Βαμμένα Κόκκινα Αυγά

Το αυγό σαν σύμβολο ζωής και θανάτου.

Το αυγό και η Άνοιξη είναι πολύ στενά συνδεδεμένα γεγονότα.

 

Πρώτοι οι Έλληνες και κατόπιν Σουμέριοι, Βαβυλώνιοι, Αιγύπτιοι, Πέρσες, Ινδοί, Ατζέκοι, Μάγια, Ινδιάνοι, Βίκινγκς κλπ. λένε στις παραδοσιακές ιστορίες τους ότι η ζωή στην Γη ξεκίνησε από ένα τεράστιο αυγό. Το αυγό είναι σύμβολο νέας ζωής, ανανέωσης και θανάτου, εδώ κι αιώνες. Υπάρχουν διαφορές αλλά οι περισσότεροι λαοί με κάποιο τρόπο συσχέτισαν την αναγέννηση της φύσης, την 'Ανοιξη, με το αυγό. Υπάρχει η Λατινική φράση «Omne vivum ex ovo» που σημαίνει «Η ζωή προέρχεται από το αβγό» αλλά μύθοι πολύ πιο παλιοί, από τις αρχές τις ανθρωπότητας, από την αρχαία Ελλάδα, Βαβυλωνία, Σουμερία, Αίγυπτο, Ινδία, Πολυνησία, Ιράν, Εσθονία, Φινλανδία, Κεντρική Αμερική, περιέγραψαν την αρχή του σύμπαντος μέσα από το σχήμα του αβγού. Οι σύγχρονοι άνθρωποι θεωρούν αυτονόητη την σύνδεση των αυγών με το Πάσχα, όμως προτού το αυγό αποκτήσει αυτή την άμεση σχέση με το χριστιανισμό, ήταν σύμβολο ζωής και θανάτου, τουλάχιστον 2.500 χρόνια πριν.

 

Οι πρώτες ιστορικές μαρτυρίες συμβολισμού του αυγού στην κοσμογονία χρονολογούνται το 500 π.κ.ε. Στην περίοδο των Αχαιμενιδών, το Περσικό ημερολόγιο επηρεασμένο από τον Ζωροαστρισμό, η Εαρινή Ισημερία, η πρώτη ημέρα του ημερολογιακού τους έτους, καθιερώθηκε ως αργία. Με την ονομασία Nowruz, η συγκεκριμένη γιορτή εξακολουθεί σήμερα να γιορτάζεται με το βάψιμο, το κέρασμα και την κατανάλωση αυγών και έτσι εορταζόταν στο παρελθόν, όπως βλέπουμε σε ανάγλυφα από την Περσέπολη (500 π.κ.ε.) όπου ευγενείς και ιερείς παριστάνονται να κρατούν στα χέρια αυγά. Οι αρχαίοι Έλληνες, οι Πέρσες και οι Κινέζοι έδιναν τα αυγά σαν δώρα, στις ανοιξιάτικες γιορτές τους πολλούς αιώνες πριν τις προ-χριστιανικές ανοιξιάτικες γιορτές. Εμφανίζονται δε παράλληλα στην μυθολογία, όπου διαβάζουμε πως το Πουλί του Ήλιου έχει εκκολαφτεί από το Αυγό της Γης. Μερικά Παγανιστικά έθιμα δείχνουν τον παραλληλισμό του αυγού προς την δημιουργία της ζωής πάνω στην Γη.

 

Ο Ουρανός και η Γη είναι τα μισά ενός αυγού, απ’ όπου ξεπρόβαλε η ζωή πάνω στην Γη.

 

Το αυγό, πανάρχαιο σύμβολο της Γένεσης της Ζωής.

Πανάρχαιο σύμβολο της γέννησης της ζωής και του θανάτου, το συναντάμε σε πολλές λατρείες, τόσο πρωτόγονες, όσο και περισσότερο εξελιγμένες άρα καμία σχέση δεν έχει με τον χριστιανισμό μόνο. Αυτό το σύμβολο της ζωής, έχει μέσα του Δύναμη Ζωική που μπορεί να την μεταδώσει σε ανθρώπους, ζώα και φυτά. Μερικοί πιστεύουν ψευδώς ότι τα κόκκινα αυγά, διαδόθηκαν στην Ευρώπη, την Ασία και την Κίνα από ένα έθιμο των Καλανδών. Άλλοι θεωρούν αρχική κοιτίδα τους την Αίγυπτο, αλλά κι αυτό είναι ψευδές.

