Παρασκευή 15 Αυγούστου 2014

Το σφυρί του Νίτσε

nietzsche___colour_by_woodpig1To γκρέμισμα των ειδώλων μας

Στον Πρόλογο του Λυκόφωτος των Ειδώλων, του συντόμου έρ­γου του που σκοπό είχε να συνοψίσει τις ιδέες του, ο Γερ­μανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε, έγραφε: Αυτό το μικρό δοκίμιο αποτελεί μια σφοδρή κήρυξη πολέμου, και αναφορικά με την κρούση των ειδώλων, αυτή τη φορά δεν είναι απλώς είδωλα της εποχής, αλλά τα αιώνια είδωλα, που εδώ ψαύονται με ένα σφυρί όπως και με ένα διαπα­σών: Δεν υπάρχουν πιο παλιά ούτε πιο πειστικά ούτε πιο παραφουσκωμένα από περηφάνια είδωλα - και τίποτε δεν είναι περισσότερο κούφιο από αυτά.
 
Ο Νίτσε ήθελε να δείξει ότι τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίσαμε τις πιο ιερές μας αλήθειες -τα «είδωλά» μας- ήταν προϊόν της ιστορίας. Και η συγκεκριμένη αμφισβητούμενη ιστορία, πίστευε, ήταν ένα λυπητερό παραμύθι αυτοεξαπάτησης. Η πρότασή του συνοψιζόταν στο ότι δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιούμε τη λογική για να κατανοήσουμε τη ζωή και τη φύση, αλλά τη δύναμη της απόφασης. Και αυτό όχι γιατί έτσι αποκτούμε μια σαφέστερη εικόνα του κόσμου -αν και πράγματι αποκτούμε-, αλλά γιατί το να ενεργούμε κατ' αυτό τον τρόπο εναρμονίζεται με τη φάση μας και με τη «θέ­λησή μας για δύναμη». Ο Νίτσε περιγράφει τη θέληση για δύναμη σαν μια «ακόρεστη επιθυμία εκδήλωσης δύναμης· ή σαν αξιοποίηση και άσκηση της δύναμης, σαν δημιουρ­γική παρόρμηση». Αυτή, πίστευε, ήταν μια ικανότητα ελλιπώς αναπτυγμένη στον σύγχρονο άνθρωπο. Επιπλέον, θεω­ρούσε ότι η κατάσταση εκφυλισμού της είχε προχωρήσει τόσο πολύ που απαιτούνταν κατ' αρχάς η ολοκληρωτική κα­ταστροφή του αξιακού μας συστήματος, πριν μπορέσουμε να αφυπνίσουμε ξανά τη θέλησή μας για δύναμη και να την επαναφέρουμε στο πρότερο μεγαλείο της. Μόνο τότε ο κό­σμος θα είναι κατοικήσιμο μέρος για τον Obermensch- τον υπεράνθρωπο.

Ο Φρίντριχ Νίτσε γεννήθηκε το 1844, από μια ευσεβή προτεσταντική οικογένεια, στη γερμανική πόλη του Ρέκεν δί­πλα στο Λίτσεν, κοντά στη Λειψία. Ο πατέρας του ήταν λου­θηρανός ιερέας, όπως και οι παππούδες του, αλλά το οικο­γενειακό επάγγελμα σταμάτησε απότομα στον Νίτσε. Ο πα­τέρας του πέθανε όταν ο Νίτσε ήταν τεσσάρων ετών και ο μικρότερος αδερφός του πέθανε έξι μήνες αργότερα. Η οι­κογένεια του μετακινήθηκε στο Νάουμπουργκ, όπου ο Νί­τσε ήταν το μοναδικό αρσενικό σε ένα νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε γυναίκες. Στα δεκατέσσερα του, κέρδι­σε μια σχολική υποτροφία για το Πφόρτα, το πιο διακεκριμενο προτεσταντικό σχολείο στη Γερμανία, όπου είχε εξαι­ρετικές επιδόσεις στους κλασικούς. Εισήλθε στο Πανεπι­στήμιο της Βόννης το 1864 ως φοιτητής της θεολογίας και της φιλοσοφίας, αν και κυρίως επιδόθηκε στην τελευταία. Επειδή ήρθε σε προστριβή με δυο από τους καθηγητές του, μεταφέρθηκε στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας, ένα χρόνο αρ­γότερα, για να σπουδάσει υπό την καθοδήγηση του μελετη­τή των κλασικών Φρίντριχ Βίλχελμ Ριτσλ. Στη Λειψία συ­νάντησε το συνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ, κατόρθωσε δε να α­ποκτήσει τέτοια φήμη που του προσφέρθηκε καθηγεσία στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας, στην Ελβετία. "Ηταν μόνο εί­κοσι τεσσάρων ετων και έπρεπε ακόμη να ολοκληρώσει τη διδακτορική του διατριβή. Αυτή η ανοδική πορεία διακό­πηκε όταν κλήθηκε να υπηρετήσει στο στρατό, όπου κατα­τάχτηκε σε μια ίλη ιππικού, ενός πρωσικού συντάγματος πυ­ροβολικού. Προσπαθώντας να πηδήξει στη σέλα του αλόγου του μια ημέρα, έπεσε στο έδαφος και τραυματίστηκε σο­βαρά στο στήθος. Και αυτή δεν ήταν η τελευταία περιπέτεια του Νίτσε στο στρατό. Όταν κατατάχτηκε εθελοντικά ως ια­τρικός βοηθός στη διάρκεια του Γαλλοπρωσικού πολέμου, το 1870, έπαθε δυσεντερία και διφθερίτιδα μέσα σε λίγες ε­βδομάδες, ασθένειες από τις οποίες ουδέποτε συνήλθε ε­ντελώς. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του καθηγητή εξαιτίας της κακής του υγείας, το 1879, και έκτοτε ουσιαστικά έζησε μόνος του περιπλανώμενος μεταξύ Ιτα­λίας, ελβετικων Άλπεων και γαλλικής Ριβιέρας.
 
Στην υπόλοιπη εργάσιμη ζωή του, ο Νίτσε βασανιζόταν από ισχυρούς πονοκεφάλους και επιδεινούμενη όραση. Η πρώτη δεκαετία της απομόνωσής του, όμως, ήταν και η πιο γόνιμη περίοδός του, τότε που έγραψε τα Τάδε Έφη Ζαρατούοτρα (1883-1885) και τον Αντίχριστο (που δεν δημοσιεύτη­κε μέχρι το 1895), όπως επίσης και το Λυκόφως των Ειδώλων (1889). Αν και θλιβόταν που ελάχιστοι συγκαιρινοί του μπο­ρούσαν να κατανοήσουν τη σπουδαιότητά του, δεν αισθα­νόταν ντροπή να τη διαφημίζει. Τρία κεφάλαια του Ίδε ο Άνθρωπος, που ολοκληρώθηκε το 1888, έχουν ως τίτλους «Για­τί Είμαι τόσο Έξυπνος», «Γιατί Είμαι τόσο Σοφός» και «Για­τί Γράφω τόσο Καλά Βιβλία». Στο Τορίνο, στις 3 Ιανουάρι­ου του 1889, ο Νίτσε είδε έναν εκπαιδευτή να μαστιγώνει έ­να άλογο και έβαλε τα χέρια του γύρω από το λαιμό του ζώ­ου για να το προστατεύσει. Κατέρρευσε μέσα σε λυγμούς και αυτή η ύποπτα μη νιτσεΐκή έκφραση λύπης σηματοδό­τησε την απαρχή μιας ενδεκάχρονης περιόδου ψυχικών δια­ταραχών που τελείωσε με το θάνατό του, το 1900. Είναι δε­λεαστικό να αποδοθεί η κατάρρευσή του στη δύναμη των ι­δεών του και σε δυο αποτυχημένους έρωτες. Όμως θα έ­πρεπε επίσης να λάβουμε υπ’ όψιν μας τα τριτογενή συ­μπτώματα της σύφιλης και τη χρήση από τον Νίτσε ένυδρης χλωράλης ως ηρεμιστικου. Εν πάση περιπτώσει, επρόκειτο να γίνει θύμα ακόμη περισσότερης ανυποληψίας μετά το θάνατό του, εξαιτίας των πράξεων της αδερφής του και νο­σοκόμας του Ελιζαμπέτ. Αυτή, νωρίτερα, είχε εργαστεί μα­ζί με τον αντισημίτη σύζυγό της Μπέρναρτ Φέρστερ για την ίδρυση μιας αποικίας της αρείας φυλής στην Παραγουάη. Έχοντας την ευθύνη της εκτέλεσης της φιλολογικής διαθή­κης του αδερφού της, επανεξέδωσε τις σημειώσεις του Νί­τσε και παραποίησε άλλες ωστε να αντανακλούν τις από­ψεις της, ενώ αρνήθηκε τη δημόσια πρόσβαση στα αρχεία.
 
Όταν ήρθε στην εξουσία ο Αδόλφος Χίτλερ, έδωσε στο ναζιστικό καθεστώς τη μεταθανάτια ευλογία του Νίτσε. Ο Υπε­ράνθρωπος όμως ήταν ένας ανθρώπινος και όχι ένας φυλετι­κός τύπος. Ο Νίτσε δεν ήταν αντισημίτης - και στην πραγ­ματικότητα ο αντισημιτισμός του Βάγκνερ τελικά συντέλεσε στην εξάντληση της υπομονής του Νίτσε έναντι του συν­θέτη. Επίσης θαύμαζε τους Αραβες και τους Ιάπωνες για το ευγενικό τους πνεύμα, ενω για τους Γερμανούς επιδείκνυε περιφρόνηση. Θεωρούσε το λαό του δεύτερο στον εκφυλι­σμό μετά τους «ανόητους» Εγγλέζους. Τους ναζί, που ήταν πατριώτες, εθνικιστές και ρατσιστές, ο Νίτσε θα τους απεχθανόταν. Σήμερα, αναγνωρίζεται ευρέως πως ο Νίτσε υ­πήρξε ο καλύτερος συγγραφέας της γερμανικής πεζογρα­φίας. Το διάβασμα οποιουδήποτε από τα μεγάλα έργα του σημαίνει ότι εκτίθεται κανείς εξίσου στις ενοράσεις μιας μεγαλοφυΐας και στις μεγαλοστομίες ενός μανιακού.

Ο Νίτσε πίστευε ότι η αλήθεια δεν ήταν ποτέ κάτι που ανακαλύπτουμε για τον κόσμο -ο οποίος είναι ούτως ή άλλως χαοτικός εγγενώς- αλλά κάτι που επιβάλλεται σ’ αυτόν από τη «θέληση για αλήθεια» ενός ατόμου. Είναι ο αγώνας του εγώ για διάρκεια τη στιγμή που επιβάλλει τάξη στο χάος. Τα ανθρώπινα συστήματα κατανόησης του κόσμου δεν είναι τί­ποτε περισσότερο από μνημεία της θέλησης των φιλόσο­φων. Δεν δομήθηκαν σύμφωνα με τη λογική, αλλά μάλλον μέσω μιας διαδικασίας συγγενούς με την καλλιτεχνική δη­μιουργία. Ο υπεράνθρωπος είναι ικανός να αντιμετωπίσει το χάος που τον περιβάλλει και να επιβάλει την τάξη με την ισχύ της θέλησής του για δύναμη. Εάν αυτή φαίνεται μια ι­διόρρυθμη θεώρηση, η έννοια της «αντικειμενικής» αλήθείας δεν είναι καλύτερη, υποστηρίζει ο Νίτσε.
 
Εφόσον λα­θεμένες ιδέες, όπως ότι ο Θεός αγαπά τα πλάσματά του, μας κάνουν να αισθανόμαστε άνετα όταν τα γεγονότα είναι συχνά οδυνηρά, η άνευ όρων προτίμηση των επιστημόνων για την «αλήθεια» έναντι της «αναλήθειας» δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια ηθική προκατάληψη. Επίσης είναι μια προκατάληψη που αυτοανατρέπεται, διότι στην πορεία της ιστορίας που αφηγείται ο Νίτσε η πίστη μας σε έναν «πραγ­ματικό» κόσμο ανεξάρτητο από τις δικές μας αισθητηρια­κές αντιλήψεις έχει γίνει εσωστρεφής και έχει αναιρέσει τα θεμέλιά της.
 
Το πρόβλημα αρχίζει με τον Πλάτωνα, που αρ­χικά συνέλαβε έναν «αληθινό» κόσμο που μπορούσαν να τον αντιληφθούν οι σοφοί και ενάρετοι. Αυτή η άποψη στη συ­νέχεια εναωματτυθηκε σιο χριστιανισμό και επικράτησε ως μια υπόσχεση προς τους υπόλοιπους από εμάς με τη μορ­φή του Παράδεισου. Με τη φιλοσοφία του Ιμάνουελ Καντ, ο χαρακτήρας του ιδανικού κόσμου κατέστη μη γνώσιμος στις ανθρώπινες δυνάμεις κατανόησης, αλλά τουλάχιστον ακόμη υπήρχε. Αργότερα όμως, οι φιλόσοφοι έθεσαν το ε­ρώτημα πώς οι άνθρωποι μπορούσαν να περιμένουν καθο­δήγηση από κάτι το οποίο δεν μπορούσαν να γνωρίσουν και έτσι ο «αληθινός» κόσμος έγινε, όπως το έθεσε ο Νίτσε, «ά­χρηστος και περιττός». Με τον κόσμο της «αλήθειας» κατέρρευσε και ο κόσμος των φαινομένων, από τη στιγμή που δεν υπάρχει τρόπος να εμφανίζουν τα πράγματα μια αλήθεια «καθ’ εαυτήν»  ακόμη και τα πιο αναμφισβήτητα «γεγονό­τα» υπόκεινται σε ερμηνεία. Επιπλέον, ο Νίτσε αποδεχόταν ότι και αυτή η ιδέα -η δική του- ήταν αφ’ εαυτής απλώς μια ερμηνεία.
 
Ωστόσο, ο Νίτσε δεν πίστευε ότι κάθε ερμηνεία είναι ε­ξίσου καλή με κάθε άλλη, διότι πρέσβευε ότι η αλήθεια εί­ναι ένα ηθικό μέγεθος. Οι αλήθειες και οι ερμηνείες των ευ­τυχισμένων, υγιών και ισχυρών ατόμων ήταν προτιμητέες έ­ναντι των αληθειών των αδύναμων και αξιοθρήνητων. Προς μεγάλη του απέχθεια, διαπίστωσε ότι οι κυρίαρχες αξίες του δυτικού κόσμου έμοιαζαν να είχαν διαμορφωθεί από αυ­τούς τους τελευταίους. Πώς τα κατάφεραν οι αδύναμοι, ε­φόσον σίγουρα δεν μοιάζουν με λιοντάρι μεταξύ των αν­θρώπων, με την αδάμαστη θέλησή του για δύναμη; Η απά­ντηση του Νίτσε είναι ότι κυριάρχησε η μετριότητα μέσω της δύναμης των αριθμών. Συνενωμένοι υπό την ιουδαϊκή πί­στη, οι «δούλοι» που ακολούθησαν τον Ιησού Χριστό ανέτρε­ψαν την ηθικότητα των «κυρίων» τους και αντικατέστησαν τις αρκποκρατικές αρετές με τη γλωσσα της εχθρότητας. Ο χριστιανισμός καταδίκασε τους ευγενείς, τους ωραίους και τους ισχυρούς στην πυρά μιας πλασματικής Κόλασης, ενώ η γη κληροδοτήθηκε στους πειθήνιους και ανήμπορους. Αυ­τή η δημιουργική πράξη των δουλών δεν ήταν μια εξύμνη­ση της νεοανακαλυφθείσας ελευθερίας τους, αλλά απλά μια αντίδραση εναντίον των αξιών των πρώην αφεντικών τους. Αυτές οι αξίες διαφθάρηκαν και αντιστράφηκαν: Η αυτο­πεποίθηση, για παράδειγμα, έγινε «αλαζονεία» και η ανι­κανότητα να πάρει κανείς εκδίκηση από τους εχθρούς του έγινε η αρετή της «ουγχώρεσης». Η υγιής υπερηφάνεια α­ντί καταστάθηκε από την ταπεινότητα και ο γόνιμος αντα­γωνισμός έδωσε τη θέση του στην ευσπλαχνία.
 
Έτσι άρχισε η ηθική εποχή, διότι οι αριστοκράτες δεν χρειάζονταν κανόνες για να τους περιορίζουν ή τιμωρίες για α τους καταναγκάζουν. Η ηθικότητα είναι η πρόνοια για το «κοπάδι», όχι για το άτομο, το οποίο κοπάδι φορτώνει τις έν­νοιες του του «καλού» και του «κακού» πάνω μας αδίκως, χωρίς να μας επιτρέπει καν να δημιουργήσουμε τις δικές μας. Ο ατομισμός που επιβιώνει είναι ταυτόσημος με τη δυ­σφορία. Η απόκλιση από το κοπάδι προκαλεί αισθήματα ε­νοχής και τύψεις συνειδήσεως που καταπιέζουν το ελεύθε­ρο παιχνίδι των ενστίκτων μας. Η επικράτηση της ενοχής καταστρέφει τον αυτοσεβασμό μας και δεν μας κάνει κα­λύτερους από μια «καμήλα», μια κατάσταση που έχουμε α­ποδεχθεί λόγω της ανάγκης μας να ζούμε εύκολα. Αυτό που έχουμε επιτύχει είναι μια ψευδαίσθηση του εύκολου, διότι «σε συνθήκες ειρήνης, ο πολεμοχαρής επιτίθεται στον εαυ­τό του». Με την άρνηση των «φυσικών» αρετών επήλθε και η άρνηση του κόσμου των αισθήσεων μέσω της εκφυλιστικής φιλοσοφίας του ελληνικού πλατωνισμού. Αυτή η τελευ­ταία ερμηνεία εφαρμόστηκε και στο εγω, διαχωρίζοντας το πρόσωπο από τις πράξεις του και καθιστώντας δυνατές τις «καλές» και «κακές» προθέσεις εκεί όπου υπήρχε μόνο η ά­μεση ελεύθερη έκφραση της θέλησης. Ο Νίτσε μας προ­τρέπει να αντιμετωπίσουμε μηδενιστικά τον εχθρό καταστρέφοντας τις αξίες του και δημιουργώντας καινούριες που θα είναι πιστές στη θέλησή μας για δύναμη. Αυτό απαιτεί δη­μιουργική βούληση και όχι λογική διάνοια.
 
Ο Νίτσε δεν ανησυχούσε αναιτίως ότι τα μέσα που χρη­σιμοποιούσε για να επιτεθεί σε άλλους φιλόσοφους θα μπο­ρούσαν επίσης να εφαρμοστούν και στις δικές του ιδέες. Δεν ενδιαφερόταν να εμπλακεί με άλλους διανοητές σε μια μά­χη περί των λογικών ικανοτήτων. Η αλήθεια, όπως κατανοουμε φυσιολογικά τον όρο, δεν ήταν, αυστηρά μιλώντας, το αντικείμενο της φιλοσοφίας του - στο βαθμό που πρέσβευε ότι η ικανότητα να δημιουργούμε και να καταστρέφουμε την αλήθεια προϋπήρχε της μυθικής ικανότητας να την ξε­χωρίζουμε. Οι ιδέες του μάλλον υπονόμευαν τους αντιπάλους του παρά έρχονταν σε άμεση σύγκρουση με αυτούς. Φιλο­σοφεί με ένα «σφυρί» το οποίο χρησιμοποιεί για να «κρούει» είδωλα τα «οποία ψαύονται με το σφυρί όπως και με το δια­πασών» μέχρι που οι αντηχήσεις να τα μετατρέψουν σε σκό­νη. Μια ιδέα μετατρέπεται σε είδωλο όταν η έκφραση της βούλησής μας για αλήθεια μεταμφιέζεται σε αντικειμενική αλήθεια για τον κόσμο. Για να φτάσει σε αυτό το συμπέρα­σμα κάποιος δεν χρειάζεται να αυτοεξαπατηθεί απλώς, αλ­λά και να προσβάλει τη δημιουργική παρόρμηση με την ο­ποία διαμορφώνουμε τις αλήθειες. Με αυτό τον τρόπο ανυ­ψώνουμε ιδέες μόνο ξεθεμελιώνοντας τους εαυτούς μας. Ένας «υγιής» φιλόσοφος, αντίθετα, είναι ευτυχής να δημι­ουργεί τις αλήθειες του από τα φαινόμενα και να τις αφή­νει σ’ αυτό το σημείο -στο επίπεδο του ενστίκτου-, διότι η αυτοαμφισβήτηση δεν τον υποχρεώνει να αναζητήσει για τις αξίες του υψηλότερο κύρος από τη δική του επιβεβαίωση.
 
«Όλοι οι δημιουργοί είναι σκληροί», έγραψε ο Νίτσε, και πρέπει να σου φαίνεται πηγή ευδαιμονίας το να σφραγίζεις με το χέρι σου τις χιλιετίες όπως πάνω στο κερί, υπέρτατη ευτυχία να εγγράφεις πάνω στη θέληση των χιλιετιών όπως στο χαλκό - σε σκληρότερα μέταλλα από το χαλκό, σε εύ­γε νεότερα από το χαλκό. Μόνο ο ανώτερος όλων είναι τε­λείως σκληρός». Η θέληση για δύναμη φαίνεται κάτι τόσο σκληρό που δεν υπάρχει τίποτε σκληρότερο με το οποίο μπορούμε να τη διαμορφωσουμε. Εάν υπήρχε καν τέτοια ουσία. Επειδή η δύναμη της βούλησης δεν μπορεί να τα κα­τακτήσει όλα με υπομονή, οι παραινέσεις του Νίτσε αντι­προσωπεύουν μια στάση έναντι της ανθρώπινης κατάστασης και όχι κάποιο ρεαλιστικό σχέδιο για την αλλαγή της. Είναι πασίγνωστη η διακήρυξή του «Ότι δεν με σκοτωνει με κά­νει πιο δυνατό». Αλλά ακόμη και αν δεχτούμε ότι τα βάσα­να μας κάνουν μερικές φορείς καλό, εξακολουθεί να είναι μάλλον παράλογο το να επιθυμούμε τα βάσανα για τα βά­σανα, για το λόγο ότι δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε. Ο Νίτσε δηλώνει ότι θα μεταμορφώσει κάθε «Ήταν» σε «Ήθε­λα να είναι έτσι!» Μας ζητά να γίνουμε «χειροκροτητές, να λέμε ναι σε όλα όσα έχουν συμβεί και θα συμβουν». Ωστό­σο, ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σ’ αυτή την αντίδραση έναντι του κόσμου και σε εκείνη του σκλάβου που ευφραί­νεται όταν τον χτυπά ο αφέντης του, ισχυριζόμένος ότι αυ­τό ακριβώς επιθυμούσε πάντα; Η αίσθηση του χιούμορ εί­ναι ένα λεπτό ραβδί με το οποίο επιτιθέμαστε στους αντι­πάλους μας, αλλά το να γίνουμε ένα μ’ αυτούς -όπως στην πράξη προτείνει ο Νίτσε- είναι εντελώς διαφορετικό από το να τους χτυπάμε.
«Δεν μέμφομαι το κακό και την οδύνη της ύπαρξης», ο­μολογούσε ο Νίτσε, «μάλλον διατηρώ την ελπίδα ότι η ζωή κάποια ημέρα μπορεί να γίνει ακόμη πιο κακότυχη και ο­δυνηρή από ποτέ».
 
Πρόκειται για μια πολύ παράξενη μορ­φή κατάφασης στη ζωή. Ο Νίτσε μας διδάσκει να μην εν­δίδουμε στις αντιξοότητες· η εξύμνηση των βασάνων των ο­ποίων υπεραμύνεται συγγενεύει περισσότερο με τη συνεργασία με τους εχθρούς μας παρά με την εναντίωση σ’ αυτους και τη συντριβή τους. Είναι πολύ καλύτερο να υποχωρούμε στο έδαφος της υψηλής ηθικής παρά να ισχυριζόμαστε, ό­πως κάνει ο Νίτσε, ότι κάποιος την ανακάλυψε στην άβυσ­σο. Εάν μια κρίση δεν ήταν κάτι κακό αψ’ εαυτής, δεν θα μπορούσαμε να λέμε ότι την «ξεπεράσαμε». Ακόμη και αν οι συμφορές στέλνονται για να «δοκιμαστούμε», όπως λέγε­ται, θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι αισθανόμαστε χα­ρά μόνο όταν το πρόβλημα έχει λυθεί. Διαβάζοντας Νίτσε, πρέπει να θύσουμε στους εαυτούς μας το εξής έντιμο ερώ­τημα: Απολαμβάνουμε ή όχι τον πόνο; Η στωικότητα ή το «Να λεμε πάντα ναι» μπορεί να μας εξευγενίζουν. Αλλά δεν υπάρχει λόγος να μην μπορεί να πετύχει τον ίδιο σκοπό μια οργισμένη εξέγερση εναντίον του πεπρωμένου.
 
Δεν σημαί­νει ότι υποστηρίζουμε πως είναι ευγενικό να μεμψιμοιρούμε και να κλαψουρίζουμε όταν μας τυχαίνουν βάσανα -ού­τε ότι θα έπρεπε να υιοθετούμε την άρνηση με την οποία μέμφεται την ανθρωπιά ο Νίτσε-, αλλά ότι, παρόλο που δε­χόμαστε ό,τι μας συμβαίνει και κάνουμε το καλύτερο δυνα­τό για να το αντιμετωπίσουμε, δεν είμαστε υποχρεωμένοι και να μας αρέσει. Εάν χάσετε και τα δυο σας πόδια σε ένα αυτοκινητικό ατύχημα, το να μάθετε να τα βγάζετε πέρα μ’ αυτή σας την αναπηρία είναι κάτι το θαυμάσιο, αλλά οφεί­λεται σε εσάς. Σίγουρα δεν οφείλεται στον μεθυσμένο οδηγό που έπεσε επάνω σας. Αν και καλωσορίζετε την κάθε ημέ­ρα με ένα χαμόγελο και δεν αφήνετε την κατάστασή σας να σας καταβάλει, δεν σημαίνει ότι αυτό εκμηδενίζει τους λό­γους για τους οποίους μπορείτε να παραπονείστε σε λογικά πλαίσια, για να μη μιλήσουμε για όλες τις νόμιμες ενέργειες.

Το πρόβλημα του Poincare : πως ο Νεύτων διαψεύστηκε και κανείς δεν το πήρε είδηση

Όπως αποδεικνύεται, οι σημερινοί επιστήμονες δεν ήταν οι πρώτοι που ανακάλυψαν ξανά τον κόσμο του καθρέφτη. Προς τα τέλη του 19ου αιώνα, ένας λαμπρός Γάλλος μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος είχε ήδη σκοντάψει πάνω του και είχε εκπέμψει σήμα κινδύνου. Συγκεκριμένα, είπε ότι ο ανταγωνισμός ενδεχομένως είναι απατηλός. Μολονότι η προειδοποίηση του ήταν δραματική, χρειάστηκε σχεδόν ένας αιώνας για να εισακουστεί.

Ο Henri Poincare έκανε την ενοχλητική ανακάλυψη του σε ένα πεδίο γνωστό ως «μηχανική κλειστών συστημάτων», μια μικρογραφία της νευτώνειας φυσικής.

Το κλειστό σύστημα αποτελείται από λίγα αλληλεπιδρώντα σώματα ερμητικά απομονωμένα από εξωτερικές «μολύνσεις». Σύμφωνα με την κλασική φυσική, τέτοια συστήματα βρίσκονται σε τέλεια τάξη και είναι προβλέψιμα. Ένα απλό εκκρεμές στο κενό, χωρίς τριβή και αντίσταση αέρα, θα διατηρεί την ενέργεια του, αιωρούμενο αιωνίως εμπρός πίσω. Δεν θα υπόκειται στον διασκορπισμό της εντροπίας, που διαβρώνει τα συστήματα και τα αναγκάζει να αποβάλλουν την ενέργεια τους στο περιβάλλον τους.

Οι επιστήμονες με τις κλασικές αντιλήψεις ήταν πεπεισμένοι ότι όλα τα χαρακτηριστικά τυχαίας και χαοτικής συμπεριφοράς που διαταράσσουν ένα σύστημα όπως ένα εκκρεμές στο κενό ή τους περιστρεφόμενους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, μπο ρούσε να προέρχονται μόνο από τυχαία εξωτερικά περιστατικά. Απομονώνοντας τα, το εκκρεμές και οι πλανήτες θα έπρεπε να εκτελούν εσαεί την ίδια κίνηση χωρίς καμιά μεταβολή.

Αυτή την άνετη εικόνα της φύσης σάρωσε ο Poincare όταν τόλμησε να αναρωτηθεί για την ευστάθεια του ηλιακού συστήματος. Με την πρώτη ματιά, το πρόβλημα που τον απασχόλησε φαίνεται μάλλον παράλογο, σαν να ψιλοκοσκίνιζε ασήμαντες λεπτομέρειες. Στο κάτω κάτω οι πλανήτες κινούνταν στην τροχιά τους επί πολύ καιρό, και τουλάχιστον από την εποχή των Βαβυλωνίων έχει γίνει δυνατό να προβλεφθεί μια έκλειψη χρόνια πριν.

Άλλωστε η επανάσταση του Νεύτωνος δεν αφορούσε αυτό ακριβώς το ζήτημα, δηλαδή την ανακάλυψη των αιώνιων νόμων που διέπουν την κίνηση της Σελήνης γύρω από τη Γη και της Γης γύρω από τον Ήλιο; Επιπλέον οι νόμοι του Νεύτωνος απολάμβαναν τη μέγιστη εκτίμηση μεταξύ των φυσικών του 19ου αιώνα. Ο επιστήμονας που γνώριζε το νόμο της δύναμης και τις μάζες των σωμάτων που αλληλεπιδρούν, για να προβλέψει τα αποτελέσματα της τελευταίας δεν είχε παρά να λύσει τις εξισώσεις του Νεύτωνος. Ο νόμος της δύναμης (ο νόμος του αντίστροφου τετραγώνου της βαρύτητας) είχε κατανοηθεί πλήρως και είχε μετρηθεί με ακρίβεια. Όλα αυτά ήταν σωστά, αλλά ο Poincare ήξερε το «μυστικό του παλατιού»: Υπήρχε κάποια μικρή δυσκολία με τις ίδιες τις εξισώσεις.

Για ένα σύστημα που περιλαμβάνει μόνο δύο σώματα, όπως τον Ήλιο και τη Γη ή τη Γη και τη Σελήνη, οι εξισώσεις του Νεύτωνος λύνονται με ακρίβεια: Η τροχιά της Σελήνης γύρω από τη Γη μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς. Για κάθε ιδανικό σύστημα δύο σωμάτων οι τροχιές είναι ευσταθείς. Επομένως, αν παραβλέψουμε τα φαινόμενα συμπαρασυρμού που προκαλούν οι παλίρροιες στην κίνηση της Σελήνης, μπορούμε να υποθέσουμε πως η τελευταία θα συνεχίσει αιώνια την πορεία της γύρω από τη Γη. Πρέπει, όμως, να παραβλέψουμε και την επίδραση του Ήλιου και των άλλων πλανητών πάνω σε αυτό το εξιδανικευμένο σύστημα δύο σωμάτων. Το πρόβλημα είναι (και αυτό ακριβώς έθεσε ο Poincare) ότι κάνοντας το απλό βήμα από δύο σε τρία σώματα (προσπαθώντας, για παράδειγμα, να συμπεριλάβουμε τις επιδράσεις του Ήλιου στο σύστημα Γης-Σελήνης), οι εξισώσεις του Νεύτωνος δεν επιλύονται. Για τυπικούς μαθηματικούς λόγους, η εξίσωση των τριών σωμάτων δεν μπορεί να λυθεί ακριβώς, απαιτείται μια σειρά προσεγγίσεων για να «πλησιάσουμε» κάποια απάντηση.

Για παράδειγμα, αν οι φυσικοί ήθελαν να υπολογίσουν τις βαρυτικές επιδράσεις του Ήλιου και, επιπλέον, του πλανήτη Δία πάνω στην κίνηση ενός αστεροειδούς στη ζώνη των αστεροειδών (ανάμεσα στον Άρη και το Δία), έπρεπε να χρησιμοποιήσουν μια μέθοδο που την ονόμαζαν «θεωρία διαταραχών».

Σύμφωνα με αυτήν, η μικρή πρόσθετη επίδραση που θα ασκούσε η κίνηση του Δία πάνω στον αστεροειδή πρέπει να προστεθεί στην εξιδανικευμένη λύση του προβλήματος των δύο σωμάτων με μια σειρά διαδοχικών προσεγγίσεων. Κάθε προσέγγιση είναι μικρότερη της προηγουμένης, προσθέτοντας έναν δυνητικά άπειρο αριθμό τέτοιων διορθώσεων, οι θεωρητικοί φυσικοί ήλπιζαν να φτάσουν στη σωστή απάντηση. Στην πράξη οι υπολογισμοί έγιναν με το χέρι και χρειάστηκε πολύς καιρός για να ολοκληρωθούν. Οι θεωρητικοί ήλπιζαν πως ενδεχομένως θα μπορούσαν να δείξουν ότι οι προσεγγίσεις συγκλίνουν στη σωστή λύση αν πρόσθεταν λίγους μόνο διορθωτικούς όρους.

Ο Poincare γνώριζε πως η προσεγγιστική μέθοδος φαινόταν να δουλεύει καλά για τους πρώτους λίγους όρους· τι γινόταν όμως με την απειρία των συνεχώς μικρότερων όρων που ακολουθούσαν; Τι επίδραση θα μπορούσαν να έχουν; Θα έδειχναν μήπως ότι σε δεκάδες εκατομμύρια χρόνια οι τροχιές θα μετατοπιστούν και το ηλιακό σύστημα θα αρχίσει να διαχωρίζεται υπό την επίδραση των ίδιων του των εσωτερικών δυνάμεων;

Μιά σύγχρονη εκδοχή του ερωτήματος του Poincare αφορά τα στοιχειώδη σωματίδια που εξακοντίζονται μέσα στο δακτύλιο ενός επιταχυντή σωματιδίων. Οι τροχιές τους θα παραμείνουν σταθερές ή θα μεταβληθούν κατά τρόπο απρόβλεπτο;

Από μαθηματική σκοπιά, το πρόβλημα πολλών σωμάτων που απασχολούσε τον Poincare είναι μη γραμμικό. Στο ιδανικό σύστημα δύο σωμάτων πρόσθεσε έναν όρο που αύξανε τη μη γραμμική πολυπλοκότητα (ανάδραση) της εξίσωσης και αντιστοιχούσε στη μικρή επίδραση που ασκούσε η κίνηση ενός τρίτου σώματος. Έπειτα προσπάθησε να λύσει τη νέα εξίσωση.

Όπως ήταν αναμενόμενο, ανακάλυψε πως οι περισσότερες από τις δυνατές τροχιές για τα δύο σώματα μεταβάλλονται ελαφρά μόνο από την κίνηση του τρίτου σώματος: Μικρή διαταραχή παράγει μικρό αποτέλεσμα, αλλά οι τροχιές παραμένουν άθικτες. Έως εδώ, όσα προέκυπταν ήταν ενθαρρυντικά. Εκείνο όμως που συνέβη στη συνέχεια ήταν πραγματικά συγκλονιστικό.

Ο Poincare ανακάλυψε ότι και με την παραμικρή διαταραχή, μερικές τροχιές συμπεριφέρονταν με αβέβαιο, ακόμη και χαοτικό τρόπο. Οι υπολογισμοί του έδειξαν ότι μια πολύ μικρή βαρυτική έλξη από κάποιο τρίτο σώμα θα μπορούσε να κάνει έναν πλανήτη να κινείται και να ταλαντεύεται σαν μεθυσμένος στην τροχιά του, ακόμη και να πεταχτεί εντελώς έξω από το ηλιακό σύστημα.

Ο Poincare είχε πετάξει, σαν αναρχικός, μια βόμβα στο νευτώνειο μοντέλο του ηλιακού συστήματος, και απειλούσε να το διαλύσει. Αν αυτές οι περίεργες χαοτικές τροχιές ήταν δυνατό να υπάρξουν πραγματικά, τότε ολόκληρο το ηλιακό σύστημα μπορεί να είναι ασταθές. Μικρές επιδράσεις των πλανητών, καθώς περιστρέφονται ασκώντας ο ένας πάνω στον άλλο τις βαρυτικές τους έλξεις, θα μπορούσαν, εφόσον δινόταν αρκετός χρόνος, να συνωμοτήσουν για να δημιουργήσουν τις ακριβείς συνθήκες για κάποια από τις παράξενες τροχιές του Poincare. Μήπως ήταν δυνατό με τον καιρό να αποκτήσει ολόκληρο το ηλιακό σύστημα χαοτική κίνηση.

Ώς τον Poincare, το χάος εθεωρείτο εντροπική μεταδοτική ασθένεια που προέρχεται από το εξωτερικό ενός συστήματος, αποτέλεσμα εξωτερικών περιστατικών και διακυμάνσεων. Τώρα όμως φαινόταν ότι ένα σύστημα απομονωμένο σε κάποιο «κουτί» και διατηρούμενο άθικτο για δισεκατομμύρια χρόνια θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να αναπτύξει δικές του αστάθειες και χάος.

Ο Poincare αποκάλυψε ότι το χάος, ή η δυνατότητα δημιουργίας χάους, είναι η ουσία ενός μη γραμμικού συστήματος και πως ακόμη και ένα πλήρως προσδιορισμένο σύστημα, όπως οι περιστρεφόμενοι πλανήτες, θα μπορούσε να έχει απροσδιόριστη εξέλιξη. Από μια άποψη είχε κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο πολύ μικρές επιδράσεις θα μπορούσαν να μεγεθυνθούν μέσω της ανάδρασης. Είχε διακρίνει πώς ένα απλό σύστημα μπορεί να καταλήξει σε ανεξέλεγκτη και εντυπωσιακά πολύπλοκη συμπεριφορά.

Η άμεση σημασία της ανακάλυψης του Poincare συνίστατο στο ότι αποτέλεσε πρόκληση για το μεγαλειώδες νευτώνειο Παράδειγμα που είχε υπηρετήσει την επιστήμη σχεδόν επί δύο αιώνες. Τα αποτελέσματα του θα έπρεπε φυσιολογικά να προκαλέσουν ένα κύμα δραστηριότητας στη φυσική. Όπως αποδείχτηκε όμως, δεν συνέβη τίποτε το σπουδαίο επειδή η ιστορία κινήθηκε προς άλλη κατεύθυνση.

Λίγα χρόνια μετά τη δουλειά του Poincare, ο Max Planck ανακάλυψε ότι η ενέργεια δεν είναι μια συνεχής ουσία αλλά έρχεται σε μικρά πακέτα ή κβάντα. Πέντε χρόνια αργότερα, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν δημοσίευσε το πρώτο του άρθρο για τη σχετικότητα. Το νευτώνειο Παράδειγμα δεχόταν επιθέσεις σε αρκετά μέτωπα. Οι επόμενες γενιές φυσικών ήταν απασχολημένες με τη διερεύνηση των διαφορών ανάμεσα στην κλασική νευτώνεια αντίληψη για τη φύση και την αντίστοιχη αντίληψη από τη σκοπιά της σχετικότητας και της κβαντική θεωρίας. Η κβαντομηχανική ειδικότερα, άλλαξε ριζικά τη φυσική. Όντας μια από τις πιο πετυχημένες θεωρίες στην ιστορία της επιστήμης, έκανε ακριβείς προβλέψεις για πλήθος ατομικών, μοριακών, οπτικών φαινομένων, καθώς και φαινομένων στη φυσική στερεάς κατάστασης. Με βάση αυτήν, οι επιστήμονες κατόρθωσαν να αναπτύξουν πυρηνικά όπλα, τσιπ υπολογιστών και λέιζερ που μεταμόρφωσαν τον κόσμο. μας. Έφερε, όμως, μαζί της και ενοχλητικά παράδοξα. Για παράδειγμα, οι φυσικοί έμαθαν ότι μια στοιχειώδης μονάδα φωτός μπορεί κατά τρόπο σχιζοφρενικό να συμπεριφέρεται σαν κύμα ή σωματίδιο, ανάλογα με το τι ακριβώς διαλέγει να μετρήσει ο πειραματιστής. Η θεωρία υποστήριζε επίσης ότι αν δύο κβαντικά «σωματίδια» απέχουν αρκετά μέτρα και δεν διαθέτουν κανένα μηχανισμό για να επικοινωνούν μεταξύ τους, θα παραμένουν συσχετισμένα κατά κάποιο μυστηριώδη τρόπο.

Όπως δείχνουν πρόσφατα πειράματα, μια μέτρηση που πραγματοποιείται σε ένα τέτοιο σωματίδιο συσχετίζεται ακαριαία με το αποτέλεσμα μιας μέτρησης στον μακρινό του συνεταίρο. Όπως περιγράψαμε στο προηγούμενο βιβλίο μας Looking Glass Universe (To Σύμπαν του Καθρέφτη), αυτά και άλλα παράδοξα οδήγησαν τελικά ορισμένους επιστήμονες σαν τον David Bohm να διατυπώσουν τη θεωρία ότι το σύμπαν πρέπει να είναι από τη φύση του αδιαίρετο, «ρέουσα ολότητα», όπως το αποκαλεί ο Bohm, στο οποίο ουσιαστικά αδυνατούμε να διακρίνουμε τον παρατηρητή από εκείνο που παρατηρεί.

Τα τελευταία χρόνια, ο Bohm και συνεχώς περισσότεροι άλλοι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα «κοάν» (Συστήματα γρίφων του βουδισμού Ζεν) της κβαντομηχανικής για να αμφισβητήσουν την από πολύ καιρό υποστηριζόμενη αντίληψη του αναγωγισμού. Ο Bohm υποστηρίζει στη θεωρία του, για παράδειγμα, ότι «μέρη» όπως τα «σωματίδια» ή τα «κύματα» αποτελούν μορφές αφαίρεσης από τη ρέουσα ολότητα. Στο βαθμό που τα μέρη φαίνονται αυτόνομα, είναι μόνο «σχετικώς αυτόνομα».

Είναι σαν το αγαπημένο κομμάτι ενός λάτρη της μουσικής από κάποια συμφωνία του Μπετόβεν. Αν πάρουμε το κομμάτι ξεχωριστά από το υπόλοιπο έργο είναι δυνατό να αναλύσουμε τις νότες. Πέρα από αυτό όμως, το κομμάτι δεν έχει νόημα, αν δεν ακούσουμε τη συμφωνία ως σύνολο. Οι ιδέες του Bohm προσφέρουν επιστημονική διατύπωση στην αρχαία αντίληψη ότι «το σύμπαν είναι ένα».

Ουδείς μπορούσε να μαντέψει ότι τα συμπεράσματα του Poincare θα οδηγούσαν προς την ίδια κατεύθυνση. Με το θόρυβο για την κβαντική θεωρία και τη σχετικότητα, η ανακάλυψη του έπεσε στην αφάνεια. Κι αυτό δεν ήταν καθόλου παράξενο, αφού ακόμη και ο ίδιος είχε εγκαταλείψει τις ιδέες του, λέγοντας: «Αυτά τα πράγματα είναι τόσο αλλόκοτα που δεν αντέχω να τα αντικρύσω».

Μόλις τη δεκαετία του 1960 ξεθάφτηκαν οι έρευνες του από παλιά βιβλία και συνδυάστηκαν με νέες εργασίες σχετικές με τη μη γραμμικότητα, την ανάδραση, την εντροπία και τη σύμφυτη έλλειψη ισορροπίας σε συστήματα που διαθέτουν τάξη. Όλα αυτά έγιναν ουσιαστικά στοιχεία της νέας επιστήμης του χάους και της μεταβολής —και έχουν οδηγήσει σε μερικές καταπληκτικές νέες αντιλήψεις όσον Αφορά τους κόσμους του καθρέφτη, που σχετίζονται με την ολότητα της φύσης.__

Πέντε πράγματα που δε γνωρίζετε για τη… στύση

Το σεξ αποτελεί ακόμη και σήμερα θέμα ταμπού, καθώς πολλοί το σκέφτονται αλλά λίγοι το συζητούν ανοιχτά.
Αποτελεί, ωστόσο, αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας και υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα ερευνητικά δεδομένα που μπορούν να μας διαφωτίσουν για τις άγνωστες πτυχές του.
Δείτε μερικές πικάντικες αλλά και χρήσιμες πληροφορίες που αφορούν στη στυτική λειτουργία του άνδρα.

1. Υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη στύσης
Η έκφραση της ανδρικής σεξουαλικότητας ποικίλλει ανάλογα με την περίσταση! Η αντανακλαστική στύση επέρχεται ως αποτέλεσμα της σωματικής επαφής. Η ψυχογενής στύση οφείλεται σε οπτικοακουστικά ερεθίσματα ή φαντασιώσεις και η νυχτερινή στύση εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις, η στύση είναι ακούσια και μπορεί να εμφανιστεί ανά πάσα ώρα και στιγμή.

2. Το αλκοόλ δε βοηθάει
Ένα ποτηράκι κρασί θεωρείται αφροδισιακό, όμως η κατανάλωση αλκοόλ ευθύνεται για τα περισσότερα περιστατικά στυτικής δυσλειτουργίας σε νεαρούς άνδρες.

3. Περισσότερος ύπνος για καλύτερη στύση
Η έλλειψη ύπνου πλήττει ανεπανόρθωτα τη λίμπιντο, άρα και την ικανότητα του άνδρα να επιτύχει ικανοποιητική στύση. Η ποιότητα του ύπνου παίζει σημαντικό ρόλο σε δεκάδες επιμέρους λειτουργίες του οργανισμού κι έτσι η αϋπνία, ο διακοπτόμενος ύπνος και το ροχαλητό μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις επιδόσεις των ανδρών.

4. Ο τόπος και ο χρόνος παίζουν ρόλο
Είναι μύθος ότι ο άνδρας μπορεί να αποδώσει ερωτικά ανά πάσα ώρα και στιγμή, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων, ο άνδρας χρειάζεται ιδιωτικότητα, χρόνο και συναισθηματική εγγύτητα για να επιτύχει ικανοποιητική στύση. Αντιθέτως, οι επιβεβλημένες επαφές με στόχο τη σύλληψη, η παρουσία παιδιών και άλλων ατόμων στο σπίτι και οι επαφές σε εξωτερικούς χώρους επιδρούν αρνητικά.

5. Τα πράγματα μπορεί να πάρουν παράξενη... τροπή
Η κάμψη του πέους όταν επιτυγχάνεται η στύση είναι έως ένα βαθμό φυσιολογική. Εάν όμως προκαλεί δυσφορία στον άνδρα μπορεί να οφείλεται στη νόσο Περονιέ, η οποία χαρακτηρίζεται από το σχηματισμό ουλώδους ιστού στο εσωτερικό του πέους. Ο ουρολόγος θα πρέπει να κάνει τη σχετική εξέταση ώστε να επιβεβαιώσει ή να αποκλείσει τη διάγνωση

Τελικά ο θάνατος είναι μεγάλος ψεύτης

Λέει ψέματα όταν δηλώνει πως θα μου πάρει τη ζωή,
σαν να μπορούσε να διακόψει την άνοιξη,
γιατί, στο κάτω κάτω,
ο θάνατος μόνο το χρόνο μπορεί να μου κλέψει,
την ευκαιρία να γελάσω,
να φάω ένα μήλο,
να πω έναν λόγο,
να πατήσω το χώμα που αγαπώ,
να ανάψω τον έρωτα για την κάθε μέρα.
Να δώσω το χέρι, να παίξω κιθάρα,
να μεταδώσω την ελπίδα.

Τους χώρους μόνο αλλάζει.
Πού θα ξαπλώσω το κορμί μου,
αν θα χορέψω στο φως του φεγγαριού,
ή θα περάσω το ποτάμι κολυμπώντας.
Αν θα μείνω στο κρεβάτι, αν θα πάρω άλλο δρόμο,
θα καθίσω σ’ ένα κλαδί δέντρου,
ή αν θα τραγουδάω κάτω απ’ τα παράθυρα.
Αλλά, να κλέψει τη ζωή;… Αυτό δεν το μπορεί.
Δεν μπορεί να σκαρώσει αυτή τη φάρσα… γιατί η ζωή…
Η ζωή είναι πυρσός που περνάει από χέρι σε χέρι,
από άνθρωπο σε άνθρωπο, από σπόρο σε σπόρο,
είναι μια μεταβίβαση χωρίς επιστροφή,
μια αέναη κίνηση προς το μέλλον,
σαν το φως που διαλύει το σκοτάδι.
***
Άμλετ Λίμα Κιντάνα

ΕΣΕΙΣ φταίτε, έστω και αν ΔΕΝ το πιστεύετε…

Αν και δεν το πιστεύετε, πίσω από την προσωπικότητά μας και μέσα στα βάθη του ψυχισμού μας κρύβονται τα πιο αποτρόπαια ελαττώματα, τα οποία για να τα ΔΟΥΜΕ απαιτείται ειδική εργασία, η οποία γίνεται μέσω της -άγνωστης στον πολύ κόσμο- «εσωτερικής αυτο-παρατήρησης».
Το σοβαρότερο από όλα είναι ότι ο άνθρωπος δεν γνωρίζει την εσωτερική του ασχήμια: θεωρεί τον εαυτό του ωραίο, δίκαιο, καλό, παραπονιέται για την έλλειψη κατανόησης των άλλων, οδύρεται για την αχαριστία των όμοιων του, λέει ότι δεν τον καταλαβαίνουν, θρηνεί βεβαιώνοντας ότι του οφείλουν, ότι του ανταπέδωσαν κακίες στην καλοσύνη του, κλπ.
Με λίγα λόγια ο καθένας μας είναι ένας μικρός, αθώος και γλυκός άγιος, άξιος για όλα τα καλά του κόσμου και χωρίς κανενός είδους υπαιτιότητα για όσα συμβαίνουν γύρω μας αλλά και για όσα συμβαίνουν σε εμάς.

Όμως, η εσωτερική αυτο-παρατήρηση μας επιτρέπει να διαπιστώνουμε μόνοι μας και άμεσα μία πληθώρα από διαφορετικά πρόσωπα-ΕΓΩ, με δική τους θέληση, σκέψη, επιθυμία και δράση, τα οποία ζουν κρυμμένα στον ψυχισμό μας και διαμορφώνουν τις αντιδράσεις μας κάθε στιγμή και πολλές φορές ΠΑΡΑ την θέλησή μας.

Έχετε σκεφθεί κάποια στιγμή στην ζωή σας, επάνω σε αυτό που σας αρέσει περισσότερο ή που δεν σας αρέσει;
Έχετε σκεφθεί κάποια στιγμή στην ζωή σας, επάνω σε αυτό που δεν σας αρέσει;
Έχετε σκεφτεί ποτέ ποια είναι τα κρυφά ελατήρια των πράξεών σας;
Έχετε σκεφτεί ποτέ γιατί θέλετε να έχετε ένα ωραίο σπίτι;
Έχετε σκεφτεί ποτέ γιατί επιθυμείτε να έχετε ένα αυτοκίνητο τελευταίο μοντέλο;
Έχετε σκεφτεί ποτέ γιατί θέλετε να ήσαστε πάντα μέσα στην μόδα;
Έχετε σκεφτεί ποτέ γιατί ζητάτε άπληστα να μην ήσαστε άπληστοι;
Έχετε σκεφτεί ποτέ γιατί σας αρέσει να αφηγείστε τους θριάμβους σας;
Έχετε σκεφτεί ποτέ γιατί δεν μπορείτε να σωπάσετε όταν κουτσομπολεύουν κάποιον γνωστό σας;

Γιατί αισθάνεστε ανώτεροι από τον τάδε ή την τάδε σε μια δεδομένη στιγμή;
Τι ώρα αισθάνεστε ανώτερος από κάποιον;
Δέχεστε να καπνίσετε ενώ δεν έχετε το βίτσιο, για να δείξετε ότι έχετε ανδρισμό;
Είσαστε σίγουροι ότι υπήρξατε ειλικρινείς σε εκείνη την συζήτηση;
Τι είναι αυτό που σας προσβάλλει περισσότερο σε μια δεδομένη στιγμή;
Τι είναι αυτό που σας ευχαρίστησε χθες;
Πότε κρίνετε τον εαυτό σας; πότε καυχιέστε; πότε μετράτε τους θριάμβους σας επαναλαμβάνοντας μέσα στην φαντασία σας αυτά που έχετε πει πρωτύτερα στους άλλους;
Καταλάβατε ότι είσαστε ματαιόδοξοι;

Εφόσον δεν έχει συμβεί η εσωτερική κάθαρση όλων αυτών των ψυχολογικών ελαττωμάτων όπως: κλοπή, φθόνος, κρυφή ή εκδηλωμένη μοιχεία, φιλοδοξία για τα χρήματα ή τις ψυχικές δυνάμεις, κλπ, και όσο αυτο-θεωρούμαστε άτομα έντιμα, συνεπή στον λόγο τους, ειλικρινή, ευγενικά, φιλεύσπλαχνα κλπ, δεν θα είμαστε παρά σαν ασπρισμένοι τάφοι: όμορφοι από έξω, αλλά από μέσα γεμάτοι αηδιαστική σαπίλα…
Η πολυμάθεια, η ψευδοσοφία, η πλήρης πληροφόρηση πάνω σε οτιδήποτε, η απόλυτη σιγουριά του ότι είσαστε καλά ενημερωμένοι, ο αδιάλλακτος δογματισμός και η πλήρης βεβαιότητά σας δεν εξυπηρετούν σε τίποτα.
Είναι πολλοί οι άνθρωποι που υποθέτουν ότι μέσω των καλών προθέσεων, είναι δυνατόν να φέρουν ειρήνη στον κόσμο.
Όμως, έφθασε η ώρα να μάθουμε ότι είμαστε κάποιοι μοχθηροί, κρυμμένοι πίσω από την επιφανειακή καλοσύνη μας, λύκοι με δέρμα προβάτου, κανίβαλοι ντυμένοι ιππότες, δήμιοι κρυμμένοι πίσω από την φαινομενική μας αγάπη.

Όσο πιο καλοί δείχνουμε, όσο πιο ειρηνικούς και γλυκείς μας βλέπουν οι όμοιοί μας, όσο πιο σεβάσμιοι και ταπεινοί φαινόμαστε, τόσο περισσότερο στο βάθος του ψυχισμού μας συνεχίζουν να υπάρχουν όλα τα δημιουργήματα της κόλασης και όλα τα τερατουργήματα και οι ΑΙΤΙΕΣ του πολέμου.

Και αυτό που είμαστε εμείς είναι όλη η ανθρωπότητα, και φυσικά και οι κυβερνήσεις και όλοι όσοι έχουν δύναμη στον πλανήτη.

Παντού στην φύση ισχύει ο δημοκρατικός νόμος του «50 συν 1». Όσο η πλειοψηφία των ανθρώπων θα συνεχίζουν να είναι κακοί, ζηλιάρηδες, κλέφτες, ψεύτες κλπ, τίποτε δεν θα αλλάξει ποτέ. Και εμείς συμμετέχουμε σε αυτό το «50 συν 1».

Έτσι αν και δεν το πιστεύετε, εμείς είμαστε η αιτία που ΠΟΤΕ δεν θα σταματήσει πουθενά η πείνα, η φτώχεια, η σφαγή, η εκμετάλλευση του ανθρώπου, η δυστυχία και η μιζέρια που κατατρώει την ανθρωπότητα.

Και καταλαβαίνω πολύ καλά ότι είναι φυσικό το αγαπημένο σας ΕΓΩ να αντιδράσει λέγοντας «ΕΓΩ δεν είμαι έτσι» ή «τι βλακείες λέει αυτός».
Και καταλαβαίνω επίσης ότι ΕΙΣΑΣΤΕ ΑΝΑΓΚΑΣΜΕΝΟΙ να το υπακούσετε.…

Κάθε έρωτας έχει το φινάλε που του αξίζει

Όταν διαλέγεις έναν έρωτα, διαλέγεις και το τέλος του...

Ξέρω πως με βρίσκεις απόλυτη. Θέλεις να φωνάξεις πως δεν είναι νόμος, αλλά και πως ακόμη και αν είναι, υπάρχουν εξαιρέσεις.

Η πρώτη αντίδραση σου είναι να φέρεις στο μυαλό σου μια δική σου ιστορία από εκείνες τις σχεδόν ανομολόγητες, τις δυνατές, τις χωρίς προηγούμενο και δίχως επόμενο.
Λυπάμαι που θα σου το χαλάσω, μα δεν είσαι ο μόνος που έχει μια τέτοια εμπειρία.
Το δύσκολο θα είναι να βρούμε κάποιον που δεν έχει.

Σκέφτεσαι, επίσης, πως ο μακάβριος πλην όμως σοβαρός παράγοντας θάνατος, μπορεί να βάλει τέλος σε μια ιστορία χωρίς να το επιθυμούν οι πρωταγωνιστές του.
Θα συμφωνήσω σε αυτή σου τη σκέψη, γιατί κι εγώ δεν πιστεύω στην απολυτότητα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, που έχουν να κάνουν με τα αξιώματα ζωής. Παρόλα αυτά, θα επιστήσω την προσοχή σου στο ποιους παράγοντες θεωρείς αστάθμητους και ικανούς να βάλουν τέλος σε μια ιστορία εραστών που -θεωρητικά- δεν το επιθυμούν.

Γιατί όταν θεωρείς αστάθμητο παράγοντα τη λάθος εποχή, τη λάθος μέρα, τη λάθος ώρα και ούτω καθεξής, λυπάμαι που θα σου το πω, μα δεν έχεις δίκιο. Ψάχνεις απλώς για δικαιολογίες.

Αυτό, γιατί κανένας έρωτας που σέβεται το μεγαλείο του δεν στέκεται στην έννοια λάθος.
Βουτά σε όσα παθιασμένα γεννά και παραδίνεται. Δεν συγκρατεί τις ορμές του και δεν συγκρατείται από φτηνές δικαιολογίες. Έρχεται και υπερκαλύπτει κάθε δισταγμό, κάθε φόβο, κάθε άλλη ανάγκη.

Και αν αυτός ο έρωτας κάποια στιγμή ρίξει αυλαία, τη ρίχνει μεγαλειωδώς, όπως του αξίζει.
Νικητής ακόμη και στην ήττα του χωρισμού.

Αυτός ο έρωτας έχει το φινάλε που του αξίζει. Έχει αφήσει το στίγμα του, έχει λατρευτεί και μένει παντοτινά μεγαλειώδης μέσα σου.
Θα σου πω και για τον ανολοκλήρωτο έρωτα. Είναι εκείνος που δείλιασε μπροστά στα «πρέπει», που φοβήθηκε να δώσει και να δοθεί, που είπε πολλά αλλά έκανε λίγα, που φρέναρε αντί να πατήσει γκάζι, που κρύφτηκε πίσω από τη σιγουριά.

Έρχεται κλεφτά τα βράδια στις σκέψεις σου, αλητεύει στους πόθους σου, αναστενάζει στο άκουσμα λέξεων που ματώνουν παλιές πληγές.
Μήπως αυτός ο έρωτας δεν έχει το φινάλε που του αξίζει; Τέλος μισό, διχασμένο, που γράφεται με στυλό που σβήνει, πριν καν τελειώσεις τη λέξη, παγιδευμένος σε ατέλειωτα "γιατί" και "αν", αιώνια καταδικασμένος να βασανίζεται για την επιλογή του να κάνει πίσω.

Ύστερα, είναι οι εραστές του τίποτα.
Εκείνοι που επιθύμησαν συναισθήματα που δεν μπόρεσαν ή δεν θέλησαν να δώσουν, που λάτρεψαν την ιδέα του έρωτα κι όχι τον άνθρωπο στον οποίο μιλούσαν για έρωτα, που θέλησαν να ζήσουν την ένταση χωρίς να προσπαθήσουν, που είπαν μα δεν έπραξαν ή, που, οι πράξεις τους είπαν αυτό που δεν θέλησαν να παραδεχτούν, την ανικανότητα τους να μείνουν ανεξίτηλα ερωτικά ιδεώδη και αιτία να λατρεύεται η έννοια έρωτας.

Αυτοί οι υποτυπώδεις έρωτες έχουν ένα τέλος που χάνεται στη λήθη του χρόνου, σαν καράβι που στο πέρασμα του προκάλεσε ανασήκωμα της θάλασσας και μέχρι το πρώτο κύμα να φτάσει στη στεριά, είχαν κιόλας ξεχαστεί.
Αυτό το τέλος τους αξίζει, το ανεπαίσθητο και ασήμαντο.

Πάμε πάλι: Κάθε έρωτας έχει το φινάλε που του αξίζει. Νόμος.

Αν συνεχίζεις να διαφωνείς, σκέψου πως κάθε ιστορία έχει πάντα δυο παρονομαστές που χαράζουν την ερωτική διαδρομή.

Όσο είναι στο χέρι σου να δημιουργήσεις τις συνθήκες, να δώσεις χαρακτήρα στον έρωτά σου, να χαράξεις το δρόμο του, άλλο τόσο είναι και στο χέρι του άλλου.
Όταν διαλέγεις έναν έρωτα, διαλέγεις και το τέλος του.

Η συμπεριφορά σου βρίσκει πάντα ένα τρόπο να έρχεται πίσω, γι' αυτό το καλύτερο που έχεις να κάνεις, είναι να φέρεσαι στον έρωτα όμορφα.
Αν μη τι άλλο, οι όμορφοι έρωτες, όμορφα καίγονται.

Πόπερ: Τρεις Κόσμοι

14ΑΥΓ
Karl PopperΟι «τρεις κόσμοι» του Πόπερ είναι ένας τρόπος για να βλέπεις τη ζωή, όπως περιγράφηκε από τον αυστριακό φιλόσοφο Karl Popper σε μια διάλεξη το 1978. Στη έννοια εμπλέκονται τρεις αλληλεπιδρώντες κόσμοι, οι Κόσμος 1, Κόσμος 2 και Κόσμος 3.
Κόσμοι 1, 2 και 3 ο Πόπερ χωρίζει τον κόσμο σε τρεις κατηγορίες

Κόσμος 1: Ο κόσμος των φυσικών αντικειμένων και εκδηλώσεων, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών οντοτήτων

Κόσμος 2: ο κόσμος των νοητικών αντικειμένων και εκδηλώσεων

Κόσμος 3: αντικειμενική γνώση

Η αλληλεπίδραση του Κόσμου 1 και Κόσμου 2
Η θεωρία της αλληλεπίδρασης μεταξύ του Κόσμου 1 και του Κόσμου 2 είναι μια εναλλακτική θεωρία ως προς τον Καρτεσιανό δυισμό, που βασίζεται στη θεώρηση ότι το σύμπαν απαρτίζεται από δύο πρωταρχικές ουσίες: Res Cogitans και Res Extensa. (Ο Καρτέσιος (Descartes) διακρίνει την πραγματικότητα σε, res cogitans(νοητική ουσία) σημαίνει την νοητική πραγματικότητα και res extensa που αντιπροσωπεύει τη φυσική πραγματικότητα,) Η κοσμολογία του Πόπερ αρνείται αυτή την ουσιοκρατία, αλλά κρατά την οπτική της κοινής αντίληψης στο ότι η σωματική και νοητική ως καταστάσεις υπάρχουν, και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.

Κόσμος 3
Ο Ποπεριανός Κόσμος 3 περιέχει τα προϊόντα της σκέψης. Συμπεριλαμβάνει αφηρημένα αντικείμενα όπως επιστημονικές θεωρίες, ιστορίες, μύθους, εργαλεία, κοινωνικούς θεσμούς, και καλλιτεχνικές εργασίες.

Η αλληλεπίδραση του Κόσμου 2 και Κόσμου 3
Η αλληλεπίδραση του Κόσμου 2 με τον Κόσμο 3 βασίζεται στην θεώρηση ότι ο Κόσμος 3 είναι ‘μερικώς’ αυτόνομος. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη των επιστημονικών θεωριών στο Κόσμο 3 οδηγούν σε απρόβλεπτες συνέπειες και μαζί μ’ αυτό προβλήματα και αντιφάσεις ανακαλύπτονται από τον Κόσμο 2. Άλλο παράδειγμα είναι το ότι η διαδικασία της μάθησης κάνει τον Κόσμο 3 να μεταβάλει τον Κόσμο 2.

Η αλληλεπίδραση του Κόσμου 1 και Κόσμου 3
Στον Κόσμο 3 εμπεριέχονται επίσης πράγματα όπως επιτεύξεις μηχανικής και τέχνης. Τα αντικείμενα του Κόσμου 3, αν και σώζονται στον Κόσμο 1, είναι ενσωματωμένα και τους δίνει επιπλέον νόημα ο Κόσμος 3. Για παράδειγμα, η ουσιαστική αξία του Άμλετ σαν αντικείμενο του Κόσμου 3 έχει πολλές εφαρμογές (υλοποιήσεις)στον Κόσμο 1, των φυσικών αντικειμένων. Αυτή η ιδέα θα ήταν προς την κατεύθυνση ενός βασικού αντικειμένου (meta-object), ή η μορφή μιας ύπαρξης.

Όταν βρίσκεις μιαν Αλήθεια

poli kalesΜια φορά κι έναν καιρό, ο Αρχιδιάβολος περπατούσε συνοδευόμενος από έναν δαίμονα. Καθώς περπατούσαν λοιπόν και κατάστρωναν δολοπλοκίες και κάθε είδους πονηρά σχέδια, κάποια στιγμή παρατήρησαν έναν άντρα να περπατάει στην αμμουδιά μια υπέροχης παραλίας.

Κάτι σε αυτόν τον άντρα τράβηξε προς στιγμήν την προσοχή του δαίμονα ο οποίος σκούντηξε τον Αρχιδιάβολο και του έδειξε προς την κατεύθυνση που ήταν ο άνθρωπος αυτός. Ο άντρας περπατούσε διαλογιζόμενος και ήταν απορροφημένος από την ομορφιά του περιβάλλοντός του.

Καθώς περπατούσε όμως, κάποια στιγμή κοντοστάθηκε και κοίταξε κάτω στην αμμουδιά. Ο Αρχιδιάβολος και ο δαίμονας παρακολουθούσαν με περιέργεια τον άντρα και ο δαίμονας αποφάσισε να τον πλησιάσει λίγο για να δει τι είχε βρει στην αμμουδιά.

Ο άντρας λοιπόν είδε κάτι να λαμπυρίζει κάτω στα πόδια του, έσκυψε και το πήρε στα χέρια του. Μόλις το αντίκρισε, ένα χαμόγελο διαγράφηκε στο πρόσωπό του και γεμάτος ευγνωμοσύνη, ύψωσε τα χέρια του στον αέρα.

Ο δαίμονας, έντρομος έτρεξε στον Αρχιδιάβολο και του είπε “Αυτός ο άνθρωπος βρήκε ένα κομμάτι αλήθειας”

Ο Αρχιδιάβολος, φανερά αδιάφορος όμως, γύρισε από την άλλη και συνέχισε τον δρόμο του. Τότε ο δαίμονας, μην κατανοώντας την στάση του αυτή έτρεξε πάλι κοντά του και του είπε απεγνωσμένα “Μα δεν καταλαβαίνεις; Ο άνθρωπος αυτός βρήκε ένα κομμάτι αλήθειας. Δεν θα κάνεις κάτι;”

“Όχι, δεν χρειάζεται να κάνω τίποτα, γιατί κάθε φορά που ο άνθρωπος βρίσκει μια αλήθεια, τότε δημιουργεί μια θρησκεία” αποκρίθηκε ο Αρχιδιάβολος αδιάφορος και συνέχισε την πορεία του.

Η μέρα που μας είπαν “γεια” οι εξωγήινοι

15 Αυγούστου 1977: Η μέρα που μας είπαν “γεια” οι εξωγήινοι;

alienΣτις 15 Αυγούστου 1977, στο Delaware του Ohio, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Ohio State, ανίχνευσαν ένα ράδιο-σήμα 72 δευτερολέπτων που προερχόταν από κάπου κοντά στον αστερισμό του Τοξότη. Λόγω της θέσης του σήματος, της συχνότητας και της μοναδικής υπογραφής του, ονομάστηκε σήμα “Wow!”, και από την ημέρα της ανακάλυψής του, οι φήμες ότι ήταν ένα μήνυμα από κάποιας μορφής εξωγήινη ζωή οργιάζουν.
Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, το Πανεπιστήμιο Ohio State λειτουργούσε ένα σχετικά μεγάλο ραδιοτηλεσκόπιο, γνωστό ως το Μεγάλο Αυτί. Χτισμένο σε μία περιοχή 1,5 φορές μεγαλύτερη από ένα γήπεδο αμερικάνικου ποδοσφαίρου, το Μεγάλο Αυτί είχε δύο γιγάντιες κεραίες σαν κέρατα, που λάμβαναν ραδιοκύματα από το εξώτερο διάστημα.
Με τον απλό σχεδιασμό του, το Μεγάλο Αυτί μπορούσε να παρακολουθεί μόνο τα σήματα που ήταν σε ευθεία γραμμή, ώστε κάθε φορά που η Γη γυρνούσε μακριά από την τοποθεσία προέλευσής τους – μία διαδικασία που έπαιρνε, περίπου, 72 δευτερόλεπτα – τα σήματα χάνονταν.
Οι δύο κεραίες του Μεγάλου Αυτιού δούλευαν σε συντονισμό. Δίπλα – δίπλα, συνήθως μάζευαν ουσιαστικά το ίδιο σήμα, αλλά το καθένα είχε μία ελαφρώς διαφορετική εστίαση, μιας και το λάμβαναν με διαφορά, περίπου, 2 λεπτών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σήμα Wow! ανιχνεύθηκε από μόνο από ένα από τα δύο κέρατα, κάτι που οδήγησε τους επιστήμονες να πιστέψουν ότι είτε ξεκίνησε μετά που το πρώτο κέρατο είχε προσπεράσει το σημείο του ουρανού από όπου προέρχονταν είτε τελείωσε πριν το δεύτερο κέρατο φτάσει σε εκείνο το σημείο.
Επιπρόσθετα, λόγω της περιορισμένης εμβέλειας του Μεγάλου Αυτιού και της περιστροφής της Γης, οι επιστήμονες δεν έχουν κανέναν τρόπο να ξέρουν για πόση ώρα μεταδίδονταν το σήμα πριν ανιχνευτούν τα 72 δευτερόλεπτά του, πέρα από το ότι κράτησε για λιγότερο από 24 ώρες.

Ο εντοπισμός και τα βαφτίσια του Wow! Όλα τα σήματα που μάζεψε το Μεγάλο Αυτί καταγράφηκαν ως μία σειρά από αριθμούς και/ή γράμματα, τα οποία αντανακλούσαν την έντασή τους. Αυτές οι καταγραφές, στη συνέχεια, τυπώνονταν σε χαρτιά, τα οποία εθελοντές ανέλυαν, συχνά, μέρες μετά.
Ένας από αυτούς τους εθελοντές, ο Jerry Ehman, κοιτούσε την εκτύπωση για την 15η Αυγούστου, όταν πρόσεξε μία ασυνήθιστη ακολουθία γραμμάτων και αριθμών: 6EQUJ5. Έμοιαζε σημαντική και αξιοπρόσεκτη για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένου του ότι ήταν περικυκλωμένη από καταγραφές άλλων σημάτων, από τα οποία κανένα δεν πλησίαζε τον βαθμό έντασής της.
Σύμφωνα με το σύστημα του Μεγάλου Αυτιού, τα ψηφία από το 1 μέχρι το 9 χρησιμοποιούνταν για να υποδηλώσουν τις εντάσεις από το 1 ως το 10. Αν ένα σήμα ήταν ακόμα πιο δυνατό, χρησιμοποιούνταν γράμματα, ξεκινώντας από το A, για ένταση 10 μέχρι 11. Το Q αντιστοιχούσε σε δύναμη σήματος της τάξης του 26 με 27 και το U σε σήματα με ένταση από 30 έως 31. Η ισχυρότερη ένταση που μπορούσε να φτάσει ένα ράδιο-σήμα ήταν το 35.
Δηλαδή, το σήμα υπό εξέταση ξεκίνησε από εντάσεις 6 με 7 (αριθμός 6), ανέβηκε στο 14 με 15 (γράμμα E), συνέχισε ακόμα πιο ψηλά με ένταση 26 με 27 (Q) και 30 με 31 (U), πριν κατέβει στο 19 με 20 (J) και σβήσει σε εντάσεις 5 με 6 (αριθμός 5). Η συχνότητα του σήματος ήταν, επίσης, μοναδική και “κολλημένη”, περίπου, στα 1,42 GΗz.
Για όλους αυτούς τους λόγους ή για κάποιον άλλο, ο εθελοντής Jerry Ehman κύκλωσε το σήμα και έγραψε δίπλα του 3 γράμματα και ένα σημείο στίξης: Wow! Αφού όλοι συμφώνησαν με την εκτίμησή του, από τότε το σήμα έμεινε γνωστό με αυτή την ονομασία. Πολλές εξηγήσεις έχουν προταθεί για το σήμα, αλλά οι περισσότερες από αυτές έχουν απορριφθεί.

1. Φυσική εκπομπή ραδιοκυμάτων; Όχι. Αυτή η πιθανότητα αποκλείστηκε, αφού οι φυσικές εκπομπές δημιουργούν στατικό που εμφανίζεται σε άλλες συχνότητες, τη στιγμή που το Wow! δεν συσχετίστηκε με κάποιο στατικό και μεταδόθηκε μόνο σε μία συχνότητα.

2. Λάθος του συστήματος; Απίθανο, δεδομένου ότι η καμπύλη του σήματος υπό εξέταση, όπως αποτυπώθηκε στο χαρτί, συμφωνεί με όλα τα υπόλοιπα σήματα που εντόπιζε το Μεγάλο Αυτί. Καθώς η κεραία του προσέγγιζε το σήμα άρχισε να καταγράφει μέτρια ένταση, όσο πλησίαζε (με την περιστροφή της Γης) η ένταση μεγάλωνε, και όταν απομακρύνθηκε, η ένταση έσβησε. Τα παραπάνω υποστηρίζουν και τον ισχυρισμό ότι το σήμα προέρχονταν από ένα και μόνο σημείο στον ουρανό.

3. Τεχνητός δορυφόρος; Δύο επιχειρήματα έχουν καταρρίψει αυτή τη θεωρία. Πρώτον, στη συχνότητα των 1420 MΗz δεν εκπέμπει κανένας ανθρώπινος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, λόγω απαγόρευσης που ισχύει πριν από τον εντοπισμό του Wow!. Δεύτερον, και να υπήρχε δορυφόρος που αγνόησε την απαγόρευση, θα πρέπει να ήταν τοποθετημένος στο σωστό σημείο και να κινείται απολύτως ευθυγραμμισμένος με το Μεγάλο Αυτί, για να “πλαστογραφήσει” το σήμα. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι ήταν αδύνατο.

4. Μήνυμα από εξωγήινους; Η θεωρία που συναρπάζει τους περισσότερους. Βασίζεται εν πολλοίς στο γεγονός ότι η συχνότητα του σήματος Wow! (1,42 GHz) είναι πάρα πολύ κοντά στη “γραμμή του υδρογόνου” (τη συχνότητα που αντηχεί το υδρογόνο).
Σε συνδυασμό με το δεδομένο ότι το υδρογόνο είναι το πιο κοινό στοιχείο στο σύμπαν, πολλοί υποστηρίζουν ότι, αν υπάρχει εξωγήινη ζωή, αυτό θα επέλεγε για να επιχειρήσει να επικοινωνήσει μαζί μας. Ένα ακόμα επιχείρημα των υποστηρικτών της θεωρίας είναι ότι δεν υπάρχουν φυσικές πηγές ραδιοκυμάτων κοντά στην τοποθεσία από την οποία προέρχονταν το σήμα Wow!.
Ενθαρρυμένοι από το σήμα Wow!, στα χρόνια που ακολούθησαν την ανακάλυψή του, οι επιστήμονες συνεχίζουν να παρατηρούν εκείνο το κομμάτι του ουρανού, αλλά παρά τις δεκάδες προσπάθειές τους, δεν έχουν καταφέρει να εντοπίσουν άλλα σήματα με την ίδια προέλευση.
Κάποιοι χρησιμοποιούν το παραπάνω γεγονός σαν επιχείρημα για να πουν ότι, μάλλον, δεν ήταν εξωγήινοι πίσω από το Wow!, υποστηρίζοντας ότι μια μορφή ζωής με νοημοσύνη θα έστελνε ένα συνεχόμενο ή επαναλαμβανόμενο σήμα. Αλλά οι κυνηγοί εξωγήινων ελπίζουν ακόμα. Στο κάτω κάτω, κι εμείς, όταν στείλαμε παρόμοιο σήμα, το κάναμε για μία και μοναδική φορά.
Και επειδή η ελπίδα πεθαίνει τελευταία:

 * Πρώτον, οι συχνότητες μεταξύ 1400 και 1427 MHz παραμένουν απαγορευμένες, ώστε αν εκπέμψει ποτέ κάτι, στη γραμμή του υδρογόνου, να ξέρουμε ότι είναι από εκεί έξω.

 * Και δεύτερον, τριάντα πέντε χρόνια μετά τον εντοπισμό του Wow!, στείλαμε τη δική μας απάντηση, στέλνοντας ένα σήμα αποτελούμενο από περισσότερα από 10 χιλιάδες Tweets, αλλά και βίντεο, προς την κατεύθυνση από όπου λάβαμε το περίεργο σήμα.

Ποιος ξέρει; Ίσως, σε μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια, όταν το σήμα θα έχει φτάσει στον προορισμό του, αν υπάρχει αποδέκτης και αν υπάρχουν άνθρωποι, μέχρι τότε, οι πρόγονοί μας, να λάβουν μία απάντηση: “Γεια σας! Αργήσατε, αλλά σας περιμέναμε!”.
***
Pathfinder
alien  (2)
Το Μεγάλο Αυτί του Ohio State με τις δύο κεραίες
alien  (1)
O Ehman σήκωσε το κόκκινο στυλό του, και εγένετο “Wow!”

Η Φλωρεντία του Σαβοναρόλα

Δεν ξέρω αν το έχετε αντιληφθεί, αλλά ο Σαβοναρόλα έχει έρθει και πάλι στη μόδα. Η εκκλησία μπερδεύεται με το κράτος, η πίστη με την πολιτική και τα παιδιά με το προπατορικό αμάρτημα. Και το χειρότερο, έχουμε δει και σημάδια. Οπως εκείνη την 1η Νοεμβρίου του 1494, όταν ένα τεράστιο γεράκι πέταξε πάνω από την Πιάτσα Σινιορία στη Φλωρεντία. Χτύπησε μ’ ορμή πάνω στην πόρτα του Παλάτσο Βέκιο και έπεσε νεκρό.

Ο μοναχός Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα αμέσως προφήτευσε συμφορές. Παρ’ όλο που οι πολίτες έτρεξαν να υπερασπιστούν τα τείχη της πόλης, ξέσπασε επιδημία πανώλους και η Φλωρεντία καταλήφθηκε από τον βασιλιά Κάρολο της Γαλλίας. Ο Σαβοναρόλα εξαπέλυε κεραυνούς από τον άμβωνα, κραυγάζοντας ότι την πόλη καταστρέφουν οι πολεμοκάπηλοι, οι σοδομιστές και οι τραπεζίτες, οδηγώντας την στην κόλαση.

Γιατί το νεκρό γεράκι είναι σαν τον νεκρό κύκνο. Κι εμείς ακούμε για θανάσιμες επιδημίες και δυνητικούς εχθρούς. Οι τρομοκράτες μάς απειλούν από παντού. Οι αστυνομικοί σαρώνουν τους δρόμους συλλαμβάνοντας Αραβες και νεαρούς ταραξίες. Ο πρωθυπουργός μας κρύβεται από τους δολοφόνους πίσω από τους όλο και ψηλότερους τοίχους της Ντάουνινγκ Στριτ, όπου, όπως λένε, δέχεται τις συμβουλές ενός Φραγκισκανού μοναχού. Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, που η είδηση για έναν νεκρό κύκνο προκάλεσε υστερία στο υπουργικό συμβούλιο και στο ΒΒC.

«Μάστιγα και φωτιά»

Πιστεύω ότι ένας ιστορικός αξίζει όσο δέκα φιλόσοφοι. Από τα τέσσερα καινούργια βιβλία που βγήκαν με θέμα τον Σαβοναρόλα, το Scourge and Fire, του Λάουρο Μαρτίνες, είναι το καλύτερο, καθώς τον προσγειώνει σταθερά στη Φλωρεντία του 15ου αιώνα και έπειτα τον απογειώνει για να τον φέρει μπροστά στα μάτια μας. Ο «μικρός αδελφός» έφτασε εκεί από τη Φεράρα το 1490. Βρέθηκε σε μια πλούσια πόλη που ασφυκτιούσε από την αλαζονεία των Μεδίκων, τη διαφθορά της εκκλησίας και τις πολεμικές συγκρούσεις με την Πίζα, αλλά είχε να καυχηθεί για τον Μιχαήλ Αγγελο, τον Φιλίππο Λίπι και τον Μποτιτσέλι. Η μεσαιωνική δεισιδαιμονία ερχόταν σε σύγκρουση με τη λάμψη της Αναγέννησης. Η ευσέβεια και η ελευθεριότητα ήταν σε συνεχή ανταγωνισμό.

Ο Σαβοναρόλα, ένας ασκητής με ταλέντο στο κήρυγμα, πρόσφερε μια διέξοδο. Ο Θεός τον είχε διαβεβαιώσει ότι η κερδοσκοπία, η πολυτέλεια και η τυραννία μόλυναν το ανθρώπινο γένος. Οταν ο Κάρολος μπήκε τελικά στην πόλη, ο Σαβοναρόλα ισχυρίστηκε ότι ήταν η «μάστιγα του Θεού». Εστειλε 4.000 εφήβους, «μικρούς αγγέλους» ντυμένους στα λευκά, να τριγυρίζουν στην πόλη και να δέρνουν πόρνες, ακάλυπτες γυναίκες και οποιονδήποτε ήταν ντυμένος πολυτελώς.

Οι φλωρεντινοί, παρακινούμενοι απ΄αυτόν, το 1497, μάζεψαν σε μια πυραμίδα αντικείμενα και έργα τέχνης-που ο Σαβοναρόλα τα ονόμαζε «ματαιότητες»- και τα έκαψαν σε δημόσιο χώρο  έτσι αριστουργήματα ζωγραφικής και γλυπτικής, καθώς και περούκες, ψιμύθια, καθρέφτες, κοσμήματα, έπιπλα και κεντήματα. Όπως λέει η El. Munro: «Βαθύτερη πρόθεση ήταν ο εξοβελισμός της νέας αντιλήψεως για τον άνθρωπο σα γνώμονα και επίκεντρο του κόσμου»(σ.138). Μερικούς μήνες αργότερα, ο Σαβοναρόλα κάηκε ο ίδιος στην πυρά. Όμως ο φοβερός απόηχος της φωνής του συνέχισε για χρόνια να αντιλαλεί μεσ΄τις ψυχές των ανθρώπων.

Επί οκτώ χρόνια ο Σαβοναρόλα κυριάρχησε στη Φλωρεντία. Καθώς ο Λαυρέντιος των Μεδίκων είχε πεθάνει και η οικογένειά του είχε εξοριστεί, ο μοναχός βοήθησε στην ανασυγκρότηση της πόλης. Είπε στους πολίτες να εκλέξουν χρηστούς άνδρες στο Ανώτερο Συμβούλιο, που ήταν η ενσάρκωση της δικαιοσύνης και της τάξης, «σταλμένο από τη Θεία Πρόνοια». Η Φλωρεντία έπρεπε να βιώσει την «πυρά της ματαιοδοξίας» αλλά και να γίνει ένα υπόδειγμα χριστιανικής πολιτείας.

Στόχος της πιο άγριας κριτικής του ήταν η Ρώμη και οι διεφθαρμένοι πάπες και καρδινάλιοί της. Ο Αλέξανδρος ο 6ος ήταν άξιος περιφρόνησης. Η Ρώμη ήταν η «πόλη των 10.000 πορνών», όπου οι πλούσιοι έπιναν το αίμα των φτωχών. Δεν δέχτηκε το καπέλο του καρδιναλίου, χαρακτηρίζοντάς το «κόκκινο καπέλο του αίματος». Του άρεσαν οι καλές ατάκες, αλλά αυτό δεν ήταν διπλωματική γλώσσα. Η Ρώμη δεν άργησε να συμμαχήσει με δυσαρεστημένους Φλωρεντινούς και να χαρακτηρίσει τον Σαβοναρόλα αιρετικό. Φημολογήθηκε μάλιστα ότι ήταν ερμαφρόδιτος. Το 1498 τον συνέλαβαν, τον απαγχόνισαν και τον έκαψαν στην κεντρική πλατεία. Ο Μποτιτσέλι, φλογερός οπαδός του, ζωγράφιζε τότε τη «Μυστική Γέννηση».

Ο Λάουρο Μαρτίνες μας προειδοποιεί να μην παίρνουμε τα φαντάσματα της ιστορίας και να τα μετατρέπουμε σε τέρατα. Ωστόσο και ο ίδιος αντλεί μερικά διδάγματα. Ο Σαβοναρόλα είχε πολύ δίκιο και πολύ άδικο. Αποτυγχάνοντας στην προσπάθεια να αλλάξει την καθολική εκκλησία, επιτάχυνε τη μεταρρύθμιση του Λούθηρου. Επαιξε στην πολιτική σκηνή της Φλωρεντίας με επιδεξιότητα και κέρδισε την υποστήριξη επιφανών πολιτών, καλλιτεχνών και συγγραφέων. Ομως ως ρήτορας και λιβελογράφος τράβηξε υπερβολικά το σκοινί (σήμερα θα ήταν ο καλύτερος επιφυλλιδογράφος).

Η ματιά του Μακιαβέλι: Ενώ ο Σαβοναρόλα παραληρούσε στη Φλωρεντία, ένας νεαρός άνδρας καθόταν στη σκιά και κρατούσε σημειώσεις. Ηταν ο Νικολό Μακιαβέλι, ο μεγαλύτερος δάσκαλος της πολιτικής σκέψης μετά τον Αριστοτέλη. Δεν τον ενδιέφερε ένας καλόγερος που ισχυριζόταν ότι συζητάει με τον Θεό, αλλά τον εντυπωσίαζε η ικανότητα του Σαβοναρόλα να σαγηνεύει τα πλήθη, «γιατί η ζωή του, οι θεωρίες του και τα θέματα που έθιγε αρκούσαν για να κερδίσουν την πίστη του κόσμου», πίστη ακόμα και στις ζοφερές προφητείες του. Ποιος ηγεμόνας έχει ανάγκη να τον αγαπούν όταν τον φοβούνται τόσο;

Για τον Μακιαβέλι, το λάθος του Σαβοναρόλα ήταν ότι ο φόβος που ενέπνεε αφορούσε το επέκεινα. Ηθελε να μετατρέψει μια πόλη-κράτος σε βασίλειο του Θεού, αλλά δεν είχε τίποτα πιο δυνατό για να το κυβερνήσει από τη ρητορική. Οταν η πόλη αντιμετώπισε τον πόλεμο, τη χρεοκοπία, την πανούκλα, δεν ωφελούσε να ζητάει την κατάργηση της δαντέλας, του βελούδου και της σοδομίας. Ο Σαβοναρόλα μπέρδευε την πολιτική με τη θρησκεία και την εσφαλμένη κρίση με την αμαρτία.

Το να χάνει κανείς το κεφάλι του κατά την επιδίωξη ενός πολιτικού στόχου δεν είναι, για τον Μακιαβέλι, ηρωισμός αλλά απροσεξία. Καθώς έβλεπε τον Σαβοναρόλα να κρέμεται από την αγχόνη, πρέπει να κούνησε το κεφάλι του απελπισμένος γιατί ένας τόσο σημαντικός άνθρωπος παραπλανήθηκε τόσο ώστε να νομίζει ότι θα νικήσει τη δύναμη με την ευλάβεια. Ο Μακιαβέλι (eik. 9) παραμένει το μεγαλύτερο δώρο του Σαβοναρόλα στον πολιτισμό.

Η εκτέλεση του Σαβοναρόλα και προπάντων οι καταγγελίες του ενάντια στο θρησκευτικό και πολιτικό κατεστημένο, δηλαδή του πάπα με το περιβάλλον του και της αυλής των Μεδίκων, άφησε μια σκιά βεβαιότητας για την παρακμή του πρώτου και τον εκφυλισμό της δεύτερης από το γνήσιο πνεύμα της χριστιανικής παράδοσης. Σύμφωνα με τον Giorgio Vasari, η «αδιαντροπιά» και η «κακοδιοίκηση» του Πέτρου των Μεδίκων ήταν τόσο μεγάλη, που ο Μιχαήλ Άγγελος αναγκάστηκε να απομακρυνθεί από την πόλη και τους Μεδίκους, από φόβο να μη συνδεθεί το όνομά του με αυτούς, όταν οι φήμες της επικείμενης πτώσης τους άρχισαν να απλώνονται.

Η αντίδραση, λοιπόν, του πύρινου μοναχού ήταν συνειδητά θρησκευτική και πολιτική. Ήταν μια επανάσταση που σκοπό είχε την θρησκευτική αναμόρφωση και την πολιτική εξυγίανση. Γι΄αυτό και εγκατέστησε μικτή πολιτική διακυβέρνηση. Η τέχνη που βρέθηκε ανάμεσα στις δύο εξουσίες είχε γίνει πλέον, όπως πίστευαν ο Σαβοναρόλα και οι οπαδοί του, μια επίσημη τέχνη που υπηρετούσε την φιλαρέσκεια των ανώτερων κληρικών, την φιληδονία των πλούσιων ηγεμόνων και αστών εμπόρων, τέλος τη ματαιοδοξία και των δύο.

Για αυτό και βρέθηκαν στο στόχαστρο τα «ματαιόδοξα» έργα τέχνης και όχι η τέχνη η ίδια, αν κι αυτό δεν μπορεί να δικαιολογήσει την πράξη. Είναι όμως μια ομολογία ότι αναγνωρίζει στην τέχνη έναν εν δυνάμει  ιδεολογικό αντίπαλο και τη δύναμη της να επιδρά στη ψυχή του ανθρώπου. Μοιάζει με τη νύχτα του 1938 στο Μόναχο, όταν οι ναζί έκαψαν ένα σωρό την «εκφυλισμένη τέχνη», μια πράξη με πολιτικό κριτήριο, η άλλη όψη του νομίσματος. Ο Σαβοναρόλα ήταν ένας νοσταλγός της αυστηρής μεσαιωνικής θρησκευτικότητας, ενός θεοκεντρικού κόσμου. Προσπάθησε να επαναφέρει την παραπαίουσα πίστη στην παλαιά της τάξη, στο επίκεντρο της ζωής, όπως ακριβώς και ο Ιουλιανός είχε αγωνιστεί τον 4ο αι., ανέλπιδα, για την επανόρθωση της παλαιάς του θρησκείας. Όμως, ο άνεμος της ιστορικής εξέλιξης παρέσυρε μέσ΄την ορμή του και τους δύο σαν φύλλα.

«Ο Σαβοναρόλα, σύμφωνα με μαρτυρίες συγχρόνων του υπήρξε μια πολύ δυναμική προσωπικότητα, που για οκτώ χρόνια, κατάφερε με τον πύρινο και ρητορικό του λόγο να ασκήσει μεγάλη επιρροή, όχι μόνο στα πλήθη, αλλά και σε λογίους, πολιτικούς και καλλιτέχνες. Λέγεται ότι είχε το προφητικό χάρισμα και μάλιστα, όταν τρεις από τις προρρήσεις που εξάγγειλε από τον άμβωνα επαληθεύτηκαν, δηλαδή τον προσεχή θάνατο του Λορέντζου των Μεδίκων και του πάπα Ιννοκεντίου Η΄, όπως και την εισβολή των Γάλλων στην Ιταλία, κατέστη όχι μόνο πνευματικός δικτάτορας αλλά και πολιτικός.

Όταν ο βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος Η΄ έφτασε προ των τειχών της πόλης, οι κάτοικοι έδιωξαν τον Πέτρο των Μεδίκων και εξέλεξαν αρχηγό τους τον Σαβοναρόλα, ο οποίος αφού διαπραγματεύθηκε με τον Γάλλο Βασιλιά κατόρθωσε να πετύχει μια έντιμη ειρήνη. Επωφελούμενος από την παντοδυναμία του εγκατέστησε στη συνέχεια ένα παράξενο πολίτευμα, κατά το ήμισυ δημοκρατικό και κατά το άλλο ήμισυ θεοκρατικό. Με διατάγματα επέβαλε ασκητική ζωή, επιτιθέμενος προς την αγάπη των φλωρεντινών προς την ωραιότητα και προς τα έργα τέχνης. Έτσι, σύντομα η πόλη χωρίστηκε σε δύο κόμματα: στους «Ολοφυρόμενους» (Piagnoni) τους οπαδούς του, και στους «Λυσσώδεις» (Arrabiati) τους αντιπάλους του.

Ο Σαβοναρόλα συνέχισε τον αγώνα του εναντίον της διαφθοράς με μεγάλη δριμύτητα, καταγγέλoντας ιδιαίτερα τα όργια της παπικής αυλής και πολεμώντας την παντοδυναμία του πάπα. Ο πάπας τον αναθεμάτισε και οι εχθροί του, ο Οίκος των Μεδίκων και οι Φραγκισκανοί μοναχοί, συνωμότησαν εναντίον του με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να καταδικαστεί σε θάνατο. Στις 23 Μαΐου 1498, ο Σαβοναρόλα απαγχονίστηκε και ρίχτηκε στην πυρά στην κεντρική πλατεία της Φλωρεντίας, στην Piazza della Signoria».

Την επίδραση του Σαβοναρόλα στους σύγχρονους του φλωρεντινούς, περιγράφει ο Maurice Antonie βασισμένος σε μαρτυρίες του Βασάρι, στο βιβλίο του «Οι Μεγάλοι καλλιτέχνες».

«Το 1490 άρχισαν οι προφητείες του μοναχού Σαβοναρόλα, φλογισμένες από την αποκάλυψη. Ήταν 37 ετών. Ο Μιχαήλ Άγγελος ήταν τότε 15. Είδε το μικρόσωμο και αδύνατο προφήτη, που φλογιζόταν από το θείο Πνεύμα. Πάγωσε με την τρομερή φωνή του, που από τον άμβωνα της εκκλησίας, εκσφενδόνιζε τους κεραυνούς του κατά του Πάπα και προμηνούσε την εκδίκηση του Θεού πάνω σ΄ολόκληρη την Ιταλία. Η Φλωρεντία έτρεμε. Οι άνθρωποι έτρεχαν στους δρόμους κλαίγοντας και φωνάζοντας σαν τους τρελούς. Πολλοί από τους σοφούς, τους πολιτικούς και τους ισχυρούς προσχώρησαν στη διδασκαλία του και ο ίδιος ο Μιχαήλ Άγγελος δεν ξέφυγε από τη μεταδοτική αυτή τρέλα. Τρόμος τον κατέλαβε. Αυτές οι προαισθήσεις συχνά θα τον καταδιώκουν στη ζωή του» (σ.64). Η φλωρεντινή Αναγέννηση είχε τελειώσει. Από τον 16ο αι., άρχιζε για την τέχνη και τη σκέψη νέα εποχή.

Η φωνή του Σαβοναρόλα, αν και δεν είχε άμεσο αποτέλεσμα, αφού για αρκετές δεκαετίες ακόμη συνέχισαν να ανεβαίνουν στον παπικό θρόνο φιλόδοξοι και αμφιβόλου ηθικού φρονήματος άνθρωποι, προανείγγειλε το δρόμο προς τη Μεταρρύθμιση. Νέο θρησκευτικό κέντρο δημιουργήθηκε από το Λούθηρο, που έπειτα από 19 χρόνια, αμφισβήτησε, με επιτυχία εκείνος, την παντοδυναμία του παπικού δόγματος και του «ειδωλολατρικού» χριστιανισμού, όπως θα δούμε σε άλλο κεφάλαιο.

Η εκδίκηση της πολιτικής: Ο Σαβοναρόλα έζησε σε μια εποχή όπου ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός διαπότιζε κάθε γωνιά της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής. Η μεσαιωνική πίστη στα θαύματα και τη μαγεία ήταν ακόμα ζωντανή. Αν κάποιος τα μετατρέψει αυτά σε όπλα εναντίον της πολιτικής, όπως ο Σαβοναρόλα, η πολιτική θα πάρει την εκδίκησή της. Δεν ήταν οι άσωτοι και οι πόρνες που τον οδήγησαν στον όλεθρο, αλλά οι αγχόνες και η πυρά της Μητέρας Εκκλησίας.

Ο Σαβοναρόλα κατηγορήθηκε ότι «τρομοκράτησε» τη Φλωρεντία και προκάλεσε έτσι μια εξίσου τυραννική αντίδραση. Αλλά το ίδιο παιχνίδι φονταμενταλισμών παίζεται και σήμερα, δηλητηριάζοντας το πιο εκλεπτυσμένο πολιτικό καθεστώς στην ιστορία, τη δυτική δημοκρατία. Η βρετανική κυβέρνηση εκστρατεύει στο εξωτερικό για να πολεμήσει «αλλότριες αξίες» στο όνομα του Θεού. Το κράτος τυλίγεται μέσα στον μυστικισμό. Αφήνουμε πειθήνεια υπουργούς να μας διαβεβαιώνουν ότι αυτοί μόνο ξέρουν, σαν να έχουν δεχτεί επιφοίτηση, τι πρέπει να γίνει για το καλό μας και την ασφάλειά μας.Θα έπρεπε να τους ρίχνουμε κομμάτια τσιμέντο στο κεφάλι.

Γι’ αυτό μου προκαλεί ανατριχίλα η ορολογία της νέας πολιτικής. Απορρίπτει κάθε ουσιαστική πολιτική συζήτηση για χάρη απροσδιόριστων αξιών και υπερβατικών πεποιθήσεων. Κενών λέξεων που χρησιμοποιήθηκαν στο διάβα της ιστορίας σαν σηματοδότες του δρόμου προς τη μισαλλοδοξία και τον εξτρεμισμό. Οφείλουμε να τις καταπολεμήσουμε, όχι με υπουργικά διατάγματα, αλλά με τη δύναμη των επιχειρημάτων.

Ολόκληρο σμήνος πτεροσαύρων βρέθηκε στη Βραζιλία

Υπάρχει και νέο είδος "ιπτάμενων δεινοσαύρων". Υπήρξε κάποτε δηλαδή, μιας και τώρα βρέθηκαν απολιθώματα 50 μελών μιας άγνωστης υποκατηγορίας πτεροσαύρων.Μια φορά και έναν καιρό λοιπόν στη νότια Βραζιλία οι ουρανοί ήταν γεμάτοι με πτερόσαυρους, ένα είδος που θεωρείται κοντινός "ξάδερφος" των γνωστών σε όλους μας, δεινοσαύρων.

Τα συγκεκριμένα φτερωτά όντα έζησαν 75 με 87 εκατομμύρια χρόνια πριν στην αρχαία Caiuá Desert.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Universidade do Contestado ανακάλυψαν απολιθώματα ενός ολόκληρου σμήνους πτεροσαύρων. Η "ομάδα" τους τοποθετείται χρονικά στο Κρητιδικό, τη γεωλογική περίοδο δηλαδή που εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι.

Το νέο αυτό είδος ονομάστηκε Caiuajara dobruskii ενώ εντοπίστηκαν συνολικά 50 μέλη του νέου είδους.
Τα απολιθώματα αυτά ανήκουν σε νεαρά αλλά και ενήλικα μέλη του είδους και έτσι οι ειδικοί θα έχουν τη σπάνια ευκαιρία να μελετήσουν αμέσως την διαδικασία εξέλιξης αυτών των ιπτάμενων πλασμάτων από την στιγμή που γεννιόντουσαν μέχρι την ολοκλήρωση της ανάπτυξης τους.
Τα πρώτα δεδομένα δείχνουν ότι ο Caiuajara dobruskii είχε αναπτύξει την ικανότητα να πετάει πολύ γρήγορα, αμέσως μετά τη γέννηση του. Επίσης φαίνεται ότι ζούσε ομαδικά δημιουργώντας αποικίες και ήταν χορτοφάγος μιας και δεν είχε δόντια. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται και στην επιστημονική επιθεώρηση "PLοS ONE".

Εν τω μεταξύ και νέα απολιθώματα που αποκαλύφθηκαν στη Σιβηρία ενισχύουν τις μέχρι πρότινος ενδείξεις ότι όλοι οι δεινόσαυροι είχαν κάποτε φτερά – ή έστω μπορούσαν να βγάλουν.
Βέλγοι, ρώσοι, γάλλοι και βρετανοί ερευνητές με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Πασκάλ Γκοντεφρουά του Βασιλικού Βελγικού Ινστιτούτου Φυσικών Επιστημών, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο «Science», σύμφωνα με το ΒΒC, ανακάλυψαν στην όχθη του ποταμού Ολόφ της Σιβηρίας τα απολιθώματα ενός μικρού φυτοφάγου δεινόσαυρου, μήκους μόλις ενάμισι μέτρου, που έμοιαζε με γιγάντιο κοτόπουλο χωρίς ράμφος. Το σώμα του ήταν σκεπασμένο από φτερά, αλλά δεν μπορούσε να πετάξει.

Ο δίποδος δεινόσαυρος, που ονομάστηκε Kulindadromeus zabaikalicus, είχε μακριά ουρά, μεγάλα πίσω πόδια, κοντά χέρια και πέντε δυνατά δάχτυλα σε αυτά. Οι ερευνητές βρήκαν στην ίδια περιοχή πολλά κρανία και άλλα οστά, που ανήκαν σε αρκετούς δεινόσαυρους του ίδιου φτερωτού είδους.
Ενώ ως τώρα οι επιστήμονες πίστευαν ότι μόνο οι πρώιμοι σαρκοβόροι δεινόσαυροι είχαν φτερά, μετά και τη νέα ανακάλυψη τείνουν πλέον να πιστέψουν ότι όλοι – ή σχεδόν όλοι οι δεινόσαυροι είχαν φτερά, τουλάχιστον όσοι ζούσαν πριν από περίπου 150 έως 160 εκατ. χρόνια.

Τώρα αποκαλύπτεται ότι φτερά είχαν και οι φυτοφάγοι δεινόσαυροι (σε αυτή την κατηγορία ανήκουν ο Τρικεράτωψ, ο τεράστιος Στεγόσαυρος κ.α.). Τα επόμενα χρόνια, αρκετοί δεινόσαυροι, καθώς εξελίχτηκαν, έχασαν τα φτερά τους ολικά ή μερικά.

Οι παλαιοντολόγοι εκτιμούν ότι τα φτερά χρησίμευαν στους αρχαίους δεινόσαυρους όχι τόσο για να πετούν, όσο για να διατηρούν ζεστό το σώμα τους, αλλά και για λόγους επίδειξης στο άλλο φύλο (όπως τα σημερινά παγώνια). Χάρη στη θερμομόνωση των φτερών, οι δεινόσαυροι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σε πιο κρύα περιβάλλοντα και τις νύχτες.

Όταν όμως το σώμα τους μεγάλωσε υπερβολικά, τα φτερά αυτά μετατράπηκαν από πλεονέκτημα σε μειονέκτημα, ζεσταίνοντάς τους υπερβολικά, γι” αυτό σε μεγάλο βαθμό απαλλάχτηκαν από αυτά.

Τυραννόσαυρος με φτερά;
Τα σημερινά πουλιά εξελίχτηκαν πολύ αργότερα από μία κατηγορία σαρκοβόρων δεινοσαύρων. Το αξιοσημείωτο, όπως είπε ο Βέλγος επιστήμων, είναι ότι τα φτερά στον σιβηρικό δεινόσαυρο ανήκουν σε ένα είδος που απέχει πολύ εξελικτικά από εκείνη την ομάδα που «γέννησε» τα πουλιά.

Ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτονται φτερά σε δεινόσαυρο, ο οποίος δεν σχετίζεται εξελικτικά με τα μετέπειτα πουλιά. Αυτό ακριβώς οδηγεί στην εκτίμηση ότι τελικά τα φτερά ήσαν πολύ περισσότερο διαδεδομένα από ό,τι πίστευαν ως τώρα οι επιστήμονες. Πάντως θα πρέπει να βρεθούν και άλλα είδη δεινοσαύρων με φτερά για να επιβεβαιωθεί ότι όντως αυτά αποτελούσαν κοινό χαρακτηριστικό τους.

Οι πρώτοι δεινόσαυροι με φτερά είχαν ανακαλυφθεί στην Κίνα στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και όλοι ανήκαν στην κατηγορία των σαρκοβόρων θηροπόδων, που περιλαμβάνει τον τρομερό Τυραννόσαυρο Ρεξ και τον Βελοσιράπτορα, οι οποίοι, κατά πιθανότητα, είχαν και αυτοί φτερά και πούπουλα (γεγονός που έρχεται να αμβλύνει κάπως το τρομερό με λίγη δόση γελοίου…).
Εκτιμάται πλέον, όπως είπε ο Γκοντεφρουά, ότι ο κοινός πρόγονος όλων των δεινοσαύρων, φυτοφάγων και σαρκοβόρων, ο οποίος έζησε πριν από περίπου 220 έως 240 εκατ. χρόνια, είχε επίσης φτερά.

Οι δεινόσαυροι -χνουδωτοί και μη- εξαφανίστηκαν πριν από 66 εκατ. χρόνια, πιθανώς λόγω πρόσκρουσης ενός μεγάλου αστεροειδούς στη Γη. Τα πουλιά ήσαν τελικά οι μόνοι δεινόσαυροι που γλύτωσαν από την μαζική καταστροφή.

Η αξία της Φρόνησης

H Φρόνηση σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, αποτελεί μία από τις τρεις διανοητικές Αρετές
Μέσα στην αρχαία Ελληνική γραμματεία, υπάρχει ένα βιβλίο που ξεχωρίζει για το περιεχόμενο και την δυναμικότητά του. Πρόκειται για τον «Κρατύλο» του Πλάτωνα, ένα βιβλίο που μας εντυπωσιάζει με τον τρόπο που ο συγγραφέας του προσεγγίζει την ελληνική γλώσσα.

Εκτός όμως από την σίγουρα εντυπωσιακή προσπάθεια της αποκωδικοποίησης της κάποιων σημαντικών εννοιών που κρύβονται μέσα στις λέξεις, για έναν προσεκτικό αναγνώστη, μέσα στο αρχαίο κείμενο, βρίσκεται κρυμμένο πλήθος εντυπωσιακών γεγονότων.

Ας εξετάσουμε σήμερα την ανάλυση που προτείνει ο Πλάτωνας για την έννοια- λέξη της Φρόνησης.
Ας μην ξεχνάμε βεβαίως ότι η Φρόνηση σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, αποτελεί μία από τις τρεις διανοητικές Αρετές (οι άλλες δύο είναι η Σωφροσύνη και η Σοφία) και θεωρεί ότι η λειτουργία της κρίνεται απαραίτητη σε έναν άνθρωπο που επιθυμεί να χρησιμοποιεί σωστά το μυαλό του.

Αρχαίο κείμενο «Κρατύλος» 411d:
ἡ φρόνησις, φορᾶς γάρ ἐστι καὶ ῥοῦ νόησις.
Η φρόνηση διακρίνεται από κίνηση των σκέψεων του νου και της μεταβολής.
(Επομένως χωρίς την λειτουργία της διανοητικής αρετής της φρόνησης, δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας).

εἴη δ᾽ ἂν καὶ ὄνησιν ὑπολαβεῖν φορᾶς:
Θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι η λειτουργία της φρόνησης, υποδηλώνει την ωφέλεια που έχει κάποιος από την αλλαγή του λανθασμένου τρόπου της σκέψης του.

ἀλλ᾽ οὖν περί γε τὸ φέρεσθαί ἐστιν.
Και οπωσδήποτε αναφέρεται πάντοτε στην αλλαγή κατεύθυνσης των σκέψεών μας.

εἰ δὲ βούλει, ἡ γνώμη παντάπασιν δηλοῖ γονῆς σκέψιν καὶ νώμησιν:
Επιπλέον, αν θέλεις, η λέξη γνώμη αναφέρεται εξολοκλήρου στην έννοια της γέννησης μιας ιδέας και στο πού αναφέρεται αυτή η ιδέα.

τὸ γὰρ νωμᾶν καὶ τὸ σκοπεῖν ταὐτόν.
Διότι το να κατευθύνω την σκέψη μου και το σκέφτομαι, είναι δύο έννοιες που έχουν την ίδια σημασία.

εἰ δὲ βούλει, αὐτὸ ἡ νόησις τοῦ νέου ἐστὶν ἕσις,
Εάν πάλι θέλεις να το πούμε με άλλα λόγια, η έννοια της νόησης μπορεί να αποδοθεί σαν η επιθυμία για την εμφάνιση μιας νέας σκέψης.
(Δηλαδή το αποτέλεσμα της λειτουργίας είναι να παράγει συνεχώς νέες σκέψεις που θα οδηγήσουν σε μία νέα αντιμετώπιση, ακόμα και στην λύση ενός προβλήματος, διότι αποκτάμε νέα οπτική).

τὸ δὲ νέα εἶναι τὰ ὄντα σημαίνει[411e]γιγνόμενα ἀεὶ εἶναι:
Και όταν καταλήγουμε σε νέα αποτελέσματα, αυτό σημαίνει ότι τα αποτελέσματα μπορούν συνεχώς να βελτιώνονται.

τούτου οὖν ἐφίεσθαι τὴν ψυχὴν μηνύει τὸ ὄνομα ὁ θέμενος τὴν νεόεσιν.
Αυτός που έδωσε αυτό το όνομα στην «νεόεσιν», δήλωσε ότι αυτή είναι η επιθυμία της ψυχής, δηλαδή να δίνει συνεχώς νέες λύσεις.

οὐ γὰρ νόησις τὸ ἀρχαῖον ἐκαλεῖτο,
Διότι πολύ παλιότερα δεν υπήρχε η λέξη νόηση,

ἀλλ᾽ ἀντὶ τοῦ ἦτα εἶ ἔδει λέγειν δύο, νοέεσιν.
αλλά αντί του «η» έπρεπε να προφέρονται δύο «ε», δηλαδή νοέεση.
(Το σημείο αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, διότι παρατηρούμε αφενός μεν ότι ο Σωκράτης αναφέρεται σε μία εποχή τόσο παλιά σε σχέση με την εποχή εκείνη, την οποία ονομάζει «αρχαία».
Το επιπλέον εντυπωσιακό είναι ότι σε εκείνη την παμπάλαια εποχή που κανένας δεν μπορεί να προσδιορίσει χρονικά, όχι μόνο υπήρχε το ελληνικό αλφάβητο και ο γραπτός λόγος, αλλά και συγκεκριμένοι κανόνες ορθογραφίας, αφού βλέπουμε ότι το μακρό φωνήεν ήτα, μετασχηματίζεται σε δύο βραχέα φωνήεντα έψιλον).

Η άγρια πλευρά της φύσης

Καθώς ο ήλιος δύει χρωματίζοντας τον ουρανό, μία φάλαινα όρκα εκτοξεύεται από τη θάλασσα στον αέρα. Η εντυπωσιακή ανάδυσή της έχει στόχο: είναι ένα δελφίνι που προορίζεται να γίνει το γεύμα της, και το οποίο κυνηγά για περισσότερες από δύο ώρες.

Το κυνήγι τερματίστηκε με το δελφίνι παγιδευμένο στα σαγόνια της οκτώ τόνων φάλαινας. Το δελφίνι ανήκε σε ένα μικρό κοπάδι που κολυμπούσε στα ανοιχτά της ακτής του Μεξικού. Ενώ όμως τα υπόλοιπα κατάφεραν να διαφύγουν και να σώσουν τη ζωή της, αυτό έμεινε στο έλεος μιας ομάδας φαλαινών.

Ο φωτογράφος Christopher Swann βρισκόταν εκεί και απαθανάτισε στιγμές που συμπυκνώνουν την άγρια ομορφιά της φύσης, όπου ο κανόνας της επιβίωσης του ισχυρότερου είναι απαραβίαστος.
«Οι όρκες κυνηγούσαν το δελφίνι για δύο ώρες. Δεν ξέραμε πού να πρωτοκοιτάξουμε γιατί εμφανίζονταν σε ένα σημείο, χάνονταν στο νερό και μετά ξεπετιούνταν σε εντελώς άλλη κατεύθυνση», περιγράφει ο Swann στη Daily Mail.

«Κάποια στιγμή η φάλαινα αναδύθηκε έξω από το νερό ακριβώς μπροστά μας, σε απόσταση 6-7 μέτρων. Είχε εκτοξευτεί σε ύψος περίπου τεσσάρων μέτρων και κατευθυνόταν προς το μέρος μας, νόμιζα πως θα πέσει πάνω στο σκάφος μας και θα μας διαλύσει. Αλλά ενώ ακόμα βρισκόταν στον αέρα άλλαξε κατεύθυνση και έπεσε στη θάλασσα πίσω μας».
Σύμφωνα με τον φωτογράφο, η φάλαινα στις φωτογραφίες είναι αυτή που κυνηγούσε πιο επίμονα από τις άλλες.
«Ο τρόμος και η μάχη που έδινε το δελφίνι για τη ζωή του ήταν εμφανείς. Νιώθαμε πως μπορούμε να αφουγκραστούμε την αδρεναλίνη του και τους χτύπους της καρδιάς του καθώς πάσχιζε να σωθεί», περιγράφει. «Πήγαινε μπρος- πίσω αλλά πάντα έπεφτε πάνω σε μία άλλη όρκα που του έκλεινε το δρόμο. Τρεις ή τέσσερις φορές οι φάλαινες το πέταξαν έξω από νερό στον αέρα, η μία το έκανε με την ουρά της».

«Απίστευτο αν σκεφτείς πως ήταν ένα μεγάλο υγιές δελφίνι. Είναι εντυπωσιακό το πώς οι φάλαινες το αντιμετώπιζαν σαν παιχνιδάκι».

«Ένιωθα- ίσως κάνω λάθος αλλά έτσι ένιωθα- πως η δεύτερη ώρα του κυνηγιού ήταν άχρηστη σε ό,τι αφορά τις φάλαινες. Απλά έπαιζαν με το δελφίνι και τελικά, μόλις άρχισε να σκοτεινιάζει, το έβγαλαν στην επιφάνεια και το παιχνίδι τελείωσε».
Δείτε τις φωτογραφίες:

Ρωξάνη η θρυλική εξωτική σύζυγος του Μ. Αλεξάνδρου

Η Ρωξάνη ήταν η πανέμορφη κόρη του Οξυάρτη, το φρούριο του οποίου κατέλαβε ο Αλέξανδρος.

Η περιοχή αυτή έγινε στην συνέχεια το Ελληνιστικό βασίλειο της Βακτριανή, σε μία περιοχή που κάλυπτε το σημερινό Βόρειο Αφγανιστάν και ήκμασε για τους επόμενους δύο αιώνες.

Ο γάμος, σύμφωνα με κάποιες πηγές, ήταν αποτέλεσμα σφοδρού έρωτα του Αλέξανδρου για την πανέμορφη Ρωξάνη, ενώ άλλες πηγές λένε ότι ο γάμος έγινε από πολιτική σκοπιμότητα. Κατά πάσα πιθανότητα ήταν ένας συνδυασμός και των δύο - καθώς εξάλλου το ένα δεν αποκλείει το άλλο.

Ο γιος του Αλέξανδρου γεννήθηκε στη Βαβυλώνα το 323 , όταν εκείνος ήταν πλέον νεκρός. Έτσι ο γιος του, που ονομάστηκε Αλέξανδρος ο Δ' ,ανακηρύχθηκε βασιλιάς μαζί με τον θείο του, Αρριδαίο.

 Η Ρωξάνη με το γιο της γύρισαν στη Μακεδονία και κατέφυγαν στην Ήπειρο που ζούσε εκεί η Ολυμπιάδα, η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Βλέπετε δεν αισθανόταν ασφαλής στην Μακεδονία, καθώς εκεί πλέον την εξουσία ασκούσαν οι αντίπαλοι του Αλεξάνδρου και σφετεριστές του θρόνου του. Η Ρωξάνη και ο γιός της Αλέξανδρος έπεσαν τελικά θύματα της θηριώδους εξουσιομανίας του Κασσάνδρου.

Όλοι οι θρόνοι και οι δυναστείες των κρατών όλων των εποχών, υπέφεραν από ίντριγκες αλλά και δολοφονίες μεταξύ των σφετεριστών των θρόνων. Αυτό που φοβόταν λοιπόν η Ρωξάνη έγινε.
Όταν πέθανε η Ολυμπιάδα, έχασε το στήριγμά της και ο γιος του Αντίπατρου, Κάσσανδρος, που είχε σφετεριστεί την εξουσία στη Μακεδονία, φυλάκισε στην Αμφίπολη τη Ρωξάνη και το γιό της Αλέξανδρο, όπου με διαταγή του το 311 π.Χ. δολοφονήθηκαν.

Όμως τα σώματά τους εικάζεται ότι δεν τάφηκαν με τις δέουσες τιμές καθότι ήταν εχθροί του Κασσάνδρου. Σίγουρα πάντως αποκλείεται να έτυχαν βασιλικών τιμών και ταφής, όπως υποδηλώνουν οι λέοντες-σφίγγες που βρέθηκαν στην Αμφίπολη, ότι πρόκειται σε κάθε περίπτωση για βασιλικό τάφο.

Νέα ευρήματα δείχνουν ότι οι Αιγύπτιοι έφτιαχναν μούμιες πριν από περίπου έξι χιλιάδες έτη

Το αρχαιότερο εύρημα ταρίχευσης ανθρώπου είναι μια Αιγυπτιακή μούμια που χρονολογείται 2,2 χιλ. έτη π.Χ.

Τα αποτελέσματα μιας 11ετούς μελέτης από ειδικούς μεγάλων βρετανικών Πανεπιστημίων (Οξφόρδης, Γιορκ κ.α) δείχνουν ότι η τέχνη της ταρίχευσης είναι πολύ παλαιότερη αφού σύμφωνα με τη μελέτη οι Αιγύπτιοι γνώριζαν να φτιάχνουν μούμιες από το 3,700 π.Χ ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να γίνονταν ταριχεύσεις το 4,500 π.Χ.

Η ανακάλυψη είναι σημαντική αφού δείχνει ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός είχε προοδεύσει πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύαμε σε επίπεδο συμβολισμών όπως αυτή που σχετίζεται με το πέρασμα στην άλλη ζωή και τη συντήρηση των νεκρών σωμάτων καθώς και της ανάπτυξης της απαραίτητης τεχνολογίας για αυτό τον σκοπό.

Ο ΟΗΕ δημιούργησε μια νέα υπηρεσία εντοπισμού των πιο απειλητικών για τη Γη διαστημικών σωμάτων

Μια νέα υπηρεσία ανακοίνωσε ο ΟΗΕ
Πρόκειται για το Διεθνές Δίκτυο Ανάλυσης και Προειδοποίησης (IAWN) το οποίο θα συγκεντρώνει όλα τα δεδομένα που συλλέγονται καθημερινά για τους αστεροειδείς και τους κομήτες που αποτελούν πιθανή απειλή για τη Γη.

Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί διάφορες υπηρεσίες και ερευνητικές ομάδες που αναζητούν αυτούς τους αστεροειδείς στο ηλιακό μας σύστημα τους καταγράφουν και παρακολουθούν την πορεία τους.

Η NASA ισχυρίζεται ότι έχει εντοπίσει το 90% των διαστημικών σωμάτων με διάμετρο άνω του ενός χλμ (η πτώση των οποίων μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές) οι οποίοι κατά την τροχιακή τους κίνηση περνούν κάποια στιγμή από τη διαστημική μας γειτονιά.

Μάλιστα η αρμόδια υπηρεσία της NASA (ΝΕΟ) ανακοίνωσε ότι πλέον αναζητεί και μικρότερου μεγέθους διαστημικά σώματα που μπορεί να μας απειλήσουν κάποια στιγμή στο μέλλον. Όμως ο μέχρι τώρα αριθμός τέτοιων σωμάτων που έχει εντοπιστεί δεν ξεπερνάει τις 15 χιλιάδες ενώ κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο αριθμός τους μπορεί να αγγίζει το ένα εκατομμύριο!

Η νέα υπηρεσία του ΟΗΕ θα προσπαθήσει να οργανώσει και συντονίσει την κοινή δράση όλων των υπηρεσιών και ομάδων αναζήτησης απειλητικών αστεροειδών και άλλων διαστημικών σωμάτων.