Το πάζλ του κόσμου....

Ένας δασκάλος έφερε μία ημέρα μερικά κομμάτια από χαρτόνι. Είχε κόψει ολόκληρο τον παγκόσμιο χάρτη στα μικρά αυτά κομμάτια, και τα είχε βάλει επάνω στην έδρα. Ρώτησε τότε: 

«Μπορεί κάποιος να έρθει και να τα βάλει στη σωστή θέση ;»

Πολλοί προσπάθησαν και απέτυχαν. Μόνο ένα αγόρι, βλέποντας ότι όλοι αποτυγχάνουν να φτιάξουν τον παγκόσμιο χάρτη βάζοντας τα κομμάτια μαζί, κοίταξε ένα κομμάτι από την ανάποδη πλευρά. Τότε γύρισε ανάποδα όλα τα κομμάτια και ανακάλυψε την εικόνα ενός ανθρώπου. Συναρμολόγησε τα κομμάτια της εικόνας του ανθρώπου που ήταν πολύ ευκολότερο από το να συναρμολογήσει τον χάρτη κι αυτό ήταν το κλειδί. Από τη μια πλευρά ήταν φτιαγμένος ο άνθρωπος κι από την άλλη πλευρά ο παγκόσμιος χάρτης.

Ίσως να ισχύει το ίδιο και για τον πραγματικό κόσμο… αν μπορέσουμε να φτιάξουμε τον άνθρωπο, θα φτιαχτεί και ο κόσμος. Εάν μπορέσουμε να κάνουμε τον άνθρωπο λίγο περισσότερο σιωπηλό, γαλήνιο, φιλικό, εάν μπορέσουμε να ενώσουμε τα κομμάτια που τον διχάζουν εσωτερικά, τα έθνη δε θα υπάρχουν πια, οι πόλεμοι θα σταματήσουν, όλες οι βρώμικες πολιτικές θα εξαφανιστούν. Ο κόσμος θα γίνει αληθινά ένας παράδεισος. Στην πραγματικότητα, άλλος παράδεισος δεν υπάρχει, εκτός αν δημιουργήσουμε εμείς έναν σ’ αυτόν εδώ τον πλανήτη.

Η ΑΓΝΟΙΑ ΤΟΥ ΒΕΛΤΙΣΤΟΥ...

Κακὸν ἄρα, ὡς ἔοικεν, ἐστὶν ἡ τοῦ βελτίστου ἄγνοια καὶ τὸ ἀγνοεῖν τὸ βέλτιστον… Τό γε τῶν ἄλλων ἐπιστημῶν κτῆμα, ἐάν τις ἄνευ τοῦ βελτίστου κεκτημένος ᾖ, ὀλιγάκις μὲν ὠφελεῖν, βλάπτειν δὲ τὰ πλείω τὸν ἔχοντα αὐτό.

Κακὸ λοιπόν είναι, καθὼς φαίνεται, η άγνοια του καλύτερου και το να αγνοεὶ
κανεὶς το καλύτερο…
Η απόκτηση βεβαίως των άλλων γνώσεων, εάν κανείς τις προσλαμβάνει χωρίς την γνώση τού καλύτερου, λίγες φορές ωφελεί, ενώ τις περισσότερες βλάπτει αυτόν που τις έχει.

Πλάτων, Ἀλκιβιάδης Β΄ - Περὶ Προσευχῆς

Δημιουργήσετε «χημεία» με το άτομο που σας ενδιαφέρει

Έχετε ποτέ σκεφτεί τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους ελκυστικούς; Πέρα από κάποια στερεοτυπικά θετικά χαρακτηριστικά όπως π.χ. μια καλή εξωτερική εμφάνιση, κάποια θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, η επαγγελματική επιτυχία ή η οικονομική επιφάνεια, τι είναι αυτό που ελκύει τους ανθρώπους κοντά μας; Τι είναι αυτό που μας κάνει να λέμε για κάποιον «ο τάδε μου είναι συμπαθής» ή να υποστηρίζουμε ότι με ένα συγκεκριμένο άτομο μας ενώνει μια ιδιαίτερη χημεία;

Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν την αυτόματη έλξη και συμπάθεια ανάμεσα σε δύο άτομα κάτι το μυστηριώδες και τους είναι δύσκολο να το αποδώσουν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές. Η αλήθεια όμως είναι ότι όπως όλα τα μυστήρια, αν εξετάσεις τη συμπάθεια, την έλξη και τη «χημεία» πιο προσεκτικά, θα σου αποκαλύψουν κι αυτές τα μυστικά τους.

Ναι, υπάρχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές που αν κάποιος τις υιοθετήσει θα μπορέσει να γίνει πιο συμπαθής σε ανθρώπους που έχει επιλέξει, συμπεριλαμβανομένου άτομα του αντίθετου φύλου με τα οποία επιθυμεί κάποιος να δημιουργήσει ένα κλίμα οικειότητας. Παρακάτω παραθέτω μερικές από αυτές:

Σε αντίθεση με αυτό που πολλοί ίσως νομίζουν, αυτό που η μεγάλη πλειοψηφία των ατόμων εκτιμά σε κάποιον δεν είναι τα προσωπικά του χαρακτηριστικά (πχ πόσο όμορφος, έξυπνος, ετοιμόλογος και καλλιεργημένος είναι) αλλά το κατά πόσο δίνει σημασία στους ίδιους. Μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων, όταν θέλουν να γοητεύσουν κάποιον/α, ξοδεύουν όλη τους την ενέργεια στο να τον / την εντυπωσιάσουν με αυτό που είναι ή με αυτό που κάνουν. Δυστυχώς συχνά η τακτική αυτή έχει ως αποτέλεσμα να απομακρύνει τους άλλους από κοντά μας παρά να δημιουργεί το κλίμα της οικειότητας που τόσο επιθυμούμε. Αν επιθυμείτε να φέρετε κάποιον κοντά σας το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να στρέψετε το φακό στον ίδιο. Ρωτήστε τον για τον εαυτό του. Εκφράστε το ενδιαφέρον σας για ότι τον αφορά. Ανοίξτε της την πόρτα. Κρατήστε τη ζακέτα της ώστε να την φορέσει. Προσφερθείτε να του γεμίσετε το ποτήρι με νερό. Με λίγα λόγια εστιάστε σε αυτόν που έχετε απέναντί σας. Αυτό όχι μόνο θα γίνει δεκτό με ενθουσιασμό αλλά θα αφαιρέσει και από εσάς το άγχος και την αγωνία να αρέσετε.

Αφήστε στην άκρη τα ανταγωνιστικά σας ένστικτα. Μην μετατοπίζετε συνέχεια το κέντρο της συζήτησης ώστε να πείτε κάτι καινούριο. Ελέγξτε την ανάγκη σας να έχετε την τελευταία κουβέντα. Πείτε «έχεις δίκιο», «αυτό δεν το είχα σκεφτεί», «συμφωνώ μαζί σου». Επιτρέψτε της να κερδίσει σε ένα στοίχημα ή σε ένα παιχνίδι, αφήστε τον να κερδίσει σε μια λογομαχία.

Πείτε αυτό που σκέφτεστε. Εκφράστε την άποψή σας. Ζητήστε αυτό που θέλετε. Όσο και αν ακούγεται παράδοξο ένα άτομο υπερβολικά βολικό μπορεί συχνά να κουράζει τους άλλους. «Πού να πάμε;»-«Όπου θες!», «Τι να κάνουμε;» – «Ότι θες!». Αν κάποιος ζητάει τη γνώμη σας για κάτι σημαίνει ότι έχει σημασία για αυτόν και θέλει να σας ευχαριστήσει. Μην του το στερείτε. Εκφράστε τις επιθυμίες σας με ενθουσιασμό.

Η ευγένεια υποχρεώνει. Μην είστε αγενείς. Μην είστε απαιτητικοί. Μη γίνεστε πιεστικοί. Σε γενικές γραμμές να φέρεστε στους άλλους όπως θα θέλατε να σας φέρονται και αυτοί. Δώστε χρόνο στη γυναίκα που φλερτάρετε. Μην πιέζετε τον άντρα που σας ενδιαφέρει για μεγαλύτερη εγγύτητα από αυτή που ο ίδιος επιθυμεί. Σεβαστείτε τα όρια και τις επιθυμίες του ανθρώπου που έχετε μπροστά σας.

Ξεχάστε τα κλισέ του τύπου «όσο πιο πολύ τον/την φτύνω τόσο πιο πολύ κολλάει» ή ότι στους άντρες αρέσουν οι «δύσκολες» και στις γυναίκες τα «κακά παιδιά». Κανένας δεν θέλει να τον απορρίπτουν και να τον υποτιμούν. Εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις (στις οποίες πιθανόν υπάρχει κάποια παθολογία), κανένας άντρας δεν θα ασχοληθεί με μια γυναίκα με την οποία δεν έχει καμία απολύτως πιθανότητα επιτυχίας, ούτε καμία γυναίκα θα ερωτευτεί έναν άντρα που δεν θα γύριζε ποτέ να την κοιτάξει. Η έλξη που ασκούν σε κάποιους οι «δύσκολες» και τα «κακά παιδιά» σχετίζεται περισσότερο με τα αντιφατικά μηνύματα οι «δύσκολες» και τα «κακά παιδιά» στέλνουν στους άλλους παρά με την κατά μέτωπο απόρριψη. Εν ολίγοις τα άτομα αυτά στέλνουν ταυτόχρονα δύο αντιφατικά μηνύματα (σε ένα επίπεδο επικοινωνίας αφήνουν να εννοηθεί ότι σε θέλουν και σε ένα άλλο πως όχι) γεγονός που μπερδεύει και αποπροσανατολίζει το δέκτη των μηνυμάτων. Η αλήθεια όμως είναι ότι το μήνυμα που συνήθως κάνει τον άλλον να «κολλάει», είναι το θετικό μήνυμα και όχι το αρνητικό.

Να θυμάστε ότι οι παραπάνω συμπεριφορές λειτουργούν σαν τα κλειδιά που ανοίγουν τις περισσότερες πόρτες. Φυσικά, για να έχουν αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι γνήσιες και να απευθύνονται σε άτομα για τα οποία έχουμε πραγματικό ενδιαφέρον, είτε αυτό είναι φιλικό είτε ερωτικό. Να θυμάστε ότι στις σχέσεις η συμπεριφορά μας λειτουργεί σαν ένας καθρέφτης. Και αυτό που θα προσφέρουμε, είναι αυτό που θα εισπράξουμε πίσω.

Τα Απίστευτα Οφέλη του Φιλιού για την Υγεία

Ένα φιλάκι την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα!

Τι πιο όμορφο πράγμα από το να ξεκινά κανείς την ημέρα του με ένα γλυκό φιλί! Τα φιλιά δεν είναι απλώς καλά να τα παίρνουμε και να τα δίνουμε, αλλά μας κάνουν και καλό στην υγεία!
Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι ορμόνες όπως η τεστοστερόνη μπορεί να διεισδύσουν στους βλενογόνους αδένες στο στόμα, και έτσι η σωματική χημική αυτή ουσία να περάσει από τον άντρα στη γυναίκα, όταν αυτοί φιλιούνται με βαθύ φιλί. Με αυτόν τον τρόπο εντείνεται χημικά η σεξουαλική επιθυμία της γυναίκας, ώστε να ακολουθήσει η ερωτική πράξη, σύμφωνα με την Andréa Demirjian, συγγραφέα του βιβλίου «Kissing: Everything You Ever Wanted to Know about One of Life's Sweetest Pleasures».

Ξέρατε ότι ο μέσος άνθρωπος ξοδεύει περισσότερα από 20.000 λεπτά από τη ζωή του να φιλιέται;

Ξέρατε ότι το CNN παρουσίασε ρεπορτάζ για τα οφέλη του φιλιού; (αλλά δεν έβαλε τόσα πολλά οφέλη όσα παραθέτω εδώ!)

14 Απίστευτα Οφέλη του Φιλιού για την Υγεία:

1. Μειώνει το στρες
Με τα φιλιά μειώνεται η ορμόνη του στρες κορτιζόλη και αυξάνονται τα επίπεδα της σεροτονίνης (φυσική ορμόνη του οργανισμού που συνδέεται με το συναίσθημα της χαράς και της ευεξίας). Το φίλημα μειώνει το άγχος και έχει παρόμοια οφέλη με τον διαλογισμό.

2. Μειώνει την αρτηριακή πίεση
Με τα φιλιά διαστέλλονται τα αιμοφόρα αγγεία και οι αρτηρίες, κάτι το οποίο βοηθά στο να μειωθεί η αρτηριακή πίεση.

3. Μειώνει την κακή χοληστερόλη (χοληστερίνη)
Όπως αναφέραμε, το φιλί μειώνει το στρες και αυξάνει τα επίπεδο ενδορφίνης στον οργανισμό, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ροή του αίματος και να γίνεται πιο γρήγορος ο καρδιακός ρυθμός, με αποτέλεσμα τη μείωση της ‘κακής’ LDL χοληστερόλης (χοληστερίνης).

4. Μειώνει τον πόνο
Κουρασμένοι , με πονοκέφαλο και πόνο στη μέση μετά από μια δύσκολη μέρα; Πάρτε δυο φιλιά από ένα αγαπημένο σας πρόσωπο και αφήστε στην άκρη τα παυσίπονα! Με τα φιλιά εκκρίνονται ενδορφίνες, ή αλλιώς ενδογενείς μορφίνες του οργανισμού, που καταπολεμούν τον πόνο σαν την μορφίνη, χωρίς παρενέργειες! Αλλά και η ίδια λειτουργία της διαστολής των αιμοφόρων αγγείων και των αρτηριών βοηθάει στην ανακούφιση από τον πόνο, ιδιαίτερα στον πονοκέφαλο και τους πόνους της περιόδου.

5. Βελτιώνει τη διάθεση αυξάνοντας τις ορμόνες της χαράς και της ευεξίας
Τα φιλιά κάνουν τον εγκέφαλο να εκκρίνει ένα ελιξίριο φυσικών χημικών –τη σεροτονίνη, τη ντοπαμίνη, την ωκυτοκίνη- που σχετίζονται με το συναίσθημα της χαράς και της ευεξίας και που επίσης βοηθάνε στο να δεθούν συναισθηματική δύο άνθρωποι. Η ωκυτοκίνη ονομάζεται και ‘ορμόνη της αγάπης’, επειδή έχει βρεθεί ότι όσο υψηλότερο το επίπεδό της στον οργανισμό, τόσο περισσότερη ικανότητα να αγαπήσει, να δεθεί συναισθηματικά και να παραμείνει πιστό στη σχέση του το άτομο αυτό.
Ξέρατε ότι το φιλί ενεργοποιεί στον εγκέφαλο τις περιοχές που σχετίζονται με την ανταμοιβή αλλά και τον εθισμό;

6. Βελτιώνει την ποιότητα της σχέσης
Πρόσφατη επιστημονική έρευνα έδειξε ότι ζευγάρια που αφιέρωσαν 6 εβδομάδες στο να φιλιούνται και τήρησαν αυτή την προτεραιότητα του φιλήματος, είχαν μειωμένα επίπεδα στρες, χοληστερόλης και καλύτερη ποιότητα σχέσης. Με ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια, λοιπόν!

7. Προλαμβάνει τα…. Σφραγίσματα στα δόντια
Ναι, σωστά διαβάσατε! Όταν φιλιέστε, αυξάνεται η παραγωγή σιέλου στο στόμα σας και αυτό βοηθάει στο να ξεπλυθεί η παραπανίσια οδοντική πλάκα που συμβάλει στο να χαλάσουν τα δόντια. Βέβαια αυτό λειτουργεί και αντίστροφα, δηλαδή αν κάποιος έχει κακή στοματική υγιεινή τα βακτήρια από το στόμα του θα πάνε στο στόμα του ατόμου στο οποίο δίνει το φιλί και έτσι μπορεί να του καταστρέψει τα δόντια. Ευτυχώς όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι πλένουν τα δόντια τους πριν φιληθούν! Αυτό ισχύει και για τις μαμάδες και του μπαμπάδες που φιλάνε τα παιδιά τους: αν δεν έχουν πλύνει καλά τα δόντια τους, μπορεί τα βακτήρια από το στόμα τους να χαλάσουν τα δόντια του παιδιού τους και έτσι να χρειαστούν σφράγισμα.

8. Καίει θερμίδες
Και όμως, ένα παθιασμένο φιλί σας βοηθάει να 8-16 θερμίδες. Πάντως, δε σας συνιστώ να κόψετε το γυμναστήριο! 

9. Αυξάνει την αυτοπεποίθηση
Μία πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι άντρες που παίρνουν ένα παθιασμένο φιλί πριν φύγουν για τη δουλειά τους κερδίζουν περισσότερα χρήματα! Αυτό, λένε οι ερευνητές, δείχνει ότι το φιλί –και πιθανότατα η ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή- κάνει τους ανθρώπους πιο χαρούμενους, τονώνει την αυτοπεποίθησή τους με αποτέλεσμα να είναι πιο παραγωγικοί στην εργασία τους.

10. Τονώνει τους μυς του προσώπου και μειώνει τις ρυτίδες
Για να φιληθούμε δραστηριοποιούνται 34 μυς του προσώπου και 112 μυς που σχετίζονται με τη στάση του σώματος! Έτσι, ένα παθιασμένο φιλί σας βοηθάει να σφίξετε τους μυς στο λαιμό και γύρω από το στόμα, με αποτέλεσμα να πετύχετε ένα πιο ‘σφιχτό’ πρόσωπο! 

11. Συμβάλλει στη μακροβιότητα
Έχει βρεθεί ότι τα ζευγάρια που φιλιούνται σε καθημερινή βάση ζούνε 5 χρόνια περισσότερο σε σχέση με τα ζευγάρια που δε φιλιούνται τακτικά.

12. Δείχνει πόσο συμβατοί είστε με τον/τη σύντροφό σας
Το φιλί αποτελεί ένα μέτρο που δείχνει πόσο πολύ σας τραβάει ερωτικά ένα άτομο. Όλοι οι άνθρωποι θυμούνται το πρώτο τους ερωτικό φιλί! Πολλές σχέσεις δεν έχουν προχωρήσει επειδή το πρώτο φιλί ήταν καταστροφικό! Οι γυναίκες μάλιστα κρίνουν ερωτικά τον άντρα από το πώς φιλάει και θεωρούν ότι το φιλί είναι σημαντική ένδειξη αν η σχέση τους πάει καλά.

13. Τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα
Το φίλημα τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα (εκτός βέβαια και αν σας φιλήσει κάποιος που είναι άρρωστος!). Η ανταλλαγή σάλιου που γίνεται μέσω του φιλιού είναι ο καλύτερος τρόπος να ανταλλάξετε με κάποιον… μικρόβια! Έτσι, γίνεται μια διαδικασία φυσικού εμβολιασμού, αφού ο οργανισμός σας θα αναπτύξει αντισώματα εναντίον των συγκεκριμένων μικροβίων και έτσι θα θωρακιστείτε και δε θα αρρωσταίνετε!

14. Μειώνει τις αλλεργικές αντιδράσεις
Το φιλί μειώνει τα αντισώματα IgE στο αίμα, τα οποία είναι υπεύθυνα για την έκκριση ισταμίνης που προκαλεί αλλεργικά συμπτώματα (πχ, φτέρνισμα, δακρυσμένα μάτια). Έτσι, το φίλημα μειώνει τις αλλεργικές αντιδράσεις σε άτομα που έχουν αλλεργίες που σχετίζονται με τη μύτη και το δέρμα.

Πώς έγινε η εξέλιξη του φιλιού;

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το φιλί εξελίχτηκε προκειμένου να δραστηριοποιήσει τα μέρη του εγκεφάλου που σχετίζονται με το ένστικτο για σεξ και αναπαραγωγή, για ερωτική αγάπη και συναισθηματικό δέσιμο, ώστε οι άνθρωποι να ψάξουν να βρουν τον κατάλληλο σύντροφο για να κάνουν τα παιδιά τους μαζί, να τα μεγαλώσουν συνεργατικά και να έχουν την υποστήριξή του μέχρι τα παιδιά να μεγαλώσουν λιγάκι και να είναι αυτόνομα.

Τα χείλη είναι γεμάτα από αισθητήριους νευρώνες που δραστηριοποιούνται όταν τα ακουμπάνε τα χείλη κάποιου άλλου. Αυτή η διαδικασία βοηθά στην έκκριση μιας ορμόνης που σχετίζεται με το συναισθηματικό δέσιμο.

Μπορεί να υπάρχει και άλλος λόγος που εξελίχθηκε το φιλί: σε μερικά πολιτισμικά πλαίσια δεν υπάρχει φίλημα ως προκαταρκτικό για το σεξ. Έτσι, είναι πιθανό το φιλί να ξεκίνησε από τη μητέρα στο παιδί, και όχι ανάμεσα στα μέλη του ζευγαριού. Τα παλιά χρόνια η επαφή μητέρας-παιδιού στόμα με στόμα είχε μια τεράστια εξελικτική χρησιμότητα (πριν τις κρέμες και τα αλεσμένα φαγητά!): η μητέρα μασούσε το φαγητό και το έδινε στο μικρό παιδί –που είχε σταματήσει να θηλάζει αλλά δε μπορούσε ακόμα να μασήσει-. Με αυτό τον τρόπο το παιδί έπαιρνε όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να αναπτυχθεί σωστά, ενώ παράλληλα ενισχυόταν η διαδικασία της πέψης. Παράλληλα, με αυτή τη διαδικασία της ‘μασημένης τροφής’ από τη μητέρα στο παιδί απαραίτητες βιταμίνες όπως η B-12 μπορούσαν να απορροφηθούν πιο εύκολα. Τέλος, με αυτό τον τρόπο αναπτυσσόταν δυνατός συναισθηματικός δεσμός ανάμεσα σε μητέρα και παιδί. Η ελληνική γλώσσα έχει διατηρήσει στην έκφραση «σου δίνω μασημένη τροφή» την παραπάνω χρήσιμη διαδικασία!

ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΙΛΙΟΥ

Φιλί στο μάγουλο: δείχνει στοργή, υποστήριξη, εγγύτητα, άσχετα με το αν υπάρχει φυσική έλξη.

Φιλί στα χείλη: δείχνει πάθος, έρωτα, σεξουαλική έλξη, ενδεχομένως σημαίνει «σε θέλω», «σε αγαπώ», «θέλω να είμαστε ζευγάρι». Αν όμως το φιλί στα χείλη είναι γρήγορο και πεταχτό, αυτό είναι πιθανότερο ότι σημαίνει «είμαστε φίλοι». Γι’ αυτό και το σημαντικό για να κατανοήσει κανείς τη σημασία του φιλιού είναι η έντασή του.

Φιλί στη βάση του λαιμού: δείχνει οικειότητα, στενή σχέση αλλά και ερωτική διάθεση από τη μεριά αυτού που δίνει τέτοιο φιλί. Το φιλί αυτό δείχνει ότι το άτομο που το δίνει επιθυμεί να κατακτήσει τον άλλον. 

Φιλί στο αυτί: φανερώνει έντονο ερωτικό πάθος, σεξουαλική πρόθεση και δύναμη. Το φιλί αυτό είναι γεμάτο ενέργεια, είναι σκανταλιάρικο και παιχνιδιάρικο, αλλά δε θα πρέπει να ερμηνεύεται απαραιτήτως ως ένδειξη αγάπης και σταθερότητας σε μια σχέση.

Φιλί στα χέρια: είτε σε γυναίκα είτε σε άνδρα, είναι ένδειξη θαυμασμού προς τον αποδέκτη του φιλιού, ένδειξη τρυφερότητας, εμπιστοσύνης αλλά και επιθυμία για αγάπη.

Φιλί μαζί με αγκαλιά: αποτελεί έκφραση έντονης στοργής, δοσίματος στον άλλον. Τα δύο άτομα που φιλιούνται επιθυμούν να αφεθούν ερωτικά ο ένας στον άλλον και να ‘δεθούν’ συναισθηματικά.

Να αγαπάτε τον εαυτό σας, να αγαπάτε την κάθε μέρα σας, να αγαπάτε τη ζωή σας!

Η διαδικασία της αυτοϊασης είναι έμφυτη

Όλα τα ζωντανά όντα είναι εκ γενετής εξοπλισμένα από τη μητέρα φύση να ζήσουν αυτάρκη και σε καλή υγεία. Η κακή υγεία είναι μια αφύσικη κατάσταση για κάθε έμβιο ον. Η διαδικασία της αυτοϊασης του σώματος είναι αυτόματη σε κάθε ζωντανό σύστημα, όπως ακριβώς και η διαδικασία της αναπνοής, η πέψη, η αναπαραγωγή κτλ.

Η υγεία είναι μια φυσιολογική και φυσική κατάσταση της ζωής και χαρίζει στον άνθρωπο αρμονία και ισορροπία. Κάθε έμβιο ον έχει την ιδιότητα της ομοιόστασης, έτσι ονομάζεται η ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί τις συνθήκες του εσωτερικού του περιβάλλοντος (θερμοκρασία, συγκέντρωση διαφόρων συστατικών, κτλ), παρά τις εξωτερικές μεταβολές. Όμως τι είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο διαφορετικό από τα άλλα έμβια πλάσματα στον τομέα της υγείας; Η απάντηση είναι κυρίως η συναισθηματική στάση και η ανθρώπινη αδυναμία να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου για να ζήσει μια πιο υγιή και πιο ευτυχισμένη ζωή.

Στον κόσμο υπάρχουν δύο κύριες ομάδες ανθρώπων: αυτοί που πιστεύουν ότι η ζωή τους επηρεάζεται καθολικά από εξωτερικές επιδράσεις και, συνεπώς, είναι πέρα από τον έλεγχό τους και εκείνοι που πιστεύουν ότι όλα όσα τους συμβαίνουν είναι κυρίως αυτά που παράγονται από τον εαυτό τους και ως εκ τούτου είναι ελεγχόμενα από τους ίδιους. Τους τελευταίους, ας τους ονομάσουμε «εσωτερικούς».

Είναι οι άνθρωποι που τείνουν να είναι πιο σίγουροι για τον εαυτό τους, πιο πλούσιοι σε επινοητικότητα, καλύτερα μορφωμένοι, πιο προσαρμόσιμοι στις διακυμάνσεις της πραγματικότητας και πιο εύκολα σε θέση να αποφύγουν ή να εγκαταλείψουν τις εξωτερικές επιδράσεις ή εξαρτήσεις. Την πρώτη ομάδα ανθρώπων θα την ονομάσουμε «εξωτερικούς». Είναι οι άνθρωποι που έχουν την πεποίθηση ότι η τύχη τους είναι στα χέρια των άλλων ή απλά πιστεύουν ότι τα πάντα είναι θέμα καλής ή κακής τύχης, τείνουν να είναι καχύποπτα άτομα, να απογοητεύονται εύκολα και να είναι λιγότερο δημιουργικοί.

Το φαινόμενο Placebo και το φαινόμενο Nocebo
Οι γιατροί έχουν αποδείξει την λειτουργικότητα του φαινομένου Placebo σε πειράματα τους για τον ελέγχο των νέων φάρμακων, δηλαδή το πώς οι ασθενείς αντιδρούν θετικά ως προς τα χάπια ζάχαρης σαν να ήταν πραγματικό φάρμακο. Το ερώτημα που ευλόγως προκύπτει: γιατί δεν χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς η ευμενής επίπτωση που το μυαλό του σώματος, με τη δύναμη της πίστης στην ίαση, παράγει;

Το φαινόμενο Nocebo είναι ο κακός αδερφός του Placebo. Είναι ο όρος που ορίζει την αρνητική επίδραση που μπορεί να προκύψει στο σώμα λόγω της δύναμης της καταστροφικής πίστης. Το φαινόμενο Nocebo εμφανίζεται όταν κάποιος επιδεινώνει από μόνος του την κατάσταση της υγείας του μέσω της αρνητικής σκέψης. Είναι δυνατόν να παρουσιάσει συμπτώματα ασθένειας ακόμα και αν οι εργαστηριακές του εξετάσεις είναι καλές.

Αυτή είναι η τρομερή δύναμη της σκέψης στο σώμα μας και ωφέλιμο θα είναι να την κατανοήσουμε και να την χρησιμοποιήσουμε για την ευημερία μας.

Ας υποθέσουμε για μια στιγμή ότι ο μόνος λόγος που κάποιος θεραπεύεται ή όχι μέσα από μια θεραπευτική μέθοδο οφείλεται στην πεποίθησή του για αυτή τη θεραπεία. Δυστυχώς, αυτό είναι κάτι περισσότερο από μια εικασία, αλλά συνήθως απορρίπτεται εκ των προτέρων από τον ιατρό-σύμβουλο. Ωστόσο, οι φοιτητές της ιατρικής σχολής μαθαίνουν από πολύ νωρίς ότι το 70% ή και περισσότερο από τους μελλοντικούς τους ασθενείς θα διαμαρτύρονται κυρίως για ψυχοσωματικά συμπτώματα, αλλά στη συνέχεια, όταν θα γίνουν γιατροί υποτιμούν σκόπιμα ή παραμελούν τη σημασία του νου στην θεραπεία του σώματος, καταφεύγουν ολοταχώς στα φάρμακα και τις πολύτιμες συνταγές τους. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, είχε πει: «Είναι πιο σημαντικό να γνωρίζουμε τι είδους άτομο έχει μια ασθένεια, από το να γνωρίζουμε τι είδους ασθένεια έχει ένα άτομο.»

Αυτοθεραπεία και πίστη έχουν κάτι κοινό
Η ομάδα των «εσωτερικών» ατόμων πιστεύουν ότι η θεραπεία τους σε μεγάλο βαθμό αυτοδημιουργείται, ενώ η ομάδα των «εξωτερικών» ατόμων πιστεύει πιο εύκολα σε κάτι ή σε κάποιον ως μέσο-θεραπεία για τη διαδικασία επούλωσης. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι και οι δύο ομάδες ατόμων αντλούν πίστη για καλή υγεία, αλλά από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Έτσι λοιπόν, είτε η θετική σκέψη για την δύναμη του εαυτού μας, είτε η θετική σκέψη προς τον θεό ή προς το φάρμακο βοηθάει σε μεγάλο βαθμό στην ίαση.

Το 1975 ο Dr Ader επινόησε τον όρο ψυχονευροανοσολογία για να περιγράψει το πως ο νους επηρεάζει το σώμα. Η ψυχονευροανοσολογία εισέρχεται στην σφαίρα των νευρολογικών μονοπατιών που συνδέουν το ανοσοποιητικό σύστημα και τον εγκέφαλο. Όταν υπάρχει δυσαρμονία μεταξύ του μυαλού και του σώματος, βλέπουμε τη φυσική και ψυχική ασθένεια, αν και αρχικά παρουσιάζονται μόνο ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Οι άνθρωποι διαφέρουν τόσο πολύ μεταξύ τους στον τρόπο που αντιμετωπίζουν μια νόσο, η έρευνα έχει δείξει ότι υπάρχουν διαφορές στη γενετική, στις διατροφικές συνήθεις αλλά και στο μυαλό. Παρά το γεγονός ότι η γενετική μηχανική έχει σημειώσει κάποια πρόοδο, ένα μεγάλο κομμάτι παραμένει ακόμη ανεξερεύνητο από το πεδίο των ιατρικών ερευνητών. Από την άλλη η συμπεριφορά και οι διατροφικές συνήθειες μπορούν να αντιμετωπιστούν από τον καθένα.
Η αλλαγή στη διατροφή και στην προσωπική στάση απέναντι στην ζωή έχει βοηθήσει κάποιους ανθρώπους, ακόμη κ με σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος ή το AIDS, να έχουν πραγματικά δει βελτίωση στην υγεία τους ή ακόμη και να θεραπευτούν από την ασθένεια τους.

Επιλέξτε να εκφράσετε μόνο θετικές σκέψεις και συναισθήματα
Αποφασίστε να εκφράσετε τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας με θετική διάθεση. Αποφασίστε να είστε ειλικρινείς με τους εαυτούς σας και με τους άλλους, και κάντε μόνο ότι αισθάνεστε πως θα σας κάνει ευτυχισμένους. Το να κάνουμε ότι μας κάνει ευτυχισμένους μας βοηθάει να μην εσωτερικεύουμε καταστροφικά συναισθήματα που μπορεί να βοηθήσουν στην ανάπτυξη σωματικών ασθενειών και ψυχικών διαταραχών.

Η θετική έκφραση είναι μια απελευθέρωση για τον οργανισμό μας. Οι φόβοι, οι αμφιβολίες και τα συναισθηματικά μπλοκαρίσματα αντικαθίστανται με το θάρρος, την δύναμη και την πυγμή να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις και τις περιπέτειες της κάθε καινούργιας μέρας. Στην πραγματικότητα, αν εκφράσετε τα συναισθήματά σας θετικά και αγαπήσετε τον εαυτό σας θα ενθαρρύνετε το ανοσοποιητικό σύστημα φυσικά και γρήγορα. Ένα ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί, με τη σειρά του, να νικήσει την εισβολή παθογόνων μικροοργανισμών στο σώμα και επίσης να σας δώσει μια καλύτερη απάντηση στις δυσκολίες της εποχής.

Μια θετική συναισθηματική στάση είναι περισσότερο σύμφωνη με την καλή υγεία, ενώ μια αρνητική στάση είναι μια ανοιχτή πόρτα στην κακή υγεία. Είναι επίσης ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι η έννοια αυτή είναι απλά ένα θέμα κοινής λογικής για ένα άτομο που ανήκει στην ομάδα των «εσωτερικών», αλλά θεωρείται απολύτως γελοίο για ένα άτομο που ανήκει στην ομάδα των «εξωτερικών».

Τι καταστρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα; Τι βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα;
Αν μπορούσαμε να μετρήσουμε με ένα εργαλείο, το ανοσοποιητικό σύστημα και να δείξουμε τις αλλαγές από τη μια μέρα στην άλλη, από τη μια στιγμή στην άλλη, ανάλογα με την διατροφή και επίσης μεταξύ του ενός και του άλλου τρόπου σκέψης, τα αποτελέσματα θα ήταν συγκλονιστικά. Η αντοχή στις ασθένειες, είναι γεγονός, ποικίλλει σε σχέση με την αντοχή του ανοσοποιητικού συστήματος. Κάνοντας πράξη τα πράγματα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα, όπως η καλή και σωστή διατροφή, ο διαλογισμός, η καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση, οι θετικές επιβεβαιώσεις, η χαλάρωση, οι βαθιές αναπνοές και η κατανόηση, θα έχετε μια πραγματικά καλή υγεία.

Δεδομένου ότι η συναισθηματική στάση έχει άμεση σχέση με το ανοσοποιητικό σας σύστημα, ένα πρόσωπο που εκφράζει ευτυχία, γέλιο, αγάπη, καλοσύνη και κατανόηση, είναι πολύ λιγότερο πιθανό να παρουσιάσει μια ασθένεια από ότι ένα πρόσωπο που εκφράζει θυμό, φόβο, αμφιβολία, δυσαρέσκεια, κατάθλιψη και ανησυχία. Θετικές σκέψεις, φυσικά τρόφιμα, καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση, θετικές επιβεβαιώσεις, βότανα, άσκηση, ήλιος, κτλ. όλα αυτά τα πράγματα επηρεάζουν με επωφελή τρόπο το ανοσοποιητικό σας σύστημα. Σε μια μελέτη των γυναικών με καρκίνο του μαστού, διαπιστώθηκε ότι όσοι είδαν τους εαυτούς τους να λαμβάνουν δύναμη από το εσωτερικό του εαυτού τους ή να έχουν μια θετική ψυχική στάση, είχαν μεγαλύτερη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος προς την ασθένεια και έζησαν δύο φορές περισσότερο από εκείνα τα άτομα τα οποία είχαν ως μοναδικό στήριγμα το φάρμακο.

