Οι εξομολογήσεις έχουν σαφώς μακρά ιστορία στην Εκκλησία, αλλά ακόμη και σε ένα μη θρησκευτικό πλαίσιο, φαίνεται να έχουν μια ορισμένη αξία. Πολλοί μυθιστορηματικοί εγκληματίες έχουν εμφανιστεί τόσο βασανισμένοι από την ενοχή τους που αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την ελευθερία τους προκειμένου να επιτύχουν ηθική ανακούφιση. Αρκεί να φέρετε στο μυαλό σας την εικόνα της Λαίδης Μάκβεθ, η οποία ως γνωστόν βασανιζόταν από εμμονές σχετικά με όσα είχε διαπράξει.
Ακόμη και μια μη εγκληματική, αλλά ηθικά αμφισβητήσιμη, συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει τα άτομα να αισθάνονται υποχρεωμένα να την παραδεχτούν, να τη φωνάξουν. Στη δική σας ζωή, ποιες αμφιλεγόμενες πράξεις του παρελθόντος σας βάραιναν μέχρι να τις αποκαλύψετε σε άλλους; Παρά την αντιμετώπιση των όποιων συνεπειών αυτές συνεπάγονται, υπήρχε ένα κομμάτι του εαυτού σας που ένιωθε καλύτερα στην ιδέα της εξομολόγησης;
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η επιθυμία να θεωρούμε τον εαυτό μας «καλό και ηθικό» αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητάς μας. Η ομολογία ενός παλιού παραπτώματος μπορεί να απειλήσει αυτή τη φήμη. Η ισχυρή προκατάληψη που οδηγεί τους ανθρώπους να βλέπουν τον εαυτό τους υπό ευνοϊκό πρίσμα μπορεί να ανταγωνίζεται την εξίσου ισχυρή επιθυμία να ανακουφιστούν από την ενοχή που σχετίζεται με την παραβίαση αυτού του συστατικού του εαυτού.
Η ταυτότητα και η ανάγκη εξομολόγησης
Αν αυτή η συνεπής αίσθηση του εαυτού μας απειλείται από τη γνώση των παραβάσεων του παρελθόντος, οι ειδικοί προτείνουν ότι ένας τρόπος για να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να τις παραδεχτεί και να προχωρήσει, θα ήταν να αποστασιοποιηθούμε ψυχολογικά από το «εμείς» που διέπραξε την πράξη στο «εμείς» που είμαστε τώρα. Σκεπτόμενοι μια πράξη για την οποία δεν είστε ιδιαίτερα περήφανοι, ήταν κάτι που πιστεύετε ότι θα κάνατε τώρα; Αν έχετε γίνει σοφότεροι, τότε το να αφήσετε πια την πράξη αυτή στο μακρινό παρελθόν μπορεί να χρησιμεύσει στο να την κατακερματίσετε, διατηρώντας παράλληλα την ταυτότητά σας.
Το δεύτερο στοιχείο της παραδοχής ενός παρελθοντικού λάθους μπαίνει στη συνέχεια στο παιχνίδι, όταν καταλήγουμε στο λόγο αυτής της πράξης. Χρησιμοποιείτε μια λίστα δικαιολογιών ή αφήνετε τα γεγονότα να μιλήσουν μόνα τους; Οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι λιγότερο πιθανό να απαριθμήσουμε όλους τους άλλους λόγους εκτός από τη δική μας συμμετοχή σε αυτό, αν δούμε τον εαυτό μας ως ένα διαφορετικό άτομο από ό,τι ήμασταν στο παρελθόν. Δεν είναι μόνο η ίδια η ομολογία, όπως λένε, αλλά και η συγκάλυψη που μπορεί να έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία.
Είναι ευκολότερο, λοιπόν, να ομολογήσουμε ακόμη και ένα σχετικά μικρό παράπτωμα αν μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ψυχολογική απόσταση μεταξύ του παρελθοντικού και του σημερινού μας εαυτού.
Επιστρέφοντας στο αρχικό ερώτημα, τα ευρήματα διαφόρων μελετών πάνω στο ζήτημα αυτό υποδηλώνουν ότι ο λόγος που αισθανόμαστε τόσο καλά αφού εξομολογηθούμε είναι ότι μας επιτρέπει να επανασυνδεθούμε με αυτή τη θεμελιώδη πτυχή της ταυτότητάς μας. Μπορούμε επιτέλους να νιώσουμε αυτή την τόσο σημαντική αίσθηση συνέχειας στη σκέψη σχετικά με τον εαυτό μας στο πέρασμα των χρόνων, αν όχι των δεκαετιών. Κατά τη διαδικασία αυτή, μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, με τα ηθικά ελαττώματα και να αποδεχόμαστε ότι η ζωή περιλαμβάνει προκλήσεις και αλλαγές.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου