ΛΥΣ 6.3–7
Για ποιους λόγους πρέπει να τιμωρηθεί ο Ανδοκίδης
Ο λόγος, που είναι ελλιπής, καθώς δεν σώζονται ούτε το προοίμιον ούτε η αρχή της διηγήσεως, και θεωρείται από πολλούς νόθος, αποτελεί την απάντηση στον Περί των Μυστηρίων λόγο του Ανδοκίδη.
[3] δίκαιον οὖν μοι δοκεῖ εἶναι νῦν ἐπὶ τούτῳ
τὰ τότε λεχθέντα ἀναμνῆσαι, καὶ μὴ μόνον τοὺς τούτου
φίλους ὑπὸ τούτου καὶ τῶν τούτου λόγων ἀπόλλυσθαι,
ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τοῦτον ὑφ’ ἑτέρου.
Ἀδύνατον δὲ καὶ ὑμῖν ἐστι, περὶ τοιούτου πράγματος
φέρουσι τὴν ψῆφον, ἢ κατελεῆσαι ἢ καταχαρίσασθαι Ἀν-
δοκίδῃ, ἐπισταμένοις ὅτι ἐναργῶς τὼ θεὼ τούτω τιμωρεῖ-
τον τοὺς ἀδικοῦντας· ἐλπίσαι οὖν χρὴ πάντα ἄνθρωπον
ταὐτὰ καὶ ἑαυτῷ καὶ ἑτέρῳ ἔσεσθαι. [4] φέρε γάρ, ἐὰν νυνὶ
Ἀνδοκίδης ἀθῷος ἀπαλλαγῇ <δι’> ὑμᾶς ἐκ τοῦδε τοῦ
ἀγῶνος καὶ ἔλθῃ κληρωσόμενος τῶν ἐννέα ἀρχόντων καὶ
λάχῃ βασιλεύς, ἄλλο τι ἢ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ θυσίας θύσει
καὶ εὐχὰς εὔξεται κατὰ τὰ πάτρια, τὰ μὲν ἐν τῷ ἐνθάδε
Ἐλευσινίῳ, τὰ δὲ ἐν τῷ Ἐλευσῖνι ἱερῷ, καὶ τῆς ἑορτῆς
ἐπιμελήσεται μυστηρίοις, ὅπως ἂν μηδεὶς ἀδικῇ μηδὲ
ἀσεβῇ περὶ τὰ ἱερά; [5] καὶ τίνα γνώμην οἴεσθε ἕξειν τοὺς
μύστας τοὺς ἀφικνουμένους, ἐπειδὰν ἴδωσι τὸν βασιλέα
ὅστις ἐστὶ καὶ ἀναμνησθῶσι πάντα τὰ ἠσεβημένα αὐτῷ,
ἢ τοὺς ἄλλους Ἕλληνας, οἳ ἕνεκα ταύτης τῆς ἑορτῆς
<ἔρχονται> ἢ θύειν εἰς ταύτην τὴν πανήγυριν βου-
λόμενοι ἢ θεωρεῖν; [6] οὐδὲ γὰρ ἀγνὼς ὁ Ἀνδοκίδης οὔτε
τοῖς ἔξω οὔτε τοῖς ἐνθάδε διὰ τὰ ἠσεβημένα. ἀναγκαίως
γὰρ ἔχει ἀπὸ τῶν πολὺ διαφερόντων ἢ κακῶν ἢ ἀγαθῶν
ἔργων τοὺς ποιήσαντας γιγνώσκεσθαι. ἔπειτα δὲ καὶ διώ-
χληκε πόλεις πολλὰς ἐν τῇ ἀποδημίᾳ, Σικελίαν, Ἰταλίαν,
Πελοπόννησον, Θετταλίαν, Ἑλλήσποντον, Ἰωνίαν, Κύ-
προν· βασιλέας πολλοὺς κεκολάκευκεν, ᾧ ἂν συγγένηται,
πλὴν τοῦ Συρακοσίου Διονυσίου. [7] οὗτος δὲ ἢ πάντων εὐτυ-
χέστατός ἐστιν ἢ πλεῖστον γνώμῃ διαφέρει τῶν ἄλλων,
ὃς μόνος τῶν συγγενομένων Ἀνδοκίδῃ οὐκ ἐξηπατήθη
ὑπ’ ἀνδρὸς τοιούτου, ὃς τέχνην ταύτην ἔχει, τοὺς μὲν
ἐχθροὺς μηδὲν ποιεῖν κακόν, τοὺς δὲ φίλους ὅ τι ἂν δύνη-
ται κακόν. ὥστε μὰ τὸν Δία οὐ ῥᾴδιόν ἐστιν ὑμῖν αὐτῷ
οὐδὲν χαρισαμένοις παρὰ τὸ δίκαιον λαθεῖν τοὺς Ἕλ-
ληνας.
***
Μου φαίνεται λοιπόν πως είναι δίκαιον, αφού ο Ανδοκίδης με τας καταγγελίας του κατέστρεψε τους συγγενείς και τους φίλους του λέγων ότι είναι συνεργάται του, τώρα να αναφέρω προς βλάβην τούτου τα τότε λεχθέντα, και να μη καταστραφούν μόνον οι φίλοι του υπό τούτου και των καταγγελιών του, αλλά να καταστραφή και ο ίδιος από άλλον. Είναι δε αδύνατον ψηφίζοντες τόσον σοβαρόν ζήτημα ασεβείας προς τας θεάς Δήμητραν και Περσεφόνην να ευσπλαγχνισθήτε παρά το δίκαιον ή να χαρισθήτε στον Ανδοκίδην, διότι ηξεύρετε ότι αναμφισβητήτως τιμωρούν αι θεαί αύται τους αδικούντας. Πρέπει λοιπόν κάθε άνθρωπος να φοβήται μήπως γίνη και διά τον ίδιον (μήπως τιμωρηθή) ό,τι και εις άλλον συνέβη.
Διότι έλα (να σκεφθώμεν το ζήτημα), εάν τώρα ο Ανδοκίδης απαλλαγή κατά ταύτην την προς ημάς (τους αντιδίκους του) δίκην, και παρουσιασθή να εκλεγή διά κλήρου είς εκ των εννέα αρχόντων, και επιτύχη να γίνη βασιλεύς, άλλο τι θα συμβή τότε ή θα προσφέρη θυσίας ως αντιπρόσωπός σας και θα αναπέμπη ευχάς (προς τους θεούς) σύμφωνα με τα πατροπαράδοτα έθιμα, αφ' ενός μεν εις τον ενταύθα ναόν της Δήμητρος, αφ' ετέρου δε εις τον εν Ελευσίνι ναόν της θεάς, και θα φροντίση διά την διεξαγωγήν της εορτής (των Ελευσινίων) κατά τον χρόνον της τελέσεως των μυστηρίων, διά να μη ταράσση μηδέ να ασεβή κανείς εις τα ιερά; Και ποίαν γνώμην νομίζετε πως θα σχηματίσουν οι ερχόμενοι εις τας Αθήνας να μυηθούν εις τα Ελευσίνια μυστήρια, όταν ίδουν ποιος είναι ο βασιλεύς (ο γενικός επόπτης της εορτής) και ενθυμηθούν τας διαπραχθείσας υπ' αυτού ασεβείας, ή οι άλλοι Έλληνες που έρχονται χάριν ταύτης της εορτής (των Ελευσινίων) επιθυμούντες να προσφέρουν θυσίας κατά ταύτην ή απλώς να ίδουν αυτήν; Διότι ο Ανδοκίδης είναι πασίγνωστος διά τας ασεβείας του και εις τους εν τη κυρίως Ελλάδι Έλληνας και εις τους εν τη Ασία κατοικούντας (Έλληνας). Διότι αναγκαίως γίνονται εις όλους γνωστοί οι διαπράξαντες μεγάλας καλάς ή κακάς πράξεις. Έπειτα δε υπερβολικώς έχει ενοχλήσει πολλάς πόλεις περιερχόμενος από 'δω και απ' εκεί εις την Σικελίαν, Ιταλίαν, Πελοπόννησον, Θεσσαλίαν, Ελλήσποντον, Ιωνίαν, Κύπρον· πολλούς βασιλείς που ήλθαν σε σχέσεις μαζί του έχει εξαπατήσει, εκτός από τον Διονύσιον τον τύραννον των Συρακουσών· ούτος δε (ο Διονύσιος) ή είναι πιο τυχερός από όλους τους άλλους ή πιο έξυπνος, ο οποίος μόνος από όλους που ήλθον σε σχέσεις με τον Ανδοκίδη δεν εξηπατήθη από τέτοιον άνθρωπον, και τούτο το έχει ως επάγγελμα, να μη βλάπτη μεν τους εχθρούς, να βλάπτη δε όσον δύναται τους φίλους του. Ώστε μα τον Δία δεν είναι εύκολον να μην το μάθουν οι Έλληνες, εάν εσείς κάμετε χάριν εις αυτόν και τον αθωώσετε παρά το δίκαιον.
Μου φαίνεται λοιπόν πως είναι δίκαιον, αφού ο Ανδοκίδης με τας καταγγελίας του κατέστρεψε τους συγγενείς και τους φίλους του λέγων ότι είναι συνεργάται του, τώρα να αναφέρω προς βλάβην τούτου τα τότε λεχθέντα, και να μη καταστραφούν μόνον οι φίλοι του υπό τούτου και των καταγγελιών του, αλλά να καταστραφή και ο ίδιος από άλλον. Είναι δε αδύνατον ψηφίζοντες τόσον σοβαρόν ζήτημα ασεβείας προς τας θεάς Δήμητραν και Περσεφόνην να ευσπλαγχνισθήτε παρά το δίκαιον ή να χαρισθήτε στον Ανδοκίδην, διότι ηξεύρετε ότι αναμφισβητήτως τιμωρούν αι θεαί αύται τους αδικούντας. Πρέπει λοιπόν κάθε άνθρωπος να φοβήται μήπως γίνη και διά τον ίδιον (μήπως τιμωρηθή) ό,τι και εις άλλον συνέβη.
Διότι έλα (να σκεφθώμεν το ζήτημα), εάν τώρα ο Ανδοκίδης απαλλαγή κατά ταύτην την προς ημάς (τους αντιδίκους του) δίκην, και παρουσιασθή να εκλεγή διά κλήρου είς εκ των εννέα αρχόντων, και επιτύχη να γίνη βασιλεύς, άλλο τι θα συμβή τότε ή θα προσφέρη θυσίας ως αντιπρόσωπός σας και θα αναπέμπη ευχάς (προς τους θεούς) σύμφωνα με τα πατροπαράδοτα έθιμα, αφ' ενός μεν εις τον ενταύθα ναόν της Δήμητρος, αφ' ετέρου δε εις τον εν Ελευσίνι ναόν της θεάς, και θα φροντίση διά την διεξαγωγήν της εορτής (των Ελευσινίων) κατά τον χρόνον της τελέσεως των μυστηρίων, διά να μη ταράσση μηδέ να ασεβή κανείς εις τα ιερά; Και ποίαν γνώμην νομίζετε πως θα σχηματίσουν οι ερχόμενοι εις τας Αθήνας να μυηθούν εις τα Ελευσίνια μυστήρια, όταν ίδουν ποιος είναι ο βασιλεύς (ο γενικός επόπτης της εορτής) και ενθυμηθούν τας διαπραχθείσας υπ' αυτού ασεβείας, ή οι άλλοι Έλληνες που έρχονται χάριν ταύτης της εορτής (των Ελευσινίων) επιθυμούντες να προσφέρουν θυσίας κατά ταύτην ή απλώς να ίδουν αυτήν; Διότι ο Ανδοκίδης είναι πασίγνωστος διά τας ασεβείας του και εις τους εν τη κυρίως Ελλάδι Έλληνας και εις τους εν τη Ασία κατοικούντας (Έλληνας). Διότι αναγκαίως γίνονται εις όλους γνωστοί οι διαπράξαντες μεγάλας καλάς ή κακάς πράξεις. Έπειτα δε υπερβολικώς έχει ενοχλήσει πολλάς πόλεις περιερχόμενος από 'δω και απ' εκεί εις την Σικελίαν, Ιταλίαν, Πελοπόννησον, Θεσσαλίαν, Ελλήσποντον, Ιωνίαν, Κύπρον· πολλούς βασιλείς που ήλθαν σε σχέσεις μαζί του έχει εξαπατήσει, εκτός από τον Διονύσιον τον τύραννον των Συρακουσών· ούτος δε (ο Διονύσιος) ή είναι πιο τυχερός από όλους τους άλλους ή πιο έξυπνος, ο οποίος μόνος από όλους που ήλθον σε σχέσεις με τον Ανδοκίδη δεν εξηπατήθη από τέτοιον άνθρωπον, και τούτο το έχει ως επάγγελμα, να μη βλάπτη μεν τους εχθρούς, να βλάπτη δε όσον δύναται τους φίλους του. Ώστε μα τον Δία δεν είναι εύκολον να μην το μάθουν οι Έλληνες, εάν εσείς κάμετε χάριν εις αυτόν και τον αθωώσετε παρά το δίκαιον.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου