Αχαριστία... βαρέλι δίχως πάτο

Ο σοφός λαός παρομοιάζει την αχαριστία με ένα βαρέλι δίχως πάτο, το οποίο όσο κι αν εσύ γεμίζεις... αυτό δεν γεμίζει ποτέ! Αν το καλοσκεφτούμε, δεν θα υπήρχε πιο ακριβής χαρακτηρισμός για το φαινόμενο αχαριστία αν και είναι άπειρα τα ρητά περί αυτής, η οποία είναι από τις χειρότερες εμπειρίες που μπορεί να έχουμε και δυστυχώς όλοι το έχουμε βιώσει πολλές φορές.Είναι ένα φαινόμενο το οποίο λογική εξήγηση δεν έχει αφενός κι αφετέρου μας πληγώνει αλλά και μας θυμώνει πολύ.

Αχαριστία σημαίνει να μην αναγνωρίζω και να μην εκτιμώ τα όσα μου δίνει κάποιος. Να μην είμαι ευχαριστημένος ή χορτάτος ποτέ όσα κι αν για μένα κάνει και να μην δείχνω ευγνώμων ούτε με λόγια, ούτε με πράξεις. Επίσης σημαίνει να μην δώσω τίποτα πίσω εγώ κι αυτό όχι με την έννοια της συναλλαγής μα στην ανθρώπινη βάση του δούναι και λαβείν που πρέπει να υπάρχει στις οποιεσδήποτε σχέσεις.

Ο αχάριστος άνθρωπος λοιπόν είναι ένας άνθρωπος που δεν αξίζει να προσπαθούμε να του δείξουμε ότι είναι λάθος, διότι δεν θα το καταλάβει ποτέ. Αν ήταν σωστός, θα είχε αξιολογήσει από μόνος του τα πράγματα και θα είχε ορθή κρίση, συνεπώς δεν θα φερόταν έτσι. Προφανώς είναι ένας άνθρωπος που αγαπά πολύ τον εαυτό του και θέλει μόνο να παίρνει γενικά, είτε υλικά, είτε ψυχικά, είτε με οποιονδήποτε τρόπο.

Ο ίδιος δε θεωρεί πως είναι αχάριστος και δεν βλέπει ότι φέρεται απαράδεκτα. Θεωρεί ίσως ότι είναι υποχρεωμένοι οι άλλοι να του προσφέρουν όσα του προσφέρουν και δεν κάνουν κάτι ιδιαίτερο αλλά μάλλον του χρωστάνε κιόλας. Το ευχαριστώ είναι άγνωστη λέξη κι ακόμη πιο άγνωστη πράξη για αυτόν και σου δείχνει δίχως ντροπή αυτή του τη στάση. Πιστεύει πως θα είσαι πάντα εκεί και πως πάντα θα δίνεις δίχως να χρειαστεί να λάβεις ούτε να πρέπει να σε εκτιμά για αυτό.

Το χειρότερο ακόμη είναι πως υπάρχει και η περίπτωση να στο ξεπληρώσει και κάνοντάς σου κάτι άσχημο. Εκεί τα χάνει κανείς, πως να το διαχειριστεί αυτό; Δεν έχει λογική, δεν έχει ερμηνεία,είναι άδικο και σου προκαλεί αγανάκτηση, απογοήτευση, θυμό, μα και πονάει ας μην κρυβόμαστε. Υπάρχει μια θεωρία που λέει πως η αχαριστία και η αγνωμοσύνη είναι ψυχική νόσος.

Τι κάνω μετά;
Το τι επιβάλλεται να κάνει κανείς με έναν αχάριστο άνθρωπο είναι προφανές. Καταρχήν σταματάς να δίνεις τουλάχιστο όσα έδινες και αποδέχεσαι πως δεν αξίζει τον κόπο. Το σωστότερο είναι να απομακρυνθεί κανείς από τέτοια άτομα, αλλά αυτό καμιά φορά δε το μπορούμε ή δεν θέλουμε μα και αντικειμενικά είναι αδύνατο αν είναι π.χ συγγενικό πρόσωπο. Κανένας πιο βέβαιος εχθρός από τον αχάριστο που ευεργετήθηκε, είπε ο Καλλίμαχος.

Το μόνο βέβαιο είναι πως οφείλουμε να αλλάξουμε συμπεριφορά ακόμη κι αν δεν το συζητήσουμε μαζί του, αφού νόημα δεν υπάρχει άλλο παρά να εκφράσουμε ίσως την πίκρα μας. Απλά πρέπει να βάλουμε πλέον όρια, τουλάχιστο αν δεν μπορούμε να αλλάξουμε και να καταλάβουμε πως δεν είναι δυνατό να συνεχίσουμε να τρέφουμε ένα αχάριστο ον για πάντα. Ανεξάρτητα με το πόσα είναι τα δικά μας αποθέματα, το σώφρον είναι να τα χαρίσουμε σε ανθρώπους που θα πάνε χαλάλι που λέμε κι όχι παλεύοντας να γεμίσεις ένα βαρέλι δίχως πάτο.

Τελικά ίσως ευσταθεί αυτό που κάποιοι υποστηρίζουν: πως πρέπει μάλλον να τους λυπόμαστε τέτοιους ανθρώπους αφού πάντα θα είναι δυστυχισμένοι. Αξίζουμε εκτίμηση και αξίζουμε να πάρουμε κι εμείς πίσω κι αυτό ας μην το ξεχνάμε. Φερόμενοι έτσι σε έναν άνθρωπο που δεν θα εκτιμήσει και δεν θα ευχαριστηθεί ποτέ, τον εκπαιδεύουμε να μην μπει καν στον κόπο να προσπαθήσει να αλλάξει ή να καταλάβει πόσο άσχημο είναι αυτό το χαρακτηριστικό που έχει. Επιπρόσθετα ίσως δεν δίνουμε την πρέπουσα σημασία κι αξία εκεί που αξίζει τον κόπο ασχολούμενοι με τον αχάριστο, μα το χειρότερο είναι να μειώνουμε έτσι τον εαυτό μας παραγκωνίζοντας τις δικές μας ανάγκες συνάμα.

Κλείνοντας, ας τονίσουμε και μια άλλη παράμετρο η οποία έχει κάποια δόση αλήθειας: η αχαριστία ίσως τελικά δεν είναι χαρακτηριστικό με το οποίο γεννιόμαστε αλλά επίκτητο, συνεπώς χρειάζεται προσοχή στον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Μάλλον μπορούμε να τα μετατρέψουμε εμείς σε αχάριστα ή μη πλάσματα...