Ορσηίς, η μητέρα των Ελλήνων

Στην ελληνική μυθολογία η Ορσηίδα (Ορσηίς) ήταν η νύμφη που έμελλε να γίνει η μητέρα όλων των Ελλήνων. Η νύμφη Ορσηίδα παντρεύτηκε το γιο του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, Έλληνα...

"Αν ρωτήσετε οποιονδήποτε Έλληνα, οποιουδήποτε μορφωτικού επιπέδου, οπουδήποτε στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, ποια είναι η Σάρρα;... Αναμφίβολα θα πάρετε έναν τεράστιο αριθμό ικανοποιητικών απαντήσεων. Αν όμως ρωτήσετε εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες, του πλέον υψηλού μορφωτικού επιπέδου, από δασκάλους μέχρι ακαδημαϊκούς, ποια είναι η Ορσηίδα; (η έρευνα αυτή έγινε τα τελευταία δυο χρόνια από μένα τον ίδιο, σε εκτεταμένο δείγμα)... θα πάρετε όλες της απίθανες απαντήσεις –εκτός απ την πραγματική- ότι η Ορσηίδα… είναι η Προμήτηρα των Ελλήνων!

Αυτή η θλιβερή, καθολική άγνοια των προγόνων μας, είναι και η καλύτερη απόδειξη της απόλυτης ιστορικής αφασίας των ελλήνων! Όχι μόνο δεν ξέρουν ότι έχουν προπάτορά τους τον Έλληνα, τον γιο του Δευκαλίωνα, αλλά ουτε και οι πλέον μορφωμένοι Έλληνες δεν γνωρίζουν, ότι η σύζυγός του Ορσηίδα, είναι η ιστορική μητέρα των Ελλήνων!

Μάλιστα για τις ανάγκες αυτού του άρθρου, μάταια προσπάθησα να βρω στο διαδίκτυο έστω και μια εικόνα της μυθικής αυτής μητέρας των Ελλήνων! Αναγκάστηκα λοιπόν, να επισκευθώ το μόνο μέρος που (ξεναγούμενος μόλις προ καιρού συνειδητοποίησα και ο ίδιος την μεγάλη αυτή έλλειψη), τον "Ναό των Ελλήνων" στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, κατασκευασμένο (προ δεκαετίας) από τον υπεραθλητή (παγκοσμίου αναγνώρισης) μαραθωνοδρόμο Αριστοτέλη Κακογεωργίου. Στο προαύλιο αυτού του "Ναού των Ελλήνων", υπάρχει το μοναδικό πανελλαδικά μαρμάρινο σύμπλεγμα (ανδριάντας) της ολότελα άγνωστης μητέρας των Ελλήνων, που στην ιερή αγκαλιά της, κρατά τρυφερά τα παιδιά της Δώρο, Ξούθο, Αίολο, απ’ τους οποίους προήλθαν οι βασικές φυλές των Ελλήνων!"

Σύμφωνα με τον μύθο μετά τον κατακλυσμό, ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα πήγαν στους Δελφούς και στο ιερό της Θέμιδας για να εκφράσουν και σ αυτή την ίδια επιθυμία. Η θεά τους άκουσε και τους απάντησε με τον παρακάτω χρησμό: Αν ήθελαν να φέρουν στη ζωή νέους ανθρώπους θα έπρεπε να καλύψουν τα πρόσωπά τους και να ρίχνουν πίσω από την πλάτη τους τα οστά της μητέρας τους.Εκείνοι κατάλαβαν την ερμηνεία του χρησμού και αφού έκαναν ότι τους έλεγε ο χρησμός άρχισαν να πετάνε πέτρες πίσω από την πλάτη τους, αφού αυτές προέρχονταν από τα σπλάχνα της μάνας Γης.

Οι πέτρες που πετούσε ο Δευκαλίωνας μεταμορφώνονταν σε άνδρες και αυτές που πετούσε η Πύρρα μεταμορφώνονταν σε γυναίκες. Από την πρώτη δε πέτρα που πέταξε ο Δευκαλίωνας προήλθε ο Έλληνας, γενάρχης των Ελλήνων.

Ο γενάρχης των Ελλήνων ο Έλλην γέννησε με την Ορσηίδα τρεις γιους, τον Δώρο τον Ξούθο και τον Αίολο τους πρώτους αρχηγούς των Ελλήνων. Ο Ξούθος βασίλεψε στη Πελοπόννησο και έκανε δύο γιους, τον Αχαιό και τον Ίωνα από τους οποίους οι Αχαιοί και οι Ίωνες πήραν τα ονόματά τους. Ο Αίολος βασίλεψε στη Θεσσαλία και οι κάτοικοι ονομάσθηκαν Αιολείς απ' αυτόν. Ο Δώρος και οι άνθρωποι του που ονομάστηκαν Δωριείς εγκαταστάθηκαν στις περιοχές ανατολικά του Παρνασσού.

Ο Απολλόδωρος μάς λέγει:

[Α 7,2] [...] Ζεὺς δὲ πέμψας Ἑρμῆν πρὸς αὐτὸν ἐπέτρεψεν αἱρεῖσθαι ὅ τι βούλεται· ὁ δὲ αἱρεῖται ἀνθρώπους αὐτῷ γενέσθαι. καὶ Διὸς εἰπόντος ὑπὲρ κεφαλῆς ἔβαλλεν αἴρων λίθους, καὶ οὓς μὲν ἔβαλε Δευκαλίων, ἄνδρες ἐγένοντο, οὓς δὲ Πύρρα, γυναῖκες. ὅθεν καὶ λαοὶ μεταφορικῶς ὠνομάσθησαν ἀπὸ τοῦ λᾶας ὁ λίθος. γίνονται δὲ ἐκ Πύρρας Δευκαλίωνι παῖδες Ἕλλην μὲν πρῶτος, ὃν ἐκ Διὸς γεγεννῆσθαι <ἔνιοι> λέγουσι, <δεύτερος δὲ> Ἀμφικτύων ὁ μετὰ Κραναὸν βασιλεύσας τῆς Ἀττικῆς, θυγάτηρ δὲ Πρωτογένεια, ἐξ ἧς καὶ Διὸς Ἀέθλιος. [Α 7,3] Ἕλληνος δὲ καὶ νύμφης Ὀρσηίδος Δῶρος Ξοῦθος Αἴολος. αὐτὸς μὲν οὖν ἀφ᾽ αὑτοῦ τοὺς καλουμένους Γραικοὺς προσηγόρευσεν Ἕλληνας, τοῖς δὲ παισὶν ἐμέρισε τὴν χώραν· καὶ Ξοῦθος μὲν λαβὼν τὴν Πελοπόννησον ἐκ Κρεούσης τῆς Ἐρεχθέως Ἀχαιὸν ἐγέννησε καὶ Ἴωνα, ἀφ᾽ ὧν Ἀχαιοὶ καὶ Ἴωνες καλοῦνται, Δῶρος δὲ τὴν πέραν χώραν Πελοποννήσου λαβὼν τοὺς κατοίκους ἀφ᾽ ἑαυτοῦ Δωριεῖς ἐκάλεσεν, Αἴολος δὲ βασιλεύων τῶν περὶ τὴν Θεσσαλίαν τόπων τοὺς ἐνοικοῦντας Αἰολεῖς προσηγόρευσε, καὶ γήμας Ἐναρέτην τὴν Δηιμάχου παῖδας μὲν ἐγέννησεν ἑπτά, Κρηθέα Σίσυφον Ἀθάμαντα Σαλμωνέα Δηιόνα Μάγνητα Περιήρην, θυγατέρας δὲ πέντε, Κανάκην Ἀλκυόνην Πεισιδίκην Καλύκην Περιμήδην.[...]

Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη Α', 7,2-3.

Απόδοση:
"[...] Ο Ζεύς, στέλνοντας του τον Ερμή, τον προέτρεψε να διαλέξει ότι θέλει. Κι αυτός διάλεξε να του γεννήσει ανθρώπους. Όπως του είπε λοιπόν ο Ζευς, έπαιρνε λίθους και τους πετούσε πάνω από το κεφάλι του. Όσοι πέταξε ο Δευκαλίωνας έγιναν άνδρες, όσοι έταξε η Πύρρα γυναίκες. Για αυτό και ονομάστηκαν λαοί μεταφορικά, από το λάας που είναι ο λίθος. Ο Δευκαλίωνας απέκτησε από την Πύρρα δυο υιούς, πρώτο τον Έλληνα, που όπως λένε κάποιοι, γεννήθηκε από τον Δία και δεύτερο τον Αμφικτύονα, που έγινε βασιλιάς στην Αττική μετά τον Κραναό, και μία θυγατέρα, την Πρωτογένεια, που από τον Δία γέννησε τον Αέθλιο. Από τον Έλληνα και τη νύμφη Ορσηίδα γεννήθηκαν ο Δώρος, ο Ξούθος και ο Αίολος. Αυτός ονόμασε Έλληνες τους λεγόμενους Γραικούς και μοίρασε τη χώρα τα παιδιά του. Ο Ξούθος, που πήρε την Πελοπόννησο, απέκτησε από την Κρέουσα, κόρη του Ερεχθέα, τον Αχαιό και τον Ίωνα, από τους οποίους ονομάστηκαν οι Αχαιοί και οι Ίωνες. Ο Δώρος έλαβε την περιοχή πέρα από την Πελοπόννησο και ονόμασε τους κατοίκους της με το όνομά του Δωριείς. Ο Αίολος, ως βασιλέας στην περιοχή της Θεσσαλίας, ονόμασε του κατοίκους της Αιολείς, παντρεύτηκε την Εναρέτη, κόρη του Δηίμαχου, και απέκτησε επτά γιούς, τον Κρηθέα, τον Σίσυφο, τον Αθάμαντα, τον Σαλμωνέα, τον Δηιόνα, τον Μάγνητα και τον Περιήρη, και πέντε κόρες, τις Κανάκη, Αλκυόνη, Πεισιδίκη, Καλύκη και Περιμήδη. [...]"

Το ψέμα ως θεραπευτικό μέσο

Χάπια από ψωμί, κάψουλες από αλεύρι, χρωματιστό νερό και ενέσεις φυσιολογικού ορού έχουν κατά καιρούς χορηγηθεί σαν πραγματικά φάρμακα σε ασθενείς, που πίστευαν ότι λαμβάνουν μια αληθινή θεραπεία προκειμένου να ανακουφιστούν, και το ενδιαφέρον είναι ότι στο 30% των περιστατικών, ακόμη και στο 60% σε ορισμένες περιπτώσεις, η εικονική θεραπεία ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική. Πολλοί γιατροί αναφέρουν στο πλαίσιο σχετικών μελετών ότι τα εικονικά φάρμακα -γνωστά ως πλασέμπο από το λατινικό ρήμα placeο (που σημαίνει «αρέσκω, προκαλώ ευχαρίστηση»)- είναι ελκυστικά και τουλάχιστον μία φορά στην καριέρα τους έχουν καταφύγει σε αυτά προκειμένου να καθησυχάσουν έναν ασθενή ή να αποφύγουν να του χορηγήσουν μια ακατάλληλη γι’ αυτόν θεραπεία.

Γιατί δρα το πλασέμπο
Έχουν διατυπωθεί πολλές ερμηνείες, που επιχειρούν να εξηγήσουν γιατί ένα ψευδοφάρμακο έχει αξιοσημείωτη αποτελεσματικότητα. Οι περισσότεροι ερευνητές πάντως συμφωνούν ότι η σημαντικότερη παράμετρος που προσδίδει πραγματική θεραπευτική δράση σε ένα πλασέμπο -μια ουσία που χορηγείται με όλη την «επισημότητα» και σύμφωνα με τη διαδικασία που ακολουθείται και για ένα πραγματικό φάρμακο- είναι η πίστη. Με άλλα λόγια, η πεποίθηση ότι παίρνουμε ένα αληθινό φάρμακο και η προσδοκία ότι το φάρμακο αυτό θα μας ωφελήσει. Η προσμονή αυτή επενεργεί θετικά στον οργανισμό μας και πάνω από όλα στο μυαλό μας: Φαίνεται πως η πίστη, δηλαδή η πεποίθηση ότι θα γίνουμε καλά, έχει πραγματική βιολογική επίδραση στον οργανισμό. Όταν κάποιος νομίζει ότι θα πάρει κάτι που θα τον βοηθήσει, ο εγκέφαλός του αντιδρά όπως θα αντιδρούσε αν όντως ένιωθε ανακούφιση. Όπως επισημαίνει η ψυχολόγος κ. Αγγελική Μενεδιάτου, «αυτό που ισχυρίζονται οι ψυχολόγοι για τα προβλήματα ψυχικής φύσης, δηλαδή ότι “οι σκέψεις είναι εντολές”, φαίνεται πως ισχύει και για τα οργανικά προβλήματα».

Η δύναμη της προσδοκίας
Σήμερα πλέον η επιστήμη αποδέχεται ότι ο νους έχει τη δύναμη να αλλάξει τη φυσιολογία του σώματος, να επηρεάσει τα επίπεδα των ορμονών, καθώς και την πορεία της θεραπείας. Μάλιστα, χάρη στις απεικονιστικές εξετάσεις (όπως οι μαγνητικές τομογραφίες), είναι πλέον δυνατόν να αποτυπωθεί ο τρόπος με τον οποίο οι διαφορετικές προσδοκίες των εξεταζομένων ενεργοποιούν διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου.

Κορυφαίοι ερευνητές ισχυρίζονται ότι ίσως ο πιο καθοριστικός παράγοντας που κρίνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας δεν είναι τίποτα περισσότερο από το ίδιο το μυαλό μας. «Οι πεποιθήσεις και οι προσδοκίες του ασθενούς μπορούν να διαμορφώσουν τόσο το θεραπευτικό αποτέλεσμα όσο και τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες οποιασδήποτε θεραπείας», υποστηρίζεται σε έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο ιατρικό περιοδικό «Science Translational Medicine».

Με άλλα λόγια, η ίδια η ιδέα μας ότι κάτι θα μας ωφελήσει επενεργεί θετικά στο σώμα και τον ψυχισμό μας. Πρόκειται για την περίπτωση που οι ειδικοί αποκαλούν «αυτοεκπληρούμενη προφητεία». «Σύμφωνα με το μοντέλο προσμονής ή ανθυποβολής (meaning ή expectancy model), αντιδρούμε ανάλογα με αυτό που πιστεύουμε ότι πρέπει να συμβεί», εξηγεί η κ. Μενεδιάτου.

Ειδικότερα, στην περίπτωση του πλασέμπο, φαίνεται ότι για τη θετική έκβαση της θεραπείας παίζουν ρόλο η δύναμη της πίστης του ασθενούς ότι η θεραπεία θα έχει θετικό αποτέλεσμα, η μορφή του χορηγούμενου φαρμάκου (π.χ. ένεση, χάπι, εισπνοές), αλλά και ο ίδιος ο γιατρός και η εμπιστοσύνη που εμπνέει στον ασθενή. Μάλιστα, η προσωπικότητα και η πίστη του γιατρού στη χορηγούμενη θεραπεία έχει διαπιστωθεί ότι έχουν ακόμη και αυτόνομη δράση πλασέμπο. Σε έρευνες που έχουν γίνει, έχει φανεί ότι η βελτίωση ενός ασθενούς είναι καλύτερη όταν τα σχόλια του γιατρού αναφορικά με τη θεραπεία είναι θετικά, σε σύγκριση με την περίπτωση που τα σχόλιά του εκφράζουν αμφιβολία.

Ορίζουμε το τέλος;
Τόσο οι θετικές όσο και οι αρνητικές προσδοκίες μπορούν να ασκήσουν επίδραση στις συνθήκες της ζωής και της υγείας μας, ενώ η δύναμη της πίστης θεωρείται ότι μπορεί να επηρεάσει ακόμη και τη στιγμή του θανάτου. Είναι χαρακτηριστικό ότι μειώνονται οι θάνατοι στις θρησκευτικές εορταστικές περιόδους σε διάφορους πολιτισμούς, σύμφωνα με μελέτες που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «JAMA». Είναι ενδιαφέρον, λόγου χάρη, ότι η θνησιμότητα του πληθυσμού μειώνεται πριν από τα Χριστούγεννα, ενώ αυξάνεται αμέσως μετά τις γιορτές. Επίσης, η θνησιμότητα στην εβραϊκή κοινότητα μειώνεται λίγο πριν από το εβραϊκό Πάσχα, ενώ αυξάνεται αμέσως μετά. Ακόμη και στον κινεζικό πληθυσμό έχει παρατηρηθεί ότι μειώνεται η θνησιμότητα λίγο πριν την εορτή του Οίκου της Σελήνης (κινητή εορτή), ενώ αυξάνεται την επόμενη εβδομάδα.

Τι πιστεύουμε ότι μας θεραπεύει
➜Τα ακριβά φάρμακα: Όταν οι ασθενείς γνωρίζουν ότι παίρνουν μια ακριβή θεραπεία (π.χ. παυσίπονη), αναφέρουν λιγότερο πόνο μετά τη χορήγησή της συγκριτικά με μια πιο φθηνή, σύμφωνα με έρευνες. Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί ότι όσο πιο σοβαρός είναι ο πόνος τόσο μεγαλύτερη είναι η δράση του εικονικού φαρμάκου.
➜Τα εικονικά χάπια με κόκκινο ή πορτοκαλί χρώμα λειτουργούν περισσότερο διεγερτικά σε σύγκριση με τα μπλε, που θεωρούνται ότι έχουν κατασταλτική δράση.
➜Οι ενέσεις ψευδοφαρμάκου σε σύγκριση με τα εικονικά χάπια εκλαμβάνονται ως πιο αποτελεσματικές από τους ασθενείς. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι όταν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο στρατιωτικός γιατρός Henry Beecher, έχοντας εξαντλήσει τα αποθέματα μορφίνης, χορήγησε στους σοβαρά τραυματισμένους στρατιώτες ενέσεις φυσιολογικού ορού, διαπίστωσε ότι είχαν σημαντική παυσίπονη δράση.

Το επικίνδυνο νοσέμπο
Όπως οι θετικές προσδοκίες μπορούν να συμβάλουν σε μια αποτελεσματική θεραπεία, έτσι και οι αρνητικές είναι δυνατόν να επιβαρύνουν την κατάσταση της υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έρευνες όπου χορηγήθηκε στους ασθενείς εικονικό φάρμακο (ζαχαρόνερο), λέγοντάς τους ότι προκαλεί εμετό, περισσότεροι από το 80% είχαν ναυτία, ενώ σε ασθενείς με άσθμα στους οποίους χορηγήθηκε ακίνδυνο σπρέι, για το οποίο ενημερώθηκαν ότι μπορεί να ερεθίσει τους πνεύμονες, παρατηρήθηκε ότι η συντριπτική πλειονότητα είχε αναπνευστικές δυσχέρειες. Όταν το ίδιο εικονικό σπρέι χορηγήθηκε σαν βρογχοδιασταλτικό, είχε την αντίστροφη δράση, δηλαδή έδρασε θεραπευτικά.

Τι είναι ο "τσιγαρόβηχας" - Πρακτικές συμβουλές

Ο «βήχας του καπνιστή», ο γνωστός «τσιγαρόβηχας» είναι αναμφισβήτητα μία από τις αρνητικές και αντιαισθητικές συνέπειες του καπνίσματος. Και δυστυχώς οι περισσότεροι είμαστε εξοικειωμένοι με το θέαμα ή άκουσμα του επίμονου αυτού πρωινού βήχα, είτε ως ενεργοί είτε ως παθητικοί καπνιστές.

Τι προκαλεί αυτόν το βήχα, πώς αντιμετωπίζεται και πώς μπορούμε να αντιληφθούμε ότι ο συγκεκριμένος βήχας δε σχετίζεται μόνο με το κάπνισμα, αλλά ενδεχομένως να είναι μία έντονη αντίδραση του οργανισμού, προκειμένου να μας αφυπνίσει για κάτι πολύ πιο σοβαρό;
Τι είναι ο τσιγαρόβηχας;
Πρόκειται για έναν επίμονο βήχα, που αναπτύσσεται σε μακροχρόνιους καπνιστές. Στην αρχή, μπορεί να είναι ξηρός αλλά με την πάροδο του χρόνου, παράγει αρκετή ποσότητα βλέννης. Αυτό το φλέγμα μπορεί να είναι λευκό, κίτρινο ή σε πολύ ακραίες περιπτώσεις ακόμα και πράσινο χρώμα. Ο βήχας είναι συνήθως χειρότερος, όταν ξυπνάτε και σταδιακά βελτιώνεται με την πάροδο της ημέρας.
Τι προκαλεί το βήχα;
Οι αεραγωγοί καλύπτονται από κύτταρα με μικροσκοπικές τρίχες, που θυμίζουν «βλεφαρίδες», οι οποίες εγκλωβίζουν τις τοξίνες του εισπνεόμενου αέρα και τις κατευθύνουν προς το εσωτερικό της στοματικής κοιλότητας. Στη συνέχεια, ο καπνός παραλύει αυτά τα κύτταρα και δεν τα αφήνει να λειτουργήσουν σωστά, με αποτέλεσμα να δημιουργείται φλεγμονή. Η αντίδραση του οργανισμού σε όλη αυτή την διαδικασία είναι ο βήχας.
Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της νύχτας οι «βλεφαρίδες» αυτές δυναμώνουν και καλούνται να εντοπίσουν και να αφαιρέσουν τις συσσωρευμένες τοξίνες. Αποτέλεσμα αυτού, είναι η αύξηση του πρωινού βήχα.
Πόσο συχνός είναι ο τσιγαρόβηχας;
Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες σχετικά με τη συχνότητα του «βήχα του καπνιστή». Σε μια πρόσφατη μελέτη ωστόσο, το 40% παρουσίασε ένα χρόνιο βήχα με παραγωγή πτυέλων (έναντι 12% στους μη καπνιστές). Δεδομένου ότι ο βήχας είναι πιο κοινός σε μακροχρόνιους καπνιστές, το πραγματικό ποσοστό είναι πιθανότατα υψηλότερο από αυτό.
Πώς μπορείτε να διαφοροποιήσετε το βήχα του καπνιστή από έναν πιο σοβαρό βήχα;
Δυστυχώς, η απάντηση είναι ότι δεν μπορείτε πραγματικά να διαλευκάνετε εάν ο επίμονος τσιγαρόβηχας κρύβει μία πιο σοβαρή ιατρική πάθηση. Μερικές φορές το μόνο σημάδι ότι μπορεί να πρόκειται για καρκίνο του πνεύμονα (ή μια σοβαρή πάθηση των πνευμόνων, όπως η ΧΑΠ) είναι ο ήχος του ίδιου του βήχα.
Ωστόσο, εάν υποφέρετε από χρόνιο τσιγαρόβηχα, είναι σημαντικό να δείτε το γιατρό σας, ειδικά μάλιστα στην περίπτωση που έχετε αντιληφθεί αλλαγές στον ήχο, το χρώμα και την ποσότητα της βλέννης.
Ποια συμπτώματα είναι πιο σοβαρά;
Τα συμπτώματα και τα σημεία που υποδηλώνουν ότι ο βήχας σας μπορεί να ενέχει πιο σοβαρές επιπλοκές, από έναν απλό τσιγαρόβηχα, είναι:
• Βήχας με αίμα. Εάν φτύνετε αίμα, ακόμη και ένα μικρό ποσό για μία μόνο φορά, είναι σημαντικό να ενημερώσετε το γιατρό σας, για να σας ελέγξει.
• Βραχνάδα. Αν έχετε μια βραχνή φωνή, που διαρκεί περισσότερο από μερικές ημέρες ή δεν συνοδεύεται από άλλα τυπικά συμπτώματα κρυολογήματος, συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Η βραχνάδα σε άτομα που καπνίζουν μπορεί να οφείλεται σε πολλές συνθήκες, όχι μόνο σε προβλήματα στους πνεύμονες.
• Συριγμός. Στην περίπτωση που ο βήχας σας συνοδεύεται από συριγμό, θα μπορούσε να υποδηλώνει άσθμα.
• Δυσκολία στην αναπνοή. Εάν αισθάνεστε ανήμποροι να ανασάνετε κανονικά ή έχετε δύσπνοια κάθε φορά που επιχειρείτε να ανεβείτε μία σκάλα, καλό θα ήταν να επισκεφτείτε το γιατρό σας.
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ευχαριστημένοι αν χάσουν μερικά κιλά, αλλά αν δεν προσπαθείτε, αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι για κάτι σοβαρό. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να διαλευκάνει την υπόθεση.
Υπάρχει θεραπεία;
Φυσικά, η καλύτερη θεραπεία για τον «τσιγαρόβηχα» είναι να σταματήσετε το κάπνισμα εντελώς. Αν το αποφασίσετε αυτό, θα διαπιστώσετε ότι ενδεχομένως, ο βήχας σας να επιδεινωθεί για λίγες εβδομάδες μετά τη διακοπή, αλλά με την πάροδο του χρόνου θα βελτιωθεί.
Είναι επίσης σημαντικό να έχετε κατά νου, ότι ο βήχας έχει μια συγκεκριμένη λειτουργία: είναι σχεδιασμένος για να καθαρίζει τους αεραγωγούς αφαιρώντας τα ξένα υλικά, που αναπνέετε. Εκτός από τον καπνό όμως το περιβάλλον είναι γεμάτο από άλλα επιβλαβή για τον βήχα υλικά. Η μούχλα, το καυσαέριο, οι χημικές ουσίες κ.λπ είναι μερικά μόνο από αυτά. Προσπαθήστε να αποφεύγετε χώρους που μπορούν να κάνουν τον βήχα σας πιο έντονο.
Επιπλέον, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε αντιβηχικά, καθώς τα συγκεκριμένα φάρμακα στην ουσία σταματούν τον βήχα, αλλά η βλέννη παραμένει στους πνεύμονες και δημιουργεί μεγαλύτερο πρόβλημα.
Πρακτικές συμβουλές και θεραπείες
Για να περιορίσετε τον βήχα σας:

• παραμείνετε ενυδατωμένοι. Τα υγρά βοηθούν στις μικρές εκκρίσεις της αναπνευστικής οδού.
• Κάντε γαργάρες με αλμυρό νερό.
• Χρησιμοποιείστε παστίλιες, που καταπραΰνουν το λαιμό.
• Μη ξεχνάτε το μέλι. Σε μία πρόσφατη μελέτη, αναφέρεται ότι ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό από πολλά αντιβηχικά προϊόντα. Μπορείτε να απολαύσετε λίγο μέλι μόνο του ή να το προσθέσετε στο τσάι σας.
• Κάντε εισπνοές με νερό που βράζει και φύλλα μέντας ή ευκαλύπτου.
• Τοποθετήστε το μαξιλάρι σας σε όρθια θέση. Όταν είναι σε επίπεδη θέση, οι βλεννογόνοι μπορούν να συγκεντρωθούν στο λαιμό σας, κάνοντας τον βήχα ακόμα πιο έντονο.
• Η άσκηση είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη και στην έκκριση του φλέγματος.
• Καταναλώνετε υγιεινές τροφές. Αν και δεν έχει αποδειχθεί, μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο και το κουνουπίδι, μπορεί να βοηθήσει το σώμα, αποτοξινώνοντας μερικές από τις χημικές ουσίες, που εισπνέονται μέσω του καπνού.

Όταν το κινητό γίνεται παθολογική εξάρτηση

Είναι διαπιστωμένο ότι οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα μπορεί δυνητικά να προκαλέσει μια εξάρτηση. Επίσης είναι εμφανές ότι η υπερβολική έκθεση σε μια κατάσταση μπορεί να δημιουργήσει συμπεριφορές εξάρτησης, όπως και το ότι ένα από τα συμπτώματα του αποστερητικού συνδρόμου είναι η ψυχική αναστάτωση, όταν κάποιος στερείται αυτό το οποίο είχε συνηθίσει.

Η εμφάνιση του κινητού τηλεφώνου έκανε πολύ κόσμο να αντιληφθεί τη μεγάλη του χρησιμότητα. Κάποιοι όμως συνήθισαν παραπάνω από το φυσιολογικό την αίσθηση ασφάλειας και τη δυνατότητα επικοινωνίας που παρέχει η κινητή τηλεφωνία. Έτσι, είναι λογικό να εμφανίζονται και στοιχεία παθογένειας στη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με ένα εξάρτημά του που έχει γίνει τρόπος ζωής. Η αίσθηση της ανησυχίας που προκαλεί η απουσία του προσωπικού κινητού τηλεφώνου έχει αποδοθεί με τη λέξη “νομοφοβία” (no-mobile-phone-phobia).

Δεν πρόκειται για μια πραγματική φοβία με την κλασσική έννοια της φοβίας. Η λέξη χρησιμοποιείται για να αποδώσει την εκδήλωση άγχους που συνδέεται με την απουσία του κινητού τηλεφώνου. Ας δούμε ένα μικρό άρθρο που δεν μας δίνει εμπειρικά επιστημονικά δεδομένα αλλά είναι ένα δείγμα αναφοράς στην κατάσταση αυτή.

Σίγουρα χρειάζεται αρκετή έρευνα για την επικοινωνιακή μανία που μαστίζει το σύγχρονο άνθρωπο. Η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη ορισμένων συσκευών (σε μια σύγχρονη συσκευή κινητής τηλεφωνίας μπορεί να συνδυάζεται το διαδίκτυο και η τηλεφωνική επικοινωνία, καθώς και η δυνατότητα καταγραφής της εικόνας μέσω βιντεοκάμερας) επιτάσσει την επιστημονική έρευνα σχετικά με την απότομη αλλαγή των συνηθειών αλλά και των συναισθηματικών καταστάσεων που συνοδεύουν αυτές τις νέες συνήθειες. Ας δούμε λοιπόν μια έρευνα όπως καταγράφεται σε επιστημονικό άρθρο:

Κατά πάσα πιθανότητα, είναι η πρώτη φορά διαβάζετε για τον όρο ”νομοφοβία”. Η ετυμολογία δεν είναι ελληνική και συνεπώς η νέα αυτή διαταραχή δεν έχει καμία σχέση με τους νόμους και τους θεσμούς. Η νομοφοβία προκύπτει από τοναγγλικό όρο no-mobile-phone-phobia.

Η “ασθένεια” αυτή είναι ο φόβος αποχωρισμού από το κινητό τηλέφωνο. Αν εξετάσει κανείς το θέμα με αμιγώς επιστημονικά κριτήρια δεν πρόκειται για φοβία, αλλά ένα πολύ ήπιο στρες. Παρ’ όλα αυτά, κάποιοι έχουν αρχίσει να μελετούν συστηματικά τη νομοφοβία και όσο περνάει ο καιρός φαίνεται ότι το φαινόμενο εξαπλώνεται.

Σε έρευνα που έγινε στη Μεγ. Βρετανία βρέθηκε ότι το 66% των ερωτηθέντων βιώνει στρες στην προοπτική να μείνει κάποιες ώρες χωρίς κινητό και άρα “πάσχει” από νομοφοβία. Τα μεγαλύτερα ποσοστά εντοπίζονται στις νεαρές ηλικίες και τιςγυναίκες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα νούμερα των άλλων ομάδων απέχουν πάρα πολύ. Έχει ενδιαφέρον ότι τα νούμερα είναι αρκετά υψηλότερα από αντίστοιχη έρευνα που διεξήχθη πριν από λίγα χρόνια.

 

Αν και το επιστημονικό υπόβαθρο της νομοφοβίας σηκώνει πολλή συζήτηση, η εξέλιξη του φαινομένου δείχνει ότι ο κόσμος εξαρτάται όλο και περισσότερο από το κινητό του τηλέφωνο.

Ο ιστός της αράχνης είναι... ηλεκτροφόρος

Η αράχνη η διαδηματοφόρος, ένα είδος που απαντάται και στην Ελλάδα, υφαίνει ιστούς που φορτίζονται με στατικό ηλεκτρισμό και ασκούν μια θανατηφόρο έλξη σε φορτισμένα έντομα όπως οι μέλισσες, αποκαλύπτουν κάμερες υψηλής ταχύτητας.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι πολλά έντομα αποκτούν θετικό φορτίο καθώς τα φτερά τους τρίβονται στα μόρια του αέρα, ή όταν κάθονται πάνω σε φορτισμένες επιφάνειες. Σε αυτές τις περιπτώσεις η ηλεκτρική τάση που αναπτύσσεται μπορεί να ξεπεράσει τα 200 Volt. Το νούμερο αυτό είναι μάλλον μικρό, συγκριτικά με τα χιλιάδες volt που αναπτύσσονται περπατάμε πάνω σε ένα χαλί -και προκαλούν τη χαρακτηριστική ηλεκτρική εκκένωση όταν αργότερα ακουμπήσουμε κάποιο μεταλλικό αντικείμενο.

Συσσώρευση στατικού ηλεκτρισμού έχει παρατηρηθεί μεταξύ άλλων στις μέλισσες, οι οποίες αξιοποιούν τα φορτία για να συγκεντρώσουν αρνητικά φορτισμένη γύρη χωρίς καν να προσγειωθούν στο λουλούδι.

Φαίνεται όμως ότι ο στατικός ηλεκτρισμός μπορεί να αποδειχθεί θανατηφόρος για τα έντομα. Ο Βίκτορ Ορτέγκα Τζιμένεζ στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ είχε την ιδέα για την τελευταία μελέτη την ώρα που έπαιζε με ένα ηλεκτροστατικό παιχνίδι της κόρης του.

Ο ερευνητής συνέλεξε ιστούς της διαδηματοφόρου αράχνης (Araneus diadematus) από την περιοχή του Μπέρκλεϊ και τις μετέφερε στο εργαστήριο. Χρησιμοποίησε στη συνέχεια μια ηλεκτροστατική γεννήτρια για να φορτίσει θετικά μια ποικιλία νεκρών εντόμων, όπως μέλισσες και μύγες.

Όταν άφησε τα φορτισμένα έντομα να πέσουν μπροστά από έναν ιστό, οι κάμερες έδειξαν ότι ορισμένες ίνες μεταξιού -οι λεπτότερες ίνες που σχηματίζουν τις σπείρες του ιστού- τεντώνονταν προς τη μεριά των εντόμων με ταχύτητα έως και 2 μέτρων ανά δευτερόλεπτο (7,2 χιλιόμετρα την ώρα).

«Μπορεί κανείς να δει ξεκάθαρα ότι ο ιστός παραμορφώνεται και αγγίζει το έντομο πριν καν φτάσει στον ιστό» λέει ο Ορτέγκα Τζιμένεζ. Το συμπέρασμα είναι ότι ο στατικός ηλεκτρισμός αυξάνει την πιθανότητα να παγιδευτούν τα διερχόμενα έντομα, αναφέρει ο Ορτέγκα Τζιμένεζ στην επιθεώρηση Scientific Reports.

Παραμένει ωστόσο ασαφές το πόσο χρήσιμη είναι στη φύση η ηλεκτροστατική παγίδα. Η αράχνη η διαδηματοφόρος τρέφεται κυρίως με μύγες και όχι με μέλισσες, και μέχρι σήμερα κανείς δεν έχει ελέγξει εάν οι μύγες φορτίζονται θετικά. Το επόμενο βήμα θα είναι να διερευνηθεί πόσα έντομα είναι ηλεκτροστατικά φορτισμένα, λέει ο ερευνητής.

Tips για τις νυχτερινές ασθένειες

Το έντονο στρες που αισθανόμαστε πολλοί από εμάς στην καθημερινότητά μας έχει δώσει χώρο σε διάφορες ασθένειες να μπουν στην κρεβατοκάμαρά μας και να... τρυπώσουν κάτω από σκεπάσματα. Μας «χτυπούν» τη νύχτα και είτε διακόπτουν τον ύπνο μας είτε αντιλαμβανόμαστε τον αντίκτυπό τους την άλλη μέρα το πρωί, όταν ξυπνάμε με άδειες μπαταρίες, έχοντας να αντιμετωπίσουμε την απαιτητική καθημερινότητα. Μπορούμε να σπάσουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο και να χαρίσουμε στον εαυτό μας τη νυχτερινή ξεκούραση που έχει ανάγκη μαθαίνοντας να αναγνωρίζουμε και στη συνέχεια να αντιμετωπίζουμε τις «νυχτερινές» ασθένειες.

Ξυπνάω μέσα στη νύχτα για να φάω 1
Πρόκειται για το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας

Τα χαρακτηριστικά του Γνωστό ως NES (Night Eating Syndrome), το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας είναι μια πάθηση που συνδυάζει διαταραχή πρόσληψης τροφής, ύπνου και διάθεσης. Χαρακτηριστικά του είναι η πρωινή ανορεξία, η βραδινή υπερφαγία (συνήθως οι ασθενείς τρώνε μετά τις 5-6 το απόγευμα), οι νυχτερινές αφυπνίσεις για την κατανάλωση φαγητού (κυρίως υδατανθράκων) και η εμμονή με το νυχτερινό φαγητό για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών. Επίσης, οι ασθενείς καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες φαγητού όταν είναι μόνοι τους (μπροστά σε άλλους τρώνε από φυσιολογικά έως ελάχιστα), ενώ σε αντίθεση με τους βουλιμικούς και τους ανορεξικούς δεν κάνουν προσπάθεια να το μετριάσουν αμέσως μετά (π.χ. προκαλώντας εμετό ή με υπερβολική άσκηση).

Αφορά Κυρίως ενοχικά άτομα που θέλουν να σταματήσουν να τρώνε έτσι αλλά η χαμηλή τους αυτοεκτίμηση τους κάνει να πιστεύουν ότι δεν μπορούν και ευάλωτους συναισθηματικά ανθρώπους που δυσκολεύονται να εκφραστούν. Tο NES παρουσιάζεται κυρίως σε γυναίκες.

Οι αιτίες Αν και οι αιτίες του συνδρόμου είναι άγνωστες, θεωρείται ότι πιθανότατα οφείλεται σε παράγοντες όπως:
➜ Κληρονομικότητα.
➜ Ανισορροπία ορμονών, όπως η μελατονίνη (σχετίζεται με τον ύπνο), η κορτιζόλη (συνδέεται με το στρες), η λεπτίνη (ρυθμίζει την όρεξη) και η γκρελίνη (είναι υπεύθυνη για το αίσθημα της πείνας).
➜ Ψυχολογικές αιτίες, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η δυσκολία έκφρασης των συναισθημάτων ή το έντονο άγχος.
➜ Εξαιρετικά αυστηρές δίαιτες, που έχουν ως αποτέλεσμα την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού τη νύχτα.
➜ Χρόνια προβλήματα ύπνου, όπως η υπνική άπνοια.

Οι συνέπειες Πέρα από τις καούρες και τη βαρυστομαχιά που είναι πιθανό να προκληθούν, το NES φαίνεται να σχετίζεται και με την παχυσαρκία (την έναρξη ή τη διατήρησή της). Επίσης, μελέτες το συνδέουν με αίσθημα κόπωσης και αδυναμία συγκέντρωσης, εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, υπέρταση, καρδιακές παθήσεις και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Οι λύσεις Είναι απαραίτητο με τη βοήθεια ειδικού να βάλουμε ένα διατροφικό πρόγραμμα στη ζωή μας. Θα πρέπει επίσης να απευθυνθούμε σε ψυχολόγο με ειδίκευση σε θέματα διατροφικών διαταραχών. Συνήθως συστήνεται ατομική ή ομαδική ψυχοθεραπεία, ενώ αν συνυπάρχει πρόβλημα κατάθλιψης χορηγείται και φαρμακευτική αγωγή.

Tips
➜ Τρώμε καλό πρωινό και μεσημεριανό για να νιώθουμε χορτάτοι.
➜ Πριν από τον ύπνο μπορούμε να χαλαρώσουμε πίνοντας ένα ποτήρι γάλα ή ένα χαμομήλι. Καλό είναι επίσης να αποφεύγουμε πριν κοιμηθούμε το κάπνισμα και την κατανάλωση καφέ ή αλκοόλ.
➜ Αδειάζουμε τα ράφια της κουζίνας από παχυντικές τροφές, όπως πατατάκια, μπισκότα και σοκολάτες.
➜ Όταν νιώσουμε ότι πεινάμε, ξεγελάμε τον εαυτό μας κάνοντας άλλες δραστηριότητες, π.χ. διαβάζοντας ένα βιβλίο ή ακούγοντας μουσική. Το αίσθημα της πείνας χρειάζεται 15-20΄ για να φτάσει στον εγκέφαλο. Αν κατορθώσουμε να το καθυστερήσουμε, ίσως καταφέρουμε τελικά να μη φάμε.
➜ Έχουμε έτοιμο ένα υγιεινό σνακ, όπως έναν χυμό ή ένα τοστ, για την περίπτωση που δεν μπορέσουμε να αντισταθούμε στον πειρασμό.

Τρίζω τα δόντια στον ύπνο μοu 2
Πρόκειται για τον βρυγμό

Τα χαρακτηριστικά του Πρόκειται για μια ασυναίσθητη συμπεριφορά που εκδηλώνεται με τρίξιμο, σφίξιμο ή χτύπημα των δοντιών, συνήθως κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο πρώτος που παρατηρεί το πρόβλημα είναι ο σύντροφός μας ή ο οδοντίατρος κατά την κλινική εξέταση. Χαρακτηριστικά σημάδια πάντως του βρυγμού που πρέπει να μας οδηγήσουν στον οδοντίατρο είναι σημάδια φθοράς στα δόντια, χαραγματιές στη γλώσσα ή πόνος στο στόμα, το πρόσωπο, το κεφάλι ή και στα αφτιά το πρωί όταν ξυπνάμε.

Αφορά Το 5-15% του ενήλικου πληθυσμού, ενώ στην περίπτωση των παιδιών εκδηλώνεται σε ποσοστό 50% (με μέση ηλικία έναρξης τα 10 χρόνια).

Οι αιτίες
➜ Στρες.
➜ Καταπιεσμένος θυμός ή απογοήτευση.
➜ Έντονη κούραση.
➜ Υπερδραστηριότητα (άτομα που κινούνται και σκέφτονται συνεχώς παρουσιάζουν συχνότερα βρυγμό).
➜ Στην περίπτωση των παιδιών, το τρίξιμο των δοντιών μπορεί να οφείλεται στις ρυθμικές κινήσεις της γνάθου κατά τον ύπνο ή να αποτελεί αντίδραση στον πόνο των αφτιών ή των δοντιών. Συνήθως το πρόβλημα ξεπερνιέται καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν.

Οι συνέπειες Καταπονείται ολόκληρο το στοματογναθικό σύστημα (δόντια, ούλα, γνάθοι, μύες του στόματος κ.ά.), με αποτέλεσμα να υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης πονοκεφάλων, φθοράς των δοντιών ή άλλα προβλήματα στην περιοχή (π.χ. υπερτροφία του μασητήρα).

Οι λύσεις Ο οδοντίατρος προτείνει να φοράμε κατά τη διάρκεια του ύπνου ένα ειδικό μασελάκι (νάρθηκας νυκτός), το οποίο μειώνει τις πιέσεις και εμποδίζει την επαφή των δοντιών μεταξύ τους. Αν το πρόβλημα είναι έντονο, ίσως χρειαστεί να το φοράμε και λίγες ώρες μέσα στη μέρα. Επίσης, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει παυσίπονα, μυοχαλαρωτικά ή και ηρεμιστικά (για τον περιορισμό του στρες). Στην περίπτωση που ευθύνεται στο στρες, θα πρέπει να επισκεφτούμε έναν ψυχολόγο.

Tips
➜ Δοκιμάζουμε ασκήσεις που κουράζουν τους μυς του προσώπου, ώστε να περιοριστεί η δραστηριότητά τους τη νύχτα. Πριν πάμε, λοιπόν, για ύπνο, πιέζουμε τα δόντια μας 3-4 φορές σαν να μασάμε τσίχλα.
➜ Κάθε φορά που νιώθουμε ένταση, καθόμαστε αναπαυτικά στον καναπέ, ρίχνουμε το κεφάλι προς τα πίσω, αφήνουμε τα χέρια να κρέμονται στο πλάι και παίρνουμε βαθιές αναπνοές για 5΄.

Δεν με παίρνει ο ύπνος 3
Πρόκειται για αϋπνία

Τα χαρακτηριστικά της Η πιο συνηθισμένη μορφή της αϋπνίας είναι όταν δεν μας «κολλάει» ύπνος επειδή από τη στιγμή που πέφτουμε στο κρεβάτι διάφορες ανησυχίες κατακλύζουν το μυαλό μας. Άλλοι άνθρωποι ταλαιπωρούνται από τον διακοπτόμενο ύπνο, κατά τον οποίο ο εγκέφαλος παραμένει σε υπερεγρήγορση ακόμα και κατά το διάστημα που κοιμόμαστε, με αποτέλεσμα να ξυπνάμε με τον παραμικρό θόρυβο και να δυσκολευόμαστε να ξανακοιμηθούμε.

Αφορά Έναν στους τρεις ενηλίκους. Οι γυναίκες κρατούσαν μέχρι τώρα τα ηνία, αλλά σε περίοδο οικονομικής κρίσης φαίνεται να αυξάνεται σημαντικά και το ποσοστό των ανδρών που χάνουν τον ύπνο τους, κυρίως επειδή θεωρούν τον εαυτό τους υπεύθυνο για τη διαχείριση των οικονομικών της οικογένειας.

Οι αιτίες Μια περιστασιακή αϋπνία μπορεί να οφείλεται σε μια αδιαθεσία (π.χ. πόνοι περιόδου, ενοχλήσεις στο στομάχι), σε έντονο άγχος ή να παρουσιάζεται στις διακοπές και τις αργίες επειδή αποσυντονίστηκε το βιολογικό μας ρολόι. Χρόνια αϋπνία μπορεί να προκαλέσει η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ. αντιυπερτασικών, αντικαταθλιπτικών), καθώς και κάποια χρόνια πάθηση (π.χ. αναπνευστική ασθένεια, αρθρίτιδα) ή ψυχική ασθένεια (π.χ. κατάθλιψη). Το πρόβλημα της αϋπνίας είναι επίσης εντονότερο όσο μεγαλώνουμε.

Οι συνέπειες Πέρα από τη σωματική κόπωση και την αδυναμία συγκέντρωσης που μας προκαλούν οι «λευκές νύχτες», έρευνες συνδέουν τη χρόνια αϋπνία με την παχυσαρκία, το χρόνιο στρες, την κατάθλιψη, την υπέρταση και τον διαβήτη τύπου 2. Επιπλέον, η έλλειψη ύπνου έχει αντίκτυπο και στο δέρμα μας, με τους μαύρους κύκλους, τις ρυτίδες και τη χαλάρωση να μας «χτυπούν» την πόρτα.

Οι λύσεις Ο ψυχίατρος -και μόνο αυτός- θα αποφασίσει κατά πόσο χρειάζεται να πάρουμε φαρμακευτική αγωγή (υπναγωγά). Στην περίπτωση της αϋπνίας χορηγούνται βενζοδιαζεπίνες ή μια νέα κατηγορία ουσιών γνωστή με το όνομα «Ομάδα Ζ». Γενικά, τα υπναγωγά έχουν γρήγορη δράση και αποβάλλονται επίσης γρήγορα από τον οργανισμό (το επόμενο πρωί δεν έχουν πια επίδραση στις λειτουργίες μας). Όμως συνηθίζονται σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα και γι’ αυτό δεν πρέπει να λαμβάνονται πάνω από 2-3 νύχτες στη σειρά. Ωστόσο, είναι καλό να υπάρχουν στο κομοδίνο για έκτακτες περιπτώσεις, αφού η παρουσία τους και μόνο συνήθως μας χαλαρώνει και καταλαγιάζει τον φόβο ότι δεν μπορούμε να κοιμηθούμε. Εναλλακτικά, μπορούμε -αφού ρωτήσουμε τον γιατρό μας- να δοκιμάσουμε βότανα που συμβάλλουν σε έναν καλό και ήρεμο ύπνο, όπως η βαλεριάνα, ο λυκίσκος, η λεβάντα, η πασιφλόρα, το μελισσόχορτο και το τίλιο.

Tips
➜ Όσο δύσκολο κι αν ακούγεται, το πιο σημαντικό είναι να προσπαθήσουμε να αφήσουμε όλες τις έγνοιες μακριά από το υπνοδωμάτιο.
➜ Καλό είναι πριν από τον ύπνο να αποφύγουμε το πολύ αλκοόλ (όχι περισσότερα από 1-2 ποτηράκια κρασί), τον καφέ και τα αναψυκτικά τύπου κόλα, που προκαλούν διέγερση, αλλά και τα βαριά και δύσπεπτα φαγητά, που δημιουργούν ενοχλήσεις στο στομάχι και δυσχεραίνουν τον ύπνο.
➜ Ιδανικά σνακ πριν από τον ύπνο είναι ένα φλιτζάνι ζεστό γάλα, που περιέχει τρυπτοφάνη (η οποία μετατρέπεται σε σεροτονίνη, ουσία που ευνοεί τον ύπνο), ένα σνακ πλούσιο σε υδατάνθρακες (π.χ. φρυγανιά, κράκερ, ψωμί) ή φρούτα που ανήκουν στην κατηγορία των μούρων (όπως τα κράνμπερι) και συμβάλλουν στην ηρεμία του νευρικού συστήματος. Έρευνες συνδέουν επίσης τον χυμό κερασιών με τη μείωση της αϋπνίας.
➜ Ένας ακόμα τρόπος να χαλαρώσουμε είναι να κλείσουμε τα μάτια και να σκεφτούμε μια ευχάριστη στιγμή (π.χ. ότι περπατάμε σε μια όμορφη παραλία).
➜ Μην ξεχνάμε επίσης ότι το σεξ μας κουράζει, ενώ παράλληλα μας χαλαρώνει, επιτυγχάνει δηλαδή τον ιδανικό συνδυασμό για τέλειο ύπνο.
 

Σε έξαρση οι σεξουαλικοί κίνδυνοι το καλοκαίρι

Το καλοκαίρι είναι η εποχή που αυξάνονται οι σεξουαλικές προκλήσεις αλλά και οι κίνδυνοι. Από τους σεξουαλικά ενεργούς Eλληνες τουλάχιστον τέσσερις στους δέκα ενηλίκους και ένας στους δύο εφήβους απολαμβάνουν το σεξ δίχως προφυλάξεις, με συνέπεια να κινδυνεύουν να μολυνθούν από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Ποια είναι τα πιο συχνά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα στη χώρα μας;

Τα πιο συχνά είναι τα οξυτενή κονδυλώματα και ο έρπης των γεννητικών οργάνων. Ακολουθούν οι χλαμυδιακές, οι τριχομοναδικές και οι γονοκοκκικές λοιμώξεις και, σε ειδικές κατηγορίες ατόμων, η αυξανόμενη σε ποσοστά σύφιλη, οι ηπατίτιδες και η HIV λοίμωξη – AIDS.

Με ποιους τρόπους μεταδίδονται;

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι η σεξουαλική επαφή. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο έρπης και η σύφιλη μπορεί να μεταδοθούν με απλή επαφή εάν σε κάποιο σημείο έχει καταστραφεί το δέρμα (λύση συνεχείας δέρματος), ενώ η σύφιλη, οι ηπατίτιδες και η HIV λοίμωξη – AIDS μπορούν να μεταδοθούν και με το αίμα.

Ποιο είναι το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα καθενός από αυτά;

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων εμφανίζεται στον άντρα κυρίως στο πέος και στη γυναίκα στο αιδοίο σαν μικρές «φουσκάλες» με υγρόπου βρίσκονται πάνω σε μία κόκκινη «βάση». Οι «φουσκάλες» αυτές μπορεί να σπάσουν, προκαλώντας μικρές πληγές. Ο ασθενής μπορεί επίσης να έχει αίσθημα καύσου, φαγούρα, τσούξιμο και μούδιασμα.

Τα οξυτενή κονδυλώματα δημιουργούν στο δέρμα και στους βλεννογόνους εκβλαστήσεις (μικρά εξογκώματα) που μοιάζουν σαν μικρά κουνουπίδια.

Οι χλαμυδιακές και τριχομοναδικές λοιμώξεις προκαλούν λευκόρροια (αποβολή λευκωπού υγρού) από την ουρήθρα ή τον τράχηλο, αίσθημα καύσου και στον άντρα βαλανοποσθίτιδα.

Η γονοκοκκική λοίμωξη (ή βλενόρροια) προκαλεί έντονο αίσθημα καύσου και αποβολή κιτρινωπού, παχύρευστου υγρού.

Η σύφιλη εκδηλώνεται συνήθως σαν μία ανώδυνη, με βαθύ κόκκινο χρώμα, σκληρή πληγή στον βλεννογόνο και λεμφαδενίτιδα. Στις ηπατίτιδες εμφανίζεται γενική συμπτωματολογία, με κακουχία, ανορεξία, εμέτους και κίτρινο χρώμα στο εσωτερικό των ματιών (σκληρός χιτώνας, επιπεφυκώτας).

Τέλος, η αρχική μόλυνση από τον HIV εκδηλώνεται ως ιογενής λοίμωξη, με πυρετό, καταβολή των δυνάμεων και διόγκωση λεμφαδένων.

Τι συνέπειες μπορεί να έχει η καθυστέρηση της θεραπείας;

Στις ερπητικές λοιμώξεις η καθυστέρηση έχει ως επακόλουθο παράταση της συμπτωματολογίας και διασπορά του ιού στους ερωτικούς συντρόφους.

Στις λοιμώξεις από τους ιούς των κονδυλωμάτων απαιτείται ιδιαίτερη παρακολούθηση γιατί ορισμένα στελέχη (περίπου το 10%) είναι καρκινογόνα.

Οι παραμελημένες χλαμυδιακές και γονοκοκκικές λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν στη γυναίκα φλεγμονώδη νόσο της πυέλου και σαλπιγγίτιδα, στον άντρα προστατίτιδα, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει στείρωση.

Η σύφιλη μπορεί να προσβάλλει τα αγγεία και το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος), ενώ μίαέγκυος με λανθάνουσα σύφιλη μπορεί να μεταδώσει τη νόσο στο έμβρυο.

Οι οξείες ηπατίτιδες συνήθως αυτοθεραπεύονται, αλλά μικρό μόνο ποσοστό μεταπίπτει σε χρονιότητα.

Τέλος, η HIV λοίμωξη, εάν δεν διαγνωσθεί και θεραπευτεί εγκαίρως, αποτελεί κίνδυνο για τη δημόσια υγεία αλλά και για τον ίδιο τον ασθενή, διότι η εξέλιξή της είναι θανατηφόρος.

Τρόποι μετάδοσης

HIV/AIDS

* Σεξουαλική επαφή (πρωκτική, κολπική, στοματική) χωρίς προφυλακτικό

* Κοινή χρήση αιχμηρών αντικειμένων (ξυραφάκια, βελόνες, σύριγγες)

* Από HIV οροθετική μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια της κύησης, του τοκετού και του θηλασμού.

ΔΕΝ μεταδίδεται με καθημερινή κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί στο μάγουλο), κουνούπια ή άλλα έντομα, κοινή χρήση οικιακών σκευών, σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, αέρα, νερό

Ηπατίτιδες B, C και D

* Σεξουαλική επαφή (πρωκτική, κολπική, στοματική) χωρίς προφυλακτικό

* Μολυσμένα σωματικά υγρά (μολυσμένες σύριγγες, από μητέρα με ηπατίτιδα Β σε παιδί, από μέλος της οικογένειας σε παιδί, μετάγγιση μολυσμένου αίματος ή παραγώγων του, κατά τη διενέργεια ιατρικών μεθόδων)

Υπόλοιπα νοσήματα

Κατά κανόνα με σεξουαλική επαφή. Σπάνια με απλή επαφή (έρπητας, σύφιλη) ή δια του αίματος (σύφιλη)

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Όλα τα σεξουαλικώς ενεργά άτομα, ανεξαρτήτως ηλικίας, ιδίως όταν αρχίζουν σε μικρή ηλικία σεξουαλικές επαφές ή/και έχουν πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους

Η σωστή χρήση του προφυλακτικού

* Να βεβαιώνεστε ότι η συσκευασία του είναι άθικτη και δεν έχει περάσει η ημερομηνία λήξης.

* Να ανοίγετε την συσκευασία προσεκτικά με τα χέρια και όχι με αιχμηρό αντικείμενο ή τα δόντια σας, διότι υπάρχει κίνδυνος να τρυπήσετε το προφυλακτικό.

* Να ανοίγετε τη συσκευασία αμέσως πριν από τη χρήση του προφυλακτικού, ειδάλλως είναι άχρηστο και πρέπει να το πετάξετε.

* Να φυλάτε τα προφυλακτικά σε δροσερό μέρος (όχι στο αυτοκίνητο, στην τσέπη του παντελονιού ή στο μπάνιο), διότι η θερμοκρασία μπορεί να τα καταστρέψει.

* Να προτιμάτε να αγοράζετε προφυλακτικά από το φαρμακείο.

* Αν χρησιμοποιήσετε κάποιο λιπαντικό, φροντίστε να είναι υδατοδιαλυτό και όχι λιπαρό (π.χ. βαζελίνη ή άλλη λιπαρή κρέμα), διότι καταστρέφει το προφυλακτικό. Να χρησιμοποιείτε το λιπαντικό αφού πρώτα τοποθετήσετε το προφυλακτικό στο πέος.

* Όταν τοποθετείτε το προφυλακτικό, να αφήνετε μπροστά χώρο περίπου 1,5 εκατοστού, ώστε να υπάρχει ελεύθερος χώρος για τα σπερματικά υγρά και να μην σπάσει όταν θα γεμίσει με αυτά.

* Να αφαιρείτε προσεκτικά το γεμάτο προφυλακτικό εν όσω ακόμα το πέος είναι σε στύση, ώστε να μην διαφύγουν σπερματικά υγρά.

Αναξίμανδρος ο Μιλήσιος, ο μέγας πρωτοπόρος

Αναξίμανδρος: Υπάρχει ένα θέμα με τις χρονολογία γέννησης και θανάτου του. Υπάρχει η άποψη πως γεννήθηκε στη Μίλητο το 547 π.Χ. και άλλοι το 611 π.Χ. Σίγουρο είναι ότι ήταν γιός του Πραξιάδη και μαθητής του Θαλή, λόγω αυτού του γεγονότος όμως, πιθανότερο είναι το 611. Όπως και ο δάσκαλος του, δεν ήταν μόνο φιλόσοφος αλλά μεγάλος αστρονόμος, μετεωρολόγος, γεωγράφος και βιολόγος.

Ο Αναξίμανδρος είναι ο πρώτος που έκανε μία μεθοδική επιστημονική προσπάθεια να εξηγήσει φιλοσοφικά όλες τις πτυχές της ανθρώπινης εμπειρίας εγκαταλείποντας τις μέχρι τότε μυθολογικές διατυπώσεις για την αρχή, τη γένεση και την φθορά των όντων.

Ο Φαβωρίνος στην Παγκόσμια Ιστορία του, σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, μας λέει «…ήταν ο πρώτος που επινόησε το γνώμονα και τον έστησε πάνω σε ηλιακά ρολόγια για να σημαδεύει τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες. Επίσης κατασκεύασε και ωροδεικτικά όργανα. Ήταν ο πρώτος που σχεδίασε το περίγραμμα της γης και της θάλασσας, αλλά επίσης έφτιαξε και μία ουράνια σφαίρα.» Λέγεται ότι είναι κι ο πρώτος που έφτιαξε γεωγραφικό χάρτη, που τελειοποιήθηκε αργότερα από τον Εκαταίο το Μιλήσιο. (φώτο: ο χάρτης του Αναξίμανδρου)

Ο Αναξίμανδρος λοιπόν ήταν ο Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος από τη Μίλητο (610 π.Χ. - 546 π.Χ.). Ασχολήθηκε με πολλές επιστήμες γεωγραφία, μαθηματικά. και ιδιαίτερα με την Αστρονομία. Εξήγησε την δημιουργία του κόσμου εκκινώντας από το άπειρο, το οποίο θεωρούσε την πρωταρχική υλική ουσία. Ήταν ο πρώτος φιλόσοφος που εισήγαγε τον όρο "αρχή" και πρέσβευε ότι το άπειρον δεν έχει αρχή, αλλά είναι η αρχή των πάντων είναι "αθάνατον και ανόλεθρον", "περιέχει δε άπαντα και πάντα κυβερνά" (Αριστοτέλη, Μεταφ. 203Β). Θεωρούσε ότι από το άπειρο γεννιούνται και σε αυτό επιστρέφουν συνεχώς άπειροι κόσμοι.

Από το άπειρο ξεχώρισε μια φλόγα και ο νεφελώδης αέρας. Στον πυρήνα του νεφελώματος συμπυκνώθηκε η Γη, ενώ φλόγα έζωνε τον αέρα. Κατόπιν η πύρινη σφαίρα εξερράγη και διαλύθηκε σε κύκλους τυλιγμένους από νεφελώδη αέρα. Οι κύκλοι απλώθηκαν και σχημάτισαν τα ουράνια σώματα. Ο κόσμος ως Ολον έχει μορφή σφαίρας και στο κέντρο του πίστευε ότι είναι τοποθετημένη η Γη, η οποία έχει κυλινδρική μορφή με πλάτος τριπλάσιο από το μήκος, δεν στηρίζεται πουθενά και βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος, απέχοντας ίσα από όλα τα σημεία του, ενώ οι άνθρωποι κατοικούν στην επάνω επιφάνειά της.

Τελευταίο στάδιο της κοσμογονίας του φιλόσοφου, όπως παραδίδεται από τον Αριστοτέλη (Μετεωρολογικά 67) είναι η αποξήρανση τμημάτων της, αρχικά ρευστής, Γης υπό την επίδραση των ακτίνων του Ήλιου. Ότι απέμεινε από αυτή την αρχική αποξήρανση διαμόρφωσε τη θάλασσα. Θεωρούσε ότι η γη δε στηρίζεται πουθενά, αλλά αιωρείται ελεύθερη στο διάστημα εξαιτίας δυνάμεων που ασκούνται πάνω της και αλληλοεξουδετερώνονται. Όσον αφορά το σχήμα της γης, έδωσε μια ενδιάμεση θεώρηση μεταξύ της θεωρίας του Θαλή -ότι η γη είναι δίσκος- και της θεωρίας των Πυθαγορείων -ότι η γη είναι σφαίρα-, ότι δηλαδή η γη είναι ένας ελλιπής κύλινδρος σε αναλογία με το σχήμα μιας κολόνας.

Η εικόνα του κόσμου για τον Αναξίμανδρο είναι βασισμένη σε μαθηματικές έννοιες. Ο κόσμος ως Όλον έχει μορφή σφαίρας και στο κέντρο του είναι τοποθετημένη η γη, που έχει μορφή κυλίνδρου και το πλάτος της είναι τριπλάσιο από το βάθος της. Η γη αιωρείται στο σύμπαν και δεν μεταβάλλει ποτέ τη θέση της - ούτε είναι ριζωμένη σε ένα στέρεο υπόβαθρο, όπως λέει η μυθική κοσμολογία. Εφόσον η γη είναι τοποθετημένη στο κέντρο, έχει συμμετρική απόσταση από όλα στη σφαίρα του σύμπαντος. Ενώ η γη αιωρείται, ο ήλιος, η σελήνη και τα άστρα κινούνται κυκλικά. Ο κύκλος που διαγράφει ο ήλιος είναι είκοσι επτά φορές μεγαλύτερος από τη διάμετρο της γης, ο κύκλος της σελήνης δέκα οκτώ φορές και ο κύκλος των απλανών αστέρων εννέα φορές. Η ιδέα αυτής της μηχανικής ερμηνείας της κυκλικής αστρικής κινήσεως διασώζεται από τον Αέτιο και υπήρξε αποφασιστική στην ιστορία της αστρονομίας.

Ακόμα, γνώριζε τη λόξωση της εκλειπτικής, [Λόξωση της εκλειπτικής ονομάζεται η γωνία 28 μοιρών που σχηματίζει το επίπεδο της εκλειπτικής με το επίπεδο του ουράνιου ισημερινού. Οι 4 εποχές του έτους οφείλονται στη λόξωση της εκλειπτικής.] πίστευε ότι ο Ήλιος είναι 28 φορές μεγαλύτερος από τη Γη και διάπυρος, πως η Σελήνη είναι ετερόφωτο σώμα που φωτίζεται από τον Ήλιο, σε αντίθεση με τους αστέρες που είναι αυτόφωτα σώματα. Λέγεται, ότι εισήγαγε τη χρήση του γνώμονα στην αρχαία Ελλάδα και ότι κατασκεύασε χάρτη του γνωστού τότε κόσμου.

Ο Αναξίμανδρος είναι ο πρώτος Έλληνας φιλόσοφος που έγραψε τις πραγματείες του σε πεζό λόγο (οι μέχρι τότε φιλόσοφοι έγραψαν σε στίχους). Επίσης σ' αυτόν αποδίνεται ο όρος αρχή που καθιερώθηκε από τότε στη φιλοσοφική ορολογία.

H Θεωρία του Αναξίμανδρου για την Εξέλιξη των Ειδών!

Ο Αναξίμανδρος είναι ένας από τους πρώτους φιλοσόφους που θεμελίωσαν το νόμο της εξέλιξης των ειδών μιας και πέρα από τις ικανότητες του στην αστρονομία είναι και ο πρώτος βιολόγος. Πρώτος εισήγαγε στην ιστορία τη θεωρία περί της γενέσεως των οργανικών όντων την οποία 25 αιώνες(!) αργότερα επαναδιατύπωσε ο Δαρβίνος!

"Οι πρώτοι οργανισμοί γεννήθηκαν μέσα στο υγρό στοιχείο, όταν αυτό εξ αιτίας της ηλιακής θερμότητας εξατμίσθηκε. Αρχικά τα πρώτα ζώα ήταν περιτυλιγμένα μέσα σε ένα αγκαθωτό φλοιό. Έπειτα βγήκαν από το υγρό στοιχείο στην ξηρά και αφού έσπασαν τον αγκαθωτό φλοιό, άρχισαν να προσαρμόζονται στο καινούργιο περιβάλλον. Ο άνθρωπος προήλθε από το ψάρι και μόνο όταν ήταν σε θέση να επιβιώσει βγήκε στη στεριά."

Ο Αναξίμανδρος είναι, από όσα ξέρουμε, ο πρώτος που προσπάθησε να εξηγήσει την προέλευση του ανθρώπου. Η θεωρία της εξελίξεως του Δαρβίνου, είναι φανερό, πως βρίσκει σπερματικά την αρχή της στην παραπάνω θεωρία του Αναξίμανδρου.

Από θερμοκρασιακές μεταπτώσεις πάνω στην επιφάνεια της Γης θα πρέπει κατά κάποιο τρόπο να αιτιολογούσε ο Αναξίμανδρος και την εμφάνιση της ζωής, αφού δίδασκε ότι «τά ζώα γίνεσθαι εξ ύγρού έξατμιζομένου ύπό του ήλιου», ότι τα πρώτα ζώα είχαν γεννηθεί μέσα στο υγρό στοιχείο, ότι ήταν κλεισμένα μέσα σε «φλοιούς» αγκαθωτούς και ότι σε προχωρημένη ηλικία ξεραίνονταν, έσκαζε ο φλοιός τους και σε λίγο πέθαιναν. Συμπερασματικά κατά τον Αναξίμανδρο τα πρώτα ζωικά όντα γεννήθηκαν στο νερό, όπως πιστεύουν και σήμερα οι βιολόγοι για τα πρώτα έμβια όντα.

Όσο για την καταγωγή του ανθρώπου ο Αναξίμανδρος, οπως επισημάναμε, φανερώνεται πρόδρομος του Δαρβίνου: Ξεκινώντας από τη διαπίστωση ότι ο άνθρωπος είναι το μόνο ίσως ζώο, που δεν έχει αυτάρκεια με τη γέννηση του, αλλά χρειάζεται για πολύ καιρό τις μητρικές φροντίδες, σκέφτηκε ότι, αν ο άνθρωπος ήταν ανάμεσα στα πρώτα ζώα της Γης, θα μπορούσε πολύ εύκολα να εξαφανιστεί έτσι υπέθεσε ότι ο άνθρωπος θα πρέπει να βρίσκεται στο τέρμα κάποιας εξελικτικής πορείας και να έχει προέλθει «έξ άλλοειδών ζώων». Ας σημειωθεί ότι στην Ελλάδα είχε διατυπωθεί και πριν από τον Αναξίμανδρο σκέψη για την καταγωγή του ανθρώπου από άλλα ζώα αλλά μόνο σε μύθους.

Ο Αναξίμανδρος λοιπόν είναι, από όσα ξέρουμε, ο πρώτος που προσπάθησε να εξηγήσει την προέλευση του ανθρώπου, γεγονός που μας οδηγεί στη σκέψη ότι ο φιλόσοφος είδε την γένεση του κόσμου και της ζωής ως μια ενιαία εξελικτική διαδικασία, που δεν απέχει πολύ από τη σύγχρονη εξελικτική θεωρία. Η θεωρία της εξελίξεως του Δαρβίνου, είναι φανερό, πως βρίσκει σπερματικά την αρχή της στην παραπάνω θεωρία του Αναξίμανδρου.

Ο Σιμπλίκιος, Νεοπλατωνικός φιλόσοφος του 6ου αι. μ.Χ., παραθέτει το μοναδικό σωζόμενο απόσπασμα του Αναξίμανδρου στο έργο του «Εις Φυσικά»: «Ο Αναξίμανδρος είπε ότι αρχή των όντων είναι το άπειρο… από το οποίο έγιναν όλοι οι ουρανοί και οι κόσμοι που υπάρχουν... Και απ’ όπου προέρχεται η γένεση των όντων εκεί ακριβώς συντελείται και η διάλυση τους σύμφωνα με την ανάγκη, γιατί τιμωρούνται και επανορθώνουν αμοιβαία για την αδικία, σύμφωνα με την τάξη του χρόνου»...