Με χαρά, αυτοπεποίθηση, αγάπη, με ένα θετικό πλαίσιο του μυαλού σας, το οποίο αξιοποιεί τις δυνατότητες του εγκεφάλου σας, σίγουρα θα ζήσετε ως ένα υγιέστερο και ευτυχέστερο πρόσωπο. Το άτομο που είναι πάντα θυμωμένο, φοβισμένο, και καταθλιπτικό, συνεχώς βυθίζεται σε μια αρνητική διάθεση. Παρότι η λειτουργία του εγκεφάλου μόλις άρχισε να γίνεται καλύτερα κατανοητή, η έρευνα έχει δείξει ότι ο κύριος ρόλος του εγκεφάλου είναι να κρατήσει την υγεία στο μυαλό και το σώμα.

Αξιοποιώντας τις δυνατότητες του εγκεφάλου σας με μια πιο ολιστική αντιμετώπιση θα ζήσετε μια ζωή πιο υγιή και ευτυχισμένη.

ΟΙ ΑΝΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΟΙ

Υπάρχουν γυναίκες και άντρες, πολλοί, που δύσκολα τους γεμίζει μια ερωτική σχέση. Ενθουσιάζονται στην αρχή, παραδίδονται ολόψυχα, με τον καιρό αισθάνονται να αδειάζει εκείνο που ερωτεύτηκαν. Πληγώνονται. Απογοητεύονται. Φεύγουν. Είναι τα πλάσματα της περιπέτειας που ευτυχούν πολύ και δυστυχούν πολύ, ζουν ζωή τρικυμιώδη, με σενάρια, εντάσεις και δραματικούς χωρισμούς.

Αδυνατούν να συμβιβαστούν ακόμα κι αν το προσπαθήσουν. Αισθάνονται ενοχές συχνά, θεωρούν ότι ίσως αδίκησαν τον άλλον, είναι συναισθηματικοί, δεν ελέγχουν όμως την ορμή τους να ψάξουν την αγάπη αλλού. Στα απλοϊκά μυθιστορήματα τους χαρακτηρίζουν: ερωτικές φύσεις, μοιραία πρόσωπα, έντονες προσωπικότητες, πλάσματα του πάθους.

Χωρίς να αποκλείουμε ότι γεννιούνται και χαρακτήρες αυθεντικά ερωτικότατοι, υπάρχουν δυο βασικές εξηγήσεις για τη δική τους κατάσταση που συνήθως είναι μια διαρκής κατάσταση θαλασσοταραχής.

Η άποψη της κλασικής ψυχολογίας:

Τα ανικανοποίητα πλάσματα νιώθουν τόση ανησυχία διότι στο πρόσωπο του έρωτά τους αποζητούν τον γονιό που είχαν ζωτική ανάγκη, αλλά δεν είχαν. Στερημένα από στοργή, τρυφερότητα, σιγουριά, μεγαλώνοντας γίνονται υπερβολικά απαιτητικά με το ταίρι τους που δεν μπορεί να καλύψει τα βαθιά, βαριά, πρώιμα εσωτερικά τους κενά. Το πάθος τους προέρχεται από παιδική απελπισία, από λαχτάρα χαδιού, και ανασφάλεια βρέφους. Παιδιού που δεν έλαβε όσα θα γέμιζαν το πρώτο-πρώτο εύθραυστο είναι του.

Η εξήγηση της οντολογίας, της πνευματικής, της θεολογικής άποψης, ισχυρίζεται περίπου:
Πως πρόκειται για δίψα απόλυτου, έρωτα Θεού, νοσταλγία Παραδείσου. Μια ύπαρξη, έχοντας προπτωτικά γευθεί τον ουράνιο κόσμο, πάντα αναζητά εκείνη την χαμένη πληρότητα. Έχοντας αρχαία εμπειρία του ακέραιου δεν συμβιβάζεται με το λιγότερο. Εξάλλου, ο έρωτας είναι η περιοχή της ύπαρξης η πιο κοντινή στον θείο δεσμό της νοσταλγίας μας.

Έρως ...έρως!

Και ποιος δεν έχει προσκυνήσει στα πόδια του θεού Έρωτα
Τόσα και τόσα λόγια έχουν γραφτεί στο όνομα του.
Λόγια ειπωμένα …λόγια ανείπωτα….

Βουτηγμένα στο μελάνι της πιο ανεξίτηλης πέννας...της κατακόκκινης…
Της πέννας της καρδιάς...

Τι πιο σίγουρος... τι πιο τέλειος ...τι πιο ξεχωριστός!
Ικανός να δαμάζει... να γιατρεύει και να εξυψώνει "θεϊκά¨" πάνω στους ουρανούς..
Μοναδικός "γητευτής" που συντονίζει τις ανθρώπινες σκέψεις,τις δονήσεις του σώματος....
και τις παντρεύει με την ηδονή και τους παλμούς της ψυχής!

Έρως έρως ...
Και ποιος δεν έχει πέσει «αμαχητί» στην αγκαλιά σου... μάχη «αντιφατική»!
Μάχη εφήμερη ...επικίνδυνη.. ατελής και καταστροφική!
Ικανή να ποδοπατήσει στο διάβα της ...

Ικανή να εξάπτει τα συναισθήματα στην εκεχειρία με την λογική... και αναμοχλεύοντας τα κίνητρα να αναθεωρεί τα " γιατί".

Έρως έρως .... φωνή εκκωφαντική!
Σε προστάζει να παραδοθείς"ηττημένος"... παρά αλώβητος και νικητής!

Η ωριμότητα

Η ωριμότητα ενός ανθρώπου δεν είναι ζήτημα ηλικίας. Παρόλο που οι περισσότεροι από μας είμαστε ηλικιωμένοι, παιδιαρίζουμε — φοβόμαστε «τι θα πει ο κόσμος», φοβόμαστε για το αύριο και λοιπά. Όσοι είναι ηλικιωμένοι θέλουν να νοιώθουν ασφάλεια, αλλά και οι νέοι θέλουν σιγουριά.

Δεν υπάρχει, λοιπόν, ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στον γέρο και στον νέο. Όπως είπα, η ωριμότητα δεν έρχεται με την ηλικία. Η ωριμότητα έρχεται με την κατανόηση και δεν υπάρχει κατανόηση όσο κάνουμε φυγές από τον πόνο· και κάνουμε φυγές από τον πόνο όταν αναζητάμε παρηγοριά, όταν αναζητάμε κάποιο ιδανικό.

Η ωριμότητα, λοιπόν, δεν είναι ζήτημα χρόνου, ζήτημα ηλικίας, ούτε είναι αποτέλεσμα επιρροής από το περιβάλλον. Δεν μπορείς να την αγοράσεις, ούτε μπορούν ποτέ να δημιουργήσουν τη σωστή ατμόσφαιρα γι’ αυτήν τα βιβλία, οι δάσκαλοι, οι σωτήρες — είτε είναι ένας είτε είναι πολλοί.

Η ωριμότητα δεν είναι ένας στόχος από μόνη της· εμφανίζεται χωρίς να την καλλιεργεί η σκέψη, μυστηριωδώς, χωρίς να το ξέρεις. Πρέπει να υπάρχει ωριμότητα, αυτή η ωριμότητα της ζωής· όχι η ωριμότητα που την έχει θρέψει κάποια αρρώστεια ή μια αναστάτωση, η θλίψη και η ελπίδα. Η απελπισία και η προσπάθεια δεν μπορούν να φέρουν αυτή την πλήρη ωριμότητα, αλλά πρέπει να βρεθεί εκεί χωρίς να έχει επιδιωχθεί. Γιατί σ’ αυτήν την πλήρη ωριμότητα υπάρχει λιτότητα.

Όχι η λιτότητα στην εμφάνιση και στον τρόπο ζωής, αλλά εκείνη η αμεθόδευτη και απροσχεδίαστη αδιαφορία για τα πράγματα του κόσμου, τις αρετές του, του θεούς του, τις αξιοπρέπειές του, τις ελπίδες και τις αξίες του. Όλα αυτά πρέπει να έχουν αποποιηθεί εντελώς γι’ αυτήν την ωριμότητα που έρχεται με την μοναχικότητα. Αλλά αυτή η μοναχικότητα πρέπει «να βρεθεί εκεί», όχι με ταχυδακτυλουργίες του μυαλού που είναι παιδί του χρόνου και των επιρροών.

Πρέπει να έρθει αστραπιαία από το πουθενά· χωρίς αυτήν δεν υπάρχει πλήρης ωριμότητα. Και η μοναχικότητα δεν έχει σχέση με την μοναξιά, δεν είναι το αντίθετό της. Η μοναξιά –που είναι η ουσία της αυτολύπησης, της αυτοάμυνας και της ζωής στην απομόνωση, στην ψευδαίσθηση, στη γνώση και στις ιδέες – βρίσκεται πολύ μακριά από την μοναχικότητα. Μοναχικότητα υπάρχει σε μια ζωή στην οποία έχει μπει τέλος σε κάθε είδους επιρροή.

Αυτή η μοναχικότητα είναι η ουσία της λιτότητας. Αλλά αυτή η λιτότητα έρχεται όταν το μυαλό είναι καθαρό, απείραχτο από κάθε ψυχολογικά τραύματα που έχουν αιτία το φόβο· η σύγκρουση οποιασδήποτε μορφής, καταστρέφει την ευαισθησία του μυαλού, όπως η φιλοδοξία με την σκληρότητά της και την ακατάπαυστη προσπάθεια να γίνεις κάτι, εξουθενώνει τις λεπτές ικανότητες του μυαλού· και η απληστία και ο φθόνος φορτώνουν με βάρος το μυαλό και το κουράζουν με τη δυσαρέσκεια. Πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση χωρίς επιλογές του «μ’ αρέσει – δεν μ’ αρέσει», και επίγνωση όπου κάθε αποδοχή και προσαρμογή έχουν πάψει.

Η πρόκληση της ανάληψης απόλυτης ευθύνης για τη ζωή μας

Κρατάω τα ηνία των αποφάσεών μου

Εξετάζοντας τα δεδομένα, το μυαλό του ανθρώπου που αναζητά, το πνεύμα και η αναλυτική του σκέψη, τον βοηθούν να αντιληφθεί ότι η ενοχή είναι κακή παρέα. Έτσι, υποκύπτει κάποτε στον πειρασμό να ρίξει σε κάποιον άλλο την ευθύνη για όσα κακά συμβαίνουν (και πάντα βρίσκεται κάποιος).

Σ’ αυτήν την παγίδα, είναι πάντα ο άλλος που σε κάνει να υποφέρεις: η γυναίκα σου σε κάνει να υποφέρεις, ο άντρας σου σε κάνει να υποφέρεις, οι γονείς σου σε κάνουν να υποφέρεις, τα παιδιά σου σε κάνουν να υποφέρεις. Για ό,τι συμβαίνει φταίει το χρηματοοικονομικό σύστημα, η κοινωνία, ο καπιταλισμός, ο κομμουνισμός, ο φασισμός, η κυρίαρχη πολιτική ιδεολογία, η κοινωνική δομή ή το πεπρωμένο, το κάρμα, ο Θεός ή οι ενωμένες δυνάμεις όλων των προηγουμένων…
Πάντα σ’ αυτήν την παγίδα, αυτό που σε κάνει να υποφέρεις είναι κάτι έξω από σένα, και είναι πιθανό να παίρνεις ανακούφιση για λίγο, ρίχνοντας σε άλλους την ευθύνη.

 Την ίδια στιγμή που «ανακαλύπτεις» ποιος ή τι σε βασανίζει κι ένα πρόβλημα δείχνει να λύνεται, ένα άλλο, ίσως πιο σοβαρό, σου χτυπά την πόρτα. Τώρα πια δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για ν’ αλλάξεις μια κατάσταση που παύει να εξαρτάται από σένα.Όσοι ακόμα δεν ξεπέρασαν αυτή τη δοκιμασία, ξοδεύουν τη ζωή τους μουρμουρίζοντας:

Μα είναι δυνατόν να νιώθει κάποιος ευτυχισμένος σε μία κοινωνία τόσο άδικη (ή ακαλλιέργητη, ή καταπιεσμένη);
Πώς να ζήσεις ευτυχισμένος σε μια χώρα υλιστική (ή γραφειοκρατική, ή υπανάπτυκτη) σαν ετούτη;
Πώς να είσαι ευτυχισμένος αν δεν είναι ευτυχισμένος ο αδελφός σου, ο γιος σου, ο πατέρας σου;
Ποιος μπορεί να είναι ευτυχισμένος αν πρέπει να δουλεύει δεκατέσσερις ώρες τη μέρα κάνοντας κάτι που δεν του αρέσει;

Πώς να είσαι ευτυχισμένος αν το ταίρι σου δεν ασχολείται μαζί σου, ούτε σου επιτρέπει να είσαι ελεύθερος;Και μολονότι ξέρουμε ότι όλα αυτά είναι προφάσεις, προφάσεις κι επιπλέον προφάσεις, όταν μπούμε στα βάσανα της ύπαρξης, έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε τρεις δρόμους:
Το δρόμο του προφήτη ιεροκήρυκα. Πρόκειται για έναν ονειροπόλο ιδεαλιστή, έναν μεσσιανικό μυστικιστή ή έναν μάγο του δρόμου, που διακηρύσσει ότι όταν αλλάξει η κοινωνία, όταν επικρατήσει κοινωνική δικαιοσύνη, όταν γυρίσει ο τροχός, όταν ο καθένας αγαπήσει το συνάνθρωπό του, κι όταν άπαντες αγαπηθούν…τότε θα έρθει η στιγμή της γενικής ευτυχίας. Λέει σε όποιον τον ακούει, ότι ώσπου να συμβεί αυτό η ευτυχία μας είναι ανέφικτη.

Το δρόμο του παρανοϊκού. Πλάθεις και φαντάζεσαι σενάρια παγκόσμιας συνωμοσίας που υποτίθεται πως έχουν σχεδιαστεί μόνο και μόνο για να μας καταστρέψουν όλους – και ειδικά όσους ανήκουν στην ομάδα σου, τους οικείους σου, αλλά κυρίως εσένα…Και πάνω σ’ αυτό αρχίζεις να αναπτύσσεις μηχανισμούς όλο και πιο νευρωτικούς για να αμυνθείς στους εχθρικούς και μανιώδεις συνωμότες.

Ή:
το δρόμο του ανθρώπου που αναζητά τη σοφία, και που προτείνω εδώ. Αποφασίζουμε να πάρουμε τα ηνία στα χέρια μας και να καταλάβουμε, μια για πάντα, ότι η ζωή μας εξαρτάται πρωτίστως και κυρίως από εμάς τους ίδιους.

Αναγνωρίζουμε ότι κανένας άλλος δεν είναι ένοχος για κάτι που μας συμβαίνει, κι όταν αν φέρουμε πάνω μας τραύματα, ήταν πάντα και με τη δική μας συνενοχή.Όταν πια ξεπεράσουμε την παραπάνω πρόκληση, δεν μας μένουν πολλές εναλλακτικές. Η ευθύνη να ζήσουμε στο παρόν, δεν μας επιτρέπει να ενοχοποιούμε άλλους, καθώς αυτό ακριβώς σημαίνει «ωριμότητα»: να μην αισθανόμαστε συνεχώς την ανάγκη να ενοχοποιούμε άλλους. Αυτό που είμαστε, αυτό που ζούμε, κι αυτό που κάνουμε, είναι σε μεγάλο βαθμό δικό μας δημιούργημα.

Εγώ είμαι υπεύθυνος για τη ζωή μου, για όλα μου τα βάσανα, για ό,τι μου συνέβη άλλοτε κι ό,τι μου συμβαίνει τώρα. Έτσι το διάλεξα. Αυτούς τους σπόρους έσπειρα, και τώρα μαζεύω τη συγκομιδή∙ είμαι υπεύθυνος..

Ο άνθρωπος της αναζήτησης μεγαλώνει και μαθαίνει κι όταν φτάνει η ώρα αυτής της δεύτερης δοκιμασίας ανακαλύπτει – με ακεραιότητα και χωρίς να κατηγορεί άλλους -, ότι ο βασικός υπεύθυνος για ό,τι του συμβαίνει είναι ο ίδιος του ο εαυτός.

 Όπως συνήθιζε να μου λέει ο δάσκαλός μου: «Εσύ είσαι πάντα ο κύριος των αποφάσεών σου, ακόμα κι αν αυτές είναι σκλάβες υποταγμένες στις πεποιθήσεις σου».

Και όποιος πουλάει φόβο, είναι αυτός που τρέμει μην ξυπνήσουμε!

...και δούμε την αλήθεια! πως ότι σκεφτόμαστε αυτό ζούμε!

Πραγματικότητα, αλήθεια, τι ορίζεται ως υπαρκτό; Είναι υπαρκτό αυτό που βλέπουμε στην εικόνα; Πως θα το χαρακτηρίζατε αν ζούσαμε όλοι εκεί μέσα; Σε εκείνη την πραγματικότητα μέσα από σώματα αέρινα , αιθερικά, που με μια μας σκέψη θα πραγματοποιούσαμε τις σκέψεις μας;

Δηλαδή αυτό το αιθερικό σώμα είναι ας πούμε ο αληθινός μας εαυτός, όπως ισχυρίζονται αρκετοί από εμάς, να κάνουμε ότι θέλουμε με μια μας σκέψη, Αλλά και πάλι θα το προσδιορίζαμε ως αληθινό αυτό που θα ζούσαμε υποθετικά;

Τι είναι αληθινό λοιπόν; Αληθινό είναι το να νιώθεις στον μέγιστο βαθμό τις αισθήσεις, και μάλιστα ενός σώματος σαν το υλικό που έχουμε τώρα,; διότι είναι πάρα πολύ επιρρεπείς ταυτόχρονα, και σε μέγιστο βαθμό και στις θετικές αλλά και στις αρνητικές αισθήσεις..δείγμα του διπολικού μας κόσμου.

Είναι οι αισθήσεις όμως αληθινές; Οι αισθήσεις είναι η αλήθεια;
Η ας το πούμε αλλιώς, να νιώθουμε την κάθε μας στιγμή τόσο πολύ νοερά ώστε να είμαστε συνέχεια ευτυχισμένοι; Αλλά και πάλι είναι ευτυχισμένος αυτός που ζει αληθινά με αυτόν τον τρόπο;
Είναι δυνατόν να είμαστε συνεχώς ευτυχισμένοι σε έναν οργασμό συναισθημάτων; είναι ευτυχία αυτό; η είναι ένα είδος ονείρου διέγερσης και υπερδιέγερσης ακράτητων αισθήσεων και συναισθημάτων; αλλά και πάλι τι ευτυχία είναι αυτή να είσαι συνέχεια σαν μαστουρωμένος;

Τι πρέπει να ορίσουμε ως αληθινή πραγματικότητα λοιπόν;
Το λέει και η έννοια της λέξης! χωρίς την λήθη, να νιώθουμε συνεχώς νοερά την πραγματικότητα γύρω μας με νου και σώμα, όπως είναι, ούτε σαν μαστουρωμένοι, ούτε μέσα από τον πόνο των αισθήσεων, αλλά και πάλι δεν φτάνει αυτό, διότι για να ζεις αληθινά πρέπει να ζεις για πάντα, να είσαι αθάνατος, αλλά ούτε αυτό φτάνει, διότι τι να το κάνω αν δεν είμαι ελεύθερος μα σκλαβωμένος;

Αν μας διδάσκουν οι διάφοροι ότι μόνον στον θεό θα είμαστε ευτυχισμένοι, τότε πως γίνεται στο τέλος ο θεός να θέλει να μας αφομοιώσει σαν Όλον; λες και το θεωρεί τετελεσμένο γεγονός;

Αν είναι αυτό το ζήτημα, να αφομοιωθούμε με τον θεό τον κάθε αγαθό θεό, τότε τι αγαθός είναι ώστε να ζητά να τον υμνούμε το όνομα του; τόσο πολύ ανάγκη έχει να τον παρακαλούμε να μας σώσει; να θέλει από τα ίδια του τα παιδιά να τον προσκυνούν, σαν δούλοι; η να πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζουμε ποιοι είμαστε; διότι, αν έχουμε ξεχάσει ποιοι είμαστε, το δίκαιο είναι λέει, να μείνουμε στον κόσμο του κακού που μας μισεί θανάσιμα.

Ναι! τόσο πολύ μας αγαπά! που μας άφησε λόγο ελεύθερης επιλογής να κάνουμε ένα αμάρτημα λέει, το οποίο μας έφερε στα χέρια του πιο θανάσιμου εχθρού του, κι αυτός ο αγαθός καλός θεός μας άφησε στα χέρια του, να μας τυρρανά, να μας σέρνει στην κόλαση για καμιά εικοσαριά χιλιάδες χρόνια μέσα στις χειρότερες δοκιμασίες που μπορεί να σκεφτεί ο πιο άγαπάνθρωπος!..ναι! αυτός είναι ο αγαθός θεός, που αν τον προδώσαμε μια φορά επειδή δεν τον ακούσαμε, άφησε τον άλλον τον κακό, να μας παρασύρει ενώ "προγνώριζε" τι θα συμβεί! παρόλλο που δεν είχε το δικαίωμα ελεύθερης επιλογής, αλλά και να είχε τον άφησε κι αυτόν, αλλά του έδωσε μεγάλη δύναμη ενώ σε εμάς καθόλου, για να μας τυρρανά, ..αλλά είναι αγαθός, μας αγαπά, διότι δεν μας έχει ανάγκη λέει, αλλά απλά θέλει να μας σώσει από τα χέρια του εχθρού, που ο ίδιος άφησε και μας έστειλε σε αυτόν.

Τελικά αναρωτιέμαι αν είχαμε λίγο μυαλό επάνω μας, αν θα κατανοούσαμε, πόσο εμείς οι άνθρωποι είμαστε θύματα κάποιων τυχάρπαστων, που μας έχουν τόσο πολύ ανάγκη, και επειδή μας φοβούνται μας κρατούν φυλακισμένους σώμα και ψυχή, μέσα από την υποταγή της συνειδήσεως μας, της ίδιας της ύπαρξης μας, διότι αν κάτι είναι αληθινό και πρέπει να ονομάσουμε ως αλήθεια, είναι η ίδια η ύπαρξη της ελεύθερης ύπαρξης μας μέσα από την ελεύθερη σκέψη δίχως παρεμβάσεις ΄τρίτων που προσπαθούν συνεχώς να μας δίνουν τον ΦΟΒΟ!!

Και όποιος πουλάει φόβο, είναι αυτός που τρέμει μην ξυπνήσουμε!! και δούμε την αλήθεια! πως ότι σκεφτόμαστε αυτό ζούμε!! και κάνει τα πάντα για να μας κρατά σε καταστολή, μέσα από τον φόβο! διότι αν δεν είχαμε φόβο θα είμασταν ελεύθεροι!
και τον φόβο μας τον πουλά και ο καλός και αγαθός θεός, και ο κακός.

Νους είναι αυτός που κατευθύνει εμάς, τον νου, τις σκέψεις μας, και το... αντικείμενο την ζωή μας.

Νους δεν είναι οι σκέψεις που κάνουμε, ούτε οι ανάγκες που έχουμε, διότι αυτές είναι πράξεις αποδοχής, και εκτέλεσης των ενεργειών μας, που αποδεχτήκαμε ως τελική επιλογή από το σύστημα που μας έμαθε πως να σκεφτόμαστε.

Όταν αποδεχόμαστε τις επιλογές μας στην ζωή, τότε αυτές καθορίζουν την πραγματικότητα γύρω μας, μόνον που στην ουσία δεν είναι δικές μας επιλογές, αλλά από ανάγκη, και τις ανάγκες μας τις καθορίζει το σύστημα, είτε στην καθημερινότητα μας, είτε στις εσωτερικές μας αναζητήσεις.

Αυτό σημαίνει ότι δρούμε σαν ένας υπολογιστής που τον έχουν προγραμματίσει κατ'αυτόν τον τρόπο να αντιδρά και να σκέπτεται. Δίχως να βάζει σε λειτουργία τον δικό του νου.

Τι είναι αλήθεια ο υπολογιστής; Ο χρήστης, δίνει εντολή και η εντολή περνά μέσα από το καλώδιο και γίνεται αντικείμενο στην οθόνη, και το "αντικείμενο" δρα σύμφωνα με τα όσα του προστάξει ο χρήστης.

Το αντικείμενο φανταστείτε ότι είμαστε όλοι εμείς!

Ενώ νομίζουμε ότι είμαστε ελεύθεροι, στην ουσία πράττουμε σε όσα μας προστάζει ο χρήστης, κι εμείς λόγω της συνεχώς επαναλαμβανόμενης καθημερινότητας μας, και μέσα από τις ανάγκες μας για την επιβίωση μας, αλλά και τις ανάγκες μας για τις εσωτερικές μας αναζητήσεις, δεν κάνουμε τίποτα άλλο από το να αντιδράμε πάντα με την απλή λογική της επαναλαμβανόμενης σκέψης, δίχως να αντιληφθούμε ότι , και τα υπόλοιπα μη λογικά όντα γύρω μας, όπως τα ζώα τα πτηνά κτλ, δρουν κατ'αυτόν τον τρόπο συλλογικά με ίδιες σκέψεις ίδιες ενέργειες δράσης και αντίδρασης στην ζωή της πραγματικότητας τους.

Στην ουσία υπακούμε "αποδεχόμαστε" τις πληροφορίες ενός "χρήστη" ο οποίος μας στέλνει συνεχώς δεδομένα, μέσα από το ΕΛΕΓΧΌΜΕΝΟ πρόγραμμα της εικονικής μας ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑΣ..

Νους είναι ο Λόγος, όπου νους αυτός που αντιλαμβάνεται μια πραγματικότητα, την κατανοεί την πιστεύει και πράττει κόντρα σε κάθε λογική των υπολοίπων.

Όταν ζούμε σε ένα εικονικό περιβάλλον, το περιβάλλον γύρω μας έχει κάποιους νόμους.
Ο νους σε αντίθεση με τις σκέψεις, εκπέμπει σε κύματα υψηλών συχνοτήτων, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να πιστέψουμε σε αυτό που βλέπει ο νους ως μια πραγματικότητα, ως ένα αντικείμενο, ως μια πράξη στην ζωή μας.

Όταν πιστεύουμε, τότε ο νους γίνεται Λόγος, και αμέσως εκπέμπει τις πληροφορίες αυτές στον αιθερικό χώρο, ο οποίος χώρος είναι ο ενδιάμεσος, το "καλώδιο".

Τι θέλω να πω, ότι άλλο η κοινή λογική αντίληψης του περιβάλλοντος και καθημερινότητας γύρω μας, και άλλο ο νους!

Η μεν λογική σκέψη που επικρατεί στους ανθρώπους, απλά δίνει εικόνα στην πραγματικότητα μας, βλέποντας το "αντικείμενο" που στέλνεται από τον Λόγο, μέσω του Νου χρήστη "σύστημα".

Νιώθω ! Πιστεύω! Άρα ως Νους νιώθω και πιστεύω μια πραγματικότητα, το πρόβλημα όμως, για να γίνει αντικείμενο είναι στο "καλώδιο", διότι αυτό πραγματοποιεί μόνον ότι του προστάζει ο αρχικός "χρήστης" το σύστημα.

Αφού το σύστημα έχει ως αντικείμενο εμάς, άρα εμείς πρέπει να αποσυνδεθούμε από το καλώδιο του χρήστη, να αμφισβητήσουμε τα πάντα, να διαγράψουμε ότι γνωρίζαμε ως αλήθεια, και από αντικείμενο να γίνουμε εμείς αυτοί που θα διαμορφώσουμε το περιβάλλον γύρω μας.

Πιστεύοντας στην δική μας αλήθεια, μέσα από την επιμονή και υπομονή μας, η επανασύνδεση με ένα άλλο "καλώδιο" στον δικό μας νου αυτή την φορά, θα επιφέρει και το "αντικείμενο" στην πραγματικότητα γύρω μας, αφού νους και αντικείμενο είμαστε εμείς οι ίδιοι, και μέχρι σήμερα απλά ένας άλλος Νους είναι αυτός που κατευθύνει εμάς, τον νου, τις σκέψεις μας, και το αντικείμενο την ζωή μας.

Στο πάγωμα του χρόνου

Μείνε στη θέση σου και συνέχισε να κοιμάσαι.
Περίμενε αλλάξει το περιβάλλον σου, αφού εσύ είσαι τέλειος.
Έτσι όπως είσαι στο πάγωμα του χρόνου και μέσα στον πάγο εγκλωβισμένος, μέσα σε ένα εγώ βρι-κόλακα, η αγάπη περιμένεις να έρθει γονατιστή και να σε παρακαλέσει. Νομίζεις ότι το Φως θα έρθει να σε βρει εκεί που είσαι. Έτσι σου λένε άλλωστε, ότι το Φως έρχεται.

Ναι το Φως μπορεί να έρχεται, αλλά δεν θα έρθει να σε βρει. Εσύ οφείλεις να κινηθείς προς αυτό, εσύ θα κάνεις την αναζήτησή του. Ανάβαση χρειάζεται η αναζήτηση του Φωτός, να σπάσεις τον πάγο που είναι γύρω από την καρδιά σου, με την θερμότητα της ενέργειας Αγάπη. Το αληθινό Φως περιμένει την αναθέρμανση της καρδιά σου. Και όχι να φαντάζεσαι τις αλλαγές μέσα από τις αντανακλάσεις του φωτός που θα παρουσιάζονται μέσα από τον πάγο για να γεμίζεις με ψευδαισθήσεις. 

Η αντανάκλαση δεν είναι το αυθεντικό Φως.
Άνοιξε τα μάτια σου στην αλήθεια και στο αληθινό Φως και όχι στο πλασματικό τοπίο του πάγου. Ο πάγος νομίζεις ότι θα σε κάνει μάγο και μέσα από την στασιμότητα αυτή περιμένεις ότι θα φτάσεις στον δρόμο της αλήθειας.

Αυταπάτη είναι να νομίζουμε ότι ξαπλωμένοι μέσα σε ένα όμορφο και βολικό εγώ, μέσα σε έναν χαρακτήρα γεμάτο από συναισθήματα, σκέψεις γεμάτες επίκριση θα έρθει η σωτηρία. Κάνε την αυταπάτη – σκαλοπάτι ανέβα επάνω της και ζήτα την αλήθεια που θα σε βγάλει από τον πάγο αυτόν. Ναι είμαστε Φωτεινές οντότητες, ναι η σωτηρία έρχεται, ναι όλες οι Ουράνιες Οντότητες τάσσονται υπέρ μας αλλά και από μας χρειάζεται μία γενναία και σπουδαία διαπίστωση.

Ότι όταν πνίγεσαι και κάποιος σου απλώσει το χέρι για να σε πιάσει πρώτον πρέπει να είσαι σε θέση να διακρίνεις το χέρι, δεύτερον να κάνεις κίνηση για να το πιάσεις το χέρι και τρίτον να έχεις την δύναμη να τραβηχτείς προς το χέρι αυτό. Αλλιώς θα βλέπεις το Φως και εσύ δεν θα έχεις προλάβει να σπάσεις τον πάγο.

Ο Πολιτισμός της Ζάχαρης

Το γλυκό είναι η κυρίαρχη γεύση των απολαύσεων που μας παρέχει η κοινωνία μας. Διάλεξα από όλα τα προσφερόμενα γλυκά τον κύβο της ζάχαρης επειδή έχει σαφείς συμπαραδηλώσεις για την εκπαίδευση των ζώων σε τσίρκα και αλλού. Από αυτή την άποψη ο μεγαλύτερος εκπαιδευτικός οργανισμός του κόσμου είναι η coca cola. Το γλυκό όμως είναι και η κατώτερη είσοδος στις απολαύσεις.

Οι σημαντικότερες ιστορικά απολαύσεις είχαν και συνεχίζουν να έχουν εισαγωγή πικρή. Η γνώση, η ποίηση, η φιλοσοφία, η κλασική μουσική, και δεκάδες άλλες ακόμα και νομιζόμενες βλαβερές όπως το ποτό ή το τσιγάρο, απαιτούν πρώτα μια μαθητεία του πικρού για να μπορούμε να τις απολαμβάνουμε. Αυτό που χαρακτηρίζει την εποχή μας θα έλεγα είναι η σύντονη προσπάθεια εξάλειψης των μαθητειών του πικρού.

Μια φαντασίωση ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε όλες τις εισαγωγές των απολαύσεων γλυκές δεν πάυει να κατέχει από τις σύγχρονες μητέρες μέχρι τα πανεπιστήμια. Οι σύγχρονες μητέρες πιστεύουν πως είναι ικανές να στρώσουν λεωφόρους ζάχαρης στα παιδιά τους, ειδικά αν είναι αγόρια, αγνοώντας ότι κάθε επιπλέον κουταλιά ζάχαρης με τη μορφή της διευκόλυνσης ουσιαστικά είναι μεταφορά επιθυμίας θανάτου στο παιδί.

Το ίδιο και τα Πανεπιστήμια. Γεμίζουν τον κόσμο με τα διάφορα κομπάνιον, γλυκαίνοντας και διευκολύνοντας την πρόσβαση στις αυθεντικές πηγές δήθεν, αλλά παράγουν πληροφορημένους απαίδευτους.

Μια παρόμοια χρήση για την ποίηση περιέχει αυτή η πολλές φορές και από διάφορους χώρους κατηγορία για έλλειψη απλότητας. Όπως είναι φυσικό ένα μέρος της παιδείας της όποιας παιδείας είναι αναγκαίο να περιέχει εκτός από εξάσκηση στη μαθητεία των απολαύσεων με δύσκολη εισαγωγή και μια διαύγαση για το αδύνατον της αναγωγής όλων των απολαύσεων στο γλυκό και την αντίσταση στην ναρκωτική του δράση.

Απέναντι στην κουλτούρα που μας θέλει αλογάκια που μας ανταμείβει με κύβους ζάχαρη, μπορούμε πάντα να θυμίσουμε πως αυτός που έμαθε να καπνίζει, θέλει το πακέτο με τα τσιγάρα του, αυτός που έμαθε να πίνει ουίσκυ θέλει το μπουκάλι του, αυτός που έμαθε να φιλοσοφεί θέλει πρωτότυπα έργα για να διαβάσει, όπως κι αυτός που έμαθε να διαβάζει ποίηση, κι αυτός που έμαθε ν’ ακούει κλασική μουσική θέλει το χρόνο της ακρόασής του. Η πλέον καταστροφική πράξη για τις απολαύσεις είναι η διευκόλυνση, κι αυτή συνήθως είναι γλυκιά, σαν κύβος ζάχαρης.

Υ.Γ. Κι εσύ τώρα τι μας προσφέρεις, θα αναρωτηθεί κάποιος; Κομπάνιον για εισαγωγή στις απολαύσεις του πικρού; Θα απαντούσα πως το επίπεδο αφαίρεσης και πυκνότητας στο ύφος του άρθρου και η μη πλήρης κάλυψη του θέματος είναι κιόλας μια πικρή εισαγωγή στην απόλαυσή του.

Όταν οι Λέξεις τραγουδούν

Όταν αρχίζεις να διαβάζεις φωναχτά, οι λέξεις βγάζουν φτερά, φτερουγίζουν ανάμεσα σε γη και ουρανό, γίνονται άγγελοι, εκτελούν αυτό που τους παραγγέλνεις, μπαίνουν στην υπηρεσία σου, ακτινοβολούν, τραγουδούν, κινούνται ανάμεσα στις γαλάζιες αίθουσες τ’ ουρανού, τα σκοτεινά τα σπίτια και τους δρόμους.

Τινάζουν από πάνω τους την περηφάνια, ντύνονται το ρούχο του ταχυδρόμου, το πέδιλο του Ερμή, σηκώνονται, ταξιδεύουν σε τόπους υψηλούς, σε άγρια μονοπάτια του αιθέρα, κάτω από τη γραμμή του χιονιού, στο νύχι του γερακιού συναντούν την επιθυμία και την ελπίδα, προετοιμάζουν την πραγματικότητα που θα τις εκπληρώσει. Γιατί δεν μπορεί να τις έπλασε έτσι ο Δημιουργός χωρίς να έχει προνοήσει τη συνάντηση.

Όταν αρχίζεις να διαβάζεις φωναχτά και είσαι ανοιχτός, ανάλαφρος και άδειος, έχεις αφαιρέσει τους άχρηστους τους σάκους από το έρμα σου, ανεβαίνουν οι λέξεις, αερόστατα, πετούν, βρίσκουν το άνοιγμα ανάμεσα στα σύννεφα, συναναστρέφονται αγγέλους, συμβουλεύονται, μαθαίνουν από εκείνους τα σχέδια των Θεών, τις διαδρομές των άστρων, το μέλλον σου που αυτοί διαβάζουν με ευκολία γιατί το βλέπουν από ψηλά.

Όταν στέκεσαι με τις ώρες ακίνητος έχοντας το βιβλίο ανοιχτό στα γόνατά σου, έρχονται τα πουλιά τ’ ουρανού, τρυπώνουν στα φυλλώματά σου, σκαρφαλώνουν στα κλαδιά σου, χτίζουν φωλιές στους κλώνους σου, στους πόνους σου, κλωσούν τ’ αυγά σου. Τα λόγια, τα τραγούδια, τα παιδιά σου. Σου δίνουν τα φτερά τους να περιπλανηθείς, να φύγεις, να ανθίσεις, να ξεδιπλωθείς, να μάθεις τ’ όνομά σου, να πληγώσεις και να πληγωθείς.

Όταν τραγουδάς με τις ώρες κλεισμένος μέσα στις λέξεις, δεν υπάρχει άλλος να τραγουδάει τόσο ωραία όσο εσύ. Όταν κλειδώνεσαι μαζί τους βράδια ολόκληρα, όταν βουτάς στον βυθό τους, όταν χώνεσαι στον κόρφο τους, στα σκοτεινά αλλά και την ίδια στιγμή διάφανα μυστικά τους, όταν ακούς τη σιωπή που προηγείται και ακολουθεί, τότε, μόνο τότε σε καταδέχονται και έρχονται μαζί σου.
Στο κρεβάτι σου, όπως αρκούδα την κερήθρα, με απληστία και έκσταση. Αν το αντέχεις το κεντρί μέσα στο μέλι. Τότε, μόνο τότε έρχεται στα χείλη σου η λέξη εκείνη, η μια και μοναδική που είναι κάθε φορά και διαφορετική και όμως μένει πάντα η ίδια.

Οι Πεποιθήσεις είναι ΕΜΦΥΤΕΥΣΕΙΣ

Ποιός μας έδωσε τις πεποιθήσεις μας;
Ένας βοσκός είχε πάρα πολλά αρνάκια. Τόσα που δεν φαντάζεσαι. Κάθε μέρα φυσικά έσφαζε και μερικά απ’ αυτά. Τα προβατάκια με το λίγο μυαλό που ‘χαν, προσπαθούσαν να ξεφύγουν, διότι όσο προβατάκια και αν ήταν, κάποιο ελάχιστο ένστικτο επιβίωσης το είχαν.
Ο βοσκός λοιπόν παρατήρησε ότι πολλά απ’ τα πρόβατά του χανόντουσαν, άλλα τρέμανε από τον φόβο τους και άλλα φεύγανε προς το δάσος όπου τα έτρωγαν οι λύκοι. Κατάλαβε λοιπόν ότι χρειαζότανε πολλούς υπηρέτες για να τα φυλάνε, πράγμα που θ’ ανέβαζε κατά πολύ τα έξοδα του. Τότε σκέφτηκε κάτι πολύ απλό.
Υπνώτιζε τα αρνάκια του. Τους έδινε στο καθένα διαφορετικό μυαλό. Στο ένα έλεγε «Δεν είσαι αρνί εσύ, εσύ είσαι άνθρωπος». Στο άλλο έλεγε «Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείς για το αν θα σε φάνε, εσύ είσαι λιοντάρι» Σε κάποιο άλλο είπε «Δεν θα σε σκοτώσουν εσένα όπως τα άλλα, εσύ είσαι τίγρης». μετά απ αυτό όλα τ’ αρνάκια άρχισαν να συμπεριφέρονται, ανάλογα με τις εμφυτεύσεις και τα έγγραμα που τους είχε δώσει.
Ο Βοσκός όχι μόνο βρήκε την ησυχία του και ηρέμησε, διότι δεν έφευγε κανένα αρνάκι πλέον απ το μαντρί, αλλά μπορούσε και να σκοτώσει κάποια, χωρίς τα άλλα να ανησυχούν, αφού πίστευαν πλέον πως το ένα ήταν λιοντάρι ή τίγρης.
Πολλά μάλιστα γελούσαν και λέγανε «χα χα κοίτα τι παθαίνουν τα αρνάκια»
Τώρα πια κανένα δεν δραπέτευε.
1-2 όμως αναρωτιούνταν
«Ποιός μας έδωσε τις εμφυτεύσεις που έχουμε;»
Οι Βολαδόρες – Τα Αρπακτικά (Don Juan Matus)
-Τι είναι αυτό, δον Χουάν, ρώτησα. Βλέπω παντού γύρω μου σκιές, σκιές που ξεγλιστρούν.

- Α, είναι το σύμπαν στην ολότητά του, απάντησε. Ασύγκριτο, μη γραμμικό, πέρα από το βασίλειο της σύνταξης. Οι σαμάνοι του αρχαίου Μεξικού ήταν οι πρώτοι που διέκριναν αυτές τις φευγαλέες σκιές, κι έτσι παρακολούθησαν τις κινήσεις τους. Τις είδαν όπως τις βλέπεις κι εσύ, και τις είδαν επίσης σαν ενέργεια που ρέει στο σύμπαν. Και ανακάλυψαν κάτι υπερβατικό.

Σώπασε και με κοίταξε. Οι παύσεις του ήταν πολύ καίριες. Σώπαινε πάντα όταν εγώ ένιωθα να κρέμομαι από μια κλωστή.
-Τι ανακάλυψαν δον Χουάν; τον ρώτησα.

-Ανακάλυψαν πως έχουμε έναν ισόβιο σύντροφο, απάντησε με όση σαφήνεια μπορούσε. Ενα αρπακτικό, που ανέβηκε από τα βάθη του κόσμου και πήρε τον έλεγχο της ζωής μας. Τα ανθρώπινα όντα είναι αιχμάλωτοί του. Τούτο το αρπακτικό, που είναι πολλοί άρπαγες μαζί, είναι κύριος και αφέντης μας. Μας έκανε υπάκουους, αβοήθητους. Οταν πάμε να διαμαρτυρηθούμε, καταπνίγει τις διαμαρτυρίες μας. Κι όταν θελήσουμε να δράσουμε ανεξάρτητα, απαιτεί να μη δράσουμε καθόλου. Το γυροφέρνω τόση ώρα για να σου πω ότι κάτι μας κρατά αιχμαλώτους. Κι είμαστε όντως αιχμάλωτοι, δεσμώτες! Αυτό ήταν ένα ενεργειακό γεγονός για τους σαμάνους του Μεξικού.

– Και γιατί μας κυρίευσε αυτό το αρπακτικό με τον τρόπο που μου περιγράφεις δον Χουάν; τον ρώτησα. Κάποια λογική εξήγηση πρέπει να υπάρχει.

-Υπάρχει μια εξήγηση, μου αποκρίθηκε τότε σοβαρά. Και είναι η απλούστερη εξήγηση στον κόσμο. Αυτές οι οντότητες μας κυρίευσαν επειδή είμαστε η τροφή τους και μας απομυζούν ανελέητα γιατί είμαστε τα μέσα συντήρησής τους. Κι όπως εμείς εκτρέφουμε κοτόπουλα σε ορνιθοτροφεία, έτσι και τα αρπακτικά εκτρέφουν εμάς σε ανθρωποτροφεία. Έτσι έχουν πάντα άφθονο φαγητό.

– Οχι, όχι, όχι, άκουσα τον εαυτό μου να κραυγάζει. Είναι παράλογο δον Χουάν. Είναι τερατώδες αυτό που λες. Απλώς δεν μπορεί να ‘ναι αλήθεια, για τους μάγους τους κοινούς ανθρώπους ή οποιονδήποτε άλλο!
-Γιατί όχι; έκανε ήρεμα ο δον Χουάν. Γιατί όχι; επειδή σε εξοργίζει;
-Ναι, με εξοργίζει! απάντησα αμέσως. Αυτοί οι ισχυρισμοί είναι τερατώδεις!

-Καλά, μου είπε, όμως δεν τα άκουσες όλα ακόμη. Περίμενε λίγο, να δεις πως θα νιώσεις. Θα σε βομβαρδίσω. Θα κάνω δηλαδή στο μυαλό σου τρομακτικές επιθέσεις, ασύλληπτες εφόδους. Και μη θαρρείς πως μπορείς να σηκωθείς και να φύγεις, γιατί είσαι εγκλωβισμένος. Οχι γιατί σε κρατάω εγώ αιχμάλωτο, αλλά επειδή υπάρχει κάτι μέσα σου που θα σε εμποδίσει να φύγεις, ενώ ένα άλλο κομμάτι σου θα γίνει αληθινά έξω φρενών. Γι αυτό, θωράκισε τον εαυτό σου.
Κάνω έκκληση στο αναλυτικό σου μυαλό, είπε ο δον Χουάν. Σκέψου για μια στιγμή και πες μου: Πως εξηγείς την αντίφαση ανάμεσα στη νοημοσύνη του ανθρώπου που μηχανεύεται, οργανώνει και κατασκευάζει και την ηλιθιότητα των συστημάτων των πεποιθήσεων και δοξασιών του ή την ηλιθιότητα της αντιφατικής συμπεριφοράς του; Οι μάγοι πιστεύουν ότι τα αρπακτικά μας έχουν δώσει τα συστήματα πεποιθήσεων που ασπαζόμαστε, τις ιδέες μας για το καλό και το κακό, τα κοινωνικά μας ήθη. Τα αρπακτικά είναι που δημιούργησαν τις ελπίδες τις προσδοκίες μας, το όραμα της επιτυχίας, τον εφιάλτη της αποτυχίας. Αυτά τα αρπακτικά μας έδωσαν την πλεονεξία, την απληστία και τη δειλία μας. Είναι τα αρπακτικά αυτά που μας κάνουν αυτάρεσκους, κοινότοπους και εγωπαθείς.

-Μα πως μπορούν να τα κάνουν όλα αυτά, δον Χουάν; τον ρώτησα, ενώ τα λόγια του μ’ είχαν θυμώσει ακόμη περισσότερο. Τι κάνουν δηλαδή; Τα ψιθυρίζουν στ’ αυτί μας όλα αυτά όταν κοιμόμαστε;

-Οχι δεν το κάνουν έτσι. Αυτό είναι βλακώδες! Απάντησε χαμογελώντας ο δον Χουάν. Είναι απείρως πιο ικανά και συγκροτημένα. Για να μας κρατούν υπάκουους, μειλίχιους κι ανίσχυρους, τα αρπακτικά χρησιμοποιούν ένα καταπληκτικό τέχνασμα – καταπληκτικό από άποψη στρατηγικής φυσικά. Είναι ένα φρικτό τέχνασμα για όσους το υφίστανται. Μας έδωσαν το μυαλό τους! Μ’ άκουσες; Τα αρπακτικά μας έδωσαν το μυαλό τους, που έγινε και δικό μας.
Το μυαλό των αρπακτικών είναι ταραγμένο, αντιφατικό, σκυθρωπό, πλημμυρισμένο από το φόβο μην αποκαλυφθεί από στιγμή σε στιγμή. Ξέρω πως μολονότι δεν πείνασες ποτέ, συνέχισε, ανησυχείς για το πως θα εξασφαλίσεις την τροφή σου, κάτι που δεν είναι παρά η ανησυχία του αρπακτικού που φοβάται μήπως ανά πάσα στιγμή αποκαλυφθεί το τέχνασμά του και του αρνηθούν την τροφή που έχει τόση ανάγκη. Μέσω του ανθρωπίνου νου, που άλλωστε είναι ο δικός τους νους, τα αρπακτικά εισάγουν στη ζωή των ανθρώπινων όντων οτιδήποτε τα εξυπηρετεί. Με τον τρόπο αυτό κατορθώνουν να αποκτήσουν λίγη ασφάλεια, που λειτουργεί σαν ασπίδα απέναντι στο φόβο τους.

-Δεν είναι ότι δεν μπορώ να δεχτώ τη φαινομενική αξία όσων λες δον Χουάν, είπα. Θα μπορούσα, αλλά υπάρχει κάτι τόσο αηδιαστικό σ’ αυτό τον ισχυρισμό, που με απωθεί και με αναγκάζει να κρατήσω αντίθετη στάση, να επιχειρήσω να σε αντικρούσω. Αν είναι αλήθεια πως μας τρώνε πως το κάνουν;

Μου εξήγησε ότι οι μάγοι βλέπουν τα ανθρώπινα όντα σαν παράξενες, φωτεινές σφαίρες ενέργειας, που καλύπτονται ολόκληρες από ένα λαμπερό περίβλημα, κάτι σαν λούστρο, σαν επίχρισμα, ένα κάλυμμα που εφαρμόζει σφιχτά στο κουκούλι της ενέργειάς τους. Συνέχισε λέγοντας πως αυτό το λαμπερό περίβλημα της επίγνωσης είναι που καταναλώνουν τα αρπακτικά, και πως όταν ένα ανθρώπινο ον φτάσει στην ενηλικίωση, το μόνο που απομένει από αυτό το λαμπερό περίβλημα της επίγνωσης είναι μια στενή λωρίδα που φτάνει από το έδαφος ως τις άκρες των δαχτύλων των ποδιών.
Αυτή η λωρίδα επιτρέπει στην ανθρωπότητα να επιζήσει, μόλις και μετά βίας.Σαν να ‘βλεπα όνειρο, άκουσα τον δον Χουάν Μάτους να μου εξηγεί ότι, απ’ όσο ήξερε, ο άνθρωπος είναι το μοναδικό είδος που διαθέτει το λαμπερό περίβλημα της επίγνωσης έξω από το φωτεινό του κουκούλι. Γίνεται επομένως εύκολο θύμα μιας διαφορετικής επίγνωσης όπως είναι η σκληρή επίγνωση του αρπακτικού.
Στη συνέχεια έκανε την πιο δυσοίωνη δήλωση που είχα ακούσει ποτέ από τα χείλη του. Μου είπε ότι αυτή η στενή λωρίδα επίγνωσης αποτελεί τον πυρήνα της αυτοανάκλασης, όπου εγκλωβίζεται αμετάκλητα ο άνθρωπος. Με τον επιδέξιο χειρισμό της αυτοανάκλασης, της μοναδικής λάμψης επίγνωσης που αφήνουν στον άνθρωπο τα αρπακτικά δημιουργούν αναλαμπές επίγνωσης, τις οποίες στη συνέχεια καταναλώνουν με αδίστακτο, ληστρικό τρόπο. Μας φορτώνουν με ανόητα προβλήματα που αναγκάζουν εκείνες τις αναλαμπές επίγνωσης να γεννηθούν, και κατορθώνουν μ’ αυτό τον τρόπο να μας κρατούν ζωντανούς, ώστε να μπορούν να τρέφονται από την ενεργειακή αναλαμπή των ψευδοανησυχιών μας.

-Τον ρώτησα: γιατί οι σαμάνοι του αρχαίου Μεξικού, όπως και όλοι οι σύγχρονοι σαμάνοι, μολονότι βλέπουν τα αρπακτικά δεν κάνουν τίποτα γι’ αυτό;

-Δεν υπάρχει τίποτα που θα μπορούσαμε να κάνουμε γι’ αυτό εσύ ή εγώ, μου απάντησε θλιμμένα. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αποκτήσουμε αυτοπειθαρχία και να τη φτάσουμε σ’ ένα σημείο όπου δε θα μπορούν να μας αγγίξουν. Πως μπορείς να ζητήσεις από τους συνανθρώπους σου να ακολουθήσουν μια τόσο αυστηρή αυτοπειθαρχία; Θα σε περιγελάσουν και θα σε γελοιοποιήσουν, ενώ οι πιο επιθετικοί θα σε μαυρίσουν στο ξύλο. Κι όχι τόσο επειδή δεν θα σε πιστέψουν.
Κάπου στα βάθη κάθε ανθρώπινου όντος υπάρχει η προγονική γνώση της ύπαρξης των αρπακτικών. Το ξέρουν τα σπλάχνα σου… Οι σαμάνοι του αρχαίου Μεξικού είδαν τα αρπακτικά. Τα ονόμασαν ιπτάμενους επειδή κάνουν βουτιές στον αέρα. Δεν είναι όμορφο θέαμα. Μεγάλες, αδιαπέραστες σκιές που σκίζουν τον αέρα. Μετά προσγειώνονται βαριά στο έδαφος. Οι σαμάνοι προβληματίστηκαν πολύ για το πότε εμφανίστηκαν στη γη. Είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος ήταν κάποτε ένα τέλειο ον, ικανό να επιτελέσει με θαυμαστή διορατικότητα άθλους επίγνωσης που στις μέρες μας έχουν τη μορφή μύθων και θρύλων. Κι έπειτα όλα χάθηκαν κι έχουμε τώρα έναν άνθρωπο σε καταστολή.

Τι λες τώρα, δον Χουάν; τον ρώτησα άψυχα.
-Αυτό που λέω είναι πως δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε κάποια συνηθισμένα αρπακτικά. Είναι πολύ έξυπνα, πολύ συγκροτημένα. Χρησιμοποιούν πολύ μεθοδικά το σύστημα που θα μας εξουδετερώσει. Ο άνθρωπος, το μαγικό ον που προορίζεται να γίνει, παύει να είναι πλάσμα μαγικό. Δεν είναι παρά ένα κομμάτι κρέας. Δεν υπάρχουν πια άλλα όνειρα γι’ αυτόν, πέρα από τα όνειρα ενός ζώου αναθρεμμένου για να γίνει κάποτε ένα κομμάτι κρέας, κοινότοπα, συμβατικά, ηλίθια.
Carlos Castaneda
—————-
Οι Πεποιθήσεις είναι ΕΜΦΥΤΕΥΣΕΙΣ. Κάθε φορά που ανησυχείς για οτιδήποτε αληθινό ή φανταστικό, ταίζεις τα αρπακτικά-αφέντες. Για σκέψου ποιοι ή τι σε κάνουν να είσαι ΜΟΝΙΜΑ ΑΝΗΣΥΧΟΣ και να έχεις ΦΟΒΟ ΘΕΟΥ; Ενός Θεού δειλού που είναι μόνο για σφαλιάρες, εσύ τον φοβάσαι, σε εκπαίδευσαν να τον φοβάσαι. Ο φόβος που πηγάζει απ’ τον εγωισμό σου και το πόσο σημαντικός είσαι, είναι αυτός που σε κάνει μπριζολάκι. Κυριολεκτικά κι ουχί μεταφορικά!!
ΑΛΛΑ
Είναι γεγονός πως όταν ο άνθρωπος βαδίζει στο μονοπάτι του Πολεμιστή-Ταξιδιώτη, του Πνευματικού Αριστοκράτη, τότε παύει να είναι τροφή τους, τουλάχιστον παύει να είναι τροφή ευχάριστη. Δεν είναι και τόσο δυνατά για τον Πνευματικό Αριστοκράτη, το αντίθετο μάλιστα, είναι δειλα φοβισμένα τυφλα και ανίσχυρα μπροστά στην Δύναμη και την αυστηρή άσκηση του Πολεμιστή.

Ό Όρκος είναι Αυτοκατάρα

Στην Ελληνική και στην Ρωμαϊκή μυθολογία με το όνομα Όρκος είναι γνωστή η θεότητα την οποία οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν προσωποποίηση του όρκου που δίνεται. Ο Όρκος αναφέρεται ως γιος της θεάς Έριδας ή του Αιθέρα και της θεάς Γαίας. Ο Όρκος τιμωρούσε τους επίορκους, όσους δηλαδή καταπατούσαν τον όρκο που είχαν δώσει. Στη ρωμαϊκή μυθολογία ο Όρκος ταυτίζεται μερικώς με τον Πλούτωνα ή Άδη.

Ο Όρκος έχει μοναδική σπουδαιότητα σε πολιτισμούς χωρίς γραφή, στους οποίους δεν υπάρχουν καταγραφές σαν αποδεικτικά μέσα, ούτε επίσημα έγγραφα, αλλά και στους αρχαίους μεγάλους πολιτισμούς η ύπαρξη γραφής, με μεγάλη βραδύτητα περιόρισε τον όρκο και ποτέ δεν τον εξάλειψε τελείως.

Είναι ένας από τους παλαιότερους θεσμούς, και ταυτίζεται με τον τύπο εκείνο των δικαστικών δοκιμασιών, όπου με την παρέμβαση της θείας δίκης αποδεικνυόταν η αθωότητα ή η ενοχή του κατηγορουμένου. Ο κριτής υποβάλλει το άτομο σε μία δοκιμασία, με στόχο να καταλάβει ή όχι αν λέει αλήθεια. Χρησιμοποιούνται πολυάριθμες μέθοδοι. Το άτομο πίνει ένα τοξικό ποτό και παρατηρούνται οι αντιδράσεις του οργανισμού του ή πρέπει να αρπάξει με το χέρι ένα πυρωμένο σίδερο και να διαπιστωθεί αν άφησε ή όχι κόκκινα σημάδια στο χέρι του. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η δοκιμασία αντικαθιστά την απόδειξη αθωότητας ή ενοχής, δηλ. για να αποδείξει κανείς τις ικανότητες ή την αθωότητά του πρέπει να δοκιμαστεί.

Στην Ρώμη μία Εστιάδα η Αιμιλία, που η ηθική της αμφισβητήθηκε, επειδή είχε αφήσει να σβήσει η φωτιά λέγεται ότι προσευχήθηκε στην Εστία και έριξε ένα κομμάτι λινό ύφασμα πάνω στα κρύα κάρβουνα. Η φλόγα που πετάχτηκε πιστοποίησε την αθωότητά της. Και υπήρχε και μία άλλη, Τουκκία το όνομά της, που όταν βρέθηκε σε παρόμοια θέση, απέδειξε την αθωότητά της μεταφέροντας από τον Τίβερη ένα κόσκινο γεμάτο νερό, χωρίς να χυθεί ούτε μία σταγόνα.

Η λέξη όρκος παράγεται από το αρχαίο ρήμα είργω = περιορίζω, εμποδίζω, από το οποίο παράγεται και η λέξη ειρκτή, σημαίνει ένα μέσο με το οποίο ο ορκιζόμενος δεσμεύεται να πει την αλήθεια, διαφορετικά θα υποστεί κυρώσεις. Επίσης η λέξη έρκος= φραγμός, εμπόδιο, με την οποία συνδέεται ετυμολογικά ο όρκος, σήμαινε αρχικά το πρόσωπο ή το πράγμα που επικαλούνταν ο ορκιζόμενος (συνώνυμη λέξη: τα όρκια). Είναι ένα είδος δυνητικής αυτοκατάρας, η οποία ενεργοποιείται εναντίον αυτού του ίδιου που ορκίζεται, στην περίπτωση που τον παραβαίνει. Η δέσμευση γίνεται στο όνομα κάποιου θεού.

«Κι η μισημένη η Έριδα τον Πόνο γέννησε που βασανίζει, γέννησε και την Λήθη και την Πείνα, και τις Πληγές που δάκρυ τις ποτίζει, τους Πόλεμους, τους Φόβους και τις Μάχες και τ’ Αντροσκοτώματα και τις Φιλονικίες και τ’ απατηλά τα Λόγια και τις Κρισοδικίες και την Κακονομία και την Απάτη, πούναι συχνά φιλί-κλειδί τα δύο τους, και τον Όρκο, π’ αλήθεια αυτός τις πιο πολλές έχει σωριάσει συφορές του ανθρώπου, γιατί αλλοί και τρισαλλοί, σ’ αυτόν που ψεύτικα -κι είναι εις γνώση του- τον πάρει» (Ησίοδος, Θεογονία).

Ορφικός Όρκος: Οι όρκοι των μυστών των Ελευσινίων Μυστηρίων ήταν διάφοροι, ανάλογα με τον βαθμό μύησης καθενός. Ο Όρκος των απλών μυήσεων, ο λεγόμενος Ορφικός Όρκος, ήταν:

«Σε εξορκίζω στον Ουρανό, που είναι έργο μεγάλου σοφού, σε εξορκίζω στην φωνή του Μεγάλου Πατέρα, που λάλησε για πρώτη φορά, όταν τον κόσμο όλο εστήριξε στις βουλές του».

Ο Όρκος των ανώτερων βαθμών ήταν:

«Σε εξορκίζω στον γεννήτορα των Αθανάτων, τον Αιώνιο, στο Πυρ και το Ύδωρ, την Γη και τον Ουρανό την Σελήνη και τον Ήλιο, τον Μέγα Δημιουργό του Φωτός και στη σκοτεινή Νύχτα».

Όρκος Πυθαγορείων

«Οὐ, μὰ τὸν ἁμετέρᾳ γενεᾷ παραδόντα τετρακτύν, παγάν ἀενάου φύσεως ῥιζώματ’ ἔχουσαν»

[Οχι, μα τον παραδώσαντα και στη δική μας γενεά την τετρακτύν, την πηγή αιώνιας φύσεως  που ριζώματα έχει]

Όρκος Αθηναίων Εφήβων Οπλιτών

«Ού καταισχυνώ όπλα τά ιερά, ούδ’ εγκαταλείψω τόν παραστάτην, ότω άν στοιχήσω.  Αμυνώ δέ καί υπέρ ιερών καί οσίων, καί μόνος καί μετά πολλών. Τήν πατρίδα δέ ούκ ελάσσω παραδώσω, πλείω δέ καί αρείω όσης άν παραδέξωμαι. Καί ευηκοήσω τών αεί κραινόντων εμφρόνως, καί τοίς θεσμοίς τοίς ιδρυμένοις πείσομαι, καί ούς τινας άν άλλους τό πλήθος ιδρύσεται ομοφρόνως. Καί άν τις αναιρή τούς θεσμούς ή μή πείθηται, ούκ επιτρέψω. Αμυνώ δέ καί μόνος καί μετά πάντων. Καί ιερά τά πάτρια τιμήσω. Ίστορες θεοί τούτων, Άγραυλος, Ενυάλιος Άρης, Ζεύς, Θαλλώ, Αυξώ, Ηγεμόνη.»

[Δεν θα ντροπιάσω τα όπλα τα ιερά, ούτε θα εγκαταλείψω το συμπολεμιστή μου, θα αγωνιστώ για τα ιερά και τα θεία και με μόνος και πολλούς. Την Πατρίδα δεν θα την παραδώσω μικρότερη, αλλά μεγαλύτερη και ενδοξότερη από όση την παρέλαβα. Και θα πειθαρχώ στους εκάστοτε διοικούνται, και θα υπακούω τους ισχύοντες Νόμους και σε όσους άλλους ψηφίσει ο Λαός. Και αν κανείς προσπαθήσει να τους καταργήσει ή δεν τους υπακούει, δεν θα του το επιτρέψω. Θα αγωνιστώ δε μόνος μου και με όλους Και τα πατροπαράδοτα Ιερά θα τιμώ. Μάρτυρες μου για όλα αυτά ας είναι οι Θεοί]

Όρκος Ελλήνων στίς Πλαταιές

«Ού ποιήσομαι περί πλείονος τό ζήν τής ελευθερίας. Ουδέ εγκαταλείψω τούς ηγεμόνας, ούτε ζώντας, ούτε αποθανόντας. Αλλά τούς εν τή μάχη τελευτήσαντας τών συμμάχων άπαντας θάψω. Καί κρατήσας τώ πολέμω τούς βαρβάρους, τών μέν μαχεσαμένων υπέρ τής Ελλάδος πόλεων ουδεμίαν ανάστατον ποιήσω, τάς δέ τά τού βαρβάρου προελομένας απάσας δεκατεύσω. Καί τών ιερών εμπρησθέντων καί καταβληθέντων υπό τών βαρβάρων ουδέν ανοικοδομήσω παντάπασιν. Αλλ’ υπόμνημα τοις επιγιγνομένοις εάσω καταλείπεσθαι τής τών βαρβάρων ασεβείας.»

[Δεν θα προτιμήσω περισσότερο την ζωή από την Ελευθερία! Δεν θα εγκαταλείψω τους ηγέτες, ούτε τους ζωντανούς, ούτε τους νεκρούς, αλλά εκείνους που στην μάχη πέθαναν, όλους τους συμμαχητές μου θα θάψω. Εάν νικήσω δε τους βαρβάρους στην μάχη, καμμία από τις πόλεις που για την Ελλάδα πολέμησαν δεν θα πειράξω, ενώ εκείνες που με τους βαρβάρους συμμάχησαν, θα τις υποχρεώσω να καταβάλουν το δέκατον. Και τους ναούς που κάηκαν και αφανίσθηκαν από τους βαρβάρους δεν θα ξανακτίσω κανέναν, αλλά θα αφήσω να παραμείνουν ερείπια στις επόμενες γενεές, ως υπενθύμιση της ασεβείας των βαρβάρων]

Όρκος 9 Αρχόντων

«Συμφυλάξειν τους νόμους ή χρυσούν ανδριάντα αποτίσαι ισομέτρητον»

[Θα τηρώ τους νόμους διαφορετικά θα πληρώσω με χρυσό ανδριάντα που θα έχει ίδιο βάρος με το δικό μου]

Ο παιάνας των Σπαρτιατών

«Αγετ’, ώ Σπάρτας ευάνδρω κώροι πατέρων πολιατάν λαιά μέν ίτυν προβάλεσθε, δόρυ δ’ ευτόλμως άνχεσθε, μή φειδομένοι τάς ζωάς. Ου γάρ πάτριον τά Σπάρτα»

[Εμπρός ώ της ευάνδρου Σπάρτης τέκνα πατέρων πολιτών, διά της αριστεράς χειρός την ασπίδαν προβάλετε, διά δέ της δεξιάς με τόλμη τοδόρυ υψώσατε μη φειδόμενοι τις ζωές, γιατί αυτό δεν είναι πατροπαράδοτον στην Σπάρτη]

Όρκος Ηλιαστών

Ψηφιούμαι κατά τούς νόμους καί τά ψηφίσματα τόυ δήμου τών Αθηναίων καί τής βουλής τών πεντακοσίων καί τ ύ ρ α νν ον ού ψηφιούμαι είναι ουδ’ολιγαρχίαν ουδ’ εάν τις καταλύη τόν δήμον τόν Αθηναίων ή λέγη ή επιψηφίζει παρά (β) ταύτα, ου πείσομαι/ουδέ τών χρεών τών ιδίων αποκοπάς ουδε γής αναδασμόν τής Αθηναίων ουδ’ οικιών ουδέ τούς φεύγοντας κατάξω ουδέ ών θάνατος κατέγνωσται, ουδέ τούς μένοντας εξελώ παρα τούς νόμους τούς κειμένους καί τά ψηφίσματα τού δήμου τού Αθηναίων καί τής βουλής ούτ’ αυτός εγώ ούτ’ άλλον ουδένα εάσω/(γ)ούδ’αρχήν καταστήσω ώστ’ άρχειν υπεύθυνον όντα ετέρας αρχής καί τών εννέα αρχόντων καί τού ιερομνήμονος καί όσοι μετα τών εννέα αρχόντων κυαμεύονται ταύτη τή ημέρα καί κήρυκος καί πρεσβείας καί συνέδρων ο ουδέ δίς τήν αυτήν αρχήν τόν αυτόν άνδρα, ουδέ δύο αρχάς άρξαι τόν αυτόν εν τώ αυτώ ενιαυτώ/(δ)ουδέ δώρα δέξομαι τής ηλιάσεως ένεκα ούτ’ αυτός εγώ ούτ’ άλλος εμοί ούτ’ άλλη ειδότος εμού, ούτε τέχνη ούτε μηχανή ουδεμιά καί γέγονα ουκ έλαττον ή τριάκοντα έτη καί ακροάσομαι τού τε κατηγόρου καί τού απολογουμένου ομοίως αμφοίν καί δαψηφιούμαι περί αυτού ού άν η δίωξις ή επομνύναι Δία, Ποσειδώ, Δήμητρα καί επαράσθαι εξώλειαν εαυτώ καί ούκ τή εαυτού, εί τι τούτων παραβαίνοι, ευορκούντι δέ πολλά καγαθά είναι.

[Θα ψηφίσω σύμφωνα με τους νόμους και τα ψηφίσματα του λαού των Αθηνών και της Βουλής των 500. Δεν θα ψηφίσω υπέρ της εγκαταστάσεως Τυραννίας ή Ολιγαρχίας, και, αν κάποιος επιχειρήσει να καταργήσει την εξουσία των Αθηναίων Πολιτών ή προτείνει ή θέσει σε ψηφοφορία κάτι αντίθετο προς την Δημοκρατία, δε θα το δεχτώ. Δε θα ψηφίσω κατάργηση των ιδιωτικών χρεών, ούτε αναδασμό της γης και των σπιτιών των Αθηναίων πολιτών, ούτε θα επαναφέρω τους εξορίστους ούτε τους καταδικασμένους σε θάνατο, ούτε θα εκδιώξω από την Πόλη, κανέναν από τους Πολίτες που μένουν σε αυτή παρά τους ισχύοντες νόμους και ψηφίσματα της συνέλευσης των Πολιτών και της Βουλής, ούτε εγώ ο ίδιος, ούτε σε κανέναν άλλο θα το επιτρέψω.

Ούτε θα επιτρέψω σε ’ρχοντα να αναλάβει τα καθήκοντά του, αν δεν έχει ακόμα λογοδοτήσει για άλλη αρχή. Αυτό και για τους εννέα άρχοντες και για τον Ιερομνήμονα και για όσους άλλους άρχοντες εκλέγονται με κλήρο την ίδια μέρα με τους Εννέα άρχοντες, και για τον κήρυκα και για τους αντιπροσώπους σε συνέδριο. Δε θα επιτρέψω να αναλάβει δύο φορές την ίδια αρχή το ίδιο πρόσωπο, ούτε δύο αρχές το ίδιο πρόσωπο στο ίδιο έτος. Δε θα δεχτώ καθόλου δώρα ως δικαστής ούτε εγώ προσωπικώς ούτε με τη μεσολάβηση άλλου, άνδρα ή γυναίκας, εν γνώσει μου με κανένα πλάγιο μέσο ή τρόπο. Και δεν είμαι μικρότερος των τριάντα ετών. Και θα ακούω και τον κατήγορο και τον απολογούμενο με ίση προσοχή και θα ψηφίσω μόνο για το ζήτημα στο οποίο αναφέρεται η καταγγελία. Ορκίζομαι στο όνομα του Δία, του Ποσειδώνα, της Δήμητρας και επικαλούμαι για μένα και την οικογένειά μου ολοκληρωτική καταστροφή, αν παραβώ τις υποχρεώσεις αυτές, αν όμως μείνω πιστός στον όρκο μου να χαρώ κάθε ευτυχία]

Όρκος Ιπποκράτη

Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε. Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί. Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ’ ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν. Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε. Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω. Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν. Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε. Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ’ ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων. Ἃ δ’ ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα. Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον. παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων.

[Ορκίζομαι στο θεό Απόλλωνα τον ιατρό και στο θεό Ασκληπιό και στην Υγεία και στην Πανάκεια και επικαλούμενος τη μαρτυρία όλων των θεών ότι θα εκτελέσω κατά τη δύναμη και την κρίση μου τον όρκο αυτόν και τη συμφωνία αυτή. Να θεωρώ τον διδάσκαλό μου της ιατρικής τέχνης ίσο με τους γονείς μου και την κοινωνό του βίου μου. Και όταν χρειάζεται χρήματα να μοιράζομαι μαζί του τα δικά μου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τους διδάσκω αυτήν την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία.

Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιους μου, στους γιους του δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο. Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα του κάνω μια τέτοια υπόδειξη. Παρομοίως, δεν θα εμπιστευτώ σε έγκυο μέσο που προκαλεί έκτρωση. Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. Δεν θα χρησιμοποιώ νυστέρι ούτε σε αυτούς που πάσχουν από λιθίαση, αλλά θα παραχωρώ την εργασία αυτή στους ειδικούς της τέχνης.

