Τρίτη 12 Αυγούστου 2014

ΟΡΦΙΚΟΙ ΥΜΝΟΙ ΓΑΙΑΣ-ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΑ ΤΩΝ ΔΕΛΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ!

Δελφικά Παραγγέλματα σε νεοελληνική απόδοση, καθώς και φράσεις σχετικές με Θετική Σκέψη και Πνευματική Αρμονία. Η Πνευματική Αρμονία είναι η βάση της Ορθής Σκέψεως και εν συνεχεία πράξεως. Τα Δελφικά Παραγγέλματα, σε συνδυασμό με ευμενείς φράσεις-υποβολές σχετικές με τη Θετική Σκέψη και την Πνευματική Αρμονία είναι ικανά να σας μεταμορφώσουν προς το καλύτερο.
Το βίντεο χρησιμοποιεί τεχνολογία η οποία θα προγραμματίσει το υποσυνείδητό σας, ώστε να εφαρμόζετε τα δελφικά παραγγέλματα στη ζωή σας και να μένετε συγκεντρωμένοι στη ζωή που επιθυμείτε, χτίζοντας εσωτερική αρμονία μέσα σας. Θα δεχτείτε εκατοντάδες υποσυνείδητα μηνύματα και ακουστικές συχνότητες (δύωτα κύματα άλφα, θήτα, δέλτα), οι οποίες θα σας κάνουν να απορροφήσετε τις υποσυνείδητες υποβολές αποτελεσματικά. Τα μηνύματα που περιέχονται στο βίντεο θα πάνε απ' ευθείας στο υποσυνείδητό σας και θα σας καταστήσουν ικανούς να ξεπεράσετε τα διανοητικά εμπόδια που σας κρατούν δέσμιους της αρνητικότητας. Θα αφεθείτε τελείως εξερευνώντας τα επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων, αρχαία μνημεία, τη φύση και το διάστημα, επιστρέφοντας με έναν πιο καθαρό Νου και μία αίσθηση Πνευματικής Ευεξίας.

ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΦΩΝΙΚΑ ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΩΣΤΕ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΔΥΝΑΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΔΥΩΤΑ ΚΥΜΑΤΑ.

Καθώς παρακολουθείτε το βίντεο, να έχετε στο νου σας πως απορροφάτε τα Δελφικά Παραγγέλματα και χτίζετε ένα καινούργιο, Θετικό και Αρμονικό μοτίβο σκέψεως.

 Ορισμένες από τις φράσεις που χρησιμοποιούνται:

Γνωρίζεις τον εαυτό σου

Μηδέν άγαν

Δεν υπερβάλλεις σε τίποτα

Πράττεις δίκαια

Όταν έχεις χαρίζεις

Είσαι φίλος της σοφίας

Δεν κατηγορείς κανέναν

Δε φθονείς κανέναν

Εύχεσαι την ευτυχία

Πράττεις με επίγνωση

Δεν έχεις καχυποψία

Μισείς την έριδα

Είσαι σε εγρήγορση

Παν μέτρον άριστον

Έχεις αυτοπειθαρχία

Ευνοείς τους φίλους

Απέχεις από την κακία

Αποφεύγεις το δόλο

Δεν έχεις βία

Ζεις χωρίς λύπες

Φροντίζεις όσους νοιάζεσαι

Είσαι εγκρατής

Καλλιεργείς τη σκέψη και το νου σου

Μελετάς τα πάντα

Αποφασίζεις την κατάλληλη στιγμή

Οι σκέψεις σου είναι θετικές

Έχεις ισχυρή αυτοπεποίθηση

Ανοίγεις τον εαυτό σου στο να έρθουν όλες οι θετικές καταστάσεις που επιθυμείς

Βαθιά μέσα σου είσαι σε έλεγχο

Ο νους σου είναι πανίσχυρος

Ζεις σε πλήρη αρμονία με τον εαυτό σου και τους άλλους

Ζεις απολύτως συνειδητά

Νοιώθεις ειρήνη και γαλήνη μέσα σου

Κάνεις μόνο εμψυχωτικές σκέψεις

Έχεις νοητική και πνευματική γαλήνη

Αυξάνεις την επίγνωσή σου

Βαθιά μέσα σου είσαι σε πλήρη αρμονία

Είσαι ενάρετος και δίκαιος άνθρωπος

Είσαι απολύτως ασφαλής

Προσελκύεις αγάπη ειρήνη και ευτυχία

Απαλλάσσεσαι από κάθε φόβο και αγωνία

Έχεις τέλεια υγεία και δύναμη...

ΘΗΣΕΥΣ ΚΑΙ ΑΡΙΑΔΝΗ


Αλλά ας επανέλθουμε στο σημείο όπου ο Θησεύς νικώντας τον Μινώταυρο παίρνει μαζί του εκτός από τους νέους και νέες των Αθηνών που έσωσε και την Αριάδνη της οποίας η συμβολή στην νίκη του αυτή ήταν καίρια και σίγουρα δεν θα έμενε ατιμώρητη από τον βασιλιά και πατέρα της Μίνωα, την οποία και αφήνει στην Νάξο. Εκεί, όπως αναφέρεται από τους αρχαίους συγγραφείς της Ελληνικής Προϊστορίας, η Αριάδνη έπεσε θύμα αρπαγής του Διονύσου:

« …καὶδιὰνυκτὸς μετὰ Ἀριάδνης καὶτῶν παίδων εἰς Νάξον ἀφικνεῖται. ἔνθα Διόνυσος ἐρασθεὶς Ἀριάδνηςἥρπασε, καὶκομίσας εἰς Λῆμνον ἐμίγη.καὶγεννᾷΘόαντα Στάφυλον Οἰνοπίωνα καὶΠεπάρηθον.» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη Επιτομή , κεφ.1 παραγρ. 9)

Και ο Πλούταρχος στο έργο του « Βίοι Παράλληλοι» στο κεφάλαιο περί Θησέως και συγκεκριμένα στο 20, 1 – 5 εξιστορεί όλες τις εκδοχές κατά τις οποίες γίνεται λόγος τόσο για την Νάξο όσο και για την Κύπρο αλλά και επίσης την περίπτωση εκείνη να πρόκειται και για δυό διαφορετικές γυναίκες με το ίδιο όνομα. Συγκεκριμένα λέει:

20.1 «…πολλοὶ δὲ λόγοι καὶ περὶ τούτων ἔτι λέγονται καὶ περὶ τῆς Ἀριάδνης, οὐδὲν ὁμολογούμενονἔχοντες. οἱ μὲν γὰρ ἀπάγξασθαί φασιν αὐτὴν ἀπολειφθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Θησέως, οἱ δὲ εἰς Νάξον ὑπὸναυτῶν κομισθεῖσαν Οἰνάρῳ τῷ ἱερεῖ τοῦ Διονύσου συνοικεῖν…»

λένε λοιπόν πως όταν ο Θησέας την εγκατέλειψε εκείνη κρεμάσθηκε ή ακόμη πως την άφησε στην Νάξο όπου εκεί παντρεύτηκε τον ιερέα του Διονύσου Οίναρο

20.2 «…ἔνιοι δὲ καὶ τεκεῖν ἐκ Θησέως Ἀριάδνην Οἰνοπίωνα καὶ Στάφυλον· ὧν καὶ ὁ Χῖος Ἴων ἐστὶ περὶτῆς ἑαυτοῦ πατρίδος λέγων· τήν ποτε Θησείδης ἔκτισεν Οἰνοπίων.ἃ δ᾽ ἐστὶν εὐφημότατα τῶν μυθολογουμένων, πάντες ὡς ἔπος εἰπεῖν διὰ στόματος ἔχουσιν. ἴδιον δέ τινα περὶ τούτων λόγονἐκδέδωκε Παίων ὁ Ἀμαθούσιος.

Μερικοί λένε πως και παιδιά έκανε με τον Θησέα η Αριάδνη τους Οινωπίωνα και Στάφυλο. Μάλιστα ένας από τους απογόνους του λέγεται πως είναι και ο Ίων ο Χίος ο περίφημος ποιητής την πατρίδα του οποίου είχε κτίσει ο γιός του Θησέα Οινωπίων.

20.3 «…τὸν γὰρ Θησέα φησὶν ὑπὸ χειμῶνος εἰς Κύπρον ἐξενεχθέντα καὶ τὴν Ἀριάδνην ἔγκυον ἔχοντα, φαύλως δὲ διακειμένην ὑπὸ τοῦ σάλου καὶ δυσφοροῦσαν, ἐκβιβάσαι μόνην, αὐτὸν δὲ τῷ πλοίῳβοηθοῦντα πάλιν εἰς τὸ πέλαγος ἀπὸ τῆς γῆς φέρεσθαι. τὰς οὖν ἐγχωρίους γυναῖκας τὴν Ἀριάδνηνἀναλαβεῖν καὶ περιέπειν ἀθυμοῦσαν ἐπὶ τῇ μονώσει, καὶ γράμματα πλαστὰ προσφέρειν, ὡς τοῦΘησέως γράφοντος αὐτῇ, καὶ περὶ τὴν ὠδῖνα συμπονεῖν καὶ βοηθεῖν· ἀποθανοῦσαν δὲ θάψαι μὴτεκοῦσαν.»

" δηλαδή εξ'αιτίας μεγάλης θαλασσοταραχής που συνάντησε το πλοίο του Θησέα κοντά στην Κύπρο, άφησε στο νησί την Αριάδνη ο Θησέας επειδή η εγκυμοσύνη της την ταλαιπορούσε πολύ. Εκεί οι ντόπιες γυναίκες με ψεύτικα γράμματα την έκαναν να πιστέψει πως την εγκατέλειψε ο Θησεύς και πως εκείνες θα την βοηθούσαν στον τοκετό. Η Αριάδνη από την λύπη της πέθανε χωρίς να προλάβει να γεννήσει..."

20.4 « ἐπελθόντα δὲ τὸν Θησέα καὶ περίλυπον γενόμενον τοῖς μὲν ἐγχωρίοις ἀπολιπεῖν χρήματα, συντάξαντα θύειν τῇ Ἀριάδνῃ, δύο δὲ μικροὺς ἀνδριαντίσκους ἱδρύσασθαι, τὸν μὲν ἀργυροῦν, τὸν δὲχαλκοῦν. ἐν δὲ τῇ θυσίᾳ τοῦ Γορπιαίου μηνὸς ἱσταμένου δευτέρᾳ κατακλινόμενόν τινα τῶν νεανίσκων φθέγγεσθαι καὶ ποιεῖν ἅπερ ὠδίνουσαι γυναῖκες· καλεῖν δὲ τὸ ἄλσος Ἀμαθουσίους, ἐν ᾧ τὸν τάφον δεικνύουσιν, Ἀριάδνης Ἀφροδίτης.

Όταν επέστρεψε ο Θησέας και έμαθε το τραγικό συμβάν έδωσε χρήματα στους ντόπιους για να φτιάξουν δυο ανδριάντες και να θυσιάζουν προς τιμή της Αριάδνης. Ο ένας εκ των ανδριάντων ήταν αργυρός και ο άλλος χάλκινος και το άλσος όπου τιμούσαν την κρητικοπούλα και όπου λέγεται πως βρισκόταν ο τάφος της το έλεγαν Αριάδνης Αφροδίτης.

20.5 «…καὶ Ναξίων δέ τινες ἰδίως ἱστοροῦσι δύο Μίνωας γενέσθαι καὶ δύο Ἀριάδνας, ὧν τὴν μὲν Διονύσῳ γαμηθῆναί φασιν ἐν Νάξῳ καὶ τοὺς περὶ Στάφυλον τεκεῖν, τὴν δὲ νεωτέραν ἁρπασθεῖσαν ὑπὸτοῦ Θησέως καὶ ἀπολειφθεῖσαν εἰς Νάξον ἐλθεῖν, καὶ τροφὸν μετ᾽ αὐτῆς ὄνομα Κορκύνην, ἧς δείκνυσθαι τάφον. ἀποθανεῖν δὲ καὶ τὴν Ἀριάδνην αὐτόθι καὶ τιμὰς ἔχειν οὐχ ὁμοίας τῇ προτέρᾳ. τῇ μὲν γὰρ ἡδομένους καὶ παίζοντας ἑορτάζειν, τὰς δὲ ταύτῃ δρωμένας θυσίας εἶναι πένθει τινὶ καὶ στυγνότητι μεμιγμένας.»

Και στην Νάξο λένε πως υπήρχαν δυο Μίνωες και δυο Αριάδνες εκ των οποίων η μία παντρεύεται τον Διόνυσο και γεννά τον Στάφυλο την άλλη την έκλεψε ο Θησέας και όταν την εγκατέλειψε ήρθε στην Νάξο με την τροφό της την Κορκύνη. Και αυτή την Αριάδνη όταν πέθανε τιμούσαν οι Νάξιοι όχι όμως με τόσες τιμές όπως την άλλη του Διονύσου. Γιατι της μεν πρώτης οι εορτές ήταν χαρούμενες της δε άλλης χαρακτηρίζονταν από πένθος και λύπη.

Στην συνέχεια ο Θησέας έρχεται στην Δήλο όπου και θυσιάζει στον Θεό Απόλλων, στον οποίο και αφιέρωσε τον μίτο. Μάλιστα γίνεται λόγος και για έναν χορό που χόρεψε προς τιμή του Θεού ο ήρωας, κατά τον οποίο μιμούμενος τις πολύπλοκες κυκλικές στοές του Λαβυρίνθου, στροβιλιζόταν με ελικοειδείς κινήσεις. Τον νέο αυτό χορό τον οποίο χόρεψε κοντά στον βωμό Κερατώνα (λεγόταν έτσι επειδή ήταν κατασκευασμένος από κέρατα, και φυσικά νοούμε τον συσχετισμό με τον Μινώταυρο), ονομάσανε οι κάτοικοι της Δήλου, Γέρανο:

21.1 «…εἰς Δῆλον κατέσχε· καὶ τῷ θεῷ θύσας καὶ ἀναθεὶς τὸ ἀφροδίσιον ὃ παρὰ τῆς Ἀριάδνης ἔλαβεν,ἐχόρευσε μετὰ τῶν ἠϊθέων χορείαν ἣν ἔτι νῦν ἐπιτελεῖν Δηλίους λέγουσι, μίμημα τῶν ἐν τῷ Λαβυρίνθῳ περιόδων καὶ διεξόδων, ἔν τινι ῥυθμῷ παραλλάξεις καὶ ἀνελίξεις ἔχοντι γιγνομένην.