 

* Στην Ελλάδα απόθεταν αυγά στα χέρια ειδωλίων του Διονύσου ως σύμβολα αναγέννησης.

* Στην Ελληνική ιστορία η Λήδα από την ένωσή της με τον Δία, γέννησε ένα Αυγό από όπου αναδύθηκαν οι Διόσκουροι.

* Στην Ελλάδα επίσης θεωρούν ότι μέσα σ’ ένα αυγό, καλά φυλαγμένο, κρύβεται η ζωή ενός Τιτάνα, Γίγαντα ή Ηρώα.

* Στην νύχτα του κόσμου ένα αυγό άνοιξε στα δύο και από μέσα του βγήκε ο κόσμος, διηγούνται οι Πέρσες.

* Στο έπος των Φιλανδών «Καλεβάλα», το αυγό που περιείχε τον κόσμο, έπεσε από τον ουρανό στην αγκαλιά της μάνας των νερών.

* Αλλού, το κοσμικό αυγό γονιμοποιείται από τον ήλιο.

* Στην αρχαία Αίγυπτο, το αυγό, ως Λόγος Δημιουργός, ταξιδεύει στην προαιώνια θάλασσα.

* Στην Κίνα συνηθίζονταν οι προσφορές αυγών την Άνοιξη για γονιμότητα και αναγέννηση.

* Στην Ουρ της Μεσοποταμίας, προσφέρονταν αυγά στους νεκρούς.

* Στους Εβραίους, τα αυγά είναι τροφή πένθους. Τροφή που δεν είχε ολοκληρωθεί ως ζωή.

* Τα χρωματιστά αυγά και ιδιαίτερα τα κόκκινα μνημονεύονται για γιορταστικούς σκοπούς, στην Κίνα από τον 5ο αιώνα και στην Αίγυπτο από τον 10ο. Το 17ο αιώνα τα βρίσκουμε τόσο στους χριστιανούς όσο και στους μωαμεθανούς (Μεσοποταμία, Συρία).

* Για τους πρώτους χριστιανούς το αυγό είναι το σύμβολο της Ανάστασης του Ιησού.

*Στον Μεσαίωνα, βάφονταν αυγά για να δοθούν σαν δώρα το Πάσχα.

* Κατά τον 17ο αιώνα, ο Πάπας Παύλος ο 5ος ευλόγησε το αυγό με μια δέηση: «Ευλόγησε Υψιστε το δικό σου αυτό δημιούργημα, το αυγό, το οποίο μπορεί να γίνει μια ευεργετική τροφή των δικών σου πιστών τρώγοντας και ευγνωμονώντας Σε, ένεκεν της Ανάστασης του Κυρίου μας».

 

Τον Μεσαίωνα ο Hieronymus Bosch στο έργο του  concert in the egg – 1480  έδειξε τον δρόμο για την χρήση του αβγού απεικονίζοντας μια χαρούμενη παρέα μέσα σε ένα σπασμένο αβγό. Μια ομάδα μουσικών σχηματίζουν τον κρόκο του αβγού το οποίο συμβολίζει τον εγκλωβισμό στον κύκλο ζωής και θανάτου! Δείχνει έναν μοναχό, αφοσιωμένο στο να δίνει οδηγίες στους άλλους, μα, μόλις έχασε το πουγκί με τα χρήματά του από τον ελαφροχέρη ανθρωπάκο στο κάτω μέρος του αβγού.

Το αυγό ως σύμβολο μαγείας.

 

Αντέγραψαν και διαστρέβλωσαν απόλυτα τους Αρχαίους Έλληνες και Πέρσες οι χριστιανοί για να χτίσουν τον μύθο τους στις εορτές και τα σύμβολα, άλλωστε από την Περσία ξεκίνησαν όλες οι μονοθεϊστικές θρησκείες. Η πρώτη βεβαιωμένη χρήση του αυγού ως χριστιανικού συμβόλου τοποθετείται στην Περσική κι Ελληνική περίοδο, αφού αμφότεροι το χρησιμοποιούσαν ως τέτοιο. Κατά την διάρκεια των Παγανιστικών ετών τα αυγά ήταν μέρος των Βακχικών ή Διονυσιακών μυστηρίων, ως σύμβολο ζωής και θανάτου. (Μακρόβιος, Saturnalia). Το αυγό επίσης χρησιμοποιούνταν σε κατάρες κι αντιστρόφως, είχαν και αποτροπαϊκό χαρακτήρα (Clarke 1979).

 

Τον 15ο αιώνα κτίστηκε ένα οχυρωμένο κάστρο στον Κόλπο της Νάπολης, και σύμφωνα με τον θρύλο, ο ποιητής Βιργίλιος (1ος αι. π.κ.ε.) είχε θάψει ένα αυγό στο σημείο, για προστασία από το κακό, εξ ου και η σύγχρονη ονομασία του κάστρου είναι Castel dell’Ovo [Κάστρο του Αυγού].

 

Οι συμβολικές χρήσεις του αυγού ποίκιλλαν στον Ελληνικό κόσμο. Ωστόσο, η σύνδεση ανάμεσα στα αυγά και την γέννηση είναι σαφής και προφανής. Ο Παγανιστές ολόκληρου του πλανήτη είχαν πολλά είδη πτηνών και τα παρατηρούσαν να κλωσούν αυγά, από τα οποία ξεπεταγόταν μια καινούργια ζωή. Αργότερα κατά την υποδούλωση των Ελλήνων από τους Ρωμαίους, η ρωμαϊκή ιατρική που είναι καθαρή αντιγραφή από τις πραγματείες του Ιπποκράτη (400 π.κ.ε.) όπου η εκκόλαψη αυγών συχνά αναφερόταν σε σύγκριση με την γέννηση των ανθρώπων. Στο Περί Φύσεως Παιδίου (29.1-3) ένα βρέφος που γεννιέται περιγράφεται σε άμεση αναλογία με ένα κοτοπουλάκι που σπάει το κέλυφος του αυγού (Hanson, 2008).

 

Το αυγό στην ταφή.

 

Κατά την πρώιμη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορική περίοδο (1ος αι. μ.κ.ε.) συναντάμε την σύνδεση του αυγού με τις ταφές. Στο Κόλτσεστερ του Γιορκ και στο Ουίντσεστερ της Ρωμαϊκής Αγγλίας, βρέθηκαν αυγά μέσα ή κοντά σε τεφροδόχους κάλπες και σε ταφές ανθρώπων. Αυγά απεικονίζονται επίσης σε ρωμαϊκές σαρκοφάγους (Nilsson 1907) υποδηλώνοντας πως ήταν ένα σύμβολο για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Το κέλυφος του αυγού είναι αρκετά λεπτό κι έτσι οι αρχαιολογικές ανασκαφικές μέθοδοι, πριν από το 1980, πολύ πιθανόν να παρέβλεψαν άλλα ευρήματα αυγών σε ρωμαϊκές ταφές. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν δύο περιπτώσεις ταφών με αυγά, που ήρθαν πρόσφατα στο φως στην Ρώμη.

 

Στην θέση Castellaccio Europarco, ο τάφος 31 περιείχε την ταφή ενός παιδιού 3-4 ετών, η οποία χρονολογείται γύρω στο 50-175 μ.κ.ε. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, «κάτω από το αριστερό χέρι του ενταφιασμένου υπάρχει το αυγό μιας κότας, το οποίο στα ταφικά συμφραζόμενα πιθανότατα δεν είναι απλά μια προσφορά τροφής, αλλά ίσως και μια μνεία στην εσχατολογική αναγέννηση». Επίσης, εντός της νεκρόπολης του Βατικανού, κάτω από την via Triumphalis, ένα παιδί μικρότερο από ενός έτους, βρέθηκε ενταφιασμένο με πλήθος κτερισμάτων μεταξύ των οποίων και αυγά. Οι ανασκαφείς πιστεύουν ότι το αυγό ήταν ένα «σύμβολο αναγέννησης, μιας νέας ζωής που ισοστάθμιζε την αδικία ενός πρόωρου τέλους» (Liverani κ.ά. 2010).

 

Ζωή, Θάνατος κι Ανάσταση.

 

Αυτές οι δύο ταφές ίσως εκπροσωπούν τα πρώιμα προ-χριστιανικά ταφικά έθιμα, καθώς το αυγό ήταν ήδη στενά συνδεδεμένο με την ιδέα της αναγέννησης κι αυτό ήδη αιώνες πριν από τους πρώτους χριστιανούς (ζωή, θάνατος, ανάσταση). Το αυγό «είναι μια εμφανώς ζωντανή και αδρανής ουσία που εμπεριέχει την αρχή μιας ζωής και εκείνο που έχει μια ζωογόνο δύναμη πρέπει αναγκαστικά να ξυπνά ή να τροφοδοτεί τις ζωτικές δυνάμεις εκείνων στους οποίους προσφέρεται» (Nilsson 1907). Η σύνδεση, επομένως, ίσως εξηγείται: το αδρανές αυγό, όπως και ο τάφος του Ιησού, εμπεριέχει μια νέα ζωή. Το αυγό γίνεται ο βράχος που σφραγίζει τον τάφο του Ιησού.

 

Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να συνδέουν το αυγό με τον Ιησού, ούτε καν την ύπαρξη του Ιησού. Εκείνα τα χρόνια υπήρχαν εκατοντάδες άνθρωποι με αυτό το όνομα που αποκαλούνταν και Μεσσίες, που σταυρώθηκαν και φυσικά αναστήθηκαν, όπως τόσες φορές αναφέρουν οι ευσεβείς πόθοι των πιστών προβάτων. Υπάρχουν χωρία στην βίβλο των χριστιανών των εβδομήκοντα δύο [72] όπου το αυγό αναφέρεται ως τροφή (Ιώβ 6.6.) κι ορισμένα άλλα όπου χρησιμοποιείται ως μεταφορά (Κατά Λουκάν 11.12, Ησαΐας 10.14). Σύμφωνα με τις ανατολικές ορθόδοξες δοξασίες, με τις ίδιες που πορεύονται και τα ελληνικά χριστιανικά πρόβατα, η Μαρία Μαγδαληνή έφερνε βρασμένα αυγά στον τάφο του Ιησού. Τα αυγά πήραν ένα φωτεινό κόκκινο χρώμα, το χρώμα του αίματος όταν εκείνη είδε ότι ο Ιησούς είχε αναστηθεί. (LOL) !!!

 

Μια άλλη ιστορία λέει ότι όταν η Μαρία Μαγδαληνή πήγε στον Τιβέριο, τον αυτοκράτορα της Ρώμης, για να του πει ότι ο Ιησούς είχε αναστηθεί, εκείνος απάντησε ότι «Όσο αναστήθηκε ο Ιησούς, άλλο τόσο τούτο το αυγό είναι κόκκινο» και μόλις τέλειωσε τη φράση του το αυγό πήρε ένα ζωηρό κόκκινο χρώμα. Απίστευτο έτσι; Δηλ. αν ο Τιβεριος έλεγε λαχανί με ροζ βούλες φαντάζεσαι πρόβλημα που θα ‘χες να τα φτιάξεις; Αυτές είναι δοξασίες με σκοπό να δικαιολογήσουν το έθιμο της βαφής και της κατανάλωσης πασχαλινών αυγών που έκλεψαν από προχριστιανικούς λαούς και προ ανθρώπινα έθιμα, όπως τόσα και τόσα άλλα. Ολόκληρη η «χριστιανική παράδοση» είναι ένα copy paste των Περσικών, Αρχαίο Ελληνικών εθίμων και παραδόσεων τροποποιημένα κατά πως τους βόλευε.

 

Το Κόκκινο Αυγό συμβολίζει το αίμα του Τιτάνα Κρόνου είναι η ζωή που προσέφερε ο Τιτάνιος Θεός στον άνθρωπο.

