[Ηρόδοτος 9.93-94:]Σε τούτη την Απολλωνία[1] υπάρχουν πρόβατα ιερά του Ήλιου, τα οποία στη διάρκεια της ημέρας βόσκουν πλάι στον ποταμό Αώο, ο οποίος πηγάζει από το βουνό του Λάκμωνος, διασχίζει την περιοχή της Απολλωνίας και χύνεται στη θάλασσα κοντά στον λιμένα του Ωρικού. Στη διάρκεια της νύχτας όμως τα φυλάγουν, ο καθένας για έναν ολόκληρο χρόνο, διαλεχτοί άνδρες οι οποίοι ξεχωρίζουν ιδιαίτερα ως προς τον πλούτο και την καταγωγή μεταξύ των πολιτών. Οι κάτοικοι της Απολλωνίας θεωρούν πολύ σπουδαία αυτά τα πρόβατα εξαιτίας κάποιου χρησμού. Τα έχουν μαντρωμένα μέσα σε ένα σπήλαιο μακριά από την πόλη.
Κάποτε λοιπόν ο Ευήνιος είχε επιλεγεί για να τα φυλά, αλλά κοιμήθηκε στη διάρκεια της σκοπιάς και μερικοί λύκοι μπήκαν μέσα στο σπήλαιο και θανάτωσαν περίπου εξήντα πρόβατα. Εκείνος, όταν το κατάλαβε, το φύλαξε μυστικό και δεν το είπε σε κανέναν, έχοντας κατά νου να αγοράσει άλλα και να τα αντικαταστήσει. Ωστόσο το γεγονός δεν έμεινε απαρατήρητο από τους κατοίκους της Απολλωνίας, αλλά το έμαθαν με κάποιο τρόπο και τον οδήγησαν στο δικαστήριο, καταδικάζοντάς τον, επειδή κοιμήθηκε στη διάρκεια της σκοπιάς, να χάσει τα μάτια του. Όταν όμως τύφλωσαν τον Ευήνιο, ευθύς αμέσως τα πρόβατά τους δεν γεννούσαν πια και η γη τους με παρόμοιο τρόπο δεν τους έδινε καρπούς. Ζήτησαν χρησμό από την Δωδώνη και τους Δελφούς και όταν ρώτησαν τους προφήτες για την αιτία της παρούσας συμφοράς, εκείνοι τους απάντησαν ότι άδικα στέρησαν την όραση από τον φύλακα των ιερών προβάτων Ευήνιο. Διότι οι ίδιοι οι θεοί έστειλαν τους λύκους και δεν πρόκειται να πάψουν να τους τιμωρούν, προτού αποκαταστήσουν την αδικία που του έκαναν και μάλιστα με βάση όσα τυχόν επιλέξει εκείνος ως ανταπόδοση και θεωρήσει ως δίκαιη αποκατάσταση. Όταν θα συμβούν αυτά, οι ίδιοι οι θεοί θα δώσουν ένα χάρισμα στον Ευήνιο, τέτοιο που οι περισσότεροι άνθρωποι θα τον μακαρίζουν, επειδή θα το έχει. Τα μαντεία, λοιπόν, αυτούς τους χρησμούς έδωσαν, αλλά οι κάτοικοι της Απολλωνίας τους κράτησαν κρυφούς και ανέθεσαν σε κάποιους άνδρες από την πόλη να φέρουν σε πέρας την υπόθεση. Εκείνοι λοιπόν ενήργησαν ως εξής.
Ο Ευήνιος καθόταν σ’ ένα κάθισμα και εκείνοι τον πλησίασαν, κάθισαν δίπλα του και του είπαν κάτι διαφορετικό, ότι δηλαδή είχαν έρθει ως εκεί για να τον συλλυπηθούν για τις συμφορές του. Αφού λοιπόν οδήγησαν τη συζήτηση σ’ αυτό το σημείο, τον ρώτησαν ποια ανταπόδοση θα προτιμούσε, αν τυχόν είχε την επιθυμία να υποστούν οι κάτοικοι της Απολλωνίας τιμωρία για όσα του είχαν κάνει. Εκείνος, μιας και δεν είχε πληροφορηθεί για τον χρησμό, επέλεξε και είπε να του έδινε κάποιος χωράφια, δίνοντας μάλιστα και τα ονόματα κάποιων πολιτών για τους οποίους γνώριζε ότι κατείχαν τα δυο ωραιότερα αγροτεμάχια στην περιοχή της Απολλωνίας. Επιπλέον ζήτησε και ένα σπίτι που γνώριζε ότι ήταν το ωραιότερο στην πόλη. Τους είπε ότι αν καταφέρει να τα αποκτήσει αυτά, στο εξής θα έπαυε την οργή του, και ότι θα είχε αποκατασταθεί επαρκώς μ’ αυτόν τον τρόπο η αδικία. Εκείνος λοιπόν τους έλεγε αυτά, ενώ αυτοί που ήταν καθισμένοι δίπλα του πήραν το λόγο και είπαν: «Ευήνιε, οι κάτοικοι της Απολλωνίας θα πληρώσουν αυτήν την αποκατάσταση για την τύφλωσή σου σύμφωνα με έναν χρησμό που τους έχει δοθεί». Εκείνος όταν το άκουσε αυτό, το πήρε πολύ βαριά, θεωρώντας ότι αδικήθηκε, αφού μάλιστα στη συνέχεια πληροφορήθηκε όλη την υπόθεση. Οι κάτοικοι της Απολλωνίας όμως, αφού τα αγόρασαν από τους κατόχους τους, του παρέδωσαν αυτά τα οποία ζήτησε. Αμέσως μετά από αυτό το γεγονός ο Ευήνιος απέκτησε έμφυτη την ικανότητα της μαντικής, με αποτέλεσμα να γίνει ονομαστός.
-----------------------
[1] Η Απολλωνία Ιλλυρική ή προς Επίδαμνον ή Ηπειρωτική ήταν αρχαία πόλη της Ιλλυρίας, αποικία των Κορινθίων. Βρισκόταν στα νότια της Ιλλυρίας κοντά στους ποταμούς Αώο και Άψο, όπως αναφέρει ο Στράβων (7.316). Ιδρύθηκε στις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα ως αποικία Κορινθίων και Κερκυραίων. Ο Στράβων χαρακτηρίζει την πόλη «εὐνομωτάτη». Το πολίτευμά της ήταν ολιγαρχικό και επαινείται από τον Αριστοτέλη. Το 312 π.Χ. οι Απολλωνιάτες απέκρουσαν επιτυχώς την στρατιά του Κάσσανδρου και αργότερα συμμάχησαν με τον βασιλιά της Ηπείρου Πύρρο Α'. Το 229 π.Χ. η πόλη υποτάχθηκε στη Ρωμαϊκή Δημοκρατία. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή επικοινωνούσε με τη Μακεδονία με την Εγνατία Οδό. Από το 148 π.Χ. οι Ρωμαίοι περιέλαβαν την πόλη στην επαρχία της Μακεδονίας. Πολλοί επιφανείς Ρωμαίοι έμειναν στην Απολλωνία, μεταξύ αυτών ο Οκταβιανός και ο Μαικήνας χάριν σπουδών. Το 48 π.Χ. κατελήφθη από τον Καίσαρα, κατόπιν από το Μάρκο Αντώνιο και μετά από τον Βρούτο. Φαίνεται ότι η πόλη διατηρούσε την ακμή της και κατά τους βυζαντινούς χρόνους, αφού αναφέρεται από τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο. Τότε υπαγόταν στο θέμα του Δυρραχίου. Σήμερα η περιοχή βρίσκεται στην επικράτεια της Αλβανίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου