Η Συγχυση Των Λεξεων

Η πρώτη και σημαντική ικανότητα που απαιτείται για να βαδίσει κάποιος στο μονοπάτι του Πολεμιστή – Κατεργάρη είναι η ικανότητα του να διαφοροποιεί και ν’ αντιλαμβάνεται αφηρημένες έννοιες.  Γι’ αυτό χρειάζεται ικανότητα ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ και ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ και ένα καλό λεξικό, όπως και η ικανότητα να μπορεί να διαβάζει ένα λεξικό.

Σε αντιδιαστολή με τον κοινό άνθρωπο που σε κατάσταση ύπνωσης, πελαγοδρομεί, ταυτίζοντας τα όλα με όλα, χωρίς διαφοροποίηση και μιλάει χωρίς να γνωρίζει τους ορισμούς των λέξεων που χρησιμοποιεί. Με αντώνυμο της Διαφοροποίησης να  είναι η Ταύτιση ο μαζάνθρωπος είναι ανίκανος να ξεχωρίσει τι είναι καλό γι αυτόν και την επιβίωση του και τι δεν είναι.

 Έτσι φαντασιώνεται πως αυτό που τον μπερδεύει είναι η παραπληροφόρηση κάποιων κακών … ενώ το πρόβλημα έγκειται στην ανικανότητα του να Διαφοροποιεί, και στην πολύ κακή –έως ανύπαρκτη-σχέση που έχει με τα λεξικά και τους ορισμούς των λέξεων που χρησιμοποιούνται γύρω του.

Αν θέλεις να δεις την πνευματική υγεία και την αξία  ενός ανθρώπου κοίταξε πόση ικανότητα έχει να Διαφοροποιεί τα Ομοια ή να Ταυτίζει  τα Ανόμοια. Επίσης πόσο καλή σχέση έχει με τους ορισμούς των λέξεων που χρησιμοποιεί.

Αυτή η ικανότητα του να αξιολογείς τους γύρω σου, στις επιχειρήσεις, στις πωλήσεις, στην δικτύωση, στις σχέσεις, στην ζωή γενικότερα, είναι τόσο πολύτιμη, γιατί σε προστατεύει από μπελάδες και άσκοπα χαμένο χρόνο απ αυτούς που επιδιώκουν να αποτύχεις στην ζωή σου.

Αν έχεις απορίες σχετικά με κάποιο θέμα βρες ποια λέξη σε μπλοκάρει και χρησιμοποιησε ένα καλό λεξικό. Είναι ο μοναδικός τρόπος για να ξεφύγεις από την σύγχυση που σου προκαλεί η άγνοια.

Ο μόνος λόγος για τον οποίον βρίσκεσαι σε συνεχή σύγχυση και στο τέλος τα παρατάς είναι γιατί δεν γνωρίζεις τους ορισμούς των λέξεων που χρησιμοποιείς εσύ ή που υπάρχουν σε ένα κείμενο. Ο μοναδικός λόγος που δεν σε καταλαβαίνουν όταν επικοινωνείς ή δεν καταλαβαίνεις εσύ τους άλλους, είναι ή η παρερμηνεία των εννοιών-ορισμών  ή η μη γνώση τους. Όταν συνεχίζεις δε, να μιλάς, ενώ υπάρχει παρούσα, άγνοια των ορισμών των λέξεων που χρησιμοποιούνται, τότε είναι παρόντες επίσης, η ανικανότητα κατανόησης ή αντίληψης του τι στο καλό λέγετε, τι στην ευχή λένε ! Αυτό μπορείς να το δεις σε οποιαδήποτε επικοινωνία μεταξύ ηγετών πολιτικών ή θρησκευτικών στην γειτονιά σου ή στην τηλεόραση.

Σου έχει συμβεί να παρακολουθήσεις μια ομιλία ή να διαβάζεις ένα βιβλίο ή ένα άρθρο και στο τέλος να μην ξέρεις τι στο διάολο διάβασες ή άκουσες; Λοιπόν ο μόνος λόγος που νοιώθεις έτσι είναι γιατί στο κείμενο ή στον λόγο υπάρχουν λέξεις που δεν γνωρίζεις ή παρανοείς τον ορισμό τους.  Στην χαριτωμένη πρόταση, που σε μερικά κράτη κι εποχές, μπορεί να σου στοιχίσει την ζωή σου η λάθος απάντηση  «πιστεύεις στον θεό;» η απάντηση δεν είναι καθόλου προφανής, ούτε κι είναι μια.

Η λέξη «πίστη» έχει πάνω από 5 διαφορετικούς  ορισμούς και κανένας δεν είναι φιλοεπιβιωτικός.
Η λέξη «θεός» έχει πάνω από 200 ορισμούς, και υπάρχουν και γύρω στους 5000 θεούς και θεές.
Υπάρχει και η λέξη «στον»
… και υπαρχει κι ένα ερωτηματικό στο τέλος.

Αν ανοίξεις ένα λεξικό και μάθεις τους ορισμούς αυτών των λέξεων, άμεσα αντιλαμβάνεσαι, την μεγάλη νοητική και ψυχική σύγχυση που βρίσκονται όσοι λένε αστόχαστα «πιστεύω στον θεό!!!» Η ακόμη πιο άστοχα κάνουν αυτήν την ανόητη ερώτηση, που δεν περιέχει κανένα νόημα, τουλάχιστον για εχέφρονες ανθρώπους.

Ας διαβάσουμε μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση του Κώστα Γ. Νικολουδάκη, περί της αυθαιρεσίας των λέξεων και της σύγχυσης που προκαλούν,  μερικές φορές σκοπίμως,  άλλωστε είναι η τεχνική της ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ ΤΩΝ ΜΑΖΩΝ η σύγχυση με το παιχνίδι των λέξεων.

[Περί της Αυθαιρεσίας των Λέξεων: Όπως γίνονται λάθη από την ανεπίτρεπτη γενικότητα των εννοιών, έτσι γίνεται και το αντίθετο λάθος, ν’ αποκρύπτουμε τα κοινά στοιχεία πολλών πραγμάτων, συγκεντρώνοντας πολλές συγγενικές ή ειδικότερες έννοιες μέσα σε πολλές διαφορετικές λέξεις. Είναι συνηθισμένο να γίνονται διαπιστώσεις για μικρότερο αριθμό πραγμάτων απ’ όσο μας επιτρέπεται ή ν’ ανακαλύπτονται σχέσεις ανάμεσα σε πράγματα, για τα οποία είχαμε προκαταλάβει ότι δεν συνδέονται.

Όταν λ.χ. λέμε σε κάποιον, πως η ζωή του θα ήταν διαφορετική αν είχε γεννηθεί σ’ ένα διαφορετικό τόπο ή από μία διαφορετική πράξη του στο παρελθόν, αυτή είναι μία αξιόπιστη διαπίστωση, η οποία μπορεί να γίνει για αναρίθμητους άλλους. Παλαιότερα, έτσι περιόριζαν την έννοια της ουσίας στα χημικά στοιχεία, αντιπαρέθεταν την ενέργεια με την ύλη, το φως δεν ήταν ένα μέρος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, η ψυχή ήταν ανεξάρτητη αν όχι διαφορετική από την υλική βιοσύνθεση, η φυσική πιο άσχετη από τη χημεία… και η αισθητικότητα δεν ήταν ένας άλλος τρόπος της διάνοιας.

Πολύ συχνά διατυπώνουμε τις ίδιες γενικές αλήθειες με άλλα διαφορετικά λόγια και οι εξειδικευμένοι ανακαλύπτουν τις μερικές περιπτώσεις, ύστερα από μεγάλη διάρκεια αναζήτησης και με πολύ κόπο. Δεν είναι τυχαίο, που ο άνθρωπος μπορεί να διανοείται και να διαμορφώνει απόψεις για πράγματα που ξεπερνούν την εμπειρία του, για τα πιο μακρινά, τα πιο μεγάλα και τα πιο μικρά, για τα αόρατα και για όλο το Σύμπαν. Και οι φιλόσοφοι δεν ήταν τόσο παραπλανημένοι και ξεροκέφαλοι, όσο φαίνεται από τις ασυνέπειες, τα λάθη και τις διαφορές τους.

Αναρίθμητες συγγενικές λέξεις εκφράζουν το ίδιο πράγμα από άλλη οπτική γωνία, με διαφορετικές σχέσεις και συμπεριφορά. Μάνα ως προς το παιδί, γιαγιά προς το εγγόνι, κόρη η ίδια προς τους δικούς της γονείς, γυναίκα προς τον άνδρα, άνθρωπος προς το ζωικό βασίλειο, μητέρα με διαφορετική λέξη. Όταν έχουμε παρακολουθήσει πως γίνεται ένα και το ίδιο πράγμα να ενεργεί με διαφορετικούς τρόπους, να μεταμορφώνεται και να περνάει από διάφορες φάσεις, τότε οι διαφορετικές λέξεις δεν μας μπερδεύουν. Αντιθέτως, μας αποκαλύπτουν τις δυνατές αποκλίσεις και τις πιθανές διασυνδέσεις τους.

Όταν, όμως, έχουμε ονομάσει διαφορετικά και τυχαία ένα πλήθος πραγμάτων, χωρίς να έχουμε προσέξει προηγουμένως όλους τους τρόπους, που εκείνα συνδέονται και εξελίσσονται, τότε οι λέξεις γίνονται αυταπάτες. Σαν χιλιάδες καθρέφτες που αντανακλούν αυτό το οποίο θέλουμε να πλησιάσουμε. Το νόημα αυτών των λέξεων μπορεί να είναι αρκετό για να προσδιορίσουμε κάτι αναγνωρίσιμο και το όνομα βοηθάει στην αρχειοθέτηση. Είναι ωστόσο, αβάσιμα επιλεγμένο και αποσπασμένο και αυτό προκαλεί λάθος εντυπώσεις, ανύπαρκτες αντιθέσεις, ανόητες απορίες και διαστρεβλωμένες απόψεις.

Αυτή η ποικιλία στο λεξιλόγιο και οι λεπτές διαφορές των νοημάτων μπορεί να εμπνέουν τους λογοτέχνες και τους φιλόσοφους και να προσφέρουν διέξοδο στην εκφραστικότητά τους. Προκαλούν, όμως, σύγχυση και παραπλάνηση στη συνεπή διαμόρφωση των απόψεών μας και στη συνέπεια των διατυπώσεων. Φανταστείτε τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, πόσο ανώμαλοι γίνονται για τη θεωρητική αναζήτηση, όταν επιτρέπουν να εκφράσουμε σαν ουσιαστικό κάτι που πραγματικά υπάρχει μόνο σαν ενέργεια ή με πιο πολύπλοκο τρόπο (λ.χ. η ψυχή). Όπως όταν διαχωρίζουν τα άψυχα πράγματα σε αρσενικά και σε θηλυκού γένους ή όταν άσχετα πράγματα έχουν παρόμοια ονομασία.

Ένα από τα πιο ξεχωριστά παραδείγματα ασυνέπειας από αβάσιμη χρήση των εννοιών στο χώρο της Επιστήμης είναι η χρήση του όρου «δύναμη» με υπονοούμενη την άπειρη ταχύτητα μετάδοσής της. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με αβάσιμη αποδοχή της άπειρης ταχύτητας αλλά βλέπουμε ακόμα, πως η εμπειρία μπορεί να μας εξαπατήσει, όταν προέρχεται από άγνωστα φαινόμενα και όταν είναι δύσκολο να μετρηθούν.

Από την αβάσιμη αποδοχή της άπειρης ταχύτητας μετάδοσης ορισμένων δυνάμεων, η σύγχρονη φυσική έπεσε σε περιπέτειες και οι επιστήμονες με μεγάλη καθυστέρηση και με έκπληξη ανακαλύπτουν την ανακρίβεια προγενέστερων θεωριών, οι οποίες ήταν τυφλά αποδεκτές επί μερικούς αιώνες. Όλοι οι τύποι και οι υπολογισμοί, οι σχετικοί με τη μετάδοση της δύναμης, με την ταχύτητα, την επιτάχυνση δεν είναι συνεπείς για όλα τα φαινόμενα και ακόμα διορθώνονται. Η έννοια του χρόνου έχει γίνει πολύ ρευστή αγγίζοντας τα όρια της τρέλας.

Στον επιστημονικό χώρο μεταχειρίζονται όρους και νοήματα, τα οποία οδηγούν μόνα τους από τον ένα ειδικό γνωστικό χώρο στον άλλο και εκτός αυτού. Είναι όροι και έννοιες για φαινόμενα, τα οποία δεν είναι ξεκομμένα από άλλα πράγματα και φαινόμενα και τα οποία ξεφεύγουν από τα προκαθορισμένα όρια του γνωστικού χώρου που διεκδικούν. Όχι λίγες φορές, ασαφείς έννοιες χρησιμοποιήθηκαν επιπόλαια και οδήγησαν σε αδιέξοδα κορυφαίους επιστήμονες.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, δικαιοδοτούμαστε να αναφερθούμε «παράπλευρα» σε ζητήματα της αρμοδιότητάς τους και να εισχωρήσουμε σαν διωγμένοι στον οικειοποιημένο χώρο τους, όπως εκείνοι τον υπερβαίνουν σαν πειρατές. Η γλώσσα για τις επιστήμες είναι το κοινό διάμεσο της δημιουργίας και της ανάπτυξής τους, όπως είναι ο κορμός για το δέντρο.

Δεν έχουμε ανάγκη να γνωρίσουμε ένα προς ένα το κάθε μόριο της ύλης ή τον κάθε άνθρωπο για να γνωρίσουμε μερικά από τα στοιχεία και τις δυνατότητες του καθενός και δεν απελπιζόμαστε από την ύπαρξη της μεγάλης ποσότητας αυτών των πραγμάτων. Για τον ίδιο λόγο, μπορούμε να στοχαστούμε για το Σύμπαν, χωρίς να χρειάζεται να γνωρίσουμε ή ν’ αντιληφθούμε το κάθε μέρος του.

Μπορούμε να το περιγράψουμε και να το αιτιολογήσουμε με ορισμένες αφηρημένες έννοιες, χωρίς να δείξουμε τα περισσότερα από τα στοιχεία και τις δυνατότητές του. Ωστόσο, αυτή η ελάχιστη γνώση μπορεί να είναι εύστοχη και με δυνατότητα αναλυτικής ανάπτυξης. Με την απλή και προσγειωμένη λογική για την ύπαρξη κοινών και σταθερών στοιχείων στα διάφορα πράγματα, εμείς μπορούμε να εξηγήσουμε και να συμπεράνουμε επιτυχώς ένα πλήθος διαφορετικών φαινομένων.]

Γεννούν υποχρεώσεις οι λέξεις: Να γνωρίσεις καλά το περιεχόμενό τους, το εύρος και το βάθος τής πληροφορίας που δηλώνουν, δηλ. τη σημασία τους. Να σεβαστείς τη λειτουργία τους στην επικοινωνία, χρησιμοποιώντας τες και ερμηνεύοντας σωστά τη σημασία που έχουν στη γλώσσα. Η ειλικρίνεια στη χρήση και ερμηνεία των λέξεων είναι θέμα σεβασμού των αρχών τής επικοινωνίας και μαζί τής ηθικής τής γλώσσας. Γιατί κάθε ηθελημένη αλλοίωση τού περιεχομένου των λέξεων που χρησιμοποιείς ο ίδιος ή κάθε παραποίηση τής σημασίας των λέξεων που χρησιμοποιεί ο άλλος οδηγούν σε στρέβλωση τής επικοινωνίας και νόθευση των ανθρωπίνων σχέσεων.

Έτσι η αναζήτηση τής πιο πρόσφορης λέξης ή συνδυασμού λέξεων (φράσης, πρότασης) που θα πραγματώσει ένα επικοινωνιακό γεγονός δεν είναι πολυτέλεια· είναι ανάγκη. Ανάγκη επικοινωνιακή· που θα πει νοητική, πνευματική, εσωτερική. Κι όσο πιο γνήσια, πιο κατανοητά, πιο άμεσα πληρωθεί αυτή η ανάγκη, τόσο πιο ανθρώπινη, πιο ειλικρινής, πιο ουσιαστική γίνεται η επικοινωνία μας. Γι’ αυτό η πάλη με τις λέξεις, η αναμέτρηση με τον θησαυρό τής γλώσσας απ’ όπου αντλούμε τις λέξεις μας, η αγωνία για τη σωστή λέξη έχουν μεγάλη σημασία, αφού καθορίζουν την ποιότητα τής επικοινωνίας.

«Πάρε τη λέξη μου, δώσε μου το χέρι σου» λέει ο Εμπειρίκος, ζητώντας να μεταβληθεί ο λόγος σε πράξη, να υπάρξει ανταπόκριση και πραγματική επικοινωνία. Άλλωστε, οι λέξεις (και γενικότερα η γλώσσα) σε τι άλλο οδηγούν παρά σε πράξεις. «How to do things with words», πώς να πράττουμε με λέξεις, διδάσκει χαρακτηριστικά ο φιλόσοφος τής γλώσσας Austin. Κι αν υπάρχει ένας κατεξοχήν χώρος όπου κυριαρχούν οι λέξεις, ο χώρος αυτός είναι η ποίηση: το βασίλειο των λέξεων. Γιατί εκεί πραγματικά η λέξη ή και ο απλούστερος συνδυασμός λέξεων, η φράση, μπορεί να σηκώνει το κύριο βάρος τού μηνύματος.

Οι παρανοήσεις των λέξεων δημιουργούν αμφιβολίες: Ξεφορτώσου όσες από τις αρχικές ρυθμίσεις περιέχουν το στοιχείο της αμφιβολίας. Δεν έχεις έμφυτη κλίση προς την αποτυχία, απλώς έχεις γεμίσει το σκληρό δίσκο του μυαλού σου με υπερβολικές αμφιβολίες και λανθασμένες ε­ντυπώσεις από ακατάλληλες ερμηνείες συγκεκριμένων λέξεων. Οι αμφιβολίες δεν οδήγησαν ποτέ κανέναν σε ένα καλύτερο μέλλον, ενώ η Βεβαιότητα, μόνο επιτυχίες μπορεί να προσφέρει και αυτή την βεαιότητα  την αποκτάς με την ΔΙΑΚΡΙΣΗ και βοηθό της ένα καλό λεξικό.

Όταν κάνεις το μυαλό σου να είναι Βέβαιο στους ορισμούς που δίνεις στις λέξεις που χρησιμοποιείς, αντί να σε αμφισβητεί, οι πράξεις σου αρχίζουν να συμβαδίζουν με τις πεποιθήσεις σου. Η δημιουργική ικανότητά σου αρχίζει να γεννά πρωτότυπες ιδέες. Οι άλλοι άνθρωποι αρχίζουν να είναι Βέβαιοι για σένα γι αυτά που εσύ είσαι Βέβαιος για τον εαυτό σου. Το εισόδημά σου αρχίζει να αντικατοπτρίζει τις πεποιθήσεις σου. Εάν μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου με περισσότερα έσοδα, είναι επειδή οι παραγωγικές ικανότητές σου προσπα­θούν να τραβήξουν την προσοχή σου. Το εισόδημα δεν είναι μόνο χρημα, δες τον ορισμό.

Γι αυτό σε πολύ περιορισμένη χρήση βλέπετε την λέξη ΘΑ ή την λέξη ΠΡΈΠΕΙ, ή την λέξη ΠΙΣΤΗ … τουλάχιστον στα δικά μου άρθρα. Το θέμα του ορισμού των ορισμών των λέξεων και η μη παρερμηνεία τους μας  γλυτώσει από μπελάδες τόσο πολύ που όσοι μιλάνε μαζί μας θεωρούν πως είμαστε «σοφοί» ή «γνώστες»  ή κάτι παρόμοιο, ενώ εμείς,  απλώς ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΛΕΜΕ και τίποτε  άλλο.

-Τζορτζ Όργουελ, «1984»: Ο έλεγχος της σκέψης μέσω της καταστροφής των λέξεων..

• «Δίνουμε στη γλώσσα την τελική της μορφή, τη μορφή που θα έχει όταν κανείς δε θα μιλάει άλλη γλώσσα. Οταν τελειώσουμε, οι άνθρωποι σαν εσένα θα πρέπει να τη μάθουν απ’ αρχής. Πιστεύεις, φαντάζομαι, ότι η κύρια δουλειά μας είναι να εφεύρουμε νέες λέξεις. Αλλά δε συμβαίνει καθόλου κάτι τέτοιο! Καταστρέφουμε λέξεις – εικοσάδες, εκατοντάδες κάθε μέρα. Πετσοκόβουμε τη γλώσσα ως το κόκαλο».

Και σε κάποιο άλλο σημείο:

• «Δε βλέπεις ότι ο σκοπός της Νέας Ομιλίας είναι να στενέψει τα όρια της σκέψης; Στο τέλος θα κάνουμε κυριολεκτικά αδύνατο το έγκλημα της σκέψης, γιατί δε θα υπάρχουν λέξεις για να το εκφράσει κανείς. Κάθε γενική έννοια που μπορεί ποτέ να εκφραστεί θα καλύπτεται με μια μόνο λέξη, που το νόημά της θα είναι αυστηρά καθορισμένο και όλες οι παραπλήσιες έννοιές της θα έχουν εκλείψει και ξεχαστεί. Η Παλαιά Ομιλία θα εκτοπιστεί μια για πάντα και θα έσπαζε και ο τελευταίος κρίκος με το παρελθόν».

Οι λέξεις και οι ορισμοί τους είναι ο κόσμος μας, είναι η πραγματικότητα μας, για να κάνετε κάτι πάνω σε αυτήν την πραγματικότητα, είναι απαραίττητο πριν, να γνωρίζετε την ουσία της. Οι λέξεις είναι η ουσία της.

Εν αρχή ην η Σκέψη

Η Σκέψη εκδηλώνεται με την Λέξη

και Δημιουργεί.