ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ - Ὑπὲρ Μεγαλοπολιτών (32)

[32] Ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, μὰ τοὺς θεοὺς οὔτε φιλῶν οὐδετέρους οὔτε μισῶν ἰδίᾳ εἴρηκα, ἀλλ᾽ ἃ νομίζω συμφέρειν ὑμῖν· καὶ παραινῶ μὴ προέσθαι Μεγαλοπολίτας, μηδ᾽ ἄλλον ἁπλῶς μηδένα τῶν ἐλαττόνων τῷ μείζονι.

***
ΕΠΙΛΟΓΟΣ

[32] Εγώ λοιπόν, Αθηναίοι, μάρτυρές μου οι θεοί, είπα όσα νομίζω ότι είναι προς το συμφέρον σας, χωρίς να παρακινηθώ από προσωπικές συμπάθειες και αντιπάθειες προς τη μια ή την άλλη πλευρά, και σας προτρέπω να μην εγκαταλείψετε τους Μεγαλοπολίτες στους Λακεδαιμονίους μήτε γενικώς να θυσιάζετε κανέναν από τους αδύνατους στους ισχυρούς.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΦΘΟΡΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ;

Η φθορά της δημοκρατίας χτες και σήμερα

 

Ως γνωστόν, το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, του πιο φονικού εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στους Έλληνες, σήμανε και την αρχή μιας τάχιστης κατάρρευσης της πόλεως-κράτους. Ένα τέτοιο φαινόμενο εντάσσεται στη λογική των ιστορικών και συναφώς κοινωνικο-πολιτικών αλλαγών –αρνητικών ή θετικών. Αυτές τείνουν βασικά να γίνονται αισθητές από τα ορατά συντρίμμια ή τις αποσυνθέσεις που τις προκαλούν ή που οι ίδιες (οι αλλαγές) αφήνουν πίσω τους. Κάτι παρόμοιο, για παράδειγμα, συμβαίνει και τώρα με την εθνο-κρατική υπόσταση των Νεοελλήνων: οδεύει προς κατάρρευση ή αποσύνθεση, ανεξάρτητα αν οι αμπελοφιλόσοφοι των ποικίλων καθεστωτικών σχηματισμών, δρώντων είτε με τη μάσκα της «δημοκρατίας» ή και με εκείνη του «σοσιαλισμού» κ.λπ., δεν μπορούν ή δεν θέλουν να εννοήσουν το κακό που απεργάζονται. Μελετώντας ο Αριστοτέλης τη συγκεκριμένη τότε ιστορική πραγματικότητα επιχείρησε να ερμηνεύσει ρεαλιστικά, αλλά με διεισδυτικό φιλοσοφικό μάτι την πολύπλοκη πολιτική κατάσταση. Στο έργο του Πολιτικά διερευνά λόγους και αιτίες, που σώζουν και φθείρουν τα  πολιτεύματα. Η όλη έρευνά του δεν είναι μια ευθύγραμμη πορεία, αλλά περιέχει όχι και λίγες διαφορετικές έως και αντιθετικές πτυχές, ανάλογα με το προς  διερεύνηση σημείο ή στοιχείο.
 

Αναγνωρίζοντας ο φιλόσοφος την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στη δημιουργία ή στην κατάργηση διαφόρων πολιτικών συστημάτων ορίζει το πολίτευμα ως εξής:

«είναι η εύτακτη οργάνωση των εξουσιών και αυτές τις διαμοιράζονται όλοι οι πολίτες ή με βάση την πολιτική δύναμη όσων μετέχουν είτε με κάποια κοινή αρχή ισότητας» (Πολιτικά 1290a, 7-10).
 

Τι μας λέει εδώ ο Αριστοτέλης; Πως το σώμα των πολιτών παίζει καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση ενός πολιτεύματος. Αλλά αυτό το σώμα δεν διέπεται από ενιαίες αρχές: μπορεί να λειτουργεί είτε με βάση την αρχή του ισχυρότερου είτε με την αρχή της ισότητας, σχετικής ή απόλυτης, και με δικαιοκρισία. Επομένως, πέραν του ως άνω θεμελιώδους οντολογικά ορισμού, κάθε πολίτευμα ευδοκιμεί ή παρακμάζει ανάλογα με συγκεκριμένες ποιοτικές και ποσοτικές αρχές ή στοιχεία, όπως επίσης ανάλογα με τις διακρίσεις που υφίστανται ή καλλιεργούν οι διάφορες εν εξουσία μερίδες των πολιτών. Σημειωτέον ότι ο Αριστοτέλης δεν παραλείπει να διαβαθμίζει τα διάφορα στρώματα ή μερίδες των πολιτών κοινωνικά, με σημερινή ορολογία κοινωνικο-ταξικά: διακρίνει βασικά την «τάξη» των φτωχών και εκείνη των πλούσιων με αντίστοιχες υποδιαιρέσεις, διαστρωματώσεις.  Αυτές οι δυο «τάξεις», δηλαδή τα μέρη της πόλεως, είναι αντίπαλες/α μεταξύ τους και ανάλογα με το ποιο μέρος έχει την υπεροχή προκύπτουν δυο κύρια πολιτεύματα: η δημοκρατία και η ολιγαρχία (ο.π., 1291b, 10-13).
 

Αλλά και αυτά τα πολιτεύματα έχουν πολλούς επί μέρους τύπους ή είδη. Ως προς τη δημοκρατία, πιο ειδικά, το κάθε είδος δημοκρατικής διακυβέρνησης εξαρτάται από τις κοινωνικές κατηγορίες των ανθρώπων, ήτοι στρώματα, που στηρίζεται, από την οργάνωση των δομών εξουσίας, καθώς επίσης και από τον τρόπο αντιπροσώπευσης των πολιτών. Αλλά το δημοκρατικό πολίτευμα αυτό καθεαυτό διαφέρει από το ολιγαρχικό σε όλες τις παραλλαγές του, δυνάμει του γεγονότος ότι πρεσβεύει, θεωρητικά τουλάχιστον, την ισότητα για όλους, ενώ το ολιγαρχικό πρεσβεύει την ισότητα για τον εαυτό του και την ανισότητα για τους πολλούς. Στην πράξη ωστόσο, τονίζει με έμφαση ο Αριστοτέλης (βλ Πολιτικά IV και V), τα πράγματα δεν είναι και τόσο ρόδινα. Μια εγγενής φθορά για όλα τα πολιτεύματα, μηδέ εξαιρουμένης και της δημοκρατίας, προκύπτει από τη  διάσταση λόγων και έργων. Ενώ διατείνονται ότι μάχονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για την εφαρμογή της αρχής της ισότητας σε όλους τους πολίτες, στην πραγματικότητα υπερασπίζονται τα ιδιοτελή συμφέροντα της δικής τους κομματικής-πολιτικής φατρίας και εφαρμόζουν τα εν λόγω δικαιώματα και την ισότητα μόνο για τον εαυτό τους. Ερώτημα: μήπως δεν συμβαίνει το ίδιο ακριβώς και στη σημερινή Ελλάδα;  Επομένως, η φθορά ενός δημοκρατικού πολιτεύματος επέρχεται από τα έργα και τις ημέρες των κυβερνώντων (ό.π. 1300 κ.εξ.).
 

Περαιτέρω, η φθορά του δημοκρατικού πολιτεύματος προκύπτει από την αντιπαλότητα συμφερόντων τόσο ανάμεσα στις διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και τα αντίστοιχα κοινωνικά στρώματα όσο και στους κόλπους της ίδιας της τάξης, δηλαδή της φατρίας που κυβερνά. Επίσης, μια από τις κύριες αιτίες φθοράς του δημοκρατικού πολιτεύματος, κατά τον Αριστοτέλη, είναι η δημαγωγία: οι κυβερνώντες δημαγωγούν σε βάρος των πολιτικών τους αντιπάλων, τους δυσφημούν, τους εξορίζουν, τους διώκουν πολιτικά, τους απαλλοτριώνουν πολιτικά δικαιώματα, αλλά και την περιουσία τους, ελπίζοντας έτσι να κερδίσουν την εύνοια του λαού (ό.π., 1304 κ.εξ). Μια τέτοια δημαγωγική πολιτική διαφθείρει τα δημόσια ήθη και καταλύει πρακτικά τη δημοκρατία, μετατρέποντάς την σε ολιγαρχία. Άλλη αιτία φθοράς της δημοκρατίας είναι η συγκέντρωση πολλών εξουσιών σε ένα πρόσωπο, με αποτέλεσμα να υπάρχει στα λόγια δημοκρατία, στην ουσία όμως τυραννία τους ενός ανδρός (ό.π. 1305). Με περισσή σαφήνεια παρατηρεί ο μεγάλος έλληνας φιλόσοφος πως όσοι συγκεντρώνουν όλες τις εξουσίες στα χέρια τους δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος της εξουσίας, χωρίς να διαφθείρονται (όπ., 1308b). Συνοψίζει λοιπόν λέγοντας πως μια γενική, καθολική φθορά της δημοκρατίας, σε στενή συνάφεια με όλες τις άλλες αιτίες της φθοράς της, είναι η στρεβλή αντίληψη και εφαρμογή της ελευθερίας: αντί να εφαρμόζονται οι νόμοι επί ίσοις όροις από όλους, ορισμένοι πιστεύουν πως μπορούν να τίθενται υπεράνω των νόμων (ό.π., 1310). Και όλα αυτά έχουν έναν κοινό παρανομαστή: την απουσία μέτρου. Με όλα τα παραπάνω, ο Αριστοτέλης απαντά και στο ερώτημα, που μας επιτρέπει να σκεφτόμαστε καλύτερα το δικό μας σήμερα και το οποίο επανέρχεται δριμύτερο: ποιοι είναι οι εχθροί της δημοκρατίας; Απάντηση: οι ίδιοι οι φανατικοί «υπερασπιστές» της, δηλαδή εκείνοι οι κυβερνώντες που με τις πράξεις τους καθιστούν τη δημοκρατία: κράτος χωρίς το δήμο, άρα βία ενάντια στο δήμο.

Πληγώνεις γιατί κάποτε πληγώθηκες

Όλοι κάποια στιγμή πονέσαμε. Ανθρώπινο συναίσθημα ο πόνος. Ανθρώπινο κι όμως όλοι κάνουμε τα πάντα για να τον αποφύγουμε, όπως ο διάολος το λιβάνι. Από μικρά παιδιά μας μάθαιναν τρόπους να τον γλυτώσουμε. «Όχι τόσο δυνατά στην κούνια, θα πέσεις και θα χτυπήσεις!». Λες κι άμα πέφταμε απ’ την κούνια, ο πόνος θα ήταν αβάσταχτος. Και πέσαμε και μία και δύο φορές, είδαμε πώς είναι να πονάς, κλάψαμε και ξανανεβήκαμε. Στη συνέχεια, μεγαλώσαμε, ερωτευτήκαμε, κάναμε σχέσεις και καταλάβαμε ότι υπάρχει και χειρότερος πόνος απ’ αυτόν της παιδικής χαράς.

Άπαξ και πονέσεις μία φορά πολύ, τότε δε θες και δεύτερη. Όταν έχει καεί η γούνα σου, ξέρεις πολύ καλά τι έφταιξε.

Ξέρεις πολύ καλά τι ήταν αυτό που σε πόνεσε, που σε έριξε κάτω, που σε γονάτισε. Μπορεί να ήταν ένα ψέμα, μια αδιάφορη συμπεριφορά, ένα κέρατο ή ένας εγωισμός. Δεν έχει σημασία. Δε σε νοιάζει η αιτία, σε νοιάζει το αποτέλεσμα. Και το αποτέλεσμα είναι σε όλες τις περιπτώσεις το ίδιο: πόνος.

Πλέον, αντιμετωπίζεις τους νέους ανθρώπους στη ζωή σου με καχυποψία. Έχει χαθεί η αθωότητά σου. Κι αυτό γιατί δε θες να περάσεις πάλι νύχτες πνιγμένες στο κλάμα ούτε μέρες καρφωμένος πάνω απ’ την οθόνη ενός κινητού, περιμένοντας το μήνυμα που τόσο πολύ θες να διαβάσεις. Και που ξέρεις πως ποτέ δε θα έρθει. Γι’ αυτό αποφασίζεις να είσαι σκληρός απ’ την αρχή. Ο πιο σίγουρος τρόπος να μην πληγωθείς ξανά, είναι να είσαι εσύ αυτός που θα προκαλέσει τον πόνο στον άλλο.

Κι έτσι βρίσκεσαι ξαφνικά σε μια θέση που τόσο καιρό έλεγες πως σιχαινόσουν. Κάνεις ό,τι δε θέλεις να σου κάνουν, από φόβο μη γίνεις εσύ ξανά το θύμα. Ξέρω, είναι δύσκολο να παραμείνεις το καλό παιδί, όταν σε έχουν ρίξει κάτω τόσες φορές. Πονάει ακόμα περισσότερο όταν τα άτομα που σε γονάτισαν είναι αυτά που λάτρευες. Μόνος σου σηκώθηκες, δε βρέθηκε κανείς εκεί να σου δώσει το χέρι του για να σε βοηθήσει. Τα κατάφερες όμως και μπράβο σου για αυτό. Αλλά η διαδικασία σε σκλήρυνε.

Τώρα έχεις χτίσει ένα τείχος γύρω σου και δεν αφήνεις κανέναν να πλησιάσει από φόβο μη σε ρίξουν πάλι κάτω. Υπάρχουν άτομα που προσπαθούν να το γκρεμίσουν. Παίρνουν φόρα και πέφτουν πάνω του με όλη τους τη δύναμη. Εσένα, όμως, δε σε νοιάζει που πονάνε, γιατί κάποτε πόνεσες κι εσύ. Ξέρεις ότι πληγώνονται, αλλά δε σκοπεύεις να τους δώσεις το κλειδάκι που ανοίγει την πόρτα. Τους αφήνεις να πέφτουν πάνω στο τείχος ξανά και ξανά, με όλη τους τη φόρα, μέχρι να αναγκαστούν να φύγουν μακριά για να κλείσουν τις πληγές που εσύ τους άνοιξες.

Εξαιτίας ενός και μόνο ανθρώπου, λοιπόν, που στο παρελθόν σε πλήγωσε, εσύ έγινες η αιτία να πληγωθούν πολλοί άλλοι. Έχασες την παιδικότητά σου και σταμάτησες να είσαι ο καλός ήρωας του παραμυθιού. Οι κακοί σε νίκησαν, σε άλλαξαν και σε πήραν με το μέρος τους. Με λίγα λόγια, έγινες ό, τι σιχάθηκες. Είναι κρίμα γιατί ξέρω ότι δεν το ήθελες.

Μπορείς να σταματήσεις να πληγώνεις τους άλλους αν το θες. Μπορείς να σταματήσεις να γίνεσαι εσύ η αιτία που κάποιος υποφέρει. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να πάρεις την απόφαση να ξανανέβεις στην κούνια και να πηδήξεις, όπως έκανες μικρός. Κι ας πέσεις κάτω, κι ας χτυπήσεις, κι ας πονέσεις. Και τι έγινε; Θα ξανασηκωθείς. Άλλη μία φορά. Αντέχεις.

Η τριγωνική θεωρία της αγάπης

Τι σημαίνει αγαπώ κάποιον; Η έννοια της αγάπης μπορεί πάντοτε να ερμηνευθεί με συγκεκριμένα μοτίβα, και αν όχι, ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που καθορίζουν και διαφοροποιούν τις ποικίλες εκφάνσεις της; Γιατί ορισμένες σχέσεις δείχνουν να αντέχουν στον χρόνο ενώ άλλες ξεθωριάζουν τόσο γρήγορα όσο διαμορφώθηκαν;

Ο Ρόμπερτ Στέρνμπεργκ, σε μία προσπάθεια να δώσει απαντήσεις σε ανάλογα ερωτήματα που σχετίζονται με την κατανόηση της έννοιας της αγάπης και της φύσης των σχέσεων διατύπωσε την Τριγωνική Θεωρία της Αγάπης. Σύμφωνα με τον Αμερικανό ψυχολόγο, η αγάπη μπορεί να κατανοηθεί ως ένα σύνολο, αποτελούμενο από τρεις συνιστώσες οι οποίες σχηματίζουν τις κορυφές ενός τριγώνου. Οι τρεις αυτές συνιστώσες είναι η οικειότητα, το πάθος και η απόφαση/δέσμευση.

 

Οικειότητα

Η συνιστώσα της οικειότητας αναφέρεται στην αίσθηση της εγγύτητας που αισθάνονται δύο άτομα ότι καλλιεργείται ανάμεσα τους και στον δεσμό που τους ενώνει.

Όταν το στοιχείο της οικειότητας κυριαρχεί μέσα σε μία σχέση, το άτομο αισθάνεται την επιθυμία να αγωνίζεται για την ευημερία του αγαπημένου προσώπου του, βιώνει την ευτυχία με τον σύντροφό του, διαθέτει υψηλή εκτίμηση γι’ αυτόν, αισθάνεται ότι μπορεί να βρει στήριγμα στο αγαπημένο πρόσωπο σε περιόδους ανάγκης, βιώνει την αμοιβαία κατανόηση μαζί του, αισθάνεται την πηγαία ανάγκη να μοιραστεί τον εαυτό του και τα υπάρχοντά του με τον σύντροφό του, απολαμβάνει συναισθηματική υποστήριξη από το αγαπημένο πρόσωπο, προσφέρει συναισθηματική υποστήριξη στο αγαπημένο πρόσωπο, απολαμβάνει ένα είδος στενής επικοινωνίας μαζί του και αντιλαμβάνεται το αγαπημένο πρόσωπο ως αναπόσπαστο μέρος της ζωής του.

Ο Στέρνμπεργκ υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι δεν είναι απαραίτητο να αφυπνιστούν όλα τα παραπάνω αισθήματα για να μπορέσει να πει κάποιος ότι βίωσε ή βιώνει την αγάπη.

 

Πάθος

Η συνιστώσα του πάθους αναφέρεται στα κίνητρα που οδηγούν στον ρομαντισμό, τη σωματική έλξη και τη σεξουαλική ολοκλήρωση. Το στοιχείο του πάθους περιλαμβάνει μία κατάσταση έντονης επιθυμίας για ένωση με το αγαπημένο πρόσωπο. Ο Στέρνμπεργκ τονίζει ότι σε μία σχέση αγάπης, οι σεξουαλικές ανάγκες μπορεί να κυριαρχούν στην εμπειρία του πάθους, ωστόσο, άλλες ανάγκες, όπως η ανάγκη για αυτοεκτίμηση, υποστήριξη, φροντίδα ή αυτοπραγμάτωση, μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην εμπειρία του πάθους.

Η δυναμική των παραπάνω αναγκών είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα διαφέρει ανάλογα με τα άτομα, την κατάσταση και το είδος της αγαπητικής σχέσης. Πώς όμως σχετίζονται μεταξύ τους η οικειότητα και το πάθος; Ο Στέρνμπεργκ είναι σχεδόν βέβαιος ότι το πάθος αλληλεπιδρά αμοιβαία με την οικειότητα. Το στοιχείο του πάθους μπορεί να είναι εκείνο που αρχικά θα προσελκύσει το άτομο σε μία σχέση, όμως το στοιχείο της οικειότητας είναι εκείνο που βοηθά να διατηρηθεί η βαθιά σύνδεση που και οι δύο αισθάνονται ότι τους κρατά μαζί. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές σχέσεις όπου το πάθος αναπτύσσεται μετά την καλλιέργεια της οικειότητας.

 

Απόφαση, Δέσμευση

Η συνιστώσα της απόφασης/δέσμευσης αναφέρεται, βραχυπρόθεσμα, στην απόφαση ότι το άτομο αγαπά κάποιο άλλο άτομο, και, μακροπρόθεσμα, στη δέσμευση να διατηρήσει την αγάπη αυτή. Ο Στέρνμπεργκ τονίζει ότι ο όρος «δέσμευση» χρησιμοποιείται στη θεωρία αυτή για να αναφερθεί στην μακροπρόθεσμη «επένδυση» που κάνει το άτομο σε μία σχέση αγάπης και όχι στο βαθμό ευθύνης που το άτομο αισθάνεται απέναντι στο αγαπημένο πρόσωπο. Είναι σημαντικό να μην παραμελήσουμε το στοιχείο της απόφασης/δέσμευσης απλώς και μόνο επειδή δεν διαθέτει τα έντονα χαρακτηριστικά της οικειότητας και του πάθους. Αναπόφευκτα, όλες οι σχέσεις έχουν και τις καλές και τις κακές ημέρες τους, και μπορεί να υπάρχουν στιγμές όπου ακριβώς αυτό το στοιχείο είναι που βοηθά τη σχέση να επιβιώσει.

Το στοιχείο της απόφασης/δέσμευσης αλληλεπιδρά τόσο με την οικειότητα όσο και με τα συστατικά του πάθους. Για τους περισσότερους ανθρώπους, κάτι τέτοιο προκύπτει από τη συναισθηματική εμπλοκή της οικειότητας ή/και από την κινητήρια διέγερση που συνοδεύει το πάθος. Ωστόσο, η οικειότητα ή/και η παθιασμένη διέγερση μπορεί να ακολουθούν τη συνιστώσα της απόφασης/δέσμευσης, όπως, για παράδειγμα, μπορεί να συμβεί σε προσυμφωνημένους γάμους ή σε στενές σχέσεις όπου δεν υπάρχει το περιθώριο επιλογής του αγαπημένου προσώπου.

Σύμφωνα με την τριγωνική θεωρία της αγάπης, αν τα τρία στοιχεία που την αποτελούν συνδυαστούν θα δημιουργήσουν οκτώ διαφορετικούς τύπους σχέσεων: 

1. Ολοκληρωμένη αγάπη. Η ολοκληρωμένη αγάπη προκύπτει όταν και οι τρεις συνιστώσες που την συνθέτουν μπορούν να εντοπιστούν σε μία σχέση και είναι το είδος της αγάπης που οι περισσότεροι επιδιώκουν να βιώσουν.

2. Άφρων αγάπη. Ο τύπος αυτός προκύπτει όταν απουσιάζει το στοιχείο της οικειότητας και κυριαρχούν τα στοιχεία του πάθους και της απόφασης/δέσμευσης. Μία τέτοια αγάπη χαρακτηρίζεται ως επιπόλαιη με την έννοια ότι η δέσμευση γίνεται με βάση το πάθος, χωρίς να υπάρχει το σταθεροποιητικό στοιχείο που προσφέρει η οικειότητα. Αν και το πάθος μπορεί να αναπτυχθεί σχεδόν στιγμιαία, κάτι τέτοιο δεν ισχύει με την οικειότητα και, ως εκ τούτου, σχέσεις που παρουσιάζουν τέτοια χαρακτηριστικά φέρουν συνήθως και ημερομηνία λήξης.

3. Συντροφική αγάπη. Αυτός ο τύπος αγάπης εξελίσσεται μέσα από το συνδυασμό των στοιχείων της οικειότητας και της απόφασης/δέσμευσης. Πρόκειται ουσιαστικά για μία μακροπρόθεσμη αφοσιωμένη φιλία, η οποία μπορεί χαρακτηρίζει συχνά γάμους όπου η σωματική έλξη έχει ξεθωριάσει.

4. Ρομαντική αγάπη. Μία τέτοια αγάπη πηγάζει όταν στη σχέση κυριαρχούν οι συνιστώσες της οικειότητας και του πάθους. Τα άτομα που εμπλέκονται σε μία τέτοια σχέση δεν αισθάνονται μόνο σωματική έλξη, νιώθουν ότι υπάρχει και ένας συναισθηματικός δεσμός που τους ενώνει.

5. Κενή αγάπη. Αυτό το είδος της αγάπης προέρχεται όταν στη σχέση εντοπίζεται μόνο το στοιχείο της απόφασης/δέσμευσης και απουσιάζουν τα άλλα δύο. Κάτι τέτοιο συμβαίνει σε μακροχρόνιες στάσιμες σχέσεις οι οποίες έχουν απωλέσει την οικειότητα και τη φλόγα της σωματικής έλξης που άλλοτε τις χαρακτήριζε.

6. Παράφορη αγάπη. Ή αλλιώς ο κοινός λεγόμενος «κεραυνοβόλος έρωτας». Πρόκειται για την ακαριαία σωματική έλξη που αισθάνεται κάποιος για ένα άλλο άτομο, ακόμα και από την πρώτη οπτική επαφή. Σε μία τέτοια περίπτωση απουσιάζουν οι άλλες δύο συνιστώσες της αγάπης και κυριαρχεί η σωματική διέγερση.

7. Απλή αρέσκεια. Η αρέσκεια προκύπτει όταν στη σχέση μπορεί να εντοπιστεί μόνο η συνιστώσα της οικειότητας και, κατά συνέπεια, απουσιάζουν τα στοιχεία του πάθους και της απόφασης/δέσμευσης. Ο όρος «αρέσκεια» δεν χρησιμοποιείται εδώ με τη γενικευμένη σημασία που συνοδεύει συνήθως περιστασιακές γνωριμίες, αντίθετα αναφέρεται στο σύνολο των συναισθημάτων που βιώνουν τα άτομα που εμπλέκονται σε φιλικές σχέσεις.

8. Μη αγάπη. Σε αυτόν τον τύπο σχέσης, απουσιάζουν πλήρως και οι τρεις συνιστώσες της αγάπης. Στην ουσία, ο τύπος αυτός χαρακτηρίζει την πλειονότητα των προσωπικών μας σχέσεων οι οποίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν απλώς ως περιστασιακές επαφές.

Νέα στοιχεία δεν επιβεβαιώνουν την κατάρρευση του αναλλοίωτου Lorentz

Δύο ανεξάρτητες μελέτες δείχνουν ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι μια βασική συμμετρία στη σχετικότητα, γνωστή ως αναλλοίωτο Lorentz, καταρρέει. Το αναλλοίωτο Lorentz σημαίνει ότι μια φυσική μέτρηση δεν θα πρέπει να εξαρτάται από την ταχύτητα ή τον προσανατολισμό του συστήματος αναφοράς του εργαστηρίου. Είναι μια βασική συμμετρία στη σχετικότητα και στο Καθιερωμένο Πρότυπο της σωματιδιακής φυσικής, όμως ορισμένες ιδέες που προσπαθούν να ενοποιήσουν τις δυο θεωρίες προβλέπουν την κατάρρευσή της. Παρά τις πολυάριθμες μελέτες, ωστόσο, δεν βρέθηκαν στοιχεία ότι η συμμετρία-Lorentz παραβιάζεται. Δυο ομάδες έχουν θέσει, τώρα, μερικούς από τους πιο στενούς περιορισμούς σε τέτοιες παραβιάσεις.

Για να ελέγξουν τη συμμετρία-Lorentz, και οι δυο ομάδες χρησιμοποίησαν το ίδιο θεωρητικό πλαίσιο, που περιγράφει τη συμμετρία για όλα τα σωμάτια και τις δυνάμεις, της βαρύτητας συμπεριλαμβανομένης, από την μεριά των συντελεστών που είναι μηδέν όταν η συμμετρία αντέχει. Όμως παρήγαγαν τους συντελεστές χρησιμοποιώντας δεδομένα που συλλέχθηκαν από δυο πολύ διαφορετικούς τύπους πειραμάτων.

Ο Jay Tasson από το Κολλέγιο Carleton, στη Minnesota και οι συνεργάτες ανέλυσαν μετρήσεις που πάρθηκαν κατά τη διάρκεια μερικών ετών με υπεραγώγιμα βαρυτόμετρα (gravimeters) – συσκευές που προσδιορίζουν την τοπική βαρυτική επιτάχυνση με τη μέτρηση της θέσης μιας υπεραγώγιμης σφαίρας που ανυψώνεται σε ένα μαγνητικό πεδίο. Οι τιμές των συντελεστών που η ομάδα παρήγαγε είναι όλοι σε συμφωνία με μηδέν, όμως σε σύγκριση με προηγούμενες βαρυμετρικές μελέτες, ορισμένες από τις τιμές είναι πάνω από 10 φορές πιο ακριβείς, ενώ άλλες αποκτώνται για πρώτη φορά.

Εν τω μεταξύ, ο Adrien Bourgoin από το Πανεπιστήμιο της Bologna, στην Ιταλία και οι συνάδελφοί του από το Παρατηρητήριο SYRTE στο Παρίσι και το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Los Angeles, ανέλυσαν ένα πλούτο δεδομένων 48 ετών από πειράματα [Lunar Laser Ranging] στα οποία δέσμες λέιζερ ανακλώνται από καθρέφτες στην επιφάνεια της Σελήνης για να μετρήσουν την τροχιακή και περιστροφική κίνηση του δορυφόρου. Αυτοί επίσης βρήκαν ότι τα δεδομένα είναι σε συμφωνία με τους συντελεστές μηδέν. Ωστόσο, για ορισμένους συντελεστές, η ακρίβεια είναι 100 έως 1000 φορές καλύτερη από αυτή από τις τρέχουσες εκτιμήσεις.

Τα όνειρα είναι για αυτούς που αγαπάνε τη ζωή

Να ονειρεύεσαι, ακόμα και όταν αισθάνεσαι πως βρίσκεσαι σε αδιέξοδο, πως τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει…

Τα όνειρα είναι για τους τρελούς λένε, όμως δεν ξέρουν πως είναι για αυτούς που είναι τρελοί για τη ζωή, για αυτούς που αγαπάνε τη ζωή και που θέλουν να τη ζήσουν στο έπακρο.

Είναι για εκείνους που χάνονται συνεχώς στη σκέψη τους, ταξιδεύουν παντού με το μυαλό τους και νιώθουν απλά ευτυχισμένοι…

Σίγουρα χρειάζεσαι και εσύ μια δόση από αυτή την όμορφη τρέλα…

Ονειρέψου με τα μάτια ανοιχτά τη ζωή που θες να ζήσεις, πίστεψε στα όνειρά σου και κάνε τα πραγματικότητα…

Συζήτα με τους φίλους σου για αυτά που θες να κάνεις και όχι για όσα σε πονάνε…

Μίλα γι αυτά που έρχονται, για τα καλύτερα και όχι για το παρελθόν…

Και θυμήσου πως όταν έρθει η στιγμή που θα πεις «Ζω το όνειρό μου», αυτή η στιγμή θα είναι από τις καλύτερες της ζωής σου!

Δεν υπάρχει τίποτα μόνιμο στη ζωή, εκτός από την αλλαγή

«Δεν υπάρχει τίποτα μόνιμο εκτός από την αλλαγή». – Ηράκλειτος

Ο Ηράκλειτος, ο Έλληνας φιλόσοφος, υποστήριξε ότι η αλλαγή είναι η μόνη πραγματικότητα στη φύση. Όλοι έχουμε κάνει αλλαγές στη ζωή μας, τόσο καλές όσο και κακές, αναμενόμενες και απροσδόκητες. Οι σχέσεις, οι συνθήκες και τα συναισθήματα αλλάζουν. Κανείς δεν είναι ακριβώς ο ίδιος σε κάθε στιγμή. Κάποιες αλλαγές είναι προγραμματισμένες και άλλες είναι απρόβλεπτες. Κάθε αλλαγή όμως μας οδηγεί σε κάτι νέο.

Όταν καταφέρουμε να το δεχθούμε και να το αποδεχθούμε αυτό, τότε γίνεται κάτι μαγικό… Βλέπουμε το γεγονός και το αποδεχόμαστε όπως είναι, όχι όπως θα θέλαμε να είναι, αλλάζει ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε την αλλαγή!

Γιατί μερικοί άνθρωποι δεν θα αλλάξουν;

Οι άνθρωποι είναι ανθεκτικοί στην αλλαγή. Μπορεί να είναι φοβισμένοι ή έχουν πάρει έναν δρόμο και τον ακολουθούν και δεν βλέπουν την ανάγκη της. Ωστόσο, μερικές φορές είναι αναπόφευκτη για να προχωρήσουμε στη ζωή. Στις επόμενες δεκαετίες και με τις συνεχείς απρόβλεπτες και εξωτερικές αλλαγές σε όλους τους τομείς της ζωής μας αυτοί που θα επιβιώσουν θα είναι όσοι είναι ΕΥΕΛΙΚΤΟΙ.

Τι συμβαίνει όμως όταν είμαστε ανοιχτοί στις αλλαγές; Τι συμβαίνει όταν αγκαλιάζουμε μια αλλαγή;

 

1. Προσωπική ανάπτυξη: Μαθαίνουμε νέα πράγματα κάθε φορά που κάνουμε μια αλλαγή. Μπορούμε να ανακαλύψουμε νέες ιδέες για τη ζωή, να πάρουμε μαθήματα ζωής και να αναπτυχτούμε. Κάθε αλλαγή είναι ένα βήμα πιο κοντά στο σημείο που θέλαμε να είμαστε.

2. Ευελιξία: Όταν κάνουμε αλλαγές συχνά, μαθαίνουμε να προσαρμοζόμαστε εύκολα σε νέες καταστάσεις, νέα περιβάλλοντα και νέους ανθρώπους. Ως αποτέλεσμα, προσαρμοζόμαστε εύκολα τις απρόσμενες αλλαγές.

3. Βελτιώσεις: Όλοι θέλουμε να βελτιώσουμε τη ζωή μας, είτε πρόκειται για οικονομικά, καριέρα, συνεργασία, οικογένεια, κλπ. Γνωρίζουμε ήδη ότι τίποτα δεν βελτιώνεται από μόνο του. Κάνοντας διαφορετικά τα πράγματα θα συμβεί αυτό. Εάν δεν κάνουμε αλλαγές, δεν μπορούμε να βελτιώσουμε.

4. Το φαινόμενο της χιονοστιβάδας: Συχνά παραιτούμαστε από μια τεράστια αλλαγή διότι στην σκέψη μας φαντάζει πάρα πολύ τρομακτική και επικρατεί ό φόβος ότι δεν μπορούμε να το πετύχουμε. Τότε γίνονται χρήσιμες οι μικρές αλλαγές. Μια μικρή αλλαγή κάθε φορά θα οδηγήσει τελικά στην επιθυμητή έκβαση.

5. Δύναμη: Δεν είναι όλες οι αλλαγές που κάνουμε καλές. Μερικές φορές συμβαίνουν και κακά πράγματα. Αυτές οι άσχημες αλλαγές είναι οι προκλήσεις που μας κάνουν πιο δυνατούς!

6. Ευκαιρίες: Δεν γνωρίζουμε ποτέ τι θα φέρει κάθε αλλαγή. Όταν απομακρυνόμαστε από τη συνήθη πορεία μας, μας περιμένουν νέες ευκαιρίες. Οι αλλαγές θα φέρουν νέες επιλογές για την ευτυχία, την πρόοδο και θα μας φέρουν πιο κοντά στους στόχους μας.

7. Ένα νέο ξεκίνημα: Κάθε φορά που κάνουμε μια αλλαγή, γυρίζουμε τη σελίδα σε ένα κεφάλαιο και ξεκινάμε κάτι νέο στη ζωή μας. Οι αλλαγές φέρνουν φρέσκο ενθουσιασμό στη ζωή μας.

Το πρόβλημα είναι ότι οι πιο δύσκολες αλλαγές που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι εκείνες που προκλήθηκαν από εξωτερικές δυνάμεις που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Δεν είναι δίκαιο, έτσι; Θέλω να πω, μόλις πήραμε το καλάθι μας με μήλα φορτωμένο με μήλα και προχωράμε στο δρόμο, όταν ξαφνικά! Κάποιος το χτυπά το καλάθι. Τα μήλα είναι διάσπαρτα παντού. Και δεν είναι δικό μας λάθος, Όχι δεν το χτυπήσαμε εμείς. Ήταν κάποιος άλλος… κάποιος άλλος κάπου εκεί έξω. Όχι, σίγουρα δεν είναι δίκαιο. Αν ήταν ποδόσφαιρο μάλλον, οι διαιτητές θα έδιναν πέναλτι σε αυτόν τον άλλο τύπο. Αλλά εδώ δεν είναι ποδόσφαιρο και οι μόνες κυρώσεις αξιολογούνται από την ίδια τη ζωή, εναντίον εκείνων που δεν ανταποκρίνονται γρήγορα και κατάλληλα στην αλλαγή…

Τι κάνουμε λοιπόν για να αλλάξουμε, ειδικά όταν παράγονται από εξωτερικές δυνάμεις πέρα από τον έλεγχό μας;

 

• Πρώτα απ ‘όλα, μείνετε σε εγρήγορση.
• Αποδεχτείτε τις αλλαγές όπως ακριβώς είναι είτε είναι προγραμματισμένες είτε απρόβλεπτες.
• Αγκαλιάστε ότι θετικό μπορεί να σας δώσει η κάθε αλλαγή. Ελέγξτε τον εγκέφαλό σας έτσι ώστε να αναγνωρίζετε ΟΛΑ τα συναισθήματα που σας προκαλεί το γεγονός. Τα συναισθήματα είναι δυνατά. Είναι σχεδόν σαν σούπερ δυνάμεις και είναι μεταδοτικές.

Ως άνθρωποι, ολόκληρη η ύπαρξή μας είναι το πώς βιώνουμε διάφορα συναισθήματα. Για να ζήσουμε μια πλήρη ζωή, δεν μπορούμε να κρύβουμε κάποια από τα συναισθήματά μας υπέρ των άλλων. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να είμαστε πλήρεις ενώ κόβουμε το κομμάτι του εαυτού μας που πονάει. Πρέπει να αγκαλιάσετε ολόκληρο τον εαυτό σας. Αγκαλιάστε ολόκληρο το φάσμα των συναισθημάτων σας. Μη δημιουργείτε τοίχο πίσω από το καλό για να ξεφύγετε από το κακό.

Ο ενθουσιασμός και ο πόνος, η αγάπη και η θλίψη είναι όλα σημαντικά συναισθήματα. Αυτό που νιώθετε είναι πραγματικό. Αυτό που αισθάνεσαι είναι αυτό που προσδιορίζει ποιος είστε. Ανοίξτε αυτά τα συναισθήματα. Μάθετε να τα ακούτε, αγκαλιάστε τα! Η αναγνώριση και αποδοχή όλων των συναισθημάτων θα σας οδηγήσει στην θετικότητα!

• Τέλος, όταν υπάρχει μεγάλη αλλαγή, υπάρχει μεγάλη ευκαιρία. Ψάξτε το. Να είστε δημιουργικοί. Να είστε ο τύπος που, βλέποντας ένα σωρό κοπριάς, αρχίζει να ψάχνει για το πόνι.

Επειδή τα πράγματα δεν είναι όπως ήταν, τα πράγματα δεν μπορούν να μείνουν όπως είναι. Όπως μας λέει ο Ηράκλειτος, η αλλαγή είναι ένα μόνιμο συστατικό της ζωής, έτσι μπορείτε και να το αγκαλιάσετε. Δημιουργήστε ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα από την ικανότητά σας να αντιμετωπίζετε την αλλαγή πιο αποτελεσματικά και αποτελεσματικότερα από οποιονδήποτε άλλο. Η εναλλακτική λύση είναι να αφήσουμε τον κόσμο να αλλάξει χωρίς εμάς που, ας το παραδεχτούμε, είναι μια συνταγή για την έξοδο μας… από τη ζωή!

Όλα εκείνα που διψάμε να μάθουμε, τα γνωρίζουμε ήδη βαθιά μέσα μας

Μιας και το τρέξιμο πέρα-δώθε με κούρασε, αποσύρομαι για λίγο απ΄ το στάδιο της καθημερινότητας και κοντοστέκομαι: νιώθω πως τα μάτια μου κουράστηκαν να αντικρίζουν τούτην εδώ την πραγματικότητα!

Ανοίγω το παράθυρο και στέκομαι κοιτώντας πέρα μακριά τον ορίζοντα… Για πρώτη φορά σκέπτομαι, πως, έστω και αν τα μάτια μου κοιτούν και πάλι το ίδιο τοπίο, η οπτική μου τώρα, είναι διαφορετική: αίφνης διακρίνω νέες λεπτομέρειες, μοιάζει απ΄ το βλέμμα μου ν’ αναδύεται μια εντελώς νέα εικόνα! Και αναρωτιέμαι, τελικά, αν υπήρχαν από πάντοτε εκείνα που λίγο πιο πριν, δε βλέπαμε… Κι αν, ίσως ό,τι δε βλέπουμε τώρα, θα γεννηθεί κάποια στιγμή στο βλέμμα μας, θα λάβει παρουσία αργότερα στην συνείδησή μας…

Η αλήθεια, λοιπόν, δεν είναι πια απόλυτη, και η αντίληψη, η προσοχή μας, ποτέ πλήρης απέναντι στα πράγματα, γιατί συνήθως, αντιλαμβανόμαστε μονοδιάστατα, εκείνο που θέλουμε, ίσως και αντέχουμε να δούμε την εκάστοτε στιγμή… Σαν να παλεύουμε να ενώσουμε τα κομμάτια ενός γιγάντια ατελούς παζλ, γεμάτου με τμήματα -θραύσματα της κάθε μικρής αλήθειας μας, στον καθρέφτη… Και κάπως έτσι, οικοδομούμε ένα παρόν περιορισμένης οπτικής, που, αν πραγματικά του το επιτρέψουμε, μπορεί ν’ αρχίσει να διευρύνεται σιγά-σιγά… Αληθινά, ποιός μπορεί να ξέρει;

‘Ισως, όλα εκείνα που αδιάκοπα διψάμε να μάθουμε, τα γνωρίζουμε βαθιά μέσα μας ήδη, μα, δεν τα έχουμε σύρει ακόμη εκεί έξω, στο φως… Και ίσως, τις περισσότερες φορές, πίσω απ΄ τα προβλήματα, τα λάθη ή τις αποτυχίες μας, να κρύβεται όχι η εγγενής -όπως συχνά μας πείθουν οι άλλοι, και μετά και εμείς οι ίδιοι, υποβάλλουμε τον εαυτό μας να πιστεύει- ανικανότητά μας να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του κάθε εγχειρήματος, αλλά πολύ απλά, το γεγονός ότι το σημείο της οπτικής μας δεν είναι ακόμη καθαρό και πλήρες, με άλλα λόγια, δεν μπορούμε ακόμη να αντικρίσουμε ολόκληρη την εικόνα!

Η γνώση μας λοιπόν, για κάποιο διάστημα, μοιραία θα παραμένει ημιτελής, τόσο, όσο να μην μας επιτρέπει να αντιληφθούμε τη λύση ή να δώσουμε μια απάντηση στο ζήτημα που μας απασχολεί! Μέχρι που, θα φτάσει η μέρα που οι περιορισμοί στο οπτικό μας πεδίο θα εκλείψουν, και τότε θα μπορέσουμε επιτέλους να δούμε ολόκληρη την εικόνα, να αντιληφθούμε εκείνες τις λεπτομέρειες, να συλλάβουμε τις λύσεις: η απάντηση μια μέρα θα εμφανιστεί ακριβώς μπροστά μας, αρκεί βέβαια πρώτα να διαθέτουμε υπομονή, ώστε η έλλειψη της απάντησης να μη μας καταβάλλει, μα συγχρόνως και επιμονή, ώστε να προσπαθούμε διαρκώς να παρατηρήσουμε τα πράγματα από μια άλλη, καινούργια οπτική γωνία!

Γιατί, τι να ‘ναι η γνώση, εν τέλει; ‘Ισως, μια ανάμνηση-θραύσμα που κρύβεται, σωπαίνει στη σκιά της συνείδησης, μέχρι τα μάτια να ανοιχτούν απλόχερα στο οικείο φως, ίσως εκείνο το ένα μα κρίσιμο λεπτό της εποπτείας, που σου αλλάζει, μέσα σε ελάχιστες στιγμές, την προοπτική της Ζωής! Εκείνη η ασύλληπτη πραγματικότητα, που ΄χει τη δύναμη να σε ταξιδέψει σε καινούργια σύμπαντα γνώσης: εκείνη η ασύλληπτη πραγματικότητα που είναι στο χέρι σου να εξερευνήσεις, αν, όπως έλεγε ο Σωκράτης, βρίσκεις τη δύναμη να αντικρίζεις την κάθε μέρα της ζωής σου, με νέα μάτια!

Η ζωή απαιτεί θάρρος και εσωτερική δύναμη

Δυνατός δεν είναι κάποιος με έντονους μύες. Η αληθινή δύναμη κατοικεί στην ψυχή κάποιου που αντιμετωπίζει αντιξοότητες και δεν τις αποφεύγει, που αφήνει πίσω τον πόνο μόλις εκείνος περάσει. Η ζωή είναι δύσκολη. Απαιτεί το θάρρος τον σοφών πλασμάτων που καταφέρνουν να κατακτήσουν την περιοχή του φόβου.

Όπως μας λέει η διαίσθησή μας, ο φόβος και το θάρρος διαμορφώνουν ένα συγκεκριμένο είδος δυαδικών. Κάθε πράξη κουράγιου περιλαμβάνει το να αψηφήσουμε τον φόβο. Εξαιτίας αυτού, η αγωνία που μας παραλύει, η οποία συγκροτείται από την αμυγδαλή, το πρωτόγονο μυαλό που είναι κρυμμένο στον εγκέφαλο μπορεί να εξαπολύσει θαυμάσιες στρατηγικές. Η ελαστικότητα τρέφεται από την ίδια της την τιμωρία: τον φόβο.

«Τα ιδανικά που φώτισαν τον δρόμο μου και με τον καιρό να αντιμετωπίσω την ζωή χαρωπά είναι η Καλοσύνη, η Ομορφιά και η Αλήθεια». -Albert Einstein

Ο γιατρός Stanley Jack Rachman καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά είναι ένας από τους πρώτους ειδικούς στις αγχώδεις διαταραχές. Στο βιβλίο του Fear and Courage, εξηγεί πως το κουράγιο στην πραγματικότητα είναι μια ψυχική ιδιότητα. Όλοι το έχουμε, ακόμα και αν δεν είναι φανερό στην αρχή.

Παρόλα αυτά, δεν μπορούμε πάντα να ενεργοποιήσουμε τον εσωτερικό μηχανισμό που συγκρατεί το κουράγιο. Βαθιά μέσα μας μπορεί να ακούμε μια φωνή να ψιθυρίζει «κάντο, πρέπει να το κάνεις για να συνεχίσεις να πηγαίνεις μπροστά». Θα σας εξηγήσουμε πως να το κάνετε αυτό.

Η ζωή απαιτεί θάρρος αλλά ο φόβος είναι η πιστή συντροφιά μας
Οι περισσότεροι από εμάς περνάμε μια φάση στην ζωή μας η οποία είναι ντυμένη με μια πλαστή ψευδαίσθηση. Κανένας δεν είναι αληθινά προετοιμασμένος για τις αντιξοότητες, στην πραγματικότητα, μέχρι να φτάσουμε σε αυτή τη φάση δεν ξέρουμε καν ότι υπάρχουν. Ίσως πιστεύουμε ότι η δυστυχία, ο κίνδυνος και οι απειλές υπάρχουν μόνο στην τηλεόραση. Τα βλέπουμε σε πολέμους που δεν είναι δικοί μας, μακριά από τον πόνο που μπορούμε να κατανοήσουμε για μια στιγμή και μετά να ξεχάσουμε.

Αυτού του είδους αυτό-εξαπάτησης είναι ένας αμυντικός μηχανισμός. Ακόμα και έτσι, όταν τελικά χάσουμε την ισορροπία και ζήσουμε την απειλητική πλευρά, ο εγκέφαλος μας αντιδρά.

Ο φόβος μας αγκαλιάζει. Ο φόβος είναι ο πιο ισχυρός μηχανισμός επιβίωσης που έχουμε. Αυτό είναι αλήθεια για έναν απλό λόγο: ο φόβος μας κρατά σε εγρήγορση ώστε να αντιδράσουμε όταν αντιμετωπίσουμε κάποια απειλή. Έτσι επιβιώνουμε.

Τώρα, μακριά από την διαχείριση του φόβου, κάνουμε έναν πιστό φίλο από αυτό. Αρνούμαστε να κάνουμε οτιδήποτε χωρίς αυτόν. Του δίνουμε τόση δύναμη που χάνουμε την δική μας θέληση. Σταδιακά δίνουμε χώρο στο άγχος, στην αγωνία για το «τι θα γίνει μετά» και χειρότερα, στο «οτιδήποτε θα συμβεί θα είναι χειρότερο.»

Είναι σημαντικό να έχουμε κάποια πράγματα ξεκάθαρα. Το θάρρος δεν σημαίνει ότι ο φόβος απουσιάζει. Θάρρος σημαίνει να συνεχίζουμε ακόμα και όταν αντιμετωπίζουμε τον φόβο. Στην πραγματικότητα, οι μοναδικές στιγμές που είμαστε στ΄ αλήθεια θαρραλέοι είναι όταν ο φόβος έχει περικυκλώσει την καρδιά μας και προσπαθεί να μας αποτρέψει από το να προχωρήσουμε.

Θάρρος, ή πώς να ξυπνήσουμε το εσωτερικό μας λιοντάρι
Θυμάστε το δειλό λιοντάρι στον Μάγο του Οζ; Αυτό, όπως και οι άλλοι πήγαν στον μάγο για να του ζητήσουν μια ευχή. Ευχήθηκε να είναι θαρραλέο. Με έναν τρόπο, μας αντιπροσωπεύει όλους.

«Θαρραλέος δεν είναι αυτός που δεν φοβάται, είναι αυτός που θριαμβεύει πάνω από τους φόβους του.»
Πολλοί από εμάς είμαστε επίσης δειλά λιοντάρια. Είμαστε προγραμματισμένοι να αντιμετωπίζουμε τις αντιξοότητες επειδή αυτό έκανε πάντα το είδος μας. Ωστόσο, μερικές φορές χρειάζεται να αφυπνίσουμε αυτόν τον προγραμματισμό. Εν τέλει, είμαστε γεννημένοι ως επιζώντες σε ένα αιώνιο απειλητικό περιβάλλον, που έχουμε ξεχάσει για πόσα είμαστε ικανοί.

Για να θυμηθείτε, σας προτείνουμε να σκεφτείτε τις ακόλουθες στρατηγικές.

5 στύλοι του Θάρρους

Όταν μιλάμε για θάρρος ή για δύναμη, σχεδόν αυτόματα σκεφτόμαστε κάποιον με επιβλητική παρουσία και απειλητικό βλέμμα. Ωστόσο, αν σκεφτούμε καλύτερα, οι αληθινοί θαρραλέοι στην ιστορία μας και στην μοντέρνα κοινωνία ήταν και είναι κανονικοί άνθρωποι. Σκεφτείτε ίσως κάποιον στην οικογένεια σας. Τους θαυμάζουμε για το κουράγιο τους.

Ας κοιτάξουμε τα χαρακτηριστικά που τους καθορίζουν.
• Αν θέλετε να κάνετε κάτι αλλά σας τρομάζει, κάντε το ακόμα και αν είστε φοβισμένοι. Είναι μια βασική αρχή που τα πιο θαρραλέα άτομα έχουν ενσωματώσει στην καρδιά και στο μυαλό τους.
• Ένα άτομο με θάρρος ακούει την διαίσθηση του και δρα με ένα συγκεκριμένο τρόπο: με υπομονή και αποφασιστικότητα.
• Μια γενναία καρδιά ξέρει πως η ζωή συμβαίνει πέρα από την γραμμή του φόβου. Το Θάρρος απαιτεί να κατακτήσουμε νέα σύνορα.
• Μέχρι την ημέρα που θα το αποδείξουμε, δε θα είμαστε σίγουροι για το θάρρος μας. Μέχρι τότε, δεν θα πρέπει να ντρεπόμαστε για τα δάκρυα μας, είναι ένας τρόπος για να απελευθερώσουμε την ένταση.
• Ο θυμός κάποιες φορές ενεργεί ως προάγγελμα του θάρρους. Όταν βλέπουμε αδικίες, το μυαλό μας, μας πιέζει μέσω του θυμού για να δράσουμε. Μας δίνει κουράγιο για να αφήσουμε την θέση ασφαλείας μας.

Συμπερασματικά, ξέρουμε πως η ζωή είναι δύσκολη κάποιες φορές. Κανένας δεν επιλέγει τις ταλαιπωρίες του. Ωστόσο, αυτό που μπορούμε να επιλέξουμε είναι πώς να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες: με κουράγιο.

Ορατίου οι Ωδές

Εσύ, Λευκονόη, μη θελήσεις να μάθεις (είναι αθέμιτο) ποιο τέλος έχουν
ορίσει για μένα, ποιο για σένα οι θεοί, ούτε να δοκιμάζεις
τους βαβυλωνιακούς αριθμούς. Πόσο καλύτερο είναι να υπομένεις οτιδήποτε
πρόκειται να συμβεί! Είτε περισσότερους χειμώνες μας έχει χαρίσει
ο Δίας είτε αυτόν εδώ ως τελευταίο,
που τώρα συντρίβει την τυρρηνική θάλασσα επάνω στους ενάντιους
σκοπέλους. Εσύ δείξε σύνεση· να διυλίζεις το κρασί σου
και να περιορίζεις τη μακροχρόνια ελπίδα
εξαιτίας του σύντομου διαστήματος (της ζωής). Ενώ θα συνομιλούμε,
θα έχει ήδη παρέλθει ο φθονερός χρόνος. Απόλαυσε την ημέρα
και έχε όσο το δυνατόν μικρότερη εμπιστοσύνη στο αύριο.

Ορατίου οι Ωδές

Αγάπη & Μίσος

Αν αγαπάς κάποιον, μερικές στιγμές μπορεί να τον μισείς, αλλά αυτό δεν καταστρέφει την αγάπη. Μάλλον, δίνει μια μεγαλοπρέπεια στην αγάπη. Τι είναι το μίσος στην πραγματικότητα; Είναι μια τάση για απομάκρυνση.

Τι είναι αγάπη; Είναι μια τάση για πλησίασμα. Το μίσος είναι μια τάση για χωρισμό, μια τάση για διαζύγιο. Η αγάπη είναι μια τάση για γάμο, για προσέγγιση, για πλησίασμα, για να γίνεις ένα.

Μίσος σημαίνει να γίνεστε δύο, ανεξάρτητοι.
Αγάπη σημαίνει να γίνεστε ένα, αλληλένδετοι.

Όποτε μισείς, απομακρύνεσαι από τον εραστή σου, τον αγαπημένο σου. Στην καθημερινότητα όμως είναι απαραίτητη μια απομάκρυνση, για να ξαναγυρίσεις.

Είναι όπως όταν τρως. Όποτε πεινάς, τρως. Τότε η πείνα φεύγει, γιατί έχεις φάει. Όταν αγαπάς κάποιον, μοιάζει με το φαγητό. Η αγάπη είναι φαγητό. Μπορεί να είναι πνευματική, όμως είναι φαγητό. Τροφοδοτεί.

Όταν αγαπάς κάποιον, η πείνα καταλαγιάζει και αισθάνεσαι πλήρης, τότε ξαφνικά αρχίζει η τάση για φυγή και χωρίζετε. Ύστερα όμως θα νιώσεις πάλι πείνα και θα σου άρεσε να έρθεις πιο κοντά, ακόμη πιο κοντά, ν’ αγαπήσεις, να βυθιστείτε ο ένας μέσα στον άλλον.

Τρως και ύστερα, για τέσσερις, πέντε, έξι ώρες, ξεχνάς το φαγητό. Δεν συνεχίζεις να κάθεσαι στην κουζίνα, δε συνεχίζεις να κάθεσαι αναστατωμένος. Απομακρύνεσαι και ξαφνικά μετά από έξι ώρες αρχίζεις να επιστρέφεις. Έρχεται η πείνα.

Η αγάπη έχει δύο όψεις: πείνα και κορεσμό.

Η αγάπη χωρίς τη δυνατότητα μίσους, θα ξεθυμάνει. Τότε ο γάμος θα μοιάζει με φυλακή. Δεν μπορείς να δραπετεύσεις, όμως η αγάπη με μίσος έχει μια ελευθερία μέσα της. Ποτέ δεν ξεθυμαίνει.

Στα μαθηματικά της ζωής, τα διαζύγια συμβαίνουν γιατί καθημερινά συνεχίζετε να το αναβάλετε.
Τότε ο χωρισμός συνεχίζει να συσσωρεύεται και μια μέρα ο γάμος πεθαίνει τελειωτικά, καταστρέφεται.

Αν με αντιλαμβάνεσαι, θα σου πρότεινα να μην περιμένεις:
Κάθε μέρα να χωρίζεις και να ξαναπαντρεύεσαι. Θα πρέπει να υπάρχει ένας ρυθμός, σαν τη μέρα και τη νύχτα, τη πείνα και τον κορεσμό, το καλοκαίρι και το χειμώνα, τη ζωή και το θάνατο. Έτσι θα πρέπει να είναι.

Η ομορφιά βρίσκεται στην ολότητα.
Ο θυμός μόνος του γίνεται άσχημος, το μίσος μόνο του γίνεται άσχημο. Είναι σαν την κοιλάδα χωρίς λόφο, χωρίς κορυφή. Με την κορυφή όμως, η κοιλάδα γίνεται ένα άμορφο τοπίο. Από την κορυφή, η κοιλάδα γίνεται ωραία, από την κοιλάδα η κορυφή γίνεται ωραία. Κινείσαι. Ο ποταμός της ζωής σου κινείται ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο όχθες.

Και λίγο λίγο, όσο πιο πολύ καταλαβαίνεις τα μαθηματικά της ζωής, δεν θα νομίζεις ότι το μίσος είναι εναντίον της αγάπης.

Είναι συμπληρωματικό.
Τότε δεν θα νομίζεις ότι η ανάπαυση είναι εναντίον της εργασίας, αλλά ότι είναι συμπληρωματική. Ούτε θα νομίζεις πως η νύχτα είναι εναντίον της ημέρας- είναι συμπληρωματική. Φτιάχνουν ένα τέλειο σύνολο. Επειδή δεν έχεις αγαπήσει, φοβάσαι το μίσος. Φοβάσαι, γιατί η αγάπη σου δεν είναι αρκετά δυνατή και το μίσος θα μπορούσε να τη διαλύσει.

Δεν είσαι σίγουρος αν πράγματι αγαπάς ή όχι, γι’ αυτό φοβάσαι το μίσος και το θυμό. Φοβάσαι πως μπορεί να γκρεμιστεί ολόκληρο το οικοδόμημα, γιατί δεν είσαι σίγουρος αν υπάρχει το οικοδόμημα πραγματικά ή είναι απλά μια φαντασίωση, ένα φανταστικό σπίτι.

Αν είναι φαντασίωση, το μίσος θα το καταστρέψει, αν όμως είναι αληθινό, το μίσος θα το δυναμώσει.

Μετά από την καταιγίδα, έρχεται η γαλήνη. Μετά από το μίσος, οι εραστές είναι πάλι φρέσκοι να βυθιστούν ο ένας μέσα στον άλλο, τελείως φρέσκοι, σαν να συναντιόνται για πρώτη φορά.
Οι εραστές πάντα συναντιόνται για πρώτη φορά. Αν συναντιέστε δεύτερη φορά, η αγάπη έχει ήδη παλιώσει, έχει ξεθυμάνει. Γίνεται βαρετή.

Οι εραστές πάντα ερωτεύονται κάθε μέρα φρέσκοι, νέοι. Κοιτάζεις τη γυναίκα σου και ούτε που την αναγνωρίζεις. Σαν να μην έχεις ξαναδεί. Σου φαίνεται τόσο νέα. Κοιτάζεις τον άντρα σου και μοιάζει να είναι ένας ξένος. Ξαναερωτεύεσαι.

Το μίσος δεν καταστρέφει την αγάπη. Μόνο τη μούχλα καταστρέφει.
Είναι μια κάθαρση.

Αν το κατανοήσεις, θα είσαι ευγνώμων γι’ αυτό. Και αν μπορείς να του είσαι ευγνώμων, έχεις καταλάβει.

Η αληθινή σου φύση είναι η ευτυχία και η γαλήνη

Η εμπειρία τού να έχεις επίγνωση είναι η μόνη εμπειρία που είναι συνεχώς παρούσα. Με άλλα λόγια, το σώμα σου και ο κόσμος δανείζονται τη φαινομενική συνέχειά τους από την παρουσία της επίγνωσης.

Η εμπειρία τού να έχεις επίγνωση βρίσκεται πάντα στην ίδια κατάσταση: σήμερα το πρωί όταν έτρωγες πρωινό, αυτό που ήταν παρόν και είχε επίγνωση εκείνης της εμπειρίας, είναι το ίδιο που είναι αυτή τη στιγμή παρόν και έχει επίγνωση των εμπειριών σου τώρα.

Όλες σου οι σκέψεις, οι εικόνες, τα συναισθήματα, οι αισθήσεις του σώματος και οι πέντε αισθήσεις, έχουν αλλάξει πολλές φορές από το πρωί. Αλλά η εμπειρία της επίγνωσης έχει παραμείνει η ίδια. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τις εμπειρίες που είχες το πρωί, αλλά και για οτιδήποτε βίωνες πριν από 10, 20, 30 ή 40 χρόνια. Το να έχεις επίγνωση παραμένει συνεχώς στην ίδια κατάσταση, είναι συνεχώς το ίδιο.

Όταν μιλάω για την εμπειρία της επίγνωσης μιλάω για τον εαυτό σου, όχι για μια αόριστη συνειδητότητα. Είναι η επίγνωση μέσα από την οποία όλοι μας έχουμε επίγνωση του εγώ (εγώ είμαι), του εαυτού μας, αυτού που είμαστε στην ουσία μας όλοι.

Αυτό βρίσκεται πάντα στην ίδια κατάσταση, έτσι όπως ήταν και όταν ήμασταν 5 χρονών. Δεν έχει αλλάξει, δεν έχει μετακινηθεί, δεν έχει μεγαλώσει, δεν έχει προστεθεί τίποτα επάνω του και δεν έχει αφαιρεθεί τίποτα από αυτό. Είναι ταυτόχρονα ένα με όλες τις εμπειρίες και ανεξάρτητο από όλες τις εμπειρίες, όπως ο χώρος ενός δωματίου που αγγίζει όλα τα αντικείμενα που εμφανίζονται μέσα του, αλλά είναι ταυτόχρονα ελεύθερος από αυτά. Επομένως, η φύση του είναι η γαλήνη. Δεν επιθυμεί να κερδίσει ή να χάσει τίποτα από τις εμπειρίες. Είναι ήδη πλήρες. Επομένως, η φύση του είναι η ευτυχία.

Όταν λέω "η φύση του", εννοώ η φύση σου. Εσύ είσαι η ουσία του νου σου. Είσαι εγγενώς γαλήνιος και πλήρης, όχι επειδή έχει προηγηθεί μια συγκεκριμένη εμπειρία, αλλά επειδή αυτή η γαλήνη προηγείται όλων των εμπειριών.

Έπαφος: η αφή του Διός

Ο Έπαφος, μας λέει ο μύθος, ήταν γιος του Δία και της Ιούς από τον οποίο ξεκινούν οι μεγάλοι βασιλικοί οίκοι της Αιγύπτου και του Άργους. Ας πάμε όμως να ξετυλίξουμε τον μύθο. Όλα άρχισαν από κάτι περίεργα όνειρα, όταν η Ιώ ήταν ιέρεια στο Ηραίον του Άργους, στον αρχαιότερο των ναών, στον χώρο που μετρούσε τον χρόνο. Για ένα μεγάλο διάστημα οι Έλληνες μετρούσαν τα χρόνια με την διαδοχή των ιερειών του Ηραίου.

Την ερωτεύτηκε ο Δίας και ο έρωτας του της επέφερε βάσανα και κατάρες. Τα όνειράτης, της σιγοψιθύριζαν τον φλογερό έρωτα που αισθανόταν ο Δίας για κείνη και την συμβούλευαν να παει προς τα λιβάδια της Λέρνας, εκεί όπου έβοσκαν τα βόδια και τα πρόβατα του πατέρα της. Όχι πια ιέρεια αφιερωμένη στην θεά, αλλά ζώο αφιερωμένο στον θεό, όπως εκείνα που γύριζαν ελεύθερα στους περίφρακτους χώρους του Ναού. Έτσι την ήθελαν τα όνειρά της.

Εκεί για να την προφυλάξει από τη ζήλεια της Ήρας, ο Δίας μεταμόρφωσε την Ιώ σε λευκή αγελάδα, τόσο ξεχωριστή που η Ήρα ζήτησε αυτή τη δαμάλα ως άξια να την προσφέρουν στη χάρη της. Η θεά Ήρα όμως, που ζήλευε πάντα τον σύζυγό της Δία και τις ερωμένες του, για να εκδικηθεί την Ιώ της έστειλε μια βοϊδόμυγα (η αλογόμυγα), που την τσιμπούσε συνεχώς στο πλευρό.

Η βοϊδόμυγα, ο οίστρος, κολλημένη στα πλευρά της τη βασάνιζε. Τρελή από μανία η Ιώ άρχισε να τρέχει πέρα δώθε σε μια απέλπιδα προσπάθεια να απαλλαχτεί από τη μύγα. Στην αγχώδη και χωρίς ανάπαυλα περιπλάνησή της διέσχισε όλες τις θάλασσες.

Πήγε πρώτα στην Δωδώνη και έτρεξε κατά μήκος των ακτών που ονομάστηκαν από αυτήν Ιόνιο Πέλαγος. Κατευθύνθηκε βόρεια στο όρος Αίμο, και ύστερα από το δέλτα του Δούναβη, με την φορά του ηλίου, έκανε τον γύρο της Μαύρης θάλασσας.

Ο Βόσπορος ονομάστηκε έτσι από το πέρασμα της εκεί με την μορφή αγελάδας (βοός πόρος). Πλανήθηκε στην Ιλλυρία, τη Σκυθία, έφτασε στην Κιμμερίδα γη (Κριμαία). Ακολούθησε τον ποταμό Υβριστή ως στις πηγές του στον Καύκασο όπου ήταν δεμένος ο Προμηθέας.

Η Ιώ επέστρεψε στην Ευρώπη μέσω Κολχίδας και ύστερα έφυγε καλπάζοντας ως την Μικρά Ασία στη πόλη Ιώνη, (σημερινή Γάζα) στην Ταρσό και στην Ιόππη, και από εκεί στην Μηδία, στη Βακτρία και στην Ινδία.

Περνώντας νοτιοδυτικά μέσω Αραβίας, διέσχισε τον Ινδικό Βόσπορο- το στενό του Μπάμπ -ελ- Μαντέμπ) και έφτασε στην Αιθιοπία. Από εκεί ανηφόρισε από τις πηγές του Νείλου, όπου οι Πυγμαίοι έχουν αιώνιο πόλεμο με τους γερανούς και επιτέλους βρήκε ανάπαυση στην Αίγυπτο.

Εκεί ο Δίας την αγγίζει και της ξαναδίνει την ανθρώπινη μορφή της. Από αυτό το άγγιγμα εκεί στις όχθες του Νείλου, γεννήθηκε ο Έπαφος. Ο Επαφώμενος, αυτός που προέκυψε από το άγγιγμα- την αφή του Διός. (ἐπαφῶ -αγγίζω ελαφρά).

Άλλοι παραδίδουν ως τόπο γέννησης του Έπαφου μια σπηλιά στην Εύβοια (Στράβ. 10.1.3)

Λέγεται πως οι περιπέτειες της Ιούς δεν τελείωσαν εκεί.

Οι Κουρήτες, εκτελώντας διαταγή της Ήρας, απέσπασαν το βρέφος από τη μητέρα του και το έκρυψαν. Ο Δίας όμως τους κατακεραύνωσε και η Ιώ άρχισε να αναζητά το παιδί της. Κάποτε έμαθε ότι τον μεγάλωνε η σύζυγος του βασιλιά της Βύβλου, στη Συρία. Η Ιώ πήγε στη Συρία, πήρε πράγματι το παιδί της και το ξανάφερε στην Αίγυπτο. Εκεί και το ανάθρεψε. Ο βασιλιάς Τηλέγονος το υιοθέτησε και, όταν πέθανε, ο Έπαφος τον διαδέχθηκε στον θρόνο.

ΟΈπαφος απέκτησε με τη Μέμφιδα τη Λιβύη. Απόγονοι του Επάφου ήταν ακόμα ο Βήλος, ο Αγήνορας, ο Αίγυπτος, ο Δαναός, ο Κάδμος, η Ευρώπη, η Λυσιάνασσα, η Θήβη και άλλοι. Κάποιες πηγές αναφέρουν ως σύζυγο του Επάφου την Κασσιόπη. Ο μύθος του Επάφου, που ήταν διαδεδομένος στην Εύβοια και στη Βοιωτία, δείχνει ότι υπήρξαν Έλληνες άποικοι στην Αίγυπτο.

Η επαφή, το άγγιγμα από τον θεό, από τον θείο λόγο, δεν επέρχεται χωρίς κόπο. Μια αναζήτηση, μια περιπλάνηση γεμάτη αγωνία παραφυλάει το κάθε νου που θα ποθήσει την γνώση και την επαφή με τους θεούς. Στην σκοτεινή κατάσταση που βρίσκεται ο άνθρωπος, στο ενύπνιο του, τα όνειρα διαδέχονται το ένα το άλλο χωρίς ελπίδα επαφής με τον δαίμονα του. "Όλα άρχισαν από κάτι περίεργα όνειρα", μας λέει ο μύθος. Θα πρέπει να υπάρξει ο Έρως, αυτός ο πρώτος θεός, η έναρξη των πάντων, για να ξεκινήσει η μνήμη να αναζητά την πηγή της αλήθειας. Ο οίστρος (βοϊδόμυγα) είναι το επόμενο. Είναι η πιο ασαφής και όμως πανταχού παρούσα ανάμεσα στις δυνάμεις που στήριξαν τους Έλληνες.

 Ένας βόμβος από το αόρατο τους πλησίαζε.Ένα κεντρίτους πλήγωνε την ψυχή, μια μανία και τότε ξεσπούσαν τα γεγονότα. "Έτσι την ήθελαν τα όνειρά της" μας λέει ο μύθος. Η μεταμόρφωση είναι αναπόφευκτη μετά από το "τσίμπημά" του. Η αναζήτηση και η περιπλάνηση, το επόμενο. Η κούραση της Ιούς, είναι συστατικό όλων όσων ποθούν να αγγίξουν ένα ψήγμα αληθείας, ένα ψήγμα θεϊκού Λόγου, μιας επαφής με τους θεούς. Η ανάπαυλα δεν έχει χώρο εδώ. Η Ιώεπανήρθε στην πρότερη μορφή της όταν την άγγιξε ο Δίας. Εκεί γεννήθηκε η πρώτη επαφή με τον θεϊκό Νού. Ο Έπαφος, ο επαφώμενος, η αφή του Δία, είναι ένας τόπος που δεν έχει περίεργα όνειρα. Δεν έχει αγωνία, ούτε κατατρεγμό, η επαφή γίνεται αισθητή σαν μια ζεστασιά που διαπερνά τον Λόγο και τον αναζωογονεί.

 Ο Καζαντζάκης επίσης δεν παύει να το λέει: ο Έπαφος, η αφή του Δία είναι αναμφισβήτητα ο θεός του.

Είθε να μας αγγίξει όλους

Να αποφεύγεις τα συμπόσια με απαίδευτους και τυχαίους

Προσδιόρισε από την στιγμή αυτή το χαρακτήρα και την συμπεριφορά για τον εαυτό σου, τον οποίο θα διατηρείς και όταν είσαι μόνος σου και όταν συναναστρέφεσαι με άλλους ανθρώπους...

Και ως επί το πλείστον να είσαι σιωπηλός ή να λες μόνο τα απαραίτητα και με λίγα λόγια. Σπανίως και όταν η στιγμή το απαιτεί να μιλήσεις, μίλησε, αλλά όχι για κάτι τυχαίο, όχι για μονομαχίες, όχι για ιπποδρομίες, όχι για αθλητές, όχι για φαγητά ή ποτά, ή πράγματα που συζητούν παντού και προπαντός όχι για ανθρώπους κατηγορώντας ή επαινώντας ή συγκρίνοντας τους.

Εάν σου είναι δυνατόν, μετάβαλε την συζήτηση σε αυτό που αρμόζει.

Εάν, όμως, τύχει να βρεθείς μόνος σου ανάμεσα σε απαίδευτους ανθρώπους, σιώπησε.

Να μη γελάς πολύ, ούτε για τα πολλά πράγματα, και να μη γελάς ασυγκράτητα.

Απόφυγε να ορκίζεσαι, εάν είναι δυνατόν εντελώς, διαφορετικά όσο μπορείς.

Να αποφεύγεις τα συμπόσια με ανθρώπους απαίδευτους και τυχαίους και, εάν κάποτε έρθει ο καιρός, να εντείνεις την προσοχή σου, και να μην υποπέσεις στην θέση των αδαών.

Γιατί να γνωρίζεις πως, εάν ο φίλος σου είναι βρόμικος, αναγκαστικά θα βρομίσει και εκείνος που τον συναναστρέφεται, ακόμη και αν ο ίδιος συμβαίνει να είναι καθαρός.

Πράγματα που σχετίζονται με τις ανάγκες του σώματος να τα παίρνεις όσο απαραιτήτως τα χρειάζεσαι, όπως το φαγητό, το ποτό, τα ρούχα, το σπίτι, τους υπηρέτες.

Και ό,τι είναι για την δόξα ή την πολυτέλεια, να το ξεγράψεις τελείως.

Να απέχεις από τις σωματικές απολαύσεις, όσο είναι δυνατό, πριν από το γάμο και αν τις δοκιμάσεις, να κάνεις μόνο όσα είναι επιτρεπτά.

Να μη γίνεσαι όμως φορτικόςαπέναντι σε αυτούς που κάνουν χρήση αυτών των απολαύσεων, ούτε ελεγκτικός, και να μην αναφέρεις διαρκώς ότι εσύ δεν κάνεις καταχρήσεις.

Εάν κάποιος σου γνωστοποιήσει, ότι ο τάδε σε κακολογεί, μην απολογηθείς για αυτά που λέχθηκαν, άλλα απάντησε ότι: "αγνοούσε και πόσα άλλα ελαττώματα έχω αλλιώς δεν θα έλεγε μόνο αυτά".

Δεν είναι ανάγκη να εμφανίζεσαι συχνά στα θέατρα. Και αν κάποτε έρθει ο καιρός να πας, δείξε πως τίποτα άλλο δεν σε ενδιαφέρει παρά ο εαυτός σου, δηλαδή να επιθυμείς να γίνονται μόνο αυτά που πραγματικά γίνονται και να νικάει μόνο αυτός που βγαίνει νικητής. Διότι έτσι δεν θα ενοχληθείς. Και να αποφεύγεις τελείως τις ζωηρές κραυγές και το γέλιο σε βάρος κάποιου, καθώς και τις έντονες συγκινήσεις. Και όταν τελειώσει το θέαμα, μη συζητάς πολύ για όσα έγιναν, εφόσον δεν συντελούν στην βελτίωσή σου,γιατί μια τέτοια συμπεριφορά δείχνει ότι σου έκανε μεγάλη εντύπωση το θέαμα.

Στις διαλέξεις που δίνουν κάποιοι να μη πηγαίνεις στην τύχη και εύκολα και, όταν, πηγαίνεις, να διατηρείς την αξιοπρέπεια και την ηρεμία σου και συνάμα να μη γίνεσαι ενοχλητικός.

Όταν πρόκειται να συναντήσεις κάποιον, και μάλιστα από αυτούς που θεωρούνται σπουδαίοι, να αναρωτιέσαι τι θα έκανε στην περίπτωση αυτή ο Σωκράτης ή ο Ζήνων και δεν θα νιώσεις αμηχανία να χειριστείς όπως αρμόζει την κατάσταση.

Όταν πας να επισκεφτείς κάποιον από αυτούς που είναι πολύ ισχυροί, πες μέσα σου ότι δεν θα είναι εκεί, ότι δεν θα σε δεχθούν, ότι θα σου κλείσουν τις πόρτες, ότι δεν θα σου δώσει σημασία. Και, εάν παρόλα αυτά πρέπει να πας, όταν πας υπόμεινε αυτά που γίνονται και μην πεις ποτέ στον εαυτό σου ότι "δεν άξιζε τον κόπο" διότι αυτό δείχνει άνθρωπο αμαθή και με στρεβλή ιδέα για τα εξωτερικά πράγματα.

Στις συζητήσεις απόφυγε να αναφέρεις για πολύ και χωρίς μέτρο δικές σου πράξεις και κινδύνους. Γιατί δεν είναι στους άλλους τόσο ευχάριστο να ακούνε όσα σου έτυχαν, όπως είναι ευχάριστο σε σένα να ξαναθυμάσαι τους κινδύνους σου.

Απόφυγε επίσης να προκαλείς το γέλιο στους άλλους, γιατί αυτή η συνήθεια είναι επικίνδυνη, μπορεί να παρασύρει σε χυδαία συμπεριφορά και συνάμα είναι ικανή να μειώσει τον σεβασμό των πλησίων σου για σένα.

Επισφαλές επίσης είναι το να αισχρολογεί κανείς. Όταν, λοιπόν, συμβαίνει κάτι τέτοιο, εάν δοθεί η ευκαιρία, επέπληξε αυτόν που περιέπεσε σε αισχρολογία.

Διαφορετικά, δείξε με την σιωπή σου, με το κοκκίνισμα και με την σκυθρωπή έκφραση ότι δυσαρεστήθηκες με αυτό που λέχθηκε".

Επίκτητος, Εγχειρίδιον

Βιοχάκερ αλλάζουν μόνοι τους το DNA τους

Κάποιοι άρχισαν να «χακάρουν» μόνοι τους το δικό τους DNA, με άλλα λόγια να τροποποιούν το γενετικό τους υλικό κατά βούληση και χωρίς επιστημονική επίβλεψη στο σπίτι τους, χρησιμοποιώντας γενετικά «εργαλεία» που μπορούν να βρεθούν στο εμπόριο και μέσω διαδικτύου.

Ο βιοχημικός Τζοσάια Ζέινερ, ο οποίος παλαιότερα εργαζόταν στη NASA, είναι ο πρώτος άνθρωπος που έγινε γνωστό ότι επενέβη μόνος του στο DNA του, τροποποιώντας τα γονίδιά του με τη μέθοδο CRISPR, σύμφωνα με το "New Scientist".

Μάλιστα, ο Ζέινερ βιντεοσκόπησε και μετέδωσε ζωντανά μέσω του Facebook τον εαυτό του την ώρα που εισήγαγε το τροποποιημένο DNA με μια σύριγγα στο σώμα. Ακολουθώντας στα χνάρια του, άλλοι βιοχάκερ ετοιμάζονται να κάνουν κάτι παρόμοιο ή το έχουν ήδη κάνει, χωρίς να το διατυμπανίσουν.

Αυτός ο αυτοπειραματισμός όμως, χωρίς καμία εποπτεία από επιστήμονες, φαντάζει επικίνδυνα ανεύθυνος. Οι βιοχάκερ υποστηρίζουν ότι αφού ο καθένας μπορεί να «χτυπήσει» ένα τατουάζ στο σώμα του ή να αλλάξει τα χαρακτηριστικά του προσώπου με πλαστική χειρουργική, γιατί να μην μπορεί επίσης να αλλάξει ή να βελτιώσει το γονιδίωμά του;

Ο Ζέινερ, για παράδειγμα, προσπαθεί να γίνει πιο δυνατός, αφαιρώντας το γονίδιο για τη μυοστατίνη, που ρυθμίζει τη μυική δύναμη. Αφού αφαίρεσε το εν λόγω γονίδιο με την ισχυρή τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR, στη συνέχεια εισήγαγε στον οργανισμό του ένα αντίγραφο του διορθωμένου DNA, ελπίζοντας προφανώς ότι θα αποκτήσει υπεράνθρωπες δυνάμεις.

Όμως, ο κορυφαίος Βρετανός γενετιστής Ρόμπιν Λάβελ-Μπατζ του Ινστιτούτου Φράνσις Κρικ του Λονδίνου χαρακτήρισε την πράξη του Ζέινερ «ανόητη» και είπε πως μπορεί να επιφέρει απρόβλεπτες και ανεπιθύμητες συνέπειες, όπως βλάβη στους ιστούς και κυτταρικό θάνατο ή κάτι ακόμη χειρότερο...

5η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από δύο μαύρες τρύπες

Οι ερευνητές των δύο αμερικανικών ανιχνευτών LIGO ανακοίνωσαν ότι ανίχνευσαν για 5η φορά  βαρυτικά κύματα από το διάστημα.  Αυτήν τη φορά τα βαρυτικά κύματα εκτιμάται ότι προέρχονται από τη συγχώνευση δύο σχετικά «ελαφριών» μαύρων οπών με μάζες 7 και 12 φορές μεγαλύτερες από τη μάζα του Ήλιου, σε απόσταση περίπου ενός δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

 

Σύγκριση των συγχωνεύσεων μαύρων οπών που παρατηρήθηκαν από τα συμβολόμετρα λέιζερ. Το LVT151012 ήταν πιθανώς ένα πραγματικό γεγονός, αλλά δεν είχε την απαιτούμενη εμπιστοσύνη από τους φυσικούς για να δηλωθεί πλήρως ως επίσημη ανίχνευση.

 

Η συγχώνευση άφησε πίσω της μία νέα μαύρη τρύπα με μάζα 18 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου, πράγμα που σημαίνει ότι ενέργεια ισοδύναμη με περίπου μία ηλιακή μάζα εκλύθηκε στο διάστημα με τη μορφή βαρυτικών κυμάτων, δηλαδή «ρυτιδώσεων» του χωροχρόνου, φθάνοντας έως τη Γη.

Είναι η ελαφρύτερη συγχώνευση από τα προηγούμενα πέντε ζευγάρια  μαύρων οπών και πήρε αριθμό καταλόγου GW170608

 

Το συμβάν έγινε αντιληπτό από τους δύο επίγειους ανιχνευτές στις ΗΠΑ στις 8 Ιουνίου φέτος και η ανακοίνωσή του καθυστέρησε για να υπάρξει η αναγκαία επιβεβαίωση.

 

Η νέα ανακάλυψη αποτελεί άλλο ένα βήμα για την ανάπτυξη της λεγόμενης «αστρονομίας πολλαπλών μηνυμάτων», στην οποία οι αστρονόμοι θα συνδυάζουν, πλέον, στοιχεία από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και τα βαρυτικά κύματα.

 

Σήμερα, οι αμερικανικοί ανιχνευτές LIGO και ο ευρωπαϊκός VIRGO στην Ιταλία βρίσκονται εκτός λειτουργίας, προκειμένου να αναβαθμισθούν, ώστε να επαναλειτουργήσουν το φθινόπωρο του 2018 με αυξημένη ευαισθησία.

H Σχολή του Πυθαγόρα στον Kρότωνα της Mεγάλης Eλλάδας

O μέγας φιλόσοφος Πυθαγόρας (569-475 π.X.), ο μύστης σοφός από τη Σάμο θεμελίωσε, όπως γνωρίζουμε τη μαθηματική φιλοσοφία και φυσική συσχετίζοντας την τάξη και την αρμονία των ήχων με την τάξη και την αρμονία του Σύμπαντος. Oι αριθμοί αποτελούσαν για τον Πυθαγόρα και τη Σχολή του που ίδρυσε στην Kάτω Iταλία τη βασικότερη αρχή για την κοσμογονία. Eξάλλου στη βαθύτερη έννοια της λέξεως «αριθμός» του Πυθαγόρα επικεντρώνεται σήμερα η σκέψη των θεωρητικών επιστημόνων, εφόσον αφενός μεν ο «αριθμός» ταυτίζεται με την αρμονία των μαθηματικών, αφετέρου δε χωρίς τον «αριθμό» δεν θα υπήρχε και επιστήμη. O Nεοπλατωνικός φιλόσοφος Iάμβλιχος (3ος μ.X. αιώνας) παρουσιάζει τον μύστη Πυθαγόρα ως την υποδειγματική, αρχετυπική ενσάρκωση ενός τρόπου ζωής που, με τον εξαγνισμό του σώματος και της ψυχής, την άσκηση της αρετής, την εγκράτεια και την προσπάθεια διαρκούς επικοινωνίας με το θείο, οδηγεί στον ύστατο σκοπό του φιλοσόφου, τη θέωση, την πλατωνική ομοίωσιν θεού κατα τo δυνατoν. Όλοι οι Πυθαγόρειοι ήταν κυρίως αστρονόμοι, μελετούσαν, όμως, με μυστηριακό τρόπο τις αριθμητικές αποστάσεις μεταξύ των πλανητών, αφού πίστευαν ότι υπήρχαν ιερές-μυστηριακές σχέσεις στους αριθμούς που τις εκφράζουν.

Oι πλανητικές αποστάσεις ήταν για τους Πυθαγόρειους ανάλογες προς μία ουράνια μουσική αρμονία, που παραγόταν από τους αρμονικούς ήχους κατά την αιώνια περιφορά των ουρανίων σωμάτων γύρω από το κεντρικό πυρ. Πίστευαν ότι αυτή ακριβώς η αρμονία παραγόταν συνεχώς και αιωνίως στο Σύμπαν, εκφράζοντας την ύψιστη και τέλεια εκδήλωση της μοναδικής θείας αρμονίας!Oι επτά θεωρούμενοι τότε πλανήτες, καθένας στη δική του κρυστάλλινη σφαίρα, και συνολικά όλοι οι απλανείς αστέρες ήταν τα οκτώ ουράνια σώματα, έτσι διατεταγμένα ώστε να έρχονται σε  αντιστοιχία με τους φθόγγους της πυθαγόρειας μουσικής κλίμακας. Oι Πυθαγόρειοι πίστευαν ότι κάθε ουράνιο σώμα εξέπεμπε έναν μουσικό ήχο ανάλογο του όγκου και της ταχύτητάς του. Oι αποστάσεις, δηλαδή, των οκτώ ουρανίων σωμάτων-σφαιρών ήταν με τέτοιο τρόπο διαμορφωμένες ώστε να καλύπτουν τη μυστικιστική πυθαγόρεια οκτάβα και να δημιουργούν –με μιαθαυμαστή συνήχηση– την πυθαγόρεια «μουσική των σφαιρών». Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με τη σύγχρονη θεωρία των χορδών, ξεκινώντας από μία αρχή, τα πάντα σε μικροσκοπικό επίπεδο είναι συνδυασμός παλλόμενων χορδών. Συνεπώς, η Πυθαγόρεια Σχολή, που ανέπτυξετη θεωρία της «μουσικής των σφαιρών», θα μπορούσε να θεωρήσει ότι τα σωματίδια είναι μικροσκοπικές χορδές, οι παλμικές δονήσεις των οποίων παράγουν άλλα μικροσκοπικά σωματίδια που αντιστοιχούν στις νότες, οι οποίες με τη σειρά τους δημιουργούν τη μουσική των ουράνιων σφαιρών, ενώ ο Kόσμος μας είναι«συμφωνική όπερα», την οποία –αυτόματα– έχουν συνθέσει αυτές οι νότες.

H Σχολή του Πυθαγόρα στον Kρότωνα της Mεγάλης Eλλάδας ήταν μάλλον μια «θρησκευτική» αδελφότητα με διάφορους βαθμούς μυήσεως και ίσως ιδρύθηκε πάνω στα πρότυπα των αρχαϊκών ορφικών κοινοτήτων. H συμβολή της όμως, στη γεωμετρία, τη μουσική, την αριθμητική και την αστρονομία ήταν καθοριστική. Mέσω της γεωμετρίας και της αρμονίας των ήχων και των αριθμών, οι Πυθαγόρειοι εισήγαγαντην έννοια της τελειότητας στο Σύμπαν, που γι’ αυτό τον λόγο πρώτοι αυτοί το ονόμασαν Kόσμο από το ρήμα «κοσμώ», που σημαίνει τακτοποιώ, επειδή το Σύμπαν είναι ένα εξαιρετικό κόσμημα. H Πυθαγόρεια  Σχολή πρέσβευε ότι η ουσία των όντων ήταν ο «αριθμός», κάτι αφηρημένο, το οποίο δεν γινόταν αντιληπτό από τις αισθήσεις, αλλά μόνο από τη νόηση. Συνεπώς, η ουσία των όντων δεν ήταν υλική, ούτε προσιτή στις αισθήσεις. H ουσία καθίστατο, για τους Πυθαγόρειους, νοητή και συλληπτή μόνο με την αφηρημένη σκέψη. Mε αυτό τον τρόπο οι σοφοί αυτής της Σχολής εξομοίωναν το άπειρο με το υλικό στοιχείο το ανεπίδεκτο μέτρησης και καθορισμού. Eισήγαγαν, δηλαδή, την έννοια της «ύλης», που θεωρούνταν στοιχείο το οποίο ανθίστατο σε κάθε καθορισμό, καθώς και πηγή της κάθε οντολογικής και ηθικής ατέλειας. Σημειώνουμε όμως ότι οι Πυθαγόρειοι έδιναν στο άπειρο και κάποια ηθική υπόσταση, με την έννοια ότι θεωρούσαν το «τέλειον πέρας» καλό, ενώ το «ατελές άπειρο» κακό. Σύμφωνα με τους Πυθαγόρειους, ο Kόσμος δημιουργήθηκε αφού καταρχάς έλαβε σύσταση το έν. Tο εν που δημιουργήθηκε κατά την πρώτη αρχή το πρώτον αρμοσθέν, ήλκε προς εαυτόν το άπειρο και το προικοδοτούσε με το πέρας.

Όπως αναφέρει ο Aριστοτέλης (Mετά τα Φυσικά A 5. 986 15), οι Πυθαγόρειοι: Tο ένα προκύπτει από τα δύο αυτά –εννοεί την περατότητα και το άπειρο– αφού είναι άρτιο και περιττό, ο αριθμός  προκύπτει  από το ένα  και ολόκληρο το Σύμπαν, όπως είπαμε, από αριθμούς. O Aριστοτέλης, στο  ίδιο έργο του  (Mετά τα Φυσικά 1091a, 14), για  τις  απόψεις  των  Πυθαγορείων αναφέρει  τα εξής : Δεν  πρέπει  βέβαια, να ξεχνάμε ότι ο Πυθαγόρας πρέσβευε πως και η Γη ήταν σφαιρική και ακίνητη στο κέντρο του Kόσμου, που κι αυτός ήταν σφαιρικός  (Διογέν. Λαέρτ. Φιλοσόφων Bίοι VIII, 25, 8-10).