ΟΜΗΡΟΣ: Ὀδύσσεια (8.266-8.366)

Αὐτὰρ ὁ φορμίζων ἀνεβάλλετο καλὸν ἀείδειν

ἀμφ᾽ Ἄρεος φιλότητος ἐϋστεφάνου τ᾽ Ἀφροδίτης,
ὡς τὰ πρῶτα μίγησαν ἐν Ἡφαίστοιο δόμοισι
λάθρῃ· πολλὰ δ᾽ ἔδωκε, λέχος δ᾽ ᾔσχυνε καὶ εὐνὴν
270 Ἡφαίστοιο ἄνακτος· ἄφαρ δέ οἱ ἄγγελος ἦλθεν
Ἥλιος, ὅ σφ᾽ ἐνόησε μιγαζομένους φιλότητι.
Ἥφαιστος δ᾽ ὡς οὖν θυμαλγέα μῦθον ἄκουσε,
βῆ ῥ᾽ ἴμεν ἐς χαλκεῶνα, κακὰ φρεσὶ βυσσοδομεύων,
ἐν δ᾽ ἔθετ᾽ ἀκμοθέτῳ μέγαν ἄκμονα, κόπτε δὲ δεσμοὺς
275 ἀρρήκτους ἀλύτους, ὄφρ᾽ ἔμπεδον αὖθι μένοιεν.
αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ τεῦξε δόλον κεχολωμένος Ἄρει,
βῆ ῥ᾽ ἴμεν ἐς θάλαμον, ὅθι οἱ φίλα δέμνι᾽ ἔκειτο,
ἀμφὶ δ᾽ ἄρ᾽ ἑρμῖσιν χέε δέσματα κύκλῳ ἁπάντῃ·
πολλὰ δὲ καὶ καθύπερθε μελαθρόφιν ἐξεκέχυντο,
280 ἠΰτ᾽ ἀράχνια λεπτά, τά γ᾽ οὔ κέ τις οὐδὲ ἴδοιτο,
οὐδὲ θεῶν μακάρων· πέρι γὰρ δολόεντα τέτυκτο.
αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ πάντα δόλον περὶ δέμνια χεῦεν,
εἴσατ᾽ ἴμεν ἐς Λῆμνον, ἐϋκτίμενον πτολίεθρον,
ἥ οἱ γαιάων πολὺ φιλτάτη ἐστὶν ἁπασέων.
285 οὐδ᾽ ἀλαοσκοπιὴν εἶχε χρυσήνιος Ἄρης,
ὡς ἴδεν Ἥφαιστον κλυτοτέχνην νόσφι κιόντα·
βῆ δ᾽ ἴμεναι πρὸς δῶμα περικλυτοῦ Ἡφαίστοιο,
ἰσχανόων φιλότητος ἐϋστεφάνου Κυθερείης.
ἡ δὲ νέον παρὰ πατρὸς ἐρισθενέος Κρονίωνος
290 ἐρχομένη κατ᾽ ἄρ᾽ ἕζεθ᾽· ὁ δ᾽ εἴσω δώματος ᾔει
ἔν τ᾽ ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τ᾽ ἔφατ᾽ ἔκ τ᾽ ὀνόμαζε·
«Δεῦρο, φίλη, λέκτρονδε, τραπείομεν εὐνηθέντες·
οὐ γὰρ ἔθ᾽ Ἥφαιστος μεταδήμιος, ἀλλά που ἤδη
οἴχεται ἐς Λῆμνον μετὰ Σίντιας ἀγριοφώνους.»
295 Ὣς φάτο, τῇ δ᾽ ἀσπαστὸν ἐείσατο κοιμηθῆναι.
τὼ δ᾽ ἐς δέμνια βάντε κατέδραθον· ἀμφὶ δὲ δεσμοὶ
τεχνήεντες ἔχυντο πολύφρονος Ἡφαίστοιο,
οὐδέ τι κινῆσαι μελέων ἦν οὐδ᾽ ἀναεῖραι.
καὶ τότε δὴ γίγνωσκον, ὅ τ᾽ οὐκέτι φυκτὰ πέλοντο.
300 ἀγχίμολον δέ σφ᾽ ἦλθε περικλυτὸς ἀμφιγυήεις,
αὖτις ὑποστρέψας, πρὶν Λήμνου γαῖαν ἱκέσθαι·
Ἠέλιος γάρ οἱ σκοπιὴν ἔχεν εἶπέ τε μῦθον.
βῆ δ᾽ ἴμεναι πρὸς δῶμα, φίλον τετιημένος ἦτορ·
ἔστη δ᾽ ἐν προθύροισι, χόλος δέ μιν ἄγριος ᾕρει·
305 σμερδαλέον δ᾽ ἐβόησε, γέγωνέ τε πᾶσι θεοῖσι·
«Ζεῦ πάτερ ἠδ᾽ ἄλλοι μάκαρες θεοὶ αἰὲν ἐόντες,
δεῦθ᾽, ἵνα ἔργα γελαστὰ καὶ οὐκ ἐπιεικτὰ ἴδησθε,
ὡς ἐμὲ χωλὸν ἐόντα Διὸς θυγάτηρ Ἀφροδίτη
αἰὲν ἀτιμάζει, φιλέει δ᾽ ἀΐδηλον Ἄρηα,
310 οὕνεχ᾽ ὁ μὲν καλός τε καὶ ἀρτίπος, αὐτὰρ ἐγώ γε
ἠπεδανὸς γενόμην· ἀτὰρ οὔ τί μοι αἴτιος ἄλλος,
ἀλλὰ τοκῆε δύω, τὼ μὴ γείνασθαι ὄφελλον.
ἀλλ᾽ ὄψεσθ᾽, ἵνα τώ γε καθεύδετον ἐν φιλότητι,
εἰς ἐμὰ δέμνια βάντες· ἐγὼ δ᾽ ὁρόων ἀκάχημαι.
315 οὐ μέν σφεας ἔτ᾽ ἔολπα μίνυνθά γε κειέμεν οὕτω,
καὶ μάλα περ φιλέοντε· τάχ᾽ οὐκ ἐθελήσετον ἄμφω
εὕδειν· ἀλλά σφωε δόλος καὶ δεσμὸς ἐρύξει,
εἰς ὅ κέ μοι μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἔεδνα,
ὅσσα οἱ ἐγγυάλιξα κυνώπιδος εἵνεκα κούρης,
320 οὕνεκά οἱ καλὴ θυγάτηρ, ἀτὰρ οὐκ ἐχέθυμος.»
Ὣς ἔφαθ᾽, οἱ δ᾽ ἀγέροντο θεοὶ ποτὶ χαλκοβατὲς δῶ·
ἦλθε Ποσειδάων γαιήοχος, ἦλθ᾽ ἐριούνης
Ἑρμείας, ἦλθεν δὲ ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων.
θηλύτεραι δὲ θεαὶ μένον αἰδοῖ οἴκοι ἑκάστη.
325 ἔσταν δ᾽ ἐν προθύροισι θεοί, δωτῆρες ἑάων·
ἄσβεστος δ᾽ ἄρ᾽ ἐνῶρτο γέλως μακάρεσσι θεοῖσι
τέχνας εἰσορόωσι πολύφρονος Ἡφαίστοιο.
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον·
«Οὐκ ἀρετᾷ κακὰ ἔργα· κιχάνει τοι βραδὺς ὠκύν,
330 ὡς καὶ νῦν Ἥφαιστος ἐὼν βραδὺς εἷλεν Ἄρηα,
ὠκύτατόν περ ἐόντα θεῶν οἳ Ὄλυμπον ἔχουσι
χωλὸς ἐὼν τέχνῃσι· τὸ καὶ μοιχάγρι᾽ ὀφέλλει.»
Ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον·
Ἑρμῆν δὲ προσέειπεν ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·
335 «Ἑρμεία, Διὸς υἱέ, διάκτορε, δῶτορ ἑάων,
ἦ ῥά κεν ἐν δεσμοῖς ἐθέλοις κρατεροῖσι πιεσθεὶς
εὕδειν ἐν λέκτροισι παρὰ χρυσέῃ Ἀφροδίτῃ;»
Τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα διάκτορος ἀργειφόντης·
«αἲ γὰρ τοῦτο γένοιτο, ἄναξ ἑκατηβόλ᾽ Ἄπολλον.
340 δεσμοὶ μὲν τρὶς τόσσοι ἀπείρονες ἀμφὶς ἔχοιεν,
ὑμεῖς δ᾽ εἰσορόῳτε θεοὶ πᾶσαί τε θέαιναι,
αὐτὰρ ἐγὼν εὕδοιμι παρὰ χρυσέῃ Ἀφροδίτῃ.»
Ὣς ἔφατ᾽, ἐν δὲ γέλως ὦρτ᾽ ἀθανάτοισι θεοῖσιν.
οὐδὲ Ποσειδάωνα γέλως ἔχε, λίσσετο δ᾽ αἰεὶ
345 Ἥφαιστον κλυτοεργὸν ὅπως λύσειεν Ἄρηα·
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
«Λῦσον· ἐγὼ δέ τοι αὐτὸν ὑπίσχομαι, ὡς σὺ κελεύεις,
τίσειν αἴσιμα πάντα μετ᾽ ἀθανάτοισι θεοῖσι.»
Τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε περικλυτὸς ἀμφιγυήεις·
350 «μή με, Ποσείδαον γαιήοχε, ταῦτα κέλευε·
δειλαί τοι δειλῶν γε καὶ ἐγγύαι ἐγγυάασθαι.
πῶς ἂν ἐγώ σε δέοιμι μετ᾽ ἀθανάτοισι θεοῖσιν,
εἴ κεν Ἄρης οἴχοιτο χρέος καὶ δεσμὸν ἀλύξας;»
Τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε Ποσειδάων ἐνοσίχθων·
355 «Ἥφαιστ᾽, εἴ περ γάρ κεν Ἄρης χρεῖος ὑπαλύξας
οἴχηται φεύγων, αὐτός τοι ἐγὼ τάδε τίσω.»
Τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα περικλυτὸς ἀμφιγυήεις·
«οὐκ ἔστ᾽ οὐδὲ ἔοικε τεὸν ἔπος ἀρνήσασθαι.»
Ὣς εἰπὼν δεσμὸν ἀνίει μένος Ἡφαίστοιο.
360 τὼ δ᾽ ἐπεὶ ἐκ δεσμοῖο λύθεν, κρατεροῦ περ ἐόντος,
αὐτίκ᾽ ἀναΐξαντε ὁ μὲν Θρῄκηνδε βεβήκει,
ἡ δ᾽ ἄρα Κύπρον ἵκανε φιλομμειδὴς Ἀφροδίτη,
ἐς Πάφον, ἔνθα τέ οἱ τέμενος βωμός τε θυήεις.
ἔνθα δέ μιν Χάριτες λοῦσαν καὶ χρῖσαν ἐλαίῳ,
365 ἀμβρότῳ, οἷα θεοὺς ἐπενήνοθεν αἰὲν ἐόντας,
ἀμφὶ δὲ εἵματα ἕσσαν ἐπήρατα, θαῦμα ἰδέσθαι.

***

Και να ο Δημόδοκος έκρουσε την κιθάρα, ένα ωραίο τραγούδι
ξεκινώντας για την αγάπη του Άρη με την καλλιστέφανη Αφροδίτη.
Το πώς κρυφά, πρώτη φορά, μέσα στο ίδιο το παλάτι του Ήφαιστου,
έσμιξαν μεταξύ τους· το πώς εκείνος, με τα πολλά του δώρα,
άσχημα ντρόπιαζε την κλίνη και το στρώμα του θεού Ηφαίστου.
270 Δεν άργησε όμως, κι αγγελιαφόρος φτάνει ο Ήλιος,
που του φανέρωσε το πώς τους είδε αγκαλιασμένους
στον παράνομο έρωτα.
Τότε λοιπόν το νέο ακούγοντας
που την ψυχή του δάγκωσε, ο Ήφαιστος τραβήχτηκε
στο εργαστήρι, όπου τα μέταλλα δουλεύει,
κι ο νους του μελετούσε την εκδίκησή του.
Στήνει στο ξύλο του άκμονα μεγάλο αμόνι και πήρε να χτυπά
άρρηκτα κι άλυτα δεσμά, που να τους παγιδέψουν.
Κι όταν ετοίμασε το δόλιο έργο του, γλίστρησε,
χολωμένος με τον Άρη, στον θάλαμό του, όπου
βρισκόταν κι η συζυγική του κλίνη.
Και περιπλέκει με τα δίχτυα το κρεβάτι, από τα πόδια ολόγυρα·
κρέμασε κι άλλα από ψηλά στο μεσιανό δοκάρι, πολλά,
280 λεπτότατα, να πέφτουν σαν αράχνες, κανείς να μην μπορεί,
μήτε θεός, να τα ξεκρίνει — τόσο καλά τον δόλο του είχε στήσει.
Κι αφού τα δίχτυα του παγίδευσαν από παντού την κλίνη,
άφησε να φανεί πως πάει στη Λήμνο, οχυρωμένη
και καλοχτισμένη πόλη — της έτρεφε την πιο μεγάλη αγάπη,
την προτιμούσε από τις άλλες χώρες.
Στο μεταξύ ο Άρης χρυσοχάλινος, που δεν τον παραμόνεψε άδικα,
βλέποντας ότι ξεμακραίνει ο καλλιτέχνης Ήφαιστος,
στον έρωτα δοσμένος της καλλιστέφανης Κυθέρειας,
έσπευσε αμέσως στο παλάτι του ξακουστού Ηφαίστου.
Κι εκείνη, γυρίζοντας απ᾽ του πατέρα της, του παντοδύναμου Κρονίδη,
290 εκεί καθόταν περιμένοντας· ο Άρης τότε ορμητικός
της έπιασε σφιχτά το χέρι και την προσφώνησε μιλώντας:
«Έλα, αγαπημένη, να πλαγιάσουμε, τον έρωτά μας να χαρούμε·
δεν είναι εδώ ο Ήφαιστος, το ξέρω πως ξεκίνησε,
πηγαίνοντας μάλλον στη Λήμνο, στους Σίντιες
με τη βαριά κι άγρια φωνή.»
Ακούγοντας η Αφροδίτη δέχτηκε με χαρά της να πλαγιάσουν,
οι δυο τους προχωρούν και πέφτουν στο κρεβάτι,
και ξαφνικά τους τύλιξαν περίτεχνα τα δίχτυα του δολοπλόκου
Ηφαίστου· μήτε τα μέλη τους μπορούσαν να κινήσουν, μήτε
να σηκωθούν ξανά· τότε κατάλαβαν ότι τους βρήκε
το αναπόφευκτο.
300 Στην ώρα φθάνει ο περιώνυμος χωλός θεός, πίσω γυρίζοντας,
προτού πατήσει το νησί της Λήμνου· γιατί ο Ήλιος,
κατασκοπεύοντας για χάρη του, τους είδε και του φανερώνει
το μαντάτο. Βαρύθυμος ο Ήφαιστος και πληγωμένος,
προχώρησε στον θάλαμό του, έμεινε ακίνητος στο πρόθυρο,
κι όπως τον έπνιγε ο θυμός, σέρνει μια φοβερή, άγρια κραυγή,
να τον ακούσουν όλοι οι θεοί του Ολύμπου:
«Δία πατέρα, και μακάριοι εσείς θεοί αθάνατοι,
ελάτε, δείτε έργα καταγέλαστα κι αβάσταχτα·
το πώς εμένα, τον χωλό θεό, η Αφροδίτη, η κόρη του Διός,
με ατιμάζει συνεχώς· πώς στον ολέθριο Άρη χαρίζει
310 την αγάπη της, γιατί αυτός είναι ο ωραίος, ο αρτιμελής,
ενώ εγώ γεννήθηκα σακάτης· όχι από φταίξιμο άλλου κανενός,
μόνο των δυο γονιών μου, που καλύτερα να μ᾽ άφηναν αγέννητο.
Ελάτε να τους δείτε πώς ζευγαρώνουν τώρα πλαγιασμένοι,
ανεβασμένοι στη δική μου κλίνη, κι εγώ τους βλέπω
και με πνίγει ο πόνος. Φαντάζομαι όμως
πως το ζευγάρωμά τους δεν θα το συνεχίσουν για πολύ,
όσο κι αν τους κορώνει ο πόθος· δεν θα θελήσουν γρήγορα
να ξανασμίξουν μεταξύ τους. Γιατί ο δόλος και τα δίχτυα μου
θα τους κρατούν δεμένους, ωσότου τα γαμήλια δώρα γυρίσει πίσω
ο πατέρας της, όσα του πρόσφερα γι᾽ αυτή τη σκύλα κόρη·
320 ωραία η θυγατέρα του, δεν λέω, μα τόσο ξέφρενη.»
Ακούγοντας τον λόγο του, συναθροιστήκαν οι θεοί
στο χάλκινο κατώφλι του θαλάμου·
ήλθε ο Ποσειδών, κύριος της γης· ήλθε ο πολύστροφος Ερμής·
ήλθε λαμπρός ο Απόλλων, τοξότης με τα μακρινά του βέλη —
δεν ήλθαν μόνο οι θεές, στο σπίτι μένοντας από αιδημοσύνη.
Οι άλλοι όμως αγαθοεργοί θεοί ήσαν στο πρόθυρο στημένοι·
και τότε ξέσπασε άσβεστο γέλιο στους μάκαρες θεούς,
βλέποντας τα τεχνάσματα του δολοπλόκου Ηφαίστου.
Ο ένας κοίταζε τον άλλον, λέγοντας μεταξύ τους:
«Όχι, τ᾽ άνομα έργα δεν ευδοκιμούν· ο αργός προφθαίνει τον ταχύ.
330 Όπως και τώρα· αργός ο Ήφαιστος, τον Άρη πρόλαβε
ταχύτερον, όσο κανείς από τους άλλους ολυμπίους θεούς·
αν και χωλός, τον έπιασε στα δίχτυα του· τώρα οφείλονται
και της μοιχείας τα χρέη.»
Έτσι μιλούσαν, συναλλάσσοντας τα λόγια τους,
και τότε ο Απόλλων, ο περίλαμπρος γιος του Διός, γύρισε στον Ερμή:
«Ερμή διογέννητε, ψυχοπομπέ και δωροδότη,
340 αλήθεια, πες μου, θα δεχόσουν, παγιδευμένος σε φριχτά δεσμά,
να πλάγιαζες στην ίδια κλίνη με τη χρυσή Αφροδίτη;»
Ευθύς ανταποκρίθηκε ο Ερμής, ψυχοπομπός κι αργοφονιάς:
«Άμποτε κάτι τέτοιο να γινόταν, λαμπρέ εκηβόλε Απόλλωνα·
ας ήμουν γύρω μου δεμένος με τρεις φορές τόσα κι αμέτρητα δεσμά,
ας με θωρούσατε όλοι εσείς, θεοί, θεές·
φτάνει να πλάγιαζα με τη χρυσή Αφροδίτη.»
Η απάντηση σήκωσε γέλιο στους αθάνατους θεούς,
όμως ο Ποσειδώνας δεν γελούσε· επίμονα παρακαλούσε
τον έξοχο τεχνίτη Ήφαιστο να λύσει τα δεσμά του Άρη.
Στράφηκε τότε προς το μέρος του μιλώντας, και πέταξαν
τα λόγια του σαν τα πουλιά:
«Λύσε τον· κι εγώ το υπόσχομαι να σου πληρώσει αυτός, σύμφωνα
με τις απαιτήσεις σου, όλα τα δίκια σου, με τους αθάνατους θεούς μπροστά.»
Ευθύς ανταποκρίθηκεν ο περιώνυμος χωλός θεός:
350 «Μη Ποσειδώνα, που τη γη κρατείς, μην επιμένεις στο αίτημά σου·
των τιποτένιων οι εγγυήσεις βγαίνουν κι αυτές στο τέλος τιποτένιες.
Πώς θα μπορούσα αλήθεια εγώ να σε δεσμεύσω,
μπρος στους αθάνατους θεούς, αν παρά ταύτα ο Άρης,
λευτερωμένος από τα δεσμά, φύγει αφήνοντας
απλήρωτο το χρέος του;»
Κι ο κοσμοσείστης Ποσειδώνας ανταπάντησε:
«Ήφαιστε, ανίσως ο Άρης, με το χρέος απλήρωτο
φεύγοντας εξαφανιστεί, εγώ θα το πληρώσω, μόνος μου.»
Τότε τον λόγο ξαναπήρε ο περιώνυμος χωλός θεός:
«Δεν γίνεται, μήτε και πρέπει, ν᾽ απορρίψω την υπόσχεση σου.»
Μ᾽ αυτά τα λόγια, λύνει ο Ήφαιστος τα δίχτυα.
360 Κι όταν οι δυο τους βρέθηκαν λυμένοι απ᾽ τα ακατάλυτα δεσμά τους,
πάνω πετάχτηκαν· εκείνος πήρε τον δρόμο για τη Θράκη·
στην Κύπρο φτάνει η Αφροδίτη, με το απαράμιλλο μειδίαμα,
στην Πάφο καταφεύγοντας, όπου το τέμενος
κι ο μυριστός βωμός της. Εκεί την έλουσαν οι Χάριτες,
την άλειψαν με λάδι αθάνατο, αυτό που βάζουν οι θεοί
κι αιώνια λάμπουν· την ντύνουν και με ρούχα εξαίσια,
πάγκαλο θέαμα και θαύμα.

Αυτοάνοσο ή αυτοανοησία; Τελικά, πόσο αγαπάμε τον εαυτό μας;

Τα τελευταία χρόνια είναι της μόδας τα αυτοάνοσα νοσήματα. Σαν να λέμε αν δεν έχεις τουλάχιστον ένα απ’ αυτά δεν είσαι in. Τι είναι όμως τα αυτοάνοσα νοσήματα; Με απλά λόγια, και χωρίς να θέλω να χρησιμοποιήσω ιατρικούς όρους και δύσκολες εκφράσεις, έχουμε και λέμε.

Αυτοάνοσα νοσήματα ονομάζονται οι ασθένειες στις οποίες ο οργανισμός μας επιτίθεται ουσιαστικά στον εαυτό του, στα κύτταρά του και στα όργανά του. Διαβάστε το ξανά προσεχτικά και σταθείτε στο: ο οργανισμός μας επιτίθεται στον εαυτό του.

Αν τυχόν δεν το γνωρίζατε ο οργανισμός μας έχει εαυτό, έχει και αυτός την προσωπικότητά του. Υποτίθεται βέβαια ότι θα έπρεπε να βρίσκονται σε αρμονία μεταξύ τους, να τα πηγαίνουν καλά και να μην έχουν διαφορές. Τελικά δεν ισχύει κάτι τέτοιο, τσακώνονται και αυτοί και άσχημα κάποιες φορές απ’ ότι φαίνεται. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο τσακωμός αυτός δεν είναι ανώδυνος. Δεν πρόκειται για έναν απλό τσακωμό όπως π.χ. με την μητέρα μας του στυλ πάρε ζακέτα και τα συναφή ή με τις σκηνές ζηλοτυπίας των ζευγαριών. Στην προκειμένη περίπτωση μιλάμε για έναν καυγά που μπορεί να σου αλλάξει την ζωή ή ακόμη και να σε εξοντώσει.

Σύμφωνα με την ιατρική θεωρούνται μία πολυπαραγοντική νόσος. Προσβάλλουν όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, κοινωνικής και μορφωτικής τάξης. Συνήθως ακούς, δεν ξέρουμε από τι προήλθε, δεν γνωρίζουν το αίτιο ουσιαστικά. Οι παράγοντες που έχουν μελετηθεί για την εύρεση του αιτίου είναι: φάρμακα, ιοί, βακτήρια, χημικές ουσίες, διατροφικοί, ψυχολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Δεν έχει όμως βρεθεί μέχρι σήμερα ερευνητικά ένας απ’ αυτούς τους παράγοντες σαν αποκλειστικό αίτιο. Περίεργο ε;

Το κακό βέβαια είναι ότι συνεχώς ξεφυτρώνουν ωσάν τα μανιτάρια και νέα αυτοάνοσα νοσήματα πολλά εκ των οποίων χαρακτηρίζονται ως σπάνια. Το ακόμη χειρότερο είναι ότι αν ανήκεις σε αυτή την σπάνια κατηγορία αρχίζει ένας Γολγοθάς άνευ προηγουμένου. Ο οργανισμός σου επέλεξε να σου επιτεθεί με έναν σπάνιο και ευφάνταστο τρόπο. Δεν ξέρω ειλικρινά αν πρέπει να νιώθουμε σπάνιοι και εμείς μέσα σε όλο αυτό.

Εμένα βέβαια αυτή η επίθεση του οργανισμού μας στον εαυτό του μου θυμίζει αποτυχημένες, συνήθως, απόπειρες αυτοκτονίας. Απόπειρες που γίνονται ασυνείδητα μεν στοχευμένα δε. Απόπειρες που σαν τελικό τους στόχο έχουν την αφύπνιση του ατόμου που νοσεί.

Αφού φίλε δεν παίρνεις χαμπάρι από μόνος σου ότι το έχεις παρατραβήξει στο θυμίζω εγώ, με άσχημο και βίαιο τρόπο όμως μπας και ξυπνήσεις.

Και τότε είναι που ξυπνάς ένα πρωί και έρχονται τα πάνω κάτω στην ζωή σου. Βρίσκεσαι να τρέχεις σε γιατρούς και νοσοκομεία για να μάθεις τι σου συνέβη. Και όταν μάθεις, αν μάθεις βέβαια ποτέ επακριβώς, και αρχίσεις να μπαίνεις σε διαδικασία ανάρρωσης και θεραπείας αρχίζεις και σκέφτεσαι ή τουλάχιστον επιβάλλεται να σκεφτείς. Σκέφτεσαι πως έφτασες μέχρι εδώ και πως θα είναι η ζωή σου μετά απ’ αυτό. Και συνήθως αλλάζει άρδην. Η καθημερινότητα παίρνει νέα μορφή και προσπαθείς να συνηθίσεις τον νέο σου αυτοάνοσο εαυτό. Δύσκολη προσαρμογή σαφώς. Υπάρχουν και ανώδυνα αυτοάνοσα θα μου πείτε. Ναι, υπάρχουν αλλά και γι’ αυτά υπάρχουν εκλυτικοί παράγοντες τους οποίους δεν πρέπει να αψηφούμε.

Και θέτω το ερώτημα: τον εαυτό μας τον αγαπάμε; Μην βιαστείτε να απαντήσετε, σκεφτείτε το πολύ καλά πριν. Να σας πω εγώ κάτι; Δεν τον αγαπάμε, όσο θα έπρεπε τουλάχιστον. Μία ημέρα που θα είσαστε μόνοι σας σπίτι στήστε τον απέναντι σας και πείτε τα μαζί του. Μιλήστε ειλικρινά όμως, ξεγυμνωθείτε, δεν χωρούν δικαιολογίες μεταξύ σας. Ακούστε τι έχει να σας πει, θα εκπλαγείτε, πιστέψτε με. Και όταν τα ακούσετε μπορείτε άφοβα, μιας και δεν θα σας βλέπει κανένας άλλος, να κλάψετε μέσα από την ψυχή σας και να αγαπηθείτε.

Τι σημαίνει όμως αγαπάω τον εαυτό μου πέραν του ότι τον φροντίζω δίνοντάς του γνώση, τροφή, απόλαυση, ψυχαγωγία, συντροφιά, καλλωπισμό κτλ κτλ; Σημαίνει ότι προσπαθώ να τον γνωρίσω, να αφουγκραστώ τις ανάγκες του, τα θέλω του. Και όλα αυτά προκύπτουν μέσω της αυτογνωσίας η οποία προκύπτει με την σειρά της μέσω της ενδοσκόπησης. Κανένας γιατρός δεν θα σταθεί σε αυτά, το ξέρω πολύ καλά αυτό. Η δουλειά τους είναι η θεραπεία του σώματός μας και όχι της ψυχής μας, του βαθύτερου εγώ μας από το οποίο απορρέουν όλα τα δεινά του σώματός μας. Βέβαια σε καμία περίπτωση δεν οφείλουμε να είμαστε “κακοί” ασθενείς και να παρακούμε τα λεγόμενά τους. Άλλο όμως οι ιατρικές συμβουλές και η φαρμακευτική αγωγή και άλλο η γνώση του εαυτού μας και η αγάπη μας προς αυτόν.

Σε αυτό το σημείο θα μου πείτε ότι υπάρχουν και πολλά παιδιά που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα. Σαφώς και εκεί τα πράγματα περιπλέκονται. Τι εννοώ με αυτό. Όσον αφορά στους ενήλικες μίλησα για έλλειψη αγάπης προς τον εαυτό τους, για την ευθύνη που έχουν απέναντι στην ασθένεια. Τα παιδιά όμως τι ευθύνη φέρουν; Τα παιδιά είθισται να νοσούν επειδή δεν παίρνουν την απαραίτητη για όλους μας αγάπη.

Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα αυτοάνοσα νοσήματα οφείλονται σε καταπιεσμένα αρνητικά συναισθήματα και ήτοι στον θυμό. Ο θυμός είναι μια διαδικασία στην οποία μπαίνει υποσυνείδητα συνήθως ο οργανισμός μας με σκοπό να νικήσει τους φόβους του. Αν οι γονείς δεν έχουν μάθει να αγαπούν και να σέβονται τον εαυτό τους, αν δεν έχουν μυηθεί στην αγάπη δεν θα καταφέρουν να την μεταδώσουν υγιώς στα παιδιά τους με αποτέλεσμα τα παιδιά να διακατέχονται από θυμό, φόβο απόρριψης, ανασφάλεια και ως εκ τούτου να νοσήσουν. Μην αρχίσετε σε καμία περίπτωση να κατηγορείτε τον εαυτό σας ότι δεν είσαστε καλοί γονείς. Άνθρωποι είμαστε και η τελειότητα δεν μας χαρακτηρίζει. Δεν πρέπει να ξεχνάμε εξάλλου ότι όλοι ήμασταν κάποτε παιδιά και κουβαλάμε μέσα μας τα απωθημένα των παιδικών μας χρόνων. Το θέμα είναι τι τα κάνουμε αυτά μας τα απωθημένα.

Και κάτι άλλο. Μην περιμένετε να σας καταλάβουν οι άλλοι, όποιοι και αν είναι αυτοί, δεν μπορούν. Μόνο όσοι βαδίζουν μέσα στα παπούτσια μας μπορούν να μας καταλάβουν, κανένας άλλος. Θα ακούσετε πολλά μα μην ακούτε τους άλλους, ακούστε τον εαυτό σας. Μην τους αφήνετε να σας κρίνουν και να σας αποθαρρύνουν, δεν ξέρουν.

Και μην ξεχνάτε σας παρακαλώ ότι εμείς είμαστε οι γιατροί του εαυτού μας. Μπορούμε, εφόσον θέλουμε. Η δύναμη κρύβεται μέσα μας και έχουμε απεριόριστη δύναμη απλά δεν χρειάστηκε ίσως ποτέ μέχρι τώρα να την βγάλουμε στην επιφάνεια. Κολυμπούσαμε ασφαλείς στα ρηχά, τώρα νιώθουμε να πνιγόμαστε ακόμη και στα ρηχά αλλά ξέρουμε κολύμπι. Ναι, ξέρουμε αλλά ακόμη και αν νιώθουμε ότι το έχουμε ξεχάσει και είμαστε αδύναμοι ζητάμε βοήθεια. Αποφεύγουμε τον πνιγμό μας.

Στην τελική γιατί να καλύπτουμε την αυτοανοησία μας; Δική μας είναι και οφείλουμε να την αγαπάμε και αυτήν αρκεί να την αναγνωρίζουμε, να την φροντίζουμε και να την αυτοθεραπεύουμε. Εξάλλου η αυτοανοησία δεν κάνει διακρίσεις και ποτέ δεν ξέρουμε ποιον θα επισκεφτεί και πότε. Μην εθελοτυφλούμε.

Μην ξεχνάτε τέλος ότι παρά τις πάμπολλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε η ζωή συνεχίζεται. Και επιβάλλεται να συνεχιστεί όντας εμείς κυρίαρχοι τούτου του αυτοάνοσου που μας επισκέφτηκε και όχι αυτό. Εμείς ζούμε με αυτό και όχι αυτό με εμάς.

Να προσέχετε και να αγαπάτε τον εαυτό σας, αυτόν έχετε.

