο­σί­ων κα­θη­κό­ντων καὶ ἀ­πο­στο­λῶν θὰ τοὺς ἀ­φαι­ροῦ­σαν τὴ δυ­να­τό­τη­τα νὰ ἀ­σκοῦν τὸ ἐ­πάγ­γελ­μά τους γι­ὰ νὰ ζή­σουν-, ἡ ἑλ­λη­νι­κὴ πο­λι­τι­κὴ σκέ­ψη συ­νέ­λα­βε τὴν ἰ­δέ­α τῆς ἄ­με­σης κα­λύ­ψε­ως ἀ­πὸ τὴν Πο­λι­τεί­α τῶν βι­ο­τι­κῶν ἀ­να­γκῶν τῶν πτω­χῶν λει­τουρ­γῶν της. Ἡ ἰ­δέ­α αὐ­τὴ ὑ­λο­ποι­ή­θη­κε μὲ λα­μπροὺς θε­σμούς, ὅ­πως ἡ «ἐν πρυ­τα­νεί­ῳ αἴ­τη­σις» τῆς ­Ἀ­θη­να­ϊ­κῆς Δη­μο­κρα­τί­ας-ἐ­πὶ πρό­σκαι­ρου ἢ μο­νί­μου βά­σε­ως (ἀεί­σι­τοι)- δη­μο­σί­ων ἄν­δρων ποὺ προ­σφέ­ρουν πολ­λὰ στὴν Πο­λι­τεί­α, τὰ «συσ­σί­τι­α» τῶν στρα­τι­ω­τικῶν στὴ Σπάρ­τη, τὸ «Λή­ι­ον» τῆς Αἰ­τω­λι­κῆς Συ­μπο­λι­τεί­ας κ.λπ.

 

Στὸ ση­μεῖ­ο αὐ­τὸ θὰ πρέ­πει νὰ κά­νου­με μί­α δι­πλὴ ἱ­στο­ρι­κὴ πα­ρα­τή­ρη­ση πο­λὺ με­γά­λης πρα­κτι­κῆς καὶ πο­λι­τι­κῆς ση­μα­σί­ας.

 

Οἱ θε­σμοὶ τῶν ἀ­μί­σθων λει­τουρ­γῶν, ἐν ὅσῳ ἴ­σχυ­αν, ὡδηγοῦσαν, ὅπως εἴπαμε, στὴν ρα­γδαί­α ἄ­νο­δο τῶν πο­λι­τι­κῶν ὀρ­γα­νι­σμῶν ποὺ τοὺς ἐ­φάρ­μο­ζαν. Ἔ­τσι π.χ. τῆς πε­ρι­ό­δου με­γί­στης ἀ­κμῆς καὶ ἰ­σχῦ­ος τῆς Ἀ­θη­να­ϊ­κής Πο­λι­τεί­ας (χρυ­σοῦς «αἰ­ών» τοῦ Πε­ρι­κλέ­ους) προ­η­γή­θη­κε ἡ πε­ρί­ο­δος τῆς ἀ­νο­δι­κῆς πο­ρεί­ας, κα­τὰ τὴν ὁποί­α ἡ ἀ­μι­σθί­α ὅ­λων τῶν λει­τουρ­γῶν ἦ­ταν κα­νό­νας χω­ρὶς ἐ­ξαί­ρε­ση.

 

Ἡ «ἐ­κμί­σθω­ση» τῶν λει­τουρ­γῶν ὕ­πηρ­ξεν ἀ­παρ­χὴ πα­ρα­κμῆς καὶ κα­τα­πτώ­σε­ως. Ἔ­τσι, ἂ­φ’ ὅ­του ὁ Πε­ρι­κλῆς κα­θι­έ­ρω­σε τὴ χρη­μα­τι­κὴ ἀ­πο­ζη­μί­ω­ση ἑ­νὸς ἡ­με­ρο­μι­σθί­ου, ἔ­στω μὲ τὸ ἀ­σή­μα­ντο πο­σὸ τοῦ ἑ­νὸς ὀ­βο­λο­ῦ (= ἑ­νὸς ἕ­κτου της δραχ­μῆς), γι­ὰ τοὺς δι­κα­στὲς καὶ ὡ­ρι­σμέ­νους ἄλ­λους λει­τουρ­γούς, ἀρ­χί­ζει ἡ δι­α­φθο­ρά, ἡ ἀ­πο­σύν­θε­ση καὶ ἡ κα­τι­οῦ­σα πο­ρεί­α τῶν Ἀ­θη­νῶν, ἡ ἧτ­τα καὶ ἡ ὑ­πο­τα­γή.1

 

Ὁ Ἑλ­λη­νι­σμός, με­τα­ξὺ τῶν ἄλ­λων, εἶ­χε κα­θι­ε­ρώ­σει καὶ σὰν ἀρ­χὴ τῆς ἀ­μυ­ντι­κῆς πρα­κτι­κῆ ς του τὴ συ­νο­λι­κὴ εὐ­θύ­νη γι­ὰ τὴν ἄ­μυ­να. Ὅ­λα τὰ μέ­λη τοῦ συ­νό­λου συμμε­τέ­χουν στὴν προ­ε­τοι­μα­σί­α καὶ τὴ δι­ε­ξα­γω­γὴ τῆς ἄ­μυ­νας, ὑ­πεύ­θυ­να καὶ ἐ­πὶ ἴσοις ὅ­ροις (μὲ ἐ­ξαί­ρε­ση τῶν ἀ­κα­ταλ­λή­λων λό­γω ἀ­ντι­κει­με­νι­κῆς ἀ­δυ­να­μί­ας, δη­λα­δὴ τῶν παι­δι­ῶν, γε­ρό­ντων, ἀ­σθε­νῶν καὶ γυ­ναι­κῶν). Σ’ ὅλες τὶς πό­λεις-κρά­τη τῆς προ­κλα­σι­κῆς, κλα­σι­κῆς καὶ με­τα­κλα­σι­κῆς Ἑλ­λά­δας ἡ ἰ­δι­ό­τη­τα τοῦ ἐ­λεύ­θε­ρου πο­λί­τη ταυ­τί­ζε­ται μὲ τὴν ἰ­δι­ό­τη­τα τοῦ στρα­τι­ώ­τη (ἡ­γή­το­ρος ἢ ὁ­πλί­τη). Οἱ ἱ­κα­νοὶ πο­λῖ­τες τῆς Σπάρ­της συ­να­πο­τε­λο­ϋ­σαν αὐ­τὸ τοῦ­το τὸ σπαρ­τι­α­τι­κὸ στρά­τευ­μα, ὅ­πως καὶ οἱ πο­λῖ­τες τῆς Ἀ­θη­να­ϊ­κής Δη­μο­κρα­τί­ας, τῶν Θη­βῶν κ.λπ.

 

Δὲν ὑ­πῆρ­χε δι­ά­κρι­ση με­τα­ξὺ στρα­τι­ω­τι­κοῦ καὶ ἰ­δι­ώ­τη, δὲν ὑ­πῆρ­χε λέ­ξη ἰ­δι­ώ­της μὲ τὴ ση­με­ρι­νὴ ἔν­νοι­α, ὅπως δὲν ὑ­πῆρ­χε καὶ λέ­ξη στρα­τι­ω­τι­κὸς μὲ τὴ ση­με­ρι­νὴ ἔν­νοι­α (τοῦ ἐ­παγ­γελ­μα­τί­α). Ὅ­λοι οἱ πο­λῖ­τες ἦ­σαν ὁ­πλῖ­τες καὶ ἀ­φ’ ἑ­τέ­ρου ὅ­λοι οἱ ὁ­πλῖ­τες ἦ­σαν πο­λί­τες, δε­δο­μέ­νου ὅ­τι κα­νεὶς δὲν ἀ­πο­ζο­ῦσεν ἀ­πὸ πό­ρους ποὺ ἐ­ξα­σφά­λι­ζε ἀ­πὸ τὸ «στρα­τι­ω­τι­κὸ ἐ­πάγ­γελ­μα». Τὸ τε­λευ­ταῖ­ο τοῦ­το εἰ­σή­χθη στὸν ἑλ­λη­νι­κὸ χῶ­ρο γι­ὰ πρώ­τη φο­ρά ἀ­πό τη Ρώ­μη καὶ ἴ­σχυ­σε στὴ Βυ­ζα­ντι­νὴ Αὐ­το­κρα­το­ρί­α, ποὺ κα­θι­έ­ρω­σε τὸν θε­σμὸ τοῦ ἐμ­μί­σθου ἐ­παγ­γελ­μα­τι­κοῦ στρα­τοῦ, ἐ­φ' ὅ­σον o θε­σμὸς τοῦ πο­λί­τη-στρα­τι­ω­τι­κοῦ ἦ­ταν ἀ­δύ­να­το, λό­γω τῆς ἐ­θνι­κῆς ἀ­νο­μοι­ο­γέ­νει­ας τῶν ὑ­πη­κό­ων της, νὰ ἐ­φαρ­μο­σθῇ.2

 

Ὅ­πως ἐ­πι­ση­μαί­νε­ται, ἡ κα­θι­έ­ρω­ση ἀ­πο­ζη­μι­ώ­σε­ων σὲ λει­τουρ­γούς της Ἀ­θη­να­ϊ­κῆς Δη­μο­κρα­τί­ας -στὶς ἄλ­λες πό­λεις-κρά­τη τῆς κλα­σι­κῆς Ἑλ­λά­δας πο­τὲ δὲν κα­θι­ε­ρώ­θη­κε τέ­τοι­ος θε­σμός- κα­τα­κρί­θη­κε μὲ με­γά­λη δρι­μύ­τη­τα ἀ­πό τους ἱ­στο­ρι­κούς, «μὲ τὸ ἐ­πι­χεί­ρη­μα πὼς ἦ­ταν δι­α­φθο­ρὰ τοῦ λα­οῦ».

 

«Στὴν Ἀ­θή­να δὲν ὑ­πῆρ­χαν δι­κα­στὲς ἐξ ἐ­παγ­γέλ­μα­τος· κά­θε πο­λί­της ἡ­λι­κί­ας ἄ­νω τῶν τρι­ά­ντα ἐ­τῶν, ποὺ νὰ μὴ χρε­ώ­στη στὸ δη­μό­σι­ο καὶ νὰ μὴν ἔ­χῃ στε­ρη­θῆ τῶν πο­λι­τι­κῶν του δι­και­ω­μά­των, μπο­ροῦ­σε νὰ γί­νῃ δι­κα­στής, φθά­νει νὰ εἶ­χε ἐγ­γρα­φῇ στὸν κα­τά­λο­γο.4  Στὴν ἀρ­χὴν ἑ­κά­στου ἔ­τους δη­λα­δή, ἀ­πὸ τοὺς εἴ­κο­σι πε­ρί­που χι­λι­ά­δες Ἀ­θη­ναί­ους πο­λῖ­τες κα­ταρ­τι­ζό­ταν δι­ὰ κλή­ρου ἕ­νας πί­να­κας ἕ­ξη χι­λι­ά­δων δι­κα­στῶν, χω­ρὶς δι­ά­κρι­ση τά­ξε­ως ἢ πε­ρι­ου­σί­ας. Οἱ δι­κα­στὲς αὐ­τοὶ κα­τα­νέ­μο­νταν σὲ δέ­κα δι­κα­στή­ρι­α, τὸ κυ­ρι­ώ­τε­ρο τῶν ὁ­ποί­ων ἦ­ταν ἡ Ἠ­λι­αί­α. Πρὶν ἀ­πὸ κά­θε συ­νε­δρί­α­ση κλη­ρώ­νο­νταν τὰ ὀ­νό­μα­τα ἐ­κεί­νων ποὺ θὰ συ­νε­δρί­α­ζαν σὲ κά­θε δι­κα­στή­ρι­ο· ὁ ἀ­ριθ­μὸς τους ἐ­ποί­κιλ­λε ἀ­να­λό­γως τῆς σο­βα­ρό­τη­τος τῆς ὑ­πο­θέ­σε­ως: δι­α­κό­σι­οι ἕ­νας, πε­ντα­κό­σι­οι ἕ­νας, χί­λι­οι ἕ­νας, κά­πο­τε μά­λι­στα καὶ πε­ρισ­σό­τε­ροι.

 

«Οἱ δι­κα­στὲς συ­νε­δρί­α­ζαν ἀ­μι­σθί. Ὁ Πε­ρι­κλῆς ἀρ­γό­τε­ρα ἔ­θε­σπι­σε νὰ τοὺς δί­δε­ται ὡς ἀ­μοι­βή, ὑ­πὸ τύ­πον ἀ­πο­ζη­μι­ώ­σε­ως, ἕ­νας ὀ­βο­λός κα­τὰ συ­νε­δρί­αν, ὁ δι­κα­στι­κὸς, ἠλι­αστι­κός μι­σθός. Ἡ κα­θι­έ­ρω­ση αὐ­τῆς τῆς πλη­ρω­μῆς τῶν δι­κα­στῶν εἶ­χε δυ­ὸ συ­νέ­πει­ες: »Πρῶ­τον, οἱ πλού­σι­οι καὶ οἱ εὐ­κα­τά­στα­τοι πο­λῖ­τες πε­ρι­φρο­νοῦ­σαν ἢ πα­ρα­με­λοῦ­σαν λει­τουρ­γή­μα­τα μὲ τό­σο γλί­σχρες ἀ­μοι­βές, ἐ­νῷ οἱ ἄ­νερ­γοι καὶ οἱ ὀ­κνη­ροὶ εὕ­ρι­σκαν σ’ αὐ­τὰ ἕ­να μέ­σον βι­ο­πο­ρι­σμοῦ. Πρὶν ἀ­πὸ κά­θε συ­νε­δρί­α­ση συ­νω­θο­ῦ­ντο μπρὸς στὶς θύ­ρες τῶν δι­κα­στη­ρί­ων, μὲ τὴν ἐλ­πί­δα πὼς θὰ κλη­ρω­θοῦν καὶ θ’ ἀ­πο­κτή­σουν τὸ πο­λύ­τι­μο δι­ά­ση­μό του δι­κα­στι­κοῦ ἀ­ξι­ώ­μα­τος.»

 

«Δεύ­τε­ρον, τὰ δι­κα­στή­ρι­α πε­ρι­έ­πε­σαν ὑ­πὸ τὴν ἐ­πί­δρα­ση τῶν δη­μα­γω­γῶν, ἰ­δί­ως ἂ­φ’ ὅ­του o Κλέ­ων (τὸ 425 ἢ 424), γι­ὰ νὰ κα­τα­στῇ δη­μο­φι­λής, ὕ­ψω­σε τὸν δι­κα­στι­κὸ μι­σθὸ σὲ τρε­ῖς ὀβο­λούς. Τὸ τρι­ώ­βο­λο ἔ­θε­σε στὰ χέ­ρι­α τῶν φτω­χῶν μί­α ση­μα­ντι­κὴ καὶ ἐ­πι­κίν­δυ­νη ἐ­ξου­σί­α. Κα­θο­δη­γού­με­νοι ὄ­χι ἀ­πό τὴ φρο­ντί­δα τῆς ἀ­πο­δό­σε­ως τῆς δι­και­ο­σύ­νης, ἄλ­λα μό­νον ἀ­πὸ τὸ προ­σω­πι­κὸ τους συμ­φέ­ρον, καὶ προ­σπα­θώ­ντας νὰ ἐ­ξα­σφα­λί­σουν τὴ ζω­ὴ τοὺς ἀ­πο­κλει­στι­κὰ καὶ μό­νον ἀ­πὸ τὴν ἐ­νά­σκη­ση τοῦ λει­τουρ­γή­μα­τος αὐ­τοῦ, τί­πο­τα ἄλ­λο δὲν εἶ­χαν στὸν νοῦ τοὺς πα­ρὰ πὼς θὰ εἶ­χαν συ­χνό­τε­ρα τὴν εὐ­και­ρί­α νὰ δι­κά­σουν. Τὶς δι­α­θέ­σεις αὐ­τὲς ἐ­φρό­ντι­ζαν νὰ ὑ­πο­θάλ­πουν οἱ δη­μα­γω­γοί, πολ­λα­πλα­σι­ά­ζο­ντας τὶς κα­τη­γο­ρί­ες καὶ τὶς δί­κες ἐ­να­ντί­ον τῶν πο­λι­τι­κῶν τοὺς ἀ­ντι­πά­λων καὶ ἐ­κεί­νων τῶν ὁποί­ων ἐπω­φθαλμι­οῦ­σαν τὰ πλού­τη. Ἔ­τσι ἐ­βα­σί­λευ­σαν οἱ κα­τα­δό­τες κι οἱ συ­κο­φά­ντες. »Ὁ πρω­ταί­τι­ος τῆς κα­τα­στά­σε­ως αὐ­τῆς ἦ­ταν o Κλέ­ων. Φι­λο­χρή­μα­τος καὶ συ­κο­φά­ντης ὅ­πως ἦ­ταν, εἶ­χε σκορ­πί­σει τὴ δι­χό­νοι­α στὴν πό­λη. Κο­λα­κεύ­ο­ντας τὸν λα­ὸ γι­ὰ νὰ τὸν ἔ­χῃ εὐ­κο­λώ­τε­ρα ὑ­πο­χεί­ρι­όν του, εἶ­χε δη­μι­ουρ­γή­σει, μὲ τὴν κα­θι­έ­ρω­ση τοῦ τρι­ω­βό­λου, μί­α ἀ­ξι­ο­θρή­νη­τη νο­ο­τρο­πί­α, κα­θι­στώ­ντας τοὺς δι­κα­στὲς κα­κοὺς καὶ συμ­φε­ρο­ντο­λό­γους».5

 

Ἡ με­τα­τρο­πὴ τῶν λει­τουρ­γῶν σὲ ἔμ­μι­σθους ὑ­παλ­λή­λους, ἀ­πο­ζῶ­ντες ἀ­πὸ τὸ λει­τούργημα ποὺ ἀ­σκο­ῦν, προ­κα­λεῖ μέ­σῳ μί­ας αὐ­τό­μα­τα λει­τουρ­γού­σης ἐ­ξε­λί­ξε­ως τὶς ἀ­κό­λου­θες συ­νέ­πει­ες:

 

Πρῶ­τον

 

Δι­α­φθο­ρὰ τῆς Πο­λι­τεί­ας. Ἡ πρα­κτι­κή της χρη­σι­μο­ποι­ή­σε­ως τῆς δη­μό­σι­ας θέ­σε­ως ὡς μέ­σου βι­ο­πο­ρι­σμοῦ ὁ­δη­γεῖ τὸν κά­το­χό της θέ­σε­ως στὴν ἀ­πό­κτη­ση τῆς κοι­νῆς καὶ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κῆς γι­ὰ ὅλους τοὺς ἐ­παγ­γελ­μα­τί­ες νο­ο­τρο­πί­ας τοῦ ἐ­παγ­γελ­μα­τι­κοῦ συμ­φέ­ρο­ντος. Ἔ­τσι ὁ λει­τουρ­γὸς ὄ­χι μό­νο ἐ­πι­δι­ώ­κει μὲ κά­θε θε­μι­τὸ καὶ ἀ­θέ­μι­το τρό­πο τὴν ἐ­ξα­σφά­λι­ση καὶ αὔ­ξη­ση τῶν νο­μι­μο­ποιημέ­νων ἀ­πο­λαυῶν του (μι­σθός, ἐ­πι­δό­μα­τα, «ἔ­ξο­δα πα­ρα­στά­σε­ως» κ.λπ.­), ἀλ­λά, δέ­σμι­ος τῶν κι­νή­τρων του ὡς ἐ­παγ­γελ­μα­τί­α, προ­σπα­θεῖ νὰ ἐξε­ύ­ρῃ, μέ­σῳ τῆς δημό­σι­ας θέ­σε­ως ποὺ κα­τέ­χει, καὶ ἄλ­λους πό­ρους, ποὺ δὲν ἀ­ντλοῦ­νται ἀ­πὸ τὸ Δη­μό­σι­ο Τα­μεῖ­ο ἀλ­λά ἀ­πὸ ἄλ­λες πη­γές. Τὸ ἀ­πο­τέ­λε­σμα εἶ­ναι ἡ ἐμ­φά­νι­ση τῶν φαι­νο­μέ­νων τῆς δω­ρο­λη­ψί­ας, τῆς συ­ναλ­λα­γῆς, τῆς «προ­μή­θει­ας» καὶ τῆς δι­α­φθο­ρᾶς τῶν ὑ­παλ­λή­λων. Ἡ δι­α­φθο­ρὰ κα­τὰ μοι­ραί­αν προ­έ­κτα­σιν ἐ­ξα­πλώ­νε­ται καὶ στοὺς μὴ ὑ­παλ­λή­λους πο­λῖ­τες, οἱ ὁποῖ­οι με­τα­βάλ­λο­νται σὲ δω­ρο­δο­κο­ῦ­ντες, «πρι­μο­δό­τες» κ.λπ.

 

Δεύ­τε­ρον

 

Ὑ­πο­δού­λω­ση τοῦ λει­τουρ­γοῦ. Ὁ ἔμ­μι­σθος ὑ­πάλ­λη­λος, τοῦ ὁ­ποί­ου ἡ ἐ­πι­βί­ω­ση ἐ­ξαρ­τᾶ­ται ἀ­πὸ τὸ Δη­μό­σι­ο Τα­μεῖ­ο, ὑ­πο­τάσ­σε­ται καὶ ἐ­ξαν­δρα­πο­δί­ζε­ται ἀ­πὸ αὐ­τοὺς ποὺ κρα­τοῦν τὰ κλει­δι­ά του, δη­λα­δὴ ἀ­πὸ τὸ ἑ­κά­στο­τε ἢ τὸ μό­νι­μο πο­λι­τι­κὸ κα­τε­στη­μέ­νο. Ὁ «ἐ­παγ­γελ­μα­τί­ας λει­τουρ­γός» δὲν ὑ­πό­κει­ται πι­ὰ ἀ­πο­κλει­στι­κὰ καὶ μό­νο στὴν ἀρ­χὴ τῆς ἀ­πρό­σω­πης Πο­λι­τεί­ας, τῆς ὁ­ποί­ας ὑ­πο­τί­θε­ται ὅ­τι εἶ­ναι ὑ­πη­ρέ­της, ἀλ­λά ὑ­πο­κύ­πτει στὴν τυ­ραν­νί­α δι­α­φό­ρων ἀ­τό­μων, κλί­κων καὶ φα­τρι­ῶν, ἀ­πὸ τὰ ὁ­ποῖ­α ἐ­ξαρ­τᾶ­ται ἡ μι­σθο­λο­γι­κὴ καὶ βαθ­μο­λο­γι­κή του πο­ρεί­α.

 

Τρί­τον

 

Ποι­ο­τι­κὴ κα­τά­πτω­ση, φθο­ρὰ καὶ ἀ­πο­δυ­νά­μω­ση τῶν λει­τουρ­γη­μά­των καὶ κα­τ’ ἐ­πέ­κτα­σιν τῶν θε­σμῶν τῆς Πο­λι­τεί­ας. Τὸ ἐ­παγ­γελ­μα­το­ποι­η­μέ­νο λει­τούρ­γη­μα, κα­θὼς με­ταλ­λάσ­σε­ται ὁ ἀρ­χι­κός του χα­ρα­κτῆ­ρας καὶ με­τα­τρέ­πε­ται ἀ­πὸ δρα­στη­ρι­ό­τη­τα γι­ὰ τὴν ὑ­πη­ρε­σί­α τοῦ συ­νό­λου σὲ δρα­στη­ρι­ό­τη­τα γι­ὰ τὴν ἐ­ξυ­πη­ρέ­τη­ση τῶν ἀ­σκού­ντων αὐ­τό, χά­νει τό κῦ­ρος του, ὑ­πο­βι­βά­ζε­ται στὴ συ­νεί­δη­ση τοῦ συ­νό­λου. Οἱ ἱ­κα­νοί, ποὺ δὲν ἐν­δι­α­φέ­ρο­νται γι­ὰ τὸ δη­μό­σι­ο χρῆ­μα, δι­ό­τι μπο­ροῦν νὰ ζή­σουν ἀ­πὸ οἱ­ο­δή­πο­τε ἄλ­λο ἰ­δι­ω­τι­κὸ ἐ­πάγ­γελ­μα, δὲν προ­σφέ­ρο­νται γι­ὰ ὑ­πάλ­λη­λοι οὔ­τε γι­ὰ ἡ­γή­το­ρες τῆς Πο­λι­τεί­ας. Ἔ­τσι ὑ­πο­βι­βά­ζε­ται τὸ ἐ­πί­πε­δο τῶν προ­σφε­ρο­μέ­νων δημο­σί­ων ὑ­πη­ρε­σι­ῶν, δυ­σχε­ραί­νε­ται ἡ ἐ­πίτευ­ξη τοῦ σκο­ποῦ γι­ὰ τὸν ὁ­ποῖ­ο θε­σπί­στη­κε τὸ λει­τούρ­γη­μα καὶ τε­λι­κὰ γί­νε­ται προ­βλη­μα­τι­κὴ ἡ κα­λή λει­τουρ­γί­α τῶν θε­σμῶν ἀλ­λά καὶ τῶν δι­α­φό­ρων το­μέ­ων τοῦ μη­χα­νι­σμοῦ τῆς Πο­λι­τεί­ας.

 

Τέ­ταρ­τον

 

Ἀ­νά­πτυ­ξη τῆς κλί­κας καὶ τῆς κά­στας. Κα­θὼς ὁ ἔμ­μι­σθος λει­τουρ­γὸς ὑ­πη­ρε­τεῖ τὸ ἐ­παγ­γελ­μα­τι­κό του συμ­φέ­ρον, «συμ­μα­χεῖ» μὲ ἄλ­λους ποὺ ἔ­χουν τὰ ἴδι­α μ’ αὐ­τὸν συμ­φέ­ρο­ντα, γι­ὰ νὰ μπό­ρε­σῃ ἔ­τσι νὰ τὰ ἐ­ξα­σφά­λι­σῃ καὶ προ­ω­θή­σῃ εὐ­χε­ρέ­στε­ρα. Ἔ­τσι ἀρ­χί­ζει ἡ ὁ­μα­δο­ποί­η­ση τῶν λει­τουρ­γῶν, ποὺ ὁ­δη­γεῖ στὴ συ­γκρό­τη­ση μι­κρῶν καὶ εὐ­ρύ­τε­ρων κλι­κῶν. Στα­δι­α­κὰ ἡ κλί­κα ποὺ δη­μι­ουρ­γεῖ­ται με­τα­ξὺ τῶν ὑ­παλ­λή­λων μί­ας ὑ­πη­ρε­σί­ας, ἐ­πε­κτεί­νε­ται στὴν κά­στα τῆς κα­τη­γο­ρί­ας τους ἢ τοῦ το­μέ­ως ποὺ ἐ­παν­δρώ­νουν. Τε­λι­κὴ κα­τά­λη­ξη τῆς ὁ­μα­δο­ποι­ή­σε­ως τῶν λει­τουρ­γῶν εἶ­ναι ἡ ἀ­νά­πτυ­ξη κοι­νοῦ καστι­κοῦ πνεύ­μα­τος με­τα­ξὺ ὅ­λων ὅ­σοι ἀ­πο­ζοῦν ἀ­πὸ τὸ Δη­μό­σι­ο Τα­μεῖ­ο, δη­λα­δὴ ὅ­λων τῶν ἐμ­μί­σθων ὑ­παλ­λή­λων τοῦ Κρά­τους. Ἔ­τσι ἡ Πο­λι­τεί­α ἀ­πὸ σχῆ­μα ποὺ ἐξ ὁ­ρι­σμοῦ δη­μι­ουρ­γεῖ­ται γι­ὰ νὰ ὑ­πη­ρε­τῇ, γί­νε­ται σχῆ­μα ποὺ ὑ­πάρ­χει γι­ὰ νὰ ὑ­πη­ρε­τῆ­ται ἀ­πὸ τὰ ἐ­κτὸς αὐ­τῆς εὑ­ρι­σκό­με­να μέ­λη το­ῦ συ­νό­λου, κα­τα­ντᾷ δη­λα­δὴ αὐ­τὸ τὸ βδέ­λυγ­μα τῆς ἐ­πο­χῆς μας ποὺ ὀ­νο­μά­ζου­με «λῃ­στρι­κὸ Κρά­τος», δη­λα­δὴ ἐ­ξου­σι­α­στι­κὸ ὑ­πο­σύ­νο­λο, ποὺ ἀ­πο­μυ­ζᾷ τοὺς πο­λῖ­τες γι­ὰ νὰ τρέ­φῃ ἐ­κεί­νους ποὺ τὸ ἀ­πο­τε­λοῦν (πο­λι­τι­κοὺς ἡ­γέ­τες, βου­λευ­τές, στρα­τι­ω­τι­κούς, δι­πλω­μά­τες, δι­κα­στές, ὑ­πη­ρε­σι­α­κοὺς πα­ρά­γο­ντες, ὑ­παλ­λή­λους πά­σης κα­τη­γο­ρί­ας).

 

Πέ­μπτον

 

Οἰ­κο­νο­μι­κὴ ἀ­φαί­μα­ξη τῆς Πο­λι­τεί­ας. Ἡ δα­πά­νη τοῦ δη­μο­σί­ου χρή­μα­τος πολ­λα­πλα­σι­ά­ζε­ται μὲ τὴν πα­ρο­χὴ μι­σθῶν, ἐ­πι­δο­μά­των καὶ συ­ντά­ξε­ων, ποὺ σὰν κον­δύ­λι­α συ­χνὰ κα­λύ­πτουν πο­σὰ πο­λὺ με­γα­λύ­τε­ρα ἀ­πὸ ὅ­σα χρει­ά­ζε­ται ἕ­να Ἔ­θνος γι­ὰ νὰ «λειτουρ­γή­σῃ» σὰν σύ­νο­λο. Ἔ­τσι ἡ οἰ­κο­νο­μι­κά ἀ­πο­μυ­ζου­με­νη Πο­λι­τεί­α κα­θί­στα­ται ἀ­νί­κα­νη νὰ ἀ­ντι­με­τω­πί­ζῃ μὲ ἄ­νε­ση ἄλ­λες δα­πά­νες, ἀ­πα­ραί­τη­τες γι­ὰ τὴν ἐ­πι­βί­ω­ση καὶ προ­κο­πὴ τοῦ συ­νό­λου.

 

Μὲ τὴν ἀ­νά­θε­ση τῶν δη­μο­σί­ων θέ­σε­ων καὶ συ­νε­πῶς τῶν τυ­χῶν τῆς ὁ­μά­δας στοὺς ἐ­παγ­γελ­μα­τί­ες καὶ τὸν ἀ­πο­κλει­σμὸ τῶν ὑ­πο­λοί­πων με­λῶν ἀ­πό τη δι­α­δι­κα­σί­α τῶν ἀ­πο­φά­σε­ων ἡ Πο­λι­τεί­α με­τα­βάλ­λε­ται σὲ κα­στι­κὸ κρά­τος, δη­λα­δὴ σ’ ἕ­να ὑ­πο­σύ­νο­λο ποὺ ἀ­να­πτύσ­σε­ται σὰν ἐ­ξό­γκω­μα πά­νω στὸν κορ­μὸ τοῦ συ­νό­λου καὶ ἐ­ξε­λίσ­σε­ται σὲ κλει­στὸ «κον­φόρμ» ἐ­ξου­σί­ας, ποὺ λει­τουρ­γεῖ μό­νο γι­ὰ τὴν ὑ­λι­κὴ συ­ντή­ρη­ση τοῦ ἰδί­ου τοῦ ἐ­αυ­τοῦ τῆς, ἀ­δι­α­φο­ρώ­ντας γι­ὰ τὸ Ἔ­θνος.

 

Τὸ κα­στι­κὸ Κρά­τος, ἐ­κτός τοῦ ὅ­τι ὡς ἐκ τῆς φύ­σε­ως τοῦ ἀ­πο­τε­λεῖ σχῆ­μα ὑ­πο­βι­βα­σμέ­νο σὲ σχέ­ση μὲ τὸ ἐ­θνι­κὸ σύ­νο­λο, εἶ­ναι ταυ­τό­χρο­να σχῆ­μα ἀ­νί­σχυ­ρο, χα­λα­ρό, συ­νε­πτυγμέ­νο καὶ ἀ­νε­νερ­γὸ σὲ σύ­γκρι­ση μὲ τὴν Πο­λι­τεί­α, ποὺ στη­ρί­ζε­ται στὴ συ­νε­χή δημό­σι­α ἐ­νερ­γο­ποί­η­ση ὁ­λό­κλη­ρου το­ῦ δυ­να­μι­κοῦ τῆς ὁ­μά­δας καὶ ἀ­ντλεῖ τὶς δυ­νά­μεις της ἀ­πὸ τὸ σύ­νο­λο τῶν ἀ­τό­μων, τῶν ὅ­ποι­ων τὸ συμ­φέ­ρον συ­μπί­πτει μὲ τὸ συμ­φέ­ρον τῆς δι­κῆς τους, μὴ κα­στι­κὴς Πο­λι­τεί­ας, δη­λα­δὴ ἀ­πὸ τὸ σύ­νο­λο τῶν πο­λι­τῶν.

 

Τὰ κα­στι­κὰ Κρά­τη, κα­θὼς εἶ­ναι ἀ­πο­δυ­να­μω­μέ­να, χω­ρὶς ἐ­σω­τε­ρι­κὴ συ­νο­χὴ καὶ ἐκ τῶν πραγ­μά­των ἀ­πο­χω­ρι­σμέ­να ἀ­πὸ τὸ κύ­ρι­ο σῶ­μα το­ῦ συ­νό­λου, μοι­ραί­α ἐ­ξε­λίσ­σο­νται σὲ δι­ε­θνι­στι­κᾶ καὶ τε­λι­κὰ ὑ­πο­τάσ­σο­νται στὴ Δι­ε­θνῆ Ἐ­ξου­σί­α - πρᾶγ­μα ποὺ ἐξ ἀ­ντι­κει­μέ­νου δὲν μπο­ρεῖ νὰ συμ­βῇ μὲ τὴν Πο­λι­τεί­α, δε­δο­μέ­νου ὅ­τι Πο­λι­τεί­α καὶ Δι­ε­θνὴς Ἐ­ξου­σί­α εἶ­ναι δυ­νά­μεις ἐξ ὁ­ρι­σμοῦ ἀ­ντί­θε­τες, ἀ­ντί­πα­λες καὶ ἀ­συμ­βί­βα­στες. Ἡ κα­τάρ­γη­ση τοῦ ἐ­παγ­γελ­μα­τι­σμοῦ τῶν λει­τουρ­γῶν ἀ­πο­τε­λεῖ κε­φα­λαι­ώ­δη προ­ϋ­πό­θε­ση τῆς ἔ­ναρ­χης κοι­νω­νί­ας καὶ τῆς Πο­λι­τεί­ας καὶ ἀ­πο­κα­τά­στα­ση τοῦ φυ­σι­κοῦ κοι­νω­νι­κοῦ ρό­λου τῶν με­λῶν τους, ρό­λου ποὺ ἀ­νε­τρά­πη στὴν ἐ­ξου­σι­α­στι­κὴ κοι­νω­νί­α τῆς πα­ρα­κμῆς, τοῦ ψεύ­δους καὶ τῆς ἀ­νελευ­θε­ρί­ας.

 ------------------------

1. Κά­τι ἀ­νά­λο­γο συ­νέ­βη στὴ Νε­ώ­τε­ρη Ἑλ­λά­δα: Ἀ­φ’ ὅτου ἐ­πε­κτά­θη­κε καὶ ἐ­πι­ση­μο­ποι­ή­θη­κε ὁ θε­σμὸς τῆς μι­σθο­δο­σί­ας τῶν πο­λι­τι­κῶν καὶ στρα­τι­ω­τι­κῶν, ἡ Ἐ­πα­νά­στα­ση κλο­νί­σθηκε καὶ κιν­δύ­νευ­σε νὰ σβήσῃ. Ὁ συ­γκροτη­θείς ἀ­πὸ τὸ κρά­τος ἐ­παγ­γελ­μα­τι­κὸς στρα­τὸς του ἀ­πε­δεί­χθη ἀ­νί­κα­νος νὰ ἀ­ντι­με­τω­πί­σῃ τὸν ἴ­δι­ο ἐ­κεῖ­νο σουλ­τα­νι­κὸ στρα­τό, τὸν ὁ­ποῖ­ο κα­τα­νι­κοῦ­σε ἐ­πὶ πέ­ντε χρό­νι­α ὁ μὴ ἐ­παγ­γελ­μα­τι­κὸς στρα­τὸς τοῦ Εἰ­κο­σι­έ­να. Καὶ το­ῦ­το, δη­λα­δὴ ἡ ἐ­παί­σχυ­ντη ἧτ­τα το­ῦ Ἐ­νε­νή­ντα Ἑ­πτά, συ­νέ­βη ὕ­στε­ρα ἀ­πὸ ἑ­βδο­μή­ντα χρό­νι­α ἰ­σχύ­ος τοῦ θε­σμο­ῦ τῶν ἐ­παγ­γελ­μα­τι­ῶν στρα­τι­ω­τι­κῶν ἡ­γη­τό­ρων καὶ μά­λι­στα σὲ στιγ­μὴ ποὺ ὁ σουλ­τα­νι­κὸς στρα­τὸς βρι­σκό­ταν πι­ὰ σὲ πλή­ρη ἀ­πο­δυ­νά­μω­ση, λό­γω τῆς με­γά­λης πα­ρα­κμῆς το­ϋ σουλ­τα­νι­κο­ϋ κα­θε­στῶ­τος.

2. Στὴν Ἀ­θη­να­ϊ­κή Πο­λι­τεί­α δλοὶ οἱ πο­λῖ­τες οἱ δυ­νά­με­νοι νὰ φέ­ρουν ὅπλα (εἴ­κο­σι ἕ­ως ἑ­ξή­ντα ἔ­των) ἦ­σαν στρα­τι­ω­τι­κοὶ καὶ δι­α­τη­ροῦ­σαν τὸν ὁ­πλι­σμό τους στὰ σπί­τι­α τους. Τὰ ὁ­μα­δι­κὰ δπλὰ (ὅπως οἱ πο­λε­μι­κὲς τρι­ή­ρεις, οἱ πο­λι­ορ­κη­τι­κὲς μη­χα­νὲς κ.λπ.) συ­ντη­ροῦ­νταν καὶ ἐ­παν­δρώ­νο­νταν μὲ εὐ­θύ­νη καὶ ἔ­ξο­δα τῶν εὔὐκα­τά­τα­των πο­λι­τῶν («λει­τουρ­γῶν», «τρι­η­ράρ­χων»­), ποὺ ἀ­νῆ­καν στὴν τά­ξη τῶν πε­ντα­κο­σι­ο­με­δί­μνων. Τὸ ἱπ­πι­κὸ συ­νε­τήηρεῖϊ­το καὶ ἐκ­παι­δευ­ό­ταν μὲ τὴν εὐ­θύ­νη καὶ τὴ δα­πά­νη τῆς δεύ­τε­ρης τά­ξε­ως πο­λι­τῶν, τῶν «ἱπ­πέ­ων». Οἱ στρα­τη­γοὶ (δέ­κα τὸν ἀ­ριθ­μό) ἐ­ξε­λε­γο­ντο τὸν Φε­βρου­ά­ρι­ο κά­θε χρό­νου ἀ­πὸ τὴν Ἐκ­κλη­σί­α το­ϋ Δή­μου γι­ὰ θη­τεί­α ἑ­νὸς ἔ­τους με­τα­ξὺ ὅλων ἐ­κεί­νων τῶν πο­λι­τῶν ποὺ ἁ­πλῶς δι­έ­θε­ταν ἡ­γε­τι­κὲς ἱ­κα­νό­τη­τες. Τὸν ἴ­δι­ο μή­να ἐ­ξε­λέ­γο­ντο ἐ­πί­σης οἱ ὑ­πό­λοι­ποι ἀ­ξι­ω­μα­τι­κοὶ (οἱ «τα­ξί­αρ­χοι» γι­ὰ τὸ πε­ζι­κὸ καὶ οἱ «φύ­λαρ­χοι» γι­ὰ τὸ ἱπ­πι­κό), ὁ­μοί­ως γι­ὰ θη­τεί­α ἑ­νὸς ἔ­τους με­τα­ξὺ πο­λι­τῶν μὲ ἀ­νά­λο­γες ἱ­κα­νό­τη­τες. Ὅ­λοι ἦ­σαν ἄ­μι­σθοι, ἀλ­λὰ στὶς μά­κρυ­νες ἐκ­στρα­τεῖ­ες μπο­ροῦ­σαν νὰ δι­α­χει­ρι­σθοῦν ὡ­ρι­σμέ­να πο­σά, δί­νο­ντας με­τὰ τὴ λή­ξη τῆς ἐκ­στρα­τεί­ας λο­γα­ρι­α­σμὸ στὴν Ἐκ­κλη­σί­α. Οἱ ἀ­ξι­ω­μα­τι­κοὶ στὶς ἐκ­στρα­τεῖ­ες εἶ­χαν πλή­ρεις πο­λι­τι­κὲς καὶ δι­πλω­μα­τι­κὲς ἁρ­μο­δι­ό­τη­τες. (Βλέ­πε­τε συ­νο­πτι­κὰ «Ἱ­στο­ρί­αν τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ Ἐ­θνους», Ἐκ­δο­τι­κὴ Ἀ­θη­νῶν, τό­μος Γ1, σσ. 95-96).

3. «­Ἱ­στο­ρί­α τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ Ἔ­θνους», Ἐκ­δο­τι­κὴ Ἀ­θη­νῶν, τόμ. Γ1, σ. 61.

4. Σύγ­χρο­νη πε­ρί­πτω­ση μὴ ἐ­παγ­γελ­μα­τι­κῆς Δι­και­ο­σύ­νης συ­να­ντοῦ­με στὴ Με­γά­λη Βρε­τα­νί­α. Τὸ Δί­και­ο στὴ χώ­ρα αὐ­τὴ βα­σί­ζε­ται στὴν πα­ρά­δο­ση καὶ τὸ ἔ­θι­μο. Ὑ­πάρ­χει ἕ­νας μι­κρὸς ἀ­ριθ­μὸς ἐ­παγ­γελ­μα­τι­ῶν δι­κα­στῶν (γύ­ρω στοὺς ἑ­κα­τό) ποὺ ἑ­δρεύ­ουν στὸ Λον­δί­νο καὶ πε­ρι­ο­δεύ­ουν, ἔ­χο­ντας ὁ ἕ­νας τὴν εὐ­θύ­νη γι­ὰ μι­ὰ ὡ­ρι­σμέ­νη πε­ρι­ο­χὴ το­ϋ Κρά­τους. Οἱ ὑ­πό­λοι­ποι δι­κα­στὲς εἶ­ναι πρό­κρι­τοι πο­λῖ­τες, ποὺ προ­σφέ­ρουν τὶς δι­κα­στι­κὲς ὑ­πη­ρε­σί­ες τοὺς ἀ­μι­σθί.

5. Γι­άν­νη ΟΙ­κο­νο­μί­δη, «Ἅ­πα­ντα Ἀ­ρι­στο­φά­νους», ἔκδ. Δ. Δα­ρε­μα, σσ. 207-209.

Εκπαίδευση στο σεξ: Το δικαίωμα της γυναίκας στον οργασμό

Η σημασία του δικαιώματος της γυναίκας στον οργασμό. Η σεξουαλική ηδονή αποτελεί δικαίωμα τόσο του άντρα όσο και της γυναίκας, και αυτό είναι κάτι που πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους. Είναι σημαντικό οι νέοι άντρες να μάθουν από μικρή ηλικία ότι μία καλή σεξουαλική σχέση μπορεί να επιτευχθεί, μόνο εάν κι εφόσον και οι δύο σύντροφοι ικανοποιούν αμοιβαία τις μεταξύ τους ανάγκες κι επιθυμίες.

Η αμοιβαιότητα μέσα σε μία σχέση είναι θεμελιώδες στοιχείο για τη δημιουργία οικειότητας, ενδιαφέροντος κι ενεργής συμμετοχής, ώστε να κρατηθεί δυνατή η φλόγα της επιθυμίας. Όμως, οι γυναίκες «προέρχονται» από τον πλανήτη Αφροδίτη, ενώ οι άνδρες από τον Άρη. Και οι βασικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο φύλων ισχύουν και αναφορικά με τη σεξουαλική ηδονή. Για τον άντρα, η αντρική σεξουαλικότητα είναι συνώνυμη με την αυτοεπιβεβαίωση και την κυριαρχία. Ως εκ τούτου, εστιάζει κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής στην επίτευξη του οργασμού και στον έλεγχο της σεξουαλικής του επίδοσης. Η γυναίκα, από την άλλη μεριά, βιώνει τη σεξουαλική επαφή ως ένα «παιχνίδι» που πρέπει να παίζεται «επί ίσοις όροις». Θεωρεί ότι, για να υπάρχει η ιδανική σεξουαλική ηδονή, κανένας από τους δύο συντρόφους δεν πρέπει να κυριαρχεί στον άλλον. Απλώς, αναλογιστείτε με πόσο διαφορετικό τρόπο βιώνουν ο άντρας και η γυναίκα την «πρώτη φορά». Η πλειοψηφία των γυναικών βλέπουν την πρώτη σεξουαλική εμπειρία ως ένα «δώρο» που προσφέρουν στον σύντροφό τους, ενώ οι άντρες το βλέπουν κυρίως ως ένα «στίγμα» από το οποίο πρέπει να απαλλαγούν.

Επομένως, πώς είναι δυνατόν δύο φαινομενικά τόσο διαφορετικοί και απόμακροι κόσμοι να φτάσουν σε ένα σημείο αμοιβαίας σεξουαλικής ικανοποίησης; Έχει αναπτυχθεί ένα μοντέλο, το «Μοντέλο της Αμοιβαιότητας», που βασίζεται στις δύο παρακάτω θεωρίες:

Θεωρία της Ανταλλαγής
Θεωρία της Ισότητας

Σύμφωνα με τη Θεωρία της Ανταλλαγής, η σχέση του ζευγαριού είναι μία «επένδυση»: κόστη, οφέλη, διαθεσιμότητα χρόνου και πόρων που συσσωρεύονται, για να επιτευχθεί συντροφικότητα και σεξουαλική ικανοποίηση. Και, ασφαλώς, μία σχέση θα αντέξει και θα έχει διάρκεια, εφόσον το «όφελος» υπερβαίνει το «κόστος». Από την άλλη μεριά, σύμφωνα με τη Θεωρία της Ισότητας, και οι δύο σύντροφοι «λαμβάνουν πίσω» ακριβώς ότι έχουν «δώσει», διασφαλίζοντας έτσι μία σχέση που διαρκεί και αντέχει στον χρόνο -πάντα βάσει των κανόνων του «ευ αγωνίζεσθαι» (fair play). Για να υπάρχει σεξουαλική αμοιβαιότητα, φαίνεται ότι το μόνο που χρειάζεται είναι ο κάθε σύντροφος να καθοδηγεί τον άλλον, «στέλνοντας μηνύματα» και επικοινωνώντας για τις δικές του προσωπικές προτιμήσεις, ενώ παράλληλα είναι σε θέση να «λαμβάνει και να ακούει τα μηνύματα» για τις προτιμήσεις του συντρόφου του. Με τον τρόπο αυτόν, κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής υπάρχει μία εναλλαγή στιγμών, κατά τις οποίες και οι δύο σύντροφοι δίνουν και παίρνουν.

Η διάρκεια και η ηδονή

Ο γυναικείος οργασμός, ιδιαίτερα ο κολπικός, μπορεί να παίξει ρόλο στην εξέλιξη. Χαρακτηριζόμενος ως κάτι το «απροσδιόριστο», «ασύλληπτο» και «αδιόρατο», ο γυναικείος οργασμός επιτρέπει στη γυναίκα υποσυνείδητα να διακρίνει μεταξύ του σωστού και του λανθασμένου για αυτήν συντρόφου. Έτσι εξηγείται το γεγονός, ότι ο γυναικείος οργασμός επέρχεται πιο συχνά, όταν η γυναίκα νιώθει χαλαρή, ήρεμη, με έναν δοτικό σεξουαλικό σύντροφο, με τον οποίον βρίσκεται σε συναισθηματική αρμονία, και ο οποίος πληροί τις προϋποθέσεις για μία μακροχρόνια σχέση.

Όμως, υπάρχει και μία άλλη θεωρία: ο οργασμός ίσως είναι ένα από τα όπλα που χρησιμοποιεί υποσυνείδητα το σώμα της γυναίκας, για να επιλέξει τον πατέρα των παιδιών της. Κατά τη διάρκεια του οργασμού, το μέγεθος του κόλπου μειώνεται κατά 30%. Οι συσπάσεις της μήτρας κατά τη διάρκεια του οργασμού μπορεί στην πραγματικότητα να διευκολύνουν την αναπαραγωγή, καθώς ευνοούν την άνοδο μεγαλύτερου αριθμού σπερματοζωαρίων μέσα από τις σάλπιγγες και αυξάνουν την «ορμή» με την οποία ταξιδεύουν τα σπερματοζωάρια. Έτσι, το σώμα καθοδηγεί την προδιάθεση για οργασμό, ανάλογα με την «καταλληλότητα» του εκάστοτε συντρόφου ή με τις συνθήκες της στιγμής. Με άλλα λόγια, πίσω από την εμφανή μη προβλεψιμότητα του γυναικείου οργασμού, πιθανό να υπάρχει μία συγκεκριμένη αναπαραγωγική στρατηγική, την οποία ούτε η ίδια η γυναίκα δεν γνωρίζει.

Ίσως, να υπάρχει ακόμη και μία τρίτη πιθανή εκδοχή, δηλαδή ο οργασμός να συνεχίζει να αποτελεί κάτι που οι γυναίκες δεν έχουν ακόμη πραγματικά κατακτήσει. Τα πλεονεκτήματα που περιγράφονται παραπάνω μπορεί μεν να κάνουν τον οργασμό πηγή ικανοποίησης για τη γυναίκα, αλλά η ίδια πιθανώς να νιώθει ότι βρίσκεται ακόμη «στα μισά του δρόμου» της εξελικτικής πορείας προς τον πλήρη οργασμικό έλεγχο, που αποτελεί αντρικό προνόμιο. Με άλλα λόγια, ο οργασμός στη γυναίκα αποτελεί πηγή απόλαυσης κι ευχαρίστησης, αλλά δεν έχει «ρίζες», με την έννοια ότι δεν έχει κάποια ουσιαστική χρηστικότητα. Αποτελεί ένα άλυτο μυστήριο, που ασφαλώς συντελεί στο ερωτικό «δέσιμο» του ζευγαριού!

Όμως, πόση διάρκεια θα πρέπει να έχει το σεξ, για να μπορέσει η γυναίκα να φτάσει σε οργασμό; Ενώ για έναν άντρα (χωρίς ΠΕ) μόνο 2 λεπτά μπορεί να είναι αρκετά, η γυναίκα φτάνει σε οργασμό κατά μέσο όρο μέσα σε 10-20 λεπτά από την έναρξη της σεξουαλικής επαφής. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι ιδιαίτερα σημαντικό ο άντρας να μην εστιάζεται αποκλειστικά και μόνο στον οργασμό, αλλά να έχει την ικανότητα να συγκεντρώνεται σε όλες τις φάσεις της σεξουαλικής επαφής, στις οποίες περιλαμβάνονται και τα προκαταρκτικά ερωτικά παιχνίδια, να μπορεί να ελέγξει και να «τιθασεύσει» τη σεξουαλική του ορμή, δίνοντας στη σύντροφό του τον απαραίτητο χρόνο, για να ικανοποιηθεί σεξουαλικά και να φτάσει στον οργασμό. Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη σε Η.Π.Α και Καναδά, η ικανοποιητική σεξουαλική επαφή μπορεί να διαρκεί από 3 έως 13 λεπτά. Όμως, δεν χωρά αμφιβολία ότι η ουσιαστική αξία στη σχέση του ζευγαριού έγκειται στην ποιότητα της σεξουαλικής δραστηριότητας και όχι στην ταχύτητα.

Μαθήματα από εξειδικευμένο Σεξοθεραπευτή (sex coach) είναι το πρώτο βήμα για την τέλεια απόλαυση!

Το έργο και η δράση του Γεώργιου Πλήθωνα Γεμιστού

Εισαγωγή : Το Δεσποτάτο του Μυστρά:
Η πτώση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους το 1204 είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τα δεσποτάτα, κάποια μικρά κρατίδια. Ένα από τα σημαντικότερα αποτέλεσε το δεσποτάτο του Μυστρά το οποίο βρισκόταν στην Πελοπόννησο.

Το ανώτερο πολιτικό αξίωμα στο Δεσποτάτο ήταν αυτό του Δεσπότη το οποίο αναλάμβανε εθιμικά ο δευτερότοκος γιος του αυτοκράτορα του Βυζαντίου, γεγονός που αποδεικνύει τη μεγάλη σημασία την οποία είχε το δεσποτάτο για την αυτοκρατορία. Πρώτος δεσπότης του Μυστρά ανέλαβε ο
Μανουήλ Καντακουζηνός(1348-1380), γιός του αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ΄ Καντακουζηνού.

To 1460 o Δημήτριος Παλαιολόγος παρέδωσε, χωρίς
μάχη, το οχυρωμένο δεσποτάτο στους Τούρκους.

Ο Μυστράς αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα και κατά τον 14ο-15ο αιώνα
βρισκόταν σε μεγάλη ακμή. Αποτέλεσε εμπορικό και πνευματικό κέντρο της
εποχής του και σ΄αυτό το βοήθησαν σημαντικά οι σχέσεις του με την Ιταλία.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή Νίκο Ζία, στο Μυστρά συντελέστηκε η
<<τελευταία λάμψη>> της βυζαντινής τέχνης, ενώ είναι πολύ σημαντικός ο
ρόλος του δεσποτάτου στη μετάβαση από το Βυζάντιο στο νέο Ελληνισμό.

Έτσι, στα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας μια πνευματική
άνθηση συμβαίνει στο Μυστρά στην οποία συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό η
πολυσχιδής προσωπικότητα του πλατωνικού φιλοσόφου Γεώργιου
Γεμιστού(1360-1452), ο οποίος άλλαξε το όνομα του σε Πλήθων και έζησε
επί είκοσι χρόνια στο δεσποτάτο όπου ίδρυσε Πλατωνική Ακαδημία με
πλήθος μαθητών.

Ο Γεμιστός λάμπρυνε με τη δράση του την εποχή του, έγινε πόλος έλξης
πολλών σπουδαίων λογίων στο Μυστρά προκειμένου να παρακολουθήσουν τα
μαθήματά του και ως γνήσιος Έλληνας πίστευε ότι από αυτή την άκρη της
Πελοποννήσου, αυτή τη γνήσια ελληνική γη, θα ξεπηδήσουν τα μεγαλύτερα
και τα σπουδαιότερα έργα που θα πετύχει ο νέος Ελληνισμός της
Αναγέννησης.

Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα, όταν οι ιδέες του άρχισαν να
γίνονται στόχος κάποιων σκληροπυρηνικών του Οικουμενικού Πατριαρχείου
(που εξόντωσαν τον μαθητή του Ιουβενάλιο), εγκαταστάθηκε με την ανοχή
του φίλου του, αυτοκράτορος Μανουήλ του Β ΄Παλαιολόγου στο Δεσποτάτο
του Μυστρά.

Σχετικά με τα νεανικά του χρόνια δεν υπάρχουν πολλά ακριβή στοιχεία. Τα
μεγαλύτερο μέρος του τμήματος αυτού της ζωής του πέρασε στην
Κωνσταντινούπολη, ενώ για κάποιο διάστημα διέμεινε στην
Οθωμανική Αυτοκρατορία και μάλιστα στην Αδριανούπολη ή την Προύσα,
όπου μαθήτευσε κοντά στον κατά τα άλλα άγνωστο Εβραίο οπαδό του
Αβερρόη, και του Αβικένα, Ελισσαίο. Είναι πολύ πιθανό ότι πίσω από το
όνομα Ελισσαίος κρύβεται το όνομα κάποιου Πέρση δερβίση ενδεχομένως
μευλεβίτη ο οποίος του έκανε γνωστά, εκτός από τους περσοάραβες
σχολιαστές του Αριστοτέλη, τα αιρετικά δόγματα του Σοχραβαρδή και του
Ρουμή καθώς και άλλων Περσών. Το 1400 εγκαταστάθηκε στον Μυστρά, την
πρωτεύουσα του Δεσποτάτου του Μορέως, όπου ίδρυσε φιλοσοφική σχολή.

Μεταξύ των μαθητών του συγκαταλέγονται οι Βησσαρίων,
Γεννάδιος-Σχολάριος, Ιωάννης Αργυρόπουλος, Δημήτριος Χαλκοκονδύλης,
Γεώργιος Ερμητιανός και πολλοί άλλοι. Οι δεσπότες του Δεσποτάτου
Θεόδωρος Α΄ (1383-1407), Θεόδωρος ο Β΄ (1407-1443) και Κωνσταντίνος
(1428/1443-1449, ο κατοπινός αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ’) συχνά
ζητούσαν την γνώμη του για διάφορα θέματα. Επιπλέον ο Πλήθων ήταν
σύμβουλος και των τελευταίων αυτοκρατόρων του Βυζαντίου. Είχε επίσης την
ευθύνη κάποιου ανώτερου διοικητικού αξιώματος (magistratura) χωρίς όμως
να γνωρίζουμε το ακριβές του περιεχόμενο.

Το 1437-39 συνόδευσε τον αυτοκράτορα Ιωάννη Η΄ στη
Σύνοδο της Φερράρας-Φλωρεντίας. Επίσης μέλος της αποστολής ήταν και ο
μαθητής του Πλήθωνα, ο ανθρωπιστής λόγιος και κατοπινός καρδινάλιος
Βησσαρίων. Στη διάρκεια της παραμονής του στη Φλωρεντία η
προσωπικότητα, η μόρφωση και η ευγλωττία του Πλήθωνα εντυπωσίασε
ιδιαιτέρως τους Ιταλούς ανθρωπιστές και μεταξύ αυτών τον ηγεμόνα της
Φλωρεντίας Κόζιμο των Μεδίκων.

Ο Πλήθων πέθανε υπέργηρος από φυσικά αίτια στην Λακεδαίμονα το 1452
και λόγω της καθόδου των Οθωμανών που ακολούθησε μετά από λίγα χρόνια,
οι περισσότεροι μαθητές του, ανάμεσα στους οποίους και ο μετέπειτα
καρδινάλιος Βησσαρίων, έφυγαν στην Ιταλία όπου συνέβαλαν σημαντικά στην
λεγόμενη Αναγέννηση. Το 1466 Ιταλοί θαυμαστές του με επικεφαλής τον
Σιγισμούνδο Μαλατέστα εισέβαλαν στην Λακεδαίμονα, πήραν τα οστά του και
τα μετέφεραν στο Ναό των Μαλατέστα (Tempio Malatestiano) στο Ρίμινι
όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα, «για να βρίσκεται ο μεγάλος διδάσκαλος
μεταξύ ελευθέρων ανθρώπων».

Προς τιμήν του, ο αείμνηστος Ακαδημαϊκός Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος
έδωσε στην Ελεύθερη Φιλοσοφική Σχολή του, που είχε ιδρύσει στη
Μαγούλα Λακωνίας, το όνομα "Ο Πλήθων".

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως λόγω της επιρροής του από τον Πλάτωνα, ο
Πλήθων θεωρούσε ως υπεύθυνους για την παρακμή της Βυζαντινής
αυτοκρατορίας τον πληθωρικό μοναχισμό και την κακή εκκλησιαστική
διοίκηση. Γι΄αυτό επιζητούσε την επιστροφή στις ρίζες και τις αρχαίες
ελληνικές εθνικές αντιλήψεις. Γεμάτος ενθουσιασμό για τον αρχαιοελληνικό
πολιτισμό, ήθελε να δημιουργήσει μια νέα παγκόσμια θρησκεία βασισμένη στις
αρχές του Πλάτωνα.

Ενδεικτικό της εκτίμησης την οποίαν έτρεφε ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στον
Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό ήταν η παραχώρηση εκτάσεων Γης η οποία επικυρώθηκε με
χρυσόβουλλο.

Συγγραφικό έργο
Το συγγραφικό έργο του Πλήθωνα είναι πλούσιο και αποτυπώνει όλες τις
φιλοσοφικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις του. Ο δάσκαλός του ο Ελισσσαίος
τον δίδαξε τις ιδέες και τις δοξασίες του Ζωροαστρισμού και του εμφύσησε
την αγάπη για τα φιλοσοφικά και θεολογικά θέματα αλλά και για τις μορφές
πολυθεισμού και πανθεισμού. Υπάρχει η αντίληψη πως ο Πλήθων στο έργο
του φιλοσοφεί και θεολογεί.

Τα έργα του είναι είναι φιλοσοφικά, ιστορικά, αστρονομικά, γεωγραφικά ,
γραμματικά, ρητορικά και μουσικά. Τα φιλοσοφικά έργα είναι: Προς τας υπέρ
Αριστοτέλους Γεωργίου του Σχολαρίου Αντιλήψεις, Περί Αρετών, Περί
ειμαρμένης, Ζωροαστρείας τε πλατωνικών δογμάτων συγκεφαλαίωσις,
Διασάφησις των εν τοις ζωροάστρου λόγοις ασαφέστερων ειρημένων,
Επιτομή εξ Αππιανού, Στράβωνος Αριστοτέλους, Ξενοφώντος, Διονυσίου
Αλικαρνασσέως, Περί Νόμων τε και Πολιτείας Αρίστης, Ερμηνεία εις τας
φωνάς Πορφυρίου και Εις τας Δέκα κατηγορίας Αριστοτέλους, Προλεγόμενα
ρητορικής τέχνης, σχόλια εις τα αναλυτικά του Αριστοτέλους, Προοίμιο
ρητορικών και Αριστοτελικών ζητημάτων κ.α.

 Τα πολιτικοκοινωνικά έργα του είναι : Προς τον Βασιλέα Εμμανουήλ περί
των εν Πελοπόννησω πραγμάτων, Συμβουλευτικός προς τον Δεσπότην
Θεόδωρον περί της Πελοποννήσου, Διαγραφή απάσης της Πελοποννήσου
παραλίου τε και Μεσογείου, Προθεωρεία εις λόγον του Βασιλέως Εμμανουήλ
του Παλαιολόγου και Προσφώνησις εις δεσπότην Δημήτριον Παλαιολόγον..
To θεμελιώδες έργο του Γεμιστού, που περιέχει πλήρως το στοχασμό του,
είναι η Νόμων Συγγραφή. Στη «Νόμων Συγγραφή», την οποία ο Πλήθων
έγραψε, όπως τα περισσότερα έργα του, σε αρκετά προχωρημένη ηλικία,
συνοψίζεται η φιλοσοφική, θεολογική και κοινωνική σκέψη του. Δυστυχώς
σώζονται σήμερα μόνο 16 από τα 101 κεφάλαια της Συγγραφής, διότι ήταν
γραμμένα και ξεχωριστά από το χειρόγραφο του συνολικού έργου, το οποίο
μετά το θάνατο του Πλήθωνος στο Μυστρά στις 26 Ιουνίου 1452 έφτασε στα
χέρια της Θεοδώρας Ασενίνας, της γυναίκας του Δημητρίου Παλαιολόγου. Η
Θεοδώρα μάλλον το διάβασε, κατάλαβε (και ήξερε πιθανότατα και
προηγουμένως) ότι οι σκέψεις του Πλήθωνος δεν συνέπιπταν με τα δόγματα
της Εκκλησίας και γι' αυτό έστειλε αυτό το μοναδικό χειρόγραφο του
συνολικού έργου στον Γεννάδιο Σχολάριο, τον μετέπειτα πρώτο οικουμενικό
πατριάρχη της Τουρκοκρατίας, στην Κωνσταντινούπολη. Ο Σχολάριος αρκετά
χρόνια κιόλας είχε την υποψία ότι ο Πλήθων με τη φιλοσοφική του σκέψη
είχε απομακρυνθεί από τα δόγματα του χριστιανισμού, και τώρα κρατούσε την
επιβεβαίωση αυτής της υποψίας στα χέρια του. Για να προφυλάξει τους
χριστιανούς που ποιμνίου του από τις επικίνδυνες σκέψεις που περιείχε,
προέβη στην από τη δική μας οπτική γωνιά βάναυση πράξη και έκαψε το
μοναδικό στον κόσμο χειρόγραφο της Νόμων Συγγραφής.

 Ένα άλλο σημαντικό έργο του είναι το Περί ων Αριστοτέλης προς Πλάτωνα
διαφέρεται, το οποίο έγραψε το 1439 στην Φλωρεντία.Το έργο αυτό έδωσε
πραγματική ώθηση στις πλατωνικές σπουδές στην Δύση, εν μέσω μιας
αριστοτελικής κυριαρχίας στα μέτρα του χριστιανικού δόγματος. Αποτέλεσε
όμως το έναυσμα έντονων αντιπαραθέσεων μεταξύ των οπαδών των δυο
αρχαίων φιλοσόφων. Ο ίδιος ο Πλήθων υποστήριζε την πρωτοκαθεδρία του
Πλάτωνος ως προς τον Αριστοτέλη. Βέβαιως αναγνώριζε ως σπουδαία τα
Φυσικά του Αριστοτέλη, απέρριπτε όμως την μεταφυσική, την ηθική και την
ψυχολογία του.

 Ο Πλήθων είχε φανατικούς φίλους αλλά και φανατικούς εχθρούς. Ένας
από αυτούς ήταν ο Γεώργιος Τραπεζούντιος.(1395-1486), ο εκ Κρήτης
Αποστολικός Γραμματεύς, ο οποίος είχε διατελέσει κατά τον Μάρτιο του 1442
καθηγητής της ρητορικής στην Φλωρεντία. Ήταν φανατικός οπαδός του
Αριστοτέλη και είχε στραφεί εναντίον της πλατωνικής φιλοσοφίας αλλά και
του Πλήθωνα που ήταν εκφραστής της καθώς τον αποκαλούσε αντίχριστο.
Έγραψε επίσης πραγματίες για τον Ζωροαστρισμό στα πλαίσια της μελέτης
του για τη φιλοσοφία αλλά και το θρησκευτικό συγκριτισμό των ελληνιστικών
και των ελληνορωμαικών χρόνων. Αυτό συνέβη καθώς το φιλοσοφικό και
θρησκευτικό έργο του είχε ρίζες εκτός από τον Πλατωνισμό και στον αρχαίο
παγανισμό. Η φιλοσοφία του αποσκοπούσε στη λύση όχι μόνο του
κοσμολογικού αλλά και του ανθρωπολογικού προβλήματος. Έτσι έγραψε τα
έργα: Ζωροαστρείας τε και Πλατωνικών δογμάτων συγκεφαλαίωσις αλλά και
το Διασάφησις των εν τοις Ζωροάστρου λόγοις ασαφέστερον ειρημένων.
Τέλος, έγραψε υπομνήματα για την πολιτική κατάσταση στο δεσποτάτο του
Μυστρά, αστρολογία και γεωγραφία. Για την τελευταία, μελέτησε αναλυτικά το
έργο του αρχαίου γεωγράφου Στράβωνα, τα έργα του οποίου διέδωσε στη
Δύση. Ο Γεμιστός πίστευε στη σφαιρικότητα της γης, μια άποψη για την οποία
δέχτηκε κριτικές λόγω του πρωτοποριακού χαρακτήρα της. Σχετικά με την
άποψη αυτή συνέταξε μια πραγματεία με τίτλο Περί σχήματος της Γης. Στον
Πλήθωνα οφείλεται και η πρόταση για την εισαγωγή ενός σεληνοηλιακού
ημερολογίου το οποίο θα αντικαθιστούσε το παλιό Βυζαντινό ημερολόγιο.

Κριτική στο χριστιανισμό
Ιδιαίτερα δεικτική ήταν η στάση του Πλήθωνα προς τη χριστιανική
θρησκεία. Η αποστασιοποίηση αυτή ίσως να οφείλεται στην επιρροή του
δασκάλου Ελισσαίου, ο οποίος ήταν οπαδος του Ζωροαστρισμού και του
πολυθεϊσμού. Άλλωστε, το κλίμα ήταν ευνοϊκό καθώς ο Πλήθων είχε βρεί
εύφορο έδαφος στο Μυστρά όπου υπήρχε ένα κλίμα ανεξιθρησκείας.

 Ο Γεμιστός λοιπόν, αποστασιοποιημένος από την άρχουσα εκκλησιαστική
τάξη της Κωνσταντινούπολης, τόλμησε να αμφισβητήσει στο σύνολό του, το
χριστιανικό δόγμα. Η άποψη του Πλήθωνα για το χριστιανισμό και τον
ισλαμισμό ήταν πως αυτέςοι δύο θρησκείες είχαν ολοκληρώσει τον ιστορικό
τους κύκλο και στα συντρίμμια τους έπρεπε να δημιουργηθεί μια νέα θρησκεία
όμοια με την παλαιά αλλά με σύγχρονα στοιχεία.

Ωστόσο, οι απόψεις του Γεμιστού θεωρήθηκαν εξτρεμιστικές για την εποχή
και αποτέλεσμα ήταν το έργο του ‘’Νόμων Συγγραφή’’ να απαγορευτεί και να
ριχτεί στην πυρά από το χέρια του ίδιου του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως
Γενναδίου (Γεωργίου Σχολαρίου). Η Νόμων Συγγραφή αποτελούσε το έργο
ζωής του Πλήθωνος αλλά ρίχτηκε στην πυρά επειδή ο Γεννάδιος πίστευε οτι
η διάδοση του έργου μεταξύ των Ελλήνων θα κλόνιζε την πίστη του υπόδολου
κράτους προς τον Χριστιανισμό.

 Η πραγματική αιτία της πράξης αυτής του Πατριάρχη ήταν ο φόβος για την
διδασκαλία του Γεμιστού, η οποία προσδοκούσε έναν νέο Ελληνισμό όπου ο
Χριστιανισμός αποτελούσε παρελθόν και έπρεπε να εξαλειφθεί προκειμένου ο
Ελληνισμός να ανθίσει πάνω στις δικές του βάσεις και να γνωρίσει μια
πραγματική αναγέννηση.

Τελικά,η Νόμων Συγγραφή εκδόθηκε με συμπληρώσεις και από άλλα
χειρόγραφα σε γαλλική μετάφραση στο Παρίσι. Αυτό έγινε χάρη στον Δημήτριο
Ράλλη ο οποίος διέσωσε πολλά αποσπάσματα του έργου.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΜΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Ένας από του πολλούς τομείς ενασχόλησης του Γεωργίου Γεμιστού, πέραν
από την φιλοσοφία, την γεωμετρία, την γεωγραφία και τις μαθηματικές
μελέτες, ήταν η αστρονομία. Πίστευε στην σφαιρικότητα της γής, η άποψη αυτή
αντανακλάται σε δύο αστρονομικά έργα του: το ΜΗΝΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΕΤΩΝ
ΤΑΞΙΣ ΚΑΙ ΗΜΕΡΩΝ ΑΠΑΡΙΘΜΗΣΙΣ η ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΥΡΕΣΕΩΣ
ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΣΕΛΗΝΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΣΤΕΡΩΝ ΕΠΟΧΗΣ ΑΠΟ
ΚΑΝΟΝΩΝ, ΟΥΣ ΑΥΤΟΣ ΣΥΝΕΣΤΗΣΑΤΟ.

Ο Πλήθων λόγω της άποψής του για επιστροφή στην αρχαιοελληνική
θρησκεία συνέταξε το αντίστοιχο σεληνοηλιακό ημερολόγιο, με βάση το
αρχαίο αττικό με το οποίο υπήρχαν πολλές ομοιότητες. Η μόνη διαφορά τους
είναι οτι το νέο ημερολόγιο τοποθετεί ως αρχή του ημερολογιακού έτους το
χειμερινό ηλιοστάσιο και όχι το θερινό που ήταν η αρχή του αττικού
έτους. Την πρώτη του μηνός την ονόμασε ‘’Νεομηνίαν’’, την 15η‘’Διχομηνίαν’’
και την τελευταία μέρα του μήνα την ονόμαζε ‘’Ένην και νέαν’’. Ως προς την
διάρκεια διέκρινε τον μήνα σε ‘’Ιστάμενον’’, ‘’Μεσούντα’’, ‘’Φθήνοντα’’ και
‘’Απιόντα’’.

 Οι μήνες είχαν διάρκεια 28 ή 29 ή 30 ημερών. Ο μήνας των 29 ή 30 ημερών
ονομαζόταν απο τον Πλήθωνα ‘’πλήρης’’, ενώ ο μήνας των 28 ημερών
ονομαζόταν ‘’κοίλος’’.Οι ημέρες του μήνα 1η, 8η, 15η, 22α, 30η καλούνταν
‘’ιερομηνίαι’’.

Το σεληνοηλιακό ημερολόγιο έγινε γνωστό στη Δύση όταν ο Πλήθων επισκέφθηκε την Ιταλία για τις Συνόδους της Φεράρας και της Φλωρεντίας.

 Έχει διατυπωθεί μάλιστα η άποψη πως το σεληνοηλιακό ημερολόγιο του Πλήθωνα, αν εφαρμοζόταν θα αναιρούσε την ανάγκη μεταρρύθμισης του Ιουλιανού ημερολογίου.

Σελίδα από αυτόγραφο του Γεωργίου Γεμιστού (Βενετία Μαρκιανή Βιβλιοθήκη)

Ο Πλήθων στη Δύση
Ο Γεώργιος Πλήθων έπαιξε σημαντικό ρόλο και στο δυτικό πολιτισμό.
Μαζί με το Βησσαρίωνα της Νίκαιας, το Μάρκο τον Ευγενικό και το Γεώργιο Σχολάριο αποτελούν τους σημαντικότερους Έλληνες λόγιους που έδρασαν
στη Δύση.

 Στη Σύνοδο της Φεράρας, ο Γεμιστός , συνοδεύοντας τον αυτοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγο, προσπάθησε να γεφυρώσει τις δογματικές διαφορές
ματαξύ της ορθόδοξης και της καθολικής εκκλησίας. Έτσι, συγκρούστηκε για
πρώτη φορά με το Γεώργιο Σχολάριο, όπου αργότερα ήρθε σε οριστική ρήξη
με τον Πλήθωνα εξαιτίας της σκληρής κριτικής του στο χριστιανισμό.

 Ωστόσο, ο Πλήθων θεωρείται από πολλούς ως ο πατέρας της αναγέννησης
καθώς εμφύσησε σε, μεγάλο βαθμό, στους Ευρωπαίους την αγάπη για τα
αρχαία κείμενα και δίδαξε τα φιλοσοφικά κείμενα των αρχαίων φιλοσόφων.

 Το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων άλλωστε, αντανακλάται απ΄την πληθώρα
των χειρογράφων τα οποία βρίσκονται στις μεγάλες αναγεννησιακές
βιβλιοθήκες όπως η Μαρκιανή στη Βενατία αλλά και η Λαυρεντιανή στη
Φλωρεντία.


Ο τάφος του Πλήθωνα βρίσκεται στην Ιταλία μετά από κλοπή του λειψάνου του από τους λατίνους

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο Γεώργιος Πλήθων ή Γεμιστός αποτέλεσε μια απο τις
σημαντικότερες μορφές της ελληνικής Αναγέννησης. Έζησε στο
δεσποτάτο του Μυστρά, την τελευταία ακμάζουσα βυζαντινή
περιοχή. Ανέπτυξε σημαντικό συγγραφικό έργο, με αποκορύφωμα
το έργο του Νόμων Συγγραφή. Ασχολήθηκε με πολλούς τομείς της
επιστήμης όπως την φιλοσοφία, την αστρονομία, την γεωμετρία και
την θεολογία. Άσκησε σκληρή κριτική στον χριστιανισμό με
αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί αμφιλεγόμενο πρόσωπο και να
καταστραφούν πολλά έργα του. Εισήγαγε καινοτομίες στην
αστρονομία οι οποίες όμως δεν εφαρμόστηκαν. Τέλος, ο Πλήθων
έγινε σύμβολο στην Δύση και συνέβαλε στην Αναγέννηση.

Θέλεις να ξεφορτωθείς το άγχος σου;

Λίγο άγχος στη ζωή σου δεν βλάπτει. Σε κρατάει σε εγρήγορση, σε διατηρεί δραστήρια και ζωντανή. Το συνεχές και χρόνιο άγχος, όμως, είναι κάτι διαφορετικό… είναι κακό και μπορεί να σε βλάψει και ψυχικά και σωματικά. Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσεις είναι ότι το άγχος το δημιουργείς εσύ, είναι η δική σου αντίδραση στα γεγονότα της ζωής. Άρα, μπορείς κι εσύ να παίξεις σημαντικό ρόλο στη μείωση του άγχους στη ζωή σου. Αυτά είναι μερικά tips για να τα καταφέρεις.

Μάθε να περιμένεις
Κάποιες μέρες συμβαίνουν πράγματα που δεν μπορείς να ελέγξεις. Αυτές τις μέρες δεν έχεις ενέργεια, τα πάντα σου φαίνονται βουνό και ξυπνάει μέσα σου ο αρνητικός σου εαυτός. Και τότε αρχίζει το άγχος… Τι μπορείς να κάνεις; Αρχικά, πάρτο απόφαση ότι σήμερα δεν είναι η μέρα σου και περίμενε να περάσει. Αύριο θα είναι μια καλύτερη μέρα. Ένας καλός βραδινός ύπνος και το ξημέρωμα της νέας μέρας, μπορεί να σου αλλάξουν τη διάθεση.

Αποδέξου τη πραγματικότητα και συνέχισε
Αποδοχή σημαίνει να παραδεχτείς ότι αυτά που περιμένεις δεν πρόκειται να συμβούν για την ώρα, οπότε μην παλεύεις άδικα και τράβα όπου σε βγάλει. Αν δεν χτύπησε το ξυπνητήρι και έφυγες σαν τρελή από το σπίτι, αν το πρωινό στο γραφείο είναι ένα αληθινό χάος, προσπάθησε να αποδεχτείς την πραγματικότητα για να μην αγχωθείς.

Όλοι έχουμε προσδοκίες, όμως η πραγματικότητα πολλές φορές μας διαψεύδει. Πιστεύουμε ότι η ζωή θα κυλήσει σύμφωνα με τα σχέδιά μας, αλλά όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα περιμένουμε, τότε εμφανίζεται το άγχος μας. Αν αποδεχτείς, όμως, ότι τα πράγματα δεν θα πηγαίνουν πάντα όπως τα έχεις σχεδιάσει, θα το διασκεδάζεις και θα σταματήσεις να αγχώνεσαι.

Ανάλυσε τις ευτυχισμένες σου στιγμές
Έχεις παρατηρήσει ότι υπάρχουν ορισμένες μέρες όπου ολόκληρο το σύμπαν συνωμοτεί υπέρ σου; Όπου όλα κυλούν ρολόι και υπάρχουν απλά για να σε κάνουν ευτυχισμένη; Σου φαίνεται απίστευτο πώς όλα γίνονται όπως τα θες, αβίαστα, και νιώθεις τέλεια;

Ε! λοιπόν, ανέλυσε αυτή την ημέρα! Σκέψου τι έκανες, πώς ένιωθες, τι συνέβη και όλα ήταν ηλιόλουστα; Αν καταλάβεις τι ακριβώς σε έκανε ευτυχισμένη, μπορείς να επαναλάβεις την ίδια συνταγή από μόνη σου. Όταν κάνεις αυτό που σε ευχαριστεί, το άγχος σου μειώνεται. Ανακάλυψε, λοιπόν, τα πράγματα που σου φτιάχνουν την ημέρα και κατάγραψέ τα. Σύντομα θα έχεις το δικό σου βιβλίο με τις μυστικές-συνταγές της ευτυχίας σου.

Σύγκρινε τον εαυτό σου με τους άλλους
Μπορεί όλοι να λένε ότι αυτό είναι κακό, αλλά λίγος υγιής ανταγωνισμός δεν βλάπτει. Αν τα βγάζεις πέρα δύσκολα, σκέψου όλους αυτούς που έχουν πολύ πιο σημαντικά προβλήματα από τα δικά σου, όπως ασθένειες, απώλεια αγαπημένων, μακροχρόνια ανεργία. Αυτό δεν πρέπει να το κάνεις για να χλευάσεις τη δυστυχία του άλλου, αλλά για να δεις τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση και να σταματήσεις να αγχώνεσαι για ανούσια πράγματα.

Άλλαξε την καθημερινότητά σου
Ένας τρόπος για να αντιμετωπίσεις το άγχος σου, είναι να αλλάξεις και να φρεσκάρεις την καθημερινότητά σου. Πήγαινε στη δουλειά από άλλο δρόμο, κάνε ένα δείπνο-έκπληξη στο σύντροφό σου, πάρε άδεια μια μέρα και κάνε ότι σου αρέσει.

Όλα αυτά θα σε βοηθήσουν να μειώσεις το άγχος σου και να βελτιώσεις τη ζωή σου!

Είναι γόνιμη η μοναξιά, επειδή είναι δύσκολη...

Είναι γόνιμη η μοναξιά, επειδή είναι δύσκολη. Γόνιμος είναι και ο έρωτας: επειδή κι ο έρωτας είναι δύσκολος
Μην αφήσετε να σας κυριέψει στη μοναξιά σας ανησυχία και ταραχή, επειδή νιώθετε μέσα σας έναν αόριστο πόθο να ξεφύγετε απ' τη μόνωσή σας. Ίσα-ίσα, αυτός ο πόθος — αν τον μεταχειριστείτε γαλήνια και στοχαστικά, σα μέσο για κάποιο σκοπό — θα σας βοηθήσει ν' απλώσετε τη μοναξιά σας σε πιο πλούσιο και πιο πλατύ χώρο.

Οι άνθρωποι έχουν βρει για το κάθε τι την ευκολότερη (συμβατική) λύση, την ευκολότερη απ' όλες τις εύκολες λύσεις.

Είναι γόνιμη η μοναξιά, επειδή είναι δύσκολη. Ένας παραπάνω λόγος για να επιχειρήσουμε κάτι, πρέπει νά 'ναι η δυσκολία που το κάτι αυτό παρουσιάζει.

Γόνιμος είναι κι ο έρωτας: επειδή κι ο έρωτας είναι δύσκολος.

Έρωτας του ανθρώπου για τον άνθρωπο: ίσως αυτό νά 'ναι το δυσκολότερο απ' όσα μάς έταξεν η μοίρα, το πιο απόμακρο, η τελευταία δοκιμασία, το έργο που όλα τ' άλλα δεν είναι παρά προετοιμασία και προπαρασκευή του.

Γι' αυτό κι οι νέοι — που είναι "αρχάριοι" στο κάθε τι — δεν ξέρουν ακόμα ν' αγαπούν: πρέπει να διδαχτούν τον έρωτα. Με όλο τους το είναι, με όλες τους τις δυνάμεις συμμαζεμένες γύρω στην ερημική φοβισμένη καρδιά τους, που οι χτύποι της ψηλώνουν ολοένα, πρέπει να μάθουν ν' αγαπούν.
Ο καιρός όμως της μαθητείας είναι πάντα καιρός μακρόχρονου "εγκλεισμού". Έτσι είναι, για πολύν καιρό, κι ο έρωτας: μοναξιά, ολοένα και πιο έντονη και πιο βαθιά μόνωση.

Έρωτας δε θα πει ν' ανοίγεσαι ευθύς, να δίνεσαι, να ενώνεσαι με κάποιον Άλλον (τι θα ήταν, άλλωστε, η ένωση δυο όντων ακαθόριστων ακόμα, ατέλειωτων, ανοργάνωτων;)˙ είναι μια σπάνια ευκαιρία για να ωριμάσεις, ν' αποχτήσεις μιαν υπόσταση δική σου, να γίνεις εσύ ένας ολόκληρος Κόσμος, για χάρη κάποιου άλλου, αγαπημένου προσώπου˙ είναι μια υψηλή, ακράτητη αξίωση, που σε χρίζει εκλεκτό της και σε σπρώχνει προς τ' απέραντα πλάτη.

Μόνο έτσι θά 'πρεπε να μεταχειρίζονται οι νέοι τον έρωτά τους: σαν ένα καθήκον που τους υποχρεώνει να εργάζονται αδιάκοπα στο μέσα τους κόσμο ("ν' ακρομάζονται και να σφυροκοπάνε νύχτα-μέρα").

Δεν είναι ακόμα ώριμοι για το δόσιμο του εαυτού τους, για την εγκατάλειψη και το σβήσιμό τους μέσα σ' ένα άλλο άτομο, για οποιοδήποτε τρόπο Ένωσης. (Πρέπει, πρώτα, και για πολύν-πολύν καιρό, να μαζεύουν και να θησαυρίζουν ολοένα.)

Η Ένωση αυτή, το δόσιμο αυτό, είναι το στερνό σκαλοπάτι˙ ίσως η ανθρώπινη ζωή να μη μπορεί ακόμα να το χωρέσει.

Εδώ όμως λαθεύουν οι νέοι τόσο συχνά και τόσο βαριά: ορμάνε ακράτητοι ο ένας προς τον άλλον, όταν τους αγγίξει η αγάπη (είναι στη φύση τους να μη μπορούν να περιμένουν), σκορπίζονται εδώ κι εκεί, ενώ η ψυχή τους είναι γεμάτη ακεφιά, ακαταστασία και ταραχή...

Για τους ανθρώπους ο έρωτας δεν είναι παρά μια απόλαυση, τον κατάντησαν λοιπόν κάτι εύκολο και φτηνό, ακίνδυνο και σίγουρο, όμοιο με τις απολαύσεις τών δρόμων.

Αλήθεια, πόσοι και πόσοι νέοι στάθηκαν ανίκανοι να βρουν το σωστό δρόμο τής αγάπης, για πόσους τα σύνορα τού έρωτα σταματάνε στο εύκολο, βιαστικό δόσιμο του εαυτού τους! (Οι περισσότεροι, άλλωστε, δε θα προχωρήσουν — σίγουρα — πιο πέρα από κει.)

Νιώθουν, πολλοί, να λυγίζουν κάτ' απ' το βάρος αυτού τού λάθους και πασχίζουν να κάνουν βιώσιμη και γόνιμη, με το δικό τους προσωπικό τρόπο, την κατάσταση αυτή όπου βρέθηκαν ριγμένοι.
Η φύση τους τούς λέει πως τα προβλήματα του έρωτα — λιγότερο από άλλα, που είναι το ίδιο σημαντικά — δε μπορούν να λυθούν σύμφωνα με τούτον ή εκείνον το γενικό κανόνα που εφαρμόζεται σ' όλες τις περιπτώσεις˙ νιώθουν πως τα προβλήματα αυτά — άμεσα προβλήματα ανθρώπου προς άνθρωπο — χρειάζονται, για κάθε περίπτωση, καινούρια, ιδιαίτερη, αποκλειστικά προσωπική απάντηση.

Πώς όμως αυτοί — μια και μπερδεύτηκαν πια έτσι αναμεταξύ τους που δεν ξεχωρίζουν ο ένας απ' τον άλλον, μια και δεν έχουν πια τίποτα Δικό τους — πώς θα μπορούσαν να βρουν μέσα τους κάποιαν έξοδο, για να ξεφύγουν απ' την άβυσσο όπου έχει βουλιάξει η μοναξιά τους;

Έρημοι κι αβοήθητοι, πορεύονται στα τυφλά κι ο ένας κι ο άλλος. Σκορπάνε τις καλύτερες δυνάμεις τους για να γλιτώσουν από συμβατικότητες όπως ο γάμος, και πέφτουν σ' άλλες συμβατικές λύσεις, λιγότερο χτυπητές, το ίδιο όμως θανάσιμες. Επειδή μονάχα για συμβατικότητες είναι άξιοι. Ό,τι βγαίνει απ' αυτές τις βιαστικές κι ανυπόμονες, θολές και ταραγμένες ενώσεις, είναι πάντα συμβατικό.

Κάθε σχέση που είναι καρπός αυτής της πλάνης έχει κάτι το συμβατικό, ακόμα κι αν είναι ασυνήθιστη (ή, όπως λέει ο κόσμος, ανήθικη). Κι ο χωρισμός ακόμα θά 'ταν μια συμβατική χειρονομία, μια απρόσωπη τυχαία απόφαση, αδύναμη κι άκαρπη.

Οι γυναίκες — που μέσα τους κατοικεί μια ζωή πιο αυθόρμητη, πιο γόνιμη, γεμάτη από περισσότερη εμπιστοσύνη — είναι, σίγουρα, πιο ώριμες, πιο "ανθρώπινες" απ' τον άντρα — το φαντασμένο κι ανυπόμονον αρσενικό, που καταφρονάει ό,τι νομίζει πως αγαπάει, επειδή δε γνώρισε ποτέ την τραχιά καρποφορία τών σπλάχνων, που θα του ξάνοιγε(όπως στη γυναίκα) τα μυστικά βάθη τής ζωής.

Αυτή η "ανθρωπιά" τής γυναίκας, ωριμασμένη μέσα στον πόνο και την καταφρόνια, θα βγει στο φως τής μέρας, όταν η γυναίκα λυτρωθεί απ' τις κοινωνικές συμβατικότητες, όπου την καταδικάζει η αποκλειστικά θηλυκή υπόστασή της. Κι οι άντρες, που δε νιώθουν ακόμα σήμερα πως η ώρα αυτή ζυγώνει, θα ξαφνιαστούν με τον ερχομό της και θα νικηθούν.

Δεν αργεί η μέρα (σίγουρα σημάδια το μαρτυράνε κιόλας, προπάντων στις χώρες του βορρά), δεν αργεί η μέρα που η Νέα Κοπέλα θα υπάρξει, η Γυναίκα θα υπάρξει˙ που οι λέξεις "νέα κοπέλα" και "γυναίκα" δε θα σημαίνουν πια μονάχα το αντίθετο του αρσενικού, μα κάτι ξεχωριστό, που θά 'χει δική του αξία κι υπόσταση, κάτι που δε θά 'ναι απλό συμπλήρωμα άλλου, μα ολοκληρωμένη μορφή τής ζωής και της ύπαρξης — : η γυναίκα-γνήσιος άνθρωπος.

Αυτή η πρόοδος (ενάντια στη θέληση του άντρα, που θα μείνει, στην αρχή, πίσω) θα μεταμορφώσει ριζικά την ερωτική ζωή, πλημμυρισμένην από τόσες πλάνες σήμερα:

Ο έρωτας δε θά 'ναι πια σχέση άντρα με γυναίκα, αλλά Ανθρώπου με Άνθρωπο˙ θα στέκει πιο κοντά στην ανθρώπινη φύση (γεμάτος άπειρη απαλότητα και σεβασμό, καλός και καθάριος σε όλα κείνα που σμίγει και χωρίζει).

Θά 'ναι ο έρωτας που προετοιμάζουμε μ' αγωνία και μόχθο: δυο Μοναχικοί Άνθρωποι, που θα προστατεύουν, θα συμπληρώνουν, θα περιορίζουν και θα σέβονται ο ένας τον άλλον.

Και τούτο ακόμα: Μη νομίσετε πως χάθηκε ο μεγάλος έρωτας που σας κυρίεψε κάποτε στα εφηβικά σας χρόνια˙δε μέστωσαν, τότε, εντός σας τρανοί κι ευγενικοί πόθοι και σχέδια που, σήμερα ακόμα, τροφοδοτούν τη ζωή σας;

Πιστεύω πως αυτός ο έρωτας μένει έτσι άφθαρτος και δυνατός μέσα στη θύμησή σας, επειδή στάθηκε η πρώτη σας βαθιά μόνωση, ο πρώτος εσώτερος μόχθος που κάνατε στη ζωή σας.

ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΕΣ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΚΟΣΜΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΤΗΤΑ

Όταν οι Αστροναύτες έχουν την ευκαιρία να ταξιδέψουν στο Διάστημα, εκεί όπου λίγοι έχουν βρεθεί, αποκτούν μία εντελώς διαφορετική οπτική του πλανήτη μας, του Ηλιακού Συστήματος , του Γαλαξία και του άπειρου σύμπαντος που περιβάλλει τα πάντα.

Αστροναύτες αποκτούν Κοσμική Συνειδητοτητα
Αρκετοί Αστροναυτες έχουν αναφέρει πως το Διάστημα σε αλλάζει, πως αυτή η οπτική με την οποία παρατηρείς την Γη διαμορφώνει μία διαφορετική συνειδητότητα. Είναι αυτή η η Κοσμική Συνειδητοτητα που αποκτούν μερικοί από τους Αστροναύτες, ενώ άλλοι υποστηρίζουν πως απέκτησαν μία πνευματική αφύπνιση που επήλθε την στιγμή που συνειδητοποίησαν πως ο πλανήτης μας δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία μικρή κουκκίδα στις απέραντες εκτάσεις του Σύμπαντος. Μέσα από αυτή την θέα συμπεραίνεις πως ο πλανήτης είναι ζωντανός και πως είμαστε απροσδόκητα συνδεδεμένοι όχι μονάχα μεταξύ μας , αλλά και με το Διάστημα.

“Μία μικρή μπλέ κουκκίδα μέσα σε μία Ηλιαχτίδα. Εδώ βρίσκεται. Σε αυτό το σημείο ζούμε, αυτό αποκαλούμε σπίτι μας. Εμείς, οι άνθρωποι είμαστε ένα είδος και αυτός είναι ο κόσμος μας. Είναι υποχρέωσή μας να τον λατρέψουμε. Από όλους τους κόσμους του Ηλιακού Συστήματος, αυτός είναι ο μόνος – ως τώρα – που έχει το χάρισμα της ζωής – Traveller’s Tales Carl Edward Sagan.

Λέγεται πως οι αρχαίοι πρόγονοί μας είχαν κατανοήσει την μυστηριώδη σύνδεση χιλιάδες χρόνια πριν, όταν ερευνούσαν τα Άστρα. Στον σύγχρονο τρόπο ζωής αυτή η Συμπαντικη Συνειδητοτητα και αφύπνιση μετατρέπεται σε μία ανάγκη, σε ένα χαρακτηριστικό που λείπει πολύ από την ανθρώπινη φύση μας. Αν είχαμε όλοι την ίδια ευκαιρία με τους Αστροναύτες, να παρατηρήσουμε για μερικά λεπτά τον πλανήτη μας μέσα στο Σύμπαν, τότε ίσως οι ζωές μας αλλά και ο κόσμος θα άλλαζε δραστικά. Όχι μόνο γιατί θα παρατηρούσαμε πόσο όμορφος είναι ο πλανήτης μας αλλά και το Διάστημα, μα και επειδή θα αναθεωρούσαμε την σημασία των προβλημάτων μας στην Γη και την καθημερινότητά μας. Τις πολυάσχολες ζωές μας, τα εργασιακά μας προβλήματα, τα πάντα θα περνούσαν σε δεύτερη μοίρα.

Ούτως η άλλως είμαστε ένα είδος που προορίζεται για τα Άστρα και φτιαχτήκαμε από αυτά. Και όπως έχει αναφέρει ο Carl Sagan: ” Μία νέα Συνειδητότητα αναπτύσσεται, που παρατηρεί την Γη ως ενιαίο οργανισμό και αναγνωρίζει πως ένας οργανισμός που βρίσκεται σε πόλεμο είναι καταδικασμένος. Είμαστε ένας πλανήτης. Μία από τις μεγαλύτερες αποκαλύψεις της εποχής της εξερεύνησης του Διαστήματος είναι η εικόνα της μοναχικής Γης, της εύθραυστης και ευάλωτης, που διατηρεί μέσα της όλο το ανθρώπινο είδος μέσα στις θάλασσες του Χωροχρόνου. Η Φανταστική μας ατομική σημασία, η ψευδαίσθηση πως έχουμε κάποια προνομιακή θέση στο Σύμπαν αμφισβητείται μέσα από αυτή την οπτική. Ο πλανήτης μας είναι μία μοναχική κηλίδα στο μεγαλειώδες κοσμικό χάος. Μέσα σε αυτό το αχανές σύμπαν, δεν φαίνεται πως θα υπάρξει βοήθεια από κάπου αλλού ώστε να σωθούμε από τους εαυτούς μας.

Σε αυτό το εκπληκτικό βίντεο που βρίσκεται από κάτω αποκαλύπτεται αυτή η οπτική που κάνει τους Αστροναυτες να διαμορφώνουν την συνειδητότητά τους κατά την επιστροφή τους στην Γη. Δημιουργήθηκε από την ομάδα planetary collective, μια ομάδα που αποτελείται από σκηνοθέτες , 3D Animators και στοχαστές που εργάστηκαν με κοσμολόγους, Οικολόγους και Φιλόσοφους, και εξερευνά μερικά από τα θεμελιώδη ερωτήματα που σχετίζονται με τον Πλανήτη μας. Ανάμεσα στους Αστροναυτες που εμφανίζονται στο βιντεο είναι ο Edgar Mithcell, ένας από τους Αστροναυτες του Apollo 14 που ίσως κατανοεί περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο την μυστηριώδη σύνδεσή μας με την Γη, το Φεγγάρι αλλά και το σύμπαν. Απολαύστε αυτό το 19λεπτο βίντεο και ίσως μέσα από αυτή την συμπαντική οπτική ξεκινήσει το δικό σας ταξίδι προς μία ανώτερη Συνειδησιακή αφύπνιση.

 

Έχεις αναρωτηθεί ποτέ γιατί είσαι ενοχικός/ή;

Τι δείχνει αυτό το χαρακτηριστικό για εμάς και τι σχέση έχει με τις πρώιμες παιδικές μας εμπειρίες; Η ενοχή είναι συνήθως γένους θηλυκού και μας ταλαιπωρεί καθημερινά. Ενοχές όταν θα πάμε για καφέ αντί να δουλέψουμε και το απόγευμα στο σπίτι. Ενοχές όταν θα αφήσουμε το παιδί για να πάμε μια βόλτα στα μαγαζιά. Ενοχές όταν δεν θα κάνουμε αυτό που μας ζήτησε σαν χάρη η μητέρα μας.

 Έχεις σκεφτεί ποτέ γιατί όλες αυτές οι ενοχές; Τι μας λέει η ψυχολογία;

Ο Φρόυντ λέει πως η ενοχή είναι το αποτέλεσμα ασυνείδητων ενδοψυχικών συγκρούσεων

Ντροπή ή ενοχή;
Είναι σημαντικό να γίνει μια σαφής διάκριση ανάμεσα σε αυτούς τους δυο όρους. Η ντροπή αναφέρεται στον εαυτό μας και επηρεάζει άμεσα την αυτοεκτίμησή μας. Αισθανόμαστε ντροπή για τις σκέψεις μας, για τα συναισθήματά μας ή τις συμπεριφορές μας ακόμα και αν αυτές δεν έχουν επίπτωση σε κάποιον άλλον. Το να αισθανόμαστε ντροπή σε φυσιολογικά πλαίσια είναι θεμιτό, μιας και εξελίσσει τη προσωπικότητα μας. Τόσο η απουσία της όσο και η υπερβολή της είναι άλλωστε ένδειξη παθολογίας.

Η ενοχή από την άλλη είναι κυρίως ασυνείδητη και σχετίζεται άμεσα από την ανάγκη μας να μας αποδεχτούν οι άλλοι.

Γεννάται όταν οι πράξεις μας έρχονται σε σύγκρουση με τα πιστεύω μας και τον ηθικό μας κώδικα, ή όταν κάνουμε κάτι που έχει κάποιο αντίκτυπο στον άλλο. Η υγιής – λειτουργική ενοχή είναι εκείνη που μας οδηγεί να μαθαίνουμε από τα λάθη μας, ενώ η δυσλειτουργική ενοχή μας καθηλώνει και δεν μας επιτρέπει να εξελιχθούμε σαν προσωπικότητες.

Προσωπικότητα της ενοχικής γυναίκας
Μια ενοχική γυναίκα προσπαθεί συχνά (αν όχι συνεχώς) να ευχαριστήσει τους άλλους και για αυτό δύσκολα λέει ‘όχι’ όταν της ζητηθεί κάτι. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχει ένα βαθύ παράπονο ότι τα κάνει όλα μόνη της και ότι είναι πολύ κουρασμένη. Είναι συνήθως τελειομανής και η ηθική είναι ιδιαίτερα σημαντική στη ζωή της. Επειδή όμως είναι αρκετά ελεγκτική, είναι πιθανό να ορίζει την ηθική ορθότητα των λέξεων και των πράξεων της με βάσει το πόσο μπορεί να ελέγξει αυτές τις συμπεριφορές.

Όταν κάτι δεν πάει καλά, δύσκολα κατηγορεί τον τους άλλους ενώ εύκολα κατηγορεί τον εαυτό της.
Για αυτό, η ‘τέλεια’ απόφαση θα είναι εκείνη που θα είναι απαλλαγμένη από την ενοχή και την αβεβαιότητα. Αν σχετιστεί με χειριστικά και ευφυή άτομα, ενδεχομένως οι άλλοι να ‘πατάνε’ στα ενοχικά της κομμάτια και να την εκμεταλλεύονται. Τέλος, είναι πιθανό να είναι ένα βαθιά θρησκευόμενο άτομο, με πολύ υψηλά το θεσμό του γάμου.

Πού βρίσκονται οι ρίζες της ενοχής;
Πολλοί θεωρητικοί έχουν ασχοληθεί με το θέμα της ενοχής μιας και η ανάπτυξη αυτής θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό εξελικτικό στάδιο. Ο Freud υποστηρίζει ότι το συναίσθημα της ενοχής είναι αποτέλεσμα ενός πολύ ισχυρού υπερεγώ, το οποίο είναι το τμήμα της προσωπικότητάς μας που διακυβεύεται από τους ηθικούς κανόνες και τα πρέπει. Είναι ένας εσωτερικός κριτής απαραίτητος για την υγιή ανάπτυξη του παιδιού που ορίζει το σωστό από το λάθος. Το υπερεγώ αναπτύσσεται γύρω στα 3 με 5 έτη, όπου το παιδί ορθά ακούει το πρώτο ηχηρό ‘μη’ από τους γονείς του.

Αυτό το κομμάτι της προσωπικότητάς μας όμως εμπλουτίζεται δια βίου από τις απαιτήσεις μιας δυναμικής μητέρας, την αυστηρότητα και τα όρια του πατέρα, τη πειθαρχία που επιβάλλεται στο σχολείο και την έννοια του ‘κακού’ της θρησκείας. Έτσι, η ζωή μας καθοδηγείται από την ηθική, τους κοινωνικοί κανόνες και την επιθυμία μας να ευχαριστούμε τους άλλους (πρωτίστως τους γονείς μας), με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε ενοχές αν παρεκκλίνουμε από όλα αυτά.

Μια παρόμοια σκέψη είχε εκφράσει ο Piaget (η θεωρία του οποίου θεωρείται θεμέλιος λίθος στην αναπτυξιακή ψυχολογία) και ο οποίος αναφέρει ότι το παιδί αναπτύσσει το συναίσθημα της ενοχής ανάμεσα στο 4 και 6 έτος της ζωής του, διότι τότε ξεκινάει να παίρνει πρωτοβουλίες για τη ζωή του (τι θα φορέσει, με ποιο παιχνίδι θα παίξει κλπ).

Αν λοιπόν οι γονείς του σε αυτή τη περίοδο είναι πολύ επικριτικοί ή πολύ αυταρχικοί, το παιδί θα ξεκινήσει να αισθάνεται συχνά ενοχή για τις κινήσεις που ξεκινάνε από το ίδιο. Τέλος, μια άλλη προσέγγιση στο θέμα των ενοχών προέρχεται από τη συστημική-οικογενειακή θεώρηση, βάσει της οποίας αισθανόμαστε ενοχές όταν προσπαθούμε να κάνουμε αλλαγές στο οικογενειακό μας σύστημα, διότι αισθανόμαστε ότι προδίδουμε τη πατρική μας οικογένεια.

Αν για παράδειγμα κάποιος δεν θέλει να γίνει ιατρός παρά το γεγονός ότι και οι δυο του γονείς είναι ιατροί και προσδοκούσαν το παιδί τους να ακολουθήσει την ίδια καριέρα, τότε είναι πιθανό να αισθάνεται ενοχές γιατί προσπαθεί να διαφοροποιηθεί από την οικογένειά του και να δημιουργήσει μια δική του εργασιακή συνθήκη. Αυτό, όσο απλό και αν φαίνεται, για μερικούς από εμάς είναι αρκετά δύσκολο.

Εν κατακλείδι:
Η ενοχή είναι ένα διαβρωτικό συναίσθημα το οποίο συχνά εμφανίζεται στο θεραπευτικό πλαίσιο μιας και επηρεάζει τόσο την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, όσο και πολλές αποφάσεις της ζωής μας.

Είναι λοιπόν ζωτικής σημασίας να μην της επιτρέπουμε να εισβάλει παντού και να θέτουμε όρια σε εκείνους που την τροφοδοτούν.

Εντοπίστηκαν στον «κομήτη Ροζέτα» χημικές ουσίες απαραίτητες για την ανάπτυξη της ζωής

Χημικές ουσίες ζωτικές για την εμφάνιση και την εξέλιξη της ζωής στη Γη ανιχνεύθηκαν στον «κομήτη Ροζέτα». Μεταξύ των ουσιών το αμινοξύ γλυκίνη και ο φώσφορος, βασικά συστατικά του DNA και των κυτταρικών μεμβρανών, ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά στον κομήτη 67Ρ/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο, γνωστό και ως «κομήτη της Ροζέτα».

Η ανακάλυψη ενισχύει το «σενάριο» ότι οι κομήτες ήσαν αυτοί που, πέφτοντας κάποτε στον πλανήτη μας, τον «έσπειραν» με τα πολύτιμα βιομόρια, τα οποία αποτέλεσαν τους θεμέλιους λίθους της ζωής.

Η ιδέα αυτή αντιμάχεται την κυρίαρχη θεωρία ότι η ζωή στη Γη είχε καθαρά γήινη προέλευση, πιθανώς υποθαλάσσια.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής την Κάθριν Άλτβεγκ του ελβετικού Πανεπιστημίου της Βέρνης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», πραγματοποίησαν την ανακάλυψή τους -την πρώτη άμεση ανίχνευση οργανικών ουσιών σε κομήτη- αναλύοντας τα στοιχεία που έχουν συλλέξει και στείλει στη Γη τα επιστημονικά όργανα της «Ροζέτα», της διαστημοσυσκευής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), η οποία εδώ και καιρό ακολουθεί κατά πόδας τον κομήτη στο μακρύ ταξίδι του.

Μολονότι πάνω από 100 μόρια έχουν μέχρι σήμερα ανιχνευθεί σε νέφη αερίων και σκόνης του γαλαξία, γνωστά και ως μοριακά νέφη, η γλυκίνη δεν ήταν ανάμεσα σε αυτά. Επίσης το οργανικό αυτό μόριο δεν είχε βρεθεί στα πάνω από 25 μόρια που είχαν μέχρι τώρα ανιχνευθεί στην ατμόσφαιρα γύρω από τους κομήτες.

Τα όργανα της «Ροζέτα», όμως, ανίχνευσαν τη γλυκίνη στο νέφος αερίων και σκόνης που συνεχώς περιβάλλει τον κομήτη 67Ρ. Το εν λόγω απλό αμινοξύ χρησιμοποιείται από τους ζωντανούς οργανισμούς για τη δημιουργία των πρωτεϊνών. Ανιχνεύθηκαν επίσης τα πρόδρομα οργανικά μόρια μεθυλαμίνη και αιθυλαμίνη, από τα οποία δημιουργείται η γλυκίνη.

«Τα αμινοξέα βρίσκονται παντού και η ζωή θα μπορούσε να αρχίσει σε πολλά μέρη του σύμπαντος», δήλωσε η Άλτβεγκ. Οι ερευνητές συνεχίζουν την μελέτη των στοιχείων της «Ροζέτα» και ευελπιστούν ότι θα βρουν και άλλα οργανικά μόρια γύρω από τον κομήτη, έως ότου η αποστολή της ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο, με τη διαστημοσυσκευή να συντρίβεται πάνω στον 67Ρ, ο οποίος αυτήν τη στιγμή κατευθύνεται προς τον Δία.

Νέα υποθετικά σωμάτια θα μπορούσαν να εξηγήσουν το έλλειμμα του λιθίου στο σύμπαν

Για περισσότερο από μια δεκαετία οι κοσμολόγοι προβληματίζονται σχετικά με το έλλειμμα του λιθίου στο σύμπαν. Η νουκλεοσύνθεση της Μεγάλης Έκρηξης (BBN) [ή αρχέγονη νουκλεοσύνθεση], η θεωρία που προβλέπει το πώς σχηματίστηκαν τα ελαφρύτερα στοιχεία στα πρώτα λεπτά μετά την Μεγάλη Έκρηξη, υπερεκτιμά την ποσότητα του κοσμικού λιθίου-7 κατά ένα παράγοντα περίπου 3.

 

Για τα άλλα ελαφρά στοιχεία, το υδρογόνο και το ήλιο, οι προβλέψεις της BBN ταιριάζουν στις παρατηρούμενες τιμές. Ο Ανδρέας Γουδέλης από την Αυστριακή Ακαδημία Επιστημών, στη Βιέννη, και οι συνάδελφοί του θεωρούν ότι η λύση του προβλήματος αυτού θα μπορούσε να βρίσκεται σε υποθετικά σωμάτια που είναι ελαφρά και ηλεκτρικά ουδέτερα.

 

Στην τυπική νουκλεοσύνθεση, το λίθιο-7 παράγεται από τη ραδιενεργό διάσπαση του βυρίλιου-7, το οποίο προέρχεται από τη σύντηξη δυο ισοτόπων ηλίου. Συνεπώς η ποσότητα του λίθιου-7 σχετίζεται άμεσα με την παραγωγή του βυρίλιου-7. Ο Γκουδέλης και οι συνεργάτες του απέδειξαν ότι η παραγωγή του βυρίλιου-7 μπορεί να μειώνεται με την παρουσία ελαφρών, ουδέτερων σωματιδίων που έχουν άμεσες αλληλεπιδράσεις με τα νουκλεόνια και μπορούν να διασπούν τους πυρήνες του βυρίλιου-7 και του δευτέριου.

Διαδρομές νουκλεοσύνθεσης

 

Μια τέτοια τροποποίηση στην τυπική BBN μειώνει το προβλεπόμενο ποσό του λιθίου-7 στην τιμή που συνάγεται από τις παρατηρήσεις των παλαιών άστρων και το κάνει διατηρώντας παράλληλα τις ποσότητες του δευτέριου και του ηλίου αμετάβλητες. Αυτό γίνεται επειδή, πρώτον, τα σωμάτια δεν αντιδρούν με το ήλιο εξ αιτίας της μάζας τους και δεύτερον, τα νετρόνια που παράγονται από τη διάσπαση του δευτέριου είναι απλά «δανεισμένα» μόνο προσωρινά για να καταστρέψουν το λίθιο-7, πριν «επιστραφούν» στο υδρογόνο, παράγοντας δευτέριο και φέρνοντάς το στο επίπεδο της BBN.

Αυτό που μένει είναι να δούμε αν τέτοια σωμάτια θα ανιχνευτούν σε επόμενα πειράματα στους επιταχυντές.

O Ισχυρισμός για άγνωστη φυσική δύναμη υποβάλλεται σε έλεγχο

Το Καθιερωμένο Μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής θα πρέπει να αναθεωρηθεί εκ βάθρων αν τελικά επιβεβαιωθούν οι «ενδείξεις» μιας πέμπτης, άγνωστης ως σήμερα θεμελιώδους δύναμης. Αν και πολλοί δηλώνουν σκεπτικοί, ο ισχυρισμός θα υποβληθεί σε εξονυχιστικό έλεγχο.

Αυτή η συσκευή στο ουγγρικό Ινστιτούτο Πυρηνικής Έρευνας θα μπορούσε να περάσει στην ιστορία αν αποδειχθεί ότι ανίχνευσε την υπογραφή μιας πέμπτης θεμελιώδους δύναμης.

Εδώ και δεκαετίες οι φυσικοί πιστεύουν ότι στο Σύμπαν υπάρχουν τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις ή «αλληλεπιδράσεις»: η βαρυτική δύναμη, η ηλεκτρομαγνητική, η ισχυρή πυρηνική (η οποία συγκρατεί τα κουάρκ από τα οποία αποτελούνται σωματίδια όπως τα πρωτόνια και τα νετρόνια) και η ασθενής πυρηνική δύναμη (η οποία ευθύνεται για τη ραδιενεργή διάσπαση).

Τα τελευταία χρόνια, επισημαίνει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Nature, θεωρίες για την ύπαρξη κι άλλων δυνάμεων ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια. Βασικός λόγος είναι η αποτυχία του Καθιερωμένου Μοντέλου να εξηγήσει τη λεγόμενη σκοτεινή ύλη, ένα μυστηριώδες υλικό που αντιστοιχεί στο 80% της μάζας του Σύμπαντος. Διάφορες θεωρίες που έχουν προταθεί για τη σκοτεινή ύλη προβλέπουν την ύπαρξη εξωτικών σωματιδίων, ορισμένα από τα οποία αποτελούν φορείς υποθετικών νέων δυνάμεων. Ένα από αυτά είναι το «σκοτεινό φωτόνιο», σε αντιστοιχία με το συμβατικό φωτόνιο που δρα ως φορέας της ηλεκτρομαγνητικής δύναμης.

Οι τελευταίες ενδείξεις μιας πέμπτης δύναμης έρχονται από τον Αττίλα Κραζναχόρκαϊ, ερευνητή στο Ινστιτούτο Πυρηνικής Έρευνας της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών. Τα εργαστηριακά πειράματά του αποκάλυψαν μια ανωμαλία σε αντιδράσεις ραδιενεργού διάσπασης η οποία δείχνει να φέρει την υπογραφή μιας μυστηριώδους δύναμης.

Τα αναπάντεχα συμπεράσματα αναρτήθηκαν το 2015 στην υπηρεσία προδημοσίευσης ArXiv και δημοσιεύτηκαν φέτος στο έγκριτο Physical Review Letters. Τα ευρήματα όμως δεν προσέλκυσαν έντονο ενδιαφέρον μέχρι τα τέλη Απριλίου, οπότε μια αμερικανική ομάδα δημοσίευσε στο ArXiv μια ανεξάρτητη ανάλυση που έδειχνε ότι τα δεδομένα δεν έρχονταν σε αντίθεση με προηγούμενα πειράματα και θα μπορούσαν να αποτελούν ενδείξεις άγνωστης θεμελιώδους δύναμης.

Το πείραμα του Κραζναχόρκαϊ δείχνει να προτείνει την ύπαρξη ενός νέου σωματιδίου, ενός «μποζονίου» με μάζα μόλις 34 φορές μεγαλύτερη από του ηλεκτρονίου.

Η ομάδα του ούγγρου φυσικού βομβάρδισε με πρωτόνια έναν στόχο από λίθιο-7, με αποτέλεσμα να σχηματιστούν ασταθείς πυρήνες βυλληρίου-8. Οι πυρήνες αυτοί διασπώνται αυθόρμητα, εκτοξεύοντας ζεύγη ηλεκτρονίων και ποζιτρονίων υπό γωνίες που επιβάλλονται από το Καθιερωμένο Μοντέλο.

Το πείραμα αποκάλυψε ζεύγη σωματιδίων που δεν υπάκουαν σε αυτόν τον κανόνα. Οι ερευνητές εικάζουν τώρα ότι ένα απειροελάχιστο ποσοστό των πυρήνων βυρυλλίου-8 απελευθέρωσε ενέργεια υπό τη μορφή ενός μυστηριώδους σωματιδίου, το οποίο στη συνέχεια διασπάστηκε και εκτίναξε ζεύγη σωματιδίων σε μη αναμενόμενες γωνίες.

«Είμαστε πολύ σίγουροι για τα πειραματικά αποτελέσματά μας» λέει ο Κραζναχόρκαϊ, ο οποίος επανέλαβε το πείραμα αρκετές φορές τα τελευταία τρία χρόνια, και προσπάθησε να αποκλείσει κάθε άλλη εξήγηση. Αν πράγματι κατάφερε να αποκλείσει κάθε πηγή λάθους, η πιθανότητα να οφείλονται σε καθαρή τύχη τα αποτελέσματα είναι μόλις 1 στα 200 δισεκατομμύρια.

Σύμφωνα με την αμερικανική ομάδα που ανέλυσε τα δεδομένα, το μυστηριώδες σωματίδιο είναι ένα «πρωτοφοβικό μποζόνιο Χ». Το υποθετικό, εξωτικό σωματίδιο θα λειτουργούσε ως φορέας μιας νέας θεμελιώδους δύναμης, η οποία θα δρούσε μόνο σε πολύ μικρές αποστάσεις, λίγες φορές τη διάμετρο ενός ατομικού πυρήνα.

Οι ασυνήθιστες ιδιότητες του προτεινόμενου σωματιδίου κάνουν άλλους ειδικούς να δηλώνουν σκεπτικοί. Φαίνεται όμως ότι η ερευνητική κοινότητα δεν είναι αρκετά δύσπιστη για να αγνοήσει τα ευρήματα.

Η επιβεβαίωση ή η διάψευση θα μπορούσε να έρθει εντός του έτους από δύο σημαντικές πειραματικές προσπάθειες, το πείραμα DarkLight του Εργαστηρίου Τζέφερσον στις ΗΠΑ, το οποίο αναζητά σκοτεινά φωτόνια, και το πείραμα LHCb του ευρωπαϊκού εργαστηρίου CERN.

Τα αποτελέσματα μπορούν δυνητικά να φέρουν μεγάλες, πραγματικά θεμελιώδεις εκπλήξεις.

Πάθος: Ο Κύριος Σκοπός Σου

Εσωτερική Φλόγα: Η Ζωή Είναι ή Πάθος ή Τίποτε Απολύτως

Το Πάθος Σε Πάει Από Εκεί Που Είσαι, Εκεί Που Θέλεις Να Πας.

Τίποτε Σημαντικό, Τίποτε Άξιο Λόγου, Δεν Έγινε Χωρίς Πάθος.

Κάθε φορά που βλέπεις μια επιτυχία έναν στόχο υλοποιημένο υπάρχει πίσω της κάποιος που παθιάστηκε με αυτήν την επιτυχία, την έχει ορίσει ως στόχο και έχει δουλέψει με πάθος, χαρά κι ενθουσιασμό για να την πετύχει. Θέλεις να αποτύχεις σίγουρα; Αγνόησε αυτό για το οποίο είσαι παθιασμένος κι αγνοείς έναν βασικό κανόνα της επιτυχίας. Ο Μοναδικός Σκοπός Της Ζωής Σου, είναι αυτός που σε Παθιάζει, σε ενθουσιάζει και σε κάνει απόλυτα ευτυχισμένο ΠΡΙΝ τον πετύχεις ανεξάρτητα από τα όποια εμπόδια συναντήσεις.

Αυτό είναι και το μυστικό της Ανεξαρτησίας, αν υπάρχει μυστικό, ή μάλλον είναι άλλο ένα από τα μυστικά που είναι ευρέως γνωστά σε όλους, αυτό είναι το μυστικό της ύπαρξης. Αν αυτός φροντίσεις να είναι ο Βασικός Σκοπός της ζωής σου, τον υποστηρίζεις ΜΕ ΠΑΘΟΣ, ενθουσιασμό και σθένος, τότε είναι σχεδόν αδύνατον να μην τον πετύχεις. Εδώ δεν έχει να κάνει με το χάσιμο μιας προθεσμίας ή με την πτώση των πωλήσεων αλλά με κάτι πολύ σημαντικότερο. Το χάσιμο της Ανεξαρτησίας σου. Με δεδομένο φυσικά ότι έχεις σαν Σκοπό να μην είσαι εξαρτημένος και να μην ζεις με δεκανίκια.

Θα έλεγα πως η ζωή δεν έχει κανένα στόχο και κανένα σκοπό πέρα από την ελευθερία από την ίδια την ζωή της ύλης. Την ελευθερία από την φυλακή «της σπηλιάς» ή του ολογράμματος του matrix. Αυτή την ελευθερία την πετυχαίνεις μόνο αν είσαι Ανεξάρτητος. Είναι γνωστό / μυστικό πως η Ελευθερία είναι συνώνυμο της Ανεξαρτησίας. Δεν γίνεται να είναι κάποιος εξαρτημένος και ελεύθερος σε καμία περίπτωση. Εξαρτημένοι είμαστε όλοι είναι αδύνατον να είναι κάποιος απόλυτα Ανεξάρτητος μέσα στον υλικό κόσμο, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να πετύχουμε Βαθμούς Ανεξαρτησίας. Αυτό είναι στο χέρι μας και το πετυχαίνουμε μονάχα βαθμιδωτά.

Για να πετύχουμε Βαθμούς Ανεξαρτησίας είναι απαραίτητο να έχουμε έναν Κύριο Ξεκάθαρο και Σαφή Σκοπό. Αυτός ο Σκοπός είναι ο φανοστάτης που σου φωτίζει το μονοπάτι της Ανεξαρτησίας. Ας δούμε σε αυτό το άρθρο πως να βρεις τον Σκοπό σε οικονομικό ή κοινωνικό επίπεδο αλλά και πως να τον πετύχεις βήμα – βήμα. Ό,τι ενέργειες χρειάζεται να κάνεις για να πετύχεις τον μεγάλο Σκοπό της Ανεξαρτησίας σου χρειάζεται να κάνεις και για να πετύχεις μικρότερης σημασίας σκοπούς-στόχους. Αρκεί να εναρμονίζονται με τον Μεγάλο Άκαμπτο Σκοπό που είναι η Ανεξαρτησία σου. Δηλ. μπορείς να ορίσεις έναν μεγάλο οικονομικό Σκοπό απλά φρόντισε να εναρμονίζεται με τον μεγάλο κεντρικό Σκοπό της ζωής σου.

Ο Κύριος, Σαφής, Άκαμπτος Σκοπός σου είναι συνήθως αυτός που σε βοηθάει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο να πετύχεις όλους τους υπόλοιπους Σκοπούς και Στόχους σου.

Χρειάζεται να έχει τα ακόλουθα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
>Να είναι κάτι που θέλεις ΕΣΥ προσωπικά.
>Η επιθυμία σου να είναι έντονη να σε παθιάζει και να σε ενθουσιάζει.
>Να είναι ξεκάθαρος, συγκεκριμένος, μετρήσιμος κι ΕΦΙΚΤΟΣ.
> Ευθυγράμμιση σημαίνει να εναρμονίζεται με τους υπόλοιπους Σκοπούς σου.

Θέληση: Το πιο φτηνό προϊόν είναι οι γνώμες των ανθρώπων. Όλοι ξέρουν να σου πουν για το καλό σου πάντα, τι να κάνεις και τι όχι, τι να πεις και πώς να το πεις. Ειδικά αν είναι «δικοί σου» άνθρωποι και σε επηρεάζουν καταλήγεις να κάνεις πράγματα που δεν θέλεις, να έχεις γνώμες που δεν είναι δικές σου και κατά προέκταση να ζεις ζωή που δεν σε εκφράζει. Στα δυναμικά ύπαρξης το πρώτο δυναμικό είναι ο εαυτός γι αυτό και ο κύριος Σκοπός σου να είναι κάτι που το θέλεις Εσύ προσωπικά, αγνοώντας το τι θέλουν ή όχι οι υπόλοιποι. Το δικό σου ΘΕΛΩ έχει σημασία.

Επιθυμία: Η επιθυμία σου να είναι έντονη να σε παθιάζει, να σε ενθουσιάζει. Η επιθυμία σου να είναι τόσο έντονη ώστε η σκέψη και μόνο να τον πετύχεις σε παθιάζει, σε ενθουσιάζει και σε κάνει ευτυχισμένο. Αυτό που ανακαλύπτεις ότι σε κάνει ευτυχισμένο, ότι σε ενθουσιάζει και μόνο που το σκέφτεσαι αυτό είναι και ο Κύριος Σκοπός της ζωής σου. Μπορεί να είναι κάτι τελείως διαφορετικό από αυτά που σου λένε ή που έχεις σκεφτεί μέχρι σήμερα. Γι αυτό και είναι τόσο σημαντική η άσκηση που σου δίνω πιο κάτω για να ξεκαθαρίσεις τι Θέλεις ΕΣΥ.

Να είναι ξεκάθαρος, συγκεκριμένος, μετρήσιμος, εφικτός: Να μπορείς να τον ορίσεις με λέξεις να τον περιγράψεις και να τον γράφεις με τόση διαύγεια που ακόμη και ένα παιδί όταν τον διαβάζει να καταλαβαίνει τι ακριβώς θέλεις και να μπορεί να πει αν τον πέτυχες ή όχι. Να μπορεί να μετρηθεί και να καθοριστεί ποσοτικά, με αριθμούς. Αντί να πεις «θέλω να βγάζω πολλά λεφτά» σωστό είναι το «θέλω 100.000e το χρόνο μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία» αντί να πεις «θέλω να πουλάω πολλά βιβλία» το σωστό είναι «θέλω να πουλάω 30 βιβλία την ημέρα» Δηλ. χρειάζεται να υπάρχει ξεκάθαρος αριθμός ορισμένος και μετρήσιμος. Είναι πολύ σημαντικό αυτό το βήμα γιατί αν δίπλα σε μια πράξη δεν μπορείς να βάλεις την λέξη «έγινε» αυτή η πράξη είναι φαντασίωση και ουδέποτε παράγεται αποτέλεσμα από τις φαντασιώσεις.

Εφικτός: Πρέπει ο Σκοπός που καθορίζεις να είναι εφικτός όχι αόριστος ή εξωφρενικός ώστε να γίνει τελείως ανέφικτος. Αν μέχρι σήμερα μόλις και μετά βίας καταφέρνεις να πληρώσεις τα τρέχοντα μηνιαία έξοδά σου (800e) μην ορίσεις ως στόχο 800.000e τον χρόνο είναι ανέφικτος, όχι γιατί δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αλλά γιατί ΕΣΥ ΞΕΡΕΙΣ πως δεν μπορείς να τον πετύχεις. Άρα είναι αδύνατον να τον πετύχεις. Θα κάνεις λοιπόν ότι μπορείς για να μην τον πετύχεις. Η σκέψη σου και η γνώμη σου [η δική σου όχι των άλλων] αλλά και τα συναισθήματα σου σχετικά με την επίτευξη του Σκοπού που επιλέγεις είναι καθοριστικής σημασίας για την υλοποίηση του.

Ευθυγράμμιση: Πρέπει να εναρμονίζεται με τους υπόλοιπους σκοπούς- στόχους σου: Δεν είναι δυνατόν να θέλεις οικονομική ανεξαρτησία και να περνάς σχεδόν όλη την ημέρα στην τηλεόραση στον καναπέ ή στο τένις. Όλοι θέλουν να γίνουν εκατομμυριούχοι το ερώτημα είναι αν είσαι διατεθειμένος να κάνεις ό,τι χρειάζεται και να επενδύσεις όσο χρόνο απαιτείται για να πετύχεις αυτόν τον οικονομικό στόχο ή όποιον άλλο στόχο έχεις επιλέξει.

Δεν γίνεται να έχεις στόχο από την μια να είσαι υγιής, καλογυμνασμένος και οικονομικά ανεξάρτητος και ταυτόχρονα να έχεις στόχο να αποκτήσεις το δορυφορικό πανάκριβο πρόγραμμα για να παρακολουθείς άλλα 160 παγκόσμια κανάλια. Ξάπλα και υγεία δεν συμβαδίζουν. Δεν είναι δυνατόν να έχεις ορίσει ως Σκοπό να αποκτήσεις Ανεξαρτησία και να παίρνεις ναρκωτικά, γιατί τα ναρκωτικά τα μανιτάρια και τα ψυχοτροπικά σε αποτρέπουν βίαια από αυτό που ορίζεις ως Σκοπό και σου προσφέρουν απλόχερα εξαρτήσεις. Χρειάζεται να υπάρχει μια συνάφεια, μια ευθυγράμμιση Θέλησης Σκοπού και Δράσης.