21.2 «…καλεῖται δὲ τὸ γένος τοῦτο τῆς χορείας ὑπὸ Δηλίων γέρανος, ὡς ἱστορεῖ Δικαίαρχος. ἐχόρευσε δὲ περὶτὸν Κερατῶνα βωμόν, ἐκ κεράτων συνηρμοσμένον εὐωνύμων ἁπάντων. ποιῆσαι δὲ καὶ ἀγῶνά φασιν αὐτὸν ἐν Δήλῳ, καὶ τοῖς νικῶσι τότε πρῶτον ὑπ᾽ ἐκείνου φοίνικα δοθῆναι».(Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι, Περί Θησέως)

Έτσι λοιπόν όπως εξιστορεί και ο Πλούταρχος, μετά τον χορό ο ήρωας έκανε αγώνες γυμνικούς, οι οποίοι μάλιστα καθιερώθηκαν στον νησί της Δήλου, όπου οι νικητές των αγώνων λάμβαναν κλάδο Φοίνικα ως έπαθλο. Για τον Φοίνικα μαθαίνουμε από τον Φίλωνα ο οποίος περιγράφοντας κατασκευές κτισμάτων στην Βαβυλώνα παρατηρούσε ότι οι δοκοί αυτών ήταν κατασκευασμένοι από Φοίνικα επειδή όπως χαρακτηριστικά λέει, « …το ξύλον τούτων μήτε σήπτεται, μήτε βαρυνόμενον προς τα κάτω κάμπτεται, ως τα άλλα, αλλά τουναντίον προς τα άνω ανίσταται η κάμψις και δια ταύτα άρα ήτον σύμβολον νίκης…»

Σφίνξ- Σφιγγός

Σφίνξ- Σφιγγός = Προέρχεται από την Αρχαία λέξη σφείς που χρησιμοποιείται ήδη από την εποχή του Ησίοδου και του Ομήρου και σημαίνει διττός = αυτός που είναι διπλός ή αυτός που ερμηνεύεται με δύο τρόπους όπως στην περίπτωση της Σφίγγας. Η Σφίγγα είναι φανταστικό πλάσμα της Ελληνικής Μυθολογίας, στενά συνδεδεμένο με το μύθο των Λαβδακιδών και συγκεκριμένα με εκείνον του Οιδίποδα. Οι αναπαραστάσεις της χρησιμοποιούνταν σε ασφαλισμένους χώρους ως σύμβολα προστασίας στον αιγυπτιακό, ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό. Σύμφωνα με τον Ησίοδο ήταν κόρη της Χίμαιρας και του Όρθρου ή κατά άλλους του Τυφώνος και της Έχιδνας. Η Έχιδνα είχε γεννήσει επίσης τον Κέρβερο, τον Όρθρο (φύλακας των κοπαδιών του Γηρυόνη), το Λιοντάρι της Νεμέας, τη Λερναία Ύδρα και τη Φαία της Κρομμυώνας. Της αποδίδουν επίσης τη Χίμαιρα, το δράκοντα της Κολχίδας, το φύλακα του χρυσόμαλλου δέρατος, το δράκοντα που φυλούσε τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων και τον αετό του Προμηθέα.

     Η Σφίγγα είναι αυτή που θέτει τα αινίγματα και όπως όλα τα Αινίγματα που χρησιμοποιούν συμβολισμούς, δεν κυριολεκτούν και έχουν δύο ερμηνείες, μια εξωτερική και μια εσωτερική που ήταν και το ζητούμενο.

     Η Σφίγγα είναι ένα σύμβολο που μας συνδέει με εκείνη την εποχή, την προϊστορική, κατά την οποία, οι ζωόμορφες απεικονίσεις Θεών ή και Ηρωοποιημένων θνητών, όπως του Ερεχθέα του Βασιλιά πάνω στην ακρόπολη με το κάτω του τμήμα σε μορφή φιδιού, ήταν κάτι συνηθισμένο, με σκοπό να τονισθεί και να συμβολισθεί ταυτόχρονα η κυρίαρχη λατρεία εκείνης της εποχής, η λατρεία της Θεάς Γης ( Γα, Δα).

    Η λατρεία αυτή προηγείται χρονολογικά της λατρείας του Δωδεκάθεου που την διαδέχεται και κατά κάποιον τρόπο την συνεχίζει. Έτσι η μορφή της Σφίγγας, ενώ είναι ένα σύμβολο που υπάρχει στην περιοχή της Μεσογείου, (την συναντάμε στην Αίγυπτο και την Ανατολή γενικότερα), στην Ελληνική της απόδοση αποκτά χαρακτηριστικά που εξυπηρετούν και εκφράζουν Ελληνικά Πρότυπα.
Δεν είναι τυχαίο που την συναντάμε έντονα συσχετισμένη με το Μαντείο των Δελφών, που την προϊστορική περίοδο είναι Ιερό αφιερωμένο στην θεά Γη. Την ιστορική περίοδο, όταν το Μαντείο μετατρέπεται σε Ιερό του Απόλλωνα, οι χρησμοί συνεχίζουν να δίνονται και να ερμηνεύονται με διττό τρόπο.

      Η Σφίγγα λοιπόν, είχε να κάνει με τελετές Μύησης και η απάντηση στον Γρίφο, αποκάλυπτε το μυστικό για την Αθανασία, σε όσους από τους πιστούς ήταν σε θέση να τον κατανοήσουν.
Η αδυναμία ορισμένων να κατανοήσουν την εσωτερική σημασία του Γρίφου, δεν τους έκανε θύματα της Σφίγγας, η οποία υποτίθεται ότι τους καταβρόχθιζε, (σφίγγοντάς τους), απλά τους στερούσε την ευκαιρία να μετέχουν της Αθανασίας.

      Η ελληνική Σφίγγα έχει πάντα κεφαλή Γυναικός, στήθος και φτερά Αετού, σώμα Λιονταριού ( ή Λέαινας) και ουρά σε μορφή Φιδιού. Είναι η απεικόνιση της ίδιας Φύσης και των 5 στοιχείων που την αποτελούν σύμφωνα με τις θεωρίες εκείνης της εποχής για την Δημιουργία του Κόσμου (Εμπεδοκλής κλπ). Οι συμβολισμοί είναι σαφείς και αναφέρονται σε αρχέτυπα κοινά σε πολλούς λαούς όπως και στον δικό μας. Η κεφαλή της Γυναίκας συμβολίζει το στοιχείο της Γης, το στήθος και τα φτερά Αετού συμβολίζουν τον Αέρα, το σώμα του Λιονταριού συμβολίζει την Φωτιά και η ουρά του Φιδιού συμβολίζει το Νερό. Το Πέμπτο Στοιχείο , η Πεμπτουσία, ο Αιθήρ, η Θεία Ουσία, ή καλύτερα η Θεία Ανάσα που δεν είναι ορατή αλλά αγκαλιάζει και διαπερνά τα πάντα χαρίζοντας ζωή και στις πέτρες, είναι και εδώ Αόρατη και εκφράζεται μέσα από τον Γρίφο, το Αίνιγμα, που μπορεί να χαρίσει και ζωή και Αθανασία.

   Η σχέση της Σφίγγας με την Αθανασία υποδηλώνεται και από την συχνή χρήση της σαν ταφικό μνημείο, κυρίως σε τάφους της Αρχαϊκής περιόδου.

    Είναι σαφές ότι η Σφίγγα σαν ταφικό μνημείο συμβολίζει το ύστατο μυστήριο, το Επέκεινα, την δυνατότητα της Αθανασίας. Ο θάνατος είναι ένα γεγονός στην ζωή των ανθρώπων, που οι Έλληνες εκείνης της εποχής μπορούσαν να διαχειριστούν να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν με αξιοπρέπεια και χαμόγελο, μέσα από τις αλλεπάλληλες εν ζωή μυήσεις τους στα Μυστήρια των μεγάλων Ελληνικών Ιερών που τους χάριζε την βεβαιότητα της Αθανασίας τους, μιας Αθανασίας που συμβολικά απεικονιζόταν και με τη Σφίγγα.

Η διαφορά ανάμεσα στους Έλληνες και τους χριστιανούς (του Δ. Λιαντίνη)

 Τι ορίζει τη διαφορά ανάμεσα στους Έλληνες και στους χριστιανούς; Μια διαφορά, που από ένα σημείο και πέρα γίνεται αντίθεση, εναντίωση, ρήξη, πάλη της φωτιάς με το νερό;
Εκείνο που ορίζει τη διαφορά είναι κάτι άλλο και σαφές, όσο και το φύλλο της Ελιάς. Αλλά γι' αυτό ακριβώς είναι απόλυτο και ακραίο.

Η διαφορά ανάμεσα στους δύο είναι πως οι Έλληνες οικοδόμησαν έναν κόσμο που στηρίζεται στην παρατήρηση και στη νόηση, ενώ οι χριστιανοί οικοδόμησαν έναν κόσμο που στηρίζεται στην υπόθεση και στη φαντασία.

Η παρατήρηση των ελλήνων είναι τέτοιας ποιότητας, ώστε πάντα να βεβαιώνεται πρακτικά από τα συμβαίνοντα στη φύση, και πάντα να αποδεικνύεται χειροπιαστά από το πείραμα στο εργαστήριο.

Κι αν κατέχουμε τους αρχαίους, τότε θα κατέχαμε όλες τις διδακτικές και όλες τις τέχνες του δασκάλου. Και από τα παιδιά μας θα πλάθαμε αγάλματα ζωντανά. «Τα εντός αγάλματα». Και όχι ξόανα.

"Τα Ελληνικά" Δ. Λιαντίνη

Εμπεδοκλής και Δημόκριτος – η καθοριστική συμβολή τους στη χημεία

Αναφερόμενος στο άρθρο του κ. Μιχαήλ Μπακαούκα, Δρ. Φιλοσοφίας, «Η σημασία της Προσωκρατικής Φιλοσοφίας σήμερα» (Χημικά Χρονικά, τεύχος 12, Δεκ.2002, σ. 406-407) θα ήθελα να εστιάσω την προσοχή σε ένα σημείο, το οποίο, κατά τη γνώμη μου, είναι καίριο για την κατανόηση της προσφοράς του προσωκρατικού πνεύματος προς την επιστήμη. Στο άρθρο αναφέρεται ότι ‘κατά την προσωκρατική περίοδο ήταν γνωστή μόνο η ποσοτική ή μηχανική μείξη συστατικών στοιχείων (π.χ. νερό + χώμα = λάσπη), ενώ η χημική μείξη (εννοεί προφανώς η χημική ένωση) ήταν άγνωστη… Η χημική μείξη παρουσιάζεται για πρώτη φορά στον Αριστοτέλη’.

Η πιο πάνω παρατήρηση με τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα δεν ευσταθεί. Σε αυτό βέβαια δεν ευθύνεται ο κ. Μ. Μπακαούκας, αλλά το άρθρο τού Ο. Apelt, Melissos bei Pseudo-Aristoteles,/abrbiicfier fur Classische Philologie, (1886), 740, πάνω στο οποίο βασίζεται ο συγγραφέας. Η ανακρίβεια αυτή είναι κατανοητή, αν κανείς αναλογισθεί ότι η εργασία αυτή γράφηκε από έναν φιλόλογο το τέλος του 19ου αιώνα, όταν η έννοια του χημικού δεσμού ήταν άγνωστη και επομένως ο ορισμός της “χημικής ένωσης’ αποτελούσε ακόμη εικασία. Όπως θα καταδειχθεί αμέσως πιο κάτω, η έννοια της “χημικής ένωσης” αναπτύχθηκε για πρώτη φορά ακριβώς από τους Προσωκρατικούς.

Ο Παρμενίδης ο Ελεάτης (515-440 π.Χ.), με μια αυστηρή λογική συνέπεια, είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το κενό, ως ‘μή-όν’, ως το “τίποτε”, δεν υπάρχει. Εφόσον το κενό, ώς ‘τίποτε’, δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε κίνηση (δεν υπάρχει κενός χώρος ώστε να κινηθεί κάτι προς αυτόν), ούτε διαχωρισμός (διότι το κενό είναι αυτό που διαχωρίζει), ούτε αλλαγή. Επομένως η πραγματικότητα, κατά τον Παρμενίδη, το ‘ὄν’, είναι ‘ὁμοῦ πᾶν, ἕν, συνεχές…ἀκίνητον…ἄναρχον, ἄπαυστον , δηλαδή το ον είναι “όλο μαζί ένα, συνεχές, προσέτι ακίνητο, χωρίς αρχή, χωρίς τέλος.

Ο μαθητής τού Παρμενίδη Μέ­λισσος ο Σάμιος (ακμή μέσα 5ου αι. π.Χ.), θα εξηγήσει κατά εύληπτο τρόπο την παρμενίδεια αυτή διδαχή. Και είναι επόμενο να υποστηρίξει ότι εφόσον το ‘όν’ είναι ένα και μοναδικό (Ούτε πολλά είναι το ὄν, άλλά ἕν’, δεν μπορεί να υπάρξει ‘μίξις’, διότι η μίξη προϋποθέτει περισσότερα από ένα συστατικά (‘τό μεμίχθαί τι ἕν ἐκ πλειόνων λέγοιτο‘).
Βασιζόμενος αποκλειστικά και επιλεκτικά στη ρήση αυτή του Μέλισσου, ο O.Apelt το 1886 θα υποστηρίξει στην πιο πάνω εργασία του, σελ. 739­740 ότι κατά την προσωκρατική εποχή (6ος-5ος αι. π.Χ.) ήταν άγνωστη η διάκριση μεταξύ “χημικής ενώσεως” και “μηχανικού μίγματος’, την οποία συναντούμε μόλις στον Αριστοτέλη (4ος αι. π.Χ.). Το συμπέρασμα αυτό όμως είναι εσφαλμένο, διότι ο Ο. Apelt, ορμώμενος από τη συγκεκριμένη θεώρηση του Μέλισσου, προβαίνει σε μια αυθαίρετη γενίκευση ολοκλήρου του έργου των Προσωκρατικών, αγνοώντας ότι οι Προσωκρατικοί Εμπεδοκλής και Δημόκριτος είχαν ήδη συλλάβει την έννοια της “χημικής ένωσης”, και μάλιστα – όπως θα καταδειχθεί αμέσως παρακάτω – κατά τρόπο που βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο σημερινό ορισμό, από ότι εκείνη του Αριστοτέλους που έζησε έναν αιώνα αργότερα.
Αμέσως μετά τον Παρμενίδη, οι Έλληνες βρίσκονται μπροστά σε ένα πνευματικό αδιέξοδο, καθώς η ακλόνητη παρμενίδεια “λογική” έχει καταφέρει το τελικό χτύπημα στον ιωνικό ‘μονισμό’, βρίσκεται σε σαφή αντίθεση με το ηρακλείτειο “γήνεσθαι” και έχει απορρίψει ολόκληρο τον αισθητό, εμπειρικό κόσμο της κίνησης και αλλαγής, της γέννησης και φθοράς, ως “απατηλό”. Οι τελευταίοι προσωκρατικοί στοχαστές Εμπεδοκλής, Αναξαγόρας και Λεύκιππος/Δημόκριτος θα επιδιώξουν επομένως, κάτω από τη βαριά σκιά της παρ-μενίδειας αντινομίας, να δώσουν νέες ερμηνείες για την κίνηση και αλλαγή του αισθητού, υλικού κόσμου, αναπτύσσοντας πολυαρχικές (πλουραλιστικές) θεωρίες:

  Εμπεδοκλής (494-434 π.Χ.):
Η ύλη -και η έσχατη πραγματικότητα- αποτελείται από μικρά, αδιαί­ρετα σωματίδια, τα τέσσερα “ριζώματα” (αέρας [Α], νερό[Ν], γή[Γ], φωτιά[Φ]).
Τα ‘ριζώματα’ είναι αγέννητα και άφθαρτα, “πάντοτε παραμένουν ίδια’.
Τα ριζώματα ενός στοιχείου είναι όμοια από κάθε άποψη.
Τα ριζώματα διαφορετικών στοιχείων είναι ισάξια ‘αλλά άλλη δικαιοδοσία-αρμοδιότητα έχει το καθένα και άλλον χαρακτήρα-ιδιότητα’,
Οι σύνθετες ουσίες συγκροτούνται από δύο ή περισσότερα διαφορετικά ‘ριζώματα’.
Εμείς όλοι και όλα τα ουράνια σώματα αποτελούμαστε από τα ίδια στοιχεία…όχι όμως ως συγχωνευμένα μεταξύ τους, αλλά ως μικρά σωματίδια που βρίσκονται δίπλα-δίπλα και εφάπτονται’.
Τα ‘ριζώματα’ αναδιαρθρώνονται κατά την ανάμιξη και τον διαχωρισμό, σχηματίζοντας διαφορετικές ουσίες.
Οι διαφορετικές ουσίες προκύπτουν από τη σύνθεση των “ριζωμάτων” σε ποικίλες καθορισμένες αριθμητικές αναλογίες’,
Οι ποιοτικές διαφορές της ύλης ανάγονται αποκλειστικά στην ποσοτική σύσταση τους (π.χ. -με τη σημερινή ορολογία μοριακών τύπων- το αίμα κατά τον Εμπεδοκλή είναι ΓΝΑΦ, τα νεύρα ΦΓΝ2, τα οστά Ν2Γ2Φ4 κ.ο.κ.).
Ο Εμπεδοκλής εισάγει για πρώτη φορά την ιδέα της δύναμης που ασκείται επί της ύλης: {‘Φιλότης’ – ελκτική, ‘Νείκος’ – απωστική).
Η ‘φιλότητα’ έλκει και ενώνει τα ανόμοια και χωρίζει τα όμοια ‘ριζώματα’, το “νείκος” σε αντιδιαστολή απωθεί τα ανόμοια και ενώνει τα όμοια ‘ριζώ­ματα’.
Στην επιφάνεια των ‘ριζωμάτων’ υπάρχουν ‘πόροι’. Η συνένωση επιτυγχάνεται μόνον εφόσον Όι πόροι των σωματιδίων είναι σύμμετροι μεταξύ τους’.
Αν αντιπαραθέσουμε στην πιο πάνω θεώρηση τις σύγχρονες ονομασίες ‘ρίζωμα’-στοιχείο, ‘σύνθετη ουσία’-χημική ένωση,’Φιλότης/Νείκος’-χημικός δε­σμός, βλέπουμε πόσο επιστημονικά επίκαιρο είναι το πνεύμα του Εμπεδο­κλέους, θα μπορούσε μάλιστα να υποστηριχθεί ότι ο Εμπεδοκλής αναπτύσσει -θεωρητικά βεβαίως- πιο προωθημένες ιδέες από αυτές του ‘θεμελιωτή της σύγχρονης χημείας’ Α. Lavoisier (1743-1794): Ενώ ο A. Lavoisier εκφρά­ζει κατ’ αρχήν χημικούς “εμπειρικούς τύπους’ (την αναλογία των ατόμων των απλών στοιχείων στο μόριο της ένωσης), ο Εμπεδοκλής προχωρεί ένα βήμα παρακάτω και συλλαμβάνει την ιδέα του “μοριακού τύπου’ (δηλαδή όχι της απλής αναλογίας, αλλά του πραγματικού αριθμού “ριζωμάτων” που αποτελούν τη χημική ένωση), π.χ. για τα οστά Ν2Γ2Φ4, ενώ θα μπορούσε να απλοποιήσει τη σχέση 2:2:4 σε 1:1:2 και να μιλήσει για τον εμπειρικό τύπο ΝΓΦ2, αυτός δίδει το μοριακό τύπο Ν2Γ2Φ4, έχοντας ήδη συλλάβει την έννοια του ‘μορίου’ και του πραγματικού αριθμού ατόμων που το συγκροτούν.

 Δημόκριτος (460-360 π.Χ.):
Ή φύση των αιωνίων πραγμάτων συνίσταται σε μικρές ουσίες’, τα ‘άτομα’.
Το “άτομο”/είναι άτμητο, συμπαγές, αιώνιο και άφθαρτο.
Τα ‘άτομα’ “στερούνται κάθε αισθητής ποιότητας’. Η τεράστια ποικιλία ιδιοτήτων των αισθητών πραγμάτων οφείλεται όχι στην ουσία, αλλά στις χωρικές και ποσοτικές διαφορές των απειράριθμων ατόμων.
Τα άτομα έχουν μόνο “δύο ιδιότητες: το μέγεθος και το σχήμα’. Οι ενώσεις “συνθέτων ατόμων’ (σημερινά μόρια) διαφέρουν -πέραν της μορφής, του μεγέθους και του αριθμού των ατόμων στην ένωση- ως προς την “τάξιν’ 67Α6 και την “θέαιν” των ατόμων μεταξύ τους. “Τάξις” (=διάταξη): π.χ. “το ΆΝ’ διαφέρει από το ‘ΝΑ’ ως προς τη διά­ταξη.
“θέσις’ (διευθέτηση στο χώρο): Μία ένωση ατόμων είναι διαφορετική από την άλλη, εφόσον η διευθέτηση των ατόμων μέσα στις δύο αυτές ενώσεις είναι διαφορετική.
Δεν υπάρχει ένα ον, αλλά άπειρα στο πλήθος και αόρατα λόγω της μικρότητάς τους’.
“Τα άτομα… κινούνται μέσα στο κενό και καθώς προφθαίνει το ένα το άλλο συγκρούονται και μερικά εποστρακίζονται προς τυχαίες κατευθύνσεις, ενώ άλλα δημιουργούν συμπλέγματα μεταξύ τους, σύμφωνα με τη συμμετρία των ατόμων και μεγεθών, και θέσεων και διατάξεων, και παραμένουν μαζί, καθιστώντας έτσι δυνατό το σχηματισμό των σύνθετων ενώσεων’.
“Από τη διάταξη και την τοποθέτηση (των ατόμων δημιουργούν οι Λεύκιππος και Δημόκριτος) την αλλοίωση, ώστε οι μεταβολές της σύστασης να κάνουν το ίδιο αντικείμενο να φαίνεται διαφορετικό”. Όταν έλεγε ο Δημόκριτος ότι τα άτομα αλληλοεφάπτονται, δεν εννοούσε την καθαυτό επαφή… Στην πραγματικότητα ονόμαζε επαφή το αμοιβαίο πλησίασμα των ατόμων, χωρίς να απέχουν πολύ μεταξύ τους, καθώς το κενό τα διαχωρίζει από όλες τις πλευρές’… Γι’ αυτό αρνείται ότι υπάρχουν εξ αρχής πραγματικές συγχωνεύσεις, αλλά η φαινομενική συγχώνευση δεν είναι παρά γειτνίασμα ατόμων, που το καθένα από αυτά διατηρεί τη δική του φύση που είχε και πριν από την ανάμειξη. Η (εσφαλμένη) εντύπωση ότι αυτά έχουν συγχωνευθεί οφείλεται στο ότι η αίσθηση, λόγω του πολύ μικρού μεγέθους παρακειμένων ατόμων, δεν μπορεί να αντιληφθεί το καθένα τους χωριστά”. ‘To ότι τα άτομα παραμένουν μαζί για ένα χρονικό διάστημα το αποδίδει στις συναρμογές και στις αμοιβαίες προσκολλήσεις των ατόμων… Και επί τόσο χρόνο θεωρεί ότι παραμένουν τα άτομα συνδεδεμένα μεταξύ τους, έως ότου παρουσιαστεί από το περιβάλλον κάποιο ισχυρότερο αναγκαστικό αίτιο και τα διαταράξει και τα διασκορπίσει’. Η εκπληκτική διορατική ικανότητα του Δημοκρίτου εμφανίζεται πολύ πιο κοντά στη σύγχρονη χημεία σε σύγκριση με τη θεωρία του J. Dalton (1766-1844), καθόσον ο Δημόκριτος δεν αναφέρεται, όπως ο J. Dalton, μόνο στη στοιχειομετρική αναλογία των ατόμων (αυτό που θα λέγαμε σήμερα μοριακό τύπο), αλλά προβλέπει και την ‘τάξιν’, δηλαδή τη διάταξη των ατόμων του μορίου (συντακτικός τύπος) καιτην ‘τροπήν’, δηλαδή τον προσανατολισμό των ατό­μων της ένωσης στο χώρο (στερεοχημικός τύπος). Ο Δημόκριτος προβλέπει επίσης σωστά τις ίδιες βασικές παραμέτρους που καθορίζουν μια χημική αντίδραση, δηλαδή την κίνηση, τη σύγκρουση, το μέγεθος και τη γεωμετρία (‘μορφήν’, ‘θέσιν’, τάξιν’) των σωματιδίων.

Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.):
Στον Αριστοτέλη, έναν αιώνα περίπου αργότερα, οι πιο πάνω θεωρίες απορρίπτονται, και η νέα αριστοτέλεια αντίληψη, με ελάχιστες εξαιρέσεις, θα επιβληθεί στα επόμενα 2.000 περίπου χρόνια, μέχρι την Αναγέννηση. Ο Αριστοτέλης απορρίπτει τη διακριτή και δέχεται μια συνεχή, αδιαίρετη δομή της ύλης, όπου τόσο τα διακριτά ‘ριζώματα’ και ‘άτομα’, όσο και το κενό δεν έχουν καμία θέση. Κίνηση και αλλαγή γι’ αυτόν είναι η μετάβαση μιας κατ’ ουσίαν αναλλοίωτης, συνεχούς ύλης από την κατάσταση της απλής δυνατότητας (δυνάμει) στην κατάσταση της εμπραγμάτωσης (ἐνεργείᾳ). Η αριστοτέλεια τελεολογική, οργανική θεώρηση της φύσης βρίσκεται στους αντίποδες της μηχανιστικής αντίληψης των ατομιστών, και ως τέτοια μπορεί να θεωρηθεί ως μία σαφής οπισθοδρόμηση σε σύγκριση με τις πρωτοποριακές αντιλήψεις του Εμπεδοκλέους και του Δημοκρίτου και της σύγχρονης χημείας.
Με έναν απαράμιλλο συνδυασμό ενόρασης και ορθολογικής σκέψης, Εμπεδοκλής και Δημόκριτος έθεσαν τα θεμέλια της επιστήμης της χημείας. Παράλληλα όμως δεν πρέπει να αγνοήσουμε την διορατικότητα και επιστημονικότητα της σκέψης του Παρμενίδη, γεγονός που αποδεικνύει το απαράμιλλο πνεύμα των Προσωκρατικών στις ποικίλες εκφάνσεις του . Έτσι, για όσους πιο πάνω αντιπαρήλθαν απαξιωτικά το “εξωφρενικό” συμπέρασμα του Παρμενίδη περί μιας ενιαίας, ακίνητης και αναλλοίωτης έσχατης πραγματικότητας, θα εκπλαγούν εαν πληροφορηθούν ότι ακριβώς αυτό το παρμενίδειο πνεύμα αναβιώνει υπό ποικίλες μορφές στις σύγχρονες φυσικές θεωρίες. Όπως είδαμε, εφαρμόζοντας ο Παρμενίδης αυστηρά την απαγωγική μέθοδο καταλήγει στο “παράλογο” συμπέρασμα ότι η έσχατη πραγματικότητα είναι αγέννητη και αθάνατη, ακίνητη… ούτε ήταν, ούτε θα είναι, διότι τώρα είναι μαζί όλη, μία, συνεχής (ὡς άἀέννητον ἐόν καί ἀνώλεθρόν ἔστιν… ἀτρεμές… ούδέποτ’ ἦν, ούδ’ ἔέσται, έπεί νῦν ἔστιν ὁμοῦ πᾶν ἕν συνεχές). Είναι όμως το συμπέρασμα αυτό τόσο “παράλογο”, όσο εκ πρώτης όψεως φαίνεται; στην καθημερινή ζωή ο χρόνος πράγματι χωρίζεται σε τρία διαστήματα: στο “παρελθόν”, στο ‘παρόν’ και στο ‘μέλλον’, όπου το “τώρα” που συνειδητοποιούμε γλιστρά ακατάπαυστα προς τα εμπρός. Το ερώτημα είναι, κατά πόσον αυτή η ροή του χρόνου αποτελεί μια αντικειμενική άποψη της πραγματικότητας, ή, όπως έγραψε ο Α. Einstein, “παρελθόν, παρόν και μέλλον δεν είναι παρά μόνον -έστω και αν αυτό αποτελεί μια επίμονη- αυταπάτη’.

Οι υποστηρικτές της συνεχούς ροής του χρόνου θεωρούν ότι το “βέλος του χρόνου” που στοχεύει προς το μέλλον στηρίζεται στο δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής, βάσει του οποίου η εντροπία (ενδεικτικό μέγεθος της αταξίας μέσα σε ένα κλειστό σύστημα) αυξάνει με το χρόνο, καταδεικνύοντας έτσι μια ασυμμετρία μεταξύ “παρελθόντος” και “μέλλοντος”. Εντούτοις φαίνεται ότι κανείς δεν μπορεί να βασιστεί με βεβαιότητα στο δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής για ένα τέτοιο συμπέρασμα, διότι η ερμηνεία του, σύμφωνα με τον L. Boltzmann, είναι πιθανοκρατούμενη, και ως εκ τούτου είναι συμμετρική ως προς το χρόνο3. “Το βέλος του χρόνου”, υποστηρίζει ο γνωστός θεωρητικός φυσικός Paul Davis στο πρόσφατο τεύχος του Σεπτεμβρίου 2002 του Scientific American, “καταδεικνύει μια ασυμμετρία του κόσμου μέσα στο χρόνο και όχι μια ασυμμετρία ή ροή του (ίδιου του) χρόνου. Η ένδειξη “παρελθόν” και ‘μέλλον’ μπορεί δικαιολογημένα να χρησιμοποιηθούν ως χρονικές κατευθύνσεις, ακριβώς όπως το ‘πάνω’ και το ‘κάτω’ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χωρικές κατευθύνσεις, αλλά το να μιλούμε για το παρελθόν ή το μέλλον έχει τόσο λίγο νόημα όσο το να αναφερόμαστε στο πάνω ή στο κάτω’

Ο Α. Einstein συνέδεσε τον αντικειμενικό φυσικό χρόνο με τον τρισδιάστατο χώρο, δημιουργώντας ένα αδιάσπαστο και συνεχή τετραδιάστατο χωροχρόνο, που εκφράζει τη συμπαγή, συμπαντική πραγματικότητα. Αυτή περιλαμβάνει “μονομιάς” την όλη ιστορία του κόσμου. Κίνηση και αλλαγή δεν εί­ναι παρά ένα είδος “φαινομενικής” προσήκουσας παρουσίασης του κόσμου, ο ‘έοικός διάκοσμος’ του Παρμενίδη, που μόνο από τον παρατηρητή συνειδητοποιείται υποκειμενικά, ενώ η αντικειμενική τετραδιάστατη έσχατη πραγματικότητα παραμένει αναλλοίωτη και ενιαία. Ό αντικειμενικός κόσμος απλώς είναι, δεν συμβαίνει’, παρατηρεί ένας από τους πιο εξέχοντες μαθηματικούς του 20ού αιώνα, ο Η. Weyl. ‘Μόνο στο βλέμμα της συνείδησής μας… εμφανίζεται μια τομή του κόσμου ως μια φευγαλέα εικόνα στο χώρο, η οποία συνεχώς αλλάζει στο χρόνο’5. Ο ίδιος ο Α. Einstein αποδεχόταν τον χαρακτηρισμό της θεωρίας του ως παρμενίδειας. Συμπερασματικά, σημειώνει ο Κ. Popper, Όι ιστορικοί της επιστήμης και της φιλοσοφίας που είναι απρόθυμοι να αποδώσουν σε έναν μεγάλο στοχαστή όπως είναι ο Παρμενίδης μια θεωρία τόσο αυστηρά αντι-εμπειρική όσο ο απατηλός χαρακτήρας του κόσμου της αλλαγής…θα είναι ίσως λιγότερο απρόθυμοι όταν δούν ότι μεγάλοι επιστήμονες, όπως είναι ο L. Boltzmann, ο Η. Minkowski, ο Η. Weyl, ο Ε. Schrodinger, ο Κ. Godel και, πάνω από όλους, ο Α. Einstein, είδαν τα πράγματα κατά έναν παρόμοιο τρόπο με του Παρμενίδη και εκφράστηκαν με παράξενα όμοιους όρους’.

ΤΡΟΠΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ

ΤΡΟΠΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΠΑΠΑΖΗΣΗ (VIDEO)Στα πλαίσια του ανοιχτού πανεπιστημίου του ΕΟΕ, Δια Έρευνας Μάθηση, ο ερευνητής, συγγραφέας και δημοσιογράφος Ιωάννης Παπαζήσης μας έδειξε τους τρόπους έρευνας στα αρχαία χειρόγραφα. Στην παρουσίαση υπάρχουν και χειρόγραφα ιερών μονών του Αγίου Όρους που βλέπουν πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας. Ιδανικό για τους μελετητές και τους ερευνητές.

Δείτε το:


 

Ποιοι ήταν οι Γκάγκαροι Αθηναίοι; Tι σήμαινε η ονομασία και πώς βγήκε η φράση;

Αν κάποιος θέλει να περιγράψει την Αθήνα πριν ξεκινήσει το Ελληνικό Κράτος, δηλαδή πριν από το 1834, θα πρέπει να απαλλαγεί τελείως από τις σημερινές εικόνες και απλά να σκεφτεί πως είναι ένα μεγάλο χωριό....

Η Αθήνα είχε γύρω στους 2.000 κατοίκους και περίπου 400 σπίτια. Όλα ήταν κάτω από την Ακρόπολη εκεί που σήμερα είναι η πλάκα και το Μοναστηράκι.
Η υπόλοιπη περιοχή ήταν ακαλλιέργητα χωράφια και κακοτράχαλα υψώματα! Δρόμοι δεν υπήρχαν.

Οι κάτοικοι περπατούσαν μέσα από μονοπάτια και έπρεπε να βάζουν πέτρες για να βρουν τρόπο να γυρίσουν στα σπίτια τους, ακόμα και την ημέρα.

Οι Αθηναιογράφοι πιστεύουν ότι και γι΄ αυτό το λόγο, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να περπατήσουν και κάθονταν σπίτι. Τα σπίτια ήταν χαμηλά χωρίς κάποια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική ταυτότητα και οι πόρτες ήταν μικρές.

Οι πιο εύποροι πίσω από τις πόρτες έβαζαν ένα χοντρό ξύλο για επιπλέον ασφάλεια. Όχι από κλέφτες αλλά από μεθυσμένους Τούρκους που μπορεί να ασκούσαν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα σε βάρος των ραγιάδων.

Γενικά πάντως η συμβίωση ήταν σε καλό επίπεδο και οι Τούρκοι αργότερα εγκατέλειψαν την πόλη με πίκρα και συγκίνηση. Το ξύλο, με το οποίο ασφάλιζαν την πόρτα λεγόταν «Γκάγκαρος».

Επειδή αρχικά το ξύλο το έβαζαν οι πιο πλούσιοι, η φράση Γκάγκαρος, έγινε συνώνυμο της αρχοντικής τάξης.

Από κάποια περίοδο και μετά βέβαια, άρχισαν να βάζουν όλοι και έγινε συνώνυμο των Αθηναίων, δηλαδή αυτών που γεννήθηκαν στην πόλη.

Έτσι λοιπόν Γκάγκαρος ήταν ο γηγενής Αθηναίος και όλοι άλλοι που ερχόντουσαν από την επαρχία ήταν οι «μπρουτσόβλάχοι».

Leo Buscaglia: 10 λέξεις για να μας συντροφεύουν στο ταξίδι της ζωής

Ο Λέο Μπουσκάλια μέσα από το βιβλίο του «Να ζεις, ν’ αγαπάς, να μαθαίνεις» μας δίνει 10 λέξεις οδηγό για να μας συντροφεύουν στο ταξίδι της ζωής μας.

1. ΟΡΘΗ ΓΝΩΣΗ, για να μας δώσει τα απαραίτητα εργαλεία για το ταξίδι.

2. ΣΟΦΙΑ, για να χρησιμοποιήσουμε τη συσσωρευμένη γνώση του παρελθόντος με τρόπο που θα μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε την παρουσία μας, το «τώρα».

3. ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ, για να δεχόμαστε τους άλλους που έχουν ίσως διαφορετικό τρόπο από το δικό μας, με λεπτότητα και κατανόηση, καθώς προχωράμε μαζί τους ή αναμεσά τους ή γύρω τους στο δρόμο της ζωής μας.

4. ΑΡΜΟΝΙΑ, για να μπορούμε να δεχόμαστε τη φυσική ροή της ζωής.

5. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ, για να συνειδητοποιήσουμε και να αναγνωρίσουμε νέες λύσεις και άγνωστα μονοπάτια στο δρόμο μας.

6. ΔΥΝΑΜΗ, για να αντισταθούμε στο φόβο και να προχωρήσουμε μπροστά, παρά την αβεβαιότητα, χωρίς εγγυήσεις ή πληρωμή.

7. ΓΑΛΗΝΗ, για να στεκόμαστε γερά στα πόδια μας.

8. ΧΑΡΑ, για να είμαστε πάντα γεμάτοι τραγούδια, γέλια και χορούς.

9. ΑΓΑΠΗ, ο σίγουρος οδηγός προς το υψηλότερο επίπεδο συνειδητότητας που είναι ικανός να φτάσει ο άνθρωπος.

10. ΕΝΟΤΗΤΑ, κι αυτό μας ξαναφέρνει εκεί απ’όπου ξεκινήσαμε, τη θέση όπου είμαστε ένα με τον εαυτό μας και με όλα τα άλλα πράγματα.

Πόλεμος της Λύττου (221 έως 219 π.Χ.) στο νησί της Κρήτης

Ο Πόλεμος της Λύττου (221 έως 219 π.Χ.) ήταν μια σύρραξη που έλαβε χώρα στο νησί της Κρήτης κατά την ελληνιστική περίοδο. Αντιμαχόμενες παρατάξεις ήταν από τη μία η Κνωσός, κυρίαρχη δύναμη στο νησί και οι σύμμαχοί της (με πιο αξιόλογη στην περίπτωση αυτή τη Γόρτυνα), ενώ από την άλλη η Λύττος, μια αποικία των Σπαρτιατών, η αρχαιότερη πόλη στο νησί σύμφωνα με τα λεγόμενα του ιστορικού Πολύβιου.[1] Η Κνωσός, σύμμαχος της Γόρτυνας, είχε επιβάλλει την κυριαρχία της στο νησί με εξαίρεση την πόλη της Λύττου, τη μοναδική που αρνήθηκε να υποταχτεί. 
 
Για το λόγο αυτό η Κνωσός αποφάσισε να εμπλακεί σε πόλεμο, ώστε να την αφανίσει απομακρύνοντας τους κατοίκους από τις εστίες τους, παρέχοντας δε και μια γεύση φόβου στις υπόλοιπες πόλεις του νησιού. 
 
Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων αιώνων η Κνωσός και η Γόρτυνα αντιμάχονταν για την κυριαρχία στην Κρήτη. Προς τα τέλη του 2ου αιώνα π.Χ., οι δυο τους αποφάσισαν πως μια συμμαχία ανάμεσά τους θα ήταν πιο προσοδοφόρα. Ωστόσο, οι κάτοικοι της Γόρτυνας διασπάστηκαν με τους γηραιότερους να τάσσονται υπέρ της Κνωσού και τους νεότερους υπέρ της Λύττου. Έκπληκτη από την τροπή αυτή των πραγμάτων η Κνωσός ζήτησε τη βοήθεια των Αιτωλών, επικαλούμενη τη συμμαχία τους. Κατά συνέπεια οι γηραιότεροι κάτοικοι της Γόρτυνας πήραν τον έλεγχο του φρουρίου της πόλης, εξόρισαν ή θανάτωσαν τους νέους και παρέδωσαν την πόλη στην Κνωσό. 
 
Οι δύο σύμμαχοι, σε μια προσπάθεια να εδραιώσουν την ηγεμονία τους στο νησί αποφάσισαν να τιμωρήσουν την πόλη της Λύττου, που αντιστεκόταν σθεναρά. Αρχικά όλες οι υπόλοιπες κρητικές πόλεις τάχθηκαν εναντίον της Λύττου, ωστόσο συγκεκριμένες εσωτερικές διαμάχες οδήγησαν στη διάσπαση τους σε δύο στρατόπεδα. Οι πόλεις Πολυρρήνια, Κήρη και Λάππα, μαζί με τους Ορίους και τους Αρκάδες, διέκοψαν τις σχέσεις τους με τους κατοίκους της Κνωσού, συμμαχόντας με τη Λύττο.
 
Τελικά οι δυνάμεις της Λύττου απουσίασαν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια εξαντλητική εκστρατεία κατά της Ιεράπυτνας, κάτι που έδωσε στην Κνωσό την ευκαιρία να πολιορκήσει την πόλη. Τα γυναικόπαιδα της Λύττου στάλθηκαν στην Κνωσό, ενώ η ίδια η πόλη μετατράπηκε σε ερείπια. Όταν οι υπερασπιστές της πόλης επέστραψαν από την εκστρατεία και αντιλήφθηκαν τι είχε γίνει, ξέσπασαν σε θρήνους και κανένας δεν τόλμησε να μπει στη γενέτειρα του. Τους άνδρες αυτούς δέχτηκε με εγκαρδιότητα η Λάππα (σημερινή Αργυρούπολη), προσφέροντας παράλληλα και τη βοήθειά της στον πόλεμο κατά της Κνωσού. 
 
Η Λάππα και η Πολυρρηνία στράφηκαν στο βασιλιά της Μακεδονίας, Φίλιππο Ε’, για βοήθεια. Στο νησί κατεύθασαν 500 στρατιώτες, συνοδευόμενοι από 200 Αχαιούς. Οι πόλεις Ελεύθερνα,Άπτερα και Κυδωνία αποχώρησαν τότε από το στρατόπεδο της Κνωσού για να συμμαχήσουν με τους εχθρούς της. Με τον τρόπο αυτό ο Φίλιππος άρχισε να ασκεί μεγάλη επιρροή στο δυτικό τμήμα του νησιού, το οποίο και έγινε μακεδονικό προτεκτοράτο το 216 π.Χ. Περίπου μια δεκαετία αργότερα, το νησί διαιρεμένο, ενεπλάκη στον Πρώτο Κρητικό Πόλεμο. 

Η σκοτεινή πλευρά της συναισθηματικής νοημοσύνης και η ικανότητα να "διαβάζεις" τον άλλον

Για ορισμένα επαγγέλματα η επαφή με τα συναισθήματα είναι απαραίτητη. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί απλά να αποτελεί ένα έξτρα «βάρος». Και όπως συμβαίνει με κάθε δεξιότητα που έχει ένας άνθρωπος, το να είναι σε θέση να «διαβάζει» κάποιον άλλο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για καλό, είτε για κακό.
 
Ορισμένες από τις μεγαλύτερες στιγμές που έζησε η ανθρωπότητα ήταν «γεμάτες» από συναισθηματική νοημοσύνη.
 
Όταν για παράδειγμα ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ παρουσίασε το «όνειρό» του, επέλεξε να χρησιμοποιήσει μια γλώσσα, ένα λόγο, ο οποίος θα εισέβαλλε στις καρδιές του ακροατηρίου του.
 
Αντί να τονίσει την «ιερή υποχρέωση για ελευθερία» ο Κινγκ είπε με βροντερή φωνή: «Η Αμερική έδωσε στους νέγρους μια κακή επιταγή». Υποσχέθηκε ότι μια χώρα που είχε «πνιγεί από τη στυγνή καταπίεση» μπορούσε να μεταμορφωθεί σε μια «όαση ελευθερίας και δικαιοσύνης» και οραματίστηκε ένα μέλλον όπου «στους κόκκινους λόφους της Georgia οι γιοι των πρώην σκλάβων και οι γιοι των πρώην ιδιοκτητών-σκλάβων θα μπορούν να κάθονται μαζί στο κοινό τραπέζι της αδελφοσύνης».
 
Το «ηλεκτρισμένο» μήνυμά του ήταν γεμάτο από συναισθηματική νοημοσύνη, την ικανότητα δηλαδή να αναγνωρίζει, να καταλαβαίνει και να διαχειρίζεται τα συναισθήματα. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ επέδειξε μια μοναδική ικανότητα να διαχειρίζεται να δικά του συναισθήματα και να πυροδοτεί συναισθήματα στο ακροατήριό του, που τους ωθούσαν στη δράση.
 
Αναγνωρίζοντας τη δύναμη των συναισθημάτων, ένας ακόμη μεγάλος ηγέτης –για τη δύναμη της επιρροής του και όχι για τις πράξεις του- του 20ου αιώνα, πέρασε πολλά χρόνια μελετώντας τις συναισθηματικές επιδράσεις της «γλώσσας» του σώματός του.
 
Εξασκώντας τις χειρονομίες του και αναλύοντας τις εικόνες των κινήσεών του, κατάφερε να γίνει ένας «απόλυτα μαγευτικός δημόσιος ομιλητής» λέει ο ιστορικός Roger Moorhouse για τον Αδόλφο Χίτλερ. «Είχε δουλέψει πολύ σκληρά για να το καταφέρει» πρόσθεσε.
 
Το 1995 το βιβλίο του Daniel Goleman έγινε μπεστ σέλερ, και από τότε ηγέτες, διαμορφωτές χάραξης πολιτικής, παιδαγωγοί κ.ά. «είδαν» στη δύναμη της συναισθηματικής νοημοσύνης τη λύση σε μια σειρά κοινωνικών προβλημάτων
Ορισμένοι υποστήριξαν για παράδειγμα, όπως αναφέρει ο Adam Grant στο The Atlantic, ότι αν τα παιδιά μάθαιναν πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, τότε θα ήταν ικανά για μεγαλύτερη συνεργασία και λιγότερο bullying. Αν θα μπορούσαμε να καλλιεργήσουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη στους ηγέτες και τους γιατρούς, θα είχαμε περισσότερο ευαίσθητους χώρους εργασίας και καλύτερη υγειονομική περίθαλψη. Έτσι, η συναισθηματική νοημοσύνη κατέληξε να διδάσκεται ευρέως σε γυμνάσια, σχολές διοίκησης επιχειρήσεων και σε φοιτητές ιατρικής. 
 
Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι σημαντική, όμως ο αχαλίνωτος ενθουσιασμός γύρω από αυτήν επισκίασε μια σκοτεινή πλευρά της.
 
Νέα στοιχεία δείχνουν, ότι όταν οι άνθρωποι ακονίζουν τις συναισθηματικές τους δεξιότητες, γίνονται καλύτεροι στο να χειρίζονται τους άλλους.
 
Όταν κανείς είναι σε θέση να ελέγξει τα δικά του συναισθήματα, μπορεί και να τα διαχωρίσει και να συγκαλύψει τα πραγματικά του αισθήματα. Όταν γνωρίζει τι νιώθουν οι άλλοι, μπορεί να «μπει» μέσα στην καρδιά και το μυαλό τους και να τους παρακινήσει να δράσουν ενάντια στο συμφέρον τους.
 
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, επικεφαλής της οποίας ήταν ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ Jochen Menges, οι ειδικοί εκτιμούσαν ότι όταν ένας ηγέτης δίνει μια εμπνευσμένη ομιλία γεμάτη με συγκίνηση, το κοινό είναι λιγότερο πιθανό να εξετάσει το μήνυμα που θέλει να μεταδώσει ο ίδιος και να θυμάται λιγότερα στοιχεία από το περιεχόμενό της. Κι όμως, τα μέλη του ακροατηρίου είχαν συγκινηθεί σε τέτοιο βαθμό από την ομιλία, που ισχυρίζονταν ότι μπορούσαν να θυμηθούν το μεγαλύτερο μέρος αυτής. 
 
Οι συγγραφείς της μελέτης ονομάζουν το φαινόμενο αυτό «the awestruck effect» (η επίδραση του δέους), όμως θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς και ως «επίδραση του σοκ», που σε κάνει να μένεις άφωνος, σημειώνει ο αρθρογράφος.
 
Οι ηγέτες που «κατέχουν» τα συναισθήματα μπορούν να στερήσουν από το ακροατήριό τους την ικανότητα στη λογική. Αν μάλιστα, οι αρχές και οι αξίες που πρεσβεύουν είναι εντελώς «ξένες» από τις δικές του, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά.
 
Νέα στοιχεία υποδηλώνουν ότι όταν οι άνθρωποι έχουν αυτό-εξυπηρετούμενα κίνητρα, η συναισθηματική νοημοσύνη γίνεται ένα «όπλο» στα χέρια τους, για να χειρίζονται τους άλλους.
 
Ο ψυχολόγος Stéphane Côté από το πανεπιστήμιο του Τορόντο διεξήγαγε μια έρευνα ανάμεσα στους υπαλλήλους του ιδρύματος, οι οποίοι συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο γύρω από τις Μακιαβελικές τους τάσεις και υποβλήθηκαν σε ένα τεστ που μετρούσε τις γνώσεις τους γύρω από τις αποτελεσματικές στρατηγικές για τη διαχείριση των συναισθημάτων.
 
Ο Côté και η ερευνητική του ομάδα αξιολόγησαν πόσο συχνά οι υπάλληλοι υπονόμευαν εσκεμμένα τους συναδέλφους τους. Οι υπάλληλοι που σχετίζονταν με τις πιο επιβλαβείς συμπεριφορές ήταν «Μακιαβελικοί» με υψηλά επίπεδα συναισθηματικής νοημοσύνης.
 
Χρησιμοποιούσαν τις συναισθηματικές δεξιότητές τους για να υποβαθμίσουν και να φέρουν σε δύσκολη θέση τους συναδέλφους τους, για ίδιον όφελος.
 
Σε μια άλλη έρευνα, που έκανε ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ Gideon Kunda, σε μια εταιρεία υπολογιστών, ένας μάνατζερ παραδέχτηκε ότι είχε πει σε κάποιον συνάδελφό του πόσο ενθουσιασμένοι ήταν όλοι με τη δουλειά του, αλλά την ίδια στιγμή ανέφερε ότι «κρατούσε αποστάσεις από το project αυτό, έτσι ώστε όταν αποτύγχανε, ο πρόεδρος της εταιρείας να κατηγορούσε εκείνον τον υπάλληλο».
 
Βέβαια, οι άνθρωποι δε χρησιμοποιούν πάντα τη συναισθηματική νοημοσύνη για φαύλους σκοπούς.
 
Τις περισσότερες φορές, οι συναισθηματικές δεξιότητες αποτελούν απλά ένα «εργαλείο» για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων.
 
Σχετικά πρόσφατα οι ψυχολόγοι Dana Joseph και Daniel Newman από το πανεπιστήμιο της Φλόριδα και του Ιλινόις αντίστοιχα, ανέλυσαν διεξοδικά κάθε έρευνα που είχε εξετάσει τη σχέση ανάμεσα στη συναισθηματική νοημοσύνη και την απόδοση στο χώρο εργασίας.
 
Αναλύοντας εκατοντάδες μελέτες από χιλιάδες υπαλλήλους από 191 διαφορετικά επαγγέλματα, δε φάνηκε να υπάρχει σταθερή σχέση ανάμεσα στη συναισθηματική νοημοσύνη και την καλύτερη απόδοση.
 
Στα επαγγέλματα που απαιτούσαν ιδιαίτερη προσοχή στα συναισθήματα, η υψηλότερη συναισθηματική νοημοσύνη μεταφραζόταν και σε καλύτερη απόδοση. 
 
Οι πωλητές, οι μεσίτες, οι τηλεφωνικοί αντιπρόσωποι και οι σύμβουλοι που γνώριζαν πώς να «διαβάζουν» και να διαχειρίζονται συναισθήματα, διακρίνονταν στο χώρο εργασίας τους. Ήταν σε θέση να γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά κάθε πιεστική και αγχωτική κατάσταση, παρέχοντας τις υπηρεσίες τους με… χαμόγελο.
 
Ωστόσο, στα επαγγέλματα που υπήρχαν λιγότερες συναισθηματικές απαιτήσεις, τα αποτελέσματα ήταν αντίστροφα. 
 
Όσο μεγαλύτερη συναισθηματική νοημοσύνη διέκρινε τους υπαλλήλους, τόσο πιο χαμηλή ήταν και η απόδοσή τους.
 
Για τους μηχανικούς, επιστήμονες και λογιστές η συναισθηματική νοημοσύνη ήταν περισσότερο μειονέκτημα, παρά προσόν.
 
Αν και απαιτείται να γίνουν περισσότερες μελέτες γύρω από το θέμα αυτό, μια εξήγηση είναι ότι οι εργαζόμενοι αυτοί έδιναν μεγαλύτερη προσοχή στα συναισθήματά τους, αντί να επικεντρώνονται στα καθήκοντά τους.
 
Χάρη σε πιο αυστηρές μεθόδους έρευνας, υπάρχει αυξανόμενη αναγνώριση ότι η συναισθηματική νοημοσύνη -όπως και κάθε δεξιότητα- μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καλό ή για κακό. 
 
Έτσι, καταλήγει ο αρθρογράφος, αν πρόκειται διδάσκουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη στα σχολεία και στους χώρους εργασίας, ίσως θα πρέπει να εξετάσουμε καλύτερα τις αξίες που τη συνοδεύουν και πού είναι πραγματικά χρήσιμη.

Η μανία της ηλιοθεραπείας: Γιατί νιώθουμε καλύτερα μαυρίζοντας;

Γιατί όλες και όλοι έχουν τέτοια μανία με το μαύρισμα; Γιατί πασχίζουμε ώρες ατελείωτες παρά τους πολλούς κινδύνους για την υγεία μας να μαυρίσουμε; Τι προσφέρει τελικά το μαύρισμα στην ψυχολογία του ατόμου;
Είναι μονάχα θέμα ερωτισμού και αυτοπεποίθησης;
 
Γιατί να μαυρίσουμε;
 
Από μη επιστημονική άποψη και σύμφωνα με τις κοινωνικές επιταγές υπάρχει η πεποίθηση ότι ένα βαθύ μαύρισμα δείχνει όμορφο, μεταδίδοντας μια στάση «νιώθω υπέροχα», που προσθέτει στην αυτοπεποίθηση και στην ελκυστικότητα του ατόμου. Το μαύρισμα συνδέεται με ένα συγκεκριμένο στυλ ζωής και το μήνυμα «δείχνω καλά - αισθάνομαι καλά». Οι χαρακτηρισμοί «υγιής, ελκυστικός, λαμπερός» συνδέονται με την εικόνα του μαυρίσματος. Ο σύγχρονος άνθρωπος, περισσότερο από ποτέ, έχει την ανάγκη να εκπέμπει προς τους γύρω του το θετικό μήνυμα της υγείας, της ευεξίας και της επιτυχίας, που συνδέονται με το μπρούντζινο χρώμα του.
 
Το δέρμα ως μέσο έκφρασης
 
Επιστημονικά δεδομένα από τις πανεπιστημιακές κλινικές του Χάρβαρντ δείχνουν ότι η ποιότητα του δέρματος επηρεάζει την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου καθώς και την αυτοπεποίθησή του. Ερευνες αγοράς που έγιναν σε πελάτες σολάριουμ έδειξαν ότι οι γυναίκες με μαυρισμένο δέρμα αισθάνονται πιο ελκυστικές, λεπτές και σεξουαλικές, ενώ οι άνδρες δήλωσαν ότι τους κάνει να αισθάνονται πιο αθλητικοί και δυνατοί.
 
Το μαυρισμένο δέρμα σε συνδυασμό με συγκεκριμένο τρόπο ζωής μπορεί να αποτελεί σύμβολο οικονομικής ευημερίας και επιτυχίας, καθώς και πηγή αυτοεκτίμησης όσο και πηγή εκτίμησης από άλλους. Ετσι, το μαύρισμα ανταμείβει το άτομο για την εικόνα που παρουσιάζει προς τα έξω και το ωθεί να θέλει να τη διατηρήσει... ξαπλώνοντας λίγο παραπάνω κάτω από τον καυτό ήλιο!
 
Ασπρο - μαύρο
 
Ο άνθρωπος αρέσκεται να κατηγοριοποιεί τα πράγματα κρίνοντάς τα ως απολύτως καλά ή κακά, άσπρο - μαύρο. Ο,τι θεωρεί καλό τείνει να το κάνει υπερβολικά, ενώ αυτό που θεωρεί κακό προσπαθεί να το αποφύγει ή το κάνει αλλά με μεγάλη δόση ενοχών.
 
Το ζήτημα του ήλιου και της ηλιοθεραπείας ανήκει σε αυτή την κατηγορία προβληματικής. Υπάρχουν ορισμένες έρευνες που δείχνουν μια συσχέτιση ανάμεσα στο μαύρισμα και στον καρκίνο του δέρματος. H αντίδραση ήταν να καταλήξουμε ότι ο ήλιος κάνει κακό. Τώρα είτε προσπαθούμε να τον αποφύγουμε τελείως είτε τον απολαμβάνουμε με ενοχές είτε αγνοούμε εντελώς τα δεδομένα είτε προσπαθούμε να βρούμε συμβιβαστικές λύσεις, όπως το αντηλιακό, που μας επιτρέπουν να χαιρόμαστε τον ήλιο χωρίς αρνητικές συνέπειες. Δυστυχώς, όταν νιώθουμε ότι είμαστε προστατευμένοι, ξαναρχίζουμε τις υπερβολές στην ηλιοθεραπεία. Ισως, λοιπόν, όπως και στην περίπτωση του αλκοόλ, η λύση βρίσκεται στη χρυσή τομή, στη λογική έκθεση στον ήλιο. Ολοι ξέρουμε ότι ο ήλιος μάς κάνει να αισθανόμαστε όμορφα και χαλαρά. Υπάρχουν πολλά επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν το όφελος από την έκθεση στον ήλιο.
 
Γιατί ο ήλιος μάς κάνει να αισθανόμαστε καλύτερα;
 
H ηλιοθεραπεία προσφέρει στον λουόμενο ένα χαλαρωτικό, ερωτικό συναίσθημα, μαζί με μια αίσθηση ευχαρίστησης και εσωτερικής γαλήνης. Το φαινόμενο αυτό σχετίζεται με το γεγονός ότι οι ενδορφίνες (οι ενδογενείς «μορφίνες» του εγκεφάλου) αυξάνονται ύστερα από μια δόση υπεριωδών ακτίνων.
 
Τα οφέλη από την έκθεση στον ήλιο
 
Παραγωγή βιταμίνης D, υπεύθυνης για την καλή υγεία, η έλλειψη της οποίας συνδέεται με ασθένειες όπως η ραχίτιδα και η οστεοπόρωση. H βιταμίνη D βρίσκεται σε λίγες τροφές και η κύρια πηγή παραγωγής της είναι το ίδιο το σώμα με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας (Boston summitt USA 2001 - 39 lectures - 60 scientists).
 
Πρόληψη της εποχικής μελαγχολίας: Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όταν η ηλιοφάνεια είναι μειωμένη, εμφανίζεται ένα ψυχολογικό σύνδρομο γνωστό με το όνομα «εποχική συναισθηματική διαταραχή». Τα άτομα που έχουν επηρεαστεί αισθάνονται θλίψη, έλλειψη ευχαρίστησης και ενέργειας, εκνευρισμό, ενώ παράλληλα έχουν υπνηλία ή αϋπνία, αυξομείωση βάρους ή και τάσεις αυτοκτονίας. Ο Matsuoko και οι συνεργάτες του βρήκαν ότι η έκθεση στο ηλιακό φως (αλλά όχι το κανονικό φως εσωτερικού χώρου) βοηθά στην ίαση της ψυχικής αυτής ασθένειας. H έκθεση στον ήλιο καταστέλλει την έκκριση της ορμόνης μελατονίνη, η οποία λειτουργεί ως κατασταλτικό στο σώμα όταν εκκρίνεται στη διάρκεια της ημέρας. Τα άτομα που εκτίθενται στον ήλιο αισθάνονται πιο χαρούμενα και ευδιάθετα για ζωή.
 
Αϋπνία: H έρευνα του Rosenthal καθώς και του Boulos και συνεργατών έδειξε ότι η έκθεση στον ήλιο βοηθά στην καταπολέμηση των διαταραχών του ύπνου.
 
Προεμμηνορρυσιακό ψυχολογικό σύνδρομο: Πρόσφατα αναγνωρίστηκε το ψυχολογικό σύνδρομο το οποίο χαρακτηρίζει μεγάλο αριθμό γυναικών που υποφέρουν πριν από την έμμηνο ρύση από φυσιολογικά (φούσκωμα, πονόκοιλος, ευαίσθητο στήθος) αλλά και ψυχολογικά (στενοχώρια, εκνευρισμός, θυμός, άγχος, κλάμα, κούραση) συμπτώματα. Ερευνες των Parry και συνεργατών δείχνουν ότι η έκθεση στον ήλιο μπορεί να καταπραΰνει αυτά τα συμπτώματα σε κάποιες γυναίκες.
 
Ψωρίαση: Πρόκειται για δερματολογική ασθένεια που προκαλεί έντονες κόκκινες, ξηρές πλάκες δέρματος. Συχνά επιδεινώνεται σε στρεσογόνες καταστάσεις. Πρόκειται για χρόνια και δύσκολη στην αντιμετώπισή της ασθένεια. Εν τούτοις οι ακτίνες UV που βρίσκονται στο ηλιακό φως, σύμφωνα με τη δημοσίευση του Gonzales, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση εμφάνισης της ψωρίασης.
 
Βεβαίως δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε και την επιστημονική βιβλιογραφία που συνδέει την υπερβολική έκθεση στον ήλιο - σε συνδυασμό με την τρύπα του όζοντος που δεν προστατεύει από την ακτινοβολία - με την εμφάνιση διαφόρων καρκίνων του δέρματος. Ωστόσο η τήρηση του μέτρου, δηλαδή η λογική έκθεση στον ήλιο με προφυλάξεις, φαίνεται ότι κρύβει και πολλά οφέλη..

Και ο Ζεύς πάντοτε κυβερνά...

Ο ΔΙΑΣ ΚΥΒΕΡΝΑ

Κυβερνά ο Δίας. Παγκόσμια η δύναμή του. Κάτω από τον Νόμο του Θεοί και άνθρωποι υποτάσσονται. Καλύτεροι είναι αυτοί που ακολουθούν τον Νόμο εθελοντικά. Αυτοί συνεργούν με τον Δία.

Η αλήθεια είναι ότι ο Δίας κινδύνευσε να χάσει την Βασιλεία του. Άργησε να γνρίσει τον αντίπαλό του και την δύναμή του.

Ούτε ο Προμηθέας τον συμβούλεψε για τον μονόχνωτο Θεό της Ερήμου που παραμόνευε. Το ήξερε άραγε ο Προμηθέας; Παράξενο να μην ήξερε τα μελούμενα ο Τιτάνας. Όμως ο Κόσμος του Ιαχωβά ήταν τόσο πολύ διαφορετικός από τον Ολύμπιο Κόσμο, που μάλλον ο Προμηθέας δεν κατάλαβε τι γινότανε.

Βέβαια ο Δίας είχε φύγει από τον Όλυμπο και την Ελλάδα και είχε τον θρόνο του, κοντά στην κόρη του, την Ρώμη. Κυβέρνησε καλά, για αρκετά χρόνια, ο Δίας τον Κόσμο από την Ρώμη. Με την δύναμη και με βάση την πολλαπλότητα - ετερότητα που ένωνε τους πάντες κάτω από τον Νόμο η Ρώμη κυβερνούσε και τα Ολύμπια Ιδεώδη αν και χωρίς την αρχική τους λάμψη, καθοδηγούσαν τον κόσμο.

Η ευκαρία για τον Ιαχωβά παρουσιάστηκε όταν η Ρώμη αδυνάτισε και αναζήτησε με απόγνωση κάποια σωτήρια διέξοδο. Η σωστή λύση έπρεπε να είναι Ολύμπια. Έπρεπε να αναγνωρίζει την πολλότητα - πολλαπλότητα και να οροχωρήσει σε μία παγκόσμια Ομοσπονδιακή Ένωση που με βάση τα Ολύμπια Ιδανικά της ανεξαρτησίας, ελευθερίας και ατομικής ευθύνης να έφερνε ένωση και όχι ομοιομορφία, συνεργασία και όχι υποταγή.

Όμως ο μονόχνωτος Ιαχωβάς έχοντας προετοιμάσει το έδαφος έφερε την δουλοπρεπή ομοιόμορφη υποταγή των πάντων στην δύναμή του.
Προσπάθησε να αντιδράσει ο Δίας. Ήταν όμως αργά. Η μάχη είχε χαθεί και ο Δίας έχασε τον Θρόνο του.

Το μένος του Ιαχωβά εκδηλώθηκε βίαια. Ότι θύμιζε τον Δία κατεστράφη, διαπομπεύθηκε και διαστραβλώθηκε. Στάχτη έγιναν τα σχολεία, τα Μουσεία και τα Ιερά του Ελληνισμού.
Τα Ολύμπια Ιερά, τα Ολύμπια φωτοβόλα κέντρα έπαψαν να υπάρχουν. Η μνήμη τους έγινε μισητή και κατάπτυστη. Έτσι το ήθελε ο Ιαχωβάς, έτσι έγινε.

Νικημένος ο Δίας απεσύρθη στην Γή. Έτσι έγινε και έτσι πίστευε ο Ιαχωβάς. Όμως ο Δίας άφησε πίσω του την Θεά Αθηνά να συνεχίσει τον πόλεμο.
Πράγματι η γλαυκομάτα Αθήνη ήξερε να πολεμά. Με βοηθούς την Αλήθεια και την Επιστήμη πολέμησαν τον Ιαχωβά και τους αγγέλους του. Ακόμη πολεμούν. Όμως έφεραν την Νίκη στον Δία και σήμερα ο Δίας είναι πίσω στον Θρόνο του.

Πού είναι ο Θρόνος του δεν είναι γνωστό. Μυστικά γίνεται η φανέρωση του Δία που ρίχνει καθημερινά τους κεραυνούς του κτυπώντας τον μονόχνωτο Θεό της Ερήμου.
Φυσικά ο Δίας έχει καλυφθεί με μυστήριο φως. Δεν θέλει να κάνει την Παρουσία του γνωστή. Όμως φίλοι Ολύμπιοι, αγαλιάστε. Ο Πατέρας Δίας κυβερνά πάλι. Χαρά απερίγραπτη έχω που γνώρισα το μυστήριο της Θείας Κυβέρνησης.

Ο λαός που ζή στην Ελλάδα θα αργήσει να γνωρίσει το Θείο γεγονός. Είχαν ξεχάσει τον Πατέρα Δία και ο Δίας δεν θέλει να φανερωθεί σ’ αυτούς. Θα έλθει η Ιερή στιγμή βέβαια, όταν οι Ρωμιοί γίνουν Έλληνες και η ανθελληνική ψυχή τους γίνει Ελληνική.

Έως τότε μυστικά ο Δίας κυβερνά τον Κόσμο.

Η τέχνη του να γίνουμε ο εαυτός μας

Η σκέψη που θα ήθελα να αναφέρω, είναι ότι, παρά τα εμπόδια, μέσα στον καθένα μας υπάρχει μια δύναμη που τον ωθεί προς μια αποκλειστική και μοναδική ατομικότητα, εκείνη που οι Γνωστικιστές περιέγραψαν ως "αναλαμπή" και που, σύμφωνα με τον Mester Eckhart, κατοικεί οριστικά και αμετάκλητα μέσα στην ψυχή. Παρόλο που ο δρόμος προς την ατομική προσωπικότητα δεν είναι χωρίς κινδύνους (και μόνο η επιλογή έχει το τίμημά της), "η ανάπτυξη της προσωπικότητας θεωρείται ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά" (Γιουνγκ 1929-57, σελ. 29).
Κατά τη γνώμη μου, το πολυτιμότερο.

Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο Γιουνγκ (ως επακόλουθο της κατανόησης από τη μεριά του Νίτσε), αυτό το αγαθό συνεπάγεται: Να πούμε "ναι" στον εαυτό μας, να αντιμετωπίσουμε τον εαυτό μας σαν αυτό να είναι το σοβαρότερο απ’ όλα τα καθήκοντά μας. (ό.α. σελ. 30)

Αυτό είναι και το σπουδαιότερο έργο τέχνης του ανθρώπου. Μπορεί να εργάζεται και να έχει πολλές επιδόσεις, ο χώρος, όμως, μέσα στον οποίο γίνεται πραγματικά μεγάλος καλλιτέχνης, αληθινός δάσκαλος, είναι η ατομικότητά του και για να την αποκτήσει πρέπει να εισχωρήσει στη βαθύτατη διάστασή του.

Η τέχνη του να γίνουμε ο εαυτός μας δεν ενθαρρύνεται από τη συλλογική λογική που, στραμμένη καθώς είναι στη διατήρηση της ομοιομορφίας, βλέπει τη διαφορετικότητα και τη διαφοροποίηση ως απειλή. Γι’ αυτό, από τη γέννησή μας μπορεί να νιώσουμε παράξενα ξένοι, παρείσακτοι, απρόσκλητοι, χωρίς δικαιώματα ιθαγένειας στην πραγματικότητα.

Στη διάρκεια της ζωής μας, καθώς οι σχέσεις πληθαίνουν, αυτή η εντύπωση ότι δεν έχουμε δικαίωμα σε ένα χώρο, το δικό μας χώρο, μπορεί να γίνει σταδιακά εντονότερη, να εμπνεύσει το καφκικό αίσθημα του ανθρώπου που "τα πιστοποιητικά του δεν είναι εν τάξει".

Ακριβώς, όμως, η επίγνωση της αποξένωσης, η διεκδίκηση της "θέσης μας στον ήλιο", η γνώση της μοναδικότητας και της διαφορετικότητάς μας είναι αυτά που ανοίγουν το δρόμο για την εξατομίκευση. Η αναγνώριση του ότι κάτι έχει κλαπεί από την ταυτότητά μας είναι απολύτως αναγκαία, γιατί αυτή η κλοπή είναι η πρωτογενής προδοσία, η πιο επίπονη στην αντιμετώπισή της, κι ατή από την οποία κανείς δεν γλυτώνει.

Αυτό που επίσης πρέπει να ξέρουμε είναι ότι συνειδητοποιώντας πόσο "διαφορετικούς" μας περίμεναν απ’ αυτό που είμαστε, νιώθουμε αποκαρδιωμένοι και έκπληκτοι γι’ αυτό που στην ουσία είναι η απόρριψή μας. Αυτή η πρώτη αποκήρυξη είναι η πηγή της προληπτικής θεώρησης της ύπαρξής μας, σύμφωνα με την οποία νιώθουμε τυχεροί ή άτυχοι, ανάλογα με τις επιδόσεις και τις επιτυχίες μας στον έξω κόσμο.

Πολύ πιο δύσκολο είναι να στηρίξουμε την αυτοεκτίμησή μας σ’ αυτό που πραγματικά είμαστε και νιώθουμε. Πρέπει να έχουμε το θάρρος να παραδεχτούμε ότι, κάτω από το ψυχολογικό καθεστώς αυτής της πρόληψης, η αληθινή αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων είναι μύθος. Και καθώς οι σχέσεις των ανθρώπων συχνά βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στη σύγκριση, τον ανταγωνισμό και το μαραθώνιο επιδόσεων, πρόκειται λιγότερο για αλληλεγγύη και περισσότερο για ασυνείδητη συνενοχή στη διαιώνιση ενός τρόπου ζωής που υποβιβάζει τη μοναδική ατομικότητα του ανθρώπου.
 
Αρκεί να σκεφτούμε όλους αυτούς που, ενώ χύνουν ποταμούς δακρύων για τις καταστροφές των σεισμών στην άλλη άκρη της γης, δεν μπορούν να απλώσουν το χέρι για να βοηθήσουν το γείτονα.
Όποιος θελήσει να αμφισβητήσει αυτό το σύστημα συμπεριφορών αναπόφευκτα θα καταδικαστεί από το μέσο όρο των ανθρώπων, γιατί αντιπροσωπεύει τον κίνδυνο να έρθει οριστικά και αμετάκλητα στο φως η ανυπαρξία του μέσου ανθρώπου, αυτού που ζει μόνο για να παραδίδεται στις ισχύουσες αξίες, χωρίς ενστάσεις, χωρίς κριτική, χωρίς καν να εξετάζει την προσωπική του ηθική ή τη συνείδησή του με βάση την εσωτερική του εμπειρία, δηλαδή ακούγοντας τις εσωτερικές του φωνές.

Όταν η αρχαία σοφία και η σύγχρονη ψυχολογία του ασυνείδητου, με διαφορετικές αποχρώσεις αλλά και βασικές αναλογίες, μας λένε ότι ο σκοπός της ζωής μας είναι να γίνουμε "άτομα", δεν πρέπει να συμπεράνουμε ότι άλλοι κατέχουν κάτι που δεν κατέχουμε εμείς. Είναι μοιραίο λάθος, στο οποίο πέφτουν πολλοί, αφού η παρότρυνση είναι απλούστατα να γίνουμε ο εαυτός μας και όχι κάποιος άλλος.

Κατά τον Γιουνγκ, "υγεία είναι μόνον αυτό που είναι κανείς στην πραγματικότητα

«Φτιάχνοντας το δικό μας παράδεισο»

Χαράματα και ακόμα κοιτάω έξω από το παράθυρο… Αντιλαμβάνομαι για άλλη μια φορά ότι η οικονομική κρίση, έφερε μουδιασμένα πρόσωπα , πάγωσαν χαμόγελα και μαζί μ΄ αυτά κι ο χρόνος… Μα στην τελική ο χρόνος καθόλου δεν πάγωσε! Οι δείκτες του ρολογιού τικ – τακ, τικ – τακ, λειτουργούν σαν καταλύτες αφύπνισης και απλά σε προσγειώνουν στην «ωμή» πραγματικότητα…. Η ζωή εκεί έξω, συνεχίζεται, απλά εμείς σταματήσαμε να «ζούμε»…. Μα ποιος ορίζει αν το μαύρο θα επισκιάσει το άσπρο; Κανείς! Η ζωή είναι διάφανη, και περιμένει τα δικά μας χρώματα, σαν καμβάς!

Αποφάσισα λοιπόν να ζωγραφίσω το δικό μου παράδεισο! Να δώσω αξία στα «πράγματα», όχι γι’ αυτό που αξίζουν, αλλά γι΄ αυτό που σημαίνουν…

Βήμα 1ο: Λέω καθημερινά, ΚΑΛΗΜΕΡΑ, σε όλους όσους αγαπώ! Έμαθα να εκφράζω τα συναισθήματα μου και να δείχνω έμπρακτα την αγάπη μου… Αν δεν το κάνω σήμερα, θα ‘χω την ευκαιρία να το κάνω αύριο; Για σκεφτείτε το λίγο…

Βήμα 2ο: Ζω κάθε μέρα τον έρωτα…. Είτε μέσα από τα πάθη μου, είτε μέσα από τα λάθη μου… Όλοι μπορούμε! Ο έρωτας δεν έχει ούτε πρόσωπο, ούτε ηλικία… Είναι «ανύπαρκτος» μόνο όταν πάψεις να τον ζεις…

Βήμα 3ο: Έγινα ξανά παιδί… Θυμάστε όταν ήμασταν μικρά; Με πόσο πείσμα εκφράζαμε και διεκδικούσαμε τα θέλω μας; Πόσο δυνατά γελούσαμε όταν κάτι μας χαροποιούσε; Πόσο κλαίγαμε όταν πεινούσαμε, όταν διψούσαμε, όταν πονούσαμε, όταν, όταν…. Θυμάστε με πόση θέληση, σηκωνόμασταν όταν πέφταμε κάτω και με πόση περηφάνια; Με τι βλέμμα χτυπούσαμε το «κακό έπιπλο», που ήταν η αιτία να σκοντάψουμε…. Με το βλέμμα «θα τα καταφέρω»…. Τελικά πόσο συναισθηματικά απελευθερωμένος ο κόσμος των παιδιών…. Αναζήτησα καινούργιους ήρωες παραμυθιών! Ναι, διάβασα παραμύθια! Μ’ αυτά δεν είναι και τα πιο σοφά; Μέσα από τις ιστορίες τους άλλωστε τα παιδιά κοιμούνται και οι μεγάλοι «ξυπνούν»…. «Ο Νέφης ο Συννέφης», ο ήρωας των παιδικών βιβλίων, μου υπενθύμισε πράγματα που είχα ξεχάσει….
«Να είσαι πάντα ο εαυτός σου», όλα αλλάζουν, την ουσία όμως δεν μπορεί να την αλλάξει κανείς… και σε «Κάθε τέλος μια νέα αυγή ξεκινά» τίποτα δε χάνεται… Νιώθω μέσα μου και πάλι την ελπίδα να φτερουγίζει! Ναι τίποτα δε μπορεί να χαθεί! «Το Ελάφι και το Αγριολούλουδο», λέει πως ότι δείχνει «εύθραυστο και ευάλωτο, μπορεί να κρύβει μέσα του τεράστια δύναμη»…. Μπορεί να ένιωσα αδύναμος , ευάλωτος μα τώρα ξέρω πως μπορώ… Μπορεί οι «φτερούγες» μου, να κουράστηκαν, όμως δεν τσακίστηκαν…. Λες να ξέχασα να «πετώ»; Ε, τι κι αν ξέχασα… Θα μάθω πάλι απ’ την αρχή…. Και αυτή τη φορά, θα «πετάξω» ακόμα πιο ψηλά….

Βήμα 4ο: Λέω αυτό που νιώθω και κάνω αυτό που αισθάνομαι… Δεν περιμένω πια το αύριο, το αργότερα…. Τίποτα δεν είναι δεδομένο! Οι ευκαιρίες άλλωστε ποτέ δε χάνονται αν δεν την αρπάξεις εσύ απ’ τα «μαλλιά», κάποιος άλλος θα τη βρει….

Βήμα 5ο: Ανακάλυψα ότι τα εννοούμενα δεν πρέπει να παραλείπονται αλλά να λέγονται….

Βήμα 6ο: Βρίσκω χρόνο για πράγματα που στο παρελθόν δεν μπορούσα να βρω…

Βήμα 7ο: Προσπαθώ κάθε μέρα να ζω συνειδητά και να χρησιμοποιώ λέξεις, ιδιαίτερα σημαντικές: «Σ’ ΑΓΑΠΩ, ΣΥΓΝΩΜΗ, ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ, ΠΑΡΑΚΑΛΩ…»

Βήμα 8ο: Γράφω σε μια κόλλα χαρτί, τι μπορώ να αγοράσω με χρήματα και τι δε μπορώ να αγοράσω! Τελικά με τα χρήματα αγοράζεις, την επιφάνεια μα όχι την ουσία…. Επίσης γράφω τι έχω και τι δεν έχω! Συνειδητοποιώ πως είμαι γεμάτος! Έχω υγεία, ανθρώπους που αγαπώ και μ’ αγαπάνε και συνεχίζω να ονειρεύομαι…. Τι άλλο θέλω; Σαφώς και κάποια περισσότερα χρήματα θα έκανα τη ζωή μου πιο εύκολη, μα θα την έκαναν πιο σημαντική, πιο ουσιαστική; Δε νομίζω…

Βήμα 9ο: Διαβάζω την ιστορία του αλυσοδεμένου ελέφαντα , του Χόρχε Μπουκάι…

Βήμα 10ο: Αναρωτιέμαι! Είμαστε κι εμείς άραγε, σαν τον ελέφαντα του τσίρκου; Δεμένοι σε εκατοντάδες παλούκια που μας στερούν την ελευθερία. Ζούμε πιστεύοντας, πως δεν μπορώ… Ένα σλόγκαν είναι χαραγμένο στο κεφάλι μας: «Δε μπορώ, πότε θα μπορέσω… Η κρίση, τα λεφτά που χάθηκαν, τα λεφτά που δεν έχω… Με τα λεφτά που… Δεν μπορώ, δεν μπορώ….» Και κάπου εκεί ξαναδιαβάζω την κατακλείδα του βιβλίου…. « Ο μοναδικός τρόπος να μάθεις εάν μπορείς, είναι να προσπαθήσεις πάλι με όλη σου τη ψυχή»…

Και ναι σήμερα καταλήγω στο συμπέρασμα πως τελικά μπορώ! Κλείνω και πάλι το μάτι στη ζωή, έτσι ακριβώς όπως έκανα μικρός…. Και βγάζω έξω τη γλώσσα στους «μεγάλους»…. Από σήμερα, από αυτή τη στιγμή, καλημερίζω με αγάπη και πείσμα τα θέλω μου και κυνηγάω πάλι τα όνειρα μου, κόντρα σε όλα τα «δεν μπορώ» που το κατεστημένο και τα πρέπει μου φύτεψαν στο κεφάλι….