Αντιμετωπίζοντας τους νάρκισσους

Η ναρκισσιστική διαταραχή – πιο απλά ναρκισσισμός – ανήκει στις διαταραχές προσωπικότητας και φέρει 9 διαγνωστικά κριτήρια (DSM-5), με βασικότερα μία μεγαλειώδη αίσθηση εαυτού και επιτευγμάτων και φαντασιώσεις για απεριόριστη δύναμη, εξυπνάδα, ομορφιά κτλ. Αν και αυτά τα κριτήρια είναι εξαιρετικά σημαντικά για τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε το ναρκισσισμό έτσι όπως μπορεί να τον βιώνει κάποιος που βρίσκεται στον κύκλο επιρροής του ναρκισσιστή και θα δούμε πώς μπορεί να αντιμετωπισθεί.

ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΤΕΣ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΣΕ ΔΙΕΥΘΥΝΤΙΚΟΥΣ Η ΑΛΛΟΥΣ ΗΓΕΤΙΚΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ.

Τα χαρακτηριστικά που θα παρατηρήσουν όσοι περνάνε αρκετό χρόνο με κάποιο ναρκισσιστή είναι μία αίσθηση ανωτερότητας κι ένας εγωκεντρισμός, ο οποίος συχνά τους αποτρέπει από το ν’ ακούσουν προσεκτικά κάποιον – αντ’ αυτού απαντάνε με κάτι που απασχολεί τους ίδιους. Αυτό που διαφοροποιεί το ναρκισσιστή από κάποιον που πάσχει από κάποια άλλη διαταραχή (πχ. οριακή) είναι ότι συνήθως δε θα αρνηθεί ουσιαστικά την ύπαρξη της διαταραχής του. Αντιθέτως, θα είναι περήφανος για τα χαρακτηριστικά του και θα τα εκλογικεύσει με φράσεις όπως ‘Δεν είμαι ναρκισσιστής, είμαι όντως πιο έξυπνος από τους άλλους’. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι πολύ συχνά ναρκισσιστές βρίσκονται πράγματι σε διευθυντικούς ή άλλους ηγετικούς ρόλους (Deluga, 1997) και υπάρχει εδώ το ερώτημα της κότας και του αυγού, δηλαδή ο ναρκισσισμός κάνει κάποιον ηγέτη ή η ηγεσία τον κάνει ναρκισσιστή; Η τελική απάντηση δεν έχει βρεθεί ακόμα καθότι οι ρίζες του ναρκισσισμού δεν έχουν ερευνηθεί επαρκώς. Η ψυχολογική κοινότητα είναι διχασμένη, αλλά έχουν δοθεί κάποιες εξηγήσεις σχετικά με την ανάπτυξη της διαταραχής, οι οποίες πάντα έχουν τις ρίζες τους στην παιδική ηλικία (Johnson et. Al, 1999). Πιο αναλυτικά πιθανολογούν πως έχει να κάνει είτε με υπερβολικές και μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τους γονείς είτε με υπερπροστασία και συνεχή, υπερβολική και χωρίς λόγο επιβράβευση.

Επιστρέφοντας στους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να αναγνωρίσετε ένα ναρκισσιστή, αυτοί είναι αρκετά απλοί. Ο ναρκισσιστής θα είναι ο γοητευτικός άνθρωπος που βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής και μιλάει αδιάκοπα για τα (συνήθως μεγεθυμένα) επιτεύγματά του, χωρίς να δίνει σε κανέναν άλλο την ευκαιρία να μιλήσει. Είναι επίσης ιδιαίτερα εύθικτοι και αυτό σημαίνει πως αν σκέφτεστε να τους επικρίνετε για κάποιο λάθος στην ομιλία τους ή να τους προκαλέσετε λέγοντας τους πως ίσως υπερβάλουν, υπάρχει μία μεγάλη πιθανότητα να υποστείτε λεκτική επίθεση και να σας τιμωρήσουν με κάποιο τρόπο (έλλειψη επικοινωνίας, παρακράτηση τρυφερότητας ή σεξουαλικών επαφών προς το σύντροφο κτλ). Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι οι ναρκισσιστές είναι εξαιρετικά γοητευτικοί, ενδιαφέροντες και γνωρίζουν τους τρόπους για να κάνουν τον κόσμο να τους προσέχει, σημαίνει πως συνήθως δεν τους λείπουν οι κοινωνικές επαφές. Παρ’ όλα αυτά, κατά γενική παραδοχή, ο ναρκισσισμός αποτελεί ένα μηχανισμό άμυνας στα φοβερά επώδυνα αισθήματα ανασφάλειας και χαμηλής αυτοεικόνας που διαθέτουν και άρα οι κοινωνικές επαφές, τα ακριβά αυτοκίνητα και οι υψηλόμισθες θέσεις είναι συνήθως απλώς μία πανοπλία προστασίας και ένα παραβάν ανάμεσα σε αυτούς και τον κόσμο που δεν εμπιστεύονται.

Οι ναρκισσιστές σχεδόν ποτέ δε θα αναζητήσουν βοήθεια οποιασδήποτε μορφής. Σπάνια πάνε σε κάποιο ψυχοθεραπευτή και αν το κάνουν θα είναι για κάποιο άλλο ζήτημα που τους βασανίζει, καθώς ο ίδιος ο ναρκισσισμός είναι εγωσυντονικός, άρα δεν τον εκλαμβάνουν ως πρόβλημα. Αν πάνε τελικά σε κάποιο ψυχοθεραπευτή θα είναι συνήθως για κατάθλιψη, η οποία πιθανόν να έχει προκληθεί από κάποιο σχόλιο ή κάποια συμπεριφορά που εξέλαβαν ως επικριτική. Αυτό σημαίνει πως σπάνια θα θεραπευτεί η ίδια η διαταραχή. Η μεγαλύτερη λοιπόν πιθανότητα είναι πως αν έχετε ένα ναρκισσιστή στο περιβάλλον σας και αν σας ενοχλεί για κάποιο λόγο η μεγαλομανία του (το λόγο αυτό καλό θα ήταν να τον ψάξετε οι ίδιοι καθώς, όπως λέει και ο Jung, ό,τι μας ενοχλεί στους άλλους, μας λέει κάτι για τον εαυτό μας) έχετε δύο επιλογές: η πρώτη είναι να αγνοήσετε τον εκνευρισμό σας και να συνεχίσετε να του επιτρέπετε να σας μιλάει για το πόσο σημαντικός και πετυχημένος είναι. Η δεύτερη είναι να του μιλήσετε γι’ αυτό που βιώνετε. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, να γνωρίζετε πως η σχέση σας θα υποστεί ανεπανόρθωτη ρήξη – είτε αυτό μεταφράζεται σε μία απόλυση είτε σε μία αδελφική διαμάχη είτε σε ένα διαλυμένο γάμο.

Τέλος, να αναφέρω πως υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα σε έναν υγιή ναρκισσισμό και αυτό που αποκαλούμε διαταραχή, δηλαδή έναν παθολογικό ναρκισσισμό. Είναι δηλαδή υγιές και απαραίτητο να πιστεύουμε στον εαυτό μας, να έχουμε αυτοπεποίθηση και να επιβραβεύουμε τις επιτυχίες μας. Η κατάσταση γίνεται παθολογική όταν όλα αυτά γίνονται σε υπερβολικό βαθμό, τόσο έντονα που μας αποτρέπουν από το να σχετιζόμαστε ουσιαστικά με τους γύρω μας και εμείς εξακολουθούμε να πιστεύουμε πως είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας το να μας δίνουν όλοι την αναπόσπαστη προσοχή τους χωρίς εμείς να ανταποδίδουμε.

Ανακαλύφθηκαν νέα κύτταρα, που συμβάλλουν στην υγεία του αναπνευστικού συστήματος

Ένα νέο είδος κυττάρων που βρίσκονταν κρυμμένα μέσα στους πνεύμονες, ανακάλυψαν επιστήμονες. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature» , οι ερευνητές εντόπισαν στους πνεύμονες και συγκεκριμένα στις ευαίσθητες, διακριτικές διόδους των πνευμόνων, το νέο είδος κυττάρων που μάλιστα, είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του αναπνευστικού.

Οι συγγραφείς της έρευνας δήλωσαν ότι τα κύτταρα αυτά που ονομάσθηκαν εκκριτικά κύτταρα των αναπνευστικών αεραγωγών (RAS), υπάρχουν στις μικροσκοπικές, διακλαδιζόμενες διόδους -γνωστές ως βροχγιόλια- που καλύπτονται από τις κυψελίδες και αυτός ήταν και ο λόγος που είχαν καταφέρει να παραμείνουν κρυφά μέχρι σήμερα.

Τα νέα κύτταρα RAS (Respiratory Airway Secretory) μοιάζουν με τα βλαστικά κύτταρα ((κύτταρα «λευκού καμβά», τα οποία μπορούν να διαφοροποιηθούν σε οποιοδήποτε άλλο τύπο κυττάρου στο σώμα) και έχουν τη δυνατότητα να επιδιορθώνουν τα κατεστραμμένα κύτταρα των κυψελίδων που υπάρχουν στους πνεύμονες καθώς και να μετασχηματίζονται σε νέα.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα νέα κύτταρα μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο σε ορισμένες ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα. Θεωρητικά, μπορούν να αποτρέψουν ή να ανακουφίσουν την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), αποκαθιστώντας τις κατεστραμμένες κυψελίδες.

«Πραγματικά δεν ξέρουμε ακόμη αν αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιθανή θεραπεία για τη ΧΑΠ. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΧΑΠ είναι μια ασθένεια για την οποία γνωρίζουμε πολύ λίγα, κάθε νέα γνώση θα πρέπει να βοηθήσει τον τομέα, να αρχίσει να σκέφτεται νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καλύτερες θεραπείες», είπαν οι ερευνητές.

Μιλώντας στο Live Science, ο επικεφαλής της έρευνας δρ. Edward Morrisey, είπε: «Τα κύτταρα RAS είναι αυτό που έχουμε ονομάσει προαιρετικά προγονικά κύτταρα, πράγμα που σημαίνει ότι δρουν και ως προγονικά κύτταρα και έχουν επίσης σημαντικούς λειτουργικούς ρόλους στη διατήρηση της υγείας των αεραγωγών. Αυτό σημαίνει ότι τα κύτταρα RAS διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη διατήρηση υγιών πνευμόνων».

Τα κύτταρα RAS εκκρίνουν μόρια που διατηρούν την υγρή επένδυση κατά μήκος των βρογχιολίων, μεγιστοποιώντας την αποτελεσματικότητα των πνευμόνων και συμβάλλοντας στην αποτροπή της κατάρρευσης των μικροσκοπικών αεραγωγών. Επιπλέον, λειτουργούν ως προγονικά κύτταρα για τα κυψελιδικά κύτταρα τύπου 2 (ΑΤ2), έναν ειδικό τύπο κυψελίδων, που εκκρίνει μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται για την επισκευή άλλων κατεστραμμένων κυψελίδων.

Καλός γονιός δεν είσαι επειδή έχεις ένα «άριστο» παιδί, αλλά επειδή είσαι άριστος άνθρωπος

Πιο μάνες από την κάθε μάνα στο κόσμο, είναι εκείνες οι γυναίκες που έκλαψαν από στενοχώρια και όχι από χαρά, βλέποντας τον πρώτο υπέρηχο του παιδιού τους. Πιο μάνες από κάθε άλλη, είναι εκείνες που κράτησαν στην αγκαλιά τους ένα διαφορετικό παιδί. Ένα παιδί που αποφάσισαν να φέρουν στον κόσμο τούτο.

Τον ιδανικό, τον όμορφο, τον σωστό που δεν χωράει λάθη, που δεν χωράει ιδιαίτερους ανθρώπους. Που εμείς φτιάξαμε έτσι, ώστε να αποτελείται από όμορφα, ροδαλά, παχουλά παιδιά. Και δείχνουμε ακόμα με το δάχτυλο, τη μητέρα στο διπλανό δωμάτιο που κρατάει στην αγκαλιά της ένα ιδιαίτερο παιδί. Που ξέρει ότι το χαμόγελο όλων παγώνει στα χείλη τους και το βλέμμα τους έχει μια λύπη. Το δικό της όμως χαμόγελο είναι το ίδιο. Γιατί για εκείνη, το δικό της παιδί είναι το πιο όμορφο απ’ όλα.

Στην πορεία της ζωής μου έχω συναντήσει πολλές μανάδες και τις έχω συναναστραφεί. Λόγω της δουλειάς μου ίσως περισσότερες. Πουθενά όμως δεν βρήκα τέτοιο ηρωικό βλέμμα όσο στις γυναίκες που ξέρουν ότι έχουν ένα παιδί με ιδιαιτερότητα. Στο βλέμμα μιας μάνας θα διακρίνεις τα πάντα. Το βλέμμα θα σου μιλήσει πριν το στόμα ανοίξει.

Σε αυτές τις γυναίκες που υποκλίνομαι, είναι που όσο βαθιά και να έψαξα χρόνια τώρα να βρω κάποιο σημάδι πως κάτι τις βάραινε, μέσα στην ίριδα των ματιών τους έβλεπα μόνο αγάπη και υπομονή. Και ας είχαν στην πλάτη τους έναν σταυρό μεγαλύτερο από το ανάστημά τους. Έτσι λοιπόν γυρνούσα στον εαυτό μου λέγοντας ότι θα έπρεπε να ντρέπομαι, που θεωρούσα ότι έχω πρόβλημα γιατί δεν διαβάζει πολύ, γιατί δεν έχει καλούς βαθμούς, γιατί αργεί να κοιμηθεί και όλες αυτές τις χαζομάρες που με απασχολούσαν.

Ευχήθηκα να έχει την υγεία του και τίποτε άλλο. Μα επειδή είμαι άνθρωπος, ξεχνούσα τον όρκο μου και πάλι κάποιο περιστατικό μου τον θύμιζε. Ώσπου στο τέλος, μετά από αρκετές φορές, από χρόνια ολόκληρα, κατάφερα να φτάσω εκεί που ήθελα. Στο να τηρήσω αυτό που ευχόμαστε όλοι, αλλά λίγοι το πράττουμε. Να έχουν τα παιδιά μας την υγεία τους πάνω από ΟΛΑ.

Δεν θέλω με αυτό να μειώσω τίποτα. Ούτε την πρόοδο, ούτε τη μάθηση, ούτε τις σπουδές ούτε τη μόρφωση. Μα εάν το παιδί σου δεν είναι τόσο δυνατός μαθητής ή τόσο καλός φοιτητής ή δεν περάσει σε μια σχολή και εσύ πεθαίνεις από άγχος, το στενοχωρείς και το πιέζεις και εκείνο, τότε έλα να σε πάρω από το χέρι να σε πάω εκεί που η ψυχή και η λογική σου δεν το αντέχει. Και ξαναγύρισε τότε πίσω και πες του πάλι τα ίδια εάν μπορείς. Αλλά δεν θα μπορείς.

Μάθαμε να είμαστε φαντασμένοι, μέσα από τα τέλεια παιδιά μας. Να θεωρούμε την ευτυχία μας ένα αντάλλαγμα όμορφων, δυνατών, άριστων μαθητών. Να λέμε “ο δικός μου πήρε 20” λες και το πήραμε εμείς. Κατά τ’ άλλα η ψυχή μας φτωχή πολύ και αδιάβαστη να συνεχίζει την επιτυχημένη της πορεία στις πλάτες των παιδιών μας.

Όχι λοιπόν. Θα μας πεις πρώτα εσύ, ποιος είσαι και τι έκανες σε αυτή τη ζωή και θα αφήσεις το παιδί σου που το έχεις για βιτρίνα. Γιατί πρέπει να είσαι ταπεινός για να μπορέσεις να αξίζεις αυτό το παιδί που θα σου φέρει 20, πιθανότατα γιατί το πίεσες, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.

Έχω γνωρίσει άξιους ανθρώπους, που χωρίς να έχουν την ίδια ευκαιρία στη ζωή, έχουν παιδιά έξοχα. Ανθρώπους που δεν κοκορεύονται και δεν είναι υπερόπτες. Έχω γνωρίσει και άλλους που πριν σου πούνε το όνομά τους, σου εκθειάζουν τα παιδιά τους, γιατί μέσα από εκείνα γίνονται αυτοί κάποιοι. Σίγουρα, για να μην παρεξηγηθώ, δεν είναι κακό να είσαι περήφανος για το παιδί σου. Είναι το πιο σημαντικό άτομο στον κόσμο.

Όμως άνθρωπε, θυμήσου ότι το πιο σημαντικό πράγμα είναι να έχεις υγιή παιδιά. Και αυτό μεταξύ μας, το ξεχνάς. Ευτύχισα να έχω ένα υγιέστατο παιδί. Όμως, στις δυσκολίες που έρχονται, στιγμή δεν παύω να σκέφτομαι, ότι στη θέση εκείνης της μάνας που το παιδί της δεν περπατάει, θα μπορούσα να ήμουν εγώ. Και αυτό δεν το ξέχασα, ούτε όταν δεν πήρε καλό έλεγχο, ούτε όταν κόπηκε σε μαθήματα, ούτε όταν δεν πέρασε στη σχολή.

Δεν είμαι καλή, ούτε καλύτερη από κανέναν. Έχω κάνει τα πιο πολλά λάθη. Όμως κάποτε, έκανα μια ευχή και έγινε πραγματικότητα. Να έχω ένα υγιές παιδί. Δεν ζήτησα να έχω ένα άριστο ρομπότ. Εσείς τι ζητήσατε, θυμάστε;

Στο παιδί σου αξίζει ο καλύτερος εαυτός σου, όχι ό,τι έχει απομείνει από σένα

Δεν είναι απλό, αλλά πρέπει να το κάνεις. Να το κάνω, να το κάνουμε.

Και δεν θα κρατήσει πολύ.

Τα χρόνια που θα μπορείς να πεις «είμαι κουρασμένη τώρα», «δεν μπορώ αυτή τη στιγμή» και αυτό που θα λαμβάνεις από απέναντι θα είναι κατανόηση, δεν είναι μακριά. Και τότε, θα νιώθεις λιγότερες ενοχές που δεν θα «μπορείς» όλες τις φορές. Γιατί ήταν αμέτρητες εκείνες που μπόρεσες, όταν οποιοσδήποτε άλλος στη θέση σου θα τα είχε παρατήσει.

ή αλλιώς…

Η αξία του να αφιερώνουμε χρόνο στα παιδιά μας.

Τα παιδιά μας είναι μόνο μια φορά μικρά. Μπορεί να είναι πάντα για εμάς ‘παιδιά’, όμως μικρά παιδιά είναι στην πραγματικότητα μόνο μια φορά. Και τότε διαμορφώνουν χαρακτήρα, προσωπικότητα, συνειδήσεις. Και τότε είμαστε απαραίτητοι παιδαγωγοί και συνοδοιπόροι στη ζωή τους.

Η φυσική παρουσία ενός γονιού δεν μπορεί να αντικατασταθεί με κανένα υποκατάστατο. Ούτε τα δώρα, ούτε τα παιχνίδια, ούτε τα λεφτά.. Ούτε οι καλύτεροι δάσκαλοι, ούτε τα πιο ωραία ταξίδια.. Τα παιδιά χρειάζονται τους γονείς ως φυσική παρουσία, το λόγο τους, το σώμα τους, τη μορφή τους. Χρειάζονται την αγκαλιά, μια καλή κουβέντα ή απλώς να είμαστε εκεί να κοιτάμε που θα παίζουν με τους φίλους τους. Και αργότερα να είμαστε εκεί όταν γυρνάνε από το σχολείο να μας πουν πως πέρασαν, να φάμε όλοι μαζί, να πάμε μια βόλτα.. Και αργότερα να είμαστε εκεί όταν γυρνάνε από την βόλτα, από το φροντιστήριο, από ένα πάρτυ. Μας θέλουν δίπλα τους σαν στήριγμα, να ΄βάζουμε πλάτη’ στα ξεκινήματα τους.

Προφανώς όσο μεγαλύτερα γίνονται μας χρειάζονται λιγότερο, ίσως κάποια στιγμή να μην μας θέλουν καν- και αυτό φυσιολογικό είναι. Θα έρθει όμως με την ώρα του. Θα έρθει όταν πραγματικά θα θέλουν να μείνουν μόνα τους. Να σταθούν στα δικά τους πόδια, στις δικές τους δυνάμεις. Και τότε εμείς οι γονείς, σιγά σιγά πρέπει να τους δώσουμε το χώρο να δράσουν όπως τα ίδια επιθυμούν, όπως νομίζουν, περιορίζοντας τον ρόλο μας σε αυτόν του έμπιστου συμβουλάτορα..

Μέχρι τότε όμως ας δηλώσουμε παρόντες. Στις μικρές και τις μεγάλες στιγμές τους, στα εύκολα και στα δύσκολα, στις χαρές και τις λύπες.

Θυμηθείτε: Μόνο μια φορά, δεύτερη ζωή δεν έχει.

Sapiosexual: Η σεξουαλική έλξη στην ευφυία είναι πραγματική

Υπάρχουν άτομα που ειλικρινώς έλκονται σεξουαλικά από την ευφυία και την ανώτερη νοημοσύνη, σύμφωνα με μια έρευνα σε θέματα ψυχολογίας.

Η μελέτη έδειξε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι επιθυμούν γενικά έναν/μία σύντροφο που να είναι έξυπνος/η. Και ένα μικρό ποσοστό αυτών των ατόμων όχι απλά θέλει έναν/μία έξυπνο/η σύντροφο, αλλά διεγείρεται σεξουαλικά από τη νοημοσύνη του/της!

“Πολλές έρευνες έδειξαν ότι η ‘εξυπνάδα’ ήταν ένα χαρακτηριστικό συντρόφου που αξιολογείται σημαντικά από τους ανθρώπους, αλλά θεωρούσαμε ότι η πολύ αυξημένη ευφυία θα είχε αντίθετα αποτελέσματα”, είπε ο Gilles Gignac, ανώτερος λέκτορας στο University of Western Australia.

Και πρόσθεσε: “Επειδή προηγούμενες έρευνες στο πεδίο χρησιμοποίησαν κλίμακα νοημοσύνης, ήταν αδύνατο να πούμε ποιο ακριβώς επίπεδο νοημοσύνης, κατά μέσο όρο, ήταν το ‘ιδανικό’ σε μια ερωτική σχέση. Ένας διαφορετικός τύπος μελέτης έπρεπε να διεξαχθεί για να ανακαλυφθεί αυτό”.

Τι είναι οι sapiosexual

Ένα δεύτερο μέρος της μελέτης αφορούσε τον όρο sapiosexual. Αναφέρεται στο άτομο που βρίσκει σεξουαλικά ελκυστικό το υψηλό επίπεδο νοημοσύνης κάποιου άλλου ατόμου.

“Η λέξη sapiosexual είχε χρησιμοποιηθεί στην λαϊκή κουλτούρα, αλλά δεν είχε ερευνηθεί ακόμη επιστημονικά. Ως εκ τούτου, αναρωτήθηκα αν η sapiosexuality θα μπορούσε να μετρηθεί με μια συμβατική κλίμακα ψυχομετρίας και πόσα άτομα στον γενικό πληθυσμό αυτοπροσδιορίζονται ως sapiosexual”.

Πώς έγινε η έρευνα

Για την μελέτη τους, ο Gignac και οι συνάδελφοί του εξέτασαν τις περιπτώσεις 383 ενηλίκων, οι οποίοι περιέγραψαν εκείνα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που εκτιμούν περισσότερο σε έναν/μία ερωτικό/ή σύντροφο και πόσο τους ελκύουν σεξουαλικά διάφορα επίπεδα νοημοσύνης.

Η ευφυία ήταν το δεύτερο πιο σημαντικό χαρακτηριστικό που που ανέδειξαν οι συμμετέχοντες, μετά την “ευγένεια και κατανόηση”. Το τρίτο και τέταρτο χαρακτηριστικό γνώρισμα ήταν η «συναρπαστική” και η «χαλαρή» προσωπικότητα, αντίστοιχα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν τα άτομα με υψηλότερη νοημοσύνη ως πιο ελκυστικά. Αλλά αυτό το φαινόμενο φαίνεται να έχει ένα ανώτατο όριο.

“Βρήκαμε ότι η συσχέτιση μεταξύ επιθυμίας ενός μελλοντικού συντρόφου και του IQ αυτού του μελλοντικού συντρόφου κορυφώνεται στην τιμή IQ 120 (πάνω από το 90% του γενικού πληθυσμού) και μειώνεται στο επίπεδο IQ 120-135 (πάνω από το 99% του γενικού πληθυσμού)”, δήλωσε ο Gignac.

Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι έλκονται περισσότερο από έναν πιθανό σύντροφο που είναι πιο έξυπνος από το 90% του πληθυσμού. Αλλά όταν φτάνει να είναι πιο έξυπνος από το 99% του πληθυσμού, τότε αυτομάτως γίνεται και… λιγότερο ελκυστικός.

Sapiosexual: Το… μέτρο της σεξουαλικής έλξης στην ευφυία

Οι ερευνητές ανέπτυξαν επίσης ένα μέτρο για την sapiosexuality, μέσα από ένα εξειδικευμένο ερωτηματολόγιο που έδωσαν στους συμμετέχοντες. Εκεί οι συμμετέχοντες βαθμολόγησαν σε μια κλίμακα τον βαθμό συμφωνίας τους σε προτάσεις όπως “Ακούγοντας κάποιον να μιλάει πολύ έξυπνα με διεγείρει σεξουαλικά” και “Θα με ενθουσίαζε σεξουαλικά να είχα μια διανοητικά διεγερτική συνομιλία με έναν πιθανό σύντροφο”.

Επιπλέον, η μελέτη χρησιμοποίησε τέσσερις γνωστικές εξετάσεις για να αξιολογήσει τη νοημοσύνη των ίδιων των συμμετεχόντων.

“Βρήκαμε ότι η sapiosexuality μπορεί να μετρηθεί ψυχομετρικά και ότι το 1%-8% των ατόμων 18-35 ετών μπορεί να είναι sapiosexual. Εντούτοις, το πόσο έξυπνο είναι ένα άτομο (μετρούμενο με στην κλίμακα IQ) δεν φαίνεται να ‘προβλέπει’ τον βαθμό στον οποίο οι άνθρωποι αυτοπροσδιορίζονται ως sapiosexual”, εξήγησε ο Gignac.

Περιορισμοί στην έρευνα για τους sapiosexual

“Σε σχέση με τις παραμέτρους για την sapiosexuality, η μελέτη δεν συμπεριέλαβε άτομα με επίπεδα μέσης νοημοσύνης κάτω από το μέσο όρο (δηλ. IQ <100). Συνεπώς, δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί η σύνδεση του επιπέδου IQ και του βαθμού στον οποίο ένα άτομο αυτοπροσδιορίζεται ως sapiosexual”, δήλωσε ο Gignac.

Και πρόσθεσε: “Επίσης, παραμένει ακαθόριστο το εάν η νοημοσύνη είναι το μοναδικό επιθυμητό χαρακτηριστικό σεξουαλικότητας, το οποίο κορυφώνεται στο 90% του γενικού πληθυσμού. Ίσως όλα τα επιθυμητά χαρακτηριστικά γνωρίσματα (καλή εμφάνιση, καλοσύνη κλπ) θα έδειχναν μια πτώση της σεξουαλικής έλξης σε πολύ υψηλά επίπεδα (δηλαδή, όταν ξεπερνούν το 90% έως το 99% του γενικού πληθυσμού)”.

Την μελέτη συνυπογράφουν οι Joey Darbyshire και Michelle Ooi και δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Intelligence.

Οι πεποιθήσεις καταστρέφουν τη φιλία, οι πεποιθήσεις καταστρέφουν την ανθρωπιά, οι πεποιθήσεις καταστρέφουν την επικοινωνία

Ο διάλογος εξαφανίζεται όταν είσαι φορτωμένος με συστήματα πεποιθήσεων. Πώς μπορεί να υπάρξει πραγματικός διάλογος; Είσαι ήδη τόσο γεμάτος με τις ιδέες σου και θεωρείς ότι αυτές είναι η απόλυτη αλήθεια. Όταν ακούς τον άλλον, ακούς απλώς από ευγένεια -δεν ακούς πραγματικά. Εσύ ξέρεις τι είναι το σωστό κι απλώς περιμένεις να τελειώσει αυτό που λέει, για να του ορμήξεις. Ναι, μπορεί να υπάρχει αντιπαράθεση, μα δεν υπάρχει κανένας διάλογος. Ανάμεσα σε δύο συστήματα πεποιθήσεων δεν υπάρχει καμία πιθανότητα διαλόγου. Οι πεποιθήσεις καταστρέφουν τη φιλία, οι πεποιθήσεις καταστρέφουν την ανθρωπιά, οι πεποιθήσεις καταστρέφουν την επικοινωνία.

Έτσι, αν θέλεις να δεις και να ακούσεις, τότε θα πρέπει να εγκαταλείψεις όλα τα συστήματα πεποιθήσεων. Όταν είσαι εγκλωβισμένος μέσα στο δικό σου σύστημα, δεν είσαι διαθέσιμος στον άλλο κι ο άλλος δεν είναι διαθέσιμος σ’ εσένα.

Οι άνθρωποι είναι σαν σπίτια χωρίς παράθυρα. Ναι, πλησιάζεις τον άλλο, μερικές φορές συγκρούεσαι κιόλας με τον άλλο, δεν συναντιέστε όμως ποτέ. Ναι, μερικές φορές αγγίζεις τον άλλο, δεν συναντιέστε όμως ποτέ. Μιλάς, αλλά δεν επικοινωνείς ποτέ. Ο καθένας είναι φυλακισμένος μέσα στο δικό του προγραμματισμό. Ο καθένας κουβαλάει τη δική του φυλακή γύρω του. Αυτό πρέπει να εγκαταλειφθεί.

Οι πεποιθήσεις δημιουργούν ένα είδος αυταρέσκειας και υπεροψίας και σταματούν την εξερεύνηση, επειδή τότε κανείς φοβάται. Μπορεί να συναντήσεις κάτι που εναντιώνεται στις πεποιθήσεις σου και τότε θα διαταραχθεί ολόκληρο το σύστημά σου. Είναι λοιπόν προτιμότερο να μην εξερευνάς, να παραμείνεις περιορισμένος μέσα σε ένα βαρετό, σε ένα νεκρό κόσμο, να μην πηγαίνεις ποτέ πέρα απ’ αυτόν.

Οι πεποιθήσεις σου δίνουν την αίσθηση ότι γνωρίζεις. Δεν γνωρίζεις τίποτα – δεν γνωρίζεις τίποτα για το Θεό, έχεις όμως μια συγκεκριμένη πεποίθηση σχετικά με το Θεό. Δεν γνωρίζεις τίποτα για την αλήθεια, έχεις όμως μια θεωρία σχετικά με την αλήθεια. Αυτή η λανθασμένη αίσθηση είναι επικίνδυνη. Αυτό είναι ένα είδος ύπνωσης του νου.

HERMANN HESSE: Έχεις μάθεις κι εσύ το μυστικό;

O Σιντάρτα έμεινε κοντά στον πεισματάρη, έμαθε να κουμαντάρει τη βάρκα κι όταν δεν είχε δουλειά στο πέρασμα, δούλευε, μαζί με τον Βαζουντέβα στο ρυζοχώραφο, μάζευε ξύλα, έκοβε τους καρπούς από τα μπανανόδεντρα. Έμαθε να φτιάχνει κουπιά, έμαθε να επισκευάζει τη βάρκα, να πλέκει καλάθια, χαιρόταν με όλα όσα μάθαινε και περνούσαν γρήγορα οι μέρες και οι μήνες. Αλλά το ποτάμι του μάθαινε περισσότερα απ’ όσα μπορούσε, να του μάθει ο Βαζουντέβα. Μάθαινε αδιάκοπα απ’ αυτό. Και πάνω απ’ όλα έμαθε να ακούει να αφουγκράζεται με την καρδιά γαλήνια, με υπομονή, με την ψυχή ανοιχτή, χωρίς πάθος κι επιθυμίες,χωρίς να κρίνει και να έχει γνώμη.

Ήταν ευχάριστη η ζωή του κοντά στον Βαζουντέβα και καμιά φορά αλλάζανε λίγες κουβέντες, λίγες, και μετά από σκέψη. Ο Βαζουντέβα δεν ήταν ομιλητικός, σπάνια κατάφερνε ο Σιντάρτα να τον παρακινήσει σε κουβέντα. Έχεις μάθεις κι εσύ απ’ το ποτάμι αυτό το μυστικό: ότι δεν υπάρχει χρόνος;» τον ρώτησε κάποτε.

Ένα φωτεινό χαμόγελο απλώθηκε στο πρόσωπο του Βαζουντέβα. «Ναι, Σιντάρτα» είπε. «Θέλεις να πεις πως το ποτάμι είναι την ίδια στιγμή παντού, στην πηγή του και στην εκβολή, στον καταρράκτη και στο πέρασμα, στο ορμητικό ρεύμα του, στη θάλασσα, στα βουνά, παντού ταυτόχρονα, πως υπάρχει μόνο το παρόν γι’ αυτό, πως δεν υπάρχει η σκιά του παρελθόντος ούτε του μέλλοντος;»

«Ναι, αυτό εννοώ» είπε ο Σιντάρτα. «Κι όταν το έμαθα, κοίταξα τη ζωή μου κι ήταν ένα ποτάμι, το αγόρι Σιντάρτα το χώριζαν σκιές μονάχα από τον άντρα και το γέροντα Σιντάρτα, κι όχι κάτι αληθινό. Οι προηγούμενες γεννήσεις του Σιντάρτα δεν ήταν παρελθόν, ούτε ο θάνατος και η επιστροφή του στο Βράχμα ήταν μέλλον. Τίποτα δεν ήταν, τίποτα δε είναι˙ όλα είναι, όλα έχουν οντότητα και παρόν».

Ο Σιντάρτα μιλούσε με ενθουσιασμό, η ανακάλυψή του τον είχε κάνει πολύ ευτυχισμένο. Ω! μήπως όλος ο πόνος δεν ήταν χρόνος, όλος ο αυτοβασανισμός του κι ο φόβος δεν ήταν χρόνος, καθετί δύσκολο κι εχθρικό στον κόσμο δε θα το ξεπερνούσε κανείς, αν νικούσε το χρόνο, αν μπορούσε να μην τον σκέφτεται πια; Είχε, μιλήσει με ενθουσιασμό κι ο Βαζουντέβα του χαμογέλασε, το πρόσωπό του έλαμπε, του έγνεψε καταφατικά, του χάιδεψε αμίλητος τον ώμο και γύρισε πάλι στη δουλειά του.

ΕΡΜΑΝ ΕΣΣΕ, ΣΙΝΤΑΡΤΑ

Είμαστε όποιους συναντούμε

Ενώ όλοι μας έχουμε ακούσει τη ρήση «είμαστε ό,τι τρώμε», λίγοι αντιλαμβάνονται ότι, όσον αφορά την πρόσκτηση του πολιτισμού, η ρήση «είμαστε όποιους συναντούμε» είναι εξίσου ακριβής. Τα άτομα που συναντούμε καθημερινά, τα άτομα με τα οποία συνομιλούμε, από τα οποία μαθαίνουμε και για τα οποία ακούμε συχνά, αποτελούν βασική συνιστώσα στην ανάπτυξη των αντιλήψεών μας. Η κοινωνική μας ανάπτυξη, η σχολική μας εκπαίδευση, η συγκρότηση του έμφυλου ρόλου μας, οι αλληλεπιδράσεις με τους συνομηλίκους μας, με τα αδέλφια και τους γονείς μας, ασκούν τεράστια επίδραση στη διαμόρφωση των γνωστικών μας σχημάτων και του τρόπου που αντιδρά ο εγκέφαλός μας στα κοινωνικά ερεθίσματα.

Τα πρότυπα στα οποία συμμετέχουμε και τα οποία μας περιβάλλουν καθημερινά διαμορφώνουν την αντίληψή μας σχετικά με το ποια συμπεριφορά, γλώσσα και ιδιοτροπίες είναι κανονικές και φυσικές στον κόσμο μας. Όχι μόνο μαθαίνουμε από την παρατήρηση και την άμεση εκπαίδευση τι θεωρείται κανονική συμπεριφορά, αλλά τα αντιληπτικά συστήματα του σώματός μας διαθέτουν επίσης μια σειρά εγγενών μηχανισμών που αφομοιώνουν τα ερεθίσματα στα οποία είμαστε τακτικά εκτεθειμένοι, καθιστώντας τα τμήμα της νευρολογικής μας συγκρότησης.

Για παράδειγμα, πρόσφατες έρευνες γύρω από το νευρικό σύστημα του εγκεφάλου έφεραν στο φως κάποιες περιοχές στον εγκέφαλο των ανθρώπων και των πιθήκων που αποκαλούνται «νευρώνες-κάτοπτρα» (mirror neurons).

Οι περιοχές αυτές μάς διευκολύνουν να κατανοήσουμε τι κάνει (και ίσως τι νιώθει) κάποιος άλλος, δημιουργώντας μια εσωτερική, νευρολογική προσομοίωση των κινήσεών του. Με άλλα λόγια, ένα άτομο μπορεί να ερμηνεύσει και να μιμηθεί τις πράξεις ενός άλλου ατόμου, προσομοιώνοντας (εικονίζοντας) απλώς στον εγκέφαλό του τη συμπεριφορά του άλλου μέσα από την ενεργοποίηση των κατοπτρικών νευρώνων.

Η συμπεριφορά των επικούρειων στις κοινωνικές τους εκδηλώσεις

Από την εποχή που έζησε ο Επίκουρος έχουν περάσει σχεδόν 2.350 χρόνια. Οι επικούρειοι εκείνης της περιόδου ζούσαν κατά ομάδες σε κοινότητες οι οποίες λειτουργούσαν ως εκπαιδευτικές σχολές που έφεραν το όνομα “Κήπος“.

Από τα πρώτα μαθήματα κιόλας οι δάσκαλοι φρόντιζαν να διδάσκουν στους μαθητές τους ότι η ηδονή είναι το πρωταρχικό και έμφυτο αγαθό, δίδοντας παράλληλα προτεραιότητα στην εκπλήρωση εκείνων των επιθυμιών που είναι όντως αναγκαίες για την ευδαιμονία τους. Όσοι αποδέχονταν την επικούρεια διδασκαλία ενθαρρύνονταν να δηλώνουν δημόσια την ταυτότητά τους, να χτίζουν ισχυρές φιλίες μεταξύ τους και να ασκούν το “λάθε βιώσας”, δηλαδή να ζουν ήσυχα και αθόρυβα αποτραβηγμένοι από την πολιτική και το πλήθος της πόλης.

Οι επικούρειοι της ελληνιστικής περιόδου ακολουθούσαν συγκεκριμένους κανόνες στη συμπεριφορά τους όταν συμμετείχαν σε κοινωνικές εκδηλώσεις όπως αθλητικές, καλλιτεχνικές οι θρησκευτικές. Όταν κατέβαιναν στην αγορά απέφευγαν να συμμετέχουν σε ανούσιες και αδιέξοδες πολιτικές συζητήσεις όπου συνήθως επικρατούσε η χυδαιότητα παρά μόνο σε φιλοσοφικές. Ομοιάζοντας με τους κυνικούς έδιναν πολύ μικρή σημασία στην εξωτερική εμφάνισή τους και ξεχώριζαν για το ατημέλητο ύφος τους.

Πολλές φορές αυτό το γεγονός προκαλούσε τα ειρωνικά σχόλια άλλων φιλοσόφων που άνηκαν σε ελιτίστικες σχολές όπως της Ακαδημαϊκής και της Περιπατητικής. Στους επικούρειους άρεσαν τα θεάματα και παρακολουθούσαν τα θεατρικά έργα των τραγικών αλλά και των ποιητών χωρίς όμως να ασχολούνται με αυτά αφού θεωρούσαν ότι πρωτίστως είχαν ψυχαγωγικό χαρακτήρα και δευτερευόντως διδακτικό. Όποτε έβρισκαν ευκαιρία έπαιρναν μέρος στα συμπόσια στα οποία ευθυμούσαν αλλά δεν μεθούσαν.

Κατά την ρωμαϊκή περίοδο κάποια πράγματα δείχνουν να αλλάζουν με πρωτεργάτη τον Φιλόδημο, ο οποίος εκφράζει έναν κοσμοπολίτη επικούρειο που συμμετέχει σε συζητήσεις και συνδιαλέγεται με την πνευματική ελίτ, είναι καλοντυμένος και κοσμογυρισμένος, ενώ διδάσκει ο ίδιος εκτός από φιλοσοφία και τις παραμελημένες από τους παλιότερους επικούρειους τέχνες όπως την ποίηση. Κυρίαρχη θρησκευτική γιορτή της εποχής ήταν τα Ελευσίνια μυστήρια καθώς και άλλες μικρότερες στις οποίες οι επικούρειοι έπαιρναν μέρος μιας και δεν αρνούνται τις παραδοσιακές θρησκευτικές τελετουργίες όπως τις δεήσεις και τις προσευχές.

Οι επικούρειοι θεωρούν ότι είναι καλύτερα να ακολουθήσει ο άνθρωπος τους μύθους για τους θεούς που του αφήνουν μέσω της λατρείας κάποιες ελπίδες για τον εξευμενισμό τους, παρά την ειμαρμένη που δέχεται μια ανεξιλέωτη αναγκαιότητα και δεν παρακάμπτεται ούτε με δεήσεις. Όμως δεν πιστεύουν στη μετά θάνατον ζωή ούτε φοβούνται τους θεούς, διότι αυτές οι αντιλήψεις πηγάζουν από εσφαλμένες ερμηνείες των φαινομένων σχετικά με τη φύση του θείου και του θανάτου, του καλού και του κακού.

«ΑΦΟΒΟΝ Ο ΘΕΟΣ, ΑΝΥΠΟΠΤΟΝ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ, Τ ΑΓΑΘΟΝ ΜΕΝ ΕΥΚΤΗΤΟΝ, ΤΟ ΔΕ ΔΕΙΝΟΝ ΕΥΕΚΚΑΡΤΕΡΗΤΟΝ»

«Ο θεός δεν είναι επίφοβος, ο θάνατος δεν είναι αντιληπτός, το μεν καλό εύκολα αποκτιέται, το δε κακό εύκολα υπομένεται.»
(Φιλόδημος Γαδαρηνός)

Οι επικούρειοι γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα οι θεοί δεν δημιούργησαν τίποτα (στην ουσία είναι και οι ίδιοι δημιουργήματα) αφού τίποτα δεν γεννιέται από το τίποτα, δεν επεμβαίνουν στα ανθρώπινα πράγματα, δεν τιμωρούν και δεν επιβραβεύουν. Αν οι θεοί άκουγαν ή απαντούσαν στις προσευχές του πλήθους, τότε οι άνθρωποι θα πέθαιναν πολύ γρήγορα ή θα πάθαιναν μεγάλες καταστροφές, επειδή στις προσευχές τους, οι περισσότεροι, εύχονται να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα.

«Το μακάριο και άφθαρτο ον, ούτε το ίδιο έχει προβλήματα, ούτε σε άλλους προκαλεί. Έτσι δεν οργίζεται με κανέναν και δεν χαρίζεται σε κανένα. Γιατί όλα αυτά είναι γνωρίσματα αδυνάμων όντων.»
(Επίκουρος Κύριαι Δόξαι 1).

Πολλά πράγματα δεν έχουν αλλάξει στους αιώνες που πέρασαν. Οι σημερινοί επικούρειοι όπως και οι παλιότεροι, υμνούν την ομορφιά της ζωής ενώ συνεχίζουν και στις μέρες μας να παίρνουν μέρος στις κάθε είδους κοινωνικές εκδηλώσεις της πόλης τους. Συμμετέχουν στην γιορτινή ατμόσφαιρα, στα διάφορα οικολογικά events, βγαίνουν με φίλους, ασχολούνται ενεργά με τις τέχνες, διασκεδάζουν και ανταλλάσσουν ευχές, τότε τα Ελευσίνια, τώρα τα Χριστούγεννα. Δεδομένων των συνθηκών οι σημερινοί επικούρειοι είναι πιο εξωστρεφείς, ανακατεύονται με το πλήθος, γίνονται ένα με αυτό, αλλά πάντα παραμένουν ξεχωριστοί, διαφορετικοί.

Είναι χαρούμενοι που έχουν την ευκαιρία να ζήσουν αφού ξέρουν ότι ο χρόνος που τους δόθηκε είναι περιορισμένος, γεννιόνται και ζούνε μόνο μια φορά και κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να γνωρίζει το μέλλον του. Έτσι δίνουν στην ζωή την αξία που της ταιριάζει γιατί όπως έλεγε και ο Λουκρήτιος: Μόνο αν γλεντήσουμε την ζωή δεν θα φοβόμαστε τον θάνατο, γιατί θα είμαστε χορτάτοι από εμπειρίες και ευγνωμοσύνη απ’ όσα ζήσαμε.

«Γεννηθήκαμε μια φορά και δεν γίνεται να γεννηθούμε και δεύτερη, κι είναι βέβαιο πως δεν θα υπάρξουμε ξανά στον αιώνα τον άπαντα. Εσύ όμως, ενώ δεν εξουσιάζεις το αύριο, αναβάλλεις την ευτυχία γι’ αργότερα. Κι η ζωή κυλά με αναβολές και χάνεται, κι ο καθένας μας πεθαίνει μες τις έγνοιες.»
(Επικούρου προσφώνησις 14)

Η Μηχανή του Κρόνου

Είμαστε οι παίκτες, τα παίγνια, και οι εμπαιζόμενοι του Κόσμου

«Δεν υφίσταται υπάρχω πίσω από το κάνω, ενεργώ, γίνομαι, ο πράττων δεν είναι παρά μυθοπλασία που προστίθεται στην πράξη, η πράξη είναι το παν». Φ. Νίτσε

«Ίσως είμαστε μόνο ένα πείραμα σε ένα τρυβλίο Πέτρι». Φ. Σέτσινγκ

Α) Η νέα (και τελική) διερεύνηση του Σύμπαντος και κυρίως της Γης πρέπει να κινείται στη «μέση οδό», ανάμεσα στον αιθεροβάμονα καθαρό ιδεαλισμό και τη σκληροπυρηνική μαθηματική Επιστήμη, πρέπει να είναι μια διεπιστημονική σύνθεση όλων των ανθρώπινων τομέων γνώσης, από την Αστροφυσική μέχρι την Παραψυχολογία. Τα ερευνητικά της θεμέλια πρέπει να παραμένουν συνεχώς στη γήινη πραγματικότητα, νοούμενη ως κάτι άκρως αφύσικο για να θεωρηθεί φυσιολογικό: συνεχείς φυσικές καταστροφές, μαζικές εξολοθρεύσεις ειδών, αρρώστιες, επιδημίες, λιμοί, πόλεμοι, αλληλοεκμετάλλευση και αλληλοφαγωμάρα όλων ανεξαιρέτως των όντων – και ιδιαιτέρως του «έμφρονα ανθρώπου». Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ζούμε σε έναν ωκεανό αφύσικου τον οποίο μάθαμε να θεωρούμε σχεδόν φυσιολογικό. Ας ξεκινήσουμε μια συνοπτική χαρτογράφηση αυτής της κατάστασης.

Β) Ένα αόρατο ενεργειακό-πληροφοριακό υπόβαθρο είναι ο δημιουργός του ορατού υλικού Κόσμου (Ενιαίο Πεδίο). Το ενεργειακό-πληροφοριακό υπόβαθρο είναι άπειρο και άχρονο, η υλική επιφάνεια που δημιουργεί είναι πεπερασμένη κι έγχρονη. Αυτό είναι και το μόνο που μπορούμε να πούμε σχεδόν με βεβαιότητα για τη βασική λειτουργία του Σύμπαντος. Το αν το σύμπαν μας είναι το μοναδικό Σύμπαν, ή το υπο-σύμπαν κάποιου ευρύτερου Σύμπαντος, ή κάποιο από έναν άπειρο αριθμό παράλληλων συμπάντων, δεν έχει και τόση σημασία όση η διερεύνηση του γήινου προβλήματος.

Γ) Το ενεργειακό-πληροφοριακό υπόβαθρο στο δικό μας Σύμπαν δημιουργεί μια πλειάδα ουράνιων σωμάτων μεταξύ των οποίων άστρα, πλανήτες, και ζωή. Σύμφωνα με τον νόμο των πιθανοτήτων και την εξίσωση Ντρέηκ είναι πολύ πιθανόν να υπάρχουν και αλλού μορφές ζωής διαφορετικές, περισσότερο ή λιγότερο προηγμένες από τη ζωή έτσι όπως τη γνωρίζουμε στη Γη. Πιθανόν να έχουν κι ελάχιστη σχέση με τον τρόπο διαμόρφωσης κι εξέλιξης που ακολούθησαν στον πλανήτη μας τα έμβια όντα. Έχουν ανακαλυφθεί μικροοργανισμοί που ζουν σε ακραίες θερμοκρασίες ζέστης/ψύχους, σε υπερβολικά όξινα περιβάλλοντα, πολυκύτταροι οργανισμοί που ζουν σε συνθήκες παντελούς απουσίας φωτός και τεράστιας πίεσης, ψήγματα ζωής σε κομήτες, και άλλες παρόμοιες «παραδοξότητες» που αφήνουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, ακόμη κι εκείνο του τέρατος στην ταινία Alien που είχε οξύ στη θέση του αίματος.

Δ) Το τρομακτικότερο αίνιγμα και δράμα του πλανήτη Γη είναι αυτό που ονομάζουμε συνοπτικά «τροφική αλυσίδα», δηλαδή η αλληλοφαγωμάρα και η αλληλοεκμετάλλευση όλων ανεξαιρέτως των όντων, διαπίστωση που οδήγησε τον Ηράκλειτο στη γνωστή φράση «πόλεμος πατήρ πάντων». Πώς προέκυψε άραγε αυτό; Όταν σε μια συμπαντική περιοχή εμφανίζεται (ίσως τυχαία αρχικά) μια δομή, μια κατάσταση, κλπ., στη συνέχεια αυτή ενισχύεται, παγιώνεται, και διαδίδεται.

Όπως ένα νέο τεχνητό χημικό στοιχείο που δημιουργείται σε κάποιο ανθρώπινο εργαστήριο για πρώτη φορά, στερεοποιείται πολύ αργά αναζητώντας μια νέα κρυσταλλική μορφή, αλλά στη συνέχεια αυτή η δομή παγιώνεται και η κρυσταλλοποίηση υλοποιείται με μεγαλύτερη ταχύτητα, και μάλιστα και σε άλλα απομακρυσμένα εργαστήρια του πλανήτη.

Αυτό ίσως να εξηγεί και το δράμα της τροφικής αλυσίδας στη Γη. Πιθανόν τα πρώτα βακτήρια που απορρόφησαν τυχαία κάποια άλλα να παγίωσαν έτσι τη διαδικασία της επιβίωσης κάθε οργανισμού εις βάρος άλλων σε αυξανόμενη κλίμακα, καθώς η ζωή γινόταν ολοένα και πιο σύνθετη. Σε άλλα περιβάλλοντα ίσως να επικρατούν διαφορετικά συστήματα του έμβιου κόσμου. Πιθανόν όμως η επικράτηση της τροφικής αλυσίδας να μην είναι καθόλου τυχαία, όπως θα δούμε παρακάτω, αλλά να έγινε «βάσει σχεδίου»

Ε) Η δομή των υλικών δημιουργημάτων κινείται από τις απλούστερες προς ολοένα και πιο πολύπλοκες μορφές, παρέχοντας επαρκείς αποδείξεις περί της ύπαρξης ενός εγγενούς συμπαντικού λογισμικού. Σε κάθε αυξανόμενο επίπεδο πολυπλοκότητας επέρχεται κι ένα ποιοτικό άλμα, αυξάνεται η συνειδητότητα και η γνώση του περιβάλλοντος. Το απόγειο θεωρείται ο άνθρωπος, το μόνο ον που διαθέτει αυτοσυνείδηση. Ωστόσο, εδώ υπάρχουν παράδοξα κι εξαιρέσεις. Συνδυάζουμε τη νοημοσύνη, τη συνείδηση, και το γνωστικό επίπεδο ενός όντος με την ύπαρξη και το μέγεθος του εγκεφάλου του, παραβλέποντας την απίστευτη ευφυία κάποιων υποτυπωδών οργανισμών.

Οι ιοί μεταλλάσσονται για να ξεφύγουν από το ανοσοποιητικό σύστημα του ξενιστή τους και χρησιμοποιούν το ξένο RNA ή DNA για να πολλαπλασιαστούν, τα περισσότερα παράσιτα ακολουθούν πολύπλοκες και απίστευτες τεχνικές επιβίωσης και πολλαπλασιασμού. Συνήθως, αυτές τις άλλες μορφές νοήμονος συμπεριφοράς τις παρακάμπτουμε με τον ταυτολογικό όρο «ένστικτο» (πού εδράζεται αυτή η υποθετική έμφυτη γνώση σε έναν στοιχειώδη μικροοργανισμό όπως π.χ. ο ιός;)

Επίσης, σημαντική είναι και η περαιτέρω διερεύνηση και σύγκριση της διαπιστωμένης ευφυίας όντων πολύ διαφορετικών μεταξύ τους όπως οι ιοί, τα παράσιτα, το δελφίνι, το χταπόδι, το κοράκι, ο παπαγάλος, η όρκα, τα πιθηκοειδή, κλπ. Εξ ίσου σημαντικό θέμα είναι η διερεύνηση του «ανθρώπινου παράδοξου»: πώς, χάρη στην εφαρμοσμένη λογική (Επιστήμη) ο άνθρωπος κατάφερε, μέσα σε ελάχιστο χρόνο, να βγει από τις σπηλιές και να ταξιδεύει στο διάστημα, αδυνατώντας παράλληλα να την εφαρμόσει στις σχέσεις με τους ομοίους του και στην επίλυση των αιώνιων κοινωνικών προβλημάτων (ανισότητα, εκμετάλλευση, φτώχεια, καταπίεση, μισαλλοδοξία, φανατισμός, πόλεμοι, κλπ.)

Η παρατήρηση ότι οι επιστήμες προάγονται από κάποιους λίγους προικισμένους κι εξέχοντες νόες ακυρώνεται από την αντιπαρατήρηση ότι και αυτοί οι «εξαίρετοι νόες» στις καθημερινές στους σχέσεις και δραστηριότητες συνήθως συμπεριφέρονται εξ ίσου παράλογα και βίαια με τον μέσο άνθρωπο.

ΣΤ) Στο ανθρώπινο επίπεδο παρατηρείται αυτό που συμβαίνει και με το συμπαντικό λογισμικό: άυλες ιδέες που εμφανίζονται στον εγκέφαλο του ανθρώπου μετατρέπονται στη συνέχεια σε υλική πραγματικότητα, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι ο ιδεαλισμός ισχύει, τουλάχιστον εν μέρει (η ιδέα προηγείται του πράγματος). Όλα τα αναρίθμητα επιτεύγματα του ανθρώπινου πολιτισμού προϋπήρξαν υπό τη μορφή άυλων ιδεών πριν υλοποιηθούν.

Κι εδώ συμβαίνει ότι και με τον γενικό κανόνα της παγιοποίησης των δομών: ιδέες (σκεπτομορφές) που επιμένουν και ενισχύονται, παγιώνονται, διογκώνονται, και μετατρέπονται σε εγρηγορότα (μεγάλες συλλογικές σκεπτομορφές): θρησκείες, ιδεολογίες, ήθη κι έθιμα, κόμματα, ποδοσφαιρικές ομάδες, πολυεθνικές εταιρείες, κλπ., που κυριαρχούν σε μεγάλους πληθυσμούς ανθρώπων. Άπαξ και παγιωθεί ένα εγρηγορός είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεφύγουν από αυτό τα άτομα που βρίσκονται υπό την επήρεια του ή να εκτοπιστεί και να αντικατασταθεί από κάποιο νέο.

Κι εδώ συμβαίνει ότι και με τους ζωντανούς οργανισμούς: οι σκεπτομορφές και τα εγρηγορότα συγκρούονται με σκοπό να εξουδετερώσουν το ένα το άλλο για να επικρατήσουν. Ο άθεος υλιστής βιολόγος Ρίτσαρντ Ντώκινς, στο βιβλίο του «Το εγωιστικό γονίδιο» προωθεί μια μάλλον μεταφυσική σχετική θεωρία: οι ιδέες-μιμίδια λειτουργούν ακριβώς όπως οι ιοί, χρησιμοποιούν τους ανθρώπινους εγκεφάλους για να αναπαράγονται και να διαιωνίζονται μέσω της διάδοσης/μόλυνσης.

Οι άνθρωποι αγνοούν επιδεικτικά ή βρίσκουν εξωφρενική τη θεωρία ότι χειραγωγούνται από τις ιδέες τους, παραβλέποντας ότι οι περισσότεροι νεκροί στην ανθρώπινη ιστορία οφείλονται την αντιπαράθεση ιδεών (θρησκείες, ιδεολογίες, κλπ.). Όσοι διαφωνούν θα μπορούσαν να μας εξηγήσουν ποιο είναι το συμφέρον που ωθεί π.χ. τον Μάρτυρα του Ιεχωβά να χτυπάει τα κουδούνια των σπιτιών, Κυριακή πρωί, για να προσηλυτίσει νέους πιστούς! Έχει κάποιο προσωπικό όφελος από αυτό;! Καίγεται τόσο πολύ για τη σωτηρία των ψυχών μας;! Ή μήπως απλά ο ιός της θρησκείας του τον ωθεί να τον μεταδώσει και σε άλλους εγκεφάλους;!

Ζ) Από όλα τα ανωτέρω προκύπτει μια γενική διαπίστωση: βασικό χαρακτηριστικό της ζωής στη Γη είναι η συνεχής ανελέητη σύγκρουση και η επικράτηση του ισχυρότερου (οργανισμού, λαού, ιδεολογίας, θρησκείας, επιχείρησης, κλπ.). Το αμέσως επόμενο ερώτημα είναι ποιος/τι επωφελείται από αυτή τη βίαιη κατάσταση; Η θεωρία του οντολογικού crash-test δεν φαίνεται να ευσταθεί και πολύ, δεδομένου ότι ακόμη και τα πετυχημένα είδη στο τέλος εξαφανίζονται, είτε ως θύματα κάποιας «φυσικής καταστροφής» (δεινόσαυροι), είτε ως θύματα της ίδιας της επιτυχίας τους (όπως λέγεται ότι θα γίνει σύντομα και με τον homo sapiens).

Η) Οπότε, κάνοντας μια πρώτη σύνοψη, οφείλουμε να αποδεχτούμε ότι το «Πρόγραμμα Γη» είναι τόσο θαυμαστά οργανωμένο ώστε αποκλείεται να είναι προϊόν τυχαίας δημιουργίας, αλλά παράλληλα και πολύ οδυνηρό κι αιματοβαμμένο για να είναι το δημιούργημα κάποιου πάνσοφου, πανάγαθου, και δίκαιου Θεού -όπως ισχυρίζονται οι μονοθεϊστικές θρησκείες. Πιθανότατα κάποιος ιθύνων νους, κάποια ασύλληπτη οντότητα κρύβεται πίσω του.

Το παράδοξο είναι ότι ενώ ο άνθρωπος διεξάγει πλειάδα βιολογικών πειραμάτων με μικρο-οργανισμούς κι ενώ δεν βρίσκεται ούτε καν στη μεσαία συμπαντική κλίμακα μεγεθών (άτομο-άστρο-γαλαξίας-Σύμπαν) κι ευφυίας, αποκλείει παντελώς το γεγονός να είναι και η Γη το πειραματικό εργαστήριο κάποιου υπερόντος ή κάποιας ανώτερης εξωγήινης νοημοσύνης. Για το πόσο πιθανό είναι κάτι τέτοιο αρκεί να σκεφτούμε ότι, λόγω περιορισμένου αισθητηριακού εξοπλισμού και νοημοσύνης, τα βακτήρια ενός πειραματικού εργαστηρίου προφανώς αγνοούν ότι αποτελούν το αντικείμενο πειράματος. Γιατί να μην συμβαίνει το ίδιο και με τον πλανήτη Γη και τον άνθρωπο;

Θ) Οι αποδείξεις και οι ενδείξεις περί αυτού είναι υπεραρκετές. Ας δούμε τις κυριότερες.

1) Οι αναρίθμητες συμπτώσεις που συνετέλεσαν στην εμφάνιση της ζωής πάνω στη Γη. Κάποιος επιστήμονας είπε χαρακτηριστικά ότι αναλογικά είναι σαν να ρίξαμε διακόσιες φορές κορώνα-γράμματα και να ήρθε και τις διακόσιες η ίδια όψη του νομίσματος! Στατιστικά οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο είναι απειροελάχιστες!

2) Οι τουλάχιστον πέντε καταγραμμένες μεγάλες μαζικές καταστροφές της ζωής πάνω στη Γη αφήνουν βάσιμες υπόνοιες ότι όποτε το πείραμα παίρνει λάθος τροπή ή δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, ο πειραματιστής καταστρέφει τα πειραματόζωα και ξαναρχίζει από την αρχή. Υπάρχουν επίσης και πλήθος μικρότερες επιμέρους τέτοιες ομαδικές εξαφανίσεις (τοπικές καταστροφές, παγετώνες). Το παράξενο είναι ότι ύστερα από παρόμοια μαζικά ολοκαυτώματα η ζωή επανακάμπτει ταχύτατα και γρήγορα βλέπουμε την εμφάνιση νέων ειδών.

3) Η ανεξήγητα ραγδαία εξέλιξη του homo sapiens, ειδικά τα τελευταία 200 χρόνια (από την ιππήλατη άμαξα βρέθηκε να ταξιδεύει στο Διάστημα) που μοιάζει να κονιορτοποιεί κάθε θεωρία των πιθανοτήτων περί τυχαιότητας του συμβάντος. Επίσης, η διαπιστωμένη εγγενής αντίφαση ότι ενώ ο άνθρωπος είναι θεωρητικά το μοναδικό ον που διαθέτει λογική, δρα σχεδόν πάντα παράλογα και καταστροφικά. Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ιστορία του ανθρώπινου παραλογισμού.

Ποιον απασχολεί το θεμελιώδες αδυσώπητο ερώτημα «homo sapiens: παρανοϊκός και αστροναύτης;» Είναι αρκούντως πειστική η θεωρία περί κακής συνεργασίας των τριών εγκεφάλων του ανθρώπου (Α. Καίσλερ), όταν μιλάμε για το τελειότερο δημιούργημα μιας… «τυχαίας εξέλιξης»;! (Εδώ, να πούμε ότι ίσως χρήζουν ειδικής και πολυεπίπεδης μελέτης περιπτώσεις ιδιαίτερων λαών όπως είναι οι Αιγύπτιοι, οι Έλληνες, οι Μάγια, ακόμη οι «εξωγήινοι» Ελβετοί, οι οποίοι, ύστερα από αγώνες και πολέμους διάρκειας 524 ετών, κατάφεραν να φτιάξουν μια όαση ειρήνης, ευημερίας, και δημοκρατίας μέσα στο τρελοκομείο που λέγεται «ανθρωπότητα»).

4) Οι αναρίθμητες συμπτώσεις (καταγραμμένες και μη) που συμβαίνουν καθημερινά στα ανθρώπινα δρώμενα, τόσο στα κοινωνικά όσο και στα ατομικά, και δείχνουν ότι πιθανώς να υπάρχουν έξωθεν καθοδηγητικές/διορθωτικές επεμβάσεις (μάχες που χάνονται ή κερδίζονται εξ αιτίας απίθανων και μυστηριωδών συμπτώσεων, η εμφάνιση των χαρισματικών ατόμων την κατάλληλη στιγμή στον κατάλληλο τόπο, τυχαία όσο και καθοριστικά συμβάντα στις προσωπικές ζωές των ανθρώπων, κλπ.).

5) Το γεγονός ότι η σύγχρονη Επιστήμη ανακάλυψε πως ο υλικός κόσμος έχει φαινομενικά υλική υπόσταση, ότι στην ουσία είναι μια ψευδαίσθηση, μια εικονική πραγματικότητα, αφήνει επί πλέον υπόνοιες ότι όχι μόνο πρόκειται για πείραμα αλλά πιθανότατα για πείραμα προσομοίωσης σε περιβάλλον παρόμοιο με εκείνο των δικών μας ηλεκτρονικών υπολογιστών. (Π.χ., αν είχαν αυτοσυνείδηση οι συντελεστές ενός ηλεκτρονικού παιχνιδιού θα αντιλαμβάνονταν ότι είναι άβουλα και προγραμματισμένα ενεργούμενα, κατευθυνόμενες ηλεκτρονικές μαριονέτες;). Σε αυτή την ερμηνευτική γραμμή κινούνται ορισμένοι σύγχρονοι φιλόσοφοι (Χίλαρυ Πούτναμ, Νικ Μπόστρομ) αλλά και νευροεπιστήμονες (Μπέντζαμιν Λίμπετ, Τζον-Ντύλαν Χάινες).

6) Το γεγονός ότι το λογισμικό του κόσμου μας είναι ήδη γραμμένο αποδεικνύεται και από τη διαπίστωση ότι κάποια χαρισματικά άτομα «προβλέπουν» (στην ουσία διαβλέπουν) μελλοντικά συμβάντα, τόσο ατομικά όσο και ιστορικά. Και μόνο αυτό το γεγονός θέτει επί πλέον υπό σοβαρή αμφισβήτηση και το θέμα της περίφημης «ελεύθερης βούλησης». Ο Θεόδωρος Μόδης, στο έργο του «Προβλέψεις» (Παν. Εκδ. Κρήτης, 2005), περιγράφει εμμέσως πλην σαφώς πώς εξωανθρώπινοι παράγοντες επεμβαίνουν καθοριστικά στα ανθρώπινα.

7) Η επίσης επιστημονική διαπίστωση ότι το σύμπαν μας είναι πολύ πιθανόν να εμπεριέχει συνολικά μέχρι και 11 διαστάσεις. Το τι ενδέχεται να υπάρχει στις υπόλοιπες ανώτερες διαστάσεις, οι οποίες ούτε καν φανταζόμαστε πώς μπορούν να είναι (αδυνατούμε να συλλάβουμε την έννοια του απλού τετραδιάστατου υπερκύβου) αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, όπως φυσικά και το να μην αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη του πειραματιστή ακριβώς επειδή ζει σε μια ανώτερη διάσταση (βλ. Έντουιν Άμποτ, «Επιπεδοχώρα», Θύραθεν 1988). Επίσης, δεν ξέρουμε τι ακριβώς είναι οι μυστηριώδεις Σκοτεινή Ύλη και Σκοτεινή Ενέργεια, που ανακάλυψε πρόσφατα η Επιστήμη ή μήπως ο κολοσσιαίος ίσκιος του Πειραματιστή μας; !

8 ) Τα πάσης φύσεως χαρισματικά άτομα (ηγέτες, επιστήμονες, συγγραφείς, καλλιτέχνες, κλπ.) που μοιάζουν να έρχονται από μια άλλη διάσταση ή να είναι προϊόντα κάποιου είδους μετάλλαξης, που τους δίνει όλες εκείνες τις απίστευτες ικανότητες που διαθέτουν, και τα οποία στην ουσία διαμορφώνουν ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία. Το μυστήριο της έμπνευσης στους τομείς των επιστημών, των τεχνών, των εφευρέσεων, και γενικότερα της ανθρώπινης σκέψης. Είναι πολλοί κι επώνυμοι εκείνοι που παραδέχονται πως έχουν την αίσθηση ότι οι ιδέες τους είναι σαν να υπάρχουν ήδη σε κάποιον υπερβατικό χώρο κι εκείνοι απλώς τις ανακαλύπτουν και τις κατεβάζουν στη Γη.

Είναι εξ ίσου χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι χαρισματικοί λειτουργούν τις βραδινές ώρες, τότε που τα περισσότερα εγρηγορότα και οι σκεπτομορφές των ανθρώπων καταλαγιάζουν, και προφανώς έτσι μπορούν να έχουν πρόσβαση δίχως παρεμβολές προς την υπερβατική πηγή ιδεών που τους τροφοδοτεί. Επίσης, συχνά, οι λύσεις σε ένα διερευνούμενο πρόβλημα, οι ανακαλύψεις, κλπ. εμφανίζονται στη διάρκεια του ύπνου.

9) Τα χαρισματικά άτομα που μοιάζουν να υπηρετούν το Απόλυτο Κακό (Χίτλερ, Στάλιν, Πολ Ποτ) και συχνά γλυτώνουν μυστηριωδώς από τον θάνατο, μέχρι να ολοκληρώσουν την αιματηρή αποστολή τους. Οι εξ ίσου αποτρόπαιοι κατά συρροήν δολοφόνοι, μπροστά στην τερατωδία των οποίων ωχριά κάθε ψυχολογική εξήγηση (π.χ. μπορούν να εξηγηθούν οι απίστευτες φρικαλεότητες του Κυανοπώγωνα ψυχαναλυτικά;!) Πρέπει κάποτε να τελειώνουμε με αφελείς «εξηγήσεις» του μηχανιστικού τύπου π.χ. «τα σεξουαλικώς κακοποιημένα παιδιά γίνονται σεξουαλικοί κακοποιητές όταν ενηλικιώνονται». Γιατί να κάνουν αυτόβουλα κάτι το οποίο βίωσαν τα ίδια ως κάτι πολύ οδυνηρό και τρομακτικό σε αθώα άτομα, τα οποία δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με το δικό τους πάθημα;

Είναι τελικά ο άνθρωπος ένα τόσο ασυνείδητο ον; Το γεγονός έχει μάλλον σχέση με την εύκολη και ταχύτατη μολυσματική μεταδοτικότητα του Κακού (σε αντίθεση με το Καλό), παρά με δήθεν ψυχολογικές εξηγήσεις, (βλ. Θανάσης Βέμπος, «Μαύρα υπόγεια ρεύματα», εκδ. Βερέττας 2001). Γενικά, μέγιστης απορίας άξιον είναι η διαπίστωση ότι όλοι σχεδόν οι άνθρωποι πασχίζουν να κάνουν πιο δύσκολη μια ήδη δύσκολη από τη φύση της ζωή και δεν το συνειδητοποιούν! Πολύ συχνά μάλιστα δρουν κι ενάντια στα προσωπικά τους συμφέροντα και ούτε καν το αντιλαμβάνονται! Είναι φυσιολογική αυτή η έλλειψη συνείδησης και αυτοσυνείδησης από το θεωρητικά πλέον εξελιγμένο και συνειδητό επίγειο ον;

10) Η απόκοσμη και εφιαλτική ατμόσφαιρα των οργανωμένων και μαζικών ανθρώπινων τερατωδιών. Σίγουρα τα θύματα των σταλινικών Δικών της Μόσχας, του ναζιστικού εβραϊκού Ολοκαυτώματος, των μαζικών εκκαθαρίσεων των Ερυθρών Χμερ, κλπ. ζούσαν εκείνες τις φρικαλεότητες με την οδυνηρή εντύπωση ότι έπαιζαν σε ένα αιματηρό θεατρικό έργο απόλυτου παραλογισμού, ενορχηστρωμένου από κάποιον υπερβατικό σαδιστή σκηνοθέτη, διότι πολύ απλά όλα εκείνα στερούνταν παντελώς στοιχειώδους λογικής. Αυτό δεν είναι μια υπόθεση, είναι μια βεβαιότητα, αρκεί να το φανταστεί κανείς.

11) Οι πάσης φύσεως αμέτρητες σεξουαλικές διαστροφές (που επίσης δεν μπορούν να εξηγηθούν όλες ψυχαναλυτικά), οι ευφάνταστες και αποτρόπαιες πρακτικές βασανισμού ζώων κι ανθρώπων, ο ξυλοδαρμός, η σεξουαλική κακοποίηση, και η δολοφονία παιδιών από τους ίδιους τους γονείς τους, οι μαζικές εξολοθρεύσεις για αναπόδεικτες φυλετικές, θρησκευτικές, ιδεολογικές ή άλλες διαφορές, και πολλές άλλες ανθρώπινες φρικαλεότητες καλυμμένες υπό τον μανδύα των θρησκευτικών και πολιτιστικών εθίμων (θυσίες, ανθρωποθυσίες, περιτομή, κλειτοριδεκτομή, κάψιμο της γυναίκας στη νεκρική πυρά μαζί με το πτώμα του συζύγου της, κλπ.).

12) Η μυστηριώδης 5η συμπαντική δύναμη που λέγεται «έρωτας» και που συνδέει άτομα συνήθως με διαφορετικό χαρακτήρα. Στην πρώτη του φάση μοιάζει με ίωση: το προσβληθέν άτομο δεν έχει διάθεση για φαγητό, έχει διαταραχές ύπνου, στερητικό σύνδρομο σε κάθε απομάκρυνση από το αντικείμενο του βασανιστικού πόθου του. Μόλις η υπνωτιστική επίδρασή του παρέλθει και υλοποιηθεί το ζητούμενο της πειραματικής διασταύρωσης (τεκνοποίηση), τα δύο πειραματόζωα ανακαλύπτουν έκπληκτα τις διαφορές τους και χωρίζουν επιρρίπτοντας ευθύνες το ένα στο άλλο, αδυνατώντας να αντιληφθούν ότι έπεσαν θύματα μιας έξωθεν χειραγώγησης κι εξαπάτησης. Η σοκαριστική διαπίστωση ότι ο έρωτας είναι το πλέον διαδεδομένο ναρκωτικό, είναι το αληθινό «όπιο του λαού».

13) Οι διάφορες ανεξήγητες πράξεις αυτοκαταστροφής, όπως οι αυτοκτονίες τύπου «κεραυνός εν αιθρία». Συχνά οι μελλοντικοί αυτόχειρες αφήνουν να διαφαίνονται στοιχεία για τη μελλοντική τους πράξη (κατάθλιψη, μελαγχολία, σχετικές αναφορές/απειλές). Υπάρχει όμως κι ένα ποσοστό το οποίο δεν είχε θεωρητικά κανέναν λόγο να καταφύγει στην ύστατη πράξη απόγνωσης, δεν είχε το παραμικρό πρόδρομο σύμπτωμα, και όμως τελικά κατέληξε μυστηριωδώς στον αυτόβουλο θάνατο αφήνοντας εμβρόντητο το περιβάλλον του. Επίσης, φαινόμενα τύπου anorexia nervosa είναι εξ ίσου ύποπτα.Είναι δυνατόν το άτομο να μην βλέπει τον εαυτό του στον καθρέφτη όπως πραγματικά είναι (δηλαδή αποσκελετωμένο) αλλά υπέρβαρο, και να συνεχίζει την αποχή από το φαγητό μέχρι θανάτου;! Στην ίδια κατηγορία μπορούν να συμπεριληφθούν και οι μυστηριώδεις αυτοάνοσες ασθένειες, στις οποίες ο οργανισμός επιτίθεται στον ίδιο τον εαυτό του.

14) Τα ευχάριστα της ζωής αποδεικνύονται, κατά σαδιστικό τρόπο, δυσάρεστα και συχνά μάλιστα θανάσιμα. Οι τροφές που είναι ευχάριστες στη γεύση είναι βλαβερές για τον οργανισμό, και το αντίθετο. Στα σεξουαλικά όργανα, την πηγή της πολυπόθητης ερωτικής ηδονής, στήνουν ύπουλη ενέδρα τρομερά μικρόβια που μεταδίδουν επώδυνες, βασανιστικές, και συχνά θανατηφόρες ασθένειες (σύφιλη, AIDS).

15) Οι κυρίαρχες θρησκευτικές πεποιθήσεις ότι πίσω από αυτόν τον αποτρόπαιο επίγειο θάλαμο βασανιστηρίων μπορεί να κρύβονται κάποιες καλές κι αγαθές θεότητες, αποτελούν λογισμικά εμφυτεύματα συσκότισης. Το ίδιο και οι διάφορες ανατολικές πρακτικές (αυτοσυγκέντρωση, διαλογισμός), οι οποίες δεν κάνουν παρά να παράγουν ενδορφίνες ανακούφισης στον εγκέφαλο ή πιθανότατα κάποια ψεύτικα οράματα για την ύπαρξη ενός βαθύτερου κι ενιαίου Καλού Ενός, του οποίου αναπόσπαστο κι αθάνατο μέρος αποτελούν όλοι και όλα.

Εδώ, να αναφέρουμε μια διαδεδομένη δοξασία που υπάρχει σε πολλές μυθολογικές και θρησκευτικές παραδόσεις, εκείνη του κλέφτη της γνώσης από τους Θεούς/Θεό, την κοινοποίησή της στους ανθρώπους, και τη σκληρή τιμωρία των παραβατών (Προμηθέας, Εωσφόρος, κ.ά.). Να υποθέσουμε ότι το κλεμμένο μυστικό ήταν η ανακάλυψη του «πειραματικού εργαστηρίου Γη»; Καθόλου απίθανο, τουναντίον μάλιστα. Ένα επίσης σχετικό θέμα είναι η από αρχαιοτάτων χρόνων διαπίστωση ότι οι άνθρωποι του πνεύματος πάσχουν σε μεγάλο ποσοστό από μελαγχολία. Μήπως είναι κι αυτή μια μορφή άνωθεν προμηθεϊκής τιμωρίας για όσους βοηθούν τους ανθρώπους να βγουν από το πλατωνικό σπήλαιο των ίσκιων στον πραγματικό κόσμο της γνώσης και της αλήθειας;

16) Ένας άλλος μυστηριώδης τομέας που χρήζει περαιτέρω «εναλλακτικής» διερεύνησης είναι εκείνος του ύπνου και των ονείρων. Σε ποιο επίπεδο της έμβιας ζωής εμφανίζονται (π.χ. οι απλοί οργανισμοί δεν κοιμούνται ούτε ονειρεύονται); Μήπως η λειτουργία τους έχει σχέση με τον προγραμματισμό και τον έλεγχο των γήινων πειραματόζωων (ανθρώπων και ζώων); Πώς εξηγούνται τα προφητικά όνειρα; Είναι δυνατόν να θεωρούμε «φυσιολογικό» το γεγονός ότι ο εγκέφαλος δημιουργεί, σκηνοθετεί, και παίζει κάθε βράδυ τα πιο ευφάνταστα σενάρια (σαν ταινίες έρωτα, περιπέτειας, τρόμου, σουρεαλισμού, κλπ.) ερήμην μας; Αυτό δεν σημαίνει ότι τελικά δεν ελέγχουμε το σημαντικότερο όργανο τους σώματός μας; Κι αν δεν ελέγχουμε τον εγκέφαλό μας πώς πιστεύουμε ότι ελέγχουμε τη ζωή μας; !

17) Οι ιδιοφυείς αρχαίοι Έλληνες παρατήρησαν τη νοητική εκείνη μορφή συσκότισης που μας ωθεί μερικές φορές να ενεργούμε με μια ξαφνική έκρηξη ανεξέλεγκτης βίας (μένος), την ονόμασαν άτη, και υπέθεσαν ότι ήταν ένας από τους διάφορους τρόπους θεϊκής επέμβασης στα ανθρώπινα. Εξ άλλου, αυτό είναι και το κεντρικό μοτίβο των τραγωδιών: μια σκληρή μοίρα που επιβάλλεται άνωθεν στους πρωταγωνιστές. «Το φταίξιμο δεν είν’ δικό μου, η βούλησή μου άχρηστη, κάτι αλλόκοτο φώλιασε μέσα μου, απ’ τις δυνάμεις μου πιο δυνατό» Ευριπίδης, «Φαίδρα». Στην εποχή μας την ονομάζουμε «θόλωμα του μυαλού», «κακιά στιγμή», «κακιά ώρα», κλπ., και είναι υπαίτια για σωρεία βίαιων, ανεξέλεγκτων, κι ανεξήγητων πράξεων που συχνά αφήνουν εμβρόντητους ακόμη και τους ίδιους τους δράστες και οφείλονται πιθανότατα σε έξωθεν παρεμβάσεις.

18) Μια άλλη τρομακτική σε επιπτώσεις ανθρώπινη ιδιαιτερότητα είναι το μίσος. Τα ζώα αγνοούν αυτό το χαρακτηριστικό, κυνηγούν, μονομαχούν τελετουργικά για τα θηλυκά ή για τη θέση του κυρίαρχου αρσενικού μέσα από τις επιταγές του γενετικού τους προγραμματισμού, δίχως τη συναισθηματική υπερφόρτωση και τις τεράστιες εκρήξεις του καταστρεπτικού μίσους και της συχνά επακόλουθης εκδικητικότητας που χαρακτηρίζουν τον «πολιτισμένο και ανώτερο» άνθρωπο, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Το μίσος είναι το πραγματικό πυρηνικό όπλο της ανθρωπότητας, και δυστυχώς το διαθέτουν όλοι ανεξαιρέτως.

