Η έλλειψη αυτοελέγχου σας καθιστά παρορμητικούς με τάσεις να αναλαμβάνετε παράτολμα εγχειρήματα, ωστόσο, ούτε ο υπερβολικός αυτοέλεγχος είναι ευεργετικός.Κάθε φορά που νιώθω να με ξεπερνούν οι επαγγελματικές υποχρεώσεις και οι άλλες ευθύνες, ενστικτωδώς αντιδρώ καταρτίζοντας ένα σχέδιο δράσης. Αυτό συνήθως σημαίνει το σχεδιασμό ενός αυστηρού και άκαμπτου προγράμματος εργασίας. Θα ξυπνήσω μια ώρα νωρίτερα! Δε θα «μπω» στο Twitter! Παρά το γεγονός ότι ύστερα από χρόνια εμπειρίας γνωρίζω ότι είναι αδύνατο να γράψω για περισσότερες από πέντε ώρες την ημέρα κάθε φορά, θεωρώ πως εξαιτίας της ατσάλινης θέλησής μου θα καταφέρω να συνεχίσω έως τις οκτώ ώρες. Είναι σχεδόν αξιολάτρευτο το ότι πιστεύω ειλικρινά ότι θα επιτύχω το στόχο μου παρόλο που κάτι τέτοιο δεν έχει ξανασυμβεί. Το φαινομενικά απύθμενο πηγάδι της αυτοπειθαρχίας μου φαίνεται πως δεν έχει περισσότερο από 300 μέτρα βάθος και οι προσπάθειές μου να αναστρέψω την τρέχουσα κατάσταση με τη δύναμη της θέλησής μου, καταλήγει σε μια καταιγίδα από τύψεις και αυτοκατηγορίες.
Έχουμε ακούσει πολλά τα τελευταία χρόνια για τη σημασία της καλλιέργειας του σθένους στα παιδιά, αλλά και τον αντίλογο σε σχέση με το ίδιο θέμα. Οι αποδείξεις που έχουν προκύψει σε σχέση με τα προαναφερθέντα οφέλη της ανθεκτικότητας και του σθένους είναι αμφισβητήσιμες. Επίσης είναι μάλλον ενοχλητικό να υπαινίσσεται κάποιος ότι το μόνο συστατικό της επιτυχίας, ακόμα και αν έχεις γεννηθεί και μεγαλώσει μέσα στην ανέχεια, είναι να σφίξεις τα δόντια και τις γροθιές και να το ξεπεράσεις. Και όμως σπάνια αμφισβητούμε την υποβόσκουσα αντίληψη ότι η αυτοπειθαρχία είναι μια ωφέλιμη ιδιότητα για κάποιον και ακόμα και οι πιο προοδευτικοί γονείς, εκείνοι που ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να ακολουθήσουν τα όνειρά τους, προτιμούν κάτι τέτοιο να συμβεί με αυτοσυγκράτηση και αυτοπειθαρχία. Λίγοι άνθρωποι λαμβάνουν υπόψη τους την προειδοποίηση του Αμερικανού ψυχολόγου Jack Block, που εκπόνησε μια εμβληματική μελέτη περισσότερων από 100 νηπίων τα οποία παρακολουθούσε για τρεις δεκαετίες. Τα ευρήματα του περιλαμβάνουν την διαπίστωση ότι πράγματι, ο χαμηλός αυτοέλεγχος καθιστά τους ανθρώπους παρορμητικούς, αφηρημένους με τάση για ριψοκίνδυνες συμπεριφορές.
Όμως η υπερβολική αυτοπειθαρχία σύμφωνα με τον Block μπορεί να προκαλέσει μιζέρια.Ο προοδευτικός εκπαιδευτικός Alfie Kohn στο δοκίμιο του “Για ποιο λόγο η αυτοπειθαρχία είναι υπερεκτιμημένη”, γράφει πως το παιδί που κάνει τα μαθήματά του αμέσως μόλις επιστρέψει στο σπίτι, θεωρείται ενάρετο. Ίσως όμως στην πραγματικότητα να έχει ανάγκη να ξεφορτωθεί οτιδήποτε του έχει ανατεθεί για να μην αισθάνεται άγχος για αυτό. Μπορεί να απεχθάνεται τις εκκρεμότητες ή να νιώθει πως η αξία του/της εξαρτάται από τις επιδόσεις του/της. Αυτός είναι πράγματι ορισμένες φορές, ένας καλός τρόπος να κάνεις τη δουλειά σου (εκτός από τις περιστάσεις σαν τη δική μου που κάτι τέτοιο δεν λειτουργεί), αλλά δεν είναι συνταγή για μια ευχάριστη ζωή. Επαινούμε εκείνους που επιδεικνύουν την ύπαρξη «εσωτερικού κινήτρου», αλλά κάποιες φορές αυτό σημαίνει απλώς ότι έχουν ενδοβάλλει επιτυχώς τον «λοχαγό» της κοινωνίας. Εμείς τους αποκαλούμε στοχοθετημένους, αλλά στην πραγματικότητα ο μόνος στόχος που βάζουν είναι ζωγραφισμένος στην πλάτη τους.
Όταν οι δικές μου προσπάθειες να πειθαρχήσω τον εαυτό μου αποτυγχάνουν, στρέφομαι σε μια σημείωση που έγραψε η βουδίστρια δασκάλα Susan Piver, με τίτλο “Πώς να κάνεις τις δουλειές σου χωρίς να γίνεσαι κακός με τον εαυτό σου”. Σε αυτό περιγράφει τις δικές της απογοητευτικές απόπειρες να διατηρήσει ένα αυστηρό πρόγραμμα και την επιλογή που έκανε αντ’ αυτού: αναρωτιόταν τι στ’ αλήθεια επιθυμούσε να κάνει. Αυτό σίγουρα θυμίζει τη συμπεριφορά ενός κακομαθημένου ανθρώπου (και σίγουρα τρομοκρατεί τους πειθαρχημένους). Κι όμως μαντέψτε! «Έφερα εις πέρας όλα εκείνα που υποχρεώνω τον εαυτό μου να κάνει. Η μέρα μου έμοιαζε σχεδόν ίδια με τις μέρες που επιτυγχάνω να είμαι πειθαρχημένη, μόνο που αυτή τη φορά έμοιαζε ανώδυνη». Μια απλή σκέψη. Ίσως λοιπόν, να μην είστε ένας δύστροπος αποτυχημένος που δεν έχει την δύναμη να διαχειριστεί σωστά το χρόνο του.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου