Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, ΕΛΕΓΕΙΑ, ΘΕΟΓΝΙΣ

Η ποίηση εγγύηση αθανασίας

Ο Θέογνης έζησε στα Μέγαρα γύρω στα μέσα του 6ου αι. (αρχαίες πηγές) ή στα τέλη του 7ου αι. (νεότεροι μελετητές), σε μια εποχή που στην πατρίδα του οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους ομόφρονές του αριστοκράτες, τους ἐσθλούς, όπως τους αποκαλεί, και τους ανερχόμενους των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων, τους κακούς, υπήρξαν έντονες και οδήγησαν στην επικράτηση των τελευταίων. «Ως φανατικός αριστοκράτης πολεμά με πάθος και τη δημοκρατία και την τυραννία -βλέποντας με οδύνη ότι η αριστοκρατία ως πολιτική πραγματικότητα δεν μπορεί πια να σταθεί» (Α. Σκιαδάς). Έντονα επηρεασμένο από τα βιώματα αυτά είναι το έργο του.

Με το όνομά του παραδίδεται συλλογή ελεγειών (περίπου 1400 στίχοι), στην οποίαείναι λίγο-πολύ βέβαιο ότι έχουν παρεισφρήσει και στίχοι άλλων, γνωστών (Τυρταίος, Μίμνερμος, Σόλων) ή αγνώστων ποιητών. Πρόκειται κυρίως για «υποθήκες» (παραινέσεις), που απευθύνονται στον νεαρό Κύρνο και εκφράζουν την αριστοκρατική ηθική. Το περιεχόμενό τους είναι συχνά πολιτικό, υπάρχουν όμως επίσης στίχοι με ηθικολογικό, ερωτικό ή άλλο περιεχόμενο.

Στο απόσπασμα που ακολουθεί ο ποιητής διαβεβαιώνει τον Κύρνο, για τον οποίο πρέπει προηγουμένως να έχει γράψει ήδη ελεγείες, ότι χάρη στην ποίησή του του έχει εξασφαλίσει την αθανασία.

«Ἐλεγεῖαι» 237-254

σοὶ μὲν ἐγὼ πτέρ᾽ ἔδωκα, σὺν οἷς ἐπ᾽ ἀπείρονα πόντον
πωτήσῃ καὶ γῆν πᾶσαν ἀειρόμενος
ῥηϊδίως· θοίνῃς δὲ καὶ εἰλαπίνῃσι παρέσσῃ
240 ἐν πάσαις, πολλῶν κείμενος ἐν στόμασιν,
καί σε σὺν αὐλίσκοισι λιγυφθόγγοις νέοι ἄνδρες
εὐκόσμως ἐρατοὶ καλά τε καὶ λιγέα
ᾄσονται. καὶ ὅταν δνοφερῆς ὑπὸ κεύθεσι γαίης
βῇς πολυκωκύτους εἰς Ἀΐδαο δόμους,
245 οὐδέποτ᾽ οὐδὲ θανὼν ἀπολεῖς κλέος, ἀλλὰ μελήσεις
ἄφθιτον ἀνθρώποις αἰὲν ἔχων ὄνομα
Κύρνε, καθ᾽ Ἑλλάδα γῆν στρωφώμενος ἠδ᾽ ἀνὰ νήσους
ἰχθυόεντα περῶν πόντον ἐπ᾽ ἀτρύγετον,
οὐχ ἵππων νώτοισιν ἐφήμενος, ἀλλά σε πέμψει
250 ἀγλαὰ Μουσάων δῶρα ἰοστεφάνων·
πᾶσι δ᾽ ὅσοισι μέμηλε καὶ ἐσσομένοισιν ἀοιδὴ
ἔσσῃ ὁμῶς, ὄφρ᾽ ἂν γῆ τε καὶ ἠέλιος·
αὐτὰρ ἐγὼν ὀλίγης παρὰ σεῦ οὐ τυγχάνω αἰδοῦς,
ἀλλ᾽ ὥσπερ μικρὸν παῖδα λόγοις μ᾽ ἀπατᾷς.

***
Κύρνε, σου χάρισα φτερά ανάλαφρα
να σε σηκώσουν πάνω από την απέραντη θάλασσα και ολάκερη
την οικουμένη.
Παντού σε όλα τα συμπόσια και τις γιορτές θα βρίσκεσαι και συ,
όλοι τους θα ᾽χουνε για σε να λένε.240
Παίζοντας μικρούς γλυκόλαλους αυλούς
άντρες ερωτικοί θα τραγουδούν για σένα
ωραία και τρυφερά τραγούδια. Κι όταν στα σπλάχνα
της μαύρης γης θα κατεβείς,
όταν θα φτάσεις στο πολυστέναχτο παλάτι του Άδη,
ούτε και τότε, αν και νεκρός, θα ξεχαστείς.245
Όλοι θα σε θυμούνται,
αθάνατο θα ᾽ναι στους ανθρώπους το όνομά σου.
Κύρνε, στη γη της Ελλάδας θα τριγυρνάς και στα νησιά,
πάνω από την άκαρπη θάλασσα, όπου ζουν τα ψάρια,
θα περνοδιαβαίνεις.
Δεν θα ᾽σαι σε άλογα καβάλα,
τα λαμπρά δώρα των Μουσών, που έχουν250
στεφάνια από μενεξέδες στα μαλλιά,
αυτά θα σε ταξιδεύουν.
Θα ᾽σαι στη συντροφιά όσων και τώρα και στους αιώνες που ᾽ρχονται
αγαπούνε το τραγούδι -ώσπου θα στέκει η γη και ο ήλιος θα φωτίζει.
Μα ούτε τόσο δα δεν με προσέχεις,
και σαν μικρό παιδί με υποσχέσεις ανεκπλήρωτες με ξεγελάς.

 

Παραινέσεις προς τον Κύρνο

Οι ελεγείες του Θέογνη (βλ. και το Εισαγωγικό σημείωμα στο προηγούμενο Κείμενο) συχνά είναι παραινέσεις και συμβουλές που απευθύνονται στον Κύρνο και εκφράζουν την παραδοσιακή αριστοκρατική ηθική. Συγκεκριμένο δείγμα για το περιεχόμενο αυτών των παραινέσεων παρέχουν οι στίχοι που ακολουθούν. Επειδή στη συλλογή των ελεγειών του Θέογνη έχουν παρεισφρήσει και ελεγείες άλλων, η προσφώνηση του Κύρνου θεωρείται ένδειξη γνησιότητας.

«Ἐλεγεῖαι» 27-38

σοὶ δ᾽ ἐγὼ εὖ φρονέων ὑποθήσομαι, οἷάπερ αὐτὸς
Κύρν᾽, ἀπὸ τῶν ἀγαθῶν παῖς ἔτ᾽ ἐὼν ἔμαθον.
πέπνυσο, μηδ᾽ αἰσχροῖσιν ἐπ᾽ ἔργμασι μηδ᾽ ἀδίκοισιν
30 τιμὰς μηδ᾽ ἀρετὰς ἕλκεο μηδ᾽ ἄφενος.
ταῦτα μὲν οὕτως ἴσθι· κακοῖσι δὲ μὴ προσομίλει
ἀνδράσιν, ἀλλ᾽ αἰεὶ τῶν ἀγαθῶν ἔχεο·
καὶ μετὰ τοῖσιν πῖνε καὶ ἔσθιε, καὶ μετὰ τοῖσιν
ἵζε, καὶ ἅνδανε τοῖς, ὧν μεγάλη δύναμις.
35 ἐσθλῶν μὲν γὰρ ἄπ᾽ ἐσθλὰ μαθήσεαι· ἢν δὲ κακοῖσιν
συμμίσγῃς, ἀπολεῖς καὶ τὸν ἐόντα νόον.
ταῦτα μαθὼν ἀγαθοῖσιν ὁμίλει, καί ποτε φήσεις
εὖ συμβουλεύειν τοῖσι φίλοισιν ἐμέ.

***
Κύρνε, απ᾽ αγάπη για σε συμβουλές θα σου δώσω τις ίδιες
που ᾽παν σε μένα ευγενείς, τότε που ήμουν παιδί.
Φρόνιμος να ᾽σαι· τιμές μη ζητάς, διακρίσεις και πλούτη
μ᾽ έργα ανθρώπων κακών, μ᾽ έργα που φέρνουν ντροπή.30
Ξέρε αυτά, και ποτέ με ανθρώπους κακούς μη θελήσεις
να ᾽σαι μαζί· μόνο δες να ᾽σαι με ανθρώπους καλούς·
μόνο μ᾽ αυτούς συντροφιά στο πιοτό, στο φαΐ και στο γλέντι·
κοίτα να τα ᾽χεις καλά μ᾽ όποιον τα ηνία κρατά.
Κύρνε, παιδί μου, καλά απ᾽ τους καλούς έχεις πάντα να μάθεις·35
αν τους κακούς προτιμάς, χάνεις κι ό ,τι έχεις καλό.
Σκέψου τα αυτά, κι αγαθών πολιτών την παρέα κυνήγα,
κι έτσι μια μέρα θα πεις: «Νάτη η καλή συμβουλή». 

52 σοφές ρήσεις του φιλοσόφου Δημόκριτου

52 γνώμες (ηθικές, φιλοσοφικές, κοινωνικές, παιδευτικές, πολιτικές και άλλες) του «Φυσικού Φιλοσόφου» Δημόκριτου του Αβδηρίτη (π. 460 – π. 370 π.Χ.), γνωστού ως θεμελιωτή τής «ατομικής θεωρίας».

 

Ο Δημόκριτος προεξέτεινε τις φυσικές και κοσμολογικές δοξασίες τού δασκάλου του Λεύκιππου (β΄ μισό τού 5ου π.Χ. αιώνα). Θεωρούσε ότι η Φύση συγκροτείται από άπειρα και άτμητα σωματίδια, τα «άτομα», που κινούνται μέσα σε ένα άπειρο κενό, θεωρία που επιβεβαιώνεται με τα σημερινά επιστημονικά και τεχνολογικά μέσα.

 

Άξιο προσοχής είναι το ότι ο Δημόκριτος, όπως και όλα τα μεγάλα πνεύματα της Αρχαίας και της σύγχρονης εποχής, συνδυάζει πολυσχιδή σοφία, έτσι που μας εντυπωσιάζουν ακόμη και σήμερα οι υψηλές και πρωτοποριακές συλλήψεις του όχι μόνο στη Φιλοσοφία, αλλά και γενικά στη ζωή.

 

1. «Αγαθόν δε ου το μη αδικείν, αλλά το μη εθέλειν (αδικείν)», Δημοκρίτου απόσπασμα 69.
– Αληθινή αρετή δεν είναι απλώς το να αποφεύγεις την αδικία, αλλά κυρίως το να μην την επιθυμείς καν.

 

2. «Όπερ μάλιστα την αρετήν συνέχει, το αιδείσθαι», Δημ. 179.
– Εκείνο που περισσότερο από όλα τα άλλα συγκρατεί την αρετή, είναι η αιδώς (ο σεβασμός, ο αυτοσεβασμός, η συστολή για αποφυγή κακής πράξης).

 

3. «Αληθομυθέειν χρεών (εστιν), ου πολυλογέειν», Δημ. 225.
– Έχουμε χρέος να αληθολογούμε και όχι να πολυλογούμε.

 

4. «Αλογιστίη μη ξυγχωρέειν ταίσι κατά τον βίον ανάγκαις», Δημ. 289.
– Είναι αφροσύνη να μη συμβιβάζεται κανείς με τις πρακτικές ανάγκες τής ζωής.

 

5. «Αμαρτίης αιτίη η αμαθίη του κρέσσονος», Δημ. 83.
– Αιτία σφάλματος είναι η αμάθεια του ισχυροτέρου.

 

6. «Κρέσσον τα οικήια ελέγχειν αμαρτήματα ή τα οθνεία», Δημ. 60.
– Είναι καλύτερα να αποδοκιμάζουμε τα δικά μας σφάλματα παρά τα ξένα.

 

7. «Ο μεν επιτυχών γαμβρού εύρεν υιόν, ο δε αποτυχών απώλεσε και θυγατέρα», Δημ. 272.
– Όποιος πέτυχε καλόν γαμπρό, είναι σαν να βρήκε γιό, ενώ όποιος απέτυχε σε αυτό, είναι σαν να έχασε και τη θυγατέρα του.

 

8. «Γνώμης δύο εισίν ιδέαι, η μεν γνησίη, η δε σκοτίη», Δημ. 11.
– Υπάρχουν δύο είδη γνώσης, η αληθινή (σαφής) και η ανακριβής (ασαφής).

 

9. «Η εν δημοκρατίη πενίη τής παρά τοις δυνάστησι (δυνάσταις) καλεομένης ευδαιμονίης τοσουτόν εστίν αιρετωτέρη, οκόσον (οπόσον) ελευθερίη δουλείης», Δημ. 251.
– Η φτώχεια (που παρατηρείται) μέσα στο δημοκρατικό πολίτευμα είναι τόσο προτιμότερη από τη δυναστική «ευδαιμονία», όσο (προτιμότερη είναι) η ελευθερία από τη δουλεία.

 

10. «Μηδέ υπέρ τε δύναμιν αιρείσθαι τού εωυτού και (υπέρ) φύσιν», Δημ. 3.3.
– Να μην προβαίνεις σε επιλογές που ξεπερνούν τη δύναμή σου και τη φύση.
 

11. «Ελπίδες μεν των ορθά φρονεόντων εφικταί, αι δε των αξυνέτων αδύνατοι», Δημ. 58.
– Οι ελπίδες τών συνετών είναι πραγματοποιήσιμες, ενώ εκείνες τών ασυνέτων ουτοπικές.

 

12. «Ευδαιμονίη ουκ εν βοσκήμασιν οικεί ουδέ εν χρυσώ. ψυχή οικητήριον δαίμονος», Δημ. 171.
– Η ευτυχία δεν κατοικεί στα ζώα που βοσκούν, ούτε στον χρυσό. ενδιαίτημα του Θεού (που είναι πηγή τής ευτυχίας) είναι η ψυχή (του ανθρώπου).

 

13. «Πάντων κάκιστον η ευπετείη παιδεύσαι την νεότητα. αύτη γάρ εστιν ή τίκτει τάς ηδο-νάς ταύτας, εξ ών η κακότης γίγνεται», Δημ. 178.
– Το χειρότερο στοιχείο στην εκπαίδευση της νεολαίας είναι η ευκολία. διότι αυτή γεννάει εκείνες τις ηδονές, από τις οποίες προέρχεται η κακία.

 

14. «Ούτε τέχνη ούτε σοφίη εφικτόν, εάν μη μάθη τις», Δημ. 59.
– Έξω από τη μάθηση δεν μπορεί κανείς να γίνει κάτοχος της Τέχνης ή της Επιστήμης.

 

15. «Το αεί μέλλειν ατελέας ποιεί τας πρήξιας», Δημ. 81.
– Οι συνεχείς αναβολές οδηγούν σε ατελείς πράξεις.

 

16. «Ανθρώποισι των αναγκαίων δοκεί είναι παίδας κτήσασθαι», Δημ. 278.
– Η απόκτηση παιδιών φαίνεται στους ανθρώπους ότι είναι κάτι το ηθικώς αναγκαίο.

 

17. «Κρέσσονές εισιν αι των πεπαιδευμένων ελπίδες ή ο των αμαθών πλούτος», Δημ. 185.
– Οι ελπίδες των μορφωμένων είναι πιο σημαντικές από τον πλούτο τών αμαθών.

 

18. «Σοφίη άθαμβος αξίη πάντων», Δημ. 216.
– Η ήρεμη σοφία έχει καθολική αξία.

 

19. «Ανδρί σοφώ πάσα γη βατή», Δημ. 247.
– Στον σοφό άνθρωπο είναι προσιτή κάθε χώρα.

 

20. «Άνθρωποι τύχης είδωλον επλάσαντο πρόσφασιν ιδίης αβουλίης», Δημ. 119.
– Οι άνθρωποι επινόησαν τη θεά τύχη, για να δικαιολογούν τη δική τους απερισκεψία..

 

21. «Φειδώ τοι χρηστή. εν καιρώ δε και δαπάνη», Δημ. 229.
– Η φειδωλή (λελογισμένη) χρήση είναι ωφέλιμη. στον κατάλληλο χρόνο (ωφέλιμη είναι) και η δαπάνη.

 

22. «Εύ λογίζεσθαι, εύ λέγειν και πράττειν ά δει», Δημοκρίτου απόσπασμα 2.
– Να σκέφτεσαι σωστά, να μιλάς σωστά και να πράττεις αυτά που πρέπει.

 

23. «Νόμω και άρχοντι και τω σοφωτέρω είκειν κόσμιον», Απ. 47.
– Είναι φρόνιμο να δείχνεις υπακοή στον νόμο, στον άρχοντα και σε κάθε σοφότερόν σου.

 

24. «Χαλεπόν άρχεσθαι υπό χερείονος (=χείρονος)», Απ. 42.
– Είναι βαρύ πράγμα να κυβερνάσαι από κάποιον χειρότερόν σου.

 

25. «Ο χρημάτων παντελώς ήσσων ουκ άν ποτέ είη δίκαιος», Απ. 50.
– Όποιος είναι υποδουλωμένος στο χρήμα, δεν θα μπορούσε σε καμιά περίπτωση να είναι δίκαιος.

 

26. «Πολλοί, δρώντες τα αίσχιστα, λόγους αρίστους ασκέουσιν (=ασκούσιν)», Απ. 53α.
– Πολλοί άνθρωποι, αν και διαπράττουν αισχρότατα έργα, ωστόσο λένε πανέμορφα λόγια.

 

27. «Προβουλεύεσθαι κρείσσον προ των πράξεων ή μετανοείν», Απ. 66.
– Είναι καλύτερα να σκέφτεσαι πριν από τις πράξεις παρά να μετανοείς αργότερα γι’ αυτές.

 

28. «Μη πάσιν αλλά τοις δοκίμοισι πιστεύειν• το μεν γαρ εύηθες, το δε σωφρονέοντος (=σωφρονούντος)», Απ. 67.
– Μη δείχνεις σε όλους εμπιστοσύνη παρά μόνο στους δοκιμασμένους• διότι το πρώτο αποτελεί ανοησία, ενώ το δεύτερο δείγμα σωφροσύνης.

 

29. «Δόκιμος ανήρ και αδόκιμος ουκ εξ ών πράσσει μόνον, αλλά και εξ ών βούλεται», Απ. 68.
– Ο άξιος και ο ανάξιος δεν φαίνονται μόνο από όσα κάνουν, αλλά και από όσα θέλουν.

 

30. «Χρήματα πορίζειν μεν ουκ αχρείον, εξ αδικίης (=αδικίας) δε πάντων κάκιον», Απ. 78.
– Το να αποκτάς αγαθά δεν είναι αισχρό• όμως, το να τα αποκτάς αδικώντας, είναι το χειρότερο από όλα.

 

31. «Κίβδηλοι και αγαθοφανέες (=αγαθοφανείς) οι λόγω μεν άπαντα, έργω δε ουδέν έρδοντες», Απ. 82.
– Κάλπικοι και υποκριτές είναι όσοι στα λόγια κάνουν τα πάντα, ενώ στα έργα τίποτε.

 

32. «Πλεονεξίη (=πλεονεξία) το πάντα [μεν] λέγειν, μηδέν δε εθέλειν ακούειν», Απ. 86.
– Είναι πλεονεξία το να λες τα πάντα, αλλά να μη θέλεις να ακούς τίποτε.

 

33. «Καλόν εν παντί το ίσον• υπερβολή δε και έλλειψις ού μοι δοκεί», Απ. 102.
– Είναι ωραίο πράγμα η ισότητα παντού, ενώ η υπερβολή ή η έλλειψη είναι, νομίζω, το αντίθετο.

 

34. «Τους πόνους διώκειν, αφ’ ών τα μεγάλα και λαμπρά γίγνονται τοις ανθρώ-ποις», Απ. 157.
– Να επιδιώκεις τούς κόπους, από τους οποίους προέρχονται τα μεγάλα και λαμπρά αγαθά στους ανθρώπους.

 

35. «Ούτε λόγος εσθλός φαύλην πρήξιν (=πράξιν) αμαυρίσκει, ούτε πρήξις αγαθή λόγου βλασφημίη (=βλασφημία, δοτική) λυμαίνεται», Απ. 177.
– Ούτε ένας καλός λόγος μπορεί να εξαλείψει μια κακή πράξη, ούτε μια καλή πράξη μπορεί να μολυνθεί από την κακολογία.

 

36. «Ομοφροσύνη φιλίην (=φιλίαν) ποιεί», Απ. 186.
– Η ομοφροσύνη δημιουργεί αγάπη.

 

37. «Λήθη τών ιδίων κακών θρασύτητα γεννά», Απ. 196.
– Όποιος ξεχνά τις δικές του κακές πράξεις, αποθρασύνεται.

 

38. «Οικήιον (=οικείον) ελευθερίης (=ελευθερίας) παρρησίη (=παρρησία)», Απ. 226.
– Γνώρισμα της ελευθερίας είναι η ελευθεροστομία.

 

39. «Ουκ αν εκώλυον οι νόμοι ζην έκαστον κατ’ ιδίην (=ιδίαν) εξουσίην (=εξουσίαν), ει μή έτερος έτερον ελυμαίνετο», Απ. 245.
– Δεν θα εμπόδιζαν οι νόμοι να ζει ο καθένας όπως θα μπορούσε, αν ο ένας δεν θα έβλαπτε τον άλλον.

 

40. «Ο νόμος βούλεται μεν ευεργετείν βίον ανθρώπων, δύναται δε, όταν αυτοί βούλωνται πάσχειν εύ• τοίσι (=τοις) γαρ πειθομένοισι (=ποιθομένοις) την ιδίην (=ιδίαν) αρετήν ενδείκνυται», Απ. 248.
– Ο νόμος θέλει να παρέχει ευεργεσίες στην ανθρώπινη ζωή, αλλά μπορεί (να κάνει αυτό), όταν οι ίδιοι οι άνθρωποι έχουν τη θέληση να δεχθούν ευεργεσίες. Γιατί ο νόμος δείχνει την αγαθοποιό δύναμή του (μονάχα) σε αυτούς που υπακούουν (σε αυτόν).

 

41. «Από ομονοίης (=ομονοίας) τα μεγάλα έργα, και ταις πόλεσι τους πολέμους δυνατόν κατεργάζεσθαι, άλλως δ’ ού», Απ. 250.
– Με την ομόνοια κατορθώνονται τα μεγάλα έργα• (με αυτή) μπορούν οι πόλεις να αντιμετωπίζουν τους πολέμους• χωρίς αυτή δεν μπορούν (να τους αντιμετωπίσουν).

 

42. «Τα κατά την πόλιν χρεών (εστί) των λοιπών μέγιστον ηγείσθαι (τινά), όκως (=όπως) άξεται (αυτά) εύ, μήτε φιλονικέοντα (=φιλονικούντα) παρά το επιεικές μήτε ισχύν εαυτώ περιτιθέμενον παρά το χρηστόν το του ξυνού (=κοινού)», Απ. 252α΄.
– Τις δημόσιες υποθέσεις έχει κανείς χρέος να τις θεωρεί σπουδαιότερες από όλες τις άλλες, για να προχωρούν αυτές καλά. Δεν πρέπει να έχει κανείς παράλογες φιλοδοξίες ούτε να συγκεντρώνει στο πρόσωπό του μεγάλη δύναμη σε βάρος του κοινού συμφέροντος.

 

43. «Πόλις γάρ εύ αγομένη μεγίστη όρθωσις εστί και εν τούτω πάντα ένι (=ένεστι), και τούτου σωζομένου πάντα σώζεται, και τούτου διαφθειρομένου τα πάντα διαφθείρεται», Απ. 252β΄.
– Όταν μια πόλη κυβερνάται καλά, αυτό αποτελεί την πιο μεγάλη ευτυχία, και μέσα του υπάρχουν τα πάντα. Όταν αυτή η διακυβέρνηση διασφαλίζεται, τα πάντα εξασφαλίζονται, ενώ όταν αυτή χάνεται, τα πάντα καταστρέφονται.

 

44. «Οι κακοί, ιόντες ες τας τιμάς, οκόσω (=οπόσω) άν μάλλον ανάξιοι εόντες (=όντες) ίωσι, τοσούτω μάλλον ανακηδέες (=ανακηδείς) γίγνονται και αφροσύνης και θράσεος (=θράσους) πίμπλανται», Απ. 254.
– Οι κακοί πολίτες, όταν παίρνουν αξιώματα, όσο πιο ανάξιοι γι’ αυτά είναι, τόσο πιο αδιάφοροι δείχνονται και γεμίζουν με απερισκεψία και θρασύτητα.

 

45. «Των ημαρτημένων άνθρωποι μεμνέαται (=μέμνηνται) μάλλον ή των εύ πεποιημένων», Απ. 265.
– Μερικοί άνθρωποι θυμούνται περισσότερο τα λάθη παρά τις ευεργεσίες (τών άλλων).

 

46. «Φυσει το άρχειν οικήιον (=οικείον) τω κρέσσονι (=τω κρείττονι ή κρείσσο-νι)», Απ. 267.
– Από τη φύση της η εξουσία προσιδιάζει στον ικανότερο (στον καλύτερο).

 

47. «Τόλμα (=τόλμη) πρήξιος (=πράξεως) αρχή, τύχη δε τέλεος (=τέλους) κυρίη (=κυρία)», Απ. 269.
– Η τόλμη είναι η αρχή κάθε ενέργειας• η έκβασή της όμως καθορίζεται από την τύχη.

 

48. «Λόγος έργου σκιή (=σκιά)», Βίοι Φιλοσόφων Διογένους Λαερτίου, Θ΄, 7, 37.
– Ο λόγος είναι η σκιά (μόνο) τής πράξης.

 

49. «Το αεί μέλλειν ατελέας (=ατελείς) ποιέει (ποιεί) τας πρήξιας (=πράξεις)», Ανθολόγιον Στοβαίου ΚΘ΄, 67.
– Οι συνεχείς αναβολές αφήνουν ανολοκλήρωτες τις πράξεις μας.

 

50. «Στάσις εμφύλιος ες εκάτερα κακόν• και γαρ νικέουσι (=νικούσι• δοτική με-τοχής) και ησσωμένοισιν (=ηττωμένοις ή ησσωμένοις) ομοίη (=ομοία) φθορή (=φθορά)», Ανθολόγιον Στοβαίου, ΜΓ΄, 34.
– Η εμφύλια διαμάχη φέρνει δεινά και στα δύο μέρη• πράγματι, η ζημιά είναι ίδια και για τους νικητές και για τους νικημένους.

 

51. «Κρέσσον (=κρείττον ή κρείσσον) άρχεσθαι τοίσι (=τοις) ανοήτοισιν (=ανοήτοις) ή άρχειν», Ανθολόγιον Στοβαίου, ΜΔ΄, 14.
– Είναι καλύτερα για τους ανοήτους να κυβερνώνται παρά να κυβερνούν.

 

52. «Τω δοκέειν (=δοκείν) κατατίθεσθαι και μή πλέω (=πλείω, πλείονα) προσάπτεσθαι των δυνατών», Ανθολόγιον Στοβαίου, ΡΓ΄, 25.
– Να περιορίζεσαι σε αυτό που νομίζεις (ότι μπορείς να πετύχεις) και να μην καταπιάνεσαι με πράγματα ανώτερα των δυνατοτήτων σου.

 

Δυστυχώς, μόνο αποσπάσματα μας έχουν σωθεί από το γραπτό έργο τού Δημόκριτου, όπως και από εκείνο και των άλλων «Προσωκρατικών Φιλοσόφων».

Οι συμβουλές του Σοπενχάουερ για να επιλέξετε τη σωστή γυναίκα

O Σοπενχάουερ θα σας συμβούλευε να μην παντρευτείτε καλύτερα, αλλά αν θέλετε "σώνει και καλά" να το κάνετε, σας δίνει μερικές συμβουλές

 

Όπως έχουμε ξαναπεί ο Άρθουρ Σοπενχάουερ (Arthur Schopenhauer) είναι γνωστός για τον μισογυνισμό και τις σχέσεις του με το άλλο φύλο. Οπότε μην τα πάρετε όλα τις μετρητοίς!

Η ιερότητα τον σκοπού

Η μεγάλη σοβαρότητα με την οποία μελετάμε και εκτιμάμε το κάθε σημείο του γυναικείου σώματος, και η σοβαρότητα με την οποία κάνει κι εκείνη το ίδιο, η κριτική αναλυτικότητα με την οποία εξετάζουμε μια γυναίκα που αρχίζει να μας αρέσει, η επιμονή στην επιλογή μας, η επιφυλακτικότητα με την οποία ο γαμπρός παρατηρεί τη νύφη, οι προφυλάξεις που παίρνει για να μην του ξεφύ-γει καμιά λεπτομέρεια και η μεγάλη σημασία που δίνει σε κάθε προτέρημα ή ελάττωμα των βασικών σημείων του σώματός της -όλα αυτά υπηρετούν την ιερότητα του σκοπού. Γιατί το παιδί που θα γεννηθεί από τη σχέση θα κουβαλάει, για μια ολόκληρη ζωή, ένα παρόμοιο χαρακτηριστικό: αν, λόγου χάρη, η γυναίκα καμπουριάζει λίγο, μπορεί να φορτώσει στο παιδί μια κανονική καμπούρα, και το ίδιο ισχύει για όλα τα άλλα.

 

Για ποια ηλικία μιλάμε;

Το ανώτατο και κυρίαρχο κριτήριο που κατευθύνει την επιλογή και τις προτιμήσεις μας είναι η ηλικία. Σε γενικές γραμμές, εννοούμε τα χρόνια από την έναρξη της εμμηνόρροιας μέχρι την εμμηνόπαυση, στην πράξη όμως η περίοδος από τα 18 μέχρι τα 28 έχει σαφώς την προτεραιότητα. Έξω απ’ αυτήν τη χρονική περίοδο, δυστυχώς κανένα θηλυκό δεν μπορεί να μας ελκύσει: Μια ηλικιωμένη γυναίκα, δηλαδή μια γυναίκα που έχει περάσει στην εμμηνόπαυση, μας προκαλεί απέχθεια. Τα νιάτα χωρίς ομορφιά έχουν μια κάποια γοητεία- η ομορφιά χωρίς νιάτα καμία.

 

Ποια είναι η σωστή σωματική διάπλαση;

Ένα τροφαντό γυναικείο στήθος ασκεί τεράστια γοητεία στο ανδρικό φύλο: γιατί συνδέεται άμεσα με τις αναπαραγωγικές λειτουργίες της γυναίκας, αφού υπόσχεται άφθονη τροφή για το όποιο βρέφος προκόψει. Αντίθετα, οι υπερβολικά παχιές γυναίκες μας προκαλούν απέχθεια: ο λόγος είναι ότι αυτός ο σωματότυπος είναι ένδειξη ατροφικής μήτρας, άρα ένα σημάδι στειρότητας- κι αυτό γίνεται αντιληπτό όχι τόσο από το μυαλό, όσο από το ένστικτο.

 

Μάτια, μύτη, στόμα και χαρακτηριστικά τον προσώπου

Αυτό που μετράει τελευταίο, είναι η ομορφιά τον προσώπου. Εδώ πάνω απ’ όλα σημαντικό ρόλο παίζουν τα οστά του προσώπου- γι’ αυτό και τα πάντα εξαρτώνται από την όμορφη μύτη, αφού μια κοντή, πλακουτσωτή μύτη θα μπορούσε να τα χαλάσει όλα. Μια μύτη ελαφρά γυρισμένη προς τα πάνω ή προς τα κάτω έχει παίξει αποφασιστικό ρόλο στην ευτυχία ή στη δυστυχία πολλών ανύπαντρων γυναικών- και δικαίως, αφού αυτά τα χαρακτηριστικά επηρεάζουν άμεσα τον σωματότυπο του ανθρώπινου είδους. Το μικρό στόμα με μικρά ζυγωματικά είναι πολύ σημαντικό, γιατί αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου προσώπου, που το διαφοροποιεί από τις μουσούδες των ζώων. Το μικρό, μαζεμένο θα λέγαμε, σαγόνι είναι ιδιαίτερα απεχθές, γιατί το mentum prominulum (ο προγναθισμός) είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους. Και στο τέλος στρέφουμε την προσοχή μας στα όμορφα μάτια και στο μέτωπο’ αυτά εξαρτώνται από τις ψυχικές ιδιότητες, και ιδιαίτερα τις πνευματικές, οι οποίες κληρονομούνται απ’ τη μητέρα.

 

Η απαραίτητη χημεία

Για να γεννηθεί πραγματικά ένα ερωτικό πάθος, απαιτείται και κάτι άλλο, που μπορεί να εκφραστεί καλύτερα χρησιμοποιώντας μια μεταφορά από τη χημεία -τα δύο πρόσωπα πρέπει να εξουδετερώνουν το ένα το άλλο, όπως ένα οξύ και μια βάση κάνουν ένα ουδέτερο άλας.

 

Η φυσική ισορροπία

Οι φυσιολόγοι ξέρουν ότι ο ανδρισμός και η θηλυκότητα έχουν αναρίθμητες διαβαθμίσεις. Σ’ αυτό το φάσμα των διαβαθμίσεων το έσχατο σκαλί του άνδρα είναι ο απεχθής γύναδρος και ο υποσπαδίας, ενώ το ανώτερο σκαλί για τη γυναίκα είναι το χαριτωμένο ανδρογύναικο: κι οι δύο πλευρές ωστόσο μπορούν να φτάσουν στον πλήρη ερμαφροδιτισμό, μια κατάσταση στην οποία το άτομο βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα στα δύο φύλα, χωρίς να ανήκει ούτε στο ένα ούτε στο άλλο, άρα είναι εντελώς ακατάλληλο για το ρόλο της διαιώνισης του είδους. Ως προς την αμοιβαία εξουδετέρωση, την οποία αναφέραμε παραπάνω, ο συγκεκριμένος βαθμός ανδρισμού ενός άνδρα, πρέπει να αντιστοιχεί στον συγκεκριμένο βαθμό θηλυκότητας μιας γυναίκας, έτσι ώστε οι μονομέρειες των δύο να εξουδετερώνονται αμοιβαία. Ως εκ τούτου, ο πιο ανδροπρεπής άνδρας θα αναζητήσει την πιο θηλυπρεπή γυναίκα, και αντιστρόφως, και γενικότερα το κάθε άτομο θα πρέπει να αναζητάει αυτό που του αντιστοιχεί περισσότερο στον δικό του βαθμό σεξουαλικότητας.

 

Η ομορφιά από μόνη της δεν αρκεί

Είναι σπάνιο για έναν άνδρα να ερωτευτεί μια κραυγαλέα άσχημη γυναίκα, όταν όμως συμβαίνει κάτι τέτοιο, οφείλεται στην απόλυτη εναρμόνιση της σεξουαλικότητας ανάμεσά τους· όλες οι δικές της αποκλίσεις απ’ το φυσιολογικό είναι ακριβώς αντίθετες, δηλαδή διορθωτικές, των δικών του. Ο έρωτας σ’ αυτές τις περιπτώσεις χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα μεγάλο πάθος.

 

Ο έλεγχος της οικογενειακής καταγωγής

Κατά τους χεγκελιανούς, κανείς δεν μπορεί να γράψει Ιλιάδες αν έχει μητέρα μια χήνα και πατέρα έναν υπναρά-έστω κι αν έχει σπουδάσει σε έξι πανεπιστήμια.

 

Συμπέρασμα: ποτέ από ερωτικό πάθος!

Και μη διαλέγετε ποτέ μόνοι σας, όντας τυφλωμένοι από το ερωτικό πάθος. Έχω δει πολλούς τέτοιους γάμους να καταλήγουν άσχημα. Αφήστε κάποιους άλλους, που τους εμπιστεύεστε, να διαλέξουν για σας. Η αντικειμενική ματιά βρίσκει το πιο σωστό, και η λογική είναι πολύ καλύτερη προξενήτρα από την ανόητη λαγνεία.

 

Από το βιβλίο " Άρθουρ Σοπενχάουερ - Η τέχνη να ζεις με τις γυναίκες"

Παράλληλος Κόσμος

Η αλήθεια αντικρούει την ελπίδα και είναι πάντα σωτήρια. Χρειάζεται περισσότερη δουλειά και δεν αφαιρεί την καταιγίδα, αλλά βγαίνεις πάντα κερδισμένος με λιγότερες ζημιές. Όταν τελικά κοπάσει και βγαίνεις από αυτήν, κοιτώντας γύρω σου, όλα είναι διαφορετικά, ενώ είναι τα ίδια, γιατί εσύ έχεις μεταμορφωθεί.

Δεν ξέρεις πού θα σε οδηγήσει αυτό ή πότε θα είναι η επόμενη καταιγίδα, ίσως και αμέσως, γιατί ξέρεις πως δεν ορίζεις τη ζωή. Αλλά εμπιστεύεσαι αυτό που έζησες, αυτό που έγινες, βασιζόμενος ταπεινά στον  εαυτό σου, την αλήθεια που ήξερες και έζησες. Ευγνωμονείς την περιπέτεια που σου το έδειξε, που σου το ανέδειξε. Δεν χρειάζεσαι επιδείξεις, γιατί μέσα σου βαθιά, ξέρεις καλά ποιος είσαι.

Είναι όλο αυτό, μια αόρατη πραγματικότητα για όλους όσους ζουν στο φόβο, στο ψέμα, στην επιφάνεια της ύπαρξής τους. Είναι ανίκανοι να σε δουν πραγματικά, αν και βρίσκεσαι ακριβώς δίπλα τους καθημερινά. Το μοιράζεσαι όμως, χωρίς τυμπανοκρουσίες και δηλώσεις, χωρίς αλαζονεία και επίδειξη, με τους λίγους που έχουν την ικανότητα να σε δουν.

Ανεπανάληπτες στιγμές χαράς, αναγνώρισης, διαύγειας, σε μια αξέχαστη, άσβεστη πραγματικότητα, που ζεις μόνο μαζί τους και ακυρώνει όλες τις άλλες. Μια αδιάψευστη, μαγική σύνδεση που διαπερνά τα πάντα και ενώνει τα όμοια με μια ισχύ που τίποτα δεν τα διασπά.

Όλο αυτό που είσαι, που έχεις γίνει, σε μια μοναδική στιγμή πάλης με την αιωνιότητα, ένα στοίχημα με τη ζωή, κατακλύζει το τοπίο, παραμερίζοντας οτιδήποτε ψεύτικο και ασήμαντο, δειλό και επιφανειακό, που δεν ταιριάζει, δεν συγκρίνεται και δεν έχει υπόσταση στη νέα πραγματικότητα, που μόνο εσείς γνωρίζετε.

Μια αόρατη (για τους υπολοίπους) αλλά υπέρλαμπρη και αδιάκοπη σύνδεση σας ενώνει, που τα ξεχωριστά σας σώματα δεν διασπούν αλλά πλέον λειτουργούν ενωμένα, ως ένα. Επικοινωνείτε με τη σκέψη, με το βλέμμα, μέσω της καρδιάς...την καρδιά που τώρα αντιλαμβάνεσαι πως διαφέρει από τις κοινωνικές συμβάσεις που ήξερες πριν. Ανταλλάσσετε συνεχώς την πληρότητα της ενέργειάς σας, δίνοντας ο ένας στον άλλον απλόχερα, απλά και αληθινά, ό,τι κι αν επιλέξετε να κάνετε.

Καμία απόσταση δεν μπορεί να υπάρξει ανάμεσά σας, καμία εικονική πραγματικότητα δεν είναι ικανή να σας χωρίσει.

Έχεις πλέον φανερωθεί, σε μάτια που μπορούν να σε δουν, ενώ για τους υπόλοιπους παραμένεις αυτός που νομίζουν πως γνωρίζουν, μη γνωρίζοντας τον εαυτό τους. Εξακολουθείς να παραμένεις αόρατος και άπιαστος. Η αλήθεια της καρδιάς δεν γίνεται να φανερωθεί σε όσους δεν έχουν την τόλμη να την τιμήσουν.

Κι εσύ, θα συνεχίσεις, το ίδιο ταπεινά, χωρίς ίχνος έπαρσης για το "ποιος είσαι" πραγματικά - γιατί αυτό δεν ανήκει στο εγώ για να μπορεί να το χρησιμοποιήσει, να το μολύνει, να το μεταλλάξει σε έκτρωμα λατρείας και προσκυνήματος - να κινείσαι αθόρυβα, απλά, αναλαμβάνοντας όσα είχες και πριν αναλάβει.

Όμως, αυτή η αόρατη δύναμη, που αν και δεν παρουσιάζεται, δεν επιβάλλεται αλλά κατακτάται, εν τούτοις διαπερνά "βουνά και θάλασσες", ξεπερνά εμπόδια και παρ' όλες τις απώλειες, βγαίνει αλώβητη, αποτελεί τον πλούτο και το χάρισμά σου.

Πέρα από αυτό, η κοινή όραση, το μοίρασμα, η αναγνώριση, η φανέρωση σε όσους έχουν την ικανότητα να σε δουν, μεταμορφώνει και το δικό σου και τον δικό τους κόσμο. Έχετε πλέον δημιουργήσει, μαζί, έναν άλλον, κοινό κόσμο, που δεν ανήκει στους συνηθισμένους, ψεύτικους, εικονικούς, μα είναι ένας, κοινός, μόνο για όσους βλέπουν και τον μοιράζονται με θάρρος.

Η σύνδεση που τώρα σας ενώνει, δεν σπάει με αποστάσεις, συνθήκες ή το ψέμα. Η έλξη της λάμψης και της αγάπης που σας ενώνει δεν μειώνεται με όποιο σκοτάδι, σκιά ή καταιγίδα, που είναι ανίκανα να πλησιάσουν, να αλλοιώσουν, να εξαφανίσουν. Η ιερή ένωση έχει δημιουργηθεί. Το άγνωστο είναι ανοιχτό προς διερεύνηση και δεν απειλεί πια. Είσαι Ένας, μα είστε Δυο, γίνεστε Πολλοί, ως Ένα.

Η Μέδουσα, ο έρωτας, και η "μύηση"

Mακριά στη Δύση, καθώς μας λέει η Ελληνική Μυθολογία, πέρα από τον Ωκεανό, κατοικούσε ένα φοβερό τέρας, γεννημένο από τις θαλάσσιες θεότητες, τον Φόρκυ και την Κητώ. Το τέρας αυτό λεγόταν Γοργώ η Μέδουσα, ήταν θνητό και είχε δυο αθάνατες αδελφές: την Σθεννώ και την Ευρυάλη. Η Γοργώ, που φορούσε πάντα κατάμαυρα ρούχα, είχε φτερά και μπορούσε να πετά γρήγορα στους αιθέρες. Το πρόσωπο της ήταν στρογγυλό και πάντοτε θυμωμένο. Το στόμα της ήταν ορθάνοιχτο και τα μάτια της γουρλωμένα. Είχε φίδια αντί για μαλλιά, τεράστια δόντια κάπρου, πλακουτσωτή μύτη και γλώσσα που πεταγόταν έξω.

Όποιος αντίκριζε το φριχτό αυτό πρόσωπο η συναντούσε το βλέμμα της πέτρωνε κυριολεκτικά από το φόβο. Τη Μέδουσα αποκεφάλισε ο Περσέας, με την βοήθεια της Αθηνάς και του Ερμή. Ακόμα και τότε όμως η όψη του κομμένου κεφαλιού ήταν αρκετή για να απολιθώσει εκείνον που θα το έβλεπε.

Η Αθηνά, που σύμφωνα με ένα άλλο Μύθο σκότωσε την Γοργώ κατά την διάρκεια της Γιγαντομαχίας, βοήθησε τον Περσέα οδηγώντας τον πρώτα στην πόλη Δεικτήριο της Σάμου και δείχνοντας του σε απεικόνιση τις τρεις Γοργόνες, έτσι ώστε να ξεχωρίζει την Μέδουσα από τις αθάνατες αδελφές της. Ύστερα τον προειδοποίησε να μην κοιτάξει ποτέ καταπρόσωπο τη Μέδουσα αλλά μόνο τον αντικατοπτρισμό και του χάρισε μια καλογυαλισμένη ασπίδα. Για το λόγο αυτό, μετά την επιστροφή του στη Σέριφο, ο Περσέας χάρισε το κεφάλι του τέρατος στην θεά της Γνώσης και της Σοφίας, η οποία το στερέωσε στην αιγίδα της.

Ο μύθος, με τις διάφορες τοπικές παραλλαγές του, έγινε πολύ δημοφιλής. Σε όλη την Αρχαία Ελλάδα, το προσωπείο της Γοργούς εμφανίζονταν ως αποτρεπτικό σημείο. Στην αγορά του Άργους, κοντά στο ιερό του Κηφισού, υπήρχε ένα παλαιό, λίθινο Γοργόνειο, το οποίο χαρακτηριζόταν ως έργο των Κυκλώπων (Παυσανίας. Β΄20,7 ). Στον 8ο αιώνα ανήκουν εξ άλλου πήλινα προσωπεία, που το σχήμα τους θυμίζει αγγείο, με άγριους χαυλιόδοντες, από το ιερό της Ήρας στην Τίρυνθα. Κύριο χαρακτηριστικό της φοβερής αυτής μάσκας ήταν το άγριο μάτι που είχε τη δύναμη να διώχνει μακριά το κακό και τους βέβηλους. Ποιό είναι όμως το βαθύτερο νόημα πίσω από τον Μύθο; Τι συμβολίζει η Μέδουσα καθώς και η αίσθηση της απολίθωσης την οποία προκαλούσε;

Ο Ρόμπερτ Γκρέηβς στους Ελληνικούς Μύθους αναφέρει ότι οι ιέρειες της Τριπλής Θεάς φορούσαν προφυλακτικά προσωπεία - με πύρινα άγρια μάτια και γλώσσα που ξεπετιόταν ανάμεσα από τα δόντια - για να φοβίζουν τους ξένους και να τους κρατούν μακριά από τα Μυστήρια τους. Η τριπλή Θεά, όρος που υποδηλώνει την μητριαρχική θρησκεία της Σελήνης, σχετίζεται με την γονιμότητα και τον κύκλο της γέννησης, της ανάπτυξης και του θανάτου.

Τα ονόματα των Γοργόνων είναι επωνυμίες της Σελήνης Θεάς, οι Ορφικοί ονόμαζαν το πρόσωπο του Φεγγαριού «Γοργόνος κεφαλή» και ο Preller (Griech. Mythol. II ) βλέπει στο στρογγυλοπρόσωπο κεφάλι της Μέδουσας την ίδια τη Σελήνη.

Από αυτά και μόνο, καταδεικνύεται η στενή σχέση των τριών Γοργόνων με το Φεγγάρι. Υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες έμμεσες αναφορές. Έχει βρεθεί, για παράδειγμα, ένα Γοργόνιον σε τρισκελή από νόμισμα των Συρακουσών . (Harrison. Themis 525. Fig.149). Η Τρισκελής είναι Σεληνιακό σύμβολο και συμβολίζει τις τρεις όψεις της Σελήνης που διαδέχονται η μία την άλλη.

Σε ένα άλλο νόμισμα, των Μεγάρων. (Head, Historia Numinorum 392), αναπαρίστανται τρία μισοφέγγαρα σε σχήμα Τρισκελίδος. Από την άλλη πλευρά, τα ολόμαυρα ρούχα που τυλίγουν το ολοστρόγγυλο πρόσωπο της Μέδουσας πιστεύεται ότι είναι τα σκοτάδια της νύχτας που περιβάλλουν το Φεγγάρι. Ακόμα και ο κάπρος είναι ζώο αφιερωμένο στη Σεληνιακή θεότητα και ο λόγος είναι ότι οι χαυλιόδοντες του σχηματίζουν μοσοφέγγαρο. Το ότι η Γοργώ είχε δόντια κάπρου είναι μια ακόμα ένδειξη της Σεληνιακής της φύσης.

Γιατί όμως το φεγγάρι, η ολοστρόγγυλη πανσέληνος μπορεί και παίρνει τέτοια τρομακτική όψη; Τι συμβολίζει ο δίσκος της νύχτας που απολιθώνει από τρόμο τους θνητούς; Στο βιβλίο του «Η Γέννεση κατά τους Αρχαίους Έληνες» ο Απόστολος Γονιδέλης αναφέρει ότι: το όνομα της Μέδουσας παράγεται από το ρήμα «μέδω» που σημαίνει άρχω, βασιλεύω, κυριαρχώ, προστατεύω. Ο δε μεδέων η η μεδέουσα, ήταν ο προστάτης, ο φύλακας, ο κυρίαρχος. Άρα Μέδουσα, καταλήγει ο συγγραφέας, σημαίνει τη βασίλισσα, την προστάτιδα, αυτήν που είχε ορισθεί να φυλάει κάτι. Τι όμως προστάτευε η Μέδουσα; Σε τι είδους μυστήρια ήτανε φύλακας;

Είναι γνωστό ότι σε όλους τους πολιτισμούς η πανσέληνος είναι συνδεδεμένη με τα μυστήρια του Έρωτα και της αναπαραγωγής. Ακόμα και σήμερα, σε όλο τον κόσμο, οι ερωτευμένοι αισθάνονται την επιρροή του ολόγιομου φεγγαριού. Είναι όμως δυνατόν η ίδια η μορφή του Έρωτα να συσχετίζεται με την όψη της Μέδουσας και να προκαλεί τέτοιο ανείπωτο τρόμο;

Ο μύθος της Γοργούς-Μέδουσας είχε από καιρό γίνει πρότυπο ψυχαναλυτικής ερμηνείας των μύθων.

Ο ίδιος ο Φρόϋντ συσχέτισε το 1922 το αποτροπιαστικό κεφάλι της Μέδουσας με το μητρικό αιδοίο. Στη θέα του οποίου παγώνει, «απολιθώνεται» ο νεαρός άνδρας. Ίσως όμως ο συσχετισμός να είναι κατά πολύ βαθύτερος.

Σύμφωνα με τον Γάλλο φιλόσοφο Μπέκσον, ο ψυχισμός του ανθρώπου βρίσκεται σε αδιάκοπη επαφή με οτιδήποτε συμβαίνει, κάθε στιγμή, σε ολόκληρο το Σύμπαν. Θεωρητικά θα μπορούσαμε να βιώσουμε τον κόσμο μέσα από τις εμπειρίες του κάθε ανθρώπου, της κάθε ζωντανής ύπαρξης που υπάρχει. Το να νοιώσω όμως την πραγματικότητα μέσα από τα μάτια του οποιουδήποτε άλλου σημαίνει να αποδεχθώ όχι μόνο τις στιγμές της ευτυχίας αλλά και όλες τις θλίψεις, τους πόνους και τους χωρισμούς που εκείνος αισθάνθηκε. Το να ενωθώ μέ το Σύμπαν σημαίνει να νοιώσω τον πόνο και τον θάνατο αμέτρητων υπάρξεων.

Κάτι τέτοιο θα ήταν ένα συντριπτικό βίωμα για το ανθρώπινο «εγώ», θα κατέλυε την δόμηση του όπως ακριβώς μια κοσμογονική θύελλα συντρίβει το τσόφλι ενός αυγού. Ο εγκέφαλος λοιπόν, σύμφωνα με τον Μπένκσον, δεν είναι παρά ένας μηχανισμός περιφρούρησης, μια βαλβίδα που φιλτράρει τα εξωτερικά συμβάντα, επιτρέποντας να φτάσουν στη συνείδηση μονάχα εκείνα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την επιβίωση μας. Ρόλος του Νου είναι να φρουρεί τις πύλες της αντίληψης και να απορρίπτει όλα εκείνα που δεν ταιριάζουν στο σχηματοποιημένο κόσμο της σύμβασης που έχει δομήσει.

Η εμπειρία του Έρωτα αντιπροσωπεύει για τους μηχανισμούς του Νου έναν μεγάλο κίνδυνο. Κατά τη διάρκεια της ερωτικής εμπειρίας οι μηχανισμοί της ανασφάλειας και της δυσπιστίας χαλαρώνουν και ο εραστής αρχίζει να βυθίζεται στα βιώματα του συντρόφου του. Μέσα από μια διαρκή προσπάθεια προσέγγισης και ψυχικής συνταύτισης το κάθε άτομο αρχίζει να διακρίνει τον κόσμο με τα μάτια του «άλλου». Αυτό εμπλουτίζει την συνείδηση όμως παράλληλα αρχίζει να καταργεί και τα όρια ανάμεσα στο «εγώ» και στο «εσύ», στο υποκείμενο και το αντικείμενο. Ο δομημένος κόσμος της σύμβασης, γεμάτος οριοθετημένα αντικείμενα και συμβάντα, αρχίζει να χάνει τα όρια του. Τα πάντα μοιάζουν να συγχωνεύονται μεταξύ τους. Τα περιγράμματα γίνονται ασαφή και η αίσθηση του απομονωμένου εαυτού αντικαθίσταται από μια ευρύτερη αίσθηση της πραγματικότητας που οριοθετείται από τον όρο «εμείς».

Αυτή η εμπειρία είναι ουσιαστικά εκείνη που περιγράφει ο Πλάτωνας σαν ανάβαθμους της Ερωτικής Μυσταγωγίας, στο «Συμπόσιο».

Μια τέτοιου είδους εμπειρία συνδυάζεται, όπως ήδη αναφέραμε, από μια αίσθηση απώλειας του «εγώ». Σαν φυσικό αποτέλεσμα αυτής της αίσθησης, την ανακούφιση και την αίσθηση της ελευθερίας συνοδεύει ένας αρχέγονος φόβος, καθώς τα τείχη που απομονώνουν αλλά συγχρόνως και προστατεύουν, αρχίζουν να διαβρώνονται. Όλα αυτά τα χρόνια, παρόλη την αίσθηση της ασφυξίας και της μοναξιάς η απομονωμένη οντότητα αισθάνονταν προστατευμένη μέσα στα όρια της απονεκρωμένης, νοητικής πραγματικότητας. Τώρα, ξαφνικά βρίσκεται απροστάτευτη μπροστά στην πύρινη ανάσα της ζωής, στο στριφογύρισμα μιας δίνης που την βυθίζει στο μυστήριο. Τα πάντα γύρω μοιάζουν να παίρνουν ζωή και η επικινδυνότητα τους την τρομάζει.

Ο Ρόναλντ Λάϊνγκ στο βιβλίο του «διχασμένος εαυτός» αναφέρεται στην αίσθηση της κατακρήμνησης και της εσωτερικής κατάρρευσης που εκφράζεται με τον τρόμο που βιώνει κανείς, ότι ο κόσμος από στιγμή σε στιγμή θα καταρρεύσει μέσα του και θα εξαλείψει όλη του την ταυτότητα, όπως ένα αέριο αφανίζει το κενό. Οποιαδήποτε επαφή με την επικίνδυνη πραγματικότητα του ¨Ερωτα βιώνεται από τον Νου σαν τρομερή απειλή και συνδέεται με τον τρόμο της απορρόφησης και της παρεισβολής.

Οι Αρχαίοι γνώριζαν ότι μια ερωτική φιλοσοφία δεν είναι απλά μια ιδιότυπη διανοητική ερμηνεία του Σύμπαντος αλλά συνεπάγεται και συνεπιφέρει έναν ολόκληρο κόσμο γεμάτο παραστάσεις, βιώματα και πιθανότητες. Μια Ερωτική Φιλοσοφία, σημαίνει ψυχικό άνοιγμα προς οτιδήποτε υπάρχει στον Κόσμο, σημαίνει μεγαλύτερη δυνατότητα επικοινωνίας με οποιεσδήποτε μορφές ζωής η διαστάσεις που μέσα στα όρια της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας παραμένουν σφραγισμένες εξ αιτίας των διανοητικών μας ασπίδων.

Πραγματική Σοφία σημαίνει να μπορεί κανείς να επεκτείνει τα όρια της συνείδησης όλο και περισσότερο στο μυστήριο που μας περιβάλλει. Αυτό όμως προϋποθέτει αποδοχή όλο και περισσότερων συναισθηματικών βιωμάτων που διαρκώς ανακαλύπτουμε. Η όλη διαδικασία δεν είναι ούτε αυτόματη ούτε και εύκολη. Για να συνδεθεί ένα άτομο με οτιδήποτε άλλο, απαιτείται να έχει σταθερή αίσθηση της αυτόνομης ταυτότητας του. Διαφορετικά η οποιαδήποτε σχέση απειλεί να του στερήσει την αίσθηση του «εγώ». Το άτομο φοβάται να εμβαθύνει στον κόσμο της «καρδιάς» κι αυτό γιατί η αβεβαιότητα που νοιώθει για τη σταθερότητα της αυτονομίας του προξενεί φόβο μήπως αφανιστεί και χάσει τον εαυτό του.

Μπροστά στον τρόμο αυτό του Χάους, η Αθηνά αντιπροσωπεύει τον κόσμο της νόησης, τον Νου. Είναι αυτή που διατηρεί την τάξη, τα όρια της σύμβασης που συνθέτουν την ανθρώπινη διάσταση. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι η Θεά της Σοφίας προστατεύει και υποστηρίζει ήρωες που θεμελιώνουν την ύπαρξη τους στην διανόηση, όπως για παράδειγμα ο Οδυσσέας. Σύμφωνα με τον Walter Burkert, σφαίρα επιρροής της Αθηνάς είναι η δύναμη του πολιτισμού, η οργανωτική σοφία. Ακόμα και στον πόλεμο η Αθηνά δεν αντιπροσωπεύει την άγρια ορμή αλλά την στρατιωτική πειθαρχία.

Έμβλημα και ταυτοχρόνως όπλο της Αθηνάς είναι η αιγίς. Όταν υψώνει την αιγίδα, οι εχθροί της καταλαμβάνονται από πανικό και ευθύς καταστρέφονται.

Στην Τεγέα μάλιστα, στο ναό της Αθηνάς, έδειχναν μερικές τρίχες από το κεφάλι της Γοργόνας, που η ίδια η Αθηνά είχε χαρίσει φυλαχτό για την πόλη.

Ποια είναι λοιπόν η σχέση του Νου με τον φόβο που προκαλεί ο Έρωτας;
Σύμφωνα με τον Μύθο, οι τρεις Γοργόνες, που ονομάζονταν Σθενώ, Ευρυάλη και Μέδουσα ήταν αρχικά πανέμορφες κοπέλλες που ζούσαν στην Λιβύη. Αλλά κάποια νύχτα η Μέδουσα πλάγιασε με τον Ποσειδώνα μπροστα σε έναν από τους ναούς της Αθηνάς. Η θεά οργίστηκε για την «ιεροσυλία» και μετέτρεψε την Μέδουσα σε ένα πανάσχημο, φτερωτό τέρας. Ο Μύθος εμπεριέχει όμως ένα βαθύτερο νόημα. Όπως η Αθηνά μετατρέπει την πανώρια κόρη σε ένα δύσμορφο τέρας με άγρια μάτια, χάλκινα χέρια και λέπια φιδιού, έτσι και ο Νους αντιλαμβάνεται την εμπειρία της ολοκληρωμένης, ερωτικής συνεύρεσης σαν ένα εφιάλτη.

Αυτό είναι και το περιεχόμενο της Μυστηριακής διδασκαλίας του Έρωτα.

Ο μεγαλύτερος φόβος για την αίσθηση της προσωπικής ταυτότητας είναι η καταστροφή των προστατευτικών ορίων. Η μορφή της Μέδουσας, του αρχέγονου φόβου, συνταυτίζεται με την όψη του Έρωτα για τον αμύητο. Είναι η μεγάλη δοκιμασία που αργά η γρήγορα ο καθένας μας καλείται να αντιμετωπίσει.

Ένας ξαφνικός, δυνατός φόβος μας κάνει να πετρώνουμε στη θέση μας. Παρόμοια, μια διαρκής φοβία πετροποιεί κάθε συναίσθημα, απολιθώνει την εσωτερική ζωή. Με τον όρο «απολίθωση» μπορούμε λοιπόν, να περιγράψουμε μια ιδιαίτερη μορφή τρόμου, από τον οποίο κάποιος μεταβάλλεται σε στήλη άλατος, σε πέτρα. Από την εμπειρία αυτή προέρχεται άλλωστε και η γνωστή φράση «πάγωσε από τον φόβο του». Παρόμοια, στον ίδιο όρο μπορούμε να συμπεριλάβουμε και τον φόβο μήπως συμβεί κάτι τέτοιο, δηλαδή τον φόβο μήπως μεταβληθεί κανείς από ζωντανό πρόσωπο σε άψυχο αντικείμενο, σε πέτρα, ρομπότ, αυτόματο, χωρίς προσωπική αυτονομία δράσης, σ’ ένα πράγμα χωρίς υποκειμενικότητα.

Στις δύο αυτές έννοιες ο ψυχίατρος Ρόναλντ Λάϊνγκ προσθέτει και μια τρίτη. Την μαγική πράξη με την οποία μπορεί κάποιος να μεταβάλλει τον άλλον σε πέτρα, κατ’ επέκταση, την πράξη με την οποία αρνιέται κανείς την αυτονομία του άλλου, αγνοεί τα συναισθήματα του, τον θεωρεί σαν πράγμα, δολοφονεί κάθε ζωή μέσα του. Από τις μελέτες της ψυχολογίας διαφαίνεται ότι ο άνθρωπος που κατατρώγεται από φοβίες χρησιμοποιεί ένα βασικό μηχανισμό για τη διατήρηση της ασφάλειας του. Ο μηχανισμός αυτός είναι μια εσωτερική, διανοητική κεφαλή Μέδουσας που στρέφει προς τον άλλον και κατά προέκταση προς την επικινδυνότητα του εξωτερικού κόσμου.

Η έννοια αυτή μπορεί να επεκταθεί και στο κοσμικό επίπεδο. Κάτω από την επιρροή του φόβου ο Νους μέσω της κριτικής και των μηχανισμών της αποπροσωποποίησης απολιθώνει γύρω του οτιδήποτε υπάρχει. Έτσι, η οντολογική ανασφάλεια που ενυπάρχει στον κάθε άνθρωπο μετατρέπει το Σύμπαν σε ένα σωρό από απονεκρωμένα αντικείμενα αφαιρώντας του με αυτό τον τρόπο την δυνατότητα να τον βλάψει. Αυτό είναι κάτι που η εκάστοτε εξουσία γνωρίζει φυσικά πολύ καλά. Η αποδοχή, για παράδειγμα ενός μηχανιστικού κόσμου, όπως τον περιέγραψαν οι επιστημονικές θεωρίες του Διαφωτισμού, καθίσταται δυνατή μόνο για εκείνους τους ανθρώπους που η οντολογική τους ανασφάλεια έχει αντικαταστήσει την αίσθηση τής ερωτικής πληρότητας.

 Ένα άτομο που αντιλαμβάνεται το Σύμπαν σαν έμψυχο δεν θα μπορούσε να ενστερνιστεί τις δοξασίες σύμφωνα με τις οποίες το παλόμενο δίχτυ των αναρίθμητων υπάρξεων είναι «άψυχα μόρια», «ορολογιακοί μηχανισμοί» και σωροί από πέτρες. Θα πρέπει πρώτα οι αισθήσεις του να αμβλυνθούν, ο νους του να γεμίσει με φοβίες και η καρδιά του να κλείσει σε οποιαδήποτε μορφή επαφής. Η στήριξη των θεωριών της επιστημονικής νεκρολαγνείας είναι κατά συνέπεια, αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την επιβολή του φόβου.

Σε ένα βαθύτερο μεταφυσικό επίπεδο το όλο θέμα ριζώνει σε μια ευρύτερη θεωρία, τη θεωρία της κοσμικής αντίθεσης ανάμεσα στα αρχέτυπα του Έρωτα και του Φόβου. Σύμφωνα με αυτή την θεωρία ο Έρως και ο Φόβος είναι οι δυο αντίθετοι πόλοι της Ύπαρξης, αυτό που απλοϊκά ονομάζουμε ρίζα του κακού και του καλού. Ο Έρωτας αντιπροσωπεύει τη δημιουργική Δύναμη του Σύμπαντος, την Αρχή της Γονιμότητας και της Παγκόσμιας Ζωής. Αντίθετα ο Φόβος οδηγεί στην καταστροφή του κάθε τι που υπάρχει, στο σημείο της απόλυτης εκμηδένησης. Η κάθε μια από τις δύο αρχές μετατρέπει και μετατρέπεται στην άλλη. Όσο λοιπόν περισσότερο φόβο έχουμε, τόσο η δύναμη και οι δυνατότητες του Έρωτα λιγοστεύουν. Όσο περισσότερο δυναμώνει η εμπιστοσύνη, η αγάπη και η συνειδητή συνταύτιση, τόσο οι ανασφάλειες λιγοστεύουν.

Εάν τώρα, χαράξουμε μια ευθεία που αντιπροσωπεύει την εξελικτική πορεία, τότε στην μια άκρη αυτής της ευθείας βρίσκεται το Θεϊκό Απόλυτο με το οποίο ταυτίζεται το Αρχέτυπο του έρωτα. Στην άλλη άκρη, η σκοτεινή δύναμη του Φόβου που σαν μαύρη τρύπα απορροφά και εκμηδενίζει τα πάντα.

Κάθε ύπαρξη που γεννιέται βρίσκεται σε ένα σημείο της ιδεατής αυτής ευθείας, ανάμεσα στους δυο πόλους. Όσο πιο κοντά βρίσκεται προς το άκρο του Έρωτα, τόσο πιο εξελιγμένη είναι.

Αντίθετα όσο πιο πολύ είναι βυθισμένη στις ανασφάλειες και τις φοβίες τόσο βαθύτερα βρίσκεται στο κενό του αρχέγονου τρόμου. Η πορεία μπορεί να είναι προς οποιαδήποτε από τις δύο πλευρές και προϋποθέτει την συμμετοχή και την πρόθεση μας. Μια υγιής κοινωνία είναι εκείνη που μετατρέπει τον φόβο σε έρωτα. Μέσα στα πλαίσια της, ρόλος της κάθε ύπαρξης είναι να μεταλλάζει, ψυχολογικά, τις ανασφάλειες και τις φοβίες σε εμπιστοσύνη και αίσθηση ασφάλειας. Αντίθετα, μια κοινωνία καταπίεσης προσπαθεί να καταστρέψει τον Έρωτα στις συνειδήσεις των ανθρώπων και να ενδυναμώσει τις ανασφάλειες τους.

Στο μεγάλο ταξίδι της Μύησης, ο κάθε άνθρωπος αντικρίζει το προσωπείο της Μέδουσας. Για ορισμένους είναι ο απόλυτος φόβος, για κάποιους άλλους η πύλη προς την αιωνιότητα . Πίσω από αυτήν η Μεγάλη Θεά προσμένει τους εκλεκτούς μυημένους για να τους οδηγήσει στα μυστικά της γέννησης, του θανάτου και της αναγέννησης. Τα φίδια που αναδεύονται στα μαλλιά της Γοργώς, γνωρίζουν ότι αλλάζοντας το δέρμα τους θα παραμείνουν για πάντα νέα.

Γνωρίζουν πως η συνείδηση εξελίσσεται όπως οι κύκλοι του Φεγγαριού, μέσα από μια αιώνια σπειροειδή επαναφορά, μετατρέποντας αδιάκοπα με την παλίρροια του έρωτα τον φόβο. Τα φίδια ψιθυρίζοντας τα μυστικά των Προγόνων μας σέρνουν προς το άνοιγμα που σχηματίζεται στο στόμα της Μέδουσας. Πίσω από τα κοφτερά δόντια του κάπρου, μέσα στη δίνη που οδηγεί σε μια λαμπερή και πέρα από τα όρια, αιωνιότητα. Αυτή είναι η βάση της Αρκαδικής φιλοσοφίας και αυτή είναι και η αρχή του Κύκλου μας...

Η ανατομία μίας εκδίκησης...

"Εμοί εστίν η εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω, λέγει Κύριος"

Με αυτή την πρόταση από την Αγία Γραφή που προτάσσεται σε χωριστή σελίδα μόνη της, ξεκινά το μυθιστόρημα του Τολστόι "Άννα Καρένινα". Αρκετά δυσοίωνο σαν αρχή έργου ,σα μία προφητεία η οποία προετοιμάζει για τον ερχομό ενός αγγέλου- εξολοθρευτή διά να αποκατασταθεί η τάξη των πραγμάτων. Νωρίς λοιπόν ο αναγνώστης εμβάλλεται σε σκέψεις για το ποιός θα λαβωθεί από τα βέλη της εκδίκησης ,δηλαδή είναι εκδίκηση προς τη μοιχαλίδα σύζυγο που παράτησε άντρα και παιδί για τον ωραίο εραστή ή εννοεί κάτι άλλο ο συγγραφέας;

Γενικότερα, όταν κάνουμε κακό απαιτούμε από τον άλλο να το ξεχάσει και να γυρίσει σελίδα. Εάν όμως αυτός μας ανταποδώσει το κακό που κάναμε τον ονομάζουμε κακό και μνησίκακο επειδή την πληγή δεν την πληρώνεις με πληγή. Όταν εμείς ευεργετούμε κάποιον προεξοφλούμε ότι δε θα μας αδικήσει και ειδεμή μας αδικήσει τον κατηγορούμε για αχαριστία, όμως εμείς οι ίδιοι είχαμε κάνει γνώμονα στο μυαλό μας ότι δε θα μπορούσε.

Η εκδίκηση είναι ένα περίεργο πράγμα. Αρχικά, Εκδίκηση, λέξη γένους θηλυκού (αρχ.λέξη: ἐκδίκησις) από το ρήμα ἐκδικοῦμαι (ἐκ + δίκη) ορίζουμε την ανταπόδοση κακού. Η εκδίκηση δύναται να θρέψει έναν άνθρωπο για χρόνια και στο τέλος να του δώσει μία τέτοια χαρά και μία εσωτερική πληρότητα ασύγκριτες με οτιδήποτε άλλο έχει βιώσει ενώ συνάμα επιφέρει μακαριότητα και ψυχική γαλήνη. Ακόμα και στην περίπτωση ότι τη στιγμή που εκδικείται ο δράστης λαβωθεί ο ίδιος αυτό δεν άρει το θρίαμβο που επέρχεται της πράξεως. Βρίσκεται σε μία νηνεμία ουσιαστικά από την ικανοποίηση του ότι εκτέλεσε αυτό που έπρεπε να γίνει . Ουσιαστικά στρέφεσαι εναντίον του άλλου και το εκλογικεύεις ότι έπρεπε να γίνει και αισθάνεσαι χαρά.

Η εκδίκηση στο εσωτερικό της δεν είναι όμορφη. Για το Dostoevsky η ψυχή μεταμορφώνεται σε ποντίκι που βασανίζεται μέσα σε ένα υγρό υπόγειο ,κάτω από ένα φουρτουνιασμένο πέλαγος ανικανοποίητων επιθυμιών. Και όσο περνάει ο καιρός όλη η ύπαρξη του ατόμου περιστρέφεται γύρω από τη σχεδιαζόμενη εκδίκηση. Το σχέδιο της εκδίκησης εκτυλίσσεται με βουλιμία. Η ανθρώπινη φαντασία είναι ανεξάντλητη. Ορισμένοι όταν αδικούνται ξεσπούν είτε εκείνη τη στιγμή είτε σε μικρό χρονικό διάστημα .Όμως υπάρχουν και αυτοί που δε προβαίνουν κατευθείαν σε αντεκδίκηση .Η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο και περιμένουν την κατάλληλη στιγμή, εξετάζουν τις προϋποθέσεις και κάθε βήμα ξεχωριστά προκειμένου να προβούν σε σχέδιο μεγαλύτερης βαρβαρότητας και σκληρότητας. Και αυτό γιατί όπως υπογραμμίζει ο Dostoevsky επιστρέφεις το κεφάλαιο μαζί με τους τόκους.

Αντίθετα ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι θα πρέπει να ανταποδώσουμε τα ίσα ενώ κατά το Hobbes η ανταπόδοση κακού στο κακό που έγινε εις βάρος μας όπου βλάπτεται μόνο ο αντίπαλος και δεν ωφελούμαστε εμείς πρέπει να αποφεύγεται .Πρέπει να ληφθεί υπόψη το μέγεθος του κακού που προκλήθηκε αλλά και το μέγεθος του καλού που έπεται να ακολουθήσει στο μέλλον.

Για το Nietzsche όμως η εκδίκηση είναι ένστικτο πανάρχαιο. Ο άνθρωπος υποστηρίζει ότι είναι ένα σκληρό ζώο το οποίο εξημερώθηκε διά της βίας. Φυλακίστηκε εντός του κράτους και αποτραβήχτηκε στον εαυτό του. Αποξενωμένος από τη φύση του ποινικοποίησε όλα τα ένστικτα. Έμαθε να ντρέπεται για αυτά και τα σιώπησε. Το ένστικτο όμως της σκληρότητας αφού καταπιέστηκε στράφηκε εναντίον του ίδιου του κτήτορα. Η εκδίκηση και οι σκληρότητα βαδίζουν σε ίδια μονοπάτια όμως. Κατ' επέκταση για το φιλόσοφο μία μικρή εκδίκηση είναι πιο ανθρώπινη από απολύτως καμία εκδίκηση. Όταν κάποιος έχει σκέψεις εκδίκησης και προβαίνει σε πράξεις είναι σαν να έχει υψηλό πυρετό για λίγο. Όταν κάποιος έχει μεν τις σκέψεις αλλά δε τις υλοποιεί σαν να περιφέρει εκείνη την στιγμή αρρώστια δεδομένου ότι είναι σαν να δηλητηρίασε το σώμα και τη ψυχή του. Εάν εξετάσουμε τις δύο περιπτώσεις υπό το πρίσμα της ηθικής φυσικά τότε και τα δύο είναι κατακριτέα εξίσου διότι οι προθέσεις μετράνε. Όμως η ουσία είναι ότι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να απαλλαγούμε από τη δίψα για εκδίκηση είναι η εκδίκηση η ίδια.

Ο Nietzsche θεωρεί ότι η ψυχή μας τότε μεταμορφώνεται σε βάλτο γεμάτο δηλητηριώδη αγριόχορτα με σκουλήκια παντού και ο αέρας βρωμά. Είναι όμως μία εκστατική διαδικασία. Είναι όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα η εκδίκηση γλυκιά σαν το μέλι. Το άτομο βρίσκεται σε μία οργιαστική μέθη από την οποία θα βγει έστω για λίγο χρόνο έξω από τον εαυτό του. Τότε λοιπόν θα βυθιστεί στον τόπο χωρίς φόβο. Δε ξεχνάς αυτό που σε πονά αλλά σταματάς να πονάς εσύ ενώ παράλληλα μεταγγίζεις τον πόνο μέσα στο αίμα αυτού που σε αδίκησε. Είναι μία μέθη σκληρότητας και καταστροφής που δημιουργούν έναν υψηλό πυρετό. Επειδή όμως βρίσκεσαι υπό την επήρεια αυτής της μέθης δε σκέφτεσαι λογικά ότι δηλαδή ενδέχεται να πληρώσεις μελλοντικά τις τωρινές πράξεις. Ο εκδικητής κατανικά τον εαυτό του ,κάνει πράγματα που δεν θα έκανε ποτέ υπό άλλες συνθήκες. Ξεπερνά τον εαυτό του και τον άνθρωπο που ήταν. Αλλοιώνεται σε τέτοιο βαθμό που διατάζει και υπακούει ταυτόχρονα. Ουσιαστικά δίνεται η ευκαιρία στο άτομο να εκτονώσει πάνω σε άλλον το εσωτερικευμένο ένστικτο της σκληρότητας. Ο άνθρωπος που απλά σκέφτεται να εκδικηθεί αλλά αδυνατεί να το εκτελέσει δε σημαίνει ότι καταδίκασε τα θέλω του καθότι παραμένει η επιθυμία καθώς φαντάζεται και μηχανεύεται σχέδια εξόντωσης.

Είναι ένα επιθετικό πάθος η εκδίκηση και δεν είναι ένα άγνωστο θέμα στη σκέψη μας. Η Μήδεια επειδή την εγκαταλείπει ο Ιάσωνας σκοτώνει τα παιδιά της Φέρητα και Μέρμερο. Ο 'Αμλετ θέλει να εκδικηθεί το θείο του για το φόνο του πατέρα του. Η Κάρι όταν θα στεφθεί βασίλισσα του πάρτι , μουσκευτεί από αίμα γουρουνιού και η πιο χαρούμενη στιγμή της καταστρέφεται φέρνει την καταστροφή στην μικρή πόλη του Τσάμπερλεν. Η Άρυα Σταρκ επαναλαμβάνει στον εαυτό της σαν προσευχή τα ονόματα των ανθρώπων που θέλει να πεθάνουν. Το αποκαλεί προσευχή και τελειώνει με τις λέξεις valar morghulis.

Ο νεαρός ναυτικός Εντμόντ Νταντές την ημέρα των αρραβώνων του συλλαμβάνεται και φυλακίζεται για δεκατέσσερα ολόκληρα χρόνια . Δραπετεύει και αγνώριστος πλέον ως κόμης Μοντεκρίστο, κάτοχος μιας μεγάλης περιουσίας, ταξιδεύει στο Παρίσι και σχεδιάζει την εκδίκησή του. Ούτε οι θεοί είναι υπεράνω της εκδίκησης. Ο Δίας για να εκδικηθεί τον Προμηθέα τον έδεσε σε βράχια, και έβαλε έναν αετό να του τρώει το συκώτι κάθε πρωί, ενώ εξαιτίας των εγκλημάτων του Οιδίποδα λοιμός μάστιζε την πόλη της Θήβας.

Χαρακτηριστική δε είναι η περίπτωση του Ορέστη ο οποίος αν και φονεύει τη μητέρα του η οποία με συνεργό τον εραστή της τον Αίγισθο είχε σκοτώσει τον πατέρα του εν τούτοις γνωρίζει μία νέα κόλαση καθότι καταδιώκεται από τις Ερινύες για τη μητροκτονία έως ότου δικαιωθεί από τους θεούς για το έγκλημά του. Για το Nietzsche ο Θεός είναι εκδικητικός διότι εκδικείται τους πιστούς υπό την έννοια της απόδοσης δικαιοσύνης μετά το πέρας της ζωής ακριβώς γιατί αυτός είναι εξ ορισμού Δίκαιος και οι πιστοί άδικοι.

Είναι όμως λύση η εκδίκηση; Αρκετές φορές η κοινή γνώμη ενστερνίζεται και ταυτίζεται με τις πράξεις ανθρώπων οι οποίοι ξεπλήρωσαν ένα έγκλημα εις βάρος τους με ένα άλλο, ένα φόνο με άλλον. Σε μία κοινωνία που δεν είναι παραμύθι και οι κακοί της ιστορίας ουδέποτε τιμωρούνται φαντάζει μοναδική λύση σε κάποιους. Εάν η εκδίκηση είναι καθαρκτική γιατί να γεμίσει κάποιος τα χέρια του με αίμα; Εάν ο καθένας μας έπαιρνε το νόμο στα χέρια του στην κυριολεξία θα εφαρμοζόταν το "Οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος, χείρα αντί χειρός, πόδα αντί ποδός."Όμως εάν αυτό το σενάριο γίνει ρεαλιστική πραγματικότητα δε θα γίνει η κοινωνία ένα αντίγραφο της αρένας των Αγώνων Πείνας όπου θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλον και θα γεμίσουν δρόμοι και πλατείες πτώματα; Και με ποιά κριτήρια ορίζουμε ποιές πράξεις αξίζουν το θάνατο και ποιές όχι; Από πότε ο άνθρωπος έγινε ανώτερος της Δικαιοσύνης;

Ο Nietzsche υποστηρίζει ότι πρέπει να λυτρωθεί ο άνθρωπος από την εκδίκηση. Αυτό είναι η "γέφυρα για την υψηλότερη ελπίδα κι ένα ουράνιο τόξο μετά από μακροχρόνιες κακοκαιρίες". Η περιφρόνηση της εκδίκησης εξασφαλίζει ψυχική και σωματική υγεία ,κάνει τον άνθρωπο να κοιτάει μπροστά. Αυτό δε σημαίνει αυτόματα λήθη αλλά ικανότητα να δείξουμε στον κακό της υπόθεσης ότι τελικά μας έκανε καλό όταν νόμιζε ότι μας κατέστρεψε.

Η εκδίκηση είναι προσωπική υπόθεση αλλά ας μη λησμονούμε ότι η εκδίκηση μπορεί να γίνει ο βράχος πάνω στον οποίο μπορούμε να τσακίσουμε την ψυχή μας. Όπως εύστοχα αναφέρει ο Hattori Hanzo στο Kill Bill (Vol.1)" η εκδίκηση δεν είναι ποτέ ευθεία γραμμή. Είναι ένα δάσος και όπως στο δάσος είναι εύκολο να χάσεις το δρόμο σου...να χαθείς...και να ξεχάσεις από πού ξεκίνησες".
-----------------
Βιβλιογραφία

-Lev Nikolaevič Tolstoj, Άννα Καρένινα, Φώντας Κονδύλης(μτφ),Αθήνα:Πατάκης,2005

-Fiodor Dostoevsky,Αναμνήσεις από το Υπόγειο, Στ.Αργυροπούλου(μτφ),Αθήνα:Ροές,2001

-Nietzsche Friedrich Wilhelm, Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα, Ζήσης Σαρίκας(μτφ-επιμ),Θεσσαλονίκη: Πανοπτικόν ,2010

-Nietzsche Friedrich Wilhelm,Γενεαλογία της Ηθικής,Ζήσης Σαρίκας(μτφ-επιμ),Σκόπελος,Νησίδες,2001

- Thomas Hobbes, Λεβιάθαν, Γρηγόρης Πασχαλίδης (μτφ.), Αιμίλιος Μεταξόπουλος (επιμ. – εισ.), Αθήνα: Γνώση, 2006

Έμειναν οι κουβέντες μας μισές

Καθημερινά η εργασία μου με φέρνει κοντά σʾ ανθρώπους μʾ ανάγκες. Ανάγκες ψυχικές που η ικανοποίησή τους απαιτεί κόπο και μπόλικη προσπάθεια.

Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει μία και βασική ανάγκη: να τον αφήσουν να μιλήσει. Νιώθει εγκλωβισμένος, καταπιεσμένος. Θέλει να μιλήσει, νʾ ανακοινώσει, να παραπονεθεί.

Σʾ αυτό το σημείο παρατηρείται το εξής οξύμωρο σχήμα: ενώ όλοι έχουμε στόμα να μιλήσουμε, εντούτοις δε βρίσκουμε αυτιά να μας ακούσουν.

Γιατί; Διότι απλά όλοι παρασυρόμαστε απʾ την πρόθεσή μας να ξεφορτώσουμε τον όγκο πληροφοριών και συναισθημάτων που έχουν συσσωρευτεί μέσα μας.

Ποιος δεν έχει πέσει στην παγίδα να παρακολουθήσει μια κοινωνικοπολιτική εκπομπή σʾ ελληνικό κανάλι; Τι παρατηρείτε; Όλοι μιλούν, φωνάζουν, οργιάζουν αλλά κανείς δεν είναι αποδέκτης των μηνυμάτων.

Είμαστε όλοι πομποί, κανείς δεν καταδέχεται να είναι δέκτης και τα μηνύματα πλανώνται. Λέξεις-μετεωρίτες που δεν ξέρουμε που θα πέσουν και, κυρίως, με τι δύναμη θα πέσουν.

Οι πιο πιθανές εξηγήσεις σʾ αυτό το φαινόμενο είναι πως είτε δεν προλαβαίνουμε, είτε δεν ξέρουμε να λειτουργούμε ως ακροατές.

Ας πάρουμε το πρώτο σενάριο. Οι ρυθμοί μας είναι γρήγοροι, κοφτοί με κύριο στόχο να λυθούν τα πρακτικά μας καθημερινά προβλήματα. Πολλές φορές πιάνουμε τον εαυτό μας να μην έχει προλάβει να μιλήσει, να συζητήσει με τον σύντροφό του την απλή καθημερινότητα.

Δεν προλαβαίνω να μιλήσω, πόσο μάλλον, δε, ν’ ακούσω. Πώς έγινε έτσι η ζωή μας; Να διαθέτουμε όργανα επικοινωνίας και να μην μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε.

Μπουκώσαμε. Κυκλοφορούμε με παρωπίδες, με ωτασπίδες και μπόλικους μονολόγους, αφημένους στον κόσμο μιας καλπάζουσας φαντασίας και ποικίλων απραγματοποίητων σεναρίων και φαντασιώσεων. Παρατηρητές σ’ έναν κόσμο που πράσσειν άλογα.

Όλο ξεκινάμε κάτι να πούμε κι όλο τ’ αφήνουμε στη μέση, γιατί στη διαδρομή το μήνυμα χάθηκε, γιατί ο δέκτης του είπε «ναι, ναι σε καταλαβαίνω». Έμειναν οι κουβέντες μισές γιατί τις διέκοψε ένα κατευναστικό τσιμπηματάκι στο μάγουλο, ένα συγκαταβατικό χτύπημα στην πλάτη με στιλ «εντάξει φίλε, σε καταλαβαίνω».

Όχι, δε με καταλαβαίνεις! Αν με καταλάβαινες θα ήσουν απέναντι κοιτώντας με στα μάτια, μʾ ανοιχτά τʾ αυτιά και τις κεραίες των αισθήσεών σου για να εντοπίσεις μέσα σου αυτό που θέλω να σου πω. Αυτό που ήδη ξέρεις και προφανώς από βιασύνη ή αδιαφορία θέλεις να αποφύγεις.

Θέλει χρόνο να μάθεις νʾ ακούς προσεκτικά. Το «σε καταλαβαίνω» το αντιλαμβάνομαι ως μια ξεπέτα. Μη βιάζεσαι. Ποιος ξέρει; Ίσως ακούσεις αλήθειες που μπορεί νʾ ανήκουν σε σένα. Αλήθειες μισές, ανολοκλήρωτες που αν ενωθούν με τις δικές σου πιθανότατα να συμπληρώσουν το παζλ.

Αυτό το «σε καταλαβαίνω», το γλυκανάλατο, όλο ψεύτικη κατανόηση, δε δίνει στον άλλον τον χρόνο να ξεφορτώσει το βάρος του, δεν του επιτρέπει να ολοκληρώσει.

Τελικά, όλοι αυτό προσπαθούν: Να ολοκληρώσουν. Το ακούω συχνά στις παρέες ή στις συναντήσεις ζευγαριών. Όλοι ανοιγοκλείνουν το στόμα τους αναμένοντας, με ύφος ύαινας σε πλήρη εγρήγορση, να προλάβουν να φάνε τον χρόνο του άλλου και να πουν τις κουβέντες του.

Καμιά κουβέντα δεν τελειώνει, κανένας κύκλος δεν κλείνει.
Μέσα σʾ αυτό το κλίμα ανώφελων συζητήσεων, είναι νʾ αναρωτιέται κανείς, αν πραγματικά ο άλλος μπορεί τελικά να σʾ ακούσει.

Έτσι, ερχόμαστε στο δεύτερο σενάριο.
Η τέχνη της ακρόασης δεν προαπαιτεί μόνο καλή ακοή. Απαιτεί, πρωτίστως, διάθεση κι άλλη μια πολύ σημαντική δεξιότητα, την ενσυναίσθηση. Είναι μια έννοια σύνθετη που μʾ απλά λόγια σημαίνει πως όταν κάποιος σου μιλά, τον ακούς και ταυτόχρονα κατανοείς βαθιά τα συναισθήματά του, είσαι μέσα σ’ αυτόν.

Άραγε πόσοι από εμάς αισθανόμαστε τι ακριβώς θέλει να επικοινωνήσει ο φίλος μας όταν μας λέει «θέλω να σου μιλήσω».

Η τέχνη της ακρόασης ζητά τη σιωπή σου. Όχι μόνο εξωτερικά αλλά και εσωτερικά. Χρειάζεται να μάθεις νʾ αδειάζεις απʾ τις δικές σου σκέψεις και να κάνεις χώρο για τις σκέψεις του άλλου. Όταν μέσα στο μυαλό σου κάνουν φασαρία οι εκκρεμότητες του χθες ή το πρόγραμμα του αύριο, τότε σίγουρα δεν μπορείς νʾ ακούσεις.

Συνεπώς, πετάς τη φράση πασπαρτού «ναι, σε καταλαβαίνω».

Ακούς, σκέφτεσαι και προσπαθείς να μιλήσεις και ʾσυ. Πολλές νοητικές διεργασίες μαζί. Δε γίνεται όμως έτσι. Προσπαθείς να επικοινωνήσεις μʾ ανταλλαγή νοητικών σχημάτων και λογικών εξηγήσεων.

Μα εδώ δεν πρόκειται για management και διαχείριση κρίσεων. Εδώ μιλάμε για αληθινές σχέσεις και διαχείριση συναισθημάτων. Οι λέξεις φέρουν ειδικό βάρος. Πίσω απʾ τις λέξεις κρύβονται αισθήσεις, συναισθήματα, βιώματα.

Πάψε κι άκου! Μη μιλάς και νιώσε! Νιώσε μʾ όλο σου το σώμα. Γίνε όλος αυτιά, δε λέει ψέματα αυτή η λαϊκή έκφραση. Γίνε ο καθρέφτης του άλλου που θα τον βοηθήσει να καταλάβει μέσα από σένα, απʾ τις αντιδράσεις σου, τις συσπάσεις του προσώπου σου, τη γλώσσα του σώματός σου ποιο είναι ακριβώς το πρόβλημά του, η δυσκολία του, η αλήθεια του.

Έτσι, μόνο μπορείς να βοηθήσεις και μπορεί να μη χρειαστεί να πεις λέξη. Άλλωστε οι κουβέντες είναι τόσο φτωχές όταν συζητούν οι ψυχές. Τώρα, «ναι, σε καταλαβαίνω».

ΕΝΑ ΔΩΡΟ ΓΙΑ ΣΕΝΑ

Μπορεί άραγε ένα γαλάζιο πουλόβερ να ψιθυρίσει την αγάπη;

Εγώ ξέρω τουλάχιστον ένα που μπορεί. Είναι εκείνο που έβγαλες ένα βράδυ στο σκοτάδι, παρόλο το κρύο και τη βροχή.» Φόρα το», είπες, «να σε αγκαλιάζει, όταν εγώ δεν θα είμαι εδώ.» Λοιπόν, το πιο ανεκτίμητο δώρο που μου έχουν χαρίσει, θα είναι πάντοτε αυτό.

Έτσι έχουν νόημα τα δώρα. Όταν είναι ένα κομμάτι από τον εαυτό μας, που δίχως δεύτερη σκέψη, το χαρίζουμε αλλού. Και εκείνο μιλάει για εμάς, όταν πια έχουμε φύγει μακριά.

Όλα τα δώρα γνωρίζουν πώς να το κάνουν αυτό. Με φιόγκους να στολίζουν απέριττα τις λέξεις. Το «σ΄αγαπώ», το «ευχαριστώ», το «πάντα σε θυμάμαι». Ή σε αστραφτερά περιτυλίγματα, να κρύβουν λόγια προσεκτικά. «Συγχώρησέ με», «κοίταξε με», «μη μου το κάνεις αυτό».

Η αλήθεια είναι πως τα δώρα μιλάνε ακατάπαυστα για εμάς. Αποκαλύπτουν μύχιες σκέψεις και τις κρυφές μας πτυχές. Κάθε πακέτο, στέλνει ένα μήνυμα δείχνοντας το δρόμο στον άλλο να βαδίσει, αν θέλει να ψάξει και να μας βρει. Μαρτυρά το χρόνο που ξόδεψε κάποιος για να το διαλέξει, με τη σκέψη του σε εμάς. Την ενέργεια που χρειάστηκε για να μαντέψει τι στ΄ αλήθεια μας δίνει χαρά. Τη μαγεία που πρόσθεσε για να χαρίσει στην απρόσωπη ύλη τη δική του φωνή.

Επειδή, καθένας μας χαρίζει δώρα, με κίνητρα διαφορετικά. Άλλος για να γιορτάσει την αγάπη κι άλλος για να γίνει στον έρωτα αρεστός. Μερικοί ψωνίζουν δώρα από υποχρέωση κι άλλοι βεβιασμένα και μηχανιστικά. Ορισμένοι ανταποδίδουν τη σκέψη κι άλλοι αναμένουν τη μετέπειτα ωφέλεια, υπομονετικά. Σφραγίζουν συμμαχίες και εξασφαλίζουν εύνοιες ή υποταγές. Είναι και κάποιοι που δωρίζουν ενοχικά κι άλλοι που συνηθίζουν να ανταλλάσσουν συγγνώμες με δώρα ακριβά.

Για αυτό και η αξία του δώρου, δεν κρύβεται παρά στην πρόθεση, με την οποία έγινε η αγορά. Για μένα, δεν έχει αξία αν πρόκειται η αμοιβαιότητα να ξυπνήσει την προσφορά. Συναίσθημα χαρίζουμε, αφού έτσι κι αλλιώς η πολυτέλεια είναι μια έννοια για τον καθένα διαφορετική. Και, στις μέρες μας, μπορεί να είναι ακόμη πιο υποκειμενική, ή και ανώφελη, εφόσον καμία πολυτέλεια από μόνη της δεν έκλεισε διά παντός τις τρύπες της ανθρώπινης μοναξιάς. Γι’ αυτό και νόημα δεν έχει να μετράμε των δώρων τη μαγεία με τα λεφτά.

Η μαγεία μετριέται με την αγάπη. Κι όσοι αυτό το αγνοούν, αγάπη μάλλον δεν τους έχει χαριστεί. Ευτυχία είναι όταν χαρίζουμε κάτι, να παίρνουμε, πριν δώσουμε, από εκείνο χαρά. Μονάκριβο γίνεται αυτό που χαρίζεις, ενώ το χρειάζεσαι εξίσου κι εσύ. Το μοιράζεσαι με χαμόγελο, επειδή νιώθεις πως ο άλλος το έχει ανάγκη από εσένα πιο πολύ. Το προσφέρεις πρόθυμα, ακόμη κι αν δίνεις περισσότερα απ’ όσα στα αλήθεια μπορείς κι ας μην περιμένεις, πως ό,τι δίνουμε, μια μέρα επιστρέφει σε εμάς.

Η ουσία του δώρου βρίσκεται στο συμβολισμό. Σε ό,τι χαρίζουμε κλειδώνουμε μέσα του κάτι από τις σχέσεις μας και κάτι από εμάς. Για την ακρίβεια, χαράζουμε πάνω του την εικόνα που ευχόμαστε να κρατήσουν οι άλλοι για εμάς.

Εικόνα, που όποια κι αν είναι, θα είναι πάντοτε ανεκτίμητα μοναδική, όχι επειδή στολίστηκε με χρυσό, αλλά επειδή χαράχτηκε με αγάπη. Και η αγάπη δε χαράζει βαθιά, παρά μόνο όταν είναι δυνατή. Διαπερνά τα αντικείμενα και τα ποτίζει με φως. Φωτίζει τα βλέμματα και τα χαμόγελα, δίχως να κομπάζει για το πόσο είναι ακριβή.

Γι’ αυτό και τα δώρα των ανθρώπων που αγαπάνε, δεν χρειάζονται να έχουν τιμή. Τιμή στα πράγματα βάζουν οι άνθρωποι, που έχουν ξεχάσει πώς μοιάζει η έκπληξη, γιατί αναλώνονται στην προσμονή. Εκείνων τα δώρα δεν εκπληρώνουν επιθυμίες, αλλά παρηγορούν εμμονές.

Όμως, η χαρά δεν κρύβεται μέσα στα πράγματα, κρύβεται μέσα σε μας. Την αξία των αντικειμένων τη δημιουργούμε οι ίδιοι και την αντανακλούμε παντού. Οτιδήποτε άλλο δεν είναι παρά μια πρόσκαιρη, φθηνή ανταλλαγή. Άψυχη ύλη που ξεχνιέται σε κλειδωμένα συρτάρια ή σκορπίζεται σε κάδους σκουπιδιών. Άδοξο τέλος, μα ειλικρινές.

Γι’ αυτό κανένα δώρο που δεν ψιθυρίζει την αγάπη, δεν έχει νόημα να κρατηθεί.
Ούτε καν να χαριστεί.

TO ΜΙΚΡΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕΣΑ ΤΟΥΣ...

ΜΗΝ ΚΡΙΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ! ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΤΙ ΚΟΥΒΑΛΑΕΙ ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕΣΑ ΤΟΥΣ...

Άλλοι το γνωρίζουν καλά, το ακούν, το νιώθουν, αναγνωρίζουν την ύπαρξη του. Άλλοι δεν είναι σίγουροι για το τι συμβαίνει, τι τους κάνει να νιώθουν περίεργα, να θυμώνουν, να ζηλεύουν, να στεναχωριούνται ή να κλαίνε χωρίς (προφανή) λόγο. Μα αυτό το μικρό παιδί είναι εκεί, βαθιά μέσα μας, το κουβαλάμε μαζί μας.

Άλλοι κρατώντας το από το χέρι κι άλλοι διώχνοντάς το γιατί «ενοχλεί» και τους φέρνει σε δύσκολη θέση. Τι είναι αυτό το μικρό παιδί; Γιατί μας βασανίζει και τι θέλει από μας; Γιατί μας γεμίζει θυμό για τους γύρω μας, γιατί μας πνίγει με παράπονα και ανασφάλειες, γιατί φέρνει δάκρυα στα μάτια μας στο άκουσμα ενός τραγουδιού ή στη θέα μιας εικόνας ή ανθρώπου; Και ως πότε θα είναι μαζί μας; Δε θα ενηλικιωθεί ποτέ; Μάλλον όχι, γιατί είναι ο μικρός μας εαυτός και αυτός θα παραμείνει σε όλη την πορεία της ζωής μας.

Ο μικρός μας εαυτός ο μεγαλωμένος με βιώματα δύσκολα και επίπονα, με βάρη που δεν έπρεπε να κουβαλάει, με φόβους που κανείς δεν καθησύχασε, με αγκαλιές που ποτέ δεν έλαβε όταν τις χρειάστηκε, με «πρέπει» και κανόνες που δεν καταλάβαινε αλλά δεν είχε επιλογή να παρακούσει. Με παράπονα και ελπίδες που δεν εισακούστηκαν, με ανάγκες που κανείς δεν κατάλαβε και δεν κάλυψε, με λάθη που δε συγχωρέθηκαν. Και με πόνο πολύ, συσσωρευμένο, καταπιεσμένο που δεν εκδηλώθηκε ποτέ ώστε να επουλωθεί.

Mη θυμώνεις με τους άλλους και μη βιάζεσαι να κρίνεις. Δεν ξέρεις τι πόνο, τι παράπονα και τι φόβους κουβαλάει το μικρό παιδί μέσα τους. Και ναι, φταίνε οι «άλλοι» που δεν κατάλαβαν, δεν προσπάθησαν, δεν ήξεραν, δεν πρόλαβαν, δεν ασχολήθηκαν, δεν ένιωσαν. Αλλά αυτά συνέβησαν σε παρελθοντικό χρόνο και δεν γίνεται να αλλάξουν πια. Το μικρό παιδί όμως είναι ακόμα εδώ και περιμένει… Περιμένει κάποιος να το ακούσει, να το καταλάβει, να του πει «δεν πειράζει, είμαι εγώ εδώ για σένα, μη φοβάσαι», να το αγκαλιάσει σφιχτά, να το πάρει από το χέρι και να το πάει στην παιδική χαρά, μακριά από το δύσκολο κόσμο των μεγάλων.

Να αναλάβει άλλος την ευθύνη των δύσκολων αποφάσεων και ρόλων. Και δεν υπάρχει κανείς άλλος από εμάς τους ίδιους να αναλάβουμε αυτό το ρόλο. Να μάθουμε να ακούμε το μικρό παιδί μέσα μας κάθε φορά που συμβαίνει κάτι που δεν μπορούμε να εξηγήσουμε. Όταν θυμώνουμε με τους άλλους, όταν νιώθουμε πως μας απορρίπτουν ή αδιαφορούν, όταν νιώθουμε πως δε μας καταλαβαίνουν, όταν νιώθουμε εντελώς μόνοι ή εγκλωβισμένοι. Το μικρό παιδί μας μιλάει και μας ζητάει βοήθεια. Η επιλογή είναι δική μας. Μπορούμε να του ρίξουμε μια σπρωξιά ακόμα, να βυθιστεί κι άλλο στο σκοτάδι και τη μοναξιά του, μαλώνοντας το γιατί παραπονιέται και δε λέει να ωριμάσει.

Γιατί χαλάει την εικόνα μας. Γιατί έχουμε πια μεγαλώσει και δε γίνεται να αντιδρούμε παιδιάστικα. Γιατί δεν επιτρέπεται να μας κάνει ό,τι θέλει ένα μικρό παιδί. Και όλα αυτά ελπίζοντας πως θα καταφέρουμε να το θάψουμε τόσο βαθιά που θα πάψει να ακούγεται. Ή μπορούμε να του απλώσουμε τρυφερά το χέρι, να το καθησυχάσουμε πως εμείς είμαστε εδώ γι’αυτό και θα φροντίσουμε ώστε να μη νιώσει ποτέ ξανά μόνο και αβοήθητο.

Πως θα αναλάβουμε εμείς από εδώ κι εμπρός το τιμόνι της ζωής μας και θα πάρουμε το βάρος αυτό από τους ώμους του. Και έτσι να πορευτούμε μαζί, πιασμένοι χέρι χέρι με τα αφτιά, την καρδιά και την αγκαλιά μας ανοιχτή στο μικρό παιδί που το μόνο που χρειάζεται τελικά είναι αποδοχή, κατανόηση και αγάπη. Γι’αυτό, μη θυμώνεις με τους άλλους και μη βιάζεσαι να κρίνεις. Δεν ξέρεις τι πόνο, τι παράπονα και τι φόβους κουβαλάει το μικρό παιδί μέσα τους.

Θαύματα αγίων

Για να είμαι ειλικρινής, όταν συνέθετα αυτό το θέμα, αμφιταλαντεύτηκα όσον αφορά στο ποια κατηγορία θεμάτων θα έπρεπε να ενταχθεί. Το ξεκίνησα με το σκεπτικό να δημοσιευθεί στα Αστεία, όμως κάτι δεν μου καθόταν καλά. Γιατί πέραν του ιλαρού του πράγματος, το θέμα «βρομάει» από χιλιόμετρα απάτη (όπως και όλο το οικοδόμημα φυσικά Θρησκεία - Εκκλησία - Χριστιανισμός). Απάτη, γιατί είναι φανερό ότι το εκάστοτε ιερατείο, βασιζόμενο στην πνευματική ένδεια του λαού, τις προκαταλήψεις και τις δεισιδαιμονίες, τις οποίες δημιούργησε το ίδιο εντέχνως, ανέβασε σε τέτοιο βαθμό το επίπεδο ευπιστίας και αυθυποβολής του «ποιμνίου» του, ώστε να μπορεί να χωνεύει «αμάσητα» παραμυθάκια και τερατολογίες σαν αυτές που ακολουθούν -και που αποτελούν ένα ελάχιστο δείγμα του «θαυματολογίου» της Εκκλησίας. Απάτη, για χάρη σ' αυτές τις ηλιθιότητες δημιουργήθηκαν στρατιές αγίων, που σήμερα «τρέφονται» με τάματα και δωρεές -και κοντά σ' αυτούς, τρέφονται (κυριολεκτικά όμως) και τα παράσιτα που διαιωνίζουν αυτές τις μπούρδες που τους περιβάλλουν- από το υστέρημα απελπισμένων, ανιδιοτελών ή και θρησκόληπτων πιστών (που μάλλον επάνω τους βρίσκει εφαρμογή το «πίστευε και μη ερεύνα»). Γιατί αγαπητέ αναγνώστη, μπορείς να φανταστείς για παράδειγμα την ψυχολογία ενός καρκινοπαθή, όταν γνωρίζει ότι υπάρχει και για την περίπτωσή του άγιος που θεραπεύει «πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν», με ειδικότητα μάλιστα στην «θεραπεία» του καρκίνου; Διανοείσαι τι μπορεί να κάνει πάνω στην απελπισία του; Αν βγει ένας κομπογιαννίτης και πει «θεραπεύω τον καρκίνο», το πιθανότερο είναι ότι θα παρέμβει εισαγγελέας (λέμε τώρα). Όταν όμως η Εκκλησία, λέει ότι «ο άγιος Παρθένιος θεραπεύει τον καρκίνο ως προστάτης των καρκινοπαθών» (για τις «προστασίες» των αγίων, θα γίνει αναφορά σε μελλοντικό θέμα κι εκεί θα γελάσει ο κάθε πικραμένος), δεν τρέχει κάστανο, θεωρείται κάτι το απολύτως λογικό και φυσιολογικό.

Όπως θα διαπιστώσετε, στις περισσότερες περιπτώσεις στις οποίες σημειώθηκαν «θαύματα» κατά τα μαρτύρια αγίων, ακολουθείται μια συγκεκριμένη πλοκή: Οι άγιοι υπομένουν καρτερικά -με την βοήθεια του Θεού βεβαίως- τα βασανιστήριά τους όπου συμβαίνουν πράματα και θάματα. Όλως περιέργως όμως, τα «θαύματα» παίρνουν τέλος, όταν εμφανίζεται το σπαθί του δήμιου (φαίνεται ότι ο «Παντοδύναμος» έχει κάποιο...πρόβλημα εδώ). Κάποια άλλα «θαύματα», ίσως αυθόρμητα να φέρουν τα χαμόγελο στα χείλη σας και ταυτόχρονα να σαν κάνουν να κουνήσετε το κεφάλι σας, αναλογιζόμενοι τι είναι ικανός να πιστέψει ο άνθρωπος...

Άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης
Ο Πανάγαθος Θεός έδωσε στον Άγιο Γεράσιμο πολλά χαρίσματα. Συνομιλούσε με τα άγρια θηρία, τον υπάκουαν και τους έδινε ονόματα, ζούσε με ελάχιστη τροφή, άντεχε τις κακουχίες και τον καύσωνα, ήταν ήρεμος και δε θύμωνε, είχε μεγάλη υπομονή, έκανε πολλή άσκηση και εργαζόταν πολύ, αγρυπνούσε και προσευχόταν ασταμάτητα. Ήξερε να διαβάζει τις σκέψεις των άλλων, γνώριζε από πριν αυτά που θα γίνονταν στο μέλλον. Ένα άλλο χάρισμα ήταν ότι έβλεπε από μακριά αυτά που γίνονταν σε ένα μέρος, χωρίς να είναι παρών. [...] Το μεγαλύτερο όμως χάρισμα ήταν το θαυματουργικό. Ο άγιος έκανε θαύματα όταν ήταν ζωντανός, αλλά εξακολουθεί να κάνει και μετά το θάνατο του. Στις μέρες μας ακόμα εξακολουθεί να κάνει πολλά θαύματα.

Ανάσταση νεκρού (best of! :good: )
Όταν ακόμα ήταν στη ζωή ο άγιος Γεράσιμος ανάστησε ένα νεκρό. Πώς όμως έγινε το μεγάλο και παράδοξο αυτό θαύμα; Κάποτε κοιμήθηκε κάποιος μοναχός της Λαύρας και δεν το έμαθε ο άγιος, που ήταν τότε ηγούμενος. Όταν κτύπησε το σήμαντρο για την κηδεία του, πήγε κι ο γέροντας στο ναό. Όταν είδε το λείψανο λυπήθηκε γιατί δεν τον αποχαιρέτισε, πριν φύγει από τη ζωή. Πήγε λοιπόν κοντά στο φέρετρο και λέγει στον πεθαμένο:
- Σήκω, αδελφέ, να αποχαιρετιστούμε.
Τότε ο νεκρός μοναχός αναστήθηκε, σηκώθηκε και αποχαιρέτισε τον άγιο. Αυτός μετά του ξαναείπε:
- Κοιμήσου τώρα μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία, οπότε θα σε αναστήσει ο Χριστός.
Πραγματικά ο μοναχός ξαναμπήκε στο νεκροκρέβατο και συνέχισε τον αιώνιο ύπνο του.

Άγιος Μακάριος
Ο άγιος Μακάριος (19 Ιανουαρίου) θεράπευσε έναν ιπτάμενο δράκο, ο οποίος κατέβηκε γονάτισε με ευλάβεια και φίλησε το χέρι του αγίου!

Άγιος Δονάτος
Ο επίσκοπος Ευροίας, Δονάτος (30 Απριλίου), σκότωσε ένα άλλο δράκο με ροχάλα, φτύνοντάς τον! O ίδιος άγιος ανέστησε κι ένα νεκρό, ο οποίος «εμποδίζετο από ένα δανειστήν εις το να ενταφιασθή, ανίσως δεν πληρώση τα δάνεια άσπρα οπού του εχρεώστει. Aφ’ ου δε ο νεκρός εσυνωμίλησε με τον δανειστήν διά το ζητούμενον χρέος, και αφ’ ου εσχίσθη η ομολογία του χρέους, τότε πάλιν τον επρόσταξεν ο άγιος να κοιμηθή, έως οπού να γένη η κοινή ανάστασις όλων των νεκρών». Ο συγκεκριμένος άγιος, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο προστάτης των εφοριακών (αν δεν είναι ήδη δηλαδή...).

Άγιος Ναρσής
Ο άγιος Ναρσής, αρχιεπίσκοπος το επάγγελμα, εξορίστηκε από τον Αρειανιστή αυτοκράτορα Βάλεντα μαζί με τους 72 επισκόπους του σ’ ένα έρημο νησί. Εκεί κινδύνευσαν να πεθάνουν από πείνα, όμως ο καλός Γιαχβέ έστειλε τρικυμία και τεράστια κύματα με αποτέλεσμα να πεταχτούν στην ξηρά πολλά ψάρια, αλλά και ξύλα. (Τώρα τι δουλειά είχαν τα ξύλα στη θάλασσα ένας Γιαχβέ ξέρει…). Οι μοναχοί μάζεψαν τα ξύλα και έβαλαν τα ψάρια επάνω τους και εκ θαύματος τα ξύλα πήραν φωτιά από μόνα τους άν και βρεγμένα. Αφού έφαγαν αρκετά ο άγιος έσκαψε με τα χέρια του μια τρύπα στην άμμο απ’ όπου ξεπήδησε καθάριο νερό και φυσικά όλοι ήπιαν και ξεδίψασαν. Σιγά το θαύμα θα πει κανείς. Όμως όλο αυτό συνεχιζόταν για εννέα ολόκληρα χρόνια!

Παναγία
Συνεχίζουμε με το «βαρύ πυροβολικό» της θαυματολογίας, την Παναγία, με ένα σχετικά πρόσφατο «θαύμα» της, το οποίο έγινε γνωστό μέσα από πρωινή ενημερωτική εκπομπή («Καλημέρα με τον ΑΝΤ1» - 12/08/05) μέσα από αφήγηση ιερέα, που αναμετέδωσε αυτά που άκουσε:
Τον Δεκέμβριο του 2004 βγήκε απ’ τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ένας Σαουδάραβας μουσουλμάνος, βαθύπλουτος και διηγήθηκε το εξής ζωντανό, συγκλονιστικό γεγονός που έζησε και του άλλαξε όλη του τη ζωή: (το είπε από την τηλεόραση, ραδιόφωνο και κυκλοφόρησε και σε εφημερίδες, περιοδικά και φυλλάδια σε όλη τη Σαουδική Αραβία, Συρία, Παλαιστίνη και προφανώς όλες τις γειτονικές χώρες).
Παντρεύτηκε πριν από χρόνια μια κοπέλα πλούσια μουσουλμάνα αλλά στείρα. Οπότε πέρασαν τα χρόνια και δεν μπορούσαν να αποκτήσουν παιδιά, παρόλο που είχαν πολλά χρήματα και πήγαν σε πολλούς γιατρούς. Οι γονείς του, του έλεγαν να παντρευτεί και δεύτερη γυναίκα, και να κρατήσει και την πρώτη, αφού ο νόμος τους τούς επιτρέπει να έχουν μέχρι και τέσσερις γυναίκες. Εκείνος κουρασμένος και αρκετά στεναχωρημένος, πήρε τη σύζυγό του να πάνε ταξίδι αναψυχής στην γειτονική μας από το Ισραήλ, Συρία για να ξεκουραστούν και να ξεχαστούν για λίγο.
Στη Συρία νοίκιασε λιμουζίνα με ξεναγό-ξένο να τους πάει σε όλα τα κοσμικά αξιοθέατα της Συρίας. Ο οδηγός πρόσεξε στο ζευγάρι που ξεναγούσε μια πικρία, πόνο και θλίψη στα πρόσωπά τους. Αφού λοιπόν γνωρίστηκαν καλά, πήρε το θάρρος και τους ρώτησε γιατί δεν φαινόντουσαν ευχαριστημένοι, μήπως άραγε έφταιγε ο ίδιος και δεν τους άρεσε κάτι στην ξενάγηση του, στην περιήγηση που τους έκανε;
Εκείνοι του ανοίχθηκαν και του εξήγησαν το πρόβλημα της ατεκνίας. Ο μουσουλμάνος λοιπόν οδηγός τους είπε ότι εδώ στη Συρία οι Χριστιανοί και μάλιστα οι Ορθόδοξοι έχουν το μοναστήρι της Παναγίας της Σεϊδανάγιας (Δέσποινα–Κυρία) και πολλοί άτεκνοι καταφεύγουν στη Θαυματουργική της εικόνα. Εκεί λοιπόν τους δίνουν από το φιτίλι του καντηλιού της εικόνας αυτής και το τρώνε, το καταπίνουν, και τότε η «Μαρία» των Χριστιανών, τους δίδει κατά την προώρεσή τους και την πίστη τους.
Ενθουσιασμένος λοιπόν ο Σαουδάραβας και η γυναίκα του, πήγαινε μας, του λέει, εκεί στην Σεϊδανάγια «την Δέσποινα των Χριστιανών» και αν γίνει το ποθούμενο, αν αποκτήσουμε παιδί, τότε θα ξαναρθώ και θα σου προσφέρω 20.000$ στο μοναστήρι. Πήγαν λοιπόν στη Μονή, έκαναν ότι έπρεπε και γυρίζοντας αργότερα στη Χώρα τους η γυναίκα του βρέθηκε έγκυος. Σε μερικούς μήνες γέννησε ένα χαριτωμένο αγοράκι υγιέστατο και πανέμορφο. Θαύμα της Παναγίας μας.
Μόλις γέννησε η σύζυγός του, ο Σαουδάραβας γύρισε αμέσως να εκπληρώσει, να πραγματοποιήσει, το τάμα που είχε κάνει. Τηλεφώνησε λοιπόν στον οδηγό εκείνον να τον παραλάβει από το αεροδρόμιο της Δαμασκού. Ο οδηγός όμως πανούργος και κακός ειδοποίησε άλλους δύο φίλους του για να πάνε μαζί στο αεροδρόμιο να παραλάβουν τον πλούσιο και κατόπιν δολίως να τον σκοτώσουν και να λάβουν όσα χρήματα θα είχε μαζί του. Πράγματι έτσι κι έγινε. Τον παρέλαβαν από το αεροδρόμιο. Καθ’ οδόν χωρίς ο άμοιρος να γνωρίζει τι θα συνέβαινε, τους είπε ότι από την χαρά του, θα έδινε και στους φίλους του οδηγού–ταξιτζή στον καθένα από 10.000 δολάρια. Αυτοί άλλαξαν πορεία και αντί να πάνε στο Μοναστήρι, πήγαν σε ερημικό μέρος, τον έσφαξαν κόβοντας του πρώτα το κεφάλι καθώς και τα υπόλοιπα μέρη του σώματος του, χέρια και πόδια σε κομμάτια. Τους τύφλωσε όμως το πάθος, από αυτήν την φοβερή εγκληματική τους ενέργεια και αντί να τον πετάξουν εκεί, τον έβαλαν στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου, αφού του πήραν χρήματα, ρολόι και ότι είχε, ξεκίνησαν να πάνε σε άλλο χώρο ερημικό για να τον πετάξουν. Στον εθνικό δρόμο όμως τους χάλασε το αυτοκίνητο και στάθηκαν να δουν τι συνέβαινε, γιατί σταμάτησε η μηχανή. Ένας περαστικός τους είδε και από μόνος του, σταμάτησε να τους βοηθήσει. Εκείνοι όμως φοβούμενοι μήπως και γίνουν αντιληπτοί για το φοβερό έγκλημα που είχαν διαπράξει, προσποιήθηκαν ότι δεν θέλουν βοήθεια. Ο περαστικός οδηγός όμως , φεύγοντας παρατήρησε να στάζει αίμα πίσω από το κάτω μέρος του πορτ μπαγκάζ και πιο κάτω ειδοποίησε την αστυνομία να πάει να εξιχνιάσει τι συνέβαινε γιατί αυτοί οι τρεις του φάνηκαν ύποπτοι.
Έφτασε η αστυνομία, είδαν οι αστυνομικοί το αίμα στο οδόστρωμα και δίνουν διαταγή να ανοίξουν το καπό. Μόλις άνοιξαν το πορτ μπαγκάζ, σηκώνεται και βγαίνει έξω ο Σαουδάραβας, υγιείς, ολοζώντανος, με αίματα βέβαια, αλλά ραμμένος!!! Μόλις τώρα τους είπε……«η Παναγία τελείωσε και τις τελευταίες βελονιές, ραφές του λαιμού μου εδώ μπροστά….», δείχνοντας ο ίδιος το σημείο μπροστά στο καρύδι του λαιμού του…«αφού μου έραψε όλο το σώμα πρώτα». Ο κακοποιός εγκληματίας ταξιτζής και οι συνεργοί του, έχασαν τα λογικά τους, τρελάθηκαν και με χειροπέδες τους οδήγησαν στις ψυχιατρικές φυλακές. Φώναζαν σαν δαιμονισμένοι «εμείς σε σκοτώσαμε, εμείς σε κομματιάσαμε σου κόψαμε το κεφάλι, πώς εσύ ζείς;».
Ο Σαουδάραβας πήγε για πιστοποίηση του λαμπρού θαύματος. Τον είδαν ιατροδικαστές, εμπειρογνώμονες, αστυνομικοί και πιστοποίησαν με υπογραφές το θαύμα… Το ράψιμο ήταν και είναι φανερό. Φαινόταν φρεσκοσυναρμολογημένος. Διακήρυττε δε και ομολογούσε τρανώς…ότι «η Παναγία με έραψε και με ανέστησε η δύναμη του Υιού της». Κατόπιν ο ανεστηθής κάλεσε τηλεφωνικώς όλους τους δικούς του και ήλθαν στη Συρία. Πήγαν στο μοναστήρι, ευχαρίστησαν την Θεοτόκο και πρόσφεραν δεήσεις και δοξολογίες, και αντί του ποσού των 80.000 δολαρίων που ήταν το τάξιμο, πρόσφεραν στη Μονή το ποσό των 800.000 δολαρίων για τη μεγάλη ευεργεσία που του πρόσφερε η Παναγία μας. Ο ίδιος σήμερα αφηγείται συνεχώς το συγκλονιστικό αυτό θαύμα και αρχίζει πάντοτε λέγοντας: «Όταν ήμουν μουσουλμάνος, μου συνέβη αυτό….κι αυτό, δηλώνοντας ότι δεν είναι πλέον μουσουλμάνος, ούτε αυτός, ούτε η οικογένειά του…».
Το θαύμα αυτό ετάραξε τις αραβικές, μουσουλμανικές χώρες και όλη τη Μέση Ανατολή, δημιούργησε σάλο και φοβερή ενόχληση.

Άγιος Ανδρέας
Συνεχίζοντας, ο άγιος Ανδρέας, το ιεραποστολικό του έργο, έφτασε στην πόλη Σινώπη. Φτάνοντας εκεί, πληροφορήθηκε ότι στην ίδια πόλη βρισκόταν ο απόστολος Ματθίας, ο οποίος όμως είχε φυλακιστεί από τους ειδωλολάτρες κατοίκους της Σινώπης. Ο άγιος, μετέβη στην φυλακή και μετά από προσευχή, με θαυμαστό τρόπο, έσπασαν τα δεσμά του αποστόλου Ματθία και άνοιξε η πόρτα του κελιού στο οποίο κρατείτο. Όμως το θαύμα αυτό αντί να πείσει τους ειδωλολάτρες να αλλάξουν πίστη, έφερε το μίσος στην καρδιά τους. Μαινόμενοι οι κάτοικοι της Σινώπης, βασάνισαν τον άγιο έως ότου νόμισαν ότι είχε ξεψυχήσει. Τότε μόνο σταμάτησαν τα βασανιστήρια και πέταξαν το σώμα του σε ένα σωρό κοπριάς, έξω από την πόλη. Κατά την διάρκεια, μάλιστα, των βασανιστηρίων, έκοψαν ένα δάκτυλο από το χέρι του αγίου Ανδρέα. Όμως, η Θεία Χάρη του Χριστού, θεράπευσε τον άγιο από τις πληγές του και στο σημείο του κομμένου δακτύλου, βγήκε νέο. Την επόμενη ημέρα, βλέποντας οι ειδωλολάτρες κάτοικοι της Σινώπης, την θαυματουργή ίαση του αγίου Ανδρέα, ζήτησαν συγχώρεση και βαπτίσθηκαν χριστιανοί. Ο άγιος έκανε πολλά θαύματα στην πόλη αυτή, μεταξύ των οποίων και η ανάσταση ενός παιδιού.

Αγία Αικατερίνη
Η αγία Αικατερίνη, είναι μια ξεχωριστή περίπτωση αγίας, καθώς μετά κι από υπόδειξη της Παναγίας δέχθηκε δαχτυλίδι μνηστείας από τον Ιησού (στον ύπνο της). Η Αικατερίνη φέρεται να ακολούθησε την μοιραία οδό των πρωτοχριστιανών: Μαρτύρησε για την πίστη της, παρά τα ανταλλάγματα που δέχθηκε.
Στην αρχική φυλάκιση η νεαρή αγία υπέμεινε τις πιέσεις και τις κακουχίες με θάρρος και υπομονή που αντλούσε από την δύναμη της βαθιάς της πίστης. Όταν στη συνέχεια έμαθε η Αυγούστα Φαυστίνα τον λόγο της καταδίκης της αγίας θαύμασε την καρτερικότητά της και ζήτησε να την επισκεφθεί η οποία και έγινε με συνοδεία 200 στρατιωτών υπό τον Φρούραρχο Πορφυρίωνα ή Πορφύριο οι οποίοι τελικά κατηχήθηκαν στη νέα θρησκεία. Τότε ο αυτοκράτορας διέταξε τον αποκεφαλισμό της Φαυστίνας και της ακολουθίας της και την τελική πλέον εκτέλεση της αγίας. Μέσον θανάτωσης ήταν ο «βασανιστικός τροχός» που έμοιαζε με τροχό η περιφέρεια του οποίου έφερε καρφιά (ήλους) που ετίθετο σε κίνηση με σχοινιά και τροχαλίες πλησιάζοντας αργά το ιστάμενα δεμένο σώμα του καταδίκου) με συνέπεια τις αρχικές εκδορές μέχρι διαμελισμού. Ο θρύλος στο σημείο αυτό αναφέρει πως τα καρφιά του τροχού όταν πλησίασαν το σώμα της αγίας αυτά ένα-ένα αποσπόταν ή θραυόταν. Κατ΄ άλλο θρύλο ο εν λόγω τροχός πριν πλησιάσει το σώμα της Αγίας διαλύθηκε «στα εξ ων συνετέθη». Έτσι και αποφασίσθηκε τελικά ο αποκεφαλισμός της αγίας που όταν συνέβη αυτός οι παριστάμενοι αντιλήφθηκαν να ρέει γάλα αντί αίμα. Στη συνέχεια δι΄ άλλου θρύλου το πάναγνο σώμα της αγίας μεταφέρθηκε υπό «πτερύγων αγγέλων» στο όρος Σινά της ομώνυμης χερσονήσου όπου επί αιώνες έμεινε άταφο, κατά τους βιογράφους της και την ιερή παράδοση, μέχρι τον 6ο αιώνα, όπου ερημίτες μοναχοί της περιοχής μέσω οράματος ειδοποιήθηκαν και κατέβασαν από το όρος το σώμα της αγίας το οποίο και εναπόθεσαν σε μαρμάρινη θήκη.

Άγιος Νικόλαος
Ο άγιος με την χάρη του Θεού, πραγματοποιούσε, εν ζωή ακόμα, και θαύματα. Όταν κάποια στιγμή είχε πάει στους Αγίους Τόπους για να προσκυνήσει, με θαυμαστό τρόπο γαλήνεψε την φουρτουνιασμένη θάλασσα, γλυτώνοντας έτσι το πλοίο στο οποίο επέβαινε, και την ζωή των συνεπιβατών του. Κάποια στιγμή, ο άγιος επέστρεψε στα Πάταρα και εκεί εξελέγη επίσκοπος μετά από Θεία παρέμβαση, όταν άγγελος Κυρίου εστάλη στην σύνοδο των επισκόπων. Έτσι ο άγιος έγινε επίσκοπος της γειτονικής πόλης, των Μύρων.
Κατά την διάρκεια των μεγάλων διωγμών που έκαναν οι Διοκλητιανός και Μαξιμιανός, ο άγιος φυλακίστηκε χωρίς ούτε λεπτό να σταματήσει να κηρύττει τον λόγο του Θεού. Στο θρόνο της Βασιλεύουσας ανέβηκε ο Μεγάλος Κωνσταντίνος και έτσι ο άγιος ανέλαβε ξανά καθήκοντα επισκόπου. Ανάμεσα στις δραστηριότητές του ήταν πλέον και ο αγώνας κατά του Αρειανισμού. Στην ιστορία έμεινε το ράπισμα που έδωσε στον Άρειο κατά την διάρκεια της Α' οικουμενικής συνόδου, πράξη που τον οδήγησε για μία ακόμη φορά στην φυλακή σιδηροδέσμιο. Το πρώτο βράδυ αυτής της φυλάκισής του, εμφανίστηκαν θαυματουργά στο κελί του ο Χριστός και η Παναγία και του έδωσαν ένα Ευαγγέλιο και ένα ωμοφόριο (ιερατικό άμφιο). Το πρωί όταν πήγαν να του δώσουν φαγητό, τον βρήκαν να φορά το ωμοφόριο και να διαβάζει το Ευαγγέλιο. Το γεγονός αυτό έγινε γνωστό στον αυτοκράτορα ο οποίος και αποφυλάκισε τον Άγιο ζητώντας του συγγνώμη.
Μερικά από τα θαύματα που έκανε εν ζωή ο άγιος είναι τα εξής: Έσωσε από την πείνα την πόλη των Μύρων, εμφανιζόμενος θαυματουργικά στον καπετάνιο ενός πλοίου που μετέφερε σιτάρι κάνοντάς τον να φέρει το σιτάρι στους κατοίκους της πεινασμένης πόλης. Ένα άλλο θαύμα ήταν όταν παρουσιάστηκε στον ύπνο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου και του φανέρωσε ότι ήταν αθώοι οι τρεις αξιωματικοί που κατηγορούνταν για συνωμοσία. Με αυτόν τον τρόπο γλύτωσε τη ζωή των τριών αυτών ανδρών οι οποίοι έγιναν στη συνέχεια μοναχοί. Πολλές φορές γλύτωσε θαυματουργικά πλοία που κινδύνευαν από την φουρτουνιασμένη θάλασσα. Αυτός είναι και ο λόγος που ο άγιος Νικόλαος θεωρείται προστάτης των ναυτικών μας. Χαρακτηριστικό είναι ότι θαυματουργά μεταφέρθηκε σε ένα πλοίο που κινδύνευε στη τρικυμία και το οδήγησε ο ίδιος κρατώντας το τιμόνι σε ασφαλές λιμάνι. Ένα άλλο θαύμα του είναι όταν ένας ταξιδιώτης έπεσε στη θάλασσα από ένα πλοίο και είπε: «Άγιε Νικόλαε βοήθει μοι» κι ο άγιος τον μετέφερε θαυματουργά στο σπίτι του. Όλα αυτά τα χρόνια ο άγιος δεν υπήρχε δυστυχία που να μην συμπονέσει, αδικία που να μην επανορθώσει, διχόνοια που να μην ειρηνεύσει.
Το πότε ακριβώς πέθανε ο άγιος Νικόλαος δεν είναι γνωστό. Σίγουρο είναι ότι τα λείψανα του αγίου μετά τον θάνατό του φυλάσσονταν στην πόλη των Μύρων σε ναό που είχε ανεγερθεί προς τιμήν του. Κατά την παράδοση ο διάβολος μεταμορφωμένος σε γριά γυναίκα έστειλε με ένα καράβι λάδι για τις ακοίμητες κανδήλες του τάφου του Αγίου. Με αυτό το μαγεμένο λάδι είχε σκοπό να κάψει τον ναό και τα λείψανα του αγίου, μην αντέχοντας την δόξα του Αγίου Νικολάου. Ο αγιος εμφανίστηκε θαυματουργικά στον καπετάνιο του πλοίου που μετέφερε αυτό το λάδι και του είπε να πετάξει το μαγεμένο λάδι στην θάλασσα. Όταν ο καπετάνιος ακολούθησε την εντολή του αγίου, το λάδι πήρε φωτιά τη στιγμή που ρίχτηκε στη θάλασσα και άρχισε να στροβιλίζεται.

Άγιος Φανούριος
Σε μια περίοδο της ιστορικής ζωής της η Κρήτη ήταν υποδουλωμένη στους Λατίνους (1204 - 1669 μ.Χ.), που είχαν δικό τους αρ­χιεπίσκοπο και γι' αυτό προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να παρασύρουν τους κατοίκους του νησιού στον Καθολικισμό (Παπισμό). Έτσι οι Λατίνοι πήρανε σαν καταπιεστι­κό μέτρο ενάντια στην Ορθοδοξία να μην επιτρέπουν να χειροτονούνται ιερείς στην Κρήτη, οπότε οι Κρητικοί αναγκάζονταν να μεταβαίνουν στο νησί Τσιρίγο (Κύθηρα) για να χειροτονηθούν ιερείς από ορθόδοξο αρχιερέα, που έδρευε εκεί.
Κάποια εποχή λοιπόν ξεκίνησαν απ' την Κρήτη τρεις διάκονοι για το Τσιρίγο κι αφού χειροτονήθησαν εκεί ιερείς, επέστρεφαν τρι­σευτυχισμένοι στο πολύπαθο τότε απ' τη σκλαβιά νησί τους. Κατά κακή τους τύχη Αγαρηνοί πειρατές τους συνέλαβαν στο πέ­λαγος, τους μετέφεραν στη Ρόδο, όπου τους πώλησαν σε τρεις διαφορετικούς Αγαρηνούς αφέντες. Η θέση των τριών ιερέων ήταν αξιοθρή­νητη κι όμως μια γλυκιά προσμονή ήλθε να γλυκάνει το πικρό παράπονό τους. Μάθα­νε πως στη Ρόδο ο άγιος Φανούριος θαυματουργούσε και σ' αυτόν στήριξαν τις ελ­πίδες τους κι ολοένα προσεύχονταν και τον επικαλούνταν ο καθένας τους ξεχωριστά, για να τους λυτρώσει απ' την σκληρή αιχ­μαλωσία στους μιαρούς Αγαρηνούς. Ζήτησε, λοιπόν, ο κάθε ιερέας, χωρίς να συνεννοηθούν μεταξύ τους, απ' τον αφέν­τη του, να του δώσει άδεια να μεταβεί στην εκκλησία για να προσκυνήσει την εικόνα του αγίου Φανουρίου. Πήρανε κι οι τρεις τους μ' ευκολία την άδεια, προσκύνησαν μ' ευ­λάβεια την εικόνα του αγίου βρέχοντας τη γη με τα δάκρυά τους γονατιστοί σαν προσεύχονταν και με όλη τη δύναμη της ψυχής τους παρακαλούσαν τον άγιο Φανούριο να μεσολαβήσει για να γλυτώσουν πια απ' τα χέρια των Αγαρηνών. Αφού οι ιερείς αναχώρησαν, ανακουφι­σμένοι απ' τον πόνο τους, ο άγιος Φανού­ριος παρουσιάστηκε τη νύχτα και στους τρεις αφέντες τους και τους διέταξε να ελευ­θερώσουν τους σκλάβους ιερείς τους, δια­φορετικά θα τους τιμωρούσε σκληρά. Οι Αγαρηνοί όμως άρχοντες θεώρησαν την επέμ­βαση του Αγίου σαν κάποια μαγεία, γι' αυ­τό αλυσόδεσαν τους σκλάβους τους κι άρ­χισαν να τους βασανίζουν με χειρότερο τρό­πο. Την άλλη όμως νύχτα ο άγιος Φανούριος επενέβη πιο αποτελεσματικά, έλυσε τους τρεις ιερείς απ' τα δεσμά τους και τους υποσχέθηκε, πως θα τους ελευθέρωνε από τους Αγαρηνούς την άλλη μέρα. Φανερώ­θηκε και πάλι στους Αγαρηνούς και τους απείλησε αυτή τη φορά, πως αν δεν ελευθέρωναν το πρωί τους ιερείς, θα μεταχειρι­ζότανε σκληρά μέτρα γι' αυτούς. Το άλλο πρωί οι Αγαρηνοί αισθάνθησαν την τιμωρία, γιατί έχασαν όλοι το φως τους και το κορμί τους έμεινε παράλυτο. Έτσι αναγκάσθησαν τότε να συμβουλευτούν τους συγγενείς τους, για να συζητήσουν το κα­κό που τους βρήκε. Όλοι δε οι άρχοντες α­ποφάσισαν να καλέσουν τους τρεις ιερείς, μήπως μπορούσαν να τους βοηθήσουν. Οι ιερείς την μόνη απάντηση που έδωσαν ήταν, πως αυτοί θα παρακαλούσαν τον Θεό τους κι Εκείνος θα αποφάσιζε. Την τρίτη νύχτα παρουσιάστηκε πάλι ο άγιος Φανούριος στους Αγαρηνούς και τους ανακοίνωσε πως αν δεν έστελναν οι τρεις άρχοντες γραπτώς στο ναό του τη συγκατάθεση τους για την απελευθέρωση των ιερέων, δεν θα ξανάβρισκαν πια την υ­γεία τους. Οι Αγαρηνοί τότε θέλοντας και μη έγραψαν το γράμμα που ζήτησε ο άγιος Φανούριος και δήλωναν απερίφραστα, πως παραχωρούσαν, στους τρεις ιερείς την ελευ­θερία τους. Αυτές οι δηλώσεις τους κατατέ­θηκαν στον ιερό ναό του αγίου. Πριν ακόμα επιστρέψει η αντιπροσωπεία των Αγαρηνών απ' το ναό, οι τυφλοί και παράλυτοι άπιστοι έγιναν εντελώς καλά με το θέλημα του αγίου. Οι πλούσιοι Αγαρηνοί έδωσαν στους τρεις ιερείς όλα τα έξοδα του ταξιδιού τους κι αυτοί πριν αναχωρή­σουν κατέφυγαν στην εκκλησία, και αφού ευχαρίστησαν τον άγιο για την απελευθέ­ρωσή τους, αντέγραψαν πιστά την εικόνα του αγίου Φανουρίου και την πήραν στην Κρήτη, όπου την τιμούσαν κάθε χρόνο με δοξολογίες και λιτανείες.
[Η πίτα του Αγίου Φανουρίου
Η μεγάλη τιμή που τρέφουν οι χριστιανοί στον άγιο Φανούριο, έγινε αιτία να δημιουργηθεί στο λαό το παραδοσιακό έθι­μο της πίτας του αγίου ή καλύτερα της φανουρόπιτας. Η πίτα συνήθως είναι μικρή και στρογ­γυλή και γίνεται από καθαρό αλεύρι, ζάχα­ρη, κανέλα, λάδι κι αφού όλα αυτά τα υλι­κά ανακατευθούν, ζυμώνονται, μπαίνουν σε στρογγυλή φόρμα και η πίτα ψήνεται σε μέτρια θερμοκρασία στο φούρνο. Η πίτα γίνεται για να φανερώσει ο ά­γιος σε κάποιον ένα χαμένο αντικείμενο, κά­ποια δουλειά αν ένας είναι άεργος, κάποια χαμένη υπόθεση, την υγειά σε κάποιο άρ­ρωστο και άλλα παρόμοια.]

Οσία Μαρία η Αιγυπτία
Η οσία Μαρία, αναφέρεται ως μια γυναίκα, που αφού έζησε χωρίς μέτρο τις ηδονές της ζωής, καθοδηγούμενη από μια ουράνια φωνή κατέληξε στην έρημο, όπου κι έζησε σαν ερημίτισσα για 47 χρόνια. Τότε ήταν που συναντήθηκε με τον Αββά Ζωσιμά. Σύμφωνα με τον Ζωσιμά, μια μέρα -μεγάλη Τετάρτη-, που της πήγαινε τρόφιμα και Θεία Κοινωνία, πήγε στο σημείο που είχαν ορίσει. Κάποια στιγμή εμφανίστηκε η Οσία από την απέναντι όμως όχθη του ποταμού Ιορδάνη. Ο Αββάς Ζωσιμάς αναρωτήθηκε πως θα περνούσε η γυναίκα το ποτάμι αφού δεν υπήρχε εκεί κοντά κάποια βάρκα. Τότε η Οσία, σαν να ήταν το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο, σταύρωσε τον Ιορδάνη και τον διάβηκε περπατώντας πάνω σε αυτόν. Αφού κοινώνησε το Άχραντο Σώμα και το Τίμιο Αίμα του Χριστού, έφαγε μονάχα τρία σπυριά φακής από τα τρόφιμα που είχε φέρει ο Ζωσιμάς, λέγοντάς του ότι εκείνα τα σπυριά της ήταν αρκετά. Πριν αποχωριστούν είπε στον Ζωσιμά την επόμενη χρονιά να ακολουθήσει τον κανόνα του μοναστηριού και να την συναντήσει στην έρημο, στο σημείο που είχαν συναντηθεί πρώτη φορά. Πέρασε και αυτός ο χρόνος και ήρθε η αρχή της σαρακοστής. Ο Ζωσιμάς πήρε τον δρόμο για την έρημο σκεπτόμενος ότι είχε ξεχάσει να ρωτήσει ποιο ήταν το όνομα της άγιας αυτής γυναίκας. Φτάνοντας στο σημείο που είχαν συναντηθεί την πρώτη φορά βρήκε την οσία Μαρία την Αιγυπτία να κείτεται νεκρή, με σταυρωμένα τα χέρια και σε κατεύθυνση ώστε να «βλέπει» προς την ανατολή. Δακρυσμένος ο Αββάς Ζωσιμάς, έψαλλε τους νεκρώσιμους ύμνους και τότε διαπίστωσε ότι η οσία τού είχε αφήσει ένα μήνυμα σκαλισμένο στη γη. Το μήνυμα αυτό του φανέρωνε το όνομά της, τον προέτρεπε να την θάψει σε εκείνο το σημείο και του γνωστοποιούσε ότι είχε πεθάνει πριν ακριβώς ένα χρόνο την ημέρα δηλαδή που έλαβε την Θεία Κοινωνία. Ο Αββάς Ζωσιμάς, βρίσκοντας ένα ξύλο προσπάθησε να σκάψει έναν λάκκο για να θάψει το σώμα της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. Το έδαφος όμως ήταν πολύ σκληρό και απελπισμένος ότι δεν θα κατάφερνε να ανοίξει τον λάκκο αυτό, άρχισε να προσεύχεται με δάκρυα στα μάτια. Τότε εμφανίστηκε ένα λιοντάρι που στάθηκε στα πόδια της οσίας. Ο Αββάς θεωρώντας ότι αυτό είναι έργο του Θεού, παρακάλεσε το λιοντάρι να σκάψει αντί για εκείνον ένα λάκκο και έτσι έγινε. Το θηρίο άνοιξε τον λάκκο με τα πόδια του, μέσα στον οποίο ο Αββάς Ζωσιμάς ενταφίασε το σώμα της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.

Ο Άγιος Μελέτιος ο στρατηλάτης και οι συν αυτώ Μάρτυρες
(Σεραπίων Επίσκοπος, Ιωάννης και Στέφανος, Καλλίνικος, Φήστος, Φαύστος, Αιδέσιος, Μάρκελλος, Θεόδωρος, Μελετίων, Σέργιος, Μαρκελλίνος, Φήλιξ, Φωτεινός, Θεοδωρίσκος, Μερκούριος και Δίδυμος, Χριστίνος και Κυριάκος, Καρτέριος, Σωσάννα, Μαρκιανή, Παλλαδία, Γρηγορία και άλλοι Μάρτυρες)
Οι άγιοι αυτοί Μάρτυρες κατάγονταν από την Γαλατία και έζησαν κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Αντωνίνου (138-160 μ.Χ.). Κατηγορήθηκαν στον ηγεμόνα των Ταβιανών Μάξιμο και διώκονταν από τους εθνικούς. Όταν συνελήφθησαν, οδηγήθηκαν ενώπιον του ηγεμόνα, ο οποίος τους διέταξε να θυσιάσουν στα είδωλα. Οι άγιοι αρνήθηκαν και τότε άρχισαν τα βασανιστήρια. τους καταξέσχισαν τα πλευρά, τους κτύπησαν με σιδερόσφαιρες τους αστραγάλους και κάρφωσαν τα πόδια τους σε ξύλα. στην συνέχεια τους έχυσαν στα αυτιά καυτό λάδι, αλλά οι Μάρτυρες με την χάρη του Θεού έμειναν αβλαβείς, οι δε δήμιοι από την ζέστη διαλύθηκαν σαν το κερί και αμέσως κάηκαν όλοι οι υπηρέτες του ηγεμόνος.
Μόλις άρχισε να ξημερώνει άγγελοι Κυρίου πήραν τους αγίους Μάρτυρες και τους μετέφεραν στο ναό του Δία, όπου οι άγιοι κατέρριψαν το χάλκινο είδωλο αυτού. Μόλις το άγαλμα κατέπεσε, εξήλθαν από αυτό δαίμονες που κραύγαζαν ότι έφθασε η ώρα της εκπληρώσεως της προφητείας για την καταστροφή του Δία από τον στρατηλάτη Μελέτιο. το θαύμα αυτό έγινε αφορμή να βαπτισθεί χριστιανός ο ευγενής Σεραπίων, που έγινε Επίσκοπος. Οι άγιοι Μελέτιος, Ιωάννης και Στέφανος οδηγήθηκαν και πάλι μπροστά στον ηγεμόνα, ο οποίος προσκάλεσε τους κόμητες, τους τριβούνους και τους πρίγκιπες Φήστο, Φαύστο, Μάρκελλο, Θεόδωρο, Μελετίωνα, Σέργιο, Μαρκελλίνο, Φίλικα, Φωτεινό, Θεοδωρίσκο, Μερκούριο και Δίδυμο. Τότε ο ηγεμόνας λέγει προς αυτούς: «Γιατί καταστρέψατε το ναό του μεγάλου θεού Δία;». Αυτοί δε απάντησαν: «Εμείς δεν ήμασταν εκεί, αλλά αυτός που καταφρόνησες, ο Μελέτιος, με τις ουράνιες δυνάμεις συνέτριψε αυτόν». Και αμέσως άρχισαν να ελέγχουν τον ηγεμόνα για την άνοια και την ασέβεια αυτού. Τότε ο ηγεμόνας έδωσε εντολή να τους κτυπήσουν με λωρίδες από μολύβι και να τους βάλουν σε πυρακτωμένο καμίνι. Οι άγιοι εισήλθαν στην φωτιά κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου και ένιωθαν σαν να δροσίζονταν στον παράδεισο. Οι ειδωλολάτρες άρχισαν να ρίχνουν νερό, για να σβήσει η φωτιά και να πνίξουν τους αγίους από τις αναθυμιάσεις. Αλλά ούτε πάλι κατάφεραν τίποτε. Τότε τους οδήγησαν στο ναό του Ασκληπιού. Μόλις οι άγιοι εισήλθαν στον ειδωλολατρικό ναό και προσευχήθηκαν, με την δύναμη του Θεού ο ναός σείστηκε και το άγαλμα του ειδώλου συνετρίβη. Τότε ένδυσαν τον άγιο Μελέτιο με θώρακα και περικεφαλαία που έκαιγαν, αλλά το σίδερο έγινε κρύο. Το μαρτύριο συνεχίσθηκε. Ο ηγεμόνας διέταξε τότε να φέρουν μπροστά του δύο παιδιά, που ονομάζονταν Χριστίνος και Κυριάκος. τα ρώτησε λέγοντας: «Πείτε μας, παιδιά, ποιός Θεός είναι μεγαλύτερος, ο Δίας ή ο Χριστός;». και εκείνα αποκρίθηκαν: «Ιησούς ο Χριστός είναι ο αληθινός Θεός, Αυτός που δημιούργησε με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα τα πάντα». Τότε τα κτύπησαν και ακολούθως απέκοψαν τις τίμιες κεφαλές αυτών και του διδασκάλου τους «εν τω όρει Μηνόει».
Πάλι ο παράνομος ηγεμόνας έδωσε στον άγιο Μελέτιο να πιει δηλητήριο που ήταν κατασκευασμένο από τον μάγο Καλλίνικο. Μόλις ο μάγος Καλλίνικος είδε το παράδοξο θαύμα, πίστεψε στον Χριστό και έλεγξε τα είδωλα ως δαιμόνια και αμέσως παρακάλεσε τον άγιο Μελέτιο να του δώσει την σφραγίδα του Κυρίου και να γίνει χριστιανός. Έτσι μαρτύρησε και ο Καλλίνικος, ο οποίος ενταφιάσθηκε με τον Επίσκοπο Σεραπίωνα. Στην συνέχεια ο ηγεμόνας έφερε στο βήμα τις γυναίκες των Αγίων Φήστου, Φαύστου, μαρκελλίνου και Αιδεσίου, τη Σωσάννα, τη Μαρκιανή, την Παλλαδία και τη Γρηγορία, οι οποίες, αφού ομολόγησαν τον Χριστό, μαρτύρησαν.
Ο ηγεμόνας, τυφλωμένος από την ασέβεια, δεν μπορούσε να δει την αλήθεια. Αμέσως έδωσε εντολή να κρεμάσουν τον άγιο Μελέτιο σε ένα πεύκο και να του καρφώνουν το σώμα με πυρακτωμένα καρφιά. Το έργο αυτό ανέλαβε ο Καρτέριος ο χαλκέας με τους δώδεκα μαθητές αυτού. Μόλις άρχισαν να καρφώνουν το σώμα του αγίου Μελετίου, τα πυρακτωμένα καρφιά συντρίβονταν και έπεφταν κατά πρόσωπο εκείνων που τα κάρφωναν και τους τύφλωναν. Έτσι ο Καρτέριος και οι μαθητές του πίστεψαν στον Χριστό και απετμήθησαν τις τίμιες κεφαλές αυτών στο όρος των Καδακορέων. Και ενώ ο άγιος Μελέτιος ήταν κρεμασμένος στο δένδρο, φωνή ακούσθηκε από τον ουρανό που έλεγε: «Έλα, αθλητά μου, Μελέτιε, ανέβαινε στα ταμεία του Παραδείσου και στο χορό των εκλεκτών μου Αγγέλων και στη συνδρομή όλων των Δικαίων μου. Να, όλοι οι άγιοι στέκονται και σε προσδοκούν, για να σού δώσουν τα βραβεία, διότι εσύ εποίησες το θέλημά μου επί της γης». Τότε κατέβηκαν Άγγελοι από τον ουρανό και παρέλαβαν την ψυχή του αγίου Μελετίου και την ανέφεραν στον ουρανό σαν περιστερά λευκή απαστράπτουσα. Άγγελος Κυρίου κατήλθε και πήρε το λείψανο του αγίου Μελετίου και το έφερε στο όρος, όπου τελειώθηκε και το στράτευμα αυτού.

Αγία Βαρβάρα
Η αγία Βαρβάρα έζησε όταν στον αυτοκρατορικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης ήταν ο Διοκλητιανός. Ο πατέρας της ήταν τοπικός άρχοντας στην Ηλιούπολη (Μπάαλμπεκ) στο Λίβανο. Λεγόταν Διοσκόρος και ήταν φανατικός ειδωλολάτρης. Ο πατέρας της εκτός από τα υλικά αγαθά, είχε δώσει στην αγία και μόρφωση.
Η αγία Βαρβάρα όντας όμορφη γυναίκα, κλείστηκε από τον πατέρα της, όταν εκείνος έφυγε για ταξίδι, σε έναν πύργο ούτως ώστε να μην μπορεί κανένας να την δει. Κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού της, σκεπτόμενη την παρουσία του Θεού στην φύση, ανακάλυψε την αληθινή θρησκεία μόνη της και από ειδωλολάτρισσα έγινε χριστιανή. Φεύγοντας ο πατέρας της, άφησε εντολή να κατασκευαστεί ένα λουτρό στον πύργο και σε αυτό να ανοιχτούν δύο παράθυρα. Η αγία Βαρβάρα έδωσε εντολή να ανοιχτεί και ένα τρίτο, θέλοντας έτσι να μαρτυρήσει την πίστη της στον τριαδικό Θεό.
Γυρνώντας από το ταξίδι ο πατέρας της, και βλέποντας το τρίτο παράθυρο, θύμωσε. Τον θυμό του αύξησε η άρνηση της αγίας να δεχτεί τα συνοικέσια που είχε φέρει μαζί του ο πατέρας της, η ομολογία ότι ήταν πλέον χριστιανή και όχι ειδωλολάτρισσα, καθώς και το ότι μπροστά του η αγία Βαρβάρα έκανε το σταυρό της. Στον θυμό του πάνω ο πατέρας της προσπάθησε να την αποκεφαλίσει και η αγία τράπηκε σε φυγή. Κατά την διάρκεια της φυγής της, βρέθηκε στο βουνό όπου κρύφτηκε σε έναν βράχο που άνοιξε θαυματουργικά στα δύο. Όμως ένας βοσκός που είδε το θαύμα, το ανέφερε στον πατέρα της, ο οποίος συνέλαβε τελικά την αγία και την οδήγησε στον έπαρχο της περιοχής, Μαρκιανό. Εκεί η αγία ομολόγησε για μια ακόμη φορά την πίστη της και περιγέλασε τα είδωλα. Ο έπαρχος πρόσταξε τον βασανισμό της με βούνευρα, αγκίστρια και σφυριά. Πληγωμένη και βαριά τραυματισμένη η αγία φυλακίστηκε και στο κελί της εμφανίστηκε το βράδυ ο Χριστός όπου θεράπευσε όλες της τις πληγές και την παρότρυνε να διατηρήσει την πίστη της. Ο έπαρχος βλέποντας την άλλη μέρα την αγία θεραπευμένη, αντί να πιστέψει στον Χριστό, διέταξε να συνεχιστούν τα βασανιστήρια της αγίας Βαρβάρας. Ένα από αυτά ήταν και η περιφορά της στους δρόμους γυμνή. Όταν όμως πήγαν να την γυμνώσουν, ένα νέφος κατέβηκε από τον ουρανό και τύλιξε το σώμα της αγίας μην επιτρέποντας σε κανέναν να το δει. Μια γυναίκα, η Ιουλιανή, βλέποντας το θαύμα αυτό θέλησε να διακηρύξει κι αυτή την πίστη της και να υπομείνει μαζί με την αγία Βαρβάρα τα μαρτύρια. Έτσι κι έγινε, έως ότου ο έπαρχος διατάξει τον αποκεφαλισμό και των δύο γυναικών.
Ο πατέρας της Αγίας Βαρβάρας θέλησε να εκτελέσει με τα ίδια του τα χέρια την εντολή του επάρχου και έτσι η αγία Βαρβάρα παρέδωσε το πνεύμα της στον Ιησού Χριστό μετά τον αποκεφαλισμό της από τον ίδιο της τον πατέρα, ενώ η Ιουλιανή παρέδωσε το πνεύμα της αποκεφαλισμένη από τα χέρια του δημίου. Γυρίζοντας από τον τόπο του μαρτυρίου ο Διόσκορος προς το σπίτι του, δέχτηκε την Θεία Δίκη υπό την μορφή ενός κεραυνού που τον χτύπησε και τον έκανε στάχτη. Για τον λόγο αυτό η αγία Βαρβάρα θεωρείται προστάτιδα του πυροβολικού μας.

Αγία Παρασκευή
Η Παρασκευή ήταν μια ωραιότατη νέα, πίστευε όμως πως η αληθινή ομορφιά της χριστιανής γυναίκας είναι «ο κρυπτός της καρδίας άνθρωπος», όπως διάβαζε στην πρώτη επιστολή του αποστόλου Πέτρου. Όταν πέθαναν οι γονείς της, η Παρασκευή μοίρασε την περιουσία της και αφιέρωσε τον εαυτό της στο έργο της ιεραποστολής. Οι Εβραίοι τότε την κατηγόρησαν ότι κηρύττει το Χριστό και ότι προσελκύει πολλούς στην Εκκλησία. Οι Εβραίοι πάντα στάθηκαν και μέχρι σήμερα είναι οι πρώτοι εχθροί της Εκκλησίας· δεν μπόρεσαν ακόμα να καταλάβουν ότι πλανήθηκαν στο πρόσωπο του Μεσσία.
Ο ίδιος ο αυτοκράτορας θέλησε να ανακρίνει την αγία Παρασκευή. Βλέποντας την ωραιότητά της και τη σύνεση, της είπε: «Αν θυσιάσεις στους θεούς, θα κερδίσεις πολλά· αλλιώς θα βασανισθείς». Εκείνη σεμνά και σταθερά του απάντησε- «Δεν θα αρνηθώ ποτέ το Χριστό. Οι θεοί σας είναι είδωλα. Ένας είναι ο αληθινός Θεός, εκείνος που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη». Όταν οι ισχυροί βλέπουν την αδυναμία τους να μεταπείσουν τους ομολογητές, τότε χρησιμοποιούν τη βία κι αρχίζουν τα βασανιστήρια. Φόρεσαν λοιπόν στην κεφαλή της αγίας πυρωμένη σιδερένια περικεφαλαία, αλλά δεν έπαθε τίποτε. Την έριξαν σε βρασμένη πίσσα, αλλά και πάλι δεν έπαθε κακό. Κάποιες σταγόνες πίσσας έπεσαν στα μάτια του βασιλιά και τον τύφλωσαν, αλλά η αγία Παρασκευή τον θεράπευσε (γι' αυτό θεωρείται και ειδική στις παθήσεις των ματιών).
Ο Αντωνίνος ή Μάρκος Αυρήλιος, καθώς μαρτυρεί και η ιστορία, ήταν κατά τα άλλα αγαθός άνθρωπος, γι’ αυτό, όταν είδε το θαύμα, άφησε ελεύθερη την αγία. Έφυγε λοιπόν η Παρασκευή σε άλλη πόλη κι εκεί συνέχισε το ιεραποστολικό της έργο. Αλλά την συνέλαβαν κι εκεί και την οδήγησαν στο Διοικητή. Όταν εκείνος της πρότεινε να αρνηθεί την πίστη της, εκείνη έκαμε το σταυρό της και με θάρρος ομολόγησε το Χριστό. Έξω από την πόλη σε μια σπηλιά κρυβότανε ανήμερο θηρίο. Εκεί λοιπόν έριξαν την αγία Παρασκευή, αλλ’ όταν το θηρίο πήγε φυσομανώντας να πέσει επάνω της, εκείνη φύσηξε επάνω του και το θηρίο έμεινε νεκρό. Βλέποντας το θαύμα, ο Διοικητής και οι δήμιοι πίστεψαν, κι άφησαν πάλι ελεύθερη την αγία Παρασκευή.
Ο Ιησούς Χριστός δεν παρέλειψε να πει για τους αγίους, που στέλνει να κηρύξουν το Ευαγγέλιο και οι άνθρωποι τους διώκουν «από πόλεως εις πόλιν». Αυτό πραγματοποιήθηκε και στην αγία Παρασκευή. Σε άλλη πόλη που έφυγε κι εκεί την έπιασαν και πάλι την ανέκριναν και πάλι εκείνη με παρρησία ομολόγησε το Χριστό. Όταν είδαν πως δεν την έπειθαν για να αρνηθεί το Χριστό, την βασάνισαν πάλι και στο τέλος την αποκεφάλισαν.

Άγιος Αρτέμιος
Οι περισσότεροι ίσως γνωρίζουν τον άγιο Αρτέμιο, λόγω του ότι είναι ο «προστάτης» της Ελληνικής Αστυνομίας. Ελάχιστοι όμως γνωρίζουν ότι είναι «προστάτης» και (κρατηθείτε!) των…όρχεων!!! Ναι, σωστά διαβάσατε. Ο Αρτέμιος είχε ειδικότητα στη θαυματουργή θεραπεία νόσων που αφορούσαν τα «δίδυμα»!
Διαβάζουμε χαρακτηριστικά στον Συναξαριστή του Άγιου Νικόδημου του Αγιορείτου:
«Άξιον δε είναι να προσθέσωμεν εδώ και μερικών θαυ­μάτων τού αγίου διήγησιν άνθρωπος τις έχων τα δίδυμά του πολλά εξογκωμένα από το σπάσημον, έπηγεν εις τόν ναόν του αγίου Αρτεμίου κλαίων και ζητών την ιατρείαν. Εκείτετο λοιπόν ο ασθενής εις το μέσον του ναού επάνω είς στρώμα, και ολίγον υπνώσας, βλέπει τόν άγιον Άρτέμιον εις τόν ύπνον του λέγοντα αύτο, δείξον μου το πάθος σου, ό δε έδει­ξε τόν τόπον, όπου είχε τό πάθος. Τότε ό άγιος κύφας (έσκυψε) και πιάσας επιτήδεια μέ τάς δύο του χείρας τό σπάσιμον τών διδύμων του, έσφιγξεν αυτά όσον έδύνατο, ό δέ ασθενής πονήσας μεγάλως και φωνάξας τό, ούαί μοι, έξύπνησε και εύρε τόν ε­αυτόν του υγιή δοξάζων τόν θεόν και τόν άγιον».

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως
Όπως είναι γνωστό ο Άγιος Νεκτάριος εκοιμήθη σε ένα θάλαμο του νοσοκομείου Αρεταίειου στην Αθήνα. Το ιερό του σκήνωμα μεταφέρθηκε στην Αίγινα και κατόπιν, από το λιμάνι, στα χέρια πιστών, μεταφέρθηκε στην μονή της Αγίας Τριάδος. Όταν η ιερά πομπή έφτασε στην Μονή, όπου θα γινόταν η ταφή του, ο ιερομόναχος Σάββας επιχείρησε να του φορέσει το πετραχήλι και το ωμοφόριο. Τότε ο άγιος, έσκυψε το κεφάλι, όπως έκανε πάντα όταν ήταν εν ζωή!

Άγιος Παντελεήμων
Το μαρτύριο του αγίου, η παρουσία του Θεού και το μέγα θαύμα. Ο άγιος μένει αλώβητος παρά τα φρικτά βασανιστήρια.
Κατ' αρχήν τον εκρέμασαν εις ένα ξύλο και τον εξέσχισαν με σιδερένια νύχια. Έπειτα κατέκαυσαν τας πλευράς του, και τα υπόλοιπα ευαίσθητα μέλη του. Ο Παντολέων όμως έμεινε πιστός και ακλόνητος. Δεν αρνήθηκε. Δεν πρόδωσε το Χριστό. Τότε ο αυτοκράτορας εξαγριωμένος, διέταξε να τον υποβάλουν σε φοβερά βασανιστήρια με σκοπό να απαρνηθεί την πίστη του και να θυσιάσει στα είδωλα. Ο άγιος προσευχόμενος συνέχεια υπέμενε τα πάνδεινα μαρτύρια χωρίς να λυγίσει. Μπροστά στα μάτια του ειδωλολάτρη αυτοκράτορα λάμβανε χώρα ένα ανεξήγητο μυστήριο. Παρά τα μαρτύρια, ο άγιος έβγαινε από κάθε δοκιμασία σώος και αβλαβής. Οι στρατιώτες του αυτοκράτορα, άρχισαν να του ξύνουν τη σάρκα με μαχαίρια και να καίνε τις πληγές με λαμπάδες. Ο Χριστός, όμως, του θεράπευσε τις πληγές, φωτίζοντας τον με αστραπές. Στη συνέχεια έβαλαν τον Παντολέοντα μέσα σε ένα καζάνι που έβραζε. Με τη βοήθεια όμως και πάλι του Θεού ο άγιος έμεινε σώος και άβλαβης και η φωτιά θαυματουργικά έσβησε. Ακολούθως βύθισαν τον άγιο στα βάθη της θάλασσας, αφού έδεσαν στο λαιμό του μία τεράστια πέτρα. Ο Χριστός, όμως, έκανε την πέτρα πιο ελαφριά από φύλλο και έδωσε στον Παντολέοντα τη δύναμη να περπατά πάνω στα νερά. Έτσι σώος και αβλαβής, βγήκε στη στεριά. Στη συνέχεια έριξαν τον άγιο σε πεινασμένα άγρια θηρία. Όμως τα ζώα, αντί να τον κατασπαράξουν, έγλειφαν ήρεμα και ειρηνικά με τη γλώσσα τους τα πόδια του, κουνώντας τις ουρές τους. Ο αυτοκράτορας, αντί να αναγνωρίσει τη δύναμη του Χριστιανισμού, εξεδήλωνε την οργή του με μεγαλύτερη αγριότητα.[...] και διατάσσει τον αποκεφαλισμό του Αγίου. Θαυματουργικώς όμως, το ξίφος λυγίζει και αντί αίμα τρέχει γάλα. Τότε οι στρατιώτες αρνούνται να πραγματοποιήσουν το αποτρόπαιο έργο τους, προσκυνούν τη χάρη του Χριστού και γίνονται χριστιανοί. Ο άγιος προσευχήθηκε και τότε ακούστηκε φωνή από τον ουρανό. Ήταν η φωνή του Θεού που του έδωσε το όνομα Παντελεήμων, που σημαίνει τον άγιο που όλους τους βοηθά και τους ελεεί ακόμη και τους εχθρούς του. Μετά από αυτό το θαύμα, ο ίδιος ο άγιος ζήτησε να γίνει η εκτέλεση του. Το τίμιο σώμα του αγίου τάφηκε με τιμές από τους χριστιανούς. Η εκκλησία μας τιμά την μνήμη του την 27η Ιουλίου. Έκτοτε είναι ο προστάτης άγιος των αναπήρων, ιδιαίτερα των τυφλών και των χωλών.

Αγία Αγάθη (η Παρθενομάρτυς 15ετής)
Ήταν από την Κατάνη της Σικελίας, βασιλεύοντος τότε στη Ρώμη του Δεκίου. Είχε δε τρία μεγάλα χαρίσματα. Πρώτον καταγόταν από ευγενείς γονείς άρχοντες. Δεύτερον ήταν πολύ όμορφη και ωραία στο σώμα. Τρίτον είχε πολύ κινητό και ακίνητο πλούτο. Άρχοντας της Κατάνης ήταν ο Κυντιανός, άνθρωπος από χωρικούς, άξεστος, φιλάργυρος πολύ και σαρκολάτρης. Συλλογίστηκε λοιπόν να βάλει στο χέρι του την Αγάθη για το δικό του συμφέρον. Σκοπός του ήταν να γίνει πιο πλούσιος και φυσικά ν' αποκτήσει τον τίτλο του ευγενούς. Με κολακείες και υποσχέσεις προσπάθησε να τη φέρει στη γνώμη του. Μη μπορώντας τη δίνει σε γυναίκα που ήταν πόρνη, ώστε να την κάνει ν' αμαρτήσει. Αφού ούτε αυτό έγινε τότε την προτρέπει να θυσιάσει στα είδωλα. Η αγία ομολογεί Χριστόν και λέγει: «Γνώριζε ότι ποτέ δε θέλω έλθει σε τόσην αναισχυντίαν, να προσκυνήσω τους δαίμονάς σου, έστω και αν μου δώσεις τας φοβερωτέρας τιμωρίας, αλλά πάντα ομολογώ τον Θεόν μου καρδία και στόματι. Λοιπόν παίδευε, τιμώρα, ξέσχιζε τας σάρκας μου, να γνωρίσεις την αλήθειαν».
Τότε διατάσσει ο Κυντιανός να βγάλουν τα ρούχα της αγίας, να δέσουν τα χέρια της, να την κρεμάσουν σε στύλο, να τη δείρουν και να περικαύσουν το κεφάλι της, τα χέρια και τα πόδια. Έπειτα της κόβει τα στήθη και τη ρίχνει στη φυλακή. Εδώ την επισκέπτεται ο Απόστολος Πέτρος και την ιατρεύει παντελώς. Την άλλη μέρα, ο τυφλωμένος πνευματικά άρχοντας δε βλέπει με τα μάτια της ψυχής του το γιατρεμένο σώμα της αγίας και με φωτιά την καίει, ενώ φοβερός σεισμός γίνεται μόλις ρίχνεται στη φωτιά. Φοβούμενος τη βγάζει και μισοψημένη τη φυλακίζει. Προσευχόμενη η αγία αφήνει την ψυχή της στον Κύριο. Άγγελοι ως νέοι παρουσιαζόμενοι αληθοφανώς, συνοδεύουν την ψυχή της στον τάφο. Ο άρχοντας δε Κυντιανός εξεψύχησε κακώς, όταν τ' άλογά του τον δάγκωσαν και τον καταπάτησαν.

Άγιος Μηνάς
Κάποιος χριστιανός από την Κωνσταντινούπολη, οδεύοντας για το πανηγύρι του αγίου Μηνά και έχοντας μαζί του αρκετά χρήματα, κατέλυσε σε ένα ξενοδοχείο. Ο ξενοδόχος είδε τα ξένα χρήματα και, κυριευμένος από απληστία, σκότωσε τον προσκυνητή, τον διαμέλισε και έβαλε τα κομμάτια του σε μία σπυρίδα (ζεμπίλι). Ενώ σκεφτόταν πού να θάψει τα μέλη του θύματός του για να μην αποκαλυφθεί το έγκλημα, καταφθάνει στο ξενοδοχείο ένας έφιππος στρατιώτης, ο άγιος Μηνάς, και τον ρωτάει επίμονα πού βρίσκεται ο προσκυνητής. Ο ξενοδόχος τον διαβεβαιώνει ότι δεν γνωρίζει τίποτε αλλά ο άγιος ξεπεζεύει, εισέρχεται στα ενδότερα του ξενώνα, βρίσκει την σπυρίδα, την φέρνει μπροστά του και τον ρωτάει με φοβερό και άγριο βλέμμα να του πει ποιος είναι ο νεκρός. Τότε ο φονιάς έφριξε, πέφτοντας άφωνος και τρέμων στα πόδια του άγνωστου ιππέα. Ο άγιος συνάρμοσε τα μέλη του θύματος, προσευχήθηκε και ανέστησε το νεκρό προσκυνητή παραγγέλνοντάς του να δοξάζει τον Θεό. Ο αναστημένος, σαν να είχε εγερθεί από τον ύπνο, κατάλαβε όσα έπαθε, εδόξασε τον Θεό και προσκύνησε τον άγιο. Μόλις ο φονιάς συνήλθε από τον τρόμο του και σηκώθηκε, του πήρε ο άγιος τα κλεμμένα χρήματα και τα επέστρεψε στον προσκυνητή λέγοντάς του να συνεχίσει τον δρόμο του. Έπειτα, για να ολοκληρώσει την ευεργεσία του Θεού, στράφηκε προς τον ξενοδόχο, τον έδειρε όπως του άξιζε, τον ενουθέτησε, του έδωσε συγχώρηση για το έγκλημά του προσευχόμενος γι’ αυτόν, καβάλησε το άλογό του και έγινε άφαντος. Τότε μόνο κατάλαβε ο ξενοδόχος ότι ο στρατιώτης αυτός ήταν ο άγιος Μηνάς, γεγονός που θυμίζει την εμπειρία των δύο Αποστόλων κατά την πορεία τους προς Εμμαούς, με την συντροφιά του αναστημένου Χριστού. (Λουκ. 24,31).
Ακόμη ένα θαύμα του αγίου Μηνά έλαβε χώρα το 1826 στο Ηράκλειο της Κρήτης, πόλη στην οποία ιδιαιτέρως τιμάται ο άγιος. Το 1821, μετά την έκρηξη της μεγάλης Ελληνικής Επανάστασης εναντίον των Τούρκων, οι κατακτητές προχώρησαν σε σφαγές χιλιάδων αμάχων σε πολλές περιοχές. Από τους πρώτους που πλήρωσαν με το αίμα τους την επανάσταση ήταν και οι κάτοικοι της Κρήτης. Μεταξύ των χιλιάδων θυμάτων ήταν ο Μητροπολίτης Κρήτης, οι Επίσκοποι Χανίων, Κνωσού, Χεροννήσου, Λάμπης, Σητείας κ.α. οι οποίοι εσφάγησαν, την 24η Ιουνίου 1821, στον περίβολο του Μητροπολιτικού Ναού του Ηρακλείου. Μάλιστα ο ιερουργών ιερέας εσφάγη πάνω στην Αγία Τράπεζα! Πέντε χρόνια αργότερα, το 1826, οι Τούρκοι του Ηρακλείου σχεδίαζαν να προβούν σε σφαγή των χριστιανών, και πάλι στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, στις 18 Απριλίου, ημέρα του Πάσχα, την ώρα της αναστάσιμης Θείας Λειτουργίας για να πιάσουν τους Χριστιανούς απροετοίμαστους. Για αντιπερισπασμό έβαλαν φωτιά σε διάφορα απομακρυσμένα σημεία της πόλης, ενώ οπλισμένα στίφη είχαν συγκεντρωθεί έξω από το ναό, περιμένοντας την ώρα της αναγνώσεως του Ευαγγελίου για να εισβάλουν και να αρχίσουν την σφαγή. Μόλις όμως άρχισε η ανάγνωση εμφανίσθηκε ένας ασπρομάλλης ηλικιωμένος ιππέας που έτρεχε γύρω από το ναό κραδαίνοντας το ξίφος του και κυνηγώντας τους επίδοξους σφαγείς οι οποίοι τράπηκαν πανικόβλητοι σε φυγή. Έτσι σώθηκαν οι πολύπαθοι χριστιανοί του Ηρακλείου από τον φοβερό κίνδυνο. Οι Τούρκοι νόμισαν ότι ο καβαλάρης ήταν μουσουλμάνος πρόκριτος απεσταλμένος από τον διοικητή της πόλης για να ματαιώσει την σφαγή. Όταν διαμαρτυρήθηκαν στον διοικητή, αυτός τους διαβεβαίωσε ότι δεν γνώριζε τίποτε και μάλιστα διαπιστώθηκε ότι ο συγκεκριμένος πρόκριτος δεν είχε βγει καθόλου από το σπίτι του. Κατάλαβαν τότε οι Τούρκοι ότι επρόκειτο για θαύμα του αγίου Μηνά, κοινοποίησαν το γεγονός στους Έλληνες και από τότε οι μουσουλμάνοι ηυλαβούντο πολύ τον άγιο, προσφέροντας μάλιστα και δώρα στο ναό του. Το θαύμα αυτό του αγίου Μηνά καθιερώθηκε να τιμάται στο Ηράκλειο την Τρίτη της Διακαινησίμου, οπότε και εκτίθεται σε προσκύνηση, κατά τον εσπερινό, λείψανο του αγίου.

Αγία Άννα
Μιὰ γυναῖκα ἀπὸ τὴν Ἀρτάκη ἀρρώστησε μαζί μὲ τὸ παιδί της. Εἶχαν γυρίσει παντοῦ ὅπου μποροῦσαν σὲ γιατροὺς καὶ σὲ προσκυνήματα. Ἦλθαν καὶ στὴν Ἅγία Ἄννα. Τὸ παιδὶ εἶχε ντυθῆ καλογεράκι. Ἔμειναν στὸ Προσκύνημα μὲ προσευχὴ καὶ νηστεία 40 ἡμέρες. Καθημερινὰ γινόταν στὸ ὄνομά τους θεία λειτουργία καὶ ἁγιασμός. Τὴν 40η ἡμέρα τὴ στιγμὴ τοῦ ἁγιασμοῦ, καθὼς οἱ ἄρρωστοι ἦσαν καθιστοὶ δίπλα-δίπλα καὶ κρατοῦσαν, κατὰ τὴ συνήθεια, στὴν ἀγκαλιά τους τὴν εἰκόνα, ἡ Ἅγια Ἄννα ἔκαμε τὸ θαῦμα της. Ἡ εἰκόνα ἄρχισε νὰ κινεῖται, σὲ ὅλο τὸ σῶμα τους, ὕστερα στάθηκε ὁριζόντια στὸ κεφάλι τῆς ἄρρωστης καὶ στριφογύριζε σὰν προπέλα. Ἀόρατη δύναμη στὴ συνέχεια πῆρε τὴν ἄρρωστη καὶ τὴν ἔβγαλε ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μὲ κατεύθυνση πρὸς τὴ θάλασσα. Τὸ παιδὶ ἀκολουθοῦσε. Μόλις πάτησε τὸ πόδι της ἡ ἄρρωστη στὴ θάλασσα, τράβηξε τὸ παιδί της μπροστά. Τὸ βούτηξε τρεῖς φορὲς μέσα στὴ θάλασσα καὶ μετὰ τὸ ἄφησε. Ὅταν γίνονταν αὐτὲς οἱ σκηνές, ἦσαν πολλοὶ ἐκεῖ μαζεμένοι καὶ ἀκολουθοῦσαν. Μερικοὶ ἔτρεξαν καὶ ἔβγαλαν τὸ παιδὶ ἀπὸ τὸ νερό. Ἡ εἰκόνα στὴ συνέχεια εἶχε ἁπλωθῆ ὁριζόντια στὴ θάλασσα, ἡ δὲ ἄρρωστη κρατιόταν ἀπ᾿ αὐτήν. Τῆς ἔκαμε τρεῖς γύρους μέσα στὴ θάλασσα καὶ τὴν ἔβγαλε ἔξω ὄρθια. Ἡ γυναῖκα μὲ τὴν εἰκόνα στὸ κεφάλι πατώντας στὴ στεριὰ ἔκαμε ἐμετό, κι᾿ ἔβγαλε ἕνα πρᾶγμα ἄσχημο ἀπὸ μέσα της. Ξαναγύρισαν στὴν Ἐκκλησία, μὲ τὴν εἰκόνα στὸ κεφάλι. Ἐτελείωσε καὶ ὁ ἁγιασμὸς ποὺ εἶχε διακοπῆ. Πῆραν τὴν εἰκόνα ἀπὸ τὴν ἄρρωστη καὶ τὴν ἔβαλαν στὴ θέση της. Ἀπὸ τότε ἔμεινε ὑγιὴς καὶ αὐτὴ καὶ τὸ παιδί της καὶ δόξαζαν μὲ εὐγνωμοσύνη τὴν Ἁγία γιὰ τὴν εὐεργεσία της.

Αγία Μαρίνα
Η αγία Μαρίνα καταγόταν από την Αντιόχεια της Πισιδίας και έδρασε την εποχή του αυτοκράτορα Κλαυδίου. Ήταν μοναχοκόρη και μάλιστα ο πατέρας της ήταν ιερέας των ειδώλων. Δεν είχε συμπληρώσει το δωδέκατο έτος της ηλικίας της όταν πέθανε η μητέρα της και ο πατέρας της ανέθεσε την ανατροφή της σε κάποια χριστιανή γυναίκα. Η αγία Μαρίνα τότε διδάχθηκε τον Χριστιανισμό και άνοιξε την ψυχή της για να δεχτεί τον σωτήρα της Χριστό. Όταν ο έπαρχος Ολύμβριος πληροφορήθηκε τα σχετικά με αυτή, διέταξε να την οδηγήσουν μπροστά του και προσπάθησε με κάθε μέσο να τη μεταπείσει. Μάλιστα, θαμπωμένος από την ομορφιά της, της ζήτησε να γίνει γυναίκα του. Εκείνη αρνήθηκε και συνέχισε να ομολογεί την πίστη της. Γι΄ αυτό και υπέστη φρικτά βασανιστήρια. Αφού της καταξέσκισαν τις σάρκες με σιδερένια νύχια, την έριξαν στη φυλακή. Όταν την ανέκρινε για δεύτερη φορά και διαπίστωσε ότι παρέμενε ακλόνητη την έκαψε με αναμμένες λαμπάδες. Τότε όμως συνέβη μέγα θαύμα: Οι πληγές της έκλεισαν και όσοι βρίσκονταν εκεί έγιναν αμέσως χριστιανοί. Ο έπαρχος εξοργισμένος διέταξε να την αποκεφαλίσουν και έτσι η αγία έλαβε το αμάραντο στεφάνι του μαρτυρίου.

Άγιος Σπυρίδωνας
Mε την προσευχή του μάζευε τα σύννεφα κ' έβρεχε σε καιρό ξηρασίας, γιάτρευε τις αρρώστιες, τιμωρούσε τους πονηρούς ανθρώπους, όπως έκανε με κάποιους μαυραγορίτες που γκρέμισε τις αποθήκες που φυλάγανε το σιτάρι, ενώ ο κόσμος πέθαινε από την πείνα, και καταπλακωθήκανε μαζί με το σιτάρι. Kαι εζούσε με τόση φτώχεια, που σαν πήγε κάποτε ένας φτωχός να τον βοηθήσει για να πληρώσει κάποιο χρέος του, δεν είχε να του δώσει τίποτα, και με θαύμα έκανε μαλαματένιο ένα φίδι που βρέθηκε σ' εκείνο το μέρος, και το έδωσε στον φτωχό, κ' εκείνος το έλιωσε και πλήρωσε το χρέος του. Άλλη φορά πάλι έγινε κατακλυσμός, και τα ποτάμια ξεχειλίσανε και πλημμύρισε η χώρα, κι ο άγιος Σπυρίδωνας προσευχήθηκε και τραβήξανε τα νερά και στέγνωσε ο νεροπατημένος τόπος. Γιάτρεψε και τον βασιλέα Kωνσταντίνο που είχε αρρωστήσει από κάποια αγιάτρευτη αρρώστια, ένα διάκο που βουβάθηκε τον έκανε καλά, κακούς και πλεονέκτες ανθρώπους τιμώρησε με υπερφυσική δύναμη, και πλήθος άλλα θαύματα έκανε, ώστε να τον φοβούνται οι άδικοι και οι αδικημένοι να τον έχουνε για προστάτη και καταφύγιο. Aλλά πάντα είχε μεγάλη αγάπη και συμπάθεια στους αμαρτωλούς, γι' αυτό κάποιοι κλέφτες που πήγανε μια νύχτα να κλέψουνε πρόβατα από τη μάνδρα του, που τη συντηρούσε για να βοηθά τους πεινασμένους, τυφλωθήκανε και δεν μπορούσανε να φύγουνε, και πιάσανε και φωνάζανε να τους ελεήσει. Kι ο άγιος όχι μοναχά τους ξανάδωσε το φως τους, αλλά τους χάρισε κι ένα κριάρι, γιατί, όπως τους είπε, είχανε κακοπαθήσει όλη τη νύχτα, κι αφού τους νουθέτησε να 'ναι καλοί άνθρωποι, τους έστειλε στα σπίτια τους χωρίς να μάθει τίποτα η εξουσία για την κλεψιά που θέλανε να κάνουνε. Προέλεγε δε και όσα ήτανε να γίνουνε με ακρίβεια, ώστε να τον θαυμάζει ο κόσμος σαν ένα υπεράνθρωπο πρόσωπο, αφού από τσομπάνης αξιώθηκε να ανεβεί σε τέτοιο ύψος. Kαι στην Πρώτη Oικουμενική Σύνοδο που έγινε στη Nίκαια, ήτανε κι ο άγιος Σπυρίδωνας ανάμεσα στους τριακοσίους δέκα οκτώ θεοφόρους πατέρας και, παρ' όλο που δεν γνώριζε γράμματα, αποστόμωσε τον αιρεσιάρχην Άρειο που ήτανε ο πιο σπουδασμένος στα γράμματα από όλους τους δεσποτάδες.
Όλον τον καιρό που έζησε δεν έπαψε να κάνει θαύματα. Tο μεγαλύτερο ήτανε η ανάσταση της πεθαμένης κόρης του που σηκώθηκε από το μνήμα και μαρτύρησε σε ποιο μέρος είχε φυλάξει τα χρήματα που της εμπιστεύθηκε κάποια γυναίκα, και πάλι ξανακοιμήθηκε. Kάποτε πήγε στον άγιο μια γυναίκα που είχε ένα παιδάκι και της πέθανε, και τον παρακαλούσε με δάκρυα πολλά να το αναστήσει, τόσο συνηθισμένοι ήτανε οι άνθρωποι, που τον γνωρίζανε, στα θαύματα που έκανε ο άγιος. Kαι εκείνος το ανάστησε με την προσευχή του. Mα η μητέρα του σαν το είδε ζωντανό, από την πολλή χαρά της πέθανε η ίδια. Kι ο άγιος Σπυρίδωνας ανέστησε και τη γυναίκα.υτά τα μεγάλα θαύματα ξακουσθήκανε στον κόσμο, κι ο άγιος Σπυρίδωνας, ζώντας ακόμα, τιμήθηκε σαν άγιος και θαυματουργός. Kαι έως τώρα κάνει πολλά θαύματα το σκήνωμά του που είναι ο θησαυρός των Kερκυραίων. Όταν λειτουργούσε, παραστεκότανε Άγγελοι που τους βλέπανε με τα μάτια τους πολλοί από τους ευσεβείς χριστιανούς, και που έλεγε το "Eιρήνη πάσι", οι Άγγελοι αντιφωνούσανε "Kαι τω πνεύματί σου" αντί των ψαλτάδων, και τον περιέλουζε κάποια υπερφυσική φωτοχυσία.

Αγία Ευφυμία
Στην εποχή του Θεοδοσίου του Μικρού, το 410, κάποιος μοναχός και ιερέας, ο Ευτύχιος, έγινε αρχηγός αιρέσεως. Ισχυριζόταν οτι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός έχει μόνο μια φύση και μια ενέργεια Θεότητας. Αυτός καθαιρέθηκε από τον άγιο Φλαβιανό, Πατριάρχη Κων/πόλεως. Αλλά ο Ευτύχιος δεν έπαυσε να ταράσσει την Εκκλησία μέχρι που πέθανε ο Θεοδόσιος. Όταν ανέβηκε στην εξουσία ο Μαρκιανός, διέταξε να συγκροτηθεί Οικουμενική Σύνοδος στη Χαλκηδόνα το 451 μ.Χ. για να εξετασθεί το θέμα. Συγκεντρώθηκαν, λοιπόν, εξακόσιοι τριάντα επίσκοποι και συγκρότησαν την αγία Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο. Αφού συζητήθηκε το όλο θέμα καταδίκασαν τη πλάνη και αναθεμάτισαν τον Ευτύχιο. Επειδή όμως οι αιρετικοί δεν πείθονταν στις αποφάσεις της Συνόδου, οι Πατέρες έκαναν το εξής:
Έγραψαν και οι Ορθόδοξοι και οι αιρετικοί Μονοφυσίτες σε δύο ξεχωριστά βιβλία τις απόψεις επί του θέματος. Έπειτα άνοιξαν τη θήκη, που περιείχε το λείψανο της αγίας Ευφημίας, και τοποθέτησαν τα δύο βιβλία στο στήθος της αγίας. Μετά από ορισμένο χρόνο άνοιξαν πάλι τη θήκη και είδαν το βιβλίο των Ορθοδόξων, που περιείχε και την απόφαση της Συνόδου, να το κρατά η Μάρτυς στην αγκαλιά της και των αιρετικών να βρίσκεται στα πόδια της. Απ' αυτό το θαύμα οι μεν Ορθόδοξοι στηρίχθηκαν στην πίστη και δόξασαν τον Θεό, οι δε αιρετικοί κατανικήθηκαν.

Αρχάγγελος Μιχαήλ ο Πανορμίτης
Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ ο Πανορμίτης, πέρα από τα αμέτρητα επιβεβαιωμένα Θαύματα που έχει επιτελέσει και επιτελεί εδώ και εκατοντάδες χρόνια στην Ιερά αυτή Μονή της Σύμης, πραγματοποιεί και ένα διαχρονικό (ανά τους αιώνες) και ταυτόχρονα μοναδικό παγκοσμίως Θαύμα, σε όσους πιστούς βρίσκονται σε διάφορα μέρη του κόσμου και δεν έχουν τη δυνατότητα να έρθουν οι ίδιοι στο μοναστήρι του.
Εκείνος που αδυνατεί την παρούσα στιγμή να επισκεφθεί την Ιερά Μονή, μπορεί μέσα σε ένα μικρό μπουκαλάκι, είτε από εμφιαλωμένο νερό είτε από πορτοκαλάδα (πλαστικό κατά προτίμηση, ως πιο ανθεκτικό), να τοποθετήσει θυμίαμα, ένα χαρτί με τα «Υπέρ Υγείας» και τα «Υπέρ Αναπαύσεως» ονόματα εκείνων που επιθυμεί, ένα χαρτάκι με το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση ή και το τηλέφωνό του. Επίσης, μπορεί να συμπεριλάβει και ένα γράμμα προς το μοναστήρι, για οποιοδήποτε θέμα τον απασχολεί και θα ήθελε να γίνει θέμα προσευχής στην Ιερά Μονή.
Αφού τοποθετήσει μέσα όλα αυτά τα αφιερώματα για τον Ταξιάρχη και κλείσει το μπουκαλάκι, μπορεί, είτε από ένα λιμάνι είτε από κάποιο πλοίο που βρίσκεται στα ανοιχτά να πετάξει το μπουκαλάκι στη θάλασσα, αφού πρώτα προσευχηθεί στον Αρχάγγελο Μιχαήλ τον Πανορμίτη και του ζητήσει να το οδηγήσει ο ίδιος στο μοναστήρι του στη Σύμη. Ο Πανορμίτης θα το αναλάβει και το μπουκαλάκι με τα αφιερώματα θα φθάσει τελικά στη Σύμη, στον όρμο της Ιεράς Μονής, ή διαφορετικά θα μπλεχτεί στα δίχτυα των ψαράδων στα ανοιχτά του νησιού. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο τελικός προορισμός του θα είναι να καταλήξει άθικτο στα χέρια των ανθρώπων του μοναστηριού, οι οποίοι με τη σειρά τους (ως επιβεβαίωση του θαύματος, «προς Δόξαν Θεού») θα αποστείλουν ευχαριστήρια επιστολή προς τον πιστό που το έστειλε, ευχαριστώντας τον για τα αφιερώματα.
Στην Ιερά Μονή φυλάσσονται μέχρι σήμερα αφιερώματα, που ταξίδεψαν μόνα για τον Πανορμίτη από διάφορα μέρη του κόσμου (όπως για παράδειγμα από την Αυστραλία) και από διάφορες εποχές. Τα παλιά τα χρόνια, οι πιστοί έστελναν με τον τρόπο αυτό τα αφιερώματά τους μέσα σε γυάλινα μπουκάλια, ακόμα και σε κιβώτια!

Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ
Στα χρόνια της βασιλείας του Νικηφόρου Γ΄του Βοτανειάτη (1078-1081), ησύχαζε στο Άγιον Όρος. στην τοποθεσία Δάφνη, ο μοναχός Ευθύμιος με την συνοδεία του. Ύστερα όμως από επιδρομή των Σαρακηνών, αναγκάστηκαν να φύγουν και να εγκατασταθούν στη θέση που βρίσκεται σήμερα η μονή Δοχειαρίου. Αυτοί έχτισαν εκεί τη μονή. Τον Ευθύμιο διαδέχθηκε ο ανηψιός του Νεόφυτος. Ο Νεόφυτος είχε στον κόσμο μεγάλη περιουσία, που τη διέθεσε τώρα για να χτίσει εκκλησία και ν' ασφαλίσει τη μονή με τειχόκαστρο και πύργο. Ήταν όμως λυπημένος, γιατί τα χρήματά δεν επαρκούσαν για την αγιογράφηση του ναού. Ζήτησε τότε τη βοήθεια του Θεού, κι Εκείνος απάντησε με το ακόλουθο θαύμα:
Εξήντα μίλια από το Άγιον Όρος, στο νησί Λόγγος, είχε η μονή ένα μετόχι, κι εκεί κοντά βρισκόταν στύλος αρχαίος με την επιγραφή: «Όποιος με χτυπήσει στο κεφάλι, θα βρει χρυσάφι άφθονο».
Πολλοί δοκίμαζαν, πετώντας πέτρες στην κορυφή του στύλου, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Κάποτε ένας εικοσάχρονος νέος, εργάτης στο μετόχι της μονής αφού συλλογίστηκε πολύ, αποφάσισε να σκάψει στο σημείο όπου έπεφτε η σκιά της κορυφής του στύλου με την ανατολή του ήλιου. Καθώς έσκαβε, βρήκε μια μαρμάρινη πλάκα, και κάτω απ'; αυτήν ένα μεγάλο χάλκινο δοχείο γεμάτο χρυσά νομίσματα.
Χαρούμενος για το εύρημα, σκεπάζει το δοχείο και τρέχει στο μοναστήρι.
-Γέροντα, λέει εμπιστευτικά στον ηγούμενο Νεόφυτο, βρήκα χρυσάφι πολή στο μετόχι μας. Δώσε ευλογία να έρθουν μοναχοί, για να το φέρουμε στο μοναστήρι.
Ο ηγούμενος κάλεσε τρεις μοναχούς, που, με οδηγό το νέο, πήγαν, έβγαλαν το χάλκωμα μαζί με το μάρμαρο που το σκέπαζε, μπήκαν στο καΐκι και ξεκίνησαν για το μοναστήρι. Οι μοναχοί όμως δεν άντεξαν στον πειρασμό. Σκέφτηκαν να ρίξουν τον εργάτη στη θάλασσα και ν' αρπάξουν το χρυσάφι. Έτσι κι έκαναν. Όταν άρχισε να βραδιάζει, έδεσαν το μάρμαρο στο λαιμό του νέου και τον πέταξαν στη θάλασσα. Εκείνος ενώ βυθιζόταν, φώναξε:
- Άγιοι αρχάγγελοι σώστε με!
Αμέσως παρουσιάστηκαν οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ σαν αετοί χρυσόφτεροι, τον άρπαξαν από το βυθό και τον μετέφεραν αστραπιαία μέσα στην εκκλησία του Δοχειαρίου.
Οι μοναχοί, στο μεταξύ, μοιράστηκαν το χρυσάφι, το έκρυψαν έξω από το μοναστήρι και οι ίδιοι έμειναν στον αρσανά. Ο νέος, μέσα στην εκκλησία, από το φόβο του κοκάλωσε και αποκοιμήθηκε. Όταν σήμανε ο όρθρος και πήγε ο εκκλησιαστικός ν' ανοίξει την εκκλησία, είδε μέσα το νέο και τρόμαξε. Τρέχει τότε στον ηγούμενο και του λέει:
-Γέροντά μου, είδα ένα φάντασμα στην εκκλησία και δεν μπορώ να μπω.
-Μη φοβάσαι, του απαντάει εκείνος. Κάνε το σταυρό σου και προχώρησε με θάρρος.
Ο μοναχός έκανε δεύτερη απόπειρα, αλλά είδε και πάλι το νέο. Κάλεσε τότε τον ηγούμενο, που διαπίστωσε πως το φαινόμενο ήταν αληθινό. Ο νέος κοιμόταν πεσμένος στο έδαφος, με την πέτρα δεμένη στο λαιμό. Ο γέροντας χτύπησε κάτω το ραβδί του και το παιδί ξύπνησε.
- Πού βρίσκομαι; ρώτησε. Μου φαίνεται πως είμαι στη θάλασσα, όπου μ' έριξαν οι μοναχοί.
- Δεν ξέρεις πού βρίσκεσαι; Είσαι στο μοναστήρι, μέσα στην εκκλησία. Εγώ είμαι ο ηγούμενος Νεόφυτος. Πες μου λοιπόν, πώς βρέθηκες εδώ;
Το παιδί ζήτησε να το αφήσουν λίγο για να συνέλθει, κι ύστερα διηγήθηκε ό,τι είχε συμβεί. Το πρωΐ ο ηγούμενος συνάντησε τους τρεις εκείνους μοναχούς, που είχαν στο μεταξύ ανεβεί στη μονή, και τους ρώτησε:
- Πατέρες, τι έγινε με το θησαυρό;
- Ψέματα ήταν, γέροντά μου, απάντησαν εκείνοι. Μας απάτησε ο νέος, γι' αυτό τον απειλήσαμε κι έφυγε.
- Καλά. Πάμε τώρα στην εκκλησία να ευχαριστήσουμε το Θεό.
Μπαίνοντας στο ναό, βλέπουν κατάπληκτοι το παιδί με την πέτρα δεμένη στο λαιμό του. Ήταν τόσο αναπάντεχο, που έμειναν άφωνοι. Ο ηγούμενος τους απείλησε κι έφεραν όλο το θησαυρό στο μοναστήρι. Ύστερα τους έδιωξε για πάντα, ενώ το νέο τον κούρεψε μοναχό. Την εκκλησία την αγιογράφησε και την αφιέρωσε στους αγίους Ταξιάρχες Μιχαήλ και Γαβριήλ.