Η ιδιοτέλεια

Η Ιδιοτέλεια δεν είναι ταυτόσημη με τη φιλαυτία και τον αυτοερωτισμό, αλλά είναι ακριβώς το αντίθετο τους.

 

Η Ιδιοτέλεια είναι ένα είδος πλεονεξίας. Και όπως κάθε πλεονεξία, είναι ακόρεστη, με συνέπεια να μην ικανοποιείται ποτέ.  Η απληστία είναι ένα απύθμενο πηγάδι πού εξαντλεί το άτομο σε μια αέναη προσπάθεια για την ικανοποίηση της ανάγκης, χωρίς ποτέ να επέρχεται ικανοποίηση.

 

Προσεκτική παρατήρηση αποκαλύπτει ότι το ιδιοτελές άτομο, ενώ πάντοτε ανησυχεί για κάθε τι πού άφορα τον εαυτό του, ποτέ δεν ικανοποιείται, βρίσκεται πάντα σε διέγερση, κυριαρχείται πάντα από το φόβο μήπως δεν αποκτήσει αρκετά, μήπως χάσει κάτι, μήπως του στερήσουν κάτι. Αισθάνεται απέραντο φθόνο για καθέναν πού μπορεί να έχει περισσότερα.

 

Εάν εντείνουμε ακόμη περισσότερο την παρατηρητικότητά μας, ιδιαίτερα σε ότι άφορα τη δυναμική του ασυνείδητου, διαπιστώνουμε πώς αυτός ο τύπος προσώπου δεν αγαπά βασικά τον εαυτό του, αλλά τον απεχθάνεται βαθύτατα.

 

Το αίνιγμα σ’ αυτή τη φαινομενική αντίφαση έχει εύκολη λύση. Η Ιδιοτέλεια και ή εγωπάθεια έχουν τις ρίζες τους ακριβώς σ’ αυτή την έλλειψη αγάπης του άτομου για τον εαυτό του. Το πρόσωπο πού δεν αγαπά τον εαυτό του, πού δεν πιστεύει στον εαυτό του, βρίσκεται σε συνεχή ανησυχία για το εγώ του. Τού λείπει η εσώτερη σιγουριά πού μπορεί να υπάρχει μόνο πάνω στη βάση της γνήσιας αγάπης και της επιβεβαίωσης των ικανοτήτων τού εγώ του.

 

Πρέπει να ασχολείται συνεχώς με τον εαυτό του, άπληστος να αποκτήσει κάθε τι για τον εαυτό του, αφού τού λείπει βασικά η σιγουριά και η ικανοποίηση.

 

Το ίδιο ισχύει και για το ναρκισσευόμενο, πού δεν ενδιαφέρεται τόσο για την απόκτηση πραγμάτων για τον εαυτό του όσο για το θαυμασμό προς το εαυτό του.

 

Ενώ επιφανειακά φαίνεται πώς τα πρόσωπα αυτά αγαπούν βαθύτατα τούς εαυτούς τους, στην πραγματικότητα δεν τούς αγαπούν και ο ναρκισσισμός — όπως και ή ιδιοτέλεια - εγωπάθεια — αποτελεί το αντιστάθμισμα για τη βασική έλλειψη φιλαυτίας.

 

Ο Φρόυντ τόνισε ότι ό ναρκισσευόμενος έχει αποστερήσει την Αγάπη του από τούς άλλους για να τη στρέψει προς το πρόσωπό του. Μολονότι το πρώτο σκέλος αυτού του ισχυρισμού είναι αληθινό, το δεύτερο αποτελεί πλάνη.

 

Δεν αγαπά ούτε τούς άλλους ούτε τον εαυτό του.