 

Το αυγό συνδέθηκε επί εκατοντάδες χιλιετίες με τον θάνατο, την αναγέννηση και την ανανέωση, αρχικά τις πρώτες μέρες της Άνοιξης. Το αυγό προσφέρεται για την νοερή απεικόνιση του κύκλου της ζωής, η οποία για πολλά φυτά και ζώα ξεκινά την Άνοιξη. Απαγορευμένα κατά την διάρκεια της χριστιανικής Σαρακοστής, τα αυγά επανεμφανίζονται την Κυριακή του Πάσχα και σαν μέρος της γιορτής και σαν δώρα προς την οικογένεια και τους φίλους. Στην Μεσαιωνική Αγγλία, το βάψιμο και η διακόσμηση των αυγών αποτελούσε έθιμο για όλες τις οικογένειες. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του Εδουάρδου του πρώτου, το 1290 ξοδεύτηκαν 18 πένες, τεράστιο ποσό για την εποχή, για να βαφτούν και να χρυσοστολιστούν 450 αυγά που θα χρησίμευαν σαν πασχαλινά δώρα.

 

Όμως την μεγάλη τους αγάπη για τα στολισμένα αυγά έδειξαν οι χριστιανοί ορθόδοξοι Τσάροι της Ρωσίας μαζί με τον οίκο Fabergé, του Peter Carl Fabergé. Η ιστορία ξεκίνησε το 1884 όταν ο Τσάρος Αλέξανδρος παρήγγειλε ένα στολισμένο αυγό για την γυναίκα του, Τσαρίνα Μαρία από τον κοσμηματοπώλη Fabergé. Η παράδοση της ανταλλαγής στολισμένων αυγών υπήρχε στην Ρωσία για αιώνες και ήταν όσο πολυτελές μπορούσε να πληρώσει κανείς. Το συγκεκριμένο αυγό είχε στόχο να θυμίσει στην Τσαρίνα την χώρα καταγωγής της κι έτσι κατασκευάστηκε από διαφανές σμάλτο με επιθέματα από ασήμι, χρυσό και πολύτιμους λίθους.

 

Το αυγό ήταν τόσο ωραίο που έγινε θρύλος. Ο Τσάρος του έδωσε μόνιμη παραγγελία να κατασκευάζει κάθε χρόνο ένα για την Τσαρίνα για τα επόμενα 11 χρόνια. Όταν ο Τσάρος πέθανε, η παράδοση συνεχίστηκε από το γιο του, Νικόλαο Β’. Μεταξύ του 1885 και του 1917 κατασκευάστηκαν συνολικά 56 αυγά από τα οποία μόνο 10 βρίσκονται στην Ρωσία. Οι καλύτεροι τεχνίτες δούλευαν σε κάθε δημιουργία για περίπου ένα χρόνο. Σχεδιαστές, χρυσοχόοι, κοσμηματοποιοί, γλύπτες έπαιρναν μέρος στην κατασκευή αλλά την τελευταία λέξη είχε πάντα ο ίδιος ο Fabergé τον οποίο η τσαρίνα περιέγραφε ως «μεγαλοφυΐα χωρίς σύγκριση». Μέσα στα αυγά συχνά υπήρχαν ντελικάτοι μηχανισμοί. Το θέμα κάθε αυγού ήταν ξεχωριστό και είχε σχέση με την ιστορία της οικογένειας και της Ρωσίας, ήταν επίσης απολύτως μυστικό και από τους παραγγελιοδόχους. Κάθε φορά που ο Τσάρος ρωτούσε για το θέμα ο Fabergé απαντούσε «η Μεγαλειότητα σας θα μείνει ευχαριστημένη».

 

Στην Γερμανία τα αυγά δίνονταν στα παιδιά μαζί με άλλα πασχαλινά δώρα, ενώ αργότερα δημιουργήθηκε το «κυνήγι του χαμένου αυγού». Πρόκειται για ένα παιχνίδι, σύμφωνα με το οποίο το Πασχαλινό Κουνελάκι κρύβει καλά, σε κήπους και αυλές, τα πασχαλινά αυγά, τα οποία αργότερα αντικαταστάθηκαν με σοκολατένια και τα μικρά παιδάκια πρέπει να τα βρουν και να τα μαζέψουν στο καλάθι τους. Νικητής είναι αυτός που έχει μαζέψει τα περισσότερα. Τα χαρτονένια και τα σοκολατένια πασχαλινά αυγά έχουν πρόσφατη καταναλωτική προέλευση. Τα φυσικά αυγά τα στολισμένα με χρώματα ή με σχέδια και χαλκομανίες έχουν «πολιτογραφηθεί» σαν σύμβολο της συνέχειας της ζωής και της ανάστασης κι όταν καταναλωθούν συνδέονται με τον θάνατο.