Σε όσα σπίτια πηγαίνω, θα μπαίνω για να βοηθήσω τους ασθενείς και θα απέχω από οποιαδήποτε εσκεμμένη βλάβη και φθορά, και ιδίως από γενετήσιες πράξεις με άνδρες και γυναίκες, ελεύθερους και δούλους. Και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά τη διάρκεια της θεραπείας ή και πέρα από τις επαγγελματικές μου ασχολίες στην καθημερινή μου ζωή, αυτά που δεν πρέπει να μαθευτούν παραέξω δεν θα τα κοινοποιώ, θεωρώντας τα θέματα αυτά μυστικά. Αν τηρώ τον όρκο αυτό και δεν τον παραβώ, ας χαίρω πάντοτε υπολήψεως ανάμεσα στους ανθρώπους για τη ζωή και για την τέχνη μου. Αν όμως τον παραβώ και επιορκήσω, ας πάθω τα αντίθετα].

Οι Όρκοι αρχίζουν με επίκληση των Θεών

Πρώτα των αρμόδιων θεοτήτων και ύστερα όλων των άλλων. Όλοι τους καλούνται αυτήν την επίσημη στιγμή σαν Μάρτυρες πως ο όρκος θα τηρηθεί. Στην Ιλιάδα βλέπουμε τον Αγαμέμνονα να δέεται στον Δία που είναι ο αρμόδιος των Ελλήνων θεός και παράλληλα γίνεται επίκληση του Ηλίου-ουρανού, της γης με τους ποταμούς και του Κάτω κόσμου, δηλ. ένας όρκος που βάζει μάρτυρα ολόκληρο το σύμπαν.

Ψηλά τα χέρια σήκωσεν ο Ατρείδης κι εδεήθη

Δία πατέρα δοξαστέ, μεγάλε, όπου δεσπόζεις από την Ιδην, κι Ηλιε, που ακούς και βλέπεις όλα και ποταμοί, και γη, και σεις θεοί, που εκεί στον Άδη καθ’ επιόρκου την ψυχήν ως πρέπει τιμωρείτε, γίνεστε τώρα μάρτυρες και φύλακες των όρκων». (Ιλιάδα 275-280).

Ο Όρκος του Αγαμέμνονα δείχνει την βαθιά θρησκευτική σημασία με την οποία έχει επενδυθεί ο όρκος στις αρχαϊκές κοινωνίες.

Ανέκαθεν ήταν δυνατόν διάφορα αντικείμενα να αναχθούν σε μάρτυρες του όρκου. Η Ήρα ορκίζεται στο κεφάλι του Διός και στην συζυγική κλίνη, ο Αχιλλέας στην Ιλιάδα ορκίζεται στο σκήπτρο του, το οποίο δεν πρόκειται να ανθίσει ποτέ. Το σκήπτρο, που αντιπροσωπεύει εδώ τον όρκο, επενδύεται με την θεϊκή δύναμη και επιφορτίζεται να τιμωρήσει τον Ατρίδη αν επιορκήσει:

«αλλά έναν λόγο θα σου ειπώ, και ομόνω μέγαν όρκο, ναι, μα το σκήπτρο τούτ’ όπου κλαδί δεν βγάζ’ ή φύλλα, καθώς αφήκε τον κορμόν στα όρη εκεί που εκόπη, και δεν θ’ αναχλωράνει, αφού τα φύλλα και το φλούδι γύρω του ελέπισε ο χαλκός, και το φορούν στο χέρι οι δικαιοκρίτες Αχαιοί τους νόμους να φυλάγουν, όπως τους έδωκεν ο Ζευς, και θά’ ναι μέγας όρκος, θ’ αποζητήσουν οι Αχαιοί μιά μέρα τον Πηλείδη όλοι και συ περίλυπος την δύναμη δεν θάχεις να τους βοηθείς, όταν πολλούς θα στρώσει χάμω η λόγχη του ανθρωποφόνου Έκτορος και θα σε τρώγει ο πόνος, που αψήφησες των Αχαιών τον πρώτο πολεμάρχον. Είπε και χάμω επέταξε το χρυσοκαρφωμένοσκήπτρο και πάλι εκάθησε». (Ιλιάδα Α 233-246).

Επιορκία Αυτοκατάρες

Η επιορκία, το να πατήσεις τον όρκο σου αποτελεί παράπτωμα εναντίον των θεών. Τα αντίποινα σε αυτήν την περίπτωση δεν επιβάλλονται από τους ανθρώπους αλλά από τις θεϊκές δυνάμεις, εφόσον εκείνες καλούνται να παίξουν τον ρόλο των εγγυητών του όρκου. Κανένας αρχαίος κώδικας δεν προβλέπει ποινή για την επιορκία, η τιμωρία της επιορκίας είναι υπόθεση των θεών. Το να δεσμεύεται κανείς με όρκο, σημαίνει πως εκ των προτέρων εγκαταλείπεται στην θεϊκή εκδίκηση, εφόσον καλεί τους θεούς να είναι παρόντες στην πράξη που δεσμεύει.

Ο Ησίοδος στην Θεογονία θεωρεί την επιορκία το κατεξοχήν παράπτωμα, υπαίτια της αυστηρότερης δυνατής ποινής που επιφυλάσσουν στον άνθρωπο οι θεοί:

«και τον όρκο, που αλήθεια αυτός τις πιο πολλές έχει σωριάσει συφορές του ανθρώπου, γιατί αλλοί και τρισαλλοί σ’ αυτό που ψεύτικα τον πάρει» (Θεογονία)

Όταν περιγράφει την προοδευτική έκπτωση και παρακμή του ανθρώπινου γένους γράφει:

«Καμία τιμή δεν θάχει πια τον λόγο όποιος κρατάει και μήτε ο δίκαιος και ο αγαθός, μα τον κακούργο πιο πολύ και τον ανήθικο θέ να τιμήσουν. Το μόνο δίκαιο θάναι η δύναμη, και η συναίσθηση του αληθινού δικαίου δεν θα υπάρχει. Και θα συντρίβει ο δειλός τον γενναίο άνδρα, δόλια λόγια πλέκοντας, κι όρκο γι αυτά θα παίρνει» (Εργα και Ημέραι 190-194).

Όταν ορκίζονταν οι Μολοσσοί, έφερναν ένα βόδι και ένα κύπελλο γεμάτο κρασί. Κατόπι τεμάχιζαν το βόδια σε μικρά κομμάτια και εύχονταν έτσι να κομματιαστούν οι επίορκοι. Άδειαζαν την κούπα και εύχονταν έτσι να χυθεί το αίμα του επίορκου.

Ο βασιλιάς της Θράκης Λυκούργος πρόδωσε την συμμαχική σύμβαση που είχε συνάψει με μάρτυρα τον θεό Διόνυσο και εξοργισμένος ο θεός τον τιμωρεί άγρια τυφλώνοντας και βασανίζοντάς τον προτού τον θανατώσει. Ο βασιλιάς της Κρήτης Μίνωας τάζει στον Ποσειδώνα, δωρητή του ταύρου που έγινε αιτία να σφετεριστεί την βασιλική εξουσία, να του θυσιάσει το ζώο. Αθετεί όμως την υπόσχεσή του και ο Ποσειδώνας τρελαίνει τον ταύρο. Η Πασιφάη τρελαίνεται για το ζώο ενώνεται μαζί του και αποκτά τον Μινώταυρο.

Στο έργο του Ξενοφώντα «Κύρου ανάβαση» ο Κλέαρχος συζητά με τον Τισσαφέρνη λέγοντας:

«εγώ Τισσαφέρνη, γνωρίζω ότι οι μεταξύ μας όρκοι έχουν γίνει και χειραψίες έχουν ανταλλαγεί με διαβεβαιώσεις ότι δεν θα θελήσομε να βλάψομε οι μεν τους δε. Πρώτον δηλαδή και αυτό είναι το σπουδαιότερο, οι προς τους θεούς όρκοι μας εμποδίζουν να είμαστε εχθροί μεταξύ μας. Άνθρωπο που έχει την συναίσθηση ότι έχει φανεί αδιάφορος προς τους θεούς, αυτόν εγώ ποτέ δεν θα τον χαρακτήριζα ως ευτυχή. γιατί στον πόλεμο με τους θεούς δεν ξέρω ούτε ποιού είδους ταχύτητα και να χρησιμοποιεί κάποιος μπορεί να ξεφύγει, ούτε σε ποιού είδους σκοτάδι μπορεί να κρυφτεί για να σωθεί. Γιατί όλα παντού και πάντα είναι στους θεούς υποχείρια και όλα παντού και πάντα οι θεοί εξουσιάζουν. Σχετικά λοιπόν με τους θεούς και τους όρκους αυτά φρονώ». (Βιβλ. Β’ Κεφ. Ε)

Οι όρκοι περιέχουν μία αυτοκατάρα

Αυτός που ορκίζεται και καλεί τους θεούς για μάρτυρες γι αυτό, καταριέται τον εαυτό του σε περίπτωση που αθετήσει τον όρκο του. Διαβάζουμε στον όρκο του Ιπποκράτη

«Όσο τον όρκο μου αυτόν θα κρατώ και δεν θα τον πατάω, άμποτε να χαίρομαι την ζωή και την τέχνη μου, έχοντας πάντα καλό όνομα ανάμεσα στους ανθρώπους. Αν όμως παραβώ τον όρκο μου και τον πατήσω, να μου συμβούν ακριβώς τα αντίθετα»

Στην Ιλιάδα βλέπουμε τον Αγαμέμνονα να ορίζει τους όρους της συνθήκης μεταξύ Αχαιών και Τρώων και να θυσιάζει τα κριάρια, ενώ οι Αχαιοί και οι Τρώες παίρνοντας με τα ποτήρια τους κρασί και χύνοντάς το στην γη, εύχονται στους θεούς και ορκίζονται με την σειρά τους:

και αυτές προφέρναν τές ευχές: «Ω ύψιστε Κρονίδη, και όλοι οι αθάνατοι θεοί, των δολερών που πρώτοι επιορκήσουν ο μυελός να ρεύσει καθώς ρέει τούτ’ όπου χύνω το κρασί, και αυτών και των παιδιών τους και αγκάλες άλλων να χαρούν τα έρμα θηλυκά τους». (Ιλ. Γ 297-301).

Αργότερα η συνηθισμένη κατάρα ήταν να βρει τον επίορκο και μαζί και όλη την γενιά του πλήρης καταστροφή (εξώλεια), το ξερίζωμα της οικογένειας, που αντιστοιχεί στον ευνουχισμό. Η προσωποποίηση ή και η πραγματοποίηση του όρκου από την μυθική φαντασία, που τον αναπαριστά άλλοτε με την μορφή αυτόνομης θεότητας, άγριας και καταστρεπτικής, άλλοτε πάλι με την μορφή αντικειμένου προικισμένου με δύναμη που τιμωρεί την επιορκία, είναι μία ένδειξη του ιερού και μυστικιστικού χαρακτήρα που αποδίδεται στον όρκο.

Ο θεσμός αυτός παίζει σημαντικότατο ρόλο στην φιλοσοφία του Εμπεδοκλή, της οποίας αποτελεί ουσιαστικό στήριγμα, θεωρούμενος ως θεμέλιο των παγκόσμιων νόμων. Συχνά οι αρχαίοι συγγραφείς αναφέρονται στο παρακάτω απόσπασμα του Εμπεδοκλή. Το βρίσκουμε ολόκληρο πλατειά σχολιασμένο στον Πλούταρχο:

[Είναι κάποιος χρησμός της Ειμαρμένης, πανάρχαιο και αιώνιο ψήφισμα των θεών, σφραγισμένο με μεγάλους όρκους, αν κάποια ψυχή, που της έλαχε ο κλήρος της ζωής, αμαρτήσει και μιανθεί με φονικό αίμα ή γίνει επίορκη, να περιπλανιέται για δέκα χιλιάδες χρόνια μακριά από τους Μακαρίους, και να ξαναγεννιέται μέσα στον χρόνο, παίρνοντας όλες τις θνητές μορφές και αλλάζοντας όλους τους πολυστέναχτους δρόμους της ζήσης.

Γι αυτό η δύναμη του Αιθέρα τη βυθίζει μέσα στην θάλασσα, η θάλασσα την ξερνάει πάνω στη Γη, η Γη τη ρίχνει μέσα στις φλόγες του πύρινου Ήλιου, και την ξανατινάζει μέσα στην άβυσσο του Αιθέρα. Ο ένας την παίρνει από τον άλλο και όλοι την αποδιώχνουν με βδελυγμία. Μία τέτοια ψυχή είμαι τώρα κι εγώ, εξόριστος από τους θεούς και πλανήτης, γιατί παρασύρθηκα από το μαινόμενο Μίσος]

 Ερινύες Μοίρα Δίκη 

Οι Ερινύες ενδιαφέρονται για τον όρκο ήδη από την στιγμή που δίνεται, προειδοποιεί ο Ησίοδος:

«Τίς Πέμπτες του μήνα να φυλάγεσαι, γιατί είναι φοβερές και κακορίζικες. Είναι η Πέμπτη μέρα καθώς λένε, η μέρα που τριγυρίζουν οι Ερινύες τη γέννηση του Όρκου, που η Έριδα τον γέννησε, κακό μεγάλο στους επίορκους».

Στην Ιλιάδα βλέπουμε τον όρκο του Αγαμέμνονα που αναφέρεται σε αυτές:

«κι έσυρε ο Ατρείδης μάχαιραν οπού σιμά στην θήκην του ξίφους είχε πάντοτε, και αφού απαρχές του χοίρου τές τρίχες έκοψε μ’ αυτήν, κι υψώνοντας τα χέρια προς τον Κρονίδη εύχονταν, και όλοι τον βασιλέα ήσυχοι άκουαν αυτού με τάξιν οι Αργείοι. Και αυτός τον μέγαν ουρανό κοιτάζοντας ευχόνταν: Μάρτυς μου ο Δίας, των θεών ο εξαίσιος, ο πρώτος, η Γη και ο Ήλιος και οι θεές, οπού στα καταχθόνια τους επιόρκους τιμωρούν, οι μαύρες Ερινύες, που χέρι εγώ δεν άπλωσα στην κόρη του Βρισέως της κλίνης το αγκάλιασμα, είτ’ άλλο ν’ απολαύσω αλλ’ έμεινεν αμάλακτη κει μέσα στές σκηνές μου, και αν ψεύδομαι από τους θεούς να πάθ’ ότι παθαίνει ο ασεβής που ψεύτικα το όνομά τους λέγει».

Οι Μοίρες και οι Ερινύες σχετίζονται στενά στην Ελληνική Μυθολογία.

Ο Αισχύλος λέει πως τον κόσμο τον κυβερνούσαν στην αρχή οι τρεις Μοίρες και οι αλησμόνητες Ερινύες, που ήταν πιο δυνατές από τον Δία. -Και ποίος ορίζει το τιμόνι της ανάγκης;

-Οι τρεις θεές οι Ερινύες που δεν ξεχνούνε

-Ώστε απ’ τις μοίρες πιο αδύνατος ο Δίας; (Αισχ. Προμηθέας 531-534)

Οι Ερινύες ξεχωριστή τους ασχολία έχουν να τιμωρούν, την ψευδορκία, την άστοργη διαγωγή των παιδιών, την αφιλοξενία τον φόνο ενός συγγενή. Τα τρία πρώτα αδικήματα αντιστοιχούν στους τρεις άγραφους νόμους των Ελευσινίων και Ορφικών Μυστηρίων:

«Τίμα τους Θεούς, τίμα τους γονείς σου, τίμα τον ξένο». Οι ποινές που βάζανε ήταν φρενόκρουσμα, πείνα, στειρότητα, θανατικό. Αρχικά πίστευαν πως ενεργούσαν άμεσα προκαλώντας τον θάνατο του αδικητή. Αυτό εξηγά τον ρόλο τους στην θεοκρισία με όρκο, που λεγόταν ότι είχε θεσπιστεί από τον Ραδάμανθυ, τον μυθικό νομοθέτη της Μινωικής Κρήτης. Ο κατηγορούμενος ξεφωνούσε μία κατάρα ενάντια στον ίδιο του τον εαυτό, δεόταν αν ήταν ένοχος να χαθεί μαζί με το γένος του.

Οι Ερινύες προβάλουν χτυπητά στον μύθο του Οιδίποδα, που ανήκε στον οίκο του Κάδμου. Από τον πατέρα του τον Λάιο κληρονόμησαν αυτός, και οι γιοι του ύστερα από αυτόν μία κατάρα, σωματωμένη στην Ερινύα, που στο τέλος κατάστρεψε την δυναστεία. Αυτή ήταν η Δελφική παράδοση.

Οι Ερινύες συνταιριαζόταν με την Δήμητρα και την Περσεφόνη. Στον Όμηρο μοιράζονται με την Περσεφόνη το καθήκον να τιμωρούν τις ψυχές των επιόρκων.

Στην Ιλιάδα λέει ο Φοίνικας στον Αχιλλέα:

«Το νόησε ο πατέρας μου κι επρόφερε κατάρα, στην κεφαλήν μου τές φρικτές καλώντας Ερινύες, στα γόνατά του, σπέρμα μου ποτέ να μην καθίσει κι ενέργησαν οι αθάνατοι την πατρική κατάρα ο χθόνιος Ζευς κι ή άσπονδη στον Άδη Περσεφόνη (Ιλ. Ι 453-457)

Η Αρκαδική Δήμητρα ονομαζόταν «Ερινύς». Οι Ερινύες είναι οι Μοίρες της Μινωικής Κρήτης. Η λέξη «ερινύς» περιλαμβάνει την σημασία της τρέλας, όπως δείχνεται από την λατινική λέξη Furia και την ελληνική λέξη «ερινύω = φρενιάζω».

Ο Ηράκλειτος έλεγε πως αν ο Ήλιος ξεπερνούσε τα ορισμένα «μέτρα» του θα τον έβρισκαν οι Ερινύες βοηθοί της Δίκης. Η Ιδέα του Μέτρου είναι μεθομηρική εξέλιξη της «Μοίρας». Η Δίκη έχει αναλάβει τις λειτουργίες της Μοίρας και οι δύο σχετίζονται με τις Ερινύες. H φύση της σχέσης φαίνεται πως είναι ότι, κάθε φορά που η μοίρα προσβάλλεται με το ξεπέρασμα των ορίων που τάχθηκαν στην ανθρώπινη διαγωγή, η πραγματική τιμωρία του άδικου, αφήνεται στις Ερινύες. Οι

Μοίρες προστάζουν και οι Ερινύες εκτελούν

«Κι όποιον χτυπήσει το κακό δεν θάχει να σηκώσει κατάρα Ω Δίκη θεά, των Ερινύων εκδίκηση (Αισχ. Ευμένιδες 514)

Για αυτό στην Ιλιάδα είναι οι Ερινύες που κάνουν το άλογο του Αχιλλέα να σωπάσει, αφού είπε όλα όσα ήταν μοιραμένο να πει.

«κι ως είπε τούτου την φωνή του κόψαν οι Ερινύες» (Ιλ. Τ 417)

Η λέξη Δίκη χρησιμοποιείται στον Όμηρο για να σημάνει έναν «τρόπο» ή «συνήθειο», ή ακόμα μία «κρίση». Η σημασία της ρίζας του «δίκη» είναι «μονοπάτι». Συγγενεύει με το δείκνυμι (λατινικά dico)=»προσδιορίζω» ή «δείχνω»- «δείχνω τον δρόμο». Δίκην διώκω τινά σημαίνει, στην κυριολεξία, «κυνηγώ έναν άνθρωπο στο μονοπάτι», «τον αποδιώχνω».

Η ανεύρεση του δρόμου είναι σημαντικό πράγμα και στις Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες η λέξεις για το «μονοπάτι» είναι πολύ παλιές. Το ξεστράτισμα από τον πατημένο δρόμο ήταν επικίνδυνο και στην παλιά Αττική καταριόταν εκείνους που αρνιόταν να δείξουν στους ξένους τον δρόμο. Το πέρασμα από τον «δρόμο», με την σημασία της στράτας, στον «δρόμο» με την σημασία του «δάρμα», είναι μία λογική πρόοδος από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο. Μια ίσια κρίση είναι ένδικος, «στο δρόμο», μία στραβή είναι έκδικος «έξω από τον δρόμο».

Έτσι η προσωποποίηση της Δίκης σαν θεά της τιμωρίας ή της κρίσης φέρνει στην διατύπωση της αφηρημένης ιδέας της δικαιοσύνης. Η Δικαιοσύνη είναι η Αρετή που όταν την έχει κανείς είναι σαν να έχει όλες τις αρετές μαζί (ΜΑΑΤ). Αυτήν την Δικαιοσύνη διεκδικεί αυτός που Ορκίζεται.

Ο Ησίοδος στα Έργα και Ημέραι αναφέρει:

«Η δικαιοσύνη όταν έρθει η ώρα της θριαμβεύει ενάντια στην αδικία, μα σαν το πάθει πια κανείς και άμυαλος να είναι το καταλαβαίνει. Αμέσως βρίσκεται επί τόπου Όρκος, τρέχοντας στ’ αχνάρια των άδικων κρίσεων, ενώ το κλάμα υψώνεται της Δικαιοσύνης που εδώ κι εκεί σέρνεται, όπου την οδηγούν εκείνοι που καταβροχθίζουνε τα δώρα και λύνουνε τα διάφορα με τις κρισοδικιές τις άδικες». (219-221)

Ο Δίας έδωσε για τους έλληνες την Δικαιοσύνη στους ανθρώπους που είναι πιο πολύ και πάνω από όλα, το πρώτο από τα αγαθά. Είναι ο θεός που διατηρεί τις ανθρώπινες κοινωνίες, προστατεύει τους νόμους που πάνω σ’ αυτούς οι κοινωνίες στηρίζονται. Ο Όρκος προσωποποιημένος είναι ο θεϊκός θεσμός που δόθηκε στους ανθρώπους από τον Δία. Οι συμφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους γίνονται υποχρεωτικές με μία ιερή υποχρέωση μόλις τοποθετηθούν με τον όρκο κάτω από την επίβλεψη μεγάλων θεοτήτων και ιδιαίτερα του Δία, που συχνά υποδείχνεται με τα επίθετα Ορκιος και Πίστιος, δηλ. θεός προστάτης του νόμου και του λόγου που επισφραγίστηκαν με όρκο:

«Και όμως θα μιλήσω και μάλιστα ενώπιον του Ορκίου Δία» λέει ο Νεοπτόλεμος στον Φιλοκτήτη, και σε μία άλλη τραγωδία του Σοφοκλή ο Θησέας βεβαιώνει: «και ταύτα ο θεός (δαίμων) τ’ άκουσε απ’ το στόμα μας κι ο όρκος του Δία που τα πάντα ακούει». (Στο αρχαίο κείμενο ο Όρκος με κεφαλαίο, ταυτίζεται με τον γυιό του Δία).

Ατη και Λήθη

Υπάρχουν δύο δυνάμεις που παρασύρουν τον άνθρωπο στην επιορκία και στον χαμό του. Είναι η Ατη και η Λήθη. Δύο Οντότητες που ανήκουν στην γενιά της Νύχτας και έχουν συγγένεια με το Σκότος, αφού και οι δύο εκφράζουν το σκοτεινό σύννεφο που πέφτει πάνω στον ανθρώπινο νου, τον τυλίγει μονομιάς με σκοτάδια. του κρύβει τον σωστό δρόμο της Αλήθειας και της Δικαιοσύνης και τον παρασέρνει στον χαμό του.

Η Ατη και η Λήθη δεν είναι μόνο λησμονιά και σφαλερό πνεύμα: είναι συνάμα και το αμάρτημα, καθώς και το μίασμα, η τιμωρία και ο θάνατος που πηγάζουν από αυτό. Στους Καθαρμούς του Εμπεδοκλή η ψυχή που περιπλανιέται εξόριστη στο λιβάδι της Ατης είναι ένας δαίμων που αμαρτήσας κηλιδώθηκε με φοβερό μίασμα: ή έχυσε αίμα ή έδωσε ψεύτικο όρκο. Και στις δύο περιπτώσεις η σημασία του αμαρτήματος είναι η ίδια: μία έριδα, μία φιλονεικία (νείκος) γεννήθηκε στον κόσμο των θεών που πρέπει να γνωρίζει μόνο την καθαρή «φιλία». Εκείνοι που δόθηκαν για μία στιγμή στο μίσος και υποχώρησαν στο «νείκος» γκρεμίστηκαν σ’ αυτό το λιβάδι της Ατης, που όλα τα στοιχεία μισούν το ένα το άλλο.

 Όρκος των μυστών της Ίσιδος

Μία άλλη μαρτυρία από την Αίγυπτο, που σώζεται σε δύο παραλλαγές, είναι ο όρκος μυστικότητας που αποσπάται από τους μύστες στην τελετή μυήσεως και ονομάστηκε όρκος των μυστών της Ίσιδος από τον Merkelbach. O στερεότυπος τύπος του όρκου κάνει εντυπωσιακή έκκληση στον δημιουργό θεό «ο οποίος χώρισε τη γη από τον ουρανό, το σκοτάδι από το φως» και ούτω καθεξής και απροσδόκητα προσθέτει:

«Ορκίζομαι επίσης στο όνομα των θεών που τιμώ». οι ερμηνευτές προσπάθησαν να προσεγγίσουν τους θεούς αυτούς, υποδεικνύοντας άλλους Αιγυπτίους θεούς, όπως τον Αρποκράτη (θεό της μυστηριακής σιωπής), τον Αννουβι ή τον Θώτ. Η προσέγγιση αυτή παραβλέπει την παράδοση του τυπικού των όρκων, το οποίο έχει παρόμοιες διατάξεις από την αρχαιότητα: κάθε εταίρος πρέπει να ορκιστεί τον μεγαλύτερο «τοπικό όρκο», διότι μόνο ένας τέτοιος όρκος στους οικείους για τον καθένα θεούς «τους οποίους τιμώ», αποτελεί σοβαρή υποχρέωση. Ο μυστηριακός όρκος, συμμορφώνεται με το έθιμο αυτό.

Την θεά Εστία την επικαλούνταν σαν μάρτυρα των όρκων, συνάμα με τον Δία. Στην Ρώμη, οι Ιέρειες της ορκισμένες με όρκους αγνότητας είχαν την βαριά ευθύνη να μην αφήσουν να σβήσει η ιερή φωτιά στο ναό της Εστίας. Σε όλα τα δημόσια καθήκοντα που επιτελούσαν υπήρχε μία πρωταρχική ιδέα ότι τα τρόφιμα και η διατροφή του κράτους, που η ιερή φωτιά ήταν το σύμβολό του εξαρτιόταν από την ακριβή εκτέλεση των καθηκόντων τους, που θα επέτρεπε και την διατήρηση του κράτους. Αλλά η διατήρηση αυτή βασιζόταν και στον όρκο αγνότητάς τους, επειδή η αγνότητα των Εστιάδων ήταν ένδειξη και εγγύηση για την υγεία και την σωτηρία της ίδιας της Ρώμης. Η Εστιάδα που παραβίαζε τον όρκο αγνότητας θαβόταν ζωντανή.

Οι Αθηναίοι, ορκίζονταν στον Δία, τον Απόλλωνα, και την Δήμητρα: «Ορκίζομαι στον Δία, στον Απόλλωνα, στη Δήμητρα. Αν μείνω πιστός στον όρκο μου να είμαι ευτυχισμένος. Αν παραβώ τον όρκο μου κατάρα να πέσει επάνω μου και επάνω στην οικογένειά μου»,ή στον Δία, στην Αθηνά, στον Ποσειδώνα και στην Δήμητρα. Ο Όρκος των Αθηναίων εφήβων, επικαλείται ένα μεγάλο κατάλογο μαρτύρων : την Αγλαυρο, στο Ιερό της οποίας γίνεται η ορκωμοσία (ήταν αρχαία κουροτρόφος θεότητα), την Εστία (το κέντρο της πόλης), τους πολεμικούς θεούς για την έναρξη της στρατιωτικής υπηρεσίας, την Ενυώ και τον Ενυάλιο, τον Άρη και την Αρεία Αθηνά. Κατόπιν τον Δία, την Θαλλώ και την Αυξώ (βλάστηση και Αύξηση), ως δυνάμεις που προστατεύουν τους εφήβους. Την Ηγεμόνη και τον Ηρακλή, το μέγιστο πρότυπο του ανθρώπου που βρήκε τον δρόμο του μέσα στον κόσμο με την δική του μόνο δύναμη.

Στο τέλος «τα σύνορα της πατρικής γης, το σιτάρι, το κριθάρι, τους αμπελώνες, τις ελιές, τις συκιές, δηλ. το σύνολο της γόνιμης πατρογονικής γης». Δίνοντας όρκο που θα τους κάνει οπλίτες επικαλούνται τα ορόσημα της μεθορίου που διαχωρίζουν την πόλη από τους γείτονες και στα σύμβολα αυτά προστίθεται και ο κόσμος της καλλιεργημένης γης. Επίσης ο νέος Αθηναίος ορκίζεται ότι «δεν θα εγκαταλείψω ποτέ τον σύντροφό μου στην γραμμή».

Το έθιμο της ορκωμοσίας απαντάται σε πολλές αδελφότητες της Δύσης, στους Κέλτες, στους Ναίτες στα Ιπποτικά Εσωτερικά Τάγματα και συχνά επισφραγίζεται με ανταλλαγή αίματος (αδελφοποίηση). Χαρακτηριστική είναι η ορκωμοσία με ανταλλαγή αίματος στην Άπω Ανατολή. οι ορεισίβιοι του Βορρά στην Καμπότζη και στο Νότιο Βιετνάμ την χρησιμοποιούν ακόμη.

Ο Όρκος και η Κατάρα

Ο όρκος στην αντίληψη της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας είναι η μεγαλύτερη κατάρα και τούτο φαίνεται από δύο συγκεκριμένα παραδείγματα. Ο Πλούταρχος στους Βίους Παράλληλους αναφέρει την περίπτωση του Κάλλιππου από τις Συρακούσες. Ο Κάλλιππος συνομωτούσε ενάντια στον φίλο του Δίωνα. Όταν έγινε αντιληπτός από τη γυναίκα του Δίωνα, προκειμένου να καθησυχάσει τις υποψίες τους, δέχθηκε να δώσει τον μεγάλο όρκο.

Ο μεγάλος όρκος γινόταν στο τέμενος των Θεσμοφόρων. Εκείνος που δίνει τον όρκο φορά τον πορφυρό μανδύα της θεάς, εδώ της Κόρης, και αφού τελέσει συγκεκριμένες τελετουργίες, αποποιείται ενόρκως (απομήμνυσι) τις κατηγορίες, κρατώντας αναμμένο πυρσό στα χέρια του. Ανάλογος όρκος, βέβαια, συνδέεται και με τις σύγχρονες δικαιϊκές πρακτικές.

Η καταπάτησή του επισύρει την κατηγορία της ψευδορκίας. Στην περίπτωση του Κάλλιππου έχουμε καταπάτηση του μεγάλου όρκου και συνεπώς ιεροδικία, αφού τελικά θυσίασε το θύμα του στη γιορτή των Κορείων, τη γιορτή της θεάς στην οποία ορκίστηκε.

Η κατάρα είναι η καθιέρωση ή αφοσίωση άλλων. Ο όρκος, όπως και η απτή μορφή του, η δοκιμασία, είναι η αφιέρωση του ίδιου του καταρώμενου . Συνεπώς η άσκηση του όρκου είναι μια πράξη βαρύνουσας σημασίας στην ελληνική αρχαιότητα, είτε εφαρμόζεται ως μέσο πρόκλησης των αντιδίκων, είτε ως τρόπος άρνησης μιας κατηγορίας, ή ως σημειολογία της μυστικότητας των δρώμενων στα μυστήρια.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στην τελευταία περίπτωση έχουμε μαρτυρίες δικαστικών περιπτώσεων για κατηγορίες παράβασης του όρκου περί μυστικότητας. Η μία είναι η γνωστή περίπτωση του Αισχύλου, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι εισήγαγε δρώμενα των Ελευσίνιων Μυστηρίων στη θεατρική σκηνή. Βέβαια, αν και είχε γεννηθεί στην Ελευσίνα, ο Αισχύλος ήταν γνωστός για το γεγονός ότι δεν ήταν μυημένος. Έτσι, κατόρθωσε να αποδείξει την αθωότητά του και να απαλλαγεί, καθώς δεν μπορούσε σκόπιμα, ως μη μυημένος, να είχε μιμηθεί τα ιερά δρώμενα.

Μια άλλη διάσημη περίπτωση είναι εκείνη του Ανδοκίδη, πάλι με επίκεντρο τα Ελευσίνια Μυστήρια. Ο λόγος του Περί των Μυστηρίων γράφτηκε το 400 π.κ.ε. ως απολογία ενάντια στην κύρια κατηγορία ότι είχε παραβεί το νόμο, παρακολουθώντας τα Ελευσίνια, ενώ πρότερα είχε κατηγορηθεί για ασέβεια. Η υπερασπιστική γραμμή που ακολουθεί για τον εαυτό του στηρίζεται στο γεγονός ότι ο νόμος με τον οποίο τον κατηγορούν δεν είναι έγκυρος, το 400 π.κ.ε. άρα δεν μπορεί να ισχύει για κάτι που έγινε το 415 Π.Κ.Ε. οπότε είχε παρακολουθήσει τα Μυστήρια.

Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούσαν οι κατάδεσμοι μεταξύ αντιδίκων στο δικαστήριο όπου οι κατάρες έρχονταν επομένως ως αρωγοί της προσδοκίας για δικαιοσύνη. Ενδιαφέρον έχει, όπως επισημαίνει ο κ. Χανιώτης, ότι αρχικώς καμία από αυτές τις τελετουργίες δεν έκανε διάκριση ανάμεσα στο δίκαιο και στο άδικο. Κάτι που άρχισε να αλλάζει από την Κλασική εποχή με τον Ευριπίδη να είναι ο πρώτος που διακρίνει την καθαρότητα του σώματος από την καθαρότητα της ψυχής. «Τα χέρια μου είναι καθαρά μα η ψυχή μου έχει μίασμα» όπως λέει χαρακτηριστικά η Φαίδρα στον Ιππόλυτο. Οι λόγοι αλλαγής της νοοτροπίας δεν ήταν ωστόσο θρησκευτικοί αλλά κοινωνικοί.

Άλλη μία ιδιαίτερη κατηγορία κατάρων είναι αυτές που έχουν βρεθεί σε μικρά μολύβδινα ελάσματα στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας και αφορούν την απόδοση των αθλητών στα διάφορα αγωνίσματα. Πολλά από αυτά έχουν βρεθεί στο γυμνάσιο και στον ιππόδρομο κάτω από το έδαφος.

Οι αντίπαλοι αθλητές, αλλά θα προσθέσω και άλλοι που μπορεί να είχαν συμφέρον (όπως στοιχήματα) έγραφαν κατάρες στα ελάσματα για να προκαλέσουν κάποιο ατύχημα στον αντίπαλό τους ή στα άλογά του την μέρα των αγώνων και κατόπιν τα έθαβαν στον αγωνιστικό χώρο.

Από τα τέλη του 7ου αιώνα π.Κ.Ε. ο Δράκων έχει κάνει τη διάκριση μεταξύ του φόνου εκ προμελέτης και του φόνου εξ αμελείας και σιγά σιγά η ικεσία γίνεται ισχυρή όταν συνοδεύεται με το επιχείρημα της δικαιοσύνης. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις όμως η μαγεία ουδεμία είχε σχέση με το δίκαιον. Διατηρώντας έναν δικό της χώρο μέσα στις λαϊκές παραδόσεις κατόρθωσε να επιζήσει και στην εποχή του Χριστιανισμού αναπροσαρμοζόμενη κάθε φορά στις νέες συνθήκες.

Η κυριότερη μορφή κατάρων κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων του Χριστιανισμού είναι αυτές που συναντάμε σε επιταφίους, όπου ο νεκρός προειδοποιεί, αλλά και συχνά καταριέται όποιον θα διαταράξει τον «ύπνο» του για να χρησιμοποιήσει στο μέλλον τον δικό του τάφο.

ΔΕΣ: Επιτρέπεται ο Χριστιανός να ορκίζεται επάνω στην Αγία γραφή;