19) Γενικώς, η ζωή στη Γη μοιάζει να είναι ένας σαδιστικός συνδυασμός στρατοπέδου καταναγκαστικών έργων και σφαγείου. Όλα τα όντα είναι απασχολημένα πυρετωδώς με την εξεύρεση τροφής, την επιβίωση, και τη διαιώνιση του γήινου βιοσυστήματος. Το ίδιο και ο άνθρωπος, και μάλιστα ακόμη και όταν έχει εξασφαλίσει την άνετη επιβίωση για τον ίδιο και για γενιές ολόκληρες απογόνων του, συνεχίζει μηχανικά την επίπονη αυτή καθημερινή δραστηριότητα που λέγεται «εργασία»

Η επίγεια ανθρώπινη ευτυχία είναι ένα άπιαστο όνειρο, ένα μαρτύριο του Σισύφου. Ακόμη κι εκείνοι που έχουν όλα τα απαραίτητα για να είναι ευτυχισμένοι δεν είναι, είτε λόγω ανεξήγητης απληστίας (θέλουν ολοένα και περισσότερα), είτε λόγω τραγικών συμβάντων (απώλειες, θάνατοι αγαπημένων προσώπων, σοβαρές/χρόνιες ασθένειες, κλπ.) είτε για αδιευκρίνιστους λόγους (το γνωστό «η ανικανοποίητη φύση του ανθρώπου»). Ο Ρόμπερτ Μπέρτον, στο μνημειώδες έργο του «Η ανατομία της μελαγχολίας» (Λονδίνο, 1621) γράφει χαρακτηριστικά: «Μια στάλα μέλι συνήθως πάει με ένα βαρέλι χολή, ένα σπυρί ευχαρίστησης με ένα σακί πόνο, μια χούφτα χαρά με μια αγκαλιά λύπη. Σαν τον κισσό που αγκαλιάζει το δέντρο, αυτά τα δεινά αγκαλιάζουν σφιχτά ολόκληρη τη ζωή μας».

20) Κι εδώ προστίθεται ένα άλλο ανθρώπινο παράδοξο. Ακόμη και όταν η ζωή ενός ατόμου έχει γίνει μια αφόρητη καθημερινή ταλαιπωρία (χρόνιες οδυνηρές ασθένειες, απόλυτη ένδεια, μοναξιά) και παρά το γεγονός πως γνωρίζει ότι ο θάνατος είναι το αναπόφευκτο τέλος, το άτομο επιθυμεί να αναβάλει, όσο περισσότερο γίνεται, την αποχώρησή του από αυτόν τον αποτρόπαιο επίγειο θάλαμο βασανιστηρίων! Λες και κάτι τον ωθεί να υποστεί τον εξευτελιστικό βασανισμό του μέχρις εσχάτων!

Και υπάρχουν και χειρότερα. Ενώ στις παλιές πολυθεϊστικές θρησκείες η αυτοκτονία θεωρείτο μια κατανοητή κι επιτρεπτή προσωπική επιλογή, στις μονοθεϊστικές θρησκείες που επικράτησαν στη συνέχεια και κυριαρχούν σήμερα στην ανθρωπότητα, θεωρείται μέγιστη αμαρτία και προβλέπονται βαρύτατες ποινές για τον απεγνωσμένο παραβάτη, αποτρέποντας έτσι την πρόσβαση σε αυτή την ύστατη «έξοδο κινδύνου»!

Το όλο αποτρόπαιο σκηνικό μοιάζει με τη γνωστή σε όλους εικόνα του χάμστερ στο κλουβί του, το οποίο είναι απασχολημένο με το να γυρίζει πυρετωδώς τη ρόδα του. Ποιος επωφελείται από αυτή την επώδυνη κατάσταση: είτε από το πείραμα, είτε από το θέαμα, είτε από την παραγόμενη βιοενέργεια, είτε από τα αρνητικά συναισθήματα που εκπέμπουν όλοι οι δύστυχοι έγκλειστοι στην κολοσσιαία ρόδα του πειραματικού εργαστηρίου Γη; Αυτό θα πρέπει να είναι στο εξής το βασικό ερώτημα της επείγουσας διεπιστημονικής διερεύνησης του Κόσμου. Κι αυτό επειδή στην ουσία πρόκειται για την αρχή ενός μοναδικού και τιτάνιου αγώνα του ανθρώπινου είδους ενάντια στον Υπερβατικό Βασανιστή του!

Κάτι εκεί έξω (κι εδώ μέσα) παίζει μαζί μας, όπως η γάτα με το ποντίκι!

Ο εχθρός δεν είναι ο Άλλος, ο Εχθρός είναι Αλλού!

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΥΠΕΡ ΚΤΗΣΙΦΩΝΤΟΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

ΔΗΜ 18.25–28

Η αντίπαλη παράταξη ευθύνεται για την καθυστέρηση της ένορκης επικύρωσης της "ειρήνης του Φιλοκράτη"

Ο Δημοσθένης αναρωτήθηκε γιατί ο Αισχίνης τον κατηγόρησε με καθυστέρηση πολλών ετών για πράξεις που είχαν συμβεί παλαιότερα και για ποιο λόγο, ενώ είχε διαφορές μαζί του, στράφηκε εναντίον του Κτησιφώντα (βλ. σχετικά ΔΗΜ 18.1–7). Στη διήγησιν–πίστιν αναφέρθηκε στα γεγονότα από την έκρηξη του Γ´ Ιερού πολέμου (355 π.Χ.) έως την σύναψη της "ειρήνης του Φιλοκράτη" (346 π.Χ.), πρωτοβουλία η οποία από τον ομιλητή αποδόθηκε στα μέλη της φιλομακεδονικής παράταξης. Υπενθυμίζεται ότι μετά τη σύναψη της ειρήνης απέμενε η επικύρωσή της με όρκο από τον Φίλιππο, γι' αυτό αποφασίστηκε να σταλεί στον Μακεδόνα βασιλιά πρεσβεία – η δεύτερη κατά σειρά (βλ. ΔΗΜ 19.64–66).

[25] Ἐπειδὴ τοίνυν ἐποιήσατο τὴν εἰρήνην ἡ πόλις, ἐνταῦθα
πάλιν σκέψασθε τί ἡμῶν ἑκάτερος προείλετο πράττειν· καὶ
γὰρ ἐκ τούτων εἴσεσθε τίς ἦν ὁ Φιλίππῳ πάντα συναγωνι-
ζόμενος, καὶ τίς ὁ πράττων ὑπὲρ ὑμῶν καὶ τὸ τῇ πόλει
συμφέρον ζητῶν. ἐγὼ μὲν τοίνυν ἔγραψα βουλεύων ἀπο-
πλεῖν τὴν ταχίστην τοὺς πρέσβεις ἐπὶ τοὺς τόπους ἐν οἷς
ἂν ὄντα Φίλιππον πυνθάνωνται, καὶ τοὺς ὅρκους ἀπολαμ-
βάνειν· οὗτοι δ’ οὐδὲ γράψαντος ἐμοῦ ταῦτα ποιεῖν ἠθέλη-
σαν. [26] τί δὲ τοῦτ’ ἐδύνατο, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι; ἐγὼ διδάξω.
Φιλίππῳ μὲν ἦν συμφέρον ὡς πλεῖστον τὸν μεταξὺ χρόνον
γενέσθαι τῶν ὅρκων, ὑμῖν δ’ ὡς ἐλάχιστον. διὰ τί; ὅτι
ὑμεῖς μὲν οὐκ ἀφ’ ἧς ὠμόσαθ’ ἡμέρας μόνον, ἀλλ’ ἀφ’ ἧς
ἠλπίσατε τὴν εἰρήνην ἔσεσθαι, πάσας ἐξελύσατε τὰς παρα-
σκευὰς τὰς τοῦ πολέμου, ὁ δὲ τοῦτ’ ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου
μάλιστ’ ἐπραγματεύετο, νομίζων, ὅπερ ἦν ἀληθές, ὅσα τῆς
πόλεως προλάβοι πρὸ τοῦ τοὺς ὅρκους ἀποδοῦναι, πάντα
ταῦτα βεβαίως ἕξειν· οὐδένα γὰρ τὴν εἰρήνην λύσειν τού-
των εἵνεκα. [27] ἁγὼ προορώμενος, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ λογι-
ζόμενος τὸ ψήφισμα τοῦτο γράφω, πλεῖν ἐπὶ τοὺς τόπους
ἐν οἷς ἂν ᾖ Φίλιππος καὶ τοὺς ὅρκους τὴν ταχίστην ἀπο-
λαμβάνειν, ἵν’ ἐχόντων τῶν Θρᾳκῶν, τῶν ὑμετέρων συμ-
μάχων, ταῦτα τὰ χωρί’ ἃ νῦν οὗτος διέσυρε, τὸ Σέρρειον
καὶ τὸ Μυρτηνὸν καὶ τὴν Ἐργίσκην, οὕτω γίγνοινθ’ οἱ ὅρκοι,
καὶ μὴ προλαβὼν ἐκεῖνος τοὺς ἐπικαίρους τῶν τόπων κύριος
τῆς Θρᾴκης κατασταίη, μηδὲ πολλῶν μὲν χρημάτων πολλῶν
δὲ στρατιωτῶν εὐπορήσας ἐκ τούτων ῥᾳδίως τοῖς λοιποῖς
ἐπιχειροίη πράγμασιν. [28] εἶτα τοῦτο μὲν οὐχὶ λέγει τὸ ψή-
φισμ’ οὐδ’ ἀναγιγνώσκει· εἰ δὲ βουλεύων ἐγὼ προσάγειν
τοὺς πρέσβεις ᾤμην δεῖν, τοῦτό μου διαβάλλει. ἀλλὰ τί
ἐχρῆν με ποιεῖν; μὴ προσάγειν γράψαι τοὺς ἐπὶ τοῦθ’
ἥκοντας, ἵν’ ὑμῖν διαλεχθῶσιν; ἢ θέαν μὴ κατανεῖμαι
τὸν ἀρχιτέκτον’ αὐτοῖς κελεῦσαι; ἀλλ’ ἐν τοῖν δυοῖν
ὀβολοῖν ἐθεώρουν ἄν, εἰ μὴ τοῦτ’ ἐγράφη. τὰ μικρὰ
συμφέροντα τῆς πόλεως ἔδει με φυλάττειν, τὰ δ’ ὅλα, ὥσπερ
οὗτοι, πεπρακέναι; οὐ δήπου. λέγε τοίνυν μοι τὸ ψήφισμα
τουτὶ λαβών, ὃ σαφῶς οὗτος εἰδὼς παρέβη.

***
[25] Από την εποχήν λοιπόν που η Πολιτεία έκλεισε με τον Φίλιππον ειρήνην, σκεφθήτε πάλιν τι από τότε επροτίμησε να κάμη ο καθένας από μας τους δυο. Διότι ελέγχοντες και αναπολούντες την πολιτικήν που ηκολουθήσαμεν ο καθένας μας χωριστά, θα καταλάβετε ποίος ήτο εκείνος που παντοτινά ειργάζετο σαν σύντροφος του Φιλίππου και ποίος ο εργαζόμενος διά το συμφέρον σας και το συμφέρον του κράτους. Εγώ μέλος ων της Βουλής (των Πεντακοσίων) (όταν έγινε η ειρήνη) εισηγήθην να ψηφισθή το εξής: «να αποπλεύσουν οι απεσταλμένοι μας όσον το δυνατόν γρηγορώτερα, και να πάνε εις όποιο μέρος θα μάθουν πως βρίσκεται ο Φίλιππος και να πάρουν παρ' αυτού ενόρκους διαβεβαιώσεις περί της ειρήνης». Ούτοι όμως όχι μόνον αυτοπροαιρέτως δεν ηθέλησαν να κάμουν αυτά που επρότεινα, αλλά και όταν ακόμη εγγράφως και με όλους τους νομίμους τύπους επρότεινα τα ανωτέρω, ηρνήθησαν. [26] Τι δε εσήμαινε τούτο, κύριοι δικασταί; Εγώ θα σας το κάμω γνωστόν. Λοιπόν εις μεν τον Φίλιππον εσύμφερνε να περάση όσον το δυνατόν πιο πολύς καιρός μεταξύ της (συμφωνηθείσης) ειρήνης και των περί αυτής ενόρκων διαβεβαιώσεων, εις σας δε να περάση όσον το δυνατόν ολιγώτερος καιρός. Γιατί; Διότι σεις μεν όχι μόνον από την ημέραν που δι' όρκων επεκυρώσατε την ειρήνην, αλλά από την ημέραν που ηλπίσατε ότι θα γίνη η ειρήνη, εσταματήσατε εντελώς πάσαν πολεμικήν προπαρασκευήν, ενώ ο Φίλιππος πάντοτε είχε εις τον νουν του μόνον τον πόλεμον και ειργάζετο δι' αυτόν, νομίζων, πράγμα που είναι και αληθές, ότι όσα μέρη της επικρατείας μας θα προλάμβανε να πάρη ως την ώρα που θα έδινε τας ενόρκους διαβεβαιώσεις περί της ειρήνης, όλα τα μέρη αυτά θα τα κρατήση, διότι κανείς δε θα ετολμούσε να λύση την ειρήνην εξαιτίας των μερών αυτών. [27] Προβλέπων λοιπόν και σκεπτόμενος όλα αυτά, κύριοι δικασταί, επρότεινα τούτο το ψήφισμα: «να πλεύσουν οι απεσταλμένοι μας οπουδήποτε και αν ευρίσκεται ο Φίλιππος και να λάβουν απ' αυτόν όσον το δυνατόν γρηγορώτερα τας ενόρκους ομολογίας του περί της ειρήνης» τώρα που κατέχουν ακόμη οι σύμμαχοί μας Θράκες τας οχυράς τοποθεσίας, διά τας οποίας ο Αισχίνης αναγκαστικώς ωμίλησε, δηλαδή το Σέρρειον και το Μυρτηνόν και την Εργίσκην. Υπό τας συνθήκας αυτάς δέον να δοθούν αι ένορκοι διαβεβαιώσεις του Φιλίππου, ώστε να μη προλάβη ούτος να καταλάβη τας επικαίρους εκείνας τοποθεσίας, και ούτω καταστή κύριος της Θράκης. Και να δοθούν οι όρκοι πριν ούτος αποκτήση αφθονίαν χρημάτων και πλήθος στρατιωτών, διότι τότε ευκόλως θα επιχειρήση και άλλας κατακτήσεις. [28] Και όμως την πρότασίν μου ταύτην δεν την αναφέρει εις τον λόγον του, ούτε την αναγινώσκει, αλλά με συκοφαντεί, διότι εγώ βουλευτής τότε ων ενόμισα πρέπον να παρουσιάσω τους πρέσβεις του Φιλίππου, εις την Εκκλησίαν του δήμου. Αλλά τι έπρεπε να κάμω; Να προτείνω εις την Βουλήν να μη παρουσιασθούν οι απεσταλμένοι του Φιλίππου ίνα συνομιλήσουν μαζί σας, αφού ήλθαν δι' αυτόν τον σκοπόν; Και έπρεπε να μη διατάξω τον διευθυντήν του θεάτρου να δώση εις αυτούς θέσιν κατάλληλον διά να βλέπουν; Μα και εάν ακόμη τούτο δεν περιελαμβάνετο εις την πρότασίν μου, μήπως δεν μπορούσαν ούτοι πληρώνοντες δύο οβολούς να εισέλθουν εις το θέατρον; Τα τιποτένια λοιπόν συμφέροντα του κράτους ―την πληρωμήν των δύο οβολών― έπρεπε να φυλάττω, τα δε μέγιστα κρατικά συμφέροντα εξ ων εκρέματο αυτή η τύχη του κράτους, έπρεπε να τα πωλήσω εις τον Φίλιππον καθώς έκαμεν ο Αισχίνης με την παρέα του; Όχι βέβαια. Πάρε λοιπόν, γραμματεύ, το ψήφισμα που επρότεινα τότε και ενεκρίθη, και το οποίον ούτος αν και το ξέρει πολύ καλά το απεσιώπησε, και διάβασέ το (παρακαλώ).