Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου 2014

Ομορφιά....

 Το κλασικό ελληνικό επίθετο του όμορφος ήταν καλλός.
Η κοινή ελληνική λέξη για το όμορφος ήταν "ωραίος", ένα επίθετο το οποίο ετυμολογικά προέρχεται από την λέξη "ώρα".
Στα κοινά ελληνικά, η ομορφιά ήταν συνεπώς συσχετισμένη με το να είναι κανείς ‘της μιας ώρας’.
Ένα ώριμο φρούτο (όταν δηλαδή είναι στην ώρα του) θεωρείτο όμορφο,
ενώ μια νεαρή γυναίκα η οποία προσπαθεί να δείχνει μεγαλύτερη
ή μια μεγαλύτερη γυναίκα που προσπαθεί να δείχνει νεότερη δεν θα θεωρείτο όμορφη.
Η λέξη ωραίος στην Αττική Ελληνική γλώσσα είχε πολλές σημασίες συμπεριλαμβανομένου του νέου και του ώριμου.
Η ομορφιά γενικά είναι το χαρακτηριστικό ενός ατόμου, ενός τόπου, ενός αντικειμένου
ή μιας ιδέας που προσφέρει μια αέναη εμπειρία απόλαυσης, ευχαρίστησης, νοήματος και ικανοποίησης....
Η ομορφιά είναι κάτι το πολύ υποκειμενικό.
Ίσως το πιο υποκειμενικό πράγμα στον κόσμο.
Όπως και το sexiness. Αν ρωτούσαμε  διαφορετικούς ανθρώπους για το τι θεωρούν ελκυστικό ή όμορφο ή καλαίσθητο ή σέξι
στα σίγουρα θα παίρναμε και διαφορετικές απαντήσεις.
Γιατί είναι όλα θέμα αισθητικής, και δεν υπάρχει τίποτα πιο προσωπικό από την αισθητική.
Συχνά στο κεφάλι μου παρομοιάζω την προσωπική αισθητική κάθε ανθρώπου με το αποτύπωμα των δαχτύλων του.
Και από μια οπτική θα μπορούσε να είναι.
Κι ο κόσμος ένας τεράστιος λευκός καμβάς πάνω στον οποίο καταγράφονται
σαν πολλά διαφορετικά χρώματα οι απόψεις τον ανθρώπων περί του ωραίου.
Τόσες διαφορετικές απόψεις, κι όμως ένα είναι σίγουρο.
Όλοι απολαμβάνουν το ωραίο, όλοι το ζητούν κι όλοι το αποζητούν.
Σε ένα ρούχο, μια φωτογραφία, ένα τραγούδι, έναν πίνακα,
μα πρώτα απ'όλα στους άλλους γύρω τους.
Δεν είναι τυχαίο που η εξωτερική εικόνα είναι το πρώτο ερέθισμα
απ'το οποίο πιανόμαστε ώστε να ερωτευθούμε κάποιον (όσο κι αν καταντά σχεδόν ασήμαντο στην πορεία...)
Η έννοια του ‘όμορφου’ συχνά περιλαμβάνει και την περίπτωση
όπου μια ύπαρξη βρίσκεται σε πλήρη ισορροπία και αρμονία με την φύση, κατάσταση
η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα έλξης και συναισθηματικής ευημερίας.
Επειδή όμως, είναι μια υποκειμενική εμπειρία, συχνά λέγεται ότι η ομορφιά είναι στα μάτια αυτού που βλέπει......
Ωστόσο, στην πιο βαθυστόχαστή της έννοια,
η ομορφιά μπορεί να δημιουργεί μια περίοπτη εμπειρία θετικής αντανάκλασης
γύρω από το νόημα της ύπαρξης κάθε ατόμου.
Υποκείμενο δε της ομορφιάς είναι οτιδήποτε συνηχεί με την προσωπική ολοκλήρωση.
Ο χαρακτηρισμός ενός ανθρώπου ως όμορφου,
είτε σε ατομικό επίπεδο είτε κατά κοινή ομολογία,
βασίζεται συχνά και σε κάποιο συνδυασμό εσωτερικής ομορφιάς,
η οποία συμπεριλαμβάνει ψυχολογικούς παράγοντες
όπως προσωπικότητα, ευφυΐα, χάρη, κοινωνικότητα, γοητεία, ηθική ακεραιότητα, αρμονία και κομψότητα και εξωτερικής ομορφιάς,
η οποία περιλαμβάνει φυσικούς σωματικούς παράγοντες,
όπως η υγεία, η νεότητα, η σεξουαλικότητα, η συμμετρία, η κοινοφιλία...
Αυτά ως αναφορά την εξωτερική ομορφιά...η οποία δεν θα πρέπει να υπολείπεται της
'' εσωτερικής ομορφιάς''
Η εσωτερική ομορφιά είναι η έννοια που χρησιμοποιείται για να περιγράψουμε την θετική πλευρά ενός ανθρώπου...
το οποίο δεν είναι αισθητικά όμορφο (δηλαδή δεν διαθέτει φυσική εξωτερική ομορφιά).
Οι περισσότεροι άνθρωποι υποστηρίζουν ότι στηρίζουν τις επιλογές τους στην εσωτερική ομορφιά...για τα άτομα που επιλέγουν ως ταίρι ή φίλους.. Αξίες, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και η ευγένεια, η ευαισθησία, η τρυφερότητα ή η συμπόνια,
η δημιουργικότητα και η ευφυΐα λέγεται ότι μπορούν να κάνουν τον άνθρωπο που τις κατέχει επιθυμητό και ΟΜΟΡΦΟ.....
Και όπως έγραψε ο ''Έμερσον Ρ.''
Μπορεί να ταξιδέψουμε σ’ ολόκληρο τον κόσμο,
για να βρούμε την ομορφιά και τη γαλήνη, αλλά αν δεν την κουβαλάμε μέσα μας,
δεν πρόκειται ποτέ και πουθενά να τη συναντήσουμε.....

Μαρία Ιωσηφίδου

Πώς να κερδίζεις φίλους και να επηρεάζεις ανθρώπους

Ένα άρθρο απλό, πρακτικό και άμεσο, από έναν πραγματικό γκουρού των ανθρωπίνων σχέσεων, που μπορεί να επηρεάσει αρκετά θετικά τη ζωή μας.
Είναι μια περίληψη του βιβλίου του Dale Carnegie, που εκδόθηκε το 1936.

Μέρος 1ο

Θεμελιώδεις τεχνικές χειρισμού των ανθρώπων
1. Μην κατακρίνεις, καταδικάζεις ή παραπονιέσαι.
2. Η εκτίμηση σου να είναι τίμια και ειλικρινής.
3. Διέγειρε στο άλλο πρόσωπο την προθυμία.

Μέρος 2ο

6 τρόποι να κάνεις τους ανθρώπους να σε συμπαθήσουν
1. Δείχνε πραγματικό ενδιαφέρον για τους άλλους ανθρώπους.
2. Χαμογέλα.
3. Θυμήσου ότι το όνομα κάποιου, είναι για αυτόν ο ποιο γλυκός και σημαντικός ήχος, σε οποιαδήποτε γλώσσα.
4. Να είσαι καλός ακροατής. Ενθάρρυνε τους άλλους να μιλήσουν για τον εαυτό τους.
5. Συζήτησε για τα ενδιαφέροντα του.
6. Κάνε τον άλλο να μοιάζει σημαντικός – και κάνε το ειλικρινά.

Μέρος 3ο

Κέρδισε τους ανθρώπους με τον τρόπο σκέψης σου
1. Ο καλύτερος τρόπος για να νικήσεις σε λογομαχία, είναι να την αποφύγεις.
2. Δείξε σεβασμό στην άποψη του άλλου. Ποτέ μην λες, «Είσαι λάθος.»
3. Αν κάνεις λάθος, παραδέξου το γρήγορα και αποφασιστικά.
4. Ξεκίνα με ένα φιλικό τρόπο.
5. Κάνε το άλλο άτομο να πει «ναι, ναι» αμέσως.
6. Άφησε το άλλο άτομο να κάνει το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας.
7. Άφησε το άλλο άτομο να αισθανθεί ότι η ιδέα είναι δική του ή δική της.
8. Προσπάθησε ειλικρινά να δεις τα πράγματα από την σκοπιά του άλλου ατόμου.
9. Να είσαι συμπονετικός με τις ιδέες και τις επιθυμίες του άλλου ατόμου.
10. Να έχεις τα ευγενέστερα κίνητρα.
11. Δραματοποίησε τις ιδέες σου.
12. Βάλε μια πρόκληση.

Μέρος 4ο

Γίνε ηγέτης: Πώς να αλλάξεις τους ανθρώπους χωρίς να προσβάλλεις ή να προκαλείς δυσαρέσκεια
Η δουλειά ενός ηγέτη συχνά περιλαμβάνει την αλλαγή της στάσης και της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Μερικές προτάσεις για αν επιτευχθεί αυτό:
1. Ξεκίνα τον έπαινο με μια τίμια εκτίμηση.
2. Δείξε τους τα λάθη τους έμμεσα.
3. Μίλα για τα δικά σου λάθη πριν κριτικάρεις το άλλο άτομο.
4. Κάνε ερωτήσεις αντί να δίνεις άμεσες διαταγές.
5. Δώσε έπαινο και στην παραμικρή βελτίωση και να επαινείς την κάθε βελτίωση.
6. Δώσε στο άλλο πρόσωπο μια καλή φήμη για να ζήσει σύμφωνα με αυτή.
7. Χρησιμοποίησε την ενθάρρυνση. Κάνε το σφάλμα να φαίνεται εύκολο να διορθωθεί.
8. Κάνε το άλλο πρόσωπο να είναι ευτυχισμένο που κάνει αυτό το πράγμα που πρότεινες.

Γονείς προσοχή! «Τα παιδιά βλέπουν, Τα παιδιά κάνουν»


Το βίντεο που θα ευαισθητοποιήσει τους γονείς να γίνουν καλύτερα πρότυπα για τα παιδιά τους!
Με τον εύστοχο τίτλο «Τα παιδιά βλέπουν. Τα παιδιά κάνουν», η οργάνωση True Activist δημιούργησε ένα βίντεο που σκοπό έχει να ευαισθητοποιήσει τους γονείς, προκειμένου να γίνουν καλύτερα πρότυπα για τα παιδιά τους.

 

Όχι, ευχαριστώ... Δεν θα πάρω!

Κάποιες φορές, μια άρνηση μπορεί να έχει τις πιο θετικές επιπτώσεις στη ζωή των μικρών μας. Γι αυτό ακριβώς το λόγο το "όχι" είναι μια από τις πρώτες λεξούλες που θα πρέπει να τους διδάξουμε!

Όχι! Πώς γίνεται μια τόσο δα λεξούλα να βγαίνει τόσο δύσκολα από τα χείλη μας και να ηχεί τόσο δυνατά στα αφτιά μας; Γίνεται… Ειδικά όταν λέγεται κι ακούγεται σε στιγμές που δεν πρέπει. Υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες στιγμές που το "όχι" μοιάζει (και πρέπει) να είναι η μόνη απάντηση. Μια απάντηση η οποία θα πρέπει να δίνεται συνειδητά, αποφασιστικά, αλλά -προπάντων- ευγενικά τόσο από τους μεγάλους, όσο κι από τα παιδιά! Πώς μαθαίνουμε, λοιπόν, στα παιδιά να λένε "όχι";

Τους δίνουμε εναλλακτικές…
…τις οποίες προσπαθούμε να σεβόμαστε! Όταν το μικρό μας πει "όχι" στο κόκκινο μπλουζάκι και επιλέξει να φορέσει το μπλε, δεχόμαστε την επιλογή του και δεν προσπαθούμε να του αλλάξουμε γνώμη.

Δίνουμε το καλό παράδειγμα…
…προσπαθώντας να μην κάνουμε πράξη τα "όχι" που δεν θα θέλαμε να ακούσουμε. Π.χ. αν το δωμάτιό μας είναι άνω κάτω, δεν μπορούμε να ζητάμε από το μικρό μας να συγυρίσει το δικό του δίχως δεύτερη σκέψη. Επίσης, αν τη μια μέρα του επιτρέπουμε να κοιμηθεί στις δέκα, την άλλη στις έντεκα και την τρίτη στις δώδεκα, τότε, όταν θα του ζητήσουμε να πάει στο κρεβατάκι του από τις εννιά, μάλλον θα αντιδράσει. Πρέπει, λοιπόν, να είμαστε πιστοί στις απόψεις μας και να του το δείχνουμε.

Παίζουμε το παιχνίδι του "όχι"…
…μοιράζοντας ρόλους κι αναπτύσσοντας διάφορα σενάρια. Π.χ. παίρνουμε το ρόλο του ξένου, του άτακτου φίλου, κ.λπ. και παροτρύνουμε μέσα από έξυπνους διαλόγους το μικρό μας να απαντήσει "όχι" εκεί που χρειάζεται.

Συζητάμε…
…για την ηθική, την ευγένεια, τις αξίες της ζωής. Πώς αλλιώς θα μάθει το μικρό μας τι είναι καλό και τι κακό; Ποιο είναι το σωστό και ποιο το λάθος;

Λέμε "όχι" στα παιδιά μας…
…αν δεν ακούν ποτέ το "όχι", πώς περιμένουμε να το πουν; Αν δεν υπάρχουν όρια, πώς θα μπορέσουν να τα τηρήσουν και να τα βάλουν; Παρ όλα αυτά, όμως, δεν ξεχνάμε ότι η βάση για να δεχθεί και να υιοθετήσει ένα παιδί το "όχι" (και να αποδεχθεί το όριο που του βάζουμε) είναι αρχικά το "ναι". Όσο κακό είναι λοιπόν το να λέμε πάντα "ναι" στα παιδιά μας, άλλο τόσο κακό είναι και το να λέμε πάντα "όχι".

Στηρίζουμε στις αποφάσεις τους…
…απομακρύνοντας τις τύψεις ή τους φόβους τους κάθε φορά που καλούνται να αρνηθούν κάτι σε κάποιον.

Δεν τα καλομαθαίνουμε…
...σπεύδοντας να τα βγάλουμε από τη δύσκολη θέση και να πούμε εμείς το "όχι" αντί για εκείνα. Π.χ. αν η μικρή μας δεν θέλει την τάδε κούκλα, αλλά μια άλλη, την ενθαρρύνουμε να μιλήσει στη φίλη της και να τα βρουν μεταξύ τους. Σε καμία περίπτωση δεν αναλαμβάνουμε να της προσφέρουμε την κούκλα "στο πιάτο", βγάζοντάς τη από τη δύσκολη θέση

Από την ατομική βόμβα στις μελανές οπές

Επιστήμονες που έχουν σημαντική συνεισφορά στην πρόοδο της έρευνας υπάρχουν αρκετοί. Πολύ λιγότεροι όμως είναι όσοι άφησαν τη σφραγίδα τους στο οικοδόμημα της επιστημονικής γνώσης και ακόμη λιγότεροι αυτοί που κατάφεραν να αφήσουν τη σφραγίδα τους σε περισσότερους από έναν ερευνητικούς τομείς.

Ο μεγάλος ρώσος φυσικός Γιακόβ Ζέλντοβιτς ανήκε σίγουρα στην τρίτη κατηγορία, αφού είχε σημαντική συμβολή σε τόσο διαφορετικά κεφάλαια της Φυσικής όπως η εκρηκτική καύση και τα ωστικά κύματα, η ατομική και η υδρογονική βόμβα, η υδροδυναμική, η αστροφυσική και η κοσμολογία.

Υπήρξε καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μόσχας και ακαδημαϊκός, θέση που τότε εθεωρείτο η υψηλότερη στην επιστημονική ιεραρχία της Σοβιετικής Ενωσης, και όλα αυτά όντας ουσιαστικά αυτοδίδακτος! Είναι ευκαιρία λοιπόν, εφέτος που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου αυτού επιστήμονα, να παρουσιάσω σύντομα τα επιτεύγματά του και την «κληρονομιά» που άφησε στη διεθνή επιστημονική κοινότητα.

Ο Γιακόβ Ζέλντοβιτς

 Ο Γιακόβ Ζέλντοβιτς (Yakov Zel'dovich) γεννήθηκε το 1914 στο Μινσκ της Λευκορωσίας από γονείς εβραϊκής καταγωγής και σε ηλικία 17 ετών, όταν άλλοι συνομήλικοί του πήγαιναν ακόμη σχολείο, αυτός ήταν ήδη βοηθός στο Ινστιτούτο Φυσικής Χημείας του Λένινγκραντ. Χωρίς να έχει πανεπιστημιακό πτυχίο κατόρθωσε το 1936 να πάρει το δίπλωμα Υποψηφίου των Επιστημών (Candidate of Science, ισοδύναμο με το αγγλοσαξονικό PhD) και το 1939 να ανακηρυχθεί διδάκτορας των Φυσικών Επιστημών.

Η αρχική ερευνητική δουλειά του στο Ινστιτούτο Φυσικής Χημείας επικεντρώθηκε στην προσρόφηση, δηλαδή στη δέσμευση μιας χημικής ουσίας στην επιφάνεια ενός στερεού, και στον μηχανισμό οξείδωσης του αζώτου, ο οποίος είναι σήμερα γνωστός ως Μηχανισμός Ζέλντοβιτς. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με την εκρηκτική καύση, τον μηχανισμό των εκρήξεων και τη διάδοση των παραγόμενων ωστικών κυμάτων με τόσο μεγάλη επιτυχία, ώστε η σχετική θεωρία είναι σήμερα γνωστή ως Θεωρία Ζέλντοβιτς - Φον Νόιμαν - Ντόρινγκ.

