Φυσικά, μπορούμε να πούμε ψέματα στον εαυτό μας

Λέμε ότι οι άνθρωποι έχουν ελεύθερη βούληση, αλλά αυτό δεν ισχύει. Η επιθυμία μας ελέγχεται από το όνειρο του πλανήτη – η προσοχή μας έχει αγκιστρωθεί από το εξωτερικό όνειρο κι εμείς ακολουθούμε τη θέληση του εξωτερικού κόσμου. Σαν προγραμματισμένα ρομπότ, πατάμε ένα κουμπί κι αρχίζουμε να περπατάμε, πατάμε ένα άλλο κουμπί και πηγαίνουμε προς τα δεξιά, πηγαίνουμε προς τ’ αριστερά ή σταματάμε. Με τη δράση-αντίδραση και μόνο, έχουμε αυτομάτως την απόκριση: σωματική, συναισθηματική, όλων των ειδών τις αντιδράσεις στις οποίες έχουμε ήδη προγραμματιστεί.

Αν είχαμε ελεύθερη βούληση, θα επιλέγαμε, άραγε, ποτέ, να είμαστε οργισμένοι, θλιμμένοι, γεμάτοι φθόνο; Προφανώς, τίποτε απ’ αυτά δεν είναι επιλογή μας. Φυσικά, μπορούμε να πούμε ψέματα στον εαυτό μας, «Έχω ελεύθερη βούληση και μπορώ να κάνω επιλογές». Όμως, κάθε φορά που υποφέρουμε, αποδεικνύεται ότι δεν διαθέτουμε τελικά τη δύναμη να επιλέξουμε. Αν είχαμε ελεύθερη βούληση, ποτέ δεν θα επιλέγαμε το ρόλο του θύματος, γιατί ο ρόλος αυτός μάς προκαλεί θυμό και φόβο. Αν είχαμε ελεύθερη βούληση, ποτέ δεν θα επιλέγαμε κάτι που θα μας έκανε κακό ή θα μας πλήγωνε. Και, σίγουρα, δεν θα επιλέγαμε ποτέ να πληγώσουμε τους ανθρώπους που αγαπάμε.