ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἡρακλεῖδαι (667-708)

ΘΕ. τί δῆτα βούληι τῶν πεπραγμένων μαθεῖν;
ΙΟ. πόσον τι πλῆθος συμμάχων πάρεστ᾽ ἔχων;
ΘΕ. πολλούς· ἀριθμὸν δ᾽ ἄλλον οὐκ ἔχω φράσαι.
670 ΙΟ. ἴσασιν, οἶμαι, ταῦτ᾽ Ἀθηναίων πρόμοι.
ΘΕ. ἴσασι, καὶ δὴ λαιὸν ἕστηκεν κέρας.
ΙΟ. ἤδη γὰρ ὡς ἐς ἔργον ὥπλισται στρατός;
ΘΕ. καὶ δὴ παρῆκται σφάγια τάξεων ἕκας.
ΙΟ. πόσον τι δ᾽ ἔστ᾽ ἄπωθεν Ἀργεῖον δόρυ;
675 ΘΕ. ὥστ᾽ ἐξορᾶσθαι τὸν στρατηγὸν ἐμφανῶς.
ΙΟ. τί δρῶντα; μῶν τάσσοντα πολεμίων στίχας;
ΘΕ. ἠικάζομεν ταῦτ᾽· οὐ γὰρ ἐξηκούομεν.
ἀλλ᾽ εἶμ᾽· ἐρήμους δεσπότας τοὐμὸν μέρος
οὐκ ἂν θέλοιμι πολεμίοισι συμβαλεῖν.
680 ΙΟ. κἄγωγε σὺν σοί· ταὐτὰ γὰρ φροντίζομεν,
φίλοις παρόντες, ὡς ἔοιγμεν, ὠφελεῖν.
ΘΕ. ἥκιστα πρὸς σοῦ μῶρον ἦν εἰπεῖν ἔπος.
ΙΟ. καὶ μὴ μετασχεῖν γ᾽ ἀλκίμου μάχης φίλοις.
ΘΕ. οὐκ ἔστ᾽ ἐν ὄψει τραῦμα μὴ δρώσης χερός.
685 ΙΟ. τί δ᾽; οὐ θένοιμι κἂν ἐγὼ δι᾽ ἀσπίδος;
ΘΕ. θένοις ἄν, ἀλλὰ πρόσθεν αὐτὸς ἂν πέσοις.
ΙΟ. οὐδεὶς ἔμ᾽ ἐχθρῶν προσβλέπων ἀνέξεται.
ΘΕ. οὐκ ἔστιν, ὦ τᾶν, ἥ ποτ᾽ ἦν ῥώμη σέθεν.
ΙΟ. ἀλλ᾽ οὖν μαχοῦμαί γ᾽ ἀριθμὸν οὐκ ἐλάσσοσιν.
690 ΘΕ. σμικρὸν τὸ σὸν σήκωμα προστίθης φίλοις.
ΙΟ. μή τοί μ᾽ ἔρυκε δρᾶν παρεσκευασμένον.
ΘΕ. δρᾶν μὲν σύ γ᾽ οὐχ οἷός τε, βούλεσθαι δ᾽ ἴσως.
ΙΟ. ὡς μὴ μενοῦντι τἄλλα σοι λέγειν πάρα.
ΘΕ. πῶς οὖν ὁπλίτης τευχέων ἄτερ φανῆι;
695 ΙΟ. ἔστ᾽ ἐν δόμοισιν ἔνδον αἰχμάλωθ᾽ ὅπλα
τοῖσδ᾽, οἷσι χρησόμεσθα· κἀποδώσομεν
ζῶντες, θανόντας δ᾽ οὐκ ἀπαιτήσει θεός.
ἀλλ᾽ εἴσιθ᾽ εἴσω κἀπὸ πασσάλων ἑλὼν
ἔνεγχ᾽ ὁπλίτην κόσμον ὡς τάχιστά μοι.
700 αἰσχρὸν γὰρ οἰκούρημα γίγνεται τόδε,
τοὺς μὲν μάχεσθαι, τοὺς δὲ δειλίαι μένειν.

ΧΟ. λῆμα μὲν οὔπω στόρνυσι χρόνος
τὸ σόν, ἀλλ᾽ ἡβᾶι, σῶμα δὲ φροῦδον.
τί πονεῖς ἄλλως ἃ σὲ μὲν βλάψει,
705 σμικρὰ δ᾽ ὀνήσει πόλιν ἡμετέραν;
χρὴ γνωσιμαχεῖν σὴν ἡλικίαν,
τὰ δ᾽ ἀμήχαν᾽ ἐᾶν· οὐκ ἔστιν ὅπως
ἥβην κτήσηι πάλιν αὖθις.

***
ΘΕΡ. Λοιπόν τί θες να μάθεις απ᾽ τα γενομένα;
ΙΟΛ. Με πόσο στράτεμα συμμαχικόν έχει έρθει;
ΘΕΡ. Πάρα πολύ· τον αριθμό του δεν τον ξέρω.
670 ΙΟΛ. Αυτά τα ξέρουνε των Αθηναίων οι άρχοι.
ΘΕΡ. Το ξέρουν, τι τ᾽ αριστερό κέρας κατέχει.
ΙΟΛ. Είναι ο στρατός τώρα για μάχη αρματωμένος;
ΘΕΡ. Και τα σφαχτά έξω απ᾽ τη γραμμή τ᾽ αποτραβήξαν.
ΙΟΛ. Και πόσον ο στρατός των Αργιτών απέχει;
ΘΕΡ. Τόσο, που καθαρά ο αρχηγός τους ξεχωρίζει.
ΙΟΛ. Τί κάμνει; μήπως τους οχτρούς σε τάξη βάζει;
ΘΕΡ. Το συμπεραίνουμε· δεν το ᾽χουμε ακουσμένα.
Πηγαίνω· τι δεν θα ᾽θελα χωρίς εμένα
να πιαστεί με τους οχτρούς ο καλός μου αφέντης.
680 ΙΟΛ. Κι εγώ θα ᾽ρθω, γιατί έχουμε το ίδιο καθήκον,
τους φίλους να βοηθάμε πάντα στο πλευρό τους.
ΘΕΡ. Δεν ταίριαζε να σου ξεφύγει μωρός λόγος.
ΙΟΛ. Μα κι ούτε ν᾽ αρνηθώ στον πόλεμο τους φίλους.
ΘΕΡ. Δεν πληγών᾽ η ματιά σαν δεν χτυπά το χέρι.
ΙΟΛ. Τί λες; δεν θα μπορούσα ούτε με την ασπίδα;
ΘΕΡ. Θα το ᾽θελες, μα εσύ θα ᾽πεφτες πρώτος πρώτος.
ΙΟΛ. Κανείς οχτρός δεν του βαστάει να με κοιτάξει.
ΘΕΡ. Δεν έχεις πια την πρωτινή τη δύναμή σου.
ΙΟΛ. Μπορώ όχι με λιγότερους να πολεμήσω.
690 ΘΕΡ. Μικρό το σήκωμα που θα ᾽δινες στους φίλους.
ΙΟΛ. Μη συγκρατείς με για πολλά έργα ετοιμασμένον.
ΘΕΡ. Μόνο να θες, μα για να κάνεις δεν είσαι άξιος.
ΙΟΛ. Ό,τι και να πεις, εγώ ποτές εδώ δεν μένω.
ΘΕΡ. Πώς θα παρουσιαστείς οπλίτης χωρίς όπλα;
ΙΟΛ. Μέσα ο ναός έχει άρματα αιχμαλωτισμένα·
με αυτά θ᾽ αρματωθώ και θαν τα ξαναδώσω,
αν ζήσω· τι, αν πεθάν᾽, ο θεός δεν τα ζητάει.
Έμπα λοιπόν κι από τους στύλους ξεκρεμώντας
μια ολόκληρην αρματωσιά φέρε μου αμέσως.
700 Ντροπή ᾽ναι ο τέτοιος συντρεγμός της γενιάς μου, άλλοι
να πολεμούν κι άλλοι να κάθονται από φόβο.

ΧΟΡ. Δεν σου ᾽ριξε ο καιρός το θάρρος
κι είναι όλο νιότη μα είναι αδύναμο
το κορμί σου. Τί κοπιάζεις μάταια,
που εσένα βλάβει και την πόλη δεν φελά;
Πρέπει την ελικιά σου να τη νιώσεις
και τ᾽ ακατόρθωτα ν᾽ αφήσεις· δεν υπάρχει
τρόπος τα νιάτα να ξαναποχτήσεις.

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της, Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής

3.1.7. Η ακμή του αττικού μελανόμορφου ρυθμού: Ο «ζωγράφος του Άμαση» και ο Εξηκίας

Στο τρίτο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. τοποθετείται η δράση των δύο σημαντικότερων αγγειογράφων του αττικού μελανόμορφου ρυθμού, του «ζωγράφου του Άμαση» και του Εξηκία. Το όνομα του πρώτου μάς είναι άγνωστο, καθώς δεν έχει υπογράψει κανένα από τα σωζόμενα έργα του, και γι᾽ αυτό τον αποκαλούμε «ζωγράφο του Άμαση» από τον κεραμέα του οποίου διακοσμούσε τα αγγεία. Το όνομα Άμασις είναι αιγυπτιακό και το είχε ένας φαραώ του 6ου αιώνα που είχε στενές σχέσεις με την Ελλάδα· ήταν μάλιστα, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, φίλος του τυράννου της Σάμου Πολυκράτη. Δεν ξέρουμε αν το όνομα του κεραμέα Άμαση δηλώνει ότι ο κάτοχός του είχε αιγυπτιακή καταγωγή ή σχέσεις με την Αίγυπτο. Οπωσδήποτε όμως το ρεπερτόριο του ζωγράφου που διακοσμούσε τα αγγεία του ήταν αθηναϊκό. Παράδειγμα είναι ένας αμφορέας από την Ετρουρία (σήμερα στο Würzburg της Γερμανίας) με διονυσιακά θέματα, ο οποίος χρονολογείται γύρω στο 540 π.Χ.. Στη μια όψη, που δεν σώζεται καλά, εικονίζεται ο ίδιος ο Διόνυσος, σε κατάσταση ευθυμίας, να χορεύει με τη συνοδεία αυλού που παίζει ένας σάτυρος· ένας άλλος σάτυρος γεμίζει με κρασί το ποτήρι (κάνθαρο) του θεού από ένα ασκί. Στην άλλη όψη πέντε σάτυροι ασχολούνται με την παραγωγή του ποτού που χάρισε ο Διόνυσος στους ανθρώπους: ο ένας πατάει τα σταφύλια που ρίχνει στο πατητήρι ο σύντροφός του, υπό τον ήχο του αυλού που παίζει ένας τρίτος· ο τέταρτος γεμίζει ένα πιθάρι, ενώ ένας πέμπτος, πίσω τους, χορεύει. Η σκηνή δεν είναι μυθολογική, παρόλο που οι μορφές ανήκουν στη σφαίρα του μύθου. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι σάτυροι εκτελούν ανθρώπινες εργασίες, που όμως σχετίζονται με τη φύση τους. Όσο για τον Διόνυσο, δοκιμάζει ο ίδιος το δώρο του προς τους ανθρώπους, το κρασί, και υφίσταται τις συνέπειες από την κατανάλωσή του. Ο ανθρώπινος και ο θεϊκός κόσμος πλησιάζουν και σχεδόν ταυτίζονται με τη βοήθεια του θεϊκού ποτού που διώχνει τη λύπη και φέρνει τη χαρά.

 

Ακόμη πιο κοντά στη ζωή των ανθρώπων της εποχής μάς φέρνει η παράσταση μιας ληκύθου (μικρού αγγείου για μυρωμένο λάδι) του ίδιου ζωγράφου από έναν τάφο στη Βάρη της Αττικής, σήμερα στη Νέα Υόρκη. Εδώ βλέπουμε μια γαμήλια πομπή, με τον γαμπρό και τη νύφη να πηγαίνουν μπροστά, καθισμένοι σε ένα αμάξι που το σέρνουν μουλάρια (μια απήνη), και να κατευθύνονται προς την πόρτα του σπιτιού του γαμπρού. Η νύφη κρατάει στεφάνι και ανασηκώνει την άκρη του ιματίου της, αποκαλύπτοντας συμβολικά το πρόσωπό της στον άνδρα της. Πίσω τους, πλάτη με πλάτη, κάθεται ένας παράνυμφος (πάροχος) με ένα ρούχο στα γόνατά του. Η παράσταση δεν είναι συνηθισμένη και το αγγείο ίσως ήταν ειδική παραγγελία της νεκρής, που τοποθετήθηκε ως κτέρισμα στον τάφο της. Την άποψη αυτή ενισχύει η ύπαρξη μιας όμοιας ληκύθου από τον ίδιο τάφο, στην οποία εικονίζονται γυναίκες που υφαίνουν.

 

Αλλά ο πιο σπουδαίος αγγειογράφος της γενιάς αυτής και όλου του μελανόμορφου ρυθμού είναι ο Εξηκίας, που φαίνεται ότι μαθήτευσε δίπλα στον Νέαρχο. Τα έργα του, αρκετά από τα οποία φέρουν την υπογραφή του, ξεχωρίζουν για την ακρίβεια και τη δύναμη του σχεδίου και την αρμονία της σύνθεσης. Ωραίο παράδειγμα είναι ένας αμφορέας του 530 π.Χ. περίπου στη Boulogne-sur-Mer (Γαλλία), όπου εικονίζεται ο Αίας έτοιμος να αυτοκτονήσει. Ο μύθος μάς είναι γνωστός από την ομώνυμη τραγωδία του Σοφοκλή. Ο Αίας, μεγαλόσωμος και δυνατός πολεμιστής, είχε καταφέρει να σώσει το σώμα του Αχιλλέα από τους Τρώες και να το φέρει στο στρατόπεδο των Αχαιών, και γι᾽ αυτό πίστευε ότι του ανήκαν δικαιωματικά τα λαμπρά όπλα του νεκρού. Όμως τα ίδια όπλα διεκδικούσε και ο Οδυσσέας, ο οποίος κατάφερε να πείσει τους Αχαιούς να του τα δώσουν. Τότε ο Αίας έχασε τα λογικά του και βάλθηκε να σκοτώσει τους Αχαιούς με το σπαθί του. Αλλά η Αθηνά θόλωσε το μυαλό του και τον έκανε να επιτεθεί σε ένα κοπάδι πρόβατα. Όταν ο Αίας συνήλθε και κατάλαβε τι είχε κάνει, ντροπιασμένος αποφάσισε να αυτοκτονήσει· έστησε όρθιο το σπαθί του στο έδαφος και έπεσε επάνω. Στην αγγειογραφία του Εξηκία βλέπουμε τον ήρωα να προετοιμάζεται να δώσει τέλος στη ζωή του. Είναι μια σκηνή έντονα τραγική, στην οποία συμπυκνώνεται η απόγνωση του ανθρώπου που αισθάνεται ότι η ζωή του δεν έχει πια καμιάν αξία, αφού έχασε την αξιοπρέπεια του.

 

Το ωραιότερο από τα έργα του Εξηκία που μας σώζονται είναι ένας αμφορέας στο Μουσείο του Βατικανού. Στη μια όψη του αγγείου εικονίζεται ένα επεισόδιο από τον Τρωικό Πόλεμο που μας είναι γνωστό μόνο από απεικονίσεις σε αττικές κυρίως αγγειογραφίες: σε μιαν ανάπαυλα του Τρωικού Πολέμου ο Αίας και ο Αχιλλέας, καθιστοί και φορώντας τον οπλισμό τους, παίζουν πεσσούς, ένα επιτραπέζιο παιχνίδι όμοιο με την ντάμα ή το τάβλι. Από το στόμα τους βγαίνουν οι λέξεις τρία και τέσσαρα, που αναφέρονται ίσως σε ζαριές. Στην άλλη όψη εικονίζονται οι Διόσκουροι, που έχουν επιστρέψει στο σπίτι τους, όπου τους περιμένουν οι γονείς τους, ο Τυνδάρεως και η Λήδα. Ο Κάστωρ, ντυμένος με χλαμύδα, τον μανδύα των στρατιωτών και των ταξιδιωτών, στέκεται δίπλα στο άλογό του, τον Κύλλαρο, ενώ ο Πολυδεύκης παίζει με τον σκύλο. Η Λήδα κρατάει στο δεξί της χέρι ένα άνθος και στο αριστερό ένα κλαδί. Μπροστά στο άλογο ένας υπηρέτης (που εικονίζεται μικρότερος γιατί είναι δούλος) κουβαλάει ένα κάθισμα (δίφρο) επάνω στο οποίο υπάρχει ένα διπλωμένο ύφασμα. Και οι δύο αγγειογραφίες ξεχωρίζουν για την ποιότητα του σχεδίου και την εξαιρετική δεξιοτεχνία στη χρήση της χάραξης.

 

Με τον «ζωγράφο του Άμαση», τον Εξηκία και άλλους, λιγότερο προικισμένους αλλά άξιους αγγειογράφους, ο αττικός μελανόμορφος ρυθμός φτάνει στο αποκορύφωμά του. Η επόμενη γενιά δεν προσπάθησε να ξεπεράσει τους μεγάλους αυτούς τεχνίτες, αλλά ανακάλυψε μια νέα τεχνική για τη διακόσμηση των αγγείων, που άνοιξε καινούργιους δρόμους: τον ερυθρόμορφο ρυθμό.

Οι άνθρωποι πρέπει να λυγίζουν, αλλιώς θα σπάσουν

Τα κύρια χαρακτηριστικά ενός δυναμικού ανθρώπου είναι πως πρόκειται για ένα άτομο που το θεωρούν αλώβητο, άθραυστο, ισχυρό, που το θαυμάζουν οι περισσότεροι για την ισχυρογνωμοσύνη και την «παντοδυναμία» του, την ασφάλεια που πρεσβεύει και προκαλεί δέος, ένα συνδυασμό φόβου με θαυμασμού.

Πρόκειται για τον άνθρωπο που μας έχει πείσει πως δεν έχει κλάψει ποτέ, δεν λυγίσει στις δυσκολίες και η συνήθης ατάκα που μπορεί να ειπωθεί για αυτόν είναι «Δεν έχει ανάγκη αυτός, τα προσπερνάει όλα!», «Τα καταφέρνει πάντα και παντού μόνος του!».

Η αλήθεια είναι πως όντως εφευρίσκουν τρόπους να ανταπεξέρχονται σε οποιαδήποτε δυσκολία. Σου φαίνεται σαν να του έχουν έρθει όλα τόσα εύκολα. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν «παλεύουν», δεν αγχώνονται, δεν χρειάζονται την βοήθεια κάποιου αλλά αυτό περνάει στα ψιλά γράμματα, η ουσία είναι ότι μπορούν και μόνοι τους!

Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα.

Έχετε αναρωτηθεί μήπως όλο αυτός ο δυναμισμός δεν πηγάζει ως πηγαίο χαρακτηριστικό αλλά έχει προκύψει ως άμυνα της συναισθηματικής νοημοσύνης, ως αποτέλεσμα κάποιων συγκυριών για να αποκρυφτεί το γεγονός κάποιας ευαισθησίας ή γιατί μάθανε μετά από ορισμένα οδυνηρά βιώματα πως είναι η πιο σωτήρια επιλογή για να προστατεύσουν τον εαυτό τους από στενοχώριες, άγχη και ήττες;

Από όποια αιτία και αν έχει προκύψει αυτός δυναμισμός, δεν παύει να μιλάμε για ένα ανθρώπινο ον που η ανάγκη του για αγάπη, τρυφερότητα και αγκαλιά είναι πρωταρχική. Και αυτοί οι άνθρωποι λυγίζουν, και αυτοί οι άνθρωποι λυπούνται και ίσως επειδή κουβαλούν το «βάρος» όλου αυτού του δυναμισμού να έχουν πιο πολύ ανάγκη από κανάκεμα, για να αποφορτίζονται από το στρες της καθημερινότητας και να φορτίζονται από αγάπη για την συνέχιση της ζωής τους.

Το γεγονός πως δεν εξωτερικεύουν τα συναισθήματα τους, και προτιμούν να διατηρούν ένα παγωμένο προφίλ δεν σημαίνει πως δεν πληγώνονται. Μην επηρεάζεστε από την εικόνα τους! Είναι οι άνθρωποι που εισπράττουν την λιγότερη τρυφερότητα από τους υπολοίπους καθώς πολλοί διστάσουν να τους εκδηλωθούν. Θεωρούν πως η αγάπη τους θα απορριφθεί. Μας χρειάζονται!

Εκδηλώστε τους την αγάπη σας και τον θαυμασμό σας, το πιο πιθανό να ντραπούν και να χαμηλώσουν το βλέμμα…

Συγχαρητήρια μόλις σπάσατε τον πάγο!

Συνειδητό Όνειρο: Πως θα “αλλάξεις” την Πραγματικότητα;

Το φαινόμενο του παρατηρητή είναι ο κεντρικός πυλώνας της Κβαντικής Φυσικής και αποκαλύπτει πως η τέχνη της παρατήρησης δεν είναι μονάχα η αντίληψη και η υποδοχή της πληροφορίας, αλλά περισσότερο είναι μία δημιουργική πράξη στην οποία  – γνωρίζοντάς το ή όχι – συμμετέχουμε σε κάθε στιγμή της ζωής μας. Αυτή η διαδικασία ισοδυναμεί με την δυναμική δημιουργικότητα που χρησιμοποιούμε στα όνειρά μας. Μέσα σε ένα όνειρο, οι απραγματοποίητες πιθανότητες (Η κυματομορφή των Ονειρικών Πιθανοτήτων) του Υποσυνείδητου, ανάλογα με την Ψυχή και την εξάσκηση του Ονειρευτή, «ενεργοποιούνται» σε συγκεκριμένες συνθήκες μέσα στην πραγματικότητα του Ονείρου. Σε ένα τυπικό Μη- Συνειδητό Όνειρο, ο Ονειρευτής σχετίζεται με τις φόρμες του ονείρου σαν να υπάρχουν υποκειμενικά, ξέχωρα από τον εαυτό του, αλλά όμως αντιδρά λες και υπάρχουν μονάχα στο μυαλό του και ως μία υποκειμενική πραγματικότητα.

 

Ο Σκοπός όταν βιώνουμε ένα Συνειδητό όνειρο δεν είναι ο έλεγχος του ονείρου – κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί και σε ένα φυσιολογικό όνειρο – γιατί ελέγχοντας το ίδιο το όνειρο σχετιζόμαστε με αυτό ξεχωριστά από τον εαυτό μας. Όταν εισερχόμαστε σε ένα Συνειδητό Όνειρο στην ουσία αποκτάμε έλεγχο του εαυτού μας, την σχέση που αποκτάμε με τις ονειρικές αλλαγές.

 

 Όταν αναγνωρίσουμε πως το όνειρό είναι η ίδια η ενέργεια μας που απεικονίζεται έξω από εμάς, τότε μπορούμε να αλληλοεπιδράσουμε με τις εκδηλώσεις του ονείρου με ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο.

 

Όταν σχηματίστηκε η Κβαντική Φυσική στα πρώτα χρόνια του 20ου Αιώνα υπήρξε μία περίοδος μαζικού συλλογικού «ξυπνήματος». Η Ανακάλυψη της Κβαντικής Φυσικής αυτής μπορεί να θεωρηθεί ως η εμφάνιση της Αφύπνισης του Συλλογικού Ασυνείδητου που εκφράστηκε μέσα από τον τομέα των Επιστημών.  Οι δράσεις της επιστήμης αυτής συμπεριλαμβάνουν τον τρόπο με τον οποίο ο παρατηρητής/Συμμετέχων οραματίζεται (άρα «ονειρεύεται») και αναδιαμορφώνει την Πραγματικότητα. Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι τι θα συμβεί αν ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι από αυτή την αναμορφωτική οπτική γωνία της πραγματικότητας; Πως θα άλλαζαν τα πράγματα τριγύρω αν κατανοούσαμε την δύναμη της παρατήρησης του ανθρώπου που έχει την δυνατότητα να αλλάζει τα γεγονότα;
 

Αν υποθέσουμε πως θα επέλθει αυτή η Συνειδησιακή μεταστροφή του Ανθρώπου που θα τον κάνει να κατανοήσει τις πλήρεις δυνάμεις του Μυαλού, τότε αυτή η Νέα γενιά των Συνειδητών Ονειρευτών, θα μπορούσαν να μεταλλάσσουν την ονειρική πραγματικότητα αποτυπώνοντάς την στην Πραγματική, κάτι που θα εξέλισσε την ίδια την Επιστήμη που θα αποκωδικοποιήσει πλήρως τον δημιουργικό ρόλο της Συνειδητότητας του Ανθρώπου στην ξεδίπλωση των γεγονότων του Σύμπαντος. Το Συνειδητό Όνειρο είναι πρακτικά ίδιο με την Φυσική πραγματικότητα: Σχεδόν όλες οι Πνευματικές παραδόσεις έχουν αναδείξει μέσα από τις διδαχές τους την Ονειρική υπόσταση της καθημερινής πραγματικότητας. Έτσι ίσως αν λάβουμε υπόψιν μας πως η πραγματικότητα του ονείρου και ο ίδιος ο εαυτός αλλάζουν μέσα από την παρατήρηση και την οπτική μας γωνία, αν εξελίξουμε αυτούς τους οραματισμούς στην Ονειρική φύση της πραγματικότητας, ίσως οι αλλαγές επέλθουν και στην φυσική ζωή.
 

Το σκεπτικό δεν αφορά την χρησιμοποίηση των πειραμάτων στο Συνειδητό Όνειρο, αλλά να αναγνωρίσουμε πως η ίδια η ζωή είναι μία «Ονειρική Πραγματικότητα» στην οποία μπορούμε να αποκτήσουμε την ίδια συνειδησιακή διαύγεια και τα ίδια νοητικά «όπλα» έτσι ώστε να την μεταστρέψουμε. Όσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε την «ονειρική» φύση της ζωής μας, τόσο περισσότερο αυτή θα αλληλοεπιδρά με αυτό τον ονειρικό τρόπο μαζί μας, αυξάνοντας έτσι ολοένα και περισσότερο αυτή την Συνειδητότητα. Σε ένα θετικό συνειδησιακό loop, η δημιουργική διάνοια του ανθρώπου αποκτά υπόσταση και χτίζει μία άλλη οπτική παρατήρησης, και μέσα από αυτή την διαδικασία θα είναι σε θέση να αλλάζει γεγονότα και καταστάσεις, καθώς και ενεργειακές ροές που πηγάζουν ή εισέρχονται στον άνθρωπο. Αυτή η εμπειρία που θα πραγματοποιείται σε καθημερινή βάση είναι μία πανίσχυρη πνευματική πρακτική, ένα είδος «ονειρικής Γιόγκα» σε κατάσταση εγρήγορσης. Πρόκειται για μία πρακτική που αν την κατανοήσουμε σωστά, αλλάζουμε τα πάντα.
 

Θα μπορούσε αυτή η συνειδητή κατάσταση του ονείρου να είναι το επαναστατικό συστατικό που για την ώρα λείπει από το ανθρώπινο είδος; Αυτή η διεργασία μετάλλαξης είναι η αλλαγή που η ανθρωπότητα ίσως έχει ανάγκη τώρα περισσότερο από ποτέ. Μία μετάλλαξη που θα μας μετατρέψει σε Homo Lucidus, σε μία  Συνειδησιακά διαυγή και ολοένα εξελισσόμενη  Ανθρωπότητα. Ίσως μέσα από αυτή την σύνδεση της Επιστήμης και του Πνεύματος να κατορθώσουμε να εδραιώσουμε μία πιο εκλεπτυσμένη και εξελιγμένη πραγματικότητα – ατομικά και συλλογικά – που θα επιφέρει στο τέλος τις εμπειρίες της πνευματικής πλήρωσης και της πραγματικής ελευθερίας, που ο άνθρωπος έχει καταβαραθρώσει με τις σκοταδιστικές τακτικές του. Έτσι ο κόσμος των Ανθρώπων μέσα από την καθημερινότητα θα βιώνει το αέναο Συνειδητό Όνειρο που είναι η ίδια η ζωή. Θα ονειρεύεται μέσα στην Φυσική πραγματικότητα και θα ξεδιπλώνει όλες τις πιθανές εμπειρίες και επιλογές μονάχα με την δύναμη της παρατήρησης.

 

Ο τρόπος που βλέπουμε και παρατηρούμε τα πάντα τριγύρω εξάλλου είναι το εργαλείο που εδραιώνει κάθε πράξη, κάθε γεγονός, κάθε σκέψη. Αν Αφυπνίσουμε τα Όνειρά μας, τότε μπορούμε να αφυπνίσουμε και το πλέγμα που διαμορφώνει την ίδια την πραγματικότητά μας. Τότε θα γίνουμε πραγματικά Μετα-άνθρωποι.

Ποτέ μην υποτιμάτε έναν εσωστρεφή

Τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύς λόγος για την έννοια της εσωστρέφειας, μία έννοια η οποία θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι έγινε συνώνυμη της περιόδου κοινωνικής αποστασιοποίησης που διανύουμε. Πολλοί είναι οι άνθρωποι που στο άκουσμα της οδηγίας ότι θα πρέπει να περάσουν χρόνο χωρίς κοινωνικές επαφές αγχώθηκαν και προβληματίστηκαν, υπήρξαν όμως και πολλοί από εμάς που ένιωσαν μία σχετική οικειότητας στις τρέχουσες συνθήκες.

Τους εσωστρεφείς και τις ξεχωριστές ικανότητές τους περιγράφει η συγγραφέας Susan Cain, στο best seller «Ήρεμη δύναμη – οι κρυφές ικανότητες των εσωστρεφών εφήβων»:

Τι είναι όμως οι εσωστρεφείς; Είναι ένας ψυχολογικός όρος που, σε γενικές γραμμές, περιγράφει όσους απολαμβάνουν την παρέα των άλλων, αλλά τους αρέσει να περνάνε χρόνο και μόνοι. Είναι παρατηρητικοί. Ενδεχομένως να ακούνε περισσότερο και να μιλάνε λιγότερο. Το να είστε εσωστρεφείς σημαίνει ότι έχετε μια έντονη εσωτερική ζωή και ότι θεωρείτε αυτή την εσωτερική ζωή σημαντική.

Αν ο εσωστρεφής είναι κάποιος που έχει το βλέμμα στραμμένο μέσα του, ο εξωστρεφής είναι ακριβώς το αντίθετο. Οι εξωστρεφείς διαπρέπουν στις ομάδες και αντλούν ενέργεια όταν βρίσκονται με άλλους.

Ακόμα κι αν εσείς δεν είστε εσωστρεφείς, πιθανόν να υπάρχουν κάποιοι στην οικογένειά σας ή στον κύκλο των φίλων σας. Οι εσωστρεφείς αποτελούν το ένα τρίτο με ένα δεύτερο του πληθυσμού – που σημαίνει ένας στους δύο ή στους τρεις ανθρώπους που γνωρίζετε. Μερικές φορές είναι εύκολο να τους εντοπίσει κανείς. Είναι εκείνοι που κουλουριάζονται στον καναπέ με ένα βιβλίο, με το τάμπλετ ή το λάπτοπ αντί να περιστοιχίζονται από κόσμο. Στα μεγάλα πάρτι ίσως τους δείτε να μιλάνε με μια χούφτα φίλους – σίγουρα όχι να χορεύουν στα τραπέζια. Στην τάξη κάποιες φορές κοιτάνε αλλού όταν ο καθηγητής ρωτάει ποιος θέλει να μιλήσει. Και προσέχουν – απλώς προτιμάνε να ακολουθούν σιωπηλά και να συμμετέχουν όταν είναι έτοιμοι.

Άλλες φορές οι εσωστρεφείς καταφέρνουν πολύ καλά να κρύβουν την πραγματική τους φύση. Μπορεί να περάσουν απαρατήρητοι στις σχολικές αίθουσες και στην τραπεζαρία του σχολείου, παριστάνοντας τους εξωστρεφείς, ενώ βαθιά μέσα τους ανυπομονούν να δραπετεύσουν από το πλήθος και να περάσουν χρόνο μόνοι.

Το να είναι κανείς εσωστρεφής δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και ντροπαλός. Είναι μια σημαντική διαφορά αυτή. Οι εσωστρεφείς μπορεί να είναι ντροπαλοί, φυσικά. Υπάρχουν και ντροπαλοί εξωστρεφείς όμως. Η ντροπαλή συμπεριφορά μπορεί να μοιάζει με εσωστρέφεια – κάνει τους ανθρώπους να φαίνονται σιωπηλοί και συνεσταλμένοι. Όπως και η εσωστρέφεια, το αίσθημα της ντροπής είναι αρκετά σύνθετο. Εμπεριέχει πολλά επίπεδα. Μπορεί να προέρχεται από νευρικότητα ή ανασφάλεια για το αν θα γίνουν αποδεκτοί από τους άλλους.

Μπορεί να προέρχεται από τον φόβο μην κάνουν κάποιο λάθος. Στην τάξη ένας ντροπαλός μαθητής μπορεί να μη σηκώνει το χέρι του επειδή ανησυχεί μήπως δώσει λάθος απάντηση και νιώσει αμήχανα. Η εσωστρεφής κοπέλα που κάθεται δίπλα του μπορεί να μη σηκώνει το χέρι της για άλλους λόγους. Ίσως να μην αισθάνεται την ανάγκη να συμμετάσχει στο μάθημα. Ή μπορεί να είναι πολύ απασχολημένη με το να ακούει και να τα επεξεργάζεται όλα. Ακριβώς όπως και η εσωστρέφεια, η ντροπή έχει τα πλεονεκτήματά της.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα ντροπαλά παιδιά τείνουν να είναι πιστοί φίλοι, και διαθέτουν φιλότιμο, συμπόνια και δημιουργικότητα. Και οι ντροπαλοί και οι εσωστρεφείς είναι καταπληκτικοί ακροατές. Και μέσω αυτής τους της ικανότητας είναι καλοί σε ό,τι αφορά την παρατήρηση, τη μάθηση και τα επίπεδα ωριμότητας.

Ο δεκάλογος που ακολουθεί αποτελεί μία καλή υπενθύμιση των ικανοτήτων τους στους εσωστρεφείς, και υπογραμμίζει στους εξωστρεφείς ότι ο σιωπηλός άγνωστος στο απέναντι γραφείο, διαμέρισμα ή αυτοκίνητο έχει πολλά να πει: απλώς προτιμά να επιλέξει το πώς και το πότε θα το κάνει.

• Μια σιωπηλή ιδιοσυγκρασία είναι μια κρυμμένη υπερδύναμη.
• Υπάρχει μια λέξη για τους «ανθρώπους που είναι πολύ απορροφημένοι στις σκέψεις τους»: στοχαστές.
• Οι περισσότερες σπουδαίες ιδέες πηγάζουν από την απομόνωση.
• Μπορείς να τεντωθείς σαν λάστιχο. Μπορείς να κάνεις ό,τι κι ένας εξωστρεφής, ακόμα και να βρεθείς στο φως των προβολέων. Θα υπάρχει πάντα χρόνος για ησυχία αργότερα.
• Αλλά ακόμα κι αν χρειαστεί να τεντωθείς σε κάποιες περιπτώσεις, θα πρέπει να ξαναγυρίσεις στον πραγματικό σου εαυτό όταν τελειώσεις.
• Δύο ή τρεις στενοί φίλοι σημαίνουν περισσότερα απ’ ό,τι εκατό γνωστοί (παρόλο που και οι γνωστοί είναι κι αυτοί πολύ σημαντικοί).
• Οι εσωστρεφείς και οι εξωστρεφείς είναι το γιν και το γιανγκ – αγαπάμε και χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο.
• Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα αν θέλεις να αποφύγεις τις συζητήσεις περί ανέμων και υδάτων στους διαδρόμους του σχολείου.
• Δεν χρειάζεται να είσαι φωνακλάς για να είσαι αρχηγός. Πάρε παράδειγμα τον Μαχάτμα Γκάντι.
• Και μιας και αναφερθήκαμε στον Γκάντι, έχει πει το εξής: «Με έναν ευγενικό τρόπο μπορείς να ταρακουνήσεις τον κόσμο».

Αλήθεια τι είναι άντρας;

Δυο φίλες συζητούν:

Άντρας είναι αυτός που έχει μούσια.
Αχ καλέ, είναι κι αυτός που έχει κορμί φέτες, ανεξάρτητα εάν τη φέτα την βρίσκεις και στο σούπερ μάρκετ.
Μην ξεχνάμε όμως, είναι κι αυτός που φυσάει το παραδάκι.
Κάτσε να θυμηθώ τι άλλη μαλακία έχω ακούσει.

Άντρας είναι αυτός που περπατάει και τρέμει η γη. Αυτός που χτυπάει το χέρι στο τραπέζι και λέει και καμιά κουβέντα παραπάνω. Μην ξεχάσω την κατηγορία του γύπα. Άντρας λοιπόν, είναι κι αυτός που ενώ έχει σχέση, τα ρίχνει σε όποιο θηλυκό κινείται, έτσι μωρέ απλά για την επιβεβαίωση του ανδρισμού του.
Τι άλλο ξέχασα;

Έχουμε άλλο τίτλο να δώσουμε στην έννοια του άντρα;
Συγνώμη εάν μου ξέφυγε καμία ετικέτα αλλά μπούχτισα να ακούω σαχλαμάρες.

Άντρας είναι αυτός που έχει μπέσα και τιμή.
Άντρας είναι αυτός που κρατάει τον λόγο του.
Άντρας είναι αυτός που κατάφερε να σε κάνει να ξεχάσεις εκείνον που σου σμπαράλιασε την καρδιά, κόλλησε τα κομμάτια της και σε έκανε και πάλι να γελάς.
Άντρας είναι αυτός που στέγνωσε το δάκρυ σου και ηρέμησε την ψυχή σου!
Άντρας κορίτσι μου, είναι πολλά ακόμα…
Άντρας είναι αυτός που στην αγκαλιά του γίνεσαι κοριτσάκι και στο κρεβάτι του γυναίκα!
Αυτός που στα χέρια του, νιώθεις συναισθηματικά ασφαλής.
Αυτός που σε θέλει δίπλα του όλες τις ώρες και υπολογίζει την κάθε σου λέξη.
Αυτός που σε νιώθει γυναίκα του με, ή και χωρίς τις ευλογίες του παπά.
Άντρας είναι πολλές έννοιες ακόμα σου λέω…
Είναι αυτός που σέβεται όλες τις γυναίκες αλλά θαυμάζει μόνο τη δική του!
Αυτός που θυμώνει αν του την πειράξεις και γίνεται θεριό ανήμερο.
Αυτός που εννοεί την κάθε του λέξη και δεν σου αφήνει καμιά αμφιβολία.
Άντρας είναι αυτός που ονειρεύεται και κάνει σχέδια για το μέλλον του μαζί σου!
Είναι αυτός που δεν χρειάζεται να γνωρίζει από πριν ότι θα πας στο σπίτι του, σε περιμένει όλες τις ώρες. Και είναι εκεί για σένα, μόνο για σένα! Πιστός, αληθινός, απλός και άντρας!
Άντρας, είναι αυτός που πάντα ονειρευόσουν να είναι ο άντρας σου κορίτσι μου!

Αφήστε λοιπόν τους τίτλους στην άκρη…

Όλοι μας ακτινοβολούμε μια μοναδική υπογραφή ενέργειας

Μετά από χρόνια οι φυσικοί εγκατέλειψαν την πίστη τους στο νευτώνειο υλικό σύμπαν γιατί συνειδητοποίησαν ότι το σύμπαν δεν αποτελείτε από ύλη που αιωρείται μέσα στο κενό, αλλά από ενέργεια.

Οι κβαντοφυσικοί ανακάλυψαν πως τα φυσικά άτομα αποτελούνται από στροβίλους ενέργειας που συνεχώς περιστρέφονται και δονούνται. Κάθε άτομο είναι σαν μια ταλαντευόμενη σβούρα που ακτινοβολεί ενέργεια. Επειδή κάθε άτομο έχει τη δική του συγκεκριμένη υπογραφή ενέργειας (ταλάντευση), οι συγκεντρώσεις ατόμων (μόρια) ακτινοβολούν συλλογικά τα δικά τους αναγνωριστικά σχήματα ενέργειας. Έτσι, κάθε υλική δομή στο σύμπαν, μαζί κι εσείς κι εγώ, ακτινοβολεί μια μοναδική υπογραφή ενέργειας.

Τα άτομα είναι φτιαγμένα από αόρατη ενέργεια, όχι από απτή ύλη!

Η ύλη μπορεί ταυτόχρονα να οριστεί ως ένα συμπαγές (σωματίδιο) και ως ένα άυλο (κύμα) πεδίο δύναμης. Όταν οι επιστήμονες μελετούν τις φυσικές ιδιότητες των ατόμων, όπως τη μάζα και το βάρος, αυτά φαίνονται και λειτουργούν ως φυσική ύλη. Όμως, όταν τα ίδια άτομα περιγραφούν με όρους δυναμικού ηλεκτρικής τάσης και μήκων κύματος, παρουσιάζουν τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά της ενέργειας (κύματα). Το γεγονός ότι η ενέργεια και η ύλη είναι ένα και το αυτό είναι ακριβώς αυτό που αναγνώρισε ο Αϊνστάιν όταν συμπέρανε ότι Ε=mc2. Με απλά λόγια, αυτή η εξίσωση αποκαλύπτει: Ενέργεια (Ε) = Ύλη (m,μάζα) πολλαπλασιασμένη με την Ταχύτητα του Φωτός (c) υψωμένη στο τετράγωνο.

Ο Αϊνστάιν αποκάλυψε ότι δεν ζούμε σε ένα σύμπαν με διακριτά φυσικά αντικείμενα χωρισμένα από νεκρό χώρο. Το Σύμπαν είναι ένα αόρατο δυναμικό σύνολο, στο οποίο η ενέργεια και η ύλη είναι τόσο στενά συνδεδεμένες, που είναι αδύνατο να τις δούμε ως ανεξάρτητα στοιχεία.

Το χαμόγελο, μια ευεργετική πηγή ευζωίας

Πολλές έρευνες, πολλές μελέτες, μιλούν για την ευεργετική επίδραση του χαμόγελου στη ζωή μας. Στοιχεία που άλλα αποδεικνύονται επιστημονικά κι άλλα επιβεβαιώνονται εμπειρικά,  συνιστούν το χαμόγελο ως μια κύρια πηγή ευζωίας: Μειώνει το στρες, σπάει την αμηχανία, συμβάλλει στην αξιοπιστία, αυξάνει την παραγωγικότητα, χαμηλώνει τους καρδιακούς παλμούς, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνει τη διάρκεια της ζωής… Τόσοι και τόσοι λόγοι, όλοι τους εξαιρετικοί!

Τι γίνεται όμως στην πραγματική ζωή; Πόσο συχνά χαμογελάμε, πόσο συχνά επιτρέπουμε στην καθημερινότητά μας να «γεννήσει» χαμόγελα, πόσο αφήνουμε τους ρυθμούς μας να χωρέσουν ένα χαμόγελο αντί για ένα σφιγμένο πρόσωπο ή ένα «χαμογελαστό προσωπείο» που μάλλον υποκρίνεται παρά νιώθει τη χαρά;

Γιατί το χαμόγελο –κακά τα ψέματα- δεν μπορούμε να το φορέσουμε σαν να είναι μάσκα ομορφιάς, ούτε μπορούμε να το παραγγέλνουμε σαν να είναι καφές για να μας το φέρουν, το χαμόγελο πρέπει να το βρούμε μόνοι μας… να ξαναβρούμε το χαμόγελό μας! Τι σημαίνει όμως αυτό;

Σημαίνει ότι πρέπει να ξαναθυμηθούμε τις βασικές μας τις αρχές, τις αρχές δηλαδή της καλοσύνης, της ευγένειας, της εγγύτητας, όλων εκείνων των στοιχείων που επιτρέπουν την επαφή και την επικοινωνία στις ανθρώπινες σχέσεις: Μια καλημέρα, μια καλή κουβέντα, οι καλές προθέσεις, οι καλές πράξεις… το καλό γενικά! Σε αντίθεση, το συμφέρον, το κέρδος, η κοροϊδία, η κακοπιστία, όσο κι αν προσποιούμαστε δεν αφήνουν χώρο για χαμόγελα (κι ας κάνουμε πως χαμογελάμε…).

Το χαμόγελο θέλει καλή και ανοιχτή καρδιά για να υπάρξει, θέλει ψυχική ευγένεια και καλοσύνη για να ευδοκιμήσει, θέλει καλούς τρόπους, καλούς ανθρώπους… Μην περιμένουμε από το χαμόγελο να έρθει να μας βρει για να μας καταπραΰνει. Πρέπει εμείς να πάμε σε αυτό και να το καλέσουμε με καλή προαίρεση στη ζωή μας… Τότε αυτό θα μας δοθεί απλόχερα και θα μας προσφέρει όλα τα ευεργετικά συστατικά του: σαν παυσίπονο, σαν μυστικό της νεότητας, σαν χαρά της ζωής και αλατοπίπερο μιας σχέσης…

Κανένας δεν μπορεί να σε σώσει, αν εσύ δεν θέλεις να σώσεις τον εαυτό σου

«Σα δεν φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δεν βγάζει στην πλάτη του φτερούγες να πετάξει…»  –Καζαντζάκης

Έχει χιλιοειπωθεί αλλά πρέπει να το εμπεδώσεις:

Κανένας δεν μπορεί να σώσει κανέναν.
Κανένας δεν θεραπεύει κανέναν.

Μόνο ο ίδιος ο άνθρωπος σώζει και επιλέγει να θεραπεύσει τον εαυτό του. Γιατί ακόμα κι αν σωθεί ή θεραπευτεί από το σύμπτωμα, η ρίζα θα το ξαναδημιουργήσει. Οι γύρω είναι απλά καταλύτες κίνητρα ή ερεθίσματα. Μόνο ο ίδιος άνθρωπος μπορεί να ενεργοποιήσει το “φτάνει πια” της μεταμόρφωσης. Μέχρι τότε, απλά είναι ένα δοχείο που ό,τι νερό και να του ρίχνεις, θα χάνεται απ’ τις τρύπες που δημιούργησε εκείνος, η ζωή ή κάποιες καταστάσεις. Μια μπαταρία που θα παίρνει, μόνο για να αδειάζει λίγο πιο κάτω.

Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι πως καμία άβυσσος δεν έχει βυθό.
Άβυσσος = ἀ- (ά- στερητικό) + βυσσός (βυθός)

Κι όπως είχε αναφέρει και ο Κ. Ramsey, κανένας πάτος δεν έχει πάτο. Το “να πιάσω πάτο να δώσω μια ν’ ανέβω” αν και γνωμικό, αποτελεί εσφαλμένη συλλογική νοητική εγγραφή. Κι αυτό γιατί όταν πάρεις το φτυάρι κι αρχίζεις να σκάβεις το μέσα σου (όσον αφορά την θλίψη την αυτοκαταστροφή ή την αδράνεια), η τρύπα που μπαίνεις μπορεί να βαθαίνει επ’ άπειρο μέχρι και να φτάσεις σ’ αυτό που λέμε “φωτεινό κενό”. Καθυστερείς, και ρισκάρεις. Ρισκάρεις ό,τι έχεις, ή σου δόθηκε, ή μπορείς να γίνεις και να ζήσεις.

Ο εσωτερικός μηχανισμός του καθενός, ναι, ενεργοποιείται σε συγκεκριμένα “βάθη” της ψυχής. Όμως όσο μεγαλύτερο το βάθος, τόσο μεγαλύτερη κι η πιθανότητα της “νόσου των δυτών”. Μεταφορικά και μη. Η ψυχολογία μπορεί πολύ εύκολα να γίνει βιοπαθολογία και αντίστροφα. Οι γραμμές δεν είναι ορατές. Οπότε κάποια τεστ του εαυτού, καλό είναι να μην τα τεστάρεις.

Ό,τι περνάει δε γυρίζει πίσω, κι ο χρόνος είναι κάτι που θα πρέπει να τιμάς, όχι να σπαταλάς, τουλάχιστον τις φορές εκείνες που θα μπορούσες κι αλλιώς.

Καλώς ή κακώς, “Σα δεν φτάσει ο άνθρωπος στην άκρη του γκρεμού, δεν βγάζει στην πλάτη του φτερούγες να πετάξει…” όπως τότε γλαφυρά διατύπωσε ο Νίκος Καζαντζάκης.

Μερικές φορές, είτε για σένα, είτε για εκείνο το αγαπημένο πρόσωπο, ο μόνος τρόπος είναι αυτός. Κι αν εσύ αποφασίσεις να γίνεις ο καταλύτης του, όσο κι αν πονέσεις, να είναι από αγάπη. Κι αν στοιχίσει, η πρόθεσή του θα φανεί μετέπειτα. Η μόνη περίπτωση που θυσιάζουμε το τώρα, είναι μόνο για την διασφάλιση του αύριο, όταν αυτό είναι απαραίτητο ή κινδυνεύει. Η προτίμηση είναι στο χάδι, αλλά κάποιες φορές το σοκ και ο γκρεμός είναι ο μόνος τρόπος.

Υπάρχουν δύο τρόποι αναπαραγωγής: ο σωματικός και ο ψυχικός

Ο πόθος της αναπαραγωγής είναι ένα ακόμη στοιχείο του έρωτα. Υπάρχουν δύο τρόποι αναπαραγωγής: ο σωματικός και ο ψυχικός. Οι ερωτευμένοι άνθρωποι ενώνουν τα σώματά τους για να αναπαραχθούν. Η συνουσία είναι θείο πράγμα, λέει η Διοτίμα, όμως ο ψυχικός τρόπος αναπαραγωγής είναι ανώτερος, γιατί η ψυχή γεννά σε μια άλλη άφθαρτες ιδέες και αισθήματα. Αυτοί που εγκυμονούν στην ψυχή συλλαμβάνουν μέσω της σκέψης.

Είναι οι ποιητές, οι καλλιτέχνες, οι σοφοί και, τέλος, οι νομοθέτες που διδάσκουν τη φρόνηση και τη δικαιοσύνη. Έτσι, ένας εραστής μπορεί να γεννήσει στην ψυχή του ερωμένου προσώπου τη γνώση, την αρετή, το σεβασμό για το ωραίο, το δίκαιο και το καλό. Το κάλλος, η αλήθεια και η αρετή είναι τρεις έννοιες και ταυτόχρονα μία.. Πρόκειται για όψεις της ίδιας πραγματικότητας. Ο έρωτας είναι «η οδός προς το πάλλον κάλλος». Αυτός είναι ο δρόμος της αθανασίας.

ΠΛΑΤΩΝΟΣ, ΣΥΜΠΟΣΙΟ

Μπορεί η τοπική γλώσσα της Ρώμης να ήταν τα λατινικά, όμως οι Αρχαίοι Ρωμαίοι, είχαν Έλληνες παιδαγωγούς, μάθαιναν ελληνικά

Αν και η τοπική γλώσσα της Ρώμης ήταν τα λατινικά, η Lingua franca – η γλώσσα που χρησιμοποιούσες για να αγοράσεις ή να πουλήσεις και γενικότερα για να γίνεις κατανοητός – ήταν τα «κοινά» αρχαία ελληνικά. Τα αρχαία ελληνικά ήταν επίσης η γλώσσα επιλογής της μορφωμένης αστικής ελίτ της Ρώμης. Οι εκλεπτυσμένοι Ρωμαίοι θεωρούσαν εαυτούς κληρονόμους του αρχαιοελληνικού πολιτισμού.

Η Αινειάδα του Βιργίλιου – το επικό ποίημα που αφηγείται την ίδρυση της Ρώμης – αναφέρει κατηγορηματικά ότι η Ρώμη αποτελεί συνέχεια της μυθικής Ελλάδας για την οποία είχε γράψει ο Όμηρος. Η χρήση των αρχαίων ελληνικών ήταν απαραίτητη. Τα περισσότερα κείμενα που διάβαζε η ανώτερη ρωμαϊκή τάξη ήταν στα αρχαία ελληνικά. Η τέχνη, η αρχιτεκτονική, η φυτοκομία, η μαγειρική και  η μόδα που  θαύμαζαν ήταν της αρχαίας Ελλάδας και οι περισσότεροι από  τους παιδαγωγούς τους ήταν Έλληνες.

Ακόμη και τα λατινικά που μιλούσαν δεν ήταν η κλασική γλώσσα που γνωρίζουμε. Στην καθημερινότητά τους οι γηγενείς Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τα επονομαζόμενα «λαϊκά λατινικά». Τα κλασικά λατινικά ήταν η γλώσσα του γραπτού λόγου- και τη χρησιμοποιούσαν επίσης στα δικαστήρια, στις αγορεύσεις και διοίκηση, αλλά όχι ως καθομιλουμένη. Η εκδοχή της καθομιλουμένης ήταν εκείνη που ο ρωμαϊκός στρατός μετέφερε σε όλη την Ευρώπη. Έτσι, τα λαϊκά λατινικά γέννησαν τις ρομαντικές γλώσσες: τα ιταλικά, τα γαλλικά και τα ισπανικά.

Όμως τα λαϊκά λατινικά ήταν η καθομιλουμένη μόνο του Λατίου, όχι ολόκληρης της αυτοκρατορίας. Τα αρχαία ελληνικά ήταν η βασική γλώσσα της ανατολικής αυτοκρατορίας, γύρω από την Κωνσταντινούπολη και τις πόλεις της νότιας Ιταλίας. Το όνομα Νεάπολη είναι στην πραγματικότητα ελληνικό. Σήμερα, η  ντόπια διάλεκτος  της Νάπολης, τα ναπολιτάνικα, διατηρεί ίχνη των αρχαίων ελληνικών, ενώ τα «γκρίκο» χρησιμοποιούνται ακόμη  από 30.000 άτομα στη νότια Ιταλία. Τα νέα ελληνικά και τα γκρίκο συγγενεύουν αρκετά, ώστε όσοι τα μιλούν να καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλο. Τα αρχαία ελληνικά και όχι τα λατινικά ήταν η δημοφιλής γλώσσα του μεσογειακού εμπορίου.

Ο όρος lingua franca ήταν ιταλικός- και όχι λατινικός- και περιέγραφε τη συγκεκριμένη γλώσσα που χρησιμοποιούσαν οι έμποροι στη Μεσόγειο από τον 11ο ως τον 19ο αιώνα. Βασιζόταν στα ιταλικά και  συνδύαζε στοιχεία οξιτανικών, ισπανικών, πορτογαλικών, αρχαίων ελληνικών, γαλλικών και αραβικών, δημιουργώντας μια ευέλικτη διάλεκτο που όλοι μπορούσαν να μιλήσουν και να κατανοήσουν. Lingua Franca δε σημαίνει «γαλλική γλώσσα» αλλά γλώσσα των Φράγκων. Η λέξη «franji»παραμένει μια κοινή αραβική λέξη που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα για να περιγράψει τους Δυτικούς….

Όταν “καταπίνουμε” το θυμό μας

Όσον αφορά τη διαχείριση θυμού γίνονται αρκετές παρεξηγήσεις για το ποιά άτομα μπορούν να ωφεληθούν από μια συμβουλευτική διαχείρισης θυμού. Μία από αυτές τις παρεξηγήσεις είναι ότι μόνο σε περιπτώσεις που κάποιος εμπλακεί με το νόμο, έχει προβλήματα στη δουλειά του ή σοβαρά προβλήματα στις σχέσεις του λόγω έκφρασης θυμού θα σκεφτόταν κάποιος να επισκεφτεί κάποιον ειδικό. Δυστυχώς πολλά άτομα νιώθουν έντονο θυμό ή οργή αλλά δεν το εκφράζουν. Παρόλο που εξωτερικά μπορεί να μην φαίνονται θυμωμένοι, μέσα τους “βράζουν”. Αυτό το αίσθημα ονομάζεται εσωτερικευμένος θυμός. Ο εσωτερικευμένος θυμός ενισχύεται σε οικογένειες και κουλτούρες όπου απαγορεύεται η έκφραση αρνητικών συναισθημάτων, ειδικά ο θυμός. Τέτοια άτομα κρατούν το θυμό μέσα τους και δεν τον εκφράζουν.

Ενώ τείνουμε να κρίνουμε τη σοβαρότητα του θυμού με βάση τι αντίκτυπο έχει στον εξωτερικό κόσμο οι ειδικοί λένε ότι ο εσωτερικευμένος θυμός επιδρά αρνητικά στην ψυχική και σωματική μας υγεία. Σπάνια οι περισσότεροι από εμάς θα σκεφτόμασταν να δούμε κάποιον ειδικό για θυμό που έχουμε “θάψει” μέσα μας.

Σύμφωνα με έρευνες η χρόνια εσωτερίκευση θυμού όπως η δυσαρέσκεια ανυπομονησία ευερεθιστότητα (να επηρεαζόμαστε ψυχολογικά με το παραμικρό, η γκρίνια κ.α. ελαττώνουν τα χρόνια ζωής. Ταυτόχρονα η εσωτερίκευση θυμού μπορεί να προκαλέσει αυξημένη πίεση, καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο, κατάθλιψη, άγχος και να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Πως διαχειρίζονται οι περισσότεροι την εσωτερίκευση θυμού;

Τα άτομα που εσωτερικεύουν το θυμό τους συχνά διακατέχονται από εσωτερική ένταση. Για αυτό το λόγο τείνουν να αποκτούν συνήθειες όπως το κάπνισμα, το ποτό, την εργασιομανία και την τελειομανία.

Ο εσωτερικευμένος θυμός δεν ξεχνιέται ούτε εξαφανίζεται. Όσο περισσότερος συσσωρεύεται άλλο τόσο “διαρρέει” άσχετα με τις προσπάθειες που μπορεί να κάνουμε για να τον συγκρατήσουμε. Όταν βιώνουμε έντονο θυμό, όσο και να προσπαθούμε να τον συγκρατήσουμε μπορεί να εκφράσουμε παθητικό-επιθετική συμπεριφορά, να σχολιάζουμε με επικριτικό τρόπο, να αυτοσαρκαζόμαστε είναι πειράζουμε τους άλλους με αρνητικό τρόπο.

Το κλειδί στη διαχείριση του εσωτερικού μας θυμού είναι να μάθουμε να εκφράζουμε το θυμό μας με τρόπο που να μην προσβάλει τον άλλο ή τα άλλα άτομα. Ταυτόχρονα μπορούμε να μάθουμε να εκφράζουμε το θυμό μας με πιο υγιείς τρόπους ώστε να αποφύγουμε τους ψυχολογικούς και σωματικούς παράγοντες.

Θέματα όπως κατάθλιψη, έντονο άγχος, κρίσεις πανικού, προβλήματα στη σχέση, φοβίες, εξάρσεις θυμού, κοινωνικό άγχος μπορούν να αντιμετωπιστούν κατάλληλα και αποτελεσματικά.

Αν δεν μπορούμε μόνοι μας να αντιμετωπίσουμε όσα μας δυσκολεύουν μπορούμε να ζητήσουμε την βοήθεια. Το να ζητάμε βοήθεια δε σημαίνει ότι παραδεχόμαστε ότι είμαστε αδύναμοι και ανίκανοι να κάνουμε καλά τον εαυτό μας. Αντίθετα σημαίνει ότι πιστεύουμε στον εαυτό μας και επιθυμούμε πραγματικά να γίνουμε καλά.

Ακόμη και αν έχουμε προσπαθήσει να ζητήσουμε βοήθεια και δεν έχουμε δει γρήγορα αποτελέσματα χρειάζεται να έχουμε υπομονή. Όσο διάστημα έχουμε αφήσει να πονάμε θέλει τον κατάλληλο χρόνο να επουλωθεί.

Ας σταματήσουμε να σκεφτόμαστε τον κόπο της διαδικασίας και ας συνειδητοποιήσουμε ότι:

ΑΞΙΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΛΑ.

Ο φόβος δεν είναι ο τρόπος για να έχεις μια όμορφη ζωή

Το μόνο σταθερό σε αυτόν τον κόσμο είναι η αλλαγή. Όλα είναι ρευστά και όλα μπορούν να αλλάξουν. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια μικρή στιγμή. Μια διαφορετική στιγμή που η Ζωή χαμογελώντας τραβάει το χαλί κάτω από τα πόδια μας...

Ένα δευτερόλεπτο και όλα αλλάζουν.
Όλοι το ξέρουμε αυτό.
Η Αλλαγή είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε έρχεται Πάντα και αυτό που έχει σημασία δεν είναι τι συμβαίνει ούτε το πώς συμβαίνει αλλά το πώς μπορούμε να το διαχειριστούμε.

Πόσο δυνατός/η είσαι όταν η ζωή φέρνει τα πάνω κάτω;
Πόσο ανθεκτικός είσαι;
Πόσο εύκολα μπορείς να προσαρμοστείς στη ζωή σου και να αλλάξεις κατεύθυνση χωρίς να αντιστέκεσαι και χωρίς να εμμένεις στο παλιό;
Αυτό έχει σημασία.

Και η Δύναμη είναι μια εσωτερική ποιότητα που σε οδηγεί στην Ελευθερία.

Πολλοί άνθρωποι που προσπαθούν να ελέγξουν το κάθε τι στη ζωή τους, τον εαυτό τους, τους άλλους, την ίδια την Ζωή, καταρρέουν ακόμα και σε μια μικρή αλλαγή.

Το να ελέγχεις όμως δεν είναι τρόπος όμορφης ζωής!
Το να παραδίνεσαι στον φόβο δεν είναι τρόπος όμορφης ζωής!

Ναι δεν λέω είσαι ζωντανός αλλά αναρωτιέμαι νιώθεις ζωντανός;

Για μένα αυτό ήταν ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα στο εσωτερικό μου ταξίδι. Να μάθω να παραδίνομαι στην εμπειρία και να αναπτύξω μέσα μου την ικανότητα να μπορώ να ρέω με την Ζωή και να απολαμβάνω τον Εαυτό μου.

Αυτό το διδάσκω πια μέσα σε κάθε σεμινάριο μου ώστε να μπορεί ο καθένας να ενδυναμωθεί εσωτερικά και να παραμένει στο κέντρο του ανεξάρτητα από τα παιχνίδια που παίζει μαζί του η Ζωή.
Στηριζόμενος/η στην προσωπική του δύναμη να αναπτύξει τις δυνατότητες, που ήδη διαθέτει, για να μεταμορφώσει τον εαυτό του και να αποκτήσει την ευελιξία, εκείνη την εσωτερική ρευστότητα που χρειάζεται ώστε να ζει και να απολαμβάνει την ζωή του.

Επιστήμονες πιστεύουν ότι ο υπόγειος ωκεανός της Ευρώπης είναι κατοικήσιμος

To όνειρο της Ανθρωπότητας είναι η ύπαρξη ουράνιων σωμάτων που να μπορούν να φιλοξενήσουν ζωή, εν αρχή στο ίδιο το ηλιακό μας σύστημα καθώς η Γη θεωρείται πως στο κοντινό μέλλον δεν θα μπορεί να συντηρήσει τον ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό.

Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η Ευρώπη, o δορυφόρος του πλανήτη Δία διαθέτει τις απαραίτητες συνθήκες για την ανάπτυξη ζωής και χαρακτηρίζουν τον υπόγειο ωκεανό του μεγάλου δορυφόρου ως «δυνητικά κατοικήσιμο».

Όταν λέμε ανάπτυξη ζωής εννοούμε για οργανισμούς που έχουν ως βάση «λειτουργίας» τους την βιοχημεία του Άνθρακα.

Η θεωρία αυτή έχει αναπτυχθεί εδώ και αρκετά χρόνια και η Ευρώπη μαζί με τον πλανήτη Άρη θεωρούνται έως σήμερα τα δύο ουράνια σώματα στα οποία θα μορούσε να «αποδράσει» η Ανθρωπότητα.

Αξίζει να προσθέσουμε πως η λεπτή ατμόσφαιρα της Ευρώπης αποτελείται κυρίως από... οξυγόνο!

Φυσικά οι συνθήκες διαβίωσης δεν θα είναι όπως στον πλανήτη Γη αλλά θεωρούνται ότι για αρχή θα ήταν «ανεκτές».

Σύμφωνα με τις επιστημονικές παρατηρήσεις, η τεράστια αυτή έκταση νερού, ενδεχομένως να ήταν ικανή να αναπτύξει και να υποστηρίξει την ανάπτυξη μικροβίων κατά το παρελθόν, ίσως και την περίοδο που διανύουμε τώρα.

Η Ευρώπη, με έναν ωκεανό κρυμμένο κάτω από ένα παχύ κέλυφος πάγου που περιβάλλει την επιφάνειά της, θεωρείται από καιρό ως πιθανός βιότοπος για εξωγήινη ζωή στο ηλιακό μας σύστημα, μαζί με άλλους υποψηφίους, όπως ο Άρης και το φεγγάρι του Κρόνου, ο Εγκέλαδος. Μια νέα μελέτη που παρουσιάστηκε την Τετάρτη σε ένα συνέδριο γεωεπιστημών υπογραμμίζει τις δυνατότητες της Ευρώπης να αναπτύξει ζωή, έστω και σε επίπεδο μικροβίων.

«Πιστεύουμε ότι ο ωκεανός της Ευρώπης μπορεί να ήταν κατοικήσιμος νωρίς όταν σχηματίστηκε, επειδή τα μοντέλα μας δείχνουν ότι η σύνθεση του ωκεανού μπορεί να ήταν μόνο ελαφρώς όξινη, περιέχοντας διοξείδιο του άνθρακα και μερικά θειικά άλατα», δήλωσε ο πλανητικός επιστήμονας και επικεφαλής της μελέτης Mohit Melwani Daswani του εργαστηρίου Jet Propulsion της NASA.

«Η διαθεσιμότητα υγρού νερού είναι το πρώτο βήμα προς την κατοικησιμότητα. Επιπλέον, η ανταλλαγή χημικών μεταξύ του ωκεανού και του βραχώδους εσωτερικού μπορεί να ήταν σημαντική στο παρελθόν, οπότε η πιθανή ζωή μπορεί να ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσει χημική ενέργεια για να επιβιώσει», πρόσθεσε.

Ο Daswani είπε ότι τα μικρόβια μοιάζουν με ορισμένα βακτήρια της Γης που χρησιμοποιούν διοξείδιο του άνθρακα για ενέργεια και θα μπορούσαν να είχαν επιβιώσει χρησιμοποιώντας συστατικά διαθέσιμα στον πρώιμο ωκεανό της Ευρώπης.

Η Ευρώπη είναι ελαφρώς μικρότερη από το φεγγάρι της Γης. Ο ωκεανός της Ευρώπης, με πιθανό βάθος 65 έως 160 χλμ., μπορεί να περιέχει διπλάσιο νερό από τους ωκεανούς της Γης!

Η μελέτη αξιολόγησε εάν η Ευρώπη ήταν προηγουμένως κατοικήσιμη και δεν εξέτασε τη σημερινή της κατοικησιμότητα, μια ερώτηση που διερευνούν οι ερευνητές, εξετάζοντας όλα τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από τις διαστημικές αποστολές και τις παρατηρήσεις από τηλεσκόπια.

Κατά πολλούς η Ανθρωπότητα για να μπορέσει να διαχυθεί στο Διάστημα (το λεγόμενο scattering) έχει ανάγκη από την δημιουργία βάσεων στο ίδιο το ηλιακό της σύστημα.

Πιθανότατα θα χρησιμοποιηθούν και μέθοδοι  terrafoming (γεωμηχανικής) για να αλλάξουν εντελώς τα όποια «συμβατά» ουράνια σώματα. Μια διαδικασία η οποία μπορεί να κρατήσει ακόμα και αιώνες.

M. Heidegger: Χρόνος και Ποίηση

Μάρτιν Χάιντεγκερ: 1889-1976

Το μονοπάτι της ποίησης: προς την α-λήθεια του Είναι μας

§1

     Η οδός της ποίησης είναι μια επικίνδυνη οδός. Γιατί; Επειδή «οὔτε λέγει οὔτε κρύπτει ἀλλὰ σημαίνει [=στέλνει σήματα]» (Ηράκλειτος, απ. 93). Ποια ποίηση; Η ποίηση που σκέπτεται· όταν βρίσκεται καθ’ οδόν προς τη σκέψη, δεν αισθάνεται την ανάγκη να συμπεριφέρεται δογματικά, ρηχά και α-νοηματικά, δεν επιζητεί μια εικονική επικοινωνία και περαιτέρω, ως εκ τούτου, δεν επιθυμεί φανταχτερά λόγια ή αντίστοιχες εικόνες, όπως π.χ. στη νεοελληνική ποίηση κάνει κατά κόρο ο Γ. Ρίτσος, οπότε περιορίζεται αναγκαστικά στο παραπλανητικό, στο ασαφές, στο μεταφυσικό Κενό. Απεναντίας, η στοχαστική Ποίηση είναι φως και μένει στο φως. Ο φιλόσοφος που έγκαιρα διέκρινε τη στοχαστική δύναμη της ποίησης του Χαίλντερλιν και εισχώρησε στο φιλοσοφικό βάθος του τελευταίου ως ποιητή είναι ο Χάιντεγκερ. Έτσι βλέπουμε πως η μετά τη Στροφή ανάπτυξη της σκέψης του διέπεται κατά πολύ από την αναγκαιότητα να «ακουστεί ο λόγος του Χαίλντερλιν». Η παρατεταμένη, επομένως, ενασχόλησή του με αυτόν τον «ποιητή των ποιητών», όπως αποφαινόταν ο ίδιος για τον Χαίλντερλιν, είναι ουσιαστικά μια συνεπής ανταπόκριση στην πρόθεση του Χαϊντεγκεριανού στοχασμού να μιλήσει για την ουσία της ποίησης: Γιατί ο συγκεκριμένος ποιητής και όχι ο Όμηρος, ο Σοφοκλής, ο Βιργίλιος ή ο Δάντης, ο Σαίξπηρ ή ο Γκαίτε (GA 4, 33); Επειδή συνέδεσε όλο το δημιουργικό-ποιητικό του Είναι με τον προορισμό της ποίησης, δηλ. με το ποιητικό μας πεπρωμένο, με το πεπρωμένο του ανθρώπινου Ποιεῖν. Ποιος είναι ο προορισμός της ποίησης ως τέτοιο πεπρωμένο; Με τον ιδιάζοντα σε αυτή και μόνο σε αυτή τρόπο, να καθιστά ποιητική την ουσία της· δηλαδή να αυτο-κατανοείται ως ποιείν, επι-νοείν [=νοώ, συλλαμβάνω και υλοποιώ ιδέα του εαυτού ως Είναι], ως ευρίσκειν και εφευρίσκειν, ως κάμνειν, ως γενεσιουργία, ως αρχέγονη δημιουργία. Ο ιδιάζων τρόπος, κατ’ αυτή την έννοια, που η ποίηση ποιεί την ουσία της είναι η γλώσσα.

§2

     Πώς γίνεται εδώ, στην περίπτωση του Χαίλντερλιν, πραγματεύσιμη από τον Χάιντεγκερ η γλώσσα; Ως η ποιητική δυνατο-ποίηση, δηλαδή επι-νοητική, γενεσιουργική δυνατότητα με το αρχέγονο νόημα του: «είπα και εγένετο». Πρόκειται συνεπώς για μια οντολογική δυνατο-ποίηση αρχέγονης απόφασης: να σκέφτομαι και να δημιουργώ, δηλ. να σκέφτομαι το Ποιεῖν ως τέτοιο που είναι σε μένα και για εμένα. Ιδού η δυνατότητα που την πραγματώνει μόνο η γλώσσα. Με τούτο το νόημα της οντολογικής της λειτουργίας δεν είναι μια γλώσσα συναλλαγής, με την τρέχουσα μορφή, γλώσσα υπηρετικών σκοπιμοτήτων της καθημερινής πολυπραγμοσύνης· μια γλώσσα εν τέλει που έχει ως προορισμό να εξουσιάζει το ον /τα όντα παρά εκείνη η ποιητική γλώσσα, που χορηγεί στον άνθρωπο το μέτρο της ανταπόκρισης της ουσίας του προς την α-λήθεια του Είναι [του]. Η ποιητική γλώσσα, όπως απαντά στον Χαίλντερλιν ως ποιητική διόδευση, ως ουσιώδης λόγος και ποτέ ως ψυχρό σιδηρουργείο στερεότυπων φράσεων ή προτάσεων, μαρτυρεί, δηλώνει, αποκαλύπτει το αυθεντικό Ποιεῖν του ανθρώπου: λέγει και παράλληλα καθιδρύει το Dasein του. Αυτό που ποιεί ο άνθρωπος ως Dasein, η ποιητική του πράξη με άλλα λόγια, είναι η μαρτυρία της γλώσσας ότι ο άνθρωπος ανήκει στη γη και μάλιστα ανήκει ως ιστορία στη γη. Η ιστορία, όπως την ξέρουμε, συντελείται ως δημιουργία ή καταστροφή ανάλογα με την περίπτωση· πάντοτε όμως η δημιουργία σε αλληλεξάρτηση ή αλληλοδιαδοχή με την καταστροφή και αντίστροφα.

§3

     Απέναντι και μέσα σε μια τέτοια αλληλοδιαδοχή δημιουργίας–καταστροφής, ο άνθρωπος αντλεί από τη γλώσσα της ποίησης την ύψιστη δυνατότητά του να ποιεί, δηλαδή να αποφασίζει, να διαφυλάττει το έργο του και συγχρόνως να αποκαλύπτει το Είναι του ως αυτό το έργο και εν αυτώ τω έργω. Στο οντολογικό επίπεδο αυτής της γλώσσας, η εν λόγω αποκάλυψη είναι η δημιουργία, ακόμη και [ή κυρίως] μέσα στον κατακλυσμό της καταστροφής. Με αυτό το νόημα, η γλώσσα συμβαίνει, κατά το ίδιον σε αυτή Είναι, ως ποίηση, είναι δηλαδή το συμβάν της ιδιοποίησης (Ereignis) που εγγυάται την ως άνω ύψιστη δυνατότητα του ανθρώπινου και ανθρωπίνως υπάρχειν. Γράφει πολύ εύστοχα ο Χάιντεγκερ:

«Μόνο όπου γλώσσα, εκεί είναι κόσμος, πράγμα που σημαίνει ότι αυτός είναι η αδιαλείπτως μεταβαλλόμενη περιοχή απόφασης και έργου, πράξης και ευθύνης, αλλά και αυθαιρεσίας, θορύβου, καταστροφής και σύγχυσης. Μόνο όπου επικρατεί κόσμος, εκεί υπάρχει ιστορία. Η γλώσσα είναι ένα αγαθό υπό ένα πιο αρχέγονο νόημα. Επέχει θέση αγαθού, που σημαίνει: παρέχει εγγύηση πως ο άνθρωπος μπορεί να είναι, δηλαδή να υπάρχει, μόνο ως ιστορικός άνθρωπος. Η γλώσσα δεν είναι ένα διαθέσιμο εργαλείο, αλλά εκείνο το συμβάν-ιδιοποίησης που διαθέτει την ύψιστη δυνατότητα του Είναι-του-ανθρώπου» (GA4, 38).

§4

     Το ερώτημα ωστόσο παραμένει: πώς έρχεται σε μας η γλώσσα ως το συμβάν-ιδιοποίησης, που μας επιτρέπει περαιτέρω να εισχωρούμε στο έργο της ποίησης και κατ’ επέκταση στην ουσία της; Ο Χάιντεγκερ απαντά με στίχους του Χαίλντερλιν:

«αφότου μια συνομιλία είμαστε και να ακούμε μπορούμε ο ένας τον άλλον».

Με βάση αυτούς τους στίχους, ο φιλόσοφος εν-τοπίζει το συμβαίνειν-της ιδιοποίησης της γλώσσας στη συν-Ομιλία και ως συν-Ομιλία (Gespräch). Οι άνθρωποι, στη συνάφεια τούτη, είναι μέσα στον κόσμο, μια τέτοια συν-ομιλία. Αλλά τι σημαίνει για τον άνθρωπο συν-ομιλία; Σημαίνει πως ο ένας είναι σε θέση να ακούει τον άλλο και όχι να υπακούει. Το ακούειν καταργεί τον χωρισμό, την κατάτμηση της ανθρώπινης ύπαρξης σε υποκείμενο και αντικείμενο, ό,τι δηλαδή συμβαίνει με το υπακούειν, για χάρη της καθολικής γλώσσας της ποίησης, για χάρη δηλαδή της ποιητικής σκέψης καθόλου. Χωρίς αυτή τη δυνατότητα, την ικανότητα του ακούειν από την πλευρά του ανθρώπου, ως προϋπόθεση, δεν υπάρχει καμιά συνομιλία. Η συνομιλία, ως εκ τούτου, έρχεται σε μας ως ιδιοποίηση της γλώσσας, όχι γενικά επειδή ανήκει στη δική μας γλωσσική ικανότητα, αλλά ειδικά επειδή και αφότου συμβαίνει ως Μια συν-ομιλία· από τη στιγμή δηλαδή που η τελευταία προϋποθέτει/διαθέτει την ικανότητα να ακούει και που εννοεί να υφίσταται ως ο χρόνος. 

§5

     Ο χρόνος, υπό μια έννοια, είναι ο χώρος της σκέψης και ως τέτοιος διεκτείνεται σε παρελθόν, παρόν, μέλλον, αλλά συνάμα ανυψώνεται, αναδύεται σε Μια συνομιλία, σε κάτι που είναι Ένα, Ενιαίο και Ίδιον, κάτι το παραμόνιμο, αυτό δηλαδή που προ-ορίζεται να παραμένει Ένα, αλλά πάντοτε ως κάτι το μεταβαλλόμενο. Συμβαίνει ακριβώς ό,τι και με το Είναι: έχει πολλές, σχεδόν άπειρες μορφές, αλλά δεν παύει να είναι μόνο αυτό τούτο το Είναι και τίποτε άλλο πέραν τούτου. Ωστόσο, το αίνιγμα της ουσίας της ποίησης ως γλώσσας δεν έχει λυθεί ακόμα. Εδώ ο Χαίλντερλιν απαντά ορισμένως: «αυτό που παραμένει, το καθιδρύουν οι ποιητές». Δυνάμει αυτής της ποιητικής ρήσης ο Χάιντεγκερ αποφαίνεται: «ποίηση είναι η καθίδρυση με τη λέξη-λόγο και μέσα στη λέξη-λόγο. Τι καθιδρύεται έτσι; Το παραμόνιμο, το παραμένον». Τούτο το τελευταίο είναι το αντίπαλο δέος του άμετρου, της σύγχυσης, της καταστροφής, για τα οποία έγινε λόγος πιο πάνω. Το παραμένον δεν δημιουργείται από το εφήμερο, αλλά καθιδρύεται από την ποίηση και τον λόγο της. Έτσι, η ουσία της ποίησης είναι ο προορισμός / προσδιορισμός (Bestimmung) της: να καθιδρύει το Είναι με βάση τη λέξη-λόγο. Από τούτη την άποψη: Είναι της ποίησης και Είναι του ανθρώπου συνιστούν αλληλένδετες πτυχές ενός νοηματικού όλου που συναρθρώνει βίωμα και σκέψη. Ετούτο το όλο απαρτίζει τη σκηνή, το φωτεινό μονοπάτι, τον τόπο, όπου συμβαίνουν αστραπές και βροντές των θεών και ξεσπά ένας βίαιος πόλεμος αντίμαχων δυνάμεων του φάους και του χάους, του φωτός και του σκότους. Όλες αυτές οι αστραπές και βροντές, οι αντιμαχίες [=ο πόλεμος του Ηράκλειτου], φτάνουν σε μας ως νεύματα προς το ξέφωτο του Είναι [μας], προς τον φωτεινό του/μας ορίζοντα.

ΠΛΑΤΩΝ: Ἵππίας μείζων (300c-301d)

[300c] ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Οὐ δοκεῖ σοι;
ΙΠΠΙΑΣ. Πολλὴ γὰρ ἄν μ᾽ ἔχοι ἀπειρία καὶ τῆς τούτων φύσεως καὶ τῆς τῶν παρόντων λέξεως λόγων.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Ἡδέως γε, ὦ Ἱππία. ἀλλὰ γὰρ ἐγὼ ἴσως κινδυνεύω δοκεῖν μέν τι ὁρᾶν οὕτως ἔχον ὡς σὺ φῂς ἀδύνατον εἶναι, ὁρῶ δ᾽ οὐδέν.
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐ κινδυνεύεις, ὦ Σώκρατες, ἀλλὰ πάνυ ἑτοίμως παρορᾷς.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Καὶ μὴν πολλά γέ μοι προφαίνεται τοιαῦτα πρὸ τῆς ψυχῆς, ἀλλὰ ἀπιστῶ αὐτοῖς, ὅτι σοὶ μὲν οὐ φαντάζεται, [300d] ἀνδρὶ πλεῖστον ἀργύριον εἰργασμένῳ τῶν νῦν ἐπὶ σοφίᾳ, ἐμοὶ δέ, ὃς οὐδὲν πώποτε ἠργασάμην. καὶ ἐνθυμοῦμαι, ὦ ἑταῖρε, μὴ παίζῃς πρός με καὶ ἑκὼν ἐξαπατᾷς· οὕτως μοι σφόδρα καὶ πολλὰ φαίνεται.
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδεὶς σοῦ, ὦ Σώκρατες, κάλλιον εἴσεται εἴτε παίζω εἴτε μή, ἐὰν ἐπιχειρήσῃς λέγειν τὰ προφαινόμενά σοι ταῦτα· φανήσῃ γὰρ οὐδὲν λέγων. οὐ γὰρ μήποτε εὕρῃς, ὃ μήτ᾽ ἐγὼ πέπονθα μήτε σύ, τοῦτ᾽ ἀμφοτέρους ἡμᾶς πεπονθότας.
[300e] ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Πῶς λέγεις, ὦ Ἱππία; ἴσως μὲν τὶ λέγεις, ἐγὼ δ᾽ οὐ μανθάνω· ἀλλά μου σαφέστερον ἄκουσον ὃ βούλομαι λέγειν. ἐμοὶ γὰρ φαίνεται, ὃ μήτ᾽ ἐγὼ πέπονθα εἶναι μήτ᾽ εἰμὶ μηδ᾽ αὖ σὺ εἶ, τοῦτο ἀμφοτέρους πεπονθέναι ἡμᾶς οἷόν τ᾽ εἶναι· ἕτερα δ᾽ αὖ, ἃ ἀμφότεροι πεπόνθαμεν εἶναι, ταῦτα οὐδέτερον εἶναι ἡμῶν.
ΙΠΠΙΑΣ. Τέρατα αὖ ἀποκρινομένῳ ἔοικας, ὦ Σώκρατες, ἔτι μείζω ἢ ὀλίγον πρότερον ἀπεκρίνω. σκόπει γάρ· πότερον εἰ ἀμφότεροι δίκαιοί ἐσμεν, οὐ καὶ ἑκάτερος ἡμῶν εἴη ἄν, ἢ εἰ ἄδικος ἑκάτερος, οὐ καὶ ἀμφότεροι, ἢ εἰ ὑγιαίνοντες, [301a] οὐ καὶ ἑκάτερος; ἢ εἰ κεκμηκώς τι ἢ τετρωμένος ἢ πεπληγμένος ἢ ἄλλ᾽ ὁτιοῦν πεπονθὼς ἑκάτερος ἡμῶν εἴη, οὐ καὶ ἀμφότεροι αὖ ἂν τοῦτο πεπόνθοιμεν; ἔτι τοίνυν εἰ χρυσοῖ ἢ ἀργυροῖ ἢ ἐλεφάντινοι, εἰ δὲ βούλει, γενναῖοι ἢ σοφοὶ ἢ τίμιοι ἢ γέροντές γε ἢ νέοι ἢ ἄλλο ὅτι βούλει τῶν ἐν ἀνθρώποις ἀμφότεροι τύχοιμεν ὄντες, ἆρ᾽ οὐ μεγάλη ἀνάγκη καὶ ἑκάτερον ἡμῶν τοῦτο εἶναι;
[301b] ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Πάντως γε δήπου.
ΙΠΠΙΑΣ. Ἀλλὰ γὰρ δὴ σύ, ὦ Σώκρατες, τὰ μὲν ὅλα τῶν πραγμάτων οὐ σκοπεῖς, οὐδ᾽ ἐκεῖνοι οἷς σὺ εἴωθας διαλέγεσθαι, κρούετε δὲ ἀπολαμβάνοντες τὸ καλὸν καὶ ἕκαστον τῶν ὄντων ἐν τοῖς λόγοις κατατέμνοντες. διὰ ταῦτα οὕτω μεγάλα ὑμᾶς λανθάνει καὶ διανεκῆ σώματα τῆς οὐσίας πεφυκότα. καὶ νῦν τοσοῦτόν σε λέληθεν, ὥστε οἴει εἶναί τι ἢ πάθος ἢ οὐσίαν, ἣ περὶ μὲν ἀμφότερα ταῦτα ἔστιν ἅμα, [301c] περὶ δὲ ἑκάτερον οὔ, ἢ αὖ περὶ μὲν ἑκάτερον, περὶ δὲ ἀμφότερα οὔ· οὕτως ἀλογίστως καὶ ἀσκέπτως καὶ εὐήθως καὶ ἀδιανοήτως διάκεισθε.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Τοιαῦτα, ὦ Ἱππία, τὰ ἡμέτερά ἐστιν, οὐχ οἷα βούλεταί τις, φασὶν ἄνθρωποι ἑκάστοτε παροιμιαζόμενοι, ἀλλ᾽ οἷα δύναται· ἀλλὰ σὺ ἡμᾶς ὀνίνης ἀεὶ νουθετῶν. ἐπεὶ καὶ νῦν, πρὶν ὑπὸ σοῦ ταῦτα νουθετηθῆναι, ὡς εὐήθως διεκείμεθα, ἔτι σοι μᾶλλον ἐγὼ ἐπιδείξω εἰπὼν ἃ διενοούμεθα [301d] περὶ αὐτῶν, ἢ μὴ εἴπω;
ΙΠΠΙΑΣ. Εἰδότι μὲν ἐρεῖς, ὦ Σώκρατες· οἶδα γὰρ ἑκάστους τῶν περὶ τοὺς λόγους ὡς διάκεινται. ὅμως δ᾽ εἴ τι σοὶ ἥδιον, λέγε.

***
[300c] ΣΩ. Δεν πιστεύεις πως μπορεί να γίνει αυτό;
ΙΠ. Μα τότε δεν θα ήξερα τί μου γίνεται ούτε για τη φύση των πραγμάτων αυτών ούτε για τις λέξεις που χρησιμοποιούμε σ᾽ αυτά που τώρα λέμε.
ΣΩ. Όμορφα που τα λες, Ιππία! Εγώ όμως πάω να πιστέψω πως βλέπω κάτι που είναι έτσι όπως κατά τη δική σου γνώμη δεν μπορεί να είναι, άλλο ζήτημα αν στην πραγματικότητα δεν βλέπω τίποτα.
ΙΠ. Μην πας να πιστέψεις, Σωκράτη! Γιατί είναι σίγουρο πως βλέπεις στραβά.
ΣΩ. Και όμως πολλά τέτοια πράγματα ξεπροβάλλουν στην ψυχή μου, μα δεν τα πιστεύω, γιατί συ δεν τα βάζεις στο νου σου, [300d] ένας άνθρωπος που με τη σοφία του έβγαλε τα περισσότερα χρήματα από τους τωρινούς, και είναι σε μένα που ξεπροβάλλουν, έναν άνθρωπο που δεν έβγαλα ποτέ ούτε το παραμικρό. Αναρωτιέμαι μόνο, αγαπητέ μου, μήπως παίζεις μαζί μου και με ξεγελάς θεληματικά· τόσο δυνατά και τόσο πολλά είναι αυτά που ξεπροβάλλουν μέσα μου!
ΙΠ. Κανένας, Σωκράτη, δεν θα το μάθει καλύτερα από σένα, αν παίζω ή όχι, από την ώρα που θα καταπιαστείς να μου πεις αυτά που ξεπροβάλλουν μέσα σου· γιατί θα γίνει φανερό πως δεν λες τίποτα· αποκλείεται, ό,τι μήτε εγώ έχω πάθει μήτε συ, να βρεις πως το έχουμε πάθει και οι δυο μαζί εμείς.
[300e] ΣΩ. Πώς το λες αυτό, Ιππία; Μπορεί βέβαια να λες κάτι και να είμαι εγώ που δεν το καταλαβαίνω. Άκουσέ με όμως πιο καθαρά τί είναι εκείνο που θέλω να πω: Εμένα μου φαίνεται πως αυτό που εγώ μήτε έπαθα και έχω μήτε είμαι, μήτε και συ, αυτό μπορεί να το έχουμε πάθει και οι δύο μαζί· άλλα πάλι, που και οι δύο μαζί τα πάθαμε και τα έχουμε, κανένας από τους δυο μας να μην τα έχει.
ΙΠ. Τώρα πάλι, Σωκράτη, μοιάζεις με άνθρωπο που δίνει εξωφρενικές απαντήσεις, ακόμα χειρότερες από αυτές που έδωσες λίγο πιο πριν. Κοίταξε! Αν και οι δύο είμαστε δίκαιοι, δεν θα ήταν και ο καθένας μας χωριστά; Ή αν ο καθένας μας χωριστά είναι άδικος, δεν θα είμαστε και οι δύο; Και αν είμαστε γεροί, [301a] δεν θα ήταν και ο καθένας μας χωριστά; Ή αν ο καθένας μας χωριστά είχε αρρωστήσει ή πληγωθεί ή δαρθεί ή πάθει οτιδήποτε άλλο, τούτο δεν θα το είχαμε πάθει και οι δύο μας; Και ακόμα, αν και οι δύο λάχαινε να είμαστε, ας πούμε, μαλαματένιοι ή ασημένιοι ή φιλντισένιοι ή, αν θέλεις, από αρχοντική γενιά ή σοφοί ή τιμημένοι, ή γέροι ή νέοι, ή ό,τι άλλο θέλεις από αυτά που τυχαίνουν στους ανθρώπους, τάχα δεν είναι ανάγκη απόλυτη και καθένας από μας να έχει το πράγμα αυτό;
[301b] ΣΩ. Το δίχως άλλο, πιστεύω.
ΙΠ. Συ όμως, Σωκράτη, δεν εξετάζεις τα πράγματα ως σύνολα, ούτε εκείνοι που συνηθίζεις να συζητείς μαζί τους, μόνο τα δοκιμάζετε απομονώνοντας το όμορφο και κατακομματιάζοντας ένα ένα από τα όντα με τα λόγια σας. Γι᾽ αυτόν το λόγο σάς ξεφεύγουν οι πολύ μεγάλες και αδιάσπαστες ενότητες της ουσίας. Και τώρα τόσο λίγο έχεις καταλάβει, ώστε φαντάζεσαι πως υπάρχει κάτι, είτε πάθημα είτε ουσία, που να βρίσκεται στα δύο μαζί πράγματα, [301c] όχι όμως και στο καθένα χωριστά· ή, αντίθετα, στο καθένα από τα δύο, όχι όμως και στα δύο μαζί. Τόσο ασυλλόγιστοι και άμυαλοι και απλοϊκοί και ανόητοι δείχνετε!
ΣΩ. Μια φορά, έτσι είμαστε φτιαγμένοι, Ιππία· όχι όπως θέλει κανείς —αυτήν την παροιμία τη λένε κάθε τόσο οι άνθρωποι— αλλά όπως μπορεί. Πάλι καλά που εσύ με τις νουθεσίες σου μας ωφελείς αδιάκοπα. Αφού και τώρα, πριν ακούσουμε τις νουθεσίες σου αυτές, πόσο απλοϊκοί δείχναμε θέλεις να σου το φανερώσω ακόμα πιο καθαρά λέγοντάς σου τί σκεφτόμαστε [301d] για τα πράγματα αυτά; Ή να μην το πω;
ΙΠ. Αυτά που θα πεις, Σωκράτη, θα τα πεις σε άνθρωπο που τα ξέρει· γιατί αυτούς που συζητούν τους ξέρω έναν έναν, τί λογής άνθρωποι είναι. Αν όμως προτιμάς, λέγε!