Με την αρχή του πολέμου η προσοχή του στράφηκε στην ατομική ενέργεια και το 1946 επιλέχθηκε ως πρώτος διευθυντής της ομάδας Arzamas-16, όπως ήταν το κωδικό όνομα του «σοβιετικού εργαστηρίου Λος Αλαμος» που είχε για στόχο την κατασκευή της πρώτης σοβιετικής ατομικής βόμβας. Την ίδια χρονιά πρότεινε τη θεωρητική ιδέα της κατασκευής της βόμβας υδρογόνου, κατά την οποία μια μικρή ατομική βόμβα χρησιμοποιείται ως «πυροκροτητής» για την έναρξη των αντιδράσεων σύντηξης της «μεγάλης» υδρογονικής βόμβας.

Ακτινοβολία μικροκυμάτων υποβάθρου και σμήνη γαλαξιών

Με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Ζέλντοβιτς αποφάσισε να αλλάξει ριζικά το πεδίο της ερευνητικής δραστηριότητάς του, και στράφηκε κατ' αρχήν στην Πυρηνική Φυσική και τα Στοιχειώδη Σωμάτια. Η ερευνητική δουλειά του σε αυτό το πεδίο αναγνωρίστηκε γρήγορα και είχε για αποτέλεσμα να εκλεγεί το 1958 μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ενωσης, που ήταν η ανώτερη ακαδημαϊκή θέση στη χώρα.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 στράφηκε στη Σχετικιστική Αστροφυσική και στην Κοσμολογία, όπου συνέχισε να εργάζεται ως τον θάνατό του, το 1987. Αυτή ήταν και η κατεύθυνση που τον έκανε ευρύτερα γνωστό στη διεθνή επιστημονική κοινότητα και από την οποία τον γνώρισα και εγώ. Στην Κοσμολογία εργάστηκε στη δομή μεγάλης κλίμακας του Σύμπαντος και στα χαρακτηριστικά της ακτινοβολίας μικροκυμάτων υποβάθρου, δηλαδή της ακτινοβολίας που αποτελεί τον «απόηχο» της Μεγάλης Εκρηξης.
Το «φαινόμενο Σουνιάγεφ - Ζέλντοβιτς» χρησιμοποιείται σήμερα για τον εντοπισμό σμηνών γαλαξιών όπως το εικονιζόμενο NGC2218

Συνδυασμός των δύο αυτών κατευθύνσεων ήταν αυτό που ονομάζουμε σήμερα «φαινόμενο Σουνιάγεφ - Ζέλντοβιτς», κατά το οποίο τα ηλεκτρόνια μεγάλης ενέργειας που περιβάλλουν τα σμήνη γαλαξιών προσδίδουν μέρος της ενέργειάς τους στα φωτόνια της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου. Το φαινόμενο αυτό χρησιμοποιείται σήμερα για την «αναγνώριση» των σμηνών γαλαξιών με τη βοήθεια παρατηρήσεων από ραδιοτηλεσκόπια, όπως το Κοσμολογικό Τηλεσκόπιο στην έρημο Ατακάμα της Χιλής και το Τηλεσκόπιο του Νότιου Πόλου.

Η «μοίρα» μιας μελανής οπής

 Η δουλειά του στη Σχετικιστική Αστροφυσική επικεντρώθηκε κυρίως στις κβαντικές ιδιότητες των μελανών οπών. Συγκεκριμένα αντιλήφθηκε ότι ένας μακρινός παρατηρητής θα αντιλαμβάνεται ότι μια περιστρεφόμενη μελανή οπή εκπέμπει σωματίδια και, άρα, χάνει μάζα-ενέργεια. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι με την πάροδο του χρόνου η μελανή οπή «φθίνει» και τελικά εξαερώνεται. Το φαινόμενο οφείλεται στον συνδυασμό της αρχής της αβεβαιότητας του Χάιζενμπεργκ, που είναι κβαντικό φαινόμενο, με την ύπαρξη της επιφάνειας της μελανής οπής, που είναι φαινόμενο της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας.

Εξαιτίας της αρχής της αβεβαιότητας, σε κάθε περιοχή του χώρου συνεχώς δημιουργούνται και εξαφανίζονται ζεύγη σωματιδίων. Οταν ένα ζεύγος δημιουργηθεί κοντά στην επιφάνεια μιας περιστρεφόμενης μελανής οπής, τότε το ένα από τα μέλη του ζεύγους μπορεί να «πέσει» μέσα στη μελανή οπή, οπότε το ταίρι του απομακρύνεται και φαίνεται σαν να έχει «εκπεμφθεί» από τη μελανή οπή. Κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1970 ο Ζέλντοβιτς είχε παρουσιάσει αυτή την ιδέα στον γνωστό άγγλο θεωρητικό φυσικό Στίβεν Χόκινγκ, ο οποίος την επεξεργάστηκε μαθηματικά και τη θεμελίωσε με μια σειρά δημοσιεύσεων στα μέσα της δεκαετίας του 1970.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, κατά τη συνάντησή του με τον Ζέλντοβιτς, ο Χόκινγκ είχε πει ότι το δημοσιευμένο ερευνητικό έργο του μεγάλου ρώσου επιστήμονα ήταν τόσο πολύπλευρο, ώστε νόμιζε πως το όνομα «Ζέλντοβιτς» ήταν το ψευδώνυμο μιας ολόκληρης ερευνητικής ομάδας!

O ήχος ενός ατόμου!

Επιστήμονες του Πολυτεχνείου Chalmers χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά ηχητικά κύματα για την επικοινωνία με τεχνητά άτομα. Με τη μέθοδό τους κατάφεραν να αναπαράγουν κβαντικά φαινόμενα στα οποία ο ήχος αντικατέστησε το φως, το συνήθη δηλαδή ύποπτο στα φαινόμενα του μικρόκοσμου.

«Ανοίξαμε μία νέα πόρτα που οδηγεί στον κβαντικό κόσμο, μιλώντας στα άτομα και ακούγοντάς τα», εξηγεί ο Περ Ντέλσινγκ ο οποίος ηγήθηκε της ομάδας των πειραματικών και θεωρητικών φυσικών που δημοσιεύει τα αποτελέσματά της στο επιστημονικό περιοδικό Science.

«Στο μέλλον σκοπεύουμε να εκμεταλλευτούμε τους νόμους της κβαντομηχανικής και να δημιουργήσουμε ισχυρότερους υπολογιστές. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε κατασκευάζοντας κβαντικά ηλεκτρικά κυκλώματα τα οποία για την ώρα μελετάμε και μαθαίνουμε να ελέγχουμε», συνέχισε ο Ντέλσινγκ.
Από τη στιγμή που ο ήχος ταξιδεύει με ταχύτητα πολύ μικρότερη από αυτή του φωτός, οι επιστήμονες έχουν όλο το χρόνο ώστε να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο του συστήματος που μελετούν.

Ένα τεχνητό άτομο όπως αυτό που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές είναι ένα παράδειγμα ενός ηλεκτρικού κυκλώματος, το οποίο μπορεί να φορτιστεί με ενέργεια και στη συνέχεια να την εκπέμψει με τη μορφή σωματιδίων. Συνήθως τα σωματίδια αυτά είναι φωτόνια, όμως στην προκειμένη περίπτωση το άτομο ήταν σχεδιασμένο ώστε να απορροφά και να εκπέμπει ενέργεια στη μορφή ηχητικών κυμάτων.

Σύμφωνα με τη θεωρία, ο ήχος από το άτομο χωρίζεται κι εκείνος σε κβαντικά σωματίδια, το καθένα από τα οποία αντιπροσωπεύει τον ασθενέστερο ήχο που μπορεί να ανιχνευθεί. Από τη στιγμή που ο ήχος ταξιδεύει με ταχύτητα πολύ μικρότερη από αυτή του φωτός, οι επιστήμονες έχουν όλο το χρόνο ώστε να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο του συστήματος που μελετούν, κάτι που ανοίγει νέες δυνατότητες στη μελέτη αυτών των διατάξεων.

H 100.000 φορές χαμηλότερη ταχύτητα του ήχου σε σχέση με το φως, υπονοεί επίσης και ένα μικρότερο μήκος κύματος, κάτι που σημαίνει πως τα άτομα με τα οποία αλληλεπιδρούν τα ηχητικά κύματα μπορούν να είναι επίσης μεγαλύτερα, δίνοντας περισσότερες επιλογές στους επιστήμονες που θέλουν να επιτύχουν απόλυτο έλεγχο της συμπεριφοράς των συστημάτων αυτών.

Σε μία τέτοια συχνότητα, το μέγεθος του ατόμου που ήλεγξαν οι ερευνητές ήταν της τάξης των 0.01 χιλιοστών του μέτρου, πολύ μεγαλύτερο δηλαδή σε σχέση με τα συνήθη άτομα.

Στο συγκεκριμένο πείραμα χρησιμοποιήθηκαν ήχοι με συχνότητα 4.8 GHz, κοντά δηλαδή στη συχνότητα των μικροκυμάτων, ή αλλιώς 20 οκτάβες πιο υψηλές συχνότητες από την πιο ψηλή νότα που μπορεί να παραγάγει ένα πιάνο. Σε μία τέτοια συχνότητα, το μέγεθος του ατόμου που ήλεγξαν οι ερευνητές ήταν της τάξης των 0.01 χιλιοστών του μέτρου, πολύ μεγαλύτερο δηλαδή σε σχέση με τα συνήθη άτομα.

Οι αρχαίοι δεν ήταν φτιαγμένοι από πέτρα...

Αλήθεια ποια είναι η εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας για την αρχαιότητα; Ό,ποιο βιβλίο ιστορίας κι αν ανοίξεις, αυτό που θα δεις είναι συνήθως φωτογραφίες αγαλμάτων και σπάνια τοιχογραφιών ή λογοτύπων πάνω σε αγγεία.

Ναι φίλοι μου, τα αρχαία κεραμικά έχουν λογότυπα και όχι ζωγραφιές, ακριβώς όπως έχουμε εμείς ετικέτες στα μπουκάλια...

Αν λοιπόν κάποιος αρχαιολόγος σας πει πως δεν υπήρχε γνώση προοπτικής στην αρχαιότητα και σας φέρει σαν παράδειγμα τα αγγεία απλά μπορείτε να του χαμογελάστε όπως κάθε χαζοχαρούμενο που ξέρετε και χρειάζεται την στοργή σας. 

Τώρα βέβαια θα μου πείτε το “κάτι μας είπες” και φαινομενικά θα έχετε δίκιο αλλά το τελευταίο καιρό παρατηρώ την εξιδανίκευση προσώπων, καταστάσεων και γεγονότων στο απώτερο παρελθόν που καλούμε αρχαιότητα θαρρείς και το παρόν φύτρωσε σαν αγγουράκι θερμοκηπίου.
Αυτό βέβαια είναι ένας καλός τρόπος να παρηγορούμε τον εαυτό μας για τις καλύτερες μέρες που υπήρχαν αναπολώντας περασμένα μεγαλεία. 

Φυσικά, υπάρχει μεγαλείο στο κάθε τι πάνω στον κόσμο, αλλά όχι όπως είναι αντιληπτό μέσα στο μυαλό μας. Κι αυτό γιατί ο άνθρωπος έχει την τάση να παίρνει αποστάσεις από την πραγματικότητα κακοποιώντας ταυτόχρονα και την ομορφιά του μύθου.

Η αφορμή βέβαια είναι η ιστορία του διαβόλου.

Το συμπέρασμα που μου έδωσε αυτό που είδα και τρόμαξε πολλούς γνωστούς μου ήταν το εξής:
Ο Αριμάν (ο θεός του κακού στο ζωροαστρισμό), ο Άδης, ο Πάνας και ο Διόνυσος, ενώθηκαν κάπου στο τέλος της αρχαιότητας (ή στις αρχές του μεσαίωνα για όσους έχουν την ανάγκη μιας αναγέννησης) για να δημιουργήσουν όλοι μαζί τον άρχοντα του σκότους. 

Αλλά τι στην πραγματικότητα είναι για τον “σύγχρονο” κόσμο μας, το “σκότος”; Μετά την στρατηγική επιλογή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας να καθιερώσει τον ιουδαϊσμό στην ελαφρά έκδοση του που λέγεται χριστιανισμός και την κατάκτηση της ανατολής από το ισλάμ (την άλλη ιουδαϊκή αίρεση) σκότος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ανθρώπινη φύση μας. 

Έτσι το καθετί ανθρώπινο αυτόματα για την ολοκληρωτική κοινωνία μας είναι και σατανικό.
Αν εξαιρέσουμε τον Αριμάν (που απλά μας δίνει την μεταφυσική πόλωση) η ηθική του Άδη, η χαρά του Πάνα (με το γλυκό επαρχιώτικο ερωτισμό) και η ηδονή του Διόνυσου (η βάρβαρη πλευρά μας που μας γλυτώνει από τον καθωσπρεπισμό) δεν είναι παρά για το καθυστερημένο, το στερημένο από χαρές και πλήρες από θρησκευτικά κόμπλεξ ανθρώπινο γένος, το μήλο που μας οδηγεί στην κόλαση.

Φυσικά όπου υπάρχει δράση υπάρχει και αντίδραση και επειδή ο θρησκευτικός καθωσπρεπισμός δεν είναι παρά μία θηλιά που μας πνίγει αναπολούμε την αρχαιότητα. Το κακό είναι πως αντί να ρίξουμε ένα φάσκελο στην καταπιεστική θεοκρατία φτιάχνουμε το αντίπαλο δέος με τον τρόπο που μας δίδαξαν αυτοί που μετατρέπουν τον φόβο της κόλασης, σε ράβδους χρυσού.
 
Έτσι, φτάνουμε στο σημείο να.. προσκυνάμε τον Απόλλωνα (φιγούρα στο τελευταίο ελληνικό χιλιάρικο) σαν την εικόνα της παγανιάς της Τήνου. Αυτό, είναι λογικό γιατί η αρχαιότητα αφήνει ίχνη σε αντικείμενα που εκφράζουν ιδέες αλλά όχι λεπτομέρειες που γεννούν αυτές τις ιδέες.

Ο Διογένης ήταν φιλόσοφος στην Αθήνα. Ήταν παραχαράκτης όμως στην Σινώπη.
Αλήθεια φίλοι μου, πως θα θέλατε να ήταν φιλόσοφος και μάλιστα κυνικός αν δεν ήξερε την πραγματική και βρώμικη όψη της ζωής. 
 
Αν ο Θεμιστοκλής δεν λειτουργούσε παραπολιτικά (φουσκώνοντας τον φόβο για την Αίγινα) πιστεύετε ότι θα είχαμε Σαλαμίνα; 
 
Αν νομίζετε ότι ο Φειδίας είδε θεϊκό όνειρο για να φτιάξει το άγαλμα της Αθηνάς είστε γελασμένοι. 
 
Κάποια εμφανίσιμη κοπελίτσα σε συμπόσιο είδε που ήταν, για την εποχή του, σαν όνειρο.
Κάποιοι λένε πως ο Σωκράτης δεν άφησε γραπτά, αλλά τότε θα πρέπει να αναζητήσετε τα πνευματικά δικαιώματα του Πλάτωνα.
Η ανθρώπινη φύση ποτέ δεν ήταν κάτι αποστειρωμένο.

Στην αρχαιότητα ήταν ακόμα πιο ελεύθερο. Αν βγάζαμε σε χαρτονόμισμα τον Διόνυσο ή τον Πάνα ίσως και καταλαβαίναμε και την αξία της χαράς. 

Στην αρχαιότητα ξέρανε πάρα πολύ καλά ότι το πνεύμα θέλει σάρκα για να υπάρχει. 
 
Για να μιλήσουμε για ιδανικά πρέπει να λύσουμε πρώτα το ταπεινό και το ασήμαντο και τότε και τώρα. 

Αγνοείστε το άγαλμα σαν εικόνα αν δεν είστε τεχνικοί και δείτε το σαν έννοια και σαν τρόπο να ειπωθεί κάτι γιατί πάνω στο μάρμαρο. 

Αυτό δεν είναι παρά ένα σημάδι και αυτοί που το έφτιαξαν σίγουρα δεν ήταν φτιαγμένοι από πέτρα!

Η αδυναμία της Ηθικής του Βίτγκενσταϊν και η λύση του Σαμ Χάρις

«Τίποτα δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό, τέτοια τα κάνει η σκέψη»
Άμλετ
«Τις θεμελιώδεις ηθικές αρχές μου, μου τις παρέχει ο σεβασμός για τη ζωή»
Άλμπερτ Σβάιτσερ

Ludwig Wittgenstein (1889-1951) και Sam Harris (1967- )
Το 1929 ο Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν έδωσε μια διάλεξη για την Ηθική, ένα θέμα το οποίο έχει, κατά κοινή ομολογία, αποφύγει να αναλύσει με ακρίβεια. Οι ορισμοί που δίνει για την ηθική είναι: η αναζήτηση του τι είναι καλό ή πολύτιμο, ή πραγματικά σημαντικό, ή του νοήματος της ζωής ή αυτού που κάνει τη ζωή να αξίζει να τη ζεις ή του σωστού τρόπου να ζεις. Εν τέλει, η ηθική αφορά το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος.

Υπάρχει η υποκειμενική οπτική του τι είναι καλό, και η απόλυτη. Η υποκειμενική συνίσταται στο να αποφανθούμε ότι, για παράδειγμα, «αυτός ο πιανίστας είναι καλός», δηλαδή ότι αυτός ο πιανίστας ικανοποιεί τα κριτήρια τα οποία προκαθορίσαμε ότι πρέπει να τηρεί για να είναι καλός. Αυτό όμως πλησιάζει την ταυτολογία. Δεν μας προσφέρει μια αντικειμενική, απόλυτη αξία που να την ονομάσουμε καλή αξία, άρα δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος ενός συστήματοςΗθικής. Φράσεις όπως η παραπάνω αποτελούνται από γεγονότα, και τα γεγονότα τα ίδια δεν έχουν ηθική αξία. Απλά συμβαίνουν, με τον ίδιο τρόπο που τα αντικείμενα απλά υπάρχουν. Καλός πιανίστας είναι αυτός που μπορεί να παίξει κάποια μουσικά κομμάτια μιας κάποιας δυσκολίας με κάποιο βαθμό επιδεξιότητας. Αυτό δεν είναι ηθική αξία, είναι μια εννοιολογική περιγραφή. Αν δηλαδή πούμε στον πιανίστα ότι δεν είναι καλός, επειδή θεωρούμε ότι δεν είναι αρκετά επιδέξιος, αυτός (ακόμα κι αν συμφωνήσει) μπορεί κάλλιστα να πει ότι δεν τον ενδιαφέρει να είναι καλύτερος από όσο ήδη είναι, και τότε εμείς δεν μπορούμε παρά να υποχωρήσουμε. Αν όμως πούμε σε κάποιον ότι είναι κλέφτης (επειδή όντως έχει κλέψει) και αυτός μας απαντήσει «το ξέρω ότι συμπεριφέρομαι άσχημα, αλλά δεν με ενδιαφέρει να συμπεριφερθώ καλύτερα», έχουμε κάθε δικαίωμα να πούμε «θα έπρεπε να συμπεριφέρεσαι καλύτερα». Προσπαθούμε δηλαδή να του αποδώσουμε κάποια απόλυτη έννοια ηθικής, την ίδια στιγμή που αυτός δεν τη δέχεται ή δεν την γνωρίζει καν.
Η διαφορά έγκειται στην γλώσσα που χρησιμοποιούμε. Στην πρώτη περίπτωση, η δήλωσή μας στον πιανίστα θα μπορούσε να εκφραστεί εναλλακτικά, για παράδειγμα, ως εξής: «Δεν είσαι αρκετά καλός πιανίστας ώστε να μπορέσεις να κάνεις σόλο καριέρα». Η απάντησή του ότι δεν τον ενδιαφέρει κάτι τέτοιο δεν μπορεί να προκαλέσει αντικειμενικές αντιρρήσεις από μέρους μας, αφού αυτός θεωρεί ότι είναι αρκετά καλός στο πιάνο ώστε, π.χ., να ψυχαγωγεί τον εαυτό του. Τα κριτήρια που έχει προκαθορίσει ο ίδιος για το παίξιμό του ικανοποιούνται, άρα είναικαλός πιανίστας, από τη δικιά του οπτική. Συνεχίζουμε όμως να μιλάμε για γεγονότα. «Θέλω να ψυχαγωγώ τον εαυτό μου παίζοντας πιάνο, κατάφερα να φτάσω σε αυτό το επίπεδο, άρα είμαι καλός πιανίστας» – όλα αυτά είναι γεγονότα. Και μπορεί και ο κλέφτης να αποφασίσει ότι δεν τον πειράζει να κλέβει, ακόμα και να τον πιάσουν, αλλά δεν μπορεί να πει «είμαι καλός άνθρωπος», με την ίδια ευκολία που ο πιανίστας λέει «είμαι καλός πιανίστας». Θα μπορούσε να πει μόνο «είμαι καλός κλέφτης» (όχι βέβαια αν τον πιάσουν), αλλά σίγουρα δεν μπορεί να πει «είμαι ηθικός άνθρωπος», αν θέλουμε να έχει κάποια σημασία η λέξη «ηθική».

 «Τα όρια της γλώσσας μου, είναι τα όρια του κόσμου μου»
Ποια είναι λοιπόν η σημασία της λέξης «ηθική»; Πρέπει οπωσδήποτε να μην εξαρτάται από το καπρίτσιο του καθενός που θα την επανακαθορίσει για να ταιριάζει στην συμπεριφορά του, πρέπει να είναιαπόλυτη. Πρέπει, με τη χρήση της λογικής και μόνο, να μπορούμε όλοι να καταλήξουμε στο ίδιο συμπέρασμα όταν κρίνουμε ηθικά κάποια πράξη. Ποια είναι λοιπόν η γλώσσα που θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε για να περιγράψουμε μια τέτοια απόλυτη έννοια; Οι λέξεις, και ο τρόπος που τις χρησιμοποιούμε, μπορούν να περιγράψουν μόνο τη φυσική κατάσταση των πραγμάτων, δηλαδή γεγονότα. Από τη στιγμή όμως που τα γεγονότα από μόνα τους δεν περιέχουν ηθική αξία (η πτώση ενός μήλου και το πάτημα μιας σκανδάλης είναι εξίσου αμοραλιστικά συμβάντα, πέραν της ηθικής), η γλώσσα δεν είναι ικανή να δώσει ηθικές απαντήσεις, και άρα η ηθική εκπίπτει στον χώρο έξω από τη γλώσσα και τον κόσμο που αυτή περιγράφει, μεταφέρεται δηλαδή στον χώρο της μεταφυσικής.

«Για τα πράγματα που δεν μπορείς να μιλήσεις, πρέπει να σωπαίνεις»
Στο βιβλίο του Tractatus Logicο-Philosophicus γράφει ο Βίτγκενσταϊν: “Είναι φανερό ότι η ηθική δεν μπορεί να αποτυπωθεί στον λόγο. Η ηθική είναι υπερβατική.» {TLP 6.421) Ο Βίτγκενσταϊν πλησιάζει εδώ τον Χιουμ που είπε ότι μπορούμε να αποφανθούμε μόνο για το πώς είναι ο κόσμος, όχι για το πώς θα έπρεπε να είναι («Δεδομένης της γνώσης του πώς είναι το σύμπαν, με ποια έννοια μπορούμε να πούμε πώς θα έπρεπε να είναι;»). Ο Βίτγκενσταϊν λέει ότι φράσεις όπως «τι εξαιρετικό το γεγονός της ύπαρξης» ή «η ύπαρξη του κόσμου μου φαίνεται θαυμάσια» αποτελεί κακομεταχείριση της γλώσσας. Κι αυτό γιατί μπορούμε να χαρακτηρίσουμε κάτι σαν θαυμάσιο, μόνο αν έχουμε κάτι για να το συγκρίνουμε. Η φράση «αυτό το σκυλί είναι μεγάλο» σημαίνει μόνο ότι αυτό το σκυλί είναι μεγαλύτερο από άλλα που έχουμε δει της ίδιας ράτσας. Με τι θα μπορούσαμε όμως να συγκρίνουμε την ύπαρξη; Γνώση της μη ύπαρξης δεν έχουμε, άρα είναι αδύνατο να αποφανθούμε κριτικά για την ύπαρξη του κόσμου. Μπορούμε δηλαδή να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα μόνο όταν μιλάμε για κάτι που είναι επαληθεύσιμο.
Η μεταφυσική στην οποία εναποθέτει ο Βίτγκενσταϊν τις ελπίδες του για τον εντοπισμό της ηθικής, δεν είναι η μεταφυσική της θρησκείας, καθώς προς το τέλος της «Διάλεξης Περί Ηθικής» λέει ότι οι προσπάθειές του αλλά και «όλων όσων προσπάθησαν να μιλήσουν για την Ηθική ή τη Θρησκεία, προσκρούσανε στα όρια της γλώσσας», δηλαδή λέγανε «ανοησίες» (δηλώσεις χωρίς νόημα). Αυτοί που μιλάνε για τον θεό, στην ουσία χρησιμοποιούν παρομοιώσεις: η αίσθηση ενοχής υποδηλώνει ότι ο θεός δεν εγκρίνει τη συμπεριφορά μας, και όταν αισθανόμαστεασφάλεια, εννοούμε ότι αισθανόμαστε ασφάλεια στα χέρια του θεού. Μια παρομοίωση όμως πρέπει να αντιστοιχεί σεκάτι. Και εφόσον μπορούμε να μιλάμε με παρομοιώσεις, θα έπρεπε να μπορούμε να μιλήσουμε για τα ίδια πράγματα και χωρίς την παρομοίωση. Αυτοί που το επιχειρούν αυτό, εφόσον χρησιμοποιούν λέξεις που μπορούν να περιγράψουν μόνο φυσικά γεγονότα και πράγματα, δεν μπορούν να αποφανθούν για μετα-φυσικές έννοιες, και άρα επίσης λένε ανοησίες.

«Τίποτα δεν είναι πιο δύσκολο από το να μην αυταπατάσαι»
Το να χαρακτηρίσει ο Βίτγκενσταϊν κάτι σαν «ανοησία» δεν είναι ισοπεδωτικό. Τελειώνει την ομιλία του λέγοντας ότι «δεν μπορώ παρά να σέβομαι βαθύτατα αυτήν την τάση της ανθρώπινης σκέψης και ποτέ δεν θα την γελοιοποιούσα». Αργότερα, στο «Κοινωνία και Αξία» γράφει: «προς θεού, μην φοβάστε να πείτε ανοησίες! Αλλά πρέπει να δώσετε προσοχή στις ανοησίες σας». Δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος να αναζητάμε συνέχεια δικαιολόγηση και εξήγηση. Η ασφάλεια της ψεύτικης σιγουριάς για τις εντυπώσεις μας του κόσμου, μας απομακρύνουν από την κριτική στάση προς τις εικασίες μας για αυτόν. Οι εικασίες αυτές, λέει, είτε φιλοσοφικές είτε επιστημονικές, είναι καταδικασμένες σε αποτυχία, και δεν πρόκειται να λύσουν κανένα πρόβλημα. Δεν υπάρχει απάντηση στο πρόβλημα της ζωής. Λύση έχουμε όταν εξαφανίζεται το πρόβλημα.
Εφόσον λοιπόν, οι υποθέσεις μας θα είναι πάντα λανθασμένες, εφόσον κάθε ηθική θέση πρέπει να έγκειται στη μεταφυσική, εφόσον η ίδια η γλώσσα δεν είναι ικανή να περιγράψει το πώς θα έπρεπε να πράξουμε, σύμφωνα με τον Βίτγκενσταϊν, όσον αφορά την ηθική -το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος-, οφείλουμε να σιωπούμε, ή να αναγνωρίζουμε ότι λέμε ανοησίες.
Είναι δυνατόν όμως να είναι έτσι τα πράγματα; Είναι σωστό να παραιτηθούμε από την αναζήτηση του σωστού τρόπου ζωής; Συνεχώς ερχόμαστε αντιμέτωποι με ηθικά προβλήματα, είτε στην προσωπική μας ζωή είτε στις πολιτικές μας υποχρεώσεις, και το σκεπτικό του Βίτγκενσταϊν δεν φαίνεται να μας προσφέρει τίποτα σε αυτούς τους προβληματισμούς.

«Οι θρησκευτικές ιδέες για το καλό και το κακό τείνουν να εστιάζουν στο πώς να αποκτήσεις ευημερία στην επόμενη ζωή, και αυτό τις κάνει κάκιστους οδηγούς για το πώς να την εξασφαλίσεις στην παρούσα»
Αυτό που ίσως να διαφεύγει από τον Βίτγκενσταϊν είναι ότι και οι ηθικές αξίες είναι, κάποιου είδους, γεγονότα, κάτι που θα του επέτρεπε να μην θεωρεί ανοησία το να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα για να τις περιγράψουμε. Για παράδειγμα, ο λόγος που νοιαζόμαστε για τα ζώα περισσότερο από όσο νοιαζόμαστε για τα έντομα, είναι το ότι θεωρούμε πως τα πρώτα είναι εκτεθειμένα σε μεγαλύτερο εύρος ευτυχίας-δυστυχίας από ότι τα δεύτερα. Τα ζώα έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να αισθανθούν πόνο ή ευχαρίστηση από τα έντομα. Αυτό είναι μια κυριολεκτική, ειλικρινής δήλωση. Για την ακρίβεια, είναι ένα γεγονός. Είναι κάτι που θα μπορούσε να είναι σωστό ή λάθος˙ είναι δηλαδή, κάτι επαληθεύσιμο. Η επιστήμη συνεχώς αποφαίνεται για γεγονότα που περιγράφουν το είδος των εμπειριών που μπορεί να έχουν τα συνειδητά όντα.
Σύμφωνα με τον Βίτγκενσταϊν, η φιλοσοφία οδηγεί το πολύ σε ταυτολογίες, οι θρησκευτικές διδαχές φαντάζουν πλέον αυθαίρετες, και είναι έτσι κι αλλιώς ασαφείς, και η επιστήμη έχει μπει στο περιθώριο όσον αφορά τη συζήτηση περί ηθικής. Θα έπρεπε όμως να είναι έτσι; Θα προσπαθήσω να δείξω εδώ ότι η αξίωση πως η επιστήμη είναι ανίκανη να αποφανθεί για ηθικά προβλήματα, είναι μια αυταπάτη.
Ο Σαμ Χάρις προτείνει μια πραγματιστική προσέγγιση στο πρόβλημα. Τι είναι μια ηθική πράξη, λέει, αν όχι μια πράξη που αυξάνει την ευημερία κάποιου ή κάποιων; Ποια πράξη που δεν κάνει αυτά, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «ηθική»; Ας κάνουμε ένα θεωρητικό πείραμα. Ας φανταστούμε το χειρότερο δυνατό σύμπαν, όπου όλοι οι άνθρωποι είναι απόλυτα δυστυχισμένοι, και δεν υπάρχει καμία ελπίδα για βελτίωση. Αντίστοιχα, μπορούμε να φανταστούμε το καλύτερο δυνατό σύμπαν. Ο πραγματικός κόσμος, αυτός που εμείς βιώνουμε, βρίσκεται κάπου στο ενδιάμεσο. Οποιαδήποτε πράξη που θα μας οδηγούσε προς το ένα ή το άλλο άκρο θα χαρακτηριζόταν, αναλόγως, σαν «ηθική» ή «ανήθικη». Οποιαδήποτε άλλη πράξη θα ήταν πέραν της ηθικής. Αν σε κάποιο μέρος του κόσμου θανατωθεί ένα παιδί, ποιος δεν θα μπορούσε να παραδεχτεί ότι αυτή είναι μια αντικειμενικά ανήθικη πράξη; Πως θα μας οδηγούσε δηλαδή προς το χειρότερο δυνατό σύμπαν;
Από τη στιγμή που θα δεχτούμε ότι το χειρότερο δυνατό είναι μια κατάληξη που δεν είναι προτιμητέα, αναγκαστικά πρέπει να δεχτούμε ότι υπάρχουν άλλα δυνατά σύμπαντα, που είναι προτιμότερα. Παρουσιάζεται μπροστά μας έτσι ένα συνεχές, όπου μας μένει να πλοηγηθούμε. Εφόσον το βίωμα κάθε όντος με συνείδηση θα εξαρτηθεί με κάποιο τρόπο από τους νόμους της φύσης, θα υπάρχει κάποιος σωστός και κάποιος λάθος τρόπος να κινηθούμε μέσα σε αυτό το συνεχές. Εφόσον η ευημερία εξαρτάται από φυσικούς παράγοντες, από πράξεις που επενεργούν στο άτομο, και οι φυσικοί παράγοντες μελετώνται από την επιστήμη, άρα η ευημερία είναι αντικείμενο της επιστήμης. Μένει λοιπόν στην επιστήμη να μας οδηγήσει προς αυτήν.
Το πρόβλημα εδώ, θα μπορούσε να πει κάποιος, είναι η φευγαλέα έννοια της ευημερίας. Ο ίδιος ο ορισμός της ευημερίας δεν είναι ξεκάθαρα διατυπωμένος. Επιπλέον, πώς θα απομονώσουμε την υποκειμενικότητα από τις αποφάνσεις σχετικά με αυτήν; Άραγε είναι αρκετό να κάνουμε ένα εγκεφαλογράφημα για να μάθουμε αν κάποιος αισθάνεται καλά ή όχι; Η απάντηση είναι: ναι. Η χαρτογράφηση του εγκεφάλου, μας δίνει μια αρκετά ακριβή εικόνα του πότε κάποιος αισθάνεται ευχάριστα και πότε όχι, του τι τον κάνει να χαίρεται και τι του προκαλεί απέχθεια. Φυσικά, δεν μπορούμε να πούμε ότι η ευημερία είναι μετρήσιμη ή ότι υπάρχει κάτι σαν «τέλεια», ή «πλήρης» ευημερία. Αλλά τα ίδια δεν ισχύουν και για την υγεία; Η υγεία δεν είναι μετρήσιμη, ούτε υπάρχει κάποιος προκαθορισμένος στόχος όταν ελέγχουμε τη φυσική κατάσταση κάποιου. Για κανέναν δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι «τελείως υγιής» κάποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Αυτό δε μας σταματάει από το να αντιμετωπίζουμε την υγεία σαν επιστημονικό αντικείμενο και να μιλάμε για αυτήν με επιστημονικούς όρους και με λογικές εκφράσεις. Μπορούμε, για παράδειγμα, να πούμε ότι κάποιος που πάσχει από τον ιό της γρίπης είναι λιγότερο υγιής από κάποιον που δεν πάσχει. Όπως μπορούμε να αποδείξουμε ότι η παθολογική έλλειψη της ευχαρίστησης (pleasure) στις περιπτώσεις των ψυχιατρικών διαταραχών της ανηδονίας (anhedonia) ή της δυσφορίας (dysphoria), συνιστά εμπόδιο στην ευημερία.

«Πώς έχουμε πείσει τους εαυτούς μας ότι κάθε γνώμη μετράει;»
Όντως, είναι πιθανό να πιστεύει κάποιος ότι κινείται προς το καλύτερο πιθανό σύμπαν και, απλά, να κάνει λάθος. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αισθάνεται ευημερία όταν σκοτώνει, π.χ., αλλόθρησκους, γιατί πιστεύει ότι αυτό θα τον οδηγήσει στον παράδεισο. Για αυτόν, είναι καλό να πεθάνουν οι αλλόθρησκοι. Θα πρέπει αυτό να μας κάνει να εγκαταλείψουμε την έννοια της αντικειμενικότητας του τι είναι καλό; Θα επανέλθω στην αντιπαραβολή με την υγεία, και θα πάρω ένα αντίστοιχο παράδειγμα κάποιου που λέει ότι θέλει να αισθάνεται ισχυρούς πόνους ημικρανίας, ότι αυτό του φέρνει κάποιου είδους ευχαρίστηση. Μπορούμε να παρουσιάσουμε ένσταση σε αυτό; Ενδεχομένως όχι -μάλλον θα έπρεπε να αποδεχτούμε και το αίτημά του να μην δεχτεί καμία θεραπεία- αλλά σίγουρα δεν θα αποφανθούμε ότι είναι υγιής. Κατά τον ίδιο τρόπο δεν θα σηκώσουμε τα χέρια ψηλά όταν κληθούμε να κρίνουμε ηθικά αυτόν που του προκαλεί ευχαρίστηση η δολοφονία. Μπορούμε να αναγνωρίσουμε την περίπτωσή του, μπορούμε να κατανοήσουμε του λόγους που τον οδηγούν σε αυτήν, αλλά σίγουρα δεν χρειάζεται κλονιστούμε στη θέση μας για το τι είναι καλό και κακό, επειδή αυτός έχει την «δική του ηθική», τάχα εξίσου βάσιμη με οποιουδήποτε άλλου. Εξάλλου, θα έπρεπε να υπολογίσουμε και την ευημερία των θυμάτων του, των συγγενών τους, κλπ, κλπ. Οι πράξεις του προφανώς μας οδηγούν προς το χειρότερο δυνατό σύμπαν.
Κατά τον ίδιο τρόπο, είναι δύσκολο να οριστεί η έννοια της ευημερίας, όπως και η έννοια της υγείας. Πολλά χρόνια πριν, το προσδόκιμο της ηλικίας δεν ξεπερνούσε τα 30 χρόνια. Αυτός που τότε θα βαπτιζόταν «υγιής» στα 25 του, σήμερα θα ήταν δέκτης φιλανθρωπικών δωρεών. Αυτή η αδυναμία ακριβούς προσδιορισμού της υγείας και η ρευστότητα του ποιος θεωρείται υγιής και ποιος όχι, δεν κάνει την έννοια της υγείας κενή περιεχομένου.
Μια άλλη πιθανή ένσταση ίσως είναι η εξής: Πώς μπορούμε να μιλάμε για αντικειμενικότητα και απολυτότητα στην ηθική, τη στιγμή που υπάρχουν πολλές εναλλακτικές στο χειρισμό ενός προβλήματος, και όχι μόνο δύο˙ ηθική-ανήθικη; Η πληθώρα εναλλακτικών στην προσέγγιση της ευημερίας δεν χρειάζεται να μας προκαλεί σύγχυση στο αν μια πράξη είναι απόλυτα ηθική ή όχι. Με τον ίδιο τρόπο, το ότι μπορεί να υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να αντιμετωπιστεί μια ασθένεια, δεν μας προκαλεί σύγχυση όσον αφορά το αν η χορήγηση δηλητηρίου είναι ένας δόκιμος τρόπος αντιμετώπισης μιας ασθένειας ή όχι. Δηλαδή, μπορεί να υπάρχει διαφωνία στο αν θα πρέπει να χορηγηθεί το φάρμακο Α ή το φάρμακο Β, για να έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα, αλλά σίγουρα η χορήγηση κάποιου καρκινογόνου είναι απόλυτα λάθος. Αντίστοιχα, μπορεί να συζητηθεί το αν ένα παιδί θα πρέπει να ανατραφεί με πειθαρχικές μεθόδους ή με τη μέθοδο της επιβράβευσης, αλλά σίγουρα το μαστίγωμα για κάθε παράπτωμά του είναιαντικειμενικά κακό.

«Είναι απλά λάθος το ότι η θρησκεία παρέχει το μόνο πλαίσιο για μια καθολική ηθική» Σαμ Χάρις.
Βλέπουμε σε κάποιες περιοχές του κόσμου οι γυναίκες να αντιμετωπίζονται σαν υπόδουλες. Με ποια έννοια δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι αντικειμενικά κακό; Ό,τι ξέρουμε για την ανθρώπινη κατάσταση μας λέει ότι οι άνθρωποι γεννιούνται ισότιμοι. Και είναι η επιστήμη της βιολογίας που το επαληθεύει, που μας δείχνει ότι δεν υπάρχει αξιολογική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων. Γιατί το θεωρούμε δεδομένο ότι κάθε κουλτούρα έχει και μια άποψη για κάποιο ηθικό θέμα που πρέπει αναγκαστικά να πάρουμε στα σοβαρά; Πώς έχουμε πειστεί ότι μια απόφανση για κάποιο ηθικό πρόβλημα αποκλείεται να έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από κάποια άλλη; Γιατί νομίζουμε ότι δεν είμαστε ικανοί να κατακρίνουμε πράξεις που δεν θα θεωρούσαμε ανεκτές στην Ελλάδα ή στην Ελβετία, απλά και μόνο επειδή λαμβάνουν τόπο σε μια άλλη, ξένη χώρα; Είναι μια υποτιθέμενη ταπεινοσύνη και ένας κακώς νοούμενος πολιτισμικός σχετικισμός (αλληλένδετος με το αίσθημα της λευκής ενοχής) που μας αποτρέπει από το να υπερασπιστούμε αυτά που ήδη ξέρουμε. Από το να υποστηρίξουμε τις κεκτημένες «δυτικές» αξίες, που είναι παγκόσμιες αξίες (επειδή είναι αντικειμενικές αξίες), απέναντι σε συμπεριφορές που γνωρίζουμε πως προκαλούν τόση αναταραχή σε μια ανοικτή κοινωνία, όσο ο ιός του AIDS σε έναν υγιή οργανισμό.
Η ηθική δεν είναι μεταφυσικό ζήτημα, είναι πρακτικό, καθημερινό πρόβλημα, και οι αποφάσεις περί ηθικής έχουν πραγματικές επιπτώσεις στον υλικό κόσμο γύρω μας. Η γλώσσα έχει φτιαχτεί για να περιγράφει αυτόν τον φυσικό κόσμο, και άρα, νομίζω, μπορούμε να μιλάμε για την ηθική.

Οι δεσμοφύλακες κι οι φύλακες ...

Εγώ το αίμα μου το δίνω να βρει η γενιά μου οδηγητή. Κι εσύ στην άμμο χτίζεις σπίτια στης Χαλιμάς τα παραμύθια...
..Ελεγε εκείνο το παλιό τραγουδάκι. Ξέρετε νομίζω πως από λόγια, στερεύουμε σιγά – σιγά. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο να ειπωθεί. Τα έχουμε πει όλα. Πολλοί τα έχουμε πει πριν να γίνει οποιοδήποτε μνημόνιο. Πριν να ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση. Είναι εκείνη η σπαστική πρόταση «Σου το είχα πει» που δεν ενδιαφέρεται πια κανείς να τη προφέρει, γιατί τι σκοπό θα είχε? Μια ικανοποίηση προσωπικής δικαίωσης μέσα στη συμφορά? Η ικανοποίηση ενός εγωισμού από ανθρώπους που υποτίθεται είναι ενός άλλου επιπέδου? Βλακείες. Οτι και να πει κάποιος, η γνώση γεννιέται μέσα στο πετσί μας. Γνώση είναι όλη η ζωή αν κάποιος τη δει έτσι, άγνοια είναι επίσης η ζωή αν κάποιος επιλέξει να κοιμάται συνέχεια με τα παραμύθια των άλλων...

Το χειρότερο για μια μερίδα ανθρώπων είναι πως δεν ήταν συνένοχοι σε τίποτα αλλά πρέπει να αντέξουν διπλά άγρυπνοι, και γι΄εκείνους που ξυπνάνε μόλις στον εφιάλτη. Είναι όλοι εκείνοι που έχουν κάθε δικαίωμα να μην τους ενοχλήσει κανείς, να συνεχίσουν να είναι αόρατοι όπως ήταν πάντα, σε ένα παράλληλο κόσμο, έξω από τη φθορά και τη σαπιλα, αλλά επειδή είναι έτσι μένουν ακόμα εδώ, μακριά από το σπίτι τους, ανάμεσα στο τρομοκρατημένο πλήθος που ικετεύει για μια σανίδα σωτηρίας.

Ναι υπάρχουν οι άλλοι άνθρωποι. Που δεν πρόδωσαν ούτε τον ευαυτό τους ούτε τους συνανθρώπους τους. Που πέρασαν με σεβασμό πάνω από τις ψυχές των ανθρώπων. Που έβλεπαν,άκουγαν, τα έλεγαν με κόστος να είναι το περιθώριο που κανείς δεν έδινε σημασία. Κι όχι μόνο. Ηταν ο στόχος που συγκεντρωνόταν επάνω του τα βέλη της υποκρισίας, της ηλίθιας τάξης, των ανθρώπων που ζούσαν με ίνδαλμα τα υποκοριστικά τους και τα ανόητα βίτσια τους.

Ναι υπάρχουν. Εκτός κι αν συνενοχή στο έγκλημα θεωρείται πλέον και η ύπαρξη στο κόσμο αυτό. Γιατί η διαφθορά στα μυαλά των ανθρώπων είναι τόσο πολύ βαθειά απλωμένη που όντως πρέπει κανείς να αποδείξει πως έπεσε εδώ κατά λάθος. Πως είναι από άλλο πλανήτη. Πως έζησε όλο αυτό το καιρό που η ανθρωπότητα προόδευε, σ΄ενα σπήλαιο μαζεύοντας καρπούς από τα δέντρα και χαράζοντας επιγραφές στο σπήλαιο....

Επειδή όμως αυτό είναι αδύνατον, υπάρχει ένα μικρό κομμάτι της κοινωνίας που πολύ απλά υπάρχει ανάμεσα στους υπόλοιπους. Ζει ανάμεσά τους στη μοναχικότητα της διαφορετικότητάς του. Είναι εκείνο το παιδάκι που δεν κορόιδευε το χοντρούλι της τάξης γιατί δεν μπορούσε να βρει λόγο να κοροϊδέψει ένα άλλο παιδί εξ΄αιτίας των κιλών του. Είναι εκείνο το παιδάκι που δεν έλεγε ψέμματα γιατί δεν έβρισκε κανένα λόγο να το κάνει. Είναι εκείνος ο έφηβος που σεβόταν τους υπόλοιπους , το σπίτι του, τους φίλους του, το κόσμο γενικότερα γιατί αυτό θεωρούσε φυσιολογικό να κάνει. Είναι ο ερωτευμένος που απολάμβανε τον έρωτα με πάθος και ομορφιά σκέτα, χωρίς να χρειάζεται δυο βιβλιοθήκες βοηθήματα και οδηγίες για να το καταφέρει. Είναι ο φοιτητής που σπούδασε αυτό που ονειρευόταν κι όταν είδε πως για να ολοκληρώσει αυτό το όνειρο θα χρειαζόταν να γίνει σκλαβάκι του κάθε μ@λακα, να πονέσέι συνανθρώπους του ή να να βγει έξω από τις αξίες του, τα βρόντησε όλα κι άνοιξε άλλους δρόμους φυλάσσοντας την ελευθερία του και την αξιοπρέπειά του. Είναι ο οικογενειάρχης που παντρεύτηκε χωρίς να λογαριάζει προίκες,τραπεζικούς λογαριασμούς, συμφέροντα, τον έρωτά του, που έφτιαξε με αγάπη τα παιδιά του και που τα έμαθε να είναι ελεύθεροι και περήφανοι με καθαρά χέρια και καθαρό μυαλό. Είναι ο μεσήλικας που δεν πρόδωσε όλα όσα υποσχέθηκε και δεν υπέκυψε σε οποιοδήποτε βόλεμα που θα τον ξεφτίλιζε σαν άνθρωπο, που θα έβλαπτε άλλους, που θα εκμεταλλευόταν, που θα αδικούσε. Είναι ο γέροντας που έφυγε πλήρης ημερών με τα παιδιά του και τα εγγόνια του να νοιώθουν αγάπή γι΄αυτόν, μόνο αγάπη γιατί τη κέρδισε άξια....

Υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι. Δεν τους παρουσιάζει κανένα δελτίο. Δεν υπάρχει η ζωή τους σε κανένα πρωτοσέλιδο. Δεν γίνονται συζητήσεις σε πάνελ για να μάθουν οι υπόλοιποι πως καταφέρνεις να είσαι έτσι. Γιατί δεν είναι φανφαρόνικο αυτό το παραμύθι. Δεν περιέχει φαντασμαγορικές εικόνες, ούτε λάμπες με νέον να αναβοσβήνουν μέσα στο κρανίο και να αποχαυνώνουν τα μυαλά. Είναι η καλή όψη της πραγματικότητας. Είναι το αληθινό καλό παράδειγμα. Η απόδειξη πως κάποιος μπορεί να μην είναι καθίκι και όμως να επιβιώσει. Η απόδειξη πως η ελευθερία, η εκτίμηση, η αγάπη κερδίζεται με τιμήματα που δεν μπαίνουν σε κανένα ηλίθιο χρηματηστήριο, δεν αξιολογούνται από καμιά ηλίθια επιτροπή , δεν αξίζουν τη προσοχή κανενός ρομπότανθρώπου... ευτυχώς.

Δίπλα στη χωματερή υπάρχει κόσμος που καταφέρνει να φυτέψει λουλούδια. Υπάρχει κόσμος που βρίσκει καθαρό νερό, που τραγουδάει τα βράδια, που λέει παραμύθια στα παιδιά του. Δίπλα στη χωματερή υπάρχει κόσμος που το σπίτι του μυρίζει όμορφα κι οι μέρες είναι κρυστάλλινες. Είναι ένα μικρό κομμάτι, αλλά υπάρχει.

Είναι οι άνθρωποι που ορίζουν τη ζωή τους με μεγαλείο κι όχι μεγαλεία. Μπορεί να είναι εγγράμματοι ή αγράμματοι εντελώς, μπορεί να είναι άσπροι, μαύροι,κίτρινοι ή κόκκινοι, μπορεί να ζουν σε ξηρασία ή στο πάγο, σε ουρανοξύστες ή σε υπόγεια, δεν υπάρχει όριο στην αξιοπρέπεια. Μπορείς να τη βρεις οπουδήποτε όπως οπουδήποτε μπορείς να βρεις τη σιχαμάρα. Το πρόβλημα είναι πως η ζυγαριά γέρνει πάντα από τη μεριά της μιζέριας. Είναι ελαφριά σαν φτερό, το ζύγι μιας ψυχής, η μεριά που περιέχει το μεγαλείο της ύπαρξής μας, σε αντίθεση με το βαρύ μέταλλο που είναι φτιαγμένη η απλήστεία από την άλλη...

Και σ΄αυτό το λαό , όπως και σε όλες τις πατρίδες του κόσμου, σ΄αυτήν εδώ λοιπόν τη πατρίδα που έχει ακούσει τόσα πολλά, που έχει γίνει η παιδική χαρά των αρπακτικών και το σφαγείο των φουκαριάρηδων και δειλών ανθρώπων, υπάρχει ένα παράλληλο σύμπαν που όλα κινούνται αλλιώς. Κι αυτό δεν γεννήθηκε από ανάγκη επίβίωσης στη μνημονιακή εποχή, αυτό ήταν έτσι όταν όλλα ήταν αλλιώς.

Δίπλα στις λέσχες των αχυρανθρώπων, των σκιάχτρων, των εκβιαστών της ζωής, των αναμορφοτών των συνειδήσεων, των χειραγωγών των ονείρων, των αφεντικών της σιωπηλής χώρας του σιωπηλού πλανήτη, δίπλα στους υπηκόους και δούλους σαδιστών θεών, υπάρχουν μικρές φωλιές με ανθρώπους άλλων θεών. Και τους εκνευρίζει αυτό, δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο. Δεν μπορούν να νοιώσουν καμιά χαρά για την επιτυχία τους όσο υπάρχουν αυτοί οι τελευταίοι εναπομείναντες ΖΩΝΤΑΝΟΙ άνθρωποι.

Γιατί εκείνοι λειτουργούν σαν ένα ύπουλο και θανατηφόρο ιό κι αυτοί οι τελευταίοι άνθρωποι είναι τα μοναδικά αντισώματα στην αρρώστεια που εξαπλώνεται χωρίς όρια πλέον. Το γεγονός πως παρόλο το βομβαρδισμό με κάθε είδους μικρόβια, υπάρχουν οργανισμοί που έχουν ανοσία, αυτό τους τρελλαίνει....
Είναι η αυθόρμητη έκφραση αγανάκτισης που πέταξε ο τότε υπουργός υγείας «και δεν πεθαίνουν κιόλας» Το είπε σαν να είναι κάτι το παλαβό να επιζούν τα γερόντια με τόσα εκτελεστικά αποσπάσματα γύρω τους. Πως στο δι@ολο καταφέρνουν να ζουν ακόμα. Το ίδιο ισχύει και για τους τελευταίους ανθρώπους. Εχουν λυσσάξει να δουν για ποιους λόγους δεν πιάνει το sleep… το obey….
Που στο δι@ολο προμηθεύονται επί τέλους εκείνα τα γυαλιά...
Δεν θα ησυχάσουν αν δεν καταστρέψουν και το τελευταίο ζευγάρι που είναι ακόμα στη κυκλοφορία. Γιατί έχουν παραβλέψει μια πολύ σημαντική παράμετρο. Δεν χρειάζονται γυαλιά όταν κάποιος βλέπει και στο σκοτάδι. Δεν μασάει δηλητήριο κάποιος που έχει ιδιαίτερη όσφρηση και γεύση, δεν τρομοκρατείται
ΚΑΠΟΙΟΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΠΑΛΕΨΕΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΗΣ κι είναι εδώ για να πει την ιστορία του...

Οκτώ διαφορετικές γενετικές παθήσεις η σχιζοφρένεια

Ένα "πακέτο" οκτώ διαφορετικών παθήσεων, η καθεμία με το δικό της προφίλ συμπτωμάτων αποτελεί η σχιζοφρένεια, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Η σχιζοφρένεια δεν είναι μια ενιαία νόσος, αλλά ένα «μπουκέτο» από οκτώ γενετικά διαφορετικές παθήσεις, η κάθε μία με το δικό της «προφίλ» συμπτωμάτων, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Η μελέτη βοηθά στο να βελτιωθεί μελλοντικά η διάγνωση και η θεραπεία της νόσου, σε μια πιο εξατομικευμένη κατεύθυνση και όχι με βάση τη σημερινή προσέγγιση, που ουσιαστικά είναι ίδια για όλους τους ασθενείς.
Περίπου το 80% του κινδύνου εμφάνισης σχιζοφρένειας είναι πια γνωστό ότι κληρονομείται, έχει δηλαδή γενετικό υπόβαθρο. Όμως μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δυσκολεύονται να απομονώσουν συγκεκριμένα γονίδια που ευθύνονται για την εν λόγω ψυχική διαταραχή.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον-Σεν Λιούις, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής και γενετικής Ρόμπερτ Κλόνιγκερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό ψυχιατρικής "American Journal of Psychiatry", ανέλυσαν τις γενετικές επιρροές σε 4.200 ανθρώπους με σχιζοφρένεια και επίσης (για λόγους σύγκρισης) σε 3.800 υγιείς, εντοπίζοντας τελικά οκτώ ξεχωριστές «συστάδες» γονιδίων κινδύνου.
«Τα γονίδια δεν δρουν μόνα τους, λειτουργούν συντονισμένα όπως μια ορχήστρα. Για να κατανοήσουμε πώς δουλεύουν, πρέπει να ξέρουμε όχι μόνο ποιά είναι τα μέλη της ορχήστρας, αλλά και πώς αυτά αλληλεπιδρούν μεταξύ τους», δήλωσε ο Ρόμπερτ Κλόνιγκερ.
Μεταξύ άλλων, οι ερευνητές βρήκαν, σε μερικούς ασθενείς με παραισθήσεις και ψευδαισθήσεις, μια ομάδα διακριτών γενετικών παραγόντων κινδύνου που αλληλεπιδρούν, έτσι ώστε να δημιουργήσουν την κατά 95% πιθανότητα εμφάνισης σχιζοφρένειας. Σε μια άλλη ομάδα ασθενών με διαταραχές λόγου και συμπεριφοράς, εντοπίστηκε μια διαφορετική «συστάδα» γενετικών παραγόντων, που ανεβάζουν στο 100% τον κίνδυνο σχιζοφρένειας.
«Αυτό που κάναμε πλέον, μετά από μια δεκαετία απογοητεύσεων στο πεδίο της ψυχιατρικής γενετικής, είναι να εντοπίσουμε τους τρόπους με τους οποίους τα γονίδια αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, με ποιό δηλαδή τρόπο η ορχήστρα είναι είτε αρμονική, είτε αποδιοργανωμένη, με συνέπεια να οδηγεί σε διαφορετικά είδη σχιζοφρένειας», δήλωσε ο καθηγητής ψυχιατρικής και γενετικής.
Αν και κάθε ένα από τα «ένοχα» γονίδια έχει μικρή μόνο συσχέτιση με τη σχιζοφρένεια, όταν αυτά συνυπάρχουν σε διακριτές ομάδες, στο πλαίσιο των οποίων αλληλοεπηρεάζονται, τότε δημιουργείται ένας ιδιαίτερα μεγάλος κίνδυνος εμφάνισης της πάθησης, της τάξης του 70% έως 100%, σύμφωνα με τους ερευνητές. Αυτό σημαίνει ότι, πρακτικά, οι άνθρωποι με αυτές τις γενετικές προδιαγραφές πολύ δύσκολα μπορούν να αποφύγουν την σχιζοφρένεια.
Συνολικά οι αμερικανοί επιστήμονες εντόπισαν 42 τέτοιες ομάδες γονιδίων, από τις οποίες οι οκτώ είναι οι πιο διακριτές, δηλαδή αυτές που μεταφέρουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για σχιζοφρένεια. Σε κάθε διαφορετική «συστάδα» γονιδίων αντιστοιχεί μια διαφορετική γκάμα συμπτωμάτων με ιδιαίτερο «προφίλ» (διαφορετικές μορφές παραισθήσεων, έλλειψη πρωτοβουλίας, αποδιοργάνωση σκέψεων, έλλειψη σύνδεσης μεταξύ συναισθημάτων και σκέψεων κ.α.).
Ένα διαφορετικό "μονοπάτι" εγκεφαλικής ανάπτυξης
Εξάλλου, μια άλλη διεθνής επιστημονική έρευνα, με επικεφαλής τον δρα Άαρον Αλεξάντερ Μπλοχ του Εθνικού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ, που μόλις δημοσιεύτηκε στο περιοδικό βιολογικής ψυχιατρικής "Biological Psychiatry", επιβεβαίωσε ότι η ανάπτυξη του εγκεφάλου των ανθρώπων με σχιζοφρένεια διαφέρει από εκείνη των υγιών.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν την πορεία ανάπτυξης του εγκεφάλου 106 ασθενών ηλικίας επτά έως 32 ετών (που εμφάνισαν συμπτώματα σχιζοφρένειας από την παιδική ηλικίας τους) και έκαναν μετά σύγκριση με την ανάπτυξη του εγκεφάλου άλλων τόσων υγιών ατόμων. Σε κάθε συμμετέχοντα στην έρευνα, ασθενή και υγιή, έγινε επανειλημμένα απεικόνιση του εγκεφάλου του στην πορεία των αρκετών ετών, που κράτησε η μελέτη.
Η έρευνα φαίνεται να επιβεβαιώνει τη θεωρία -που πρώτος διατύπωσε ο μεγάλος γερμανός νευροανατόμος Καρλ Βέρνικε- ότι η σχιζοφρένεια σχετίζεται με αλλοιώσεις στη διασύνδεση μεταξύ διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου. «Δείξαμε ότι ορισμένες περιοχές του εγκεφαλικού φλοιού αναπτύσσονται διαφορετικά στους ανθρώπους με σχιζοφρένεια», δήλωσε ο Άαρον Αλεξάντερ Μπλοχ.
Αν και δεν υπάρχει ομοφωνία για την αιτιολογία και τη φύση της σχιζοφρένειας, γενικά θεωρείται μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή του εγκεφάλου, η οποία μοιράζεται κοινούς παράγοντες κινδύνου, τόσο περιβαλλοντικούς, όσο και γενετικούς, με άλλες παρεμφερείς διαταραχές, όπως ο αυτισμός.

O ΔΕΥΤΕΡΟΣ “ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ” H ΚΟΙΛΙΑ

ΕΝΑΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ “ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ” ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

Αν και κινούμαστε κάθε στιγμή έχοντας την πεποίθηση ότι εμείς κανονίζουμε τα πράγματα μέσα στο μυαλό μας και γύρω μας, εντούτοις υπάρχει ένα βαθύ τμήμα του εαυτού μας που κάνει ανεξάρτητα από εμάς τις δικές του επιλογές με τα δικά του μέτρα και σταθμά. «Ό,τι δεν μπορείς να βρεις στο σώμα σου δεν θα το βρεις πουθενά αλλού» έλεγε ένας σοφός. Το γήινο σώμα είναι η πυκνότερη εμπειρία που βιώνει το αιώνιο πνεύμα. Ο δε χώρος του Κόσμου αποκτά ύλη σε πλήρη αντιστοιχία πάνω στο ανθρώπινο Είναι, που το σώμα του είναι το είδωλο, η ενσαρκωμένη όψη του.
Το σώμα είναι χειροπιαστό και είναι ευλογημένο με ένα μόνο περιορισμό: Να ζει στο παρόν! Είναι πιστός σύντροφος στην αναζήτησή μας στο πώς να είμαστε παρούσες και παρόντες με το νου και την καρδιά στη ζωή μας, υπό την προϋπόθεση ότι του δίνουμε περισσότερη προσοχή και σεβασμό, προσπαθώντας να το μάθουμε, και να ακούσουμε τα μηνύματά του.Οι σκέψεις μπορούν να ταξιδεύουν μακριά, τα συναισθήματα να γίνουν απρόβλεπτα, όμως το σώμα υπόκειται σε νόμους που το κρατούν στο έδαφος, στο «εδώ και τώρα»!
Αναρωτηθήκατε ποτέ για ποιο λόγο το ανθρώπινο σώμα έχει τη μορφή που έχει; Σύμφωνα, λοιπόν, με τις βιολογικές θεωρίες που επικρατούν στον κόσμο μας, η Φύση –η οποία έχει μια ιδιαίτερη κλίση προς την οικονομία- ¨αφήνει¨ τα πλάσματά της να εξελιχθούν σύμφωνα με το δικό της όφελος ή Σχέδιο, διαμορφώνοντας έτσι την κατασκευή εκείνη η οποία θα τους εξασφαλίζει μεγαλύτερη ενεργειακή απολαβή στην καθημερινή ζωή με όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος. Αυτή η προσέγγιση υποδεικνύει τον καθοριστικό ρόλο των περιβαλλοντολογικών συνθηκών, που λειτουργούν κυρίως ως μηχανισμοί προσαρμοστικότητας ή διαμόρφωσης του σχήματος αλλά και της ψυχονοητικής μας φύσης. Το ανθρώπινο σώμα, δεν είναι όμως μόνο απλά ένα παράγωγο της εξελικτικής πιθανότητας. Είναι η όψη μιας μυστηριώδους σχέσης ανάμεσα στο «κάτω και το πάνω», μια αντανάκλαση του σύμπαντος, ως το πεδίο αναγνώρισης της παγκόσμιας αρμονίας, με τη δική του σχέση στο πάνω και κάτω των οργάνων του, τονίζοντας από μόνο του τις τρεις κοιλότητες: κεφάλι, στήθος και κοιλιά, τα οποία έρχονται σε αντιστοιχία με τη γένεση, την κοσμική ιεραρχία και τα φυσικά στοιχεία

Το σώμα παραμένει terra incognita. Όχι στα ιατρικά, αλλά ουσιαστικά, στην καθημερινή μας εμπειρία. Δεν έχουμε σχεδόν καμία σχέση μαζί του, παρά μόνο όταν έχει πρόβλημα και αρρωστήσει. Ενώ ζούμε, σκεφτόμαστε και νοιώθουμε μέσα στο σώμα, ενώ εισπράττουμε τον κόσμο μέσω των αισθήσεών του, στη πραγματικότητα κινούμαστε αποκομμένοι από αυτό, χωρίς καμία επίγνωση ότι υπάρχει. Σήμερα, γνωρίζουμε πως ο τρόπος που σχετιζόμαστε με το σώμα μας αντανακλά το πώς σχετιζόμαστε με τον κόσμο γύρω μας και το αντίστροφο. Το ακόμη πιο σπουδαίο, όμως, είναι ότι ο τρόπος αυτός έχει τεράστια επίδραση στη φυσική και ψυχική μας υγεία. Και ο Ιπποκράτης έλεγε πως η φυσική και ψυχική υγεία εξαρτάται από μια υγιή κοιλιά.
Ο Μάικλ Γκέρσον, καθηγητής ανατομίας και κυτταρικής βιολογίας του Πανεπιστημίου Κολούμπια αναφέρει πως: «Υπάρχει ένας εγκέφαλος μέσα στην κοιλιά μας. Είναι ένας ‘δεύτερος εγκέφαλος’ ο οποίος ελέγχει και συντονίζει τα όργανα και τις λειτουργίες τους». Η κοιλιά είναι το τμήμα του κορμού που βρίσκεται μεταξύ του θώρακα και της πυέλου και πιο συγκεκριμένα μεταξύ του διαφράγματος και του άνω στομίου της πυέλου. Το περιεχόμενο της κοιλιάς είναι: η περιτοναϊκή κοιλότητα, τα όργανα γαστρεντερικού συστήματος Οισοφάγος, Στομάχι, Έντερο και ομφαλός, Ήπαρ και χοληφόρα αγγεία, Πάγκρεας, Επινεφρίδια, Νεφροί και η ανώτερη μοίρα του Ουρητήρα, Νεύρα – λεμφαγγεία και αιμοφόρα αγγεία. Το δε διάφραγμα είναι ένας θολωτός μυς με μορφή ομπρέλας που βρίσκεται κάτω από τα πλευρά μας, μεταξύ της θωρακικής και της κοιλιακής κοιλότητας. Σε έναν υγιή οργανισμό, το διάφραγμα εκτελεί περίπου 18 κινήσεις το λεπτό και κινείται πάνω και κάτω περίπου 2,5 εκ. Αυτό σημαίνει περισσότερο από χίλιες διαφραγματικές συσπάσεις σε μια ώρα και περισσότερες από είκοσι πέντε χιλιάδες σε μια μέρα!

Ενας εγκέφαλος στην κοιλιά μας!
Εκατό εκατομμύρια κύτταρα περιβάλλουν το γαστρεντερικό σωλήνα-περισσότερα απ’ όσα υπάρχουν στο νωτιαίο μυελό. Μπορεί να μοιάζει με ιεροσυλία αλλά αυτός ο «δεύτερος εγκέφαλος», όπως υποστηρίζουν εν τω μεταξύ οι νευροεπιστήμονες, είναι σχεδόν ομοίωμα του εγκεφάλου που βρίσκεται στο κεφάλι μας. Τα είδη κυττάρων, οι δραστικές ουσίες και οι υποδοχείς είναι ακριβώς ίδιοι. Η ύπαρξη τέτοιων κυττάρων στην κοιλιά έχει φέρει στο προσκήνιο έναν ερευνητικό κλάδο, με το όνομα νευρογαστρεντερολογία που έχει συναρπάσει τον επιστημονικό κόσμο.
Η δεύτερη μεγαλύτερη συλλογή νευρικών κυττάρων μετά το κεφάλι φέρνει εις πέρας περισσότερες εργασίες από τη διεργασία της πέψης, που είναι αρκετά περίπλοκη από μόνη της. Μεταξύ δε των δυο εγκεφάλων υπάρχει μια καταπληκτική κυτταροβιολογική ομοιότητα. Όπως ο εγκέφαλος στο κρανίο, έτσι και πεπτικός εγκέφαλος είναι πολύ καλός στην άσκηση επιρροής. Δεν υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στη λογική και στις αποφάσεις της κοιλιάς. Αντίθετα, αλληλοσυμπληρώνονται πολύ περισσότερο απ’ ότι νομίζαμε μέχρι τώρα.
Το γαστρεντερικό νευρικό σύστημα, λοιπόν, είναι μέρος του αυτόνομου νευρικού συστήματος και είναι πράγματι αυτόνομο: ελέγχει τη λειτουργία της πέψης, και της διάθεσής μας χωρίς να ρωτά τον εγκέφαλο. Η δε αυτονομία του έχει τεκμηριωθεί πολλαπλώς: χαρακτηριστικά είναι τα πειράματα που έγιναν με θηλαστικά και έδειξαν ότι αν και συνδεδεμένο με τον εγκέφαλο, η διακοπή της επικοινωνίας με αυτόν δεν έχει συνέπειες στη λειτουργικότητά του. Η αυτονομία του και οι ομοιότητες του γαστρεντερικού νευρικού συστήματος με τον εγκέφαλο, το πολυπλοκότερο όργανο που δημιούργησε η εξέλιξη, έπεισαν τους ερευνητές ότι φιλοξενούμε στην κοιλιά μας έναν άλλο μικρό εγκέφαλο, με τεράστια σημασία για τη ζωή μας. Υπάρχει μάλιστα και μια θεωρία η οποία εξηγεί την εξελικτική ανάπτυξή του: αρχικά δημιουργήθηκε ως νευρικό σύστημα πρωτόγονων θαλάσσιων κυλινδρικών οργανισμών οι οποίοι ήταν κολλημένοι σε βράχια και περίμεναν παθητικά το πέρασμα της τροφής. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης ενσωματώθηκε στον πεπτικό σωλήνα των ανώτερων οργανισμών ως βοηθητικό του εγκεφάλου.

Αυτός ο «πεπτικός εγκέφαλος» εργάζεται αυτόνομα και εκπέμπει περισσότερα σινιάλα στον εγκέφαλο του κρανίου σε σχέση με αυτά που λαμβάνει από αυτόν. Αισθάνεται, σκέπτεται και θυμάται. Μπορεί να ασθενήσει και να παρουσιάσει δικές του νευρώσεις.
Στην αγγλική υπάρχει μια έκφραση που περιγράφει την ενστικτώδη αντίδραση ως «gutsy feeling»(κοιλιακό συναίσθημα). Φαίνεται λοιπόν ότι η γλώσσα των Αγγλοσαξόνων κρύβει μια αλήθεια: πράγματι έχουμε έναν εγκέφαλο στην κοιλιά μας! Στις αρχές του 20ου αιώνα οι Άγγλοι γιατροί Ουίλιαμ Μπέιλις και Έρνεστ Στάρλινγκ εξέτασαν στο εργαστήριό τους τον ομφάλιο λώρο ενός ναρκωμένου σκύλου. Αυτό το ελεύθερο κομμάτι από τα εντόσθια επέδειξε μια στερεότυπη συμπεριφορά: όταν οι ερευνητές ασκούσαν πίεση στο κομμάτι αυτού του εντέρου, ο λώρος απαντούσε με κυματοειδείς μυϊκές κινήσεις οι οποίες μετακινούσαν το περιεχόμενο προς το τέλος του εντέρου και το ονόμασαν «ο νόμος του εντέρου». Έτσι, ανακάλυψαν το περισταλτικό αντανακλαστικό που βρίσκεται στο λεπτό έντερο που ενεργοποιεί τα κύτταρα του βλεννογόνου. Τα κύτταρα αυτά στέλνουν μέσω διαβιβαστών σήματα στα μυϊκά κύτταρα, τα οποία τότε εκτελούν την κυματοειδή αντανακλαστική κίνηση. Μια λειτουργία απαραίτητη για την επιβίωση του ανθρώπου.
«Είναι μια επανάσταση» λέει ο καθηγητής Μάικλ Γκέρσον. «Έρευνες έδειξαν ότι οι ψυχικές διεργασίες και πεπτικό σύστημα μπορεί να συνδέονται πιο στενά απ’ όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Ο πεπτικός εγκέφαλος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη χαρά και τη λύπη. Παλαιότερα, λένε οι νευροφυσιολόγοι, δεν είχαν την δυνατότητα κοιτώντας μέσα από το μικροσκόπιο να αντιληφθούν οι επιστήμονες το ρυθμιστή του εσωτερικού σύμπαντος του ανθρώπου: το κεντρικό σημείο ελέγχου του πεπτικού μηχανισμού, που αποτελείται από διάμεσους και κινητικούς νευρώνες δεν ελέγχει μόνο μεγέθη, όπως τη σύνθεση θρεπτικών ουσιών, την περιεκτικότητα σε άλατα και σε νερό, ούτε συντονίζει μόνο τους μηχανισμούς απορρόφησης και απέκκρισης. Ελέγχει επιπλέον τις λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στους νευροδιαβιβαστές, στις ορμόνες και στα εκκρίματα.

Καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός 75 χρόνου, περισσότεροι από 30 τόνοι τροφής και 50.000 λίτρα υγρών διέρχονται από αυτό το σωληνοειδές σύστημα. «Η καρδιά αντίθετα είναι μια πρωτόγονη αντλία» εξηγεί ο Μ. Γκέρσον. «Ενώ ο πεπτικός εγκέφαλος ελέγχει ιδιοφυώς το ρυθμό του βασικού μεταβολισμού. Εκατομμύρια χημικές ουσίες –φανταστείτε μόνο τη πέψη μιας μπριζόλας- πρέπει να αναλυθούν και να τεθούν υπό έλεγχο». Το κεντρικό σημείο ελέγχου στην κοιλιά οργανώνει τη μάχη ενάντια σε κακόβουλους εισβολείς, εκείνους δηλαδή τους μικροοργανισμούς που συμβιώνουν μαζί μας και εγκαθίστανται στο έντερο και δεν επιτρέπεται να καταλήξουν στο εσωτερικό του οργανισμού. Το έντερο είναι το μεγαλύτερο ανοσοποιητικό όργανο στο σώμα μας και στο οποίο βρίσκονται περισσότερα από το 70% όλων των αμυντικών κυττάρων. Μέσα μας κατοικούν περίπου 500 είδη βακτηρίδια και μύκητες άκρως επικίνδυνα για την υγεία μας. Ένας μεγάλος αριθμός αμυντικών κυττάρων που συνδέεται απευθείας με τον πεπτικό εγκέφαλο μαθαίνουν να ξεχωρίζουν το καλό από το κακό. Η πληροφορία αποθηκεύεται και ανακαλείται από τη μνήμη σε περίπτωση ανάγκης. Όπως ήδη διαφαίνεται, πολλές διεργασίες λαμβάνουν χώρα εντελώς ανεξάρτητα από το κεφάλι. Όταν κάποια επικίνδυνη ουσία καταλήξει στο σώμα ή κάποιο άσχημο συναίσθημα φέρει σωματική ταραχή, ο πεπτικός εγκέφαλος “αισθάνεται” πρώτος τον κίνδυνο και εκπέμπει αμέσως συναγερμό στο “ρετιρέ”. Γιατί σε περιπτώσεις ανάγκης ο εγκέφαλος στο κρανίο πρέπει να βρίσκεται σε ετοιμότητα, ούτως ώστε ο άνθρωπος να είναι έτοιμος να δράσει σύμφωνα με το σχέδιο –εμμετός, μυϊκές συστολές, εκκένωση.
Ο δρ. Βασίλης Πάχνης, στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας της Κρήτης, διερευνά το γαστρεντερικό νευρικό σύστημα και λέει πως: «Οι επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν ότι το μυαλό και το σώμα είναι αλληλένδετα, γιατί ο ¨πεπτικός εγκέφαλος¨ παράγει νευροδιαβιβαστές και αντιδρά στα ψυχοφάρμακα. Το γνωστό αντικαταθλιπτικό φάρμακο Prozac π.χ. μπορεί να προκαλέσει ναυτία -μέσω της επίδρασης στους αισθητικούς νευρώνες του εντέρου- ενώ έχει παρατηρηθεί το εξής: σε μικρές δόσεις το φάρμακο θεραπεύει τη χρόνια δυσκοιλιότητα, σε μεγάλες την προκαλεί!

Η ζωή περνάει και από την κοιλιά μας
Τα μικρά παιδιά όταν θέλουν να αποδώσουν στο χαρτί την εικόνα ενός ανθρώπου ζωγραφίζουν ένα στρογγυλό κεφάλι με δυο μάτια μύτη και στόμα, μια στρογγυλή κοιλιά με μια τελίτσα στη μέση για τον ομφαλό, δύο γραμμούλες για χέρια και άλλες δυο για πόδια και αυτός είναι ο άνθρωπος στα μάτια τους. Μάλλον κάτι παραπάνω ξέρουν αυτά από ότι εμείς!! Όταν τα παιδιά δεν θέλουν να πάνε σχολείο γιατί φοβούνται ότι δεν ξέρουν καλά το μάθημα αυτό που λένε είναι: «πονάει η κοιλίτσα μου», το ίδιο νιώθουμε και εμείς όταν αγωνιούμε για κάτι. Όταν εμείς στενα-χωριόμαστε λέμε πως «δέθηκε κόμπος το στομάχι μου» ή «η στενα-χώρια δεν μ’ αφήνει να φάω», όταν πάλι μας θυμώνουν λέμε «μου έπρηξε το συκώτι», όταν επίσης, ακούμε λόγια που μας πικραίνουν λέμε «έσταζε χολή», όταν αηδιάζουμε λέμε πως «γύρισαν ανάποδα τα έντερά μου» και όταν φοβόμαστε λέμε «χέστηκα ή κατουρήθηκα από το φόβο μου» ή «πάγωσε το αίμα μου». Ακόμη, όταν κατά την νεανικότητά μας θέλουμε να απομακρυνθούμε από την οικογένεια για να ξεκινήσουμε τη δική μας ζωή, λέμε πως ήρθε ο καιρός «να κόψουμε τον ομφάλιο λώρο». «Πόνεσε η κοιλιά μου από τα γέλια» λέμε όταν χαιρόμαστε πολύ. «Τραγούδα από την κοιλιά σου» ή «παίξε πιάνο από την κοιλιά σου» λένε οι καθηγητές της μουσικής στους μαθητές τους. Ακόμη και ο ρυθμιστής του σημερινού κόσμου, η οικονομία, εμπιστεύεται την παγκόσμια γλώσσα αυτού του εσωτερικού κόσμου: «Άκουσε την κοιλιά σου» λένε στα μαθήματα για πετυχημένους μάνατζερ, ενώ οι χρηματιστές παροτρύνονται να αποφασίζουν λαμβάνοντας υπόψη κάθε φορά τα μηνύματα από την κοιλιά τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι η κοιλιά έχει το γενικό πρόσταγμα. Απλώς έχει μεγάλη επιρροή.
Παντού, λοιπόν, στον κόσμο σε όλους τους πολιτισμούς οι άνθρωποι γνώριζαν ανέκαθεν ότι η έδρα των συναισθημάτων βρίσκεται στο κέντρο του σώματος. Εκεί όπου η έξαψη προκαλεί φτερουγίσματα χαράς και έκστασης, αλλά επίσης πόνο και πρήξιμο. Εκεί όπου κάνει την εμφάνισή της η αγανάκτηση από την υπερβολική κόπωση, όπου ο θυμός ¨σφίγγει¨ το στομάχι, όπου ο φόβος προκαλεί πόνο και η αηδία κορυφώνεται με τον εμετό ή τη διάρροια. Η κοιλιά, επίσης, υποφέρει όταν την υποχρεώνουμε ν’ απορροφήσει γρήγορα: της αρέσει η ηρεμία, η ασφάλεια και η χαρά. Το να στοιβάζουμε και να καταβροχθίζουμε παντός είδους υλικές τροφές, σκέψεις και συναισθήματα, την καθιστούν άρρωστη και της δίνουν πόνους, νοιώθει άσχημα και αποκτά δυσκοιλιότητα και πρήζεται. Ο εγκέφαλος είναι αυτός που την εξαντλεί, επειδή έχει υπερβολικές επιθυμίες….Ή την κάνει βαριά, καθώς έχει υπνηλία. Ή ακόμη την «σκάει στα γέλια» από την πολύ χαρά.

Οι υπερβολές των σκέψεων, η διανοητική υπερδιέγερση, τα ταραγμένα όνειρα, η ανυπομονησία, το «όλος ο κόσμος έχει άδικο», προέρχονται, κατά την κινέζικη ιατρική, από τον μεσημβρινό του Στομάχου (στόμα έχων) του οποίου τα κύματα είναι πανίσχυρα. Οι Μεσημβρινοί κατά την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική αποτελούν ένα πολύπλοκο δίκτυο ενεργειακών καναλιών που προσπαθούν να μεταφέρουν απρόσκοπτα την κυκλοφορία της Ενέργειας (Τσι) σε όλο τον οργανισμό.
Με την λειτουργία του στομάχου, η χονδροειδής ύλη θανατώνεται, για να θρέψει τον οργανισμό. Εδώ, η διασπασμένη πλέον πρωτεϊνική τροφή, αγωνίζεται για την νίκη του σώματος, στον αγώνα της ζωής. Η αποθηκευμένη ενέργεια, για την συντήρηση του σώματος καταλήγει τώρα στο ηλιακό πλέγμα, επίσης γνωστό ως κοιλιακό πλέγμα, ή solaris πλεγμάτων, που είναι μια αυτόνομη συστάδα των κυττάρων-νεύρων πίσω από στομάχι και κάτω από το διάφραγμα στην κοιλιακή κοιλότητα. Το ηλιακό πλέγμα ελέγχει τις λειτουργίες των εσωτερικών οργάνων όπως π.χ. την συστολή των εντέρων καθώς και την επινεφρίδιο έκκριση.
Και όταν λέγεται: «Αυτός έχει γερά νεφρά», η Κίνα επιβεβαιώνει: Αυτός ο μεσημβρινός είναι ο ¨υπουργός που κατασκευάζει την ρώμη¨, δίνει τον τόνο και είναι ο ¨κύριος των νεύρων¨. Είναι φορτωμένος με την κληρονομικότητα του κάθε ατόμου. Είναι κάτοχος της σεξουαλικής ενέργειας, αυτής που εμψυχώνει τη ζωή και επιτρέπει την δημιουργία. Δρα δε επί των μαλλιών(γερά μαλλιά γερά νεφριά λέει ο λαός), των σεξουαλικών οργάνων, της πλάτης και των αυτιών. Ο δε φόβος φρενάρει την καλή λειτουργία των νεφρών και υπερεκκρίνει σε πλεονάζουσες ποσότητες αδρεναλίνη φέρνοντας έτσι ανισορροπία σε όλο το σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού.
Τα δε αιμοφόρα αγγεία διοχετεύουν το αίμα της καρδιάς σε όλα τα σημεία του σώματος. .Η κύρια λειτουργία του αίματος είναι η μεταφορά του οξυγόνου σε όλα τα κύτταρα των ιστών καθώς και άλλων θρεπτικών συστατικών και η απομάκρυνση των προϊόντων του μεταβολισμού των κυττάρων καθώς και του διοξειδίου του άνθρακα. Η θερμορύθμιση, η μεταφορά ορμονών και κυττάρων του αμυντικού (ανοσολογικού) συστήματος εμπεριέχονται επίσης στα καθήκοντα του αίματος. Και κατά την κινέζικη ιατρική το αίμα είναι η ¨κατοικία¨ της ψυχής, «σχηματίζεται από τη μεταμόρφωση των ποτών και των τροφών» και συμμετέχουν σ’ αυτή τη μεταμόρφωση πολλοί μεσημβρινοί όπως αυτοί της καρδιάς, του στομάχου, της σπλήνας, του ήπατος, του παχέος εντέρου και της ουροδόχου κύστης, όλα δηλαδή τα όργανα της κοιλιακής χώρας μαζί με την καρδιά.

Ο πεπτικός εγκέφαλος σκέφτεται, θυμάται, αγχώνεται, χαίρεται..
Ο πεπτικός εγκέφαλος είναι μοναδικός. Το όργανο της σκέψης στην κοιλιά είναι ένα ανεξάρτητο πνεύμα μέσα στο σώμα. Ένα παλλόμενο σύγχρονο κέντρο επεξεργασίας δεδομένων. Γι’ αυτό κυρίως τον λόγο είναι εξαιρετικά ριψοκίνδυνο, μέχρι σήμερα, να επιχειρηθεί κάποια μεταμόσχευση εντέρων. Τα ξένα νευρικά κύτταρα και ανοσοκύτταρα που θα μεταφερθούν με το όργανο του δωρητή δύσκολα θα γίνουν αποδεκτά από τον οργανισμό του ασθενούς. Γι’ αυτό οι γιατροί φοβούνται εκτός από ενδεχόμενες αντιδράσεις από την απόρριψη του μοσχεύματος, και ψυχικές διαταραχές. Ο κοιλιακός εγκέφαλος μπορεί να παράγει μόνος του τα δεδομένα των αισθητήρων και να τα επεξεργαστεί αλλά και να ελέγχει τις αντιδράσεις. Δίνει οδηγίες στα γειτονικά όργανα, συντονίζει την άμυνα του οργανισμού και την κίνηση των μυών και λαμβάνει γρήγορα αποφάσεις ανακαλώντας την αποθηκευμένη γνώση. Είναι οργανωμένος με λειτουργικό τρόπο και είναι σε θέση να καταγράφει διαφορετικές περιστάσεις και να αντιδρά σ’ αυτές. Ο δεύτερος εγκέφαλος έχει λοιπόν στη διάθεσή του όλα όσα χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο νευρικό σύστημα. Είναι ένα τεράστιο εργοστάσιο, το οποίο παράγει και ρυθμίζει με ακρίβεια τουλάχιστον 40 νευροδιαβιβαστές. «Τα μόρια αυτά μοιάζουν με λέξεις μιας περίπλοκης γλώσσας˙ Μιας γλώσσας των νευρικών κυττάρων». Ο Γκέρσον κάνει λόγο για νέους ορίζοντες. «Είναι μια γλώσσα πολλά υποσχόμενη» εννοώντας την περαιτέρω αποκωδικοποίηση της εσωτερικής επικοινωνίας ανάμεσα στους δυο εγκεφάλους. Και συνεχίζει:»Ενδείξεις για μια ενδεχόμενη διασύνδεση ανάμεσα στην κοιλιά και στο κεφάλι υπάρχουν αρκετές, μιας και οι δυο μιλούν την ίδια γλώσσα.»!
Ο πεπτικός εγκέφαλος αναπτύσσει τις δικές του συμπεριφορές. Οι νευρικές ίνες που οδηγούν από την κοιλιά στον εγκέφαλο είναι περισσότερες από εκείνες που ακολουθούν την αντίστροφη πορεία. Και η απίστευτη πληθώρα των ασυνείδητων σινιάλων από την κοιλιά στον εγκέφαλο έχει μεγάλη βιολογική σημασία. Τα υγιή άτομα σπάνια προσέχουν τι συμβαίνει εκεί κάτω παρ’ όλο που τα περισσότερα μηνύματα από το έντερο είναι πανταχού παρόντα. Απλώς δεν τα αντιλαμβανόμαστε. Εκτός από το συναγερμό που χτυπάει όταν κάποιος δεν αισθάνεται καλά και πονάει.
Στην περίπτωση των ασθενών με το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου δεν λειτουργούν πλέον οι προστατευτικοί μηχανισμοί, σύμφωνα με τη γνώμη ερευνητικής ομάδας. Τα όρια της αντίληψης για ενοχλήσεις στην κοιλιά είναι περιορισμένα. Γι’ αυτό και κάθε κίνηση των εντέρων, όλες οι ανησυχίες και οι πόνοι φτάνουν “αφιλτράριστοι” στη συνείδηση. Παρόμοιες μεταβολές στην εγκεφαλική δραστηριότητα παρατηρούνται και σε ασθενείς με κατάθλιψη και φοβίες.
Πως είναι δυνατόν να καταρρέει μια τόσο σημαντική ασπίδα προστασίας της ψυχής; Η κύρια αιτία φαίνεται ότι είναι οι έντονες κρίσεις άγχους, που η παράτασή τους μπορεί να οδηγήσει στην αίσθηση ότι το άτομο έχει χάσει τον έλεγχο της ζωής του. Αυτό οδηγεί σε μια στρεσογόνο κατάσταση. Και πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι, όταν κάποιος βρίσκεται κάτω από νοητική πίεση, αλλάζει η διαστολή των αιμοφόρων αγγείων του. Η δε αγγλική λέξη stres(στράγγισμα) είναι αυτό που θα ονομάζαμε στα ελληνικά «ψυχοκοινωνική πίεση». Ιατρικά είναι ένας όρος που επικράτησε διεθνώς και ο οποίος χαρακτηρίζει το σύνολο των μεταβολικών και σπλαχνικών διαταραχών, που προκαλούνται από διάφορους βλαπτικούς παράγοντες(ασθένειας, τραυματισμού, συγκίνησης, συνεχούς άγχους κ.ά) που με την σειρά τους δεν επιτρέπουν στο άτομο την γρήγορη επανένταξή του στη ζωή και το περιβάλλον του.

Όταν ο εγκέφαλος στο κεφάλι, συνειδητά ή ασυνείδητα αντιλαμβάνεται ένταση και φόβο, τότε ζητά από την κοιλιά ενισχύσεις, με τη μορφή εξειδικευμένων ανοσοκυττάρων στο έντερο. Αυτά ευθύνονται για τη σύσπαση των μυϊκών κυττάρων. Οι συνέπειες είναι μυϊκές συστολές με πόνους, πρήξιμο και ακανόνιστες εντερικές κενώσεις. Επίσης, το άγχος προηγούμενων ετών έχει εντυπωθεί στον εγκέφαλο και στην κοιλιά και καθορίζει την ευαισθησία του άξονα εντέρου-εγκεφάλου για όλη τη ζωή ενός ανθρώπου. Η μνήμη του πεπτικού εγκεφάλου δομείται από τις προηγούμενες εμπειρίες. Έχουν εντοπιστεί οι ίδιες ουσίες και τα ίδια μόρια που χρησιμοποιούνται και στον εγκέφαλο για την λειτουργία της μνήμης.
Προέρχονται μήπως η μελαγχολία και ο φόβος από τα έντερα; «Ναι» απαντάει ο δρ. Μ. Γκέρσον «Η ουσία της κατάθλιψης βρίσκεται κρυμμένη στον πεπτικό εγκέφαλο και η ψυχική μας διάθεση γεννιέται στην κοιλιά». Όπως η πείνα και κορεσμός επηρεάζουν συνειδητά την ψυχική διάθεση του ανθρώπου, με τον ίδιο τρόπο έντονη είναι και η ασυνείδητη χειραγώγηση της καθημερινής μας ύπαρξης.
Τα συναισθήματα που λαμβάνουμε στην καθημερινότητα δεν είναι τίποτε άλλο παρά η καταγεγραμμένη στο σώμα πεμπτουσία των εμπειριών της ζωής μας. Καταγεγραμμένες και αποθηκευμένες κυρίως στις αντιδράσεις της κοιλιάς μας. Κάθε φορά που το έντερο συσπάται και εκκρίνει νευροδιαβιβαστές ή κινητοποιεί ανοσοκύτταρα, όλα τα δεδομένα κινούνται κατά μήκος του πνευμονογαστρικού νεύρου. Ο εγκέφαλος ερμηνεύει τα συμπτώματα αυτά ως αδιαθεσία ή καλή διάθεση, κούραση ή ζωντάνια. Συνεπώς η κοιλιά καθορίζει την ψυχική μας διάθεση, τη λύπη και τη χαρά. Συμπερασματικά, λοιπόν, θα λέγαμε πως στον εγκέφαλο του κρανίου μάλλον υπάρχει μια “τράπεζα συναισθηματικής μνήμης”, η οποία συλλέγει όλες τις αντιδράσεις και τα δεδομένα της κοιλιάς, όπως π.χ. την εγρήγορση σε καταστάσεις ανησυχίας ή και τα βιολογικά σημάδια της χαράς, που μοιάζουν σαν να φτερουγίζουν πεταλούδες στην κοιλιά.

Το σύμβολο της ζωής
Αν οι άνθρωποι ερωτηθούν από ποιο σημείο πηγάζουν τα συναισθήματα και η υγεία τους, η διαίσθηση, η καλή διάθεση και το πάθος τους, θα δείξουν με το δάκτυλό τους, άσχετα την καταγωγή τους ή το χρώμα του δέρματός τους, το κέντρο του σώματος τους. Επειδή νιώθουν ότι εκεί, στη σκοτεινή αυτή κοιλότητα, υπάρχει κάτι που ζει ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα όργανα. Κάτι που τους μιλάει, τους διηγείται ιστορίες και αποστέλλει κωδικοποιημένα μηνύματα.
Ο δεύτερος εγκέφαλος εγγυάται την επιβίωση της ψυχής και του σώματος. Είναι μια πηγή ψυχοενεργών ουσιών, που συνδέονται με την ψυχική μας διάθεση –όπως η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη, και τα οπιούχα παρασκευάσματα. Η σεροτονίνη η οποία είναι ένας νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου και ευθύνεται για την ενεργητικότητά μας, τη χαρά και την ευδιαθεσία μας, βρίσκεται εκτενώς στον ανθρώπινο γαστρεντερικό σωλήνα, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του ήπατος και προκαλεί κυτταρική διαίρεση σε όλο το σώμα. Εδώ παράγονται, επίσης, και οι βενζοδιαζεπίνες, εκείνες οι ουσίες που προσδίδουν σε φάρμακα όπως το βάλιουμ, την κατευναστική τους δράση. Όπως βλέπουμε, η κοιλιά συντηρεί με πολλαπλούς τρόπους τον εγκέφαλο που βρίσκεται στο κρανίο!!
Από αρχαιοτάτων χρόνων οι λαοί διαλογίζονται με το κέντρο αυτό, αναζητώντας τη γαλήνη και τη σοφία. Μιλούν, λοιπόν, για την κοιλιά χαρακτηρίζοντάς την «ομφαλό της γης» ή «σύμβολο της ζωής». Και όπως είδαμε με όλα τα προαναφερόμενα δεν έχουν καθόλου άδικο. Στη Δύση συμβολίζει τη ζωώδη βουλιμία˙ στην Ανατολή, το κέντρο του σώματος, η έδρα της ζωής, το Χάρα, για τους Ινδούς και τους Ιάπωνες, εξ ου και το χαρακίρι, το χτύπημα στο κέντρο της ζωής. Η χοντρή κοιλιά του Βούδα συμβολίζει στην Ινδία την ευημερία και τον πλούτο κ.ά..
Κατά τον εσωτερισμό δε και την Αλχημεία, το σκοτάδι της κοιλιάς είναι το εργαστήριο μεταμόρφωσης μέσω του οποίου εκλαμβάνεται η ιερή γνώση της ζωής. Η κοιλιά μιας φάλαινας, ενός θηρίου ή ενός μεγάλου κήτους εξισώνεται στις ιερές γραφές, με την Κόλαση και τον Άδη, με την κάθοδο στον κάτω κόσμο. Χαρακτηρίζει επίσης την εμβρυική κατάσταση, καθώς και την σκοτεινή νύχτα των μυουμένων στα ιερά μυστήρια˙ θάνατος, γέννηση, επάνοδος στη μήτρα μέσω διαφόρων δυνατών συναισθημάτων και αναγέννηση. Συχνά ο ήρωας, αναδυόμενος από την κατάσταση αυτή, έχει ήδη χάσει τα μαλλιά του, πράγμα που συμβολίζει το νεογέννητο που είναι χωρίς μαλλιά, και με προτεταμένη κοιλιά.
Η διανομή της φαιάς ουσίας γίνεται ήδη στην εμβρυϊκή ηλικία: κατά το σχηματισμό του νευρικού σωλήνα και βασικών στοιχείων του κεντρικού νευρικού συστήματος ένα μέρος των νευρικών κυττάρων οδηγείται στο κεφάλι και ένα άλλο κινείται προς την κοιλιακή χώρα.Το κέντρο του σώματος μοιάζει σαν να εποικίζεται από νευρώνες. Σαν μετανάστες σε νέα γη. Γιατί άραγε τα νευρικά κύτταρα κατευθύνονται προς την κοιλιακή χώρα; -Δεν μπορούν να στριμωχτούν όλα στον εγκέφαλο, απαντούν οι νευροφυσιολόγοι. Ένα βρέφος πρέπει αμέσως μετά τη γέννησή του να τρώει, να πίνει και να χωνεύει. Η βασική αυτή λειτουργία της επιβίωσης δεν θα μπορούσε να ελέγχεται από το κεφάλι αποτελεσματικά. Αντίθετα, θα έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν ανεξάρτητη.
Τι είναι σε θέση, ωστόσο, να κάνει αυτός ο δεύτερος εγκέφαλος σε ένα μεγαλύτερο άτομο, σ’ έναν ενήλικα; Ο δρ. Μάικλ Γκέρσον απαντά: «Μήπως στη φράση: “Αποφασίζω λαμβάνοντας υπόψη και την κοιλιά μου” κρύβεται μια μικρή δόση ρεαλισμού στην αντιμετώπιση της καθημερινότητας;»!
Κάθε φορά που ο άνθρωπος καλείται να πάρει μια απόφαση, αυτή δεν βασίζεται μόνο σε νοητικούς υπολογισμούς αλλά διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό και από εκείνες τις ασυνείδητες πληροφορίες από τον τεράστιο κατάλογο των αποθηκευμένων συναισθημάτων και των σωματικών αντιδράσεων, δηλαδή από τα άσχημα ή τα όμορφα συναισθήματα. Όσο περισσότερο οι άνθρωποι θυμούνται το φόβο ή τη χαρά, τόσο καλύτερα μπορούν να αποφασίζουν την επόμενη φορά. Αυτό θεωρούν οι ερευνητές ως ελατήριο εξέλιξης και ο σχηματισμός του εμπρόσθιου εγκεφαλικού φλοιού στο κρανίο(το κούτελο=δοχείο) αποδίδεται, από αυτούς, στην κοιλιά(το κοίλον). Γιατί από εκεί προέρχεται η μεγαλύτερη μάζα πληροφοριών, η “ανατροφοδότηση”, που πρέπει να γίνει προϊόν επεξεργασίας πάνω στον εγκέφαλο.
Η κοιλιά, λοιπόν, είναι το λογισμικό ανάμεσα στον εσωτερικό και τον εξωτερικό μας κόσμο. Είναι το σύμβολο του τόπου των διεργασιών, η κοιλότητα του σώματος, ανάλογη με σπήλαιο της γης. Η κοιλιά είναι “ο ομφαλός της γης μας”. «Όπως τα πάνω έτσι και τα κάτω» λέχθηκε από τους αλχημιστές προσπαθώντας να δώσουν την εικόνα του σύμπαντος τοποθετώντας πάνω τον μακρόκοσμο και κάτω τον μικρόκοσμο. Όπως είδαμε από τα προγραφόμενα το ίδιο ισχύει και για το εσωτερικό μας σύμπαν μέσα στο σώμα μας. Ναι! Η κοιλιά είναι ένα μικρό σύμπαν μέσα στο σώμα μας!

Βρέθηκε ο τάφος της Δημοκρατίας

Ο κακός χαμός έχει γίνει τις τελευταίες μέρες με τις ανασκαφές στο κέντρο της Αθήνας, αφού, οι αρχαιολόγοι ευελπιστούν ότι βρήκαν τον τάφο της Δημοκρατίας που θεωρείται χαμένη εδώ και δεκαετίες.

Το δημοσίευμα αναφέρει ότι ο τάφος βρέθηκε τυχαία κατά τη διάρκεια εργασιών για την κατασκευή γραμμής μετρό που θα συνδέει τη Βουλή απευθείας με το Μέγαρο Μαξίμου, μήπως και φιλοτιμηθεί ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς να ξεκουνήσει από εκεί μέσα και να εμφανιστεί στο Κοινοβούλιο.

Όπως όλα δείχνουν, μια νέα Αμφίπολη αποκαλύπτεται και η αττική γη είναι έτοιμη να επιβεβαιώσει τις υποψίες ολόκληρου του πλανήτη, ότι δηλαδή η Δημοκρατία όχι μόνο γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά θάφτηκε κιόλας μέσα σε αυτήν.

Αιώνιοι φρουροί του τάφου της Δημοκρατίας στέκουν δύο ακέφαλα αγάλματα που από την μορφολογία τους ανήκουν κατά πάσα πιθανότητα σε δύο άνδρες των ΜΑΤ με πλήρη εξάρτυση, αποστολή των οποίων ήταν η αποτροπή ταραχοποιών στοιχείων, όπως κομμουνιστές κι αναρχοάπλυτοι, από το να εισέλθουν στον τάφο και να τον βεβηλώσουν.

Προχωρώντας στο εσωτερικό του τάφου, η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε, κάτω από τόνους λάσπης, συνωμοσιών και σκοτεινών πτυχών της ιστορίας, δύο ακόμα αγάλματα με προτεταμένα τα χέρια, τα οποία αντιστοιχούν στον Γέρο της Δημοκρατίας, Γεώργιο Παπανδρέου, και τον Εθνάρχη, Κωνσταντίνο Καραμανλή, βασικούς θεμελιωτές της Δημοκρατίας που δεν έζησαν ποτέ οι σύγχρονοι Έλληνες.

Ολόκληρη η υφήλιος αναμένει με αγωνία τη συνέχεια της ανασκαφής, που θα απαντήσει και στο μεγάλο ερώτημα του σε ποια κατάσταση θα βρεθεί η Δημοκρατία, με τις πρώτες δειλές απαντήσεις να υποστηρίζουν ότι η Δημοκρατία είναι συλημένη και βιασμένη κατ' επανάληψη από τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Κων/νο Μητσοτάκη, τον Κώστα Σημίτη, τον Κώστα Καραμανλή, τον Γιώργο Παπανδρέου, τον Ευάγγελο Βενιζέλο και τον Αντώνη Σαμαρά, γεγονός που καθιστά την ανάστασή της σχεδόν αδύνατη.

Βέβαια, δεν αποκλείεται η Δημοκρατία να έχει κλαπεί και παραχωρηθεί ολοκληρωτικά στους τραπεζίτες και την εγχώρια μαφία εδώ και χρόνια, οπότε δεν υπάρχει λόγος να ελπίζουμε για την ανεύρεσή της. Είναι παντοτινά χαμένη.

Το Τρίο Μούτζες, παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις και θα σας ενημερώσουν για οτιδήποτε νεότερο.

 (Ανήθικο δίδαγμα: Σύμφωνα με πληροφορίες της τελευταίας στιγμής, ο Αντώνης Σαμαράς έδωσε εντολή, σε περίπτωση που η Δημοκρατία βρεθεί μέσα στον τάφο, να μπαζωθεί με τόνους τσιμέντου και να παραμείνει θαμμένη για πάντα. Τα έργα του μετρό θα συνεχιστούν κανονικά.)

Ξεχάστε τα Hotels έρχονται τα «Podtels»

Podtels (1)Τα θέλουν σε Τελ Αβίβ και Ελσίνκι. Μια νέα μορφή οικονομικών ξενοδοχείων κάνουν δειλά την εμφάνισή τους, τα «Podtels» – Πρόκειται για τα ξενοδοχεία που διαθέτουν «δωμάτια – κάψουλες» και υπάρχουν ήδη σε αεροδρόμια, στην Ιαπωνία.

Αν έχετε παραπονεθεί κατά καιρούς ότι το δωμάτιο του ξενοδοχείου που μείνατε στις διακοπές σας ήταν μικρό και άβολο, τότε δεν είστε ο τύπος που θα μπορούσε να μείνει σε ένα Podtel. Τι είναι όμως τα Podtels, που έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους σε αεροδρόμια της Ιαπωνίας και σε ένα hostel της Μόσχας;

Πρόκειται για ξενοδοχεία που διαθέτουν δωμάτια σε σχήμα κάψουλας, με διαστάσεις ένα μέτρο πλάτος και δύο μέτρα μήκος και είναι δημιουργήματα της βρετανικής εταιρείας Podtime. Ο διευθυντής της εταιρείας Paul Grindrod, δήλωσε στην Huffington Post, ότι τα Podtels είναι μια καλή λύση για τη διαμονή, ειδικότερα νέων ανθρώπων, αφού το κόστος για πέντε βράδια σε ένα τέτοιο ξενοδοχείο ισούται με το κόστος μιας βραδιάς σε ένα κανονικό ξενοδοχείο.

Podtels (2)Πέρα από την ελκυστική τιμή που αναφέρουν οι δημιουργοί των Podtels, υπόσχονται μια ευχάριστη διαμονή, σε ένα κομψό κατάλυμα, με στόρια που εξασφαλίζουν ιδιωτικότητα, χώρο για τις αποσκευές των ταξιδιωτών κάτω από το κρεβάτι και πρόσβαση με κάρτα υψηλής τεχνολογίας!

Ο ιδρυτής της Podtime, Jon Gray, αναφέρει ότι η εταιρεία του έχει δεχθεί αιτήματα για να δημιουργήσει Podtels σε Τελ Αβίβ και Ελσίνκι, ενώ λειτουργεί ήδη ένα υπό μορφή hostel στη Μόσχα. Ο ίδιος αναφέρει ότι σύντομα θα υπάρξουν Podtels στα αεροδρόμια, αφού είναι «ιδανικά για καταφύγια ξεκούρασης σε ένα πολύβουο περιβάλλον». Ο Gray τονίζει ότι σε αυτά τα είδη δωματίων δεν υπάρχει πρόβλημα κλειστοφοβίας… Αναρωτιέται όμως κανείς, αν ο ιδρυτής των Podtels έχει ποτέ διανυκτερεύσει σε αυτά!

Η γλώσσα του σώματος

Untitled-65

Η γλώσσα του σώματος παραμένει ένας γρίφος για δυνατούς λύτες. «Με κοίταξε στραβά», «Το κατάλαβα από τη φωνή του», «Μου γύρισε την πλάτη»… Το πρόσωπο και το σώμα μας στέλνουν διαρκώς μηνύματα που γεννούν πολύ περισσότερα συναισθήματα και αντιδράσεις από ό,τι τα λόγια. Οι πολιτικοί τη γνωρίζουν πολύ καλά – και όσοι δεν την κατέχουν φροντίζουν να αριστεύσουν σε αυτή με τη βοήθεια των επικοινωνιολόγων τους. Όσοι ασχολούνται με το μάρκετινγκ προσπαθούν να την κάνουν δεύτερη φύση.
Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να τη χρησιμοποιήσουν για να διευκολύνουν την επικοινωνία με τους μαθητές τους. Οι ηθοποιοί κρίνονται σε μεγάλο βαθμό γι’ αυτήν τους την ικανότητα όταν περνούν μια οντισιόν και οι χορευτές μιλούν συνεχώς με αυτήν. Όλοι μας τη χρησιμοποιούμε καθημερινά, συνήθως χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Πρόκειται για τη γλώσσα του σώματος (τις εκφράσεις του προσώπου, το βλέμμα, τον τόνο της φωνής, τις κινήσεις των χεριών, τη στάση του σώματος, το άγγιγμα), που όπως μας πληροφορούν οι ειδικοί έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία στην επικοινωνία από αυτήν που οι περισσότεροι της αποδίδουμε.

Οι πρώτες εντυπώσεις: Η δύναμη της χειραψίας, η ζεστασιά του βλέμματος, το χαμόγελο, η κλίση του κεφαλιού και του σώματος, η διάρκεια ενός αγγίγματος έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από τα ίδια τα λόγια, ιδιαίτερα όσον αφορά τη δημιουργία των πρώτων εντυπώσεων σε μια σχέση (φιλική, επαγγελματική κ.τ.λ.), και συχνά καθορίζουν την εξέλιξή της. Η μη λεκτική επικοινωνία κερδίζει τις πρώτες εντυπώσεις, «σπάει» τον πάγο ή σηκώνει τείχη αδιαφορίας με τον συνομιλητή μας, προκαλεί οικειότητα και ζεστασιά, γοητεύει, ερωτοτροπεί, δημιουργεί προσμονή, αποδοχή ή προκαλεί θυμό και εκτοξεύει σιωπηλές απειλές. Μάλιστα, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι όταν όσα ακούμε δεν συμφωνούν με τα σιωπηρά σήματα που μας στέλνει ο συνομιλητής μας, τότε έχουμε την τάση να βασιζόμαστε κατά κύριο λόγο στα δεύτερα για να ερμηνεύσουμε τις προθέσεις του, ακόμη και για να τον χαρακτηρίσουμε συμπαθητικό ή αντιπαθητικό.

Τα παιδιά τη μιλούν άπταιστα: Το πρόσωπο και το σώμα των παιδιών καθρεφτίζουν τα συναισθήματά τους, δεδομένου ότι δεν έχουν μάθει ακόμη πώς να τα κρύβουν. Τα παιδιά αποτελούν «ανοιχτά βιβλία» που προσφέρουν απλόχερα τα «κλειδιά» και τα «αντικλείδια» της ανθρώπινης μη λεκτικής επικοινωνίας. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα παιδιά που λένε ψέματα και συνήθως καλύπτουν αυθόρμητα το στόμα -που ξεστόμισε το ψέμα- με το χέρι. Στους ενηλίκους, που έχουν μάθει να ελέγχουν καλύτερα τις αντιδράσεις τους, αυτή η κίνηση θεωρείται ότι έχει «εξελιχθεί» σε ένα στιγμιαίο άγγιγμα ή ξύσιμο του πιγουνιού ή της μύτης.

Χωρίς λόγια: Όσο κι αν αυτό μας κάνει εντύπωση, οι ειδικοί εξηγούν ότι η ομιλία καταλαμβάνει το μικρότερο μέρος της ανθρώπινης επικοινωνίας. Τη μεγαλύτερη βαρύτητα έχει η επικοινωνία «χωρίς λόγια». Η εντύπωση που μας προκαλεί ένα μήνυμα εξαρτάται μόλις κατά 7% από τις λέξεις που περιέχει, σύμφωνα με τον διακεκριμένο καθηγητή Ψυχολογίας Albert Mehrabian. To υπόλοιπο μήνυμα «περνάει» κατά 38% φωνητικά, δηλαδή μέσα από τον τόνο και τις διακυμάνσεις της φωνής, και κατά 55% μη λεκτικά, δηλαδή μέσα από τη γλώσσα του σώματος.

Η διαπίστωση του διακεκριμένου ψυχολόγου είναι γνωστή και ως ο κανόνας «7% – 38% – 55%». Η επικοινωνία με τη γλώσσα του σώματος συνήθως γίνεται ασυνείδητα. Οι περισσότεροι εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι η κυριότερη μορφή επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων είναι η ομιλία. Η αλήθεια όμως είναι ότι όσα δεν λέμε είναι και τα πιο σημαντικά. Μάλιστα, οι περισσότεροι τείνουμε να ερμηνεύουμε τα μη λεκτικά σήματα διαισθητικά και εμπειρικά, έχοντας μάλιστα υπερβολικά μεγάλη σιγουριά για την ικανότητα «αποκωδικοποίησής» μας, γι’ αυτό και συχνά κάνουμε λάθη, με αποτέλεσμα να γεννιούνται παρεξηγήσεις στην καθημερινότητά μας.

Γρίφος για γερούς λύτες: Θα ήταν τολμηρό να πιστέψει κανείς ότι είναι εύκολο να αποκωδικοποιήσει τον μη λεκτικό κώδικα επικοινωνίας. Πρόκειται ίσως για τον πιο ασαφή κώδικα, όπου κάθε «σήμα» έχει πολλαπλές ερμηνείες και αναγνώσεις. Υπάρχουν, βέβαια, ορισμένα σημάδια που, σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, έχουν κοινά αποδεκτή «μετάφραση», όπως π.χ. το σήκωμα των ώμων, που υποδηλώνει αδιαφορία, ή ένα άγριο και επίμονο βλέμμα, που σηματοδοτεί απειλή.
Αντιφατικά μηνύματα Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, ούτε υπάρχουν μαγικές συνταγές για την κωδικοποίηση ή την αποκωδικοποίηση των μη λεκτικών μηνυμάτων. Κατ’ αρχάς, τα σήματα που στέλνουμε με το βλέμμα, το πρόσωπο, τα χέρια, καθώς και με όλο μας το σώμα, μπορεί να είναι αντιφατικά, γι’ αυτό και δεν αρκεί να βασιστεί κανείς π.χ. στη δυνατή χειραψία ενός ανθρώπου, ο οποίος όμως δεν μας κοιτάει στα μάτια, ή στην ήρεμη έκφραση του προσώπου του συνομιλητή μας, ο οποίος όμως κουνάει νευρικά τα πόδια του. Επίσης, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εκδηλώνεται μια συμπεριφορά, καθώς και ο χώρος (π.χ. σπίτι, γραφείο), μπορεί να οδηγήσουν σε διαφορετικές ερμηνείες του ίδιου μηνύματος. Ένα παρατεταμένο βλέμμα ή ένα άγγιγμα στον χώρο της δουλειάς μπορεί να γίνει αιτία παρεξήγησης, ενώ η ίδια κίνηση σε έναν άλλο χώρο μπορεί να εκληφθεί θετικά ως φλερτάρισμα.

Παγίδες εν όψει: Όσοι βιαστούν να ερμηνεύσουν επιφανειακά τη γλώσσα του σώματος είναι πιθανό να πέσουν σε παγίδες. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν και οι «διαβασμένοι» (π.χ. ένας άπιστος σύζυγος, ένας πωλητής που υπερβάλλει), οι οποίοι μας κοιτούν κατάματα ενώ λένε ψέματα, τη στιγμή που οι περισσότεροι θεωρούμε ως δεδομένο ότι όταν κάποιος ψεύδεται, συνήθως αποστρέφει το βλέμμα του.
Ζήτημα κουλτούρας Επιπλέον, η κουλτούρα κάθε ατόμου επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη γλώσσα του σώματός του και τον τρόπο που αυτή ερμηνεύεται. Σε σχετικές έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι οι Ιάπωνες «διαβάζουν» ευκολότερα τον θυμό σε πρόσωπα Ιταλών παρά σε πρόσωπα ομοεθνών τους. Αυτή η διαπίστωση έχει άμεση σχέση με το γεγονός ότι οι Ιάπωνες γαλουχούνται ώστε να μην εκφράζουν την οργή τους και να παραμένουν ανέκφραστοι.
Ένα «δυσνόητο κείμενο» Ο τρόπος που επικοινωνούμε μη λεκτικά διαφοροποιείται καθώς μεγαλώνουμε (μαθαίνουμε να κρύβουμε καλύτερα τα συναισθήματά μας), ενώ εξαρτάται από το φύλο, το επάγγελμα (π.χ. μια χορεύτρια και μια αστυνομικός είναι απίθανο να περπατούν ή να χειρονομούν με τον ίδιο τρόπο), την ηλικία, την κοινωνική τάξη, αλλά και το προσωπικό στυλ του καθενός. Διόλου τυχαία, λοιπόν, ο Φρόιντ παρομοίασε ήδη από το 1905 τη μη λεκτική επικοινωνία με γρίφο ή με δυσνόητο κείμενο που απαιτεί ειδικές στρατηγικές ερμηνείας.
Ένα μεγάλο μέρος της προσπάθειάς μας να αποκωδικοποιήσουμε τη σιωπηρή επικοινωνία βασίζεται στο ένστικτο και συνήθως είναι λανθασμένη – έχουμε, δηλαδή, μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη διαίσθησή μας από ό,τι θα έπρεπε
Όσο καλύτερα γνωρίζουμε το στυλ και το ύφος του συνομιλητή μας, αλλά και όσο πιο παρατηρητικοί είμαστε, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να «διαβάσουμε» σωστά τα μη λεκτικά σήματα που μας στέλνει. Το πρόσωπο Θεωρείται η πιο σημαντική πηγή μη λεκτικής επικοινωνίας. Το βλέμμα ιδιαίτερα θεωρείται πολύ αποκαλυπτικό. Σε σχετικά πειράματα, οι παίκτες του πόκερ δυσκολεύτηκαν να κερδίσουν τον αντίπαλό τους όταν εκείνος φορούσε γυαλιά ηλίου, με άλλα λόγια όταν το βλέμμα τους, που μπορεί να πρόδιδε το φύλλο τους, ήταν κρυμμένο.
Συνήθως η μικρή διάρκεια της οπτικής επαφής εκλαμβάνεται ως αγένεια και αδιαφορία, ενώ η παρατεταμένη διάρκεια ως ένδειξη ενδιαφέροντος, ιδιαίτερα στο φλερτ. Ο καθένας μας, όμως, μπορεί να έχει διαφορετική αντίληψη για την επιτρεπτή διάρκεια του παρατεταμένου βλέμματος και να προσβληθεί ή αντίθετα να κολακευτεί εάν αυτό διαρκέσει πολύ.

Ο τόνος της φωνής «Σημασία δεν έχει τι λες, αλλά πώς το λες»… Είναι μια φράση που όλοι έχουμε πει κατά καιρούς και είναι πέρα για πέρα αληθινή. Ο τόνος και το ύψος της φωνής, αλλά και οι παύσεις, αποκαλύπτουν στοιχεία για τον συνομιλητή μας και τη διάθεσή του. Συχνά οι μελαγχολικοί άνθρωποι μιλούν αργά και χαμηλόφωνα, αλλά το ίδιο μπορεί να κάνει και κάποιος που θέλει να συγκαλύψει την οργή του. Από την άλλη, ο γρήγορος και δυναμικός τρόπος ομιλίας φανερώνει αυτοπεποίθηση και σιγουριά. Δεν αποκλείεται, όμως, κάποιος να μιλά έτσι μόνο και μόνο για να δημιουργήσει τις εντυπώσεις που επιθυμεί.
Τα χέρια Ο εγκέφαλός μας συνδέεται με τα χέρια με περισσότερες νευρικές συνδέσεις από ό,τι με οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος, γι’ αυτό και οι κινήσεις που κάνουμε με αυτά είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικές της συναισθηματικής μας κατάστασης. Οι ώμοι μας κυρτώνουν όταν είμαστε θλιμμένοι, βάζουμε τα χέρια στις τσέπες ή τα σταυρώνουμε στο στήθος όταν δεν είμαστε και τόσο πρόθυμοι να συμμετέχουμε σε μια συζήτηση ή να αποκαλύψουμε πράγματα για τον εαυτό μας, κάνουμε κοφτές κινήσεις όταν θέλουμε να δηλώσουμε αποφασιστικότητα ή τραβάμε ασυναίσθητα τα χέρια προς τα πίσω όταν μας τείνει το χέρι του κάποιος άγνωστος που επιδεικνύει ασυνήθιστη φιλικότητα.
Τις περισσότερες φορές κάνουμε αυτές τις κινήσεις ασυναίσθητα. Επίσης, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι εκτεθειμένες παλάμες σχετίζονται με την ειλικρίνεια, ενώ οι παλάμες που είναι στραμμένες προς τα κάτω -αγαπημένη κίνηση πολλών πολιτικών- συνδέονται με την επιθυμία εξουσίας.
Τα πόδια Συνήθως δεν μας απασχολεί να ελέγξουμε τα πόδια μας, δεδομένου ότι μας ενδιαφέρει περισσότερο π.χ. να κρύψουμε τα συναισθήματά μας στο πρόσωπό μας. Γι’ αυτό και τα πόδια θεωρούνται αποκαλυπτικά της διάθεσής μας. Ένας ήρεμος και σίγουρος συνομιλητής, λόγου χάρη, ο οποίος όμως κουνάει νευρικά το πόδι του -το μέρος του σώματος που μας επιτρέπει να τραπούμε σε φυγή-, ενδεχομένως στέλνει ένα μήνυμα ότι δεν έχει τόση αυτοκυριαρχία όση θα ήθελε και νιώθει άβολα.
Το άγγιγμα Η δύναμη της χειραψίας, η διάρκεια ενός αγγίγματος στο μπράτσο ή στην πλάτη, μια αγκαλιά, αποτελούν σιωπηρά μηνύματα, που συχνά βέβαια καθορίζονται, αλλά και ερμηνεύονται, από το τι επιτρέπεται και τι θεωρείται ταμπού στην εκάστοτε κουλτούρα, από την προσωπικότητα του συνομιλητή μας (αν είναι εξωστρεφής ή εσωστρεφής), καθώς και από τον τρόπο που έχει ανατραφεί.

O «χορός» των σωμάτων: Όταν δύο άνθρωποι επικοινωνούν πραγματικά, τότε οι κινήσεις των σωμάτων τους συντονίζονται σαν σε χορό, εξηγούν οι ψυχολόγοι. Αντιθέτως, όταν η επικοινωνία δεν είναι ζεστή, τότε υπάρχει μεγαλύτερη σωματική ακαμψία και έλλειψη συντονισμού, ακόμη κι αν η κουβέντα μοιάζει να ρέει χαλαρά μεταξύ τους. Ο «χορός» των σωμάτων αποτελεί ένα σημάδι καλής επικοινωνίας. Mάλιστα, ορισμένοι άνθρωποι θεωρείται ότι έχουν μεγαλύτερο ταλέντο στην επικοινωνία όχι τόσο γιατί ξέρουν να μιλάνε καλά, όσο γιατί έχουν την ικανότητα να συντονίζονται σωματικά με τον συνομιλητή τους, κάνοντάς τον να νιώθει άνετα και ζεστά.