ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ - Ὄρνιθες (1021-1057)

ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ποῦ πρόξενοι; ΠΙ. τίς ὁ Σαρδανάπαλλος οὑτοσί;
ΕΠ. ἐπίσκοπος ἥκω δεῦρο τῷ κυάμῳ λαχὼν
εἰς τὰς Νεφελοκοκκυγίας. ΠΙ. ἐπίσκοπος;
ἔπεμψε δὲ τίς σε δεῦρο; ΕΠ. φαῦλον βιβλίον
1025 Τελέου τι. ΠΙ. βούλει δῆτα τὸν μισθὸν λαβὼν
μὴ πράγματ᾽ ἔχειν ἀλλ᾽ ἀπιέναι; ΕΠ. νὴ τοὺς θεούς.
ἐκκλησιάσαι γοῦν ἐδεόμην οἴκοι μένων·
ἔστιν γὰρ ἃ δι᾽ ἐμοῦ πέπρακται Φαρνάκῃ.
ΠΙ. ἄπιθι λαβών· ἔστιν δ᾽ ὁ μισθὸς οὑτοσί.
1030 ΕΠ. τουτὶ τί ἦν; ΠΙ. ἐκκλησία περὶ Φαρνάκου.
ΕΠ. μαρτύρομαι τυπτόμενος ὢν ἐπίσκοπος.
ΠΙ. οὐκ ἀποσοβήσεις; οὐκ ἀποίσεις τὼ κάδω;
οὐ δεινά; καὶ πέμπουσιν ἤδη ᾽πισκόπους
εἰς τὴν πόλιν, πρὶν καὶ τεθύσθαι τοῖς θεοῖς;
ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΠΩΛΗΣ
1035 «ἐὰν δ᾽ ὁ Νεφελοκοκκυγιεὺς τὸν Ἀθηναῖον ἀδικῇ—»
ΠΙ. τουτὶ τί ἐστιν αὖ κακόν, τὸ βιβλίον;
ΨΗ. ψηφισματοπώλης εἰμὶ καὶ νόμους νέους
ἥκω παρ᾽ ὑμᾶς δεῦρο πωλήσων. ΠΙ. τὸ τί;
1040 ΨΗ. «χρῆσθαι Νεφελοκοκκυγιᾶς τοῖς αὐτοῖς μέτροισι
καὶ σταθμοῖσι καὶ ψηφίσμασι καθάπερ Ὀλοφύξιοι.»
ΠΙ. σὺ δέ γ᾽ οἷσπερ Ὡτοτύξιοι χρήσει τάχα.
ΨΗ. οὗτος, τί πάσχεις; ΠΙ. οὐκ ἀποίσεις τοὺς νόμους;
1045 πικροὺς ἐγώ σοι τήμερον δείξω νόμους.
ΕΠ. καλοῦμαι Πισθέταιρον ὕβρεως εἰς τὸν Μουνιχιῶνα μῆνα.
ΠΙ. ἄληθες, οὗτος; ἔτι γὰρ ἐνταῦθ᾽ ἦσθα σύ;
1050 ΨΗ. «ἐὰν δέ τις ἐξελαύνῃ τοὺς ἄρχοντας καὶ μὴ δέχηται
κατὰ τὴν στήλην—»
ΠΙ. οἴμοι κακοδαίμων, καὶ σὺ γὰρ ἐνταῦθ᾽ ἦσθ᾽ ἔτι;
ΕΠ. ἀπολῶ σε καὶ γράψω σε μυρίας δραχμάς—
ΠΙ. ἐγὼ δὲ σοῦ γε τὼ κάδω διασκεδῶ.
ΨΗ. μέμνησ᾽ ὅτε τῆς στήλης κατετίλας ἑσπέρας;
1055 ΠΙ. αἰβοῖ· λαβέτω τις αὐτόν. οὗτος, οὐ μενεῖς;
ἀπίωμεν ἡμεῖς ὡς τάχιστ᾽ ἐντευθενὶ
θύσοντες εἴσω τοῖς θεοῖσι τὸν τράγον.

***
Ο Μέτωνας φεύγει τρέχοντας· έρχεται ένας επιθεωρητής με δυο κάλπες στα χέρια του.Ο ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ
Οι πρόξενοι πού βρίσκονται; ΠΙΣ. (μέσα του) Ποιός είναι
τούτος ο Σαρδανάπαλος; ΕΠΙ. Εγώ ήρθα
ως επιθεωρητής εδώ, σταλμένος
με κλήρο, στους Νεφελοκοκκυγιώτες.
ΠΙΣ. Ως επιθεωρητής; Και ποιός σε στέλνει;
ΕΠΙ. Ένα εγγραφάκι. ΠΙΣ. Θα ήθελες να λάβεις
την αμοιβή σου και να φύγεις πίσω,
χωρίς να ενοχληθείς; ΕΠΙ. Αυτό μου αρέσει·
γιατί δουλειά έχω κιόλας στην πατρίδα·
θέλω να πάω στη σύναξη του δήμου,
κάτι για το Φαρνάκη να ενεργήσω.
ΠΙΣ., δέρνοντάς του.
Πάρε λοιπόν την αμοιβή και φεύγα.
1030 ΕΠΙ. Μπα! Τί είναι τούτο; ΠΙΣ. Σύναξη του δήμου.
ΕΠΙ. Είμ᾽ επιθεωρητής και με χτυπούνε!
Διαμαρτύρομαι. ΠΙΣ. Δρόμο, με τις δυο σου
τις κάλπες. Φοβερό! Θυσία πριν γίνει,
επόπτες να μας στέλνουνε στην πόλη!
Ο επιθεωρητής κάνει πως φεύγει και κρύβεται πίσω από τα δέντρα· έρχεται ένας πουλητής νόμων κρατώντας στα χέρια παπύρους.

Ο ΝΟΜΟΠΩΛΗΣ, διαβάζοντας.
1040 «Αν ένας Νεφελοκοκκυγιώτης πειράξει Αθηναίο...»
ΠΙΣ. Τί συμφορά είναι πάλι αυτή η φυλλάδα;
ΝΟΜ. Εγώ είμαι νομοπώλης και ήρθα νέους
να σας πουλήσω νόμους. ΠΙΣ. Τί είδους νόμους;
ΝΟΜ., διαβάζοντας.
«Οι Νεφελοκοκκυγιώτες να μεταχειρίζονται τα ίδια μέτρα και σταθμά και τους ίδιους νόμους που έχουν οι Καρπάθιοι».
ΠΙΣ., σηκώνοντας το χέρι για να τον χτυπήσει.
Κι εσύ τους ίδιους που έχουν οι. . . Καρπάζιοι.
ΝΟΜ. Τί σου ᾽ρθε; ΠΙΣ. Πάρε πίσω αυτούς τους νόμους.
Νόμους πικρούς θα σου διδάξω τώρα.
Δέρνει τον νομοπώλη και αυτός τρέχει και κρύβεται πίσω από τα δέντρα.
ΕΠΙ., προβάλλοντας το κεφάλι του από το δέντρο όπου είχε κρυφτεί.
Για τον άλλο μήνα, το Μουνιχιώνα, κάνω μήνυση του Πισθέταιρου για κακοποίηση.
ΠΙΣ. Αλήθεια; Βρε δεν έφυγες ακόμα;
ΝΟΜ., ξαναγυρίζοντας.
1050 «Κι αν ένας διώχνει τους άρχοντες και δεν τους δέχεται σύμφωνα με την προκήρυξη...»
ΠΙΣ. Κι εσύ είσ᾽ ακόμα εδώ; Βρε συφορά μου!
ΕΠΙ. Α, θα σου δείξω εγώ· δέκα χιλιάδες
δραχμές αποζημίωση θα ζητήσω...
ΠΙΣ. Κι εγώ θα σου τσακίσω τις δυο κάλπες.
ΝΟΜ. Στη στήλη που χαράζουνε τους νόμους,
μην το ξεχνάς, κατούρησες μια νύχτα.
ΠΙΣ. Ε, πιάστε τον· πού τρέχεις, βρε; σταμάτα.
Ο επιθεωρητής και ο νομοπώλης φεύγουν κυνηγημένοι.
Εμείς ας μην αργούμε, πάμε μέσα,
στους θεούς εκεί τον τράγο να θυσιάσω.
Φεύγει με τους βοηθούς του.

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας: ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ - ΔΑΙΔΑΛΙΩΝ

ΔΑΙΔΑΛΙΩΝ

(πουλί, γεράκι)

 

Ο Δαιδαλίων είναι γιος του Αυγερινού (Εωσφόρου), αδελφός του Κήυκα, πολεμιστής, βίαιος, με ιδιαίτερη αγάπη στο κυνήγι και την πάλη, πατέρας της όμορφης Χιόνης, για την οποία πολλοί μνηστήρες έριζαν. Την ερωτεύτηκαν ο Ερμής και ο Απόλλωνας και την απέκτησαν και οι δυο. Από την ένωσή της με τον Ερμή γεννήθηκε ο Αυτόλυκος και με τον Απόλλωνα ο μουσικός Φιλάμμωνας.

 

Η Χιόνη προκάλεσε την οργή της Άρτεμης, γιατί η θνητή όμορφη γυναίκα ξεπέρασε τα όρια συγκρίνοντας και βρίσκοντας ανώτερη τη δική της ομορφιά από την ομορφιά της Άρτεμης.

 

Εκδικητική ή τιμωρός της αλαζονείας η Άρτεμη, σκότωσε τη Χιόνη με ένα βέλος, ενώ ο αδελφός της Απόλλωνας, εραστής της Χιόνης και πατέρας ενός παιδιού της, λυπήθηκε τον Δαιδαλίονα, που πήγε να πέσει από τον Παρνασσό, και, ταιριαστά με τον χαρακτήρα του, τον μεταμόρφωσε στο αρπακτικό γεράκι για να τον απαλλάξει από τη θλίψη του.

Τα λόγια που δεν είπες, γίνονται θηλιά και σε πνίγουν

Μπορεί κάποιες φορές τα λόγια να είναι κάτι άπιαστο, κάτι που θα ειπωθεί και θα το πάρει ο αέρας, όμως είναι αναγκαία. Πρέπει να μιλάμε, να ακουγόμαστε. Να λέμε αλήθειες και ότι νιώθουμε να το εκφράζουμε.

Δεν έχουμε πάντα τη δυνατότητα να δείξουμε όσα νιώθουμε με πράξεις, γι' αυτό πρέπει να δώσουμε βαρύτητα στις λέξεις. Κάθε λέξη και ένα συναίσθημα, κάθε φράση και μια ελπίδα.

Τα λόγια γράφονται και οι πράξεις σφραγίζουν.

Μη το θεωρείς κουραστικό ή ότι ο άλλος το έχει δεδομένo ότι τον αγαπάς ή σου λείπει κι ας του το δείχνεις και ας το καταλαβαίνει κιόλας. Εσύ να το λες. Ό,τι αισθάνεσαι για τον καθένα να το εκφράζεις.

Μη φοβάσαι την απόρριψη, την αντίδραση ή τη διαφωνία. Θα μιλήσεις και θα απαλύνεις την ψυχή σου, θα την καθαρίσεις και δε θα μένουν υπολείμματα που θα συσσωρευτούν μέσα σου και το φορτίο που θα αναγκαστείς ύστερα να κουβαλήσεις για την υπόλοιπη ζωή σου θα είναι γεμάτο απογοήτευση γιατί δεν είχες το θάρρος να μιλήσεις. Κάτι τόσο απλό που όμως γίνεται τόσο δύσκολο κάποιες φορές.

Δεν είναι απλό, το ξέρω εκθέτεις τον εαυτό σου μπροστά στο αβέβαιο και φοβάσαι όμως πρέπει να απαλλαγείς από αισθήματα που δεν ανήκουν να παραμένουν στην καρδιά σου. Πρέπει να λάβει ο κάθε παραλήπτης τα ανάλογα συναισθήματα που διαθέτεις με οποιοδήποτε κόστος.

Νίτσε: Να γίνουμε πιο τρυφεροί

Υπάρχει κάτι ταπεινω­τικό στην οδύνη, ενώ στη συμπόνια υπάρχει κάτι που εξυψώνει και δίνει υπεροχή.

 

Όταν αγαπούμε, σεβόμαστε και θαυμάζουμε κάποιον και κατόπιν όταν βλέπουμε ότι υποφέρει, - πάντα με κατάπληξη επειδή μας φαίνεται απαράδεκτο η ευτυχία που αναβλύζει από μέσα του να μην προέρχεται από μια πηγή προσωπικής ευτυχίας-, τα αισθήματα της αγάπης, της εκτίμησης και του θαυμασμού μεταμορφώνονται ουσια­στικά: γίνονται πιο τρυφερά, δηλαδή το χάσμα που μας χωρί­ζει μοιάζει να γεφυρώνεται, και μια προσέγγιση ίσου προς ίσον φαίνεται να πραγματοποιείται.

 

Τώρα, μας φαίνεται δυνατό να του δώσουμε ένα αντάλλαγμα, ενώ προηγουμένως τον φα­νταζόμαστε ανώτερο από την ευγνωμοσύνη μας. Αυτή η ικα­νότητα να δίνουμε σε αντάλλαγμα μας εξυψώνει και μας προ­καλεί μεγάλη χαρά.

Προσπαθούμε να μαντέψουμε τι μπορεί να καταπραΰνει τον πόνο του φίλου μας και του το προσφέ­ρουμε. Αν θέλει λόγια, βλέμματα, προσοχή, υπηρεσίες, τονω­τικά, δώρα, - του τα δίνουμε.

Αλλά πριν απ' όλα: αν θέλει να υποφέρουμε με το θέαμα του πόνου του, προσφερόμαστε να υποφέρουμε μαζί του, γιατί όλα αυτά μας παρέχουν την από­λαυση της ενεργητικής ευγνωμοσύνης: αυτό ισοδυναμεί με την λέξη, στην καλή εκδίκηση.

Αν δεν θέλει να δεχτεί και δεν δέχεται τίποτα από μας, τότε απομακρυνόμαστε ψυχροί και θλιμμένοι, σχεδόν πληγωμένοι: είναι σα να απορρίπτουν την ευγνωμοσύνη μας, - και σ' αυτό το θέμα τιμής, ακόμη και ο καλύτερος άνθρωπος είναι εύθικτος.

Απ' όλα αυτά, συμπεραί­νουμε ότι, στην πιο ευνοϊκή περίπτωση, υπάρχει κάτι ταπεινω­τικό στην οδύνη, ενώ στη συμπόνια υπάρχει κάτι που εξυψώνει και δίνει υπεροχή, κι αυτό είναι που χωρίζει για πάντα αυτά τα δύο αισθήματα.

 

Νίτσε, Αυγή, Σκέψεις για τις ηθικές προλήψεις

Τι σημαίνει «σέβομαι» μέσα σε μια σχέση

Όταν ακούμε την ερώτηση «μ’ αγαπάς;», απαντάμε αυτόματα «Ναι». Χωρίς να ψάχνουμε βαθιά μέσα μας τι νιώθουμε πραγματικά – αγάπη η εξάρτηση. Άλλωστε, πολύ συχνά μπερδεύουμε τα συναισθήματα που νιώθουμε: συνήθεια, φόβο μοναξιάς, εξάρτηση, τρυφερότητα. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που διαφοροποιεί τις υγιείς σχέσεις από τις τοξικές είναι η παρουσία του σεβασμού.

Ο σεβασμός σε ένα ζευγάρι

Σε κάθε σχέση ανάμεσα σε ανθρώπους, σεβασμός σημαίνει ότι αναγνωρίζω την αξιοπρέπεια της προσωπικότητας ενός συντρόφου. Τι σημαίνει ακριβώς αυτό; Οι σύντροφοι λαμβάνουν υπόψη την άποψη της άλλης πλευράς, ακούνε τα σχόλια και τις ανάγκες τους, προσπαθούν να δράσουν με έναν τρόπο που δεν προκαλεί απογοήτευση στο άλλο μισό. Ο σεβασμός προϋποθέτει εμπιστοσύνη και ελευθερία στις σχέσεις.

Σε έναν γάμο, η φύση του σεβασμού μπορεί να αλλάξει. Οι σύζυγοι συχνά παραπονιούνται για την έλλειψή του. Η επαναφορά αυτού του χαρακτηριστικού, απαραίτητη για μια υγιή σχέση, είναι δύσκολη, αλλά πιθανή. Ας σκεφτούμε την «εσωτερική» και «εξωτερική» πλευρά του σεβασμού στην οικογένεια.

Στην πρώτη περίπτωση, χρειάζεται να δημιουργηθούν άνετες συνθήκες για τον σύντροφο. Αυτό προϋποθέτει έναν ήρεμο τόνο ομιλίας και ένα αυθεντικό ενδιαφέρον για τη ζωή του άλλου. Όσο για την «εξωτερική» πλευρά, σημαίνει ότι ένα άτομο χρειάζεται να συμπεριφέρεται σωστά δημοσίως στο/στη σύντροφό του/της. Να μην τον/τη προσβάλει δημοσίως και να μην προκαλεί δυσάρεστα σχόλια για τη μεταξύ τους σχέση. Επιπλέον, δεν πρέπει να περιορίζεται ο προσωπικός χώρος ή η ελευθερία του άλλου με απαγορεύσεις και χειραγώγηση.

Πώς δείχνουμε και χτίζουμε σεβασμό σε μια σχέση;

Ο σεβασμός σε μια σχέση αντανακλάται στο πώς αντιμετωπίζουμε και συμπεριφερόμαστε ο ένας στον άλλο σε καθημερινή βάση. Ακόμα κι αν διαφωνούμε ή έχουμε έναν καυγά (ναι, οι καυγάδες συμβαίνουν και στις υγιείς σχέσεις), μπορούμε να σεβόμαστε και να εκτιμάμε τις απόψεις και τα συναισθήματα του άλλου επιχειρηματολογώντας δίκαια.

Ο σεβασμός δεν έχει καμία σχέση με τον έλεγχο ή τη χειραγώγηση. Ο σεβασμός μας επιτρέπει αντιθέτως να νιώθουμε ελεύθεροι να είμαστε ο εαυτός μας και να αγαπιόμαστε γι’ αυτό που είμαστε.

Σε μια υγιή σχέση, λοιπόν, ο σεβασμός περιλαμβάνει τα παρακάτω στοιχεία:

– Μιλάμε ανοιχτά και με ειλικρίνεια ο ένας στον άλλο

– Ακούμε πραγματικά τι λέει ο άλλος

– Εκτιμάμε τα συναισθήματα και τις ανάγκες του

– Συμβιβαζόμαστε όταν πιστεύουμε ότι χρειάζεται

– Μιλάμε με καλοσύνη ο ένας στον άλλο

– Στηρίζουμε τα ενδιαφέροντα, τα χόμπι και την καριέρα ο ένας του άλλου

– Εξελισσόμαστε μέσα από μια σχέση, εξελίσσοντας και την ίδια τη σχέση

– Τιμάμε και σεβόμαστε τα όρια του άλλου, ό,τι κι αν συμβεί

Φυσικά, αν και είναι σημαντικό να σεβόμαστε τον/τη σύντροφό μας σε μια σχέση, είναι εξίσου σημαντικό να δείχνουμε σεβασμό στον εαυτό μας. Ο αυτοσεβασμός είναι το κλειδί για να χτίσουμε αυτοπεποίθηση και να διατηρήσουμε υγιείς σχέσεις, καθώς έτσι θέτουμε όρια και χτίζουμε εκτίμηση σε όλη τη ζωή μας.

Nα μην σταματάς ποτέ να ονειρεύεσαι

Σε ένα κόσμο που είναι δύσκολο να κάνεις τα όνειρα σου πραγματικότητα, σε ένα κόσμο με μη ιδανικές συνθήκες, εσύ ποτέ να μην παύεις να ονειρεύεσαι...!

Όλα έρχονται στην ώρα τους φτάνει να ξέρεις να περιμένεις και φτάνει να το πιστεύεις, να το πιστεύεις πραγματικά όμως. Γι' αυτό να κάνεις όσο πιο πολλά όνειρα μπορείς! Άλλωστε τι νόημα θα 'χει η ζωή όταν δεν ονειρευόμαστε;

Χωρίς όνειρα δεν θα πλησιάζαμε ποτέ όλο και πιο κοντά στον στόχο μας, αφού αυτά είναι που μας πεισμώνουν, αυτά είναι που μας κάνουν να προσπαθούμε όλο και πιο πολύ για να επιτάξουμε τον κάθε στόχο μας. Γι' αυτό και πρέπει πάντα να τα κυνηγάς να μην τα αφήσεις με τίποτα να φύγουν, να έχεις επιμονή και να μην τα αφήσεις να σβήσουν ποτέ...

Αυτή είναι η πραγματική ευτυχία και η ομορφιά της ζωής, να μπορείς να ονειρεύεσαι και να γεμίζεις νόημα και χρώμα την ζωή σου με αυτά έστω κι αν δεν καταφέρεις ποτέ να τα υλοποιήσεις, οι πιθανότητες του αν θα γίνουν πραγματικότητα ποτέ αυτές είναι που κάνουν την ζωή σου πιο ενδιαφέρουσα και αυτά είναι που πάντα θα σε κρατούν ζωντανό, θα σε κάνουν να έχεις κίνητρα , να τολμάς και να έχεις δύναμη...

Άλλωστε όλα ξεκινάνε από τα όνειρα, τα μεγάλα όνειρα που κάνει ο καθένας από εμάς συνοδευμένα με αισιοδοξία και θετικές σκέψεις που με μεγάλη θέληση και πίστη στον εαυτό μας καταλήγουν σε πράξη.

Ότι κι αν γίνει να μην εγκαταλείψεις ποτέ τα όνειρα σου και να μην τα αφήνεις ποτέ στην μέση.

Όσες δυσκολίες κι αν βρεθούν στο πέρασμα σου να μην τα βάλεις ποτέ κάτω να θυμάσαι πόσο μα πόσο πολύ το ήθελες και πόσο το θέλεις , να μην φοβάσαι και σιγά σιγά θα καταφέρεις να τα υλοποιήσεις, θα πέσεις μα θα ξανασηκωθείς ξανά και ξανά και τότε θα ευγνωμονείς τον εαυτό σου που ποτέ δεν τα παράτησες.. Αν μπορείς να το ονειρευτείς μπορείς και να το κάνεις.. αρκεί να πιστεύεις σε σένα και τότε μπορείς να καταφέρεις πολλά περισσότερα από όσα νομίζεις.

Γι' αυτό να μην παύεις ποτέ να ονειρεύεσαι και να μην αφήνεις κανένα ''εφιάλτη'' να σε επηρεάζει.. ακολούθα τα όνειρα σου και να θυμάσαι τα όνειρα θέλουν δύναμη, επιμονή και τόλμη... και τότε όλα είναι εφικτά.!

ΑΙΣΩΠΟΣ: Την προδοσία πολλοί αγάπησαν, τον προδότη κανένας

Το γαϊδούρι με την αλεπού, συνήψαν φιλία μεταξύ τους και βγήκαν να αναζητήσουν τροφή. Σε κάποιο σημείο, συνάντησαν απέναντί τους ένα λιοντάρι. Η αλεπού τότε είπε στον γάιδαρο:

– Με την άδειά σου, φίλε μου, θα πάω να διαπραγματευθώ με το λιοντάρι για να μη μας φάει.

– Ναι, απάντησε ο γάιδαρος, εσύ είσαι πονηρή, θα τα καταφέρεις στη διαπραγμάτευση.

Πάει τότε η αλεπού με λευκή σημαία να διαπραγματευθεί με το λιοντάρι, και του λέει:

– Εμένα κι αν με φας, πόσο κρέας έχω; Μια σταλιά ζώο είμαι, όλο γούνα και κόκκαλα. Αν όμως μου υποσχεθείς ότι δεν θα μου κάνεις κανένα κακό και θα με έχεις στο εξής φίλη σου, θα σου παραδώσω τον γάιδαρο.

– Πώς θα μου τον παραδώσεις;

– Θα τον κάνω να πέσει μέσα σε μια παγίδα, και τότε θα είναι στο χέρι σου.

– Πολύ ωραία, υπόσχομαι πως δεν θα σου κάνω κανένα κακό και θα σε έχω φίλη μου, αρκεί να μου παραδώσεις τον γάιδαρο.

Πάει η αλεπού στον γάιδαρο και του λέει:

– Τα κανόνισα με το λιοντάρι, δεν θα μας επιτεθεί. Τη γλυτώσαμε. Έλα να σου δείξω τώρα ένα μέρος που έχει νερό και μπόλικο τρυφερό χορτάρι.

– Πού είναι αυτό το μέρος;

– Έλα μαζί μου και θα σου το δείξω, είπε η αλεπού, και οδήγησε τον γάιδαρο σε ένα μέρος όπου ήταν στημένη παγίδα: ένας μεγάλος λάκκος σκεπασμένος.

Ο γάιδαρος έπεσε εκεί μέσα και δεν μπορούσε να βγει. Πάει ξανά η αλεπού στο λιοντάρι και του λέει:

– Έλα να δεις, πιασμένος είναι ο γάιδαρος. Την ακολουθεί το λιοντάρι και βλέπει τον γάιδαρο εγκλωβισμένο στην παγίδα. Μόλις βεβαιώθηκε πως δεν μπορεί από εκεί να φύγει ο γάιδαρος, απρόσμενα όρμησε στην αλεπού, την ακινητοποίησε, και πριν την κατασπαράξει της είπε:

– Πρώτα θα φάω εσένα και ύστερα με την ησυχία μου τον γάιδαρο. Δεν έχεις ακούσει που λένε; “την προδοσία πολλοί αγάπησαν, τον προδότη κανένας;”

Θουκυδίδης: Συμβουλές για να κερδίζετε τις «μάχες» σας

Ταξίδεψε, γνώρισε μέρη και κατάφερε να μνημονεύεται σε παγκόσμιο επίπεδο για όσα προσέφερε στην ιστορία.

Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος ήταν η μεγαλύτερη συμφορά που χτύπησε όλες τις πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας. Η Αθήνα ηττήθηκε και κυριεύτηκε από τους Πελοποννήσιους, αλλά και η Σπάρτη δεν ωφελήθηκε από την νίκη της.

Τόσο πολύ είχε εξαντληθεί από τον πολύχρονο πόλεμο που αναγκάστηκε να αποδεχτεί τη διαιτησία του μεγαλύτερου εχθρού των Ελλήνων, του Πέρση βασιλιά. Μέσα από τα γεγονότα αυτού του φρικτού εμφυλίου πολέμου, ο Θουκυδίδης καταγράφει τη συμπεριφορά των αντιπάλων και αντλεί πολύτιμα συμπεράσματα, χρήσιμα όχι μόνο στον πόλεμο, αλλά και στις καθημερινές μάχες της ζωής.

Ο καλός σχεδιασμός

Ο πόλεμος δεν διεξάγεται τόσο με τα όπλα όσο με τα χρήματα (1.83 – Ομιλία του Αρχίδαμου)

Με τον πιο ασφαλή τρόπο ζει εκείνος που έχει μεταμεληθεί τις λιγότερες φορές επειδή χαρίστηκε στους εχθρούς του. (1.34 –  Ομιλία των Κερκυραίων)

Ισχυρότερος είναι εκείνος που αντιμετωπίζει τον εχθρό του με σωφροσύνη από εκείνον που ασυλλόγιστα του επιτίθεται βίαια (3.48 – Ομιλία Διόδοτου)

Ο πόλεμος συμβαίνει όταν οι μεν θεωρούν το κέρδος από αυτόν μεγαλύτερο από τα δεινά που θα φέρει, οι δε προτιμούν να υποστούν τους κινδύνους του πολέμου από μία άμεση ζημιά. Αν όμως αυτές οι επιδιώξεις εμφανιστούν σε ακατάλληλη εποχή, τότε είναι ωφέλιμες οι συμβουλές για διαπραγματεύσεις.

Είναι στην ανθρώπινη φύση να θέλει κάποιος να εξουσιάζει εκείνον που μένει απαθής και να αμύνεται όταν δέχεται επίθεση (4.59,61 – Ερμοκράτης από τις Συρακούσες)

Κανείς δεν αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο τον σχεδιασμό και την εκτέλεση ενός έργου, αλλά όταν σχεδιάζουμε νιώθουμε ασφαλείς, ενώ κατά την εφαρμογή του σχεδίου εξ αιτίας του φόβου υστερούμε.  (1.120 – Ομιλία των Κορινθίων)

Είναι ανοησία να εκστρατεύει κανείς εναντίον τέτοιων εχθρών που ακόμα και αν τους κατακτήσει δεν θα κατορθώσει να τους εξουσιάσει, ενώ αν δεν τους κατακτήσει δεν θα είναι πια στην ίδια θέση που ήταν πριν την επιχείρηση.

Εκείνα που προκαλούν περισσότερο τον θαυμασμό είναι όσα παραμένουν σε απόσταση και η φήμη τους δεν έχει επαληθευτεί. (6.11 – Ο Νικίας στην Εκκλησία του Δήμου)

Ο ψυχολογικός παράγοντας

Πολλοί, ενώ ήταν ακόμα σε θέση να προβλέψουν σε τι κινδύνους  πάνε να μπλέξουν, τους παρέσυρε η ισχύς μιας γοητευτικής λέξης, της λεγόμενης ντροπής, και αφού νικήθηκαν από αυτήν, με τη θέλησή τους έπαθαν συμφορές ανήκεστες και επέφεραν στον εαυτό τους ατίμωση, η οποία επειδή ήταν αποτέλεσμα της μωρίας τους, αποδείχθηκε πιο ταπεινωτική από εκείνη που θα προκαλούσε η κακοτυχία.  (5.111 – Οι Αθηναίοι στους Μηλίους)

Δεν αληθεύει πως θυσιάζει ευκολότερα τη ζωή του εκείνος που είναι δυστυχής και δεν ελπίζει σε καλύτερη τύχη. Την θυσιάζουν εκείνοι που κινδυνεύουν να εξευτελιστούν περισσότερο, αν προσπαθώντας να σώσουν τη ζωή τους νικηθούν. Για τον άνδρα με γενναίο φρόνημα χειρότερος είναι ο εξευτελισμός της δειλίας από τον γενναίο και απρόσμενο θάνατο. (2.43– Ομιλία Περικλή).

Συνήθως, οι πολιτείες που αποκτούν αιφνιδίως ευημερία, γίνονται αλαζονικές. Πιο ασφαλές είναι να έρχεται η ευημερία με μέτρο και όχι ξαφνικά στους ανθρώπους, και θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι ευκολότερη η αντίσταση στις δυσχέρειες από τη διαφύλαξη της ευτυχίας (3.39 – Ομιλία Κλέωνα)

Εκείνοι που φοβούνται εξαιτίας της καχυποψίας τους, παρασύρονται προσωρινώς από ευχάριστα λόγια, αλλά όταν φτάσει η ώρα της δράσης, ενεργούν σύμφωνα με το συμφέρον τους  (6.83 – Εύφημος ο Αθηναίος στους Συρακούσιους).

Φαίνεται πως οι άνθρωποι όταν αδικούνται οργίζονται περισσότερο απ’ όταν δέχονται βία. Διότι στην πρώτη περίπτωση θεωρούν πως εξαπατήθηκαν από ισάξιό τους, ενώ στη δεύτερη υποτάσσονται σε ανώτερό τους. (1.77 – Ομιλία Αθηναίων)

Από τη φύση τους οι άνθρωποι υποχωρούν ευκολότερα σε έναν μετριοπαθή εχθρό και να αγωνίζονται πεισματικά εναντίον εκείνου που είναι ανένδοτος, ακόμα κι αν αυτό είναι παράλογο. (4.19 – πρέσβεις των Σπαρτιατών)

Η λήψη αποφάσεων

Στη λήψη ορθών αποφάσεων δύο είναι πιο βλαπτικά στοιχεία: η βιασύνη και η οργή. Η πρώτη συντροφεύεται από την ανοησία και η δεύτερη από την αμορφωσιά και την στενομυαλιά. (3.42 – Ομιλία Διοδότου)

Ο καλός πολίτης δεν πρέπει να εκφοβίζει εκείνους που έχουν αντίθετη γνώμη, αλλά να τους κερδίζει με επιχειρήματα. (3.42 – Ομιλία Διόδοτου)

Εκεί όπου προβλέπονται σπουδαία βραβεία για την ανδρεία, εκεί βρίσκονται οι άριστοι πολίτες. (2.46 – Επιτάφιος λόγος Περικλή)

«Εκείνος που γνωρίζει τι πρέπει να κάνει, αλλά δεν είναι ικανός να το εξηγήσει σαφώς στους άλλους, είναι σαν να μην έχει σκεφτεί τίποτα.

Εκείνος που έχει και τα δύο, αλλά δεν αγαπά την πατρίδα του, επίσης δεν μπορεί να συμβουλέψει ορθά.

Αν αγαπά και την πατρίδα του, αλλά δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στο χρήμα, για να το κερδίσει, μπορεί να πουλήσει τα πάντα.» (2.60 – Ομιλία Περικλή)

Η νεότητα και το γήρας, χωριστά το ένα απ’ το άλλο δεν κατορθώνουν τίποτα. Η δύναμη προέρχεται από την ανάμειξη της κρίσης του ανώριμου, του μέσου και του ακριβούς. (6.18 – Αλκιβιάδης στην Εκκλησία του Δήμου)

Πώς επιτυγχάνεται η ψυχική «κάθαρσις» σύμφωνα με τον Πυθαγόρα

Πυθαγόρας, ο πρώτος διδάσκαλος της αυτογνωσίας (580-500 π.Χ.).

Ο μέγας αυτός μύστης επέβαλε πρακτικά στους μαθητές του την άσκηση της αυτογνωσίας.

Κατά τον Ιάμβλιχο (του 3ου μ.Χ. αιώνα), οι μαθητές του ήσαν:


– Οι ακουστικοί (άκουγαν μόνο, δεν ρωτούσαν τίποτε, δεν έλεγαν τίποτε).
– Οι μαθηματικοί (η φιλοσόφηση γινόταν με αριθμούς, ως σύμβολα ερμηνευόμενα).
– Οι φυσικοί (ανώτερου βαθμού, εισάγονταν σε πληρέστερη γνώση της φύσης και των όντων) και
– Η τέταρτη τάξη: αυτοί που κατείχαν την ανώτατη μύηση και γνώση.

Ασκούντο σε μυστηριακές αρετές, πρώτα της σιγής (να σιωπούν) και της εχεμύθειας (να κρατούν απόλυτα μυστικά απ' τους άλλους ό,τι άκουγαν ή διδάσκονταν και μάθαιναν).

Μ' αυτά κατόρθωναν τη θεληματική χρήση του Νου, ηρεμία, αταραξία, αυτόβουλη κατεύθυνση της σκέψης, όπου η ηθική και η λογική απαιτούν και όχι όπου το συναίσθημα (η συγκίνηση) και η τυχαία παρόρμηση απ' τους ερεθισμούς. Επιδίωκαν και την καταστολή των ορμών, των επιθυμιών, των ορέξεων και γενικά των παθών και όλων όσων αποτελούν εμπόδιο στην αυτογνωσία.

Επέβαλε έπειτα ο Πυθαγόρας στους μαθητές του να εφαρμόζουν στη ζωή τους τις αρετές:

α) της ευσέβειας. «Θεόν τίμα, πρώτα και σέβου».
β) της ευορκίας. «Σέβου όρκον» που θα πει συνέπεια και ακριβή τήρηση του όρκου που δόθηκε, αλλά και κάθε υπόσχεσης.
γ) τιμή προς τους γονείς. «Τους γονείς τίμα».
δ) της εγκράτειας. «Ειθίζεο, γαστρός μεν πρώτιστα και ύπνου, λαγνείας, θυμού…», δηλ. να συνηθίζεις να κυριαρχείς στις επιθυμίες πρώτα, πρώτα του φαγητού και του ποτού, του ύπνου, των αφροδισίων, της οργής (θυμού). Απόφευγε τις αισχρές πράξεις και με άλλους και μόνος.
ε) της δικαιοσύνης. «Δικαιοσύνην ασκείν έργω τε λόγω τε».
στ) να γνωρίζουν ότι πεπρωμένο είναι όλοι ανεξαιρέτως να πεθαίνουν. `Αρα να είναι πάντα έτοιμοι, αγνοί και ενάρετοι. «Γνώθι θανέειν, πέπρωται άπασι».
ζ) της λιτότητας. «Υγείας της περί το σώμα χρη έχειν· αλλά μέτρον (το κανονικό ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο) ποτού, σίτου, γυμνασίων». `Αριστη συμβουλή και προτροπή.
η) η ελευθερία, μεγάλο αγαθό· αρετή η διαφύλαξή της. «Μηδέ ανελεύθερον ίσθι· επί πάσι μέτρον άριστον».
θ) δια της προσευχής κατάκτησε μεγάλες δυνάμεις. Αλλά αναλάμβανε με θάρρος το έργο αφού προσευχηθείς στο Θεό να σε βοηθήσει να τελειώσεις. «Αλλ” έρχου επ” έργον θεοίσιν επευξάμενος τελέσαι».
ι) Δια της καθάρσεως του σώματος και της ψυχής σώζεται το Εγώ.
ια) συνεχής επιδίωξη της φρόνησης.

«Ηνίοχον γνώμιν στήσας καθύπερθεν αρίστην» δηλ. πάνω απ' όλα ας έχεις άριστο κυβερνήτη το νου.

Το κορύφωμα όμως της πρακτικής εφαρμογής της αυτογνωσίας απ' τους Πυθαγόρειους κατορθωνόταν με τον αυτοέλεγχο κάθε βράδυ πριν τον ύπνο με τα πολυθρύλητα τρία ερωτήματα: Οι περίφημοι αυτοί στίχοι των «χρυσών επών» (στίχ. 40-45) έχουν ως εξής:

«Μηδ' ύπνον μαλακοίσιν επ' όμμασι προσδέξασθαι. Πριν των ημερινών έργων λογίσασθαι έκαστον·΄Πη παρέβην; Τι δ” έρεξα; Τι μοι δέον ούκ ετελέσθη; Αρξάμενος δ' από πρώτου επέξιθι και μετέπειτα. Δεινά μεν εκπρήξας επιπλήσσεο· χρηστά δε τέρπου. Ταύτα πόνει· ταύτ' εκμελέτα· τούτων χρη εράν σε».

Δηλ. κατά πιστή και κατά λέξη μετάφρασή μας: μη δεχθείς ποτέ στα μάτια σου τον ύπνο πριν εξετάσεις προσεκτικά ένα ένα τα έργα της ημέρας εκείνης ρωτώντας τον εαυτό σου: σε ποια έσφαλα; Τι καλό έκανα; Τι έπρεπε να κάνω και το παρέλειψα;

Αφού αρχίσεις από το πρώτο έργο της ημέρας προχώρα μέχρι το τελευταίο. Έπειτα από τον έλεγχο να επιπλήττεις (καταδικάζεις) τον εαυτό σου για τις κακές πράξεις για δε τις καλές να ευχαριστιέσαι ολόψυχα. Μ” αυτά ασχολήσου, αυτά μελέτα με προσοχή, αυτά είναι ανάγκη να αγαπήσεις με ζήλο. Τα σχόλια περιττεύουν.

Μόνο η περικοπή αυτή, απ' τη διδασκαλία των Πυθαγορείων αν παρέμενε, θα ήταν ικανή να δείξει το υπέροχο ηθικό της ύψος. Κι όμως πέρασαν 2500 χρόνια και τη θαυμάσια αυτή μέθοδο, της ανύψωσης του Εγώ σε μεγαλειώδη θέση, με τον αυτοέλεγχο και την καθημερινή αυτοκριτική, δεν επιχείρησαν να εφαρμόσουν οι παιδαγωγοί στην εκπαίδευση των νέων.

Δεν είναι παράδοξο. Η καθολίκευση της εκπαίδευσης μόλις απ' τις αρχές του 19ου αιώνα άρχισε και στον 20ό επιβλήθηκε συστηματικότερα. Έπειτα κατά τους δυο αυτούς τελευταίους αιώνες οι επιστημονικές επιτυχίες των ερευνητών στις θετικές λεγόμενες επιστήμες θάμπωσαν τους συντάκτες των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και πίστεψαν στην παντοδυναμία της ετερογνωσίας και για την αυτογνωσία δεν έμεινε θέση…

Να μια σημαντική και κεφαλαιώδης ατέλεια των εκπαιδευτικών μας προγραμμάτων όλων των βαθμίδων.

Είναι ακατανόητο όσο και απαράδεκτο να αφιερώνονται τόσοι κόποι και μόχθοι και δαπάνες και αγωνίες και να δοκιμάζονται πικρίες και απογοητεύσεις για την ετερογνωσία και για την αυτογνωσία, αυτό τούτο το «νοούν», το εκλεκτό και το μεγάλο και το θείο Εγώ, να μη διατίθενται ούτε λίγα λεπτά της ώρας κάθε μέρα.

Επιβάλλεται σήμερα, όταν ο άνθρωπος έχει τέτοιες καταπληκτικές επιτυχίες στην ετερογνωσία, να στραφεί και στην αυτογνωσία. Τι ωφελεί αν οι επιστήμονες πέτυχαν να «ζυγίσουν» τα άστρα και να υπολογίζουν το βάρος τους ή να μετρούν τον αριθμό των πρωτονίων και των ηλεκτρονίων των ατόμων της ύλης και με τη διαταραχή της αναλογίας της σύνθεσής τους να αποδεσμεύουν την γιγάντια ενέργεια που εκλύουν, αν δεν αποκαλύψουν και δεν αξιοποιήσουν και την μέσα στο Εγώ, εξίσου αξιοθαύμαστη δυναμικότητα;

Κάθε πνευματική ή ηθική κατάκτηση συντελείται με τον ανθρώπινο νου. Το Εγώ νοεί, επινοεί, θαυματουργεί στις αποκαλύψεις των νόμων της φύσης.

Δεν θα αποκάλυπταν περισσότερα και ωφελιμότερα οι επιστήμονες ερευνητές, αν διέθεταν ισόρροπο χρόνο για τη μελέτη της φύσης του Εγώ του ανθρώπου και υπεδείκνυαν σε κάθε άνθρωπο την αυτοπροσπάθεια για αυτομελέτη και αυτοκαλλιέργεια των δυνατοτήτων του;

«Εις εαυτόν συνελού…» (στον εαυτό σου συγκεντρώσου) παραγγέλει ο αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος, «ένδον βλέπε» (μέσα σου βλέπε) «ένδον η πηγή του αγαθού και αεί αναβλύειν δυναμένη εάν αεί σκάπτης».

Ώστε, η πηγή του αγαθού (αυτού δηλ. που σώζει και ωφελεί) αναβλύζει μέσα απ' το Εγώ, αν όμως πάντοτε ανασκάπτεται (επίμονα προσπαθεί το ίδιο το Εγώ, δια του στοχασμού να αυτοαποκαλυφθεί) και αυτοκαλλιεργείται και αξιοποιεί τις ικανότητές του και αυτοδιερευνάται και καταστέλλει τις ορμές και τα πάθη του.

Αν γίνεται συνεχώς αυτή η προσπάθεια, τότε και διαυγής σαν την πηγή του νερού, θα αναβλύζει από μέσα του και θα πλημμυρίζει το Είναι του από χαρά και ευτυχία.

Το κλειδί, λοιπόν, της θύρας δια της οποίας διερχόμενος ο άνθρωπος κατευθύνεται στην ευδαιμονία είναι η αυτογνωσία.

Με την αυτογνωσία φερόμαστε ταχύτερα και σταθερότερα στη γνώση και στη μάθηση, των οποίων την ακρότατη βαθμίδα κατέχει η απροσπέλαστη για τον άνθρωπο Σοφία. Φτάνουμε στη δυνατή γαλήνη και ηρεμία πνεύματος και ψυχής, προϋποθέσεων της ευτυχίας. Οδηγούμαστε με την ηθική διαβίωση, στην τελείωση, τον μοναδικό αλλά και ύψιστο σκοπό της γήινης ύπαρξης του ανθρώπου.

Γιατί κάποιοι πιστεύουν ακόμα πως η Γη είναι επίπεδη;

Η επίπεδη Γη και η τρελή θεωρία της έχουν ξεσηκώσει μεγάλη συζήτηση σχετικά με το πόσο τρελοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν κάτι τέτοιο. Πως γεννιέται μία τέτοια θεωρία όμως;

Οι Flat-Earthers, η ολοένα αυξανόμενη υποκουλτούρα ανθρώπων που υποστηρίζουν πως μετά από αιώνες παρατηρήσεων και διαπιστώσεων πως η Γη είναι σφαιρική, όλες οι αποτυπώσεις του πλανήτη από το διάστημα είναι είτε λανθασμένες, είτε αποτέλεσμα συγκάληψης από τις κυβερνήσεις που θέλουν συνωμοτικά να μας κρύψουν την αλήθεια. Δηλαδή το γεγονός πως η Γη είναι επίπεδη! Οι Flat-Earthers πιστεύουν πως τοιχώματα πάγου που καταλαμβάνουν περιμετρικά τον δισκοειδή πλανήτη μας και πως οι άλλοι πλανήτες και τα άστρα περιφέρονται πάνω από την επίπεδη επιφάνεια της γης.

Τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν σε μία τέτοια θεωρία όμως; Αρκετοί υποστηρικτές απλώς αρνούνται να εμπιστευτούν την επιστημονική κοινότητα και θέλουν να δουν αποδείξεις πως η Γη είναι σφαιρική με τα ίδια τους τα μάτια!! Και υπάρχουν και οι Ψυχολόγοι που αναφέρουν πως οι Θεωρητικοί που πιστεύουν στην Επίπεδη Γη ίσως αναζητούν όλα αυτά που αναζητούν και οι Συνωμοσιολόγοι πάσης φύσεως. Την κοινωνική αποδοχή, την ανάγκη για έλεγχο και το αίσθημα της ασφάλειας σε ένα κόσμο γεμάτο ανασφάλειες και κινδύνους.


Τι είναι η Επιπεδη Γη;

 

Όπως προκύπτει και από το όνομα της θεωρίας, οι υποστηρικτές της πολύ απλά πιστεύουν ότι ζούμε σε έναν επίπεδο πλανήτη, σε έναν πλανήτη που μοιάζει με δίσκο. Το βασικότερο επιχείρημά τους, είναι πως περπατώντας στην επιφάνεια του πλανήτη, βλέπεις και αισθάνεσαι πως είναι επίπεδος και οποιαδήποτε απόδειξη περί του αντιθέτου, είναι κατασκευασμένη και αποτελεί την απόλυτη θεωρία συνωμοσίας εκεί έξω, ενορχηστρωμένη από τη NASA σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις άλλων χωρών.

Εκτός από την απλή διαίσθηση και αντίληψη όλων μας, επικαλούνται και τη μέθοδο του σκεπτικισμού του Ντεκάρτ, διάφορα εδάφια του βιβλίου του Rowbotham αλλά και το πείραμα Bedford Level, το οποίο απέδειξε ότι η επιφάνεια του νερού είναι επίπεδη. Ταυτόχρονα, αρνούνται τη σύνδεση με οποιαδήποτε θρησκεία, παρά το γεγονός πως σύμφωνα με κάποιες θρησκείες η Γη είναι επίπεδη.

Ο πλανήτης μας όμως είναι στην πραγματικότητα ένας δίσκος, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται ο Αρκτικός Κύκλος και γύρω γύρω απλώνεται η Ανταρκτική, η οποία στην ουσία αποτελεί μια παγωμένη εξωτερική στεφάνη, ένα τείχος πάγους που περικλείει τα πάντα. Η Ανταρκτική εμποδίζει τα νερά των ωκεανών να πέσουν εκτός δίσκου, με αποτέλεσμα το άδειασμα των ωκεανών. Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της επίπεδης Γης, δεν θα μάθουμε ποτέ τι κρύβεται πέρα απ’ τους πάγους, με κάποιες φωνές να κάνουν λόγο είτε για πάγο που συνεχίζεται στο άπειρο, είτε για καταστάσεις απόλυτου φωτός ή σκοταδιού τις οποίες το ανθρώπινο μάτι είναι αδύνατο να διαχειριστεί.

Επίπεδη Γη – Μία τρελή θεωρία Συνωμοσίας!

Οι θεωρίες για την Επίπεδη Γη δεν είναι καινούριες, αφού φαίνεται πως ξεκίνησαν χάρη στον Άγγλο Συγγραφέα Samuel Rowbotham, ο οποίος εφηύρε μία σειρά από κοσμολογικές ερμηνείες στα μέσα του 1800. Έπειτα υπήρξε μία επιπλέον ανάπτυξη του ενδιαφέροντος γύρω στο 1950, μετά και από την δημιουργία της Διεθνούς Κοινότητας Επίπεδης Γης, όμως σήμερα αυτή η άνθιση της θεωρίας και των υποστηρικτών της φαίνεται πως πηγάζει κυρίως από τα social media. Αμφιλεγόμενες διασημότητες όπως η Τηλεπερσόνα Tila Tequila και ο Ράπερ B.o.B ενίσχυσαν την θεωρία για την Επίπεδη Γη τουιτάροντας τις αμφιβολίες τους για το αν ο Πλανήτης μας είναι τελικά σφαιρικός..

Το ιντερνετικό κίνημα της Επίπεδης Γης είναι αρκετά νέο και δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια έρευνα που να μελετά τα ψυχολογικά αίτια μίας τέτοιας θεωρίας, όμως οι Ψυχολόγοι υποστηρίζουν πως γενικά υπάρχουν τρεις παράγοντες για να υποστηρίζει κάποιος πως υπάρχει όντως η Επίπεδη Γη! Ο πρώτος παράγοντας είναι η αναζήτηση για γνώση και βεβαιότητα. Οι άνθρωποι που νιώθουν αβέβαιη την καθημερινότητά τους αρέσκονται στο να μελετούν και να ενστερνίζονται ακραίες θεωρίες συνωμοσίας. Αυτό συμβαίνει σε μικρή αλλά και μεγαλύτερη κλίμακα, αφού υπάρχουν και άνθρωποι που νιώθουν εκτός ελέγχου, και τότε είναι πιο ανοιχτοί σε μία τέτοια θεωριά συνωμοσίας που σύμφωνα με ενδείξεις βοηθά σε καιρούς κοινωνικής κρίσης όπως αυτής που βιώνουμε σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο!

Δεύτερον, μέσα από την φαντασίωση τρομερών μυστικών που κρύβονται σε κάθε πτυχή της ζωής τους, θεωρίες συνωμοσίας σαν την Επίπεδη Γη επιφέρουν ένα είδος ελέγχου αλλά και γνώσης που για τους Flat-Earthers άλλοι δεν κατέχουν. Έτσι στο μυαλό τους είναι προνομιούχοι και δεν πιάνονται κορόιδα από όσους επιθυμούν να τους ελέγξουν.

Τέλος θεωρίες σαν την Επίπεδη Γη ενισχύουν την αυτοπεποίθηση όσων ενστερνίζονται την θεωρία, νιώθοντας όμορφα για τις ομάδες στις οποίες ανήκουν, αφού μελέτες υποδεικνύουν πως ο Ναρκισσισμός και οι θεωρίες συνωμοσίας είναι σχεδόν άρρηκτα συνδεδεμένες έννοιες.

Μερικοί Flat-Earthers ενισχύουν την πίστη τους για την Επίπεδη Γη από την θρησκεία, που ίσως πηγάζουν από τα εδάφια που αναφέρονται στον «Θόλο των ουρανών”, ενώ για άλλους η Επίπεδη Γη προέρχεται από συνωμοσίες του Διαστήματος, όπως εκείνες που αναφέρουν πως οι προσεληνώσεις δεν ήταν τίποτα άλλο παρά κατασκευάσματα από την Αμερικάνικη Κυβέρνηση και την Νέα τάξη πραγμάτων.

Μέρος του προβλήματος της Επίπεδης Γης ίσως είναι και το γεγονός πως είναι δύσκολη η κατανόηση της Φυσικής του Σύμπαντος και οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας βασίζουν τα επιχειρήματά τους στο γεγονός πως δεν μπορούν να το επιβεβαιώσουν οι ίδιοι: Για εκείνους το γεγονός πως είναι αρκετά κοστοβόρα και απαιτεί τεράστιες γνώσεις η εκτόξευση ενός δορυφόρου στο Διάστημα, αυτόματα σημαίνει πως δεν επιβεβαιώνεται πως η Γη είναι σφαιρική.

Το ζήτημα είναι πως όταν μία τέτοια θεωρία συνωμοσίας όπως η Επίπεδη Γη εδραιωθεί στις συνειδήσεις μίας μερίδας ανθρώπων, τότε δύσκολα αλλάζει αφού οι άνθρωποι τείνουν να προσκολλούνται στις πεποιθήσεις τους. Οποιαδήποτε αντιπαράθεση και συζήτηση απλά εντείνει αυτή την πίστη και δεν πείθει για το αντίθετο. Έτσι ίσως η Γη να μην είναι επίπεδη αφού τίποτα δεν μπορει να επιβεβαιώσει αυτή την τρελή θεωρία, όμως οι άνθρωποι που πιστεύουν σε αυτή θα βεβαιωθούν για το αντίθετο μονάχα όταν καταφέρουν να ταξιδέψουν στο διάστημα και αντικρύσουν με τα ίδια τους τα μάτια, αυτό που ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει δεδομένα.. Και άρα, η Επίπεδη Γη θα κερδίζει ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές που αναζητούν την επιβεβαίωση της γνώσης μέσα από μία απίθανη Θεωρία Συνωμοσίας!! 

«Φονικές» ακτίνες γάμμα κάνουν τη Σελήνη να λάμπει πιο πολύ κι από τον Ήλιο

Μια σειρά φωτογραφιών της Σελήνης, τραβηγμένες από το τηλεσκόπιο Fermi, που δείχνουν το δορυφόρο της Γης να ακτινοβολεί δημοσίευσε η NASA, προειδοποιώντας πως το διάστημα είναι πλημμυρισμένο από φονική ακτινοβολία.

Στη δημοσίευση άκρως εντυπωσιακών φωτογραφιών της Σελήνης, που τράβηξε το τηλεσκόπιο Fermi, προχώρησε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA).

Στα εντυπωσιακά φωτογραφικά καρέ, φαίνονται εκρήξεις σωματιδίων από την σύγκρουση με ακτίνες γάμμα, που κάνουν τη Σελήνη να λάμπει πιο φωτεινά κι από το άστρο του Ηλιακού μας Συστήματος, τον Ήλιο.

 

Σύμφωνα με τη NASA, οι παρατηρήσεις των ακτινών γάμμα δεν είναι αρκετά ευαίσθητες ώστε να φαίνεται ξεκάθαρα το σχήμα της Σελήνης ή λεπτομέρειες από την επιφάνεια του Φεγγαριού.

Η NASA σχεδιάζει να ξαναστείλει αστροναύτες στη Σελήνη έως το 2024, με το διαστημικό πρόγραμμα Artemis (Άρτεμις).

Την αποστολή της πρώτης γυναίκας στη Σελήνη μαζί μ’ έναν άνδρα εντός της επόμενης πενταετίας έθεσε ως στόχο η NASA.

Ως βάση οργάνωσης και εκτέλεσης του νέου προγράμματος -όπου θα κατασκευαστεί και το διαστημικό σκάφος, με το οποίο θα επιστρέψουν μέχρι το 2024 αστροναύτες στη Σελήνη- θα χρησιμοποιηθεί το Διαστημικό Κέντρο Μάρσαλ (Marshall Space Flight Centre) στην Αλαμπάμα.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι παρατηρήσεις μέσω ακτινών γάμμα υπενθυμίζουν ότι η αποστολή ανθρώπων στο Φεγγάρι απαιτεί ειδική προστασία από τις ίδιες κοσμικές πηγές που εκπέμπουν αυτή τη θανατηφόρα ακτινοβολία, σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Διαστήματος.

Αξίζει να τονιστεί ότι ενώ η εξώκοσμη λάμψη της Σελήνης υπό το φως των ακτινών γάμμα είναι εντυπωσιακή, το άστρο του Ηλιακού μας Συστήματος, ο Ήλιος, είναι ακόμη πιο εκτυφλωτικό, με τις ενέργειες να φτάνουν πάνω από το ένα δισεκατομμύριο ηλεκρονιοβόλτ, όπως επισημαίνει η NASA.

Το Dragonfly θα πετάξει γύρω από τον Τιτάνα αναζητώντας την προέλευση προβιοτικής ζωής

Η NASA ανακοίνωσε ότι ο επόμενος προορισμός μας στο ηλιακό σύστημα είναι ο πλούσιος σε οργανική ύλη Τιτάνας. Προωθώντας την αναζήτησή μας για τις βασικές μονάδες της ζωής, η αποστολή Dragonfly θα κάνει πολλές αποστολές για να εξετάσει πολλές τοποθεσίες στο παγωμένο φεγγάρι του Κρόνου. Η αποστολή του Dragonfly θα ξεκινήσει το 2026 και θα φτάσει εκεί το 2034. Το ρομποτικό όχημα  θα πετάξει σε δεκάδες θέσεις στον Τιτάνα ψάχνοντας για τις προβιοτικές χημικές διεργασίες που είναι κοινές τόσο στον Τιτάνα όσο και στη Γη.

 

Αυτή η απεικόνιση δείχνει ότι το σκάφος Dragonfly της NASA προσγειώνεται σε μια περιοχή του εξωτικού φεγγαριού του Κρόνου, τον Τιτάνα. Αξιοποιώντας την πυκνή ατμόσφαιρα του Τιτάνα και τη χαμηλή βαρύτητα του, το Dragonfly θα εξερευνήσει δεκάδες τοποθεσίες στον παγωμένο κόσμο, δειγματοληπτικά και μετρώντας τις συνθέσεις των οργανικών επιφανειακών υλικών του Τιτάνα για να χαρακτηρίσει την περιβόητο περιβάλλον του Τιτάνα και να διερευνήσει την εξέλιξη της προβιοτικής χημείας.

 

Η αποστολή Dragonfly σηματοδοτεί την πρώτη φορά που η NASA θα πετάξει ένα όχημα πολλαπλών χρήσεων για την επιστήμη σε έναν άλλο πλανήτη. Έχει οκτώ ρότορες και φτερά σαν ένα μεγάλο dron. Θα επωφεληθεί από την πυκνή ατμόσφαιρα του Τιτάνα – τέσσερις φορές πυκνότερη από τη Γη – για να γίνει το πρώτο όχημα που θα φέρει ωφέλιμο επιστημονικό φορτίο σε νέους χώρους γιαμια  επαναλαμβανόμενη και στοχευμένη πρόσβαση σε επιφανειακά υλικά.

 

Ο Τιτάνας είναι ανάλογος με την πολύ πρώιμη Γη και μπορεί έτσι να παράσχει ενδείξεις για το πώς μπορεί να έχει προκύψει ζωή στον πλανήτη μας. Κατά τη διάρκεια της αποστολής 2,7 ετών, το Dragonfly θα εξερευνήσει ποικίλα περιβάλλοντα από βιολογικούς αμμόλοφους μέχρι το δάπεδο ενός κρατήρα από σύγκρουση, όπου υπήρχε κάποτε υγρό νερό και σύνθετα οργανικά υλικά για τη ζωή, όταν υπήρχαν μαζί ίσως για δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Τα όργανα του θα μελετήσουν πόσο έχει προοδέψει η πρώιμη χημεία. Επίσης, θα διερευνήσουν τις ατμοσφαιρικές και επιφανειακές ιδιότητες του φεγγαριού και τις υπόγειες δεξαμενές των ωκεανών και υγρών. Επιπλέον, τα όργανα θα αναζητήσουν χημικές ενδείξεις παλαιότερης ή υπάρχουσας ζωής.

 

«Με την αποστολή Dragonfly, η NASA θα κάνει και πάλι αυτό που κανείς άλλος δεν μπορεί να κάνει», δήλωσε ο διευθυντής της NASA Jim Bridenstine. «Η επίσκεψη σε αυτόν τον μυστηριώδη ωκεάνιο κόσμο θα μπορούσε να φέρει επανάσταση σε ό, τι γνωρίζουμε για τη ζωή στο σύμπαν. Αυτή η αποστολή θα ήταν αδιανόητη ακόμα και πριν από λίγα χρόνια, αλλά τώρα είμαστε έτοιμοι για την εκπληκτική πτήση του Dragonfly.»

 

Το Dragonfly εκμεταλλεύτηκε τα δεδομένα της 13-ετούς αποστολής του Cassini, για να επιλέξει μια ήρεμη καιρό για τη γη, μαζί με ένα ασφαλές αρχικό σημείο προσγείωσης και επιστημονικά ενδιαφέροντες στόχους. Θα προσγειωθεί αρχικά στα ισημερινά μέρη του Τιτάνα, τα οποία είναι παρόμοια με τους αμμόλοφους στη Ναμίμπια της Νότιας Αφρικής και προσφέρουν μια διαφορετική θέση δειγματοληψίας. Το Dragonfly θα εξερευνήσει αυτή την περιοχή σε σύντομες πτήσεις, μαζί με μια σειρά μακρύτερων πτήσεων μέχρι και 8 χιλιόμετρα, σταματώντας κατά μήκος του δρόμου για τη λήψη δειγμάτων από  περιοχές με διαφορετική γεωγραφία. Θα φτάσει επιτέλους στον κρατήρα Selk, όπου υπάρχουν στοιχεία για προηγούμενο υγρό νερό, οργανικά – τα πολύπλοκα μόρια που περιέχουν άνθρακα, σε συνδυασμό με το υδρογόνο, το οξυγόνο και το άζωτο – και την ενέργεια, που μαζί αποτελούν τη συνταγή για τη ζωή.

 

«Ο Τιτάνας δεν μοιάζει με κανένα άλλο μέρος του ηλιακού συστήματος και το Dragonfly δεν μοιάζει με άλλη αποστολή», δήλωσε ο Thomas Zurbuchen, συνεργάτης της NASA για την επιστήμη στην έδρα του οργανισμού στην Ουάσινγκτον. «Είναι αξιοσημείωτο να σκεφτόμαστε αυτό το ιπτάμενο μηχάνημα που πετούν μίλια και μίλια στους οργανικούς αμμόλοφους της μεγαλύτερης σελήνης του Κρόνου, εξερευνώντας τις διαδικασίες που διαμορφώνουν αυτό το εξαιρετικό περιβάλλον. Το Dragonfly θα επισκεφτεί έναν κόσμο γεμάτο με μια μεγάλη ποικιλία οργανικών ενώσεων, τα οποία αποτελούν τα δομικά στοιχεία της ζωής και θα μπορούσαν να μας διδάξουν για την προέλευση της ίδιας της ζωής».

 

Ο Τιτάνας έχει ατμόσφαιρα αζώτου όπως η Γη. Σε αντίθεση με τη Γη, ο Τιτάνας έχει σύννεφα και βροχή μεθανίου. Άλλες οργανικές ουσίες σχηματίζονται στην ατμόσφαιρα και πέφτουν σαν ελαφρύ χιόνι. Οι καιρικές και επιφανειακές διεργασίες του φεγγαριού έχουν συνδυάσει πολύπλοκα οργανικά, ενέργεια και νερό παρόμοια με εκείνα που μπορεί να έχουν προκαλέσει ζωή στον πλανήτη μας.

 

Ο Τιτάνας είναι μεγαλύτερος από τον πλανήτη Ερμή και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σελήνη στο ηλιακό μας σύστημα. Δεδομένου ότι περιστρέφεται γύρω από τον Κρόνο, είναι περίπου 886 εκατομμύρια μίλια μακριά από τον Ήλιο, περίπου 10 φορές μακρύτερα από τη Γη. Επειδή είναι τόσο μακριά από τον Ήλιο, η θερμοκρασία της επιφάνειας είναι περίπου -179 βαθμοί Κελσίου. Η επιφανειακή του πίεση είναι επίσης 50% υψηλότερη από τη Γη.

 

Η Dragonfly επιλέχθηκε ως μέρος του προγράμματος New Frontiers της NASA, το οποίο περιλαμβάνει την   αποστολή New Horizons στον Πλούτωνα και την ζώνη Kuiper, το  Juno στον Δία και το  OSIRIS-REx  στον αστεροειδή Bennu.

 

«Το πρόγραμμα New Frontiers έχει αλλάξει την γνώση μας για το ηλιακό σύστημα, αποκαλύπτοντας την εσωτερική δομή και σύνθεση της ταραχώδους ατμόσφαιρας του Δία, ανακαλύπτοντας τα παγωμένα μυστικά του τοπίου του Πλούτωνα, αποκαλύπτοντας μυστηριώδη αντικείμενα στη ζώνη Kuiper και εξερευνώντας έναν αστεροειδή κοντά στη γη για δομικά μπλοκ της ζωής», δήλωσε ο Λόρι Γλάζε, διευθυντής του Τμήματος Πλανητικών Επιστημών της NASA. «Τώρα μπορούμε να προσθέσουμε τον Τιτάνα στον κατάλογο των αινιγματικών κόσμων που θα διερευνήσει η NASA».

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: Ἠθικὰ Νικομάχεια (1098b-1099b)

[VIII] Σκεπτέον δὲ περὶ αὐτῆς οὐ μόνον ἐκ τοῦ συμπεράσματος καὶ ἐξ ὧν ὁ λόγος, ἀλλὰ καὶ ἐκ τῶν λεγομένων περὶ αὐτῆς· τῷ μὲν γὰρ ἀληθεῖ πάντα συνᾴδει τὰ ὑπάρχοντα, τῷ δὲ ψευδεῖ ταχὺ διαφωνεῖ τἀληθές. νενεμημένων δὴ τῶν ἀγαθῶν τριχῇ, καὶ τῶν μὲν ἐκτὸς λεγομένων τῶν δὲ περὶ ψυχὴν καὶ σῶμα, τὰ περὶ ψυχὴν κυριώτατα λέγομεν καὶ μάλιστα ἀγαθά, τὰς δὲ πράξεις καὶ τὰς ἐνεργείας τὰς ψυχικὰς περὶ ψυχὴν τίθεμεν. ὥστε καλῶς ἂν λέγοιτο κατά γε ταύτην τὴν δόξαν παλαιὰν οὖσαν καὶ ὁμολογουμένην ὑπὸ τῶν φιλοσοφούντων. ὀρθῶς δὲ καὶ ὅτι πράξεις τινὲς λέγονται καὶ ἐνέργειαι τὸ τέλος· οὕτω γὰρ τῶν περὶ ψυχὴν ἀγαθῶν γίνεται καὶ οὐ τῶν ἐκτός. συνᾴδει δὲ τῷ λόγῳ καὶ τὸ εὖ ζῆν καὶ τὸ εὖ πράττειν τὸν εὐδαίμονα· σχεδὸν γὰρ εὐζωία τις εἴρηται καὶ εὐπραξία.

Φαίνεται δὲ καὶ τὰ ἐπιζητούμενα τὰ περὶ τὴν εὐδαιμονίαν ἅπανθ᾽ ὑπάρχειν τῷ λεχθέντι. τοῖς μὲν γὰρ ἀρετὴ τοῖς δὲ φρόνησις ἄλλοις δὲ σοφία τις εἶναι δοκεῖ, τοῖς δὲ ταῦτα ἢ τούτων τι μεθ᾽ ἡδονῆς ἢ οὐκ ἄνευ ἡδονῆς· ἕτεροι δὲ καὶ τὴν ἐκτὸς εὐετηρίαν συμπαραλαμβάνουσιν. τούτων δὲ τὰ μὲν πολλοὶ καὶ παλαιοὶ λέγουσιν, τὰ δὲ ὀλίγοι καὶ ἔνδοξοι ἄνδρες· οὐδετέρους δὲ τούτων εὔλογον διαμαρτάνειν τοῖς ὅλοις, ἀλλ᾽ ἕν γέ τι ἢ καὶ τὰ πλεῖστα κατορθοῦν. τοῖς μὲν οὖν λέγουσι τὴν ἀρετὴν ἢ ἀρετήν τινα συνῳδός ἐστιν ὁ λόγος· ταύτης γάρ ἐστιν ἡ κατ᾽ αὐτὴν ἐνέργεια. διαφέρει δὲ ἴσως οὐ μικρὸν ἐν κτήσει ἢ χρήσει τὸ ἄριστον ὑπολαμβάνειν, καὶ ἐν ἕξει ἢ ἐνεργείᾳ. τὴν μὲν γὰρ ἕξιν ἐνδέχεται

[1099a] μηδὲν ἀγαθὸν ἀποτελεῖν ὑπάρχουσαν, οἷον τῷ καθεύδοντι ἢ καὶ ἄλλως πως ἐξηργηκότι, τὴν δ᾽ ἐνέργειαν οὐχ οἷόν τε· πράξει γὰρ ἐξ ἀνάγκης, καὶ εὖ πράξει. ὥσπερ δ᾽ Ὀλυμπίασιν οὐχ οἱ κάλλιστοι καὶ ἰσχυρότατοι στεφανοῦνται ἀλλ᾽ οἱ ἀγωνιζόμενοι (τούτων γάρ τινες νικῶσιν), οὕτω καὶ τῶν ἐν τῷ βίῳ καλῶν κἀγαθῶν οἱ πράττοντες ὀρθῶς ἐπήβολοι γίνονται. ἔστι δὲ καὶ ὁ βίος αὐτῶν καθ᾽ αὑτὸν ἡδύς. τὸ μὲν γὰρ ἥδεσθαι τῶν ψυχικῶν, ἑκάστῳ δ᾽ ἐστὶν ἡδὺ πρὸς ὃ λέγεται φιλοτοιοῦτος, οἷον ἵππος μὲν τῷ φιλίππῳ, θέαμα δὲ τῷ φιλοθεώρῳ· τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ τὰ δίκαια τῷ φιλοδικαίῳ καὶ ὅλως τὰ κατ᾽ ἀρετὴν τῷ φιλαρέτῳ. τοῖς μὲν οὖν πολλοῖς τὰ ἡδέα μάχεται διὰ τὸ μὴ φύσει τοιαῦτ᾽ εἶναι, τοῖς δὲ φιλοκάλοις ἐστὶν ἡδέα τὰ φύσει ἡδέα· τοιαῦται δ᾽ αἱ κατ᾽ ἀρετὴν πράξεις, ὥστε καὶ τούτοις εἰσὶν ἡδεῖαι καὶ καθ᾽ αὑτάς. οὐδὲν δὴ προσδεῖται τῆς ἡδονῆς ὁ βίος αὐτῶν ὥσπερ περιάπτου τινός, ἀλλ᾽ ἔχει τὴν ἡδονὴν ἐν ἑαυτῷ. πρὸς τοῖς εἰρημένοις γὰρ οὐδ᾽ ἐστὶν ἀγαθὸς ὁ μὴ χαίρων ταῖς καλαῖς πράξεσιν· οὔτε γὰρ δίκαιον οὐθεὶς ἂν εἴποι τὸν μὴ χαίροντα τῷ δικαιοπραγεῖν, οὔτ᾽ ἐλευθέριον τὸν μὴ χαίροντα ταῖς ἐλευθερίοις πράξεσιν· ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. εἰ δ᾽ οὕτω, καθ᾽ αὑτὰς ἂν εἶεν αἱ κατ᾽ ἀρετὴν πράξεις ἡδεῖαι. ἀλλὰ μὴν καὶ ἀγαθαί γε καὶ καλαί, καὶ μάλιστα τούτων ἕκαστον, εἴπερ καλῶς κρίνει περὶ αὐτῶν ὁ σπουδαῖος· κρίνει δ᾽ ὡς εἴπομεν. ἄριστον ἄρα καὶ κάλλιστον καὶ ἥδιστον ἡ εὐδαιμονία, καὶ οὐ διώρισται ταῦτα κατὰ τὸ Δηλιακὸν ἐπίγραμμα·

κάλλιστον τὸ δικαιότατον, λῷστον δ᾽ ὑγιαίνειν·
ἥδιστον δὲ πέφυχ᾽ οὗ τις ἐρᾷ τὸ τυχεῖν.

ἅπαντα γὰρ ὑπάρχει ταῦτα ταῖς ἀρίσταις ἐνεργείαις· ταύτας δέ, ἢ μίαν τούτων τὴν ἀρίστην, φαμὲν εἶναι τὴν εὐδαιμονίαν. φαίνεται δ᾽ ὅμως καὶ τῶν ἐκτὸς ἀγαθῶν προσδεομένη, καθάπερ εἴπομεν· ἀδύνατον γὰρ ἢ οὐ ῥᾴδιον τὰ καλὰ πράττειν ἀχορήγητον ὄντα. πολλὰ μὲν γὰρ πράττεται,

[1099b] καθάπερ δι᾽ ὀργάνων, διὰ φίλων καὶ πλούτου καὶ πολιτικῆς δυνάμεως· ἐνίων δὲ τητώμενοι ῥυπαίνουσι τὸ μακάριον, οἷον εὐγενείας εὐτεκνίας κάλλους· οὐ πάνυ γὰρ εὐδαιμονικὸς ὁ τὴν ἰδέαν παναίσχης ἢ δυσγενὴς ἢ μονώτης καὶ ἄτεκνος, ἔτι δ᾽ ἴσως ἧττον, εἴ τῳ πάγκακοι παῖδες εἶεν ἢ φίλοι, ἢ ἀγαθοὶ ὄντες τεθνᾶσιν. καθάπερ οὖν εἴπομεν, ἔοικε προσδεῖσθαι καὶ τῆς τοιαύτης εὐημερίας· ὅθεν εἰς ταὐτὸ τάττουσιν ἔνιοι τὴν εὐτυχίαν τῇ εὐδαιμονίᾳ, ἕτεροι δὲ τὴν ἀρετήν.

***
[8] Η εξέταση όμως του υπέρτατου αγαθού δεν πρέπει να γίνει —όπως το κάναμε ήδη— μόνο στη βάση ενός συλλογισμού με προκείμενες και συμπέρασμα, αλλά και στη βάση αυτών που λέγονται γι᾽ αυτήν από τον κόσμο· γιατί με την αλήθεια όλα τα δεδομένα βρίσκονται σε αρμονική συμφωνία, ενώ με το ψεύδος γρήγορα έρχονται σε διαφωνία και σε σύγκρουση.

Με τα αγαθά, λοιπόν, να έχουν χωριστεί σε τρεις κατηγορίες, δηλαδή στα λεγόμενα εξωτερικά, σ᾽ αυτά που σχετίζονται με την ψυχή και σ᾽ αυτά που σχετίζονται με το σώμα, ονομάζουμε όλοι κατεξοχήν αγαθά —αγαθά στην κυριολεξία— αυτά που σχετίζονται με την ψυχή· και όταν μιλούμε για «ψυχικές πράξεις» και για «ψυχικές ενέργειες», εννοούμε αυτές που σχετίζονται με την ψυχή. Πρέπει, επομένως, να ήταν σωστός ο ορισμός μας, σύμφωνα τουλάχιστον με αυτή τη γνώμη, που είναι παλαιά και γίνεται δεκτή από τους ανθρώπους της φιλοσοφίας. Σωστός είναι επίσης και από την άποψη ότι το τέλος το ταυτίζουμε με κάποιες πράξεις και κάποιες ενέργειες· γιατί έτσι το τέλος παίρνει θέση μεταξύ των αγαθών που σχετίζονται με την ψυχή και όχι μεταξύ των εξωτερικών αγαθών.

Με τον ορισμό μας συνάδει και η πίστη ότι ο ευδαίμων άνθρωπος ζει καλά και πράττει καλά — δεν το είπαμε πράγματι κάπως έτσι, ότι η ευδαιμονία είναι ευζωία και ευπραξία; Από την άλλη, φαίνεται ότι τα χαρακτηριστικά που ζητούμε να υπάρχουν στην ευδαιμονία περιέχονται —όλα τους— στον ορισμό που δώσαμε. Κάποιοι, πράγματι, ταυτίζουν την ευδαιμονία με την αρετή, άλλοι με την πρακτική σοφία, άλλοι με τη σοφία των φιλοσόφων, κάποιοι άλλοι με αυτά που είπαμε ή με κάποιο από αυτά συνδυασμένα με την ηδονή ή σε καμιά περίπτωση δίχως αυτήν· τέλος κάποιοι άλλοι προσθέτουν και ένα πλήθος από εξωτερικά αγαθά. Από αυτές, πάλι, τις απόψεις άλλες είναι πλατιά διαδεδομένες και έρχονται από πολύ παλιά, ενώ άλλες εκπροσωπούνται από λίγους αλλά διακεκριμένους ανθρώπους. Και στις δύο περιπτώσεις δεν είναι καθόλου πιθανό οι γνώμες τους αυτές να είναι ολότελα λανθασμένες· αντίθετα είναι πιθανό σε μια τουλάχιστο περίπτωση —ίσως και στις πιο πολλές— να πετυχαίνουν το σωστό.

Με αυτούς λοιπόν που ταυτίζουν την ευδαιμονία με την αρετή ή με κάποια αρετή ο ορισμός μας βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία· στην αρετή έχει, πράγματι, την αρχή της η ενάρετη ενέργεια. Ωστόσο, δεν είναι ίσως ασήμαντη η διαφορά να λέμε ότι το ύψιστο αγαθό συνίσταται στην κτήση ή στη χρήση· στην έξη ή στην ενέργεια. Γιατί η έξη μπορεί να υπάρχει

[1099a] δίχως να παράγει τίποτε το καλό (όπως στην περίπτωση του ανθρώπου που κοιμάται ή του ανθρώπου που είναι, για έναν οποιονδήποτε λόγο, ανενεργός), η ενέργεια όμως δεν μπορεί· γιατί η ενέργεια δεν μπορεί να σημαίνει τίποτε άλλο παρά πράξη, και πράξη καλή: όπως στην Ολυμπία το στεφάνι της νίκης το κερδίζουν όχι οι πιο όμορφοι και οι πιο ρωμαλέοι αλλά αυτοί που συμμετέχουν στους αγώνες (γιατί κάποιοι από αυτούς είναι που αναδεικνύονται νικητές), έτσι και τα ωραία και καλά της ζωής τα κερδίζουν αυτοί που ενεργούν σωστά.

Αλλά και η ζωή αυτών των ανθρώπων είναι μια σκέτη ευχαρίστηση. Γιατί η ευχαρίστηση είναι μια κατάσταση της ψυχής, και στον κάθε άνθρωπο ευχάριστο είναι αυτό που αγαπάει: το άλογο σ᾽ αυτόν που αγαπάει τα άλογα, το θέαμα σ᾽ αυτόν που αγαπάει τα θεάματα· με τον ίδιο τρόπο οι δίκαιες πράξεις σ᾽ αυτόν που αγαπάει τη δικαιοσύνη, και, γενικά, οι ενάρετες πράξεις σ᾽ αυτόν που αγαπάει την αρετή. Στην πλειονότητα των ανθρώπων τα ευχάριστα γι᾽ αυτούς πράγματα βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους για τον λόγο ότι δεν είναι ευχάριστα από τη φύση τους· στους ανθρώπους όμως που αγαπούν το ωραίο, ευχάριστα είναι αυτά που είναι ευχάριστα από τη φύση τους· τέτοιες είναι οι πράξεις της αρετής· έτσι και σ᾽ αυτούς τους ανθρώπους είναι ευχάριστες και είναι και καθεαυτές ευχάριστες. Δεν τη χρειάζεται λοιπόν η ζωή αυτών των ανθρώπων την ευχαρίστηση σαν ένα είδος πρόσθετου κοσμήματος· αντίθετα, την έχει μέσα της.

Γιατί σ᾽ αυτά που είπαμε πρέπει να προσθέσουμε και τούτο: ο άνθρωπος που δεν βρίσκει ευχαρίστηση στις ωραίες πράξεις δεν είναι καν ένας καλός άνθρωπος. Ποιός θα ονόμαζε δίκαιο έναν άνθρωπο που δεν βρίσκει ευχαρίστηση στις δίκαιες πράξεις, ή ελευθέριο έναν άνθρωπο που δεν βρίσκει ευχαρίστηση στις ελευθέριες πράξεις, κ.ο.κ.; Αν έτσι έχει το πράγμα, τότε οι πράξεις της αρετής θα πρέπει, σκέφτομαι, να είναι ευχάριστες καθεαυτές, μαζί όμως και καλές και ωραίες· έχουν μάλιστα την καθεμιά από τις ιδιότητες αυτές στον ύψιστο βαθμό, αν είναι αλήθεια ότι ο ενάρετος άνθρωπος είναι καλός κριτής γι᾽ αυτές τις ιδιότητες — πραγματικά, η κρίση του είναι αυτή που περιγράψαμε. Συμπέρασμα: Η ευδαιμονία είναι το υπέρτατο αγαθό, και μαζί ό,τι πιο ωραίο και ό,τι πιο ευχάριστο: οι τρεις αυτές ιδιότητες δεν πρέπει να χωρίζονται με τον τρόπο που αυτό γίνεται στην επιγραφή της Δήλου:

Το δικαιότατο είναι το πιο όμορφο, η υγεία το καλύτερο·
το πιο ευχάριστο απ᾽ όλα να ᾽χει κανείς ό,τι αγαπά·

ο λόγος είναι ότι όλες αυτές οι ιδιότητες συνυπάρχουν στις άριστες ενέργειες — αυτές, ή μία από αυτές, η καλύτερη, λέμε πως είναι η ευδαιμονία.

Ολοφάνερα όμως —όπως το είπαμε κιόλας— η ευδαιμονία χρειάζεται και τα εξωτερικά αγαθά· γιατί είναι αδύνατο, ή τουλάχιστο δεν είναι εύκολο, να κάνει κανείς τις καλές και ωραίες ενέργειες, αν δεν έχει στη διάθεσή του τη βοήθεια των εξωτερικών αγαθών. Δεν είναι, πράγματι, καθόλου λίγα αυτά που γίνονται

[1099b] με τη βοήθεια των φίλων, με τη βοήθεια του πλούτου, με τη βοήθεια της πολιτικής δύναμης — όλα αυτά να λειτουργούν σαν ένα είδος εργαλείων. Υπάρχουν, επίσης, κάποια αγαθά που η έλλειψή τους «λερώνει» την ευδαιμονία των ανθρώπων, όπως είναι π.χ. η ευγενική καταγωγή, τα πολλά και όμορφα παιδιά, η ομορφιά· πραγματικά, δεν έχει πολλές πιθανότητες να γίνει πολύ ευδαίμων ο άνθρωπος που έχει πανάσχημη εξωτερική εμφάνιση ή ο άνθρωπος ταπεινής καταγωγής ή ο μοναχικός και δίχως παιδιά άνθρωπος· ίσως μάλιστα οι πιθανότητες είναι ακόμη λιγότερες, αν έχει κανείς πάγκακα παιδιά ή πάγκακους φίλους, ή αν είχε καλά παιδιά και καλούς φίλους και τους έχασε λόγω θανάτου. Όπως λοιπόν το είπαμε, φαίνεται ότι η ευδαιμονία χρειάζεται και αυτού του είδους την ευημερία· αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί βάζουν την ευδαιμονία μαζί μαζί με την καλή τύχη — ενώ άλλοι μαζί μαζί με την αρετή.