Συνεχίζω να προσπαθώ, μέχρι και πάλι να μπορώ… μα δε ξεχνάω ποτέ τη συμβουλή του Νέφη…

«Να είσαι πάντα ο εαυτός σου»…

Διάλογος στο κομμωτήριο – Wilhelm Reich (1935)

Ήδη από τη δεκαετία του 1930, ο γνωστός ψυχαναλυτής Wilhelm Reich είχε αντιληφθεί την ανάγκη απλοποίησης βασικών ιδεών της οικονομικής ανάλυσης του Μαρξ, ώστε αυτές να γίνουν προσιτές στον καθένα, με τον ίδιο τρόπο που ο Errico Malatesta παρουσίασε την αναρχική του σκέψη μέσα απ’ το έργο Στο Καφενείο, Συζητήσεις για τον Αναρχισμό. Ο παρακάτω διάλογος, μεταξύ ενός βοηθού κομμωτή κι ενός πελάτη, δημοσιεύτηκε το 1935 με το ψευδώνυμο Ernst Parell για το Zeitschrift für politische Psychologie und Sexualökonomie (vol.2, no.1) όσο ήταν εξόριστος στη Δανία. Μέσα από το διάλογο, ο βοηθός αναπτύσσει, δίχως να του το διδάξει κανείς και μόνο με τις βοηθητικές ερωτήσεις του πελάτη, βασικές σκέψεις του Μαρξ, όπως η θεωρία της υπεραξίας.

Βοηθός: Χτένισμα ή κούρεμα;
Πελάτης: Koύρεμα, αλλά τετράγωνο παρακαλώ, όχι στρογγυλό.
(παύση)
Βοηθός: Πώς βλέπετε την εποχή μας;
Πελάτης: Χάλια. Που θα πάει όλο αυτό;
Βοηθός: Οι χούλιγκαν θα κόψουν ο ένας το λαιμό του άλλου κι εμείς θα υποστούμε τα χειρότερα, όποιος κι αν νικήσει, είτε οι Κομμουνιστές, είτε οι Ναζί. Είναι το ίδιο πράγμα.
Πελάτης: Ίσως έχετε δίκιο. Δεν ξέρω από πολιτική.
Βοηθός: Είμαι χαρούμενος που έχω μια δουλειά και τα βγάζω πέρα. Όσο για τα υπόλοιπα, το μόνο που θέλω είναι να ζήσω μια ήρεμη ζωή.
Πελάτης: Μπορώ να ρωτήσω πόσα χρήματα βγάζετε απ’ αυτή τη δουλειά;
Βοηθός: 100 μάρκα το μήνα.
Πελάτης: Τα βγάζετε πέρα με αυτά;
Βοηθός: Οριακά. Θα ήθελα να παντρευτώ, αλλά θα πάρει καιρό μέχρι εγώ και η μνηστή μου να βάλουμε στην άκρη αρκετά ώστε να νοικιάσουμε ένα διαμέρισμα. Δουλεύω εδώ και δέκα χρόνια σ’ αυτό το μαγαζί αλλά ακόμη δεν έχω μαζέψει αρκετά.
Πελάτης: Το αφεντικό πώς είναι;
Βοηθός: Είναι καλός άνθρωπος. Μερικές φορές είναι λιγάκι κακόκεφος, αλλά εγώ τα πάω καλά μαζί του.
Πελάτης: Πόσους πελάτες εξυπηρετείτε κάθε μέρα;
Βοηθός: Δέκα με δεκαπέντε. Το Σάββατο είναι περισσότεροι.
Πελάτης: Οπότε αυτό σημαίνει πως 15 πελάτες πληρώνουν συνολικά 15 μάρκα στην επιχείρηση. Εσείς όμως παίρνετε μόνο 3.50 κάθε μέρα. Τι γίνεται με τα υπόλοιπα;
Βοηθός: Δε λάβατε υπόψη τα έξοδα της επιχείρησης. Ρεύμα, τηλέφωνο, ασφάλεια, εξοπλισμός, ενοίκιο, είναι αρκετά έξοδα.
Πελάτης: Θα μ’ ενδιέφερε να μάθω πόσα.
Βοηθός: (σκέφτεται για λίγο) Υποθέτω πως είναι τουλάχιστον 3 μάρκα.
Πελάτης: Οκ, αλλά απ’ τους υπολογισμούς μας λείπουν ακόμη 9-10 μάρκα.
Βοηθος: Ναι, αλλά η επιχείρηση πρέπει να βγάλει πλεόνασμα, αφού το αφεντικό παίρνει μεγάλο ρίσκο. Για παράδειγμα, κάποιες μέρες έχουμε λιγότερους πελάτες ή κακές στιγμές.
Πελάτης: Αυτό σημαίνει πως παίρνετε περισσότερα όταν η επιχειρήση πηγαίνει πολύ καλύτερα;
Βοηθός: Οχι, γιατί θα έπρεπε; Παίρνω σταθερό μισθό.
Πελάτης: Δε μπορώ να καταλάβω. Όταν δουλεύετε περισσότερο, δεν πληρώνεστε περισσότερο; Σας κρατά χρήματα για τις κακές εποχές αλλά δεν σας δίνει τα ανάλογα στις καλές;
Βοηθός: Έχετε απόλυτο δίκιο.
Πελάτης: Αν καταλαβαίνω καλά, παράγετε, αφού βγάλουμε όλα τα έξοδα, από 10 έως 12 μάρκα περίπου τη μέρα κι εσείς παίρνετε 3 με 3,5 μάρκα. Και αν οι καιροί γίνουν σταθερά κακοί για την επιχείρηση, θα σας απολύσει, και στην περίπτωση αυτή το απόθεμα δεν θα έχει καμία χρησιμότητα για εσάς. Οπότε, πώς χρησιμοποιεί στην πραγματικότητα αυτά τα χρήματα;
Βοηθός: Να, για παράδειγμα το αφεντικό πρέπει να πάρει σύγχρονα μηχανήματα. Αυτή τη στιγμή αντικαθιστούμε τα ψαλίδια χειρός με ηλεκτρικά για παράδειγμα.
Πελάτης: Και τι σημαίνει αυτό;
Βοηθός: (έκπληκτος) Τι, δεν το καταλαβαίνετε; Eίναι πολύ απλό.Τώρα μπορώ να εξυπηρετήσω 10 πελάτες σε μια μέρα, ενώ μετά θα έχω τη δυνατότητα να εξυπηρετήσω 20, αφού το κούρεμα θα είναι πιο γρήγορο.
Πελάτης: Και κάθε ένας απ’ αυτούς τους 20 θα πληρωνει ένα μάρκο, όπως πριν. Κι εσείς, πόσα θα παίρνετε τότε;
Βοηθός (ακόμη πιο έκπληκτος): Φυσιολογικά, θα συνεχίσω να παίρνω τα 100 μου μάρκα.
Πελάτης: Συγχωρήστε με που γίνομαι αδιάκριτος, είμαι λίγο μπερδεμένος και μάλλον έκπληκτος. Με τα καινούργια βελτιωμένα μηχανήματα θα κερδίζετε 20 μάρκα γι’ αυτόν, αλλά εσείς θα συνεχίσετε να παίρνετε 3.50. Αυτό σημαίνει ότι το πλέονασμα από 8 μάρκα θα γίνει περίπου 13; Που πηγαίνουν αυτά τα λεφτά;
Βοηθός: (ξύνει το κεφάλι του) Βασικά, έχετε δίκιο. Είναι μια καλή ερώτηση αλλά, ξέρετε, κουράζομαι τόσο πολυ στη δουλειά και δεν έχω αρκετή ενέργεια ώστε να σκεφτώ. Είμαι χαρούμενος αν μπορώ να ξεκουράζομαι λίγο και να κρατάω τη δουλειά μου. Ξέρετε, την επόμενη εβδομάδα δύο απ’ τους πέντε συναδέλφους μου απολύονται και πρέπει να διασφαλίσω πως δεν θ΄απολυθώ κι εγώ.
Πελάτης: Θα πρέπει να είναι αρκετά άσχημο να στέκεσαι 10 ώρες σε μια μέρα στο μαγαζί. Με τις άδειες τι γίνεται;
Βοηθός: Α, ναι. Παίρνω ένα δεκαπενθήμερο κάθε χρόνο, αλλά καθώς παίρνουν κι άλλοι άδειες, εγώ τότε πρέπει να δουλέψω περισσότερο. Και τώρα το αφεντικό φεύγει για δύο μήνες.
Πελάτης: Που βρίσκει τα λεφτά ώστε να λείψει για τόσο πολύ;
Bοηθός: Έχει μία βίλα στο Dahlen.
Πελάτης: Μπα! Πώς κι έτσι;
Βοηθός: Μα είναι ιδιοκτήτης αυτής της επιχείρησης εδώ και 30 χρόνια.
Πελάτης: Α, ώστε έτσι. Εργάζεται;
Βοηθός: Α, όχι, μόνο μερικές φορές απλώς βοηθάει. Αλλά είναι μια επιτυχημένη επιχείρηση.
Πελάτης: Κοιτάξτε, δεν καταλαβαίνω τίποτε γι’ αυτά τα πράγματα αλλά μου φαίνεται πως αυτή η βίλα και οι καλοκαιρινές του διακοπές πληρώνονται απ’ τα 8 ή τα 13 μάρκα που κερδίζετε για το «πλέονασμα της επιχείρησης».
Βοηθός: Ω, δε νομίζω. Αλλά ίσως έχετε δίκιο, είναι περίεργο. Θα ήθελα να συζητήσω κάποια στιγμή μαζί σας. Ισως τελικά το συμπέρασμα σας να είναι λογικό.

Μέθοδοι χρονολόγησης

Τεχνικές οι οποίες βασίζονται στη φυσική επιστήμη διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο έργο των αρχαιολόγων, προκειμένου να χρονολογήσουν την ιστορία και να αποκαλύψουν άγνωστες περιοχές.
Η αρχαιολογία γίνεται όλο και περισσότερο δημοφιλής, γεγονός που οφείλεται στην εμμονή των ανθρώπων με την διερεύνηση του παρελθόντος. Είναι κατανοητή η γοητεία της προσπάθειας να ανακαλύψουμε πώς εξελίχθηκε ο ανθρώπινος χαρακτήρας από την προ ανθρώπινη προέλευση μέχρι το πρόσφατο παρελθόν. Με την μελέτη του παρελθόντος μας, ικανοποιούμε «την ανάγκη να γνωρίζουμε». Αποκτούμε επίσης μια μεγαλύτερη αίσθηση της ταυτότητας και της προοπτικής μας, μέσω των οποίων ατενίζουμε το μέλλον και κάνουμε σχέδια γι' αυτό.

Η αρχαιολογία έχει εξελιχθεί σε μια ακμάζουσα επαγγελματική ενασχόληση, που υποβοηθείται σε σημαντικό βαθμό από την επιστήμη. Η «αρχαιολογική επιστήμη» έχει εξελιχθεί σε πλήρως αναγνωρισμένο διεπιστημονικό θέμα, με την υποστήριξη ακαδημαϊκών περιοδικών και Πανεπιστημιακών τμημάτων. Όλες οι επιστήμες συμβάλλουν εξίσου και ιδιαιτέρως η μοριακή βιολογία, η βοτανική, η γεωχημεία, η φυσική ανθρωπολογία και η αστρονομία.

Μαζί με αυτές τις επιστήμες, η φυσική έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη χρονολόγηση των αντικειμένων και στην ανακάλυψη νέων αρχαιολογικών περιοχών. Η χρονολόγηση με ραδιοϊσότοπα, αποκάλυψε ότι το σάβανο του Τορίνο δεν ήταν ένα γνήσιο εύρημα από τον καιρό του Χριστού. Η τεχνική αυτή εξάλλου συνεχίζει την προσπάθειά της να ρίξει φως στη διατροφή και τον τρόπο ζωής των προγόνων μας. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πρόσφατα τα υπολείμματα του μεγαλύτερου ξύλινου ναού στο Ηνωμένο Βασίλειο, με την ανίχνευση μικροσκοπικών μεταβολών στο γήινο μαγνητικό πεδίο. Συνεπώς ο αντίκτυπος παρόμοιων τεχνικών στην αρχαιολογία, ουδόλως πρέπει να υποτιμηθεί.

Η Χρονολόγηση με άνθρακα - 14
Ίσως η σημαντικότερη ανάπτυξη για την αρχαιολογία στον 20ο αιώνα, προήλθε από την ανακάλυψη της ραδιοχρονολόγησης ­και ειδικότερα της χρονολόγησης με άνθρακα 14. Το 1946 ο Willard Libby του Πανεπιστημίου του Σικάγο προέβλεψε ότι όλα τα ζώντα φυτά και ζώα απορροφούν τον ραδιενεργό άνθρακα-14, ένα ισότοπο από την ατμόσφαιρα. Η διαδικασία σταματά όταν τα φυτά ή τα ζώα πεθαίνουν και οι πυρήνες του άνθρακα-14 αρχίζουν να αποσυντίθενται με ένα ρυθμό χρόνου ημιζωής 5.730 έτη. Οι μετρήσεις της υπόλοιπης ραδιενέργειας ενός δείγματος παρέχουν έτσι μια εκτίμηση της ηλικίας του, υπό τον όρο ότι είναι μικρότερο από 50.000 ετών. Ο Libby και οι συνάδελφοί του ήσαν οι πρώτοι που υπολόγισαν την ηλικία των αρχαιολογικών δειγμάτων κατ' αυτό τον τρόπο, μια εργασία για την οποία ο Libby κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1960.
Η χρονολόγηση με άνθρακα - 14 είναι σημαντική στην εύρεση της χρονολογικής σειράς των γεγονότων, ιδιαίτερα για τα προϊστορικά γεγονότα που εμφανίστηκαν πριν την ύπαρξη γραπτών μνημείων.

Τα προϊστορικά γεγονότα μπορούν πλέον να χρονολογηθούν, με ακρίβεια μερικών δεκαετιών, εφόσον η ραδιοχρονολόγηση υποβοηθείται με στοιχεία από τους δακτυλίους των δένδρων και συνδυάζεται με στατιστικά πρότυπα που ενσωματώνουν τις στρωματογραφικές πληροφορίες. Παραδείγματος χάριν, τώρα γνωρίζουμε ότι η τάφρος που περιβάλλει το Stone hedge σκάφτηκε κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης κατασκευής μεταξύ του 3020­2910 π.Χ.

Πιο πρόσφατα, ένας συνδυασμός ραδιοχρονολόγησης, με μαθηματικά πρότυπα και μετρήσεις δένδρο - δακτυλίων, χρησιμοποιήθηκε για να χρονολογήσει τον περίεργο κύκλο σε μια παραλία του Norfolk, μεταξύ Απρίλιου και Ιουνίου του 2049 π.Χ. ακριβώς!

