Ποιούς ορίζει ως “ηλίθιους” ο Σιμωνίδης ο Κείος στη διάσημη φράση του “η γενιά των ηλιθίων είναι άπειρη”;

Να βγει ένας άντρας αγαθός, αληθινά όμως, είναι δύσκολο πολύ, στα χέρια και στα πόδια και στο νου, τετράγωνος, χωρίς ένα ψεγάδι.

Ούτε πιστεύω ότι έχει ειπωθεί ταιριαστά ο λόγος του Πιττακού, και ας ανήκει η διατύπωση σε άνδρα σοφό· έλεγε, λοιπόν, ότι είναι δύσκολο να είσαι πραγματικά σπουδαίος· μόνο ο θεός έχει τούτο το προνόμιο — ένας άντρας όμως δεν μπορεί παρά να είναι «κακός», όταν τον πετύχει συμφορά ακαταμάχητη. Όσο έχει την τύχη με το μέρος του, καθένας είναι ευγενής, ενώ «κακός», κατά την περίπτωση που έχει κακή τύχη· γενικά άριστοι είναι μόνο όσοι εξασφαλίζουν την αγάπη των θεών.

Γι᾽ αυτό κι εγώ δεν θα χάσω μια ολόκληρη ζωή, γυρεύοντας ό,τι δεν μπορεί να υπάρξει, και ελπίζοντας —μάταια— να βρω τον άψογο άντρα ανάμεσα σε θνητούς σαν όλους εμάς, που γευόμαστε τους καρπούς της μεγάλης γης· και, μετά, βρίσκοντάς τον να σας ανακοινώσω το όνομά του. Για την ώρα επαινώ και αγαπώ όποιον δεν κάνει με τη θέλησή του έργα αισχρά· γιατί με την ανάγκη ούτε οι θεοί δεν τα βάζουν.

Δεν μ᾽ αρέσει να ψέγω κανέναν. Μου αρκεί να μην πάσχει κανείς από διανοητική υστέρηση ή ανικανότητα· να είναι άνθρωπος που κατανοεί τους νόμους της κοινωνίας· άνθρωπος υγιής· σ᾽ έναν τέτοιον άνθρωπο δεν βρίσκω ψεγάδι, γιατί, από την άλλη, η γενιά των ηλιθίων είναι άπειρη. Και γενικά θεωρώ καλά όλα όσα είναι απαλλαγμένα κάθε πρόσμιξης με στοιχεία αξιομίσητα (ή: αισχρά).

ΣΙΜΩΝΙΔΗΣ Ο ΚΕΙΟΣ