Άλλα ραδιενεργά ισότοπα με πιο μακροχρόνιες ημιζωές ­ όπως το κάλιο- 40 (που διασπάται σε αργό- 40) και το ουράνιο- 238 (που διασπάται σε θόριο- 230) ­ επεκτείνουν τη ραδιομετρική χρονολόγηση, αρκετά μετά τα 50.000 έτη με τη μέτρηση της συγκέντρωσης των προϊόντων της διάσπασης.

Τέτοιες μέθοδοι έχουν αποδειχθεί ζωτικής σημασίας στην έρευνα της εξέλιξης των πρώτων ανθρώπων και την ακόλουθη αποίκιση της Ευρασίας κατά τη διάρκεια των τελευταίων 2 εκατομμυρίων ετών.

Προς το τέλος της δεκαετίας του ‘70 οι αρχαιολόγοι στράφηκαν στη φασματογραφία μαζών με χρήση επιταχυντών (AMS) ­ μια τεχνική αρκετά γνωστή στη πυρηνική φυσική, για να βελτιώσουν τη χρονολόγηση με άνθρακα - 14. Στο AMS το δείγμα μετατρέπεται αρχικά σε γραφίτη και κατόπιν βομβαρδίζεται με ιόντα καισίου, το οποίο αναγκάζει τα ιόντα του άνθρακα να απελευθερωθούν. Τα ιόντα του άνθρακα επιταχύνονται έπειτα σε υψηλές ταχύτητες και διέρχονται μέσα από ένα μαγνητικό πεδίο, το οποίο τα εκτρέπει κατά μια γωνία που είναι ανάλογη με το ατομικό βάρος τους. Αυτό σημαίνει ότι τα ισότοπα, άνθρακας-14, άνθρακας- 13 και άνθρακας-12 μπορούν να ανιχνευθούν χωριστά.

Επειδή με τη μέθοδο αυτή μπορούν να μετρηθούν τα μεμονωμένα άτομα άνθρακα - 14, η μέθοδος AMS επιτρέπει σε πολύ μικρότερα δείγματα να αναλυθούν ακριβέστερα, από ότι ήταν προηγουμένως δυνατόν. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να χρονολογηθούν μικροσκοπικά στοιχεία όπως οι μεμονωμένοι σπόροι. Εν τω μεταξύ η χρονολόγηση πολύτιμων αντικειμένων, μπορεί να επιτευχθεί με την αφαίρεση μικρών δειγμάτων χωρίς σημαντική ή προφανή ζημία. Μια φημισμένη εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας το 1989, απέδειξε ότι το ύφασμα του σαβάνου του Τορίνο ήταν μεσαιωνικό.

Ένα πιο πεζό και πρόσφατο παράδειγμα με χρονολόγηση με AMS, έχει δείξει ότι τα απορρίμματα απανθρακωμένης οργανικής ύλης που ανακτήθηκε από ένα κοίλωμα που ανασκάφθηκε κοντά την Οξφόρδη, είναι τα πιο πρόωρα παραδείγματα ψημένου ψωμιού στο Ηνωμένο Βασίλειο (έφτιαχναν άραγε οι πρόγονοί μας tost;). Πειράματα με ακόμα μεγαλύτερη ευαισθησία χρησιμοποίησαν το AMS για να χρονολογήσουν τις μεμονωμένες κέρινες και ελαιούχες ενώσεις που συντηρούνται σε προϊστορικά δοχεία. Τα αποτελέσματα θα παράσχουν πληροφορίες τόσο για τη διατροφή, όσο και για τη χρονολογία των προγόνων μας.

Θερμοφωταύγεια, spin και μαγνητισμός
Άλλες μέθοδοι χρονολόγησης που εξαρτώνται έμμεσα από τη ραδιενέργεια είναι η χρονολόγηση με «θερμοφωταύγεια» και ο «συντονισμός του ηλεκτρονικού spin». Η χρονολόγηση θερμοφωταύγειας στηρίζεται στη μέτρηση της ενέργειας των ηλεκτρονίων που είναι παγιδευμένα στη κρυσταλλική δομή του αρχαιολογικού αντικειμένου. Αυτά τα ηλεκτρόνια έχουν εγκαταλείψει τα άτομα τους με την ακτινοβολία που έχουν δεχθεί από τα ραδιενεργά στοιχεία στο δείγμα, ή στο περιβάλλον του δείγματος και έχουν παγιδευτεί στις ατέλειες του δικτυωτού πλέγματος του κρυστάλλου. Τα ηλεκτρόνια απελευθερώνονται από τις παγίδες, με τη θέρμανση του δείγματος (παραδείγματος χάριν όταν ένα δοχείο μπαίνει στη φωτιά ή όταν μια τσακμακόπετρα ανάβει ή και με την έκθεση στο φως). Με άλλα λόγια, η θέρμανση επαναρρυθμίζει το «ρολόι θερμοφωταύγειας» στο μηδέν. Ο αριθμός παγιδευμένων ηλεκτρονίων συναθροίζεται με ρυθμό που ελέγχεται από την τοπική πηγή ακτινοβολίας.

Προκειμένου να χρονολογηθεί το αντικείμενο, το δείγμα αρχικά θερμαίνεται εκ νέου και η ενέργεια ηλεκτρονίων καθορίζεται με τη μέτρηση του φωτός που εκπέμπεται, όταν επανασυνδυάζονται τα ηλεκτρόνια με τα αποκαλούμενα κέντρα φωταύγειας στον κρύσταλλο. Εάν το τοπικό επίπεδο της ακτινοβολίας από το δείγμα και το περιβάλλον στα οποία θάφτηκε είναι γνωστό, η αντίστοιχη συσσωρευμένη θερμοφωταύγεια, μπορεί να παράσχει μια εκτίμηση της ηλικίας του αντικειμένου δεδομένου ότι το "ρολόι" τέθηκε στο μηδέν. Αν και λιγότερο ακριβής από την χρονολόγηση με άνθρακα-14, η θερμοφωταύγεια μπορεί να βοηθήσει στην χρονολόγηση υλικών που θερμαίνονται όπως τα κεραμικά, η τσακμακόπετρα και μερικά βιομηχανικά προϊόντα. Η μέθοδος υπερβαίνει σημαντικά το όριο των 50.000 ετών της χρονολόγησης με άνθρακα 14.

Στη μέθοδο συντονισμού του spin των ηλεκτρονίων η παρουσία παγιδευμένης ενέργειας σε ένα δείγμα μετριέται από την απόκριση της στην υψηλής συχνότητας ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, με την παρουσία ενός μαγνητικού πεδίου. Αυτή η μέθοδος είναι χρήσιμη για τα υλικά, όπως το σμάλτο δοντιών, το οποίο αποσυντίθεται εάν θερμανθεί. Ο συντονισμός του spin των ηλεκτρονίων έχει αποδειχθεί πολύτιμος για τη χρονολόγηση των υπολειμμάτων ανθρωποειδούς στη Μέση Ανατολή, στην κρίσιμη περίοδο όταν ο Νεάντερταλ και ο σύγχρονος άνθρωπος συνυπήρχαν περίπου 100.000 χρόνια πριν.

Όπως θα γίνει προφανές αργότερα, το γήινο μαγνητικό πεδίο διαδραματίζει ποικίλους ρόλους στην αρχαιολογική επιστήμη, ένας από τους οποίους είναι η «αρχαιομαγνητική χρονολόγηση». Αυτό εξαρτάται από τη σφραγίδα του γήινου περιβαλλοντικού μαγνητικού πεδίου στα μαγνητικά υλικά όπως ψύχθηκαν κάτω από τη θερμοκρασία Curie. Για να χρονολογήσουμε ένα δείγμα με τη μέθοδο αυτή, ο προσανατολισμός του μέσα στο πεδίο στο οποίο βρέθηκε, πριν μετακινηθεί από αυτό. Το μαγνητικό πεδίο του δείγματος μετριέται έπειτα με ένα εργαστηριακό μαγνητόμετρο και συγκρίνεται με τις γνωστές μεταβολές του πεδίου στο πέρασμα του χρόνου.

Κατά διαστήματα η πολικότητα του Γήινου μαγνητικού πεδίου έχει αντιστραφεί. Η υπογραφή τέτοιων αντιστροφών έχει καταγραφεί σε ορισμένους τύπους ιζηματογενών και ηφαιστειακών βράχων. Ο Παλαιομαγνητισμός έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα σε απολιθωμένα υπολείμματα των πιο πρόωρων ειδών σχετικών με τα ανθρώπινα όντα. Το 1998, παραδείγματος χάριν, χρησιμοποιήθηκε για να χρονολογήσει έναν πλήρη σκελετό ανθρωποειδούς που βρέθηκε στο Sterkfontein στη Νότια Αφρική. Οι μετρήσεις αποκάλυψαν ότι τα υπολείμματα ήταν μεταξύ 3,22 και 3,58 εκατομμυρίων ετών, εξ αιτίας της θέσης τους μεταξύ των στρωμάτων του βράχου, για τα οποία γνωρίζαμε τις αντιστροφές πολικότητας που είχαν υποστεί.

Το ΚΑΛΟ, το ΚΑΚΟ και η ΕΙΡΗΝΗ

 Το ΚΑΛΟ και το ΚΑΚΟ δεν υπάρχουν. Ένα πράγμα είναι καλό όταν μας συμφέρει και κακό όταν δεν μας συμφέρει. Το ΚΑΛΟ και το ΚΑΚΟ είναι υπόθεση εγωιστικής συμφεροντολογίας, αυτής της αιφνίδιας και δυσεξήγητης μεταβολής του νου μας. Ο άνθρωπος που ανακάλυψε τους μοιραίους όρους ΚΑΛΟ και ΚΑΚΟ, δεν υποπτεύθηκε ποτέ την τεράστια βλάβη που θα προξενούσε στην ανθρωπότητα.

Το βαρύτατο σφάλμα είναι ότι η ανθρωπότητα έκανε κατάχρηση των ορισμών ΚΑΛΟ και ΚΑΚΟ χρησιμοποιώντας τους πεισματικά σαν κανόνα ηθικής. Έτσι με το πέρασμα των αιώνων, οι άνθρωποι φυλακίστηκαν τις δυο αυτές λεξούλες και τις βρίσκει κανείς ακόμα και στην σούπα που τρώει.

Κάθε ηθική βασίζεται στις λεξούλες ΚΑΛΟ και ΚΑΚΟ. Οι όροι ΚΑΛΟ και ΚΑΚΟ χρησιμεύουν πάντα για να ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΟΥΝ ή να ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΟΥΝ το ίδια μας τα λάθη. Και αυτός που δικαιολογεί ή καταδικάζει δεν καταλαβαίνει.

Ολόκληρο το σύμπαν (και ο άνθρωπος φυσικά) είναι ένα «ανακάτεμα» μιας ποικιλίας ενεργειών. Η λειτουργία του στηρίζεται σε τρεις δυνάμεις: στην δύναμη της γέννησης (ανοδική εξέλιξη), στην δύναμη της καταστροφής (καθοδική εξέλιξη) και στην ουδέτερη δύναμη, η οποία ισορροπεί τις άλλες δύο.

Είναι έξυπνο να καταλαβαίνουμε την ανάπτυξη των δυνάμεων της ανοδικής εξέλιξης, αλλά δεν είναι έξυπνο να τις δικαιολογούμε με τον ορισμό ΚΑΛΕΣ. Είναι έξυπνο να καταλαβαίνουμε τις διαδικασίες των δυνάμεων της καθοδικής εξέλιξης, αλλά είναι κουτό να τις καταδικάζουμε με τον ορισμό ΚΑΚΕΣ. Όλοι λένε ότι είναι «καλό» να είσαι νέος και «κακό» να είσαι γέρος. Και μετά κλαίνε και οδύρονται γιατί έχασαν αυτό που είναι «καλό».

Μέσα μας υπάρχουν διάφορες μορφές ενέργειας που εξελίσσονται ανοδικά και καθοδικά και μεταμορφώνονται ασταμάτητα. Το να δικαιολογήσεις και να καταδικάσεις δεν είναι κατανόηση.

Όλο αυτό οφείλεται στο γεγονός του μπλεξίματος του νου στις αντιθέσεις ΚΑΛΟ και ΚΑΚΟ.

Μέσα στο άνθρωπο υπάρχουν δυνάμεις ανοδικής, καθοδικής και ουδέτερης
εξέλιξης, που πρέπει να μελετηθούν και να κατανοηθούν.

Ο όρος ΚΑΛΟ εμποδίζει την κατανόηση των δυνάμεων της ανοδικής εξέλιξης.

Ο όρος ΚΑΚΟ εμποδίζει την κατανόηση των δυνάμεων της καθοδικής εξέλιξης.

Είναι θεμελιώδες, απαραίτητο, επείγον για την πραγματική ανάπτυξη της ανθρωπότητας:

-Να κατανοήσουμε τον θυμό για να γεννηθεί μέσα μας η γαλήνη και η γλυκύτητα.
-Να κατανοήσουμε την απληστία για να γεννηθεί μέσα μας η φιλανθρωπία.
-Να κατανοήσουμε τον φθόνο για να γεννηθεί μέσα μας το αίσθημα της συνεργασίας και η ευτυχία για το καλό και την πρόοδο του πλησίον μας.
-Να κατανοήσουμε την υπερηφάνεια για να γεννηθεί μέσα μας η ταπεινοφροσύνη.
-Να κατανοήσουμε την τεμπελιά για να γεννηθεί μέσα μας το αίσθημα της ενεργητικότητας.

ΠΟΤΕ δεν πρόκειται να υπάρξει ειρήνη και ευτυχία στον κόσμο όσο ΟΛΟΙ μας κουβαλάμε στον ψυχισμό μας το μίσος, την κακία, την υπερηφάνεια και όλα αυτά τα στοιχεία που προκαλούν τους πολέμους και την εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο.

ΦΥΣΙΚΑ και πάλι θα αντιδράσετε λέγοντας ότι:
-εσείς δεν είσαστε κακοί, οι άλλοι είναι.
-εσείς δεν μισείτε, οι άλλοι μισούν.
-εσείς δεν κλέβετε, οι άλλοι κλέβουν,
-εσείς δεν λέτε ψέματα, οι άλλοι λένε.
-εσείς είσαστε ΚΑΛΟΙ και οι άλλοι είναι ΚΑΚΟΙ.

Ποια είναι άραγε η διαφορά κάποιου που είναι πλούσιος και υπερηφανεύεται για τα πλούτη του, και κάποιου που είναι φτωχός και υπερηφανεύεται για την φτώχεια του;

Άραγε είναι ΚΑΛΟ ή ΚΑΚΟ να είσαι πλούσιος;

Άραγε είναι ΚΑΛΟ ή ΚΑΚΟ να είσαι φτωχός;

Ο Διογένης αισθανόταν υπερήφανος για το πιθάρι στο οποίο κοιμόταν και όταν πήγε στο σπίτι του Σωκράτη τον χαιρέτησε λέγοντας:
-Πατάω την υπερηφάνεια σου, Σωκράτη.
-Ναι, Διογένη με την υπερηφάνεια σου, πατάς την υπερηφάνεια μου, απάντησε ο Σωκράτης.

Ο φιλόσοφος Αρίστιππος, θέλοντας να επιδείξει την σοφία και την ταπεινότητά του ντύθηκε με έναν παλιό τρύπιο μανδύα και βγήκε στους δρόμους της Αθήνας. Όταν τον είδε να έρχεται ο Σωκράτης, φώναξε:

-Ω Αρίστιππε, η ματαιοδοξία σου φαίνεται μέσα από τις τρύπες των ρούχων σου.

Συμπέρασμα: Το ΚΑΛΟ και το ΚΑΚΟ δεν υπάρχουν. Αυτοί οι ορισμοί χρησιμεύουν μόνο για να αποφύγουμε την βαθειά και λεπτομερή μελέτη των εσωτερικών μας σφαλμάτων. Των σφαλμάτων που προκαλούν όλη αυτήν την οδύνη και την καταστροφή γύρω μας.